Yoruba dic

1

Aa

a (art/f) kan a (art/m) kan abandon v fi sílê, kõ sílê abbreviate v gé kúrú, ÿëkù abbreviation n ìgékúrú, ìÿëkù, àkékúrú, àkõmõnà abdomen n ikùn abduct v gbé sálô, fa juro ré lô abduction n ìgbésálô, ìrélô abide v bágbé ability n agbára, óye ablaze adj gbiná, jó-wòwò able adj le, lágbára (lè) abnormal adj ÿàÿèjì, àbàmì (abàmì) abolish v parë, sô dasán, sô dòfo aborigine n/f onílê, ômô-ìbílê aborigine n/m onílê, ômô-ìbílê abortion n ÿíÿë oyún, ìÿëyún, ìÿënú about prep nípa ti, ní pasê, yíká, létí, nítòsí above prep ga jùlô, põ jùlô, lérí abroad adv lóde, lëhìn odi, dálê, kale abrupt adj lójijì, láìmõtëlê abscess n eéwo, àléfö, ìkójopõ ôyún abscond absence n àìsí þlé absent adj kò sí, kò wá, ÿàìwá absolutely adj pátápátá absorb v fàmu, mì, lá, mu tán abstain v fà sëhìn, takété, së ra abstract adj àfòyemõ absurd adj ÿàìbögbönmu 2

abundance n õpõ abundant adj löpõlôpõ, jiwinni abuse v lò lönà àìtö, bú, lò nílòkulò, pè lórúkôkórúkô abuse n èébú, àbùkù, ìlò lönà àìtö, ìlòkulò abusive adj èébú, ti èébú academic adj àjçmö akadá academy n ilé êkö gíga, ilé êkö ìjìnlê accelerate v mú yára, mú lô síwájú acceleration n ìyára accelerator n ohun ìmúyára accent n (language) àmì ohùn accept v gbà, tëwögbà acceptable adj gbígbà, títëwögbà acceptance n ìtëwögbà access n àyè, õnà accessible adj fún láyè accessories n àwôn èròjà accessory n èròjà accident n èÿì, àgbákò, jà¸bá, àdébá accidental adj kíkàgbákò, jà¸bá accidentally adv láìròtëlê accommodate v fùn láyè accommodation n ilé gbígbé, àyè accompaniment n ìbánikëgbë, àjôrìnpõ accompany v bá-lô, bá-rìn, bá-këgbë accomplice accomplish v ÿe parí, ÿe-tán, ÿe àÿepé accomplishment n àÿetán, ìÿeparí, ìÿepé accord accordance according prep bí, gëgëbí (gë-gë bí) accordingly adv nítorínáà, bëê gëgë 3

accordion n dùrù àfôwötê, dùrù àfôwölé account n (bank) owó àpamö, ìÿirò, ìkàsí accountable adj ÿe ìkàsí, dálëbi accountant n/f oníÿirò, akõwé owó accountant n/m oníÿirò, akõwé owó accrue v èrè, èlé, dá-lé accumulate v kójô, dá-lé accumulation n ìkójôpõ, àdálé, àkànmö accuracy n ìÿegëgë, ìÿedédé accurate adj dédé, pé, ÿánsán accusation n ìbáwí, êsùn, ìfisùn accusative n (grammar) irú èlò gírámà kan accuse v fisùn, kà sí lörùn accused n/f arúfin accused n/m arúfin ace n (card) ökan nínú àwôn ìwé pçlçbç tí a fí ÿiré tàbí ta tëtë ache n fí-fö, ríro achieve v ÿe-tán, ÿe-parí achievement n oríre, àÿetán, àÿeparí acid adj kan, kíkan, mú acid n ògùn kíkan, ògùn mímú acknowledge v jêwö, gbà acknowledgement n ìjêwô, gbígbà ìjúbà acne n eéwo êrêkë acorn n ìrúgbìn igi óákù acquaint v fi-hàn, sô-fún, mú-yé, báló bíi ojúlùmõ acquaintance n (know) ìfihàn ojúlùmõ, õrë acquiesce acquire v jèrè, dé ibê, rà acquisition n ohun ìní, èrè 4

acquit v dásílê, jö-löwö, dá láre acquittal n ìdásílê, ìjõlöwö, ìdáláre acrobat n/f eléré ìtàkìtì, alágèéré acrobat n/m eléré ìtàkìtì, alágèéré acrobatics n eré ìtàkìtì across prep níbubu, láti êgbë kan dé èkejì, rékôjá lórí act n (action) ìÿe act v (play) ÿeré action n ìÿe, ìwà, ìpè-lëjö active adj yára, ÿìÿe ÿaápôn, lakanloju, lápôn, nítara activist n/f alámúÿe activist n/m alámúÿe activity n àmúÿêÿe, àmúÿe-iÿê ìyára, aápôn, akán actor n òÿeré actress n òÿeré, eléré actual adj gangan, àtôwödá actually adv nítòótö, pàápàá, gan-an acupuncture n ìfi abërë gún ní lára, irú ìwòsàn ìlù ìwõoòrùn acute adj mímú le, lóró adamant adj lórí-kunkun, ní dandan adapt v mú yç, mú bádögba adaptable adj ní mímúye adapter n alámùúye, ohun tí mú bádögba add v ròmö, fikún, fi-sí, bùkún, bùsí add v fi kún, fi sí, rò põ, bù sí, ro eéjì põ mö eéjì - add two to (plus) two bù sí oúnjç yìí - add to this food addict n/f çnití ó fëràn ñýkan láfêëjù addict n/m çnití ó fëràn ñýkan láfêëjù addiction n ìfëkúfêë, àfësódì, ìfë ìpanilára addition n (math) àròpõ, ìfikún, ìròpõ, àrolu, ìÿirò 5

additional adj àfikún, ríròpõ, rírolu additive n àfikún, àlùmö address n (place) ibi ìkõwé sí address n (speech) ìbá-sõrõ, õrõ sísô address v (people) bá-sõrõ, sô-sí address v (place) kõwé-sí adequate adj tó-fún adhesive adj ohun tí a lè fi lç nkan, ìlêmö, àlêmö adjacent adj nítòsí, lágbègbè, lëêbá adjective n õrõ àpéjúwe adjourn v sísún ìpàdé síwájú, yíyê sí àkókò mìíràn adjust v tò-lësçsç, tún ÿe adjustable adj títò-lësçsç, títún ÿe adjustment n ìtúnÿe, ìtòlêsçsç administer v ÿe ìpínfúnni, pín-fún administration n ìpínfúnni administrator n/f olùpínfúnni, olútöjú administrator n/m olùpínfúnni, olútöjú admirable adj níyìn, yani-lënu, tayô admiral n olórí ôkõ ojú omi, olórí ôkõ-ogun admiration n ìyìn, ìjôni-lòjú, ìyani-lënu admire v yìn, jôni-lòjú, yani-lënu admissible adj ÿíÿegbàwôlé, ÿiÿe ìjêwô, ÿíÿe gbígbà admission n (confession) jíjëwö, gbígbà admission n (entrance) ìwôlé, ìgbàsílê admit v (allow) gbà-wôle, gbà-sílê admit v (confess) ìjëwö admittance n (entry) ìgbàsílê, ìwôlé adolescence n ìgbà õdö adolescent n/f õdömôbìnrin adolescent n/m õdömôkùnrin adopt v sôdômô, gbàtö, fiÿômô, gbàÿömô adopted adj sôdômô adoption n ìsôdômô, àgbàÿômô adorable adj ìbu-ôlá fùn, ìjúbà 6

adore v juba, bu-ôlá fún, yìn lóògo, fìfë fún, fëràn púpõ adorn v ÿe-lóge, ÿe lôÿõö adrift adj gbá-lô, gbá kiri adult adj àgbà, àgbàlagbà adult n àgbà, àgbàlagbà adultery n ìwà-pañÿágà, ìwà àgbèrè advance v tê-síwájú, lô-síwájú, gbéga, sanwó ÿajú sanwó tëlê advanced adj êmí ìtê-síwájú, êmí ìlô-síwájú advancement n ìlôsíwájú, títêsíwájú advantage n àýfàní, ìrôrùn, èrè, ìfà advantageous adj rôrùn, ÿàýfàní, lérè adventure n ìrìn akô adventurer n/f adágbà, adáwölé adventurer n/m adágbà, adáwölé adverb n õrõ àpönlé adversary n õtá, olódì, aÿodì adverse adj lòdìsí, ÿì advertise v polówó, sô-fún, kéde, ròhìn advertisement n ìpolówó, ìròhìn, ìsôfún, ìkéde advertising n pípolówó, kíkéde advice n ìmõràn, ìfõnàhàn advisable adj tító fún ímõràn, yç ní ÿíÿe advise v kö, fõnàhàn, ÿíníyè, bá-rò, dámõràn, bá-nímõràn adviser n/f olùkö, olùfõnàhàn, onímõràn, olörõ-çni adviser n/m olùkö, olùfõnàhàn, onímõràn, olörõ-çni advocate v gbàwí, gbàsö, gbèjà aerial adj lójú õrun,lójú sánmõ affair n (business) iÿë õràn affect v mú-lôkàn, wú-lórí, kàngbô affected adj ìmúlökàn, ìwúlórí, kíkàn affection n ìfë, ìwúrí, ôkàn-ìfà affectionate adj ní ìfë, kún fún ìfë affidavit n ìbúra lórí ìwé affirm v tçnumö, níní-hçn 7

affirmative adj gbólóhùn ìjêhçn, títçnumö affix v lêmö, fi-mô, so-mö-lëhìn afflict v pön-lójú, jç-níyà, yô-lënu, ÿe-níÿêë affliction n ìpönjú, ìjìyà, ìdálóró affluence n ìÿànsí, õpõ, ôrõ affluent adj ôlörõ, ÿíÿànsí, õpõ afford v ÿe, fún, náwó, ní agbára láti ÿe nkan afloat adv lófòó, fó lójú omi afraid adj bêrù, fòiyà Africa n ilê Áfríkà, ilê àwôn ènìyàn dúdú African adj tíí ÿe ti Áfríkà, ti orílê èdè Áfríkà African n/f ômôbìnrin ilê Áfríkà African n/m ômôkùnrin ilê Áfríkà after prep têlé after adv lëhìn afternoon n õsán, öjôrõ afterwards adv lëhìn náà, nígbêhìn

again adv lëkèejì, tún, lëkànsi against (prep) lòdìsí, ÿò-dìsí, dojúkô age n àkókò, ìgbà, ôjö orí, ìran, sánmánì age v dàgbà, darúgbó, sô di arúgbó, yewú agency n ìÿojú çni agenda n ètò ìpàdé lêsçsç agent n/f aÿojú çni, agbàÿe, aÿelédeni agent n/m aÿojú çni, agbàÿe, aÿelédeni aggravate v dánúbí, bí-nínú, sôdi búburú sí aggravating adj dídánúbí aggravation n ìdánúbí, ìmúbínú, ìsôdi búburú sí aggression n ìfínràn, ìtètètö, wíwá-ìjà aggressive adj ìwà ìfínràn, ìwà títöni aggressor n/f olùwájà òfínràn, atöni aggressor n/m olùwájà òfínràn, atöni agitate v rú sókè, mì, sõrõ lé lórí 8

ago adv kôjá, sëhìn, àtijô agony n ìrora, ìwáiyà-ìjà agree v finúÿõkan, ÿàdéhùn, fohùnÿõkan, bare, gbà agreeable adj yç dára, jôjú, wõ agreed adj gbígbà, nísõkàn, ìÿàdéhùn, bíbárë agreement n àdéhùn, ìfinúÿõkan, ìfôwösowö, ìpínhùn agricultural adj nípa ìÿe àgbê, oko ÿíÿe agriculture n oko ríro, ìmõ nípa õgbìn, ìÿë àgbê, oko ÿíÿe ahead adv níwájú aid n ìrànlöwö, ìtìlëhìn aid v ràn-löwö, tì-lëhìn aide n/f olùrànlöwö, olùtìlëhìn aide n/m olùrànlöwö, olùtìlëhìn ailment n àìsàn, àìlera, àrùn aim n ohun àfojúsí, ohun tí à nwò níwájú aim v wõn-wò, fë, fojúsí air force n bàlúù alágbára ogun, ômô ogun òfúrufú air n òfúrufú, afëfë, ojú sánmà air raid n ìjà àfi bálúù jà aircraft n ôkõ ìjà òfúrufú airline n çgbë oníbàlúù airmail n õnà ìfìwé ránÿë kíákíá airplane n bàlúù ôkõ òfúrufú airport n pápá bàlúù, pápá ôkõ òfúrufú aisle n õnà àárín àga títò ní ibùjókòó òwòrán alarm clock n aago ìdá-ni-níjí alarm n ìdánijí, ìdágìrì alarming adj dídánijí, dídágìrì album n (folder) ìwé ìpamö àwòrán alcohol n ôtí, ôtí líle alcoholic n/f õmùtí alcoholic n/m õmùtí alcoholism n ìmutí, mímutí alert adj ÿöra,yára, dárayá 9

alert n (military) iyàrá ológun, ìmúra-ogun alert v ÿe ìÿöra, yára, yáwö alias n orúkô mìíràn alibi n êrí àbò ìgbara çni là alienate v fi lé çlòmíràn löwö, mú ìfë çni kúrò lí ôkàn alienation n mìmú ìfë çni kúrò lí ôkàn alight v sõ-kalê, ba lê align v tò dögba, ba dögba alike adj jôra, bákannáà alimony n owó ìtöjú alive adj yè láàyè all adj gbogbo, olúkúlùkú allegation n ìtçnumö, àwáwí, êsùn allegedly adv títçnumö allegiance n ìsìn-ôbaìteríbaìtúbá-fôba allergic adj tí kò bálára mu allergy n ohun àìbánilára mu alley n õnà híhá, õnà tóóró alliance n ìbáÿõrë láàárín orílê-èdè nípa májêmú, ìbátan nípa ìgbéyàwó alligator n õnì, alégbà, çranko jomijòkè allocate v fi-sípò, pín fún allocation n ìpín, ipò, ìfisípò allot v pín, fífún allotment n ìpín, pípín allow v gbà-laye, jë gbà-fún, jë kí, yõda, jëwo allow, gbà ní àyè, jë kí, ìwô ni o gbà á ní àyè - it is you who allowed him/her/it allowance n (permit) ohun tí a yõda alloy n àdàlù, ìbàjë allure v tàn, fà-lô, fà-láyà ally n onígbèjà almighty adj olódùmarè, alágbára jùlô almond irú èkùrö òyìnbó kan 10

almost adv fërê, kù díê, bù alone adv òun nìkan gàdàmù, kìkì along prep pêlú, lôdö, lëgbêë aloud adv kíkan, rara, sókè alphabet n ábídí alphabetical adj tò l'ábídí lêsçsç already adv nísìsìyí, ÿíwájú àkököna also adv pêlú, bëêgëgë, êwê altar n pçpç ìrúbô alter v yípadà, pàrõ, tún-ÿe alteration n ìyípadà, ìpàrõ, àtúnÿe, ìyàtõ alternate adj fo õkan láàáarin, têlé lökõõkan alternate v fo õkan láàárín alternative n yíyàn although conj bí ó tilê jë pé altitude n gíga altogether adv pátápátá gbàà, ÿákáráuráusua aluminum n irú irin rírõ kan always adv nígbà gbogbo, títí lái am (to be) ní, wà, mbç, jë, jásí, rí, lí, ìÿesí amateur n/f aláìköÿë, ÿe akö ohunkóhun láìfi ÿiÿë tàrà amateur n/m aláìköÿë, ÿe akö ohunkóhun láìfi ÿiÿë tàrà amaze v yà lënu, hà-ÿe, ÿe-hà amazement n ìyanu, ìtagìrì amazing adj tì yanu ambassador n ikõ-ôba, oþÿë ôba amber n (stone) êyà òkúta iyebíye kan ambition n ìfë agbára, ífë ipá, ífë ohun rere, õkánjúwà, ìtara fún ohun àtàtà ambitious adj ní ìfë agbára, ní õkánjúwà, onílara ambulance n ôkõ aláìsàn ambush n bíba ní bùba, ìdènà ambush v ba ní bùba, dènà-dè amend v tún ÿe amendment n ìtúnÿe, àtúnÿe America n ìlú òkèrè ti 11

American adj ní ti Amëríkà, iÿe ti Amëríkà American n/f ômô ilê Amëríkà American n/m ômô ilê Amëríkà amicable adj bí õrë, pêlëtù, nílàjà ammonia n ìdàlù omi olóòrùn, mímú ìdàlù èlò kíkan ammunition n ohun ìjà amnesia n ìgbàgbé, àìlèrántí amnesty n ìdáríjì ìjôba fún àwôn çlëÿê among prep nínú, láàárín amount n iye ample adj tóbi, põ, tó amplifier n ërô ìpariwo jôjô amplify v pa-ariwo kíkan amputate v gé kúrò nínú ara amputation n ìgé kúrò nínú ara amuse v mú lárayá, bá ÿiré, pa-lëêrín amusement n ìmúlárayá, ìÿiré ìdárayá amusing adj tí ó panilëêrín The word list below will be formatted properly and transferred to the table above in due course.

anaemic adj àìní êjê tó lára analysis n ìtú sí wêwêìtúká sí kékèké analyze v tú sí wêwêtú pale anarchy n ìwà-ní-rúdurùduwíwà ní àìlôba anatomy n ètò ìpín ara ènìyàn ancestor n baba þlá ancestry n ìbíìtilëõdeìranbabañlá àtí ìyánlá anchor n ìdáköró anchovy n çja kékeré oníyö ancient adj gbó pê àtijô àtaíyébáiyéláíláí and conj òun, àti, sì anesthetic n akunnilóorun, oògùn ìkunilóorun fún iÿë abç anesthetist n akunnilóorun-jí-ni angel n ángêlì oñÿê Ôlôrun màlekà 12

anger n ìbínú, írúnú angle n (corner) igun angry adj bínú, mú-bínú animal n çran, ëdá çlêëmí animate v ìdárayá animation n dídárayá animosity n ìriraìbínú ankle n kókósëôrùn-çsë annex n (building) ìsopömôàfikún iléìdàpö annihilate v pa-rê, sô-dasán, sô-dòfoparun annihilation n ìparêìsôdasánìsôdòfoàkúrun anniversary n àjôdúnàyájô announce v kédefilösô nígbangba múhìnwáwíkiri announcement (n) ìfilöìkéde announcer n/f akéde announcer n/m akéde annoy v dánúbímú-bínúyô-lênukô-lórófòró annoyance n ìmúnúbíìtôìyônu annoying adj dídánúbí annual adj lôdôdúnkádún annually adv lôdôdún annul v pa-rë, mú-kúrò, sô di òfo annulment n píparë, ìpatì, ìparë anonymous adj láìlórúkôláìmö another adj òmíràn answer n ìdáhùn, ìfèsì, èsì answer v dá-lóhùn, fèsì answerable adj ÿíÿe dá lóhùn ant n èrà ërùn antagonism n ötáti oníjà antagonize v ìÿe ötámú-níjà antelope n èsúró, çtù antenna n öpá ìgbà àmì sínú rédíòohun kékeré méjì ìmoye l'orí àwôn kòkòrò anthem n orin mímôorin ìyìn anthill n òkìtì èràagìyànögán 13

antibiotic n àjçsára, ògùn ápóró àìsànkòkòrò àìsàn anticipate v retí ÿe ÿájú àkókòfojúsônà anticipation n ìrètíìfojúsônàìÿe ÿájú àkókò antidote n ògùn ápóró ôgbêàpaàgùnapiwæ antifreeze n ohun èlò tí ndíwô dídì omi antique adj nkan ìgbaninkan ìgbà laílaí antiquity n ohun àtijôohun ìgbà laílaí antiseptic n egbògi ìdíwô bíbàjê nkanàpaàgùn antlers n ìwô nlá anus n àmùÿu, ihò-ìdí anvil n oobô, otarogún anxiety n àìbalê-ôkàn, hílà-hílò, ájõ, àníyàn anxious adj ÿaájò, ÿàníyàn any adj èyíkéyìí anybody pron çnikëni anyhow adv bótiwùkórí, lônàkônà, bákanníÿekúÿe anything pron ohunkóhun anytime adv nígbàkúùgbà anyway adv lönàkônà anywhere adv ibikíbi apart adj lötõ apart adv lápákan, sôtö, géde apartment n ilé àpíngbéiyàráìyëwù ape n ìnökí, öbô, akítì, çdun aperitif n ohun àfitônilênuwò, onjç ìpanu, ónjç àmúnúyáàmébiyá apex n góþgó, ÿóþÿó apologetic adj kùn fùn ëbëtítúbà apologize v bêbê, ÿìpç fúntúbà apology n ëbëìpçìtuubaìtôrô àforíjì apostle n ômô ëhìnàpóstêlìòjíÿê krístì apostrophe n irú àmì kankômá olókè appal v dêrùbàfòlaíyàjá-laíyà appalling adj ti fífòyàburújùìbanilêrù apparatus n ohun èlò apparent adj hàn gbángbá 14

apparently adv àÿé appeal n (law) ìfilöìbéèrèëbëçjô àpètúnpè appeal v (law) bëbëfi öràn lö appealing adj fífi öràn löbíbëbë appear v hàn farahànyôôjádeyôjú appearance n ìfarahànìyôjádeìrísíwíwò appease v tù-nínúÿìpç-fúnpçtùsí appendix n (body)ëyà-ara kánëyà ìfun appendix n (book)àkôkúnìfikún appetite n ebi pípaniìfê láti jçun applaud v pàtêwô, yìn nípa pípàtêwô applause n ìyìn apple n èso òro òyìnbó appliance n ohun èlò applicable adj tí a lè filòìbámuìbálô applicant n/f çnití ó ÿe ìbèrè fún nkanolùbérè nkançní nwáÿê applicant n/m çnití ó ÿe ìbèrè fún nkan application n ìfôkànsíìfisíìwé ìbèrè fún õkan apply v fisí lòbèrè fúnfilöÿèbérè appoint v pinnuyà-sôtöyàn appointment n ìpinnuìpàdéyíyàn appraisal n dídíyelé appraise v díyelé appreciate v môyìkúnlójúmô rírì appreciation n mímôyemímôrírìmímôyììkúnlójú apprehend v dì múgbá-múbërùfòiyà apprehension n ìbërùìdìmúìfòyà apprehensive adj tìbërùÿe iyèméjìtìfòyà apprentice n/f olùkôÿêçnití nkôÿê ômô iÿê apprentice n/m olùkôÿêçnití nkôÿê ômô iÿê apprenticeship n ìgbà ìkôÿê approach n ìsúnmô approach v súnmö approachable adj ÿeé súnmô appropriate adj wö yç bámukongê approval n ìfohùnsíìlóhùnsíìdùnwô 15

approve v nínú dídùn sídùnmô approximate adj dédé approximately adv ÿe dédé apricot n irú èso òyìnbó kan April n oÿù kçrin ôdún apron n bàntê, sálà, tòbí aptitude n yíyçìmúra aquarium n ilé ìtôjú àwôn çja aqueduct n ojú-ìsàn tí a là fún omi arbitrary adj láìÿe ìbéèrèláìwádìí arbitrate v làjàdúbú-öràn arbitration n gbígbôdídájôfúnìlàjàìlàníjà Arbitrator n/f adúbú örànonílàjà Arbitrator n/m adúbú örànonílàjà arc n apá kan àyíká arch n bìrìkìtì archaelogist n/f çnití nwúlë láti ÿe ìwádìí ohun ìgbà láíláí archaelogist n/m çnití nwúlë láti ÿe ìwádìí ohun ìgbà láíláí archaeology n ëkô nípa ìhúlë ohun ìgbà láíláí archaic adj ti àtijôtí kò wúlò archer n atôfà, çnití ntá ôfà, tafàtafà archery n ôfà archipelago n àgbájô-erékùÿu architect n ayàwòrán iléögá ilé kíkôömôléalápçrç ilé architecture n ilé kíkô aláràëkô ilékíkô archives n àwôn ìwé ìlúàkójôpö ìwé ìrántí archway n çnu önà ìwölú area n agbègbè ilê arena n gbagede eré tàbí ìjàibi eréoju ìgbà argue v jiyàn«àròyélàdì argument n ìjiyàn, ìÿàròyé, ìlàdì, iyàn-jíjà argumentative adj jíjiyàn arid adj gbígbçláìlêtùláìlôrà arise v dìdeyô jádefarahàn arithmetic n ëkö-ìÿirò, ìÿirò-owó arm n apá 16

arm v dìhámöra ogun, hámöra armament n öwô ogunàwôn tí ó múra ogun armchair n àga alápá ñláàga onírôpá armed adj híhámöra ogun armful adj kún dé òkèti ëkún apáëkún armistice n ìlàjàìparí ogunìdáwô ogun dúró armor n ìhámöra armory n ilé ìpamô ìhámôra armpit n ihò abíyá arms n ohun èlò ogun army n ômô ogun aroma n òórùn dídùnòórùn tí nta sánsánòórùn tí ntafírí around (prep) yíkákiri around adv yípokáríkárí arouse v jí lójú orunjí tají arrange v tò lêsçsçfi sí ètò arrangement n ÿe ètòìtò lêsçsçìfisí ètò array n ìwôÿôìÿöÿôètò arrears n àjçsílëtëhìn arrest n ìdádúróìdìmúìdílôwômímúfífàÿç ôba mú arrest v dádúródì-múdìílôwômú fàÿç ôba mú arrival n dídé àtidébíböàbö arrive v ìpadàbõ, dé, bõ arrogance n ìgberaga, ìreraàdábôwô arrogant adv gbéraga arrow n ôfà arsenal n ibi ìrô ohun ìjagunàkójôöpölôpö ohun ìjagun arson n ëÿëilé kíkunfífilé jónáìtinábôlé art n ônàìmôÿê ônàëkôôgbôn artery n àpò ëjëiÿan ìmëjë ÿàn káàkiri ara arthritis n làkúrègbé article n nkan ohun kan articulate v sô kétékété artificial adj ìfi ôgbôn ÿetí a fi ôgbôn ÿetí kì í«e ti èdá artillery (n) ilé ìpamô èròjàìbôn nláàgbá artist n/f oníÿônàòyàwòrán 17

artist n/m oníÿônàòyàwòrán artistic adj iÿê ônàti ôlôgbôn as prep gêgêbí as adv bígêgêbíbítibíótijêpé ascend v gòkègùnpôn ash n eérú ashamed adj tijú ashore adv nílësílëlébùúté ashtray n àwo érú sìgá Asia n ilë Éÿíà, ilë ìwö òrùn Asian adj ti ilë Éÿíà, nìlë Éÿíà Asian n/f ômô ilë Éÿíà Asian n/m ômô ilë Éÿíà ask v bérè, tôrô, bi-lêrè asleep adv sùn rêjúojú orun asparagus n ohun ögbìn òyìnbó asphalt n títì ôlödà asphyxiate v fúnilôrùnpa asphyxiation n ìfúnilôrùnpa aspirin n ògùn assassin n/f apànìà assassin n/m apànìà assassinate v pànìàpalunipa assassination n ìpànìàpípa ôba ìjòyè tàbí òÿè ìlú assault n ìjà ìpaniláraìkôôlù assault v panilárakôlù assemble v tò mô ara wônkójôgbárajôpé-jô assembly n àpéjô assert v tçnumôwísô assertion n öröìtçnumô assertive adj onítçnumô ôlôrö assess v yëwò, bùfún assessment n ìyëwòiye tí a bùiye tí a pínbíbùpípín assets n (property) dúkìyá ohun ìní assign v rán níÿêyàn-sílëfi-lélôwô assignment n Iÿç önàìyànsílëìfilélôwôiÿê 18

assist v rànlôwô, kùnlôwô assistance n ìrànlöwö assistant n/f olùrànlöwö, aranilöwö assistant n/m olùrànlöwö, aranilöwö associate n/f igbá-kejìçlêgbêçgbêçnìkejì çni associate n/m igbá-kejìçlêgbêçgbêçnìkejì çni association n çgbé ìbálòpö assorted adj ìyàsôtö assortment n oríÿiríÿiìyàsôtötö assume v ÿe-bígbà-ÿebídáwôlérò-pé assumption n ìÿebígbígbàìdáwôléríròpé assurance n ìdánilójúìgbêkëléìfôwôsöyàfún assure v dálójútçnumôsôdájúmúdájúfôwôsöyàfún asterisk n irú àmì kanàmì àkíyèsí asthma n ikö-fe astonish astonishing adj níyanilênu astonishment n ohun ìyàlênuìyanuhàìtagìrì astound v yàlënu astray adv ÿìnà yapaÿakokúrò lójú önà astrology n ìfiràwö ÿàyëwönípa ìràwöörö ìsálú-örun astronaut n/f çnití nwô inú sánmà lô ÿe ìwádi àwæn ìràwö tí nyí òòrùn ká astronaut n/m çnití nwô inú sánmà lô ÿe ìwádi àwæn ìràwö tí nyí òòrùn ká Astronomy n ëkô nípa àwæn ìràwöìmô ìràwö asylum n ibi àbò ilé ìwòsàn àwôn asínwín tàbí adêtëilé àtìmôlé àwôn çlêwön at prep ní, níbí, lí atheism n ìhìn àìgbàgbô pé Ôlôrun mbç atheist n/f aláìgbàgbô pé Ôlôrun mbç atheist n/m aláìgbàgbô pé Ôlôrun mbç athlete n/f oníjàkadì çnití nsáré ìje athlete n/m oníjàkadì çnití nsáré ìje atlas n àwòràn ayéìwé àwòràn ìgbélé atmosphere n fúrufú, àyíká 19

atom n ërún kíkínífínrín atomic adj ti ërún kíkíní attach v so-mö, dàpõ mö, faramö, fimö attack n (medical) ìkôlù àrùn attack n (military) ìjagun, ojú ìjà attack v kô-lù, dojúkô, fìjà fún attempt n ìgbìyànjú, ìgbìdánwò, ìdánwò, ìÿe fitafita, àbá attempt v gbidánwò, dánwò, kôlù dáwölé attend v fiyèsí, dúrótì, dúrodè, forísí, fojúsí, wá-sí attendance n ìfiyèsí, ìfetísílê, ìdúrótì attendant n/f ômô-õdõ, onítöôjú, ômô-ëhìn attendant n/m ômô-õdõ, onítõöjú, ômô-êhìn attention n ìfojúsí, ìfetísílê, ìfarabalê attentive adj ìfetísí attest v jërìí sí attic n òkè àjà attitude n ìwà híhù, ìdúró sí, ìwà, ìwo attorney n/f agbçjórò, aÿojú çni lábë òfin, onítõöjú ohun çni attorney n/m agbçjórò, aÿojú çni lábë òfin, onítõöjú ohun çni attract v fà-möra, fà-lökàn attraction n (physical) òfà, òkùnfà, ìfàmöra, ìfàlökàn attractive adj dára láti wò, tí nfa ni möra, tí ó wuni, çlëwà ìyànlójú auction n ôjà gbàýjo, ôjà títà àdíjerà audience n àpéjô õpõ ènìyàn, awòran, olùwòran, òýgbó audit v àyëwò ìwé owó ìjêrí, ìwé ìÿirò owó audition n ìdánwò àfçnukà, àfohùnkô tàbí àfaraÿe auditorium n gbàngàn òwòrán, gbàngàn augment v sô di púpõ, mú pö síi, dàgbà si, fi kún, fi röpò August n oÿù kçjô ôdún aunt n/fa arábìnrin bàbá aunt n/mo arábìnrin ìyá Australia n ìlú Ôsitrélíà authentic adj òdodo, tòótö, ojúlówó authenticate v fi ërí ládìí author n/f olùpilêÿê, òýkõwé 20

author n/m olùpilêÿê, òýkõwé authorities n àwôn alágbára òfin, àwôn àláÿç, àwôn alágbára authority n agbára, àÿç, agbára òfin, agbára authorization n àÿç, fífún lágbára, fífún láÿç, ìpaláÿç authorize v fún láÿç, jë, fún lágbára autograph n fífi ôwö çni kô sílê, ìfôwöçnikôsílê ìfôwösí automate v fi êrô tì síwájú, fún lágbára, fêrô ÿí automatic adj ohun tí þ ÿiÿë fún ara rê, ohun tí ntìkararê ÿiÿë automation n ìfi êrô tí ñýkan síwájú, fi ërô fún lágbára ìrìn automobile n mötò ayökëlë autonomous adj láìgbáralé, láìní alákoso, láìfàrakô èyítí þ ÿe ìlú fún ara rë autonomy n àìgbáralé, ÿe alákoso láìfarakô, agbára àti máa ÿe ìlú fún ara çni autopsy n ètò ìÿèwadìí ohun tí ó pani, ìÿèwadìì ewu tí ó pani autumn n àkókò ìkórè, ìgbà ogbò availability n ìÿàýfàní, lílérè available adj lérè, yç, ÿàýfàní, tí a lè rì gbà, tí a lè rí lò avalanche n ìdógìdì olójijì ohunkóhun avenge v gbêsán, kõyà avenue n õnà gbòòrò, ojú õnà àyè average adj níwõn average n ìwõntúnwõnsì aversion n ìrira, àìní ìfë sí avert v mú-kúrò, dá-dúró, yí-padà aviation n ôhun nípa ÿíÿe àti wíwa ôkõ òfúrufú avid adj (enjoyable) ìgbádùn avoid v yçra fún, bìlà-fún, yàgò-fún, gáfárà-fún avoidable adj ohun ìÿöra fún, yíyçra-fún avoidance n síÿöra, yíyçra await v dúró dè, retí, múra sílê dè awake adj ìtají awake v jíjí lójú orun, tají award n êbùn, èrè 21

award v pín fún, ÿe ìdájö fún aware adj mõ, fura, kíyèsí awareness n ìfura, àkíyèsí, ìmõ away adv kúrò, kálô, jìnnà awful adj burújù, lërùlöwö, burú awkward adj (clumsy) àìnílárí, wúru-wùru, àìrôrùn awning n àtíbàbà axe n àáké, çdùn axis n õpá tàbí ilà ìlàrín tíí nkan yí axle n õpá onírin tíí mú kêkë rìn

Bb babble baboon n õbô lágídò, ìnàkí, iro baby n ômô, ômô-ôwö, ômô-jòjòló baby, ômô-ôwö, ômô kékeré jòjòló, nígbàtí mo wà ní ômô-ôwö ;when I was a baby bachelor n àpön back adj êhìn, têhìn back adv lëhìn back n (body) êhìn back n (location) êhìn ôgbà back v (support) tìlëhìn, põn sëhìn, ràn löwö backbone n egungun êhìn background n ìpìlê, ipó êhìn ìpilê backpack n àpamö ìwé ômô iléwèé, àpò backward backwards adv ìfàsëhìn, padàsëhìn bacon n çran ara çlëdê tí a fi iyö sí bacteria n kòkòrò àìsàn afàìsàn bad adj burú, burúkú, ÿàìdára búburú bad, burú, burúkú, búburú 22

badge n àmì baffle v dà-rú, sô-dasán, tàn-jç bag n àpò, õkë baggage n çrù baggy adj ÿò, ÿíÿò bail n onigbowó, adúrófúnni, ìgbowó, ìdúró-fúnni bailiff n/f ìjòyè, onídàájö, ôlöpàá, ológò bailiff n/m ìjòyè, onídàájö, ôlöpàá, ológò bait n ìwõ, ìdç, ìjë bake v sè, yan, dín baker n/f alásè, adínkàrà, adín-ýkan baker n/m alásè, adínkàrà, adín-ýkan bakery n ilé ìse àkàrà, ilé alákàrà, ilé àsè balance n (physical) ôgbôgba balance n (remainder) ìyókù balance v wön lögbôgba balcony n àgbàlá, õdêdê, òde lókè ilé pêtësì, õdê bald adj apárí, pípárí, àìÿelöÿõö, àìnírunlórí baldhead baldness ball n ìÿù, ohun ìÿeré ômôdé, böõlù ballerina n oníjó a fi ténté ômô ìka çsê jó balloon n ôkõ ófúrufú aláfëfë gbígbóná ballot n n ìbò, ìwé ìdìbò bamboo n õpá, eìko, ôparun, pàko ban v dádúró, fi-bú ban n ìfòfin dè, ìfilö ní gbañgba, ìgégùn-ún banana n õgêdê wçrç banana, õgêdê-wççré, band n (music) çgbë onílù tàbí bëmbê òyìnbó band n (people) ìpéjô õpõ ènìyàn, çgbê band n (strip) õjá, èdìdì, ìgbánú bandage bandage n ìrépé aÿô ìfi di ôgbë bandit 23

bandit n olè, alönilöwögbà, ôlôÿà, aláìlófin bane bang bangle banish v lé lô, lé kúrò ní ìlú, rán jáde bank n (money) ilé ìpamö owó bank n (river) bèbè, etí odò banker n/f õgá ilé ìfi owó pamö sí banker n/m õgá ilé ìfi owó pamö sí bankrupt bankrupt n ajigbèsè, çnití owó bàjê mö löwö bankruptcy n ìbàjë owó banner banquet banter baobab baptism n ìrísínú omi, gbígba ènìyàn sínú ìjô krístì baptize baptize v rì-sínú omi, rì bô omi, sàmì sí lí orúkô Mêtalôkan bar bar n (ban) ìfilô ni bar n (place) ilé ôtí títàilé ôtí bar n (rod) irin tàbi igi gbôrô bar n (window) opera bar v (ban) fi búdí-lôwô bar v (window) fi opere dè barbarian barbarian n/f aláìgbédè, aláìmòye, ènìyànkénìyàn barbarian n/m aláìgbédè, aláìmòye, ènìyànkénìyàn barbaric adj ìwà-àìmòye, ìwà ará oko, ìwà àìlajú barber n afárun, onígbàjámõ, fárífárí, afárí barber, oníwòlímõ, onígbàjámõ, agçrun bard 24

bare bare adj níhòhò, láìbò barefoot barefoot adj láìníbàtà, lësê lásán, lësê òfìfo barely adv agbára-káká, eku-káká, káká bargain bargain n (price) ìdùná-dùrà, ìpínhùn, pànpá barge n ôkõ ìgbájá bark bark n (dog) gbígbó bí ajá bark n (tree) èpo igi bark v gbó bí ajá barley n irú ôkà kán barn barn n àká, abà barracks n ilé àwôn ômô-ogun barrel barrel n (container) àgbá barren barren adj yàgàn, ÿáláìléso barricade n n ìdínàìsagbáradìagbàrà barrier barrier n ìdínàagbáraalà barrister n agbçjörò, amòfin, löyà bartender n/f ôlötí, òÿìÿë ilé ìmutí bartender n/m ôlötí, òÿìÿë ilé ìmutí barter barter v ÿe pàÿípàrõ base base n (bottom) ìsàlê base n (foundation) ìpìlê base n (military) ilé àwôn ômô-ogun, ibi àkójô ohun ogun basement n ìpìlë ilé ìsàlë bashful adj nítìjú, lójútì basic adj ìpìlê basically adv nípa ìpìlê 25

basin basin n awo kòtòadógun omi basis basis n ìpìlê bask basket basket n agbõn, apêrê bastard bat bat n (animal) àdán ode batch bath bath n ìwê bathe v wê, lúwêë bathe, wê, ýjë o ti wê? - have you bathed? (have you had your bath?) bathrobe n aÿô ìbora àwölékè aÿô ìwösùn bathroom n balùwê bathtowel n aÿô ìnura bathtub n àgbá ìwê gbàngbàn àgbá gbàngbàn ìbomiwê baton battery n ohun ìja ogunàgbá ogunìjìyà ìpaláraohun èlò tí ñfúnni lágbára ìtanná battle n ìjà, ogun battle, ogun battlefield n ojú ogun battleship n ôkõ ogun bay bay n ìyàwö omi òkun sínú ilé bayonet n öbç ìbônidà-aláÿoró tí à ntêbö çnu ìbôn bazaar n ôjà gbàngbàn be be v wá, þbç, sí beach beach n etí òkunêbá òkun beacon n iná tàbí àmì orí òkè fún ìkìlö ewu 26

bead beak beak n çnu çyç ìmú agogo çyç beam n (light) ìtànsan òòrùn beam n (wood) ìtí igi bean bean n eèré, êwà àwùjê bear n çranko nlá ní ilê òtútù bear v gbê bí rôjú faradájìyàso bear, bearable adj ìfaradàìrôjú beard beard n irùngbõn bearer bearing n (machine) èlò onírin nínú ërô bearings n (direction) ìmönàmímönà beast beast n çranko çlësê mërin, çranko ènìà, ènìà tí nhùwà çranko beat beat n lílù, ìnà beat v lù, nà, fô borí beating n lílùnínà beautiful adj dídáralêwàçlêwàrçwàarçwà beautiful, lëwà (ní çwà), arçwà, rçwà ômôbìnrin náà lëwà púpõ – the girl is very beautiful beautify beauty n çwà, õÿö, dídára beauty, çwà, õÿö beaver n éranko bíì öyà because because conj nítorí, nítorítí become become v bádé-sídídárayçsô-di bed n ìbùsùn, ìsalê odò, ìrögbökúàkétépèpèlé bed, ibùsùn bedding n aÿô ibùsùn 27

bedroom n yàrá, iyàrá ìbùsùn, iyêwu bedtime n àkókò sísùn alêìgbà orun bee bee n oyin, kòkòrò oyin beef beef n çran-màlúù beehive n ilé-oyinafárá oyin beer beer n ôtí àgbàdo, ôtí òyìnbó, ÿêkêtê beet n ohun ögbìn òyìnbó kan beetle n öböunbôùn before adv níwájú before prep níwájú, ÿíwájú, lójú before conj kí ó tó beg v bêbê, tôrô, ÿagbe beggar n/f alágbe, atôrôjç, atúlêjç, oní-bárà beggar n/m alágbe, atôrôjç, atúlêjç, oní-bárà begin v bërësídìde-síkôbërëfçsëlelëdásílë beginner n/f alákõöbêrê beginner n/m alákööbêrê beginning n ìbërë nkan, àkôbërë, ìÿëdálë, ìpilëÿe, àtètèkôÿe behave v hùwàlò behavior n ìhùwàsíìwàìwá-ayéìbêwôsí behind adv lëhìn behind n êhìn behind prep lëhìn beige adj irú àwö kan belch v gùfësórú bí èéfín belief n ìgbàgbö believable adj ÿègbàgbôolóòtô believe v gbà-gbö believer n/f onígbàgbö believer n/m onígbàgbö belittle v fojú tínríngánfojú kámôbù-kùÿe àìkàkún bell n agogo tí nlù belligerent adj ajagunolóríkunkun 28

belly n inú, ikùn belong v tçniÿe tçnitôsí belongings n ohun ìní dúkìátçniìtôsíni below adv nísàlê, lábë, lëhìn below prep ìsàlê belt n ìgbánú, ìgbàjà, láwàní, öjá, àmùrè bench n íjokòóibùjókòàpapö àwôn adájô bend v të woôgbúnÿêpo beneath adv nísàlëlábê beneath prep ìsàlëabê benefactor n/f olóre àánúoníbu ôrçolóre çniatôrç àánú benefactor n/m olóre àánúoníbu ôrçolóre çniatôrç àánú beneficial adj lérèÿànfàní beneficiary n/f ajèrèalánfàní beneficiary n/m ajèrèalánfàní benefit n èrè, àýfàní benefit v ÿe ní rereÿe ní ànfàníjèrè bent adj tëdarísíkôdôrô berry n ëyà èso wêrê kanëyà àgbáyun kan beside adv pëlúpëlújú bêë beside prep pëlúpëlújú bêë besides adv pêlúpêlú, jú bëê lô, dölêgbëê besides prep lêhìn náà, àti pêlú besiege v kámôfi ogun dó tì best adj dára jùlô, sàn jùlô bestow v fi-fúnfi-bùnfi-jíõkí bet n ohun iyànohun ìkílè bet v jiyànkílè betray v tú àÿírítúfóÿòfófófihànÿíkúpa betrayal n ìtúniláÿíríìfihànìÿíkúpa better adj dára jù, sàn jù between prep láarínlágbedeméjìnínú beverage n ohun mímu beware v ÿöra, yçra, kíyèsára beyond adv níwájú, níhà õhún, kôjá beyond prep níwájú, níhà õhún, kôjá 29

bib n aÿô ìnu çnu ômôdé Bible n Bíbélí (mímö) biblical adj ohun tíí jç mô Bíbélí tìwé Mímô bicycle n kêkë olóògéré bid n àÿçfífôwôlé bid v ná ôjàfi owó léfàÿçfún pè big adj þlá, tóbi, gbórin bigamy n gbígbé ìyàwó mìíràn láìkô ìyàwó àköfë, olóbìnrin méjì bikini n pátá obìnrin bilingual adj lí èdè méjì bill n çnu ÿónÿóìwé owóagogo çnu çyçìwé iye tí nkan jê billiard n irú eré òyìnbó kan billion n (number) çgbàágbèje bin n àpótí ìkópamô bind v dìso-pödìlùsolókùn binder n ìdìpôìsopöìwé èdìdì binoculars n êrô ìmútóbi biologist n/f ömöwé nípa ëdá biologist n/m ömöwé nípa ëdá biology n êkö nípa ëdá, bàyölöjì bird n çyç abìyë birth n ìbí birth certificate n ìwé ìbí birth control n ògùn ìdíwô ômôbíbíètò ômôbíbí birthday n ôjö ìbí birthmark n àmì ìbí birthplace n ìlú àbínibíìbí ìbí çni biscuit n àkàrà dídùn bishop n oyè olórí àlùfáà, olórí àwôn àlùfáà bit n (horse) ìjánu çÿin bit n (piece) díëòkèlèkélekèle bitch n (dog) abo ajá bite n ìbùÿán, ìbùjç bite v gé-jç, bù-jç, bùÿán bitter adj korò, kíkorò bitterness n ìkorò, ìwà kíkorò 30

bizarre adj ÿàjèjì, ÿàbàmì, ÿàkötún black adj dúdú, ÿú, burú, aláwõ dúdú bõlõjõ blackberry n ëyà àgbáyun dúdú kan blackbird n ëyà çyç aláwõ dúdú kan blackboard n pátákó-ìkõwé blackmail n ìfinihàn, ìÿòfófó çni blackmail v túfóÿòfófó çni finihàn blackmarket n òwò ìlòdì sófin blacksmith n alágbêdç bladder n àpò-ìtõ blade n (knife) ojú õbç blade n (grass) koríko blame n dálëbi, bá-wí blame n ëbi, ìbáwí, ëÿëëgànõwun blameless adj láìlëbi, láìlëÿê, láìlëgàn, láìníbàáwí, láìjêbi bland adj jêjêpëlêláìládùn blank adj (empty) lòfo, òfò blanket n aÿô ìboraonírun fún òtútùpòpòkíkùbúsù blasphemy n õrõ òdì sí Ôlôrun, õrõ búburú sí ohun mímôõrõ àìtô bleach n èlò ìsô nkan di funfunbíbó bleach v sô di funfunbó bleed v ÿêjê bleeding adj þ ÿe êjê blemish n àbùkù, ëgàn, àlébù, àbàwön blend n ìdàpõ môraìdàrúìdàpõ blend v dàpõ môradàrúdàpõ bless v súre fún, bùkún, yìn blessing n ìbùkún, ire blind adj föjú, ÿókùnkùn blindfold n ìdílójúìbòlójúìÿúlójú blindness n ìfôjúàìríran blink v sêjúwò wêrêjíwöfi ojú apákan wò blister n ìléróróówowíwú blizzard n ìjí líle ìgbà òtútùìjí yìnyín ní ilë olótùútù bloated adj wíwú, fife block v sénà, dínà 31

block n ìdínàigi tàbí òkúta blockade n ìdènà, ìsénà blonde adj funfun, fúwôfúwôfúwô blood n êjê bloodshed n ìta êjê sílê, ìpànìyàn bloody adj çlêjëti ëjëníkàtí a fi ëjë yí lára blossom n ìtànná ewékoìtànná igi blouse n êwù àwõlékè blow v mí kíkanfê bí afêfêtannáfun ìpè blubber n õrá erinmi blue adj òféfeàwõ ojú òrun blueberry n ëyà èso òyìnbó aláwõ dúdú kan blunt adj kúnúàìmúlôrakújúyòpe blush v ti júbojújê mú-rëwësì blushing adj tí ntijú tí nbojújê board v (ship) wô-ôkõ board n (director) õgá ìgbìmõ pàtàkì board n (wood) apàko boast v yin ara çnihalëyangànléríÿe-fáàríÿe fçfçfúnnu boastful adj níyangànonífáàrínìfúnnuníhàlë boat n ôkõ, ôkõ-ìgbájá, ôkõ kékeré bodily adj ti ara body n ara body guard n êÿö bog n çrëìràpõtõpôtô boil v hó, sè, bõ boiler n ìkòkò nla ìse omiàgbá ìbomiàgbá omigbígbóná bold adj láìyálasasagbóíyàgáàdàgbà bolt n ìdábú ìlëkùnikere ìlëkùnëdìn àráôfà bomb n àfõnjáajónirunàdó-ikú bomb v wôn àdó-ikújá àfõnjá lùjó ní run bomber n ôkõ òfúrufú tí njá ajónirunôkõ àdó-ikú bombing n jíjónirun bond n (bank) ìwé àdéhùn ìsanwóìwé àdéhùn ÿiÿe õkan bond n (together) ìdè ìdàpõ bondage n oko çrúìsinrú 32

bone marrow n ëjë inú egungun bone n egungunikere ìlëkùn bonnet n (car) ìderí êrô môtõ ayökëlë bonus n êbùn book n ìwé bookcase n àpótí ìwé, pçpç ìwé bookkeeper n/f oníÿirò owó, alábójútó ìwé ìÿirò owó bookkeeper n/m oníÿirò owó, alábójútó ìwé ìÿirò owó booklet n ìwé kékeré bookstore n ilé-ôjà ìwé boost (v) sô di púpõ, bísi fikún boost n ìfikúnìbísi boot n (car) àyè çrù lêhìn ôkõ ayôkêlê boot n (shoe) bàtà border n àlàetíëbàìpínlëìÿêtíìgbátí bore v wa kòtòdá-ludá lágaradá ihò sí boredom n agara boring adj alágara born adj bí borrow v yá, tôrô, wìn boss n/f õgá iÿë boss n/m õgá iÿë bossy adj kanraoníkanra botany n êkö ohun õgbìn both dj méjèjì both ron méjèjì bother n ìyôlënu, wàhálà, ìdàlámùú bother v yôlënu, tôdàmú bottle n ìgò bottom n ìsàlê, ìpìlê, ìdí bottomless adj láìní ìsàlë boulder n okúta nlá ribiti bounce v fò, halê mö boundary n àlà, òpin ìpínlê boundless adj láìlópin, láìní àlà bow n (greeting) ìtçríba, títúbà 33

bow n (ribbon) ondè çlêwà àlôpõ okùn çlêwà bow n (ship) iwájú ôkõ nla ojú omi bow n (weapon) ôfà bow v tçríba fúntë bërëtúbà bowl n ôpônàwo kòkòàwo abô box n àpótí boxer n afëÿêjà, akinilêsë, akánnilêÿëê boy n ômôkùnrin boyfriend n õrë ôkùnrin bra n aÿô ìkömú, kömú brace n (medical) oñdè fún ìwòsàn dídá ëyà-ara brace n (technical) èlò onírin tí ñmú nkan dúró dájú bracelet n ìgbàwôëgbà ôrùn ôwô bracket n (letter) àmì àkómô brag v lérí, halê, ÿefê fê fönnu, yangan braid n irun dídì, kókó ìwunìhun braid v dìwúndirunhun brain n ôpôlômùdùnmúdùn oríôgbônòye brainwash (v) tànjç brake n ìdádúróìjánu këkêìjánu ôkõ brake v dádúró branch n (company) êyà çgbë pàtàkì branch n (tree) êka igi brand n (animal) ìdá çranko brand n (product) àmí ara ôjà títà brand v sàmí sí brandy n irú ôtí gbígbóná kan brass n idç brave adj láíyà gbójúgbóìyàakinni bravery n ìgbóìyàìgbójú bread n àkàrà òyìnbóonjçbúrêdì break n (bone) dídà egungun break n (rest) ìsimi break v fô, ÿêdásimi breakable adj tí ó lè dátí ó lè fônífífô breakdown n (object) àìÿíÿêìbàjê 34

breakdown n (person) di aláìsànìbarajêìÿerëwësì breakfast n onjç òwúrõ breakthrough n ìlàdììyôrísíàwárídìíèso breakwater n õnà fún ìdíwô ìbìlù omi breast n ômú, ôyõn breath n êmí breathe v mí breathless adj láìlèmímí hêlêhêlêmí hçrçhuru breed n ëyà irú breed v bílóyúntôÿe ìtôjúbísi breeding n ÿíÿe bíbí tàbí títô çranko fún títà breeze n afêfê jêjêatêgùn ìjà brew v pôntídìmõlù brewery n ilé ìpôntíibi ìpôntí bribe n àbëtêlë bribe v bç àbëtêlëÿàbëtêlë bribery n gbígba àbêtëlê brick n amõ sísun bride n ìyàwó bridesmaid n çgbë ìyàwó, ômô ìyàwó bridge n afárá brief adj kúkúrúÿêkíkíúnÿókí briefcase n àpótí ìwé olùkô tàbí agbçjôrò briefing n ìsôníÿókíõrõ ÿokí fún ìgbìmõ briefly adv láìfa õrõ gùnní ÿókíláìfàgùnlôtítí brigade n çgbê ômô-ogun çlêsin tàbí çlêsë bright adj tan ìmôlëdídánmú gbônmímõ brilliant adj títànsàndídán mõnàlóyejõjõ brim n (cup) etí agoetí ohunkóhun brim n (hat) etí àkçtë bring v mú-wá, gbé fà-wá brittle adj rõrírún wómrôrùn láti fôyá-fô broad adj níbugbôrôfêrë broadcast n fifún kákìri broadcast v fún kákìri broaden v sô di gbígbôrô 35

brochure n ìwé ìpolówó broke adj (money) láìlówó lôwôtálákà broke adj (object) fö broken adj fífö broker n alágbàtà, ôlôfà bronze n àdàlú bàbà àti tánganran brooch n ìkótíohun õÿô tí obìnrin nfí mú aÿô brook n odò ÿíÿàn kékeré broom n ìgbálëôwõàlë brother n/o arákùnrin àgbà, êgbön ôkùnrin brother n/y arákùnrin àbúrò, àbúrò ôkùnrin brother-in-law n (w/y/s/h) arákùnrin ôkô àbúrò obìnrin aya çni brother-in-law n (h/o/b) arákùnrin êgbön ôkùnrin ôkô çni brother-in-law n (h/o/s/h) arákùnrin ôkô êgbön obìnrin ôkô çni, ëgbôn obìnrin ôkô çni brother-in-law n (h/y/b) arákùnrin àbúrò ôkùnrin aya çni brother-in-law n (h/y/s/h) arákùnrin ôkô àbúrò obìnrin ôkô çni brother-in-law n (w/o/b) arákùnrin êgbön ôkùnrin aya çni brother-in-law n (w/o/s/h) arákùnrin ôkô êgbön obìnrin aya çni brother-in-law n (w/y/b) arákùnrin àbúrò ôkùnrin aya çni brown adj irú àwõ kanàwõ dúdú bruise n ìtërêìfarapaôgbê brush n ohun ìyarunôwõigbó brush v fi ôwõ gbõnnù, gbõnnù brutal adj rorò, níkà bí çranko brutality n ìroròìkàìwà çranko bubble n ëtànìtànjçabà tí kò múrôòfò ìfòfó bucket n páánù, garawa buckle n ìdèìfihá buckle v dèfihámúra sílëbájà bud n èèhù ohun õgbìnìrudi bud v hùsôrudi Buddhism n ësìn ènìà ilë ìlá òrùn bíi Indíyàësìn òrìÿà Búdà Buddhist n/f çlêsìn òrìÿà Búdà Buddhist n/m çlêsìn òrìÿà Búdà budget n àpapõ nkanìwé ìròhìn owóìwé ìtò oríÿiríÿi ìnáwó 36

buffalo n çfõn bug n kòkòrò, ikán, ohun êrù build v kö, mô ilé, kö lé builder n õmõlé, akölé building n ilé, ilé-kíkö bulge n ìwúsóde bulk n ìwõnpàtàkìtìtòbièyítí ó tóbi jù bulky adj tóbigbórín bull n akô màlúù bulldozer n ërô ìwó nkan gíga sílë bullet n ôta ìbôn bulletin n ìròhìn, ìkéède bullfight n ìjà màálùeré ìjàkadì pëlú màálù bum n (behind) ìdí bum n (person) tálákà, aláìníÿëlápá bumblebee n oyin bump v kô-lù bump n (lump) kókówíwú bumper n wíwúèrè ìkórè bundle n çrùèdìdì bundle v dì-lêrùdì bunk n ìbùsùn ínú ôkõ tàbí nílé àwôn ômô ológun bunker n ihò ìdábòbò fun àwôn õjagun bunny n ehoro buoy n àmì ìtôka ewu fún ôlôkõ burden n ìniraìniniláraçrùçrù ôkõìyônu burden v di çrù lé, fi nkan paláyà bureaucracy n àkójôpõ ajçmákòóÿoìÿèjôba aláÿòfintótó burglar n/f olè, ôlöÿà, kólékólé, jàgùdà burglar n/m olè, ôlöÿà, kólékólé, jàgùdà burglary n ìfölé, ìkólé, ìwà olè, ìwà õÿolè burial n ìsìnkú, ibi òkú burial ground n ìbòji, ibi ìsìnkú, ilê ìsìnkú burn n ìsun, ìjóná burn v sún, jóná, mú gbóná bury v sìnkú, bò-mölê 37

bus n ôkõ akérò bush n igbó, ìgbë business n iÿë òwò, çjö tó kan ni business woman n oníÿòwò businessman n oníÿòwò busy adj láápôn but conj ÿùgbön, bíkòÿebëê, síbê-síbê, àfi, àmö butcher n alápatà, ìpakúpa butcher v pa çran, pa àpatà butler n agbötí, ômô-õdõ butter n òrí àmö butterfly n labalábá buttocks n ìdí button n orini ëwù ìsé buy v rà, sanwó fún, fi owó bë buyer n/f olùrà, ôlöjà buyer n/m olùrà, ôlöjà buzz n ìkùn bí oyin buzzard n igún, àkàlà buzzer n ërô tí þ kùn bí oyin by prep (before) níwájú by prep (from) nínú by prep (near) lëêgbê lëgbêë by prep (past) lëbàá by prep (through) já, nípa by prep (with) lödõ bypass n (road) õnà têrê tëërë bystander n/f òwòran, çnití þwòran bystander n/m òwòran, çnití þwòran

Cc

38

cabbage n êfö òyìnbó cabin cabin n yàrá inú ôkõ, yàrá, àgö cabinet n (government) ìgbìmõ ìjôba cabinet n (storage)àpótí ohun öÿô cable cable n okùn tàbí ëwön ìdákö dúró cactus n igi ôrô cadet n/f àbúrò akêëkô ní ilé ëkô ômô-ogun cadet n/m àbúrò akêëkô ní ilé ëkô ômô-ogun café n ilé ìjçun caffeine n èlò kíkorò inú obì, èlò ìmu kánilára, èlò ìrúsókè ara cage cage n ilé çyç, àgö kuku cajole cake cake n akara didun oyinbo ole moinmoin calabash calamity calcium n ògùn ìmún egungun lágbáraohun éló pàtàkì tí mbç nínú ilë calculate calculate v ÿírò, kà calculation n ìÿirò, kíkà calculator n ërô ìÿirò calendar n ìwé ìkaye oÿù/õsê/àti ôjö nínú ôdún calf calf n (animal) ômô màlúù, ogodo calf n (leg) iÿu çsê call calm call n (contact) ìpè call v (contact) pè call v (name) pè call v (telephone) tê lágogo, na ohùn sí 39

call n (telephone)bíbásörö lórí ërôpípè lórí ërô ìsörögbésì callous calm (adj) ìdákê íparôrô ìrölè calm v rôlëdákê calmness n ìdákêjêjêìdákê rôrô calorie n ìwön ìfúni lágbára àti ànfàní inú onjç camel n ràkùnmíibakasie camera n ërô ìyàwòrán camouflage (v)farapamôbadeni camouflage n ìfarapamôabadeni camp n ibùdó, bùdó, àgö camp v dó, bùdó campaign n papa nlaìgbà ogunÿá ogunÿá ötë campsite n ibùdó, àgö campus n ôgbàôgbà nlá ilé ìwé can can v (allow) lè can n agolo, páánú, tanganran can opener n ërô tàbí öbç ìÿí agolo can v (able)lè ÿelèlágbára canal n odó lílà cancel v nù-kúròpa-ré cancellation n ìparêìnùkúròìsôdòfo cancer n akanalakasaàrùn búburú kan candid (adj)dájúlótítôláìÿëtánlódodo candidate n/f ênití nfê wô inú çgbê tàbí iÿê candidate n/m ênití nfê wô inú çgbê tàbí iÿê candle n àbëlà, fìtílà candy n ohun àdídùn cane n ôparun canister n agolo, páànù cannibal n ajênìyàn cannibalism n jíjç ènìàìwà jíjç ènìyàn cannon n ìbôn nlààgbá canoe n ôkö ôkö wétèìgbájá canoe v wa-ôköwakö 40

canopy n àtíbàbàìboríaÿô tí a ta sórí ìbùsùn canteen n (water)agolo kékeré ìrômisíagolo ìrômisí àwôn ômô ológun canvas n (cloth)aÿô aláìkúnáìgbòkun canvas n (painting)ìgbòkun ìkun àwòrán canyon n ilë jíjìn láarín òkè méjì cap n (cover) ìderí cap n (hat) fìlà, ìborí cap n (lid) ìderíômôrí capability (n)agbáraàyè capable adj toìlèÿelágbáralóyenípá capacity (n)agbáraipáàyè cape n (area) ÿónÿó ilê tí ó yôrí sínú omi cape n (clothing)ìlékè aÿoìpèléëwù èjìká capital n (city)olóríilë olórí ìjôba ìlù ôbaolú ìlú capital n (money)òkòwòowó-ìlélë capitalism n nípa ÿíÿe òwòohun òkòwö capitalist n/f olówó, ôlörõ capitalist n/m olówó, ôlörõ capitulate (v) jölôwô lêhìn àdéhùntúnbá pëlú àjôsô capsize v dojúbolëri ôködojúdéyípo captain n olórí çgbêögáköögágunbalógun captive adj ìgbèkùn, ondè, çlêwön captive n/f çrú, çlêwön captive n/m çrú, çlêwön captivity n oko-çrú, ìkólërú capture v mú lêrúfi agbára mú car n ôkö aláfêkëkêmôtò òrénté caravan n (vehicle) çgbê ôkö aláfê carbon n èkuru dúdú inú ilëèfín dúdú tí yô ní ìdí môtò carburettor n ërô tí mú ôkö rìnërôìdákörìn carcass n òkú ènìàòkú çran card n ìwé pçlçbç káàdì cardboard n páálí care n ìtöjú, àbójútó, aájò, àníyàn career n iÿé ìgbé ayé 41

carefree adj láìníyàn careful adj kún fún àníyànÿôra careless adj aláìníyàn àìbìkítà aláfara àìfarabalë wàdùwàdù carelessness n áfaraàìbìkítààìwolë caress n ìfàmôraìkêìgbàmôraìfôwôpalára caress v fàmôrakíkêgbà-môrafôwô-palára cargo n çrù ôkö carnage n ìwôpö òkú ènìàìpakúpaìpànìà púpö lógun carnation n irú òdòdó kan carnival n ibi ôjà ìdárayá carp n ìjiyànìríwísíìbáwíirú çja kan carpenter n gbênàgbênà, oníÿônà igi, afági carpentry n iÿê igiiÿë gbênàgbênà carpet n aÿô wúwo ìtêsílëaÿô ìbùsùn carriage n këkê çlêÿinìwà ìÿesí carriageway n önà têrê këkê çlêÿin carrier n (disease)kòkòrò tí nmú àrùn tàn carrot n ohun ògbìn kan carry v gbé rùpönkó cart n këkê çrù çlêsë méjì cartilage n òkérékèré carton n pálí cartoon n àwòrán àrofö cartridge n àpótí ôta ìbôn carve v gbêfínkun carving n gbìgbêgilérekíkunfífínohun fífín case n (box) àpótíàkö case n (law) çjôìbáwíjô cash n owó cash v ÿê-owólo ipò cashier n/f onítôjú owóaköwé tí nsan owó cashier n/m onítôjú owóaköwé tí nsan owó casino n gbàngàn tëtë casket n pósíàpótí kékeré cast v (metal) dá àgbëdç castle n ààfinilé ìÿô 42

castrate v të ní ödátë ní bààfin casual adj alábàápàdéàìronú têlë casualty n/f çní farapaçní kú lójú ìjà casualty n/m çní farapaçní kú lójú ìjà cat n ológìnní, ológbò catalog n ìwé orúkôìwé ìpolówó ôjà catastrophe (n)ìparí àìdáraàyàlùìjàmbáòpin örànwàhálà catch v mú dá-dúrórámúhángán category n êyà cater v pèsè onjç caterpillar n öökùnkòkòrò cathedral n ilé ìjôsìn nlá Catholic adj ësìn ti ènìà gbogboti àgbáiyéti ìjô Àgùdà Catholic n/f onígbàgbô ësìn ti ènìà gbogbo Catholic n/m onígbàgbô ësìn ti ènìà gbogbo cattle n çran ösìn cauliflower (n)ohun ögbìn òyìnbó kan cause n ìdí, ìtorí cause v dá sílëmú ÿebá wá caution n ìwòyeôgbônàkíyèsíìkílöìÿílétíësö cautious adj níÿôraníwòye cavalry n ogun çlêÿin cave n ihò nínú àpátaihò inú ilë cavern n ihò nísàlë ilë cavity n (tooth) ihò inú ehín cease v dáwôdúrówawôÿíwôdá dêkundàböyé cedar n igi òpepe ceiling n òkè àjààjà ilé celebrate v ÿèrántíkókìkíÿôdún nkanÿènáwó celebration (n)ayçyç ìnáwóìyìn ìrántíàÿà celery n ohun ögbìn òyìnbó kan celibacy n wíwà ní àpônàìyígbéyàwóÿíÿapôn cell n (body) êyà-ara cell n (prison) ôgbà êwõn cellar n yàrá ísàlë iléibi àpamô nkan nísàlë ilé cement n amö líle 43

cemetery n ìtê òkúibi ìsìnkúìtê censor n ìbáwí censorship n ìbáwí censure v bá-wí census n kíkaye ènìà ìlú center n àárínagbedeméjì centimeter n irú ìwön kan centipede n öökùntani-ÿánko central adj láarínlágbedeméjì centralize v ÿe sí àárínfi sí agbedeméjì century n ôgôrun ôdún ceramic adj ohun èlò amö cereal n irú oúnjç àárö kan ceremonial (adj) ÿíÿe àpéjôÿíÿe ìsìn ceremony n ìÿe ìsìnàmì òde ti ìsìnato certain adj dájú certainly (adv)dájú-dájúláìsí àníànínítòótôdandan certainty n ìdánilójúàìÿiyèméjì certificate n ìwé èríohun ërí certification n íjêërísí certify v jêëríròhìnmú dájú chain n êwõn chain reaction n ìkôlura-àdëhìnbö chair n ágaìjoökó chairman n aláàga, olórí àjô, olórí àpéjô chalk n çfun challenge n ìpèníjàìfìjàlöìtôniníjàìfòláyà challenger n/f olùpeniníjàapeniníjà challenger n/m olùpeniníjàapeniníjà challenging adj tí npèníjàtí nfì jàlö chamber n iyàráìyëwù champagne n n orúkô ôtí líle kan champion n/f ögágunoníÿêgunató-pa-lôtöaÿájú ìjà champion n/m ögágunonisegunato-pa-lotoasaju ija championship (n)ìÿe ögágunÿíÿe aÿájú ìjà chance n àyè alábàápàdéèsì akôsëbáarìnkò 44

chancellor n aÿíwájúolórí ilé-ëkô gígaaköwé nílé çjôamòfin change n (money)pàrö owóìpàrö change n) (alteration)ìyípadàìparadà change v (alter)yípadàparadà change v (money) ÿê-owópàrö changeable adj ti nyípadàtí nÿe pàÿípàrö channel n (television)ërô àwörántçlefísön channel n (water) ìsàlë odò chaos n ìdàrúdàpötëmbëlëkúnjúujùu chaotic adj ní rúdurùdu chapel n ilé Ôlörun kékeré chaplain n oníwàásù ní ilé Ôlôrunoníwàásù çgbê àwôn ômô-ogun chapter n (book)orí ìwéìpín ìwé character n/f (person)ìwàorúkôènìà character n/m (person)ìwàorúkôènìà characteristic adj ti ìwà charcoal n èédú igi charge n (expense)ìdíyeléìnákúnàá charge n (law) ësùnìlöìfisùn charge v (battery)fún-lágbára charge v (expense)díyeléÿe ìnákúnàá charge v (law)kà sí lôrùnfisùn charge v (military)ìpàÿç fún charity n ìfêniôrç-àánúìyônuohun-ôrç charm n òògùn oñdètíràògèdèìfàyà charming adj nífàyànífaláyàtí ó wu ni chart n ìwé àwòrán àpçrç charter (v)háyà chase v lépa chat n ìrégbèìbásörö chat v bá-söröwírèégbè chauffeur n òÿìÿê tí nwa ôkö ayôkêlêawôködírêbà cheap adj pöwôpöàìwônàìníyelórí cheat v rë-jç, yànjç, tàn-jç check n (control)ìdádúróìkíwô check n (money)iwe ìgbowó ní bánkì 45

check v dá-dúrókí-wô checkpoint n ibi ìdánidúró lêëbá önà checkup n àtúnwòàtúnyëwò cheek n êrêkë cheer n ìmúninínúdùnayöìtúraká cheer v gbà-níyànjúmútújúkámúnínúdùnmúlárayá cheerful adj dídárayátújúkálôyàyà cheese n wàràkàsì cheetah n çranko ìgbê kan chef n/f çnití tí nÿe oúnjç fún àgbájôolónjç chef n/m çnití tí nÿe oúnjç fún àgbájôolónjç chemical adj ti èlò àfôgbôn dá chemical n èlò ìpìlë tí a fi nmú ohun míràn jáde chemist n/f apògùn elégbògi chemist n/m apògùn elégbògi chemistry (n)irú ëkô kan cherry n irú èso òyìnbó kan chess n irú eré kan tí àñta lórí ôpôn chest n (body) àyà, ìgê chest n (box)àpótí chew v fi ehín rúnrún lênujç chewing gum (n)ohun ìpanu aládùn chicken n adìyç, ômô adìyç chickenpox (n) ôfà ÿöpönnáilëgbôná chief n (leader)aÿíwájúolórí olúögáalákòóso chief n (tribe)olórí olóyè pàtàkì chiefly adj ní pàtàkì child n ômô, èwe, ômôdé childbirth n ìbímô childhood n àkókò ômôdéìgbà èwe childish adj ìÿe ômôdébí ômôdébí èwe chimney n ihò èéfín chimpanzee n irú öbô kan chin n ìgbön, àgbön china n àwo alámöohun èlò tí a fi amö ÿe China n ìlú ilê àwôn Sainí 46

chip n (glass)ërún wíníwíní chip n (rock)ërún òkúta chip n (wood)ërún igi chip v (wood) ÿe êrún igigé igi sí wêwê chisel n ohun èlò onírin tí a fi ngbê igi chocolate n kòkó lílö tí a fí ñpanu choice n yíyànàÿàyànayò choir n çgbë akôrin choke v fún lôrùnhá lôfun cholera n irú àrùn kankôlêrà choose v yàn ÿà chop v gé wêwêgé pópòpó choppy adj àìdán chopsticks (n) igi àgúnjç chord n (music)okùn dùrù chorus n çgbê orin (ègbè orin) Christ n Krístì Christian n/f onígbàgbô ësìn ti enìà gbogboômô-ëhìn Krístì Christian n/m onígbàgbô ësìn ti enìà gbogboômô-ëhìn Krístì Christianity n ìsìn Krístì Christmas n ôjö ìbí Krístì chronic adj pípê títídi àrùndi bárakú chronicle n ìwé ìtànìròhìn chronological (adj)lêsçsç chunk n ìÿù church n ilé ìjôsìn ilé Ôlörunìjô onígbàgbô churchyard n ôgbà ilé ìjôsìn chute n ihò alágolo nlá cigar n tábà, sìgá cigarette n tábà inú ewésìgá cinema n àwòrán tí nrìnilé àwòrán tí nrìn cinnamon n èso igi gbígbç olórùn fírínfírín kan circle v yíká circle n àyíkáòrùkaòbìrìkìtì circuit n ìyíká circular adj bí òbìrìkìtìkibitikiribiti 47

circulate v tàn-yíkàmú yí káà kirirìn yíkárò yíká circulation n (body)ìÿànyíkàÿíÿàn ëjë yíkà ara circumcise v kônílà kôlà-fúndákó-fún circumference (n)ìyíká circumstances (n)örànohun ÿíÿë circumstantial adj ní alábáápàdéìfihàn kíníkíní nípa bí nkan ti lô sí circus n ibi eré ìdárayá tí àwôn çranko ñpidán citation n (ticket)ìwé ìkìlö cite v (law)pò-fin citizen n/f ará ìlúonílùúaráalë citizen n/m ará ìlúonílùúaráalë citizenship n nípa ará ìlúdídi ará ìlú city hall n gbàngàn ìdájôgbàngàn ìlúìtê ìjôba city n ìlú, ìlú nlá civil rights n ëtô sí ènìàìlòsí ènìàìwà ìmô-ëyç sí ènìà civil servant n/f oníÿê ìjôba civil servant n/m oníÿê ìjôba civil service (n) iÿê ìlú civil war n ìjà abêlëìjà-ìlúìjà ìgboro civilian n ará ìlú civilization (n)ìlàjú civilized adj õlàjú claim n (law)ìbéèrè ohun tí ìÿé tçni claim v (law)béèrè ohun tí ìÿé tçni claimant n/f çnití ó pe nkan ní tirë claimant n/m çnití ó pe nkan ní tirë clam n irú ìgbín kanìgbín ösà aláìníkarahun clamp n oñdè onírin clamp v dè-môle clan n ìdílé, ëyà clap v pàtëwö clap n ìró àtêwô clapping n pípàtêwô clarification (n)ìsôdi mímöìÿelàjúÿíÿe àlàyé clarify v ÿàlàyésôdi mímömú kí ó mö clarity n dídá ÿákáÿáká 48

clash (v)kô-lura clasp n dìmú ÿinÿinìdìmúìkóìwö class v tò lësç class n (type)çgbê classical adj tí ó lêgbétí çlêgbê gíga classification (n)ìtò lêgbçgbêìtò lôwöôwô classify v ÿe létò létòtò lêgbçgbêtò lôwöôwô clause n gbólóhùnörö kan claw n èkánná çsë çiyç tàbí çranko clay n amö clean v wê-mö clean adj àìní àbawönmôláìléérídá ÿákámôtótó cleaner n (substance)ohun èlò wíwç èérí cleaning n ìtôjú cleanliness (n)ìmô-tótó clear adj láìsí àbawönmô-tótómôjúdá-ÿákámôlëláìlábùkùmô garaketekete clear v hàn láìÿeyèméjìmú-dánmú-kúrògbá-môpalèmô clearing n ìpalëmôìmúkúròìkókúrò clergy n àlùfáà ìjô clerk n/f aköwé clerk n/m aköwé clever adj öjögbôngbígbônonímòyelórílôpôlô client n/f abëwë alágbàwíçlêjô client n/m abëwë alágbàwíçlêjô clientele n oníbàárà cliff n bèbè òkúta climate n afêfê ilëàkókòìgbà climax n òpinÿónÿó climb v gùngòkèpôn climber n/f çnití ngun òkè climber n/m çnití ngun òkè cling v somôwà môfà-môrömô clinic n ilé ìtôjú oríÿiríÿí ààrùn clinical (adj)níwà ìmôtótónípa ìtôjú ààrùn clock n agogo, aago 49

clockwise (adv)bí agogo close (adv)súnmô close adj nítòsílêbàáödö close v padésétì closed adj títì pa closely (adv) tímôtímô môtí môtí pêkípêkí súnmôra típêtípê closet n yàrá-ìkökökôlôfín closure n ìparíòpin cloth n aÿôaÿô wíwunaÿô ìbora clothe v wö-laÿôfibònà-bò clothing (n)ohun wíwöaÿô wíwö cloud n ìkúùkùàwö-sánmàojú örunojú--sánmà cloudy (adj)gùdëgùdëÿú gùdë clove n ohun ögbìn olóòrùn dídùn clover n ìlàìpínëlà clown n aláwàdàoníyëyê club n (place)ilé ìpàdé çgbê club n (stick) kùmö, ögô clue n (idea)amönàiyé inúòye clump n ebè clumsy (adj)göpagunpagun clutch v díwôdìmújágbàbôsí clutter n aláìtò coach n (train)këkê olójú irin coach n/f (trainer)olùkô coach n/m (trainer)olùkô coal n çyìn ináèédú coalition n ìdàpöìÿökan coarse adj ÿàìkúnáÿaláìgbôngö ÿákíÿákí coast n etí òkunagbègbèìgbèríko coat n (animal)awô çranko coat n (clothing)aÿô ìlékèëwù àwölékè coating n ìlékèèpoìbora cobweb n okùn alántakùn cockpit n àyè ìjókòó atukö ôkö òfúrufú cockroach n aáyán 50

cocoa n kòkó coconut n àgbôn cocoon n ewurukuekùkù cod n irú çja kan code (n)àkôjô òfinènàkóòdù coerce v ÿàkósofagbára ÿefi agbára mú coffee n ohun mímu coffin n pósí coin n owó coincide v ÿe dédébá-muÿe-gêêÿe kòngê coincidence (n)ìÿedédéarobadeìÿegêêìÿekòngêìkôsèbá cold adj tutù cold n (illness)àmôdi cold n (temperature)òtútù collaborate v ÿe-pö collaboration n ìÿepöajùmöÿepö collapse v wó lulëbô sílë ÿe àìleradi asán collar n aÿô ìÿöÿô têré collarbone n egungun tó dé èjìká collateral n adáwìnohun ìdógóìlélë colleague n/f çgbêalábàáÿeçlêgbê colleague n/m çgbêalábàáÿeçlêgbê collect v kójôÿàjôgbájôdá-jô collection n ìkójôpöìÿàjô college n ilé-ìwé gíga collide v kôluradìgbòlù collision n ìkôluraìdìgbòlù colonel n ögágun àgbà colonize v tç ìlú dómú-lêrú colony (n)ìlú tí a të dó color n àwöìríìwöönà colorful (adj)aláwöôlônö colt n ômô çÿinômô kêtêkêtêagódóngbó column n (building)ìlàöwön comb n òyà ògbè ori àkùkô comb v yà 51

combat n ìjàìdèlônà combat v jàdèlônàdojújàkô combination (n)çgbêìmöpöìkójôpöàjùmöàkópöàdàpö combine v dà-pörê-pö come v wásúnmôdödé comedian n/f aáwàdàaÿàwàdàoníyëyêapanilêërín comedian n/m aláwàdàaÿàwàdàoníyëyêapanilêërín comedy n àwàdàyëyê comet n ìràwö ìràwö ojú örunìràwö onírù comfort n ìtùnúìturaìrôraìpç comfortable (adj)nírôranítùnú comic n/f apanilêërín comic n/m apanilêërín, aláwàdà comical adj tí npanilêërín comma n àmì ìdádúró command n àÿçàkósoìjánu command v pàÿçÿàkósoko ni nijanu commander (n)olóríalákòósoaláÿç commandment (n)òfin commence v bërë pilë commend v yìnkíyêsí commendable adj ìyìn commendation (n)ìyêsíìyìn comment (v)làdìtúmösô àsôyé comment n ìlàdììtumöàsôyé commentary n ìwé ìtumöìwé ìlàdììwé àsôyé commerce n ìÿòwò, owó commission n ìfifúnniàÿçIÿêèrè commit v (crime)rú ofin commitment n ìlérí committee n àjô, ìgbìmõ, çgbë common adj wôpöbákannáàti gbogbo ènìà commotion n ìrúkèrúdò commune n ìjùmöpö communicate v sô-fún, fi-hàn, fi-fún, jùmö báÿepököwé communication (n)öröìfifúnìköwé 52

communion n ìdàpöÿökan Onjê-alê Olúwa communism n nípa ìdàpöÿíÿökan communist n/f alájôgbé bùkátà communist n/m alájôgbé bùkátà community n ará ìlúçgbê commute v rin önà jínjìn lô sí ibi iÿê compact adj lëmôrafaramôradìlùÿinÿinwàpö companion n/f çlêgbêojúgbà çnìkejìögbà companion n/m çlêgbêojúgbà çnìkejìögbà companionship n ti çlêgbêàjôrìn company n (military) çgbë ômô ogun company n (business)çgbê company n (social)çgbêàjô comparable (adj)tí a lè fi wéra wôntí a lè fi wé compare v fiwéfiwéra comparison n àfiwéraìfiwéraìfiwé compartment n ìpínàyèàyè ìjókòó nínú ôköàyè fún çrù nínú ôkö compass (n)àyíkáòbìrìkìtì compassion n àánúìyônúìbákêdùn compatible adj yçtôsíbámuÿàìtàséwö pëlú compensate v san-fúnsanpadà fúnÿe àtúnÿe compensation n ìsanpàdàësanàtúnÿe compete v jàdú, dù, bá dù, jìjàdù, fàgagbága competence n títôyíyçòye competent adj tôlóye tóyç competition n ìjàdùìdíjeìje competitive adj níjàdùabánidù competitor n/f ajìjàdùadíjeabánidù competitor n/m ajìjàdùadíjeabánidù compile v tò sínú ìwèkójôÿàkójô ìwé complacency n ìtêlôrùnìdùnnú complacent (adj)nítëlôrùn complain v fi-súnÿàròyéráhùnrojô complaint n çjôësùnàrùnìráhùn complete adj (entire)kúnpé complete v (finish) ÿe-tánparí 53

completely (adv)pátápátáyányánbìríjálëjálë completion n ìparí êkún, pipe, àÿepé, òpin, ìpêkun, ànítán, ìÿeparí complexion n àwö, àwö ojuìrísí compliance n ìjêwôgbígbàfífê complicate v díjúlôlù complication n ìdíjúìlôlù compliment n ìkíniìbuyìn comply v jêfêgbà fìmöÿö kantësí component n orí ëyàapákànkan nkan tí a fi ÿe odindin composure n ìfarabalëìkórajô comprehend v mö yé mòye comprehension (n) ìmöyeòye comprehensive adj ti ìkómôraláìbùkùçlêkùntí ó kó nkan púpö môra compress v fúnfún-pötë-pökìmôlë compromise v parí ìjàmú-rê compromise (n) ìlàjààdéhùn compulsive adj ìfagbáraÿení pákáõlekèaláraàìbalëìwà-ipátí nfi ìkánjú ÿe nkan láìrònútí nfi gírímônkáyì ÿe nkan compulsory adj dandanfagbáraÿepëlú-ipá computer n ërô olóye kömpútà comrade n/f çnikejìolùkùçlêgbê comrade n/m çnikejìolùkùçlêgbê conceal v fi-pamôfi-sin concede v gbàjêwôfi-fúngbà bí òtítôgbà láìjiyànfi sílëfi jíìnkí conceited adj tí íÿe gbígbôn lójú ara çni conceive v lóyúnròÿebífêrakù concentrate v fi-ojúsíkô arasírò-jinlëfi-ôkàn sí concentration n àrò jinlëìfôkànsíbìkan concept n èrò conception n (thought) èròìÿebí concern n ìÿeàníyànìfiyèsíohun tó kan ni concerning (prep)nípatiníti concert n iré orinìfìmöÿökan concession n ìjôlôwôìfifúngbígbà 54

concise adj kúrúníbaÿókí conclude v ÿe paríÿetánpinnurò sipayàn jç conclusion n ìparíìÿetánìpinnuòpinìgúnlëàgbálôgbábö conclusive adj láìríwísíláìÿiyèméjìláìÿeàníàníapayànjçláìlèdálóhùn concrete n pàtàkìàpòpö sèmêntìiyanrìn àti òkútaàrídìmú concussion n ìkôlù ìlúpö condemn v báwídá-lêbi condemnation n ìdálêbiëbiìbáwí condensation n dídìrírogúnkíki condense v dìkidílurogún condition n ipòìwàkání conditional adj àìdájú condolences n ìbákêdùnìbáÿedáròìtùnínú condone v faramôgbàláyèÿàìbáwí conduct n (behavior)ìwàìÿe conduct v (lead)fönàhànsìnÿe àkósoÿe conductor n/f amönàalákòósoakéròagbèròolùfönàhàn conductor n/m amönàalákòósoakéròagbèròolùfönàhàn confederation n ìmúlëìrêpöìdìmö pö confer v fi-fúnbá-söröjô sô conference n ìjùmösôìsöröàpéjôàpéròàjôsô confess v jêwô, gbà confession n ìjêwô confide v finú tánfôkàn tángbêkëlé confidence n ìgbêkëléìláiyàìfôkàntánìfôkànsô confident adj dídájúláìsí àníàní confidential adj ohun ìgbêkëlélíláìyà confine v há-möfi sêwöntìmôléÿe àkóso fi àlà sí confinement n ìbímôìhámôìtìmôlé confirm v tçnumôfçsë múlëmú lôkàn lejêwô confirmation n ìtçnumôìfçsmúlëìjêwôìmúlôkànleìfôwôlélórí confiscate v gbà gbà fún ìjôba lônà ìjçníyàbolé confiscation n ìbolégbígbà gbígbà fún ìjôba conflict n ìjàìkôlùraìwayá-ìjà conflicting adj ti ìjàohun tàbí iyè méjì tí nkôlu ara wôn 55

confront v dojúkôkò-lójú confrontation (n)pèníjàìkòlójúìdojúkô confuse v dá-rúpòrúrùùdà-láàmúdabarúÿìmú confusing adj tí ó rú nilójú confusion n ìdàrúdàpö ìdàmú àìlójú rúdurùdu ìdàláàmú àÿìmú congestion n híháìkún détí congratulate v bá-yöyö-fúnyìnkí congratulations (n)yíyëfúnbíbáyöìyìnìkíni congregation (n) ìjô ènìàìpéjôàpéjôìjôàjô congress n àjôìpéjôàjô àwôn ìjòyèàjô ìgbìmöirú ìjôba kan connect v so-pöbá-tanbá-dàpöfi ara koratan mô connection (n)ìsolùpöìfarakoraìbátan conquer v ÿêgun, ÿëtë borí conquest n ìjàogunìÿêgunìÿëtë conscience n êrí ôkàn conscious adj mímö sínú consciousness (n)ìwà nípò àìsùn-àìjí consent n ìfohùnsôkàngíigbàìlohùnsíìjêwô consent v gbàjêwôfohùnsí consequence (n)àÿçìjásíìdí ìparíòpin iìgbëhìnàbájáde conservation n ìlòníwönba consider v rò ròwòdárògbàrògbéròkíyèsígbìmöràn considerable adj jê ní rírò considerably (adj)nírírò considerate adj nírònútí ngba ti çlòmíràn rò consideration n ìfiyèsíìròìyìnèròìmöràn considering (prep)bí a bá rò consist v níjêwà consistent adj dúrókidìluwà bákannáàdúró láìyçsëàìtàséra consolidate v sô di õkan consonant n ìsôdökanísôdilílekôñsónántì conspiracy n ìdìtëìdìmôìkökörìkíÿítëmbëlëkúnötë constable n/f ôlöpàá constable n/m ôlôpàá constant adj dídúróÿinÿintí kò yípadà ÿòótô constantly (adv)lemôlemôléralérafírífírínígbàgbogbo 56

constipation n àìrígbêyàdídì inúàìyàgbê constitution n òfinëdá ara construct v kôÿe kànhun construction n kíkôÿíÿe kíkànìÿërôìtúmô ôrôëhun consul n aÿojú ìjôba kan ní ilë míràn consulate n oyè aÿojú ìjôba kan ní ilë míràn consult v béèrèfi öràn löwáàdí öröròjíròrò consultant n/f agbani nímörànapèròalámörànçnití nÿIÿê apèrò consultant n/m agbani nímörànapèròalámörànçnití nÿIÿê apèrò consultation n ìjùmösörö, ìbéèrè, ìförànlö, àpèwò apèrò ìbádámöràn consumption n àmódi àìyáàrùn ëdöfúru jëdöjëdö contact n (person) ìfarakanra contact v fi ra kanraÿe ìpàdé contagious adj ríràn contain v fi-pëlúgbà-sínúní nínú container n àpótíagolo contaminate v bà-jê contamination n ìbàjê contemplate v ÿe-àsàròronúwò contemplation n ìròàsàròwíwò contempt n ëgànìkêgànàìkàsíwíwò kìnúnìfojú tínrín ìrífín contemptible (adj)lêgànláìníláríÿàìní lárí content adj nítëêlôrùn contest v jàjiyànja ìjàdù context n ögangan ipò continent n orí ëyà àgbáyé continually (adv) títí títílô léraléra continuation n ìfàpêtítíàìdúróìbálôítësíwájú continue v të-síwájúdúró pêpêmúra síbá nÿó jingíriwà títí continuous adj àbálé-àbálé contour n àwòrán ilëilà ilë contraband n ohun ìlòdì sí òfinohun tí òfin kö contraception n önà ìdíwô oyún níníògùn ìdíwô oyún contraceptive n ogun ìdíwô oyún contract n ìpínhùnàdéhùnìpinnu 57

contraction n (birth)ìrora ìbímô contradict v jì-lêsëjà-níyàntakòjá ní korogbó-lênu contradiction n ìjiyànìjílêsëìtakòìtakora contrary n ìlòdììyàtö-fún contrast n ìfiwéraìfìyàtö síìyàtö contribute v dá fi-fúnrànlôwôdá owó contribution n ìdáwóìrànlôwô control n (power)agbára ìjánu control v káwôkó níjàánuÿàkóso controversy n àròyé àsô ìjiyàn àríyànjiyàn gbólóhùn asö convalescence n bíbôlôwô àrùn, ìwòsàn lílágbára lêhìn ìwòsàn convene v pe àpèjô convenience n ìrôra ìrôrùnànfàní convenient adj yçrôrùnÿe-dédéwöÿànfànípèsè convention n àjô àpéjôàÿà conversation n örö sísôàsôgbà conversion n ìyípadàìyílôkànpadà convert v yí-padàyílôkàn-padà convey v mú-lôrùfi-fúnrán convict n/f çlêwönçnití a dálêbiçnití a dálêjô convict n/m çlêwönçnití a dálêbiçnití a dálêjô convict v ìdálêbiì dálêjôfi-sêwön conviction n (law)ìdálêbiìdálêjô convince v dá-ni lójúyí lôkàn padàfi òye yé convincing adj ohun ìdánilójúdídánilójú convulsion n ipágìrìipá-örërëàìperí cook n/f alásèase-onjç cook n/m alásèase-onjç cook v sè se ohun jíjç cool adj tútù fêri cool v mú tútùmú fêri cooperate v bá-ÿíÿe pöjùmöÿe cooperation n ìfowósowópöìbáÿepöàjùmöÿe cooperative adj ìbáÿepöàjùmöÿe coordinate v tò-pöÿe ètò coordination n títòpöÿíÿe ètòàmójútó 58

copper n bàbàowó kôböàkàngbà copy n ëdà àwòkô ìwé-kíkô àtúnkô àpçrç àwòrán ìdàkôsílë copy v kô àwò-kôÿe àfarawédà kôsílë coral n iyùnìlëkë cord n okùn core n inú ohun kóhun cork n èdìdì ìgòìdênu corkscrew n ìÿígòìÿôtí corn n (eat)àgbàdoôkàyanganôkà bàbà corner n köröìkököìgunkôlôfínorígunkôrôgun coronation n ìdádéìfi ôba joyèìgba adéìgun orí ìtêìwúyè corporal n (military)olóyè ológun corporation n (company) àjô corpse n òkú ènìà correct adj títô correction n ìtôsônàìbáwíìtôniëtôàtúnÿe correspond v dáhùnÿe dédéköwé síbámubá dôgba correspondence n ìwé ìköwékíkô ìÿedédé ìbárê ìbámu ìbádôgba correspondent n/f akòwé ìwé ìròhìn correspondent n/m akòwé ìwé ìròhìn corresponding (adj)bíbáramudídôgbaÿíÿedédé corridor n ödëdë corrupt adj bíbàjêrírà corruption n ìwà ìbàjêàìmöíbàjêàbëtêlë cost n iyeiye owóìnáwóiye tí a ra nkanìnáwó çjô cost v nájê costly adj ÿeiyebíyeÿöwônníyelóríwônná ni lówótí ó ní owó lórí costume n aÿô wíwöëwùaÿô eré cottage n ilé kékeré cotton n òwúëfç òwú cough n ikô cough v wúkôhúkô council n àjô ìgbìmö counsel n ìmörànagbçjôròlôyà counsellor (n /f)olùdámörànabánipèròonímörànolùgbìmö counsellor (n /m)olùdámörànabánipèròonímörànolùgbìmö 59

count v kà rò ÿírò counter n (window)fèrèsé counterfeit (v)tàn-jçÿe aíyédèrú counterfeit adj aíyédèrú counterfeit n ìtànjçaíyédèrú countless adj aìníyéaìmoye country n (land)ilë ilê ìbí çniìlú country n (nation)orílë èdè coup n ötëìdàlúrúìda ìjôba òÿèlú rú couple n (two) méjì couple n (people) ìsopö tôkô-taya courage n ìláiyàìlôkànìgbójúìgbóiyààìyà-níníìkìyà courageous adj akôniláìyànígboiyàgbóiyà course n ipa önàeré ìjeilë ibi ìsáré ìjeoríÿi onjç nì ìjoòkó lêëkan court n (law)ilé çjôàafingbangba ìÿiré courtesy n ìbuyìn-fúnìnínúrereöyàyà courthouse n ilé ìdájôilé çjô courtroom n ilé çjô courtyard n àgbàlá cousin n (m/b/o/d) ômôbìnrin ëgbôn ôkùnrin ìyá cousin n (f/o/b/d) ômôbìnrin ëgbôn okunrin baba cousin n (f/o/b/sn) ômôkùnrin ëgbôn ôkùnrin baba cousin n (f/s/o/d) ômôbìnrin ëgbôn obìnrin baba cousin n (f/s/o/sn) ômôkùnrin ëgbôn obìnrin baba cousin n (f/s/y/d) ômôbìnrin kékeré ëgbôn tàbí àbúrò obìnrin bàbá cousin n (f/s/y/sn) ômôkùnrin kékeré ëgbôn tàbí àbúrò obìnrin bàbá cousin n (f/y/b/d) ômôbìnrin kékeré àbúrò obìnrin bàbá cousin n (f/y/b/sn) ômôkùnrin kékeré àbúrò obìnrin bàbá cousin n (m/b/o/sn) ômôkùnrin ëgbôn ôkùnrin ìyá cousin n (m/b/y/d) ômôbìnrin àbúrò ôkùnrin ìyá cousin n (m/b/y/sn) ômôkùnrin àbúrò okùnrin ìyá cousin n (m/s/o/d)omobìnrin agba ëgbôn obìnrin ìyá cousin n (m/s/o/sn) ômôkùnrin agba ëgbôn tàbí àbúrò obìnrin ìyá cousin n (m/s/y/d) ômôbìnrin kékeré ëgbôn tàbí àbúrò obìnrin ìyá 60

cousin n (m/s/y/sn) ômôkùnrin kékeré ëgbôn tàbí àbúrò obìnrin iya cover n ààbò, ìbora, ômôrí, ìdérí cover n bòdédábòbò cow n abo màluu coward n ojo coyote n irú çranko kançhànnà ajá crab n akàn crack n lílàsísán cradle n ìbùsùn ômôdé craftsman n oníÿönà crafty adj lôgbôn àrekérekè cramp n pajápajáìsúnrakììfúnpöìfàmôra crane n (bird)orúkô çyç kan bíi àkö crane n (machine) ërô àfigbêrùsókèërô ìgbêrùsôkö crash n ariwoÿíÿe crater n ihò nlá crave v àfêjùfì ìtara bëbëfìtara fêràn nkan crawl v rákòwôfà crazy adj fífôÿìwèrè cream n ôrá wàràìréjú wàràörá ìpara create v dáÿemú-jádedá sílëtinúdá creation n ëdáìÿeàtinúdá creative adj l'êbùn ìÿç ônàalátinúdá creature n ëdá credentials n àmì ëríìwé ohun ëríohun ërí credibility n ìyç nì gbìgbàgbôgbágbôgbígbàgbô credit n ìgbàgbôôláìwà rereàwìn cremate v ÿe sísun òkú cremation n sísun òkú crescent n àbö òÿùpá crew n çgbê àwôn atuköçgbê òÿìsêôlôwàöwà crib n ìbùjç çranìbúsùn ômôdé cricket n ìrë aláàntètèeré bôlù òyìnbó crime n ëÿërírú òfinìwàkíwàìwà búburú criminal n arúfinçlêÿëödaràn 61

cripple n/f arô cripple n/m arô crisis n òpinkongbari critical adj àdájôlêgànlárìwísí criticism n ìÿe ìdájôwíwádììÿòfintótóàríwísíörö lámèyìítô criticize v ÿe ìwádìídí-yelégànÿe àkíyèsíÿòfintótó crocodile n önì jomijoke, çlêgungùn crooked adj (shape) daríkôkôdôrôgbígbunwíwôtëàiÿetàràkôrôkörô crop n (harvest)èso oko cross n àgbéléèbúìyà crossing n oríta crouch v tçríba fúnrö këkê fúnbërë crow n kanna-kánná crowd n öpö ènìàìkójôpöihágágáìbilù crowded adj ha gídagídahá gágá crown n adéfìlà ôbaowó fàdákà kan (ÿílè márùn-ún) cruel adj níkààìÿènìàìÿìkàláìníyônu cruise n ìjç fàájì nínú ôkö ojú omi cruise v wa-kö ojú omi kiri fún ìpolówó ökö tà cruiser n ôkö tí nkiri lójú önà tàbí lójú omi crumb n ërùnèwó crusade n ohun ìfìgboyà dáwôléogun àwôn onígbàgbô crust n (bread)èpa àkàrà òyìnbó crutch n öpá arô öpá akésë cry n (call) igbe ìpèníjà cry v (weep)sôkúnkígbe crystal n òkúta mímô gara cucumber n apala culprit n çlêÿëçni ìbáwíòdaran cult n awo cultivate v (crop)roro okoro ilë cultural adj nípa ti àÿà ìbílëìÿëÿeàbáláyé culture n àÿà ìbílëojú lílàríroko cup n agoìgò cupboard n pçpçibi àpamô èlò ónjçilé ìpamô ohun 62

cure n ìwósànìmúláradáàwòtán cure v wòsànÿàwòtánmúláradá curiosity n àwáríìríìdíohun ìyanuohun àbàmìòfíntoto curious adj ÿöwônìyanilênuàbàmìalárà currency n owó nínáowó tákàdáìgbà ìsìsìyí current adj títàn kalëìsìsìyítìwòyítìgbàyí current n (water)ìÿàn odò currently adv nísisìyínígbàyílôwôlôwô curse n èpèègúnìfibúìgégún curse v ÿépèfi ÿépèfi-búfi-régéègún curtain n aÿô títaaso ìkéléìbojú ìtàgè curve n ohun tí a të cushion n tìmtìmìrôrí custody n ìhámôìÿôìdèìtìmôlé custom n àÿà ìÿeìÿëdálëìwà búburúìlò customary adj gêgê bí àÿàgêgê bí ìÿe customer n/f oníbàárà customer n/m oníbàárà customs n owó òdeowó bodè cut v gé kéÿáyún cut n ôgbê cycle n (series) öwô ìtëlêlêsesçàyíkáàyíkàn cylinder n agolo gígùn gbôrô cyst n éwo

Ee each adj, pron, õkõõkan, olúkúlùkù eager adj nítara, níwára eagle n idì (çyç) ear n etí, ÿirì-ôkà earlobe n etí early adj kùtùkùtù, tëlê, ní ìbêrê earn v pa owó, iÿê,jç, ÿiÿë owó, rí-gbà, tösí 63

earring n ìyetí, òrúka etí, yerí earth n ayé, ilê, erùpê earthquake n ìrúké ilê, ilê mímì, ìwàrìrì ilê ease n ìrôra, àìnira, ìdêra east n ìlà oòrùn, gàbasì Easter n ôjö àjíýde Krístì, àgbèýde eastern adj nílà-oòrùn eastwards adv lônà ìlà-oòrùn, níha ìlà-oòrùn easy adj rôrùn, láìÿòro, ní-rôrùn, láìnira eat v (animal) jç eat v (human) jçun echo n gbohùngbohùn, àpèpadà eclipse n àpapõ oòrùn àti òÿùpá ní àwõsánmà, ìÿíjibò, ìmúÿókùnkùn ecology n êkö nípa õgbôgbà ayé economic adj nípa ìÿúnná ôrõ-ajé economy n ìÿúnná, ìÿúnlò ôrõ-ajé, mímô owó töjú edge n ojú ohun èlò, etí nkan, ìgbátí, ojú õbç edit v tún ìwé kíkô ÿe fún títà, olótùú editor n/f çni tí þ ÿe ìwé fún títê, olótùú editor n/m çni tí þ ÿe ìwé fún títê, olótùú educate v kö lêkõö, tö, kö education n êkö, ìtö ômôdé eel n çja àdàgba effect n èrè, èso iÿë, ìyôrísí effective adj wúlò, èyí tí yóò níyôrísí efficiency n agbára láti ÿiÿê, agbára ìmú àÿç wá efficient adj ní agbára láti ÿiÿêní effort n ìgbìyànjúìyànjúagbára ìmú àÿe wáìfi agbára ÿeàìduraeku kákáfitafita egg n çyin eight n (number) çëjô eighteen n (number) éjìdínlógún, méjìdìnlógún eighth adj ìkçjô eighty n (number) ôgörin, õrin either conj èyí tàbí èyinì, õkan nínú méjèjì, yálà 64

eject v lé jáde, tì sóde, ta-nù, bì jáde elaborate adj dára púpõ, tí a ÿe fínnífínní, tí a fi aápôn ÿe elbow n ìgbönwö, ìgúnpá elder n (person) alàgbà elder adj ëgbônàgbà alàgbà elect v yàn, ÿà election n ìÿàyàn, ìyànfë, yíyàn electric adj nípa iná, nípa ìtànná electricity n iná, ìtànná elegance n ìdára, çwà elegant adj dídára, dídùn, lëwà,, çlëwà element n êyà mêrin ayé, êfúùfú, iná àti omi, ìpilêÿê ohun kan, ilê elephant n erin, àjànàkú elevation n ìgbélékè, ìgbéga elevator n êrô ìgbé nýkan sókè eleven n (number) ókànlá, mökànlá eligible adj yç ní yíyàn eliminate v tí jáde, mú kúrò, rénù else adv òmíì, òmíràn, bíbëêkö elude v fi èrú tàn sílê elusive adj tí a fi èrú tàn sílê embargo n òfin ìdádúró ìÿòwò embark v fi sökõ, wôkõ, bêrê embarrass v gõ, sú, dààmú embarrassing adj dídàmú, gígõ, sísú embarrassment n gígõ, sísú, ìÿòro, ìdàmú owo embassy n ilé iÿç ìjôba ìlú miràn ní ilë àjèjì embezzle v jalé lí àÿíríná/mú ohun tí a fi ÿôni emblem n àpçrç, àmì embrace v gbà möra, fi apá gbà möra, fi ôwö gba ni möra embryo n oyún, ôlê emerge v rú-jáde, tinú ñýkan jáde emergency n pàjáwìrì, ójijì, àìbáàmö emigrant n/f arìnrìn àjòafìlúçnisílëgbéòmíràn emigrant n/m arìnrìn àjòafìlúçnisílëgbéòmíràn 65

emigrate v rìnrìn-àjòÿí láti ibi dé ibiÿí láti ìlú kan sí òmíràn emigration n ìÿípò kiriìrìn-àjòÿíÿí láti ìlú kan sí òmíràn emotion n ìmí-ëdùn emotional adj níní ìmí-ëdùnìmölára emperor n ôba ñlá kanôba lórí àwôn ôba emphasis n ìtênumôàtçnumô emphasize v tçnumö empire n ìjôbaagbára ôbailé ôba employ v gbà síÿêfiÿê fún employee n/f òÿìÿêoní«ê employee n/m òÿìÿêoníÿê employer n ògá iÿêafúnniníÿêÿe employment (n)iÿê empty adj òfoasán empty v dà kúrògbòfo enable v rànlôwôfi agbára fúnmú ni ÿe encircle v yípoyíkárôgbàkà enclose v ká môra enclosure n (land) ôgbàilé tí a sægbà yíkà encounter n ìjàogunìbápàdéìdojúkô encounter v dojúkôkôlùpàdégun bá pàdé encourage v gbà níyànjúmú lôkàn leÿí-lóríkì-láiyà encouragement n ìÿíríìyànjúìmúlôkànleokùnfà ìwúrí end n ìparí, òpin, ìpêkun ìdí, ìtorí, ìgbêhìn, ìyôrísí, àtúbõtán endanger v fi wéwuwú léwu endeavour n ìyànjúìsapáàbá endless adj láìlópinláìnípëkun endorse v (approve)fi ôwô sí ìwé endorse v (check)kô àkôlé sí ìwé endorsement n (approval)ìfôwô sí ìwé endorsement n (check)àkôlé inú ìwé ìgbowó endurance n ìrôjúìfaradàìforítììfôkànràn endure v rôjúforítìfaradàpamôrafôkànràn enemy n ötáoníkeéta energy n agbáraokun-inúokunra enforce v kàn nípáfagbára ÿe mú kó lágbára 66

engagement n (marry)ìdánaàdéhùn ìgbéyàwó engine n êrô engineer n çlërô engrave v fínÿônà fínfín sígbê enjoy v gbádùn, jayé, jç-ìfà enjoyable adj ohun aládùn, ohun ìfà enjoyment n ìgbádùnadùnìjayéìdùnnúìdùnmô enlarge v fëmú-tóbifikúnbùmô enlargement n ìmútóbifífëàfikúnìbùmô enormous adj títóbi púpö enough adv tótêrùn kárí enroll v fi orúkô sílë nínú ìwégba ènìà fún ogun jíjà enrollment n ìforúkôsílê nínú ìwé ensure v ÿe-dájúmú dájú enter v wöwôléwônúkô sínú ìwébô sínú entertain v ÿe eréÿe lálejòbá-sòrò múlárayárò lókàn entertainment n eréàsè àpèjçìdálárayáìfisôkàn enthusiasm n ìtaraakitiyanìgbóná ôkàn enthusiastic (adj)lákitiyannítarati ìgbóná ôkàn entire adj gbogboötötöodidi entirely adv pátápátábámbámÿákáyányángbáàgberegede entrance n ÷nu önà önà ojú önà àbáwôlé entry n ìwôlé önà ìwölúkíkô sínú ìwéohun tì a kô sínú ìwé envelope n àpò ìwéìbòwé envious adj kún fún ìlaranílara environment n àyíkáàdúgbò envy n ìlara epidemic n àjàkálê àrùn equal adj dögba, rí bákannáà equality n ìdôgbaìbádôgba equally adv bákannàdôgba-dôgbabíbádôgba equator n ìlà àyíká tí ó dá ayé sí méjì lôgbôgba equip v pèsè, ÿe-löÿõö equipment n ìpèsèìmúraìÿelôÿöôërô equivalent adj bá mubá ÿe dédé erase v pa-rêpa-runÿìparê 67

eraser n ohun ti á fi npa nkan rê erect v gbé dìde kôlékôtò error n àÿìÿeèèÿììÿìÿeìÿìnà erupt v rutújáde eruption n ríru jádeìtújáde escalate v ru sókèÿe kí ó di nlá escape n ìsákúrò nínú ewuàjàbôìsálà escape v sá jádebô lôwôyôríyô-kúròfòdá sá níjà escort n alábòbò escort v ÿe àbò çní lônà especially adv pàápàá, àmbòsí espionage n amí essential adj ÿe pàtàkìtí a kò lè ÿaláìní establish v dásílëfi lélëpinnufi kalë establishment n ìdásílëìfilélëìpinnuìtëdó estimate v ka iye ÿírò díyelé eternal adj láíláíayérayé eternity n ayérayéàìlópin etiquette n ìwà ômôlúwàbí Europe n ìlú àwôn òyìnbó European adj ti àwôn òyìnbó European n/f òyìnbó European n/m òyìnbó evacuate v kó jádejáde kúròÿí lôsô dòfo evacuation n ìwàjádeijáde kúròìÿílôìsôdòfo evade v yç ara fún, yê-sílê evaluate v ÿàgbéyëwògbé léwön evaporate v gbéfàdi afêfê evasion n àwáwíyíyë sílë evasive adj ÿe ìyë sílë even adj dôgbatêjúgúngêgê even adv pàápàátilëgidi àní bërëpàápàágidi evening n ìrölê àÿálêôjôôröalê event n ìÿçlê eventful adj ìÿçlë aláriwoohun àìgbàgbéohun ìrántí eventual adj láìpë 68

eventually adv láìpë púpõ ever adv nígbàgbogboláí rí every adj olúkúlùkúgbogbo everybody pron olúkúlùkú ènìà everything pron gbogbo õkan everywhere adv níbigbogbo evict v mú kúròlé-jádetì-jáde evidence n ërí evil adj búburújàmbáibibìlísì evolution n ìtànkálëìfihànìtúsílë exact adj gandédé exactly adv gangêgêwêkúpàtògbáko exaggerate v bùkún örösàsôdùnÿènìsí exaggeration n ìbùkún öröìÿènìsíàsôlékèàsôdùnìbùmôìsô-àsôdùn examination n ìdánwòìwádìí nípa ìbéèrè examine v ÿàyëwòfi ìbéèrè wádìídánwòyëwò example n àpçrçàwòÿeàwòrán excavate v wa ihògbê ihògbê kòtò excavation n ìwa ihòìgbê ihòkòtò exceed v rékôjáÿe-jùtayô excellence n ìtayôìrékôjátítóbidídára excellent adj dárajùlôtítayô except prep bíkòÿepéàfiàfibíbóyá exception n ìmúkúròìÿàtìkíkö láti gbà exceptional (adj)èyí tí o tayô jùlôtítayô jùlô excess n àÿejùìkôjá ìwötúnwönsìàÿelékè excessive adj rékôjá àlà exchange n ibi ìÿe pàÿípàröpàÿípàrö exchange v ÿe pàÿípàröpàrö excite v rú-sókètô ÿunásí excited adj àìfarabalë excitement n ìrúsókèariwoìgbóná-ararògbòdìyàn exciting adj aláriwoti ìgbóná-ara exclude v tì-sódeyô kúrò exclusion n ìtìsódeìyôkúrò exclusive adj ìyàsôtö 69

excursion n ìjáde eléré ÿíÿe÷gbê tí ó jáde lô ÿiréìgbatêgùn lôìÿiré ìsinmilô excusable adj tí a lè yôdàìyöda excuse n àwáwígáfárààìríwí excuse v ÿe gáfárà fúnyàgò execute v (kill)pa-kúpa execution n ìÿe ìpakúpípa executive (adj)ëkà aláÿ÷lágbára láti ÿèlúìÿèlú exempt adj dá-sítú sílë exemption n ìdásíìtúsílë exercise n (school)ìdánrawòiÿê exercise n (sport)ìdárayá exercise v lòÿè ìdárayá exhaust n (fumes)òórùn exhaust v (use)lò tánwòdélë exhausted adj (tired) ÿàárëaláwòdélë exhausting adj alàárëtí rç ni exhaustion n àárëìgbç exhibit v fi hànmúwá sí gbangbatê fádàpàtç exhibition n ìfihàn nígbangbafádàìranìpàtç exile n ìsáõsáçnití a lé sônù exist v wà ní ìwàmbç existence n ìwà exit n ìjádeloönà àbájádeìjáde exit v jádejáde lô exotic adj àjèjìàtöhúnrìnwáyàtò expand v têtú-sílë nà expansion n ìtêlôìnàlô expect v dúró dèretífojúsônà fúngbójúlé expectation n ìretíàfojúsônà expedition n ìrìn àjò akôniìyára expel v yæ kúròlé lôlé jádetu-yô expenditure n ìnáwóìná expense n ìnáwóìjowó expensive adj lówó lóríhàn experience n ìdanwòìmöláraôgbônìrírí 70

experiment n ìdanwòàÿeyëwò expert n/f çnití ó mô nkan dájú ÿákáÿákáàgbàöjë expert n/m çnití ó mô nkan dájú ÿákáÿákáàgbàöjë expiration n ìparítítánòpin expire v kúndákêparítán explain v ÿe àlàyétúmölàdì fiyé explanation n àlàyéìtumöìlàdìàwíyéàsôyé explode v bêjádibútúdì exploitation n ìlò ohun çlòmíràn fún ara çniìlòkúlò exploration n ìwákiri akôni explore v wá-kiri explorer n/f ÷nití ñ ÿe ìwákiriaÿèwákirioníwàkiri explorer n/m ÷nití ñ ÿe ìwákiriaÿèwákirioníwàkiri explosion n ìbêariwo ñlá explosive adj tí ñbê explosive n ohun tí ñbê export n ôjà tí a fi ránÿê sí ilëmíràn fún títà export v fi ôjà ránÿê sí ilëmíràn fún títà exporter n ÷nití ñfi æjà ránÿê sí ilëmíràn fún títà expose v tú àÿírífihàn ní gbangbatúdì exposure n ífihàn ní gbangbaìtúdìí express v (act) ÿe expression n (action)ìÿe expression n (face)ìwò expression n (phrase)ìsôìÿörö extend v lô títífà-gùnfikún extension n (building)àfikúnàkôkúnìtànká extension n (telephone)àfikúnohkun àfikúnìfàgùn okun extensive adj sáñlálúbççrç extent n ìfàgùnìlôtítí exterior adj lódelêhìn òde exterminate v parun pátápátá extermination n ìparun pátápátá external adj lêhìn òde, lode, ti òde extra adj àfikúntí ó ÿêkù extraordinary (adj)ìyanilênukíkúnnilójúàrà-ötöàràbábà 71

extreme adj láìlópin extremely adv láláìlópinpin eye n ojú eyebrow n irun-ìgbéngbèrejú, bèbè ojú eyelash n irun ìpénpéjú eyelid n ìpénpéjú eyewitness n/f çlërìí tí õràn ÿojú rê, aláfojúrí eyewitness n/m çlërìí tí õràn ÿojú rê, aláfojúrí

Ff fable n ìtàn asán, àlö fabric n aÿô, ilé fabulous adj aláìgbàgbö face n ojú facing prep (across) kôjú-sí fact n àsôdájú, àsôpàtó, ohun ìdájú gan-an factory n ilé iÿë, ilé òwò, çgbë àwôn oníÿòwò faculty n ìyè, ôgbön orí, ìmõ, àÿç fade v ÿá, rê sílê, tí, fò fail v bàjê, kùnà, yê, bàtì, tàsé failure n àbùkù, ìbàjë, àÿedànù, ìdçtì,, ìkùnà, àìyégé faint adj àìhàn tán, àìhàn rere faint v dákú, ÿàárê, ÿojo fair adj (correct) tö fair adj (good) tö, dára fair n (business) tö fair n (fun) ôjà fairy n àrõnì, egbére, iwin, kúrékùré fairytale n ìtàn àrõnì faith n (trust) ìgbàgbö, ìgbëkêlé faith n (belief) ìgbàgbö faithful adj olóòótö, olódodo fake n tí kíì ÿe òtítö 72

fake v pa-rö, ÿe bí çni pé, díbön falcon n àÿá fall v ÿubú, bë sílê, wó, fà sëhìn, dínkù false adj láìÿòótö, ní ayédèrú, láìÿòtítö fame n òkìkí familiar adj mímõ, faramö, mö-lára, dùn-jù family n ìdílé, çbí, ìbátan, ará famine n ìyàn êrùn, õgbçlê famous adj lókìkí fan n (machine) êrô ìfërì, êrô tí þ fë afëfë fan n (person) ômô êhìn, alátìlëhìn fanatic adj eléròkerò, aláragbóná nípa ìsìn fang n ehín, ÿíÿánni, èékánná, ehín çranko, ehín ejò fantastic adj níròkurò, ÿàìgbàgbö dídára nýkan, ìkôja àlà dídára ohun fantasy n méríìrí far adj jìnà far adv jíjìnà, jìnà réré fare n owó iÿê, owó ôkö, onjç farewell n ìdágbére, ìkínni farm n oko farmer n àgbë, olóko, aroko farmhouse n iléko, abà, ahéré farming n dídáko, ìdáko farmland n oko farther adv ÿíwájú fascinating adj nífanimöra, ní ìwù, dídùn fascination n ìfanimöra fascism n ìmúnisìn tipátipá, ìjôba ìmúnisìn tipátipá fascist n amúnisìn tipátipá fashion n àwõ ìÿe, àrà, àÿà fast adj kíákíá fast adv yára fast n àwê fast v gbàwê, ÿe kíá fasten v so, dì 73

fat adj sanra fat n (grease) õrá fat n (substance) õrá, êkún fatal adj ti ikú, tí þ pa ni fate n àyànmô, ìpín, òpin, ìdarísí, ikú, àbáfù father n bàbá father-in-law n/h bàbá ìyàwó father-in-law n/w bàbá ôkô fatigue n àárê, agara fatty adj tí ó ní örálôöráôlôràá faucet n çnu ërô omi fault n (blame) êbi, àÿìÿe fault n (defect) àbùkù favor n ojú-rereìÿeun ìsájú favor v ÿe ojú rere fúnjíñkí favorable adj lójú rerenítìlêhìndáradùnmôni favorite n àyànfë fawn n ômô àgbõnrín fear n êrù, ìfòyà, jênnêjênnê fearless adj láìfòyà, láìníbêrù feasible adj ní ÿíÿeÿeéÿelágbára ÿíÿe feast n àsè, àjô àpèjç feat n iÿê agbáraiÿê ìyanuitù feather n ìyë çyç feature n (quality)ìwò ojúàbùdá February n oÿù kejì ôdún federal adj onídàpöti çgbê federation n ìÿökanìdàpö fee n owó öyàìbùlé feeble adj láìleraláìlágbára feed n oúnjç feed v bôfún lónjçnùn feel v möfôwôbàfôwôkàn feeling n ìmöìfæwôbàìfôkànmö fellowship n ìdàpöìkêgbê female adj obìnrin, abo, ti ábo 74

female n obìnrin, abo feminine adj (grammar) ti abo feminine adj (female)ìwà ti obìnrinti aboti obìnrin fence n ôgbà ògiri fender n apá kan lára môtò ferry n ôkõ àsôdá fertile adj elésolêtù lójúçlêtùlôörá fertilize v bu àjílëÿe ilë lôràáfi àádùn kún ilèsô ilë di ælôràá fertilizer n àjílëàfikún tíí sô ilë di ælôràáohun tíí sô ilë di ìlëdú festival n ìgbà àsèàjödún feud n ìjàasöààwöèdèkòyédè fever n ibàòtútùìlôraìgbóná-ara few adj díê, ÿàÿà fewer adj níwönba fiancé n/m àfësönà fiancée n/f àfësönà fiber n okùn igiokùn ewéko fiberglass n dígí àlökúnnô tí a fi ñÿe oríÿiríÿi nkan fictitious adj láìjêòótôti ìjárôti örö lásánàròsô fiddle n dùrù ôlöwö fiddler n atçdùrù, onífèrè fidelity n olóòotôìfaramô fidget v rúnraÿàifara-balëÿàìgbéjê field n gbagede çrëìgbê pápá fierce adj roròmúnágbóná fifteen n (number)mêëdógúnëêdógún fifth adj ìkarùn-únëkarùn-ún fifty n (number)adôta fig n èso õpõtö fight n ìjà, ogun fight v jìjàkadì, jagun fighter n/f oníjà, jagunjagun fighter n/m oníjà, jagunjagun fighter n (aircraft) ôkõ ìjagun òfúrufú figure n (number) iye figure n (shape) àpçrç àwòrán 75

file n (paper)àpò ìtôjú ìwé file n (tool) ayùn filing cabinet n àpótí ìto ìwé lêsçsç fill v kúntê-lôrùn filling n kíkúntítêlôrùn film n (coating)atafo ojú film n (movie) iré àwòrán tí nrìn/tí fohùnfíìmù filter n asë omi filter v sêro filth n èéríëgbinöbùn filthy adj léèérílêgbinníriraeléerí fin n lêbê çjaàjë çja finally (adv)lákòótánníparílópinàsìnwá-àsìnbönípëkunníkçhìnjàjà finance n owó ìnáwó finance v ÿe ìnáwó financial adj ohun tó jç mô owóti ìnáwó find v wá ríríwá kiribá fine adj (delicate) çlçgë fine adj (good) dára, dùn fine n (penalty) owó ìdáràn fine v bùléni finger n ìka ôwö fingernail n èékánná ìka ôwö fingerprint n àmì ìfôwôsàmìsíàfôwôsàmìsí finish v paríÿe-tányôrí fire n iná fire alarm n ìdágìrì ìpaná fireman n panápaná fireplace n ibi ìdáná fireworks n iná òtùfù tí a ñ tàn fi ÿàríyá firm adj lágbáraledúró ÿinÿingbôingbôin first adj èkíní níÿàjú fish n çja fish v pçja wárí fisherman n apçja, adëja fishing boat n ôkõ apçja 76

fishing line n òpó apçja fishing pole n òpó apçja fist n ëÿê ëkëÿê ìkuùkù fit v (clothing)ÿe yçÿe ìbámu fit v (object)ÿe ìbámu fitness (n)yíyçtítôìbámu fitting n ìbámu rêmúrêmú five n (number)árùn-únmárùn-ún fix v fà-somú-dúrófi-bötúnÿe fixture n ìsomôlëohun ìmúdúró flag n àsíá, õpágun flame n ôwô iná olùfêìgbóná ôkànaló iná flap n ìgbôn ìyê pìpìaréhán flare n ohun tí ñ jó bùlàbùlà flash n ìkôsànìmôlë flashlight n ìmôlë iná òtùfù flat adj têtêjúpçlçbçgbalajapçrçsç flat n (home) ilé alápìín gbé flatten v têbççrçlù môlë pçlêbê flatter v pôntàn flavor n àádùnìtôwòòórùn flavoring n àádùn flaw n àbúkú, sísánìlà flawless (adj) áìlábààwônaláìlábùkùn flea n ìdun, eégbôn, iná ara flee v sásá-lôbê sá kúrò nínú ewu fleet n çgbê-ôkööwô-ækö flesh n çran ara flexible adj tí ó rôrùn láti të öjögbötí ó rôrùn láti lô flight n ìrín àjò, ìsákúrò nínú ewu, ìsákúsàá, ìsálô float v lóòfófó lójú omi flood n ëkún omi, ìkún omi, ìÿàn omi floor n orílëilë-ilé florist n/f oníÿòwò òdòdó, olódòdó florist n/m oníÿòwò òdòdó, olódòdó flour n ìyêfun 77

flow v ÿàn flower n ìtànná ewéko òdòdó flower pot n ìkòkò tí a fí ñ gbin òdòdó flu n ibá, ìgbóná ara, àìsàn fluctuate v yí síhìn-ín sôhùn-ún fluctuation n ìrú sókè rú sódò fluent adj dánmôránnísörö jôjô fluid adj mímuÿìÿàn fluid n ìÿàn omi flute n fèrè fly n eÿinÿin fly v fò fò-lô fog n ìkúku, ìkùúkùù foggy adj kún fún ìkúku fold v ká dì ÿëpo folder n àpò ìwé folk n ëdá ômô ënìà folklore n ìmö ìgbé-ayé ëdá láwùjô follow v tëlétö-lêhìn following adj tí tölêhìntí ó tëlélátìlêhìn fond adj níkëênífëêoníkëê food n oúnjç food poisoning n iwômájèléoró fool n/f aÿiwèrè fool n/m aÿiwèrè foot n çsê footprint (n)ìtçsë ìfçsëtë for (prep)fúnnítorí forbid v dá-lêkunkö-léèwö forbidden adj èèwötí a kö léèwö force n ipá, agbára forceful (adj)lágbáratagbára forearm n apá forecast n àÿætêlë forehead n iwájú orí foreign adj ti ìlú mìírànàjèjì 78

foreigner n/f àjèjìàjòjìàlejòará ìlú mìíràn atipo foreigner n/m àjèjìàjòjìàlejòará ìlú mìíràn foresight (n)ìmötêlëìrítêlëìwëhìn örö forest n igbóçgàn forestry n ìmö ëdá-igbó forever (adv) títí láí, láíláí forgery n àkôlé èké forget v gbàgbéÿàìrántí forgetful adj tí ó ÿé gbàgbénígbàgbé forgive v dáríjì, foríjì forgiveness n ìdáríjì, ìfijì, àforíjì fork n (road)oríta fork n (utensil)àmúga ìjçunàgúnjç form n ìrísíààtòàwòránìjokòóëdá formal adj àìgbagbëfê bí ti ìrísíti àÿà formality n àìgbagbëfê ìÿe ìdásílëàÿààpçrç ìÿe formally adv gêgêbí àÿàláìgbëfë format n ètò ìÿájúètò former adj tìÿájú formerly (adv) ìgbà látëhìnwáìÿájútêlë formula n ìÿe ìdásílëàgbékalë fortnight n ìgbà ösë méjì fortress n odi alágbára fortunate adj ÿe orírebô sákóòkòÿàgbákò fortunately adv àmôÿá fortune n (wealth) ôláalábàápàdéohun ìníàbáfú forty n (number)ogójìòjì forward adv tësíwájúìÿájú fossil n ìrìmôlë òkú ohunkóhun tí ìgbàanìelérò ayé àtijô foster child n/f ômô àgbàbôômô àgbàtô foster child n/m ômô àgbàbôômô àgbàtô foster mother n alágbàbôalágbàtö ômô foundation n (building)ìpilë ilëìsôlë founder n/f olùdásílê founder n/m olùdásílê fountain n orísunìsun 79

four n (number)êêrinmêrin fourteen n (number)mêrìnláêrìnlá fourth adj êkërin fowl n (bird) adìyç, çyç fox n kõlõkõlõ, akátá, alárèkérekè foyer n õdêdê fracture n ÿíÿêdídádídá egungun fragile adj çlêgçfífôtí kìí pê fô fragment n (piece)ërúnrúnibùèrún fragrance n òórùn dídùn fragrant adj olóòrún dídùn tí ñta sánsán frame n (body)ago ara frame n (window)ìlànà fèrèsé frank adj tí ó sô ötítô inú jáde fraud n çlêtànoníjìbìtìëtànèrúaiyedèrú free adj (person)dá oñdè sílëláìdèaláìnídè free adv (price)öfêláìgbowó free v (person)sô di ominiradá nídé freedom (n)òmìniraàyèìjælá ìlúayélujára freeze v dì freezer n ërô ìmú nkan di yinyin freezing adj nípa dídìdídì omi freight n çrù ôköçrù wíwo freighter n ôkö àkêrù frenzy n ìsínwínìÿiwèrè frequency n ìgbàkúùgbà frequent adj nígbàgbogbonígbàkúùgbà frequently (adj)lemôlemôléraléraàdébá-àdébá fresh adj tútùtitunàkötun òÿéÿe friction n ìraìra ohun méjì pö mô ra wænìjàèdèkòyedèawò Friday n ijô kçfá õsê, Jímõ friend n/f örêçgbêçnìkejì friend n/m örêçgbêçnìkejì friendly adj lórëêÿènìàbí örêìfanimôra friendship n ìfê inú rereìrêìrêpöìbárêìbáÿörê frigate n ôkö ogunàkojôpö ôkö ogun 80

fright n ërúiìöyàìfòyà frighten v dêrùbadáiyà-fò frog n õpõlö from prep lôwôkúrònínúláti front adj iwájú front n (object) iwájú front n (war)ojú ogun frost n òtútù níní frosty adj tí ó ní òtútùòtútù jôjô frown n ìbojújêìbínú frown v bojújê síbínú sí frozen adj dídì fruit n éso ômô frustrate (v)bà-jêyí-poyë-pasô di asán frustration (n)ìbàjê fry v yan nínú örádín fuel n ohun ìdánáigiçyìn fugitive n/f ìsáõsá fugitive n/m ìsáõsá fulfil v mú ÿç fulfilment n ìmúÿç, àmúÿe full adj kún fumes n èéfín oru fun n iréìÿiréëfëàwàdà function n ìlòagbáraòye function v ÿelò fund n owo ìlélëìkójôpö owó fundamental adj ti ìpilëÿëpàtàkì funeral n ìsìnkú fungus n olú olú ehù igi funnel n ërô funny adj (amusing)tí ñpa ni lêërínoníyëyê funny adj (strange)àjèjìèèmö fur n irun (çranko) múlômúlô furious adj tìbínù furnace n iléru 81

furnish v (supply)pèsè fún furniture n ohun èlò iléohun öÿô further adv ÿíwájúlókèrè fury n ìkannúìbínúìrunú fuse n (bomb) elo àtajíonítají fuse n (electric) elo àtajíonítají future adj ti ìgbà tí mböti ëhìn-ölati ôjô mírànti ôjô iwájú future n ôjô iwájúìgbà tí mböëhìn-ölaôjô mírànìgbóÿeàsìkò-ôjô iwájú

Gg gain n èrè, àýfàní, ìfà gain v jèrè, rí gbà, rí ÿe gallery n (art) õdêdê àwòrán, õdêdê lókè gamble v ta tëtë gambler n/f onítëtë, atatëtë gambler n/m onítëtë, atatëtë game n iré, ìÿiré, çyç tí ôdç pa gang n çgbë tí ó sowö põ láti ÿe ñýkan gap n (opening) ihò êlà ìsán àfo garage n ilé ìpamö ôkõ, ilé àtúnÿe ôkõ ayökëlë garbage n ìdõtí garden n ôgbà gardener n/f olóko, olùÿögbà, aÿögbà gardener n/m olóko olùÿögbà aÿögbà gardening n dídá oko gargle v wç õnà õfun, tu pùpù garlic n áyù gas n epo ôkõ, isó, afëfë inú gasmask n ohun ìbomú gasoline n epo (mötò) gasp v yanu sílë gba afêfêfi ìtara fêmí hçrçhuru gate n çnu önà òdeìlëkùn 82

gateway n àbáwôléàbáwölúìwölúojúbodè gather v kójôkópö sí ibìkanÿà jôpéjôgbá-jô gathering n ìkójôìkópö sí ibìkanÿà jôìpéjôìgbá-jô gauge n öpá ìdíwön gear n (car)ohun èlò tí nmú ôkö rìn gear n (equipment) ohun èlò gem n òkúta iyebíye general adj wôpöàníkáríti gbogbo ènìà general n (military) olórí ogun, õgágun generally adv nígbàkúgbàlákòópölákolù generate v bíbërëmú jádedá sílë generation n ìran ìdàrô generator n ërô ërô ìdàrô iná mönömônô generosity n inú rereöÿônúìlawô generous adj nínú rereöÿônúnílawô genitals n bòókëlë ara ôkùnrin tàbí obìnrin, okó àti çpön genius n olóye, amòye, iwin gentle adj ní ìwà pëlêÿe jêjê gentleman n bökìní, oníwà rere, gbajúmö gently adj pësëpësëpëlêpëlêrôralêsölêsökêlêkêlê genuine adj lótìítôláìÿëtànojúlówó geography n ìwé ìkôni nípa àgbáyé geology n ëkô ohun inú ilë nísàlë germ n èèhùorísunìbërëkòkòrò gesture n ìÿesíìwö get v nírígbàgbà geyser n orísun omi gbígbóná tí nrú láti inú ilë wá ghost n ëmí iwin òkú giant n òmìrán, asígbônlê gift n êbùn, ôrç giggle v rín êrín kékeré gill n ërëkê çja ìjàgbön giraffe n àgùnfôn * girl n ômôbìnrin girl n ômôbìnrin girlfriend n õrë obìnrin 83

give v fi fún, fi bùn, jìn glacier n yìnyín nlá gbalasa glad adj yöÿe inúdídùn glamor n ìÿújú glamorous adj ti ìÿújú glance n ìwò fírí glance v wò fírí, kófírí, wò wërë gland n çÿë glare n ìkómönàìdánmönà glass n (container)àwo onídígí glass n (substance)dígíìwògbéàwòjìji glasses n dígí ojúdígí ìríranawòìwojú glider n ohun ìmúni yô bçrç glisten v tan ìmôlë global adj ti àgbáyéti ilë gbogboti gbogbo ènìà globe n ìÿù rubutu ayéayé glorify v yìnlógo«e lógoyìn glory n ògoìyínælá glossary n ìwé ìtúmöàsôyé glossy adj dídán glove n ìbôwö glow v gbóná janjan glue n àte glue v lê, lê-põ gnat n kantíkantí go v (foot) rìn, lô, ýÿó go v (vehicle) rìn, lô goal n (sport) òpin ìsúré ìje goal n (target) òpin goat n òbúkô God n Ôlörun, Olódùmarè godchild n/f ômô àbánitôjú nínú ìjô onígbàgbôômô tí a «e àtìlêhìn fún làkókò ìsàmì godchild n/m ômô àbánitôjú nínú ìjô onígbàgbôômô tí a ÿe àtìlêhìn fún làkókò ìsàmì goddess n òrìÿà obìnrin 84

godfather n bàbá tí ÿe àtìlêhìn ômô lákókò ìsàmì godmother n ìyá tí ÿe àtìlêhìn ômô lákókò ìsàmì goggles n dígí ojúawò gold n wúràìwóòrògóòlù golden adj ti wúràoníwúrà goldfish n çja aláwö wúrà golf course (n) ôgbà nla gbalasa oníkoríko golf n irú eré òyìnbó kan golfer n/f eléré golfer n/m eléré good adj reresuwöndára goodbye n (depart) ìkíni ti ìpínyà, õnà re o! ódìgbòÿe o! goodbye n (remain)òdàbö goodness n ohun rere goods n çrù ohun ìníôjà goodwill n ìfê inú rere goose n abo pêpêyepêpêye nlá gooseberry n irú èso kan gorge n öfunàjçfëyààjçjù gorgeous adj dídárahíhàn gorilla n ìnàkíöbô ìnökí gospel n ìhìn rereìtàn ìgbê aiyé Jésùörö òdodo gossip n örö ëhìnìsörö asánòfófóìsækúsæèké ÿíÿeìtukútu gossip v sörö ëhìnsörö asánÿòfófósôìsôkúsô govern v jôbaÿàkóso«olóríÿètôjú government n ìjôbaàkóso ìlú governor n alábò ìjôbaalákòóso ìlúbaálë olórígómìnàajêlë grab v já gbàjá lôwó grace n ore-öfêojú rereànfàní graceful adj dídáralêwà gracious adj olóre-öfêaláàánú grade n (level) ipòìtêjúìtêbçrçìdôgba grade v (level)mú têjúmú dôgba gradually adj díëdíëkërëkërë graduate v to fínífínígba oyè ní ilé ëkô gígawön graduation n ayçyç ìparí ëkö kíkà 85

graft n àlômôìlô ëka sínú igi mìíràn graft v lômô grain n wóró irúgbìn kanôkà àgbàdo çyô ìwön gram n irú ìwön kan grammar n ìmö ìlò örö dájúdájúgírámà grammatical adj ti mímæ ìlò örö dájúdájú granddaughter n ômô ômô lóbìnrin grandfather (n/fa) bàbá bàbá, baba ñlá (bàbá) grandfather (n/mo) bàbá ìyá, baba ñlá (ìyá) grandmother (n/fa) ìyá bàbá çni, ìyá ñlá (bàbá) grandmother (n/mo) ìyá ìyá çni, ìyá ñlá (ìyá) grandson n ômô ômô lökùnrin granite n òkúta akô dúdú grant v fi fún, fi jíýkí, gbà grant n ëbun fún iÿê ÿíÿeohun tí a fifúnni grape n èso àjàrà grapefruit n òrombó nlá graph n àwòrán ìwön grasp v dìmúfæwô gbá múyélóyèe rë grass n koríko grasshopper n çlëþgà grateful adj löpë, moore gratitude n ìdúpë, ìmoore grave n ibojì, isà òkú gravel n òkúta wëwë, òkúta wërë, yanrìn gravestone n òkúta orí ibojì graveyard n ìtç òkú gravity n ìwà àgbàìjìnlë õkanibú gravy n omi ôbê, omitoro graze v (animal) jç koríko grease n õrá greasy adj kún fún öráôlôràá great adj olókìkítóbiñlápö great grandfather (n/fa)bàba bàbánlá great grandfather (n/mo)bàba ìyáñlá great grandmother (n/fa)ìya bàbánlá 86

great grandmother (n/mo)ìya ìyánlá greatness n títóbi greed n ìwôra, ojúkòkòrò, awun greedy adj níwôralójúkòkòròláwun green adj aláwö ewékoaláwö öbë-òdòàìpônàìdëtútùôbçdò greenhouse n ilé ìtôjú ohun ögbìn greet v kí, yõ mö greeting n ìkíni ìyömôní grenade n ohun èlò ìjagunçtù ìfôwôjù grey adj tí ó lí àwö dúdú fêrê grief n ìbanújêìkáànúëdùn grievance n ohun ìbanújêëdùnohun tí ó mú ìbínújê wá grieve v bànínújêdùnmú ní kêdùn grill v fìró ëmí çnidánwòyan onjç lórí iná grim adj koròrorò grime n èérí grin n êrín àìdénú grin v rêërín akærêërín ëgàn grind v löpôn grip n ìgbámúìgbôwô grip v gbámúdìmú ÿinÿin groan n ìkéroragbígbin groan v kérorakédàárògbin groceries n ôjà èèlò groin n kòtò itan groom n apoko çÿinolùtôjú çÿinôkô-ìyàwó groove n ihò ìtëbö ground n ilëìdíléìpìlëorísun groundwork n ìpìlê group n àkójôpöìdìpöòkìtì group v kójôpödìpö grove n igbó kékeréigbó ÿuru grow v hùsodàgbà growl v ké growth n (development)ìdàgbàsókè growth n (physical)dídàgbà ènìà 87

growth n (tumor)tànràn grub n kòkòròìdin gruesome adj lêrùfoniláyàtìbërù-bojo grumpy adj oníkanra grunt v kùn bí çlëdê guarantee v ÿe êrí guarantee n onígbowóërí guard n (device)àbò ëro ìÿôni guard n/f alábòbòolùÿô guard n/m alábòbòolù«ô guard v ÿôdábòbò guardian n/f (law)olùÿôolùtôjú alágbàtôjúàgbàwò guardian n/m (law)olùÿôolùtôjú alágbàtôjúàgbàwò guess n alámöàbùsô guess v lámörò sô guest n/f àlejòalápèwájç guest n/m àlejòalápèwájç guesthouse n ilé àlejòilé èrò guidance n ìtônàìfönàhàn guide n/f amönà guide n/m amönà guide v tôkasìntô sí önàfi önà hàn guidebook n ìwé ìtônisônà guidelines n àwæn ètò ìtônisônà tàbí ìfönà han ni guilt n êbi êÿê, êÿê guilty adj jëbi, dálêbiêlêÿë guitar n ohun ônà orin olókùn títa gulf n omi òkun tí ó yà wô inú ilë gullible adj tí ÿe ni ní ëgö gums n erìgì gun n ìbôn, àgbá gunner n ayìnbænarôgbàá gust n afêfê òjijì gut n ìfun gymnasium n gbõngàn ìdárayá gymnast n/f onijàkadì 88

gymnast n/m onijàkadì gymnastics n eré ìjàkadì, eré ìdárayábìrìpéòbìrìpíìbìrìpé gynecologist n/f oníwòsàn tí ntôjú abowún gynecologist n/m oníwòsàn tí ntôjú abowún gypsy n/f alárìnkáalárìnkirialáìfìdímúlë sí ibìkan÷nití ngbé káàkiri gypsy n/m alárìnkáalárìnkirialáìfìdímúlë sí ibìkançnití ngbé káàkiri

Hh habit n ìwà, ìÿe, bárakú, ìwôÿô hail n òjò dídì yìnyín hair n (body) irun ara hair n (head) irun orí haircut n irungígë hairdresser n/f onídìríonígbàjámö hairdresser n/m afárunonígbàjámö hairstyle n irú irun gígë tàbi dídì lóríÿiríÿI hairy adj onírunyçtuyçtu half adj ìdajìàbö half n àböìdáméjì half-breed n çnití àwôn òbi rë wá láti ëyà ötötöÿeku-ÿçiyçkòÿekukòÿçiyç hall n yàrá nlá hallucination n ìÿújú halve v dá sí méjìpín sí méjì ham n itan çlêdë oníyö hammer n òlùômôwú hammock n ìbôpòìbùsùn àsôrô hand n ôwô handbook n ìwé ìtônásí handbrake n ërô fífà tí nmú ôkö dúró handcuffs n pawôpê handful adj ìkúnwô 89

**** handicapped adj tí ÿe arô ara handkerchief n aÿô ìnujúgèlè handle n ìdìmú handshake n ìbôwô handsome adj dáralêwà handwriting n ìköwé handy adj rôrùnnítòsí hang v gbé kôfikô hangar n ilé ìfipamô ôkö òfúrufú hanger n èlò ìfigbé ëwë kô happen v ÿçlëÿe happiness n inúdídùnàláfíaàìroraayö happy adj lálàfiàníroranínúdídùn harass v pin lêëmíyô lênudá lí agara harassment n ìpinlêmìíìyôlênu harbor n èbúté ôkö hard adj nirale ÿòro harden v múle mú ÿòro hardly adv ÿàÿàekukákáagbára-káká hardship n ìÿòroìnira hare n ehoro harem n ilé çlêhàá harm n ìpaláraibiìbàjê harm v palára harmful adj nípàlaára harmless adj láìléwuláìnípalára harmony n ìÿedédéìrêpöìbárê harness n ìjánu çÿin harpoon n ôkö irin fún pípa erinmi harsh adj (difficult) líle, le harvest n ìkórè haste n ìyára, ìkánjú, àìfarabalê, àìgbéjë hat n akçtê, ate hatch n yínyínpípa ômô nínú çyin 90

hatch v yín, pa ômô nínú çyin hatchet n àáké hate n ìkórira, ìrira hate v kórira hateful adj kún fún ìrira haul v gbéfàwô have v nípàlaáraní havoc n ìbàjêòfòìparun hawk n àÿá, àwòdì hay n koríko gbígbç haystack n òkìtì koríko gbígb÷abà koríko gbígbç hazard n ewu, ìjà¸bá hazardous adj léwunípanilára haze n ikúùkúù hazy adj níkúùkúù he pron ó, òun head n orí headache n ëförí heading n orí õrõ headlight n iná ìtônisônà iwájú ôkö headline n örö àkôsô headquarters n ilé olórí çgbê heal v wòsànmú lára dáwòjiná health n ìleradídá ara healthy adj níleratagun hear v gbö, têtí sí hearing n (court)gbígbô çjô hearing n (sound)gbígbôràngbígbô heart n ôkàn heart attack n ààrùn ôkànàìlù ôkànìlùkìkì ôkàn heartbeat n ìlù ôkàn, ìlùkìkì ôkàn heartburn n àyàtíta heat n oruìmóruìgbóná heater n ërô tí fúnni lóru heating n mímóru heatwave n òru àpáàdí 91

heaven n òkè örunörun àláfíà heavy adj wúwo hectic adj hílàhílò, láìníyàn hedge n (bush) ôgbà hedgehog n öyà heel n gìgísë height n gíga heighten v gbéga heir n àróléajogúnmôgàjí heiress n àróléajogúnmôgàjí heirloom n ajogúnbá helicopter n bàálù kékeré aláriwo tíí fi àjë-ôkö rìn hell n örun àpáàdí hello n (one) nlë o hello n (several) ç pêlë helm n ìtôkö helmet n àkçtë ìborùn help n ìrànlöwö help v ràn löwö helper n/f olùrànlöwö, atinilëhìn helper n/m olùrànlöwö, atinilëhìn helpful adj ìÿe ìrànlôwô helpless adj láìnírànlôwô hem n ìÿêtí aÿô hemisphere n àwòrán orí ëyà ayé hen n abo adìyç, àgbébõ her pron rê, òun, tirê herb n ewébë herd n öwô çranàgbò çran here adv ibí heredity n abínibíadánidáìjogún ìwà láti ôwô òbí hermit n/f aládàágbéàdágbáanìkanjç hermit n/m aládàágbéàdágbáanìkanjç hernia n ìyô ìfun hero n akôni, alágbára heroic adj ìÿe akôni 92

heroin n akôni obìnrin hesitation n iyèméjìàníàní hexagon n nkan onígun mêfà hibernation n ìdágbéàsémôraàsémô hiccup n òsúkèsúkèsúkè hide n ìpamô hide v fipamôfara pamôlúmô high adj ga high school n ilé ëkô highway n önà gbàngbàòpópó hijack v dè nà dègbà ní tipá hike v rìnrìn fàájì lorí òkè bù sí iye owó ôjà láìÿe ìkìlö hiker n/f arìnrìn fàájì nínú aginjù hiker n/m arìnrìn fàájì nínú aginjù hill n òkè kékeré hilly adj kìkì òkè him pron òun, ó hinder v dá lôwô dúródíwôdí lí önà hinderance n (delay)ìdínàìdádúróìdíwô Hindu adj ti ësìn Hííndù Hindu n/f Hííndù Hindu n/m Hííndù hinge n (door)ohun àgbékô hint n ìfçnulé hip n ìbàdí hippopotamus n çÿin omiçÿin odòjomijoke hire v gbaÿê ôwôháyàgbàlôyà his pron tirê, rê hiss v pòÿé historian n/f òpìtàn òkòwé ìtàn ìjôba historian n/m òpìtànòkòwé ìtàn ìjôba historic adj ti íwé itan history n íwé ìtàn hit v gbá nàlù hitch v kôfi ìwo kô hoarse adj lë 93

hobby n iÿê ìdçra fún ìgbádùn ara çni hoe n ôkö hog n çlëdê hoist n ërô tí ngbé çrù sókè hoist v gbé sókè hold v dìmú, gbámú, pamôdádúró holder n (object)ìdìmú hole n ihó, kòtò holiday n (celebration) ôjô ajoôjô ere holiday (n) (relaxation) ôjô ìsinmi holiness n ìwà mímô hollow adj ÿòfò holy adj mímô homage n ìtçríba home n ilé, ibùgbé homeless n aláìníléalárìnkirialárìnká homesick adj ní áyun ilé çni homework n ëkô àÿetiléwáìpalëmô sílëìmúra sílë homicide n ìpanìà homosexual adj àÿà ìbáló ôkùnrin sí ôkùnrin obìnrin sí obìnrin homosexual n/f obìnrin abóbìnrinlò, ìbálò obìnrin sóbìnrin homosexual n/m ôkùnrin ábökùnrinlò, ìbálò ôkùnrin sökùnrin honest adj ÿòótö honesty n òtítö, àìÿèrú honey n oyin honeycomb n afárá oyin honeymoon n ìjçfàájì tôkôtaya níbërë ìgbà ìgbéyàwó ní kùtùkùtù ìgbeyàwóní kùtùkùtù ìbërë iÿç tàbí ìjôba titun honor n ôláöwö honorable adj ôláníyìn hood n (car) ìderí ërô ôkö hood n (hat) ìborí hoof n pàtàkò çsê çran tàbí çÿin hook n ìwö ògìgì hop v fi çsê fò hope n ìrètí 94

hopeful adj nírètí hopefully (adv)bóyá hopeless adj láìnírètí horizon n ibi ìpàdé ilë àti örun horizontal adj ilà láti ìlá-òòrùn sí ìwö-òòrùn horn n (animal) ìwo horn n (music) fèrè hornet n eÿinÿin ôdçagbôn nlá horrible adj burújùbanilêrù horrify v bàlêrù horror n ìbërùìbanilêrùìpáyà horse n çÿin horserace n eré ìje çlêÿineré sísá çÿin horseshoe n bàtà onírin çsë çÿin horticulture n ëkô nípa ohun ögbìn hose n ìbösë hospitable adj ní aájò sí àlejò hospital n ilé ìwòsàn, ilé alárùn hospitality n aájò sí àlejòàlejò ÿíÿe host n baálé ilé èròçgbê ogun hostage n/f ìdógò ëyá hostage n/m ìdógò ëyá hostess (n)ìyáleèrò hostile adj ÿòdì síba ja hostility n ìjà gbangba hot adj gbígbóná hotel n ilé èrò tí a nrí onjç rà hour n wákàtí hourly adj ní wákàtí wákàtí house n ilé household n agboléìdílé how adv bí, báwo how much adv mélòó however adv síbë-síbë, ÿùgbôn howl v kéwú bí ajá hug n ìfàmöra 95

hug v fàmöra huge adj ñlá, titóbi hull n ìkôléìtìlêhìn ôkö ojú omièpo irúgbìnèpo irúgbìn human n ènìyàn human adj tènìà humane adj láànúúnínúrere humanity n ìwà ènìàinúrere humble adj jëjëníparamônírëlë humid adj rìntutù humidity n örìnìinitutù humiliate v rë sílëtë lóríbafojútëbögànfojúkámô humor n inú dídùnëfë humorous adj tí panilêrìínní àrofô hundred n (number) ôgörùn-ún hunger n ebi, ebi pípa, àìrónjç jç hungry adj tébi npatíòrónjçjç hunt n ìÿôdçidç hunt v ÿôdçdôde hunter n/f ôdç hunter n/m ôdç hurricane n ìjì líle hurry v yárasáréÿíraÿèkánjú hurt adj ìpalára hurt v palárafarapaÿe lóÿêdálóróÿeníkàdùn hurtful adj tí nípaláraníkàní panilára nínú husband n ôkô hut n ahéré hyena n ìkokò hymn n (church) orin mímö hypnotize v kùn lóorun hypocrite n/f alábòsí, alágàbàgebè hypocrite n/m alábòsí, alágàbàgebè hysteria n ërín àrínmálédákêçkún àsunmálédaleìbërù àìlèkóníjanu

Ii 96

I pron émi, mo ice n yìnyín, omi dídì ice cream n wàrà dídì aláàdúùn iceberg n yìnyín ràbàtà nísàlë òkun yìnyín àrìmôlë oníbú réré icicle n yìnyín têrê icy adj tí ó tutù jôjô olómi dídìláìlôyàyàláìnífê idea n ìròiyè inú ideal n àpçrç aláìlêgbê identical adj bámubákanñà gêgê identification n ìdámöàmì ìdámöàmìorúkô identify v ÿèdámömö dájúsàmìsí identity n orúkô idiom n ësô örö idiot n/f aÿiwèrèòmùgöapôdà idiot n/m aÿiwèrèòmùgöapôdà idiotic adj tíí hùwà aÿiwèrèbíi ti òmùgö idle adj lçáìÿiÿê idol n èreòrìÿà idolize v kêsôdòrìÿà if conj bíbí ó bábóÿepé igloo n ilé roboto oníyìnyín ti àwôn ëskímò ilé roboto ignite v tinábökùn ignition n ìtinábökíkùn ignorance n àìmöàìlóyeòpe ignorant adj láìmöyeláìmöòpe ignore v patìfojúfòdáfojúparêÿàìkàsíÿàìfiyèsí ill adj (sick) ÿàìsàn illegal adj lòdì sí òfinàìtôsófinàìbófinmu illegitimate adj õnà àìtö, ômô àlè illiterate adj aláìmöwéaláìköwéàìkô illness n àìsànàmódiàrùnòkùnrùnàìleraòtútù illogical adj aláìlárògúnláìlôgbôn ìronúláìnóyeláìlóríàìfaramôra illuminate v tàn ìmôlëÿe lôÿöôfi òye yé illumination n ìmôlëìtànòye 97

illusion n ìÿìnàëtànìrújú illustration n (book)àwòrán àjúwèé ìfihàn àwòrán alálàyé àwòrán ìÿàpçrç image n àwòráneré imaginary adj tí a fojú inú wòáìfojúríní ti rírò imagination n ojú-inúìròòyé imaginative adj àfojú-inú-wò imagine v fojú inú wò, rò gbèrò imbalance n àìpéàìdôgba imitate v tëlêÿe àfarawéfarawésínjç imitation n àfarawéàpçrç ìsínjçìÿàwòta immaculate adj láìláàbàwônláìlêÿëláìdógùnláìlêgànláìlábùkùmímô ÿáká immaterial adj láìníláríÿàìtó túnòtúbántê immature adj àìpônàìgbôàìgbôn immaturity n ìwà àìgbônìwà ômôdebí ômôdé immediate adj lójúkannáàlôgánní kíá immediately adv nísisìyí lêsçkannáà gbàrà wéréwéré kóyákóyá immense adj láìníwönláìníyetítóbinlá immerse v tê bomi immersion n ìtëbomiìtçríbomi immigrant n/f aÿílôsílùúmirànçnití ó fi ìlu rë sílë lô gbé ìlú míràn immigrant n/m aÿílôsílùúmirànçnití ó fi ìlu rë sílë lô gbé ìlú míràn immigration n ìÿílô sí ìlú míràn imminent adj léwu lórísúnmô ìtòsí immoral adj àgbèrèláìníwà rereàjçmô ìwà àìtôàìtô immortal adj láìkútí kò lè kú immortality n áìkúàìdìbàjê immune adj lánfàníní ìdásíní ìtúsílë immunity n (health)ànfàníìdásílë àìleraìdásílë àtètèkárùn impact n (effect)agbárakíkàn impact n (hit) ìwólù impair v bàjêfàsêhìn impartial adj lótìítôláìÿègbéláìní ojúÿaájú ènìà impassable adj láìÿeé là kôjá impatience n àìnísùúrùìkánjúàìfarabalë 98

impatient adj láìnísùúrùníkàánjúláìfarabalë imperial adj ti ìjôbati ôba imperialism n ìjôba alágídíìjôba ní tipátipáìjôra àfagbáraÿe impersonal adj àìmöláraàìfírësíláìfìfêÿe dánfó implement v ÿemú ÿç lë imply v wí láìsôfà yô impolite adj láìmòyeláìyênisíláìmàÿàláìní ìwà rere import n ìtumö pàtàkììtumö abênúìwàôjà òkèrè import v mú láti òkèrè wô ìlú importance n ohun pàtàkìlárí important adj pàtàkìtóbilárí importer n/f oníÿòwò tí nmú ôjà òkèrè wô ìlú importer n/m oníÿòwò tí nmú ôjà òkèrè wô ìlú impossible adj ÿòroláìÿeéÿe impotence n àìlera òkùnrùnàìlágbáraòkóbóakúràá impress v (emphasize)të môwö lôkàntçnumô impress v (flatter)pôntàn impression n (print)ìsàmìsítítë impression n (thought)èroàfiyé impressive adj tí ó ni lárití ó jæ ni lójútí ó wô ni lôkàn imprint n títëmôfífisí ìrántíìsàmìsí imprison v há môsé môtí môlé imprisonment n ìhámô inú túbúìfisêwön improbable adj láìlèríbëÿàìríbë improper adj láìtôláìyç improve v mú sàntún ÿemú dára improvement n ìmúsànàtúnÿeìmúdára síwájú improvise v dá-sílëdá ôgbón sifi ôgbón ÿe impulse n agbára ìrôlùòòfà ôkàn impulsive adj aláìnítëênúlágbára ìrôlùàìfarabalë in prep nínú, ní inability n àìnípaàìlágbára inaccessible adj láìlèsúnmôláìlèlàkôjá inaccurate adj láìpeláìkàpéníÿìÿe inactive adj láìÿe nkanlçláìÿiÿê inadequate adj láìtôláìtôõkan 99

inadvertently adv láìfiyèsíláfojú-fòdá inauguration n ìdásílëìbërëìpìlëìjôbaìfijôba incapable adj láìlèÿeláìlágbára incense n òórùn tùràrí incentive n ìmóríyáìÿíni lórí incest n ìbálò òbi pëlú ômôìÿe nkan èwö pëlú ará çbi incident n alábàápàdéìÿçlëìtàn incidentally adv ÿalábàápàdé incite v gbé dìderú ôkàn sókè inclination n ìtësíìfa ôkàn sí incline n kìkì òkèòkè include v kà kún fi pëlúkàmôfikún including prep áti, pêlú inclusive adj níti àkójôpöti ëkúnnípa kíkún income n èrèowó ôdúnèléowó-iÿêowó-öya incompatible adj láìlèbárajôtí kò lè dôgba tí ó lòdì sí ara wôn incompetent adj láìlágbáraláìtôÿàìtó incomplete adj láìpéÿàìkún incomprehensible adj àwámárídìíláìlèmötí a kò lè mötí kò lè yé ni inconclusive adj láìlópinláìÿetánní àníàníàwámárídìí inconsiderate adj láìronúláìfiyèsíÿàìroti çlòmíràn inconvenience n ohun àìrôrùn inconvenient adj àìrôrùnláìyç incorrect adj láìpé increase n ìbísiàsunkúnìpösi increase v pösidàgbàwú increasing adj pípõ siì, bí si incredible adj láìÿeégbàgbô incriminate v fi sùnka ëÿë sí lôrùn incurable adj láìlèwòsànjingíri indecent adj àìtôàìwòàìyç indecision n iyèméjìàìpinnuàníàni indeed adv nítòótö, gidi indefinite adj láìlópintí kò dájú indefinitely (adv)láláìlópintítíláí independence n òmìniraáìní alákosoàìgbáraléàìfarakô 100

independent adj láìgbaraálëláìfaraköláìní alákoso index n (book) ìfihànìtôkasíàtôka àÿàyàn-öröàmì-àtôka Indian n/f (american) àwôn onílë ìlú Amêríkà Índìànì Indian n/m (american) àwôn onílë ìlú AmêríkàÍndìànì indicate v fihàn tôkasí yàn indication n ìfihànàpçrç indict v fi sùnka ëÿë sí lôrùn indictment n ìwé ësùn indigestion n àìda onjç indirectly adv láìÿetàrà individual adj olúkúlùkúçni kökan industrial adj láìsimiláápôn industry n aápôniÿê oníÿòwò ineffective adj láìní àÿçláìmúrôláìlágbára inefficient adj láìwúlò inexpensive adj láìnì ìnáwó púpö infamous adj burú rékôjálêgàn infant n/f ômô ôwôômô-ômu infant n/m ômô ôwôômô-ômu infantry n ômô-ogun çlêsë infect v rán môkó ràntàn ká infection n ìránmôàkórànëràn infectious (adj)tíí ràntí ígbéràn inferior adj rçlë jùômô-ëhìnrëhìn jù infidel n aláìgbàgbôkèfèrí infidelity n áìgbàgbô, àìÿòtítô, àìÿeyegeìtànjçàyànjç infinity n áìlópináìnípëkuntítíláíláí inflammation n ìjóniìgbináwíwú inflate v fí afêfê kúnfê sókè inflation n (cost) àfikún ìrékôjá inflict v jç níyàfi lé lára influence n agbáraipa lórí çni influential adj lágbárapàtàkìlóhunlênu influenza n ààrùn ayôkêlêibà influx n ìfikúnìÿàn sínú inform v wí fúnkô lêköômú möfi sùn 101

informal adj gbëfê informality n gbëfê information n ìwífúnëkôìfisùn informative adj ti kíkô ëkônípa ìmö informer n/f abênà ìmöagbanipèalágböôwíalágbàsô informer n/m abênà ìmöagbanipèalágböôwíalágbàsæ infrequent adj láìwôpöláìjé ìgbàkúgbàà infringe v rúÿàìgbôrànrúfin infringement n ìrúfinàìgbôràn infuriate v mú bínúrú ìbínú sókè ingenious adj lôgbônníhùmö ingenuity n ôgbônìhùmö ingratitude n àìlôpêàìmore ingredient n ohun èlòeròjàìpêpêrê inhabit v gbé inú, gbé inhabitant n olùgbéonílùú inhale v fi imú fàfà sí imú inherit v jogún inheritance n ogún inhuman adj níkààìÿènìààìláanú initial adj ti ìbërëlátìbërë initial n ti ìpilëÿëìbërë orúkô initial v kô ìbêrê orúkô sí initially adv ní ìpilëÿëní ìbërëlákôbërëtêlëtêlë initiate v mú bërëmú ÿe initiation n ìgbàÿçgbê initiative n mímú bërëìmúbërëìpilëÿë inject v fi sínú, kìbö injection n ìfisínúkíkìbö injure v ÿe léÿepalárabàjêÿe ní wösí injury n ewuìpaláraìbàjêìwösí injustice n àìÿòtítôàìÿòdodo ink n tàdáwà inland adj lóké ilëjìnà sí òkun inland adv inú ìlú inlet n erékúsù 102

inmate n/f olùgbéléarááléçlêwön inmate n/m olùgbéléarááléçlêwön inn n ilé èrò, ilé àgbàwö, àrójç innate adj àbínibíti inú çniìwà inner adj nínú innocence n ìwà mímôàìlêÿëàìjëbi innocent adj láìlêÿëláìjëbi innovation n àyídàohun titunàrà titunìmú ohun titun wá innovative adj tí nmú ohun titun wá ti àrà titunìdásílë innumerable adj láìníyeogoro input n àmúwôléìdásíìkópa input v múwôlédásíkópa nínú inquest n ìwádì ikú çniìtôsë inquire v bèrèwáàdíbi inquiry n ìbéërèìtôsë ìwádì inquisitive adj ti ìwáàdí tìtôsë insane adj ÿiwèrè, sínwín insanity n ÿíÿiwèrèsísínwín inscription n àkôlé insect n kòkòrò insecure adj léwutí ko dánilójútí ó lè yë insecurity n eléwuàìdánilójú insensitive adj àìkáanúàìnífuraláìtètè mö lára insert v fi sínúfi kúntì bö insertion n fífikúnàfikún inside adj tinútàárín inside adv nínú, sínú inside n inú, àárín inside prep làárín inside out adv sòdì sôötún insight n ìmöìbojúwòàwòsínúöyëlà insignificant adj láìnílárító nkanyçpçrçkérégêrêjê insincere adj láìÿòótôláìÿòtítô insinuate v fi ëtàn wá ojú rerefi ôgbôn fi èrò sí lôôkàn insist v tçnumôfi dandan lé insistence n dandanìtçnumô 103

insistent adj títçnumô ti onídandan institute n ilé èkôilé ìÿônà ìdásílë insolvent adj láìlè san gbèsèláìrí önà san gbèsè insomnia n láìlè sùnàìrí orun sùnàìsùn inspect v bojúwòdán wòfi ojú sí inspection n ìbojúwòìfojúsíàwòkáìdánwò inspector n/f alábojúwòalábëwö inspector n/m alábojúwòalábëwö inspiration n agbáraìmísíokunìÿíríìwúríìyànjú inspire v mí sínúfà sínúfún lokun láti ÿe nkanÿí lóríkí láíyàmú lôkàn install v fi sórí oyèfi sí ipò oyè installation n fífi sórí oyèfífijoyè instant adj lójúkannáàláìdúrólêsëkannáà instant n ójúkannáàáìdúró instantly adv lójúkannáàlêsëkçsëní ìÿêjú kan instead adv kàkà instead (prep) dípòbíbêëkô instinct n àhumöôgbôn inúìmö inú instinctive adj mímö inúti ôgbôn inú institution n ìgbékalëìlàsílèilé ëkôilé ìÿônà instruct v kô lèkôfàÿç fún instruction n ëkôìmöàÿç instructor n/f olùkôniolùkôolùtô instructor n/m olùkôniolùkôolùtô instrument n ohun èlò ônàërôèlò instrumental (adj)ohun èlò ônàërôti çlêrô insufficient (adj)láìtóláìyç ÿàìtóláìtónkan insulate v yà sôtöfi ohun élò tê inú nkan insulation n ìyàsôtöfífi ohun élò tê inú nkan insulin n irú òògùn kan insult n àfojúdiìyájúèébúëgànàbùkùìwösí insult v yájú síÿàfojúdi sítàbùkù fúnfìwösí löbú insulting adj tí nÿe àfojúditi nyájúti ntàbùkù fúntègàn insurance n ìmúdájúmímúdájúowó ìdábòbòìÿúra insure v mú dájú 104

intact adj láìfôwôkànnípípé integrate v dà pökójôpöso pörê pö integration n ìdàpöìkójôpöìsopöìrêpö integrity n ótítô inúìwà títôëkúníwá àìlábúkú intellect n òye, ôgbön, ìmõ intellectual n/f öjögbônolóye intellectual n/m öjögbônolóye intelligence n (information)ötêlëmúyçnamí intelligence n (person)òyeôgbôn intelligent adj lóyení ìmö intend v gbìrò, pinnu intense adj kíkan kíkanjôjô intensify v ÿe ní kíkan kíkanÿe ní jôjô intensity n ágbáraìrorò intensive adj níkíkan kíkanníjôjô intention n èróèté intentional adj àmöômö ÿe interact v bá lòbá ÿe interaction n ìbálòìbáÿe interactive adj ti ìbániÿeti ìbálò interchangeable adj ní pàÿípàrõ intercom n ëræ sörö-gbèsì intercourse n ìbálòìbápàdéìbáÿe interest n (attraction) ìdùnmôìfêànfàníeré interest n (money)owó èlé interesting adj aládùn interfere v bô sí àárínfçnusísáwötasídílôwôdádúróÿúsí interference n (radio)örö àìyéniörö àìdá ÿákáÿáká nínú rédíòìtasíariwo interior n inú inú lôöhúnlókè intermediate adj láarínlágbedeméjì intermission n ìdáwô dúróìsimiàkókò ìnàhìn lágbedeméjì eré intern n/f ákôÿê intern n/m ákôÿê internal adj ti inú international adj ti ìbálò láárín àwôn orílè èdè 105

internment n ìhámôlé ní tipá nígbàa ogun interpret v túmöÿögbùföÿe gbédègbçyögbùföwíyé interpretation n ìtúmöìlàdìfífún nítumöàwíyé interpreter n/f ògbufõ, ògbifö, gbédègbëyö interpreter n/m ògbufö, ògbifö, gbédègbëyö interrelated adj báratan interrogate v bi léèrèbèrè interrogation n ìbiléèrèìbéèrè interrupt v dá dúródí lôwôdárömôlênu interruption n ìdádúróìdíwô intersect v ké nìbupín níyà intersection n ìwônúbônúorítaìkórítaìdarísí önà méjì mêta interval n àyè àárínàkókò ìnahìnìdágbà köökanötë intervene v bô sáàríínkôjá láàríín intervention n ìlàjàìfçnusíìbô sáàríín interview n ìfojúkojúojúkanraìföröwánilênuwò intestine n ìfun inúìwôrôkù intimacy n ìbárêìfàmô tímôtímôìmúlë intimate adj tímôtímôkòríkòsùnìmúlë intimidate v dêrùbà, dáìyàfò intimidation n ìdáìyàfòìdêrùbà into prep sínú intolerable adj láìlérôjútí kò ÿeé gbà intolerant adj láìÿe ìfi ôkànràn intonation n ìwôhùn intoxicated adj pípa lötí intoxication n ìpalôtí intravenous (adj)nínú iÿan-ëjë intricate adj lôjú díjú intrigue n rìkíÿíìdìmôìdìtë intriguing adj ti ÿíÿe rìkíÿíndìtëyanilênu introduce v fihànmú mömú jádenà sílë introduction n (book) ìbërë ìweörö àsôÿájúìfihàn introduction n (person) ìfihànìdimímö fún introvert n/f onítìjúènìà jêjê oníwàtútù introvert n/m onítìjúènìà jêjê oníwàtútù 106

intrude v wá láìpèyôjú sífínràn intruder n/f alátimúbôlé oníléàlejò àpàpàndodo intruder n/m alátimúbôlé oníléàlejò àpàpàndodo intuition n ôgbôn inúìmöyeòye-inú intuitive adj tó bóye-inú mu invade v gbógun tígbógunlôgbógunwájàdìdótì invader n adótiniagbóguntíoníjàádì invalid adj láìlágbárabí olókùnrùnaláìleratí kò jámô nkanàìnípáàìlágbára òfin invasion n àdótììdótììgbógun tìsùmômììgbógunlô invention n ìwáríôgbôn titun ìdôgbônìpilëÿeàpilëÿe tuntun kanìhùmö inventor n çlêbùn ìpilëÿeoníhùmö invest v wö lí aÿôÿe lí ö«ôfowó pamô investigate v wádìí, tôsê investigation n ìwádìíìtæsë àwáfin investment n owó-ìpamôowó-ìlélëöÿô invincible adj láìléÿêláìlëÿê lógun invisible adj láìríláìhànaláìhàn invitation n ìpèìrò invite v pèrò invoice n ìwé ìdíyelé ôjàìwé owó ôjà involve v wémôkáwéfà sínú nkan involvement n ìwémôìkáwéfífà sínú nkan inwards adv nínú iodine n ògùn ìwë egbò iron n (clothes)ërô ìlôÿo iron n (metal)irin iron v yanjúlö ironic adj ní ti àpáránípa ìránpö irrational adj láìníyè nínúláìlôgbôn nínúàìfaramôraaláìlárògún irregular adj láìÿedédékábakàba irrelevant adj láìwíwotí kò ÿe pàtàkìtí kò jámô nkantí kò bá nkan mu irresponsible adj aláìní êrù iÿêti ìwà aláìbìkítà irrigate v bomi rin 107

irrigation n bíbomirin irritable adj ní ìkanraní ìjánú irritate v tômú bínújá nínú irritation n títô íbínùìkanra is (to be) wá jê mbç rí lí ní Islam n ìsìn àwôn Imàle Islamic adj Onímàle island n erékúsù islander n/f ará erékúsù islander n/m ará erékúsù isolate v dá wàdágbéyà sôtölé sônù isolation n dídáwàadádó issue n (magazine)èyà ìwé àwòrán issue n (question)ìjiyàn ìjàníyàn issue v (release) ÿàn jáde it pron òn óá eçou itch v húnra itch n ìhúnraìÿákáifônkúrúnà item n ököõkan itinerary n ìwé ètò ìrìnàjò ivory n ehín erin ivy n ìtàkùn ewéko

Jj jacket n êwù àwõlékè jail n ilé túbú, ilé êwõn jam n (difficulty) ìÿòro,ìyônu, ìnira jam n (jelly) èso igi tí a ti sè jammed adj fífún põ, títì põ janitor n olùtöjú ilé iÿë January n oÿù kìnínní ôdún jar n ìgò, ìdê, ebà jaw n egungun párí êrêkë 108

jealous n owú, olójowú jealousy n owú, owú-jíjç jeep n irú ôkõ kan jelly n omi èso tí a fi iyõ òyìnbó dì jellyfish n irú çja kan jet n (airplane) ôkõ òfúrufú jet n (water) ìÿàn omi ìrúkè omi jetty n afárá tí ó yô sínú omi Jew n olùgbé Jùdéà, ômô Ísráëlì, Hébérù jewel n òkúta iyebíye, àlùmônì jeweler n olùtà òkúta iyebíye jewelry n ohun öÿô olókúta iyebíye Jewish n ômô Ísráëlì job n (task) iÿë kékeré job n (work) iÿë jobless n láìÿeÿë join v so mô, fi kún, so põ joint n (bone) oríkèé joke n êfê, õrõ êrín, àpárá, àwàdà, yêyë, àÿàyà journal n ìwé ìròhìn journalism n iÿë kíkô ìwé ìròhìn journalist n/m akõwé ìròhìn journalist n/f akõwé ìròhìn journey n ìrìnàjò joy n ayõ joyful adj kún fún ayõ, ÿàríyá judge n (court) adájö, onídájö judge v (court) dájö, dálëjö judge v (estimate) fojú wõn judgement n ìdájö juice n oje, omi inú èso juicy adj olóje, rin, kún fún omi, lëtù lójú July n oÿù keje ôdún jump v fò, bë junction n ìdàpõ ìsolù, ìpàdé õnà June n oÿù kçfà ôdún 109

jungle n igbó, aginjù junior adj àbúrò kékeré, àtêlé jurisdiction n sàkání ilé oyè ibití agbára tàbí àÿç çni méjìla iÿë juror n/f aÿçgbë ìgbímõ juror n/m aÿçgbë ìgbìmõ jury n çgbë ìgbímõ ènìyàn méjìlá tí a yàn sí çjô píparí just adj olódodo, dídúró ÿinÿinní, tòótö, láìníbàáwí just adv gêgê, pátápátá, ÿêÿê, gan, nísisìyí, níwòyí kúkú justice n òtítö òdodo onídájö justification n ìdáláre justify v dá láre juvenile adj ti èwe, ti ômôdé

Kk Kangaroo n çranko afikùn gbömô rê põn keep v fi pamö, töjú kennel n ilé ajá ketchup n onjç oní tùmátì dídùn kettle n ìkòkò bíbô omi, ohun èlò omi key n kökörö, ômô ìÿíkà, ômô àgàdàgodo, ìtumõ keyboard n èlò àfôwôtç, dùrù kick n ìtàpá kick v tàpá kidnap v jí ènìyàn gbé, jí ènìyàn tà, jítà kidnapping n jíjí ènìyàn gbé, jíjínità, ìdánà kidney n iwe, ere, ôlô-inú kill v pa, gbé lëmìí killer n/f apànìyàn killer n/m apànìyàn kilo n kilo, òÿùwõn, ìwõn kilometer n ìwõn, ìjìnà kind adj (friendly) ÿènìyàn, nínú rere kind n (type) irù çgbë õwö 110

kindness n ìÿeun, inú rere ôrç king n ôba kingdom n ìjôba ilé ôba ìlú kiss n ìfçnukonu kiss v fi çnu konu kitchen n ilé ìseþjç, ibi ìdáná kite n ohun ìÿeré tí a þ fi afëfë fë ní òfúrufú kitten n ômô ológbò, ômô ológìnní knead v pò knee n orúkún, ekún kneecap n egungun ekún kneel v kúnlê knife n õbç knight n irú olóyè kan knit v fi ôwö hun, dàpõ knob n kókó knock v lù, kàn, kànkùn knot n kókó, ìdìjú, ìsolù know v mõ know-how n ìmõ, ôgbön ìmõ, ìmõ iÿë ônà knowledge n ìmõ, mímõ, ôgbön êkö, òye knuckle n oríìké ìka, kókó ôwö Koran n Àlkùránì, ìwé-mímö Ìmàle

Mm machine gun n ìbôn çtù machine n êrô, ohun èlò machinery n êrô, ohun èlò machinist n çlërô mad adj ÿiwèrè, bíbàjë orí, asínwín magazine n (publication) ìwé ìròhìn magazine n (weapon) àpò çtù 111

maggot n ìdin magic n idán magician n/f alálùpàyídà, onídán, aláfõÿç magician n/m alálùpàyídà, onídán, aláfõÿç magistrate n adájö, onídàájö magnet n òòfà, òkúta ìmúrin magnificent adj tóbi, níyìn púpõ, lógo magnify v gbé-ga, yìn lógo, mú-tóbi magnifying glass n dígí ìmútóbi maid n wúndíá, ômô-õdõ obìnrin, obìnrin, omidan mail n ìwé, lëtà mail box n àpótí tí a þ fi lëtà pamö sí mailman n òÿìÿë tí þ pín ìwé (lëtà) kiri main adj pàtàkì, olórí mainland n olú ìlú, ìlú gan mainly adv ní pàtàkì, pàtàkì jùlô maintain v (preserve) töjú, ÿe ìtöjú, dì mú maintenance n ìtöjú major n (military) oyè õgágun àgbà majority n õpõ ènìyàn make v ÿe, dá make-up n ìpadàbõwá ÿe parí, ìfi àtíkè ku ojú, fi ÿe fáàrí male adj akô malice n êtê, odì, arankan, kùnrùngbùn malignant adj ní ìkà, ní oró nínú, ní ìrò búburú mammal n ènìyàn/çranko àfômúbömô man n ôkùnrin, ènìyàn manage v tö, ÿe ìtöjú, ÿe àbójútó, ÿe àkóso, kápá, kawo manageable adj níkáwô, rôrùn láti tó, ÿe ìÿàkôso management n ìbójútó manager n/f alábójútó, olórí manager n/m alábójútó, olórí mandatory adj àÿe dandan, àÿe ní túláàsì mane n gõgõ çÿin manhood n ìwà ôkùnrin, dídi ôkùnrin, ìgbà ìdôkùnrin manipulate v fi ôwö ÿisë, dà ríborìbo 112

mankind n aráyé manner n ìwà ìÿe, irú, õnà manners n ìhùwà manoeuvre n (military) ôgbön ìlò manslaughter n ìpànìyàn manual n ìwé kékeré, ìwé ìtökasí, ìwé àpèjúwe, ìwé àÿç manual adj àfôwöÿe manufacture v fi ônà ÿe nýkan títà, ÿe, rô manufacturer n olùÿiÿë ônà títà manure n àtàn, ìlêdú many adj púpõ, põ, õpõlôpõ map n àwòrán ayé, ìwé ìfõnàhàn marble n (material) òkúta dídán March n oÿù kçta ôdún march n yíyan àwôn ômô ogun march v rìn lësçsç, yan mare n abo çÿin marginal adj bëêbëê marina n ti òkun mark n àmì orin, àpá mark v sàmì sí, fi àmì sí, kíyèsí market n ôjà marksman n õta, ayìnbôn marriage n ìgbéyàwó marriage certificate n ìwé êrí ìgbéyàwó married adj tí ó ní ôkô tàbí aya marry v gbé ní ìyàwó marsh n ìrà, çrê, àbàtà, çrõfõ martyr n/f ajëêríkú martyr n/m ajëêríkú martyr v jëêríkú marvellous adj ya ni lënu, alárà masculine adj (grammar) akô masculine adj (male) akô ôkùnrin mask n ìbojú ìparadà, àgõ mass n (amount) ìÿù, àkópõ 113

mass n (church) ìsìn àdúrà ìsìnkú, ìsìn oúnjç alë Olùwa ní ìjô Róòmù massacre n ìpakúpa, ìparun, àföbàjë, àpalù, àpafön massacre v pa ní ìpakúpa, parun, fö bàjë massage n ìpara ìtunilára, ìwöra, ìpara oníwòsàn massage v pa ara fún ìwòsàn, wö ara, para massive adj wúwo, tóbi, jõýjõn mast n òpó ôkõ master n (person) olórí, alákoso, õgá master v ÿëgun, borí, kápá, káwö, kô mat n çní, pàkìtí match n (fire) ìÿáná match v (equal) bá dögba match n (equal) ìdögba match n (sport) eré ìje, ìdíje matching adj rí bákannáà, irúkannáà material n ôjàaÿônkan èlò tí a fi ÿe nkan mathematics n ìÿirò mattress n tìmtìm àsùnlé mature adj dàgbàògbópípôndídë maturity n dídê, pípön, gbígbó, ògbó, ìhewú, làbú maximum n púpö jùlô May n oÿù karùn-ún ôdún may v lè maybe adv bóyá mayor n onídàjô ìlúolórí ìlú me pron mi, èmi meadow n pápá oko tútù meal n (food) onjç ìyèfún mean adj (unkind) ènìà lásánláìníyìnláìníláríláìláànúoníkà mean v ròÿìkàmúra meaning n ìdí ìtumöàtúmöìmö meaningful adj tí ó nílàrì tí ó níyìn meaningless adj láìlóríláìní ìtumölásán meantime adv níbáyílákókòyínísìsìyí náà measure v wõn 114

measure n ìwönöpá-òÿùwönöpá-aÿô measurement n wíwön ìwönöpá meat n çran jíjç onjç mechanic n oníÿê ônà ôlônàmônkálíkì mechanical adj ti ohun ërôti Iÿê ônà mechanism n nípa ohun ërô medal n (military) àmì ìyìn media n àwôn oníròhìn mediate v làjà bá làjàwà láàríín medical adj ti ògùnti egbògi medicine n (substance) ògùn egbògi meditate v ÿe àÿàròronúgbìrò meditation n ìÿàrò medium adj lárìínohun èlò medium n àríínohun èlò meet v pàdé, kò lójú kò lônàpéjô meeting n ìpàdé, àpéjô, ìkòlójú, àkójôpö melody n orin dídùn melon n èso ìtakùnbàrà melt v yö member n (club) èrò inú çgbê membership n jíjê ômô çgbê memorial n ìrántí ohun ìrántí memory n ìrántí ôpôlô iyè inú mend v (repair)tún-ÿemú-sàn menstruate v ÿe nkan oÿù menstruation n ñýkan oÿù, èélá mental adj ti ìyeti orí mention n ìrántí ìdárúkô mention v ÿe ìrántí dá-orúkôdá-sô menu n ìwé ètò onjç merchandise n ôjà títàòwòôjà ajé merchant n oníÿòwòôlôjà mercy n àánú, ìyönú merge v (company)bô sínúdàpökópö merger n ìbôsínúìdàpö çgbêàkópö 115

merit n èrèìtôsíìtôyç mermaid n yemôja merry adj inú íidùn láyö message n ìhìnöröiÿê rírán messenger n/f iköoñÿêìránÿêòjíÿê messenger n/m iköoñÿêìránÿêòjíÿê messy adj wúruwùruláìlétò metal n onírúurú irinidçòjéfàdákàwúrà meter n òÿùwönìwön method n ìlànàìwàìtò lêsçsçôná tí a fí ÿe nkan microscope n êrô tí a fí nwo nkan tí ojú lásán ò lè rí tàrà middle adj láàríín, lágbedeméjì Middle East n ilê ìlà oòrùn middle n àárín, agbedeméjì midnight n ögànjô àárín-óru might n agbára, ipá mighty adj alágbára migrate v ÿí láti ibí kan lô sí ibòmíràn mild adj (flavor) áìlátaláìní-adùntê mild adj (weather) pëlêjêjêtújúláìmóru mile n ìbùsöìwön önàìrìn ogún ìÿêjú militant n jagunjagunjàgídí-jàganológun military adj ti ogunti ológun military n ti ogunológun milk n wàrà milk v fún wàrà mill v lõ, rô mill n òlö ërô million n (number) àádôta ökê millionaire n/f olówó, ôlönà, ôlörõ millionaire n/m olówó, ôlönà, ôlörõ mind n iyèinú mine pron tèmi mine field n pápá ôta ìhámôlë fún ìpalára ötá mine n (coal) ihò ìÿura ilë mine n (military) ôta ìhámôlë 116

miner n awalë ìÿura ilë òwalë mineral n ìÿura inú ilê minimum n kíkéré pátápátá, èyí tí ó kéré jùlô mining n wíwa ìÿura inú ilë minister n (church) ìránÿêòjíÿêàlùfáà minister n (government) ìránÿê òÿèlú ministry n (government) oyeiÿç ìránÿê òÿèlú minority n kíkéréàkókò èwe minus prep yô kúrò, dínkù minute n ìÿëjú, ìròhìn ohun tí a ÿe ní àjô minute adj kèré púpöjúnfiyèsí nkan kékerétíntìntínkékèké miracle n iÿë-ìyanu mirror n jígí, dígí, àwòjíìji miscarriage n ìÿênú obínrinìÿìnàìwà búburú miscellaneous (adj) onírurúnídàrúdàpö misconduct n àìmöwàáhùìwà-àìtôìwà-àìyç miserable adj òtòÿì, láìní àlàáfíà, àbòsì misery n òÿì, ìrora ara, ìrora ôkàn misinterpret v ÿì túmõ misleading adj ÿíÿì lönà misplace v fi sípò tí kò tö, ÿì fi sí ipò miss v (late) pë, ÿì miss v (pass) tàsé miss v (regret) fë-kù miss v (target) ÿìnà, tàsé, ÿì missile n (military) ìbôn atamátàsé missing adj (incomplete) fë-kù, láìpé missing adj (lost) nù mission n (military) sùnmö mì ìbi gbóguntì mission n (task) iÿë pàtàkì missionary n/f ìránÿë, oníÿë Ôlörun missionary n/m ìránÿë, oníÿë Ôlörun mist n ìkúkuòwúsuwusù mistake n àÿìÿe, ìÿìnà, èÿì misty adj ní ìkúkukún fún ìkúku misunderstand v ÿi mõ, ÿì yé, ÿàìyé 117

misunderstanding n gbólóhùn-asõ, èdèkòyédè, èdè-àiyedè misuse v lò nílòkulò, lò sódì, ÿìlò mix v papödàpöpòbùlà mixer n (machine) ërô àdàpöërô àdàlù mixture n àdàpõ, àdàlù moan n ìkérora, gbígbin moan v sôkún kérora pohùnrére égbin mobile adj tí ó lè yípòpadà mobile phone n ërô gbohùn-gbésì kékeré tí a lè gbé káàkirifóònù kékeré àgbérìnkiri mobility n yíyípòpadà mobilize v gbé dìde mode n ìÿeìwààÿà model n (object) àwòrán àpçrç àwòÿe moderate adj níwöntúnwönsìn mæ níwönníwönbamæníye modern adj ti ìgbà ìsìsìyí modernize v sôdi ti ìgbà ayé ònísôdi ìgbà ìsìsìyímúkúrò ní ayé àtijô modification n ìyípadà, àtúnÿe modify v yípadàtúnÿeyë moist adj tutùolórinrinnítùtùolómilára moisture n òrinrin, ìtùtù molar n eyín, ehín, erìgi moldy adj dìbàjêhu olúbíbu mole n (animal) gúlúsô, kúlúsô mole n (skin) éwo ara moment n ìÿëjú kan, àsìkò momentary (adj)níÿëêjú kanlásìkò monastery n ilé êkö ìránÿë Ôlörun, ilé ìhámö oníÿë ìránÿë Olúwa Monday n ôjö kejì õsê money n owó money order n ìwé owó monitor v kilõ fún, ÿö, bojúwò, bójútó monk n oníÿë ìránÿë Ôlôrun monkey n õbô, àáyá, lágídò, çdun, akítì, ìjímèrè monopoly n adáràadáníanìkanÿeanìkanjôpôn 118

monster n ohun ìbanilêrù nkan títóbijù ewèlèa«eìlòdìsí ìwà ëdà month n oÿù monthly adj lóÿoÿùoÿoÿù monument n ìbòjiohun ìrántí mood n ìwàinú moon n òÿùpá oÿù moor n igbó àìroàÿálê moose n ÷ranko nlá oníìwo mop n àkísà ìnulë moral adj ti ëkô ìwàtìwà rere morality n ëkôìwà rereìÿe rere ìwà láyè more adj sijùlôÿíwájú morning n òwúröàáröàjírí mortar n (construction)amö líle mortar n (military)àgbáìbôn nlá mortgage n owó iléìÿôfàìdógò mortuary n ilé ìpamô òkú mosque n möÿálásí mosquito n yànmùyánmú, êfôn moss n èpo eléwé wêrêwêrêewédò imö öÿun most adv jùlô rékôjá tí ó pö jùlô moth n kòkòrò aÿò ôláàfòpináèlá mother n ìyá, abiyamô mother-in-law n/h àna ìyá ôkô mother-in-law n/w àna ìyá aya motion n ìÿípòpadàìgbönÿeìpinnuàbá motionless adj duro láìmira dúró gbagidi láìgbænra motivate v gbà ní yànjúÿí-lórí kì láìyàmóríyá motivated adj oníyànjú motivation n ìyànjúìÿíríìkìláiyà ìwúríìmóríyá motive n ìdíèròohun tí ó mú kí a ÿe nkan motor n môtòmôtò òréntéërô afepo tàbí oru rìn motorcycle n atapùpù, alùpùpù, këkê çlêsë mêjì afepo rìn motorist n/f ôlökõ, awakõ motorist n/m ôlökõ, awakõ motorway n títìönàòpópó 119

mountain n òkè gíga mourn v ÿöfö, káanú mourning n aÿöfö mouse n èkúté, eliri mouth n çnu mouthful n ìkún çnukíkún çnu òkèlèìkúnnu movable adj àgbérùàgbékiriláìmúlëÿinÿin move v (direction) rìn move v (location) ÿípòpadàsúnyí síhìín yí sôhùún movement n ìÿípòpadàìrìn movie n àwòrán tí nrìn mow v gé, rë much adv púpõ, pípõ muck n èérí, çrê mucus n ikun mud n çrê, pêtêpëtê muffler n ìborùn àmúpalënumö, ohun ìmúdákë mugging n ìjàlólè, ìjá ñýkan gbà ní tipátipá muggy adj olóoru, oru mule n ìbaka multiple adj lílöpo multiply v ÿe ní ìlöpo-ìlöpo, ré mú bí sisô di púpö mumble v kùn sínú, fi ohùn ìsàlê sõrõ murder n ìpànìyàn muscle n ôran ara, iÿan museum n ilé àkójôpö ohun ìgbanì, ilé ìÿura mushroom n olú music n orin musical adj ti orin, olórinrin musician n/f olórin afunfèrè aludùrù, akôrin musician n/m olórin afunfèrè aludùrù, akôrin must v kò lè ÿe aláìÿe, kò gbôdõ ÿe aláìÿe, aigbôdõ má ÿe, gbôdõ ÿe ní dandan mustache n irun ètè ôkùnrin mustard n ewéko mute adj yadi, dákê, láìlèfôhùn 120

mutual adj wöpõ alábàpín nípa gbígbà àti fífúnni ti òtún tòsì my adj tèmi, mi mysterious adj õrõ ìjìnlë, jíju ìmõ lô mystery n õrõ ìjìnlê àràmàdà, àwámáridìí myth n àlö, ìtàn lásán, àròsô ìtàn ìwáÿê

Nn nail n (metal) ìÿó naked adj níhòhò, láìláÿô name n orúkô nap n (sleep) ògbé, orun yë napkin n (table) aÿô ìnuwöô narration n ìhìn, ìròhìn, ìtàn narrow adj tóró, híhá, há nasty adj léerí lëêgbin, korò nation n orílê-èdè national adj ti orílë-èdè, ti ilê nationality n ará ìlú, ìlú, orílê-èdè nationalize v sô di tì ìlú nationally (adv) nípa ti ìlú, bí ará ìlú native adj ti ìbí, ti êdá, onílê native n/f ômô ìbílê, ará ìlú native n/m ômô ìbílê, ará ìlú natural adj adánidá, ti ìwà ëdá, àìfagbáraÿe naturally adv láìfagbáraÿe, tinú-tinú nature n (character) ìwà nature n (world) ëdá, ëdá ohunkóhun nausea n èébì, ìÿu, ìrìndõ naval adj ti ôkõ ogun, ti ôkõ navel n ìwõ, ìdodo navigate v tukõ, wa ôkõ navigation n ìtukõ lójú omi navy n õwö ôkõ-ogun 121

near adv ìtòsí, õdõ, súnmöra nearly adv fërê, kù díê, kù fërë neat adj fífínjú, já fáfá, afínjú necessary adj laáìÿe àìní, tí kò lè ÿàìwà, tí kò lè rí bámiràn necessity n àìní, àìgbôdõ máÿe, õrõnyõn neck n ôrùn, êmí necklace n ilêkê, ìkárùn need n àìní, àìtó, àbùkù need v ní-lò, fë, fë kù needle n abërë needless adj láìnílárí, ÿaláìyç needy adj aláìní, òtòÿì, tálákà negative adj õrõ sísë, õrõ ìyàn, õrõ òdì neglect n àìfiyèsí, ìgbàgbé, àìbìkítà, ìfojúfòdà, ìjáfara neglect v ÿe ìgbàgbé, ÿe àìfiyèsí, ÿe àìbìkítà, gbójúfò dá, gbiyèfò negligence n ìwà àìfiyèsí, ìjáfara, ìfifalê negligent adj onígbàgbé, aláfara negotiate v ÿe àdéhún, sô ti ìÿòwò negotiation n àdéhún ìÿòwò neighbor n aládúgbò, ômônìkejì neighborhood n àdúgbò ìlú, sàkani, gbëgbëlê neither pron bëê ni, kì nephew n/b ômô (ôkùnrin) arákùnrin nephew n/s ômô (ôkùnrin) arábìnrin nerve n iÿan, agbára ôgbön nervous adj tí þ gbõn, tí þ ÿara gbígbõn àìdá-ara, àìnídájú nest n ìtë çyç net n àwõn, òbìrìkí **** neuter adj kì íÿe akô kì íÿe abo, àìÿe akô tàbí abo neutral adj láìÿe akô tàbí abo, láìpõ síha çnìkan never adv (future) bëêkö láí never adv (past) bëêkô tëlê new adj titun àkõtun news n ìhìn ìròhìn ìró làbárè ìgbúùró newspaper n ìwè ìròhìn next adj èkejì 122

next adv çlëêkejì, nítòsí nice adj dára, dùn, sunwõn niece (n /b) ômô (obìnrin) arákùnrin niece (n /s) ômô (obìnrin) arábìnrin night n òru nightmare n àlá búburú, ìhanrun nine n (number) êsan, mêsàn nineteen n (number) ökàn-dín-lógún, mökàndílógún ninety n (number) àádörun ninth adj êkçsan nipple n ômú ÿóþÿó orí ômú no n (response) bëê kö, rárá no adj agbêdö nobody (pron) çnì kankançnìkankanènìà lásán nod v mi orí sí noise n ariwoirôòkìkí àtó noisy adj láriwonírôaláriwo nominate v pè lórúkôyàndárúko none pron (object) õkankan kò sí õkan nonsense n õrõ ìÿôkúsôbóro-bòroörökôrö noodle n irú onjç ìla-òrun kan noon n ösán-gangan agbede-méjì ôjôôjôkanrí normal adj gêgê bí ìlànàgêgê bí ìwön normally adv dédéìwàwíwàbí ìlànà north n àríwá ìhá òkè northern adj ní àríwáníha òkè northwards adv níha àríwá nose n imú nosey adj ÿôwòti imú bö çjôçlêjô nostril n ihò imú not adv kò kì notable adj níyìnlókìkíàfiyèsí notary n alámì ìjêrìí ìwéasàmì ìjêrìí sí ìwé note n (money) ìwé owó note n (music) àmì orin note v (write) kô 123

note n (letter) ìwé kúkúrú notebook n ìwé ìfiyèsíìwé ìrántí nothing adv àìsíõkanàìsíàìwààìníláríófo notice n àfiyèsíìkìlöìròhìn noticeable adj nífiyèsípçtçrí notification n ìkìlöìfihàn notify v sô di mímöwí-fúnkìlö fún notion n ìmö ìrô notorious adj mímö ní gbangbalókìkí noun n orúkô ènìà orúkô ti õkan tàbí ti ohunkóhun nourish v bôfi onjç fúntó-dágbakê nourishing adj nípa ìtôdàgbàoníìkêìmárale novel n ìwé ìtàn novelty n otunìÿe titun November n oÿù kôkànlá ôdún now adv ìgbà ìsisìyíwàyí nowhere adv láìsíníbìkan nozzle n imúçnu nuclear adj ërô ìparunërô eléwuèlò eléwu àtiÿe ajónirunohun alagbára ìparunèlò ogun àfôbàjê nude adj níhòhòláìláÿô nuisance n ìyônuìriraìpaniláraèéríëgbin numb adj láìní ìmôláìní ìfôwôbàláìmölára number n iye numeral n iye numerical adj níye numerous adj pölôpölôpöògidigbó nun n obínrin àlùfáà nínú ìjô Àgùdà nurse n olùtôolójöjö ômôalágbàtô nursery n (tree) ilé ìtôjú igioko-igi nursery n (child) ilé ìtôjú ômô wëwë nursery n (plant) ilé ìtôjú ohun ögbìnoko-ögbìn nursing home n ilé ìtôjú àwôn arúgbó àti aláìsàn nursing n ìtôjúìwòsàn nut n kóró éso igièkùrôëpà nutrition n onjçbíbôàjçsáraohun tí ñfún ni lókùnohun tí nmú ni 124

dàgbà

Oo oak n igi apádò, igi óàkù oar n àjê, òbèlè oath n ìbúra, èpè oats n ôkà obedience n ìgbôràn, ìforíbalê obedient adj nígbôràn, nítçríba obey v gböràn, tçríba, gbàgbö obituary n ìhìn ìsìnkú object n (thing) ohun rírí object v já ní koro, ÿòdì sí, kõ objection n ìÿodì sí, ìkõ objective adj láìÿõtún-láìÿòsì, láìÿègbé, láìní ojúsàájú ènìyàn obligation n ore, igbèsè ore, õrànyàn, ìdè ohun ýkaÿàìÿe obscene adj láìnítìjú, nírira, èríí, öbùn obscenity n ohun ìtìjú, ìrira, èríí obscure adj ÿókùnkùnfarasìn àìgbúro ní danindanin observant adj wíwòyetí ó fojúsílëÿíÿô observation n ìkíyèsíìfojúsílëgbólóhùn örö observe v ÿàkíyèsí, ÿö, fojú sí, rí, sô õrõ obsession n kún lökàn, ìfôkànsí láìnídìí, àìmökàn kúrò, ìfë àfëjù obsessive adj nífêë àfëjù obsolete adj ti àtijö, tí kò wúlò mö, gbó obstacle n ohun ìdínà, ìdíwö, ìdálöwökö obstruct v dí lönà, ìdíwö, dá dúró obstruction n ìdílönà, ìdíwö obtain v rí-gbà, ní, gbà obtainable adj gbígbà, rírí gbà, rírí, ÿeé gbà obvious adj láìÿòro rí, híhàn gbañgba, farahàn

125

obviously adv láláìÿòro rí, dájúdájú occasion n àyè õnà, ìdí occasionally adv lëêkõõkan, láìÿègbàgbogbo, nílàrenílàre occupation n iÿë, ìní, ìdawöbò, ìbùdó occupy v gbé, ÿiÿë, gba ipò, dawö bò, bùdó occur v ÿê, ÿçlê, hàn occurrence n (event) ìÿçlê ocean n òkun nlàagbami òkun October n oÿù kçèwá ôdún octopus n çja çlêsë mêjô odd adj (number)láìgún gêgêláìbámu odd adj (strange)pandanláìbámu odor n òórùnokiki of prep ti, níti, nípa off adv (light) pa offend v (person)bà nínú-jêÿë mú kôsë offense n êÿê offensive adj mú ìbàjê wá kún fún òórún burúkú offer n çbô ìfilö offer v fí-fúnfi-lörúbô office n iÿêibi iÿêipò iÿê oyè officer n (military)ögágun official adj lábê àÿçnípa agbára oyè official n oníÿê often adv nígbà-kúgbáà nígbà púpö oil n epoòróróörá oil v fi epo sí oily adj lépo ointment n ògùn ìwôraohun ìkunraògùn fún ôgbê òríìpara old adj ìdarúgbóìdàgbàgbóìhewú olive n igi òróró ní ilê àwôn Júù omit v fò-kôjágbàgbéfi-sílë on adv (light)tàn sílë on prep lórí once adv nígbà kan, lëêkàn, kan, êêkan one n (number) õkan, ení 126

onion n àlùbösà only adj kan yoyo, kan, péré only adv õkan yoyo, péré, nìkan, ÿa only conj nìkan, àfi, àfibí open adj (building) gbangba, ÿíÿí, yíya open v ÿí ÿílëyàtúmö opening n ìÿínúìÿíÿílëìbërë openly adv nígbangbagedegbekedere opera n eré onítàn olórin operate v (medical) ÿe iÿë abç fún operate v (system) mú ÿiÿê operation n (medical) iÿë abç operation n (system) ìÿiÿë operator n/f (system) òÿìÿë operator n/f (telephone) òÿìÿë operator n/m (system) òÿìÿë operator n/m (telephone) òÿìÿë opinion n èrò opponent n/f õtá, aÿodì, ataniláyà, alátàkò opponent n/m õtá, aÿodì, ataniláyà, alátàkò opportunity n àyè õnà, ìgbà gan, alábàpàdé, àyè tí ó wõ oppose v ÿòdì sí, ÿe ìdènà, tì láyà, takò, dojú ìjà kô, ÿe ôwö òdì sí opposite adj kôjú sí, tirísí, dojúkô opposite prep õkánkán opposition n ìdènà, ìjiyàn, ìÿõtásí, àtàkò, ìkôjúsí, ìdojúkô oppress v ni-lára, pön-lójú, rë-jç, tê mole, dálóró oppression n ìnilára, ìrëjç, ìtêmölê, ìdálóró optical adj ti ojú, nìpa tojú optician n/f aláwò optician n/m aláwò optimistic adj ti ìrètí ìdára ìgbêhìn option n ìyàn, ìwù, ìfë optional adj wõfún, yíyàn, èyí tí ó wu ni or conj tàbí, àbí oral adj (mouth) ti çnu oral adj (speech) fífçnusô 127

orange n ôsán, òro¸bó orange adj bí ôsàn, bí òro¸bó, pupa bí epo orchestra n çgbë onílù oríÿìíríÿìí ìlù àti fèrè order n (arrangement) ìtò, çsç order n (business) ôjà rírà, ìrajà òwò order n (military) àÿç ológun order v (business) ra ôjà, rà ránÿë order v (military) pà ÿç fún, pa-láÿç ordinary adj nípa liana, tí kì íÿe pàtàkì ore n irin àìdàlú organ n (body) ètò ara ènìyàn, ìfun organization n çgbë ìkójô, ìtò lêsçsç organize v tò lësçsç oriental adj ti ìlà-oòrùn origin n ìpilêÿê, ìbêrê, àÿêÿêwà, ìÿêdálê original adj ti àtètèköÿe, àdáÿe, àbínibí, àtilêwá, àtôwödá originally adv nípilêÿê, tëlêtëlê ornament n ohun õsö orphan n/f ômô aláìlóbìí orphan n/m ômô aláìlóbìí orphanage n ilé ìtöjú ômô aláìlóbìí ostrich n ògòýgò other adj òmíràn, mìíràn otherwise adv bíkòÿe bëê, bí bêë kö, bókànràn our adj ti-wa ourselves pron àwa tìkarawa out adv lóde outbreak n ìjà, asõ, ariwo, ìbêrê ogun outcome n ìparísí, ìyôrísí, òpin outdated adj àìwúlò, ti ìgbà àtijö, tí kò bá òde ìsìnyí lô, gbígbó, eléwu outdoors adv lóde outer adj òde outlook n ìÿönà, ìwo iwájú, iwájú output n (production) ìmúwá, ìbísi outrage n (anger) ìrunú, ìbúnú, ìkà rékôjá, ìlòkulò 128

outrageous adj burú rékôjá outside prep íta outside adv (object) íta outside adv (open) nìhà òde, lójúde, íta gbañgba outside n (object) íta outsider n/f ará òde, ará ìta, àjèjì outsider n/m ará òde, ará ìta, àjèjì outskirts n agbègbè outstanding adj (debt) àìsan gbèsè lásìkò outstanding adj (excellent) dára jùlô, títayô, àtàtà outstanding adj (noticeable) títayô, peteri outward adj (movement) níha òde, tiha òde oval adj põgbún, põkö, bíi ti çyin oven n àrò, êrô ìdáná over adv (remaining) lé over prep (above) lórí, rékôjá, sórí, jùlô, lé overcast adj ÿú, ÿú bò overcoat n êwù àwõlé overdose n ìmu ògùn para, àmupara overdue adj (bill) gbèsè àsantì, gbèsè àsanpë overdue adj (late) rékôjá àkókò, pë overflow v ÿàn, jáde bò mölê, kún bò, kún kôjá, kún àkúnya overload v di rékôjá, fún lörùn overlook v fojúfòdá, gbójúfò overnight adj alë möjú mö òwúrõ, ti alë àná overrule v (court) fi àÿç sí, pàÿç overrun v parun, föbàjê overseas adj ìlú òkèèrè overtake v bá, lé-bá, kô-já overthrow v bì ÿubú, yí dànù, ÿe ìbìwö overtime n ÿiÿë kôjá àsìkò ìdáÿë dúró, iÿë àÿerékôjá overturn v yípadà, yê overview n àkópõ overweight adj ìsanra àsansódì, ènì, ìwúwo jù owe v jç gbèsè, jç ní gbèsè owl n òwìwí 129

own adj tèmi own v ní, gbà bíi tçni, jëwö owner n/f olúwa, olóhun owner n/m olúwa, olóhun ownership n oníýkan, olóhun, níní nýkan, êtö çni tí ó ní nýkan ox n màálù màlúù oxygen n afëfë oyster n ìsán, ìÿëpë

Pp pack v di çrù package n çrù, èdìdì packing n palêmö, ìpalêmö, ìdi-çrù pact n àdéhùn, ìmùlë paddle n àjê paddle v wà-jê, ÿiré nínú omi page n ewé ìwé, akápò, ìránÿêkùnrin, aködà pain n ìrora, êdùn, rírí painful adj dídun-ni, níròjú, ìrora painless adj àìlëdùn, àìro, ÿàìní ìrora paint n tìróò, ajê, õdà, èsè paint v kùn, fi tìróò tàbí õdà kùn painter n/f afõdà kun, akun-õdà, akun-èsè, apödà painter n/m afõdà kun, akun-õdà, akun-èsè, apödà painting n ìkun-õdà, kíkun-õdà, àwòrán ôlödà pair n (people) ènìyàn méjì põ, tôkôtaya pair n (two) awë méjì palace n ààfin, ilé ôba pale adj (face) jíjorò, fúwöfúwö, rõndönrõndön palm n àtëlë ôwö, õpç palm tree n igi õpç pamper v kë, këra, jç àjçkì, fi oúnjç dídùn bö pamphlet n iwé kékeré aláìdìlù 130

pan n àwo, páànù, ìkòkò paneling n igi ìbògiri inú yàrá panic n ìpààyà, ìdágìrì panther n àmõtëkùn, akátá pantry n ilé àwo oúnjç, yàrá tí à þ palê oúnjç mö sí pants n ÿòkòtò paper n ìwé, tákààdá paperclip n èlò ìdìmú ìwé parachute n agbòrùn ìbësílê láti inú ôkõ òfúrufú láìfarapa parade n ìtòlësê omô-ogun, àÿehàn, ìfihàn, fáàrí paradise n õrun rere, ôgbà dáradára onítura paragraph n gbólóhùn õrõ, orí õtò parallel adj tí ó jôra, tó ÿe dédé, lëgbêgbë paralysis n àìní-agbára, ààrún êgbà, àrùnkárùn tí þ gba okun ara paralyze v pasára, rô, sô-di òkú parasite n àfòmö, onírárà, apönni, ajçnirun-láìdáwó paratrooper n ômô ogun afagbòrùn bé sílê láti inú ôkõ òfúrufú parcel n èdìdì çrù kékeré pardon n ìdáríjì, ìfijì pardon v dáríjì parents n òbí, ôlömô parish n sàkání ìtöjú àlùfáà ìjô itún páríÿì park n ôgbà þlá fún ìtura gbogbo ènìyàn park v dá ôkõ dúró sí ojú kan parking n ìdá ôkõ dúró sí ojú kan parliament n àjô ôba, ìgbìmõ ôba parole n õrõ çnu, õrõ ôlá parrot n ayékòótö parsley n irú ohun õgbìn kan part n (piece) apá kan, ìpín, àràpa part v pín, ya, la irun orí partial adj àìpé, ti apá kan, ní ojúsàájú, ìÿègbé participant n/f oníbàpín participant n/m oníbàpín participate v bá-pín participation n ibápín 131

particular adj pàtàkì, yç fún, àfiyèsíìdí particularly adv ní pàtàkì, pêlúpêlú, pàápàá partition n ìkélé, ìpín, ìlà partner n/f (business) alábàáÿiÿë, çnìkejì partner n/m (business) alábàáÿiÿë, çnìkejì partnership n àjùmõÿe, àjùmõÿepõ party n àjôyõ, çgbë, ôwö kan, apá kan pass n (mountain) õnà àárín òkè méjì pass n (permit) ìwé ìyõdà, ìwé ìwôlé, ìwé ìjáde, ìwé ìwõlú, ìwé ìjádelô pass v (travel) kôjá, wõlú, jáde ní ìlú pass out v dá kú, pín passage n (entrance) õnà àjò lójú omi passenger n/f èrò passenger n/m èrò passion n ìwà, ìtara, ìbínú, ìjìyà, ìjánu, inu ÿiÿó, inúfùfù passionate adj ÿónú, rúnú, ní inú-fùfù, nítara passive adj nírêlê, láìÿiÿë, pêlú sùúrù passport n ìwé ìyõdà ìwõlú tàbí ìjádelô password n kóòdù àwôlé, ìwörõfún, õrõ mímõ çnìkan ÿoÿo past adj kôjá past adj àtijö, níkçhìn past n (time) àtijô past (prep) (after) lëhìn pastime n ìdárayá, ìÿiré, fàájì pastor n oníwàásù, àlùfáà, olúÿöö-àgùntàn pastry n àkàrà pasture n pápá, oko tútù, koríko, ìjç çran pat v fi ôwö lù jëjë patch n êlê patch v fi aÿô túnÿe, lê patent n àÿç ìtösí nìkan patent v fihàn nígbangba paternal adj ti bàbá paternity n ti bàbá path n õnà, ípa-õnà 132

patience n sùúrù, ìröjú, ìfôwöranú patient adj ní sùúrù, láìkánjú patient n/f aláìsàn patient n/m aláìsàn patriotic adj tí ó ní ìfë ilê nìtòótö patrol n olùÿö pattern n àpçrç, àwòÿç, àwòrán pause n ìdúró, ìdákë, ìsimi pave v fi òkúta të, rë pavement n (road) õnà olókúta, õnà ôlödà pavement n (sidewalk) õnà alámõ líle, õnà àfçsêrìn, õnà çlësê paw n èékánná çranko, ìkùkù pay n owó oÿùöyà pay v san-wó payable adj sísan payment n ìsanwó, àdásan payroll n ìwé ìsanwó òÿìÿë pea n pòpòndò, irú êwà òyìnbó kan peace n àlàáfíà, ìfàyà balê peaceful adj lálàáfíà, onísùúrù, onílàjà peach n irú èso kan peacock n çyç ológe, àgùfôn peak n orì òkè, ÿóþÿó peanut n êpà pear n irú èso kan pearl n òkúta iyebíye peasant n/f àgbê, aroko peasant n/m àgbê, aroko pebble n òkúta wërë pedal n çsê, ìfçsêtê pedestal n ìpìlê, çsê, ìgbélékè pedestrian n/f onírìnkiri, arìnkiri pedestrian n/m onírìnkiri, arìnkiri peel n èpo peel v bó, hó, bó lí èpo, bó bí awô peg n (hook) èèkàn, õgbágbá, ìgangan 133

pelican n çyç ofú pelt n awô çran gbigbç tirun-tirun pelvis n ìbàdí pen n (write) kálámù penalize v jç níyà, báwí, ÿëníÿêë penalty n ìjìyà, ìÿçníÿêë, ìyà pencil n ohun èlò ìkõwé pending (prep) dúró dè pending adj tí à þ retí, láìlèÿeparí, tí þ bõ, àìtíìdé penetrate v wônú, làkôjá, làjá penguin n irú çyç kan penicillin n egbògi àpaàgùn peninsula n ilê tí omi fërëê yíkà penis n okó pension n owó ìsimi lënu iÿë, owó iÿë àÿesëhìn people n ènìyàn pepper n ata peppermint n efinrin ata ohun aláàdún tí þ ta ríyë per prep láti perceive v rí, fiyèsí, wòye percentage n ìpín lönà ôgörun perceptible adj tí ôgbön ìmõ perception n ìkíyèsí, ìrò, ôgbön ìmõ perceptive adj ní ôgbön ìÿe ìkíyèsí perfect adj pé, pípé, ànítán perfect v ÿe láÿepé, mú pé, ÿe tán perfection n pipe, ìÿepé, àìlábàwön, àìlábùkù perform v ÿe, mú-ÿe performance n ìÿe, ìmúÿe, eré, ìrôn performer n/f olùÿe, aÿiÿë, òÿeré performer n/m olùÿe, aÿiÿë, òÿeré perfume n òórùn dídùn perhaps adv bóyá perimeter n àgbègbè period n (grammar) àmí òpin period n (time) àkókò, ìgbà 134

period n (woman) ñýkan oÿù, èélá periodic adj lêkànkan, nígbà ìgbà, lákòkò perjury n ìbúra èké permanent adj láìyçsê, láìlèyípadà permissible adj fún láàyè, taláÿç, ìgbàfún permission n àyè, ìbùnláyè, ìjëwö fún, ìyõõda permit n (certificate) ìwé ìfàyèfún permit v jê, bùn láàyè, yõõda, gbà fún persecute v ÿe inúnibíni sí, dálóró persecution n inúnibíni, ìdálóró, ìpönlójú persist v tçnumö, tçramöÿê, forítì, dìmú ÿinÿin, fi àáké körí persistence n ìtçramöÿë, ìforítì, ìdìmú ÿinÿin, jàgàdà persistent adj ní ìtçramö, ní jàgùdà pálí person n èniyàn, çnìkan, olúwarê, alámôrín personal adj nípa ti ènìyàn, ti ènìyàn personality n ìwà personnel n àwôn òÿìÿë perspective n ôgbön ìmõ wíwo-òkèrè perspiration n ìlàágùn, òógùn perspire v làágùn persuade v yí-lökàn padà, tàn, pa níyè dà persuasion n ìyípáda ôkàn, ìpaléròdà, õnà ìsìn ìgbàgbö, êtàn persuasive adj tí a lè yípadà pest n àrùn, ìyônu pet n (animal) çranko àyànfë, ohun-õsìn pet v fôwö ra-lára petal n ìrúdi títàn, ìtànná, òdòdó petition n (protest) ìtçnumö, ìkìlõ, êbê petrol n epo ôkõ pew n ìjóko nínú ilé Ôlörun pharmacist n/f elégbògi apo-egbògi pharmacist n/m elégbògi apo-egbògi pharmacy n ilé elégbògi phase n híhàn ojú òÿùpá, irí, ifarahàn apá kan philosophy n ìmõ, ôgbön, êkö ìmõ phonetics n pípe õrõ, fónëtíìkì 135

phoney adj onírö, ohun ìdíbön, láìríbëê, ní ayédèrú photograph n àwòrán, fötò phrase n gbólóhùn, õrõ àpólà phrase book n ìwé gbólóhùn õrõ physical adj alágbára, ti agbára piano n dùrù àpáta pick n (tool) ôkö ìtúlê pick v (fruit) ká, ÿà, ÿàjô, já pickle n èso rírç sínú ôtí kíkan pickpocket n olè, jàgùdà, aláfôwöra, aláfôwöfë picture n àwòrán pie n irú oúnjç kan piece n êlà, apá, ìrépé, ìjàýjá, ègé, èbù pier n afárá pierce v wônú, gún, là-lô pig n çlëdê pigeon n çyçlé pigment n àwõ, ìrí pile n (wood) ìkóga pilgrim n/f èrò mímö alárìnkiri, olùbêwò ibi mímö pilgrim n/m èrò mímö alárìnkiri, olùbêwò ibi mímö pilgrimage n ìrìn àjò èrò mímö, ìbêwò ibi mímö pill n egbògi, ìÿù ògùn pillar n òpó, ôwön pillow n ìrõrí, tì¸tì¸ pilot n atukõ, afõnàhàn nínú okõ, atukõ bàlúù pimple n èsúsú ara, rorë pin n èékán, èlò ìsopõ aÿô, èlò àsopõ pinch n ìjálékánná pinch v já lékánná, ÿún pine n orúkô igi kan pineapple n öpç òyìnbó pink adj àwõ pupa fërë pioneer n aÿájú, alànàsílê pipe n ikòkò tábà, fèrè pirate n ajalèlókun 136

pistol n ìbôn ìléwô piston n èlò onírin gígùn kan pit n kòtò, õfìn, ihò pitchfork n ôkö ìdáko, ohun èlò ìdáko, èlò ìhúlê pitiful adj láànú, kún fún ìyönú pity n áànú, ìyönú place n ìbì, ipò, àyè place v fi síbì kan, fi-sílê, gbékalê, gbélé plague n ìyônu, àjàkálê àrùn plain adv õbõrö, tëjú, möjú plaintiff n/f olúfisìn, asunni plaintiff n/m olúfisìn, asunni plan n èrò, àpçrç, àwòrán tàbí àpçrç kíkö ilé plan v wé iÿë, wé èwé planet n ìràwõ tí þ yí oòrùn ká planning n wíwé iÿë, wíwé èwé plant n (factory) ilé iÿë, ilé òwò, ibití a tí nÿe ohun títà plant n (object) ewéko, ewébê, ohun õgbìn plant v gbìn, lö, ÿàgbê plaster n çfun, erùpê ìÿánlé, aÿô ológùn fún bíbò egbò plastic adj ÿìÿù plastic n ìÿìÿù plate n àwo pçrçsç platform n (stage) pçpç, pákó ìdúrólé, ìtàgé platform n (train) pçpç ìtêgùn ôkõ, ilêwô ôkõ ilê play n eré, iré ÿíÿe, fádà play v ÿiré, tê, lù player n/f eléré, atçdùrù player n/m eléré, atçdùrù playful adj kún fún iré ÿíÿe, láyõ, inú dídùn playground n ibi ìÿiré plead v (law) bêbê fún, tôrô ìdáríjì, gbçjörò pleasant adj dùn, wù, ayö, jôjú please v wù, ÿe inúdídùn sí, dùn mö, wúni-lórí, jõwö, jàre please adv dùn, wù pleasing adj fuyì, wíwù, tí wúni lórí, tí dùn möni 137

pleasure n inú dídùn, fàájì êwùn, ìfë pledge n ògo, ohun êrí, ìpinnu, májêmú pledge v gbà logo, ÿe ìgbõwö plentiful adj õpõlôpõ pliers n êmú kékeré plot n (land) ilç bíírí plow n ôkõ ìtúlê plow v túlê pluck v (fruit) já ká plug n (electric) ohun èlò ìtanná plug n (sink) èdídí, ìdënu plug v dídì çnu õkan plum n èso kan bí ìyeyè plumber n oníÿë àtúnÿe êrô omi, oníÿë ìdênu plural adj õpõ, ìlöpo méji plus prep ìfikún, pêlú pneumonia n àrùn êdõfóró pocket n àpò êwù poem n ìwé akéwì, orin, õrõ orin poet n/f akéwì, onírárà poet n/m akéwì, onírárà poetry n ewì, ìwé olóÿùwõn, ìwé çsçsç orin point n (game) ìÿirò, iye point n (location) ìtökasí, ìfõnàhàn point n (number) iye point n (thought) ìdënulé, àfìyèsí, ohun tí a þ jiyàn lé lórí point n (time) ìgbà point n (tip) ojú, ÿónÿó, ténté point v töka-sí, sàmì sí, fõnàhàn pointless adj láìnídìí, láìlètökasí poison n oró, iwô, májèlé poisoning n sísô lóògùn, fifun ni májèlé, dídánilóró poisonous adj olóró, lóró, iwô ti þ pani poke v bì, tì, táràrà, gún polar bear n çranko þlá aláwõ funfun tí þ gbé ìkángun ilê àríwá pole n õpá, òpó 138

police n àwôn ôlöpàá police station n ilé iÿë àwôn ôlöpàá policeman n ôlöpàá policewoman n ôlöpàá policy n (manner) oyè iÿë ìtöjú ìlú ètò ÿíÿe ètò aláÿç polish v dàn, lõ polite adj níwà rere politely adv tõwõtõwõ political adj ti àkóso, nípa ìÿèlú politics n ìÿèlú, oyé ìÿìÿé àkóso ìlú, ôgbön ìÿèlú, õràn ílú poll n orí, ìwé orúkô àwôn ará ìlú pollute v bà-jë, sô di àìmö pollution n ìbàjë, àìmö, èérí pond n omi ìkúdú, àbàtà, õgõdõ pony n çÿin kékeré, kùùrú pool n (swim) adágún, ìkùdu, adágún ìlúwêë poor adj tálákà, aláìní, alábòsí, òtòÿì, alábùkù poorly adv bíi tálákà, aláìní pope n olórí êsìn ti ènìyàn gbogbo, olórí ìjô kátólíkì popular adj lókìkí, lásìkí, tí a lé yë sí, tí àwôn ènìyàn ní inù dídùn sí population n iye aráàlú ìlú kan porcelain n amõ tí a fi þ mô àwo porch n ìloro pork n çran çlëdê pornography n àwòrán ìwòkuwò, àwòrán ìhòhò ènìyàn gedegbe fún ìmúni lára yá porpoise n çran esé port n èbúté, ibi ìgúnlê sí, ibi ìdákõró portable adj rírù, gbígbé, ÿeé gbérù, ÿeé gbé fërë porter n/f oníbodè, olùÿönà, aláàrúù, olùdènà porter n/m oníbodè, olùÿönà, aláàrúù, olùdènà porthole n fèrèsé ôkõ ojú-omi portion n (piece) apá kan, ìpín, àràpa portray v fihàn, yà, júwe pose n ìdúró àìyçra nìwájú ayàwòrán 139

position n ipò positive adj ÿaláìyíhùn padà, dájú possess v gbà, ní, jogún possession n ìní, ohun ìní possibility n lílèÿe, lílè rí bëê, àfàìmõ possible adj ní ÿíÿç, tí ó lè ÿe, lágbára ÿíÿe possibly adv ÿeéÿe, bólèÿepé, bólèÿebí, bóyá, bôyá post n (position) ibi iÿë post n (wood) òpó ilé post card n ìwé àwòrán tí a fi þ kô lëtà post office n ilé ìfìwé ránÿë postage n owo ìfìwé ránÿë postbox n àpótí ìfigba ìwé ìránÿë poster n ìwé àwòrán þlá, àwòrán þlá ìpolówó ôjà postman n apínwékiri postmark n àmì ìfìwé ránÿë postpone v dá dúró, fà-sëhìn, yô-sëhìn postponement n ìdádúró, ìfà-sëhìn, ìyô-sëhìn posture n ìpò, ìwà, àyè, ìdúró pot n ìkòkò, apç, ìÿasùn, ìÿà potato n kúkúýdùkú, õdùkún, ànàmö potent adj lágbára, ní àÿç potential n ágbára àtiÿe, ojúÿe, aÿeéÿe, lílè mú ÿç, okun pottery n çbu, ìkòkò mímô poultry n adìyç sísìn pound n (animal) àgbò çran tí ó ti ÿáko pound n (weight) òÿùwõn pound v gún sí wëwë, gún põ, lù, fêÿëlù pour v tú, dà jáde, dà poverty n àìní, òÿì tálákà ìhálé ìÿë ìtúlêjç powder n çtù, çtù ìbôn power n agbára, ipá, àÿç powerful adj lágbára, nípá, ní àÿç powerless adj láiílágbára, láìnípá practical adj wúlò practice n ìÿe, ìlò, ìwà 140

practice v ÿe, lò, hùwà prairie n pápá, koríko gbígbç praise n iyìn, ìyìn lógo praise v yìn, fi ìyìn fún pray v gbàdúrà, bêbê, tôrô, kírun prayer n àdúrà, êbê, ìtôrô, ìkírun, ìbêbê preach v wàásù precaution n ìtètè fura, ìtètè kíyèsí, láìkáàbámõ precede v ÿaájú precedent n àpçrç, ìÿájú, ìÿe bëê rí precious adj iyebíye, níyelórí, ojúlówó precise adj lákòkò gan-an, kóngë, gë, gbáko precision n dédé, gëgë, ìgbà gan-an precondition n ìÿe sájú, ìbêrê ñýkan predecessor n ará-wájú, aÿájú çni nínú oyè predict v sôtëlê, wítëlê, sô àwítëlê, fura predictable adj tí a lè sô tëlê, ìfura predominant adj wöpõ, tayô, borí preface n õrõ ìtúmõ ìÿájú ìwé prefer v yàn, fi ÿájú, bu iyìn fún, fë jù, fi sípò preferable adj yíyàn, dára jù preference n ìbuyìnfún, ìfiÿájú, ìfëjù, ìfisípò prefix n ìfiÿájú pregnancy n oyún pregnant adj lóyún, ní ôgbön, kún fún prejudice n èrò búburú sénìyàn, láìnídìí, àìnífêësí nítorí íran tàbí àwõ ara preliminary adj ti ìÿájú, ti ìpilêÿê premarital adj ètò ìÿájú ìgbeyàwó premature adj ÿájú àkókò, yá jù, láìgbó, láìpön premises n ilé, ilê, àyíká ilê premium n èrè, ojúlówó premonition n ìkìlõ tàbí àmì ñýkàn tí þ bõ, ìfura, àwítëlê prepaid adj owó àsansílê preparation n ìmúra sílê, ìpèsèsílê, ìpalêmö prepare v pèsè, múra, tëlê, palêmö 141

preposition n õrõ atökùn prerequisite n ohun ìÿájú ñýkan prescribe v fi àÿç fún, lànà, júwèé, kô egbògi fún prescription n ìwé ìlànà egbògi presence n ojú çni, ìwà níbìkan present adj nísisìyí, löwölöwö, lójúkójú present n (gift) êbùn, ôrç present v fi fún, gbé kalê níwájú, ta lörç presentable adj tí ó ÿeé wò, tí ó ní lárí presentation n õrõ sísô nínú àkójô presently adv löwölöwö, lójúkójú preservation n ìpamö, ítöjú preservative n ohun ìÿöra, ìÿörí, èlò ohun àjçsàra preserve v pa mö, ÿe ìtöjú presidency n ipò alákoso, ipò olórí president n alákoso, olórí press n (news) àwôn oníròhìn press v (push) tê, rölù, fún, sú mö pressing n ohun tí ó fë ìfojúsí ní kíákíá pressure n ìkìmölê, títê, fífún prestige n agbára, ìwà, ôrõ presume v kùgbù, gbàgbö láìwádìí presumption n ìkùgbù, ìgbëkêlé ñýkàn áìdánilóju, ìdágbálé pretend v ÿe bí çnipé pretty adj lëwà, dára prevail v borí, ÿëgun prevent v dí löwö, dí lönà, kálöwö prevention n ìdádúró, ìdálöwökö, ìdílöwö preventive adj ní agbára ìdádúró, ìdálöwökö preview n àköwò previous adj ti ìÿáájú prey n ìkógun, ohun ôdç price n iye, owó-õyà, ìkúnlójú, ímô-rírì iye owó ôjá priceless adj láìlèdíyelé, láìníyelórí pricelist n ìwé ìdíyelé pride n ìrera, ìgbéraga 142

priest n àlùfáà primarily adv ní patakì jùlô primary adj nípò èkíní, olórí, pàtàkì primary school n ilé êkö kékeré prime minister n olórí, alókoso primitive adj ti ìbêrê, ti ìgbà àtijö, ti àtètèköÿe, ará oko prince n ômô ôba, ômô aládé princess n ômô-bìnrin ôba, ômô-bìnrin aládé principal adj ní pàtàkì, olórí principal n (school) olórí ilé êkö principality n àwôn ìjòyè ilê ômô ôba agbára ôba principle n ìpilêÿê êkö, òfin ìpilê print n àmì, ìwé títê print v tê, sàmì sí printer n (machine) êrô ìtêwé printing n ìwé títê prior adj ÿaájú, tì ìÿájú, titëlê priority n pàtàkì jùlô prison n ilé êwõn, túbú prisoner n/f çlëwõn, ará túbú, oþdè prisoner n/m çlëwõn, ará túbú, oþdè privacy n ibi ìkõkõ, ibi ìpamö, kölöfín private adj ìkõkõ, ìfarapamö, abele, àÿírí privilege n àýfàní, ôlá prize n èrè, êbùn probability n bóyá, jíjô, bí çnipé probable adj tí a lè dánwò, tí a lè rídìí, àfàìmõ probably adv bóyá, àfàìmõ probation n (job) àkókò ìdánwò, ìgbà àkököwôÿë probation n (law) ìdánwò problem n ìÿòro, ohun àyêwò procedure n ìtësíwájú ìrìn, õnà tí à þ gbà ÿe ñýkan, ìÿiÿë, ìlànà proceed v têsíwájú, ýÿó, lô síwájú, ÿe, mabálô proceedings n ìkójô ìÿçlê ìpàdé, ìÿçlê ìpàdé àkójôpõ process n ìgbésê, õnà process v gbésê 143

processing n gbígbésê proclaim v kéde, sô nígbañgba, poloñgo procrastinate v dá dúró, fàsëhìn, ÿàìÿe lásìkò, fòní dónìí-fõladöla, fi falê produce v mú ÿç, bí, so, hù producer n atökùn product n èhù, òpin iÿë production n ìmúwá, ìbísi production line n iÿë ôwö àpéjô òÿìÿë productive adj eléso, ôlöràá, lágbára ìmúwá tàbí ìbísi, ÿe pàtàkì, nílárí productivity n ìmúwá, ìbísi profession n ìjêwö, ìpè, iÿë professional adj nípa ti iÿë professional n (business) òÿìÿë professor n/f olùkö ilé ìwé gíga, õjõgbön professor n/m olùkö ilé ìwé gíga, õjõgbön proficient adj yìyç, títö, pípé profile n àwòrán orí tàbí ojú, ìkójô ìwífúnní nípa ènìyàn profit n èrè, àýfàní profit v jèrè profitable adj lérè, làýfàní, níbùkún prognosis n ìmõtëlê, ìsôtëlê program n ìwé ètò ohun tí a o ÿe ní ìpàdé ìwé iÿë progress n ìtêsíwájú, ìlôsíwájú, ôláþrewájú progressive adj nílôsíwájú, nítêsíwájú prohibit v kõ fún, dá-dúró, kálöwö, ÿòfin, dí lönà, dá lêkun prohibition n ìkõfún, ìdá-dúró, ìdínà, ìdálëkun, èwõ ìÿòfin project n ìrò, ìgbèrò projection n (estimate) ìkaye, ìÿirò, ìdíyelé prolong v fà gùn, mú pë, dúró títí, falê promenade n ìgbafëfë, õnà àfçsêrìn ní gbangba prominent adj yôrí, hàn kete-kete, lókìkí promise n ìlérí promise v ÿe ìlérí promote v (person) gbé-ga gbélékè sún síwájú 144

promote v (product) polówó promotion n (person) ìsúnsíwájú, ìtêÿíwájú, ìgbélékè promotion n (product) ìpolówó prompt adj múra, kankan, ÿetán, láìdára dúró prompt adv ní tanijí pronoun n àröpò orúkô pronounce v pè, ÿõrõ pronunciation n ìpè, pípè, ìsõrõ proof n àmì, êrí, ìmúdánilójú propaganda n õnà ìtànkálê propeller n àjç-ôkõ proper adj yç, tö, dára property n ohun ìní, ìtösí prophesy n ìsôtëlê, àsôtëlê, ìwítëlê, àwítëlê prophet n alásôtëlê, aláwítëlê, wòólì, wòlíì, aríran proportion n ipò onírúruú ñýkan sí ara wôn, òÿùwõn ôgbôgbà proposal n ìdámõràn, ìmõràn, àbá, ìfiyèsí propose v dá-mõràn, fiyèsí, dá lábàá, pèrò proposition n ìfiyèsí, ìdálábà, ìdámöràn, ìmöràn prosecute v lépa, bá rojö, pè lëjö prosecution n ìbárojö prosecutor n abánirojö prospect n àfojúsönà, híhàn, ìwò, ìrì, ìrètí ohun rere prosper v ÿe rere, ÿe ásìkí, lô dédé fún prosperity n àláfíà, ásìkí, ajé prosperous adj tí ó rege, alásìkí, níbùkún, alájé prostitute n pañÿágà obìnrin, àgbèrè, õdökô, kárúwà protect v dábòbò, bò, gbèjà protection n ààbò protective adj ti àbò, lábò protector n (object) alábò, olùgbèjà protector n (person) alábò, olùgbèjà protest n ìtçnumö, ìkìlõ, ìkédèe protest v tçnumö kìlõ protestor n/f akédèe, alátçnumö protestor n/m akédèe, alátçnumö 145

proud adj nígberaga, onígberaga, láìnítçríba prove v dánwò, rídìí, làdì, fihàn proverb n òwe provide v pèsè sílê, pèsè fún, múwá, fihàn province n ìgbèríko, ojú iÿë provincial adj ti agbègbè ìlú provisional adj tí a pèsè tëlê provisions n (supply) èsè, ìpèsè tëlê provocative adj ti imúnibínú, nípa títö, oníyônu provoke v tö, mú bínú, rú sókè, yô lóhùn, yô lënu, fìtínà proximity n agbègbè, ìtòsí, etí psychiatrist n/f oníwòsàn aÿiwèrè psychiatrist n/m oníwòsàn aÿiwèrè psychological adj nipa ti ôkàn àti ìwà híhù pub n ilé ôtí, ilé ìmutí puberty n àkókò èwe ôkùnrin tàbí obìnrin public adj ti gbogbo ènìyàn, mímõ fún gbogbo ènìyàn publication n ìkéde, ìtêwé sóde, ìtúkáàkiri, ìfilõ publicity n ìkéde, ìfilõ publicize v ÿô di mímõ, polówó, kéde publish v sô di mímõ, kéde, filõ, tç ìwé fún títà, wí kiri publisher n aÿèwétà, atêwétà publishing n ìsô di mímõ, ìkéde, ìÿèwétà, ìtêwétà puddle n õgõdõ kékeré, kòtò kékeré pull v fà pulley n êrô ìfà ohun wúwo sókè pulpit n àga ìdúró wàásù pulse n ìlù kìkì ôkàn, êwa ìsôkúlú, ìsôkúlú igbá-àyà pump n êrô ìfa omi láti kànga pump v fà sókè, fà sínú, fë afëfë sí pumpkin n elégede punctual adj ÿe lákókò, ÿe punctuation n àmì inú ìwé kíkà, ìfàmìsí puncture n ihò kékeré punish v jç níyà, ÿë níÿêë punishment n ìyà, ìjìyà, ìjçníyà 146

pupil n (eye) inú çyin ojú, ilà ojú pupil n/f (student) ômô ilé ìwé, akëkõö, ômô-iÿë pupil n/m (student) ômô ilé ìwé, akëkõö, ômô-iÿë puppet n ÿìgìdì, àdìmókùn, ômô lañgidi àdìmókùn puppy n ômô ajá purchase v rà pure adj mö, dá ÿáká, funfun, ní ìwà àìlábàwön, àìlábùkù purple adj àwõ àlùkò, elésè àlùkò purpose n (reason) èrò, ohun tí þ lépa, èrèdí purposeful adj ti àýfàní, tí o ní ìpinnu purse n àpò owó pursue v lépa, sáré lé pursuit n ìlépa, ìtêlé pus n ôyún push n ìtari, ìsögô síwájú push v tì, bì, rö, tari, sögô pushy adj bç, abçbçlúbç put v fi sí, fi lé puzzle n ìÿòro, ìÿújú, ìrújú, ohun gígö, eré ìrújú puzzling adj rírújú, ìrúnilójú, alálõö àpamõ pyjamas n aÿô àwõsùn pyramid n ìsà òkú ôba àwôn ará Égíptì

Qq qualification n ìmúyé, êrí, ìjërìí ìwà qualified adj ní ti ìmúyé, ti çlêrìí, ti êyán qualify v múyé, yán quality n ìwà, agbára, ìrí, àwòmö quantity n títóbi, ìwõn, iye quarantine n ìdá ôkõ dúró nítorí àisàn, ìhámö nítorí àisàn quarrel n ìjà, asõ, gbólóhùn asõ, ariwo quarrel v jà, sõ, ÿe gbólóhùn asõ, ÿawõ 147

quarrelsome adj tí ó lè jà, oníjà, aláriwo quarter n ìdámërin ohunkóhun, quay n èbúté, ibi ìgúnlê sí queen n ayaba, ôba obìnrin query n ìbéèrè, èrèdí query v ÿe ìbéèrè quest n ìwákiri question n ìbéèrè, iyèméjì question v ÿe ìbéèrè, bi lérè questionable adj ní ìrújú, àìdánilójú questionnaire n ìwé ìbéèrè, ìwé ìwádìí queue n títò queue v tò quick adj yára, láyè, tàrà, tètè quickly adv yárayára, kánkán, wàrawàra, nísìsìyí, kíákíá, tètè quicksand n iyanrìn dídê quiet adj dákë, pêlë, ìdákëjë, jëjë quit v fi sílê, kö sílê, ÿe giri, lô kúrò quite adv pátápátá quiz n ìdánwò kúkúrú, ìbéèrè quiz v dánwò, ÿe ìbéèrè quota n ìpín quotation n (person) àyölò, àsôgan gêgêbí çnití o sörö sô ô gan-an quote n (business) ìdíyelé ôjà quote v (person) yô lò, sô õrõ çlòmíràn bí ó ti sô ö gan, sô iye owó ohun

Rr rabbi n olùkö òfin Júù, olùköni rabbit n ehoro onírun 148

rabies n àìsàn ìyawèrè ajá raccoon n çranko bí òyà race n (run) eré ìje, iré sísá race n (people) ìran, ìdílé, irú, êyà race v sá, sáré racetrack n gbàñgbà ìsúré ìjé racism n ìwà ìkórira ìran dúdú nítorí àwõ ara wôn, ìmëyà racist n/f akórira çlòmíràn nítorí ìràn, amêyà racist n/m akórira çlòmíràn nítorí ìràn, amêyà radar n êrô ìwõn eré sísá ôkõ radiation n ìtànná, ríràn bí oòrùn radiator n (car) apákan pàtàkì tí þ mú êrô mötò tutù radiator n (heating) êrô ìmóoru radical adj ti ìpilêÿe, ti gbòýgbò, tègbò-tìgàgaá radio n êrô gbohùngbohùn, rédíò radioactive adj ohun olóró, ohun ìpanilára, èlò eléwu radish n ohun õgbìn kan radius n ìdáméjì òbìrìkìtiì raft n adilu igi tí a fí þ sôdá irà tàbí odò rag n àkísà rage n ìrunú, ìbínú raid v gbógun sí, rölù, gbé sùnmõmí raid n sùnmömí, ìgbógun-tì, jadì rail n ôgbà irin/igi ojú irin rélùwé railing n õpá ìfi mú dání ìsõkalê àteêgùn ilé railroad n ôkõ ilê rélùwé rain n òjò rainbow n òÿùmàrè raindrop n õÿôrô òjò rainy adj ôjô òjö, ti òjò raise n (money) ìbùsí iye owó oÿù owó ìmôrírì iÿê òÿìÿêëbùn raise v (lift) gbé sókè, gbé lékè, gbé dúró raisin n èso àjara rake n irin ìhôlê rake v kó jô, hôlê ram n àgbò, ràgò 149

ramp n õnà gêrëgêrë onípákó ranch n oko çran-ösìn random adj alábáàpàdé láìròtêlë range n (distance) gígùn ìnà range n (mountain) òkè gíga range n (selection)iyeoríÿi rank n (military) çgbë, ipò ransom n ìràpadà, owó ìdásílê, ìràsílê, ìgbàsílê rape n ìbálò obìnrin nítipá, ìbábìnrin lòpõ ní dandan rape v fi ipá bá obìnrin lò rapid adj yára kánkán rapture n ayö púpöayö ayöjù rare adj ÿõwön, aìpõ rash n êêyièésúara sísú raspberry n ëyà àgbáyun kan rat n èkútéöfonlárìnká rate n (price) iye òÿùwön rather (adv)kúkúsànjùbókànràn ratify v pinnu, fi ohùn sí ratio n ìwön ohun kan sí òmírànníwönbí ration n óñjç òjô àwôn ômô-ogunìpín onjç nígbà ërùn ration v pín kélekèle rational adj ní iyè nìnúlôgbôn nìnú rationalize v ÿe àlàyé pëlú ôgbôn èrò orí rattle v pariwomí pçkçpçkçkígbe rattlesnake n ejò olóró abìrù bí ÿëkërëejò afìrùta ravage v sô di ahoro, parun, bàjë, fi ÿòfò raven n çyç ìwo ravine n àfonífojì ñlá àlàfo jíjìn raw adj tutù, àìsè ray n ìtànsan ìmôlë razor n abç ìfárí razor blade n abç reach v (arrive) dé reach v (stretch) nà, fi-kàn react v fèsì 150

reaction n ìpadà-sêhìnàdëhìnböèsì reactor n afèsì read v kàkàwé readable (adj)oníkíkàtí ó ÿeé kà reader n/f akàwéökàwékàwékàwé reader n/m akàwé reading n iwé kíkà readjust v tún túnÿç tún túntò lêsçsç ready adj múraÿe tányá real adj tòótôdájúlódodoojúlówó real estate n nipá ti ilé títà tàbí ríràilë realism n ìbáyémuòtító realist n/f ojúlówó ènìà realist n/m ojúlówó ènìà reality n òtítô, òdodo realize v mú ÿe mú ÿe òtítômölí örànfi pa really adv dájúdájúnítòótô lódodo pàtó reappear v tún fara hàn tún yô rear adj lêhìn rear n êhìn rear v tô dàgbàkô lí ëkô rearrange v tún tò lêsçsç reason n ìdíìtorínípaeredíôgbôn èrò orí reasonable adj tí ó tônídìíníwöntúnwönsínítumö reasoning n lílo ôgbônìlò ôgbôn èrò oríìdí reassurance n àtúndálójú reassure v tún mú dálójú rebate n ëbùnàõfàníìfàèrè rebel n/f ölôtë, aÿágun rebel n/m ölôtëaÿágun rebellion n ötëìÿötëtëmbëlëkún rebellious adj ölôtëtí ó ní ötë rebuild v tún kô tún mö recall v (back) pè padà recall v (remember)rántímú-wá sí ìrántí recapture v tún mú-lêrú 151

recede v fà-sêhìnpadà sêhìn receipt n ìwé ìrajàìwé ìjêwôgbígbà receive v gbà padarí-gbàtêwôgbà recent adj ní titunní löôlöôyi recently (adv)ní löôlöôyiÿëÿë reception n (hotel) ìkíniìkí ayö fún onírìnàjògbígbà àlejò receptionist n aköwé tí kô kíni ní ilé iÿé tàbí ti ìsimi akíni aköwé àkôkôkàn recess n (school)àkókò ìsimi àwôn ômô ilé ëkô recession n ìpadà séhìnìrëhìnàínílôsíwájú recipe n apéjúwe recipient n/f olùgbà recipient n/m olùgbà reciprocal (adj) ÿe pàdàpàÿípàrö reciprocate v ÿe pàÿípàròÿe àrö recite v àkôsóríka iwé ní gbangbafi iyè pè reckless adj láìbìkítààìwòye àìlánìyànjágbajàgba reclaim v (money)gbà-padàtún gbàmú padà recline v fara tìfara rö recognition n ìmöìjêwôìrántí ìkàsíìfipè recognize v mö, jêwô, rántí recommend v yìnsörö çnìkan ní rerefi légbélékè recommendation n ìyìnìsörö çni ní rereìgbélékè reconnaissance n (military)wíwádi àÿírí ötá reconsider v tún rò tún wádi lêëkejì reconstruct v tún kô reconstruction n àtúnkô record n (account)ìwè ìpamô owó record n (sport)ìwè ìrántí iré-ìdárayá record v (music)kô ÿe títë orin recording n (music) ÿíÿe títë orin recover v (illness) sàn nínú àrùnbôlôwô àìsàn recover v (object)gbà padàtún rí gbà recovery n (illness) ìwòsàn, ìmúláradá recovery n (object)ìgbàpadà recreation n ìdárayáìsôjíiréàtúndá 152

recruit v gbà sí nú çgbêgbà sí nú iÿê rectangle n irú ìwò onígun mêrin rectify v tún ÿe mú bô sípò rectum n ihò-ìdí recuperate v sôjí mú bö sí ipò recurrence n ìpadà recycle v tú lò red adj pön, pupa reddish adj pípônpupa reduce v dín kùbù kù reduction n ìdínkùìbùkù redundant adj a lè ÿe láìÿe reef n òkúta nísàlë òkun refer v fi lögbé padàtôka símênukàn referee n alábójútóonílàjàçnití a fi öràn lö reference n (book)ìjúwe reference n (mention)ìfilö reference n (person)ìfilö refill v tún fi kún refine v yô èérí kúròÿeléyôdán-wòdàlajú refinery n ibi ìfërô yô èérí reflect v tàn ìmôlë sí ronú jinlëmú àbùkù bá reflection n ìfiyèsíìròàbùkù reflex n àtapàdà àtapàdà iÿan reform n àtúnÿe refresh v tùlárasô jímú lára yá refrigerator (n)ërô ìpamô oñjeçrô tí ñmú õkan tutù refuel v tún fepo kún refuge n àbòibi isádiibi ìsásíàsásíibi àbòibi àsálà refugee n/f çnití ó sálô sí ilë míràn fún àbòaláìnílé refugee n/m çnití ó sálô sí ilë míràn fún àbòaláìnílé refund n àsan-padà refund v san padà refusal n kíköàìgbà refuse v kö dù regain v jèrè-pàdàrí gbà pàdà 153

regarding (prep)nipa tí regardless (adv)láìfiyèsíláìkàsíláìbùyinfúnláìfipè regime n akókò ìjôbaìgbà regiment n çgbê ogun region n ëkùn ìlúagbègbè regional adj ti çkùn ìlúlágbègbè register n (list)ìwé ìrántí register v kô fún ìrántífi orúkô sí inú ìwé ìrántí registrar n/f (person)olùtôjú ìwé ìrántí registrar n/m olùtôjú ìwé ìrántí registration n ìkô orúkô sínú ìwé ìrántí regret n ìbinújêàbámöìrántí pëlú ëdùn regret v bà nínú jêfi ëdùn rántíjë kakábáàmö regretfully (adv)tìbànújê-tìbànújê regular adj dédé regularity n ìÿedédéìlôdédé regularly (adv)ní dédé regulate v mú wá sábê òfinfi sí òpópó önàtò lêsçsç regulation n òfin, ìlànà rehearse v ròhìntún kàsô rehearsal n ìdánrawò sílëkíkà sílëkà sílë «ájú eré ìtàn reimburse v san padà reinforce v fi agbára kún, fi ogun kún ogun tún fún lókùn reinforcement n irànlôwô reject v kö-sílëÿà-tì rejection n ìkösílëì«àtì rejoice v yö ÿe inúdídùn sí rejoin v tún darapö mô relate v (tell)ròhìnwísô relating (prep)ìsötàn relation n/f aráìbátanìhàyèkan relation n/m aráìbátanìhàyèkan relationship n (people)ìtanmô relative n aráìbátançbíiyèkan relatively (adv)ìwòwòníwön níwön relax v dçwômú fúyê díë 154

relaxation n ìdçwôìdçraìsimi relaxing adj nìpa ìdçwôdídçwô release n (freedom)ìdásílëìgbàsílëìtúsílëìjôlôwô release n (item)ìjôlôwôìtúsílë release v (free)dá sílèjôlôwô lôtú sílëgbàsílë release v (issue)tú sílë relentless adj láìláàñú relevant adj tí ó bà örö lôtí ó ÿe pàtàkì reliable adj (person) ÿe gbêkëlê relief n (aid)ìsôjíìtìlêhìn relief n (ease)ìrànlôwô relieve v (aid)ràn lôwô relieve v (pain)dë lára relieve v (replace)dá padà religion n ìsìn êsìn religious adj olùfôkànsín relocate v (move)kó kúrò lô sí ibòmíràn reluctance n àìfêifatikôàfekuÿe reluctant adj ÿe àìfêÿe tìkö lôraláfekuÿe reluctantly (adv)pëlú ìlôratìkötìköeku káká rely v simi lé gbêkèlêgbíyèlé remain v kùdúró remainder n ìyókùìÿíkù remaining adj ìyókùìÿíkù remains n òkú ènìà remark v fiyèsí, wipe, sörö remarkable adj ìyanulókìkìpçtçríàràbárà remedy n ogùnàtúnÿe remember v rántí, níran remembrance n ìrántiíìníran remind v rán lí etíÿí lí etí remit v san padáàfi-jì remittance n owó tí a fi ránÿê sí òkèrè remorse n àbámöëdùn ëÿëàràkàn remorseful adj ÿe àròkàn remote adj jìnnà 155

removable (adj)tí a lè ÿí padàtí a lè mú kúrò remove v ÿi-ipo padamúkúròÿí nídìí renew v ÿô di tituntunÿe tun ji renewal n ìsôdi titun, ìtúnse renovate v sô di titun renovation n ìtúnÿeìsôdi titun rent n ìfàyaowó-ilé rent v fà yasan owó fún nõkan yíyáyá reorganize (v)tún tò repair n ìtúnÿe repair v tún ÿe tún fi sí ipò repay v san padà repayment n ìsan padà repeal n ìmúpadààpèpadà repeal v mú padàpè padàparê repeat v tún sôtún wíkàtún ÿe repel v le padà sêhìn repellent adj ti a le pada sçhin repent v ronúpìwàdà repentance n ìronúpìwàdà repetition n àtúnwíàwítúnwíàsôtúnsôàÿe-túnÿeàwílé replace v mú padà sípò san padà fi dípò replacement (n) (object)ìfidípò reply n ìdáhùn, èsì reply v dálóhùnfèsì report n ìròhìnìhìnìró ìbonìjábö report (v)ròhìnfìsùn reporter n/f oníròhìnalágbàránafinisùn reporter n/m oníròhìnalágbàránafinisùn represent v fi hàndúró nípò çlòmíìÿe ojú fún ni representation n àwòránàpçrç eréìmúwá síwájú representative n/f a-ÿe-ojú-çnia dúró-nípò-çniaÿojú representative n/m a-ÿe-ojú-çnia dúró-nípò-çniaÿojú repress v kì wökì môlëÿêgun repression n (political)ìkìwöìÿêgunìkìmôlë reprimand n ibáwí 156

reprisal n ìgbésanìmúsan reproduce v tún mú wátún bí jáde reproduction n ìbí-síàtúnmú-jáde reptile n çranko tí nfí àìyà fà republic n ìlú àílôba repulsive adj (ugly)tí nlé ni padàtiínlí ni sátí ñtaniláíyà reputation n òkìkíìyìnorúkô rere request n ëbëìbérèìfê request v bë bérè require v bérèfê requirement n ohun tí a fê rescue n ìgbàlàìyô nínú ewuìgbàsílë rescue v yô nínú ewugbàsílë research n ìwá lí àwáríìwádìí research v ÿe àwáríÿe ìwádi resemblance n ìjôraàwöránàfarawéjíjô resemble v jôdàbífi-wé resent v fi ìbínú hàn sí resentful adj kún fún ìbínú resentment n ìbínú ìrúnu reservation n (hotel)gbígba yàrá ní ilé èró reservation n (land)ìfipamôìbu ilë sô tö reserve v fi pamôfi-ÿúra reside v gbé ibì kanjóköô residence n ibùgbéilé resident n/f olùgbé irú ajêlë kan resident n/m olùgbé irú ajêlë kan resign v fi sílëfi lé lôwôÿíwô iÿê resignation n ìfisílëìjö lôwôsùúrù resist v kôjú ìjà sítàpá síta láìyàtakò resistance n ìkôjújàsíìtaláìyàìtàpásíìtakò resolve v pinnumö resort n àpéjô resource n önà ìrànlôwôohun ìgbêkëlêìtìlêhìnorísùn resourceful adj kún fún önà ìrànlôwô respect (n)ojúrereöwöìyìn 157

respectable adj yç fún iyìnyç fún ôlátí a kàsí respectful adj kún fún öwötöwötöwö respectively (adv) ÿísë ñtëlè ñtëlétëlé-ñtëlé respond v dá hùn gbèfèsì response n ìdáhùnègbèèsì responsibility n ìgbêkëléçrù responsible adj dídálóhùnníní çrù iÿêdúroó fúnní látidáhùn responsive adj ñse ìdáhùn rest n ìsimi, oorun ìdákê, ìyókù rest v simi sùndákêkú restaurant n ilé onjç àrójç restful adj tí ó fúnni ní ìsìmi kún fún ìsimiwíwà ní ìsimi restless adj láìnísimi restoration n ìmúpadà sípò restore v mú padà sípò, mu bõ sípò restrain v dá lêkundí ií önàdá dúrókálôwôkö restraint n ìdádúróìkó ni íjanuàkósoìdílôwôìdálêkun restrict v pààlà fúnhá môfi mô restriction n ìpàlàìhámô ààlà result n ìparíìyôrí-síèsoàdádéòpin resume v tún bërë resurrection (n)àjíõde retail n) (shop)ôjà õkan wêwêàtútà retain (v)dá dúróháyà retake v tún mú tún gbà retaliation n ìgbësan retention n ìdádúróìdílôwôìpamö retire v pëhìndàlô simiÿíwô iÿêfara-sêhìn retirement n ìfarasêhìnìsimiibi ìkököowó iÿê àÿepamôowó iÿê àÿepamô retract v yí örö padà retrain v tún kô retraining n àtúnkô retreat n ibi ìsimiibi ìkököìfà-sêhìnìpëhíndà retreat v fà sêhìnpëhìndà retribution n ìsan padàësan 158

retrieval n ìgbàpadà retrieve v gbà padàmú padà sípò return n (receive)ìpadà return n (send)ìpadàìtúndé return v (come)bötúndé return v (send)padàmú padà reunion n àtúnjô-pàdé lêhìn ìpínyà àtún padà di ökan«o«o reunite v tún so pö lêhìn ìyànípa reuse v tún lò reveal v ÿípayafihànÿí sílë revealing adj tí ó sílë revelation n (thought)ìfihànìÿípaya revenge n ìgbësanìrán-ró reversal n ìyípadàìpàröàyídà reverse n (gear)fi ôkö rìn sêhìn reverse n (object)parô reverse n (situation)yi pada reverse v (back)fi ti iwaju sçhin revert v padà sílé padà review v (book)tún wòfi ësö wò revise v wò fún àtúnÿetúnÿetún yëwò revision n àtúnÿeìtúnyëwòìtúnwò revive v mú sôjímú yèjí dìdetún gbé dìde revolt n õtê revolt (v) ÿötëkô ìsìn ôba revolution n (revolt)ìÿötë revolution n (turn)ìyíká reward n èrèëbùnësan reward v san ësanta lí ôrçfi ëbùn fún rewind v tún ká wé rewrite v tún kô rhinoceros n çranko bí ìmàdò ñláàgbánréré rhythm n ìwôhùn rib n egungun ihàfônránhà ribbon n ája têrê rice n (eat) ìrçsí 159

rice n (raw) ìrçsí rich adj lí örölí owó lóríôlôràáôlôrö riddle n aloòwe ride n (car)gùn ride n (horse)gígùn ride v (bicycle)gùn ride v (horse)gùn ridge n òkò òrùléòté íle ridiculous adj rírêìíinpípa-nilêrìín rifle n irú ìbôn kan right adj (correct)tô yç dára right adj (direction)ötún righteous (adj)lòdodolótìítôaláàre rigid adj leÿòro láti tëláìláànú rim n (edge)etíbèbè rind n épo ring n òrùka ring v lù bí agogoró bí agogo rinse v fi omi ÿàn riot n ìrúkèrúdò, ariwo, ariwo ôjà riot v pa ariwoÿe ìrúkèrúdò rip n ìlà rip v fà yalà ripe adj pön rise v dìdegòkèjíõdelà risk n ewuìdáwôléìdágbá risky (adj)léwu ritual n ti ìlànà ìsìnönà ìsìntì ó hàn lóde rival adj abánidíjealáfarawé orogún rivalry n idíjeìbádùìÿèlàrasí river n odò road n õnà roast v sunyanhódín gbç rob v jalèjà lì olèjí robbery n olè jíjà robe n (ceremony)aÿô ìgúnwà 160

robot n ère tí ërô nmú rìn rock n àpátaòkútañlá rocket n ërô afçtùjónirun rocky adj kún fún òkúta roll n (bread)àkàrà òyìnbó roboto roll n (paper)ìwé roll v yí ká romance n ìjárôàhesô romantic adj ìtàn lásán roof n òrùlé room n (house)yàrá room n (space)ààyè room-mate n/f abánigbé room-mate n/m abánigbé roomy adj tí ó ní ààyé rooster n akô adìçàkùkô root n gbòngbòìpilë«ç rope n okùnigbàôÿnìjàrá rose n òdòdó olóòrùn dídùn rot v bàjérà rotate v yí bíi këkêyí rotten adj dìbàjêrà rough (adv)líle pálápáláÿákisàki gàungàungaungaun rough adj ÿàìdán round adj yíkíroboto«ù rìbìtì route n ìpa önà routine n ìpa önà i«ê row n (line)ìlà row v wàtù ôkö rowboat n ôkö kékeré royal adj ti ôbabí ôba rub v gbo pafi rafi pa rubber band (n)okún irê têrê fún síso õkan pö rubber n oje irê rubbish n (trash)pàntíohun aláìnílárí ruby n òkúta iyebíye pupa 161

rudder n ìtôkö rude adj láìmoyealáìmöwàáhùláìniböwö-fún rug n aÿô ìbùsùn ruins n ìwólulëàlàpà rule n (regulation)òfin rule v jôbaÿe àkosofa ìlà ruler n (country)alákòóso ruler n (tool)igi fún fífa ilà rumor n ìhìnìròàgbàsô örö rump n ìdíìbàdí run n eré run v sá rédusúré rupture n ìfôìyapaìba àláfíà jêogunìjà rural adj ti okoti igbó rush n ewéko odòkoríko odó rush v súrú síwájúrôlù dóògìdì rust n ìdípàáràìdógunìdànpapaìpárà irin rusty adj kídànpapadídógun ruthless adj láìláànúníkà

Ss sabotage n ìjìn lësëìmöômö bíba ohun çlòmíràn jê ní köököötë sack n àpoò nlà akalambi sacrifice n çbô sacrifice (v)rúbô ÿçbô, fi sílë sad adj bínújê, fajúro saddle n gárìasá sadness n ìbànújê, ìbínújêìfajúro safe adj láìléwulálàfíà safety n ibi àìléwuàìléwuìgbàlà sail (v) tàgbòkunÿíkö sailboat n ækö onígbòkun sailor n atukõ 162

saint n ènìyàn mímö salad n oúnjç tí ó ní onírúurú ohun õgbìn nínú salary n owó oÿù, owó iÿë, owó õyà sale n (price) ìta ôjà gbàýjo salesman n oníÿòwò, ôlöôjà saleswoman n oníÿòwò, ôlöjà saliva n itö çnu salmon n irú çja nlá kan salt n iyõ salty adj tí iyõ já, oníyõ salute n ìkíniniìkí salute v kí salvation n ìgbàlà same adj ìkaánnà sample n àpéjúwèé, àpçrç sanction n iìóhùnsíìjêwôsí ìyöda sanctuary n (animal) ààbò sand n iyanrìn, iyêpê, yanrìn sandal n bàtà, ìbõsê sálúbàtà sandwich n irú oúnjç ìpanu kan sandy adj ní iyanrìnkìkì iyanrìn sane adj yéleratí ara rë le sanitation n ìmô ìtöjú ìlera àgbàlú, êkö nípa ìtöjú ìlera ènìyàn sap n (tree) oje igi sapphire n òkúta pupa oníyebíye sarcastic adj pêlú êgàn sardine n irú çja kékeré kan satellite n ìgbèríkoômô ëhìn satisfaction n ìtëlörùn, àlàáfíà satisfactory adj nítêëlörùn, tí ó kúnni lójú satisfy v të lörùn, kún lójú Saturday n ôjö kçfà õsê sauce n ôbê sausage n irú çran jíjç kan savage adj níkàrorò save v (money) fi pamö 163

save v (person) yô nínú ewu savings n (money) ìfowópamö saw n ayùn saw v rê-igiyùnrí say v wí, sô saying n wíwí, sísô, örö sísô scab n èpo, èépá scald n ìbu omi gbígbóná dà jó scald v bu omi gbígbóná dà jódà jó scalp n agbárí scandal n ohun ikose ëëgàn àbùkù ìsôkúsô scar n àpá ojúàpá egbòàléébù scarce adj ÿöwônàìkunàìtó scare n ìdêrùbà scare v dêrùbà scarf n gèlèaÿô ìÿöÿô pénpé tí a fi nbo ôrùn scatter v fúnkátúká scenery n (nature)àwòmôranìrí ilê yíkáìwo ilë scenic adj ti ìran dídára scent n òórùn dídùn sceptical adj oníyèméjì schedule n lanàèròìmò scholar n/f ömöwé, ôlôgbôn, akéköô scholar n/m ömöwé, ôlôgbôn, akéköô scholarship n ôgbôn ìwé mímö ànfàmí láti kô ìwé lóöfê school n ilé ìwé àjô ìkôöwéilé ëkô schooling n ëkô kíkôìwé kíkô science n ìmö ôgbônòye ëkô ìjìnlë scientific adj ti ôgbônti ìmö scientist n/f ôlôgbôn ìjìnlë scientist n/m ôlôgbôn ìjìnlë scissors n àlùmögàjí scold v báwí, bá-sô, sasö score n (game)ìÿírò scorpion n àkekèéàkerekèreòjögán scrape v hahánwàhálà tí a fi ôwô çni fà 164

scratch n ìyaléèkánnáìhô scratch v ha, hô, yún scream n igbe híhan scream v hankígbekéhan goro screen n (film)àtç agbàwórán-tàn screen n (net) ìbojú screen n (protection)àbò screen n (television)àtç agbàwórán-tànojú-tçlifíÿàn screw n ìdè screw v dè screwdriver n êrô èlò fún dídè scribble v kô sílê script n ìwé àfôwôkô scripture n Bíbélì Mímö, Ìwé Mímö Õrõ Ôlörun scrub v fö, gbo sculpture n ère gbígbê sea n òkun omi-iyö sea lion n kìnìún inú omi seafood n àwôn ëyà ohun jíjç láti inú odò wá seagull n çyç àkö seal n (animal)erinmi kékeré seal n (stamp)ìwé tàbí ámì ìfìwé ránÿé seal v lê seam n etí aÿô search n ìwádìí àwaárí search v ÿe ìwáríwáàdíwákiri seashore n etí odò seasick adj ti àìsàn ìtìsíwájú ìtìsêhìn ôkö ojú omi season n ìgbà ötëàkókò kanlí ôdúnìdaàyíiwoyi seasonal adj ti ìgbà seasoning n nkan àádùnohun tí a fi sínú onjç láti mú kí ó dùn seat n ìjokòó, àga seaweed n koríko etí òkun second adj èjìèkejì second n (time) ìÿëjú secondary adj ti èkejì èyítí ó tëlé 165

secrecy n ìkõkõ, àÿírí secret adj níkököl'ábêlël'áÿìríí secret n ohun ìkökö àÿíríabêlë secretary n/f akõwé secretary n/m akõwé secretly (adv) níkökö, l'ábêlë sect n çgbêìyàpà ìsìnaládamö section n (department)apá section n (part)apákàanìpín sector n ìpínôwô secure adj (safe)láìléwu security n (loan) onígbowó security n (safety)ìbôlôwô ewu sedate v kùn lóorun sedation n ìkùn lóorun sedative n ohun tí kun ni lóorun sediment n (floor) gëdëgêdë seduce v gbàláyabà jêtàn jçdçwò rélô seductive adj agbàláya dídçwò see v rífojú ríríìran seed n irúgbìnirú-ômô seek v wáwá-kiribéèrè seem v ÿe bíçnipéÿe àfihàndábíjô pé seemly adj yçtôdára segment n ìkékúròìrépé segregate v ya ara sôtöfi àlà sí seize v fi agbára gbàgbámúmú ní ipá seizure n (medical)wárápá seldom (adv)ní daindainlêëköökan select v ÿàyàn selection n ìÿàyàn self adj tìkara selfish adj tí ó mô ti ara rë nìkan sell v tà fi gbowó seller n/f olùtà, ôlôjà seller n/m olùtàôlôjà 166

semicircle n ìdáméjì àyíká seminar n ëkô ilé ëkô gíga send v rán senile adj arán senior adj (older)ëgbônàgbàaÿájú seniority n jíjùlô ní ipò tàbí ní oyèàgbà sensation n ìmö àìbalë-ôkàn sensational (adj)ti irogidití opinmínringbçgçjç sense n (feeling)ìmö èròìpinnu sense n (meaning)òye ôgbôn senseless adj (feeling)láìnímöláìní òye senseless adj (meaning)láìnídìígöláìlôgbôn sensibility n tìtètè mö lárayára mö lára sensible adj lóyegbônní ìmö sensitive adj ìyára ní ìmöní ìfuratètè mö lára sensitivity n yíyára ní ìmöníní ìfuratìtètè mö lára sensual adj ajadùnti ëdáti arati ìfêkúfëê sentence n (law)ìdálêbìiörö ìdájô sentence n (letter)gbólóhùn örö sentence v dálêbìiÿe ìdájô fún sentiment n ìròìmöìdájô sentimental (adj)ti ìròti ìmöti ìdájôtí ìmölára sentry n ológun tí nÿô òdeadènà separate adj tí a ya nípatí a yà sôtö separate v ya nípayà sôtöpín níyà separation n yíyanípaìyàsápákanìyàsôtöìpínyà September n oÿù kçsàán ôdún sequence n (order) ìtòlëhìn sergeant n oyè nínú ogunoyè kan nínú àwôn ôlôpàá series n ìtëlé lêsçsçöwô serious adj ní ìrònúní ôwô wúwoÿe pàtàkìléwutóbi sermon n ìwàásùìkìlöörö ìyànjú serpent n ejò servant n/f ìránÿë, ômô õdõ servant n/m ìránÿë, ômô õdõ serve v ÿe ìránÿësìnÿe iÿç fún 167

service n (assistance)ìranilôwôìÿe ìdánilóhùn service n (church) ìsìn service n (hotel)ìdánilóhùnìÿe ìtôjú onírìnàjò service n (maintenance)iÿe àtúnÿe session n ìjokòó àwñn onídàájô set n (collection) àkójôpö set n (theater)ìpàtç-eré set v ÿú jóköôfi sífi lé gbékalë gbìn settle v (arrange)túnÿe settlement n (agreement)ìtúnÿeàdéhùn settlement n (colony)ìlútítëdó settlement n (legal)ìsanwó settler n/f àtìpó settler n/m àtìpó seven n (number) méjè, eêje seventeen n (number) mêtàádílógún, ëtadílógún seventh adj èkéèje seventy n (number)àádörin sever v yà-sôtöya kúròya nípapín níyà several adj öpölôpöonírúurú severe adj (condition)rorò severe adj (strict) múná sew v rán-ÿôkósô sewage n omi rìrì àti èérí sewer n önà omi rírì áti èérí sewing machine n ërô ìránÿô sex n ëya abo àti akôëya obìnrin áti ôkùnrin sexual adj ti abo àti akôti bíbáralò abo àti akô shade n ìbòjiòjìjiàwö shadow n òjìji shaft n (mine) ihò jínjìn shaft n (spear) ôfà shaft n (technical)opa shake v mìrùgbön shall v yíò shallow adj ÿàìjinlëÿàìjindò 168

shame n ìtìjúàbùkùëgànojútìëtê shameful adv tëgànpëlú ìtìjú shameless adj láìnítìjúgbójúödájú shampoo n ôÿç ìfôrun shape n ìrísíàwóranàpçrçìwo shapeless adj láìní àpçrç share n ìpíndoje share v pínÿe àjôpín shareholder (n)alôjôpín shark n ekuraçran-omiakura-kuda sharp adj mímúyárase kanjáfáfámúná sharpen v pônlöpôníinmúgbê ní ÿóÿóró shatter v fôfô-tutu shave v fá-irunfárí she (pron) ó, òn shear v réré-kúrú shed n àgöbúkàabúléabà sheep n àgùtàn sheet n (bed)aÿô ìboraaÿô àkéte sheet n (ice)yìnyin gbalasa sheet n (metal)ewé irin sheet n (paper)ewé takadá shelf n pçpç apako ti a kan lati fi nkan leapako ti a kan lati fi nkan le shell n igbáèpokarawunkòròfoirú ohun ìjà kan shelter n àbò shelter v dá bòbòràdöbö shepherd n olùÿö-àgùntàn shield n apataasààbò shift n (movement) ìÿípòpadàôgbôn èrò shift n (work) ìgbà iÿç shift v yípadàÿípòpadà shin n igunojúgun shine n ìtànnáìmôlë shine v môlëmôdánràntàn shiny adj dídántítànríràn 169

ship n ôkõ ship v ÿí-ôköwô ôköfi sí ôkö shipyard n ilé ôköèbúté shirt n ëwú àwötêlë shiver v wàrìrì, gbõn shock n (electric) ìgböntítí shock n (fright) ìjáíyà shock v gböntítímú-kôsëkô lùmí mú wàrìrì shocking adj tí ó mì tìtìkún fún ìjáíyà shoe n bàtà shoelace n okùn bàtà shoot v sohù jádeyô jádeta-ìbônta lôfà shop n ilé-ôjàa shore n etí òkunetí odòèbútéilë ëbá omi short adj kúrúkúkúrú shortage n àbùkùàìpéëdín shot n ôta ìbônàhàyá should v ìbá shoulder n èjíká shout v pariwohó-yèkébòsílôgun shove v bìtì-síwájú shovel n ôkô show v fihàn shower n (bath)wë shower n (rain)òjòöwààrà-òjò ôwô òjò shrimp n edéidé shrine n ojúbô òríÿilé òríÿà shrink v súnkìwàkì shut v sé, tì, dí, padé shy adj ní ìtìjúlójútítì sick adj lí àrùnláìlágbáraÿàìsàn sickness n ààrúnàìsànòjòjòàmódi side n ìhàëgbêëbáetíapá sidewalk n (pavement)önà kékeré ôlôdà ti çlêsë fi nrínrìn lásán sideways adv lápákan sift v kù ní könkösöyë-wò kíníkínífi asê sê 170

sight n (eye)ìrí-ojúìwòìríran sign n àmì àpçrç àpéjúwe sign v ÿe àpçrçsàmìsífôwô-köwé sífi orúkô sí signal n àpçrç ìfiyèsí signature n àmí orúkô kíkô sínú ìwé láti fi ÿe ëríìfôwôsí significance n ìÿepàtàkìpàtàkì significant adj tí ó ní àpçrçtí ó ÿe pàtàkìtí ó l'ámì silence n ìdákê rôrôìdákêìpanumô silent adj dákêyadiÿàìfôhùn silently adv ní jêjêláìfôhùnní wôôrôwô silk n aÿô ÿêdà silver n fàdákà similar adj irúkannáàjíjôra similarity n ìríbákannáàìjôra simple adj òpèláìláàrekérekèláìniabulanígbangbaláìní rôrùnççrúláìmökan simplify v fíhàn gbangbaÿe yanjúmú yanjú simply adv kìkìniìanÿoÿoÿá làwulë simultaneous adj ÿíÿepöàjùmöÿe nìgbàkannáà sin n ëÿëìrú òfin Ôlôrun sin v ÿë sí òfin Ôlôrundêÿëÿë since adv láti àkókòláti ìgbàtí since conj ìgbàtí since prep lêhìnnígbàtí sincere adj ÿòótôníwà funfunpípéláìlábùlàlódodo sincerely adv nítòótôlódodo sincerity n ìwà funfuninú funfunòtítô-inúàtôkànwá sinful adj kún fún ëÿëkìkì ëÿël'ëÿë sing v kôrin singer n/f akôrinolórinonírárà singer n/m akôrinolórinonírárà single adj (one) ökan single adj (person) àpôn sink n (basin)abô nlá tí a nbô ojú tàbí tí a wçwô sí sink v rìmù wö sinner n/f çlëÿê 171

sinner n/m çlëÿê sinus n àlàfo àárí imú, etí àti çnu sip v mu díëdíëtôwò sir n alàgbàögbêni siren n ërô aláriwo fún ìkéde sister (n /o)ëgbôn obìnrin sister (n /y) àbúrò obìnrin sister-in-law n (h/o/b/w)arábìnrin ëgbôn ôkùnrin ôkô çniàna sister-in-law n (h/o/s)ëgbôn àgbà obìnrin ôkô çniàna sister-in-law n (h/y/b/w)arábìnrin àbúrò ôkùnrin ôkô çniàna sister-in-law n (h/y/s)àbúrò obìnrin ôkô çniàna sister-in-law n (w/o/b/w)arábìnrin ëgbôn okùnrin aya çniàna sister-in-law n (w/o/s) ëgbôn obinrin aya éniàna sister-in-law n (w/y/b/w)arábìnrin àbúrò ôkùnrin aya çniàna sister-in-law n (w/y/s)àbúrò obìnrin aya çniàna sit v jóòkósimikalëfi ìójko fúnmú jóòkó situation n ipòàyèìtëdó six n (number)ëfàmêêfà sixteen n (number)ërindínlógúnmêrindílógún sixth adj êkçfà sixty n (number) ôgöta size n ìtóbiìwön skate n (ice)ìÿiré lórí yìnyín skate v (ice)ÿiré tàbí jó lórí yìnyín skeleton n egungun ara sketch n àwòránàwòrán ìfôwáyààpçrç sketch v ÿe àpçrçÿe àwòránfi ôwô ya àwòrán ski n ìÿiré lórí ìrì dídì ski v ÿiré lórí ìrì dídì skilful adj lôgbônlóyeolóye skill n ôgbônìmöòyeèrò skin n (animal)awô çran skin n (person)ara skinny adj láìlôràá skip v fò rékôjá bë skirt n aÿô ëwù obìnrinopinetí aÿô 172

skull n agbárí skunk n irú çranko olóòrúù nkan sky n örunojú örun slander n ìgbadùlúmöörö ìbàjêìsörö ìbàjê síìhìn búburú slang n èdè slap v gbá lábàrá slaughter v (animal) pa slaughter v (people) pa run slave n/f çrú slave n/m çrú sled n pákó tínrín bí ôkö tí a fi nÿiré lórí ìrì dídì sleep n orunsísùn sleep v sùnsimi sleeping bag n àpò tí a fi nsùn ní ìgbà ìdálë sleepy adj tòògbéwúwo fún orun sleet n ìpapö òjo àti yìnyín sleeve n apá ëwù slender (adj)tínríntêrêlêgçlëgçàìtóôÿán slice n ëbêèrú slice v bê pçlçbç slide v yôyôtêré slightly (adv)díè-díèfêrêkínún slim adj pêlêngêtêrébí ôÿán sling n kannakannaìsokô slip n (clothing)ëwú obìnrin àwötêlëàgbékô slip v yöbô tú-kúrò slipper n bàtà pçlçbçsálúbàtà slippery adj yíyöbörôbörô slit n ësánëlà slope n gërêgërê òkè sloppy adj (careless)láìbìkítàlêrë slow adj lôrafàpêfalë slug n ìgbín àìníkarawun slum n àdúgbò slush n yìnyín tí nyô sly adj lárèékérekèyômínrínlôgbôn wêwê 173

small adj kékeré smart adj (intelligent)ní èrò ní ôgbôn kún fún ôgbôn smash v fô lulu smear v rêÿán smell n òórùn smell v gbóòrùn smile n ërín músë smile v rëêrín smoke n èéfí smoke v rú èéfímu tábà smooth adj têjútêbçrçöbörô smother v fi èéfín pafín pafi iná jó pa smuggle v mú ôjà wölú láìsan owó bodèyô nkan wôlé snack n onjç ìpanuìpápánu snail n òkòtó snake n ejö sneak v pa kôlô sneeze v sín sniper n çnití nyìnbôn láti ipò ìkökö snore v hanrun snow n ìrì dídìòjò dídì so adv bêëninítorínáàbáyìí soak v të bô omirç lí omifi rç omi soap n ôÿçàwënùàwëfínàwëdá soccer n eré ìfi çsë gbá bôölù sociable adj fífanimôratí a lè bá kêgbê social adj ajçmáwùjôkíkêgbêti çgbêtí a lè bá kêgbê socialism n ètò alájôni socialist n/f elétò alájôni socialist n/m elétò alájôni society n àwùjôçgbêìdàpöàjùmöÿe socket n (electrical)ihò-ìtç nkan böihò socket n (eye)ihò ojú socks n ìbösë soda n èlò láti mú àkàrà wú sofa n ibùjóòkóàga iyàráirú ìjóòkó kan 174

soft adj dëdçrarödçjúpëlêmúlômúlô softly adv jêjêwúyê-wúyêpëlêpëlê soil n ilê, erùpê soldier n ológunômô ogunjagunjagun sole n (foot)àtálêsë solicitor n (law)agbçjôrö, lôyà çlêbë fún çnìkejì solid adj múraléle yèlágbáraÿe pàtàkìtí a lè gbêkëlé solitary adj nìkanÿoÿolí àdágbé solitude n ìdágbéanìkangbé adádó solution n (answer)àlàdíìyàsôtö solve v làdìtúmöÿàÿôyéyanjú some adj díëkanàwôn kan somebody pron çnìkanènìà kan somehow adv lí önà kanbákan something pron nkanohun kan sometimes adv nígbà kannígbàmíràn somewhat adv díëohun kannkankan somewhere adv níbì kan son n ômôkùnrin, ômô-ilé song n orinrárà son-in-law n ôkô ômô çni, obìnrin àna soon adv nísìsìyíláìpêláìduroböröyákététètè sore adj ojú egbòojú sorrow n ìbànújêìkáànúìroraìròjúêdùn sort v tò lêsçsçyà lí ötötö soul n ôkàn, êmí sound adj yelerayegelagbarape soup n ôbë, omi çran sour adj kan kíkankanraroròàìpôn source n orísunìsunibi pàtàkì south n gùùsùìha ìsàlë southern adj níhàa gùùsù southwards adv níhàa gùùsù souvenir n ohun ìrántí space n (area)àyè space n (length)àlàfoàfo 175

space n (universe)àgbáyé spacecraft n ôkö tí ñyíká àgbáyé spark n èta-ináôwô-ináìpêpê iná speak v wísôsöröfohùn speaker n (object)ërô ìsörö speaker n/f (person)aÿafö speaker (n /m) (person)aÿafö spear n ökö ëÿín special adj àkànÿepàtàkìötö specialist n/f alákànÿe specialist n/m alákànÿe speciality n ohun àÿe lákànÿeohun pàtàkì specialize v ÿe lákànÿe specific adj pàtóirú kanökanpàtàkì kan lôtö specimen n àpçrç ìfihànàwòÿe spectacular adj ti ìyanualárà speculate v gbìrògbìmö dábàwòkíyèsínáwó s'órí ôjà fún èrè speculation n ìgbìròìgbìmöìdábàìwòàkíyèsíìnáwó s'órí ôjà fún èrè speech n aföörö-çnuohúnèdèörö sísô speechless adj láìfôhùnláìlóhùnçnu jëwëkêkê-pa speed n ìyára speed limit n ìkápá eré ìsákúsàá speedboat n ôkö eléré kànkàn speedometer n ërô ìwön ìysáré ôkö spell n (magic) èdìdìèëdì spell v (word) ôfõ spelling n ìka àmì ìwé lôkökansípêlì spend v (money)náwólò-tánj÷run spice n tùràrí òfóòrúùn dídùn spicy adj tí ó ní àádùn ata spider n aláõtakùnçlênà spill v dánútasílëta tasí spin v rànráõwúfàgùn spinach n ëfôtëtë spinal cord n egungun ëhìnògóró ëhìn spine n egungun ëhìnògóró ëhìn 176

spiral adj yí àyíká spirit n (mood) ôkàn ìwà spiritual adj kún fún ëmítçlêmìí spit v tutôwôtô spiteful adj níriraláìkàsíní àránkan splash v fi çrë kùn ÿába-ÿàbafi êrë yíjábù spleen n ôlônúòsì splendid adj dárayanjú splint n igi pçlçbç ìdìmú egungun fífô splinter n (wood) ërún igi pçlçbç split v là pínlà wêwê spoil v (child) bàjë spoil v (food) bàjë sponge n kànrìnkàn òyìnbó sponsor n (business)onígböwô spontaneous (adj)láti inú çni wáfún ara çniti ife ara eni spoon n ÿíbí, ìgbakô sporadic adj lêëkànkanláìlétò sport n iréiré-ÿíÿeìjàdùìdíjéìje sportsman n ôdçadíjéajìjàdù sportsmanship n ôdç ÿíÿedídíjé sportswoman n eléréadíjéajìjàdù sporty adj nípa ôdç ÿíÿejíjçmô ìdíjé spot n àbàwônàbùkùëgànìbí àmì spotless adj láìlàbùkùláìlàbàwônláìlëgàn spotty adj ní àbàwônní àbùkùtí ó ní ëgàn spouse n/f ìyàwó spouse n/m ôkô sprain n rírôìfirôìfararô sprain v fi rô spray v fúnfún omi spread v nà tángbéràn spring n (metal)èlò onírín spring n (season)ìgbà rírú ewé spring n (water)orísun omi sprinkle v bùwônfún bu omi wôn 177

spy n/f àmìàsàmìaÿôni spy n/m àmìàsàmìaÿôni spy n/m àmìàsàmìaÿôni spying n ìÿe àmìÿíÿô-wò squadron n ëyà àwôn ômô ológun square n (place)àárín ôjà square n (shape)igun mêrin lôgbögbà squeak v (animal)kíkédídúnhíhan ganran squeeze v fún pöhá láyè squeeze v fún pöhá láyè squirrel n ökêrêoforo stab v fi ohun mímú gúngún lôbç stabilize v mú dúróÿinÿinfçsë múlë stable n ìdúróÿinÿinìfçsë múlëìbùsö çran stack v kó koríko fi ÿe abà stadium n àgbájô nlá ti ìÿiré staff n (personnel)àwôn alábàÿiÿêpö stage n (platform)ìtàgéibi ìdúró tí a fi pákó kô stagger v ta gbôngbôntasë ìrìn stagnant adj ÿàìruÿàìÿön dídúrójê stain n àbàwônàbùkùëgàn stairs n àtêgùn ilé stall n (animal)ilé çranko stamina n okunôÿán araìmí inú stamp n (postage)ohun àmì ìfìwé ránÿê stamp n (seal)ìwé ìsàmì sí stamp v (seal) sàmì sí stand v (person)dúródêsë-dúródìde nàró standard adj tí a ÿe àjôhùn sítí ó ní àjôhùn standard n öpágunàsíáìdìwön nkan tí gbogbo ènìà ní àjôhùn sí standardize v ÿe àjôhùn sí star n ìràwöalásìkí ènìà nínú ohunkóhun star n ìràwöalásìkí ènìà nínú ohunkóhun starch n ògì gbágudá stare v wò ÿunfìyanu wòranjú mô starfish n çja oníràwö 178

start v (begin)bërë start v (motor) ÿí startle v dêrùbàbà-lêrùmú-tagìrì starvation n ìfebipaàìjçun starve v febipa state n (condition)ipòìwà state n (land)sàkání ílù state v sôlà lêsçsç statement n àlàyéìla örö sílë station n (place) ìbúsö, ibùjôkö station n (train)ìdí ôkö stationary adj láìlôsí wájúdídúró níbìkan statue n ère àwòrán status n ìwà, ipò stay n aláfëhìntììdádúró stay v dúró níbìkandá dúrófimô steal v jalèjí steam n oru steel n irin steep adj gaÿòro gún steer v tukötôkö steering n (car)ìtukö steering wheel (n)èlò ítukö stem n (flower)ëka step n ìrìn çsëìgbé çsë lôkökan nínú àkàsö step v ÿísërìnyan step-father n ôkô ìyá çni step-mother n aya bàbá çni stereo n ërô ìtç àwo sterile adj (clean)ní ìfö ìlera sterilize v (clean)fö ní ìfö ìlera stern n ìdì ôkõ steward n ìránÿê, olùtôjú ilé, olùtôjú ôkö stewardess n ìránÿêolùtôjú àwôn èrò ôkö òfúrufú stick n igi sticker n éló ìlèmô 179

sticky adj lílèmôfà môtímôtídoindoinrö bíi àte stiff adj lílelëlóríkuku still adj dákêdúró jêdídákê rôrô stimulate v rúfi õkan gúngbàníyànjúmú kánilárasún ÿetiìÿe stimulation n ìrúsókéìgbàníyànjú sting v (bee)ta stink n òrúùn búburú stink v rùn búburúdìbàjê stir v rúdìdemú gbé dìdejí pêpê stirrup n (horse) ôkô çÿinìdásëlé gààrì çÿin stock n (finance)ìÿura ôjàowó ìfipamô fi pamo stock n (supply)ìtì stock v fi-pamôfi-kúnkó-jô stock market n ôjà oníÿura stockings n ìbösë stomach n inúikùnàpòlúkù stone adj le bí òkúta stone n òkúta stop n ìdádúró ìsé stop v dádúródáÿeséyédêkun stopper n (water)ìdênuàdíkôòdídí storage n abà ibi ìÿura store n abà ìÿuraöpölôpö storeroom n yàrá ìÿuraakaabà storm n ìjìëfúfu líleìkôlù stormy adj kún fún ëfúfu líleti ìjì story n (floor)òkè ilé story n (tale)ìtànìròhìnìhìn stove n ërô ìdáná straight adj tàrà, tô láìwôgbônrôn straight adv tààrà straighten v mú-tômú run strain n ìÿòrosísêyíyô strait n ìhágágáìhàmôwàhálà strange adj ÿàjèjìÿàràÿabàmìÿakotun stranger n/f àlejòàjèjì 180

stranger n/m àlejòàjèjì strangle v fún palôlôrùn strategic adj lêtàn strategy n ëtàn straw n (drink)èlò ìmumi straw n (grass)igi àgbàdokoríko gbígbç strawberry n irú èso dídùn kan stream n (river)odò ÿíÿàn street n önà ìgboro ìlúìtaòpópó streetcar n ôkö gbôrô akérò strength n agbára, ipa strengthen v fún lí agbárafi ipa fúnmú lôkàn lemú lôkun strenuous adj lagbárayáramúranítaranípá stress n ìtçnumôìkíyèsíagbára stretch v nà fàgùnnögà stretcher n çnití ñnàìbùsùn ìgbé aláìsán lô sí ilé ìwòsàn strict adj le, múná strike n (company)ìkö iÿê sílë ìjùmö da iÿê sílë strike v (hit)lùso ìpànpáìjùmö da iÿê sílë string n okùn tínrín stripe n ìlà strive v bá-jàlàkakakôjú ìjà sífi agbára ÿiÿêbá gbìyànjú strong adj lelágbáranípálera structure n ìkôléönà struggle n ìgbìyànjúìjàkadì stubborn adj agídí, àìgbôràn, lile, olóríkunkun líle student (n /f)akòwéökàwé student n/m akòwéökàwé study v kôkà ÿe-àÿàròfiyèsí stuff n ohun èlòçrùaÿô stuff v fi-kúnkìjç àjçkì stuffing n (food)jíjç àjçkì stumble v kôsëkôsë pëlú ìdurasebu stump n (limb)ìgékù apá tàbí çsë stump n (tree)ìdí igi akékùgbòngbòkùkùté stupid adj göfolôraÿiwèrè 181

stupidity n ëgöòõgöfífàìlôraiwèrè stutter v kólòlò style n owo ikoweasa subject n (school)ëkô ilé ìwê subject n (topic)orí örö subject v tëbatë lóríbafi orí balë subjective adj (thought)wíwo örö bákan láìgbé yëwò submarine n ôkö tí nrìn ní ìsàlë òkun submerge v rì nínú omiÿàn bò môlë submission n (obedience)ìtçríbaìforíbalëìrësílë submissive adj ní ìtçríbaní ìforíbalë submit v (obey)farabalëtçríbaforíbalëfifún subpoena n ìwé ìpè wá sílé çjô ní dandan fún jíjêërí subscription n ìköwé sí ìsàlëowó dídàìfi orúkô sílë subsequent adj títölêhìntítëlé subsidiary n onírànlôwôolówó-òde subsidize v ÿe ìrànlôwôfún lówó-òde subsidy n ìrànlôwôowó-òde substance n ìwàëdá araöröohun ìní aiyé substitute v fi ÿípò çnidípò subtitle n orúkô àfikúnorúkô àpèkún subtract v mú kúròyô kúrò nínú ötötö ohun subtraction n ìmúkúrò nínú ötötö ohun suburb n àgbègbè ëhìn odi ìlúàgbègbè ìlúëbëbá ìlú subway n önà ìsàlë ilè succeed v rôpògbipòtëléboríyôrí success n àláfíàásìkíàÿeyôrí successful adj ÿereremú àláfíà wáÿe yôrí successive adj ìtëléõtëlé títëléralêsçsç successor n/f arôpöagbipò çniàtëlé successor n/m arôpöagbipò çniàtëlé such adj èyí náàirú suck v mu omijòmufi çnu fà muyàn suction n ìfàmu sudden adj àìròtêlëòjijì suddenly adv logan, láìròtëlê, lójijì 182

sue v fi sùnpè lêjôbëbë suffer v jìyàjoróyôdá fún sufficient adj tó fún suffocate v fúnfínpá lórídílôwô láti mí suffocation n ífúnlôrùnpípá lóríídílôwô láti mí sugar n ìrèkéiyö òyìnbó suggestion n àbáàmörànìmöràn suicide n ìgbëmí ara çnipípa ara çni suit n (clothes)aÿô wíwö suitable adj yíyçbíbámuwòbá ÿe dédé suitcase n àpótí sum n iye owóiye ohunkóhunàròpöàkópö summarize v ÿe àkópö summary n àkópöìsôníÿókí summer n ìgbà ërùnìgbà oru summit n góngó òkëorí òkë summon v (law)pàÿçpè-lêjô summons n ìpèlêjôìsúnlêjôipe ola sun n òrùn sunburn n ìjóra òòrùn Sunday n ôjô kíní ösëôjô ìsimi sunny adj kún fún òòrùnmímú òòrùn sunrise n líla òòrùnòwúrökùtùkùtù ìyálëta sunset n àÿálêàÿemálêìwö òòrùn sunshine n ríran òòrùnmímú òòrùn sunstroke n ìtalára òòrùn janjan tí nmú ni láàrë super adj (excellent)dára jùlô super adj (large)pö rçpçtç superficial adj láìjinlê, ògéré, oréfé lókè lóde superior adj (better)dárajùgajù superiority n ìlôlájùìgajù supermarket n ôjà ñlá superstition n ìgbàgbô ohun asán ìsìn èkéìsìnkusìn superstitious adj tçra mô ìsìn kusìntí ñgba ohun asán gbô supervise v bójútóbojúwò supervision n ìbójútóàbójútó 183

supervisor n/f alábòójútó supervisor n/m alábòójútó supper n onjç-alê supplement n ìfikúnëkúnàbùkún supplier n aláfifúnçnití nta ôjà fún oníÿòwò supply n ëkúnìfikúnìmúkún supply v kúnfi-kúnfi fúnni support n (encouragement)ìtìlêhìnìrànlôwô ìfaratì support n (object)ìtìlêhìn support v (object)kinrin lêhìnkìn lêyìn support v (person)gbètìlêhìngbè lêsë suppose v ÿebígbìmörò supposedly adv ròpéní suppress v tçríkìwöfi-pamôtëmôlë supremacy n ìÿôlóríagbára tí ó ga jùlô supreme adj ga jùlôlôlá jùlôtóbi jùlô surcharge n owó àsanléàbùléàbùkôjá àbùmô sure adj dájúlágbáranígbçkëlê surface n òdeojú surgeon n oníÿègùn alábç surgery n iÿê abç, ilé egbògi oníÿègùn alábç surgical adj nípa iÿê abç surname n orúkô àpèléorúko ìdílé surpass v ré kôjá, ta yô surplus n ìyókùèlé surprise n ìyàlênu òjijììbálójijì surprise v bá lójijìbá láìròtêlëyà lênu surprising adj ÿe ni hàyani lênuìyàlênu surrender n ìtúbáìtçríbaìforífún ìjôsìn surrender v túbá, tçríba, jösìn surround v yí kákirirôgbá yíkáyídá kámô surroundings n àgbègbè àdúgbò surveillance n ètò ìwò-kákiri survey n (information)ìwádìí kákiri survey n (land)ìwôn ilë survey v (land)wöndíwön 184

survey v (question )wádìí kákiri survival n wíwà láàyè survive v pêwíwà láàyèìdásílë lôwô àìsànyô nínú ewu survivor n/f olôjô gígùnçnití ó yô nínú ewuolùjábô lôwô ikù survivor n/m olôjô gígùnçnití ó yô nínú ewuolùjábô lôwô ikù suspect adj ní fura sí suspect n/f çnití a ní fura sí çnití a ro èrò sí láìní ërí suspect n/m çnití a ní fura sí çnití a ro èrò sí láìní ërí suspect v furaní fura síro èrò sí láìní ërífi-mô suspend v (hang)sosoröfikô dádúrópatì suspend v (work)yô kúrò nínú ipò suspense n ìÿiyèméjììwà àìdájúwíwà nípò ìdádúró suspension bridge n afárá àsorö suspension n (hang) ìsorö suspension n (work) ìdádúró lênu iÿêìdáwôdúró suspicion n ìfura suspicious adj nífura sustain v (law) mú-dúró swamp n çrëìrà pëtëpêtë çröfö swarm n öpölôpööwô swear v (curse) ÿépè swear v (promise)búrafi èpè búra sweat v làágùn sweat n òógùn, ìlàágún sweater n ëwù àwölé ëwù òtútù sweep v fi æwö gbálëgbálëgbá sweet adj dúndídùn ní ìtôwòní dídùn létèolóyinmômô sweetness n àdídùndídùnoyinmômô swell v wú swelling n wíwú araëkún odò swim v lúwëwë swing v fì rö lí òfúrufú switch n (change)ìpàrö switch n (device)èlò ìtanná switch v (change)yí ÿe ìpàrötë swollen adj wúwíwú sókè 185

sword n idà symbol n àmì àpçrç àrokò symbolic adj lápçrçlámìlípàrokò sympathetic adj bíbákêdùnabánidáròagbörandun sympathize v bá ÿe ìdáròbákêdùn sympathy n ìbáÿedàáròìbákêdùn symptom n àmí àrùnàpçrç synagogue n ilé ìsìn àwôn Júù syndrome n àwôn àmì ìÿàjèjì synonym n ààröörö méjí tàbí mêta tí ó ní ìtúmö kanna synthetic adj láìÿe ojúlówóláìyçtí kì íÿe ti ëdàìfôgbônÿe syringe n èlò ìgún ni lábêrê syrup n omi iyö òyìnbó system n ètòërôìmöìgbìrò önàìlànà systematic adj gëgë bí ti ilana lësçlësç, létòlétò

Tt take v (exam) ÿe take v (obtain) rà, rí-gbà, ní tale n ìtàn, àlö talent n êbùn Ôlörun, êbùn àbínibí, iye òÿùwõn kan talk n õrõ sísô talk v sô, sõrõ, wí, fôhùn tall adj gùn, gíga, gàgàrà tame adj títùlójú, ìtùlójú, tí ojú rêmôlê tame v tù lójú tan n irú àwõ kan tank n (container) ìkòkò, àmù onírin, odù þlá ìgbómi sí tank n (military) àgbá nlá tanker n (ship) ôkõ omi tap n (sink) ìfà omi, êrô omi tape n (adhesive) ôjabulç tínrín, okùn ìdèmölê tape n (information) ìgbohùn ìròhìn sórí êrô 186

tar n õdà tarantula n aláýtakùn þlá olóró target n apata, asà, àmì fún ìbôn títa, ohun tàbí çnití a yàn ÿojú tariff n owò ôjà rírà ìdíyelé ñýkan task n iÿë, iÿë kàyééfì taste n ìtöwò tasteful adj ládùn, dùn tasteless adj (food) láìládùn, të tasty adj àdídùn, ládùn tattoo n àmì êÿö ara, fèrè ológun tattoo (v) ÿàmì sí ara, bu-ilà sí ara, fín ara, kôlà tax n owó-òde, owó-ìlú, ìbuwólé taxation n ìdáwó-òde lé owó-ìlú, ìbuwólé taxi n ôkõ ayökëlë agbèrò tea n tíì, ewé wërëwërë gbígbç tí a þ fi sínú omi híhó fún mímu teach (v)kö lëkõö, ÿí-níyè teacher n/f olùkö, olùköni, akönilëkõö teacher n/m olùköolùköniakönilëkõö team n çgbë àjùmõ ÿiÿëàkójô ènìà láti ÿe nkanõwö çran teamwork (n)àkójôpõ iÿë tear n (break)ìfàya tear n (cry)omijeçkún tear (v)fàyaya tease (v)töyô-lënuyô-lóhùn teat n (animal) ÿönÿö ômú çranko technical adj jíjçmö iÿë ônà technicality (n) (law)õràn tí íÿe tolófinolófin technician n oníÿë ônà technique n õnà ÿíÿe nkanàpçrçìroìmõàpéjúwe technology n ìmô ôgbön àmúÿeôgbön àmúÿeiÿç ônà tíí ÿe ìfàgùn ìgbésí ayé ènìà teenager n/f õdómôbìnrinèwe teenager n/m õdómôkùnrinèwe telecommunications (n)gbogbo àwôn iÿë wáyàôgbön àmúÿe ìbárasõrõ gbogbo àgbáyé telegram n ìránÿë êrô oníwáyà láti òkèrè 187

telegraph n okùn êrô ìjíÿë lókèrè telephone n êrô ìbàniÿõrõ êrô sõrõgbèsìtçlifóònù telescope n awòjígí ìfiwo ohun õnà jínjìnêrô ìmútóbi television n êrô àwòrán ìtajìtçlifíÿàn tell (v) (instruct)kö lëkõö tell (v) (relate)wí fúnsô fúnka iyesô temper n ìbínúìrunúimúyçìgbà ipò temperamental adj àjçmö ìwà inú temperature n ìwõn òtútù tàbí oruìgbóná araìwà aféfé ayé temple n (building)ilé ìsìn ölörun tàbí òrìÿà temple n (head) apá õtún tàbí òsì orí lëêba párí êrêkë temporary (adj)wíwà fún ìgbá díê tempt (v)dánwò tán ÿe búburúwò lójú temptation n ìdánwòêtàn tempting adj títan ni wíwu nidídánniwò ten n (number)êwámëêwá tenant n/f ayálégbéaráálé tenant n/m ayálégbéaráálé tendency n ìdarísíìtêsíipaõnàìtöka sí tender adj (meat)rõtùnú tendon n iÿan ara tennis n irú eré kan tense adj líle láti têbayi tense n (grammar)ìgbààkókò tí a ÿe nkan tension n inúfu-êdõfulíleìfàleìfàgùnnínà tent n àgö tentative adj láìnípinnuníyèméjìtí á ndánwò tí a ÿì nwò löwö tenth adj êkçwàákçwàá term n (expression)õrõ term n (limit)àlà ìpìnlêòpin term n (school)ìgbààkókò term n (time)ìgbààkókò terminal n (train)èbúté ôkõ rélùwe terminate (v)pinnuparíÿetán kásêfòpin síyô kúrò nínú iÿë termination n ìpinnuòpin ìfòpinsíìdádúró lënu iÿë terminology (n)orúkôõrõ ìperí 188

termite n ikánetutu terrace n ibi ìtëjú ilé terrain n ojú ilê terrible adj ní ìbêrùlërù banilërù terribly (adv)níbanilërù terrific adj ní ìbêrùlékè terrify (v)dërùbàpa-laíyà dá níjìjá-láyà terrifying adj bíbanilërùdídërùbà territory n ilê agbègbè ìlú terror n êrùìpàyàìjáiyà terrorism n dídërùbaniìpaniláyà terrorist n/f adërùbaniapaniláyàapaniláraadàlúrúoníjà ènìà terrorist n/m adërùbani apaniláyà apanilára adàlúrú oníjà ènìà terrorize (v)dërùbàpa-layà já-láyà test n (exam)ìdánwò test n (trial)ìpçjöìdánwò test (v) (try)dán-wò testament n ìwé májêmúìwé ìhágun testicle n çpõnkóro çpõnworopõn testify (v) ÿe ìjëêríjëêrí sí testimony n êríìjëêríìjëêrísí text n õrõ ìwéìpilêsô õrõ textbook n ìwé êkö kíkà texture n ìwõnara aÿô than (conj)ju ti ju ki ju pé thank (v)dúpëÿôpëfôpë fún thankful adj kún fún ôpëpõ lí ôpëôlöpë thankless (adj)láìlöpëláìmôreláìfôpëfún thanks n ìdúpëôpë that adj yçn that (conj)ti that (pron)èyíèyítíohun tí thaw (v)yö the (art) (neuter)náà the (art) (plural)àwôn the (art/f)náà 189

the (art/m)náà theater n gbõngàn-erétíátàilé àkójôpõ láti wo çrë theft (n)olè jíjàhàrámù their adj ti-wônwôn them (pron)nwôn theme n õrö ìpilêgbòngbò õrõ sísô themselves (pron)àwôn tìkarawônàwôn náà then (adv)nígbànáàlákókò náànígbànáàõjë theory n ìdámõràn ohunèrò ìmõèrò orítéórì therapy n àfôwöfògùn pani lára fún ìtöjú àìleraõnà ìtõjú àìsàn àìlera there (adv) (far)löõhúnibê there (adv) (near)níbê náà thereafter (adv)lëhìnnáànítêlé thereby (adv)nípa èyí náà therefore (adv)nítorínáànítorí èyí náà thermometer n êrô ìdíwõn oru these adj ìwõnyíàwôn wònyí these (pron)ìwõnyíàwôn wònyí thesis n ìwé àpilêkô àbõìwádìítésíìsí they (pron)àwônnwôn thick adj nípônkidíludílêkêtê thickness n kíkinínípôn thief n/f olè ajínilóhun jàgùdàìgárá thief n/m olè ajínilóhun jàgùdà ìgárá thigh n itan thimble n kêbêkúìbôwö àwôn aránÿoôìbòka-abërë thin adj (object)fëlëfëlë thin adj (person)pëlëngëtínrín rù thing n ohunnkan think (v)ròronúwòye third adj êkëtakëta thirst n òrùngbçòngbç õhàhà thirsty (adj)pòngbe thirteen n (number)çëtàlámëtàlá thirty n (number)ôgbõn 190

this (adj)eléèyíeyiyi this (pron/f)èyínnìèyí this (pron/m) èyínnìèyí thorn n êgúnõÿô thorough adj jálêjálê ganranpátápátátoto those adj àwön those pron àwön, wönnì though (adv)bíbótilèjëpé though (conj)bíbótilèjëpé though (prep)bíbótilèjëpé thought n ìròìÿebíàníyànaájòèrò inú thoughtful adj (considerate)lánìíyànláájò ní èrò thoughtless adj láìnírònúláìláájòláìníyànàìro thousand n (number)çgbërun thread n okùn tínrínòwú threat n ìlõìkìlõìdërùbàìhalêmö threaten (v) kìlõdërùbàhalê-mökusa sípakuru mö three n (number)êta mëêta threshold n ìloro iléìloro çnu õnà thrive (v) ÿe reregbilêrúgbèrú throat n õfunõnà õfun throb (v)lùmí hëlësô kúlú throne n ìtë ôba throttle n (car)êrô ìmökõ sáré through (adv)jaláti ìhà kan dé èkejì through (prep)nípa throughout (adv)jálêjálêyíká jákèjádò throughout (prep)jálêjálêyíká jákèjádò throw n sísôjíjùísòkò throw (v)sôjùfi sòkò thumb n àtànpàkò thunder n àrá thunderstorm n àgbàrá òjò Thursday n ijö kaàrún õsêàlàmísì thus (adv)báàyíbí irú èyíbáun tick n (insect)égbôn 191

ticket n ìwé ìjëwöìwé àmììwé ìgbàwôlé tickle n rínrín légínníègakeìgake tickle (v)rin légínní rín ní gànkè ticklish adj aláraìbalêkíkanraníkanra tide n (high)ìÿàn òkunìyô omi òkun tide n (low)ìÿàn òkunìsà omi okun tidy adj nímötótóìÿegíríìtúnÿefífínjú tidy (v) ÿe ìmötótóÿe gírítúnÿeÿafínjú tie n (competition) gbígba ipò kannà ní ìdíjé tie n (neck)aÿô êÿö tí ôkùnrin ma ndì mö ôrùntáì tie (v)dìsoÿe kókó tiger n àmõtëkùn tight adj háfúnle mö pinpin tighten (v)fàlemúleso le time n ìgbààkókòàsìkòìdayìí timeless (adj)láìnígbàláìní àkókòláíláíàìnípêkun timetable n àtç àkókò-iÿë timid adj níbêrùlójo tin n (container)pángolo tin n (metal)tánganran tiny adj kérékínúnÿín-nÿín tip n (money)êbùn owó tip n (point) ÿónÿóténtéoríka ògógoro tire n àárêagara tired adj láàrëêlágara tissue n (body)êyà ara tissue n (paper)ìwé fëlëfëlë àfiwé nkan title n oyéorúkôàmì ìdá nkan sötõoríkì to (prep)sí södõláti toad n õpõlö toast n (bread)àkàrà òyìnbó yíyan toast n (drink)õrõ ìwúrí toaster n êrô ìyan àkàrà òyìnbó tobaccco n ewée tábàkátabá today (adv)lóòníôjö òní toe n ômô ìka çsêêyà çsê 192

toenail n èkánná ômô ìka çsê together (adv)jùmõlákòpõlëgbëjöpêlú toilet n ìÿõÿöohun olóòrúùn fírífíríilé ìyàgbé toilet paper n takadá ìnùdíìnùdí tolerable adj fífaradà gbígbàtí ó ÿeé gbà bëêbéêjíjë-fún tolerance n ífaradàgbígbà tolerant (adv)gbàfúnjëfún tolerate (v)gbà jë-fúnfaradà toll n owó ibodèibodèìró agogo tomato n tòmátìohun õgbìn tomb n ìbòjiibi ìsínkúsàre tombstone n òkúta ìsàmì ìbòji tomorrow (adv) õlalöõla ton n òÿùwõn tone n (shade)àwõ tone n (voice)ohúnìró tongue n ahön tonight (adv)lálë yìí tonsil n kókó okùn ahöndùrõnàfun too (adv) (also)pêlú too (adv) (very)põjù tool n ohun ônà ohun èlò tooth n ehínerìgiõgàn toothbrush n èlò ìfôhín toothpaste n èlò ìfôhín toothpick n ìtahín gègé ìtahín top n (mountain)òkègongo-òkèÿónÿóténté top n (thing)õgô ìÿiré topic n orí õrõkókó õrõ torch n (flame)iná igi àtêbôpoògùnÿõ torch n (light)ètufu ináògùnÿõigi ìtanná torment n ìdálóróoróìyôlënu torment (v)dá-lóróyô-lënu tornado n êfufu nláìjì torso n ìbàdí tortoise n ìjàpáawun 193

torture n oró ìroraìdálóró torture (v)dá-lórófìyàjç toss v fi-sòkòbìsíwá-bìsëhìn total adj gbogbolákòótán totally (adv)pátápátálákòótánráúráú touch n ìfôwökànìmõìfôwöbà touch v kàntöfôwökànfôwöbàgbënulé sô touching adj kaniláramú ni lökàn tough adj (difficult)yileÿagídí tough (adj) (strong)lágbára toughness n yíyi tiÿantiÿanyíyilíleágídí tour n ìrìn àjò ìrìnkiri tourism (n)ìrìn àjò onífàájììÿòwò írìnàjò tourist n/f arìnrìnàjò onífàájì tourist n/m arìnrìnàjò onífàájì tournament (n)eré ìdíjéìjeìjàdù tow v fi okùn fà ôkö fà toward (prep)níìhásíìhásödõ towel n aÿô ìnuraaÿô ìnuwö tower n ilé ìÿö gígailé êÿö town n ìlúàwôn ara ìlú town hall n gbàngbà ìdájö ìlúilé ìpàdé àkóso ìlú toy n ohun ìÿiré ômôdé track n (mark)àmì track n (path)ìpa õnà track n (sport)ibi ìsúré ijéìpa õnà eré ijé track n (train)ojú irin track v tõ lëhìnlépasàmì sítôpatôpasê tractor n ôkõ okoôkõ ìdáko trade n òwòojà títàìÿòwòìtajà trade v ÿòwòtajàrajà trade show n ìpàdé oníÿòwòàÿehàn òwò ÿíÿe trader n oníÿòwòôlöjàalájàpá tradition n ìÿênbáyéìtàn àtôwödöwöòfin àtôwödöwöàÿà àtôwödöwö traditional (adj)àbáláyéàtôwödöwö 194

traffic n òwòôjà títì ôlökõ traffic jam n àfúnpõ õpõlôpõ ôkö sójú õnà tragedy n jàmbáõràn ìbínújë tragic (adj)lóróìbínújëládojúdé trail n (path) ipa õnà òde trailer n ôkõ gúngùn akërùtírélà train n ôkõ ojú irinôkõ-ilêôkõ èròrélùwéè train v (animal) tö train v (person) kö train v (sport) múra train station n ìdí ôkõ trainee n/f aköÿëômô ilé ìwé trainee n/m aköÿëômô ilé ìwé trainer n/f olùtö olùköaköni trainer n/m olùtö olùköaköni training n (job) kíkötítö training n (sport) ìmúrasílê iré traitor n oníkúpaniafinihànolófòfóóçlëtànõdàlêôlötê tram n ôkõ-ilê kékeré tramp n ìrìnalárìn kiriìrò çsê nílè bí a tí nrìn tranquilizer n ógùn ìmúni dàkëjë ògùn ìkunni lórun transaction n ìÿeêtö transfer v gbé láti ibì kan lô sí ibì kejìgbà löwö çnìkan fi lé çnìkejì löwö transfusion n fífún aláìsàn lëjêìfúnnilëjê translate v túnmõ túmõ translation n ìyírõpadà sí èdè míràn àtúmõìÿípò padà translator n/f àgbedègbëyõ translator n/m àgbedègbëyõ transmission n (car) êrô tí nmú mötò ayökëlë rìn transmission n (electric) êrô ìtànná transmission n (information) atàgbà transmit v (electric)rôta atàgbà transmit v (message)ta atàgbàrán láti ibì kan lô sí èkejì transparent adj mímö gaara dídán geere transport v ÿí kúrò nílùú yö rékôjáÿe àríyá 195

transportation n ìÿínípòpadáìkónilô sí ilê míràn trap n okùn dídçìdçkùntàkúté trash n ohun lásán trauma n ewu nlá travel v rìnrìn ìrìn-àjò traveler n/f èrò alárìnkiriarìnnà-àjòaràjò traveler n/m èrò alárìnkiriarìnnà-àjòaràjò tray n ôpönàtç treason n õtêìdàlêìdánràn-ìjôba treasure n ìÿúraôrõàlùmönì treat v fi egbògi fúnbá gbìròlòhùwà sí treatment n ìlòsíìlòìwàìwòsàn treaty n àdéhùnìpinnuìmúlê tree n igi tremble v miìwàrìrìÿe wàhálàgbõn trench n yàràihò trial n (court) ìpèlëjöìwádìí trial n (test) ìdánwò triangle n onígun mëêta tribe n êyàirú ènìàará tribute n owó-òdeõrõ ìwúnilóríìrántíìbúyìnfúnìfôpëfún trick n êtànèrúìwàkíwààgálamàÿa trigger n ìré bônirin ìrébôn trip n ìrìn àjò kúkúrúìÿìÿe ìkôsê troops n àwôn ômô-ogun trophy n ìkógunohun ìrántí ìÿëgunàmì ìÿëgun tropical (adj)ti ilê olórujíjçmö oru trouble n ìÿëìpönjúwàhálà ìyônuìjõgbõn làásìgbo trousers n ÿòkòtò gígùnÿòkòtò gbôrô trout n orúkô çja kan truce n ìdáwö ìjà dúró fún ìgbà kan truck n ôkõ akéròkêkë akërù true adj (correct)nítòótönídàájú true adj (genuine)lóòtõõ true (adj) (loyal) ÿòótöòyítöìwà ìÿòótö trumpet n ìpé-ogunìpèfèrè-ogunfèrè 196

trunk n (body) araara ohunkóhun trunk n (car) êhìn mötò ayökölë trunk n (case) àpótí trunk n (elephant) ôwö-ìjà erin trunk n (tree) ìtí igiìdí igi trust n ìgbëkêléìgbàgböìfaratìàwímayçhùnàwìn trust v gbójúlégbëkêlégbàgböfaratìgbáralégbàwìn trustee n/f olùtöjú ohun ìní õrõ tábí ilê trustee n/m olùtöjú ohun ìní õrõ tábí ilê truth n òtítöòdodo truthful adj kún fún òtítöçnití o sô òtítönígbçkêléláìÿèrú try n ìdánwò try v (attempt)dánwòÿe dánwò try v (court)gbidánwògbçjö tub n öpõn þlá tube n (pipe) ihò inú Tuesday n ijö kçta õsê tug boat n ôkõ èéfín tuition n owó ilé êköowó ìÿètöjú tulip n orúkô òdòdó kan tumble v ÿubúkôsê tumor n kókó ôlöyúnkókó àrúnmálúke tuna n irú çja kan tune n ìÿedédé ohùn orin, orin tune v tún dùrù tàbí fèrè ÿe tunnel n ihò ìsàlë ilë tí ökõ þ gbà köjà, ojú ëêfín table n tábílì, ìtëjú, ètò tablet n ohun ìkõwé, wàláà tack n ìÿó kékeré, àdèmölê kékeré tact n ôgbön, òye, ìmõ tactful adj lögbön êwë tactical adj ìfi ôgbön êwë gbé tactics n õnà ìjagun ní ilê tàbí lórí ókun tactless adv àìlögbön êwë tail n ìrù, apá êhìn ohunkóhun, ìparí tailor n aránÿô, oníÿõnà aÿô wíwõ, alágbàrán, télõ 197

take v (accept) gbà take v (capture) mú take v (carry) gbé take v (consume) jç tale talent tarnish talk tally teach team tear tedious teem teeth tell temper tempt tenant tend tend tender tense tent test thick, ki, nípôn, thief, olè think tire total turban n láwàní, ìwérí ìmàle turbine n êrô tí þ mú ñýkan yí, êrô àmúyí turbulence n ìÿe rúdurùdu turbulent adj ní rúdurùdu, oníyônu turkey n tòlótòlò turmoil n agara, ìrúsókè, ariwo 198

turn v (move) yí turn n (movement) ìyípadà, ìyí turn n (road) ìÿërí ojú õnà turn over v yípadà turnip n irú ohun õgbìn òyínbó kan turtle n awun, òkun awun, irú àdàbà kan tusk n ehín õgan, ehín erin tutor n/f olùkö, olùtö, aköni ní ìwé, aköni lëkõö tutor n/m olùkö, olùtö, aköni ní ìwé, aköni lëkõö tweezers n êmú twelve n (number) méjìlá, èjìlá twenty n (number) ogún, okòó twice adv lëêmejì, nígbà méjì, êêmejì twilight n wíríwírí ôjö, àfêmöjúmö, õyê twin n ìbejì, èjìrë twist v löpo twitch v já ra twitch n ìjára two n (number) méjì, éjì type v fi êrô kõwé type n (kind) irú, àpçrç type n (print) àwòrán, êdá ìwé kan typewriter n êrô ìkõwé typical adj aÿojú, bëê ni, tíí sábà rí bëê, bí ó ti þ rí typist n/f akõwé tíí fi êrô ìkõwé kõwé typist n/m akõwé tíí fi êrô ìkõwé kõwé

Uu udder n ômú çranko, ômú màlúù ugly adj burëwà, lábùkù, láìlëwà ulcer n egbò, ooju, ojuju tí þ rà ultimate adj tí ó gbêhìn, tí ó jìnnà jùlô, tí ó pin sí umbrella n agbòrùn, agbòjò 199

unarmed adj láìmúra ìjà, láìmúra ogun, láìdi ìhámöra ogun unauthorized adj láìní àÿç, tì a kò tíì fi àÿç fún unavoidable adj láìlèyêkúrò, láìlèyêsílê unaware adj láìròtëlê, lójijì, láìmõ unbearable adj tí a kò lè gbà, tí a kò lè faradà unbelievable adj áìgbàgbö uncertain adj láìdánilójú, láìlègbëkêlé, níyèméjì uncle (n/fa) arákùnrin bàbá uncle (n/mo) arákùnrin ìyá unclear adj láìdáÿáká uncomfortable adj láìrôrùn uncommon adj láìwöpõ, láìÿõpõ, láìÿegbà, kúgbà unconditional adj ti aláìwõn, láìkayelé, láìjëtiwíwõn unconscious adj láìmõ nínú, láìlérò unconsciously adv láláìmõ nínú, láláìlérò uncontrollable adj tí a kò lè kó ní ìjanu, láìlèkóníjanu under prep lábë, nísàlê undercurrent n èrò àìsôtí tí þ darí ìpinnu underestimate v ÿe àìkàkún underground adj ìsàlê ilê, abë ilê underground n (subway) ôkõ-ilê, ôkõ-abëlê rélùwe underline v fa ilà sí labë, sàmì ìfiyèsí õrõ **** undermine (v) pa ìpilê run, jìn lese, wà nísàlê underneath (adv) nísàlê, labë underneath (prep) abë underpass n õnà abë títì understand (v)mõ, yé, gbédè understandable (adj) ti mímõ, ti yíyé understanding (adj) ti òye understatement n àìwítán undertake (v) dáwölé undertaking n ohun ìdáwölé underwater (adj) lábë ominínú omi underwear n àwõtëlê 200

undesirable (adj) àìwunití kò wunití a kò fë ní undiscovered (adj) tí kò tí jágbön undivided (adj) láìpín, láìyanipa, lòdidi, ní píyeàìyà undress (v) bö ÿô bö-láÿô, börasílê, böra uneasy (adj) láìrôrùn, láìfôkànbalê uneducated (adj) láìlëkõö unemployed (adj) aláìníÿë löwöaláìníÿëlápá unemployment n láláìníÿë löwö uneven (adj) láìtëjúláìdögba unexpected (adj) láìròtëlêlójijìláìretíàkôsêbáêbùrúbú unfair (adj) láìtöláìÿòótõláìÿetàrà unfaithful (adj) láìÿòótõláìÿòdodo unfamiliar (adj) láìfaramöláìmõ láìmõláratí a kò mõ dáradára unfinished (adj) láìÿetánláìparíláìÿepé unfit (adj) (thing) láìyçláìtöláìwõ unfold (v) (paper) túÿí-sílê unforgettable (adj) láìlègbàgbé unforgivable (adj) láìlèdáríjìláìlèfijì unfortunate (adj) (person) láìlóríirelórí búburú unfortunately (adv) óÿeniláànúú unfriendly (adj) láìÿõrèláìÿeunláìÿojú rereláìnífê ènìà ungrateful (adj) láìmõreláìlöpë unhappy (adj) láìnínúdídùnláìní ànfàní unharmed (adj) láìpaláraláìléwu unhealthy (adj) láìníleraláìlera láìlágbára unification (n)ìÿõkanìdàpõìrëpõ uniform n aÿô çgbë kanìÿõkan unify (v)sô di õkanÿe-sökanÿe lökan unimaginable (adj)tí kò ÿeé ròtí kò ÿeë gbèrò unimportant (adj)láìwíwoláìÿe pàtàkì uninhabited (adj)láìjëgbígbé láìÿeégbé unintentional (adj) láìmõmöõÿe, àìpète union n ìdàpõ, ÿõkan, ìÿõkan, ìrëpõ çgbëìgbëyàwóìgbépõisopo unique (adj)làilëgbëlàilékejì unit n õkançnìkan unite (v) so-põdàpõÿõkan parapörëmö 201

united (adj) áso-põìdàpõìrëmö unity n sísopõdìdàpõrìrëmö universal (adj) àìÿebìkantí ó wöpõti ilè gbogboti gbogbo ènìà universe n ayégbogbo êdáàgbáyé university (n)ilé êkö gígayunifásítì unjust (adj)láìÿòótö unjustifiable adj ti a kò lè dáralé unjustified adj láìnídìí unkind adj láìnínúreláìÿeun láìÿojúrerení ìkà unknown adj láìmõàwámáridìí unlawful adj lòdì sófin unless (conj) bíkòÿepéàyàÿebí àfibíbóyáàfi unlikely adj láìjëbëê unload (v) (vehicle) sô çrù kalê unlock (v) (door)ÿífi kökörö ÿí unlucky adj láìlóríre unnatural adj lòdì sí ìwà êdá láìbá ìwà êdá muàbàmì unnecessary adj láìyçtí ó lè ÿe aláìní unpack (v)tú çrú unpleasant adj láìlàádùnláìwù unqualified adj láìlóyeláìní ìmõ unreal adj tí kì íÿe òtítöonítànjççlëtàn unreasonable adj lòdì sí ìrònútí kò wõ lójú unrest n àisimi unscrew (v)ÿí unsociable adj làíkëgbéàìtúraká sí ènìà unstable adj láìfi çsê múlêni riruláìmú ara dúró unsuccessful adj láìyege unsuitable adj làílyçláìbámu tí kò wõ unsure adj láìdánilójúláìlègbëkêléníyèméjì unthinkable adj láìÿeéròláìtöláìyç untidy adj wúru-wùru untie (v) tú until (prep) títí untrue adj irö unused adj láìlòtí a kò ìtí lò 202

unusual adj láìÿe nígbàkúgbà láìríbë nígàgbogbo unwilling adj láìní ìfëtìkõláìfëláìÿètaraláfekuÿe unwritten adj láìkõwétí a ò ko kö sílê up (adv)sókèlókè up (prep)lórí upon (prep)lórísórí upper adj lókèlékègajù ní ipòní õnà uprising n àìsimi ìlúõtêìkõ ìsìn amõnà upset (v) (person)dà-láàmú upstairs (adv)lókè upwards (adv)lókèsókè urge n rírõbíbêìtçnumö urge (v)rõbêtçnumösún lati ÿe nkan urgency (n)líleohun pàtàkìkíkánjúkánjú urgent adj lekunkunpàtàkì níkàánjú urine n ìtõ urn n kòtopóàgo rìbìtì onírin us pron wa use n ìlò ìhùsí use (v)lòhù-símú-ÿiÿë useful adj wúlòÿànfànílérè nílárí useless adj áìwúlòáìnílárí user (n/f)çnití ñlo ñýkan user n/m çnití þ lo ñýkan usual adj bí àtêhìnwá usually adv àtêhìnwá utensil n ohun èlò uterus n àpò ìyè ômô nínú oyún

Vv vacancy n àyè afòòfúrufú 203

vacant adj lófol'ásánláìrôpòÿófo vacate v parê, fi àyè sílë fún, sô di asán ÿe òfòfi ipò sílë vacation n (school) àyè ìsimiìdçwô iÿê vacation n (work)ìdçwô iÿêàkókò ìsimi díë lôwô iÿê vaccinate v bupá, kô naunba vaccination n ìbupánaunba vaccine n ìbupá, àjçrá naunba vacuum cleaner n êrô ìgbálê, ilé êrô ìfàmu ìdõtí ilé vagina n òbò, abë vague adj àìlêsënílëàìdúró íbìkanÿàìdájúÿàìhàn kedereÿíkiri vain adj lófolásánaláìníláríláìnídìí valiant adj akôni, nígbòyà, lágbára valid adj nípá validity n ágbáraipáágbára òfin valley n àfonífojì, àfo ilê, àárín òkè méjì valor n ìgboyà, ìwà akôni valuable adj níyelórí, lérèlórí, oníyebíye, lówólórí valuation n ìdíyeléìfowólé value n iyeiye owórírí iyì value v ìdíyelé valve n lêbê çnu ohun èlòawê kan nínú ilëkùn kíká van n këkê çrùôkö akérò vandalism n ìbàjê ohun ìní láìnídìí vanish v yô sálôfò-lôfê-lô di asándi òfo vanity n òfo, asán, ládòfoìgbéraga vapor n oruìkúku variable adj yíyípadàláìÿerúkannà variation n íyípadàìyàtö variety n onírúurúìyàtöàmúlùmálàökanköjökan various adj onírúurúöpölæpöláìdájú vary v yí-padàmú yàtöpàrö vase n ìgò tí a nfi òdòdó sí vast adj tótóbití ó gbilë ñlágbòròpö vault n (bank)iyàrá abç ilë ilé àfowópamôsí veal n çran ômô màálù vegetable n ewékoewébë ohun ögbín 204

vehicle n këkê veil n ìbojú vein n iÿan ëjë velvet n a«æ àrán vendor n olùtàôlôjàatajà ötà vengeance n ësanìgbësanìjçníyàöwun vent n ihòojú önà afêfêönà ìsálô ventilate v fê láfêfêjê kí afêfê fê síkéde ní gbangba ventilation n ìfêlafêfêìgba afêfê rereìkéde ôrô sí gbangba verb n õrõ ìÿe verbal adj fífçnusôti örö sísôtí a fi çnu sôníkìkì örö verdict n ìdájôìpinnu àwæn adàjô verification n ìfohùnsíìjêrìsííòtìtö verify v fohùn sílêrìsííòtìtö versatile adj «ípòpadàyí-padàáìdúró níbìkan verse n çsç ìwön tí a pín orí ìwé sí version n ônà ì gbôrö síìyípadà lédè kan sí èkejì versus prep tàbí, dípò vertical adj tí ó nà ró very adv púpönáàganjôjô veteran n (military)ògbó jagunjagun veterinarian n/f oníwòsàn çranko veterinarian n/m oníwòsàn çranko veto n agbára kíkö vibrate v gbönwà-rìrìjù sôtùún sósì vicinity n agbègbè, iìú ìtòsí àdúgbò victim n/f onífarapaçnití ñjíyá ìpaláraohun çbô victim n/m onífarapaçnití ñjíyá ìpaláraohun çbæ victory n ìÿëgun, ìborí view n àwòránìwò ìríèròìlámöràn village n ìletòabúlé vindicate v dá-láre, wê-mó, dábòbò vindictive adj gbígbësanlêmì ìgbësan vine n àjàrà ìtàkùn vinegar n ôtí kíkan vineyard n ôgbà àjàrà 205

vintage n ìgbà ìkórè àjàrààká èso àjàràògbólógbòó violate v bà jêpa-lárarú ÿë sí violation n ìbàjêìpaláraëÿë violence n ìwà-agbára, ìwà ipà, ìjà-agbára violent adj alágbáraìkà violin n èlò orin olókùn mêrin virgin n wúndíá, ômôge virtue n ìwà-örunà«çagbára virus n ohun àìmödaju tí nkó àrùn ran ni visa n ìwé ìwölú mírànfísà visibility n ìríran visible adj híhànríríÿílë vision n ìran àlà ojúran, ìÿìpàyaà visit n ìbëwò, ìkíni, ìkésíni, ìbojúwò visit v bë-wò, kíkésí visitor n/f àlejòabçniwòawoniakíni visitor n/m àlejòabçniwòawoniakíni visual adj ti ojú vital adj ti ëmítí wàláyëëyíyè vitamin n ògùn àjçsáraògùn ìfúnra lálàfíà vivid adj (description)hàn gbangba vocabulary n ìwé ìkójô ôrô ìwè gbédègbêyö vocation n ìpèi«ê voice n ohùn void adj (law) ÿòfòasán void n àlàfoàfo volcano n òkè oníná arú èéfínìrúkè òkè gígá volt n agbára mönömônô voltage n agbára mönömônô volume n (book)àpò-ìwéìwé volume n (size)öpö volume n (sound)ariwo voluntary adj àtinúwátinú-tinú tìfê-tìfê volunteer n/f çlêgbê iÿê tàbí ìsìn kanafaratôrç fún iÿê ìsìn kan volunteer n/m çlêgbê iÿê tàbí ìsìn kanafaratærç fún iÿê ìsìn kan vomit v bìpö-jáde 206

vote n ìbòìlohùnsíyíyànohùn vote v dìbò, lohun si, yàn voucher n çlêrìíìwé ëríìwè ërí owó sísan vow n ëjêìlérí ìfê vow v jê ëjêÿe ììérí ìfê vowel n fáwëlì voyage n ìrìn àjò ojú omi ìÿíkö vulgar adj ènìyàn lásán tí íÿe ti gbogbo ènìà ènìàkénìà aláìmö aláìlôwö vulnerable adj tí a lê ÿá-lôgbêtí a lè palára vulture n ìgún, àkàlà, gúnugún, arawo

Ww wages n owó iÿë, owó, õyà wagon n kêkë çrù waist n ìbàdí, ìdí wait v dúró, dúró dè, dúró tì, retí waiter n adúró tini, agbawó onjç, adìgbàró waiting room n àgbàlá ìdúró dè sì waitress n adúró tini, agbawó onjç, adìgbàró wake v jí, ÿe àìsùn, tají walk n ìrìn walk v rìn, fi çsê rìn wall n ògiri, ìgànná wallet n àpò onjç, àpò owó walnut n àwùsá òyìnbó walrus n irú çranko kan bí ìmàdò wander v rìn kiri, ÿìnà kiri, ÿáko want n (lack) àìní, àbùkù, òfò, àìtó want n (need) fífë, ìfë want v (desire) fë want v (need) ÿe àìní, fêfê-kù

207

war n ogun, ìjà ward n (hospital) wöõdù, yàrá gbañgba ilé ìwósán warden n olùÿô olùtôjú olórí ilé ëkô gíga alábò wardrobe n (cabinet) ilè ìpamú aÿô wardrobe n (clothes) aÿô wíwö warehouse n ilè ìpamô ôjà warm adj gbóná lôwôwô warmth n ìgbónáìtaraìfê warn v ÿe ìkìlõ fún warning n ìkìlõ warrant n (law)ìwé àÿç ìmúniìwé ìtìlêhìnìwé ìdánilójú ìwé ërí warranty n ìwé ìdánilójú warrior n jagunjagun ögajun ológun wart n wönwòn wash n ìwë fífö wash v wë, fö bô washable adj ÿeé wë ÿeé fösísôdi mímô wasp n agbön, õdç akô oyin waste n ahoroìdáhoroìparun ínádànù wasteful adj ìnádànùìnákúnàáyàpà watch n (guard) ëÿô ìÿô watch n (time) agogo ago watch v (look)wò-ran watch v (maintain) ÿe àkíyèsíbójútó watch v (observe) ÿô wò watchful adj níÿöôraÿíÿôtí ó fojúsílë watchman n olùÿôëÿôôdç water n omi water v fún ní omibomiwônbomirin waterfall n õÿõrö òjò, ìtàkìtì omi watermelon n èso bàrà watery adj ringbindin wave n (hand) ìjuwô wave n (water) ìrúmiìgbì omiìbilù-omi wave v juwó sí wax n ìdaôÿç etíìda oyinödà 208

way n önà ìrònà we pron àwa, a weak adj láìlágbáraaláìleraaláìsànláìnípáàárëë weaken v mú-rësô di àilerasô di aláìlágbára weakness n àileraáìlágbáraàìmókunàìnípáàárëë wealth n owó öröôlá wealthy adj lówólôröôlôrölônà weapon n ohun-ìjàohun-ogunohun ílò wear v wölò weather n ojú ôjôojú örunafêfê weave v hunwunwunÿôwun-okùn web n (spider)ìtakùnaláõtakùn wedding n ìgbéyàwóìsoyigi wedding ring n òrùka ìgbéyàwó Wednesday n ôjö kçrin õsê weed n koriko week n õsê, ôjö méje weekend n ìparí ösë weekly adj lôsösëlêkan lôsösë weep v ké sôkún dámijé weigh v wön gbé wòfi òÿùwön wön rësílëyëwò weight n ìwönòÿùwönìwúwo weird adj ÿabàmìÿàjèjì welcome n ìkíniàríyöìkí ayö fún àlejò well adv lálàfíàní dídá arareresuwöndédé well n köngaorísun omi west n ìwô-òrúnìhà yánmà western adj níhà ìwô-òrùn westwards (adv)níhà ìwô-òrùn wet adj rin, tutù whale n erinmiçja þlánlá wharf n èbúté what pron kíni?kínlá?èwo?èyítíohun tí whatever pron ohunkóhunèyíkíyìíèyíwùkóÿe wheat n àlìkámàôkà wheel n këkê 209

wheelbarrow n këkê ìkêrù wheelchair n këkê alágakëké arô wheeze v mí kankan when conj ìgbàtí when adv nígbàtínígbàwo? whenever (adv) nígbàkúgbà àní gbà where adv ibo? níbo? níbití wherever adv ibikíbiníbikíbi whether (conj)ìbáÿeyálà which pron/f èwo?èyítí which pron/m èwo?èyítí which adj tí èyítí which pron (neuter)èwo?èyítí while conj nìwön bí while n ìgbà àkókò whine n híhúkíkùn whine v húkékùn whip n ôrë, pàÿán, çgba whip v lúná lêgba whisker n kànàngóirun ërëkêirun ëtè whisper n örö jêjêörö kêlêkêlêòfófó whisper v sõrõ jëjë sõrõ këlëkëlë ÿòfófó fún whistle v súfèé whistle n (object) ìsúfèé white n funfun who pron tani? çnití whoever pron çnikêni whole adj lódidiní dídá ara wholesome adj dáradára ní jíjçpéyepíye whore n àgbèrèaÿêwóödôkô whose pron ti tani?ti ÷nití why adv ëêÿe?èétiÿe?nítorí kíni?kílóÿe?kíni ?ìdirë ëêtirí* wick n òwú ìtannáòwú fìtílà wicked adj búburúburú àìláanúìwà ìkà wide adj gbòròjìnnàfëníbòfëgëfëfëgbàràgàdà widespread adj ìtànkalëìtànká 210

widow n opó-bìnrin widower n opó-kùnrin width n ìbú ìbò wife n ìyàwó aya obínrin abilékô wig n irun tí a ÿe fún apárí àkçtë onírun àfôgbônÿeàmì oyè onídájô wiggle v rúnramira wild adj àìtùlójúbí ará igboasôsígbóti ìgbêçhànnà wilderness n aginjù ìgbê ijù wilful adj agídíaÿetinúçnimöômöÿe will n (desire) ìfêìwù will n (law) ìwé ìhágunàÿç willing adj ní ìfê sífífê willingness n ìfêìfê inúÿíÿe tìfêtìfê wilt v rômú rô win n ìÿëgun win v ÿêgun, borí jçgbàpa winch n (tool)ërô ìgbé çrù wíwo sókè wind n afêfêòyìëfúùfú wind v yíkàkákáwé windmill n êrô àfafêfê yí window n fèrèséojú afêfê windpipe n önà öfun windshield n (windscreen)fèrèsé ojú ôkö windy adj ti afêfêkìkì afêfêní afêfê wine n ôtí òyìnbóôtí èso àjàràwáìn wing n (bird) ìyê apá wing n (airplane)ìnapá ôkö òfúrufú wing n (car)apákan môtò wink n ìÿêjúdídijú bàìbàììfojúparê wink v ÿêjúdí ojú bàìbàìmójú kúrò winner n/f aÿëgun winner n/m aÿëgun winter n ìgbà òtútù wipe v nùnù wire n okùn onírin 211

wisdom n ôgbön, òye, ìmõ wise adj gbön, mòye, mõ wish v fë wish n ìfêìwù witch n àjë witchcraft n iÿç àjê oÿó with prep pëlúàtilôdöbáfidání within adv nínúti inú without prep lódelêhìn-òdeláìsí withstand v dúrótìkôju ìjà sídí-lônà dojúkôkôjú òdì sí witness n/f ëríçlêërí witness n/m êrí çlëêrí witness v jêëríÿelêërí wolf n ìkokò, kòrikò woman n obìnrin womb n inú wonder n ìyanuiÿê-ìyanuèmökísà wonder v ro\ò láìmö dájúdájúrò pëlú iyèméjì wonderful adj yanilênukún fún ìyanu níyànjú wood n igi igbó wooden adj onígi wool n irun àgùtànòwú word n örögbólóhùn kan work n iÿë workable adj (use)tí ó ÿeéÿe worker n/f òÿìÿêoníÿê worker n/m òÿìÿêoníÿê workshop n ilé ìÿônà world n ayéaráyé worm n kòkòròìdinaràn worn adj àlògbótí ó bàjê worried adj kúnfún wàhálàkúnfún àníyàn worry n wàhálàájòìnira àníyàn worry v ÿe làálàáÿe wàhálà worse adj burú jù worship n ìsìn iyìn oyè ôlá 212

worship v sìn bu ôlá fún foríbalë jôsìn worst adj burújùlô burú rékôjá worth n iyeìtôsíjámôiyì ìdíyeléìtôye worthless adj láìtóyeláìníye lóríláìnílárí worthy adj nítóyètóyçlókìkí wound n ôgbë, egbò wound v ÿá lögbë wrap v dìbòfi-wéfi-dì ró wreckage n ìbàjê ôkörírì ôkö wrench n rírôìré wrinkle n ìwunjô ìkíwejeìkátì wrist n ôrùn ôwö write v kôköwéhàntúrú writer n/f akõwé writer n/m akõwé writing n ìköwéìwé wrong adj ìÿìnàëbiìÿìÿe wrongful adj lásánláìnídìíláìjëbi

Xx xenophobia x-ray n àwòrán inú ara afêrô yà xylophone

Yy yacht n ôkõ ojú omi fún fàájì yard n (area) àgbàlá yawn n yíyán yawn v yán 213

year n ôdún, oÿù méjìlá yeast n ìwúkàrà, õÿê yell v ké ramúramù, bú, kô yellow adj pupa rúsúrúsú bí àwõ ìyeyè yes n (response) çn, bêë ni, òótö hçn-çn yesterday adv àná, lánàá yesterday adv àná, lánàá yet adv síbê, síbêsíbê, bí ó tilê rí bëê yield n èrè, êsan iÿë, ìkórè yield v (crop) so, múwá, san, yôdà yogurt n wàrà yolk n (egg) pupa çyin you pron (familiar) ìwô, ô, o you pron (formal) êyín, yín you pron (several) êyin young adj ÿômôdé, ÿõtún, ÿômôdan your adj (one person) tìrç your adj (several) tiyín yourself pron ìwô tìkararç, êyin tìkara-yín youth n (people) õdö, õdömôdé, èwe, õpêêrê youth n (time) èwe youthful adj ti õdömôdé, nígbà èwe

Zz zeal zebra n këtëkëtë abilà zero n (number) òfo zest zigzag n ségesège, wörôwõrô zinc n irin, tánganran zipper n ohun ìdè aÿô, sípù síìpù zone n igun kan nínú önà þlá márùn-ún ìpínlê ayé sí àmurë zoo n ilé þlá ìpamö àti ìfihàn onírúurú çranko 214

zoology n ëkö nípa ìgbésí ayé àti önà àwôn çranko

215