Wielka Gramatyka Języka Angielskiego.

WIELKA GRAMATYKA języka angielskiego dla początkujących i zaawansowanych TEORIA, PRZYKŁADY, ĆWICZENIA

400 zadań i ćwiczeń

£ltA

Spis freści W s tę p ..........................................................................................................................................................

1. P rzedim ki ..............................................................

.....................................................................

1.1. Przedim ek o k re ślo n y the ......................

„

1.2. P rzedim ek n ie o kre ślo n y a, an ..............

^

1 .3. Brak p rz e d im k a ......................................................................................... 2. R z e c z o w n ik i ......................................................................

^

19

2 .1 . Liczba m n o g a rze czow ników ............................... 2 .1 .1 . R zeczow niki p o lic z a ln e .................................

19

2 .1 .2 . Rzeczow niki n ie p o lic z a ln e

23

..............................

2 .1 .3 . Liczbo m n o g a rze czo w n ikó w o b c e g o p o ch o d ze n ia .......................................................... 2 7 2 .1 .4 . Liczba m n o g a rze czo w n ikó w złożonych ..............................................................................

28

2 .1 .5 . Rzeczow niki p o s ia d a ją c e tylko liczbę m n o g ą ...................................................................... 2 9 2 .2 . Rodzaj rze czo w n ika ................................................................................... 2 .2 .1 . T w o rze n ie ro d za ju żeńskiego ...................................

32 32

2 .3 . W y ra ż a n ie p rzynależności ...................................................................................................................... 3 4 2 .3 .1 . F o rm a dzierżaw cza z 's ............................................................................................................... 3 4 2 .3 .2 . K o n s tru kcja z o f ............................................................................................................................. 3 5 3 . C z a s o w n ik i ............................................................................................................................................................ 3 7 3 .1 . C za so w n iki — f o r m y ................................................................................................................................... 3 7 3 .2 . C za so w n iki p o s iłk o w e to d o , to b e , to have ................................................................................... 3 8 3 .2 .1 . C z a s o w n ik to d o ............................................................................................................................ 3 8 3 .2 .2 . C z a s o w n ik to be ............................................................................................................................ 4 2 3 .2 .3 . C z a s o w n ik to h ave ........................................................................................................................ 4 6 3 .2 .4 . to h a v e o ra z to h ave g o t ............................................................................................................. 4 8 3 .3 . C za s o w n ik i to d o o ra z to m a k e ........................................................................................................... 5 2 3 .4 . C za so w n iki fra zo w e ................................................................................................................................. 54 3 .5 . C za s o w n ik i z fo rm ą -in g lu b z b e zo ko liczn ikie m

........................................................................... 5 8

3 .5 .1 . C z a s o w n ik i + fo rm a -in g ........................................................................................................... 5 8 3 .5 .2 . C z a s o w n ik i + b e z o k o lic z n ik ...................................................................................................... 5 9 3 .5 .3 . C z a s o w n ik i + fo rm a -in g lu b

+ b e zo ko liczn ik (bez zm iany znaczenia) .................... 6 0

4 . P rz y m io tn ik i ............................................................................................................................................................ 66 4 .1 . P rzym iotnik — s to p n io w a n ie p roste i o p isow e .......................................................... 4 .1 .1 . S to p ie ń wyższy p rzym io tn ika

67

...................................................................................................... 6 7

4 .1 .2 . S to p ie ń najwyższy p rzym io tn ika ................................................................................................ 69 4 .1 .3 . S to p n io w a n ie n ie re g u la rn e ......................................................................................................... 7 0 4 .1 .4 . S to p ie ń niższy i najniższy ............................................................................................................. 71 4 .2 . Z d a n ia o k o lic z n ik o w e p o ró w n a n ia - than, a s... as, n o t so ... as, th e sa m e ... as ............. 4 .3 . K o le jn o ś ć p rz y m io tn ik ó w w z d a n iu

70

.....................................................................................................

5 . P rz y s łó w k i .............................................................................................................................................................. ^ 5 .1 . Przysłówek - fo rm a ................................................................................................................................... ^ 5 .2 . Przysłówek — ro la i pozycja w z d a n iu ................................................................................................ 5 .3 . S to p n io w a n ie przysłów ka ............................................................................................................. 5 .4 . K onstrukcje z cza so w n ika m i to lo o k , to fe e l itp ............................................................................... ^ 5 .5 . Przysłówek so .............................................................................................................................................. Hln n n r7 n tk u ia c v c h i z a a w a n s o w a n y c h

Z a im k i i o k re ś ln ik i .................................................................................. .............................................. 6 .1 .Zaimek o s o b o w y ........................................................................... ..................................................

O/ O/

6 .1 .1 . Zaim ek w funkcji podm iotu ........................................................ 6 .1 .2 . Zaim ek w funkcji dopełnienia .............................................................

.....

6.2. Zaimki i określniki d zie rża w cze .............................................. .......................................................

90

6 .3 . Zaimki i określniki ilościowe - kwantyfikatory ........................................

6 .3 . 1 . som e & ony' .................................................................. 6 .3 .2 . m ony & m uch ...........................................................................................

..

6 .3 .3 . (a) few & (a) lit t le .......................................................................................

^

6 .3 .4 . every & e a c h ...........................................................................................

^

6 .3 .5 . Inne określniki ilościowe .........................................................................

^

r

6 .4 . Zaimki nieokreślone .................................................................... 6.5. Zaimki p y ta jn e ...........................................................................

6 .6 . Zaimki i określniki rozdzielcze ................................................................ 6 .6 . 1 . either, n either & b o th ...........................................................................

^^

6 .6 .2 . another, the other(s) & other(s) ....................................................................

^Cjy

6.6.3 . Konstrukcje e ithe r.... o r... / n either... n o r... / bo/h... o n d .......................................

,03

6 .7 . Zaim ki w z a je m n e .......................................................................

, ,r

6 .8 . Zaimki zwrotne i emfatyczne ........................................................

i r

6.9. Zaimki i określniki wskazujące ............................................

- -

6 .10 . Zaimki względne .......................................................

,,

7 . P rzyim ki .............................................................. 7 .1 . Przyimki czasu ............................................................ 7.1.1. Przyimki on, ot, i n ......................................................

^

7.1.2. Przyimki for, s /n c e ................, .........................................

llg

7.1.3. Pozostałe przyimki czasu:from , to, u n til (till), after, b e fo re , w bile oraz during .... 120 7.1.4. Przyimek b y ............................................

...

7.2. Przyimki miejsca i kierunku ...............................

~,

19

7.2.1. Przyimki on, at, i n .............................................................................. 7.2.2. Przyimek to ..................................................................................

.

7.2.3. Inne pnryimki miejsca i ruchu: under, over, behind, next to “inside \tp. Z Z Z

7 o p

• ' rUC /•o . Przyimek bv'

PCSt' thrOUgil' iow ards' UP> dow n itp

.....................................

130 133

"8

7.4. Rzeczowniki z przyimkami .................................... 7.5. Czasowniki z przyimkami .............

,

...........................................................................

,

7.6. Przymiotniki z przyimkami ... ...................................................................................................... j, 8 . L ic z e b n ik i 145

8 2 t l a t f 9' 6wne " ,0,m y 1 ^ s t o s o w a n i a " ! ! " " ! ........................................................... M 9

!!::::!!!!!

8 .3 . S A D z , o W mol

156

9- Tryb ro zka zujący

157

9 1 ■Tryb rozkozujqcy w Czasownik 1«

....

W d lW

9 4 Kon r° zkaz,Ji':ic'' w przeczonioch Konstrukcja to d lo

p o c z q tk u iq c y c h

i z a a w a n s o w a n y ch

‘. .............................................................................

,5 9

..................................................................................... 159 be + t0 + bezokolicznik ” ......................................................................... I 6 U

¡

10. Czasy .................................................................................................................................................. 162 1 0 .1 . Czas teraźniejszy Present S im p le ................................

162

1 0 .1 .1 . F o rm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ........................................................................ 162 1 0 .1 .2 . Z a sto so w a n ie ................................ 10.2. Czas teraźniejszy Present C o n tin u o u s ......................................................................................... 169 1 0 .2 .1 . F o rm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ........................................................................ 169

]71

1 0 .2 .2 . Z a stoso w a n ie ..........................................................

1 0 .2 .3 . C za so w n iki, które nie występują w czasie Present C o n tinu o u s ............................... 1 74 1 0 .2 .4 . P o rów na n ie czasów Present S im ple i PresentC o n tinu o u s ........................................ 1 76 10.3. Czas przeszły Post S im ple .............................................................................................................. ] 79 1 0 .3 .1 . F o rm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ......................................................................... 179 1 0 .3 .2 . Z a s to s o w a n ie ........................................................................................................................... 182 1 0 .3 .3 . K onstrukcja used to ..............................................................................................................

187

10.4. Czas przeszły Past C o n tin u o u s ..................................................................................................... 189 1 0 .4 .1 . F o rm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ......................................................................... 189 1 0 .4 .2 . Z a sto so w a n ie .............................................................................................................

191

1 0 .4 .3 . P orów na n ie czasów Past S im ple i Past C o n tin u o u s .................................................... 192 10.5. Czas Present P e rfe c t......................................................................................................................... 195 1 0 .5 .1 . F o rm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ......................................................................... 195 1 0 .5 .2 . Z a sto so w a n ie (1) - fo r, since, never, ever,recently, la te ly ......................................... 197 1 0 .5 .3 . Z a sto so w a n ie (2) - ju st, alre a dy, yet.. .............................................................................. 2 0 2 1 0 .5 .4 . P orów na n ie czasów Present Perfect i Past S im p le ........................................................ 2 0 5 10.6. Czas Present P erfect C o n tin u o u s .................................................................................................. 2 0 8 1 0 .6 .1 . F orm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ......................................................................... 2 0 8 1 0 .6 .2 . Z a stoso w a n ie .......................................................................................................................... 2 1 0 1 0 .6 .3 . P orów nanie czasów Present Perfect i PresentPerfect C on tinu o u s ........................... 211 10.7. Czas zaprzeszły Past Perfect .......................................................................................................... 2 1 4 1 0 .7 .1 . F orm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ......................................................................... 2 1 4 1 0 .7 .2 . Z astosow anie .............

-............

215

10.7.3f. P orów nanie czasów Past Perfect, Present P erfect i Past S im p le ............................... 2 1 6 10.8. Czas Past Perfect C o n tin u o u s ....................................................................................................... 2 1 9 1 0 .8 .1 . F orm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ........................................................................... 2 1 9 1 0 .8 .2 . Z astoso w a n ie .......................................................................................................................... 2 2 0 1 0 .8 .3 . P o rów na n ie czasów Present Perfect C o n tinu o u s, Past Pefect C o n tinu o u s i Past P e rfe c t............................................................................................................................ 221 10.9. Czas przyszły F uture S im ple .......................................................................................................... 2 2 3 1 0 .9 .1 . F orm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ......................................................................... 2 2 3 1 0 .9 .2 . Z astosow anie .........................................................

225

1 0 .9 .3 . C zasow nik s h a ll ..................................................................................................................... ^ 2 5 10.10. K onstrukcja g o in g t o ..................................................................................................................... 2 2 7 1 0 .1 0 .1 . F orm a tw ierdząca, przeczenia i pytania ..........................

227

1 0 .1 0 .2 . Zastosow anie .............................................................................................................. ........ 1 0 .1 0 .3 . P orów nanie g o in g to i Future S im ple .......................................................................... 231 1 0 .1 0 .4 . W yrażanie przyszłości - p orów na n ie , pow tórzenie .................................................. 2 3 3

10 11. Czas przyszły Future C ontinuous ................................................................... 10.1 1 .1 . Forma twierdząca, przeczenia . pytania ............................................................. 1 0 .U .2 . Z a s to s o w a n ie .......................... ' " V _ " '.................. 10.11.3. Porównanie czasów Future S im ple . Future C o n tin u o u s ............................

.236 236

237 ..237

10.12. Czas Future P e rfe c t....................... •••••............_*...................................................................... 10.12.1. Forma twierdząca, przeczenia i pytania .................................................................

240 240

10.12.2. Zastosowanie czasu Future P e rfe c t..........................................................................

240

10.13. Czas Future Perfect C ontinuous ...................

242

10.13.1. Forma twierdząca, przeczenia i pytania ..................................................................... 242 10.13.2. Z a sto so w a n ie ......................................

242

10.14. Czasy - ćwiczenia podsum owujące ....................................................................................... 244 11. C za s o w n ik i m o d a ln e ........................................................................................................................... 2 ,0 11.1. Can, could, be obie t o .................................................................................................................24 7 11.2. May, m ig h t.......................................................................................................................................2 4 1

1 1 .3 . Must, have to ................................................................................................................................. 2 j4 11.4. M ustn't, needn't .............................................................................................................................. 257 11.5. Should, ought t o ............................................................................................................................ 260

1 1.6 . W ill ..................................................................................................................................................... 262 11.7. Czasowniki m odalne - ćwiczenia podsum ow ujące ............................................................... 26o

12. Następstwo czasów i mowa zależna .......................................................................................264 12.1. Następstwo c z a s ó w ....................................................................................................................... 264 12.2. Zdania twierdzące w mowie zależnej ....................................................................................... 267

2;^

12.3. Pytania w mowie zależnej .........................................................................................................

12.4. Tryb rozkazujący, sugestie, propozycje w m owie zależnej .................................................... 12.5. Porównanie aasow ników say oraz t e ll.....................................................................................2 3 12.6. Następstwo czasów i mowa zależna - ćwiczenia p odsum ow ujące ..............................

13. Strona bierna .............................................................................................................................. 2/6 13.1. Tworzenie strony biernej czasów prostych ............................................................................... 2 o 13.1.1. Strona bierna czasu Present S im p le ............................................................................... 2. S 13.1.2. Strona bierna czasu Past Sim ple ..................................................................................... 230 13.1.3. Strona bierna czasu Future S im p le ................................................................................ 284 13.2. Tworzenie strony biernej czasów ciągłych ..............................................................................

-2

13.2.1. Strona bierna czasu Present C o n tin u o u s ......................................................................

^

13.2.2. Strona bierna czasu Past C ontinuous ........................................................................... ■^ 13.3. Strona bierna going to .................................

..................... 291

13.4. Tworzenie strony biernej czasów p e rfe c t................................................................................. 293 3.5. Strona bierna, zastosowanie czasowników say, believe, suppose itp .............................. ■ ' 13.6. Czasownik get + imiesłów .................................. ..................... 29 1 3 7 . Strona bierna - ćwiczenia podsum owujące ........................................................................... 298 14. Zdania warunkowe ............... 2°9 14.1. Zdania warunkowe - typ zerowy ...................

300

14.2. Zdania warunkowe - typ pierwszy

302

14.3. Zdonia w a ru n k o w e -ty p d r u g i 14.4. Zdania warunkowe - typ trzeci ......... 14.5. Zdania warunkowe m ieszane

Zd0ni0 " 0,JnliO,ve 1 " 6

..............................................................

304 306

..............................................................................

306

sPó inikam i: in ćosej s u p ^ s e , p ro v id e d itp 7 7

dlo pocxqtkujqcych i zaawansowanych

! l '' ^

14.7. K onstrukcja unless .....................

^

3!2 4

14.8. Z dania z czasownikiem wish ................. 14 9. Konstrukcja if o n ly .........................

1 4.1 0 . Z d an ia w arunkow e - ćwiczenia podsum owujące ................................................................3 1 6

15. Z da n ia p rz y d a w k o w e ...............................

217

15.1. Zaimki w zględne w zdaniach przydawkowych who (whom ), which, that, w h o s e

317

15.2. Inne spójniki w zdaniach przydawkowych where,why, w h o f.............................................. 321 15.3. Z dania przydaw kow e d e fin iu ją c e .....................

322

15.4. Z dania przydaw kow e niedefiniujące .........................................................................

323

16. Inne z d a n ia p o d rz ę d n e .......................................................................... 16.1. Szyk zdania ..........................................................................................................

326

326

16.2. Z dania o ko liczn iko w e czasu ..................................................................................................... 3 2 9 16.3. Z dania okoliczn iko w e miejsca .................................................................................................. 331 16.4. Z dania okolicznikow e sposobu ................................................................................................ 332 16.5. Z d an ia okolicznikow e celu ........................................................

334

16.6. Z dania o ko liczn iko w e skutku (wynikowe) ............................................................................... 3 3 6 16.7. Zdania okolicznikowe przyzwolenia:though, although, however, despite, in spite o f

338

16.8. Z dania z I'd rather, y o u 'd b e tte r ............................................................................................. 3 4 0 16.9. Z d an ia z It's high tim e ................................................................................................................ 342 16.10. K onstrukcja there is / there a re ............................................................................................. 344 1 6.1 1 . Q u e stio n tags ............................................................................................................................. 346 1 6.12. Echo questions ........................................................................................................................... 3 4 8 1 6 .1 3 . So d o I, N e ith e r d o I ................................................................................................................... 349 16.14. Inwersja czasownika .................................................................................................................. 351

Klucz do ćw iczeń .......................................................................................................................................... 354 Lista cza so w n ikó w n ie reg u larnych ........................................................................................................ 3 8 5 Indeks ...................................................................................................................................................... 32,3

dla poczqtkuiqcych i zaawonsowanych www iezykiobce.pl

WIELKA G R A M A TY KA JĘZYKA A N G IE L S K IE G O

.W ie lk a

g ra m a ty k a

ję z y k a

a n g ie ls k ie g o

d la

p o c z ą tk u ją c y c h

i za a w a n so w a n ych Teorj

p rz y k ła d y , ć w ic z e n ia " to napisany przystępnym językiem podręcznik z licznymi ćwiczeniami, ob|aśn 0 r °/ zagadnienia gramatyczne języka angielskiego. Książka jest adresowana do wszystkich uczących'? języka angielskiego, pragnących usystematyzować i pogłębić swoją wiedzę o współczesnej gramatyk tego języka. O m ów ione zagadnienia są przydatne dla początkujących, średnio zaawansowanych Oro[ zaawansowanych. Nasza publikacja została przygotowana z myślą zarówno o tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z językiem angielskim , jak i tych, którzy przygotowują się do egzaminów językowych: egzaminu dojrzałości, FCE, CAE lub TELC, a także studentach pierwszego roku ong|jsfy| • W hite House (Rial, D o n ), the G lo b e (teat, G lobe), lh e Smithsonian Institution.

the British Museum. U w a g a ! Wyjątek stanowi: Covent G arden; .

przed nazwami dzienników: the W a rsa w Voice, the Los Angeles Times, the le d e p .n d .n t.

.

przed nazwiskami, które odnoszq s i, do calei rodzin,: the Brow ns (rodzina B ro w n *» );

i

1. P R ZE D IM K I

■

przed nazwiskami sławnych osób, dla podkreślenia konkretnej osoby: I saw Brad Pitt w h ile I w as in Paris on ho lid a y. Really? The Brad Pitt? - Podczas wakacji w Paryżu w idziałam Brada Pitta. N apraw dę? Tego Brada Pitta? (tego znanego aktora?)

Inne zasady użycia przedim ka the: ■

przed przedm iotam i, zjawiskami unikalnym i, jednostkowymi, na przykład: the sun (słońce), the moon (księżyc), the Bible (Biblia), the BBC;

■

przed nazwami instrum entów muzycznych: The violin is my fa vo u rite instrument. - Skrzypce to mój ulubiony instrument.

I play the piano. - G ra m na pianinie. ■

w wyrażeniach takich jak: in the night (w nocy),

in the m orning (rano),

in the week (w ciągu tygodnia),

during the week (podczas tygodnia),

on the ra d io (w radio),

on the phone (przez telefon),

in the m iddle (po środku),

to the theatre (do teatru),

at the beginning (na początku),

at the end (na końcu),

in the sky (na niebie),

in the arm y (w wojsku),

in the city centre (w centrum miasta),

a house in the country (dom na wsi),

in the cinema (w kinie),

the same shirt as yesterday (ta sama koszula, co wczoraj), the sooner the better (im wcześniej, tym lepiej); ■

szczególne użycie th e dotyczy rzeczowników, przed którymi przedimek ten z reguły nie występuje, jednak można go użyć w pewnych kontekstach dla podkreślenia. Na przykład, według zasady, nie stosujemy przedimka przed nazwami dni tygodnia, może on jednak pojawić się w takim zdaniu:

N ow I remember, it was the Saturday when Jane came to visit. - Teraz pamiętam, to była ta sobota, kiedy Jane przyjechała w odwiedziny.

-ii —

i

jria w n n s o w c irtv c h

W IE LK A G R A M A TYKA JĘZYKA A N G IE L S K IE G O

1.2. Przedimek nieokreślony a, an Przedimek nieokreślony a , in d e fin ite a rtic le , stosowany jest przed rzeczow nikam i w liczbie pojedynczej zaczynającymi się od spółgłoski (lub sam ogłoski w ym aw ianej ja ko sp ó łg ło ska ), na przykład:

a desk (biurko), o dog (pies), a ticket (bilet), a hospital (szpital),

a w in d o w (o k n o )' a b a 9 (torba)' a flo w e r (kwiat), a uniform (m undur) / ’ju:.m.fo:m/.

Przed rzeczownikam i zaczynającym i się od sa m o g ło ski oraz od n ie m e g o „h

użyjemy przedimka an,

na przykład:

an egg (jajko),

an apple (ja b łko ),

an airport (lotnisko), an honour (zaszczyt),

an hour (godzina), an heir (sp a d ko b ie rca ).

Przedimka nieokreślonego użyjemy w opisanych poniżej kontekstach: ■

przed rzeczownikiem , który jest w sp o m n ia ny po raz pierwszy i nie wskazuje na żaden konkretny, określony obiekt, na przykład:

This is a b ook. - To jest (jakaś) książka.

I d o n 't have a car. - N ie m am sa m o ch o d u , (ja kie g o ko lw ie k, ża dn e g o) There's a man outside the house. - Przed d o m e m jest (jakiś) mężczyzna. ■

przed rzeczownikiem odnoszącym się do reprezentanta pew nej g ru p y zjawisk, zwierząt czy

p rz e d m io tó w ,

m .in. przed rzeczownikam i będącym i nazwą za w o du , na przykład:

A w h a le is a m am m al. - W ie lo ryb jest ssakiem. V o lle y b a ll is a team sport. - Siatkówka jest g rą zespołow ą. Ju p ite r is a planet. - Jupiter jest planetą. M a rk is a teacher. - M a rk jest nauczycielem . ■

z rzeczownikam i odnoszącym i się d o ilości, ciężaru, czasu, w znaczeniu „je d e n ", na przykład:

a kilo o f stra w b errie s ([jeden] k ilo g ra m truskaw ek), a thousand pounds ([¡eden] tysiąc funtów ), a d o ze n eggs ([¡eden] tuzin jajek);

■

przed rzeczownikam i poprzedzonym i p rzym io tn ikie m , na przykład:

M a ry has a b e a u tifu l dress. - M a ry ma p ię kn ą sukienkę. There is an interesting p ro g ra m m e on TV to n ig h t. - Dziś w ieczorem w telewizji jest ciekowy p ro g ra m .

W h a t a wonderful surprise! - C o za w sp a n ia ła n ie spo d zia nka !

Przedimka nieokreślonego nigdy nie użyjem y ■

z rzeczownikami w liczbie m nogiej:

bags (torby), tickets (bilety), w indow s (okna); .

z rzeczownikami niepoliczalnym i, czyli takim i, które nie m ają liczby mnogiej:

money (pieniądze), cheese (ser), inform ation (informacje); ■

przed nazwami własnymi:

This is Jane. - To jest Jane. ■

przed nazwami posiłków:

I'm having breakfast. - Jem śniadanie. *lnne użycia przedim ka nieokreślonego: ■

z określeniami częstotliwości, cen, prędkości, na przykład:

once a w eek (raz w tygodniu), two pounds a kilo (dwa funty za kilogram ), 50 kilometres an hour (50 kilom etrów na godzinę); ■

przed im ionam i własnymi, w znaczeniu „podobny do", często ironicznie, na przykład:

It's time she realised she is not a M adonna. - Najwyższy czas, żeby zdała sobie sprawę z że żadna z niej M adonna. ■

przed im ionam i własnymi w odniesieniu do dzieł sztuki, zazwyczaj obrazów:

Are you sure this is a Picasso? - Jesteś pewien, że to obraz Picassa? ■

przed im ionam i własnymi, w znaczeniu „jakiś", na przykład:

There is a M r Smith on the phone to you. - Dzwoni do ciebie jakiś pan Smith.

Ć W IC Z E N IA

Dopisz do w yra zó w o d pow iedni przedimek a, an lub the: hour

a ........

1.................

h c........

m ....... ......country n ........ ......West

d ........

o ..............

Kennedys

e........

P........

armchair

f

q ..................... university Netherlands r......... s...............orange

9 .............. ...... heir h i i. ... ...... United Kingdom i........ k www.jezykiobce.pl

t .........

Royal Theatre

u ........

Ukraine

d,a P a r k u j ą c y c h i zaaw ansow anych

WIELKA GRAMATYKA J Ę Z Y K A A N G I E L S K I E G O

U z u p e łn ij w y r a ż e n ia o d p o w ie d n im i p r z e d im k a m i a , a n lu b th e . o ....................best stu de n t in o u r class

h ..................... d oze n a p p le s

b ....................k ilo o f o ra n g e s

i.......................w es*

c . 5 0 m ile s ..................h o u r

j.

2 e u r o s .................. k ilo

d . o n c e ................w e e k

k.

i n ...................m id d le

e ................... o n ly person I like

I.

i n .................sky

f .....................m a n I love.

m. o n ....................ra d io

g ................... m ost expensive c a r

n ........................ th o u sa n d p o u n d s

P o la n d

U z u p e łn ij z d a n ia o d p o w ie d n im i p r z e d im k a m i a , a n lu b th e : a. There i s ................. pen on the desk. Is it yours? b. Paul i s ................. best student at o u r school. c ....................French d o n 't l i k e ..................English. d. I've b o u g h t ............... b ea u tiful new dress. e. Let's g o t o ................. cinem a to n ig h t. f.

W e g o sw im m ing o n c e ................. week.

g. An e a g le i s ................. bird. h. I alw ays have coffee i n ................. m o rn in g . i.

M y b ro th e r is i n ................. arm y.

j.

Let's b u y ............... kilo o f apples and m a k e

a p p le pie.

W y b ie r z p r a w id ło w ą o d p o w ie d ź : a. W h o i s .................boy M a rk is talking to? a. the

b. a

b- Jim i s ............... only person here w ho speaks Spanish. a. the

b. a

c. Look, I h a v e ............... new bag! a. the

b. a

d. D o you have to w e a r .................u niform a t school? a. a b. an e. He was driving to o fast, a b o u t 1 0 0 k ilo m e tre s a. the b. an P ,ł w a s ...............worst day o f my life. a. the b. a g.

Is th e r e .............. post office near here? a. the b. a

h. The peaches are I euro o a '•

|wkq

używana jest konstrukcja z łącznikiem of, zwłaszcza z takimi wyrażeniami jak b e g in m n g (początek),

end (koniec), to p (szczyt), b o tto m (dno), fro n t (przód), b a c k (tył), m id d le (środek), side (strona), na przykład:

the title of the book (tytuł książki), the buttons o f the jacket (guziki kurtki), the amount o f money (ilość pieniędzy).

Uwaga! W wyjątkowych kontekstach możliwe jest zastosowanie D ouble G e n itiv e , czyli równoczesne użycie formy dopełniacza 's oraz of, w znaczeniu „jeden z , na przykład: This is John, a friend of my brother's. - To jest John, jeden z kolegów m ojego brata.

»skach

wa, na

lożemy

^

|Q*ykiobce pl

dla początkujących i zaaw onsow anych

35

W I E L K A G R A M A T Y K A JĘ Z Y K A A N G I E L S K I E G O

Ć W IC Z E N IA

Przekształć w yrażenia, aby użyć form y dopełniacza s:

3J b. the house of my parents

.......................

c. the house of Tom and M ary

......................

d. the house of d o cto r M ille r

.......................

e. the house o f James

.......................

f.

Czas

Form Formc

the house of my brother's friend .......................

dla w<

g. the house of my sister-in-law

......................

h. the house of the Browns

.......................

i.

the toys o f the kids

.......................

w W

j.

the toys of James and M onica

......................

W

często

I V

Uzupełnij zdania podanymi rzeczownikami: front side

Formc

end

bottom

a m ount

p u rp o se

back

Forma

middle

*op

b e g in n in g

Zasady

a. In England you drive on the le f t .................................. o f the road.

He

b. A wrack full of golden coins was found a t t h e ................................... o f the sea

Shi

c. The mountaineers left a flag o n .................................. Qf the m o u n ta in . d. After the plane crashed, the survivors were left in t h e ..................................Qf the desert.

Forma

e. The main character gets killed at the v e ry ...................................o f the b o o k

Forma z

.. ............................. colleagues.

our conference, I w o u ld

like to

in tro d u ce

my distinguished

C o n tin I arT

She

...............................o f o u r meetin9 is to discuss next year's budget. observing everybody.

^ ^

r° ° m '

^ ^

We

d ° ° r' ,her6 W° S a susPicious lo o kin 9 m° n

Forma 4 Formę cz w ty lista

Forma Forma natomic m.in. w

I ha We

Czasowniki Verbs 3.1. Czasowniki - formy___________________ Czasownik w języku angielskim przyjmuje pięć głównych form.

Forma 1 - form a podstaw ow a / bezokolicznik Forma podstawowa pokrywa się z bezokolicznikiem, in fin itiv e , i jest używana w czasie teraźniejszym prostym dla wszystkich osób, oprócz trzeciej osoby liczby pojedynczej. To także forma trybu rozkazującego. Bezokolicznik często występuje ze słówkiem to.

write (pisać) W e write letters. - My piszemy listy. W rite ! - Pisz! lub Piszcie! I want to w rite a letter. - Chcę napisać list.

Forma 2 - forma z końcówką -s lub -es Forma z końcówką -S lub -e s to forma trzeciej osoby liczby pojedynczej czasu teraźniejszego P re s e n t S im p le . Zasady wymowy i pisowni tej formy są omówione w rozdziale poświęconym temu czasowi.

He washes the car. - O n myje samochód. She does her hom ework. - O na odrabia pracę domową. Forma 3 - forma z końcówką - in g Forma z końcówką - in g to tak zwany imiesłów czasu teraźniejszego, g e ru n d . Używany jest on w czasach ¡stinguishec

C ontinuous. Zawsze wskazuje na czynność, która jest niedokonana, w trakcie wykonywania. I w rjting , _ Piszę. She was cleaning the house yesterday. - O na wczoraj sprzątała dom. We have been w aiting since 2 o'clock. - Czekamy od drugiej.

coking

Forma 4 - form a czasu Past S im p le (z końcówką -e d lub form a nieregularna) Formę czasu przeszłego Past S im p le z końcówką -e d przybierają czasowniki regularne. Reguły pisowni i wymowy tej formy są omówione w rozdziale poświęconym temu czasowi. Czasowniki nieregularne mają w tym czasie zupełnie inną formę, zwaną potocznie „drugą" formą z tabeli czasowników nieregularnych. Pełna lista czasowników nieregularnych znajduję się na końcu książki, a jej zastosowanie omówione jest w rozdziale poświęconym czasowi Past S im p le . I worked oil day. - Pracowałam cały dzień.

We went to the zoo on Saturday. - W sobotę poszliśmy do zoo. Forma 5 - forma imiesłowu biernego p a s t p a rtic ip le Forma imiesłowu biernego, p a s t p a rtic ip le , to dla czasowników regularnych forma z końcówką -e d , natomiast dla nieregularnych, „trzecia" forma z tabeli czasowników nieregularnych. Forma ta używana jest m.in. w czasie P re se n t P erfect oraz w stronie biernej. I have finished redecorating the house. - Skończyłam remont domu.

We have bought some new furniture. - Kupiliśmy nowe meble. The windows were cleaned yesterday. - O kna zostały wczoraj umyte. The Browns7 house was sold last week. Dom państwa Brown został sprzedany w zeszłym tygodniu. www iezykiobce.pl

d la poczqfku|qcych i zaaw ansow anych

37

-a

3.2. Czasowniki posiłkowe to do,

be, to

^

W ięzyku a n g ie lskim w ystępują czasowniki posiłkow e ( a u x ilia r y v e rb s ). Sq to : to d o (robić, w y k o n a ­

ł o b e (być) oroz to h a v e (mieć). Sq one niezbędne d o tw orzenia form pew nych czasów lub niektórystru ktu r gram atycznych.

C zasow niki

posiłkow e

nie

m oją

w łasnego znaczenia, występują z ¡nn^T

czo sow n ikie m , który n a d a je zdaniu treść. Pełnią one tylko fu n k c ję p o m o c n ic z ą .

3.2.1. Czasownik to do Poniżej przedstaw iono fo rm y czasownika to d o (robić, wykonywać) w p o szcze g ó ln ych czasach oraz ¡ego zastosow anie w funkcji czasownika posiłkow ego.

C zas te ra ź n ie js z y P re s e n t S im p le Z d a n ie tw ierdzące: 1 / you do

we / you / they d o

he / she / it does

Przeczenie: 1/ you d o not (d o n 't)

we / you / they d o not (d o n 't)

he / she / it does n ot (d o e sn 't)

Pytanie:

D o 1/ you?

Do we / you / they?

D oes he / she / it?

C za s p rz e s z ły P a s t S im p le Zdanie twierdzące:

1/ you d id he / she / ił d id

we / you / they d id

3. C Z A S O W N I K I

Przeczenie:

1 / you d id not (d id n 't)

we / you / they d id not (d id n 't)

he / she / it d id n o t (d id n 't)

Pytanie:

Did 1/ you?

Did we / you / they?

Did he / she / it?

W czasach C o n tin u o u s czasownik to d o przybiera form ę d o in g , natom iast w czasach P erfect - form ę

done. Billy is doing his hom ew ork now .

Billy odrabia teraz pracę dom ow ą.

W h a t w ere yo u d o in g last night?

C o robiłeś wczoraj w nocy?

I've done my best to help him.

Z ro b iła m wszystko, co w mojej mocy, aby mu pom óc.

Czasownik to d o w swoim podstawowym znaczeniu „ro b ić, wykonywać" występuje we wszystkich czasach, a w pytaniach i przeczeniach wraz ze swoją form ą czasownika posiłkowego.

I do my hom ew ork every day.

C odziennie odrabiam pracę dom ow ą.

W h a t do they do on Friday evenings? W h a t is Tom d o in g in the basement?

C o oni robią w piątkowe wieczory? C o Tom robi w piwnicy?

I d id n 't do it! N ie zrobiłam tego! First I w ill d o the laundry, then I'll go shopping. - N ajpierw zrobię pranie, potem pójdę na zakupy. Formy do, does oraz d id występują jako czasowniki posiłkowe w pytaniach oraz przeczeniach w czasach

Present S im ple oraz Past Sim ple. Szczegółowe zasady ich użycia zostaną om ów ione w rozdziałach poświęconych tym czasom. O to przykłady:

Do you smoke? N o, I d o n 't.

Palisz?

Nie, nie palę.

Did you know it's her b irth da y today? Really? I d id n 't know that.

Czy wiedziałeś, że dziś są jej urodziny?

Naprawdę? Nie wiedziałem.

Czasownik to d o stosowany jest też w przeczeniach w trybie rozkazującym dla drugiej osoby liczby pojedynczej i m nogiej:

D on't go therel Nie idź tam! lub N ie idźcie tam! D on't open that w in d o w i Nie otwieraj tego okna! lub Nie otwierajcie tego okna! Używany jest również w form ach emfatycznych, dla podkreślenia czegoś. W przeczeniach zazwyczaj w formoc h pełnych, nią skrócony« h:

I do like you. Naprawdę cię lubię. W e d id flO t break the w indow . Naprawdę nie zbiliśmy okna.

i _i

i

.lin nor zntkuiocvch i

zaaw ansow anych

39

a. read

b. reading

o. seen

b. see

a. h a ving

b. have

a. w atched

b. watch

a. e atin g

b. eat

a. w ashing

b. washes

a. w ere

b. be

a. eating

b. eaten

a. w o rkin g

b. w ork

a. g o in g

b. go

a. m et

b. meet

a. to go

b. going

Zamień zdania na przeczenia: a. I like jazz.

...................................................................

b. My mother likes horses.

...................................................................

c. We had a w onderful summer.

...................................................................

d. Peter works in a bank.

...................................................................

e. It rained all day.

...................................................................

f. This bag belongs to Mary.

...................................................................

g. We play tennis very well.

...................................................................

h. James broke his leg on holiday.

...................................................................

i. This soup smells delicious.

..................................................................

j.

...................................................................

M ike does his hom ew ork after school.

k. We did our shopping at the market yesterday...................................................................... I. James bought a new house.

...................................................................

Z ada j p /ta n ie zam knięte (w ym agające o d p o w ie d zi tak / nie) do poniższych zdań: a. M ary likes coffee.

..................................................................

b. We won the lottery.

..................................................................

c. You have a younger brother.

..................................................................

d. They work in a big company.................................. .................................................................. e. Peter smokes a lot.................................................... .................................................................. t.

We had a good time at the concert..................... ..................................................................

g. M ark does a lot o f sports....................................... .................................................................. h. We did our shopping yesterday............................. .................................................................. ¡. It rains a lot in Seattle............................................. .................................................................. j. They built a new hotel in the city centre. .................................................................. k. Jane likes French movies........................................ .................................................................. I. My mum does the laundry twice a week............. ............................................................ *—■

3. C Z A S O W N IK I

U zupełnij p yta n ia form q do, do e s lub did:

Q

a. W h e re .......................you go on your last holiday? b. W h e r e .......................your father work? c. W hat t im e .......................the film start? d. W h y .......................you call me at 1 a.m .? e. W h a t ...................... your son like the most? f.

H ow

they usually travel to work?

g. W h a t

you do in your free time?

h. How o fte n .......................he go to the cinema? i. W h a t j.

you get fo r your birthday last year?

How many b o o k s .....................you have?

Zamień tryb ro zka zu ją cy na przeczenia: a. Close the w indow !

..............................................

b. G o there!

..............................................

c. Eat your breakfast!

..............................................

d. Do your hom ew ork!

..............................................

e. Turn off the TV!

..............................................

f.

..............................................

Invite him to o u r party!

g. Feed the d og !

..............................................

h. Play the piano!.................................... ..............................................

Q

Przetłum acz z d a n ia na język angielski, używ ając form em fatycznych: a. Napraw dę tego nie zrobiłem !

..............................................

b. Znam odpow iedź!............................................................................. c. Jim zadzwonił do mnie!

..............................................

d. Napraw dę go nie lubię!.................... .............................................. e. Napraw dę nic nie widzieliśmy! f.

..............................................

Rzeczywiście mam kilka pytań.......................................................

g. Rzeczywiście wydawał się trochę

..............................................

zdenerwowany. h. Nie chcę brać w tym udziału!

www ¡pyulfinłirr* nl

..............................................

d lo poczcjlkuiqcych i zaaw ansow anych

41

3 .2 .2. Czasownik to be P oniżej fo r m y czasow nika t o b e (być) o ra z je g o z a s to s o w a n ie w fu n k c ji c z a s o w n ik a p o s iłk o w e g o .

C z a s te ra ź n ie js z y P r e s e n t S im p le

Z d a n ie tw ierdzące: 11 am (I'm )

ja jestem

we a re (w e 're )

my jesteśmy

ty jesteś

you a re (y o u 're )

wy jesteście

on / ona / o n o jest

they a re (th e y 're )

o n i / o n e sq

you a re (y o u 're )

1 he / she / it is

| (h e 's / she's / it's) Przeczenie:

1 am not

we are not (a re n 't)

you are not (aren't)

you are not (a re n 't) they are not (a re n 't)

| he / she / it is not (isn't)

Pytanie:

A m 1?

A re we?

A re you?

A re you?

Is he / she / it?

A re they?

Czas przeszły Past S im p le Z d an ie twierdzące:

1 w as

ja byłem, byłam

you w ere

ty byłeś, byłaś

he / she / it w as

on był, ona była,

we w e re

my byliśmy, byłyśmy

you w e re

wy byliście, byłyście

they w e re

oni byli, one były

ono było

Przeczenie:

w as not (w asn't) you w ere not (w e re n 't) he / she / it was not (w a sn 't)

we w e re not (w e re n 't) you w e re not (w e re n 't) they w e re n o t (w e re n 't)

3. C Z A S O W N I K I

Pytanie:

Was 1?

W ere we?

W ere you?

W e re you?

Was he

W e re they?

she / it?

W czasach C o n tin u o u s czasownik to b e przybiera form ę b e in g , natom iast w czasach P e rfe c t - formę b e e n .

W hy are you being so mean to him? — Dlaczego jesteś dla niego taka złośliwa? I have been to India tw ice. - Dwa razy byłam w Indiach. Czasownik to b e w swoim podstawowym znaczeniu „b yć" występuje we wszystkich czasach.

I am hungry. - Jestem głodna. W hy are you being so nice to me? - Dlaczego jesteś dla m nie taka m iła? Mum was in the shop. - M am a była w sklepie. Have you ever been in love? - Byłeś kiedykolw iek zakochany? W e w ill be at school this time to m o rro w . - Jutro o tej porze będziemy w szkole. Czasownik to b e (być) stosowany jest jako czasownik posiłkowy w czasach C o n tin u o u s , w których główny czasownik występuje z końców ką - in g , na przykład:

I am reading a b o o k now . - Czytam teroz książkę. W hat were you d o in g ye ste rd ay evening? - C o robiłeś w czoraj wieczorem ? How long have yo u been w a itin g fo r us? - Jak d łu g o na nas czekasz? Czasownik to b e jest również niezbędny przy tworzeniu struktur strony biernej, w tw ierdzeniach, przeczeniach i pytaniach. Z agadnienie to zostanie szczegółowo om ów ione w rozdziale pośw ięconym stronie biernej.

Books are printed here. - Tutaj drukuje się książki. A new club was o pe n e d last Friday. - W ostatni piątek został otwarty nowy klub. The w inner w ill be announced du rin g the cerem ony. - Zwycięzca zostanie ogłoszony podczas ceremonii.

ć w ic z e n ia

U zupełnij z d a n ia o d p o w ie d n ią fo rm ą cza sow n ika „ b y ć " w czasie Present Simple: o

B e n .................. my best friend.

i-

Y o u .................... the funniest person I know.

b. My p a re n ts ................... on holiday now.

j.

V e g e ta b le s .................... very healthy.

c - D o g s .................. very friendly anim als.

k ......................... you interested in politics?

d. Tom and S u s a n .................... my friends.

I.

e. I .................. a d octo r.

m. W e .....................students.

f.

n.

S u e ................... 1 2 years old.

g. My b ro th e r.................. a pilot.

o.

M y s is te r.....................two years younger than me.

h- I .................. very happy to see you.

p.

O u r f l a t .................... to o sm all fo r three people.

These c h ild re n .................... very rude.

T o d a y .................... the 1 2 * May.

U z u p e tn ij z d a n ia o d p o w ie d n iq fo rm q c z a s o w n ik a „ b y

| ................... ill last w eek.

a

b T b e r e .....................a fire in o u r o ffic e last m o n th .

c W e ....................in G reece last sum m er. j

|,

.................. M a rk 's b irth d a y yesterday.

e. Paul an d A n n .....................a t th e o p e ra last n ig h t. f

lo m a s

still a t the o ffic e a t 6 o 'c lo c k .

g \A /e .....................ready to leave a t 6 a .m . h. This kind of m u s ic

p o p u la r in th e e ig h tie s .

¡,

| .................. to o tired to w o rk yesterday.

j.

| | ...................very w in d y all w eek.

k. B i l l y .....................my best frie n d in c h ild h o o d . I.

T h e re .....................a te rrib le sto rm last n ig h t.

m I h e r e .....................m any p e o p le a t the c o n c e rt. n. Y o u

alw ays loyal to y o u r frie n d s.

o. I .................. alw ays interested in a rc h e o lo g y . p. O u r t o w n

Q j

co m p le te ly re b u ilt a fte r th e w a r.

Zam ień z d a n ia tw ie rd z ą c e na p rz e c z e n ia : o

This w atch is very expensive.

b. It was very sunny yesterday. c. Tom and Jane were in Spain in June.

d. I am very pleased w ith my job . e

Jim and Paul are H ig h S chool students,

t

There are m any p e o p le in the streets to d a y,

g

B ill\ is the m ost responsible o u t o f a ll o f us.

h

This is a very im p o rta n t conference. M r Jones is the best c a n d id a te fo r this p o sitio n .

I

I was ver\ h appy to see T om yesterday,

v

Pam a n d John were a very happy c o u p le . My grand tath e r was in the navy.

3. C Z A S O W N II

jj

Z ro zsypan ych w y ra z ó w u łó ż p yta n ia : a. a / d o c to r / you / are

....................................................

b. in / the / zoo / were / the kids / yesterday

....................................................

c. Jane's / Tom / is / husband

.....................................................

d. very / was / last w inter / it / co ld

....................................................

e. was / an a cto r / Billy / young / when / was / he

....................................................

f. at / were / many / there / the perform ance / people .................................................... g. Jim / in love / Sally / are / each other / and / w ith

....................................................

h. your / teacher / M r Parker / is / M aths

.....................................................

i. favourite / Biology / your / subject / was / school

.....................................................

j. from / both / are / school / friends / they / your

....................................................

k. the fridge / there / left / is / any / in / m ilk

.....................................................

I.

.....................................................

big / you / a / fo o tb a ll / are / fan

j Z a daj p yta n ie zam knięte (w y m a g a ją c e o d p o w ie d z i ta k / nie) d o p o n iższych z d a ń : a. They were happy to see me.

.....................................................

b. John was w orking in the garden........................................ ..................................................... c. M ount Everest is the highest m ountain in the w o rld ..........................................................

J

d. Tom is responsible fo r this project.

.....................................................

e. This is my new shirt.

.....................................................

f.

.....................................................

There are 2 5 people in my com pany.

g. These paintings are from the 16 th century.

.....................................................

h. This film was directed by Spielberg.

.....................................................

U zupełnij z d a n ia o d p o w ie d n ią fo rm q cza so w n ika „ b y ć " : a. A new s ta d iu m

built in W arsaw next year.

b. O u r h o u s e .................. sold last m onth. c. S h ip s .................... built in a shipyard. d. W h e n .................... the telephone invented? e. Lung c a n c e r .................... caused by heavy sm oking. f.

Kate and B illy .................... b ro u g h t up by their grandparents.

g. O u r o ffic e .................. cleaned every day. h. O u r f lig h t .................. ju s t ...................... announced.

3.2.3. Czasow nik to have ( „ „ „ w m k to h a v . , w ttwolm poA law ow ym /.u..

u „m lo ć, p o w ia t " , M m owony ,„..i ¡0|

e. f.

:r»yw^

»enkędc

9h. i. ik. I.

Kate a lw a y s ...................butterflies in her stom ach when

Billy calls her.

Uzupełnij zd a n ia od p o w ie dn ią form ą czasownika „m ie ć " w czasie Present Sim ple lub Past Simple: dZi5r': 2 &CC*: w

a. I .................... a d o g and tw o cats w hen I was a child.

iętoć *

b. T o m ...................a yo u n g e r sister.

c fo do

c. W e ................... a w o n de rfu l tim e a t the party yesterday.

it.

d. Excuse m e, I .....................a question.

rioc'o:

W? fu.

e. O u r h o u s e f.

three bed ro o m s, a bath ro o m a n d a big kitchen.

W e ...................a very im p o rta n t exam to m orro w .

g. J a n e ...................her baby tw o m onths ago. h. The B ro w n s ...................a b arbecue last weekend. i.

O u r n e ig h b o u r .................... a bea u tiful garden.

¡.

P a u l...................a very interesting

jo b - he's an archeologist.

k. The B ro w n s ................... a villa in Italy. I.

B illy ................... his birthday party last weekend.

m. W e a lw a y s ...................a huge fa m ily d in n e r at Christm as. n. This r o o m ...................a lovely view o f the sea.

•eZSi'

www.iezykiobce.pl

(Ila p o c z q tk u jq c y c h i z a a w a n s o w a n y c h

49

IS

Z am ień z d a n ia na p rz e c z e n ia : a. John has g o t a fast car.............................................................. ............................................. b. Betty has a b e a utifu l silk dress................................................. ................................................ c. M y n e ig h b o u r's children have g o t a place to play.

................................................

d. W e have a lo t o f free tim e........................................................ ................................................ e. W e had breakfast in the m o rn in g .

...................................................

f.

.....................................................

Peter had a g re a t tim e on the trip .

g. M y m o th e r has g o t lots o f free tim e .

......................................................

h. The Browns have beautiful w o o lle n carpets in th e ir fla t........................................................ i.

You had a w o n d e rfu l h o lid a y last year.

......................................................

j.

I have g o t tim e to help you.

......................................................

Z ro z s y p a n y c h w y ra z ó w u łó ż p y ta n ia : a. brothers / you / any / have / sisters / g o t / o r b. hom e / a n im a ls / she / g o t / at / any / has c. yo u r / tim e / you / have / visit / d o / to / g ra n d p a re n ts d. have / you / w ith / lunch / d id / boss / yo ur e. friends / Paul / have / does / m any f.

a t / g o o d / they / have / party / d id / a /

a n niversary / tim e / the

g. anyone / does / any / have / questions h. dentist's / w hen / visit / have / you / next / d o / a t / yo u r / the i.

her / yesterday / Jane / d id / exam / have

j.

ow n / M r Jones / co m p a n y / have / his / does

U z u p e łn ij z d a n ia o d p o w ie d n im i w y ra ż e n ia m i z cza s o w n ik ie m ha ve o ra z podanymi w y ra z a m i: d iffic u lty

a cup o f te a

fun

b re a k fa s t

a p a rty

a cigarette

a show er

an a c c id e n t

a lo o k

a rest

lunch

a baby

a. L e t's ..................................... fo r Jim 's birthday. b.

I u s u a lly

at w o rk , I d o n 't have m u ch tim e in the m o rn in g .

c.

P a u l.................................... yesterday, he's in h o sp ita l.

d.

L e t's .................................... and som e cake.

e.

D id y o u ...................................... at the concert?

f.

I'll ju s t ...................................... a n d g o to sleep.

g.

M r Jones has p o p p e d o u t o f the o ffice t o ........................................

h. A fter the a ccid e n t, J a m e s ......................................w a lk in g . i.

M a r y .................................... tw o m onths a g o . She has a

son.

i ............................................ al the pictures. C a n you spot the diffe re nce? k. I'm really tire d . Let's sit d o w n fo r a second a n d ......................................... I*

het s .................................... to g e th e r at that new Ita lia n restaurant.

I I ,JJ IM— 3 . C ZASO W N IKI

Uzupełnij zdania odpow iednią form ą czasownika posiłkowego: a. W hat t im e .....................you usually get up? b. W h e r e ...................your brother w ork? - He's an

architect.

c ...................... you ever been to a fo o tb a ll match? d. W h e re ...................Pedro from ? - He's Spanish. e. W e .....................all w atching a film yesterday at 9. f.

W h y ...................Sally shouting at her kids? W hat's w rong?

g ......................T om g o t any pets? h......................you g o to the cinem a last Saturday? i.

J im m y ...................d o his hom ew ork because h e ...................... w atching TV all evening yesterday.

j....................... Betty already eaten breakfast? k. Sorry, I ...................seen yo u r glasses. I. T o m ...................g o o u t much w ith his friends, he's rather shy.

Przetłumacz na język angielski, używ ając konstrukcji have som ething done: a. Jutro zainstalują mi telewizję kablow ą.

b. W czoraj usunięto mi ząb.

c. Julia pójdzie jutro obciąć włosy. d. Czy napraw iłeś już sam ochód?

e. Jutro dostarczą nam paczki.

f.

W łaśnie koszą nam traw nik.

g. Powinieneś o d d a ć g a rn itu r d o p ra ln i.

h. Kiedy napraw isz telewizor?

3.3. Czasowniki to do oraz to m ake

ĆW ICZĘ

O b y d w a czasow niki to d o o ra z to m a k e m ożna przetłum aczyć na język polski jako „robić, wylc0

U zupeł

czynić". W języku angielskim nie m ożna zazwyczaj używać ich za m ie n n ie , występują one w r / " ‘ kontekstach. C zasow nik to d o ma znaczenie n ieco bardziej o g ó ln e , zaś to m a k e oznaczn . r a "rODli rn z czegoś, tw o rz y ć ':

a. W hy b. Can

c. M r T

W h a t are you doing? - C o robisz? I am m aking a sandwich. - Robię kanapkę.

d. He . e. C on

G e n e ra ln ie nie ma jasnych re g u ł na użycie tych czasow ników . W ystę p ują o n e w stałych zwrotach któr

f.

It dc

g. This

w a rto nauczyć się na pam ięć.

h. I'll j.

i. It... Wyrażenia z czasownikiem to do:

W yrażenia z czasownikiem to make:

j.

Torr

k. I kn>

do a jo b (wykonywać pracę), do a degree in something (zdobyć stopień

make a phone call (zatelefonować), make dinner (zro b ić kolację),

n aukow y w danej dziedzinie),

make a noise (h a ła so w a ć),

do M aths / G eography etc. (mieć lekcje

make a mistake (p o p e łn ić błąd),

m atem atyki / g e o g ra fii itd .),

make a lo t o f m oney (zarobić dużo pieniędzy),

a. I'll r

do a lot of good (czynić w iele d o b re g o ),

make a start (zacząć o d początku),

b. It's

do the washing up / the dishes (zmywać),

make sense (m ieć sens),

c. Dor

do an exercise (robić ćwiczenie),

make w a r (p ro w a d zić w ojnę),

d. Y o i

do you r duty (spełnić swój obowiązek),

make som ebody a n g ry (zezłościć kogoś),

e. I co

do dam age (wyrządzić szkodę),

make a choice (d o k o n a ć wyboru),

f.

do a favour (wyświadczyć przysługę), do one's best (dołożyć wszelkich starań),

make a move (o p u ścić jakieś miejsce),

g. I di'

make an a p p o in tm e n t (um ów ić się),

h. The

do homework (odrabiać pracę d om ow ą),

make progress (ro b ić postępy),

i.

do business (robić interesy), do harm (krzywdzić),

make an o ffe r (złożyć ofertę),

do research (prowadzić b a d a n ia naukow e), do shopping (robić zakupy), do sport (upraw iać sport),

make an e ffo rt (w łożyć wysiłek),

do one's hair (uczesać się), do justice to somebody (o d d a ć kom uś spraw iedliw ość).

make a decision (p o d ją ć decyzję), make a p ro fit (o s ią g n ą ć zysk),

I. You

Czy p

Wh

It w

Przetł a. Mu b. Zrć

make fun o f som ebody (żartować sobie

c. O s

z kogoś),

d. Pon

make a prom ise (złożyć obietnicę), make a g o o d / b a d impression (z r o b ić dobre

e. Na f.

/ złe w rażenie),

g. Nie

make the bed (p o sła ć łóżko),

h. Prć

To.

make an attem pt (spróbow ać), make an excuse (tłum aczyć się), make a g o o f something ( s p r ó b o w a ć osiqg sukces),

make a suggestion (zasugerować), make an exception (zrobić

w y ją t e k ) ,

make trouble (spraw ić kło p o t), make a mess (zro b ić b a ła g a n ). www.iezvlclohcf

3. CZASOWNIKI

Ć W IC Z E N IA

U z u p e łn ij z d a n ia o d p o w ie d n ią fo rm q c z a s o w n ik a d o lu b m ake: a. Why are you ..................................... so much noise?! b. Can y o u ................................... me a favour and pick the kids up from school? c. M r Thom pson has his own business a n d ................................... lots o f money. d. H e

me a prom ise he w ould never smoke again.

e. Com e on, kids! ................................... your beds and p ut your toys away! f.

It d o e s n 't................................... any sense to me.

g. This dog is very calm and w i l l .....................................you no harm. h. I'll ju s t................................... my hair, put some m ake-up on and I'll be ready to leave. i.

I t ..................................... me so angry to have to listen to th a t rubbish!

j. Tom a lw a y s

his best at school.

k. I know it's difficult, but it's time t o ................................... the decision. I. You clean the table and I ' l l .....................................the dishes.

Czy poniższe zd a n ia sq p o p ra w n e ? Z n a jdź i p o p ra w w nich b łę d y: a. I'll make you an offer you ca n 't refuse.

......................... .

b. It's rude to do fun o f somebody.

......................... .

c. D o n 't get angry. I'm just m aking my job.

......................... .

d. You need to make some effort to achieve your goals.

......................... .

e. I can do an exception fo r you and let you ride my m o to rb ike ............................... f. W ho m ade such a mess o f this place?!

..........................

g. I did an app o in tm e nt with my dentist fo r tom orrow .

..........................

h. They a re n 't doing any progress with their project........................... .......................... i.

It was a very difficult choice to make............................................................................

Przetłumacz zd a n ia na język angielski: a. Muszę spełnić swój obow iązek i zadzwonić na policję. b. Zróbmy kolację i obejrzyjmy film ! c. O siągnęliśm y znaczny zysk sprzedając nasz stary dom . d. Powinieneś najpierw o d ro b ić pracę dom ow ą, a potem pójdziesz grać w piłkę. e. Naukowcy przeprowadzają badania na biegunie północnym . f. Tom p op e łn ił poważny błąd i teraz ma problem y w pracy. g. Nie chcę sprawiać kłopotów , zostanę tu tylko jedną noc. h. Próbował wytłumaczyć swoją nieobecność, ale nikt mu nie uwierzył.

3.4. Czasowniki frazowe Phrasal Verbs Czasowniki frazowe (P h ra s a l V e rb s), zwane też czasow nikom , złozonym , sta n o w ią bardzo obszerny dział słownictwa angielskiego. Czasowniki te łączą się w stałe zw iązki z przyim ka m i o ra z partykułami zm ieniając swoje znaczenie. Często jeden czasownik frazowy m a kilka różnych znaczeń. N ,e należy mylić czasownika frazowego z czasownikiem stosowanym wraz z przyim kiem w znaczeniu d o s ło w n y m , np.

d re s s in s o m e th in g (ubierać się w coś, za kła da ć coś) to zwykły czasow nik w raz z p rzyim kiem , ale d re s s u p as s o m e b o d y / s o m e th in g (przebierać się za kogoś / coś) to czasow nik fra zo w y, którego nie można traktować dosłow nie. Należy podkreślić, że P h r a s a l V e r b s są b a rd zo często stosowane w potocznym, zwłaszcza m ówionym angielskim i d la te g o w a rto o p a n o w a ć ich ja k najw iększą liczbę. Najnowsze słowniki czasowników frazowych zaw ierają kilka tysięcy haseł, p oniżej p rze dsta w ia m y zatem tylko kilkadziesiąt najważniejszych angielskich czasow ników frazow ych:

break down (zepsuć się),

come about (wydarzyć się przypadkiem),

break in(to) (włamać się),

come across (natknąć się na coś przypadkiem),

break off (przerwać, np. dyskusję),

come along (towarzyszyć komuś),

break out (wybuchnąć, np. o wojnie lub uciec

come by (zdobyć coś, zazwyczaj cennego),

z więzienia),

come o ff (odnieść sukces lub wydarzyć się),

break up (zerwać znajomość, zakończyć coś),

come round (dać się przekonać lub odzyskać świadomość), come up (pojawić się, wydarzyć się niespodziewanie lub

bring about (powodować),

podejść bliżej),

bring on (powodować coś złego, sprawiać kłopoty), bring round (przekonać kogoś do czegoś lub ocucić),

do a w a y w ith (znieść np. prawo, cofnąć decyzję),

bring up (wychowywać lub poruszać temat),

do fo r (zniszczyć kompletnie), do up (wyremontować lub zapiąć),

call back (oddzwonić),

do without (obejść się bez czegoś),

call in on somebody (odwiedzać kogoś), call for (wymagać),

eat out (jeść „na mieście"),

call off (odwołać np. spotkanie),

eat up (zjeść wszystko),

call up (powołać do wojska),

catch at (złapać coś szybko, zaczepić się o coś), catch on (przyjąć się, upowszechnić się, np. o czymś nowym), catch up (nadrabiać zaległości),

check in (zameldowoć się w hotelu lub zgłaszać do odprawy na lotnisku), check off (odznaczyć na

check up (upewnić się), (k o n tro lo w a ć

fall behind (pozostawać w tyle, mieć zaległości), fall out (pokłócić się),

find out (dowiedzieć się, odkryć coś), get aw ay with (uniknąć kary),

liście ),

check ou» (wymeldować się z hotelu lub sprawdzić coś dokładnie),

check up on somebody

fall back on (korzystać z czegoś awaryjnie, z braku innych opcji),

kogoś)

get by (rodzić sobie finansowo), g om ebody dow n (spowodować, ze ktoś poczuje się smutny, przygnębiać),

9eł in (wejść do środka), get on (wsiadać lub dogadywać się z kimś), get over (wyleczyć się, dojść do siebie).

dla pociqlkujqcych i loowonsowonych

3. C Z A S O W N IK I

give in (poddać się, ustąpić),

put on (zakładać ubranie),

give out (rozdawać coś lub kończyć się, np.

put out (gasić ogień),

o zapasach),

put up (postawić dom, budynek, podnosić ceny lub

give up (poddać się, zrezygnować, rzucić, np. palenie),

wytrzymywać z czymś, kimś),

go back (wspominać),

run away (uciec),

go back on (nie dotrzymać obietnicy),

run down (potrącić, powalić coś lub wyczerpać się,

go off (wybuchnąć lub zepsuć się np. o jedzeniu),

o baterii),

go on (kontynuować),

run in (aresztować kogoś),

go over (wpaść, odwiedzić kogoś lub sprawdzić coś,

run into somebody (wpaść na kogoś przypadkiem),

przeglądać),

run out of (skończyć się, wyczerpać),

go round (rozprzestrzeniać się),

run over (przejechać kogoś),

look down on (patrzeć z góry, gardzić),

see somebody off (odprowadzić kogoś),

look for (szukać),

see through (przejrzeć kogoś, poznać prawdziwe

look forward to (czekać niecierpliwie na coś miłego),

oblicze),

look into (badać sprawę, przeprowadzać dochodzenie),

see to (dopilnować czegoś),

look up (sprawdzać coś, np. w słowniku lub poprawiać się, o sytuacji),

take after (przypominać kogoś),

look up to somebody (podziwiać kogoś, szanować),

take back (odwoływać coś, cofać), take in (zrozumieć, pojąć coś lub oszukać, nabrać

make out (wywnioskować, zrozumieć lub dostrzec),

kogoś),

make up (zmyślać, pogodzić się lub nakładać makijaż),

take off (startować, o samolocie),

make up for (zrekompensować coś komuś),

take on (zatrudniać kogoś lub podejmować pracę), take up (zacząć jakieś hobby, przyjąć pracę lub

put aside (oszczędzać, odkładać pieniądze),

zajmować czas),

put down (odkładać coś, zapisywać lub usypiać z//ierzę),

tum down (odrzucić, odmówić, ściszać lub zwalniać),

put in for (ubiegać się o coś, składać podanie),

turn off (wyłączać),

put off (odkładać w czasie lub zniechęcać),

tum on (odkręcać, włączać), turn up (pojawić się lub robić głośniej).

W IE LK A G R AM ATYKA JĘZYKA AN GIELSKIEG O

ĆWICZENIA U zu p e łn ij z d a n ia p o d a n ym i c z a s o w n ik a m i w o d p o w ie d n ie j fo rm ie . turn on

put on

fa ll o u t

get dow n

com e a lo n g

d o up

turn up

look fo rw a rd

run o u t o f

turn d o w n

g e t on

b re ak into

a. W e're going to the cinem a to n ig h t, why d o n 't y o u ....................................... w ith us? b. I'm going to the shop, we h a v e ....................................... m ilk. c. It's -2 2 o u ts id e ,...................................... a w arm sweater. d. How are y o u ......................................with your new boss? e. S o m e o n e ......................................o u r house, but nothing was stolen. f.

C ould y o u ......................................the light? I c a n 't see very w ell.

g ........................................ the music! The kids are sleeping. h. I ......................................my room - the walls are now g re en , and the ce ilin g is pink. i. Try not to let those little p ro b le m s .....................................y o u ........................................ , cheer up! i- W e ....................................a l l ........................................ to Jane's b irthday party. k. O nly 2 0 p e o p le ........................at the conference, it was a to ta l disaster fo r the organisers. I-

Billy and I ......................................over nothing now - the atm osp h ere is pretty tense.

Wybierz prawidłową odpowiedź: a. My little sister still hasn't really .... from the death o f o u r d o g. a. got over b. According to latest a. has gone up

b. g o t by news, a b o m b .... near a hospital in B aghdad, b. has gone off

c. When I .... to my childhood years, I rem em ber the sm ell o f my g ra n d m o th e r's pie a. go back

b. turn back

d. Some people ca n 't im agine life w ith o u t TV, I can to ta lly .... it. a. go w ithout

b. d o w ithout

e. The plane to New York w ill .... at 6 o 'clo ck, a. take off

b. take up

f. When my c o m p u te r.... I am the unhappiest person in the w o rld ! a. turns dow n

b. breaks dow n

g. Jake's not a t hom e right now. But I'll tell him to .... y o u ....... a. call back

b. ca ll up

h. An o ld lady fainted on the bus, but she .... quickly, a. came a lo n g b cam e rQund i.

I wanted to com e eodier, but s o m e th in g ....... a. came out

b CQme up

|. Alto. 30 years ol smoking, my lathe, suddenly decided to 0 »*• u?

b g ,v . up

it

Przekształć poda ne zdania, u żyw a ją c o d p o w ie d n ie g o czasow nika fra zo w e g a. Little Billy looks just like his m um . b. You have to leave the hotel a t 1 2 o 'c lo c k . c. I'm so sorry I'm la te , but so m e th in g unexpected h a p p e n e d . d. I hate c o o k in g , I usually e at in bars a n d restaurants. e. Everybody know s he stole the b o o k , b u t he m a n a g e d to a v o id p u n ish m e n t. f.

Please d o n 't in te rru p t m e, I just w a n t to co n tin u e w ith my w o rk.

g. W h a t does this w o rd m ean? I need to check it in a dictionary. h. You w o n 't b e lie ve it! I m et Bob a t the post office. i.

The fa cto ry is e m p lo y in g 2 0 new w orkers next m onth,

j.

Every m o n th I m a n a g e to save a few pounds.

Potqcz czasow nik fra z o w y z definicjq:

1 . call o ff

a.

2 . give up

b.

3. take in

c.

4. bring up

d.

5. catch up

e. d e cide th a t so m e th in g planned w ill not happen a fte r all

6 . turn dow n

f.

7. lo o k up

9' h.

8 . break up

understand so m e th in g

Przetłumacz zd a n ia na język angielski: a. Z a p n ij kurtkę, jest b ardzo zim no! b. K olega z pracy z a p ro s ił m nie d o kin a , ale o d m ó w iła m . c. Sally szybko w yleczyła się z te g o o k ro p n e g o przeziębienia. d. Kiedy c h ło p a k z n ią zerw ał, Betty p ła k a ła całym i d n ia m i i n o ca m i. e. N ie pij te g o m le k a , zepsuło się. f.

Muszę zb a d a ć tę spraw ę, o d d zw o n ię d o ciebie.

g. N ie przyszedł na sp otka n ie , tylko w ym yślił jakąś g łu p ią w ym ów kę.

h. Czy możesz o d p ro w a d z ić m nie na stację? i.

Jim o d d a ci ju tro wszystkie p ieniądze, d o p iln u ję tego.

j.

Jak d a je cie sobie radę tylko z je d n ą pensją?

W IELKA G R AM ATYKA JĘZYKA A N G IE L S K IE G O

3.5. Czasowniki z formq -ing lub z bezokolicznikiem Verbcomplementation__________ W

języku a n g ie ls k im

c z a s o w n ik i w y m a g a ją c e

d o p e łn ie n ia

w

p o s ta c i

z cza so w n ikie m w fo rm ie im ie s ło w u czasu te ra ź n ie js z e g o z k o ń c ó w k ą - in g

in n e g o

czasownika tą a-

(gerund)

lub z czasownike~

w b e z o k o lic z n ik u ( in fin itiv e ) . N ie ste ty n ie m a re g u ł o k re ś la ją c y c h , k ie d y w y m a g a n a jest dana forma Trzezatem nauczyć się na p a m ię ć , któ re c z a s o w n ik i łą c z ą się z k o ń c ó w k ą - in g , a k tó re z bezokolicznikiem O t o przykłady:

Jim suggested g o in g to the cinem a. - Jim z a s u g e ro w a ł, że b yśm y p o szli d o kin a . W o u ld yo u m ind in vitin g Jim to y o u r p a rty ? - C zy m ia łb y ś c o ś p rz e c iw k o , gdyby Jim zostct zaproszony na tw o je przyjęcie?

I decided to sell m y grandm other's o ld house. - Z d e c y d o w a ła m się sp rze da ć stary dom mojej babć I w a n t to go shopping. - C h c ę iść na za kup y.

3.5.1. Czasownik + forma -ing D o cza sow ników łą c z ą cych się zawsze z fo rm ą - in g n a le ż ą :

adm it (przyznać się),

ke e p (k o n ty n u o w a ć ),

a vo id (unikać),

m ind (m ie ć co ś p rz e c iw k o ),

consider (rozw ażać coś), defer (o d k ła d a ć w czasie), d e la y (o p ó ź n ia ć coś), deny (zaprzeczać), detest (n ie n aw idzić, nie znosić), dislike (nie lu b ić), dread (bać się), a le : d re a d to think / say (b a ć się pom yśleć, p o w ie d z ie ć - stałe w yrażenie),

enjoy (dobrze się b a w ić), fancy (lubić, m ie ć o c h o tę na), finish (skończyć), im agine (w yobrażać sobie), involve (dotyczyć, w ym a g a ć, w łączać),

miss (tę s k n ić za czym ś), need (w y m a g a ć ), p o stp o n e (o d k ła d a ć n a p ó ź n ie j), practise (ćw iczyć), p re v e n t (z a p o b ie g a ć ), re ca ll / re c o lle c t (p rz y p o m in a ć sobie), resent

(być

n ie z a d o w o lo n y m ,

cze g o ś, k o g o ś ),

resist (o p ie ra ć się, s ta w ia ć o p ó r), risk (ryzyko w a ć), stand (w ytrzym yw a ć, zn o sić coś), suggest (s u g e ro w a ć ).

I Łflfl. t Sł fln d g e ttin g up early. N ie znoszę w sta w a ć w rz e ś n ie He just kept w o rkin g w ithout a single w o rd . P ra c o w a ł d a le j This room needs painting, le n p o k ó i WVI t Mim * rvw-l *

nie akcept

3. CZASOWNIKI

Czasownik z końcówką

-ing występuje także po następujących wyrażeniach:

it's no use (nie ma sensu, na nic się nie zda), it's no good (nie ma sensu),

there is not much hope of (nie m a nadziei na

be busy (być zajętym ro b ie n ie m czegoś),

be used to (być przyzwyczajonym d o czegoś),

can't help (nie być w stanie p o ra d zić na coś), look forw ard to (czekać n ie cie rp liw ie na coś

get used to (przyzwyczaić się d o czegoś), have difficulty in (mieć trudności ze robieniem

m iłego),

czegoś).

coś),

there is no harm in (nie ma nic złego w zrobieniu czegoś),

I can't help feeling nervous at the dentist's. - N ie m ogę nic porad zić na to , że denerw uję się u dentysty.

W e got used to getting up at 5 .3 0 a.m. - Przyzwyczailiśmy się do w staw ania o 5 .3 0 . Jane is really looking forw ard to going to Paris. - Jane nie może doczekać się wyjazdu d o Paryża.

3.5.2. Czasownik + bezokolicznik D o czasow ników łączących się zawsze z bezokolicznikiem należą:

afford (m óc p o zw o lić sobie na kupno), agree (zgadzać się), aim (m ieć na celu), appear (okazać się), arrange (zorganizow ać, ustalić, um ó w ić), ask (poprosić, zapytać), beg (błagać), care (mieć o ch o tę coś zrobić), claim (twierdzić), consent (zgadzać się), decide (decydow ać), determine (p o sta n o w ić, zdecydow ać coś), deserve (zasługiw ać), expect (oczekiw ać), fail (ponieść p orażkę , przegrać), force (zmusić), forget (zapomnieć), happen (m ieć m iejsce przypadkiem ), hesitate (w ahać się), hope (m ieć nadzieję), inspire (inspirow ać), instruct (pouczyć ko g o ś, instruow ać), learn (nauczyć się),

manage (po ra dzić sobie z czymś, udać się), neglect (zaniedbać), offer (oferow ać, p ro p o n o w a ć),

order

(nakazać, rozkazać),

persuade (przekonać), plan (planow ać), prepare (przygotow ać), pretend (udaw ać), promise (obiecywać), refuse (odm ów ić), seem (w ydaw ać się), tend (mieć skłonność), threaten (straszyć kogoś), undertake (podjąć, przedsięwziąć), urge (przekonyw ać, n akłaniać), vow (ślubow ać, przysięgać), w a it (czekać), w ant (chcieć), w arn (ostrzegać), wish (życzyć), w ould like / love (chcieć), w ould prefer (woleć coś), yearn (p ra g ną ć czegoś).

WIELKA G RA M A TY KA JĘZYKA A N G IE L S K IE G O

Należy pamiętać, że część z tych czasowników może pojaw ić się z drugim dopełnieniem

przed

bezokolicznikiem, tworząc konstrukcję: czasownik + dopełnienie + to + bezokolicznik. O to przykłady:

I have promised to help them clean up after the party. - O b ie ca ła m , ze pom ogę im posprzqtai po imprezie.

At the moment we can't afford to go on holiday this year. - Nie stać nas teraz, zeby pojechać na wakacje w tym roku.

My parents wanted me to study medicine. - M o i rodzice chcieli, żebym studiowała medycynę ’ Czasownik d a re (odważyć się, ośmielić się) może być używany z bezokolicznikiem lub z sorr / r czasownikiem bez słówka to.

I wouldn't dare to tell him the truth, lub I wouldn't dare tell him the truth. - Nie ośmieliłobym się powiedzieć mu prawdy. Jednak d a re n 't (dare not) występuje zawsze z bezokolicznikiem bez słówka to.

I daren't teji him the truth. - Nie ośmielę się powiedzieć mu prawdy. ’ Czasowniki modalne can, may, must, w ill, should wymagają użycia samego bezokolicznika bez słówka to (tzw. b a re in fin itiv e ). Z taką formą łączą się także czasowniki le t (pozwalać), h e lp (pomagać) oraz m ake w strukturze m ake som ebody d o so m e th in g (sprawić, że ktoś coś zrobił;. You should behave well when you talk w ith o ld e r people. - Powinieneś dobrze s ę zachowywać, kiedy rozmaw asz ze starszymi ludźmi. You may leave earlier if you wish to. - Możesz wyjść wcześniej, eśii chcesz. You always make me laugh. - Zawsze mnie rozśmieszasz.

-ing lub + bez

3.5.3. Czasowniki + (bez zmiany znaczenia)

Pewna grupa czasowników może występować zarówno z imiesłowem -in g , jak i z bezokolicznikiem

me

zmienia to znaczenio zdania. Te czasowniki to b e g in / s la rt / com m ence (rozpoczynać), in te n d zamierzać), continue (kontynuować), b o th e r (przeszkadzać), a tte m p t (próbow ać), cease (przestać przerwać), propose (zaproponować), o m it (pominąć, przeoczyć), b e a r (znosić, wytrzymywać)

began to_wntę the report yesterday evening, lub I began writing the report yesterday evening. - Wczoraj wieczorem zaczęłam pisać raport. He proposed gams to the cinema, bot I . o s bosy. lob He proposed ts u ja to the cinema, bot was busy. - Zaproponował wyjście do kina, ale byłam zajęto Po aosowrnifcoch toksdt * * lik e (,ob*|. I . . . (kochoC), p re łe r |w o l*). h o ,. (IsochaC, ro-m er maga występować obydwie omawiane formy. I like to a*im . lub I tike łwim m ing - Lubię pływać t bb7 ’,0m pó,ść " " " do ’° jakiegoś lubklubu w * od czasu do czasu Do you prefer tg ęgt out or ot home? lub Do you o r« f.r

- U w ielbiam y

no mieście czy w dom u?

« « . ‘ ‘“ bbing łrom h m . * Hm. .. ^ °

o r a* home? - Wolisz ąeśc

3. C ZA S O W N IK I

Czasow niki + -in g lu b + b e zo ko liczn ik (zm ian a znaczenia)

-in g lub bezokolicznika zm ienia znaczenie zd an ia. Te czasowniki to: rem e m b e r (p am iętać), fo rg e t (zap o m in ać), re g re t (żało w ać), go on (kontynuow ać), try (próbow ać coś zro b ić), stop (zatrzym ać).

W przypadku kilku czaso w ników użycie łorm y

'm zeb>

remember -tmed

-in g (mieć wspomnienie czegoś,

przypominać sobie coś)

remember + bezokolicznik (pamiętałem, żeby coś zrobić i zrobiłem to; najpierw to zrobiłem, a teraz pamiętam, że tak się stało)

lub 2 sarn.

1 remember turning off the washing

1 remembered to turn off the washinq

machine. - Pam iętam , że wyłączyłem pralkę. 1 remember seeing him at the office once

machine. - Pamiętałem, żeby wyłączyć pralkę.

or twice, but 1 d o n 't know his name.

Did you remember to see the dentist

- Pamiętam, że widziałam go w biurze parę rozy,

before going on holiday?

ale nie wiem, jak się nazywa.

- Pamiętałeś, żeby pójść do dentysty przed wyjazdem na w akacje?

koliczDiito

forget +

‘Ip ocror.

nie mieć wspomnień związanych z czymś)

:zodwuw.

-in g (nie przypominać sobie czegoś,

I'll never forget seeing the Grand Canyon.

1 forgot to see gran before going on

- Nigdy nie zapom nę, że widziałam Wielki

holiday and now she's angry with me. - Zapom niałam odwiedzić babcię przed

Kanion.

mik

It's strange how quickly he has forgotten being responsible for that accident.

1 forgot to buy bread.

- Dziwne, że tak szybko zapom niał, że był

- Zapom niałam kupić chleb.

ęjnei»0,

wyjazdem na wakacje i teraz jest na mnie zła.

odpowiedzialny za ten wypadek.

regret +

i«1 /1 *

forget + bezokolicznik (zapomnieć coś zrobić)

-in g (żałuję, że coś zrobiłem, zrobiłem

regret + bezokolicznik (żałuję, przykro mi, że

to i teraz jest mi przykro)

muszę coś zrobić, powiedzieć)

We regret selling the house, because we

1 regret to tell you that your application

miss our garden.

has been turned down.

Żałujemy, że sprzedaliśmy dom , tęsknimy za

Z przykrością muszę panią poinform ować, że

naszym ogrodem.

pani podanie zostało odrzucone.

1will always regret not telling him how

W e regret to inform you that M r Baker

1 really felt.

passed aw a y last night.

Będę zawsze żałow ała, że nie powiedziałam

Z przykrością informujemy, że pan Baker zmarł

mu, co naprawdę czułam .

zeszłej nocy

WIELKA GRAMATYKA JĘZYKA A N G IE L S K IE G O

g o on +

- in g (kontynuować robić tę sam ą rzecz)

go on + b e z o k o lic z n ik (przejść do następnej czynności, zrobić, powiedzieć coś nowego)

W e c a n 't go on a llo w in g him to treat her

If you d o n 't have a n y questions, I'll go on to discuss the n e x t p o in t on the a genda.

like that! N ie możemy dalej pozw alać mu, żeby tak ją

- Jeśli nie m a p ytań, przejdę do o m ó w ien ia następnego punktu porządku o b rad .

traktował!

He w ent on talking fo r 3 hours w ithout

First, we dicussed the project in general, and then w e w ent on to estimate its final cost.

a break!

- N ajp ierw o g ó ln ie om ów iliśm y projekt, a potem

- Mówił bez przerwy przez trzy godziny!

przeszliśmy do sza co w a n ia jego ostatecznego kosztu.

try to +

- in g (próbować coś zrobić, jako jedną

z możliwości rozwiązania jakiegoś problemu)

try to + b e z o k o lic z n ik (p ró b o w ać coś zrobić, p o d jąć próbę zro b ie n ia czeg o ś, co nie jest łatwym zad an iem i w łożyć w to wysiłek)

If it still hurts, try putting some ice on it.

Try to keep y o u r eyes open under the

- Jeśli nadal boli, spróbuj przyłożyć lodu.

w ater.

1 know it's a difficult situation, try asking

- Spróbuj m ieć otw arte oczy pod w o d ą.

yo u r parents fo r help.

M a y b e you co u ld try to op en this jar.

- W iem , że to trudna sytuacja, może spróbujesz

1 c a n 't do it.

poprosić o pomoc rodziców.

stop +

- Może ty spróbujesz otworzyć ten słoik, ja nie mogę.

-in g (przestać coś robić definitywnie,

rzucić jakieś zajęcie na zawsze)

stop + b e z o k o lic z n ik (zatrzym ać się, żeby coś zro b ić; przestać robić jed ną rzecz, aby móc zrobić inną)

M y dad finally stopped smoking after years.

m any

- Mój tata w końcu przestał palić po wielu latach.

W hen w ill you finally stoo ianoring when I'm talking to you?

me

- Kiedy wreszcie przestaniesz mnie ignorow ać, kiedy do ciebie mówię?

mean +

-in g (mieć znaczenie, znaczyć)

His resignation means looking for a new Sales Manager, again. Jego rezygnacja oznacza szukanie nowego kierownika sprzedaży, znowu.

Going on a diet means giving up sweets and alcohol. Przejście na dietę oznacza rezygnowanie ze słodyczy i alkoholu.

dla poczqtkujqcych i zaowansowanyc łt

Let's stop to have lunch. - Zatrzym ajm y się , żeby zjeść lunch.

W e g o t lost, so w e stopped to check the right w a y on the map. - Zgubiliśm y się, w ięc zatrzym aliśm y się, żeby sprawdzić w łaściw ą drogę na m apie.

mean + b e zo ko liczn ik (m ieć za m ia r, intencję) I rea lly d id n 't mean to hurt you. N ap raw dę nie ch cia łe m cię zranić.

I meant to mforn) you, but I com pletely forgot. C hciałem cię p o in fo rm o w ać, ale kompletnie zapom niałem .

3. C Z A S O W N IK I

Ć W IC Z E N IA U zupełnij z d a n ia odpow iedniej form q (-ing lub bezokolicznik) czasow ników w nawiasach: a Do vou fa n c y ............................. (go) to the cinema with me? D. There s no harm in ............................. (want) to help him, but let him make this decision o r his own. c. James threatened............................ itell) everyone my secret. d. I ordered my s o n ........................... (apologise) to his teacher for his rude behaviour. e. Can you im a g in e ............................(lie) on the beach and doing nothing?! f

You must get used t o ............................ (commute) to work.

g. How can

persuade y o u ............................. (buy) this dress? You look lovely!

h. We fa ile d ..............................(convince) the board to accept our project. i. i d re a d ............................ (think) what Mark will say when he sees the broken window. j. My doss keeps

(delay) the final decision to let me go on holiday or not.

. ..

,. ° ' n v'^e him

for you?

. fo r d in n e r tonight?

you are ta lk in g a b o u t - d o you w o n t me to ge

FORGET g. I will never forget (see) m y fu tu re w ife f o r th e firs t tim e -

at the first sight.

it was

h. My husband fo rg o t........

STOP

........................... ..

i.

Please s to p ...........

I-

II " a s a lo n g d riv e

so , w „

» » , so once o

. 7

^

,ce we

up) the kids from school!

° ' m 6 ° n d C a lm d ° " n !

stopped

tk i s o m e th L in g to eat (have)

love

3. C Z A S O W N IK I

P rz e tłu m a c z z d a n ia n a ję z y k a n g ie ls k i: a. N ie n a w id z ę r o b ić św ią te czn ych z a k u p ó w .

b. U n ik a m s p o tk a n ia z m o ją b y łą d z ie w c z y n ą , ro z w a ż a m p rz e n ie s ie n ie się d o in n e g o m ia s ta .

c. U w ie lb ia m g o to w a ć , a le m a m a n ie p o z w a la m i w c h o d z ić d o k u c h n i.

d. N ie m o g ę się d o c z e k a ć w y ja z d u w g ó ry .

e. N ie m a sensu k u p o w a ć m u p re z e n tu , o n i ta k to b ie n ic n ie k u p i.

f.

D o ra d z ił m i k u p ie n ie ksią żki z d ie ta m i d la m o je j te ś c io w e j, a le o b a w ia m się , że b ę d z ie w ś c ie k ła .

g. B ardzo c h ę tn ie m u p o m o g ę , m o ż e na m n ie liczyć.

h. W o la ła b y m w y je c h a ć z m ia s ta p o d c z a s ś w ią t, niż z n o w u s p ę d z ić je p rze d te le w iz o re m .

i.

O b ie c u ję p o s p rz ą ta ć c a łe m ie s z k a n ie , jeśli p o m o ż e s z m i w k u p o w a n iu p re z e n tó w .

j.

Z a p rz e c z y ł, że z ja d ł c a łe c ia s to , a le wszyscy w ie d z ie li, że to b y ł o n .

na m n ie

• ^ rlm io n n e N ie za le żn ie o d ro d z a ju i lic z b y rzeczow nika ku P rzym iotniki w języku angielskim są m eo dm .e n n e. iNieza , W6wy o k re ś la ją m a ją zawsze ta k ą sam ą form ę. a p re tty g irl (ładna dziewczyna) - preH y g irls (ładne dziewczyny)

a p re tty p ictu re (ła d n y obrazek) - p re tty p ictu re s (ła d n e o b ra z k i).

C harakterystyczne końcówki przymiotników to:

-ous

furious (wściekły), d a n g e ro u s (niebezpieczny),

-less

tasteless (bez smaku), endless (niekończący się)

-ful

p a in fu l (bolesny), b e a u tifu l (piękny),

-ive

e xp lo sive (wybuchowy), ta lk a tiv e (rozmowny),

-ical

h isto rica l (historyczny), s a tiric a l (satyryczny),

-ible

re versible (odwracalny), fle x ib le (elastyczny),

-ish

childish (dziecinny), selfish (samolubny),

-al

p o litic a l (polityczny), tro p ic a l (tropikalny),

-ant

e le g a n t (elegancki), p le a s a n t (przyjemny),

-able

w a sh a b le (zmywalny), c o m fo rta b le (wygodny),

-y

cu rly (kręcony), d irty (brudny).

Specyficzną grupą są przymiotniki kończące się na - in g oraz -e d . Uczący się języka angielskiego częste mylą te dwie formy: b o rin g (nudny) - b o re d (znudzony), interesting (interesujący) - interested (zainteresowany), tirin g (męczący) - tire d (zmęczony). Porównaj zdania: This b o o k is v e ry b o rin g . I am b o re d w ith this b o o k . — Ta książka jest b a rd zo nudna. Jester znudzona tą książką, (jestem znudzona, poniew aż coś jest n u d n e ; p rzym io tn ik z końcówką *in9 określa przedmiot, który mnie nudzi, a przym iotnik z końców ką - e d - ja k ja się czuję) The trip w as tilin g . I am fire d . - Wycieczka była m ęcząca. Jestem zm ęczona. Inne takie przymiotniki: satisfying (satysfakcjonujący) - sa tisfied (usatysfakcjonowany), shocking (szokujący) - shocked (zszokowany), e m b arrassing (krępujący) - e m b a rra sse d (skrępowany, za kło p o ta n y).

•Przeciwieństwa przymiotników tworzymy za p o m o cą o d p o w ie d n ich przedrostków

il-, in -, im-, dis-,

ir - . Należy jednak pamiętać, że nie ma niezawodnej reguły, w e d łu g któ re j używa się d a n e g o przed'-i wielu z przeciwieństw w arto po prostu nauczyć się na pam ięć: le g a l (legalny) - ille g a l (nielegalny), lo g ic a l (logiczny) - — illo g ic a l \meiogiczny), (nielogiczny), f n ir Icnm vuiaJI»*-*' *- 9 • fa ir (sprawiedliwy) - u n fa ir (niesprawiedliwy) re sp o n sib le (odpow edbaln,) - irre s p o n s ib le (n ie o d p o w ,e d r,a ln ,| re g u la r (regułom ,) - irre g u la r (niereaulam „ł

4.1. Przymiotnik - stopniowanie proste oraz opisowe__________________________ W języku angielskim w yróżniam y, p o d o b n ie jak w polskim , trzy stopnie przym iotnika: rów ny, wyższy oraz najwyższy. Zależnie o d liczby sylab w wyrazie przym iotniki stopniujem y re g u la rn ie , za p o m o c ą o d p o w ie d n ich końcówek lub za p o m o c ą słów ek pom ocniczych.

4.1.1. Stopień wyższy przymiotnika

Comparative Stopień wyższy tworzymy przez dodanie do przymiotnika końcówki - e r lub samego - r , w przypadku przymiotników kończących się samogłoską -e . cheap (tani) - c h e a p e r (tańszy),

safe (bezpieczny) - sa fe r (bardziej bezpieczny),

fast (szybki) - fa ste r (szybszy),

la rg e (wielki) - la rg e r (większy).

Do przymiotników zakończonych na - y w stopniu wyższym dodajem y końcówkę - ie r : h a p p y (szczęśliwy) - h a p p ie r (szczęśliwszy), easy (łatwy) - e a sie r (łatwiejszy). Gdy przymiotnik kończy się pojedynczą samogłoską i pojedynczą spółgłoską, a akcent pada na ostatnią sylabę, w stopniu wyższym ostatnia spółgłoska jest podwajana: big (duży) - b ig g e r (większy), thin (szczupły) - th in n e r (szczuplejszy). W przypadku przymiotników złożonych z trzech i więcej sylab stosowane jest stopniowanie opisowe za pomocą słowa m o r e (więcej, bardziej): b eautiful (piękny) - m o re b e a u tifu l (piękniejszy), expensive (drogi) - m o re e xp e n sive (droższy). ‘ Niektóre przymiotniki m ogą być stopniowane na dwa sposoby, regularnie, za pom ocą końcówek, lub opisowo, za pom ocą m o r e . Dotyczy to zarówno stopnia wyższego i najwyższego. Te przymiotniki to: q u ie t (cichy), c le v e r (mądry), n a r r o w (wąski), s h a llo w (płytki), p o lit e (grzeczny), s im p le (łatwy), clever (mądry) - c le v e re r lub m ore c le v e r (mądrzejszy), p o lite (grzeczny)

p o lite r lub m o re p o lite (grzeczniejszy).

Stopnia wyższego używa się m.in. do wyrażenia zależności między dwom a zjawiskami za pom ocą struktury th e ... th e ..., oto przykłady: The sooner the b e tte r.

Im szybciej, tym lepiej.

The e a rlie r yo u g e t up, the m ore tim e y o u have.

Im wcześniej wstaniesz, tym więcej masz

czasu. The m ore yo u eat, the fa tte r yo u get.

Im więcej jesz, tym grubszy się stajesz.

The o ld e r yo u a re , the less e n e rg y y o u have.

Im jesteś starszy, tym mniej masz energii.

WIELKA G RAM ATYKA JĘZYKA A N G IE L S K IE G O

Ć W IC Z E N IA

P o d a j s to p ie ń w y ż s z y p rz y m io tn ik ó w : a. pretty

g- b ig

b. lo rg e

h. p o lite

c. c o m fo rta b le

i.

lu c k y

d. h a p p y

j.

wet

e. fast

k. e x p e n s iv e

f.

I.

p a tie n t

n ic e

P o d a j s to p ie ń w y ż s z y p rz y m io tn ik ó w : a. y o u n g

g. h o t

b. thin

h. b e a u tifu l

c. easy

i.

h ig h

j.

d iffic u lt

d. o ld e. dirty f.

im p o rta n t

k. safe b o rin g

Uzupełnij zdania stopniem wyższym przymiotników w nawiasach: a. Norway i s ............................................ (cold) than P ortugal. b. Bungee jum ping i s

(exciting) th a n p la y in g chess.

c. Chinese i s ............................................ (difficult) tha n Ita lia n . d. Poland i s ............................................ (big) than B e lgium . e. This dress i s ............................................(cheap) than th a t o ne . f. My suitcase i s .......................................... (heavy) th an yours. g. M y vratch i s ............................................(accurate) th a n yo u rs. h. Football i s ............................................ (popular) than rugby. i. This man i s ............................................(strong) than th a t o n e. '• MV ł° Wn iS ............................................(dangerous) than yours.

4. P R Z Y M I O T N I K I

4.1.2. Stopień najwyższy przymiotnika Superlative Stopień najwyższy tworzymy przez dodanie do przymiotnika końcówki -e s t lub samego -s t, w przypadku przymiotników kończących się sam ogłoską -e . Przymiotnik w stopniu najwyższym występuje w zdaniach z przedimkiem określonym th e , chyba że przed przymiotnikiem występuje zaimek dzierżawczy,

cheap (tani) - the cheapest (najtańszy), fast (szybki) - the fastest (najszybszy), large (wielki) - the largest (największy), ale:

my biggest pro ble m (mój największy problem ). Do przymiotników zakończonych na -y w stopniu najwyższym dodajem y końcówkę -¡e s t:

happy (szczęśliwy) - the h a p p iest (najszczęśliwszy), pretty (ładny) - the prettiest (najładniejszy), easy (łatwy) - the easiest (najłatwiejszy). Analogicznie jak w stopniu wyższym, gdy przym iotnik kończy się pojedynczą sam ogłoską i pojedynczą spółgłoską, a akcent pada na ostatnią sylabę, w stopniu najwyższym ostatnia spółgłoska jest podw ajana:

big (duży) - the b ig g est (największy), thin (szczupły) - the thinnest (najszczuplejszy). W przypadku przym iotników złożonych z trzech i więcej sylab stosowane jest stopniow anie opisowe przy użyciu słowa th e m o s t (najwięcej, najbardziej):

beautiful (piękny) - the most beautiful (najpiękniejszy), expensive (drogi) - the most expensive (najdroższy). Jak już było w spom niane, część przym iotników może tworzyć stopień wyższy za pom ocą końcówki lub przy użyciu słowa th e m o s t:

simple (łatwy) - the simplest lub the most simple (najłatwiejszy), quiet (cichy) - the quietest lub the most quiet (najcichszy). Stopień najwyższy używany jest m.in. w zdaniach w czasie P re s e n t P e rfe c t z przysłówkiem e v e r (kiedykolwiek):

This is the most b o rin g film I've ever seen. - To najnudniejszy film , jaki kiedykolwiek widziałam . Jessica is the most attractive girl I've ever met. - Jessica to najatrakcyjniejsza dziewczyna, jaką znam.

WIELKA G R A M A T Y K A JĘZYKA A N G I E L S K I E G O

Ć W IC Z E N IA [ |

P odaj s to p ie ń n a jw y ż s z y p r z y m io tn ik ó w :

Ą

O- PrettY b. large

Za po

? ' b l® h - Po llte

c. com fortable

...........................■*•••

d. happy e. fast

................................

f.

...*..................................

i*

................................

mzszy

lucky

le:

w eł

|e th

k - expensive ..........

patient

k n *ce

th

Podaj stopień n a jw y ż s z y p rz y m io tn ik ó w :

4.1

a. young

g. h o t..........................

b. thin

h. b e a u tifu l

...........

c. easy

i. high

...........

d. old

j. d iffic u lt

...........

e. dirty

k. safe ........................

f.

]

im p o rta n t

......................................

I. b o rin g

Wzd< (niż, < to

..............................

nr Ir

U zu p e łn ij z d a n ia stopniem n a jw y ż s z y m p rz y m io tn ik ó w w n a w ia s a c h :

o A.

a. Wednesday is a lw a y s ............................................(busy) day of the week for me.

S

b. Is the N ile .......................................... (long) river in the w orld? c. Which i s ............................................(dangerous) city in the US? d. This i s ..........................................(old) building in our town.

Kons

e. Mary i s ..........................................(beautiful) girl I know.

za p(

f. A blue whale i s ............................................(large) anim al in the world.

i

prz«

g. The Vatican City i s ............................................ (small) country in the world.

T

h. W hat i s ..........................................(popular) form of transport in Warsaw?

^

i. Jim Carrey i s ............................................(funny) actor I know.

f

j.

Which i s ..........................................(tall) building in the world? W p<

tylko

4.1.3. Stopniowanie nieregularne

J *W f

Istnieje kilka p rz y m io tn ikó w , które s to p n io w a n e sq w sp osó b n ie re g u la rn y:

g o o d (dobry) - u be c iiw tte ir (lepszy) \ i e p b z y j - the m e u best e s i (najlepszy), \ n a |ie p s z y ;, h bn ad d (zły)

fa r (daleki)

w o rse (gorszy)

the w o rs t (najgorszy),

fu rth e r / fa rth e r (dalszy) - the fu rth e st / the fa rth e s t (najdalszy).

Przym iotnik o ld (stary) poza fo rm a m i re g u la rn y m i m a rów nież n ie re g u la rn e fo rm y e ld e r (starszy

t h e e ld e s t (najstarszy). Form y te używane sq, gdy m ó w im y o czło n ka ch w łasnej rodziny: m y e ld e r b ro th e r (m ó j straszy brat), m y eldest son (m ó j najstarszy syn).

W st

4. P R Z Y M IO T N IK I

4.1.4. Stopień niższy i najniższy • •1 i

' J •' ’ • " 4 p iu rio t nu /y< li less (m m uj) o r a / th e le a s t (n a jm n ie j) m ożna utw orzyć tzw. stopień

n i/' /y i M 1ii /m k o w y i h, o by p o ió w n a ć d w ie lu b w ię ce j rzeczy lu b o so b y, sto sow a n y jest s p ó jn ik th a n (nu od) u rn . p i/y m io tn ik w sto p n iu w y /s /y m

M y brother is tu llo f th a n me, but I am smarter.

M ó j b ra t jest wyższy o d e m n ie , a le ja jestem

m q d iz n jt/o

In P o la n d fo o tb a ll is m a te p o p u la r th a n b a s k e tb a ll.

W Polsce p iłka nożna jest p o p u la rn ie js z a

ru i koszyków ki

M y bag is a bit heavie r than yours.

M o ja to ib a jest tro c h ę cięższa o d tw o je j.

Spanish and Ita lia n a re much easier to learn than Danish,

Łatw iej nauczyć się h iszp ań skie g o

i w ło s k ie g o in.- d u ń s k ie g o

r . mi-.Iu i L

hi

a s ... a s ... (tak

|tik

) stosowano test w porów naniach dw óch przedm iotów osób i zjawisk

' i -.mii. h ij pi.-ym iotm ku w stopniu równym . Mozo pojaw iać się zarówno w zdaniach twierdzqcych

ak

i p io n zeniai h o n i: p yta n k u h

this book o a> in te tC itin g OS the other one. M a ik isn't u» in te llig e n t a t Tom. 1u d u y i\n t a> v o ld as y e s te rd a y

W p .>,lal*ny n

na.

la ksiqzka est to k sa m o n te re su jq ca . u w - ita .

M a rk n ie test ta k in te lig e n tn y ja k Tom.

A* s>a ' o os' 'os

\ ¿>wqihi c. i

y

w r o n g ly (niesprawiedliwie, nieodpowiednio)

d. I v

Steve was w rongly accused of stealing the documents. - Steve został niesłusznie oskaiiw

e. H

o kradzież dokum entów.

I:

Ć W IC Z E N IA

g. p h. c i. y

Podaj o d p o w ie d n ią form ę przysłów ka: a. happy b. fast c.

good

d. public e. careful

i.

............................

noisy

............................ ............................ .......................... .........................

•9

i-

i

i

5. PRZYSŁÓWKI

P o d a j o d p o w ie d n ią fo rm ę p rz y s łó w k a : a.

straight

...............................................

f sac|

b.

perfect

................................................

gterrible

.......................

c.

loud

.................................................

h early

d

bad

...............................................

j s e rio u s ...........................

e.

week

...............................................

j.

...........................

fjrst

...........................

Uzupełnij zdania odpow iednią form ą przysłówka: a. Please, d r iv e .....................................................(careful), it's slippery. b. They g o t m a rrie d and liv e d .................................................... (happy) ever after. c. The w e a th e r c h a n g e d ...................................................(sudden). d. W hy d id you c o m e hom e s o

(late) yesterday?

e. You behaved v e r y .....................................................(irresponsible). f.

Please w a it 5 m inutes. I'll be with y o u .................................................. (short).

g.

The m an acted v e r y ................................................. (brave) saving the girl from the fire.

h. M a rk speaks C h in e s e ...................................................(perfect). i.

Bob always drives s o ................................................ (fast), th a t I'm scared to get in to his car.

j.

Lots o f p e o p le w e r e ................................................. (bad) in ju re d in the earthquake.

k. W e 'v e had o u r f l a t .....................................................(nice) decorated. I.

| liv e ..................................................(far) aw ay fro m here.

W y b ie r z p r a w id ło w ą o d p o w ie d ź :

a. hard

b. hardly

a. late

b. lately

c. I h a v e n 't b u m p e d in to John a t the post o f fic e ........

a. late

b. lately

d. I w o u ld like to s i t

a. near

b. nearly

e. H e lp m e get the b o o k fro m the shelf. I can t reach s o

a. high a. high

b. highly

f.

a. near

b. nearly

a. wrong

b. wrongly

a. hard

b. hardly

a. deep

b. deeply

a. short

b. shortly

a. The boxe r was hit s o

th a t he colla p sed .

b. M y son returned h o m e

I

last n ig ht.

the w in d o w , please.

finished re a d in g the b o o k you gave me.

g. Paul w a s

accused o f stealing the m oney fro m the till.

h. D o n 't you like it? Y ou h a v e

i. He hurt m e ....... j.

The tra in will a r r iv e ........

tasted my stew.

E

o

D .,y .lń w g k

-

"

",

r o lo •

n o

i

p o iF

ja c i ła t w y m

i °

w

z a g a d n ie n ie m .

Określenie pozyc,i przysłówka w zdaniu I kwestii, lecz należy pamiętać, ze wy,qtków ,est równ.e w

z d g -

^

Istnieje k ilk o -o g o l d o tyczą cych

te |

pr2yslów ka w zdaniu zolezy głównie

od jego roli i znaczenia. .

w ykonania czynności zazwyczai zoim uig

Przystawki Okres,Oigce « t f b

mieisce p o czasowniku,

d o którego się odnoszą:

She danced beautifully. - Pięknie tańczyła. The w eather changed ra p id ly. - Pogoda szybko się zmieni a. He read that book quickly. - O n szybko przeczytał tę książkę. .

Przysłówki w e ll (dobrze) i b a d ly (źle) w ystępują też często po cza so w n iku lu b p o d o p e łn ie n iu .

M a ry speaks Spanish w ell. —M ary dobrze m ów i po hiszpańsku. Tom was behaving b a d ly, so he w as asked to lea ve . - Tom źle się z a c h o w y w a ł, w ię c został wyproszony. ■

Przysłówki częstotliw ości, na przykład: a lw a y s

(zawsze), u s u a lly

(zazwyczaj),

o fte n

(często),

som etim es (czasami), se ld o m / ra re ly (rzadko), n e v e r (nigdy), w ystę p u ją zawsze p o czasowniku „być", lecz przed pozostałymi czasownikam i w czasach prostych. W czasach zło żo n ych przysłówki te występują po czasowniku posiłkowym.

I am never late fo r w o rk.

Nigdy nie spóźniam się d o pracy.

I have never tried w indsurfing.

N igdy nie p ró b o w a ła m w in d s u rfin g u .

Tom fiften has lunch w ith his colleagues. - Tom często ja d a lu n c h z k o le g a m i z p ra cy.

i

Przysłówki a o s u , na przykład n o w (teraz), so o n (n ie d łu g o ), la te

(p ó źno ), t o m o r r o w

(jutro),

yeste rda y (wczoraj), to d a y (dziś), e a rly (wcześnie), w ystępują zazwyczaj na k o ń c u z d a n ia : I am g o in g to the cin e m a to m o r r o w . - Idę ju tro d o kina.

I am having a rest n o w . —Teraz odpoczyw am . Mogą jednak też wystąpić na początku zdania: Is w s m m , I am going to the cinem a. - Idę jutro d o kina

IftS iS ldflX we w ere at home. - W czoraj byliśmy w d o m u .

■ Przysłówki mifijsęg takie jak h e re (tutai) th e r r * itnmt jŁ * (gdzieś), e v e ry w h e re (wszędzie) in (w WP \ zdania, ' S !,d !'e |' ,n (W' w ew ntW '

T o r n w

(I,cudzo), r

l ' ^ ' To’

a

/W°

h

e

r

i i

. ° P ^na 9Ór7e^' s o m e w h e r e

(na z e w n g la ), w ySt, p u iq zazw yczaj na k o t o

' ° d !ie M

t

i

"

k' UCZ? Szuk° ,a m 9 °

(cał kowi ci e, w pełni) oraz t o . (zbyt), vent

a lm o s t u n re a l (p ra w ie n ie re a ln y).

" “ “ ’ " “ ‘ I W I , i taawamowanYch

5 . PRZYSŁÓWKI

Przysłówek e n o u g h (w ystarczająco, dość) zn a jd u je się zawsze p o przym iotniku lu b innym przysłówku, do którego się o d n o s i:

well enough (wystarczająco dobrze), com fortable enough (w ystarczająco w ygodny), quickly enough (w ystarczająco szybko). U w a g a ! M iejsce słó w ka e n o u g h w zdaniu jest po p rzym iotniku, a le przed rzeczow nikiem : This room is big enough. - Ten p o k ó j jest w ystarczająco duży. There isn't enough room fo r me. - Nie ma tu dla mnie wystarczająco miejsca.

Ć W IC Z E N IA U zupełnij zd a n ia podanym i przysłów kam i. W którym miejscu pow inny się znaleźć? a. G ive m e 5 m in u te s, I'm ready, (alm ost) b. This w atch is expensive, let's fin d a c h e a p e r one. (quite) c. I have to a s t a n d scra m b le d eggs fo r breakfast, (usually) d. I'm busy to d a y , let's m eet to m o rro w , (rather) e. M a rk is d e vo te d to his w o rk, (fully) f.

W e have slept in a tent, (never)

g. Is the soup salty fo r you? (enough) h. It is late to g o f o r a w alk, (too)

U łó ż zd a n ia z rozsypanych w y ra z ó w : a. coffee / p re fe r / I / d rin k / rarely / I / tea

b. that / over / is / man / who / there / ?

c. q u ite / g o / u su a lly / I / to / early / bed

d. story / is / u n b e lie v a b le / his / a lm o st

e. to / enough / you / cigarettes / old / are / buy / ?

f.

the / Paul / very / p ia n o / w ell / plays.

g

h a p p y / see / a lw ays / are / we / to / you

h

before / h o s p ita l / has / Tom / never / in / been

słówka

5 3 Stopniowanie

p osób, c o s to p n io w a n ie p rz y m io tn ik ó w Stop«* R egularne sto p n io w a n ie przysłó w kó w z a c h o d z iiw te n sa m wyższy p rs y s lń w k ń " je d n o s yla b o w ych (bez końców ki

" f a T

w

t

■

w

o m o c q k o ń c ó w k i - e r , o stopie*

> yi

foster (szybciei) - the fastest (n a iszyb cie j).

high (wysoko) - h ig h e r (wyże» - fhe highest (na|w yze|).

K ilko przysłów ków s to p n iu je m y n ie re g u la rn ie :

w e ll (dobrze) - better (lepiej) - the best (n a jle p ie j), b a d ly (źle) - worse (gorzej) - the w o rst (n a jg o rz e j), fa r (daleko) - farther / fu rth e r (d alej) - the fa rth e st / the fu rth e s t (n a jd a le j) , little (m ało) - less (m niej) - the least (n a jm n ie j), much / many (dużo) — m ore (w ięcej) - the most (n a jw ię c e j). S topień niższy i najniższy tw orzym y za p o m o c ą le s s o ra z t h e le a s t:

com fortably (w ygodnie) - less c o m fo rta b ly (m n ie j w y g o d n ie ) - the le a st c o m fo rta b ly (najmniei w ygodnie),

patiently (cierpliw ie) - less p a tie n tly (m n ie j c ie rp liw ie ) - the le a s t p a tie n tly ( n a jm n ie j c ie rp liw ie ) *Z d a n ia okolicznikow e p o ró w n a n ia Przysłówek występuje w p o ró w n a n ia c h w s tru k tu ra c h a n a lo g ic z n y c h d o przym iotnika:

■

w stopniu rów nym w ystępuje z w yra że n ie m a s ... a s ... (ta k ... ja k ...) :

M y sister speaks G erm an as w e ll as I d o . - M o ja s io s tra m ó w i p o n ie m ie c k u ta k d o b rz e ja k ja. ■

w stopniu wyższym używ any jest łą c z n ik t h a n (niż, o d ):

He sings better than a ll o f us. - O n śpiewa lepiej niż my wszyscy. ć w ic z e n ia

U zupełnij zdania o d p o w ie d n ią fo rm ą p o d a n e g o p rz y s łó w k a : a. u b. r c. d

W om en d r iv e / , „ . , i in/ . . | . ...................................... (carefully) than m en. Unfortunately I e a r n «.Mi . , TL- l ■ i . (Intle) This bird sings a s ,, ... „ This is (beautifully)

e. You need t o ' w o i ’Z Z I I " f. The children are behaving g. This time you have done

^

than you. as th a t one.

Wri" ° n ^ ^ re a d l (hard) th a n usual II yo u w a n l to lin is h o n tim e

........................................... (noisily) than usual.

h. Unfortunately, these days you tra v e l traffic and bad roads.

°n

' 6Sł łh ° n ł ^ e resł ° * the claSS (c o m tartably) th a n before due to

5. PRZYSŁÓWKI

Uzupełnij zd an ia podanym i przysłów kam i: more seriously

less efficiently

earlier

w ell

beautifully

unfairly

less enthusiastically

quietly

a. These employees w o r k ................................................. than the other ones. b. Nobody paints a s ............................................... as you. c. He quit because he was tre a te d ................................................. by his boss. d. You should take your d u tie s .................................................. e. I did this task a s ................................................as I could. f.

Please close the d o o r ................................................. the kids are asleep.

g. He accepted the o ffe r .................................................than I expected. h. You must get u p ................................................than usual to catch the morning train.

U tw órz zda n ia z podanych słów, używ ajqc spójnika than a. Mary / draw / beautiful / Kate (Present Simple) b. I / work / hard / you (Present Simple) c. He / behave / nervous / me (Present Continuous) d. The teacher / react / angry / I / expect (Past Simple) e. You / speak French / fluent / me (Present Simple) f. This autumn / rain / heavy / last year (Present Continuous) g. I / know / good / you (Present Simple) h. We / live / far / station / you (Present Simple)

d la poczqtkuiqcych i zaawansowanych WWW

jezykiobce pi

81

f

5.4. Konstrukcje z czasownikami ______ to look,tofee/ itp._ Po niektórych czasownikach określających czynności zmysłów, zam iast przysłów ka używam y przym iotnika, aby określić, jak ktoś lub coś się czuje, w yg lą d a , pachnie, brzm i. Te czasow niki to

lo o k (wyglądać,,

feel (czuć się), so u n d (brzmieć), taste (m ieć smak), be (być), sm ell (mieć zapach, pachnieć), o również becom e (stawać się), seem (wydawać się), get (robić się, stawać się). O to przykładowe zdania You look happy, (nie happily) - W yglądasz na szczęśliwego. It sounds great, (nie greatly) - Brzmi w spaniale. I feel awful, (nie awfully) - Czuję się okro pn ie . The casserole tastes really good, (nie well) - Z apiekanka jest bardzo d o b ro . Be careful! (nie carefully) - Bądź ostrożny! The flowers smell beautiful, (nie beautifully) - Kwiaty pięknie pachną. Część z tych czasowników może wystąpić z przysłówkam i, ale w innym znaczeniu, na przykład: lo o k (spojrzeć, patrzeć się), ta s te (próbow ać), s m e ll (wąchać). Przysłówek określa w tedy sposób, w jaki czynność została w ykonana.

Tom looked at me angrily. - Tom spojrzał na mnie z wściekłością, (w jaki sposób spojrzał na mnie) ale:

Tom looked angry. - Tom w yglądał na wściekłego, (jak w yglą d a ł, jak się czuł) I tasted her cake eagerly. - Chętnie spróbow ałam jej ciasta. Mum quickly smelled the milk, but it wasn't fresh. - M am a szybko p o w ą cha ła m leko, ale nie było świeże.

ĆWICZENIA Uzupełnij zdania podanymi przymiotnikami i przysłówkami: stunning sleepy

difficult delicious

wonderful angrily

angry exhausted

0>

a. I f e l t ..............................................after a whole day o f w alking. b. A scholarship in Rome!? It s o u n d s .............................................. c. You lo o k

I Is it a new dress?

d. As the teacher spoke, I becam e m ore and m o r e ............................................ e. W hat are you cooking? It s m e lls .............................................. f.

The boss lo o k s

today. W hat has happened?

g. M um d id n 't say anything, she just lo o k e d ............................................. at me h. This exercise s e e m s ................................................Can you help me with it?

c*

Przetłumacz na język angielski: a. Wydajesz się zmęczony. M iałeś kiepski dzień w pracy? "i

b. W yglądasz na zaskoczonego. Przecież m ów iłam , że idę ob ciąć włosy.

c. Ta kaw a d ziw n ie sm a ku je . Jesteś p e w ie n , że m le ko było świeże?

•*

d. D la cze g o wszyscy dziw nie się na m n ie patrzą?

e. W ydajesz się sm u tn a . P okłó ciła ś się z ch ło p a kie m ?

f.

Bierzecie ślub na tro p ik a ln e j w yspie?! Brzmi cu d o w n ie !

g. Robię się g ło d n a . M oże p ójd zie m y na lunch?

h. Bądź cich o ! S łu cha m w ia d o m o ś c i w ra d io .

d in n n r /a t lc u ia c v c h i z a a w a n s o w a n y c h

WIELKA GRAMATYKA JĘZYKA ANGIELSKIEGO

5.5. Przysłówek so__________________________ Przysłówek so w zm acnia znaczenie p rzym io tn ika lu b in n e g o p rzysłó w ka . W y s tę p u je z p rz y m io tn ik ie m , który nie jest przydaw ką, ale orzecznikiem (jest częścią orzeczenia im ie n n e g o : łą c z n ik + o rz e c z n ik ) o ra z z innym przysłów kiem :

so rude (taki niegrzeczny),

so q u ickly (tak szybko),

so interesting (taki ciekaw y),

so suddenly (tak n a g le ).

It is so cold today! - Dzisiaj jest ta k zim n o ! The lecture was so boring that I fell asleep. - W y k ła d był ta k n u d n y, że z a s n ę ła m . I can 't believe he is so stupid. - N ie m o g ę uw ierzyć, że o n jest ta k i g łu p i. He speaks so quickly, I c a n 't understand him. - O n m ó w i ta k szybko, że nie m o g ę g o zrozum ieć. W a rto p o ró w n a ć użycie so z w ystępow aniem o kre śln ika such, któ ry w p o d o b n y s p o s ó b podkreśla znaczenie rzeczowników. Such łączy się zawsze z rzeczow nikiem - sam ym lu b w ra z z o k re ś la ją c y m go p rzym iotnikiem . Należy p a m ię ta ć o użyciu p rze d im ka n ie o k re ś lo n e g o a , g d y m ó w im y o rzeczow nikach policzalnych w liczbie pojedynczej:

such a mess (taki b a ła g a n ),

such a silly m istake (taki g łu p i b łą d ),

such a funny story (taka śmieszna h istoria ),

such p e o p le (tacy ludzie),

such a person (taka o so b a ),

such books (takie książki).

M a rk is such a helpful person. You can re a lly rely on him. - M a rk jest

ta k ą p o m o c n ą osobą.

M o żn a na nim zawsze p o leg a ć.

Such people shouldn't be w orking with children. - Tacy lu d zie nie p o w in n i p ra c o w a ć z dziećm i. The party was brilliant. W e had such a g o o d time. - Przyjęcie b yło w s p a n ia łe . B a w iliśm y się tak świetnie.

I had no idea your b rother is such a g o o d fo o tb a ll pla ye r. - N ie m ia ła m p o ję c ia , że tw ó j brat jest takim dobrym piłkarzem .

Ć W IC Z E N IA "N U z u p e łn ij z d a n ia su ch lu b so : Btt a. I have neve r r e a d

a g o o d b o o k befo re .

b. I had n o id e a he w a s ................................. a b o rin g person. c. Politics i s ................................. b o rin g ! H o w can you be interested in it? d. The sca rf I b o u g h t fo r M a ry w a s ...............................lovely I d ecide d to keep it fo r myself. e. It w a s ....................................hot, you c o u ld n 't breathe. {.

I h a d n t seen S ally f o r ................................. a lo n g tim e th a t I h ardly recognized her.

g. I’ m

h a p p y I w a n t to tell the w h o le w o rld a b o u t it!

h. H e l e f t ................................... sudd e n ly th a t I d id n 't ask him w h a t had happened.

U zupełnij w y ra ż e n ia such lub so: b ccc ¿C»rr

O ':

a ........................................

g ................

b ............................

h ..................

c .............................

i ............................

d .............................

i.................

e ............................ .......a n au g h ty child

k ..........................

f ............................... ..........fast

1............................ .......................sad

mes

*14

ite jr. :*

9V'

Przetłum acz na język angielski: a. W zeszłym ty g o d n iu b yło ta k zim n o , że w iele osób w o g ó le nie w ychodziło z d o m ó w .

b. W yszedł ta k szybko, że nikt te g o nie zauważył.

c. M a rk jest ta k im lo ja ln ym p ra c o w n ik ie m , a je g o szef jest cią g le niezadow olony.

d. Byłam tak zm ę czo n a , że zasnęłam w autobusie.

e. N ie z d a w a ła m sobie spraw y, że jest tak późno! U cieknie mi autobus!

f.

Tacy ludzie n ie p o w in n i m ieć w d o m u zwierząt.

9 . Pete jest tak u ta le n to w a n y, że m ó g łb y zostać słynnym aktore m , h. Przy ta kiej p o g o d z ie nie chce m i się w staw ać z łóżka.

ril.i

n n r

/o tk u ia c v c h

i

zaaw ansow anych

85

Zaimki i określniki P ro n o u n s a n d d eterm in ers N a u k a o a ngielskich zaim kach jest dość ła tw a , poniew aż w języku tym nie w ystępuje o d m ia n a rze czo w n ik a n i zaim ka przez przypadki. Tak w ięc polskim za im ko m „je m u , //jo g o , „ d o n ie g o , „ o n im , „z nim , będzie o d p o w ia d a ł jeden angielski zaim ek „h im " . P odstaw ow ą ro lą za im kó w (p ro n o u n s) jest zastąpienie rzeczow nika. M o g ą o n e za stę p o w a ć zarówno pojedyncze rzeczowniki w funkcji p o d m io tu , ja k rów nież bardziej ro z b u d o w a n e g ru p y rzeczownikowe, na przykład:

Jane likes to read books. - Jane lubi czytać książki. She likes to re a d books. - O n a lubi czytać książki. Looking a fter the house and bringingi up c h ild re n is a d iffic u lt jo b fo r a sing le mother. - Dbanie o dom oraz wychow yw anie dzieci to tru d n e za da n ie d la sa m o tn e j m a tki.

11 is a d ifficu lt job fo r a single m other. - To tru dn e za d a n ie d la sa m o tn e j m a tki. N atom iast określniki (d e te rm in e rs ) nie zastępują, lecz o p is u ją rzeczow nik. O to przykładowe określniki:

a bottle o f milk (butelka m leka), this b o o k (ta książka), a little more time (trochę więcej czasu).

6.1. Zaim ek osobowy Personal pronoun ______ Z a im k i osob o w e w języku angielskim zastępują rzeczownik w d w ó ch podstaw ow ych fu n k c ja c h : podm iotu lub d o p e łn ie n ia .

6.1.1. Zaim ek w funkcji podmiotu Subject pronoun W języku a n g ie lskim użycie zaim ków w fu n kcji p o d m io tu

w

zdaniu jest o b o w ią zko w e , p on ie w a ż

czasow nika nie wskazuje na w ykonaw cę czynności, w przeciwieństwie z a im k i w fu n kcji p o d m io tu :

I - ja ,

w e - my,

y o u - ty,

yo u - wy,

he - o n ,

they - o n i, one.

she

ona,

it - o n o , to,

forma

d o języka p o lskie g o . O to angielskie

6. Z A I M K I I O K R E ŚLN IK I

n et

Należy pamiętać o tym, że zaimki h e oraz s h e odnoszq się tylko i wyłącznie do ludzi. Zaim kiem it możemy zastąpić za to rzeczowniki odnoszące się do przedmiotów, pojęć abstrakcyjnych oraz zwierząt. Zdarza się, że zaimki he oraz she są używane w odniesieniu do zwierząt, ale tylko w określonych przypadkach, na przykład w celu podkreślenia ich płci lub gdy mówimy pieszczotliwie o swoim własnym zwierzęciu

3n°

>nim W

domowym. O to przykłady użycia zaimków osobowych:

M y mother is a very good cook. She spends a lot of time in the kitchen. - M oja mama jest świetną kucharką. (Ona) spędza dużo czasu w kuchni.

Ernest H em ingway was born in 18 9 9 . He is one of the best known Am erican w riters. - Ernest * * * * zora,

Hemingway urodził się w 1899. (On) jest jednym z najbardziej znanych amerykańskich pisarzy.

r2eQowni|t0„

M y dog is very lazy. jt likes to sleep a lot. - M ój pies jest bardzo leniwy. (On) lubi dużo spać. Zaimek you używany jest często w form ie bezosobowej. Na przykład:

You mustn't smoke here. - Tutaj nie w olno palić. You should never touch wires with w e t hands. - Nie pow inno się dotykać przewodów elektrycznych dngle mother

mokrymi rękami.

6.1.2. Zaimek w funkcji dopełnienia Object pronoun Zaimek w funkcji dopełnienia zastępuje w zdaniu rzeczownik występujący jako dopełnienie, zarówno bliższe, jak i dalsze. Dopełnienie bliższe odpow iada na pytania polskiego biernika (kogo? co?), natomiast dopełnienie dalsze - celownika (komu? czemu?).

Polski zaimek

Zaimek w funkcji

Zaim ek w funkcji

podm iotu

dopełnienia

¡a

1

me

ty

you

you

on

he

him

ona

she

her

ono

it

it

jpiewoz W '

my

we

us

y 0or 9l6

wy

you

you

oni, one

they

them

ach: podmfc

przykładowe zdania:

I saw y ^ y yesterday at the supermarket. W idziałam cię wczoraj w supermarkecie. Look! It's John M yers! Do you know him? - Patrz, to John Myers! Znasz go? It's mum's birthday next week. I need to buy her a present. W przyszłym tygodniu sq urodziny 'nomy. Muszę kupić jej prezent.

ĆWICZENIA U zupełnił zdania odpow iednim zaim kiem o io b o w y t« o

Res is my beloved dog

is white with No« k «pots

b M y biofhei is o doctot c

works in a hospital

Johnl Ste\e! Be quietl ..

w ill woke yout xislei u p l

d. Solly is my best frie n d .....................is loyal ond honest e My parents one on holiday.

have gone to Spam

t. D avid Beckham is a football player g

plays lor tos Angeles y mlaxy

Sofia lo ic n is a fa m o u s actress

is Ita lia n

h Mary was absent lio m sc hool

is sn k

i.

My cat sleeps all day

is very la;y

j

My neighbours are moving out

Imve bought a new

k. W oody Allen is a film dire ctor I.

live?-, in New York

I hove o new chess . .

is long and black

m. M um has baked a chocolate coke

is deli«, iousl

n I'm trying to learn (Jhineso, but o

house

is very d illii ult

M e ond my Inends are g o in g to the cin e m a to n ig h t

always n o to

o n Fridays.

U z u p e łn ij z d a n ia o d p o w ie d n im za im k ie m o s o b o w y m a. Iliis is a present fo r Sue. I his is o present ło i b. I to ld my p a te n ts a b o u t my

plans I la id

c. I b o rro w e d som e m oney Iro m lo in

a b o u t my plans

I hot lo w e d som e m o n e y Ira n i

d. I w ent o n h o lid a y w ith my Inends I w en! on h o lid a y w ith c

D a d to o k me a n d my sister to the o p o ra

I )tid look

In the o p e ia

f.

I m ot M o ry a t the post offic e I m e t .................... yesterday

g

C a n I leave a m essage for M i lories? ( on I leave a m essage f o r

h

M y co l is sick. I took

i

C o n n ie , did M a rk tell

I

W e have b o u g h t o now sofa W e b o u g h t

k

lo rn , co n I offe r

I.

I've lost my glosses, I love you seen

to llio vel a b o u t his sum m er p la n s? fm m ||,n d ro p in the «Ity . entm

so m e th in g to d rin k?

anywhere?

in M e o n d A nn w ore In o very e le ga n t restau ra n t ( )m boss b u d Invited r.

I b o u g h t o b o o k fo r my lu ll,o r

o

lo m asked

I bought

n b n ,.I u b n u l

trj g o to the r (nem o w ith h im W #

r e

W o ild W m II

g n ll’ig In m n rin w

ip

cinema

6. Z A I M K I I O K P E Ś LN IK I

W y b ie rz p ra w id ło w q o d p o w ie d ź : a. This is Sally.......is my best friend.

a. she

b. her

b. Me and M ike work together...... work in a publishing house.

a. you

b. we

c. Jane called earlier. You must call .... back.

a. she

b. her

d. Do you like my steak? - Yes, .... is delicious.

a. it

b. he

e. M um , I'm hungry! Can you make .... a sandwich?

a. 1

b. me

f. Tom , tell ...., why is your sister so sad?

a. us

b. we

g. It's M ark's birthday tom orrow. We must buy .... a present.

a. her

b. him

h. John went on a date with Sue. He took .... to a restaurant.

a. she

b. her

i. W e're g o ing fo r lunch. Are you com ing with

a. we

b. us

a. me

b. 1

k. Is that M r W ilson? 1 haven't seen .... fo r a long time.

a. him

b. he

1. John's parents are both doctors. 1 met .... last week.

a. they

b. them

j.

2

You must tell .... the truth! 1 need to know everything!

6.2. Zaim ki i określniki azierzawtze

Possessive

pronouns an

Formy olcreślnika dzierżaw czego w języku a n g ie lskim p o z o s ta ją bez z m ia n bez względu na |, i rodzaj rzeczow nika, które określają, w przeciw ieństw ie d o języka p o ls k ie g o . Polskim zaimkom rr/? „m o ja " , „m o je ", „ m o i" o d p o w ia d a jeden a n g ie lski o kre śln ik m y, np. m y c a r (m ój samochód), rriy |< (m oje klucze), m y s is łe r (m oja siostra). N ależy p a m ię ta ć , że a n g ie ls k ie o k re ś ln ik i dzierżawcze wv« . .1 . ' zawsze przed rzeczownikiem .

^ Ki

O to formy angielskich określników dzierżawczych:

my

mój, m oja, moje, moi

our

nasz, nasza, nasze, nasi

your

twój, tw oja, twoje, twoi

your

wasz, wasza, wasze, wasi

his

jego (w odniesieniu do osoby)

her

jej (w odniesieniu do osoby)

th e ir

ich

J

its

jego, jej (w odniesieniu do rzeczy)

O to przykłady: m y p a re n ts (moi rodzice), m y house (mój dom ), y o u r clothes (twoje ubrania), y o u r b o o k (twoja książka), o u r p la n s (nasze plany), o u r g a rd e n (nasz ogród), th e ir c a r (ich sam ochód), th e ir sa n d w ich e s (ich kanapki).

Z a im k i d z ie rż a w c z e w języku angielskim występują sam odzielnie, nie poprzedzają rzeczownika. Zazwyczaj z kontekstu zdania w iadom o, o jakim przedm iocie jest m ow a. Bardzo często występują na końcu zdania. Używa się ich między innymi, aby uniknąć pow tórzenia rzeczownika. Na przykład: D on t ta ke this b o o k , it is m ine. — Nie zabieraj tej książki, jest m oja. Z kontekstu zdania wynika, o jakiej książce jest m owa i d la te g o p o zaim ku dzierżawczym nie pojawia się już drugi raz ten rzeczownik. O to form y zaim ków dzierżawczych:

m ine y o u rs

mój, moja, moje, moi twój, twoja, twoje, twoi

his

jego (w odniesieniu do osoby)

hers

jej (w odniesieniu do osoby)

its

o u rs

nasz, nasza, nasze, nasi

y o u rs

wasz, wasza, wasze, wasi

th e irs

ich

jego, jej (w odniesieniu do rzeczy)

dla poczqtkujqcych i zaowa nsowanych

. o POGA$

6 . Z A IM K I I OKREŚLNIKI

Oto inne przykłady:

Me and M a ry have both bought new jackets. But hers was much more expensive.

s

- Ja i Mary kupiłyśmy sobie nowe kurtki. Ale ¡ej była o wiele droższa. Y our neighbours aren t very polite. Ours are very nice people. - Wasi sqsiedzi nie sq bardzo grzeczni. Za to nasi sq bardzo miłymi ludźmi.

du no liobę nk° m »mój*

*lnne zastosowania zaim ków dzierżawczych

d)'

Konstrukcja rzeczow nik + o f + zaimek w yraża znaczenie „jed en z

key;

26 WVstSPujq

a friend of mine (jeden z m oich znajo m ych), a cousin o f yours (jeden z twoich kuzynów ), a neighbour of ours (jeden z naszych sqsiadow ).

Ć W IC Z E N IA Uzupełnij zdania odpow iednim i określnikami dzierżawczym i: a. (he) This i s ..... ...................car. b. (we) M ark and Jane a r e .........................children. c. (they)............... .........house is big and comfortable. d. (she) ................ ........ favourite actress is Julia Roberts. e. (w e ).................

dog is called Spike.

f. ID ..................... .... parents like country music. g- (y o u )............... .........car is very fast. h. (she)............... ........ hair is long and shiny. i. j.

(we) W e like ... ...................neighbourhood. (you) Is this .... ....................bag?

k. (he) John a d o re s ......................... car. 1. (it) Nice dress! 1 really lik e ......................... colour.

zeczowniko

m. (1) This is Mike,

> występuj

............... husband.

n. (y o u )............... ....... new haircut is great! wedding is next Saturday. o. (they)..............

:yk ła d :

pojawia się

, na przykład:

5

U zupełnij zdania odpow iednim i zaimkami dzierżawczym i: a. (I) This book i s .................... b. (he) This car i s .................... c. (she) These documents are d. (you) This pen i s ................ e. (we) This house i s .............. I.

(they) The other house is ..

g. (!) Jane is a friend o f .........

h. (she) A cousin o f ............... i.

(we) A neighbour o f ..........

j.

(she) This umbrella i s .......

is coming tomorrow. . has been arrested.

dla początkujących ¡ zoowansowanych www.jezykiobce pi

W I I I K A G R A M A T Y K A II, / T K A A N G I I O K I E G O

ß |

l* r / o k * / f f ił/ z d a n ia , u ż y w a ją c o k re iln ik ó w iz a im k ó w d z iw rż a w . / y u

Ihi% boni- bolon(js lo M ory

I)

Ilm I >0(ik w l

i

Hurm hookfc Imloipj Io l/N llm'.n bookfi om....... . . . . . ...............

im

lliifl book if.

li Im lo iii)'. lo M m y ifl (|u ito inl< m f-'.lif i(J. • ♦

il

I Im In u >!• *. w liK li Im io n a ^

n

lli r . li o o l* lif^ lo n g 'i lo r?m

I

I Im I u u il w liii h bolongs lo m u i*» vory long . . . ............

fj

I lio m boni*», b u lo n o lo llm m

li

lim

b o o k »• , |u ,,ł

u#' n ,n rtilliA f b rln (|.............. •••••* .......... b o o l s

mi

n

iu

l,l,ł H Hhm|

li m i b o i im |

Ih r . b o o k r ................................. .... b ool* r* v o ry lo r h j.

lh o im Im o l *. u rn

bool*»; w h lr li Im lo n i) lo llm m

om

lir .lo m u l i l m i i K r ,

lio o l *. o m

hi&torlrol

dramat. i

11u il boni« btilongn lo you

I hol book If*

......................

|

Min boni wilii li lmloiM|\ lo you r. o I mm li novnl

. .

Imol- i% n I mn( li noVi‘l

6. Z A I M K I I O K R E ŚLN IK I

s**■ » - s

ro,herK

6.3. Zaimki i określniki ilościowe - kwa ntyfikatory Quantifiers Zaimki i określniki ilościowe wyrażają w zdaniu bliżej nieokreśloną ilość, objętość danej rzeczy, pojęcie całości

3

lub części. Należą do nich m.in. som e oraz any, a także (a) few , (a) little , m uch, m any, se ve ra l,

every oraz each. O ddzielną grupę stanowią tzw. zaimki rozdzielcze b o th , n e ith e r, e ith e r. Większość 5o °k$ cre

z fyCh wyrażeń pełni w zdaniu funkcję określników: towarzyszą one rzeczownikowi i określają go. Jednak czasem się zdarza, że występują samodzielnie w roli zaimka. Istotny jest fakt, iż pojaw iają się one w różnych kontekstach gramatycznych. Należy zatem wiedzieć, kiedy użycie danego określnika jest możliwe.

rench

novel.

6.3.1. some & any Określnik som e (trochę, kilka, jakieś) występuje w zdaniach twierdzących z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej oraz z rzeczownikami niepoliczalnymi.

There are some people in o u r garden. - W naszym ogrodzie sq jacyś ludzie. I've got some books ab o ut the W o rld W a r II if you need them. - M am kilka książek o drugiej wojnie światowej, jeśli są ci potrzebne. Czasem som e może pojaw ić się w pytaniach, ale tylko takich, na które oczekujemy odpowiedzi „ta k " lub w prośbach i propozycjach:

W ould you like some coffee? - Masz ochotę na kawę? Can I have some w ater, please? - Czy mogłabym dostać trochę wody? Określnik a n y (żaden, jakiś, jakikolwiek) występuje w przeczeniach oraz pytaniach

zrzeczownikami

policzalnymi w liczbie m nogiej oraz z rzeczownikami niepoliczalnymi:

I haven't g o t a n y m oney, I c a n 't g o to Spain w ith you. - Nie mam żadnych pieniędzy, nie mogę jechać z wami do Hiszpanii.

Have you g o t any news fo r me? - Masz dla mnie jakieś wiadom ości? There a re n 't a n y apples left, we c a n 't make a pie. - N ie ma już żadnych jabłek, nie możemy zrobić szarlotki. A n y może pojaw ić się w zdaniu twierdzącym w znaczeniu „każdy, wszystko jedno jaki":

Any doctor w ill tell you that smoking can ruin yo u r health. - Każdy lekarz ci powie, że palenie może zrujnować ci zdrowie.

I d o n 't care, I'll accept any kind o f help. - Wszystko mi jedno, przyjmę każdą pom oc.

www-iezykiobce.pl

W'

poczqtku |qcych i za a w a n s o w a n y ch

93

U , ^

U z u p e ln ij z d c n io o kre sln ikie n . , a. I'm going fo r a walk, I nee

^ ^

b. Hove you ever tried C. There isn t d. There isn

fresh a ir. w o n d e rfu l cakes? ^ ^

mQm

breacj |eft fo r b re akfa st. ^ ^

e. W ould you lik e ................................. e ' f Are th e re people in the s h o p . g. There a r e n 't................................... ‘ 0 , ! o n ,he C° r ^ , .... to m a to e s a n d m a k e so u p . h. I m going to b u y .................................. / i. There are two bottles o f m ineral w ater, b u t there isn t ..................... j.

|uice.

Do you k n o w .............................................. w ords in Japanese?

k. W ould you lik e ........................................... m ' ^ ' n y ° ur c o ^ e e ^ |

We h a d ................................... ,ce cre am fo r dessert.

m. I n e e d ................................... advice. n. You can buy this a t .................................... shop you w a n t. o. There i s

m ilk left in the frid g e .

W y b ie rz p ra w id lo w q o d p o w ie d z : a. Have you ever been t o

exotic co u n tries?

a. any

b. some

a. a n y

b. some

c. There a r e .......trees in the garden.

a. any

b. some

d. There is n 't

in fo rm a tio n a b o u t the p la n e crash yet.

a. any

b. some

h om ew ork fo r the w in te r h o lid a y s .

a. any

b. some

a. any

b. some

a. any

b. some

a. any

b. some

a. any

b. some

a. any

b. some

b. There is n 't

rain in the Sahara Desert.

e. I haven't g o t f.

I'm going to g e t

fo o d fo r the d o g .

g. I've h a d ....... problem s with my c a r lately. h. There a r e ....... letters fo r you on the desk. 1

tim e a go , I was involved in politics.

I

people spend m ost o f th e ir tim e w a tc h in g TV.

6. Z A I M K I I OKREŚLNIKI

6.3.2. m any& much Określnik m a n y (dużo, wiele) występuje tylko z rzeczownikami policzalnymi w liczbie m nogiej, zazwyczaj w zdaniach przeczących i w pytaniach (how m any? ile?):

There aren t that many good schools in this area. - W tej okolicy nie ma tak wielu dobrych szkół. H o w many boxes do you need to pack all yo u r books? —Ile pudełek potrzebujesz, żeby spakować wszystkie swoje książki?

W języku potocznym, w zdaniach twierdzących m a n y bardzo często zastępowane jest przez lots o ł /

a lo t o f (dużo, wiele): I know lots o f / a lot o f people w ho w ould never take such a brave step. - Znam wiele osób, które nigdy nie zdecydowałyby się na taki odważny krok.

I have lots o f / a lot o f CDs, it's quite a collection. - M am dużo płyt, to całkiem niezła kolekcja.

M any pojaw ia się także w złożeniach a g o o d m a n y oraz a g re a t m a n y w znaczeniu „mnóstwo, bardzo dużo".

A great m any university graduates are w ithout jobs now adays. - W dzisiejszych czasach wielu absolwentów uczelni wyższych nie ma pracy. Określnik m uch (dużo, wiele) występuje tylko z rzeczownikami niepoliczalnymi, głównie w przeczeniach i pytaniach (how m uch? ile?). W zdaniach twierdzących bywa często zastąpiony przeza lo t o f (dużo, wiele), które może występować zarówno z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej, jak i niepoliczalnymi. W twierdzeniach może pojawić się w złożeniu z so lub to o - so m uch (tak dużo), to o m uch (za dużo).

I d o n 't eat much meat. - Nie jem dużo mięsa. How much m oney d o you need fo r yo u r holidays? - Ile pieniędzy potrzebujesz na wakacje?

Ć W IC Z E N IA U zupełnij p yta n ia much lub many: a. H o w ............................... money d o you have? b. H o w ............................... rain falls in Poland during autumn? c. H o w ............................... eggs do you need for the cake? d. H o w ............................... packets o f rice did you buy? e. H o w ............................... people are you going to invite? f.

H o w ............................... sandwiches do you want to buy?

g . H o w ............................... salt do you put in your soup? h. H o w ............................... children are there in your class? j.

H o w ...............................bread d o you want me to buy?

j.

H o w ............................... jars of jam did you buy?

k. H o w ...............................did those shoes cost you? |.

H o w ...............................chocolale have you eaten today?

m. How . ' " " ' Z ' Z .

bars of chocolate have you eaten today?

r,. H o w ...............................times have you been to Londonv

u -

« tL .in c u r h i zaaw ansow anych

95

ję zyk a a n o ic ls k ic o o

W IELKA G RA M A TYKA

M

i - - r A n n i o m u c h lu b m a n y : U z u p e łn ij z d

0 . I d id n 't send my a p p lic a tio n t o

u

^

^

e. John d o e sn 't k n o w

A g re a t

i

i •

r

p |o y |n g fo o tb a ll.

b j ° i ’ n sPe n d s ................... c . | d o n 't h a v e ............................... d. My father doesn t k n o w

i

................. firm s w hen I was lo o kin g for a ¡0^

fu n n y sto rie s. ^ Q(jt n u c le a r p h ysics.

o f my"frie n d s use th e In te rn e t a t w o rk .

" ...............

fish last tim e we w e n t fish in g .

q. W e d id n 't c a tc h ............................... y , , s n o w fa ll la te ly. h. We haven t h a d .................... frie n d s . 1. Tim is very shy, he d o e s n 't h a v e ................................. j.

I drink coffee, but n o t ...................................

6.3.3. (a)

fe w

& (a) little

O kreślniki fe w (m ało) oraz a f e w

(k ilk a , p arę) w y s tę p u ją w y łą c z n ie z rzeczo w n ika m i policzalny

F ew występuje w p ołączeniu z s o lu b t o o - s o f e w (ta k m a ło ) , t o o f e w (za m a ło ): I have a fe w ideas fo r Jim 's b irth d a y p a rty . - M a m kilka p o m ysłó w na imprezę urodzinową Jima. I'm g o in g to take a fe w d a ys o ff w o r k a n d g o to th e s e a s id e . - W ezm ę kilka dni wolnego wproci i pojadę nad morze. She has few friends, she isn't v e ry p o p u la r. - O n a m a m a ło znajom ych, nie jest specjalnie lubiano I c o u ld n 't believe so fe w p e o p le tu rn e d up fo r th e c e r e m o n y . - N ie m o g ła m uwierzyć, że talc molo ludzi p o ja w iło się na cerem onii.

Określniki lit t le (mało) oraz a l i t t l e (trochę) w ystępują tylko z rz e c z o w n ik a m i niepoliczalnym i. Analog e r; l it t l e łączy się z so lub t o o - s o l i t t l e (tak m a ło ), t o o l i t t l e (za m a ło ). I need a little fresh a ir. - Potrzebuję tro ch ę św ieżego p o w ie trz a . Since w e have a little tim e n o w , le t's discuss o u r h o lid a y p la n s . - S ko ro m am y teraz trochę cl~porozmawiajmy o naszych plonach na w akacje.

You know so little a b o u t him! A re yo u sure h e 's the o n e ? - Wiesz o nim tok mało! Jesteipe«* ze to ten jedyny?

W y b ie rz p r a w id ło w ą o d p o w ie d ź : a. I can t a ffo rd to g o o u t w ith you. I have .... money, a. little

b. a little

b. Excuse m e, but I hove .... questions, a. few

b. a few

c. There are only .... days left till the d e a dlin e, a. few

b. a few

d. Hurry up! W e have .... tim e, a. little

b. a little

e. Very .... p e o p le attended the concerts because the tickets were very expensive a. few f.

b. a few

I saw Betty .... days a g o . a. few

b. a few

g. M y w ork is my life, I have very .... tim e fo r social life, a. little

b. a little

h. I m an ag e d to p u t aside .... m oney - we can go to the seaside this summer, a. little i.

I am a very lucky person. I have .... problem s, a. few

j.

b. a little

b. a few

I can speak .... Spanish and French, a. little

b. a little

U z u p e łn ij z d a n ia fe w , a few , little lu b a little: a . Jim feels very lonely, he h a s ...................................friends.

b.

U n fo rtu n a te ly ............................... can be done to save this species.

c.

There a r e ............................... skyscrapers in this town, it isn't very m odern.

d. Excuse m e, can I h a v e ................................ sugar in my coffee? e. There i s ...............................rain in A frica. f. g.

I d o n 't speak G e rm a n , I only k n o w .............................. words. W e have t o o

flo u r to make a cake.

h ....................................tourists com e to this town, there isn't much to see. i. j.

There is o n ly .................................... w ater in the bottle. M y teacher h a s .............................. patience, she gets angry easily.

W IE L K A G R A M A T Y K A « Z Y K A A N O .E L S K .E O O

6.3.4. every & each O b y d w a te okreLlniki oznaczała „każdy*. Jednak

event o d n oś, s, d o każde, osoby lub

grupie, ma podobne znaczenie d o a ll (w szyscy] E v e ry w y s .g p u .e ta k ż e z wyrażeń,anei czasu, „ p . *

e v e n in g (każdego wieczoru), e v e ry y e a r (każdego roku), e v e r y f o u r y e a r s (co 4 loto). E ve ry student gets n e rvou s b e fo re a n im p o r ta n t e x a m .

•»

Kazdy student denerwuje się p

ważnym egzaminem. (Wszyscy studenci d e n erw ują się przed w ażn ym egzam inem .) E ve ry c h ild likes sw eets. - Każde dziecko lubi słodycze.

He says he has re a d every bo o k he has a t hom e. - M ó w i, że przeczytał każdą książkę, którąś w dom u. (że przeczytał wszystkie książki, które ma w d o m u .) O kreślnik e a ch odnosi się indyw idualnie do każdego re p re ze n ta n ta d a n e j grupy, jego znaczenie ¡es*a •• węższe:

During the exam each student g o t a piece o f p a p e r a n d p e n . - Podczas egzaminu każdy srude~ dostał kartkę papieru i długopis.

They each had to ask fo r perm ission p e rs o n a lly . - K ażdy z nich m usiał osobiście poprośo pozwolenie.

Each book in the lib ra ry has its o w n n u m b e r. - Każda książka w b ib lio te c e m a swój numer A pples are 10 pence each. - Każde ja b łk o kosztuje 10 p e n só w . O kreślniki /

each

oraz

every występują w ta kich zw rotach ja k e v e ry o n e / e a c h o n e (każdy), eachof

every one of (każdy z / spośród): Jane has three sisters. Each one has a d iffe re n t p e rs o n a lity . —Jane m a trzy siostry. Każda z nió* ma inny charakter.

Every one o f us knew w e w o u ld end up in tro u b le . - K ażdy z nas w ie d zia ł, że wpakujemysę w kłopoty. Ć W IC Z E N IA

W y b ie rz p ra w id fo w q o d p o w ie d z : a

w om an likes to lo o k g o o d .

b. I get n e rv o u s .... tim e I have to ta lk to my boss. c

question must be answered.

d

of my friends has a m o b ile phone.

e

o l the players played really well.

I.

During the exam .... of us was h o o d e d the answ er sheet,

g. I have three d o g s

is different breed.

a. every a . every a. every a. e ve iy a. every a. every a. every

b. each b. each b. each b. each b. each b. each b. each

U z u p e łn ij z d o n ia e a ch lu b e ve ry: o.

Board m eetings take place

rv. b

o TH6CO" . 6 bus t¡o o irpeC! o rfTleaves0VDS - 1 ^ r

two months. u ix l bolt an hour.

Of my films.

d 1 d0 ^ 1” ,o u r dress« - ............................... is a different colour e. I get o bonus from my b o s s ................................... three months. f. Kiwis are 5 0 p e n c e ....... ••* • • • g. She b ou g h t fo u r balloons - one f o r ...............................o f her children.

6.3.5. Inne określniki ilościowe O kreślnik a ll (wszystko, wszyscy) odnosi się dość ogólnie do większej grupy osób lub przedmiotów, /■'/stępuje V/ zwrocie a ll of... (wszyscy z / spośród) oraz w następujących wyrażeniach czasowych a ll

th e tim e (cały czas), a ll n ig h t (całą noc), a ll d a y (cały dzień): A ll em ployees w ill receive a Christmas bonus. — Wszyscy pracownicy dostaną premię bożonarodzeniow ą.

A ll o f us need some peace and quiet from time to time. —Wszyscy potrzebujemy od czasu do czasu trochę ciszy i spokoju.

He w as out a ll night. - Nie było g o w dom u całą noc.

no (żaden, nikt) występuje głównie w roli przeczenia ze wszystkimi rzeczownikami, none jest zaim kiem i nie pojaw ia się nigdy z rzeczownikiem. Występuje za to w zwrocie none of

O kreślnik

(nikt z / spośród):

N o person should be treated like that. - Żaden człowiek (nikt) nie powinien być tak traktowany.

There is no d o u b t it was his fault. - Nie ma wątpliwości, że to była jego wina. I have no m oney. - Nie mam żadnych pieniędzy. I w ent to the shop fo r some shoes, but fin a lly I bought none. - W ybrałam się na zakupy, żeby kupić buty, a le w końcu żadnych nie kupiłam.

N on e o f us e xpected that he w o u ld end up in prison. - Nikt z nas nie podejrzewał, że on skończy w więzieniu. O kreślniki p le n ty of, a g re a t d e a l o f, a la rg e n u m b e r o f oznaczają „dużo, mnóstwo" i mogą być używane zarów no z rzeczownikami policzalnymi w licznie m nogiej, jak i z niepoliczalnymi.

A la rg e n u m b e r o f people are a fra id o f going to the dentist's. - Mnbstwo ludzi boi si? wizyty She spends a g re a t deal o f time lo o kin g after her garden. - O n a spędza bardzo dużo a o s u . zajmując się swoim ogrodem .

S everal (kilka) używane ¡es! tylko z r z e c z o w n i k a m i policzalnymi: There a re o n ly several p e o p le I can trust. - Jest tylko kilka osbb, k.bgzm

d lo po i zq»ku|qcyd> i zaaw ansow anych www |fuylaobr;e.pl

'IE L K A G R A M A T Y K A J Ę Z Y K A A N G I E L S K IE G O

E n o u g h (wystarczająco dużo) u iy w o n e jest z rze czo w n ika m i p o lic z a ln y m i w lic z b ie m nogiej or0! z rzeczow nikam i n ie p o licza ln ym i:

A re th e re e n o u g h glasses fo r e v e ry b o d y ? -

Czy jest w y s t a r c z a n o

cluzo kieliszków d|Q

wszystkich?

There is n 't e n o u g h ro o m fo r six p e o p le to s le e p h e re . - Tutaj n ie m a w ystarczająco dużo m iejsca, aby m o g ło spać sześć osób.

I'v e h e a rd th a t h e's g o t e n o u g h m o n e y to b u y o u t th e c o m p a n y . - S łyszała m , że on mQ w ystarczająco dużo pieniędzy, żeby w yku p ić c a łą firm ę .

M o re (w ięcej), m ost (of) (większość), the m o st (n a jw ię ce j) u żyw a n e m o g ą być z rzeczownikami p o licza ln ym i oraz n ie p o licza ln ym i:

Y ou n e e d m o re cheese to m ake a p iz z a . - P otrzebujesz w ię c e j se ra , żeby z ro b ić pizzę. O u r c o m p a n y needs to b u y m o re c o m p u te rs to w o r k e ffic ie n tly . - N asza firm a musi kupić w ięce j k o m p u te ró w , aby sp ra w n ie p ra c o w a ć .

M o s t p e o p le a re c o n v in c e d d rin k -d riv in g s h o u ld b e s e v e re ly p u n is h e d . - W ię k s z o ś ć ludzi jest p rz e k o n a n a , że jazda po p ija n e m u p o w in n a być s u ro w o k a ra n a .

M o s t te a ch e rs d o n 't e a rn e n o u g h . - W iększość n a u czycie li n ie z a ra b ia w y s ta rc z a ją c o dużo. M o s t a ccid e n ts a t h o m e h a p p e n b e ca u se o f ca re le ssn e ss. — N a jw ię c e j w y p a d k ó w w domu zdarza się przez nieostrożność.

Less (m n ie j), th e le a st (n a jm n ie j) używane są z rz e c z o w n ik a m i p o lic z a ln y m i w lic z b ie m n o g ie j oraz z n ie p o lic z a ln y m i:

I e a rn less m o n e y n o w , b u t m y jo b is v e r y in te re s tin g . - Z a r a b ia m te ra z m n ie j p ie n ię d zy, ale p ra c a jest b a rd zo cie ka w a .

There a re less cars on th e streets these d a y s b e c a u s e o f th e h o lid a y s . - Z p o w o d u w akacji na u lic a c h jest teraz m n ie j s a m o c h o d ó w .

O u t o f th e w h o le fa m ily , m y m o th e r has th e le a s t p a tie n c e . - Z c a łe j ro d z in y m o ja m a m a mo n a jm n ie j c ie rp liw o ś c i.

'e w e r (m n ie j), the few e st (n a im n ie i) używ ane sq tylko z rz e c z o w n ik a m i p o lic z a ln y m i-

Fewer people turned up to the meeting than we had expected.

- N a s p o tk a n iu p 0 |a w ,lo s i,

m n ie j o s ó b , niż oczekiw a liśm y.

D u rin g th e e x a m , he s c o re d the fe w e s t p o in ts . - Podczas e g z a m in u z d o b y t n a jm n ie j punktów

6

Z A I M K I I O K R E Ś L N IK I

Ć W IC Z E N IA

W y b ie rz p r a w id ło w ą o d p o w ie d ź : There aro .... m odels ,o choose from . Please, have a look a. o u r catalogue

a few er

b. plenty of

b. I have .... suits to choose Irom in my wardrobe

a. the fewest

b. several

c. I he sales assistant showed me a few ties, but I liked .... of them, a. none b. no d. I couldn't buy any bread because .... the shops were closed, a. no e

ch ild should be denied the rigfit to a happy childhood.

a- no f.

b. all b. none

To our surprise, .... people attended the exhibition than we had expected, a. more

g. I'm afraid a. several

b. the most Id o n 't have .... money to help you. b. enough

h I'm com pletely broke. I have .... money. a. none i

o f my neiighbours heard anything when somebody broke into my flat, a. none

j.

b. no u, b. no no

Jim is the m ost c re a tive in o u r team . H e's got .... ideas, a. several

b. plenty o f

Przetłumacz na ję zyk angielski: a. Wszyscy sp ośród m o ic h p rz y ja c ió ł lu b ią aktyw nie spędzać czas.

b. M u s ia ła m je ch a ć ta ksó w ką , poniew aż nie przyjechał żaden autobus.

C o ra z w ię re j o s ó b spędza w a ka cje n a d polskim m orzem , zam iast jechać za g ranicę

d

O trzym a liśm y k ilk a cie ka w ych o fe il o d naszych partnerów biznesowych.

g

N ie m a m y w y s ta rc z a ją co d u żo pieniędzy, żeby loiaz spłacić pożyczkę.

^

M a m y m n ó stw o czasu, nie musisz się spieszyć.

9 N ikt ze znojom yc li M a rk u nie p rzyje ch a ł p o n ie g o na lotnisko.

h / a d n a dec yzju n ie /o s ta ła jeszc ze p o d ję ta

^ ą 7aim KI m o w — - _ ----------'9.

zoimków nieokreślonych naleiq: som e oraz any, ich z ło ż e n ia : som ebody, som eone, somethin Z0'm anything, a także n o b o d y , n o th m g , everybody, e ve ryth in g , all, 0nft oroz "

Do zaimków nieokreb< anybody, an yo n e , a n y th in g , o także zaimki you i th e yr

trochę„ ( ((kj|ka" , „jakie ś", „niektórzy". Zazwy,fCZQj

^rnzaió p e * " * n ie o kre ślo n ą .los . . ||ościowych, którym pośw.ęcony będz.e następny Some oroz any *y ^ w ,unkqi okres samodzie|nie i pełnią funkcję zaimków. Some ,0Wr

Y! Czasem jednak, choć dużo rzoctóe,, pop ^ 'Q

h j p ie c z e n ia c h . Na przykład.

« • like to spe WG,cWng TY' ' Niek,6,iy Sorne *people wakacje telewizię. obpe? J q mam trochę. WUNVU|v w domu ------ oglądając _ Who's got change? I've got some. - Kto ma (Okies arounc? ....... ......... Who's go. change? I W had a n y mo re s in o . .h en ? I got news from Tom last month. And have you had any more since then? - W zeszłym miesiqcu

łaT

.iv#!f •tpcn^ r . ai &

miałam wieści od Toma. A od tego czasu miałaś jeszcze jakieś? Powszechne w ięzyku angielskim są złożenia z some i any. Zaimki s o m e b o d y /

so m eo n e

(kłoś),

(coś) występują zawsze w zdaniach twierdzących:

s o m e t h in g

Somebody has broken the window. - Ktoś wybił okno.

tfaatnock

I've got something in my eye. - Coś mi wpadło do oka. Zaimki

anybody / an yo n e

(ktoś) oraz

a n y t h in g

(coś) występują w przeczeniach oraz pytaniach:

Is there anyone here? - Czy ktoś tu jest?

pi

There isn't anything to eat. - Nie ma nic do jedzenia.

:"°*®oarinc

Zaimki te mogą także występować w zdaniach twierdzących, ale w innym znaczeniu: (ktokolwiek, każdy) oraz a n y t h i n g (cokolwiek, wszystko). Anybody can do it. - Każdy może to zrobić.

anybody

/ anyone

5ó

Anything can happen. —Wszystko może się zdarzyć.

flQ

Inne zaimki nieokreślone: ■ nobody / no one (nikt) ć w ic z e n iu .

MP

d* ° * • ■ * . - Nik. „ i . byl w stania M pom6c p * , ■»" * * *

N" =n, k „ .w a „ ^ i „ 9 .- N ik ł nic „ . e . « * , « . ,

NX,

■ nothing (nic) Nothi «Nothing can spoil my mood today. - Nię nie popsuje mi dziś humoru. b0we90‘ There is nothing interesting on TV tonight. - Dziś wieczorem w telewizji nie ma nic c •

e v e ry b o d y / e v e ry o n e

X 102

t Z

(każdy)

r e' bU‘ n° ° ne kneW

U,

W

w a s . - Pytałam każdego, ale nik. nie * *

ybody l.kes to relax on the beach. - Każdy lubi relaksować się na plaży.

^ P°Clq,kUW^ 1 ta -n ,„w 0„ych

S*

Wi

*1.

c \ \ > ć\

I

everything (wwyrtko)

■ |V« lo*f evefyihtngl 5trocilern ws/y*tkol I fveryth.ng i. going to change *oon. WWy, ^ fl)WfJ(ogo ^ ^ I oil (wi/yv /, wv/stko) B Thu winner fqk«i all,

/wyoy/rxj bmf/h //uytlkv

yo u / they / one //y4t«pujr; W form/« ■ ogr-lrie pnwdy / opmie, no priyM atj I

I

They .oy green tea it heal.hy

n f*O lo b o w « | N l„ w ik a m m nn L

M,/W1 5M?, M zfe)ofto ^

1.1 One never know* whof w ill happen tom orrow

I (

I

konltfdnq o v fy , k & wyro/

Nri i pfOCO fll# wyn

r

^ ,

n©r. jqlnych kwolifik.rjC|i K o / d y i »i a / © fJ# 0 ft

^ h o w o to m pomo< y, d i o n nh hi# Erobff

'•wumtey w jaktej |t

tfudhf) fytwcK|)

Or rf ••fMrrriir f ^ r k to c h o c i" » (Qt odwig