Theory c Gym

ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΔΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΣΙΟ ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΔΤΝΑΜΗ Έκα ζώμα είκαη ειεθηνηζμέκμ όηακ έπεη ηεκ ηδηόηεηα κα έιθεη άιια μηθνά ζώμαηα. Η δύκαμε πμο αζθεί ημ ειεθηνηζμέκμ ζώμα μκμμάδεηαη ηλεκηρική δύμαμη. Οη ειεθηνηθέξ δοκάμεηξ αζθμύκηαη από απόζηαζε θαη είκαη άιιμηε ειθηηθέξ θαη άιιμηε απςζηηθέξ. Γηα κα ειέγλμομε ακ έκα ζώμα είκαη ειεθηνηζμέκμ πνεζημμπμημύμε ημ ειεθηνηθό εθθνεμέξ. Αοηό απμηειείηαη από έκα μηθνό μπαιάθη από θειηδόι ή πανηί πμο είκαη δεμέκμ ζε μηα θιςζηή. Πιεζηάδμκηαξ ημ ζώμα πμο ζέιμομε κα ειέγλμομε ακ είκαη ειεθηνηζμέκμ παναηενμύμε όηη ημ μπαιάθη έιθεηαη. ΗΛΓΚΣΡΙΚΟ ΦΟΡΣΙΟ Οη ειεθηνηθέξ δοκάμεηξ μθείιμκηαη ζηεκ ηδηόηεηα πμο έπεη ε ύιε θαη μκμμάδεηαη ηλεκηρικό θορηίο. Όηακ δύμ ζώμαηα έπμοκ ειεθηνηθό θμνηίμ, ηόηε αιιειεπηδνμύκ με ειεθηνηθέξ δοκάμεηξ θαη ιέμε όηη είκαη ειεθηνηθά θμνηηζμέκα. Σμ ειεθηνηθό θμνηίμ ζομβμιίδεηαη με ημ γνάμμα q ή Q θαη έπεη μμκάδα μέηνεζεξ ζημ SI ημ 1C(Coulomb). Όμςξ επεηδή ημ 1C είκαη πμιύ μεγάιε μμκάδα πνεζημμπμημύμε ηα οπμπμιιαπιάζηα ημο. 1 μηθνμθμοιόμπ 1μC=10-6C 1 κακμθμοιόμπ 1nC=10-9C Τπάνπμοκ δύμ είδε ειεθηνηθώκ θμνηίςκ. Σμ ζεηηθό θαη ημ ανκεηηθό. Σα μμώκομα θμνηία απςζμύκηαη εκώ ηα εηενώκομα έιθμκηαη. Σμ μιηθό θμνηίμ δύμ ή πενηζζόηενςκ ζςμάηςκ ηζμύηαη με ημ αιγεβνηθό άζνμηζμα ηςκ θμνηίςκ ημοξ. Q=q1+q2 ΠΑΡΑΔΓΙΓΜΑ: Δύμ ζώμαηα έπμοκ θμνηίμ +3C θαη -5C. Άνα ημ ζοκμιηθό θμνηίμ είκαη (+3)+(-5)=-2C Aκ ημ ζοκμιηθό θμνηίμ είκαη μεδέκ ηόηε ημ ζώμα είκαη ειεθηνηθά μοδέηενμ. ΔΟΜΗ ΣΟΤ ΑΣΟΜΟΤ Σμ άημμμ απμηειείηαη από ημκ πονήκα θαη ηα ειεθηνόκηα. Ο πονήκαξ απμηειείηαη από ηα πνςηόκηα πμο έπμοκ ζεηηθό θμνηίμ θαη ηα κεηνόκηα πμο είκαη ειεθηνηθά μοδέηενα. Άνα μ πονήκαξ έπεη ζεηηθό θμνηίμ. Σα ειεθηνόκηα έπμοκ ανκεηηθό θμνηίμ θαη πενηζηνέθμκηαη γύνς από ημκ πονήκα. Σα πνςηόκηα θαη ηα ειεθηνόκηα έπμοκ ακηίζεηα θμνηία. ΢ε θάζε άημμμ όζα είκαη ηα πνςηόκηα είκαη θαη ηα ειεθηνόκηα. Άνα ημ άημμμ είκαη ειεθηνηθά μοδέηενμ. Ακ όμςξ ημ άημμμ απμβάιιεη ή πνμζιάβεη ειεθηνόκηα ηόηε μεηαηνέπεηαη ζε ηόκ. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 1

ΙΔΙΟΣΗΣΓ΢ ΣΟΤ ΦΟΡΣΙΟΤ 1. Σμ μιηθό θμνηίμ είκαη ζηαζενό.(Ανπή δηαηήνεζεξ ημο ειεθηνηθμύ θμνηίμο) 2. Σμ ειεθηνηθό θμνηίμ θάζε θμνηηζμέκμο ζώμαημξ είκαη αθέναημ πμιιαπιάζημ ημο θμνηίμο ημο ειεθηνμκίμο.(θβακηηζμέκμ μέγεζμξ) ΗΛΓΚΣΡΙ΢Η ΣΩΝ ΢ΩΜΑΣΩΝ Ακ έκα ζώμα απμβάιιεη ή πνμζιάβεη ειεθηνόκηα, ηόηε θμνηίδεηαη. Ακ έπεη πενίζζεηα ειεθηνμκίςκ, ηόηε είκαη θμνηηζμέκμ ανκεηηθά. Ακ έπεη έιιεημμα ειεθηνμκίςκ, ηόηε είκαη θμνηηζμέκμ ζεηηθά. Ακ έπεη ίζμ ανηζμό ειεθηνμκίςκ θαη πνςημκίςκ, ηόηε είκαη μοδέηενμ. Μόκμ ηα ειεθηνόκηα μεηαθηκμύκηαη επεηδή ηα πνςηόκηα είκαη παγηδεομέκα ζημκ πονήκα θαη έπμοκ μεγάιε μάδα. Γηα κα μεηαθηκεζμύκ ηα ειεθηνόκηα πνεηάδμκηαη εκένγεηα (με ηνηβή, με αθηηκμβμιία) ΠΡΟ΢ΟΥΗ: Έκα ζώμα είκαη ηλεκηριζμέμο όηακ αζθεί ειεθηνηθέξ δοκάμεηξ (έιθεη μηθνά θμμμαηάθηα πανηί). Έκα ζώμα είκαη θορηιζμέμο όηακ έπεη ειεθηνηθό θμνηίμ. ΠΑΡΑΔΓΙΓΜΑΣΑ Όηακ ηνίρμομε έκα μπαιόκη πάκς ζ’ έκα μάιιηκμ πμοιόβεν, αοηό ηζμννμπεί ζημκ ημίπμ. Όηακ ηνίρμομε ημ πενηηύιηγμα μηαξ θαναμέιαξ, αοηό θμιιάεη ζηα δάπηοια μαξ. Ο θεναοκόξ θαη ε αζηναπή. ΣΡΟΠΟΙ ΗΛΓΚΣΡΙ΢Η΢ 1. ΜΓ ΣΡΙΒΗ Ακ ηνίρμομε μηα γοάιηκε νάβδμ ζε μεηαλςηό ύθαζμα ηόηε θεύγμοκ ειεθηνόκηα από ηε νάβδμ θαη πεγαίκμοκ ζημ ύθαζμα. Η νάβδμξ θμνηίδεηαη ζεηηθά θαη ημ ύθαζμα ανκεηηθά. Η νάβδμξ είκαη θμνηηζμέκε θαη ειεθηνηζμέκε. Καηά ηεκ ειέθηνηζε με ηνηβή ηα δομ ζώμαηα απμθημύκ ακηίζεηα θμνηία.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 2

2. ΜΓ ΓΠΑΦΗ Όηακ θένμομε ζε επαθή έκα θμνηηζμέκμ ζώμα με έκα αθόνηηζημ, ηόηε θαη ηα δύμ ζώμαηα απμθημύκ ίδημ θμνηίμ. Ακ ημ θμνηηζμέκμ ζώμα είκαη ζεηηθό (έιιεημμα ειεθηνμκίςκ) ηόηε μεηαθένμκηαη ειεθηνόκηα από ημ μοδέηενμ ζημ θμνηηζμέκμ. Σώνα θαη ημ μοδέηενμ έπεη έιιεημμα ειεθηνμκίςκ, άνα θμνηίδεηαη ζεηηθά.

Ακ ημ θμνηηζμέκμ ζώμα είκαη ανκεηηθό (πενίζζεηα ειεθηνμκίςκ) ηόηε μεηαθένμκηαη ειεθηνόκηα πνμξ ημ μοδέηενμ ζώμα μπόηε θαη ημ μοδέηενμ έπεη πενίζζεηα ειεθηνμκίςκ, άνα θμνηίδεηαη ανκεηηθά.

AΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΩΣΓ΢ Αγφγοί είκαη ηα ζώμαηα πμο επηηνέπμοκ ζημ ειεθηνηθό θμνηίμ κα δηαζθμνπηζηεί ζε όιε ημοξ ηε μάδα (μέηαιια, ζίδενμξ, παιθόξ, αιμομίκημ, μόιοβδμξ, ογνόξ αέναξ).

Μομφηές είκαη ηα ζώμαηα πμο δεκ επηηνέπμοκ ζημ ειεθηνηθό θμνηίμ κα δηαζθμνπηζηεί ζηε μάδα ημοξ (γοαιί, πιαζηηθό, λύιμ, θενί, θαζανό κενό, λενόξ αέναξ)

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 3

3. ΜΓ ΓΠΑΓΩΓΗ (Από απόζηαζη) α. Ηιέθηνηζε αγςγώκ: Ακ πιεζηάζμομε μηα ζεηηθά θμνηηζμέκε νάβδμ ζημ έκα άθνμ εκόξ αγςγμύ ηόηε έιθμκηαη ηα ειεύζενα ειεθηνόκηα πνμξ ημ άθνμ αοηό, μπόηε οπάνπεη πενίζζεηα ειεθηνμκίςκ (θμνηίδεηαη ανκεηηθά). ΢ημ άιιμ άθνμ οπάνπεη έιιεημμα ειεθηνμκίςκ (θμνηίδεηαη ζεηηθά). Όμςξ ημ ζοκμιηθό θμνηίμ είκαη μεδέκ. Άνα ε νάβδμξ είκαη ειεθηνηζμέκε, αιιά όπη θμνηηζμέκε.

β. Ηιέθηνηζε μμκςηώκ: Ακ πιεζηάζμομε μηα ζεηηθά θμνηηζμέκε νάβδμ ζημ έκα άθνμ εκόξ μμκςηή, ηόηε ηα ειεθηνόκηα ημο μμκςηή δεκ μεηαθηκμύκηαη αιιά πιεζηάδμοκ ζημ έκα άθνμ με απμηέιεζμα ημ έκα άθνμ ημο μμκςηή κα θμνηηζηεί ανκεηηθά. ΝΟΜΟ΢ ΣΟΤ COULOMB Όηακ δύμ θμνηηζμέκα ζώμαηα βνίζθμκηαη ζε θάπμηα απόζηαζε μεηαλύ ημοξ ηόηε ημ έκα αζθεί ειεθηνηθή δύκαμε ζημ άιιμ. Αοηή ε δύκαμε ιέγεηαη δύκαμε Coulomb.

H δύκαμε Coulomb είκαη: ακάιμγε ημο γηκμμέκμο ηςκ θμνηίςκ. ακηηζηνόθςξ ακάιμγε ημο ηεηναγώκμο ηεξ απόζηαζεξ.

μόμος Coulomb

F=K Ο ανηζμόξ Κ είκαη μηα ζηαζενά πμο ελανηάηαη από ημ οιηθό ζημ μπμίμ βνίζθμκηαη ηα θμνηία.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 4

ΗΛΓΚΣΡΙΚΟ ΠΓΔΙΟ Ηλεκηρικό πεδίο είκαη μ πώνμξ μέζα ζημκ μπμίμ αζθμύκηαη ειεθηνηθέξ δοκάμεηξ ζε θμνηία πμο βνίζθμκηαη μέζα ζ’ αοηό. Σμ ειεθηνηθό πεδίμ πενηγνάθεηαη με έκα θοζηθό μέγεζμξ πμο μκμμάδεηαη έμηαζη ημο ειεθηνηθμύ πεδίμο (Γ). Η έκηαζε ημο πεδίμο ελανηάηαη από: α. ημ θμνηίμ πμο δεμημονγεί ημ πεδίμ, β. ηεκ απόζηαζε από ημ θμνηίμ. Όζμ απμμαθνοκόμαζηε από ημ θμνηίμ ε έκηαζε ημο πεδίμο μεηώκεηαη. ΔΤΝΑΜΙΚΓ΢ ΓΡΑΜΜΓ΢ Έκα ειεθηνηθό πεδίμ μπμνμύμε κα ημ ζπεδηάζμομε με ηε βμήζεηα κμεηώκ γναμμώκ πμο ιέγμκηαη δοκαμηθέξ γναμμέξ.

Αθηηκςηά πεδία

μμμγεκέξ πεδίμ Η έκηαζε είκαη ίδηα ζε όια ηα ζεμεία ημο.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 5

ΗΛΓΚΣΡΙΚΟ ΡΓΤΜΑ Ηλεκηρικό ρεύμα είκαη ε πνμζακαημιηζμέκε θίκεζε ηςκ ειεθηνμκίςκ. Όζμ εοθμιόηενα θηκμύκηαη ηα ειεθηνόκηα ηόζμ ημ ζώμα είκαη θαιύηενμξ αγςγόξ. ΢ημοξ μμκςηέξ ηα ειεθηνόκηα θηκμύκηαη, αιιά πμιύ δύζθμια. ΠΩ΢ ΔΗΜΙΟΤΡΓΓΙΣΑΙ ΣΟ ΗΛΓΚΣΡΙΚΟ ΡΓΤΜA Ακ ζοκδέζμομε ημοξ πόιμοξ μηαξ μπαηανίαξ με έκα μεηαιιηθό ζύνμα ηόηε ζημ εζςηενηθό ημο ζύνμαημξ δεμημονγείηαη ειεθηνηθό πεδίμ. Σα ειεύζενα ειεθηνόκηα ημο αγςγμύ δέπμκηαη ειεθηνηθέξ δοκάμεηξ θαη θηκμύκηαη από ημκ ανκεηηθό πνμξ ημ ζεηηθό πόιμ.

ε πναγμαηηθή θμνά ημο ειεθηνηθμύ νεύμαημξ είκαη από ημκ ανκεηηθό πνμξ ημ ζεηηθό πόιμ. ε ζομβαηηθή θμνά ημο ειεθηνηθμύ νεύμαημξ είκαη από ημ ζεηηθό πνμξ ημκ ανκεηηθό πόιμ. ΑΠΟΣΓΛΓ΢ΜΑΣΑ ΣΟΤ ΗΛΓΚΣΡΙΚΟΤ ΡΓΤΜΑΣΟ΢ 1. Θενμηθά (ει. θμοδίκα, ει.ζίδενμ) 2. Φςηεηκά (ει. ιαμπηήναξ) 3. Μεπακηθά (ακεμηζηήναξ, μεηνό) 4. Μαγκεηηθά (δεμημονγία μαγκεηηθμύ πεδίμο) 5. Υεμηθά (ειεθηνόιοζε) 6. Βημιμγηθά (ειεθηνμπιελία) ΗΛΓΚΣΡΙΚΟ ΚΤΚΛΩΜΑ Έκα απιό ειεθηνηθό θύθιςμα απμηειείηαη από μηα μπαηανία, έκα ιαμπάθη, θαιώδηα θαη δηαθόπηε.

Κιεηζηό ιέγεηαη ημ θύθιςμα όηακ δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα. Ακμηπηό ιέγεηαη ημ θύθιςμα όηακ δε δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 6

ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΠΗΓΗ ΚΑΙ ΓΝΓΡΓΓΙΑ Μηα ειεθηνηθή πεγή επεηδή αζθεί δύκαμε ζηα ειεύζενα ειεθηνόκηα ημο αγςγμύ, δίκεη εκένγεηα ζηα ειεθηνόκηα. Κάζε πεγή μεηαηνέπεη μηα μμνθή εκένγεηαξ ζε ειεθηνηθή εκένγεηα. ΓΙΔΗ ΗΛΓΚΣΡΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ Μπαηανία: μεηαηνέπεη ηε πεμηθή εκένγεηα ζε ειεθηνηθή. Γεκκήηνηα: μεηαηνέπεη ηεκ θηκεηηθή εκένγεηα ζε ειεθηνηθή. Φςημζημηπείμ: μεηαηνέπεη ηε θςηεηκή εκένγεηα ζε ειεθηνηθή. ΦΤ΢ΙΚΑ ΜΓΓΓΘΗ ΢Γ ΗΛΓΚΣΡΙΚΟ ΚΤΚΛΩΜΑ 1.ΓΝΣΑ΢Η ΗΛΓΚΣΡΙΚΟΤ ΡΓΤΜΑΣΟ΢(Ι) Γίκαη μ ιόγμξ ημο θμνηίμο πμο πενκάεη από μηα δηαημμή ημο αγςγμύ ζε θάπμημ πνόκμ πνμξ ημ πνόκμ. μμκάδα μέηνεζεξ: 1A (Amber) όνγακμ μέηνεζεξ: αμπενόμεηνμ 2.ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ ή ΣΑ΢Η (V) Γίκαη μ ιόγμξ ηεξ εκένγεηαξ πμο πνμζθένεη ε πεγή ζημ θμνηίμ πνμξ ημ θμνηίμ. μμκάδα μέηνεζεξ: 1V (Volt) όνγακμ μέηνεζεξ: βμιηόμεηνμ ΠΡΟ΢ΟΥΗ Η δηαθμνά δοκαμηθμύ: ζηα άθνα εκόξ θαηακαιςηή είκαη 0 όηακ αοηόξ δε δηαννέεηαη από νεύμα. ζηα άθνα μηαξ πεγήξ είκαη δηάθμνε από 0 είηε δηαννέεηαη από νεύμα, είηε όπη. Από πού προέρτομηαι ηα ελεύθερα ηλεκηρόμια; Σα ειεύζενα ειεθηνόκηα οπάνπμοκ ζε θάζε μεηαιιηθό αγςγό. Όηακ θιείκμομε ημ δηαθόπηε εκόξ θοθιώμαημξ ηόηε ε πεγή δίκεη εκένγεηα ζηα ειεύζενα ειεθηνόκηα θαη ηα θηκεί. 3.ΑΝΣΙ΢ΣΑ΢Η ΑΓΩΓΟΤ (R) Eίκαη μ ιόγμξ ηεξ ηάζεξ πμο εθανμόδεηαη ζηα άθνα ημο αγςγμύ πνμξ ηεκ έκηαζε ημο νεύμαημξ πμο ημκ δηαννέεη. μμκάδα μέηνεζεξ: 1Ω (Ohm) όνγακμ μέηνεζεξ: ςμόμεηνμ Η ακηίζηαζε εκόξ αγςγμύ εθθνάδεη ηε δοζθμιία πμο ζοκακηάεη ημ ειεθηνηθό νεύμα θαηά ηε δηέιεοζε ημο μέζα από ημκ αγςγό. Η ακηίζηαζε ημο αγςγμύ μθείιεηαη ζηηξ ζογθνμύζεηξ ηςκ ειεύζενςκ ειεθηνμκίςκ με ηα ηόκηα ημο αγςγμύ.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 7

ΑΠΟ ΠΟΙΟΤ΢ ΠΑΡΑΓΟΝΣΓ΢ ΓΞΑΡΣΑΣΑΙ Η ΑΝΣΙ΢ΣΑ΢Η ΑΓΩΓΟΤ Η ακηίζηαζε αγςγμύ: είκαη ακάιμγε ημο μήθμοξ ημο. είκαη ακηηζηνόθςξ ακάιμγε ημο εμβαδμύ δηαημμήξ(πάπμξ). ελανηάηαη από ημ οιηθό ημο αγςγμύ. ελανηάηαη από ηε ζενμμθναζία. ℓ: μήθμξ s: εμβαδόκ δηαημμήξ ν: εηδηθή ακηίζηαζε ημο οιηθμύ

Όηακ αολάκεηαη ε ζενμμθναζία ημο μεηάιιμο ηα ηόκηα ημο θηκμύκηαη πημ γνήγμνα με απμηέιεζμα μη ζογθνμύζεηξ με ηα ειεύζενα ειεθηνόκηα κα είκαη πημ ζοπκέξ, άνα αολάκεηαη ε ακηίζηαζε ημο αγςγμύ. -ζηα μέηαιια όηακ αολάκεηαη ε ζενμμθναζία αολάκεηαη θαη ε ακηίζηαζε ημοξ. -ζηα θνάμαηα όηακ αολάκεηαη ε ζενμμθναζία, ε ακηίζηαζε παναμέκεη ζηαζενή. -ζημοξ εμηαγςγμύξ όηακ αολάκεηαη ε ζενμμθναζία, ε ακηίζηαζε μεηώκεηαη. Αμηιζηάηες ιέμε ηηξ ειεθηνηθέξ ζοζθεοέξ. Οη ακηηζηάηεξ έπμοκ ακηίζηαζε. ΝΟΜΟ΢ ΣΟΤ OHM Tα ηνία θοζηθά μεγέζε ηςκ θοθιςμάηςκ, δειαδή ε έκηαζε ημο νεύμαημξ (Ι), ε ηάζε (V) θαη ε ακηίζηαζε (R) ζοκδέμκηαη μεηαλύ ημοξ με ημ κόμμ ημο Ohm μ μπμίμξ είκαη: Γηα αγςγμύξ ζηαθερής αμηίζηαζης ε ηάζε ζηα άθνα ημοξ είκαη ακάιμγε ηεξ έκηαζεξ ημο νεύμαημξ πμο ημοξ δηαννέεη.

I= ΠΡΟ΢ΟΥΗ: Ο κόμμξ ημο Ohm ηζπύεη μόκμ γηα αγςγμύξ με ζηαζενή ακηίζηαζε. ΢ηηξ ειεθηνμκηθέξ ζοζθεοέξ δεμ ηζπύεη μ κόμμξ(θμμπημύηεν, ηειεόναζε, ζηενεμθςκηθό), θαζώξ θαη ζημοξ θηκεηήνεξ. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 8

΢ΤΝΔΓ΢Η ΑΝΣΙ΢ΣΑΣΩΝ 1.΢Γ ΢ΓΙΡΑ

Οη ακηηζηάηεξ δηαννέμκηαη από ημ ίδημ νεύμα, αιιά έπμοκ δηαθμνεηηθέξ ηάζεηξ ζηα άθνα ημοξ. V=V1 +V2+V3 Rμι=R1+R2+R3 2.ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ

Oη ακηηζηάηεξ έπμοκ ηεκ ίδηα ηάζε, αιιά δηαννέμκηαη από δηαθμνεηηθά νεύμαηα. Ι=Ι1+Ι2+Ι3 + +

΢ηα ζπίηηα μη ειεθηνηθέξ ζοζθεοέξ ζοκδέμκηαη πανάιιεια ώζηε: α. κα έπμοκ ηεκ ίδηα ηάζε θαη β. ακ μηα ζοζθεοή δε ιεηημονγεί, μη άιιεξ κα ιεηημονγμύκ. ΢ηα θοθιώμαηα μπμνμύμε κα εθανμόδμομε ημ κόμμ ημο Ohm είηε ζε μιόθιενμ ημ θύθιςμα, είηε ζε μηα μόκμ ακηίζηαζε. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 9

ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΓΝΓΡΓΓΙΑ Οη ειεθηνηθέξ ζοζθεοέξ γηα κα ιεηημονγήζμοκ πνεηάδμκηαη ειεθηνηθή εκένγεηα. Αοηή ηεκ εκένγεηα ηεκ παίνκμοκ από ηηξ ειεθηνηθέξ πεγέξ. ΢ηε ζοκέπεηα μη ζοζθεοέξ μεηαηνέπμοκ ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα ζε άιιεξ μμνθέξ εκένγεηαξ. ΠΑΡΑΔΓΙΓΜΑΣΑ ε ιάμπα μεηαηνέπεη ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα ζε θςηεηκή θαη ζενμόηεηα. ε ζόμπα μεηαηνέπεη ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα ζε ζενμόηεηα θαη αθηηκμβμιία. μ ακεμηζηήναξ μεηαηνέπεη ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα ζε θηκεηηθή θαη ζενμόηεηα. ΥΗΜΙΚΑ ΑΠΟΣΓΛΓ΢ΜΑΣΑ Όηακ ειεθηνηθό νεύμα πενκάεη μέζα από δηαιύμαηα μλέςκ, βάζεςκ θαη αιάηςκ πνμθαιεί πεμηθέξ ακηηδνάζεηξ θαη ημ θαηκόμεκμ ιέγεηαη ηλεκηρόλσζη. ΘΓΡΜΙΚΑ ΑΠΟΣΓΛΓ΢ΜΑΣΑ Φαιμόμεμο Joule: όηακ έκαξ αγςγόξ δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα, ηόηε εθιύεηαη ζενμόηεηα ζημ πενηβάιιμκ. ΝΟΜΟ΢ JOULE Η ζενμόηεηα πμο εθιύεηαη ζημ πενηβάιιμκ από έκακ αγςγό πμο δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα είκαη: ακάιμγε ημο ηεηναγώκμο ηεξ έκηαζεξ ημο νεύμαημξ, ακάιμγε ηεξ ακηίζηαζεξ ημο αγςγμύ, Q=I2 R t ακάιμγε ημο πνόκμο.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 10

MAΓΝΗΣΙΚΑ ΑΠΟΣΓΛΓ΢ΜΑΣΑ Όηακ θμκηά ζ’ έκακ αγςγό πμο δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα ημπμζεηήζμομε μηα μαγκεηηθή βειόκα ηόηε αοηή αιιάδεη ζέζε. Άνα ημ ειεθηνηθό νεύμα δεμημονγεί μαγκεηηθό πεδίμ (πείναμα Γνζηεκη). Ο ΗΛΓΚΣΡΟΜΑΓΝΗΣΗ΢

Έκα ζύνμα ηοιηγμέκμ γύνς από ζίδενμ ιέγεηαη πεκίμ ή ζςιεκμεηδέξ. Όηακ ημ πεκίμ δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα ηόηε ζομπενηθένεηαη ζα μαγκήηεξ αθμύ έιθεη νηκίζμαηα ζηδήνμο πμο βνίζθμκηαη γύνς ημο. ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΜΑΓΝΗΣΙΚΟΤ ΠΓΔΙΟΤ Ακ ζοκδέζμομε έκα ιαμπάθη θαη έκα πεκίμ πανάιιεια θαη ζηα άθνα ημο ζοζηήμαημξ ζοκδέζμομε μηα πεγή παναηενμύμε όηη ημ ιαμπάθη ακάβεη θαη ζημ πεκίμ δεμημονγείηαη μαγκεηηθό πεδίμ. Ακ ακμίλμομε ημ δηαθόπηε ηόηε ημ ιαμπάθη δε ζβήκεη αμέζςξ. Αοηό ζομβαίκεη επεηδή ζημ πεκίμ απμζεθεύεηαη εκένγεηα μαγκεηηθμύ πεδίμο ε μπμία ζηε ζοκέπεηα μεηαηνέπεηαη ζε ειεθηνηθή εκένγεηα θη έηζη ημ ιαμπάθη ακάβεη γηα ιίγμ αθόμα. ΔΤΝΑΜΗ LAPLACE Όηακ έκαξ αγςγόξ βνίζθεηαη μέζα ζε μαγκεηηθό πεδίμ θαη δηαννέεηαη από ειεθηνηθό νεύμα ηόηε ημ μαγκεηηθό πεδίμ αζθεί πάκς ημο δύκαμε ε μπμία ημκ μεηαθηκεί. Αοηή ε δύκαμε ιέγεηαη δύκαμε Laplace. EΦΑΡΜΟΓΓ΢ ΣΟΤ ΗΛΓΚΣΡΟΜΑΓΝΗΣΙ΢ΜΟΤ Ηιεθηνμμαγκεηηθόξ γενακόξ, ειεθηνμμαγκεηηθό ηνέκμ, ηειεόναζε, βίκηεμ, ζηενεμθςκηθό, οπμιμγηζηήξ. ΜΗΥΑΝΙΚΑ ΑΠΟΣΓΛΓ΢ΜΑΣΑ Οη ζοζθεοέξ πμο μεηαηνέπμοκ ηεκ ειεθηνηθή εκένγεηα ζε θηκεηηθή μκμμάδμκηαη θηκεηήνεξ (ακεμηζηήναξ, πιοκηήνημ, μίλεν, ηνόιεσ). Όμςξ οπάνπμοκ θαη ζοζθεοέξ πμο μεηαηνέπμοκ ηεκ θηκεηηθή εκένγεηα ζε ειεθηνηθή (γεκκήηνηα, δοκαμό). ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΣΓΛΓ΢ΜΑΣΑ Σμ ακζνώπηκμ ζώμα είκαη αγςγόξ ημο ειεθηνηθμύ νεύμαημξ. Ρεύμα έκηαζεξ 0,1mA είκαη αθίκδοκμ. Όμςξ ακ ε έκηαζε ημο νεύμαημξ είκαη 0,1 Α μπμνεί κα πνμθαιέζεη αθόμε θαη ημ ζάκαημ (ειεθηνμπιελία). Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 11

ΗΛΓΚΣΡΙΚΗ ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΚΑΙ Ι΢ΥΤ΢ Η ηάζε ζηα άθνα εκόξ αγςγμύ είκαη μ ιόγμξ ηεξ εκένγεηαξ πμο δίκεηαη ζηα θμνηία πνμξ ημ θμνηίμ. → →q=It

μμκάδα εκένγεηαξ: 1J (Joule)

1Wh (βαηώνα), 1KWh (θηιμβαηώνα)

Η ηζπύξ είκαη μ ιόγμξ ηεξ εκένγεηαξ πνμξ ημ πνόκμ. μμκάδα μέηνεζεξ: 1W (Watt)

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 12

ΠΓΡΙΟΔΙΚΓ΢ ΚΙΝΗ΢ΓΙ΢ Πενημδηθέξ θηκήζεηξ είκαη αοηέξ πμο επακαιαμβάκμκηαη ζε ίζμοξ πνόκμοξ. ΠΑΡΑΔΓΙΓΜΑΣΑ Κίκεζε πιακεηώκ γύνς από ημκ ήιημ, πενηζηνμθή ηεξ Γεξ γύνς από ημκ άλμκα ηεξ, θίκεζε δεηθηώκ νμιμγημύ, θίκεζε γημ-γημ, θίκεζε θμύκηαξ.

ΣΑΛΑΝΣΩ΢ΓΙ΢ Έκα ζώμα θάκεη ηαιάκηςζε όηακ θηκείηαη ζε εοζεία ή ζπεδόκ εοζεία γναμμή γύνς από μηα ζέζε ηζμννμπίαξ (θμύκηα, εθθνεμέξ, πμνδή θηζάναξ, ζώμα ζοκδεμέκμ με ειαηήνημ, ημ έμβμιμ μηαξ μεπακήξ). ΥΑΡΑΚΣΗΡΙ΢ΣΙΚΑ ΜΓΓΓΘΗ ΣΑΛΑΝΣΩ΢Η΢ πλάηος (τ0): είκαη ε μέγηζηε απμμάθνοκζε από ηε ζέζε ηζμννμπίαξ. περίοδος (Σ): είκαη μ πνόκμξ γηα κα εθηειέζεη ημ ζώμα μηα πιήνε ηαιάκηςζε. μμκάδα μέηνεζεξ: 1 sec ζστμόηηηα (f): είκαη ημ πιήζμξ ηςκ ηαιακηώζεςκ πμο θάκεη ημ ζώμα ζε θάπμημ πνόκμ πνμξ ημ πνόκμ. μμκάδα μέηνεζεξ: 1 Hz (Hertz) ζπέζε ζοπκόηεηαξ-πενηόδμο

ΑΠΛΟ ΓΚΚΡΓΜΓ΢ Σμ απιό εθθνεμέξ απμηειείηαη από έκα κήμα ημο μπμίμο ε μηα άθνε είκαη δεμέκε ζε μνμθή θαη ζηεκ άιιε άθνε ημο είκαη δεμέκμ έκα ζώμα.

Η πενίμδμξ ημο εθθνεμμύξ: είκαη ακελάνηεηε ηεξ μάδαξ ημο, είκαη ακελάνηεηε ημο πιάημοξ όηακ εθηνέπεηαη θαηά μηθνή γςκία (μηθνόηενε ηςκ 10μ ), αολάκεηαη ακ αολήζμομε ημ μήθμξ ημο, ελανηάηαη από ημκ ηόπμ πμο γίκεηαη ε ηαιάκηςζε. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 13

Η ΔΤΝΑΜΗ ΢ΣΗΝ ΣΑΛΑΝΣΩ΢Η

H ζοκηζηαμέκε δύκαμε δεκ είκαη ζηαζενή. Όηακ ημ ζώμα πενκάεη από ηε ζέζε ηζμννμπίαξ ε ζοκηζηαμέκε δύκαμε είκαη 0. α. ΢ημ ειαηήνημ αζθμύκηαη δομ δοκάμεηξ: ημ βάνμξ(ζηαζενό) ε δύκαμε ημο ειαηενίμο (με ζηαζενή) β. ζημ εθθνεμέξ αζθμύκηαη δομ δοκάμεηξ: ημ βάνμξ(ζηαζενό) ε δύκαμε ημο ζπμηκημύ(με ζηαζενή) Έκα ζώμα εθηειεί απλή αρμομική ηαλάμηφζη ακ ε ζοκηζηαμέκε δύκαμε είκαη ακάιμγε ηεξ απμμάθνοκζεξ ημο από ηε ζέζε ηζμννμπίαξ.

Η ΓΝΓΡΓΓΙΑ ΢ΣΗΝ ΣΑΛΑΝΣΩ΢Η Γηα κα εθηειέζεη ηαιάκηςζε έκα ζώμα πνέπεη ανπηθά κα ημο αζθεζεί δύκαμε. Αοηή ε δύκαμε πνμζθένεη ζημ ζώμα μέζς ημο ένγμο ηεξ εκένγεηα ε μπμία απμζεθεύεηαη ζημ ζώμα με ηε μμνθή δοκαμηθήξ εκένγεηαξ. Όηακ ημ ζώμα θάκεη ηαιάκηςζε ε δοκαμηθή εκένγεηα μεηαηνέπεηαη ζε θηκεηηθή θαη ε θηκεηηθή ζε δοκαμηθή. ζηηξ αθναίεξ ζέζεηξ πμο ημ ζώμα ζηαμαηάεη ζηηγμηαία ε θηκεηηθή ημο εκένγεηα είκαη 0 θαη ε δοκαμηθή ημο μέγηζηε. ζηε ζέζε ηζμννμπίαξ πμο ε ζοκηζηαμέκε δύκαμε είκαη 0 ε δοκαμηθή ημο εκένγεηα είκαη 0 θαη ε θηκεηηθή ημο μέγηζηε. ζηεκ ηδακηθή πενίπηςζε πμο δεκ οπάνπμοκ ηνηβέξ ε μεπακηθή ημο εκένγεηα (θηκεηηθή + δοκαμηθή) είκαη ζηαζενή. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 14

ΜΗΥΑΝΙΚΑ ΚΤΜΑΣΑ Κύμα είκαη ε δηάδμζε μηαξ δηαηαναπήξ μέζα ζ’ έκα ειαζηηθό μέζμ. ΠΑΡΑΔΓΙΓΜΑ Ακ δέζμομε ηε μηα άθνε εκόξ ζπμηκημύ ζε θαηαθόνοθμ ημίπμ θαη ανπίζμομε κα θμοκάμε με ημ πένη μαξ ηεκ άιιε άθνε, ηόηε ημ πένη μαξ θάκεη ηαιάκηςζε ε μπμία δηαδίδεηαη ζε όια ηα μόνηα ημο ζπμηκημύ. Αοηή ε δηάδμζε ηεξ ηαιάκηςζεξ είκαη έκα θύμα. Σα θύμαηα μεηαθένμοκ μεπακηθή εκένγεηα θαη ότι ύιε. ΓΙΔΗ ΚΤΜΑΣΩΝ

1. ηα μόνηα ημοξ θάκμοκ ηαιάκηςζε 1. ηα μόνηα ημοξ θάκμοκ ηαιάκηςζε θάζεηα ζηε δηάδμζε ημο θύμαημξ πανάιιεια ζηε δηάδμζε ημο θύμαημξ 2. εμθακίδμοκ όνε θαη θμηιάδεξ 2. εμθακίδμοκ ποθκώμαηα θαη αναηώμαηα 3. δηαδίδμκηαη μόκμ ζηα ζηενεά 3. δηαδίδμκηαη ζε ζηενεά, ογνά θαη αένηα 4. ζηα ζηενεά, ηα δηαμήθε δηαδίδμκηαη με μεγαιύηενε ηαπύηεηα από ηα εγθάνζηα

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 15

ΥΑΡΑΚΣΗΡΙ΢ΣΙΚΑ ΜΓΓΓΘΗ ΣΟΤ ΚΤΜΑΣΟ΢ περίοδος ηοσ κύμαηος (Σ): είκαη ε πενίμδμξ ηαιάκηςζεξ ηεξ πεγήξ. ζστμόηηηα ηοσ κύμαηος (f): είκαη ε ζοπκόηεηα ηαιάκηςζεξ ηεξ πεγήξ. πλάηος ηοσ κύμαηος (τ0): είκαη ημ πιάημξ ηαιάκηςζεξ ηεξ πεγήξ. μήκος ηοσ κύμαηος (λ): είκαη ε απόζηαζε πμο δηακύεη ημ θύμα ζε πνόκμ μηαξ πενηόδμο. ηατύηηηα ηοσ κύμαηος (u): είκαη ίζε με ημ γηκόμεκμ ημο μήθμοξ θύμαημξ επί ηε ζοπκόηεηα ημο. u=λ·f -ε ηαπύηεηα ημο θύμαημξ ελανηάηαη μόκμ από ημ μέζμ δηάδμζεξ. -ζηα εγθάνζηα θύμαηα ε απόζηαζε μεηαλύ δομ δηαδμπηθώκ μνέςκ ή δομ δηαδμπηθώκ θμηιάδςκ είκαη ίζε με έμα μήθμξ θύμαημξ. -ζηα δηαμήθε θύμαηα ε απόζηαζε μεηαλύ δομ δηαδμπηθώκ ποθκςμάηςκ ή δομ δηαδμπηθώκ αναηςμάηςκ είκαη ίζε με έμα μήθμξ θύμαημξ. ΗΥΟ΢ Ο ήπμξ είκαη δηαμήθε θύμαηα πμο δεμημονγμύκηαη όηακ αιιάδεη ε πίεζε ημο αένα. Σα επεηηθά θύμαηα δηαδίδμκηαη ζηα ζηενεά, ζηα ογνά θαη ζηα αένηα. Δεμ δηαδίδμκηαη ζημ θεκό. ημ ακζνώπηκμ αοηί ακηηιαμβάκεηαη ήπμοξ με ζοπκόηεηεξ από 20 Hz-20000 Hz. ήπμη με ζοπκόηεηα μηθνόηενε από 20 Hz ιέγμκηαη οπόεπμη. ήπμη με ζοπκόηεηα μεγαιύηενε από 20000 Hz ιέγμκηαη οπένεπμη. ΤΠΟΚΓΙΜΓΝΙΚΑ ΥΑΡΑΚΣΗΡΙ΢ΣΙΚΑ ΣΟΤ ΗΥΟΤ ύυος: παναθηενίδεη ημκ μλύ ή βανύ ήπμ. Όζμ μεγαιύηενε ζοπκόηεηα έπεη μ ήπμξ ηόζμ πημ μλύξ είκαη. ακοσζηόηηηα: παναθηενίδεη ημκ αζζεκή ή ηζπονό ήπμ. Η αθμοζηόηεηα θαζμνίδεηαη από ηεκ έκηαζε ημο ήπμο. Η έκηαζε ημο ήπμο μεηνηέηαη με dB (decibel). -10dB ρίζονμξ. -120 dB απμγείςζε αενμπιάκμο. τροιά: ημ κα μπμνμύμε κα λεπςνίδμομε ηε πεγή ημο ήπμο.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 16

Φ Ω ΢ ΠΟΣΓ ΒΛΓΠΟΤΜΓ ΓΝΑ ΢ΩΜΑ Γηα κα δμύμε έκα ζώμα πνέπεη κα ζομβαίκμοκ δομ πνάγμαηα. α. ημ ζώμα κα θςηίδεηαη. β. μηα αθηίκα θςηόξ κα θηάκεη από ημ ζώμα ζηα μάηηα μαξ. ηα ζώμαηα πςνίδμκηαη ζε: ασηόθφηα: αοηά πμο εθπέμπμοκ δηθό ημοξ θςξ (ιαμπηήναξ, ήιημξ, άζηνα). εηερόθφηα: αοηά πμο θςηίδμκηαη από άιια ζώμαηα (ζειήκε, πιακήηεξ). ημ θςξ μεηαθένεη εκένγεηα, ηε θςηεηκή εκένγεηα. Η θςηεηκή εκένγεηα μεηαθένεηαη με ηα θςηόκηα. Κάζε θςηόκημ μεηαθένεη θαζμνηζμέκε πμζόηεηα εκένγεηαξ. Φςηόκηα μηαξ μμκμπνςμαηηθήξ αθηηκμβμιίαξ έπμοκ ηεκ ίδηα εκένγεηα θαη ζοπκόηεηα. ΜΓΣΑΣΡΟΠΓ΢ ΣΗ΢ ΦΩΣΓΙΝΗ΢ ΓΝΓΡΓΓΙΑ΢ 1.Σο θφς προκαλεί θέρμαμζη. Όηακ ηα άημμα ή ηα μόνηα εκόξ ζώμαημξ απμννμθμύκ θςηόκηα ηόηε αολάκεηαη ε θηκεηηθή ημοξ εκένγεηα με απμηέιεζμα κα αολάκεηαη ε ζενμμθναζία ημο ζώμαημξ (ειηαθόξ ζενμμζίθςκαξ). 2.Σο θφς προκαλεί κίμηζη. (ειηαθά αοημθίκεηα) 3.Σο θφς προκαλεί τημικές αμηιδράζεις. Καηά ηε θςημζύκζεζε ηα πνάζηκα μένε ηςκ θοηώκ απμννμθμύκ μνηζμέκα θςηόκηα πμο πνμένπμκηαη από ημκ ήιημ με απμηέιεζμα ηεκ παναγςγή γιοθόδεξ. 4.Σο θφς προκαλεί ηλεκηρικό ρεύμα. (θςημβμιηαηθά ζημηπεία) 5.Σο θφς προκαλεί ηημ όραζη. Όηακ θηάκεη θςξ ζηα μάηηα μαξ πνμθαιμύκηαη πεμηθέξ ακηηδνάζεηξ ζηα μπηηθά θύηηανα με απμηέιεζμα ε θςηεηκή εκένγεηα κα μεηαηνέπεηαη ζε πεμηθή θαη ειεθηνηθή εκένγεηα. Σμ ειεθηνηθό ζήμα πμο πανάγεηαη μεηαθένεηαη μέζς ημο μπηηθμύ κεύνμο ζημκ εγθέθαιμ θαη δεμημονγείηαη ημ αίζζεμα ηεξ όναζεξ.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 17

ΦΩΣΓΙΝΓ΢ ΠΗΓΓ΢ Φςηεηκή πεγή μκμμάδεηαη θάζε ζώμα πμο εθπέμπεη θςξ. ΢ε θάζε θςηεηκή πεγή θάπμηα μμνθή εκένγεηαξ μεηαηνέπεηαη ζε θςηεηκή εκένγεηα. -ζημ ιαμπηήνα ε ειεθηνηθή εκένγεηα μεηαηνέπεηαη ζε θςηεηκή. -ζημ θενί ε πεμηθή εκένγεηα μεηαηνέπεηαη ζε θςηεηκή. -ζημκ ήιημ πναγμαημπμημύκηαη πονεκηθέξ ακηηδνάζεηξ. Έκα μένμξ ηεξ πονεκηθήξ εκένγεηαξ μεηαηνέπεηαη ζε θςηεηκή θαη μεηαθένεηαη με ηα θςηόκηα ζημ δηάζηεμα. Οη θςηεηκέξ πεγέξ πςνίδμκηαη ζε : 1. α. θοζηθέξ (ήιημξ, άζηνα). β. ηεπκεηέξ (θενί, ιαμπηήναξ). 2. α. ζενμέξ: εθπέμπμοκ θςξ ιόγς ηεξ ορειήξ ζενμμθναζίαξ ημοξ (ήιημξ, αζηναπή, ιαμπηήναξ, θιόγα θενημύ). β. ροπνέξ (μζόκε ηειεόναζεξ, ιάμπεξ θζμνηζμμύ). ΔΙΑΔΟ΢Η ΣΟΤ ΦΩΣΟ΢ Ομμγεκέξ ζώμα είκαη αοηό πμο έπεη ηηξ ίδηεξ ηδηόηεηεξ ζε όια ηα ζεμεία ημο (π.π. ποθκόηεηα, ζενμμθναζία). ζε θάζε μμμγεκέξ οιηθό ημ θςξ δηαδίδεηαη εοζύγναμμα. διαθαμή ιέγμκηαη ηα ζώμαηα μέζα από ηα μπμία πενκάεη ημ θςξ (γοαιί). αδιαθαμή ιέγμκηαη ηα ζώμαηα μέζα από ηα μπμία δεκ πενκάεη ημ θςξ (λύιμ). ημιδιαθαμή ιέγμκηαη ηα ζώμαηα πίζς από ηα μπμία βιέπμομε ηα ακηηθείμεκα ζαμπά (γαιαθηόπνςμμ ηδάμη). ημ θςξ δηαδίδεηαη θαη ζημ θεκό. ζκιά. Η ζθηά δεμημονγείηαη όηακ ζηεκ πμνεία ηςκ αθηίκςκ πμο πνμένπμκηαη από μηα θςηεηκή πεγή πανεμβάιιεηαη έκα αδηαθακέξ ζώμα.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 18

έκλειυη ηλίοσ. Γίκαη ε ζθηά ηεξ ζειήκεξ πάκς ζηε γε.

έκλειυη ζελήμης. Γίκαη ε ζθηά ηεξ γεξ πάκς ζηε ζειήκε.

ΣΑΥΤΣΗΣΑ ΣΟΤ ΦΩΣΟ΢ Σμ θςξ δηαδίδεηαη με δηαθμνεηηθή ηαπύηεηα ζηα δηάθμνα μέζα. Η μεγαιύηενε ηαπύηεηα ζημκ θόζμμ είκαη ε ηαπύηεηα ημο θςηόξ ζημ θεκό ε μπμία είκαη 300.000 km/sec. ηηξ απμζηάζεηξ ζημ δηάζηεμα ηηξ μεηνάμε με έηε θςηόξ. Έκα έημξ θςηόξ είκαη η απόζηαζη πμο δηακύεη ημ θςξ ζε έκα έημξ.

Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 19

ΑΝΑΚΛΑ΢Η ΣΟΤ ΦΩΣΟ΢ Όηακ ημ θςξ ζοκακηάεη ηε δηαπςνηζηηθή επηθάκεηα δομ μέζςκ ηόηε αιιάδεη πμνεία παναμέκμκηαξ ζημ ίδημ μέζμ.

ΝΟΜΟΙ ΣΗ΢ ΑΝΑΚΛΑ΢Η΢ α. ε πνμζπίπημοζα αθηίκα (1), ε ακαθιώμεκε αθηίκα (2) θαη ε θάζεηε εοζεία ζηε δηαπςνηζηηθή επηθάκεηα βνίζθμκηαη ζημ ίδημ επίπεδμ. β. ε γςκία πνόζπηςζεξ είκαη ίζε με ηε γςκία ακάθιαζεξ. π=α ΔΙΑΘΛΑ΢Η ΣΟΤ ΦΩΣΟ΢ Όηακ ημ θςξ πενκάεη από έκα μέζμ ζ’ έκα άιιμ αιιάδεη δηεύζοκζε.

1. αθηίκα πνόζπηςζεξ 2. αθηίκα δηάζιαζεξ π. γςκία πνόζπηςζεξ δ. γςκία δηάζιαζεξ ΝΟΜΟΙ ΣΗ΢ ΔΙΑΘΛΑ΢Η΢ α. ε πνμζπίπημοζα αθηίκα, ε δηαζιώμεκε αθηίκα θαη ε θάζεηε εοζεία ζηε δηαπςνηζηηθή επηθάκεηα βνίζθμκηαη ζημ ίδημ επίπεδμ. β. ε γςκία δηάζιαζεξ είκαη δηαθμνεηηθή από ηε γςκία πνόζπηςζεξ. ακ ε αθηίκα πενκάεη από αναηόηενμ μέζμ ζε ποθκόηενμ ε γςκία δηάζιαζεξ είκαη μηθνόηενε από ηε γςκία πνόζπηςζεξ. ακ ε αθηίκα πενκάεη από ποθκόηενμ μέζμ ζε αναηόηενμ ε γςκία δηάζιαζεξ είκαη μεγαιύηενε από ηε γςκία πνόζπηςζεξ. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 20

ΝΟΜΟ΢ ΣΟΤ SNELL Ο ιόγμξ ημο εμηηόκμο ηεξ γςκίαξ πνόζπηςζεξ πνμξ ημ εμίημκμ ηεξ γςκίαξ δηάζιαζεξ είκαη ζηαζενόξ.

=ζηαζενό δείκηης διάθλαζης (n) εκόξ οιηθμύ είκαη μ ιόγμξ ηεξ ηαπύηεηαξ ημο θςηόξ ζημ θεκό (c0) πνμξ ηεκ ηαπύηεηα ημο θςηόξ ζημ οιηθό (c). n= ακ ε αθηίκα πενκάεη από ημ οιηθό 1 ζημ οιηθό 2 ηόηε ηζπύεη: μ δείθηεξ δηάζιαζεξ γηα όια ηα οιηθά είκαη μεγαιύηενμξ από 1. μ δείθηεξ δηάζιαζεξ ημο θεκμύ θαη ημο αένα είκαη 1. όζμ μηθνόηενε είκαη ε ηαπύηεηα ημο θςηόξ ζ’ έκα οιηθό ηόζμ μεγαιύηενμξ είκαη μ δείθηεξ δηάζιαζεξ θαη ηόζμ πημ έκημκε είκαη ε δηάζιαζε ζ’ αοηό. μ δείθηεξ δηάζιαζεξ ελανηάηαη ηόζμ από ημ οιηθό όζμ θαη από ημ πνώμα ημο θςηόξ. ζηε δηάζιαζε ημο θςηόξ μθείιεηαη ημ όηη βιέπμομε ηα ακηηθείμεκα μέζα ζημ κενό ρειόηενα απ’ ηεκ πναγμαηηθή ημοξ ζέζε. ΟΛΙΚΗ ΑΝΑΚΛΑ΢Η

Όηακ ημ θςξ δηαδίδεηαη από ποθκόηενμ οιηθό ζε αναηόηενμ, θάπμηεξ αθηίκεξ δηαζιώκηαη θαη βγαίκμοκ απ’ αοηό εκώ θάπμηεξ άιιεξ ακαθιώκηαη θαη παναμέκμοκ μέζα ζ’ αοηό. Οη αθηίκεξ πμο ακαθιώκηαη είκαη αοηέξ πμο ε γςκία πνόζπηςζεξ είκαη μεγαιύηενε από μηα μνηαθή γςκία δηάζιαζεξ (πc) όπμο: εμπc= ΢ηεκ μιηθή ακάθιαζε μθείιεηαη ημ θαηκόμεκμ ημο ακηηθαημπηνηζμμύ. Σμ θαιμθαίνη ηαληδεύμκηαξ ζ΄ έκα δνόμμ βιέπμομε κα είκαη βνεγμέκμξ. ΢ηεκ ένεμμ θμηηάδμκηαξ μαθνηά κμμίδμομε όηη βιέπμομε ιίμκε. Φοζηθή Γ΄ Γομκαζίμο

΢ειίδα 21