Tamadun Cina

TAMADUN CINA Asal-usul, Unsur-unsur Asas Asas & Orientasi Sistem Nilai Pengenalan 

Tamadun dun Cina ina jug juga merup erupak akan an salah alah satu atu tam tamadun adun yang ang tert tertua ua dan berkesinambungan hingga hari ini kerana:  Memiliki sifat-sifat terbuka dalam interaksinya dengan tamadun lain.  Berjaya mengekalkan identitinya.



Tamadun Cina dikatakan bermula di:  Lembah Huanghe di utara China.  Lembah Yangzijiang Yangzijiang di selatan China.



Berdasarkan bukti penemuan arkeologi, kebudayaan awal ini disebut Yangshao. Ini berdas berdasark arkan an nama nama tingga tinggalan lan kampu kampung ng jenis jenis tradisi tradisi kebuday kebudayaan aan ini yang yang terletak di Yangshao di wilayah Shaanxi. Selama lebih kurang 5,000 tahun lamanya iaitu sejak kurun ke-6 s.m telah diganti secara beransur-ansur oleh kebudayaan Longshan. Longshan . Kebudayaan Longshan dikatakan lebih maju berbanding kebudayaan Yangshao. Yangshao . Diberi Diberi nama nama berdas berdasark arkan an penem penemuan uan tapak tapak arkeol arkeologi ogi di Longsh Longshan an di wilaya wilayah h Shandung.

  



Unsur-unsur Asas Tamadun Cina 

Perbincangan akan merujuk kepada:  Alam sekitar mencorakkan tamadun  Sistem pertanian purba  Bahasa dan sistem tulisan  Pembentukan Bangsa Tionghua  Falsafah dan agama  Institusi politik dan sistem pemerintahan  Keluarga dan masyarakat  Orientasi sistem nilai

Alam Sekitar Mencorakkan Tamadun Tamadun Cina  Tempoh Neolitik mempunyai kedudukan penting dalam sejarah perkembangan tamadun Cina:  

Aktiviti pertanian telah wujud. Terdapat benih-benih padi, bukti adanya penanaman padi secara besarbesaran.

Keadaan cuaca dan lokasi geografi membolehkan penamanan penamanan padi. Sistem Pertanian Purba



1

 

 

Memp Memper erli liha hatk tkan an kesa kesang nggu gupa pan n manu manusi sia a untu untuk k meny menyes esua uaik ikan an diri diri deng dengan an keadaan iklim dan geografi yang berbeza. Kedua-dua jenis kebudayaan (Yangshao) (Yangshao) dan (Longshan) (Longshan) telah mengasaskan peradaban bercorak pertanian. Ini Ini menja njawab wab persoa rsoala lan n kenapa napa pemban banguna gunan n berb erbentu entuk k pert perta anian nian dititikberatkan termasuk pandangan semesta. Mencorakkan sikap dan pemikiran peradaban Cina yang berdirikari dan cintakan perdamaian.

Bahasa Dan Sistem Tulisan  

Bahasa Bahasa Cina Cina merupa merupakan kan bahasa bahasa yang yang masih masih kekal kekal dan berkem berkemban bang g serta serta digunakan sehingga ke hari ini. Tulisan Cina yang dikenali sebagai Hanzi (tulisan Han) telah dicipta berdasarkan kaedah:   xiang xing  (lambang bergambar). zhishi  (lambang petunjuk).   huiyi  (lambang petunjuk fikiran).   xing sheng  (gabungan bentuk-bunyi). Zhuanzhu(mutual semantic transfer)  jiajie (loan character)    



 



Kesemua kaedah tersebut dikenali/tergolong sebagai Liushu . Bentuk tulisan Cina inilah yang telah menyumbang terhadap perpaduan bangsa Cina dan pembentukan tamadun Cina. Walaupun terdapat banyak dialek di China yang sebutannya mungkin berbeza antara satu dengan yang lain tetapi orang Cina hanya perlu mempunyai satu sistem sistem tulisa tulisan n yang yang tungga tunggall yang yang boleh boleh diguna digunakan kan oleh oleh semua semua orang orang Cina Cina sebagai bahasa pengantar untuk berkomunikasi. Baha Bahasa sa Cina Cina tela telah h menj menjad adii fakt faktor or unifi unifika kasi si utam utama a dan dan amat amat pent pentin ing g bagi bagi tamadun Cina.

Pembentukan Bangsa Tionghua  

Berdasarkan arkeologi dan catatan sejarah purba terdapat begitu banyak sukusuku yang wujud. Menurut sarjana terdapat 3 kumpulan bangsa yang terbesar pada zaman purba:   



Kumpu Kumpulan lan Yan-Hua an-Huang ng yang yang diwaki diwakilili Yan Di dan dan Huang Huang Di dikata dikatakan kan berasal dari kawasan di Provisi Shaanxi di bahagian barat China. Kumpulan Feng-Yang Feng-Yang tersebar disekitar di bahagian timur China. Kumpulan Miao-Man terdiri suku bangsa di selatan China.

Integr Integrasi asi ketiga ketiga-ti -tiga ga kumpul kumpulan an ini dan suku suku bangsa bangsa lain lain akhir akhirnya nya terbe terbentu ntuk k bangsa Tionghua Tionghua pada hari ini. 2

Falsafah Dan Agama 

Perbincangan akan menjurus kepada perkara-perkara berikut: 

Konfusianisme



Buddhisme



Daoisme



Moisme



Legalisme

Konfusianisme 

 



    

Konfusianisme merupakan doktrin kenegaraan yang merangkumi aspek falsafah, keagamaan dan sosio-politik yang terdapat dalam pengajaran Konfusius (551479 s.m). Asas Asas Konfu Konfusia sianis nisme me dikata dikatakan kan beras berasal al daripa daripada da tulisa tulisan-t n-tulis ulisan an klasik klasik yang yang diterbitkan atas nama Konfusius. Sepert Sepertii yang yang terkan terkandun dung g dalam dalam kitab kitab  Analects,  Analects, pengajaran pengajaran utama Konfusius Konfusius menekankan pengamalan nilai dan sifat moral yang mulia, terutama mengenai perikemanusiaan (ren), kesusilaan (li) dan ketaatan kepada ibubapa (xiao). (xiao). Oleh yang demikian, manusia dikatakan berpotensi untuk mencapai 4 jenis sifat yang baik iaitu: 

Perikemanusiaan (ren)



Kewajaran (yi)



Kesusilaan (li)



Kearifan (zhi)

Menurut pandangan Konfusius, Konfusius, manusia mempunyai sifat semulajadi yang lebih kurang sama pada peringkat permulaan hayat. Mensius menegaskan sifat semula jadi manusia baik ketika dilahirkan. Xunzi menyatakan sifat semulajadi manusia adalah jahat. Gaozi menyatakan sifat semulajadi manusia tidak baik dan tidak jahat. Wulun merupakan 5 jenis hubungan order sosial dalam falsafah Konfusius iaitu: 

raja dengan menteri



ayah dengan anak



suami dengan isteri



abang dengan adik



kawan dengan kawan

Buddhisme

3

  



Diasaskan oleh Siddhartha Gautama Buddha di India pada kurun ke-6 s.m dan disebar ke China pada kurun masehi yang pertama. Asas pengajarannya pengajarannya iaitu penderitaan penderitaan adalah berpunca berpunca daripada daripada hawa nafsu yang merupakan akar kepada pelbagai masalah manusia. Hawa nafsu dapat dihindarkan dengan mengikuti Jalan Lapan Lapis Mulia atau Jalan Pertengahan (middle way ) yang menggelakkan diri daripada melakukan perbuatan melampau yang terlalu mengikut perasaan. Dua cabang agama Buddha yang terkemuka iaitu: Theravada - pengajaran pengajarannya nya berasaska berasaskan n doktrin doktrin dan penyelam penyelamat at hanya hanya  ditawarkan kepada Sami Buddha.  Mahayana - pengajarannya membuka jalan penyelamat kepada semua insan.

Daoisme 

Diasaskan Diasaskan oleh oleh dua orang pemikir pemikir iaitu Lao Zi (604 s.m) s.m) dan Zhuang Zhuang Zi (3692865 s.m) yang berpendapat:  Pemeliharaan alam semulajadi. 



Wuwei  berma bermaksu ksud d melaku melakukan kan perbu perbuata atan n secara secara sponta spontan n dan tanpa tanpa sebarang usaha.

Kitab Daodejing  merupakan sebuah karya klasik mistik bagi aliran keagamaan Dao kerana kerana ayatnya ayatnya yang yang ringka ringkas, s, penuh penuh dengan dengan konota konotasi si terbuk terbuka a kepada kepada pelbagai tafsiran selain menerangkan mengenai aspek metafizik Dao. Dao.

Moisme  



Diasaskan oleh Mo Zi (479-381 s.m). Antara konsep penting pemikiran aliran ini termasuk aspek kasih sayang sejagat ( jian’ai   jian’ai ), ), mengecam sikap suka berperang (feigong  ( feigong ), ), menyer menyerah ah kepad kepada a nasib nasib (feiming ) dan mengutamakan golongan cerdik pandai (shangxian ( shangxian). ). Penegasan aliran ini kepada sikap mengejar kepentingan ( gongli ), ), menyebabkan peng pengik ikut utny nya a mene menent ntan ang g kons konsep ep mand mandat at tuha tuhan n yang yang dike dikemu muka kaka kan n alir aliran an Konfusianisme.

Legalisme  

Diasaskan oleh Han Fei dan dilaksanakan semasa China di bawah pemerintahan dinasti Qin. Han Fei Zi telah menggabungkan 3 kaedah dalam sistem pemerintahan aliran Legalis iaitu: 

Kuasa (Shi  (Shi ). ).



Cara (Shu  (Shu ). ).



Perundangan (Fa (Fa). 4

  

Lega Legali lism sme e meng mengut utam amak akan an pemi pemiki kira ran n sosi sosioo-po polit litik ik dan dan keku kekuas asaa aan n piha pihak k pemerintah terhadap rakyatnya. Legalisme menyarankan pemerintahan berteraskan undang-undang adalah lebih baik daripada pemerintahan etika seperti yang disarankan aliran Konfusianisme. Aliran ini telah mengasaskan pembentukan kerajaan pusat autokrasi mutlak di negara China.

Institusi Politik Dan Sistem Pemerintahan  

   

       



Pemikiran politik tradisional Cina asasnya telah terbentuk sebelum dinasi Qin. Antara aliran pemikiran politik: 

Konfusianisme



Daoisme



Legalisme



Moisme

Pusa Pusatt pemi pemiki kira ran n poli politi tik k Konf Konfus usia iani nism sme e bera berasa sask skan an perh perhub ubun unga gan n sesa sesama ma manusia (renlun) yang berperi-kemanusiaan dan bermoral. Pemiki Pemikiran ran politi politik k aliran aliran Daoism Daoisme e cender cenderung ung kepad kepada a faham fahaman an anarki anarki dalam dalam ertikata moden. Pengikut pemikiran Daoisme menafikan peranan institusi politik, sistem moral dan etika yang dititikberatkan oleh Konfusianisme. Daoisme mencadangkan: mencadangkan:  Gaya pemerintahan tanpa menguatkuasakan sebarang usaha yang keras (wuwei ). ).  Kehidupan secara primatif dan harmoni dengan alam. Menjadi penawar pada mereka yang gagal dalam peperiksaan. Tidak memberi impak yang besar dalam sistem politik. Aliran pemikiran yang beri kesan besar ialah Legalisme. Lega Legali lism sme e meng mengut utam amak akan an pemi pemiki kira ran n sosi sosioo-po polit litik ik dan dan keku kekuas asaa aan n piha pihak k pemerintah terhadap rakyatnya. Peme Pemeri rint ntah ahan an bert berter eras aska kan n unda undang ng-u -und ndan ang g adal adalah ah lebi lebih h baik baik dari daripa pada da pemerintahan etika seperti yang disarankan aliran Konfusianisme. Berjaya mengubah sistem pemerintahan feudal yang bercirikan pelbagai negeri kepada birokratik terpusat. Sistem ini telah menyumbang kepada pengekalan pentadbiran dan kestabilan politik dalam tamadun Cina. Aliran Aliran pemik pemikira iran n politik politik Moism Moisme e meneg menegask askan an penye penyelar larasa asan n perat peratura uran n dan pembentukkan kekuasaan pusat (shangtong  (shangtong ). ).

Memenuhi kehendak lapisan pemerintah tetapi sukar diterima kerana:  Menggalakkan berjimat cermat ( jieyong   jieyong ). ). 5



 

Melant Melantik ik orang orang yang yang berke berkelay layaka akan n dan berkem berkemam ampua puan n (  xuan xian yu  neng ). ).

Selepas dinasti Qin dan Han, Konfusianisme, Daoisme, Legalisme dan Moisme telah digabung/gunapakai. digabung/gunapakai. Peme Pemeri rint ntah ah Chin China a bias biasany anya a meno menonj njol olka kan n pemi pemiki kira ran n Konf Konfus usia iani nism sme e dan dan Lagelisme dalam pemerintahan.

Keluarga Dan Masyarakat 





Walau alaupu pun n sist sistem em keke kekelu luar arga gaan an trad tradis isio iona nall pern pernah ah meng mengal alam amii pelb pelbag agai ai perubahan namun asas sistem keluarga yang memusatkan kuasa bapa tetap berkekalan dan berlanjutan sehingga ke hari ini. Konsep  Xiao dan konsep Zhong  merupakan asas dalam sistem kekeluargaan dan sistem kenegaraan dalam aliran Konfusianisme. Antara ciri-ciri masyarakat yang memperlihatkan pengaruh sistem kekeluargaan Cina termasuklah: 

Waris sebelah bapa.



Pemerintah yang memusatkan kuasa bapa/lelaki.



Kuasa suami yang tertinggi.



Mementingkan anak lelaki berbanding anak perempuan.



Mementingkan pertalian darah dan kaum kerabat keluarga.

Orientasi Sistem Nilai 



Terdapat erdapat konsensu konsensus s tamadun tamadun Cina berorienta berorientasikan sikan humanism humanisme e iaitu manusia manusia dianggap mempunyai kedudukan yang unggul dan memainkan peranan penting dalam alam semesta. Banyak sifat khas tamadun Cina dan nilai-nilai berikut adalah hasil daripada humanisme antaranya: 

Moral sebagai ideologi.



Hubungan manusia dengan alam semesta.



Mementingkan institusi keluarga.



Pendidikan diberi keutamaan.



Keharmonian merupakan nilai utama.



Masyarakat dan negara harus diperintah secara beretika.



Bermakna akhlak memain peranan penting: 6

 

Kerajaan dan politik. Pegawai yang berkhidmat.



Sistem etika Konfusianisme berasaskan kepada kekeluargaan:  Negara merupakan lanjutan daripada keluarga. Hubungan an luar luar keluar keluarga ga diangg dianggap ap selar selaras as denga dengan n hubung hubungan an dalam dalam  Hubung keluarga.



Berp Berpeg ega ang kuat pada pada penghargaan yang tinggi:

hum humanis anism me

dan

mora oralis lisme,



Mendapat perhatian yang lebih oleh keluarga.



Golongan pendidik disanjung tinggi.



Saluran mobiliti sosial dalam masyarakat tradisional.

7

pend pendid idik ika an

dib diberi eri

TAMADUN CINA Kesusasteraan, Kesenian, Sains & Teknologi

Bahasa Dan Kesusasteraan 

Kesusasteraan Cina bermula sekurang-kurangnya seawal kurun ke-14 s.m dan perkembangannya perkembangannya berterusan sehingga ke hari ini.



Perkembangan kesusasteraan Cina ini tidak pernah menerima gangguan atau sekatan.



Sifat ini khasnya disebabkan bahasa pengantar bagi sastera Cina klasik iaitu bahasa Cina mengekalkan identitinya dari segi lisan dan tulisan walaupun negara China pernah diperintah oleh puak asing seperti orang Mongol (Dinasti Yuan, 1279-1368) dan orang Manchu (Dinasti Qing, 1644-1911).



Tulisan Cina pada dasarnya bersifat grafik dan bukan fonetik.



Cara Cara pencip penciptaa taan n tulisa tulisan n Cina Cina yang yang paling paling produk produktif tif adala adalah h cara cara gabung gabungan an bentuk-bunyi



Bahasa Bahasa Cina Cina boleh boleh disebu disebutt dalam dalam kelai kelainan nan cara cara dari dari segi segi fonolo fonologi gi mengi mengikut kut tempat tempat atau atau mengi mengikut kut kesesu kesesuaia aian n dengan dengan peruba perubahan han zamanzaman-zam zaman an dalam dalam sejarah Cina.



Namun begitu, maksud maksud sesuatu huruf huruf tetap sama tidak kira kira dalam dialek apa ia dipertuturkan.



Oleh Oleh itu kesus kesusast astera eraan an Cina Cina dapat dapat dinikm dinikmati ati dan dihaya dihayati ti oleh oleh semua semua yang yang mengenali huruf Cina.



Namu Namun n begi begitu tu dika dikata taka kan n Putonghoa (Bah (Bahas asa a Umum Umum)) adal adalah ah Kebangsaan China yang dibentuk berdasarkan dialek kawasan utara.

Baha Bahasa sa

Kepelbagaian Genre Sastera Cina Klasik Puisi Shi Jing (Puisi (Puisi Klasik).  Antologi puisi Cina terawal bertajuk Shi Jing  

Antologi ini mengandungi 305 buah nyanyian kuil, nyanyian istana dan nyanyian rakyat yang wujud pada pada tempoh antara zaman zaman Zhou Barat hingga zaman Musim Musim Bunga Bunga Musim Musim Luruh Luruh dan dikump dikumpul ul dari dari kawasa kawasan n Lembah Lembah Huang Huanghe he (Sunga (Sungaii Kuning).



Ia dipercayai disusun pada masa Konfusius.

8

 

Puisi yang terkandung dalam Shi Jing pada Jing  pada asasnya adalah dinyanyikan dengan iringan muzik. Pada keseluruhannya kebanyakan puisi dalam Shi Jing  mementingkan elemen lirik lebih daripada elemen naratif.



Puisi dalam Shi Jing  mempunyai fungsi politik dan sosial selain daripada fungsi sastera.



Digu Diguna naka kan n dala dalam m pert pertem emua uan n rasm rasmii di mana mana raja raja dan dan pega pegawa waii dipl diplom omat atik ik menyanyik menyanyikan an puisi puisi sebagai sebagai pem-baya pem-bayang ng bagi sesuatu sesuatu keadaan keadaan sebenar sebenar atau untuk menyatakan maksud sebenar.



Chu Chu Ci  (Nyanyian Chu ) yang yang juga juga bera berasa sall dari dari muzi muzik k dan dan tari tarian an dian diangg ggap ap mewaki mewakilili antolo antologi gi puisi puisi Cina Cina awal awal dari dari selata selatan n di sekel sekelilin iling g kawasa kawasan n Sungai Sungai Yangzi.



Puisi-puisi yg berasal dari kawasan selatan ini menunjukkan pola irama yang agak berbeza daripada Shi Jing .



Misalnya baris-baris lebih panjang dan kurang tetap menyebabkan puisinya lebih sesuai dideklamasikan. dideklamasikan.



Dinasti Tang merupakan kemuncak perkembangan genre ini.



Koleksi Lengkap Puisi Tang mengumpulkan jumlah puisi lebih kurang 50,000 buah, hasil ciptaan dari 2,000 atau lebih penyajak, termasuk penyajak agung seperti Li Bai, Du Fu dan Bai Juyi.



Puisi Cina klasik mempunyai ciri-ciri tersendiri iaitu: 

Puisi Cina berhubungan rapat dengan muzik.



Bersifat padat dan singkat.



Puisi Puisi narat naratif if atau atau deskri deskripti ptiff yang yang boleh boleh dikata dikatakan kan panja panjang ng mengi mengikut kut standard sastera lain di dunia ini sangat kurang.



Puisi mempunyai fungsi sosial dan politik selain fungsi sastera.

Prosa  Garis pemisah antara puisi dan prosa tidak t idak begitu jelas. 

Bentuk fu , genre yang mewakili dinasti Han, misalnya menunjukkan sifat puisi bercampur prosa.



Bahasa klasik menjadi medium bagi hampir semua penulisan prosa disebabkan ia adalah bahasa yang dikhaskan dalam peperiksaan rasmi dan juga kerana penghormatan tradisional yang ada pada pencapaian budaya zaman dahulu. Prosa Cina juga mempunyai fungsi sosial dan politik.



9



Bagi seorang seorang sarjana sarjana tradisional, tradisional, khasnya khasnya sarjana sarjana Konfusian, Konfusian, prosa prosa berkualiti berkualiti harus bermanfaat dari segi moral dan etika.

Drama  Drama Cina berkembang agak lewat. 

Dram Drama a Cina Cina yang yang pali paling ng mena menari rik k iala ialah h jeni jenis s Zaju , seje sejeni nis s bent bentuk uk sast saster era a berben berbentuk tuk puisi puisi yang yang diguba digubah h mengik mengikut ut rentak rentak muzik muzik tertent tertentu u dan dan popul popular  ar  semasa dinasti Yuan.



Pelbagai tema dihasilkan dihasilkan dan terkandung terkandung dalam karya-karya drama. drama. Dengan ini Zaju  bukan sahaja memberi hiburan tetapi juga berperanan sebagai pengkritik sosial yang berjaya mendapat simpati penonton.



Drama jenis lain yang harus diperkenalkan ialah Chuanqi .



Chuanqi  yang yang berkemba berkembang ng semasa semasa Zaju , lebi lebih h panj panjan ang g dari dari segi segi skop skop iait iaitu u bias biasany anya a berju berjuml mlah ah tiga tiga sehi sehing ngga ga empa empatt pulu puluh h adeg adegan an (bab (babak ak)) dan dan lebi lebih h fleksibel dari segi muzik dan nyanyian.



Menj Menjel elan ang g lewa lewatt kuru kurun n ke-1 ke-18, 8, dram drama a raky rakyat at dari dari berl berlai aina nan n daer daerah ah mula mula berkemban berkembang g dan semakin semakin popular popular sehingga sehingga akhirnya dipentask dipentaskan an di pentaspentaspentas di Beijing.



Kegiatan drama ini akhirnya melahirkan opera Cina.



Secara keseluruhannya, drama Cina lebih berkecenderungan menekankan nilai etika berbanding agama walaupun keagamaan dan kuasa ghaib yang mendapat ilham dari Daoisme menjadi tema sebilangan karya drama yang dihasilkan.

Fiksyen Disebabka bkan n cerita cerita fiksye fiksyen n dituli ditulis s dalam dalam bahasa bahasa vernak vernakula ularr maka maka golong golongan an  Diseba terpel terpelaja ajarr tradis tradision ional al yang yang meman memandan dang g tinggi tinggi stail stail klasik klasik secar secara a rasmi rasmi tidak tidak menganggap fiksyen sebagai bernilai untuk diberi taraf sastera. 

Istilah Cina merujuk genre ini ialah  Xiaoshuo bermaksud percakapan kecil atau percakapan sia-sia.



Oleh itu kedudukan fiksyen tidak setanding dengan puisi atau prosa.

Kesenian Cina Muzik  Alat-alat muzik Cina dikategorikan mengikut bahan akustik yang digunakan dan cara sesuatu alat itu dimainkan.

10



Sistem melodi muzik muzik Cina klasik klasik adlh kompleks. kompleks.



Pada dasarnya bahan-bahan ini termasuk logam, batu, tanah liat, kulit, sutera, kayu, labu dan buluh.



Cara Cara alat alat muzik muzik dimain dimainkan kan dapat dapat diklas diklasifik ifikasi asikan kan kepada kepada katego kategori ri meniu meniup, p, genderang, memetik dan menggesek. menggesek.



Perbin Perbincan cangan gan dan rujuka rujukan n terhad terhadap ap muzik muzik terdap terdapat at dalam dalam buku-b buku-buku uku klasik klasik seperti Li Ji  (Rekod Ritual ) & Shi Jing .



Muzik memaparkan enam jenis emosi iaitu:  Kesedihan.  Kepuasan.  Kegembiraan.  Kemarahan.  Ketaatan.  Kecintaan.

Kaligrafi  Kaligrafi dianggap mempunyai keunikan dalam memba-yangkan kemurnian dan kualiti seseorang ahli kaligrafi dari segi pemupukan personaliti. 

Menggunakan bahan antaranya dakwat, berus dan kertas.



Berus yang tajam di hujung diperbuat daripada bulu kambing, rusa atau serigala.



Kertas  xuan (sejenis kertas mudah menyerap dakwat) yang berpelbagai gred (kualiti) atau penggunaan sutera.



Empat stail tulisan yang yang digunakan hari ini ini termasuklah: 

Kaishu  atau stail biasa iaitu setiap pergerakan berus dan garis (stroke) ditulis dengan jelas.



Lishu iaitu Lishu  iaitu sejenis stail yang dikembangkan pada asalnya untuk kegunaan kerani, tulisannya lebih berbentuk segi empat, dengan pergerakan berus dan garis berdatar lebih panjang sedikit daripada pergerakan berus dan garis tegak.



 Xingshyu  atau atau stail stail berla berlari ri iaitu iaitu bentuk bentuknya nya seakan seakan-ak -akan an kaishu  tetapi tangan seperti berjalan cepat atau bergerak dengan laju apabila menulis, dengan ini menghasilkan tulisan yang bersifat kurang teratur t eratur..



Caoshu  atau stail rumput rumput yang telah mendapat mendapat namanya berdasarkan berdasarkan rupa bentuk iaitu sejenis rumput ditiup angin yang nampaknya berselerak tetapi pada hal adalah teratur.

11



Dari Dari segi segi tekn teknik ikal al,, kali kaligr graf afii Cina Cina amat amat berg bergan antu tung ng kepa kepada da kema kemahi hira ran n dan dan imaginasi imaginasi seseorang seseorang pakar pakar kaligrafi kaligrafi untuk menghasilka menghasilkan n bentuk bentuk stroke stroke yang menarik lalu menggubah struktur yang cantik berdasarkan stroke-stroke ini.



Inspirasi asas bagi kaligrafi Cina ialah alam semulajadi.

Seni Lukis  Lukisan mempunyai hubungan yang rapat dengan kaligrafi dan juga puisi. 

Biasanya sebuah puisi berkaitan dengan sesuatu lukisan ditulis di sudut ruangan kosong supaya mencapai tahap ‘kesatuan di antara puisi, kaligrafi dan lukisan’.



Sebuah lukisan Cina merupakan kombinasi seni puisi, kaligrafi, lukisan dan juga seni ukir cap (seal (seal engraving ). ). Lukisan Cina tradisional boleh dibahagikan kepada dua kategori iaitu:



 

 Xieyi (bebas  Xieyi (bebas tangan/freehand  tangan/freehand brushwork  brushwork ). ). Gongbi ( menggunakan menggunakan stroke halus dan teliti dengan memberi perhatian kepada butir-butir).



Format Format lukisan lukisan biasanya biasanya dalam bentuk bentuk skrol skrol panjang panjang yang digantung digantung secara secara tegak atau melintang yang berbeza panjangnya, kadang-kadang sepanjang lima belas meter.



Menilai lukisan berdasarkan kriteria sama yang digunakan untuk menilai kaligrafi.



Lukisan yang bernilai harus menunjukkan pergerakan berus yang penuh dengan tenaga dan perasaan serta komposisi yang bersifat harmoni secara keseluruhan.



Bagi Bagi pemina peminatt lukisa lukisan n Cina, Cina, tandat tandatang angan an pelukis, pelukis, puisi puisi dan cap merupak merupakan an bahagian komposisi yang juga diperlukan.



Lukisan landskap merupakan jenis lukisan utama. Lukisan mengenai tumbuhtumbuhan dan binatang juga digemari selain lukisan potret dan figura.



Secara umumnya, dapat disimpulkan mengenai beberapa aspek penting dalam bidang bahasa, kesusasteraan dan kesenian dalam tamadun Cina: 

Pencap Pencapaia aian n kesusa kesusaste steraa raan n dan kesen kesenian ian Cina Cina telah telah memp memperk erkaya ayakan kan tamadun Cina.



Penggunaan Penggunaan bahasa bahasa Cina menyebabka menyebabkan n perkem-bang perkem-bangan an berterusan tanpa gangguan.



Kesusaster Kesusasteraan aan Cina mempunyai mempunyai fungsi fungsi sosial sosial dan politik selain selain fungsi fungsi sastera.

12

sastera sastera Cina



Sifat harmoni diutamakan.



Banyak memperlihatkan ciri-ciri Daoisme dan Buddhisme.

Sains Dan Teknologi Matematik  Orang Cina juga banyak mencapai kemajuan dalam bidang matematik. 

Kebanyakan matematik Cina terkandung dalam karya agung Jiuzhang Suanshu  (Matematik Sembilan Bab) oleh Zhang Cang (kurun kedua SM).

Perubatan  Rangka asas teori perubatan Cina tradisional ialah teori kosmik dualistik yin dan yang dan yang dan juga teori lima elemen. 

Yang, prinsi prinsip p lelaki lelaki adalah adalah bersif bersifat at aktif aktif dan cerah cerah sedang sedangkan kan yin, yin, prinsi prinsip p perempuan adalah bersifat pasif dan gelap.



Keseimban Keseimbangan gan secara secara harmoni harmoni kedua-dua kedua-dua kuasa kuasa yin dan yang  menentukan banyak aspek manusia seperti sifat, kerjaya dan kesihatan.



Teori lima elemen menganggap bahawa dunia ini pada asasnya terdiri daripada lima elemen iaitu logam, kayu, air, api dan tanah. t anah.



Berdasarkan ini, tumpuan tumpuan rawatan bukan setempat setempat tetapi juga pada keseluruhan badan dengan tujuan meyelaras-kan semula keseimbangan badan.



Akupuntur penting dalam perubatan Cina tradisional.



Pengamalan Pengamalan akupunt akupuntur ur bermula bermula sejak kira-kira kira-kira 2,500 2,500 s.m atau lebih awal dan benar-benar bersifat Cina dari sudut perubatan.



Bencao Bencao Gangmu  Gangmu  (Far (Farma mako kope peia ia Agun Agung) g) yang yang ditu dituli lis s oleh oleh Li Shiz Shizhe hen n iala ialah h farmak farmakope opeia ia Cina Cina teragu teragung ng dan dan menga mengan-d n-dung ungii 52 jilid jilid yang yang masih masih diangg dianggap ap berwibawa sehingga masa kini.

Empat Ciptaan Agung  Pencap Pencapaia aian n teknol teknologi ogi Cina Cina purba purba yang yang paling paling bergun berguna a dari dari segi segi sumba sumbanga ngan n terhadap tamadun dunia ialah: 

Teknik membuat kertas



Pencetakan



bahan letupan 13



Kompas

Kemerosotan Dan Ciri-ciri Sains Cina 

Walau alaupu pun n tama tamadu dun n Cina Cina bany banyak ak menyu menyumb mban ang g dala dalam m bida bidang ng sain sains s dan dan teknologi terutamanya sebelum kurun ke-14, namun selepas itu dikatakan sains dan teknologinya mengalami tahap t ahap kemerosotan.



Beberapa ciri berkaitan dengan kemerosotan boleh di-rumuskan seperti berikut: 

Sifat orang Cina yang pragmatik dan praktikal.



Cara berfikir Cina yang mengutamakan pengalaman.



Falsafah Cina yang mementingkan mementingkan aspek humanisme.



Kesan sistem peperiksaan perkhidmatan awam.



Pendekatan holistik terhadap kehidupan.

Penutup 

Kesusasteraan klasik & kesenian merupakan hasil budaya Cina yang bernilai.



Dari segi sains & teknologi, tamadun Cina telah mempelopori penciptaan kertas, percetakan, bahan letupan & kompas.



Tamadun Cina merupakan salah satu penyumbang ketamadunan manusia.

14