t 2 Regulisanje Saobracajnih Tokova

TEMA 2. REGULISANJE SAOBRAĆAJNIH TOKOVA

1. Pojam regulisanja saobraćajnih tokova 2. Pravila kretanja u drumskom saobraćaju 3. Elementi kretanja i saobraćajne površine 4. Definisanje drumskih i uličnih ukrštanja 5. Pristup i principi regulisanja saobraćajnih tokova 6. Tehnika regulisanja i upravljanja saobraćajem 7. Projektovanje sistema za regulisanje saobraćaja 8. Načini regulisanja saobraćaja

1. Pojam regulisanja saobraćajnih tokova   Regulisanje saobraćajnih tokova na drumskim saobraćajnicama je složena tehnička disciplina u oblasti saobraćajnog inženjerstva. Složena je prvenstveno zbog heterogenosti i složenosti mreže drumskih saobraćajnica na kojoj se reguliše saobraćaj i usled složene prirode i karaktera saobraćajnih tokova koji se javljaju na putnoj i uličnoj mreži i njenim elementima u gradskim i vangradskim područjima.

Za uspešno bavljenje problematikom regulisanja saobraćaja potrebno je poznavanje: - procesa planiranja saobraćaja i razvoja putne i ulične mreže, - problematike kapaciteta, - procesa projektovanja saobraćajnica, - metoda za kontrolu i regulisanje saobraćaja, - svojstava i funkcionisanja sredstava i uređaja za regulisanje, bezbednost i kontrolu saobraćaja - saobraćajne signalizacije i opreme različitog tehnološkog nivoa i efikasnosti.

2. Pravila kretanja u drumskom saobraćaju   Drumski saobraćaj u prvom redu karakteriše masovnost učesnika u njemu, što zahteva centralizovano upravljanje, regulisanje i kontrolu. Stoga je opravdana potreba postojanja jedinstvenih pravila za regulisanje kretanja pojedinih učesnika da bi se izbegli mogući konflikti na putevima. Organizacija kretanja učesnika u drumskom saobraćaju pomoću pravila, obuhvata sve uslove i situacije kretanja. Regulisanje saobraćaja pravilima je uvedeno čak pre nekoliko vekova, radi regulisanja kretanja konjanika i zaprežnih vozila. Pojavom automobila nastala je potreba za većom bezbednosti kretanja, pa s time koincidira i uvođenje specijalnih pravila.

Prva u istoriji pravila za regulisanje automobilskog saobraćaja bila su uvedena u SAD još 1896. godine, a zatim sledi njihovo uvođenje i u drugim zemljama. Sa porastom korišćenja automobila i izgradnje puteva pravila su menjana i dopunjavana uvođenjem više detalja i orijentisana na primenu tehničkih sredstava za upravljanje saobraćajem, prvenstveno saobraćajnih znakova i svetlosnih signala, a zatim i oznaka na kolovozu. Razvoj međunarodnog drumskog saobraćaja zahtevao je neophodnu unifikaciju pravila za regulisanje putnog saobraćaja koji se obavlja na široj teritoriji i između pojedinih zemalja.

Prvo međunarodno usaglašavanje pravila kretanja u drumskom saobraćaju izvršeno je 1909. godine. Na tom usaglašavanju prihvaćeni su i prvi međunarodni saobraćajni znakovi (slika 1.).

Slika 1. Prvi međunarodni saobraćajni znakovi

U Parizu su 1926. godine donete Međunarodna konvencija o drumskom saobraćaju i Međunarodna konvencija o autotransportu, koje su dopunjene 1931. godine Konvencijom o uvođenju jednoobraznih signala na putevima i Konvencijom o pravilima kretanja automobila između američkih država.  

Posle završetka II svetskog rata u okviru Organizacije ujedinjenih nacija, 1949. godine, u Ženevi, doneti su na Međunarodnoj konferenciji o drumskom saobraćaju: - Konvencija o drumskom saobraćaju i - Protokol o putnoj signalizaciji. Cilj Konvencije o drumskom saobraćaju bio je doprinos razvoju međunarodnog saobraćaja i povećanje njegove bezbednosti. Tu konvenciju prihvatio je veliki broj razvijenih zemalja (78), među kojima i Jugoslavija, što je obezbedilo unifikaciju nacionalnih pravila drumsog saobraćaja.  

Konvencija iz 1949. godine rešava tri osnovne grupe pitanja: -zahteve koje moraju ispunjavati vozači automobila i dokumente koje moraju posedovati u međunarodnom saobraćaju; -osnovne zahteve učesnika u drumskom saobraćaju za bezbednost saobraćaja; -važne tehničke zahteve za bezbedno kretanje saobraćajnih sredstava; Protokol o putnoj signalizaciji, koji je prihvatilo 38 zemalja, među kojima je i naša, utvrđuje sistem putnih znakova, te način njihovog postavljanja duž puta i osnove svetlosne signalizacije.

Usled izrazitog porasta motorizacije u periodu od 1950. do 1960. godine, doneti dokumenti iz 1949. godine više nisu mogli da zadovolje zahteve mnogo intenzivnijeg i bržeg kretanja saobraćajnih sredstava. Stoga je 1964. godine, u okviru Evropske ekonomske komisije OUN, započet rad na izradi novih dokumenata. Novembra 1968. godine u Beču na Konferenciji OUN o drumskom saobraćaju donete su nove konvencije: Konvencija o drumskom saobraćaju i Konvencija o putnoj signalizaciji.

Konvencija o putnom saobraćaju iz 1968. godine sadrži, osim preciznih i detaljnih pravila za regulisanje kretanja automobila i pešaka na putevima, i potrebne uslove i pravila za kretanje tramvaja, biciklista, mopedista, invalidskih kolica, zaprežnih vozila, stoke i dr. U tom dokumentu navode se definicije za niz pojmova od važnosti za jedinstvenu saobraćajnu terminologiju, utvrđuju se obaveze potpisnika konvencije, obrađuje posebno signalizacija, propisi i naredbe za regulisanje saobraćaja, utvrđuje obavezno ponašanje pri preticanju, vožnji u koloni, ukrštanju, brzini kretanja i rastojanju vozila, reguliše se kretanje vozila javnog saobraćaja, utvrđuje se ponašanje u slučaju saobraćajne nezgode, reguliše

Saveznim propisima (zakonom i pravilnicima) jedinstveno se za celu zemlju regulišu osnovni uslovi koje moraju ispunjavati javni putevi i vozila u saobraćaju, osnovna pravila saobraćaja i sistem saobraćajnih znakova kao i osnovni uslovi za sticanje prava na upravljanje motornim vozilima. Prvi Osnovni zakon o bezbednosti saobraćaja na javnim putevima kod nas donet je 1965. godine, a dopune i izmene, radi usaglašavanja sa međunarodnim propisima o drumskom saobraćaju, vršene su u više navrata.  

Navedeni zakon predstavlja osnovni propis kojim se na jedinstven način za celu teritoriju zemlje pravno regulišu osnove za pravilno i bezbedno odvijanje saobraćaja. Odredbe Zakona o osnovama bezbednosti saobraćaja na putevima koje su u njemu samo načelno postavljene, a zahtevaju opširnije tumačenje, regulišu se podzakonskim (pratećim) propisima - pravilnicima koje, na temelju ovlašćenja iz Zakona, propisuje nadležni organ za saobraćaj i veze u sporazumu sa ministarstvima za unutrašnje poslove, privredu i rad i socijalnu politiku.

Pravilnicima se podrobno regulišu propisi: o saobraćajnim znakovima; o znacima što ih daju ovlašćena lica u saobraćaju na putevima; o registraciji motornih i priključnih vozila; o obrascima saobraćajne i vozačke dozvole; o uređajima, opremi, dimenzijama i ukupnim masama vozila u saobraćaju na putevima; o tehničkim normativima i osnovnim uslovima koje putevi, njihovi elementi i objekti na njima moraju ispunjavati sa aspekta bezbednosti saobraćaja; o zdravstvenim uslovima koje moraju ispunjavati vozači motornih vozila.

Osnovni republički propis kojim se pravno regulišu mere i uslovi za bezbedno odvijanje saobraćaja je Zakon o bezbednosti saobraćaja na putevima pojedine države. Nadležni organi u državi, na temelju ovlašćenja iz Zakona, donose određene propise - pravilnike. Pravilnicima se podrobno regulišu: rad auto - škola i vozača instruktora; program i način polaganja stručnog ispita za vozača instruktora; program i način polaganja vozačkog ispita; zdravstveni pregledi i kriterijumi za ocenu kandidata za vozače; uslovi i način registracije vozila; uslovi, normativi i način izvođenja tehničkih pregleda i dr.

Republički propisi su i naredbe što ih donose republički ministri za unutrašnje poslove, odnosno za saobraćaj i veze (npr: Naredba o saobraćaju motornih i priključnih vozila na putevima u zimskim uslovima, Naredba o ograničenju brzine kretanja na svim ili samo na nekim putevima na teritoriji republike i dr. Svaka skupština opštine, na temelju republičkih, odnosno pokrajinskih propisa, donosi odluku o bezbednosti saobraćaja svoje opštine (npr.: Odluka o bezbednosti i organizaciji saobraćaja na putevima i ulicama grada Beograda, Naredba o merama za regulisanje saobraćaja u Beogradu).

3. Elementi kretanja i saobraćajne površine Osnovni elementi saobraćajne mreže su: deonica ili link (put, ulica) i različiti tipovi čvorova (raskrsnica). Pojam čvor opisuje svako ukrštanje ili "tačku" na mreži u kojoj se iz nekog razloga prekida "kontinuitet kretanja" saobraćajnih tokova. »čvorovi se najčešće dele po značaju, odnosno načinu na koji su upravljani odnosno, kontrolisani. Dakle, svaka raskrsnica jeste čvor, ali svaki čvor ne mora biti raskrsnica.

Sa stanovišta saobraćajnih tokova, manevri (pomeranje vozila udesno ili ulevo, prestrojavanje, preticanje, obilaženje, zaustavljanje, skretanje, polukružno okretanje, vožnja unatrag, uključivanje, isključivanje, usporavanje, zaustavljanje bez skretanja, ukrštanje putanja vozila, vozila i pešaka i sl.), mogu se svrstati u ulivanje, izlivanje ili ukrštanje. Svi manevri dešavaju se na saobraćajnim površinama kao što su: saobraćajne trake, raskrsnice, pešački prelazi, parkirališta i garaže, stajališta, trotoari, prelazi puta preko železničke pruge, površine namenjene za kretanje šinskih vozila, pumpne stanice i servisi i sl. Sada definišemo terminološka određenja pomenutih elemenata.

Saobraćajne trake, kao osnovni elementi kolovoza i površine na kojima se odvija većina manevara, dele se na: •saobraćajne trake za kontinuirano kretanje, •prisilno zaustavljanje, •spora vozila, •ubrzanje (uključivanje), •usporavanje (isključivanje), •prestrojavanje i parkiranje. Osnovne karakteristike saobraćajnih traka su: namena, broj, dužina i širina.  

Raskrsnica, sa funkcionalnog aspekta, predstavlja najsloženiji elemenat saobraćajne mreže. Na raskrsnici: presecaju se putanje saobraćajnih tokova različitog usmerenja, pojedini tokovi menjaju pravac, odvijaju se različiti manevri, najčešće se presecaju tokovi vozila i pešaka itd. Dakle, reč je o prostoru povećane koncentracije konflikata, te povećanog rizika od nastajanja saobraćajnih nezgoda.  

Raskrsnica ima najmanje tri kraka, a krakovi "prilaze i izlaze", kao i površine koje ih povezuju. Krakovi raskrsnice mogu biti dvosmerni ili jednosmerni; raskrsnice mogu biti pravilne geometrije (ukrštanje pod pravim ili približno pravim uglom) i nepravilne geometrije. Isto tako, postoje raskrsnice u nivou, odnosno van nivoa. Raskrsnice se mogu deliti i prema mestu gde se nalaze, a prema načinu na koji su upravljane, prema rangu saobraćajnica koje ih formiraju, mogu biti kanalisane i nekanalisane itd.

Pešački prelazi u nivou predstavljaju delove kolovoza namenjene za prelaz pešaka preko kolovoza, a obeleženi su oznakama na kolovozu ili odgovarajućim saobraćajnim znakom. Površine za parkiranje služe učesnicima u saobraćaju za stalno ili privremeno korišćenje.

Za stalno korišćenje služe površine sa posebnim prilazima i stajališta auto-taksija, kao i površine za parkiranje privatnih ili službenih vozila i parkiranje oko društveno-privrednih objekata. Za privremeno korišćenje služe površine za zaustavljanje vozila, čekanje, utovar ili istovar.

Imajući u vidu da saobraćajne površine koriste različite kategorije učesnika u kretanju, a radi efikasnijeg kretanja, potrebno je da su površine adekvatno obeležene i da se naglasi njihova namena, kretanje usmerava i vodi, učesnicima u kretanju pruže određene informacije, izdaju izričita naređenja, upozore učesnici na opasnosti, prepreke, oštećenja i sl.

4. Definisanje drumskih i uličnih ukrštanja Mreža drumskih saobraćajnica definiše se na osnovu dva funkionalna kriterijuma: prema karakteru saobraćajnih tokova i prema tipu mreže. Prema karakteru saobraćajnih tokova: 1) Saobraćajnice sa neprekinutim tokovima : I . AUTOPUTEVI * Osnovne deonice autoputeva * Raskrsnice rampi * Prepleti II. VIŠETRAČNI PUTEVI III. DVOTRAČNI PUTEVI

2) Saobraćajnice sa prekidanim saobraćajnim tokovima : IV. SIGNALISANE RASKRSNICE V. NESIGNALISANE RASKRSNICE VI. GRADSKE I PRIGRADSKE ARTERIJE Prema tipu mreže: Deonice se definišu kao delovi puta ili putnog pravca na kojima nema bitne promene saobraćajnog opterećenja. Čvorovi kao ukrštanja na kojima nema presecanja sukobljenih saobraćajnih tokova. Raskrsnice kao ukrštanja sa presecanjem sukobljenih saobraćajnih tokova na kojima se pravo prolaza kroz raskrsnicu reguliše na poseban način.

U okviru funkcionalne kategorizacije drumskih saobraćajnica osnovne deonice autoputeva, višetračni i dvotračni putevi svrstavaju se u kategoriju deonica odgovarajuće klase puteva sa režimom neprekinutih tokova. Raskrsice rampi i prepleti spadaju u kategoriju ukrštanja bez presecanja tokova, a signalisane i nesignalisane raskrsnice u kategoriju ukrštanja sa presecanjem koje izaziva prekid toka. Prelaznu kategoriju predstavljaju gradske i prigradske arterije koje se sastoje od sukcesivnog niza signalisanih raskrsnica na relativno malom rastojanju – od 150-3000 m.

Ukrštanje puteva i ulica svrstavaju se prema režimu saobraćaja i načinu regulisanja u tri osnovne grupe :

1.Ukrštanje puteva bez presecanja tokova Raskrsnice rampi su ukrštanja jednosmernih puteva

2.Ukrštanje dva puta u nivou

Nesignalisane ili prioritetne raskrsnice

3.Složena ukrštanja

Petlje Čvorovi

Prepleti su raskrsnice rampi spregnute na malom rastojanju

Kružne raskrsnice

Signalisane raskrsnice

Spregnute raskrsnice

Raskrsnice rampi- su ukrštanja jednosmernih puteva koji se razvrstavaju:  ulazne rampe –ulivanje sa sporednog puta  izlazne rampe – izlivanje sa glavnog puta  spojnice – slivanje puteva istog značaja  bifurkacije – razlivanje puteva Prepleti - su raskrsnice rampi spregnute na malom rastojanju:  ulazna i izlazna rampa  ulazna rampa i bifurkacija  spojnica i bifurkacija

  Nesignalisane raskrsnice ili prioritetne raskrsnice – na kojima se regulisanje saobraćaja vrši davanjem prava prvenstva prolaza jednom putnom pravcu – glavnom putu – primenom statičke saobraćajne signalizacije – obeležavanjem kolovoza i saobraćajnim znacima. Signalisane raskrsnice – na kojima se vrši regulisanje i kontrola prava prolaza primenom svetlosnih signala.

  Petlje – su složena ukrštanja autoputeva koja se sastoje od sprege rampi i prepleta. Saobraćaj na petljama odvija se bez presecanja tokova, reguliše se statičkom signalizacijom i opremom.

Čvorovi – su složena ukrštanja autoputeva nižeg ranga komponovana od rampi i prepleta na kontaktu autoputeva sa putevima nižeg ranga.

  Kružne raskrsnice – su specifična ukrštanja dva ili više puteva na kojima se saobraćaj odvija kruženjem oko središnjeg elementa (ostrva) manevrima ulivanja, prestrojavanja i izlivanja. U zavisnosti od saobraćajnog opterećenja prilaznih puteva i geometrijskog rešenja raskrsnice regulisanje se vrši primenom statičke ili svetlosne signalizacije. Spregnute raskrsnice – su složena ukrštanja komponovana od raskrsnica – nesignalisanih i/ili signalisanih - na malom rastojanju.

5. Pristup i principi regulisanja saobraćajnih tokova   U skladu sa hijerarhijom upravljanja na vangradskoj, odnosno uličnoj mreži, postoje određeni principi koji se moraju uvažavati radi konzistencije mera i postupaka koji se preduzimaju. Svaki put ili drumski pravac na vangradskoj mreži opslužuje određenu vrstu kretanja. Putevi su najčešće višefunkcionalni opslužuju prvenstveno daljinska (međugradska) kretanja, ali i lokalna kretanja i kretanja između dva bliža naselja ili grada.

Na vangradskoj mreži posebno je važno da se zadovolji princip da je put uvek važnija saobraćajnica od svakog lokalnog puta koji se priključuje ili neke druge saobraćajnice sa kojom se ukršta taj put. Tako se, na mestima gde se ukrštaju putevi istog ranga, o prioritetu odlučuje na osnovu saobraćajnog opterećenja i kriterijuma preglednosti na samom ukrštanju (slabija preglednost obavezno podrazumeva snižavanje dozvoljene brzine, odnosno obavezu zaustavljanja). Osim toga, kriterijum preglednosti na putu je od posebnog značaja, jer se pomoću njega određuju lokacija i dužina pune linije (uzgred, ova linija važi i bez znaka i najvažnija je oznaka horizontalne signalizacije na vangradskoj mreži).

Na vangradskoj mreži (za razliku od gradske) obavezno se postavljaju saobraćajni znakovi, čiji je zadatak da upozore korisnike na opasnost. Termin opasnost, u stvari, predstavlja pojam pežorativnog karaktera; preuzet je iz zakona; u stvari, reč je tačkama ili deonicama puta na kojima postoji neko ograničenje u pogledu kontinuiteta kretanja (krivine, uspon, pad, priključak sporednog puta, suženje puta, neravan, odnosno oštećen kolovoz itd.) Isto tako, na vangradskoj mreži neophodno je da budu označene i "povremene opasnosti" (prvenstveno se misli na radove na putu, kao i opasnosti prouzrokovane datim meteorološkim uslovima).

Na vangradskoj mreži se uvek označavaju ivice kolovoza (za razliku od gradske mreže), odnosno obavezno je izvođenje profila koji ograničava kolovoz (bankina, ivična traka). Po pravilu, na vangradskoj mreži nije dozvoljeno parkiranje, odnosno zustavljanje. Isto tako, po pravilu je zabranjena primena svetlosnih signala (izuzetak su delovi puta kroz naseljena mesta). Putevi, kao elementi vangradske mreže najčešće su pod kontrolom saobraćajne policije, dok se za puteve višeg ranga formiraju posebne policijske strukture.

 

Na gradskoj (uličnoj) mreži od posebnog značaja je tzv. pravo prvenstva kretanja. Pravo kretanja se javlja na raskrsnicama, kako u okviru "pravila desne strane" na tzv. nesignalisanim raskrsnicama, tako i na raskrsnicama upravljanim svetlosnim signalima za svaki prilaz pojedinačno, odnosno grupu traka na prilazu.  

Određene grupe traka, odnosno prilazi mogu imati "pravo kretanja istovremeno" i nazivaju se kompatibilnim. Sa aspekta konflikata, reč je o tzv. dozvoljenim konfliktima na raskrsnici. Na signalisanim raskrsnicama koriste se tzv. signalni pojmovi koji povezuju, odnosno trajanje svetlosnog signala sa određenim značenjem . Važe sledeće relacije: -zabranjeno kretanje ................... crveni signalni pojam, -dozvoljeno kretanje ............... zeleni signalni pojam, -upozorenje ................................žuti ili crveno-žuti signalni pojam  

Trajanje signalnog pojma “upozorenje” je obično fiksirano (dve sekunde do pet sekundi). Trajanje signalnih pojmova “zabranjeno kretanje” i “dozvoljeno kretanje” je promenljivo i ono se proračunava za svaku konkretnu signalisanu raskrsnicu.  

6. Tehnika regulisanja i upravljanja saobraćajem   Pod pojmom tehnike regulisanja i upravljanja saobraćaja podrazumevamo radne postupke i metode koje se primenjuju za rešavanje zadataka iz domena regulisanja i upravljanja saobraćajnim tokovima na mreži drumskih saobraćajnica, kao i izrada tehničkih rešenja studija i projekata za opremanje drumskih saobraćajnica signalizacijom i opremom.

 

Sredstva i uređaji za regulisanje saobraćaja mogu se podeliti na :   a) Statička saobraćajna signalizacija i oprema : - horizontalna signalizacija kojom se vrši obeležavanje kolovoza na putevima i ulicama - saobraćajni znaci opasnosti, izričitih naredbi, ograničenja i obaveštenja koji se postavljaju pored puteva, - zaštitne, odbojne, elastične i pešačke ograde i smerokazi koji služe za obezbeđenje i označavanje ivice puta.  

  b) Dinamička-svetlosna signalizacija, uređaji i oprema : - promenljivi saobraćajni znaci, - svetlosni signali ili semafori sa jednobojnim, dvobojnim i trobojnim promenljivim svetlima kojima se reguliše pravo prolaza vozila i pešaka na mestima sukobljavanja i presecanja saobraćajnih tokova, - upravljački uređaji za upravljanje radom semafora, - svetlosni indikatori brzine, javljači magle i sl.  

Problematika regulisanja saobraćaja polazeći od specifičnosti podsistema mreže sa jedne strane i karakteristika statičke i dinamičke saobraćajne signalizacije i opreme, može se podeliti na: - regulisanje saobraćaja na putevima - regulisanje saobraćaja na gradskim saobraćajnicama - regulisanje saobraćaja na putnim i uličnim ukrštanjima.

Regulisanje saobraćaja na putevima obuhvata rešavanje saobraćaja na deonicama autoputeva, višetračnih (podeljenih i nepodeljenih) i dvotračnih puteva, pretežno vangradskog tipa. Operiše statičkom (horizontalnom i vertikalnom) signalizacijom i opremom u rešavanju: - kontrole brzine na deonicama puteva - kontrole pristupa na putevima nižeg ranga - označavanje opasnih mesta na putu i kritičnim elementima trase, - preglednost za prestizanje i prioriteti na putnim ukrštanjima.

Regulisanje saobraćaja na gradskim saobraćajnicama obuhvata rešavanje saobraćaja na magistralama, autoputevima, gradskim i prigradskim arterijama, glavnim, sabirnim i ulicama lokalnog karaktera, kao i ulicama sa posebnom namenom (biciklističkim stazama, pešačkim i ulicama za javni saobraćaj) i odgovarajućim putnim i uličnim ukrštanjima.

U regulisanju saobraćaja na gradskim saobraćajnicama operiše sa svim vrstama saobraćajne signalizacije i opreme. Rešavanje saobraćaja u gradskim područjima: - regulisanje putnih i uličnih ukrštanja statičkom i / ili svetlosnom signalizacijom - povezivanje signalisanih raskrsnica na glavnim pravcima - upravljanje saobraćajem na mreži gradskih saobraćajnica - regulisanje pešačkog i javnog gradskog saobraćaja.

Regulisanje saobraćaja na putnim i uličnim ukrštanjima podrazumeva rešavanje saobraćaja na prepletima, ukrštanjima rampi, prioritetnim, kružnim i signalisanim kao i složenim raskrsnicama.

7. Projektovanje sistema za regulisanje saobraćaja   Projektovanje sistema za regulisanje saobraćaja na mreži drumskih saobraćajnica podrazumeva izradu :  projekata saobraćajne signalizacije i opreme puta (autoputeva, višetračnih podeljenih i nepodeljenih puteva, dvotračnih dvosmernih puteva,  projekata režima i/ili vođenje saobraćaja (na putevima i ulicama, putnim i uličnim ukrštanjima, na putnoj i uličnoj mreži saobraćajnicama  projekata regulisanja saobraćaja na čvorovima i raskrsnicama (prepletima i ukrštanjima rampi, prioritetnim raskrsnicama, kružnim raskrsnicama)

Osnovni radni postupci tehnike regulisanja saobraćaja na mreži drumskih saobraćajnica obavljaju se u tri koraka : I korak - obuhvata analizu postojećeg stanja ( geometrijske karakteristike, stanje postojeće signalizacije i opreme…) II korak - vrši se analiza očekivanog saobraćaja za eksploatacioni period od narednih pet do deset godina i utvrđuju se merodavna opterećenja. III korak -obuhvata saobraćajno-tehnički proračun u okviru kojeg se vrši utvrđivanje kapaciteta i nivoa usluge za postojeće stanje i za prognozirani period na pomenutoj saobraćajnici koja se rešava. Na osnovu rezultata saobraćajno tehničkog proračuna utvrđuju se koncept, sadržaj tehničkog rešenja projekta, kao i metode rešavanja.

8. Načini regulisanja saobraćaja Na vangradskoj i gradskoj mreži primenjeni su određeni sistemi i podsistemi koji se uslovno mogu nazvati načinima upravljanja (regulisanja) saobraćaja. Načini regulisanja i kontrole saobraćaja su: - regulisanje i kontrola saobraćajnim znakovima, - regulisanje i kontrola pomoću ovlašćenih lica, - regulisanje i kontrola svetlosnim signalima, - regulisanje i kontrola prostornom raspodelom tokova, - regulisanje i kontrola automatizovanim sistemima, - regulisanje i kontrola "inteligentnim" sistemima.