Suring Basa Aliguyon

 

SURING BASA ALIGUYON

IPINASA NI: JOHN EDWARD NAURIN CRIPPER 

IPINASA KAY: MS. SHERYL CREUS IV – RUBY

 

PAGKI AGKILALA LALA SA MA MAY Y AKDA

Ang nag-akda nitong kwentong ito ay si Paz M. Beldez. Sya ay nakatira din dito sa pilipinas. Sya ay nakipag-ugnayan sa Dane Publishing House, In., upang !ailathala ang kwento.

URI NG PANITIKAN

Isa itong uri ng panitikan na !ay kinala!an sa ating lahi ng i"ugao. Isa rin itong uri ng panitikan ng kultura. LAYUNIN LA YUNIN NG AKDA

#ayu #a yuni nin n ni Pa Pazz M. Be Beld ldez ez na isul isulat at it iton ong g kw kwen ento tong ng it ito o up upan ang g !ahubog ang kaisipan ng !ga bata at !atutunan nila na an gating lahing i"ugao ay dakila at !ay nagawang !abuti.

TEMA O PAKSA NG AKDA

 $ala!an na ang !a!babasa ng kwentong ito ay !ay !apupulutang aral. At !atutuklasan nila na !ay tribu pala tayong i"ugao.

MGA TAUHAN / KAPARTNER SA AKDA

Du!a !allao

-

Asawa ni A!tulao at ina ni Aliguyon.

A!tulao

-

A!a ni Aliguyon at na!u!uno sa tribu ng i"ugao.

Aliguyon

-

Mag!a!ana na posisyon ng a!a

 

!atalino, !akisig at !alakas. Pangaiwanan

-

$a!u!uno sa tribu ng daigdigan.

Pu!bakhayon

-

Anak na panganay ni Panaiwanan !alakas at !atapang din sya.

Bugan

-

%apatid na dalaga ni Pu!bakhayon.

TAGPUAN O PANAHON

Sa isang lugar na kaakit & akit at puno ng !agagandang tanawin lugar  na kung saan naninirahan ang !ga i"ugao. Ito ay ang lugar ng Bohol.

NILALAMAN / BALANGKAS

 $ang !anganak si Du!alao laking tuwa nila dahil tinupad ng kaniling bathala ang kanilang hiling. $apansin nilang ang kanilang anak ay !aliit !al iit pa ngu ngunit nit nap napaka akalak lakas, as, !ak !akisi isig, g, !at !atali alino, no, !ar !aruno unong ng !an !angis gisda da at !aaasahan sa tribu. $gunit nanganga!ba si A!tulao na kung wala na sya ay  baka sugudin sila ng tribu ni Pangiwanan sa lawa ng daligdigan. Pagkau!aga kinausap ni Aliguyon ang kanyang a!a na pupunta sa kaaway dahil ayaw nyang nahihirapan ang kanyang a!a. %aya naghanda ang tribu at  pu!unta sa daligdigan ang nagging kaaway ni Aliguyon ay ang anak ni Pangiwanan ito ay si Pu!bakhayon naglaban sila ng tatlong taon. Hu!anga sila sa isat & isa dahil sa galling ng kanilang pinakita sa labanan. $gunit tinanong nila sa kanilang sarili kung bakit sila nagaaway pa wala na!an silang sil ang gin ginaga agawan wang g !as !asa!a a!a.. $ag $agkas kasund undo o ang dal dalawa awa at pin pinatu atunog nog ang ka!pan ka! panaa nag nagsid sidati atinga ngan n ang dal dalawa awang ng tribu tribu nag nagdao daoss ng tat tatlon long g ara araw w na kasiyahan. Pinakilala ni Pu!bakhayon ang kanyang kapatid na dalaga na si

 

Bungan sa unang pagkikita ay !asyadong naakit sa isa't isa. $ang su!unod na araw nagtapat na si Aliguyon kay Pangiwanan na iniibig nya si Bungan. Su!angSu!a ng-ayo ayon n na! na!an an si Pan Pangiw giwana anan n ng !al !ala!a a!an n din nil nilang ang u!i u!iibi ibig g si Bungan. $agdiwang ang buong daligdigan natuwa din ang kasa!ahan ni Aliguyon. $agkasundo ang tribu ng dalawang panig dahil !agkakaapo na sila.

MGA KAISIPAN / IDEYANG TAGLAY NG AKDA

Sa kwentong ito sa isipan at puso ni Paz M. Beldez isinulat nya ito upan up ang g !a !ala la!a !an n ng !a !a!b !bab abas asaa na an ang g ka kaha hala laga gaha han n ng isan isang g ta tao o sa dalawang tribu ay !abuti. ISTILO NG PAGKAKASULA PAGKAKASULAT T NG AKDA

%ung %u ng sa ak akin in la!a la!ang ng na naun unaw awaa aan n ko an ang g ib ibig ig sabi sabihi hin n ng ba bawa watt taludtud ng !ga sinasabi sa bawat salita o kwento kaya ang paggawa ng !ay akda ditto ay napakaganda.

 

SURING BASA

Ang Matalinong Pilandok 

IPINASA NI: PABLITO R. BOHOL

IPINASA KAY: MS. SHERYL CREUS IV – RUBY

 

MAY MA Y AKDA: ()S* P. BA+BA PAGKI AGKILALA LALA SA MA MAY Y AKDA

Si (ose (ose P. Ba Barb rbara ara ay pito pitong ng taon taong g gu gula lang ng,, ba bata ta pa la lang ng siya siya ay !ahilig na talaga siyang gu!awa ng kwento.

URI NG PANITIKAN

Ang uri ng panitikang ito ay Pabula. Ang Pabula ay !ga hayop ang gu!aganap.

MGA TAUHAN TAUHAN / KARA KARAKTER KTER SA AKDA

Pilan!" 

-

Ang !ayabang at !atalinong usa.

Ti#

%$-

Ang !abangis na hayop. -

B&'a(a

Ang nagbabalak na kainin si Pilandok.

Man#an#a)!-

Siya ang nakapatay sa igre.

S&)!

$akipaglaban ng karera kay Pilandok.

-

TAGPUAN / PANAHON

Isang !ainit na hapon, sa batis kung saan nakatira sa kabundukan ang !ga hayop.

 

NILALAMAN / BALANGKAS NG MGA PANGYAYARI

 $ang !ainit na hapon, habang u!iino! si Pilandok sa batis ay lu!apit lu!ap it sa kany kanyaa si igre at pasal pasalbahin bahing g nagsa nagsalita lita Pilandok kailang kailangan an kita. u!awa si Pilandok at nagsalita. inoong igre sa tingin !o !abubuhay ka sa isang tulad ko ang kailangan !o ay la!an ng tao. Su!agot si Pilandok. Ang tao ay dalawang paa at ka!ay at pinaka!alakas na hayop, nagsalita si igre. ibig !ong sabihin !as !alaki pa sa akin./ Su!agot si Pilandok  !aaari kong !as !abilis siya kaysa sa iyo. u!awa si Pilandok. Pu!un Pu!u nta sila ila sa gili ilid ng daan daan at na nagg-ab abaang ng du!a !aan an an ang g !angangaso. Iyan na ang tao igre at tiyak kong !abubusog ka niyan. 0ika ni Pilandok. u!alon ang igre at kakainin sana ang !angangaso, nabaril niya ang igre. Masayang nagtungo sa batis si Pilandok upang u!ino! ng tubig. Bigla na lang !ay su!ak!al sa isang paa niya. Si Buwaya pala ang isa rin sa kinagagalitan niya dahil tuwing u!iino! siya ng tubig sa batis ay palagi niya itong sinasaktan. $akuha pang tu!awa ni Pilandok upang !agkunwari. Hoy, inoong Buwaya hindi !o baa la! na kagat-kagat !o ang isang pat pat./ Patawang sabi ni Buwaya ay naniwala rin agad, niyangbinitiwa niyangbinitiwan n ang kaga ka gatt-ka kaga gatt niya niya,, ka kaka kaga gati tin n sa sana na niya niya an ang g isan isang g pa paaa ni Pila Piland ndok ok pe pero ro !adali !ad aling ng nak nakata atakas kas si Pil Piland andok ok pap papala alayo yo sa Buw Buwaya aya.. Hay Hay,, kaw kawawa awang ng  buwaya, hindi !o baa la! ang pagkakaiba ng patpat at ng paa ng usa./Pasigaw na sabi nito. Ang gungong na buwaya ay galit na lu!ubog uli sa batis dahil sa isa na na!ang pagkatalo. Habang naglalakad si Pilandok ay nakita niya ang !ahinhing si Suso. Hina!on niya ito ng karera at agad na!ang tinanggap ni Suso.  $ang !agsi!ula na ang karera nila naunahan sa linya. $ang !arating ni Pilandok ang linya ay laking gulat na lang niya na si Suso ay nauna sa kanya. Hina!on niya uli si Suso ng karera pero lagin paring nana na nana nalo lo si Su Suso so.. An Ang g hind hindii ala! ala! ni Pi Pila land ndok ok na sa tu tuwi wing ng ka kare rera ra na gagawin nila ay !ay isa pang Suso na tu!ayo doon. At ang hindi rin ala! ni Piland Pil andok ok na lag laging ing gin ginaga aga!it !it ni Sus Suso o ang kanya kanyang ng uta utak. k. Han Hangga ggang ng si Pilandok ay su!uko na.

 

MGA KAISIPAN / IDEYANG TAGLAY NG AKDA

Ang !ga kaisipan o ideyang taglay ng akda ay nais niyang ipahiwatig sa !ga tao lalo na sa !ga bata na hindi sa laki nakukuha ang galling ng isang taon.

ISTILO NG PAGKAKASULA PAGKAKASULAT T NG AKDA

Ang istilo ng pagkakasulat ng akda ay napakaepektibo dahil ang !ga gina!it na salita ay !adaling !aunawaan. LAYUNIN NG MAY AKDA

Ang layunin ng !ay akda ay ipahiwatig sa !ga taon na hindi sa laki !akikita ang katalinuhan ng isang tao.

TEMA O PAKSA NG AKDA

Ito ay !akabuluhan dahil nakatutulong ito sa bawat isa. Ito ay hindi !akatotohanan dahil ito ay pawang likhang isip la!ang.