Surah Al-Burooj - HSC Islam Notes

‫‪1‬‬

‫‪c‬‬

‫سورة الربوج‬ ‫ސޫރަތުގެ މައުޟޫޢު‪:‬‬ ‫އިސްލާމީ އަޤީދާގެ ހަޤީގަތާއި ‪ ،‬އެޢަޤީދާގެ ޙައްޤުގައި އަޅުތަކުންގެ ޢަމަލުތައް ބަހައްޓަންޖެހޭނެގޮތާއި އަދި‬ ‫އެމީހުންނަށްލިބޭނެ ޖަޒާގެ ވާހަކަ‪.‬‬

‫ފުތަރަމަ ‪ 3‬އާޔަތުގެ ތަފްސީރު‪:‬‬ ‫‪    ‬‬

‫''برجތައް ލައްވާފައިވާއުޑު ގަންދެއްވަމެވެ‪''.‬‬

‫‪ ‬މި އާޔަތުގައިވާ برج ޢިލްމުވެރިން މާނަކުރައްވަނީ‪:‬‬ ‫‪ ‬އުޑުގައިވާ ތަރިތައް‬ ‫‪ ‬އުޑުގައިވާ ގަނޑުވަރުތައް‬ ‫‪ ‬އުޑުގައިވާ ދޮރުކޮޅުތައް‬ ‫‪   ‬‬

‫''އަދި وعدކުރައްވާފައިވާ ދުވަސް ގަންދެއްވަމެވެ ‪''.‬‬

‫‪ ‬މިއާޔަތުގައިވަޢުދުކުރައްވާފައިވާ ދުވަހަކީ‪ -:‬ޤިޔާމަތްދުވަސް‬ ‫‪   ‬‬

‫''އަދި ހެކިދޭ ފަރާތާއި‪ ،‬ހެކިދެވޭ ފަރާތް ގަންދެއްވަމެވެ‪].‬‬

‫‪ ‬ގެ މާނައަކީ‪-:‬ހެކިދޭ ފަރާތް‬ ‫‪ ‬ގެ މާނައަކީ‪ -:‬ހެކިދެވޭ ފަރާތް‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

‫‪2‬‬

‫‪ -‬ހެކިދެވޭފަރާތް‬

‫‪ -‬ހެކިދޭ ފަރާތް‬ ‫ހުކުރުދުވަސް (ޖުމުހޫރު ޢިލްމުވެރިން )‬

‫ޢަރަފާތްދުވަސް (ޖުމުހޫރު ޢިލްމުވެރިން)‬

‫އާދަމްގެފާނު‬

‫އާދަމުގެދަރިން‬

‫މުޙައްމަދުގެފާނު‬

‫އެކަލޭގެފާނުގެ އުންމަތް‬

‫އެންމެހާ ނަބީބޭކަލުން‬

‫އެބޭކަލުންގެ އުންމަތް‬

‫އިންސާނުން ބަލަހައްޓަވާ މަލާއިކަތުން‬

‫އިންސާނުން‬

‫‪ ‬މި ‪ 3‬އާޔަތުގައި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތައާލާ ހުވާ ވަޙީކުރައްވާފައިވަނީ‪-:‬‬ ‫‪ o‬އުޑު‬ ‫‪ o‬ޤިޔާމަތްދުވަސް‬ ‫‪ o‬ހުކުރުދުވަސް‬ ‫‪ o‬ޢަރަފާތްދުވަސް‬

‫‪ ‬މި ތަކެތި ގަންދެއްވައި ހުވާ ވަޙީކުރެއްވުމުގެ ޙިކުމަތަކީ‬

‫ޖެހިގެން އޮތް އާޔަތުގައި‬

‫ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް އިތުރަށް ކަށަވަރުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުންނެވެ‪.‬‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

‫‪3‬‬

‫‪ 4‬ވަނަ އާޔަތުން ‪7‬ވަނަ އާޔަތުގެ ތަފްސީރު‪:‬‬ ‫‪    ‬‬

‫[ވަޅުގަނޑުގެ އެކުވެރިންނަށް ލަޢުނަތް ލެއްވުނެވެ]‬

‫‪ ‬ވަޅުގަނޑުގެ އެކުވެރިންނަކީ ‪ -:‬ޔޫސުފްޒޫނަވާސްގެ އަމުރަށް މުސްލިމުން ވަޅުގަނޑުގެ ތެރެއަށް އަޅައި‬ ‫އަންދާލުމުގައި މަސައްކަތްކުރިމީހުން‬ ‫‪ ‬އިބުނު އައްބާސް ވިދާޅުވެފައިވަނީ‪ -:‬ޤުރުއާނުގައި އައިސްފައިވާ ކޮންމެ ޤަތުލަކީ لعنةލެއްވުމެކެވެ‪.‬‬ ‫‪ ‬ޤަތުލުގެ ‪ 3‬ޙައްޤެއްވެއެވެ‪ .‬އެއީ‪-:‬‬ ‫‪ o‬ﷲގެ ޙައްޤު‬

‫ކައްފާރާ އަދާކުރުން‬

‫‪ o‬މަޤުތޫލުގެ ޙައްޤު‬

‫ޤިޞާޞްހިފުން‬

‫‪ o‬ވާރުތަވެރިން‬

‫މަރުގެ ދިޔައަދާކުރުން‬

‫‪ -: ‬އެކުވެރިން ‪ /‬އެކުގައި އުޅުން‪.‬‬ ‫‪ -: ‬ދިގުކޮށް ކޮންނަ ބޮޑެތި ވަޅުގަޑުތައް ‪ /‬ޚަންދަޤު‪.‬‬

‫‪    ‬‬

‫[(އެވަޅުގަނޑަކީ) ދަރުއަޅައި ރޯކުރެވިފައިވާ އަލިފާން ގަނޑެވެ‪].‬‬

‫‪ -: ‬އަލިފާން‬ ‫‪ -: ‬ފަސޭހައިން އަލިފާން ރޯވާ ދަރު‬

‫‪     ‬‬

‫[އެބައިމީހުން އޭގެކައިރީގައި އިށީނދެ ތިބި ހިނދެވެ‪].‬‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

‫‪4‬‬

‫‪       ‬‬

‫''މުއުމިނުންނަށް އެބައިމީހުން ކަންތައްކުރާގޮތް‬

‫އެބައިމީހުން ދެކޭންތިބި ޙާލުގައެވެ‪''.‬‬

‫‪ ‬މި‪ 2‬އާޔަތުގައި އެބައިމީހުންނޭ އެ އިޝާރާތްކުރަނީ‪ :‬ވަޅުގަނޑުގެ އެކުވެރިންގެ ވާހަކައެވެ‪.‬‬ ‫‪ 8‬ވަނަ އާޔަތާއި ‪9‬ވަނަ އާޔަތުގެ ތަފްސީރު‪:‬‬ ‫‪          ‬‬

‫އަދި ގަދަފަދަވަންތަ‪ ،‬ގިނަގިނައިން‬

‫ޙަމްދު ލިބިވޮޑިގެންވާ ﷲއަށް އެބައިމީހުން އީމާންވާކަން މެނުވީ‪ ،‬އެ ކާފިރުން‪ ،‬އެބައިމީހުންނާއިމެދު އިންކާރު‬ ‫ކުރާކަމެއްނެތެވެ‪''.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -:‬ޣީބަކިޔުން‪ /‬އެއްޗެހިކިޔުން‪ /‬ބަދަލުހިފުން‪ /‬އަނިޔާކުރުން‬

‫‪  ‬މިތަނުގައި އިޝާރާތްކުރަނީ ‪ -:‬މުއުމިނުންނަށެވެ‪.‬‬ ‫‪-: ‬ތެދުކުރުން ‪ /‬ކޮންމެކަމަކުން އަމާންކަން ލިބުން ‪ /‬ބިރުވެރިކަން ފިލުން‪.‬‬ ‫‪ -: ‬ވަރުގަދަ ‪ /‬ޢިއްޒަތްތެރި‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -:‬ތަޢުރީފް ލިބުން‪.‬‬

‫‪            ‬‬

‫''އެކަލާނގެއީ‬

‫އުޑުތަކާއި‪ ،‬ބިމުގެ ވެރިކަން އެކަލާނގެއަށް މިލްކުވެގެންވާ ރަސްކަލާނގެއެވެ‪ .‬މާތްﷲއީ ކޮންމެ ކަމެއްގެ މައްޗަށް‬ ‫ހެކިވެ ވޮޑިގެންވާ ރަސްކަލާނގެއެވެ‪''.‬‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

‫‪5‬‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬ރަސްކަން‪.‬‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬އުޑުތައް‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬ބިން‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬ހުރިހާ‬

‫‪ 10‬ވަނަ އާޔަތުގެ ތަފްސީރު‪:‬‬ ‫‪             ‬‬

‫‪ ‬‬

‫''ހަމަކަށަވަރުން މުއުމިން ފިރިހެނުންނާއި‪ ،‬އަންހެނުން ދީން އެއްކިބާކުރުމަށް އަނިޔާދީ‪،‬‬

‫އުދަގޫކޮށް‪،‬ދެން ތައުބާނުވިމީހުން (ދަންނާށެވެ!)ފަހެ‪ ،‬އެބައިމީހުންނަށް ނަރަކައިގެ ޢަޒާބު ހުއްޓެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫އެބައިމީހުންނަށް އަނދައަނދާހުންނަ އަލިފާނުގެ ޢަޒާބު ހުއްޓެވެ‪''.‬‬ ‫‪ -: ‬ނެގިފައިވަނީ‬

‫فتنة‬

‫އިންނެވެ‪ .‬އެއީއަލިފާނުން ރަންހޫނުކުރުން ‪ /‬ޢަޒާބު ‪ /‬އިމްތިޙާން‬

‫‪ -:  ‬ގަދަޔަށް އެދުން‬

‫‪ 11‬ވަނަ އާޔަތުގެ ތަފްސީރު‪:‬‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

6

              

ާ‫ "ހަމަކަށަވަރުން އީމާންވެ ޞާލިޙު ޢަމަލުކޮށް އުޅުނުމީހުންނަށް އެތާނގެ ދަށުން ކޯރުތައް ހިގަހިގ‬  ''.ެ‫ ބޮޑުވެގެންވާ ނަސީބުލިބުމަކީ އެއީއެވ‬.ެ‫ހުންނަ ސުވަރުގެތައް އެބައިމީހުންނަށް ހުއްޓެވ‬ .ް‫ ހެޔޮޢަމަލުތައ‬-:   .ާ‫ ހިގަހިގ‬:  .ް‫ އެތާގެ ދަށުނ‬-:  ު‫ ކާމިޔާބ‬-:  ު‫ ބޮޑ‬-:  ް‫ ކޯރުތައ‬-:  ް‫ސުވަރުގޭގެ ބައެއް ކޯރުތައ‬ ް‫ ތަޣައްޔަރުކަމެއްނުވާ ފެނުގެ ކޯރުތައ‬.1 ް‫ ކިރުގެ ކޯރުތައ‬.2 ް‫ ރަލުގެ ކޯރުތައ‬.3 ް‫ މާމުއިގެ ކޯރުތައ‬.4

:ު‫ވަނަ އާޔަތުގެ ތަފްސީރ‬16 ް‫ ވަނަ އާޔަތުނ‬12

2013 ް‫އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓ‬12 ް‫ ގުރޭޑ‬/ ީ‫އ‬.ް‫އެސ‬.ް‫އެޗ‬.ީ‫ސ‬

‫‪7‬‬

‫‪     ‬‬

‫''ހަމަކަށަވަރުން ކަލޭގެފާނުގެ ވެރި ރަސްކަލާނގެ ހިތްޕަވާ ހިތްޕެވުމަކީ‬

‫ގަދަފަދަ ވެގެންވާހިތްޕެވުމެއްކަން ކަށަވަރެވެ‪''.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬ހިފެހެއްޓުން ‪ /‬ހިތްޕެވުން‬ ‫‪ -‬ކަލޭގެފާނުގެ ވެރި ރަސްކަލާނގެ‬ ‫‪ :‬ގަދަ ފަދަ ޢަޒާބު‪.‬‬

‫‪     ‬‬

‫[ހަމަކަށަވަރު ފުރަތަމަ އުފައްދަވަނީވެސް ‪ ،‬އަދި އަލުން‬

‫(ދިރުއްވައި)އިޢާދަ ކުރައްވަނީވެސް ހަމަ އެކަލާނގެއެވެ‪''.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -:‬ފުރަތަމަ އުފެއްދެވުން‪.‬‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬ދެވަނަ ފަހަރަށް އުފެއްދެވުން‪.‬‬

‫‪    ‬‬

‫''އަދި އެކަލާނގެއީ‪ ،‬ގިނަގިނައިން ފާފަ ފުއްސަވާ ނުހަނު އޯގާވަންތަ‬

‫ރަސްކަލާނގެއެވެ‪''.‬‬

‫‪‬‬

‫‪‬‬

‫‪ -:‬ގިނަ ގިނައިން ފާފާފުއްސަވާ ‪ /‬ﷲގެ ސިފަފުޅެއް‬

‫‪‬‬

‫‪( -:‬ޞާލިޙު އަޅުންދެކެ) ގަދައަށް ލޯބިވުން ‪ /‬ﷲގެ ސިފަފުޅެއް‬

‫‪   ‬‬

‫''ޢަރުޝުގެވެރި މާތްވަންތަ ރަސްކަލާނގެއެވެ‪''.‬‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

‫‪8‬‬

‫‪ -: ‬މަތިވެރި ‪ /‬ﷲގެ ސިފަފުޅެއް‬ ‫‪‬‬

‫‪ -:‬ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތައާލާ އެކަލާނގެ ޒާތުފުޅާއިގެން اس تواء(ގައިމުވެ) ވޮޑިގަންނަވާތަން‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ޢަރުޝީގެ ހިޔާވަހިކަން ލިބޭނެކަމަށް ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ މީހުން‪.‬‬

‫‪.1‬‬

‫ޢަދުލުވެރި ވެރިން‬

‫‪.2‬‬

‫އޭނާގެހިތް މިސްކިތާއި ގުޅިފައިވާ މީހާ‬

‫‪ .3‬ﷲއަށްޓަކާ މީހަކުދެކެ ލޯބިވެ ﷲއަށްޓަކާ މީހަކުދެކެ ރުޅިވިމީހާ‬ ‫‪ .4‬އަޅުކަންކުރުމުގައި އެމީހެއްގެ ޒުވާން ދުވަސްވަރު ދެމިހުރި ޒުވާނާ‬ ‫‪ .5‬ހަސަބާއި ނަސަބުގެ ގޮތުން މަތިވެރި ރީތި އަންހެނަކު ޒިނޭއަށް ދަޢުވަތުދިނުމުން ތިމަންނަ ﷲއަށް‬ ‫ބިރުވެތިވަމޭބުނެ އެކަމުން ދުރުވެގަންނަ މީހާ‪.‬‬ ‫‪ .6‬އެއްއަތުންކުރާ ޞަދަޤާތް އަނެއްއަތަށް ނޭގޭހާވެސް ސިއްރުން ޞަދަޤާތްކުރާ މީހާ‬ ‫‪ .7‬އެކަނި ތަނެއްގައި އިދެ ﷲ ހަނދުމަކުރާ ހިނދު ލޮލުން ކަރުނަ އޮހޮރުވާ މީހާ‬ ‫‪    ‬‬

‫''އިރާދަކުރައްވާ ކޮންމެކަމެއް ކުރައްވާ ރަސްކަލާނގެއެވެ‪''.‬‬

‫‪ 17‬ވަނަ އާޔަތުން ‪ 22‬ވަނަ އާޔަތުގެ ތަފްސީރު‪:‬‬ ‫‪     ‬‬

‫‪  ‬‬

‫''ފިރުއައުނާއި ޘަމޫދު ބާގައިގެ‬

‫ލަޝްކަރުގެ ވާހަކަ ކަލޭގެފާނާއިހަމައަށް އައިސްފައި ވޭތޯއެވެ؟ ''‬ ‫‪ ‬މޫސާގެފާނުފޮނުއްވުނީ (ބަނޫއިސްރާޢީލު މީހުންގެ ގާތަށް)ފިރުއައުނާއި އޭނަގެ ޤައުމުގެ މީހުންގެ‬ ‫ގާތަށް‪.‬‬ ‫‪ ‬ފިރުއައުނާއި އޭނަގެ ލަޝްކަރު ކަނޑަށް ޣަރަޤުވެގެންދިޔައީ‪.‬‬ ‫‪ ‬މޫސާގެފާނަށް ދެއްވި އެންމެ ޚާއްޞަ މުއުޖިޒާތަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ އަސާކޮޅު‪.‬‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬

‫‪9‬‬

‫‪ ‬ޞޯލިޙްގެފާނު ފޮނުއްވުނީ ޘަމޫދުބާގައިގެ މީހުންގެ ގާތަށް‪.‬‬ ‫‪ ‬ޞޯލިޙުގެފާނަށް ދެއްވި އެންމެ ޚާއްޞަ މުޢުޖިޒާތަކީ އޮމާން ހިލައަކުން މާބަނޑު އަންހެން ޖަމަލެއް‬ ‫ނެރުއްވުން‪.‬‬ ‫‪ ‬ޘަމޫދުގެ އަހުލުވެރިންގެ މައްޗަށް ގަދައަޑަކާއި‬

‫‪ ،‬ގަދަފަދަ ބިންހެލުމެއް ފޮނުއްވައި އެމީހުން‬

‫ހަލާކުކުރެއްވީ‪.‬‬ ‫‪      ‬‬

‫‪    ‬‬

‫[އަދިކިއެއްތަ! ކާފިރުވީ‬

‫މީހުންވަނީ ދޮގުކުރުމެއްގައެވެ‪ .‬އަދި ﷲ އެބައިމީހުންގެ ހުރިހާކަމެއް ފުރިހަމައަށް މޮޅަށް ދެނެވޮޑިގަންނަވައެވެ‪].‬‬ ‫‪     ‬‬

‫‪   ‬‬

‫''އަދި ކިއެއްތަ! އެއީ ރައްކައުތެރި‬

‫ކުރައްވާފައިވާ‬ ‫ފިލައެއްގައިވާ (އެބަހީ‪-:‬ގައިވާ)މާތްޤުރުއާން އެވެ‪''.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -:‬ފިލާ‬

‫‪ -: ‬ޚަލްޤުތަކުންގެ ތަޤުދީރު ލިޔެ ރައްކާކުރެވިފައިވާ ފިލާ ‪ /‬ތަން‪.‬‬

‫واهلل أعلم و با اهلل التوفيق‬

‫ސީ‪.‬އެޗް‪.‬އެސް‪.‬އީ ‪ /‬ގުރޭޑް ‪12‬އިސްލާމް ޑިޕާޓްމަންޓް ‪2013‬‬