Spanski Gradjanski Rat

Španski građanski rat 1936 -1939

• velika beda i zaostalost, društvena nepravda – veliki zemljoposedi, siromašno seljaštvo i radnici • 1931. kralj abdicira, Španija postaje republika • 1936. na izborima pobeđuje Narodni front (republikanci, socijalisti, komunisti)

republikanci >< fašisti • sindikati • niži slojevi • predsednik Manuel Azaña

• crkva • vojska • veleposednici i industrijalci • general Francisco Franco, Falanga

• Salvador Dalí : “Meka konstrukacija s kuvanim graškom”, 1936.

• u julu 1936. ustanak dela vojske protiv republikanske vlade – fašisti koje predvodi general Franco ("caudillo“ = vođa) • Španija se podelila na republikanski (2/3) i pobunjenički deo

Španski građanski rat Vreme:

17. jul 1936. - 1. april 1939.

Lokacija:

Kontinentalna Španija, Španski Maroko, Španska Sahara, Kanarska ostrva, Balearska ostrva, Španska Gvineja, Sredozemno more, Severno more

Rezultat:

Pobeda nacionalnih snaga uspostavljanje Druge španske republike uvođenje diktature Fransiska Franka

Sukobljene strane Nacionalisti:

Republikanci: Francuzi 10,000 Nemci 5,000 Poljaci 5,000 Italijani 3,350 Amerikanci 2,800 Kanađani 2,000 Englezi 1,700 Čehoslovaci 1,500 Jugosloveni 1,500

Mađari 1,000 Meksikanci 1,000 Škoti 600 Danci 500 Šveđani 500 Irci 250 Finci 300 Kinezi 100

Falana Podrška: Treći rajh Fašistička Italija Portugalija

Jačina 450.000 boraca 350 aviona 200 artiljerijskih baterija

600.000 boraca 600 aviona 290 artiljerijskih baterija

Internacionalne brigade

REPUBLIKANCI

NACIONALIS TI

Pomažući fašističku stranu od početka sukoba, italijanska vlada je skupljala ljudstvo, sastavljeno od „dobrovoljaca“, iako Kraljevina Italija nikad nije objavila rat Španskoj Republici. Poster republikanskih snaga poziva na borbu protiv „italijanske invazije na Španiju“.

Pablo Picasso: “Guernica”, 1937.

• 28. marta, uz pomoć profrankovih snaga unutar grada ("peta kolona" koju je general Mola spomenuo u propagandnim obraćanjima 1936), Madrid su osvojili fašisti. • Sutradan se predala i Valensija, koja je odolevala napadima fašista gotovo dve godine. Pobeda je proglašena 1. aprila, kada su se i poslednje republikanske trupe predale.

Franko proglašava kraj rata.

“Danas, Crvena armija je zarobljena i razoružana, nacionalne trupe su postigle svoje završne vojne ciljeve. Rat je završen.”

• Desetine hiljada republikanaca pogubljeno, delom izbegli • Frankov fašistički režim 1939 - 1975 • duboka podela u španskom društvu aktuelna je i danas