Sistemi Politik i Kosoves

SISTEMI POLITIK I KOSOVES 1.Ku e hasim gjenezen e statusit te mevetesishem autonom te Kosoves ,ne kuader te federates Jugosllve? Gjenezen e statusit te mevetesishem autonom te Kosoves,ne kuader te federates Jugosllave , e hasim ne vittin 1937,kur ne Kosove formohet Komiteti Krahinor o Partise Komuniste Jugosllve . 2.Cili ishte dokumenti me I rendesishem I konferences se Bujanit dhe cilat ishin elementet e saj? Dokumenti me I rendesishem I conferences se Bujanit ishe rezoluta e konferences ,ajo kishte tri elemente :1.Elementin etnik,2.elementin historic dhe 3.elementin politik. 3.Kur u aneksua Kosova nga Serbia? Kosova u aneksua nga Serbia ,me 10korrik te vitit 1945,ne kuvendin e Prizrenit. 4.Autonomia e Kosoves ne kuader te ish-Jugosllavis u konsistua permes cilav akte? # Vendimi I Kuvendit Krahinor te Kosoves e Metohise. #Vendimi I mbledhjes se trete te KACKS-se #Ligji i Kryesise se Kuvendit Popullor te Serbise #Kushtetuta e RFAJ e vitit 1946. 5.Ne vitin 1948 kush ishte akti me I larte I Kosoves dhe kur u artikulua kerkesa per statusin e Republikes se Kosoves? Ne vitin 1948 ,akti me I larte ne Kosove ishte statuti .Ne vitin 1968 u artikulua kerkesa per statusin e Republikes se Kosoves, e cila nxiti demostratat studentore .Amandamentet Kushtetuese te vitit >1968,1971 dhe 1972 ,avansuan poziten e popullit shqiptar dhe statusin politike dhe kushtetues te Kosoves.Me aktet Kushtetues te vitit 1968 ,Kosoves i`u rikthye atributi konstitutiv si pjese e ish –Federeates Jugosllave. 6.Qka ishte ligji Kushtetues I Kosoves-1969? Kosova miratoi ligjin kushtetues si aktin me te larte juridik e 24.2.1969.Ligji kushtetues ishte akti me I larte themelor politik –juridik I Krahines Socialiste Autonom te Kosoves.Ne vitin 1969 ,ne Kosove u konsitutuan dega gjyqesoe kushtetuese si organ I posaqem I Krahines per mbrojten e kushtetutshmerise dhe ligjshmerise .Ne vitin 1972, u formua Gjykaa Kushtetuese e Kosoves si organ I pavarur I Krahines. 7. Si Pozita e Kosoves ne baze te Kushtetutes se vitit 1974 ? Pozita e Kosoves ne baze te Kushtetutes se RFSJ-se si dhe Kushtetutes se Kosoves te vitit 1974 ishte: 1.Njesi e mevetesishme politike e teritoriale. 2,Elementi Konstituiv I federealizmit Jugosllav. 8.Ne cilat fusha Kosova kishte mevetesi poltike territoriale? Kosova me Kushtetuten e vitit 1974 kishte mevetesi ne keto fusha: 1.Ne sferen organizative 2.Ne sferen teritoriale e Kosoves 3.Mevetesia territorial e Kosoves 4.Ne sferen finanaciare dhe ekonomike 5.Ne sferen gjyqesore 6.ne mbrojtjen e kushtuteshmerise dhe ligjshmerise 7.Ne sferen e mardhenieve nderkombetare 8.Ne ruajtjen e rendit e sigurise dhe te mbrojtjes popullore 9.Kosova si element konstituiv I Federalizmit Jugosllav

Sipas kushtetutes se vitit 1974 ,Kosova ishte subjekt dhe element konstituiv I Federalizmit Jugosllav me e drejta te ngjashme me njesit e tjera federale por jo edhe te barbarta. 10.Cilat jane parimet kushtetuese qe e percaktojne Kosoven si element konstituiv te Federalizmit Jugosllav? #Perfaqesimi I Kosoves ne organet dhe institucionet federative #Pjesmarrja e Kosoves ne realizimin e funksioneve legjislative #Pjesmarra ne nxjerrjen dhe ndryshimet kushtetuese te RSFJ-se #Pegjegjesia ne zhvillimin e vet dhe zhvillimin e federates ne teresi. 10.Cilat ishin argumentet historike dhe jurdike qe tregojne se Kosova nuk ishte asnjehere pjese e Serbise? #Kosova nuk ishte ne perberje te shtetit Sovran dhe te pavarur te Serbise me subjiktivitet juridik nderkombetar te pranuar ne kongresin e Berlinit te vitit 1878 #Kosova nuk ishte pjese ne kunvendin e dyte te AVNOJ-it viti 1943 #Kosova nuk ishte ne perberjen e Serbise gjate konstituimit te saj si njesi federale ne keshllin antifashist te qlirimit popullor 1944 #Kosova nuk ishte ne perberje te Serbise ne strukuturen e asambles kushtetutdhenese te jugosllavise me rastin e shpalljes se Republikes federative popllore te Jugosllavise #Kosova nuk ishte e inkuadruar ne Serbine sovrane dhe te pavarur ,vetem se ne perberjen e erbise federale ne kuader te jugosllvis federale 1945 11.Cilat jane aktet burimore kushtetues dhe politike me te cilat u lindRepublika e Kosoves? Jane:1.Deklarat kushtetuese 2korrik 1990 2.Kushtetuta e Republikes se Kosoves 7 shtator 1990(kushtetuta e Kaqanikut) 3.Referendumi per Kosoven shtet te pavarur dhe Sovran 26-30 shtator 1991 4. Rezoluta e Kuvendit te Kosoves 19tetor 1991 5.Amandamentet kushtetuesse ne Kushtetuten e Republikes se Kosoves 19 tetor 1991 6.Zgjedhjet e lira dhe shumepartiake per Kuvendin dhe Kryetarin e Republikes se Kosoves 24 maj 1992. 12.Qka paraqet Deklarat Kushtetues e 2 korrikut 1990? Deklarata Kushtetuese paraqet akt politik dhe juridik me te cilin behet avancimi I pozites kushtetuese te Kosoves:nga njesia autonome ne nje te pavarur dhe te barabarte me njesite e tjera federale te ish-Jugosllavise. 13.Kushtetuta e Republikes se Kosoves 7 shtator ,1990(Kushtetuta e Kaqanikut) Me qellimin e materializmit kushtetues te deklarates kushtetuese te 2 korrikut 1990 Kuvendi I Kosoves ,me :7 shtator 1990 ,ne Kaqanik aprovoi dhe shpalli Kushtetuten e Republikes se Kosoves. 14.Kur u mbajt Referendumi per pavarsine e Kosoves? Kuvendi I Kosoves ne shtator 1990 ,miratoi rezoluten mbi Republiken e Kosoves SHtet I Pavarur dhe Sovran dhe mori endim qe te mbaher referendum gjithepopullor.Referendumi u mbajte me 26-30 shtator 1991 per Kosoven,shtet te pavarur dhe Sovran.Ne baze te ketij referendumi Kuvendi I Kosoves me19 tetor 1991 shpalli rezoluten per Republiken e Kosoves shtet I pavarur dhe Sovran . 15.Amandamentet kushtetuese ne kushtetuten e Republikes se Kosoves. Kuvendi I Kosoves me 19 tetor 1991 miratoi amandamentet kushtetuese I-II-VI, me te cilat

beri ndryshimeet e dispozitave adekuate te Kushtetutes se Republikes se Kosoves. 16.Kur u mbajten zgjedhjet paralmentare dhe presidenciale? Zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale u mbajten me 24maj 1992 me pjesmarrjen massive te popullit shqiptare. 17.Konferenca e Rambujes –aspekti juridik dhe nderkombetare . Konferenca nderkombetare paqesore per Kosoven u mbajt ne Rambuje dhe Paris 06-23 shkurt dhe 15-18 mars 1999. Procesi negociator ne Rambuje zhvillohej mbi bazen e projectmarreveshjes se perkoheshme per paqe dhe vetqeverisje ne Kosove,konferenca e Rmbujese synonte arritjen e marreveshjes juidike dhe politike. 18Kur nderhyri NATO-ja ne Kosove dhe kur u qlirua Kosova? Bonbardimet ushtarake te NATOS mbi caqet serbe filluan me 24.3.1999. dhe zgjaten 78 dite, Marreveshja militaro-teknike(marreveshja e Kumanoves ,shenoi kapitullin e Serbise dhe qlirmin e trritorit te Kosoves). 19.Vendosja Kosoves nen administrimin nderkombetar dhe argumentet per shtet te pavarur. Marrveshja e Kumanoves :hyrja e NATO;se dhe terheqja e forcave serbe,keshilli I sigurimit me 10qershor 1999 ,miratoi rezoluten 1244 me te cilen edhe formalisht vendosi Kosoven nen administrimin e Kombeve te Bashkuara.Miratimi I Rezolutes 1244 dhe vendosja e presences nderkombetare civile dhe te sigurise e Kosove.Rezoluta 1244 ne aspektin juridik paraqet akt konstituiv te vendosjes se Kosoves nen administrimin e OKB-se,Administrimi nderkombetar sipas rezolutes 1244 eshte I perkohshem dhe synon krijimin e kushteve te pershtatshme demokratike per zgjidhjen e Statusit final te Kosoves. 20.Qka eshte Korniza Kushtetuese? Korniza Kushtetuese eshte akt I natyres konstitucionale dhe synin te percaktoj bazat e rendit kushtetues te Kosoves ne periudhen e administimit nderkombetar.Korniza kushtetuese ka tri qellime1.te krijoj bazen juridike per mbajtjen e zgjedhjeve dhe krijimin e institucioneve.2. Vendosjen e vetqeverisjes se perkohshme per Kosoven (Brenda rezolutes 1244). 3. Pergaditjen e Kosoves pe zgjedhjen finale politike –statusin. 21.Pavarsia e Kosoves ishte ne pajtim me te drejten nderkombetare dhe rendin e ri nderkombetar. Parimi I vetvendosjes u afrimua me Deklaraten e Kombeve te Bashkuara ,ne Nenin 2 te kesaj deklarate thuhej:1.te gjithe popujt kane te drejt per vetvendosje … 2. Mbi kete te drejte ata lirisht percaktojn statusin e tyre politik dhe lirisht realizojn vullnetin e vet ekonomik,social e kulturor.. 22.A ishte Pavarsia e Kosoves nje drejte legjitime e popullit te Kosoves? Kosova ,I ploteson te gjitha kushtet sa I perket territorit,popullsise dhe qeverise efektive. Territori:Kosova shquhet historikisht me nje territory kompakt gjeografik ,ne te cilen me shekuj jeton populli shqiptar.Popullsia:Kosova ishe dhe eshte e banuar me shqiptar si shumice apsolute. 23.Cilat jane momentet kyqe te cilat I paraprine pakos se Ahtisarit? Tri momentet vendimtare qe I paraprine statusit final jane:1. Standardet per Kosoven (standardet para statusit). 2.raporti I z.Kai Aide. 3.bisedime e Vjenes. 24.Qka perfshijne Standerdet e Kosoves?

Perfshijne matjen e progresit ne Kosove.Jane tete standarde te cilat I permban dokumenti:1.Funksioni I institucioneve demokratike. 2.Sundimi I ligjit. 3.Liria e levizjes 4.Kthimi dhe te drejtat e komunitetve 5.ekonomia 6.Te drejtat pronsore ,trashegimia kulturore 7.Dialogu 8.Trupat e mbrojtjes se Kosoves. 25.Cilat jane karakteristikat e dokumentit standard para statusit? 1Elementi I ndertimit te nje shteti qytetar 2.Liria e levizjes 3.Te drejtat e komuniteteve pakice 4.Frymen e tolerances. 26.Qka paraqet raporti I z,Kal Aides? Ne aspektin permbajtesor raporti paraqet nje pasqyrim te gjendjes reale ne Kosove respektivisht vlersimi I standardeve per Kosoven. Permbajtja e raportit te z.Kal Aide-s 1.Problemet nderetnike 2.Decentralizimi 3.Zonat e mbrojtura. 27.Parimet e grupit te Kontaktit dhe rendesia e tyre. Grupi I kontaktit kishte dale me 10 parime: 1.Zgjidhja e statusit te Kosoves ne baze te standardeve nderkombetare, 2.Zgjidhja e statusit ne perputhje me vlerat dhe standardet europiane . 3.Proklamon shoqerine shumeetnike, 4. Te drejtat e komunitetit pakice ne mekanizmat vendimarres 5.Kujdesi specific per trashegimine kulturore serbe ne Kosove. 6.Nuk do te kete ndryshim territorial as bashkim as ndarje. 7.Zgjidhja e statusit do ti garantoj Kosoves siguri. 28.Rendesia e parimeve te grupit te kontaktit 1.Qartesimi I rruges drejt statusit te Kosoves 2.Unifikimi I qendrimeve te faktorit nderkombetar per zgjidhjen perfundimtare 3.Konfirmimi I mbeshtetjes se tanime kishte ardhur koha per zgjidhjen perfundimtare 4.Standartizimi I shtyllave kryesore mbi te cialt do te qendroj zgjidhja perfundimtare per Kosoven. 29.Kur filluan bisedimet me Vjenen? Filluan me 20 shkurt 2006 ,paraqesin hapinn e pare drejt statusit perfundimtar te Kosoves.Rendesia e ketyre bisedimeve ishte definimi I statusit perfundimar te Kosoves ,nga ketu rrjedh edhe propozimi gjithperfshires per zgjidhjen e statusit te Kosoves,Pakoja e Ahtisarit. 30.Pakoja e Ahtisarit. Kuvendi I Kosoves me 5 prill 2007 miratoi deklaraten per percaktimin e statusit te Kosoves ,me te cilin mbeshtetet propozimi gjitheperfshires. 31.Nga qka eshte I perbere Struktura e pakos se Ahtisaarit? Strukturalisht dokumenti eshte I perbere nga dymbedhjete anekse dhe shtojcat e aneksit-III-. 32.Cilat jane karakteristikat themelore te Pakos se Ahtisaarit? 1.Hapja e rruges per statusin perfundimtar 2.berjenn e Kosoves me kushtetut 3.hapjen e rruges per shfuqezimin e rezolutes 1244 4.berjen e Kosoves me simbole shteterore 5.krijimin e nje force te re te sigurise 6.sendertimin e parimeve te grupit te kontaktit 33.Karakteristikat –elementetet e shtetesise: 1 e drejta per te negociuar marreveshje nderkombetare 2. E drejta per ratifikimin e konventave 3.marrja e obligimit per borxhin nderkombetar 4.kalimin e prones publike ne Kosove ne pronesi te saj 5.kontrolli I hapsirave ajrore.

34.Qka permbajne dispozitat e pergjithshme te pakos se Ahtisaarit? Keto dispozita permbajne pparimet e pergjithshme :si teresi permbajne 14 nene baze t ndertuara ne forme te parimeve te pergjithshme . 35.Aneksi –I- Dispozitat kushtetuese Ky aneks permban skeleton apo elementet baze te kushtetutes se Kosoves Aneksi –II- Te drejtat e komuniteteve dhe pjestareve te tyre. Vete Pakoja e Ahtisaarit eshte ndertuar mbi bazen e mbrojtjes se komuniteve . Aneksi-III- Decentralizimi Dencentralizimi eshte nje lloj I qeverisijes ,I cili bazohet ne bartjen e pergjegjsive ngaa organet e pushtetit qendror ne organet e pushtetit local. Sipas Randinellit dallohen kater kategori te centralizimit: 1.shperqendrimi –transferimi I pushtetit ne zyrat locale-administrative 2.delegimi – transferimi I pushtetit te qeverive rajonale 3.dorezimi –transferimi I pushtetit ne njesit rajonale 4.privatizimi –transferimi I pushtetit ne sektorin privat. 36.Cilat jane karakteristikat e decentralizimit qe instaloi Pakoja e Ahtisaarit? Kosova ka perfaqesuar nje lloj te veqant te decentralizimit ,mund te quhet decentralizim etnitetesh,Ky decentralizim perfshin keto dimensione: 1.krijimi I komunave me shumice serbe 2.kompetencat e zgjeruara vetanake te komunave 3.fusha e arsimit 4. Bashkimi I komunave me shumice serbe me Republiken e Serbise 5.krijimi I nje komune te dyte te Mitrovices. 37.Aneksi –VI- Borxhi nderkombetar Sipas Pakos se Ahtisaarit Kosova do te trashegoj nej pjese te borxhit te jashtem te ish – federates socialiste te Juosllavise ,respektivisht Republiks se Serbise ,nen supozimin se nje pjese e ketij borxhi ne kohen kur eshte marre, eshte dedikuar per projektet ne Kosove. Ndermarjet publike Pakoja parasheh qe me nderrmarjet publike dhe obligimet e tyre te qeverisine institucionet vendore. 38.Aneksi --VIII- Sektori I sigurise Parasheh: 1formimi I institucioneve te reja te sigurise 2,prezenca e theksuar e komunitetve 3.definimi I kufijeve 4.proceset tranzicionale Po ashtu parasheh themelimin e ketyre institucioneve : 1Forces se Sigurise se Kosoves 2.Agjensioni Kosovate per Intelegjence. 39.Aneksi –IX- Perfaqesuesi civil nderkombetar(PCN) Perfaqesuesi Civil Nderkombetar (PCN) emerohet nga Grupi Drejtues Nderkombetar (GND),kurse perfaqesuesi Special I Bashkimit Europian(PSBE)emerohet nga Keshilli I Be-se .keto dy funksione do ti ushtroj I njejti person, 40.Aneski—XI- Misioni europian per politika te sigurise dhe mbrojtjes (MEPSM) I themeluar nga Bashkimi Europian do ti ndihmoj autoriteteve te Kosoves ne zhvillimin ,fuqezimin e gjyqesorit te pavarur .poliicies dhe doganave. Today 41.Aneksi –XI- Prania Ushtarake Nderkombetare(PUN) Ekrijuar dhe e udhehequr nga NATO do te jete pergjegjese per sigurimin nne territorin e

Kosoves.Kryesuesi I PUN-se do te jete autoriteti final ne fushen e perdorimit te forces ushtarake,sa I perket interpretimit te atyre aspekteve te marrveshjes qe I referohem PUN-se. 42.Cili esh raporti mes Pakos se Ahtisaarit dhe Kushtetutes se Kosoves? Kushtetuta e Republikes se Kosoves eshte e shkruar e tere ne frymen e Pakos se Ahtisaarit ,duke ju nenshtruar ne mase te madhe asaj. 43.Qfare supsemacioni ka Pakoja e Ahtisaarit ndaj Kuahtetutes se Republikes se Kosoves si element I veqant I raportit ndermjet tyre? Pakoja e Ahtisaarit ka supermacion ne raport me Kushtetuten e Kosoves ,ngase Kushtetuta e Republikes se Kosoves rrjedh nga Pakoja Ahtisaarit respektivisht dispozitata e Pakos se Ahtiaarit jane inkorporuar ne Kushtetuten e Republikes se Kosoves.Nga kjo rrjedh se Kushtetuta e Republikes se Kosoves absorbon elemente ten je Kushtetute te oktruar. 44.Sa raporte te niveleve ekzistojn mes Pakos se Ahtisaarit dhe Kushtetutes se Republikes se Kosoves? Ekzistojne keto nivele te raporteve: 1.Niveli direct I raportit 2.Niveli indirect I raportit 3.Niveli I veqant I raportit 45.Niveli direct I raportit ne mes Pakos se Ahtisaarit dhe Kushtetutes Quhet nivel direct Pako-Kushtetute ,per faktin e dispozitat e Pakos se Ahtisaarit ―Dispozitat Kushtetutese‖drejtperdrejt jane inkorporuar ne Kushtetuten e Republikes se Kosoves. 46.Niveli indirect I raportit ne mes Pakos se Ahtisaarit dhe Kushtetutes Quhet niveli indirect Pako-Kushtetute ,per fktin se dispozitat qe jane bartutur nga Pakoja ne Kushtetute rrjedhin na anekset e tjera te Pakos(jo nga aneksi I pare qe I referohet dispozitave kushtetuese). 47.Niveli I veqane I raportit ne mes te Pakos se Ahtisaarit dhe Kushtetutes Quhet nivel I veqant I raporteve per arsye se e karakterizon supsermacioni I Pakos se Ahtisaarit qe ka kundrejt Kushtetutes se Republikes se Kosoves dhe kapitulli I eqant ne kuader te Kushtetutes I cili I kushtohet komuniteteve jo shumice. 48.Cila eshte e ardhmja e raportit Pako –Kushtetute? Jane dy rrug se si mund te rregullohet supsermacioni: 1permes implementimit tte tersishem te Pakos se Ahtisaarit dhe 2. Permes nje marrveshje me Grupin Nderkombetar Drejtues 49.Kur u miratua Deklarata e Pavarsise se Kosoves? Me 17 shkurt 2008 ,Kuvendi I Kosoves miratoi Deklaraten e Pavarsise se Kosoves .struktura dhe Permbajtja e Deklarates se Pavarsise Deklarata e Pavarsisse perbehet nga tri pjese : 1.pjesa hyrese 2.pjesa konstitutive 3.marrja persiper obligative Nderkombetare. 50.Cili eshte miratimi I simboleve shteterore? Pamja dhe elementet e flamurit dhe stemes se Republikes se Koves:intigritetin territorial,karakterin shumetnik dhe percaktimin europian te Kosoves. 51.Cilat jane raportet ne mes te Deklarates se Pavarsise dhe Kushtetutes se Republikes se Kosoves? Deklarata e Pavarsise paraqet akt historic te karakterit politik me te cilin u shpall Pavarsia ,ndersa Kushtetuta paraqet akt kontitutiv me te cilin krijohet shteti I Kosoves.deklarata eshte akt politik me te cilin deklarohet nje gjendje e re statusore pavarisa e Kosoves,kurse Kushtetuta materializon ne aspektin Kushtetues –juridik deklarimin e Pavarsise.

52.Cilat jane Argumentet e GJND-se per Pavarsine e Kosoves? Argumentet e Kosoves: 1.Pavarsia e Kosoves eshte e pakthyeshme 2.Pas shkeljes se te drejtave te shqiptareve te Kosoves, Serbia humbi te gjitha te drejtt mbi kete vend. 3.Vullneti I popullit te Kosoves per te shpallur vullneti e vet politik 4.Negociatat per statusin final te Kosoves kishin per qellim te bindin Serbin per ta njohur Pavarsine e Kosoves. 5.Serbia nuk ka qene kurre e sinqert ne ofertat e saje per autnomi ndaj Kosoves. 53.Agumentet ligjore? Argumentet e paraqitura ne perkrahje te shpalljes se Pavarsise se Kosoves mbulojne pese aspekte kryesore: 1.prezumimi ne te drejten nderkombetare se te drejtat civile dhe njerezore duhet te mbrohen. 2.shtojcat e dokumenteve si Rezoluta 1244per nje process politike pper te percaktuar statusin final. 3.referencat per intigritetin territorial ter serbise jane vetem ne gjuhen preambulare e jo edhe ne gjuhen operative. 4.principi I intigritetit territorial I kufizon vetem shtetet e tjera e jo akteret vendore. 5. E drejta per vetevendosje eshte e drejte e te gjithe popujeve. 54. Dhenia e mendimit . Me 22 korrik 2010 Gjykata vendosi qe shpallja e Pavarsise se Kosoves nuk ihste ne kundershtim me te drejten nderkombetare.Edrejta Nderkombetare nuk perbene asnje ndalese per shpalljen e Pavarsise. 55.Cilat jane misionet historike qe do ti arrij Kushtetuta e Kosoves? Jane tri misione historike qe do ti arrije kjo Kushtetute: 1.Misioni historic –te themelimit te shtetit Sovran dhe te pavarur te Kosoves 2.Misioni I promovimit te vlerave ten je shteti demokratik te bazuar ne demokraci kushtetuese 3.Percaktimin e qarte te Kosoves per tu rreshtuar ne agjenden e integrimeve Europiane. 56.Cilat jane standradet nderkombetare qe duhet ti plotesoje qdo Kushtetute? Disa nga standardet qe duhet ti respektoje qdo kushtetute e mirefillte: 1.Respektimi I parimit te mosdiskriminimit , 2.Parimi I ndarjes dhe kufizimit te pushteteve 3.Raporti I shtetit me regjionin 4.Parimi I sundimit te ligjit etj. 57.Cilat jane tiparet e Kushtetutes se Republikes se Kosoves? Jane tri tipare qe kete Kushtetute e dallojne nga kushtetutat e tjera: 1.Karakteri I saj konstituiv ,respektivisht themelues I shtetit 2.Karakteri I saj qytetar dhe mbrojtja special e te drejtave te komunitetit pakice. 3.Kufizimet nderkombetare qe lidhen me parimet e percaktuara me pakon e Ahtisaarit. 58.Cilat jane kufizimet Nderkombetare ne kushtetuten e Republikes se Kosoves? Jane: 1Kufizimet Kushtetutese sa I perkete teresise territorial duke perjashtuar ndarjen apo bashkimin me ndonje shtet tjeter 2.Kufizimet e Sovranitetit ne raporte me pranine civile dhe ushtarake nderkobetare pas Pavarsise . 3.Kufizimet kushtetuese ne raporte me te drejtat dhe granacionet Kushtetuese per te drejtat e komuniteteve pakice ne Kosove. 59.Cilat jane parimet e Kushtetutes se Republikes se Kosoves? Kushtetuta e Republikes se Kosoves proklamon keto parime kuhstetuese: 1.Parimi I supermacise se Kushtetutes 2.Parimi I sundimit te ligjit 3.Parimi I enumercionit taksativ te juridiksionit kushtetues 4.Parimi I Demokracive kushtetuese dhe parlamentare 5.Parimi I darjes dhe kontrollit reciproke te pushteteve 6.Parimi I diskriminimit pozitiv

7.Parimi I rishikimit gjygjesore te legjislacionit 8.Parimi I Prezumpcionit apsolut te lirise se qytetarit dhe shtetasit 9.Parimi I Pavarsise se Gjyqesorit . 60.Cili eshte imuniteti I Deputetit Deputeti geon imunitet : 1Per deklarimet me goje ose te shkruara ssi dhe per veprimet e tjera te kryera ne cilesine e deputetit te Kuvendit . 2.Ndaj masave te ndalimit ,arrestimit ,ndjekjes penale. 61.Heqja e imunitetit te Deputetit. Organi I ndjekjes penale kerkesen per heqjen e imunitetit se bashku me dokumentet e tjera percjellesse duhet tja dorezoje Kryetarit te kuvendit.Kerkesen e organit te ndjekjes penale Kryetari I Kuvendit duhet ta percjelle tek komisioni per mandate ,imunitete dhe rregullore. 62.Qka eshte Kuvendi I Republikes se Kosoves ? Kuvendi eshte institucioni me I larte perfaqesues dhe ligjvenes I Republikes se Kosoves. 63.Cilat jane funksionet e Parlamentit? Funksionet e parlamentit mund te ndahen ne tri grupe: 1.Funksioni Legjislativ 2.Funksioni Zgjedhor 3.Funksioni Mbikqyres 64.Neper cilat faza kalon procesi ligjevenes ne Kuvend? Procesi ligjevenes ne Kuvend kalon neper keto faza: 1.Nisma legjislative 2.Shqyrtimi I projekteligjeve 3.Votimi dhe miratimi I projeteligjeve 4.Nenshkrimi nga Presidenti (shpallja e ligjit) 65.Kryetari I Kuvendit dhe Nenkryetaret. Kuvendi kryesohet apo drejtohet nga kryetari I tij ,I cili zgjidhet nga partia me e madhe.Kuvendi ka 5 nenkryetare,3-nenkryetar propezohen nga grupet me te medha parlamentare ,2-nenkryetare perfaqesojne komunitetet .Kryetari dhe nenkryetaret perbejene kryesine e kuvendit. 66.Cilat jane kompetencat e kryetarit te kuvendit? 1.Perfaqeson kuvendin. 2.Perfaqeson rendin e dites ,therret dhe kryeson seancat 3.Nenshkruan aktete e miratuara nga kuvendi. 67.Qka eshte deputeti dhe cili eshte mandati I tij? Deputeti eshte perfaqesues ipopullit ne kuvend. Mandati I Deputetit fillon nga momenti I qertifikimi te zgjedhjeve. 68.Si do te dukej perfaqesimi I komuniteteve ne jeten politike dhe ne vendimarrjen ne sistemin kushtetutes se Republikes se Kosoves? Do te dukej keshtu: #Perfaqesimi ne KUvend #Perfaqesimi ne Qeveri #Perfaqesimi ne Sistemin e Drejtesise #Perfaqesimi ne Presidence #Perfaqesimi ne Organet e Pushtetit Lokal #Perfaqesimi ne Organet e Sigurise #Perfaqesimi ne Organet e tjera. 69.Sa nivele te perfaqesimit te Komuniteteve ne Kuvendin e Rrepublikes se Kosoves? Dallojme tri nivele te perfaqesimit : #Perfaqesimi politik permes uleseve te rezervuara apo te garantuara #Perfaqesimi ne kryesine e Kuvendit #Perfaqesimi ne komisionet e Kuvendit. 70.Perfaqesimi permes uleseve te rezervuara apo te garatuara Nga 120 ulese sa I ka Kuvendi I Republikes se Kosoves ,20 prej tyre jane te rezervuara apo te garantuara per komunitetet.

71.Perfaqesimi I komuniteteve ne organet e pushtetit Lokal. Ne nivel lokal ,,komunitete perfaqesohen permes Zenvedeskryetarit te komunes per komunitete qe eshte perfaqesues ikomuniteteve ne komunen perkatese 72.Perfaqesimi I komuniteteve ne kuader te Prezidences. Ky perfaqesim arrihet permes keshilli konsultativ per komuntete ,organ ky I veqant I cili vepron nen autoritetin e Presidentit te Republikes se Kosoves. 73.Qk paraqesin marrveshjet nderkombetare ? Paraqesin ligj per shtet qe jane pale te atyre marreveshjeve.Ekzistojne disa mrreveshje nderkombetare –traktate si : 1.Marreveshjet nderkombetare-kontratat 2.Marreveshjet nderkombetare –ligjberese 3.Marreveshjet nderkombetare –legjislative. 74.Ratifikimi I marreveshjeve Nderkombetare . Kushtetuta e Republikes se Kosoves njeh dy lloke te marreveshjeve nderkombetare: 1.Marreveshjet nderkobetare ne Kosove zbatohen drejtpersedrejti ,kjo nenkupton edhe epersine ndaj te drejtes se mbrendshme .Kjo nuk nenkupton edhe epersine ndaj kushtetutes si akti me I larte juridik. 75.Cilat jane festat zyrtare ne Republiken e Kosoves? Mund ti klasifikojme ne 3 kategori kryesore: 1.Festat Zyrtare me karakter shteteror 2.Festat zyrtare me karakter nderkombetar 3.Festat Zyrtare me karakter fetar 4.Ditet Memoriale. 76.Forma e qeverisjes ne Kosove –Republike Parlamentare me elemente te sistemit Gjysmepresidencial. Kosova ka nje sistem mix te qeverisjes gjysme –presidencial,kjo mbeshtete ne dy fakte: 1.Fuqine ekzekutive te Presidentit 2.Rolin e Parlamentit #For,a e Qeversisjes:Kosova eshte Republike Demokratike e bazuar ne parimin e ndarjes se pushteteve dhe kontrollin e balancuar ne mes tyre. 77.Cilat jane gjyhet zyrtare be Republiken e Kosoves? Gjyhe zyrtare ne Republiken e Kosovves jane:Gjuha Shqipe dhe Gjuha Serbe. Ne nivel komunal statusin e gjuhes zyrtare e kane :Gjuha Turke ,Boshnjake dhe Rome. GJuha zyrtare nenkupton perdorimin e saj ne tere vendin , ne te gjitha format e komunikimit.Gjuhe ne perdorim zyrtare-kufizohet vetem ne te drejten e perdorimit public (te folurit),por jo edhe ne te shkruar. 78.Kushtetuta dhe Feja –Shteti Laik Republika e Kosoves eshte shtet laik dhe neutral ne qeshtje te besimeve fetare . 79.SHTETESIA Kushtetuta e percakton shtetesine si lidhje kushtetuese te qytetarit me shtetin. Jane tri elemente kryesore qe e percktohen me kushtetute: 1.Garantimi I shtetesise qytetare te nje vendi. 2.Mundesia e fitimit te shtetesise se dyfishte 3.Qeshtja e lejimit-ndalimit te ekstradimit te shtetasve Menyra e fitmit te shtetesise :me lindje,adoptim,marreveshje nderkombetare dhe menyre e veqante. 80.Qka eshte Preambula ? Preambula eshte tekst parahyres ne kushtetute ne te cilen kushtetutdhensi shpjegon qellimet e nxjerrjes se kushtetutes ,kontekstin e saj historic si dhe objektivat qe ajo synon ti

realizoj.Preambula ka karakter ideor por nuk shquhet me permbajtje normative. 81.Sipas Kushtetutes se Kosoves, si perkufizohet Republika e Kosoves? Sipas Kushtetutes sse Kosoves ,Republika e Kosoves perkufizohet si shtet I pavarur dhe Sovran ,demokratik ,unik dhe I pandashem . 82.SI e ppercakton Kushtetuta e Republikes se Kosoves, Kosoven? Kushtetuta Republiken e Kosoves e percakton si shoqeri shume etnike.Kjo shoqeri qeveriset ne menyre demokratike mbi bazen e parimit te sundimit te ligjit. 83.Dallimi ne mes Konceptit Shoqeri dhe shume Etnike dhe shtetet shume Etni. Elementi kryesor qe I dallon keto koncepte eshte vellimi : Shteti shumetnik eshte pjese e shoqerise shumeetnike ,kjo nenkupton se mund te kemi shoqeri sshumetnike ,por jo edhe shtet shumetnik ,per faktin se shtetin shumetnik e percakton shkalla e pjesemarrjes se pakicave ne jeten politike dhe ne vendimmarrje dhe jo struktura e popullsise siq eshte rasti me shoqerite shumetnike. 84.Qka kuptojme me Parimin e Pavarsise se Gjyqesorit? Me pavarsi te gjyqesorit nenkuptojme Gjykata te pavarura dhe te paanshme ne kuptimin e kryerjes se punes gjyqesore. 85.Struktura apo arkitektura e Kushtetutes se Republikes se Kosoves? Normal kushtetuese sistemohe ne :Kapituj ,nene ,paragrafe ,nenparagrafe,pika etj. Kapitujt e kushtetutes paraqesin teresine e normave kushtetuese ,te cilaat rregullojne nje fushe te gjere te objektit te kushttetutes.