Simatic Manager Proje Olusturma Ve Backup

ÖNSÖZ Döküman Siemens SIMATIC Manager ile ilgili kullanışlı temel bilgiler içermektedir. Program yazımı ile ilgili herhangi bir bilgi içermemektedir. Değinilen konular özetle şu şekildedir: -

Bağlantı kurma, haberleşme kontrolü vb. kullanımıyla ilgili açıklamalar,

-

Backup alma ve güncelleme yöntemleri ile dikkat edilmesi gereken noktalar,

-

DB Data Blok değerlerinin backuplanması ile ilgili açıklamalar,

-

Kaynak kodu (Source file) oluşturulması geri derlenmesi ve korumalı blok oluşturma ile ilgili bilgiler,

-

Çalışma projeleri ve back-up projeleri ile ilgili adlandırma ve saklama ile ilgili bilgiler bulunmaktadır.

-

Bölgesel dil ayarları ile ilgili yapılması gerekenler.

İÇİNDEKİLER 1. Uygun PG/PC Interface (Bağlantı Arayüzü) Seçme

3

2. Haberleşme Kontrolü

5

3. PLC den Backup Alma

8

4. Generate Source ile Blokların Dönüştürülmesi

22

4.3.1. Korumanın Etkin Kılınması

28

4.3.2. Korumanın Kaldırılması

28

4.3.3. Kaynak kodlarının Saklanması

29

5. Proje ve Backup İsimlendirme

30

6. Bölgesel Dil Ayarları Uyuşmazlığı

31

1. Uygun PG/PC Interface (Bağlantı Arayüzü) Seçme PG/PC Interface ayarları değiştirme ancak ayrı bir arayüz seçene kadar değiştirilmesine gerek olmaz. Bununla birlikte haberleşme sorunları yaşandığında kontrol etmemiz gereken ayarlardan biridir. Eğer haberleşme sorunu yok ise bu ayarları değiştirmeye gerek yoktur. PG/PC Interface Değistirme PLC ile gerekli kablo bağlantısı yapıldıktan sonra (PC Adapter, CP5511, Ethernet vb), Simatic Manager Options  Set PG/PC Interface menusu kullanılarak bağlanılacak PG/PC Interface seçim ayarı veya kontrolü yapılır.

Açılan sayfadan kullanılacak olan PG/PC Interface özellikleri seçilir veya kontrol edilir

2. Haberleşme Kontrolü 2.1. Accessible Nodes İkonu Kullanılarak Yapılan Haberleşme Kontrolü

Simatic Manager Accessible Nodes

ikonuna mouse ile tıklanır.

Eğer haberleşme varsa aşağıdakine benzer bir sayfa görünür. Pencerenin sağ tarafında seçilen ve kullanılan PG/PC Interface ile ulaşılabilen nodlarin tamamı ve ne oldukları görülebilmektedir.

Haberleşmenin olmadığı durumda Accessible Nodes görünümü aşağıdaki gibidir. Seçilen PG/PC Interface kullanılarak haberleşmenin yapılamadığı uyarı mesajı görülür.

OK butonuna basıldığında pencerenin sağ tarafında haberleşmenin yapılabildiği herhangi bir ekipman görünmemektedir.

2.2. VAT (Variable Table) üzerinden Haberleşme kontrolü

Herhangi VAT açıp ikonuna basılarak değerler izlenebilmektedir ve ayni zamanda haberleşmenin yapılıp yapılamadığı hakkında bilgi vermektedir. Haberleşmenin yapıldığı VAT görünümü:

Haberleşmenin yapılamadığı VAT görünümü:

3. PLC den Backup Alma 3.1. Upload Station to PG ( Bilgisayara Komple PLC Programı Çekme)

Upload Station to PG yapılarak PLC nin komple hardware konfigürasyonu ve S7 programlarının tamamı PLC den bilgisayara çekilir. Upload station to PG yapıldığında mevcut olan PLC programının tüm konfigürasyonu OB, FC, FB, DB içerikleri çekilir ancak FC, FB, DB, sembol liste vb. için kullanılmış olan isimlendirme açıklamalarının hiç biri gelmez. Upload station to PG yapıldığında o anda mevcut olan program durumuna hızlı bir dönüş yapmak için avantajlı bir yöntemdir , ancak sembolleri ve açıklamaları olmayacağından bu program kullanılarak online olup debug edilmesi zor olacaktır. 3.2. Upload Station Yapılması

PLC ile bağlantı kurulduktan sonra SIMATIC Manager de tüm programlar kapatılır ve Project/Library ikonuna basılır.

New

Açılan pencerede proje ismi ve klasörünün oluşturulacağı yer belirlenir. Projenin UPload edilecek bir proje olduğunu ve hiç bir sembol içermeyeceğini belirtmek için başına UP ve hangi tarihte alındığını belirlemek için sonuna tarih ile ilgili açıklama konulmuştur.

Bu bilgiler OK butonuna basılarak doğrulandığında aşağıdaki pencere açılacaktır.

Görüldüğü gibi açılan pencerede girdiğimiz proje ismi var ve henüz program yok.

PLC Upload Station to PG seçilir.

Upload edilecek olan birimi seçmek için,

View butonuna tıklandığında bağlı olunan hat üzerindeki Node lar ve adresleri seçilir.

Upload edilecek olan birim seçilir ve OK butonuna basılarak seçim onaylanır.

Program çekme işleminden sonra SIMATIC Manager sağ ve sol tarafında çekilmiş olan komponentler görülür.

Böylece Upload Station to PG yapılmış olur.

3.3. Sembol ve Açıklamaları Koruyarak Backup Alma

Öncelikle bilgisayarımızda projenin sembollerinin olduğu bir versiyonun olması gerekmekte. Bu versiyonun güncellenmeye ihyacı olup olmadığının değerlendirilmesi için Compare Blocks (Mevcut PLC ile karşılaştır) yapılır. Tüm sembolleri (DB, FC, FB tanımlamaları) koruyarak backup almak her zaman mümkün değildir. Bunu yapabilmek için bilgisayardaki program ile PLC deki program arasında yapısal farklılıkların olmaması gerekmektedir. Yani IN, OUT, STAT ve data tiplerinin farklı olmaması gerekmektedir. Bu şekilde backup almak ancak FC ve FB lerde ilave edilen –silinen kontak vb. komponentlerin güncellenmesi için kullanılabilir. Yanlış kullanılması durumunda DB, FC, FB üzerindeki tanımlamalar, (sembol ve açıklamalar) kaybolur yerine default IN0,IN1... STAT0-STAT1... gibi semboller gelecektir. Bu şekilde Backup almadan önce bilgisayarınızdaki versiyon backup alınmalıdır. PLC Bilgisayar Program kıyaslaması:

Compare butonuna basılır.

PLC deki (online program) ile bilgisayardaki (offline program) OB, FC, FB, DB ler kıyaslanır. Bu kıyaslama sonunda farklı olanların dökümü çıkartılır.

Bu listede farklı değer almış olan DB lerde olacağından, “Hide data blocks with different actual values” işaretlendiğinde DB nin değerlerindeki farklılıklara bakılmaksızın kıyaslama yapılır.

Compare Blocks (Kıyaslama) sonucunda herhangi bir fark bulunmayan pencere görünümü aşağıdaki gibidir. Bu durumda eğer DB içlerindeki değerler göz ardı edilebilecekse bu offline program ile online program aynıdır diyebiliriz. Eğer program ayni ise backup almaya gerek yoktur. İdeal halde backup alınan program kıyaslandığında bu şekilde bir görünüme sahip olmalıdır.

PLC Programı ile bilgisayardaki program arasında farklar olması durumundaki görünüm şöyledir.

FC, FB, DB yanındaki yeşil-sarı ikon olması online-offline programlar arasında önemli bir fark olmadığı anlamına gelmektedir. Farkın sadece açıklama veya değişken isminden kaynaklandığı, yapısal bir fark olmadığı anlamına gelmektedir.

yapısal bir fark olabileceği anlamına gelmektedir. FC veya FB için kontak vb. farkı veya IN-OUTSTAT-TEMP tanımlamalar üzerinde farklılıklar olduğu anlamına gelmektedir. DB için tanımlamalar üzerinde yapısal bir fark olduğu anlamına gelmektedir, tanımlamalar üzerinde farklı sayıda değişkenler olduğunda ve/veya var olan değişkenlerin tiplerinde farklılıklar olduğunda böyle bir durum oluşmaktadır. 3.4. Online dan Offline a Kopyalama

Online dan offline a kopyalayarak backup alınmasıyla ancak yapısal farklılıkların olmaması durumunda semboller korunacaktır. Bu şekilde kopyalama ancak FC, FB lerde yazımlarında farklılıklar var ise faydalı olacaktır.

olsa dahi tanımlamada farklılıklar yok ve sadece kod

Bu şekilde DB lerde kopyalama olması durumunda sakıncalıdır ve DB içerisindeki sembol ve açıklamalar kaybolacaktır yerine default olan STAT0 STAT1 gibi tanımlamalar gelecektir ve DB kendi tanımlamalarını kaybedecektir. Online dan offline a kopyalama yapmadan önce LAD/STL/FBD editörünün kapatılmış olması gerekmektedir herhangi bir OB, FC, FB, DB açık olmaması gerekmektedir, açık olması durumunda özellikle kopyalanacak olan bloklarda sembol kayıpları yaşanacaktır.

SIMATIC Manager de Compare Blocks (PLC kıyaslama) yaptığımız proje açık durumda iken görünümü:

Bu durumda

Online butonuna basarak PLC içerisindeki blocklari görmüş oluruz.

Bu görünümden online dan offline a alınması planlanan bloklar birden fazla ise Ctrl+Mouse kullanılarak seçilir.

Secimden sonra bloklar kopyalanır ve Offline butonu kullanılarak Offline a geçilir ve Paste (yapıştır) yapılır. Bu işlemlerden sonra arka planda açık olan Online kapatılmalıdır.

3.5. DB lerde Initial Value (İlk değer) Backup Alma

şeklinde olan veya aşağıdaki listede yer almayan DB ler Online dan Offline a yapıştırıldığında kendi mevcut olan değerleri offline bilgisayar programında Initial Value (ilk değer) olarak atanmış olur. NOT: Bu şekilde DB lerde kopyalama olması durumunda sakıncalıdır ve DB içerisindeki sembol ve açıklamalar kaybolacaktır yerine default olan STAT0 STAT1 gibi tanımlamalar gelecektir ve DB kendi tanımlamalarını kaybedecektir.

DB lerin online dan offline kopyalamak özellikle DB içindeki değerleri programdan yüklenmeyip VAT, HMI vb. seklinde atanmışsa faydalı olmayacaktır. Örneğin; Reçete uygulamasında değerler DB de saklanıyorsa mevcut reçeteler düzenlendikten sonra copy onlineoffline yapıldığında daha sonraki PLC yüklemelerinde reçetedeki tüm değerleri kaybolmadan copy yapılmış dönemdeki değerlere dönülmüş olacaktır. 3.6. Upload Station Programı Kullanılarak Backup Güncelleme

Upload Statin to PG şeklinde alınan hızlı backup programı sembolleri içermemesine karşılık tüm kodlari DB leride içermektedir ve sanki Online programdan kopyalama yapıyormuş gibi kullanılabilir. Upload Station şeklinde alınan programdaki bloklar simülatörü açıp yüklenir. Çalışma projesi açılır ve Online ikonandan seçilen bloklar offline çalışma bloklarına yapıştırılabilir.

4. Generate Source ile Blokların Dönüştürülmesi Source yaparak offline çalışma programında bulunan bloklardan (OB,FB,FC,DB,UDT) istediklerinizi .txt formatına benzer formata dönüştürebiliriz, bu şekilde istenen blokların baha az yer kaplayarak yedeklenmesi mümkündür. Daha az yer kaplayacağından hem yedeklenmesi hem de e-mail ile göndermelerde daha hızlı ve özel kısımlar gönderilebilir. Benzer şekilde elimizde olan source file dosyası derlendiğinde LAD, STL, FBD blokları oluşturur. Oluşturma ve derleme sırasında herhangi bir sembol açıklama ve/veya LAD–STL dönüşümü ile ilgili sorun yaşanmaz. 4.1. Generate Source Nasıl yapılır

Ladder editörde File-Generate Source seçilir.

Açılan pencerede dosya ismi girilir ve OK butonuna basılarak onaylanır. Bu isim dönüştürülecek olan kaynak kodlarının dosya adıdır.

Açılan pencereden hangi bloklar kaynak kodlarına dönüştürülecekse onlar seçilir. Bu seçim tek bir blok olabileceği gibi birden fazla hatta projenin tüm blokları olabilir. Seçimler  ve  okları kullanılarak düzenlenir seçimler OK butonuna basılarak doğrulanır ve seçilmiş olan blokların kaynak kodlarına dönüşümü yapılır.

Derlenen kaynak kodları şekilde görüldüğü gibi S7Program Sources klasörünün içerisindedir.

Kaynak kodu olarak derlenen bu dosya üzerine tıklanarak daha sonra da içi kopyalanıp istendiği gibi saklanabilir veya e-mail olarak gönderilebilir. Bu dosya proje klasörünün MySimS7\s7asrcom\00000001 altında AWL uzantılı bir dosyada saklanmaktadır ve istenirse notepad editörü ile açılabilmektedir.

4.2. STL Source Kodunun Geri Derlenmesi

Sources içerisine mouse+sağ click ile Insert New Object STL Source tıklanarak boş bir STL Source (Kaynak) dosyası oluşturulmuş olur.

“STL Source(1) “ kaynak kodu için default isimdir istenirse adi değiştirilebilir, üzerine tıklanarak açıldığında ve içerisine derlemek istediğimiz kaynak kodlarını yapıştırabiliriz.

Kaynak kodları yapıştırıldıktan sonra tekrardan oluşturur veya üzerine derler.

Save ve

Derle yapıldığında kaynak kodları FB, DB, FC vb.

4.3. Block için KNOW_HOW_PROTECT koruma işlemi 4.3.1. Korumanın Etkin Kılınması

Blok ve bloklar için koruma ancak kaynak kodu içerisindeki koda KNOW_HOW_PROTECT kelimesinin ilave edilmesi ve bu şekilde derlenmesiyle yapılır.

Bu şekilde koruma konulan blok açılmaya çalışıldığında çıkan uyarı görünümü aşağıdaki gibidir.

4.3.2. Korumanın Kaldırılması

Blok ve bloklar için korumanın kaldırılması ancak kaynak kodu içerisindeki KNOW_HOW_PROTECT kelimesinin silinmesi veya iptal edildikten sonra kaynak kodunun derlenmesiyle yapılır. Satırı iptal etmek için satir başına // işareti konulmalıdır.

4.3.3. Kaynak kodlarının Saklanması

KNOW_HOW_PROTECT kelimesi ve derleme ile blok koruması etkin kılınıp iptal edilebilmektedir. Bu durumda kaynak koduna sahip olan kişi bu korumayı da etkin kılıp iptal edebilir. Eğer kaynak kodları programdan silinirse korumalı olarak derlenmiş bloklar açılamaz. Eğer bilgisayar üzerinde kaynak kodları silinecekse açmak için onlara tekrar ihtiyaç duyulacağı unutulmamalıdır.

5. Proje ve Backup İsimlendirme Çalışma projesi ve backup ismlendirilmesindeki standartlar kullanılarak çalışılan güncel proje ile daha önce alınmış backup projelerinin karışması önlenir. Backup projelerinin farkları isimlerinden anlaşılarak teker teker açılıp kapanarak değerlendirilmesine gerek kalmayacak. 5.1. Proje Klasörü ve İsimlendirmeler

Öncelikler proje çalışma klasörünün oluşturulmuş olması gerekmektedir. Bu klasör altında sadece en son güncel projeler bulunmalıdır. Güncel çalışmalar için SIEMENS in default S7Proj klasörünün kullanılmaması gerekmektedir. Güncel proje isimleri sade olmalıdır uzantısında versiyon tarih vb. olmamalıdır. Üzerinde ek bilgi olmaya proje klasöründe bulunan o bilgisayardaki son proje olmalıdır, değilse olacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. Örnek; C:\ProjeS7 \Renault\RNTF_Ilot1 5.2. Backup Klasörü ve İsimlendirmeler

Öncelikler backup klasörünün oluşturulmuş olması gerekmektedir. Bu klasör altında tüm projelerin backupları bulunmalıdır. Güncel çalışmalar için SIEMENS in default S7Proj klasörünün kullanılmaması gerekmektedir. Backup projeler güncel projelerden kopyalayarak veya sıkıştırarak oluşturulur. Genelde sıkıştırılmış .zip veya .arj uzantılı ve sonradan ismi değiştirilerek ilave açıklamalar kazandırılır. Ayrıca uzantısında tarih versiyon vb. açıklamalar olmalıdır. Örnek; C:\BackupS7 \Renault\RNTF_Ilot1_270308.zip C:\BackupS7 \Renault\RNTF_Ilot2_210308V1.zip Backup almanın amacı kolayca önceki bir çalışmaya dönmek veya bir şeylere bakmak olduğundan normalde sıkıştırılmış durumda olan projeler TEMP bir klasörde veya masaüstünde geçici olarak açılıp bakılabilir sonra da silinir. Eğer backup tan bir projeye dönülecekse; 1-) Güncel proje proje klasöründen silinir –(geri dönüşüm kutusuna gönderilir). 2-) Backup dosyası aynı klasöre kopyalanır. 3-) Backup dosyası mouse+sağ tuş ile Extract Here yapılır. 4)- Backup projesi çalışma projesi yerine geçmiş olmalıdır.

6. Bölgesel Dil Ayarları Uyuşmazlığı SIMATIC Menager Bölgesel dil ayarlarını kullandığından herhangi bir bilgisayar dil ayarları ile oluşturulmuş olan proje farklı dil ayarlarına sahip başka bir bilgisayarda açılma ile ilgili sorunlar yaşanabilmektedir. 6.1 Farklı Dil Ayarlarından Dolayı Çıkan Uyarı Mesajı

Farklı dil ayarlarına sahip bir bilgisayarda oluşturulmuş olan proje açılmaya çalışıldığında oluşan hata mesajı görünümü şu şekildedir:

Bu uyarı Türkçe dil ayarlarına sahip olan bir bilgisayarda oluşturulmuş olan projenin ADB İngilizce dil ayarlarına sahip olan bir bilgisayarda açıldığında oluşmuş bir hata mesajıdır

6.2 Farklı Dil Ayarlarına Sahip Projenin Açılması

Farklı dil ayarlarına sahip projenin açılabilmesi için bilgisayardaki bölgesel ayarların proje oluşturma dil ayarlarına dönülmesi gerekmektedir. Bolgesel dil ayarlarini değiştirmek için Denetim Masası  Bolge ve Dil Seçenekleri  Gelişmiş seçilmelidir Buradan projenin oluşturulmuş olduğu Türkçe dili seçilmelidir.

Buradaki farklı dil seçiminden sonra bilgisayar yeniden başlatmayı talep edecektir. Ancak bilgisayarın yeniden başlatılmasından sonra bu proje açılabilecektir.

6.3 Farklı Dil Ayarlarına Sahip Bilgisayarlarda Çalışma

Farkli dil ayarlarına sahip bilgisayarlarda çalışma ancak proje uzerinde “Can be opened in any Language in Windows Language Option” seçilmeli. Bu şekilde seçilmiş olan proje farklı kaydedilmeli.

6.4 Dil Ayar Sorunu Önlemek Farkli Bilgisayarlarda farkli bolgesel dil ayarları olması durumunda farkli bilgisayarlarda projeleri açmamiz gerektiğinde sorunlar yaşamamak için bazi önlemler alınabilir. 1- Standart dil ayarı kullanmak (ABD İngilizce) (Turkçe dil ayarları bazı ürünlerde sorun olduğu bilinmektedir bu ayarlardan dolayı sorun yaşamamak için ABD İngilizce standart olarak herkesin kullanabileceği bir dil ayarı olabilir)

2- Proje oluşturulduktan sonra farkli dil ayarlarında açılabilmesi için “Can be opened in any Language in Windows Language Option” seçiliş olmalı. Bu seçenek var iken proje en az bir kez farklı kaydedilmeli.