Seminar Ski Rad BIOMASA

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

SADR AJ : UVOD ....................................................................................................... 2 VRSTE BIOMASE ................................................................................... 3 umska biomasa ................................................................................... 3 Biomasa iz drvne industrije .................................................................. 3 Poljoprivredna biomasa ........................................................................ 3 Energetski nasadi .................................................................................. 4 Biomasa sa farmi ivotinja ................................................................... 4 Biogoriva .............................................................................................. 4 Gradski otpad ........................................................................................ 4 PRIMARNE TEHNOLOGIJE PRERADE BIOMASE Briketiranje i peletiranje . Biohemiska prerada . Anaerobna digestija (truljenje, razgradnja) . Fermentacija . Esterifikacija Termo-hemijska prerada Sagrojevanje . Piroliza

..

.5 . .5-6 .. .6 ... ..6 .7 ..7-8 . .9 .9 ..9

TEKST IZ STUDIJE POTENCIJALI I MOGU NOSTI BRIKETIRANJA I PELETIRANJA OTPADNE BIOMASE NA TERITORIJI POKRAJINE VOJVODINE 10

ODR IVOST KORI TENJA BIOMASE

...10

BIOGORIVA I CO2

...

10

PREDNOSTI KORI TENJA BIOMASE Ekolo ki aspekti za kori tenje biomase Ekolo ki aspekt u pogledu mikro I makro eko-sistema Prvivredni aspekti za kori tenje biomase

...

.11 .11 .11 ...11

NEDOSTATCI BIOMASE

..

..12

ZAKLJU AK

Seminarski rad

12

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 1--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

UVOD

Op ti pojam biomase veoma je irok I podrazumeva organsku materiju biljnog I ivotinjskog porekla. BIOMASA- definicija Prema direktivi EU i Vije a Europe broj 2003/30/EC od 08.05.2003. prema lanu 2: BIOMASA je definisana kao biorazgradivi dijelovi proizvoda, otpada ili ostataka iz poljoprivrede, umski otpad i otpad srodnih industrija kao i biorazgradivi dijelovi industrijskog i gradskog otpada Biomasu ine proizvodi biljnog i ivotinjskog svijeta, u to se ubrajaju neiskori teni dijelovi umarsko drvne industrije, poljoprivredne proizvodnje, prehrambene industrije, komunalnog otpada organskog porijekla i sl. U poljoprivrednoj proizvodnji ostaje velika koli ina neiskori tene biomase Razni ostaci u ratarskoj proizvodnji kao to su: ostaci pri rezidbi vo ki, vinove loze i maslina, slama, kukuruzovina, stabljike suncokreta, i sl. relativno su lako iskoristiv oblik energije. Koriste se kao sirovina za razne oblike lo i ta.

Prema procenama od ukupno nastale biomase na planeti Zemlji iskoristi se manje od 4 % (za hranu ljudi i ivotinja, za proizvodnju papira i kartona, u energetske svrhe -gorivo, itd). Energetska primena biomase ve im delom ograni ena je na drvo kao gorivo za lo enje, to uglavnom nije ekolo ki opravdano i ne mo e biti osnov za dalje pove anje upotrebe biomase . Primarna prednost biomase kao izvora energije je u njenoj obnovljivosti. Upravo ova karakteristika daje su tinsku prednost biomasi u odnosu na klasi na fosilna goriva koja su u vremenskom periodu neobnovljiva. Dakle, trebalo bi racionalno koristiti energiju i izbe i iscrpljivanje prirodnih izvora koji se ne obnavljaju. Istovremeno se mora spre iti zaga enje ivotne sredine, kako bi se ivot u prirodi odvijao normalno. Snabdevanje energijom danas je prete no bazirano na fosilnim gorivima. Pre 250 godina ove anstvo je bilo upu eno skoro isklju ivo na regenerativne izvore energije, od kojih je najzna ajnija bila biomasa. U periodu burnog razvitka i napretka ljudskog dru tva u celini, kori enje regenerativnih izvora energije je potisnuto zbog njihove neekonomi nosti u odnosu na fosilna goriva. Na a zemlja ima relativno visoku stopu rasta potro nje energije a to upu uje na racionalno kori enje i najmanjih koli ina dostupnih energenata. Ovakve okolnosti jasno nala u I pronala enje mogu nosti za ve e kori enje biomase kao izvora za dobijanje energije. Kori enje biomase u BiH ima zna aj, ne samo za trenutno re avanje problema manjka energije I njene visoke cene, ve i za re avanje problema za tite ivotne sredine. Dodatni zna aj razmatranjima potencijala obnovljivih izvora energije u celini, daje proces prilago avanja I pripreme za uklju ivanje BiH u Evropsku integraciju.

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 2--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

VRSTE BIOMASE Biomasa dolazi u: vrstom stanju (briketirana biomasa), te nom stanju (biodizel ,bioetanol, biometanol) i gasovitom stanju npr. biogas, deponijski gas )

1.

umska biomasa:

umsku biomasu predstavljaju ostaci i otpad iz drvne industrije, nastali redovnim kori tenjem umskih potenciala ,kao prostorno i ogrjevno drvo.Za odr ivo kori tenje uma u BiH za sada nema preciznijih prora una ,ali okvirno se mo e re i da je oko 50% BiH teritorije pod umama pa se grubo mo e re i da je godi nji prirast ume u BiH preko 12 miliona m3.

2. Biomasa iz drvne industrije

Biomasu iz drvne industrije ine ostaci i otpad pri rezanju, bru enju, blanjanju I drugim vrstama obrade drveta. Biomasu iz drvne industrije koristimo kao gorivo u kotlovnicama I kao sirovinu za proizvodnju briketa. esto je otpad koji optere uje poslovanje drvnih industrija mnogo jeftinije i kvalitetnije gorivo od umske biomase ,a tako e je I daleko opravdanjije za kori tenje nego fosilna goriva.

3. Poljoprivredna biomasa Poljoprivrednu biomasu ine ostaci jednogodi njih kultura kao to su : slama, kukuruzovina, oklasak, stabljike, ljuske, ko tice. U na oj zemlji kao I zemljama u okru enju se ne vodi velika briga o ovim izvorima energije , pa ak mo emo re i da dru tvo ali I dr ava ima potcjenjiva ki stav prema energiji poljoprivredne biomase , a da nimalo nisu upravu pokazuju I primjeri . Da nakon berbe kukuruza na obra enom zemlji tu ostaje kukuruzovina, stabljika s li em, oklasak i komu ina. Budu i da je prosje ni odnos zrna i mase (tzv. etveni omjer) 53% naprema 47%, proizlazi kako biomase pribli no ima koliko i zrna. Ako se razlu e kuruzovina i oklasak, tada je njihov odnos prosje no 82% naprema 18%, odnosno na proizvedenu 1 t zrna kukuruza dobiva se i 0,89 t biomase kukuruza to ine 0,71 t kukuruzovine i 0,18 t oklaska. Iako je neosporno kako se nastala biomasa mora prvenstveno vra ati u zemlju, preporu uje se zaoravanje izme u 30 i 50% te mase, to zna i da za energetsku primjenu ostaje najmanje 30% biomase kukuruzovine. To predstavlja zna ajnu koli inu ,a sa adekvatnim tretiranjem te koli ine biomase moglo bi se jako u tedjeti , jer ako se ta energija iskoristi za ogrev zimi ili za su enje poljoprivrednih kultura I sl. U tedjela bi se energija koja se do sad koristila za tu namjenu. Procenat od 30% iskoristljivosti biomase kukuruzovine sa jedne strane se mo e initi mali , ali za poljoprivredna podru ja kao to su Semberija , Vojvodina I dr. gdje se godi nja proizvodnja kukuruza mjeri u stotinama hiljada tona to predstavlja jako veliki izvor energije

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 3--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

4. Energetski nasadi Biljke bogate uljem ili e erom, u velikim koli inoma (ugljenik C), kao to su: - brzorastu e drve e i kineske trske s godi njim prinosom od 17 tona po hektaru, - eukaliptus: 35 t svhe materije, - zelene alge s prinosom od 50 tona po hektaru, - biljke bogate uljem ili e erom, - u BiH se najve i prinosi posti u s topolama,vrbama i jablanima Svojstva ovakvih energetski nasada su : Kratka oplodnja, veliki prinosi. Kori tenje otpadnih voda, gnojiva i taloga (vegetacijski filtri). Izbjegavanje vi kova u poljoprivrednoj proizvodnji.

5. Biomasa sa farmi ivotinja Izmet

ivotinja (anaerobna razgradnja u digestoru), spaljivanje le ina (npr. peradarske

farme). Biogas je mije avina metana CH4 (40-75 %), ugljen dioksida CO2 (25-60 %) i otprilike 2 % ostalih gasova (vodonika H2, sumporovodonika H2S, ugljen monoksida CO). Biogas je otprilike 20 % lak i od vazduha i bez mirisa je i boje. Temperatura zapaljenja mu je izme u 650 i 750 oC, a gori isto plavim plamenom. Njegova kalorijska vrijednost je oko 20 MJ/Nm3 i gori sa oko 60 %om efikasno u u konvencionalnim. Biogasnim pe ima.

6. Biogoriva

Etanol (alkoholno gorivo) nastaje hidrolizom molekula skroba enzimima u e eru koji fermentira u alkohol ( e erna trska, kukuruz, drvo, poljoprivredni ostaci ). Za proizvodnju metanola mogu se koristiti sirovine s visokim udjelom celuloze kao to je drvo i neki ostaci iz poljoprivrede. Sirovina se najprije konvertuje u gasoviti me uproizvod iz kojeg se dobije metanol. Biodizel nastaje esterifikacijom biljnih ulja s alkoholom (uljana repica, suncokret soja, otpadno jestivo ulje, loj) I ima svojstva sli na motornim gorivima (mije anje ili upotreba u istom obliku)

7. Gradski otpad Gradski otpad predstavlja Zeleni dio recikliranog ku nog otpada, biomasa iz parkova i vrtova, mulj iz kolektora otpadnih voda.gradski otpad zahtjeva velike investicijske tro kove ,ali uz zbrinjavanje otpada je ekolo ki prihvatljivo!

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 4--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

PRIMARNE TEHNOLOGIJE PRERADE BIOMASE Osnovni problem u preradi biomase je velika vlaga ,a nedostatak je mala energetska vrijednost po jedinici mase. Prerada biomase se vr i sa ciljem dobijanja u pogodnijeg oblika za transport, skladi tenje i upotrebu. Osnovne tehnologije za preradu biomase su : 1. Briketiranje i peletiranje Briketiranje I paletiranje bio mase vr i se radi smanjivanja zapremine biomase (radi transporta, automatizacije lo enja).

Slika : izgled briketa

Faze u procesu dobijanja briketa su : usitnjavanje sirovine do odre nene granulacije, su enje sirovinskog materijala do odrenene vla nosti transport usitnjenog materijala, doziranje sirovine presovanje u presama za briketiranje skra ivanje briketa na potrebnu du inu hla nenje i pakovanje gotovih briketa. Kod vla nih materijala ova procedura mo e biti dopunjena internim skladi tima i su arama koje treba da dovedu biomasu na potrebnu vla nost za briketiranje.

Slika: klipna presa za briket

Pod biobriketima se podrazumeva proizvod tehnolo kog postupka briketiranja kompaktna forma biomase koja ima daleko ve u zapreminsku masu, nego to je to zapreminska masa materijala biomase od koga je biobriket napravljen. Na im standardom se pod energetskim briketom podrazumeva proizvod dobijen postupkom briketiranja lignoceluloznog materijala. Sam postupak briketiranja se sastoji u sabijanju lignoceluloznog materijala u to manju zapreminu pomo u presa . Obzirom na svojstva, koja ine glavne nepogodnosti za masovniju upotrebu biomasa kao goriva ini se da je jedno od re enja izrada biobriketa. Time se posti e da biomasa prestaje da bude autonomno gorivo. Mo e biti namenjena irem krugu korisnika kao to su doma instva, poljoprivredna imanja, staklenici, i sl. Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 5--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

Briketiranjem se, izme u ostalog, posti u slede i efekti: pove anje mase po jedinici zapremine (pove anje "gustine"), smanjuju se tro kovi manipulacije i transporta, smanjuje se potrebna zapremina za skladi tenje, biolo ki procesi kvarenja biomasa su manje izra eni, pove ava se efikasnost u procesu sagorevanja u odnosu na sagorevanje u rinfuznom stanju.

Sa druge strane, sam proces briketiranja ima I odre ene nedostatke, kao to su: potrebna je priprema materijala na odre enu vla nost i granulaciju, u izvesnim slu ajevima su neophodni aditivi, mora se ulagati u novu tehnologiju koja je nu na za odvijanje procesa, neophodna je potro nja energije.

Tabela : u e e pepela I sumpora pri sagorjevanju

2. Biohemiska prerada 2.1. Anaerobna digestija (truljenje, razgradnja) Postoje dva osnovna tipa organske digestije (razgradnje): aerobna (uz prisustvo kiseonika ) i anaerobna (bez prisustva kiseonika). Svi organski materijali, i ivotinjski i biljni, mogu biti razgra eni u ova dva procesa, ali produkti e biti vrlo razli iti. Aerobna digestija proizvodi ugljen dioksid, amonijak i ostale gasove u malim koli inama, veliku koli inu toplote i kona ni proizvod koji se mo e upotrebiti kao gnojivo. Anaerobna digestija proizvodi bioplin: metan, ugljen dioksid, ne to vodonika i ostalih gasova u tragovima, vrlo malo toplote i kona ni proizvod (gnojivo) sa ve om koli inom azota nego to se proizvodi pri aerobnoj fermentaciji. Takvo gnojivo sadr i azota u mineraliziranom obliku (amonijak) koje biljke mogu br e preuzeti nego organski azot (posebno pogodno za oplemenjivanje obradivih povr ina).

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 6--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

2.2. Fermentacija Proizvodnja bioetanola bioetanol je odli na zamjena za benzin (do 20% udjela u mje avini sa benzinom bez ikakvih prepravki na motoru automobila)

Sirovine za proizvodnju su: e er ( e erna trska), skrob (kukuruz), celuloza (drvo, poljoprivredni ostaci) Osnovne faze u procesu proizvodnje etanola su: - priprema sirovine, - fermentacija, - destilacija etanola. Vode a zemlja u proizvodnji i primjeni etanola za vozila je Brazil, u kojem se svake godine proizvede vi e od 15 milijardi l. Oko 15% brazilskih vozila se kre e na isti etanol, a oko 40% koriste 20%-tnu smjesu s benzinom. Kao efekat toga imaju Smanjenu zavisnost o inostranoj nafti te otvaranje dodatnih tr i ta doma im proizvo a ima e era (tro kovi proizvodnje: 0,16 US$/l, 1.000.000 l etanola-38 radnih mjesta, a 1.000.000 l benzina-0,6 radnih mjesta). U SAD-u etanol ini oko 9% ukupne godi nje prodaje benzina.

2.3. Esterifikacija

Biodizel je komercijalni naziv pod kojim se Metil-ester (ME), bez dodatnog mineralnog dizelskog goriva, nalazi na tr i tu te nih goriva I prodaje krajnim korisnicima. Standardizovano je te no nemineralno gorivo, nije otrovan, biorazgradiva zamjena za mineralno gorivo, a mo e se proizvoditi iz biljnih ulja, recikliranog otpadnog jestivog ulja ili ivotinjske masti procesom esterifikacije, pri emu kao sporedni proizvod nastaje glicerol.

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 7--

Vu i Nemanja

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

7813

Izbor osnovne sirovine za dobijanje biodizela zavisi od specifi ni uslova i prilika u konkretnim zemljama, u Europi se za proizvodnju biodizela najvi e koristi ulje uljane repice (82,8%) i ulje suncokreta (12,5%), dok se u Americi najvi e koristi ulje soje, a u azijskim zemljama se koristi i palmino ulje.

Prednosti biodizela su brojne: - Osim to je po svojim energetskim sposobnostima jednak obi nom dizelu, ima puno bolju mo podmazivanja, pa zna ajno produ ava radni vek motora, - Smanjenje zagadjenja okoline (prilikom rada motora, na ispusnoj cijevi se osloba a ak 10% kiseonika, a elimini e CO2 emisiju), - Biodizelska goriva ne sadr e sumpor ni te ke metale, koji su glavni zagadjiva i zraka prilikom upotrebe dizela dobijenog iz nafte, - Pretvara NOx u bezopasni nitrogen. Mogu a proizvodnja u ku noj radinosti. Vi i cetanski broj lak a zapaljivost, - Transport biodizela gotovo je potpuno bezopasan za okolinu, jer se dospjev i u tlo razgradi nakon 28 dana, - Ako nafta tokom manipulacije ili transporta dospije u vodu, jedna litra zagadi gotovo milion litara vode, dok kod biodizela takvo zaga enje ne postoji, jer se on u vodi potpuno razgradi ve nakon nekoliko dana.

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 8--

Vu i Nemanja

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

7813

3. Termo-hemijska prerada

3.1. Sagrojevanje 1. Zagrijavanje i su enje, 2. destilacija (isparavanje) sastojaka piroliza, 3. vadjenje sastojaka, 4. izgaranja vrstog uglja Proizvodi se pregrijana vodena para za grijanje u industriji I ku ama ili za dobivanje elektri ne energije u malim TE. Takva postrojenja kao gorivo koriste naj e e: - drvni otpad iz umarstva i drvne industrije, - slamu i drugi poljoprivredni otpad te - komunalni i industrijski otpad.

3.2. Piroliza

Termohemijski proces s ograni enim dotokom kiseonika (dio procesa sagorijevanja), pri emu dolazi do isparavanja odredjenih sastojaka I proizvodnje te nog goriva (bioulja), pogodnije za transport I skladi tenje

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 9--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

IZ STUDIJE POTENCIJALI I MOGU NOSTI BRIKETIRANJA I PELETIRANJA OTPADNE BIOMASE NA TERITORIJI POKRAJINE VOJVODINE , Dr Brkic Miladin-a : Energetski potencijal biomase u Vojvodini. Ukupni potencijal biomase od poljoprivrednih ostataka u Vojvodini iznosi 9 miliona tona godi nje. Od ove koli ine 1/4 biomase mo e da se koristi za zaoravanje ili kao prostirka za proizvodnju stajnjaka u cilju povecanja plodnosti zemlji ta, 1/4 mo e da se koristi za proizvodnju stocne hrane, 1/4 za proizvodnju biogoriva i 1/4 za ostale svrhe. Kolicina energetski raspolo ivih ostataka biljne proizvodnje u Vojvodini je 2.790 x 103 tona, to predstavlja energetski ekvivalent 750 x 103 tona lakog ulja za lo enje. To je pribli no kolicina dizel goriva koja se koristi u poljoprivrednoj proizvodnji u Vojvodini. ume Vojvodine su, pored vrlo znacajne i nezamenljive ekolo ke funkcije, vrlo va an izvor drveta, kao domaceg obnovljivog industrijskog i energetskog materijala. Proracunati energetski potencijal prostornog drveta iznosi 850 TJ godi nje ili ekvivalent 21.300 t/god lakog ulja za lo enje. Energetski potencijal umskog ostatka iznosi 3.300 TJ/god ili 82.000 t/god lakog ulja za lo enje. Neophodno je povecati umski fond podizanjem novih zasada. U fabrikama za preradu drveta, takode, ostaju znacajne koli ine drvnog ostatka, cija je potencijalna energetska vrednost oko 1.060 TJ/godi nje ili ekvivalent 26.500 t/god lakog ulja za lo enje. Veci deo ovog ostatka se vec sada koristi za proizvodnju toplotne energije potrebne za odvijanje tehnolo kih procesa u fabrikama, kao i za zagrevanje prostora. Iz predmetnog teksta dobijamo zna ajne podatke o potencialima biomase koja se nalazi u na oj neposrednoj blizini I koji su u potpunosti iskoristljivi u na im uslovima, te dobijamo informacije o ekvivalentima izme u energije biomase I pojedinih fosilni goriva.

ODR IVOST KORI TENJA BIOMASE Osnovni aspekt pri kori tenju biomase treba da bude odr ivost kori tenja. Odr ivost kori tenja pre svega podrazumjeva da koli ina biomase koja se koristi za dobijanje raznih vrsta energije uvjek bude manja ili jednaka prirastu koli ine biomase. Kada se govori o poljoprivrednim kulturama ,odr ivost kori tenja biomase treba da podrazumjeva plansko I redovno vra anje odre ene kolo ine organske materije - biomase (oko 30 %) u zemlju u vidu zaoravanja, jer se time odr ava ravnote a I posti e se ve a plodnost zemlji ta. Potreba vra anja minerala u tlo za umsku biomasu podrazumjeva ostavljanje izvjesne koli ine materije (naj e e lista ili iglica kada je rje o etinarskim umama ) u umskom tlu. Takodje , odr ivost kori tenja umske biomase podrazumjeva dugoro na planiranja u pogledu po umljavanja I eksploatacije umske biomase. BIOGORIVA I CO2 Od svih goriva koja su danas u upotrebi jedino biogorivo zadovoljava kriterijum zatvorenog sistema (bar u pogledu stvaranja ugljen - dioksida i vrstih materijalnih produkata sagorevanja). Ulaz u proces sagorevanja predstavlja biomasa kao gorivo, I vazduh (odnosno kiseonik). Izlaz iz njega ine: dobijena energija, pepeo i gasoviti produkti sagorevanja sa ugljen dioksidom kao glavnim predstavnikom. ivi biljni svjet procesom fotosinteze vezuje taj ugljen - dioksid i uz pomoc sun eve energije izgra uje svoju masu. vrsti materijalni ostatak - pepeo, tako e, kao ubrivo u estvuje u izgradnji nove biljne mase. Na taj na in se vr i recikliranje ugljen - dioksida i vrstih produkata u prirodi tako da se pritom ne remeti postoje a ravnote a, a za sistem se ka e da je zatvoren.

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 10--

Vu i Nemanja

7813

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

PREDNOSTI KORI TENJA BIOMASE Privredna I ekolo ka opravdanost primjene biomase: Postoji mno tvo aspekata sa privrednog I ekolo kog stanovi ta koji pokazuju opravdanost primjene I kori tenja biomase kao energenta. Ekolo ki aspekti za kori tenje biomase: bio razgradivost biomase u tlu je izvrsna jer gotovo 95% materije biomase se razgradi za 28 dana. biogoriva sadr e neznatne koli ine sumpora pa u produktima nema sumpor - dioksida ( to je neizbje an produkt sagorevanja fosilnih goriva), prilikom sagorjevanja biomase dobia se tzv. isti pepeo. nema emisije ugljovodonika, kao nepotpunih produkata sagorevanja. u potpunosti je biomasa obnovljiv izvor energije sva ta biomase ve postoji na planeti Zemlji I nije je potrebno stvarati , ve je treba samo planski iskoristiti , I pomo i joj u regeneraciji , to nije slu aj sa fosilnim gorivima. Iz ovih razloga biomasa, pored drugih obnovljivih izvora energije (vetra, vode i solarne energije), dobija na zna aju kao resurs za dobijanje " iste energije". Ekolo ki aspekt u pogledu mikro I makro eko-sistema bio masa raste I uzgaja se na itnim poljima , energetskim nasadima , umama , ba tama I sl. , a upravo ta mjesta predstavljaju ivotno stani te raznim vrstama ptica, gmizavaca , sisara I raznih drugih vrsta ivotinja koje predstavljaju nezamjenjive inioce eko sistema kako na mikro tako I na makro planu. nasadima za proizvodnju biomase se izbjegava monokulturalna poljoprivredna proizvodnja. ovi nasadi uveliko uvaju I zadr avaju tlo, I spre avaju pojavu erozije zemlji ta

Prvivredni aspekti za kori tenje biomase cijene biomase - biomasa ima jako nisku gotovo zanamarljivu cijenu - cijena biomase za grijanje I proizvodnju elektri ne energije je gotovo konkurentna cijeni fosilnih goriva - cijena etanola je na granici konkurentnosti - cijena biodizela je duplo skuplja od cijene obi nog dizela , ali je ekolo ka opravdanost biodizela vi estruko ve a pove anom eksploatacijom biomase javlja se potreba za ve im brojem radnika koji e je proizvoditi I vr iti njenu preradu,distribuciju,prodaju I sl. , a samim tim ukoliko ostvare ekonomsku opravdanost svoga rada , donosi e vi estruku korist kako za sebe tako za dru tvo u cijelini.

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 11--

Vu i Nemanja

MA INSKI FAKULTET BANJA LUKA Za tita ivotne sredine i odr ivi razvoj

7813

NEDOSTATCI BIOMASE Me utim, i pored mnogih prednosti koje poseduje biomasa kao izvor energije u eksploataciji biomase postoje i odre ene nepogodnosti za primenu. Neka od njih su: manipulacioni i ekonomski problemi sa sakupljanjem, pakovanjem I skladi tenjem biomase, periodi nost nastanka biomase, mala zapreminska masa i toplotna moc biomase svedena na jedinicu zapremine, razu enost u prostoru, nepovoljan oblik i visoka vla nost biomase, ekonomske investicije postrojenja za sagorevanje biomase su znatna, itd.

ZAKLJU AK Iz svega dosad re enog , iz stvari koji se nismo dotakli u ovom malom osvrtanju na energiju I biomasu ali iz stvari koju su nam kao umnim bi ima ve poznata mo emo svatiti da iskori tavanje fosilnih goriva ne e vje no trajati , a jo stra nija injenica u koju se svakoga dana sve vi e uvjeravamo je da su rezerve fosilnih goriva pri kraju. Kako nismo u mogu nosti da te rezerve energije obnavljamo , svjesni da ivota na Zemlji nema bez transformacije energije , ovje anstvo e se morati okrenuti obnovljivim izvorima energije I to u daleko ve oj mjeri nego to je to danas slu aj. Obnovljivi izvori energije ,medju kojima je I biomasa , ne samo da su ekolo ki podobniji ve u nekim slu ajevima I ekonomski isplativiji . Medjutim , problem predstavljaju visoki izdatci za opremu I pogone u kojima bi dolazilo do transformacije obnovljive energije. Nove tehnologije koje se razvijaju pokazuju nam I to da je oprema I uredjaji za eksploataciju obnovljive energije postaju sve konvencionalniji I dugotrajniji u odnosu ak I na dosad kori tene uredjaje za fosilna goriva. Svjetli primjeri kori tenja obnovljive energije , dolaze nam iz regiona , naime u Vojvodini se planiraju I grade postrojenja za proizvodnju biodizela , u Ma arskoj I Rumuniji ,tako e. U Danskoj su ve du e vrijeme instalirane termo-elektrane u vidu manjih kogeneraciskih sistema , pogonjeni istom biomasom. Ovi primjeri trebalo bi da bude svjest ovje anstva u kom pravcu treba da se razvija ,bar kada je energija u pitanju , a ujedno treba I da poka u da su prednosti biomase kao energenta daleko ve e od njeni nedostataka.

Slika: Prednosti biomase

Seminarski rad

--BIOMASA KAO OBNOVLJIVI IZVOR ENERGIJE--

-- 12--