Ridaw Song Book

IKALAWANG IKAW J. Marasigan / M. Atienza / M. Sotero

Chord Pattern: D - D / C# - D / B - (D / B - D / C# - D )

Hitik sa panlalait sa kalye Usap-usapan ng marami Dahil ba sa paglaladlad mo ng panibagong ikaw

Magkahawak kamay sa dilim Dahil sa liwanag maraming nakatingin Umuusig sa kanilang kaluluwa E, sino ba silang dapat humusga? Ooh... Bilanggo na pagkatao Sa lipunang pilit humubog sa‟yo Kailan pa kaya ika'y matatanggap Mapawi ang takot na sa'yo'y humamak? Ooh... (Tunguhin ang liwanag) (Pawiin ang luha) Hawiin ang tabing sa mukha Sikil na damdamin bigyan ng laya Unawang sigaw sasabay sa batingaw Ipakita sa lahat ang tunay na ikaw Ooh... (Halina't dinggin ang daing) (Ng mga nagtatago sa dilim) KORO: Di na muling magtatago sa dilim Sa paglalahad mo‟y muling angkinin Likas na karapatan (mo sa lipunan) Lumaya sa tanikala Ng hawlang piitan

1

FAR BEYOND J. Marasigan / M. Atienza / I. Atienza There's no need to argue, no need to fight What a world this would be without you by my side Infinite questions, fill my doubting mind Will there be an answer, will there be a time.

Beyond that place is a world I know Far from its limits, both of us can go And maybe, yes maybe Then I will know.

As the birds floats the sky Glidin' through distant places Soaring up high, just like you and I Infinite questions, fill my doubting mind Will there be an answer, will there be a time.

2

BIGKAS LAYA J. Marasigan / M. Sotero

Bumibigkas ang puso, walang humpay ang sigaw Umaawit ang mga pipit, hangi'y sumasayaw Tila bang nakikisali sa aking munting tuwa Ohh...la la la la... Pumipintig ang puso sa pagsikat ng araw Nag-aalab na damdamin, bagong pag-asa ang tanaw Naglalakbay sa langit, himig ng mga tula Ohh...la la la la... Pumipiglas ang puso sa tanikala ng panahon Sumasabay sa ihip Dahan kong pagbangon Unti-unting minumulat saradong mga mata Ohh...la la la la...

Bumibigkas ang puso, dinggin ang kanyang sigaw Mga pintig ng ligalig sa ngiti ng araw Pumipiglas ang damdamin Sa malayang umaga Ohh...la la la la... Bumibigkas ang puso kalayaan ang sigaw

3

KA RAMON ANAK:

Magandang umaga Ka Ramon Madilim pa'y pabukid ka na Ikaw ba'y sapat na ang tulog sa magdamag na maginaw...Ka Ramon

KA RAMON:

Magandang umaga rin anak Pagod ma'y kailangang bumangon nang maaga't Lupa'y naghihintay at sabik sa araro't kalabaw...ay anak

KORO:

Ang pawis at hamog ay nagsasama Sa pagbubungkal ng lupang di kanya At sa tag-ani babahagian siya Kahit na katiting, gagawan ng paraan nang magkasya...hmm

ANAK:

Magandang tanghali Ka Ramon Kay init na'y patuloy ka pa Ikaw ba'y sapat nang pagkabusog sa ilang subo ng bahaw...Ka Ramon

KA RAMON:

Magandang tanghali rin anak Pagod ma'y kailangang umahon sa pahinga't Lupa'y naghihintay ng dilig at sa ulan ay uhaw...ay anak

KORO:

Ang pawis at luha ay nagsasama Sa pagbubungkal ng lupang di kanya At sa kanyang parte'y hindi na makaasa Tiyak na kulang sa pambayad pa lamang ng utang...hmm

ANAK:

Magandang gabi Ka Ramon Madilim na'y nasa bukid ka pa Ikaw ba'y di uuwi at paubos na ngayon ang ilaw...Ka Ramon

KA RAMON:

Magandang gabi sa'yo anak Hapo ma'y kailangang tumuon sa araro't lupa ay naghihintay Ng punla sa susunod na araw...ay anak

KORO:

Ang pawis at dugo ay nagsasama Sa pagbubungkal ng lupang di kanya Bunga ng lakas inaagaw ng iba Ba't di ka bumangon, umahon sa hirap Ba't di mo ituon sa lakas ng paglikha ng malayang bukas... Ka Ramon

4

SAG-OD / LUPAO Kahit dugo'y pinakupas ng panahon Ala-ala ay narito't tumataghoy Nangasawing kamag-anak at kanayon Ay larawang binubuhay hanggang ngayon Nakalagak sa gunita bawat mukha Bawat lagas na hininga't munting tuwa Ang ligalig sa iniwang mga dampa Tila multo sa puso kong nagluluksa Ala-ala'y may balabal ng hinagpis At may tinig na lagi nang tumatangis Wari'y sumbat sa tinamong panggagahis Wari'y sumpa sa salaring mababangis Nakapunla sa gunita ang dalita Sa panahong nagliliyab pati lupa At sa luha ng tulad kong naulila Sumisibol ang adhika ng paglaya Ngunit iyon din ang yabag na narinig At ang tinig na asidong isinumpit At sino ba sa amin ang nakakabatid Na ito rin ang panahong anong lupit Totoo bang di naabot ng liwanag Itong sulok na puntod din ng pangarap Kung tunay ngang katarungan ang lumaganap Itong sulok ay nawaglit sa hinagap Lupao, Lupao ang dugo mo'y humihiyaw Huling habilin ka sa talim ng balaraw Lupao, Lupao sumasaksi ang tag-araw Sa patuloy na araw ng pamamanglaw

5

MAYBAHAY Isang tinig ang tumatangis, Binubukal ng tahanan sa tapat ng aking silid Isang tinig ang tumataghoy Alimuon sa lansangan sumasaliw sa hagupit KORO: Ang kabiyak na ginoo'y panginoong nandarahas sa katawan ng babae Kinakandong ng hagupit ang damdaming nagparaya sa naisin ng lalake Kabanatang nangyari na kadalasang nauulit pagsapit ng hatinggabi Kabanatang nangyari na kadalasang nauulit sa tapat ng aking silid Sa mata ng pamayanan, pananakit ay kakambal ng palad sa pagsasama Binasbasan ng dambana ang babae'y maybahay lang sa pagtutol walang puwang (Ulitin ang KORO) Sa lipunang lalake ang hari Sa lipunang maka-uri Kabanata'y mauulit.

6

ALNG PAG-IBIG PA Am

E

Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya Dm

Am

Sa pag-ibig ko sa'yo bayan ko Dm

Am

Sa hirap at ginhawa sa ligaya't dalita E

Am

Ako'y kasakasama mo

Am

E

Kung ang gintong palay ay kumakaway Dm

Am

Katabi mo ako sa bukid bayan ko Dm

Am

Kung tigang ang lupa at di ka makaluha E

Am

Ako ang magdidilig Am

E

Kung ang bulaklak ay humahalimuyak Dm

Am

Igagawa kita ng kwintas bayan ko Dm

Am

Kung nananalanta ang bagyo't sigwa E

Am – A7

Ako'y may kubong ligtas Dm May pag-ibig pa bang higit na dakila G Am Sa pag-ibig ko sa'yo bayan ko Dm E Wala na nga wala, wala na nga wala Am Wala na nga...wala.

7

ISANG KUWENTO NG ATING PANAHON Narinig nyo na ba ang mga balita ng ating panahon Narinig nyo na ba ang mga kuwento ng karaniwang tao Sa kanayunan doon masasaksihan Mga pangyayaring di inaasahan Sa mga taong tali sa kahirapan Sa bayan ng Silvinolobos at Las Navas Kay raming mga tao ang nagsilikas Kay raming walang malay ang pinaslang Dati ang bayan ay puno ng sigla May awit ang puso ng bawat isa Payapa ang buhay sa lupang sagana Ngunit isang gabi may lambong ang langit Pinunit ng mga putok ang gabing tahimik Tumangis ang buwan sa kanyang nasaksihan Ang dating sigla ng baya'y lumisan Ilang mga anak ang kasamang pumanaw Nabasa ang lupa ng dugong sariwa La la la la la...

8 ALL FOR HER LOVE J. Marasigan Have I been so blind lately? Have I ignored the things she has done for me? Or must I be greatful indeed for she touched my heart my most sensitive. She has taken me out from this shades of black Where I started picking the pieces up...whoo... And my morale went on its peak That in shame and agony she did Chourus: All for her love there's nothin' I wouln't do All for her love even the impossible, I'll give to you All for the love of you. All was meant for love Things and words was emphasized Crazy mem'ries and minute details Made me what I ought to be All for her love there's nothin' I wouldn't do All for her love even the impossible, I'll give to you All for her love there's nothin' I wouldn't do All for her love even the impossible, I'll give to you All for the love of you.

9

BAHAGHARI J. Marasigan Sabi nila sa akin, pag-ibig ay bulag Kapag tinamaan ka hahamakin ang lahat Ngunit kahit na, kahit pa, Umiibig na yata sa'yo Ang aking abang puso nalilito, nagbibiro Sumusumpa, nangangako, magpakailanman Sabi mo sa akin, pag-ibig mo ay wagas At ang sagot ng damdamin, ngayon hanggang wakas Dalangin ko sa Maykapal, sumama na sana sinta Doon sa malayo ay dadalhin kita Doon, doon sa dulo ng bahaghari Kung saan pangarap ay buhay La la la la la...hmm (3x) Bahaghari....(3x) Hmm...

10

GLOOM J. Marasigan Rain pouring dark clouds up above Her sweat run down with warmth over her frame Slow tears and quiet whispers rattles the night and makes her chill Then tranquillity occupy her mind Gently tearing the sanity inside Slowly unveiling, releasing behind Seems so unreal her world in time Put the rain against this avenging angel Wet the wings over her shoulder Then warm it dry for her next flight For it'll be over, her days of sacrifice Plain smiles and simple gestures Makes her realize she's out of the blue Makes her think there's another day anew Hmm...and yes she's standing Put the rain against this avenging angel Wet the wings over her shoulder Then warm it dry for her next flight For it'll be over, her days of sacrifice I do hope it's over, her days of sacri...fice

11

LASING NA LIPUNAN J. Marasigan / M. Torres /Jonathan

Alak na gumuguhit sa'king lalamunan Tagay na kay taas, di ko makayanan Ako'y nalulunod sa sobrang ligaya Di pa lasing subalit tulog na Marami pang kwentong dapat isalaysay Marami pang daing sa yo'y bubuhay Panatag ba ang loob sa iyong akala Imulat mo ang sarili, kasama KORO: Gising na, gising na Huwag isandig ang 'yong balikat Gising na, gising na, aking kaibigan Magmulat ka Ang isang lasing kung iyong pagmamasdan Susuraysuray sa lansangan Tulad din ng ating lipunan Nanlulumo't walang pupuntahan (Ulitin ang KORO)

12

KAIBIGAN NG MUNDO Ikaw ba'y kaibigan ng mundo, mahal mo ba ang planetang ito Kung gayon dinggin ang awit ko Bawat saglit na pumuslit sa orasan, lumalaki ang bodegang nukleyar Ang mga baliw ay nag-aagawan sa trono ng yaman at kapangyarihan Kayat halinang awitin, sabay-sabay nating awitin Iparinig sa buong daigdig ang awit ng bukas, ang awit ng payapang bukas Unti-unting namamatay ang karagatan, dahan-dahang nilalason ang kalangitan Ang mga hari'y nagbabanta ng digmaan, at sa atin nakaumang ang armas nukleyar Kayat halinang awitin, sabay-sabay nating awitin Iparinig sa buong daigdig ang awit ng bukas, ang awit ng payapang bukas Itigil ang armas nukleyar, itigil ang armas nukleyar Iparinig sa buong daigdig ang awit ng bukas Itigil ang armas nukleyar Tumingala sa dakilang araw, ang init niya'y may taglay na pangako Sa tanglaw niya'y masisilayan ang payapang bukas Itigil ang karerang nukleyar... Bigyang pansin ang dakilang hangin, ang ihip niya'y mapakikinabangan Sa haplos niya'y sumasakay ang payapang bukas Itigil ang digmaang nukleyar... Ang daigdig ay tumitindig, bawat isa'y may dala-dalang ilaw Sa'ting puso'y masisilayan ang payapang bukas Itigil ang armas nukleyar... Itigil ang karerang nukleyar... Itigil ang digmaang nukleyar...

13

TANAN BLUES J. Marasigan / A. Guillermo / W. Biag / M. Sotero L: "Hello?" B: "Hello, wisheart...may problema ...buko na tayo ni tatay!" L: "Naku patay!...Paano ba'yan...sige labs, maghanda ka na...yung kumot, yung punda, kulambo, kaldero...pati tinidor at kutsara, Susunduin kita mamaya...magtatanan tayo...bahala na!" B: "Sige...tatakas ako. Sunduin mo'ko...promise ha?" E kung tayo'y magsasama Sana'y maging handa ka Kung sa hirap o ginhawa Magsama sana sinta Kung tayo'y magtatanan Ano man ang kahihinatnan Basta't tayo'y magkasama Walang gaanong problema Ngayon tayo'y magtatanan Napag isip- isip mo na ba? Kung sakaling matuloy na Saan ba tayo titira? E kung sa bahay ng pinsan ko Siguradong tiklo tayo (obvious ba?) E kung sa kamag-anak mo Ang layo ng probinsya n'yo. E kung tayo'y nagsasama na Makayanan mo kaya? Wala tayong hanap-buhay E di wala rin tayong pera Babalik tayo sa ating pamilya Hihingi ng patawad nila Doon din tayo makikitira... Ay...wag nalang kaya!

14

CADETE Extremez

Bakit nga ba ipagpapalit ang cadete sa isang musikero Musikero kung magmahal, kung umibig ay tapat Ng ako'y magtapat sa'yo Ang sabi mo pag-iisipan ko Magkaganoon pa may, pinaasa mo ako Ngunit nalaman ko matinding hanap mo Lalakeng makisig at maginoo Matapang, disiplinado Sa kulay at tindig ang poste ay tinalo Minaliit mo ako at pinagyabang mong KORO:

May cadete ka na pala Ba't di mo ito sinabi sa akin May cadete ka na pala Ba't di ko ito nalaman agad

Kung iniisip mong naiinggit ako Pakinggan ang sasabihin ko Simulan mo nang mag-ipon ng isang batalyon At sa pagsapit ng giyera'y tawagin mo sila (Balik KORO) Refrain: Sayang lang ang siopao ko sa panliligaw ko sa'yo Sana ay sinabi mo na ng ako'y di na naghirap pa Sa pag-iisa hinahanap kita Sa pag-lalakad malimit luminga Sa tuwing ikaw ay aking makita May cadeteng kasama sabay pang magmartsa (Balik KORO) May cadete (3x) ...Cadete

15

LAST TRIP J. Marasigan Bakit nga ba ganito Ang nadarama ng puso Nababaliw na yata o sa pakiwari Tumitibok para sa'yo Ang samo ko sa langit Dinggin ang paghihirap ko Nagbabakasakali na mayroong matamaan E paano kung magalit Sana'y huwag naman KORO: Malimit lumigalig Pati ba naman sa panaginip? Lagi ka sa isip Eto nga't tignan mo Nangangayayat na ako Di ko naman ninais Na ika'y mapasaakin Pero kung sabagay, puwede pang sabihin Puwede pang ihabol Bakit nga ba hindi. (Ulitin ang KORO) Sa kakaisip sa'yo Sana'y pagbigyan mo Ang abang puso ko.

16

ISANG KUWENTO NG PAG-IBIG J. Marasigan / W. Biag / A. Guillermo

Kasi ganito 'yan dalawang taon ang nagdaan Unang pagkikita punong-puno ng paghanga Sa simula'y sa akin lang Pati barkada'y walang alam, sige lang. Pinilit kong limutin ka Iwaksi sa aking isip Maging sa panaginip Di na mapigilan pa Bangga na nga ang lahat-lahat Pati ang tatay mo Kahit na nga ang nanay mo sige lang Tuloy lang, sige lang, tuloy lang Sige lang (tuloy lang)... REFRAIN: Ngunit tila ba ngayon Di ko na nakaya, di ko na natiis Kaya't sasabihin ko na... Na mahal kita (na mahal kita...) Oh... Kasi ganito 'yan dalawang taon ang nagdaan... Na mahal kita....

17

PASKO NG KALAYAAN Malamig ang simoy ng hangin Sa tuwing ang pasko'y darating Ang payapa ay naitanim Pag-asa ng bawat alipin Pasko dito sa lupa Ngayo'y may bagong sigla Sisikat sa silangan Pasko ng kalayaan Ang ligaya ngayo'y iiral At wala nang luhang daratal Sasaya ang bawat damdamin Pagsapit ng paglaya natin

KAMANYANG Alay namin ang aming buhay Sa mga taong buhay ay laan sa kapwa Sa mga taong ipiniit ang diwa't katawan Sa mga taong mithi'y pagmamahal sa kapwa. Sa buong sandaigdigan Ibon kaming naglalakbay Ibon kaming nagbibigay ng buhay Sa mga kaluluwang ginupo ng dusa't lungkot. Ibon kaming nag-aalay ng aming awit Sa mga taong bahaw ang tinig Sa mga taong lubos ang pagsamba Sa katarungan, kapayapaan at kalayaan. Palalaganapin namin ang diwa ng kamanyang Ipupunla namin binhi nitong pagmamahal Walang pipiliing bayan, kulay o pagkatao Hangga't sila'y mga anak ng katarungan at kapayapaan.

18

HANDOG NG PILIPINO SA MUNDO Ilang taon na ang nagdaan Naaalala mo pa siguro kaibigan Dilaw ang kalsada dagsa ang mga tao "Okey ang Pinoy" ang sabi sa radyo Nagbago ang lahat, nawala na ang gulo Bagong pag-asa, bagong pangako Nagkapit-bisig madre, pari at sundalo Tanda mo ba ang sumpa mo sa bayan ko? Handog ng Pilipino sa mundo Mapayapang paraang pagbabago...naglalaho Mabilis umigsi ang mitsa ng ala-ala Kamakailan lamang ay walang papayag na... Mawala muli na muling mabawi Ang kalayaang akala'y naipagwagi Patuloy ang usad ng ating kasaysayan Patuloy din ang paglubog ng ating bayan Bagong pag-asa ba o kahirapan Tanda mo ba ang sumpa mo sa bayan ko? Katotohanan, kalayaan, katarungan Ay kayang makamit nang walang dahas...nasayang lang Sa gitna ng pandarahas at pagpaslang Mawawalan ba ng pag-asa ang bayan? Balikan ang tinahak nating daan Ipaglaban ang tunay na kalayaan Kaya't mag-kaisa tayong lahat Ahh...

19

BASTALALA J. Marasigan / A. Guillermo / M. Atienza / M. Sotero

Lalalalala....( 4 rounds) Lalalalala....(2x) Kung akala mo ako'y nababato Bastalalalalalala... Basta may kumpas, basta may himig Bastalalalalalala... Lalalalala...(4x) Samahan nyo ako, sa awit kong ito Bastalalalalalala... Sumabay ka sa kumpas, sumabay ka sa himig Bastalalalalalala... Lalalalala...(1x) Lalalalala...( 4 rounds) Lalalalala...(2x)

20

BEBSAT SAN KAIGOROTAN Bebsat san Kaigorotan Linaylayad din kabunian Manipud pay lang sin kaysan Babaeen din kaapuan, ay ay Si kabunian inted nan ugali Pakailasinan di puli Siyan sursuro ay nasudi Di ibain wenno ipakni, ay ay Dad sursuro ken adal Moderno man ken kadaanan Adi na koma dangranan Kultura ay kapintasan, ay ay Nu bayabay-am din kultura Mapukaw mo ladawan dad ama Malipatam to met nu asino ka San rugin di historya, ay ay Nan ugali intako pilien Ayug sala panagsangaili Kooperasyon ken bodbodong Alikam di biag ay nabalor, ay ay Nan ugali intako pilien Nan amay intako aywanan Nangruna nu maiparbeng San ayus nan panawen, ay ay Iduani ay kakadua Intako menkaykaysa Mangilaban si kultura San Kaigorotan ay daga, ay ay Dongdong ay sidong ilay Insinalidumma-ay Dongdong ay sidong ilay Insinalidumma-ay, ay ay

21

SANA (Bakasyon Na!) A. Guillermo

I Bakit ginugulo ang aking isip Marahil ako na nga ay umiibig Mga larawan mo katabi sa pagtulog ko Dahil nais ikaw ang panaginip II Mga araw bakit nga ba tila kay bagal Naiinis dahil nais ka nang kapiling Sa ikot ng mundo inip na inip na ako Bakit hindi umikot nang matulin 1 KORO: Kailan nga ba ang muling pagkikita Bawat araw ay inaasam ko na Kailan pa ba? Kailan na nga? Sana naman--malapit na (o malapit na) (Ulitin ang I ) 2 KORO: At sa ating muling pagkikita Laman ng puso ay isisigaw ko na Ano kaya, puwede kaya Sige na nga---mahal kita (o mahal kita) Kailan nga ba ang muling pagkikita Bawat araw ay inaasam ko na Kailan pa ba? Kailan na nga? Sana naman--bakasyon na (o bakasyon na!)

22

AWIT NG PETI-BURGIS Pasakalye:

Kapayapaan, katarungan ay di, di dapat hadlangan Pagtutulungan, dito magkaisa bawat taumbayan

Buhay na nagisnan, puno ng ginhawa Buhay na kumupkop di yata makakayang iwan Buhay na kay hirap, bagay na di gagap Bukas o nakaraan, saan nga ba ang patutunguhan. Nagugulhan ba ako ngayon Naghihintay na sila roon KORO: May panahong magduda't magtanong Ngayon ang panahon ng pagharap at pagsulong Pagtatanong ay huwag lubayan Tunggalian ay walang katapusan. Aking mga mata'y malinaw ang nakita Luha ng kapatid, dusa na di mapapatid Diwa ay natalos, humayo at kumilos Tawag ng pangangailangan di na matatalikuran. At ang bisig ko'y handa na ngayon At makakayang iwan ang noon (Ulitin ang KORO) May buhay na sa baya'y nilaan Kalayaan ay bigyan ng daan Tanging hangad mo'y mulat na isipan Dito sa ating kinagisnang ba--yan.

23

ANAK NG SULTAN Sa isang pulo sa Katimugan sa isang maharlikang tahanan May isang binatang pinaparusahan tanging hangad kapayapaan Sinaway niya ang kanyang amang sultan Pagkat ang nais niya'y katahimikan Katahimikan sa kanyang bayang sinilangan. Ang anak ng sultan ngayo'y pinaparusahan Pagkat duwag daw ang angkan. Ngunit duwag ba ang tawag sa mga taong ang hangad ay kalayaan Sigaw ng puso niya'y kapayapaan sa kanyang bayang sinilangan Magtiis ka muna kaibigan, may ilaw sa kabila ng kadiliman Dagat man daw na kay lalim may hangganan Umasa ka't maririnig ang sigaw mong kapayapaan. Ako'y nagtataka kung bakit ang magkapatid ay dapat pang maglabanAko'y nagtataka kung bakit may taong kapwa tao'y pinapahirapan Kailan pa matatapos ang paghihirap ng aking kalooban (Magtiis ka muna kaibigan) Ang takbo ng buhay dito sa mundo ay di ko maunawaan (Ang buhay ay di mo maunawaan) Kailan pa kaya makikita ang hinahanap kong kapayapaan (Ang lahat ng bagay ay nagdadaan lamang) Kailan pa masasagot ang lahat ng aking mga katanungan (Lahat ng kasaguta'y nasa iyong pinanggalingan) (acapela):

Magtiis ka muna kaibigan May ilaw sa kabila ng kadiliman Dagat man daw na kay lalim, may hangganan Umasa ka't maririnig ang sigaw mong kapayapaan... Magtiis ka muna kaibigan...

24

UNANG TAGPO(Halaw sa tula ni Almario) Sa baryo ng Alikabok Walang hindi inaantok Laging taob ang palayok Nililimbag kahit sandok

Sa baryo ng Alikabok Walang hindi inaantok Baraha ay sinusuksok At sa hangin sumusuntok

Paniwala ni Ka Marya: "Kapag Linggo ay magsimba Ang problema'y i-nobena At sa Diyos...ay umasa."

Ang pangaral kay Tulume: "Ang pawis ay walang silbi; Kapag ikaw ay sinuwerte Mapupuno...rin ang butse."

Sa baryo ng Alikabok Walang hindi inaantok Tumamis man ang sampalok At mapatag pati bundok Kawikaan ni Mang Kintin: "Sa tag-ulan ay magtanim Pagkatapos ay humimbing At maghintay...ng kakanin

Sa baryo ng Alikabok Walang hindi inaantok Pumuti man ang buhok Kalawangin man ang gulok Sa baryo ng Alikabok Walang hindi inaantok At ang lahat ay nalugmok.

AWIT KAY TULUME ( ibi espiritu ) Tulume, bakit ka namimingwit sa patay na sapa? Naghihintay ka ba ng tangang isda Makahuli ka man ng balisang awa Humanda ka sa pusang mataba (miyaw!) O Tulume Biglang-awa Hayan na baka pati salawal ay mabasa Sa tubig ng bulag na sapa

25

AWIT NG MAGBUBUKID Tayong mga anak ng lupa Bungkalin ang bukid ng pagkaka-isa Nang makamtan ang lupang sinasaka At anihin ang tunay na paglaya. Datayo nga anac ti daga Araduen talon ti panagkaykaysa Tapno bin-it waywaya ti manalon Agbunga ken maapit tayon Palay ay tinanim, ginapas At alay sa bayan ang lakas Ngunit hindi man lang matikman Ang bunga na pinagpaguran Lupang sinasaka'y di sa'tin Kay taas ng mga bilihin pagdating na ng bahaginan may utang pa sa namuhunan Kitang mga anak ng yuta Bungkalon ang bukid ng kagawasan Yuta nga atong gitamnan karon Kita na ang tag-iya puon Tubusin ang dugong dinilig Ni Pedro Pilapil at Maria Ni Tano at mga bayani Ng daang Mendiola.

26

ANG BATA Ang bata may dalang isang laruang lata Hila-hila sa kalssadang makipot at sira pa Butas ang damit, marumi ang ayos niya Siya ang bagong Pilipino Ang bata may muta tinunaw na ng kanyang luha Panis na laway, naghihintay sa kapirasong pandesal Ngunit mataas na ang araw sa silangan Wala pa rin si ama Ang bata nakayakap, dinadama ang init ni ina Malakas na ulan, malakas na kulog, tinatakot siya Pinto ng bahay, bubungang sira-sira Ang tanging karamay niya Koro:

Ang bata, ang bata, kawawang mga bata Saan sila patutungo, saan papunta Dito ba sa lupang puno ng kaguluhan Puno ng kasawian

Ang bata nakayapak, nakatingkayad sa bintana Siya'y nakasilip, nakikinig ng gulo sa labas Bakit ang buhay, paligid ay ingay Natutulig na ako.

27

DIWA NG PASKO (ani montano) Huwag mong sisihin ang mahirap mong ina Kung ang diwa ng pasko'y di maipadama Darating din ang araw tayo'y magsasaya Paligid mo'y tiyak na mag-iiba Halina neneng tawag ka ni inay Munting pamasko ang sa'yo'y ibibigay Isang pagmamahal ang tangi niyang alay Huwag mong hanapin ang magarang damit Yayakapin kita sa taglay kong init Sa araw ng pasko kung sila ay masaya Pasko sa atin ay dusa Bakit ang araw ng Pasko'y hubad sa kulay Pawang pagpapanggap, pagtulong sa mahihirap Bakit ang diwa ng Pasko'y salat sa buhay Pagtulong sa kapos taunang seremonya Di ba't ang tunay na diwa (ang tunay na diwa'y) Pagtulong sa kapos (pagtulong sa kapos) Ng mga sagana (ng mga sagana....) At ang itim na maskara (itim na maskara'y) Dapat nang tanggalin (dapat nang tanggalin) Nang diwa'y makita (nang diwa'y makita...) At ang itim na maskara (itim na maskara'y) Dapat nang tanggalin (dapat nang tanggalin) Nang diwa'y makita Nang diwa'y makita

28

BUHAY AT BUKID Ang buhay niya ay bukid, kaulayaw bawat saglit Munti niyang pangarap dito na nailibing Kailan pa ba makikita ang lupang minana Ay maari na ring tawaging kanya Bawat butil na pinagyaman ay pait ng kawalan Sa gitna ng kahirapan may uring nakinabang Kailan pa ba makikita ang lupang minana Ay maari na ring tawaging kanya Lalaya rin ang lupa at mga magsasaka Tutulungan sila ng mga manggagawa Babawiin ang lupang ninakaw ng iilan At ang bunga ng lupa'y bayan na ang aani. Lalala...

BAYAN NAMING MINAMAHAL Bayan naming minamahal, bayan naming Pilipinas Ang buhay ay puhunanin, makamtan lang ang kalayaan Bayan naming minumutya, kami'y handang magpakasakit Ang buhay ay nakalaan, dahil sa'yo o aking bayan. KORO:

Perlas ka ng silangan, may likas kang kayamanan Dahil dito'y sinakop ka ng mga dayuhan Kaya dapat kang magtanggol, lumaban ka o aking bayan.

Perlas ka iti daya, kinabaknang adda ken ka Gapu daytoy inadipen da ka Ganganaet ti nagrugbaam Ngarud ili salaknibam Wayawaya ti kasapulan

29

APO SANDAWA Sa banal na lupain, buhay ay ihahain At ika'y payapain, samo ay dinggin Ang sundang ng pag-unlad, sa puso'y itinarak At ngayo'y winawasak, lupa ng iyong anak KORO:

Gunita at pamana Likas yaman, aruga Sa tinubuang lupa Sa tinubuang lupa

Salagin ang pagdating, ng sigwa na aangkin Sa banal na lupain, buhay ihain (KORO) Sa banal na lupain, buhay ay ihahain At ika'y payapain, samo ay dinggin Pagpalain mo nawa kalinawan ng diwa Lakas na di huhupa, tapang at kalinga Apo Apo Sandawa...

30

ATING AWIT Tulad ng apoy ang pag-ibig natin Tulad rin ng patak ng ulan Di ba't pag-ibig ang nagbuklod sa atin upang magkaisa Sa panahon ng lungkot at alinlangan, tayo ay magkaramay Sa ligaya't mga kabiguan tayo'y magkasama Sa init at lamig ng lansangan nabuhay ang ating awit Tulad ng isang bagong umaga, liwanag ang hatid niya Malayo pa ang ating lalakbayin, maraming awit pang lilikhain Hanggat buo ang puso at damdamin, laya ay darating din KORO: Ang ating awit ay awit ng kalayaan Ang ating himig ay pag-ibig Hanggang kayo ay kasama ko Lilikha tayo ng awit Apoy itong magliliyab sa magdamag ANG MAPULANG ARAW NG KALAYAAN Patak ng ulan, sa lupang tigang Wari ay luha ng mga mamamayan Subalit di luha ang laging daratal Habang di tulog ang isip at laman KORO:

Mga inaapi, titindig, tatanaw Sa dakong silangan Kung saan sisikat ang mapulang araw ng kalayaan

31

DAM Sa ngalan ng huwad na kaunlaran Ang bayan ay sa utang nadiin At ito nga ang kabayaran Ang kanunu-nunuang lupain Ang mga eksperto'y nagsasaya At nagpupuri at sumasamba Sa wangis ng diyos-diyosan nila Ang dambuhalang dam Dam dam dam dam damdararam Dam dam dam dam damdararam Dam dam dam dam damdararam Ang dambuhalang dam Ang mga tribo'y nagtatangis Nananaghoy at nababaliw Habang ang mga turistang mababangis Nalilibang at naaaliw Sa mga pulubing nagsasayaw Mga katutubo ng Ambuklao Na napaalis kahit umayaw Alang-alang sa dam Dam dam dam dam damdararam Dam dam dam dam damdararam Dam dam dam dam damdararam Alang-alang sa dam Sa San Roque matutunghayan Proyekto ng gobyernong sakang Habang ang ating gobyerno‟y walang paki-alam Malunod man ang pamayanan Sa santo pa ipinangalan Demonyong kanilang kinababaliwan Ang salot sa mamamayan Ang San Roque dam Titigan ninyo ang gahiganteng bato Nagsasalarawan ng lipunang ito Tulad ng mga gumawa rin nito Walang pakiramdam

32

PILIPINO KA Dinggin mo karaingan ng ating mamamayan Silang naghirap sa ilalim ng kaapihan Sila ang masang dapat mong paglingkuran Dapat mong paglingkuran Manggagawa, sa pawis niya'y tubo ang siyang nakukuha Ngunit ang bunga ng kanyang hirap at dusa Lumuluha man siya'y walang nakukuha Api ka manggagawa KORO: Tignan mo pagmasdan mo ang ating kapaligiran Kaapiha'y makikita mo kahit saan Manatili nalang ba kayang ganyan? Magsasaka, daan-daang taong natali sa lupa Lupa na kailan ma'y hindi mapasakanya Hanggang itong tanikala'y lagutin niya Api ka magsasaka (Ulitin ang KORO) Kumilos ka, baguhin mo ang ating kapaligiran Makiisa ka sa aping mamamayan Pilipino kang may pananagutan Pilipino kang may pananagutan

33

KALAPATING BUGHAW Kalapating bughaw sa kalawakan Sugatan ang bagwis, tuloy pa rin sa pagkumpay Hanap niya'y pugad na mahihimlayan Hanap niya'y pugad na mahihimlayan Sakaling ang ibon ay inyong mapapansin Pakiusap ko lang, huwag siyang barilin Hanap niya'y pugad, di sariling libing Hanap niya'y pugad di sariling libing Sa halip ay buksan bintana ng puso Kalapating bughaw hayaang dumapo Hayaang awitin himig ng pagsuyo Dinggin ang awit ng kanyang pagsuyo Sa paa ng ibon ay inyong mapapansin Mayroong nakataling kapirasong papel Kalatas na ito ay inyong basahin Duguang kalatas inyong unawain "Ako ang ibong sinugo ng bundok Binagwis ang gubat sa kumpas ng putok Hanap ko'y lunas sa sugat ng poot Hanap ay pag-ibig, pamawi ng kirot." Kalapating bughaw sa kalawakan Sugatan ang bagwis, tuloy pa rin sa pagkumpay Hanap niya'y pugad na mahihmlayan Hanap niya'y pugad ng kapayapaan.

34

ANGKAN NI EBA Kay layo na nang narating ng angkan ni Eba Mula sa dahon ngayo'y de-pantalon Malayo na ang narating, angkan ni Maganda Mula sa kawayan ngayo'y nasa pabrika Mahaba-haba rin ang daang nilakbay 'Sang laksang bangin nilaktaw sabay-sabay Sabi ng iba sila'y liberated na Tuwang-tuwa sila sa pagsusunog ng bra KORO: Ay, ay Eba, ay ay Maganda Tunay ba ang laya kung iilan lamang Ang nakikinabang sa yaman ng bayan Magsunog man ng bra ay kulang pa Malayo pang lalakbayin ng angkan ni Eba Nakapantalon nga'y hubad sa biyaya Malayo pang lalakbayin angkan ni Maganda Nasa pabrika nga'y bunga'y di sa kanila Sila'y kabilang sa aping mamamayan Ginagahasa ng mga dayuhan Ngunit pagtitiis ay may hantungan Sila'y kabilan sa bayang lumalaban KORO:

Ay ay Eba, ay ay Maganda Ang tunay na kalayaan makakamtan lamang Kung tayo'y makiisa sa sambayanan Nang pagsasamantala'y mawakasan Nang pagsasamantala'y mawakasan.

35

WAR OF THE FLEA I.

Songs of the night, war of the flea Deep inside the jungle you'll find me War of the small war of the flea Where the strongest bomb is human Who's bursting to be free

And the moon will be my lantern And the night will find a way To sow the seeds of courage That may blossom in the day Fashion-up a garden, so green before they came Our joys will be the sunshine and our tears will be the rain. (Repeat I) And the cave will my shelter And the earth will be my bed Life will be the pillow upon which I lay my head Death may come tomorrow Our dreams may come tonight To frighten-off the demons that still remain to fight (Reapeat I)

36

PAG-IBIG SA TINUBUANG LUPA Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya Sa pagkadalisay at pagkadakila Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa Aling pag-ibig pa, wala na nga wala Walang mahalagang hindi inihandog Nang may pusong wagas sa bayang nagkupkop Dugo, yaman, dunong, katiisa't pagod Buhay ma'y abuting magkalagot-lagot Ang nakaraang panahon ng aliw Ang inaasahang araw na darating Ng pagkatimawa ng mga alipin Liban pa sa bayan, saan tatanghalin Sa aba ng abang mawalay sa bayan Gunita ma'y laging sakbibi ng lumbay Walang ala-alang inaasam-asam Kundi ang makita'y lupang tinubuan Kayong nalagasan ng bunga't bulaklak Kaho'y niyaring buhay na nilanta't sukat Ng balabalakid makapal na hirap Muling manariwa't sa baya'y lumiyag Ipagkahandog-handog ang buong pag-ibig Hanggang sa may dugo'y ubusing itigis Kung sa pagtatanggol buhay ang kapalit Ito'y kapalaran at tunay na langit Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya Sa pagkadalisay at pagkadakila Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa Aling pag-ibig pa, wala na nga, wala Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa Aling pag-ibig pa, wala na nga, wala.

37

BABAE KA

Babae Ka, hinahangad sinasamba Ipinagtatangol, ikaw nama'y walang laya Ang daigdig mo'y lagi lang nasa tahanan Ganda lang ang pakinabang sa buhay walang alam Ang pinto ng pag-unlad Sayo'y laging nakasara harapin mo, buksan mo ibangon ang iyong pagkatao Babae ka Kalahati ka ng buhay Kung ikaw kaya'y wala, san ang buhay ipupunla? Pinatunayan mo kaya mong ipaglaban Ang iyong karapatan at ganap na kalayaan Ang pinto ng pag-ulad Sa'yo ngayo'y nakabungad harapin mo, buksan mo ibangon ang iyong pagkatao Babae ka… Dahil sa akala ay mahina ka halaga mo ay di nakikita bisig mo man sa lakas ay kulang ngunit sa isip ka biniyayaan upang ang tinig mo'y maging mapagpasya Upang ikaw ay lumaya Lumaban ka Babae may tungkulin ka Sa pagpapalaya ng bayan Na siya nating simulain

38

BABAE 1.

Kayo ba ang mga Maria Clara Mga Hule at mga Sisa Na di marunong na lumaban Kaapiha'y bakit iniluluha Mga babae kayo ba'y sadyang mahina

2.

Kayo ba ang mga Cinderela na lalaki ang tanging pag-asa O kayo nga ba ang mga Nena na hanap-buhay ay pagpuputa Mga babae kayo ba'y sadyang pang-kama

KORO: Ang ating isip ay buksan, at lipunan'y pag-aralan Pa'no nahubog inyong isipan at tanggapin Kayo'y mga libangan Mga babae ito nga ba'y kapalaran 3.

Bakit ba mayrong mga Gabriela, mga Teresa at Tandang Sora Na di umasa sa luha't awa, sila'y nagsipaghawak ng sandata Mga babae ang mithiin ay lumaya

4.

Bakit ba mayrong mga Lisa, mga Liliosa at mga Lorena Na di natakot makibaka, at ngayo'y marami nang kasama Mga babae ang mithiin ay lumaya

(Ulitin ang KORO) (Ulitin ang 4) Mga babae ang mithiin ay lumaya!

39

PATALASTAS Wala nang imposible ngayon sa siglo-bente Kahit na elepante sasayaw sa aspile Sa pag-ikot ng mundo, nakalog nang kung ano May pumada sa kalbo, electric fan sa disyerto. KORO: Patalastas ay salamangka Na pilit lumilikha Ng baluktot na pagnanasa Papuri sa banyaga Puputi ang labada kahit na di ikula Wiskey ba o artista ang puwedeng pangromansa? May delatang fresh na fresh, patis walang kapares Sigarilyong pang-macho, pabango para sa B.O. (Ulitin ang KORO) Tansang Pepsi at Coke, may kapalit daw na tsekot Butter na margarina nagpapatangkad pa Kotseng di nasisira itawid man sa baha Mura pa at magara, buo kahit mabangga. (Ulitin ang KORO) Si Vilma't Nora Aunor may kanya-kanyang sabon Isteyt-sayd na kolon at relong yaring hapon Kung di na makunsinte at lahat ay mapundi Lintek na negosyante, sarap sipain beybe (Ulitin ang KORO)

40

ALAY KAY MACLIING Sa ilog Chico, doon sa bundok May isang bayani, minsa'y nalugmok Macliing Dulag ang kanyang ngalan Siya'y pinaslang ng mga militar Siya'y namuno't lumaban Tribong Kalinga't tribung Bontoc Nakikibaka doon sa bundok Si ama Macliing ay napabalita Sa kanyang tatag, tibay ng loob Ang dam sa tribo'y tutupok KORO: Kayat ang sigaw ng mga katutubo Ipagtanggol ang lupain ng kanilang ninuno Hanggang si ama Macliing Binaril ng sundalong taksil sa bayan Dayuhan ay umaalipin.

PARA SA SAMBAYANAN Tulog na bunso ang 'yong ama ay, nasa malayong bayan Ang gawain niya ay di maiwan para sa sambayanan. Kung malaki ka na't may isip na ikaw ay susunod na rin ba? Sa iyong ama at ibang mga kasama, pinaglilingkuran ang masa Tulog na bunso ang 'yong ina ay, nasa malayong bayan Ang gawain niya ay di maiwan para sa sambayanan. Hinihintay nila ang iyong paglaki, at ang iyong pagsali Sa pakikibaka para sa demokrasya, kahit sila'y wala na. Tulog na bunso ang 'yong magulang, nasa malayong bayan Ang gawain nila ay di maiwan para sa sambayanan. Para sa sambayanan Hmm...

41

PAGSAMBA AT PAKIKIBAKA Ang pagsamba at ang pakikibaka Pagpupuri at ang pakikipagkapwa Ang pagsamo at pakikisalamuha Sa pangalan Niya. KORO:

Alang-alang sa Kanyang kadakilaan Ang katarungan at kapayapaan Alang-alang sa Kanyang kaluwalhatian Ang kalayaan ng sambayanan

Pagsasapamuhay ng ating pananalig Bunga ng pinakadakila Niyang pag-ibig Ang gawa ng pananampalataya Sa pangalan Niya. (Ulitin ang KORO) Si Kristo ay sapat at ganap na kaligtasan Ng ating kaluluwa at lupang katawan Kung mahal natin ang Diyos, ang dukha't nagdarahop Ang api at hikahos, sa pangalan ni Hesus Kalingahin na.

O JUAN Araw-araw kang nananalangin sa Ama At Linggu-linggo, laging nagsisimba Ngunit ang mata nakapikit sa mga aba Araw-araw din di mo napapansin KORO:

O Juan malabo pa relihiyon mo'y malabo pa Hanggat di mo napag-iisa ang pagsamba sa pakikibaka O Juan malabo pa ideolohiya mo'y malabo pa Hanggat di mo napag-iisa ang pakikibaka sa pagsamba

Kung saan-saan ika'y nakalaan Nakikiisa sa taumbayan Laging may lugar, laging katuang Ngunit sa puso ika'y walang laman

42

PAGKATAPOS NG DIGMA Paglaho ng usok sa lara ng digma, lilitaw ang lunti ng damo At tatangayin ng hanging sariwa, amoy ng pulbura at abo O...pagkatapos ng digma ay ....payapa Pagtigil ng gulo at mga labanan, sugatan ay aalagaan Ang mga bayani ay pararangalan, pinaslang laging tatandaan O...pagkatapos ng digma ay....paghilom Ang mga manlulupig ay uusigin Ang bawat krimen nila'y lilitisin Kundi sa pagka-gahaman nila Tayo'y di na ngailangang mag-alsa O...pagkatapos ng digma ay ....hustisiya. Ang mga magsinta'y muling magkikita Mag-anak muling magsasama At mula sa abo, tayo'y magpapanday, nang sariwa at bagong buhay O...pagkatapos ng digma ay ....ligaya Ang tigang na lupa'y muing bubungkalin At ang ani'y laan sa atin Ang mga pabrika'y muling paaandarin, likhang yaman ay ating angkin O...pagkatapos ng digma ay.... sagana At kung ang bayan ay muling lupigin At laya natin ay tangkang agawin Hindi na muling paaalila Kapit sa sandata'y di manghihina O...sa digmaan, sisilang ang paglaya

43

INTERNATIONALE (Filipino) G-C-Em-Am-D-D7 G

C-Em-Am

Bangon sa pagkakabusabos D

G-D7

Bangon mga bihag ng gutom G

C-Em-Am

Katwiran ay bulkang sasabog D

G

Buong lakas na dadagundong D

A

D

Gapos ng kahapo'y lagutin A

D7

Tayong api ay magbalikwas D

G

C-Em-Am

Tayo ngayo'y inaalipin D

A

D-D7

Subalit atin ang bukas KORO: G

C-Em-Am

Ito'y huling paglalaban D

G-D7

Magkaisa nang masaklaw G

Wala tayong maaasahan Bathala o manunubos Kayat ang ating kaligtasa'y nasa ating pagkilos Manggagawa bawiin ang yaman Kaisipa'y palayain. Ang maso ay ating tanganan Kinabukasa'y pandayin (Ulitin ang KORO) Manggagawa at magsasaka Ating partido‟y dakila Palayasin ang mga gahaman Sa anakpawis ang daigdigan Wakasan pagsasamantala Ng mga bwitre at uwak Sa umagang sila‟y maglaho Mapulang araw sisikat (Ulitin ang KORO)

C

Ng internationale Am

D-D7

Ang sangkatauhan G

C-Em-Am

Ito'y huling paglalaban D

G

Magkaisa nang masaklaw C-EmAm

Ng internationale D

D7 G –D7

Ang sangkatauhan

44

KAPAG SINABI KO SA'YO Gary Granada

Kapag sinabi ko sa'yo na ika‟y minamahal Sana'y maunawaan mo na ako'y isang mortal Di ko kayang abutin ang mga bituin at buwan, O di kaya‟y sisirin perlas ng karagatan. Kapag sinabi ko sa'yo na ika'y iniibig Sana'y maunawaan mo na ako'y taga-daigdig Kasama ng karamihan, karaniwang karanasan Dala-dala kahit saan, pang araw-araw na pasan. Ako'y hindi romantiko, sa'yo'y di ko matitiyak Na pag ako'y kapiling mo, kailan ma'y di ka iiyak Ang magandang hinaharap, sikapin nating maabot Ngunit kung di pa maganap, sana'y huwag mong ikalungkot. Kapag sinabi ko sa'yo na ika'y sinisinta Sana'y ibigin mo ako, mulat ang 'yong mga mata Ang kayamanang kong dala, ay pandama't kamalayan Na natutunan sa iba na nabighani sa bayan. Halina't ating pandayin isang malayang daigdig Upang doo'y payabungin, isang malayang pag-ibig Kapag sinabi ko sa'yo na ika'y sinusuyo Sana'y yakapin mo ako, kasama ng aking mundo.

45

ABAKADA Ako'y guro doon sa iskuwelahan, ngayong panahon ng kahirapan Ituturo ko'y inyong pakinggan, dahil ito lang ang aking alam Abakada-egaha, ilamana para sa buwaya. Ako'y guro doon sa iskuwelahan, itinuturo ko'y hindi ko rin alam Dahil noon, hindi tinuro iyon ng propesor kong gung-gong. Abakada-egaha, ilamana para sa buwaya. KORO:

Edukasyon na huli sa panahon Ugat ng kahirapa'y silbi'y katangahan Pilipino ka na naturingan Edukasyon mo'y tiratirahan. Abakada-egaha, ilamana para sa buwaya.

Ang tawag sa'kin ay "propesor", disente ang suot, ayos ko'y pormal Ngunit bulsa ng aking salawal, kung sisilipin mo'y ulo ni Rizal. Abakada-egaha, ilamana para sa buwaya. Hoy Tentoy huwag kang mag-ingay, makinig sa akin at huwag kang dumaldal Pagkatapos ng kursong gusto mo matutuwa'ng mundo pero tambay ang bagsak mo. Hoy Tikboy sige't mag-ingay, okey lang sa akin kahit dumaldal Pag tanda moy hindi hihiwalay Sa sinapit kong malas sa buhay. ABCDEFG, HIJK for the crocodile…

46

KANLUNGAN (Buklod) Panapanahon ang pagkakataon, maibabalik ba ang kahapon? Natatandaan mo pa ba, nang tayong dalawa ay unang magkita? Panahon ng kamusmusan, sa piling ng mga bulaklak at halaman Doon tayo nagsimula, mangarap at tumula Natatandaan mo pa ba inukit kong puso sa punong mangga? At ang inalay kong gumamela, magkahawak-kamay sa dalampasigan Malayang tulad ng mga ibon ang gunita ng ating kahapon Ang mga puno't halaman ay kabiyak ng ating gunita Sa paglipas ng panahon bakit kailangan ding lumisan? Panapanahon ang pagkakataon, maibabalik ba ang kahapon? Ngayong ikaw ay nagbalik, katulad ko rin ang 'yong pananabik Makita ang dating kanlungan tahanan ng ating tula at pangarap Ngayon ay naglaho na, saan hahanapin pa. Lumilipas ang panahon, kabiyak ng ating gunita Ang mga puno't halaman bakit kailangan ding lumisan? Panapanahon ang pagkakataon, maibabalik ba ang kahapon?

47

HUWAG KA NANG LUMUHA Huwag ka nang malumbay aming inang bayan Anak mo'y narito ngayo'y lumalaban Ano mang hirap, aming lalagpasan Buhay ma'y i-alay san 'yong kapakanan. Huwag ka nang lumuha aming inang bayan Kung sa anak mo'y mayrong mabuwal Maraming magbabangon kapalit na kawal Moog na bakal ang siyang kapantay KORO:

Kasama'y hawakan mga kapatid Pawiin ang luha ng inang may hapis Dangal na niyuraka'y ating itindig Kalayaa'y tanghalin (angkinin)

Ang ating kilusan nang ito'y itatag Layunin nito'y iwaksi ang paghamak Ang bayang lumalaban, ngayo'y lumalakas Naghahari'y lulupigin hanggang sa wakas Kasama'y hawakan mga kapatid Pawiin ang luha ng inang may hapis Dangal na niyuraka'y ating itindig Kalayaa'y angkinin ...

48

HINIHINTAY (bong ramilo)

Hinihintay ang pagtatapos ng isa pang araw ng paggawa. Nagmamadali sa pag-uwi, dala ang gamot ng panganay Iduduyan niya hanggang mahimbing, twing uubo ay hahaplusin Ihehele niya pag-magigising nagtataka't di gumagaling.

Hinihintay umigsi ang pila ng nag-aabang sa ospital Nagmamadali sa pag-uwi, walang pambayad kaya't itinaboy Iduduyan niya hanggang mahimbing, twing uubo ay hahaplusin Ihehele niya pag-magigising nagtataka't di gumagaling

Hinihintay dumaan ang oras, nag-aalala sa naiwang anak Nagmamadali sa pag-uwi, kahit di pa tapos ang paggawa Maduduyan pa ba hanggang mahimbing, mahahaplos pa ba niya tuwing uubuhin Mahehele pa ba pag nagigising, magtataka pa ba?

Hinihintay masaid ang luha Ang panganay ayaw nang umubo.

49

KASAYSAYAN May isang bayan doon sa silangan Pilipinas ito ang aking bayan Perlas ng silangan sa taglay niyang yaman Lahing kayumaggi handang makipaglaban Subalit dumating ang dayong Kastila Dala nila'y kultura na sa atin ay luminlang Tanging hangad nila ay ang ating yaman At ang bayang tumutol kanilang pinaslang Subalit maraming bayaning lumaban At sumiklab ang himagsikan Maraming nag-alay ng kanilang mga buhay Kalayaang nais unti-unting sumilay Subalit sumalakay dayong Amerikano Kanilang inagaw ang ating kalayaan Kanilang ibinigay huwad na kalayaan Kayat ang ating baya'y pinagharian na ng dayo Kayat ang ating baya'y naging isang bilanggo Subalit di pa tapos ang ipinaglalaban Hangga't ang ating bayan ay hawak ng dayuhan Hindi dapat tumigil hanggat hindi makamtan Ang hangad ng bayan ay tunay na kalayaan!

50

PANDAIGDIGANG KAPATIRAN Pagkat dapat magkapatiran ang lahat saan mang bayan Sa isang bigkis magka-isa habam-buhay na Malaya Walang tiranong gagapi sa atin, walang bansang sa atin ay dadagan Palalayaain tayo ng manggagawa ng buong daigdigan Ang lahat ay aking kapatid habam-buhay kakapit-bisig Batingaw ng kalayaan sa bayan ko‟y lagging maririnig Ang kasiyahan at kalungkutan ng itim dilaw puti kong kapatid Ay kasiyahan at kalungkutan ng buong daigdigan Padagundungin lahat ng tinig bawat puso‟y laksan ng pintig Hanggat may tiranong di pa nalulupig di pa tapos ang ating tungkulin Wala tayong kalulimutan, panahong nawala‟y babawiin Kadenang pang-alipin ay lalagutin sa buong daigdigan Kadenang pang-alipin ay lalagutin sa buong daigdigan

Because all men are brothers wherever men may be One union shall unite us forever proud and free No tyrant shall defeat us, no nation strike us down All men who toil shall free us the whole wide world around. My brothers are all others, forever hand in hand Hear the chimes of bells of freedom here in my native land My brother‟s fears are my fears whether yellow white or black My brother‟s tears are my tears the whole wide world around Let every voice be thunder, let every heart beat strong Until all tyrants perish, our work shall not be done Let not our mem‟ries fail us the lost years shall be found And slavery‟s chains be broken the whole wide world around.

51

SOLIDARITY SONG RIDAW: j. marasigan / m. sotero

Behold the people uniting With one voice hear us singin‟ No ocean shall divide us, Nor the sky defy us For we are in solidarity, we are the people Tolls of bells are ringing Throughout the world resounding See the people marching Towards the new dawn rising And we are in solidarity Tomorrow we shall all be free Ref.

We shall overcome someday Our hopes and dreams shall not be in vain We shall overcome someday Bonding across the land… We shall overcome someday Our future‟s just a stone throw away We shall overcome someday Our freedom is at hand Freedom…

Whether yellow white black or brown No tyrant shall ever put us down The chains that bind us to the ground Be broken the whole wide world around For we are in solidarity We are the people Let‟s break the isolation Unite under one union Our common aspiration A people‟s revolution And we are in solidarity Tomorrow we shall all be free

(Repeat Ref)

Sweet freedom, Freedom, sweet freedom. Freedom…

52

MAKABAYANG RAP 1.

Magandang _____sa inyong lahat, makinig kayo sa sasabihin ko Dumating na, dumating na, tropa ng Kano na pasista Kaya dapat tayong magka-isa, kumilos at lumaban na Say NO...Ayoko...Tropa ng Kano sa bayan ko...

2.

Mababasa nyo sa pahayagan, ang walang kwenta na balikatan Ang bayan daw ang makikinabang, Terorismo daw ang kalaban, Pumayag din si ate Gloria, sa kagustuhan ng imperyalista Na i-umang ang baril at mga bomba, sa mamamayang nakikibaka KORO: Say no no, no, no, no, no, no, no, no, To the US Troops in the Philippines Say No! Ayoko! Tropa ng Kano sa bayan ko!

3.

Nakakatakot, nakakangamba kung iisipin ang mga resulta Itutulad ba sa Palestina, ginugulo ng imperyalista Umiiling-iling ang matatanda, humihiyaw-hiyaw ang mga bata sa pagsigaw ng No, ayoko, Tropa ng Kano sa bayan ko (KORO)

4.

Tropa ng Kano sa bayan ko, di dapat manatili ito High Tech na armas I-uwi na ninyo, salot sa mga Pilipino Kailangan pa bang magbuwis ng buhay upang magising sa pagkakahimlay Sino mang tumutol ay pinapatay ng mga pasistang dapat ibitay. Ayaw nga naming sa Abu Sayaf, ayaw din naming sa gobyernong kurap Parehong salot sa lipunang ito, dagdag pahirap sa Pilipino Subalit ate Glo makinig kayo, di naming matiis ang pagkatuta Niyo Matapos maluklok sa pwesto, pinagsilbihan ang mga dayo (KORO) Say no, no,no,no,no,no,no,no,no To the US War in the Philippines Say NO! Ayoko! Giyera ng Kano sa Bayan ko! I don‟t like, US war in the Philippines! Ayoko! Tropa ng Kano sa Bayan ko!

5.

Kawawa naman ang Pilipino, panay tuta ang pangulo Pakikialam ng mga dayo, pangunahin ugat ng terorismo Hanggang kailan magtitiis, sambayanan any naiinis Tropa ng kano palayasin na, ipagtanggol ang hustisya! Mga kababayan magkaisa, kumilos at bumalik sa EDSA! Katulad din ni Estrada, patalsikin na si Gloria! (KORO)

6.

Ulit-ulitin ang sigaw, Iparinig ang mga hiyaw , read my lips say NO... Papayag ba kayo say NO...Ayoko... Tropa ng Kano sa Bayan ko Iparinig hanggang sa White House say NO! Everybody say WE DON'T LIKE...US Troops in the Philippines! Yankees go home US Troops OUT! (4x)

At bago magwakas ang rap na ito, mula sa RIDAW natunghayan nyo Kaming inyong lingkod, mga cute at gwapo, nagpapasalamat at MABUHAY KAYO!

53

SULONG AT HUWAG LIMUTIN KORO:

Sulong at huwag limutin, sariling lakas natin Sa gutom at sa pagkain, sulong at huwag limutin ang pagkaka-isa

1. Taumbayan ng daigdigan, tayo di‟y magsamahan Upang daigdiga‟y makamtan ang dakilang pambuhay (KORO) 2. Kahit na ano ang kulay hadlangan ang pagpaslang Pag nag-usap taumbayan magkakaunawaan (KORO) 3. Sino man ang ating amo nais lansagin tayo Habang tayo‟y nahahati amo ay maghahari (KORO) 4. Proletaryo san mang dako magbuklod at lumaya Ang hukbo ninyong daang libo sa tiranya‟y babangga (KORO 2X) Ang Pagkaka-isa! IKA’Y MANGGAGAWA RIN Habang ang tao ay tao, hahanap-hanapin niya ay pagkain Walang saysay ang talumpati na hindi naman makakain KORO:

Kaya‟t isa dalawa tatlo, kaya‟t isa dalawa tatlo Mga bisig mo‟y ikawing Sa ating nagkaka-isang hanay pagkat ika‟y manggagawa rin

Habang ang tao ay tao, di siya paaapi kanino man Wala siyang aalipinin, walang among sasambahin (KORO) Habang may dalawang uri, magkaisa tayong manggagawa Walang iba kundi tayo ang magpapalyaya sa kapwa nating manggagawa (KORO 2X)

54

100 YEARS by DiskarteNamin

100 years after cheating was signed In a treaty between liars and thieves We wonder what would the country be like If our people had really been free. Would our lolos be lonely, our women enslaved Would we pay for our own rice to eat? Or would families be strong on some land of their own Would we grow all the food that we eat? REFRAIN: No more of the silence No more will we hide from our past We will fight for a future Where we speak out our pride in our land And we act out our pride in our land We‟ll take back our land. 100 years after bridges were built From America to overseas Now we‟re 2 million strong in a land that is rich With a few opportunities No more little brown brothers, sisters No more, of this bullshit about backward friends Now we‟re 2 million strong in America means That we all are our homeland‟s revenge. (Repeat REFRAIN 2X)

55

TUMUROD Tumurod, tumurod, tumurod Tay ung-unga Ya da tayo in-ada Ya da tayo amada Ya alapo tay wa-da Bumangon, bumangon, bumangon Tay ung-unga Ya da tayo in-ada Ya da tayo amada Ya alapo tay wa-da Lumaban, lumaban, lumaban Tay ung-unga Ya da tayo in-ada Ya da tayo amada Ya alapo tay wa-da Tumurod, bumangon, lumaban Tay ung-unga Ya da tayo in-ada Ya da tayo amada Ya alapo tay wa-da

56

PASASALAMAT (Awit at Panalangin) Sotero / Marasigan

I.

Sa bisig mo nagmula ang lakas Musmos kong halakhak, sa‟yo ay awit ng galak Ang umaga ng aking kahapon Nasa puso sa habang panahon

II.

Hinulma ng pagkakataon Ang kaisipang ikaw rin ang humubog Sandigan ng ating pagiging isa Tanggulan kang matatakbuhan KORO:

Isang dakilang pasasalamat Isang awit, isang dasal Alay ko Ama sa „yong pagpapagal Karangalang ako ay minahal.

III.

May sagisag ang bawat sandali Ang „yong gabay, landas kong matuwid Ang yakap mo‟y balabal sa lamig Yamang pamana, pag-ibig mo aking Ama. (Ulitin ang KORO 2X) Sa takdang panahon ako ma‟y pumanaw Mga bisig mo‟y aking maratnan.

57

HANAP KO (bong ramilo) Hanap ko‟y ligaya‟t kaunting tahimik, Sa luwag at sagana ay sabik Pagod na ako sa daang matinik. Pagod na ako sa kahihibik. Hanap ko‟y pirasong lupain sa bundok Tanaw sa malayo ay look. Pagod na ako sa daang magabok Pagod na ako sa mga pagsubok. Sa init ng digma, ako‟y nanlamig. Nanlumo ang diwa‟t nanlambot ang bisig. O, tila kay daling naiwan na lang ang pinagsimulan O, pinagmumultuhan ng alaala, ng kinabukasan. Saan man mapunta‟y di matakasan. Ang taghoy ng bayan na kalayaan… Hanap ko‟y hinahon sa gitna ng ulos Na liwanag sa dilim ay lumagos. Pagod na sa kahihinto sa daan Pagod na ako sa kaaalangan Hanap ko‟y lakas at kaunting tangkilik Na dating tibay ng loob ay bumalik Pagod man ako di mananahimik. Pagod man ako‟y muling iimik Hanap kong sa daan patungong kalayaan Na bawat hakbang ko‟y mabagwisan

Hmm… PISO (bong ramilo) Piso, piso sa isang kisapmata‟y naglalaho Katumbas ay sago at taho Presyo‟y tumataas na parang lobo Habang bumababa ang piso Sahod, sweldo, kasing liit ng kuto Di makaangal, baka ma-lay off ako Pag magwewelga, bawal daw ito Nanang ko, paano na ngayon ang buhay ko?

58

SIYA’Y TUTUGTOG (bong ramilo) G D C Em Pigtas nanaman ang isa pang kwerdas sa kanyang gitara Bm Am C Am-G Na lumang-luma at puno ng gasgas…hmm G D C Em Ingat na ingat, isa pang kinabit, tonoha‟y pinihit. C Am C Am C Dahan-dahan, habang nangangatal at umunat na rin C D Sinulid na bakal Em G Ang musikerong bulag Em G Ay muling tumugtog D G Muling naghintay ng baryang huhulog Bm G Am Sa bawat kalansing, ngingiting bahagya Em Am D Bilang tugon, bibilis ang tipa G D Para kanino ba inihahandog Am G Ang tila dibdiban na pagtutugtog Bm G Am Para kanino, malungkot na kanta G Am D Ang tagulaylay ba‟y para sa kanya G Em At siya‟y tutugtog, tutugtog, tutugtog. D G Kahit sa tugtog ay di mabubusog. Bm G Am Ang tanging alam, himig na bilasa C Am D Em-D Tanging pag-asa, tao‟y di magsawa G D C Em Pigtas nanaman ang isa pang kwerdas sa kanyang gitara Bm Am C Am-G Na lumang-luma at puno ng gasgas…hmm G D Buntong-hininga at pagngingitngit Em Am C Am Em Wala nang kapalit, dahan-dahan habang nangangatal…siya‟y tutugtog.

59

HIMIG (bong ramilo) th

Stan 4 Fret Am G

I)

F

E

Himig ng bayan ko ngayo‟y di masaya Am

G

F

E

Tinig ng bayan ko‟y puno ng dusa Am7

Bm7

Am7

Bm7

Di pa panahon ng pagdiriwang Am

E

Dm

Am

Di pa panahon ng pagpipista (CP:1)

II) Himig ng bayan ko, laya ang ninanasa Tinig ng bayan ko‟y puno ng pag-asa Papanahon din ang pagdiriwang Papanahon din ang pagpipista Am

C

Am

III) Aawit ako para sa bayan Dm

Am

Ang tinig niya‟y tinig ko rin Am

C

Am

Tutugtog ako para sa bayan Dm

Am

Ang himig niya‟y himig ko rin Dm

G

C

C/B -Am

Pakikinggan ko ang bawat hinaing E7

Am(sus)

Sasalaminin ang bawat damdamin Dm

G

C

C/B-Am

Ang bawat mithi aking aangkinin Dm(sus)

Dm

E(pause)

Bayan at ako ay pag-iisahin (CP:III)

IV) Kikilos ako para sa bayan Lakas niya‟y lakas ko na rin Lalaban ako para sa bayan Digma niya‟y digma ko na rin Paninindigan ay pagtitibayin Ang alinlangan aking papawiin Ang bukas palagi ang tatanawin Bayan at ako ay lalaya rin Am

C

Am -Am

Aawit ako para sa bayan…ko.

60

BANGON, MARIA! Ayayayayayayayay… Ayayayayayay… KORO:

Bumangon ka na Maria, tanikala mo ay lagutin! Susulong tayo O Maria, kinabukasa‟y papandayin.

Hindi ka dapat matakot Sa sumpang ipinataw sa‟yo Dahil hindi tayo hinugot Mula sa tadyang ng pulpito Ayayayayayay…

(KORO)

Hindi na mahuhubaran Babae sa pahayagan Makikita ang bagoong Maria Na nasasaplutan ng dunong at dangal Ayayayayayay… Ayayayayayay… Ayayayayayay… Ayayayayayay… (Pasakalye) Ayayayayayayay…(KORO) Mag-aaral tayong muli Iwawasto ang tiwali Lalaya ang kababaihan Sa mga pahina ng kasaysayan Ayayayayayay…

(KORO)

Tayo‟y hindi na matatali Sa tahanan nating munti Ang asawa‟t anak ay kaagapay Malayang lipunan ipananagumpay! Ayayayayayay… Ayayayayayay… Ayayayayayay… Ayayayayayay…

61

MAY TAMA AKO SA’YO (marasigan / sotero )

Okey lang sakin ito Bukas sana‟y may pera pa Upang ika‟y makapiling ko.

At sino bang mag-aakala Ako‟y iyong pinahahanga Nang labi nati‟y nag-dampian Katiganga‟y biglang…nadiligan.

Uhh…May tama na‟ko Uhh…uwi na tayo!

KORO: Kung ika‟y kasama ko Prublema ko‟y naglalaho Kung ika‟y kapiling ko Makulay ang aking mundo Araw-araw kitang kasama Sa lungkot man o ligaya Maubos man ang aking pera Wag mo lang ako, lisanin sinta.

TUGON (marasigan, sotero, r. villamor, m.villamor)

Sa awit ng ihip ng hangin Ang daho‟y naghahanap ng puwang Lambing at oyayi ni inang kalikasan Sa lupang kanyang inaruga Ang ulan luha ng kagalakan Pumawi sa tigang na kalupaan Uusbong binhi ng bagong pag-asa Aanihin ang biyaya ng buhay

Ohh…ang sarap mo Ohh…ikaw at ako Ohh…magkasalo (Adlib) Kay ningning naman ng „yong pangalan Kaakit-akit kang lapitan Bawat sandali‟y hinahawakan Basa ka man, di kita bibitiwan. (KORO) Lagi kitang na-aasahan Higit ka pa sa kaibigan Tunay na may pinag-samahan Sang round pa nga… Sang round pa nga… Serbesa, ako‟y nilasing mo

KORO: Pagmasdan mo, itong ating mundo Kagandaha‟y unti-unting naglalaho Saklolo, humihingi ng tulong mo Tumataghoy, ano ang tugon mo? Sa ihip ng aking hangin Duyan mo‟y dahong binigyan ng puwang Malambing ang oyayi ng aking pagmamahal Humimlay sa lupang aking inaruga. (KORO)

62

ROSAS NG DIGMA Sumibol sa isang panahong marahas Bawat pagsubok ay iyong hinarap At hangga‟t laya‟y di pa nakakamtan Buhay mo‟y laging laan

Namumukadkad at puno ng sigla Tulad mo‟y rosas sa hardin ng digma At di maiwasang sa‟yo ay humanga Ang tulad kong mandirigma

KORO: Ako’y nangangarap na ika’y makasama Taglay ang pangakong iingatan kita Ang ganda mong nahubog sa piling ng masa Hinding-hindi kukupas, di malalanta.

Ang kulay mong angkin, sintingkad ng dugo Nagbibigay-buhay sa bawat puso Tinik mo‟y sagisag ng tapang at giting Sa laranga‟y kislap ng bituwin.(KORO) …gaya ng pag-ibig na alay ko sinta.

ROSAS NG DIGMA (Ang Tugon) Ika‟y paru-parong nangahas lumipad Sa dilim ng gabi‟y pilit na umalpas Pagkat hanap mo‟y ningning at laya ng bukas Sa aking mundo‟y napadpad.

At tulad ng iba ay nagmamahal din Kahit malayo ay liliparin Upang pag-ibig ay iparating Sa rosas ng „yong paningin

63

SALUBUNGIN

Salubungin ang bagong araw, na malinis ang diwang taglay Taas-noong tumanaw sa silangan, buksan ang dibdib mong alay Sa dambanang gintong langit, ihayag ang pagtatalim-bisig

Dakilang apoy at buhay, kapantay mo ay kawalan Moog naming ang tanging alay, sa‟yo o apoy ang siyang bubuhay Patnubay ng bagong araw, mithiin ng buong bayan

Tumanaw sa mapulang silangan, damhin ang espiritung hatid Marangal na diwa ay kakamtin, itatanim sa dibdib at isip Kapag ang hininga ay pumanaw, sasalubong ang bagong araw

Salubungin, bagong araw !

AWIT NG PAG-ASA Kahit kay haba ng lalakbayin, daang tag-araw man ang humagupit Kahit ilang libong tag-ulan ang sumapit, hinding-hindi tayo titigil Dahil mithi natin palayaan, bawat isa sa pagkaalipin Sa gitna man ng gutom, kahirapa‟t pasakit, hinding-hindi tayo susuko KORO:

Kahit na may bagyo, kahit na may unos, kahit may libo-libong kaaway Kahit na magapi at isa ang matira sa ating dakilang hanay Tayong manggagawa at magsasaka, sambayanan ay muling babangon Ipagtatagumpay ang bawat labanan sa buong daigdig

Kahit hadlangan ng libong armas, ang ating hukbo ay hindi aatras Lakas ng masa ang ating sandigan saan mang laranga‟t digmaan (KORO)

64

OBRA sotero / marasigan / villamor

Mga nabihag na larawan sa puso ko ay iingatan Unti-unting bubuhayin sa tulong ng aking sining. Bawat kumpas bawat kulay Larawan mo‟y nabubuhay Sa obra ng kaisipan Tanaw ko ang „yong kagandahan. KORO:

Sa lapis ko iginuhit Larawan ng aking pag-ibig Damdamin ay nananabik Panahon nating nakalipas Dalangin ko‟y wag nang kukupas Ang pagsintang sadyang wagas… Unti-unting bubuhayin.

Sa larawang ito‟y ikaw at ako Kadaupang-palad ang mundo Ang katuparan ng pangarap Sa munting sining nagging ganap. (KORO) Ngayong ikaw ay kaagapay Di na muling mawawalay Sa pag-bihag mo ng puso ko Natapos rin ang obrang ito (KORO)

65

I COULD HAVE SAID I have seen so much faces as I walk to my age But there‟s someone I can never compare You have the eyes of compassion and the voice of the truth For you were borne out in the midst of the struggle Something makes me feel this strange, somehow I long for you As I‟ve been watching you from the day til night You were singing the songs of the people And the echo resounded to my thoughts, to my soul To my music it ever continued Something makes me look at you so differently Somehow I wanted to be beside you As thousands march the streets and the red flags were waving We‟re alongside the oppressed and disheartened. You have vowed not to leave them as they get all the beatings From a state that doesn‟t care But you made it clear to me, you made me feel the sweet things of freedom I‟ve been thinking of you a beauty so perfect For you are one with the struggle of the people But before you have left for the hills and the mountains I wish I could have said “I love you”. SA DUYAN NG DIGMA Hangga‟t ang ating pag-ibig ay tunay Bawat pintig ng pag-asa‟y taglay At sa‟ting digmaa‟t pagsuyo Kailanma‟y di mabibigo Hangga‟t ang ating pag-ibig ay tunay Bawat mithi natin ay may saysay At di magsasawang hanapin Ang tunay na paglaya natin KORO:

Tayo‟y maglakbay, hawak-kamay, aabutin natin ang tagumpay Bagong bukas ay naghihintay ( aking mahal)

Hangga‟t ang ating pag-ibig ay tunay Himig ng bayan ay lagging buhay Sa bawat isipa‟t damdamin Patuloy nating aawitin (KORO 2X)

66

IT COULD HAVE BEEN ME (holly near) It could have been me but instead it was you And it may be me dear sister‟s and brothers before we are through I‟ll be a student of life, a singer of songs, a farmer of food and a righter of wrong It could have been me but instead it was you Well it may be me dear sisters and brothers before we are through But if you can die for freedom. Freedom freedom, freedom If you can die for freedom I can too Students in Ohio, two hundred yards away Shot down by a nameless fire one early day in May Some people cried out angry, “you should have shot more of them down But you can‟t bury youth my friend, youth grows the whole world round It could have been me but instead it was you And it may be me dear sister‟s and brothers before we are through I‟ll be a student of life, a singer of songs, a farmer of food and a righter of wrong It could have been me but instead it was you Well it may be me dear sisters and brothers before we are through But if you can sing for freedom. Freedom freedom, freedom If you can sing for freedom I can too The junta took the fingers from Victor Hara‟s hands And said to the gentle poet “Play your guitar now if you can” But Victor started singing until they shot his body down You can kill a man but not a song when it‟s sung the whole world round It could have been me but instead it was you And it may be me dear sister‟s and brothers before we are through I‟ll be a student of life, a singer of songs, a farmer of food and a righter of wrong It could have been me but instead it was you Well it may be me dear sisters and brothers before we are through But if you can fight for freedom. Freedom freedom, freedom If you can fight for freedom I can too A woman in the jungle so many miles away Studies late into the night defends a village in the day Although her skin is golden, like mine will never be Her song is heard and I know the words and I‟ll sing them „til she‟s free. It could have been me but instead it was you And it may be me dear sister‟s and brothers before we are through I‟ll be a student of life, a singer of songs, a farmer of food and a righter of wrong It could have been me but instead it was you Well it may be me dear sisters and brothers before we are through But if you can live for freedom. Freedom freedom, freedom If you can live for freedom I can too

67

MAGAGANDANG ANAK (gary granada) Ang aming itay, masipag na manggagawa Ang aming buhay, „sang kahig „sang tuka Ang kanyang hangarin, kami‟y kanyang buhayin Katulad ng inyong mga magagandang anak. KORO:

Sana, sana ang kawalan ay malunasan Sana, sana ang kapayapaan maranasan

Ang aming inay, masinop na maybahay Adhikain niya‟y kagaya kay itay Kami ay pag-aralin, bihisan at pakainin Katulad ng inyong mga magagandang anak (KORO) Kaming magkapatid, katulad ng ibang bata Mayrong nababatid, mayrong nakikita Kami ay may hangarin, may isip at damdamin Katulad ng inyong mga magagandang anak (KORO)

NATITIYAK NG KILUSANG MAPAGPALAYA At ating natitiyak na magtatagumpay Ang kilusang mapagpalaya na siyang dudurog sa kaaway Na lumulupig sa bayan At tayo‟y hindi tutugot hanggang sa ganap na tagumpay Sa lahat ng sulok ng daigdig na may pang-aapi At tayo‟y hindi tutugot hanggang sa ganap na tagumpay Sa lahat ng sulok ng daigdig na may pang-aapi Sa lahat ng sulok ng daigdig na may pang-aapi

68

BATHALA Bathala likha ninyo ang bawat bagay sa mundo Lupang kayumanggi‟t luntiang bukirin Alat ng dagat at tamis ng hangin Bathala ang bawat bagay na nagmula sa Inyong palad Ay may tungkulin sa mundong kinagisnan Sa pagtupad nito ang lahat ay tinitimbang Ang tao Inyong hinugis at pinaahon sa lupa Pinagkalooban ng talino at diwa, upang mundo‟y ipagyaman Talino nagging ararong nagpaamo sa parang Naging kumpit na sumagupa sa karagatan Naging apoy na nagpalayas sa karimlan Sagana sa kayamanan ang mundong inyong likha At may bahagi rito ang bawat nilalang Kung susuyuin lang mula sa kalikasan Subalit buhay dalisay ay di sapat sa iilan Sila‟y nasilaw sa kinang ng kasakiman Ganid na diyos ang sinamba Pinaghahati-hatian po nila ang lupa Karagatan at himpapawid ngayo‟y may bakod na Kapwa tao‟t hayop ma‟y inaagawan ng tahanan Walang nakaliligtas sa kanilang karahasan Kaunlaran at kabutihan daw ang kanilang sadya Subalit ang lumilitaw ay „sang panggagahasa Bathala ako‟y hinugis Niyo‟t pinaahon sa lupa Ang aking buhay ay ditto nagmula, at ditto rin inaalay Bathala bigyang lakas itong inyong tanod-lupa Upang umiral sa mapagsamantala Panalangin ko‟y dinggin sana, harinawa… Bathala…

69

IISA (musikang bayan) Ihaharap kita sa bandilang pula Tanda ng aking di magmamaliw na sumpa Sa‟yo at sa pakikibaka Pagmamahal pakaiingatan Kagaya ng aking tanging pagpapahalaga Sa‟yo at sa pakikibaka KORO:

Hindi mag-iisa Pagkat laging magkasama Ang ating pagsuyo‟y bahagi ng…iisa

Pagmamahal pakaiingatan Kagaya ng aking tanging pagpapahalaga Sa‟yo at sa pakikibaka (KORO) Ikuyom ang mga bala Sa ating mga palad Saksi ang mga masa Sa ating paglalahad Na hindi mag-iisa At palaging magkasama Ang ating pagsuyo‟y bahagi ng iisa

AWIT SA BAYANI (levy abad) I)

Nilisan mo man itong daigdig Tinig mo‟y patuloy na maririnig Lulan ng mga himig mong alay Na lipos ng pag-ibig.

II)

Pag-ibig sa bayan sa iyo‟y nagluwal At sa manggagawang labis mong minahal Tulad mo ay di malilimot Habang kami ay narito.

Koro:

Marami pang dapat imulat kasama Lipuna‟y puno ng problema Sa paghinto ng tibok ng puso mo Kami ang magpapatuloy

(Repeat II) (Repeat Koro) (Repeat I)

70

AMAMI 1. Amami a manangaasi Mangay-ayat kadakami Buyaem kasasaad mi Annak mo a napopobre 2. Nadadael ngaruden ti Sigud a pagbibiagan mi Maag-agaw pay itatta Ti nagtaudan mi daga 3. Nu met tangdan ti sapulen mi Kas paggatang ti kanen mi Bassit a sweldo ti maawat Pamilya ti agrigrigat

A pagdaksan ti kabsat mi 10. Ikkan dakami ti pigsa Kinatibker ti nakem nga Ituloy ti panagtignay Tapno hustisyam agturay 11. Iti pannaki-dangadang mi Mabawi‟t kinatao mi Madayaw koma ti nagan mo A nangparsua iti tao Maipasawel koma‟t planom Mangpalawa iti gimong

4. Iti daytoy a kagimongan Malablabsing ti karbengan Kinatao mi mapukpukaw Malublubusan kami‟t dayaw 5. Tarigagay mi O Ama Makaraman ti gin-awa Panang-idagel mangibusan Sistema‟t gimong mabaliwan 6. Ket agsipuda ta ammo mi Sika ket Diyos a naasi Sika ket Diyos a nalinteg Sika ket Diyos a nabileg 7. Tulong mo dawdawaten mi Iti panakilaban mi Magun-od pudno a hustisya Ken panagpapadapada 8. Isurom iti usto A wagas ti panangserbisyo Iti puso mi imula Panang-ayat iti kadua 9. Tapno iti panangibangon Iti barbaro a gimong Awan koma‟t maaramid mi

71

ENTAY GANAGANASEN 1. Entay ganaganasen Entay ganaganasen Dong dong-ay sidong ilay Salidummay 2. Menkanta ya menliwliwa Menkanta ya menliwliwa Dong dong-ay sidong ilay Salidummay 3. 4. 5. 6.

Mendenge ya manginemnem… Men-urnong ya makiggayem… Kakadua umali ilaen… Entay ganaganasen… Dong dong-ay sidong ilay Salidummay

DAGA A NAGTAUDAN Ti daga nagtaudan, ti daga naiyanakan Puon iti pagbiagan, gaget linget ti puonan Nagramutan ti puli, nagpakatan ti ili Nag-adalan ti ugali, pag-awidan ti umili Pagtakderan ti balai, Pagmulaan ti pagay Pag-inanaan ti natay, iti daytoy a bantay Kaapuan ti nag-aywan, saan tayo a baybay-an Saan maipalubusan, ti daga ket maawan Kas pag arigan ket adda, Ti mang-agaw ti daga Ay, pagtitinulungan, bantayan salakniban Ti daga nagtaudan, ti daga naiyanakan Puon iti pagbiagan, Dara ken biag ti puonan. Pinamanang lupain, ditto ako ay nagising Dito ako ay nabuhay, at ditto rin mamamatay.

72

PANGAMBA Sa pagitan ng palay na pinunla at palay na aanihin Ay may butil ng pangamba‟t dalita na hindi mo maisaing Butil itong naitanim sa malay mo ng gatilyo‟t hasindero Butil itong naitanim sa malay mo ng gatilyo‟t hasindero Sa pagitan ng sinulid sa makina at ng telang hinahabi Ay may hibla ng dalita‟t pangamba na hindi mo maitagpi Hibla itong ibinuhol sa puso mo ng gatilyo at ng amo Hibla itong ibinuhol sa puso mo ng gatilyo at ng amo Sa pagitan ng salaaming tinutunghayan at salamin sa paningin Ay may bubog ng sindak at alinlangan di mo nais gawing singsing Bubog itong itinagos sa noo mo ng gatilyo at estado Bubog itong itinagos sa noo mo ng gatilyo at estado Sa pagitan ng salamin, ng sinulid at ng palay ng hininga Ay may baga ng pagtutol at himagsik na tutupok sa pangamba Baga itong magliliyab sa dibdib mo at ibubuga ng gatilyo Baga itong magliliyab sa dibdib mo at ibubuga ng gatilyo…

DAKILANG PAKIKIBAKA (tambisan) Ang dakilang pakikibaka‟y nagsimula, Sa anakpawis na nagpupunla at gumagawa. Na ngayo‟y nagpasyang lagutin ang tanikala Daang libong bandila‟y iwagayway, ibagsak ang haligi ng dayong kaaway Mga berdugong sa ti‟y pumapatay, dudurugin hanggang sa tagumpay Ang bawat adhika‟y di malulupig, palayain ang sambayanan Sa mapagsamantala at ganid, ito na ang panahon magkapit-bisig Ang digmaang nangyayari ngayon, karugtong ng digmaang nagmula pa noon Ang kalayaang nilalayon, magaganap sa huling paghuhukom.

73

AWIT NG KMU Saan mang sulok ng bayan, bandilang pula ay winawagayway Ng uring manggagawa, ang hukbong mapagpalaya Taglay ang diwang palaban, handing magtanggol saan mang labanan Hanggat may uring nagsasamantala, patuloy ang ating pakikibaka Sa Luzon, Visayas, Mindanao, dumadagundong ang mga sigaw Sa pabrika, sa nayon at kalunsuran, Kilusang Mayo Uno ay lumalaban Sa bawat pagkilos at pagpapasya, mulat ang isipan at nagkaka-isa Katapangan, disiplina sa pakikibaka, lagging tataglayin hanggang lumaya Kumilos manggagawa! Likhain ang kasaysayan! Mapagsamantala, durugin nang tuluyan! Kahit sa panahong kay dilim, landas ng paglaya‟y lagging lalakbayin Hanggang ang liwanag ay ating marating, bagong bukas ay sasalubungin.

AWIT NG PROLETARYO Daang taon hinubog mo mga lipunan sa mundo Ang kabihasnan ay naitatag, sa dugo at pawis mo. Mga palasyo ng hari, ikaw ang nagtayo Ikaw rin ang humukay ng mga palamuting ginto Pasan-pasan mo ang hirap sa daan-daang taon (Walang dangal, walang bukas, alipin ng mga panginoon) (Kaya dapat bumangon ka, lipulin ang mga panginoon) Mga yamang nilikha mo, tangi nilang luho Tuwang-tuwa, nagpapasasa sa mga paghihirap mo Kaya sa araw ding ito, ikaw ay magpasya At sa lakas ng proletaryo, wakasan pagsasamantala

74

DAPAT BAWIIN Tinatanong ko ngayon sa‟yo, kung hindi mo ba naiisip Na ang lupang ito‟y sa atin at hindi sa lalong mayron Dapat bawiin (dapat bawiin) Ang lupang „to‟y sa akin, sa‟yo at sa kanya Kay Pedro, Maria, kay Juan at Jose (Kay Pedro, Maria, kay Juan at Jose) Tinatanong ko ngayon sa‟yo, kung hindi mo ba naiisip Na ang lupang ito‟y nilinang natin sa ating mga kamay Dapat bawiin (dapat bawiin) Ang lupang „to‟y sa akin, sa‟yo at sa kanya Kay Pedro, Maria, kay Juan at Jose (Kay Pedro, Maria, kay Juan at Jose) Kung ikaw ay nababahala, sa awitin kong ito Ikaw ba‟y panginoong maylupa o may ari ng Pilipinas Dapat bawiin (dapat bawiin) Ang lupang „to‟y sa akin, sa‟yo at sa kanya Kay Pedro, Maria, kay Juan at Jose (Kay Pedro, Maria, kay Juan at Jose) (Ulitin ang unang stanza)

SIGAW NG PAG-AAKLAS Nang tayo‟y magsama-sama, sa buhay at pakikibaka Walang hindi magagawa, Lahat ng bagay ay malilikha (Lahat tayo ngayon ay lalaya) Sahod, trabaho at ang karapatan, sinupil ng dayuhan, estado‟t dilawan Manggagawang nagdusa sa pagsasamantala, sa unyon at sa welga, lahat nagka-isa Manggagawa, tipunin ang lakas, buong tatag at ngayo‟y magbalikwas Walang hindi makakamit kung tayo‟y magkakaisa. Ahh…. Magkapit-bisig at tayo‟y tumindig, pinag-isang tinig ating iparinig Sa ganid na imperyalistang salot ng daigdig, lilipulin ng lahat at ating madadaig Demokrasya at kalayaan ay ating makakamtan Sosyalistang pagbabago ay katiyakan, manggagawa ang hahawan ng daan

75

UUNAHIN KITA Uunahin kita inay sa malubha mong karamdaman Kakalungin sa bisig ko ang mahinang katawan Magdamag kitang babantayan sa luksa‟t lumbay ng kadiliman At ipapanalangin kong Makita mo ang kariktan Uunahin kita anak upang ika‟y makapag-aral At sa bawat layunin mo, karamay sa pagpapagal Sa kandungan ng kapayapaan, sa landas ng pagkakapantay-pantay Ihahanda ko ang daigdig sa masagana mong buhay KORO:

Mas mahalaga sa akin ang iyong kinabukasan Ang mga mas pangunahin na mga pangangailangan Ang pangarap ng marami sa mundo Ay hindi ko hahayaang mabigo

Uunahin kita mahal sa munti nating tahanan Dito sa lupang binubungkal, lupang ating kinagisnan At palagi kong pagsisikapan matagal na nating adhikain Mga malayang sambahayan sa malayang lupain (KORO) Uunahin kita mahal sa munti nating tahanan Dito sa lupang binubungkal, lupang ating kinagisnan At palagi kong pagsisikapan matagal na nating adhikain Mga malayang sambahayan sa malayang lupain Uunahin ko, uunahin ko…kayo.

SUMULONG KA ANAKPAWIS Sumulong ka anakpawis, wag alintanain ang sugat sa dibdib Wala nang ibang makalulunas, sa‟yong mga paghihirap Kundi ikaw, sa‟yong mga palad Kung tayo ma‟y malalagasan, tibayan mo ang kalooban Sapagkat nasa atin ang tiwala ng buong sambayanan Sumulong ka anakpawis, wag alintanain ang sugat sa dibdib Wala nang ibang makalulunas, sa‟yong mga paghihirap Kundi ikaw, sa‟yong mga palad

76

PAPURI SA SOSYALISMO

PAPURI SA KALAYAAN

(Chord Pattern: D-C)

(Chord Pattern: D-C)

Hindi tayo titigil hangga‟t di nagwawagi Ang ating mithiin‟y magkapantay-pantay Walang pagsasamantala, walang pang-aapi „Yan ang sandigan ng ating pamumuhay

Hindi tayo titigil hangga‟t di nagwawagi Ang ating mithiin‟y magkapantay-pantay Walang pagsasamantala, walang pang-aapi „Yan ang sandigan ng ating pamumuhay

Ihahakbang natin ang bagoong kaisipan Ng pinakasulong na uri sa lipunan Mananaig ang diwa ng proletaryo Bawat hakbang nati‟y patungong sosyalismo

Ihahakbang natin ang bagoong kaisipan Ng pinakasulong na uri sa lipunan Mananaig ang diwa ng taumbayan Bawat hakbang nati‟y patungong kalayaan

Magbabago ang pag-gamit ng ating makina Hindi na gagamitin sa pagsasamantala Ating yayariin atin lamang gagamitin Walang pagtutubuan ang ating lilikhain

Magbabago ang pag-gamit ng ating makina Hindi na gagamitin sa pagsasamantala Ating yayariin atin lamang gagamitin Walang pagtutubuan sa ating lilikhain

Pasya ng karamihan ay ating lilikumin Agad tutupdin ng walang alinlangan Babaguhin ng proletaryo ang buong mundo Bawat hakbang nati‟y patungong sosyalismo.

Pasya ng karamihan ay ating lilikumin Agad tutupdin ng walang alinlangan Mananaig ang diwa ng taumbayan Bawat hakbang nati‟y patungong kalayaan

KUNG PATAY NA ANG KABAYO Ako‟y litung-lito kung ano ang gagawin Sa buhay kong ito anong mararating Maliit ang sinasahod, kulang pa sa tsibog Katawan ko sa trabaho ay bugbog Sobrang tuso ng amo ko pare Barat kung magpasweldo kahit sobra ang trabaho At ang benepisyo‟y lagging atrasado Dumating man, patay na ang kabayo. Panay-panay ang overtime, wala nang time na mag-good time Patung-patong pa ang utang na babayaran Listahan sa tindahan ay walang katapusan Sana ang sahod ko‟y madagdagan Lagi akong nagsisimba at sa trabaho‟y matiyaga Wala ring kalokohang ginagawa Tulad rin ng amo ko, nagsisimba tuwing lingo Ngunit bakit siya lang ang umaasenso

77

PAALAM (bong ramilo) Paalam mahal, ako‟y lilisan Sa malayong lugar tutungo Doo‟y may digmaan, madugong labanan Sasapi ako sa hukbong bayan Paalam mahal, ako‟y lalayo Ala-ala mo ay di iiwan Halik at habilin ay kukupkupin Ang iyong pagsunod ay hihintayin At tayo‟y di luluha aking sinta Hiwalay man ay magka-sama Puso‟t diwa ay magka-isa Ligayang baya‟y lumaya Kailan pa mahal laya‟y darating Ang payapa ba‟y matagal pa? Kapwa tayo sa laya‟y sabik Kapwa tayo maghihimagsik Halina mahal tayo‟y lumisan Sa malayong lugar tutungo Doo‟y may digmaan, madugong labanan Sasapi tayo sa hukbong bayan At tayo‟y luluha aking sinta Sa lubos na ligaya sa araw ng paglaya At kung sakaling isa sa ati‟y wala na… Ligayang baya‟y lumaya

78

AAWIT AKO Nais kong awitin mga tula sa pader Taghoy at panawagan ng aking panahon Ahay, ahay, ahay Sikmurang tuyot sa tag-ulan Diwang tigang sa tag-araw Ito ang kalagayan ng sawimpalad kong bayan Nais kong awitin mga hinabing himig Nakasanlang mga buhay, sa kasunduang malupit Ahay, ahay, ahay Palasukong mga pinuno sa dayuhan nagsisilbi Bayan ko‟y inilako, sa utang ipinako KORO: Aawit ako, kasama ng aking bayan Aawit ako ng awit sa kinabukasan Sa iisang himig, ng bayan kong sinisinta Lilikhain ang bukas, maunlad at malaya. Nais kong awitin mga tula sa pader Taghoy at panawagan ng aking panahon Ahay, ahay, ahay

GARAIT Evadeg dja iyaman, Sikatedjon wara niman Tayo ga selebraran, akew dja nan-aspulan Aama tan iina, aanak tan natengan Garait tan bisita, niman I pantatavalan Garait dja tribo, ishawat tayo ni Apo Pansaksakey to kitedjo, mangidvan pangkep tayo Khamon kitedjo mengalsa, kasta met no mansadda Sadiay i mangibinsha, umidin nakasakana Tak-oy tayon umidi, senjas dja mangishuki Dja man-ekhad ni aravi, maakew tan madevi.

79

KATAWANG PAYAT Nung unang panahon manok at kanin kumbinasyon sa pagkain Nung unang panahon manok at kanin kumbinasyon sa pagkain Katawa‟y sapat hindi payat Katawa‟y sapat hindi payat Dumaan ang taon galunggong at kanin okey na rin basta‟t may makain Dumaan ang taon galunggong at kanin pwede na rin basta‟t may makain Katawang sapat, pumapayat Katawang sapat, pumapayat Lumaon nang lumaon, bulanglang at kanin okey na rin basta‟t may makain Lumaon nang lumaon, bulanglang at kanin pwede na rin basta‟t may makain Katawa‟y payat hindi sapat Katawa‟y payat hindi sapat… Hindi nagtagal „sang kurot na asin pang-ulam sa kanin Hindi nagtagal „sang kurot na asin pang-ulam sa kanin Katawa‟y buto‟t balat Katawa‟y butot balat… At ngayon…wala nang asin…. wala na ring kanin…. At ngayon…wala nang asin…. wala na ring kanin…. Mga mata ay luwa, tyan ay maga, mga pisngi‟y humpak Mga mata ay luwa, tyan ay maga, mga pisngi‟y humpak… Kawawang Pinoy sa taas ng bilihin wala nang makain Kawawang Pinoy sa taas ng bilihin wala nang makain Sa hirap ng buhay tatagal pa kaya itong katawang payat? Sa hirap ng buhay tatagal pa kaya itong katawang payat? Payat!

80

LAWA NG LAGUNA Sa lawa ng Laguna, lawa ng Laguna maraming mangingisda Sa likas na biyaya ng lawa, di sila malayang makapamangka Tulos na kawayan tugod na anahaw bakod na ballot sa lambat May katiwalang de-baril ang tanod ng palaisdaan Pumapatay ayon sa kautusan ng among negosyanteng Walang iniisip kundi ang magpayaman Sagasaan ang karapatan ng mga maliliit Sa lawa ng Laguna sa paligid-ligid Ngayon ay naglalayag Sasakyang dagat ng hapon, may pabrika sa laot Ng delatang makarel sa sardines Isadang hinuli sa „ting dagat ng dayong mga magdaragat Kapitalistang magnanakaw na sakang Sinusuyod hanggang sa masaid ang angking yaman ng ating karagatan. Kung kayat noo‟y nagpamalas ng pagtutol Ang mga batilyo‟t magdaragat na pawang umaasa Sa kabuhayang alay ng dagat Sa lawa ng laguna, ngayo‟y nagka-isa ang mga mangingisda Araw gabi nakamasid, may poot sa dibdib hanggang di na muli madadaig Sa halip ay wawakasan, ang sabwatan ng mga dayuhan at ng uring Nagsasamantala sa lipunan Ang pangyayaring ito, sa lawa ng laguna, sa dagat ng navotas ay dapat nating pakatandaan Bilang kasaysayan ng pagtutuos sa pagtataguyod ng karapat-dapat Na makataong karapatan!

81

MARTSA NG PAGKAKAISA Am Isulong natin ang pagkakaisa Dm Am Ng uring manggagawa at magsasaka Dm Am Ang ating sandigan sa pakikibaka F E Tungo sa pambansang demokrasya Am Silang nagtataglay ng tunay na lakas Dm Am Na dudurog sa imperyalismo Dm Am Burukrata kapitalismo, pyudalismo F E Ang mga salot na pumapatay Dm Mula sa bundok at nayon Am Parang alon tayong susulong Dm Kukubkubin at palalayain Am E Natin ang kalunsuran G C E Am At ating itatatag ang isang lipunang malaya Dm G C Am Na may sosyalistang perspektiba Dm G C Hanggang mapawi ang pagsasamantala

82

TAMBANG Sangsaglit na lamang ang hinihintay Dumapa nang dahan-dahan sa gilid ng daan Nariyan na, nariyan na ang kaaway Papalapit, papalapit sa „ting hanay Pandama‟y talasan, sandata‟y ikasa Huwag lilikha ng ingay, kumubli at maghanda Nariyan na, nariyan na ang kaaway Papalapit, papalapit sa „ting hanay REF:

Mga pasistang pahirap sa masa Nariyan na, nariyan na.

KORO:

Ang gatilyo‟y kalabitin, isa-isang asintahin Ang bala ay huwag sayangin, armas nila‟y samsamin

Dinggin mo ang atas, sundin bawat kumpas Abe Baking Kaloy, sugod buong lakas Nariyan na, nariyan na ang kaaway Papalapit, papalapit sa „ting hanay (Ulitin ang REF at KORO) Pagputok sabay-sabay, huwag maglulubay Hanggang mga kaaway, magtaasan ng kamay Isang tagumpay sa Bagong Hukbong Bayan Isang tagumpay ng ating Digmang Bayan Isang tagumpay, isang tagumpay! HALINA Si Lina ay isang magandang dalaga, panggabi sa isang pabrika ng tela Sumapi sa unyon sumama sa welga, biglang nagka-gulo nawala si Lina Nang huling makita‟y hubad at patay na Halina, halina damitan ang bangkay At sa ating puso‟y hayaang humimlay si Lina Isang magsasaka si Pedro Pilapil, walang kaulayaw kundi ang bukirin Ngunit isang araw may biglang dumating, ang saka ni Pedro‟y kanilang inagkin Tumutol si Pedro at siya‟y binaril Halina, halina, at sa ating puso‟y hayaang maghasik ng punla si Pedro Pilapil Sila Aling Maria‟y doon nakatira sa tabi ng isang bundok ng basura Ngunit isang araw, binuldoser sila sapagkat darating ang mga turista Nawalan ng bahay ang isang pamilya Halina, halina at sa ating puso‟y ipagtayo ng tahanan sina Aling Maria Halina, halina…. 83

ANG IBON Sa sanga ng isang puno ay may nadakip Isang munting ibong pagkarikit-rikit At siya‟y ikinulong sa isang maliit na silid Lahat ng kanyang kalayaa‟y pilit na inalis Di nakapagtataka kung bakit siya‟y malungkot Sa araw at gabi‟y piyok nang piyok Ang bigay na pagkain di yata malunok Nais niya ay lumipad doon sa tugatog Kayat ang ibo‟y nagpasya, loob niya‟y inihanda Siya ay nanlaban hanggang makawala At sa kanyang paglipad siya‟y tuwang tuwa At kanyang ipinagbunyi ang kanyang paglaya At magmula roon ang ibon ay lumisan Ang kanyang tinungo‟y bundok at kaparangan At siya‟y sinalubong ng mga awitan Ngayo‟y siya ay kabilan na sa mga ibong lumalaban Sa munting ibong yaon dapat mahinuha Na kailangan ang laya upang lumigaya Ngunit tulad ng ibong nakapagpasya Kung hangad mong lumaya kailangang lumaban ka At magmula roon ang ako ay lumisan Ang aking tinungo‟y bundok at kaparangan At ako‟y sinalubong ng mga awitan Ngayo‟y ako‟y kabilan na sa bayang lumalaban.

84

HUKAY (salatin) rd

3 Fret Am

Aba‟t gusto mo pang ako ay malugod F

Gayong sugat ko sa tuhod ay inuuod Dm

Itong hukay kung saan ako‟y nakaluhod E

Am

Bukas makalawa‟y isa nang puntod.

Itong hukay na pilit kong pababawin F

Aba‟y bakit ba patuloy ang paglalim Dm

Timbon sa labas na papalahin E

Am

Mistulang bundok mahirap nang tibagin KORO: Em

F

E

Mabuti ng mabuti kung mayron pang mahuhukay E

Pasama ng pasama ang lagay nitong pamumuhay F

E

Dapat makaahon dito sa balon ng kahirapan F

E

Hindi ko huhukayin sariling libingan Am

Sa pagkaluhod ako ay babangon F

i-unat ang tuhod pala ay itatapon Dm

Di papayag na ako‟y matabunan E

Am

Sa hukay na walang patutunguhan (Ulitin ang koro at huling istanza)

85

ISANG SIGLO (pagsasalin mula sa “100 years” ng diskartenamin) Isang siglo matapos nilagdaan Ang tratado na mapanlinlang Ano nga kaya ang kahihinatnan Kung malayang ganap ang bayan May lumbay pa kaya, pangamba‟t kawalan Ng katarungan sa lipunan O sagana kaya ang bawat tahanan Mabuhay sa kapayapaan?

KORO:

Huwag nang manahimik Huwag na ring magkubli sa dilim Bukas ay panghawakan Itanghal ang sinilangang bayan Kalayaan ng ating bayan Ipaglalaban…..

Isang siglo na nang bigyan ng daan Pagsasamantala ng dayuhan Sa Amerika‟y nakipagsapalaran Dalawang milyong kababayan Nagsusumikap umahon sa hirap Baya‟y baon pa rin sa utang Dalawang milyong silang magsisilbing punglo Sa puso ng ating kalaban. Pagsasalin ni Myke Sotero

86

BUMANGON KORDILYERA Bumangon Kordilyera, inta-u men kaykaysa Pilipino‟y minorya, mangipalit sin luta Achi ta-u palufusan, nan project nan fafaknang Dam logging ya pagminasan, lumawingan nan kaaduan No nangaton achar nu, ilafan nan lapis nu San lintog nan gobyerno, manglayus sana‟y tribu Igorot ay sipsip, agay nu‟y nangitiktik Natured ay mangipalit, Ta chi ta-u malipit Igorot ay surchacho, takderan nan dasig nu Ta‟chi mafalin aso imperialist amerikano Ken chita-u ay umili, agay si pangaasi Sigurado‟s balligi, gobyerno matmatuli Pilipino‟y minorya, afus chi solusyon na Nan lusan ay problema, ilafan nan wayawaya Kordilyera ilafan ta, nan pagta nan naay luta Ta siya nan awachan na, pudno ay demokrasya

AUTONOMY ELALAY 1.

Umili kabanbantayan…ay ay alelay-ay ay Intay amin suportaran…salidummay Elalay a-ay salidummay

2.

Mangipagna‟t otonomiya… Para iti Kordilyera…

3.

Intay ngarud agkaykaysa… Iti pudno nga otonomiya…

4.

Mangsolbar ti problema… Nabayag a namnama…

87

BUMANGON TA’Y AMIN Mangmangged ken mannalon, umili nga urban poor Aglaklako ken mamaestro, propesyonal kas abugado Papadi ken mamadre, agtutubo estudyante Umili ti syudad, nailian a minoridad Ti ngarud panagkaykaysa, isu‟t mangted iti pigsa Tapno intay mabaliwan, sistema ti kagimongan Umili ti Kordilyera nabayag lumablaban da Tapno inda salakniban, daga a tinawidan Inggana pay itatta, panaglaban pumigpigsa Tignay ket lumawlawa, tapno magun-od wayawaya Karbengan pampulitika, panagdur-as ekonomiya Panagbigbig ti kultura, pudno nga otonomiya Umili ti Kordilyera bantayan repormista Isina tayo isuda, umili ul-ulawen da Ti ngarud panagkaykaysa, isu‟t mangted iti pigsa Tapno intay mabaliwan, sistema ti kagimongan Dong dong-ay sidong ilay, insinalidumma-ay… USTO A DALAN Kadua aguray ka man, saan tayo a paspasan Ta napeggad ti dalan, amangan no adda mailaw-an Agtinnulong aginnawat dalan pasalog, pasang-at Narangkis ken nasamek, nagalis ken namatek Kadua masapul aginnuray, tapno awan ti mawayway No adda marigatan, masapul alalayan Karayan a ballasiwen, napigsa ken adalem Masapul nga annadan, batbato a baddekan No adda nakaserra, a kayo iti dalan ta Kasapulan sirukan ta, tapno dumanon a masapa Il-ili intay sublian, masa intay palawagan Pananglinteg a tignayan, tulbek ti masakbayan Dakkel a pagadalan, nabaknang a kapadasan Tapno intay masurotan, iti husto a dalan 88

ILI MI’D KAIGOROTAN Ili mi‟d Kaigorotan, Benguet Bontoc ken Ifugao Kalinga Abra Apayao, narpuan chi kaapuan ay ay. Salidummay dong dong-ay, salidummay insinalidumma-ay Ili mi ay kafaknangan, pagpag ya pagminasan Paypayew ya pag-umaan, narpuan chi kataguan, ay ay Chicha sa kinamkaman, nan gobyerno ya fafaknang Kanan cha ay public land, tawid mi ay maiaw-awan, ay ay Ad Benguet nan nailukian, dam, logging ya pagminasan Pupubli nan kakaasi, naipak-ak cha sin ili, ay ay Ifugao nan ili mi, mabaybay-an nan umili Proyekto para tatagu, inbulsan pulitiko, ay ay Ad Bontoc nan ili mi, nangina nan fuwis mi Kanan cha ay menluki, dam ay manglotot sin ili, ay ay Iib-a mi‟d Kalinga, ilafan cha nan tawid cha Adi cha ipalufus, nan ili cha ay malayos, ay ay San ili mi‟d Apayao, babaknang nan umagaw Bomba bala inusar da, palalo nan abuso da, ay ay Iib-a mi ad Abra, Cellophil pinaginek da Adi cha ipalufus, ka-ew cha ay maifus, ay ay Ili mi‟d Kaigorotan, masapul ay mailafan Men-us usa ta mafantayan, ili tako‟d kaigorotan, ay ay

89

DANUM Kaslaak koma kenka, o danum a napigsa Ta agayusak agpababa, inggana wayawaya…uwuuuawy! Kitaem kadi kadua, ti danum idiay bantay Nagayus nagpababa, inggana idiay baybay… uwuuuawy! Uray anya ti ikastan, uray man nu lappedam Mabirukan na latta, dalan ti wayawaya… uwuuuawy! Uray man nu mabulanan, uray man nu matawenan Isu latta ti madanuman, baybay a kalawaan… uwuuuawy! Ti kaiyarigan na, ti danum a napigsa Dangadang ti umili, sigurado agballigi… uwuuuawy! Maidadanes nga umili, bumangbangon lumablaban Isuda ti sadiri, panagbaliw ti kagimongan… uwuuuawy! Uray anya man ti rigat, mabayag man ti gubat Isu latta ti madanuman, nawaya a masakbayan… uwuuuawy! KULTURA TI WAYAWAYA Mangmangged ti kultura, agurnos, agkaykaysa…salidummay, salidummay ay ay Entayo ibandera kultura ti wayawaya… salidummay, salidummay ay ay Kultura a nabaknang, kultura a lumablaban… salidummay, salidummay ay ay Surwe-e, tet-ewa, amos a-e, surwe-e no Paaduen ti kankanta, daniw komiks salsala… salidummay, salidummay ay ay Daddad-at ken pabuya, Istorya a pangmasa… salidummay, salidummay ay ay Entayo agpabuya, paypayew kalkalsada… salidummay, salidummay ay ay Surwe-e, tet-ewa, amos a-e, surwe-e no Minas ken kabakiran, teyatro pay ti babaknang… salidummay, salidummay ay ay Bannog puyat ken bisin, tudo pudot ken lammin… salidummay, salidummay ay ay Uray kasta karigat na, ganaganasen tay latta… salidummay, salidummay ay ay Surwe-e, tet-ewa, amos a-e, surwe-e no Kultura a nabaknang, kultura a lumablaban… salidummay, salidummay ay ay Kultura adda ti namnama, kultura ti wayawaya…salidummay, salidummay ay ay Surwe-e, tet-ewa, amos a-e, surwe-e no Surwe-e, tet-ewa, amos a-e, surwe-e no 90

UWAWI Uwawi, uwa-uwawi…uwa-uwawi… Charan inam, charan amam sika nan tiponan na-a…uwa-uwawi Anosam pay opong ko-o, awan pay ni nanang mo-o Ada isuna‟ti adayo-o, napatag a trabaho-o…uwa-uwawi Ama ti adda kenka-a, denggem ti istorya na-a Ili a naiyanakam-a, Liglig iti nagan na-a…uwa-uwawi Nabalor a gangsa-a, maipatawid kenka-a Ling-et ti nagapuan na-a, ling-et ti naun-una-a Uwawi, uwa-uwawi…uwa-uwawi… Charan inam, charan amam sika nan tiponan na-a…uwa-uwawi Tinali ken gusi-I, dagitoy ti nabati-i Nausar ko ti dadduma-a, para ti iskwela-a…uwa-uwawi Mandiyat, bumangon ka-a, adda bilin ko kenka-a Bantayan salakniban-a, daga a nataguan-a Uwawi, uwa-uwawi…uwa-uwawi… Charan inam, charan amam sika nan tiponan na-a…uwa-uwawi Uwawi

BOMBA Adda ti tora-tora, agtintinag ti bomba Ayan na ti annak ko, paspas tumaray kayo, ay ay Paglammangen ti tao, ay pagturungan tayo Ay apo isardeng yo, awan met ti basol ko, ay ay Agbirok iti abot, mapan ka nga agsuksok Paspas aglisi kayo, agpakleb iti bato, ay ay Saan nga maib-ibos, bomba mailublubos Ti baryo natamaan, saan da a maasian, ay ay Ay ay pangaasi yo, ayan na‟t puspuso yo Kapadam met a tao, iti bombombaen yo, ay ay pangaasi yo, ay ay Adda ti tora-tora, agtintinag ti bomba Ayan na ti annak ko, paspas tumaray kayo, ay ay Paspas tumaray kayo, ay ay!

91

KAFAGWAY Bayosa, Bayosa kadangyan a kunada Daga balitok baka, baknang awan patingga Mateo, Mateo namuno a baro Naanos kinatao, nasam-it nga agsao Kafagway, Kafagway, Ibaloi nagbalay Nasirip da ngata, gasat ti daga, Kafagway, ay ay Limmabas ti bulan nadamag ti kailian Baro ken balasang, kasar maisaganaan Sangagasut a baka, nag-ayos iti dara Sangaribo bisita, nagtayaw ken nag-gangsa O-wey, o-wey pukaw iti umili Solibao ket nag-uni ti aldaw ken rabii Kafagway, Kafagway, Ibaloi nagbalay Nasirip da kadi, masakbayan ti ili, Kafagway, ay ay Ni Sioco ti nauna, Donato Castro Sepa Jose Elen, Sabina, buridek da ni Kinja Mateo, Bayosa, ginasat a pamilya Agyaman ken Kabunian, bendisyon na kenyada O-wey, o-wey pukaw iti umili Solibao ket nag-uni ti aldaw ken rabii Kafagway, Kafagway, Ibaloi nagbalay Nasirip da kadi, mapasamak ti ili, Kafagway, ay ay Bayosa, Bayosa, kadangyan a kunada Ngem nakalyo ti ima na, ti trabaho ti daga Mateo, Mateo, saan a makabasa Ti inda impapirma, papeles ti daga… Pag-inanaan a kampo dagiti puraw nga a-apo Pagpasyaran pagay-ayaman ti turista a babaknang Kas ano met ngay ti tao, iti syudad iti Baguio Di pay ti mabati kadatayo, basura ti turismo Kafagway, Kafagway, Ibaloi nagbalay Nasirip da kadi, gasat ti ili, Kafagway, ay ay Kafagway, Kafagway, Ibaloi nagbalay Nasirip da kadi, mapasamak ti ili, Kafagway, ay ay

92

SIGE!!! Ako‟y nagkakamot ng talampakan Gusto ko nang layasan ang eskwelahan Wala naman akong natututunan Lagi nalang ako pinag-iinitan Lalong lumalabo ang kinabukasan Laging bumabagsak sa mga eksam Ako‟y pinagbabasa nila ng libro Ngunit di matanggap ng aking ulo Si Wahington daw ay matapang na tao Aba‟y andyan naman si Bonifacio Mabuti pang ako‟y mag-aral magluto Busog ako‟t wala pang sakit ng ulo Sige…durugin nyo ako Sige…wasakin nyo ako Sige…durugin nyo ako Sige…wasakin nyo ako May araw din ang mga kontrabidang tao Tiyak na maglalaho sa mundong ito Tawag ng titser ko sa akin ay bobo Dahil sa eksam lagging bagsak ako Di lang nya alam sa iba ako‟y uno Ayaw maniwala sya pala ang bobo Biruin nyo sa klase kung siya ay magturo Nakakatulog lahat ng kaeskuwela ko

Tawag ng gobyerno sa akin gago Dahil sa bawat rali ay andun ako Ahenteng humahabol sa‟kin na bobo Sila talaga ang tunay na gago Mga walang silbi sa lipunang ito Garapata ng tuta ng imperyalismo

93 BANBANTAY KORDILYERA Ay naganas idi ugma, banbantay Kordilyera Napuskol iti kayo pagay-ayaman ti alingo Ubbog, waig, karayan nadalos pag-inuman Ay mayat pagdigusan, nalawa paglamesan Ti manages nga angin, nabanglo ken nalammin Nawaya iti bilit tumayab iti langit Kinabaknang iti daga, tawid ta‟y ti amma Natibbker da a binantayan, isu‟t puon ti pagbiagan Ay entayo kakailian, bantayan ken aywanan Tinawid a kinabaknang para iti masakbayan Nalawag kadi kabsat datayo ti mangsublat Mangituloy, mangisilpo ti sumaruno a tiempo Dong dong ay sidong ilay……

PAARALAN Ang paaralan ngayon ay aking napapansin Itong edukasyon pangatlo lang sa layunin Ang una‟y pera, pangalawa ay pera rin Mga walang pera hindi nila pinapansin Mga anak mayaman pinag-enrol sa eskwela Hindi pumapasok bulakbolero lang pala At ang mga anak nitong mahihirap Ay gusting mag-aral ngunit walang ibabayad KORO:

Ang sistema ng edukasyon kailan magbabago Kailan ka lalaya sa (dikta ng negosyo/ kolonyal na isip mo) Kailan ka aasenso kailan matututo Bumabagal ang pag-unlad sa maling sistema mo

Meron sana akong itatanong sa‟king guro Ngunit baka ang inggles ko‟y magkaliko-liko Dila ko‟y na-umid ako‟y napayuko Kaya‟t sa klase ay lagi nalang walang kibo (KORO) Itong mga magulang ko‟y nahihirapan na Marami nang utang dahil sa‟king matrikula Nagpapakasakit, nagpapakahirap Tinitiis lahat mapag-tapos lang ang anak (KORO)

94 ADDA KAMI E iya.. Amin tayo a nagapu, ti kabanbantayan iti Amianan Amin tayo Pilipino, agkaykaysa a pagilian E iya…iye iya, iye iya E iya…iye iya, iye iya Saan tayo nga ibbatan, ugali nga insuro ti kaapuan Ayaten, makigayyem, marikrikna ti amin a kakailian

E iya…iye iya, iye iya E iya…iye iya, iye iya Babbaket, babbalasang, adu ti maibingay iti tignayan Papigsaen iti nakem, Agay-ayab ti panawen

E iya…iye iya, iye iya E iya…iye iya, iye iya Umili agtigtignay, saan laeng nga babbaros ken lallakay Adda kami nga babbai, saan a nawayway no di sumabsabay

E iya…iye iya, iye iya E iya…iye iya, iye iya

ENTABAW Entabaw, entabaw si baey mi, baey mi Ubi pay, ubi pay nan kanen mi, kanen mi Innas balala, o innas, gi innas Balasibasem gi innas o innas Inilak, inilak pay si amam, si amam Insawad, insawad na san gaman, san gaman Innas balala, o innas, gi innas Balasibasem gi innas o innas Baken sa, baken sas menpambalam, pambalam Membuweg, membuweg tay sumaa, sumaa Innas balala, o innas, gi innas Balasibasem gi innas o innas

95 GUSI BAYANG MAHIWAGA Inted ni ina Daytoy a gusi Ditoy ko inadal Agaramid ti basi Tiempo iti ragsak Tiempo ti kasaar Panagsasabat Rumwar, mausar Ti inbaga na No agpamilya ka Ipasamon to Kenni annak mo Tawid naiyawat Namin sangapulo Sika ti mangsublat Sika‟t sumaruno Ina salamat Agyamannak Pakakitaan Ramut a nagapuan

Bayang mahiwaga Sa malayong silangan Alab ng puso sa dibdib mo‟y apoy Lupang sinira bayan ng magigiting Sa manlulupig hindi pagagapi Sa nayon at lungsod Nagkaisa ang mga mamamayan May tilamsik ang dugo at awit Sa paglayang inaasam Ang pula ng watawat niya‟y tagumpay Na magniningning Ang karit at kamao niya hinding-hindi pasisiil Laya ay langit, kalwalhatia‟t pagsinta Lupa ay buhay sa piling mo Aming ligayang makita ang baya‟y di gapi Ang mamatay ng dahil sa‟yo Aming tungkuling ipagtanggol ang bayan na api Ang pumatay nang dahil sa‟yo. Ang pumatay nang dahil sa‟yo/.

96 NAN LAYAD NENSIKHAFAN Nan layad nenlikhatan, tet-ewa‟y sikha Layad ay nenlikhatan, nar-os cha am-in Seg-ang yangkay nanwad-ay, sika et achi mampay Yangag kasin ta angnen, nar-os cha am-in San enta nenfowekan, adim ngem semken San enta nenpachangan, nar-os cha am-in Sik-a et achi mampay, wedwed cha sinsinmek na Sampay taynan si ama, nar-os cha am-in Tak-en mo nimowasan, sumeg-ang kan man Ta kasin tay lebnayen, san layad ta‟y chua San layad ta‟y chad-ama, wedwedcha fangonen ta Ta‟t mampay men-afong ta, omafong ta‟y chua Layad ta, Chad-ama Ento pay kasin chachi, nar-os cha am-in

GATAN KORO

Ela ela ela elalay, ela ela ela elalay Ela ela ela, ela ela elalay diway, insinalidumma-ay

Gatan, gatan, nagapu ti amianan Ada-adayo iman, pinagna na a dalan Gatan, gatan, nagapu ti amianan Umay ditoy nga ag-anop, nakabirok ti balitok, hey! (KORO) Balitok ti nagan na, akinbagi ti daga Masapul pay agpakada, kenni balitok umuna Ala ka ta, gatan, saan mo a lipatan Ti bilin ni Balitok, no mapan ka ag-usok, hey! (KORO) Awan koma ag-im-imot, kinabaknang ni Balitok Inted na ti sapasap, adi bukodan ti mayat Ela ela elalalay, irespetom ti bantay No mayat wenno madi, agsubli nga agsubli, hey! (KORO)

97 SALUDSOD NI ADING Manong inta kitaen man, kinapintas ti kabakiran Nga-is-istoryaen ti kaapuan Ay adding, ibagak kenka, nagadu‟t nagbaliwan na Ti aglawlaw idi ken ittata Ayan dagiti tuwato, aglagto-lagto idiay ngato A mangan lamok ken dadduma nga insekto? Awan dagiti tuwato, kagurgura da ti law-ang tayo Naurmong tu rugit idiay ngato Manong inta agdigos, karayan nga agay-ayos Kayat ko nga agtiliw iti bayyek Karayan maaw-awan, makagaddil a pagdigosan Natay payen dagiti ikan Kayat ko nga uminom, ubbog diay puon ti kaykayo Nalammin, naimas ken makaay-ayo Awanen ti ubbog tayo, ti bantay ket makalkalbo Gapu ti agum nga agtrostroso Kayat ko a masirip agtaytayab a bilbilit Agkanta da ti twit twit twit Awanen dagiti billit, timmayab da nga agsangsangit Balay da pinukan dagiti pangit Kayat ko a kumalay-at, sangsanga ti kaykayo Tapno matan-awak ti alingo Pinukan da ti kaykayo, impan da idiay adayo Para iti dadakkel a negosyo Landingitek, adding ko, saan a matungpal ti kayat mo Nadadaelen ti aglawlaw tayo Saludsod mi ket sungbatan, anya ngata‟t masakbayan Ti sumarsaruno a kaputotan. Dong dong-ay sidong ilay insinalidumma-ay Dong dong-ay sidong ilay….

98 PAGAY Masapa nga umaway, diay dalan agmurmuray Kasa‟t biag iti aw-away, naruay ngem makaupay, salidummay ay diway Saan a bareng-bareng, panagtalon a rumbeng Ut-ut ti iyareng-eng, siket bukot ken tumeng, salidummay ay diway Dumteng ti panagapit, ti nakem ko ket nasakit Irik mangted ti namnama, gatangen da ti nalaka, salidummay ay diway Mannalon agsinnaay, pannakalugi simmangbay Bannog awan ti serbi na, anya ngata ti gapu na, salidummay ay diway Intayo ngarud usigen, dagiti mangirurumen Dasig ti apo‟t daga, agraman ab-abuyot da, salidummay ay diway Datayo a mannalon, intayo agtitipon Petpetan tay ti kumpay, wayawayaan ti aw-away, salidummay ay diway

GLOBALISASYON Simple a kasapulan, balbalay a pagyanan Trabaho pagbirukan, nasustansya a makan, ay sya mampay! Agab-abel, aglaklako, agbotbote, agsaksakdo Babbai ti pordia umad-adu ti bilang da, ay tet-ewa sa! Globalisasyon, liberalisasyon, pribatisasyon deregulasyon Ken dadduma pay a syon, mangpakaro ti sitwasyon, yes that is true! Babbai nga anak ling-et, kaaduan mala-mangmangged Atrasado nga ekonomya, tengngel ti imperyalista, agpayso itan! Narigat a trabaho, nababa met ti sweldo Imbes maaddaan ti panggedan, adu maikkat pagtrabahuan, ay tottowa! Mairurumen a babbai, buklen tayo ti sadiri Isu ti mangipursigi, wayawaya ti umili, o tat-iwa sa. Dong, dong-ay sidong ilay, insinalidumma-ay Dong dong-ay sidong ilay, insinalidumma-ay, ay sya mampay!

99 KANTA TI INA Agrugi ti agsapa Awan pulos inana Tuloy-tuloy inggana Ti init ket bumaba Ti aldaw ko napunno Nadumaduma trabaho Agbirok sida agluto Agsakdo ken agbayo Agsagana ti balon Mapan ak iti talon Ituloy ti bunubon Isimpa irigasyon Tiempo panagkakape Kuwarta ti biruken mi Para mantika inti Asin, sabon ken piliti Annak dumakdakkelen Masapul panunuten Pag-alaan kuwarta manen Pang-eskwela palpasen Uray anya ikasta Agkura-kurang latta Daytoy ti gasat ngata Kastoy kadi ing-inggana Dong dong-ay sidong ilay Insinalidumma-ay Dong dong-ay sidong ilay Insinalidumma-ay

100 MANGGAGAWA (jose corazon de jesus) Bawat palo ng martilyo sa bakal mong pinapanday Alipatong nagtilamsik, alitaptap sa karimlan Mga apoy ng pawis mo sa bakal ay kumikinang Tandang ikaw ang may gawa nitong buong santinakpan Nang sibakin mo ang bato ay natayo ang katedral Nang pukpukin mo ang tanso ay umugong ang batingaw Nang lutuin mo ang pilak, ang salapi ay lumitaw Si puhunan ay gawa mo kaya ngayo‟y nagyayabang Kung may ilaw na kumislap, ay ilaw ng iyong tadyang Kung may gusaling naangat, tandang ikaw ang pumas an Mula sa duyan ng bata ang kamay mo ang gumalaw Hanggang hukay ay gawa mo, ang krus na nakalagay Kaya ikaw ay marapat dakilain at itanghal Pagkat ikaw ang yumari nitong buong kabihasnan Bawat patak ng pawis mo‟y yumayari ka ng dangal Dinadala mo ang lahi sa luklukan ng tagumpay Mabuhay ka ng buhay na walang wakas, walang hanggan At hihinto sa pag-ikot ang mundo, pag namatay

PANAHON NA Manggagawa, kayong lumilikha ng yaman ng bansa Kayong malaon nang iginupo ng dahas Magkaisa‟t labanan ang pang-aapi Kahit na libong buhay man ang kapalit Walang kailangan kung ang magiging kapalit Ay ang kalayaang minimithi Manggagawa, kayong lumilikha ng yaman ng bansa Kayong malaon nang iginupo ng dahas Magkaisa‟t labanan ang pang-aapi Kahit na libong buhay man ang kapalit Walang kailangan kung ang magiging kapalit Ay ang kalayaang matagal nang minimithi KORO:

Panahon na, panahon na mga kasama Ipakita ang lakas ng ating pagkaka-isa Panahon na, panahon na mga kasama Nang makamtan ng bayan ang tunay na kalayaan (Ulitin ang KORO) Kalayaan….Kalayaan…Kalayaan!

101 O MUTYANG INANG BAYAN O mutyang inang bayan, luha mo ay pahiran Kaming iyong mga anak, tuloy sa paglaban Tahan na aming mutya, di dapat na malumbay Ang kanyang pagkamatay, dahil sa‟yo inay Masdan mo ang iyong paligid, tumigil na ang pananangis Ang pighati naming lahat, tapang ang pumalit Tulad ng aming kapatid na nagbuwis na ng buhay Ang buhay naming lahat, sa‟yo inay alay Sa amin man ay may muling mabuwal May hahalili pang mga kawal Di nila mauubos kaming mamamayan Masadan mo inang bayan Pulang araw sa silangan Ya‟y tanda ng pag-asa ng kalayaan

BATINGAW Tawag ng batingaw, hayo na‟t ipaalam Sa mundo ay isigaw karapatang pantao ay igalang Ano mang dahilan, antas kulay o isipan Tao ay pahalagahan, (karapatan likas panindigan / karapatang pantao ipaglaban) Ang karapatang pantao ay igalang Di lamang sa diwa, kundi sa puso man Siya ang sandigan, ng katarungan Kapayapaan at kalayaan Tayo ang lilikha Bayan na pinagpala Bayang may kalinga Kinabukasan alay sa mga bata (Ulitin ang una at ikalawang stanza)

102

AWIT NG PAGBABALIKWAS G

C

Em

Luha‟y pawiin na Inang Pilipinas A7

D-D7

Pagkat sa bukirin ngayo‟y namamalas B7

Em

Mamamayang pilit iginupo ng dahas A7

D7

Pawang nakatindig at may hawak na armas G

C

Ang mga pasakit pilit na kinakalas A7

G

D

G D7

Mapagsamantala‟y aalisan ng lakas G C Em Dugong magsasakang dati‟y idinilig A7

D7

Sa „yong larangan daloy pa ay dinig B7

Em

Sa panahong ito‟y nagsisilbing bisig A7

Ng mga manggagawang siya ngayong D-D7

may tinig G

C

Sa bagong kilusan sa buong daigdig A7

G

D7

G G7

Na siyang magpapatid ng kadena sa bisig KORO: C

D

G

Masdan mo ang parang sa‟yong paligid Em

Am

D7

G G7

Lahat ay nariyan, anak mo ang papatid C

D7

G

Sa kawing ng imperyalistang ganid Em

Am

A7

Hanggang ang demokrasya‟y maitayo D D7

nang tuwid G

C

Em

Huwag ka nang malumbay inang Pilipinas A7

D

D7

Kahit na may ilang anak kang malagas B7

Em

Moog nating bakal sa kubling likuran A7

D D7

Ang mga bukirin ay isang katiyakan G

C

G

Uring mapang-api ating ibabagsak Am

G

D7

G

At mailalatag ang mapulang bukas (Ulitin KORO at huling stanza)

103 PPA BWISHIT (hango sa awiting “Brown-out” ng grupong Yano)

Sa gitna ng dilim lahat tayo‟y nangangapa Nagpumilit maka-ahon ang hirap nating bansa Napatalsik si Erap, presidente na siga Si Gloria ang pumalit, ang pangulo na tuta-e…

Tumaas ang gasolina, pati na ang bilihin Ngunit ang dagdag na sahod lagi ay binibitin At isa pang perwisyo, ang sa ati‟y dumating PPA sa kuryente, dagdag na sinisingil

KORO:

Purchase Power Adjustment BwiSHIT na adjustment Wala, wala, walang asenso Wala, walang asenso Purchase Power Adjustment BwiSHIT na adjustment Bwishit, bwishit, bwishit, bwishit, BWI-SHET!!!

Ang hiling ng taumbayan, PPA ay tanggalin Ngunit ang ating gobyerno, di tayo pinapansin Iba‟t-iba ang gimik, ang kanilang hinahain Kakutsabang NAPOCOR, upang tayo‟y lokohin, e… Nation-wide na black-out, ang sagot nila sa‟tin Tinatakot ang taumbayan, at protesta‟y pahupain E galit na ang bayan, sa pangulong ulyanin PPA ay tanggalin, si Gloria‟y kuryentehin! ( Kz z z z z t ! )

(Ulitin ang KORO 2X)

104

PI-OK KORO:

Dong dong-ay sidong ilay, insinalidumma-ay Dong dong-ay sidong ilay, insinalidumma-ay

Pi-ok un in-inop ko, nadagsen a damag ko Bumangon mamintallo, bareng saan nga agpayso Ngem awan mabalin ko, natoyon di sunod tako Lumay inarakop ko, nasigab a nakom ko (KORO)

Adik pon maanawa, man-allupoy un luwa Ta‟dik payyan napuggan, kadua takon maasahan No tutuwa kan gasat, unnuom pilyon da mapugsat Mangsupsupsup si urat, kaaduan a marigrigat (KORO)

No awad pay angos ta, mangwata manpotgan na Sumpak kiningkingwa na, tumulong tignay agdama Tangadok kad di suli, ballimbing, tambi, tongali Simman di mangusisi, kan dakami un maudi (KORO)

Inbatim instrumento, puonan da sumilpo Pangkultura trabaho, mangipukpukkaw si husto Grupomon pangkultura, di day koma madismaya Ipursige ta‟y latta, nalabbaga a kultura (KORO)

SISA Sisa, inang walang kapalaran, isinilang sa sawing bayan Larawan ng hapis at kahirapan, naghihintay ng katarungan Sisa, Sisa, sagisag ng inang bayan Ngayon dinggin mo ang daing at taghuyan, Kahit saan may tangisan Ngayon masdan mo ang ating kapaligiran Hinagpis ng aping mamamayan Kailan ka pa lalaya bayan? Kailan ka pa lalaya bayan? Kailan ka pa Kailan ka pa…lalaya Bayan?

105

LOST GENERATION Dilang namimilipit, tiyan na nakausli Matang nakamulagat, labing walang ngiti KORO:

They are the lost generation, born in the 80‟s movin‟ on They‟ve got no choice, their future‟s gone Unless we stop paying what they don‟t owe (They are the lost generation, they are the lost generation)

Sa sampung kabataan, anim sa lansangan Pera na pang-iskwela, sa utang napunta (KORO) Sanggol na bagong silang, sakit ang tandayan Pera ng pagamutan, binayad sa utang (KORO) Stop paying what we don‟t owe… Stop paying what we don‟t owe…

PAGSARMINGAN Madi ti aginbulbulsek, saan gayam a matalek Ti sao ti gobyerno, ag-agin a progreso Ikari da‟t init ken bulan, amin a kapintasan Ngem no dumanon to ti tiempo, agpatingga ti sao Maibus ti kwarta, ngem saan ti daga Ti bunga ti daga, awan ti patingga na Kakailian kitaen yo, saan tayo a paloko Umanay a pagsarmingan, nakalkaldaang kapadasan Iti biag mi ket simple, pagan-ano mi ti kuryente No awan ti masilawan, a makan iti lamisaan Dakayo nga ub-ubbing, amirisen a nalaing Ti kapadasan idi, tapno awan ti babawi Ishalupirip nga umili, pagsarmingan dakami Saan yo nga ipalubos, ti ili yo ket malayos

106

BUTIL NG PALAY Bawat butil ng palay ay butil ng pawis Ng bawat aliping aping magbubukid Bawat butil ng palay ay butil ng luha Ng kay raming inang natali sa lupa

Refrain:

Bawat butil ng palay ay butil ng dugo Kalansay at bungo ng ating ninuno Butil ng pawis, ng luha at dugo Butil ng palay, butil ng ginto

Bawat butil ng palay sanggol na walang malay Hindi pa man isinisilang, nakasanla na ang buhay Bawat butil ng palay ay isang magsasaka Nakasuga sa lupa ang kanyang hininga. (Refrain)

Bawat butil ng palay ay butil ng buhay Butil ng pag-asang sumibol sa parang Bawat butil ng palay ay isang magbubukid Na nagbibigay buhay sa buong daigdig (Refrain)

107

KUNG WALANG PAG-IBIG Isang babae na peminista, isang lalakeng aktibista Silang dalawa‟y nagkakilala, nagkasundo sa pulitika Nagkagustuhan at nagpakasal, ngunit agad na nag-away Dahil sa mumunting bagay, kaya sila nag-hiwalay Ay, yayayay…hindi si Lenin, hindi si Marx, Hindi si Mao, hindi silang mabibigat Sila‟y hindi mahalaga, kung walang pag-ibig Kung walang wagas na pag-ibig, sa isa‟t isa…

May dalawang magkasintahan na gusto nang magpakasal Tumutol ang mga magulang, alam nyo ba ang dahilan Ang kanilang mga pamilya, ang relihiyo‟y magka-iba Pareho lang naman ang biblya, anong laki ng prublema Ay, yayayay…hindi simbahan, hindi iglesia Hindi birhen o born-again hindi ang Papa Sila‟y hindi mahalaga, kung walang pag-ibig Kung walang wagas na pag-ibig, sa isa‟t isa… (Pasakalye) Ay, yayayay…hindi si Lenin, hindi si Marx, Hindi si Mao Tse Tung , hindi silang lahat Sila‟y hindi mahalaga, kung walang pag-ibig Kung walang wagas na pag-ibig, Hindi simbahan, hindi iglesia Ananda Marga, Hari Krishna o si Buddha Sila‟y hindi mahalaga, kung walang pag-ibig Kung walang wagas na pag-ibig, sa isa‟t isa…

108

AWIT NG TAGUMPAY Bangon bayan, tayo‟y magwawagi, abot tanaw ang bagong araw Puso diwa ng baying dinusta, sumisigaw hustisya at paglaya Ng bayang api, walang katarungan, daang taong hawak ng dayuhan Sulong bayan tayo‟y magwawagi, ating yaman laging ipaglaban Lupa, langit, dagat, kabundukan nasa kamay ng mga dayuhang Mapang-api, ganid, mapagsamantala, kapit-bisig, hindi malulupig Sumulong ka bayan, tayo ngayo‟y lalaban Ubod lakas ang tinig, isisigaw ang “sulong!” “Tibayan ang hanay, gapiin ang kaaway! “Tibayan ang hanay, gapiin ang kaaway!” Sulong bayan, tayo‟y magwawagi. Ipaglaban ating karapatan Hilaga, timog silanga‟t kanluran, bawat sulok ng baya‟y nagkakaisang tunay Ang buong kapuluan, kapit-bisig, hindi malulupig Bangon sulong, baya‟y magwawagi, sabay-sabay, sigaw ng tagumpay Lungsod baryo, eskwela‟t pabrika, ihuhudyat sigaw ng kalayaan Ng bayang may apoy sa diwa at dibdib, kapit-bisig, hindi malulupig Sumulong ka bayan, tayo ngayo‟y lalaban Ubod lakas ang tinig, isisigaw ang “sulong!” “Sumulong ka bayan, tayo ngayo’y lalaban!”…………

109

DIASPORA (by diskartenamin)

There are times when I am one with the field There are times when the sun soothes my soul In the morning dusty winds take my pain Then in the evening an old memory fades away

CHORUS:

Your empty promise to provide But there is no way here we can‟t survive And so I spread my wings and fly…from home

Now in the darkness neons flash the music starts I dance to rhythms of a thousand lonely hearts These men between my legs, they thrust a million lies But these men between my legs, they‟re how my children survive!

CHORUS:

But if you promise to provide Food for my family and ways for us to survive Well then I‟ll spread my wings and fly… Back home.

OUTRO:

Home, home I‟m far from home Far from my home Alone, alone, when I get back home my children will be grown Home, home, home, home, home

110

BALAI Da nanang ken tatang ko, immay da ditoy Baguio Ta awan ti panggedan, iti ili a nagapuan Ti balai ti dadakkel ko, maymaysa laeng a kwarto Isu ti pagturogan, panganan ken pag-ugasan Masapa a mariing, agrubuat kami amin Mainayon ni adding, aglako ti silopin Ni nanang agbotelya, ni tatang makipordiya Tapno adda panggatang, ti inaldaw a makan Balai da nanang ken tatang, kanayon a mawarningan Panunot madanagan, demolisyon karanggasan Panunot maguluan, awan usto a pagyanan Uray pay ti panggedan, anya ngatan masakbayan Maidadanes a kakabsat, panagkaykaysa ti sungbat Masapul a mapugsat, ti ramut ti panagrigat.

BISIN Kakabsat ti Kordilyera, intayo agkaykaysa Awan koma ti sumina, prinsipyo ket maymaysa Kapitalista inagaw na, kinabaknang Kordilyera Opisyales tumabtaba, umili kimmutong da Rebbengen ti gubyerno, serbiyan ti tattao Nakarkaro ti marigrigat, asin laeng ti pamimigat Kakabsat iti probinsya, kumarkaro ti rigat da Bassit ti maapit da, apges ti tiyan ket marikna No ma-dam ti karayan, adu ti magaburan Ti payew ket maawan, pangalaan ti makan Ti bulok a sistema, isu ti pakagapuan na Intayo agkaykaysa, labanan tay itatta

111

KAPADASAN Um-umayen ti danum, napigsa a dalluyon Agturong iti talon, umay kayo a tumulong, tumulong! Paspasan nga again, datayo nga umili Tapno saan nga a mabisin, nangruna dagiti ubbing, uubbing! Warwaren pay ti balai, iyalis idiay bantay Tapno saan tay a malmes, iti danum a napegges, napegges! Paspasan kakailian, awan metten ti lugan Kapilitan a datayo, ti mangipan idiay ngato, idiay ngato! Saan kayo nga umadayo, Bagkaten ti kaldero Kamen, ules, ken badbado, paspasan nga isako, isako! Ti tanem ni apong ko, nagaburan, ti batbato Nasakit ti nakem ko, ngem awan ti mabalin ko, mabalin ko!

KALINGA, BUMANGON KA Anos na gay di makwa, ta awad tuwa maigga Danum wi malin-awa, binoryan ad Kalinga Kailian iKalinga, sumsumkon tako wi sana Ta ngan-ngani maigga, anungos di mampadda Papangat tako losan, , kinuwaday karabungan Maid pon mambanagan, petisyon on nappogan Papangat nabilinan, naila‟y kakapuyan Ummoy da pinilmaan, matoyan da kailian Adu on mailabbuwan, mambaro maugdan Sanat susuweldoen yo, matoyan da sunod yo Uray sinon gubyerno, lobbong sukilan tako No lintog on lawingan, kanda anan kailian Tawid takon nanayman, adi tako pay taynan Uray siya matoyan, nadayaw maugdan Sigab ummoy maiballo, sin sabali ay baryo Unoy innak maipuwesto, sin puon di kaykayo Kalinga, bumangon ka, Kalinga bumangon ka Abus di remedyo na, laban ay napigpigsa!

112

REKLAMO NANG REKLAMO Reklamo nang reklamo sa hirap ng buhay rito Kapwa Pilipino, ikinahihiya mo, oy! Masakit sa pandinig ko ang sinasabi mo Siguro‟y gusto mong maging Amer‟kano? Magpunta ka sa tindahan sa tapat, magpalit ka ng balat Sikmurang walang tibay, magpalit ka na ng kulay Makulit nagpupumilit, bumili ka na ng ticket Sa amerika‟y mag-picnic, huwag ka nang babalik KORO:

Reklamo nang reklamo, gustong maging Amer‟kano Reklamo nang reklamo, ang tatay mong kalbo!

Marami ngang prublema ang iyong makikita Ngunit ito‟y lalala pa king aalis ka Pagtanggap ng pagkatalo, kung ikaw ay tatakbo Kung ikaw ay susuko, puri mo‟y ilako! (KORO)

KAMUSTA NA? (yano) KORO:

Kamusta na, ayos pa ba? Ang buhay natin, kaya pa ba? E kung hindi, paano na? Ewan mo ba? Bahala na?

Napanood kita sa TV, kasama ka sa rali Kasamang mga madre pinigilan mga tanke Umiiyak ka pa sa harap ng mga sundalo Namigay ka pa ng rosas na nabili mo sa kanto (KORO) Dala-dala mo pa estatwa ni Sto. Nino, Eskapularyo‟t biblya, „sang kayutak na rosaryo At sa gitna ng EDSA, lumuhod ka‟t nagdasal pa “Our Father, hail Mary from thy bounty through Christ our Lord Amen!” (KORO) Pebrero bente-sais, nang si apo ay umalis Ngiti mo‟y hanggang tenga, sa kakatalon napunit pa‟ng pantaloon mo Pero hindi bale sabi mo, marami naman kami Kahit na amoy pawis, tuloy pa rin ang disco sa kalye (KORO) Nakita kita kahapon, may hila-hilang kariton Huminto sa may Robinson, tumanga buong maghapon Sikat ka noon sa TV kasi, kasama ka doon sa rali Pero ngayo‟y nag-iisa naglalakad sa may EDSA (KORO 2X) E kung hindi, paano na? Ewan mo ba? Bahala na? Bahala na, bahala na, bahala na…

113

GUSI 2 Inted ni ina, hmm…. Daytoy a gusi, hmm… Ditoy ko inadal, hmm… Agaramid ti basi, hmm… Ti inbaga na, hmm… Nu agpamilya ka, hmm… Ipasa mon to, hmm… Kenni anak mo, hmm… Anya ngay nabuong, hmm… Tinawid a gusi, hmm… Saan nga mapunno, hmm… Naimas a basi, hmm… Ipasa mon to, hmm… Kenni anak mo, hmm… Nayon na ipasam, hmm… Daytoy istorya, hmm… Usar na tatta, hmm… Palagip kenka, hmm… Aldaw binmaba, hmm… Dagiti buwaya, hmm…

114

KALAYAAN Kalayaan, kalayaan Kay tamis ng „yong pangalan Inaawit ng mga ibon Inuusal ng mga ilog at mga alon Binubulong ng hangin Mula sa gubat, parang at baybay-dagat Kalayaan, kalayaan Kay ganda ng „yong pangalan Inaawit ng inang bayan Hinahangad, pinapangarap at hinahanap At ang pintig ng aming mga puso Ay nagiging sigaw ng bayan Kalayaan, kalayaan… Kay tamis ng „yong pangalan Inaawit ng mga anak-bayan Minimithi, tinataguyod at tinatawag Kay tagal nang ika‟y ipinaglalaban Kalayaan, kalayaan Hindi kami titigil hanggat ika‟y di naming kapiling Kalayaan, kalayaan, kay tamis ng „yong pangalan

TUMINDIG KA Tumindig ka, bundok ay pagmasdan Bukal ng hangin ng tubig at ng araw Kayong na nagbabago ng landas ng mga ilog Kayong naghahasik ng mga alabok Tumindig ka Masdan ang „yong palad Kasama‟y hawakan upang ikaw ay umunlad Kapit bisig tayong dugo ang nag-ugnay Ngayon ang simula ng kinabukasan Iligtas mo kami sa panginoong mapang-alipin Pagkakapantay-pantay at hustisya ay pairalin Bughang tulad ng hangin ang bulaklak sa kabundukan Tulad ng apoy ang tabak ko‟y iyong linisin Mangyari nawang loob mo dito sa lupa Bigyan mo kami na tapang at lakas sa pakikibaka Bughang tulad ng hangin ang bulaklak sa kabundukan Tulad ng apoy ang tabak ko‟y iyong linisin Tumindig ka masdan ang „yong palad Kasama‟y hawakan upang ikaw ay umunlad Kapit bisig tayong dugo ang nag-ugnay Ngayon at sa oras ng ating tagumpay Siya nawa, siya nawa, siya nawa…

115

MENTEDTED NAN LULUAK Mentedted et din luluak, oras ay inda impadamag Napasamak sin kakailiak, dong dong-ay si dong ilay Indumog ko din rupak, nasakit et din riknak Pinarigat dad kakailiak, dong dong-ay si dong ilay Oras din alas kwatro, limmuswa dad soldado Impanguluan si Berrido, nangparigat si tattao Umili binugbog da, dinugsol kinulata da Agtutubo tinilew da, ay maiwed ti basol da Dad Be-ew kakaasi, pinarigat di PC Karkaro pay ngem ad Kili, dong dong-ay si dong ilay Umili bumangon ka, ta inka maila Sitwasyon pay itatta, si nadumaduma‟y dagdaga Masapul adi tako taynan. Daga ay nakaiyanakan Uray man din pakatayan, mangilaban si kalintegan Agkaykaysa tayo ngarud, isu koma ti sigud Panagtitinmulong mapairut, panangsinnakit ti igorot

SA TRIBU NG MGA KATUTUBO Sa tribu ng mga katutubo Kagitingan ay walang wakas Ang nagbuhos ng dugo para sa laya Sa katutubo‟y siyang batas Itinuro ng mga ninuno, tatag ng damdamin Makitil man ang sanlibong Ama Dulag Sa bukas ay babangon din Sa umaga‟y may pulang liwanag Kalayaa‟y magliliyab. Sa tribu ng mga katutubo Kagitingan ay walang wakes Ang magbuhos ng dugo para sa bayan Sa katutubo‟y siyang batas Itinuro ng mga ninuno, tatag ng damdamin Datnan man ng sigalot at mga unos Sa bukas ay babangon din Sa umaga‟y may pulang liwanag Kalayaa‟y magniningas.

116

AWIT SA KARELASYON

LANGIT-LANGITANG KUMUNOY

G Bm Palad natin‟y nagdaop Em Bm Nang minsang dumalaw ka C G D May hatid kang pag-asa G Bm Em Bm Init kang dumampi sa lamig at dusa C G D Ng pusong sa laya‟y ulila C D G Puso ko‟y binihag mo sinta C D G Tanggapin mo sana C G D G Tayo‟y magsama sa pakikibaka G C G Sa pagsubok na itong dumating C D Nakihati sa hilahil C G Puso ko‟y nagising C G Buhay kong ito giliw C D-DM7-D7-D Sapat ma‟y kulang pa rin G Bm Palad nati‟y nagbigkis Em Bm Sa isang pag-aalay C G D Sa kapwa at sa bayan G Bm Em Bm Damhin mo ang sampintig ng pagmamahalan C G D Ang sigaw ay kalayaan C D G Em Puso ko‟y bahagi mo sinta C D G Tanggapin mo sana C G D C-D Sa kalayaan tayo‟y magsama

Pambungad: Am Am Dm Am Pinalaya ng kandila, aandap-andap na liwanag Dm Am At agos at pagpatak ng pusong nagluluksa Dm Am Paglisan ng animong sa buwan ay napagpala Dm E7 Sa pagbalik ng lupa sa kapwa lupa Am Dm Ama ko yumao kang bisig may tanikala G Am Balikat mo‟y napipi sa maghapong paggawa Dm Pawis mo‟y di iyo, tuwa mo‟y nakasangla G G7 Am Sa panginoong umalipin, nagmamay-ari ng lupa Am Dm Am Ikaw ama ay biktima ng tuso at kawalan Dm Am Lupa mo‟y pag-aari ng angkang mayaman Dm Am Ako ay sanga pa rin ng lahi mong matapat Dm E7 Kakambal din ay tanikala nang ako‟y isinilang C Dm Ako ama ang puputol sa lahi mong naiwan G G7 C Sa lahi mong napako, hatid ko‟y kalayaan Am Dm Ako ang pupunit sa dahon ng kasaysayan E7 Am Sa langit-langitang ating kinagisnan

117

DINGGIN MO SANA

SABON

1. Dinggin mo sana, dinggin ang daing O Panginoon ng mga abang sawi O Panginoon ng katarungan

KORO:

2. Ang kasakiman at karahasan Ang naghahari, ang pag-asang nahasik Sa mga puso ay binuhawi KORO: Ang bigay ninyong yaman Sa aba ay pinagkait May hapis sa kabila ng kasaganahan Mga batang laman ng lansangan Sikmurang walang laman Habang iba‟y bingi sa kabusugan 3. Dinggin mo sana, dinggin ang habik Ng mga dukha na gutom sa pag-ibig At uhaw na uhaw sa katarungan (Ulitin 2, KORO at 1) Dinggin mo sana Dinggin ang daing…

Sa telebisyon ang babae‟y nakakahon Nakakahong parang bareta ng sabon Maging sabong panlaba o sabong pampaganda Babae ang laging bida Kapag sabong pampaganda Lagi nang nang-iinggit Dahil mapanghalina ang kutis na makinis Kapag sabong panlaba‟y masayang iginigiit Na kahit di ikula, ay puputi ang damit… (KORO) At bago magwakas itong ating patalastas Lalake ang nagpapasalamat Kutis ng kanyang nobya‟y kay sarap haplusin Labada ni Misis kay bangong amuyin… (KORO) Eto ngayon ang tanong Sa bidang laging nakakahon Wala ba siyang pangarap o ibang ambisyon Sa tinagal ng panahon dadal‟wa ang pusisyon Dakilang katulong o isang dekorasyon Sa ganitong pagkakataon Natutunaw na ang sabon Ang bidang ikinahon Lalabas ng telebisyon Upang harapin ang bagong ambisyon… Sabunin… Kusutin… Pigain… Ang sa kanya‟y nagkahon!

118

WANTED PINAY

LUKSAMPATI

KORO:

Sa pakikibaka, siya‟y pinaslang Ngayong ililibing, hwag siyang tangisan Sugat na sariwa, medalyang duguan Habilin sa atin, lalong tumapang

Wanted Pinay lalalariray…ahay (2X) Naghahanap ng trabaho Titigan ang mga diaryo Mag-ingat lang sa palalo Wag padenggoy, wag paloko! Dalaginding nang lumisan Panganay na nagpaalam Pagdaong sa baying sakang Ibinenta‟ng katawan Ikinendeng ang balakang Lumuwang ang angking yaman Tumakas na nananagwan Lumolobong balakang (KORO) Kinse anyos ang dalaga Mail-order na nag-asawa Inalila pa ng angkan Ng biyenang may kapansanan Manika siyang api‟t hubad Sa asawa‟y himod tuwad Tadyang singit ay namaga Ang suso niya‟y nagkapasa (KORO)

Patayin man nila libong kasamahan Bulkang kukulo ang poot ng bayan Ito ang sisingil sa laksang pautang Dudurog sa bawat pasistang kaaway Hindi kayo mamamatay Hindi kayo malilimot Sa puso ng sambayanan Itatayo ang bantayog Sigaw ninyo‟y maririnig Sa lahat ng dako‟t sulok Sigaw ng pagbabalikwas Makibaka huwag matakot Sigaw ng pagbabalikwas Makibaka huwag matakot Makibaka huwag matakot!

Ang titser kong ma-ambisyon Kulang ang sahod sa pusisyon Nakahanap ng solusyon Naging domestic sa London Taga-abot ng arinola Taga-linis ng kubeta Taga-hugas ng kuyukot Ng lolong nakasimangot (Dialogue) Wanted Pinay…ahay, ahay Wanted Pinay…ahay, ahay Wanted Pinay lalalariray…ahay (2X) Naghahanap ng trabaho Titigan ang mga diaryo Mag-ingat lang sa palalo Wag padenggoy, wag paloko! Wanted Pinay lalalariray…ahay (2X) Naghahanap ng trabaho Titigan ang mga diaryo Mag-ingat sa manloloko Putulin ang kanilang ulo!

119

BAHAY

UNANG ALAY

Bm A Isang araw ako‟y nadalaw sa bahay tambakan Bm A Labinlimang mag-anak ang doo‟y nagsiksikan G D Nagtitiis sa munting barong-barong na sira-sira Em Habang doon sa isang mansion F# Halos walang nakatira Bm A Isinulat ko ang nakita ng aking mga mata Bm A Ang kanilang kalagayan ginawan ko ng kanta G D Iginuhit, isinalarawan ang naramdaman Em At sinangguni ko sa mga taong F# Marami ang alam

Pambungad: Dm-F-Bb-F-Gm-Asus-A7

A G Isang bantog na senador ang unang nilapitan ko D Em At dalubhasang propesor ng malaking kolehiyo Bm Ang pinagpala sa mundo, A Ang diyaro at ang pulpito G F# Lahat sila‟y nagkasundo na ang tawag sa ganito Bm Ay bahay.

D D7 Huwag pagupo sa dusa Gm D Huwag pagapi sa hapis Gm Dm Harapin natin ang bukas A7 Dm Nang may pananalig

Maghapo‟t magdamag silang kakayod, kakahig Pagdaka‟y tutukang naka-upo lang sa sahig Sa papag na gutay-gutay ay pipiliting ihimlay Di hamak na mainam pa Ang pahingahan ng mga patay

Dm A7 Dm Unang alay, unang tuwa C F Bb Unang mithiin, unang alay Dm F Gm Asus-A7 Unang alay ay buhay sa kinabukasan

Dm A7 Dm Ang kalayaan ay nakaburol C F Bb Na may korona sa magdamag Dm F Walang tinig maging ang simoy Gm Asus-A7 Sa kanyang pagdalit ng habag

(Ulitin ang stanza 1,2,3)

Dm A7 Dm Unang alay, unang tuwa C F Bb Unang mithiin, unang alay…

Baka naman isang araw Kayo doon ay maligaw Mahipo nyo at marinig At maamoy at matanaw Hindi ako nangungutya Kayo na rin ang magpasya Sa palagay ninyo kaya ito sa mata ng Maylikha Ay bahay?

120

KUNDIMAN NG KORDILYERA I) G C G Isang gabi sa may kabundukan Em D Sa ilalim ng buwan at bituin C G C G Ang mga katutubo ay nagpulong-pulong Em D Pagkat nanganganib ang lupa nilang angkin Em G Lupang minana sa mga ninuno Em G Malayang lupa ng pangako Em D D7 Yaman ng lahing pinag-ingatan ng mga katutubo

II) Em D Em Kailan lamang pinaslang si Macliing sa salang G Paghingi ng katarungan Em D C At karapatang ipagtanggol ang lupang tahanan G Ng kanyang angkan D Em Tabak ng kalayaa‟y muling hugutin D Em Bukas may himagsikang darating

III) G C G Kaya ngayon sa bundok ng Kordilyera D Em C Sa ilog Chico, ang agos ng tubig ay kulay pula G D Em Ito‟y tanda ng pagtutol ng katutubo C G Sa nagtangkang kumamkam sa lupa D At sa kabuhayan, C Em-D-C Kabihasnan doo‟y nakapunla (Ulitin II)

121

PAUWI SA AMIN (Bong Ramilo)

TUNGGALIAN NG URI

Luray na‟ng sulat na ito

I)

Sa kakabuklat tiklop ko

Suriin ang lipunang ginagalawan

At inip na ako

Laganap na nagaganap, madugong labanan

Sa kahihintay

Sa pagitang ng kapitalista‟t manggagawa

Sa trak na pauwi sa amin

Uring magsasaka‟t panginoong maylupa

Lungkot o galit ba ang dama ko O nanghihinayang ba ako

II)

Isang taon nalang at sana‟y tapos na

Ang labanang ito‟y tunggalian ng uri

May iu-uwi nang diploma

Na dapat nating magagap lahat ng sandali

Kahapo‟y dumating ang sulat ni ama

Tumatagos ito sa anumang larangan

“Anak…” sabi niya

Sanhi ng pag-unlad ng mga lipunan

“Ika‟y umuwi na Ikinalulungkot kong wala pang padala

KORO:

„Pagkat ang ani kulang pa sa upa

May tunggalian ng uri sa pulitika

At di na natin kayang bayaran

May tunggalian ng uri sa ekonomiya

Dagdag na singil ng „skwelahan

May tunggaliang ng uri sa kultura

Ako‟y tulungang magsaka nalang”

At sa larangang military

Hay, a wakas! Dumating na

III)

Sana‟y may upuang natira

Ito ay batas na dapat natin tandaan

Maraming nainip

Likas na katangian ng ating lipunan

Sa kahihintay

Susi ng makina ng kasaysayan

Sa trak na pauwi sa amin

Na ang sosyalismo ay marating ng taumbayan (Ulitin ang KORO at III)

Na ang sosyalismo ay marating ng taumbayan!

122

LUMUHA KA AKING BAYAN

INIISIP KA (Victor Jara)

(Amado V. Hernandez)

Lumuha ka aking bayan Buong lungkot mong iluha Ang kawawang kapalaran Ng lupain mong kawawa Lumuha ka ng sambuntong Kasawiang nagtalakop Na sa iyo‟y pampahirap Sa banyaga‟y pampalusog Ang bandilang sagisag mo‟y Lukob ng dayong bandila Pati wikang minana mo‟y Busabos ng ibang wika Lumuha ka habang sila Ay palalong nagdiriwang Sa libingan ng maliit Ang malaki‟y may libangan Ang lahat mong kayamana‟y Kamal-kamal na naubos Ang lahat mong kalayaa‟y Sabay-sabay na natapos Lumuha ka kung sa puso Ay nagmaliw na ang layon Kung ang bulkan sa dibdib mo Ay hindi na umuungol Kung wala nang maglalamay Sa gabi ng pagbabangon Lumuha ka nang lumuha Ang laya mo ay nakaburol

Pagpasok sa trabaho, iniisip ka Sa lansangan ng baryo, iniisip ka Magmasid ng mga taong pilit na nagtatago Di alam kung saan patungo Refrain: Iniisip ka, mahal Iniisip ka Ikaw, kasama ng buhay at hinaharap Ng mapait na sandali At ligaya ng pakikibaka Sa simila ng kasaysayang Di batid ang katapusan Pagkatapos ng trabaho Pagkalat ng dilim Aninong sumasaklaw sa paninindigan Talakayan ng kaibigan Pagtatalo ng katwiran Gawaing magbubunga, madarama (ulitin ang Refrain)

Pag-uwi sa tahanan, naroroon ka At hinahabi natin ang ating panaginip Hmmmmmm…. Sa simula ng kasaysayan Di batid ang katapusan.

May araw ding ang luha mo‟y Masasaid, matutuyo May araw ding di na luha Sa mata mo‟y mamumugto Ang dadaloy kundi apoy At apoy na kulay dugo Samantalang ang dugo mo Ay aserong kumukulo Sisigaw ka ng buong giting Sa liyab ng libong sulo At ang lumang tanikala‟y Lalagutin mo ng punlo

123

PANDAIGDIGANG AWIT

ARAW NG MANGGAGAWA

Capo: 2nd fret Pasakalye: Am

Pasakalye: Am

E F

E

Am

Harapin araw ng pakikibaka Dm

Am

G

Em-C7

Mamamayan ng daigdigan,

Ang lakas nasa pagkakaisa

Magbangon at lumaban

Taglay natin ang isang panata

F Dm

G

Em-Am

DG

Am

Bawiin mo ang kayamanang E

Igupo ang mapagsamantala D

Am

G-G7

Kinamkam ng mga gahaman

Bukas ay isang malayang umaga

Uring api magkaisa

KORO: C

Maghimagsik at makibaka Dm

Am

Wala tayong mapapala E

Am

Sa paghihintay sa bathala

Dm

G

G7

C-C7

Tayo‟y di magagapi kailan pa man F

G

Em-Am

Maghirap man o magbuwis ng buhay C

Am

Dm

G7

Sa pakikibaka tiyak magtatagumpay

KORO

C

Dm

Ito‟y huling laban na tatapos sa ating kaapihan Am

Ito‟y huling laban na lilikha sa ating kalayaan Dm

Ang mga gahaman ay di dapat na mabuhay E

A7

Ito‟y araw ng kabayanihan

Am

Lipulin silang lahat!

A7

Dm

Ito‟y araw ng kabayanihan G

G7

C-C7

Tayo‟y di magagapi kailan pa man F

E

Am

Maghirap man o magbuwis ng buhay F G

C

Am Dm

G7

C

Sa pakikibaka tiyak magtatagumpay Am

Ang maso at ang karit Panghawakan nang mahigpit Iya‟y tanda ng pagkakaisa Nating mga anakpawis

E7 A7

Ang kalaba‟y maglaan anumang bitag Dm

G

C

Pagdusta, parusa o pamamaslang E7

Am

Itakwil nating lahat ang pahirap B7

Em

Sa ating pagkakaisa Malilikha ang umaga Isang lipunang Malaya Walang pagsasamantala (Koro)

Kaapiha‟y atin nang bigyang wakes

Ang laot ng kanayunan Sa buong daigdigan Unti-unting pumupula Patungo sa kalunsuran

Yama‟y ating likha, ano‟t busabos?

D7

Am

Pandaigdigang himagsikan Ito‟y huling pakikipaglaban Ng buong sangkatauhan Imperyalismo‟y labanan. (Koro)

G G7

Ang katarungan ay ating lakas! (Ulitin ang Koro)

Am

Dm

Em

F C

G7

C

Ati‟y kalayaan, bakit nakagapos? Am

D

G

Ang lakas nati‟y bakit dinudurog? Am

D7

G

Em

Katarungan! Ang sigaw ng nalugmok Am

D

G G7

Katarungan! Tayo rin ang tutubos (Ulitin ang Koro)

124

KAHIT KAILAN

IKAW AY SAPAT

Pasakalye: G-Am7-Bm-C-Em-Bm-C-

Pasakalye: G-Em-C-GG-Em-Am-D

I) G

Am7

Bm

I)

C

G

Bawat sandali sa buhay nating maikli Em

Bm

G

C

Ibig ko laging sabihin Na kita‟y

Em C

G

Umaawit ang puso ko Em

A7

D

Naglalakbay patungo sa‟yo

minamahal

G

Em

C

G

Dumadalaw man ang nakaraan

II) G

G

Am7

Di sa lahat ng panahon Bm

B7

C Bm

Am

D

Em

C

G

Kahit malayo‟t panahon ay salat

Magkatabi‟t magkaakbay Em

Em

Sa piling mo ay handang maghintay

C

B7

D

Em

Am

D

Ikaw ang kulang na sa aki‟y sapat

Darating din ang araw, tayo ay mawawalay

KORO:

KORO: G

Am7

Kahit kailan, kahit saan Bm

Am7

Mananatili ka sa puso ko Em

Bm

Ang pag-ibig nating dalawa C

G

C

D

Pagkat ikaw ang pag-ibig kong tunay G

C

D

Sa ating sumpaa‟y tapat G

C

D

Pagkat bahagi ka ng aking buhay Em

C

D

Patuloy na magliliyab

Kasama sa paglayang (hangad/ganap)

III) (CP:I) Itong ating nadarama Ay dalisay at payak Isang pag-ibig na sumibol Sa marahas na panahon

II) (CP:I) Pag-ibig ko‟y di magbabago Magtagal man ang digmaang ito Ating pagkilos at pagmamahal Anong alab ma‟y handang magbigay Kahit malayo‟t panahon ay salat Ikaw ang kulang na sa aki‟y sapat

IV) (CP:II) Panahong hindi malaya Katarunga‟y si tapat Pangyayaring di tumutugma Sa buhay nating pangarap KORO 2:

Kahit kailan, kahit saan Pakikibaka‟y di mapigilan Ang sigaw ng ating puso Baguhin ang mundo; Kahit kailan, kahit saan Tagumpay man o kabiguan Ang pag-ibig nating dalawa Hangad ay paglaya

(Ulitin ang KORO 2X) B7

Em

C

G

Kahit malayo‟t panahon ay salat B7

Em

Am D

C-Cm-G

Ikaw ang kulang na sa aki‟y sapat.

Ad lib (Gawin ang Pasakalye) (Ulitin ang III at IV) (Ulitin ang KORO 2 nang dalawang beses)

125

SANTA FILOMENA Pasakalye: Dm-Am (3X) Bm-E--Am

Dm

Am

Bm

I) Nag-iisang lumilipad ang langay-langayan Dm

Am

F

E

Anino niya‟y tumatawid sa nanunuyong palayan Am

Dm /A

Em

Bm

G

F#

Bm

G

Panahon na, panahon nang

E

D

At kaluskos ng hangin sa dahon Am

Bm

Nasaan ka at bakit ka nagtatago taumbayan

Am

Tanging sagot sa sigaw niya ay katahimikan F#dim

Em

Lumilipad sumisigaw ang langay-langayan

Balikan ang iniwan

Dm

Am

Bm

II) „Sang ikot pa huling sulyap mula sa ibabaw ng bayan Dinggin natin ang tangis Dm

Am

F

E

D

Mga kubong pinatatag ng nipa at kawayan Am

Dm

Am

/A

E

Am

Ngunit walang nakasaksi sa palayo niyang lutang Dm

Am

Dm

F#

Bm

Paalam na, paalam na ang awit ng langay-langayan F#dim

G

Ng abang langay-langayan Dinggin natin ang tangis G

F#

(Em-Bm)x3 A-B

Ng abang langay-langayan

Am

III) Pagkat wala ng tao sa Santa Filomena Dm

Am

G

C

Walang aani sa alay ng lupa F

E

F

E

Nakayuko ang palay, tila bang nalulumbay Am

G

F

E

Tila bang naghihintay ng karit at ng kamay (maaarung tulay: Dm-Am-F-E---) Am Dm

Am

IV) Nahihinog ang bunga ng mga mangga‟t bayabas Dm

Am

F

E

Pinipitas ng hangin at sa lupa‟y hinahampas Am

Dm

Am

Sinisipsip ng araw ang tamis at katas F#dim

/A

E

F#

Iniiwan ang binhing umaasa Bm

Em

Bm

V) At pagdating ng tag-ulan sa pinaghasikan Em

Bm

G

F#

Upang hugutin ang buhay mula sa kamatayan Bm

Em

Bm

GM7

Muling dadaloy ang dugo sa ugat ng parang Bm G F# Bm

Subalit ang lahat ng „to‟y masasayang Em

Bm

Em

Bm

VI) Pagkat wala ng tao sa Santa Filomena Em

Bm

A

D

Walang aani sa alay ng lupa G

F#

G

F#

Ang palay ay nakayuko, tila bang sumusuko Bm

A

G

F#

Naghahandog ng buhay sa karit at kamao (Tulay: ulitin ang IV)

126

HOLDAP

SAGADA

Minsan ako ay nag-agahan Doon sa bandang Nagtahan Nang magka-gulo doon sa isang tambayan At ang usap-usapan Ay tungkol sa isang holdapan Ng isang pampasaherong sasakyan Nang aking nilapitan tamang-tamang naabutan Ang isa sa biktimang nagsalaysay At ang bukam-bibig Yaong mamang nanginginig Salamat daw at siya‟y naiwan pang buhay

Ako ay lalayo, ako‟y nag-iisa Naglalakbay ng walong oras Upang limutin ang nakalipas Ang kabundukan Liku-likong daan…

KORO: Nanakawan na at naholdap si Juan Ngunit ang holdaper pa ang pinasalamatan Nabaon sa utang ang bayan ni Juan Ngunit ang nagnakaw pa Ang pinararangalan Isang kinsenang kayod na pinagpagurang sahod Ay napunta sa kamay ng magnanakaw Pati ang estudyante at aleng mukhang pasyente At lolong halos di na maka-galaw Relo, singsing at hikaw, pati ngiping natutunaw Ay sinimot nitong disenteng lalake Salamat nalang daw at mabait yaong mamaw Sila‟y inabutan pa ng pamasahe (KORO) Ngunit minsa‟y namukhaan Nitong kawawang si Juan Ang holdaper pala‟y kanyang kapit-bahay Mahilig mag-abuloy ng abubut at burloloy Sa twing may okasyong pambaranggay Siya ay kwelang-kwela sa simbahan at eskwela Bida kay bishop, kay judge at kapitan Taon-taon pati ay may medalya at plake Ang dakilang huwad na kawatan (KORO)

Sagada, Sagada, Sagada, Sagada… Mayrong batis doon Sa bayan ng Bangaan Mga bata‟y nagtatanong San ka pupunta manong Kahit alam nila Ikaw ay pupuntang Sagada, Sagada Sagada, Sagada… Sa aking pag-alis Mayrong maiiwan Mga ala-ala ng Sagada Sa puso ko‟y naka-ukit na Ang kabundukan Liku-likong daan… Sagada, Sagada, Sagada, Sagada…

127

SANGANDAAN

HIMIG NG PAG-IBIG Hmm….

Walang komplikasyon Sa buhay mo noon Kalooban mo‟y panatag Kalangitan ay maliwanag Ang daan ay tuwid at patag Sa buhay mo noon

Ngunit bawat pusong naglalakbay

Sa pagsapit ng dilim Ako‟y naghihintay pa rin Sa iyong maagang pagdating Pagkat ako‟y nababalisa Kung di ka kapiling Bawat sandali‟y mahalaga sa akin Tulad ng ibong malaya ang pag-ibig natin Tulad ng langit na kay sarap marating Ang bawat tibok ng puso‟y kay sarap damhin Tulad ng himig na kay sarap awitin

Dumarating sa sangandaan Ngayong narito ka

La la la.. La la la..

Kailangang magpasya Aling landas ang susundin ng puso Saan ka liligaya? Saan mabibigo? Saan ka tutungo?

At ngayong ikaw ay nagbalik sa aking piling Luha ng pag-ibig kay sarap haplusin Tulad ng tubig sa batis hinahagkan ng hangin Pag-ibig ang ilaw sa buhay natin (pasakalye)

Kay daling sumunod sa hangin at agos Aasa ka na ang dalangi‟y

Tulad ng ibong malaya ang pag-ibig natin

Gagabay sa‟yong damdamin

Tulad ng langit na kay sarap marating

(Ang…ibong…malaya…)

Ngunit saan ka dadalhin

(Langit man ay nais niyang marating)

Ng hangin at agos?

(Ang…tibok…ng puso…)

Ang bawat tibok ng puso‟y kay sarap damhin Tulad ng himig ng pag-ibig natin

Alam mong bawat pusong nagmamahal

(Tulad ng himig ng pag-ibig)

Dumarating sa sangandaan

La la la… La la la…

Ngayong narito ka Kailangang magpasya Aling landas ang susundin ng puso Saan ka liligaya? Saan mabibigo? Saan ka tutungo?

128

LEA

AWIT SA MGA BATA

May ningning pa ang mga bitwin

May mga batang lumaki sa kandungan ng dagat

Nagbangon na siya‟t handa nang salubungin

May mga batang nabuhay sa init ng araw

Yaong mga mangingisda

May isinilang sa tahanan ng dalita

Nagpalaot sa magdamag

O minulat at hinubog ng lansangang marahas

Katulad ng marami pang kabiyak Naroroon si Lea naghihintay

May mga batang kinandili ng yaman at tuwa Sa matayog na pangarap itinago ang bukas

Kilala niya ang kilos ng dagat

May iniluwal sa luwalhati ng tag-ani

Kilala niya ang awit ng habagat

O musmos na sumibol sa gubat ng digma

Saksi ang mga alon Sa wagas na pagsuyo

Nais nilang maglaro sa lunting damuhan

At sa twing pagdating ng sinta

Pitasin ang hapi ng sariwang mga bulaklak

Panglaw sa puyo‟y dagling naglalaho

Akyatin ang malamay na punong-kahoy Sumayaw sa Himig ng musmos na halakhak

KORO: Baklasin ang bakod sa pagitan ng mga bata Wala mang katiyakan

Hayaan silang pagsaluhan

Muling pagsasama

Ang biyaya ng kalikasan

Natutunan na niyang mahalin ang pangamba

Bigyang laya silang bigkasin ang sariling tula

Natutunan na niyang mahalin ang paghihintay

At awitin ang himig ng sagana‟t

Wala mang katiyakan

Payapang bukas

Naroroon si Lea naghihintay

Ha….

May ningning pa ang mga bitwin

Alisin ang bakod sa mga bata

Nagbangon na siya‟t handa nang salubungin

Pagsaluhan ang biyaya ng kalikasan

Ang mahal na asawa

Alisin ang bakod sa mga bata

Lagi‟t laging lumilisan

Pagsaluhan ang biyaya ng kalikasan

Ang tubig sa kanyang mga mata Maaring luha ng tuwa o pagdurusa

Ha…

(Ulitin ang KORO 2X)

129

TULDOK

MANONG PAWIKAN

Ang tuldok ay may salaysay

Manong manong pawikan

At may kahulugan

Tahanan ay pasan-pasan

Na dapat mapansin at maintindihan

Wala ba kayong mapaglagyan

Kahit sino ka man ay dapat malaman

Sa lupang kinagisnan

Na dito sa mundo, ikaw ay tuldok lang Sa hampas ng alon Kahit na ang araw sa kalangitan

Sa agos ng daang taon

Siya ay tuldok lamang sa kalawakan

Patuloy kayong gumagapang

Lahat ng bagay ay tuldok ang pinanggalingan

Yapos-yapos ng putikan

At kung masdang mabuti tuldok ang uuwian Subalit sa laot Tignan mong mabuti ang sangkatauhan

Laya niyo‟y nadaratnan

Maraming nag-aaway tuldok lang ang dahilan

Lumulutang sumisisid sa kailalim-laliman

Sa aking nakita ako‟y natawa lang

O manong pawikan ako sana‟y turuan nyo

Pagkat ang nangyayari malaking kahibangan

Kung ano ang paraan Na ang mabigat ay gumagaang

Kaya wala kang dapat na ipagmayabang Na ikaw ay mautak at maraming alam

Manong manong pawikan

Dahil kung susuriin at ating iisipin

Tayo bang magka-angkan

Katulad ng lahat ikaw ay tuldok rin.

Ako ma‟y may tahanan Subalit walang mapag-lagyan Ang lupang namalayan ko‟y Punong-puno ng bakuran Na lalong pinatibay ng titulo at kasulatan O manong pawikan, di ko maintindihan Ang lupang pinaggalingan ko Ngayo‟y ari-arian O manong pawikan ako sana‟y turuan nyo Kung ano ang paraan Na ang mabigat ay gumagaang

130

THIS IS NOT AMERICA

MAY ISANG BANSA

KORO: This is not America, this is not the USA This is one of the places that try To make you feel that way This is not the USSR, This is not the Kremlin show This is not the kind of thing On Russian radio (Repeat)

May isang bayan sa pag-asa sakdal yaman

Ito ang lupang kayumanggi, May awit ang ating lahi Ba‟t di mo ipagbunyi sa lahat ay ipamahagi Sa „yong angking galing himig ay iyong awitin Sa tinig ay iparating takbo ng buhay natin

Ngunit ngayon di malaman Sa gawain siya‟y nagkulang At ang bayan ngayon, lumubog at bumangon Hindi pa rin nakaahon, Sa tindi ng alimuong, alimuong.

KORO: May isang bansa, litong-lito Hating-hati, gulong-gulo Di malaman, katayuan, di masilip,

Mayron lang akong hinihiling Sa aking pagpanaw sana ay tag-ulan Gitara ko ay aking dadalhin At bayang Pilipinas ang handugan (KORO)

Hahantungan, hahantungan, hahantungan… Sa galing ito‟y likas, talino ay lampas-lampas Bakit di rin naka-igkas, sarili wari ang wagas

This is the country I live in This is the place that I will die in Got to let the whole world know Brown is the color of my skin Ito ang lupang kayumanggi, May awit ang ating lahi Ba‟t di mo ipagbunyi sa lahat ay ipamahagi …sige!

Sa bawat kabanata, May puno‟t dulong nakatakda Sa bingat ka mag-uumpisa, Sisilab yan, maghintay ka, maghintay ka (KORO)

Lahat ng bagay na narito sa lupa Biyayang galing sa Diyos Kahit nung ika‟y wala pa Ingatan natin at huwag nang sirain pa Pagkat pag kanyang binawi Tayo‟y mawawala na (KORO)

131

DONGLALA

DI TA’Y KOMA MALIPATAN

Hey

Tawen inggana ‟85, naragsak ti gerilya

Diak kayat ti agmaymaysa

Dumurdur-as ti trabaho da, para kadagiti masa

Kayat ko ti makikadwa Donglala, hey

No panggep iti labanan, awan pay nakaabakan

Donglas dinonglalaan dayta

Gapu ta naikalintegan, ti inda ilablaban

Uhhum, uhhum, uhhum Nalatak a pangkitaan, idi tiempo ti gipitan Kaykayat ko‟t makikadua

Ti masa impakita da, panagtalek da iti kakadua

Ta mangted tit pigsa Idi Abril 1986, CPLA ket imisplit Iti panagkaykaysa ket

Ti masa ket maulaw da, ta awan

Magun-od ti wayawaya

pannakikaysa da

Naranyag ti masakbayan

Ket uray pay nu kasta, umili nag-obserbar da

No agkaykaysa a lumaban

Agsinumbangir a pwersa, no ania ti soldados da CPLA ibagbaga da, nga isu da‟t pang-kordilyera Ngem nalatak ti turong da, nakikadua da iti pasista Di tay‟ koma a malipatan, problema ti kaaduan No pudno nga ilablaban, intay ngarud itakderan

Saan a ti pagturongan, ket sumilpo iti kalaban Ta saran maiyaw-awan, ti intay nagrigrigatan

Ta saan a maiyaw-awan, prinsipyo nainsigudan.

132

ISTORYA NAN KORDILYERA

AHAY

Isnan tiempo nan amam-a, immali nan kastila Tay angsan nan inila da, kinabaknang nan naay luta

Umili‟t kordilyera Pilipino‟y minorya Ahay, ahay insalidummaay, ahay

Nalpas da ay ninplano, panang-agaw nan luta tako Inusar da nan libro, biblia ken kina-kristyano Et nan duos ya nan pika, inusar nan amam-a Ili tako‟s kordilyera, tinaynan di kastila Nalpas nan kaat na‟y tawen, kasin tako et damagen Ay wada kasin teken, ay mang-agaw met laeng Dida nan Amerikano, nangikeddeng si gobyerno Bilbilig ay wad-an tako, kanan dan public land kanu Et inda pinapelan, legal kanu ay tulagan Luta tako‟s kaigorotan, entako ab-abangan Pagpag, minas, ya ginawang, siya‟s inda inawisan Rasan da nan public land, ta‟y layden da‟y bukadan Idi tawen 1941, ili tako‟s naapektaran Gubat sangkalubongan, sigud ay maap-apalan

Kalintegan ilaban Ikeddeng ti masakbayan Intero‟y kabanbantayan Lumaok ta‟y ti dangadang Daga ay nagtawidan Bawien, salakniban Idur-as ti pagbiagan Isubli ti kinabaknang Panagpapadapada Kalintegan kas minorya Ugali nainsigudan Padur-asen ken bantayan Tignay tay‟ nga umili Mangsigurado‟t ballig.

Isnan di pay ay tiempo, japanese nan timmukdo Angsan natey ay tagu, panangparigat ay palalo Umili ad kordilyera, impaila da nan urnos da Japanese ginubat da, simmuko‟s Yamashita Idi nalpas nan gubat, amerikano nan simmublat Impatakdeg da‟s Roxas, presidente nan Pilipinas Enggana pay itatta, agtultuloy bulok a sistema Isu ngarud ti gapu na, urnos ket pumigpigsa.

133

BANGON KA INA

ALDAW KORDILYERA

Bangon, bangon ka Ina

Ti dalan ket napunno

Ka pan-ukha ni ava

Umili a angapu

Bedunen ko shi anufan

Ti syudad ken barbaryo

Iserak ni kubilan

Asideg ken adayo

Inaspul ko si kapitan

Maymaysa nagturongan

Sinakbat to e kampilan

Nabayag a tulagan

Os piyanyos, ospiyanyos

Napateg as tungtungan Conner pagsasabatan

Bangon, bangon ka ina Nak mengnganop si ulsa

Delegasyon ti probinsiya

Ag kayo enshanshanag

Organisasyon masa

Tep-en uli ak jen shagus

Amin magsagana Ti Aldaw Kordilyera

Sedag, sedag kan bulan Mo silvue inak pan-akshan

Sangapulo a tawen

Itushom ipan anufan

Pannakatay ni Mac-liing

Shi shahel jen mahagwas

Banwar iti dangadang Nangpasardeng Chico Dam

Sedag, sedag kan bulan Mo silvue inak pan-akshan

Kakadua nakilaban

Bato, bato katinan

Anges da nagibusan

Bulo, bulo pashinan

Ngem sibibiag da latta Ay awan patingga na

Inaspul ko si kapitan Sinakbat to e kampilan

Tignay napalabasen

Ospiyanyos, ospiyanyos

Lagipen, amerisen Kapadasan adalen

Inukbos to e kampilan

Nabuis ay biag, ay singiren

Inbetbet to od avadak Manbejakbak e shalak

Turay-umili gun-oden

Bintek ko afonget inak

Pandayen, pagbiagen Bileg pampulitika Pudno nga otonomiya

134

BALLUHA

ITULTULOY

Hi Bugan-bayauhe,nak Dulin-dinugahan Ad Bahay-bayauhe, ngimilya bayauhe Uminoy

Dongdong-ay… Ag-ina, agkakabsat Agtutubo ken annak

Pidit na‟y tagaki na, tagaki puluh-ana Ad Bahay-bayauhe, uminoy

Babbaket ken lallakay Ay, ay agtigtignay

Ya naya ha balluha, balluhan, bayauhe Ngimilay bayuhen, uminoy Iskwela, maestro Bol-ang na din balluha, ot patin-tinug naha Hi ngipayahan Bugan, uminoy

Padi ken minero Mangmangged ken mannalon

Nahabyat Aliguyon, anhi annak Amtalao Ad Bahay-bayauhe, uminoy

Ay, ay agur-urnong

Tang-tang-ad na ke Bugan, Nak Dulin-dinugahan Ad Bahay-bayuhe, uminoy

Dagiti organisasyon

An umga, kanna Bugan, nak Dulin-dinugahan Ad Bahay-bayauhe, uminoy Man adiyak pe umga, te maid di ah-ong na Ngimilay bayuhe, uminoy Hukbuwon Aliguyon, hakbat nan bahiking na Ot ipaldang nan Bugan, uyminoy Idawat na nan momma, ya dawa-dawat Bugan Ngimilay bayauhe, uminoy Immali pe magapid, nak Dulin-dinugahan Ad Bahay-bayauhe, uminoy Teya kayo tuwali, bugan ke Aliguyon Ngimilay bayauhe, uminoy Opya ka ke Magapid, nak Dulin-dinugahan Ngimilay bayauhe, uminoy Mala-u ke‟y himbulan, ya wada‟y muninug-o Ngimilay bayauhe, uminoy Makatuntun-od da, bugan ke Aliguyon Andi annak Amtalao, ad Bugu-buyu-buyung Uminoy

Timpuyog ken unyon Alyansa, kooperatiba Ay, ay pumigpigsa

Il-ili ken barbaryo Kalkalsada iti sentro Pagminasan kabakiran Ay, ay lumablaban

Kalinga ken Apayao Baguio, benguet ken Ifugao Montanosa ken Abra Ay, ay nagkaykaysa

Itultuloy ti nairugi Itultuloy ipursigi Itultuloy inggana ti Ay, ay agballigi

135

HITUN ALGO

MAGSASAKA: IKAW AY BAYANI

Non-traditional Tuwali (Ifugao) folksong

Hitun algo an e madatngan An e tako punhi-anan Tun adul way naminhudan Tun adul an e uumyong

Pasakalye: Am G Am F C G Am Am

C

G

Am

Ikaw na bisig ang siyang nagbubungkal C

G

Am

Ikaw na pawis at dugo ang tanging puhunan F

G

Am

Ikaw na bihag, dukha‟t hinahamak Hi bigbigat ume kami Adim ut anhan kal-iwan Hantun mamhok an tagu An e midadawi kedakayo

F

C

G

Am

Ikaw ay bayani, dangal ng lipunan Am

C

G

Am

Itong tanikala ng pagka-alipin mo Am

C

G

Am

Unti-unting dinudurog hanggang maging abo F

G

Am

Dakul da di binabai

Itong nakalukob na agilang dayo

An meatisa‟y ang-ang da

Pilit iginugupo nang laya‟y mapasaiyo

F

C

G

Am

Mo maid di pinhod kon dida Ta heh-ay impuhuwan

KORO: F

C

G

C

Nomnomnomom, adim kal-iwan

Sa tuwina‟y taglay ibayong pag-asa

Handin kinalik ken heh-a

Buo ang hangaring wakasan

Te maid odom an pinhod ko

F

C

G C

Ang pagsasamantala

Ten bokon heh-a ya buh

Am

G

Am

Sa daluyong ng daang libong nag-aalsa F

C

G

Am

He bigbigat ume kami

Itatanghal kayong bayani, kayong magsasaka

Adim ut anhan kal-iwan

(Ulitin ang KORO)

Hantun mamhok an tagu An e midadawi kedakayo

136

REMEMBER YOUR CHILDREN Refrain:

Remember your children, Remember our future Remember your children, Remember mother nature

1.

Am G Am May isang magsasaka, Tano ang pangalan G Am Lupa niyang sinasaka‟y tanging kayamanan Dm Am Dm Am Minsa‟y nagkasakit, kaisa-isang anak Dm Am G Am Naubos ang konting pera, di pa rin lumalakas

You look at the forest You look at the trees Is it money? Is it business Is it profit that you seek (Ref)

2.

TANO

You say you need the power

(CP: 1st stanza) Sa hasindero‟y nangutang, sandaang piso lang Ngunit ito‟y madodoble sa anihan babayaran At kapag pumalya, madodoble nanaman Madodoble nang madodoble Hanggan‟t di mabayaran

And you draw up all your plans You look at the rivers And you think of building dams

3.

You look at the mountains Full of riches so you‟re told Do you think of the children Or is it only the gold (Ref)

4.

Ti kabanbantayan Kayo, bakir, karayan Amin a kinabaknang Tawid Kaigorotan (Ref)

5.

Ela elalelay Insinalidumma-ay Ela elalelay Insinalidumma-ay (Ref)

Dm Am G Am Tano, Tano, sa gipit mong kalagayan Dm Am G Am Tano, Tano, anong kasasapitan? (CP: 1st stanza) Lumipas ang mga anihang Sinalanta ng bagyong nagsidaan Ang pobreng si Tano‟y nabaon sa utang Hanggang ang lupa niya ang naging kabayaran May utang pa si Tano, nakikisaka nalang (CP: 1st stanza) Ilang ang tulad ni Tano, pinahihirapan Sila‟y marami pa ngayon, doon sa kanayunan Ngunit itong si Tano, ay biglang naglaho Nang muling makita, doon sa kabundukan… Ngunit itong si Tano, ay biglang naglaho Nang muling makita, doon sa kabundukan Kasama ng sandatahan. Dm Am G Siya‟y naging mandirigma Am Ng bayang lumalaban Dm Am G Am Mga tulad ni Tano, anong kasasapitan Dm Am G Am-G Mga tulad ni Tano, tayo nang lumaban Am-G Tayo nang lumaban Am Tayo nang lumaban! 137

MARTSA NG BAYAN

OYAYI NG MUNDO

Manggagawa at magsasaka

Pasakalye:

Kabataan at propesyonal

1.

Mga alagad ng simbahan Negosyante at pinunong makabayan

D G Em G

D

G

D

G

Tayo na at magkapit-bisig

Sa duyan ng kalawakan

Tapusin na‟ng daang taong pananahimik

Hayaang maghilom ang mga sugat

Panahon na upang ang ating tinig

D

G

D

G

Sa iyong dibdib G D

Ay marinig ng buong daigdig Tayo na at magsama-sama

Em

Aking mundo, ihimlay ang pagal mong katawan

Na likha ng mga tao

Sa pagdurog sa imperyalista

2.

Tayo na at magkaisa

At itigil ng „sang saglit ang iyong paggalaw

Lansagin ang pasistang diktadura Nasa atin ang tunay na lakas Tiyak nasa atin ang bukas

(Ulitin mula simula)

Bm

G

D

Bm

Pagkat sa muli mong pag-inog Em

A

Ay may bago nang buhay Tulay: D G D Em G D G D Em D (Ulitin ang 2)

Tayo na at magkaisa Isulong ang pambansang demokrasya!

D

G

D

Em

Aking mundo, ihimlay ang pagal mong katawan G

D

Sa duyan ng kalawakan

138

MEME NA, TULOG NA

PAMANA

Dan Francisco

Hmmm – hmmm Hmmm – hmmm Meme na, Tulog na aking mahal Ang gabi‟y malapit na Hinihintay ka Ang mg bituin sinisilip ka Ang buwan ay nakangiti na Meme na, tulog na aking mahal Huwag matakot, mabahala, nandito ako Sasamahan kita, tayo‟y magpapakasaya Sa mundo ng panaginip Halina‟t sumama ka Humawak sa „king kamay At tayo‟y maglalakbay Sa paraisong puno ng kulay At dito tayong dalawa Lamang ang magkasama Walang ibang nadarama Kundi saya

Tanawin ang mga payaw Hinulma ng ating ninuno Hagdan-hagdang palayan Kabundukang may likas na yaman Itinala ng kasaysayan Diwa‟y may sariling wika Sa pananampalataya Langit ang adhika Pamana ng Kordilyera Bigyan natin ito ng halaga Mayaman ang ating kultura Pangkat katutubong may kalinangan Dito sa lupang pinagpala. Tanawin nyo ang mga payaw Pamana ng ating ninuno Tanawin nyo ang mga payaw Pamana ng ating ninuno Pamana ng Kordilyera (4X)

Meme na, tulog na aking mahal Pikit na, kumot na Nang ikaw ay mahimbing Huwag matakot, mabahala Lagi mong iisipin na mahal kita

139

KAHIT NGAYON LANG

LAGING MAY PAG-ASA

(Musikang Bayan)

(Musikang Bayan)

Pasakalye:

Capo: 2nd Fret Pasakalye: C-G/B-Am-G (4X); D/F – G

C-FM7 (2X) C-FM7-GC-FM7-G-G7-

C

I) C

FM7

G

Kahit ngayon, ngayon lang tayo nagkakilala C

FM7

G

G/B-C

Habang may buhay C F

Ay alam kong matagal na tayong magkasama Am

G/B

Am G

Pag-asa‟y kumakaway G

Sa dulo ng mithi

Em

Sa isang hangaring marangal FM7

G

C

Sa isang digmaang may saysay Am

G/B C

Ating pangarap

Em

C

Sa isang ugnayang iniluwal FM7

G/B Am G

Malayang hinaharap

G - G7

F

G

Ng isang dakilang pananaw

Ay di magagapi

II) (CP: I) At kung sakaling magkalayo man sa gawain Bawat oras ikaw ay lagi kong kapiling Sa piling ng bawat api Na sintamis mong ngumiti Sa bawat pagpupunyagi Kasama sa laying mithi

KORO 1:

Am

KORO: C Dm

G

C

G

Ad lib : C-G/B-Am-G-F-Em-Dm-Gsus,GC-G/B-Am-G-F-G-C A7sus, A7A/C#-D D

A/C# Bm A

G

A

Ay kayang lagpasan

G

D

Patuloy na magniningning C

G

Sa ati‟y dumarating

F

A/C#-D

At magbabago

F

D

At hanggang daigdig ay magbago Dm

F

Ang takot at pag-aalinlangan

D

Ang damdamin at layunin Dm

G/B Am

Ang suliranin

Ikaw pa rin ay kasama ko C

C

Sa puso at isipan

F

At hanggang daigdig ay magbago

G

Kung papawiin lamang

A/C#

Bm A

Lipunan at ang mundo

G

G

Ikaw pa rin ay kasama ko

A

Kung tayo‟y lalaban

III) (CP: I) Kahit saan man may tunggalian at paglaban Nagtatagpo lakas natin at paninindigan Sa bisig na nagpapanday Sa bisig na nagbubungkal Ng isang bagoong kaisipan Ng isang malayang lipunan

Bm

KORO 2:

A

Kung papawiin lamang D

A/C# Bm

Sa puso at isipan G

A

Bm-A-G

Ang takot at pag-aalinlangan Em

A

D-A/C#- Bm-A-G-A-D

Ang takot at pag-aalinlangan (Ulitin ang Koro 2X) C

FM7

G C

Kahit ngayon, ngayon lang tayo nagkakilala

140

GARISON NG MATON

PANATA SA SAMBAYANAN

Ridaw

Ridaw

Hmmm…hmmm Alam nyo ba ang nagaganap Sa garison ng maton? Sa kampo militar Sila ang panginoon Dinukot matapos manmanan Ginapos at piniringan Nakapanliligalig na tanungan Ikinulong, isinakdal, nabulok sa piitan Kaso‟y rebelyon at iba pang paratang KORO: Saksihan ang nagaganap Sa garison ng maton Sa kampo militar Sila ang panginoon Hmmm…hmmm Pinaso, binugbog at hinubaran Kinuryente, ginahasa at tinutukan Water cure na walang katapusan Nakahihilong sampal at tadyak sa katawan (KORO)

Umili agriing kan Rigat intay gibusan Uray napeggad ti dalan Agballigi ti masakbayan Bumangon sambayanan Labanan ang kahirapan Mapanganib man ang daan Magwawagi‟ng kinabukasan KORO: Kalayaan at demokrasya Kapayapaang may hustisya Karapatan at kabuhayan Pambansang kasarinlan Taas kamao kahit sugatan Kapakanan mo bayan aming ipaglalaban Panata ito at paninindigan Ngayon hanggang kamatayan Magsasaka‟t manggagawa Sa dakilang araw ng „yong paglaya Ang mga bandila ay iwagayway Tungo sa landas ng tagumpay

Nasa kamay ng maton ang batas Lahat ng ebidensya ay kukupas Walang didinig na hukuman Sila rin ang naghatol ng kamatayan (KORO) Patuloy ang ganitong mga kaganapan Mula noon maging sa kasalukuyan Di na mabilang ang mga libingan Ng mga taong pinaslang matapos pahirapan Sa buong kapuluan may lagim na sumasaklaw Lumalawak ang garison ng halimaw Sa bawat saglit may inulilang tatangis Dahil sa dahas ng matong mabangis Saksihan ! (3X)

141

NAGBABAGANG LUPA

AWIT NG MAGSASAKA

Walang bulaklak sa burol ng dukha

Sa kanayunan,

Pawang natabunan ng biro at luha

Libong magsasaka‟y nawalan ng lupa

Sa ilalim ng lupa‟y nilugmok ang bangkay

Upang bigyang daan

Dyan nagmumula ang tamis ng halaman

Taniman ng multi-national Panginoong maylupa, siya‟y monopolista

Pagtubo ng dahon, masakit makasugat

Sa hatian ng ani lagi siyang lamang

Maglilimos muli ang poong mayaman

Nagkakamal ng yaman sa pagsasamantala

Habang ika‟y hawak ang kanyang larawan

Binubungkal na lupa‟y pilit inaagaw

Tatanggap ng abuloy alang sa kagutuman KORO: KORO:

Hagupit ng kahirapan

Pulutin mo ang punglong

Pagpaslang, pananakot at pandarahas

May bahid pa ng dugo

Sagot ng militar

Ipahid ang basing tela

Sa daing ng aping magsasaka

Sa sumabog niyang puso

Sa kanayunan

Alaala ito ng mga luha

Bawat bungkal ng lupa

Alaala ito ng nagbabagang lupa

Paghihimagsik naipupunla Apoy na dadaloy sa kanayunan

Ikaw ang naulilang ina nitong bayan

Maririnig ang putok ng paglaya

At sa bawat sakadang mag-angat ng palad Ang iyong ibibigay ay baling may usok

(Ulitin ang KORO)

Sagot sa kagutuman sila rin ang nag-udyok Maririnig ang putok ng paglaya (Ulitin ang KORO)

Alaala ito ng mga luha Alaala ito ng nagbabagang lupa

142

ONPOTOK

KARAPATANG PANTAO

CP: Am-G-A

1. KORO:

Ang tao‟y nilalang ng di pangkaraniwan

Onpotok na aye nade, Na ayenade ni Makidyapat Onpotok na aye nade, Na ayenade ni Makidyapat Onpotok na aye nade, Na ayenade ni Makidyapat

Kaisipan niya‟t buhay

1. Onpotok na ang lupang Nilikha ni Makidyapat Kakmukha ti-agat Para sa mga dumagat Sa pusod ng Sierra Madre Tahimik ang aming daigdig Ng dumating ang mga gahaman E

Dala ay ligalig (KORO) 2. Onpotok na ang lupang Nilikha ni Makidyapat Binulabog na ng ingay Ng lagareng di makina Ang yaman ng kagubatang Kanilang kinukuha Panaghoy ng Sierra Madre E

Aming ng…(KORO)

Walang kaytumbas walang kapantay Di maipapalit di mahihiram Buhay ay iisa lang.

2. Kahit sino ka man Ano man ang pinagmulan Mula sa‟yong pagsilang May mga pananagutan At kakambal na karapatan Na buhay ng tao ang batayan

KORO: Karapatan mo ang mabuhay Nang marangal at malaya Mamulat sa katotohanan Yakapin ang paniniwala

3. Onpotok na ang lupang Libingan ng aming ninuno Lalamunin na ng tubig Ng dam na itatayo Onpotok na ayenade Na ayenade ni Makidyapat Eyenyenade, eyenyenade

Kanino may di maitatanggi Magpasya para sa sarili Ipagtangol ang inaapi Pagkat ito ang buhay sa bawat sandali

E

Para de orat (KORO)

(Ulitin ang 2) (Ulitin ang KORO 2X)

Eyenyenade, eyenyenade Am

Para de orat

143

SA KANDUNGAN NG KALIKASAN

HUNI NG IBON day caluza / ridaw

Sa kandungan mo ako nagmula

Em-D-C#m-Em

Binigyan ako ng puwang at laya

Ahh… I)

Binigyan ako ng saganang lupa

Ang huni ng ibon sa kalawakan

Upang sakahin at payamanin

Em D

Am

D

Em

Ang huni ng ibon sa kalawakan Em-D-C#m-Em

Binigyan ako ng ilog at dagat

Ahh…

Upang sisirin at doon maglayag

II)

Binigyan ako ng ulan at araw

Em

D-C#m-Em

ahh…

Pagod ang ibon ngalay ang pakpak

Upang sumibol ang binhi ng buhay

D

Am

D

Em

Ngawit ang ibon walang dadapuan Em D

KORO: Sa kandungan ng kalikasan

Am

Em

Ang awit niya‟y paghihinagpis Em-D-C#m-Em

Huu…

D-C#m-Em

ahh…

Dito ako isinilang Sa kandungan ng kalikasan,

KORO: Em

D

C#m

Em

Dito ako nabubuhay

Bakit kinamkam ang lupang tinubuan?

Sa kandungan ng kalikasan,

Bakit hinubdan ng kalayaan?

Em

D Am

Em

Dito ako hihimlay.

D

Am

Em

Bakit hinubdan ang lupang kinagisnan? Em

D

Am

Em

Ang patutunguhan ba‟y kawalan

Sa kandungan mo ako natutong umibig

Em

D

Am Em

Sa lupang ang bayani‟y isinilang

Nangarap abutin ang tala sa langit Sa kandungan mo ako natutong umawit

Em

(pasakalye)

Salamat, salamat mahal kong daigdig III) Em

(KORO)

Ano ang sasapitin ano ang kapalit D

Am

Em

Ng ibong nagmahal sa lupa Em

Ano ang sasapitin ano ang kapalit Am

Em (sus)

Ng lupang nagluwal sa bayan Em-D-C#m-Em

Huu…

D-C#m-Em

ahh…

(Ulitin ang KORO) (Ulitin ang I)

144

MOTHER EARTH

SANLIBUTAN

I) Til the mountains turn green And we‟ve stopped open-pit mining I will dance in the street Raise up my fist … for mother earth

I) Hangga‟t bundok ay di luntian At pinapatag ng minahan Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan

II) Til the oceans are free Of toxic waste and debris I will dance in the street Raise up my fist … for mother earth

II) Hangga‟t duming nakakalason Sa dagat ay tinatapon Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan

Refrain: I will dance in the street Raise my fist Til we save mother earth I will dance in the street Raise my fist Til we save mother earth

KORO: Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan

III) Til the threat of a meltdown Has ceased to haunt Our every breathing hour I will dance in the street Raise up my fist … for mother earth IV) Til we wake up smiling To a smog-free morning I will dance in the street Raise up my fist … for mother earth (Repeat Refrain) (instrumental) I will dance… I will dance… I will dance… V) Til injustice and war And hunger are no more I will dance in the street Raise up my fist … for mother earth

III) Hangga‟t ang bayan ay di ligtas Sa panganib ng nukleyar Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan IV) Hangga‟t tayo‟y di gumigising Sa umagang sariwa ang hangin Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan (Koro) (Instrumental) Coda: Ipaglaban, ipaglaban sanlibutan Ipaglaban, ipaglaban sanlibutan

V) Hangga‟t walang katarungan May gutom at may digmaan Lalaban sa lansangan Hadlangan pagwasak ng sanlibutan (Koro 2X) (Instrumental) (Koro 2X)

(Repeat Refrain 2x) (instrumental) (Repeat Refrain 2X)

145

BASE MILITAR

PAGLISAN

KORO: Base militar, armas na nukleyar Ito‟y kahibangan na dapat hadlangan Base militar, armas na nukleyar Ito‟y kahibangan na dapat…hadlangan!

Kung ang buhay ay isang umagang nakangiti At ikaw ay ang lupang sinusuyo ng bituwin Di mo man silip ang langit Di mo man silip, ito‟y nandirito pa rin

I Anim na pu‟t limang libong ektarya Binakuran at inangkin ng banyaga Sa Angeles at sa Gapo Base militar ng mga kano Mga base militar ay tiyak na tambakan Ng armas nukleyar na walang pakinabang Ito ay daungang ng armadong sasakyan Dumarating na lingid sa ating kaalaman (KORO) II Pampalipas libog ng mga sundalo Pagbibigay hilig sa kanilang mga bisyo Manikang buhay na nilalaro Libangan lamang ng mga Kano Sa base militar ay walang katarungan Banyaga‟y hari sa ating bayan Baboy damo ang trato sa tao At walang karapatan ang mga Pilipino (KORO)

KORO: Kung ang lahat ay may katapusan Itong paglalakbay ay Makakarating din sa paroroonan At sa‟yong paglisan Ang tanging pabaon ko Ay pag-ibig. Sa pagbuhos ng ulan Sa haplos ng hangin Ala-ala mo ay nakaukit sa pisngi ng langit Di mo man silip ang langit… Di mo man silip, ito‟y nandirito pa rin (KORO) Ay pag-ibig….ahhh.. Ay pag-ibig…ahhh.. Ay pag-ibig.

III Aksidenteng nukleyar o digmaan ng kano Tiyak nakasangkot ang Pilipino Pinsqala‟t dusa‟t kapahamakan Base militar ang pagmumulan Mga base militar ay lantarang katibayan Ng ating huwad na kalayaan Ng kawalan ng tunay na kapangyarihan At paglapastangan ng ating kasarinlan (KORO) Hadlangan (3X)

146

ISLA

KALAYAAN

( Mamai)

(Mamai)

Minsan naglalakad sa may dagat Araw ay kay ganda biglang umihip ang hangin, aking nadama Unti-untin aking nahalina Ako ay nagpasya, Maligo doon sa may malaking bato Naglalaro sa may humahampas na alon

Kalayaan ba‟y nasa iyong tabi lamang Panahon ba ang magsasabi upang Ito‟y ating makamtan at marating tuluyan Kay rami ng taong naghahanap nito Paikot-ikot doon at ditto Pagod na pagod na kahahanap nito

Minsan nakaupo sa tabing dagat Araw ay kay ganda Habang nakatingin sa tubig, ako‟y may napuna Boteng lumulutang dala ng alon, aking kinuha Binuksan ko agad may lamang sula, may lamang sulat Ang sabi sa sulat humihingi ng tulong Humihingi ng tulong At sabi pa… Aming mahal na isla, tapunan na ng basura Aming magandang na isla, lagging may gulo Lagging may giyera Aming mahal na isla Umiiwas na ang mga turista Aming magandang isla… isla…

Kalayaan nandirito ako Nasa loob ko lang pala at nasa sa inyo Kalayaan nandirito ako Nasa loob ko lang pala at nasa sa inyo

Marahil ay mahirap gawin Marami pang iintindihin Ngunit bakit sa ibang bansa nagaganap ito Kalayaan sa kasakiman Kalayaan sa kadiliman Kalayaan sa kahirapan Kalayaan sa kaguluhan Tama lang may kalayaan Gagaang ating kalooban Bawat tao sa mundo Ay may pagkakataon na magkasundo

SA PULANG SILANGAN Sa pulang silangan May bayang dakila Na ang tanging yaman Ang dangal at ang tapang Ang takbo ng buhay ay api sa tuwi-twina Sa ganid na dayuhan Di na guminhawa Mamatay na alang sa bayan Higit pang kabigatan Kaysa bundok Kordilyera, Napulawan at Amuyao At ang magligkod sa pasista‟y Kakamti‟y kamatayan Na tila balahibo, o higit pang magaan

147

Dm

KUNDIMAN NG PAYATAS Intro: Chord Pattern Dm-Dm/Bb-Dm/C – Dm9 Dm-Dm/Bb-Dm/C – A Dm

G

Dm Dm

Dm

G Bb

G

Bb

A7 Bb A

Dm

A

Dm

Sa sistemang ito ay naghihimagsik

G

Bb-A-Dm Ahhh…

Kumain man kami, aming pinagpaguran Gm

Dm

Bb Bb

G Dm Bb

G

Ngayo‟y naniningil at naghihimagsik

Ng payapa at marangal Dm

G

Mga tinig naming, malaon nang sinupil

G

A7

Dm

Dm

Ngunit kayo itong sa ami‟y pumapatay

Sinikap naming kami ay mabuhay Dm

G

Sinikap naming kami ay mabuhay

A7

Walang kapwang ninanakawan Dm

Bb

Gm

A7

Walang kapwang nilalamangan KORO: Dm

C

(Ngunit / Pagkat) lagi nyo kaming pinapalayas Dm

C

Ang tahanan namin winawasak Bb

A7

Pinalipat-lipat kung saan-saan Bb

A7

Kung ilang beses ay hindi ko na alam Dm

C

At nangako kayo ng lupang tirahan Dm

C

Ngunit ibinigay nyo‟y basurang libingan Dm

C

At nangako kayo ng lupang tirahan Dm

C

Ngunit ibinigay nyo‟y basurang libingan Bb

Bb

A7

Ng aming anak, asawa‟t magulang… (Repeat Intro Chord Pattern) Dm

G

Dm

G

Kami‟y hindi na muling aasa Dm

G

Bb

A7

At maniniwala sa inyong salita Dm

G

Dm

G

Di naming kailangan ang inyong pakikiramay Dm

Bb

Gm

A7

Kayong may sala‟t duguan ang kamay Dm

Bb

Gm

A7

Sa pagkawala ng maraming buhay. (Ulitin ang KORO) 148

ISANG TULA SA BAYAN CP:

LIMOT NA BAYANI

F#-C#m

Sa iyomg kandungan tinubuang lupa

I.

Pawang yumayabong ang diwang dakila

Katawan niya‟y hubad at siya‟y nakapaa

Mayroon din namang masasamang gawa

Sa bukid at parang doon makikita

Na ikaaamis ng puso‟t gunita

Magsasaka kung siya‟y tagurian Limot na Bayani sa kabukiran

Ang kamusmusan ko kung alalahanin

Asin ng lupa na pinagpala…magsasaka

Ay pawang naghahandog ng galak sa akin Halaman at bundok yaman ng bukirin

II.

Ay inaruga mo, baying ginigiliw

Mahangot ang amoy ng nasa tabi mo Dahil sa pawis na natutuyo

Ipinaglihim mo ng ako‟y bata pa

Gusaling matataas kanyang itinayo

Ang pagdaralitang iyong binabata

Limot na Bayani sa pagawaan

Luha‟y ikinubli ng di mabalisa

Asin ng lupa na pinagpala…manggagawa

Musmus kung ligaya sa piling mo ina KORO: Ngayon naririto ang mga anak mo

Ang bawat patak ng pawis nila

May sapat ng aral sa kasaysayan mo

Sa buhay natin ay mahalaga

Inaalay naming tapang at talino

Asin ng lupa na pinagpala…pinagpala

Ng „di na lumuha o inang bayan ko III. (Ulitin ang huling saknong)

Maghapong nakatayo itong guro Puyat sa mukha‟y mababakas mo pa

SA UGOY NG DUYAN

Lalamuna‟y tuyo sa pagtuturo

Sana'y di magmaliw ang dati kong araw Nang munti pang bata sa piling ni nanay Nais kong maulit ang awit ni inang mahal Awit ng pag-ibig habang ako'y nasa duyan

Limot na Bayani sa Paaralan

Bridge: Sa aking pagtulog na labis ng himbing Ang bantay ko'y tala, ang tanod ko'y bituin Sa piling ni nanay, langit ang buhay Puso kong may dusa'y sabik sa ugoy ng duyan

KORO 2:

(Ulitin ang Ist stanza) (Ulitin ang bridge)

Asin ng lupa na pinagpala…itong guro

Ang bawat patak ng pawis nila Sa buhay natin ay mahalaga Asin ng lupa na pinagpala Silang lahat….(3X)

Ibig kong matulog sa dating duyan koina o ina...

149

PLAWTA AT AGILA (Day Caluza) Humming

Sa unang pagsipol ng aking plawta Nakita ang kumpay ng agila Matayog ang lipad, dahil sa angking pakpak At tunog ng aking plawta Di na dinig sa kalikasang malawak

PEACE IN PIECES J.Marasigan / M.Sotero, RIDAW

I heard the preacher saying “peace be with you” And everyone replied “also with you” I wonder… The government said “let‟s talk peace” But soldiers pull the trigger I wonder… World superpowers all convened for peace Then started using their bombs I wonder…I laugh and wonder! People are dying, having no sense at all Children are crying, orphaned by bullets Refrain 1:

Humming

Buong tangis ang aking inihayag, ng Makita ang kawawang agila Wala na ang dating sinisilungan niya At ang plawta ko‟y laging inaalala

Say no to peace If what they mean by peace is the silence of the graveyards Hell no to peace If what they mean by peace Is the stillness of broken spirits Refrain 2:

Baka hindi na niya marinig Baka hindi na niya Makita

Magbubunga pa ba ng hinagpis?

Say no to peace If what they mean by peace Is the murmurs of hungry mouths Hell no to peace If peace is the solitude of solitary bleakness

Kung ang agila‟y nagtitiis? Sa isang kulungan hindi niya mayanig Kahit buong lakas ang kanyang ihasik Ang plawta ko‟y napagod na At ang agila‟y hindi ko na nakita Nasaan, nasaas, nasaan na siya?

Counterpoint: Peace is the clashing of ideas The war of tongues yet free The stomping of dancing feet Peace is the noise of celebration Thunderin‟ drums parading Children happily singing Oooh…

Humming

(Repeat refrain 1) (Refrain 2 with counterpoint)

At tumingala sa kalangitan

Hell no to peace You may disagree I wonder…

Doon ang plawta ko‟y mappakinggan Ni Bathala na siyang lumikha

150

IF I HAD A HAMMER Hmm…

Hmm…

If I had a hammer

If I had a hammer

I‟d hammer in the morning

And I had a bell

I‟d hammer in the evening

And I had a song to sing

All over this land

All over this land

I‟d hammer out danger

It‟s the hammer of justice

I‟d hammer out a warning

It‟s the bellI of freedom

I‟d hammer „bout love

It‟s a song „bout love

Between my brothers and my sisters

Between my brothers and my sisters

All over this land.

All over this land.

Hmm…

It‟s the hammer of justice It‟s the bell of freedom

If I had a bell

It‟s a song „bout love

I‟d ring it in the morning

Between my brothers and my sisters

I‟d ring it in the evening

All over this land.

All over this land I‟d ring out danger I‟d ring out a warning I‟d ring „bout love Between my brothers and my sisters All over this land. Hmm…

If I had a song I‟d sing it in the morning I‟d sing it in the evening All over this land I‟d sing out danger I‟d sing out a warning I‟d sing „bout love Between my brothers and my sisters All over this land.

151

IT COULD HAVE BEEN ME (version 2)

(Repeat Chorus *speak)

Chorus:

5) Our sisters at big mountain and at the Philippines From Salvador to Africa, they look to you and me To fight against the system, keeping them on poverty We‟re rising up to take a stand for all humanity

It could hve been me but instead it was you So I keep doing the work you were doing As if I were too I‟ll be a student of life, a singer of songs A farmer of food and the righter of wrong It could have been me but instead it was you And it may be me dear sisters and brothers before we are through But if you can (work*) for freedom Freedom, freedom, freedom If you can (work*)for freedom I can too

(Repeat Chorus *fight)

1) Some peasants at Mendiola, fifty yards away Shot down by a nameless fire, one January day Some people cried out angry “you should have shot more of them down!” But you can‟t bury them my friend Until justice can be found (Repeat Chorus *die) 2) The junta took the fingers from Victor Hara‟s hands And said to the gentle poet “Play your guitar now if you can” But Victor started singing until they shot his body down You can kill a man but not a song when it‟s sung the whole world round (Repeat Chorus *sing) 3) A woman in the jungle so many miles away Studies late into the night defends a village in the day Although her skin is golden, like mine will never be Her song is heard and I know the words and I‟ll sing them „til she‟s free. (Repeat Chorus *live) 4) He told the poor and hungry as he led them in the streets The next best thing to freedom is the struggle to be free But the dusk walks came one morning to kill his urgent cry They shot Lean Alejandro down but his message will not die

152

MALILIIT NA MGA LANGGAM

PAGBABAGO (jess santiago)

(Mon Ayco)

Nakakasawa ang mga pangako Nakakapagod din ang maghintay Ang mga pangakong laging napapako Sa pagtitiwala ay pumapatay

Intro: G-C-D-G G

C

Maliliit na mga langgam D

G

Nakakapagod din ang umasa Lalo‟t ang bituka ay walang laman Napakailap sa mahirap ang hustisya Lalo‟t bansa ay hawak lang ng iilan

Pila-pilang nagdaraan C

Wala man lang nagbabanggaan D

G

Kahit makipot ang daan

Koro 1: Nag people power one Nag people power two Ang buhay natin‟y di pa rin nagbabago Nag people power one Nag people power two Ngunit hindi pa rin tayo natututo

Maliliit na mga langgam Kung magtayo ng tahanan Tulong-tulong sa hakutan Tulong-tulong kahit saran Em

D

C

G

May mga taong naturingang matalino C

G

Am

D

Suliraning kapiraso agad nagkakagulo Em

D

C

G

Sa kayamanan laging nag-aagawan C

G

Am

D-D7

Sa kapangyarihan laging nag-gigitgitan Maliliit na mga langgam Tulong-tulong sa hakutan Ang pagkaing ilalaan Sa pagsapit ng tag-ulan Mga langgam kahit tag-ulan Maligaya pa ring nananahanan Ang bagyo kahit dumaan Sa punso‟y nagdiriwang May mga taong labis-labis ang luho Tag-init o tag-ulan kay raming sinasayang May mga taong naturingang matalino Nang dahil sa kasakiman Gugunawin ang mundo Maliliit na mga langgam Halina‟t tayo‟y magtulungan Ating itayo ang tahanan ng kinabukasan Maliliit na mga langgam Halina‟t tayo‟y magtulungan Ating itayo ang tahanan ng kinabukasan Ating itayo ang tahanan ng kinabukasan

Maghapo‟t magdamag sa pabrika Kayod kalabaw sa bukirin Ulani‟t arawin tayo sa kalsada Maisulong lamang ang adhikain Hinarap na natin ang lahat ng hirap Binalikat ang lahat ng pasanin Ngunit ang bunga ng ating pagsisikap Sinasarili lamang ng mga sakim Koro 2: Tayo ang nagtanim ang nagbayo at nagsaing Ngunit nang maluto ay iba ang kumain Tayo ang nagtanim ang nagbayo at nagsaing Ngunit nang maluto ay iba ang kumain Tayo ang pangharang sa tangke Tayo ang pambala sa kanyon Habang nag-aabang ang mga buwitre Naghihintay ng tamang pagkakataon (Koro2) Tayo ang pangharang sa tangke Tayo ang pambala sa kanyon Habang nag-aabang ang mga buwitre Bantay-salakay na mga lider ng nasyon Kahit nag-EDSA 3 kahit mag-EDSA 4 Ang buhay nati‟y di pa rin magbabago Kahit mag-people power tayo ang talo Hanggat hindi tayo natututo

153

TUMUROD / MANGAHAS

Tumurod, tumurod, tumurod Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada Hmm…tumurod tay ungung-a I) Lupa ng ating ninuno Unti-unting naglalaho Sama-samang harapin Ipagtanggol ang lupain Bumangon, bumangon, bumangon Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada Hmm…bumangon tay ungung-a II) Mga tribu ng mga angkan Nilunod ng tubig ng dam Katutubong mamamayan Pininsala ng minahan Lumaban, lumaban, lumaban Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada Hmm…lumaban tay ungung-a

IV) Abra, Benguet Apayao Kalinga, Bontoc Ifugao Mangahas na bumangon Kumilos at lumaban Tumurod, bumangon, lumaban Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada Hmm…salakniban tay ungung-a V) Banbantay ken karayan Tawid ti kaigorotan Kalintegan tay ilaban Bantayan salakniban Tumurod, bumangon, lumaban Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada (acapela) Tumurod, bumangon, lumaban Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada

III) Lupa at kabuhayan Inaangkin ng dayuhan Mga sakim na gahaman Palayasin at hadlangan Tumurod, bumangon, lumaban Tay ungung-a Ya datayo in-a da Ya datayo am-a da Ya allapo da‟y wada Hmm…salakniban tay ungung-a

154

GARDINERO

MUTYA

Yana yana yana yana Yana yana yana yana

Am-E-Am E7

Isnan nay ili mi Pagmulaan si sili Patatas ya repolyo Inkami ilaklako

Am

Yana…

Am A7 E

Bannog mi‟s nakataya Siping mi ya nan obla Oras ay inmey issa Ay aye din mula ta Yana… Idiretso nan ib-a mi Ed Baguio ay makwani No nalakan presuon tudi Ay sayang din piliti

E7

Am

Nasisilip Am

A7

Dm

Mutya kong tinatangi laging naiisip E

Am

E

Pagkat pagtangis ng mutya‟y lubusan E7

A

kong batid. E

A

E

A

F#

Bm

O mutyang ginigiliw na lukob sa dalita Bm7

No inkami apiten Tsamba din nemnemnemen Nakatama‟y makwani ngem Baken baraha ket keddeng

Dm

Munting pisngi ng langit ang tanging E

Panag-agew panagtudo Wagkat, kag-aw ya masdem Inyo maawaten ngem Kanan din ligat ay usto

E

Kay taas ng pader sa aking paligid

E

E7

A

Ang mapaligaya ka‟y tanging ninanasa E

A

F#

Ang kundiman kong ito‟y pagpugay sa Bm

iyong ganda D

Am

Gandang namumukadkad pag wala ka E

A

nang luha KORO: C#7

Huwag kang malungkot sinta F#m

Sa aking pagkawalay B7

E

Anuman ang sapitin gunita mo ay taglay D

Maysa pay nga sangoen Nangato ti gatangen Presyo ti us-usaren Similya ken tayodan

Ang lahat ng aking lakas

Yana… Anya ngarud ti aramiden Mannalon iti nateng Ay entayo buyaen Agtung-ed tayo ngata laeng

(Counterpoint to 1st 3 lines of KORO)

Ay entayo amungen Agkaykaysa agtinnulong Ipabala din nemnemnemen Riknan di esa ket riknaen Yana…

E

A

A7

Nalalabi pang buhay D

Bm7

A F#m

Bm7

E

A

Sa iyong kapakanan aking iaalay

Bayan kong sinisinta Bakit ka lumuluha Masdan mo ang „yong anak Hanap ay paglaya E

Am E7

A

Butihing mutya, Bayan ko

155

ADAL TI KAIGOROTAN

ISANG MITHIIN

Saan pulos a malipatan Ama Daniel Ngaya-an elalelay Natibker na a tinakderan, Kalinteggan ti kaaduan elalelay

I) D A Bm - A Malayo-layo na rin an ating narating

Ama ngayaan pangat mi Nangserserbi ti umili elalelay Nangidaulo ti CBA Nabigbig a lider ti umili elalelay Maysa aldaw id Kagaluan CPLA a naarmasan, ninaninayan Inala da ni Ngayaan Saanen a mabirikan ninaninayan

(Ridaw)

D

A

D

Matagal nang inaabot ang mithiin Bm

A

D

Bm

Sa gitna ng kadiliman at bagyong dumating G

A

Magkasama tayo‟t hindi nagpumigil II) D A Bm - A Sa lansangan tayo ay napanday D

A

D

Pawis at dugo sa baya‟y inalay Bm

A

Dagundong ng mga tinig, D

Bm

Nakakawing ang bisig

Basol ti CPLA Krimen a kontra ti umili ninaninayan Nakatalna laeng ni Cory Ayan nat ti hustisya naikari ninaninayan Umili ngarud ti manghusga Palubusan tayo ngatta ninaninayan CPLA ken ap-apo da Si wayawaya a magmagna ninaninayan

G

A

Sa pangamba‟y hinding-hindi nagpalupig KORO: G

A

D

Sama-sama sa isang mithiin G

A

D

Ang pag-asa‟y ating payabungin Bm

A

Simula sa isang hakbang D

Bm

Kadagsen nat kabanbantayan Ti panakatay ni Ngayaan Puonan iti dangadang Adal ti kaigorotan

Ay ating mararating

Naindasigan a gubat San a malisian ti rigat Sakripisyo ken patay Addang ti balligi umumay

At awitin ang kapayapaan

Kakadua ituloy na ipagna Prinsipyo nga ilaban na… ahay! Pudno a demokrasya Nailian a wayawaya …ahay!

Sumisibol ang malayang daigdig

G

A

D

Katuparan ng mga adhikain G

A

D

Sama-sama sa katarungan G

A Bm

D

A

Isang lipunang hitik D

Bm

At puno ng pag-ibig G

A

D

III) Ang mundo‟y ating turuan Himig ng pagkakapatiran Bawat sulok na may labi Ng dahas at kadiliman Liliyab ang apoy ng paglaban IV) Manggagawa ang bisig na hahawan Ng landas upang lumaya ang bayan Ningning ng kanayunan Matatanaw sa kalunsuran Ligayang sasapit sa kinabukasan (Ulitin ang KORO)

156

BANGUNGOT

SAKADA

(Ridaw)

(ani montano)

Am

Bakit kaya nagkaganyan Ang ating kapaligiran Doon dito ay luhaan Kahit saan may tangisan

Bangungot ng guni-guni Minumulto ng sarili Sa krisis na katakot-takot Dahil sa mga kurakot F-Am

ay yay…ay yay

Bakit kaya naghihirap Tayong mga lumilikha Ng yaman ng ating bansa Tayong mga manggagawa

Nakakagimbal na balita Patuloy na lumalala Ang pagitan ng maralita At mayayaman sa‟ting bansa ay yay…ay yay

KORO: Tanong ko sa inyo Isa lamang mga kaibigan ko Tanong ko ay pakinggan nyo Saan tayo patutungo Saan mula rito?

KORO 1: G

Am

Ay Juan gumising ka G

Am

Ang araw ay sumikat na G

Bangungot ng nakaraan F

G

Naryan pa rin sa‟yong harapan Am

Ay Juan… Mga pangako noong eleksyon Ngayo‟y hungkag na ilusyon Lumipas na ang panahon Tulog ka pa hanggang ngayon ay yay…ay yay Gobyernong nang- aaswang Humuhuthot sa kabang yaman Dugo ng mamamayan Pinipiga sa sukdulan ay yay…ay yay (KORO1) Taimtim na manalangin Na ika‟y pagpalain Sa‟yong bangungot ay magising At ang salot ay puksain ay yay…ay yay (Ulitin ang KORO1)

Ngunit nagbabago ang lahat Kung tayo ang siyang gaganap Lakbayin natin Kahit may kalayuan Ang maaliwalas na daan Tatlong bundok man ang hadlang Sa ating paroroonan Hukayin natin hanggang sa mawala Tayo‟y ganap na lalaya KORO2: Tanong ko sa inyo Isa lamang mga kaibigan ko Tanong ko ay pakinggan nyo Saan tayo patutungo Saan mula rito? Doon tayo patutungo Sa kalayaan mula rito Sa kalayaan mula rito

KORO 2: Ay Juan bumangon ka Bago maglaho ang pag-asa Halimaw sa pamahalaan Dapat na nating labanan Ay Juan 157

G

IBONG MALAYA

F

Tibayan man ang harang sa huli‟y C (pause)

Pasakalye: C-Dm-G-F-C-G C

Sasambulat

Dm

Minsasn ako‟y dumungaw aking napagmasdan G

F

C

KORO 2:

Ang sikat ng araw sa dakong silangan C

Dm

C

Pagkat tao ay tulad din ng ilog

Aliwalas ang langit at aking natanaw G

G G

C-C7

Sa pagsulong niya‟y hindi rin tutugot

F

Isang kawan ng ibong malayang

F

C

G

C-Am-F

Wawasakin ang lahat ng balakid

Lumilipad

G

C Dm Kung ang ibo‟y hinuli‟t saka ikinulong G

F

Ligaya‟y maglalaho, lungkot ay

F

Upang laya‟y makamit G

F

Upang laya‟y makamit G

F-C

Upang laya‟y makamit

C

Lalambong C

Dm

Ginto man ang hawla laya rin ang hanap G

F

C (pause)

Bagwis ma‟y malagas, pilit na lilikas KORO 1: G

C

Pagkat tao ay tulad din ng ibon G

May bagwis sa paglayang kanyang C

C7

Layon F

G

C

Am

Kahit may kadena at harang na rehas F

G

F C

Pilit na mag-aalpas Dm

Masdan ang daloy ng tubig sa batis ng gubat G

F

C

Di ito matutuyo bukal nito‟y likas Dm

Mumunting agos na sa ilog magtitipong lakas G

F

C

Tiyak na mararating ang inang dagat C

Dm

Kung ang daloy ng tubig pilit na sagkaan

G

F

Taasan man ang harang hahanap ng C

Daan C

Dm

Tubig na naipo‟y higit na lalakas

158

MANGAHAS (salidummay/ridaw) Mangahas tayo, ikaw at ako Ang tapang ay isapuso Tayong magigiting na ina Tayong magigiting na ama Mga ninunong nabubuhay pa Hmm…mangahas tayong lahat

IV) Abra, Benguet Apayao Kalinga, Bontoc Ifugao Mangahas na bumangon Kumilos at lumaban

I) Lupa ng ating ninuno Unti-unting naglalaho Sama-samang harapin Ipagtanggol ang lupain

Mangahas, bumangon at lumaban Ang tapang ay isapuso Tayong magigiting na ina Tayong magigiting na ama Mga ninunong nabubuhay pa Hmm…magtanggol tayong lahat

Bumangon tayo, ikaw at ako Ang tapang ay isapuso Tayong magigiting na ina Tayong magigiting na ama Mga ninunong nabubuhay pa Hmm…bumangon tayong lahat

V) Banbantay ken karayan Tawid ti kaigorotan Kalintegan tay ilaban Bantayan salakniban

II) Mga tribu mga angkan Nilunod ng tubig ng dam Katutubong mamamayan Pininsala ng minahan

Tumurod, bumangon, lumaban Tay ung-unga Ya da tayo in-ada Ya da tayo am-ada Ya alapo tay wada Hmm…salakniban tay ung-unga

Lumaban tayo, ikaw at ako Ang tapang ay isapuso Tayong magigiting na ina Tayong magigiting na ama Mga ninunong nabubuhay pa Hmm…lumaban tayong lahat

Tumurod, bumangon, lumaban Tay ung-unga Ya da tayo in-ada Ya da tayo am-ada Ya alapo tay wada!

III) Lupa at kabuhayan Inaangkin ng dayuhan Mga sakim na gahaman Palayasin at hadlangan Mangahas, bumangon at lumaban Ang tapang ay isapuso Tayong magigiting na ina Tayong magigiting na ama Mga ninunong nabubuhay pa Hmm…magtanggol tayong lahat

159

DAHAN-DAHAN, HINAY-HINAY

DAYTOY KADI ITI KAPPIA

Dahan-dahan, hinay-hinay Sa iyong paglalakbay Ang bawat bakas ng yapak ihanay Lumilipad, lumiligid mga buwitre‟t kaaway Sa iyong pagkadapa‟y naghihintay

Daytoy kadi iti kappia Daytoy kadi iti talna Anya dagita a banbanag Maiparit iti mabiag

Huwag matakot, huwag mangamba Taglay mo at dala-dala Ang katotohanang mapagpalaya Ohh… Dahan-dahan, hinay-hinay Sa iyong pagsalaysay Ang bawat bigkas ay pagpapatibay Sang-ayon sa layunin Alinsunod sa damdamin Kataga sa kilos ay ihahambing Mahinahon at malinaw Ilahad nararamdaman Daloy ay patungo sa kapayapaan Ohh… Sapulen pay panunuten Iti garaw ken panakabalin Masungbatan ania man nga pagduaduaan Liday lid liday, ania ania pay Dahan-dahan, hinay-hinay Sa pilapil ng buhay Pagyamanin ang butil na may saysay Likas na sa tao ang hangad buhay na walang siil Sa bawat hangarin ay may pipigil

Daytoy kadi ti makuna a kappia Daytoy kadi ti makuna a talna Anya dagita a banbanag Maiparit iti mabiag…palalo! Malaylay ton ti pagay No awan ti mangbantay Tiempo lang a mabiit Mabalin koma a maapit…sayang! No maibusen ti bagas No kasapulan ti agas No adda‟t masakitan Ditoy latta nga ag-agyan?...saan! Kasano dagiti ubbing Kumuttong da iti bisin Ti babbaket ken lallakay Nakapupok ti balbalay…kakaasi! Saan ko a maibturan Saan ko a maanusan Saan ko a maitungpal Ti bilin ti militar…saan!

Huwag matakot, huwag mangamba Taglay mo at dala-dala Ang katotohanang mapagpalaya Ohh… Liday lid liday, ania ania pay

160

PATALASTAS (ridaw re-make) C

Am

(Koro)

C

G

Wala nang imposible ngayon sa siglo bente Dm

G

Kahit na elepante sasayaw sa aspile C

Am

C

G

Sa pag-ikot ng mundo, nakalog ng kung ano Dm

G

C

May pumada sa kalbo, elektrik fan sa disyerto C

KORO:

Dm

Patalastas ay salamangka

Si Martin at si Sharon may kanyakanyang celfone Isteyt-side na kolon at relong yaring hapon Kung din a makunsinte at lahat ay mapundi Mga dayong negosyante, sarap sipain baybe (Koro 2X)

C

Na pilit lumilikha Dm

C

Ng baluktot na pagnanasa G

C-Dm G (pause)

Papuri sa banyaga Puputi ang labada kahit na di ikula Wiskey ba o artista ang pwedeng pangromansa May delatang fresh na fresh, patis walang kapares Sigarilyong pang-macho, pabango para sa B.O. (Koro) tansang Pepsi at Coke, may kapalit dawn a tsekot Butter na margarina nagpapatangkad pa Kotseng di nasisira itawid man sa baha Mura pa at magara, buo kahit mabangga (Koro) Alak na kinse anyos, babae ay binastos Produktong gawang Nestle, dugo sa iyong kape Dambuhalang shopping mall Sabi pa “we got it all!” Binabargain pati sales lady Mapuputi‟t seksing- seksy (Koro) Sa dami ng prublema Sa buwis na sobra-sobra Sasakit ang iyong ulo, aspirin ang gamot mo Commercial ng mga trapo ngisi nakakaloko Sa kampanya‟‟y maamo, demonyo kapag nanalo

161

DOON PO SA AMIN Ayayayay……… Doon po sa amin madalas dumalaw ang mga sakuna Tag-tuyot, tag-bagyo Tag-gutom at lindol masaker at baha Pero kahit anong sakunang dumating Kami‟y laging handa Nakahanda kami sapagkat sanay na Sa buhay kawawa Ayayayay……… Tuwing may sakuna kami po ay handang mangapa sa dilim Nasanay na kami sa dalas ng brownout At taas ng singil Hindi rin prublema kung linya ng tubig Ay biglang putulin Nasanay na kaming di naliligo at amoy maasim Ayayayay……… Sa dalas ng bagyo alpabeto‟y kinakapos pa kung minsan Mahigit dalawampung beses bawat taon kung bagyo‟y dumalaw Mas madalas pa po kaysa pagbisita ng aming kongresman Na ang tanging ginawa ay kumurakot Sa kaban ng bayan Ayayayay………yayayayay… Lagging nakahandang maglakad pauwi mga estudyante Kung saka-sakaling abutan ng baha sa gitna ng kalye Pagkat kagawaran ng mis edukasyon ay handang parati Kahit tanghali na nakahanda silang magsuspend ng klase

Sa aming bayan lagi ring handa ang military May warrant o wala, kadalasa‟y wala ay handang manghuli Lalo‟t huhulihin ay aktibista at militante Sila‟y laging handang bumaril ng tao Kahit inosente Ayayayay……… Doon po sa amin maniwala kayo tatlo ang panahon Mayroong tag-ulan, mayroon tag-araw at saka eleksyon Tag-ula‟t tag-araw ay tig-anim na buwan bunga‟y dislokasyon Pero ang halalan walang katapusang dalang kunsumisyon Ayayayay……… Di sa pagyayabang sa lahat po yata ng bansa sa mundo Ang amin pong bayan ang pinakahanda‟t sobrang pasensyoso Sapagkat kung hindi pano tatagal sa sistemang ito Ang pinaka grabeng trahedya sa mundo‟y ang aming gobyerno Ayayayay……… Tunay nga po kami laging nakahanda sa mga sakuna Nakahanda kaming magtiis ng hirap, magdasal, lumuha Ang prublema‟y kapag sa pagiging handa kami ay mag-sawa Pag nangyari iyon Humanda na‟ng lahat Humanda na‟ng lahat Humanda na‟ng lahat Ang dapat maghanda Ayayayay……… Ayayayay………

Ayayayay………

162

LUBONG KO

HIMIG NG ALYANSA (Awit ng sumisidhing Hamon)

Koro: Lubong ko, danum, daga Angina, balitok, apoy

Titik/musika: areglo:

Ikillo da ti agpayso ilibak da ti pudno Madi da a mabisto narugit da a sikreto Basol da nagdakkelan intero a Mankayan Ken il-ili masarakan ti igid ti karayan Kemikal a sabidong naibelleng ti danum Rugit ti pagminasan diretso karayan Manu a tailings dam tinarba iti bagyo Awanen ti agtubo taltalon a nasemento Denggen yo ti pakdaar napeggad daytoy a lugar Naabutan nagaraw idiay uneg ti rabaw ket lumlumned Nadadael ti eskwelaan ti poblacion Mankayan Nakesayan ti Colalo, anya didigra‟t sumaruno Anya dayta ag-asasok nag-ingel nag-angot Mulmula agkuretret ti bunga malongtot Anya daytoy a mariknak ag-antges ket narigat Karasakit kaaruba iti bronco numonya (KORO) Bilyon-bilyon ganansya bingay ti kumpanya Adayo kurang ti sweldo magundawayan a minero Natangken ti kumpanya ti unyon ket nagwelga Ribu-ribu nagmartsa pinutukan da iti bala

j.robias, a.guison, b.melegrito h.callora, j.dalangin

Pawis at dugong inalay sa paggawa Sapat na sahod hindi makamtan Lupa ng magsasaka‟y hindi naman kanya Isulong, tunay na agraryong reporma Katutubo‟y ninakawan ng kultura Kababaiha‟y gapos ng tanikala Koro: Makibaka, lumaban at magkapit-bisig Ngayong panahon ng ligalig Kabataan, Paigtingin ang pagkakaisa Mararating din natin ang paglaya Ooohh Musmos na kaisipa‟y May bahid ng banyaga Husay at talino pananamantala Mamulat ka, kumilos ka Buhay mo‟y ialay sa pakikibaka (Koro) Makibaka Lumaban at magkapit-bisig Mararating din natin ang paglaya Ooohh Hanggang sa malayang bukas Ooohh

Sanguen da ngarud apoy ti tignay masa Unget ti mangmangged, mannalon ken minorya Uston ala uston, iparit ti expansion Isardeng ti nakadadael panagminas ti lepanto (KORO)

163

SIYA’Y HINDI LAMANG ISANG TULA John Marasigan

Bulaklak sa hardin Bituin sa kalawakan Bukod tanging kariktan Sa gabing madilim Iaalay ang langit Maging buwan ay susungkitin Babae… Kay tamis sa pandinig Papuring sa‟yo‟y maghahatid Samu‟t saring salita Ang sa‟yo ay nagtakda Subalit ang babae ay di lamang isang tula Na sinasambit ng makisig na makata Ang babae ay di lamang naka-iibig na salita Sa talinhagang lipunan ang may akda Ang babae ay di lamang isang tula Siya‟y tinig sa gitna ng pangungutya Siya‟y isang ilaw sa dilim ng pangamba Babae…ika‟y isang makata Babae…ikaw may manlilikha Babae…hindi lamang isang tula EKONOMIKS (ISANG LITANYA) John Marasigan

Nandirito ako tumatakbo Naghahanap ng kung ano Di malaman ang gagawin Nag-iisip ng kung alin Pagbabago‟y nakakabitin Kailan pa kaya mararating Kasaganaang minimithi Ng taong nanggagalaiti Nanggagalaiti…nanggagalaiti Si Juan naglalakad sa daan Naghahanap ng masisilungan O kay init na ng araw Sa pawis siya‟y nagtatampisaw Nag-iisip saan mag-aaply Trabahong kwelyong puti ang kulay Oo nga pala‟t tapos ka nga Ng kursong mayroong diploma Ngunit wala…walang trabaho Si Aling ason naglalako Ng kakanin sa kanto-kanto

Baka sakaling mabentahan May ipambayad sa mga utang May pambili ng tinapa At pamasahe sa eskwela Sa kahirapan at gutom Pamilya ay mai-ahon Ngunit bitin…bitin ang kita (pito) Ito namang si Mang Estong Kandakuba sa maghapon Sa trabahong penitensiya Di baleng sweldo ay barya Sa pamilya‟y makatulong At may panawid gutom Baka sakaling sa makalawa May bago nanamang kontrata Ay naku…ang hirap ng buhay Nandirito ako tumatakbo Naghahanap ng kung ano Di malaman ang gagawin Nag-iisip ng kung alin Pagbabago‟y nakakabitin Kailan pa kaya mararating Kasaganaang minimithi Ng taong nanggagalaiti Nanggagalaiti…nanggagalaiti Talaga yatang walang-wala Gobyerno ay nakadapa Walang-wala, walang wala Ang masa‟y nangangapa Eh sino pang maaasahan Para sa‟ting kapakanan Walang iba kundi tayo Wag nang umasa sa pulitikio Talaga yatang walang-wala Gobyerno ay nakadapa Walang-wala, walang wala Ang masa‟y nangangapa Walang-wala, walang wala Gobyerno ay nakadapa Walang-wala, walang wala (3x) Walang-wala Walang hiya!

164

TAONG SIMBAHAN

GUMISING KA BABAE

Seminarians On Transformation And Nationalism (SOTANA)

Lyrics: Luchie Maranan Arrangement: Julie Palaganas Perfoprmed by: Sining ng Paglaya (SILAY)

Taong simbahan tayo ay dapat makiisa Sa pakikipaglaban ng manggagawa‟t magsasaka Sa mahimbing na pagtulog tayo ay gumising na Tayo na‟t sumama sa lansangan at magmartsa Taong simbahan tayo na, o tayo na “wag katakutan naka-unipormeng barikada Isulong ang layunin sa kabutihan ng bansa At sa ating mga kapatid na mga dukha. Taong simbahan wag na tayong magbulagbulagan pa O kaya‟y magbingi-bingihan at ayaw magsalita Baka pagdating ng araw tayo naman ang biktima Sa kalokohan ng gobyerno ng ating bansa Taong simbahan tayo na , o tayo na Magkakapit-bisig tanda ng ating pakikibaka Ang malapalasyong tahanan ngayon ay tunguhin na Na s‟yang pinagmulan ng marupok nang sistema Taong simbahan panahon na upang mag-alsa Kaya kailangan natin ang malakas na pwersa Sundan natin ang bandilang kulay dugong pula Na s‟yang sagisag ng lumalaban na masa Taong simbahan tayo na, o tayo na “wag katakutan naka-unipormeng barikada Isulong ang layunin sa kabutihan ng bansa At sa ating mga kapatid na mga dukha.

Hugutin sa dibdib ang mga hinaing Hanapin sa sarili lakas natin Kay dami nating dapat baguhin Bumangon, wakasan pang-aqalipin KORO: Gumising ka, kumilos ka babae Sarili at bayan iyong ipaglaban Gumising ka, kumilos ka babae Ang ating kilusan ipagtagumpay! Gumising ka, kumilos ka babae Sarili at bayan iyong ipaglaban Gumising ka, kumilos ka babae Ang ating kilusan ipagtagumpay! Kumalas sa hulma ng lipunan Igiit karapatan sarili‟y pandayin Tumugon sa tawag ng pag-aalsa Laya‟y may pag-asa ika‟y makiisa Gumising ka, kumilos ka babae Sarili at bayan iyong ipaglaban Gumising ka, kumilos ka babae Ang ating kilusan ipagtagumpay! Gumising ka, kumilos ka babae Sarili at bayan iyong ipaglaban Gumising ka, kumilos ka babae Ikaw ay bahagi ng tagumpay!

Taong simbahan tayo na , o tayo na Magkakapit-bisig tanda ng ating pakikibaka Ang malapalasyong tahanan ngayon ay tunguhin na Na s‟yang pinagmulan ng marupok nang sistema Taong simbahan, kumilos na! Taong simbahan, mag-alsa!

165

COUSIN ARLENE Lyrics: Mike Cual Vocals: Mike Cual, Jen Soriano Performed by: Diskarte Namin

CHOURUS: Women and children working overseas Six dead in the box back to the Philippines VERSE1I got this letter just last week It was from my cousin back home in the Philippines. Arlene got this offer, this job to work overseas. Such a great opportunity for you and me. We could together for eternity while you send money home to your family Oh yeah! Your signature is needed promptly. Processing your papers takes a certain amount of weeks „n this job you won‟t regret. She said: “Kuya Michael, please don‟t stress cuz I weighed out my options „n its above the rest, so tell everybody I accept. Oh by the way, my job title – Domestic Helper

overseas villains. Blood spilling, but there‟s nobody to blame. Our Filipino government should be ashamed but they don‟t. Only because it‟s money that their after. Can somebody help us with this disaster.Faster like a fastbreak in basketball. It‟s gamepoint and you‟ve got next to play. And you ballers just my say “Well what does this song have to do with me?” This are our future wives getting beat then raped then beat and killed down to the streets. So cousin Arlene tell me what you‟re going to do after I shared this interesting facts with you? She Said “I don‟t think I want to be a part of all these...” (CHOURUS)

(CHORUS) VERSE2One hour passed „n we did our research, we were pulling out our hairs,. We were going bizerk, cuz information leads to intelligence. I was horrified over the things that I read on how 6 women a day showed up dead. „N after we were done reading, we chose to repent. So we pulled out some paper „n a pen. Diskarte‟s version of lyrical revenge. I don‟t know why, I don‟t know why. Cecilia Magupoy had to die. She was falsely caught up as a princes servant and if she wanted to leave, she‟d better follow orders. Flip side of domestic helpers. (CHORUS ) VERSE3Women‟s lives were defacing. Quoted by the IMF down to the World Trade Organization. The Philippines leads all Asia in domestic working Asians. Times are changing for the worst. Now sex trade is the second most Probable choice of work for Filipinas. Domestic workers worldwide, let‟s stand together, let‟s stand and fight. We can conquer this if we just unite, Come on let‟s unite! Let‟s unite! On the destruction of our women, profit for pleasure by these

166

AWIT NI CONCEPCION D C G D Sabi nila‟y wag masanay sa pagmamahal C G Pagkat ikaw ay masasaktan lang F G C C/B Am Minsan tuloy nagugulhan at di maintindihan F G A Kung pano nga ba magmahal D C G D Akala ko ay sapat nang nag-iisa C G Nakakamit ang luho‟t malaya F G C C/B Ngunit nagising daigdig ko‟y nangungulila F G A Ganito pala ang mag-isa…

Am

E B Pag-ibig na inaasam-asam C#m A B Dumating na sana

KORO: D A Pag-ibig na inaasam-asam Bm G- A Dumating na sana D A Umaasang titibok-tibok din Bm G- A Itong aking puso G A D Bm Sino mang dumating upang maging kasuyo G A D (G - A – B) Paglalaanan ng pag-ibig ko D C G D Akala ko ay sapat nang nag-iisa C G Nakakamit ang luho‟t malaya F G C C/B Ngunit nagising daigdig ko‟y nangungulila F G A Ganito pala ang mag-isa…

E B Pag-ibig na inaasam-asam C#m A B Dumating na sana E B Umaasang titibok-tibok din C#m A B Itong aking puso A B E C#m Sino mang dumating upang maging kasuyo A B E Paglalaanan ng pag-ibig ko

Am

(Ulitin KORO 2x) (Acapella)

167

HATINGGABI (bong ramilo) A

E

F#m

D

A

Hatinggabi na wala pang pahinga E F#m Antok ay ayaw dumating A

E

F#m

D

A

Mag-uumaga, puno ng pangamba E F#m Sa araw na parating G sus(pause)

G sus (pause)

At bukas ng umaga hihintayin ba siya G sus(pause)

Ng makina sa pabrika D-A

Bm7

Mahal ko, bulong sa kanya G

D

A

D-Bm7

Ako‟y sipingan at giniginaw G

Bm7

G sus

Ang aking dala, bahagyang gumalaw G sus

G sus

G sus

F#m7 (sus)

Totoo, halika nang maramdaman A

E

F#m

D

A

Hatinggabi na, nagbuntong-hininga E F#m Di alam ang sasabihin A

E

F#m

D

A

Mag-uumaga, puno ng alala E F#m Katabi‟y mahimbing G sus(pause)

G sus (pause)

At bukas ng umaga, kanyang kamay pa ba, G sus(pause)

Ang dudumi sa grasa at D-A

Bm7

Mahal ko …ang bulong nya G

D

A

D-Bm7

Kita‟y sisipingan nang huwag ginawin G

Bm7

A

F#m

G sus

Ang „yong dala, di ba mamanglaw sa kagigisnan G sus

G sus

F#m7 sus

Mayroon ba siyang maaasahan A

E

F#m

Bukas nang umaga D

A

E

F#m

Tuloy ang pabrika kahit siya‟y wala na.

168

RAGE (The Jerks)

SAYAW SA BUBOG (The Jerks)

Children begging in the streets at night Knockin‟on cars „til the morning light People standing in line for a kilo of rice Welcome to the dark ages, the era of lies

Buwan ng Pebrero Buwan ng pagbabago Anong klaseng pagbabago Ano sa palagay nyo?

Dreams of progress of visions gone mad Mendiola still drenched with innocent blood And the demolition man rambles through Smokey mountain homes Darkness indeed, justice dressed in blue

Bumaha ng pangako Lason ay isinubo Tuloy sa pagkakapako May utang pati apo

Ref: But go not gently into the night Rage against the dying of the light Sing a song about this terrible sight Rage until the lightning strikes Go not gently, go not gently Go not gently and rage with me Go not gently, go not gently Go not gently and rage with me

And the names and the faces of the tyrants change But poverty, pain and murder remains And the voices of truth are locked up in chains Darkness remains, freedom in flames (Repeat Ref) Rage with me C‟mon baby and rage with me Rage with me, rage with me C‟mon baby and rage with me…

KORO 1: Kasinungalingan, isang kahangalan Walang libreng kalayaan Ito‟y pinagbabayaran Palabas na moro-moro Ito kaya ay totoo EDSA ng pagbabago Saan, kailan kanino? KORO 2: Sayaw, sayaw, sayaw sa bubog Ang naglalakad nang tulog Ay t‟yak na mauumpog Sayaw, sayaw, sayaw sa bubog Ang naglalakad nang tulog Ay t‟yak na mauumpog Tuloy ang ligaya sa iba‟t ibang hacienda Manggagawa‟t magsasaka Kumakalam ang sikmura Sari-saring kaguluhan Nakawan, karahasan Kailan nyo titigilan Ang mga mamamayan? (Ulitin ang KORO 1 at 2) Buwan ng Pebrero Buwan ng pagbabago Anong klaseng pagbabago Saan kailan, kanino? ( Ulitin ang KORO 2)

169

BAYAN KO SANTUARYO (Titik: A.Beltran/ Areglo: J.Marasigan)

Am

Dm

E7

Am

Ang bayan kong hirang, Pilipinas ang pangalan E7

Sa kanilang piling Doon kita natagpuan Sa gitna ng bukid Sa loob ng pagawaan Sa kanilang mga tirahan Sa kanilang piling Pagkaapi‟y naramdaman Sa kanilang piling Pakikibaka‟y naintindihan Pagsasabuhay ng loob mo‟y nasaksihan Napakahirap sumunod Sa iyong mga yapak Paano ba ama Aakayin ang iyong mga tupa Mula sa salakay Ng mga kaaway Mula sa ulan ng punglo Paano nga ba papasanin Ang krus na kay bigat Sa lipunang maligalig Ng lupang dugo ang itinigis Ng lupang luha ang idinilig

Am

Perlas ng silangan sa taglay niyang kariktan Dm

E7

Am

Ngunit sawimpalad sa minimithing paglaya Dm

Am

E7

Am

Laging lumuluha sa pagdaralita Ang bayan kong Pilipinas E7

Lupain ng ginto‟t bulaklak Pag-ibig ang sa kanyang palad Am

Nag-alay ng ganda‟t dilag At sa kanyang yumi at ganda A7

Dm

Dayuhan ay nahalina Am

E7

Am E7

Bayan ko binihag ka, nasadlak sa dusa KORO: A

E

Ibon man may layang lumipad A

Kulungin mo at pumipiglas Bm

Bayan pa kayang sakdal dilag E7

A

Ang di magnasang makaalpas Itinuro mo na sa panahon ng karimlan Kailangang sindihan ang pag-asa sa puso ng masa Itinuro mo na sa panahon ng panlilinlang Kailangang ipahayag ang katotohanan Itinuro mo na sa panahon ng pananalanta ng karahasan ng estado Sa panahong kailangan ng matatakbuhan Kailangang ibukas ang santuaryo para sa sambayanan Itinuro mo na ang mabuting pastol Ay nasa piling ng kanyang mga tupa Buhay man ang ialay Buhay man ang ialay

E

Pilipinas kong minumutya A

Pugad ng luha at dalita D

A

E

A

Aking adhika, makita kang sakdal laya Bm

Kay sarap mabuhay sa sariling bayan E7

A

Kung walang alipin at may kalayaan F#7

Bm

Ang bayang sinisiil, babangon, lalaban din D

A

E

A

Ang silanga‟y pupula sa timyas ng paglaya (Ulitin ang KORO)

170

PANTASYA

BUNSONG SINTA

Am

Am

Kay tagal ko ring nabuhay sa pantasya Ang buhay raw ng tao‟y kapalaran ang may pasya

Meme na aking bunso

Dm

Am

G7

Ang tatay mo ay lalayo Humimlay ka sa kandungan

Tulad ng gulong, mapataas mapababa B

E

Ngunit bakit tayo‟y lagi nalang dukha? Am

Kay tagal ko ring nabuhay sa paniniwalang Kapalaran daw ng tao‟y Darating nalang kusa Dm

Am

G

Am

Ng iyong inang mapagmahal G

Am

Tulog na bunsong sinta kita ay iiwan Ang tatay mo‟y maglalayag G

Am

Sa laot at gubat

Am

O ito‟y ibibigay ng isang Bathala B

E

Ngunit ito pala‟y isa lamang haka-haka.

F

C

Tayo ngayo‟y dumaranas Dm

E

Ng sanlaksang hirap Am

G

Ngunit hindi maglalaon

KORO A

F

F#m

Sasagana ang bukas

Ang dating mga paniniwala C#m

Am

D G

Tinapon ko nang lahat Dm

A

F#m

Ang langit nating mga dukha B

E

Magbabait ka sana bunsong sinisinta Huwag mong pahirapan

Am

Tayo ang gagawa dito sa lupa.

Am

G

Am

Ang giliw mong ina Meme na aking bunso

Am

F

Ngayo‟y alam ko na kung bakit naghihirap Tayong mga dukhang punong-puno ng haka-haka

Ang tatay mo ay lalayo

Dm

Am

Ang langit at impiyerno, sila rin ang may likha B

E Am

Langit ay kanila, tayo ang kawawa

G

Am

Tayo‟y liligaya

Ngayon alam ko na ang tunay na mga demonyo Sila ang nagpapasasa Sa kayamanan ng tao Am

Tayo ang lumilikha ng kayamanan sa mundo B

Am

F

Kita ay iiwan sa pagbalik ko sana

Am

Dm

Am

Paalam na o mutya ng aking pagmamahal E

E

G

E

Ngunit tayo pa rin ang nakatira sa impiyerno (Ulitin ang KORO)

171

DEMOKRASYA

KUNG AKO’Y BUMAGSAK

Demokrasya, kalayaan, katarungan at pagkakaisa Ito ang mga simulain ng ating pakikibaka Nais natin ay mabuhay na malaya at makabayan Nais natin ay lipunang makatao‟t makatarungan

C-Em-F-G-C

KORO: Ito ang ating panata at paninindigan Ito ang ating panata at paninindigan Demokrasya hindi diktadura Kalayaan at hindi kadena Kapakanan ng bayan Hindi ng dayuhan Pagkakaisa ng buong bayan Bangon bayan, tayo‟y magkaisa Laban sa uring mapagsamantala Bangon bayan! Sulong bayan! Magkapit-bisig tayo tungo sa tagumpay

Ang araw kung ako‟y bumagsak

Em

Kasama ang „yong mga mata F

C

Ay di maaaring ipikit F

G

C

Em-Am

Makita mo sanang walang ulap Dm

G

C

Em

Kasama hindi dapat mawala F

C

Ang hardin ng ating ina F

G

C Em-Am

Sana‟y lagi itong hitik sa rosas Dm

G

C

at hasmin kung ako‟y bumagsak

F (Ulitin ang KORO)

Em

Kasama hindi dapat manginig F

Magkapit-bisig tayo tungo sa tagumpay

G

Sa‟yong mga kamay ang baril F

G

C-Em-Am

Huwag sanang manatiling tahimik ito Dm

G

C -C7

Kung ako ma‟y bumagsak (Ulitin ang huling saknong) Dm

G

C -C7

Kung ako ma‟y bumagsak Dm

G

C

Kung ako ma‟y .......bumagsak

172

ILAW SA GASERA KORO: Am9

Dm

V) Kahapon din „yon ng sindihan mo ang gasera Lakas ay tinipon, paa ay ginalaw Dugo ay ibinuhos, sa lupa ay namuo Luha sa mata‟y nasaid, natuyo

Nagliliyab, nagliliyab ang ilaw sa gasera E

Nagniningning, nagniningning

(Ulitin Ang Koro at unang saknong)

Am9

ang ilaw sa dilim Katulad ng ating puso Dm

BABAENG WALANG KIBO

Na sa bayan nakatuon E

C

Katulad ng mga umagang

O Babaeng walang kibo

Am9

C

Lipos sa pag-asa I) Dm

G

Am9

Minssan ika‟y nagpundar Dm

G

Am9

Ng pawis sa iyong dibdib F

G

Am

Kamay ay binayo, sa lupa‟y binaon F

G

Em

E

Punyal na hawak sa dibdib mo itatarak II) Binuo mo ang mga pangarap Sa‟yo nagmula ang bisig at ang lakas Ngunit anong ganti sa mga pagpupunyagi Ninakaw ang kayamanan Ginahasa ang kamangmangan

G

Magnilay ka at mas-isip Dm G Malaon ka nang inaapi G E At malaon ka nang nilulupig Am Bakit hindi ka magtanggol Dm- G May anak kang nagugutom C Bunso mo ay umiiyak Dm-G Natitiis mo sa hirap C Em Ano‟t di ka magbalikwas Dm G C Kung ina kang may damdamin at paglingap

III) Bulag kang sumunod Sa utos ng iyong poon Pagkat may anak kang patatagin bubuhayin Matayog ang mga pangarap ngunit ika‟y mabibigo IV) Nagwakas ang isang panahon Nalamang di pala, kalikasan ang may likha Puti ang kanyang balat Ang kamay ay marumi Kailan magwawakas ang mga panggagahas

173

HULING BALITA Am

JULIAN MAKABAYAN

C

Dm

E

Isinilang ka sa batis ng karalitaan Pinaghele ka sa awit ng bundok at parang Duyan mo‟y malamig na lupa Lupang pugad ng kahirapan

Narinig nyo na ba ang huling balita Am

C

Dm

Tungkol kay Mang Kardo, isang E

manggagawa Am

C

Dm

Lumaki ka sa pag-inog ng tagtanim at tag-ani Inaruga ka ng inang magsasaka Kinalong ka ng amang dugo ang pinunla Sa dibdib ng lupa, sa dibdib ng lupa

E

May ilang beses nang siya‟y hinanap Am

C

Dm

E

Ng mga kaibigan, mga kamag-anak Am

C

Dm

E

KORO:

Ang kanyang asawa‟y walang maisagot Am

C

Dm

E

O julian di ka malilimutan Pagkat ika‟y anak ng bayan Buhay mo‟y aming aawitan Itatangi hanggang kamatayan

Sa tanong ng anak twing bago matulog Am-C-Dm-E

Inay,

Am

C

D

-E

ang itay ko ba‟t di umuuwi Am

C

Dm

E

Ako‟y nasasabik sa yakap niya‟t ngiti Am

C

Dm

Kalaro mo ang kapwa mong paslit na kasama Na sa paglaki‟y matutulad sa kanilang amang Mababaon sa utang Sa panginoong mayayaman

E

May ilang beses na si Aling Marina‟y Am

C

Dm

E

Nagtungo sa kampo‟t kwartel ng pulisya Am

C

Dm

E

May ilang listahan na ang kanyang natignan Am

C

Dm

Pilit mong inunawa ang abang kalagayan Pilit mo itong pinagtiisan Ngunit nang maglaon, ikaw na rin ang sumigaw Saan nga bang kasukdulan? Saan nga bang kasukdulan?

E

Ngunit di makita ang hanap na ngalan Am-C-Dm-E

Nakapagtataka,

Am-C-Dm-E

nakapagtataka

Am

C

Dm

E

(Ulitin ang KORO)

Pagkat si Mang Kardo nang huling makita‟y Am

C

Dm

E

Itatangi hanggang kamatayan

Kasakay sa kotseng may ilaw sa tuktok Am

C

Dm

E

Ang ilang armadong handang magpaputok Am

C

Dm

E

Narinig nyo na ba ang huling balita Am

C

Dm

E

Tungkol kay Mang Kardo, isang manggagawa? Am

Dm

E

Siya‟y patay na katawan niya‟y tadtad Am

C

Dm

E

ng tama ng balang sa kanya‟y umutas Am C

Dm

E

At ang sabi ng mga awtoridad Am

C

Dm

E

Itong si Mang Kardo‟y nagtangkang tumakas

174

ENTERO KAPUPUD-AN

DIWANG WALANG TAKOT

Capo 4th fret Pasakalye: AM - E - E7 Am

Capo 4h fret:Am-F-E-Am

Sa enterong kapupud-an Pasabton ang katawhan sa kalihukan

Ang daigdig ko‟y isang bilangguan

Dm

Na mandi‟y libingan ng buhay

E7

Am

Am Dm

Malungtarung gubat E7

Am Am-E7

Am A7

(G) G7

Dm

C

E7

Am

Matataas na pader at pintuang bakal

Ang gikinahanglan sa katawhan E7

E

F

Dm

E7

Ang nagpinid sa bukas kong puso

Para sa kagawasan.

Am

E7

Am

A

Hangad palibhasa‟y ako‟y ilayo Am

Dm

Bagong sundalo sa katawhan Naggamit sa gerilyang pakiggubat Dm

Am

(G)G7

Sa piling ng mutya kong suyo Dm

E

Am

Diwa‟y nais kitlin at mata‟y bulagin F

Batok sa estado E7

Am

C

Dm

E---E7

Sa paghihirap ng bayang siniphayo

Daghang kaaway ang nangapukan E7

Am

KORO:

Ug nadis-armaduhan.

A

E

A A7

Ngunit yaring diwa‟y walang takot D

KORO:

D

Natukod na ang partido

A A7

E

A

D

Mga landas tungo sa kalayaan (kanayunan)

C

A

Gihiusa ang katawhan

E

A-A7

Ay laging matamang susundan

G

D

Gipakusog ang NPA C

E

Sa manlulupig at mapag-imbot

G

E – E7

E

A

D

Mga bakas at yapak na iniwan A

Sa kabukiran.

E

A-A7

Magsisilbing aral sa bukas D

Am

E

A(F#m)

Nagsubay sa hustong linya Marxismo-Leninismo teoryang Mao Zedong

Ang kahirapan at luhang (dugong) papatak

Dm

Alay lahat sa tagumpay.

Am

D

A

E7

Dili hikalimtan E7

Am

(Ulitin ang KORO)

Mga kauban kita magkat-on E7

Am – E7

Sa pagrebolusyon. (Ulitin ang KORO at huling saknong) E7

Am

Mga kauban kita magkat-on E7

Am – E7

Sa pagrebolusyon.

175

A

A

BANAGBANAG

E

A

Sisikat ang araw singningning ng ginto A

D

A

D

Sud-onga ang adlaw sa kahapunon E

Dm

Natina sa dugo ang nagkuyanap nga landong D

A

Sud-onga ang nasud sa iyang kagabhion E

A

Naduhig sa dugo aatong yutang tabunon. A

Hataas ang gabi-ing aton pagtukawan Dm

E

Hataas ang dalan nga atong pagalaktan D

Sa tumoy sa pangandoy may langit nga A

bughaw D

Ang nawong sa sidlakan mapahinuyumong E

kahayag. A

E

A

Mosidlak ang adlaw ang bulawanong silaw D

E

Mobanagbanag ang bag-ong buntag Dm

E

A-E

Moabot ang gisaad nga bag-ong ugma. A

D

A

Masdan ang araw sa takipsilim E

May kulay ng dugo ang gumagapang na A

dilim D

A

Masdan ang bayan sa kanyang gabi E

May bahid ng dugo ang lupang A

kayumanggi. Dm

A

Kay haba ng gabi na ating susuungin Dm

E

Kay haba ng landas na ating tatahakin D

E

A

Darating ang pangako ng bagong bukas.

A

Dm

E

Magbubukang-liwayway ang bagong umaga

A

Sa dulo ng pangarap may langit na bughaw D

Ang mukha ng silangan may ngiti ng E

liwanag. 176

HALINA, HALINA Koro 3: Pasakalye: Dm-Dm7-G

F

C

G

C-C7

Hayo‟t tanawin talang nagniningning C

Dm

F

Halina, halina at tayo‟y maglakbay G

G

C-C7

Partido Komunista ang gabay natin

C

F

Tungo sa landas ng ating kalayaan.

C F

Hawakan mo kasama ang „yong sandata, C

G

C

Dm

C7

C

Dm

Halina, halina at tayo‟y maglakbay

Koro 1:

Tungo sa landas ng ating kalayaan.

G C

G C

G

Hawakan mo kasama ang „yong sandata, G

C-C7

C

G

C

„Tapos ay tanawin ang dinaraanan F

C

Dm

G

Hanggang sa pagsikat ng araw sa silangan. C

Dm

Halina, halina at ating diligin G

C

Lupang tigang uhaw ay pawiin Dm

Mag-aral tayo, lahat ay pansinin G

C

C7

Nang sa paggawa, isip magluningning. Koro 2: F

C

G

C C7

Magkapit-bisig tayo at magtulungan F

C

G

C C7

Kasamang napapagod ay alalayan. F

C

G

C

Mga suliranin ay ating lutasin F

C

Dm

G

Matibay na sandata ang pagpupunahan. C

Dm

Halina, halina at ating isulong G

C

Marxismo-Leninismo Kaisipang Mao Zedong. Dm

Komunismo lamang ang tanging pag-asa G

C

C

C7

Digmaa‟y isulong hanggang sa tagumpay.

Kanyang balik-aralan ang nakaraan F

C Dm

C-C7

Sinuman sa atin ang maguluhan F

G

Walang dapat asahang bathalang titingin.

Digmaa‟y isulong hanggang sa tagumpay.

F

C

Kung walang Partido ano pa ang sa atin

Dm G

C

C7

Ng sangkatauhan para sa paglaya. 177

HUWAD NA KALAYAAN

PULANG SILANGAN

Capo: 4th Fret C-Bb_A-A7-(A7-G7)

Pulang silangan, bukang-liwayway Sa daigdig paglaya‟y magtatagumpay Kaisipang Mao Zedong ang tanglaw Ng masa sa pagtahak sa landas Ng tagumpay

1) D

Bm7

May kalayaan ba kung bayan ay dumaraing Em

sa hirap A7

Kung kayamanan ay hawak ng dayuhan (A7+G7) D

At masa ay salat B7

Kung manggagawa ay dusta at Em-Gm

Magsasaka ay inaapi A7

D

Bm7

Huwad sadyang huwad ang kalayaan Em

A7

Mapulang araw sa silangan Sa bayan natin paglaya‟y daratal Partido Komunista ang gabay Ng masang Pilipino sa pagtahak Ng tagumpay Gintong sinag sa silangan Maningning na sugo sa pagpuksa ng dilim Bagong Hukbong Bayan ay patalim Na itatarak ng masa sa mapang-alipin

D-Bm (A7+G7)

(Ulitin mula sa simula)

Kung ang bayan ay ganyan (CP: stanza 1)

May kalayaan ba kung bayan ay may gapos Sa kamay Kung ang katotohanan at katarunga‟y nilulupig Laksang nagtatanggol ay pinarurusahan at inuusig Huwad sadyang huwad ang kalayaan Kung ang bayan ay ganyan

D

A7

D- D7

Gapos ay lagutin kamao ay itaas G

A7

D-D7

Laya nati‟y itindig at ipagtanggol G

A

D-B7

Hirap ay lunasan pang-aapi ay wakasan Em F#

Bm-B7

Ang bayan ay ipaglaban Em A7

D-G-D

Ang bayan ay ipaglaban

178

BAYAN BAYAN KO

IISANG PINTIG

KORO: Bayan bayan ko Gumising ka ang kalayaan mo‟y inagaw na Taumbayan kumilos ka at sama-sama Sa pag-alsa

Awitin ko‟y alay sa masa Nagpapaabot ng diwa, ng tuwa, ng sigla Damdaming taglay ng puso ko‟y binuhay nyo Prinsipyong taglay ng puso ko‟y pinanday nyo Kasama nyo ako

Walang magbubulag-bulagan Walang magbibingi-bingihan Sa prublema ng bayan Pagkilos ang kailangan Sa daming pinagsasamantalahan sa‟ting lipunan Walang tanging paraan Kundi pag-aklas ng sambayanan

Himig nyo‟y himig ko Ang hibig nyo‟y hinig ko Laban nyo ay laban ko Iisa ang pintig Iisa ang pintig ng ating puso

(KORO) Nagaalab ang paglaban Mula sa kanayunan patungong kalunsuran Ng nagkaisang mamamayan Lulupigin ang kaaway Durugin ang mapang-aping hanay Ng ganid na dayuhan at mga taksil sa bayan (KORO) Mula sa pangunahing pwersa Hanggang sa pambansang burgesya Iluluwal ang paglaya ang bayang nagdurusa Angkinin ang tagumapay Kakamtin ang pagkakapantay-pantay Habambuhay, sa patnubay ng dakilang gabay

Sa gitna ng unos ng pakikibaka Sulong ako‟y kasama Di pa gapi ang pag-asa Itataguyod ang paglaya

Sa bawat pagyurak sa dangal ng magsasaka Sa bawat patak ng pawis ng manggagawa Sa bawat hapdi ng pananaantala Kasama akong nasasaktan, nagdurusa Laban nyo‟y laban ko Pasanin nyo‟y pasanin ko Tagumpay nyo‟y tagumpay ko Iisa ang pintig Iisa ang pintig ng ating puso Sa gitna ng unos ng pakikibaka Sulong ako‟y kasama Di pa gapi ang pag-asa Itataguyod...

(KORO) Sa gitna ng unos ng pakikibaka Sulong ako‟y kasama Di pa gapi ang pag-asa Itataguyod... Sa gitna ng unos ng pakikibaka Sulong ako‟y kasama

179

MARIA (liriko ni jill carino, inawit ni judy carino))

PANAWENEN CP: G-C

Maria, akin pang nagugunita Nang ikaw ay namayapa Sa piling ng mahal na lupa Ang bundok Kordilyera Maria, tuwing kita‟y maala-ala Puso ko‟y namumula Damdamin ay umaalsa Nais lumaya Ngayong tinugon ang tawag ng sambayanan Yakap-yakap ang bunso‟t Nakakuyom ang „yong palad Mapait mang malayo sa piling Ng bunso‟t sinisinta May batas ang pag-ibig sa bayan Ang siyang nangunguna Paalam na bunso kong Malaya Ang bayan ay nagdurusa Habilin ng iyong ina Paglaki‟y makibaka Paalam sinta sa piit ay kapwa‟t ulila Ako ay nagnanasang muli tayong magsasama Sa bundok Kordilyera Damhin mo ang bigwas ng Poot sa dibdib ng inang bayan Masdan mo ang masang Nagbabangon lumalaban Ang yaman ng lupang kinakamkam Ng mga gahaman Di maglalaon muli nating makakamtan Maria, akin pang nagugunita Nang ikaw ay namayapa Sa piling ng mahal na lupa Ang bundok Kordilyera Maria, tuwing kita‟y maala-ala Puso ko‟y namumula Damdamin ay umaalsa Nais lumaya Maria...

(Capo 1)

Wen Manong, wen Manang Wen Manong, wen Manang Itattan ti panawen Intayon agmaymaysa Umili agkaykaysa intayon pagnaen Iti dalan a mangiturong Kadatayo iti masakbayan Maysa nga ili a nawa Pudno nga ili a nawaya Umili agkaykaysa intayo lasaten Uray nu kabanbantayan Makita lang iti masakbayan Maysa nga ili a nawaya Pudno nga ili a nawaya Panawenen panawenen, panawenen Panawenen panawenen Wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, Wen manong, wen manang… Umili agkaykaysa intayon pagnaen Iti dalan a mangiturong Kadatayo iti masakbayan Maysa nga ili a libre Pudno nga ili a libre Umili agkaykaysa intayo lasaten Uray nu kabanbantayan Makita lang iti masakbayan Maysa nga ili a libre Pudno nga ili a libre Panawenen panawenen, panawenen Panawenen panawenen Wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a, wen-a…

180

TUMINDIG KA (Buklod)

ANAKPAWIS HYMN

Koro:

Tayong mga manggagawa Tayong mga magsasaka Tayong mga nagpapagod Sa bukid at sa pabrika Tayong mga inaapi, sa nayon at lungsod Partido Anakpawis, ating itaguyod

Tumindig ka, ipaglaban ang karapatan Tumindig ka, ipagtanggol ang karapatan 1)

2)

Daan taon na ang nakalilipas Ilang pangulo na ang nagdaan Wala pa ring asenso si Juan Subsob pa rin sa kahirapan (Ulitin ang Koro) Daan taon na ang nakalilipas Ilang pangulo na ang nagdaan Wala pa ring masilungan si Juan Tagpi-tagpi pa rin ang kasuotan …Owe owe.. (Ulitin ang Koro)

3)

4)

Daan taon na ang nakalilipas Ilang pangulo na ang nagdaan Wala pa ring sariling lupa si Juan Nakikisaka‟t baon sa utang (Ulitin ang Koro) Daan taon na ang nakalilipas Ilang pangulo na ang nagdaan Kulang pa rin ang sweldo ni Juan Wala pa ring sariling lupa si Juan Wala pa ring masilungan si Juan Subsob pa rin sa kahirapan

Koro 2: Tumindig ka, tumindig ka Ipagtanggol mo si Juan (tumindig ka‟t ipagtanggol) Tumindig ka, tumindig ka ipaglaban mo si Juan (tumindig ka‟t ipaglaban)

Sulong, sulong, sulong Anakpawis Sa lakas ng masa kamtin ang tagumpay Tayong lumilikha ng yaman ng bansa Ang sariling bukas tayo ang magtakda Tunay na reporma sa lupa Industriyalisasyon ng bansa Sahod na patas at sapat Libreng pag-aaral ng lahat Disenteng pagkain at tirahan Pakuinabang sa sariling likas-yaman Laya at ginhawa ng kababaihan Sulong, sulong, sulong Anakpawis Sa lakas ng masa kamtin ang tagumpay Isulong ang kabuhayan, Karapata‟y ipagtanggol Bigkisin ang kapatiran, Anakpawis ay isulong Mapagpalayang kultura At laying mag-organisa Kaligtasan ng mga bata sa pagsasamantala Sariling pagpapasya ng taumbayan Ang pambansang demokrasya ay ating itanghal Sulong, sulong, sulong Anakpawis Sa lakas ng masa kamtin ang tagumpay Sulong, sulong, sulong Anakpawis Sa lakas ng masa kamtin ang tagumpay Sulong Anakpawis, Sulong Anakpawis Sulong Anakpawis kamtin ang tagumpay!

Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… Tumindig ka tumindig ka… 181

WOMEN OF ASIA Refrain: We are the women of Asia We are the people of our land We are the women of Asia We stand together hand in hand Dayak, Papua, Rakhain, Chakma Kadasan, Lahu, Mamanwa Tay, Senoi, Buuman, Ayta Karen, Kachin, Agta, Puma Igorot, Mangyan, Banwaon Amis, Nbang, Ainu, Higaonon Naga, Teduray, Bagobo Tamil, Seedeg, Tayal, Moro (Ref) We work on our native soil Feel the sweat from our toil With the power of our hand We feed the people of our land We are sisters, wives and mother We provide and care for others From our wombs they were begotten Generations of our children (ref) Lest of cultures be forgotten Bequeath our values to our children Teach them what is right and wrong Sons and daughters, proud and strong Our work fills up our days We walk miles to the market place Climb the steep hills, plant the trees Mine the earth and dive the seas (ref) We the women are solid and fighting Hearts and minds and spirit uniting Fist in the air, feet on the earth A women‟s movement on the birth ( Refrain: Repeat stanzas 1 and 2 From the mountains, schools and fact‟ries Homes and fields and across the seas. We come together to claim what‟s ours Women hold half of the skies 182

BALIKTAD NA ANG MUNDO (Danny Fabella)

KORO 1: Ano ba ito ang gulo-gulo, ang gulo-gulo Ano ba ito ang gulo-gulo, ang gulo-gulo Ano ba ito ang gulo-gulo, ang gulo-gulo Baligtad na ang mundo Baligtad na ang mundo

V) Ekonomiya ay sumusulong Ang mamamaya‟y nagugutom Ang krisis ay sagana Ang Glorya‟y pagdurusa (KORO 1) Baligtad na ang mundo….

I) Mga kriminal ang malaya Ang nakakulong walang sala Ang tama ay mali Ang masama‟y mabuti Sinungaling ang pinaniniwalaan Magnanakaw ang pinagtitiwalaan Sa lipunang ito, sila‟y pinararangalan KORO 2: Ano ba ito ang gulo-gulo, ang gulo-gulo Ano ba ito ang gulo-gulo, ang gulo-gulo Baligtad na ang mundo Baligtad na ang mundo II) May mamang bugbog-sarado Hawak ng pulis sa braso Siya‟y sumisigaw, humihingi ng saklolo Mamamatay-tao‟y pinupuri Mga biktima ang sinisisi Ang naagrabyado, sinasampahan ng kaso (KORO 2) III) Matuwid ang basa impyerno Baluktot ang nasa palasyo Anghel ng tumakbo, tiyanak nang maupo Minsa‟y nagsimba ang demonyo Lumuhod, pumikit parang santo Matapos magdasal, nagmano kay Obispo (KORO 2) IV) Ang mandaraya ay parehas At ang dagdag ay bawas Panalo ang talo, ang peke‟y naging totoo Taksil ang ginagawang huwaran Bayani ang pinarurusahan Ang ayaw ng tao ay nagiging pangulo (KORO 2)

183

WAYAWAYA O apoy a kapupudutan Prinsipyo ti kaiyarigan Ti dalan ko silsilawan Tapno saanak a maiyaw-awan Agtayab ka ay billit Iti kangatuan a langit Tapno isurom ti ikasta A manggaw-at ti wayawaya Sumingising ka ay init Ta di agnayon ti sipnget Tapno namnama ket pumigsa Kinarigat ket agpatingga Ulep a kapupuskulan Aglua ka‟t kapipigsaan Tapno kanayon masibugan Ti panagayat iti kkakailian

BAGUHIN ANG MUNDO Em

(dannny fabella)

G

Mapanganib mamuhay sa mundong ito D

Em

Hindi dahil sa masasamang tao Em

G

Kundi sa mga nanonood lang D

Em

Habang mayroong pinahihirapan Kaya‟t bago tayo maging biktima Ng ating pagsasawalang bahala Gumising kumilos kapwa‟y damayan Gawing ligtas ang kapaligiran KORO C

D

C

D

Sama-sama tayo baguhin ang mundo C

D

C

D

Em

Atin ang kat‟wiran, atin ang kinabukasan C

D

C

D

Sama-sama tayo baguhin ang mundo Isurom kad ay dalan Nu sadinno ti pagturongan Tapno innak madanunan Wayawaya ti kagimungan Kakadua innak balunan Ad-adal ti kapadasan Armas ko a makilaban Iti gubat a naindasigan

C

D

C

D

Em

Atin ang kat‟wiran, atin ang kinabukasan

Katotohanan ay ating hanapin Sa gitna man ng dilim at karahasan Ang bawat isa ay palayain Pawiin ang takot sa puso‟t isip (KORO)

Agwaras ka kad ay sipnget Ti pannagnak inka ilimed Ta saanak a masiputan Simumulagat a kalaban Diak pulos maum-uma Kanayon a sapsapulen ka Ti nagan mo innak ikankanta O nasam-it a wayawaya Maidaton man ti biag ko Kangatuan a sakripisyo Tapno laeng magun-od ka Arapaap ko a wayawaya Dongdong-ay sidong ilay Insinalidumma-ay Dongdong-ay sidong ilay Insinalidumma-ay…

Ngayon ang panahon „wag nang sayangin Hanggat pag-asa ay mayroong ningning Hanggat di pa huli tayo‟y makisangkot Sunggaban ang bawat pagkakataon (KORO) Sama-sama tayo baguhin ang mundo Atin ang kat‟wiran, Atin ang kinabukasan Mapanganib mamuhay sa mundong ito Hanggat tayo ay hindi kumikibo

184

PAGBABAGO

TAMAD NA BURGIS

Nililikha pa lamang ang tao Sinasagot na nya ang tanong ng mundo Bakit nga buhay ay kay gulo Ano nga ba‟ng puno‟t dulo Nitong giunhawa at siphayo Ano nga ba ang nais ng tao?

D

Kaya‟t ang tao‟y nagsimulang mag-isip Mula nang una siyang magising sa pagkakaidlip

Tamad na burgis na ayaw gumawa A

D

Sa pawis ng iba nagpapasasa Pinalalamon ng manggagawa A

D

Hindi marunong mangahiya (walang hiya!) A7

Bandilang pula (pula) iwagayway D

Saan nga ba patungo ang mundo Kung hindi kikilos lagging ganito Saan nga ba patungo ang tao Kung walang magaganap na pagbabago

Bandilang pula (pula) iwagayway

KORO

Sulong ka bayan sa‟yong paglaban Iyong usigin ang kalayaan Wag kang tumigil habang may buhay Burgis na tuso ay labanan

Pagbabago lahat ay nagbabago Pagbabago walang nagmimintis sa pagbabago Sanggol ka ng mundong nagbabago Ama kang magsisilang Ama kang magsisilang Ama kang magsisilang Ama kang magsisilang Ng pagbabago Kaya‟t ang tao‟y nagsimulang mag-isip Mula nang una siyang magising sa pagkakaidlip Saan nga ba patungo ang mundo Kung hindi kikilos lagging ganito Saan nga ba patungo ang tao Kung walang magaganap na pagbabago (KORO)

G

Bandilang pula (pula) iwagayway D

A

D

Ang anakpawis ay mabuhay!

Bandilang pula (pula) iwagayway Bandilang pula (pula) iwagayway Bandilang pula (pula) iwagayway Ang anakpawis ay mabuhay! Tamad na burgis na ayaw gumawa Sa pawis ng iba nagpapasasa Pinalalamon ng manggagawa Hindi marunong mangahiya (walang hiya!) Bandilang pula (pula) iwagayway Bandilang pula (pula) iwagayway Bandilang pula (pula) iwagayway Ang anakpawis ay mabuhay!

Pagbabago lahat ay nagbabago Pagbabago walang nagmimintis sa pagbabago Kayat kapag nahinog na ang iyong panahon Suuingin mo‟ng pagsubok Suuingin mo‟ng pagsubok Suuingin mo‟ng pagsubok Suuingin mo‟ng pagsubok Pagbabago 185

Em

SA PANAGINIP

D

(Danny Fabella)

Gising na batang yagit

Capo: 1st Fret Em D

Nayayanig ang buong daigdig

Humimlay ka batang yagit

Ang tulad mong ginigipit

Am7

Am7 Em

B7

Am7

At umidlip kahit saglit Em

B7 D B7

Em

Bumabangon na sa pagkaka-idlip

D

Sikmurang sumasakit Am7

B7

Mabubusog din sa panaginip

Ang masa, ang masa lamang Ang siyang tunay na bayani Ang masa, ang masa lamang Ang siyang tagapaglikha Ang masa, ang masa lamang Ang siyang tagapaglikha Ang masa, o ang masa Tagapaglikha ng kasaysayan

KORO: Em

C

Sa kamang aspalto Em

C

Sa unan mong braso Em

C

Sa kumot na dyaryo Am7

B7

Alikabok na kulambo G

C

Ang bahay mo ay palasyo (Ang damit mo ay magara) G

C

Paligid ay paraiso (Sa pagkain ay sagana) Em

D

Lipunan mo‟y hindi manhid Em

ANG MASA

D

Sundin nang buong tatag ang linyang pangmasa Mula sa masa, tungo sa masa Ito ang ating patnubay Sundin nang buong tatag ang linyang pangmasa Mula sa masa, tungo sa masa Ito ang ating patnubay

Ang sistema‟y matuwid G

C

Sa panaginip, sa panaginip G

C

Sa panaginip, sa panaginip G

C

Sa panaginip, sa panaginip G

D

Sa panaginip, sa panaginip

Em

Makibaka huwag matakot Harapin ang kahirapan Magkaisa at lumaban Nang makamtan ang tagumpay

D

Sa ingay ng mga sasakyan Am7

B7

Ni habag at sigaw sa lansangan Em

D

Magpakatatag huwag matakot Nang mapalaya ang bayan Hanay natin ay tibayan At durugin ang kalaban Magpakatatag huwag matakot Sa mga pagpapasakit Kahirapa‟y pangibabawan Nang makamtan ang tagumpay

Ipikit ang matang nakaluwa Am7

B7

Katawang hubad bigyang pahinga (Ulitin ang KORO) 186

WALA (Jess Santiago)

MAKIISA KA

Araw ng sweldo, araw ng sweldo, araw ng sweldo at ikaw ay wala, at siya ay wala, at ako ay wala araw ng sweldo at tayo'y wala

Patuloy ka sa pagtakbo saan ka pupunta

D

Kay lawak ng lupa, kay lawak ng lupa, kay lawak ng lupa at ikaw ay wala, at siya ay wala, at ako ay wala kay lawak ng lupa at tayo'y wala Kay gagandang bahay, kay gagandang bahay, kay gagandang bahay at ikaw ay wala, at siya ay wala, at ako ay wala kay gagandang bahay at tayo'y wala Kay raming pagkain, kay raming pagkain, kay raming pagkain at ikaw ay wala, at siya ay wala, at ako ay wala kay raming pagkain at tayo'y wala

Em G

A

Nakangiti kang may luha sa mata D

Em

Ingay ng paligid di mo pinapansin G

A

Nabibingi ka na‟y umiiwas pa rin F#m

Bm

Masdan mo ang laksang ibong lumilipad G

A

Sila ay mayroong tiyak na pupuntahan, D

Pupuntahan Awit ng „yong buhay ayaw mong awitin Takot ka bang sarili‟y masalamin Talino mo‟y bakit hindi mo gamitin At pag-aralan ang iyong damdamin May tinatanaw ang araw sa kanyang paglubog Naghihintay ang bikas sa iyong pagtugon Pagtugon. KORO: G

Araw ng sweldo at tayo'y wala Kay lawak ng lupa at tayo'y wala Kay gagandang bahay at tayo'y wala Kay raming pagkain at tayo'y wala

A

F#m

Makiisa ka sa paglikha ng kasaysayan Bm

O aking kaibigan G

A

Huwag mong naising ika‟y maiwan Tayo'y wala sa pagkarami, pagka-rami-rami, Lalong dumaraming wala

F#m

Bm

G

A

Ng iyong panahon, ng iyong panahon, D

panahon. Kung sa umaga‟y paggising mo langit ay kulimlim Huwag magtaka‟t baya‟y naninimdim Kung sa umaga paggising mo Langit ay mapula Huwag magtaka‟t baya‟y nagbangon na O kaibigan oras na, oras ng magpasya Pag-asa‟y naroon abot tanaw mo na Tanaw mo na (KORO) 187

ANG MAGBUHOS NG DUGO PARA SA BAYAN KORO: Ang magbuhos ng dugo para sa bayan Ay kagitingang hindi malilimutan Ang buhay na inialay sa lupang mahal Mayaman sa aral at kadakilaan Sulong mga kasama huwag matakot Ang gulong ng kasaysayan umiikot Sa pakikibaka ay marami ang unos Subalit ang bukas ay may layang dulot Tayong mga api ay may angking lakas Kabundukang Sierra Madre ang katumbas Ang bagyo ng kaaway kahit marahas Dumaan man tayo‟y hindi matitinag

PANATA SA BAYAN Demokrasya, kalayaan, katarungan, pagkakaisa Ito ang mga simulain, Ng ating pakikibaka nais natin ay lipunan Na malaya at makabayan Nais natin ay lipunan, makatao, makatarungan

Sulong bayan, tayo'y magkaisa Laban sa uring mapagsamantala Bangon bayan, sulong bayan Magkapit-bisig tayo tungo sa tagumpay ANG DETENIDO Masdan mo ang piitan, alambreng tinik Ito ang kasangkapan ng mga manlulupig Upang patahimikin ang mga diwa’t tinig Ng siniil na bayang lumalaban, lumalaban Masdan mo ang detenido, taas pa rin ang kamao Diwa niya’t prinsipyo ay hindi nanlulumo Kanyang nalalaman, ang sulo ng himagsikan Sa labas ay tulung-tulong na sinusulong, sinusulong Masdan mo ang piitan, alambreng tinik Ito ang kasangkapan ng mga manlulupig Upang patahimikin ang mga diwa’t tinig Ng siniil na bayang lumalaban, lumalaban Lumalaban, lumalaban, lumalaban

Ito ang ating panata at paninindigan Ito ang ating panata at paninindigan Demokrasya, hindi diktadura Kalayaan at hindi kadena Kapakanan ng bayan, hindi ng dayuhan Pagkakaisa ng buong bayan Sulong bayan, tayo'y magkaisa Laban sa uring mapagsamantala Bangon bayan, sulong bayan Magkapit-bisig tayo tungo sa tagumpay Ito ang ating panata at paninindigan Ito ang ating panata at paninindigan Demokrasya, hindi diktadura Kalayaan at hindi kadena Kapakanan ng bayan, hindi ng dayuhan Pagkakaisa ng buong bayan 188

CHILDREN OF THE TRIBE ( M. Sotero/ J. Marasigan) We are the children of the tribe Guardians and keepers of the land Learning the lessons of the past Holding the future in our hands We are the children of the tribe A proud generation of the pack Affirming, defending ancestral rights Repression won‟t ever hold us back Refreain: With every step we take Holding high our banners in the air Keeping our heritage alive and safe in our hearts, we will be there. Coming together you and me Young people across the land and sea United forever in solidarity A world that is peaceful and is free

SABI NILA Sabi nila‟y di tayo para sa isa‟t –isa Dahil pareho lang tayong dalawa Walang patutunguhan mula sa umpisa Ang pagsasama daw na di tugma Ito ang tinuran ng nagkukunwang banal At tunay na kapos sa pagmamahal Ito ang tinuran ng nagkukunwang matuwid Na ang puso‟t damdami‟y manhid Pagkat tayong dalawa‟y Nagmamahalang lubos Hangarin sa isa‟t-isa‟y tapat Ipaglalaban nati‟t panlalait bibiguin Mapanghusgang mundo‟y babaguhin Sabi nila‟y di tayo magiging masaya Sa isang pagtitinginang di tama Di raw kaaya-aya sa mata ng Maylikha Kasalanan daw ating ginagawa

We are the children of the tribe One people making a stand Amidst aggression and genocide Our martyrs blood shall nourish the land

Ito ang tinuran ng nagkukunwang marangal Na syang yumuyurak sa‟ting dangal Ito ang tinuran ng nagkukunwang malinis Na puno ng dumi ang isip

We are the children of the tribe Linking arms with everyone Reaching out to our kind Indigenous peoples, we are one

Pagkat tayong dalawa‟y Nagmamahalang lubos Hangarin sa isa‟t-isa‟y tapat Ipaglalaban nati‟t panlalait bibiguin Mapanghusgang mundo‟y babaguhin

(Repeat Refrain) We are the children of the tribe We are the keepers of the land…

Pagkat tayong dalawa‟y Nagmamahalang lubos Hangarin sa isa‟t-isa‟y tapat Ipaglalaban nati‟t panlalait bibiguin Mapanghusgang mundo‟y babaguhin

189

SA AKING PAGDATING

ANONG KLASENG BAYANI

(Danny Fabella)

Daigdig ba‟y payapa Paligid ba‟y sagana Anong buhay ang naghihintay Sa aking pagdating? Sariwa ba ang hangin Na aking lalanghapin Malinis ba ang tubig sa uhaw ko‟y papatid?

Anong klaseng bayani ang inyong sinasabi Sa dyaryo at TV ipinagmamalaki Di naming kailangang tawaging ganito Di naming kailangan ang papuri ninyo Kailangan naming ay respeto Kailangan naming ay respeto bilang tao

Sana‟y ligtas ang mundong daratnan Sana‟y masigla ang kapaligiran Pagkai‟y sapat, malusog na katawan At isang masayang tahanan

Anong klaseng bayani ang inyong sinasabi Yaon bang dumaranas ng lungkot at hirap Sa ibayong dagat, sa banyagang amo Ang mga katulad ko ay minamaltrato Kailangan namin‟y katarungan Kailangan namin‟y katarungan

Pagkat ako ay bahagi ng susunod na salinlahi Isang bagong binhi ng pag-asa Magtutuloy ng kasaysayan Dudugtong sa nakalipas Lilikha ng „sang bagong bukas

Pagkat hanggang ngayo‟y nagbubulagbulagan Kayong naririyan sa pamahalaan Mga walang silbi, walang pakiramdam Sa aming paggawa ay nakikinabang

Hmmm…

Anong klaseng bayani ang inyong sinasabi Kayong nagging sanhi n gaming pagka-api Tigilan na ninyo ang pagkukunwari At kami‟y hindi na palolokong muli Natututo na kaming lumaban Matututo pa kaming lumaban

Mainit ba ang yakap Pagmamahal bang sapat Ang sasalubong sa araw nga king pagdating Sana‟y ligtas ang mundong daratnan Sana‟y masigla ang kapaligiran Pagkai‟y sapat, malusog na katawan At isang masayang tahanan Pagkat ako ay bahagi ng susunod na salinlahi Isang bagong binhi ng pag-asa Magtutuloy ng kasaysayan Dudugtong sa nakalipas Lilikha ng „sang bagong bukas

Pagkat hanggang ngayo‟y nagbubulagbulagan Kayong naririyan sa pamahalaan Maghanda na kayong mga walang pakialam Migranteng Pilipino ngayo‟y lumalaban!

Hmmm… Daigdig ba‟y payapa Paligid ba‟y sagana Anong bukas ang naghihintay Sa aking pagdating?

190

FUCK YOU Look inside, look inside your tiny mind And look a bit harder Coz we‟re so uninspired, so sick and tired Of all the hatred you harbor So you say, its not okay to be gay Well I think you‟re just evil You‟re just some racist you cant tie my laces Your point of view is medieval. F**k you. F**k you very very much Coz we hate what you do And we hate your whole crew So please don‟t stay in touch F**k you. F**k you very very much Cause your words don‟t translate And it‟s getting quite late So please don‟t stay in touch Do you get, do you get a little kick out Of being small-minded You want to be like your father It‟s approval you‟re after Well that‟s not how you find it Do you, do you really enjoy Living a life that‟s so hateful Coz there‟s a hole where you soul should be You‟re loosing control of it And it‟s really distatesful (Ref)

I WILL SURVIVE KABARO! (Baguio Pride Network) First I was afraid, I was petrified. Just thingking I would never live without you by my side. And I spent so many nights thinking how you did me wrong. And I grew strong, I learned how to get along. A hundred years of history We learned so many lessons struggling to defend our dignity From women workers who stood ground, To heroines of our time. What can go wrong, with the men by our side. • Go now go, out to the streets don‟t turn around now, coz your voice needs to be heard. A hundred years we celebrate, we educate and liberate And now we‟re strong But the struggle must go on. Tumungo na sa kalsada Imulat ang saradong isip at mga mata Sama-sama na kumilos makabagong Gabriela Lumaban na, magmulat at makibaka. (repeat “Go now go”) Makibaka….

You say, You think we need to go to war Well you‟re already in one Coz it‟s people like you that needs to get slew No one wants your opinion (Ref)

191

SEASONS OF LOVE INTRO: high F, C , Bb, F F

C Five hundred twenty-five thousand Bb F Six hundred minutes, F C Five hundred twenty-five thousand Bb F Moments so dear. F C Five hundred twenty-five thousand Bb F Six hundred minutes F C Bb F How do you measure, measure a year?

F Let's celebrate C Bb F Remember a year in the life of friends F Remember the love! Remember the love! Seasons of love! Oh you got to got to Remember the love! remember the love, You Measure in love know that love is a gift from up above Seasons of love. Share love, give love spread love Measure measure you life in love.

F C Bb In daylights, in sunsets, in midnights F In cups of coffee F C Bb F In inches, in miles, in laughter, in strife. F C In five hundred twenty-five thousand Bb F Six hundred minutes F C How do you measure Bb F A year in the life? F How about love? How about love? How about love? Measure in love Seasons of love. Seasons of love F C Five hundred twenty-five thousand Bb F Six hundred minutes! F C Five hundred twenty-five thousand Bb F Journeys to plan. F

C Five hundred twenty-five thousand Bb F Six hundred minutes F C How do you measure the life Bb F Of a woman or a man? F C In truths that she learned, Bb F Or in times that he cried. F C In bridges he burned, Bb F Or the way that she died. F C It's time now to sing out, Bb F Tho' the story never ends

192

NAGLAHONG PARAISO

BLOWING IN THE WIND

Ako‟y nanabik sa mga huning kay lambing Ng mga mayang sa umaga Sakin ay gumigising Ibig kong masaksihan ang paghalik ng paroparo sa mga rosas na kay ganda at kay bango

How many roads must a man walk down Before they call him a man How many seas must a white dove sail Before she sleeps in the sand How many times must the cannonballs fly Before they are forever banned The answer, my friend, is blowing in the wind The answer is blowing in the wind

Ako‟y nanabik na umidlip sa ilalim Ng punong narra na malabay na dati-ratiy apiling Ibig kong maramdam sariwang ihip ng hangin Mula sa kinagisnang bukirin KORO 1 Nais kong manumbalik Ang dating makulay na paligid Sa puso ay muling pausbungin Ang luntiang daigdig Ako‟y nanabik sa hiyaw at halakhak ng mga batang naglalaro sa damuhan Pagkat pumanaw na ang siglat nila‟t galak Sa pagkasira ng paraisong kinagisnan KORO 2 Nais kong diligin ng pag ibig Ang nalalanta nang kalikasan Ipamana sa kabataan ang kanyang mga biyaya‟t kagandahan

How many years must a mountain exist Before it is washed to the sea How many years can some people exist Before they're allowed to be free How many times can a man turn his head And pretend that he just doesn't see The answer, my friend, is blowing in the wind The answer is blowing in the wind How many times must a man look up Before he can see the sky How many ears must one man have Before he can hear people cry How many deaths will it take till he knows That too many people have died The answer, my friend, is blowing in the wind The answer is blowing in the wind

(Repeat KORO 1) Sa puso‟y muling pausbungin Ang luntiang daigdig (2x)

193

DATING GAWI (danny fabella)

I)

Tapos nang panunuyo Limot na ang pangako Mula nang makapwesto Walang nagbago Tuwid na daa‟y panaginip lamang Tuloy ang kurapsyon at nakawan Dayuha‟t iilan pa rin ang hari Utos nila‟y hindi nababali

KORO: Dating gawi, dating gawi Dating gawi, dating gawi Pagkat ang boss niya‟y kano hindi kayo Ang boss niya‟y kano hindi kayo Ang boss niya‟y kano hindi kayo Gaya rin ng mga naging pangulo II)

Nagpalit lamang ng kulay Ang naron sa palasyo Ngunit siya rin ay tunay Na manloloko Tulad ng ahas pag nabubundat Nagluluno, nagpapalit ng balat At sa muli‟t muli niyang paglabas Panibagong biktima ang hanap (KORO)

III)

Nabubuhay sya sa luho‟t yaman At sunod-sunuran sa dayuhan Kayat pag taumbayan ay umangal Kinakahol, sinasakmal (KORO)

IV)

Tuloy ang kalbaryo Ng bayang nagdurusa Habang doon sa palasyo Tuloy ang glorya Ngunit kahit sa baluktot na daan Krus ng kahirapan ay pasan At humahagupit init ng dilaw na araw Tuloy ang laban ng bayan (KORO) Gaya rin ng mga nagging… Pang-gulo…..dating gawi!

BAGYO BAGYO Bagyo Bagyo anurin mo ang dungis ng katilingban Sa baying tila nagmamaliw Pawiin ang uhaw ng mga tigang na damdamin Hugasan ang poot ng mga pusong nangingitim II Bagyo Bagyo ikalat mo ang kwento ng pagibig Ang tula na din na marinig Isipol ang awit kasabay ng yong pagdilig Sa lupang kay tagal na naghihintay sa pagsapit ng tagulan Koro: Bagyo bagyo sabihin mo Kalian nga ba darating Pagsikat ng araw ng simula Sariwang hangin na mapayapa III Bagyo Bagyo wasakin mo pagkakahati-hati Ng mga tao sa bayan ko Ibuhos ang galit at baka sakaling mayanig Ang kawalang damdamin ng mayrong narinig (repeat II & Koro) Bagyo Bagyo, ulan ulan, bagyo bagyo, ulan ulan

194

ILUSYON (Musikang Bayan)

ANG GUSTO NYANG MAGING (Musikang Bayan)

KORO: Eh ano eh ano, kung maganda ang sinabi Ito ba, ito ba, ito ba‟y mangyayari Eh ano eh ano kung taimtim ang pangako ito ba, ito ba‟y magkakatotoo Tulad ng lumipas na mga pangulo Mga talumpati‟y walang kasing bango Hitik sa pangako, ngunit napapako Ilusyon lang ang pagbabago Ilusyon lang ang pagbabago Hanggat parepareho mukhang nakapaligid Mga asendero‟t negosyanteng ganid Pulitikong bulok, dayong mapanghimasok Ilusyon lang ang pagbabago Ilusyon lang ang pagbabago (KORO) Hanggat sa araw-araw mayrong lumilikas At sa ibayong dagat kabuhaya‟y hanap Hanggat may iskwater sa sariling bayan Ilusyon lang ang pagbabago Ilusyon lang ang pagbabago (KORO)

Ang gusto nya‟y maging isang manggagamot Ng mga may sakit na dukha at kapos Hindi ikinukulong, hindi sinasaktan, hindi pinapaslang Ang gusto nya‟y maging isang mamamahayag Sa madla‟y ipababatid totoong nagaganap Hindi ikinukulong, hindi sinasaktan, hindi pinapaslang KORO: Pagkat Gawain nilang marangal At sila‟y hindi mga criminal Buhay at pag-asa, kaalaman at hustisya Ang hatid nila Ang gusto nya‟y maging isang manananggol Mga inaapi kanyang ipagtatanggol Hindi ikinukulong, hindi sinasaktan, hindi pinapaslang

Hanggat may nagpapasasa sa Hacienda Luisita At wala pa ring lupa ang mga magsasaka Kuparsyon ay laganap pano magwawakas Ilusyon lang ang pagbabago Ilusyon lang ang pagbabago

Ang gusto nya‟y maging isang tagapaghatid Ng mabuting balita, kapayapaa‟t pag-ibig Hindi ikinukulong, hindi sinasaktan, hindi pinapaslang (KORO)

Hanggat nagpapatuloy ang mga pagpaslang At ang katarunga‟y hindi nakakamtan At ang mga may sala malayang Malaya Ilusyon lang ang pagbabago Ilusyon lang ang pagbabago (KORO)

Ang gusto nya‟y maging isang mahusay na guro Kaalaman at mabuti‟y kanyang ituturo Hindi ikinukulong, hindi sinasaktan, hindi pinapaslang (KORO 2X)

O isa nanamng malaking panloloko?

Ang gusto nilang maging sa araw na darating Sila‟y tulungan natin na ito ay abutin.

195

MANGGAGAWA BLUES (Tambisan)

PINGGAN (Pol Galang)

Ako‟y litung-lito kung ano ang gagawin Sa buhay kong ito ano ang mararating Maliit ang sinasahod kulang pa sa matsitsibog Katawan ko sa trabaho ay bugbog

Nais kong isalaysay ang yaring kasaysayan Ng dalawang magkaibigan Ang kwento ni Juan at ni Sam

Sobrang tuso ng amo ko pare Barat kung magpasweldo kahit sobra ang trabaho At ang mga benepisyo lagi nalang atrasado Dumating man patay na ang kabayo Panay-panay ang ober-tym wala nang time na mag good time Patung-patong pa ang utang na babayaran Listahan sa tindahan ay walang katapusan Sana ang sahod ko madadagdagan Ngunit… sobrang tuso ng amo ko pare Barat kung magpasweldo kahit sobra ang trabaho At ang mga benepisyo lagi nalang atrasado Dumating man patay na ang kabayo Lagi akong nagsisimba at sa trabaho‟y matiyaga Wala ring kalokohang ginagawa Ganun din ang amok o nagsisimba tuwing lingo ngunit bakit siya lang ang umaasenso? Dahil sobrang tuso ng amo ko pare Barat kung magpasweldo kahit sobra ang trabaho At ang mga benepisyo lagi nalang atrasado Dumating man patay … na ang kabayo

Itong si Sam ay dumayo Sa bayan ni Juan katutubo Dala-dala niya‟y plato Na wala naming laman kahit ano Si Jua‟y kanyang kinaibigan Gumawa pa siya ng kasunduan Sabi ni Sam sagot niya ang pinggan Si juan naman daw ang bahala sa laman. Nang mapuno na itong pinggan At handa na sanang paghatian Nawala ang pinggin kasama ang laman Ninakaw ng tusong si Sam Dahil ang pangyayari‟y di nakita ni Juan Kunwari‟y nagalit pa itong si Sam Dapat daw ay bayaran ang nawawalang pinggan Kawawang siJuan, nabaon sa utang Nang malapit nang mabayaran ni Juan Pinggang sanhi ng pagkakautang Pagnanakaw ay muling inulit ni Sam Subalit nakita ni Juan Nang dahil ang pangyayari‟y nakita ni juan Kumulo ang dugo pumutok ng parang bulkan Nang dahil sa pangyayari‟y nakita ni Juan Pinggan ay binasag sa ulo ni Juan.

196