Renesansna Arhitektura - Renesansa u Francuskoj Njemackoj i Holandiji (2)
January 4, 2017 | Author: admironi | Category: N/A
Short Description
Download Renesansna Arhitektura - Renesansa u Francuskoj Njemackoj i Holandiji (2)...
Description
KATEDRA ZA TEORIJU I HISTORIJU ARHITEKTURE UNIVERZITET U SARAJEVU OKTOBAR 2010. GODINE
RENESANSNA ARHITEKTURA PREDAVANJE 4.
RENESANSA U FRANCUSKOJ, NJEMAČKOJ I HOLANDIJI
Širenje renesansne arhitekture izvan Italije
Visoka renesansa se širi iz Rima diljem cijele Europe. Europe U 16. stoljeću dolazi do političke i ekonomske prevlasti Franskuske i Španije, te kasnije Holandije, Njemačke, Engleske i Rusije. Među apsolutističkim monarhijama glavnih evropskih država u svom bogatstvu, raskoši, feudalnih posjeda i opljačkanih vrijednosti, prednjače k lj i ffrancuskoh kraljevi k h di dinastija. tij Ratovanjem u Italiji upoznaju se s renesansom i prihvaćaju je jer im omogućava gradnju palača, dvoraca, galerija, muzeja, trgova, kakvih nije bilo u gotičkoj umjetnosti sjevera. Iako su talijanski j arhitekti bili vrlo traženi,, uskoro ne-talijani j uče “italijansku j arhitekturu”,, te jje formiraju prema svojim idiomima i podneblju. Među poznatijim arhitektima mimo Italije ističu se: Philibert de l'Orme ( 1510–1570. ) iz Francuske Juan Bautista de Toledo ( preminuo 1567. ) iz Španije Inigo Jones (1573–1652) iz Engleske Knjige i spisi o arhitekturi bili su od velikog značaja za razvoj i širenje arhitekture diljem Evrope. Kao neke od autora ovih spisa možemo navesti: Androuet du Cerceau iz Francuske H Hans Vredeman V d de d Vries V i iz i H Holandije l dij Wendel Dietterlin iz Njemačke
Arhitektura renesansa u Francuskoj
Arhitektura koja je u 16. stoljeću donesena iz Italije, te dalje razvijana pod svjetlom domaće tradicionalne arhitekture.
Najprije se razvija skulptura,a slikarstvo evoluira pod utjecajem Leonardo da Vinci-a.
Nosioci ove epohe Francuskog slikarstva su:
J Jean C i Francois Cousin, F i Coulet C l t
Objekti nove arhitekture su dvorci, palače, galerije
Renesansni arhitekti Francuske p predvođeni Sebastianom Serilom,, p preuređuju j p postojeće j zamkove. To su zamkovi sa srednjevijekovnim osnovama, ali nisu više utvrđeni, te su njihove fasade obogaćene renesansnim motivima. Teške kule sada odgovaraju kao pogodan motiv arhitektonske kompozicije, nego potrebama odbrane. Dispozicija osnove vezana je za zemljište, tako da ona više nije pravilna. Dekoracija je prethodila arhitektonskom oblikovanju po novoj renesansnoj formuli: pilastri i vijenci p j morali su trpjeti pj p promjene j usljed j srednjevijekovne j j koncepcije p j strukture.
stil “Francois Francois I” I i stil “Henry Henry IIII”
Stil mješavine j š i ffrancusko-gotskih k t kih elemenata l t sa ititalijanskom lij k arhitekturom hit kt naziva i se stil til Francois I U ovo vrijeme mnogi dvorci su se pojavili u dolini Loare, te kao najraniji primjer tu je dvorac “Châteaux Châteaux d d'Amboise” Amboise iz 1495 1495. godine godine, a slijede i “Châteaux Châteaux de Chambord Chambord”, “Château de Blois” i “Châteaux de Gaillon”. Iz francuskog manirizma se ubrzo razvija stil pod nazivom Henry II. Njegove karakteristike su najuočljivije j j j na dvorcu “Château de Fontainebleau” Italijanski umjetnici kao što su Rosso Fiorentino, Francesco Primaticcio i Niccolo dell' Abbate, osnovali su u dvorcu Fontainebleau, školu pod istoimenim nazivom. Arhitekti kojij su obilježili j ovajj p period su: Jean Goujon, Gilles Le Breton, Philib t de Philibert d l'Orme, l'O Androuet du Cerceau i Pierre Lescot
Châteaux de Chambord (1519 (1519-1536) 1536)
IIma srednjevijekovni d j ij k i i renesansnii kkarakter kt Sastoji se iz dva korpusa: manjeg u vidu donžona (srednja kula u kojoj živi kraljobrambena uloga) i većeg koji ga obuhvata U manjem dijelu se nalazi stepenište sa dvostrukom spiralom. spiralom Masivni tornjevi ( karakt. srednjevijekovne arhitekture) sada imaju dekorativnu ulogu, krov je strm sa mnogo dimnjaka. Bogata obrada fasade ima obilježje horizontalne podjele, podjele te spratne vjence, vjence sa renesansnim detaljima na prozorima. Vijenci nemaju balustradu. Talijanski karakter: klasični redovi jedan nad drugim, prozorski okviri sa zabatima i arkade u prizemlju. Vertikalni akcenti nadjačavaju horizontalne (npr. visoki, uski prozori) Tko je odgovoran za projekat dvorca, ostala je kontroverzna tema, neki vjeruju da je to Domenico da Cortona ili Philibert Delorme, neki čak vjeruju da je i sam Leonardo d da d Vinci imao udjela d l ud dizajniranju dvorca d za vrijeme svog boravka b k u njemu. Pretpostavlja se da je dvorac izgrađen sa svrhom ljetnjikovca. U blizini nije bilo grada niti manjeg mjesta, mjesta kako bi se dvorac mogao brzo opskrbiti potrebštinama, potrebštinama a veliki saloni i sobe sa velikim prozorima, svakako su bili nezgodni za grijanje u to vrijeme.
Châteaux de Chambord (1519 (1519-1536) 1536)
Châteaux de Chambord (1519 (1519-1536) 1536)
Tlocrt prizemlja
Châteaux de Chambord (1519 (1519-1536) 1536)
Château de Blois
Nalazi N l i se u dolini d li i LLoare u severozapadnoj d j Francuskoj. F k j To T je j bil bila rezidencija id ij više iš francuskih kraljeva, i mjesto gde je Jovanka Orleanka došla 1429. da primi blagoslov nadbiskupa Remsa prije nego je krenula u bitku za oslobođenje Orleana od Engleza. Dvorac je bio vlasništvo kraljevskih porodica Valoa i Orlean, i rezidencija francuskih kraljeva od 1498. do 1589. Arhitektura dvorca ujedinjuje elemente preuzete iz četiri stilske epohe. (gotika, stil F Francois i I,I cvijetno ij t d doba b talijanskog t lij k renesansa, tte ttradicionalna di i l ffrancuska k arh.) h) Dvorac je sagrađen u centru naselja Bloa koje je kontrolisao. Prvu kulu na ovom mjestu sagradili su grofovi Bloa u 10. stoljeću. Utvrđenje je prošireno u 13. stoljeću. Posljednji j j g grof Bloa p prodao je j krajem j 14. stoljeća j ovo utvrđenje j p porodici Valoa. Dvorac se sastoji iz više zgrada koje okružuju centralno dvorište, sagrađenih u periodu od 13. do 17. stoljeća. Najpoznatija arhitektonska kaarkteristika je spiralno stepenište u krilu Francois I. Dvorac je dograđivan od strane mnogih kraljeva, posljednje izmjene urađene su prema projektu arhitekte Žila Mansara u 17. stoljeću. Poslije toga dvorac pada u zaborav. U 19. 19 stoljeću dvorac je po prvi put restauriran i ova restauracija služila je kao model za restauraciju ostalih zdanja.
Château de Blois
Tlocrt prizemlja
Château de Blois
Château de Blois
Château de Blois
Château de Fontainebleau
Arhitekt A hit kt Gill Gilles LLe BBreton t 1527 1527. godine di po nalogu l FFrancois i I radi di na proširenju ši j srednjevijekovnog zamka. Njegov projekat je rezultirao jednom od najčuvenijih kraljevskih rezidencija u Evropi. 1541. g godine Sebastiano Serilo je j određen za voditelja j p projekta, j , te su Primaticcio,, Giacomo da Vignola radili na krilu pod nazivom “Belle Cheminee”, koje je urađeno u renesansnom stilu. Srednjevijekovna kula oko koje je izgrađen Fontainbleau nameće izvjesnu nepravilnost il t tltlocrta. t Najznamenitiji dijelovi dvorca su: Ovalno dvorište Belle Cheminee (Galerija Franje I) Galerija Henrika II Najklasičniji dio vanjskog izgleda dvorca djelo je Rossa Fiorentina i Primaticcia, a njihove h slike l k i ukrasi k od d štuka k prekrivaju k sve površine u Velikoj l k galeriji l .G Galerijom l Franje I u veden je novi stil ukrašavanja, koji je dalje slijedila cijela Evropa. Uz dvorac se nalazi jedan od prvih francuskih velikih geometrijski formiranih parkova. parkova
Château de Fontainebleau
Situacioni plan
Château de Fontainebleau
Prostorni prikaz
Château de Fontainebleau
Prostorni prikaz
Château de Fontainebleau
Galerija Henrika II
Biblioteka
Château de Fontainebleau
Kapela
Louvre
Palača P l č Louvre L prvenstveno t je j izgrađena i đ u 12. 12 st.t od d strane t Phili II A Philip Augustus-a t k kao vojna utvrda. Utvrda je imala središte u vidu cilindričnog tornja, tzv. donžon ( kula u kojoj obitava kralj u slučaju opasnosti ), te je bila sastavni dio gradskih zidina. U 13. st. Louvre p postaje j kraljevski j dvor i od tog g vremena se razvijao j i dograđivao. g Za vrijeme vladavine Francois-a I, srednjevijekovni zamak Louvre se pretvara u renesansnu palaču. Na projektu su bili angažirani arhitekta Pierre Lescot i kipar Jean Goujon. Novi tlocrt sastojao se iz kvadratnog dvorišta, sa glavnim krilom odvojenim središnjim stepeništem, te dva krila sa strana. 1564. godine Catherine de' Medici izdaje naređenje za izgradnju Palais des Tuileries kojom se u dispoziciji okreće prema Louvre-u. Tuileries, Louvre u Projekat započinje Philibert de l'Orme, koji nakon njegove smrti 1570. godine nastavlja Jean Bullant U drugoj polovici 17. stoljeća uređeni su interijeri. Palača je još proširena za vrijeme j Napoleona p I i Napoleona p III. Gradnju nastavljaju u barokno-klasicističkom stilu J. Lemercier i L. Le Vau, a dovršava Claude Perrault.
Louvre-12.stoljeće-vojna Louvre 12.stoljeće vojna utvrda
Louvre
Louvre
Louvre
Louvre
Arhitektura renesansa u Njemačkoj
Razvoj Njemačkog N renesansa javlja se teže nego u Francuskoj i to pod uticajem kneževa, svećenika i plemstva, najviše na svjetovnoj arhitekturi. Novi oblici ipak samo djelomočno dolze do izražaja: - na portalima na pratnim vjencima - na erkerima.
Tek u 17. stoljeću će se javiti potpune renesansne kompozicije kao zamjena tradicionalne gotike. U Njemačkoj je konstrukcija bondruka od davnih vremena bila rasprostranjena, tako da nije dozvoljavala jako arhitektonsko dekorisanje pri obradi površina. ši Dvoraca D j bilo je bil malo, l a crkvene k reforme f su prekinule ki l sakralnu k l izgradnju. i d j Kod stambenih zgrada zamjećuje se arhitektonski obrađeno dvorište, opasano trijemom sa stubovima. Obično su trijemovi izvedeni od kamena,a spratovi od bondruka. U zemljama sjeverne Evrope javlja se novi tip objekta-gradske kuće ili vjećnice iz razloga g što su g građani dosta učestvovali u jjavnom životu. Primjeri j vjećnica j su: vjećnice j u Rotenburgu, Augsburgu, Emdenu, Bremenu i dr. U prizemlju vog objekta je veliki hol sa prodavnicama, prostorija za vijeća, sudnica, a na spratu svečana dvorana.
Arhitektura renesansa u Njemačkoj
Rezidencije plemstva, se kao i drugdje u Evropi razvijaju od zamkova ili gradskih palača. Ovdje je renesansa prodrla preko dekorativnih motiva. Dekoracija je jako bogata, ukrašavaju se reljefnim ornamentima, vjenci, pilastri i arhivolte. Značajni renesansni dvorci u Njemačkoj su: - Heidelberg Castle - Dresden Castle - Neuburg Castle
Značajni sakralni objekti: - Crkva Sv. Mihaela u Minhenu
Vjećnica u Rothenburg-u ( 1572-1590 ) -arh. L. Wolf
Vjećnica u Augusburg-u ( 1615-1620.) -arh. Elias Holl
Vjećnica u Bremen Bremen-uu ( 1572 1572-1590 1590 )
Dvorac u Heidelberg Heidelberg-uu
Dvorac u Heidelberg Heidelberg-uu
Dvorac u Dresden Dresden-uu
Crkva Svetog Mihaela u Minhenu William V, Bavarski vojvoda
Crkva jje g građena u dvije j faze. U prvoj fazi je izgrađena crkva po uzoru na crkvu Il Gesu u Rimu, što se može vidjeti prema rješenju fasade. Značajna karakteristika crkve je ta, da je njen glavni brod zasveden bačvastim svodom koji premoštava oko 20 m. Ovim je to ujedno i najveći raspon premošten svoodm osim onoga na Bazilici Sv. Petra u Rimu. U drugoj fazi je William V, naumio napraviti mnogo veću vrkvu, te je prema njegovom nalogu arh. Friedrich Sustris izgradio transept, kor, te predivnu fasadu.
Crkva Svetog Mihaela u Minhenu William V, Bavarski vojvoda
Crkva Svetog Mihaela u Minhenu William V, Bavarski vojvoda
Arhitektura renesansa u Holandiji
Zgrade gotičke strukture sada dobijaju neke klasične elemente, ali ne toliko primjetne koliko je to dekorativna ornamentika na fasadama. Polako se prihvataju talijanski oblici nove arhitekture, ali sa primjesom osobenosti domaće tradicije. Stvara se holandska umjetnost u kojoj se strani elementi pretvaraju u nacionalne. Sa p pojavom j arh. Kornelija j Florisa,, jjavlja j se novi p pravac razvitka arhitekture p pod nazivom “Floris stil”. U ovom stilu renesansni elementi su ovladali gotičkom arhitekturom, te se stopili u jedinstvenu kompoziciju stvarajući cvijetno doba holandske arhitekture. U drugoj polovici 16. st. djeluje Kornelije Blomert sa svojim zgradama od opeke, od kojih su najpoznatije: - gradska kuća k ća u Hagu Hag - gradska kuća u Lajdenu
Zgrada g zemaljske j skupštine p u Harelmu –arh. Lieven de Kejj
Gradska vjećnica u Antwerpen-u arh. Kornelije Floris
Mesarski esnaf u Harlemu arh. Lieven de Kej
View more...
Comments
