Regulamin piechoty. Cz. 1, Ogólne zasady walki piechoty - 1933

MINISTERSTWO SPRAW WOJSKOWYCH

P.1. 1933

I.

REGULAMIN PIECHOTY C Z Ę Ś Ć I. O G Ó LN E ZASADY

W A CBW www.cbw.pl

R

S

Z

A

WALKI PIECHOT Y

W

A

19

3 3

ROZKAZ WPROWADZAJĄCY. Zatwierdzam Drukiem Zakładów Graficznych „Biblioteka Polska" w Bydgoszczy

Piechoty Cz. P. 1.

. 1933

do I.

użytku

służbowego

„Ogólne zasady

Regulamin

walki piechoty"

I.

Regulamin ten na tle „Ogólnej instrukcji w alk i" ujm uje szczegółowo działania bojowe oraz przejawy życia wojennego piechoty na szczeblu pułku i bata­ lionu, działających w związku, oraz niższych oddziałów działających w związku bądź samodzielnie. D aje on młodszemu dowódcy piechoty od kom ­ panii w dół całokształt zagadnień, jakie spotkać go mogą na wojnie, i stanowi krótką encyklopedię nie­ zbędnych wiadomości o innych

broniach

dla

uła­

twienia racjonalnego współdziałania z nimi. Dowódców wszystkich innych rodzajów broni obo­ wiązuje przy prowadzeniu walki pieszej oraz służy do

CBW www.cbw.pl

pełnego

zrozumienia

działań

piechoty,

a

tym

sam ym do celowej współpracy na polu walki. Regulamin ten wydaję jako tym czasow y.

Muszą

go dokładnie opanować wszyscy dowódcy piechoty,

IV a oficerowie innych broni i służb muszą zapoznać się z nim, jako z regulaminem podstawowym. Całkowita znajomość regulaminu obowiązuje wszyst­ kich wymienionych oficerów od dnia 1. X 1933. D ow ódcy dywizyj zameldują mi przez Departa­ ment Piechoty do dnia 1. V 1934 roku ogólny sto­ pień opanowania regulaminu przez swych podko­ mendnych, a do dnia 1. I 1935 przedstawią mi tą samą drogą szczegółowe uwagi i ewentualne wnioski co do treści regulaminu. Stosowanie postanowień dotyczących walki ga­ zowej jest przewidziane tylko w tedy, jeżeli nasi przeciwnicy złamią um ow y międzynarodowe i pierwsi użyją gazów. Rozkaz niniejszy unieważnia wrszelkie postano­ wienia regulaminów i instrukcyj, niezgodne z „R e ­ gulaminem piechoty. Część I “ , przy czym anulo­ wanie w całości tych regulaminów i instrukcyj na­ stąpi po wydaniu dalszych części „Regulam inu pie­ ch oty ". W imieniu Ministra Spraw Wojskowych I. Wiceminister

SPIS

R O Z D Z I A Ł

CBW

A.

P O D S T A W O W E C Z Y N N IK I W A L K I P I E C H O T Y 1. Rola piechoty w w a l c e ...................................................

Str. i

I. Siły moralne. 2. Siły m o r a ln e ..............................................................................j 3. K a r n o ś ć ......................................................................................2 4. S a m o d z ie ln o ś ć ................................................................... ...... 3 5. K o l e ż e ń s t w o ............................................................................... ....... ą II. Charakterystyczne cechy walki piechoty. Zasady

ogólne.

6. W sp ó łd zia ła n ie ................................................................... 7. Rodzaje i charakter walki p iech o ty ..............................

FA BR YCY generał dywizji.

www.cbw.pl

R Z E C Z Y .

Wykorzystanie 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

^ o

terenu.

Uwagi o góln e........................................................................ g Rozpoznanie t e r e n u ........................................................... g Teren otwarty (plaski i p o fałd o w an y)......................... ...... Teren p o k r y t y ................................................................... ....Ir Wzniesienia, wąwozy i rzeki ...................................... .... I2 P.agna i ł a s y ....................................................................... .... 13 Umocnienia terenn i m ask ow an ie.................................

VI

V II

Zaskoczenie.

Str.

R O Z D Z I A Ł

15. Uwagi o g ó ln e ................................................................................ 16. T a je m n i c a ............................................................................*4 17 . Szybkość działania i wykorzystanie powodzenia . . 15 18. Zapobieganie zaskoczeniu

IN N E B R O N I E W R A M A C H W A L K I P I E C H O T Y . I. Artyleria.

......................................*5

Zasady Działanie 19. 20. 2 1. 22.

skrzydła.

Ogień b o c z n y ....................................................................... Ii Obrona przeciwlotnicza b i e r n a ..........................................61 Obrona przeciwlotnicza na p o s t o j u ................................ 62 Obrona przeciwlotnicza w marszu ................................ 64 Obrona przeciwlotnicza w w a l c e ..................................... 66 IV , G azy w ramach walki piechoty.

Artyleria 63. 64. 65. 66. 67. 68.

piechoty.

Z a sad y ogólne użycia artylerii p i e e l . o l y ........................45 Przydział artylerii p i e c h o t y ...............................................45 Artyleria piechoty w n a t a r c i u .......................................... 46 Artyleria piechoty w o b r o n i e .............................................. 49 Artyleria piechoty w różnych d z i a ł a n i a c h ................... 50 Uzupełnianie a m u n i c j i ............................................................ 5 1

II. Lotnictwo w ram ach walki piechoty. Zadanie 69. 70. 7 1. 72. 73. 74.

lotnictwa.

Ogólne zad:.nia l o t n i c t w a ................................................... 52 R o z p o z n a n i e ...............................................................................52 Ł ą c z n o ś ć ........................................................................................ 53 Współpraca lotnictwa z b i u m a m i ..................................... 53 Zwalczanie nieprzyjaciela na z i e m i .................................53 Zwalczanie nieprzyjaciela w powietrzu ........................54 Współpraca

lotnictwa

Rodzaje

Obrona 9 1. 92. n3, 94. 95. 06. 97. gS. 99. 100. 101. 102.

103.

CBW www.cbw.pl

i napadów

gazowych.

przeciwgazowa.

U wagi o g ó l n e ...............................................................................71 M aska p r z e c i w g a z o w a ............................................................ 72 Sc hrony p r z e c i w g a z o w e ........................................................72 Ubezpieczenia p r z e c iw g a z o w e ...............................................72 Rodzaje sygnał >\v, sposób a l a r m o w a n i a ....................... 74 Pogotowie g a z o w e ................................ ............................ 75 Zachowanie sio w czasie napadu gazowego . . . . 76 Zachowanie się po napadzie g a z o w y m ............................ 77 Obrona przeciwgazowa w m a r s z u ..................................... 78 Obrona przeciwgazowa na p o s t o j u .................................79 Obrona przeciwgazowa w walce ..................................... 79 Tym czasow a obrona przeciwgazowa zwierząt . . . . Si Dym y

z piechotą.

75. Sam oloty piechoty. Ich z a d a n i a ..................................... 54 76. Inne samoloty, z którymi piechota może współdziałać 55 77. Waru nki współpracy samolotów z piechotą . . . . 55 78. Łączność lotnika z p i e c h o t ą .............................................. 56 79. Łączność piechoty z l o t n i k i e m ..........................................57

gazów

88. U wagi o g ó l n e ...............................................................................67 89. R odzaje g a z ó w .......................................................................... 68 00. R odzaje napadów g a z o w y c h .............................................. 69

bojowe.

Użycie dym ów b o j o w y c h ................................................... S2 V. Broń pancerna w ramach walki piechoty.

104. Uwagi o g ó l n e ...............................................................................84 10 5. C harakte rystyka c z o ł g ó w ........................................................

XI

X Str. 106. 107. 108. 109. no. 111. 112 . 113. 114 . 115. 116 .

Charakterystyka czołgów R e n a u lt................................. 85 Organizacja jednostek c z o łg ó w ..................................... 86 Rola czołgów w w a lc e ...................................................... 86 Przydział c z o łg ó w .............................................................. 86 Przygotowanie działania c z o łg ó w ................................. S7 Zajęcie podstawy w y jś c io w e j..........................................s8 Współdziałanie czołgów z piechotą w walce . . . . 09 Ł ą c z n o ś ć ............................................................................... 9 1 W alka w lesie i o miejscowości ..................................91 Samochody p a n c e r n e ...................................................... 92 Pociągi p a n c e r n e ...............................................................93 V I. Obrona przeciwpancerna.

1 1 7 . Uwagi o g ó ln e ....................................................................... 93 118 . Ubezpieczenia przeciwpancerne. Służba obserwacyjnoalarmowa ........................................................................... 95 119 . Wykorzystanie przeszkód te re n o w y c h ......................... 95 120. Zwalczanie broni pancernej ..........................................96

R O Z D Z I A Ł

D o w ó d c a ................................................................................98 Poczet dowódcy ............................................................... 10 1 Z a d a n i e ................................................................................101 Decyzja ..............................................................................i ° * Rozkaz ................................................................................102 M eldunk i................................................................................104 Dzienniki działań. Raporty b o jo w e ..............................106

Łączność z s ą s ia d a m i...................................................... 108 Łączność piechoty z broniami wspierającymi . . . 109 Inicjatywa w nawiązywaniu łą c z n o śc i......................... 109 Łączność m o ra ln a...............................................................109 Miejsce pobytu d o w ó d c ó w .............................................. 11 0

Środki 13 5 . 136. 137 . 138. 139. 14 °. 14 1. 142. 143. 144.

C.

L Dowodzenie. 12 1. 12 2. 12 3 . 124. 12 5. 126. 12 7.

Str.

130. 131. 132 . 13 3 . 134 .

łączności.

Styczność o s o b i s t a ...........................................................i i i G o ń c y ....................................................................................i i i Ł ą c z n i c y ............................................................................... 1 1 2 Łańcuch łą c z n i k ó w .......................................................... 1 1 2 Patrole i oddziały s t y c z n o ś c i ..........................................1 1 2 Sygnalizacja tarczami, migaczami i ruchami . . . . 1 1 3 Rakiety, środki d y m n e .................................................. 114 Inne środki ł ą c z n o ś c i ...................................................... 1 1 4 Telefon ................................................................................1 1 5 Użycie środków ł ą c z n o ś c i .............................................. 1 1 6

III. Obserwacja. 145. 146. 147. 148. 149150. 151.

Prowadzenie o b s e r w a c ji.................................................. 1 1 7 Osobista obserwacja d o w ó d c y ......................................1 1 8 Obserwacja prowadzona przez każdego żołnierza . . 1 1 8 Organizacja stałej o b serw acji..........................................1 18 Obserwacja w w a lc e ...........................................................1 18 Obserwacja w marszu i na p o s t o ju ............................. 1 1 9 Łączność obserwatora z d o w ó d c ą ..................................H 9 IV. Rozpoznanie.

CBW

II. Łączność. Zasady

łączności.

128. Uwagi o g ó ln e ........................................................................107 www.cbw.pl 129. Łączność podwładnego z przełożonym (i odwrotnie) 108

152 . 15 3 . 154. 155.

Ogólne zasady rozpoznania...............................................120 Środki rozpoznania p ie c h o t y .......................................... .... Ciągłość rozpoznania .......................................................12 3 Organizacja rozpoznania .............................................. 12 3

X II 156. 15 7 . 158. 159 . 160.

X III

Str. Siła i skład p a t r o l i ...........................................................12 3 Odprawa p a t r o l i ...............................................................124 Organizacja przesyłania w iadom ości............................. 12 5 Sposób pracy p a t r o l i .......................................................126 Inne źródła w ia d o m o śc i.................................................. 12 6

V. Ogólne

Ubezpieczenie.

zasady

ubezpieczenia.

16 1 . Cel u bezp ieczen ia...............................................................12 7 162. Sposoby ubezpieczenia...................................................... 12 7 163. Siły i skład u bezp ieczen ia.............................................. 128 164. Ł ą c z n o ś ć ................................................................................12 9 Ubezpieczenie

Oddziały u b ezp ieczające .................................................. 129 Straż p r z e d n i a ................................................................... 129 R o z p o z n a n ie ....................................................................... 130 Szpica k o n n a ....................................................................... 1 3 1 Szpica p ie s z a ....................................................................... 132 Oddział przedni straży przedniej (kom pania przednia) 13 3 O ddział głów ny straży p r z e d n i e j ..................................... 134 Posuwanie się i wejście w walkę straży przedniej 134 Straż t y l n a ............................................................................136 Straż b o c z n a ....................................................................... 1 3 7 Miejsce pobytu (m. p.) dowódców i łączność w marszu u b e zp ie czo n y m ................................................................... 138 176. Ubezpieczenie bezpośrednie.............................................. 139 17 7 . Marsze ubezpieczeniowe w n o c y ..................................14 1 178. Obrona przeciwlotnicza i przeciwgazowa w marszu. Obrona przeciw pancerna.................................................. 142

CBW

na

R O Z D Z I A Ł

D.

W A L K A O D D Z IA Ł Ó W P IE C H O T Y . I. Natarcie. Ogólna

charakterystyka natarcia oddziałów piechoty.

19 5. W arunki organizacji i przygotow ania natarcia . . . 15 3 196. Sposób prow adzenia n atarcia przez m ałe jednostki p i e c h o t y ........................................................................................i 54 197* Ciągłość n a t a r c i a ..................................................................... 155 198. Z a sk o c z e n ie ................................................................................... 15 7

Przygotowanie i organizacja natarcia.

postoju.

179 . Sposoby ubezpieczenia na p o s t o j u ............................. .... 180. Czaty zwarte ................................................................... .... 1 8 1 . Rozmieszczenie c z a t ........................................................... ....

www.cbw.pl

Czaty główne ................................................................... r43 P la c ó w k i............................................................................... M 4 Czujki, podsłuchy, posterunki alarmowe, ronty . . 146 R o z p o z n a n ie ....................................................................... *4^ Odwód czat ....................................................................... *47 Artyleria czat ................................................................... *47 Zaciąganie c z a t ................. .............................................. 148 Służba na czatach ...........................................................*49 Ubezpieczenia bezpośrednie................................................... 1 5 ° P o g o t o w i e ................................................................................... I 51 Obrona przeciwlotnicza i przeciwgazowa na postoju 1 5 1 Czaty marszowe ...............................................................1 5 1 Ubezpieczenia w w a l c e .......................................................

w marszu.

16 5 . 166. 167. 168. 169. 170. 17 1. 17 2. 17 3 . 174 . 17 5 .

Ubezpieczenie

Str. 182. 183. 184. 18 5. 186. 187. 188. 1S9. 190. 19 1. 192. 193. 194.

199. 200. 201. 202.

Rola do w ó dcó w ................................................................... 13 7 Ugrupowanie sił. W ysiłek g ł ó w n y .................................I 5 s Pas działania. K ie ru n e k .................................................. .... P rzed m ioty n a t a r c ia .......................................................... ....

X IV

XV Str.

203. Współdziałanie broni w natarciu. Organizacja ognia 163 204. Przygotowanie przejść przez przeszkody z drutu kol­ czastego ............................................................................... 1(14 205. Ł ą c z n o ś ć .............................................. ......................... 165 Rozwinięcie

do

natarcia.

206. Bój s p o t k a n io w y .............................................................. 165 207. Rozwinięcie do natarcia i ruch w dalekim ogniu . . 166 208. Przesłonięcie rozwinięcia siecią patroli. Rozpoznanie b o jo w e ....................................................................................16S 209. Dowódcy w czasie rozwijania s i ę ..................................1(9 2 10 .• Przesłonięcie ogniowe ro zw in ięcia..................................169 21 1 . W alka z u b e z p ie c z e n ia m i.............................................. 170 2 12 . Podstawa wyjściowa do n a t a r c i.i..................................17 1 Natarcie 2 13 . 2 14 . 2 15 . 216 . 2 17 . 2 18 .

do

chwili

szturmu.

Posuwanie się oddziałów strz e le c k ic h ......................... 172 O d w o d y ................................................................................174 Obrona przeciwgazowa w n a t a r c i u ............................. 175 Ogień oddziałów strze le ck ich ..........................................17 5 Ogień ciężkiej broni piechoty ............................. ? - 1 Ogień a r t y l e r i i ................................................................... 17S

Pościg.

Str.

226. Utrzymanie styczn o ści...................................................... 1S4 227. Inicjatywa niższych dowódców. Pościg na polu bitwy 185 228. Pościg d a l e k i ....................................................................... 186 229. Pościg w razie odwrotu dobrowolnego......................... 187 230. Łączność w p o ś c ig u ...........................................................187

II. Obrona. Ogólna

charakterystyka obrony oddziałów piechoty.

2 3 1. 232.

Uwagi o g ó ln e ....................................................................... Warunki przygotowania i prowadzenia obrony przez małe j e d n o s t k i ................................................................... 188 233- Ogólne ugrupowanie o b r o n y .......................................... 189 234. Zaskoczenie........................................................................... 19° Ubezpieczenie 235. 236. 2 37 . 238.

obrony.

Czaty b o jo w e ..................... ...................................... . . 1 9 1 Linia c z a t ........................................................................... I 9 1 Ugrupowanie na linii c z a t .............................................. [93 R o z p o z n a n ie .......................................................................

Szturm. 2 19 . 220. 2 2 1. 222.

Przygotowanie ogniowe i wykonanie szturmu. . . . 179 Szturm y m ie js c o w e ...........................................................180 Szturm je d n o l i t y ............................................................... 18 1 Zachowanie się bezpośrednio po s z t u r m ie ................. 18 1 Walka

CBW www.cbw.pl

wewnątrz ugrupowania nieprzyjaciela.

223. Oddziały strze le ck ie ...........................................................18 3 224. Ciężka broń piechoty i a r t y l e r i a ..................................184 225. Niepowodzenie. Przerwanie walki ............................. 1S4

P r z y g o t o w a n i e obrony. 239. 240. ' 2 4 1. 242. 243. 244. 245. 246. 247.

Rozpoznanie terenu .......................................................195 Rozkaz o b r o n y .............................................. .... 196 Organizacja sieci o g n i a ...................................................197 Ogień ciężkich karabinów m aszyn o w ych ..................... 199 Ogień drużyn strz e le c k ic h .............................................. 201 Ogień granatników i m o ź d z ie r z y ..................................202 Ogień dział piechoty ...................................................... 202 Ogień a r t y l e r i i ................................................................... 202 Odcinki. Ich szerokość i głębokość ugrupowania. Skrzydła ................................................................................ 203

XVI

X V II Str.

*48. Rozmieszczenie oddziałów strzeleckich i ciężkiej broni na pozycji g ł ó w n e j ...........................................................204 249. O d w o d y ................................................................................206 250. Łączność i o b serw acja...................................................... 208 2 5 1. Umocnienia. M a s k o w a n ie .............................................. 208 *5 2 . Obrona przeciwlotnicza, przeciwgazowa i przeciw­ pancerna ............................................................................... 253. Kolejność pracy ...............................................................2 11 254. Gotowość b o j o w a ............................................................... 2 1 1 Przebieg 2 55. 256. 257. 258. 259. 260. 26 1.

walki

obronnej.

W alka na linii c z a t ...........................................................2 12 W alka na pozycji g łó w n e j.............................................. 2 13 W alka wewnątrz pozycji g łó w n e j................................. 214 Przerwa w walce. Odparcie n a t a r c i a ......................... .... L u z o w a n ie ............................................................................216 Obrona powstała z n a t a r c i a ...........................................117 Obrona w walkach p o z y c y j n y c h ..................................2 17

R O Z D Z I A Ł

W A LK I W SZCZEG Ó LN YC H W A RU N K ACH . I. W a lk i leśne.

262. 263. 264. 265. 266.

Zasady o g ó l n e ................................................................... 21S Sposób wycofania .' ■ i - ; ...................................................... 2iS Wycofanie się w n o c y ...................................................... 219 Ubezpieczenie sąsiadów przed oskrzydleniem . . . . 219 Odwrót ................................................................................219 IV . Opóźnianie ogniowe.

267. 268. 269. 270. 2 7 1. 272. 273. 274.

Zasady o g ó l n e ................................................................... 220 T e r e n ....................................................................................221 R o z p o z n a n ie ....................................................................... 221 Rozmieszczenie o d d z ia łó w .............................................. 222 Otwarcie i prowadzenie o g n i a ......................................222 Wycofanie się ................................................................... 223 Opóźnianie w terenie pokrytym. Zasadzki . . . . 225 Ł ą c z n o ś ć ................................................................................226

CBW

www.cbw.pl

Str.

275. 276. 277. 27S. 279.

Charakterystka o g ó ln a ...................................................... 227 Trzebywanie lasów w obliczu nieprzyjacid.t . . . . 228 Spotkanie i n atarcie...........................................................2 3° Obrona ................................................................................2 3 * O p ó źn ian ie........................................................................... 2 32

280. 281. 282. 2S3.

Charakterystka o s ó ln a ...................................................... 232 rrz vg o to w a n ie natarcia n o c n e g o ..................................... 233 Wykonanie natarcia n o cn e g o ..........................................235 Obrona w n o c y .....................................................................237

II. W a lk i nocne.

III. W alk i o miejscowości i bój uliczny.

III. W ycofanie się z walki. O d w r ó t.

E.

234. Charakterystka o g ó ln a .......................................................239 285. N a t a r c i e ........................................................................................ 24° 2S6. Obrona ........................................................................................ IV . W alk i o przeprawy. 287. 2S&. 289. 290.

Działania w stę p n e ...............................................................242 Przygotowanie p r z e p r a w y .............................................. 243 Wykonanie p rz e p r a w y ...................................................... 245 Obrona r z e k i ....................................................................... 246 V . W alk a na tyłach. Patrole

i oddziały

partyzanckie.

29 1. Zadanie patroli i oddziałów p artyzan ck ich .................247 292. Siła, skład oraz wyposażenie patroli i oddziałów par­ tyzanckich ........................................................................... 248 293. Sposób pracy patroli i oddziałów partyzanckich . 249

X IX

XVIII

III. Transporty samochodowe. R O Z D Z I A Ł

319 . Charakterystyka o g ó l n a .................................................. 2^6 320. Z a ła d o w a n ie ....................................................................... 2(^7 3 2 1. Zachowanie się w czasie tran sp o rtu ............................. 2&7

M A R SZE , POSTOJE, TR AN SP O R TY. L Marsze.

Str.

294. Charakterystyka o g ó l n a .................................................. 251 295. Rodzaje m a r s z ó w ...............................................................251 296. Czynności przed w y r u s z e n ie m ......................................252 Wykonanie

marszu.

297. Czynniki m o ra ln e ............................................................... 298. 299. 300. 30 1. 302. 303.

Karność m a r s z o w a ...........................................................253 Ulgi m a r s z o w e ...................................................................254 Higiena marszu i w y ż y w i e n i a ......................................254 Szybkość m a r s z u ...............................................................255 Porządek m a r s z u ...............................................................255 Odpoczynki ....................................................................... 256

304. Obrona przeciwlotnicza, przeciwgazowa i przeciw­ pancerna w m a r s z u .......................................................... 257 305. Marsze n o c n e ....................................................................... 257 306. Marsze w czasie u p a ł ó w .................................................. 258 307. Marsze w czasie m ro zó w .................................................. 258 308. Przechodzenie przez m o s ty .............................................. 259 309. P r z e p r a w y ............................................................................

II. Postoje. 310 . 311. 312 . 313. 3 14 . 315. 3 16 . 317 . 318 .

Charakterystyka o g ó l n a .................................................. 259 Rodzaje p o s to jó w ...............................................................260 Przygotowanie postoju. K w a te ru n k o w i..................... 260 Przybycie na p o s tó j...........................................................262 Obowiązki d o w ó d c ó w .......................................................363 Służba na postojach ...........................................................263 Przeciwdziałanie szp ie g o stw u .......................................... 265 H i g i e n a ................................................................................265 Postój na polu walki .......................................................266

CBW

www.cbw.pl

Str.

F.

IV . Transporty kolejowe. 322. 32 3. 324. 325. 326.

Charakterystyka o g ó l n a .................................................. 2f>S Obrona p r z e c i w lo t n i c z a ........................................................2 ^8 Z a ł a d o w a n i e ...............................................................................269 Zachowanie się w czasie transportu ......................... 29 W y ła d o w a n ie .............................................. .........................2 7°

Z A O P A T R Y W A N IE I E W A K U A C JA W R A M A C H P U Ł K U P IE C H O T Y . I. Zasady zaopatrywania. R O Z D Z I A Ł 327. 328.

G.

System zaop atryw ania.......................................................2 7 1 Organizacja zaopatrywania w pułku ......................... 271 II. T ab o r pułku piechoty.

329. Podział taboru p u łk o w e g o .............................................. 2 72 330. Miejsce poszczególnych czyści taboru pułkowego w różnych działaniach .......................................................2 72 III. Zaopatrywanie w żywność. 331. 332. 33 3. 334.

Znaczenie sprawnego zaopatrywania ......................... 273 System zaopatrywania w ż y w n o ś ć ............................. 274 Zaopatrywanie w m i ę s o .................................................. 275 Wyposażenie w żywność pułku p ie c h o ty .....................275

335. Kuchnie p olo w e................................................................... 276 336. Zaopatrywanie w f u r a ż .................................................. 276

XX IV. Zaopatrywanie w amunicję.

Str.

337. 338. 339. 340. 3 4 1. 342. 343. 344. 345.

Zasady o g ó l n e .................................................. ..................277 System zaopatrywania w a m u n ic ję ............................. 277 Punkty a m u n ic y jn e ...........................................................278 Obsługa punktu a m u n ic y jn e g o ......................................278 Meldunki stanu amunicji .............................................. 279 Rola dowódcy p u ł k u ...................................................... 279 Rola dowódcy b a ta lio n u .................................................... 280 Rola dowódcy kompanii strzeleckiej ......................... 281 Rola dowódcy kompanii ciężkich karabinów maszy­ nowych ................................................................................282 346. Rola dowódcy p l u t o n u .................................................. 282 347. Rola dowódcy drużyny ...................................................283

V . Zasady ewakuacji. 348. Sposób e w a k u a c ji............................................................... 283 349. Ewakuacja rannych, zagazowanych i chorych . . . 2S3 350. Ewakuacja zagazowanych w walkach gazowych . . 284 3 5 1. Ewakuacja z batalionowego punktu opatrunkowego i z punktu opatrunkowego dla zagazowanych . . . .1S4 3 5 2 . Ewakuacja s p r z ę t u ........................................................... 2S4

Z A Ł Ą C Z N IK I. 1.

Schemat marszu ubezpieczonego batalionu jako straży przedniej.

2.

Schemat marszu ubezpieczonego kompanii jako straży przedniej.

3 . Schemat łączności dywizjonu artylerii bezpośredniego wsparcia ze wspieranym pułkiem piechoty.

CBW

www.cbw.pl

R O Z D Z IA Ł A. P O D S T A W O W E C Z Y N N IK I W A L K I P IE C H O T Y . Piechota sprowadza w walce rozstrzygnięcie. Jest ona jedyną bronią, która może przeprowadzić walkę od początku do końca, w każdym terenie i o każdej porze. Praca wszystkich innych broni polega na ułatwieniu piechocie wywalczenia zwycięstwa. Mimo że współdziałanie wszystkich broni jest jednym z podstawowych warunków powodzenia w wal­ ce, to jednak wszyscy dow'ódcy w piechocie i strzelcy powinni pamiętać, że wywalczenie zwycięstwa zależy przede wszystkim od każdego z nich. Toteż dobra piechota, nawet pozbawiona czasowo pom ocy artylerii, nie rezygnuje ze spełnienia swego zadania. I. S iły m ora ln e. Jedną z głównych podstaw wartości wojska jest jego siła moralna. „N ajistotniejszą częścią siły moralnej wojska jest namiętne dążenie do zwycięstwa, do zgniecenia i ostatecznego pokonania nieprzyjaciela oraz wiara *) § 2: zdania w cudzysłowie przytoczone są dosłownie według Marszałka Piłsudskiego.

1. Rola piechoty w walce.

2

.

Siły moralne*)

2

Regulam in p iech oty

w powodzenie swego oręża i płynące stąd zaufanie do siebie, jako żołnierza. Uczucia te, gdy są szeroko w masie żołnierzy roz­ powszechnione, wytwarzają podłoże tak dogodne dla rozkwitu wszystkich cnót żołnierza, jak męstwo, wytrwałość, humor przy znoszeniu ciężarów bitwy i w ogóle w ojny, że dają siłę prowadzącą do zwy­ cięstwa. Zwycięstwo w boju doby dzisiejszej jest wyni­ kiem wielkich wysiłków, trwających bardzo długo, wysiłków, w czasie których waha się szala pow o­ dzenia. Po długim zmaganiu się następuje wreszcie w boju kryzys, po którym jedna strona ulega dru­ giej. Jest to kryzysow y moment ulegania, przyzna­ wania się do słabości, uznania przewagi przeciwnika nad sobą“ . Przetrwanie tego momentu, opanowanie i zdobycie się na zdecydowane i stanowcze działanie w najcięższych nawet, pozornie niekiedy beznadziej­ nych położeniach, decyduje o zwycięstwie. Poddawanie się nastrojom chwili, bezczynność i bierność, prowadzą zawsze do niepowodzenia i są większym złem, aniżeli błąd w decyzji lub w w y­ borze środków działania. Środki techniczne stanowią tylko pom oc, sam człowiek rozgrywa walkę, której wynik zależy przede wszystkim od siły jego charakteru.

CBW 3Karność.

W szystkie podstawowe zalety żołnierza w tedy dopiero osiągają swą istotną wartość, gdy są połą­ czone z umiejętnością pracy dla całości, g dy składają się razem na zgodny zbiorow y wysiłek wszystkich

www.cbw.pl

Część I

3

żołnierzy, kierowany wolą dow ódcy. Ochocze podpo­ rządkowanie się w oli dow ódcy, połączone ze spotę­ gowaniem wysiłków każdego żołnierza dla dobra całości, jest istotą karności wojskowej. Karność stwarza wewnętrzną spoistość i ułatwia przezwyciężenie rozluźniających wpływów walki. Należy ją wyrabiać i ugruntowywać w żołnierzu ustawicznie przez wpajanie zrozumienia konieczności bezwzględnego posłuszeństwa, znaczenia zbiorowego wysiłku i chętnego podporządkowania siebie całości. Zaufanie do przełożonych potęguje karność, w y­ rabia zapał do pracy i ochocze posłuszeństwo. Przestrzeganie dokładności i sumienności w służ­ bie wTe wszelkich okolicznościach, dbałość o form y zewnętrzne i sprężystość służbowa przyczyniają się w dużej mierze do pogłębienia karności. Gdy zachodzą (lub zajść mogą) objaw y rozluź­ nienia karności, należy ją wzmocnić ostrym i środ­ kami nie cofając się w razie potrzeby przed bez­ względnością. W alka rozbijająca się częstokroć na pojedyncze wysiłki sprawia, że poszczególni oficerowie oraz sze­ regowi nieraz nie mogą na czas otrzym ać rozkazów o d swoich przełożonych. Położenie wymaga od nich samodzielności i dzia­ łania na własną odpowiedzialność, co przejawia się w śmiałym i stanowczym wykorzystaniu nadarza­ jących się sposobności dla powodzenia całości. Ułatwia im w takich wypadkach decyzję przede wszystkim chęć walki, żywiołowa dążenie do zwycięstwa i wiara

4Sam odziel­ ność.

4

C zęść I

we własne siły, poza tym zrozumienie położeni? ogólnego, lojalna wola postępowania w myśl zamia­ rów przełożonego dow ódcy i zdrow y rozsądek. Śmiel­ sza decyzja w takich wypadkach będzie zawsze lepszr Ochocze branie na siebie odpowiedzialności, zdrów; samodzielność i przedsiębiorczość, w którą należ} wlać całą silę duchową i fizyczną, powinny cechować każdego żołnierza.

Koleżeństwo należy rozwijać zawsze i gruntować jako bardzo ważną i piękną zaletę żołnierską.

Obawa przed odpowiedzialnością, brak samodziel­ ności i nieumiejętność dawania sobie rady w różnych okolicznościach jest objawem niedołęstwa, niegodnjra żołnierza. Strzelec, który w wirze walki traci sta­ nowczość i panowanie nad sobą, powinien spojrzeć na oficerów, a gd y tych już zabraknie — na podoficerów i dzielnych strzelców, b y podnieść się na duchu i prze­ łamać w sobie chwilę słabości. Samodzielność i ochocze branie na siebie odpowie­ dzialności nie mogą jednak polegać na samowolnych działaniach nie liczących się z całością, które utrud­ niają tylko pracę przełożonym i szkodzą całości działań. 5Koleżeń­ stwo.

5

Regulam in p iech oty

W codziennych trudach w ojny, w przeciągających się długo żmudnych wysiłkach, silnym bodźcem do wytrwania i podnietą w pracy wojennej jest koleżeństwo. Przyjazne zżycie się z towarzyszami broni, z któ­ rymi dzieli się dolę i niedolę żołnierską, wytwarza ducha poświęcenia, potęguje zdrową am bicję i zapobiega załamaniu się w chwilach ciężkich przejść. Zżycie się i koleżeństwo m iędzy oddziałami i z in­ nym i broniami wytwarzają nastrój wzajemnego za­ ufania, ułatwiają rozumienie się i współpracę w walce.

CBW www.cbw.pl

II. C h arak terystyczn e c e c h y w a lk i piech oty . Zasady

ogólne.

6. a) W walce wysiłki odosobnione, nie związane ściśle z całością, przeprowadzone choćby nawet z naj­ W spółdzia­ łanie. większym poświęceniem, nie doprowadzają do zwy­ cięstwa. Powrodują one rozdrobnienie sił i zwykle poważne a bezużyteczne straty. Każde działanie, aby było skuteczne, musi stano­ wić zwartą, jednolicie kierowaną całość, w której poszczególne części wzajemnie się wspomagają i uzu­ pełniają w dążeniu do jednego celu. Świadomość konieczności pracy dla całości przenikać musi stale każdego dowódcę i Strzelca.

Jednolite kierownictwo w walce, jak też ścisłe współdziałanie między oddziałami i broniami jest wtedy tylko możliwe, gdy dow ódcy orientują się dokładnie w przebiegu walki i w działaniach po­ szczególnych części wojska. Toteż, ażeby ułatwić orientację i dowodzenie, wszyscy dowódcy powinni stale utrzymywać wzajemną łączność i meldować prze­ łożonym o przebiegu walki i swym działaniu. Łączność jest podstawą zgodnego i celowego współdziałania oddziałów i broni. Zgrane zaś współdziałanie jest podstawą zwycięstwa. b) Walka piechoty polega przede wszystkim na ścisłym współdziałaniu ruchu i ognia.

6

Regulam in p iech oty

Na polu walki ruch jest możliwy przeważnie tylko pod osłoną własnego ognia, który niszczy względnie obezwładnia środki ogniowe nieprzyjaciela. Współdziałanie to musi b y ć jak najściślejsze, tak ze strony oddziałów strzeleckich, które w niezłomnym parciu naprzód muszą umieć wykorzystywać na­ tychmiastowo skutki ognia wspierającego ich ruch jak też ze strony ciężkiej broni piechoty i artylerii, które muszą orientować się stale w przebiegu walki, aby na czas i w potrzebnych miejscach dać piechocie odpowiednie wsparcie. W spółpracę tę regulują rozkazy dowódców. Jednak broń wspierająca piechotę nie może czekać bezczyn­ nie na rozkazy, ani na żądania walczącej piechot}'. Jej am bicją i punktem honoru powinno być, z wła­ snej inicjatywy, na podstawie własnej obserwacji dawać piechocie wsparcie tam, gdzie go najwięcej potrzebuje. Bronie wspierające powinny się prześcigać w pomaganiu piechocie w walce, gdyż tylko wtedy będą się m ogły skutecznie przyczynić do zwycięstwa. c) Współdziałanie oddziałów między sobą odgrywa również podstawową rolę w walce. Obowiązkiem każdego dow ódcy i szeregowca jest pom óc sąsiadowi, gdy ten znajduje się w ciężkim położeniu, jeżeli nie przeszkadza to wykonaniu własnego zadania. Często najlepszą pom ocą dla sąsiada będzie bezwzględne i za wszelką cenę wykonywanie własnego zadania.

CBW www.cbw.pl 7-

Kodzajc i cha­ rakter walki piechoty.

a) W ogólnych ramach bitw y zadania małych jednostek piechoty sprowadzają się do dwóch za­ sadniczych rodzajów w’alki: natarcia lub obrony.

Cześć I

Natarcie ma na celu zniszczenie sił przeciwnika. Polega ono na dążeniu piechoty do starcia wręcz (szturmu) przez zacięte parcie naprzód w szykach rozczłonkowanych, pod osłoną ognia własnego i broni wspierającej, przy jak najdalej idącym wykorzy­ staniu terenu oraz zaskoczenia. Uwieńczeniem natarcia jest pościg, do którego przecłiodzą wszystkie oddziały nacierające natych­ miast, gdy tylko nieprzyjaciel zaczyna odwrót. Jedynie pościg gwałtownie przeprowadzony zmie­ nia niepowodzenie nieprzyjaciela w klęskę. Obrona ma na celu zatrzymanie działań zaczep­ nych nieprzyjaciela i zadanie mu strat. Polega na utrzymaniu terenu za pom ocą ognia i przeciwuderzeń. b) W działaniach bojow ych piechoty natarcie prze­ plata się ustawicznie z obroną. Jednostki nacierające są nieraz zmuszone do chwi­ lowego zatrzymania się, spowodowanego bądź to przeciwdziałaniem nieprzyjaciela, bądź własnym poło­ żeniem. W charakterze piechoty powinna leżeć za­ ciętość i nieustępliwość. Musi ona utrzym ać wszystko, co zdobyła. Toteż w tych wypadkach jednostki piechoty natychmiast przygotowują obronę, choćby zatrzymanie miało trwać krótką chwilę. Ponowne przejście do natarcia musi nastąpić zręcznie i szybko. Oddziały będące w obronie, w tylnych rzutach, muszą umieć szybko zręcznie przejść do natarcia w celu wykorzystania słabej chwili u nieprzyjaciela i pobicia go. Szybkość w przygotowaniu obrony, zręczność w prze­ chodzeniu z obrony do natarcia stanowią podstawowe

8

zalety piechoty, m ylą nieprzyjaciela i dają nad nim przewagę. G dy dowódca, który nakazał dane działanie, uzna za konieczne przerwanie walki, daje rozkaz wycofania się z niej i odwrotu. W ycofanie się z walki, o ile ma b y ć przeprowadzone w dzień, musi następować stopniowo i b y ć silnie przesłonięte ogniem. Piechota nieraz stosuje opóźnianie ogniowe, które m a na celu zadanie nieprzyjacielowi strat i opóźnianie jego posuwania, zasadniczo przez otwieranie ognia już na najdalsze odległości, bez dopuszczania do walki z bliska. c) Sposób wykonania natarcia i obrony przez małe oddziały piechoty jest zasadniczo jednakowy i zupełnie nie zależy o d tego, czy natarcie prowa­ dzone przez nie jest w ramach całości działaniem głównym czy pom ocniczym , czy obrona ma trwać długo czy krótko, czy odcinek obrony jest waż­ niejszy czy mniej ważny. Oddziały te nie mogą nigdy zmniejszać zaciętości i zapału w natarciu, uporu i odwagi w obronie. Otrzy­ mawszy zadanie natarcia lub obrony powinny po­ święcić całość swych sił i środków dla wypełnienia go do końca. d) Piechota powinna umieć prowadzić walkę w każ­ dym terenie oraz o każdej porze. Umiejętne w yko­ rzystanie do walki lasów, n ocy i m gły zwiększa za­ skoczenie, osłabia działanie nieprzyjacielskiego ognia, utrudnia lub uniemożliwia nieprzyjacielowi użycie broni pancernej i pozwala liczebnie i technicznie słabszemu pobić silniejszego.

CBW

www.cbw.pl

9

Część I

R egu lam in p iech oty

Yv y k o r z y s t a n i e

terenu.

Rzeźba i pokrycie terenu odgrywają podstawową rolę w działaniach bojow ych oraz wywierają rozstrzy­ gający wpływ na decyzje dow ódców i sposób działania oddziałów.

8. U w agi ogólne.

Dobrze wykorzystany teren zwiększa wydajność własnego ognia, kryje przed obserwacją i ogniem nieprzyjaciela, oszczędza siły. Małe jednostki piechoty, do kompanii a niekiedy i batalionu włącznie, zwykle nie m ają swobody w wyborze terenu do działania, powinny go zatem brać takim, jakim jest i umieć wykorzystać go w naj­ wyższym stopniu dla wykonania swego zadania. K ażdy dowódca piechoty powinien przed wyda­ 9niem rozkazów, zawsze, gdy tylko położenie na to Rozpoznanie terenu. pozwala, rozpoznać teren działania. Rozpoznanie to, zależnie o d posiadanego czasu i warunków, będzie mniej lub więcej dokładne. Zaletą dow ódcy jest umiejętność szybkiego roz­ poznania terenu, aby jednym rzutem oka potrafił ocenić, w jaki sposób będzie go mógł wykorzystać. D ecyzja powzięta na tej podstawie pozwol na giętkie dostosowanie własnego ugrupowania (szy­ ków), ruchu i ognia do realnych warunków pola walki i na uniknięcie zgubnego schematu. W ykonanie rozpoznania własnych zamiarów. Regulamin pieth.

2

nie

powinno

zdradzać

10 10 . Teren otwarty (plaski i po­ fałdowany).

R egu lam in p ie ch o ty

a) Teren otw arty zwiększa działanie ognia, um o­ żliwia całkowite wykorzystanie wydajności broni, ułatwia użycie broni pancernej; ułatwia również łączność i dowodzenie. Utrudnia natomiast porusze­ nia, zmusza do większego rozczłonkowania, w natarciu wymaga dużej przewagi ognia nad nieprzyjacielem. b) W terenie pofałdowanym lub płaskim, lecz częściowo pokrytym , widoczność i działanie ognia są ograniczone grzbietami lub zasłonami, które dla pewnych części terenu stanowią horyzont. Opanowanie tych horyzontów chroni przed za­ skoczeniem i utrudnia nieprzyjacielowi wgląd we własne ugrupowania oraz prowadzenie ognia. c) W terenie otwartym szczególnie rzucają się w oczy i ułatwiają obserwację drobne kępy leśne, samotne, małe grupy zabudowań, wyraźne linie itp., ściągając na siebie ogień nieprzyjaciela. Należy je w walce omijać. d) Nacierający już w czasie zbliżania się do nie­ przyjaciela musi unikać, o ile możności, otwartych przestrzeni, narażonych na obserwację i ogień nie­ przyjaciela, pow odujących opóźnianie marszu i straty. Jeżeli nie może ich wyminąć, przechodzi je w szy­ kach luźnych. Wkraczać na teren otwarty (wyjścia z lasów, przejścia wzgórz itp.) w ogniu artylerii należy szybko, nagle i równocześnie szerokim frontem, w szykach płytkich, b y jak najbardziej oddalić się od wyraźnych linij terenowych, nim nieprzyjaciel otworzy na nie ogień. e) Broniącemu się teren otwarty um ożliw ia cał­ kowite wykorzystanie wydajności broni, głównie

CBW www.cbw.pl

Część I

11

maszynowej. Zwłaszcza uzyskuje duże pole rażenia, przez co wzmacnia bardzo wydatnie obronę. N ato­ miast utrudniony jest ogień broni maszynowych z głębi ugrupowania. Teren otwarty, z panującymi wzniesieniami ułatwia prowadzenie takiego ognia. Teren otwarty zmusza do silniejszego umacniania się, maskowania i rozczłonkowania. Teren pokryty zmniejsza działanie ognia, utrud­ nia użycie broni pancernej, ułatwia kryte poru­ szenia i zaskoczenie. a) Nacierającemu ułatwia kryte podejścia i sku­ pienie oddziałów. Umożliwia natarcie przy słabym nawet wsparciu ogniowym. Utrudnia jednak orien­ tację, łączność i dowodzenie. W alka w takim terenie przybiera zwykle charakter starć miejscowych, gdzie inicjatywa i odwaga najniż­ szych dow ódców i wszystkich strzelców odgrywa roz­ strzygającą rolę. Trudności nasuwa utrzymanie kie­ runku, na co zwracać dużą uwagę. b) W obronie teren pokryty i poprzecinany wy­ maga gęstszej obsady, bardziej skupionej do czoła. Przeszkody z drutów kolczastych i dokładne ukrycie stanowisk ogniowych mają zwykle większe znaczenie, aniżeli umocnienia ziemne. Kręte i nieregularne roz­ mieszczenie obrony zdezorientuje nieprzyjaciela i w y­ stawi go na ogień boczny. Większe lasy rozpraszają ogień artylerii i czynią go mało skutecznym. Lasy są szczególnie narażone1 na działanie gazów. 2*

II.

Teren pok ryty.

12

R egulam in p ie ch o ty

c) Teren pokryty i poprzecinany utrudnia swobodę ruchów kawalerii i broni pancernej i często stanowi dla nich poważną przeszkodę. Piechota wewnątrz zagród, ogrodów i dom ów jest dla kawalerii niebezpieczna nawet wówczas, kiedy ka­ walerii udało się chwilowo opanować miejscowość. a) Wzniesienia ułatwiają obserwację i opanowanie Wzniesienia, sąsiadującego z nimi terenu. Z tego względu są często wąwozy przedmiotem walki. i rzeki. Celem zapewnienia sobie posiadania wzniesienia (obserwacji) obrońca musi wysunąć swe czołowe od ­ działy dostatecznie w przód na stokach zwróconych do nieprzyjaciela. Nacierający często wyznaczać będzie wzniesienia jako przedm ioty natarcia, których opanowanie ułatwi mu dalszą walkę. b) Wąwozy i wąskie doliny, kryjąc przed naziemną obserwacją nieprzyjaciela, umożliwiają rozmieszczenie i przesuwanie odwodów, kryte podejścia, umieszczenie moździerzy, artylerii itp. Mogą one jednak ściągnąć na siebie ogień strom y ciężkich broni piechoty oraz artylerii. Dna dolin, zwłaszcza wąskich, należy unikać ze względu na łatwość zbierania się tam gazów. W obronie wąwozy, znajdujące się na przedpolu, zwykle będą ostrzelane ogniem podłużnym albo stro­ m o torowym , z czym liczyć się musi nacierający. c) Rzeki j ak też szerokie, często podmokle doliny, mimo że nie zawsze stanowią same przez się przeszkodę trudną do przejścia, zwykle jednak przedstawiają teren do­ godny do zorganizowania ogni bocznych i obserwacji. 12 .

CBW

www.cbw.pl

Część I

13

.

Szerokie i głębokie bagna i biota, gęste i silnie 13 podszyte bezdrożne lasy utrudniają wybitnie ruchy Bagna i lasy. piechocie, która większymi oddziałami może je przebyć jedynie z dużym nakładem wysiłków i czasu. W takich terenach, działania skupiają się koło przejść, brodów, grobli itp. Przy ocenie stopnia przekraczalności bagien nie wolno polegać tylko na mapie lub zeznaniach ludności. Należy zawsze przeprowadzić rozpoznanie. Przy przechodzeniu bagien zaleca się brać prze­ wodników. Gdzie teren nie daje dobrych warunków prowa­ 14* dzenia ognia, dostatecznej zasłony ani ochrony*), uzu­ Umocnienia terenu pełnia się je przez umacnianie terenu i maskowanie. i maskowa­ nie. W obronie maskuje się niezwłocznie zajęte stanowiska ogniowe i kopie wnęki. W natarciu należy w yko­ rzystać do tego każde zatrzymanie. Przy wszystkich robotach wykorzystać przede wszystkim istniejące już naturalne zasłony i ochrony. Prace tak prowadzić, b y nie zdradzać się przed obserwacją nieprzyjaciela. Maskowanie rozpoczynać od pierwszej chwili i przez cały czas utrzym ywać. Umocnienia polowe omawia instrukcja „U m ocnienia polowe“ część I i dalsze |' 0.12 -I 1 933 „O gólna instrukcja maskowania"

a maskowanie — 0.14 .1929

Zasłona kryje przed obserwacją nieprzyjaciela, zabezpiecza przed działaniem ognia.

ochrona

14

R egu lam in p iech oty

Zaskoczenie. 15Uwagi ogólne.

Zaskoczenie powinno być podstawą każdego działania wojennego. D aje ono przewagę moralną nad nieprzyjacielem, wzmaga skuteczność środków walki i umożliwia słab­ szemu pobicie silniejszego. Im więcej stosuje się sprytu i przebiegłości w naj­ drobniejszych działaniach, im więcej się nieprzyja­ ciela m yli i w błąd wprowadza, tym więcej się go w yczerpuje i onieśmiela, tym dogodniejsze stwarza się warunki rozbicia go. Zaskoczenie osiąga się przede wszystkim rozpo­ czynając walkę w miejscu i czasie nieoczekiwanym przez nieprzyjaciela. D o zaskoczenia dążyć należy na wszystkich szczeblach, aż do pojedynczego Strzelca, przed walką i we wszystkich jej okresach. Dużą m ożliwość zaskoczenia nieprzyjaciela dają działania i urządzenia pozorne, które m ylą nieprzy­ jaciela i rozpraszają jego uwagę. Należy je stosować w szerokim zakresie i na wszystkich szczeblach w ten sposób, aby nieprzyjaciel do ostatniej chwili nie mógł się zorientować co do rzeczywistego działania i roz­ mieszczenia sił. Stosowanie działań pozornych nie m oże osłabiać działania właściwego.

16. Tajem nica.

Podstawą zaskoczenia jest ukrycie przed nieprzy­ jacielem własnych zamiarów i sił. W tym celu k o­ nieczne jest zachowanie tajem nicy. Jest ona stałym obowiązkiem każdego dow ódcy i każdego szeregowca. Niezachowywanie tajem nicy wydziera powodzenie.

CBW

www.cbw.pl

Część I

15

W szystkich dow ódców na wszystkich szczeblach obowiązuje zasada, że podają podwładnym do wia­ dom ości tylko to, co jest im niezbędne do w yko­ nania zadania. Przedwczesne podawanie zamiarów tyczących się działania jest szkodliwe. Własne poruszenia oraz rozmieszczenie sił ukrywa się przez dokładne maskowanie i wyzyskanie zasłon terenowych, przez ubezpieczenie sił własnych i spę­ dzanie rozpoznania nieprzyjaciela przez wyzyskanie nocy do ruchu. Przy używaniu środków łączności, narażonych na podsłuch lub schwytanie przez nieprzyjaciela, należy stosować dużą ostrożność. Zaskoczenie w tedy da pełne rezultaty, gdy przygo­ 17Szybkość towane w tajem nicy zostanie przeprowadzone szybko działania i wykorzystane energicznie do ostatnich granic możli­ i wykorzy­ wości. Nie wolno nieprzyjacielowi dać czasu do ochło­ stanie powo­ dzenia. nięcia i zorganizowania odparowania ciosu. Zapobiec zaskoczeniu można przez dokładne roz­ poznanie, ubezpieczenie i łączność oraz przez czynne zachowanie się w obec nieprzyjaciela. Spędzanie patroli nieprzyjaciela, częste w ypady celem rozbicia jego wysuniętych oddziałów i usta­ wicznego niepokojenia go, uprzedzanie nieprzyja­ ciela w działaniach zaczepnych umożliwiają utrzy­ manie inicjatywy, onieśmielają przeciwnika, odbie­ rają mu pewność siebie i stanowią najlepsze zabez­ pieczenie przed zaskoczeniem. Jeżeli zaskoczenie mimo wszystko nastąpi, zimna krew i spokój dow ódców oraz strzelców rozstrzy-

i8. Zapobiega­ nie zasko­ czeniu.

Regulamin piechoty

Część I

gają o położeniu. Strzelcy powinni skupiać się kolo swych dow ódców , zachować ciszę, unikać bezładnej strzelaniny. Jeżeli nieprzyjaciel zaskoczy ogniem na najbliższych odległościach, najlepszą obronę sta­ nowi natychmiastowe rzucenie się na niego i zwalcze­ nie g o w walce wręcz.

W natarciu oddziały drugiego rzutu i odw ody, wykorzystając włamanie i parcie naprzód oddzia­ łów czołow ych, uderzeniem na boki rozszerzają włamanie i ułatwiają sąsiadom posuwanie się na­ przód. Jak ogień ustawicznie wiąże się z ruchem, tak działania czołowe powinny wiązać się z działaniem na skrzydła. Współdziałanie takie najbardziej roz­ luźnia ugrupowanie nieprzyjaciela i osłabia jego opór. W obronie odw od y powinny uderzać na skrzydło nieprzyjaciela, który wdarł się we własne ugrupo­ wanie. Uderzenia takie najszybciej pozwalają zniwe­ czyć miejscowe powodzenie nieprzyjaciela.

16

Działanie 19..

Ogień boczny.

.

20

na

skrzydła.

Ogień boczny zwiększa skuteczność wiązki pocis­ ków, umożliwiając opanowanie obszernego odcinka małą ilością ludzi i sprzętu. Połączony z ogniem czołowym i zaskoczeniem zadaje duże straty, osłabia nerwy i odporność nieprzyjaciela, który musi uważać i walczyć na dwie strony. W natarciu, oddziały, które wdarły się w ugrupo­ wanie nieprzyjaciela, skierowują ogień boczny na po­ zostałe na bokach opory nieprzyjaciela, ułatwiając w ten sposób posuwanie się sąsiadów. W obronie ogień boczny stosowany przede wszyst­ kim przez ciężką broń maszynową, stwarza zapory, w których powinno się załamać natarcie nieprzyja­ ciela. Tw orzy on zasadniczy szkielet obrony. Uderzenie na skrzydło, połączone z uderzeniem

Uderzenie iczołow ym i zaskoczeniem, daje, podobnie jak ogień na skrzydła . duże wyniki nawet w obec przewagi liczebnej po włamaniu boczny, ‘ czołowym. i powinno b y ć jak najczęściej stosowane.

Małe jednostki piechoty zwykle m ogą uderzyć na skrzydła nieprzyjaciela tylko wówczas, gdy w ciągu walki powstaną we froncie walczących w yłom y wskutek miejscowych, czołowych wdarć w ugrupowania bojowe.

CBW

www.cbw.pl

17

Oskrzydlenie nieprzyjaciela, w którym uderzenie na skrzydło następuje po marszu oskrzydlającym, przeprowadzają wyżsi dow ódcy i większe jednostki piechoty. Niekiedy jednak również mniejsze jednostki pie­ choty, działające w odosobnieniu lub na skrzydle ogólnego ugrupowania, mogą stosować miejscowe obejście i uderzenie na skrzydło. Należy je zawsze łączyć z natarciem czołow ym i nie m ierzyć zbyt głęboko w ugrupowanie nieprzyjaciela, gdyż może to doprowadzić do rozstrzelenia wysiłków i um o­ żliwić nieprzyjacielowi oddzielne ich zniszczenie. W wypadkach tych należy dbać zawsze o zabez­ pieczenie własnego obchodzącego skrzydła. D ow ódcy oddziałów działających w odosobnieniu lub na skrzydle ogólnego ugrupowania powinni zwracać szczególną uwagę na ubezpieczenie swych skrzydeł i tyłów.

.

21

Oskrzydle­ nie.

.

22

Ochrona skrzydeł.

18

R egulam in p iech oty

Część I

Zapewniają je sobie przez odpowiednie ugrupo­ wanie odw odów (schodami za zagrożonym skrzy­ dłem), środków ogniowych oraz przez patrole i od ­ działy wydzielane celem rozpoznania i zabezpiecze­ nia zagrożonych kierunków. Szczególnie zabezpie­ czać należy skrzydła przed szybkobieżną bronią pancerną nieprzyjaciela. Oddziały te należy w yposażyć w odpowiednie środki łączności, aby m ogły na czas zawiadomić dowódcę o zbliżaniu się nieprzyjaciela. Zagrożenie skrzydła lub tyłów oddziału nie po­ winno nigdy odwieść jego dow ódcy od spełnienia zadania. W razie otoczenia oddział broni się na miejscu do ostatniego naboju i ostatniego żołnierza. Oddziały walczące w związku muszą utrzymać ścisłą styczność z sąsiadami albo przez bezpo­ średnie związanie z nimi swego ognia, albo za po­ m ocą oddziałów styczności w razie większego odda­ lenia. Oddziały styczności m ają za zadanie ubezpie­ czenie i ochronę skrzydeł obu sąsiadujących jednostek. Ugrupowanie 23U w agi ogólne.

piechoty

w

walce.

Piechota przystępuje do walki i porusza się w walce ugrupowana wszerz i w głąb. Ugrupowanie takie: — utrudnia nieprzyjacielowi obserwację i rozprasza jego ogień, — umożliwia wykorzystanie terenu w najdrobniej­ szych szczegółach, przez co zmniejsza straty, — zabezpiecza giętkość w działaniu tak pod wzglę­ dem kierunku, jak i możności dostosowania roz­

CBW

www.cbw.pl

19

mieszczenia sił do rzeczywistych potrzeb walki oraz zabezpiecza przed zaskoczeniem, — umożliwia wykorzystanie środków ogniowych od ­ działów znajdujących się w tyle, głównie ciężkiej broni, • — zwiększa długotrwałość wysiłku. Ugrupowanie na szerokość stwarza przerwy, 34. które umożliwiają walkę ogniową z głębi ugrupo­ Ugrupowa­ nie na sze­ wania. Szerokość przerw zależy od terenu i szero­ rokość. kości odcinka oddziału. Z by t duże przerwy oraz zbyt szerokie rozrzucenie oddziału utrudnia dow o­ dzenie, osłabia zwartość oddziałów, a przeciwni­ kowi daje korzystne punkty do natarcia. W terenie pokrytym oraz w nocy, kiedy obserwacja i opano­ wanie przerw ogniem jest trudne lub niemożliwe, ugrupowanie piechoty powinno b y ć bardziej zwarte. a) Ugrupowanie na głębokość daje oddziałowi 25dużą siłę i zwartość, umożliwia bardziej długo­ Ugrupowa­ na głę­ trwały wysiłek i najlepsze wykorzystanie wszelkich nie bokość — odwody. środków ogniowych. Chroni przed przełamaniem i oskrzydleniem, zmniejsza narażenie oddziału na ogień nieprzyjaciela. Zbytnie ugrupowanie na głębokość powoduje słabość oddziałów czołow ych w walce i daje nieprzyjacielowi m ożność kolejnego ich zwalczenia. b) O dw ody istnieją na szczeblu kompanii, batalionu i pułku. Użycie ich jest głównym sposobem, w jaki dow ódca w czasie walki może wpłynąć na jej tok. D ow ódcy, zwłaszcza od batalionu w górę, powinni dążyć stale do odtworzenia sobie odw odów jak naj-

20

R egu lam in p ie ch o ty

prędzej po ich zużyciu. Jednakże, g dy położenie tego wymaga, nie m ogą wahać się przed rzuceniem wszystkich sw ych odw odów do działania, bez względu na możność szybkiego ich odtworzenia. a6. Nieregularność szyków. Unikanie równania.

W e wszystkich szykach stosowanych w walce należy unikać regularnych, schem atycznych linij i równania. Żadna jednostka nie może w natarciu wstrzym ywać swego posuwania się naprzód z po­ w odu pozostawania w tyle jednostki sąsiedniej, a w obronie nie wolno jej w ycofyw ać się z powodu cofnięcia się sąsiada.

DI. Broń piechoty i jej ogień. 27Podział broni piechoty.

28. Karabinek.

Broń piechoty dzieli się na lekką (karabinek, pistolet, granat ręczny, ręczny karabin maszynowy, lekki ka­ rabin maszynowy, granatnik) i ciężką (ciężki karabin m aszynowy, moździerz, armatka piechoty, działo piechoty). Karabinek wz. 29 jest bronią palną powtarzalną. Kaliber lufy 7,9 mm. Najniższy celownik 300 m, naj­ w yższy 2000 m. Skuteczny strzał z karabinka ogranicza się do 400 m do małych, a do 600 m do większych lub wyraźnych celów polow ych. Strzelec w yborow y może osiągnąć strzały skuteczne do 800 m przy użyciu lunety. Ogień zbiorow y z karabinków pro­ wadzi się przeciętnie z dobrym skutkiem do od ­ ległości 1200 m, na odległości dalsze do celów głębo­ kich i wysokich można go stosować pod warunkiem trafnego doboru celownika i dobrej obserwacji.

CBW

www.cbw.pl

Część I

21

Karabinek jest osobistą a zarazem główną bronią Strzelca; jest on zaopatrzony w bagnet do walki wręcz. Karabinek m oże w razie potrzeby zastąpić wszystkie inne rodzaje uzbrojenia. Pistolet jest bronią do walki z bliska. Granat ręczny jest bronią pojedynczego Strzelca, uzupełniającą działanie broni palnej na najbliższe odległości, zwłaszcza w stosunku do celów ukrytych za ochroną. Siła wybuchowa granatu ręcznego działa skutecznie od 3— 6 m. Odłamki działają skutecznie w promie­ niu do 20 m (granat zaczepny) i do 100 m (granat obronny). Granica donośności rzutu waha się o d 30— 40 m. a) R ęczny karabin maszynowy wz. 28 jest bronią palną samoczynną. Można z niego strzelać ogniem ciągłym oraz strzałami pojedynczym i. Kaliber lufy 7,9 mm. Ciężar karabina około 9 kg. Najniższy celownik 300 m, najwyższy 1600 m. Skuteczność ognia do małych celów — 800 m. Cele wielkie m ogą b y ć skutecznie ostrzelane na 1200 m. Przy zastosowaniu specjalnego celownika ręczny karabin maszynowy może b y ć u żyty do strzału przeciwlotniczego, przeciwko sam olotom latającym na odległości d o 1000 m. Szybkostrzelność praktyczna (ze zmianami ma­ gazynków) do 200 strzałów na minutę. Pojem ność magazynka 20 naboi.

29Pistolet. 3°Granat ręczny.

31Ręczny ka­ rabin maszy­ nowy wz. 28 i lekki kara­ bin maszyno­ wy wz. 08/ 1 5 .

22

R egulam in p iech oty

Am unicja dla ręcznych karabinów maszynowych znajduje się przy strzelcach obsługi oraz na biedce amunicyjnej plutonu. b) Lekki karabin maszynowy wz. 08/15 jest bronią palną samoczynną. Kaliber lufy 7,9 mm. Ciężar z wodą 16,8 kg. N aj­ niższy celownik 400 m, najwyższy 2000 m . Szybkostrzelność praktyczna (przy taśmie z 250 nabojami) 400 strzałów na minutę. Ciężar taśmy napełnionej 250 nabojami 7,5 kg. Skuteczność wiązki strzałów jak w ręcznym kara­ binie m aszynowym . Przy zastosowaniu specjalnego celownika m oże b y ć użyty do strzału przeciwlotniczego jak ręczny karabin m aszynowy. c) R ęczny lub lekki karabin maszynowy jest bronią organizacyjnie przydzieloną do drużyny strzeleckiej. Niekiedy ze względów taktycznych może b y ć z niej wydzielony i podporządkow any bezpośrednio roz­ kazom dow ódcy plutonu. R ęczny i lekki karabin m aszynowy towarzyszą strzelcom w każdym terenie. Ich budowa utrudnia nieprzyjacielowi zaobserwowanie, a mała waga um oż­ liwia użycie w pierwszej linii, we wszelkich postawach, przez jednego Strzelca. d) Normalnym ogniem ręcznego i lekkiego karabina maszynowego jest ogień punktowy krótkimi seriami od 3— 6 strzałów. Ogień dłuższymi seriami należy do wyjątków . Pow oduje silne wstrząsy broni (zbyt lekka podstawa) i wskutek tego niecelne strzelanie, zbyt szybkie rozgrzanie lufy i zbyt duże zużycie amunicji. Może b y ć stosowany jedynie

CBW

www.cbw.pl

Częś I

23

w chwilach szczególnie ważnych, do dużych celów, np. przy odparciu szturmu, szarży kawalerii, na­ padzie ogniowym na bliski cel itp. Strzały pojedyncze stosuje się wówczas, kiedy chodzi o niezdradzenie obecności ręcznego karabina maszynowego, a zachodzi konieczność szybseego i celniejszego ognia z karabina. e) Ogień ręcznego i lekkiego karabina maszyno­ wego skierowuje się wraz z ogniem całej drużyny zasadniczo na cele położone na wyprost strzelającego od­ działu. Niekiedy, w w yjątkow ych wypadkach, ogień ten może b y ć użyty w innym kierunku niż ogień drużyny. Zasadniczo ręczne i lekkie karabiny maszynowe, które mają prowadzić ogień, należy uprzednio wprowadzić do pierwszego rzutu. W yjątkow o lekka broń maszynowa drużyn tylnych rzutów może strzelać nad głowami drużyn pierwszego rzutu, gdy znajdzie się na wzniesieniach terenowych znacznie wyżej od drużyn pierwszego rzutu, niekiedy również z dachów lub drzew; w obronie może strzelać przez przerwy pom iędzy drużynami pierwszego rzutu. a) Granatnik jest bronią o stromym torze pocisku, donośności do 700 m i o dużej sile rażenia pocisku Ciężar granatnika około 7 kg. Ciężar pocisku około 0,7 kg. Szybkostrzelność praktyczna do 20 strzałów na minutę. b) Ogień granatnika jest nieskrępowany ugrupo­ waniem czołowych drużyn strzeleckich i stanowi uzupełnienie ogni karabinów maszynowych plutonu. Granatnikami zwalcza się bliskie cele, ukryte za

32Granatnik.

24

R egulam in piech oty

ochroną, znajdujące się w martwych polach lub ukazujące się nagle, bezpośrednio przed piechotą, gdy artyleria i moździerze nie m ogą ich już ostrzelać, np. w natarciu przed samym szturmem. c) Granatniki zgrupowane w sekcji granatników, wchodzące organizacyjnie w skład plutonu strze­ leckiego, stanowią dla dow ódcy plutonu poważne źródło ognia, którym może rozstrzygająco wpływać na tok walki swego plutonu na m ałych odległościach. Am unicja do granatników znajduje się przy strzelcach' obsługi oraz na biedce amunicyjnej plutonu. d) Zasadniczo sekcja granatników prowadzi ogień jako całość, zwalczając kolejno poszczególne cele wszystkimi granatnikami jednocześnie. Ogniem jej kieruje dowódca sekcji na podstawie rozkazu d o­ w ódcy plutonu i własnej obserwacji. Niekiedy dow ódca plutonu przydzieli poszczególne granatniki drużynom strzeleckim, g dy jednolite kie­ rowanie ich ogniem napotyka na trudności lub gdy drużyny otrzym ują samodzielne zadanie (patrole, placówki itp.). W w yjątkow ych wypadkach dowódca kompanii skupi część lub wszystkie granatniki z pluto­ nów dla wykonania szczególnie ważnego zadania. 33* Ciężki karabin maszynowy.

a) Ciężki karabin m aszynowy jest bronią samo­ czynną o stałej podstawie, dużej szybkostrzelności praktycznej i jest zdolny do w yk on yw an ia ognia przez dłuższy czas dzięki specjalnemu chłodzeniu lufy; jego ciężar z podstawą waha się od 45— 55 kg. Ciężki karabin m aszynowy jest najpotężniejszą bronią piechoty. Dzięki swym właściwościom tech-

CBW

www.cbw.pl

Część I

25

icznym pozwala zasypywrać nieprzyjaciela silnym celnym ogniem przez dłuższy czas i na dalekie : iw et odległości. b) Główne działanie ciężkiego karabina maszyno•ego polega na ogniu bezpośrednim, który można ;.ybko skierowywać na zmienne i nagle pojawiające ę cele. Można go prowadzić skutecznie do odległości

. )00 m . Ogień pośredni (ze stanowisk zakrytych) umożliwia . wrycie stanowisk ciężkich karabinów maszynowych ■zed obserwacją nieprzyjaciela. Dobrze prowadzony, a dużą skuteczność do odległości 3500 m, daje iżą możność zaskoczenia nieprzyjaciela, nie pozwala dnak na tak szyb.de dostosowanie ognia do zmienych celów, jak ogień bezpośredni. Pociąga za sobą ' vykle duże zużycie amunicji. Ciężkie karabiny maszynowe, użyte na odpowied­ nich podstawach i zaopatrzone w odpowiednie przyądy celownicze, są główną bronią piechoty do trzelania przeciwlotniczego. Używa się ich skutecznie r>rzeciw samolotom latającym na odległości do iOOO m. c) Mogą one strzelać ze stanowisk ogniowych ; uajdujących się w tyle, za pierwszą linią bojow ą, .rzez przerwy w niej się znajdujące lub ponad mowami strzelców. Pozwala to na ugrupowanie głąb ciężkich karabinów maszynowych w walce, ..,i łatwe przerzucanie ognia i ześrodkowywanie go • i celach szczególnie ważnych. d) Najskuteczniejszy jest ogień boczny (flankowy), :,suwa z określoną z góry szybkością.

Ogień ten zostaje przerwany i przenit siony

apora ruchoma m a

na celu tworzenie

na następne cele albo w określonym z góry czasie, albo na sygnał dany przez piechotę, gdy będzie już gotowa do szturmu. 58 . Wspieranie natarcia.

a) Przy dalszym posuwaniu się natarcia artyleria bezpośredniego

wsparcia

ześrodkowuje

swój

ogień

kolejno na poszczególne gniazda i urządzenia obronne nieprzyjaciela. Ześrodkowania rozpoczyna się zwy­ kle, gdy piechota

tego

zażąda

lub

podstawie z góry ułożonego rozkładu czasu. przerywa

ześrodkowań się je

określa

się

Długość

uprzednio

albo

na podstawce obserwacji artylerii

lub na sygnał piechoty. tarciem na podstawie rozpoznania i dokładnego roz­ patrzenia terenu. Cele te zwykle podaje się w planie ogni. Cele nieprzewidziane, wyłaniające się podczas na­ tarcia, wskaże artylerii nacierająca piechota; nieraz ognia

do

na

oślepianiu

je

sama

artyleria.

tych

celów

zwykle

jest

Długość

trwania

uzależniona

od

59Osłona natarcia.

yjątkowych wypadkach artyleria bezposparcia.

Ognie obrony. Lżeniu, że nieprzyjacielska piechota p rzy6o. ę do natarcia, skierowuje się ogień zapo- Ogień zapo­ biegawczy. na rozpoznane cele, na piechotę sku; odstawie wyjściowej, na przypuszczalne rzyjaciel musi przekroczyć.

Ogień zapo-

ma szczególne znaczenie, gdy u nieprzyKjznano broń pancerną, n m a na celu zdezorganizowanie wstęp­ ow ania piechoty nieprzyjacielskiej. Przesię go w postaci krótkich ześrodkowań, ych

zależnie

od

potrzeby.

sygnału piechoty.

ylko na rozkaz dowódcy całości.

c) W wyjątkowych wypadkach, w natarciu na pozycję silnie umocnioną, przy dużej ilości artyler!-

wodować jego

CBW www.cbw.pl

punktów

5rki nieprzyjaciela oraz na punkty terenu,

b) Część celów mogą określić dowódcy przed na­

zaobserwuje

polega

; ją w zasadzie artyleria ogólnego dzia-

na podstawie

obserwacji artylerii; w wyjątkowych wypadkach na trwania

atarcia

■ych, ostrzeliwaniu miejsc przypuszczallów nieprzyjaciela, źródeł dalszego ognia wykrytych bateryj itp.

wykonanie,

go Piechota,

Można

melduje prze-

zauważonych przygotowaniach przeciwnika.

3*

R egulam in p iech oty

42

Przeważnie jednak

ma

ono charaktc

amunicji,

można

stosować

zaporę

ruchomą

na

pewnych niewielkich odcinkach frontu i w krótkich

pienie przeciwnika

okresach czasu.

takiego

na

dla umożliwienia j

odległość

ognia

zależy

szturmową. od

Dług

odległości,

ja

Rozpoczyna się ją natychmiast po

ukończeniu przygotowania artylerii, w chwili szturmu piechoty.

Zapora

ruchoma m a

na celu tworzenie

własna musi przebyć, aby dojść na odL

przed nacierającą piechotą zasłony z ognia i dym u,

mową.

która się posuwa z określoną z góry szybkością.

Ogień ten zostaje przerwany i

na następne cele albo w określonym z albo na sygnał dany przez piechotę, gd\ gotowra do szturmu. 58.

i

ześrodkowań, mających na celu obezwlad dejścia

Wspieranie natarcia.

43

Część I

a) Przy dalszym posuwaniu się natarć bezpośredniego wsparcia ześrodkowuje kolejno na poszczególne gniazda i urządzę, nieprzyjaciela.

Ześrodkowania rozpoczyn

kle, gdy piechota

tego

zażąda

lub

Osłona

natarcia

podstawie z góry ułożonego rozkładu czasi trwania ześrodkowań określa się uprze przerywa się je na podstawie obserwac

na

oślepianiu

punktów

średniego wsparcia.

Ognie obrony.

6o. Po zauważeniu, że nieprzyjacielska piechota przy­ Ogień zapo­ gotowuje się do natarcia, skierowuje się ogień zapo­ b ieg aw czy

na

rozpoznane

cele,

na

piechotę

sku­

pioną na podstawie wyjściowej, na przypuszczalne

lub na sygnał piechoty. b) Część celów mogą określić dowódcy

miejsca zbiórki nieprzyjaciela oraz na punkty terenu,

tarciem na podstawie rozpoznania i dokła'

biegawczy m a szczególne znaczenie, gdy u nieprzy­ jaciela rozpoznano broń pancerną.

patrzenia terenu. Cele te zwykle podaje sięwp Cele nieprzewidziane, wyłaniające się pc tarcia, wskaże artyierii nacierająca piecho zaobserwuje

je

sama

artyleria.

ognia do tych celów zwykle sygnału piechoty.

CBW www.cbw.pl

jest

Długość uzależ

c) W wyjątkowych wypadkach, w nat pozycję silnie umocnioną, przy dużej ilości

59-

Osłona natarcia.

łania, w wyjątkowych wypadkach artyleria bezpo­

na

obserwacji artylerii; w wyjątkowych w yj

polega

obserwacyjnych, ostrzeliwaniu miejsc przypuszczal­ nych odwodów nieprzyjaciela, źródeł dalszego ognia bocznego, Wykrytych bateryj itp. W ykon uje ją w zasadzie artyleria ogólnego dzia­

które nieprzyjaciel musi przekroczyć.

Ogień zapo­

Ogień ten ma na celu zdezorganizowanie wstęp­ nego uszykowania piechoty nieprzyjacielskiej. Prze­ prowadza się go w postaci krótkich ześrodkowań, powtarzanych

zależnie

od

potrzeby.

otwierać tylko na rozkaz dowódcy całości. chcąc spowodować jego

wykonanie,

Można

go

Piechota,

melduje prze­

łożonym o zauważonych przygotowaniach przeciwnika.

3*

biegawczy.

44

Z chwilą ruszenia natarcia artyleria bierze pod ogień obserwowany zbliżające się oddziały nieprzy­ Ognie wynikające jacielskie w ten sposób, aby razem z ogniem ciężkiej z obserwacji. broni piechoty doprowadzić do złamania natarcia najpóźniej przed przednim skrajem p ozycji głównej. W miarę zbliżania się nieprzyjaciela natężenie tycii ogni wzmaga się do chwili przekształcenia się ich w ognie zaporowe.

61.

62. Ognie zaporowe.

Ognie zaporowe skierowuje się na miejsca najsil­ niejszego natarcia nieprzyjaciela lub w razie złej obserwacji (teren pokryty, noc) na miejsca z góry ustalone w planie ognia, ułożonym na podstawie porozumienia piechoty z artylerią. Pokrywają one części terenu, których piechota nie może skutecznie ostrzelać swym ogniem, oraz te, które uznane są za najważniejsze, gdzie ogień piechoty winien b y ć wzmocniony ogniem artylerii. Ognie zaporowe przygotowuje się przede wszystkim bezpośrednio przed pozycją główną (w zaporze głóWr nej), poza tym wewnątrz p ozycji głównej (zapory ryglowe), na wypadek wdarcia się nieprzyjaciela, oraz niekiedy przed linią czat. Celem uzyskania skutecznych zapór artylerii należy ograniczać ilość miejsc, na które ma b y ć skierowany ogień zaporowy. Jedna bateria, przy najwyższym natężeniu ognia, może utworzyć zaporę około 200 m szerokości w ciągu 3— 5 minut (najwyżej). Na żą­ danie piechoty ogień może b y ć powtórzony. Ognie zaporowe m ają szczególne zastosowanie w złych warunkach obserwacji (noc, mgła, teren

CBW www.cbw.pl

Część I

R egu lam in p iech oty

■raz łączności

45

(zerwane połączenia tele-

się je na sygnał (zwykle rakietą) pierwpiechoty. Dobrze zorganizowane ognie yć rozpoczęte w 30 sekund p o otrzymaniu ;choty. )W

Artyleria

piechoty*).

mieniu od artylerii bezpośredniego wspar63. Zasady ię piechoty używa się poszczególnymi dziaogólne uży­ ,-zadziej plutonami. W alczy ona w bezpo- cia artylerii piechoty. cyczności z piechotą wewnątrz jej ugrupoej cechą charakterystyczną jest szybkość wałość działania. Artyleria piechoty zwalcza e nieprzyjacielskie ciężkie karabiny madziała piechoty, w ozy pancerne, gniazda p., których ciężkie karabiny maszynowe jrze piechoty zwalczyć nie mogą z powodu tej siły niszczącej, artyleria zaś dywizyjna, u trudności technicznych, na jakie napoy strzelaniu na drobne i nagle pojawiające zwłaszcza znajdujące się w bezpośredniej własnej piechoty. ca pułku rozporządzający artylerią pie­ rsi rozstrzygnąć, czy zatrzymuje ją początswych rękach, czy też, co zwykle będzie iejsce, z góry rozdzieli ją plutonami lub ział ten odnosi się również do użycia dział przydzie.rtylerii dywizyjnej w charakterze artylerii towarzy-

64. Przydział artylerii piechoty.

44

61. Ognie wynikające z obserwacji.

62 . Ognie zaporowe.

R egu lam in p iech oty

Z chwilą ruszenia natarcia artyleria ogień obserwowany zbliżające się oddzia jacielskie w ten sposób, aby razem z ogn: broni piechoty doprowadzić do złamań najpóźniej przed przednim skrajem pozyt W miarę zbliżania się nieprzyjaciela nat ogni wzmaga się do chwili przekształcę w ognie zaporowe. Ognie zaporowe skierowuje się na mie niejszego natarcia nieprzyjaciela lub w obserwacji (teren pokryty, noc) na miej ustalone w planie ognia, ułożonym na porozumienia piechoty z artylerią. Poki części terenu, których piechota nie może ostrzelać swym ogniem, oraz te, które za najważniejsze, gdzie ogień piechoty wzmocniony ogniem artylerii. Ognie zaporowe przygotowuje się przede bezpośrednio przed pozycją główną (w zaj: nej), poza tym wewnątrz p ozycji główn ryglowe), na wypadek wdarcia się nieprzyj; niekiedy przed linią czat. Celem uzyskania skutecznych zapór artyl ograniczać ilość miejsc, na które ma b y ć s ogień zaporowy. Jedna bateria, przy m natężeniu ognia, może utw orzyć'zaporę o k szerokości w ciągu 3 —5 minut (najwyżej) danie piechoty ogień może b y ć powtórzoi Ognie zaporowe mają szczególne zas w złych warunkach obserwacji (noc,

CBW www.cbw.pl

Część I

pokryty) oraz łączności foniczne).

45

(zerwane połączenia tele­

Otwiera się je na sygnał (zwykle rakietą) pierw­ szych rzutów piechoty. Dobrze zorganizowane ognie powinny b y ć rozpoczęte w 30 sekund p o otrzymaniu żądania piechoty. Artyleria

piechoty*).

W odróżnieniu od artylerii bezpośredniego wspar­ 63. Zasady cia artylerię piechoty używa się poszczególnymi dzia­ ogólne uży­ łami lub rzadziej plutonami. W alczy ona w bezpo­ cia artylerii piechoty. średniej styczności z piechotą wewnątrz jej ugrupo­ wania. Jej cechą charakterystyczną jest szybkość i krótkotrwałość działania. Artyleria piechoty zwalcza pojedyncze nieprzyjacielskie ciężkie karabiny ma­ szynowe, działa piechoty, w ozy pancerne, gniazda oporu itp., których ciężkie karabiny maszynowe i moździerze piechoty zwalczyć nie mogą z powodu z b y t małej siły niszczącej, artyleria zaś dywizyjna, z powodu trudności technicznych, na jakie napo­ tyka przy strzelaniu na drobne i nagle pojawiające się cele, zwłaszcza znajdujące się w bezpośredniej 'bliskości własnej piechoty. Dowódca pułku rozporządzający artylerią pie­ choty musi rozstrzygnąć, czy zatrzymuje ją począt­ kowo w swych rękach, czy też, co zwykle będzie miało miejsce, z góry rozdzieli ją plutonami lub *) Rozdział ten odnosi się również do użycia dział przydzie­ lanych z artylerii dywizyjnej w charakterze artylerii towarzy­ szącej.

64. Przydział artylerii piechoty.

R egu lam in p iech oty

Część I

poszczególnymi działonami na bataliony. W szcze gólnych warunkach, np. na czatach, w pościgu w straży przedniej i tylnej, dla obrony przeciwpan cernej często wskazane będzie oddać artylerię pie choty do rozporządzenia nawet dow ódcom kompanij Przydzielanie dział poszczególnym dow ódcom pie­ choty musi odbyć się na czas, gdyż podciąganie dzia! w sferze walki piechoty odbyw a się bardzo powoli

duje się obok dow ódcy piechoty, do którego został przydzii lony. Jeżeli musi się oddalić, celem doko­ nania wyboru stanowiska, lub gdy ze stanowiska ow ódcy piechoty nie może kierować ogniem, utrzy­ muje z nim łączność najdogodniejszymi środkami (zwykle pozostawia przy nim swego podoficera). Po Wykonaniu zadania powraca do dow ódcy piechoty.

46

65-

Artyleria piechoty w natarciu,

a) Zasady użycia artylerii piechoty w natarcń ruszającym z marszu lub z podstawy wyjściowej. W czasie rozwijania się natarcia z marszu dział: piechoty należy niezwłocznie przydzielić do bata lionów pierwszego rzutu i wysunąć jak najbardzie do przodu, aby m ogły szybko rozpocząć ogień nz żądanie piechoty, przesłaniać jej rozwinięcie i ułat­ wiać łamanie miejscowych oporów. W natarciu, które rusza z podstawy wyjściowej, działa piechoty nie biorą udziału w przygotowank artyleryjskim. W czasie trwania przygotowania pozo stają w pogotowiu, zaprzężone na stanowiskact wyczekiwania. Niekiedy, zwłaszcza w natarciu z bli skiej podstawy wyjściowej, mcżna ustawić poszczę gólne działa na wysuniętych stanowiskach ognio w ych, aby bezpośrednio przed szturmem zwalczyć (zwykle ogniem bocznym) Ważniejsze gniazda opon (ciężkich karabinów maszynowych), których nie zni szczyło ogólne przygotowanie artyleryjskie. b) Łączność. Miejsce pobytu dowódcy artylerii piechot3 A b y zapewnić łatwe i szybkie wykonanie żąda piechoty, dowódca artylerii piechoty zasadniczo zna*

CBW

www.cbw.pl

47

c) Określenie zadań artylerii piechoty. Dowódca piechoty określa dow ódcy artylerii pie­ choty miejsce użycia dział według swych przewi­ dywań oraz przypuszczalne cele. W tych granicach dowodcy artylerii piechoty powinni na podstawie własnej obserwacji Wyszukiwać i zwalczać cele prze­ ciwstawiające się nacierającej piechocie. Niekiedy dowódcy piechoty, Wskazując dokładnie cel, określą również stanowisko ogniowe i termin otwarcia ognia. d) W ybór stanowiska ogniowego. Stanowiska ogniowe artylerii piechoty powinny się znajdować jak najbliżej pierwszych rzutów piechoty. W ybór ich zależy od terenu i otrzymanego zadania. W terenie pokrytym , pozwalającym na kryte p od ­ ciągnięcie dział, wybiera się zwykle stanowiska odkryte, naturalnie zamaskowane (w krzakach, mię­ dzy drzewami, zabudowaniami itp.). W tych w y­ padkach stanowiska ogniowe będą się m ogły znaj­ dować zupełnie blisko pieiwszych rzutów piechoty. owo ca, znajdując się blisko działa, kieruje ogniem bezpośrednio głosem. W terenie otwartym, nie m a­ jącym. krytycłi podejść do oddziałów pierwszych rzutów, działa piechoty zajmują stanowiska ogniowe

R egulam in p iech oty

Część I

za ostatnią zasłoną, do której m ogły ukrycie podejść i stamtąd prowadzą ogień. W tych wypadkach do­ wódca kieruje ogniem z najbliższego punktu obserwa­ cyjnego albo bezpośrednio głosem, albo przez telefon. Jeżeli jednak szybkość wykonania zadania tego wymaga, nie może się wahać przed wyborem sta­ nowisk odkrytych, nawet w terenie otwartym. e) Przesunięcia dział. Przesuwanie dział powinno się odbyw ać kr} tym przejściami, bezpośrednio za idącą naprzód piechotą skokami od zasłony do zasłony, w ten sposób, b; stale była zapewniona krótka i łatwa łączność międz dowódcą, znajdującym się przy dow ódcy piechot; a działem. W razie potrzeby należy używać zmnic

Cele^ ruchome, jak czołgi, sam ochody pancerne, pociągi pancerne, pojawiające się na polu walki, zwalcza artyleria piechoty ogniem na wprost bez osobnego rozkazu.

48

szonych zaprzęgów. f) Zajęcie stanowiska ogniowego i wykonanie ogn, Stanowisko ogniowe zajmuje się zawsze w sj sób ukryty dla nieprzyjaciela. Jeżeli strzela się ze stanowiska odkrytego, roz częcie ognia powinno nastąpić niespodziewanie, a v natychmiast p o zajęciu stanowiska. Z tego Wzgldziało odprzodkowuje się, jak też większość czynnc przygotowawczych do strzału wykonywa się w ukryć p o czym dopiero podciąga się działo na stanowis Odpowiednią ilość naboi obsługa powinna z góry pr. gotować na stanowisku ogniowym. Działo powinno zwalczyć cel kilkoma celny strzałami i zniknąć przed ściągnięciem na sie ognia nieprzyjacielskiego. Jeżeli natychmiastowe w cofanie działa nie jest możliwe, wycofuje się i krj obsługa pozostawiając działo chwilowo na miejsc

CBW

www.cbw.pl

49

g) A atarcie wewnątrz ugrupowania nieprzyjacielskiego. W miarę posuwania się natarcia w głąb ugrupo­ wania nieprzyjaciela i wzrastania trudności w utrzy­ maniu łączności z artylerią bezpośredniego Wsparcia, coraz większe usługi oddaje piechocie towarzysząca jej artyleria piechoty, zwłaszcza w odbijaniu prze­ ciwnatarć nieprzyjaciela. a) Zadanie dział w obronie polega przede wszystkim na: — zwalczaniu broni pancernej szących przeciwnika,

i dział towarzy­

— wykonywaniu ze stanowisk odkrytych ognia bocznego na ważne miejsca terenu, których ani broń maszynowa, ani artyleria dywizyjna nie mogą skutecznie ostrzelać, obronie wnętrza p ozycji głównej, — wsparciu doraźnych przeciwuderzeń oraz prze ciwnatarć. W obronie szerokich otwartych dolin oraz rzek można ar y eną piechoty, strzelającą ze stanowisk odkrytych ogniem bocznym , wzmocnić bardzo wydatnie obronę. b) Działa piechoty umieszcza się zawczasu w obrę­ bie pozy cji głównej na stanowiskach ogniowych, lobrze zamaskowanych, i jeżeli warunki pozwalają, 'kopanych, nadających się do ognia bocznego.

.

66

Artyleria piechoty w obronie.

CzęŚĆ I

R egulam in p iech oty

50

W wyjątkowych wypadkach działa piechoty można trzymać zaprzężone W odwodzie

celem użycia ich

tam , gdzie okaże się tego potrzeba, oraz do wsparcia przeciwnatarć. c) Dowódcy

artylerii piechoty

w

obronie

znaj­

dują się zasadniczo przy swoich działach. Z dowód­

51

z należy przydzielić działo do straży boczne; (zamknięcie ciaśniny).

Do czat głównych przydziela się pojedyncze działa i zwalczania broni pancernej ych przejść.

lub

Przy wycofywaniu się z walki działa piechoty

cami piechoty, do których zostali przydzieleni, utrzy­

osłaniać cofającą się piechotę.

mują ścisłą łączność zwykle telefonicznie.

utam i; w wypadkach konieczności ęcić.

Dowódcy

artylerii

piechoty

otrzymują

zadania

zamknięcia

Same wycofują muszą się

ogniem na podstawie własnej obserwacji oraz otrzy­

W' walkach leśnych przy urządzaniu zasadzek idów ogniowych poszczególne działa odgrywają

manych rozkazów (sygnałów).

olę, strzelając z brzegów lasów ogniem na wprost,

ogniowe w ramach ogólnego planu ognia i kierują

d) Działa nie powinny zdradzać się przedwczes­ n ym strzelaniem.

Te, które stoją na stanowiskach

lją się zwykle w pierwszej linii piechoty. Należy 51nie starannie przygotować dla nich drogi w y-

dopiero wówczas, gdy nacierający nieprzyjaciel znaj­

Nieraz konieczne będzie przydzielenie piodla torowania drogi działom.

dzie się na odległości najbliższej przed własną pozycją.

’rzy opóźnianiu ogniowym dział piechoty używa

Podczas szturmu muszą do końca uczestniczyć w jeg*.

:ede wszystkim tam , gdzie należy się liczyć

odpieraniu. W razie natarcia czołgów nieprzyjacielskich d z ife.

laniem broni pancernej

piechoty ostrzeliwają je ogniem na wprost (bezj o-

'iela

średnim) i muszą wytrwać na stanowiskach nawet za

ostrzelać nie można. h drogi wycofania.

ogniowych na pozycji głównej, rozpoczynają ogień

cenę zupełnego poświęcenia obsługi i sprzętu (§ 256 e).

i.

nieprzyjaciela.

Poza

fcywa się ich do ostrzelania łatwych dla niepodejść,

których

bronią

piechoty

Należy

sku-

przygotować

e) W razie załamania natarcia przeciwnika wszystkie działa piechoty,

które

strzelały,

powinny

zmienić

swe stanowiska ogniowe.

CBW www.cbw.pl 67. Artyleria piechoty w różnych działaniach.

a) W marszu ubezpieczonym działa piechoty przy­

dziela się do straży przedniej ze względu na możliwość spotkania broni pancernej. Z tych samych względów

ności w uzupełnianiu amunicji uniemożliwiają wałą walkę ogniową i zmuszają do oszczędnej -rki amunicją. Uzupełnia się ją z najbliższych >w artylerii dywizyjnej. Zaopatrzenie zadowódca piechoty, któremu artyleria piechoty

68. Uzupełnia­ nie amunicji.

Cześć I 50

W wyjątkowych wypadkach działa piec trzym ać zaprzężone w odwodzie celem tam , gdzie okaże się tego potrzeba, oraz < p rzeciwnatarć. c) D ow ódcy artylerii piechoty w ob dują się zasadniczo przy swoich działach cami piechoty, do których zostali przydzi m ują ścisłą łączność zwykle telefonicznie D ow ódcy artylerii piechoty otrzym i ogniowe w ramach ogólnego planu ogn ogniem na podstawie własnej obserwacji manych rozkazów (sygnałów). d) Działa nie powinny zdradzać się nym strzelaniem. Te, które stoją na s ogniowych na pozy cji głównej, rozpocz dopiero wówczas, gdy nacierający nieprz dzie się na odległości najbliższej przed włe Podczas szturmu muszą do końca uczestr odpieraniu. W razie natarcia czołgów nieprzyjaciel piechoty ostrzeliwają je ogniem na wp średnim) i muszą w ytrwać na stanowisk? cenę zupełnego poświęcenia obsługi i sprz e) W razie załamania natarcia przeciwn działa piech oty, które strzelały, powi swe stanowiska ogniowe. 67.

CBW www.cbw.pl Artyleria piechoty w różnych działaniach.,

51

R egulam in p iech oty

a) W marszu ubezpieczonym działa pi dzieła się do straży przedniej ze względu spotkania broni pancernej. Z tych sam}

nieraz należy przydzielić działo do straży bocznej stałej (zamknięcie ciaśniny). b) D o czat głównych przydziela się pojedyncze działa celem zwalczania broni pancernej lub zamknięcia ważnych przejść. c) Przy wycofywaniu się z walki działa piechoty mają osłaniać cofającą się piechotę. Same w ycofują się rzutami; w wypadkach konieczności muszą się poświęcić. d) W walkach leśnych przy urządzaniu zasadzek i napadów ogniowych poszczególne działa odgryw ają dużą rolę, strzelając z brzegów lasów ogniem na wprost. Znajdują się zwykle w pierwszej linii piechoty. Należy szczególnie starannie przygotow ać dla nich drogi w y­ cofania. Nieraz konieczne będzie przydzielenie pio­ nierów dla torowania drogi działom. e) P rzy opóźnianiu ogniowym dział piechoty używa się przede wszystkim tam, gdzie należy się liczyć Z d z ia ła n ie m broni pancernej nieprzyjaciela. Poza tym używa się ich do ostrzelania łatw ych dla nie­ przyjaciela podejść, których bronią piechoty sku­ tecznie ostrzelać nie można. N ależy przygotow ać dla nich drogi wycofania. Trudności w uzupełnianiu am unicji uniemożliwiają 68. długotrwałą walkę ogniową i zmuszają do oszczędnej Uzupełnia* nie amunicji. gospodarki amunicją. Uzupełnia się ją z najbliższych, oddziałów artylerii dyw izyjnej. Zaopatrzenie za­ pewnia dow ódca piechoty, któremu artyleria piechoty podlega.

iech oty

II. Lotnictwo w ramach walki piechoty. Zadania 69. Ogólne zadania lotnictwa.

lotnictwa.

Lotnictwo ma za zadanie: — rozpoznanie, współpracę z broniami glównyrr i łączność, — zwalczanie nieprzyjaciela na ziemi, — zwalczanie nieprzyjaciela w powietrzu. Pierwsze zadania przeprowadza zasadniczo loi nictwo liniowe i towarzyszące. Zwalczanie nieprzyjaciela na ziemi jest zadanien lotnictwa bombardującego i ewentualnie liniowego Zwalczanie nieprzyjaciela w wadza lotnictwo myśliwskie.

70. Rozpoznanie.

powietrzu

przepro

Rozpoznanie prowadzą sam oloty pojedynczo lub w ugrupowaniach. Nadzorują one drogi prowadzące do pola walki, rejony, w których mogą się wojska grupować, badają umocnienia oraz inne urząd^stóŁ polo we, wyszukują oddziały pancem o-m o torowe, Sta­ nowiska artylerii itp. Pracują za pom ocą obserwacji wzrokowej oraz zd y : fotograficznych, które robione nawet z bardzo znacz­ nej wysokości wykazują szczegóły, m ogące ujść uw . bezpośredniej obserwacji wzrokowej. Rozpoznanie lotnicze pozwala 'na odkrycie nieprz jaciela i jego urządzeń, ukrytych przed obserwac naziemną. Lotnictw o jednak nie może określić szcz gółowo zarysów ugrupowania; usuwa się spod je* obserwacji obsada wiosek i lasów. Z meldunku len­

CBW

www.cbw.pl

nika, że nic nie widział, nie można wnosić o nieobec­ ności nieprzyjaciela. Rozpoznanie prowadzą również balony na uwięzi, obserwując na odległość do 15 km w sprzyjających warunkach atmosferycznych. Ruchów drobnych od­ działów, zręcznie wykorzystujących teren, obserwator z balonu nie dostrzeże. Lotnictwo odgrywa dużą rolę w utrzj^maniu łącz­ ności, zwłaszcza w walkach ruchowych, przy szero­ kich frontach. Sam oloty mogą utrzymywać łączność między poszczególnymi kolumnami lub częściami wojsk, między dowódcami a pierwszymi rzutami wal­ czącej piechoty oraz między poszczególnymi broniami (piechota i artyleria).

71 * Łączność.

Z walczącą piechotą współdziała lotnictwo za po72. samolotów -piechoty, które pracują pojedynczo Współpraca lotnictwa tfa małych wysokościach (200— 800 m). W spółpraca z broniami. & piechotą nazywa się towarzyszeniem piechocie. « p d y tej współpracy podają §§ 75— 79. 2? artylerią współdziała lotnictwo za pom ocą samo­ lotów artylerii, które pracują pojedynczo na 1500— 2500 m.^ W skazują one artylerii cele niewidoczne z punktów obserwacyjnych naziemnych i balonów, wstrzeliwują artylerię do tych celów oraz kontrolują skuteczność ognia. jmocą

Zwalczanie nieprzyjaciela na ziemi ma na celu wyrządzenie strat materialnych i moralnych jego wojsku i urządzeniom. Polega na bombardowaniu i ostrzeliwaniu z karabinów maszynowych. W yko-

73Zwalczanie nieprzyja­ ciela na ziemi.

74Zwalczanie nieprzyja­ ciela w po­ wietrzu.

Część I

nywane jest w dzień większymi ugrupowaniami, na wysokościach średnich i małych, zwracając się przede wszystkim przeciw zwartym oddziałom, zgrupowa­ niom koni, taborów, wyraźnym punktom w terenie (mosty, groble itp). Bombardowanie ważnych urządzeń stałych (stacje kolejowe, magazyny itp.) przeprowadza lotnictwo bom bardujące w nocy.

gotowania przeciwnatarcia lub odwrotu, słabych miejsc jego organizacji obronnej oraz skutków ognia artylerii własnej. Niekiedy lotnik będzie miał za zadanie kontrolę maskowania własnej piechoty przed obserwacją lotnika.

Zwalczanie nieprzyjaciela w powietrzu przeprowadza lotnictwo myśliwskie w ugrupowaniach zasadniczo nie mniejszych, jak trzy samoloty (klucz). Współpraca

75Samoloty piechoty. Ich zadania.

55

R egulam in p iech oty

54

lotnictwa

z

piechotą.

Praca samolotu piechoty obejm uje strefę właściwej walki i odbywa się na rzecz dowódców piechoty. D o zadań samolotu piechoty należy: — dozorowanie ruchów własnej i nieprzyjacielskiej piechoty oraz czołgów na polu walki i meldo­ wanie o nich zainteresowanym dowódcom , — przekazywanie meldunków i żądań niższych do­ w ódców piechoty wyższym oraz artylerii bez­ pośredniego wsparcia, a rozkazów przełożonych podwładnym, — ogólne informowanie o wynikach działania arty­ lerii bezpośredniego wsparcia. Dozorowanie przedpola nie przekracza zasadniczc stanowisk artylerii dywizyjnej nieprzyjaciela i dotycz\ wszelkich jego ruchów a szczególnie bliskich odwodów, ośrodków oporu, czołgów, artylerii towarzyszącej, broni przeciwczołgowej oraz wszelkich oznak przy­

CBW

www.cbw.pl

Piechota może mieć do czynienia również z sa­ 76. molotami pracującymi na korzyść wyższych dowód­ Inne samo­ loty, z który­ ców (dowódców kolumn), wykonującym i zadania roz­ mi piechota poznania i łączności. Będzie to zwłaszcza w walkach może współ­ działać. ruchowych, na szerokich frontach, przy marszach i postojach ubezpieczonych itp. Samoloty wykonywaj ące zadania rozpoznania nieraz porozumiewają się z najbardziej wysuniętymi oddzia­ łami piechoty, b y w ten sposób przyśpieszyć podanie im do wiadomości wyników rozpoznania, które mogą ich bezpośrednio dotyczyć. Samoloty wykonywaj ące zadania łączności porozu­ miewają się bezpośrednio z dowódcami poszczegól­ nych oddziałów piechoty, zwłaszcza działających w odpsobnieniu, aby otrzymać od nich wiadomości dla wyższych dowódców i przekazać im rozkazy przeło­ żonych oraz wiadomości o sąsiadach. Samoloty mogą jedynie wtedy wypełnić swe za­ danie, jeżeli piechota będzie stale śledziła ich żądania oraz szybko i sprawnie informowała o swym położeniu. Toteż obowiązkiem piechoty jest rozpoznanie własnego samolotu, stała obserwacja jego sygnałów i natych­ miastowe wykonywanie żądań, za co odpowiedzialni są dowódcy wszystkich szczebli. Czynności te speł­ niają przede wszystkim obserwatorzy piechoty (od

77Warunki współpracy samolotów z piechotą.

56

Rccfulamin p iech oty

plutonu włącznie w górę), poza tym w walce również zastępcy dow ódców drużyn. Pracę samolotu piechoty nieraz będzie musiała ochraniać ciężka broń jednostek tylnych rzutów, skierowując swój ogień na nacierające samoloty nie­ przyjaciela lub na wysunięte środki obrony przeciw­ lotniczej przeciwnika.

78. Łączność lotnika z pie­ chotą.

Lotnik porozumiewa się z oddziałami na ziemi: a) Najczęściej przez zrzucanie meldunków ciężar­ kowych zawierających puszkę lub woreczek z długą wstęgą. Zrzuca się je na płachty tożsamości dowódców, wyłożone przy ich miejscach pobytu. Obowiązkiem każdego szeregowego jest natych­ miast odnaleźć meldunek i odnieść go najbliższemu oficerowi. Oficer powinien sprawdzić adres zawarty na mel­ dunku, po czym najszybszymi środkami łączności odesłać go pod wskazanym adresem lub swemu przeu łożonemu. b) Za pom ocą um ówionych sygnałów rakietami. Istnieją cztery zasadnicze sygnały: — rakieta biała, sześć gwiazd — ,,gdzie jesteście". — rakieta biała, trzy gwiazdy — „zrozum iar — rakieta z żółtym dymem — „niebezpieczem; ■ przeciwnatarcia (natarcia) w kierunku, w rym lecę“ , — rakieta z czerwonym dymem — „strefa, na którą lecę, wydaje się słabo obsadzoną". Poza tym można stosować inne rakiety, jako znaki uprzednio umówione lub nakazane rozkazem.

CBW

www.cbw.pl

C zęść I

57

c) Za pom ocą radia, umieszczonego na samolocie, z tymi dowódcami, którzy posiadają stacje odbiorcze. Celem łatwiejszego odróżnienia samolot piechoty ma zwykle jedną lub dwie wstęgi uczepione przy skrzydłach. Znaki te podaje się uprzednio w rozkazie. a) Pierwszą linię walczącej piechoty w ytycza się lotnikowi za pom ocą płacht wytycznych. Piechota wytycza linie: —■ na żądanie lotnika „gdzie jesteście", —- w okolicznościach przewidzianych w rozkazie, — z własnej inicjatywy, w wypadku nieoczekiwa­ nego posunięcia się naprzód lub cofnięcia się, jeżeli zbliża się samolot piechoty. D ow ódcy drużyn (lub ich zastępcy) pierwszego rzutu wykładają płachty wytyczne, starając się jak ifajbardziej uwidocznić je przez poruszanie. W braku płacht użyć chustek, onuc, gazet itp. Płachty należy, w miarę możności, wykładać w ten spbsób, b y b yły ukryte przed obserwacją naziemną nieprzyjaciela. W terenie pokrytym używa się ogni bengalskich, dymów oraz rakiet, strzelanych w ziemię. A b y uniknąć nieporozumień, w ytyczają linię tylko drużyny pierwszego rzutu, a nie drużyny znajdujące się bardziej w tyle. Płachty należy wykładać nie tylko wtedy, gdy płatowiec się zbliża, ale także gdy przelatuje i od ­ lała się, a to ze względu na warunki obserwacji z samolotu.

nŁączność piechoty lotnikiem.

58

R egulam in p iech oty

Po sygnale lotnika „zrozum iano" płachty należy zwinąć. Zapomniane płachty wprowadzają w błąd lotnika. Jeśli lotnik nie da sygnału „zrozum iano", zwija się płachty wytyczne w dziesięć minut po ich wyłożeniu. Linię należy w ytyczać bez względu na obecność lotnika nieprzyjacielskiego. b) Miejsca pobytu dowództw od batalionów włącz­ nie w górę oznacza się lotnikowi za pom ocą płacht tożsamości dowództw. Rozkłada się je w razie poja­ wienia się własnego lotnika nawet bez żądania. Składa się na sygnał „zrozum iano" lub po upływie 10 minut, jeżeli lotnik nie dał tego sygnału. W marszu płachty tożsamości wykładają tylko do­ w ódcy samodzielnych kolumn od batalionu włącznie w górę. Płachty należy wykładać koło czoła ko­ lumny, w marszu ubezpieczonym — koło czoła od­ działu głównego straży przedniej. Zwinąć je można w razie braku znaku „zrozum iano" w 5 minut pa odlocie lotnika. W trudnych warunkach obserwacji należy zwrócib uwagę lotnika i ułatwić mu odszukanie płachty za pom ocą rakiet lub dymów. c) Krótką wiadomość, którą się chce przekazać przez lotnika lub sygnały do niego, podaje się za pom ocą umówionych płacht sygnałowych, rozkłada­ nych przy płachtach tożsamości.d) Rozkazy lub meldunki pisemne, szczególnie ważne, przekazuje się lotnikowi przy pom ocy przekazywacza. Lotnik podejm uje je tylko wówczas, gdy samolot posiada podchw ytyw acz, a dowództwo w y­

CBW

www.cbw.pl

Część I

59

raźnie tego zażąda, określi dokładnie miejsce prze­ kazy wacza, kierunek wiatru i podejścia. e) Celem zapewnienia dobrej widoczności wszystkie płachty należy wykładać: — na dobrze oświetlonym tle, — w miejscu wolnym od drzew i zabudowań, dobrze wyciągnięte na ziemi. Poza tym płachty powinny b y ć ukryte przed obser­ wacją naziemną nieprzyjaciela.

111. Obrona przeciwlotnicza. Piechota chroni się przed lotnictwem nieprzyja­ cielskim, ukrywając swe poruszenia, postoje, prace i urządzenia (obrona bierna) oraz zwalczając samoloty nieprzyjaciela swą bronią maszynową (obrona czynna). Piechota zawsze musi się liczyć z możliwością dzia­ łania lotnictwa i by ć gotową do obrony przed nim. Nie należy przeceniać działania lotnictwa jako broni w walce na ziemi. Wskutek dużej szybkości samolotów ogień ich, prowadzony za pom ocą bom b i karabinów maszynowych, nie jest zbyt celny, a do celów w terenie rozrzuconych i zamaskowanych bardzo mało skuteczny.

8o. Uwagi ogólne

Dobrze wyszkołone i silne moralnie oddziały nie dadzą, się zaskoczyć lotnictwu, ani odwieść od wykonania swego zadania przez działanie siłnego nawet lotnictwa. Stopień pogotowia przeciwlotniczego określają w roz­ 8 i. kazach dow ódcy całości. Organizacja prze­ Obronę bierną organizują zawsze dow ódcy wszyst­ obrony ciwlotniczej. kich szczebli.

Część I

R egu lam in p iech o t y

60

Obronę czynną —

dowódcy batalionów i wyżsi.

R ozkazy, tyczące się obrony przeciwlotniczej, należy wydawać zawczasu

(przed marszem,

postojem lub

walką). Rozkazy te regulują: —

organizację służby obserwacyjno-alarmowej (kto wydziela wypatrywaczy, w jakiej ilości),

—

ilość, stopień pogotowia i ogólne rozmieszczenie lub sposób posuwania się ciężkich, ręcznych lub lekkich karabinów maszynowych przeciwlotni­ czych.

Należy określić rejony, względnie części

kolumny, które trzeba przede wszystkim osłonić —

obroną czynną, ugrupowanie oddziałów, zachowanie się w ra­ zie alarmu lotniczego (obrona bierna).

82. Służba obserwacyjna powinna być zorganizowana Służba ob­ stale przez dowódców batalionów i kompanij. M& ser wacyjna i alar mowa. ona na celu zawiadomienie (zaalarmowanie) na czas

oddziałów o zbliżaniu się lotników. W ypatryw aczy muszą mieć dobry słuch i wzrok, powinni znać do­ kładnie wygląd samolotów nieprzyjacielskich i włas­ nych, aby unikać fałszywych alarmów i na czas roz­ poznać nieprzyjaciela. Muszą oni wiedzieć, że w terenie otwartym lotnik widzi już z daleka (8— 10 km ), a nie tylko gdy nadleci nad oddział. W ypatryw acze powinni być zaopatrzeni w lornetki oraz w sprzęt alarmowy (gwizdki, trąbki, syreny itp.).

CBW

Sposób alarmowania ustalić z góry.

W szyscy żoł­

nierze muszą znać sygnały i wiedzieć, jak się m ają

zachować www.cbw.pl

w razie alarmu.

61

Nisko latające sam oloty nieprzyjacielskie zwalcza piechota ciężkimi, lekkimi i ręcznymi karabinami maszynowymi. Ostrzeliwanie samolotów ma na celu nie tylko zestrzelenie, ale również niepokojenie lotni­ ków, przez co zmusza się ich do wzniesienia lub odlotu.

83. Obrona przeciw­ lotnicza czynna.

Musi b y ć ściśle określone, kto zarządza otwarcie ognia przeciwlotniczego. Wszystkie ciężkie karabiny maszynowe oraz jedna obsługa ręcznego karabina maszynowego, na każdy pluton strzelecki, powinny b y ć wyposażone w sprzęt do strzelania przeciwlotniczego. Muszą b y ć wyzna­ czeni dowódcy, którzy mają prawo nakazać otwarcie ognia, oraz określone wypadki, w których obsługa z własnej inicjatywy otwiera ogień. Rozpoznanie lotnicze można utrudnić, czasami unie­ możliwić, przez staranne ukrywanie wszelkich poru­ szeń, postojów i urządzeń. Najbardziej zwracają uwagę lotnika: — większe skupienia ludzi, koni, wozów itp., ■ — regularne, wyrównane linie w terenie, kontrasty barw, np. ciemne barwy na jasnym tle lub odwrotnie, — cień rzucany przez przedmioty, który lotnik widzi szczególnie dobrze, nie widząc natomiast tego, co jest ukryte w cieniu, — połyskujące części metalowe, światła w nocy, — tumany kurzu, dym z ognisk, — zmiany w naturalnym wyglądzie krajobrazu (wykopy, rowy, ścieżki, ślady kół itp.).

84. Obrona przeciw­ lotnicza bierna.

62

R egulam in p iech oty

N oc daje lepsze ukrycie przed obserwacją lotniczą. Mimo oświetlenia terenu rakietami, lotnik w noce bezksiężycowe widzi mało w terenie, więcej na drogach. Mgła, deszcz, śnieg, silne mrozy, opary ograniczają lub uniemożliwiają działanie lotnictwa. Gęste lasy liściaste w lecie dają dobre ukrycie nawet większym oddziałom. Zabudowania, szeregi drzew, płoty itp. dają dobre schronienie, lecz nie należy się w nich zbytnio skupiać ze względu na możliwrość strat. W dni słoneczne doskonałe ukrycie daje cień. Najlepszą obroną przeciw napadom z powietrza jest odpowiednie rozczłonkowanie. 85-

Obrona przeciw­ lotnicza na postoju,

a) W ypatryw aczy należy rozmieszczać w takich punktach, z których mogą obserwować najbardziej rozległy horyzont, gdzie gwar wojska nie przeszkadza w nadsłuchiwaniu oraz skąd można mieć natychmiar stówą łączność (zwykle za pom ocą sygnałów dźwię­ kowych) z bronią przeciwlotniczą, ubezpieczanym oddziałem oraz ewentualnie z sąsiadami. Nieraz wska­ zanym jest połączenie telefoniczne. W ówczas sygnał alarmowy powtarzają organa służbowe oddziału. Na postoju wypatrywacze alarmują oddział w razie pojawienia się nawet pojedynczych samolotów nie­ przyjacielskich. b) Drużyny ciężkich karabinów maszynowych, w y­ znaczone do obrony przeciwlotniczej, zajmują stano­ wiska o rozległym polu widzenia, w odległości nie większej jak 500 m od ubezpieczanego przedmiotu. Skuteczne ześrodkowanie ognia celem ubezpieczenia

CBW

www.cbw.pl

Część I

63

terenowego można osiągnąć przez rozmiedookoła niego trzech drużyn ciężkich karalaszynowych. viska powinny być zamaskowane, j ednak przede m muszą zapewniać dobre warunki strzelania. . postojach i odpoczynkach unikać skupień )ni lub wozów oraz ustawiania broni, opoi, namiotów, wozów w regularnych liniach, .uchnie polowe itp. należy maskować oraz czać pod drzewami, w stodołach, w cieniu ań, przy czym pamiętać, że cienie się przeNie prowadzić koni do w odopoju większymi mi. i i odpoczynki wyznaczać w miarę możności 'ach dających osłonę przed lotnictwem (zaie, osiedla itp). Ica całości ustala, czy wolno świecić światła gniska. lższych postojach oraz podczas dłużej trwaIki obronnej unikać wydeptywania i wyjeż>wych ścieżek i dróg. W ostateczności używać ścieżek tylko na miedzach oraz na granicach lej barwie. Sprytne urządzenia pozorne mogą 5 uwagę lotników od rzeczywistych celów, e alarmu lotniczego wszyscy w miarę możją się, ustać musi wszelki ruch, w nocy należy /iatła. Każde skupianie się za zasłonami, : daje dostatecznej ochrony od góry, może fć działanie napadu. Na wypadek bom bardorje się w przygotowanych rowach oraz w schronicach, za uprzednim zezwoleniem dowódców.

62

Regulam in p iech oty

N oc daje lepsze ukrycie przed obserwacją lotn Mimo oświetlenia terenu rakietami, lotnik w bezksiężycowe widzi mało w terenie, więcej na drog Mgła, deszcz, śnieg, silne mrozy, opary ogranie lub uniemożliwiają działanie lotnictwa. Gęste lasy liściaste w lecie dają dobre ukrycie n; większym oddziałom. Zabudowania, szeregi drzew, płoty itp. dają d schronienie, lecz nie należy się w nich zb} skupiać ze względu na możliwość strat. W dni słoneczne doskonałe ukrycie daje cień. Najlepszą obroną przeciw napadom z powie jest odpowiednie rozczłonkowanie. 85. Obrona przeciw­ lotnicza na postoju,

a) W ypatryw aczy należy rozmieszczać w ta punktach, z których mogą obserwować najbart rozległy horyzont, gdzie gwar wojska nie przeszk; w nadsłuchiwaniu oraz skąd można mieć natych stówą łączność (zwykle za pom ocą sygnałów di kowych) z bronią przeciwlotniczą, ubezpiecza oddziałem oraz ewentualnie z sąsiadami. Nieraz w zanym jest połączenie telefoniczne. W ówczas sy alarmowy powtarzają organa służbówce oddziału. Na postoju wypatrywacze alarmują oddział w i pojawienia się nawet pojedynczych samolotów przyjacielskich. b) Drużyny ciężkich karabinów maszynowych, znaczone do obrony przeciwlotniczej, zajmują st; wiska o rozległym polu widzenia, w odległości większej jak 500 m od ubezpieczanego przedmi Skuteczne ześrodkowanie ognia celem ubezpiecz

CBW

www.cbw.pl

Część I

63

punktu terenowego można osiągnąć przez rozmie­ szczenie dookoła niego trzech drużyn ciężkich kara­ binów maszynowych. Stanowiska powinny bj^ć zamaskowane, jednak przede wszystkim muszą zapewniać dobre warunki strzelania. c) Na postojach i odpoczynkach unikać skupień ludzi, koni lub wozów oraz ustawiania broni, opo­ rządzenia, namiotów, wozów w regularnych liniach. ^ ozy, kuchnie polowe itp. należy maskować oraz rozmieszczać pod drzewami, w stodołach, w cieniu zabudowań, przy czym pamiętać, że cienie się prze­ suwają. Kie prowTadzić koni do w odopoju większymi gromadami. Biwaki i odpoczynki wyznaczać w miarę możności w miejscach dających osłonę przed lotnictwem (za(irzewienie, osiedla itp). Dowódca całości ustala, czy wolno świecić światła i palić ogniska. Na dłuższych postojach oraz podczas dłużej trwa­ jącej walki obronnej unikać wydeptywania i wyjeż­ dżania nowych ścieżek i dróg. W ostateczności używać nowych ścieżek tylko na miedzach oraz na granicach poi o różnej barwie. Sprytne urządzenia pozorne mogą odciągnąć uwagę lotników od rzeczywistych celów. VJ razie alarmu lotniczego wszyscy w miarę moż­ ności kryją się, usłać musi wszelki ruch, w nocy należy zgasić światła. Każde skupianie się za zasłonami, które nie daje dostatecznej ochrony od góry, może powiększyć działanie napadu. Na wypadek bom bardo­ wania kryje się w przygotowanych rowach oraz w schro­ nach, piwnicach, za uprzednim zezwoleniem dowódców.

64

.

86

Obrona przeciw­ lotnicza w marszu.

R egulam in p iech oty

a) W ypatrywacze powinni się tak posuwać, by widzieć horyzont, m óc na czas zaalarmować środki obrony czynnej i uprzedzić maszerującą kolumnę. Będzie to, zależnie od terenu, albo w kolumnie, albo niedaleko od osi marszu i niedaleko karabinów maszy­ nowych, przeznaczonych do obrony czynnej. W marszu alarmują oni oddziały tylko w razie nadlotu większej ilości samolotów. b) Część ciężkich karabinów m aszynowych (1— 2 drużyn na batalion) oraz ręcznych lub lekkich kara­ binów m aszynowych (1 na kompanię) powinna by ć zawsze gotowa do strzału ze specjalnych podstaw na wozach lub wózkach. Ciężkich karabinów maszyno­ wych oddziałów czołowych w marszu ubezpieczonym n:e należy używać do obrony przeciwlotniczej. W razie miejscowego zagrożenia na jednym odcinku drogi, poza tym ukrytej, organizuje się tam obronę przeciwlotniczą na czas przemarszu, podobnie jak na postoju. W razie poważnego zagrożenia całej drogi należy przesuwać drużyny ciężkich karabinów maszynowych kolejno, równolegle do osi marszu, w niedużej od niej odległości (około 500 m) tak, ażeby zawsze przynaj­ mniej 1 drużyna ciężkich karabinów m aszynowych na batalion była na stanowisku na wysokości kolumny batalionu. D o tego są potrzebne taczanki. Jeżeli położenie nie wymaga umieszczania karabinów maszy­ nowych z góry na stanowiskach ogniowych, powinny one maszerować blisko czoła batalionu, b y w każde j chwili m ogły wyjechać na boki.

CBW

www.cbw.pl

Część I

65

:ony taborów służą karabiny maszynowe ikkie lub ręczne), umieszczone na specjalnych :h na wozach. lota maszeruje p o bokach drogi, rowami, lości na ciemnym tle, ewentualnie pod drzekorzystując przede wszystkim stronę ocieaikać kurzu. Pomiędzy kompaniami zachoość 15 — 40 m. W ozy jadą w nieregularnych ych odległościach. graża bardzo silne lotnictwo, należy w te.rtym stosować szyki luźne p o obu stronach ■szu. Rozczłonkowanie plutonu powoduje w marszu i dowodzeniu, należy je stosować aźnie. Przyjmowanie szyków luźnych dolarmie, w chwili nadlotu nieprzyjaciela, jest ne, łatwo może pow odow ać zamieszanie, : szybkości samolotu trudno uniknąć za: pojawienia się lotnika nieprzyjacielskiego, nie otwartym jak i pokrytym , wstrzymywać należy. Tylko wtedy gdy droga z terenu wyprowadza w teren otwarty, o zatrzy:strzyga zadanie oddziału. Jeżeli chodzi , nie należy się wahać przed wyjściem w teren fez względu na lotnictwo nieprzyjacielskie, li napadu lotniczego bom bam i lub karaaszynowymi oddziały padają na miejscu. :ganiny. Skupianie się jest szkodliwe. Na­ p o przelocie powstać i maszerować dalej, zach nocnych dbać, aby ruch rozpoczynał adnięciu zmroku, a ustawał przed świtem;

64

.

86

Obrona przeciw­ lotnicza w marszu.

Część I

Regulam in p iech oty

a) W ypatrywacze powinni się tak posuw • widzieć horyzont, m óc na czas zaalarmować obrony czynnej i uprzedzić maszerującą k< Będzie to, zależnie od terenu, albo w kolumn' , niedaleko od osi marszu i niedaleko karabinów nowych, przeznaczonych do obrony czynnej. W alarmują oni oddziały tylko w razie nadlotu ilości samolotów. b) Część ciężkich karabinów maszynowych drużyn na batalion) oraz ręcznych lub lekkie! binów maszynowych (1 na kompanię) po win zawsze gotowa do strzału ze specjalnych pods wozach lub wózkach. Ciężkich karabinów m; w ych oddziałów czołow ych w marszu ubezpie< nie należy używać do obrony przeciwlotnicz

?

,

W razie miejscowego zagrożenia na jednym o : • drogi, poza tym ukrytej, organizuje się tam :/ przeciwlotniczą na czas przemarszu, podobr na postoju. W razie poważnego zagrożenia całej drogi przesuwać drużyny ciężkich karabinów maszyi kolejno, równolegle do osi marszu, w niedużej odległości (około 500 m) tak, ażeby zawsze p. mniej 1 drużyna ciężkich karabinów maszyno w batalion była na stanowisku na wysokości kt batalionu. D o tego są potrzebne taczanki. położenie nie wymaga umieszczania karabinów . nowych z góry na stanowiskach ogniowych, p> one maszerować blisko czoła batalionu, b y w chwili m ogły wyjechać na boki.

CBW

www.cbw.pl

65

D o obrony taborów służą karabiny maszynowe (ciężkie, lekkie lub ręczne), umieszczone na specjalnych podstawach na wozach. c) Piechota maszeruje p o bokach drogi, rowami, o ile możności na ciemnym tle, ewentualnie pod drze­ wami, wykorzystując przede wszystkim stronę ocie­ nioną. Unikać kurzu. Pomiędzy kompaniami zacho­ wać odległość 15 — 40 m. W ozy jadą w nieregularnych zwiększonych odległościach. Gdy zagraża bardzo silne lotnictwo, należy w te­ renie otwartym stosować szyki luźne p o obu stronach drogi marszu. Rozczłonkowanie plutonu powoduje trudności w marszu i dowodzeniu, należy je stosować tylko doraźnie. Przyjmowanie szyków luźnych do­ piero p o alarmie, w chwili nadlotu nieprzyjaciela, jest niekorzystne, łatwo może pow odow ać zamieszanie, a wskutek szybkości samolotu trudno uniknąć za­ skoczenia. W razie pojawienia się lotnika nieprzyjacielskiego, tak w terenie otwartym jak i pokrytym , wstrzymywać ruchu nie należy. Tylko wtedy gdy droga z terenu zakrytego wyprowadza w teren otwarty, o zatrzy­ maniu rozstrzyga zadanie oddziału. Jeżeli chodzi o pośpiech, nie należy się wahać przed wyjściem w teren otwarty bez względu na lotnictwo nieprzyjacielskie. W chwili napadu lotniczego bom bam i lub kara­ binami maszynowymi oddziały padają na miejscu. Unikać bieganiny. Skupianie się jest szkodliwe. Na­ tychmiast p o przelocie powstać i maszerować dalej. W marszach nocnych dbać, aby ruch rozpoczynał się p o zapadnięciu zmroku, a ustawał przed świtem;

66

zwłaszcza ukrywać ruch taborów i kuchni, które o świcie mogą zdradzić nocny marsz. W razie oświetlenia terenu przez lotnika (rakiety, bom b y świetlne) wszelki ruch wstrzymać i paść. 87. Obrona przeciw­ lotnicza w walce.

a) Udział broni maszynowej w walce na ziemi jest ważniejszy aniżeli przeciw lotnictwu. Zwalczanie lot­ nictwa w czasie bitw y należy przede wszystkim do broni maszynowej odwodów, nie użytych w walce na ziemi. W batalionach odwodowych wszystkie ciężkie kara­ biny maszynowe oraz część ręcznych (lekkich) powinny b y ć gotowe do ognia przeciwlotniczego. Stanowiska ich nie mogą zdradzać miejsca, gdzie znajduje się batalion. W batalionach pierwszego rzutu jedynie ciężkie karabiny maszynowe, umieszczone bardziej w tyle, otrzym ują poza zadaniami walki na ziemi, jako zadanie dodatkowe, prowadzenie ognia przeciwlotniczego (§ 242 c). W kompaniach strzeleckich jedna obsługa ręcznych (lekkich) karabinów maszynowych na kom ­ panię powinna mieć możność prowadzenia ognia prze­ ciwlotniczego. Przy nich powinni znajdować się wypatrywacze. b) Szczególną uwagę zwrócić na staranne ukrycie stanowisk ciężkiej broni, flankujących urządzeń obron­ nych, posterunków dowódców oraz odwodów. Zaczy­ nać od maskowania tak w walce'obronnej jak i w na­ tarciu. Stosowanie pozornych urządzeń dezorientuje lotnika. Lotnik spostrzega dokładne roboty ziemne, o ile powstaje przy nich cień lub teren zmienia zabar-

CBW

www.cbw.pl

Część I

R egulam in p iech oty

67

Nasypy muszą b y ć niskie i przechodzić me­ ry teren otaczający, b y uniknąć zdradliwego Wyrzuconą ziemię rozrzucać i dostosować lia za pom ocą liści, trawy lub darni. Gniazda oroni maskować gałęziami, siatkami lub celem przykrycia cienia. Unikać w ydeptyeżek. Pamiętać, że linie telefoniczne na są widoczne dla lotnika i mogą zdradzić ibytu dowódcy. y oddziałów organizujących obronę powinni dać zarządzenia, regulujące zachowanie się ta wypadek alarmu lotniczego: czy należy oboty, czy też w dalszym ciągu je prowadzić, się o tyle, o ile nie utrudnia to wykonania '.adania. 'a piechoty w walce nie mogą być wstrzymane przeciwdziałania lotnictwa.

Gazy w ramach walki piechoty. Obrona przeciwgazowa. e gazó w

i n a p a d ó w g a z o w y c h.

te gazów ma na celu obezwładnienie nie., zmuszenie go do opuszczenia lub omijania zęści terenu oraz zadanie strat, a gazowa jest uzależniona przede wszyst,varunków atmosferycznych. Niepomyślny yiatru lub silny wiatr, duży deszcz oraz nieniowanie słońca stwarzają niedogodne Spokój w atmosferze, jaki panuje zwykle , w nocy i o świcie, mgła i mały deszcz

66

zwłaszcza ukrywać ruch taborów i kuchn: o świcie mogą zdradzić nocny marsz. W razie oświetlenia terenu przez lotnika ( bom b y świetlne) wszelki ruch wstrzymać i pa 87. Obrona przeciw­ lotnicza w walce.

a) Udział broni maszynowej w walce na zi< ważniejszy aniżeli przeciw lotnictwu. Zwalcz; nictwa w czasie bitw y należy przede wszystkim 1 maszynowej odwodów, nie użytych w walce n W batalionach odwodowych wszystkie ciężk biny maszynowe oraz część ręcznych (lekkich) p b y ć gotowe do ognia przeciwlotniczego. Stai ich nie mogą zdradzać miejsca, gdzie znajc. batalion. W batalionach pierwszego rzutu jedynie karabiny maszynowe, umieszczone bardziej otrzym ują poza zadaniami walki na ziemi, jako dodatkowe, prowadzenie ognia przeciwłot (§ 242 c). W kompaniach strzeleckich jedna « ' ręcznych (lekkich) karabinów maszynowych n panię powinna mieć możność prowadzenia ogni ciwlotniczego. Przy nicli powinni znajdow wypatrywacze. b) Szczególną uwagę zwrócić na staranne 1 ' stanowisk ciężkiej broni, flankujących urządzeń nych, posterunków dowódców oraz odwodów, nać od maskowania tak w walce 'obronnej jak i tarciu. Stosowanie pozornych urządzeń dezor: lotnika. Lotnik spostrzega dokładne roboty ziemne, powstaje przy nich cień lub teren zmienia

CBW

www.cbw.pl

67

Część I

Regulam in p iech oty

wienie. N asypy muszą b y ć niskie i przechodzić nie­ znacznie w teren otaczający, b y uniknąć zdradliwego cienia. W yrzuconą ziemię rozrzucać i dostosować do otoczenia za pom ocą liści, trawy lub darni. Gniazda ciężkich broni maskować gałęziami, siatkami lub płachtami celem przykrycia cienia. Unikać w ydept}’wania ścieżek. Pamiętać, że linie telefoniczne na tyczkach są widoczne dla lotnika i mogą zdradzić miejsce pobytu dowódcy. D ow ódcy oddziałów organizujących obronę powinni z góry w ydać zarządzenia, regulujące zachowanie się oddziału na wypadek alarmu lotniczego: czy należy przerwać roboty, czy też w dalszym ciągu je prowadzić, maskując się o tyle, o ile nie utrudnia to wykonania głównego zadania. Działania piechoty w walce nie mogą być wstrzymane z powodu przeciwdziałania lotnictwa.

IV. Gazy w ramach walki piechoty. Obrona przeciwgazowa. Rodzaje gazów

i napadów

gazowych.

a) Użycie gazów ma na celu obezwładnienie nie­ przyjaciela, zmuszenie go do opuszczenia lub omijania pewnych części terenu oraz zadanie strat. b) W alka gazowa jest uzależniona przede wszystkiem od warunków atmosferycznych. Niepomyślny kierunek wiatru lub silny wiatr, duży deszcz oraz silne promieniowanie słońca stwarzają niedogodne warunki. Spokój w atmosferze, jaki panuje zwykle wieczorem, w nocy i o świcie, mgła i mały deszcz

83. U wagi ogólne.

68

R egulam in p iech oty

sprzyjają użyciu gazów. Słaby wiatr, skierowany wstronę nieprzyjaciela,umożliwia falowy napad gazowy. c) Rzeźba i pokrycie terenu również wywierają w pływ na działanie gazów. Gazy cięższe od powie­ trza spływają z bardziej wyniosłych punktów terenu w miejsca niżej położone, doły, wnęki i mogą tam długo pozostawać. Lasy, zarośla, osiedla, zamknięte dolinki itp. zatrzymują gaz dłużej ze względu na brak przewiewu. 89. Rodzaje gazów.

a) Gazów lotnych używa się wtedy, g dy chodzi 0 obezwładnienie nieprzyjaciela na odcinkach, przez które m ają się posuwać własne nacierające oddziały. Gazami długotrwałymi skaża się rejony, przez które własne oddziały nie będą się posuwały, a w których nieprzyjaciel albo się już znajduje, albo przez które będzie musiał przechodzić (obszary skażone). b) Gazy działają na organizm w rozm aity sposób. Gazy tzw. nieparzące działają na płuca przez drogi oddechowe, na oczy i nos. Przed tym i gazami chroni maska gazowa; nieprzyjaciel jednak może użyć gazów drażniących, pow odujących swędzenie, łzawienie, ki­ chanie celem zmuszenia do zdjęcia masek. Gazy tzW. parzące działają nie tylko na drogi od­ dechowe, ale również na skórę pow odując oparzenie. D o tej grupy należy iperyt. Najbardziej długotrwałym gazem, znanym obecnie, jest iperyt. Rozpryskany na ziemię, wsiąka w nią 1wyparowując powoli, działa w ciągu kilku dni do trzech tygodni. Pod wpływem ciepła i promieni słonecznych parowanie odbywa się szybciej, przez co w pobliżu

CBW

www.cbw.pl

Część I

69

w skażonych wytwarza się niebezpieczna kona gazów, którą wiatr przenosi jako obłok, nie wywiera natychmiastowego widocznego a. Dopiero po upływie 3 ■— 12 godzin zjawiają ki. Maska przeciwgazowa, chroniąc całkowicie miertelnym działaniem, nie zabezpiecza nieych części ciała przed oparzeniem. .'ierzęta są na ogół tak samo wrażliwe na gazy de. Żywność, pasza i woda skażone nie nadają iżycia. Ubrania chłoną gaz, co może być źróóźniejszego zatrucia. Przedmioty metalowe ją. azy znamionuje na ogół szczególny zapach (np. przypomina zapachem musztardę). Ponieważ niektóre gazy mają zapach bardzo słaby, =ć powonienia jest różna, na podstawie braku 1 nie można twierdzić z pewnością o nieobecLZU. tiość obłoku gazowego (chmury) można niekiedy ać p o kolorze. tnieją następujące rodzaje napadów gazowych: •trzeliwanie pociskami gazowymi artylerii i moź'ierzy, wrzucanie gazowymi bombami lotniczymi lub •zpylanie gazów przez samoloty, ipady za pom ocą specjalnych miotaczy, ipady falowe, Łażenie terenu, :ucanie ręcznych granatów gazowych.

90. Rodzaje napadów gazowych.

68

Regulam in p iech oty

sprzyjają użyciu gazów. Słaby wiatr, skiei wstronę nieprzyjaciela,umożliwia falowy napad g c) Rzeźba i pokrycie terenu również w y w pływ na działanie gazów. Gazy cięższe od trza spływają z bardziej wyniosłych punktów w miejsca niżej położone, doły, wnęki i mo£ długo pozostawać. Lasy, zarośla, osiedla, zan dolinki itp. zatrzymują gaz dłużej ze w zgl brak przewiewu.

89. Rodzaje gazów.

a) Gazów lotnych używa się wtedy, gdy 0 obezwładnienie nieprzyjaciela na odcinkach które m ają się posuwać własne nacierające od Gazami długotrwałymi skaża się rejony, prze: własne oddziały nie będą się posuwały, a w k nieprzyjaciel albo się już znajduje, albo przez będzie musiał przechodzić (obszary skażone). b) Gazy działają na organizm w rozm aity s Gazy tzw. nieparzące działają na płuca przez oddechowe, na oczy i nos. Przed tym i gazami ' maska gazowa; nieprzyjaciel jednak może użyć drażniących, powodujących swędzenie, łzawien. chanie celem zmuszenia d o zdjęcia masek. Gazy tzw. parzące działają nie tylko na drc dechowe, ale również na skórę pow odując opai D o tej grupy należy iperyt. Najbardziej długotrwałym gazem, znanym ob jest iperyt. Rozpryskany na ziemię, wsiąka 1wyparowując powoli, działa w ciągu kilku dni do tygodni. Pod wpływem ciepła i promieni słonec parowanie odbyw a się szybciej, przez co w p<

CBW

www.cbw.pl

Część I

69

obszarów' skażonych wytwarza się niebezpieczna kon­ centracja gazów, którą wiatr przenosi jako obłok. Iperyt nie wywiera natychmiastowego widocznego działania. Dopiero po upływie 3 •— 12 godzin zjawiają się skutki. Maska przeciwgazowa, chroniąc całkowicie przed śmiertelnym działaniem, nie zabezpiecza nie­ osłoniętych części ciała przed oparzeniem. c) Zwierzęta są na ogół tak samo wrażliwe na gazy jak ludzie. Żywność, pasza i woda skażone nie nadają się do użycia. Ubrania chłoną gaz, co może być źró­ dłem późniejszego zatrucia. Przedmioty metalowe rdzewieją. d) Gazy znamionuje na ogól szczególny zapach (np. iperyt przypom ina zapachem musztardę). Ponieważ jednak niektóre gazy mają zapach bardzo słaby, a ostrość powonienia jest różna, na podstawie braku zapachu nie można twierdzić z pewnością o nieobec­ ności gazu. Obecność obłoku gazowego (chmury) można niekiedy rozpoznać p o kolorze. a) Istnieją następujące rodzaje napadów gazowych: ■ — ostrzeliwanie pociskami gazowymi artylerii i m oź­ dzierzy, - - obrzucanie gazowymi bom bam i lotniczymi lub rozpylanie gazów przez samoloty, — napady za pom ocą specjalnych miotaczy, - - napady falowe, - - skażenie terenu, — rzucanie ręcznych granatów gazowych.

90. Rodzaje napadów gazowych.

70

b ) W wojnie ruchowej będzie stosowane najczęściej ostrzeliwanie pociskami gazowymi artylerii oraz obrzu­ canie bom bam i lotniczymi lub rozpylanie gazów z sa­ molotu. Skuteczność działania gazów wymaga dużej ilości pocisków gazowych, w wojnie więc rucl owej ostrze­ liwanie ograniczać się będzie do miejsc, w których nie­ przyjaciel jest dokładnie rozpoznany lub takich, których uniedostępnienie ma szczególne znaczenie dla przeciwnika. W obronie stałej, zwłaszcza trwającej dłużej, w walkach pozycyjnych użycie gazu może być stosowane znacznie częściej i w większym zakresie. Pociski gazowe można zwykle poznać p o słabym w ybuchu oraz p o gęstej chmurze dymu, ścielącego się p o ziemi w miejscu wybuchu; pociski gazowo-kruszące dają jednak silny huk. c) Lotnicze bombardowania gazowe skierowuje się głównie na tyły, na skupione oddziały, tabory, stacje, ośrodki zaopatrzenia itp. D o napadów tych nadaje się szczególnie noc. Oprócz bom b lotnicy mogą rzucać ampułki z gazami lub rozpryskiwać i roz­ pylać gazy. d) D o napadu za pom ocą specjalnych m iotaczy jest potrzebna wielka ich ilość. Przygotowania trwają2 lub 3 noce i tylko w dogodnych warunkach mogą być wykonane w ciągu jednej nocy. Można się ich sp o­ dziewać przy walkach trwających czas dłuższy w jed ­ nym miejscu, gdy wieje słaby wiatr od strony nieprzy­ jaciela. Początek napadu zdradza silny huk i w ide błysków oraz szum i świst lecących min.

CBW

www.cbw.pl

Część I

R egulam in p iech otv

71

e) Napady falowe wymagają dużych przygotowań i będą możliwe przede wszystkim w wralce pozycyjnej. Gaz lotny w dużej ilości wypuszcza się z butli za pom ocą świec napastliwych lub innymi sposobami. Fala gazowa posuwa się z wiatrem. Za falą w nieda­ lekiej odległości może się posuwać piechota nie­ przyjacielska. f) Skażenie pewnej części terenu (cieśnin, wąwo­ zów, parcel leśnych, pól martwych itp.) przepro­ wadza się w celu uniemożliwienia nieprzyjacielowi Przejścia lub pobytu. Używa się do tego gazów długotrwałych, zwykle iperytu. Skażenie uskutecznia się albo za pom ocą pocisków, albo za pom ocą butelek zawierających iperyt, albo też przy użyciu rozpryskiwaczy. Obrona

przeciwgazowa.

Podstawą obrony przeciwgazowej jest odpowiednie użycie maski przeciwgazowej i dobrze działające ubez­ pieczenie przeciwgazowe, połączone ze sprawnym po­ gotowiem oddziałów i pojedynczych żołnierzy. N ie należy przeceniać działania środków chem iunych przeciwnika, które może on stosować jedy­ nie w korzystnych warunkach atmosferycznych i których działanie, przy odpowiednio zorganizo­ wanej obronie, przestaje b y ć groźne. Dobre wyszkolenie w obronie przeciwgazowej, zaufanie w jej skuteczność i siła moralna oddziałów, zapewnią nawet w najtrudniejszych warunkach w y­ pełnienie powierzonego zadania.

gu Uwagi ogólne.

72

92. M aska prze* ciwgazowa.

93* Sch r ony przeciwga­ zowe.

94* Ubezpiecze­ nia przeciw­ gazowe.

R egulam in p iech oty

Maska przeciwgazowa jest najskuteczniejszym środkiem ochronnym przed działaniem gazów, jeżeli jest dobrze użyta. Toteż dow ódcy wszystkich szczebli dbać muszą zawsze, b y żołnierze byli zaopatrzeni w maski odpowiednio dopasowane, mieli je stale przy sobie i umieli ich dobrze używać. Zaufanie do skutecz­ ności ochrony, jaką daje maska gazowa, przyczyni się w dużej mierze do spokojnego zachowania się żołnierzy w czasie napadu gazowego. W czasie dłuższej obrony, w walkach pozycyj­ nych i na długo trwających postojach używa się schronów przeciwgazowych, które przez odpowiednie uszczelnienie nie dopuszczają do wnętrza gazów. Urządzenie takich schronów wymaga specjalnych prac i drobiazgowej dokładności przy uszczelnianiu. Zarówno w obronie jak i na postojach wszystkie inne pomieszczenia należy przynajmniej doraźnie zabezpieczyć (zasłonięcie drzwi i okien), aby opóźnić wniknięcie do nich gazów i przez to dać czas załodze na włożenie masek gazowych. a) Służbę ubezpieczenia przeciwgazowego pełnią stale bez osobnych rozkazów wszystkie organa ubezpieczające (patrole, szperacze, czujki itp.), wszystkie posterunki obserwacyjne, alarmowe itp. Ubezpieczenia te powinny mieć maski przeciwgazowe stale w pogotowiu oraz posiadać odpowiedni sprzęt do alarmowania. Zadaniem ubezpieczeń jest: — badanie, czy pewne obszary w terenie, przez które m ająprzcjść własne oddziały, nie są skażone gazem,

CBW

www.cbw.pl

73

Część I

obserwowanie, czy nieprzyjaciel nie towuje napadu gazowego,

przygo­

stwierdzenie chwili rozpoczęcia napadu i na­ tychmiastowe zaalarmowanie. b) Ubezpieczenia przeciwgazowe wzmacnia się patrolami odkażającymi w miejscach szczególnie ważnych, np.: przy czołowych ubezpieczeniach poszczególnych kolumn lub oddziałów rozwijających się do natarcia, — przy oddziałach, które znajdują się w miejscach, nadających się do ostrzeliwania gazem (doliny, kępy leśne itp.), na odcinkach obronnych, na których można się najbardziej spodziewać napadu gazowego, lub na których napad gazowy może b y ć szczególnie skuteczny, przy niektórych patrolach, wysyłanych w celu zbadania zamiarów nieprzyjaciela co do użycia gazów.

Zadaniem patroli odkażających jest: ■ wykrywanie i rozpoznawanie gazów (zwłaszcza pozbawionych zapachu lub nie wywołujących natychmiastowego widocznego działania), ■ określanie wielkości obszaru skażonego, określanie końca napadu gazowego (chwili, kiedy można zdjąć maski), — odkażanie terenu z gazów długotrwałych. Regulamin piech.

4.

75

Część I

74

R egu lam in p iech oty

Rczdział ich pom iędzy oddziały, jak też zaopatrze­ nie w materiał odkażający reguluje dow ódca pułku i podwładni, zależnie o d przewidywań i położenia. 95Rodzaje sygnałów, sposób alar­ mowania.

Rodzaje sygnałów alarmowych ustala dowódca dywizji. Muszą b y ć one ściśle przestrzegane i znane najdokładniej każdemu żołnierzowi. Alarmuje się za pom ocą okrzyku „g az“ , poza tym używa się sygnałów słuchowych, jak gongi, syreny, bicie w blachę itp. oraz sygnałów świetlnych, jak rakiety, dym y, ognie itp. Używanie sygnałów, przy których czynne są płuca, jest wzbronione. Poza tym należy zawsze, gdy to jest możliwe, po­ dawać alarm gazowy podwładnym, sąsiadom i prze­ łożonym za pom ocą telefonu, lub sygnalizacj i optycznej. Każdy strzelec, który zauważył u nieprzyjaciela jakiekolwiek prace zdradzające przygotowania gazowe, musi natychmiast meldować o tym przełożonym. W wypadku napadu gazowego, posterunek, który pierwszy zauważył jego rozpoczęcie, lub usłyszał sygnał alarmowy innego posterunku, woła „gaz“ , po czym nakłada natychmiast maskę przeciwgazową. Nałoże­ nie masek przez ubezpieczenia przeciwgazowe jest hasłem do nałożenia masek przez-oddział ubezpieczany. Przy pom ocy posiadanego środka sygnałowego alar­ muje on natychmiast swój oddział, oraz wszystkie naokoło niego znajdujące się posterunki, które, po­ stępując tak samo, rozpowszechniają alarm gazowy w całym zagrożonym rejonie. Sygnalizowanie alarmu

CBW

www.cbw.pl

ma trwać tak długo, dopóki nie nastąpi jego powtórze­ nie przez wszystkie posterunki zagrożonego rejonu. Ponieważ zwłoka nawet kilkunastu sekund w daniu sygnału alarmowego może znacznie zwiększyć ilość ofiar, wszystkie posterunki, jak też w ogóle wszyscy żołnierze powinni b y ć obznajmieni jak najdokładniej ze sposobami rozpoznawania napadów gazowych i ich sygnalizowaniem. Należy unikać rozpowszechniania fałszywych alarmów, gdyż m ogą one wpłynąć ujemnie na żołnierzy i znacznie zmniejszyć ich wrażliwość na alarm gazowy w ogóle. Wskazane jest natomiast wykonywanie próbnych alarmów gazowych nie tylko w walce pozycyjnej, ale również w wojnie ruchowej.

Rejony skażone gazem długotrwałym, wody (stud­ nie), zabudowania itp. muszą być oznaczone jako nie­ bezpieczne w sposób bardzo wyraźny i widoczny (na­ pisy, w nocy latarnie). O miejscach tych należy na­ tychmiast meldować przełożonym dowódcom. Dowódcy powinni stale badać, czy w danym poło­ żeniu i warunkach atmosferycznych napad gazowy jest możliwy. W razie możliwości napadu, albo też na podstawie meldunków ubezpieczeń przeciwgazo­ wych oraz innych wiadomości o przygotowywanym napadzie lub o istnieniu terenów uprzednio skażonych, dowódcy zwiększają czujność ubezpieczeń i w razie potrzeby zarządzają pogotowie, meldując natychmiast przełożonym i zawiadamiając sąsiadów. Z tą chwilą każdy żołnierz umieszcza maskę prze­ ciwgazową w sposób przepisany dla pogotowia. W nocy żołnierze powinni mieć maski przeciwgazowe na sobie,

4*

96 Pogotowie gazowe.

76

R egulam in p iech oty

lub p od ręką, tak, b y w razie potrzeby natychmiast, nawet w ciemności mogli je włożyć. Czujność wszystkich ubezpieczeń powinna być wzmożona. D ow ódcy powinni sprawdzać, czy wszyst­ kie zarządzenia są ściśle wykonane, czy wszystkie środki ostrożności są zaprowadzone oraz czy wszyscy żołnierze wiedzą, jak się m ają zachować w razie alarmu gazowego. Sygnał alarmu lotniczego jest równocześnie sygna­ łem pogotowia gazowego oddziału, jeżeli nie zarządzono go uprzednio. W razie nadlotu większej ilości samolor tów nieprzyjacielskich, wszyscy żołnierze, przy naj­ mniejszej nawet oznace napadu gazowego, nakładają maski; obserwatorzy podają sygnał alarmu gazowego.

97-

Zachowanie się w czasie napadu ga­ zowego.

Na sygnał alarmowy wszyscy żołnierze bez wyjątku jak najszybciej nakładają maski przeciwgazowe. Każdy żołnierz, jeżeli zauważy najmniejsze nawet oznaki gazu, winien natychmiast nałożyć maskę bez osobnego sygnału. Chałupy lub schrony, należy natychmiast opuścić. Pozostawać można jedynie w schronach przeciwgazo­ wych, odpowiednio uszczelnionych przed gazem, jeżeli służba na to pozwala. Pozostawanie w schronie nieuszczelnionym jest bardziej niebezpieczne niż na wol­ nym powietrzu. D ow ódcy powinni (przy pom ocy patroli odkażają­ cych) stwierdzić rodzaj napadu (czy został użyty gaz długotrwały, czy lotny) oraz wielkość napadniętego odcinka i zameldować natychmiast przełożonym.

CBW

www.cbw.pl

Część I

77

Jeżeli położenie pozwala, rejon napadu należy w razie potrzeby (skażenie iperytem) czasowo opróżnić i wy­ raźnie oznaczyć. Zachowanie się żołnierzy podczas napadu gazowego musi b y ć spokojne i pewne. Unikać szybkich i gwał­ townych ruchów, bieganiny i zbędnych rozmów. Po­ nieważ po napadzie gazowym może nastąpić natarcie nieprzyjaciela, należy zwiększyć czujność bojow ą i być gotowym do walki. D ow ódcy wszystkich stopni muszą tego szczególnie przestrzegać. Po nałożeniu maski na alarm nie wolno jej zdejmo­ 98. wać bez rozkazu. Rozkaz zdjęcia maski wydaje do­ Zachowanie się po napa­ wódca danego oddziału, po uprzednim osobistym dzie gazo­ wym. stwierdzeniu nieobecności gazu lub p o zasiągnięciu opinii specjalistów (oficerowie gazowi, personel odkażający). Jeżeli po napadzie gazowym piechota nie­ przyjacielska posuwa się w natarciu na bliskiej od­ ległości bez masek gazowych, żołnierze mogą zdjąć maski bez rozkazu. Po skończonym napadzie gazowym oczyszcza się teren i przedmioty. Oczyszczenie przeprowadzają patrole od ­ każające lub pod ich kierunkiem oddziały. Jeżeli b yły użyte gazy parzące, należy zarządzić kąpiel odkażającą. Personel odkażający powinien zbadać, czy pochła­ niacze masek przeciwgazowych zdatne są jeszcze do użytku. W przeciwnym razie należy je wymienić. O przebiegu napadu dow ódcy składają przełożonym dokładne meldunki, podają wszystkie spostrzeżenia tyczące się sposobu przeprowadzenia napadu, użytego gazu itp.

Kegulamin piechoty

78 99*

Obrona przeciw­ gazowa w marszu.

W marszu oddziały mogą się spotkać: — z uprzednim skażeniem części terenu, przez który m ają przechodzić (zwłaszcza jeżeli nieprzyjaciel prowadzi działania opóźniające).

Część I

79

Przy przechodzeniu obszaru skażonego należy ko­ lumnę rozluźnić i o ile możności om ijać jego środek. Po przejściu maszerować jeszcze około 10 minut w maskach.

— z ostrzeliwaniem gazowymi pociskami artylerii.

Obszar skażony należy wyraźnie oznaczyć i natych­ miast zawiadomić o nim oddziały idące w tyle oraz przełożonych.

W rozkazie marszu, dow ódcy całości podają stopień zagrożenia gazowego.

W razie ostrzeliwania pociskam i gazowymi, jeżeli położenie pozwala, rejon ostrzeliwany należy ominąć.

— z lotniczym napadem gazowym,

Ubezpieczenie przeciwgazowe reguluje się w myśl zasad podanych w § 94. W razie natknięcia się na obszar skażony gazem nieparzącym ubezpieczenia i oddział nakładają maski, a dowódca wydaje rozkaz dalszego marszu tą samą drogą. W razie natknięcia się na obszar skażony gazem parzącym dowódca zarządza nałożenie masek i dalszy marsz drogą okrężną; jeśli teren (np. most, grobla) lub położenie na to nie pozwalają, nakazuje odkażenie (jeżeli jest ono możliwe) lub też nałożenie nawierzchni i przejście z nałożonymi maskami. W zupełnie w y­ jątkow ych wypadkach, gdy położenie bojow e bez­ względnie tego wymaga, dowódca może zarządzić prze­ kroczenie obszaru skażonego gazem parzącym (z na­ łożonym i maskami), bez uprzedniego odkażania go. Decyzja zależy przede wszystkim od tego, czy oddział zdoła wykonać swoje zadanie przed wystąpieniem skutków skażenia.

CBW

Natychmiast po wykonaniu zadania należy usku­ tecznić odkażenie tego oddziału.

www.cbw.pl

Na postoju oddział może b y ć zagrożony napadem IO O . Obrona prze­ gazowym za pom ocą lotnictwa i pocisków artylerii. Przed przyjściem oddziału na postój, jeżeli możliwe było uprzednie skażenie terenu, lekarze oraz patrole odkażające powinni zbadać rejon, szczególnie zaś wodę.

ciwgazowa na posloju

Ubezpieczenie przeciwgazowe reguluje się w myśl zasad, podanych w § 94. Dowódcy nakazują zabezpieczenie pomieszczeń (§ 93) na dłuższych postojach urządzenie schronów przeciwgazowych dla central telefonicznych, izb cho­ rych itp. W razie potrzeby (w czasie postoju na polu walki, u przy dużym zagrożeniu lotniczym) zarządza się stałe pogotowie gazowe. W walce, zwłaszcza zaś w walkach pozycyjnych, 101 . należy się liczyć z możliwością wszelkiego rodzaju na­ Obrona prze­ ciwgazowa padów gazowych. w walce.

Ubezpieczenia przeciwgazowe należy organizować szczególnie starannie w myśl zasad, podanych w § 94.

80

Regulamin piechoty

a) W obronie odpowiedni wybór pozycji i rozmiesz­ czenie obsady odcinków i odwodów w terenie (unika­ nie niskich i nieprzewiewnych miejsc) w dużej mierze już chroni przed skutkami działania gazów. Należy ustawicznie prowadzić rozpoznawanie ewen­ tualnych przygotowań nieprzyjaciela do napadu gazo­ wego. W razie możliwości napadu gazowego służbę ubez­ pieczeń należy Wzmocnić oraz zarządzić stałe pogoto­ wie gazowe. W obronie możemy się spotkać z użyciem przez nacierającego nieprzyjaciela gazów lotnych w celu obezwładnienia obrony — na tych odcinkach, na które będzie nacierała jego piechota. Posuwać się ona będzie dość blisko za chmurą gazową. Należy czuwać, żeby nie dać się jej zaskoczyć. Gazami długotrwałymi,parzącymi, nacierający strze­ lać będzie na odcinki, na które nie będzie nacierał, celem zaryglowania pewnych przestrzeni i osłony swych boków, na zagłębienia terenowe, gdzie mogą znajdować się odwody, stanowiska artylerii itd. b) Nacierający musi się liczyć z tym, że obrońca, będzie usiłował za pomocą środków gazowych od same­ go początku opóźnić jego marsz i rozwinięcie, utrudnić zajęcie podstawy wyjściowej i wyruszenie z niej, unie­ możliwić wykorzystanie pewnych punktów i części terenu. Podczas natarcia, szturmu i pościgu, każdy żołnierz chroni się sam przed działaniem środków chemicznych nieprzyjaciela. Zauważywszy obłok, falę lub chmurę napastliwą, żołnierz nakłada maskę, starając się za­ www.cbw.pl

CBW

Część I

81

alarmować sąsiadów, po czym posuwa się naprzód. Napotkany teren skażony należy przekroczyćlubobejść (w masce gazowej), wykorzystując, w miarę możności, teren wyżej położony. Obecność środków chemicznych nie może powstrzy­ mać działania. Należy wpajać w żołnierzy, że parcie naprzód do starcia wręcz z przeciwnikiem jest naj­ lepszym sposobem wyjścia ze strefy działania jego gazów. W czasie natarcia artyleria nieprzyjacielska będzie dążyła do obezwładnienia odkrytych karabinów ma­ szynowych, dział piechoty oraz odwodów przez nagłe i krótkie ześrodkowania silnego ognia pociskami gazo­ wymi. Stanowiska dobrze rozmieszczone i ukryte w terenie oraz niezbyt długie przebywanie w jednym miejscu utrudnia nieprzyjacielowi rozpoznanie i sku­ pianie ognia i doprowadza do rozproszenia go. Utworzenie przed samym szturmem zasłony gazoweJ (dymowej) może osłabić rozpęd natarcia i unie­ możliwić na pewien czas przejście danego odcinka terenu. Dla nacierającego rzucenie się naprzód jest naj­ skuteczniejszym sposobem przeciwdziałania. Tymczasowa obrona zwierząt ma na celu krótkie, chwilowe zabezpieczenie przed gazami i w żadnym razie nie można jej stosować stale w miejsce masek końskich, psich i klatek dla gołębi. Obrona ta polega na stosowaniu zmoczonych wodą worków lub koców, któremi owija się głowy koni lub psów w ten sposób, ażeby jak najszczelniej przyle-

102

.

Tymczasowa obrona prze­ ciwgazowa, zwierząt.

82

R egulam in p iech oty

gały do szyi, natomiast aby między pyskiem a workiem (kocem) było jak najwięcej wolnej przestrzeni. Zwierzę oddycha powietrzem, zawartym w tej przestrzeni, a częściowo i tym , które wciąga z zewnątrz przez zm oczony worek (koc). Nie wolno stosować tkanin impregnowanych, przez które powietrze słabo prze­ chodzi, gdyż zwierzę ulegnie zaduszeniu. W orki nasy­ cone wodą (nasycanie należy powtarzać w czasie na­ padu) chronią bardzo krótko i tylko przed niektórymi gazami. Należy je stosować w miejscu, a nie podczas ruchu, kiedy zapotrzebowanie powietrza jest większe. Trzyma je się tak długo, dopóki obłok lub fala nie przejdzie z wiatrem. Gołębie wsadza się w koszu lub bez kosza do mokrego worka. Jest to obrona 15—20 minutowa, gdyż oddech gołębi jest zbyt słaby, aby przeciągnąć powietrze przez worek. Kosz z gołębiami, owinięty kocem lub w worku, albo też gołębie w worku należy jak najprędzej usunąć z terenu skażonego przed upływem powyższego czasu.

D ym y bojowe. 103. Użycie dy­ mów bojo­ wych.

Użycie dym ów ma na celu przesłonięcie przed nie­ przyjacielem własnych poruszeń przez oślepienie nie­ przyjacielskich punktów obserwacyjnych i gniazd ogniowych pociskami dym nym i albo przez wy twe r rzanie zasłony dymnej przed własnymi oddziałami.

CBW www.cbw.pl

Nieumiejętne użycie zasłony dymowej może zaszko­ dzić własnym oddziałom uniemożliwiając im obser­ wację i wsparcie ogniowe.

Część I

83

Zadymienie gniazd ogniowych ciężkich karabinów maszynowych nieprzyjaciela zmniejsza bardzo wy­ datnie skuteczność ich ognia. Dymy stosuje się do przesłonięcia: — własnego ruchu w otwartym terenie, ■— zmiany stanowisk ciężkiej broni, — forsowania rzeki, ■— ułatwienia sobie oderwania się od nieprzyja­ ciela itp. Poza tym dymy naładowane gazami trującymi stosuje się niekiedy celem zwiększenia napastliwości gazów. Dym, stanowiący podłoże dla gazów bojo­ wych, utrzymuje je dłużej w powietrzu i przenosi o wiele dalej, niżby to uczynić mogło zwykłe powietrze. Zadymianie uskutecznia się za pomocą specjalnych pocisków artylerii i moździerzy, świec dymnych i gra­ natów ręcznych. Użyciu dymów sprzyja słaby wiatr wiejący w odpo­ wiednim kierunku, wilgotne powietrze, pochmurna pogoda, brak opadów. Silny wiatr rozwiewa dymy. Zasadniczym warunkiem skuteczności użycia zasłony dymowej jest zastosowanie dymów równocześnie w kilku miejscach, na dość szerokim odcinku i przez dość długi okres czasu, aby zmylić nieprzyjaciela co do właściwego miejsca, w którym ruch się wykonywa. W przeciwnym razie dymy mogą tylko zdradzić nie­ przyjacielowi czas i miejsce własnych przesunięć. Gdy pod osłoną dymów ma się przesuwać własna piechota, należy zwrócić szczególną uwagę na utrzy­ manie kierunku i łączności.

84

R egulam in p iech oty

V . Broń pancerna w ramach walki piechoty. 104.

Uwagi ogólne.

IO S .

Charaktery­ styka czoł­ gów.

Broń pancerną stanowią: — Wozy bojow e, tj. czołgi i samochody pancerne, — pociągi i drezyny pancerne. W zależności od wagi i zdolności miażdżących (burzących) czołgi dzielą się na: — rozpoznawcze 2— 4 ton (szybkobieżne), ■— lekkie, o wadze do 7 ton (wolno i szybkobieżne), — średnie do 20 ton. Sam ochody pancerne ze względu na możliwości poruszenia się w terenie, uzależnione od właściwości konstrukcyjnych, dzielą się na: — drogowe (kołowe). — terenowe (kołowe i kołowo-gąsienicowe). Pociąg pancerny składa się z kilku wozów (wa­ gonów) bojow ych o różnym uzbrojeniu i przezna­ czeniu oraz z wozu (wagonu) motorowego lub pa­ rowozu. Drezyny pancerne wchodzą w skład organiczny oddziałów pociągów pancernych lub też stanowią samodzielne jednostki. W spólną cechą wszystkich broni pancernych jest opancerzenie, chroniące załogę od kul karabinów i broni maszynowej oraz od odłamków pocisków artylerii. Czołgi, dzięki gąsienicy, działają zasadniczo w tere­ nie poza drogami. Czołgów rozpoznawczych używa się do rozpoznania, ubezpieczenia i łączności, podobnie jak terenowych samochodów pancernych (§ 115).

CBW www.cbw.pl

Część I

85

Czołgów lekkich i średnich używa się przede wszystkim do natarcia, przy czym sprzętu wolno­ bieżnego tylko do natarcia czołowego w bezpośredniej łączności z piechotą, sprzętu szybkobieżnego również do działań oskrzydlających. D o burzenia przeszkód używa się czołgów lekkich lub średnich. W obronie czołgi m ogą b y ć uż~ te tylko w przeciw­ natarciach; nie nadają się one do utrzymania terenu. Czołg Renault jest czołgiem lekkim, wolnobieżnym. Szybkość posuwania się 1-— 6 km na godzinę. Szybkość marszowa 3— 5 km na godzinę. Czołg niszczy zasieki drutu kolczastego, przekracza w terenie twardym rowy strzeleckie do 170 cm szero­ kości, wychodzi na wzniesienia 45°. W terenie p od ­ mokłym lub piaszczystym zdolność pokonywania przeszkód zmniejsza się. W oda powyżej 70 cm, moczarowate bagna i grube drzewa gęsto rosnące stanowią przeszkody nie do pokonania. Mrozy poniżej 10° utrudniają i mogą uniemożliwić działanie. Duże śniegi są również utrudnieniem. Załogę czołgu stanowią: oficer lub podoficer jako dowódca i podoficer lub szeregowiec jak o kierowca. Uzbrojenie: armatka 37 mm lub ciężki karabin maszynowy. Ponadto istnieją nieuzbrojone czołgi radio. Z powodu trudności obserwacji i wstrząsów w czasie jazdy skuteczny ogień można prowadzić tylko do *) §§ od 106 do 1 1 4 odnoszą się do czołgów Renault. czołgi będą uwzględnione oddzielnie.

Inne

10 6 *) Charaktery­ styka czoł­ gów Renault.

86

R egulam in p iech oty

400 m . Czołgi nie mogą strzelać ponad głowami i brać udziału w obronie przeciwlotniczej. 107 . Organizacja jednostek czołgów.

108. Rola czoł­ gów w walce.

109. Przydział czołgów.

Czołgi są zorganizowane w plutony, kompanie i bataliony. Pluton b ojow y liczy 5 czołgów, dzieli się na 2 półplutony p o 2 czołgi i piąty czołg dowódcy, 3 czołgi m ają armatki, zaś 2 — karabiny maszynowe. Działanie plutonu polega na ścisłej współpracy wszystkich jego czołgów. Dzielenie plutonu jest za­ sadniczo niedopuszczalne. Kom pania obejm uje 3 plutony bojow e oraz pluton techniczny. Jest ona technicznie samowystarczalna. Zadanie czołgów polega na ułatwianiu natarcia przez niszczenie środków ogniowych, (głównie ciężkich karabinów maszynowych) oraz urządzeń obronnych nieprzyjaciela. Wprowadzenie czołgów d o walki powinno b y ć nie­ spodziane, gdyż zaskoczenie potęguje działanie moralne i utrudnia obronę przeciwczołgową. N ajodpowied­ niejszą porą do natarcia czołgów jest świt lub mgliste powietrze. a) Piechota nacierająca z czołgami powinna pa­ miętać: — że czołgi są tylko jednym ze środków do ułatwie­ nia jej zadania, które powinna spełnić sama, nawet wtedy, gdy czołgi zostały zniszczone, lub zatrzymane przez złe warunki terenowe, — że piechota, chcąc zapewnić czołgom swobodę działania, powinna wspierać je ogniem i pomagać im przy pokonywaniu przeszkód terenowych.

CBW

www.cbw.pl

Część I

87

b) Przydział czołgów do piechoty nie zmienia jej sposobu walki, lecz jedynie wywiera wpływ: — na w ybór terenu i celów natarcia, stosownie do możliwości technicznych czołgów, — na przygotowanie samego działania i — na organizację ognia piechoty. c) Jednostki czołgów, przydzielone na czas walki do piechoty, stają się częścią składową jej ugrupo­ wania. D ow ódcy kompanij i batalionów czołgów w czasie walki nie kierują działaniem swych jednostek, gdyż podlegają one w tym czasie dowódcom piechoty. Ich rola sprowadza się do roli doradców przy dowód­ cach piechoty i polega na stawianiu wniosków oraz wydawaniu zarządzeń technicznych i regulowaniu zaopatrzenia.

Właściwym dowódcą czołgów w czasie walki jest dowódca plutonu czołgów, który bezpośrednio do­ wodzi swym plutonem. d) Zasadniczo do batalionu piechoty przydziela siS pluton czołgów . Niekiedy przydział czołgów do poszczególnych batalionów może b y ć większy. W obrębie batalionu piechoty wszystkie czołgi współpracują z pierwszym rzutem piechoty. a) Na podstawie zadania, danego przez dowódcę 110. piechoty, dowódca czołgów przeprowadza rozpoznanie Przygotowa­ nie dzialani; terenu. czołgów. W walkach ruchowych natarcie czołgów przepro­ wadza się niekiedy wprost z marszu. Jeśli nieprzyja­ ciel jest zorganizowany obronnie, rozpoznanie terenu musi b y ć szczególnie dokładne.

88

R egulam in p iech oty

Dowódcy plutonów czołgów muszą zbadać w terenie drogi dojścia, podstawę wyjściową do natarcia, przedmioty natarcia i zorganizować zoapatrzenie. b) Dowódcy czołgów porozumiewają się z dowódcą piechoty co do wsparcia ogniowego (skierowania ognia na punkty szczególnie niebezpieczne dla czoł­ gów), pomocy piechoty przy przechodzeniu trudnych części terenu, wspólnych sygnałów itp. Dowódcy piechoty obowiązani są udzielać przy­ dzielonym dowódcom czołgów wszelkich informacyj oraz pomocy. c) Dowódca piechoty podaje w rozkazie: — przydział plutonów czołgów do jednostek, — stanowiska wyjściowe, termin ich zajęcia, — godzinę wyruszenia, — kolejne przedmioty natarcia i przedmiot koń­ cowy, — wsparcie czołgów przez ciężką broń piechoty i ewentualnie inne bronie, — miejsce zbiórki czołgów po natarciu, — znaki porozumiewawcze piechoty i czołgów.

.

a) Przed natarciem na nieprzyjaciela, zorganizo­ wanego obronnie, czołgi pozostają ukryte na stano­ wiskach pośrednich. Drogi dojścia do podstawy wyjściowej, powinny być ukryte przed obserwacją. W razie potrzeby piechota pomaga w przejściu. b) Podstawa wyjściowa czołgów powinna znajdo­ wać się jak najbliżej podstawy wyjściowej piechoty i być ukryta. Czołgi osiągają ją o ile możności późno, www.cbw.pl zwykle w nocy poprzedzającej lub W czasie przygoto­ 111

Zajęcie pod­ stawy wyj­ ściowej.

CBW

Część i

89

wania ogniowego, aby się przedwcześnie nie zdradzić. Uszykowanie na podstawie dostosowują do terenu, aby mieć jak najlepszą osłonę. c) Podstawowe znaczenie przy wszelkich przygoto­ waniach ma ukrycie obecności czołgów. Zaskoczenie jest zasadniczym warunkiem powodzenia. a) Podstawą współdziałania jest podporządkowanie lowódcy czołgów rozkazom dowódcy oddziału pie­ choty. Ścisłe porozumienie między nimi przed roz­ poczęciem działania, oparte na wzajemnym zaufaniu, wpływa rozstrzygająco na pracę bojową czołgów i wspieranej piechoty. b) Jeżeli podstawa wyjściowa do natarcia znajduje się blisko stanowisk nieprzyjaciela, tak że czołgi mogą wystąpić nagle, wówczas piechota posuwa się tuż za czołgami, wykorzystując ich działanie. c) Jeżeli między podstawą wyjściową a stanowinien podać dokładny czas i miejsce wysłania, otwarta, czołgi wysuwają się naprzód, aby obezwładnić i zniszczyć ośrodki ogniowe i ułatwić piechocie posu­ wanie. Wówczas wskazane jest przyjąć głębsze ugrupowanie czołgów, przy czym drugi rzut czołgów tworzy ochronę pierwszego. Piechota musi pod osłoną czołgów szybko przebyć przestrzeń dzielącą ją od nieprzyjaciela. d) W pustce pola walki czołgi przedstawiają rzuca­ jący się w oczy cel dla broni przeciwczołgowej. To­ też piechota musi ogniem swej ciężkiej broni osłaniać czołgi, zwalczając broń przeciwczołgową natychmiast

112 .

Współdzia­ łanie czoł­ gów z pie­ chotą w walce.

Część I

90

91

R egulam in p iech oty

po jej ujawnieniu się. W razie potrzeby żąda ognia artyleryjskiego na gniazda przeciwczołgowe. e) Piechota powinna wpaść na nieprzyjaciela zaraz za czołgami, aby wyzyskać pierwszą chwilę moralnego osłabienia. Zawsze należy dążyć do tego, by bezpo­ średnio po włamaniu czołgi i piechota znalazły się na równej wysokości.

f) W dalszym ciągu, zależnie od otrzymanego za­ dania, czołgi albo posuwają się naprzód, by łamać dalsze opory, albo zbierają się w tyle w ukryciu. W tej Walce wewnątrz ugrupowania nieprzyjaciela piechota posuwa się tuż za czołgami, by natychmiast zajmować gniazda oporu, obezwładnione przez czołgi. Stała uwaga i szybkość decyzji dowódców piechoty, zwłaszcza młodszych, oraz szybkość w wykonywaniu ruchów są zasadniczymi czynnikami powodzenia. Piechota powinna uważać za swój obowiązek wspiera­ nie napadniętych czołgów ogniem karabinów maszy­ nowych. Skoro ogień nieprzyjaciela zmusił piechotę, do zatrzymania się, wzmacnia ona swój ogień i stara się uchwycić sposobność do podjęcia swego ruchu naprzód. W tych wypadkach, jeśli czołgi oddaliły się od własnej piechoty, będą musiały zawrócić, by od-, szukać i zniszczyć przeoczone nieprzyjacielskie gniazda. Z drugiej strony, jeśli czołgi, z powodu trudnego terenu łub złego działania mechanizmu, zwolniły tempo swego marszu lub zatrzymały się, piechota naciera w dalszym ciągu bez czołgów.

CBW

Zatrzymanie się lub cofnięcie czołgów nie może w żad­ wypadku wstrzymać parcia naprzód piechoty-

www.cbw.pl nym

g) Po zajęciu przedmiotu natarcia czołgi utrzymują go aż do nadejścia piechoty i zorganizowania przez nią obrony. Po osiągnięciu ostatecznego przedmiotu natarcia i po zwolnieniu czołgów przez dowódcę batalionu piechoty plutony czołgów gromadzą się i przechodzą pod rozkazy dowódcy kompanii czołgów. a) Utrzymanie łączności opiera się przede wszystkim na ustaleniu w rozkazie dowódcy piechoty, czego piechota żąda od czołgów (§ 110 c). b) W czasie walki utrzymanie bezpośredniej łącz­ ności z czołgami jest bardzo trudne. Należy ustalić znaki umówionę (bronią ręczną, chorągiewkami itp.) do określania zasadniczych czynności: naprzód, stój, cofnąć się oraz kolorowe rakiety, strzelane w kierunku celu, aby zwrócić uwagę czołgów. c) Dowódca plutonu czołgów, ilekroć położenie na to pozwala, oraz każdy oficer z oddziałów nacierającej piechoty, gdy znajdzie się w pobliżu czołgów, mają obowiązek nawiązania osobistej styczności celem wy­ miany wiadomości i spostrzeżeń. Poza tym musi być zachowana łączność wzrokowa między czołgiem do­ wódcy plutonu a dowódcą piechoty. Obserwatorzy piechoty muszą umieć rozpoznawać czołg dowódcy plutonu.

113* Łączność.

a) Czołgi mogą pomóc piechocie w zdobyciu brzegów 1 14. lasu. Wewnątrz lasu na ogół mogą działać tylko na W alka w k_sie i o miej­ drogach lub przesiekach. Posuwają się za piechotą scowości. w niedużej odległości od jej pierwszych rzutów i wy­ stępują tylko przeciwko bliskim przedmiotom. Po

92

R egulam in p iech oty

zajęciu tych przedm iotów piechota wysuwa się przed czołgi, które zajmują z pow rotem swoje poprzednie miejsce. b) W natarciu na miejscowości czołgi działają jak w natarciu na lasy. Pomagają W zajęciu skraju miejscowości, później ułatwiają piechocie posuwanie się wewnątrz tejże. Czołgów można tu użyć półplutonam i (po dwa czołgi). c) W lasach i miejscowościach czołgi narażone są na zaskoczenie przez broń przeciwczołgową. Dlatego posuwają się tuż przy piechocie, która osłania je przed zaskoczeniem. W działaniach piechoty używa się samochodów Samochody pancernych przede wszystkim do rozpoznania, ubez­ pancerne. pieczenia i łączności. a) W marszu ubezpieczonym w ysyła się samochody pancerne jako patrole przed szpicę (szpicę konną) celem rozpoznania i zbadania zasłon terenowych, aby uniknąć zaskoczenia i nie dopuścić do opóźnień marszu, lub celem szybkiego opanowania (w łączności z w y­ suniętymi oddziałami) ważnych punktów terenu. Można ich również użyć dla utrzymania łączności m iędzy dwoma kolumnami. 115 .

b) W natarciu mogą oddać usługi:

CBW www.cbw.pl

— wspierając działanie na skrzydło lub tyły nie­ przyjaciela, — osłaniając skrzydło natarcia, — wspierając ogniem natarcie czołowe (jedynie wtedy, gdy nieprzyjaciel nie jest zorganizowany obronnie).

Część I

93

c) W pościgu przez częste i nagłe w ypady na straże tylne przeciwnika, zwłaszcza na ich skrzydła lub drogę odwrotu, mogą im utrudnić opóźnianie, własnym zaś o działom umożliwiają szybki ruch naprzód. d) W odwrocie mogą ogniem powstrzymać naciera­ jącego przeciwnika. W ielka szybkość ułatwia im oderwanie się. Ze względu na ścisłe przywiązanie pociągów pan­ cernych do toru kolejowego, użycie ich jest możliwe y o wtedy, gdy zniszczenia linii kolejowych nie są gruntowne.

116. Pociągi pancerne.

Pociąg pancerny działa przede wszystkim przez zas oczenie, wykonując szybkie w ypady. Posuwa się o jednej^ zasłony terenowej do drugiej. W razie rozpoznania nieprzyjaciela środkami własnej obser­ wacji lub oddziału, z którym współdziała, wypada, rozwijając całą siłę swego ognia.

Oddział współdziałający z pociągiem pancernym powinien natychmiast wyzyskiwać skutki działania ognia pociągu. Drezyny pancerne posuwają się przed i za pocią­ giem, prowadzą rozpoznanie techniczne (stan toru o ejowego) i bojow e. W czasie działania pociągu wzmacniają swym ogniem ogień pociągu.

Obrona przeciwpancerna. Piechota broni się przed pancerną bronią przeciwnika przez odpowiednie rozpoznanie i ubezpieczenie, wyorzystanie naturalnych i sztucznych przeszkód tere­ nowych, rozczłonkowanie oraz użycie środków ognio­ wych.

117 . Uwagi ogólne.

Regulamin piechoty

94

Piechota musi się liczyć w każdym działaniu bojo­ wym z użyciem broni pancernej przez przeciwnika i musi być gotową do jej odparcia. Działania broni pancernej nie należy przeceniać. Posiada ona szereg cech ujemnych, których zręczne wykorzystanie pozwoli piechocie na skuteczne jej zwalczanie. Do cech ujemnych broni pancernej należą: — wrażliwość pancerza na pociski artylerii, działek piechoty i pociski karabinowe przeciwpancerne, -— trudność a czasem niemożliwość pokonywania pewnych przeszkód, — ograniczone pole obserwacji, — obserwacja szczególnie trudna w czasie ruchu, — mała celność ognia w czasie ruchu, — duży i wyraźny cel na polu walki, — duże nerwowe i fizyczne zmęczenie załogi tak w marszu jak i w walce, — niemożliwość utrzymania terenu bez współpracy z piechotą, — walka w nocy bardzo utrudniona, prawie że nie­ możliwa. Piechota musi mieć świadomość tego, że największa siła broni pancernej leży w jej działaniu moralnym. Dobrze wyszkolona i silna moralnie piechota nie da się zaskoczyć broni pancernej nieprzyjaciela ani odwieść oi wykonania swego zadania przez działanie silnych nawet oddziałów pancernych przeciwnika.

CBW

www.cbw.pl

Część I

95

118. Zawiadomienie na czas oddziałów o przygotowaniach do natarcia, względnie zbliżaniu się broni pancernej Ubezpiecze­ nia przeciw­ nieprzyjaciela, pozwala uniknąć zaskoczenia i ma pancerne. podstawowe znaczenie w obronie przeciwpancernej. Służba obserwacyjnoWszystkie organa ubezpieczające (patrole, szperacze, alarmowa. czujki itp.), wszystkie posterunki obserwacyjne, alar­ mowe itp. mają obowiązek, w razie zauważenia broni pancernej nieprzyjaciela, natychmiast najszybszym środkiem zawiadomić ubezpieczane oddziały. Patrole i oddziały wysyłane dla celów rozpoznania lub ubez­ pieczenia w kierunkach, skąd możliwe jest pojawienie się broni pancernej, muszą być wyposażone w rakiety świetlne lub inne środki sygnałowe do natychmiasto­ wego alarmowania. Poza tym piechota może od lotnictwa lub kawalerii otrzymać wiadomość o pojawieniu się broni pancernej nieprzyjaciela. Obserwatorzy dowódców jak też każdy żołnierz, który zauważy sygnał alarmu przeciwpancernego lub zauważy broń pancerną nieprzyjaciela, ma natych­ miast zameldować o tym najbliższemu dowódcy.

Wykorzystanie naturalnych przeszkód terenowych stanowi najlepszą obronę przeciwpancerną. Do przeszkód, które wykluczają użycie broni pan­ cernej, należą: ■— lasy starsze o gęstym drzewostanie, — bagna o głębokości ponad 1 m, — rzeki szersze ponad 3 m i ponad 1 m głębokie, — rzeki o stromych lub zabagnionych brzegach, jeziora i stawy,

119

.

Wykorzysta­ nie prze­ szkód tereno­ wych.

96

Regulam in p ie ch o ty

— jary, wąwozy, nasypy kolejowe i stoki ponad 45° nachylenia, — zaspy śnieżne ponad 1 m. Utrudniają użycie broni pancernej: — lasy młodsze i zarośla, — większe miejscowości i osiedla gęsto rozrzucone w terenie, — silniejsze stoki, — poręby leśne, — teren kamienisty, — teren pokryty lejami z pocisków ciężkiej artylerii. D o przeszkód sztucznych, które piechota będzie mogła stosować w wojnie ruchowej, należą przede wszystkim rowy, przekopy na drogach, m iny przeciwczołgowe, zasieki i barykady. Przeciwko pociągom pancernym stosuje się zabary­ kadowanie lub zniszczenie toru kolejowego. Przeszkody będą tylko w tedy skutecznie wykorzy­ stane, kiedy będą bronione ogniem.

.

120

Zwalczanie broni pan­ cernej.

a) Z chwilą alarmu przeciwpancernego piechota, o ile nie była już rozsypana (np. w marszu lub na postoju), natychmiast rozczłonkowuje się i wykorzy­ stuje istniejące pokrycia terenowe. Dobre rozsypanie i ukrycie strzelców i środków ogniowych w terenie odbiera broni pancernej dogodne cele, a przy utrudnionej obserwacji zmniejsza bardzo skutecznie jej działanie.

CBW

www.cbw.pl

Część I

97

b) Zwalczanie broni pancernej wykonują najsku­ teczniej : artyleria za pom ocą ześrodkowań ognia (głównie na stanowiska wyjściowe), poszczególne działa strzelające ogniem na wprost (bezpośrednim), działka piechoty, karabiny maszynowe oraz strzelcy wyborowi strzelający pociskami przeciwpancernymi. Ogień karabinów maszynowych skupiony na szczeli­ nach obserwacyjnych oślepia załogę wozów pancer­ nych. Rzucanie skupionych ładunków materiałów wybuchowych można zastosować z powodzeniem, zwłaszcza kiedy czołgi posuwają się we mgle, przez co można je zwalczać z bliska. Własna broń pancerna jest bardzo skutecznym środkiem obrony przeciw­ pancernej. c) O ile za czołgami posuwa się nieprzyjacielska piechota, ogień piechoty własnej powinien b y ć skiero­ wany przede wszystkim na nią, b y ją zatrzymać i od­ dzielić od czołgów. Czołgi ostrzeliwa część karabinów maszynowych, strzelcy wyborowi, działka i działa piechoty oraz artyleria. Gdy piechota nieprzyjacielska nie posuwa się za cz°lgami. wszystkie karabiny maszynowe oraz strzelcy strzelają z karabinów pociskami przeciwpancernymi lub zwykłymi skupiając swój ogień na szczeliny obserwacyjne.

Część I

R O Z D Z IA Ł C. I. D o w o d z e n ie . 121. Dowódca

Dowódca wywiera decydujący wpływ na przebieg każdego działania wojennego, bez względu na szczebel dowodzenia. Od niego zależy celowość, rozmach i uporczywość wysiłku wojska, uwieńczenie tego wysiłku zwycięstwem lub też zmarnowanie go. Dowodzenie wymaga odpowiedniego umysłu i cha­ rakteru. Umysł dowódcy musi b y ć przewidujący, jasny, trzeźwy i wolny o d nawyków myślowych fałszujących istotę położenia. W ojna jest dziedziną praktycznego działania, w której zaskoczenie i podstęp zachowały niezmiennie swą decydującą rolę. Gruntownym i stale pogłębiającym się wykształceniem uowódca zdobywa znajomość materialnych i moralnych środków walki i w ojny oraz umiejętność najlepszego ich wykorzy­ stania. Wykształcenie i zdolności umysłowe, choćby naj­ wybitniejsze, nie wystarczają do dowodzenia. W tedy tylko stają się one siłą, gdy się łączą z silnym charak­ terem. Dowódca musi posiadać silną wolę, hart i wytrzy­ małość tak duchową jak i fizyczną. Powinien umieć

CBW

www.cbw.pl

99

b y ć bezwzględnym w stosunku do siebie, nie dać się opanować przygnębieniu, nie zrażać się trudnościami. Zwycięstwo jest wynikiem długiego zmagania się i zwalczania przeszkód. Każda bitwa ma okresy, w których zwycięstwo się waha. Silna wola przeciąga je na swą stronę. Silną wolą i energią potęguje do­ wódca wysiłek swych podwładnych i prowadzi nie­ ugięcie przez trudności boju. Musi on b y ć bezwzględny i niewzruszony w wymaganiach. Na polu bitw y panuje s^a nie słabość. Należy jednak pamiętać, że nie­ potrzebny trud i bezedow e ofiary demoralizują wojsko. Dowódca musi pamiętać, że walkę prowadzi czło­ wiek, posiadający zalety i wady, podlegający zmęcze­ niu fizycznemu i moralnemu. Musi on znać swych pod­ władnych i odpowiednio ich używać. Bez względu na stopień zaufania, jakim ich darzy, nigdy nie powinien zaniedbywać kontroli i osobistego oddziaływania. Zimna krew powstrzymuje od nieprzemyślanych i szkodliwych odruchów, a równocześnie wytwarza w otoczeniu spokój i wiarę w powodzenie. Odwaga i zdecydowane działanie dow ódcy są, spec­ jalnie w krytycznych momentach walki, najlepszym rozkazem i porywają oddział do czynów ofiarnych. Przedsiębiorczość i ruchliwość są cennymi i nie­ zbędnymi cechami dow ódcy. Są one podłożem, na którym rozwija się zdolność brania na siebie odpo­ wiedzialności. Złym jest dowódca, który tej zdolności me posiada. W ypadki zaskoczą go, lub obezwładnią, staje się on ciężarem dla swego wojska. Przedsię­ biorczość jednak, wyradzająca się w samowolę, jest zgubna i karygodna.

100

R egulam in p iech oty

W stosunku do przełożonego obowiązuje każdeg0 dowódcę szczera lojalność i rzetelne podporządkO' wanie się jego decyzji. Rzeczą ambicji i honoru żołnie!' skiego jest jak najlepiej wykonać zadanie, nakazać przez przełożonego i działać w m yśl jego zamierzeń Stosunek do sąsiadów musi b y ć nacechowali)1 rycerskim koleżeństwem, którego ideą przewodnią jes| ześrodkowanie wszystkich wysiłków do jednego współ' nego celu — do zwycięstwa. D ow ódca jest duszą swego oddziału i wzorem dl3 swych podwładnych. W artość oddziału zależy przed* wszystkim od jego dow ódcy. Zachowanie się i przf kład dow ódcy m ają rozstrzygające znaczenie, zwłaszc^ w krytycznych chwilach walki. D ow ódca musi umieć trafić do serca podwładnych T ą drogą najsilniej ugruntuje zaufanie do siebie i wy' dobyć potrafi największą wydajność ich pracy. Nif’ należy tego czynić przez miękkość w stosunku do pod władnych, pobłażliwość i szukanie taniej popularności Postępowanie takie osłabia tylko i rozluźnia kam o$ i obniża nastrój oddziału. Spokój, stanowczość i równość w postępowanii* sprawiedliwość i szanowanie godności podwładnego połączone z wykazanymi zaletami fachowymi i mord1 nymi wyrabiają szacunek i zaufanie do przełożonych Dbałość o podwładnych, życzliwość i zrozu m ieli ich uczuć i myśli rodzą przywiązanie i w d z i ę c z n o ^ wojska. Dowódca winien dbać zawsze o dobry n a s t r ó ) swego oddziału. W esołość i humor w znoszeniu trudó^ są cechami tężyzny duchowej oddziału.

CBW www.cbw.pl

Część I

101

Obowiązkiem honoru wszystkich dowódców, znaj­ dujących się w oddziałach, jest dzielić z żołnierzami trudy i niewygody i nie szukać dla siebie wygód i ułatwień, zwłaszcza gdy żołnierze ich mieć nie mogą. K ażdy dowódca o d plutonu włącznie w górę posiada organizacyjnie poczet dowódcy. Skład pocztu jest rozmaity, zależnie od szczebla dowodzenia. Ma on ułatwiać dowódcy techniczną stronę dowodzenia, zwłaszcza utrzymywać stałą obserwację i łączność. W czasie działań poczet dow ódcy zwiększają łącznicy, przydzieleni z podwładnych oddziałów. W walce poczty muszą się tak zachowywać, b y nie zdradzać miejsca pobytu dowódcy. Dowódca powinien umieć pracować swym pocztem ; dobre działanie pocztu usprawnia w dużym stopniu dowodzenie. K ażdy dowódca otrzymuje zadanie. Sposób w y­ konania zadania jest jemu pozostawiony. Dowódca przełożony powinien unikać wchodzenia w szczegóły wykonania, ograniczając się jedynie do rzeczy nie­ zbędnych dla uzgodnienia współdziałania. Każdy dowódca musi zawsze pamiętać o swym zadaniu i zdawać sobie jasno sprawę z tego, czego od niego żąda przełożony, gdyż jest to dla niego podstawą działania w ramach całości. Za odchylenie od swego zadania lub niewykonanie ponosi pełną odpowie­ dzialność. Po otrzymaniu zadania dowódca powinien osobiście zorientować się w terenie.

122

.

Poczet dowódcy.

123. Zadanie.

124. Decyzja.

102

R egulam in p iech oty

Na podstawie otrzymanego zadania, położenia i terenu dowódca pobiera decyzję, jak ma użyć swych sił, aby powierzone zadanie wykonać. Nie należy szukać decyzyj idealnych, raczej zadowolnić się dobrą, prostą i na czas powziętą. Za­ niedbanie, bezczynność i bierność są większym prze* winieniem, aniżeli błąd w doborze środków.

12 5 . Rozkaz.

Część I

103

•— zarządzenia tyczące się taboru kolejowego, uzu­ pełniania amunicji, punktu opatrunkowego.

D ow ódcy pułków, a niekiedy i batalionów', podają poza tym p o ustępie „położenie" swą m yśl prze­ wodnią (zamiar), w której krótko orientują p od ­ władnych, w jaki sposób ogólnie postanawiają zada­ nie wykonać. Powinna ona zorientować podwładnych w całości działania oddziału i b y ć im drogowskazem D ecyzję swą w formie rozkazu dowódca podaje w zmiennych warunkach boju . podwładnym. Rozkazy należy w miarę możności uzupełniać szki­ a) Rozkaz musi b yć prosty, jasny i krótki. Ma on cami lub zaznaczeniem położenia na mapie. Ułatwi zawierać to wszystko, co podwładny powinien wie­ to orientację, a nieraz nawet może zastąpić rozkaz. dzieć, a nic ponadto. Rozkazodawca powinien zawsze Im niższy szczebel dowodzenia, tym rozkazodawpostawić się w położeniu odbierającego rozkaz celem stwo musi b y ć krótsze i bardziej urywane. Rozkaz ustalenia, w jaki sposób działałby on sam na podstawie bojow y początkow y ograniczy się niekiedy d o poda­ tego rozkazu oraz celem usunięcia wątpliwości, które nia zadania podwładnych albo na najniższych szcze­ m ogłyby się podwładnemu nasunąć. Nic tak nie blach do znaku lub sygnału (patrz Część II regula­ demoralizuje, jak rozkaz niewykonalny. minu piechoty). Uzupełniać go się będzie w miarę b) Największą uwagę należy zwrócić na jasne i do­ rozwoju działania. kładne sformułowanie zadań dla podwładnych, b y nic Zwykle, zwłaszcza zaś w trudnym położeniu, oso­ nasuwały żadnej wątpliwości w wykonaniu. bisty przykład dowódcy jest najlepszym rozkazem. Rozkaz bojow y zawiera zwykle: c) W yznaczając terminy należy ściśle obliczyć czas, — zadanie (własne), potrzebny na doręczenie i przygotowanie wykonania — położenie (nieprzyjaciela, sąsiadów), rozkazu. — zarządzenia tyczące się rozpoznania i ubezpie­ Rozkaz powinien b y ć zawsze Wydany na czas. czenia, W razie braku czasu należy ograniczyć rozkazy, — wykonanie (jasno i zwięźle zadania poszczegól­ wydawać je częściami i uzupełniać w miarę rozwoju nych podwładnych), działania. Pamiętać należy, że szybkość działania — łączność (rozdział i użycie środków; w razie jest w dużej mierze zależna od szybkości rozkazopotrzeby, sposób utrzymania łączności, przesy­ dawstwa. łanie meldunków), miejsce pobytu dowódcy,

CBW

www.cbw.pl

104

C zęść I

Regulamin piechoty

105

b) Przy sporządzaniu meldunków należy pamiętać, d) Jeżeli zachodzi potrzeba przygotowania oddział11 do czynności, które późniejszym rozkazem będą okre- że stanowią one nieraz dla dowódcy przełożonego ślone, wydaje się rozkaz przygotowawczy (zapowiedź)- jedyną podstawę decyzji; często drobne i pozornie e) Należy unikać stosowania nieścisłych wyrażeńi mało ważne dane mogą mieć dla nich bardzo duże jak: rano, wieczór, przed świtem, gdyż mogą łatwUl znaczenie. Meldunki powinny być ścisłe i zwięzłe; zasadniczo spowodować nieporozumienie. Tak samo nie jest po­ Należy w nich podawać tylko fakty stwierdzone; żądane używanie nic nie mówiących wyrażeń, jak możliwie, zależnie od warunków, próbować, starać podając wyjątkowo własne przypuszczenia, należy to się itp. Trzeba również unikać podawania frazesóvV Vvyraźnie zaznaczyć. Aby umożliwić dowódcy ocenę wiadomości, należy i wyrażeń, dopuszczających różną interpretację, jak: zawsze podawać, gdzie, kiedy, od kogo i w jakich za wszelką cenę, bezwzględnie, energicznie, doszczęt­ okolicznościach daną wiadomość otrzymano. nie itp., gdyż zadanie źle i niejasno określone, aprztZ Przesyłanie wiadomości fałszywych oraz przesad­ to niemożliwe do wykonania, demoralizuje wyko­ nych meldunków o wyniku rozpoznania, własnym nawców. położeniu lub powodzeniu nieprzyjaciela jest zawsze f) Niżsi dowódcy piechoty, do dowódcy kompanii szkodliwe, a często może pociągnąć za sobą zgubne Włącznie, wydają rozkazy ustnie. następstwa. Przesada w meldunkach świadczy ujem­ Dowódcy pułków i batalionów wydają rozkazy na nie o charakterze wysyłającego. Duże znaczenie mają piśmie lub ustnie, zależnie od okoliczności. Roz­ szybkie meldunki o własnym powodzeniu, które może kazy pisemne wysyłają wtedy, gdy ustne albo tele­ być przez dowódców przełożonych lub sąsiadów foniczne przekazanie jest niemożliwe lub niewska­ wykorzystane. zane. Rozkazy ustne powinni potwierdzać równoc) W każdym meldunku dowódca wysyłający po­ brzmiącym rozkazem pisemnym. winien podać dokładny czas i miejsce wysłania oraz Ustne rozkazy muszą, być przez odbiorców powićco sam w dalszym ciągu robi. W jak najszerszym rzone. Odbiór pisemnego rozkazu należy zawsze pozakresie należy posługiwać się szkicami. Meldunki twierdzić zaznaczając godzinę .otrzymania. muszą być pisane czytelnie. Wykonanie rozkazów należy stale kontrolować. d) Meldować należy natychmiast o każdej zmianie położenia własnego oraz o każdej nowozdobytej 126. a) W czasie działań bojowych należy stale meldo­ Wiadomości o nieprzyjacielu. Meldunki. wać o położeniu swemu bezpośredniemu dowódcy oraz Każda wiadomość, nawet najważniejsza, ma tylko zawiadamiać o nim sąsiadów, jeżeli posiadane wia­ wtedy wartość, gdy jest doręczona na czas. Toteż domości mogą wpłynąć na ich działanie. www.cbw.pl

CBW

Regulamin piecb,

6

106

K egulam in p iech oty

obowiązkiem każdego jest przyśpieszyć wszelkimi sposobami dostarczenie przełożonym wiadomości. e) Szczególną uwagę należy zwracać na ustawiczne rozpoznawanie i częste meldowanie o zachowaniu się nieprzyjaciela, gdyż tylko ciągłe) i najbardziej szcze­ gółowe obserwowanie go może wskazać jego zamiary. W iadomości o stwierdzonych numerach Walczących jednostek nieprzyjaciela należy przekazywać nie­ zwłocznie najkrótszą drogą, choćby z pominięciem drogi służbowej, gdyż są one szczególnie ważne dla dowódców wyższych szczebli. 12 7 . Dzienniki działań. Raporty bojowe.

a) W szyscy dow ódcy o d dow ódcy kompanii włącz­ nie w górę są obowiązani do prowadzenia dziennika działań z każdego dnia, w którym należy zapisywać: — miejsce postoju oddziału, ■— marsze, działania i zdarzenia wojenne, — stan liczebny oddziału i zmiany w jego składzie, — spostrzeżenia i wiadomości o nieprzyjacielu, — stan fizyczny, moralny i materialny oddziału, — stan pogody i dróg. D o dzienników działań należy dołączać otrzymane rozkazy, meldunki itp. Jak najwięcej posługiwać się szkicami. b) Po zakończeniu każdego działania dow ódcy od kompanii włącznie w górę przesyłają przełożonym dowódcom raport bojowy, który powinien zawierać:

CBW www.cbw.pl

— otrzymane rozkazy i własne zarządzenia (ewen­ tualnie w odpisie),

107

Część I

opis przebiegu walki w ogólnych zarysach, stan fizyczny i moralny oddziału, '

własne straty w ludziach, koniach i sprzęcie (straty w ludziach należy podawać imiennie),

■

obraz strat nieprzyjaciela, które oddziały nieprzyjaciela brały udział w dzia­ łaniu i jak się nieprzyjaciel w dalszym ciągu

zachowuje, Wymienienie oddziału i osób, które się szczegól­ nie odznaczyły. Odpisy raportów bojow ych należy włączać do dzienników działań. Dzienniki działań co pewien okres czasu odsyłać do batalionów zapasowych.

II. Łączność. Zasady

łączności.

Sprawnie działająca łączność jest podstawą dow o­ dzenia i najważniejszym warunkiem celowego zgra­ nia Wysiłków poszczególnych części wojska. Bez łączności nie ma i b y ć nie może skoordyno­ wanej pracy wojska, nie ma złączenia wysiłków krwa­ wych żołnierza dla odniesienia zwycięstwa. Każdy dowódca powinien stale pamiętać, że działa y ramach całości i z tego Względu dążyć musi zawsze 1 wszelkimi sposobami do szukania i utrzymania łącz­ ności: —■ z przełożonym, — z podwładnymi, 6*

128. U w agi ogólne.

Część I

108

R egulam in p iech oty

— z sąsiadami, — z broniami wspierającymi. Dowódca, nie dbający o łączność, sam dobrowolnie rezygnuje z możliwości osiągnięcia zwycięstwa i utrud­ nia jego wywalczenie innym.

129. Łączność podwładne­ go z przeło­ żonym (i od­ wrotnie).

Zasadniczo obswiązek nawiązania i utrzymania łącz• ności z dowódcą -przełożonym ciąży na dowódcach pod­ władnych, od dowódcy pułku w dół. Od pułku w górę obowiązuje zasada nawiązania i utrzymania łączności przez dowódcę przełożonego z podwładnym. Podwładny powinien stale meldować przełożonemu o położeniu (własnym, nieprzyjaciela i sąsiadów) z własnej inicjatywy oraz na podstawie otrzymanych rozkazów. Nie wolno tłumaczyć się nieznajomością miejsca pobytu przełożonego. Obowiązkiem przełożonego jest ułatwiać podwład­ nym nawiązanie i utrzymanie łączności oraz dostar­ czać im na czas dostateczną ilość środków łączności. Powinien ich stale zawiadamiać o wszystkim, co ich dotyczy.

K ażdy dowódca jest obowiązany szukać i utrzy­ Łączność mywać łączność z dowódcami sąsiednich oddziałów, z sąsiadami. z którym i powinien stale wymieniać wiadomości, czy to na podstawie otrzymanych rozkazów, czy też na podstawie wzajemnego porozumienia z własnej inicjatywy. Łączność drutową z sąsiadami zasadniczo nawiązuje się w prawo. Innym i środkami obustronnie. O nawią­ zaniu łączności z sąsiadami oraz o niemożności nawiązania jej — meldować przełożonemu.

130.

CBW

www.cbw.pl

109

13 1. Obowiązkiem broni wspierających jest utrzymanie Łączność łączności z piechotą (również ciężkich broni piechoty piechoty z oddziałami strzeleckimi). Jednak piechota (i od­ z broniami wspierają­ działy strzeleckie) powinna pomagać w utrzymaniu cymi. łączności i ułatwiać pracę wspierającym ją broniom. Sposób utrzymania łączności między piechotą i arty­ lerią podają §§ 43.—51, między piechotą i lotnikiem §§ 78 i 79, między piechotą i czołgami § 113.

Zasady nawiązania i utrzymania łączności może 132. dowódca zmienić, jeśli w danym położeniu inny Inicjatywa w nawiązy­ sposób może dać lepsze wyniki. waniu łącz­ ności. W każdym jednak położeniu, bez względu na na­ kazany sposób, musi istnieć obustronna dążność do ‘nawiązania i utrzymania łączności między dowódcą przełożonym i podwładnym, między sąsiadami i mię­ dzy bronią wspieraną a wspierającą. N ie wolno bier­ nie wyczekiwać na nawiązanie łączności, należy sobie wzajemnie pomagać i wykazywać jak najdalej idącą inicjatywę. W zmiennych kolejach walki, gdy położenie nieraz uniemożliwi otrzymanie rozkazu lub wiadomości, ce­ lowe zgranie wysiłków poszczególnych częśi wojska zapewni jedynie łączność oparta na dobrze zrozu^ a n y m koleżeństwie, na wzajemnym rozumieniu się Wszystkich dowódców, wynikającym ze wspólnego Wychowania i wyszkolenia wojskowego, oraz na jasnym zrozumieniu przez wszystkich żołnierzy wspólnego celu i wypływających zeń zadań częściowych. Kole­ żeństwo oraz inicjatywa i samodzielność, przejawiane rozsądnie w granicach otrzymanych zadań, dopro-

133* Łączność moralna.

110

Regulamin piechoty

Część I

111

wadzą zawsze do zgodnego wysiłku wojsk, nie po­ wiązanych nawet chwilowo środkami łączności. Trwa­ nie w bezczynności z powodu nie otrzymania rozkazu jest karygodne. Łączność z oddziałami sąsiednimi nigdy nie może doprowadzić do osłabienia własnej energii i uzależ­ nienia się od sąsiada. Najlepszym sposobem utrzy­ mania łączności z sąsiadem i wspierania go jest w na­ tarciu bezwzględne parcie naprzód, w obronie bez­ względne wytrwanie na stanowisku.

wacja. Oddalając się na krótki czas ze swego miejsca pobytu dowódca pozostawia poczet na miejscu. Musi dokładnie podać dokąd się udaje i gdzie go można znaleźć. Meldunki i rozkazy przekazywane do miejsca pobytu należy mu niezwłocznie doręczać.

Ażeby łączność można było szybko nawiązać, mu­ szą dowódcy znać wzajemnie swoje miejsca pobytu (przełożonych, podwładnych, sąsiadów, broni wspie­ rających). Dowódcy powinni przebywać w obrębie swego oddziału. Miejsce pobytu w walce wybierają w ten sposób, aby móc jak najlepiej dowodzić, a więc mieć bezpośredni, osobisty wpływ na swój oddział, wgląd w teren walki, możność obserwacji nieprzyjaciela oraz dobrą i łatwą łączność z przełożonym i podwładnymi. Miejsca pobytu dowódców pułków będą niekiedy wy­ znaczone rozkazem przełożonych. Miejsca pobytu dowódców od batalionów włącznie w górę powinny być w walce w miarę możności, a na postoju zawsze, oznaczone proporczykiem; na po­ stoju w nocy latarką. W miejscu pobytu dowódcy (od kompanii włącznie w górę) przebywa dowódca ze swym pocztem. Tu znajdują się środki łączności. Tu też lub w bezpo­ www.cbw.pl średniej bliskości jest zorganizowana ciągła obser­

Na niższych szczeblach dowodzenia najczęściej uży­ wanym środkiem, zwłaszcza w sferze skutecznego ognia piechoty, jest goniec pieszy. Przenosi on pi­ semne, a w ostateczności ustne wiadomości. Ustny rozkaz czy meldunek, przesyłany przez gońca, musi być jak najkrótszy, złożony z kilku prostych, zrozu­ miałych dla niego słów. W przeciwnym razie goniec zwykle treść przekręci albo zapomni. Otrzymany rozkaz lub meldunek goniec powinien powtórzyć wysyłającemu i wróciwszy znowu powtórzyć, co prze­ kazał. Jeżeli rozkaz lub meldunek pisemny nie jest ^jny, goniec przenoszący go powinien znać jego treść. Goniec powinien dokładnie znać swoje obowiązki, ‘kogę, którą ma przebyć, wiedzieć, gdzie ma szukać °dbiorcy, znać jego stanowisko, stopień oraz na2Wisko. Po wręczeniu rozkazu lub meldunku ma ^dać pokwitowania z podaniem godziny wręczenia. Do przesyłania na większą odległość, poza sferą skutecznego ognia piechoty, używa się gońców konnych, cyklistów, motocyklistów, w zimie narciarzy.

134-

Miejsce pobytu dowódcy.

CBW

Środki łączności. Najlepszym środkiem łączności jest osobista stycz­ ność dowódców między sobą. Należy do niej dążyć zawsze, kiedy tylko położenie pozwala.

*35-

Styczność osobista.

136. Gońcy.

Cxęt>6 i

112 137.

Łącznicy.

138. Łańcuch łączników.

139Patrole i oddziały styczności.

Z chwilą rozwijania się do walki oraz na postojach dowódcy od plutonu włącznie w górę wysyłają przełożonego, bez osobnego rozkazu, łączników, któ” rzy stale przy nim pozostają. Powinni oni znać miej' sce pobytu swego oddziału i drogę do niego. W razf1 zmiany położenia oddziału, należy ich zmieniać, ł) znali stale miejsce pobytu swego dowódcy. Zadaniem ich jest przenoszenie rozkazów dowódcji przełożonego do swych oddziałów. Łącznicy mog3! b y ć piesi, konni, na rowerach, m otocyklach itp. Cz? sto oddziały wysyłają łączników do ośrodków łącz ności, central telefonicznych itp., do których maj* b y ć przesyłane dla nich rozkazy. W walce, zwłaszcza w obronie, gdy chodzi o szyfr kie i częste przesyłanie rozkazów (meldunków) p( pewnej linii, można z powodzeniem użyć łańcuch łączników (sztafety), rozstawionych w terenie & 150— 200 m, w gęstym lesie a zwłaszcza w nocy c1 50 m . W tedy na całej długości przeniesienie nast? puje z szybkością biegnącego żołnierza. Łańcucfr łączników używa się nieraz, zwłaszcza w nocy, w mai szu ubezpieczonym pom iędzy poszczególnymi cz( ściami straży przedniej (tylnej) oraz między strai przednią a kolumną siły głównej (patrz § 175). Celem utrzymania łączności między oddziała# wydziela się często patrole (oddziały) styczności W marszu i natarciu posuwają się one między dwol^ oddziałami. W obronie znajdują się na linii rozg^, niczenia pasów działania dwóch jednostek. Mają ^ zadanie orientowanie się ustawiczne w położefl1'

CBW

www.cbw.pl

113

Regulamin piechoty

obu sąsiednich oddziałów, dozorowanie rejonów, w k tó­ rych się znajdują, oraz informowanie o Wzajemnym położeniu sąsiadujących dowódców. Często składają się z szeregowych lub jednostek wydzielonych z obu sąsiadujących oddziałów pod jednym dowództwem. W marszu należy do nich przydzielić konnych lub cyklistów oraz sygnalistów. Patrole i oddziały stycznosci powinny b y ć wyposażone w broń maszynową (przynajmniej ręczne karabiny maszynowe), b y m ogły stawić czoło nieprzyjacielowi. Na dowódców należy wyznaczać rzutkich i dobrze orientujących się oficerów.

a) Przy przesyłaniu krótkich wiadomości na od­ ległość do 1% km (w odpowiednim terenie i przy odpowiednim oświetleniu) z powodzeniem można uży­ wać sygnalizacji tarczami sygnalizacyjnymi, chorą­ giewkami itp., zwłaszcza na polu walki lub w ruchu. Przez to oszczędza się gońców. b) Migacze przy dogodnych warunkach atmosfe­ rycznych umożliwiają znaczne zwiększenie odległości, na którą się sygnalizuje. c) Patrole, szperacze itp. sygnalizują ruchami ciała, r3k, czapką, karabinem, chustką, w nocy latarką itp. Znakami umówionymi, które powinni znać wszyscy żołnierze. d) Tarczami i migaczami można przesyłać tylko Najkrótsze i najprostsze wiadomości, złożone z paru słów. Podaje się je za pomocą z góry ustalonych skrótów. Długich zdań przekazywać nie należy. Sku­ teczność sygnalizacji zależy od wyboru miejsca dla sygnalizujących. Sygnalizujący musi się tak umieścić

140. Sygnalizacja tarczami, migaczami i ruchami.

114

Regulamin piechoty

w terenie, by sygnały jego były dokładnie widzian® przez odbierającego, a w miarę możności nie były widoczne dla przeciwnika. 14 1 . Rakiety, środki dymne.

a) Rakiet używa się jako znaków umówionych przede wszystkim do łączności pierwszych rzutótf piechoty z artylerią oraz lotnika z piechotą. Poza tym można ich użyć do oznaczenia osiągnięcia pew­ nej strefy, rozpoczęcia pewnego działania itp. Pa­ trole mogą ich używać do oznaczenia obecności, czy nieobecności nieprzyjaciela W danym miejscu, gdy chodzi o natychmiastowe przekazanie wiadomości. Zwłaszcza nadają się one do sygnalizowania broni pancernej przeciwnika. Sygnały rakietami nie mogą być zawiłe ze względu na łatwość nieporozumień na tle koloru i kształtu rakiet. Należy je jak najbardziej ograniczać i często zmieniać ze względu na możliwość podpatrzenia przez nieprzyjaciela. b) Środków dymnych (świece, granaty dymne) moga niekiedy używać patrole do przekazania prostej wia­ domości (np. czy nieprzyjaciel jest, czy nie) w od­ krytym terenie na większą odległość. Często w terenie pokrytym używa się ich dla łącz­ ności z lotnikiem. c) Pocisków dymnych, strzelanych z granatników lub moździerzy, używa piechota do wskazywani* celów ciężkiej broni lub artylerii W czasie walki.

115

obserwować miejsce ich padania, aby nie zaginęły. Każdy strzelec, który spostrzeże pocisk meldunkowy (ze spadochronem lub dymiący), musi go natychmiast doręczyć najbliższemu dowódcy. b) Psów meldunkowych używa się w walce dla łączności plutonu w górę do pułku, przy czym dzia­ łają one niezawodnie na podstawie pamięci terenowej do 2 km, po śladzie na odległość 6— 8 km. Można ich użyć do rozwijania kabla telefonicznego na małe odległości. c) Płacht wytycznych, tożsamości i sygnałowych używa się dla łączności z lotnikiem. Patrz § 79. d) Sygnałów dźwiękowych, jak syreny, gwizdy, gongi, bicie w blachę itp. używa się głównie do alar­ mów lotniczych i przeciwgazowych.

Telefon jest najważniejszym technicznym środkiem łączności. Stosuje się go zwykle od kompanii włącznie w górę. Ze względu na podsłuch wszystkie przewody tele­ foniczne w obrębie pułku piechoty, znajdującego się w pierwszej linii, muszą być dobrze izolowane i pod­ wójne. Jeśli początkowo były budowane pojedyn­ czym drutem, należy je jak najszybciej podwoić. Przy używaniu telefonu musi być zachowana dyscy­ plina rozmów. Przekazywanie przez telefon w otwar­ tym brzmieniu wiadomości, mogących zdradzić nie­ przyjacielowi własne zamiary lub położenie, jest a) Pocisków meldunkowych używa się przede w szy st' Wzbronione. Podawania takich wiadomości należy kim do łączności między pierwszymi rzutami a do* u^ikać, w ostateczności użyć prostego, z góry umó­ wódcami. Obserwatorzy dowódców muszą dokładni* wionego klucza.

CBW 142.

Inne środki łączności.

Część 1

www.cbw.pl

143-

Telefon.

Część I

Szczególną ostrożność zaleca się przy wykorzysty­ waniu linii stałych, co często się zdarza w wojnie ruchowej. Zawsze należy stwierdzić, czy połączenia do nieprzyjaciela zostały zerwane i czy druty nie leżą na ziemi.

Celem ułatwienia łączności, dowódcy nakazują zwykle budowę osi łączności, wysuniętej w przód na głównym kierunku działania danej jednostki, często aż do oddziałów czołowych. D o stacyj na tej osi dołączają oddziały podwładne.

Rozm ow y jak też fonogramy powinny b y ć krótkie i nie zajmować długo linii. D ow ódcy pułków określają kolejność ważności rozmów, która musi by ć prze­ strzegana. D ążyć do tego, aby rozmawiali między sobą tylko oficerowie. Przyśpiesza to i ułatwia poro­ zumiewanie.

W ysunięte składnice meldunkowe, organizowane przez wyższych dowódców w pobliżu oddziałów czołowych, ^ a ją na celu ułatwienie i przyśpieszenie przekazy­ wania meldunków i rozkazów. D o wysuniętych skład­ nic meldunkowych należy wysyłać łączników.

K ażdy żołnierz powinien szanować linie telefo­ niczne; uważać, aby ich nie przerwać, zwłaszcza w nocy. O zauważonym zerwaniu natychmiast mel­ dować najbliższemu spotkanemu podoficerowi lub oficerowi, który musi zarządzić naprawę, względnie na najbliższej stacji telefonicznej. Oba końce zerwa­ nego drutu ułożyć w widoczny sposób, b y łatwo je było zauważyć. 144. Użycie środków łączności.

117

R egulam in p iech oty

116

D o utrzymywania łączności należy używać równo­ cześnie kilku środków, najodpowiedniejszych w da­ nych warunkach, nie ograniczać się do jednego, który łatwo może zawieść. Użycie środków łączności w różnych działaniach jest podane w odpowiednich rozdziałach. Dowódca dywizji lub samodzielnie działającego od­ działu określa co pewien okres czasu sygnały dla alarmu lotniczego, gazowego i przeciwpancernego. Znać je muszą wszyscy żołnierze.

CBW www.cbw.pl

III.

O b serw a cja .

W e wszystkich działaniach bojow ych stała obser­ 145wacja nieprzyjaciela, terenu, powietrza oraz własnych Prowadzenie obserwacji. oddziałów ma podstawowe znaczenie dla dowodzenia (rozpoznania, łączności i ubezpieczenia). Obowiązkiem dowódców jest umiejętne zorganizowanie obserwacji. Obserwację prowadzą: — dowódcy osobiście zawsze, gdy warunki im na to pozwalają, każdy żołnierz, gdy znajduje się w odpowied­ nich tego warunkach, ■— specjalni obserwatorzy, znajdujący się organi­ zacyjnie przy każdym dow ódcy od dowódcy plutonu włącznie w górę, lub wyznaczeni żoł­ nierze. Poza tym piechota korzysta z obserwacji prowa­ dzonej przez inne bronie, przede wszystkim artylerię.

118 146 . Osobista obserwacja dowódcy.

147. Obserwacja prowadzona przez każde­ go żołnierza.

148. Organizacja stałej obser­ wacji.

149. Obserwacja w walce.

Regulamin piechoty

Dowódcy wszystkich szczebli powinni korzystać z każdej sposobności, by osobiście wejrzeć w położenie

własnych oddziałów, nieprzyjaciela oraz w teren walki. Nic tak dokładnie nie zorientuje dowódcy w położeniu, jak bezpośrednia styczność z podwładnymi, osobista obserwacja przebiegu walki oraz osobiste rozpoznanie. Każdy żołnierz, znajdujący się w obliczu nieprzyja­ ciela, winien meldować niezwłocznie swemu przełożo­ nemu o każdym fakcie, który zwraca jego uwagę. W drużynie, nie prowadzącej walki ogniowej, jeden stale obserwuje, reszta się kryje. Stałą obserwację pełnią specjalni obserwatorzy, wy­ posażeni w lornetki. Ich praca jest szczególnie nużąca, dlatego należy ich dość często zmieniać. Od chwili rozwinięcia się do walki każdy dowódca wybiera sobie stanowisko obserwacyjne w rejonie swego oddziału, skąd najlepiej może obserwować swój oddział, jak też nieprzyjaciela. Stanowiska obserwa­ cyjne powinny być, w miarę możności, zamaskowane. Nie wolno na nich tworzyć skupień. Specjalni obserwatorzy znajdują się na stanowiskach obserwacyjnych swych dowódców lub w ich bliskości i stale obserwują: — nieprzyjaciela, wyszukują cele, stanowiska cięż­ kiej broni (głównie karabinów maszynowych), badają skuteczność własnego ognia, rozpoznają wszeikie szczegóły zachowania się nieprzyjaciela; śledzą, czy nieprzyjaciel nie używa broni pan-

CBW

www.cbw.pl

Część I

119

cemej lub też środków gazowych, podając w razi potrzeby sygnały alarmowe; — oddziały własne i sąsiadów, śledzą ich ruch i zachowanie się, pilnie obserwują wszelkie sy gnały i znaki, podawane przez oddziały wj sunięte, patrole i dowódców podwładnych, powietrze, śledzą sygnały podawane przez włas nych lotników; obserwatorzy oddziałów odwo dowych alarmują w sposób z góry ustalon; w razie pojawienia się samolotów nieprzyjaciela W miarę posuwania się własnego oddziału, prze suwają się z jednego punktu obserwacyjnego na na stępny, trzymając się w pobliżu swego dowódcy i za chowując ciągłość obserwacji. Gdy warunki utrudniają wypełnienie wszystkich wymienionych zadań obserwacji, należy przede wszyst­ kim zapewnić obserwację nieprzyjaciela. W marszu i na postoju część obserwatorów, wyzna­ czonych przez dowódców, obserwuje stale powietrze (wypatrywacze). Inni obserwatorzy mają zwykle w marszu ubezpieczonym zadanie obserwowania terenu P° obu stronach drogi dla celów ubezpieczenia jak też znajdujących się tamże własnych oddziałów i pa­ troli oraz podawanych przez nie sygnałów. Posuwają się w ten sposób, aby najlepiej mogli obserwować, nie oddalając się jednak zbytnio od swych dowódców. Łączność między obserwatorami a dowódcą naj­ częściej bywa bezpośrednia, głosem. Jeżeli jednak dowódca oddala się od swego obserwatora, powinien

150. Obserwacja w marszu i na postoju.

151 . Łączność obserwatora z dowódcą.

120

Regulamin piechoty

go pouczyć, w jaki sposób ma meldować. Jeżeli obserwator znajduje się w innym miejscu niż dowódca, powinien b y ć z nim połączony telefonicznie albo za pom ocą łączników, sztafet, patroli sygnalizacyjnych itp. Obserwator, jeżeli nie ma innego rozkazu, winien natychmiast meldować swemu dow ódcy o każdym zaobserwowanym fakcie u nieprzyjaciela i we wła­ snych oddziałach oraz o każdym zauważonym sygnale. W czasie dłużej trwającej obrony obserwatorzy prowadzą stale dzienniki obserwacji, w których w krót­ kości notują ważniejsze zauważone fakty. Dzienniki te przedstawiają dowódcom na żądanie, lub w określonych terminach. Przy zmianie prze­ kazują je następcom.

IV . Rozpoznanie. 152 * Ogólne zasady rozpoznania.

a) Rozpoznanie ma na celu zebranie wiadomości o nieprzyjacielu i terenie. W iadom ości o nieprzyja­ cielu są podstawowym czynnikiem dowodzenia i naj­ lepszą rękojmią bezpieczeństwa sił własnych. Rozpoznanie prowadzi się na wszystkich szczeblach dowodzenia. Zależnie o d szczebla — na różne od­ ległości i różnymi środkami. b) W yżsi dowódcy prowadzą rozpoznanie dalekie za pom ocą lotnictwa i większych oddziałów kawalerii. Rozpoznanie to nie dotyczy piechoty. c) D ow ódcy oddziałów samodzielnych, kolumn lub straży przednich (bocznych) prowadzą rozpoznanie bliskie, w celu zdobycia wiadomości, które dadzą im

CBW

www.cbw.pl

Część I

121

podstawę do użycia oddziałów w oczekiwanej bitwie. Ma ono na celu stwierdzenie miejsca pobytu nieprzy­ jaciela, określenie sił, ich składu i ugrupowania oraz kierunków marszu, zorientowanie się w zamiarach nieprzyjaciela, dozorowanie zajmowanych przez niego rejonów i miejscowości itp. Z rozpoznaniem tym P°winno się łączyć zawsze rozpoznanie terenu (ba­ danie stanu dróg, mostów, zdatności terenu do przej­ ścia itp.). Rozpoznanie bliskie prowadzi lotnictwo, kawaleria oraz piechota za pom ocą patroli i oddziałów, W sile niekiedy nawet do batalionu. Odległość, na jaką wysyła się patrole (oddziały) piechoty zależy Przede wszystkim od zadania, oraz od szybkości, 2 jaką mają przesyłać wiadomości. d) D owódca każdego oddziału, wkraczającego do Walki, bez względu na jego wielkość, organizuje, bez osobnego rozkazu, rozpoznanie bojowe, które ma na celu: ■— w natarciu: stwierdzić dokładnie; gdzie się znaj­ duje nieprzyjaciel, jak się zachowuje, jak silnie są obsadzone poszczególne punkty, czy są um oc­ nione, w jaki sposób jest rozmieszczona broń maszynowa, gdzie są przerwy w obsadzie i umoc­ nieniach, jakie są podejścia, gdzie stoją ubez­ pieczenia nieprzyjaciela, gdzie przebiega przedni skraj pozycji głównej itd., ■ — w obronie: jak się zachowuje nieprzyjaciel, czy nie przygotowuje oskrzydlenia lub natarcia, czy nie przekroczył pewnej linii lub punktu itp.; rozpoznanie takie najlepiej osiągnie swój cel, gdy doprowadzi do nawiązania i utrzymania styczności z obserwowanym przeciwnikiem.

Regulamin piechoty

Część I

Rozpoznanie bojowe prowadzi siębezpośrednio przed walką, wczasie jej trwania i po walce, w pasie nakaza­ nego działania lub w nakazanym kierunku; w oddzia­ łach, znajdujących się na skrzydle, również w kierunku tego skrzydła. Służy ono jednocześnie do ubezpieczenia.

Rozpoznanie musi być ciągłe, prowadzone przed walką, podczas niej i po walce, w dzień i w nocy.

122

153-

Środki rozpoznania piechoty.

a) Podstawowymi środkami rozpoznania piechoty są oddziały i patrole *) (piesze, konni zwiadowcy, kolarze, narciarze) i obserwacja. Najdokładniejsze i najpewniejsze wiadomości o nie­ przyjacielu daje walka. Zwykle jedynie przez walkę osiągniemy dokładny wgląd w położenie nieprzyja­ ciela i w jego zamiary. b) Rozpoznanie na przedpolu za pomocą patroli jest możliwe do chwili rozpoczęcia walki ogniowej. Nieraz jednak w czasie walki, w chwilach gdy ona słabnie, muszą być wysyłane patrole przed front. W nocy patrolowanie musi być szczególnie silne. Na skrzydle należy je tak daleko wysunąć, by zagrożenie można było na czas rozpoznać i donieść o nim dowódcy. c) Rozpoznanie za pomocą obserwacji może zao­ szczędzić marszów patroli. Musi być prowadzone w czasie trwania walki ogniowej. Zasady obserwacji podają §§ 145—154. d) Dowódcy powinni wykorzystywać każdą spo­ sobność przeprowadzenia rozpoznania osobiście. Daje ono dowódcy bezpośredni wgląd oraz wpływa dodatnio na żołnierzy, zwłaszcza gdy jest przeprowadzone w trudnym położeniu.

CBW

*) Patrolem nazywamy oddział mniejszy od plutonu, mający samodzielne działanie.

do wykonania ściśle określone, www.cbw.pl

123

Raz nawiązana styczność z nieprzyjacielem musi być stałe utrzymana. Szczególnie ożywiona musi być dzia­

154Ciągłość rozpoznania.

łalność rozpoznawcza, gdy istnieje możliwość, że nie­ przyjaciel, wykorzystując noc lub teren, będzie usiło­ wał ukrycie się oderwać. Sprawnie działające roz­ poznanie bojowe umożliwi utrzymanie łączności z nie­ przyjacielem i szybkie przejście do pościgu. Zaniechanie lub przerwanie rozpoznania może na­ stąpić tylko na rozkaz przełożonego dowódcy w wy­ padku, gdy dąży się do zaskoczenia. Rozpoznanie urządza osobiście i bezpośrednio dowód­ ca, w ramach zadania otrzymanego lub przewidywa­ nego, nie czekając na osobne rozkazy przełożonych. Najpierw musi sam sobie jasno uświadomić, o jakie wiadomości mu chodzi i w jakim czasie będą mu one Potrzebne. Zależnie od tego określa zadania, siłę i skład Patroli (oddziałów), odległość, na jaką będą wysłane oraz zadania obserwacji. Oszczędność w użyciu sił do celów rozpoznania jest zasadą obowiązującą. Nie chodzi o wysyłanie dużej ilości patroli, lecz o to, aby wysyłać je celowo, aby otrzymały proste i jasne zadania tak, aby każdy żoł­ nierz patrolu wiedział dokładnie czego dowódca chce się dowiedzieć.

155-

Organizacja lozpoznania.

Siła i skład patroli (oddziałów) zależy od położenia, 156. Siła i skład Zadania i terenu. 1 patroli. Patrole, otrzymujące zadanie ściśle ograniczone, w którym chodzi tylko o podpatrzenie, powinny składać

124

R egulam in p iech oty

Część I

się z kilku dzielnych i sprytnych żołnierzy. Więk­ sza ilość utrudnia tylko pracę. Jeżeli patrol będzie musiał spędzać patrole nieprzy­ jacielskie, utrzymać pewne punkty terenu oraz gdy rozpoznanie ma być przeprowadzone na większą odle­ głość lub przez walkę, patrol (oddział) musi być odpo­ wiednio silniejszy, wyposażony w broń maszynową i środki łączności. Każdy większy patrol (oddział) powinien mieć odpowiednią ilość konnych, kolarzy lub narciarzy, do ułatwienia rozpoznania, ubezpieczenia i łączności. Czasami w rozpoznaniu na większą odległość, wy­ padnie obsadzić wysunięte punkty terenu, aby dać oparcie patrolom lub oddziałom. Patrole wyruszają bez plecaków. Na dowódców patroli wyznaczać należy dzielnych i sprytnych podoficerów; patrole ważne i trudne powie­ rzać oficerom.

— dokąd, kiedy lub też skąd i jak przesyłać wia­ domości, — jak się zachować w razie napotkania nieprzyja­ ciela (jeżeli nie wynika to z samego zadania), — kiedy kończy się ich zadanie i co mają robić po wykonaniu zadania. Wiadomości, które w razie dostania się patrolu do niewoli, mogą zdradzić własne położenie lub za­ miary, należy podawać tylko ustnie (nie pisemnie). W nagłych wypadkach odprawa patrolu polega tylko na krótkim podaniu zadania patrolu.

Patrole (oddziały) odprawia dowódca, zarządzający ich wysłanie. Na odprawie podaje: — posiadane wiadomości o nieprzyjacielu (w za­ kresie potrzebnym dla patroli), — co chce wiedzieć dowódca zarządzający rozpo­ znanie i w związku z tym zadanie patroli (np. zbadać, czy w danym punkcie jest nieprzyjaciel, czy nie; czy daną drogą posuwa się nieprzyja­ ciel itp.), ■— ogólną oś posuwania się patroli (jeżeli jest to potrzebne); przy wysyłaniu oddziałów podaje www.cbw.pl się niekiedy pas działania, 157*

Odprawa patroli.

CBW

125

Celem zapewnienia szybkiego przesyłania wiado­ mości należy patrole wyposażyć w potrzebne środki łączności (konni, kolarze, aparaty sygnalizacyjne itp.). Celem skrócenia drogi gońców nieraz stosuje się Wysunięte składnice meldunkowe, sztafety itp. Niekiedy, jeżeli chodzi o szybkie zorientowanie do­ wódcy, ustala się z góry umówione sygnały wzrokowe (rakieta, podpalenie stogu itp.). Wiadomości przeznaczone dla dowódców wyższych należy po drodze podawać dowódcom niższym. Prawo zatrzymania gońca z meldunkiem przysłu­ guje dowódcom samodzielnych kolumn, członów ubez­ pieczenia (dowódcy straży przedniej, oddziału przed­ niego, szpicy) lub oddziałów wydzielonych. Każdy dowódca, który zaznajomi się po drodze z treścią meldunku pisemnego, powinien to na nim zaznaczyć. Dowódca, posiadający wiadomości, interesujące innego dowódcę, powinien uczynić wszystko, by je na- czas dostarczyć zainteresowanemu.

158. Organizacja przesyłania wiadomości.

126 159* Sposób pra­ cy patroli.

160

.

Inne źródła wiadomości.

R egulam in p iech oty

Część i

Sposób pracy patroli podany jest w części II regu­ laminu piechoty.

dego na osobności, aby sprawdzić, czy odpowiedzi nie są sprzeczne. Zadawać pytania w taki sposób, aby badany nie zdawał sobie sprawy z celu badania.

a) D ow ódcy wszystkich szczebli, jak też wszyscy strzelcy muszą wykorzystać każdą sposobność, ażeby zebrać jak najwięcej danych o nieprzyjacielu i szybko je dostarczyć przełożonym. Poza rozpoznaniem za pom ocą patroli i oddziałów oraz obserwacją, wiadomości o nieprzyjacielu może zdobyć piechota przez: — jeńców i zbiegów nieprzyjacielskich, — badanie ludności cywilnej, —• dokładne zbieranie pism, dokumentów, notatek i szkiców znalezionych u zabitych, rannych, jeńców i zbiegów, jako też porzuconych na tere­ nie walki lub na kwaterach, zapisywanie napisów na ścianach itp. b) Jeńców i zbiegów przesłuchuje się zasadniczo w dowództwie pułku (oficer inform acyjny), dokąd należy ich jak najszybciej i najkrótszą drogą odsyłać. Przetrzymywanie jeńców jest wzbronione. Należy im natomiast, zwłaszcza oficerom, odebrać niezwłocznie posiadane dokumenty, aby uniemożliwić zniszczenie i doręczyć przez eskortujących w dowództwie pułku. Przy dużym napływie jeńców, skierowuje się ich, po uprzednim stwierdzeniu przydziału (numeru pułku), do punktów zbornych. W razie stwierdzenia nowej jednostki nieprzyjaciela, natychmiast meldować o tym najkrótszą drogą dow ódcy pułku lub wyższemu.

CBW www.cbw.pl

c) W kraju nieprzyjacielskim należy przepytywać zwłaszcza starców, kobiety i dzieci. Przepytywać każ­

127

d) Wszystkie pisma i dokumenty, znalezione na terenie walki lub na kwaterach, należy niezwłocznie zaopatrzyć w notatkę skąd pochodzą, kiedy, gdzie 1 w jakich warunkach znalezione oraz natychmiast odesłać najkrótszą drogą dow ódcy pułku lub wyż­ szemu. Żadnych pism, dokumentów, notatek i szkiców po­ chodzących od nieprzyjaciela nie wolno zachowywać u siebie. Każdy musi rozumieć, że nawet pozornie błahe, przedstawiają bardzo duże znaczenie dla przeło­ żonych i mogą się w dużej mierze przyczynić do włas­ nego powodzenia, jeżeli będą w całości i szybko do­ ręczone.

V. Ubezpieczenie. Ogólne

zasady

ubezpieczenia.

Ubezpieczenie ma na celu: ■— zapewnienie dowódcy swobody działania przez 161. danie mu czasu i przestrzeni, potrzebnych do *Cci ubezpie­ czenia. wydania i wykonania rozkazów. - ochronę oddziałów przed rozpoznaniem i zasko­ czeniem przez nieprzyjaciela. Zawsze, gdy tylko jest możliwe zagrożenie przez 162. nieprzyjaciela na ziemi, oddziały ubezpieczają się Sposoby ubezpiecze­ przez: 1 rozpoznanie (§§ 152— 160), które, dostarczając dowódcy wiadomości o nieprzyjacielu, jest pod-

nia.

128

K egulam in p iech oty

stawowym czynnikiem bezpieczeństwa, nie za­ pewnia jednak ochrony przed zaskoczeniem, •— oddziały ubezpieczające (straże przednie, boczne, tylne, czaty zwarte, linia czat), wydzielane przez dowódców całości celem ubezpieczenia całości wojsk, — ubezpieczenia bezpośrednie, wydzielane przez niż­ szych dowódców, niezależnie od oddziałów ubez­ pieczających całość, celem zabezpieczenia p o ­ szczególnych części (patrole, placówki, czujki, obserwatorzy, posterunki różnego rodzaju itp.). Poza tym , niezależnie od tego, czy oddziały znaj­ dują się na froncie, czy na tyłach, ubezpieczają się zawsze przed lotnictwem nieprzyjacielskim za pom ocą obrony przeciwlotniczej (§§ 80— 87) oraz przed dzia­ łaniem środków gazowych, za pom ocą obrony przeciw­ gazowej (§§ 91— 102). Odpowiednie ugrupowanie sil, dostosowane do poło­ żenia, umożliwia szybkie wejście w walkę w dogod­ nych warunkach, jest więc również ważnym czynni­ kiem ubezpieczenia. Nieprzyjacielowi utrudnia się rozpoznanie, przez ukrycie własnych działań oraz przez przesłanianie zaczepne, którego podstawą jest siła moralna i goto­ wość zaczepna własnych jednostek rozpoznania i ubez­ pieczenia oraz niszczenie i gnębienie rozpoznania nie­ przyjacielskiego przy każdej sposobności.

CBW 163. Siły i skład ubezpiecze­ nia.

Siły wyznaczane do ubezpieczenia zależą od wiel­ kości sił ubezpieczanych, położenia, zamiarów, terenu i innych okoliczności (mgła, noc, las itp). Powinny

www.cbw.pl

Część

1

129

być dostatecznie silne do spełnienia zadania, nie mogą jednak pociągnąć za sobą rozdrobnienia całości. Będą one stanowiły 1jz— % całości sił. W skład ubezpie­ czenia poza oddziałami piechoty wchodzą konni zwia­ dowcy, w razie potrzeby kolarze, w zimie narciarze, pionierzy oraz zależnie od wielkości ubezpieczenia artyleria i ewentualnie broń pancerna. Oddziałom ubezpieczającym należy zawsze przy­ dzielać odpowiednie środki łączności. Dobra łączność ułatwia szybkie przeciwdziałanie zagrożeniu. Utrzymanie łączności z oddziałami ubez­ pieczanymi należy do dow ódcy oddziałów ubezpiecza­ jących; nie zwalnia to jednak dowódcy oddziału ubez­ pieczanego od szukania łączności, zwłaszcza w chwi­ lach jej zerwania lub zagrożenia. Ubezpieczenie

164. Łączność.

w marszu.

Przemarsz ubezpiecza się od czoła strażą przednią, z boków za pom ocą straży bocznych, od tyłu strażą tylną. Siła i istnienie poszczególnych straży zależy od stopnia zagrożenia. Wydzielanie straży zarządza do­ wódca całości. a) Zadaniem straży przedniej jest: — ubezpieczyć kolumnę główną przed zaskocze­ niem od czoła oraz zapewnić jej ciągłość marszu przez usuwanie przeszkód na jej drodze i spę­ dzanie słabszych oddziałów nieprzyjaciela,

165. Oddziały ubezpiecza­ jące.

166. Straż przednia.

130

Regulam in p iech oty

— w razie napotkania przeważających sił zapewnić dogodne warunki walki dla sił głównych przez opanowanie i utrzymanie ważnych przedmiotów terenu, — zapewnić czas potrzebny do rozwinięcia cało­ ści sił, •— związać jak największe siły przeciwnika na kierunku marszu i przez walkę wyjaśnić p o ­ łożenie. Najlepszym rozwiązaniem zadania straży przedniej jest zdecydowanie parcie naprzód p o osi marszu. Inny sposób działania jest dopuszczalny tylko na wyraźny rozkaz przełożonego. b) Ugrupowanie straży przedniej nakazuje dowódca straży przedniej. Straż przednia w sile kompanii wydziela tylko szpicę. Straż przednia większa od kompanii dzieli się na oddział główny (straży przedniej) i oddział przedni straży przedniej. G dy oddział przedni straży przedniej jest większy od kompanii, wydziela kom ­ panię przednią, która wysuwa szpicę. Gdy nie prze­ kracza siły kompanii, wydziela tylko szpicę. Szpicę piechoty poprzedza zazwyczaj szpica konna. Kompania ubezpiecza się od czoła szpicą, oddziały mniejsze od kompanii tylko szperaczami. 167. Rozpozna­ nia.

W celu rozpoznania wysuwa się przed szpicą patrole lub oddziały, zwykle konne, na rozmaite odległości (rozpoznanie bliskie). Prowadzą one rozpoznanie na ogólnej osi marszu oddziału.

CBW

www.cbw.pl

Część I

131

W ysyłając te patrole należy dać im czas na wzięcie odpowiedniej odległości od szpicy. Nie są one zwią­ zane tempem marszu, ani też nie muszą się ściśle trzymać osi marszu, z tego powodu nie chronią szpicy przed zaskoczeniem. Po nawiązaniu styczności z nie­ przyjacielem utrzymują ją aż do nadejścia straży przedniej. Patrole (oddziały) te wysyła dowódca całości lub straży przedniej Szpica konna rozpoznaje ściśle na osi marszu straży przedniej i ubezpiecza szpicę piechoty i oddział przedni przed zaskoczeniem. Składa się z konnych zwiadow­ ców lub też z oddziału bądź patrolu pieszego, wzmoc­ nionego pewną ilością konnych. D o szpicy konnej należy zawsze przydzielić paru kolarzy do przewo­ żenia meldunków. Szpica konna posuwa się p o drodze (osi) marszu kolumny, wysyłając patrole lub szperaczy (flankierów) do zbadania zasłon terenowych wzdłuż drogi i p o jej bokach do odległości około 1 km. Ruch samej szpicy, jeżeli składa się tylko z konnych, odbywa się zwykle skokami od zasłony do zasłony (od horyzontu do horyzontu); wydzielenie patroli (flankierów) dla zbadania zasłon następuje zwykle p o osiągnięciu no­ wego horyzontu. Szpica konna nie może hamować płynnego ruchu szpicy pieszej. Powinna posuwać się w takiej przed nią odległości, aby z jednej strony na czas przed jej nadejściem zbadać zasłony terenowe, znajdujące się na osi marszu, z drugiej zaś, aby utrzymać stałą łączność, o ile możności wzrokową,

168. Szpica konna.

169. Szpica piesza.

133

R egulam in p iech oty

Część I

ze szpicą piechoty. W terenie otwartym wysuwa się bardziej naprzód (niekiedy do kilku kilometrów). W terenie pokrytym posuwa się w bezpośredniej bliskości szpicy piechoty. Natężenie rozpoznania, p ro­ wadzonego przez szpicę konną, (a więc i ilość konnych, jaką należy do niej przydzielić), zależy od stopnia możliwości zaskoczenia przez nieprzyjaciela. Ze szpicą konną współpracują niekiedy samochody pancerne lub czołgi rozpoznawcze, przydzielane do straży przedniej. Zadaniem ich jest badanie zasłon terenowych wzdłuż osi i na bokach, przy czym zasiąg ich, zwłaszcza na boki, jest większy, aniżeli patroli konnych. Szpica konna posiada stale umówione sygnały ze szpicą pieszą i oddziałem przednim (zwykle rakiety), celem natychmiastowego sygnalizowania broni pan­ cernej nieprzyjaciela. Szpica konna bada teren (drogę marszu) i melduje o spotkanych przeszkodach, które mogą opóźnić marsz piechoty i artylerii. Szpica konna spędza drobniejsze patrole nieprzy­ jaciela. W razie napotkania przeważających sił, stara utrzymać osiągnięte punkty terenu do nadejścia szpicy pieszej, względnie wycofuje się na nią, p o czym zwykle schodzi na skrzydła, stosownie do rozkazów dowódcy straży przedniej.

Szpica nie może schodzić z osi marszu. Ubezpiecza się szperaczami pieszymi lub konnymi (flankierami), badając zasłony terenu na drodze marszu i bezpo­ średnio przy niej. Spędza drobniejsze patrole nie­ przyjaciela. W razie napotkania przeważających sił 1 niemożności posuwania się naprzód, stara się utrzy­ mać osiągnięty punkt terenu do nadciągnięcia oddziału przedniego. Szpica piesza sygnalizuje broń pancerną nieprzyja­ ciela w ten sam sposób jak szpica konna. Szpicą dowodzi zawsze oficer. Składa się ona z 1-—3 drużyn. Przydzielony jest do niej zwykle patrol od­ każający (§ 94b). Sposób pracy szpicy piechoty podaje część II regu­ laminu piechoty.

132

Szpica piesza ma uchronić oddział przedni przed zaskoczeniem od czoła. Jej posuwanie się musi być ciągłe i równe, aby nie hamować marszu oddziału przedniego.

CBW

www.cbw.pl

Za szpicą piechoty posuwa się oddział przedni 170. Oddział straży przedniej w odległości zmiennej, zależnej od przedni stra­ terenu (średnio około 400 m). ży przedniej. Oddział przedni ma ubezpieczyć siły maszerujące (Kompania przednia) za nim. W ydziela on w razie potrzeby patrole do zbadania bocznych zasłon terenowych (horyzontów), których szpica zbadać nie mogła (średnio do 1,5 km). Za zachowanie kierunku marszu straży przedniej Jest odpowiedzialny dowódca oddziału przedniego straży przedniej (kompanii przedniej). Oddział przedni posuwa się i działa w razie spot­ kania nieprzyjaciela w myśl zasad podanych w § 172. W skład oddziału przedniego wchodzą 1/3— 1/s pie­ choty straży przedniej wraz z ciężkimi karabinami Maszynowymi, konni straży przedniej (pozostali po

R egu lam in p iech oty

Część I

wydzieleniu szpicy konnej i łączników), pionierzy, w razie potrzeby saperzy oraz artyleria przeciwpan­ cerna. Jeżeli oddział przedni wydzielił kompanię przednią, maszeruje ona przed nim w odległości 600— 1000 m . Kom pania przednia powinna b y ć stale wyposażona w ciężkie karabiny maszynowe.

Każdy człon straży przedniej powinien oddziałom faszeru jącym za nim zapewniać ciągłość marszu, jak długo tylko może, spędzając słabsze siły nieprzyja­ ciela i usuwając przeszkody.

134

17 1. Oddział główny stra­ ży przedniej.

Za oddziałem przednim straży przedniej posuwa się oddział główny straży przedniej w odległości zależ­ nie od terenu (przeciętnie 1— 1% km w dzień). Oddział główny straży przedniej ubezpiecza siłę główną, maszerującą za nim oraz zapewnia jej swo­ bodę działania. Oddział główny straży przedniej składa się z większości sił straży przedniej. Przy nim posuwa się artyleria straży przedniej. Jej zwiadowcy posuwają się na czole straży przedniej.

172. Posuwanie się i wejście w walkę straży przedniej.

a) Tempo marszu straży przedniej i odpoczynki reguluje jej dowódca. Ruch straży przedniej powinien b y ć ciągły. W razie zatrzymania straży przedniej (na odpo­ czynek lub z innych względów) poszczególne jej człony zajmują odpowiednie punkty terenowe, skąd mogą skutecznie ubezpieczyć oddziały znajdujące się za nimi. b) Szpica konna oraz patrole konne, flankierzy, niekiedy sam ochody pancerne, przez szybkie wysu­ wanie się na przód i na boki, opanowywanie na czas horyzontu i patrolowanie zasłon, zanim zbliży się do nich piechota, umożliwiają kolumnie zachowanie ciągłości marszu.

CBW

www.cbw.pl

135

c) Marsz straży przedniej odbywa się drogami kolumnach. Zejście z dróg i przyjęcie szyków luźnych zarządzają w miarę potrzeby dowódcy czło­ nów straży przedniej lub dowódca straży przedniej Ra podstawie położenia i wiadomości o nieprzyjacielu. d) Ciągłość marszu powinna b y ć zapewniona nawet ■w położeniu niejasnym, gdy spotkanie z nieprzyja­ cielem staje się bliskie. W ówczas ubezpiecza się prze­ bywanie pewnych odcinków terenowych za pom ocą ciężkich karabinów maszynowych oraz artylerii. Z a j­ mują one kolejne stanowiska ogniowe i są gotowe do strzału tak długo, dopóki czołowe oddziały nie przejdą danego odcinka i nie osiągną przeciwległego horyzontu, p o czym dołączają do swych oddziałów. Sposób ten zapewnia natychmiastową osłonę ognio^ w razie napotkania nieprzyjaciela. Można go stosować na otwartych odcinkach terenu oraz przy przechodzeniu przez miasta, większe miejscowości, miększe polany leśne, przeprawy itp. Powinien by ć 2ąsadą zawsze, gd y spodziewamy się rychłego spotka­ nia nieprzyjaciela. . e) Jeżeli ma się do czynienia z kawalerią nieprzyja­ cielską, większość ciężkich karabinów maszynowych Należy z góry przydzielić do poszczególnych kompanii; artylerię włączy się zwykle bateriami do kolumny Piechoty. Jest to pożądane ze względu na trudność

R egulam in p iech oty

Część i

ubezpieczenia, jak też konieczność szybkiego użycia w różnych kierunkach, zależnie od potrzeby.

straży tylnej jest ubezpieczenie tyłu kolumny oraz obrona taborów. Poza tym pełni ona służbę policyjną. Straż tylną wyznacza dowódca całości lub dowódca kolumny siły głównej. Gdy maszerujący oddział jest zagrożony od tyłu (w marszu odwrotowym) , straż tylna składa się z tych samych członów co straż przednia i dzieli się zależnie od wielkości na oddział główny straży tylnej i oddział tylny straży tylnej (kompania tylna), który wydziela szpicę tylną. Całość kryje szpica konna, wyposażona w broń maszynową, ewentualnie w broń pancerną. Artyleria straży tylnej maszeruje zwykle z oddziałem głównym straży tylnej. Pojedyncze działony ((zwykle artyleria piechoty) znajdują się przy oddziale tylnym straży tylnej lub kompanii tylnej do obrony przed bronią pancerną. Zadaniem straży tylnej jest umożliwienie swo­ bodnego marszu sile głównej. W razie naporu nie­ przyjaciela straż tylna prowadzi walkę opóźniającą w sposób podany w §§ 267— 274. Jej zadanie w y­ maga niejednokrotnie poświęcenia się.

136

f) W razie napotkania nieprzyjaciela oddziały strażj przedniej wchodzą niezwłocznie w walkę nacierając natychmiast wzdłuż osi marszu. W ejście w walkę powinno b y ć przeprowadzone szybko i zdecydowanie. Opór nieprzyjaciela należy łamać niezwłocznie. Szcze golnie ważne jest szybkie zorganizowanie wsparck ogniem ciężkiej broni i artylerii. D ow ódcy nie wolno czekać z rozpoczęciem natar­ cia na uzupełniające wiadomości o nieprzyjacielu. Powinien on rozwinąć wszystkie swoje siły, gdyż odwodem jego są w tyle maszerujące części straż} przedniej i siła główna. Rozwinięcie do natarcia i samo natarcie prze­ prowadza straż przednia według zasad podanych w §§ 206 i dalszych. W razie napotkania oporu, którego złamać nie może, lub na rozkaz dow ódcy przełożonego straż przednia zajmuje górujące przedm ioty terenowe, ważne dla walki całości sił i utrzymuje je do nadejścia sił głów­ nych. W tym wypadku działa według zasad obrony podanych w §§ 231 i dalszych. Dowódcy wszystkich oddziałów straży przedniej muszą zawsze pamiętać, że pracują na korzyść sil idących za nimi.

CBW 173Straż tylna.

Straż tylną wyznacza się zawsze, nawet gdy nie­ przyjaciel od tyłu nie zagraża. Jeżeli istnieje możli­ wość przedostania się nieprzyjaciela na tyły, zadaniem

www.cbw.pl

137

174. Straż boczna ma ubezpieczyć bok maszerującej Straż boczna. kolumny; wyznacza ją dowódca całości. W marszu wydziela ona samodzielnie własne ubezpieczenia na przód, w tył i w bok od trony zagrożonej. Zazwyczaj porusza się drogą równoległą do ubezpieczanej ko­ lumny, na wysokości tyłu jej straży przedniej. W razie braku drogi równoległej albo gdy nie­ bezpieczeństwo z boku zagraża tylko w pewnych określonych punktach, wysyła się straże boczne stałe, Regulamin pi ech.

Q

R egulam in p iech oty

Część I

które po wykonaniu zadania dołączają się do tyłu kolumny. W skazanym jest wyposażać straże boczne w po­ jedyncze działa przeciw broniom pancernym.

cero wie ci regulują wydzielanie łączników pieszych oraz kontrolują ich pracę. Praktyczniejsze od łań­ cucha łączników jest utrzymywanie łączności za po­ mocą kolarzy i konnych. Niezależnie o d tego na tyle każdego człona straży przedniej znajduje się podoficer z pewną ilością sygnalistów, gońców i łączników. Jeżeli nie stosuje się łańcucha łączników, w tedy pod­ oficer ten pozostawia poszczególnych żołnierzy na skrzyżowaniach dróg itp. dla wskazania drogi, zwła­ szcza jeśli kolumna schodzi na drogę boczną. D o­ łączają oni do czoła następnej kolumny. c) Między siłą główną a strażą boczną łączność utrzymuje się za pom ocą gońców konnych, kolarzy, samochodów pancernych oraz patroli lub oddziałów styczności. D o nawiązania łączności należy w yko­ rzystywać drogi poprzeczne. d) W marszu odwrotowym zasady łączności są takie same, jak w marszu czołowym.

138

175-

Miejsce po­ bytu (m. p.) dowódców i łączność w marszu ubezpieczo­ nym.

a) W czołowym marszu ubezpieczonym: — m. p. dow ódcy całości znajduje się na czole oddziału głównego straży przedniej, — m. p. dowódcy straży przedniej na czole od­ działu przedniego straży przedniej (przy nim dowódca artylerii straży przedniej), ■— m. p. dow ódcy oddziału przedniego przy kom­ panii przedniej lub też między szpicą a od­ działem przednim (przy nim dowódca artylerii piechoty), — m. p. dow ódcy kolumny siły głównej na czole siły głównej. b) Łączność między poszczególnymi członami straży przedniej (tylnej) oraz m iędzy siłą główną a strażą przednią (tylną) utrzymuje się za pom ocą sygnali­ zacji, gońców konnych, kolarzy, m otocyklistów lub łańcucha łączników (zwłaszcza w n ocy lub w terenie silnie pokrytym ). Gdy spodziewane jest spotkanie z nieprzyjacielem należy wzdłuż kolumny utrzymy­ wać łączność telefoniczną, budowaną w marszu. Na czole każdego człona straży przedniej oraz ko­ lumny siły głównej powinni się znajdować oficerowie, których zadaniem jest utrzymywanie łączności z ko­ lumną idącą przed nimi. Rozporządzają oni pewną ilością sygnalistów, konnych, kolarzy lub łączników pieszych. Jeżeli stosuje się łańcuch łączników, ofi-

CBW

www.cbw.pl

139

a) Wyznaczenie oddziałów ubezpieczających przez 176. dowódcę całości nie zwalnia dowódców oddziałów Ubezpiecze­ nie bezpo­ ubezpieczanych od czujności i ubezpieczenia bezpo­ średnie. średniego, gdyż nieprzyjaciel może wyminąć oddziały ubezpieczające. Ubezpieczenia bezpośrednie wydzielają z własnej inicjatywy dow ódcy poszczególnych członów straży przedniej (tylnej i bocznej). Wydzielanie tych ubez­ pieczeń dla sił głównych regulują ogólnie dowódcy kolumn. Za wysyłanie patroli odpowiedzialni są do­ wódcy batalionów (w terenie pokrytym dowódcy kompanij) maszerujących w kolumnie siły głównej. 0*

141

Regulam in p iech oty

Część I

b) Ubezpieczenie bezpośrednie polega na wydzie­ laniu patroli głównie na boki kolumny (nawet gdy wydzielono straż boczną) do badania zasłon tereno­ w ych, znajdujących się w pobliżu osi marszu, oraz dla opanowania wyniosłych punktów terenu (hory­ zontu) w pobliżu drogi marszu, aby uzyskać wgląd w teren sąsiedni, a patrolom nieprzyjacielskim za­ słonić wgląd na własną kolumnę. Patrole te powinny tak się posuwać, żeby nie zdradzać marszu kolumny.

Jeżeli ma się do czynienia z kawalerią nieprzyja­ cielską, ubezpieczenia bezpośrednie powinny się skła­ dać z oddziałów zwartych, w sile około plutonu i nie­ daleko wysuniętych.

140

c) Sposób ubezpieczenia bezpośredniego zależy przede wszystkim od terenu oraz od stopnia zagro­ żenia. W terenie płaskim i otwartym ubezpieczenie bezpośrednie przez patrole nie jest potrzebne; obser­ wacja z kolumny na ogół wystarczy. W miarę więk­ szego pokrycia i pofałdowania terenu oraz zwięk­ szenia zagrożenia, ubezpieczenie bezpośrednie musi być silniejsze i w większym stopniu spada ono na niższych dowódców. W marszu przez lasy poszcze­ gólne oddziały do kompanii włącznie same ubezpie­ czają się patrolami lub łańcuchem szperaczy. d) D o ubezpieczenia bezpośredniego używa się przede wszystkim patroli konnych, oddanych w tym celu do dyspozycji dowódców poszczególnych czło­ nów straży przedniej oraz dow ódcy kolumny siły głównej. W terenie silnie pokrytym , oraz gdy brak konnych, wydziela się oddziały lub patrole piesze albo szperaczy. Ponieważ posuwają się one wolniej o d kolumny i łatwo tracą z nią łączność, należy je wysyłać bez plecaków, dostatecznie wcześnie i często zmieniać.

CBW

www.cbw.pl

Gdy możliwe jest spotkanie broni pancernej nie­ przyjaciela, ubezpieczenia powinny b y ć zaopatrzone w środki szybkiej sygnalizacji. . e) Przy zatrzymaniu się kolumny dow ódcy od­ działów wystawiają niezwłocznie z własnej inicja­ tywy ubezpieczenia bezpośrednie w postaci posterun­ ków obserwacyjnych, placówek, czujek lub patroli. W razie silnego zagrożenia, zwłaszcza przez kawa­ lerię i broń pancerną, część broni maszynowej oraz dział należy ustawić na stanowiskach ogniowych. Podczas marszów ubezpieczonych w nocy (lub 177Marsze w dużych lasach) całość ugrupowania musi b y ć bar­ ubezpieczo­ dziej zwarta, aniżeli w dzień. Oddziały maszerujące ne w nocy. w odosobnieniu nie powinny b y ć mniejsze od plu­ tonu. Odległości między kolumną siły głównej a od­ działami ubezpieczającymi, jak też między poszcze­ gólnymi członami straży przedniej (tylnej), są zmniej­ szone. Ubezpieczenie boczne zapewniają straże sto­ jące, gdyż ruchome się zgubią. Rozpoznanie wysyła się tylko na małe odległości; niekiedy wskazanym będzie wcale go nie wydzielać. W szyscy muszą zachowywać bezwzględną ciszę. Palić wolno tylko za specjalnym zezwoleniem. W razie spotkania nieprzyjaciela zasadą jest działanie wręcz bagnetem.

142

178. Obrona prze­ ciwlotnicza i przeciwga­ zowa w m ar­ szu. Obrona przeciwpan­ cerna.

179. Sposoby ubezpiecze­ nia na po­ stoju.

180. Czaty zwarte.

R egulam in p iech oty

Część I

Patrz § 86 (obrona przeciwlotnicza), § 99 (obrona przeciwgazowa), §§ 118 i 120 (obrona przeciwpan­ cerna).

Ubezpieczenie

na

postoju.

K ażdy oddział na postoju ubezpiecza się zapom ocą czat, których skład i siła zależą od położenia. Zadaniem ich jest uniemożliwić nieprzyjacielowi wgląd we własne ugrupowanie i uprzedzić oddziały odpo­ czywające o niebezpieczeństwie, zapewnić im czas potrzebny na przygotowanie się do walki oraz zajęcie dogodnej podstawy do działania. Warunkami bezpieczeństwa na postoju są: ukry­ cie rozmieszczenia sił własnych przed wglądem nie­ przyjaciela (naziemnym i z powietrza) oraz posia­ danie na czas wiadomości o siłach i zamiarach prze­ ciwnika (rozpoznanie). Dla ubezpieczenia postoju określić można jedynie ogólne zasady, które należy stosować zależnie od położenia. Oddziały, stojące w odległości nie wyłączającej napadu nieprzyjaciela, wystawiają czaty zwarte. O sile i składzie czat, jak też linii i kierunkach w terenie, które mają obsadzić, decyduje dowódca całości. Ogólne ugrupowanie czat zwartych obejmuje: — linię placówek, — linię oporu czat, — stanowiska odwodów i artylerii czat.

CBW

www.cbw.pl

143

Ubezpieczenie spoczywa zasadniczo na linii oporu czat, na której rozmieszcza się czaty główne; na linii tej powinno b y ć zatrzymane natarcie nieprzy­ jaciela. Linia placówek stanowi ubezpieczenie czat głównych. Za czatami głównymi znajdują się od­ w ody i stanowiska artylerii wspierającej czaty. Czaty rozmieszcza się w terenie w ten sposób, b y miały dogodne warunki obserwacji i walki. Przede wszystkim obsadzić należy drogi i podejścia, pro­ wadzące od nieprzyjaciela, oraz punkty terenu, za­ pewniające wgląd w przód, jako też te, z których nieprzyjaciel m ógłby mieć łatwy wgląd w nasze roz­ mieszczenie. Boki należy ubezpieczyć przez zagięcie skrzydeł lub wydzielić w tym celu osobne oddziały. Dążyć do wykorzystania naturalnych przeszkód terenowych oraz wzmocnić obronę przeciwpancerną przez zatarasowanie przejść oraz ustawienie dział. Stanowiska czat powinny b y ć zamaskowane przed obserwacją naziemną i powietrzną. Czatę główną stanowi zwykle kompania, wzmoc­ niona ciężką bronią, ugrupowana i przygotowana do obrony większością swych sił w miejscu panują­ cym nad drogami podejścia. Na kierunkach drugo­ rzędnych czaty główne tworzą słabsze oddziały. Pas działania kompanii na czatach zależy od po­ łożenia i terenu. Może wynosić do 2 km. Granic odcinków nie wyznaczać na drogach i łatwych przej­ ściach. Czata główna organizuje się obronnie w myśl za­ sad podanych w §§ 239 i dalszych.

181. Rozm ie­ szczenie czat.

182. Czaty główne.

R egulam in p iech oty

Część I

W dzień na linii oporu czat dążyć do osiągnięcia styczności wzrokowej i ogniowej m iędzy sąsiednimi czatami głównymi. W nocy należy się skupiać, bronić ogniem wy­ raźnych kierunków, a przerwy silnie patrolować i działać w nich przeciwuderzeniem. W razie natarcia zadaniem czaty głównej jest obrona. Czaty główne oznacza się według kompanii lub nazwami miejscowości. W mniejszych oddziałach zadania czat głównych mogą przejść na placówki.

. Niekiedy linia placówek może być wyznaczona jako linia oporu, np. przy umieszczeniu jej nad rzeką. Wtedy każda placówka w razie natarcia broni się na miejscu. Zwykle placówki wzmacnia się wtedy ciężkimi karabinami maszynowymi. Czata główna w tych wypadkach spełnia rolę odwodu w stosunku do swych placówek.

144

183. Placówki.

Celem ubezpieczenia czaty głównej wysuwa się z niej zazwyczaj placówki. Zadaniem ich jest strzeżenie powierzonego odcinka, zawiadomienie czaty głównej o zbliżaniu się przeciw­ nika, odparcie patroli i słabszych oddziałów. W razie natarcia silniejszych oddziałów i niemożności po­ wstrzymania ich, placówka, ostrzeliwając nieprzyja­ ciela, wycofuje się na czatę główną drogami z góry ustalonymi, tak, aby nie przeszkadzać czacie głównej w otwarciu ognia. Placówki nie powinny wycofywać się przedwcześnie. W razie natarcia na sąsiednie placówki należy wspierać je w miarę możności z własnego stano­ wiska. Placówki powinny zachowywać między sobą łącz­ ność, przynajmniej wzrokową. W nocy łączność między placówkami utrzymuje się przez patrole stale i nieregularnie wysyłane.

CBW

www.cbw.pl

145

Siła -placówki zależy od jej zadania, od ważności miejsca, w którym jest wystawiona, i bliskości nie­ przyjaciela; wynosi jedną lub więcej drużyn. Ważne placówki oddaje się pod rozkazy oficera, zaopatruje w środki obserwacji i łączności, środki do oświetla­ nia przedpola, niekiedy w ciężkie karabiny maszy­ nowe.

Placówki powinny być zaopatrzone w środki do sygnalizowania broni pancernej nieprzyjaciela. Ilość placówek zależy od terenu. Ilość i siłę pla­ cówek ogranicza się do tego, co niezbędne, aby nie rozpraszać sił.

Placówki rozmieszcza się w ważnych punktach terenu (dogodne punkty obserwacyjne, mosty, przej­ ścia, ciaśniny, skrzyżowania dróg, skraje wsi i la­ sów itp.); w dzień na dogodnych punktach obserwacyj­ nych i w miejscach zamykających kryte po­ dejścia od strony nieprzyjaciela. - na noc należy zmieniać ich stanowiska, stawia­ jąc je bliżej czat głównych na drogach i do­ godnych przejściach prowadzących od nieprzy­ jaciela.

146

R egulam in p iech oty

Placówki powinny b y ć ukryte przed obserwacją powietrzną i naziemną, mieć łatwość komunikowania się z czatą główną oraz dogodne drogi wycofania. W obrębie odcinka każdej czaty głównej oznacza się placówki kolejnym i numerami od prawego skrzydła. Sposób pracy placówki podany jest w części II regulaminu piechoty.

184. Czujki, pod­ słuchy, po­ sterunki alarmowe, ronty.

185. Rozpozna­ nie.

Placówki ubezpieczają się za pom ocą czujek, pa­ troli, podsłuchów oraz posterunków alarmowych. Sposób ich wystawiania oraz pracy podany jest w części II regulaminu piechoty. R on ty sprawdzają czujność placówek i czujek, utrzymują łączność m iędzy nimi a czatami głów­ nymi i obserwują teren. Składają się z oficera lub podoficera i kilku strzelców. Krążą przede wszyst­ kim w nocy. R on ty wysyłają dow ódcy czat głów­ nych i wyżsi. W celu rozpoznania należy zawsze wysyłać piesze patrole, nawet wtedy, gdy patrole konne utrzymują stałą styczność z nieprzyjacielem. Jeżeli z powodu bliskości nieprzyjaciela, nocy lub niedogodnych wa­ runków terenowych nie można wysłać patroli kon­ nych, cała służba patrolowania przypada piechocie. W ysyłanie patroli na dalsze odległości zarządza z reguły dowódca czat. Raz' nawiązana styczność z nieprzyjacielem musi b y ć stale utrzymana. Patrolowanie na bliższym przedpolu zarządzają do­ w ódcy czat głównych. W terenie mało przejrzystym każda placówka powinna patrolować swoje najbliższe przedpole.

CBW

www.cbw.pl

Część I

147

W nocy, zwłaszcza przed świtem, patrolowanie musi być szczególnie wzmożone. Rozpoznanie za pom ocą patroli uzupełnia stała obserwacja, prowadzona nieustannie przez wszystkie części czat.

Za linią czat głównych, zazwyczaj na głównym 186. kierunku, umieszcza się odwód czat, stosownie do Odwód czat. rozkazów dow ódcy czat. Niekiedy, zwłaszcza w szer­ szym odcinku, odwód czat będzie podzielony. Odwód służy do przeciwuderzenia lub wzmocnie­ nia oporu czat głównych w razie natarcia. Dowódca odwodu musi zawczasu rozpoznać główne kierunki możliwego działania. Musi zachować ścisłą łączność z dowódcą czat i z odpowiednimi czatami głównymi. Odwód czat musi b y ć szybko gotow y do walki. W mniejszych oddziałach odwodu czat często nie będzie, a zadanie jego przejdzie na pogotowie sił głównych. Jeżeli czaty główne zostały zaalarmowane, odwód czat staje w pełnej gotowości bojowej. Odwód czat ubezpiecza się stosownie do potrzeby za pom ocą ubezpieczeń bezpośrednich. Zadanie artylerii czat polega na przygotowaniu ogni w porozumieniu z dowódcami czat głównych: ■

na drogi, z których ukazanie się nieprzyjaciela jest możliwe,

•

na miejscowości i rejony, gdzie nieprzyjaciel może się skupiać.

187. Artyleria czat.

148

R egu lam in p iech oty

188.

149

artylerią czat a dowódcami się w myśl zasad podanych

zorganizowanie obrony przeciwlotniczej, przeciw­ pancernej, przeciwgazowej, wykonanie umoc­ nień, zabarykadowanie dróg itp.

Działa piechoty oraz ewentualnie poszczególne działa z artylerii d w iz y jn e j wysuwa się często do czat głównych celem zamknięcia ogniem na wprost kierunków, z których może ukazać się nieprzyjaciel, a zwłaszcza broń pancerna. Jeżeli artyleria czat nie mogła za dnia przygotować danych ognia, wówczas w całości działa jako artyleria towarzysząca.

Oddziały zajmują wyznaczone miejsca skrycie i nie­ zwłocznie je maskują.

Łączność m iędzy piechoty utrzymuje w §§ 43— 51.

Zaciąganie czat.

Część I

a) Zaciąganie czat powinno b y ć osłonięte i odbywać się według następującej kolejności, niezwłocznie po otrzymaniu rozkazów przygotowawczych:

Zorganizować stałe patrolowanie przedpola bliż­ szego i dalszego. Szczególną uwagę muszą zwrócić dowódcy poszcze­ gólnych części czat na szybkość przekazywania wiadomości. W szyscy dow ódcy z chwilą zajęcia swych stanowisk przesyłają niezwłocznie przełożonemu mel­ dunki wraz ze szkicami, podające w streszczeniu ich zarządzenia dotyczące rozpoznania, ubezpieczenia i łączności. b) Bardzo często zaciąganie czat odbywa się w nocy.

•— przesłonięcie zaciągania czat przez wysłanie roz­ poznania i ubezpieczeń w ważniejszych kierun­ kach i spatrolowanie zasłon terenowych na bez­ pośrednim przedpolu, — zamknięcie najważniejszycłi dojść, zorganizo­ wanie obserwacji i obsadzenie wyniosłych punktów. Następnie: — szybkie rozpoznanie terenu i na tej podstawie rozmieszczenie czat głównych i placówek, usta­ lenie ich zadań, styczności między nimi, zorga­ nizowanie ogni, ustalenie stopnia pogotowia,

CBW www.cbw.pl

-— ustalenie miejsca pobytu dowódców, zorganizo­ wanie łączności, nawiązanie jej z sąsiadami, przełożonym, odwodem i artylerią,

W tym wypadku trzeba przede wszystkim wysłać patrole i placówki na drogi, skąd najbardziej możliwe jest podejście nieprzyjaciela. Placówki rozmieszcza się blisko czat głównych. Czaty główne i odwód czat rozmieszcza się tylko na najważniejszych drogach. Przez całą noc prowadzić wzmocnione patrolo­ wanie. U żyć wszelkich środków, aby stanowiska po­ szczególnych części czat były dokładnie określone i aby łączność dobrze działała. O świcie dowódcy czat szybko rozpoznają teren i w razie potrzeby zarządzają zmiany w rozmieszcze­ niu czat.

189. Naczelną zasadą służby czat jest „ wiedzieć i widzieć Służba lak najwięcej, będąc samemu niewidocznym". na czatach.

150

W związku z tym należy pamiętać, że: — najlepsze ubezpieczenie polega na bezustannie prowadzonej obserwacji i rozpoznaniu, któn organizują dow ódcy wszystkich szczebli czat — jedynie bardzo sprawna łączność i styczność natychmiastowe przekazywanie zdobytych wia domości w górę i wzajemne informowanie się: sąsiadów mogą zapewnić szybkie przeciwdzia­ łanie i sprawną współpracę poszczególnych oddziałów i broni na czatach, — każda z części czat musi b y ć w każdej chwil: gotowa do walki i nie może b y ć zaskoczona. D ow ódcy poszczególnych części czat ustalają, za­ leżnie od warunków bojow ych, stopień pogotowia ich oddziałów, sposób ich rozmieszczenia i wyznaczają pogotowie. Broń maszynowa ma b y ć stale na stano­ wiskach ogniowych z niezbędną obsługą do natych­ miastowego otwarcia ognia. Oddalać się z czaty głównej i placówki, ani też rozpalać ogni bez osobnego zezwolenia nie wolno. W pobliżu nieprzyjaciela, zwłaszcza w nocy, palenie papierosów i rozm owy mogą zdradzić stanowisko czujek, placówek i posterunków. Służba obserwacyjna i alarmowa powinna działać bez przerwy, dzień i noc. 190. Ubezpiecze­ nia bezpo­ średnie.

Niezależnie o d odpoczywających średnie w postaci placówek i wart

CBW

www.cbw.pl

Część I

R egulam in p iech oty

czat zwartych, dow ódcy oddziałów wystawiają ubezpieczenia bezpo­ posterunków alarmowych, niekiedy zewnętrznych oraz wydzielają p o ­

151

gotowie. Służbę ubezpieczeń bezpośrednich reguluje najstarszy dowódca w danej miejscowości dla wszyst­ kich oddziałów, które w niej kwaterują. T o samo dotyczy biwaku. Obronę przeciwpancerną należy zawsze organizować (zabarykadowanie dróg i podejść, ustawienie dział, obserwacja sygnałów). 191. Zależnie od stopnia zagrożenia, dowódcy oddziałów Pogo towie* odpoczywających ustalają stopień pogotowia. Broń, rynsztunek i rzędy końskie powinny b y ć tak przy­ gotowane, b y można je było, zwłaszcza w nocy, szybko zebrać.

Świateł i ognisk bez zezwolenia palić nie wolno. Poza pogotowiem ogólnym całości oddziałów od­ poczywających Wyznacza się oddziały pogotowia, dla których wydaje się ostrzejsze zarządzenia gotowości, stosownie do potrzeby. Przez zbyteczne i nadmierne zarządzenia nie należy naruszać wypoczynku oddziałów. Patrz §§ 85 i 100.

192. Obrona prze­ ciwlotnicza i przeciwga­ zowa na po­ st oju.

193* Z dala od nieprzyjaciela, gdy zaskoczenie nie jest Czaty m ar­ prawdopodobne, wystarczy zazwyczaj bezpośrednie szowe. ubezpieczenie miejscowości przez wysunięcie placówek i patroli na drogi wiodące od nieprzyjaciela. Placówki

152

R egu lam in p iech oty

te (czaty marszowe), ubezpieczając się samodzielni i utrzymując łączność między sobą, czuwają na< najważniejszymi dostępami.

194. Obronę przeciwpancerną należy zorganizować (sy Ubezpiecze­ gnałizacja, zabarykadowanie dróg, ustawienie dział) nia w walce. W obronie dowódca całości organizuje niekiedy linię czat, której zadanie i sposób pracy podane s; w §§ 236 i 237. Oddziały pierwszej linii ubezpieczają się samo­ dzielnie, bez osobnych rozkazów, za pom ocą czai bojowych (§ 235). Poza tym oddziały walczące na skrzydłach lub w odosobnieniu ubezpieczają się zawsze na skrzydłach.

CBW

www.cbw.pl

ROZDZIAŁ D.

W ALKA O D D ZIAŁÓ W PIECHOTY. I. Natarcie. Ogólna

charakterystyka natarcia oddziałów piechoty.

D o natarcia przechodzi się albo wprost z marszu z kolumny lub z szyków luźnych), albo z uprzednio . ajętej podstawy wyjściowej. Przejście do natarcia z marszu zachodzi zwykle > walkach straży -przedniej lub samodzielnie działa­ jących oddziałów, — z zajętej podstawy wyjściowej ■azw y czaj w natarciu na nieprzyjaciela zorganizo­ wanego obronnie, gdy oddziały czołowe (straż przednia) "wstępnym bojem nie m ogły złamać jego oporu. Różnica ta polega tylko na stopniu i sposobie wygotowania natarcia. Natarcia wprost z marszu •ie można w całości zorganizować przed jego roz­ poczęciem. Organizację natarcia przeprowadza się ’ czasie rozwijania się; poszczególne oddziały i środki pniowe wchodzą w walkę kolejno, w miarę ich pod• lodzenia z głębi ugrupowania marszowego. Natarcie z podstawy wyjściowej można dokładnie wygotować i zorganizować przed jego rozpoczęciem;

195-

W arunki or­ ganizacji i przygotowa­ nia natarcia.

196. Sposób prze­ prowadzenia natarcia przez małe jednostki piechoty.

155

Regulamin piechoty

Część I

oddziały i środki ogniowe grupuje się przed natarciem na podstawie wyjściowej i wprowadza w walkę równo­ cześnie, od samego początku natarcia.

mozolnego posuwania się piechoty pod osłoną ognia na odległość szturmową i wywalczania sobie przewagi. Z bliskiej podstawy wyjściowej piechota rozpoczyna natarcie jednolitym szturmem. Ten sam sposób natarcia stosuje się w walkach pozycyjnych, w których własne okopy czołowe znaj­ dują się blisko przednich stanowisk nieprzyjaciela. d) W natarciu należy dążyć do działania na skrzydła nieprzyjaciela. Przy zwartym i ciągłym ugrupowaniu przeciwnika sposobność do tego wyłoni się zwykle dopiero po czołowym włamaniu jednostek pierwszego rzutu (§ 20). W walkach w szerokich pasach, przy malej ilości sił w stosunku do terenu, w ugrupowaniu nieprzyjaciela istnieją przerwy, co umożliwia często nawet mniejszym oddziałom piechoty miejscowe obej­ ście nieprzyjaciela i uderzenie na jego skrzydło. e) Dalsze natarcie po szturmie prowadzi piechota według tych samych zasad. Ciężka broń i artyleria powinny b y ć ściślej zespolone z czołowymi rzutami piechoty. Jedynie w razie załamania się nieprzyja­ ciela przechodzi się niezwłocznie do pościgu.

154

a) Samo natarcie mniejszych oddziałów w walce ruchowej prowadzi się w zasadzie jednakowo, nie­ zależnie od tego, czy wyrusza ono z podstawy wyjścio­ wej, czy też bezpośrednio z szyków luźnych lub z ko­ lumny, czy prowadzi się je przeciwko nieprzyjacielowi słabo, czy silnie zorganizowanemu, czy też począt­ kowo będącemu w ruchu, czy natarcie w ramach całości jest głównym, czy pomocniczym, czołowym, czy skrzydłowym. b) Natarcie oddziałów piechoty polega zawsze na dążeniu do starcia wręcz (szturmu) przez zacięte parcie w przód, w szykach rozczłonkowanych, pod osłoną ognia własnego i broni pom ocniczych, przy całkowitym wykorzystaniu terenu i zaskoczenia. Siłę oporu nieprzyjaciela piechota wyczuwa zwykle dopiero w czasie natarcia. Zależnie od tej siły posu­ wanie się jej będzie wolniejsze lub szybsze, będzie wymagało silniejszego lub słabszego wsparcia ognio­ wego, lecz sposób jej pracy pozostanie zasadniczo ten sam. c) Przy małej przewadze ogniowej nad nieprzyja­ cielem, lub gdy jej nie ma, rozstrzyga czynnik zasko­ czenia. B y je w pełni osiągnąć, prowadzi się natarcie przeważnie w nocy, o świcie, we mgle, przez teren pokryty, lasy itp. Umożliwi to kryte podejście do nieprzyjaciela i ruszenie do natarcia z bliskiej pod­ stawy wyjściowej. W tych warunkach odpada okres

CBW

www.cbw.pl

197. Podstawą skuteczności natarcia jest jego ciągłość. Ciągłość na­ K ażdy oddział piechoty musi umieć wywalczyć tarcia. ■obie możność ruchu i nieprzerwanie prowadzić na­ parcie nawet bez wsparcia innych broni. Zatrzymanie az rozpoczętego natarcia pociąga za sobą największe ■traty, a nieprzyjacielowi daje czas do przygotowania przeciwdziałania. Natarcie należy prowadzić również i poza wynaczone przedmioty, jeżeli nie sprzeciwia się to

156

R egu lam in p iech oty

zamiarom przełożonego. O osiągnięciu i przekroczeniu przedmiotu niezwłocznie meldować przełożonym. Obowiązkiem wszystkich dowódców jest zapewnić ciągłość ruchu pierwszym rzutom przez: — skierowywanie ognia własnego na te ośrodki ogniowe, które najbardziej hamują ruch, — przesuwanie na czas obserwatorów artyleryj­ skich z przedmiotu na przedmiot, aby mieli ciągle wgląd w walkę pierwszych rzutów, — podsuwanie ciężkiej broni kolejnymi rzutami na poszczególne przedmioty w ten sposób, by niezwłocznie po ich opanowaniu przez pierwsze rzuty mogła się na nich usadowić, tak jednakże, aby piechota ani na chwilę nie była pozbawiona ich wsparcia, ■— odpowiednie podsuwanie odwodów w celu wzmocnienia najbardziej wysuniętych oddzia­ łów i osłony ich skrzydeł, — działanie na skrzydła nieprzyjaciela, wstrzymu­ jącego posuwanie się oddziałów sąsiednich, za pom ocą odwodów wprowadzonych w miejsce wyłomu, za prącymi naprzód oddziałami czoło­ wymi. Jeżeli oddział sąsiedni wysunął się bardzo na przód, należy wysunąć za nim części własnego oddziału, aby w ten sposób uderzeniem z boku oczyścić sobie swój kierunek natarcia.

CBW

Uzupełnianie na czas amunicji ma znaczenie pod­ stawowe dla utrzymania ciągłości natarcia.

www.cbw.pl

Część I

157

198. Nacierający musi wykorzystać wszelkie sposobności, Zaskoczenie, aby wytworzyć czynnik zaskoczenia. Uzyskać je można przez trzymanie nieprzyjaciela do ostatniej chwili w nieświadomości, gdzie i kiedy się uderzy, ustawiczne mylenie go i niepokojenie, krycie swych przygotowań, aby wreszcie w miejscu i czasie wybranym uderzyć go tak, aby nie miał czasu odpowiednio zgrupować swego ognia i przesunąć odwodów. W czasie samego natarcia kryte podsuwanie się oddziałów oraz poszczególnych strzelców i dobrze przeprowadzone skoki mylą nieprzyjaciela, tak że nim zdoła użyć swej broni, cel zniknie mu z oka. Noc, mgły, burze i teren pokryty ułatwiają zaskoczenie i zwykle zmniejszają straty.

Nagłe pojawienie się słabych nawet oddziałów w miejscu przez nieprzyjaciela nieoczekiwanym, zwłaszcza na skrzydłach lub tyłach, i szybkie uderzenie, — nagłe, choć krótkie nawet, skupienie gwałtownego ognia dają zazwyczaj większe wyniki, niż długotrwałe przygotowania, które zwykle trudno jest ukryć w tajemnicy. Zdradzają one nieprzyjacielowi przed­ wcześnie miejsce i czas natarcia i umożliwiają skupienie ognia i przesunięcie sił. Przygotowanie i organizacja natarcia. 199. Dowódca, który ma przeprowadzić natarcie, po­ winien w miarę możności zorientować się w terenie R ola dowód­ ców. przyszłego natarcia i choć ogólnikowo rozpatrzyć

158

Część I

rozmieszczenie nieprzyjaciela. Może to wykonać albo w czasie rozwijania się, albo na podstawie wyjściowej. Część wiadomości o nieprzyjacielu otrzym uje często­ kroć od przełożonego, część zaś może zdobyć na pod­ stawie własnej obserwacji i rozpoznania bojowego. Dokładność i stopień przygotowania natarcia zależy głównie od tego, czy do natarcia przechodzi się z marszu, czy z podstawy wyjściowej (§ 195). D owódca ustala: — ugrupowanie sił, — zadania podwładnych: kierunki względnie pasy działania natarcia, przedmioty natarcia i w razie potrzeby miejsce ich wysiłku głównego; — współdziałanie broni i organizację ognia, — łączność, — uzupełnianie amunicji, — punkt opatrunkowy. Im mniej czasu i im niższy szczebel dowidzenia, tym rozkaz do natarcia jest krótszy, sprowadzając się nieraz do podania ugrupowania (szyków) i kierun­ ków natarcia. W razie potrzeby uzupełnia się go w czasie działania. Jeżeli natarcie rusza z podstawy wyjściowej, do­ wódca ustala sposób ruszenia natarcia.

200. Ugrupowa­ nie sil. W y ­ siłek główny.

a) Zwykle siły nacierające nie będą równomiernie rozmieszczone w obrębie przydzielonego pasa dzia­ łania. Dowódca, jeżeli ma swobodę wyboru terenu, obiera miejsce głównego wysiłku. T yczy się to głównie dowódców pułków i batalionów.

CBW

www.cbw.pl

159

R egu la m in p ie ch o ty

Miejsce i kierunek głównego wysiłku dyktować będzie zwykle teren, gdyż rozmieszczenie sił nie­ przyjacielskich przeważnie znane będzie bardzo nie­ dokładnie. Główny wysiłek skierowuje się zwykle na takie miejsca terenowe, które przedstawiają łatwość sku­ pienia własnego ognia wspierającego natarcia, umożli­ wiają skryte podejścia oraz których opanowanie stwa­ rza dla nas szczególnie dogodne warunki dalszej walki. Teren otwarty, dający nieprzyjacielowi dogodne warunki ostrzału i obserwacji, często gdy położenie na to pozwoli, dobrze jest ominąć, pozostawiając go tylko ciężkim karabinom maszynowym, które na nim rozwiną swą silę ogniową. Główne siły skierowuje się na te miejsca, w których dowódca szuka rozstrzygnięcia, a więc na które będzie prowadził wysiłek główny. Na tym kierunku jednostki będą nacierały w wąskich pasach, silnie ugrupowane w głąb, wsparte jak największą ilością środków ognio­ wych. Za nimi zwykle umieszcza się odwody. Na odcinki sąsiednie wyznaczy dowódca tylko siły niezbędne do osłony natarcia głównego oraz potrzebne do ukrycia przed nieprzyjacielem miejsca natarcia głównego, którego jak najdłużej nie powinien poznać. Oddziały nacierają z tą samą energią i w ten sam sposób, niezależnie od tego, czy wykonywają wysiłek główny, czy też go tylko osłaniają. b) W niższych jednostkach piechoty, gdzie dowódca zwykle nie ma swobody wyboru terenu lub jeżeli teren w pasie działania nie przedstawia żadnych szczególnie dogodnych punktów do wykonania w y­

1GO

R egulam in p iech oty

siłku głównego, oddział naciera początkowo równo­ miernie na swym kierunku natarcia lub w swym pasie działania. W tym wypadku ogień wspierający na­ tarcie rozmieszcza się początkowo równomiernie przed frontem nacierającego oddziału. Odwody umieszcza się w ten sposób, aby z łatwością można je było prze­ sunąć w każdym, żądanym kierunku. Dopiero gdy w miarę posuwania się natarcia zarysowują się w ugrupowaniu nieprzyjacielskim słabe miejsca, niezwłocznie skupia się na nie ogień i przesuwa w tym kierunku odw ody. W ysiłek główny skierowuje się wtedy na te miejsca, resztę odcinka obezwładnia się. c) Jeżeli odw ody na początku natarcia znajdowały się na z góry określonym kierunku głównego wysiłku, a w ciągu natarcia w innym miejscu zarysowuje się możność po wrodzenia, należy je niezwłocznie tam przesunąć i użyć do wzmocnienia i rozszerzenia po­ wodzenia. T o samo odnosi się do skupiania ogni ciężkich broni i artylerii. 201

.

Pas działa­ nia. K ieru­ nek.

W natarciu jednostki otrzym ują pasy działania względnie kierunki natarcia. a) Pasy działania wyznacza się zwykle pułkom i batalionom. Mają one na celu uchronienie przed zbytnim rozciągnięciem jednostek wszerz, rozpro­ szeniem sił i pomieszaniem oddziałów oraz są wska­ zówką co do ugrupowania na głębokość. Im bardziej rozstrzygającego, głębszego wysiłku wymaga prze­ łożony, tym węższy pas działania wyznacza danej jednostce. Granice pasa działania mogą być chwilowo przekroczone, gdy położenie tego wymaga.

CBW

www.cbw.pl

Część I

161

b) Kierunki natarcia wyznacza się niekiedy pułkom i batalionom, zawsze kompaniom i niżej.

W kompaniach i plutonach wyznacza się oddziały kierunkowa, do których dostosowują się jednostki sąsiednie. W drużynach wyznaczeni są kierunkowi. W miarę posuwania się natarcia oddziałem kierunko­ wym staje się ten, który wysunął się najbardziej naprzód. Kierunki natarcia muszą b y ć proste, tak aby oddziały nacierały prosto przed siebie. Powinny być jasno oznaczone w terenie za pom ocą wyraźnych, stałych przedmiotów. Jeżeli przedmiot kierunkowy jest bardzo odległy, może b y ć wspólny dla kilku jednostek. Jeżeli horyzont jest ograniczony, a p o­ szczególne jednostki mają się posuwać w większych odstępach, dla każdej z nich należy określić oddzielnie przedmiot kierunkowy. W razie potrzeby dowódcy oraz poszczególni żołnierze wybierają pośrednie przed­ m ioty kierunkowe. Zmiana frontu oddziału będącego w walce jest niemożliwa. Mogą ją wykonać tylko oddziały odwodowe. Z boczyć z kierunku celem w y­ zyskania podejść można wtedy, jeżeli przez to nie nastąpi nadmierne skupienie oddziałów. Każdy do­ wódca musi umieć zachować kierunek przy pom ocy kompasu, którym posługuje się zawsze w terenie pokrytym, w nocy i we mgle. Każda jednostka piechoty w natarciu wykonywa swe zadanie przez ciągły ruch naprzód od przedmiotu do przedmiotu.

.

202

Przedmiot natarcia.

162

R egu lam in p ie ch o ty

D ow ódcy pułków i batalionów wyznaczają, w razie potrzeby, oprócz kierunków, kolejne przedmioty na­ tarcia do opanowania przez podległe im oddziały. a) Wyznaczenie kolejnych przedm iotów natarcia ma na celu: — określenie kolejności wysiłków i ułatwienie utrzy­ mania kierunku, • — zapewnienie utrzymania ścisłej łączności między oddziałami strzeleckimi a ciężką bronią, która natychmiast p o opanowaniu przedm iotu natarcia przez oddziały strzeleckie powinna się na nim znaleźć, oraz między piechotą i artylerią, której obserwatorzy powinni jak najszybciej wykorzy­ stywać opanowanie nowego przedmiotu, ■ — umożliwienie dowódcom , p o osiągnięciu nowego horyzontu zorientowania się, wydania w razie potrzeby nowych rozkazów, dokonanie przesu­ nięć, których konieczność wyłoni się w czasie natarcia. b) Jako przedm ioty natarcia wyznacza się zwykle wzniesienia i grzbiety, zwłaszcza biegnące prostopadle do kierunku natarcia, skraje Wsi i lasów, gdyż dają p o ich opanowaniu wgląd w dalsze ugrupowanie nie­ przyjaciela i ułatwiają dalsze prowadzenie natarcia. c) N ie wolno dopuścić do tego, by wyznaczone kolejno przedmioty natarcia hamowały niepotrzebnie rozpęd na­ cierającej piechoty. Dlatego też dow ódcy określają kolejne przedmioty tylko w tych wypadkach, w któ­ rych ze Względu na silnie zorganizowanego nieprzy­ jaciela i przewidywaną zaciętą walkę są one niezbędne

CBW

www.cbw.pl

Część I

163

do kierowania natarciem i nadania mu większej spo­ istości. Powinni wyraźnie zaznaczyć, czy p o osiągnię­ ciu przedmiotu pierwsze rzuty m ają się zatrzymać i jak długo. Jeżeli to nie jest podane, nie wolno się zatrzy­ mywać na zdobytym przedmiocie. d) W charakterze piechoty powinno leżeć bezwzglę­ dne utrzymanie każdego opanowanego przedmiotu i w ogóle wszystkiego, co raz zdobyła. Ani kroku w tył. Przygotowanie obrony na zdobytym przedmiocie jest w pierwszym rzędzie zadaniem ciężkich karabinów maszynowych, podciągniętych jak najszybciej, oraz oddziałów strzeleckich pierwszego rzutu, względnie, o ile te kontynuują natarcie, oddziałów rzutów tylnych. a) D ow ódcy wszystkich szczebli powinni szczegól­ 203. nie starannie przed natarciem zorganizować, a w czasie W spółdzia­ łanie broni natarcia regulować współdziałanie broni. w natarciu. Artyleria daje piechocie osłonę i wsparcie ogólne. Organizacja ognia. Ciężka broń piechoty daje jej wsparcie bardziej szcze­ gółowe i dokładne. W razie braku lub małej ilości artylerii ciężka broń piechoty bierze na siebie ostrze­ liwanie wszystkich w ogóle celów przeszkadzających piechocie w parciu naprzód. Granatniki zwalczają cele bliskie, głównie nieprzy­ jacielskie karabiny maszynowe, które otwierają ogień na najbliższych odległościach; przed szturmem ułat­ wiają włamanie ogniem ześrodkowanym. Drużyny strzeleckie swym ogniem, głównie ręcznych karabinów maszynowych i strzelców wyborowych, p o ­ magają sobie W posuwaniu się ostrzeliwając cele na­ potkane bezpośrednio na swej drodze.

164

R egu lam in piechoty

b) Przed natarciem dow ódcy ustalają pierwsze cele, które mają b y ć ostrzelane przez ciężką broń i arty­ lerię w chwili ruszenia natarcia. Będą to cele, uprzednio rozpoznane. Należy się jednak liczyć z tym, że większość ośrodków ogniowych nieprzyjaciela ujawni się dopiero później. Również ustalenie z góry dalszych celów, na które będzie przenoszony ogień w miarę posuwania się, rzadko będzie możliwe. Toteż ciężka broń piechoty i artyleria muszą być przygotowane do zwalczania nagle pojawiających się celów, na podstawie własnej obserwacji oraz ścisłej łączności z pierwszymi rzutami. Ustalenie z góry tej łączności jest podstawowym obowiązkiem dowódcy.

204. Przygotowa­ nie przejść przez prze­ szkody z dru­ tu kolczaste­ go.

W natarciu na pozycję odratowaną wyrwy w dru­ tach przygotowuje zasadniczo artyleria. Piechota jednak musi umieć sama robić sobie przejścia (§ 55). Do tego celu używać będzie ładunków materiałów w y­ buchowych, rzucanych p od druty lub przymocowanych do listw, które podsuwa się pod drut, nożyc do prze­ cinania drutu, niekiedy w wyjątkowych wypadkach moździerzy i granatników przy użyciu specjalnych po­ cisków. W yrw y W drutach z& pom ocą materiałów wybuchowych i nożyc powinny zrobić w nocy przed samym natarciem patrole strzeleckie, pionierskie i saperskie. Gdy to niemożliwe, patrole te posuwają się w natarciu wraz z pierwszymi rzutami piechoty.

CBW www.cbw.pl

Jeżeli w natarciu uczestniczą czołgi, wykonanie w y­ łom ów w drutach jest ich zadaniem.

165

Część I

Podwładni powinni stale informować przełożonych o przebiegu walki, aby im ułatwić wydawanie roz­ kazów.

205. Łączność.

Łączność z broniami wspierającymi jak też z sąsia­ dami omawiają §§ 130 i 131.

Jako środków łączności używa się w mniejszych od­ działach przede wszystkim gońców pieszych, sygnali­ zacji i obserwacji. Sposób sygnalizacji, używanie różnych znaków poza stale obowiązującymi musi być ściśle uregulowane, aby zapobiec nieporozumieniom, które mogą mieć zgubne następstwa.

Dokładna i stale prowadzona obserwacja własnych oddziałów i sąsiadów jest często najlepszym i najszyb­ szym źródłem wiadomości, poza tym umożliwia wza­ jemne posługiwanie się sygnalizacją, dając pewność, Ze sygnały będą zauważone. Łączności drutowej używa się zasadniczo od batalionu włącznie w górę. Przed natarciem i w czasie jego trwania patrole pułkowe budują oś łączności i zakładają na niej wy­ sunięte centrale.

p o tych central włączają się patrole batalionowe, które muszą w ten sposób budować linie, b y łączność telefoniczna batalionu z pułkiem była stale zapewniona. Przy dłuższym ruchu naprzód włączanie się do kolejnych central na osi łączności pozwala na skraca­ nie linij batalionowych. Rozwinięcie

do

natarcia.

Gdy w marszu straż przednia napotyka nieprzyja­ ciela, będącego również w ruchu, szybkość rozwinięcia

206. Bój spotka­ niowy.

Regulamin piechoty

Część I

i przejściadonatarcia, połączone z zaskoczeniem, utrud­ niają nieprzyjacielowi rozwinięcie i wprowadzenie do działania środków ogniowych oraz pozwalają z miejsca uzyskać nad nim przewagę. Toteż w boju spotkaniowym rozwinięcie następuje wprost z kolumny. Czołowe oddziały straży przedniej przechodzą natychmiast do natarcia wzdłuż osi marszu. Oddziały maszerujące W tyle otrzymują zwykle od razu kierunki i ewentualne przedmioty natarcia. Roz­ wijają się z kolumny i posuwają w wyznaczonych kierunkach w szykach zależnych od ognia i terenu. Rozwinięcie należy wykonać szybko i w miarę moż­ ności ukrycie. Często, zwłaszcza w terenie pokrytym, wskazane jest celem przyspieszenia marszu jak naj­ dłuższe posuwanie się w kolumnie (batalionami lub kompaniami) i rozsypanie się dopiero przed rozpoczę­ ciem natarcia. Przesłonięcie rozwinięcia siecią patroli podaje § 208, przesłonięcie ogniowe — § 210. Bój spotkaniowy wymaga od dowódcy szczególnie szybkiej orientacji, decyzji i stanowczości w działaniu. Wskutek szczupłości wiadomości o nieprzyjacielu, co w tego rodzaju działaniach stale się zdarza, decyzje do­ wódców opierają się głównie na zadaniu i ocenie terenu.

suwają się w wyznaczonych im kierunkach (pasach działania) Wyzyskując jak najdokładniej teren. b) Przy przechodzeniu rejonów, szczególnie dogod­ nych dla nieprzyjaciela pod względem ognia i obser­ wacji, będzie często wskazane rozsypać oddziały w roje lub tyralierkę już w ogniu artylerii i dalekim ogniu piechoty. W miarę zbliżania się do nieprzyjaciela, oddziały przyjmują szyki luźniejsze; plutony rozczłonkowują się drużynami, które, zależnie od terenu i natężenia ognia, poruszają się w dwójkach, zwiększając w razie potrzeby odstępy i odległości, w łojach lub w tylalifirkach. c) W terenie pokrytym, osłaniającym własne od­ działy przed obserwacją, należy, wykorzystując osłony, posuwać się jak najdłużej w szykach zwartych, co przyspiesza marsz, ułatwia dowodzenie i utrzymanie kierunku. Unikając sztywności szyków, a dostosowywać je giętko do terenu i zasłon. d) Zasadnicze tempo ruchu powinno być miarowe, aby nie męczyć zbytnio oddziałów. Przestrzenie od­ kryte, ostrzeliwane obserwowanym ogniem, przeby­ wać szybciej, możliwie długimi skokami i w szykach płytkich, wykorzystując przerwy w ogniu. Przestrze­ nie ostrzeliwane nieobserwowanym ogniem (skrzyżo­ wania dróg, mosty itp.) należy w miarę możności wy­ bujać. Jeśli to jest niemożliwe, przebywa się je jak przestrzenie odkryte. e) Posuwanie się w szykach luźnych zmniejsza szyb­ kość marszu do połowy i wyczerpuje oddziały. Dla­ tego należy je stosować tylko w razie konieczności.

166

207.

a)

W terenie otwartym natarcie na nieprzyjaciela

Rozwinięcie r przygotowanego do obrony poprzedzi zwykle wcześ­ do natarcia i ruch w da- *niejsze rozczłonkowanie, opuszczenie dróg i ruch w szy­ lekim ogniu. kach } luźnych ze względu na daleki ogień artylerii,

CBW www.cbw.pl

Ipiechoty i groźbę lotnictwa. Pułki rozczłonkowują

się batalionami, bataliony kompaniami, kompanie, w miarę potrzeby, plutonami. Wszystkie oddziały po­

167

Regulamin piechoty

Część I

a) Dowódcy oddziałów rozwijających się, z chwilą otrzymania kierunków marszu, wysyłają natychmiast w tych kierunkach patrole, które wysuwają się szybko przed oddział i ubezpieczają jego ruch zajmując kolejno ważniejsze przedmioty terenowe. Zabezpie­ czają one oddziałowi wejście w walkę w dogodnych warunkach i dostarczają wiadomości o rozmieszczeniu nieprzyjaciela lub kierunku jego działania jak też roz­ poznają kryte podejścia, co ma szczególne znaczenie w zimie z powodu dużej przejrzystości terenu. Patrole te mają również wykrywać tereny skażone (§ 94). Od pracy tych patroli zależy w dużej mierze możność zachowania większej zwartości i szybkości oraz moż­ ność najlepszego wyzyskania podejść. Oddziały skrzy­ dłowe zwracają szczególną uwagę na ubezpieczenie swych skrzydeł.

Nieraz zadaniem rozpoznania jest sprowokowanie ognia, by w ten sposób rozpoznać stanowiska ogniowe. W tym celu wysyła się silniejsze oddziały, wyposażone często w broń maszynową. Ich praca musi być po­ łączona z bardzo ścisłą obserwacją.

16 8

208. Przesłonięcie: rozwinięcia siecią pa­ troli. Rozpo­ znanie bojo­ we.

b) Jeżeli nieprzyjaciel jest zorganizowany obron­ nie, sieć patroli ma poza tym zadanie rozpoznać po­ krycia terenowe, ułatwiające podejście do nieprzy­ jaciela, urządzenia obronne, rozmieszczenie gniazd oporu, ciężkich karabinów maszynowych, przerw w ugrupowaniu, wzięcie jeńców itp. c) W boju spotkaniowym jednym z głównych za­ dań tych patroli jest przyśpieszenie ruchu. Muszą one wskutek tego działać zwinnie i szybko, aby nie zatrzymywać posuwania oddziałów rozwijających się z kolumny.

CBW

d) Rozpoznanie musi być prowadzone bez przerwy aż do rozpoczęcia walki ogniowej. W oddziałach skrzy­ dłowych rozpoznanie na skrzydłach musi być stałe. www.cbw.pl

169

Dowódcy wraz z niezbędną częścią pocztów wysuwają 209. się naprzód na kierunku swego marszu, by z dogodnych Dowódcy w czasie roz­ punktów zorientować się jak najszybciej w przyszłym wijania się. terenie i ogólnym ugrupowaniu nieprzyjaciela, tak aby nadciągającym oddziałom mogli szybko wydać odpowiednie rozkazy. Ciężka broń szybko wysuwa się w przód na stano­ 210. wiska ogniowe dla osłony rozwijania się i posuwania Przesłonię­ cie ogniowe piechoty. Wszystkie ukazujące się ośrodki ogniowe rozwinięcia. Nieprzyjaciela, zwłaszcza ciężkie karabiny maszynowe, należy niezwłocznie brać pod ogień. Ogień nieprzy­ jaciela należy tłumić od samego początku. Pomaga w tym artyleria, która od razu, zająwszy stanowiska, daje osłonę ogniową rozwijającej się piechocie. Ciężkie karabiny maszynowe zajmują stanowiska do strzelania nad głowami, przez przerwy lub ogniem bocznym przed front własnych oddziałów. OstrzeliWają one cele w pasie działania swej jednostki lub przed sąsiadami, jeżeli stamtąd nieprzyjaciel ostrzeliwa ich oddział i skupiają ogień na cele nieostrzełane przez artylerię. Moździerze i działa piechoty strzelają na cele szcze­ gólnie uparte, których ciężkie karabiny maszynowe zwalczyć nie mogą. Regulamin piech.

7

170

R egulam in p iech oty

W tym okresie wstępnym walki, w terenie otwartym, jest skuteczne jednolite użycie większości ciężkich kara­ binów maszynowych. D ow ódcy ciężkich karabinów m aszynowych otrzym ują zasadniczo zadania od d o­ w ódcy batalionu (kompanii karabinów maszynowych); pozostając jednak w ścisłej łączności z nacierającą piechotą, muszą dokładnie wiedzieć, czego ona p o ­ trzebuje, dokładnie obserwować i rozpoznawać nie­ przyjaciela oraz przede wszystkim z własnej inicja­ tyw y ostrzeliwać cele przeciwstawiające się posuwa­ niu piechoty. W terenie pokrytym , utrudniającym jednolite kiero­ wnictwo ognia i ścisłą w spółpracę z pierwszą linią, należy od razu podporządkow ać część ciężkich kara­ binów m aszynowych dow ódcom czołow ych jednostek (kompanii).

211

.

W alka z ubezpieczeniami.

W alkę w tym okresie działania prowadzą czołowe oddziały (straż przednia) z wysuniętym i oddziałami i ubezpieczeniami nieprzyjaciela, dążąc do złamania ich i dojścia d o jego sił głównych. Chociaż dla całości będą to działania wstępne, małe oddziały piechoty przeprow adzają je tak sam o, jak właściwe na­ tarcie. P o złamaniu oporu ubezpieczeń oddziały czołowe nacierają dalej, dop ók i warunki pozwalają. W ten sposób dochodzą d o bezpośredniej styczności z siłami nieprzyjaciela, których same przełam ać nie mogą. W zd ob y tym terenie zajm ują -podstawę wyjściową, na której będzie zorganizowane natarcie całości sił.

CBW www.cbw.pl

Część I

171

Zajęcie podstawy wyjściowej ma na celu umożli­ wienie dokładnego przygotowania i zorganizowania na­ tarcia na nieprzyjaciela zorganizowanego obronnie.

a) Podstawę wyjściową należy tak wybrać, aby: — zapewniała wgląd w teren natarcia, umożliwiała wskazanie w terenie kierunków i przedm iotów natarcia oraz omówienie z dowódcam i ciężkich broni i artylerii szczegółów współdziałania, ■— pozwalała na skryte, w miarę możności, dojście i ugrupowanie się na niej, — znajdowała się możliwie blisko i na wprost przed­ m iotów natarcia,

— dawała dogodne warunki użycia ciężkiej broni. b) D ow ódcy rozpoznają teren natarcia i podstawę wyjściową oraz drogi dojścia przed obsadzeniem jej przez piechotę. Ustalają rozmieszczenie oddziałów strzeleckich, ciężkiej broni, wsparcie ogniowe oraz kierunki i przedm ioty natarcia.

Nie jest konieczne, żeby podstawy wyjściowe poszcze­ gólnych oddziałów leżały na równej wysokości. Ugru­ powanie oddziałów należy dostosować do terenu uni­ kając uszykowania schematycznego. c) Zajęcie podstawy wyjściowej należy przeprowa­ dzić skrycie i szybko (w ostatniej chwili przed natar­ ciem), aby nie zdradzić się przed nieprzyjacielem. Za­ jęcie podstawy w nocy umożliwia większe zbliżenie jej do nieprzyjaciela. d) Nieraz dogodna podstawa w yjściow a m oże znaj­ dow ać się w posiadaniu wysuniętych oddziałów nie7*

2X2. Podstawa wyjściowa do nataicia,

172

przyjacielskich; spędzenie ich silnymi nocnymi wy­ padami i zajęcie w nocy tej podstawy umożliwi roz­ poczęcie za dnia natarcia w dogodniejszych warunkach. Przy zajmowaniu podstaw wyjściowych należy opa­ nować również punkty położone przed nimi, a ważne dla późniejszego natarcia. e) Na podstawie wyjściowej jednostki rozmieszcza się na wprost ich przedmiotów natarcia ciężką broń w ten sposób, aby od samego początku mogła sku­ tecznie wspierać natarcie. Jeżeli teren na podstawie wyjściowej daje dobre schronienie przed artylerią, można zgęścić na niej początkowe ugrupowanie pie­ choty. f) Utrzymanie podstawy wyjściowej w razie natarcia nieprzyjaciela należy zapewnić przez przygotowanie na niej ogni obronnych oraz ubezpieczenie jej patro­ lami i w razie potrzeby placówkami. Natarcie 213Posuwanic się oddzia­ łów strzelec^ kich.

do c h w i li szturm u.

Oddziały strzeleckie ruszają do natarcia ze swej podstawy wyjściowej, względnie rozsypują się do na­ tarcia z szyków luźnych lub z kolumny i posuwają się w nakazanych kierunkach.

a) Ruszenie z podstawy wyjściowej powinno za­ skoczyć nieprzyjaciela, nastąpić szybko i równocześnie na szerszym froncie, aby piechota jak najbardziej oddaliła się od swej podstawy, nim nieprzyjaciel się www.cbw.pl zorientuje. Wsparcie ruszenia z podstawy wyjściowej

CBW

Część I

R egulam in p iech oty

173

i silnym ogniem ciężkiej broni i artylerii ma duże znaczenie moralne. b) Rozsypanie się w roje lub w tyraliery z szy­ ków luźnych lub kolumny powinno nastąpić przed wejściem w sferę skutecznego ognia piechoty nieprzy­ jaciela. r a g ły m

c) Posuwanie się w rojach lub w tyralierach, nie podlegając żadnym schematom, pozwala na dogodne wykorzystanie najmniejszych nawet osłon terenowych i zmniejsza skuteczność ognia nieprzyjacielskiego. Odstępy i odległości między oddziałami i poszczegól­ nymi strzelcami zależą przede wszystkim od terenu i siły ognia nieprzyjacielskiego. Przy przechodzeniu z terenu odkrytego w zakryty automatycznie zmniej­ szają się i odwrotnie. d) Im dalej wchodzimy w sferę skutecznego ognia piechoty nieprzyjacielskiej, tym więcej możność ruchu zależy od własnego wsparcia ogniowego oraz od do­ brego wyzyskania najdrobniejszych nawet osłon tere­ nowych. Ruch odbywa się nieregularnymi skokami więk­ szych lub mniejszych grup lub pojedynczych strzel­ ców. Przestrzenie ukryte przed ogniem nieprzyja­ ciela (wgłębienia terenowe, martwe pola) przebywa piechota równocześnie większymi grupami, wolnym krokiem. Każdorazowe osłabienie ognia nieprzyjaciela, wynikające z działania własnej broni wspierające], wyzyskuje piechota, aby poderwać się i szybkim sko­ kiem zbliżyć się do nieprzyjaciela. Przy silnym i blis­ kim ogniu nieprzyjaciela, w terenie otwartym, poje­ dynczy strzelcy mogą się posuwać tylko szybkimi

Część I

174

skokami od zasłony do zasłony. Nieraz jest konieczne czołganie się i przejściowe okopanie. e) Niekiedy drobniejsze oddziały piechoty, dostaw­ szy się w ogień boczny ciężkich karabinów maszy­ nowych nieprzyjacielskich, zwłaszcza z dalszej odle­ głości, są początkowo bezsilne. Jedynym wyjściem dla nich w takim wypadku jest rzucić się naprzód jednym skokiem na nic nie zważając. Lecz jedno­ cześnie obwiązkiem dow ódcy jest skierowanie na czas ognia ciężkiej broni oraz artylerii na ciężkie karabiny maszynowe nieprzyjaciela, rażące własne oddziały, aby ułatwić piechocie ruch. f) Ruch naprzód nacierającej piechoty powinien b y ć zacięty i zdecydowany. Oddziały prą naprzód, nie oglądając się na sąsiadów, pozostających w tyle; posu­ wając się naprzód, najlepiej im pom agają. Jedynym ich dążeniem powinno być dotarcie do nieprzyjaciela i zniszczenie go w walce wręcz.

214. Odwody.

Tylne rzuty i odwody oddziałów nacierających posu­ wają się w szykach dostosowanych do terenu. Zadaniem tylnych rzutów kompanii nacierających jest zapewnienie ciągłości wysiłku natarcia przez wzmocnienie rzutów czołowych lub przejście przez nie do dalszego natarcia. Przede wszystkim powinny one wzmacniać oddziały, najbardziej wysunięte w stro­ nę nieprzyjaciela, czy to przez wejście do pierwszego rzutu, czy też zabezpieczając ich skrzydła przez posu­ wanie się za nimi. W ten sposób daje się im oparcie i poczucie pewności, które pozwala śmiało przeć na­ przód bez oglądania się w tył i na boki.

CBW

www.cbw.pl

175

R egulam in p iech oty

Odwody batalionu i pułku pozwalają poza tym : •— naprawić błędy w utrzymaniu kierunku przez oddziały czołowe lub zapełnić szkodliwe przer­ w y mogące powstać w ciągu natarcia, ■— przeprowadzić manewr, którego potrzeba wy­ łoni się w czasie natarcia, — odbić przeciwuderzenia nieprzyjaciela, rozsze­ rzyć włamania i wzmocnić pościg. W razie ostrzelania pociskami gazowymi lub napot­ 215. kania terenu skażonego nacierający zachowuje się Obrona prze­ ciwgazowa w myśl zasad, podanych w § 101. w natarciu. a) Oddziały strzeleckie posuwaj ą się pod osłoną ognia ciężkiej broni i artylerii, same nie otwierając ognia, dopóki tylko mogą. Ciągłe, uparte i jak najbardziej skryte posuwanie się ku nieprzyjacielowi bez otwierania ognia działa na niego swą powagą moralną i grozą silniej, niż zbyt wczesny, a nie dość celny ogień. b) Gdy ogień piechoty nieprzyjacielskiej coraz bar­ dziej się potęguje, własne posuwanie staje się coraz trudniejsze, a cele zarysowują się coraz wyraźniej, plutony strzeleckie własnym ogniem zaczynają uzu­ pełniać ogień innych broni i ułatwiać sobie po­ suwanie. Najpierw otwierają ogień ręczne karabiny maszy­ nowe i strzelcy wyborowi, następnie coraz więcej poszczególni strzelcy na odległościach skutecznego strzału,

216. Ogień od­ działów strzeleckich.

Część I

176

177

R egu lam in p ie ch o ty

Plutony pierwszego rzutu, które zwykle mają wszyst­ kie swe ręczne karabiny maszynowe w pierwszym rzucie, prowadzą ogień na wprost. Drużyny z głębi ugrupowania nie strzelają, jeżeli tylko istnieje wątpli­ wość, że na przedzie mogą ucierpieć własne oddziały. Ogień granatników skierowuje się głównie na ciężkie karabiny maszynowe nieprzyjaciela, na które natyka się własna piechota, a które wskutek swej bliskości trudne są do zwalczania inną bronią. Ognia ich nie należy otwierać zbyt wcześnie ze względu na szcze­ gólne trudności w uzupełnianiu amunicji. c) W tym okresie nacierająca piechota wywalcza sobie przewagę moralną nad nieprzyjacielem. Jej osią­ gnięcie ma wpływ zasadniczy na przebieg walki, powo­ duje zachwianie siły i wytrzymałości nieprzyjaciela, zmniejsza celność ognia obrońcy i przesądza zwykle jego zachowanie się w chwili szturmu. Przewagę tę osiąga nacierający nie ilością wystrzelonej amunicji, lecz spokojnym i celnym ogniem oraz ciągłym i nieu­ giętym parciem naprzód. d) Uzupełnianie amunicji w czasie natarcia jest bardzo trudne. Toteż obowiązkiem wszystkich jest jak najdalej posunięta oszczędność amunicji. Dowódca musi wiedzieć, ile amunicji posiada jego oddział i na czas uzupełniać braki. W przeciwnym razie może zbraknąć oddziałom amunicji w chwili najbardziej roz­ strzygającej przed szturmem (§§ 337 — 347).

się piechoty do natarcia. Nie może ona jednak zosta­ wać zbyt w tyle, gdyż traci w tedy bezpośrednią łączność z pierwszym rzutem. b) Posuwanie się i zajmowanie nowych stanowisk przez ciężką broń piechoty powinno się odbywać częściami, aby z jednej strony walcząca piechota ani na chwilę nie była w zupełności pozbawiona jej wspar­ cia, z drugiej zaś, aby przesuwanie ciężkiej broni nie wstrzymywało rozpędu nacierającej piechoty. Obsługa ciężkiej broni musi stale widzieć cele, najbardziej przeszkadzające posuwaniu się piechoty, i skutecznie je ostrzeliwać. Dow ódcy oddziałów nacierających powinni ciężkiej broni wskazywać cele i ułatwiać ich odszukanie, jedna­ kowoż obsługa ciężkiej broni nie może czekać na żą­ dania piechoty, ani na szczegółowe rozkazy, co ma ostrzelać. Ścisła i bezpośrednia łączność z pierwszym rzutem i dokładna obserwacja muszą zwykle zastąpić te rozkazy. c) Celem zachowania ścisłej współpracy, w miarę dalszego posuwania się piechoty, im teren ma więcej krytych podejść i zasłon, tym większą ilość ciężkich karabinów maszynowych należy podporządkować do­ wódcom czołowych jednostek (kompanii*), jeżeli nie uczyniono tego wcześniej. Poza tym przydzielenie *) Ciężkie karabiny maszynowe, oddane do dyspozycji do­ wódców kompanij strzeleckich, noszą nazwę ciężkich karabinów m aszynowych przydzielonych.

CBW 2 17 .

Ogień cięż­

a) Ciężka broń piechoty wspiera posuwanie się od­ działów strzeleckich początkowo ze stanowisk zaję­ tych na podstawie wyjściowej lub w okresie rozwijania

kiej broni www.cbw.pl piechoty.

Ciężkie karabiny maszynowe, pozostające w dyspozycji do­ wódcy batalionu, noszą nazwę ciężkich karabinów m aszynowych wsparcia batalionu.

Część I

178

części ciężkich karabinów maszynowych kompaniom pierwszego rzutu przyśpiesza po włamaniu w ugru­ powanie nieprzyjaciela szybkie zorganizowanie silnego ognia na osiągniętym przedmiocie. Ogień ciężkich karabinów maszynowych, wspierających natarcie, jest szczególnie skuteczny, gdy go się prowadzi skośnie przed front własnych oddziałów. Moździerze pozostaną zwykle dłużej w rękach do­ wódcy batalionu (kompanii ciężkich karabinów maszy­ nowych). Używa się ich przede wszystkim do zwal­ czania nieprzyjacielskich ciężkich karabinów maszy­ nowych. d) Zawsze, gdy to jest tylko możliwe, należy wpro­ wadzić do działania ciężkie karabiny maszynowe od­ działów odwodowych. Ze stanowisk górujących, ogniem przenośnym wspierają one posuwanie się pie­ choty, wzmacniając ogień jednostek czołowych, na najważniejsze cele. Poza tym zadaniem ich będzie w razie potrzeby prowadzenie ognia przeciwlotniczego. a) Ognie artylerii w natarciu podają §§ 57 — 59. Piechota musi umieć wykorzystać natychmiast ześrodkowane ognie artylerii, obezwładniające nieprzy­ jaciela, ażeby długimi skokami podsunąć się i wpaść na ostrzeliwany przedmiot tuż za ostatnimi pociska­ mi artylerii, zanim nieprzyjaciel zdoła oprzytomnieć i zrobić użytek ze swej broni. Lepiej jest narazić się na ogień ostatnich pocisków własnej artylerii, aniżeli nie wykorzystać natychmiast jej ognia i dać czas nieprzyjacielowi na ochłonięcie i otwarcie ognia. www.cbw.pl 218.

Ogień arty­ lerii.

CBW

179

Regulamin piechoty

b) Przez cały czas natarcia utrzymywana ścisła łączność z pierwszymi rzutami piechoty umożliwia artylerii giętkie dostosowanie ognia do miejscowych 1 zmiennych wymagań walki, daje walczącej piechocie rzeczywiście skuteczne wsparcie ogniowe i wyklucza wypadki, w których własny ogień może wstrzymać pomyślnie rozwijające się natarcie. Duże usługi, zwła­ szcza w terenie pokrytym, oddają wysunięci obser­ watorzy artylerii, którzy posuwają się przy pierwszych rzutach piechoty. Szturm. a) Pierwsze rzuty piechoty, wspierane ogniem wszystkich broni i własnym, wykorzystując teren, pod­ suwają się do nieprzyjaciela na odległość szturmową. b) Ogień wszystkich broni dochodzi do najwyższego napięcia. Na miejsca dojrzałe do szturmu, pod które własna piechota najbardziej się zbliża, skupia się przede Wszystkim ogień granatników (w miarę możności również kompanii odwodowych) i moździerzy. Ciężkie karabiny maszynowe oraz artyleria, jeżeli mają tech­ niczne trudności w strzelaniu na te miejsca, skupiają swój ogień na odcinki sąsiednie, związane ogniowo 2 miejscami szturmu (flankujące ciężkie karabiny ma­ szynowe lub działa piechoty). c) Tylne drużyny i plutony podciągają do przodu przede wszystkim tam, gdzie szturm dojrzał. d) Na sygnał pierwszych rzutów piechoty lub na Podstawie własnej obserwacji granatniki, ciężka broń Piechoty i artyleria przenoszą ogień głębiej lub na boki.

2 x9. Przygotowa­ nie ogniowe i wykonanie szturmu.

180

Regulamin piechoty

co natychmiast wykorzystują strzelcy, zrywają się z okrzykiem: „hurra" i jednym skokiemwpadają na nie­ przyjaciela. Obsługa ręcznych karabinówmaszynowych zrywa się wraz ze strzelcami i, strzelając w biegu, wpa­ da wraz z przednimi drużynami na nieprzyjaciela. e) Wywiązuje się walka wręcz, w której zażartość, błyskawiczność działania pojedynczych żołnierzy, ich męstwo i zupełne poświęcenie się odgrywają decydu­ jącą rolę. Walczy się wszystkim, co się ma pod ręką: bagnetem, kolbą, granatem ręcznym, nożem, łopatką, pięścią. Jest to chwila największego na­ pięcia duchowego i fizycznego, w której istnieje jedna tylko wskazówka: każdy nieprzyjaciel, który się nie podda, musi być zabity. 220

.

Szturmy miejscowe.

Szturmu następującego po dłuższym natarciu, zwykle nie przeprowadza się równocześnie na więk­ szym froncie. Ma on wówczas charakter szturmów miejscowych, wykonywanych przez poszczególne plu­ tony, a nawet drużyny, które wyczuwając, że nie­ przyjaciel w danym punkcie się chwieje, rzucają się na niego nie oglądając się na sąsiada. Rzeczą do­ wódców i broni wspierającej jest umożliwić i ułatwić inicjatywę podwładnych oraz przenieść na czas ogień, odwody zaś przesunąć przed, miejsca przewidywanego włamania. Sposobności takiej tracić nie wolno. Sąsiedzi, jeżeli nie mogą sami szturmować, starają się związać silnym ogniem odcinki nieprzyjaciela, sąsia­ dujące z miejscem włamania. W ten sposób nacie­ rający wdziera się w ugrupowanie nieprzyjacielskie szeregiem szturmów miejscowych.

CBW

www.cbw.pl

Część I

181

W razie podsunięcia podstawy wyjściowej w ciągu nocy blisko pozycji nieprzyjacielskiej jako też w wal­ kach pozycyjnych, w czasie których natarcie rusza z bliskiej podstawy okopów, odpada okres mozolnego podsuwania się piechoty pod osłoną ognia na od­ ległość szturmową i wywalczania sobie przewagi. W tych wypadkach natarcie zwykle rozpoczyna się szturmem. Ogień przygotowawczy artylerii w tych wypadkach przenosi się zwykle, w czasie z góry określonym, na cele następne. Piechota o oznaczonej godzinie zrywa się ze swej podstawy wyjściowej i w jednolitym szturmie, przeprowadzonym zwykle jednocześnie na szerszym froncie, tuż za ostatnimi pociskami artylerii ■wpada na pozycje nieprzyjacielskie. Dowódcy pod­ rywająswoje oddziały do szturmu o oznaczonej godzinie nie oglądając się na sąsiadów. Piechota musi wpaść na nieprzyjaciela, zanim ten zdoła ochłonąć po za­ sypującym go ogniu artylerii oraz broni piechoty. Ciężka broń piechoty i granatniki strzelają, jak dtogo mogą, po czym natychmiast dołączają do szturmującej piechoty lub, gdy mają trudności w strze­ laniu, ruszają jednocześnie z piechotą. a) 2 chwilą wtargnięcia w ugrupowanie nieprzy­ jaciela ręczne karabiny maszynowe pierwszych rzutów natychmiast usadawiają się w terenie, ścigają ogniem cofającego się nieprzyjaciela, będąc zarazem gotowe do odparcia ogniem ewentualnego przeciwuderzenia. “od ich przykryciem dowódcy pierwszego rzutu po­ rządkują swe oddziały i prowadzą w dalszym ciągu

221.

Szturm jed­ nolity.

.

222

Zachowanie się bezpo­ średnio po szturmie.

182

natarcie w głąb nieprzyjacielskiej pozycji. Porząd­ kowanie oddziałów powinno się odbyć jak najszybciej; unikać należy wszelkich zbędnych przesunięć. N ie­ dopuszczalne są jakiekolwiek ruchy wsteczne, gdyż mogą spowodować zamieszanie i wprowadzić w błąd sąsiadów. b) Gdy nieprzyjaciel w chwili naszego szturmu zaczyna uciekać, należy jednym skokiem dobiec do takich stanowisk ogniowych, z których można go będzie ostatecznie zniszczyć ogniem (linia najbliż­ szego horyzontu). c) Podchodzące tylne rzuty albo przechodzą przez rzut czołow y i prowadzą dalsze natarcie, albo obsa­ dzają zdobyty wyłom i organizują osłonę skrzydeł, umożliwiając pierwszym rzutom posuwanie się na­ przód. Odwody, które zostały użyte w szturmie, należy szybko odtworzyć. d) Ciężka broń piechoty, przesunięta rzutami w miej­ sce wyłomu, zajmuje natychmiast stanowiska ogniowe, aby wesprzeć dalsze natarcie oraz stworzyć ogniowy szkielet obrony na wypadek przeciwuderzeń i przeciw­ natarć nieprzyjaciela, jako wsparcie dla ruchliwych jednostek czołowych. Działa piechoty (towarzyszące), również szybko podciągnięte, powinny dać osłonę przed przeciwnatarciami broni pancernej przeciwnika. e) W ysunięci obserwatorzy artyleryjscy, jeżeli teren i obserwacja wymaga, zajmują punkty obserwacyjne w poczynionych wyłomach tuż za pierwszymi rzu­ tami piechoty, przygotowują ognie zaporowe na w y­ padek przeciwuderzenia nieprzyjaciela oraz kierują ogniem wspierającym dalsze natarcie piechoty.

CBW www.cbw.pl

Część I

Regulamin piechoty

Walka

183

wewnątrz ugrupowania nieprzyjaciela.

a) Po szturmie jednostki pierwszego rzutu prowadzą natarcie dalej w głąb ugrupowania nieprzyjacielskiego i łamią kolejno opory aż do wyznaczonego im celu. W walce tej wszyscy dowódcy i strzelcy muszą wykazać dużo siły moralnej, zaciętości i wytrzyma­ łości. Muszą rozumieć, że najmniejsze zachwianie się ich może zniweczyć wszelkie dotychczasowe wysiłki. Zwycięstwo osiąga się wtedy dopiero, gdy nieprzy­ jaciel zostanie w zupełności zniszczony lub wzięty do niewoli. Ja k długo choć część jego broni się i wal­ czy, nie ma jeszcze zwycięstwa. b) Czołowe jednostki ■prą zażarcie ciągle prosto przed stebie, nie dając się zatrzymać przez opory, pozostałe ^ bokach, ani przez sąsiadów pozostających w tyle. Skrzydła chronią im tylne rzuty, ciężka broń piechoty i artyleria. c) Opory pozostałe na bokach znoszą jednostki odwodowe wciskające się za pierwszymi rzutami. Powinny one w całej pełni wyzyskiwać możność bocz­ nego działania na sąsiednie odcinki ogniem lub ude­ rzeniem. d) W razie przeciwuderzenia lub przeciwnatarcia nacierający przywiera do terenu. Cofnąć mu się nie Wolno nawet w razie groźby oskrzydlenia. Musi mieć pełną wiarę i zaufanie do przełożonych i sąsiadów, którzy go wyzwolą z trudnego chwilowo położenia.

Pierwsze rzuty należy ustawicznie zasilać odwodami, gdyż walka ta szybko zużywa siły.

223 .

Oddziały strzeleckie.

184

Regulamin piechoty

224.

a) W alka wewnątrz ugrupowania nieprzyjaciela t< Ciężka broń czy się na bliskich odległościach i wymaga szybkieg piechoty i i natychmiastowego wsparcia przeciw nagle pojawi;, artyleria. jącym się celom, ciężka więc broń piechoty musi b y : jak najbliżej pierwszych rzutów, w dyspozycji dc wódców kompanii a niekiedy nawet plutonów. Mu: b yć ona stale gotowa do odparcia przeciwuderzei i przeciwnatarć. b) Artylerię bezpośredniego wsparcia w coraz t< większym stopniu podporządkowuje się piechocii. w postaci dyw izjonów lub bateryj, przydzielanycl poszczególnym pułkom lub batalionom. Zasadnicze wszystkie baterie wysyłają wysuniętych obserwato­ rów posuwających się ciągle przy pierwszych rzutacł piechoty.

225. Niepowodze­ nie. Przer­ wanie walki.

W razie niepowodzenia natarcia lub gdy nie osiąg­ nięto ostatecznego wyniku przed zapadnięciem nocy. piechota niezwłocznie umacnia się w osiągniętym terenie, organizuje ognie obronne (§ 260) i porząd­ kuje swoje obowiązki. Osobisty przykład i wpływ dow ódców ma tu pod­ stawowe znaczenie dla utrzymania spokoju i po­ rządku oraz zapobieżenia objaw om zachwiania się siły moralnej oddziałów.

Pościg. 226.

Skoro tylko nieprzyjaciel zaczyna odwrót wymuszony lub dobrowolny, piechota przechodzi natych­ miast do pościgu. W szystkie oddziały walczące oraz obserwujące nieprzyjaciela muszą wykazać jak naj­

CBW Utrzymanie: styczności.

www.cbw.pl

Część I

185

większą czujność, ażeby uchwycić chwilę słabnącego oporu lub oznaki zamierzonego wycofania. W przer­ wach walki wzmocniona czujność patroli oraz częste wypady, zwłaszcza w nocy, mają szczególne znacze­ nie. O zauważonym wycofywaniu się natychmiast meldować. Przeoczenie tej chwili i utrata styczności z nieprzyjacielem umożliwia mu ocalenie swych sił, a oddziały własne pozbawia ow oców krwawo wywal­ czonego zwycięstwa. a) Z chwilą zauważenia wycofywania się każdy 227. dowódca rzuca swój oddział do pościgu z własnej Inicjatywa niższych do­ inicjatywy nie czekając na rozkazy i nie zważając wódców. Po­ ścig na polu na zmęczenie żołnierzy. bitwy.

Jednostki sąsiednie muszą tę inicjatywę wykorzy­ stać i przez zdwojone wysiłki zmusić nieprzyjaciela do odwrotu na całym froncie. b) Część ciężkiej broni i artyleria otwierają jak naj­ silniejszy ogień, b y rozbić i zdemoralizować nieprzy­ jaciela. Część dołącza natychmiast do oddziałów, ■^tore rozpoczęły pościg, i wysuwa się jak najbardziej v przód. Jeśli warunki uniemożliwiają dow ódcy piechoty (zazwyczaj batalionu lub pułku) otrzymanie ozkazu, przydzielającego mu artylerię do pościgu, !Qoże z własnej inicjatywy podporządkować sobie '^spierającą go dotychczas artylerię lub jej część. c) Oddziały strzeleckie prą gwałtownie, nie zwa•ając, czy sąsiad nadąża, czy nie. Pościg powinien y ć żywiołowy. Najśmielsze i najbardziej ryzykowne -achowanie się daje tu najlepsze wyniki.

186

Niekiedy oddziały te m ogą się znaleźć w chwilo­ w ym niebezpieczeństwie, gdy wysunięte przed są­ siadów napotkają na opór lub na przeciwuderzenie. Muszą umieć wytrwać w położeniu, które może się zdawać chwilowo nawet beznadziejne. Położenia takie szybko przemijają, a oddział, wiążąc sobą nie­ przyjaciela, umożliwia sąsiadom tym swobodniejszy ruch naprzód i zupełne zniszczenie wroga, d) Celem pościgu pierwszych rzutów piechoty jest zwykle artyleria nieprzyjaciela; jej zdobycie dezor­ ganizuje siłę nieprzyjaciela na polu bitwy. 228. Pościg dale­ ki.

W czasie gdy pierwsze rzuty walczącej piechoty ruszyły z własnej inicjatywy do pościgu, dowódcy wyżsi podsuwają w przód osobne oddziały pościgowe, wyposażone we wszystkie potrzebne bronie. Od­ działy te przekraczają pierwsze rzuty i ruszają do dalszego pościgu celem ostatecznego zdezorganizo­ wania odwrotu nieprzyjaciela i zniszczenia go. Mu­ szą się one posuwać z jak największą szybkością bez względu na zmęczenie. Ciężką broń i artylerię wy­ suwa się do czoła. Opór nieprzyjaciela należy łamać od razu i nie pozwolić mu na zorganizowanie obrony. L iczyć się stale z możliwością, natknięcia się na ob­ szary skażone, za pom ocą których nieprzyjaciel bę­ dzie się starał opóźnić pościg. Jeżeli nieprzyjaciel używa do osłony odwrotu broni pancernej, piechota posuwa się w miarę możności pokrytym i odcinkami terenu dążąc do wyprzedzenia broni pancernej i odcięcia jej odwrotu.

CBW www.cbw.pl

187

Część I

Regulamin piechoty

229. W wypadku odwrotu dobrowolnego należy dążyć do jak najszybszego dopadnięcia sił głównych nie­ Pościg w ra­ zie odwrotu

przyjaciela, starając się zniszczyć, zepchnąć lub w y­ dobrowolne­ go. minąć jego straż tylną. . Dobrowolny odwrót odbywa się zazwyczaj podczas nocy.

Często

poprzedza

go

ożywiona

działalność

ogniowa lub nawet natarcie. Nie wolno dać się zmylić. Silne wypady miejscowe powinny przebić nieprzyja­ osłonę. Na podstawie uzyskanych w ten sPosób wiadomości uderzyć niezwłocznie na straże tylne i przejść do pościgu siły głównej. N oc nie w y­

cielską

u cza pościgu.

Utrzymanie łączności w pościgu jest szczególnie trudne, zwłaszcza jeśli pościg został rozpoczęty 2 inicjatywy pierwszych rzutów. D o oddziałów po­ ścigowych zwykle przydziela się ruchliwe środki łącz­ ności, gońców konnych, motocyklistów, kolarzy itp. Składnice meldunkowe wysuwa się jak najdalej w Przód.

230. Łączność w pościgu.

W pościgu na polu bitw y oddziały przedłużają swe Połączenia, póki starczy obsługi i sprzętu, zwijając zbędne połączenia tyłowe.

II.

O b ro n a .

Ogólna ch arakterystyka obrony oddziałów piechoty. Obrona m a zadanie zatrzymać działania zaczepne nieprzyjaciela i zadać mu straty.

231.

Dla małych jedno­ Uwagi ogól­

stek piechoty obrona polega na utrzymaniu terenu.

ne.

188

R egulam in p iech oty

Silę obrony stanowią: — zaciętość oporu wszystkich obrońców, ■— dobre wybranie, wykorzystanie i umocnienie terenu, — dobre zorganizowanie ognia, polegające głównie na stworzeniu ciągłej zapory ogniowej, — natychmiastowe przeciwuderzenia wykorzystu­ jące słabe strony nacierającego. 232. W arunki przygotowa­ nia i prowa­ dzenia obro­ ny przez m a­ łe jednostki.

a) Przygotowanie obrony przeprowadza się w róż­ nych warunkach: • —■w bezpośredniej styczności z nieprzyjacielem, gdy do obrony przechodzi się w ciągu walki lub bezpośrednio p o niej, np. w natarciu p o osiągnięciu nakazanego przedmiotu lub gdy na­ tarcie zostało zatrzymane, — gdy zbliżenie się i natarcie nieprzyjaciela są rychło spodziewane i mało jest czasu na przy­ gotowanie obrony, — gdy oddziały rozporządzają większą ilością czasu, przygotowując obronę z dala od nieprzyjaciela. Przygotowanie obrony, zależnie od tych warunków, będzie mniej lub więcej dokładne. Zawsze jednak będzie się składało z tych samych czynników. b) Sposób prowadzenia obrony przez małe jed­ nostki będzie zasadniczo zawsze ten sam, czy to na p ozycji słabo, czy silnie zorganizowanej, na czatach, czy w związku w obrębie p ozycji głównej, czy obrona będzie miała trwać długo, czy przez określony tylko czas.

CBW

www.cbw.pl

Część I

189

W razie gdy nieprzyjaciel może ruszyć do natarcia z bliskiej odległości (obrona zorganizowana w czasie walki, w walkach pozycyjnych, w walkach leśnych), odpadną jedynie dalekie ognie i sieć ognia piechoty ograniczy się do bezpośredniego przedpola pozycji głównej (zapora główna) i zapór wewnątrz niej. a) Ogólne ugrupowanie obrony obejm uje: pozycję główną, ubezpieczenia p ozycji głównej, — stanowiska odwodów i artylerii. b) Piechota i artyleria organizują w obronie ciągłą * głęboką sieć ognia (§ 241). Podstawą sieci ognia oraz obrony jest główna zapora ogniowa, której nieprzyjaciel nie może przekroczyć. Na pozycji głównej piechota rozmieszcza swe środki ogniowe celem stworzenia sieci ognia. Utrzymanie pozycji głównej za wszelką cenę jest zadaniem piechoty w obronie. D o walki o pozycję główną muszą b y ć wprowadzone wszystkie siły obrony. Cały wysiłek skupia się przede wszystkim na przednim skraju pozycji głównej. Oddziały nieprzyjaciela, które prze­ kroczyły ten skraj, muszą b y ć zniszczone lub odrzu­ cone. P ozycję główną wybiera się zwykle w ten sposób, aby zapewniała w miarę możności posi? danie dale­ kich i dogodnych punktów obserwacyjnych dla arty­ lerii, dobry ostrzał dla piechoty (przynajmniej na bliskie odległości) oraz aby pozwalała na wykorzy­ stanie naturalnych przeszkód terenowych.

233. Ogólne ugru­ powanie obrony.

190

234Zaskoczenie.

Regulamin piechoty

Część I

W terenie pagórkowatym zwykle umieszcza się ją na stokach zwróconych w stronę nieprzyjaciela. Je­ żeli nieprzyjaciel ma dużą przewagę artylerii, może b y ć pożądane ukrycie części p ozycji na przeciwstoku. W tym wypadku obserwacja musi b y ć zapewniona z innych punktów terenu obronnego, stok zaś zwró­ cony do nieprzyjaciela winien b y ć ostrzelany ogniem bocznym z sąsiednich części pozycji. W terenie obrony unikać należy miejsc narażonych w większym stopniu na działanie gazów (doliny, jary, nisko p oło­ żone lasy itp.). c) Zależnie od warunków, w jakich przygotowuje się obronę, ubezpieczenie p ozycji głównej stanowi linia czat i czaty bojow e albo tylko czaty bojowe. d) Za pozycją główną znajdują się stanowiska od­ wodów, których zadaniem jest działanie na korzyść pozycji głównej, oraz stanowiska artylerii, która działa w całości na korzyść tej pozycji, a tylko częścią swych sił wspiera ubezpieczenia p ozycji głównej (linię czat). W tym celu, w razie potrzeby, wysuwa poszcze­ gólne baterie w przód.

ciężkich karabinów maszynowych, ukrycie do ostat­ niej chwili części karabinów maszynowych i dział piechoty, strzelających ogniem bocznym , w niektó­ rych wypadkach w ogóle otwarcie ognia dopiero na najbliższych odległościach. Skutkiem tego nieprzy­ jaciel w czasie natarcia natrafia na nieoczekiwany i nierozpoznany opór, dostaje ogień z miejsc, z których go się nie spodziewa, miesza swe ugrupowanie, w y­ kręca kierunki i nie może dobrze wspierać ogniem swego natarcia. D o tego jeszcze niespodziewane, nagłe i energiczne przeciwuderzenia zdezorientują przeciwnika, wyczerpią go i ostatecznie złamią.

Obrońca musi wykorzystać wszelkie sposobności, b y zaskoczyć nieprzyjaciela. Może to uskutecznić przez ukryte i nieregularne rozmieszczenie własnych środków ogniowych i od­ wodów, pozorne umocnienia i takie przeprowadzenie linii czat i pozycji głównej, aby nieprzyjaciel nie mógł się zorientować w jej przebiegu, ani w rzeczy­ wistym rozmieszczeniu środków ognia. Potęguje za­ skoczenie zmiana stanowisk ogniowych, zwłaszcza

CBW

www.cbw.pl

191

Ubezpieczenie

obrony.

235Pozycję główną ubezpiecza się zawrsze bez osob­ Czaty bojo' nych rozkazów czatami bojow ym i, wystawianymi we. Przez poszczególne kompanie, a nawet plutony pierw­ szych rzutów. Składają się one z posterunków obser­ wacyjnych, placówek, czujek i patroli. Jeżeli nie­ przyjaciel znajduje się w bezpośredniej bliskości p o ­ zycji głównej, zadaniem tych ubezpieczeń jest utrzyrnanie z nim styczności, spędzanie słabszych patroli, a w razie natarcia zaalarmowanie obsady pozycji głównej i wycofanie się na nią.

Na rozkaz wyższych dowódców pozycję główną ubezpiecza się linią czat. a) Zadaniem linii czat jest stale przesłaniać pozycję 8 ówrną przed naziemnym rozpoznaniem oraz pro­ wadzić własne rozpoznanie;

w razie natarcia;

236. Lin ia czat.

192

R egu lam in p ie c h o ty

— albo stwierdzić natarcie, zaalarmować obsadę pozycji głównej i w ycofać się na nią, — albo rozpoznać siły nacierające, kierunek ich głównego natarcia oraz opóźniać nieprzyjaciela. Rozkaz musi zawsze ściśle określać, które z tych zadań obowiązuje linię czat. b) Oddziały linii czat, nawet w wypadku gdy ich zadaniem jest tylko stwierdzenie natarcia i zaalarmo­ wanie pozy cji głównej, nie powinny wycofywać się przedwcześnie. Jeżeli mają rozpoznać siły naciera­ jące, muszą silnym i dalekim ogniem zmusić nie­ przyjaciela do rozwinięcia i wykonania natarcia na nie, zadać mu jak największe straty i silną walką ogniową zyskać na czasie oraz jak najbardziej zdezor­ ganizować natarcie. c) Załoga linii czat musi stale utrzymywać łączność z oddziałami wysuniętymi na przedpole. W ycofanie czat musi b y ć zorganizowane i osło­ nięte ogniem artylerii i piechoty z p ozycji głównej. Drogi odejścia należy z góry ściśle określić. Rozkaz do wycofania z linii czat dają, zależnie od zadania czat i terenu, dow ódcy kompanii lub plu­ tonów znajdujących się na czatach. W terenie p o­ krytym oraz gdy czaty mają Zadanie tylko stwierdzić natarcie i zaalarmować pozycję główną, wycofanie zarządzają zwykle poszczególni dow ódcy placówek. W wyjątkowych wypadkach zarządzają wycofanie dow ódcy odnośnych odcinków pozycji głównej. O Wy­ cofaniu z linii czat należy zawsze zawiadomić sąsia­ dów.

CBW

www.cbw.pl

Część I

193

d) Celem ułatwienia wycofania czat i utrudnienia ruchu nieprzyjaciela przygotowuje się niekiedy do obrony poszczególne punkty terenu przed pozycją główną. W ybiera się je tak, b y można je było we­ sprzeć ogniem ciężkiej broni i artylerii z pozycji głów­ nej* Obsada tych punktów ma się bronić nawet w razie otoczenia. e) Przydział sił do ubezpieczenia powinien by ć oszczędny. Zależy on przede wszystkim od zadania. Ini większy opór mają stawiać ubezpieczenia, tym muszą b y ć silniejsze. f) Linia czat powinna zapewnić daleki wgląd w przedpole, łatwe wycofanie załogi i przesłaniać wgląd w pozycję główną. Odległość jej od pozycji głównej będzie rozmaita, zależna głównie od terenu; zwykle nie mniejsza jak 2 km. 237a) Linia czat składa się z pojedynczych drużyn lub plutonów, rozmieszczonych w miejscach góru- Ugrupowa­ nie na linii k cy ch nad kierunkami prawdopodobnych działań czat. nieprzyjaciela. W miarę możności wszystkie środki ogniowe, zwłaszcza karabiny maszynowe, muszą być zdołne do działania na duże odległości. b) Oddziały linii czat powinny b y ć rozmieszczone w terenie nieregularnie i w ten sposób zamaskowane, ab y nie można ich było z łatwością rozpoznać. U m oc­ nienia ograniczy się zwykle do punktów obserwacyj­ nych i stanowisk broni maszynowej oraz do zapew­ nienia krytych połączeń z pozycją główną. c) Artyleria, współpracująca z linią czat, musi najpierw przygotować ognie przed linię czat oraz dla

194

R egulam in p iech oty

osłony wycofania jej załogi, a poza tyra na dalekie przedpole. d) Obsadę linii czat wydzielają w swych odcinkach bataliony obsadzające pozycję główną lub bataliony odwodowe.

238. Rozpozna­ nie.

a) Najlepsze warunki rozpoznania i ubezpieczenia zapewnia czynne zachowanie się oddziałów własnych i opanowanie przedpola, polegające na częstych w y­ padach (braniu jeńca), na stałym spędzaniu patroli nieprzyjaciela, urządzaniu zasadzek itp. Przez stałe niepokojenie onieśmieli się nieprzyjaciela, odbierze inicjatywę i pewność siebie, a przez to najlepiej za­ pobiegnie zaskoczeniu. b) Jeżeli nie ma bezpośredniej styczności z prze­ ciwnikiem, wysyła się przed linię czat patrole i od­ działy z zadaniem nawiązania i utrzymania styczności z nieprzyjacielem, badania, czy nie przekroczył pewnej linii lub punktów w terenie, czy nie przygotowuje obejście itp. c) Przy bezpośredniej styczności z nieprzyjacielem oraz w przerwach walki patrole mają na celu utrzy­ manie styczności, badanie, czy nieprzyjaciel nie przy­ gotowuje natarcia itp. N oc wymaga największego napięcia działalności rozpoznawczej, gdyż p od osłoną nocy może nieprzyjaciel najłatwiej przygotować natarcie. d) Stała obserwacja, zorganizowana na pozycji głównej i na czatach, pozwala na dostrzeżenie zmian w ugrupowaniu i zachowaniu się nieprzyjaciela, co może rzucić światło na jego zamiary.

CBW

www.cbw.pl

195

Część I

Przygotowanie

obrony.

a) Przełożony określa zwykle w swym rozkazie przebieg przedniego skraju p ozycji głównej, granice odcinków, współdziałanie z sąsiadami i innymi bro­ niami. Na tej podstawie, każdy dowódca p o ubezpieczeniu S1?j przeprowadza rozpoznanie terenu ogólne i szcze­ gółowe. b) Rozpoznanie ogólne dotyczy przede wszystkim: przedpola i możliwości wyzyskania go przez nieprzyjaciela (kryte podejścia, teren dogodny dla użycia czołgów, martwe pola, dogodne p o ­ zycje wyjściowe, przeszkody naturalne itp.), — Własnego terenu obrony p od kątem widzenia użycia własnego ognia (gdzie ma b y ć zorganizo­ wana zapora główna) i przeciwuderzeń. W’ rozpoznaniu szczegółowym, przeprowadzonym na Podstawie rozpoznania ogólnego, stosownie do szczebla dowodzenia, należy zbadać: ' ' które miejsce na przedpolu pozycji można ostrze­ lać bocznym ogniem ciężkich karabinów maszy­ nowych, a które tylko ogniem czołowym drużyn strzeleckich (głównie ręcznych karabinów ma­ szynowych), oraz martwe pola, które wypadnie Wziąć p od ogień granatników, moździerzy lub artylerii; w związku z tym wybrać stanowiska dla posiadanych środków ogniowych i określić narys przeszkód. — punkty obserwacyjne, skąd będzie można widzieć natarcie i zarządzić otwarcie ognia,

239Rozpozna­ nie terenu.

196

Regulamin piechoty

— miejsca kryte dla odw odów , — kierunki, nadające się do przeprowadzenia przeciwuderzeń, przeciwnatarć oraz przejścia do natarcia. W

c) Dokładność rozpoznania zależy od warunków, jakich będzie przeprowadzane.

Jeżeli brak czasu, dow ódca przeprowadzi szybko rozpoznanie ogólne z jakiegokolwiek dogodnego punktu obserwacyjnego i na tej podstawie w yda rozkazy dotyczące podziału zadań i rozmieszczenia sił. Od­ działy przystępują niezwłocznie d o zajmowania sta­ nowisk. Rozpoznanie uzupełnia się później. Jeżeli jest dosyć czasu, dow ódca przeprowadza najpierw rozpoznanie ogólne, następnie szczegółowe wraz z bezpośrednimi podwładnym i i ewentualnie dowódcami ciężkiej broni piechoty i artylerii wspie­ rającymi jego oddział. D o otrzymania rozkazu oddziały pozostają w ukry­ ciu, utrzymując łączność z dowódcą prowadzącym rozpoznanie. Jeżeli obrona wynikła z walki, ogólnikowe rozpo­ znanie terenu ma na celu zbadanie potrzeby w yko­ nania przesunięć, głównie środków ogniowych w celu lepszego dostosowania ich stanowisk do terenu i za­ dania obrony.

240.

a) Na podstawie rozpoznania terenu dow ódcy w y­ dają rozkazy, w których, zależnie od szczebla dowo­ dzenia, ustalają:

CBW Rozkaz obrony.

www.cbw.pl —

zadanie jednostki, granice jej odcinka,

Część I

197

— przebieg pozy cji głównej, wytyczenie przedniego jej skraju i pasa, na którym ma b y ć zorganizo­ wana główna zapora ogniowa, powiązanie jej z sąsiadami, •— organizację sieci ognia (wsparcie ogniowe, które dana jednostka dostaje), — zadanie i granice odcinków podwładnych oddzia­ łów, wzajemne związanie ogniem oddziałów są­ siadujących, zabezpieczenie granic odcinków względnie skrzydeł, rozmieszczenie odwodu, ubezpieczenie pozy cji głównej (czaty bojow e; 0 ile wystawia się linię czat, podanie jej prze­ biegu i zadania), —■organizację obserwacji stałej obrony przeciw­ lotniczej, przeciwgazowej i przeciwpancernej, — łączność z przełożonym, sąsiadami, ciężką bronią 1 artylerią; m. p . dow ódcy w ydającego rozkaz, — umocnienia do wykonania, — zaopatrzenie w amunicję, — miejsce punktu opatrunkowego. b) Jeżeli nieprzyjaciel zagraża bezpośrednio, należy przede Wszystkim określić podwładnym zadania i od­ cinki, które m ają obsadzić. Oddziały natychmiast obsadzają pozycję. Zarządzenia uzupełnia się stopniowo. Sieć ognia w obronie obejm uje: 241. a.) ognie na dalsze przedpole pozy cji głównej przy­ O r ganizacja sieci ognia. gotowane w taki sposób, aby je można było ześrodkowywać w różnych miejscach na przedpolu, żeby nieprzyjaciel b y ł ostrzeliwany przez cały czas posu-

198

R egulam in p iech oty

Wania się w strefie skutecznego ognia i aby poniósł znaczne straty a nawet przy dogodnych dla obrony Warunkach został zatrzymany jeszcze przed dojściem do zapory głównej; b) zaporę główną na bezpośrednim przedpolu po­ zycji głównej. Ognie w zaporze głównej powinny być w ten sposób zorganizowane, b y : — tworzyły ciągłą i silną zaporę bez żadnych przerw, — m ogły b y ć prowadzone skutecznie nawet bez obserwacji i rozpoznania celu (na wypadek za­ skoczenia lub natarcia nieprzyjaciela w złych Warunkach obserwacji i łączności), — umożliwiały skupienia ognia przed poszczególne części p ozycji głównej (na wypadek natarcia tylko na części pozycji, w dobrych warunkach obserwacji). W utworzeniu zapory głównej współdziałają wszyst­ kie bronie piechoty i artyleria. Zapora ta musi być ciągła, bez żadnych przerw i musi b y ć szczególnie silna tam, gdzie nieprzyjaciel może najłatwiej uderzyć; jest ona podstawą sieci ognia; na niej musi się za­ łamać natarcie nieprzyjaciela. c) zapory ryglowe *) Wewnątrz pozycji głównej za­ mykające nieprzyjaciela w. razie wdarcia się jego do pozycji. Ażeby sieć ognia spełniła swą rolę, należy dokładnie określić zadania ogniowe wszystkich środków ognio­ wych i oddziałów oraz zapewnić najściślejsze powią­ zanie ogniowe poszczególnych odcinków.

CBW

*) Zaporami ryglowymi nazywają się wszelkie zapory we-

www.cbw.pl wnątrz pozycji głównej.

Część I

199

Dla każdego środka ogniowego należy ściśle i jasno ustalić warunki otwarcia ognia (czy z własnej inicja­

tyw y i kiedy, czy na rozkaz i czyj).

Automatyczne otwieranie ognia na podstawie sygna­ łów stosuje się zasadniczo tylko do ogni w zaporze głównej i to jedynie w złych warunkach obserwacji bądź łączności albo w wypadku zaskoczenia. Ciężkie karabiny maszynowe tworzą kościec ogniowy obrony.

a) Użycie ciężkich karabinów maszynowych przez dowódcę batalionu zależy od warunków czasu, w jakich się przygotowuje obronę (§ 232). Gdy jest dosyć czasu, zadania ciężkich karabinów maszynowych określa i rozmieszcza broń na stano­ wiskach dowódca kompanii karabinów maszynowych, na podstawie rozkazów dow ódcy batalionu. Ciężkie karabiny maszynowe, będące na stanowiskach w rejo­ nie kom panii strzeleckiej, przechodzą p o d rozkazy dowódcy tej kompanii. Zadanie, które otrzym ały wprost od dow ódcy batalionu (kompanii ciężkich kara­ binów maszynowych), staje się zadaniem dowódcy odpowiedniej kompanii strzeleckiej, a za jego w yko­ nanie dowódca kompanii jest odpowiedzialny przed dowódcą batalionu. Gdy jest mało czasu, dowódca batalionu przydziela od razu część ciężkich karabinów maszynowych d o­ wódcom kompanii, określając im obowiązki współ­ działania z sąsiadami, które są dla dow ódcy kompanii podstawą przy rozmieszczaniu i użyciu przydzielo­ nych ciężkich karabinów maszynowych. W miarę

242. Ogień cięż­ kich karabi­ nów maszy­ nowych.

200

czasu dowódca batalionu (kompanii ciężkich karabi­ nów maszynowych) sprawdza sposób użycia ciężkich karabinów maszynowych przez dow ódców kompanij i w razie potrzeby zarządza zmiany. Zasadnicze Wytyczne przy rozdzielaniu zadań ognio­ wych i rozmieszczaniu ciężkich karabinów maszyno­ wych wewnątrz p ozycji głównej podane są w następ­ nych punktach. b) W granicach pozycji głównej większość ciężkich karabinów maszynowych umieszcza się tak, aby mogły strzelać ogniem bocznym na bezpośrednie przedpole (zapora główna — patrz § 241 b). Ognie tych kara­ binów powinny się wzajemnie krzyżować, łączyć z ogniem sąsiadów i tworzyć ciągłą zaporę. Zadania ogniowe wyżej wymienionych ciężkich karabinów maszynowych rozdziela się w zależności od terenu i położenia zwykle w ten sposób, że: — część z nich, oprócz ognia bocznego na bezpo­ średnie przedpole w zaporze głównej, powinna mieć możność ostrzeliwania również dalszego przedpola. Stanowiska ich muszą b y ć szcze­ gólnie starannie wybrane, aby nieprzyjaciel nie mógł ich łatwo odnaleźć. Poza tym należy im umożliwić szybką i ukrytą zmianę stanowisk przez przygotowanie stanowisk zapasowych, — część zaś, jako ciężkie karabiny maszynowe -przeciwszturmowe, będzie użyta tylko do ognia bocznego na bezpośrednim, najbliższym przed­ polu pozycji głównej, niekiedy dopiero w chwili szturmu. Na dalsze odległości ognia nie otwiera.

CBW

www.cbw.pl

Część I

R egu lam in p ie c h o ty

201

c) Pozostałe ciężkie karabiny maszynowe, umie­ szczone bardziej w tyle, przygotow ują ogień na bez­ pośrednie i dalsze przedpole p ozycji głównej, ze sta­ nowisk zakrytych (ogniem pośrednim), przez przerwy łub nad głowami. Poza tym zadaniem ich jest two­ rzenie zapór ryglowych na szczególnie ważnych od­ cinkach w razie możności wsparcia przeciwuderzeń 1 przeciwnatarć, oraz ogień przeciwlotniczy. Dla tych ciężkich karabinów maszynowych należy przygoto­ wać szereg stanowisk odpowiadających wymienionym zadaniom. d) Ilość ciężkich karabinów maszynowych, prze­ b a czon y ch do poszczególnych, wyżej wymienionych, zadań ogniowych, zależy tylko od terenu i położenia, 1 żadnymi schematami regulowana b y ć nie może. e) Jeżeli tylko położenie pozwala, ogień ciężkich karabinów maszynowych batalionów odwodowych w y­ korzystać należy do walki na głównej pozycji. Pro­ wadzą one ogień na przedpole p ozycji głównej ze stanowisk zwykle zakrytych; obejm ą również obronę przeciwlotniczą. Nie wolno ich jednak odrywać zbyt daleko od batalionów odwodowych, aby w każdym ■wypadku zapewnić im możność wzięcia udziału w prze­ ciwnatarciu batalionu. Drużyny strzeleckie uzupełniają swym ogniem, 243głównie ręcznych karabinów maszynowych, zapory Ogień dru­ żyn strzelec­ ogniowe ciężkich karabinów maszynowych przede kich. Wszystkim tam, gdzie zapewnienie ciągłości ich na­ trafia na trudności terenowe. Poza tym stanowią one osłonę od frontu ciężkich karabinów maszynoRegulamia piech.

8

202

wych strzelających ogniem bocznym . Drużyny strze­ leckie prowadzą również ogień na dalsze przedpole w granicach skuteczności ognia ręcznych karabinów maszynowych i karabinów. Zasadniczym ich ogniem jest ogień na Wprost. 244Ogień granat­ ników i moź­ dzierzy.

245Ogień dział piechoty

246. Ogień arty­ lerii.

Granatniki i moździerze uzupełniają swym ogniem zaporę ciężkich karabinów maszynowych, ostrzcliwają c martwe pola przed p ozycją główną, których nie dosięgnąć ogniem broni maszynowej. Przygotowują w obrębie zapory głównej ognie otwierane automa­ tycznie (które mogą b y ć prowadzone bez obserwacji) oraz ześrodkowania przed różne części p ozycji głównej w granicach donośności (ognie obserwowane). Moździe­ rze ostrzeliwają również kryte miejsca, w których nieprzyjacielbędzie się zbierał do natarcia lub do szturmu. Patrz § 66. Na odcinkach, na których możliwe jest natarcie czołgów nieprzyjaciela, należy działa piechoty (towarzyszące) w ten sposób rozmieścić na pozycji głów­ nej , b y ogień ich krzyżował się wzajemnie i tworzył cią­ głą zaporę ogniową przeciwko czołgom nieprzyjaciela. D ow ódcy piechoty podają artylerii bezpośredniego wsparcia swe żądania co do przygotowania ogni za­ porowych przede wszystkim na kierunki najprawdo­ podobniejszego natarcia nieprzyjaciela i na te miejsca, których nie można ostrzelać środkami ogniowymi piechoty (§ 62). Poza tym artyleria przygotowuje ognie na dalsze przedpole (§§ 60, 61) oraz wewnątrz pozy cji głównej na wypadek wdarcia się nieprzyjaciela.

CBW

www.cbw.pl

203

Część I

R egu lam in p iech oty

R ozkazy obrony wyznaczają dow ódców pierwszych rzutów, zwykle dowódców kom panij, upoważnionych do dawania sygnałów w ywołujących ognie zaporowe oraz podają plan tych ogni. 247a) D ow ódcy jednostek piechoty od plutonu włącznie Ich w górę, obsadzający pozycję główną, otrzymują swoje Odcinki. szerokość i odcinki, za których obronę są odpowiedzialni. W obrę­ głębokość bie odcinka dowódca organizuje sieć ognia, wiążąc ugrupowa­ nia. ją z sąsiadami, i ugrupowuje swój oddział na głębokość Skrzydła. i szerokość, które mogą b y ć rozmaite.

b) Na odcinkach, gdzie podejścia są łatwe, na których natarcie jest najbardziej prawdopodobne lub też których zajęcie może b y ć dla nas szczególnie groźne, obrona musi b y ć silnie zorganizowana, a za­ tem odcinki te będą węższe, a ugrupowanie na głę­ bokość większe. Odcinki takie trzeba powierzać szcze­ gólnie dzielnym oficerom. c)

Teren otwarty, płaski, nie dający skrytych dogodne warunki obserwacji i ostrzału oraz możność pełnego wykorzystania broni maszynowej, umożliwia zwykle rozszerzenie odcinków. Główną rolę w tym wypadku spełniają ciężkie karabiny maszynowe; oddziały strzeleckie w przeważnej części można zatrzymać w odwodzie.

podejść, posiadający

d) Teren pokryty i pocięty nie zezwala na tworzenie przerw, gdyż nieprzyjaciel m ógłby je łatwo wyzyskać. Należy przygotować ześrodkowania ogniowe dla ostrze­ liwania krytych podejść, korytarzy itp. Za takimi odcinkami należy skupiać odwody. 8*

204

R egulam in p iech oty

e) Niekiedy, gdy obrona ma trwać krótko, np. do nocy, oddziały otrzymują odcinki szersze; ugru­ powanie na głębokość jest w tedy mniejsze. f) Granice odcinków prowadzi się przez miejsca łatwe do obrony ogniem i do powiązania ogniowego z sąsiadami. Parowy, miejsca pokryte i porośnięte oraz dogodne podejścia nie mogą znajdować się na granicy odcinków. Granice przeprowadzone na samej p ozycji głównej i bezpośrednim jej przedpolu należy przeciągnąć również na dalsze przedpole, b y zapewnić dokładne pokrycie go ogniem i obserwacją. Na przed­ polu granice odcinków powinny wzajemnie na siebie zachodzić. g) D ow ódcy wszystkich szczebli muszą szczególnie dbać o zabezpieczenie granic odcinków za pomocą wzajemnego flankowania przedpola. Tylko wtedy pozycja będzie stanowiła jednolitą i zwartą całość. Niekiedy jest konieczne zabezpieczenie granic przez oddziały styczności (§ 139). Jeżeli oddział znajduje się na skrzydle otwartym, zabezpieczenie skrzydła należy zapewnić przez wy­ sunięcie patroli lub oddziałów celem rozpoznania i ubezpieczenia, odw ody zaś umieścić w ten sposób, aby na czas m ogły wystąpić w zagrożonym kierunku.

248. Rozmiesz­ czenie od­ działów strzeleckich i ciężkiej broni na po­ zycji głów­ nej.

a) N a podstawie ustalonej sieci ognia i wypływa­ jących stąd zadań oddziałów i środków ogniowych dowódcy rozmieszczają je w obrębie swego odcinka, rozczłonkowując w gniazda i punkty oporu. b) Gniazda oporu tworzą grupy strzelców (drużyna, lub mniej), granatników (zwykle sekcja), karabinów

CBW

www.cbw.pl

Część I

205

maszynowych (drużyny lub pojedyncze ciężkie kara­ biny maszynowe), moździerze, działa piechoty itp. W obrębie gniazda oporu stanowiska strzelców (środ­ ków ogniowych) są ze sobą złączone tak, aby tworzyły zwartą całość, na którą dowódca może mieć wpływ bezpośredni. Unikać jednak zbytniego skupiania wewnątrz gniazda oporu. Tworzenie gniazd oporu z grup większych od dru­ żyny jest na ogół niewskazane. Może to nastąpić jedynie w terenie silnie pokrytym lub przy silnej rozbudowie umocnień. c) Gniazda oporu, posiadające wspólne zadanie i znajdujące się W szczególnie ważnej części pozycji, należy łączyć p od jednolitym dowództwem w punkty oporu. Tworzą one zespoły najsilniej powiązanych gniazd oporu, panujące ogniem nad sąsiednimi czę­ ściami pozycji i zdolne do samodzielnej obrony w razie wdarcia się nieprzyjaciela do sąsiednich odcinków. d) Gniazda i punkty oporu powinny by ć tak roz­ mieszczone, aby: — umożliwiały wykonanie wszystkich ogni w obrę­ bie ustalonej sieci ognia, — umożliwiały strzelanie przed pozycję główną jak największej ilości środków ogniowych, umieszczo­ nych w głębi ugrupowania. Nieregularne i dostosowane do terenu rozrzucenie ich w głąb i wszerz powinno utrudnić odnalezienie i orientację w przebiegu przedniego skraju pozycji głównej. c) W zajemna odległość poszczególnych gniazd i punktów oporu, zależnie od terenu i widoczności

206

R egulam in p iech oty

(pokrycie terenu, noc, mgła), powinna być taką, aby nieprzyjaciel nie mógł prześlizgnąć się przez przerwy, nie otrzymawszy skutecznego ognia, nawet w wy­ padku zniszczenia niektórych gniazd przez artylerię. Im teren bardziej pokryty, tym mniejsze będą od­ ległości. Tak samo przy zajmowaniu p ozycji w nocy, odległość gniazd oporu powinna by ć bardzo mała. Przy dłużej trwającej obronie obsada pozycji głównej, zwłaszcza przedniego jej skraju, powinna w nocy być silniejsza niż w dzień. Z byt duże przerwy pomiędzy gniazdami oporu należy zamknąć grupami strzelców. 249. O dw ody.

a) Odwody kompani7 i batalionów, obsadzających pozycję główną, organizują się obronnie i wchodzą w skład pozycji głównej. W razie wdarcia się nie­ przyjaciela do pozycji głównej zasadą jest natych­ miastowe przeciwuderzanie odwodów. — Niekiedy z powodu specjalnych warunków, wykluczających wykonanie uderzenia, może by ć uzasadniona obrona na miejscu. Każdy dowódca powinien jednak pa­ miętać o tym, że błyskawiczne i energiczne uderzenie, nawet na nieprzyjaciela o wiele silniejszego, jest pra­ wie zawsze najlepszą metodą działania. b) Oddziały odwodowe pozostawiąją zwykle na stanowiskach ogniowych załogę bezpieczeństwa (broń maszynową i małą część oddziałów strzeleckich), która może w każdej chwili otworzyć ognie, z góry przygotowane, celem wstrzymania włamującego się nieprzyjaciela. Reszta tycli oddziałów pozostaje w ukryciu. Nieraz może się wyłonić potrzeba roz­ dzielenia odwodów przeznaczonych do przeciwuderzeń

CBW

www.cbw.pl

Część I

207

(przede wszystkim odwodu batalionu); zawsze jednak cały oddział, lub jego część, musi b y ć tak ugrupowany, by dowódca miał go w ręku i mógł każdej chwili poderwać go do przeciwuderzenia. c) W przeciwuderzeniach odwodów kompanij i ba­ talionów najważniejszą rzeczą jest szybkość i natych­ miastowość. Toteż odw ody te należy umieszczać blisko tych miejsc przedniego skraju pozycji, gdzie wdarcie się nieprzyjaciela jest najbardziej prawdo­ podobne lub też dla nas najbardziej niebezpieczne. W miarę możności powinny mieć łatwe i kryte p o ­ dejścia do tych miejsc. d) Odwody pułków i wyższe znajdują się za pozycją główną. Ich zasadniczym zadaniem jest przeprowa­ dzanie przeciwnatarć celem wyrzucenia przeciwnika z opanowanych stanowisk. W tym celu dowódcy tych oddziałów muszą przewidzieć i rozpoznać p od ­ stawy wyjściowe, położone możliwie z boku w sto­ sunku do prawdopodobnych uderzeń nieprzyjaciela. Z powodu specjalnych warunków, wykluczających wykonanie przeciwnatarcia, może b y ć niekiedy, w rzad­ kich wypadkach uzasadniona obrona odwodu na miejscu. Dlatego odwody przygotowują również sta­ nowiska obronne. Obsadza się je zwykle niewielką częścią sił, głównie częścią karabinów maszynowych. e) D ow ódcy odwodów powinni utrzymywać ścisłą łączność z oddziałami na pozycji głównej, aby stale orientować się w ich położeniu, powinni znać dokładnie dojścia do nich oraz cały teren, w którym przewiduje się ich użycie.

208

R egulam in p iech oty

f) Stanowiska odwodów należy starannie ukryć przed obserwacją naziemną i powietrzną. Wszystkie ciężkie karabiny maszynowe batalionow odwodowych, które nie otrzym ały zadań w walce naziemnej, przy­ gotowuje się do obrony przeciwlotniczej. 250. Łączność i obserwacja.

251Umocnienia. Maskowanie.

a) Łączności drutowej używa się zasadniczo od kompanii włącznie w górę. Niekiedy i dowódca plu­ tonu na pozycji głównej lub na czatach otrzymuje połączenie telefoniczne. Podsłuch zniewala do budo­ wania wyłącznie linij dwuprzewodowych. Urządzenia i przewody telefoniczne należy maskować, a w miej­ scach narażonych na ogień wykopywać. b) Gońcy piesi, łańcuch łączników, psy meldun­ kowe, sygnały wzrokowe (tarcze, migacze), jako też pociski meldunkowe muszą zapewniać łączność, gdy telefon zawiedzie. c) Sygnalizacji rakietami używa piechota przedewszystkim do łączności z artylerią. d) Alarmy lotnicze i gazowe muszą mieć oddzielne znaki. e) Stała obserwacja jest zorganizowana na wszyst­ kich szczeblach od drużyny włącznie w górę. a) Przy rozmieszczaniu środków ogniowych i w ogóle urządzeń obronnych należy wykorzystać przede wszyst­ kim wszelkie istniejące naturalne zasłony i wnęki, uni­ kając jednak miejsc, ściągających na siebie ogień nie­ przyjaciela (§ 10). Jeśli teren pozwala, gniazda flankujące ciężkich karabinów maszynowych i dział piechoty umieszcza

CBW

www.cbw.pl

Część I

209

się za małymi pagórkami (fałdami), które je osłaniają przed obserwacją i ogniem od frontu. b) Siłę obrony wzmacnia bardzo wydatnie masko­ wanie i umocnienie terenu, zwiększając zasłony i ochrony, potęgując siłę i skuteczność ognia. Przed przystąpieniem do pracy każdy dowodca powinien ułożyć sobie plan i zorganizować robotę pod kątem widzenia maskowania i mylenia nieprzyjaciela. c) Prace ziemne należy maskować od pierwszego ruchu łopatką. Dlatego prace te, przynajmniej przy zasadniczych urządzeniach obronnych (urządzenia flankujące, punkty obserwacyjne itp.) będzie się nieraz przeprowadzać w nocy i przed świtem maskować, aby ich nie zdradzić. Jeżeli prace przy tych urządzeniach muszą b y ć przeprowadzone w dzień, należy odkryte stanowiska ciężkich karabinów maszynowych i dział piechoty wykonać pod siatkami maskuj ącymi. Masko­ wanie powinno obejm ować wszystkie urządzenia obronne (§ 14). Poza maskowaniem stanowisk od strony nieprzyjaciela zwracać zawsze uwagę na tło, na jakim urządzenia obronne są widoczne od strony nieprzyjaciela. Unikać tła jasnego, a więc grzbietów wzniesień, piasków, jasnych murów, na których syl­ wetki wyraźnie się zarysowują; w razie potrzeby sta­ wiać zasłony rówmież z tyłu takich stanowisk. d) Umocnienia terenu przeprowadza piechota w myśl instrukcji o umocnieniach polowych. Dla ciężkich karabinów maszynowych i dział pie­ choty należy przygotować stanowiska zapasowe, które umożliwią kryte zmienianie stanowisk z chwilą od­ krycia ich przez nieprzyjaciela.

.

252

Obrona prze­ ciwlotnicza, przeciwga­ zowa i prze­ ciwpancerna.

211

R egulam in p iech oty

Część I

Stanowiska, umocnienia i przeszkody pozorne stosowane w szerokim zakresie rozproszą uwagę nieprzy-* jaciela i utrudnią mu orientację. Nieregularne, dobrze zamaskowane rozmieszczenie gniazd i stanowisk ognio­ wych przyczyni się do tego samego celu. e) Przeszkody, tak naturalne jak i sztuczne (drut, zasieki), wzmacniają bardzo wydatnie obronę, jeżeli znajdują się pod ogniem obrońcy, zwłaszcza flanku­ jącym . Przeszkody naturalne mają szczególne znacze­ nie dla obrony przeciwpancernej (§ 119). Przeszkody nie mogą zdradzać stanowisk flanku­ jących ciężkich karabinów maszynowych i dział piechoty. f) Celem zwiększenia skuteczności ognia należy, gdv czas i położenie pozwalają, oczyścić przedpole, (wy­ ciąć krzaki itp.), nie odsłaniając jednak pozycji, oraz ustalić odległości do różnych wyraźnych punktów na przedpolu i podać je wszystkim do wiadomości. Szkice z określonymi odległościami powinni sporządzić do­ wódcy drużyn strzeleckich i ciężkich karabinów ma­ szynowych, sekcji granatników oraz działonowi m oź­ dzierzy i dział piechoty. Szkice te sprawdzają i w razie potrzeby uzupełniają dow ódcy kompanii, względnie batalionów. Wszystkie czynności związane z organizacją obrony należy od samego początku przeprowadzać ukrycie.

Kolejność, pracy, której w miarę możności należy przestrzegać, jest następująca: — zapewnienie ubezpieczenia i rozpoznania (obser­ wacja, patrole, czaty, obrona przeciwlotnicza, przeciwgazowa i przeciwpancerna);

210

Patrz §§ 87 (obrona przeciwlotnicza w walce), § 101 (obrona przeciwgazowa w walce), § 117— 120 (obrona przeciwpancerna).

CBW

www.cbw.pl

253Kolejność pracy.

— zorganizowanie ciągłej sieci ognia, zajęcie stano­ wisk ogniowych przede wszystkim przez broń i działa towarzyszące; jednoczesne zamaskowa­ nie ich przed obserwacją naziemną i powietrzną; przygotowanie ogni; __ wybranie punktów obserwacyjnych dla dowód­ ców, zorganizowanie łączności i stałej obserwacji; — zwiększenie skuteczności ognia przez ustalenie odległości i w miarę możności oczyszczenie przed­ pola; —- umocnienia rzeczywiste i pozorne, stanowiska za­ pasowe, głównie dla ciężkich karabinów maszy­ nowych; — zaopatrzenie w amunicję; Jeżeli rozporządza się materiałem do budowy prze­ szkód (drut), rozpocząć ich zakładanie niezwłocznie po zorganizowaniu sieci ognia. a) Jeżeli natarcie zagraża w czasie organizowania obrony, wszystkie prace przeprowadza się tak, by każdej chwili można było otw orzyć ogień. Ubezpie­ czenie i rozpoznanie należy wzmocnić. Posterunki obserwacyjno-alarmowe pełnią służbę bez przerwy. Część oddziałów (głównie broń maszynową) utrzymać w stałym pogotowiu na stanowiskach ogniowych.

254* Gotowość bojowa.

212

R egulam in p iech oty

Część I

213

b) Z chwilą zorganizowania obrony dowódcy usta­ lają służbę na pozycji i stopień gotowości bojowej. Część oddziałów powinna w razie alarmu móc natych­ miast wszcząć walkę. Przy broni maszynowej musi być zapewniona ciągłość służby. Zależnie od stopnia zagrożenia część oddziałów strzeleckich, zwłaszcza obsadzających przedni skraj pozycji głównej, stanowi pogotowie . Reszta może spoczywać, musi jednak móc zająć szybko wyznaczone stanowiska ogniowe. Szcze­

binów maszynowych napadami ogniowymi na zbadane miejsca skupień nieprzyjaciela niepokoi go i dezorga­ nizuje (ogień zapobiegawczy).

gólną uwagę zwrócić na gotowość bojową oddziałów, gdy są zmęczone oraz o świcie.

a) W miarę zbliżania się nieprzyjaciela artyleria ostrzeliwuje go coraz silniej ogniem obserwowanym.

c) Łączność wewnątrz oddziałów z ubezpieczeniami, sąsiadami i broniami wspierającymi musi stale działać bez zarzutu. Należy ją często sprawdzać. Zarządzenia alarmowe muszą znać wszyscy żołnierze (natarcie, alarm lotniczy i gazowy). d) Amunicję w dostatecznych ilościach trzeba przy­ gotować we wszystkich gniazdach oporu oraz zorga­ nizować jej uzupełnienie. Pr z e b i e g wa l k i o br o nne j . a) Gdy nieprzyjaciel zbliża się do pozycji obronnej, część artyleriii rozpoczyna ostrzeliwanie go na dalekiej odległości i zmusza do zejścia z dróg i rozczłonkowania. Wysunięte patrole i oddziały napierane przez nie­ przyjaciela odpływają za linię czat, która przejmuje ich zadanie. Załoga linii czat otwiera ogień na dalekie odległości. W tym okresie częstymi wypadami, zwłaszcza nocnymi utrudnia się nieprzyjacielowi przy­ gotowanie natarcia. Część artylerii oraz ciężkich kara­ www.cbw.pl 255Walka na linii czat.

CBW

b) Nieprzyjaciel w swym natarciu napotyka przede wszystkim na linię czat, która działa zależnie od za­ dania (§ 236). Pod silnym naporem nieprzyjaciela obsada linii czat wycofuje się tak, by nie przeszkadzać załodze pozycji głównej w otwarciu ognia.

Z pozycji głównej otwierają ognie najpierw ciężkie karabiny maszynowe ze stanowisk zakrytych. b) Gdy nieprzyjaciel wchodzi w sferę skutecznego ognia broni piechoty, otwierają nań ogień bezpośredni ciężkie karabiny maszynowe, następnie ręczne kara­ biny maszynowe i strzelcy wyborowi oraz poszczególni strzelcy. Część ciężkich karabinów maszynowych oraz działa piechoty milczą do chwili zbliżania się natarcia nieprzyjacielskiego na najbliższe odległości, niekiedy do chwili szturmu, jako ciężkie karabiny maszynowe i działa przeciwszturmowe. c) Skoro nieprzyjaciel zbliży się na odległość sztur­ mową ogień całej piechoty i artylerii dochodzi do naj­ większego natężenia, tworząc zaporę ogniową na bez­ pośrednimprzedpolu. Jeżeli nieprzyjaciel naciera tylko na część pozycji głównej, ogień zaporowy przygoto­ wany przed tę część wzmacnia się ogniem z odcinków sąsiednich. Artyleria skupia swój ogień obserwowany na miejsca, gdzie nieprzyjaciel naciera najsilniej.

256. Walka na pozycji głównej.

214

257W alka wew­ nątrz pozycji głównej.

215

R egulam in p iech oty

Część I

d) W razie zaskoczenia lub natarcia w złych wa­ runkach obserwacji oraz gdy nieprzyjaciel rusza do natarcia z bliskiej podstawy wyjściowej, na sygnał pierwszych rzutów artyleria oraz wszystka broń pie­ choty otwiera natychmiast ogień na z góry wyznaczone miejsca w zaporze głównej, nawet bez rozpoznania celu. Żądanie ogni zaporowych należy ograniczać do koniecznej potrzeby, aby nie pozostać bez amunicji w razie rzeczywistego natarcia. Ogień piechoty i artylerii powinien zatrzymać nie­ przyjaciela przed przednim skrajem pozycji. e) Jeżeli natarciu towarzyszą czołgi, zachować się należy w sposób podany w § 120 c. Działa piechoty (towarzyszące), znajdujące się na pozycji głównej, roz­ poczynają ogień dopiero wówczas, gdy czołgi najeż­ dżają na ich linię strzału. Przed tym ostrzeliwuje je artyleria bezpośredniego wsparcia. f) Przy otwieraniu i prowadzeniu ognia należy dążyć do zaskoczenia. Niekiedy przy walce mniejszych od­ działów można podpuścić nieprzyjaciela na bardzo bliską odległość i dopiero wówczas otworzyć nagle wszystkie ognie. Ogień taki, prowadzony spokojnie, celnie i z najwyższym natężeniem może doprowadzić do zniszczenia nacierającego. Potrzeba do tego pie­ choty, która ma poczucie dużej przewagi moralnej nad nieprzyjacielem.

miejscu, nawet otoczony ze wszystkich stron. Obo­ wiązkiem każdego dowódcy i Strzelca jest w razie za­ uważenia uciekających zatrzymać ich nie cofając się przed bezwzględnymi środkami. Broń maszynowa zamyka ze wszystkich stron miej­ sce włamania, granatniki, moździerze i artyleria sku­ piają ogień na to miejsce, aby uniemożliwić nieprzyja­ cielowi rozszerzenie wyłomu i doprowadzenie odwodu. b) Jednocześnie ruszają przeciwuderzenia, które muszą uderzyć w nieprzyjaciela, gdy ten nie zdołaj się jeszcze usadowić w zdobytym terenie. Ich celem jest odebranie nieprzyjacielowi tego, co chwilowo opa­ nował. Przeprowadza się je bezpośrednio, najkrótszą drogą, śmiało i zdecydowanie, przeważnie z inicjatywy dowódców najbliższych jednostek odwodowych. c) Zawsze, gdy tylko położenie własne pozwala, od­ w ody odcinków sąsiednich powinny spieszyć z po­ m ocą sąsiadom — na których odcinku wdarł się nie­ przyjaciel — najpierw ogniem a potem przeciw-

a) Jeżeli jednak nieprzyjaciel wtargnie w pozycję główną, ogień broni sąsiednich odcinków i z głębi ugru­ powania musi go związać i przykuć do ziemi. Każde gniazdo oporu, każdy żołnierz broni się zażarcie na

CBW

www.cbw.pl

uderzeniem. d) Jeżeli miejscowe i natychmiastowe przeciwude­ rzenia nie odrzucą nieprzyjaciela, który wtargnie głę­ biej, wtedy przełożony dowódca organizuje swymi od­ wodami przeciwnatarcie, wsparte silnym ogniem arty­ lerii i innych środków ogniowych. Zadaniem obsady pozycji głównej jest wówczas ułatwienie przeciwna­ tarcia przez niedopuszczenie nieprzyjaciela do rozsze­ rzenia wyłomu. Dużą rolę może odegrać w tym wy­ padku artyleria piechoty, która, zajeżdżając na otwarte pozycje, bić będzie w nieprzyjaciela w miarę możności ogniem bocznym.

216

258. Przerwa w walce. Odparcie natarcia.

Część X

Przeciwnatarcie musi odrzucić nieprzyjaciela za p o ­ zycję główną. Dążyć należy do zniszczenia jego sił lub przynajmniej odepchnięcia do stanowisk w yjścio­ wych. W razie powodzenia należy bezzwłocznie wy­ sunąć ubezpieczenia na poprzednie stanowiska.

D owództwo w czasie luzowania zachowują dowódcy ednostek luzowanych.

a) Każdą przerwę w walce należy wykorzystać do uzupełnienia sieci ognia, łączności i amunicji. Po od­ parciu natarcia, jak najszybciej przegrupować i uzu­ pełnić środki ogniowe, zwłaszcza te, które się zdradziły. W miarę możności naprawić zniszczenia w umocnie­ niach oraz odtworzyć zużyte odw ody. Natychmiast wystawić czaty, zorganizować patrolowanie przedpola i wypady celem utrzymania styczności i spędzenia wysuniętych oddziałów i patroli nieprzyjaciela. b) Niekiedy, gdy natarcie załamie się przed pozycją główną, dow ódcy przełożeni zarządzą wypad odwodów, ażeby rozbić i zniszczyć osłabionego nieprzyjaciela. Obsada pozycji głównej powinna współdziałać z tymi wypadami ogniem oraz w miarę możności swymi miej­ scowymi odwodami. W ypady takie mogą doprowa­ dzić do zupełnego zniszczenia nieprzyjaciela, jeżeli są przeprowadzone na czas. Toteż dow ódcy oddziałów na pozycji głównej powinni natychmiast meldować przełożonym o zauważonym załamaniu się siły za­ czepnej nieprzyjaciela i nadarzających się sposobno­ ściach przejścia choćby do miejscowego uderzenia.

CBW 259Luzowanie.

217

R egulam in p iech oty

Przy dłużej trwającej obronie oddziały co pewien czas się luzu je. Luzowanie stanowi chwilę niebezpiecz­ ną. Najlepszą porą do luzowania jest noc.

www.cbw.pl

Luzowanie należy starannie przygotować. D ow ódcy, zęść obsługi ciężkiej broni oraz obsada punktów obserwacyjnych i personel łączności powinni przybyć r,a dnia i zawczasu, aby się dokładnie zapoznać z cało­ kształtem obrony i obowiązków. Zawsze upłynie >ewien czas, zanim nowa obsada opanuje całkowicie obronę pozycji. W pewnych wypadkach może być pożądane, ażeby dow ódcy szczególnie ważnych odcin­ ków oraz część ciężkich karabinów maszynowych wraz z obsługą, jak też ubezpieczenia oddziałów luzowanych, pozostały do rana dnia następnego. 260. W obronie powstałej z natarcia, np. po osiągnięciu nakazanego celu, szczególnie ważne jest stworzenie Obrona po­ wstała z na­ szybko zapory ogniowej, głownie przez ciężkie karatarcia. jin y maszynowe, ponieważ wyczerpany nacierający musi się liczyć z natychmiastowymi przeciwuderzeniami (§ 225). Artylerii należy dokładnie podać osiąg­ niętą linię, b y mogła przygotować ognie zaporowe. Szybko uzupełnić amunicję. N oc wykorzystać do w y­ konania potrzebnych przesunięć. Ubezpieczenia w y­ sunąć do styczności z nieprzyjacielem.

261. Obrona w walkach pozycyjnych nie różni się za­ Obrona sadniczo od opisanej powyżej. Cechuje ją większe pod w walkach względem technicznym rozbudowanie urządzeń obron­ pozycyjnych. nych oraz możność gruntowniejszego i dokładniejszego przygotowania ogni.

218

IH. Wycofanie się z walki.

Odwrót. 262. Zasady ogólne.

W ycofanie się z walki zwykle jest możliwe dopiero pod osłoną n ocy lub w terenie silnie pokrytym. Jeżeli ma się odbyć w dzień, musi być dokładnie wsparte silnym ogniem ciężkiej broni i artylerii, bądź prze­ słonięte krótkotrwałym napadem broni pancernej. W ycofanie się może nastąpić tylko na rozkaz do­ wódcy, który nakazał dane działanie.

263. Sposób wy­ cofania się.

a) Ciężkie karabiny maszynowe i działa piechoty, strzelające z tylnych rzutów, oraz artyleria ułatwiają wycofanie oddziałom czołowym. Same wycofują się kolejno rzutami w ten sposób, aby w żadnej chwili nie pozbawić piechoty osłony ogniowej. b) Oddziały strzeleckie w ycofują się kolejno, skoka­ mi w tył, osłaniając się wzajemnie ogniem przede wszystkim ręcznych karabinów maszynowych. Pozostawiają one w styczności z nieprzyjacielem patrole, wyposażone w broń maszynową i dużą ilośćamunicji. Patrole te wycofują się na samym końcu, gdy oddziały czołowe zdołały się już oderwać. c) W razie silnego naporu i niemożności wycofania się w porządku, obowiązkiem oddziałów strzeleckich, znajdujących się najbliżej nieprzyjaciela, jak też po­ szczególnych ciężkich karabinów maszynowych i dział piechoty, jest pozostać na miejscu i walcząc do ostatka, umożliwić reszcie wycofanie.

CBW

www.cbw.pl

Część I

R egulam in p iech oty

219

d) D ow ódcy powinny zwracać szczególną uwagę na eregowych załamanych duchowo i stłumić w zarodku szelkie objaw y paniki. Rannych należy natychmiast yakuować z pola walki. K ażdy żołnierz musi mieć ■ ;wność, że jeśli zostanie ranny, koledzy nie pozostawią ; j bez pom ocy i nie oddadzą w ręce nieprzyjaciela.

264. W ycofanie się w nocy powinno b y ć przeprowadzone Wycofanie ■ten sposób, aby nieprzyjaciel nie mógł się zoriento­ się w nocy. wać. N ieraz wskazane jest poprzedzić je wypadami dem zmylenia nieprzyjaciela. Silne patrole pozostają - styczności do świtu, po czym dopiero wycofują się rytym i drogami; zwykle jest pożądane przygotowanie . la nich podwód.

265. Nagłe wycofanie oddziałów własnych może narazić Ubezpiecze­ ddziały sąsiednie na obejście lub oskrzydlenie. Trzeba nie sąsiadów przed /.awsze zawiadomić sąsiadów o decyzji i chwili w y­ oskrzydle­ cofania. W ycofanie, narażające oddziały sąsiednie na niem. •deoczekiwane oskrzydlenie, jest hańbiące i karygodne. ; Praca oddziałów osłaniających na polu walki kończy -ię z chwilą, gdy całość sił osłanianych wycofa się na przewidziane stanowiska lub na dostateczną odległość >d przeciwnika. W tedy wycofują się one szerokim •rontem lub ściągają się na drogi tworząc straże tylne. Do wycofywania wykorzystują w miarę możności teren ookryty ze względu na kawalerię i bron pancerną nieprzyjaciela. W razie naporu nieprzyjaciela opóźliają jego posuwanie, działając w myśl zasad podanych ,v ustępie „Opóźnianie ogniow e".

266. Odwrót.

220

267. Zasady ogólne.

Część X

IV . O późnianie ogniowe.

narzucone przez dowódcę całości, niekiedy zaś i do­ wódca kompanii prowadzącej walkę opóźniającą musi

a) Jeżeli chodzi o zysk na czasie, zużycie sił nie­ przyjaciela a oszczędzanie sił własnych, prowadzi się działania opóźniające. Zależnie od okoliczności, w działaniach tych stosuje się: krótkotrwałe natarcia, obronę, opóźnianie ogniowe, zasadzki oraz prace techniczne, które opóźniają i zuży­ wają siły nieprzyjaciela (niszczenie dróg, mostów itp.) Ustęp niniejszy omawia tylko opóźnianie ogniowe oraz zasadzki. Natarcie i obronę w ramach ogólnych dzia­ łań opóźniających małe jednostki piechoty prowadzą według zasad podanych w ustępach „N atarcie" i „O bro­ na ; prace techniczne w myśl instrukcji o umocnie­ niach polowych. b) Opóźnianie ogniowe polega na: — otwieraniu ognia już na najdalsze odległości, niedopuszczeniu do walki z bliska i wycofaniu się we właściwym czasie, o ile możności niepo­ strzeżenie. c) Zadanie opóźniania na pewnym kierunku otrzy­ mują zwykle oddziały wydzielone, zazwyczaj w sile' batalionu, lub większej, wzmocnionego artylerią i ka­ walerią. Dowódca oddziału wydzielonego wybiera kolejne -po­ zycje opóźniające, z których za pom ocą ognia już od najdalszej odległości zmusza nieprzyjaciela do rozwi­ nięcia; określa, jak długo trzeba zatrzymać nieprzy­ jaciela na każdej z nich, oraz sposób kolejnego ich obsadzania i opuszczania. Niekiedy pozycje te będą

CBW

www.cbw.pl

221

R egulam in p iech oty

sam je wybierać. Szczególnie należy baczyć, aby nie dać się zepchnąć z właściwego kierunku. Skuteczność działania zależy od trafności wyboru pozycji opóźniającej. Powinna ona leżeć na kierunku marszu nieprzyjaciela i nie dać się wyminąć bez dużej straty czasu; posiadać dalekie i otwarte przedpole umożliwiające obserwację i prowadzenie ognia na dalekie odległości. Powinna b y ć oparta o zasłony tere­ nowe, zapewniające szybkie i łatwe wycofanie się (brzegi lasów, miejscowości, grzbiety wzniesień itp.), powinna również umożliwiać łatwe ubezpieczenia

268. Teren.

skrzydeł. Wzmacnia działanie wykorzystanie naturalnych przeszkód terenowych oraz zniszczenie obiektów na drogach marszu. Możność użycia przez nieprzyjaciela broni pancernej ma duży wpływ na wybór pozycji opóźniającej i dróg wycofania (§ 119). W niektórych wypadkach można zabarykadować przejścia, szczegól­ nie dogodne dla broni pancernej. Pierwszym warunkiem powodzenia w opóźnianiu jest zapewnienie sobie przez cały czas dobrego i nie­ ustannego rozpoznania. Prowadzi się je na przedpolu i na skrzydłach za pom ocą patroli i obserwacji. Wiadomości, zwłaszcza o kierunkach posuwania się nieprzyjaciela i jego siłach, przesyłać natychmiast prze­ łożonym, dla których mają one podstawowe znaczenie do dalszego działania.

269. Rozpozna­ nie.

222

270. Rozmiesz­ czenie od­ działów.

Regulam in p iech oty

Oddziały na pozycji opóźniającej zajmują front szerszy niż w obronie, rozmieszczając na stanowiskach ogniowych przede wszystkim swą broń maszynową w ten sposób, aby miała dogodne warunki strzelania na dalekie odległości; tworzenie zapory na bezpośred­ nim przedpolu ma tu zwykle znaczenie drugorzędne. Jeżeli pozycja opóźniająca nie jest oparta o dobrą zasłonę terenową, umożliwiającą łatwe oderwanie się, trzeba rozmieścić oddziały na głębokość w tym celu! aby tylne rzuty ognia ułatwiały wycofanie się rzutów przednich oraz osłaniały ich skrzydła. Opóźnia zasadniczo artyleria i ciężka broń piechoty. Oddziałów strzeleckich używa, się głównie do osłony ciężkiej broni piechoty, do ubezpieczenia i rozpozna­ nia na przedpolu i na skrzydłach oraz jako odwodu do miejscowych przeciwuderzeń, dla ułatwienia w yco­ fania oraz do działania na skrzydłach w razie ich za­ grożenia. ^ Działa piechoty rozmieszcza się tam, gdzie należy się liczyć z użyciem broni pancernej nieprzyjaciela. Oddziały opóźniające muszą być zaopatrzone w dużą ilość amunicji. Krótki czas i słabe siły nie pozwolą na przeprowa­ dzenie poważniejszych umocnień. Przede wszystkim należy zapewnić dokładne ukrycie i zamaskowanie stanowisk ogniowych oraz dobrą obserwację.

271. Otwarcie i prowadzenie ognia.

a) Ogień otwiera się już na największych odległo­ ściach, możliwych dla danej broni. Najskuteczniejsze są nagłe, gwałtowne i ześrodkowane napady ogniowe na cele wrażliwe.

CBW

www.cbw.pl

Część I

223

Zmiana stanowisk ogniowych broni maszynowej, dokonywana w sposób niewidoczny dla nieprzyjaciela, myli go co do sił i utrudnia zwalczanie. Należy Wykorzystać każdą sposobność do zaskoczenia ogniem oddziałów posuwających się nieostrożnie. b) Ogień broni dalekonośnych powinien wstrzymać siły nieprzyjaciela w ich parciu naprzód i zmusić go do zorganizowania natarcia, wspartego silną artylerią. Czas, jaki zużyć musi nieprzyjaciel, aby zbliżyć się do pozycji opóźniającej, przeprowadzić rozpoznanie oraz zająć stanowiska ogniowe przez artylerię, jest właśnie tym okresem, w którym należy wykorzystać całkowicie skuteczność ogniową własnej broni. 272. a) Jeżeli dowódca nabierze przekonania, że nie­ Wycofanie przyjaciel przygotował większe siły do natarcia (silny się. ogień artylerii nieprzyjaciela skierowany na własną pozycję opóźniającą), musi na czas zdecydować, kiedy rozpocząć wycofywanie. b) Ażeby nieprzyjacielowi zadać jak największe straty, wycofanie się pod naporem czołowym powinno następować jak najpóźniej, tak jednak, aby odbyło się spokojnie i sprawnie. Im bardziej kryte i łatwe wycofanie umożliwia teren, a zwłaszcza im silniejsze przeszkody naturalne znajdują się przed pozycją, tym później można rozpocząć wycofywanie. W tych wypadkach należy nawet przyjąć natarcie nieprzyja­ ciela i rozpocząć cofanie się dopiero p od silnym jego naporem. c) Jeżeli zagraża obejście lub oskrzydlenie, dowódca oddziału opóźniającego musi zdecydować, czy przeciw-

224

działać za pom ocą odwodu, czy w ycofać się. Dążeniem dow ódcy powinno b yć odparcie oskrzydlenia nieprzy­ jacielskiego za pom ocą ognia i uderzenia odwodu. Unikać należy przesadnej obaw y przed zagrożeniem skrzydeł i spowodowanego tym przedwczesnego w y­ cofania oddziału z p ozycji opóźniającej. d) W ycofanie zarządza zasadniczo dowódca całości obsadzającej pozycję opozniającą. W Wyjątkowych wypadkach, gdy zasłony terenowe uniemożliwiają mu dostateczną obserwację przedpola i własnej pozycji, może upoważnić do tego dowódców podwładnych. Nie może to jednak doprowadzić do przedwczesnego rozpoczęcia wycofania. e) W ycofyw ać należy kolejno poszczególne części oddziału w sposób podany w ustępie „W ycofanie się z walki". Tylne rzuty ogniowe oraz odwody osłaniają ogniem Wycofanie się rzutów przednich, p o czym spełniają rolę straży tylnej. Szczególną uwagę zwrócić na ubezpieczenie skrzydeł. f) Drogi wycofania powinny iść w miarę możności terenem pokrytym (lesistym, poprzecinanym), głównie ze względu na utrudnienie' działania kawalerii i broni pancernej nieprzyjaciela. g) Po Wycofaniu się nie wolno tracić styczności z nieprzyjacielem. Straż tylna z silnymi patrolami, p od dowództwem dzielnych oficerów i podoficerów, pozostaje stale w styczności z nieprzyjacielem i w y­ cofuje się pod naporem. W terenie pokrytym może

CBW

www.cbw.pl

Część i

R egulam in p iech oty

225

zasadzkami i napadami ogniowymi opóźniać posu­ wanie się nieprzyjaciela. W terenie otwartym wykorzystuje panujące punkty terenowe pom iędzy pozycjam i opóźniającym i dla chwilowego wstrzymania naporu nieprzyjaciela. W ten sposób rozpoznaje stale przeciwnika oraz ubezpiecza i przesłania odejście własnych oddziałów na następną pozycję opóźniającą. Te powinny dążyć do jak naj­ szybszego oderwania się i złożenia kolumn marszo­ wych, gdyż tylko w ten sposób zdołają dojść na czas niewyczerpane do następnej p ozycji opóźniającej, obsadzić ją i przygotować. 273W terenie pokrytym , nie dającym dalekich ostrza­ Opóźnianie łów, a ułatwiającym podejścia, sposób podany p o ­ w terenie przednio będzie albo niemożliwy, albo mało skuteczny. pokrytym. Zasadzki. W tych wypadkach osiągnie się większe wyniki za pom ocą zasadzek, nagłych napadów ogniowych, w y­ konywanych nawet przez drobne, ale skupione od­ działy. Napady takie, skierowane na czoło, a jeszcze skuteczniej na boki nieprzyjaciela, zadają mu straty, mieszają go, dezorientują i zmuszają do rozwijania się w fałszywych kierunkach, przy czym , niepokojąc go ustawicznie, powodują niepewność i większą ostrożność w posuwaniu. Oddziały, wykonywające zasadzki i napady ogniowe, powinny b y ć zaopatrzone w broń maszynową, a nie­ kiedy również w poszczególne działa. Otwierają nagły i gwałtowny ogień dopiero na najbliższe odległości, p o czym szybko w ycofują się drogami poprzednio

zbadanymi.

226 274. Łączność.

R egulam in piech oty

D o utrzymania łączności używać kolarzy, konnych 1 sygnalizacji wzrokowej. W razie budow y linii telefo­ nicznych trzeba się liczyć z ich Wczesnym zwijaniem Na osi opóźniania są często stałe linie telefoniczne które należy wykorzystać, upewniwszy się, że nie ma podsłuchu nieprzyjaciela. R O Z D Z IA Ł E .

W A LK I W SZCZEGÓ LNYCH W ARUNKACH. I. W alki leśne.

CBW

www.cbw.pl

275a) Lasy i tereny pokryte chronią przed obserwacją Charaktery­ tak naziemną jak i powietrzną, umożliwiają skryte styka ogólnazbliżenie się, uniknięcie obserwowanego ognia artylerii i działania czołgów, zmniejszają w znacznym stopniu skuteczność ognia piechoty oraz stwarzają dużo możliwości zaskoczenia przeciwnika. Lasy są szcze­ gólnie narażone na działanie gazów. b) W alkę w lesie cechuje, podobnie jak walkę w nocy, nagłość i bliskie odległości. Rozstrzygnięcie osiąga się przez śmiałe uderzenie białą bronią. Toteż zwycięstwo należy do bardziej śmiałego i silniejszego duchowo, a nie do liczebniejszego i lepiej wyposażonego. Łatwość wycofania się i zniknięcia nieprzyjacielowi z oczu pozwala na ryzyko niedopuszczalne w innych warunkach. Szczególne warunki psychiczne, jakie stwarza las (przede wszystkim trudna orientacja, tajemniczość i warunki akustyczne), prowadzą bardzo łatwo do popłochu .i wymagają dużego obycia wojska z lasem.

228

Część I

c) Ze Względu na ograniczone pole widzenia i trud­ ność orientacji dowodzenie w lasach jest bardzo utrudnione, zwłaszcza w większych oddziałach. Z tego względu działania w lesie prowadzi się zwykle poszcze­ gólnymi zgrupowaniami. Samodzielność, inicjatywa i szybkość działania niższych dowódców odgrywa podstawową rolę i jest zasadniczym warunkiem p o ­ wodzenia.

Nawet wówczas, kiedy oddział w lesie działa w łącz­ ności z sąsiadami, konieczne jest ubezpieczenie się na bok i i z tyłu.

d) Poruszenia w lasach, zwłaszcza w rozległych i gęsto pokrytych, Wymagają przede wszystkim ścisłej i nieprzerwanej łączności między posuwającymi się oddziałami oraz ścisłego utrzymania kierunku przy pom ocy kompasu albo bardzo pewnych przewodni­ ków. D o oddziałów kierunkowych należy przydzielać doświadczonych oficerów i podoficerów. Niedokładne m apy zawodzą. Mimo wszelkich starań musimy jednak liczyć się z tym , że łączność, zwłaszcza na boki, bardzo często będzie trudna do utrzymania. Toteż w lesie w jeszcze większym stopniu, niż w innych warunkach walki, konieczne jest ciągłe informowania przełożonych o położeniu (łączność do tyłu) i tą drogą informowanie sąsiadów. 276. Przebywanie lasów w obli­ czu nieprzy­ jaciela.

229

Regulamin piechoty

a) W małych lasach każdy oddział piechoty p o ­ winien dążyć do opanowania wyjścia z lasu przynaj­ mniej przez własne patrole, zanim sam wkroczy do lasu. Ubezpieczenie boczne powinno się posuwać zewnętrznymi skrajami lasu. b) Tam gdzie to jest niemożliwe, ze względu na wielkość lasu, trzeba się liczyć z tym, że zaskoczenie jest tak samo łatwe z przodu, jak z boku i z tyłu.

CBW

www.cbw.pl

c) Ubezpieczenia wysyła się blisko kolumny, aby ich nie narażać na pobicie bez możności przyjścia im z pom ocą. Na bok i wydziela się łańcuchy małych patroli lub szperaczy na odległość pola widzenia lub głosu (§ 176). Straż przednia lub szpica, wysunięte na nieznaczną odległość, wykorzystują skraje lasu p o obu stronach drogi, gotowe w każdej chwili do uderzenia w przód i do wyzyskania osłony lasu do oskrzydlenia. Siły główne muszą się liczyć z możliwością wejścia do walki w każdej chwili tak w przód, jak i na boki, lub do tyłu. Broń maszynową należy z góry podzielić na kompanie. Przesieki i drogi boczne do kierunku marszu trzeba szybko patrolować za pom ocą konnych, na odległość skutecznego ognia piechoty i wykorzystać do nawią­ zania łączności na boki. d) Karabiny powinny b y ć naładowane, bagnet na broni. W szyscy posuwają się w największej ciszy, komendę zastępuje się w miarę możności znakami. Kierunek marszu należy ustawicznie sprawdzać. Dowódcy, zwłaszcza niżsi, muszą zwrócić szczególną uwagę na łatwość popłochu w lesie. Każdy jego objaw (np. bezładne strzelanie) należy energicznie tępić. Żołnierzom podatnym do paniki nakazać rozładowanie broni lub nawet wyjęcie zamka.

230

Regulam in p iech oty

c) Po dojściu do skraju lasu należy jeszcze wewnątrz pod jego osłoną oddziały uporządkować, zorganizować i wtedy dopiero w yjść z lasu jednocześnie, tak jak z każdej innej p ozycji wyjściowej.

277. Spotkanie i natarcie.

a) Przebieg spotkania w lesie odznacza się krótkim, lecz gwałtownym ogniem broni ręcznej i maszynowej, p o czym następuje natychmiast zdecydowane uderze­ nie na bagnety. b) Natarcie na las prowadzi się według ogólnych zasad natarcia. Pierwszym przedmiotem natarcia jest skraj lasu. Wysiłek główny zwykle skierowuje się początkowo na występy leśne, skąd nieprzyjaciel może flankować ogniem pozostałe brzegi lasu. Jeżeli brzeg lasu jest równy i nie przedstawia żadnych punktów, na które należałoby z góry skierować wysiłek główny, oddział naciera początkowo równo­ miernie. W miarę zarysowywania się słabych punktów obrony, skupia się na nie wysiłek główny, aby ułatwić jak najszybsze wtargnięcie do lasu, choćby słabych oddziałów własnych, co wywiera bardzo duży wpływ na rozluźnienie i osłabienie obrony. c) Po opanowaniu brzegu lasu i wejściu doń na niewielką głębokość należy oddziały szybko uporząd­ kować i W dalszym ciągu nacierać, dążąc do opano­ wania wyjścia z lasu lub wyraźnych, orientacyjnych linij terenowych (polany, przesieki itp.). d) W walce leśnej należy p o osiągnięciu każdego przedmiotu przywrócić porządek i łączność (tak wewnątrz oddziału jak i z sąsiadami) oraz sprawdzić i ustalić kierunki przed rozpoczęciem działania na

CBW

www.cbw.pl

Część I

231

przedmiot następny. Częste meldowanie o położeniu nabiera szczególnego znaczenia z powodu uniemożli­ wionej obserwacji. e) Oddział nacierający posuwa się w gęstej tyralierce z częścią broni maszynowej w pierwszej linii; za nią w bezpośredniej bliskości idą odw ody plutonami, najwyżej kompaniami. Skrzydła, osłonięte przez odw ody z bronią maszynową. Całość, przesłonięta patrolami bojow ym i z ręcznymi karabinami maszyno­ wymi. Oprócz dział piechoty poszczególne działa z artylerii dywizyjnej, przydzielone jako działa towa­ rzyszące, wspierają natarcie ogniem na wprost. D o pierwszego rzutu, względnie do ubezpieczeń, należy przydzielić patrole odkażające, saperów i pio­ nierów. a) Obronę organizuje się albo przed skrajem lasu, albo w lesie w takiej odległości o d skraju, aby móc strzelać przez las albo wreszcie w głębi lasu. Kra­ wędzie lasów oraz lasy niewielkich rozmiarów są do­ godnym celem dla artylerii, dlatego należy ich unikać. b) Pozycja w głębi lasu daje ukrycie, lecz naj­ częściej nie zapewnia obserwacji. Stwarza jednak nacierającemu poważne trudności w zakresie dowo­ dzenia. Te trudności można powiększyć przez nie­ regularne wytyczenie przedniego skraju pozycji głównej i utrudnienie rozpoznania własnym, czynnym zacho­ waniem się. Własne natomiast trudności dowodzenia można zmniejszyć przez staranne przygotowanie łączności i dokładne zapoznanie się z terenem w dzień i w nocy.

278. Obrona.

232

R egu lam in p ie ch o ty

Jeżeli las jest gęsty, należy przetrzebić podszycie nie odsłaniając jednak własnych stanowisk. Poza tyra wyzyskać mniej gęste części lasu, polany itp. Drogi i przesieki zamknąć ogniem ciężkich karabinów maszynowych. W szerokim zakresie stosować zasieki i drut kolczasty (§§ 11 b, 247 d). c) Konieczne są silne odwody. Przeciwdziałanie musi być szybkie i kierowane w bok nacierającego. 279Opóźnianie.

Opóźnianie w lesie prowadzi się w myśl zasad podanych w § 273.

II. W alki nocne. 280. Charaktery­ styka ogólna.

Walki nocne stosuje się bardzo często i wojsko musi być w nich gruntownie zaprawione. W walce nocnej decyduje wartość oddziału, a nie jego liczba. Bój nocny wymaga dowódców śmiałych i przedsiębiorczych, oddziałów o dużej wartości moralnej i spoistości wewnętrznej. a) Noc wyzyskuje się przede wszystkim do zasko­ czenia nieprzyjaciela oraz do wykonania działań poprzedzających walkę, jak zajęcie lub zdobycie do­ godnych podstaw wyjściowych albo ważnych punktów niezbędnych do dalszej walki, do ukrytego p^uejścia, do wykorzystania i rozszerzenia wyników osiągniętych za dnia, do utrzymania uchwyconej inicjatyw - . prze­ słaniania odwrotu, rozprzężenia zacze-- ' 4i przy­ gotowań nieprzyjaciela oraz do rozpoznania. Marsze nocne stosuje się bardzo często ze względu na ukrycie ich przed lotnictwem.

CBW

www.cbw.pl

Część I

233

b) Warunki orientacji i łączności oraz szczególne Warunki psychiczne walk nocnych stwarzają wielkie trudności dowodzenia, zwłaszcza oddziałami większymi. Zwykle w nocy wykonywa się tylko zadania krótko­ trwałe, o celu ograniczonym, siłami, które może w nocy opanować jeden dowódca. c) Wszelkie działania nocne wymagają gruntownego przygotowania i muszą być jak najprostsze. Za­ sadniczym środkiem walki nocnej jest granat ręczny i bagnet. W natarciu nocnym działanie ogniem posiada znaczenie drugorzędne, może by ć nawet szkodliwe dla własnych oddziałów. Szyki powinny być naj­ prostsze, ugrupowania zwarte, wsparcia i odwody liczne i blisko oddziałów pierwszej linii. d) Mgła wytwarza warunki podobne do nocy. Trzeba się jednak liczyć z możliwością jej szybkiego zniknięcia. Działanie musi być w tym wypadku najczęściej doprowadzone do końca, bez względu na brak odpowiednich warunków.

.

a) Podstawową cechą i zaletą natarcia nocnego 281 jest zaskoczenie; na nim, jako na głównym warunku Przygotowa­ nie na t rcia p ow od % musi by ć oparte działanie. nocnego. Plan n_ . nocnego musi być dokładnie ustalony, prosty i jasny. Kierunki działania powinny być proste, przedmioty natarcia ściśle określone. Unikać zawiłych ruchów. b) Przygotowanie wymaga przede wszystkim do­ kładnego rozpoznania dziennego i nocnego; ma ono na celu: Regulamlu piech.

9

234

R egu lam in p ie ch o ty

— zbadanie dróg dojścia do podstawy wyjściowej (w razie potrzeby wytyczenie znakami dróg za dnia), — rozpoznanie i ustalenie przedmiotów i kierunków natarcia (wybór przedm iotów orientacyjnych, widocznych w nocy), — rozpoznanie naturalnych i sztucznych przeszkód, rozmieszczenia nieprzyjaciela, jego ośrodków i gniazd ogniowych, — przygotowanie przewodników i oddziałów do zniszczenia przeszkód. Lepiej jednak iść bez rozpoznania, niż wzmożonym rozpoznaniem zdradzić działanie. c) Przygotowanie i zapewnienie łączności polega głównie na: — wysunięciu składnic meldunkowych, — szczegółowym omówieniu znaków i sygnałów do porozumiewania się tak wewnątrz oddziału, jak z sąsiadami, ciężką bronią i artylerią oraz na wyznaczeniu dow ódców m ających prawo użycia tych sygnałów. d) Osłonę ogniową należy szczegółowo zorganizować i om ówić za dnia. Celem zapewnienia zaskoczenia zwykle rezygnuje się z przygotowania ogniowego. Zawsze jednak artyleria i ciężka broń piechoty muszą b y ć gotowe do otwarcia ognia na żądanie piechoty. Zadania ogniowe polegają na osłonie skrzydeł wycofa­ nia, odcięciu odw odów nieprzyjaciela itp. Ognie muszą b y ć przygotowane na miejsca z góry określone. Łącz­ ność opiera się na sygnałach um ówionych z piechotą, a rzadko na przewidywaniu rozwoju działań w czasie.

CBW

www.cbw.pl

Część I

235

e) Przygotowanie powinno objąć same oddziały, a zwłaszcza dowódców wszystkich szczebli. Wszyscy żołnierze muszą wiedzieć szczegółowo, jak działanie ma b y ć przeprowadzone, co mają robić w razie udania się natarcia oraz w razie niepowodzenia; muszą być również zapoznani z działaniem sąsiadów. Popłoch powstaje najczęściej wskutek nieznajomości położenia. Należy zapewnić łączność, karność i ciszę. Ciemność nocy oddziaływa na psychikę, zwiększając niepewność; do działania nocnego należy więc wybierać oddział najbardziej w ypoczęty moralnie i fizycznie. f) Tajemnica musi b y ć zachowana do ostatniej chwili. Nie wydawać rozkazów przedwcześnie. Za­ wczasu wtajemniczać tylko personel niezbydny do przeprowadzenia czynności przygotowawczych, które również ograniczać jak najbardziej, b y nie zdradzić przygotowań przed nieprzyjacielem, ani ^ też nie zwrócić zbytecznej uwagi własnych oddziałów.

282. a) Podejście wykonać nocą przestrzegając bez­ Wykonanie względnie karności marszu. Podstawowe znaczenie natarcia nocnego. ma ścisłe zachowanie kierunku. Posługiwać się kom­ pasem oraz widocznymi przedmiotami, uprzednio rozpoznanymi. Pożądane jest zarządzanie częstych, krótkich odpoczynków celem sprawdzenia kierunku, uporządkowania oddziału, nawiązania łączności. Marsz ubezpieczać łańcuchem patroli wysuniętych na przód i na boki na niewielką odległość. Nie jest wskazanym wysyłanie dalszych patroli celem rozpoznania, gdyż mogą zaalarmować przedwcześnie nieprzyjaciela. 9*

236

R egu lam in p iech oty

b) Na odpowiedniej odległości przed przedmiotem natarcia, tak aby nie zaalarmować nieprzyjaciela, od­ działy, które dotychczas posuwały się w kolumnie, przyjm ują szerokie i płytkie ugrupowanie w pierwszym rzucie (tyralierka o zmniejszonych odstępach). Bez­ pośrednie odw ody pozostają w szykach zwartych tuż za rzutem czołowym. Odwody dalsze trzyma się w takiej odległości, ażeby nie podlegały doraźnym wpływom wahań boju. Mają one przede wszystkim zapewnić nacierającym oparcie w razie wycofania się. Nie należy rozwijać się za późno, ani też przechodzić do natarcia wprost z kolumny, gdyż łatwo może powstać zamieszanie we własnych oddziałach. Lepiej dłużej iść w szyku rozwiniętym dokładnie przestrze­ gając utrzymania kierunku i zachowania ciszy. c) Przyj ąwszy ugrupowanie do natarcia oddziały ruszają na oznaczony sygnał lub w oznaczonej godzinie. Napotkane patrole lub oddziały ubezpieczające znieść bez wahania i bez hałasu uderzając bagnetem. W razie oświetlenia przedpola natychmiast padać. Jeżeli nie­ przyjaciel rozpocznie ogień, obowiązkiem każdego dowódcy jest, nie zważając na nic, doprowadzić swój oddział do wyznaczonego przedmiotu. Wahania się i zatrzymania są niedopuszczalne. Z chwilą dojścia do nieprzyjaciela rzucić się do szturmu z bagnetem, bez strzału i bez okrzyku „hurra". Walkę wręcz prowadzi się bagnetem i granatem ręcznym. Artyleria i ciężka bron piechoty zwykle dopiero w tedy otworzą ogień celem osłony skrzydeł i odcięcia odwodów nie­ przyjaciela.

CBW

www.cbw.pl

Część I

23 7

d) Obowiązkiem każdego dow ódcy jest baczne czuwanie nad utrzymaniem łączności, ciągłe meldo­ wanie, informowanie się wzajemne i podwładnych o położeniu i zajętych stanowiskach. Jedynie znajo­ mość położenia i zimna krew dowódców mogą ustrzec od wzajemnego postrzelania się własnych oddziałów. e) Sposób zachowania się po wykonanym natarciu należy uprzednio zarządzić. Jeżeli celem natarcia było zajęcie pewnego rejonu, należy niezwłocznie przystąpić do urządzenia tam obrony (§ 260). Jeżeli oddział nacierający miał po dokonanym natarciu w ycofać się do rejonu wyjściowego, wówczas odwrót rozpoczyna się na sygnał dowódcy lub też 0 wyznaczonej godzinie. Należy wyznaczyć oddział do osłony odwrotu, wyposażony w broń maszynową. Pod jego osłoną zbiera się pozostałe oddziały i kolejno się je wycofuje. Artyleria otwiera ogień na dany sygnał, ostrzeliwając przednie rzuty nieprzyjaciela, albo też kładzie ogień zaporowy na z góry określone ważniejsze dojścia.

a) Przygotowanie nocnej obrony polega na przy­ gotowaniu broni maszynowej do nocnego strzelania na bezpośrednie przedpole, przygotowaniu łączności, omówieniu sygnałów, zorganizowaniu ubezpieczeń 1 pogotowia. W szystko to należy wykonać w dzień. Jeżeli było to niemożliwe, wziąć zasadnicze kierunki pod ogień na wprost broni maszynowej i dział.

283. Obrona w nocy.

R egu lam in p iech oty

Część I

b) Obrońca musi się strzec przed zaskoczeniem, od czego najlepiej zabezpiecza czynne zachowanie się na przedpolu (§ 238). Poza tym wskazane jest zmieniać na noc rozstawienie czat. Przed świtem służba ubezpieczeń i pogotowia musi b y ć szczególnie czujna. Pamiętać, że noc i świt najlepiej nadają się do napadów gazowych.

III. W alki o miejscowości i bój uliczny.

238

c) Ubezpieczenia powinny unikać niepotrzebnego strzelania i oświetlania przedpola. Świadczy ono o zdenerwowaniu żołnierzy, zdradza nieprzyjacielowi rozmieszczenie własne i ułatwia mu orientację. Strzec się niepotrzebnych alarmów i o ile możności zapewnić wojsku spokój oraz wypoczynek. d) W oczekiwaniu natarcia nocnego wzmocnić czaty bojow e oraz przednie rzuty (zamknąć luki m iędzy gniazdami oraz punktami oporu). Odwody podciągnąć bliżej. Podstawowe znaczenie ma nierozpraszanie sił, zimna krew i w razie potrzeby szybkie uruchomienie przygotowanych ogni. W razie żądania ogni zarówno ciężka broń piechoty jak i artyleria kładą w przewidzianych dla nich odcinkach zapory ogniowe, bez względu na to, czy cele rozpoznano, czy nie. W razie wtargnięcia nieprzyjaciela miejscowe odw ody natychmiast przeciwuderzają. e) W czasie mgły znaki i sygnały są mniej widoczne niż w nocy. Jeżeli nie można rozpoznać sygnałów świetlnych, trzeba użyć dźwiękowych. Mgła tłumi głos, może więc okazać się konieczność użycia szfafety.

CBW

www.cbw.pl

239

284. a) W iększa miejscowość, mająca trwałe budowle, nie tylko daje ukrycie przed obserwacją, lecz jedno­ Charaktery­ styka ogólna. cześnie chroni w dużym stopniu od ognia. Mniejsze, odosobnione osiedla ściągają zwykle silny ogień artylerii i nie chronią od jego skutków. Miejscowości murowane, odpowiednio przygotowane do obrony, przedstawiają dużą siłę oporu. Miejscowości drewniane nie nadają się do dłuższej obrony, natomiast w wojnie ruchowej mogą b y ć wyzyskane z korzyścią, czy to jako chwi­ lowe oparcie, zwłaszcza w walce z kawalerią (opłotki), czy też jako przesłona ruchów i skupień. b) Bój uliczny cechuje najdalej posunięta upor­ czywość, łatwość zaskoczeń, duże zużycie oddziałów, długotrwałość i trudność utrzymania łączności. Bój w mieście rozpada się zwykle na szereg samodzielnych, drobnych ognisk walki. W artość moralna oddziału, odwaga, przedsiębiorczość, inicjatywa rozstrzygają

o powodzeniu. c) Łączność wymaga szczególnej troski, zwłaszcza łączność w tył z przełożonym. Konieczne jest stałe Wzajemne informowanie się. Jak najszybciej budować połączenia telefoniczne. Poza tym na pierwsze m iejsce wysuwają się: samochód, m otocykl, rower. d) W obec trudności obserwacji i koniecznego roz­ luźnienia oddziałów w walce ulicznej, łatwo o niepo­ rządki, zwłaszcza jeżeli oddziały własne są wyczer­ pane, głodne lub zdemoralizowane. Po walce należy oddziały szybko uporządkować i, o ile położenie p o ­ zwala, wyprowadzić z miejscowości.

240

R egu lam in p iech oty

e) W kraju nieprzyjacielskim trzeba stanowczymi, lecz taktownymi zarządzeniami zapobiec wrogiemu zachowaniu się ludności. Często trzeba wziąć za­ kładników. 285. Natarcie.

a) Oddziały nacierające dzieli się na grupy (ko­ lumny szturmowe), zdolne do samodzielnej walki. Ilość tych grup, ich skład i kierunki działania zależą od ugrupowania obrońcy i ukształtowania miejscowości. Kolum ny składają się z oddziałów piechoty wyposa­ żonych wydatnie w broń ciężką (działa towarzyszące, moździerze) i granaty ręczne oraz wzmocnionych przez saperów, pionierów i broń pancerną. Saperzy (pio­ nierzy) robią przejścia przez przeszkody oraz wybijają otw ory i przejścia W budynkach. Działa rozbijają budynki oraz zwalczają broń pancerną. b) Odwody powinny b y ć silne i ruchliwe, zdolne do oczyszczania i utrzymania zajętego terenu oraz do likwidowania przeciwuderzeń. Nie powinny się znajdować p od bezpośrednim oddziaływaniem walki. c) Pieiwszym przedmiotem natarcia jest skraj m iej­ scowości. Wysiłek główny kieruje się zwykle na części wysunięte. Często wskazane jest opanowanie ich W nocy. W alka w miejscowości powinna się opierać przede Wszystkim na' zaskoczeniu. Pożądane jest unikanie ulic i kierowanie natarcia ogrodami, przez podwórza i tylne zabudowania, jak rówrnież górą, p o dacłiach.

CBW

d) Małe miejscowości opanowuje się w ten sposób, że oddziały nacierające, p o wdarciu się, prą naprzód aż do przeciwległego skraju.

www.cbw.pl

Część I

241

W walce o większe miejscowości, p o zdobyciu ich części, skupienia zabudowań lub nawet pojedynczego większego przedmiotu, trzeba najpierw zapewnić sobie ich posiadanie, a dopiero później dalej nacierać. W tym celu należy oczyścić z nieprzyjaciela część zdobytą, zamknąć ulice, urządzić przeszkody (barykady) i przy­ stosować budowle do obrony. Zw rócić uwagę na p od ­ ziemne korytarze i połączenia. e) Liczyć się stale z możliwością zatrucia części miejscowości gazem; konieczne jest zatem utrzymanie pogotowia gazowego. f) Bardzo ważne jest ułatwienie oddziałom orien­ tacji przez dostarczenie im planów miasta i pewnych przewodników. a) Nacierający zazwyczaj będzie starał się wyminąć miejscowość, dążąc do uderzenia na nią z boku lub z tyłu, obrońca więc musi organizować obronę dookoła, ubezpieczając się na skrzydłach i od tyłu oraz zacho­ wując silny odwód. Stanowiska na skraju m iejsco­ wości są najbardziej narażone na ogień artylerii. Załoga wymijanej miejscowości może działać sku­ tecznie w bok albo na ty ły nacierającego zarówno ogniem jak i uderzeniem. b) Miejscowość należy podzielić na odcinki obronne, tworzące samodzielne punkty oporu mogące się bronić W razie otoczenia. Poszczególne dom y, ulice i place przystosować do obrony. Z apory ciężkich karabinów maszynowych i arty­ lerii towarzyszącej biegną Wzdłuż ulic, placów, dzie­

286. Obrona.

242

R egu lam in p ie ch o ty

dzińców, ogrodów itp. Wskazane jest umieszczanie ciężkich karabinów maszynowych nisko (np. w oknach piwnic) w celu zwiększania pola rażenia. Pojedyncze zamaskowane działa, strzelające ogniem na wprost, od­ dają nieocenione usługi. Granaty ręczne są bronią niezbędną. Ogień stromotorowy znajdzie zastosowanie, zwłaszcza przy Walkach o barykady. Musi b y ć przy­ gotowana obrona przeciwgazowa, przeciwlotnicza i przeciwpancerna oraz ochrona od pożaru. Przeciw broni pancernej trzeba przygotować barykady, miny lub leje, ostrzeliwane z sąsiednich budynków. Nie­ kiedy trzeba zająć stanowiska ogniowe na wyższych piętrach i dachach. W celu komunikacji trzeba czasa­ mi przebijać przejścia przez ściany domów. W ykorzy­ stać istniejące podziemne połączenia oraz piwnice. c) W razie wdarcia się nieprzyjaciela najłatwiej­ szym sposobem przeciwdziałania jest natychmiastowe przeciwuderzenie niewielką jednostką. Przeciwnatar­ cie większym oddziałem natrafia w walce ulicznej na duże trudności, toteż kieruje się je zazwyczaj z ze­ wnątrz miejscowości w bok lub na ty ły nieprzyjaciela.

IV. W alki o przeprawy. 287. _ Działania wstępne.

a) Przekroczenie przeszkody bronionej przez nie­ przyjaciela wymaga zwykle dużych i bardzo dokład­ nych przygotowań. Przeprawy należy dokonywać przede wszystkim przez zaskoczenie. Nacierający musi najpierw zniszczyć lub zepchnąć wysunięte oddziały nieprzyjaciela za przeszkodę. Zadanie to wykona straż przednia, która, działając z rozmachem, musi starać

CBW

www.cbw.pl

Część I

243

się przejść przez przeszkodę i opanować przejście na karkach w ycofującego się przeciwnika. Zawładnięcie przez zaskoczenie niezniszczonym mostem lub groblą niezmiernie uprości działanie. b) Jeżeli zaskoczenie się nie udało, silne patrole nacierającego, spędzając patrole nieprzyjaciela z wła­ snego brzegu, dochodzą do rzeki szerokim frontem, prze­ słaniają rozpoznanie przeszkody i przygotowanie prze­ prawy. c) Na podstawie rozpoznania wyższy dowódca ustala miejsca przeprawy. Zwykle forsuje się w kilku miej­ scach równocześnie i w dostatecznie szerokim pasie, aby utrudnić nieprzyjacielowi orientację i przeciw­ działanie. a) Po ustaleniu miejsc przeprawy oddziały prze­ 288. znaczone do forsowania udają się w ciszy i skrycie Przygotowa­ nie przepra najpierw do miejsc pierwszego przeznaczenia, bacząc wy. pilnie, aby nie zdradzić się przed nieprzyjacielem. b) D ow ódcy tych oddziałów razem z dowódcami saperów i pionierów przeprowadzają szczegółowe roz­ poznanie i ustalają: — punkty załadowania (ilość i miejsce) i rozdział między nie środków przeprawy, — drogi dojścia, — rozmieszczenie i zadania ciężkich broni i arty­ lerii w osłonie przeprawy, — podział oddziałów do przeprawy i sposób prze­ prawiania się (godzina rozpoczęcia),

244

R egu lam in p iech oty

— przedm ioty natarcia, które przeprawione od ­ działy m ają osiągnąć i utrzymać. c) Oddziały dzieli się według punktów załadowania i prowadzi do ukrytych miejsc w pobliżu nich; nie może to być nad samym brzegiem. Część jako odwód pozostaje początkowo w tyle. Przy podziale unikać rozrywania związków taktycznych. D o tych samych miejsc wysyła się saperów i pionierów ze środkami przeprawy (łodzie, pychówki, tratewki itp.); tu rów­ nież przygotowuje się kładki. Przygotowania te od ­ byw ają się zwykle w nocy, w zupełnej ciszy. d) W pobliżu miejsc załadowania oddziały dzieli się na grupy przewozowe, stosownie do wielkości i po­ jemności środków przeprawy. D ow ódcy ustalają kolej­ ność przeprawy grup. Przy pierwszej grupie musi być oficer, przy wszystkich — przewodnicy, obeznani z dro­ gami dojścia do przeprawy. e) Patrole piechoty, obsadzające brzeg rzeki na szerokiej przestrzeni, kryją przygotowanie. Obserwują bezustannie brzeg przeciwny nie zdradzając swym zachowaniem miejsca przeprawy. f) Ciężka broń piechoty, mająca osłaniać przeprawę, zajmuje ukrycie stanówiska wzdłuż całego miejsca przeprawy, tak aby mogła szybko ześrodkować ogień na ośrodkach ogniowych, które ujawnią się w chwili przeprawy. Część ciężkiej broni przeznacza się od razu do przeprawy razem z oddziałami strzeleckimi. Obronę przeciwlotniczą zapewniają ciężkie karabiny maszy­ nowe oddziałów odwodowych.

CBW

www.cbw.pl

Część I

245

Współdziałanie artylerii zapewnia się przez wysu­ nięcie punktów obserwacyjnych w bezpośrednie są­ siedztwo przeprawy. g) Ugrupowanie oddziałów do przeprawy powinno mieć odpowiednią głębokość, b y z chwilą zarysowania się słabych punktów nieprzyjaciela można je było szybko wykorzystać, bez konieczności bocznego prze­ suwania wzdłuż rzeki. 289. a) O oznaczonej godzinie patrole piechoty przepra­ Wykonanie wiają się w bród lub na różnego rodzaju pływakach, przeprawy. jednocześnie na szerokiej przestrzeni. Ciężka broń i artyleria rozpoczynają natychmiast zwalczać ujaw­ niające się gniazda ognia.

b) Jednocześnie pierwsze grupy przewozowe, wraz z saperami lub pionierami, podchodzą szybko do punk­ tów załadowania, niosąc ze sobą ukryte do tej pory środki przeprawy, i natychmiast się przeprawiają. Na­ stępne grupy kolejno podchodzą do punktów załado­ wania tak, b y z chwilą powrotu łodzi natychmiast się załadować. Unikać skupień. Dostęp do punktu załadowania jest dozwolony tylko na żądanie kierow­ nika załadowania. Na punkcie tym są stale tylko saperzy (pionierzy) obsługujący przeprawę. Ruch po­ winien odbywać się ze szczególną dokładnością. Z chwilą przeprawienia się rzutów czołowych, jeżeli tylko położenie pozwala, przerzuca się kładki piechoty, po których przechodzą dalsze oddziały. W niektórych wypadkach (wąska rzeka, słaby nieprzyjaciel) można kładkę rzucić od razu na początku przeprawy.

246

c) W trakcie przeprawy mogą się okazać słabe punkty nieprzyjaciela. Oddziały odwodowe skiero­ wuje się na te przeprawy, przeciw którym nieprzyja­ ciel stawia najmniejszy opór. d) D ow ódcy muszą zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie porządku i szybkie rozsypanie się oddzia­ łów zaraz po ich przeprawieniu. Nie dopuścić do p o­ mieszania się oddziałów. Oddziały przeprawione opa­ nowują najbliższe wyznaczone przedm ioty (horyzonty) umożliwiające osłonę przeprawy. W miarę postępo­ wania przeprawy opanowuje się dalsze przedmioty. e) Z chwilą gdy przeprawione oddziały zorganizują się obronnie na drugiej stronie rzeki, ciężka broń, po­ czątkowo ustawiona wzdłuż własnego brzegu, kolejno dołącza do nich. Jej miejsce zajmuje ciężka broń pod­ chodzących oddziałów odwodowych. f) Dużo przewidującej uwagi trzeba poświęcić na­ wiązaniu i utrzymaniu łączności między brzegami. Przerzucenie przewodów przez rzekę wymaga szcze­ gólnej troski. Używać łączności wzrokowej, dźwięko wej oraz gońców, przewożonych na łodziach. g) Użycie dym ów do osłonięcia miejsca przeprawy musi odpowiadać warunkom podanym w § 103. 290. Obrona rzeki.

a) Przy obronie rzeki obsadza się przede wszystkin miejsca ważniejsze i organizuje na nich obronę wedłuj zasad podanych w ustępie ,,Obrona' ‘ . Pozostałe częśc'. odcinka ubezpiecza się czatami zwartymi, zwykle w na stępujący sposób: nad rzeką, w miejscach ukrytych rozmieszcza się placówki, które otrzym ują zadani-

CBW

www.cbw.pl

247

Część I

R egu lam in p iech oty

obrony, tworząc sieć ognia w samej dolinie lub naj­ dogodniej na rzece. W miejscach spodziewanej prze­ prawy (brody, kryte podejścia) placówki powinny być silniejsze, należycie wyposażone w broń maszynową, a niekiedy i działa do strzelania wzdłuż rzeki. Przerwy między placówkami obserwuje się i patroluje, szczegól­ nie w nocy. Czujki wysuwa się, zwłaszcza w nocy, nad samą wodę. Odwody powinny znajdować się dość blisko placówek; będą zwykle rozdzielone celem przy­ spieszenia przeciwuderzeń, gdyż każda chwila polepsza położenie przeprawiającego się. b) Rozpoznanie prowadzić należy po drugiej stronie rzeki. Najskuteczniejsze będą drobne patrole, niekiedy nawet po 2— 3 ludzi, którym należy zapewnić w yco­ fanie się przez rzekę. Przekazują one wiadomości za pom ocą różnych sposobów sygnalizacji.

V . W alka na tyłach. Patrole

i oddziały

partyzanckie.

291. W celu wykonania zadań bojow ych na tyłach prze­ Zadanie ciwnika wysyła się lub pozostawia, w razie wycofania patroli i od­ się, patrole lub oddziały partyzanckie. Mają one na działów par­ celu niepokojenie nieprzyjaciela, wykonanie zniszczeń tyzanckich. komunikacyj (budowle kolejowe i drogowe), połączeń (Hnip telegraficzne, telefoniczne, składnice meldunkowe, przejmowanie gońców, sztafet itp.), napady na sztaby, zasadzki na słabe maszerujące kolumny (tabory), nocne napady na biwakujące lub kwaterujące za fron­ tem oddziały i tabory, niszczenie lub podpalanie ma­ gazynów, zwłaszcza amunicyjnych, stacyj benzyno-

248

292. Siła, skład oraz wypo­ sażenie patroli i od­ działów par­ tyzanckich.

R egu lam in p ie ch o ty

Część I

249

Wych itp. Patrole (oddziały) te mogą być niekiedy Wysyłane na kilka dni. Terenem najbardziej nadają­ cym się do działań partyzanckich są duże lasy, trudne do przejścia bagna itp.

Gdy mają wykonać napad, powinni poza tym po­ siadać ręczne karabiny maszynowe. D o wykonania zniszczeń odpowiednią ilość materiału wybuchowego oraz granaty zapalające.

Siła i skład patroli i oddziałów partyzanckich zależ v od ich zadania. Najważniejszą rzeczą nie jest iloś>;, lecz odpowiedni dobór dow ódcy i strzelców. Musz 1 oni b yć wybrani spośród najlepszych i naj dzielnie' • szych, odznaczać się dużą odwagą, sprytem, uporer i przedsiębiorczością, być silnymi i wytrzymałym fizycznie, powinni być zgrani i przyzwyczajeni dc wspólnej pracy bojow ej. W miarę możliwości powinni znać dobrze teren, w którym mają działać. W razie potrzeby biorą przewodników. Dobrze jest jeżeli przy­ najmniej kilku strzelców patrolu lub oddziału zna dobrze język nieprzyjaciela.

Często wskazanym jest przydzielenie gołębi. Patrole i oddziały partyzanckie zabierają ze sobą odpowiednią ilość żywności. W inna ona zabierać mało miejsca, b y ć dostatecznie pożywną (konserwy, słonina, suchary, czekolada).

D o przeprowadzenia określonego zniszczenia patrole mogą być małe (kilku ludzi); należy przydzielić pio­ nierów. Dla wykonania napadu muszą być silniejsze. Uzbrojenie i oporządzenie strzelców patroli (oddzia­ łów) partyzanckich zależy również od zadania. Strzelcy nie powinni być zanadto obciążeni. Zawsze powinni mieć karabinki albo pistolety z dużą ilością amunicji, granaty ręczne, sztylety; do wzajem­ nego porozumienia się latarki elektryczne (ze świa­ tłami kolorowymi) i gwizdki. D ow ódcy oraz część strzelców winna b yć zaopatrzona w lornetki, zegarki i mapy. Mogą się przydać małe narzędzia do niszcze­ nia przeszkód (nożyce do drutów, siekiery itp.).

CBW

www.cbw.pl

Gdy działania patroli (oddziałów) partyzanckich mają trwać dłuższy czas, należy założyć w różnych miejscach na tyłach nieprzyjaciela ukryte, małe składy amunicji i suchej żywności. a) Praca bojow a patroli i oddziałów partyzanckich 293polega na zaskoczeniu. Rozstrzyga w niej śmiałość Sposób pra­ cy patroli i szybkość działania. i

Patrole i oddziały partyzanckie, wykorzystując teren, oraz w miarę możności w nocy, podsuwają się drogami aa przełaj i ukrycie pod nieprzyjaciela na którego ’na być wykonany napad, względnie pod obiekt, który na być zniszczony. Dokładne uprzednie rozpoznanie ubezpieczeń nie­ przyjaciela oraz terenowych warunków napadu na­ leży przeprowadzić przez poszczególnych strzelców, ;tórzy dobrze znają teren, posługując się w razie porzeby przewodnikami cywilnymi. Całość patrolu (oddziału) pozostaje zwykle w miejscu ukrytym (lasy) do zmroku.

oddziałów partyzanc­ kich.

250

R egu lam in p iech oty

Poszczególne części patrolu (oddziału) porozumie­ wają się ze sobą za pom ocą sygnałów latarkami, na­ śladowania głosów zwierząt itp. b) Samo działanie przeprowadza się zazwyczaj w n ocy nagle i szybko. W miarę możności dążyć na­ leży do tego, b y z nieprzyjacielem załatwić się bez strzelaniny oraz żeby nie uciekł nikt, kto m ógłby spowodować przedwczesny alarm. Przy napadach przeprowadzanych dla niszczenia obiektów każdy strzelec musi mieć dokładnie wyznaczone zadanie i p o­ dany sposób zachowania się. c) Po wykonaniu zadania na sygnał (gwizdek) do­ w ódcy wszyscy strzelcy jak najszybciej wycofują się na z góry wyznaczone ukryte miejsce zbiórki, skąd patrol (oddział) odchodzi drogą z góry oznaczoną i tak wybraną, b y nieprzyjaciel nie mógł się w niej łatwo zorientować. W razie osaczenia patrolu (oddziału) partyzanckiego przez nieprzyjaciela, zwykle najlepszym sposobem wymknięcia się jest przedzieranie się całym oddziałem w kierunku najmniej spodziewanym. Tylko w zupeł­ nie wyjątkow ych wypadkach może b y ć wskazane roz­ sypanie się i pojedyncże przenikanie do określonego z góry, zwykle dość odległego, miejsca zbiórki.

CBW

www.cbw.pl

R O Z D Z IA Ł F.

M A R SZE , PO STO JE, T R A N S P O R T Y . I. Marsze. W działaniach ruchowych marsz jest zjawiskiem 294częstszym niż b ój, pochłania najwięcej czasu, a źle Charaktery­ styka ogólna. zorganizowany, najbardziej zużywa siły żołnierza. Na­ leży zrobić wszystko, aby żołnierz podczas marszu i po nim zachował pełną zdolność fizyczną do walki. W tym celu trzeba marsze odpowiednio zorganizować i prze­ strzegać karności oraz higieny. Szybkie marsze, ukryte przed rozpoznaniem, umoż­ liwiają skupienie sił w miejscu i czasie niespodziewa­ nym dla nieprzyjaciela i dają duże możliwości zasko­ czenia i zwycięstwa. W marszach należy zachować tajemnicę co do kierunku i celu marszu. Jeżeli nieprzyjaciel nie zagraża działaniem na ziemi, stosuje się marsze podróżne, w których czynnikiem rozstrzygającym jest zadanie oraz wzgląd na wygodę oddziałów. W pobliżu nieprzyjaciela odbyw am y marsze ubez­ pieczone, w których rozstrzygają wymagania taktyczne.

295Rodzaje marszów.

252

R egu lam in p iech oty

K iedy konieczny jest pośpiech, odbywam y marsze forsowne, które polegają na zwiększeniu ilości godzin marszu i zmniejszeniu odpoczynkow, ale nie na zwięk­ szeniu tempa marszu. Ze względu na lotnictwo nieprzyjacielskie często od­ byw a się marsze nocne. 296. Czynności przed wyru­ szeniem.

Zasadniczo powinni żołnierze przed wyruszeniem otrzymać regularny posiłek, a konie powinny być na­ pojone i nakarmione. Oględziny lekarskie mają się odbyć zawczasu, aby wyruszenie nie uległo zwłoce. Na postojach robi się porządek, wyciera wszystkie na­ pisy i niszczy wszelkie papiery. Jednocześnie ze zbiórką ściąga się pogotowie i zbędne warty. Jeśli rozkaz wymarszu był poprzedzony rozkazem przygotowawczym, określającym godzinę pogotowia marszowego, to od tej godziny wszystkie bataliony muszą być gotowe do wymarszu w ciągu 15 minut. Jeżeli zapowiedziany jest marsz forsowny, przygo­ towanie do niego musi być szczególnie staranne (prze­ gląd butów i obucia, zaopatrzenie sanitarne, \vroda lub kawa w manierkach); w razie potrzeby należy przygotować podw ody pod tornistry (plecaki). Wykonanie

297. Czynniki moralne.

marszu.

W ydajność marszowa piechoty zależy przede wszyst­ kim od jej stanu moralnego. Żołnierz, który rozumie celowość marszu, jest zdolny do największych wysił­ ków. Zwykle jednak cel marszu musi pozostać tajem­ nicą. Siły duchowe żołnierza muszą mieć wtedy swe źródło w zaufaniu do dowódcy. Osobisty przykład

CBW www.cbw.pl

Część I

253

i troskliwość dow ódcy m ają podstawowe znaczenie. Doniosły wpływ na nastrój kolumny maszerującej ma orkiestra i śpiew. Nie należy więc przez nadmierną ostrożność zakazywać śpiewania, gdy tylko jest ono dopuszczalne. Karności marszowej należy surowo przestrzegać. Za­ niechanie prostych form karności marszowej pod po­ zorem zmęczenia oddziałów nie oszczędza wysiłku fizycznego, osłabia zaś psychicznie. Należy przestrzegać nakazanego szyku i maszero­ wać tylko nakazaną stroną drogi. Sposób maszero­ wania w całej kolumnie powinien b y ć jednolity celem umożliwienia ruchu wzdłuż kolumny. Tem po marszu musi b y ć równe; wzbronione jest samowolne nawoływanie do zatrzymania się lub dal­ szego marszu. K ażdy żołnierz ma maszerować na swoim miejscu. Nie wolno nikomu opuszczać szeregów bez pozwole­ nia oficera służbowego. Żołnierz, który dostał pozwo­ lenie wystąpienia, oddaje karabin sąsiadowi i jest obo­ wiązany jak najprędzej wrócić do szeregu. W miarę potrzeby służbowi przedstawiają lekarzom chorych pozostających w tyle. Nie wolno nikomu złożyć tornistra ani siąść na wozie bez pisemnego zezwolenia oficera służbowego lub lekarza. Na ciężkiej drodze woźnice zsiadają z wozów. Oficerowie kompanii maszerują na czele kompanii jeden dowódca plutonu wraz ze służbowymi na tyle.

298. Karność marszowa.

254

R egulam in p iech oty

Oficer służbowy batalionu z kilkoma żołnierzami na tyle batalionu. Szeregowych zostających za oddziałami, z w yjąt­ kiem chorych, zbierają organa służbowe i odsyłają przy najbliższym postoju do ich oddziału. 299. Ulgi marszowe.

Nie należy się obawiać osłabienia karności przez za­ stosowanie najszerszych ch cćb y ulg marszowych, jeśli nie będą one samowolne, lecz uregulowane przewidu­ jącym i rozkazami. Ulgi dozwolone na rozkaz „O dtrąbion o" podaje część II regulaminu piechoty. Często dla zmniejszenia obciążenia składa się tor­ nistry na w ozy, co wymaga dokładnych zarządzeń i opieki dowódców oddziałów. Należy przede wszystkim zmniejszać obciążenie szeregowych łączności, pionierów, podoficerów i sani­ tariuszy, a w marszu ubezpieczonym — patroli, goń­ ców i łączników.

300. Higiena mar­ szu i wyży­ wienie.

Większość strat marszowych pochodzi nie ze zmęcze­ nia, lecz ze złego pielęgnowania nóg (złe obucie, za­ nieczyszczone piaskiem onuce, niedopasowane lub nowe buty, niewysmarowane nogi itp.). W marszach dłuższych i forsownych żołnierze przyzwyczajeni mogą maszerować boso. W czasie marszu regularność odżywiania powinna być nienaruszona. W czasie marszów forsownych po­ żądane jest wzmocnienie wyżywienia. Pożyteczne jest w miarę możności wysyłanie zawczasu kuchni na miejsca długich odpoczynków. W marszach forsow­

CBW

www.cbw.pl

Część I

255

nych może b y ć konieczne wysyłanie zawczasu doraźnie zorganizowanych oddziałów celem zorganizowania na postojach wyżywienia. Picie wody, zwłaszcza w czasie upałów, należy ure­ gulować. Lekarze lub podoficerowie sanitarni powinni uprzednio zbadać, czy woda nadaje się do picia. Nie­ kiedy pożądane byw a zbadanie studzien przez patrole odkażające. Przed wejściem do wsi należy uprzedzać ludność, aby wystawiała naczynia z wodą. Niekiedy wysyła się po wodę żołnierzy z manierkami zebranymi z oddziału. W wielkich kolumnach szybkość marszu wynosi 4 km na godzinę wliczając w to cogodzinne odpoczynki. W kolumnach niewiększych od pułku szybkość marszu wynosi około 5 km na godzinę. Nie należy rozpoczynać marszów od razu szybkim tempem, a przed odpoczynkiem tempo zwalniać. Przy przechodzeniu różnego rodzaju ciaśnin, m ostów itp. tak regulować przemarsz, aby po przejściu oddziały nie potrzebowały dobiegać. Krótsze przestrzenie (około 10 km) powinny od ­ działy od batalionu włącznie w dół umieć przebyć w tempie szybkim (10 minut km) bez odpoczynku, z zachowaniem zupełnej zdolności do walki.

301. Szybkość marszu.

Piechota maszeruje albo po prawej, albo po obu stronach drogi, w ozy — albo zebrane za poszczegól­ nym i oddziałami, albo w nieregularnych odstępach środkiem drogi (§ 86). Na czele każdej kompanii maszeruje oficer regulujący tempo. Unikać nagłych zwalmań i przyśpieszeń tempa.

302. Porządek marszu.

256

R egu lam in p iech oty

K ażdy oddział w kolumnie marszowej jest obowią­ zany zachować łączność z oddziałem poprzedzającym. Jednostka odłączająca się od kolumny obowiązana jest zawiadomić o tym oddział idący za nią, aby ga nie narazić na opuszczenie właściwej drogi, zwłaszcza w nocy. Normalna odległość między kompaniami w dzień wynosi 15— 40 m (§ 86). Oddział zatrzymany musi zejść z drogi. Przepisów ruchu i wskazówek służby drogowej należy dokładnie przestrzegać. W marszu po złych drogach i po śniegu zmieniać oddziały i żołnierzy idących na czole. 303. Odpoczynki.

^W pół godziny po rozpoczęciu marszu zarządza się pierwszy odpoczynek celem sprawdzenia stanu obcią­ żenia piechurów, poprawienia obucia tudzież spraw­ dzenia siodłania i uprzęży. Odpoczynek ten nie trwa dłużej jak 15 minut. Następnie stosuje się krótkie, 10-minutowe odpoczynki co godzinę (w mniejszych kolumnach i przy krótszych marszach forsownych od­ poczynki te można dawać co 2 godziny). Długi odpoczynek — do 3 godzin — umożliwia wydanie posiłku żołnierzom pojenie i furażowanie koni. Długi odpoczynek urządza się tam, gdzie jest woda i ukrycie -przed lotnictwem, tuż przy drodze marszu, której przynajmniej jedna strona musi pozostać wolna. W yznacza się go po przebyciu większej części drogi. Oficerowie i podoficerowie badają stan żołnierzy i koni, a zwłaszcza nóg i oddziaływają na usposobienie żołnierzy, nie szukając dla siebie wygód, aby stać się

CBW

www.cbw.pl

Część I

257

przykładem wytrzymałości. Po zbadaniu żołnierzy, którzy zachorowali podczas marszu, zdolnych do dal­ szego marszu wcielić z powrotem do szeregów. Ludzi przeznaczonych do przyniesienia w ody i za­ kupów zebrać w oddziały, prowadzone przez służbo­ wych. W miejscach zamieszkałych przydzielić oddzia­ łom poszczególne odcinki. Skrzyżowania dróg, skraje wsi i drogi we wsiach muszą b y ć zawsze wolne. Patrz §§ 86, 99, 118 i 120.

Podczas marszów nocnych koniecznym jest prze­ strzeganie najściślejszego porządku i karności. W szyscy dowódcy muszą pilnować zwartości kolumny. Od­ ległości między oddziałami są zmniejszone. K ażdy oddział powinien mieć swego przewodnika. Należy pozostawiać łączników lub znaki dla ludzi pozostałych w tyle i taborów. Baczyć, aby pojedynczy żołnierze, zwłaszcza przy wyruszeniu po krótkich odpoczynkach, zmęczeni lub śpiący nie pozostawali w tyle. Od­ poczynki krótkie a częste ułatwiają utrzymanie łączności i orientowanie się w terenie. Skoro kolumna zatrzyma się w czasie nieprzewidzianym na odpoczy­ nek, należy niezwłocznie wysłać łącznika w przód celem stwierdzenia przyczyny zatrzymania.

304* Obrona przeciwlot­ nicza, prze­ ciwgazowa i przeciw­ pancerna w marszu.

305* Marsze nocne.

258

Regulamin piechoty

D ow ódcy kolumn wyznaczają kilku oficerów dla ciągłej kontroli porządku i łączności wzdłuż kolumny. Szybkość marszu nocnego wynosi około 3 km na godzinę.

306. Marsze w czasie upałów.

.

307

Marsze w czasie mrozów.

Celem przeciwdziałania złemu wpływowi upałów należy: — naznaczać wczesną godzinę wyruszenia, aby ukończyć marsz przed południem; w każdym razie, unikać marszu w czasie największego upału, — zwiększyć odległości m iędzy oddziałami, — zwiększyć czas i ilość długich odpoczynków, — troszczyć się o dostateczną ilość napojów. Mniejsze oddziały, maszerujące samodzielnie, wy­ zyskują nadarzające się sposobności moczenia nóg i kąpieli. Celem przeciwdziałania porażeniu słonecz­ nemu dobrze jest m oczyć czapki lub okrywać głowę mokrą chustką. Celem przeciwdziałania złym wpływom mrozów wydaje się większą ilość żywności, zwłaszcza tłuszczu. A b y zabezpieczyć uszy i nosy przeciw odmrożeniu, dobrze jest smarować je wazeliną lub niesolonym tłuszczem, np. przetopioną słoniną. Podczas odpoczynków ludzie powinni się poruszać, a nie siadać. Nie należy zbyt blisko ognia rozgrzewać nóg ani układać się do snu. Jeżeli nie ma miejscowości lub co najmniej za­ cisznych kotlin, lepiej nie urządzać długich od ­ poczynków.

CBW

www.cbw.pl

Część I

259

308. Przez m osty pontonowe piechota przechodzi do­ wolnym krokiem. Działa i w ozy jadą środkiem mostu. Przechodze­ nie przez K ół hamować nie wolno. mosty. Oddziały muszą przyjąć wymagany podczas przej­ ścia szyk marszowy, najpóźniej 100 m przed wejściem na most i mogą go zmienić dopiero przynajmniej 100 m po zejściu z mostu. Nie wolno zatrzymywać się na moście, ani też przy wyjściu. Na konie i wozy wolno wsiadać dopiero po oddaleniu się od mostu. Dow ódcy przechodzą przez m osty na czele swych oddziałów; należy wyznaczyć oficerów, którzy pilnują wejścia na most. Należy się ściśle stosować do zarządzeń komendanta mostu. Przy przeprawach piechota stosuje się ściśle do 3° 9zarządzeń technicznego kierownika przeprawy (oficera Przeprawy. saperów).

II. Postoje. Postój i zapewnienie oddziałom wypoczynku ma 310. pierwszorzędne znaczenie dla wartości wojska; wszelkie Charaktery­ styka ogólna. zdenerwowanie i skłonność do paniki ma swe podłoże w braku wypoczynku i snu żołnierza. Nawet kilkogodzinny spokojny sen często wystarczy żołnierzowi do dobrego samopoczucia. Toteż wszyscy dowódcy muszą dołożyć wszelkich starań, aby czas przeznaczony na postój był rzeczy­ wiście wykorzystany na wypoczynek, b y wszelkie czynności związane z zakwaterowaniem sprawnie i szybko zostały przeprowadzone.

260

R egu lam in p ie ch o ty

Niepotrzebne czekanie na wyznaczenie wpływa demoralizująco na żołnierza. 3 ii.

Rodzaje postojów.

kwater

Rodzaj postoju zależy głównie od stopnia zagrożenia. G dy przeciwnik może zagrażać jedynie działaniem lotnictwa, stosuje się postój podróżny. Ten rodzaj postoju zapewnia oddziałom najlepszy odpoczynek. Jeżeli nieprzyjaciel zagraża działaniem na ziemi, oddziały przechodzą po marszu na postój ubezpieczony, 0 rozmieszczeniu i zachowaniu się oddziałów w tym wypadku rozstrzygają względy bezpieczeństwa i za­ mierzenia dowódcy. Niezależnie od odległości do nieprzyjaciela postój może być: — postojem kwaterunkowym (kwaterunkiem), gdy cały oddział rozmieszcza się w budynkach, — biwakiem kwaterunkowym, gdy część oddziału rozmieszcza się w budynkach, część pod od ­ krytym niebem, — biwakiem, gdy cały oddział staje pod odkrytym niebem. P rzy wszelkiego rodzaju postojach należy starannie przestrzegać obrony przeciwlotnicze'], przeciwgazowej 1 przeciwpancernej (§§ 85, 100 i 117— 120).

.

312 W miarę możności należy podać czas postoju Przygotowa­ i godzinę przewidywanego wymarszu, jeżeli nie jest nie postoju. Kwaterunko­ to tajemnicą. wi. D o przygotowania kwater wysyła się oddział kwaterunkowy w składzie: 1 oficer na batalion, 1 podoficer na kompanię, 1 strzelec na pluton lub jednostkę równorzędną i 1 lekarz na pułk.

CBW

www.cbw.pl

261

Część I

Niekiedy trzeba do oddziału kwaterunkowego dodać osłonę. W marszach ubezpieczonych kwaterunkowi zwykle maszerują przy straży przedniej lub na czele kolumny głównej. W ysyłając kwaterunkowych liczyć się z tym , że po odbyciu drogi muszą oni wykonać swoje czynności i oczekiwać na oddziały, trzeba więc w miarę możności dać im podwody. Po przybyciu na miejsce dowódca oddziału kwate­ runkowego wrzywa przede wszystkim miejscowe władze cywilne do przygotowania kwater. D o m y i stajnie muszą b yć wyczyszczone, słoma i oświetlenie przy­ gotowane, w razie potrzeby cała lub część ludności cywilnej usunięta.

W razie niechęci lub bierności,

Wymusza wykonanie tych czynności przez ludność cywilną, zawsze cywilnych.

jednak

za

pośrednictwem

władz

Po zorientowaniu się co do wartości i ilości po­ mieszczeń, wybiera się kwatery dla dowództwa, jego organów i kuchen, a następnie rozdziela rejony między kwaterunkowych niższego szczebla. Dążyć, aby od­ działy miały kwatery zwarte, rozłożone p o obu stronach drogi; jednakże rozkład stajen może zmusić do mieszania oddziałów. Taborów, a zwłaszcza kuchen, nie należy parkować; rozmieszczać je nieregularnie W ogrodach itp. Po otrzymaniu swego rejonu kwate­ runkowi niższych szczebli postępują w tym rejonie w sposób wyżej opisany. Na poszczególnych kwate­ rach oznacza się kredą ilość ludzi i koni, przy czym celem zachowania tajemnicy wojskowej należy używać Wyłącznie doraźnie umówionych znaków. O brakach zameldować dowódcy kwaterunkowych.

262

Część I

P o ukończeniu przygotowań dow ódcy oddziałów kwaterunkowych zestawiają wiadomości, które trzeba ogłosić.

W artość wypoczynku, uzyskanego przez wojsko na postoju, zależy od troskliwości dowódcy. K ażdy dowódca jest obowiązany kwaterować w rejo­ nie swego oddziału. Przed udaniem się na kwaterę dow ódcy kompanij i plutonów powinni skontrolować zakwaterowanie swych oddziałów. Po zajęciu postoju każdy dowódca powinien: — nawiązać łączność ze swoim dowódcą i sąsia­ dami; dow ódcy od plutonu włącznie w górę wysyłają łączników do dow ódców przełożonych, __ przedstawić swemu dow ódcy szkic zakwatero­ wania (przy zajęciu kwater tylko na noc lub jeden dzień szkic należy przedstawiać dopiero na osobny rozkaz), — na rozstajach wystawić drogowskazy, — ulepszyć w miarę posiadanych środków drogi i m osty oraz wyjścia z kwater w swoim rejonie, używając do tych robót przede wszystkim ludności cywilnej (tylko przy kilkudniowych postojach).

Następnie część kwaterunkowych czeka na swe oddziały na drodze marszu, tam gdzie oddziały muszą opuścić kolumnę. D owódca kwaterunkowych udaje się na spotkanie dow ódcy swego pułku (oddziału) i składa mu meldunek, dołączając, w miarę możności, szkic rozkwaterowania. W razie niemożności wysłania kwaterunkowych podział kwater przeprowadza dow ódca oddziału. 3*3-

Przybycie na postój.

263

R egu lam in p ie c h o ty

Rozkwaterowanie oddziałów pociąga za sobą roz­ luźnienie ich spoistości. Nie wolno wprowadzać od ­ działu na postój przed dokonaniem podziału rejonu. D o tego czasu, jeśli warunki nie pozwoliły na wcześ­ niejsze wysłanie kwaterunkowych, oddział powinien odpoczyw ać przy drodze, pobierając strawę z kuchen polowych. Oddziały należy doprowadzić na postój najkrótszą drogą. Na przybywające kompanie czekają przed rejonem postoju kwaterunkowi. Przed rozejściem się należy ludzi zawiadomić, gdzie jest plac alarmowy (jeden plac może b y ć najwyżej na batalion), kwatera do­ w ódcy i oficera służbowego oraz jakie są zarządzenia na wypadek alarmu bojowego, lotniczego i gazowego.

CBW

Zmiana przygotowanych kwater po ich zajęciu jest

niedopuszczalna. www.cbw.pl

Celem uregulowania szczegółów postoju, w każdej miejscowości najstarszy dowódca jest komendantem postoju. Oficerowie od dow ódcy pułku w górę mogą wyznaczyć do tego celu innego oficera. Komendant postoju dopilnowuje pogotowia b ojo­ wego, zarządza potrzebne środki bezpieczeństwa, zwłaszcza co do obrony przeciwlotniczej i przeciw­ gazowej . Prócz służby inspekcyjnej, zorganizowanej tak samo jak w garnizonie, wyznacza się warty parkowe do

3*4-

Obowiązki dowódców.

315 -

Służba na postojach.

264

pilnowania sprzętu i żywności złożonej na wozach oraz posterunki alarmowe i warty zewnętrzne. Ilość posterunków alarmowych zależy od stopnia rozpro­ szenia kwater i przewidywanej możliwości alarmu. Może to b y ć jeden posterunek na kompanię, lecz niekiedy trzeba osobnego posterunku dla każdej kwatery. W arty zewnętrzne m ają ograniczyć ruch i utrzymać porządek na drogach. Sposób ich zacią­ gania zależy od rodzaju kwater i usposobienia ludności cywilnej. W arty zewnętrzne informują przybywa­ jących gońców, tabory, żołnierzy odłączonych od kolumny o rozmieszczeniu kwater lub też kierują ich do organów służbowych, w razie potrzeby zamykają ruch ludności cywilnej. Miejsca, gdzie przebywa komendant postoju i oficer służbowy oraz gdzie znajduje się centrala telefoniczna i izba chorych, muszą leżeć przy głównej ulicy i być oznaczone. W centrali telefonicznej znajdują się szkice połączeń oraz wykaz zakwaterowanych od­ działów. Miejsca postoju dowódców, od kompanii włącznie w górę, i oficerów służbowych powinny być oznaczone w dzień chorągiewkami, w nocy latarniami o przyćmionym świetle. Zarządzenia odnośnie obrony przeciwlotniczej, prze­ ciwgazowej i przeciwpancernej podane są w §§: 85, 100 i 117— 120. Innych sygnałów niż „A la rm ", „Alarm lotniczy", „Alarm gazow y" używać nie wolno. Skoro tylko m oż­ liwa, należy unikać sygnału „A larm " i zbierać wojsko przez „cich y alarm ". Sygnał „A larm " podaje się rów­ nież w razie napadu broni pancernej nieprzyjaciela.

CBW

www.cbw.pl

Część X

R egu lam in p iech oty

265

316. Celem zapobieżenia szpiegostwu należy zwracać Przeciwdzia­ szczególną uwagę na osoby cywilne mające styczność łanie szpie­ gostwu. z wojskiem. W czasie krótkotrwałych kwater najlepiej zupełnie zamknąć miejscowość.

Należy usunąć ludność cywilną z pomieszczeń prze­ znaczonych na kwatery dowodcow od batalionu w górę, z central telefonicznych i jadalni oficerskich. Numerów i nazwT oddziałów nie wolno wypisywać. Niepewna postawa ludności może wymagać wzięcia zakładników, ograniczenia ruchu mieszkańców oraz groźby kar zbiorowych. Postępowanie z ludnością musi b y ć taktowne, w miarę potrzeby bezwzględne. Wszelkie nadużycia i w ybryki żołnierzy trzeba tępić z całą surowością. Przed opuszczeniem postoju młodsi dow ódcy i organa służbowe kontrolują, czy nie pozostawiono papierów lub przedmiotów zdradzających tajemnice wojskowe. Żołnierzom wszystkich stopni nie wolno rozmawiać 0 sprawach wojskowych w obecności mieszkańców. W oda w pływa w najpoważniejszym stopniu na Zdrowotność wojska. Studnie powinny b y ć zbadane przez lekarzy. W razie korzystania z w ody rzecznej rozdzielić miejsca do pławienia koni, kąpieli i picia. W okolicach ubogich w wodę dow ódcy muszą ochra­ niać ją strzegąc studnie przed wyczerpaniem. Pierwszorzędne znaczenie ma urządzenie kąpieli 1 regularne pranie bielizny. Ustępy muszą b y ć przygotowane na każdym p o ­ stoju, innych miejsc nie wolno używać. Regulamin piech.

10

317 Higiena.

3*8.

Postój na polu walki.

Część I

Pozostałości kuchenne, zwłaszcza mięso, zakopuje się w ziemię przynajmniej na metr głęboko. Nie wolno rozmieszczać koni i ludzi w miejscach, gdzie panują zaraźliwe choroby. Kwatery należy pozostawiać zupełnie czyste. Po wymaszerowaniu oddziału należy je skontrolować.

którego decyzji dowódca formacyj samochodowych musi się podporządkować. Dowódca oddziału przewożonego ponosi w takich wypadkach całkowitą odpowiedzialność zarówno za taktyczne, jak i techniczne skutki swej decyzji. D o obrony przeciwlotniczej należy wyznaczyć na samochodach ciężkie lub ręczne karabiny maszynowe.

Postój w rejonie pola bitw y zależy od zadania bojow ego oddziału, zagrożenia ogniem artylerii i lot­ nictwa. Należy go obierać w miejscu niewidocznym, naj­ mniej narażonym na ogień artylerii i gazów. Należy unikać skupiania większych oddziałów ponad kompanię.

III. Transporty samochodowe. 319-

Charaktery­ styka ogólna.

267

R egu lam in p iech oty

266

Co do przewTozu samochodami małych oddziałów nie ma osobnych przepisów. Natomiast transport oddziałów od batalionu w górę jest czynnością w y­ magającą ścisłego uregulowania, aby uniknąć straty czasu przy załadowaniu i wyładowaniu oraz zatorów na drodze. D ow ódca przewożonego oddziału powinien uwzględ­ nić życzenia natury technicznej, wysuwane przez dowódcę form acji samochodowej i dbać o to, aby techniczne wskazówki .personelu samochodowego znaj­ dowały należyty posłuch wśród oficerów i szeregowycli przewożonego oddziału. Przy wykonywaniu przewozu, rozstrzygający głos we wszelkich sprawach zasadniczych, w razie rozbież­ ności zdań, ma dowódca przewożonego oddziału,

CBW

www.cbw.pl

Przed rozpoczęciem załadowania należy pouczyć szeregowych o sposobie załadowania się, o zachowa­ niu się podczas jazdy, o zarządzeniach dotyczących utrzymania łączności, obrony przeciwlotniczej i prze­ ciwgazowej oraz o zachowaniu się w razie zaskoczenia transportu przez nieprzyjaciela. Kolumnę samochodową dzieli się na części, sto­ sownie do pojemności wozów i stanu liczebnego od­ działu. K ażdy wóz musi b y ć wykorzystany całko­ wicie. W kolumnie wyznacza się w ozy zapasowe, opa­ trzone odpowiednim napisem. Załadowanie szeregowych (podział na partie, wyzna­ czenie komendantów samochodów) uskutecznia się jak w transporcie kolejowym . Po załadowaniu opuszczać samochodów nie wolno. D owódca przewożonej jednostki jedzie na samo­ chodzie osobowym , zwykle z dowódcą kolumny samo­ chodowej. D ow ódcy oddziałów na czołowych wozach przy kierowcy. Oficerowie przy swoich oddziałach.

320. Załadowa­ nie.

321. W czasie jazdy żołnierze, bez względu na stopień, muszą się stosować do życzeń służby samochodowej. Zachowanie się w czasie Należy dać pom oc przy usuwaniu z drogi zepsutych transportu. wozów bez zatrzymania całości.

10*

R egu la m in p ie ch o ty

R egu lam in p iech o ty

Odległość i tempo przepisane muszą b y ć zachowane bez względu na niewygody (np. kurz). Zatrzymywanie i wsiadanie odbyw ać na sygnał.

Ponadto należy zorganizować obronę czynną stacyj. Podczas jazdy oddziały ubezpieczają się karabinami maszynowymi, ustawionymi na wagonach odkrytych.

268

IV. Transporty kolejowe. 322

.

Charaktery­ styka ogólna.

323Obrona prze­ ciwlotnicza.

Transporty kolejowe odbyw ają się według najściślej opracowanego planu i wszelkie odchylenia od tego planu, bez zgody władz kolejow ych są wykluczone. Dla każdego transportu wojskowego, nawet naj­ mniejszego, dowódca w ysyłający wyznacza dowódcę transportu, którym z reguły jest dowódca przewożonej jednostki. Zarówno dowódca transportu, jak i podle­ gły mu personel, nie mają prawa bezpośredniego po­ rozumiewania się z cywilnymi władzami kolejowymi na tych stacjach, które mają stałe lub czasowe organa wojskowej służby transportowo-kolejowej, komisarzy stacyj lub oficerów łącznikowych przy zawiadowcach stacyj. Nie wolno pod żadnym pozorem mieszać się do zarządzeń organów w ojskowych służby transpor­ towo-kolejowej, ani wydawać im jakichkolwiek roz­ kazów. Szczegółowe wskazówki dla dow ódców transportów oraz ich organów pom ocniczych: oficera załadowczego i służbowego, podaje osobna instrukcja. Celem utrudnienia rozpoznania stacyj załadowczych i wyładowczych należy tak uregulować przymarsze i odmarsze, b y oddziały i tabory pozostawały w ukry­ ciu, w obrębie zaś rampy kolejowej przebywały jak najkrócej. Nie wolno czekać na swą kolej załadowania w bezpośrednim pobliżu stacji.

CBW

www.cbw.pl

269

D ow ódcy oddziałów załadowywanych sprawdzają 324stan liczebny i kontrolują, czy broń nie jest nabita. Załadowanie Następnie dzielą oddziały na wagony według wska­ zówek oficera załadowczego, starając się: — zachować w miarę możności podział organiza­ cyjn y oddziałów, — umieścić szeregowych, załadowujących konie, ta­ bory i sprzęt, w pobliżu odpowiednich wagonów. W każdym wagonie należy w yznaczyć podoficera jako komendanta wagonu. Po otrzymaniu numeru swego wagonu, komendanci wagonów, na sygnał ofi­ cera załadowczego, prowadzą oddziały do załadowania. D ow ódcy oddziałów dozorują, b y wagonowanie odbyło się szybko i sprawnie. Po zawagonowaniu wysiadanie jćst wzbronione. W skazówki co do załadowywania koni i taborów zawiera osobna instrukcja. Po załadowaniu nadzór nad porządkiem podczas transportu obejm uje oficer służbowy, który ma do pom ocy podoficera służbowego i wartę (w tym trę­ bacza). W arta jest zawagonowana w pobliżu oficera służbowego. Oficer służbowy, po porozumieniu się z kierownikiem pociągu i zawiadowcą stacji, reguluje wysiadanie z wagonów, wydawanie strawy i wsiadanie.

.

Komendanci wagonów pilnują, ażeby na postojach 325 szeregowi bez pozwolenia nie opuszczali wagonów, Zachowanie się w czasie nie uszkadzali i nie zanieczyszczali wagonów oraz nie transporturozpalali ognia.

270

R egu lam in p iech oty

Na postojach nie wolno wysiadać. Na postojach dłuższych zezwolenie wydaje oficer służbowy, wska­ zując, na którą stronę wysiadać. W każdym wagonie pozostawić dyżurnego. Wydalanie się poza obręb stacj’ jest wzbronione. Obowiązkiem organów służbowych i wartowniczycl. oraz komendantów wagonów jest nie dopuszczanie osób cywilnych, jak i obcych wojskowych. N ie wolne nikomu mówić skąd i dokąd transport jedzie. Podczas postoju wszyscy podlegają ogólnym przepisom kole­ jowym, ustalonym dla podróżnych cywilnych i są obowiązani stosować się do żądań służby kolejowej, opartych na tych przepisach. Odjazd transportu musi nastąpić o wyznaczonym czasie, bez względu na wy­ godę oddziału, choćby na przykład trzeba było przez to przerwać wydawania obiadu. W pobliżu nieprzyjaciela dowódca transportu wy­ znacza oficera, który jedzie na parowozie. 326. W yładowa­ nie.

Wyładowanie należy uskutecznić natychmiast po przybyciu na stację przeznaczenia, bez względu na porę dnia lub nocy, szybko i zgodnie ze wskazów­ kami władz kolejowych. Stacje należy opuszczać jak najspieszniej, w miarę częściowego wyładowania. Szeregowi na rozkaz (sygnał) wyładowania wycho­ dzą z wagonów z oporządzeniem i bronią. Komen­ danci wagonów zarządzają zbiórkę swych żołnierzy oraz sprawdzają, czy wszystko zostało wyładowane. Szeregowi, wyznaczeni do wyładowywania koni, ta­ borów i sprzętu, po opuszczeniu swych wagonów, udają się niezwłocznie do wagonów, które mają wyładować.

CBW

www.cbw.pl

ROZDZIAŁ G.

ZAOPATRYWANIE I EWAKUACJA W RAMACH PUŁKU PIECHOTY. I. Zasady zaopatrywania. Dowódca wyższego szczebla musi się starać o za­ opatrywanie podległych mu oddziałów. Ruchome zapasy dowódców przełożonych podsuwa się jak najbliżej środków przewozowych podwładnych. Tylko w ten sposób można zwiększyć wydajność szczupłych środków oddziałów i zmniejszyć ich troskę o zaopatrzenie, na korzyść działania bojowego. Pułki piechoty otrzymują swe zaopatrzenie z dywizji. Zaopatrywanie uskutecznia się przez wyzyskanie zasobów miejscowych oraz dowóz z kraju tego wszyst­ kiego, czego z zasobów miejscowych nie można do­ starczyć. Każdy dowódca, bez względu na brak organów gospodarczych musi dbać o sprawność i nastrój oddziału przez zapewnienie zaopatrywania. W myśl wytycznych rozkazu dywizyjnego oraz zależnie od położenia bojowego, dowódca pułku reguluje zaopatrywanie oddziałów w swym rozkazie bojowym.

327. System zao­ patrywania.

328. Organizacja zaopatrywa­ nia w pułku.

272

R egu lam in p ie ch o ty

Organem przygotowującym dane do decyzji do­ wódcy pułku w tych sprawach jest kwatermistrz pułku, który dopilnowuje również wykonania zarzą­ dzeń dowódcy pułku. II. Tabor pułku piechoty. 329Podział ta­ boru pułko­ wego.

33°* M iejsce po­ szczegól­ nych części taboru puł­ kowego w różnych działaniach.

Tabor pułku piechoty dzieli się na: —- tabor bojowy, w skład którego wchodzą:

— wozy i biedki na broń, amunicję i sprzęt przeciw­ gazowy, —- wozy i biedki na sprzęt łączności, — wozy i biedki na sprzęt pionierski, — wozy sanitarne, — kuchnie polowe, wozy przykuchenne i furażowe; -— tabor bagażowy, w skład którego wchodzą: — wozy bagażowe, — wozy kancelaryjne, — -wozy warsztatowe, — tabor żywnościowy, w skład którego wchodzą wozy dwóch sekcyj żywnościowych taboru puł­ kowego. W marszu podróżnym: — tabor bojowy maszeruje wraz z oddziałali zgrupowany w batalionach, — tabor bagażowy maszeruje na końcu pułku, t za taborem bojowym ostatniego batalionu. W marszu ubezpieczonym: — tabor bojowy maszeruje ze swymi batalionami; część taboru bojowego straży przedniej (kuchnie,

CBW

www.cbw.pl

Część I

273

wozy przykuchenne i niektóre wozy amunicyjne) maszeruje jednak w kolumnie głównej, według rozkazów dowódcy całości; — tabor bagażowy całej kolumny zbiera się razem i maszeruje pod dowództwem oficera w miejscu wyznaczonym przez dowódcę kolumny. N a postoju z dala od nieprzyjaciela:

— tabor bojowy i bagażowy kwateruje ze swymi oddziałami. N a postoju ubezpieczonym:

— tabor bojowy przy swych batalionach, — tabor bagażowy, zgrupowany w rejonie, wy­ znaczonym przez dowyódcę całości. W walce:

— postój taborów bojowych regulują dowódcy batalionów na podstawie rozkazów dowódców pułków, — postój taborów bagażowych regulują dowódcy pułków lub dywizyj. Tabor żywnościowy pułku w marszu, na postoju oraz w boju działa według rozkazów dowódcy dywizji.

III. Zaopatrywanie w żywność. Sprawnie, regularnie i dobrze działające zaopatry­ wanie w żywność czyni oddziały zdolnymi do długo­ trwałych wysiłków i umożliwia dowódcom wyzyskanie ich sił do najwyższego stopnia. Niedomagania, a nawet chwilowe przerwanie dowozu, nie może być jednak nigdy powodem do zaprzestania lub osłabienia nakazanych działań.

33iZnaczenie sprawnego zaopatrywa­ nia*

274

R egu lam in p iech oty

Obowiązkiem wszystkich dowódców jest dbać o obfi­ tość i regularność wyżywienia. Jest to szczególna troska dow ódcy kompanii, który jest najniższym do­ w ódcą organizującym wyżywienie. Zaniedbania w tym kierunku demoralizują szybko żołnierzy i obniżają zaufanie do dowódców. Oddział pozbawiony od szeregu dni dowozu żywności nie jest oddziałem pełnowartościowym. 332. System zao­ patrywania w żywność .

Tabor żywnościowy pułku pobiera żywność albo na stacji zaopatrywania (stacja kolejowa), albo w punk­ cie zaopatrywania (miejsce, dokąd dowożą żywność dywizyjne kolumny). Pobraną żywność przewozi do punktów wydawania, w których pobierają ją podofi­ cerowie gospodarczy kompanii na w ozy przykuchenne. Czas i miejsce pobierania żywności przez tabory żywnościowe pułków oraz ruch tych taborów do miejsca pierwszego przeznaczenia lub wprost do punktu w y­ dawania regulują zasadniczo dowódcy dywizyj. W miejscach pierwszego przeznaczenia oraz w punk­ tach wydawania przechodzą one na czas wydawania żywności pod rozkazy dowódców pułków. Po wydaniUi powracają do miejsc, wyznaczonych im przez dowód­ ców dywizyj. D ow ódcy pułków określają w swych rozkazach szcze­ gółow o punkt i czas wydawania żywności na wozy przykuchenne. Punkty wydawania znajdują się zwy­ kle w pobliżu miejsca postoju kuchen polowych, aby skrócić drogę wozom przy kuchennym. W ydawanie odbyw a się zwykle wieczorem lub w nocy na następny dzień. Na stacjach (punktach) zaopatrywania oraz

CBW

www.cbw.pl

Część I

275

w punktach wydawania unikać skupiania taborów i przygotować obronę przeciwlotniczą. Odpowiednie rozmieszczenie taborów w miarę możności ukryte, ścisłe regulowanie ruchu i przestrzeganie godzin, p o ­ zwolą uniknąć lub zmniejszyć skutki napadu lotniczego i umożliwią utrzymanie ciągłości zaopatrzenia. Tabor żywnościowy dzieli się na dwie sekcje, które na przemian pełnią czynności sekcji: — pobierającej (próżnej) i — rozdzielającej (pełnej). Jedna sekcja przewozi żywność na jeden dzień dla pułku piechoty (bez mięsa). Niekiedy tabor żywnościowy pułku rozdziela się między bataliony. Tabor żywnościowy batalionu bę­ dzie wówczas działał tak, jak tabor żywnościowy pułku. 333Mięso dostarcza rzeźnia dywizyjna, która w zasadzie Zaopatrywa­ powinna być wysunięta ku przodowi, aby w ozy mięsne nie w mięso. pułku m ogły pobierać mięso bezpośrednio z rzeźni. Jeżeli rzeźnia musiała pozostać w tyle, dywizyjny tabor mięsny dow ozi mięso do punktów styku z wozami mięsnymi oddziałów, gdzie następuje przeładowanie mięsa. Jeżeli zajdzie potrzeba, uboju bydła dokony­ wają w pułkach rzeźnicy, przydzieleni przez rzeźnię dywizyjną.

Pułk piechoty jest wyposażony w żywność nastę­ 334W yposaże­ pująco: nie w żyw ­ —• kompania posiada racje rezerwowe (R) i nor­ ność pułku piechoty. malne wojenne (W), z tego część na kuchni i wozie przykuchennym, — pułk posiada 1 W na T. ż. (tabor żywnościowy).

276

R egu la m in p iech oty

Porcja rezerwowa stanowi zapas żywności, który naruszyć można tylko na osobny rozkaz dowódcy dyw izji. Na postoju kuchnie stoją w rejonach zakwatero­ 335. Kuchnie po­ wania oddziałów i wydają strawę w czasie oznaczonym łowę. przez dowódcę. W czasie marszu kuchnie wydają obiad podczas długich odpoczynków (co najmniej dwugodzinnych), zwykle w czasie z góry oznaczonym. Oddziałom będącym w walce w ydaje się strawę zasadniczo wieczorem lub w nocy, w pobliżu linii b o jo ­ wej, jednak w miejscach zabezpieczonych przed sku­ tecznym ogniem. Miejsce wydawania strawy ozna­ czają dow ódcy batalionów lub kompanii, biorąc pod uwagę możliwość krytego dojazdu i wydawania w wa­ runkach względnie bezpiecznych. Unikać bezwzględnie większych skupień przy kuchniach oraz przestrzegać porządku i ciszy. Strzelcy wyznaczeni przez druży* nowych przynoszą strawę dla swoich drużyn. fKołejr ność reguluje dowódca kompanii i dow ódcy plutonów. W każdym razie nie należy w tym celu z linii bojowói wysyłać więcej, niż Ł/4 stanu. Niekiedy konieczr! będzie przenoszenie przez żołnierzy kotłów kuchennych do okopów lub w ich pobliże. Po wydaniu strawy, chleba itd. podoficer gospo­ darczy kompanii załatwia sprawy administracyjne — doręcza pocztę, otrzym uje rozkazy, po czym udaje się z kuchnią do rejonu postoju kuchen batalionu.

CBW www.cbw.pl

336. Zaopatrywanie w furaż przeprowadza w zasadzie Zaopatrywa­ tabor żywnościowy. Zazwyczaj część furażu, a nawet nie w furaż

C zęść I

277

czasami całość, otrzym uje się z wyzyskania zasobów miejscowych. Do przewożenia furażu ma pułk w ozy I jrażowe.

IV. Zaopatrywanie w amunicję. a) Organizacja i kierownictwo zaopatrywaniem 337?' amunicję jest obowiązkiem dowódców wszystkich Zasady ogól­ ne. szczebli i jedną z ważniejszych czynności dowodzenia. •>d wystarczającego zaopatrzenia w amunicję oddziałów należących zależy nieraz łos wałki. b) Zawiadomienie dowódców przełożonych przy każdej sposobności o stanie wyposażenia w amunicję jest obowiązkiem wszystkich żołnierzy. K ażdy żołnierz i oddział musi meldować o koniecz­ ności uzupełnienia amunicji, gdy zużyje 50% swego początkowego wyposażenia. c) Zaopatrywanie w amunicję broni powtarzalnej, użytej w walce, jest na ogół możliwe tylko w przerwach walki lub przy znacznym zmniejszeniu jej natężenia. Toteż oddziały strzeleckie zabierają przed walką ze swych taborów jak największą ilość amunicji. Zaopatrywanie w amunicję broni maszynowej, stromotorowej i dział musi być ciągłe w każdym położeniu b ojowym . Karność ogniowa jest regulatorem celowego zużycia amunicji i hamulcem jej marnowania. Uzupełnianie amunicji oddziałów walczących idzie od tyłu do przodu. Zapasy amunicji, znajdujące się w posiadaniu do­ wódców, są umieszczone w taborze bojow ym , na wozach i biedkach amunicyjnych.

33»-

System za­ opatrywania w amunicję.

278

R egu lam in p ie ch o ty

Najbardziej nieekonomicznym sposobem przesuwa­ nia zapasów amunicji jest przenoszenie jej przez żoł­ nierzy. Dążeniem więc dowódców uzupełniających amunicję w walce musi b y ć podwożenie jej na wozach lub biedkach możliwie blisko czołowych rzutów, przy jak najlepszym wykorzystaniu terenu. 339Punkty amu­ nicyjne.

340. Obsługa pun­ ktu amuni­ cyjnego.

Zapasy amunicji jednostek będących w walce muszą b y ć ugrupowane w głąb, celem zapewnienia ciągłości uzupełniania niższych jednostek z zapasów amunicji jednostki wyższej. Zapas jednostki będącej w walce, przeznaczony do uzupełniania zużycia bojowego, tworzy punkt amuni­ cyjn y danej jednostki. Kierownikami punktów amu­ nicyjnych są zasadniczo podoficerowie broni. Muszą oni znać szczegółowo własne zadanie oraz wiedzieć jakie jest zadanie jednostek zaopatrywanych, gdzie są ich punkty amunicyjne oraz punkt amunicyjny jednostki wyższego szczebla. Zależnie od położenia i decyzji dowódcy, zapas amu­ nicji może b y ć wyładowany z wozów i biedek. W razie potrzeby wyznacza się obsługę punktu amu­ nicyjnego, do której należy: — przeładowywanie amunicji, — konserwacja i przygotowanie amunicji do uży­ cia bojowego, ładowanie magazynków, taśm ka­ rabinów maszynowych, ostrzenie granatów ręcz­ nych itp., — utrzymanie łączności z punktami amunicyjnymi jednostki podwładnej,

CBW

www.cbw.pl

Część I

279

— w razie niemożności dowozu donoszenie amu­ nicji do tych punktów amunicyjnych. Skład obsługi określa dowódca stosownie do zadań. Meldunek o stanie i rozmieszczeniu amunicji powi­ nien zawierać: stan bojow y, wyrażony ilością i rodza­ jem broni (karabin, ręczny karabin maszynowy, ciężki karabin maszynowy, moździerz, granatnik itp.) i ilość posiadanej amunicji w sztukach na każdy karabin, ręczny karabin maszynowy itp. Meldunki amunicyjne codzienne wysyła się zasad­ niczo o g. 18, meldunki doraźne w razie wyczerpania połowy normalnego wyposażenia, bądź w innych w y­ jątkowych wypadkach.

341. Meldunki stanu amu­ nicji.

a) Dowódca pułku (przez swego oficera broni) orga­ 342. nizuje i kieruje zaopatrywaniem w amunicję walczą­ Rola dowód­ cy pułku. cych batalionów i oddziałów bezpośrednio podległych. Zasadniczo dowódca pułku nie rozporządza własnym zapasem amunicji. - Powinien on dbać o sprawne uzu­ pełnianie zapasów batalionowych przez dywizyjne kolumny amunicyjne. Niezmiernie ważną jest rzeczą, aby w ozy batalionów miały wskazany punkt pobiefgfaia amunicji. Bataliony mogą je wysyłać wprost do kolumn dywizyjnych lub też będą one kierowane centralnie przez oficera broni pułku. b) W działaniach zaczepnych dowódca pułku po­ winien dążyć do zwiększenia zapasu wewnątrz pułku. Może to osiągnąć przez zwiększenie wyposażenia indy­ widualnego strzelców i zapasu przy broniach z wozów batalionowych i dopełnienie tych wozów jeszcze przed walką lub na jej początku. Jeżeli zajdzie nagląca

280

R egu lam in piechoty

potrzeba przyjścia z doraźną pom ocą batalionom wal­ czącym , dowódca pułku może oddać część zapasu amu­ nicji odwodu. c) W obronie zwiększenie zapasu amunicji jest łatwe przez złożenie części amunicji na stanowiskach b o jo ­ w ych oraz utworzenie punktów am unicyjnych, roz­ rzuconych w terenie. d) W działaniach opóźniających można pozostawić odpowiednie zapasy amunicji na poszczególnych po­ zycjach opóźniających w czasie ruchu taboru amu­ nicyjnego w tył. 343-

a) D ow ódca batalionu reguluje zaopatrywanie amunicję jednostek podwładnych, dbając równo­ uzupełnienie własnych zapasów. Na niego icześnie o spada ciężar pobierania, dowożenia, rozdzielania i do­ starczania kompaniom potrzebnej amunicji. Plan za­ opatrzenia oddziałów musi dostosowywać i zmieniać stosownie do położenia. b) D ow ódca batalionu rozporządza zapasem aifluv niej i, znajdującym się w taborze bojow ym ; może oq podporządkować sobie w ozy amunicyjne kompania a nawet biedki amunicyjne plutonów strzeleck ą! i kompanij karabinów maszynowych. c) W działaniach zaczepnych punkt amunicyjf^ batalionu posuwa się skokami wzdłuż ustalonej os;Najczęściej uzupełnianie punktów amunicyjnych kom­ panii strzeleckiej jest możliwe dopiero po osiągnięć^ przedmiotów natarcia. Uzupełnianie punktu amuni­ cyjnego kompanii ciężkich karabinów maszynowych musi b y ć stale zapewnione.

Rola dowód- w • cy batalionu.

CBW

www.cbw.pl

Część I

281

d) W obronie dowódca batalionu powinien utworzyć kilka punktów amunicyjnych, unikając skupiania za­ pasów, przez co zapewnia sprawność zaopatrywania i nie naraża amunicji na zniszczenie. Sposób zaopa­ trywania w amunicję musi by ć szczegółowo przygo­ towany, aż do plutonów włącznie. e) W działaniach opóźniających dowódca batalionu reguluje ruch taboru amunicyjnego w tył, wyznacza­ jąc kolejne punkty do osiągnięcia. W miejscach prze­ widywanego oporu pozostawia zapas amunicji. a) Dowódca kompanii strzeleckiej utrzymuje zuży­ 344cie amunicji w granicach celowości. Skupia on często Rola dowód­ cy kompanii w swojej ręce zapas amunicji plutonów, gdy jednostki strzeleckiej. te wejdą do walki. Dba przede wszystkim o uzupeł­ nienie amunicji broni maszynowej i granatników, w y­ znaczając punkt amunicyjny w miejscu zapewniają­ cym dogodne dojście do plutonów. Dosyłanie amunicji ^ -r e jo n u plutonów jest zasadniczo obowiązkiem do­ w ódcy kompanii. Uzupełnianie amunicji z punktu anronicyjnego kompanii do rejonów plutonów odbyw a ^■isasadniczo biedkami, lecz najczęściej ręcznie. b) W działaniach zaczepnych główną uwagę należy Wfrócic na uzupełnianie amunicji broni maszynowej *»-> anatników. W przewidywaniu trudności zaopa­ trywania plutony muszą wkraczać do walki ze zwięk­ szonym zapasem indywidualnego wyposażenia. Opróż­ niony częściowo tabor amunicyjny kompanii należy uzupełnić z zapasu batalionu. Amunicja ręcznych (lek­ kich) karabinów maszynowych powinna by ć naładoKegulaniiu piech.

1I

R egulam in p iech oty

Część T

wana w magazynki lub nataśmowana w punkcie amu­ nicyjnym kompanii lub batalionu. Punkt amunicyjny kompanii posuwa się skokami za walczącymi plutonami. c) W obronie tabor amunicyjny będzie zgrupowany w myśl wskazówek dowódcy batalionu. Zapasy amu­ nicji kompanii i plutonów można rozmieścić na od­ cinku obronnym kompanii. d) W opóźnianiu dowódca kompanii reguluje ruch wozów i biedek amunicyjnych, tworząc w razie po­ trzeby zapasy na stanowiskach przewidzianego oporu.

zużycie amunicji było celowe. Troszczy się o odbie­ ranie amunicji rannym i poległym, jak również o od­

282

345Rola dowód­ cy kompanii ciężkich ka­ rabinów ma­ szynowych.

Dowódca kompanii ciężkich karabinów maszyno­ wych zapewnia walczącym plutonom stały dopływ amunicji, oblicza jej zużycie, przewiduje uzupełnianie własnych zapasów, organizuje pracę obsługi zapasowej. Ustala każdorazowo miejsce postoju taboru amunicyj­ nego kompanii (wozów i biedek). Nie dopuszcza do skupiania w jednym miejscu taboru amunicyjnego kompanii. Personel punktu amunicyjnego tworzy obsługa za­ pasowa. Należy zachować stałą i bezpośrednią ła m ność z plutonami ciężkich karabinów maszynowa®® personel punktu amunicyjnego musi znać miejsce?**! którego ma dostarczać amunicję dla plutonów. Amur niej a dosyłana plutonom musi być taśmo wana. Szcze­ góły podaje oddzielna część regulaminu piechoty.

CBW

Dowódca plutonu dba o to, aby dopływ amunicji Rola dowód- w czasie walki do broni maszynowych i granatnika cy plutonu. był zapewniony, utrzymuje karność ogniową, aby 346.

www.cbw.pl

283

syłanie pustych magazynków (taśm), Przed walką dowódca plutonu powinien wyposażyć strzelców, obsługi ręcznych karabinów maszynowych i granatników w zwiększoną ilość amunicji, stosownie do rozkazu dowódcy kompanii. Dowódca plutonu mel­ duje dowódcy kompanii, do jakiego punktu w rejonie swego plutonu chce, aby mu dostarczono amunicję, skąd amunicyjni broni maszynowej i granatników mogą ją już w dalszym ciągu dostarczać do broni. Jednocześnie wycofuje się tam puste magazynki (taśmy). Dowódca drużyny czuwa podczas walki nad kar­ 347nością ogniową i stale informuje się o stanie amunicji, Rola dowód­ cy drużyny. zwłaszcza ręcznych karabinów maszynowych. Wysyła amunicyjnych do punktu amunicyjnego. Troszczy się o odbieranie amunicji poległym i rannym, jak również 4} odsyłanie pustych magazynków (taśm).

V. Zasady ewakuacji.

E wakuacji z pola walki podlegają ranni, zagazoiw i chorzy oraz zużyty materiał wojenny. n a Zasadą przy ewakuacji rannych oraz materiału wo­ jennego jest wykorzystanie środków przewozowych docierających do oddziałów z zaopatrzeniem.

.

348 Sposób ewakuacji.

Każdy ranny, zagazowany i chory, niezdolny do 349walki, powinien być jak najrychlej odesłany ku tyłowi, Ewakuacja rannych, za­ a to celem otrzymania natychmiastowej pom ocy gazowanych i chorych. lekarskiej.

II*

284

R egulam in p iech oty

Z kompanii po udzieleniu pierwszej pom ocy (zal< żeniu opatrunku osobistego) wycofuje się rannyc na batalionowy punkt opatrunkowy, przy czym leki ranni idą sami, zabierając ze sobą karabin i 5 nab (resztę amunicji oddają sąsiadom), a ciężej rannyc < przenoszą na noszach noszowi z kompanijnego patroj.. sanitarnego. 35°Ewakuacja zagazowa­ nych w w al­ kach gazo­ wych.

W razie walk gazowych ewakuuje się zagazowanym z całego pułku bezpośrednio z placu boju do punki, opatrunkowego dla zagazowanych, który organizuje n; czelny lekarz pułku.

3S1 Ew akuacja z bataliono­ wego punktu opatrunko­ wego i z punktu opatrunko­ wego dla za­ gazowanych.

Ewakuacja rannych i chorych z batalionowego punktu opatrunkowego, po segregacji dokonanej prze lekarza batalionu, oraz z punktu opatrunkowego dl zagazowanych odbywa się środkami transportowyn dywizji (kompanii sanitarnej) do głównego (bąc, i wysuniętego) punktu opatrunkowego, organizowaneg przez dywizję.

352. Ewakuacja sprzętu.

Ewakuacji z pola walki podlega: a) sprzęt zdobyczny, który wyjątkowo mogą zatriffl mać dowódcy oddziałów, jeśli nadaje się bezpośredni , do użycia, a położenie bojowe tego wymaga; o zatrzj maniu sprzętu zdobycznego należy złożyć melduna .' swemu bezpośredniemu dowódcy; b) wszelki sprzęt i materiał zużyty, jak bror łuski, taśmy, pągazynki oraz. opakowanie amunicj i żywności.

CBW

www.cbw.pl

Schem at marszu ubezpieczonego batalionu jako straży przedniej. (Schemat nie jest wzorem dla ugrupowania sił wewnątrz części straży przedniej).

Szpica piesza

Szpica konna

Załącznik i» Objaśnienie. Przyjęto, że do batalionu straży przedniej przydzielono konnych zwiadowców, pluton pionierów, pluton artylerii piechoty, patrol odkażający oraz 1 baterię artylerii lekkiej.

Patrol ze szpicy konnej dla utrzymania łączności *e szpicą piechoty.

Szpica piesza pod dowództwem oficera (w sile około plutonu). Patrol odkażający. Dowódca oddziału przedniego straży przedniej (dowódca kompanii) z dowódcą plutonu arty­ lerii piechoty (ze zwiadem) oraz z częścią swego pocztu (2 obserwatorów, trębacz, łącznicy z p lu­ tonów).

Oddział przedni straży przedniej

Grupy łączników (piesi, konni, kolarze itp., pod dtwem podoficera lub oficera celem utrzy; mywania łączności pomiędzy poszcz. członami straży przedniej.

idziało z plutonu artylerii piechoty (bez jaszcza). Dowódca straży przedniej (dowódca batalionu) z adiutantem, dowódcą baterii artylerii, do­ wódcą Kom panii c. k. m., dowódcą sekcji łącz­ ności i pocztem. 1/„ batalionowej sekcji łączności.

1 kompania strzelecka. Przy kompanii 3 biedki plutonowe.

1 działo z plutonu artylerii piechoty (bez jaszcza). Pluton c. k. m . przydzielony do oddziału przed­ niego straży przecmiej (bez biedek amunicyj­ nych). Pół plutonu pionierów.

Pluton c. k. m. na taczankach dla obrony przeciwlotniczej (bez biedek amunicyjnych).

1 działo z artylerii dywizyjnej. Dowódca pułku (całości) z adiutantem, dowódcą dywizjonu artylerii (ze zwiadem), dowódcą plu­ tonu łączności oraz ze swym pocztem (trębacz), motocykliści, cykliści, patrol sygnalizacyjny). Pół batalionowej sekcji łączności.

Oddział główny

straży

przedniej

2 kompania strzelecka. Przy kompanii 3 biedki plutonowe.

CBW

www.cbw.pl

Pół

plutonu

pionierów.

Pół pułkowej sekcji łączności.

Kompania c. k. m. (reszta). Przy kompanii znajdują się wszystkie biedki amunicyjne.

3 kompania strzelecka. Przy kompanii 3 biedki amunicyjne. Ubezpieczenie bezpośrednie.

Bateria artylerii lekkiej, przydzielona do straży przedniej.

Tabor bojowy batalionu pod dowództwem pod­ oficera batalionu: 4 wozy amunicyjne kompanii, 5 wozów amunicyjnych batalionu, 4 wozy amuni­ cyjne plutonu artylerii piechoty, 1 biedka amunicyjna artylerii piechoty, 2 jaszcze, 1 biedka amunicyjna jplut.onu pionierów, 2 wozy pod sprzęt plutonu pionierów, 2 wozy sanitarna batalionu. Grupa łączników — jak wyżej,,

Załącznik 2.

Objaśnienie. Przyjęto, że do kompanii straży przedniej przydzielono konnych zwiadowców, pluton artylerii piechoty, patrol odkażający l pluton ciężkich karabinów maszynowych.

JS,

Szpica konna

_____________

Schemat marszu ubezpieczonego kompanii jako straży przedniej.

A

Szpica piesza

Patrol ze szpicy konnej dla utrzymania łączności le szpicą piechoty.

Szpica piechoty (1— 3 drużyn) — _ dowódca szpicy — oficer z obserwatorem i gońcami z drużyn. Patrol odkażający. Dowódca kompanii z częścią swego pocztu i dowódcami: plutonu c. k. m ., artylerii piechoty (ze zwiadem), oraz z łącznikami z plutonów piechoty.

Grupy łączników pod dowództwem podoficerów' dla utrzym ania łączności.

Ubezpieczenie bezpośrednie kompanii.

Oddział główny

straży

przedniej

• 1 działo z plutonu artylerii piechoty (bez jaszcza).

CBW

www.cbw.pl

Dowódca batalionu z adiutantem i pocztem oraz dowódcą: kompanii ciężkich karabinów maszynowych, sekcji łączności i ewent. bateru artylerii. • Pół batalionowej sekcji łączności.

R eszta kompanii.

Pluton ciężkich karabinów maszynowych.

I działo z plutonu artylerii piechoty (bez jaszcza).

Wóz amunicyjny kompanii, 2 jaszcze, biedki amunicyjne plutonu c. k. m. Grupy łączników — jak wyżej.

Schem at łączności dywizjonu artylerii bezpośredniego wsparcia ze wspieranym pułkiem piechoty Z ałączn ik 3

•kompąnja piechoty

dowódca bataljonu piechoty

dowódca dywizjonu

dowódca pułku p ie c h o ty

wysunięty obserwator

ł ą c z n o ś ć p ie c h o t : .

CBW

www.cbw.pl

dowódca baterji

łączność artylerji

oddział łącznikowy baterji dywizjonu

CBW

www.cbw.pl

CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA WARSZAWA

20822 c s .1 1933 r

CBW

www.cbw.pl