Plan Lekcji Etyki, Klasy 1-3

Plan wynikowy nauczania etyki dla grup mieszanych z klas I – III [2 h tygodniowo] zgodny z podstawą programową kształcenia ogólnego z 2012 roku – Dz. U. 2012, poz. 977.

Opracowała: Renata Stasiewicz

DZIAŁ I: Ja – kim jestem? Mój herb, czyli co lubię.

1.

ŚRODKI:  karta pracy z herbem  przybory plastyczne TREŚCI:  niepowtarzalność i wyjątkowość każdego człowieka  upodobania, zainteresowania, pasje, marzenia WYMAGANIA – uczeń:  przedstawia się, opowiada o sobie  wyjaśnia, dlaczego każdy człowiek jest niepowtarzalny i wyjątkowy  opowiada o sobie  skutecznie komunikuje się

„Bajka o Piotrusiu”. Uczymy się dostrzegać zalety koleżanek i kolegów.

2.

ŚRODKI:  płyta CD Mądre bajki z całego świata, na której znajduje się Bajka o Piotrusiu  karta pracy – plan wydarzeń do Bajki o Piotrusiu  piłka TREŚCI:  mocne i słabe strony człowieka, czyli zalety i wady moje, moich koleżanek i kolegów  cechy charakteru bohaterów Bajki o Piotrusiu WYMAGANIA – uczeń:  określa cechy charakteru bohaterów Bajki o Piotrusiu  określa swoje mocne i słabe strony  dostrzega zalety i wady swoich koleżanek i kolegów  zastanawia się, czy i na co ma wpływ oraz do czego może dążyć, nie krzywdząc innych ludzi UWAGI:  zabawa w zalety i wady na wzór zabawy w kolory

„Jak fajnie być sobą!” C. F. Maldonado, J. M. Cardona. Skąd się bierze pewność siebie?

3.

ŚRODKI:  C. F. Maldonado, J. M. Cardona, Jak fajnie być sobą!  słoik sukcesów  kostka  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  samoocena  czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na samoocenę  sposoby przezwyciężania nieśmiałości WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: samoocena  wskazuje czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na samoocenę  wymienia sposoby przezwyciężania nieśmiałości  znajduje „drugą stronę medalu” w rozmaitych sytuacjach UWAGI:  zabawy: Ja w teatrze codziennych czynności, Niedokończone zdania, Zwierzątka

DZIAŁ II: Ja wśród ludzi. O prawach dziecka na podstawie baśni.

4.

ŚRODKI:  prezentacja multimedialna poświęcona prawom dziecka  karta pracy – Prawa dziecka w baśniach [Jaś i Małgosia, Kopciuszek, Calineczka, Dziewczynka z zapałkami] TREŚCI:  prawo a obowiązek  prawa dziecka  charakter praw dziecka  prawa dziecka w baśniach  Rzecznik Praw Dziecka WYMAGANIA – uczeń:

   

wyjaśnia znaczenie pojęć: prawo, obowiązek, Rzecznik Praw Dziecka wymienia prawa dziecka określa charakter praw dziecka wskazuje tytuły baśni poruszających tematykę praw dziecka i ich łamania

„Zamknięte oczy” J. E. Kucharski. Nie wszyscy jesteśmy tacy sami.

5.

ŚRODKI:  J. E. Kucharski, Zamknięte oczy  Projekt Dobrej kawiarni [filmik]  chustka  rozmaite przedmioty  słoiki z przyprawami  dzbanek z wodą i kubek  portfel z pieniędzmi  biografia L. Braille’a  alfabet Braille’a TREŚCI:  zmysły i ich rodzaje  ograniczenia i możliwości w poznawaniu świata  niepełnosprawność i jej rodzaje  tolerancja  savoir – vivre wobec osób niepełnosprawnych WYMAGANIA – uczeń:  opisuje swoją postawę wobec osób niepełnosprawnych  rozumie, że odmienność jest powszechnym zjawiskiem  rozwija postawę tolerancji dla wszelkiej odmienności  doświadcza innych sposobów poznawania otaczającego świata  wie, jak dbać o wzrok i słuch  rozumie, że osoba niepełnosprawna też może odnieść sukces w życiu i być pożyteczną  wymienia zasady zachowania się w obecności osoby niepełnosprawnej

I ty możesz zostać superbohaterem!

6.

ŚRODKI:  I ty możesz zostać bohaterem, animowany film produkcji USA/Kanada z 2006 roku [reżyseria – Christopher Reeve Dan St. Pierre]  książki o superbohaterach [Batman, Superman i in.]  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  cechy charakteryzujące superbohaterów  odwaga cywilna  ważne telefony alarmowe WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: odwaga cywilna  wymienia cechy charakteryzujące superbohaterów  wskazuje sytuacje, w których człowiek może zostać bohaterem  zna ważne telefony alarmowe UWAGI:  uczniowie przebierają się za swoich superbohaterów

„Kurczak” M. Musierowicz. Nikt nie jest lepszy od nikogo.

7.

ŚRODKI:  M. Musierowicz, Kurczak  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  agresja i jej rodzaje  powody dokuczania  sposoby radzenia sobie z dokuczaniem  skutki dokuczania  szacunek dla innych bez względu na wygląd zewnętrzny WYMAGANIA – uczeń:

         

wyjaśnia znaczenie pojęcia: agresja zna rodzaje agresji wskazuje powody dokuczania rozumie, że pochopnie i głośno wypowiadane negatywne oceny o innych mogą być niesprawiedliwe i krzywdzące wie, jak reagować na agresywne zachowania wskazuje skutki, jakie niesie za sobą niekoleżeńskie zachowanie wobec rówieśników patrzy na te same wydarzenia z rozmaitych punktów widzenia rozumie, że piętnowanie cech wyglądu może krzywdzić innych umie coraz lepiej oceniać postępowanie swoje i innych nabiera szacunku dla innych bez względu na wygląd zewnętrzny

„Galeria obrazów” J. J. Sempe, R. Goscinny. Zasady bezpiecznego zachowania się w różnych miejscach i sytuacjach.

8.

ŚRODKI:  J. J. Sempe, R. Goscinny, Galeria obrazów  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  odpowiedzialność za siebie i innych  zasady bezpiecznego zachowania się w różnych miejscach i sytuacjach WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęć: odpowiedzialność, zasada zachowania się  patrzy na te same wydarzenia z rozmaitych punktów widzenia  potrafi odróżnić sytuację zabawną od sytuacji pozornie zabawnej, a w rzeczywistości niebezpiecznej lub krzywdzącej dla innych  wie, jak powinien zachować się w różnych miejscach i sytuacjach  rozumie, że nie należy wyśmiewać dokonań innych, nawet jeśli uważa je za nieudane

„Wspaniały zespół” C. F. Maldonado, J. M. Cardona. Dlaczego warto pomagać innym?

9.

ŚRODKI:  C. F. Maldonado, J. M. Cardona, Wspaniały zespół  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  empatia  znaczenie wzajemnej pomocy  korzyści wynikające z pomagania innym  uczucia i emocje towarzyszące pomaganiu innym WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: empatia  docenia znaczenie wzajemnej pomocy  potrafi dzielić się z innymi swoimi rzeczami  wskazuje korzyści wynikające z pomagania innym  opisuje, co czuje, pomagając innym

DZIAŁ II: Ja i moje uczucia. „Choinka” H. Ch. Andersen. Co to jest szczęście?

10.

ŚRODKI:  H. Ch. Andersen, Choinka  chusta i przedmioty przynoszące szczęście  okulary z różowymi i czarnymi szkłami  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  szczęście  źródła szczęścia  sposoby pielęgnowania szczęścia  optymiści i pesymiści WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: szczęście, optymista, pesymista

 

opisuje sytuacje, kiedy czuł się szczęśliwy wskazuje sposoby pielęgnowania szczęścia

ABC moich i twoich emocji.

11.

ŚRODKI:  karty obrazkowe przedstawiające emocje człowieka z cyklu Poznaję świat. Emocje  karta pracy  przybory plastyczne TREŚCI:  uczucia a emocje  rodzaje emocji: radosne i bolesne, o rozmaitym nasileniu, powszechne  odczytywanie emocji z mimiki twarzy i mowy ciała  empatia  sposoby radzenia sobie z bolesnymi emocjami WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęć: uczucie, emocja, empatia  rozpoznaje i nazywa emocje  wymienia emocje powszechne  odczytuje emocje z mimiki twarzy i mowy ciała  wymienia sposoby radzenia sobie z bolesnymi emocjami UWAGI:  zabawy: Tę emocję czuję, kiedy . . ., Co zrobię, kiedy zobaczę, że ktoś . . ., Złożona sytuacja, Emocjonalne kalambury

„Jak dobrze być razem!” C. F. Maldonado, J. M. Cardona, czyli o sile przyjaźni.

12.

ŚRODKI:  C. F. Maldonado, J. M. Cardona, Jak dobrze być razem!  karta pracy z przepisem kucharskim na przyjaźń  cytaty o przyjaźni  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  przyjaźń a koleżeństwo  cechy dobrego przyjaciela  korzyści płynące z posiadania przyjaciela WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: przyjaźń  odróżnia przyjaźń od koleżeństwa  określa cechy dobrego przyjaciela  wymienia korzyści wynikające z posiadania przyjaciela

„Boję się . . .” M. Musierowicz. Oswajamy strach.

13.

ŚRODKI:  M. Musierowicz, Boję się . . .  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  strach  źródła strachu  objawy psychosomatyczne towarzyszące poczuciu strachu  proste sposoby na opanowanie strachu WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: strach  wymienia źródła strachu  opisuje objawy psychosomatyczne towarzyszące poczuciu strachu  rozumie, że strach pomaga rozpoznawać niebezpieczeństwa  rozumie, że strach zmienia obraz rzeczywistości  wskazuje proste sposoby na opanowanie strachu

Lubimy otrzymywać i dawać prezenty. 14.

ŚRODKI:  prezenty

 opowiadanie o Jałokimie  psychotest – Lubisz dawać czy otrzymywać prezenty?  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  prezent  obdarowywanie a kupowanie  okazje, z jakich daje się prezenty  prezentowy savoir – vivre  prezent jako wyraz sympatii, a nie demonstracja zamożności WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: prezent  odróżnia obdarowywanie od kupowania  wie, z jakich okazji daje się prezenty  zna zasady prezentowego savoir – vivru  rozumie, że nie należy oceniać przyjaźni koleżanek i kolegów na podstawie wielkości lub ceny zakupionego prezentu

DZIAŁ III: Ja i problemy. Czy „sprawiedliwie” znaczy „tyle samo”?

15.

ŚRODKI:  J. Porazińska, Dwie Dorotki  talerz z czekoladą  jednakowe ołówki  różnokolorowe kredki  papier TREŚCI:  sprawiedliwość  emocje wywołane przez sprawiedliwy i niesprawiedliwy osąd  empatia WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: sprawiedliwość  wyjaśnia, odwołując się do przykładów z własnego życia, na czym polega sprawiedliwe i niesprawiedliwe postępowanie  doświadcza emocji wywołanych przez sprawiedliwy i niesprawiedliwy osąd  dokonuje oceny przykładowych sytuacji w oparciu o kryterium sprawiedliwości UWAGI:  zabawa: Dużo, mało miejsca [Gry i zabawy z Zogiem]

Niełatwo być „nowym”.

16.

ŚRODKI:  opowiadania Joasia, Lekcja o przyjaźni, Ciekawscy [w:] M. Gorczyk, Etyka. Chcemy być lepsi  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  emocje towarzyszące osobie w nowym środowisku  emocje wywołane przez pojawienie się w środowisku nowej osoby  taktowne sposoby zachowania się wobec nowej osoby  empatia  tolerancja WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęć: empatia, tolerancja  rozumie trudną sytuację, w jakiej znajduje się osoba w nowym środowisku  wskazuje taktowne sposoby zachowania się w obecności nowej osoby UWAGI:  zabawa: Twoje mokasyny

Przyznać się czy się nie przyznać? Co wymaga większej odwagi?

17.

ŚRODKI:  E. de Amicis, Śnieżna kula [w:] Serce  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  odwaga cywilna  samoocena i ocena innych  powody mówienia nieprawdy  konsekwencje mówienia prawdy i nieprawdy  przysłowia dotyczące prawdy i kłamstwa WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęcia: odwaga cywilna  umie coraz lepiej oceniać postępowanie swoje i innych  rozumie, że odwaga cywilna nie zwalnia z odpowiedzialności za swoje czyny, a jedynie może być czynnikiem łagodzącym, budzącym uznanie  wskazuje powody mówienia nieprawdy  wie, jak należy postąpić, kiedy ktoś boi się powiedzieć prawdę  wskazuje konsekwencje mówienia prawdy i nieprawdy  zna przysłowia dotyczące prawdy i kłamstwa UWAGI:  zabawa: Rób to, co mówię, nie to, co robię

Mam wpływ na wiele spraw.

18.

ŚRODKI:  M. Orłoń, Wybory  klasowa urna wyborcza  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  demokratyczne wybory  samorządność  odpowiedzialność za złożone obietnice wyborcze  korzyści wynikające z udziału w wyborach  wpływ decyzji wyborczych na życie ludzi  uczucia i emocje towarzyszące wyborom WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęć: demokratyczne wybory, samorządność  rozumie, że należy być odpowiedzialnym za złożone obietnice wyborcze  wskazuje korzyści wynikające z udziału w wyborach  rozumie, że decyzje wyborcze mają wpływ na życie ludzi  opisuje uczucia i emocje towarzyszące wyborom

Łatwiej, szybciej, lepiej, czyli o wpływie wynalazków na życie człowieka.

19.

ŚRODKI:  ilustracje  rozmaite przedmioty  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  wynalazek a odkrycie  przykładowe wynalazki  wpływ wynalazków na życie człowieka  cechy charakteru wynalazcy  korzyści i zagrożenia wynikające ze stosowania wynalazków WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęć: wynalazek, odkrycie  wymienia przykładowe wynalazki, które mają wpływ na życie człowieka  wie, w jaki sposób wynalazki zmieniły życie człowieka  próbuje znaleźć nowe zastosowanie dla już wynalezionych przedmiotów  określa cechy charakteru wynalazcy



wskazuje korzyści i zagrożenia wynikające ze stosowania wynalazków

„Gębolud” M. Musierowicz. Dlaczego życie w bałaganie jest nie w porządku?

20.

ŚRODKI:  M. Musierowicz, Gębolud  przybory do sprzątania  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  niedogodności wynikające z bałaganiarstwa  korzyści wynikające z utrzymania porządku  przybory do sprzątania WYMAGANIA – uczeń:  rozumie, że estetyczny wygląd jego otoczenia w dużej mierze zależy od niego samego  wskazuje działania, jakie mogą wpłynąć na estetyczny wygląd jego otoczenia  rozumie, że jest oceniany przez innych  wie, że dbałość o porządek to jego wizytówka  dostrzega niedogodności wynikające z bałaganiarstwa  wskazuje korzyści wynikające z utrzymania porządku  potrafi prawidłowo korzystać z przyborów do sprzątania  potrafi czerpać przyjemność z przebywania w czystych i zadbanych pomieszczeniach

Jeśli rozsądek nie zawodzi, to komputer nie zaszkodzi.

21.

ŚRODKI:  Słownik języka polskiego PWN [słowa: krytycznie, wiarygodny]  komputer  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  zagrożenia związane z komputerem i internetem  korzyści płynące z korzystania z komputera i internetu  problem uzależnienia od komputera WYMAGANIA – uczeń:  dostrzega zagrożenia związane z komputerem i internetem  wskazuje korzyści płynące z korzystania z komputera i internetu  rozumie, że należy krytycznie odnosić się do dostępnych w internecie materiałów  zna problem uzależnienia od komputera  potrafi w sposób świadomy i zaplanowany korzystać z komputera i internetu  zna kryteria, jakimi powinien kierować się, wybierając grę komputerową

DZIAŁ IV: Ja i przyroda. Człowiek – odpowiedzialny opiekun zwierząt.

22.

23.

ŚRODKI:  ilustracje  Światowa Deklaracja Praw Zwierząt  Ustwa o ochronie zwierząt  papier  przybory plastyczne TREŚCI:  empatia  odpowiedzialność za los zwierząt  potrzeby zwierząt  ochrona zwierząt  opieka nad zwierzętami WYMAGANIA – uczeń:  rozumie, że zwierzęta potrzebują pomocy człowieka  zna potrzeby zwierząt  wskazuje sposoby opieki nad zwierzętami  wie, jak chronić zwierzęta  umie dostrzegać złe traktowanie zwierząt

Co mogę zrobić, aby chronić przyrodę?

ŚRODKI:  ilustracje  karty pracy  krzyżówka  dyplom  kłębek wełny  papier  przybory szkolne TREŚCI:  działalność człowieka wyniszczająca przyrodę  ochrona przyrody  odpowiedzialność za stan najbliższego środowiska  segregacja odpadów  makulatura  ekodekalog WYMAGANIA – uczeń:  wyjaśnia znaczenie pojęć: segregacja odpadów, makulatura  wyjaśnia, dlaczego każdy człowiek jest odpowiedzialny za stan najbliższego otoczenia  wymienia działania człowieka wyniszczające przyrodę  wskazuje sposoby ochrony przyrody, tworząc ekodekalog

Plan ten jest otwarty na zmiany. Renata Stasiewicz

Bibliografia: M. Gorczyk, Etyka. Chcemy być lepsi. Podręcznik i program nauczania do klasy I – III szkoły podstawowej K. Kuszak, Mądre bajki z całego świata. Materiały dydaktyczne dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i rocznego przygotowania przedszkolnego C. F. Maldonado, J. M. Cardona, Jak fajnie być sobą! J. E. Kucharski, Zamknięte oczy [w:] M. Gorczyk, Etyka. Chcemy być lepsi. Podręcznik i program nauczania do klasy I – III szkoły podstawowej M. Musierowicz, Kurczak J. J. Sempe, R. Goscinny, Galeria obrazów C. F. Maldonado, J. M. Cardona, Wspaniały zespół H. Ch. Andersen, Choinka C. F. Maldonado, J. M. Cardona, Jak dobrze być razem! M. Musierowicz, Boję się . . . J. Porazińska, Dwie Dorotki E. de Amicis, Śnieżna kula [w:] Serce M. Orłoń, Wybory [w:] M. Gorczyk, Etyka. Chcemy być lepsi. Podręcznik i program nauczania do klasy I – III szkoły podstawowej M. Musierowicz, Gębolud zasoby internetu