Penyenggaraan Alat Dan Mesin

PENGURUSAN STOK DAN PENYENGGARAAN PENYENGGARAAN ALAT DAN MESIN Tukul Digunakan untuk mengetuk, membentuk, meratakan logam dan untuk kerja-kerja am, tukul terbahagi kepada dua kategori iaitu tukul besi dan gandin.

 Penyenggaraan  Penyenggaraan tukul Hendaklah digunakan digunakan mengikut mengikut keses kesesuaian uaian kerja kerja yang dilak dilakukan. ukan. 1. Hendaklah 2. Jangan mengumpil mengumpil sesuatu sesuatu bahan bahan dengan dengan mengg menggunakan unakan bahagian bahagian batang tukul. 3. Gunakan Gunakan bahagian bahagian kepala kepala dan muka muka semasa semasa menukul menukul sesuatu sesuatu bahan. bahan. 4. Bahagian Bahagian muka dan kepal kepalaa hendaklah hendaklah sentiasa sentiasa berada berada dalam dalam keadaan yang baik dan selamat digunakan. 5. Tukul Tukul juga juga hendaklah hendaklah sentias sentiasaa diletakkan diletakkan di atas meja meja kerja kerja semasa kerja kerja dijalankan. 6. Jangan meletakkan meletakkan tukul di atas lantai bagi mengel mengelakkan akkan kemalangan. kemalangan. 7. Minyakkan Minyakkan kepala kepala tukul tukul sebelum sebelum menyim menyimpanny pannyaa bagi mengelakk mengelakkan an daripada berkarat.

Kikir 

diperbuat daripada keluli bermutu tinggi.

memotong, menipiskan dan melicinkan permukaan logam

 Penyenggaraan kikir  Gunakan berus berus kikir kikir untuk untuk members membersihkan ihkan permukaan permukaan kikir. kikir. 1. Gunakan 2. Jan Jangan gan meng menggu gunak nakan an kikir kikir sebag sebagai ai penuk penukul. ul. 3. Asingkan Asingkan peralatan peralatan lain lain dengan dengan kikir kikir bagi mengelakkan mengelakkan kerosakan kerosakan pada gigi kikir

Pahat

memotong atau menarah logam serta membuang kepala rivet.

dua jenis pahat iaitu pahat sejuk dan pahat panas.

 Penyenggaraan pahat  Pastikan an sudu sudutt mata pemo pemoton tong g pahat pahat adalah adalah betu betul. l. 1. Pastik 2. Jan Jangan gan menggu menggunak nakan an pahat pahat sebag sebagai ai penu penukul kul.. 3. Jangan mencampakk mencampakkan an pahat kerana kerana is boleh merosakk merosakkan an mata mata pemotong. 4. Kepala Kepala pahat yang berbentuk berbentuk cendawan cendawan perlu perlu dicanai dicanai bagi bagi mengelakkan serpihan serpihan gerigis daripada termasuk t ermasuk ke dalam mata.

Gergaji besi digunakan untuk memotong atau membuang lebihan logam.

Terdapat dua jenis bingkai tetap dan bingkai boleh laras.

Bingkai tetap tidak boleh diubah panjangnya dan digunakan untuk ukuran panjang gergaji yang terhad sahaja.  Penyenggaraan  Penyenggaraan gergaji g ergaji Pemasanga ngan n mata mata gergaji gergaji mestil mestilah ah diarahk diarahkan an ke hadapan. hadapan. 1. Pemasa 2. Ketatk Ketatkan an nat kepak kepak untu untuk k menega menegangk ngkan an mata mata gergaji gergaji..

Bingkai boleh laras boleh diubah panjangnya dan sesuai digunakan bagi sebarang ukuran panjang gergaji.

Penebuk pusat

menanda permukaan logam sebelum kerja menggerudi.

Menanda pusat bulatan.

 Penyenggaraan penebuk pusat  Penebuk pusat pusat perlu perlu disengg disenggara ara agar agar matanya matanya sentiasa sentiasa tajam pada 1. Penebuk sudut yang ditetapkan. 2. Hujun Hujung g mata mata penebu penebuk k pusat pusat biasan biasanya ya bersu bersudut dut 60 60° atau 90°. 3. Mata Mata yan yang g ber bersu sudu dutt 60 60° digunakan untuk menanda kekal, sementara mata yang bersudut 90° pula adalah untuk menanda pusat bulatan.

Ragum meja

alas yang digunakan untuk mencengkam benda kerja, pelbagai jenis kerja seperti menggergaji, mengikir, menggerudi, menggilap, membengkok, memasang dan sebagainya.  Penyenggaraan  Penyenggaraan ragum meja 1.

Bersih Bersihkan kan ragum ragum selep selepas as digu digunak nakan. an.

2. Minyakkan Minyakkan ragum bagi mengelakk mengelakkannya annya daripada daripada berkarat. berkarat. 3. Jangan gunakan gunakan ragum ragum sebagai sebagai bahan pengal pengalas as untuk untuk mengetu mengetuk k bahan bahan logam. 4. Elak melakukan melakukan kerja-ker kerja-kerja ja kimpalan kimpalan pada bahagian bahagian ragum kerana kerana fungsinya akan rosak.

Mesin Pelipat

melipat logam nipis, dapat menghasilkan lipatan yang kemas, dan dapat membuat lipatan pelbagai sudut dengan tepat.

 Penyenggaraan  Penyenggaraan mesin pelipat  1.

Jangan Jangan lipat lipat kepingan kepingan logam yang tebalnya tebalnya melebih melebihii daripad daripadaa ukuran ukuran yang ditentukan oleh pembuatnya.

2. Penahan 45° dan 90° digunakan untuk mengehadkan sudut lipatan. 3. Minyakkan Minyakkan bilah-bila bilah-bilah h yang yang terdap terdapat at pada pada mesin mesin pelip pelipat at bagi mengelakkannya daripada daripada berkarat.

Mesin Penggulung 

membentuk kepingan logam menjadi silinder atau kon.

 Penyenggaraan  Penyenggaraan mesin penggulung  1.

Jangan menukul menukul pada pada bahagian bahagian penggulu penggulung ng kerana kerana ini akan merosakkan permukaannya.

2. Gunakan Gunakan lurch lurch yang terdapat terdapat pada pada hujung hujung penggulu penggulung ng untuk untuk menggulung dawai. 3. Minyakkan Minyakkan semua penggulu penggulung ng untuk untuk mengelak mengelakkanny kannyaa darip daripada ada berkarat.

Mesin Canai

memotong atau mengurangkan ketebalan logam dengan melakukan proses pencanaian.

 Penyenggaraan mesin canai 1.

Pastikan Pastikan bahagian bahagian utama utama mesin mesin canai berada berada dalam dalam keadaan keadaan balk.

2. Tukar Tukar piri piring ng canai canai apabi apabila la iany ianyaa telah telah haus. haus. 3. Gunakan Gunakan penyag penyagat at untuk untuk meratakan meratakan permukaan permukaan piring piring canai. canai.

Mesin Gerudi

Mesin gerudi mudah alih digunakan untuk kerja ringan serta mudah dikendalikan manakala mesin gerudi meja adalah untuk kerja-kerja am.

Penyenggaraan mesin gerudi 1.

Mesin Mesin gerud gerudii meja hanya hanya berup berupaya aya mengg menggeru erudi di luban lubang g berdiameter sehingga 13 mm sahaja.

2. Minyak Minyakkan kan meja meja pelantar pelantar kerj kerjaa untuk mence mencegah gah karat karat.. 3. Bersihkan Bersihkan semua semua tatal yang terdapat terdapat pada pada mesin mesin gerud gerudii meja. meja. 4. Pengun Pengunci ci bindu bindu digun digunaka akan n untuk untuk mengetat mengetatkan kan bind bindu. u.

Mesin Pericih

dua jenis iaitu mesin pericih tuas tangan dan mesin pericih kepersegian, kepersegian, yang digerakkan dengan sistem tuil. Ini membolehkannya memotong kepingan logam sehingga ketebalan 9.0 mm.

 Penyenggaraan  Penyenggaraan mesin pericih tuas t uas tangan 1.

Minyakkan Minyakkan bilah pemotong pemotong bagi bagi mengel mengelakkan akkannya nya daripada daripada berkarat. berkarat. 2. Gunak Gunakan an luban lubang g pemoto pemotonga ngan n rod untuk untuk memoto memotong ng dawai. dawai. 3. Jan Jangan gan memo memoton tong g rod dawai dawai pada pada bilah bilah pemoto pemotong. ng. Ini Ini akan merosakkannya.

Penyenggaraan mesin pericih kepersegian 1. Jangan letakkan alat-alat alat-alat seperti seperti pembar pembaris, is, jangka, jangka, dan dan penggarit penggarit di di atas mesin. 2. Jangan Jangan poton potong g dawai dawai menggu menggunaka nakan n bilah bilah pemoto pemotong. ng. 3. Bersihk Bersihkan an dan dan minyak minyakkan kan selepa selepas s digunak digunakan. an.

Cara penyimpanan alat tangan

PERALATAN KIMPALAN ARKA DAN GAS A. ALAT TANGAN

1. Tukul

2. Playar

3. Berus dawai

B. ALATAN MENANDA 1. Penggarit

2. Penebuk pusat

3. Penebuk titik

1. Tukul besi

- Diperbuat daripada keluli yang dikeraskan muka dan bonggolnya. pelbagai saiz dan bentuk

tukul bonggol bulat dan tukul serpihan.

Cara

menjaga dan menyimpan tukul bersihkan selepas digunakan. Simpan pada panel alat atau laci

gandin

- Diperbuat daripada kayu dan digunakan untuk kerja membentuk kepingan logam.

2. Playar

Playar gabung

Cara

untuk memegang benda kerja terutama yang panas dalam kerja kimpalan arka atau oksiasetilena.

Playar cengkam ragum

menjaga dan menyimpan playar  1. Bersih Bersihkan kan play playar ar setiap setiap kali kali selepa selepass diguna digunakan kan dan dan simpan simpan pada pada panel alat atau laci. 2. Jang Jangan an guna gunaka kan n play playar ar seba sebaga gaii tuku tukul. l. 3. Minya Minyakkan kkan bahagi bahagian an yang yang bergera bergerak k pada pada play playar ar selep selepas as digunakan.

3. Berus dawai  Jenis-Jenis berus dawai: 1. Keluli lembut 2. Kelu eluli kal kalis kara karatt 3. Loyang

Berus dawai digunakan untuk membersihkan logam sebelum dan selepas dikimpal. Berus dawai juga boleh digunakan untuk membersihkan kikir.

Berus dawai hendaklah dibersih dan disimpan pada panel alat selepas digunakan.

1. Penggarit

Penggarit digunakan untuk membuat garisan pada permukaan logam. Hujung yang bengkok digunakan pada bahagian yang sukar dilakukan oleh hujung yang lurus. Penggarit diperbuat daripada keluli berkarbon tinggi.

2. Penebuk pusat

Penebu ebuk pusat digunakan untuk menanda permukaan logam gam sebel belum ker kerja meng enggerud rudi atau menanda pusat bulatan. la diperb erbuat daripada keluli terkeras dan hujungnya mempunyai sudut 60° atau 90°. Mata bersu bersudu dutt 60° digu diguna naka kan n untu untuk k mena menand ndaa keka kekall ma mana naka kala la sudu sudutt 90° untuk menanda menanda pusat pusat bulata bulatan. n.

3. Penebuk titik

Penebuk titik digunakan untuk menanda pada garisan atau lengkok. Hujungnya mempunyai sudut 30°.

alat menanda hendaklah dibersih dan disimpan pada panel alat atau laci selepas digunakan.

PERALATAN KIMPALAN ARKA DAN GAS C. ALAT MENGUKUR 1. Pembaris keluli

2. Pita ukur

3. Angkup vernier

D. ALATAN MEMOTONG

1. Gergaji besi

2. Kikir

3. Pahat

B. ALATAN MENGUJI 1. Sesiku L

4. Angkup dalam

2. Sesiku bergabung

3. Angkup luar

C. ALAT MENGUKUR

1. Pembaris keluli

mengukur jarak, menguji kerataan benda kerja dan membuat garisan lurus.

Diperbuat dari keluli kalis karat.

C. ALAT MENGUKUR 2. Pita ukur

Pita ukur digunakan untuk mengukur benda kerja yang panjang di mana pembaris keluli tidak dapat digunakan

C. ALAT MENGUKUR 3. Angkup vernier

Angkup vernier merupakan alas mengukur yang mempunyai ketepatan yang jitu. la digunakan untuk mengukur ketebalan logam, diameter luar, diameter dalam., mengukur jarak dan kedalaman lubang.

Alat mengukur hendaklah dibersih dibersih dan disimpan pada panel alai atau laci selepas digunakan.

D. ALATAN MEMOTONG

1. Gergaji besi

memotong atau membuang lebihan logam

Saiz mata gergaji Panjang bilah gergaji besi ialah 8, 10 dan 12 inci. Mata gergaji besi Pula mempunyai 18, 24 atau 32 gigi bagi setiap seinci panjang (25.4 mm).

 K aedah aedah Penggunaan

Langkah 1: Pilih mata gergaji yang bersesuaian dengan logam yang hendak dipotong. Pastikan sekurang-kurangnya sekurang-kurangnya tiga gigi gergaji besi menyentuh pada permukaan yang hendak dipotong. Langkah 2: Pasangkan bilah mata gergaji dengan betul. Mata gergaji mestilah diarahkan ke hadapan.

Langkah 3: Pastikan benda kerja diapit dengan kuat pada ragum meja sebelum kerja menggergaji dilakukan.

Langkah 4: Pegang gergaji besi dengan cara yang betul. Sebelah tangan memegang pada pemegang dan sebelah tangan lagi pada hujung bingkai.

Langkah 5: Daya diperlukan semasa menyorong gergaji kerana gigi gergaji memotong benda kerja semasa disorongkan ke hadapan. Gergaji besi hendaklah dibersihkan dan disimpan pada panel alat atau laci selepas digunakan.

2. Kikir

Kikir adalah sejenis alat tangan yang diperbuat daripada keluli bermutu tinggi. Ianya digunakan untuk memotong, menipis dan melicinkan permukaan logam atau bahan-bahan lain.

aedah  K aedah

Penggunaan

Langkah 1: Apit benda kerja pada ragum meja dengan betul dan kuat

Langkah 2: Pilih jenis kikir yang sesuai dengan benda b enda kerja yang hendak dikikir

Langkah 3: Pegang kikir dengan cara yang betul. Pegang hulu kikir dengan ibu jari berada di atas manakata sebelah tangan lagi memegang hujung kikir.

Langkah 4: Kikir benda kerja berdasarkan rajah-rajah di bawah.

 M enyenggara enyenggara

a) b) c) d) e)

dan menjaga kikir  Kikir Kikir m mestil estilah ah d diber ibersihk sihkan an dan disimpan disimpan pada panel alas atau laci selepas digunakan. Gunakan Gunakan berus berus kikir kikir untuk membersih membersihkan kan kikir. kikir. Jangan Jan gan meng menggun gunaka akan n kikir kikir sebaga sebagaii penuku penukul. l. Elakkan Elakkan kikir kikir daripada daripada terken terkenaa air kerana kerana ia akan akan mudah berkarat. Jangan Jangan minyak minyakkan kan kikir kikir kerana kerana ia mudah tergelinci tergelincirr semasa mengikir

3. Paha Pahatt

Pahat ialah alat tangan yang selalu digunakan untuk memotong, menarah logam atau membuang kepala rivet. Terdapat dug Jens pahat iaitu pahat sejuk dan pahat panas. Pahat rata adalah merupakan pahat sejuk yang biasa digunakan untuk kerja-kerja kimpalan.

 Penyenggaraan dan penggunaan pahat  Pahat hendaklah dibersihkan dan disimpan pada panel alat atau laci selepas digunakan.

B. ALATAN MENGUJI 1. Sesiku L ta ngan yang digunakan untuk Sesiku L ialah alat tangan menguji sudut 90°, menanda garisan dan menguji kerataan permukaan logam.

2. Sesiku bergabung  ta ngan yang digunakan untuk menanda, Sesiku bergabung ialah alat tangan menguji sudut 45° dan 90°, mengukur kedalaman lubang dan membantu membuat garisan selari pada logam.

Rajah 2.36: Penggunaan sesiku bergabung

Angkup luar

Angkup luar digunakan untuk mengukur dan menguji diameter luar.

Angkup dalam

Angkup dalam digunakan untuk mengukur dan menguji diameter dalam paip dan lubang

Kaedah yang betul menggunakan angkup: angkup: Pegang angkup angkup berham berhampi piran ran deng dengan an sendi sendi.. 1. Pegang 2. Jan Jangan gan meng menguk ukur ur benda benda kerja kerja yang yang sedan sedang g bergera bergerak. k. 3. Bersihkan Bersihkan angkup angkup dan letakk letakkan an pada pada panel panel alai atau laci selep selepas as digunakan digunakan..