Oinarrizko nominalizazioa. Trikimailuak_0.odt

ARIKETA Ariketaren izena: Oinarrizko nominalizazioa. Trikimailuak Helburuak: 

Oinarrizko nominalizazio batzuk gogoratzeko trikimailu batzuk ezagutzea.



Oinarrizko nominalizazioa praktikatzea.

Edukiak: 

Nominalizazioa.

ARIKETA............................................................................................................................................1 Nominalizazioa: oinarrizko aditzak......................................................................................................2 Nominalizazio atzizkiak gogoratzeko trikimailu batzuk...........................................................................3 Nominalizazioa I..............................................................................................................................4 Nominalizazioa II.............................................................................................................................5 ZUZENKETA-ORRIAK..........................................................................................................................6 Nominalizazioa I..............................................................................................................................7 Nominalizazioa II.............................................................................................................................8

1

Nominalizazioa: oinarrizko aditzak -T(z)EA Gustatu Pentsatu Bururatu Erabaki Debekatu Lortu (Adjektiboa edo izena + izan) Ona / Txarra da Hobe da Kaltegarria da Komenigarria da Alferrik da Beharrezkoa da Zaila / Erraza da Helburua da ... Nahi (subjektuak ezberdinak direnean)

-T(z)EN Hasi (naiz) Amaitu Ikasi Irakatsi Jakin Lagundu Ohitu Jarraitu Saiatu / Ahalegindu (naiz)

-T(z)ERA Joan Etorri Ohitu Behartu Animatu

-T(z)EKO x eduki (ukan) Gogoa daukat / dut Ohitura daukat / dut Beldurra daukat / dut Lotsa daukat / dut Astia daukat / dut Asmoa daukat / dut Aukera daukat / dut Agintera zeharestiloan Esan du ... -t(z)eko Agindu digute ... -t(z)eko

2

Nominalizazio atzizkiak gogoratzeko trikimailu batzuk -T(z)EA Askotan bat egiten du gaztelaniazko sustantibazioarekin (baina ez beti): el comer, el beber Erretzea txarra da / El fumar es malo Erretzea debekatuta dago / El fumar está prohibido

-T(z)EN Jakin aditzarekin lotuta dauden aditzekin: jakin, ikasi, irakatsi. Gitarra jotzen ikasi dut. Gitarra jotzen dakit.

X izan egiturek beti egiten dute: Zentzumenekin zerikusia duten aditzekin (entzun, ikusi, sentitu...). Hauek gaztelaniako Gure helburua nominalizazioa gerundio moduan interpreta daitezke. ondo erabiltzea da. Sartzen ikusi zaitut. Pentsatzearekin lotutako aditzak: Udan barnetegira joatea pentsatu / erabaki dut. Dirua lortzeko jai bat antolatzea bururatu zait.

ari aditzarekin: Hitz egiten ari naiz. hasi eta amaitu / bukatu aditzekin: Jaten hasi naiz (gaztelaniaz, ggb, he empezado en la actividad de comer) saiatu / ahalegindu aditzekin: idazten saiatu naiz (gaztelaniaz, esforzarse en emango bagenu, argiago ikusten da).

-T(z)ERA Gaztelaniaz A preposizioa ipintzen den lekuan erabiltzen da (baina ez beti, kontuz!). Mugimendu aditzekin (joan / etorri): Bazkaltzera noa. Goazen zerbait hartzera. Bazkaltzera gonbidatu naute.

-T(z)EKO Agintera zeharestiloan: Etortzeko esan dizut. Egiteko esan dizut.

Izena + eduki (ukan): Jateko gogoa. Egiteko ideia. Entzuteko asmoa.

Nominalizazioa I Itzuli esaldiak nominalizazio-atzizki egokia erabilita: 1. He empezado a estudiar euskara. _______________________________________________________________________ 2. Hemos terminado de pintar la habitación. _______________________________________________________________________ 3. Es mejor no decir nada. _______________________________________________________________________ 4. He intentado hacerlo, pero no he podido. _______________________________________________________________________ 5. Está prohibido pisar la hierba. _______________________________________________________________________ 6. Es necesario enseñar el carnet. _______________________________________________________________________ 7. ¿Dónde has aprendido a programar? _______________________________________________________________________ 8. Te invito a tomar algo. _______________________________________________________________________ 9. Ese no sabe ni leer ni escribir. _______________________________________________________________________

4

Nominalizazioa II Bete hutsuneak, nominalizazio-atzizki egokia erabilita:

1.

(Ikasi) _______________ ona da burmuinerako.

2.

Ez dakit kafe ona (egin) _______________.

3.

Irakasleak gu (zoratu) _______________ nahi du.

4.

Ariketa hau ondo (egin) _______________ saiatuko naiz.

5.

Erabaki dut larunbatean etxera goiz (itzuli) _______________.

6.

Irakasleak ariketa (egin) _______________ esan du.

7.

(Ikasi) _______________ ez du buruko minik eragiten.

8.

Erretzeari (utzi) _______________ erabaki dut.

9.

Hona euskaraz (hitz egin) _______________ etortzen gara.

10.

Gaurtik aurrera ondo (portatu) _______________ hasiko naiz.

11.

Ariketa (amaitu) _______________ lortu dut.

5

ZUZENKETA-ORRIAK

6

Nominalizazioa I Itzuli esaldiak nominalizazio-atzizki egokia erabilita: 1. He empezado a estudiar euskara. ____ Euskara ikasTEN hasi naiz. _____________________________________________ 2. Hemos terminado de pintar la habitación. ____ Gela margoTZEN amaitu dugu. _________________________________________ 3. Es mejor no decir nada. ___ Hobe da ezer ez esaTEA. _______________________________________________ 4. He intentado hacerlo, pero no he podido. ___ Saiatu naiz egiTEN, baina ezin izan dut. ___________________________________ 5. Está prohibido pisar la hierba. ___ Debekatuta dago belarra zapalTZEA. ______________________________________ 6. Es necesario enseñar el carnet. ___ Beharrezkoa da karneta erakusTEA. ______________________________________ 7. ¿Dónde has aprendido a programar? ___ Non ikasi duzu programaTZEN?__________________________________________ 8. Te invito a tomar algo. ___ Zerbait harTZERA gonbidatzen zaitut. _____________________________________ 9. Ese no sabe ni leer ni escribir. ___ Horrek ez daki ez irakurTZEN, ez idazTEN. _________________________________

7

Nominalizazioa II Bete hutsuneak, nominalizazio-atzizki egokia erabilita:

1.

(Ikasi) _ IkasTEA_ ona da burmuinerako.

2.

Ez dakit kafe ona (egin) _egiTEN_.

3.

Irakasleak gu (zoratu) _zoraTZEA_ nahi du.

4.

Ariketa hau ondo (egin) _egiTEN_ saiatuko naiz.

5.

Erabaki dut larunbatean etxera goiz (itzuli) _itzulTZEA_.

6.

Irakasleak ariketa (egin) _egiTEKO_ esan du.

7.

(Ikasi) _IkasTEAk_ ez du buruko minik eragiten.

8.

Erretzeari (utzi) _uzTEA_ erabaki dut.

9.

Hona euskaraz (hitz egin) _hitz egiTERA_ etortzen gara.

10.

Gaurtik aurrera ondo (portatu) _portaTZEN_ hasiko naiz.

11.

Ariketa (amaitu) _amaiTZEA_ lortu dut.

8