Ogólna instrukcja walki (tymczasowa). Cz. 2, Działania kawalerji samodzielnej - 1933

M IN IS TE R ST W O SP RA W W O J S K O W Y C H

OGÓLNA INSTRUKCJA WALKI CZĘŚĆ

II

D Z I A Ł A N I A KAWALERJI SAMODZIELNE.)

MI N I S T E R S T W O S P R A W W O J S K O W Y C H

OGÓLNA INSTRUKCJA WALKI CZĘŚĆ II

D Z I A Ł A N I A KAWALERJ I S AMODZI ELNEJ

W A R S Z A W A

1 9 5 3

M IN ISTE RS TW O SPRAW WOJSKOWYCH Biuro O g ó ln o -O rg an izacy jn e L iczba dz. 2800 — 13/wyszlc,

Warszawa, dnia 61VII. 1933 r.

ROZKAZ WPROWADZAJĄCY. „Działania kawalerji samodzielnej" sta­ nowią tymczasową instrukcję, która wej­ dzie do części II Ogólnej instrukcji walki. Przedmiotem tej instrukcji są działania wielkiej jednostki kawalerji. Jest ona uzu­ pełnieniem zasad, ujętych w Ogólnej in­ strukcji walki cz. I, przeznaczonem dla dowódców wielkich jednostek kawalerji. Nie powtarza tych zasad, dlatego też musi być studjowana łącznie z częścią I, stano­ wiącą jej podstawę. Do znajomości instrukcji są obowiązani dowódcy kawalerji, od dowódcy pułku wzwyż.

5 2 1 8 5cz.2

I Wiceminister Spraw Wojskowych (— ) Fabrycy generał dywizji.

Nr. 9137/33.

iś5

1

Główna D ru k arn ia W ojskowa.

'■i5f 4'UM i

M

1

SPIS RZECZY R o z d z i a ł

I.

CHARAKTERYSTYKA KAWALERJI Sir.

1. 2. 3. 4.

Isto ta k aw alerji .......................................................... 1 Dowódca k a w a l e r j i ...................................................1 Podział k aw alerji i je j z a d a n i a ............................. 2 W ybór form y w a l k i ...................................................3 R o z d z i a ł MARSZ A.

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

II.

I POSTÓJ M arsz.

C h a ra k te ry sty k a o g ó l n a ........................................... 4 Szybkość m a r s z u ..........................................................4 W ysiłki m arszow e ...................................................5 M arsz p o d r ó ż n y ..........................................................5 M arsz ubezpieczony . t ...................................... 5 W ykonanie m a r s z u ...................................................6 M arsze n o c n e ................................................................. 6 M arsze w tru d n y m teren ie i z i m ą ...............................7 Przesunięcia n a polu b i t w y .................................... 8 O brona p r z e c i w l o t n i c z a ........................................... 8 B. P o stó j.

15. Z asady o g ó l n e ................................................................. 8

VI R o z d z i a ł

VII III.

ROZPOZNANIE I UBEZPIECZENIE

16. 17. 18. 19. 20.

21. 22. 23. 24.

A. R ozpoznanie. Postanow ienia ogólne . . . . . Rozpoznanie d a l e k i e .................................................. Rozpoznanie b l i s k i e ................................................... Rozpoznanie b o j o w e ................................................... Rozpoznanie w n o c y ................................................... B. U bezpieczenie. Swoboda działania i ubezpieczenie . . . . Znaczenie rozpoznania i p rzesłan ian ia w ubez­ pieczeniu ........................................................................ Znaczenie u g r u p o w a n i a ........................................... Ubezpieczenie b e z p o ś r e d n i e ....................................

U bezpieczenie m arszu. 25. M arsz u b e z p i e c z o n y ................................................... 26. M arsz w kilku k o lu m n a c h ........................................... 27. Łączność i m e l d u n k i ..................................................

Sir.

9 10 12 12 12

13 13 13 13

14 14 15

.Marsz u b ezpieczony, czołow y w ie lk ie j je d n o stk i k a w a le rji. Rozpoznanie w m arszu c z o ło w y m ............................. Użycie różnych b r o n i ................................................... S tra ż przednia ................................................................. Siły g ł ó w n e ................................................................. M iejsce d o w ó d c y .......................................................... S tra ż t y l n a ................................................................. Ubezpieczenie b o c z n e ..................................................

15 15 15 16 16 17 17

M arsz u b e z p ie cz o n y od w ro to w y w ie lk ie j je d n o stk i k a w a le rji. 35. S tra ż ty ln a

17

28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.

U b ezp ieczen ie p o sto ju . 36. C h a r a k t e r y s t y k a .......................................................... o7. Pogotowie czat i rozsiodłanie k o n i ............................. 38. Użycie różnych b r o n i ................................................... R o z d z i a ł

Sir.

18 18 18

IV.

DZIAŁANIA ZACZEPNE 39. Z asady o g ó l n e .................................................................

19

40. 41. 42. 43. 44. 45. 46.

B ój sp o tk an io w y . Rola d o w ó d c y ................................................................. Rozkazodawstwo .......................................................... D ziałanie straż y p r z e d n i e j .................................... N ata rcie sił g łó w n y c h .................................................. Ł ą c z n o ś ć ........................................................................ Użycie różnych b r o n i .................................................. D ziałanie w w ypadku niepowodzenia . . . .

47. 48. 49. 50. 51.

Pościg. C h a r a k t e r y s t y k a .......................................................... Pościg b l i s k i ................................................................. Pościg d a l e k i ................................................................. Pościg w razie odw rotu dobrowolnego Użycie różnych b r o n i ...................................................

23 23 23 24 24

N ata rcie w w alce ru ch o w ej. 52. Ogólna c h a r a k t e r y s t y k a ........................................... 53. Użycie różnych b r o n i ...................................................

25 25

R o z d z i a ł 54. 5o. 56. 57. 58. 59.

20 21

21 21 22 22

V.

ZAGON. C h a r a k t e r y s t y k a .........................................................26 Rodzaje zagonów i ich c e l e ..................................... 26 W ykonanie z a g o n u ................................................. 27 R o z p o z n a n i e ................................................................28 Ł ą c z n o ś ć ....................................................................... 29 30 Z aopatryw anie ...................................

VIII S tr.

60. Przeciwdziałanie z a g o n o w i .................................... 61. W y p a d y ........................................................................

30 30

R o z d z i a ł VI. DZIAŁANIA OBKOKNE 62. Zasady ogólne ..........................................................

31

DZIAŁANIA OPÓŹNIAJĄCE 63. Zasady o g ó ln e ................................................................. 64. Różne b r o n i e .................................................................

31 32

R o z d z i a ł

R o z d z i a ł

CHARAKTERYSTYKA KAWALERJI.

V II.

WYCOFANIE I ODWRÓT 65. Zasady o g ó ln e ................................................................. 66. Różne b r o n i e .................................................................

33 33

V III.

DZIAŁANIA W SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH W alka w nocy w e mgle. 67. Zasady o g ó ln e ................................................................. D ziałania w lasach. 68. Przemarsz przez l a s .................................................. 69. Natarcie na l a s .......................................................... 70. Obrona l a s u ................................................................. 71. Działania o p ó źn ia ją c e................................................... W alka o przepraw y i ciaśniny. 72. Zasady o g ó ln e ................................................................. W alka o m iejscow ości i bój uliczny. 73. Zasady o g ó ln e .................................................................

34 35 35 36 36 36 37

R o z d z i a ł IX. ZESPOŁY MIESZANE 74. 75. 76. 77.

D ziałania w zim ie. Zasady ogóln-' .................................... • Charakterystyka i s k ł a d ........................................... Z a d a n i a ........................................................................ Zasady w y k o n a n i a ...................................................

ROZDZIAŁ I.

38 38 39 39

Istotną cechą kawalerji jest ruchliwość. Współczesne uzbrojenie zapewnia jej znaczną siłę ogniową. Użycie kawalerji powinno dać możność wyko­ rzystania obu tych właściwości w odpowiednim zakresie. Ruchliwość swą zawdzięcza kawalerja koniom; troska o ich stan jest obowiązkiem wszystkich do­ wódców, jednak nie wolno przez przesadną dba­ łość o konie zmniejszać przydatności bojowej ka­ walerji. Należy oszczędzać konie poto, aby w chwili potrzeby tem bezwzględniej je wykorzy­ stać. Dzięki ruchliwości kawalerja jest typową bronią zaskoczenia; będzie ona poszukiwała zaskoczenia przy każdej sposobności. Stąd wypływa gwałtow­ ność walki kawalerji, polegająca przedewszystkiem na wprowadzeniu do działania odrazu większości sił żywych i wszystkich środków ogniowych. Szybkie zazwyczaj zmiany położenia wymagają od dowódcy kawalerji — obok zimnej krwi — ruchliwości, szybkiej oceny położenia i szybkiej decyzji.

.

1

Istota kawalerji.

2.

Dowódca kawalerji.

2 3.

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Kawalerja dywizyjna wchodzi w skład dywizji

Podział piechoty (użycie jej omawia część I Ogólnej in­ kawalerji i jej zadania. strukcji walki).

Kawalerję samodzielną, zorganizowaną w bry­ gady lub dywizje, przydziela się do wielkich jedno­ stek lub wyższych związków, mających zadania operacyjne. Wielka jednostka kawalerji rozporządza środka­ mi, potrzebnemi do samodzielnego rozwiązywania zadań bojowych. Niemniej może zajść potrzeba wzmocnienia jej, zwłaszcza przez przydział ruchli­ wej piechoty, dodatkowej artylerji, broni pancer­ nej i lotnictwa. Główne zadania kawalerji przed bitwą: rozpoznanie dalekie i przesłanianie, działanie przeciw kawalerji i strażom przednim nieprzyjaciela, zabezpieczenie dogodnych warunków działania siłom głównym. Podczas bitwy kawalerji należy używać do dzia­ łań rozstrzygających. Działa ona w związku z cało­ ścią sił, dążąc przedewszystkiem do wyjścia na skrzydło i tyły nieprzyjaciela tak, aby jej wpływ na przebieg bitwy był szybki i rozstrzygający. W walce obronnej zadaniem kawalerji będzie najczęściej ubezpieczenie wolnych skrzydeł wyż­ szych związków lub szerokich odcinków drugo­ rzędnych. Po udanej bitwie kawalerja odda największe usługi w pościgu. W razie działań niepomyślnych kryje odwrót całości.

Działania kawalerji samodzielnej

3

4, Typową formą walki kawalerji jest walka kom­ Wybór for­ binowana, t. j. piesza i konna. my walki* Walka konna daje zwykle szybkie rozstrzygnię­ cie, wymaga jednak sprzyjających warunków, jak np.: zaskoczenie, nieprzyjaciel rozprzężony lub działa w szyku konnym i t. p. Każdy dowódca — zastosowując szarżę — musi mieć na oku, aby wynik usprawiedliwiał nieuniknione straty, zwła­ szcza w razie szarży na piechotę. Walka piesza stanowi najpewniejszą formę wal­ ki, jest jednak powolniejsza i zmniejsza siłę bojo­ wą kawalerji skutkiem wydzielenia koniowodów. W walce pieszej kawalerja wprowadza do działa­ nia odrazu wszystkie swe środki, a więc rozwija się szeroko, lecz płytko; wysiłek jej nie może być długotrwały. Troską każdego dowódcy kawalerji powinno być należyte umieszczenie i osłona konio­ wodów oraz zapewnienie możliwości szybkiego przejścia z walki pieszej do działania konno. W razie konieczności użycia kawalerji spieszo­ nej przez czas dłuższy, trzeoa odesłać konie daleko wtył. Kawalerja traci przez to wszystkie korzyści, jakie daje jej ruchliwość. Taka walka nie odpo­ wiada charakterowi kawalerji. Każdy dowódca kawalerji musi umieć nietylko wybrać odpowiednią formę walki, lecz także zacho­ wać możność szybkiej jej zmiany, zależnie od po­ łożenia.

Wybór formy walki należy do dziedziny wyko­ nania i jest rzeczą poszczególnych dowódców. Nie należy w to wkraczać bez wyraźnej potrzeby.

4

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

ROZDZIAŁ II.

MARSZ I POSTÓJ. A.

Marsz.

5. Umiejętność wykonywania szybkich i długotrwa­ Charaktery­ łych marszów jest podstawą wszelkich działań ka­ styka ogólna.

walerji. Zdolność marszowa kawalerji zależy od stanu koni (zaprawa marszowa, warunki wyżywienia, dopasowanie rzędu i oporządzenia, kucie), od wy­ szkolenia jeźdźców w jeździe konnej, a przede­ wszystkiem od umiejętnej organizacji i wykonania marszu. Nie bez wpływu jest również stan dróg i pora roku. Należy pamiętać, że marsz jest tylko środkiem do celu. Każdy dowódca kawalerji musi umieć do­ prowadzić swą jednostkę do miejsca przeznaczenia w stanie jak najmniejszego zmęczenia i całkowitej gotowości do dalszego działania.

6.

Szybkość marszu.

Szybkość marszu kawalerji zależy od wielkości oddziału, rodzaju dróg, pory roku i dnia. Wielkie jednostki kawalerji osiągają średnią szybkość 6 km na godzinę. Oddziały kawalerji od pułku wdół, maszerując samodzielnie, mogą uzyskać szybkość 7 — 8 km na godzinę. A rtylerja konna ma szybkość podobną do kawa­ lerji, lecz tylko na dobrych drogach. Bataljony strzelców, wchodzące w skład wielkiej jednostki kawalerji, mogą iść z szybkością 5 km na godzinę. W celu ułatwienia marszu należy im zapewnić jak najwięcej środków przewozowych.

D ziałania kawalerji samodzielnej

5

Wskazana tu szybkość odnosi się do marszów podróżnych. 7. Zależnie od warunków, dzienny przemarsz wiel­ Wysiłki kiej jednostki kawalerji wynosi około 40 km. Im marszowe. większa odległość, tem dzienne przemarsze muszą być mniejsze. Po 3 lub 4 dniach marszu należy, w miarę możności, dać jednodniowy odpoczynek. Marsz powyżej 50 km w przeciągu 24 godzin jest marszem forsownym. Wielka jednostka kawalerji musi być zdolna do jednorazowego przemarszu 100 km w ciągu 24 go­ dzin, z zachowaniem zdolności wkroczenia do boju. Taki wysiłek bardzo wycieńcza wielką jednostkę kaw alerji; może go usprawiedliwić tylko wyjątko­ we położenie taktyczne. W marszu podróżnym należy zapewnić jak naj­ większe wygody. W ramach wielkiej jednostki najlepiej wykorzy­ stać wszystkie istniejące drogi, dając artylerji drogę najlepszą, samochodom — najtwardszą, bataljonom strzelców — najkrótszą. Pułkom kawa­ lerji przydzielać różne drogi marszu. Jeśli to nie­ możliwe, maszerować przynajmniej w kilku ko­ lumnach. Tabory bojowe wysyła się naprzód łub za od­ działami.

8

.

Marsz podróżny.

9. W marszu ubezpieczonym należy wszystko pod­ Marsz ubez­ porządkować potrzebom ubezpieczenia i walki. pieczony. Artylerję wysuwa się bliżej czoła kolumny, przy­ dzielając z zasady jej część do straży przedniej, pojedyńcze działa — do oddziału przedniego,

6

Bataljony strzelców, wzmocnione oddziałem ka­ walerji, wyruszają przed wielką jednostką kawa­ lerji tylko wtedy, gdy istnieje możność dopędzenia ich, zanim spotkają się z nieprzyjacielem. W prze­ ciwnym razie maszerują ztyłu kolumny. Broń pancerna posuwa się skokami w przerwach lub też przed kolumną. 10.

Wykonanie marszu.

11.

Marsze nocne.

Działania kawalerji samodzielnej

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Należycie stosowana karność marszowa jest podstawowym warunkiem dobrego wykonania marszu. W miarę potrzeby wymarsz poprzedza się rozka­ zem przygotowawczym. Na czynności przed wyruszeniem i karmienie koni trzeba co najmniej 2 godzin; czyszczenie koni po przybyciu na miejsce trw a także 2 godziny. Co 2 godziny stosuje się przerwy dziesięciominutowe w celu poprawienia siodłania i oporządzenia. Odpoczynek długi (co najmniej 2 godziny) daje się dopiero w marszach powyżej 40 km, po prze­ byciu 2/s drogi. Należy go wykorzystać do karmie­ nia ludzi i koni. W marszach forsownych stosuje się odpoczynki 2 — 6 godzinne w zależności od pory dnia i doko­ nanego wysiłku; przestrzeń między odpoczynkami nie powinna przekraczać 50 km, ani spadać poni­ żej 25 km. Tempo w chodach stosuje się do koni średnich. Przeplatanie marszu niewielkiemi okresami pro­ wadzenia koni w ręku wpływa korzystnie na stan koni i jeźdźców. Wielkie jednostki kawalerji będą bardzo często zmuszone do marszów nocnych, które chronią przed lotnictwem i umożliwiają zaskoczenie. N a ­

7

leży wówczas stosować często spieszanie. Organi­ zować bacznie łączność wewnątrz kolumny. W ciemną noc szybkość marszu spada do szyb­ kości marszu nocnego piechoty i poniżej. Chcąc ukryć marsz przed obserwacją lotniczą, trzeba wyruszać po zachodzie słońca, a przybywać przed wschodem; wydajność takiego marszu zale­ ży od pory roku (długość nocy). W nocy maszeruje się zwykle jedną drogą; od­ ległości między oddziałami zmniejszone. Piechota na czele. Z wyjątkiem pojedyńczych dział, przydzielonych do oddziału przedniego, cała artylerja idzie ztyłu albo w środku kolumny. Broń pancerna dopędza kawalerję o świcie lub posuwa się skokami ztyłu kolumny. 12. W terenach górzystych trzeba pozostawić mniej­ szym jednostkom dość dużą samodzielność m ar­ wMarsze trudnym szową, zwłaszcza co do odległości wewnątrz ko­ terenie i zimą. lumny. Wpłynie to, oczywiście, na wydłużenie ko­ lumny marszowej. W marszach po trudnym terenie należy szczegól­ ną opieką otoczyć stan kucia koni. Z nadejściem jesieni trzeba przewidzieć przej­ ście z podków letnich na zimowe. Każdy dowódca kawalerji powinien zawczasu wydać niezbędne za­ rządzenia, pamiętając, że późną jesienią bardzo często zdarza się gołoledź. Należy również na czas przygotować zapas ostrych haceli. Zaniedbanie tego może unieruchomić kawalerję właśnie w wy­ padku największej potrzeby. W marszach zimą trzeba kawalerję często spie­

sząc.

8

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

13. Przesunięcia na polu bitwy wykonywa kawa­ Przesunięcia lerja w szykach luźnych szybkiemi chodami (kłus, na polu galop). bitwy. 14. Obrona przeciwlot­ nicza.

Aby uchronić się przed lotnictwem nieprzyja­ ciela, kawalerja stosuje często marsze nocne. W marszach dziennych należy organizować sprawną służbę obserwacyjno - alarmową i zgóry przeznaczyć część karabinów maszynowych do obrony przeciwlotniczej. W razie zagrożenia z po­ wietrza kawalerja nie przerywa marszu, lecz scho­ dzi z drogi i posuwa się dalej w szykach luźnych pod osłoną środków obrony przeciwlotniczej, umie­ szczonych na stanowiskach. Tabory i artylerja posuwają się nadal drogą, powiększają odległości między oddziałami i woza­ mi (działami). B. Postój.

15. Zasady ogólne.

Postój jest dla kawalerji prawdziwym odpo­ czynkiem dopiero wówczas, gdy wszystkie konie są rozsiodłane i pod dachem. Kryte pomieszczenia dla koni są konieczne w zimnych porach roku i w czasie niepogody. Wymagania te mogą doprowadzić do znaczniej­ szych odchyleń od drogi marszu. Miejsce, wybrane na postój, musi zapewnić moż­ ność dogodnego wodopoju (liczne i obfitujące w wodę studnie, rzeka, jezioro). Z kwaterunkowymi należy zawsze wysyłać le­ karza w eterynarji do zbadania, czy w wyznaczo­ nych wsiach niema zakaźnych chorób końskich (świerzb, nosacizna); w podejrzanych wypadkach wybierać raczej biwak.

Działania kawalerji samodzielnej

9

Najlepszem miejscem na biwak jest las wysoko­ pienny o twardem podłożu z płynącą wpobliżu rzeką lub łatwo dostępnem jeziorem. Postój samochodów pancernych wyznacza się, w miarę możności, w pobliżu kuźni lub miejsco­ wych warsztatów ślusarskich. W rozkazie postoju ubezpieczonego dowódca wyznacza te oddziały, których konie nie mogą być rozsiodłane. ROZDZIAŁ III.

ROZPOZNANIE I UBEZPIECZENIE. A.

Rozpoznanie.

16. Kawalerja jest szczególnie przydatna w rozpo­ znaniu. Przydatność tę potęguje współpraca lot- 1Postanowie­ nia ogólne. nictwa. Rozpoznanie stanowi jedno z głównych zadań kawalerji. Zapewnienie ciągłości rozpoznania jest obowiązkiem każdego dowódcy kawalerji. Rozpoznanie lotnicze pozwala ograniczyć pracę rozpoznawczą kawalerji do tych zadań, których lotnictwo wykonać nie może oraz do rozpoznania szczegółowego. Śmiały duch zaczepny ułatwia wykonanie rozpo­ znania, a zarazem przesłania własne ugrupowanie i zamiary. Zaczepność jednak nie powinna dopro­ wadzać do zapomnienia o zadaniu rozpoznania. Drobne jednostki rozpoznawcze o wiele lepiej speł­ nią swą rolę, śledząc i tropiąc, niż przez walkę. Trzeba się zawsze starać wziąć jeńca.

2

10

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Wartość wyników rozpoznania zależy od: 1. umiejętnego wyznaczania zadań rozpoznaw­ czych ; 2. należytej pracy oddziałów; 3. przekazywania zdobytych wiadomości na czas. 17. Rozpoznanie dalekie wykonywają wielkie jed­ Rozpoznanie nostki kawalerji i lotnictwo. dalekie.

Wielka jednostka kawalerji rozpoznaje zapomocą podjazdów i patroli oraz przez walkę sił głów­ nych; cenne usługi oddają w tej pracy samoloty towarzyszące. Przy wydzielaniu oddziałów rozpoznawczych do­ wódca wielkiej jednostki musi stosować rozumną oszczędność, aby nie rozdrabniać sił. Patrole i podjazdy powinny odszukać przeciw­ nika i określić jego siły, choćby tylko w przybli­ żeniu. Organizuje się rozpoznanie przez wskazanie podjazdom lub patrolom kierunków albo pasów rozpoznania i określenie ich zadań. Istniejąca sieć dróg stanowi podstawę przydziału pasów i kie­ runków. Siła i skład_ podjazdu zależy od zadania. Zwykle będzie to szwadron, wzmocniony drużyną lub plu­ tonem ciężkich karabinów maszynowych, a w ra ­ zie potrzeby — samochodami pancernemi lub dzia­ łami. Wzmacniania podjazdu rozpoznawczego artylerją nie należy uważać za zasadę stale obowią­ zującą. Zależy to od siły podjazdu i warunków jego działania. Należy pamiętać, że podjazd musi być ruchliwy.

D ziałania kawalerji samodzielnej

U

Podjazdem silnym nazywamy dywizjon, wzmoc­ niony ciężkiemi karabinami maszynowemi, dzia­ łem lub plutonem artylerji, bronią pancerną i ko­ larzami. Należy zawsze dokładnie zorganizować przeka­ zywanie wiadomości (wysunięta składnica mel­ dunkowa) i wyposażyć podjazdy w środki łączno­ ści (motocykle, radjo i t. d.). Zadania podjazdu określać najlepiej w formie pytań (chcę wiedzieć, czy...). Podjazdowi rozpo­ znawczemu należy dawać zadania, wiążące się tyl­ ko z rozpoznaniem i nie obciążać go zadaniami od­ działu wydzielonego, jak opóźnianie lub obrona. Dowódca wielkiej jednostki lub w jego zastęp­ stwie szef sztabu odprawiają podjazdy osobiście. Należy dobrze rozważyć wykonalność zadania; wyznaczanie zadań, przerastających siły podja­ zdu, jest niedopuszczalnem i niebezpiecznem łudze­ niem samego siebie. Koniec służby rozpoznawczej musi być oznaczo­ ny w rozkazie rozpoznania. Najlepiej określić gra­ nice, na które zostaną wysłane nowe podjazdy, a stare powrócą do sił głównych. Aby umożliwić pracę podjazdów, należy wysy­ łać je dość wcześnie na odległość do jednego dnia marszu; podjazdy silniejsze można wysyłać na większe odległości. Za mała przestrzeń powoduje nerwową pracę podjazdu i nie zapewnia czasu na wykorzystanie wiadomości. Praca rozpoznawcza wymaga czasu; nakazywa­ nie podjazdom dużej szybkości jest niewłaściwe. Podjazdy robią średnio 6 km na godzinę; z chwilą wejścia w styczność z nieprzyjacielem szybkość ta znacznie spada.

12

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Działania kawalerji samodzielnej

W razie zatrzymania podjazdów przez przeciw­ nika wkracza wielka jednostka kawalerji, aby umożliwić im dalszą pracę. W tym czasie może się odbyć zmiana podjazdów. Ponowne wejście wielkiej jednostki kawalerji w bój w celach rozpoznawczych nastąpi z chwilą ponownego zatrzymania podjazdów przez nieprzy­ jaciela. Bój ten zawsze jest z początku walką za­ czepną i ma na celu rozpoznanie sił głównych nie­ przyjaciela. Nawiązanej styczności z przeciwnikiem nie wol­ no zerwać.

Podjazdy posuwają się wzdłuż jednej osi aż do punktu, skąd m ają rozpocząć właściwą pracę roz­ poznawczą. Zadania podjazdów muszą być jasno określone (np. wzięcie jeńca).

18. Rozpoznanie bliskie, wykonywane zapomocą pa­ Rozpoznanie troli i podjazdów, daje dowódcy podstawę do uży­ bliskie.

cia całości sił w bitwie. Z rozpoznaniem bliskiem należy zawsze łączyć rozpoznanie terenu.

19. Rozpoznanie bojowe wykonywają samodzielnie Rozpoznanie wszyscy dowódcy; nieotrzymanie rozkazu nie bojowe.

20

.

zwalnia żadnego dowódcy od obowiązku wysłania rozpoznania bojowego. W zasadzie każdej jednostce kawalerji przypa­ da rozpoznanie w granicach jej pasa działania, a jednostkom skrzydłowym — także na skrzydłach zewnętrznych. Rozpoznanie nocne jest trudne, a osiągnięte wy­

Rozpoznanie niki nieproprocjonalne do zużycia sił. Rozpoznanie w nocy.

w nocy jest możliwe tylko w najbliższym promie­ niu drogi marszu; należy pamiętać, że szybkość posuwania się podjazdów i patroli nocą jest bar­ dzo mała, a może spaść do 1 — 2 km na godzinę, tem bardziej, że do zbadania pewnych rejonów lub punktów trzeba się będzie zwykle spiesząc.

13

B. Ubezpieczenie. Każdy dowódca kawalerji musi stale dbać o za­ pewnienie sobie swobody działania i o ubezpiecze­ nie swego oddziału. Osiąga się to przez: 1. rozpoznanie i przesłanianie; 2. ugrupowanie ; 3. bezpośrednie ubezpieczenie oddziałów. Posiadanie wiadomości o nieprzyjacielu i ukry­ cie sił własnych to najważniejsze warunki ubez­ pieczenia. Zaczepne zachowanie się oddziałów rozpoznaw­ czych utrudnia nieprzyjacielowi zebranie wiado­ mości; jest to najlepszy sposób przesłaniania. Nie­ kiedy, szczególnie na ważnych kierunkach, trzeba wyznaczyć osobne oddziały przesłaniające. Przesłanianie uzupełnia się zarządzeniami, mającemi na celu ukrycie oddziałów przed lotni­ ctwem i zmylenie nieprzyjaciela. Ugrupowanie musi zapewniać możność użycia niezbędnych sił i środków na każdym z zagrożo­ nych kierunków. Wymagać to może podziału arty­ lerji, samochodów pancernych, a niekiedy i kara­ binów maszynowych na poszczególne grupy kwa­ terujące, biwakujące lub maszerujące. Wyznaczenie oddziałów ubezpieczających przez dowódcę całości nie zwalnia pozostałych oddziałów od bezpośredniego ubezpieczenia. Rodzaj i sposób

21 .

Swoboda działania i ubezpie­ czenie.

22 .

Znaczenie rozpoznania i przesłania­ nia w ubez­ pieczeniu.

23. Znaczenie ugrupowa­ nia.

24. Ubezpiecze­ nie bezpo­ średnie.

14

Ogólna instrukcja walki. Cz. II

tego ubezpieczenia zależy od stopnia zagrożenia. W razie braku rozkazów każdy dowódca samo­ rzutnie wyznacza ubezpieczenie bezpośrednie (po­ sterunki alarmowe, pogotowie). Ubezpieczenie marszu. 25. Marsz ubez pieczony.

26. Marsz w kilku kolumnach.

Bezpieczeństwo marszu zapewnia się przez roz­ poznanie, ugrupowanie, wydzielenie straży przed­ niej, bocznej i tylnej, ubezpieczenie bezpośrednie oraz obronę przeciwlotniczą i przeciwpancerną. Zaskoczenie oddziałów maszerujących może na­ stąpić z ziemi (ogień artylerji, ciężkich karabinów maszynowych, uderzenie bezpośrednie) lub z po­ wietrza. W celu przeciwdziałania każdy dowódca musi wporę przewidzieć chwilę zejścia z dróg i przejścia do szyków luźnych. Przed zaskoczeniem z powietrza kryją najlepiej marsze nocne. Rozczłonkowanie ubezpieczeń (straży przedniej, bocznej i tylnej) wielkiej jednostki kawalerji w porównaniu z dywizją piechoty cechują większe odległości, wynikające z łatwości skupienia po­ szczególnych członów kolumny i szybkości rozwi­ jania się kawalerji do walki. Zwykle brygada kawalerji posuwa się marszem bojowym w jednej kolumnie. Marsz w kilku kolumnach można stosować w wypadku istnienia dogodnych a bliskich dróg równoległych. Odległości między kolumnami po­ winny umożliwić bitwę całością sił. Każda kolum­ na ubezpiecza się samodzielnie. Rozpoznanie i uzgodnienie ruchu kolumn należy do dowódcy całości.

D ziałania kaw alerji samodzielnej

15

27. Łączność utrzymują oddziały ubezpieczające z oddziałami ubezpieczanemi. Sposób utrzymania Łączność i meldunki. łączności ustala dowódca całości. Dowódcy ubezpieczeń (straży przednich, bocz­ nych i tylnych) powinni się zaznajamiać z treścią meldunków, idących do dowódcy całości i stwier­ dzać to podpisem; ponoszą odpowiedzialność za zbędne przetrzymywanie gońców meldunkowych.

Marsz ubezpieczony czołowy wielkiej jednostki kawalerji. 28. W celu rozpoznania wysyła się podjazdy (pa­ trole) na 2 — 6 godzin przed rozpoczęciem ruchu, Rozpoznanie w marsza w kierunku marszu i na boki. Zadaniem rozpozna­ czołowym. nia jest stwierdzenie obecności lub nieobecności nieprzyjaciela i jego sił oraz rozpoznanie terenu.

Do straży przednich należy zawsze przydzielać artylerję. Strażom bocznym i tylnym oraz oddzia­ łom przednim przydziela się w miarę potrzeby po­ jedyńcze działa. Artylerja, przydzielona do ubez­ pieczeń, musi umieć działać szybko i samorzutnie. Piechocie, przydzielonej do wielkiej jednostki kawalerji, dodaje się zwykle mniejszy oddział ka­ walerji (pluton lub szw adron); wielkość oddziału zależy od położenia. Kolarzami wzmacnia się oddziały ubezpieczają­ ce; należy unikać ich rozpraszania.

29. Użycie różnych broni.

Zadaniem straży przedniej jest zapewnienie si­ łom głównym ciągłości marszu, bezpieczeństwa i najlepszych warunków działania. W tym celu straż przednia naciera szybko i energicznie na nie­ przyjaciela, zatrzymującego marsz od czoła, roz-

30. Strai przednia.

16

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

wijając wszystkie swe siły żywe i ogniowe. Dąże­ niem straży przedniej powinno być posuwanie się konno jak najdłużej. Straży przedniej nie wolno odsłonić osi marszu. Siła straży przedniej wynosi zwykle około x/3 sił całości. Należy zawsze przydzielać pionierów, w dzień wzmacniać bronią pancerną. Straż przednia w sile szwadronu wysyła na­ przód pluton jako szpicę. Większa straż przednia dzieli się na oddział główny i oddział przedni. Od­ dział przedni w sile szwadronu wysyła od siebie pluton jako szpicę. Oddział przedni składa się zwykle z !/4 sił ka­ walerji straży przedniej. Zwykle będzie wskazane przydzielić oddziałowi przedniemu działo, a w dzień broń pancerną. Zadaniem oddziału przedniego jest ubezpieczenie oddziału głównego. Większość sił straży przedniej stanowi oddział główny; jego zadaniem jest ubezpieczyć siły głów­ ne oraz zapewnić im swobodę działania. Dowódcy wszystkich członów straży przedniej są odpowiedzialni za bezpośrednie ubezpieczenie swych oddziałów, za łączność wśród nich i za zor­ ganizowanie biernej i czynnej obrony przeciwlot­ niczej oraz obrony przeciwpancernej. 31. Ugrupowanie sił głównych zależy od przewidy­ Siły główne. wań dowódcy.

Za bezpośrednie ubezpieczenie boczne sił głów­ nych są odpowiedzialni dowódcy pułków. Z chwilą zagrożenia ogniem artylerji, siły głów­ ne się rozczlonkowują. 32. Miejsce dowódcy.

Dowódca wielkiej jednostki kawalerji posuwa się przy straży przedniej, jak najbardziej wysu-

Dzialania kawalerji samodzielnej

17

męty ao przoau, ceiem szyDKiego otrzymywania meldunków i bezpośredniej oceny położenia. 33. Straż tylną wyznacza się zawsze; jej zadaniem jest ubezpieczenie tyłów sił głównych. Siła straży Straż tylna, tylnej wzrasta w miarę zwiększania się zagroże­ nia od tyłu. Do obrony przed bronią pancerną trzeba będzie często przydzielać do straży tylnych pojedyńcze działa. W razie niewyznaczenia straży tylnej przez do­ wódcę całości wydziela ją samorzutnie dowódca sił głównych. 34. Ubezpieczenie boków kolumny zarządza dowód­ Ubezpiecze­ ca całości. nie boczne. W kawalerji ubezpieczenie boczne stanowią najczęściej patrole lub podjazdy.

Marsz ubezpieczony odwrotoiuy wielkiej jednostki kawalerji. 35. Ubezpieczenie marszu odwrotowego spoczywa na straży ty ln ej; nie wolno jej odsłonić osi marszu Straż tylna. sił głównych. Straż tylna nie może liczyć na po­ moc sił głównych. Straż tylna dzieli się, zależnie od sił, na oddział główny, tylny i szpicę tylną. Jej siła i skład zależą od położenia. Trzeba zawsze przydzielać jej broń pancerną i artylerję w odpowiedniej sile. Zasadniczym sposobem wykonywania zadań przez straż tylną będzie działanie ogniem na da­ lekie odległości. Przeciwnatarcie konne będzie tu rzadko korzystne, natomiast zasadzki i przeciwna­ tarcia przy udziale broni pancernej mogą mieć du­ że powodzenie.

Ogólna instrukcja walki. Cz. II

Działania kawalerji samodzielnej

Ubezpieczenie postoju.

Oddziałów piechoty używa się do służby czat i rozpoznania w nocy. Jeśli są dobre drogi, można użyć kolarzy jako pogotowia czat na szczególnie zagrożonych kierun­ kach. Broń pancerną przydziela się do odwodu czat lub używa do rozpoznania. W dzień można ją przy­ dzielać do czat głównych lub samodzielnych pla­ cówek: w nocy są one tam tylko zawadą.

36. Wielka jednostka kawalerji ubezpiecza swój po­ Charaktery* stój przez rozpoznanie, odpowiednie ugrupowanie ..... styka.

i czaty. Poszczególne grupy postojowe powinny być zdolne do samodzielnego ubezpieczenia i działania. W tym celu konieczny jest przydział artylerji do każdej grupy. Dowódca całości nakazuje rozpoznanie, zawia­ damia dowódców podwładnych o swym zamiarze na wypadek natarcia nieprzyjaciela, wyznacza za­ dania, przydziela kierunki (pasy) ubezpieczenia i określa (uzgadnia) linję oporu czat. Kawalerja, wyzyskując swą ruchliwość, dąży do odpoczynku zdała od nieprzyjaciela. Poza tem ubezpieczenie swe opiera na rozpoznaniu oraz ukryciu i rozczłonkowaniu sił głównych; do służby czat przeznacza jak najmniej sił. Ubezpieczenie kawalerji jest podobne do czat marszowych. Czaty zwarte stosuje kawalerja jedynie w wy­ jątkowych wypadkach.

37. Dowódca całości wyznacza w rozkazie postoju Pogotowie ubezpieczonego pogotowie i określa oddziały, któ­ czat i rozsiodłaaie koni. rym nie wolno rozsiodłać koni; odddziały te roz­

mieszcza się na kierunku zagrożonym.

38. Użycie róż­ nych broni.

Artylerję rozmieszcza się w rejonach postoju sił głównych; musi ona mieć przygotowane dane ognia w zagrożonych kierunkach. Czatom głównym lub samodzielnym placówkom o większej sile przydziela się w miarę potrzeby po­ jedyńcze działa, przedewszystkiem do obrony przeciwpancernej.

19

ROZDZIAŁ IV.

DZIAŁANIA ZACZEPNE. Kawalerja może rozwiązywać większość przypa­ dających jej zadań działaniem zaczepnem. Ruchliwość i gwałtowność działań kawalerji po­ zwala jej, bardziej niż innym broniom, na sku­ pienie wysiłków na jeden wyraźny cel i jedynie ubezpieczenie pozostałych kierunków; w razie nie­ powodzenia kawalerja może szybko się przegrupo­ wać i szukać rozstrzygnięcia gdzie indziej. W spotkaniu z piechotą wielka jednostka kawa­ lerji musi zawsze dążyć do oskrzydlenia przeciw­ nika. W tym celu wiąże go natarciem silnej straży przedniej i pod jej osłoną, wyzyskując zaskoczenie, uderza większością sił na boki lub tyły nieprzyja­ ciela, kierując się na jego artylerję i dowództwa. W walce z kawalerja należy uderzać na artyle­ rję i koniowodów. Wobec nieuchwytności boków i tyłów kawalerji, trzeba działać szybko, skupiając wszystkie środki w miejscu rozstrzygającem. Kawalerja powinna zawsze dążyć do natarcia na żywe siły przeciwnika, obezwładnić opór ogniem wszystkich broni i uderzyć siłą żywą, nie szukając

39. Zasady ogólne

20

Ogólna instrukcja walki. Cz. II

łatwego powodzenia na dalekiem skrzydle lub ty­ łach. Z oskrzydleniem nieprzyjaciela łączy się zagro­ żenie własnego skrzydła lub tyłów. Dowódca ka­ walerji musi o tem pamiętać i w chwili rozstrzy­ gającej wykazać stanowczość i zimną krew. Wielka jednostka kawalerji naciera czołowo je­ dynie w razie zaskoczenia nieprzyjaciela. Wówczas należy przeć naprzód, aby nie dać czasu na opa­ miętanie się.

Bój spotkaniowy. 40. Rola dowódcy,

W boju spotkaniowym zwycięża ten, kto prędzej zdobędzie inicjatywę, i przez to narzuci swą wolę przeciwnikowi. Ogólną podstawę do wejścia w bój dają: zada­ nie, teren i wiadomości o nieprzyjacielu. Decyzja musi być powzięta szybko, pomimo szczupłych i niejasnych wiadomości o nieprzyja­ cielu. Niema nic gorszego od wyczekiwania na dokład­ ne wiadomości. Uniemożliwia to zaskoczenie i daje przeciwnikowi czas na wykonanie posunięć zapo­ biegawczych. Decyzja musi być śmiała, prosta i możliwa do szybkiego wykonania. Dowódca całości dostosowuje działanie straży przedniej do zamiaru użycia całości sił. Z chwilą wprowadzenia w bój wszystkich sił dowódca całości pozostaje przy ugrupowaniu, któ­ remu wyznaczył zadanie rozstrzygające. Ażeby za­ pewnić sobie wpływ na przebieg walki, zachowuje odwód. Po użyciu odwodu należy go jak najrychlej odtworzyć.

Działania kawalerji samodzielnej

21

41. Zasadniczym warunkiem współdziałania różnych Rozka­ oddziałów i broni jest znajomość zamiaru dowódcy zodawstwo. całości; zamiar ten musi być wyraźnie podany w rozkazie. Rozkazy powinny być proste i jasne. Dowódca wielkiej jednostki będzie je często wydawał ustnie dowódcom podwładnym. Rozkazy wydane ustnie należy następnie po­ twierdzić na piśmie.

Natarcie straży przedniej jest natarciem czołowem wzdłuż osi marszu. W wypadku niepowodzenia straż przednia prze­ chodzi do obrony, aby w ten sposób umożliwić dzia­ łanie całości.

42. Działanie straży przedniej.

43. Dowódca całości: Natarcie sił — określa zadania i podział sił, głównych. — wskazuje kierunki działań i, jeżeli trzeba, pasy działania, — uzgadnia działanie poszczególnych grup, — zapewnia współdziałanie z artylerją i przydzielonemi broniami, — wyznacza rejony dla koniowodów, — wydziela odwód, — wydaje dokładne zarządzenia co do łączności, służby sanitarnej, zaopatrywania i ewakua­ cji. Pułk kawalerji w natarciu może otrzymać pas szerokości od 500 do 1500 m, zależnie od położenia, rodzaju natarcia (główne albo pomocnicze) i spo­ sobu przeprowadzenia: konno lub pieszo.

22

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Dążeniem dowódcy grupy oskrzydlającej powin­ no być działanie konno jak najdłużej. 44. Łączność.

Najlepsze są żywe środki łączności ( gońcy konni, kolarze, motocykliści, samochody, samolot towa­ rzyszący). Duże usługi może oddać radjo. Zrozumienie zamiaru dowódcy całości i osobiste porozumienie się dowódców ułatwia łączność w dużym stopniu. Miejsce pobytu dowódcy całości powinni znać wszyscy podlegli dowódcy.

45. W większości wypadków artylerja będzie oddana Użycie róż­ pod rozkazy dowódców poszczególnych natarć. nych broni.

Jeżeli warunki terenowe nie pozwolą na przy­ dział większości artylerji do grupy oskrzydlającej, należy wówczas przydzielić do niej przynajmniej pojedyńcze działa lub plutony. Piechotą zasila się przedewszystkiem natarcie czołowe. Kolarzy używa się w zależności od warunków drogowych. Broni pancernej można użyć w całości na jed­ nym kierunku albo też rozdzielić ją pomiędzy po­ szczególne grupy; zasadniczy wpływ na ten po­ dział wywiera teren. Pionierzy, jeżeli nie są potrzebni w natarciu, pozostają w osłonie artylerji. Samoloty towarzyszące zatrzymuje dowódca ca­ łości w swych rękach i używa przedewszystkiem do rozpoznania postępów własnych działań oraz do rozpoznania nieprzyjaciela na bezpośredniem przedpolu.

D ziałania kawalerji samodzielnej

23

46. W wypadku niepowodzenia należy się szybko Działanie przegrupować, aby natrzeć w innem miejscu. w wypadku niepowodze­ nia.

Pościg. 47. Pościg zmienia niepowodzenie przeciwnika w klę­ skę. Rozpoczyna się go natychmiast, prowadzi Charaktery­ styka. z największym wysiłkiem i zuchwale, aby wyzy­ skać przewagę moralną i nie pozwolić nieprzyja­ cielowi na otrząśnięcie się z wrażenia przegranej i zorganizowanie oporu. Początek pościgu wynika zwykle z inicjatywy dowódców oddziałów czołowych. W tym celu mu­ szą oni pilnie śledzić przebieg walki, aby nie prze­ oczyć chwili rozpoczęcia odwrotu przez przeciw­ nika. Dowódca całości musi podtrzymać inicjatywę podwładnych, uzgadniając kierunki pościgu i wpro­ wadzając nowe siły. A więc musi być tam, skąd może osobiście najłatwiej kierować pościgiem. Na­ leży przewidzieć chwilę pościgu i zgóry go zorga­ nizować. 48. Pościg bliski prowadzą samorzutnie oddziały Pościg bliski. nacierające: — oddziały spieszone zazwyczaj ogniem, ■— oddziały nacierające konno — szarżą.

Pościg daleki jest przedłużeniem pościgu bli­ skiego. Wykonywają go konno przedewszystkiem oddziały pościgowe (odwody), wyposażone w broń pancerną, artylerję i pionierów, przygotowane

49. Pościg daleki.

24

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

D ziałania kawalerji samodzielnej

zgóry na prawdopodobnych kierunkach powodze­ nia. Pościg całą wielką jednostką kawalerji należy podjąć jak najszybciej, prąc zuchwale nieprzyja­ ciela czołowo i wyprzedzając po drogach równole­ głych. Strata czasu czyto z powodu opieszałości, czy też na dalekie oskrzydlenia, jest jednakowo karygodna. Dowódca całości musi zachować stałą możność odparcia przeciwdziałań nieprzyjaciela. Im większe rozmiary klęski nieprzyjaciela, tem śmielsze są działania pościgowe.

dzielanie pojedyńczych dział nawet poszczególnym szwadronom, jeśli mają samodzielne zadania. Piechotę przeznacza się do oddziałów, ścigają­ cych przeciwnika po najkrótszych drogach. Do­ wódca całości wzmoże jej szybkość, przewożąc przynajmniej plecaki. Kierunek użycia kolarzy zależy od stanu dróg. Broń pancerną rozdziela się między grupy pości­ gowe. W wypadku dogodnej sieci dróg korzystne będzie utworzenie grupy z samochodów pancer­ nych, kolarzy i mniejszych jednostek kawalerji w celu rzucenia jej na bok i tyły przeciwnika.

50. Odwrót dobrowolny wykonywa przeciwnik za­ Pościg zwyczaj pod osłoną nocy. w razie od­ wrotu dobro­ Oddziały czołowe muszą wporę stwierdzić po­ wolnego. czątek tego odwrotu; w tym celu stosuje się patro­

lowanie, czujną obserwację i wypady. W razie spostrzeżenia odwrotu nieprzyjaciela kawalerja musi umieć przejść do niezwłocznego pościgu bez względu na porę dnia. W niektórych wypadkach lepiej będzie ograniczyć się w nocy do utrzymania styczności z przeciwnikiem, a do zor­ ganizowanego pościgu ruszyć dopiero o świcie; zależy to od terenu, stopnia ciemności i stanu od­ działów własnych. Dobrowolnie cofający się nieprzyjaciel może z łatwością przeszkadzać pościgowi przez zasadzki i przeciwnatarcia. Nie powinno to jednak dopro­ wadzić oddziałów ścigających do przesadnej ostroż­ ności; wystarczy zabezpieczyć się posiadaniem od­ wodu. 51. Artylerję dzieli się w pościgu jak najwcześniej Użycie róż­ między grupy pościgowe. Wskazane bywa przy­ nych broni.

25

N atarcie w walce ruchow ej. 52. W natarciu kawalerji rozstrzygającą rolę od­ Ogólna grywa zaskoczenie. Kawalerja zawsze będzie dą­ charaktery­ żyła do uderzenia tam, gdzie nieprzyjaciel n aj­ styka mniej się tego spodziewa, a więc przedewszystkiem na skrzydło i tyły. Natarcie musi być gwałtowne, a więc wymaga wprowadzenia odrazu wszystkich środków. Nie mogąc uzyskać rozstrzygnięcia, ka­ walerja przerywa walkę, i uderza w innem miejscu.

A rtylerja wspiera natarcie, tworząc grupy bez­ 53. Użycie róż­ pośredniego wsparcia i ogólnego działania. nych broni. Piechotę i kolarzy przydziela się do natarcia czołowego. Broni pancernej używa się do działań rozstrzy­ gających. Udział samochodów pancernych w na­ tarciu czołowem jest pożądany, jeśli przeciwnik posiada bardzo nieliczną artylerję.

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Działania kawalerji samodzielnej

ROZDZIAŁ V.

Zagon w celu rozbicia, opóźnienia lub ściągnię­ cia na siebie odwodów nieprzyjaciela oraz w celu rozprzężenia jego dowództw i tyłów, wykonywa swe zadanie jak najszybciej i powraca w celu wzięcia udziału w działaniach całości sił. Powrót może wymagać przebicia się przez front przeciw­ nika, a więc pociągnąć za sobą ciężkie walki , i straty.

ZAGON. 54. Charaktery­ styka.

55. Rodzaje zagonów i ich cele

Zagon jest działaniem zaczepnem, wykonywanem samodzielnie i niespodzianie przez większe skupienie kawalerji, na dalekie tyły przeciwnika w celu zniszczenia komunikacyj, składów lub urzą­ dzeń, rozprzężenia dowodzenia i rozbicia, związa­ nia albo też opóźnienia odwodów. Zagon cechują: — działania przez zaskoczenie wr położeniu niejasnem, pełnem niespodzianek, — oderwanie się od własnych tyłów i źródeł za­ opatrzenia, — duże wysiłki fizyczne. Zagony wykonywa jedna lub kilka wielkich jed­ nostek kawalerji, złączonych pod wspólnem do­ wództwem. Wysuwają się one na dalekie tyły nie­ przyjaciela, na odległość ponad jeden dzień mar­ szu. W czasie działania zdane są na własne siły i to nieraz na przeciąg kilku dni. Do zagonów wyznacza się oddziały wyborowe i wypoczęte. Rękojmią powodzenia jest charakter i zdolności dowódcy zagonu. Jeżeli zagon ma na celu opanowanie i utrzyma­ nie pewnych punktów na tyłach nieprzyjaciela, wówczas wielka jednostka kawalerji wyprzedza całość sił forsownemi marszami. W tym wypadku najtrudniejszą chwilą będzie wytrwanie w zajętem miejscu. To też siły główne muszą rozwinąć w tym czasie energiczne działania, aby ułatwić zagonowi otrzymanie zajętych punktów.

27

56. Dowódca zagonu powinien ułożyć plan działania i umieć dostosować go do położenia, nie tracąc Wykonanie zagonu. z oczu zasadniczego celu zagonu. Wyruszenie zagonu musi nastąpić z rejonu, za­ pewniającego zaskoczenie. Do wywalczenia przej­ ścia przeznacza się inne oddziały. Zabranie na zagon środków silnikowych (samo­ chody pancerne) zależy od terenu i stanu dróg. Należy się liczyć z trudnością uzupełnienia materjałów pędnych. Wielkie usługi w zagonie może oddać lotnictwo towarzyszące. Tabory ogranicza się do ostateczności. Marsz wykonywa się w jednej kolumnie lub po bardzo skupionej wiązce dróg, ubezpieczając się ze wszystkich stron. A rtylerja posuwa się w takiem rozczłonkowaniu, ażeby mogła działać prze­ dewszystkiem na czoło, ale także na boki i wtył. Tabory maszerują zasadniczo przy oddziałach. W razie skupienia wszystkich taborów, umieszcza się je na końcu kolumny i osłania silną strażą tylną. Ugrupowanie wielkiej jednostki kawalerji na postoju powinno być skupione i ubezpieczone zę wszystkich stron,

28

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Wyznaczony przedmiot należy osiągnąć forsow nemi marszami; przez szybkość utrudnia się nie­ przyjacielowi zorganizowanie oporu lub zaczepnego przeciwidziałania. W zasadzie zagon wymija na­ potkany opór, aby prędzej dotrzeć do wyznaczone­ go celu. Jeżeli jednak napotka kawalerję, powinien ją rozbić, aby się uwolnić od pościgu. Walkę rozstrzygającą u celu zaczyna się niespo­ dzianie i z największem napięciem sił i środków; chodzi o jak najszybsze osiągnięcie wyników. Wda­ nie się w walkę długotrwałą pozwala przeciwni­ kowi na organizację przeciwdziałania i wyczerpuje zapas posiadanej amunicji. Jeżeli wielka jednostka kawalerji osiągnęła przedmiot zagonu i ma go utrzymać przez pewien czas, grupuje się obronnie, wydzielając silne od­ działy z zadaniem utrzymania dojść do bronionego rejonu. Siły główne umieszcza się tak, aby mogły wykonać przeciwnatarcie w każdym kierunku lub przyjąć oddziały wysunięte, i w razie potrzeby utworzyć ciaśniejszy pierścień obrony stałej. Na­ leży zawsze dążyć do utrzymania wskazanego przedmiotu w sposób zaczepny (zwroty zaczepne); dlatego kawalerja obejmuje swem ugrupowaniem obronnem większą przestrzeń, aby zachować swo­ bodę działania. W wypadku przeciwnym może przygotować sobie pułapkę, z której, w razie oto­ czenia, nie będzie wyjścia. Wybór powrotnej drogi zagonu zależy od położe­ nia. Kawalerja wraca najczęściej inną drogą, niż szła do celu zagonu. 57.

Rozpozna­ cie.

Po przejściu frontu rozpoznanie kawaleryjskie ogranicza się jak najbardziej, aby najdłużej za

Działania kawalerji samodzielnej

29

chować tajemnicę. Zwykle potrzebny będzie silny podjazd na osi marszu zagonu. Podjazd ten idzie w odległości kilku kilometrów przed kolumną. Na boki wydziela się w miarę potrzeby słabe oddziały, tylko do ubezpieczenia. Podwładnym zakazać wysyłania jednostek roz­ poznawczych. Główna część pracy rozpoznawczej przypadnie w udziale lotnictwu. Lotnictwo linjowe, pozosta­ jące za frontem, rozpoznaje na korzyść dowódcy zagonu na dalsze odległości. Lotnictwo towarzy­ szące, włączone do zagonu, prowadzi rozpoznanie do jo we (najwyżej do 15 km) oraz pracuje na ko­ rzyść podjazdów. Lotnictwo myśliwskie, w miarę możności, osła­ nia zagon na podstawie wyjściowej, w czasie przej­ ścia i powrotu prze?: front oraz podczas przekra­ czania ciaśnin. Dowódca zagonu posiada trzy zasadnicze środki łączności ze swym dowódcą, a mianowicie; samolot, rad jo i gołębie pocztowe. Łączność przy pomocy lotnika musi być przygo­ towana przed zagonem; ustala się zgóry terminy i rejony, w których lotnik będzie szukał kawalerji. Jest to zadanie lotnictwa linjowego. Trudność lą­ dowania ograniczy wykorzystanie samolotów linjowych do meldunków ciężarkowych i podchwyto­ wych. Wyjątkowo do łączności zewnętrznej można używać lotnictwa towarzyszącego. Użycie radja należy ograniczyć do najniezbęd­ niejszych wypadków. Wolno go użyć dopiero po odkryciu przez nieprzyjaciela miejsca pobytu za­ gonu, np. w czasie obrony pewnych punktów.

58.

Łączność.

Ogólna Instrukcja walki. Cz. II

Działania kawalerji samodzielnej

Dowódca zagonu powinien dbać o oswobodzenie się od kolumn taborowych. Osiągnie to przede­ wszystkiem przez wydatne zmniejszenie przewo żonych zapasów żywności, gdyż w zasadzie zagon żywi się z kraju. Należy koniecznie zabrać z sobą amunicję, zwła­ szcza artyleryjską, m aterjały wybuchowe oraz, w miarę potrzeby, owies i m aterjały pędne.

nie, rozprzężenie przeciwnika lub jego przygoto­ wań do działania, oraz niszczenia na bliskich ty­ łach.

30

59. Zaopatry­ wanie.

60. Do przeciwdziałania zagonowi nadaje się najle­ Przeciwdzia­ piej kawalerja (w połączeniu z bronią pancerną łanie zagonowi. i lotnictwem), posiada bowiem wystarczającą

ruchliwość, aby dopaść przeciwnika, rozpoznać go i odrzucić, albo co najmniej przytrzymać do chwili nadejścia innych, sił. Zachowanie się wielkiej jednostki kawalerji bę­ dzie zależało od sił, przeznaczonych do przeciw­ działania i od położenia. W żadnym wypadku wielka jednostka kawalerji, zwalczająca zagon, nie może utracić z nim styczno­ ści. Ciągłe niepokojenie najbardziej utrudnia dzia­ łanie zagonu, zmuszając go do znacznej straty czasu.

61. Wypady.

Wypad stanowi działanie o znaczeniu miejscowem. Sposoby wykonania są podobne, jak w zago­ nach; zakres i ryzyko wypadów jest jednak o wiele mniejsze. Wypad wykonywa się zwykle siłami od szwa­ dronu do pułku kawalerji (włącznie) na bliskie odległości; w wyjątkowych jedynie wypadkach trw a on dłużej, niż dobę. Wypady stosuje się w obronie i w małej wojnie. Najczęstszem zadaniem wypadu będzie rozpozna­

31

ROZDZIAŁ VI.

DZIAŁANIA OBRONNE. Ruchliwość kawalerji pozwala nawet małemi si­ łami rozpoznawać daleko, a więc zdobywać wcze­ śnie wiadomości i przerzucać się szybko głównemi siłami na najważniejszy kierunek działania. Rozstrzyga to zwykle o wyborze przez kawalerję ruchowego rozwiązania zadań obronnych. Jedynie wyjątkowy teren, jak przesmyk lub przeszkoda, usprawiedliwiają trzymanie ich. Jednak i wówczas duży odwód powinien umożliwić dowódcy kawale­ rji szybkie wkroczenie na zagrożone kierunki. Podjazdy rozpoznają, starając się przeniknąć jak najgłębiej w ugrupowanie nieprzyjaciela. Lotnictwo przedłuża działanie podjazdów i ściśle z niemi współdziała. Działanie sił głównych odbywa się według zasad boju spotkaniowego. Kawalerja użyta w obronie stałej lub pozycyjnej, działa jak piechota.

62. 7asady ogólne.

D ziałania opóźniające. Kawalerja wysuwa się całością swych sił jak najdalej w kierunku nieprzyjaciela, aby zyskać jak najwięcej terenu do walki opóźniającej. R ozpoznanie prowadzi się zapomocą lotn ictw a i podjazdów.

63. Zasady ogólne.

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Działania kawalerji samodzielnej

Niezależnie od rozpoznania, na głównych kie­ runkach działań nieprzyjaciela organizuje się od­ działy wydzielone w myśl zasad, podanych w Ogól­ nej instrukcji walki cz. I. Łączenie zadań rozpoznania i opóźniania może stanowić jedynie wyjątek. Oddziały wydzielone nie ograniczają się do wal­ ki na poszczególnych pozycjach opóźniających, lecz zapomocą drobnych oddziałów niepokoją stale nie­ przyjaciela i zadają mu straty. Dzięki swej ruchli­ wości, kawalerja może tutaj działać zuchwale, zwłaszcza wobec piechoty przeciwnika. Na osi naporu przeciwnika należy skupiać przy­ dzieloną piechotę i środki ogniowe, siłami konnemi działać głównie na skrzydła, środki ogniowe za­ czynają działać przeważnie na dalekich odległo­ ściach. Rozpoznanie i walka oddziałów wydzielonych pozwoli dowódcy na właściwe użycie sił głównych. Zwroty zaczepne są wskazane, szczególnie w działaniach przeciw piechocie, w celu zyskania na czasie, pobicia odosobnionej części sił nieprzy­ jaciela oraz dla ratowania zagrożonych oddziałów własnych. Zaczepność działań nie powinna nigdy prowadzić do odsłonięcia nakazanego kierunku opóźniania.

Pionierów należy wykorzystać do zniszczeń (mo­ sty i drogi), które wydatnie opóźniają nieprzyja­ ciela.

32

64. Różne bronie.

A rtylerja wspiera działanie sił głównych. Cza­ sami będzie korzystny przydział pojedyńczych dział lub nawet plutonów artylerji do podjazdów. Piechocie, współdziałającej z artylerją, wyzna­ cza się zadanie czołowego powstrzymywania prze­ ciwnika na kierunku najważniejszym; skrzydła trzeba zawsze ubezpieczać oddziałami kawalerji.

33

ROZDZIAŁ VII.

WYCOFANIE I ODWRÓT. Kawalerję w zestawieniu z piechotą cechuje w tych działaniach: — większa łatwość oderwania się od nieprzyja­ ciela, — szybkość wykonania odwrotu.

65. Zasady ogólne.

Cechy te pozwalają kawalerji na dłuższe pozo­ stawanie w styczności z nieprzyjacielem, zwłaszcza raniej ruchliwym. Dowódca wielkiej jednostki kawalerji musi pa­ miętać o dostatecznie wczesnem wycofaniu oddzia­ łów mniej ruchliwych. Zadaniem kawalerji jest osłonić je w chwilach trudnych. Dowódcy oddziałów, mających samodzielne za­ dania (podjazdy, oddziały wydzielone i t. p.), będą musieli sami rozstrzygać o chwili odwrotu. Pod­ stawą decyzji będzie wykonanie otrzymanego za­ dania. A rtylerja kryje wycofanie ogniem; znaczną jej część i samochody pancerne przydziela się do od­ działów, osłaniających odwrót. Aby zapewnić ciągłość ognia, artylerja konna będzie musiała rzutować się w głąb aż do plutonu włącznie. W rozkazie wycofania należy uwzględnić mniej­ szą szybkość i ruchliwość przydzielonej piechoty.

66.

Różne bronie.

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Działania kawalerji samodzielnej

Kawalerja musi ułatwić oderwanie się kola­ rzy. Kolarzom powinno się wyznaczać dogodne (bite) drogi odwrotu. Oddziały, wyposażone w broń pancerną, mają widoki powodzenia w przeciwnatarciach. Broń pancerna nadaje się również do osłony odwrotu oddziałów konnych lub spieszonych.

następuje w dzień. Zdobyte stanowiska przysto­ sowuje się odrazu do obrony. Odwody służą prze­ dewszystkiem do zapewnienia oddziałom naciera­ jącym oparcia w wypadku niepowodzenia. Powo­ dzenie natarcia zależy od ducha, wartości oddzia­ łów i od zaskoczenia. Obowiązkiem wszystkich do­ wódców jest stałe utrzymywanie łączności z prze­ łożonymi i sąsiadami. Dowódca całości musi ure­ gulować rozmieszczenie koniowodów i zapewnić im bezpieczeństwo przez wydzielenie oddziałów osłony. Obronę wykonywa kawalerja tak, jak piechota. Dowódca całości zapewnia bezpieczeństwo konio­ wodów. Walkę we mgle prowadzi się według zasad walki nocnej. W przewidywaniu rozwiania się mgły po­ winni dowódcy wydać zawczasu odpowiednie za­ rządzenia.

34

ROZDZIAŁ VIII.

DZIAŁANIA W SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH. Walka w nocy (we mgle). 67. Zasady ogólne.

Jeżeli marsz nocny kończy się ubezpieczonym postojem, trzeba jeszcze za dnia wysunąć rozpo­ znanie na 15 — 20 km przed rejon postoju wiel­ kiej jednostki. Wymaga to bardzo dużego wysiłku od koni oddziałów, wykonywających rozpoznanie. Jeżeli wielka jednostka kawalerji ma wykonać marsz nocny, kończący się walką, podjazdy jej powinny jeszcze wieczorem dojść do celu działań, jednak tylko wtedy, kiedy działanie nie polega na zaskoczeniu nieprzyjaciela. Kawalerja musi być przygotowana do wysiłków nocnych. Wysiłki te nie powinny jednak wpływać ujemnie na zdolność kawalerji do walki w dniu następnym. Czasami kawalerja będzie zmuszona do nocnego natarcia. Nocne natarcie może mieć za cel prze­ dewszystkiem kawalerję nieprzyjaciela. Pomysł natarcia powinien być bardzo prosty. Natarcie z podstaw wyjściowych odbywa się pieszo. Przed­ mioty natarcia wybiera się blisko; pościg zwykle

35

Działania w lasach. Las niewielki przekracza się siłami głównemi dopiero po opanowaniu wyjść przez straże przed­ nie. Przejście przez duży las należy wykonywać w kilku kolumnach. Kolumny te działają samodziel­ nie, a więc muszą być wyposażone w artylerję. Do­ wódca całości zachowuje silny odwód. Należy się ubezpieczać na wszystkie strony i na odległość pola widzenia. Taborom przydziela się osłonę. Las wybitnie krępuje kawalerję. Brak swobody ruchu uniemożliwia wykorzystanie najważniejszej jej cechy, ruchliwości. Wielka jednostka kawalerji naciera na las, po­ dzielona na samodzielne grupy, wyposażone w arty­ lerję (do pojedyńczych dział włącznie). Zamiast

68 .

Przemarsz przez las.

69. Natarcie na las.

Ogólna instrukcja walki. Cz, I I

Działania kawalerji samodzielnej

pasów natarcia wyznacza się kierunki. Utrzyma­ nie kierunku powinno być stałą troską wszystkich dowódców. W natarciu skupia się najpierw wysiłek na wy­ sunięte części lasu. Następnie, jeżeli las jest płytki, prze się nawprost na skraj przeciwległy. Jeśli las jest głęboki, wówczas, po opanowaniu skraju lasu, porządkuje się oddziały i naciera dalej na stano­ wiska artylerji, polany, wyniosłości, skrzyżowania dróg i t. p. ważne przedmioty.

Wielka jednostka kawalerji forsuje przeprawę jednocześnie w kilku miejscach, skupiając wysiłek główny w punkcie najdogodniejszym. Miejsca przepraw poszczególnych kolumn mogą być dość odległe od siebie. Po dokonaniu przeprawy kolumny pomocnicze działają na korzyść sił głównych. Kawalerja musi umieć przebywać rzeki wpław. Ułatwia to w dużym stopniu działania, zwłaszcza w razie braku środków przeprawy. Ruchliwość kawalerji pozwala w obronie rzek na wyznaczanie jej rozległych stosunkowo odcin­ ków, zwłaszcza na kierunkach drugorzędnych. W obronie rzeki należy jak najwydatniej niepo­ koić nieprzyjaciela na jego brzegu.

36

70.

Wielka jednostka kawalerji wybiera pozycję

Obrona lasu. obronną przedewszystkiem na skraju lasu.

Większy las jest zawsze dogodną maską do ukrycia koni. Walka obronna o las rozwija się podobnie jak w piechocie. Należy jedynie położyć większy nacisk na przeciwdziałanie zaczepne na boki nacierające­ go nieprzyjaciela. 71.

Lasy nadają się doskonale do prowadzenia walki

Działania opóźniającej, nawet małemi siłami kawalerji. opóźniające.

Zasadzki i częsta zmiana sposobów działania zbija z tropu nieprzyjaciela i skutecznie go po­ wstrzymuje. Należy bacznie strzec swych skrzydeł, aby nie dać się otoczyć. Walka o przeprawy i ciaśniny.

72.

Zasady

ogólne.

W walce o przeprawy należy zawsze dążyć do zaskoczenia. Można to najłatwiej osiągnąć przez mylenie przeciwnika zręcznemi działaniami pozornemi i przez szybkie zgromadzenie sił głównych w obranym punkcie.

3?

Walka o miejscowości i bój uliczny. Przydatność kawalerji w walkach ulicznych jest mała. Wielka jednostka kawalerji w natarciu na miej­ scowość działa czołowo tylko częścią swych sił, główny wysiłek natomiast kieruje na boki i tyły nieprzyjaciela. Oddziałom nacierającym należy zawsze przydzielać artylerję (choćby pojedyńcze działa) i broń pancerną. Natarcie na miejscowość prowadzi się poza tem według zasad piechoty. Obronę miejscowości wykonywa kawalerja tak, jak piechota. Mniejsze, murowane osiedla, można doskonale wyzyskać do działań opóźniających.

73.

Zasady ogólne.

38

74.

Zasady ogólne.

Ogólna instrukcja walki. Cz. I I

Działania kawalerji samodzielnej

Działania w zimie.

konne oddziały ciężkich karabinów maszy­ nowych, wozy bojowe (samochody pancerne, czołgi szybkobieżne) i kolarze; 2) piesze: piechota, oddziały ciężkich karabinów maszynowych, artylerja lekka, 3) lotnictwo. Celem zwiększenia ruchliwości związku miesza­ nego można bronie piesze przewozić na wozach lub samochodach.

śnieg i mróz utrudniają działania. Duże śniegi powodują zmniejszenie szybkości działań, a nawet poruszeń poza przetartemi drogami. Odwilże i na­ stępujące po nich nagłe mrozy ograniczają szyb­ kość kawalerji wskutek gołoledzi. W marszach zimą stosuje się często spieszanie i prowadzenie koni w rękach. W razie obfitego śniegu korzystna będzie współ­ praca narciarzy, przedewszystkiem w rozpoznaniu. ROZDZIAŁ IX.

ZESPOŁY MIESZANE. 75.

Charakte rystyka i skład.

Wielka jednostka kawalerji może być wzmoc­ niona silną piechotą. Powstaje wówczas związek taktyczny (operacyjny) bez wyraźnej przewagi kawalerji lub piechoty. Przeznaczeniem takiego związku jest wykonanie zadań, wymagających ruchliwości i dużej siły ognia. Największe trudności w zespole mieszanym na­ stręcza uzgodnienie działań kawalerji i piechoty. Skład takiego zespołu i stosunek ilościowy po­ szczególnych broni zależy od zadania a przede­ wszystkiem od terenu. W skład związku mieszanego mogą wchodzić następujące bronie: 1) konne i broń pancerna: kawalerja, artylerja konna, .

Główne zadania związków mieszanych: osłona i opóźnianie, ubezpieczenie skrzydeł, zapewnienie styczności, wypady i pościg.

39

76.

Zadania.

77. Działanie zespołu mieszanego będzie zwykle po­ Zasady legało na: wykonania. 1) czołowem związaniu przeciwnika lub też uderzeniu w najdogodniejszym kierunku zapomocą broni mniej ruchliwych, lecz posiadających dużą siłę ogniową, oraz 2) użyciu oddziałów ruchliwych do działań na skrzydła i tyły nieprzyjaciela lub do wykorzysta­ nia i przedłużenia wyników, osiągniętych przez walkę oddziałów mniej ruchliwych. W stosunku do piechoty działanie związku mie­ szanego będzie szybsze, w porównaniu zaś z ka­ waler ją działania związku będą ociężałe, lecz potęż­ niejsze i umożliwiające dłuższy wysiłek.

CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA WARSZAWA

52184 Cz. 2 1933