NOTA SIVIK TINGKATAN 3 Adat Resam Dan Pantang Larang Masyarakat

 ADATRESAM DAN PANTANG LARANG MASYARAKAT  ADATURUSAN PERKAHWI NAN KAUM MELAYU  Adatme r i s i kdi j al ankanbagime mas t i kang adi spi l i hanl e l aki  Adatme r i s i k

I t ub e l um b e r p un y a .Pi ha kl e l a kia ka nme n g ha nt a ri b ub a paa t a u s a u da r ama ma r a . La z i mn y as e b e nt ukc i nc i nb e l a hr o t a na ka n di ber i kankepadapi hakper empuan. Padamasai nipi hakl el akidanper emp mpuanakanber undi ngunt uk

 Adatme mi nang

me n e t a pk ant a r i k hp e r t una ng a n.Pe r b i nc a ng a nj ug ab e r k i s a r t e n t a ngha nt a r a n . Waki lpi hakl el akiakandat angker uma mahper empuandengan me mb mb a waha nt a r a ny a ngt e r d i r id ar i p ad at e p aks i r i ha t a us i r i

 Adatbe r t unang

 j unj ung,s e be nt ukc i nc i ndanhant ar anl ai n.Waki lke duabe l ah p i ha ka ka nb e r b i nc a ngt e n t a ngb e l a nj ape r k ahwi na n,t e mp mp o h pe r t una ng and anha l ha ll a i n.Wa ki lp i ha kl e l a kia ka n manyarungkanc i nc i nper t unangan. Pe n g ant l nl e l a kla ka nme mb mb a c al a f a zn i k ahdid e pa nTo kKa di .

 Adatni kah

Se l e p ass a ks ib e r p ua sha t id e ng a nl a f a zt e r s e b ut ,ma kak e dua me mp mp e l a is e l a ma ma td i i j a b ka b ul k an.

 Adatbe r i nai

Di j al ankandimaname mpe l aiakandi t e pungt a war Keduaduame mempel aiakanmema makaipakai anpengant i n.

Pe r kahwi nan

Pe n g ant i na ka nb e r s a nd i ngd ia t a sp e l a mi mi n.Se ma ma s aa da t b e r s a n di ngd i a da ka n,a da tme n e pungt a wa rt ur u td i l a kuk an.

KAUM CI NA  Adatme r i s i kdi l akukanunt ukme ng e t ahuil at arbe l akangg adi s y a ngd i ha j a t i .Pe r t e mu mua na nt a r ak e dua d uapi ha kb i a s a ny a  Adatme r i s i k

d i a da ka nd ir e s t o r a n.I ab ag ime n g e r a t k anhub ung a nk e d ua d ua b ua hk e l ua r g a .Pe r b i nc a ng a na da l a hb e r ka i t a nl a t a rb e l a ka ng k e l ua r g ad ana s a lk e t ur u na n. Di j a l a nka ns e t e l a hk e dua d uapi ha kb e r p ua sha t id e ng a nl a t a r b e l a ka ngke l ua r g ama ma s i ng ma s i ng .Se o r a ngwa ki lp i ha kl e l a ki

 Adatme mi nang

akanker umahs igadi sbagimemb mbi nc angkanper kar aper kar a b e r ka i t a np e r k ahwi na n.I b us i g a di sa ka nb e r b i nc a ngd e ng a n wa ki lp i ha kl e l a kib e r k e na a nma sk a hwi n,p e r u nt uka nme j a dal am j amu muanma makandanme memi mi l i hhar iyangs es uai . Ha r ib e r t una ngdi t e t a pka nb e r d as a r k ank e l e n da rc i na .Khi d ma ma t

 Adatbe r t unang

t ukangt i l i kdi gunakanunt ukmenent ukant ar i khper kahwi nan y angs e s ua i .J i kad i l a kuka np ad at a r i khy a ngt i da ks e s ua i , di t a kut is e s ua t upe r ka r at i da ke l o ka ka nb e r l a ku.

Pa daha r ip e r ka hwi na n,k e d ua d uame me mp mp e l a ia ka nd i hi a si nd ah. Mer ekaakandi s andi ngkan.Sel epasbe r s andi ngme mer ekaakan di bawabert emu mukel uar gama masi ngmas i ngunt ukmemi mi nt are s t u. Pe r kahwi nan

Padase bel ahma mal am di adakanj amu muanma makandidewan,r es t or an at aur uma mah.Te t amu muyangdat angakanme me mbe r iangpaukepada pasanganpengant i n.Pasanganpengant i nkemu mudi anakan menandat anganiduapuc uks ur atper kahwi nandihadapansaksi .

KAUM I NDI A Or angt engahakanmemb mbant udal am ker j aker j ame mer i s i k.  Adatme r i s i k

Se wa kt ume r i s i kbe b e r a pape r ka r ad i a mb mb i lki r a 1 . Fa kt o re t ni k,s u be t ni k,ka s t a ,a g ama 2.S . St at useko nomi midans os i al Ba ka lp e ng a nt i nl e l a kia ka nk er u ma ma hb a ka lp e ng a nt i n per empuanbagimel i hatparasbakalpengant i nper empuan.Bakal

Kunj unganke

pengant i nper empuanyangme mema makais ar iakanmel ay anit e t amu mu

r uma mahpengant i n

t e r ma s u kb a ka lp e ng a nt i nl e l a ki .Wa ki lp e ng a nt i np e r e mp mp ua n pul aakanber t andangker uma mahl el aki .Namu munbakalpengant i n p e r e mp mp ua nt i d akt ur u ts e r t a .

 Adatpe ny e s uai an b aka lp e ng a nt i n

 Adatpe ny e s uai anbakalpe ng ant i ndi j al ankan.Te r dapatbe be r apa a s p e ky a ngpe r l ud i a mb mb i lki r aba g ime n e nt uk ank e s e s u a i a n pe ng ant i n. Se l e p asme nd apa tpe r s e t uj ua nk e dua duabe l a hp i ha k,i ka tj a nj i di l a kuka n.Ba ka lpe ng ant i nl e l a kia ka nme l a f a z ka ni ka tj a nj i

I k atj anj i

menyat akanper s e t uj uanunt ukme mengahwi nibakalpengant i n pe r e mpuan.Per kahwi nanpunakandi umu mumk mkanke padao r ang r ama mai .  Adatpe mbe r i anhadi ahat aupar i s am umpamas e buahma j l i s

Pemb mber i anhadi ah

per t unangan.Pi hakl el akiakanmemb mber ihant ar ankepadapi hak per empuandal am j uml ahganj i l . Ka dj e mp mp ut a nd al a mb i l a ng a ng a nj i ld i b a wak ekui lunt uk

Se b e l um ma j l i s

ber s emb mbahyang.Penye di aant nt haal i   i a i t ul a mb mb angs uc i

per kahwi nan

p e r k ahwi na ny a ngd i ka l ung ka np ad al e h e rp e ng a nt i n.Ad at  Mukuur t t aKaald i a da ka np ad aha r iy a ngb a i k . Di mul akandenganupacar ai katj anj idenganmemb mber ihadi ah.

Pe r kahwi nan

Up ac a r adi l a kuk ano l e  P   hPe danda  denganber doas upay apas angan hi d upb aha g i a .

KAUM UM KADAZAN DISABAH Pe r k e na l a n

Pemu mudaKadaz anakanm me eny at akankei ngi nannyaunt uk ber kahwi nkepadai bubapanya.

Bapapi hakl el akiakanper giker umahpi hakper empuanunt uk Me r i s i k

me mi nang. I bubapapi hakpe r empuanakanme memb mbe r i kankat a p u t u s . Pe r t a ny a a na ka ndi l a ng s u ng ka na pa b i l aj uml a hha nt a r a na t a u nopung  di p e r s e t uj uio l e hpi ha kpe r e mp mpua nda nl e l a ki .Se t e l a h

Pertunangan

nopung  d i t e r i mao l e hpi ha kp e r e mp ua n,t a r i k hp e r ka hwi na na ka n d i t e t a p k a n . Ki r a ki r as e b ul a ns e l e p asb e r t una ng ,p e r k a hwi na na ka n di l angs ungkan.Sahabathandaidans anaks audaraakandi j emput

Pe r kahwi nan

me n g ha di r ima j l i sp e r k ahwi na ny a ngb e r l a ng s u ng .Pa r at e t a mu mu a ka nt ur uts e r t ame me n ar it a r i a nSuma z a up ad ama j l i s p e r k ahwi na nt e r s e b ut .

KAUM UM I BAN o

Da l a m ma s y a r a ka tI b a n,p e r ka hwi na nb i a s a n y ad i t e n t uka no l e h pe ng ant i nl e l aki .

o

Me r i s i k

I bubapaat auwaki lakanbert andangker umahgadi sunt uk me r i s i ka pa bi l as e o r a ngt e r unabe r k e na nk e pa das e o r a ngg ad i s .

o

Pa dama ma s ai t u,s y a r a t s y a r a tp e r k a hwi na na ka nd i t e nt uka n.

o

Kel uarg api hakl el akiakanmenghant arr omb mbonganm me emi mi nang g adi si t uj i kadi pe r s e t uj ui .

o

Romb mbonganmemi mi nangdar i padapi hakl el akidi hant art i dak kur a ngd ar i p ada5o r a ngd anp al i ng r a ma ma i2 0o r a ngy a ngt e r d i r i d ar i p ad ao r a ngt ua .

Me mi nang

o

Sy a r a t s y a r a tp e r k a hwi na nd i t e t a pka ns e p e r t ima sk a hwi n.

o

Se t e l a hme n c a p aik at as e p a ka t ,a y a hp i ha kl e l a kime n ang g a l k an

dan

l a pi ta t a ut a l ip i ng g angpe r a ka t a us e b i l a hpe d angs e b ag ait a nda

bertunang

pertunangan. o

Tar i khdanhar iper kahwi nandi bi nc angkan.

o

2at au3har ikemu mudi anwaki lpi hakl el akiakanmema makl umk mkan b e r i t ape r t una ng a n.

o

Pi ha kl e l a kia ka nme n y e d i a ka np e r b e l a nj a a nd anba r a n gy a ng harusdi ber i kankepadakel uar gaper empuan.

o

Kel uarg aper empuanakanme memb mburubi nat angunt ukdi s emb mbel i h padahar iper kahwi nan.

o

Keduaduapi hakl el akidanper empuanakanmel ant i kwaki l mas i ngmas i ngunt ukme ngurus kanj emput ankahwi n.

o

Pe r kahwi nan

Wa ki lt e r s e b uta ka nme mb mb a wab e b e r a paut a st a l ib e r s i mp ul kepadat uair uma mahyangbe r t anggungj awabme me mbukas i mpul an t a l ii t us e t i aphar i .

o

Padahar iper kahwi wi nanr omb mbonganl el akiakannber ar akke r uma mahpengant i nper empuandenganme menai kiper ahuat au b e r j a l a nka kime ng i kutj a l a nda r a t .

o

Dis epanj angj al an,r omb mbonganpi hakl el akiakanmemu mukulgong.

o

Sebai ks ahaj at i badihadapanr umahpengant i nper empuan, t e mbakanmer i am akandi l epas kan.

 ADATRESAM DAN PANTANG LARANG MASYARAKAT  ADATMENYAMBUTKELAHI RAN ANAK 1 . Kaum Me l a yu: i .

Ada tme l e ng g angpe r ut - Adati nidi j al ankaneat aswani t ayangm me engandunganaksul ung. - Adati nidi l akukanke t i kausi akandungan7at au8bul an. - Kebi as aannyapadahar imel enggangper ut ,kendur idoas el ama matakan di adakandani bume mengandungdi pakai kandenganpakai anbar u.

i i .

Ke l ahi r anana k - Sel epasanakdi l ahi r kan,s ii buakanber pant angse l ama ma44har i . - Bi danakanme me mandi kans ii budanbay ipadama mal am har ike t i ga, ket uj uh,keduapul uhdankeempatpul uhemp mpat .

i i i .

Ba yinai kbuai an - Bay iakandi mas ukkankedal am buai any angme me nggunakans o ngke t a t a ub a t i kda nd i hi a sd e ng a nb ung a b ung a a n. - Diki r idankananbuai anakandi i katdengans el endang.Sel endangi t u a ka ndi t a r i kpe r l a ha nl a ha n. - Mas yar akatMe l ay umenj al ankanadati nis er ent akdenganadat me mbe r inama madanadatme nc ukurr amb mbut .

i v .

Adatbe r c ukur . - Bay iakandi pakai kandenganpakai anc ant i k - Ba y ia ka nd i l e t a kka nd ia t a st i l a mk e c i la t a ud i d uk ungo l e hba paa t a u datuknya. - Ba y is e t e r u s ny adi b a waket e ng ahma j l i sda np ar aha di r i nb e r g i l i r g i l i r me ng g unt i ngs e d i k i tr a mb mb utb a y it e r s e b ut .

- Ke mudi anr amb mbutba yidi c ukur . - Ramb mbutt adiakandi mas ukkankedal am ai rke l apa. v .

Adatt ur unt anah - Adati nibagimer ai kananakyangbar upandaiber j al an. - Turunt anahber maknas es eo r anganakkec i ldi l epas kanunt uk memi mi j akt anahs ebagail amb mbangme mener uskanhi dup.

2. Kaum Ci na i .

Se wakt ume ng andung - Wani t ayangm me e ngandungakandi kawaldal am s e t i apper buat an me r e ka. - I bume me r t uaber t anggungj awabme me nj agame me nant unyay angs e dang me nga ndungdanbukans uami mi ny a.

i i .

Sel e paske l ahi r an - Adat adats eper t iber pant ang,kendur i ,menc ukurr amb mbutdan me mbe r inama madi ama mal kanol e hmas ya r akatCi na.

i i i .

Be r pa nt ang - Wani t ayangbar ume me l ahi r kananakbe r pant angs el ama ma40har i . - Mer ekat i dakdi benar kanmandiai rs ej ukker anadi khuat i r imas uk a ng i n. - Pus a tb a y ia ka nd i i ka td and i l i l i td e ng a ns e h e l a ika i np ad ap e r ut n y a bagimengel akdi masukiangi n.

i v .

Ke ndur i - Kendur idi adakanke t i kabay ibe r umu murs eb ul an. - Me r e kaakanm me e mbuatkui hbe r war name me r ahdankuni ngbe r i nt i kan kacangdant aususe r t at el uryangdi warnakanmer ah.

v .

Cukurr amb mbut–di l akukanke r aname me mpe r c a y air amb mbutba yiy ang d i l a hi r k ana da l a hr a mb mb uts e me n t a r a .

vi .

Me mbe r inama ma–nam ma ay angdi be r ike padab a yihar us l ahme me ngandungi maksudyangbai ks eper t ikekayaan,keme me wahandankes ej aht er aan.

3. Kaum I ndi a i .

Se wakt ume ng andung - AdatVal ai kaappudi l akukanket i kakandungans ul ungwani t a menj angkauus i a7hi ngga9bul an. - Wani t ahami mi lakandi pakai kandengans eb ent ukge l ang. - Set er usny aupac ar ame mema mandi kanwani t ahami mi ldi l akukan.

- Par ac uma manggal i   y a ngt e r d i r i d ar i p ad aka um wa ni t ay a ngt e l a h be r s uami midanmempunyai anakakanmel akukanupac ar ai ni . i i .

Sel e pasbe r s al i n - Se b a i ks a ha j ab a y il a hi r ,a ka nd i b i s i kka nG n Gayat r iMant i r am  m  i ai t u s e j e ni sma mant e r adit e l i ng ab ay is e b e l um t a l ipus a tdi po t o ng . - I as upa y aba y ime nde ng arnama maTuhandanme me mba war ahma mat . - Tal ipus atyangdi pot ongakandi t anam ber s ama maur idant emb mbunidi s eki t arkawas anr uma mahber s ama madui tt emb mbaga,s er bukkunyi t ,gar am danpi nang. - Bay iyangbar udi l ahi r kanakandi s apumadube r c amp mpurmi mi nyaks api p ad al i d ahn y a . - I adi per c ay aibol ehme memb mbawakec ant i kandans upay abayit i dak di s e r a ngpe n ya ki t .

i i i .

Se l epaske l ahi r an a l a t i - Seb e l um ba yidi ba wama mas ukker uma mah,upac ar aa   di l a kuka nb ag i menge l akkanbal a. t a a l a a t t u)s - Upa c ar ame ndo do iba yi( a mb mb i lb er c e r i t aag arme nj a di s eo r angyangber guna.