Modul Sejarah STPM Penggal 1
March 15, 2017 | Author: Iman N. Maszli | Category: N/A
Short Description
Download Modul Sejarah STPM Penggal 1...
Description
JABATAN PELAJARAN NEGERI TERENGGANU
MODUL SEJARAH STPM (MODULAR) KERTAS 940/1 : SEJARAH DUNIA
PRAKATA
Modul pembelajaran dan pengajaran Sejarah Dunia (940/1) ini dihasilkan untuk dijadikan panduan para Guru Sejarah Prauniversiti, khasnya di negeri Terengganu. Sukacita dimaklumkan para panel penggubal modul ingin menjelaskan bahawa modul ini bukanlah teks wajib yang perlu digunakan oleh para guru sekalian. Sehubungan dengan itu, pihak panel penggubal modul sedia menerima sebarang pandangan yang boleh menambahbaikkan kualiti modul yang dihasilkan ini. Panel penggubal modul juga ingin merakamkan jutaan terima kasih atas respons yang positif daripada kalangan guru mata pelajaran Sejarah Prauniversiti, demi memastikan kecemerlangan subjek Sejarah dalam kalangan calon STPM negeri Terengganu. Sekian, terima kasih. ―TERENGGANU ANJUNG ILMU‖ Salam hormat. PANEL PENGGUBAL MODUL SEJARAH 940/1
TEMA 3 : KEMAJUAN DAN PEMBANGUNAN 3.1
SISTEM EKONOMI 3.1.1 FEUDALISME DAN KAPITALISME Definisi Feudalisme
Definisi Kapitalisme
Kapitalisme berasal dari perkataan ‗ capital ‗ yang kaum bermaksud ―modal‖. Kapitalisme merupakan sistem ekonomi dan sosial yang cenderung ke arah kaum pengumpulan kekayaan oleh individu tanpa gangguan kerajaan dan berasaskan keuntungan. tanah Takrif individu di sini juga boleh merujuk kepada kaum sekumpulan individu seperti syarikat. Sistem ekonomi kapitalis berdasarkan kuasa pasaran bebas dalam menentukan pengeluaran, kos, Menurut Ishak Saat, ‗feudalisme‘ bermaksud corak menetap harga barang dan perkhidmatan, perhubungan pemerintah dengan yang diperintah pelaburan dan pendapatan. Dikenali sebagai yakni lebih berbentuk kesatuan dalam keadaan iaitu laissez faire. Sistem ini menggalakkan setiap golongan saling memerlukan. Oleh itu, sosio- pengumpulan modal, kebebasan ekonomi, hak ekonomi memperlihatkan pengaruh ‗fedualisme‘, milik persendirian, kebebasan pasaran dan iaitu sistem ekonomi yang berkait rapat dengan perniagaan untuk keuntungan. perbezaan darjat manusia yang melahirkan dua Ringkasnya Kapitalisme adalah sistem ekonomi kelas manusia, iaitu kelas Raja dan Bangsawan bebas berasaskan pemilikan harta sendiri serta dengan golongan rakyat biasa. Walaupun ini perniagaan atau perusahaan bermatlamatkan mewujudkan kelas manusia dalam ekonomi namun keuntungan, kewangan masyarakat saling memerlukan dalam konteks penghasilan ekonomi. Kamus Dewan Sistem kemasyarakatan yang dikuasai oleh bangsawan. Sistem pembahagian tanah kepada bangsawan di Eropah pada zaman dahulu (kaum petani yang mengusahakan diwajibkan memberikan khidmat kepada bangsawan iaitu tuan punya tanah).
i) Menghuraikan sistem ekonomi feudal di Asia (Jepun dan China) pada abad ke-16. Feudalisme di Jepun. Sepanjang abad ke-16, Jepun diperintah oleh Kesyogunan Ashikaga (1490-1573), dan pemerintah daimyo seperti pemerintahan Oda Nobunaga (1573-1582), dan pemerintahan Toyotomi Hideyoshi (1582-1598). Pada zaman pemerintahan keshogunan Ashikaga (1339-1573) merupakan zaman pertumpahan darah yang berpanjangan dalam sejarah Jepun. Tiada kerajaan pusat yang kuat yang memerintah Jepun pada masa itu. Keshogunan Ashikaga hanya berkuasa di lapan wilayah di bahagian timur sahaja. Ketiadaan kerajaan pusat yang kuat menyebabkan pembesar wilayah atau daimyo membebaskan diri mereka daripada Maharaja yang berpusat di Kyoto dan daripada shogun yang berpusat di Muromachi. Peringkat akhir pemerintahan keshogunan Ashikaga dinamakan sebagai ―zaman penggulingan golongan atas oleh golongan bawah‖. Pusat kuasa berpindah dari ibu kota ke kawasan estet dan kawasan pemerintahan feudal. Corak sistem beraja berubah daripada hubungan antara Maharaja dengan daimyo kepada hubungan tuan tanah dengan vasal tanpa kuasa pusat yang kuat. Raja dan golongan bangsawan menjadi semakin miskin kerana vassal atau daimyo tidak lagi mengagihkan sebahagian daripada pendapatan estet kepada mereka. Pihak shogun sendiri tidak mempunyai kuasa untuk memastikan pendapatan daripada estet diagihkan kepada Maharaja dan golongan bangsawan. Keadaan diburukkan lagi berikutan berlakunya perang antara daimyo yang berlanjutan antara tahun 15341615 sehingga dikenali sebagai Sengoku Jidai (Zaman Perang Saudara). Tanah dikuasai oleh golongan daimyo membentuk estet-estet persendirian yang dikerjakan oleh golongan petani. Daimyo berkuasa penuh di estet yang dikuasainya, mereka mengenakan cukai-cukai ke atas petani. Daimyo pula akan menyerahkan sebahagian daripada hasil cukai tersebut kepada shogun dan maharaja, sebagai kuasa politik tertinggi yang memiliki tanah. Oleh kerana, tiada kerajaan pusat yang kuat maka golongan daimyo tidak berbuat demikian. Walaupun keadaan pada masa itu dalam keadaan huru-hara, tetapi bidang pertanian telah meningkat maju dengan pengenalan teknik pertanian baru. Hasil pertanian telah meningkat sebanyak dua hingga tiga kali ganda. Dua jenis tanaman utama diusahakan setiap tahun iaitu gandum dan barli di samping tanaman padi. Lembu dan kuda mula digunakan secara meluas dalam proses penanaman tanaman. Sistem pengairan juga telah diperkenalkan. Selain itu, teh dan kapas turut ditanam secara besar-besaran. Gologan petani mempunyai taraf yang baik hasil daripada pemberontakan petani yang berlaku sebelumnya. Apabila ekonomi berkembang, pengkhususan kerja mulai wujud dengan bertambahnya bilangan golongan tukang dan pedagang. Dalam bidang perdagangan, sistem feudal di Jepun berbeza daripada sistem feudal di Barat. Golongan pedagang tidak ditindas sebagaimana golongan pedagang di Eropah pada Zaman Pertengahan Awal. Para daimyo telah menggalakkan perdagangan kerana ia memberikan mereka keuntungan yang banyak kepada mereka. Organisasi-organisasi persatuan (guilds) atau za dalam bahasa Jepun, mula ditubuhkan untuk memonopoli pengeluaran dan pasaran barangan tertentu. Pusat-pusat pertukaran wang, kedai-kedai beras dan sake (arak) berkembang pesat di bandarbandar wilayah seperti di Kawana, Sakai (Osaka), Ise, Hakata dan lain-lain. Bandar Osaka menjadi kota bebas yang diperintah oleh golongan pedagang kerana tiadanya kerajaan pusat yang kuat. Pihak berkuasa tempatan sedar akan kepentingan aktiviti perdagangan terutamanya dengan dunia luar. Ekonomi wang mula berkembang melalui pengenalan tanomoshiko atau mujinko (Persatuan Kewangan). Penggunaan mata wang telah memesatkan aktiviti perdagangan antara pedagang tempatan dengan pedagang luar seperti pedagang China dan Portugis. Menjelang tahun 1550, ramai pedagang Portugis telah memasuki Jepun atas galakan daripada penguasa tempatan.
Para pedagang Jepun juga menguasai laut dan perdagangan terutamanya di kawasan Asia Tenggara. Kepesatan aktiviti perdagangan telah membawa kepada perkembangan bidang perindustrian di Jepun pada abad ke-16. Pengeluaran barang-barang tembikar telah meningkat dengan pesat dan bandar Seto di wilayah Owari menjadi pusat pengeluaran barang-barang tembikar di Jepun. Industri perlombongan juga berkembang dengan pengeluaran emas, perak dan tembaga bertambah dengan banyaknya. Walaupun, negara Jepun pada abad ke-16, diselubungi oleh kekacauan, tetapi era tersebut menyaksikan perkembangan yang pesat dalam bidang ekonomi terutamanya dalam bidang pertanian dan perdagangan. Sistem feudal terus berlangsung di Jepun hingga akhir abad ke-19.
Feudalisme di China. Sistem feudal di China telah bermula sejak zaman Dinasti Shang lagi dan berlanjutan sehingga abad ke-19. Dalam perkembangan sejarah sistem feudal di China, terdapat satu bentuk keterikatan antara aktiviti masyarakat dengan tanah. Sebagai masyarakat yang menjadikan aktiviti pertanian sebagai aktiviti utama, maka tanah menjadi komoditi yang sangat penting. Tuan-tuan tanah yang dianugerahkan tanah oleh maharaja bebas mentadbir dan memperluaskan tanah mereka. Walaupun mempunyai kerajaan pusat yang kuat, tetapi Maharaja tidak dapat memberikan perhatian kepada semua tuan tanah kerana faktor saiz negara China yang terlalu luas. Selain dari golongan pembesar, golongan sami Buddha turut menjadi tuan-tuan tanah yang berpengaruh dan berkuasa. Sepanjang abad ke-16, China berada di bawah pemerintahan Dinasti Ming (1368-1644). Berbeza dengan nerara Jepun, China pada masa itu mempunyai sebuah kerajaan pusat yang kuat di kota Nanking dan kemudiannya di pindahkan ke kota Beijing. Pada zaman itu, kegiatan pertanian masih menjadi aktiviti yang penting dan golongan pembesar (tuan tanah) masih berkuasa ke atas golongan petani. Kebanyakan sistem feudal yang diamalkan sepanjang abad ke16, adalah warisan daripada pemerintahan Raja-raja Ming yang memerintah sebelum abad ke-16, iaitu Maharaja Hong Wu (1368-1398) dan Maharaja Yung Lo (1403-1424). Para Maharaja Ming, sangat bencikan sistem yang digunakan semasa pemerintahan Dinasti Yuan (Mongol). Mereka telah menghapuskan semua sistem yang digunakan sewaktu pemerintahan Mongol dan menggantikannya dengan sistem yang digunakan sewaktu pemerintahan Dinasti Song. Pada masa pemberontakan menentang Mongol, ramai tuan-tuan tanah telah melarikan diri ke tempat lain untuk mencari perlindungan. Oleh itu, Maharaja Hong Wu (pengasas Dinasti Ming) telah menggubal satu daftar tanah yang baru bagi menyusun semula pentadbiran tanah pertanian. Ia juga bertujuan supaya tidak ada orang yang dapat mengelakkan diri daripada membayar cukai. Selain itu, Maharaja Hong Wu telah membahagi-bahagikan tanah kepunyaan rumah-rumah berhala Buddha kepada golongan petani. Kegiatan pertanian dimajukan dengan memperbaiki sistem pengairan supaya golongan petani mempunyai bekalan air untuk tanaman mereka. Masalah tenaga buruh dapat diatasi dengan mengambil golongan gelandangan untuk mengerjakan tanah pertanian. Mereka diberi tanah dengan dikenakan cukai yang rendah. Maharaja mentadbir wilayah-wilayahnya dengan melantik golongan bangsawan sebagai penguasa yang bertanggungjawab mentadbir kawasan luar bandar dan petani. Gabenor-gabenor dilantik untuk melicinkan pentadbiran pada peringkat wilayah. Mereka turut diberi tanggungjawab untuk memungut cukai. Hasil daripada usaha-usaha pemerintah China memperbaharui semula sistem feudal, telah menghasilkan kemajuan yang cemerlang sehingga dianggap sebagai era Revolusi Pertanian di China. Kaedah-kaedah baru telah diperkenalkan seperti tanaman padi dua musim, dan sistem tanaman bergilir dalam skala yang besar, penggunaan baja dan lain-lain. Pengeluaran hasil pertanian bertambah dengan banyaknya. Tanaman-tanaman baru diperkenalkan seperti tembakau, jagung, ubi kentang dan lain-lain. Hasil pertanian terutamanya bijirin diangkut melalui Terusan Besar yang telah dibina semula pada era pemerintahan Maharaja Yung Lo. Terusan sepanjang 1776 km itu menghubungkan antara Beijing di utara dengan Hangzhou di selatan. Ia juga merupakan jalan perdagangan yang penting di China. Selain itu, golongan petani juga mengusahakan perusahaan sampingan seperti membuat kain sutera, barangan tembikar, kertas dan lain-lain. Selain dari mengerjakan tanah pertanian
golongan petani juga dikehendaki berkhidmat untuk kerja-kerja kerahan seperti menjadi buruh dalam sektor perlombongan, perkilangan dan membina kapal. Pada abad ke-16, aktiviti perdagangan menjadi penting berikutan kemajuan dalam bidang pertanian. Barangan yang dihasilkan oleh golongan petani seperti sutera dan tembikar mendapat permintaan yang tinggi terutamanya daripada pedagang-pedagang asing. Hubungan perdagangan dengan Barat menjadi penting dengan kedatangan Portugis, Sepanyol, Belanda dan Inggeris. Kepesatan aktiviti perniagaan dan perdagangan serta industri menandakan permulaan era kapitalime di China. Pada akhir pemerintahan Dinasti Ming, kerajaan pusat telah menjadi lemah, golongan bangsawan telah mengambil kesempatan untuk menindas golongan petani untuk mengumpul kekayaan peribadi. Akibat penindasan itu, golongan petani telah bangkit menentang Maharaja Ming. Pemberontakan golongan petani yang dipimpin oleh Li Tzu-Cheng itu, telah berjaya membebaskan wilayah Honan pada tahun1636. Pada tahun 1640, wilayah Shensi dan Shansi pula jatuh ke tangan golongan petani.
(ii) Menghurai sistem ekonomi feudal di Eropah pada abad ke-16 hingga 18. Feudalisme di Jerman. Feudalisme di Jerman bermula pada abad ke-9 apabila berlakunya perpecahan Empayar Rom Suci (Holy Roman Empire) selepas kematian Raja Charlemagne. (Empayar Rom Suci terus berkuasa hingga tahun 1806). Negara Jerman selepas Charlemagne telah dibahagi-bahagikan antara pewaris-pewarisnya. Keadaan geografi Jerman yang luas telah menyebabkan berlakunya pengasingan kuasa pemerintahan atau desentralisasi kuasa pemerintahan, mewujudkan ratusan negeri-negeri kecil yang diperintah oleh raja-raja, duke,count, baron dan knight. Keadaan ini berlarutan hingga abad ke-18 di mana negara Jerman terbahagi kepada lebih 200 buah negeri. Ketiadaan kerajaan pusat yang kuat serta serangan puak-puak gasar (Viking dan Magyar) telah membawa kepada kemunculan sistem feudal yang berasaskan kepada tanah. Raja masih dianggap sebagai pemilik tanah yang tunggal. Raja akan mengurniakan tanah kepada golongan bangsawan atau vassal (tuan tanah) dengan syarat-syarat tertentu. Fief atau tanah yang dberikan oleh Raja kepada vassalnya bertujuan mengikat persetiaan antaranya dengan vassal seperti untuk mendapatkan khidmat tentera dan keperluan kehidupannya yang lain. Dengan menguasai fief seseorang tuan tanah akan turut menguasai sumber ekonomi, mempunyai kuasa memungut cukai, mengawal institusi kewangan, tenaga buruh dan sebagainya. Sesebuah fief juga boleh diwariskan kepada keturunannya atau diberikan kepada orang lain. Golongan bangsawan dan paderi menjadi kaya hasil daripada hasil cukai yang dikenakan ke atas golongan serf. Mereka hidup dari hasil tanah tanpa mengerjakannya. Sebaliknya golongan bangsawan (tuan tanah) bertanggungjawab menjaga keselamatan golongan serf (petani) dengan kekuatan tentera yang mereka miliki. Dalam sistem ini rakyat (serf) terikat dengan fief tempat kelahiran mereka. Mereka bertanggungjawab melakukan kerja-kerja pertanian dan kerja-kerja berat yang lain. Aktiviti pertanian yang dijalankan adalah bersifat primitif dengan hasil pengeluaran yang sedikit. Bijirin yang ditanam serta binatang ternakan yang diternak tidak mencukupi untuk keperluan golongan petani. Mereka terpaksa menjalankan aktiviti sampingan, iaitu memburu babi hutan bagi menampung keperluan harian mereka. Oleh kerana, ekonomi Jerman yang berasaskan kepada fief (tanah), maka perkembangan ekonominya adalah bersifat setempat, perdagangan dijalankan secara barter dan penggunaan mata wang yang terhad. Pada permulaan abad ke-16, Empayar Rom Suci bertambah lemah. Jerman telah berpecah kepada lebih daripada 300 buah negeri yang berasingan. Misalnya, Austria diperintah oleh duke, Brandenburg diperintah oleh putera raja, Palatinate diperintah oleh count dan bandarbandar diperintah oleh golongan baron. Negeri-negeri ini bergabung dalam satu unit politik yang longgar di bawah ikatan kemaharajaan yang lemah. Pada masa yang sama, ekonomi Jerman masih bergantung kepada kegiatan pertanian. Kekayaan seseorang masih diukur berdasarkan keluasan tanah yang dimilikinya.Golongan vassal masih menganggap golongan petani sebagai hamba. Kemiskinan dan penindasan terhadap golongan petani telah membawa kepada perasaan tidak puas hati di kalangan mereka. Menjelang tahun 1524, golongan petani telah memberontak menentang tuan-tuan tanah dan golongan paderi. Pemberontakan tersebut gagal dan kuasa golongan bangsawan telah meningkat. Walaupun pemberontakan tersebut mendapat perhatian daripada kerajaan namun kehidupan golongan petani menjadi lebih teruk berbanding dengan kehidupan golongan petani di nagara-negara Eropah yang lain. Menjelang abad ke-18, kegiatan pertanian masih dijalankan oleh petani-petani yang terikat dengan sistem feudal. Golongan bangsawan berhak mentadbir undang-undang feudal ke atas petani dan mahkamah tuan tanah. Pada tahun 1770 hingga 1830, muncul gerakan untuk
membebaskan golongan petani (serf) daripada penindasan tuan-tuan tanah feudal. Misalnya, kerajaan Prussia telah memansuhkan sistem feudal melalui ‖Pengisytiharan Oktober 1807‖ yang membenarkan golonggan serf membeli tanah yang mereka usahakan daripada tuan tanah. Hasilnya, ramai petani yang berjaya dibebaskan daripada kontrak atau peraturan feudal yang menengkehendaki mereka berkhidmat kepada tuan-tuan tanah. Akhirnya, kebangkitan ekonomi kapitalisme dan kelahiran golongan borjuis (golongan pertengahan) yang kaya telah menamatkan sistem ekonomi feudal di Jerman.
Feudalisme di Perancis. Pada abad ke-16, Perancis telah muncul sebagai sebuah negara monarki kebangsaan. Raja-raja Perancis telah berjuang untuk menghapuskan sistem feudal yang dianggap sebagai penghalang kepada raja untuk memerintah Perancis secara menyeluruh. Raja Louis XIII telah berusaha untuk mengurangkan pengaruh golongan bangsawan feudal dengan melantik pegwaipegawai yang digelar intendant. Mereka dilantik daripada golongan borjuis dan bukannya daripada golongan bangsawan. Tugas mereka ialah untuk mentafsir dan memungut cukai, menubuhkan pasukan tentera, serta menlaksanakan undang-undang dan kehakiman di semua wilayah Perancis. Dengan itu, kuasa golongan bangsawan feudal yang menjadi gabenor-gabenor dapat dikurangkan. Jawatan gabenor hanya merupakan jawatan kehormat tanpa mempunyai kuasa. Walau bagaimanapun, sistem feudal tetap wujud di Perancis kerana ia adalah tradisi kehidupan di Eropah pada masa itu. Sistem ekonomi feudal masih menjadi asas utama kepada pemerintahan beraja mutlak di Perancis. Tanah dan kuasa politik kekal berkaitan antara satu sama lain. Dengan itu, keadaan seperti Zaman Pertengahan tetap berterusan di mana tanah tetap dikuasai oleh segelintir rakyat daripada golongan yang berkuasa sahaja. Pada abad ke-18, masyarakat Perancis dibahagikan kepada tiga golongan. Golongan yang pertama terdiri daripada golongan bangsawan yang mempunyai pelbagai keistimewaan. Mereka terdiri daripada tuan-tuan tanah. Golongan yang kedua pula ialah golongan paderi yang mempunyai keistimewaan yang sama seperti golongan bangsawan. Mereka dikecualikan daripada membayar cukai serta dikecualikan daripada perkhidmatan tentera. Gereja mempunyai tanah yang luas dan menguasai golongan petani. Manakala golongan yang ketiga pula ialah golongan rakyat biasa yang terdiri daripada golongan pertengahan dan petani. Petani merupakan golongan yang terbesar dalam masyarakat Perancis. Golongan yang terbesar dalam kalangan petani ialah mereka yang bekerja di tanah kepunyaan bangsawan. Mereka dikenakan cukai yang pelbagai jenis seperti cukai langsung iaitu cukai tanah, cukai harta atau vingtieme serta cukai tidak langsung seperti cukai garam atau gabelle, taille, cukai keluarga atau poltax. Petani-petani dikehendaki membayar cukai feudal kepada seigneur di atas kemudahan yang disediakan seperti menggunakan kilang gandum, dapur dan alat pemerah anggur. Mereka juga dikehendaki melaksanakan kerja paksa atau corvee. Selain itu terdapat juga petani yang menjadi hamba, mereka boleh dijualbeli apabila berlaku jualbeli ke atas tanah yang mereka diami. Golongan bourjuis atau golongan pertengahan yang terdiri daripada saudagar, pedagang, pengusaha, peguam, doktor dan profesional tinggal di bandar-bandar kerana sistem feudal tidak sesuai bagi mereka dan mereka tidak suka membeli tanah memandangkan cukai tanah yang tinggi. Pada abad ke-18, sistem feudal di Perancis tamat apabila berlakunya Revolusi Perancis 1789. Regim baru yang memerintah Perancis telah menghapuskan sistem feudal bagi mewujudkan persamaan dalam masyarakat. Tanah kepunyaan tuan-tuan tanah dan institusi gereja telah diagihkan kepada rakyat. Ladang-ladang yang luas milik institusi gereja pula telah dimiliknegarakan dan dijual dalam bentuk bon (assignats). Manakala pada zaman pemerintahan Napoleon, beliau telah membahagikan tanah yang masih belum diagih kepada golongan kelas pertengahan yang berkhidmat dengan kerajaan. Tuan-tuan tanah yang baru memajakkan tanahtanah tersebut kepada golongan petani untuk diusahakan. Golongan petani mendapat faedah mereka telah dikecualikan daripada cukai-cukai feudal.
(iii) Menghurai sistem ekonomi kapitalis di England dan Amerika Syarikat pada abad ke-18 hingga 19. Kapitalisme di England. Latar Belakang. Kapitalisme merupakan ciri ekonomi zaman moden yang paling utama. Kapitalisme telah wujud sejak zaman purba lagi dalam kalangan orang Yunani dan Rom lagi tetapi telah merosot dan terhapus dengan kejatuhan empayar Rom. Pada Zaman Pertengahan, masyarakat Eropah mengamalkan sistem ekonomi feudal. Masyarakatnya, menyediakan semua keperluan hidup secara sara diri dan tidak ada pengeluaran secara besar-besaran. Menerusi sistem manor, aktiviti pertanian, perusahaan, dan perdagangan secara kerjasama menerusi sistem kesatuan (guild). Aktiviti yang berorientasikan keuntungan dikecam dan mengambil faedah daripada modal yang digunakan dilarang oleh Gereja Keristian sebagai riba. Keadaan ekonomi dibatasi oleh pertimbangan-pertimbangan agama dan moral tidak membolehkan kelahiran semula sistem kapitalis. Menjelang abad ke-16, sistem feudal mulai merosot, terutamanya di England yang merupakan negara Eropah yang pertama bebas dari sistem feudal. Tuan-tuan tanah tidak lagi mengenakan cukai kepada golongan petani, sebaliknya mereka menerima wang sewaan daripada penyewa-penyewa bebas. England juga telah mengamalkan agama Kristian Protestant yang membenarkan amalan mengambil ―faedah‖ daripada modal yang dilabur. Kemerosotan kesatuan (guild) terhadap kegiatan perdagangan dan perindustrian telah meningkatkan peranan orang perseorangan dalam ekonomi. Orang perseorangan yang tidak lagi terkongkong dengan peraturan dan nilai agama dan moral. Keadaan ini memberi laluan kepada kelahiran sistem ekonomi kapitalis. Sistem Ekonomi Kapitalis di England. Amalan ekonomi kapitalis bertapak kukuh di England pada abad ke-18 iaitu semasa berlakunya Revolusi Perindustrian. Pada permulaan era revolusi perindustrian, golongan petani tidak lagi berperanan sebagai hamba (serf) kerana kebanyakannya telah bebas dari manor masingmasing akibat kemerosotan sistem feudal. Mereka masih bekerja dengan tuan-tuan tanah, tetapi sebagai buruh-buruh ladang yang menerima upah. Mereka bebas bekerja tanpa terikat dengan tradisi sistem feudal. Golongan petani mulai meninggalkan manor masing-masing untuk berhijrah ke bandar sebagai buruh kilang. Sistem ekonomi tidak lagi berasaskan tanah, tetapi kepada wang yang boleh dilaburkan dalam perniagaan dan perindustrian. Perkataan modal atau capital merujuk kepada barang atau wang yang dipunyai oleh seseorang dan boleh digunakan untuk mengeluarkan lebih banyak barang atau mendapat lebih banyak wang. Sebagai contoh tanah, kilang, alatan, kedai dan mesin adalah modal. Jika seseorang mempunyai wang yang boleh dilabur, ini dipanggil modal juga. Mereka yang mempunyai modal ini dipanggil kapitalis (mereka yang menyokong dasar kapitalisme juga digelar kapitalis). Mereka boleh menggaji pekerja untuk bekerja di kedai, kilang atau tanah. Di bandar, golongan kelas pertengahan (bojuis) yang terdiri daripada golongan pedagang menjadi semakin penting. Mereka muncul sebagai golongan pemodal (pemilik bank, saudagar dan pengusaha kilang) yang kaya. Mereka juga mengambil alih peranan yang dimainkan oleh tuan-tuan tanah sebagai orang yang berkuasa dan berpengaruh dalam bidang ekonomi dan politik di England. Dalam kapitalisme terdapat konsep pelaburan. Individu-individu boleh mengumpulkan wang bersama untuk membina atau membeli sesuatu dan mereka ini adalah tuan
punya benda yang dilaburkan. Dalam pasaran saham, mereka boleh membeli dan menjual saham. Pelaburan adalah ciri penting kapitalisme. Perkataan kapitalis boleh merujuk kepada mereka yang melabur, contohnya mereka yang mencari risiko untuk melabur dalam perniagaan baru (venture capitalist). Mereka yang memulakan perniagaan atau melabur dalam perniagaan boleh mendapat banyak wang atau dipanggil keuntungan. Mereka kemudiannya boleh melaburkan keuntungan dalam perniagaan lain atau membesarkan perniagaan sedia ada. Golangan kapitalis telah melabur dalam industri tekstil yang mendapat permintaan yang tinggi pada masa itu. Industri pembuatan kain bermula dari perusahaan domestik yang mengeluarkan kain secara kecil-kecilan. Apabila perusahaan yang berskala kecil ini tidak dapat menampung permintaan yang tinggi daripada msyarakat tempatan dan luar negeri, perusahaan berskala besar mulai mengambil alih perusahaan domestik. Golongan kapitalis memperkenalkan kaedah dan teknologi baru iaitu penggunaan mesin dan membina kilang-kilang yang lebih besar. Mereka menyediakan tempat tinggal buruh berdekatan dengan kilang untuk menjimatkan masa perjalanan dan dengan tujuan untuk memudahkan mereka mengawal buruh-buruh tersebut. Dalam sistem ekonomi kapitalis, matlamat aktiviti ekonomi ialah memaksimumkan keuntungan. Kekayaan yang diperolehi akan dilaburkan semula untuk memperolehi lebih banyak keuntungan. Dalam usaha untuk memksimumkan keuntungan itu, biasanya golongan buruh diberi upah yang sedikit berbanding dengan beban kerja yang berat. Golongan buruh (proletariat) tidak mempunyai modal dan mesti bekerja untuk menyara hidup. Seseorang boleh memilih untuk bekerja dengan sesiapa sahaja dalam pasaran bebas. Kerajaan tidak memberitahu individu kerja apa harus dibuat, juga tidak melarang individu dari melakukan sesuatu pekerjaan. Konsep ini berbeza dengan sistem ekonomi lain seperti feudalisme, di mana seseorang bekerja untuk tuan tanah mereka. Dalam kapitalisme, seseorang itu berhak menjual atau meminjamkan barang atau perkhidmatan dan orang lain juga berhak membeli atau meminjam barang atau perkhidmatan tersebut. Masyarakat dalam ekonomi kapitalis yang tulen tidak perlu mendapat izin daripada raja atau kumpulan tertentu. Konsep ekonomi kapitalis diperkenalkan oleh Adam Smith dalam bukunya The Wealth of Nations.
Kapitalisme di Amerika Syarikat. Latar Belakang. Pada abad ke-18, ekonomi kapitalis berkembang melalui sektor perladangan seperti tembakau, tebu dan kapas. Hasil perladangan tersebut dieksport ke England yang menjadi pasaran penting hasil pertanian pada masa itu. Pembukaan ladang-ladang itu, telah menyebabkan aktiviti perdagangan hamba dari Afrika menjadi penting. Hamba-hamba dibawa dengan kapal dari Afrika merentasi Lautan Atlantik sebagai tenaga kerja di ladang-ladang kapas dan tembakau. Dalam masa yang singkat sahaja Lautan Atlantik menjadi sibuk . Barangan keluaran kilang di England seperti kain, senapang dan sebagainya dibawa ke Afrika untuk ditukarkan dengan hamba dan hamba-hamba itu dibawa ke Amerika Syarikat untuk ditukarkan pula dengan hasil keluaran ladang seperti tembakau, kapas dan gula. Aktiviti perdagangan itu terhenti berikutan Perang antara Britain dan Perancis pada abad ke-19. Selepas berakhirnya Perang 1812, (Perang antara Amerika dengan Britain akibat sekatan peradagangan antara Amerika dengan Perancis oleh Britain), Amerika mula menumpukan usaha kepada perkembangan ekonominya. Sektor perladangan dan perindustrian telah dimajukan untuk mengukuhkan ekonominya. Antara tahun 1861 hingga tahun 1901, Amerika menjadi negara utama pengeluar hasil pertanian dan perindustrian dunia. Ekonomi kapitalis turut berkembang seiring dengan kemajuan Amerika Syarikat itu. Sistem Ekonomi Kapitalis di Amerika Syarikat. Amerika merupakan antara negara pertama yang menjadi negara kapitalis. Pada pringkat awal, golongan kapitalis melabur modal dalam sektor perladangan tembakau, tebu dan kapas. Seterusnya, golongan kapitalis mengambil kesempatan dari perkembangan ekonomi Amerika untuk melaburkan modal dalam perindustrian baru iaitu pembinaan jalan kereta api, pemprosesan makanan, besi keluli dan perlombongan. Mereka dapat mengaut keuntungan yang banyak dengan mengeksploitasi sumber-sumber yang terdapat di Amerika pada masa itu. Perkembangan pesat ekonomi kapitalis di Amerika adalah kerana bekalan bahan mentah yang banyak, inovasi teknologi, tenaga buruh yang murah dan teknik pemasaran yang berkesan serta sokongan daripada kerajaan Amerika. Bagi mencapai matlamat memaksimumkan keuntungan dan meminimumkan kos, golongan kapitalis telah menggunakan pendekatan intensif buruh. Golongan pemodal menggunakan tenaga buruh yang murah dengan menggunakan khidmat hamba abdi dari Afrika untuk menjimatkan kos upah buruh. Manakala dalam bidang perindustrian mereka menggunakan buruh daripada golongan imigran yang berasal dari Ireland, Jerman, Scandinavia dan China. Purata masa bekerja bagi buruh tersebut ialah selama 52 jam seminggu dengan kadar upah yang rendah. Selain itu, golongan kapitalis juga menggunakan buruh wanita dan kanak-kanak yang kadar upahnya lebih rendah daripada upah buruh lelaki dewasa. Pada masa yang sama, imigran yang berhijrah dari Eropah telah menambahkan bilangan penduduk Amerika. Pertambahan penduduk secara mendadak akibat penghijrahan dari Eropah telah menyediakan pasaran bagi barangan keluaran kilang dan hasil pertanian. Ini menyebabkan aktiviti ekonomi terutamanya bidang perniagaan berkembang dengan pesatnya. Pada era Revolusi Perindustrian di Amerika, golongan kapitalis telah memaksimumkan untung dengan menggunakan pendekatan intensif modal. Mereka mengambil risiko dengan melaburkan wang untuk membeli jentera dan mesin-mesin yang mahal harganya tetapi dalam jangka masa panjang ia akan menjimatkan kos pengeluaran. Dengan penggunaan mesin golongan
kapitalis dtidak lagi perlu mengupah buruh yang ramai dan ini dapat meminimumkan kos pengeluaran. Dalam usaha menambahkan kekayaan, golongan kapitalis di Amerika turut melaksanakan dasar monopoli dan oligopoli (pemaufakatan antara syarikat besar bagi memperolehi keuntungan). Untuk tujuan itu, mereka mengawal pengeluaran sesuatu barangan bermula daripada pengeluaran bahan mentah, pemprosesan, pengangkutan dan penjualan barangan siap tersebut. Contohnya syarikat American Tobacco Company mengawal pengeluaran tembakau. Terdapat juga syarikat yang berusaha mengawal pasaran sesuatu barangan siap seperti yang dilakukan oleh syarikat Standard Oil Company yang mengawal pengeluaran dan harga minyak. Penyatuan syarikat-syarikat bagi membentuk entiti perniagaan berskala besar telah dilakukan untuk memonopoli pasaran sesuatu barangan. Secara tidak langsung, tindakan penyatuan ini membawa kepada kestabilan pasaran. Dari tahun 1895 hingga tahun 1904 sebanyak 300 syarikat telah disatukan setiap tahun. Dasar oligopoli pula telah dilaksanakan dalam industri gula, besi keluli dan daging. Dalam melaksanakan dasar ini, syarikat-syarikat bermaufakat untuk sama-sama mendapat faedah dari keputusan bersama seperti membuat penyeragaman harga barangan pada tahap yang tertentu bagi memaksimumkan keuntungan. Peranan kerajaan Amerika dalam ekonomi kapitalis adalah dengan menyokong Revolusi Perindustrian di Amerika. Kerajaan telah menyediakan kemudahan infstruktur seperti pembinaan jalan keretapi dan telegraf telah mempercepatkan lagi kemajuan ekonomi Amerika. Kerajaan Amerika meluluskan Akta Landasan Kereta Api Pasifik (1862) yang membolehkan kerajaan menyerahkan tanah-tanah awam kepada syarikat-syarikat swasta untuk pembinaan jalan keretapi rentas benua. Kerajaan juga memainkan peranan dengan mewujudkan kestabilan mata wang, tarif yang bersesuaian, membentuk polisi imigrasi yang longgar, mengenakan kadar cukai yang rendah dan sebagainya. Kesan daripada kemajuan ekonomi, muncul bandar-bandar besar seperti bandar Chicago yang muncul sebagai bandar yang serba maju pada tahun 1840. Penduduk Amerika juga bertambah dengan pesatnya, antara tahun 1830 hingga tahun 1840 penduduk Amerika bertambah dari 13 juta kepada17 juta orang. Pada awal abad ke-20, ekonomi Amerika mengalami zaman kemewahannya. Namun begitu keadaan yang tidak seimbang (bukan semua rakyat yang dapat menikmatinya) menjejaskan prestasinya. Sikap tamak golongan kapitalis mengaut keuntungan telah mewujudkan jurang pendapatan yang besar antara golongan pemodal dengan golongan buruh. Dari kajian yang diadakan, didapati hanya 2% daripada rakyat Amerika yang mengaut sebanyak 60% kekayaan negara Amerika hasil daripada perkembangan sektor perindustrian. Keadaan ini telah membawa kepada kemelesetan ekonomi kerana kuasa beli daripada rakyat berkurangan dan ini mengurangkan permintaan terhadap pasaran barangan keluaran kilang.
3.1.2
PERKEMBANGAN EKONOMI 3.1.2.1 Perdagangan dan Perniagaan
(i) Membincangkan perubahan orientasi kegiatan dan kemajuan dalam bidang perdagangan dan perniagaan di Portugal dan Belanda. (abad ke-16 hingga 18)
Perubahan Orientasi kegiatan dan Kemajuan dalam Bidang Perdagangan dan perniagaan di Portugal. Pada abad ke-16, Portugal ialah sebuah negara bangsa yang terletak di Semenanjung Iberia. Portugal bersempadankan Sepanyol di utara dan timur, dan Lautan Atlantik di barat dan selatan. Orang Portugal dipanggil Portugis. Perdagangan dan perniagaan orang Portugis bermula dengan perdagangan hamba. Perdagangan hamba dijalankan apabila orang Portugis mula belayar ke pantai Afrika atas galakan daripada Putera Henry sejak abad ke-15 lagi. Sehingga tahun 1500, Portugis telah membuat penghantaran hamba seramai 81,000 orang untuk pasaran pelbagai negara. Jumlah hamba di Medeira mencapai 10% daripada jumlah keseluruhan populasi pada abad ke-16. Portugis juga telah mendirikan pangkalan-pangkalan dagang di pantai Afrika, terutamanya di Mozambique pada tahun 1520 dengan tujuan sebagai tempat persinggahan dan mengisi muatan dalam pelayaran mereka di antara Eropah dan Asia, dan juga sebagai pusat-pusat perdagangan emas, gading, hamba abdi dari Afrika. Selain itu, Portugis juga menjadikan pantai Guinea sebagai pusat bagi perdagangan hamba.Portugis telah mengangkut ramai hamba abdi Afrika ke Brazil dan Hindia Timur untuk dijadikan buruh yang murah dan lasak. Pada abad ke-16, perdagangan rempah pula berkembang setelah Vasco da Gama menemui jalan ke Timur, mereka telah menguasai Melaka, dan kepulauan rempah seperti pulau Maluku dan pulau Banda yang merupakan tempat pengeluaran dan pengumpulan rempah di Asia Tenggara. Di Banda, Portugis mendapatkan buah pala, cengkeh dan lada hitam. Rempah-rempah tersebut mereka tukar dengan bahan pakaian dari India. Sejak tahun 1534, Portugis mendapat kebebasan penuh untuk melakukan monopoli perdagangan rempah di Maluku. Portugis juga telah mengadakan hubungan perdagangan dengan China dan Jepun. Kejayaan Portugis menguasai perdagangan barangan Timur telah menjadikan Lisbon sebagai ibu kota perdagangan di Eropah. Dengan itu, mereka telah berjaya memecahkan monopoli perdagangan di Eropah yang dikuasai oleh saudagar-saudagar Venice dan Genoa serta menandakan perpindahan pusat perdagangan dari kawasan Mediterranean ke pantai Atlantik. Portugis juga terlibat dalam perniagaan gula tebu yang diusahakan di koloninya di Amerika Selatan iaitu di Brazil. Brazil menguasai ekonomi yang berasaskan pengeluaran pertanian untuk di eksport ke Eropah. Sebelum abad ke-18, gula menjadi komoditi penting Portugis untuk eksport dan diikuti oleh galian seperti emas yang mendapat permintaan tinggi. Kepesatan perniagaan dan perdagangan yang dijalankan tersebut telah membentuk empayar perdagangan dari Eropah ke Afrika, Amerika Selatan dan seterusnya di Asia. Keluasan empayar perdagangan itu telah membawa kepada kejatuhan Portugal sebagai kuasa kelautan kerana tidak mempunyai tenaga kerja yang mencukupi untuk mengendalikannya. Kemerosotan Portugal juga akibat daripada saingan kuasa-kuasa Barat yang lain seperti Sepanyol, Belanda dan Inggeris.
Perubahan Orientasi kegiatan dan Kemajuan dalam Bidang Perdagangan dan Perniagaan di Belanda. Pada abad ke-16, Belanda telah muncul sebagai sebuah kuasa hebat dalam bidang ekonomi. Dalam tempoh 100 tahun, Utara Belanda telah menjadi mercu tanda kejayaan perkembangan industri. Kemajuan ekonomi Belanda itu adalah disebabkan perkembangan yang berlaku pada abad ke-15 di mana Belanda muncul sebagai kuasa perkapalan yang menguasai perdagangan di Eropah. Ia juga disebabkan oleh kemajuan aktiviti perladangannya, berikutan dengan penggunaan kincir angin dan tenaga buruh yang murah. Ekonomi yang pada mulanya berteraskan pertanian berkembang menjadi ekonomi perindustrian di Belanda. Ini menandakan kehebatan kuasa ekonomi perniagaan dan perdagangan Belanda. Perkembangan itu menyaksikan perkembangan bandar pelabuhan Antwerp sebagai pusat kewangan yang menjadi tumpuan para saudagar dan pedagang asing seperti Jerman, Sepanyol, Portugis, Inggeris, Danish, dan Itali. Ahli-ahli pembankan Belanda telah mengambil alih peranan yang dimainkan oleh orang-orang Itali sebagai ahli kewangan yang terkemuka di Eropah. Banyak institusi kapitalisme moden berkembang di Antwerp. Pasaran saham yang pertama telah ditubuhkan pada tahun 1531. Insuran nyawa serta insuran kapal dan muatan telah diperkenalkan kepada saudagar-saudagar yang akan melakukan pelayaran. Pelabuhan-pelabuahan sibuk dengan keluar masuk kapal yang membawa masuk barang dagangan seperti rempah, teh dan sutera. Para pedagang dan saudagar menjadi sangat kaya. Amsterdam (pesat pentandbiran) menjadi kota yang penting di Eropah sebagai pusat perdagangan dan perbankan. Pada abad ke-17, Belanda telah menggalakan aktiviti pelayaran dan penjelajahan. Kapalkapal Belanda mula belayar merentasi Atlantik. Awal abad ke-17, pedagang Belanda semakin tersebar sehingga ke Afrika, Amerika dan Asia. Dengan itu, banyak koloni-koloni Belanda telah ditubuhkan di seluruh dunia seperti di Hindia Timur (Indonesia), kepulauan Cariebean, Bahagianbahagian tertentu di Brazil dan Guyana di Amerika Selatan, New Amsterdam (New York) di Amerika Utara, Afrika Selatan dan lain-lain (membentuk Empayar Belanda). Pada tahun 1682, Vereenigde Oost Indiche Compagnie (V.O.C) atau Syarikat Hindia Timur Belanda telah ditubuhkan untuk menghadapi persaingan dari kuasa-kuasa Eropah yang lain terutamanya Sepanyol dan Portugis. Kerajaan Belanda telah memberikan hak-hak istimewa kepada V.O.C untuk memonopoli aktiviti-aktiviti perdagangan yang penting pada masa itu. Di samping itu V.O.C juga telah diberi kebenaran untu mengadakan perjanjian dengan pemerintahpemerintah tempatan, menakluki serta menubuhkan koloni. Di Asia, Belanda bersaing dengan Portugis yang menguasai laluan sekitar Afrika. V.O.C bersaing dengan Portugis tetapi mengekalkan kestabilan di Eropah. Penguasaan Belanda mendapat persaingan sengit apabila Belanda bersaing dengan Syarikat Hindia Timur Inggeris. Di koloni-koloninya orang-orang Belanda telah membuka ladang-ladang bagi tanamantanaman komersial. Pelabuhan Antwerp dan Amsterdam menjadi bandar utama perniagaan gula. Perusahaan tembakau menjadi penting pada abad ke-17 kerana bekalan buruh dari Afrika. Perdagangan gula dan tembakau menjadikan Belanda pusat pengedaran barangan tersebut ke Eropah. Menjelang tahun 1650, Belanda memiliki sebanyak 16,000 kapal dagang bagi mengangkut hasil pertanian dan barang-barangan dagangan. Antara tahun 1806 hingga 1813, Belanda telah dijajah oleh Perancis dalam Perang Napoleon. Ini menyebabkan kegiatan perdagangan dan perniagaannya terganggu. Selepas Perang
Napoleon tamat Belanda telah mendapat kembali tanah-tanah jajahannya dan memulihkan semula aktiviti ekonominya.
3.1.2.2 Pertanian ii) Perubahan orientasi kegiatan dan kemajuan dalam bidang Pertanian di Belanda dan England (abad ke-17 hingga 18) Perubahan Orientasi Kegiatan dan Kemajuan dalam Bidang Pertanian di Belanda. Pada abad ke-17, penduduk Belanda telah meningkat dengan pesat. Seramai 1.9 juta orang penduduk telah direkod pada pertengahan abad tersebut, kebanyakkannya tinggal di kawasan pinggir pantai. Kepesatan peningkatan penduduk di wilayah pantai ada kaitannya dengan perkembangan ekonomi komersial dan kapitalis sejak abad ke-16 lagi. Akibatnya Belanda telah menjadi tumpuan masyarakat Eropah dari negara-negara seperti Jerman, Sepanyol, Portugis, Inggeris, Danish, dan Itali. Peningkatan penduduk di negeri Belanda memerlukan bekalan makanan yang banyak. Oleh itu, sektor pertanian perlu meningkatkan hasil pengeluarannya. Perkembangan ekonomi di bandar-bandar telah merangsang kepada peningkatan hasil pertanian pada abad ke-17. Oleh kerana Belanda merupakan sebuah negara yang kecil, ia mempunyai kawasan pertanian yang terhad. Banyak kawasan pertaniannya yang musnah akibat ribut taufan dan banjir. Ini disebabkan oleh keadaan geografinya, iaitu daratannya yang lebih rendah dari paras laut. Aktiviti tebus guna tanah telah dilakukan untuk mengatasi masalah tersebut. Kerajaan Belanda telah berjaya mengatasi masalah ini dengan kaedah membina daik dan kincir angin. Pada tahun 1612, mereka berjaya mengeringkan tasik Beemster untuk dijadikan sebagai kawasan pertanian. Sejak itu, banyak kawasan berpaya telah berjaya ditebus guna bagi menambah keluasan kawasan pertanian. Peladang-peladang mengunakan kaedah tanaman bergilir bagi menjaga kesuburan tanah. Tanah yang telah dituai hasilnya tidak dibiarkan kosong, sementara menunggu untuk ditanam semula, tanah tersebut ditanam dengan tanaman lain seperti turnip dan kacang peas ditanam. Dalam kaedah ini turnip ditanam secara bergilir dengan bijirin. Selain dapat menyuburkan tanah, kaedah ini juga hasil tanaman dapat dipelbagaikan dan dipertingkatkan hasil keluarannya. Peladang-peladang juga menjaga kesuburan tanah dengan menggunakan baja asli iaitu dengan menggunakan najis binatang ternakan, melakukan pemugaran tanah dan membuang rumput dan tanaman perosak. Aktiviti perladangan di Belanda dilakukan secara intensif buruh dan berasaskan pengkhususan mengikut kesesuaian fizikal tanah. Contohnya, pengkhususan dalam industri tenusu dijalankan oleh peladang yang tinggal di kawasan padang rumput di wilayah Leeuwarderadeel. Pengkhususan ini telah berjaya meningkatkan hasil pengeluaran hasil tenusu. Tanaman makanan utama iaitu, bijirin (gandum, rai, dan barli) tidak dapat memenuhi permintaan yang tinggi daripada penduduk Belanda yang padat. Belanda terpaksa mengimport gandum daripada kawasan Baltik. Import gandum dari kawasan Baltik telah meningkat dengan banyaknya pada pertengahan abad ke-17, mengakibatkan kenaikan harga gandum secara mendadak. Berikutan dengan kenaikan harga gandum, peladang-peladang telah mengatasinya dengan menaikkan harga bagi hasil-hasil pertanian tempatan seperti produk tenusu dan daging. Aktiviti tenusu merupakan keluaran komersil antara yang terpenting di Belanda. Ia adalah untuk kegunaan penduduk tempatan dan juga dieksport ke Jerman dan kawasan Flanders. Hasil tenusu seperti susu segar, mentega dan keju dieksport dalam jumlah yang banyak. Perkembangan ekonomi bandar di bahagian selatan Belanda telah merangsang kepada permintaan hasil tenusu
yang menyaksikan ―revolusi harga‖ terutama bagi hasil keju. Hasil keju juga dieksport ke Perancis dan selatan Eropah. Pada abad ke-17, Perancis muncul sebagai pasaran penting bagi keju yang dikeluarkan di Belanda. Di bahagian utara negeri Belanda, petani-petani menjalankan kegiatan menternak lembu daging. Lembu daging diternak untuk pasaran tempatan (penduduk bandar) dan juga untuk tujuan eksport. Pada tahun 1662, terdapat catatan yang menyatakan sebanyak 2,000 ekor lembu telah dieksport oleh V.O.C (Syarikat Hindia Timur Belanda) ke Hindia Timur (Indonesia) setiap tahun. Pertanian komersial turut dijalankan dengan mengusahakan tanaman bunga tulip. Bunga tulip menjadi berharga kerana menjadi sebahagian daripada gaya hidup masyarakat Eropah pada abad ke-17. Permintaan yang tinggi terhadap bunga tulip telah menjadikannya sebagai satu aktiviti yang menguntungkan. Selain bunga tulip, peladang juga mengusahakan tanaman tembakau yang diperkenalkan pada awal abad ke-17. Tanaman tembakau merupakan tanaman komersial yang penting kepada sistem ekonomi kapitalis pada masa itu. Tanaman ini ditanam di kawasan berhampiran bandar-bandar kecil seperti Amersfoort, Nijkerk, Arnhem dan lain. Sektor pertanian telah menyumbang kepada peningkatan ekonomi negara Belanda. Banyak hasil pertanian menjadi barangan eksport yang menguntungkan. Peningkatan aktiviti perdagangan menjadikan Belanda sebagai sebuah kuasa ekonomi di Eropah. Bidang pertanian turut menyumbang kepada Zaman Keemasan Belanda.
Perubahan Orientasi Kegiatan dan Kemajuan dalam Bidang Pertanian di England. Pada kurun ke-17, pertanian di England masih menggunakan cara lama sama seperti yang digunakan pada zaman Pertengahan (sistem feudal). Pengeluaran hasil pertanian adalah secara kecil-kecilan dan bersifat sara diri. Tanah-tanah pertanian dikenali sebagai manor dipunyai oleh golongan tuan tanah mempunyai keluasan antara ratusan hingga 5,000 ekar. Tanah ladang diusahakan oleh golongan petani sama seperti yang dilakukan oleh nenek moyang mereka dahulu tanpa membuat sebarang percubaan untuk melakukan pembaikan. Ladang dibahagikan kepada tiga bahagian, pada bahagian pertama mereka menanam bijirin seperti gandum atau rye. Bahagian kedua ditanam dengan barli, oat dan kekacang dan bahagian ketiga tidak ditanam dengan apa-apa tanaman (bertujuan memulihkan kesuburannya). Masyarakat petani pada masa itu tidak mempunyai pengetahuan tentang cara lain untuk menyuburkan tanah. Pada kurun ke-18, kebanyakan negara England mengalami pertambahan penduduk yang pesat menyebabkan permintaan terhadap hasil pertanian telah meningkat. Perubahan-perubahan mula dilakukan untuk memajukan bidang pertanian agar turut berkembang seiring dengan pertambahan penduduk. Pada awal abad ke-18, peladang-peladang telah mula memperbaiki cara pertanian agar dapat memenuhi permintaan ke atas makanan. Sistem tanaman bergilir telah diperkenalkan oleh Lord George Townshend, iaitu seorang menteri yang berkhidmat semasa pemerintahan Raja George I. Beliau telah menanam tanaman dengan giliran empat tahun di ladang-ladangnya. Beliau telah menggilirkan tanaman gandum, turnip (ubi bit), barli dan rumput clover untuk ternakan lembu. Ubi bit dan rumput sangat berguna sebagai makanan lembu pada musim dingin. Manakala najis lembu pula dijadikan baja untuk menyuburkan tanah. Kaedah tanaman bergilir telah berjaya menyuburkan tanah dan menambah hasil tanaman. Sebelum kaedah ini diperkenalkan, petani-petani di England menanam tanaman dua tahun berturut-turut di sesebuah ladang, dan membiarkan ladang tersebut kosong selama setahun untuk menyuburkannya semula. Ini bermakna tiada sebarang hasil yang dikeluarkan sepanjang tahun yang ketiga itu. Lembu-lembu pula terpaksa disembelih pada musim dingin kerana kekurangan makanan. Oleh itu, cara yang diperkenalkan oleh Lord George Townshend telah menjadi ikutan petani-petani kerana ia lebih produktif. Pada akhir abad ke-18, giliran tanaman telah menjadi perkara biasa di England. Perubahan itu diikuti dengan kemajuan dalam bidang penternakan, iaitu penemuan kaedah pembiakan baka biri-biri dan lembu yang baru telah diperkenalkan oleh Robert Backwell, Robert Colling dan Charles Colling. Hasil penyelidikannya, Robert Bakewell telah berjaya menghasilkan biri-biri baka baru yang dikenali sebagai biri-biri Leicestershire yang menghasilkan lebih banyak bulu. Penyelidikan yang dibuat oleh Colling bersaudara pula berjaya menghasilkan lembu baka baru yang dikenali sebagai ‖Durham Shorthorn‖ yang mempunyai berat sebanyak dua kali ganda lembu biasa. Ladang-ladang juga telah di pagar untuk mengelakkan penyakit ternakan daripada merebak. Akta Pemagaran Tanah telah diadakan berikutan desakan oleh golongan tuan tanah untuk tujuan pengeluaran hasil pertanian secara besar-besaran, berikutan peningkatan harga gandum. Antara tahun 1761 hingga 1792, hampir 500,000 ekar tanah telah dipagari melalui akta tersebut, membentuk ladang-ladang yang diusahakan secara intensif berikutan peningkatan harga gandum dan permintaan yang tinggi terhadap hasil pertanian. Selain itu, jentera pertanian telah mula diperkenalkan dalam bidang pertanian di England. Jethro-Tull telah memperkenalkan jentera penyemai pada tahun 1701. Penggunaan jentera itu, membolehkan peladang-peladang menyemai mengikut jarak barisan yang sama dan
mempermudahkan mereka menggembur dan merumput. Pada tahun 1730-an, bajak jenis baru dikenali sebagai Rotterham telah diperkenalkan. Bajak ini dikendalikan oleh kuda dan ianya dapat menjalankan kerja-kerja pembajakan dengan lebih berkesan. Penggunaan kaedah baru, teknik saintifik dan jentera dalam bidang pertanian telah berjaya meningkatkan pengeluaran hasil pertanian, dengan itu harga makanan menjadi murah, kerana kos pengeluaran yang murah. Perkembangan ini dikenali sebagai Revolusi Pertanian. Walau bagaimanapun, ia memberikan kesan yang negatif kepada petani-petani kecil. Mereka terjejas dengan teruknya. Mereka kehilangan tanah apabila Akta Pemagaran Tanah diperkenalkan oleh kerajaan. Mereka tidak mampu memagarkan tanah mereka dan ada pula yang tidak dapat membuktikan bahawa tanah ladang yang diusahakan adalah kepunyaan mereka. Jentera-jentera pertanian yang baru diperkenalkan pula sangat mahal dan mereka tidak mampu membelinya, dengan itu mereka tidak dapat menyaingi peladang-peladang kaya dan akhirnya terpaksa menjual ladang mereka. Mereka juga terpaksa menganggur kerana jentera-jentera yang baru diperkenalkan tidak memerlukan pekerja yang ramai. Itulah sebabnya, terjadinya penghijrahan secara besar-besaran dari desa ke bandar-bandar perindustrian.
3.1.2.3 Perindustrian iii) Perindustrian di Jerman dan Jepun (abad ke-19 hingga 20) Perubahan Orientasi Kegiatan dan Kemajuan dalam Bidang Perindustrian di Jerman. Pada abad ke-19, negara Jerman mengalami perkembangan pesaat dalam bidang ekonomi. Kemajuan teknologinya membawa Jerman menjadi sebuah negara yang mempunyai industri berat terutamanya perusahaan besi keluli. Sebelum tahun 1850, negara Jerman jauh ketinggalan daripada negara-negara perindustrian yang lain seperti Britain, Perancis dan Belgium. Menjelang tahun1900, Jerman menjadi pemimpin dalam bidang perindustrian di samping Britain dan Amerika Syarikat. Sebelum mencapai kemajuan itu, Jerman adalah sebuah negara pertanian yang dipengaruhi oleh sistem feudal. Pada tahun-tahun 1830-an dan 1840-an, negara Jerman masih berpecah belah kepada negari-negeri yang berasingan. Contohnya, Prusia, Saxony dan lain-lain merupakan pengeluar utama hasil-hasil pertanian seperti ubi kentang, turnip atau ubi bit yang menjadi bahan untuk pengeluaran gula dan lain-lain. Permulaan industri di Jerman dimulakan dengan pembuatan tekstil secara kecil-kecilan pada tahun 1830-an. Pada peringkat permulaan Revolusi Perindustrian di Jerman, Bank-bank telah membantu para industrialis dalam menyediakan modal dan membentuk kartel (kumpulan syarikat yang bersatu). Kartel pertama yang ditubuhkan ialah Neckar Salt Union iaitu kartel dalam perusahaan garam. Sistem kartel di Jerman digunakan sepenuhnya untuk memastikan penggunaan modal yang cekap dan mengawal harga barangan. Menjelang tahun 1900, terdapat sebanyak 25 buah kartel beroperasi di Jerman. Jerman juga telah membina jalan kereta api bagi memudahkan pengangkutan dan perhubungan. Jerman mengimport teknologi dan peralatan dari Britain. Jerman mempelajari kemahiran dengan cepat unuk mengendalikan perkhidmatan keretapi. Pada tahun1850, Jerman telah bersedia untuk memenuhi permintaan membina kereta api. Berikutan penyatuan negara Jerman pada tahun 1871 dan dasar kerajaan untuk menjadikan Jerman sebagai sebuah negara perindustrian telah menbawa era baru dalam sektor perindustrian. Perkembangan terbaru itu, telah menjadikan sektor perindustrian di Jerman bertambah pesat dan dikenali sebagai Revolusi Perindustrian kedua. Kerajaan Jerman bukan sahaja menyokong industri berat tetapi juga industri kraf dan aktiviti perdagangan. Selain kerajaan pusat, kerajaan-kerajaan tempatan juga turut menyokong usaha-usaha ke arah memajukan lagi sektor perindustrian di Jerman. Kerajaan Jerman telah melaburkan wang yang banyak dalam penyelidikan terutama dalam bidang kimia, automotif, dan elektrik. Penyelidikan itu telah melahirkan inovasi baru seperti yang dibuat oleh syarikat Siemens dalam bidang kejuruteraan elektrik. Pewarna tiruan juga berjaya dicipta telah digunakan secara meluas dalam industri tekstil. Perindustrian di Jerman turut dijana dengan adanya sumber bahan mentah yang banyak. Contohnya, pengeluaran bijih besi di Saxony dan Silesia yang berjumlah 1.5 juta tan pada tahun 1871 dan meningkat kepada 8.5 juta tan pada tahun 1900. Ini membolehkan industrialis seperti Alferd Krupp menjadi pengusaha barangan besi yang terkemuka di dunia. Syarikat Krupp telah mengeluarkan barangan besi yang berkualiti tinggi.Industri kulit turut berkembang, antara tahun 1870 hingga tahun 1914 Jerman telah mengambil alih tempat Britain dalam industri kulit.
Pada abad ke-20, perusahaan automotif turut berkembang, berikutan daripada kereta pertama yang diciptakan oleh Karl Benz dan Gottlieb Daimier dari Jerman pada tahun 1886, negara-negara lain turut mengikuti jejak mereka ke dunia perekaan kereta. Keadaan ini telah memecutkan pembangunan industri automotif. Sejak tahun 1886, Jerman, pengeluar automobil yang tertua mula bergiat dalam pengeluaran automobil secara besar-besaran. Sehingga tahun 1901, terdapat 12 kilang automobil di Jerman, sebanyak 884 buah kereta telah dihasilkan setahun. 7 tahun kemudian, kilang automobil bertambah dengan pesat menjadi 53 buah dan menghasilkan 5547 buah kereta setahun. Ianya bukan sahaja dapat memenuhi permintaan pasaran tempatan, malah kebanyakan keluaran telah dipasarkan ke luar negera. Walau bagaimanapun, Benz dan Daimler kekal sebagai kilang automobil yang terkenal, tertua dan terbesar. Revolusi Perindustrian mengubah wajah Berlin pada abad ke-19, apabila ekonomi dan penduduk bandaraya ini bertumbuh secara mendadak, lalu menjadi pusat ekonomi dan hab kereta api utama Jerman. Lambat laun munculnya kawasan subbandar baru yang meluaskan lagi kawasan dan kependudukan Berlin. Pada tahun 1861, kawasan pinggir bandar termasuk Wedding, Moabit, dan lain-lain lagi digabungkan dengan kota Berlin. Pada tahun 1871, Berlin menjadi ibu kota Empayar Jerman yang baru ditubuhkan. Pada 1 April 1881, kota Berlin menjadi daerah yang berasingan dari wilayah Brandenburg. Pada penghujung Perang Dunia I pada tahun 1918, Republik Weimar diisytiharkan di Berlin. Pada tahun 1920, Akta Berlin Raya menyatukan berpuluh-puluh kawasan subbandar, desa, dan tanah-tanah di sekeliling Berlin menjadi sebuah kota raya yang memakan kebanyakan kawasan wilayah Brandenburg. Selepas peluasan itu, Berlin mempunyai lebih kurang empat juta penduduk.
Perubahan Orientasi Kegiatan dan Kemajuan dalam Bidang Perindustrian di Jepun. Penyerahan kuasa pemerintahan oleh pemerintah kesyogunan Tokugawa kepada maharaja telah membawa kepada kemajuan ekonomi Jepun. Dengan berakhirnya pemerintahan feudal dan kenaikan pemerintahan Maharaja Meiji bererti Jepun telah disatukan kembali di bawah satu kerajaan pusat di Tokyo. Dengan adanya pemusatan kuasa di tangan Maharaja, membolehkan pembaharuan dan pemodenan dapat dijalankan dengan berkesan. Pada abad ke-19, peringkat awal perindustrian di Jepun hampir mengalami kegagalan kerana kekurangan modal, dan perusahaan baru tidak dapat dikembangkan kerana perjanjian dengan negara-negara Barat yang memaksa Jepun mengenakan cukai yang rendah ke atas barangan import. Mereka juga kekurangan kepakaran dalam menghasilkan barangan yang bermutu tinggi. Bagi mengatasi masalah kekurangan modal, pentadbiran Meiji telah mengenakan cukai (dengan kadar yang tetap) kepada golongan tuan-tuan tanah. Hasil daripada pungutan cukai itu digunakan untuk memajukan bidang perindustrian. Secara beransur-ansur, Jepun telah memajukan bidang perindustriannya. Antara tahun 1868 hingga 1897, pembawaan masuk bahanbahan mentah telah meningkat sebanyak lima kali ganda, dan pengeluaran hasil kilangnya meningkat kepada 20 kali ganda. Pemimpin-pemimpin Jepun telah membuat keputusan untuk membawa masuk pengetahuan Barat. Jepun sedar untuk bersaing dengan negara-negara Barat, pengetahuan dan teknologi Barat mestilah diperolehi terlebih dahulu. Pelajaran diwajibkan ke atas semua penduduk Jepun pada tahun 1872. Jepun juga telah menghantar penuntut-penuntutnya ke Eropah untuk belajar. Penuntut-penuntut yang telah tamat belajar kembali ke Jepun untuk mengajar bangsa mereka apa yang telah mereka pelajari di Barat. Pengetahuan Barat yang dibawa pulang telah disesuaikan dengan keadaan negara Jepun. Keretapi, jalan raya, kapal-kapal laut, dan kilang-kilang telah dibina. Sungai-sungai yang deras alirannya banyak terdapat di Jepun, dijadikan empangan elekrtik hidro yang dapat membekalkan tenaga elektrik yang murah untuk keperluan kilang-kilang di Jepun. Perusahaan-perusahaan perkilangan mula muncul di Jepun dengan pembuatan hasil-hasil tekstil seperti tenunan kapas dan sutera, serta barang-barang perhiasan.Tenaga buruh yang ramai turut menjadi penyumbang kepada peningkatan perindustrian di Jepun. Ini dikukuhkan lagi dengan wujudnya sistem kewangan kebangsaan dan reformasi sistem cukai yang menjadi penyumbang utama pengumpulan modal, asas perkembangan kapitalisme. Perusahaan-perusahaan berat juga telah dimulakan. Setelah berjaya memajukan bidang perindustriannya, kerajaan Jepun telah menyerahkan atau diswastakan kebanyakan perusahaan itu kepada golongan pemodal (zaibatsu) seperti zaibatsu Mitsui dan zaibatsu Mitsubishi. Menjelang Perang Dunia Pertama, ekonomi Jepun sudah berkembang dalam bidang perusahaan berat seperti pembuatan alat jentera, perkapalan, besi dan keluli serta barangan elektrik. Pada tahun 1920 pula, pengeluaran industri negara Jepun telah meningkat sebanyak 20 kali ganda. Sementara itu, bidang pertanian terus tenggelam tanpa pembelaan kerajaan. Menjelang tahun-tahun1930-an, sumbangan industri berat dan kimia menjadi semakin penting dan mula menyaingi industri ringan seperti pembuatan tekstil dan sebagainya. Pengeluaran tekstil dari kilang-kilang di Jepun berjaya mendapat pasaran yang baik di Asia Tenggara kerana harganya yang murah. Kumpulan zaibatsu Mitsui, Mitsubishi dan Sumitomo semakin menonjol
dan terus menguasai ekonomi Jepun. Selepas tahun 1935, Jepun mulai menjadi pengeluar alat-alat kelengkapan tentera secara besar-besaran. Perkembangan seterusnya menyaksikan kelahiran zaibatsu baru seperti Nissan, Toyota dan Showa Denko, sementara zaibatsu lama seperti Mitsui, Mitsubishi, Yasuda, dan Sumitomo terus berkembang maju sehinggalah Perang Dunia Kedua.
3.2
INTELEKTUAL. 3.3.1 Perkembangan ilmu (England dan Perancis Abad ke-17 hingga 19). a) Proses perubahan pemikiran dan kemajuan ilmu kesan daripada Renaisans, Reformasi Protestan, Revolusi Sains dan Gerakan Pencerahan. RENAISANS
REFORMASI PROTESTAN
Renaisans atau renaissance merupakan perkataan Perancis yang bermaksud ―rebirth‖ atau kelahiran semula. Ianya merujuk kepada zaman pemulihan budaya di Eropah. Zaman Renaisans merupakan zaman pembaharuan atau kelahiran semula ilmu pengetahuan di Eropah. Gerakan pembaharuan telah bermula di bandar-bandar Itali yang mempunyai hubungan perdagangan dengan dunia Islam dan Timur. Bandar-bandar Itali seperti di Genoa, Milan, Venice, dan Florence telah menjadi kaya dan mempunyai penduduk yang paling ramai di Eropah. Kemakmuran hidup di kota-kota tersebut telah menyebabkan penduduknya mula tertarik kepada kesenian dan ilmu pengetahuan baru. Minat baru dalam bidang ilmu pengetahuan bertambah apabila golongan kelas menengah atau borguis menaungi para ilmuan. Golongan ini sanggup meluangkan masa dan wang untuk tujuan seni dan sains. Saudagar-saudagar kaya mula menjadi perintis kepada perkembangan kesenian dan ilmu pengetahuan. Misalnya, keluarga Medici yang berkuasa di kota Florence menaungi para ilmuan dan seniman dan memberi bayaran yang tinggi kepada mereka. Itali bukan sahaja terkenal dengan bandar-bandar yang makmur dan orang-orang kaya yang gemarkan seni dan ilmu pengetahuan, tetapi juga tempat orang-orang yang berjuang untuk mendapatkan kebebasan berfikir dan mengeluarkan idea-idea mereka. Di sini timbulnya satu gerakan yang dinamakan fahaman Humanisme. Gerakan Renaisans telah menukar pandangan masyarakat Eropah terhadap institusi gereja Katholik. Mereka mula menyoal tentang ajaran-ajaran gereja. Mereka mula sedar kekurangan dan penyelewengan pihak gereja. Sementara itu raja-raja Negara bangsa yang baru muncul di Eropah tidak suka Pope (Paus) campur tangan dalam hal ehwal negara mereka.Akibat daripada kepincangan dalam amalan gereja Katholik pada awal kurun ke-16, perpaduan Katholik di Eropah Barat telah berpecah kepada dua mazhab Katolik dan Protestant. Mazhab Protestant mengemukakan pendekatan baru terhadap doktrin Kristian yang bertentangan dengan gereja Katholik. Pengasas mazhab Protestant ialah seorang paderi dari Jerman bernama martin Luther. Pada tahun 1517, beliau telah mengemukakan 95 hujah menentang amalan indulgences (amalan penjualan surat pengampunan dosa) oleh pihak gereja. Beliau juga menentang amalan rasuah, kekolotan dan penyelewengan-penyelewengan Gereja Katholik yang lain. Martin Luther seterusnya mengkritik penyalahgunaan kuasa oleh Pope (pemimpin tertinggi agama kristian). Beliau juga menentang penyembahan keramat dan menyeru orang Kristian merujuk kepada kitab Bible sebagai ajaran yang mutlak dan menolak Pope sebagai perantara dalam hubungan penganut Kristian dengan tuhan. Mazhab Protestant telah tersebar secara meluas melalui beberapa pemimpin Kristian seperti John Calvin, Ulrich Zwingli dan lain-lain. Gerakan ini telah disebarkan ke Switzerland pada tahun 1518 oleh Ulrich Zwingli. Ia juga tersebar ke Sweden,Denmark, Norway dan beberapa negara lain. Raja Henry VIII, dari England memutuskan hubungan dengan Pope dan mengisytiharkan dirinya sebagai ketua Gereja Inggeris (Gereja Anglican). Di Perancis, seorang peguam bernama John Calvin telah melakukan reformasi Kristian dan menamakan alirannya sebagai Calvinisme. Ajarannya memberikan penekanan terhadap amalan hidup masyarakat Kristian yang bukan sahaja menyentuh soal agama bahkan juga mencakupi aspek sosial dan kemasyarakatan. Pendekatannya yang rasional dan kejayaannya menyesuaikan agama Kristian dengan arus perkembangan semasa membolehkan pengaruhnya berkembang dengan cepat. Misalnya, Calvinisme menggalakkan perniagaan di kalanagan penganutnya dengan menghalalkan amalan riba.
REVOLUSI SAINS
GERAKAN PENCERAHAN
Beliau mempunyai ramai pengikut yang dikenali sebagai Huguenots. Gerakan Reformasi Protestant berjalan selama kira-kira 40 tahun membawa kesan yang mendalam kepada masyarakat Eropah. Gerakan reformasi telah memecahbelahkan masyarakat Kristian di Eropah. Penganut mazhab Katholik atau Roman Catholic masih taat kepada Pope di Rom, manakala satu lagi mazhab iaitu kumpulan penentang atau Protestant yang menentang Pope di Rom. Perpecahan ini telah membawa kepada peperangan di Eropah yang berlarutan sehingga ke abad yang ke-17. Kesan penting gerakan renaisans ialah kemunculan revolusi sains. Minat terhadap sains membawa kepada tertubuhnya akademi sains di kota Rom pada tahun 1603, satu kumpulan ahli sains telah menubuhkan Akademi Lynxes. Pada pada abad ke-17, akademi-akademi yang serupa telah didirikan di kota-kota lain, terutamanya di Itali dan Jerman. Pada tahun 1662, ―Persatuan Diraja‖ Inggeris telah diberi piagam oleh Raja Charles II untuk menyelidik dan mengkaji sains. Pada tahun 1666, Akademi Sains Perancis telah diperbaharui oleh Raja Louis XIV. Pemerintah-pemerintah Barat telah memberi dorongan kepada kemajuan pengetahuan sains dan menjadikan diri mereka sebagai penaung ilmu pengetahuan. Ilmu astronomi menjadi ilmu yang penting pada zaman revolusi sains. Pada mulanya, masyarakat Barat berpegang kepada teori kaji bintang yang dibuat oleh Claudius Ptolemy yang hidup dalam permulaan abad kedua Masihi. Masyarakat pada Zaman Pertengahan menerima teori Ptolemy yang berpendapat bahawa bumi merupakan pusat alam dengan matahari dan bintang-bintang mengelilinginya. Tiada seorang ilmuanpun yang berani menyoalnya kerana teori tersebut turut disokong oleh institusi gereja Kristian. Nicholaus Copernicus (1473-1543) seorang ilmuan dan paderi yang berasal dari Poland. Beliau ialah seorang pengajar yang mengajar ilmu matematik di Rom. Beliau telah mengkaji sistem matahari dan mendapati bumi mengelilingi matahari dan bukan sebaliknya. Ini menyebabkan beliau diumumkan sebagai pengingkar kerana melahirkan pendapat yang bertentangan dengan pihak gereja. Keberaniannya telah mendorong ilmuan-ilmuan yang lain mengikut jejak langkahnya, antaranya ialah Galilei Galileo (1564-1642), Johannes Kepler (1571-1630), dan Sir Isaac Newton (1642-1727). Revolusi sains telah merintis jalan kepada perkembangan sains moden. Pembinaan cara penyelidikan sains adalah berdasarkan kepada logic dan matematik. Ia menyebabkan masyarakat Eropah hilang kepercayaan terhadap agama. Mereka menjadikan teori sains sebagai asas pegangan hidup dan menolak kepercayaan agama. Gerakan pencerahan atau Enlightment merupakan gerakan yang memperjuangkan hak semulajadi manusia atau tabii manusia yang lahir pada abad ke-18. Ia juga dikenali sebagai Zaman Penyerlahan. Pemikir-pemikir gerakan ini terdiri daripada ahli-ahli falsafah, pakar-pakar politik, ahli-ahli ekonomi, ahli-ahli ekonomi dan sosial. Ia menjadi satu revolusi intelektual yang telah melahirkan pemikiran yang liberal dan moden. Zaman ini mewakili suatu gerakan menuju masyarakat yang lebih terbuka. Antara pelopor gerakan ini ialah John Locke (1632-1704), Montesquieu (1689-1755), Voltaire (16941778), dan Rousseau (1712-1778). Mereka berusaha untuk membebaskan pemikiran manusia daripada mitos, fantasi dan kepercayaan-kepercayaan lama yang dianggap kolot (termasuk agama).
Perkembangan Ilmu di England pada Abad ke-17 hingga 19. Bidang intelektual telah berkembang pesat di Eropah sejak abad ke-15 lagi, berikutan dengan ciptaan mesin cetak dan gerakan Renaisans. Pada abad ke-16, masyarakat di England mulai berminat dengan ilmu pengetahuan. Ilmu pengetahuan terus berkembang hingga abad ke17 apabila golongan pemerintah turut memberi semangat kepada para ilmuan dan menaunginya. Pada tahun 1662, Persatuan Diraja Inggeris telah diberi piagam oleh raja Charles II bagi tujuan penyelidikan ilmu pengetahuan. Akademi-akademi sains dan pusat pemerhatian bintang telah didirikan, misalnya pembinaan pusat pemerhatian bintang di Greenwich pada tahun 1675. Sebuah muzium juga telah didirikan di Oxford pada tahun 1683. Menjelang abad ke-17, perkembangan ilmu pengetahuan di England menyaksikan perkembangan ilmu matematik, fizik, astronomi, perubatan dan kimia. antara tokoh ilmuan yang terkenal ialah Sir Isaac Newton. Beliau telah menumpukan perhatiannya untuk meneroka natural knowledge. Beliau telah menunjukkan kepakarannya dalam bidang matematik sehingga dilantik sebagai mahaguru di Universiti Cambridge ketika berusia 27 tahun. Beliau telah mencapai kejayaan dalam mathematical physics dengan mencipta sifir yang dapat menentukan kedudukan bulan sebagai panduan dalam bidang pelayaran. Beliau juga telah mencipta hukum graviti yang ditulis di dalam buku ―Principia‖ yang dikarang pada tahun 1687. Abad ke-17 juga menyaksikan kelahiran ilmu falsafah alam dan kesedaran. Salah seorang tokoh dalam bidang ini ialah John Locke. Beliau ialah seorang doktor perubatan dan seorang ahli falsafah politik yang mendukung aliran Emperikal. Pada tahun 1690, beliau telah menerbitkan artekel yang bertajuk Essay Concerning Human Understanding, yang mengutarakan pendapatnya yang menyatakan bahawa manusia lahir bebas dari segala pegangan, pandangan atau prasangka yang disebut tabula rasa. Pemikiran, kepercayaan dan pandangan individu diwarnai oleh idea, pegangan dan institusi yang wujud dalam masyarakatnya. Pandangannya banyak mempengaruhi perkembangan masyarakat England pada masa itu. Pada abad ke-18, Adam Smith telah membuat kajian terhadap hukum-hukum alam yang membolehkan sesebuah negara menambahkan kekayaannya. Hasil kajian itu, beliau telah menerbitkan sebuah buku dalam bidang ekonomi politik yang bertajuk The Wealth of Nations (1776). Pada abad ke-19 pula, buku The Origin of Species oleh Charles Darwin telah diterbitkan pada tahun 1859. Ia dianggap sebagai titik perubahan dalam bidang sains moden dan falsafah. Melalui buku tersebut Darwin telah mengemukakan pendapat bahawa persaingan merupakan suatu prinsip kehidupan sosial dan kegiatan ekonomi. Kemajuan yang dicapai dari perjuangan untuk terus hidup telah menjadi asas kepada teori ekonomi dalam ekonomi pasaran bebas laissez faire. Selain itu, kemajuan teknologi telah berkembang pesat apabila Michael Faraday menemui kaedah mendapatkan kuasa elektrik melalui gelombang eletromagnet. Kuasa elektrik juga boleh ditukar ganti. Pada tahun 1831, beliau telah mencipta dinamo, suatu alat penting dalam penghasilan kuasa elektrik. Dinamo perlu dipusing dengan menggunakan kuasa wap untuk menghasilkan elektrik. Penemuan ini telah membawa kepada satu peralihan baru dalam sejarah kehidupan manusia.
Perkembangan Ilmu di Perancis pada Abad ke-17 hingga 19. Sejak zaman Renaisans, minat dalam ilmu pengetahuan telah timbul di Perancis. Minat terhadap ilmu pengetahuan dalam kalangan masyarakat Perancis terbukti dengan penubuhan Académie des Sciences (Akademi Sains). Pada tahun 1666, Raja Louis XIV telah memperbaharui semula Akademi Sains negaranya bagi tujuan penyelidikan sains. Tempoh antara tahun 1750 hingga 1850, merupakan tahun-tahun yang dipenuhi dengan kegiatan penyelidikan dalam semua bidang sains (matematik, mekanik, astronomi, kimia, botani, dan anatomi,). Perancis telah memainkan peranan penting dalam kegiatan ini. Para ilmuan yang terkemuka telah memberi sumbangan yang paling besar dalam memperluaskan bidang pengetahuan sains. Antara kemajuan sains yang dicapai pada abad ke-18, ialah penemuan gas oksigen dan hidrogen oleh ahli kimia dan biologi Perancis yang bernama Antione-Laurent Lavoisier. Pada era Revolusi Perancis (1789), Akademi Sains diberi peranan mencipta sistem ukuran dan sukatan yang baru bagi kegunaan negara Perancis, pihak akademi tersebut telah berjaya menghasilkan sistem kiraan metrik. Selain dari memberi keutamaan kepada perkembangan sains, ilmu falsafah juga turut diberikan perhatian. Rene Descartes ahli matematik dan fizik berbangsa Perancis dianggap sebagai Bapa Falsafah Moden. Beliau telah berusaha untuk mengaplikasikan rasional kaedah induktif matematik ke dalam bidang falsafah. Ahli-ahli falsafah lain yang terkenal ialah Voltaire, Montesquieu dan Rousseau. Ahli-ahli falsafah Perancis menjadi terkenal dan idea-idea mereka berpengaruh pada Zaman Pencerahan (Enlightment) di Eropah. Dalam bidang sastera pula, kesusasteraan baroque ( penulisan yang teliti dan menggunakan gaya bahasa yang indah) berkembang di Perancis pada abad ke-17. Ia dinaungi sendiri oleh Grand Monarch Louis XIV. Ramai pengarang Perancis yang terkenal muncul pada era keemasan itu, antaranya ialah Corneille, Moliere, Racine, Madame de Sevigne, La Fontaine dan ramai lagi. Kesusasteraan Perancis menjadi contoh dalam penghasilan kesusasteraan di negara-negara Eropah yang lain dan menjadi kegemaran masyarakat Eropah pada masa itu. Pada abad ke-19, hasil penyelidikan seorang ahli kimia Perancis iaitu Louis Pasteur telah menemui punca terjadinya penyakit yang dihidapi manusia. Beliau telah mengemukakan teori bahawa penyakit adalah disebabkan oleh kuman. Dengan penemuan tersebut, ilmu perubatan telah memasuki era baru yang lebih maju.
3.3.2
Sumbangan Tokoh.
Menilai idea dan sumbangan tokoh-tokoh dari England dan Perancis. Perancis menjadi pusat pengetahuan golongan intelek pada zaman Enlightment. Hasil karya tokoh-tokoh ilmuannya mendapat pujian dan menjadi ikutan di seluruh dunia. TOKOH
CHARLES LOUIS MONTESQUIEU (PERANCIS)
ADAM SMITH (ENGLAND)
SUMBANGAN Montesquieu merupakan pemikir Enlightenment Perancis yang memperjuangkan hak semula jadi atau tabii manusia. Beliau telah menghasilkan buku The Spirit of the Laws yang diterbitkan pada tahun 1748. Dalam buku ini beliau telah memperjuangkan prinsip pembahagian kuasa antara institusi-institusi kerajaan, agar kuasa tidak dimonopoli oleh mana-mana cabang pemerintahan, sama ada badan kehakiman, parlimen atau eksekutif. Dalam konteks negara Perancis, beliau percaya bahawa kuasa harus dibahagikan antara raja dan badan-badan perantaraan seperti parlimen, estet-estet provinsi, golongan bangsawan, bandar dan gereja. Menurutnya lagi, harus ada pemisahan antara badan legislatif, eksekutif dan kehakiman. Dengan adanya penasingan ini rakyat akan memperolehi kebebasan. Doktrinnya mempunyai pengaruh yang luas dan terkenal sehingga mempengaruhi penulisan Perlembagaan Amerika Syarikat. Beliau mengekalkan institusi beraja Perancis, tetapi dalam bentuk raja yang dihadkan kuasanya sebagaimana institusi beraja di England. Beliau berkehendakkan satu bentuk kerajaan yang membolehkan undang-undang diperbincangkan dan dipinda dahulu sebelum dilulus dan dilaksanakan. Mengikut beliau, dalam sistem ini, raja tidak mungkin dapat memerintah secara despotik kerana banyak terdapat kawalan. Walaupun Adam Smith merupakan pemikir ekonomi liberal yang terkenal, beliau bukanlah yang pertama. Para fisiokrat di Perancis adalah kumpulan yang terawal yang mencadangkan ekonomi politik dan pengaturan pasaran dengan sendirinya dikaji secara teratur. Kemudiannya pada tahun 1750, Benjamin Franklin menyokong kebebasan untuk perusahaan Amerika. Di Sweden-Finland, era kebebasan yang kerajaan berparlimen melahirkan seorang ahli parliment Finland yang bernama Anders Chydenius. Beliau adalah tokoh yang pertama yang mencadangkan perdagangan dan perusahaan yang bebas di dalam bukunya yang bertajuk The National Gain pada tahun 1765. Tulisan beliau bukan sahaja jelas mempengaruhi perkembangan politik dan ekonomi di negara-negara Nordik, tetapi juga di kawasankawasan lain di masa terkemudian. Di sekitar abad yang ke-18, ahli ekonomi dan falsafah dari Scotland, Adam Smith (1723-1790) mula memperkenalkan satu teori yang mengatakan seseorang individu boleh membina kehidupan bermoral dan berekonomi tanpa bimbingan atau arahan daripada negara. Tambahan lagi, sesuatu negara itu akan menjadi kuat apabila rakyatnya bebas. Smith mengetengahkan idea untuk mengakhirkan sistem feudal, polisi-polisi merkantilisme, monopoli negara dan memperkenalkan kerajaan "laissezfaire", iaitu satu kerajaan berasaskan pasaran bebas. Di dalam The Theory of Moral Sentiments (1759), Smith menulis tentang teori motivasi yang cuba untuk mengamankan perasaan yang menekanan kepentingan sendiri serta ketidakaturan sosial. Beliau memperkatakan lagi di dalam The Wealth of Nations yang ditulis pada tahun 1776 yang pasaran di bawah sesuatu syarat akan mengaturi sistemnya dengan sendirinya dan akan mengeluarkan lebih banyak barangan daripada satu pasaran yang
terkawal yang menjadi satu perkara yang biasa diwaktu itu. Beliau hanya membenarkan kerajaan mememang tanggungjawab yang tidak dapat dilakukan oleh badan yang bergantung kepada keuntungan seperti menghalang seseorang daripada menggunakan kekasaran atau penipuan untuk menghalang persaingan, perdagangan ataupun pengeluaran. Teori pencukaian beliau menerangkan bahawa kerajaan hanya patut mengenaikan cukai dengan cara yang tidak mengugat kesejahteraan ekonomi, dan "setiap rakyat sesuatu negara patut menyokong negara sebanyak boleh mengikut kebolehan sendiri; dengan ini, bermaksud hanya sebahagian daripada pendapatan mereka yang diperolehi dibawah perlindungan negara. Beliau bersetuju dengan Hume yang modal, bukan emas adalah sumber kekayaan sesuatu negara. Adam Smith berbangsa Scotland dan seorang pensyarah falsafah moral di Universiti Glasgow. Beliau merupakan tokoh terkemuka dalam bidang ekonomi politik pada abad ke-18. Pemikirannya selari dengan semangat falsafah pada masa itu berkaitan dengan hak-hak semulajadi, agama semulajadi dan hukum-hukum alamnya. Beliau menyelidiki hukum-hukum alam yang membolehkan sebuah negara menambahkan kekayaanya. Hasil penyelidikkan itu telah dibukukan dalam karyanya The Wealth of Nations yang diterbitkan pada tahun 1776. Melalui buku tersebut beliau memberikan gambaran yang jelas mengenai kesulitan-kesulitan fenomena ekonomi. Beliau juga telah menyarankan pembaharuan-pembaharuan dalam bidang ekonomi Rousseau telah menulis buku yang bertajuk The Social Contract yang sangat berpengaruh pada masanya. Beliau berpendapat bahawa manusia hendaklah hidup sebagaimana nenek moyang mereka dahulu. Undang-undang, agama, pelajaran dan apa yang dikatakan tamadun itu adalah tidak berguna. Pendapatnya tentang kembali kepada alam semulajadi. Selain itu, beliau telah mengutarakan keunggulan suara rakyat bagi menjamin kesejahteraan masyarakat. Suara seluruh rakyat ini diistilahkannya sebagai General Will atau Hasrat Umum. Menurutnya, General Will tidak semestinya bererti suara majoriti tetapi lebih merupakan suara sepakat golongan yang dianggap Enlightened atau berkesedaran. Suara rakyat ini juga dikatakan sebagai lebih tinggi daripada institusi raja dan birokrasi.
JEAN JACQUES ROUSSEAU (PERANCIS)
Melalui buku The Social Contract, beliau menyatakan semua kerajaan menjalankan kuasa mereka berdasarkan perjanjian yang dibuat oleh manusia sesamanya dengan sukarela. Beliau menegaskan sesebuah negara berada dalam keadaan paling kejam tanpa undang-undang dan moraliti. Menurutnya lagi, sikap buruk manusia disebabkan keburukan masyarakat. Orang-orang yang baik hanya boleh dihasilkan oleh masyarakat yang diperbaiki. Dalam konteks negara Perancis, Rousseau lebih berhati-hati, tatkala mencari penyelesaian praktikal ke atas masalah Perancis. Beliau tidak mengutuk raja, paderipaderi dan kerajaan. Bagi beliau bentuk kerajaan yang terbaik untuk Perancis ialah sistem perwakilan. Mengikut sistem ini, tidak semua rakyat akan diberi hak mengundi, kerana mereka mudah dipengaruhi oleh golongan pengacau. Beliau lebih gemar kuasa politik berada dalam tangan golongan terpelajar dan kelas menengah yang bertanggungjawab.
3.2
KEMAJUAN PENDIDIKAN.
a) Proses perubahan pendidikan di Perancis dan Jerman (abad ke-18 hingga 19) Proses Perubahan Pendidikan di Perancis. Pada abad ke-18, kebanyakan sekolah di Perancis merupakan sekolah-sekolah swasta yang dikendalikan oleh institusi Gereja Katholik. Pendidikan hanya terhad untuk golongan bangsawan sahaja kerana golongan rakyat biasa tidak mampu membayar yuran persekolahan yang tinggi. Pada abad ke-19, Perancis telah menyusun semula sistem pendidikannya iaitu pada era pemerintahan Napoleon Bonaparte sebagai konsul pertama (1800-1804). Napoleon telah memperkenalkan sistem pendidikan yang menyeluruh. Beliau menyediakan pendidikan percuma untuk rakyat Perancis. Satu dasar pendidikan yang baru juga telah dibentuk. Sekolah-sekolah rendah telah diwujudkan dan letakan di bawah pengawasan prefects (ketua-ketua) atau subprefects (ketua-ketua kecil). Sekolah menengah atau sekolah grammar harus memberikan satu latihan istimewa dalam bahasa Perancis, Latin dan sains permulaan dan haruslah di bawah kawalan kerajaan.Beliau telah mendirikan sekolah-sekolah tinggi atau Kolej Awam yang dipanggil sebagai lycees. Tujuan penubuhan sekolah-sekolah ini ialah untuk memajukan pendidikan secara saintifik serta melahirkan rakyat yang sepenuhnya taat setia kepada negara dan patuh kepada idea tentera. Terdapat juga sekolah aliran agama atau teologi yang memberi penekanan kepada pengajian agama Katholik. Napaleon Bonaparte juga mendirikan banyak sekolah teknik dengan tujuan untuk memajukan proses perindustrian, di samping mencari proses-proses dan kaedah-kaedah baru dalam memajukan bidang tersebut di samping menggalakkan penghasilan ciptaan-ciptaan baru. Antara sekolah-sekolah teknik yang ditubuhkan ialah Politeknik Paris, Sekolah Tinggi Pengajian Perniagaan dan Konservatori kebangsaan bagi sastera dan perdagangan. Institusi pengajian tinggi turut disediakan untuk rakyat Perancis. Pada tahun 1808, Napoleon telah mengeluarkan undang-undang imperial yang memberikan kuasa kepada kerajaan untuk menubuhkan sebuah universiti. Menurut undang-undang itu, bidang pendidikan di Perancis terletek di bawah pengawasan Universiti Perancis. Universiti Perancis dan cawangancawangannya telah ditubuhkan di banyak wilayah bagi menberikan pendidikan tinggi kepada rakyat Perancis. Universiti itu turut berperanan sebagai badan induk yang menyelia semua institusi pendidikan di Perancis. Penubuhan Universiti Perancis merupakan sumbangan besar Napoleon kepada perkembangan pendidikan tinggi di Perancis. Bagi memantapkan lagi bidang pendidikan di Perancis, Napoleon juga telah menubuhkan sebuah sekolah latihan perguruan untuk melatih pelajar-pelajar lepasan lycees dalam bidang perguruan. Institusi yang dikenali sebagai ―superior normal school‖ itu melatih bakal-bakal guru tentang kaedah pengajaran serta menyediakan latihan praktikal. Mereka akan dilatih selama dua tahun. Pada tahun l815, latihan perguruan telah ditambah kepada tiga tahun.
Pada tahun 1880-an, Menteri Perhubungan Awam, Jeles Ferry telah mengasaskan sekolah moden dan diwajibkan kepada semua kanak-kanak lelaki dan perempuan yang berusia antara 6 hingga 12 tahun. Pada abad ke-18, usaha-usaha telah diambil oleh pemerintah Perancis untuk meluaskan pendidikan di kalangan belia. Subjek-subjek baru seperti sains, vernakular dan matematik diperkenalkan. Pada abad ke-18 juga muncul satu aliran pendidikan baru yang disebut realisme. Realisme bermaksud pelajaran atau fahaman tentang keadaan yang sebenar-benarnya, cara berfikir dan kesenian yang berpegang kepada kebenaran yang nyata dan kepada penyaksian pancaindera. Pendidikan mengikut aliran ini berdasarkan tiga asas yang penting iaitu: i.
Kesanggupan untuk memiliki berbagai-bagai ilmu pengetahuan tentang pelajaran ilmu alam dan ilmu bumi.
ii. Bahasa ibunda juga digunakan sebagai alat untuk memperolehi pengetahuan selain bahasa Greek dan Latin. iii. Pengajaran berasaskan kaedah pengamatan, pengalaman dan induksi percubaan. Pendidikan yang disediakan oleh kerajaan Perancis kepada rakyat telah menwujudkan masyarakat yang berpelajaran di mana majoriti masyarakat Perancis merupakan mereka yang celik huruf.
Proses Perubahan Pendidikan di Jerman. Gerakan memajukan sistem pendidikan di Jerman dimulakan oleh Martin Luther (14831546), dengan tujuan agar setiap orang akan dapat membaca, mengkaji dan memahami kitab Bible. Bagi tujuan tersebut, beliau mencadangkan agar setiap bandar dan kampung di Jerman mengadakan sebuah sekolah untuk mendidik pelajar-pelajar lelaki dan juga perempuan. Di dalam bukunya yang bertajuk Discourse on the Duty of Sending Children to School, beliau telah menggesa agar kerajaan menyediakan sekolah yang mendaftar kehadiran pelajar-pelajarnya atau mewajibkan kehadiran mereka ke sekolah. Beliau menekankan kepentingan menghantar kanakkanak ke sekolah dan kepentingan sistem pendidikan. Beliau juga menekankan kepentingan pendidikan formal yang disertai dengan latihan pertukangan. Menjelang abad ke-18, Johann Heinrich Pestalozzi (1746-1827) telah mengasaskan beberapa teori pedagogi moden dan pendekatan-pendekatan pengajaran yang digunakan di seluruh dunia. Teori-teori pendidikan beliau telah memberi ilham kepada Friedrich Froebel bagi mendirikan pusat didikan kanak-kanak prasekolah yang pertama di dunia. Pada tahun 1713, pemerintah Prusia, Frederic William I (1713-1740) mengisytiharkan undang-undang bagi sekolah-sekolah Latin dan sekolah yang dikendalikan oleh golongan mubaligh. Manakala pada tahun 1717 baginda telah mengeluarkan ―Advisory Order‖ yang mewajibkan ibu bapa menghantar anak-anak ke sekolah. Ibu bapa yang gagal menyekolahkan anak mereka akan dikenakan bayaran denda. Pada tahun 1717 juga kerajaan Prussia telah menubuhkan sekolah-sekolah volksschule atau sekolah-sekolah rendah bantuan kerajaan. Empayar Habsburg-Austria juga turut menubuhkan sekolah-sekolah volksschule pada tahun 1840. Sistem sekolah tersebut mewajibkan kehadiran pelajar dan pelajaran diberikan secara percuma. Di sekolah-sekolah berkenaan pelajarpelajar akan dididik selama lapan tahun dan mereka dikehendaki mempelajari subjek-subjek kemahiran menulis, membaca, arithmetik (ilmu matematik), etnik dan sebagainya. Bagi memantapkan sistem pendidikan dan mempertingkatkan mutu pengajaran, pensijilan dan piawaian negeri kepada para pendidik telah dilaksanakan pada tahun 1810. Pelaksanaan peperiksaan akhir bagi mengakhiri peringkat persekolah dimulakan pada tahun 1788, serta dilaksanakan oleh kerajaan Prussia bagi semua sekolah menengah pada tahun 1812. Menjelang tahun 1871, semua sekolah di Jerman telah melaksanakannya. Penyatuan dan pembentukan negara bangsa Jerman pada tahun 1871 oleh Otto Von Bismarck, telah membawa kepada berlakunya pemusatan pendidikan di negara Jerman. Penyelarasan dan penyeragaman dalam bidang pendidikan dapat dilakukan di seluruh Jerman. Lebih banyak sekolah-sekolah peringkat menengah telah ditubuhkan, termasuk sekolah menengah yang dikhaskan untuk pelajar perempuan. Kerajaan Jerman turut memberi penekanan kepada pendidikan teknologi untuk melahirkan tenaga kerja mahir dalam bidang perindustrian dan perdagangan. Bagi tujuan tersebut, sistem pendidikan telah diubah suai dengan memberi keutamaan kepada pelajaran teknikal. Selain itu, sekolah-sekolah teknik dan perdagangan telah ditubuhkan.
Banyak universiti telah ditubuhkan untuk memberikan pelajaran tinggi kepada rakyat Jerman. Antaranya ialah seperti Universiti Berlin, Universiti Munich, Universiti Bonn dan lainlain. Kebanyakan universiti tersebut telah ditubuhkan sebelum penyatuan Jerman lagi dan ditubuhkan oleh kerajaan-kerajaan negeri. Pengajian yang ditawarkan di universiti-universiti di Jerman ialah pengajian Teologi, Undang-undang, Perubatan dan Falsafah. Fakulti Falsafah menawarkan pengajian Sejarah, Matematik, Geografi, Kesusasteraan, dan lain-lain. Secara umumnya, hampir semua institusi pendidikan dan pusat pengajian di Jerman mempunyai mutu yang standard dan berkualiti cemerlang. Lebih daripada itu, sistem pendidikan awam Jerman membolehkan semua kanak-kanak yang berkelayakan belajar sehingga ke peringkat universiti tanpa mengira status dan latar belakang kewangan keluarga mereka. Seperti negara-negara maju yang lain, pendidikan di Jerman menawarkan keunggulan komparatif yang pelbagai. Antaranya ialah sumbangan dana pendidikan dari pihak kerajaan dan badan swasta Jerman (Industri, Institusi, Lembaga Penelitian dan lain-lain) adalah cukup besar sehingga membolehkan kemudahan dan prasarana pendidikan adalah cukup memadai serta bertaraf antarabangsa. Standard kualiti pendidikan tinggi di Jerman sangat ketat sehingga kualiti di antara sebuah universiti dengan universiti yang lain adalah relatif sama. Selain itu, sistem dan silibus pendidikan membolehkan pelajar yang dilahirkan adalah berkualiti dari segi teori dan praktikal, menjurus kepada industri dan sekaligus memenuhi kehendak pasaran kerja. Pendidikan di Jerman berjaya melahirkan rakyat yang berpelajaran dan menjadikan Jerman sebagai sebuah negara maju.
TEMA 4: NASIONALISME DAN PEMBENTUKAN NEGARA BANGSA SKOP TAJUK 4.1 Reaksi masyarakat tempatan terhadap peluasan kuasa Barat dan kesan penjajahan Barat
Negara China dan India (abad ke19 – 20)
4.2.1 Perang Dunia Pertama (1914-1918) – Jerman dan Rusia (abad ke-20)
TEMA 4: NASIONALISME DAN PEMBENTUKAN NEGARA BANGSA
4.2 Konflik antarabangsa - Sebab dan kesan
4.3 Dekolonisasi dan pengembalian kedaulatan - Langkah-langkah mendapatkan kedaulatan dan dekolonisasi oleh orang tempatan
4.2.2 Perang Dunia Kedua (1942 -1945) – Jepun dan Amerika Syarikat (abad ke-20) 4.2.3 Perang Dingin (1945-1955) – Rusia dan Amerika Syarikat (abad ke-20)
Negara China dan India (abad ke- 20)
i) Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu – Soviet Union dan Amerika Syarikat (abad ke-20) 4.4 Perhubungan luar - Kerjasama negara dalam organisasi antarabangsa selepas Perang Dunia Kedua
ii) Komanwel – United Kingdom dan India (abad ke-20)
iii) North Atlantic Treaty Organisation (NATO) United Kingdom dan Amerika Syarikat (abad ke-20)
4.1 REAKSI MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP PELUASAN KUASA BARAT DAN KESAN PENJAJAHAN BARAT 1) NEGARA CHINA (abad ke -19 – 20) LATAR BELAKANG Berikutan berlakunya Revolusi Perindustrian di Eropah, keperluan terhadap bahan mentah dan pemasaran barangan yang dihasilkan begitu mendesak. Dalam hal ini, negara China turut mengalami tempias dasar imperialisme kuasa-kuasa Barat seperti British, Perancis, Russia, Belanda di sebelah Timur. Pada awal abad ke-18, negara China di bawah pemerintahan kerajaan Manchu mengamalkan dasar isolasi atau pemencilan diri. Ini berpunca dari sikap negara China yang keberatan menjalinkan segala bentuk hubungan dengan kuasa barat atas dasar persamaan taraf. Terdapat beberapa faktor yang menyebabkan timbulnya ketegangan antara China dengan kuasa-kuasa Barat, antara yang paling ketara ialah faktor ekonomi. Sikap angkuh kerajaan China menyebabkan pihak Barat terpaksa melakukan kekerasan bagi memaksa kerajaan China membuka pintu kepada kuasa Barat. Perkembangan ini menyebabkan British mengisytiharkan peperangan terhadap China pada tahun 1839 dan 1856. Perang Candu Pertama juga dikenali sebagai Perang Inggeris-China Pertama. Ini merupakan peristiwa paling penting dalam sejarah negara China kerana ia dianggap sebagai ‗titik peralihan‘ dari zaman tradisional ke era pemodenan. Dasar isolasi berakhir setelah tercetusnya Perang Candu Pertama dan termenterainya Perjanjian Nanking pada tahun 1842.
SYARAT-SYARAT PERJANJIAN NANKING 29 OGOS 1842 i.
ii. iii. iv.
v. vi. vii.
Lima buah pelabuhan dibuka kepada perdagangan asing oleh negara China iaitu: Amoy, Canton, Foochow, Ningpo dan Shanghai. Pedagang-pedagang asing serta keluarga mereka dibenarkan tinggal dan berdagang secara bebas di kelima-lima buah pelabuhan tanpa gangguan daripada pihak China. Hong Kong diserahkan kepada Inggeris. Cohong dihapuskan. Pedagang dibenarkan berdagang dengan sesiapa sahaja secara bebas. Kerajaan China bersetuju membayar ganti rugi kepada Inggeris sebanyak $21 juta iaitu $12 juta sebagai ganti rugi perang, $6 juta sebagai ganti rugi terhadap candu yang dirampas dan $3 juta bagi menjelaskan hutang cohong kepada Inggeris. Kadar cukai diseragamkan iaitu 3% pada harga import dan 5% pada harga eksport. Hubungan berdasarkan persamaan taraf antara negara China dan pihak Inggeris diakui. Pejabat Konsul Inggeris akan ditempatkan di kelima-lima pelabuhan perdagangan yang telah dipersetujui bagi mengendalikan urusan perdagangan, melindungi kepentingan dan keselamatan warganegara Britain serta harta benda mereka di negara China. Konsulkonsul Inggeris juga dibenarkan mengadakan hubungan langsung dengan pegawaipegawai Manchu.
Selepas perang Candu I, imej negara China sebagai sebuah kuasa yang dianggap Middle Kingdom dan bertamadun tinggi terjejas. Perjanjian Nanking membuktikan kelemahan negara China kerana ia amat merugikan negara tersebut sekaligus menjadi bibit-bibit kejatuhan Dinasti Manchu. Negara China terpaksa menandatangani perjanjian dengan kuasa Barat yang lain seperti Perjanjian Wanghsia dengan Amerika Syarikat, Perjanjian Whampoa dengan Perancis yang turut merugikan China. Kuasa-kuasa Barat mendapat keuntungan berlipat kali ganda melalui Perjanjian Nanking sebaliknya ekonomi negara China semakin terjejas. Barang-barang dari barat membanjiri pasaran negara China. Permintaan tinggi kerana harga murah dan lebih berkualiti dari barang tempatan. Industri tempatan seperti kain dan logam terjejas dan terpaksa ditutup. Selain itu, Agama Kristian disebar dengan meluas oleh mubaligh Inggeris dan Perancis. Agama Kristian telah menjejaskan kebudayaan, adat resam dan agama yang berasaskan ajaran Confusius, Taoisme dan agama Buddha. Pengenalan sistem perhubungan barat turut menjejaskan pendapatan sebahagian besar penduduk yang terlibat dengan pengangkutan tradisional seperti kereta kuda dan tongkang. Kemerosotan industri tempatan dan pengenalan sistem pengangkutan moden seperti jalan raya dan keretapi menyebabkan ramai penduduk kehilangan pekerjaan dan meningkatkan kadar pengangguran. Bencana alam seperti banjir dan kemarau kerap berlaku menyebabkan masyarakat Cina menyalahkan kehadiran orang-orang Barat yang menyebabkan kemuasnahan. Perjanjian Nanking tidak dapat menyelesaikan masalah antara kedua-dua buah negara. Impian orang Inggeris belum tercapai sepenuhnya kerana sikap kerajaan China masih belum berubah. Negara China tidak puas hati dengan syarat-syarat Perjanjian Nanking kerana gagal menyekat pengaruh Barat malah memberi hak istimewa kepada negara Barat. Keadaan ini telah mencetuskan Perang Candu Kedua pada tahun 1856 – 1860. Peperangan itu berakhir dengan kekalahan China dan terpaksa menandatangani Konvensyen Peking pada 24 Oktober 1860.
SYARAT-SYARAT KONVENSYEN PEKING i. ii. iii. iv. v. vi. vii.
Kerajaan Manchu bersetuju mengiktiraf semua syarat-syarat dalam Perjanjian Tientsin. Candu dibenarkan masuk ke China. Ganti rugi perang ditambah kepada 8 juta tael kepada Inggeris dan Perancis. Pelabuhan Tientsin dibuka kepada perdagangan asing. Kowloon yang bertentangan dengan Hong Kong diserahkan kepada Inggeris. Mubaligh Kristian Perancis diberi kebenaran menyewa dan membeli tanah serta membina rumah-rumah ibadat di negara China. Kuasa-kuasa barat diberi kebenaran mengambil buruh-buruh Cina bagi kerja-kerja di luar negara.
Antara kesan Peran Candu kedua ialah, peristiwa perang dan termeterainya Konvensyen Peking jelas membuktikan kelemahan kerajaan Manchu. Peluang ini diguna oleh kuasa-kuasa Barat untuk terus memberi tekanan kepada negara China. Setelah tamat perang, kuasa-kuasa Barat boleh meluaskan pengaruh mereka di sebelas buah pelabuhan yang dibuka kepada perdagangan asing termasuk Canton dan Tientsin. Perluasan agama Kristian berlaku secara bebas di negara China sehingga mencemari adat resam dan kepercayaan masyarakat tempatan.
REAKSI MASYARAKAT. Reaksi masyarakat China timbul akibat beberapa faktor seperti faktor penyebaran agama Kristian, pembukaan petempatan orang-orang Barat dan pencerobohan pihak asing ke atas wilayah-wilayah China. Selepas Perjanjian Tientsin dan Konvensyen Peking, ditandatangani gerakan Kristian, mendapat hak yang lebih luas untuk bergerak dan mendirikan gereja-gereja di kawasan pedalaman China. Pelbagai usaha dilakukan untuk menarik penduduk China kepada agama Kristian seperti mendirikan sekolah, hospital, membantu mangsa bencana alam dan lain-lain. Gerakan Kristian itu menimbulkan kemarahan masyarakat China. Selain itu, perasaan tidak puas hati masyarakat juga timbul akibat pembukaan petempatan-petempatan asing (wilayah pajakan) di kawasan-kawasan pelabuhan China. Masyarakat China menganggap penubuhan petempatan-petempatan itu sebagai tindakan penjajahan secara tidak langsung (semikolonial) oleh pihak Barat. Pihak Barat telah mengadakan pentadbiran sendiri di petempatan-petempatan itu yang tidak terikat dengan pihak berkuasa China. Mereka mewujudkan majlis perbandaran sendiri, kemudahan awam, undang-undang, mahkamah, polis, dan pasukan pertahanan sendiri. Terdapat dua bentuk petempatan orang asing di China iaitu petempatan konsesi dan petempatan antarabangsa. Di Teintsin terdapat lapan petempatan konsesi yang dimiliki oleh Britain, Perancis, Jepun, Jerman, Austria, Itali, Belgium dan Rusia. Petempatan konsesi merupakan petempatan yang dipajak kepada sesebuah kuasa asing, manakala petempatan antarabangsa merupakan petempatan-petempatan konsesi yang disatukan menjadi petempatan antarabangsa sebagaimana yang terdapat di Shanghai (Britain dan Amerika menggabungkan wilayah konsesi mereka). Perbuatan kuasa-kuasa asing menempatkan bot bersenjata di perairan China dan di sungai-sungainya telah menyebabkan kebimbangan penduduk China. Masyarakat China juga bimbang terhadap penjajahan langsung oleh pihak asing terhadap kawasan-kawasan tertentu di China seperti wilayah Hong Kong oleh Britain, Macao oleh Portugis, pencerobohan Rusia di Ili, Sinkiang. Manakala Jepun pula telah menawan pulau Ryukyu, dan mendakwa pulau tersebut sebagai sebahagian daripada wilayahnya. Jerman pula telah memperolehi kawasan Kiaochow, Rusia memperolehi hujung bahagian selatan Semenanjung Liaotung, dan Perancis memperolehi tuntutan untuk membina jalan kereta api dari Tongking ke Yunnan-fu dan Kuang-Chou. Rasa tidak puas hati ini menyebabkan berlakunya insiden-insiden rusuhan antaranya insiden tahun 1862 di wilayah Kiangsi dan Hunan. Dalam kejadian itu, penduduk China telah memusnahkan harta benda pergerakan Kristian. Antara tahun 1868 hingga 1869, banyak insiden meletus di lembah sungai Yangtze, di mana orang-orang China telah memusnahkan gereja-gereja, dan pusat-pusat mubaligh Katholik dan Protestant. Selepas itu insiden yang sama telah merebak ke wilayah-wilayah yang lain seperti wilayah Szechwan, Fukien, Chihli, Kweichow dan Anhwei. Pada tahun 1870, terjadi insiden yang paling serius di Tientsin. Bandar pelabuhan itu, dibuka kepada orang-orang asing pada tahun 1860 berikutan Konvensyen Peking. Aktiviti mubaligh Kristian telah menimbulkan kecurigaan penduduk tempatan. Kemarahan penduduk
tempatan timbul berikutan tindakan mubaligh Kristian membuka pusat penjagaan anak-anak yatim yang menimbulkan khabar angin bahawa golongan mubaligh Kristian melakukan penculikan kanak-kanak untuk mendapatkan bahagian-bahagian badan mereka untuk tujuan perubatan. Kemarahan itu mengakibatkan penduduk China mengadakan bantahan di hadapan Gereja Notre Dame des Victoires dan Konsul Perancis. Akibatnya, ramai orang Barat, menjadi mangsa terutamanya orang Perancis. Rasa tidak puas hati masyarakat tempatan juga dapat dilihat daripada peristiwa pembunuhan beberapa orang asing seperti pembunuhan pegawai British, Augustus Raymond Margary. Pada akhir abad ke-19, China menghadapi pula peristiwa kuasa asing mencerobah China secara peperangan. Peristiwa Perang China-Perancis (1884-1885) dan Perang China-Jepun (18941895). Setelah mengalami kesan perang, perebutan konsesi dan penyebaran agama Kristian, masyarakat tempatan telah melahirkan gerakan membela kedaulatan China. Mereka menuntut perjuangan bersenjata bagi mengusir keluar orang-orang asing keluar dari negara China.
5) PEMBERONTAKAN BOXER 1900 A) PENGENALAN a) Tindak balas orang Cina secara militan terhadap tekanan kuasa-kuasa asing. Ia disifatkan sebagai satu percubaan nekad bagi menyelamatkan negara China daripada pencerobohan asing dengan cara menghalau keluar orang-orang asing dan membunuh orang-orang Cina Kristian. b) Disertai oleh golongan petani yang buta huruf – dianggap kebangkitan golongan petani untuk menamatkan krisis kehidupan masyarakat. c) Tujuan asal menggulingkan Manchu kemudiannya berjaya diselewengkan oleh Maharani Dowager Tzu Hsi apabila pemberontak menukar slogan dari “Gulingkan Kerajaan Manchu dan hancurkan orang asing” kepada “Selamatkan Kerajaan Manchu dan hapuskan orang asing”. d) Dipimpin oleh Kongsi Gelap seperti Persatuan Teratai Putih (White Lotus Society), Persatuan Hung Meng, Persatuan Dunia dan Akhirat (Heaven Earth Society), Persatuan Pedang Besar ( Big Sword Society). Mereka bergabung untuk membentuk I Ho Chuan ( Society of Harmonious). e) Boxer ialah nama yang diberikan oleh orang Barat kepada ahli Kongsi gelap I Ho Chuan yang mengamalkan sejenis tinju timur yang menggunakan ilmu sihir untuk menentang peluru barat. f) ―Orang asing‖ merujuk kepada orang-orang Barat, Jepun, Cina Kristian dan pengguna barangan asing yang dianggap pembelot kerana mengkhianati negara dan bangsa sendiri.
B) SEBAB-SEBAB TERCETUSNYA PEMBERONTAKAN BOXER 1. POLITIK a) Wujudnya Sentimen Anti Asing Di Kalangan Orang Cina Sentimen anti asing dalam kalangan orang Cina telah bermula sejak awal abad ke -17 lagi apabila orang asing telah mula memasuki China. Kekalahan orang Negara China dalam Perang Candu Pertama(1839-1842) dan Perang Candu kedua ditangan Inggeris dan kekalahan di tangan Jepun menceroboh Negara China sewenangwenangnya untuk merebut konsesi. Perebutan konsesi ini menimbulkan kebimbangan kemungkinan Negara China akan dibelah bahagikan sesame kuasa Barat. Justeru itu adalah menjadi tanggungjawab orang-orang Cina mengusir orang asing keluar dari Negara China. b) Wujudnya Semangat Anti Asing Di Kalangan Pihak Istana Sentimen anti asing ini juga wujud dalam kalangan sarjana ningrat, pembesar istana dan Maharani Dowager atau balu Tzu His, Putera Chunang dan Kang-I. Maharani Dowager atau Tzu His merampas kuasa daripada Kuang Hsu pada tahun 1898 telah meneruskan dasar anti asing. Baginda berhasrat untuk menamatkan hak-hak wilayah asing yang diberikan kepada orang asing di Negara China. Ini dapat dilihat apabila Maharani Dowager menolak permintaan Itali untuk mendapatkan San May Bay di Chikiang. Perasaan anti asing ini juga timbul dalam kalangan pegawai istana dan Maharani Dowager juga wujud kerana pihak Inggeris telah membuat bantuan kepada Kang Yi-Wei dan Liang ChihChao melarikan diri ke Hong Kong. Kerajaan Jepun juga memberi perlindungan kepada mereka dan memberi kebenaran kepada mereka meneruskan kegiatan mereka mementang kerajaan Manchu melalui akhbar-akhbar yang diterbitkan oleh Jepun.
Maharani Dowager telah mengarahkan tentera pemimpin Tung Fuhshing membantu Pemberontakan Boxer. Sementara pembesar-pembesar China telah memberi bantuan senjata kepada anggota-anggota gerakan Boxer. c) Sentimen Anti- Kristian Perkembangan agama Kristian yang pesat di China pada tahun 1890an iaitu selepas perjanjian Whampao (1844) dan persidangan Peking (1860) telah menambahkan lagi sentiment orang asing di kalangan orang China. Melalui kedua-dua perjanjian ini Mubaligh Kristian diberi perlindungan dan dibenarkan menjalankan kegiatan mereka di Negara China. Perkembangan agama Kristian ini dianggap sebagai satu penghinaan terhadap kepercayaan dan falsafah orangorang China yang berasaskan Confucianisme. Sentimen anti Kristian dalam kalangan orang Cina juga wujud disebabkan oleh sikap orangorang Cina yang menganut agama Kristian. Mereka tidak lagi menghormati ajaran Confucianisme, enggan menyembah berhala dan enggan membayar wang perbelanjaan untuk membiayai perayaan dan hiburan di peringkat kampong atas alasan amalan ini bertentangan dengan amalan Kristian. Orang Cina Kristian menyifatkan mereka sebagai kelas sosial yang berdarjat tinggi. Anggapan ini dianggap sebagai satu penghinaan bagi orang Cina. Orang Cina menuduh mereka murtad dan mempersalahkan kuasa barat atas berlakunya perkara begitu. Sentiment anti Kristian ini juga wujud disebabkan tindakan mubaligh –mubaligh Kristian menggunakan cara yang sangsi untuk menarik minat orang Cina menganut agama Kristian. Selain menuntut hak-hak istimewa bagi penganut-penganut Kristian. Mereka juga beri bantuan kewangan dan campur tangan menyebelahi penganut Kristian dalam kes-kes mahkamah yang membabitkan golongan Cina bukan Kristian. Tindakan mubaligh campur tangan dalam hal-hal tempatan dianggap keterlaluan dan mencabar kedaulatan undang-undang dan sistem kehakiman Negara China. Sentimen anti Kristian juga wujud apabila tersebarnya khabar-khabar angin bahawa mubaligh Kristian juga melakukan perbuatan ganjil dan tidak berperikemanusiaan iaitu mencungkil mata kanak-kanak di kawasan pendalaman. Oleh itu, orang Cina Kristian dianggap sebagai pengkhianat bangsa kerana mereka telah diperalatkan oleh orang-orang asing. Orang China berpendapat agama Kristianlah yang bertanggungjawab ke atas perpecahan masyarakat China. 2. EKONOMI a) Penguasaan Ekonomi Negara China Oleh Orang Asing Penguasaan ekonomi negara China oleh orang asing selepas pembukaan Negara China kepada kuasa-kuasa barat telah menambahkan lagi sentiment orang asing dalam kalangan orang China. Penguasaan ekonomi China akibat kemasukan barang-barang asing secara berleluasa selepas Perang Candu Pertama. Ianya mengancam barang-barang tempatan kerana barang asing jauh lebih bermutu dan murah. Contohnya : kapas dari luar 1/3 lebih murah dari kapas tempatan. Oleh itu, industri tekstil dan pertukangan tangan tempatan terjejas. Akibat Negara China menghadapi imbangan perdagangan yang deficit sebanyak 69 juta tael pada tahun 1899. Syarikat asing dan pelaburan perusahaan semakin berkembang di Negara China. Akibat pengusaha-pengusaha tempatan menjadi muflis dan pekerja-pekerja menghadapi pengangguran.
b) Kekurangan Wang Di Negara Asing Kerajaan China tidak dapat menyelesaikan masalah ekonominya kerana kekurangan wang yang disebabkan kejatuhan ekonominya. Kekurangan wang ini berlaku kerana kerajaan China terpaksa menggunakan banyak wang untuk membayar ganti rugi perang. Akibatnya kerajaan China terpaksa meminjam wang dari negara luar. Tindakan ini menyebabkan modal asing mencurah-curah masuk ke Negara China. Dengan ini punca-punca ekonomi dan pasaran tempatan dikuasai oleh orang asing. Kemerosotan syarikat-syarikat tempatan dan kekayaan yang dieksploitasikan oleh pihak asing menambahkan rasa benci orang cina terhadap orang asing. 3. SOSIAL a) Perkembangan teknologi moden dalam bidang pengangkutan Kemasukan membawa kepada kemajuan dalam bidang pengangkutan di Negara China. Ia telah menjejaskan mata pencarian rakyat China yang bergantung kepada pengangkutan tradisional. Contohnya : penggunaan jalan kereta api dan kapal wap moden secara meluas menjejaskan pencarian orang Cina terutamanya mereka yang mengendalikan pengangkutan kuno seperti kereta lembu, kereta kuda serta tongkang dan sampan. Dalam keadan pendapatan yang berkurangan, kehidupan mereka semakin sulit kerana terpaksa menanggung keluarga dan membayar cukai tinggi serta cukai baru yang diperkenalkan oleh kerajaan Manchu. b) Bencana Alam Penderitaan orang cina semakin bertambah akibat kejadian-kejadian bencana alam seperti banjir di wilayah sekitar Sungai Yangtze dan Sungai Hwang Ho seperti di Shangtung, Szechuan, Kiangsi dan Ahwei pada tahun 1898. Kemarau juga berlaku di China Utara pada tahun 1900. Bencana alam ini menyebabkan kebuluran, kesengsaraan dan kemusnahan harta benda. Dalam hal ini, timbul kongsi-kongsi gelap dan kumpulan –kumpulan perompak melakukan jenayah. Orang Cina serta pegawai konservatif menyalahkan orang asing atas bencana alam yang terjadi. Pendapatan mereka penerokaan tanah bagi tujuan perlombongan, pembinaan jalan kereta api oleh orang asing menyinggung perasaan dewa dewi kerana telah merosakkan tempat kediaman mereka. Malah mereka percaya pengembangan agama Kristian juga mengganggu roh pendeta. Oleh itu berlaku bencana alam sebagai balasan. Kerja pembangunan tersebut merupakan kerja berdosa dan mengacau keharmonian alam semesta serta merosakkan ketenangan bumi. Untuk mengelakkan kejadian seperti ini berlaku orang asing harus diusir.
C) PROSES PEMBERONTAKAN BOXER a) Pemberontakan mula meletus di wilayah Shangtung pada tahun 1897 apabila dua orang mubaligh Kristian Jerman dibunuh. Jerman jadikan peristiwa ini sebagai alasan mendapatkan Kiaochow. b) Pada bulan September 1899, ahli-ahli Boxer yang dipelopori kumpulan I Ho Chuan mula melakukan keganasan di Shangtung. Sasaran mereka ialah menyerang orang Cina Kristian, membinasakan rumah dan harta benda dan memaksa meninggalkan agama Kristian. Gabenor Shangtung iaitu Yu Hsian yang anti-barat tidak mengambil apa-apa tindakan. c) Orang Barat memaksa kerajaan Manchu memecat Yu Hsian. Yuan Shih Kai yang anti keganasan memecat Yu Hsian diganti dengan Yu Shian dan mengenakan tindakan tegas kepada pemberontak. d) Pemberontakan merebak ke wilayah Chihli. Gabenor Yu Lu memberi bantuan senjata kepada pemberontak. Dibantu oleh askar-askar Manchu yang bersubahat membunuh orang Cina Kristian, membakar tempat kumpulan paderi bangsa Eropah, menyerang dan membunuh jurutera asing di landasan kereta api, memusnahkan pondok telefon, pos dll. e) Pada bulan Jun 1900 pemberontakan merebak ke Peking dan Tienstin. Semakin ganas apabila serang orang awam serta Pejabat Perwakilan Asing. Tentera antarabangsa bawah pimpinan Penasihat British Seymour dihantar tetapi gagal. f) Ahli-ahli Boxer bertambah bersemangat. Tambahan pula kerajaan Manchu memberi sokongan padu. Mereka semakin liar dan membakar Kedutaan British di Peking 11 Jun 1900. Membunuh Canselor Kedutaan Jepun iaitu Sugiyama dan menteri Jerman Clemens Von Kettler. g) Bagi menentang Pemberontakan Boxer, Setiausaha Negara Amerika iaitu John Hays membentuk satu pasukan tentera bersekutu terdiri daripada Jepun, Jerman, Amerika, Perancis, British dan Rusia untuk menamatkan kebangkitan Boxer. h) Pada bulan Ogos 1900, sejumlah 20 000 orang tentera antarabangsa dihantar ke Peking dan Tientsin. Selepas tiga minggu bandar Tientsin ditawan. Berjaya menguasai Peking selepas bertempur kira-kira 100 hari. Anggota Boxer bersama Maharani Dowager dan Maharaja Kuang Hsu melarikan diri ke Sian melalui Shansi. i) Gabenor Shangtung iaitu Yuan Shih Kai dan Gabenor Canton iaitu Li Hung Chang bersetuju mengadakan rundingan dengan kuasa Barat. Akhirnya 7 September 1901 Protokol Boxer ditandatangani antara Li Hung Chang dan Putera Ching yang mewakili kerajaan China bersama 11 orang duta kuasa asing.
D) SYARAT-SYARAT PROTOKOL BOXER 1901 a) Negara China bersetuju meminta maaf kepada Jerman dan Jepun di atas kejadian pembunuhan menteri Jerman, Clemens Von Kettler dan Canselor Jepun, Sugiyama. Tugu peringatan untuk duta Jerman dan Jepun akan didirikan di tempat pembunuhan tersebut. b) Kerajaan Manchu dikehendaki menjatuhkan hukuman mati ke atas pegawai-pegawai Cina yang terlibat dengan pemberontakan, menyerang dan membunuh orang asing. c) Sistem Peperiksaan Perkhidmatan Awam Negara China akan dihentikan selama 5 tahun di 45 buah bandar yang terlibat dalam Pemberontakan meliputi tempat orang asing dibunuh dan menerima layanan buruk. d) Negara China dikehendaki menjelaskan ganti rugi sebanyak 450 juta tael atau 67.2 juta paun sterling kepada kuasa-kuasa asing dalam tempoh 40 tahun dengan kadar faedah 4% setahun. e) Kubu Taku yang menghalang perhubungan antara Peking dan laut dimusnahkan. f) Kuasa-kuasa asing memperoleh hak untuk menduduki 13 buah tempat yang akan ditentukan antara mereka dan China juga bersetuju untuk mengadakan perubahan dalam perjanjian perdagangan serta satu Kementerian Hal Ehwal Luar akan ditubuhkan. g) Sistem perundangan negara China diperketatkan bagi mengelakkan peristiwa itu berulang lagi. h) China bersetuju mengadakan perwakilan asing di peking dan kuasa-kuasa asing dibenarkan mengawal kedutaan masing-masing. i) China dilarang mengimport senjata dan alat-alat yang digunakan untuk mengeluarkan kelengkapan senjata dari luar selama 2 tahun. j) Kerajaan China membenarkan kuasa-kuasa asing menempatkan tentera mereka di tempattempat strategik dari Peking ke laut. k) Kerajaan China menaikkan taraf hubungan dengan negara-negara asing ke taraf kedutaan.
E) SEBAB-SEBAB KEGAGALAN PEMBERONTAKAN BOXER
SEBAB-SEBAB KEGAGALAN PEMBERONTAKAN BOXER
1) KELEMAHAN STRATEGI KETENTERAAN DAN ALAT-ALAT SENJATA Golongan pemberontak tidak mempunyai kelengkapan perang. Ilmu sihir dan seni mempertahankan diri tidak dapat menangkis peluru. Kuasa Barat menggunakan senjata api yang lebih baik dan moden serta teknik yang lebih sempurna.
2) MASYARAKAT CINA TIDAK BERSATU PADU Kesilapan besar – menentang orang Cina sendiri yang beragama Kristian. Tindakan ini memecahbelahkan orang Cina dan menyukarkan untuk mengumpul kekuatan. Pemerintah di wilayah tengah dan selatan China tidak menyokong. Ada yang memberi bantuan dan melindungi orang asing. Buktinya, Jeneral Yung Lo yang diarah menyerang pertahanan asing di Peking bersifat lewa dan tidak serius.
3) PERSEDIAAN BELUM LENGKAP Anggota pemberontak belum bersedia melancar keganasan. Kekuatan tentera Manchu belum pulih sepenuhnya selepas Perang China-Jepun 91894 – 1895). Negara China terlibat dengan beberapa siri peperangan dan pemberontakan seperti Perang Candu Pertama 91839-1842) dan Kedua 91856-1860) serta Pemberontakan Taiping (1851-1864)
4) KRISIS KEWANG YANG SERIUS Kemelesetan ekonomi – perang, bencana alam, tuntutan ganti rugi perang. Tidak dapat menyediakan kelengkapan perang yang mencukupi untuk lancar pemberontakan. Bekalan ubat-ubatan, senjata dan makanan tidak cukup. Ramai pemberontak mati akibat kecederaan, kebuluran dan wabak penyakit.
5) KUASA ASING KUAT DAN BERSEMANGAT Bantuan tentera antara bangsa yang melibatkan 11 kuasa asing menyebabkan mereka kuat dan bersemangat melawan pemberontak
F) IMPLIKASI PEMBERONTAKAN BOXER
1) KELEMAHAN DINASTI MANCHU TERSERLAH Tentera Bersekutu dan Jepun berjaya menawan Peking dengan mudah menunjukkan kelemahan Dinasti Manchu. China terpaksa menandatangani Protokol Boxer 1901 tanpa syarat. Menjatuhkan imej negara China sebagai ‗Middle Kingdom‟ Maruah tercabar apabila Inggeris mendesak pemimpin negara menjatuhkan hukuman ke atas anggota pemberontak termasuk jeneral Tung Fu Hsing yang pro-Manchu.
IMPLIKASI PEMBERONTAKAN BOXER
2) EKONOMI NEGARA CHINA MEROSOT Sebelum pemberontakan – telah berlaku bencana alam, peperangan dan membayar ganti rugi perang kepada kuasa Barat. Selepas pemberontakan makin kritikal – bayar ganti rugi berjumlah 450 juta tael. Pengusaha Eropah mengambil kesempatan mengeksploitasi sektor perkapalan, perusahaan tekstil, perlombongan besi dan perkhidmatan kereta api.
3) PENCEROBOHAN BARAT KE ATAS CHINA Kuasa Barat berlumba-lumba mendapatkan wilayah dan konsesi di China. Tahun 1902, Rusia menguasai Manchuria secara kekerasan. Desak kerajaan Manchu mengadakan perjanjian sulit untuk menuntut hak mutlak ke atas Manchuria.
4) TSUNGLI YAMEN DIHAPUSKAN Pejabat Hal Ehwal Luar Negeri atau Tsungli Yamen berpusat di Peking dihapuskan dan diganti dengan Kementerian Hal Ehwal Luar negeri atau Wai Wu Pu. Ini menaikkan taraf Hal Ehwal Luar negara china sekali gus memberi hak istimewa dan kemudahan kepada kuasa asing.
5) BIBIT-BIBIT BERAKHIRNYA PEMERINTAHAN DINASTI MANCHU Kelemahan kerajaan Manchu terserlah walaupun beberapa reformasi cuba dilakukan untuk menguat dan memodenkan China. Selepas kegagalan Pemberontakan Boxer kedudukan kuasa asing bertambah kukuh. Kelemahan ini membawa kepada meletusnya Revolusi China 1911 dan menggulingkan Dinasti Manchu secara rasminya selepas 300 tahun berkuasa.
TRANSFORMASI SOSIAL, TEMPATAN DI CHINA.
EKONOMI
DAN
KEMUNCULAN
INTELEKTUAL
LATAR BELAKANG Kekalahan demi kekalahan yang dialami oleh China dengan kuasa-kuasa Barat telah mendedahkan kelemahan dan kepincangan kerajaan China, khususnya Dinasti Manchu. Oleh sebab itu, timbul kesedaran dalam kalangan pemerintah dan rakyat China perlu melakukan transformasi khususnya membawa teknologi Barat demi kemajuan China. Kesedaran ini juga dikaitkan dengan perlunya mengubah sikap prejudis terhadap orang-orang Barat; maka China kini bersedia menjalinkan hubungan dengan Barat bagi mengelak kehancuran China.
TRANSFORMASI YANG BERLAKU DI CHINA 1) GERAKAN MENGUATKAN DIRI (Self Strengthening) 1861 – 1895 A) PENGENALAN Mulai pertengahan abad ke-19, negara China menghadapi banyak masalah dalaman mahupun dengan kuasa Barat. Pemerintah China bukan sahaja menghadapi tekanan dari kuasa Barat akibat kalah dalam Perang Candu Pertama dan Kedua, malahan juga menghadapi pemberontakan dalam negeri yang turut menjejaskan kewibawaan pemerintahan Dinasti Manchu. Contohnya tercetus Pemberontakan Taiping (1851 – 1864) dan pemberontakan Nien atau Pemberontakan Muslim (1853 -1868). Peristiwa-peristiwa sedemikian menyebabkan timbulnya kesedaran di kalangan beberapa orang pegawai Istana Manchu dan pemimpin-pemimpin wilayah seperti Putera Kung, Feng kuei-fen, Tseng Kuo Fan, Li Hung Chang dan Tso Tsung Tang mengenai keperluan menguatkan dan memodenkan negara China. Pembaharuan ini berasaskan kebudayaan dan teknologi barat bagi memulihkan kembali imej negara China agar setanding dengan kuasa-kuasa barat. Gerakan ini dilaksanakan dalam dua peringkat iaitu di peringkat pusat dan wilayah yang meliputi pelbagai bidang seperti hubungan diplomatik, pendidikan, ketenteraan, ekonomi, sistem pengangkutan, perhubungan serta pentadbiran. Di peringkat pusat ia dilaksanakan oleh pegawai Istana Manchu seperti Putera Kung dan Putera Wensiang. Sementara di peringkat wilayah pula ia dilaksanakan oleh pegawai-pegawai wilayah seperti Tseng Kuo Fan, Li Hung Chang dan Tso Tsung Tang.
B) USAHA-USAHA GERAKAN MENGUATKAN DIRI 1) PERINGKAT PUSAT i) Hubungan diplomatik a) Kekuatan negara-negara barat berasaskan teknologi moden telah menyedarkan negara China tentang pentingnya menjalinkan hubungan baik dengan kuasa-kuasa barat. Bagi mencapai hasrat tersebut, China mula memulihkan hubungan diplomatik negaranya dengan kuasa-kuasa Barat yang sebelum ini diabaikan. Sehubungan itu, Gerakan Menguatkan Diri memberi tumpuan utama terhadap hubungan diplomatiknya dengan negara-negara luar khususnya dengan negara barat bagi menguatkan ketenteraannya. b) Oleh itu pada 11 Mac 1861, Kerajaan Manchu telah menubuhkan Pejabat Hal Ehwal Luar Negeri yang dikenali sebagai Tsungli Yamen di Peking. Tsungli Yamen akan menguruskan hubungan diplomatik negara China dengan negara-negara luar khususnya dengan negaranegara barat. c) Melalui institusi baru ini, China berharap dapat mewujudkan hubungan yang lebih erat dengan kuasa-kuasa barat. Tsungli Yamen diketuai oleh Putera Kung dan diletakkan di bawah Majlis Tertinggi (Grand Council). Putera Kung telah melantik Horatio Nelson seorang pegawai Inggeris sebagai Inspector General di institusi tersebut. d) bagi menjalankan polisi ini, Kerajaan Manchu telah membenarkan penubuhan Pejabat Perwakilan Asing di Peking serta beberapa Pejabat Kedutaan china di Luar Negara. Mulai tahun 1866, Kerajaan Manchu telah memulakan langkah pertama dengan menghantar satu rombongan wakil negaranya melawat Eropah seperti Britain, Amerika Syarikat, Perancis, Belgium, Prusia, Denmark, Sweden, Sepanyol, Belanda dan Rusia. Hasilnya beberapa pejabat Kedutaan China telah berjaya ditubuhkan di London, Berlin, Paris, Washington, dan St. Petersburg. e) Kejayaan hubungan ini telah merintis jalan bagi negara China untuk mula mempelajari teknologi barat untuk menguat dan memodenkan negara China. Ia juga telah mengesahkan bahawa China mula mengakui hubungan diplomatik dengan negara-negara Barat berdasarkan prinsip persamaan taraf.
ii) Pendidikan a) Bidang pendidikan memainkan peranan yang cukup penting dan berkesan untuk memajukan serta memodenkan negara China. Sehubungan itu Kerajaan Manchu menggalakkan pegawaipegawainya agar mempelajari bahasa asing serta menimba sebanyak mungkin ilmu pengetahuan Barat. Dengan mempelajari bahasa asing, pegawai-pegawai diplomatik negara China dapat berurusan dengan orang – orang Barat lebih cepat dan berkesan di samping dapat mengeratkan lagi hubungan antara kedua-dua belah pihak. b) Bagi mendalami bahasa asing, beberapa buah maktab bahasa ditubuhkan. Antaranya ialah Tung Weng Kuan yang ditubuhkan di Peking pada tahun 1862 di bawah kelolaan W.A.P. Martin selaku penguasa maktab tersebut. c) Penubuhan Tung Weng Kuan menandakan bermulanya pendidikan barat di negara china. Di maktab ini, pegawai Manchu boleh mempelajari bahasa asing dan menambahkan pengetahuan mereka mengenai hal ehwal luar negeri. Pada awalnya belajar Bahasa Inggeris sahaja tetapi kemudiannya diperluaskan kepada bahasa lain seperti bahasa Rusia, Perancis, Jerman dan Jepun. Selain bahasa, ia juga menyediakan pelajaran barat seperti matematik, astronomi, sains, ekonomi, politik dan undang-undang barat. Ia juga berfungsi sebagai pusat penyelidikan dan
pusat penterjemahan buku-buku asing bagi mempercepatkan proses untuk menyebarkan pengetahuan dan teknologi barat. d) Melihat kejayaan Tung Weng Kuan, maka Kerajaan Manchu telah menubuhkan beberapa lagi maktab bahasa lain di Shanghai (1863), Canton dan Kwangtung (1864) serta Foochow (1866) e) Kerajaan Manchu juga menggalakkan pelajar-pelajarnya melanjutkan pelajaran ke luar negara bagi mempelajari teknologi barat. Sehubungan itu kerajaan telah menghantar seramai 120 orang pelajarnya melanjutkan pelajaran ke Amerika Syarikat antara tahun 1872 hingga 1881. Pada tahun 1871, seramai 30 orang pelajar telah di hantar ke Britain dan Perancis. 2) PERINGKAT WILAYAH i) Ketenteraan a) Strategi untuk menguatkan negara China tidak boleh dipisahkan dengan bidang ketenteraan. Pemimpin-pemimpin China berpendapat bahawa pemodenan dalam bidang ketenteraan amat perlu untuk mengembalikan dan memulihkan kekuatan negara China agar setanding dengan negara-negara barat. Mereka menyedari bahawa kekalahan China di tangan Inggeris dalam peperangan sebelum ini bukan disebabkan oleh kelemahan tentera, tetapi sebenarnya berpunca daripada ketiadaan peralatan senjata dan teknik ketenteraan yang moden. b) Oleh itu, pemimpin-pemimpin Manchu seperti putera Kung dan Putera Wensiang berpendapat bahawa untuk menguatkan negara China, mereka perlu memodenkan angkatan tentera berasaskan teknologi barat seperti menggunakan senjata api, kapal perang serta tentera yang cukup terlatih dengan teknik ketenteraan Barat. c) Bagi memodenkan ketenteraan negara China, beberapa gudang senjata limbungan kapal telah dibina. Sebuah kilang senjata api terbesar iaitu Kilang Senjata Kiangnan telah didirikan oleh Tseng Kuo-fan dan Li Hung Chang di Shanghai pada tahun 1865. Kilang ini mempunyai 32 buah bangunan, 2000 pekerja dan mengeluarkan 454 kg serbuk letup setiap hari. Di samping menghasilkan senapang, meriam dan peluru ia juga telah menghasilkan 8 buah kapal perang. d) Pada tahun 1868, Kilang Senjata Kiangnan telah menyediakan sebuah sekolah tentera untuk memberi latihan ketenteraan kepada pekerja. Ia juga menyediakan pusat penterjemahan dalam bidang ketenteraan dan kejuruteraan asing ke dalam bahasa Cina. e) Kilang senjata api yang lain ialah di Foochow yang dibina pada tahun 1866 atas usaha Tso Tsung Tang. Ia telah berjaya menghasilkan 10 buah kapal perang dan 15 buah bot peronda. f) Bagi memperhebatkan pemodenan ketenteraan, beberapa maktab tentera dan sekolah teknikal telah dibina. Li Hung Chang telah membina sebuah Maktab Tentera Laut pada tahun 1880 dan Maktab Tentera Darat pada tahun 1885 di Tientsin. g) Li Hung Chang juga menubuhkan angkatan tentera laut yang kuat untuk mempertahankan perairan negara China demi memastikan kepentingan ekonomi perdagangan terjamin. Antaranya Angkatan Tentera Laut Nanyang (17 buah kapal perang), Angkatan Tentera Laut Peiyang (15 buah kapal perang), Angkatan Tentera Laut Hokkien (11 buah kapal perang) dan Angkatan Tentera Laut Kwangtung. h) Kerajaan Manchu juga menghantar pegawai-pegawai China ke Eropah (Jerman)untuk mempelajari sains ketenteraan. ii) Ekonomi a)
Sektor ekonomi diberi perhatian untuk memperkayakan negara China. Hasil kekayaan membolehkan kerajaan mengatur strategi bagi menguatkan dan memodenkan negara itu. Li
Hung Chang berpendapat ―Kelemahan China adalah kerana kemiskinan negaranya, sebaliknya kekuatan negara-negara barat adalah disebabkan oleh kekayaan yang mereka miliki. b) Kehadiran imperialisme Barat telah menyebabkan ekonomi sara diri yang diamalkan merosot. Keadaan semakin rumit apabila China terpaksa menanggung beban hutang kerana kekalahan dalam peperangan. Perjanjian-perjanjian berat sebelah yang ditandatangani dengan Barat secara terang merugikan negara China dan ini telah menyuntik kesedaran di kalangan pemimpin China. c) bagi memajukan dan memodenkan ekonomi negara China Li Hung Chang bersama dengan beberapa pegawai lain telah menjana beberapa projek ekonomi berdasarkan prinsip “penyeliaan kerajaan dan pengelolaan saudagar-saudagar”. Melalui prinsip ini, projekprojek ekonomi akan dikendalikan oleg golongan saudagar di bawah pengawasan pegawai kerajaan. Bermakna sebahagian besar keuntungan akan dimiliki oleh pihak kerajaan. Kerajaan Manchu menggalakkan rakyatnya memulakan industri tempatan secara kecil-kecilan kerana ia dapat menyumbangkan pendapatan yang lebih baik kepada penduduk dan negara. d) Beberapa projek ekonomi telah dirangka dan dilaksanakan. Antaranya ialah: Pada tahun 1872, China Merchants Steam Navigation Company ditubuhkan. Syarikat perlombongan arang batu ditubuhkan di Kaiping dengan bantuan jurutera Barat. Kilang tekstil yang pertama ditubuhkan di Shanghai. Kilang Kain Kapas ini menghasilkan kain kapas yang berkualiti tinggi. Lombong besi Ta-yeh di Hupei. Kilang kertas di Shanghai Membina landasan kereta api pertama menghubungkan Shanghai – Tientsin dengan kerjasama Syarikat Jardine dan Matheson. Menubuhkan sistem telegraf Sistem perhubungan dipercepatkan lagi dengan terlaksananya sistem pos dan penerbitan akhbar Bidang pertanian juga diberi perhatian. Menggalakkan petani membuka dan meneroka tanah-tanah baru terutama di wilayah Sinkiang. Petani diberi kemudahan memiliki tanah dengan menawarkan harga tanah yang murah, cukai hasil pertanian diturunkan dan membaiki sistem pengairan seperti tali air, parit, terusan dan empangan bagi mengatasi masalah bekalan air dan mengelakkan banjir.
C) FAKTOR-FAKTOR KEGAGALAN GERAKAN MENGUATKAN DIRI
1) KETIADAAN PEMIMPIN NASIONAL - Tiada pemimpin yang cekap dan dinamik - Putera Kung disingkir oleh Maharani Dowager Tzu Hsi - Pemodenan di wilayah berdasar budi bicara - Tiada garis panduan & pengawasan - Pegawai tidak cekap, penyelewengan, rasuah
4) PEMODENAN YANG TERHAD - Tidak meliputi semua bidang - Tumpuan kepada aspek ketenteraan - Tidak melaksanakan pembaharuan yang radikal - Masih bertolak ansur dengan institusi tradisional
2) TIADA KERJASAMA DAN PENYELARASAN - Tiada persefahaman antara kerajaan pusat dan wilayah - Pemimpin di wilayah pentingkan kedudukan - Kerajaan Manchu curiga dengan pegawai yang terlibat kerana perbezaan keturunan - Bimbang pemimpin berketurunan China merampas kuasa
5) KEMELESETAN EKONOMI -Sejak awal masalah kewangan serius - Bencana alam: banjir, kemarau dll - Kritikal – perbelanjaan tentera dan ganti rugi perang - Masalah candu – masuk secara bebas – imbangan perdagangan tidak seimbang
3) PENENTANGAN GOLONGAN KONSERVATIF - Penentangan hebat selepas Putera Kung disingkirkan - Maharani Dowager anti asing, anti pemodenan, guna peruntukan wang untuk tentera bagi memulihkan istana - Golongan sarjana dan pegawai kerajaan China masih berpegang prinsip bahawa peradaban China lebih tinggi daripada kuasa Barat - Masih setia dengan ajaran Confucianisme – pemodenan jejas adat resam nenek moyang
6) KESAN IMPERIALISME BARAT - Negara China terpaksa menanggung kos perang dan ganti rugi yang tinggi - Politik tidak stabil – pemimpin tidak memberi perhatian kepada program pembaharuan - Pemberian hak wilayah asingan dan hak keistimewaan perdagangan menjejaskan pendapatan China - Industri tempatan terjejas – barang import – cukai rendah
KESIMPULAN: - Gerakan Menguatkan Diri menemui kegagalan - Buktinya apabila negara China kalah dalam Perang China-Jepun 1894 - 1985
4) GERAKAN ISLAH 1898 (REFORMASI 100 HARI) A) PENGENALAN Tempoh: 103 hari (11 Jun – 20 September 1898) Pengasas: Kang Yu Wei (1858 – 1927) Tokoh lain: Liang Chi Chao, Huang Tsun Hsien, Tan Ssu Tung dan Wang Kang Nien Tujuan: Menyusun semula institusi sosial dan politik mengikut teknik-teknik Barat bagi mewujudkan negara yang kuat dan moden Kesenimbungan Gerakan Menguatkan Diri Memorandum Kang Yu Wei kepada Maharaja Kuang Hsu:
CADANGAN: i) Pemodenan pasukan tentera dan polis ii) Penubuhan sekolah-sekolah moden dan teknikal iii) Pemansuhan Sistem Peperiksaan Awam diganti dengan sistem peperiksaan baru yang berfokus kepada isu-isu semasa iv) jawatan-jawatan tidak penting dihapuskan v) Belanjawan tahunan negara China disediakan vi) Penubuhan biro perdagangan, pertanian dan perindustrian
B) SEBAB-SEBAB PELAKSANAAN GERAKAN ISLAH
SEBAB-SEBAB PELAKSANAAN GERAKAN ISLAH
1) PENCEROBOHAN KUASA ASING - Maruah negara China terjejas teruk - Banyak wilayah dikuasai orang asing - Antaranya: i) Jepun menguasai Korea, Farmosa dan sebahagian Selatan Manchuria ii) Jerman menguasai Teluk Kiachow iii) Inggeris menguasai Pelabuhan Wei Hai Wei iv)Perancis menguasai Teluk Kwangchow - maharaja menyokong rancangan reformasi untuk menyelamatkan negara China
2) KEGAGALAN GERAKAN MENGUATKAN DIRI - Gerakan Menguatkan Diri yang dilaksanakan oleh kerajaan Manchu di bawah Li Hung Chang, Tseng Kuo-fan dll gagal capai matlamat - Kekalahan dalam peperangan menyebabkan maruah negara sebagai „middle kingdom‟ jatuh - Kang Yu Wei dll mengatur strategi baru yang lebih radikal untuk modenkan China seperti yang dilakukan oleh Jepun
3) KEMUNCULAN GOLONGAN REFORMIS - menjelang pertengahan abad ke-19 muncul pelbagai golongan yang berusaha membaiki imej negara China i) Wang Tung-ho – konservatif – berpendapat bahawa asas pemodenan harus berpandukan ajaran moral dan kebudayaan tradisional Cina ii) Chang Chin Tung – kaji semua sistem pendidikan – gabung ilmu Barat dengan tradisional Cina iii) Dr Sun Yat Sen – terlalu radikal, anti monarki – mahu tubuh kerajaan republik iv) Kang Yu Wei – gabung idea Chang Chin Tung dan Dr Sun Yat Sen – tidak beri penekanan kepada ajaran tradisional dan tidak berhasrat menggulingkan Dinasti Manchu. Berusaha mengukuhkan pemerintahan seperti yang dilakukan oleh Peter The Great di Rusia dan Maharaja Meiji di Jepun.
4) KESEDARAN GOLONGAN PELAJAR - Golongan intelektual mula sedar pentingnya pembaharuan untuk ubah imej negara agar setanding dengan kuasa Barat - Cetus kesedaran masyarakat dan pemimpin China supaya sokong pembaharuan melalui akhbar dan kelab-kelab bacaan
C) LANGKAH-LANGKAH GERAKAN ISLAH
LANGKAH – LANGKAH GERAKAN ISLAH
1) PENTADBIRAN Memberi peluang dan keutamaan kepada pegawai Cina berkemahiran teknologi barat dan ilmu pengetahuan moden mengetuai pentadbiran. Mansuh jawatan tidak menguntungkan seperti Lembaga Jamuan, Jabatan Perayaan Negara, Lembaga Penyembahan Korban dan Lembaga Kehakiman. Jawatan gabenor wilayah Hupeh, Kwangtung dan Yunan juga dihapuskan – jimat kos. Masyarakat tempatan digalakkan mengemukakan cadangan yang membina untuk baiki mutu pentadbiran. Menggalakkan pegawai-pegawai tinggi kerajaan melawat negara asing. Meningkatkan kecekapan pentadbiran dengan cara mengatasi kelewatan melalui pengenalan atur cara baru dan senang. Memodenkan angkatan tentera dan pasukan polis – Jabatan Perang kaji kelemahan tentera dan memulihkannya. Membaiki dan meringkaskan undang-undang.
2) EKONOMI Galakkan diberi kepada penduduk supaya tidak tertumpu pada pertanian sahaja – pelbagai – perusahaan, perlombongan dan perdagangan. Tubuh biro perdagangan, perlombongan dan perdagangan – meningkatkan kemajuan dan penyelarasan. Majukan sistem perhubungan dan infrastruktur – kereta api, jalan raya, pos dan telegraf. Belanjawan negara disediakan.
3) PENDIDIKAN Sistem Peperiksaan Perkhidmatan Awam tradisional yang berasaskan pengajian klasik Cina dihapuskan dan digantikan dengan sistem peperiksaan moden yang berkaitan dengan isu-isu semasa merangkumi bidang politik, ekonomi dan sosial. Universiti Kebangsaan Peking ditubuhkan – belajar pengajian klasik Cina dan tamadun Barat. Membina institusi pengajian tinggi dan sekolah. Maktab dan sekolah moden ditubuhkan di bandar utama dan sekolah rendah di daerah dan kampung. Biro Penterjemahan ditubuhkan di Shanghai. Pusat Pengajian Khas ditubuhkan untuk mengkaji mata pelajaran barat agar serasi dengan matlamat untuk menguat dan memodenkan negara China.
D) SEBAB-SEBAB KEGAGALAN GERAKAN ISLAH 1) TENTANGAN REFORMIS KONSERVATIF Golongan sarjana menolak pembaharuan radikal Kang Yu Wei kerana pertentangan ideologi Pembesar istana yang diketuai oleh Maharani Dowager Tzu Hsi menentang kerana kedudukan terjejas. Kedudukan Maharani Dowager terancam apabila Li Hung Chang (Yamen) dipecat dan baginda tersinggung kerana Maharaja Kuang Hsu tidak berbincang dengannya tentang idea pembaharuan Kang Yu Wei meminta maharaja mengarahkan jeneral Tentera Yuan Shih Kai menangkap Maharani dan penasihatnya Jung-lu, tetapi Yuan Shih Kai berpaling tadah 21 Sept 1898 Maharani dengan bantuan tentera merampas kuasa daripada Maharaja dan berakhirlah Gerakan Pembaharuan 100 Hari Kang Yu Wei dan Liang Chih Chao melarikan diri ke Jepun. Pemimpin lain dijatuhkan hukuman mati tanpa bicara.
SEBAB – SEBAB KEGAGALAN GERAKAN ISLAH
1) TENTANGAN PEGAWAI MANCHU Menentang kerana kebanyakan reformis terdiri dari orang Cina yang berasal dari wilayah Selatan yang anti-Manchu. Bimbang mereka balas dendam. Bertambah curiga apabila golongan reformis diberi jawatan tinggi. Contoh, Liang Chih Chao diberi kuasa ke atas Biro Terjemahan. Setiausaha diraja bernama Kang-I mendakwa pembaharuan menguntungkan orang-orang Cina sahaja. Pemecatan pegawai yang tidak penting, rasuah dan menerima gaji tanpa bekerja yang berjumlah 50 000 di Peking telah menyebabkan mereka kecewa dan menyertai kongsi gelap menentang Gerakan Islah. Pemansuhan Sistem Peperiksaan Awam – menyekat peluang orang Manchu berkhidmat dalam kerajaan 3) TENTANGAN MASYARAKAT CINA Golongan fanatik masih menganggap budaya Cina yang terbaik di dunia. Budaya Barat dianggap asing , tidak bernilai dan barbarian- tidak boleh diterima. Pembaharuan dianggap menambah peluang orang asing menakluk negara China. Idea pembaharuan sukar difahami oleh masyarakat Cina – tidak realistik dan sukar dipraktikkan 4) KELEMAHAN KANG YU WEI DAN MAHARAJA KUANG HSU Kang Yu Wei bukan pemimpin politik yang praktikal – pengetahuan tentang tamadun Barat terhad Kesilapan menentang Maharani Dowager yang memegang kuasa sebenar dan menguasai tentera menyebabkan Gerakan Islah tidak mendapat sambutan ramai. Maharaja Kuang Hsu tidak berpengalaman dan lemah. 5) KETIADAAN SOKONGAN GOLONGAN TENTERA
Golongan tentera berpihak kepada Maharani Dowager Panglima tentera yang diharapkan iaitu jeneral Yuan Shih Kai berpaling tadah dan menyebelahi Maharani 6) KEMEROSOTAN EKONOMI
Rancangan pembaharuan memerlukan banyak wang sedangkan negara China menghadapi krisis kewangan yang serius – kejatuhan hasil pertanian, bencana, kekurangan tanah pertanian dan hutang
E) KESAN PERLAKSANAAN GERAKAN ISLAH
1) PENERUSAN BEBERAPA PEMBAHARUAN Pemimpin Kerajaan Manchu seperti Maharani Dowager mula menyedari kepentingan idea-idea Barat. Sebahagian rancangan pembaharuan seperti penubuhan Universiti Kebangsaan Peking dan maktab –maktab diteruskan.
KESAN PERLAKSANAAN GERAKAN ISLAH
2) PEMULIHAN STATUS QUO Kegagalan Gerakan Islah telah membawa negara China kembali kepada status quo atau keadaan sebelumnya. Golongan konservatif kembali berkuasa. Orang Manchu mendapat kembali jawatan-jawatan penting.
3) TERCETUSNYA PEMBERONTAKAN BOXER Golongan konservatif mula menyedari kelemahan Dinasti Manchu. Berusaha menyelamatkan Dinasti Manchu dan menghapus pengaruh Barat dengan menghalau keluar orang-orang asing.
4) KEBANGKITAN GERAKAN REVOLUSIONER Meskipun Gerakan Islah gagal, namun ia merintis jalan ke arah gerakan revolusioner. Hubungan antara orang-orang Cina dan Manchu mulai renggang. Sentimen anti-Manchu memuncak apabila pemimpin-pemimpin Gerakan Islah dijatuhkan hukuman mati tanpa bicara kecuali Maharaja Kuang Hsu. Masyarakat Cina sedar bahawa untuk memodenkan negara China maka Dinasti Manchu perlu digulingkan. Akibatnya, muncul ketokohan Dr Sun Yat Sen pad tahun 1911 untuk menggulingkan Dinasti Manchu dan digantikan dengan kerajaan republik.
6) GERAKAN PEMBAHARUAN CHING 1901 -1911 A) LATAR BELAKANG 1. Gerakan Pembaharuan Ching dilaksanakan selepas Pemberontakan gagal mencapai matlamatnya untuk mengusir orang-orang asing dari negara China. Kegagalan itu membuktikan kelemahan Kerajaan Manchu. Di samping itu idea-idea revolusioner juga mula tersebar di kalangan masyarakat Cina diketuai oleh Dr. Sun Yat Sen. 2. Dalam keadaan yang lemah dan tertekan ini, Kerajaan Manchu (Ching) mulai sedar bahawa idea pembaharuan amat perlu dengan tujuan untuk: a) Menguat dan memodenkan negara China b) Menghapuskan ancaman revolusioner yang dipimpin oleh Dr. Sun Yat Sen. 3. Di samping itu, perluasan pengaruh kuasa-kuasa asing yang berusaha membahagikan China kepada lingkungan pengaruh masing-masing telah mempercepatkan lagi proses pemodenan oleh Kerajaan Manchu. 4. Pada 29 Januari 1901, Maharani Dowager Tzu Hsi telah mengisytiharkan pelaksanaan Gerakan Pembaharuan berasaskan ciri-ciri baik peradaban barat untuk mengatasi kelemahan negara China dalam usaha menguat dan memodenkan negara China. 5. Pegawai-pegawai kanan kerajaan dan golongan intelektual telah dikerah mengemukakan cadangan-cadangan pembaharuan kepada kerajaan China. Hasilnya pada bulan Julai 1901, Chang Chih Tung (Gabenor Jeneral Hunan-Hupei) dan Liu Kun-i(Gabenor Jeneral KingsiAnwhei-Kiangsu) telah menghantar tiga pucuk surat peringatan (memorial) kepada istana Ching. Mereka telah mencadangkan beberapa pembaharuan seperti berikut: a) Penubuhan sekolah-sekolah awam dan tentera yang moden berdasarkan sukatan pelajaran yang melibatkan klasik China, sejarah, politik, sains dan teknologi barat. b) Sistem peperiksaan Perkhidmatan Awam dan Tentera China disusun semula supaya mengandungi perkara-perkara yang berkaitan dengan hal ehwal negara China dan barat. c) Menghantar pelajar-pelajar Cina ke luar negara untuk mempelajari ilmu dan teknologi barat d) Menggalakkan perindustrian dengan membina sekolah-sekolah yang berasaskan teknologi barat. 6. Program-program Pembaharuan Ching meliputi aspek-aspek penting dalam bidang pendidikan, ketenteraan, ekonomi, perlembagaan dan perdagangan
B) LANGKAH-LANGKAH PEMBAHARUAN CHING
1) PENDIDIKAN Diberi perhatian serius kerana dianggap penting untuk memberi latihan kepada pegawai supaya lebih efisien, terlatih dan berkemahiran 1904- memperkenalkan sistem pendidikan moden – model Jepun 1905- Sistem Peperiksaan Perkhidmatan Awam yang berdasarkan klasik Cina dikemaskini dan diganti sistem peperiksaan moden berasas isu-isu semasa. 1906- tubuh Kementerian Pendidikan –susun semula pendidikan negara China Hantar pelajar ke luar negara – Amerika Syarikat, Eropah dan Jepun
LANGKAH – LANGKAH PEMBAHARUAN CHING
2) KETENTERAAN Tanggungjawab diserah kepada Yuan Shih Kai untuk menyusun semula angkatan tentera dibantu oleh Chang Chih Tung dan Liu Kun-i Sekolah tentera yang moden ditubuhkan. Penasihat tentera dari Jerman dan Jepun dilantik untuk memberi latihan dan mendedahkan kemahiran berperang menggunakan senjata moden. 1906-Kementerian Pertahanan ditubuhkan. 3) EKONOMI 1903- Kementerian Perdagangan ditubuhkan Rakyat digalakkan menceburkan diri dalam bidang perindustrian Menggalakkan rakyat menggunakan barangan tempatan Sistem perhubungan dimajukan untuk meningkatkan dan mempercepatkan kemajuan ekonomi 4) PERLEMBAGAAN Sebuah Jawatankuasa Pengkajian ditubuhkan untuk meninjau dan meneliti perlembagaan negara asing – 5 orang bawah pimpinan Tsai Tse 1906- utusan rasmi dihantar ke Eropah dan Amerika Syarikat untuk mempelajari sistem kerajaan berpelembagaan. 1908-penubuhan Perhimpunan Wilayah – ahli dipilih melalui undi. Hak mengundi diberi kepada yang berharta dan mempunyai kelayakan akademik 1909-PerhimpunanWilayah bersidang untuk pertama kalinya dan menuntut pertubuhan sebuah parlimen. Berjaya ditubuhkan pada tahun1913. 5) SOSIAL 1902- tarik balik larangan perkahwinan antara orang Manchu dan Cina Menghapuskan amalan mengikat kaki di kalangan wanita Cina 1906- dekri mengharamkan aktiviti menghisap candu di kalangan kakitangan kerajaan dan orang awam yang berumur di bawah 60 tahun Penubuhan kementerian baru – Kementerian Luar Negeri, kementerian Polis, Kementerian Angkatan Tentera Darat dan Kementerian Kewangan.
C) KESAN-KESAN PEMBAHARUAN CHING
1. Pembaharuan lebih radikal berbanding dengan gerakan sebelum ini. Ia lebih menyeluruh melibatkan pelbagai bidang seperti pendidikan, ketenteraan, perlembagaan dan sosial.
KESAN – KESAN PEMBAHARUAN CHING
2. Menerima sokongan padu daripada golongan intelek Cina kerana mereka tertarik dengan idea politik baru yang diperkenalkan – raja berpelembagaan
3. Menyusun dan mengemas kini semula institusi-institusi tradisional dengan menerapkan idea-idea barat
4. Proses pembaharuan tidak dapat dilaksanakan dengan jayanya kerana sebilangan masyarakat Cina tidak menyokong pembaharuan. Mereka lebih berminat untuk menggulingkan kerajaan Manchu.
5. Selepas kematian Maharaja Kuang Hsu, tidak ada pemerintah yang berpengalaman dan berkemahiran dalam pentadbiran. Pengganti maharaja iaitu Maharaja Hsuan Tung (Pu Yi) baru berusia 3 tahun. Kuasa pemerintahan sebenar diambil alih oleh anggota keluarganya yang tidak mempunyai kebolehan
6. Idea revolusioner semakin memuncak di kalangan masyarakat Cina di bawah pimpinan Dr Sun Yat Sen. Beliau menanamkan sentimen anti Manchu di China.
7. Penghantaran pelajar ke luar negara tidak membawa apa-apa makna kepada masyarakat Cina. Sebaliknya mereka lebih banyak dipengaruhi oleh institusi politik barat seperti liberalisme, republik, demokrasi dan raja berpelembagaan. Hasrat mereka tercapai apabila Dinasti Manchu berjaya digulingkan pada tahun 1912 setelah tercetusnya Revolusi China 1911.
2) NEGARA INDIA (abad ke-19 – 20) LATAR BELAKANG PERLUASAN KUASA BARAT DI INDIA. 1. Kemajuan pesat dalam bidang perindustrian dan perdagangan mendorong kuasa kuasa Barat berlumba-lumba melaksanakan dasar imperialisme iaitu memperluaskan pengaruh politik di seluruh dunia. 2. Pada abad ke-19, kuasa-kuasa imperialisme Barat berusaha meluaskan pengaruh politik dan ekonomi serta membentuk empayar yang luas di Asia kerana kaya dengan keperluan bahan mentah yang diperlukan kilang-kilang industri mereka. 3. Negara-negara itu juga menyediakan pasaran yang lebih luas bagi lebihan barangan hasil keluaran kilang-kilang mereka. 4. Kaedah perluasan kuasa Barat ini ada berbagai-bagai cara sama ada secara peperangan, perjanjian ataupun secara pengilhakan. Antara negara yang terlibat dengan perluasan kuasa Barat melalui kaedah ini ialah India oleh British. 5. Tindakan pengilhakan yang dilakukan adalah didorong oleh kepentingan perdagangan. Di India, campurtangan dilakukan secara pengilhakan. Perluasan kuasa melalui kaedah pengilhakan melibatkan kekerasan seperti peperangan, ugutan, perjanjian dan sebagainya. 6. Pengilhakan merupakan suatu proses penguasaan Barat ke atas negara-negara luar demi memenuhi keperluan politik dan ekonomi mereka. 7. Di India, British telah melaksanakan dasar pengilhakan dengan jayanya melalui tiga zaman yang berbeza-beza. Zaman Lord William Bentick berlaku pada tahun 1824-1835, zaman Lord Ellenborough tahun 1836-1846 dan zaman Lord Dalhousie berlaku pada tahun 1846-1856. DASAR PENGILHAKAN LORD WILLIAM BENTICK (1824-1835) 1. Semasa Lord William Bentinck menjadi Gabenor Jeneral India, beliau telah melakukan ugutan ke atas pemerintah tempatan dan akhirnya telah berjaya mengilhakan beberapa buah wilayah seperti Cachar, Coorg dan Mysore. 2. Lord William Bentick telah berjaya menguasai Cachar apabila rajanya meninggal dunia tanpa meninggalkan waris. 3. Keadaan menjadi lebih mudah kerana adanya permintaan daripada penduduk tempatan agar negerinya diperintah oleh British. 4. Di Coorg dan Mysore beliau menggunakan alasan penyalahtadbiran tempatan untuk menjalankan pentadbiran dengan adil dan saksama. 5. Penduduk tempatan juga dikatakan menyokong beliau untuk memerintah negeri tersebut. 6. Manakala di Jaintia pula, pengilhakan berlaku apabila rajanya enggan menyerahkan kembali penculik rakyat Inggeris kepada British.
7. Lord William Bentick juga telah bertindak memperkenalkan peraturan sosial dengan menghapuskan beberapa amalan tradisi seperti adat suttee, adat thugee, pembunuhan bayi perempuan, amalan mengorbankan manusia dan melaksanakan pembaharuan dalam undang – undang pewarisan Hindu DASAR PENGILHAKAN LORD ELLENBOROUGH (1836-1846) 1. Sepanjang pemerintahan beliau beberapa wilayah telah berjaya diletakkan di bawah penguasaan British, antaranya wilayah Sind dan Gwalior. 2. Sejak tahun 1809, Sind telah menjalinkan hubungan dengan British. Pada tahun 1823 satu perjanjian telah ditandatangani di antara Sind dan British. 3. Hasil perjanjian ini, pedagang dan saudagar British dibenarkan menggunakan sungai dan jalan raya tetapi kapal dan tentera bersenjata tidak boleh menggunakan negeri tersebut. 4. Syarat ini telah dicabuli semasa peperangan Afghan, Lord Auckland telah mengarahkan tenteranya berbaris melalui Sind. 5. Ellenborough berhasrat merampas wilayah Sind, lalu membuat beberapa tindakan ke atas pemerintah tempatan. Ekoran itu, Charles Napier telah dihantar untuk menyiasat. 6. Satu perjanjian baru telah dibuat dengan Amir-Amir di Sind. Mereka telah dipaksa supaya menyerahkan bahagian yang lebih besar di wilayah mereka serta melepaskan hak mereka untuk membuat wang mereka sendiri. Hanya mata wang British diakui sah. 7. Tindakan tersebut telah menyebabkan Amir-Amir Sind marah dan bertindak menyerang residen British. 8. Namun Amir-Amir ini berjaya ditewaskan dalam peperangan di Miani dan Dabo. Akhirnya Sind berjaya dirampas dan diletakkan di bawah jajahan British di India. 9. Ellenboroug juga telah berjaya mengilhakan wilayah Gwalior dan Paniar melalui Kaedah Undang-Undang Lesap Waris apabila berlaku kematian ke atas Dhulat Kao Sindhia yang amat digeruni. DASAR PENGILHAKAN LORD DALHOUSIE (1846-1856) 1. Sepanjang penguasaan beliau, Lord Dalhousie telah berjaya mengilhakan beberapa buah wilayah di India melalui tiga kaedah iaitu ‗Hak Menakluk Kuasa Agung‘, ‗Undang-Undang Lesap Waris‘ dan ‗Kebaikan Untuk Diperintah‘. 2. Melalui ‗Hak Menakluk Kuasa Agung‘, Dalhousie telah mengisytiharkan perang ke atas kaum Sikh di Gujerat. Akhirnya wilayah Punjab berjaya diilhakkan.
3. Lord Dalhousie juga dilihat paling berjaya dalam pemerintahannya apabila banyak wilayah India berjaya diletakkan di bawah penguasaannya melalui kaedah ‘Undang-Undang Lesap Waris‘ atau dikenali dengan ‗Doctrin of Lapes‘. 4. Menurut Doktrin ini, mana-mana pemerintah yang tidak meninggalkan waris keturunannya selepas mangkat, negeri atau wilayah itu akan jatuh ke bawah kuasa agung dengan sendirinya. 5. Dalhousie tidak mengiktiraf hak seseorang pemerintah untuk melantik seorang waris yang bukan keturunannya. 6. Di Jhansi misalnya, perlantikan anak angkat sebagai pewaris dianggap tidak sah oleh Dalhousie. 7. Beberapa wilayah lain yang berjaya diilhakan melalui kaedah ini ialah Satara, Jaitpur, Baghat, Samalpur dan lain-lain. 8. Manakala melalui kaedah ‘Kebaikan Untuk Diperintah‘, ianya dilaksanakan atas alasan penganiayaan, kezaliman, dan ketidakadilan politik tempatan. Misalnya Qudh telah diletakkan di bawah naungan SHTI. 9.
Pentadbiran Qudh asalnya dikuasai oleh Nawab Khan yang sentiasa berada dalam keadaan huru-hara dan penuh dengan amalan rasuah.
10. Dalhousie bertindak dengan membuat perjanjian dengan Qudh yang akhirnya meletakkan Qudh di bawah penguasaan SHTI, manakala pemerintahnya Nawab dibenar mengekalkan gelaran dan dibayar 15 juta rupee. 11. Apabila Nawab enggan menerima dan menandatangani perjanjian tersebut, Dalhousie telah bertindak mengilhakan wilayah tersebut atas alasan penyelewengan pemerintah tempatan. REAKSI MASYARAKAT INDIA TERHADAP KUASA BARAT 1. Amnya tindakan British mengilhakkan kawasan tertentu di India telah mengundang penentangan penduduk tempatan terhadapnya. 2. Tindakan berkenaan telah menyebabkan kebangkitan golongan putera, nawab dan pembesar yang kehilangan gelaran, tanah dan kuasa masing – masing. 3. Di pihak rakyat, kebangkitan golongan bawahan ini disebabkan tindakan British yang melaksanakan penghapasan amalan sutee, amalan thugee, membunuh bayi perempuan, pengenalan akta kahwin semula telah mengundang penentangan golongan fanatik Hindu. 4. Begitu juga dengan tindakan British memperkenalkan sistem pendidikan Barat dengan menjadikan bahasa Inggeris sebagai bahasa pengantar di sekolah, kolej malah dalam bidang pentadbiran dan kehakiman turut menyemarakkan rasa tidak puas hati. 5. Percubaan British menyebarkan agama Kristian juga tidak disenangi oleh masyarakat tempatan.
6. Seterusnya, punca penentangan masyarakat tempatan ialah mereka berasa didiskriminasikan, walaupun kerajaan British memperkenalkan teknologi moden. Buktinya, mereka dinafikan hak menaiki gerabak kereta api kelas satu dan kelas kedua. 7. Faktor lain yang mendorong kebangkitan masyarakat tempatan ialah pelaksanaan peraturan baharu yang menyusahkan seperti menaikkan kadar cukai tanah serta mengenakan bayaran bagi bekalan air yang disalurkan ke kawasan pertanian. 8. Kemuncak kepada penentangan masyarakat tempatan terhadap kuasa British memuncak apabila sepoi India diwajibkan menggunakan minyak babi dan minyak lembu apabila menggunakan Riffle Royal Enfield. Hal ini telah menyebabkan orang Islam dan orang Hindu bagi menyatakan protes. 9. Kebangkitan rakyat India atau golongan sepoi ini dikenali sebagai Dahagi India; mereka telah bertindak mengisytiharkan Bahadur Shah II sebagai Maharaja Delhi dan menawan seketika kota tersebut. 10. Kebangkitan sepoi di Meerut berlaku di bawah pimpinan Mangal Pandey dan ianya telah merebak ke kawasan lain dan berjaya mempengaruhi kebangkitan orang Islam di Oudh dan Allahabad di bawah pimpinan Nana Saheb dan orang Sikh yang diketuai oleh Ram Singkh 11. Bagi orang Islam di bawah pimpinan Haji Shariatulah yang diambung oleh anaknya, Dudhu Nayan di Bengal, mereka telah melancarkan Gerakan Faraidi; menentang British dengan berhujah India kini menjadi sebuah Darul Harb, ditangkap dan dipenjarakan 12. Walau bagaimanapun dengan bantuan tentera dari Madras dan Sri Lanka, menjelang tahun 1858, Dahagi India telah ditamatkan dengan kejayaan mengalahkan musuh – musuh seperti Laksmi Bai, Ram Singkh ( terbunuh / dihukum / dijatuhkan hukuman seumur hidup.
B) SEBAB-SEBAB TERCETUSNYA DAHAGI INDIA 1857 1) Dasar pengilhakan Lord Dalhousie - proses penaklukan dan Undang-undang Lesap Waris yang dijalankan telah menyinggung perasaan orang India, khasnya pemerintahan wilayah-wilayah. Lord Dalhousie telah mengilhakan wilayah-wilayah di India tanpa mempertimbangkan perasaan orang India. - Juga telah mencabar kedaulatan pemerintahan tempatan seperti Nawab dan Carnatic dan Raja Tanjore. Tindakan Dalhousie menarik balik pembayaran pencen Nana Sahib, anak angkat Baji Rao selepas kemangkatan beliau menyebabkan Nana Sahib begitu benci terhadap pihak British sehingga beliau sendiri memberi sokongan kepada Dahagi India. 2) Pentadbiran tidak stabil - Inggeris menggantikan sistem pentadbiran lama dengan pentadbiran yang baru yang menyebabkan kesukaran masyarakat India menerima pentadbiran yang berlainan dengan sistem yang telah mereka alami sejak turun temurun. - Perubahan dalam pentadbiran tanah tidak disukai oleh penduduk India. Suruhanjaya Inam yang dibentuk untuk mengkaji pajakan tanah tanpa sewa telah menyebabkan Inggeris merampas 20,000 estet di Deccan. Perubahan dalam pentadbiran hasil tanah telah menyebabkan kesusahan dan kesengsaraan kepada para pemilik dan penyewa tanah. - Di wilayah Oudh, Inggeris telah menghentikan bayaran kepada raja dan elaun serta pencen kepada pegawai-pegawai. Tentera raja di bubar mengakibatkan mereka kehilangan punca pencarian. Sikap angkuh pegawai-pegawai British dan sukar ditemui menyebabkan rakyat benci British. - Pengenalan Undang-Undang British dianggap asing dan tidak difahami oleh rakyat serta Bahasa Inggeris dijadikan bahasa kehakiman telah menimbulkan kemarahan di kalangan penduduk India. - Inggeris juga tidak member jawatan penting (tinggi) dalam perkhidmatan awan dan tentera kepada orang India. Orang-orang India tidak beri apa-apa hak politik, menyebabkan semua lapisan masyarakat menentang British. 3) Faktor Ekonomi - Penindasan di dalam bidang perdagangan telah berlaku di Benggal sejak ia mula beroperasi. Perdagangan telah lama dimajukan tetapi sektor perkilangan di India telah dimusnahkan dengan mengenakan cukai tarif yang tinggi di England bagi barang-barang India. Ini menyebabkan eksport kapas dan sutera India ke England terhenti tetapi pasaran India pula telah dibanjiri dengan barangan Inggeris. Ini menyebabkan industry perkilangan India lumpuh. - Industri- industri lain juga mengalami nasib yang sama, contohnya industri melebur besi lumpuh kerana pengimportan besi dan besi waja. Industri desa, iaitu penggabungan pertanian dan industri desa turut musnah. Keadaan ini menyebabkan pekerja-pekerja terlibat terpaksa menukar pekerjaan ke sektor pertanian. - India berunsur-unsur bertukar menjadi jajahan pertanian untuk kapitalisme Inggeris. Ini bermakna India membekalkan bahan-bahan mentah untuk pengilangan England dan membeli barangan siap buatan British. 4) Faktor sosial dan agama - Lord William Bentinck telah menghapuskan beberapa adat resam orang India seperti Suttee, Thugee, dan pembunuhan bayi perempuan. Lord Dalhousie juga meluluskan undang-undang membenarkan balu-balu Hindu berkahwin semula.
- Penghapusan amalan sosial ini menyinggung perasaan orang India lalu membangkitkan kebencian mereka. Orang India belum bersedia menerima pembaharuan Barat dianggap radikal itu. Mereka masih taat dan berpegang teguh kepada tradisi dan adat resam yang telah berakar umbi di India itu. Bagi orang India, amalan tersebut merupakan warisan turun temurun mereka. 5) Ketidakpuasan hati golongan Sepoi. - Tentera Benggala yang terlibat dalam Dahagi berasal dari Brahmin dan Rajput yang berkasta tinggi. Golongan ini tidak suka melakukan kerja berat dan berkhidmat di luar India. - Perasaan tidak puas hati bertambah apabila Lord Canning meluluskan Akta Pengambilan Tentera Am. Melalui akta ini seseorang sepoi boleh dihantar berkhidmat di mana-mana sahaja perkhidmatan mereka diperlukan. Apabila dihantar berkhidmat di kawasan jauh sepoi-sepoi ini tidak diberi elaun yang lebih. Sepoi-sepoi ini bimbang bahawa kedudukan dan kasta mereka tercemar jika mereka bekerja di luar India. - Sepoi-sepoi ini juga tidak puas hati dengan dasar diskriminasi di antara mereka dengan tentera British. Mereka diberi layanan buruk dan gaji lebih rendah. Kenaikan pangkat dalam tentera adalah berdasarkan tempoh perkhidmatan dan bukannya keupayaan dan kebolehan seseorang calon. Tambahan pula disiplin kurang memuaskan. - Pengenalan senapang Rifle Enfield menyemarakkan lagi kemarahan dan kebencian sepoi-sepoi. Hujung peluru senapang telah disapu dengan minyak lembu dan babi. Sepoi Hindu dan Muslim menganggap tindakan ini satu muslihat British menentang kebudayaan mereka sebagai satu langkah mengkristiankan mereka. - Penglibatan British dalam perang Crimea member keyakinan kepada sepoi-sepoi bahawa mereka dapat mengusir orang British dari tanah air mereka dengan mudah.
C) PROSES DAHAGI INDIA 1. Dahagi bermula apabila British memenjarakan sepoi-sepoi yang tidak mahu menggunakan peluru senapang Rifle Enfield Dahagi meletus pada 10 Mei 1857 di Meerut apabila askar-askar menyerang masuk ke dalam penjara untuk melepaskan kawan-kawan mereka. Mereka bertindak membunuh pegawai British dan membakar rumah-rumah mereka. 2. Pemberontakan bergerak ke Delhi dan Berjaya menawan Delhi dengan mudah kerana tidak ada pasukan British di sana. Pemberontakan memasuki istana dan mengisytiharkan Bhahadur Shah II, Seorang keturunan Maharaja Moghul sebagai Maharaja Delhi. British cuba mendapatkan Delhi tetapi gagal. 3. Di Lahore rejimen-rejimen tempatan telah dibubarkan dan pada masa yang sama rusuhan meletus di Nasirabad di Rajadputana, Rohilkand, Oudh dan beberapa kawasan Bihar. 4. Pada 14 September 1857 tentera Inggeris dengan bantuan John Nicholson sertaa beberapa pegawai British Berjaya menawan Delhi. Bhahadur Shah ditangkap dan putera-putera Moghul lain ditembak. 5. Pemberontakan di Lucknow berlaku pada 30 Mei dan Sir Hendry Lawrence terbunuh. Pada masa yang sama pemberontakan di Outh dan Rohilkand Berjaya ditewaskan. Pada 21 Mac 1858 Sir Cohn Campbell Berjaya menawan Lucknow. 6. Pada Disember 1857 Sir Cohn Campbell Berjaya menawan Kanpur. Pada 8 Julai 1858 Dahagi India ditamatkan, walaupun kawasan-kawasan terpencil di India apabila pemberontakan masih menyala. Mereka terlibat telah dibicarakan dan diberi hukuman yang setimpal dengan kesalahan.
D) SEBAB-SEBAB KEGAGALAN DAHAGI INDIA 1857
SEBAB-SEBAB KEGAGALAN DAHAGI INDIA 1857
1) TIADA PERPADUAN DI KALANGAN PEMBERONTAK Disertai oleh pelbagai golongan awam dan tentera tetapi berjuang atas kepentingan sendiri. Contoh: i) Jhansi Rani – mendapat hak seorang putera ii) nana Sahib – membalas dendam akibat kehilangan tanah dan estet bapa angkatnya Baji Rao. iii) orang Muslim – memulihkan Empayar Moghul iv) Sepoi-sepoi India – agama dan dasar diskriminasi Inggeris mengancam kepentingan mereka.
2) TIDAK MELIBATKAN SELURUH PENDUDUK INDIA Orang-orang Sikh tidak menyokong Dahagi India. Tidak semua pemerintah tempatan terlibat kerana ada yang masih setia dengan Inggeris. Contoh: Sindhia, Holkar, Nizam, pemerintah Rajput dan Sikh. Golongan berpendidikan barat tidak sokong. Tuan-tuan tanah dan peniaga tidak sokong kerana mengharap peluang lebih baik di bawah pemerintahan Inggeris.
3) PEMBERONTAKAN TIDAK MENYELURUH Tertumpu di Qudh dan Rohilkand. Tempat-tempat lain tidak terlibat dengan pemberontakan tersebut.
4) SIKAP TOLERANSI LORD CANNING Sikap diplomasi dalam menangani masalah membabitkan orang-orang India telah mengurangkan perasaan dendam di kalangan sepoi. Sentimen ini menyebabkan sepoi-sepoi India tidak bersungguh-sungguh dalam perjuangan dan dengan mudah dapat dikalahkan.
5)
KEKURANGAN PEMIMPIN YANG IDEAL DAN BERKEBOLEHAN Kematian Jhansi Rani melemahkan kepimpinan sepoi India Penggunaan alat-alat senjata tidak maju dan strategi ketenteraan tidak kemas. Inggeris mempunyai pemimpin yang cekap dan berkebolehan seperti Sir John Lawrence, Outram, Havelock dan Neil.
E) KESAN-KESAN DAHAGI INDIA 1857
1) Peristiwa Dahagi jelas membuktikan SHTI tidak berkemampuan untuk memerintah India dengan baik. Oleh itu SHTI telah dihapuskan dan India ditadbir secara terus oleh Kerajaan Mahkota Inggeris di London mulai 2 Ogos 1858.
2) Gabenor Jeneral diberi gelaran wizurai.
KESAN – KESAN DAHAGI INDIA 1857
3) Ratu Victoria mengumumkan bahawa putera tempatan tidak akan kehilangan hak dan perjanjian-perjanjian yang wujud antara mereka akan terus dilindungi.
4) Inggeris bertolak ansur dalam aspek keagamaan dan peluang untuk memegang jawatan awam dan tentera dibuka kepada individu yang benar- benar berkelayakan tanpa mengira kasta, bangsa dan kepercayaan. Bagaimanapun jawatan-jawatan penting akan diletakkan di bawah tanggungjawab pegawai Eropah.
5) Kerajaan Inggeris memberi pengampunan beramai-ramai terhadap semua pemberontak yang terlibat dalam Dahagi India kecuali mereka yang terlibat dalam membunuh rakyat Inggeris.
6) Undang-undang Lesap Waris dihapuskan dan pemimpin tradisional dibenarkan mengambil anak angkat sebagai pengganti dan waris yang sah sebagai pemerintah.
7) Kerajaan Inggeris telah menyusun semula pasukan tentera di India. Tentera-tentera Presidensi Bengal, Madras dan Bombay dikekalkan tetapi diasingkan. Terdapat askar-askar Eropah yang diberhentikan kerja dan sebahagiannya diserap ke dalam pasukan tentera Inggeris.
TRANSFORMASI SOSIAL, TEMPATAN DI INDIA
EKONOMI
DAN
KEMUNCULAN
INTELEKTUAL
TRANSFORMASI SOSIAL 1. Pengenalan sistem pengangkutan dan sistem perhubungan 2. Pendedahan sistem pendidikan Barat; cabaran kepada institusi pendidikan tempatan 3. Merebaknya pemikiran atau idea – idea Barat seperti humanisme dan liberalisme yang membawa kepada kemuculan golongan reformis TRANSFORMASI EKONOMI 1. British menjadikan India sebagai kawasan pembekal bahan mentah dan tempat longgokan barangan buatan British. 2. British memperkenalkan tanaman jualan atau tanaman komersial seperti kopi, jut, nila, getah dan candu. Malah, India turut muncul sebagai pengeluar teh utama 3. British memperkenalkan permanent settlement melalui reformasi tanah 4. British bertanggungjawab mewujudkan taman - taman botani; menggalakkan usaha – usaha penyelidikan. KEMUNCULAN NASIONALIS TEMPATAN 1. Sayyid Ahmad Khan; mendapati Dahagi India yang berlaku member impak buruk kepada golongan India Muslim. 2. Golongan India Muslim wajar memberikan fokus kepada pendidikan moden bertujuan mengelak eksploitasi orang – orang Hindu. 3. Beliau bertanggungjawab menubuhkan The Translation Society; bertanggungjawab menterjemahkan karya dari bahasa Urdu. 4. Beliau juga membuka institusi pengajian tinggi bagi orang – orang Islam yang dinamakan Muslim University of Aligarh; dianggap Unniversity of Cambridge India 5. Pelajar didedahkan dengan kurikulum Barat; pengajian Barat dan pengajian Timur yang diajar dalam bahasa Urdu. 6. Beliau juga membentuk Mohammedan Educational Conference; persidangan yang menampilkan para intelektual khususnya aspek pendidikan. 7. Persidangan tersebut menjadi alat kebangkitan intelektual menampilkan idea – idea pembaharuan sosial, ekonomi ekonomi dan pendidikan di India. 8. Raja Ram Mohan pula merupakan individu yang dianggap sebagai Bapa Pemodenan India atau Bapa Pemulihan Hindu.
9. Beliau mengasaskan Persatuan Brahma individu tanpa mengira kasta.
( Brahmo Samaj ) yang terbuka kepada semua
10. Baliau bersikap terbuka dengan pengaruh luar selagi ianya tidak bertentangan dengan kesucian agama Hindu. Malah, beliau menentang amalan – amalan yang tidak berperikemanusiaan seperti amalan sutee, amalan thugee dan pembunuhan bayi perempuan. 11. Swami Dayananda saraswati pula merupakan individu yang bertanggungjwab mengetuai gerakan Aya Samaj. 12. Beliau berpegang teguh terhadap ajaran Veda dan berusaha mempertahankan tradisi tempatan daripada ancaman luar. 13. Beliau berusaha menghindukan semula individu yang meninggalkan agama tersebut sehingga menimbulkan konflik agama dengan penganut agama – agama lain. 14. Sebagai fanatik Hindu, beliau enggan menerima pengaruh Barat. baginya, India sewajarnya membangun dengan acuan yang sedia ada, bukannya bergantung kepada orang – orang Barat. 15. Baliau berusaha mengembalikan sistem pendidikan berasaskan Veda yang bersumberkan kitab – kitab Veda
CONTOH-CONTOH SOALAN TEMA 4.1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Jelaskan usaha-usaha Gerakan Menguatkan Diri yang berlaku di China pada tahun 1861 – 1895. Mengapakah Gerakan Menguatkan Diri yang berlaku di China pada tahun 1861 – 1895 menemui kegagalan. Mengapakah Gerakan Islah 1898 dilancarkan di China dan apakah langkah-langkah yang telah dilaksanakan dalam gerakan ini. Bincangkan sebab-sebab kegagalan dan kesan-kesan Gerakan Islah 1898 ke atas kerajaan China. Terangkan langkah-langkah yang telah dilaksanakan dalam gerakan pembaharuan Ching 1901 – 1911 dan apakah kesan-kesannya? Mengapakah berlakunya Pemberontakan Boxer di China pada tahun 1900 dan bagaimana proses penentangan ini berlaku? Bincangkan sebab-sebab kegagalan Pemberontakan Boxer di China pada tahun 1900 dan apakah implikasinya terhadap negara China. Sejauhmanakah perasaan dendam sepoi mempengaruhi penentangan masyarakat India pada tahun 1857. Jelaskan sebab-sebab kegagalan Dahagi India 1857 dan apakah kesannya terhadap masyarakat India.
4.2 KONFLIK ANTARABANGSA
4.2 KONFLIK ANTARABANGSA - Sebab dan kesan
4.2.1 Perang Dunia Pertama (1914-1918) – Jerman dan Rusia (abad ke-20)
4.2.3 Perang Dingin (19451955) – Rusia dan Amerika Syarikat (abad ke-20)
4.2.2 Perang Dunia Kedua(1942 1945) – Jepun dan Amerika Syarikat (abad ke-20)
4.2.1 PERANG DUNIA PERTAMA (1914-1918) – JERMAN & RUSIA A) LATAR BELAKANG Imperialisme Barat muncul dan menular ke seluruh dunia kesan daripada berlakunya Revolusi Perindustrian. Imperialisme yang berlaku itu bertujuan untuk mendapatkan bahan mentah dan pasaran barangan kilang. Persaingan sering berlaku antara kuasa-kuasa imperialis Barat. Persaingan yang wujud ini mendorong kepada berlakunya Perang Dunia Pertama dan Perang Dunia Kedua. Sebelum meletusnya Perang Dunia Pertama, keadaan politik di Eropah terutamanya pada pertengahan kurun ke-19 adalah berbeza dengan keadaan politik yang terdapat pada hari ini. Negeri-negeri Jerman yang terdiri daripada 39 buah negeri (Gabungan Jerman) pada tahun 1850 telah disatukan oleh Von Bismarck melalui peperangan dengan Denmark (1864), Austria (1867) dan Perancis (1870) dan dasar Darah dan Besi pada tahun 1871. Itali juga telah disatukan. Penyatuan negara Jerman dan Itali telah mengubah imbangan kuasa di Eropah. Kerajaan Prusia dan Empayar Austria-Hungary merupakan dua kuasa besar yang terdapat dalam pergabungan tersebut. Empayar Austria-Hungry yang luas menyebabkan sebahagian daripada wilayahnya berada di luar sempadan Pergabungan Jerman. Poland dan Semenanjung Itali pula ketika itu dikuasai oleh Rusia. Sementara itu, empayar Turki Uthmaniyyah pada pertengahan kurun ke-19 masih lagi menguasai kawasan Eropah Tenggara khususnya negara-negara rantau Balkan. Perang Dunia Pertama yang meletus pada tahun 1914 hingga 1918 adalah berpunca daripada peperangan yang meletus antara Austria-Hungary dan Serbia. Ia merupakan satu peperangan menyeluruh yang pertama pernah berlaku dalam sejarah dunia moden. Berlaku antara Kuasa-kuasa Tengah (Jerman, Austria-Hungary, Bulgaria, Itali dan Turki) dengan Pakatan Bertiga (Rusia, Perancis, Britain, dan disertai pula Amerika Syarikat dan Jepun). Peperangan itu tamat apabila berlaku dahagi tentera darat dan laut Jerman yang menyebabkan Kaiser William II terpaksa melarikan diri ke Belanda. Peperangan yang berlaku itu telah membawa banyak kemusnahan kepada harta benda dan nyawa. B) SEBAB-SEBAB MELETUSNYA PERANG DUNIA PERTAMA - UMUM 1) Pembentukan Pakatan Kuasa Besar Ketua Menteri Jerman ketika itu Otto Von Bismarck merupakan seorang yang mempunyai cita-cita yang tinggi. Berhasrat untuk meluaskan lagi empayar Jerman. Jerman dan Austria- Hungary (Kuasa-kuasa Tengah) serta Itali telah membentuk Perikatan Bertiga pada tahun 1882 yang bertujuan menyekat kuasa Rusia di Semenanjung Balkan. Kebimbangan terhadap kemungkinan Perancis akan mengambil alih jajahannya di Afrika mendorong Itali untuk menyertai Jerman dan Austria-Hungary. Pada tahun 1888, Jerman diperintah oleh Raja William II yang mahu memperluaskan dasar imperialismenya ke seberang laut. Tindakan ini menimbulkan kebimbangan Perancis dan Rusia. Kedua-dua negara menubuhkan satu pakatan ketenteraan yang dinamakan Pakatan Berdua. Britain yang turut merasa bimbang dengan perkembangan yang berlaku di Jerman telah menyertai Perancis dan Rusia dengan membentuk Pakatan Bertiga pada tahun 1908. Benua Eropah terbahagi kepada dua kumpulan kesan daripada wujudnya pakatan tersebut. Ketegangan yang wujud antara dua kumpulan ini mendorong tercetusnya perang.
2) Persaingan Ketenteraan Kekuatan tentera adalah faktor penting dalam proses perluasan kuasa. Raja William II yang memerintah Jerman mahu supaya angkatan laut Jerman diperkembangkan supaya setanding dengan angkatan tentera daratnya. Britain yang mempunyai angkatan laut terkuat di Barat merasa bimbang dengan perkembangan ini. Rusia dan Perancis pula bersaing untuk meningkatkan kekuatan angkatan tentera masingmasing. Persaingan dan perkembangan yang berlaku ini menimbulkan kecurigaan antara negaranegara Eropah yang akhirnya membawa kepada peperangan. 3) Perlumbaan Imperialisme Selaras dengan kemajuan yang dialami dalam sektor industri, dasar imperialisme turut berkembang dengan pesat. Keperluan terhadap bahan mentah dan pasaran barangan kilang mendorong berlakunya kegiatan imperialisme. Kegiatan imperialisme yang berlaku ini melibatkan penguasaan ekonomi dan pengambilan kuasa politik di negara-negara yang dijajah. Usaha-usaha untuk memperluaskan empayar ini turut melibatkan kuasa-kuasa Jerman dan Itali. Penguasaan Perancis dan Britain di Asia serta Afrika juga telah menimbulkan rasa tidak puas hati Jerman. Mubaligh-mubaligh Kristian dari Eropah pula berharap mereka mendapat peluang untuk menyebarkan agama Kristian di Asia dan Afrika. 4) Perlumbaan Ekonomi Kuasa-kuasa Barat berlumba-lumba untuk menguasai negara-negara pengeluar bahan mentah dan pasaran baru kesan daripada perkembangan industrialisasi di Eropah. Kesan daripada perkembangan ini membolehkan Jerman muncul sebagai sebuah kuasa besar dalam perdagangan dan perindustrian yang memberi saingan kepada Perancis dan Britain. Kemajuan Jerman membimbangkan Perancis akan kawasan-kawasan lombongnya yang terletak di utara Perancis akan dikuasai oleh Jerman. Jerman dan Austria-Hungary juga berusaha mengekalkan hak istimewa mereka dalam Empayar Turki Uthmaniyyah. Pada kurun ke-20, perlumbaan ekonomi ini bertukar menjadi persaingan politik. 5) Semangat Nasionalisme Semangat nasionalisme biasanya dikaitkan dengan kebebasan dan kemerdekaan. Perkembangannya menjadi lebih agresif pada akhir kurun ke-19. Usaha pelampau-pelampau nasionalis yang cuba menguatkan negara mereka dan melemahkan negara lain juga menjadi faktor tercetusnya perang. Perancis misalnya cuba untuk mengembalikan maruah bangsanya dengan berusaha untuk mendapatkan kembali jajahannya seperti Alsace dan Lorraine daripada Jerman. Di pihak Jerman pula, mereka berpendapat bahawa mereka berhak menguasai negeri-negeri tersebut kerana mereka menganggap diri mereka sebagai bangsa tuan (master race). Pada masa yang sama, Jerman juga bimbang dengan kekuatan ketenteraan yang dimiliki oleh Britain dan Perancis. Bagi golongan yang berpegang kepada fahaman ketenteraan di Jerman, mereka menganggap bahawa kemuncak kemajuan sosial sesebuah negara akan tercapai apabila berjaya di medan perang.
Seorang nasionalis Jerman, Heinrich Von Treitscheke kemudiannya telah mempelopori idea perluasan kuasa melalui ketenteraan. Idea baru yang diperkenalkan ini telah mewujudkan Gerakan Pan-Slav dan Gerakan PanJerman. Beberapa tindakan yang berbahaya telah dilakukan oleh gerakan-gerakan ini dan seterusnya membawa kepada berlakunya perang. 6)
Kekacauan di Beberapa Negeri Kuasa-kuasa besar Eropah telah terlibat dalam hal ehwal politik Afrika sejak tahun 1898. Melalui beberapa krisis yang berlaku, kuasa-kuasa besar ini telah berselisih faham. Antara krisis-krisis tersebut ialah; Krisis Morocco I Krisis Bosnian Krisis Morocco II Perang Balkan. Ekoran daripada tercetusnya Perang Balkan, telah wujud permusuhan antara: Austria-Hungary dan Serbia Turki dan negara-negara Balkan Jerman dan Rusia Untuk melumpuhkan kuasa Austria dan Itali di Balkan, Rusia telah memberi sokongan kepada pergerakan kebangsaan Balkan. Turki pula mendapat pinjaman kewangan daripada Jerman untuk membina jalan kereta api dari Berlin ke Baghdad pada tahun 1898. Melalui bantuan itu, Jerman berharap ia akan dapat merapatkan lagi hubungannya dengan Turki dan seterusnya berpeluang untuk meluaskan kuasa di Balkan. Namun, Jerman tetap khuatir kerana terpaksa menghadapi Rusia di timur dan Perancis di barat. Rusia diminta menghentikan persediaan perangnya oleh Jerman tetapi permintaan tersebut tidak mendapat layanan. Seterusnya, Jerman telah bertindak mengisytiharkan perang ke atas Rusia dan Perancis. Britain pula mengisytiharkan perangnya ke atas Jerman sebagai langkah untuk membantu Perancis. Semua ini membawa kepada berlakunya Perang Dunia Pertama di Eropah.
7) Peristiwa Sarajevo – Pembunuhan Archduke Francis Ferdinand Peristiwa ini merupakan faktor langsung kepada tercetusnya Perang Dunia Pertama. Ia digunakan oleh Pakatan Bertiga dan Kuasa-kuasa Tengah untuk saling melancarkan serangan. Sarajevo yang terletak di dalam wilayah Austria-Hungary merupakan ibu kota negara Bosnia. Bosnia menentang Austria-Hungary dengan dibantu oleh Serbia. Bagi Serbia pula, ia menganggap bahawa Bosnia adalah merupakan sebahagian daripada wilayahnya. Dalam peristiwa itu, Archduke Francis Ferdinand dan isterinya telah dibunuh oleh nasionalis Serbia bernama Gavrilo Princip semasa melawat bandar tersebut pada tahun 1914. Archduke Francis Ferdinand merupakan pewaris (Putera Mahkota) kerajaan Austria. Kerajaan Austria menuduh kerajaan Serbia bertanggungjawab ke atas pembunuhan yang berlaku dan menghantar sepuluh tuntutan kepada Serbia tetapi tidak diterima oleh Serbia. Oleh itu, Austria telah mengisytiharkan perang ke atas Serbia pada 28 Julai 1914. Rusia bertindak menyokong Serbia dalam peperangan tersebut dan Austria pula mendapat sokongan daripada Jerman. Jerman telah mengisytiharkan perang ke atas Rusia pada bulan Ogos 1914. Peperangan yang tercetus ini menjadi permulaan kepada berlakunya Perang Dunia Pertama.
SEBAB-SEBAB MELETUSNYA PERANG DUNIA PERTAMA 1914 - 1918
1) Pembentukan Pakatan Kuasa Besar
4) Perlumbaan Ekonomi
1) Persaingan Ketenteraan
5) Kekacauan di Beberapa Negeri
3) Perlumbaan Imperialisme
6) Semangat Nasionalisme
g) Peristiwa Sarajevo – Pembunuhan Archduke Francis Ferdinand
C) SEBAB-SEBAB JERMAN TERLIBAT DALAM PERANG DUNIA PERTAMA 1) Pembentukan Pakatan Kuasa Besar Ketua Menteri Jerman ketika itu Otto Von Bismarck merupakan seorang yang mempunyai cita-cita yang tinggi. Berhasrat untuk meluaskan lagi empayar Jerman. Jerman dan Austria- Hungary (Kuasa-kuasa Tengah) serta Itali telah membentuk Perikatan Bertiga pada tahun 1882 yang bertujuan menyekat kuasa Rusia di Semenanjung Balkan. Kebimbangan terhadap kemungkinan Perancis akan mengambil alih jajahannya di Afrika mendorong Itali untuk menyertai Jerman dan Austria-Hungary. Pada tahun 1888, Jerman diperintah oleh Raja William II yang mahu memperluaskan dasar imperialisme ke seberang laut. Tindakan ini menimbulkan kebimbangan Perancis dan Rusia. Kedua-dua negara menubuhkan satu pakatan ketenteraan yang dinamakan Pakatan Berdua. Britain yang turut merasa bimbang dengan perkembangan yang berlaku di Jerman telah menyertai Perancis dan Rusia dengan membentuk Pakatan Bertiga pada tahun 1908. Benua Eropah terbahagi kepada dua kumpulan kesan daripada wujudnya pakatan tersebut. Ketegangan yang wujud antara dua kumpulan ini mendorong tercetusnya perang. 2) Dasar Kerajaan Jerman – Dasar Kaiser Pencerobohan Jerman menjadi salah satu sebab Jerman dipersalahkan dalam peletusan Perang Dunia Kedua. Kerajaan British, Rusia dan Perancis takut kepentingan mereka diancam. Gerakan ―Pan Jermanisme ―(menyebarkan kebudayaan dan kuasa Jerman) bertentangan dengan ―Pan Slavisme‖ (gerakan menyatukan semua bangsa Slav di bawah naungan Rusia. Langkah Jerman untuk ―bergerak ke Timur‖ yang dijalankan melalui rancangan pembinaan landasan kereta api Berlin-Baghdad menimbulkan permusuhan antara Jerman – Rusia.
3) Kekuatan Ketenteraan Kekuatan tentera adalah faktor penting dalam proses perluasan kuasa. Raja William II yang memerintah Jerman mahu supaya angkatan laut Jerman diperkembangkan supaya setanding dengan angkatan tentera daratnya. Pembinaan Angkatan Laut Jerman melebihi keperluan pertahanan Laksamana von Tirpitz telah memulakan satu kempen umum yang hebat untuk membina satu angkatan laut Jerman yang lebih besar. Undang-undang Tentera Laut 1898 – membina kapal perang Jerman sebanyak 14 buah dan 4 kapal penjelajah. Tahun 1900, Undang-undang Tentera Laut Jerman – kekuatan bertambah dua kali ganda 4) Perlumbaan imperialisme Pada penghujung abad ke-19 negara-negara Eropah termasuk Jerman bersaing untuk mendapatkan tanah jajahan sama ada di Asia, Afrika, dan kepulauan Pasifik Penguasaan Perancis dan Britain di Asia serta Afrika juga telah menimbulkan rasa tidak puas hati Jerman. Pada tahun 1890-an, Jerman memulakan tindakan dengan merampas tanah jajahan di Afrika daripada negara-negara yang dianggap lemah seperti Portugal dan Perancis. Tindakan ini menimbulkan rasa tidak puas hati negara Eropah yang lain yang juga mempunyai niat menguasai tanah jajahan bermotifkan ekonomi. 5) Imperialisme ekonomi Jerman berhasrat memperkukuhkan ekonominya untuk muncul menjadi sebuah kuasa yang kuat walaupun negara ini dilihat mempunyai kekuatan ekonomi melebihi negara jirannya, iaitu Britain dan Perancis. Pada tahun 1865, Britain mengeluarkan besi melebihi Jerman. Bagaimanapun pada tahun 1900, jika digabungkan keluaran besi di Britain dan Perancis, ia masih tidak mampu menandingi keluaran besi Jerman. Walau bagaimanapun, Jerman tidak mempunyai kelebihan dari segi perdagangan dan mempunyai empayar yang besar seperti Britain. Oleh itu, persaingan antara Jerman dan Britain tidak dapat dielakkan kerana Jerman memerlukan ruang dan peluang untuk mengembangkan ekonomi dari terus didominasi oleh Britain. D) SEBAB-SEBAB RUSIA TERLIBAT DALAM PERANG DUNIA PERTAMA 1) Pembentukan Pakatan Kuasa Besar Pada tahun 1892 Rusia membuat pakatan dengan Perancis kemudian baru disertai oleh Britain untuk membentuk Pakatan Bertiga pada tahun 1908. Britain hanya memberi sokongan kepada sekutunya pada bulan Ogos 1914 setelah Jerman menyerang Belgium. Tujuan pakatan itu dibuat ialah untuk menandingi Pakatan antara Austria, Jerman dan Itali. Pada peringkat awalnya sistem pakatan berjaya mengelak berlakunya peperangan di Eropah sehingga tahun 1900. Walau bagaimanapun sistem ini tidak lagi sesuai selepas abad ke-20 apabila persaingan sengit wujud antara negara-negara Eropah terutama selepas keruntuhan empayar Turki Uthmaniyyah Rusia dan Austria-Hungary berminat mengukuhkan pengaruh masing-masing dalam bangsa kalangan Slav Austria-Hungary yang disokong oleh Jerman memulakan usahanya pada tahun 1908 dengan menakluki Bosnia-Herzegovina dan berhasrat menakluki Serbia.
Rusia pula berusaha mencari jalan keluar bagi angkatan lautnya dari Laut Hitam ke Laut tengah dengan menguasai Selat Bosporus dan Istanbul. 2) Kekuatan ketenteraan Antara faktor Rusia terlibat dengan Perang Dunia Pertama kerana ia mempunyai kekuatan dar segi ketenteraan. Begitu juga dengan negara-negara lain yang berlumba-lumba menambah kekuatan tentera masing-masing. Peningkatan yang besar dari segi jumlah bilangan angkatan tentera selepas tahun 1900 bukan sahaja meningkatkan lagi ketegangan sedia ada, tetapi menyebabkan perang tidak dapat dielakkan. Negara-negara Eropah telah menggandakan kelengkapan ketenteraan mereka dalam skala yang besar antara tahun 1890 hingga 1914. Dengan mempunyai sebanyak 1.3 juta anggota tentera, Rusia merupakan kuasa yang memiliki paling banyak bilangan tentera, sementara Jerman dan Perancis mempunyai 900 000 tentera masing-masing. Britain, Itali dan Austria-Hungary dianggotai antara 250 000 dan 500 000 setiap satu. Ini menunjukkan Rusia mempunyai kelebihan dari segi kekuatan ketenteraan berbanding dengan negara-negara Eropah yang lain. E) PERSETIAAN VERSAILLES 29 JUN 1919 Dirangka oleh empat kuasa besar iaitu Amerika Syarikat, Britain, Itali dan Perancis untuk menamatkan Perang Dunia Pertama.
SYARAT – SYARAT PERSETIAAN VERSAILLES i) Jerman menyerahkan jajahannya di luar Eropah kepada Britain, Jepun dan Perancis ii) Perancis mendapat balik wilayah Alsace-Lorraine daripada Jerman yang diduduki Jerman akibat kekalahan dalam Perang JermanPerancis 1870 iii) Jerman dipaksa membayar $6000 juta sebagai wang ganti rugi kepada pihak yang menang. iv) Kawasan di bawah kekuasaan Empayar Turki Uthmaniyyah juga diserahkan kepada British dan Perancis. v) Angkatan tentera Jerman dikurangkan dan Jerman dilarang menempatkan tentera di wilayah Rhineland yang bersempadan dengan Perancis.
F) KRONOLOGI PERISTIWA PERANG DUNIA PERTAMA
KRONOLOGI PERISTIWA PERANG DUNIA PERTAMA
Pembunuhan Bakal Raja Austria Archduke Francis Ferdinand (Jun 1914)
Dibunuh oleh nasionalis Serb di Sarajevo (ibu kota Bosnia yang merupakan wilayah hak milik Austria Memberi peluang kepada Austria untuk menghapuskan Serbia Austria menuduh Serbia menghasut rakyat Austria berbangsa Serb membebaskan diri daripada kerajaan Austria Tindakan Austria disokong oleh Jerman
Peperangan meletus
Rusia , sekutu Serbia memberi amaran kepada Austria dan bersiap sedia untuk menghadapi peperangan Jerman mengarahkan rusia supaya membatalkan persiapannya. Rusia enggan berbuat demikian. Jerman mengisytiharkan perang terhadap Rusia dan sekutunya. Jerman menyerang Perancis melalui Belgium Britain menentang Jerman kerana menganggap Jerman mencabul kedaulatan Belgium Itali yang pada awalnya berkecuali akhirnya menyertai Pakatan Bertiga.
Penyertaan Kuasa-kuasa lain
Turki Uthmaniyyah berpihak kepada Kuasa- kuasa Tengah Negara China dan Jepun memihak Pakatan Bertiga Penyertaan Amerika syarikat pada tahun 1917 membawa kejayaan kepada Pakatan Bertiga
G) KESAN-KESAN PERANG DUNIA PERTAMA - UMUM 1) Kesan ke atas Jerman Jerman terpaksa menandatangani Perjanjian Versailles pada bulan Januari hingga Jun 1919. Menurut perjanjian itu, Jerman telah diisytiharkan sebagai bersalah kerana menyebabkan peperangan dan dikehendaki membayar Bayaran Gantirugi Khas sebanyak £6,500,000,000 yang dibayar secara beransur-ansur. Jerman juga telah kehilangan semua tanah jajahannya. Perwakilan Perancis, Clemenceau menuntut supaya Jerman melepaskan kekuasaannya di Alsace-Lorraine, Rhineland, Saar, Hulu Silesia, Denzig dan Prusia Timur. Ini bermakna Jerman kehilangan sebahagian besar dari sumber-sumber arang batu dan besi. Jerman juga dilucutkan senjata sepenuhnya, melainkan satu pasukan tentera seramai 100,000 orang.
2) Pengecilan wilayah Austria Austria menjadi sebuah negara kecil kerana terpaksa menyerahkan wilayah-wilayahnya kepada pihak yang menang. Wilayah Istria diserahkan kepada Itali, manakala Bosnia, Herzegovina dan Dalmatia diserahkan kepada Yugoslavia. Ia juga terpaksa menyerahkan wilayah Bohemia dan Moravia kepada Czehoslovakia dan wilayah Galicia kepada Poland. Penyatuannya dengan Jerman telah dibatalkan. 3) Kejatuhan pemerintahan Tsar di Rusia Kejatuhan pemerintahan Tsar dan penubuhan kerajaan Bolshevik di Rusia. Kekalahan Angkatan Tentera Rusia dalam pertempuran Tannenberg telah melemahkan pemerintahan Tsar Nicholas II. Peperangan tersebut telah membawa penderitaan kepada rakyat Rusia apabila kawasan pengeluar gandum utama di Ukraine telah dimusnahkan oleh pihak musuh. Hasil pertanian telah dimusnahkan dan kebuluran telah menambahkan lagi kesengsaraan akibat peperangan. Golongan penentang yang terdiri daripada puak Bolsheviks, Mensheviks dan Sosial Revolusiner mengambil kesempatan dengan menganjurkan tunjuk perasaan dan mogok di Petrograd (St. Petersburg). Regimen Cossack yang dianggap oleh Tsar sebagai penyokongnya, telah bangun memberontak apabila mereka diperintah untuk bertindak terhadap pemogok dan penunjuk perasaan. Keadaan bertambah buruk dengan berlakunya dahagi (pemberontakan tentera) di medan perang. Akhirnya, Tsar Nicholas II terpaksa turun takhta pada 15 Mac 1917. 4) Berakhirnya empayar Turki Uthmaniyyah Berakhirnya empayar Turki Uthmaniyyah. Melalui Perjanjian Sevres, kawasan Asia Minor telah dibahagi kepada lingkungan pengaruh Kuasa-Kuasa Berikat. Kawasan Thrace terpaksa diserahkan kepada Greek. Transylvania, Bukowina dan Bessarabia kepada Rumania. Iraq dan kebanyakan wilayah Turki di bahagian timur telah diletakkan dibawah mandat Britain dan Perancis. Hanya sebahagian kecil kawasan dikekalkan dibawah kawalan Turki. Negara Turki hanya menguasai Istanbul dan wilayah di bahagian utara Laut Marmora. Akhirnya, Gerakan Turki Muda pimpinan Mustafa kamal telah merampas kuasa dan menubuhkan sebuah kerajaan republik yang dikenali sebagai Turki moden. 5) Kemunculan kerjaaan-kerajaan baru di Eropah Lahirnya kerajaan-kerajaan baru di Eropah seperti Esthonia, Latvia dan Lithuania yang ditubuhkan dari bekas Empayar Czar. Manakala Finland mendapat kemerdekaan penuh dari Rusia hasil rundingan dengan kerajaan Bolshevik Rusia. Serbia bertukar menjadi Yugoslavia dan Czechoslovakia muncul sebagai sebuah negara demokrasi berbagai kaum hasil penyatuan kawasan Bohemia, Moravia, Slovakia dan Ruthenia. 6) Kehilangan nyawa Kehilangan berjuta-juta jiwa. Rusia negara paling teruk terjejas kehilangan lebih 2 juta orang, Jerman hampir 2 juta orang. Austria-Hungary satu suku juta orang dan Britain hampir satu juta. Amerika Syarikat pula kehilangan 115,000 orang, separuh daripadanya akibat wabak penyakit yang berlaku selepas gencatan senjata. 7) Kesan ke atas Jepun Perang Dunia Pertama telah memberi keuntungan kepada Jepun kerana Jepun telah membekalkan barang-barang perindustrian kepada negara-negara Eropah yang berperang. Ini menyebabkan Jepun muncul sebagai sebuah negara yang kaya dari segi ekonomi dan kuat dari segi politik. Jepun juga telah muncul sebagai sebuah kuasa angkatan laut yang utama di Lautan Pasifik.Kedudukan kewangan Britain mulai merosot, manakala Amerika Syarikat pula bertambah kaya.
8) Penubuhan Liga Bangsa-bangsa Penubuhan Liga Bangsa-Bangsa. Sebuah pertubuhan antarabangsa telah diwujudkan dengan tujuan utamanya untuk melindungi negara-negara yang merdeka dari pencerobohan dan mengekalkan perdamaian. Ibu pejabat Liga Bangsa-Bangsa telah didirikan di Geneva, Switzerland. Setiausaha Agung pertama disandang oleh Sir Eric Drummond dari Britain. Pertubuhan ini mengikat 60 buah negara yang menjadi anggota kepada prinsip-prinsip tatatertib antarabangsa terutama dalam ―penerimaan kewajipan untuk mengelakkan peperangan‖. KESAN-KESAN PERANG DUNIA PERTAMA - UMUM
1) Kesan ke atas Jerman 3) Kejatuhan pemerintahan Tsar di Rusia
2) Pengecilan wilayah Austria
4) Berakhirnya empayar Turki Uthmaniyyah
KESAN-KESAN PERANG DUNIA PERTAMA
6) Kehilangan nyawa
5) Kemunculan kerjaaankerajaan baru di Eropah
7) Kesan ke atas Jepun 8) Penubuhan Liga Bangsabangsa
H) KESAN PERANG DUNIA PERTAMA KE ATAS JERMAN 1. Kesan Politik a) Perubahan pentadbiran Perang Dunia Pertama yang berterusan menimbulkan keresahan dalam kalangan golongan bawahan seperti petani, pekerja, dan tentera. Penentangan terhadap penentangan terhadap perang juga timbul dalam kalangan ahli-ahli politik walaupun sebelum ini mereka menyokong penglibatan kerajaan dalam Perang Dunia Pertama. Dalam keadaan ekonomi dan sosial yang terumbang-ambing di samping keadaan perang yang tidak menentu, Kaiser Wilhem II bersetuju turun takhta dan mendapat suaka politik di Belanda. Parti Sosialis demokrat pimpinan Friedrich Ebert telah membentuk sebuah kerajaan republik yang dikenali sebagai republik Weimer. Bagaimanapun, republik ini masih menggunakan khidmat golongan tentera dan pentadbir lama untuk mengendalikan urusan negara sehinggalah Adolf Hitler berkuasa pada tahun 1933 apabila semua pihak terpaksa mengikut apa sahaja kemahuannya dalam usaha menguasai Eropah. b) Perjanjian Versailles Jerman terpaksa menandatangani Perjanjian Versailles pada bulan Januari hingga Jun 1919. Menurut perjanjian itu, Jerman telah diisytiharkan sebagai bersalah kerana menyebabkan peperangan dan dikehendaki membayar Bayaran Gantirugi Khas sebanyak £6,500,000,000 yang dibayar secara beransur-ansur. Jerman dikehendaki membayar sebahagian jumlah ini kepada pihak Berikat dalam bentuk kapal-kapal laut, arang batu, bahan-bahan kimia,bahan celup, lembu dan sebagainya. Jerman juga telah kehilangan semua tanah jajahannya. Perwakilan Perancis, Clemenceau menuntut supaya Jerman melepaskan kekuasaannya di Alsace-Lorraine, Rhineland, Saar, Hulu Silesia, Danzig, Posen, Schleswig dan Prusia Timur. Ini bermakna Jerman kehilangan sebahagian besar dari sumber-sumber arang batu dan besi. Wilayah Saar diletakkan di bawah kawalan antarabangsa selama lima belas tahun dan selepas itu akan diadakan pungutan suara untuk menentukan tarafnya. Sementara itu Perancis telah dapat menguasai sepenuhnya lombong-lombong arang batu di Saar. Danzig menjadi sebuah kota bebas di bawah kawalan Liga Bangsa-bangsa. Di Hulu Silesia, satu pungutan suara diadakan di kalangan penduduk yang terdiri dari bangsa Jerman dan Poland. Langkah ini berjaya menyelesaikan masalah di wilayah ini di mana 60% penduduknya telah memilih untuk disatukan dengan Jerman, sementara 40% dengan Poland. Berikutnya Poland mendapat kira-kira satu pertiga dari wilayah tersebut yang mengandungi sebahagian besar dari industrinya. Wilayah Posen, yang kebanyakan penduduknya terdiri dari bangsa Poland, telah diserahkan kepada Poland. Dengan kemasukan wilayah ini Poland sedang mempunyai ―kawasan sempit‖ yang menganjur ke laut. Bagaimanapun, ―kawasan sempit‖ yang menganjur ke laut. Bagaimanapun, ―kawasan sempit Poland‖ ini telah memisahkan Prusia Timur dari tanah besar Jerman dan kemudiannya telah menimbulkan banyak masalah. Wilayah Schleswig yang kebanyakan penduduknya terdiri dari bangsa Denmark telah memilih untuk kembali ke Denmark Jerman juga dilucutkan senjata sepenuhnya, melainkan satu pasukan tentera seramai 100,000 orang. Ketua Turus Jerman tahun-tahun 1914-1918 telah dibubarkan dan tidak akan disusun semula. Jerman tidak dibenarkan memiliki kapal selam dan hanya enam buah kapal perang
kelas dua dan beberapa buah kapal kecil sahaja. Semua kegiatan tentera udara Jerman telah diharamkan. Matlamat Perjanjian Versailles adalah untuk melumpuhkan Jerman sebagai satu kuasa besar. Rakyat Jerman begitu marah dan terhina dengan syarat-syarat tersebut. Perdana Menteri Jerman, Philipp Scheidemann meletak jawatan sebagai tanda protes. Para perwakilan Jerman ke Versailles terpaksa menurunkan tandatangan mereka kerana yakin Jerman tidak mampu untuk ingkar dan beperang semula. 2. Kesan Ekonomi Jerman menghadapi masalah kekurangan makanan yang mengakibatkan masalah inflasi. Kesannya kerajaan terpaksa mengenakan catuan terhadap bahan makanan penting seperti roti, kentang, susu, dan daging sehingga menyebabkan rusuhan antikerajaan pada tahun 1917 di Berlin dan Leipzip yang melibatkan hampir 300 000 pekerja. Pada tahun 1922, nilai mata wang Jerman, Mark telah menjunam turun hingga kurang daripada seperseratus daripada nilainya pada tahun 1914. Pengeluaran industri Jerman juga terjejas. Pengeluaran arang batu dan besi Jerman jauh berkurangan daripada jumlah pengeluaran sebelum perang 3. Kesan Sosial Perang Dunia Pertama banyak mengorbankan nyawa. Kira-kira 8.5 juta tentera terkorban dan 12.5 juta orang awam terkorban. Dari segi harta benda pula, peperangan ini mengakibatkan kemusnahan yang bernilai AS 36 760 juta Jerman kehilangan nyawa hampir 2 juta orang. Maruah Jerman jatuh apabila terpaksa menandatangani Perjanjian Versailles yang berat sebelah. I) KESAN PERANG DUNIA PERTAMA KE ATAS RUSIA 1. Kesan Politik Perang Dunia Pertama telah menamatkan pemerintahan beraja di Rusia di bawah kerajaan Tsar yang pernah memerintah selama 400 tahun. Kekalahan demi kekalahan yang dihadapi Rusia khususnya dalam pertempuran dengan Jerman menyerlahkan kelemahan kerajaan Tsar. Kekalahan teruk tentera Rusia di medan peperangan menyebabkan kesetiaan sebahagian tentera berbelah-bahagi kepada Tsar. Imej kerajaan beraja jatuh kepada golongan tentera dan kelas menengah. Kerajaan juga kehilangan sokongan daripada golongan petani dan pekerja kerana tidak membela nasib mereka dalam suasana ekonomi yang muram kesan daripada Perang Dunia Pertama. Pejuang-pejuang Revolusi yang terdiri daripada kelas menengah, pekerja, dan petani telah berpecah ekoran perbezaan kepentingan. Bagaimanapun, Vladimir Lenin berjaya mendapat sokongan pekerja dan petani kerana menyokong rampasan tanah yang dilakukan oleh petani. Dengan sokongan golongan pekerja, petani, dan tentera komunis yang berdisiplin, Lenin berjaya menggulingkan pemerintahan dan membentuk sebuah kerajaan komunis yang pertama di dunia. Bagi menamatkan perang dengan Jerman dan Austria, Lenin telah menandatangani Perjanjian Brest-Litovsk pada 3 Mac 1918. Melalui perjanjian tersebut, Rusia kehilangan ¼ wilayahnya di Eropah yang diserahkan kepada Jerman dan ¾ sumber arang batu dan besi. Kejayaan tersebut turut dibantu oleh peranan ejen perisikan Jerman.
Perkembangan ekonomi telah menyebabkan kemunculan golongan pekerja yang miskin dan persekitaran kerja yang kurang memuaskan. Ini telah memberi kesan kepada aspek politik apabila parti-parti politik ditubuhkan. Golongan pekerja menubuhkan Parti Buruh Demokratik Sosial yang kemudiannya dikenali sebagai Parti Komunis. Oleh sebab perselisihan pendapat, parti ini berpecah kepada dua, iaitu: a) Menshevicks dipimpin oleh Julius Martov b) Bolsheviks dipimpin oleh Vladimir Lenin Demonstrasi diadakan di beberapa bandar yang turut disertai oleh golongan pekerja, petani, dan pemimpin parti-parti politik yang akhirnya membawa kepada rusuhan ekoran polis kerajaan Tsar melakukan kekerasan terhadap penunjuk perasaan. Dengan bantuan Jerman, Lenin kembali ke Rusia. Lenin dan Bolsheviks meminta ―tanah, roti, dan keamanan‖. a) Tanah untuk diberikan kepada petani miskin. b) Roti untuk pekerja yang kelaparan c) Keamanan bermaksud menamatkan penglibatan Rusia dalam Perang Dunia Pertama. Bolsheviks berhasrat menubuhkan kerajaan, khususnya untuk membela nasib pekerja dan petani. Demonstrasi terbesar berlaku di ibu negara, iaitu di Petrograd (St. Petersberg). Walaupun Tsar telah melakukan sedikit pembaharuan politik dengan menubuhkan Duma (Parlimen) namun Duma mempunyai kuasa yang terhad. Tentera Tsar yang kebanyakannya terdiri daripada petani berpaling tadah dan menyertai penunjuk perasaan. Tsar Nicholas II terpaksa menyerahkan tampuk pemerintahan kepada kerajaan sementara. Tsar dan keluarganya dibunuh. 2. Kesan Ekonomi Timbul masalah dalam sektor pertanian akibat kekurangan buruh kerana empat juta buruh dalam sektor ini dikerah menyertai pasukan tentera. Keadaan tersebut menyebabkan pengeluaran pertanian terus berkurangan. Pada tahun 1916, sistem pengangkutan tidak berfungsi. Kepincangan sistem pengangkutan memberi kesan kepada tentera Rusia yang berada di medan perang kerana bekalan gagal dihantar kepada pasukan yang memerlukan bantuan. Pemerintahan Tsar di Rusia turut menghadapi masalah dalam belanjawan kerana terpaksa mengalihkan peruntukan dalam bidang pendidikan dan perumahan kepada keperluan ketenteraan. Lebih memburukkan keadaan, kesan perang yang berterusan menyebabkan jumlah kilang yang ditutup semakin bertambah dan Rusia menghadapi kekurangan bahan bakar yang serius. Keresahan dalam kalangan masyarakat berlaku dan mogok yang melibatkan tiga juta pekerja terjadi pada tahun 1916. Keadaan seperti ini memudahkan rakyat melancarkan revolusi terhadap pemerintahan Tsar. 3. Kesan Sosial Rusia negara paling teruk terjejas kehilangan lebih 2 juta orang Sistem pengangkutan tidak berfungsi. Perbelanjaan untuk pendidikan dan perumahan terpaksa disalurkan kepada keperluan ketenteraan.
4.2.2 PERANG DUNIA KEDUA (DI PASIFIK 1942 – 1945) – JEPUN & AMERIKA SYARIKAT A) LATAR BELAKANG Perang Dunia Kedua berlaku selepas 20 tahun Perang Dunia Pertama. Sebagaimana Perang Dunia Pertama, peperangan ini juga bermula di Eropah dan kemudiannya merebak ke negara-negara Asia. Perang Dunia Kedua bermula di Eropah pada tahun 1939 apabila Jerman menyerang Poland. Di rantau Pasifik, Jepun menyerang Pangkalan tentera laut di Pearl Harbour, Hawaii pada 7 Disember 1941 dan ini menyebabkan Amerika Syarikat menyertai pihak Bersekutu dalam Perang Dunia Kedua. Antara pihak yang terlibat dalam Perang Dunia Kedua ialah Kuasa Paksi yang terdiri daripada Jerman, Itali dan Jepun dan Kuasa Bersekutu (Berikat) yang terdiri daripada Britain, Perancis, Rusia dan Amerika Syarikat.
KUASA BERSEKUTU Britain (Winston Churchill) Rusia (Joseph Stalin) Amerika Syarikat (Franklin Roosevelt) China (Chiang Kai Shek)
KUASA PAKSI Jerman (Adolf Hitler) Itali (Benito Mussolini) Jepun (Hideki Tojo)
B) FAKTOR-FAKTOR MELETUSNYA PERANG DUNIA KEDUA - UMUM 1) Ketidakpuasan terhadap Perjanjian Versailles Jerman tidak puas hati kerana: i. hilang semua tanah jajahannya. ii. dipaksa membayar pampasan peperangan iii. Perancis menduduki Saar yang kaya dengan arang batu sehingga Jerman menjelaskan pampasan itu. iv. Angkatan tentera darat dan laut Jerman dihadkan. v. Jerman dilarang menempatkan tenteranya di Rhineland yang bersempadan dengan Perancis. vi. Pampasan yang tinggi menyebabkan Jerman menghadapi inflasi dan kemelesetan ekonomi. Itali tidak puas hati. Walaupun menyebelahi pihak yang menang Itali tidak diberi sebarang tanah jajahan seperti yang diterima oleh Britain dan Perancis. 2) Kebangkitan Itali Parti Fasis di bawah pimpinan Benito Mussolini berjaya memulihkan keadaan sosial, politik dan ekonomi Itali pada tahun 1922. Antara perubahan yang dilakukan oleh Mussolini ialah: i) Itali diletakkan di bawah sebuah parti politik sahaja iaitu Parti Fasis. ii) keadaan ekonomi dipulihkan dengan langkah radikal iii) memperluaskan tanah jajahan untuk menebus maruah bangsanya
1935 – menguasai Habsyah di timur laut Afrika 1939 – menguasai Albania 3) Kebangkitan Jerman Inflasi, kemelesetan ekonomi dunia (1929) menyebabkan kemunculan Parti Sosialis Kebangsaan (NAZI) di bawah pimpinan Adolf Hitler pada tahun 1933. Hitler dan Parti NAZI mendapat sokongan rakyat Jerman kerana perubahan yang dilakukannya. Antaranya ialah: i) memerintah secara kuku besi di bawah kawalan Parti NAZI ii) memulihkan keadaan ekonomi dan mengatasi masalah pengangguran. iii) memulihkan semangat kebangsaan Jerman dengan menghapuskan syarat-syarat Perjanjian Versailles. Antaranya: Angkatan tentera laut, darat dan udara diperkuatkan Mengambil semula daerah Saar dan Rhineland 1938 – mencantumkan Austria dengan Jerman 1939 – menguasai Czechoslovakia 1939 – menyerang Poland Serangan Jerman terhadap Poland pada tahun 1939 menyebabkan Britain dan Perancis mengisytiharkan perang terhadap Jerman. Dengan itu bermulalah Perang Dunia Kedua. 4) Kebangkitan Jepun Pada pertengahan kurun ke-19, kerajaan feudal Jepun digulingkan dan bermulalah Zaman Pemulihan Meiji. Usaha-usaha memodenkan Jepun telah dijalankan oleh kerajaan Meiji. Antaranya; i) menyediakan asas perindustrian ii) memperkenalkan perlembagaan negara bercorak Barat iii) menubuhkan angkatan tentera darat dan laut yang moden dan kuat iv) mengadakan pembaharuan pendidikan mengikut sistem pendidikan Barat. Kejayaan Jepun mengalahkan kuasa asing i) 1894-1895 – Perang China – Jepun – Jepun menang. ii) 1905 – Perang Rusia-Jepun – Jepun menang. Kejayaan ini membuktikan negara Asia boleh mengalahkan kuasa Barat. iii) 1931 – Jepun menguasai Manchuria, sebuah wilayah China. iv) 1937 – Jepun menyerang china untuk menguasai seluruh negara tersebut. Tindak balas kuasa-kuasa imperialisme Barat terhadap Jepun. i) 1922, Persidangan Washington diadakan untuk menghalang perkembangan angkatan laut jepun. ii) Mengehadkan kemasukan barang dagangan Jepun ke tanah jajahan mereka di Asia Timur dan Asia Tenggara. iii)Amerika Syarikat dan Britain mengehadkan bekalan bahan mentah di Asia Tenggara kepada Jepun. Tindakan ini menyebabkan Jepun merancang serangan ke atas Asia Tenggara untuk mendapatkan bahan mentah. Semasa Jepun dan Amerika Syarikat sedang berunding untuk menyelesaikan masalah mereka di Lautan Pasifik dan Asia Timur, tentera Jepun melancarkan serangan terhadap pangkalan tentera laut Amerika Syarikat di Pearl Harbour, Hawaii pada 7 Disember 1941. Kemudian tentera Jepun mendarat di Kota Baharu, Kelantan dan Filipina. Jepun bersekutu dengan Jerman dan Itali yang dikenali sebagai Kuasa-kuasa Paksi. 5) Kegagalan Liga Bangsa Ditubuhkan selepas tamatnya perang Dunia Pertama sebagai badan pendamai dunia. Ia tidak disertai oleh kuasa-kuasa besar dunia seperti Amerika Syarikat, Rusia dan Jerman.
Britain pula mengamalkan sikap tidak mahu bekerjasama. Hanya dapat menyelesaikan masalah-masalah yang melibatkan negara-negara yang kecil dan lemah. Bukti kegagalannya ialah apabila Liga Bangsa tidak berjaya menyekat keganasan yang dilakukan oleh Jepun di Manchuria (1931) dan Itali di Habsyah (1935) 6) Kegagalan usaha perlucutan senjata Untuk menghalang usaha-usaha pembesaran angkatan tentera dan penghasilan senjata, beberapa siri persidangan telah diadakan. Antara tahun 1921-1922, Persidangan Washington yang diadakan menemui kegagalan kerana sekatan yang dikenakan tidak meliputi semua jenis kapal dan kelengkapan perang. Ketiadaan wakil-wakil dari Jerman dan Rusia yang menyertainya turut menggagalkan persidangan tersebut. Pada tahun 1930, Persidangan London yang diadakan gagal kerana sekatan hanya dihadkan kepada kapal-kapal sahaja. Ketiadaan kerjasama antara negara anggota turut menggagalkan Persidangan Geneva (1932 - 1934). Di Jerman, Hitler telah bertindak memulihkan semula angkatan tenteranya. Tindakan Hitler ini mendorong negara-negara lain untuk turut berbuat demikian dan akhirnya mencetuskan perang.
C) SEBAB-SEBAB JEPUN TERLIBAT DALAM PERANG DUNIA KEDUA 1) Hubungan Amerika-Jepun Meruncing Apabila tentera Jepun menduduki Manchuria dan seterusnya menceroboh negara China, negara-negara Barat terutama Amerika Syarikat telah memprotes tindakan Jepun. Amerika telah bertindak balas dan mendesak Jepun keluar dari negara China atau menghadapi sekatan perdagangan dari Amerika dan disokong oleh beberapa negara-negara lain. Apabila Jepun tidak menghiraukannya, Amerika telah melaksanakan amarannya. Pada awal 1941 kiriman besi keluli, logam-logam yang diperlukan, mesin-mesin, gasolin mutu tinggi serta jentera dan pelan membuat gasolin dari Amerika ke negeri Jepun telah terbengkalai. Pihak Jepun tidak berganjak sebaliknya menunjukkan sikap yang lebih agresif dengan melancarkan serangan ke atas Indochina pada Julai 1941. Sebenarnya Jepun telah mendapat kebenaran memasuki Indochina sejak bulan Mac dari pihak berkuasa Perancis di situ. Sikap berani Jepun menambah kemarahan Amerika menyebabkan Amerika bertindak lebih tegas. Bermula Julai, Amerika telah menyekat semua eksport ke negara Jepun di Amerika. Tindakan Amerika dan sekutunya itu menyebabkan hubungan Amerika-Jepun menjadi semakin serius. Tindakan Amerika telah menjejaskan kedudukan Jepun. Navy Jeneral Staff telah memberi amaran kepada Kerajaan Jepun bahawa dengan sekatan itu bermakna Jepun mempunyai kemampuan bertahan selama dua tahun dan jika tiada tindakan diambil sehingga Oktober, kedudukan Jepun akan menjadi lebih terancam. Perdana Menteri Putera Konoye telah berusaha mengadakan perundingan dengan Amerika tetapi gagal. Akibatnya beliau meletakkan jawatan pada bulan Oktober diganti oleh Jeneral Tojo Hideki. Sebelumnya pemimpin-pemimpin Jepun terutama pihak tentera telah mengambil keputusan akan berperang dengan Amerika jika perundingan terutama mengenai bekalan minyak tidak dapat diselesaikan. Apa yang dijangka memang berlaku apabila perundingan gagal kerana Amerika mendesak Jepun keluar dari China dan Indochina. Dengan itu peperangan tidak dapat dielakkan.
Sungguhpun keputusan telah diambil oleh kerajaan Jepun untuk berperang, namun perundingan dengan Amerika masih diteruskan dengan tujuan mengabui mata dunia dan melengah-lengahkan masa agar tentera Jepun dapat berlatih dan mempersiapkan diri untuk melancarkan serangan. Pihak Jepun telah membuat keputusan jika peperangan dilancarkan ke atas Pearl Harbour dengan serentak tentera Jepun akan dihantar dan menawan Asia Tenggara dan pulau-pulau di barat daya Lautan Pasifik. Bagi Jepun penaklukan Asia Tenggara amat penting kerana dari daerah-daerah ini Jepun boleh mendapatkan bekalan minyak dan bahan galian yang lain. 2) Peperangan di Eropah Pada 1 Sept 1939 tentera Jerman telah menyerang Poland. Oleh sebab Britain dan Perancis mempunyai perjanjian dengan Poland, menyebabkan kedua-duanya mengisytiharkan perang ke atas Jerman. Pada 1940 tentera Jerman telah berjaya menawan Perancis dan ini memberi pukulan hebat kepada Britain. Ketika ini Amerika Syarikat bersikap berkecuali dan ini menambahkan lagi kesulitan pihak Britain untuk menghadapi Jerman. Peperangan di Eropah dan kedudukan Britain serta Perancis yang terancam menyebabkan kedua-duanya tidak dapat memberi perhatian ke atas tanah jajahannya di timur. Kekosongan ini telah memberi peluang kepada Jepun yang selama ini menyimpan perasaan dendam terhadap barat untuk mengambil alih kuasa di timur. Pergerakan tentera Jepun tidak akan mendapat halangan dari kuasa berat kecuali angkatan laut Amerika di Pasifik yang berpangkalan di Pearl Harbour. Oleh itu pemimpin-pemimpin tentera berpendapat jika kekuatan Amerika itu dilumpuhkan bermakna tentera Jepun dapat bergerak dengan bebas dan menjadi kuasa teragung di timur. 3) Jepun dan Kuasa Paksi Hubungan rapat antara Jepun dengan Jerman telah bermula di akhir-akhir zaman pemerintahan Maharaja Meiji. Ketika ini Jepun telah terpengaruh dengan sistem pemerintahan Nazi di Jerman. Hubungan kedua-duanya bertambah erat apabila Jepun dan Jerman menandatangani perjanjian anti-Komunis pada 1936 yang bertujuan menentang Rusia, musuh jepun di timur Jauh dan musuh Jerman di Eropah. Di dalam negeri, sambutan terhadap hubungan dengan Jerman adalah besar kerana sebahagian pemimpin tentera, pemimpin-pemimpin awam termasuk Kerajaan Hiranoma Kiichiro sangat cenderung kepada persahabatan dengan Jerman. Malangnya Kerajaan Jerman tidak akan membuat sebarang perjanjian dengan kerajaan Jepun jika pihak Jepun tidak mahu melibatkan dirinya menentang Amerika Syarikat dan Britain. Desakan ini ditolak oleh pihak angkatan laut. Keadaan ini menyebabkan hubungan Jepun-Jerman mula tidak menyenangkan. Hubungan Jepun-Jerman menjadi semakin buruk apabila Jerman menandatangani perjanjian dengan Rusia pada bulan Ogos 1939 di mana kedua-dua pihak bersetuju tidak akan serang menyerang antara satu dengan lain. Tindakan Jerman menimbulkan rasa kurang senang dan Jerman dituduh belot. Peristiwa ini menyebabkan Jepun mula mengalihkan pandangan kepada Amerika dan Britain. Percubaan ini telah dijalankan oleh kerajaan Admiral Yonai Mitsumasa yang bersifat pro Amerika dan Britain. Sikap Jepun terhadap Jerman mula berubah apabila pada akhir musim bunga 1940, tentera Jerman telah memperoleh kemenangan-kemenangan besar di Eropah dan tanda-tanda kejatuhan Britain mulai kelihatan. Keadaan-keadaan ini telah menyebabkan desakan-desakan supaya diadakan persahabatan dengan Jerman timbul semula. Perhubungan Jepun-Jerman bertambah kukuh apabila kerajaan Yonai digulingkan pada Julai 1940 dan diganti oleh kerajaan Putera Konoye bagi kali kedua. Kabinet Konoye dianggap militan kerana di kalangan anggota-anggota dewan terdapat golongan anti Amerika dan Britain. Di antaranya ialah
Jeneral Tojo, wakil angkatan tentera, Hoshino, Menteri Tanpa Jawatan dan Ketua Perancang dan Matsuoka, Menteri Luar. Hubungan rapat sampai kemuncaknya apabila kerajaan Jepun menandatangani tripartite Pact dalam bulan September 1940 dengan Jerman dan Itali. Di antara syarat perjanjian ialah salah satu dari mereka akan melibatkan diri dalam peperangan membantu pihak yang terlibat dalam peperangan. Syarat ini mendorong semangat keberanian Jepun untuk berperang dengan Amerika dan sekutunya serta polisi meluaskan empayar Jepun di seberang laut. 4) Sentimen Anti Barat Pertambahan penduduk yang begitu pesat telah menimbulkan masalah sosial bagi negeri Jepun kerana ia tidak mempunyai tanah yang cukup untuk menampung penduduk yang ramai. Pada tahun 1872 Jepun mempunyai penduduk seramai 35 juta tetapi pada t1930 jumlah itu meningkat menjadi 65 juta. Salah satu cara untuk mengatasi masalah penduduk ialah melakukan perpindahan ke negara-negara lain. Pada mulanya ramai orang-orang Jepun berhijrah ke Korea, Manchuria dan Farmosa tetapi lama-kelamaan negara-negara tersebut dianggap tidak sesuai kerana taraf hidup orang tempatan masih rendah. Oleh itu orang Jepun telah memilih negara lain iaitu Amerika Syarikat dan Australia. Selepas tahun1900 terdapat kira-kira 24 000 orang Jepun yang berhijrah ke Amerika Syarikat. Pada 1910 terdapat kira-kira 72 000 orang Jepun di California dan pada 1920 terdapat kira-kira 110 000 orang Jepun di kawasan Pantai Laut Pasifik. Kemasukan orang-orang jepun yang begitu ramai telah menimbulkan kebimbangan kepada kerajaan Amerika dan langkah-langkah telah diambil untuk menyekat kemasukan orang Jepun ke Amerika. Pada 1907 satu perjanjian telah dibuat antara Amerika-Jepun yang diberi nama ―Perjanjian Persefahaman‖ (Gentlement Agreement) di mana kerajaan Jepun bersetuju tidak akan mengeluarkan pasport buruh untuk orang Jepun di Amerika. Sebelumnya iaitu pada 1902 Presiden Roosevelt telah mengadakan undang-undang menyekat kemasukan orang Jepun ke Hawaii. Undang-undang yang melarang kemasukan orang Jepun dikuatkuasakan apabila Undang-undang Imigresen ditandatangani oleh Presiden Coolidge pada 1924. Orang-orang Jepun telah digolongkan sama dengan orang-orang Asia yang lain. Tindakan kerajaan Amerika itu telah menimbulkan kemarahan orang-orang Jepun kerana ia dianggap satu penghinaan kepada orang Jepun. Tuan Hanahira, menteri jepun ke Washington sendiri telah memberi amaran kepada Amerika bahawa tindakan itu akan menimbulkan akibat yang buruk. Rasa marah orang Jepun semakin memuncak apabila pada 1931 kerajaan negeri California telah mengadakan undang-undang tidak akan memberi kerakyatan kepada orang Jepun. Tindakan ini dianggap keterlaluan. Pemimpin politik dan tentera serta golongan nasionalis telah menggunakan isu ini untuk memarakkan perasaan anti-Amerika dan anti-Barat. Perasaan marah dan dendam Jepun terhadap Barat telah pun wujud sebelumnya. Jepun tidak dapat melupakan bagaimana Jepun terpaksa mengalah atas desakan tiga kuasa Barat mengenai masalah Semenanjung Liaotung pada 1895. 5) Pembesaran Angkatan Laut. Sejak diadakan persidangan Washington pada 1921 – 22 untuk mengehadkan perlumbaan senjata (angkatan laut) dan seterusnya Persidangan Perlucutan Senjata di London pada 1930, kalangan pemimpin tentera dan golongan nasionalis yang ekstrem telah menentangnya kerana ia akan mengurangkan kekuatan tentera Jepun. Pada bulan Disember 1934, pihak Jepun telah menyatakan bantahannya terhadap Persidangan Washington itu dan menuntut kadar kekuatan yang sama di persidangan yang akan datang. Malangnya permintaan pihak Jepun tidak mendapat sambutan dan oleh sebab itu Jepun
menarik diri dari Persidangan Perlucutan Senjata yang akan diadakan di London pada 1935 – 36. Dengan menarik diri telah memberi peluang kepada Jepun untuk membesarkan angkatan lautnya. Sejak tahun 1937 Jepun telah membina angkatan lautnya secara besar-besaran yang dilakukan secara rahsia. Sungguhpun kemudiannya pihak Amerika Syarikat dan Britain telah dapat mengesannya, perkara yang tidak dapat disangkal lagi sejak 1940 Jepun telah mempunyai angkatan laut yang terkuat di Timur Jauh. 6) Faktor Dalam Negeri. Keadaan dalam negeri juga telah mempengaruhi Jepun terlibat dalam kancah peperangan. Pertama, bermula tahun1931 pemimpin tentera mula menguasai pucuk pimpinan. Sebahagian besar dari mereka berpendapat bahawa perluasan wilayah menyebabkan negara Jepun tidak dapat mengelakkan diri dari melakukan pencerobohan dan mengenepikan kedaulatan negaranegara jiran. Kedua, Jepun telah muncul sebagai negara perusahaan yang maju setanding dengan negara Barat. Oleh itu Jepun memerlukan bahan mentah dan pasaran tetapi malangnya pasaran luar negara Jepun tersekat oleh monopoli pihak Barat. Secara kebetulannya dalam tahun-tahun 1930an Jepun mengalami kemelesetan akibat penglibatan Jepun di negara China. Kegiatan tentera Jepun di China menyebabkan negara itu terpaksa membelanjakan ribuan juta yen. Yang lebih malang rakyat terpaksa menanggung cukai. Oleh itu bagi pemimpin-pemimpin Jepun dengan menguasai Korea, Manchuria, China dan seterusnya Asia Tenggara akan dapat mengatasi masalah ekonomi dan tidak lagi bergantung pada negara – negara Barat.
C)
SEBAB-SEBAB AMERIKA SYARIKAT TERLIBAT DALAM PERANG DUNIA KEDUA
1) Berakhirnya Dasar Pemencilan Amerika Syarikat Sejak bermulanya Perang Dunia Kedua, ramai rakyat Amerika berharap negara mereka akan terus aman dan mendesak supaya kerajaan mereka akan terus berkecuali. Semangat pemencilan masih lagi ketara bukan sahaja dalam kalangan rakyat Amerika tetapi juga kongres.Ini jelas apabila Kongres meluluskan tiga akta yang membayangkan sikap berkecuali dari tahun 1935 hingga tahun 1937. Namun dasar berkecuali Amerika mulai goyah apabila Jerman meneruskan perluasan wilayah dan Jepun pula telah menyerang China. Akhirnya, pada 3 November 1939, Kongres Amerika menggubal semula Akta pengecualian supaya dapat memulakan penghantaran bahan letupan dan senjata kepada Perancis dan Britain. Presiden Amerika pada masa tersebut, Franklin Delano Roosevelt mengumunkan tindakan ini bertujuan mengelakkan Amerika daripada terlibat dalam peperangan. Namun sebenarnya Roosevelt mencari satu formula yang boleh memuaskan hati kedua-dua pihak di Amerika iaitu satu inginkan campur tangan dan yang satu lagi ingin terus berkecuali, dan dalam masa yang sama membenarkan beliau membantu Britain dan Perancis. Ini menunjukkan bahawa Amerika bersedia untuk menyertai pakatan bersama-sama dengan Perancis dan Britain. 2) Reaksi Rakyat Amerika Peringkat awalnya, rata-rata rakyat Amerika menyokong dasar pemencilan kerana mereka kecewa dengan Perang Dunia Pertama dan kegagalan perang tersebut untuk menjamin demokrasi di dunia. Peperangan yang bakal muncul di Eropah dan Timur Jauh menyebabkan rakyat Amerika ingin terus memperjuangkan keamanan dan berpegang pada dasar tidak campur tangan. Rakyat Amerika mula membaca karya-karya yang membayangkan
peperangan sesuatu yang kejam dan tidak berperikemanusiaan. Ramai yang mengkritik tentang penglibatan Amerika dalam perang Dunia pertama sebagai satu kesilapan dan mengkritik Wilson kerana meninggalkan dasar berkecuali Amerika serta mendakwa Amerika sebagai boneka Britain. Namun, beberapa siri peristiwa yang berlaku menyebabkan Amerika terlibat dalam Perang Dunia Kedua. Apabila kemenangan Jerman semakin ketara, ramai pihak di Amerika mula bersetuju dengan Presiden Franklin Delano Roosevelt. Dalam pilihan raya yang diadakan pada tahun 1940, parti Demokrat dan parti Republikan berjanji mereka akan mengekalkan sikap berkecuali. Namun sebenarnya, Roosevelt yang mewakili parti Demokrat percaya Jerman akan beroleh kemenangan kecuali jika Amerika menyertai perang. Malah, sebelum pilihan raya itu, beliau telah membuat keputusan untuk menyertai perang. Persepsi rakyat Amerika mula berubah terhadap pegangan berkecuali Amerika pada masa itu. Menjelang tahun1941, majoriti rakyat Amerika menyokong pandangan Presiden. Pungutan suara yang diadakan pada tahun 1941 menunjukkan lebih kurang ¾ rakyat Amerika menyokong peperangan jika tidak ada jalan lain untuk mengalahkan Jerman. Sementara itu, 4/5 lagi merasakan penyertaan Amerika tidak dapat dielakkan. 3) Hubungan Jepun – Amerika Meruncing Di Timur Jauh, wujud konflik antara Amerika dengan keinginan Jepun untuk meluaskan kuasa di China. Menjelang tahun 1905 hingga akhir Perang Dunia Kedua, kepentingan Amerika dan Jepun di Asia Timur dan Pasifik Barat mula bertembung. Semasa Perang Dunia Pertama, Jepun telah mengambil kesempatan untuk mengukuhkan kedudukannya di China dan ini meningkatkan kebimbangan Amerika. Walaupun hubungan kedua-dua negara baik pada tahun 1920-an tetapi menjelang era kemelesetan 1930-an keadaan menjadi semakin tegang. Pada masa itu, banyak perjanjian berat sebelah yang dikenakan terhadap Jepun. Persidangan Washington pada tahun 1921 hingga 1922 telah membawa kepada termeterainya Perjanjian Kuasa Lima Laut. Dalam perjanjian itu, Jepun telah dipaksa menerima nisbah kapal perang yang lebih rendah iaitu 5:3. Jepun juga pada masa yang sama menyatakan persetujuannya tidak akan menubuhkan pangkalan baharu di Pasifik. Perluasan kuasa Jepun ke utara China, Korea dan Manchuria membimbangkan Amerika (berbanding Britain dan Perancis) kerana tempat itu merupakan tumpuan aktiviti Amerika di Asia Timur. Sejak tahun1933 hingga tahun 1941, dasar luar Amerika mula bertumpu pada usaha perluasan kuasa Jepun. Dengan itu Jepun mula dianggap sebagai ancaman kerana sering melanggar perjanjian antarabangsa. Pendudukan Jepun di Manchuria menunjukkan kerajaan Jepun secara sengaja melanggar pakatan Kellogg, Perjanjian Sembilan kuasa dan Perlembagaan liga Bangsa-Bangsa. Menjelang tahun 1933, Liga Bangsa-Bangsa enggan mengiktiraf rejim Manchuria, dan dengan itu Jepun mengambil keputusan keluar daripada pertubuhan itu pada bulan Februari 1933. Pertembungan kepentingan Amerika dan Jepun berdasarkan tiga perkara utama iaitu cita-cita kebangsaan, perdagangan, dan ras. Apabila Jepun menjadi kuat, Jepun cuba mengawal Timur Jauh. Dengan itu cita-cita Jepun bertembung dengan kepentingan Amerika. Sebelum itu sudah ada kemungkinan Jepun akan menjajah Hawaii sekiranya Amerika tidak melakukannya. Malah Presiden Theodore Roosevelt pernah menyatakan beliau sedar akan bahaya daripada Jepun. Dari aspek perdagangan, Amerika bergantung pada Timur Jauh bagi mendapatkan bekalan bahan mentah seperti timah dan getah. Sekiranya Timur Jauh dikawal oleh Jepun, sudah tentu Amerika akan menghadapi masalah.
Masalah ras juga menjadi salah satu punca konflik Jepun dengan Amerika. Undang-undang Imigresen Amerika yang ditujukan kepada bangsa Jepun dan China telah menimbulkan kemarahan. Kebencian Jepun terhadap undang-undang imigrasi Amerika telah membakar kontroversi ini. Di California contohnya, undang-undang telah diluluskan bagi memisahkan orang Jepun dari penduduk kulit putih. Buruh Jepun juga dikenakan kod-kod tertentu contohnya dalam soal memiliki tanah. Apabila Jepun menyertai Jerman dan Itali dalam Pakatan Tiga Kuasa pada 27 September 1940, Jepun telah meneruskan serangannya dengan lebih yakin. Jepun berjaya mengambil alih Indochina dar Perancis dan mengancam menjajah Thai. Amerika memberi amaran sekiranya Jepun meneruskan perluasan tenteranya di negara-negara Asia, Amerika akan mengambil langkah yang perlu bagi mempertahankan hak dan kepentingannya. Amerika telah mengenakan sekatan ekonomi pada 25 Julai 1941 bagi menyekat kemaraan Jepun. Ini menyebabkan Jepun mengambil langkah yang lebih agresif apabila Jepun di bawah Perdana Menteri baharu, Jeneral Tojo Hideki mengisytiharkan tiada sesiapa yang boleh menghalang negaranya menceroboh China. 4) Pengeboman Pearl Harbour Tindakan yang membawa Amerika ke kancah Perang Dunia Kedua berlaku di Pasifik dan bukannya di Atlantik. Pihak yang memulakannya ialah Jepun dan bukannya Jerman. Pada 7 Disember 1941, tanpa amaran Jepun telah menyerang dan mengebom Pearl Harbour di Hawaii. Serangan mengejut Jepun terhadap Pearl Harbour telah membawa kecederaan kepada 1200 orang dan mengorbankan 2400 orang. Pada hari yang sama, Jepun seterusnya mengambil kesempatan melancarkan serangan besarbesaran terhadap Kepulauan Filipina, Goa, Kepulauan Midway dan Hong Kong. Kapal perang British Prince of Wales dan Repulse yang berada di Laut China Selatan berhampiran pantai timur Semenanjung Tanah Melayu telah ditenggelamkan. Kongres Amerika mengisytiharkan perang terhadap jepun keesokan harinya. Beberapa hari kemudian, pada 11 Disember 1941, Jerman dan Itali mengisytiharkan perang terhadap Amerika. Dengan itu bermulalah penglibatan Amerika dalam Perang Dunia Kedua dengan rasminya di rantau Pasifik.
D) KRONOLOGI PERISTIWA PERANG DUNIA KEDUA. TAHUN
PERISTIWA PERANG DUNIA KEDUA
September 1939
Jerman menguasai Poland
April 1940
Jerman menakluki Norway dan Denmark
Mei 1940
Jerman menawan Belgium dan Belanda
Pertengahan 1941
Serangan Jerman yang pantas menyebabkan British berundur dan Perancis menyerah diri Jerman cuba menyerang Britain tetapi gagal Jerman menguasai hampir seluruh tanah Besar Eropah kecuali Rusia Jerman menyerang Rusia dan menghampiri bandar Moscow dan Leningrad Jepun menyerang pangkalan tentera Amerika Syarikat di Pearl Harbour untuk melumpuhkan kekuatan Amerika Syarikat di Pasifik Amerika Syarikat menyertai Perang Dunia Kedua Bermulanya Perang di Lautan Pasifik Jepun menguasai semua tanah jajahan Barat di Asia Tenggara Kuasa-kuasa Paksi mengalami kekalahan di Asia dan Eropah
Jun 1941 Disember 1941
Pertengahan 1942 Mei 1942
Awal 1943 1943 Pertengahan 1945 Ogos 1945
Tentera laut Jepun ditewaskan oleh Amerika Syarikat di laut karang, berhampiran dengan Kepulauan Solomon di Lautan Pasifik Tentera Jerman menyerah diri di Stalingrad dan berundur dari Rusia Tentera Bersekutu menjatuhkan kerajaan Mussolini di Itali Perang di Eropah tamat apabila tentera Rusia menguasai Berlin Jepun diserang oleh Amerika Syarikat Bom atom digugurkan di Hiroshima (6 Ogos) dan Nagasaki (8 Ogos) oleh Amerika Syarikat Jepun menyerah kalah tanpa syarat.
E) KESAN-KESAN PERANG DUNIA KEDUA - UMUM 1) PERPECAHAN JERMAN Jerman terbahagi kepada Jerman Timur dan Jerman Barat. Jerman Timur berideologi komunis; Jerman Barat berideologi demokrasi. Tembok Berlin didirikan untuk mengasingkan kedua-dua buah kerajaan Jerman.
KESAN-KESAN PERANG DUNIA KEDUA
2) KEMUNCULAN AMERIKA SYARIKAT DAN RUSIA SEBAGAI KUASA BESAR DUNIA Amerika Syarikat berideologi demokrasi; Rusia berideologi komunis. Berlaku Perang Dingin di antara dua buah kuasa besar itu. 3) KERUNTUHAN EMPAYAR IMPERIALIS BARAT Para pemimpin nasionalis menentang imperialis Barat selepas perang. Tanah jajahan imperialis Barat mencapai kemerdekaan masing-masing. India – 1947, Burma-1948, Tanah Melayu-1957, Filipina – 1946, Indonesia -1949.
4) KEMEROSOTAN EKONOMI DAN SOSIAL Kegiatan pertanian, perlombongan, perindustrian dan perdagangan tergendala. Pengangguran meningkat. Inflasi berleluasa Nilai mata wang telah jatuh. Negara terlibat menghadapi masalah kewangan akibat kos peperangan yang tinggi. Banyak penduduk dan harta benda negara terkorban.
5) PERJUANGAN NASIONALISME Kebanyakan negara Asia enggan menerima semula pentadbiran imperialis Barat. Pendudukan Jepun mempercepat perjuangan kemerdekaan. Peluang mentadbir sendiri yang diberikan oleh Jepun menyediakan mereka untuk berkerajaan sendiri.
5) PENUBUHAN PERTUBUHAN BANGSA-BANGSA BERSATU (PBB) Hasrat kuasa besar dunia menubuhkan badan antarabangsa bagi menggantikan Liga Bangsa. PBB ditubuhkan pada bulan Oktober 1945 Berperanan menjaga keamanan dan keselamatan dunia.
F) KESAN-KESAN PERANG DUNIA KEDUA KE ATAS JEPUN Pada 29 September 1945, empat hari selepas pihak Jepun menandatangani surat penyerahan secara rasmi, satu laporan berdasarkan Perisytiharan Potsdam telah dikeluarkan. Hasilnya Jepun telah diduduki oleh Pihak Berikat yang ditadbir oleh Majlis Tertinggi Kuasa Berikat (Supreme Commander of Allied Power - SCAP) yang diketuai oleh Jeneral Douglas MacArthur dari Amerika Syarikat. Segala tindakan SCAP akan mengikut saluran ketenteraan Amerika. Ini bermakna dari tempoh September 1945 hingga April 1952, Jepun berada di bawah pendudukan Amerika Syarikat. Terdapat banyak perubahan yang di lakukan oleh SCAP yang boleh dilihat dalam aspek politik, ekonomi, dan sosial.
1. Kesan Politik a) Aspek Pentadbiran Di bawah pentadbiran SCAP, kerajaan Jepun terus dikekalkan tetapi di bawah arahan SCAP. Perlembagaan baru telah diperkenalkan pada 3 Mei 1947 untuk menggantikan Perlembagaan Meiji yang digunakan sejak tahun 1889. Dalam perlembagaan baru ini, Amerika telah memperkenalkan unsur-unsur demokrasi di Jepun. Pada dasarnya terdapat dua perubahan yang jelas dalam perlembagaan baru tersebut, iaitu: i) Pengalihan kedudukan kuasa Maharaja kepada golongan rakyat, ii) Pengenalan sistem Parlimen Inggeris yang mengandungi dua Dewan (Diet) iaitu dewan Perwakilan dan Dewan penasihat. Secara ringkasnya perlembagaan baru itu bermaksud Maharaja Jepun bertindak sebagai lambang negara dan perpaduan rakyat sementara Parlimen berfungsi sebagai jentera penuh menjalankan pentadbiran. Kuasa kerajaan pusat diagihkan dan pilihan raya tempatan digalakkan. Perlembagaan baru tersebut telah menjamin kebebasan dan persamaan daripada segi undang-undang. Beberapa buah parti politik telah muncul seperti Parti Liberal, Parti Progresif serta Parti Sosial Demokrat. Dalam pilihan raya pertama selepas perlembagaan baru diperkenalkan, Parti Liberal telah memenangi 139 kerusi dan Yoshida Shigeru telah dilantik sebagai Perdana Menteri Jepun yang pertama. b) Aspek Ketenteraan Antara tindakan segera Amerika selepas menduduki Jepun ialah membubarkan angkatan tentera Jepun bagi memastikan Jepun tidak lagi mengancam keamanan dan keselamatan dunia. Menjelang bulan Disember 1945 tentera darat dan laut Jepun telah dimansuhkan. Anggota tentera termasuk pegawai-pegawainya dijuruskan kepada kehidupan sivil. Sementara kilang-kilang membuat senjata di Jepun telah ditutup. Sementara itu kira-kira 1 300 persatuan nasionalis pelampau telah dibubarkan. Semua rakyat Jepun di seberang laut telah dibawa balik ke Jepun. Badan Pengadilan Antarabangsa telah ditubuhkan di Tokyo untuk mengadili pemimpinpemimpin Jepun yang bersalah dan menyebabkan negara Jepun terjerumus dalam peperangan menentang Pihak Berikat serta pegawai-pegawai tentera yang telah melakukan kezaliman ke atas orang awam ketika meletusnya peperangan. Dalam hal ini Maharaja Jepun dikecualikan.
Golongan yang dipercayai terlibat dalam peperangan dianggap penjenayah. Dalam perbicaraan itu kira-kira 25 pemimpin tentera dan kerajaan diadili. Tujuh pemimpin kerajaan termasuk dua bekas Perdana Menteri iaitu Jeneral Tojo dan Hiroto telah dijatuhkan hukuman mati dan 18 pemimpin yang lain dipenjarakan. Lebih dari 900 pegawai tentera dijatuhkan hukuman mati kerana kesalahan jenayah perang yang dilakukan di wilayah-wilayah yang ditawan. Dalam usaha menyusun semula sistem pentadbiran Jepun, kira-kira 200 000 pegawai awam dan 2 200 pemimpin perniagaan turut disingkirkan. Perjanjian San Francisco pada tahun 1952 seterusnya telah berjaya menahan Jepun daripada menjadi sebuah negara tentera pada tahun-tahun berikutnya. 2) Kesan Ekonomi Langkah awal yang diambil oleh SCAP ialah menghapuskan monopoli ekonomi golongan Zaibatsu. Menjelang tahun 1949, sebanyak 83 buah syarikat kepunyaan Zaibatsu (antara yang berpengaruh ialah Mitsui, Mitsubishi dan Sumitomo) telah dibubarkan dan saham-saham mereka dijual kepada orang ramai. Harta-harta golongan Zaibatsu juga telah dibekukan. Untuk mengelakkan berlakunya penyatuan semula dalam kalangan saudagar-saudagar dan golongan perniagaan, undang-undang bersifat anti monopoli diluluskan. Akta pembaharuan Tanah telah diperkenalkan pada tahun 1946. Melalui akta ini, pihak berkuasa telah memperkenalkan satu program pembaharuan tanah untuk menambahkan pemilikan tanah dalam petani-petani. Pihak berkuasa telah membeli tanah ini kemudian dijual kepada petani-petani dengan harga yang rendah. Kesannya berlaku pertambahan keluasan tanah petani-petani dan seterusnya meningkatkan hasil keluaran pertanian. Koperasi pertanian juga telah dibangunkan. Penubuhan kesatuan-kesatuan sekerja juga digalakkan. Pada tahun 1945, Akta Kesatuan Sekerja telah diluluskan di mana kaum pekerja diberi hak untuk mengadakan mogok atau mengadakan perundingan secara kolektif dengan majikan mereka. Hal ini meningkatkan bilangan kesatuan-kesatuan buruh di Jepun. Menjelang tahun 1949, terdapat lebih daripada enam setengah juta pekerja telah menjadi ahli dalam kesatuan sekerja. Untuk mengembalikan kedudukan ekonomi Jepun dan menentang pengaruh Komunis, bantuan telah disumbangkan terutama dari Amerika Syarikat. Sumbangan tersebut bermula pada 1947 di mana Amerika telah memberi sumbangan lebih dari $400 juta. Sehingga menjelang tahun 1952 jumlah bantuan yang telah diterima oleh Jepun telah meningkat kepada 2 billion. Dengan bantuan dari Amerika Syarikat dan negara-negara barat serta semangat bekerja dan ketekunan orang-orang Jepun, ekonomi dapat dipulihkan. Ini terbukti bila menjelang tahun 1950 sebahagian besar kota-kota yang musnah akibat peperangan telah dapat dibina semula. Dalam tahun 1950-an, Jepun telah berjaya mengeksport barang-barang pengeluarannya. Eksport Jepun bernilai $820 juta dan jumlah ini meningkat setiap tahun. Dengan peningkatan ini telah dapat membantu menambah pendapatan kasar negara. Pada tahun 1946 pendapatan negara Jepun ialah $1.3 billion, pada 1951 meningkat kepada 15.1 billion. Antara tahun 1951 – 55 kadar peningkatan itu ialah 8.6% dan antara 1955-60 ialah 9.1%. Ekonomi Jepun menjadi semakin maju apabila pembayaran ganti rugi perang yang dikenakan ke atas Jepun telah dihentikan. Peningkatan ini juga dikaitkan dengan meletusnya Perang Korea 1950 – 53. Ketika meletusnya peperangan, Badan Dunia telah membuat pesanan istimewa untuk mendapatkan barang-barang perlu dari Jepun. Pada tahun 1959 barang-barang pesanan itu bernilai $149 juta, pada 1951 bernilai $592 juta, pada 1952 bernilai $824 juta dan pada 1953 ia bernilai $809 juta. Dalam tahun-tahun tersebut Jepun berjaya menghasilkan alatalat ketenteraan berjumlah 4 billion.
Faktor lain yang turut membantu kejayaan Jepun ialah tindakan pentadbiran SCAP menarik balik pengharaman dan sekatan yang dikenakan ke atas jepun yang bermula pada 1948. Tujuannya ialah supaya Jepun dapat berdikari sama ada dari segi ekonomi mahu pun dari segi ketenteraan untuk menghadapi ancaman komunis Rusia dan China. 3. Kesan Sosial Dalam aspek pendidikan, kurikulum pendidikan telah disusun semula dan semua kandungan yang berunsur ketenteraan dan ultra-nasionalis dihapuskan. Sebaliknya, digantikan dengan perkara yang menyemai sifat demokrasi, bertanggungjawab, dan individualisme. Antara kesan yang paling jelas ialah ajaran dan kepercayaan mengenai Shinto dihapuskan. Begitu juga ajaran-ajaran yang berunsurkan nasionalisme yang fanatik. Tindakan ini adalah berdasarkan sejarah sebelum perang menunjukkan orang-orang Jepun menjadi satu bangsa yang tidak boleh bertolak ansur dan tidak menghormati kedaulatan negara dan bangsa lain. Akibatnya Jepun sentiasa menceroboh negara jiran dan tidak mengindahkan pendapat dan keputusan Badan Dunia. Sebagai langkah mengelakkan unsur-unsur nasionalisme yang fanatik hidup kembali, bukubuku teks telah ditapis. Pelajaran lebih ditumpukan kepada pembentukan peribadi dan tidaklah semata-mata untuk mencapai matlamat negara seperti yang dijalankan oleh pemimpinpemimpin Jepun sebelum Perang Dunia Kedua. Selain itu sistem pelajaran Jepun juga mengalami perubahan dan sistem pelajaran yang baru adalah mengikut sistem pelajaran Amerika. Untuk menjayakan rancangan tersebut ramai guruguru dari Amerika berkhidmat di Jepun. Dari segi sosial, Amerika telah membawa banyak perubahan seperti dari segi pakaian, pengalaman dan fikiran masyarakat Jepun. Masyarakat Jepun disuburkan dengan sikap-sikap positif seperti kesamaan kedudukan dan taraf, menghormati antara satu sama lain, hak-hak kebebasan asasi manusia dan sebagainya. Kesimpulan Kekalahan negara Jepun dalam Perang Dunia Kedua telah meninggalkan impak yang besar terhadap negara tersebut. Kemusnahan paling hebat berlaku akibat pengeboman dua kota iaitu Hiroshima dan Nagasaki bukan sahaja telah memusnahkan nyawa dan harta benda, malah meninggalkan trauma kepada beberapa generasi di negara itu. Walau bagaimanapun, Jepun telah dapat dibangunkan semula oleh Amerika Syarikat melalui SCAP atas kepentingan tertentu. Jelasnya, sekarang negara Jepun dapat bangkit semula dan menjadi antara negara yang maju di dunia.
G) KESAN-KESAN PERANG DUNIA KEDUA KE ATAS AMERIKA SYARIKAT Amerika Syarikat telah menyertai peperangan selama empat tahun daripada enam tahun berlakunya perang. Perang Dunia Kedua merupakan perang paling besar yang disertai rakyat Amerika. Perang ini telah meninggalkan kesan mendalam kepada seluruh dunia termasuklah Amerika walaupun umum mengetahui Pihak Berikat menang dalam perang ini. 1) Kesan Politik Selepas tamatnya Perang Dunia Kedua, Amerika Syarikat muncul sebagai sebuah kuasa yang hebat dan berpengaruh di peringkat dunia. Digelar sebagai ‗polis dunia‘ yang bertanggungjawab menjaga keamanan dunia. Menjadi kuasa besar yang memainkan peranan penting dan Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu. Mempunyai kuasa veto dalam Majlis Keselamatan PBB. Oleh itu, Amerika dapat mempengaruhi sebarang keputusan yang diambil oleh badan antarabangsa itu. Terlibat dengan kancah Perang Dingin. Selepas tamatnya perang Amerika Syarikat dan Soviet Union bangkit sebagai kuasa yang besar sebab Britain dan Perancis pada masa itu agak lemah kerana menumpukan kepada kestabilan semua ekonomi dan empayar mereka kesan daripada peperangan tersebut. Walaupun, semasa perang meletus, mereka dapat bekerjasama mengalahkan Pakatan Paksi yang diketuai oleh Jerman, tetapi selepas tamatnya perang wujud perlumbaan kuasa antara Amerika Syarikat dan Soviet Union untuk menjadi kuasa yang paling berpengaruh di peringkat dunia. Keadaan ini diburukkan lagi dengan perbezaan ideologi dan perlumbaan senjata antara kedua-dua blok iaitu blok demokrasi diketuai oleh Amerika Syarikat dan blok komunis diketuai oleh Soviet Union. Dalam hal ini Amerika dilihat seolah-olah bertanggungjawab melindungi dunia daripada ideologi komunis yang dibawa oleh Soviet Union dan China. Di peringkat Pasifik, Amerika Syarikat juga bertanggungjawab memastikan Jepun tidak bangkit semula selepas perang terutama dalam aspek ketenteraan. Jepun telah diduduki dan dipulihkan oleh Amerika Syarikat dalam tempoh September 1945 hingga April 1952 melalui Majlis Tertinggi Kuasa Berikat (Supreme Commander of Allied Power - SCAP) yang diketuai oleh Jeneral Douglas MacArthur dari Amerika Syarikat. 2) Kesan Ekonomi Selepas Perang Dunia Kedua, Amerika Syarikat telah muncul sebagai sebuah kuasa ekonomi yang unggul menggantikan kuasa Barat yang lain iaitu Britain, Perancis, dan Jerman. Ini kerana kuasa-kuasa Eropah selepas tamat perang terpaksa menumpukan kepada pembangunan ekonomi negara mereka yang lemah akibat perang. Amerika Syarikat memperuntukkan sebahagian besar sumber kewangan untuk memulihkan semula negara-negara Eropah melalui Rancangan Marshall. Setiausaha Negara Amerika, George Marshall mencadangkan supaya Amerika Syarikat memberi sumbangan besar dalam memulihkan ekonomi Eropah, dengan syarat negara-negara itu sendiri akan bekerjasama dalam mentaksir dan mentadbirkan rancangan bantuan itu. Bantahan dari Rusia telah menyebabkan rancangan Marshall diuruskan oleh Kerjasama Ekonomi Eropah (OEEC) yang dianggotai oleh enam belas negara Eropah termasuk Kanada dan Amerika Syarikat. Dalam hal ini, Amerika telah mencurahkan jumlah wang yang besar kepada negara-negara Eropah. 3) Kesan Sosial Amerika Syarikat yang terlibat dalam Perang Dunia Kedua lebih kurang 15 juta orang. Jumlah kematian dan yang hilang ialah 319 000 orang.
Kesimpulan Perang Dunia Kedua telah menjadikan Amerika Syarikat sebuah kuasa yang hebat di mata dunia. Amerika menjadi kuasa besar yang dapat mempengaruhi peristiwa-peristiwa penting di dunia melalui pertubuhan antara bangsa PBB dan mengetuai blok demokrasi dalam memerangi pengaruh komunis yang diketuai oleh Soviet Union. Persaingan antara kedua-dua blok ini telah menyebabkan berlakunya Perang Dingin yang menjadi konflik antara bangsa yang seolah-olah tiada kesudahannya.
4.2.3 PERANG DINGIN 1945 – 1955 –RUSIA & AMERIKA SYARIKAT
PERANG DINGIN
Ketegangan politik dan persaingan kuasa serta ketenteraan di antara Amerika Syarikat dan Soviet Union (Rusia) selepas Perang Dunia Kedua
A) LATAR BELAKANG 1. Perang Dingin wujud di antara dua kuasa besar iaitu Amerika Syarikat dan Rusia. 2. Ia merupakan perasaan curiga-mencurigai antara dua kuasa tersebut 3. Kedua-dua negara berkonflik untuk menaikkan kepentingan masing-masing dari segi politik dan ekonomi. 4. Semasa Perang Dunia Kedua mereka bekerjasama menewaskan Kuasa Paksi. Apabila perang tamat, kerjasama tidak diperlukan lagi dan Eropah berada di bawah dua pengaruh. 5. Kedua-dua blok mempunyai senjata nuklear. 6. Amerika Syarikat dan Rusia cuba mengelakkan peperangan secara langsung. Mereka menggunakan pelbagai cara untuk memperjuangkan kepentingan masing-masing seperti melalui pengintipan, kegiatan subversif dan berperang secara tidak langsung melalui sekutu mereka. 7. Perjuangan pelbagai cara ini dikenal sebagai Perang Dingin dan perang ini berlanjutan sehingga akhir tahun 1980-an. 8. Perang dingin terjadi secara rasmi pada tahun 1947 apabila Presiden Truman dari Amerika Syarikat mengumumkan polisi anti komunis. 9. Perang Dingin turut membawa kepada krisis antara bangsa seperti: a) Pengepungan Berlin (1948 – 1949) b) Perang Korea (1950 -1953) c) Perang Vietnam (1965 -1975) d) Krisis Cuba 1962 10. Krisis-krisis yang tercetus ini menunjukkan bahawa Perang Dingin turut merebak ke negaranegara lain khasnya negara yang baru merdeka 11. Namun, terdapat juga negara-negara yang enggan melibatkan diri dalam kancah permusuhan ini. 12. Negara-negara yang berkecuali ini dikenali sebagai negara-negara Dunia Ketiga.
Eropah selepas 1945
Negara-negara di Eropah Barat yang dibebaskan oleh Amerika Syarikat dan sekutunya mengamalkan sistem demokrasi dan sistem ekonomi bebas
Blok Demokrasi (Amerika) Menganggap negaranya sebagai jaguh demokrasi Mengamalkan hak-hak manusia Sistem ekonomi berdasarkan kegiatan individu dan kapitalis (ekonomi bebas)
Negara-negara di Eropah Timur yang dibebaskan oleh Rusia dan sekutunya mengamalkan sosialisme dan sistem ekonomi yang memiliknegarakan semua harta.
Blok Komunis (Rusia) Menganggap negaranya sebagai jaguh sosialisme Mengamalkan sistem ekonomi yang memiliknegarakan semua harta dan kekayaan untuk kepentingan umum.
B) SEBAB-SEBAB BERLAKUNYA PERANG DINGIN 1. Perbezaan Ideologi Perbezaan ideologi antara Amerika Syarikat dan Rusia membawa Perang Dingin kerana: a) Sistem demokrasi yang diamalkan di Amerika membenarkan kebebasan bersuara. b) Sistem komunis di Rusia tidak memberi kebebasan tersebut kepada rakyat. Perbezaan ini tidak mewujudkan persefahaman antara Amerika Syarikat dan Rusia. 2. Faktor Ekonomi Amerika Syarikat mahu menjalankan perdagangan bebas di seluruh dunia. Rusia enggan melibatkan diri dalam perdagangan antarabangsa khasnya dengan Barat kerana bimbang pengaruh demokrasi boleh menghapuskan sistem komunis. 3. Konflik antara Amerika Syarikat dan Rusia Dua kuasa ini sering berkonflik kerana masing-masing mahu menjadi kuasa utama di dunia Rusia berpeluang meluaskan pengaruh di Eropah Timur kerana negara yang bebas daripada pengaruh Nazi itu terletak di bawah tentera Rusia. Amerika Syarikat menyekat pengaruh komunis menerusi bantuan kewangan kepada negara timur Eropah. Ini membawa kecurigaan Rusia dan konflik antara mereka semakin besar. 4. Perlumbaan Penciptaan Senjata Nuklear Kedua-dua kuasa berlumba-lumba untuk memperhebatkan kekuatan tentera masing-masing sebagai persediaan menghadapi pihak lawan Persaingan ini membawa kepada penciptaan senjata atom yang paling berbahaya sehingga ada menyebut Perang Dingin sebagai Perang Atom. C) KESAN PERANG DINGIN 1. Wujud negara yang di gelar Tabir Besi iaitu Jerman Barat yang mengamalkan sistem demokrasi dan Jerman Timur yang mengamalkan sistem komunisme. 2. Wujudnya pakatan tentera untuk menyekat pengaruh antara kedua-dua kuasa iaitu: i) Pertubuhan Perjanjian Atlantik Utara (NATO) – demokrasi ii) Pakatan Warsaw – komunis iii) Pertubuhan Perjanjian Asia Tenggara (SEATO) – demokrasi 3. Wujud Negara-negara Dunia Ketiga – negara yang baru merdeka dan bersikap berkecuali dengan tidak menyebelahi mana-mana pihak yang terlibat dengan Perang Dingin tetapi mereka menjadi rebutan antara dua kuasa yang terlibat. 4. Berlaku perlumbaan senjata antara kedua-dua kuasa 5. Memberi peluang kepada negara-negara baru membina identiti sendiri 6. Memberi peluang kepada negara-negara baru menangani cabaran melalui hubungan antara bangsa dan serantau. D) TABIR BESI 1. Selepas Perang Dunia Kedua sehingga tahun 1990, Jerman terbahagi kepada dua: a) Jerman barat diduduki oleh tentera kuasa-kuasa Barat mengamalkan demokrasi. b) Jerman Timur diduduki oleh tentera Rusia mengamalkan sistem komunisme. 2. Pihak Jerman Timur membina Tembok Berlin untuk memisahkan penduduk kawasan ini.
3. Pada tahun 1949, kemasukan China telah menguatkan lagi blok Komunis. 4. Blok barat pula diketuai oleh Amerika syarikat dan disertai oleh sekutunya iaitu Britain, Perancis, Jerman Barat dan Itali. 5. Hubungan di antara kedua-dua blok ini sangat terhad. Winston Churchill menyifatkannya sebagai “Tabir Besi”. 6. Kedua–dua blok membuat persiapan tentera untuk menghadapi kemungkinan serangan kilat.
Pakatan Tentera Pertubuhan Perjanjian Atlantik Utara (NATO)- 1949
Pakatan Warsaw- 1955
Pertubuhan Perjanjian Asia Tenggara (SEATO)
Negara Anggota Amerika Syarikat, Britain, Jerman Barat, Kanada, Perancis, Itali, Norway, Denmark, Belanda, dan Belgium. Rusia, Bulgaria, Jerman Timur, Hungary, Poland, Czechoslovakia dan Romania Amerika Syarikat, Australia, Britain, Filipina, New Zealand, Pakistan, Perancis dan Thailand.
Tujuan Menghadapi sebarang serangan blok Komunis
Mengimbangi pengaruh dan kekuatan NATO Menghalang pengaruh Rusia dan China komunis daripada merebak ke Asia Selatan
E) NEGARA-NEGARA DUNIA KETIGA 1. Negara-negara dunia Ketiga ialah negara-negara yang mengamalkan dasar berkecuali. 2. Negara-negara ini tidak mahu terlibat dalam Blok Komunis atau Kapitalis. 3. Perkembangan politik Perang Dunia Kedua membahagikan dunia kepada 3 iaitu; a) Negara Dunia Pertama – mengamalkan sistem demokrasi dan ekonomi kapitalis b) Negara Dunia Kedua – negara Blok Komunis dengan sistem ekonomi perancangan pusat c) Negara Dunia Ketiga – negara yang mencapai kemerdekaan selepas Perang Dunia Kedua. 4. Negara Dunia Ketiga tidak mahu terlibat dalam pakatan tentera. Mereka mahu menyuarakan pendirian mereka secara bebas. 5. Ini kerana sebagai pengeluar bahan mentah, ekonomi mereka bergantung pada pasaran dunia yang dikuasai oleh negara maju. 6. Masalah dan kepentingan mereka dapat disuarakan buat pertama kali dalam Persidangan Bandung, Indonesia pada April 1955. 7. Persidangan ini dianjurkan oleh pemimpin India, Pakistan, Sri Lanka dan Indonesia. Ia dihadiri oleh 28 buah negara termasuklah Filipina, Sudan, Ghana dan lain-lain. 8. Persidangan ini bertujuan membentuk Blok Negara-negara Berkecuali. 9. Terdapat banyak lagi persidangan yang dianjurkan untuk membincangkan masalah politik dan ekonomi. 10. Sehingga kini, kedudukan mereka dalam masyarakat dunia semakin penting.
CONTOH – CONTOH SOALAN 1. Jelaskan faktor-faktor dan kesan-kesan Perang Dunia Pertama 1914 – 1917. 2. Bagaimanakah Jerman dan Rusia terlibat dalam Perang Dunia Pertama 1914 – 1917 dan apakah implikasi yang berlaku akibat daripada penglibatan tersebut? 3. Bincangkan faktor-faktor dan kesan-kesan Perang Dunia Kedua 1939 – 1945. 4. Bagaimanakah Jepun dan Amerika Syarikat terlibat dalam Perang Dunia Kedua 1942 – 1945 dan apakah implikasi yang berlaku akibat daripada penglibatan tersebut? 5. Mengapakah Rusia dan Amerika Syarikat boleh terlibat dalam Perang Dingin dan apakah kesan-kesan Perang Dingin ke atas negara-negara lain di dunia.
4.3 DEKOLONISASI DAN PENGEMBALIAN KEDAULATAN LATAR BELAKANG Dekolonisasi mula berkembang secara perlahan sejak Perang Dunia Pertama, selepas bekas tanah jajahan imperialis Barat mencapai kemerdekaan. Bagaimanapun proses dekolonisasi berlaku dengan pantas selepas Perang Dunia Kedua. Proses ini melibatkan bekas tanah jajahan di merata tempat termasuk di Asia dan Afrika. Selepas Perang Dunia Kedua berakhir, kedudukan ekonomi negara-negara Eropah merosot sehingga mereka tidak mempunyai kekuatan untuk menguasai tanah jajahan mereka. Oleh kerana itu, mereka telah melakukan dekolonisasi, iaitu membebaskan tanah jajahan dengan memberikan kemerdekaan kepada tanah jajahan tersebut. Desakan hebat daripada penduduk tempatan khususnya golongan intelek menyebabkan proses dekolonisasi terpaksa dipercepatkan. Proses dekolonisasi di China dan India menunjukkan perbezaan yang ketara. Di China, sebahagian besar rakyat menganggap kerajaan Ch‘ing (Manchu) adalah kerajaan asing kerana pemerintah kerajaan ini merupakan orang Manchu yang berasal dari Manchuria. Oleh sebab itu, rakyat China mahu menyingkirkan kerajaan Manchu. Selepas penyingkiran kerajaan Manchu berlaku pula perang saudara di china antara parti Komunis China dengan Kuomintang yang melibatkan perbezaan ideologi yang dianuti oleh kedua-dua pihak tersebut. Sementara itu di India, proses pengembalian kedaulatan diminta daripada pihak penjajah British. Proses ini berakhir dengan kemerdekaan yang akhirnya memisahkan kerajaan Hindu di India dan kerajaan Islam di Pakistan.
KONSEP/ISTILAH: i) Dekolonisasi - Langkah membebaskan tanah jajahan menjadi sebuah negara yang merdeka dan berdaulat ii) Nasionalisme – Ikatan perasaan dalam kalangan kelompok yang mewarisi sejarah, budaya dan bahasa yang dikongsi bersama yang menjadi asas kepada gerakan kebangsaan.
NEGARA CHINA PENDAHULUAN Nasionalisme di negara China ternyata jauh berbeza berbanding dengan negara-negara lain. Pada peringkat awalnya, kebangkitan nasionalisme masyarakat China adalah bersifat anti Manchu. Rata-rata rakyat negara itu berpendapat bahawa orang Manchu merupakan pemerintah asing yang telah berjaya menegakkan kekuasaan mereka sejak tahun 1644. Justeru itu, wujud sentimen untuk mengusir keluar orang-orang Manchu dari negara China. Sentimen anti Manchu juga semakin meluas berikutan berlakunya ketidakstabilan politik serta penyalahgunaan kuasa di bawah pentadbiran Dinasti Manchu. Keadaan ini diburukkan lagi apabila kerajaan Manchu telah menyebabkan maruah masyarakat Cina tercalar kerana kalah dalam beberapa peperangan menentang kuasa Barat dan mengakibatkan mereka terpaksa menerima beberapa siri perjanjian yang amat merugi dan memalukan rakyat Cina. Ketidakupayaan Kerajaan Manchu menangani imperialisme Barat ini telah membangkitkan kesedaran bangsa Han yang merupakan bangsa Cina tulen untuk mengatur gerakan menentang orang-orang Manchu. Walaupun kerajaan Manchu cuba membuat beberapa pembaharuan dan
pemodenan untuk mengukuhkan pentadbirannya tetapi kesemuanya menemui kegagalan. Akhirnya, kebencian terhadap pemerintahan Manchu tidak dapat dibendung lagi apabila muncul Dr. Sun Yat Sen memimpin rakyat Cina menentang kerajaan Manchu dalam Revolusi China. Setelah kerajaan Manchu digulingkan, sejarah negara China menyaksikan bagaimana pemerintahan seterusnya dikuasai oleh komunis apabila muncul Parti Koumintang dan Parti Komunis China yang menjadikan negara China sebagai sebuah negara republik.
1) REVOLUSI CHINA 1911 A) LATAR BELAKANG a) Tujuan untuk menggulingkan kerajaan Manchu. b) Dipimpin oleh Dr Sun Yat Sen. c) Dinasti Manchu merampas kuasa dari Dinasti Ming sejak tahun 1644 dianggap pemerintah asing. Berasal dari Manchuria. d) Dinasti Manchu telah menunjukkan tanda-tanda kelemahan dan tidak layak memerintah. Selepas termeterai Perjanjian Nanking 1842, maruah negara China tercemar. e) Meskipun pelbagai usaha pemulihan dilakukan, namun kerajaan Manchu masih tidak mampu untuk mengukuhkan kerajaan, mengadakan pembaharuan dan kemajuan seperti yang dikehendaki rakyat. f) Rakyat Cina percaya Dinasti Manchu telah kehilangan mandat dari syurga untuk memerintah. Sehubungan dengan itu pemimpin revolusi berpendapat pemerintahan Manchu perlu ditamatkan dan diganti dengan pemerintahan baru bercorak republik.
B) FAKTOR-FAKTOR MELETUSNYA REVOLUSI CHINA 1911
1. Kelemahan Pemerintahan Manchu Revolusi ini bertujuan untuk menggulingkan pemerintahan Manchu di China dan berakhir dengan penubuhan Kerajaan Republik China di bawah pemerintahan Yuan Shih Kai pada tahun 1921. Pegawai Manchu dikatakan mengamalkan rasuah dan menyeleweng. Mereka gagal membaiki taraf hidup rakyat. Mereka melantik kerabatnya sahaja dalam pentadbiran dan pegawai salah guna wang yang sepatutnya diberikan kepada mangsa bencana alam. Perasaan tidak puas hati rakyat China terhadap pemerintahan Manchu dizahirkan dengan beberapa penentangan secara terbuka antaranya ialah pada tahun 1850-1864 berlaku Pemberontakan Taiping, tahun 1885 Pemberontakan Panthay, tahun 1853-1868
Pemberontakan Nien serta gerakan sulit seperti “White Lotus Society” dan ―Heaven and Earth Society”. Maruah China jatuh kerana kalah dalam Perang Candu I & II dan dibebani dengan hutang. Keadaan ini menyebabkan timbul masalah kewangan. Bencana alam seperti banjir dan kemarau mengurangkan hasil pertanian sehingga masyarakat China beranggapan kerajaan Manchu tidak lagi mendapat mandat daripada syurga. Selepas kemangkatan Maharaja Kuang-Hsu pada tahun 1908 putera Chun yang dilantik sebagai pemangku raja seorang yang tidak cekap dan tidak berwibawa. Maharaja Hsuan Tung pula yang menggantikan beliau baru berumur 3 tahun. Ditambah pula dengan sentimen anti-Manchu dalam kalangan rakyat China. Mereka anggap Manchu berasal dari Manchuria dan bukannya China asli. Orang China enggan tunduk kepada Manchu yang dianggap “orang asing” dan menggunakan slogan “hapuskan Manchu, kembalikan Dinasti Ming”. 2. Kesengsaraan Rakyat. Penduduk China telah bertambah menjelang awal abad ke-20 sekitar 400 juta dan menimbulkan masalah kekurangan makanan dan berlaku pengangguran. Mulai tahun 1900 cukai kepala dinaikkan 3 hingga 5 kali ganda lebih tinggi dan amat membebankan petani. Rakyat menanggung beban cukai untuk membiayai pembinaan jalan keretapi, membeli senjata dan membayar ganti rugi perang. Kesengsaraan rakyat bertambah apabila berlaku bencana alam seperti kemarau dan banjir. Penderitaan rakyat akibat kawasan pertanian musnah menyebabkan rakyat kebuluran antara tahun 1910-1911 di wilayah Anhui, Kiangsu, Shangtung, Chekiang dan Hupei. Keadaan ini menimbulkan kemarahan rakyat dan mereka mencari pemimpin untuk membela mereka. Sebab itulah lokasi bencana alam menjadi lokasi pemberontakan.
3. Kemasukan Kuasa Barat.
Kemasukan orang Barat telah member kesan kepada aspek perdagangan dan aspek keagamaan.
Ada dalam kalangan masyarakat China merasakan untuk menjadi maju mereka harus menerima idea-idea daripada barat dan disesuaikan dengan Negara China.
Malangnya idea ini tidak disenangi oleh pemerintah Manchu lalu melaksanakan dasar tutup pintu.
Pada waktu yang sama, jepun telah membenarkan Dr. Sun Yat Sen untuk menubuhkan Tung Meng Hui semasa di Jepun dan memberikan penerangan serta mendorong orang China di seberang laut untuk menyokong pemberontakan ini.
4. Penguasaan Ekonomi Oleh Kuasa Asing
Orang Barat telah menguasai ekonomi China melalui beberapa siri perjanjian seperti Perjanjian Nanking 1842 yang memberi peluang kepada Barat menguasai ekonomi China.
Kesannya kuasa Barat seperti British, Perancis, Rusia dan Amerika Syarikat telah menguasai pelabuhan utama sekitar Peking dan Bandar utama yang lain.
Perjanjian ini juga membebankan China kerana terpaksa membayar pampasan kepada kuasa Barat. Contohnya pada tahun 1894-1895, Perjanjian Shimonoseki yang terhasil akibat peperangan antara Jepun dan China yang menyebabkan China terpaksa membayar ganti rugi sebanyak 200 juta tael.
Menimbulkan rasa tidak puas hati penduduk tempatan terhadap kelemahan pemerintahan Manchu.
5. Peranan Golongan Terpelajar
Golongan cendekiawan merupakan penggerak revolusi terdiri daripada Dr. Sun Yat Sen, Kang Yu Wei, Liang Chi-Chao dan lain-lain. Ramai daripada mereka melanjutkan pelajaran di Jepun.
Sementara pelajar yang menuntut di Eropah dan Amerika pula terpengaruh dengan idea demokrasi, kerajaan berpelembagaan, hak asasi manusia, kebebasan, kemajuan teknologi dan pemerintahan tentera.
Mereka turut terpengaruh dengan peristiwa Revolusi Perancis, pemodenan Rusia, penyatuan Jerman dan Itali serta pemodenan Jepun di bawah Meiji.
Dr. Sun Yat Sen sebagai penggerak Revolusi China 1911 berpendapat pemerintahan beraja mesti dihapuskan dan diganti dengan republic, kerana pemerintahan berajalah punca rakyat menderita.
Dr. Sun Yat Sen menubuhkan Tung Meng Hui 1908 bertujuan menggulingkan kerajaan Manchu dan menubuhkan kerajaan republic.
Beliau menerbitkan akhbar iaitu „Min Pao‟di Tokyo dan memperkenalkan ideologi berasaskan “Tiga Prinsip Rakyat” iaitu demokrasi, nasionalisme dan kebajikan social.
Beliau digelar Bapa Revolusi China.
6.
Kemajuan Sistem Perhubungan
Revolusi China 1911 ini juga dipercepatkan oleh proses kemudahan sistem perhubungan yang terdapat di China seperti rangkaian keretapi, jalan raya, pos dan telegraf yang mempercepatkan penyampaian idea revolusioner.
Ia juga memudahkan perhubungan dalam kalangan ahli dan pemimpin.
7. Keputusan Manchu Memiliknegarakan Jalan Kereta api
Pada Mei 1911, rakyat menentang kerajaan Manchu kerana memiliknegarakan pembinaan jalan keretapi antara Hankow-Canton dan antara Hankow-Sczechuan.
Ini kerana pengusaha tempatan takut kepentingan terjejas apabila projek tersebut diberikan oleh Manchu kepada pengusaha asing.
Pemimpin tempatan menentang kerajaan Manchu kerana meminjam wang 16 juta pound dari Perancis, Jerman, Britain dan Amerika Syarikat.
Pemberontakan di Sczechuan merebak apabila sebutir bom meletup di Hankow pada 10 Oktober 1911. Peristiwa ini menandakan bermulanya revolusi.
C) PROSES REVOLUSI DAN PEMBENTUKAN REPUBLIK a) Pada 9 Oktober 1911 berlaku letupan bom di kediaman seorang anggota gerakan anti Manchu di Hankow yang terletak di bawah pengaruh Rusia. Banyak nyawa terkorban. Siasatan mendapati bandar itu dijadikan markas gerakan revolusioner dan tempat menghasilkan alat-alat letupan. Kerajaan bertindak tegas dengan menangkap 32 orang revolusioner, rampas senjata dan alat-alat letupan. Mereka yang terlibat dijatuhi hukuman bunuh. b) Tindakan Manchu telah mencetuskan kemarahan rakyat China. Pada 10 Oktober 1911, tentera Wuchang di bawah pimpinan Li Yuan Hung telah melancarkan pemberontakan bagi membalas tindakan kerajaan Manchu. Peristiwa ini menandakan bermulanya Revolusi China 1911. c) Kerajaan Manchu meminta perwakilan asing membantu tetapi mereka enggan kerana mengamalkan sikap berkecuali. d) Pada 11 Oktober 1911, bandar Hanyang dan Hankow di tawan. Menjelang awal Disember 1911 ramai pemerintah wilayah di bahagian selatan, tengah dan barat daya mengisytiharkan kemerdekaan daripada kerajaan Manchu. Antaranya wilayah Changsa, Yunan, Chekiang, Fukien, Kawangtung dan Szechwan. e) Kerajaan Manchu terpaksa memanggil semula Jeneral Yuan Shih Kai yang telah diperintah bersara untuk memerangi golongan revolusioner. Berjaya tawan semula Hankow dan Hanyang. Beliau dilantik sebagai Perdana Menteri pada 8 November 1911 oleh Perhimpunan Nasional. f) Dr. Sun Yat Sen yang berada di Amerika Syarikat dipanggil pulang. Pada 20 Disember 1911, beliau tiba di Shanghai dan mengisytiharkan negara China sebagai republik. Dr. Sun Yat Sen dilantik sebagai Presiden bagi Kerajaan Sementara Republik China di Shanghai dan Kolonel Li Yuan Hung sebagai Naib Presiden sementara Huang Hsing sebagai Menteri Perang. Pusat pemerintahan dipindahkan ke Nanking. g) Walaupun tentera Yuan Shih Kai berjaya menewaskan beberapa pemberontakan, mereka tidak dapat menyekat kemaraan golongan revolusioner kerana masalah kewangan. Sementara itu
golongan revolusioner pula menghadapi masalah dengan kekuatan tentera Yuan Shih Kai. Oleh itu kedua-dua pihak bersetuju mengadakan genjatan senjata dan memulakan perundingan damai. Majlis Revolusioner menuntut agar sistem beraja ditamatkan ganti dengan republik. h) Yuan Shih Kai berjaya memujuk Maharaja China turun takhta. Akhirnya pada 12 Februari 1912, Maharaja Hsung Tung atau Maharaja Pu Yi yang berusia 6 tahun telah mengambil keputusan turun dari takhta kerajaan. Peristiwa ini menandakan berakhirnya pemerintahan Dinasti Manchu di negara China. i) Rundingan diteruskan antara Dr. Sun Yat Sen dan Yuan Shih Kai. Dr. Sun Yat Sen bersetuju meletak jawatan sebagai Presiden Sementara apabila menyedari kekuatan tentera berada di pihak Yuan Shih Kai. Akhirnya 15 Februari 1912, Yuan Shih Kai dilantik sebagai Presiden Kerajaan Sementara Republik China dan Li Yuan Hung sebagai Naib Presiden.
2) GERAKAN 4 MEI 1919 A) PENGENALAN Gerakan 4 Mei ialah peristiwa demonstrasi, pemogokan dan rusuhan yang dijalankan pada tahun 1919 oleh kira-kira 5000 pelajar di Peking dari 13 institusi pengajian tinggi dan diketuai oleh pelajar-pelajar serta pensyarah-pensyarah Universiti Peking (Peita). Universiti Peking merupakan pusat revolusi intelektual kerana canselornya Tsai Yuan Pei menggalakkan perkembangan idea-idea baru di kalangan pelajar-pelajar. Gerakan ini merangkumi jangka masa 1917-1921 yang dikenali sebagai ―Zaman Revolusi Intelektual‖ kerana ianya telah meninggalkan kesan yang mendalam dari segi politik, sosial, intelektualisme dan kebudayaan. Di antara tokohtokoh penting dalam Gerakan 4 Mei ialah Tsai Yuan Pei, Chen Tu Hsiu, Hu Shih, Monlin, Kuo Mojo dan Lu Shun. B) SEBAB-SEBAB GERAKAN MEI 1919 1.
Keadaan politik yang tidak mantap Setelah berjaya menggulingkan Dinasti Manchu melalui Revolusi 1911, pemimpinpemimpin China gagal membentuk sebuah kerajaan yang efektif. Perselisihan sering berlaku di antara pemimpin-pemimpin menyebabkan rancangan-rancangan pembaharuan tidak dapat dilaksanakan. Sebagai contoh, perselisihan di antara Yuan Shih Kai dan Dr. Sun Yat Sen serta Kuomintang dan kemudiannya selepas kematian Yuan Shih Kai pada tahun 1916 berlaku pula perselisihan di antara Presiden Li Yuan Hung dan Perdana Menteri Tuan Chi Jui. Selepas kematian Yuan Shih Kai juga berlaku zaman ―Hulubalang‖ (Warlordism) yang menyebabkan negeri China semakin menuju kepada kehancuran. Pergolakan politik yang tidak berkesudahan ini menyebabkan golongan bangsawan, sarjana dan intelek hilang kepercayaan terhadap kerajaan.
2.
Peranan saudagar dan pekerja Semasa Perang Dunia Pertama 1914-1918, muncul perusahaan penting di negeri China seperti perusahaan besi dan keluli yang sangat diperlukan oleh Pihak Berikat. Perkembangan perusahaan ini menyebabkan munculnya saudagar-saudagar besar dan bertambahnya tenaga buruh terutamanya di bandar-bandar perusahaan seperti Shanghai, Canton, Tientsin dan lainlain. Golongan saudagar dan pekerja merasa kurang senang terhadap politik dalam negeri kerana ianya mengancam kepentingan ekonomi mereka. Golongan ini menentang perbuatan rasuah dan penyelewengan yang dilakukan oleh pegawai-pegawai kerana ianya akan menjejaskan faedah-faedah yang seharusnya diterima oleh mereka. Akibatnya, golongan saudagar dan pekerja melibatkan diri dalam Gerakan 4 Mei dengan tujuan mewujudkan kemantapan politik bagi menjaga kepentingan ekonomi dan kedudukan mereka.
3.
Perkembangan intelektualisme Antara tahun 1903-1919, semakin ramai pelajar China dari luar negeri pulang ke negeri China. Antaranya ialah Chen Tu Hsiu dan Tsai Yuan Pei dari Perancis, Kuo Mojo dan Lu Shun dari Jepun dan Hu Shih serta Mon Lin dari Amerika. Dengan menggunakan Universiti Kebangsaan Peking (Peita), Tsai Yuan Pei yang menjadi Canselor, Chen Tu Hsiu dan Hu Shih yang menjadi pensyarah, telah menyebarkan idea-idea Barat kepada pelajar-pelajar. Mereka menyebarkan pelajar-pelajar bahawa negeri China jauh ketinggalan jika dibandingkan dengan kemajuan negara-negara Barat. Mereka menekankan kepada penggunaan politik, ekonomi dan pendidikan moden secara Barat untuk membentuk sebuah negara China yang moden dari segi politik, ekonomi dan sosial.
4.
Faktor luar negeri Peristiwa yang berlaku di negeri-negeri lain turut memberi inspirasi kepada golongan nasionalis terutamanya pelajar-pelajar China. Antaranya peristiwa penting yang memberi kesan mendalam ialah Revolusi Bolshevik yang berlaku di Rusia pada tahun 1917. Revolusi Bolshevik merupakan kejayaan perjuangan rakyat Rusia menggulingkan Kerajaan Czar yang korup. Mereka telah berjaya membentuk sebuah kerajaan yang moden dan disegani. Selain itu, revolusi sosial yang berlaku di beberapa buah negara Eropah seperti Finland, Jerman, Austria dan Hungary serta ―rusuhan beras‖ di Jepun pada tahun 1918 juga telah membangkitkan kesedaran rakyat China untuk menentang kerajaan. Peristiwa-peristiwa tersebut merupakan perjuangan rakyat menentang kerajaan hasil dari rasa tidak puas hati.
5.
Masalah Shantung Semasa berlakunya Perang Dunia Pertama 1914-1918, Jepun telah mengalahkan Jerman di Shantung dan merampas konsesi Jerman di Shantung. Pada 18 Januari 1915, Jepun telah mengemukakan tuntutan yang dikenali sebagai “21 tuntutan” untuk dilaksanakan oleh China. Penerimaan tuntutan-tuntutan tersebut akan menjadikan negeri China sebagai protektorat Jepun. Di antara tuntutan itu ialah: a. Negeri China hendaklah berjanji tidak akan menyerahkan atau memajakkan kepada kuasa-kuasa lain mana-mana bahagian, pelabuhan, teluk, pulau atau pantai di sepanjang negerinya. b. Negeri China mesti mengambil penasihat-penasihat Jepun dalam bidang kewangan, ketenteraan dan pasukan polis. c. China mesti bersetuju terhadap tuntutan yang dicapai di antara Jepun dan Jerman di Shantung. d. China hendaklah melanjutkan tempoh pajakan Port Arthur dan khidmat keretapi Manchuria Selatan dari 25 tahun kepada 99 tahun. e. China hendaklah mengakui pendudukan Jepun di Shantung. f. China dan Jepun akan menjalankan usaha sama dalam perusahaan besi. China tidak dibenarkan menjual besi tanpa izin Jepun atau mendirikan perusahaan besi yang lain yang akan menjejaskan usaha sama itu. g. China mesti membeli 50% senjata dari Jepun. Golongan pelajar menganggap tuntutan tersebut sebagai satu penghinaan yang boleh menjatuhkan maruah China. Mereka mendesak supaya Kerajaan China menolak sama sekali ―21 tuntutan‖ tersebut. Kemarahan golongan pelajar China bertambah kerana Persidangan Damai Versailles Januari 1919 yang dihadiri oleh pihak berikat mengiktiraf ―21 tuntutan‖ tersebut. Persidangan Versailles Januari 1919 telah memutuskan bahawa bekas hak-hak Jerman di Shantung diserahkan kepada Jepun. Keputusan Persidangan Versailles telah mengakibatkan satu demonstrasi pelajar-pelajar di Peking pada 4 Mei 1919. Mereka menuntut pengembalian hak-hak China di Shantung dan mendesak Kerajaan China supaya
tidak menandatangani Perjanjian Versailles. Golongan pelajar juga mendesak Kerajaan China menghukum tiga ahli politik pro Jepun iaitu Chang Tsung Hsing, Lu Tsung Yu dan Tsao Ju Lin yang dipercayai bertanggungjawab bagi penerimaan tuntutan berkenaan oleh China.
C) PROSES KEBANGKITAN Pada 4 Mei 1919, kira-kira 5000 pelajar di Peking telah mengadakan tunjuk perasaan membantah keputusan Persidangan Damai Versailles mengenai Shantung. Mereka terdiri dari pelajar-pelajar dan pensyarah-pensyarah Universiti Kebangsaan Peking. Mereka berkumpul di bangunan kedutaan iaitu Tien an Men dan membawa sepanduk-sepanduk seperti ―Negeri China kepunyaan orang China‖, ―Kembalikan Hak China di Shantung‖, ―Jangan Terima 21 Tuntutan‖, ―Hukum Semua Pengkhianat‖ dan sebagainya. Tunjuk perasaan menjadi ganas apabila mereka membakar rumah pemimpin-pemimpin China yang pro Jepun seperti Chang Tsung Hsing, Lu Tsung Yu dan Tsao Ju Lin dan mendesak mereka meletakkan jawatan. Golongan pelajar juga telah mendesak wakil China dalam Persidangan Versailles iaitu C.T. Wong dan Wellington Khoo supaya jangan menandatangani Perjanjian Versailles yang dijadualkan pada 28 Jun 1919. Perjuangan golongan pelajar mendapat simpati dari beberapa golongan masyarakat China yang lain. Akhirnya, pekedai-pekedai, pekerja-pekerja kilang dan saudagar-saudagar mengambil bahagian. Golongan pekedai dan saudagar memulaukan barang-barang buatan Jepun sementara pekerja-pekerja pelabuhan memulaukan kapal-kapal Jepun. Sokongan juga datangnya dari tokohtokoh politik seperti Sun Yat Sen pemimpin Kuomintang yang berkuasa di Canton dan Warlord. Kerajaan mengambil tindakan menangkap 10 pemimpin pelajar dan 1150 orang pelajar dan dipenjarakan di Penjara Peking serta di Universiti Peking. Di antara pemimpin pelajar yang ditangkap ialah Hsu Te Heng, Chang Kuo Tao dan Yi Ken Ni. Kerajaan juga menutup maktabmaktab dan universiti-universiti di 200 bandar di negeri China. Tindakan pelajar, pekedai, saudagar, pekerja kilang dan pekerja pelabuhan menyebabkan ekonomi China merosot dan ini menjejaskan Kerajaan Peking. Untuk meredakan ketegangan politik, kerajaan membebaskan pelajar-pelajar yang ditangkap pada 7 Mei 1919. Kawat juga telah dihantar kepada perwakilan China yang menghadiri Persidangan Versailles untuk menyampaikan arahan Presiden Hau Shih Chang supaya menolak syarat-syarat Perjanjian Versailles. Perwakilan China telah diugut akan menerima hukuman jika menandatangani perjanjian itu. Pelajar-pelajar China di Perancis turut mengambil bahagian dengan mengawasi gerak-geri perwakilan China.
D) KESAN-KESAN GERAKAN 4 MEI 1919 1. Pencapaian matlamat Gerakan 4 Mei telah mencapai matlamat perjuangannya. Wakil China dalam Persidangan Damai Versailles iaitu C.T. Wong dan Wellington Khoo tidak menandatangani Perjanjian Versailles yang dijadualkan pada 28 Jun 1919 akibat dari desakan pelajar. Tiga orang ahli politik China yang dianggap pro Jepun dan bertanggungjawab bagi penerimaan ―21 Tuntutan‖ Jepun oleh China iaitu Chang Tsung Hsing, Lu Tsung Yu dan Tsao Ju Lin telah meletakkan jawatan. Dalam Persidangan Washington pada 21 November 1921, negeri Jepun telah bersetuju untuk menarik diri dari Shantung.
2.
Membangkitkan semangat kebangsaan Gerakan 4 Mei telah melahirkan semangat kebangsaan di kalangan orang-orang China. Ianya merupakan saru revolusi mental di kalangan orang-orang China yang digerakkan oleh golongan intelek. Pelajar muncul sebagai golongan penting pembela kepentingan nasional
China. Dalam hubungan mengembangkan semangat nasionalisme, golongan pelajar dan intelek dari Universiti Kebangsaan Peking memainkan peranan penting. Demonstrasi oleh pelajar-pelajar mengakibatkan demonstrasi dan pemogokan di seluruh China. Golongan pelajar juga telah menganjurkan pemulauan barang-barang buatan Jepun. Pemulauan ini mendapat sokongan ramai dan menjejaskan perdagangan Jepun dengan China. Perasaan anti Jepun juga bertambah di kalangan orang-orang China akibat dari Gerakan 4 Mei. Buat pertama kalinya pekerja-pekerja China mengadakan demonstrasi-demonstrasi secara besarbesaran di Peking, Tientsin, Shanghai, Hankow dan bandar-bandar lain. 3.
Perkembangan fahaman Komunis Gerakan 4 Mei telah membuka jalan kepada perkembangan fahaman Komunis di negeri China. Ideologi-ideologi Barat telah menarik minat intelek-intelek China yang merupakan pengasas Gerakan 4 Mei. Dalam tahun 1918, Li Ta Chao telah menubuhkan ―Society for the Study of Marxism‖ di Universiti Peking yang merupakan pusat Gerakan 4 Mei. Kebanyakan ahlinya terdiri dari pelajar-pelajar Universiti Peking seperti Chang Kuo Tao dan Mao Tse Tung yang kemudiannya memainkan peranan penting dalam gerakan Komunis di negeri China. Chen Tu Hsiu seorang pemimpin terkemuka Gerakan 4 Mei telah menganut fahaman Marx-Lenin dalam tahun 1920. Beliau telah menubuhkan ―Socialist Youth Corps‖ di Shanghai pada tahun 1920. Pada tahun tersebut juga, Li Ta Chao telah menubuhkan ―Socialist Youth Corps‖ di Peking. Pada tahun 1920 juga, pertubuhan-pertubuhan Marxism telah disatukan dan pada tahun 1921, Chen Tu Hsiu dan Li Ta Chao telah menubuhkan Parti Komunis China dengan bantuan Comintern.
4.
Memperbaiki kedudukan Kuomintang Gerakan 4 Mei telah melemahkan kedudukan hulubalang-hulubalang yang menguasai Kerajaan China di Peking. Golongan pelajar yang mendapat sokongan orang ramai telah menyalahkan mereka di atas kegagalan negeri China menjaga kepentingannya dalam Perjanjian Versailles 1919. Akibat desakan orang ramai, Kabinet China yang dipimpin oleh Tuan Chi Jui terpaksa dibubarkan. Gerakan 4 Mei telah memperbaiki kedudukan Kuomintang yang bertujuan untuk menyatukan negeri China. Akibat dari tindakan Sun Yat Sen menyokong Gerakan 4 Mei menyebabkan Kuomintang mendapat sokongan ramai terutamanya di kalangan pelajar. Sokongan ini memberi inspirasi kepada Sun Yat Sen untuk menegakkan kuasa Kuomintang di negeri China. Sokongan ini juga membolehkan Sun Yat Sen menyusun semula dan memperkuatkan Kuomintang sehingga Kuomintang di bawah Chiang Kai Shek berjaya menubuhkan kerajaan baru di Nanking pada tahun 1928.
5.
Kemunculan gerakan kebudayaan baru Gerakan 4 Mei telah mengakibatkan kemunculan Gerakan Kebudayaan Baru. Golongan intelek sama ada dari professor, guru, pelajar atau penulis berpendapat bahawa perjuangan mereka adalah untuk membentuk satu masyarakat baru, menilai kembali tradisi China dan memperkenalkan idea-idea Barat. Universiti Peking memainkan peranan penting menerbitkan majalah-majalah dan akhbar-akhbar yang bertujuan menyumbangkan usahausaha membina sebuah masyarakat China yang baru. Di antara majalah dan akhbar tersebut ialah New Youth (Pemuda Baru), New Tide (Aliran Baru) dan Weekly Critic (Pembidas Mingguan). Para intelek seperti Chen Tu Hsiu, Lu Shun, Hu Shih dan Lin Pan Nung telah mengkritik masyarakat tradisional China yang berasaskan ajaran Confucius. Mereka telah menyokong pembentukan negeri China yang moden yang berasaskan sains dan idea-idea Barat. Satu lagi perubahan ialah mengkaji semula ajaran Confucius yang menjadi pegangan hidup orang-orang China. Intelek-intelek China telah terpengaruh dengan pemikiran saintifik Bertrand Russel, John Dewey dan Thomas Huxley yang menganggap fahaman Confucius sudah tidak sesuai lagi dan perlu dihapuskan.
Gerakan 4 Mei telah mendapat perhatian dari negara-negara asing terutama di kalangan penulis. Untuk meninjau lebih lanjut mengenainya ramai penulis Barat dan Asia telah melakukan lawatan ke negeri China. Di antara mereka ialah Bertrand Russel antara Oktober 1920 hingga Julai 1921, Paul Monroe seorang penulis dari Amerika pada tahun 1921, Hans Driesh seorang ahli falsafah Jerman pada tahun 1922 dan pujangga terkenal Rabindranath Tagore pada tahun 1923.
E) KESIMPULAN Gerakan 4 Mei merupakan satu gerakan kebangsaan yang telah mempengaruhi perkembangan politik dan sosial negeri China. Negeri China telah mengalami perubahan politik dan sosial yang mendadak selepas gerakan ini dan ianya juga telah merintis jalan kepada kemunculan Parti Komunis China sebagai sebuah kuasa yang berpengaruh dewasa itu sehingga akhirnya PKC berjaya menubuhkan sebuah Kerajaan Republik Komunis pada tahun 1949.
3) PARTI KUOMINTANG (KMT) A) LATAR BELAKANG Kuomintang diasaskan oleh Dr. Sun Yat-sen pada tahun 1912 bagi melaksanakan demokrasi berparlimen di negara China. Gerakan Kuomintang berpusat di China Selatan. Dr. Sun Yat-sen mengemukakan tiga prinsip rakyat sebagai landasan kepada gerakan revolusionernya, iaitu: Nasionalisme – menekankan sentimen kebangsaan yang berlandaskan kesetiaan yang tidak berbelah bagi kepada Negara China serta menyarankan penyatuan orang China untuk menentang pemerintahan Manchu. Demokrasi – Kebebasan bersuara dan mewujudkan kerajaan berperwakilan dan melindungi hak rakyat. Sosialisme – Mewujudkan persamaan dalam bidang ekonomi khususnya dalam pembahagian tanah kepada penduduk tempatan. Dr. Sun Yat-sen telah melakukan beberapa siri revolusi untuk menggulingkan kerajaan Manchu dari tahun 1906 hingga tahun 1911. Akhirnya, pada 10 November 1911, Kuomintang berjaya menjatuhkan kerajaan Manchu dan pada 1 Januari 1912, sebuah kerajaan republik telah ditubuhkan dengan Dr. Sun Yat-sen dilantik sebagai presiden sementara. Walau bagaimanapun ia kurang mendapat sambutan daripada rakyat di bahagian China Utara yang bersifat konservatif dan tidak terlibat secara aktif dalam Revolusi China 1911. Keadaan berubah apabila Dr. Sun Yatsen menyerahkan kuasa kepada Yuan Shih-kai dan melantiknya sebagai presiden Republik China yang baru pada tahun 1912. Beliau merupakan seorang panglima tentera (warlord) yang berpengaruh di China Utara. Namun begitu, Yuan Shih-kai telah memerintah secara diktator. Keadaan ini memaksa Dr. Sun Yat-sen sekali lagi berjuang untuk menggulingkan kerajaan Yuan Shih-kai. Pada kali ini beliau meminta bantuan daripada Soviet Union, dan bekerjasama dengan Parti Komunis China. Mereka bersetuju untuk menubuhkan Barisan Bersatu di China. Pada tahun 1917, Dr. Sun Yat-sen telah menubuhkan sebuah kerajaan tentera di Canton (China Selatan). Beliau bercita-cita untuk menyatukan negara China dan menghapuskan keistimewaan-keistimewaan kuasa asing. Dr. Sun Yat-sen tidak sempat menyaksikan terlaksananya penyatuan negara China. Beliau meninggal dunia pada 12 Mac 1925. Selepas kematiannya, Chiang Kai-shek seorang pemerintah tentera di dalam Kuomintang telah mengambil alih kuasa dalam gerakan tersebut. Pada masa itu, Kuomintang dalam keadaan berpecah belah. Pihak yang berfahaman komunis mahukan revolusi sosialis yang segera tetapi Chiang dan golongan nasionalis yang konservatif, tidak bersedia. Pada bulan April 1927, Chiang Kai-shek dan penyokong-penyokongnya telah membentuk kerajaan di Nanking. Beliau telah menyingkirkan puak komunis di dalam kerajaannya. Seterusnya, beliau telah mara ke Peking dan mengambil alih kuasa pada bulan Disember 1928. Kerajaan barunya telah diiktiraf oleh kuasa-kuasa Barat dan Jepun. Setelah berjaya menubuhkan kerajaan, Chiang telah memecat penasihat-penasihat Rusia sebagai tanda memutuskan hubungan diplomatik dan memutuskan hubungannya dengan pemimpin-pemimpin komunis di negaranya. Beliau terus berusaha untuk menghapuskan pengaruh komunis di seluruh China. Menjelang tahun 1934, beliau telah menghapuskan kebanyakan daripada kegiatan-kegiatan komunis hinggakan Tentera Merah terpaksa berundur ke Shensi dan menubuhkan sebuat Republik Soviet di situ. Pada Perang Dunia Kedua, kedua-dua puak terpaksa bekerjasama membentuk barisan pertahanan China tetapi apabila perang tamat pertelingkahan antara mereka disambung semula.
Dengan bantuan daripada Rusia, Mao Tse-tung telah berjaya mengalahkan tentera Chiang yang terpaksa berundur ke pulau Formosa (Taiwan).
B) SEBAB-SEBAB KEGAGALAN KUOMINTANG MEMPEROLEH KUASA POLITIK SECARA MELUAS SEBELUM TAHUN 1927
SEBAB-SEBAB KEGAGALAN KUOMINTANG
1) PEMIMPIN KURANG BERKALIBER Pemimpin Revolusi seperti Dr. Sun Yat Sen dan Sung Chiao Jen kurang berkaliber untuk mentadbir dan membangunkan negara China. Mereka menghadapi masalah kekurangan sumber kewangan, sokongan masyarakat tempatan dan tentera. Akibatnya organisasi Kuomintang menjadi lemah dan ini mewujudkan salah faham di kalangan anggotanya. Para pemimpin juga tidak berusaha menyusun satu pasukan tentera yang berkebolehan dan berdisiplin. 2) SIKAP YUAN SHIH KAI Jeneral tentera yang berkuasa dan berpengaruh di China Utara. Apabila dilantik sebagai Presiden Kerajaan republik China pada tahun 1912, beliau telah berusaha ke arah penguasaan mutlak di China. Beliau juga menghapuskan pengaruh para pemimpin revolusi. Contohnya pada 20 Mac 1913 seorang pembunuh diupah untuk membunuh Sung Chiao Jen. Sikap yang bercorak diktator menimbulkan banyak masalah. Tindakannya menyebabkan pemimpin revolusi melancarkan satu pemberontakan terhadapnya pada tahun 1913. Walau bagaimanapun pemberontakan ini gagal dan Dr. Sun Yat Sen berundur ke Jepun. Kuomintang diharamkan dan ahlinya disingkirkan dari parlimen. 3) PENGARUH KUOMINTANG YANG TERHAD Aktif di China Selatan sahaja maka ia tidak memperoleh sokongan daripada China Utara. China Utara mengamalkan dasar konservatif dan tidak melibatkan diri dalam usaha Kuomintang menubuhkan sebuah kerajaan republik. Usaha Dr. Sun untuk menyatukan China gagal apabila pemerintah wilayah Kwangtung, Chen Chiungming menamatkan hubungan dengan Kuomintang. 4) KEBANGKITAN HULUBALANG (WARLORD) Selepas kematian Yuan Shih Kai pada tahun 1916, muncul pula hulubalang yang bersaing di antara satu sama lain untuk menguasai kerajaan di Peking. Persaingan antara hulubalang yang berlaku antara tahun1916 – 1927 menghalang usaha Kuomintang untuk memperoleh kuasa politik negara China.
KESIMPULAN: Pemimpin Revolusi China 1911 berjaya menjatuhkan kerajaan Manchu yang lemah dan tidak cekap Walau bagaimanapun Kuomintang gagal memperoleh kuasa politik secara meluas di negara China sebelum tahun 1927. Hanya pada tahun 1928, Kuomintang di bawah pimpinan Chiang Kai Shek berjaya membentuk sebuah kerajaan nasionalis di Nanking.
4) PARTI KOMUNIS CHINA (PKC) a) Selepas tercetusnya Revolusi China 1911, keadaan politik negara China berada dalam keadaan kucar-kacir disebabkan oleh persaingan antara hulubalang (warlord), pencerobohan kuasa asing, peluasan pengaruh barat dan imperialisme Jepun. Masalah anarki yang wujud memberi kesempatan kepada perluasan pengaruh komunis di negara China. b) Keadaan rakyat yang menderita serta kepincangan sosioekonomi yang berlaku menyebabkan rakyat lebih mudah dipengaruhi untuk menerima pengaruh komunis. Rata-rata rakyat Cina menaruh perasaan benci terhadap orang asing dan corak pemerintahan yang sedia ada kerana membiarkan mereka menderita tanpa sebarang perubahan. c) Golongan intelektual dan cerdik pandai Cina yang menuntut di luar negara mulai terpengaruh dengan idea-idea politik barat terutamanya fahaman Marxisme yang disebarkan oleh Lenin di Rusia. Pemimpin pelajar yang berpengaruh seperti Lee Ta Chao dan Chen Tu Hsiu menaruh kepercayaan terhadap idea-idea komunis setelah menyaksikan kejayaan Revolusi Rusia 1917 membentuk sebuah kerajaan yang moden dan disegani. Justeru, mereka meletakkan harapan untuk menerapkan fahaman komunis dalam negara sebagai langkah penyelesaian kepada masalah yang berlaku di negara China. d) Sebagai langkah permulaan, golongan pelajar ini telah mula menyebarkan idea komunis melalui majalah-majalah seperti New Tide dan New Youth yang cuba mendedahkan kejayaan dan kepentingan Revolusi Rusia. e) Selepas Gerakan 4 Mei 1919, pengaruh komunis semakin berkembang pesat di negara kerana pusat gerakannya terletak di bandar-bandar utama yang menjadi tumpuan ramai seperti Peking dan Shanghai. f) Dalam usaha memperluaskan lagi fahaman Marxisme, golongan cerdik pandai telah menambahkan beberapa cawangan gerakan komunis di China. Beberapa pertubuhan diwujudkan sebagai gerakan propaganda untuk menambahkan anggota komunis di seluruh negara. Antaranya Li Ta Chao menubuhkan New Tide Society dan Marxist Research Society, sementara Chen Tu Hsiu menubuhkan Marxist Study Society dan Sosialist Youth Corps pada tahun 1920. g) Kejayaan beberapa gerakan komunis memberi inspirasi kepada pemimpinnya untuk menubuhkan Parti Komunis China (PKC). Atas daya usaha Chen Tu Hsiu dan Li Ta Chao, akhirnya PKC ditubuhkan di Shanghai pada 12 Julai 1921. Chen Tu Hsiu telah dilantik sebagai pengerusi PKC yang pertama. h) Matlamat utama PKC ialah ke arah mewujudkan masyarakat tanpa kelas menerusi revolusi golongan proletariat (pekerja) dan petani yang menentang imperialisme dan kapitalisme asing. i) PKC cuba mengembangkan pengaruhnya dengan melakukan pakatan bersama dengan Parti Kuomintang (KMT) yang dipimpin oleh Dr. Sun Yat Sen dalam Barisan Bersatu PKCKMT pada tahun 1923. Gabungan ini sebenarnya memberi peluang kepada PKC untuk mengawal bahagian politik di Akademi tentera Whampoa diikuti dengan mengkomuniskan tentera KMT dan ahli-ahlinya. Gabungan PKC-KMT juga membolehkan penyusunan semula organisasi KMT berdasarkan model Parti Komunis Rusia. j) Kesempatan ini digunakan oleh PKC untuk mengembangkan pengaruhnya di kalangan ahli KMT, pekerja, petani, kesatuan sekerja, buruh dan tentera di Pusat latihan Tentera Whampoa. k) Kerjasama PKC-KMT terjejas selepas kematian Dr. Sun Yat Sen pada tahun 1925. Pada tahun1926, kepimpinan KMT diambil alih oleh Jeneral Muda Chiang Kai Shek yang anti komunis. Sebaik sahaja menerajui KMT, beliau telah meluluskan usul agar ahli komunis tidak dibenarkan memegang sebarang jawatan dalam KMT. Tindakan ini sekali gus telah menamatkan kerjasama PKC-KMT pada tahun 1927 dan menandakan bermulanya perebutan kuasa di antara PKC dan KMT. l) Jeneral Chiang Kai Shek telah melancarkan satu kempen anti komunis untuk menghalang PKC daripada menawan Shanghai, Hangchow, Nanking dan Canton. Dengan bantuan
golongan sederhana dan kongsi gelap, Chiang membubarkan kesatuan sekerja dan kegiatan komunis di bandar-bandar tersebut berikutan percubaan PKC merampas kuasa dan mengadakan pakatan menculiknya. Peristiwa ini telah membawa kepada penyingkiran PKC daripada Barisan Bersatu pada bulan Julai 1927. Seterusnya, Jeneral Chiang telah menubuhkan kerajaan KMT di Nanking yang dikenali sebagai Kerajaan Kebangsaan China pada tahun 1928. m) Tekanan KMT memaksa PKC bergerak di bawah tanah dan berundur ke kawasan terpencil terutama di wilayah Kiangsi. Di wilayah ini, PKC telah membina kembali kekuatannya di bawah pimpinan Mao Tze Tung. Beliau menyusun strategi yang berkesan dengan memberi tumpuan utama di kawasan luar bandar. Beliau cuba mengembangkan fahaman komunis di kalangan petani kerana mereka lebih mudah dipengaruhi untuk melancarkan revolusi. Sebagai langkah permulaan, sekumpulan kecil tentera Mao Tze Tung memulakan perjalanan di kawasan terpencil di pergunungan Chiang Kang Shan yang terletak di sempadan Yunan dan Kiangsi. n) Usaha Mao Tze Tung membuahkan kejayaan apabila beliau berjaya menubuhkan kerajaan kecil komunis yang dikenali sebagai Republik Soviet China pada tahun 1931 dan beliau dilantik sebagai presidennya. o) Kejayaan PKC merupakan satu ancaman besar kepada KMT. Chiang Kai Shek mengatur langkah berjaga-jaga dengan membangunkan kawasan luar bandar khususnya sektor pertanian dan mengambil tindakan tentera ke atas Mao Tze Tung dan PKC. p) Pada tahun 1934, KMT melancarkan serangan mengejut secara besar-besaran ke atas pangkalan tentera PKC di Kiangsi memaksa Mao Tze Tung dan tenteranya berundur ke wilayah utara iaitu Shensi yang melibatkan perjalanan sejauh kira-kira 12 800 km dan mengambil masa selama setahun. Peristiwa ini dikenali sebagai Perjalanan Jauh (Long March) q) Di Shensi, Mao Tze Tung menyusun kembali organisasi PKC dan menguatkan disiplin ketenteraan partinya. Pada tahun 1937, Jepun telah melancarkan serangan kedua ke atas negara China. Oleh itu PKC mengambil kesempatan ini menawarkan kerjasama dengan KMT untuk mengumpulkan kekuatan menentang Jepun. KMT bersetuju akhirnya wujudlah pakatan kali kedua antara PKC-KMT. r) Kerjasama ini memberi peluang kepada PKC membina semula kekuatannya. Bilangan anggota PKC bertambah dari 80 000 orang pada tahun1937 kepada 910 000 pada tahun 1945. s) Malangnya semasa berlaku serangan Jepun KMT hanya bersendirian menentang Jepun sebaliknya PKC tidak menentang Jepun secara terbuka. Oleh itu pakatan PKC-KMT dimansuhkan. t) Selepas perang Dunia tamat dan penyerahan kuasa Jepun, telah meletus Perang saudara antara PKC dan KMT antara tahun 1946 hingga 1949. Dalam perang tersebut, PKC telah berjaya menggalahkan KMT. Akibatnya Jeneral Chiang Kai Shek dan tenteranya terpaksa berundur ke Taiwan dan menubuhkan kerajaan baru yang dikenali sebagai Republik Nasionalis China. u) PKC yang telah memperoleh kemenangan telah mengisytiharkan penubuhan Kerajaan Republik Rakyat China pada 1 Oktober 1949 dan Mao Tze Tung telah dilantik sebagai Presiden pertamanya.
NEGARA INDIA PENDAHULUAN Menjelang tahun1880an muncul golongan nasionalis baru yang mahu memulihkan kegemilangan masa silam India, dan menentang pengaruh kebudayaan Barat. Mereka percaya bahawa kebebasan politik mestilah didahulukan daripada pemulihan sosial, mereka lebih nasionalistik dan tidak sabar melihat perkembangan yang lambat yang dicapai oleh pemimpinpemimpin yang bekerjasama dengan British. Kongres Kebangsaan India ditubuhkan pada tahun 1885. Pada peringkal awal, ahli-ahlinya terdiri daripada golongan liberal yang patuh kepada Mahkota British. Pada umumnya, mereka hanya berjuang untuk mendapatkan hak-hak dalam sistem yang sedia ada seperti mendapat peluang menyertai dalam perkhidmatan awam, tanpa memikirkan untuk pemerintahan sendiri. Walau bagaimanapun apabila mereka menyedari tuntutan-tuntutan mereka tidak dilayan, mereka bersependapat untuk menukar sistem tersebut. Mereka mula menentang dasar-dasar British yang menghalang orang-orang India dari diterima masuk ke dalam perkhidmatan awam dan menuntut kebebasan akhbar. Persatuan-persatuan politik tempatan dari seluruh India telah mengadakan perjumpaan yang pertama pada tahun 1883 di Calcutta. Orang-orang India sanggup mengenepikan sempadan ras mereka dan bersatu menubuhkan Kongres Kebangsaan Seluruh India. Mereka mula menganggap diri mereka sebagai orang India dan bukannya orang Punjab atau Benggali. Kongres itu telah mengadakan mesyuaratnya yang pertama di Bombay pada tahun 1885 dengan keizinan rasmi daripada wizurai British. Walaupun ia mendapat keizinan dan sokongan daripada pihak pemerintah British, tetapi sebarang percubaan untuk menyelaras reaksi orang-orang India terhadap pemerintahan British tidak dibenarkan. Keadaan ini dirumitkan lagi dengan perbezaan ras dan agama penduduk India yang terdapat tidak kurang dari tujuh ras berbeza yang bertutur dalam berpuluh-puluh bahasa yang berlainan. Selain itu, agama Hindu dan agama Islam yang menjadi agama utama di India menghalang penyatuan penduduk India dalam menghadapi pemerintah British. Walaupun golongan berpendidikan Barat terpengaruh dengan kejayaan penyatuan Itali dan Jerman, tetapi mereka dapati kedua-dua negara tersebut tidak serumit keadaan di India. Keadaan-keadaan yang homogen (ras, agama dan budaya yang sama) di negara-negara itu, memudahkan proses penyatuan. Sebaliknya di India, keadaan-keadaan yang berbeza dalam masyarakatnya membawa kepada pelbagai masalah yang sukar diatasi. Menjelang abad ke-20, golongan nasionalis India telah mula menuntut hak berkerajaan sendiri. Golongan nasionalis baru, tidak puas hati dengan perkembangan yang lambat dan mereka menuntut supaya lebih banyak pembaharuan dilakukan oleh British. Golongan nasionalis baru yang dipimpin oleh Bal Gangadhar Tilak, mahu memutuskan perhubungan dengan British dan mahukan kemerdekaan dan bukan hanya menjadi sebahagian daripada pentadbiran kerajaan. Para nasionalis baru mendapat ilham dari kemenangan Jepun terhadap Rusia dalam Perang RusiaJepun 1905. Mereka bangkit menlancarkan rusuhan dan keganasan anti-kerajaan di Benggala pada tahun-tahun 1905 hingga 1907. Bagi mengurangkan rasa tidak puas hati rakyat India, Reformasi Morley-Minto telah diperkenalkan dalam pentadbiran India pada tahun 1909. Reformasi ini memberi peluang kepada orang India dalam pentadbiran kerajaan di peringkat pusat dan wilayah. British juga telah menubuhkan dua buah dewan di peringkat pusat yang mengandungi Majlis Negara dan Dewan Perhimpunan. Kebanyakan ahli Dewan Perhimpunan terdiri daripada ahli-ahli yang dipilih dan selebihnya dilantik. Manakala pada tahun 1935, pentadbiran British di India telah memisahkan pentadbiran India dengan Burma (Myanmar). Pentadbiran baru telah diperkenalkan dengan memberi kuasa yang lebih banyak kepada kerajaan wilayah.
1) KONGRES KEBANGSAAN INDIA 1885 1. Ditubuhkan pada tahun 1885 di bawah pimpinan W.C. Banerjee. Perjuangannya bersifat sederhana dan memberi tumpuan kepada: a) penyebaran pendidikan b) pembentukan kerajaan sendiri c) meminta peperiksaan untuk Perkhidmatan Awam India dijalankan di India dan England d) meminta ahli majlis perundangan harus dipilih dan mempunyai hak untuk membincangkan belanjawan. 2. Pada tahun 1892, kerajaan British telah meluluskan Akta Majlis India untuk meningkatkan perwakilan orang India dalam Majlis Perundangan pusat dan wilayah, namun usaha ini tidak memuaskan hati rakyat India. Ini menyebabkan ahli kongres mula mengambil tindakan radikal. 3. Pemimpin golongan radikal Bal Gangadhar Tilak mengecam British kerana membiarkan rakyat India kebuluran dan diserang wabak penyakit. Beliau menyeru masyarakat India supaya tidak menjual harta benda dan menuntut kerajaan menguatkuasakan Kanun Bantuan Kebuluran. Manakala Gopal Krishna Gokhale telah menuntut kerajaan sendiri. 4. Sementara itu, masyarakat India semakin tertekan dengan dasar Lord Curzon yang anti India. Lord Curzon telah memperkenalkan Akta Universiti yang mengawasi perkembangan maktabmaktab persendirian. Tindakan ini dianggap telah menghalang pergerakan nasionalisme dan menyekat peluang orang India menjawat jawatan tinggi. 5. Pelaksanaan Akta Pembahagian Benggala pada tahun 1905 yang bertujuan untuk mengemaskinikan pentadbiran wilayah India pula dianggap sebagai percubaan memecahbelahkan masyarakat India. Tindakan ini telah membangkitkan kemarahan masyarakat India. Kumpulan radikal dalam kongres telah memulaukan barangan buatan Inggeris dan melancarkan Pergerakan Swabeshi dengan menggesa orang India menggunakan barangan buatan tempatan. 6. Untuk membendung kemarahan masyarakat India, pada tahun 1909, Lord Minto dan Lord Morley telah mewujudkan Akta Majlis India. Akta ini memberi hak kepada orang India memilih ahli bagi Majlis perundangan Pusat dan Wilayah melalui pilihan raya. Malangnya ia gagal memuaskan hati rakyat India. 7. Apabila kerajaan British terlibat dalam Perang dunia Pertama, kerajaan British telah mendapat kerjasama daripada pejuang nasionalisme India dari segi tenaga manusia, wang dan senjata. Semua ini adalah kerana mereka mempercayai bahawa India akan berkerajaan sendiri oleh British selepas perang dan harapan ini telah dinyatakan oleh British dalam deklarasi pada tahun 1917 yang memberi India taraf berkerajaan sendiri. 8. Kesungguhan British ini dapat dilihat apabila Montagu melawat India dan memberi laporan. Dalam laporan itu, Perundangan pusat akan dibahagi dua dewan dan boleh mempengaruhi badan eksekutif, namun ia tiada kawalan terhadap badan perundangan. Laporan ini juga bersifat perkauman yang memecahkan perpaduan antara masyarakat Hindu, Islam, Sikh dan lain-lain. 9. Seterusnya kerajaan British telah memperkenalkan Akta Rowlatt dan Akta MontagueChelmsford pada tahun 1919. Akta Rowlatt memberi kuasa kepada kerajaan British untuk menubuhkan mahkamah khas, mengawal persuratkhabaran dan menahan serta memenjara individu yang disyaki menderhaka kepada kerajaan British. Akta ini telah menyebabkan pemberontakan di Punjab. Akta Montague-Chelmsford pula telah menyebabkan Tilak dan Laj Pat Pai dijatuhkan hukuman buang negeri ke Myanmar. 10. Pada masa yang sama Mahatma Gandhi berjuang dalam Parti Kongres dan menjalankan kempen satyagraha, iaitu penentangan secara senyap dan pasif. Kempen ini menunjukkan bahawa mereka tidak bekerjasama dengan British dan menutup kedai serta mengadakan mogok.
11. Pada bulan Ogos 1920, Gandhi menjalankan gerakan tidak bekerjasama dengan British dengan memulaukan majlis perundangan, mahkamah, sekolah dan kolej. Gerakan ini telah menimbulkan rusuhan pada tahun 1922 di Chauri Chaura. Akibatnya Gandhi telah dipenjarakan tetapi dibebaskan semula pada tahun 1924. 12. Kongres telah meluluskan resolusi di Lahore pada Disember 1929 yang mengisytiharkan Purna Swaraj (kemerdekaan) serta tidak menyertai Persidangan Meja Bulat. Seterusnya, usaha satyagraha diteruskan dengan membantah cukai garam pada tahun 1930 dan mengadakan pemulauan ke atas badan perkhidmatan kerajaan diteruskan. Gandhi sekali lagi dipenjarakan bersama 60 000 orang India yang lain. 13. Pada tahun 1930, Persidangan Meja Bulat yang dihadiri oleh raja-raja India, orang Islam, Hindu, Kristian dan Sikh gagal mencapai kata sepakat. Oleh itu British telah bekerjasama dengan Kongres dan menganjurkan Pakatan Gandhi-Irwin pada tahun 1931. Menurut pakatan ini Gandhi telah bersetuju membatalkan kempen melanggar perintah awam. Sebagai balasan pihak Inggeris akan menarik balik segala langkah dan tindakan kekerasan serta memberi jaminan untuk membebaskan nasionalis India yang ditahan. Walau bagaimanapun Parti Konservatif enggan bertolak ansur menyebabkan Gandhi menjalankan semula gerakan menentang British dan sekali lagi beliau ditahan. 14. Sementara itu, hubungan menjadi semakin tegang dengan pengisytiharan anugerah perkauman pada 17 Ogos 1932. Menurut peraturan ini, masyarakat India dari kelas bawahan diberi pilihan raya secara berasingan. Gandhi terus membantah dan menjalankan mogok lapar dalam penjara. Walau bagaimanapun beliau menghentikan mogok tersebut apabila bersetuju dengan Pakatan Poona 1932. Dalam pakatan ini British bersetuju memberikan 148 kerusi kepada kelas bawahan atas dasar persamaan dan bukan perkauman. 15. Persidangan Meja Bulat Ketiga diadakan untuk menyelesaikan masalah perlembagaan. Kerajaan British telah mengutarakan usul-usul yang kemudiannya dikenali sebagai Akta Kerajaan India pada tahun 1935. Antara usul yang dikemukakan ialah: a) Persekutuan India yang dibentuk akan meliputi wilayah-wilayah di bawah ketua-ketua pesuruhjaya dan wilayah-wilayah India yang bersekutu. b) Wilayah-wilayah tersebut akan diberi kuasa autonomi. c) gabenor jeneral yang dilantik akan bertanggungjawab ke atas hal ehwal luar negeri, pertahanan dan keagamaan d) dua wilayah baru akan dibentuk iaitu Sind dan Orissa. 16. Walau bagaimanapun, perubahan ini masih tidak dapat memuaskan hati pemimpin politik di India kerana kuasa mutlak masih berada di tangan gabenor jeneral dan gabenor wilayah. 17. Dalam pilihan raya tahun 1937, Parti Kongres telah mendapat kemenangan di lapan buah wilayah, manakala Liga Islam pula memenangi tiga wilayah lain.
Mahatma Gandhi. Mohandas Karamchand atau lebih dikenali sebagai Mahatma Gandhi dilahirkan di Porbandar, Kathiawar pada tahun 1869. Beliau berasal dari keluarga yang mengamalkan kepercayaan Jain yang berpegang kepada falsafah tanpa kekerasan. Oleh yang demikian beliau dididik dalam suasana yang berdasarkan kepada falsafah tanpa kekerasan atau ahimsa oleh ibu bapanya. Apabila dewasa, beliau telah belajar undang-undang di London dan kemudian berkhidmat sebagai seorang peguam di Afrika Selatan. Di sana beliau banyak membela penghijrah-penghijrah India menentang kerajaan Afrika Selatan. Sekembalinya ke India pada tahun 1915, beliau telah dilantik sebagai pemimpin Parti Kongres yang memperjuangkan kemerdekaan India.
Sebelum penglibatan Gandhi, aktiviti politik adalah terbatas kepada penglibatan rakyat kelas atasan dalam perdebatan di peringkat pusat dan wilayah. Mereka tidak mewakili suara rakyat kebanyakan India yang sebenarnya kerana tidak mempunyai hubungan langsung dengan mereka. Gandhi telah mengubah keadaan ini di mana rakyat bawahan mula menjadi pengikutnya. Mereka telah terlibat di dalam aktiviti-aktiviti bantahan yang dianjurkan oleh Gandhi. Gandhi percaya cara kekerasan akan menimbulkan banyak masalah daripada menyelesaikanya dan selalunya akan meninggalkan kesan-kesan yang buruk yang penuh dengan kebencian yang akan membuat perdamaian menjadi sulit. Oleh itu, ia bukanlah cara yang baik untuk menuntut kemerdekaan. Gandhi menggunakan cara yang dikenali sebagai satyagraha atau keingkaran awam iaitu membantah polisi-polisi British dengan cara tidak memberikan kerjasama kepada kerajaan penjajah itu. Gandhi pernah menggunakan cara tersebut dengan jayanya di Afrika Selatan. Beliau memutuskan bahawa cara-cara telah yang digunakan di Afrika Selatan patut digunakan juga di India. Tujuannya ialah untuk menyedarkan British tanpa melalui birokrasi India British. Pada tahun 1920, Gandhi memulakan kempen keingkaran awam iaitu dengan cara tidak bekerjasama dengan British. Kempen tersebut dimulakan dengan meninggalkan gelaran-gelaran British, memulau sekolah-sekolah dan mahkamah British. Orang awam melanggar undangundang dengan sengaja, tetapi tanpa kekerasan supaya mereka dipenjara. Penjara-penjara menjadi penuh sesak dan pentadbiran menjadi kucar-kacir. Gandhi juga berjaya bekerjasama dengan Liga Muslim yang dipimpin oleh Muhammad Ali Jinnah, sepanjang kempen tersebut dijalankan. Walau bagaimanapun, Gandhi terpaksa membatalkan kempen tersebut apabila terdapat pengikut-pengikutnya tidak dapat menahan diri daripada melakukan keganasan. Pada tahun 1922, Gandhi dan beberapa orang ketua Kongres telah ditangkap.
2) LIGA ISLAM 1906 1. Liga Islam ditubuhkan pada tahun 1906 di Dacca oleh Nawab Salimullah Khan. Pertubuhan ini menjalankan dasar pro Inggeris. Tujuan utama penubuhannya ialah untuk melindungi hakhak orang Islam dan menghapuskan kepercayaan kolot yang membelenggu umat Islam. 2. Liga Islam disokong oleh kerajaan British kerana ia dianggap memberi saingan kepada Parti kongres. Sokongan ini dapat dilihat dalam Akta Morley-Minto yang memperlihatkan British menerima tuntutan Liga Islam dengan memperuntukkan beberapa buah kerusi bagi mewakili kaum dan menunjukkan orang Islam diberi perwakilan yang berasingan dalam politik negara India. 3. Namun hubungan baik antara orang Islam dengan kerajaan British tergugat apabila negara Turki menyertai Perang Dunia Pertama dan mengalami kekalahan. Umat Islam di India menyalahkan British menyebabkan kekalahan Turki. Lantaran itu, pemimpin Islam India telah meminta bantuan Inggeris untuk melindungi tempat ibadat masyarakat Islam. Namun begitu, permintaan ini tidak dipedulikan oleh British. 4. Muhammad Ali Jinnah dan Maulana Abdul Kalam Azad (pemimpin baru Liga Islam) telah mengumumkan hasrat untuk mendapatkan kerajaan sendiri bagi orang Islam di India dan menawarkan kerjasama dengan Parti Kongres. 5. Pada tahun 1916, satu mesyuarat diadakan antara Hindu-Muslim di Lucknow, dan mereka bersetuju untuk bersatu dan membentuk Pakatan Lucknow. Melalui pakatan ini, Parti Kongres bersetuju membenarkan orang Islam mengundi secara berasingan dalam pilihan raya dan Liga Islam pula menerima hasrat kongres iaitu swaraj (kemerdekaan).
6. Hubungan ini tidak kekal lama, perpecahan berlaku selepas pilihan raya 1937. Muhammad Ali Jinnah tidak mahu bergabung dengan kongres kerana beranggapan akan menyebabkan kepentingan minoriti orang Islam akan terjejas. 7. Mesyuarat Liga Islam diadakan di Lahore dan Muhammad Ali Jinnah telah mengisytiharkan bahawa orang Islam mesti mempunyai tanah air sendiri yang berasingan daripada masyarakat India yang lain dan mencadangkan Pakistan diberi kepada orang Islam. 8. Pandangan dan Teori Dua Negara Jinnah telah menghancurkan pakatan Hindu-Muslim. Pandangan Jinnah menjadi aspirasi kepada masyarakat Islam India untuk memperjuangkan negara mereka dan memperoleh kemerdekaan. CONTOH SOALAN TEMA 4. 3 1. Sentimen anti Manchu merupakan penyebab utama rakyat Cina bangkit menentang pemerintahan kerajaan tersebut dalam Revolusi 1911. Bersetujukah anda dengan pernyataan ini? 2. Analisiskan penyebab utama yang menjadi punca kelemahan pemerintahan Dinasti Manchu di negara China sejak abad ke-19. 3. Jelaskan mengapakah Gerakan 4 Mei 1916 dilancarkan di China dan mengapakah gerakan ini menemui kegagalan? 4. Jelaskan perkembangan Parti Komunis China sehingga berjaya menjadikan negara China sebuah negara republik. 5. Nyatakan sumbangan Mahatma Gandhi terhadap perkembangan nasionalisme India sehingga tahun 1941
4.4 PERHUBUNGAN LUAR 1) PERTUBUHAN BANGSA-BANGSA BERSATU (PBB) – Amerika Syarikat dan Rusia A) LATAR BELAKANG Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu atau PBB ialah sebuah pertubuhan antarabangsa yang dibentuk di San Francisco, California pada 24 Oktober 1945 selepas Perang Dunia II. Keahliannya terbuka kepada semua negara di seluruh dunia. Matlamat-matlamat utamanya, sebagaimana yang ditetapkan dalam piagam PBB, adalah untuk mengelakkan perulangan pertikaian yang hebat, menegaskan hak asasi manusia yang utama, menjamin rasa hormat akan undang-undang antarabangsa, serta memperbaiki taraf hidup penduduk di seluruh dunia. PBB telah ditubuhkan semata-mata untuk menggantikan Liga Bangsa-bangsa yang telah dibubarkan setelah gagal menghalang Perang Dunia II. Ibu pejabat asal PBB terletak di San Francisco, akan tetapi PBB kini beroperasi di New York yang merupakan ibu pejabat sejak 1946.
B) PIAGAM PBB Berikut ialah mukadimah bagi Piagam PBB: KAMI RAKYAT PERTUBUHAN BANGSA BERSATU BERAZAM untuk menyelamatkan generasi-generasi yang berikut daripada kesengsaraan peperangan, yang dua kali dalam penghidupan kami, telah membawa kesedihan yang tidak terkatakan kepada manusia, dan untuk menegaskan semula keyakinan kepada hak-hak asasi manusia, kepada maruah dan nilai manusia, kepada hak-hak kesamarataan lelaki dan perempuan serta negara-negara besar dan kecil, dan untuk mewujudkan keadaan yang mana keadilan dan rasa hormat kepada kewajipan yang tertimbul daripada persetiaan-persetiaan dan sumber undang-undang yang lain dapat dipeliharakan, dan untuk mempromosikan kemajuan sosial dan taraf hidup yang lebih baik dalam kebebasan yang lebih luas, DAN UNTUK TUJUAN INI akan mengamalkan toleransi dan hidup bersama-sama dalam keamanan dengan satu sama lain sebagai jiran-jiran yang baik, dan akan menyatukan kekukuhan kami untuk memeliharakan keamanan dan keselamatan antarabangsa, dan akan memastikan, melalui penerimaan prinsip-prinsip dan institusi kaedah-kaedah, bahawa kuasa bersenjata tidak akan digunakan, kecuali untuk kepentingan umum, dan akan menggunakan jentera antarabangsa bagi mempromosikan kemajuan ekonomi dan sosial untuk semua manusia, MEMBUAT KEPUTUSAN UNTUK MENGGABUNGKAN USAHA KAMI SUPAYA DAPAT MENCAPAI MATLAMAT INI
C) ASAL-USUL DAN SEJARAH Istilah "Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu" ("United Nations") dicetuskan oleh Franklin D. Roosevelt sewaktu Perang Dunia II berlangsung untuk merujuk kepada Pihak Berikat yang terdiri daripada dari 26 negara. Nama ini digunakan secara rasmi buat pertama kali pada 1 Januari 1942 dalam "Pengisytiharan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu". Pengisytiharan ini bertujuan untuk mengikat ahli-ahli Pihak Berikat kepada prinsip-prinsip Piagam Atlantik serta untuk menerima sumpah daripada ahli-ahlinya supaya tidak menuntut keamanan daripada Kuasa Paksi. Selepas pengisytiharan itu, Pihak Berikat menggunakan nama Gagasan untuk PBB telah diperincikan dalam pengisytiharan-pengisytiharan yang ditandatangani dalam persidanganpersidangan Pihak Berikat di Moscow, Kaherah dan Tehran sewaktu masih berperang pada tahun 1943. Dari Ogos sehingga Oktober 1944, wakil-wakil daripada Perancis, Republik China, United Kingdom, Amerika Syarikat dan Kesatuan Soviet bertemu untuk memperincikan rancangan-rancangan di Estet Dumbarton Oaks, Washington, D.C.. Perbincangan ini dan perbincangan yang kemudian menghasilkan cadangan-cadangan yang menggariskan tujuantujuan pertubuhan itu, keahlian dan alat-alatnya, serta pengurusan untuk memeliharakan keamanan dan keselamatan antarabangsa serta kerjasama ekonomi dan sosial antarabangsa. Cadangan-cadangan ini telah dibincangkan dan diperdebatkan oleh kerajaan-kerajaan dan rakyatrakyat sejagat. Pada 25 April 1945, "Persidangan PBB tentang Pertubuhan-Pertubuhan Antarabangsa" bermula di San Francisco. Selain kerajaan-kerajaan, pertubuhan-pertubuhan bukan kerajaan, termasuk Kelab Lions Antarabangsa, telah dijemput untuk membantu menggubal piagam. 50 negara yang menghadiri persidangan ini menandatangani "Piagam Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu" dua bulan kemudian pada 26 Jun. Poland tidak menghadiri persidangan itu, tetapi satu tempat telah diperuntukkan kepadanya, dan ia kemudian menandatangani piagam itu. Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu ditubuhkan secara rasmi pada 24 Oktober 1945, selepas piagamnya telah diratifikasi oleh kelima-lima ahli tetap Majlis Keselamatan, iaitu Amerika Syarikat, United Kingdom, Kesatuan Soviet, Perancis, Republik China serta kebanyakan daripada 46 penandatangan yang lain. Perhimpunan Agung pertama yang diadakan di Rumah Church, London, United Kingdom pada 10 Januari 1946 disertai oleh 51 negara. Pada April 2004, sebanyak 191 negara telah menyertai pertubuhan ini.
D) IBU PEJABAT
Bangunan ibu pejabat PBB terkini dibina di sebelah Sungai East (East River), New York City pada tahun 1949. Bagaimanapun, bangunan ini bukannya hak milik Amerika Syarikat. Ia dibina di atas tanah yang dibeli daripada John D. Rockefeller, Jr. dengan derma sebanyak AS$8.5 juta, dan direka bentuk oleh sepasukan arkitek antarabangsa, termasuknya Le Corbusier (Perancis) yang termasyhur, Oscar Niemeyer (Brazil), dan wakil-wakil daripada banyak negara yang lain. Pasukan itu diketuai oleh Wallace K. Harrison, pengetua Harrison & Abramovitz (NYC).
Ibu pejabat PBB di New York dibuka secara rasmi pada 9 Januari 1951. Sedangkan ibu pejabat PBB yang utama ditempatkan di New York, terdapatnya agensi-agensi utama yang terletak di Geneva, Hague, Vienna, Montreal, Bonn, dan tempat-tempat yang lain. Alamat ibu pejabat PBB ialah 760, United Nations Plaza, New York, NY 10017, USA. Oleh sebab bangunan utama PBB telah lama, PBB adalah dalam proses mengubah suai serta memperbesar bangunan ini. Untuk kegunaan sementara waktu, sebuah ibu pejabat yang direkabentuk oleh Fumihiko Maki telah dibina di antara Jalan Ke-41 dan Jalan Ke-42 (41st dan 42nd Street) di New York.
E) STRUKTUR ORGANISASI Piagam PBB menguntukkan enam organisasi/badan yang utama, iaitu:
Perhimpunan Agung Majlis Keselamatan Majlis Ekonomi dan Sosial Majlis Amanah Mahkamah Keadilan Antarabangsa (ICJ) Sekretariat
i) Perhimpunan Agung Perhimpunan Agung PBB (GA) terdiri daripada kesemua ahli-ahli pertubuhan ini dan bertemu setiap tahun di bawah seorang presiden yang dipilih daripada wakil-wakilnya. Sebagai badan PBB tunggal yang diwakili oleh kesemua ahli, Perhimpunan ini bertindak sebagai forum untuk ahli-ahlinya membincangkan persoalan undang-undang antarabangsa serta membuat keputusan tentang pengendalian pertubuhan ini.
ii) Majlis Keselamatan Majlis Keselamatan UN merupakan alat yang paling berkuasa dalam PBB. Ia bertanggungjawab kepada pemeliharaan keamanan dan keselamatan antara negara-negara. Sedangkan alat-alat PBB yang lain hanya membuat cadangan kepada kerajaan ahli-ahli, Majlis Keselamatan mempunyai kuasa di bawah Piagam PBB untuk memutuskan mana satu kerajaan ahlinya harus melaksanakan keputusannya. Keputusan-keputusan Majlis Keselamatan digelarkan "Ketetapan Majlis Keselamatan PBB". Ahli-ahli Majlis Keselamatan bergilir-gilir memegang jawatan pengerusi setiap bulan. iv) Majlis Ekonomi dan Sosial
Majlis Ekonomi dan Sosial (ECOSOC) PBB membantu Perhimpunan Agung untuk mempromosikan kerjasama dan perkembangan ekonomi dan sosial antarabangsa. ECOSOC
mempunyai 54 ahli yang dipilih oleh Perhimpunan Agung untuk tempoh tiga tahun. Walaupun setiap ahli PBB layak untuk dipilih, ahli-ahlinya sentiasa menyokong ahli-ahli daripada negara "Dunia Pertama". Presiden ECOSOC dipilih untuk tempoh satu tahun daripada kalangan ahlinya yang merupakan kuasa kecil ataupun tengah. ECOSOC bertemu setiap tahun pada bulan Julai untuk sidang selama empat minggu. Sejak 1998, ia telah mengadakan lagi sebuah mesyuarat pada setiap April untuk bertemu dengan menteri-menteri kewangan yang mengetuai jawatankuasa utama dalam Bank Dunia dan Tabung Kewangan Antarabangsa (IMF). ECOSOC berfungsi dengan cara yang serupa dengan organ-organ PBB yang lain, termasuklah mengumpul maklumat, menasihatkan ahli-ahli negara, dan membuat cadangan. Tambahan pula, ECOSOC adalah di dalam kedudukan yang baik untuk memberikan polisi kepaduan dan menyelaraskan fungsi-fungi badan-badan subsidiari PBB yang bertindih; di mana dalam peranan ini bahawa ia amat giat.
v) Majlis Amanah Majlis Peramanahan PBB telah ditubuhkan untuk membantu memastikan bahawa wilayah-wilayah bukan perintah diri ditadbirkan melalui penjagaan kepentingan pendudukpenduduk serta keamanan dan keselamatan antarabangsa. Kini, kesemua wilayah amanah ini — kebanyakannya merupakan mandat Liga Bangsa-bangsa ataupun wilayah yang diambil daripada negara-negara yang ditewaskan pada akhir Perang Dunia II — telah memperoleh kerajaan sendiri ataupun kemerdekaan, baik sebagai negara tersendiri, mahupun melalui penggabungan dengan negara jiran yang merdeka. Palau merupakan wilayah yang terakhir, dan telah menjadi ahli PBB pada Disember 1994. Selepas misinya telah siap, Majlis Peramanahan menggantungkan operasinya pada 1 November 1994, dan walaupun ia masih wujud pada kertas, penghapusan yang rasmi memerlukan penyemakan Piagam PBB. Bagaimanapun, pada Mac 2005, Setiausaha Agung Kofi Annan mencadangkan reformasi yang meluas, termasuklah penghapusan Majlis Peramanahan.
vi) Mahkamah Keadilan Antarabangsa Mahkamah Keadilan Antarabangsa (dikenali dalam bahasa basahan sebagai "Mahkamah Dunia" atau ICJ} merupakan alat kehakiman yang utama untuk PBB. Ia ditempatkan di Peace Palace, Hague, Belanda. Ditubuhkan pada tahun 1945, Mahkamah ini merupakan waris kepada Mahkamah Keadilan Antarabangsa. Mahkamah ini harus tidak dikeliru dengan Mahkamah Jenayah Antarabangsa (Belgium) yang juga mempunyai kuasa "sejagat". Bahasa Inggeris dan bahasa Perancis merupakan bahasa rasminya. Fungsi-fungsi utamanya adalah untuk menyelesaikan pertikaian undang-undang yang diserahkan oleh ahli-ahli negara serta untuk memberi nasihat tentang soalan-soalan undangundang yang diserahkan oleh alat-alat dan agensi-agensi antarabangsa yang diberi kuasa. Bilangan keputusan yang dibuat oleh ICJ masih tidak banyak, tetapi terdapatnya kesanggupan yang lebih besar untuk menggunakan Mahkamah ini sejak tahun-tahun 1980-an, khususnya di
kalangan negara-negara membangun. Bagaimanapun, Amerika Syarikat telah menarik diri daripada bidang kuasa wajib pada tahun 1986, dan kini hanya menerima keputusan mahkamah mengikut budi bicaranya.
vii) Sekretariat Sekretariat PBB diketuai oleh Setiausaha Agung yang dibantu oleh sekumpulan kakitangan awam antarabangsa. Piagam PBB mensyaratkan bahawa kakitangannya dipilih daripada kawasan-kawasan yang meluas di seluruh dunia. Setiausaha Agung seorang diri sahaja bertanggungjawab memilih kakitangan. Sekretariat PBB membekalkan kajian, maklumat dan kemudahan yang diperlu oleh badan-badan PBB untuk mesyuarat mereka. Ia juga melaksanakan tugas yang diarahkan oleh Majlis Keselamatan, Perhimpunan Agung, Majlis Ekonomi dan Sosial, dan badan-badan PBB yang lain. Tugas-tugas Setiausaha Agung termasuk membantu menyelesaikan pertikaian antarabangsa, mentadbirkan operasi penjagaan keamanan, mengatur persidangan antarabangsa, mengumpul maklumat tentang pelaksanaan keputusan-keputusan Majlis Keselamatan serta berunding dengan kerajaan ahli-ahlinya terhadap pelbagai langkah yang dimulakan oleh PBB.
BADAN UTAMA PBB Badan Utama PBB
Peranan
Perhimpunan Agung Dianggotai oleh semua wakil negara anggota PBB Setiap negara anggota diberi satu undi Berhimpun setahun sekali
Memilih Setiausaha Agung PBB Memilih ahli untuk mewakili badan-badan utama yang lain di PBB Menimbang serta membuat syor tentang dasar kerjasama antarabangsa dalam usaha memelihara keamanan dan keselamatan dunia Mengambil langkah mengkaji dan membuat syor bagi mengalakkan kerjasama antarabangsa Mengawas dan membuat syor berhubung dengan kawasan amanah Membuat syor untuk menyelesaikan masalah secara damai dan seterusnya mengekalkan hubungan berbaik-baik antara negara Menimbang dan meluluskan rang perbelanjaan PBB, menentukan kadar sumbangan wang dari negara anggota dan memeriksa perbelanjaan pertubuhan khas PBB.
Majlis Keselamatan Mempunyai 15 anggota 5 anggota tetap iaitu Amerika Syarikat, Britain, Perancis, Rusia dan China 10 anggota lain dipilih oleh Perhimpunan Agung setiap 2 tahun Anggota tetap mempunyai kuasa veto Kuasa Majlis Keselamatan terhalang oleh kuasa veto kerana keputusan majlis boleh dimansuhkan dengan serta-merta oleh anggota tetap Ini menyebabkan Majlis Keselamatan tidak dapat berfungsi secara berkesan kerana anggotaanggota tetap terdiri daripada dua blok kuasa dunia Majlis Ekonomi dan Sosial Mempunyai 18 anggota yang dipilih oleh Perhimpunan Agung Majlis Amanah Dianggotai oleh negara yang mentadbir wilayah amanah, anggota-anggota tetap Majlis Keselamatan yang mentadbir wilayah amanah dan anggota-anggota yang dipilih oleh Perhimpunan Agung Mahkamah Pengadilan Antarabangsa Mempunyai 15 orang hakim yang dipilih oleh Perhimpunan Agung dan Majlis Keselamatan Sekretariat Setiausaha Agung sebagai pentadbir utama Mendapat bantuan pegawai lain
Menyelesaikan persengketaan antarabangsa dan pencerobohan Mengekalkan keamanan dan keselamatan dunia
Berperanan dalam bidang ekonomi, sosial, kebudayaan, pendidikan dan kesihatan Menentukan semua tanah amanah yang dikendalikan oleh negara tertentu di bawah naungan PBB ditadbir dengan betul Menyelesaikan persengketaan undangundang antara negara. Melaksanakan segala tugas pentadbiran PBB
F) BAHASA RASMI PBB mempunyai enam bahasa rasmi iaitu bahasa Arab, Cina, Inggeris, Perancis, Rusia, dan Sepanyol. Manakala bahasa kerja yang digunakan di Perhimpunan Agung ialah Inggeris, Perancis dan Sepanyol (dalam Majlis Keselamatan PBB ia terhad kepada dua bahasa sahaja iaitu bahasa Inggeris dan Perancis sahaja).
G) KEGIATAN PBB Kegiatan-kegiatan PBB terdiri daripada 7 bidang yang utama:
Persidangan antarabangsa Tahun-tahun antarabangsa dan yang berkaitan Kawalan dan pelucutan senjata
Penjagaan keamanan Hak asasi manusia Bantuan kemanusiaan dan perkembangan antarabangsa Persetiaan dan undang-undang antarabangsa. i) Persidangan antarabangsa Ahli-ahli untuk PBB dan agensi-agensi khususnya memberi panduan dan membuat keputusan tentang pelbagai persoalan substantif dan pentadbiran dalam mesyuarat biasanya yang diadakan sepanjang tahun. Jika terdapatnya persoalan yang dianggap amat mustahak, Perhimpunan Agung akan memulakan persidangan antarabangsa untuk menumpukan perhatian sejagat dan memperoleh sepersetujuan untuk tindakan yang disatukan. Contoh-contoh terkini termasuk:
"Persidangan Dunia mengenai Kecekapan Perdagangan" yang diadakan pada Oktober 1994 di Columbus, Ohio: Ia menumpukan perhatian kepada penggunaan teknologi matlumat moden untuk memperkembangkan perdagangan antarabangsa; "Persidangan Dunia mengenai Pembangunan Sosial" yang diadakan di Copenhagen, Denmark pada Mac 1995: Persidangan ini menegaskan tanggungjawab negara terhadap pembangunan boleh kekal serta pelaburan dalam rancangan-rancangan pendidikan, penjagaan kesihatan, dan peluang ekonomi untuk kesemua orang. "Persidangan Dunia Keempat tentang Wanita" yang diadakan di Beijing, China, pada September 1995; "Persidangan PBB Kedua tentang Petempatan Manusia" (Habitat II), yang diadakan di Istanbul, Turki pada Jun 1996.
ii) Tahun-tahun Antarabangsa dan yang berkaitan PBB mengisytiharkan dan menyelaraskan "Tahun Antarabangsa untuk ..." supaya dapat menumpukan perhatian kepada persoalan-persoalan yang utama. Melalui perlambangan PBB, logo yang direka bentus khas untuk tahun itu, serta infrakstruktur sistem PBB untuk menyelaraskan peristiwa-peristiwa di seluruh dunia, pelbagai tahun itu telah menjadi faktor mangkin untuk memajukan persoalan-persoalan utama pada skala sejagat. iii) Kawalan senjata dan pelucutan senjata PBB telah menubuhkan berbagai-bagai forum untuk menujukan persoalan-persoalan pelucutan senjata berbilang hala. Forum-forum yang utama termasuk "Jawatankuasa Pertama Perhimpunan Agung" dan "Suruhanjaya Pelucutan Senjata PBB". Perkara-perkara dalam agendanya merangkumi pertimbangan kebaikan dan keburukannya terhadap pengharaman ujian nuklear, kawalan senjata angkasa lepas, usaha untuk mengharamkan senjata kimia, pelucutan senjata nuklear dan senjata biasa, pengurangan peruntukan tentera, serta langkah-langkah untuk mengukuhkan keselamatan antarabangsa.
iv) Penjagaan keamanan Pengaman-pengaman PBB dihantar ke kawasan-kawasan di mana pertikaian bersenjata baru-baru sahaja tamat, supaya dapat menguatkuasakan syarat-syarat persetujuan keamanan serta untuk tidak menggalakkan askar-askar daripada memulakan pertempuran, umpamanya di Timor Timur sehingga kemerdekaannya pada tahun 2001. Pasukan-pasukan ini dibekalkan oleh ahli-ahli negara PBB. PBB tidak mempunyai sebarang tentera sendiri. Kesemua operasi penjagaan keamanan harus diluluskan oleh Majlis Keselamatan. Pasukan pengaman PBB menerima "Hadiah Keamanan Nobel" pada tahun 1988. Pada tahun 2001, PBB dan Setiausaha Agung Kofi Annan memenangi Hadiah Keamanan Nobel "kerana usaha-usaha mereka untuk mencapai dunia yang lebih teratur dan lebih aman." PBB mengekalkan siri Pingat PBB yang dianugerahkan kepada ahli-ahli perkhidmatan tentera yang menguatkuasakan persetujuan PBB. Pingatnya yang sulung ialah Pingat Perkhidmatan PBB yang dianugerahkan kepada angkatan PBB yang menyertai Perang Korea. Pingat NATO direka bentuk melalui konsep yang serupa dan kedua-duanya dianggap sebagai pingat antarabangsa dan bukannya pingat tentera. v) Hak asasi manusia Perjuangan untuk hak-hak asasi manusia merupakan alasan yang utama untuk mencipta PBB. Kekejaman Perang Dunia II dan pembunuhan kaum telah menyebabkan sepersetujuan serta-merta bahawa pertubuhan baru harus berusaha untuk mencegah nahas yang serupa pada masa akan datang. Piagam PBB memerlukan kesemua ahli-ahli negaranya mempromosikan "rasa hormat sejagat ke atas dan pematuhan kepada hak asasi manusia" serta mengambil "tindakan bersama dan berasingan" untuk mencapainya. Suruhanjaya mengenai Hak Asasi Manusia PBB, di bawah ECOSOC, merupakan badan PBB yang utama untuk mempromosikan hak asasi manusia, khususnya melalui penyiasatan dan pemberian bantuan teknikal. Contoh yang baik ialah sokongan PBB kepada negara-negara yang hendak berubah kepada sistem demokrasi. Bantuan teknikal untuk menyediakan pilihan raya yang bebas dan adil, perbaikan struktur kehakiman, bantuan mendraf perlembagaan, latihan untuk pegawai-pegawai hak asasi manusia, serta pengubahan gerakan-gerakan bersenjata menjadi parti-parti politik nyata sekali amat menyumbang kepada proses pendemokrasian di seluruh dunia. PBB juga merupakan forum yang menyokong hak-hak wanita untuk penyertaan sepenuhnya dalam bidang politik, ekonomi dan sosial di negara mereka. vi) Bantuan kemanusiaan dan pembangunan antarabangsa Bersama-sama dengan pertubuhan yang lain, seperti Persatuan Palang Merah, PBB membekalkan makanan, air minuman, tempat perlindungan dan perkhidmatan kemanusiaan yang lain kepada penduduk-penduduk yang mengalami kebuluran, terpaksa berpindah akibat perang, atau menderita disebabkan bencana yang lain. Cabang kemanusiaan PBB yang utama termasuk Program Makanan Dunia (yang membantu memberi makanan kepada lebih daripada 100 juta orang setiap tahun di 80 negara), Pesuruhjaya Tinggi bagi Pelarian dengan projeknya di 116 buah negara, serta projek penjagaan keamanan di 24 buah negara. PBB juga terlibat dalam penyokongan perkembangan
ekonomi, umpamanya perumusan Matlamat Pembangunan Milenium. Program Pembangunan PBB (UNDP) merupakan sumber berbilang hala untuk tabung bantuan teknikal di dalam dunia. Pertubuhan seperti Pertubuhan Kesihatan Sedunia, UNAIDS dan Tabung Dunia untuk Membasmi AIDS, Tuberkulosis dan Malaria ialah institusi-institusi yang utama dalam pembasmian penyakit AIDS di seluruh dunia, khususnya di negara-negara yang miskin. Tabung Kependudukan PBB yang merupakan pembekal utama untuk perkhidmatan pembiakan telah membantu mengurangkan kematian bayi dan maternal di 100 negara. PBB telah membantu menjalankan pilihan raya di negara-negara yang tidak mempunyai banyak sejarah demokrasi, termasuk pada masa kebelakangan ini, Afghanistan dan Timor Timur. Ia juga menjalankan tribunal jenayah antarabangsa, termasuk Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk Rwanda (ICTR) dan bekas Yugoslavia (ICTY), serta Mahkamah Khas untuk Sierra Leone, dan Mahkamah Ad Hoc untuk Timor Timur. Pada 9 Mac 2006 Setiausaha Agung PBB Kofi Annan melancarkan Tabung Pusat Gerak Balas Kecemasan (CERF) untuk mereka di Tanduk Afrika yang diancam oleh kebuluran. vi) Persetiaan dan undang-undang antarabangsa PBB merundingkan persetiaan seperti Konvensyen PBB mengenai Undang-undang Laut untuk mengelakkan kemungkinan pertikaian antarabangsa. Pertikaian mengenai penggunaan lautan dihakimi oleh mahkamah khas. Mahkamah Keadilan Antarabangsa (ICJ) yang merupakan mahkamah PBB yang utama bertujuan untuk menghakimi pertikaian-pertikaian di antara negara-negara. Kes-kes terutama yang dihakiminya termasuk:
Congo lawan Perancis: Republik Demokratik Congo menuduh Perancis kerana menyalahi undang-undang disebabkan penahanan bekas ketua-ketua negaranya yang telah dituduh untuk jenayah-jenayah perang; Nicaragua lawan Amerika Syarikat: Nicagarua menuduh Amerika Syarikat kerana mempersenjatai Contra secara haram (kes ini menyebabkan peristiwa Iran-Contra).
H) PEMBIAYAAN
Sistem PBB dibiayai dengan dua cara, iaitu sumbangan taksiran dan sumbangan suka rela daripada ahli-ahli negara. Perhimpunan Agung meluluskan peruntukan yang biasa dan menentukan taksiran untuk setiap ahli. Secara umumnya, taksiran ini berdasarkan keupayaan relatif setiap negara, sebagaimana yang diukur oleh statistik pendapatan negara, bersama-sama dengan faktor-faktor yang lain. Peruntukan setiap dua tahun untuk PBB dan agensi-agensi khasnya dibiayai oleh sumbangan taksiran.
Perhimpunan Agung telah mewujudkan prinsip bahawa PBB harus tidak terlalu bergantung kepada mana-mana satu ahli dalam pembiayaan operasinya. Oleh itu, PBB mengenakan had maksimum untuk sumbangan taksiran bagi peruntukan biasa. Pada Disember 2000, Perhimpunan menyemak semula skala taksirannya untuk membayangkan keadaan dunia yang terkini. Antara perubahan daripada penyemakan itu, had maksimum diturunkan daripada 25% ke 22%. Amerika Syarikat merupakan ahli yang tunggal yang mencapai had maksimum ini, tetapi ia masih menunggak bayaran sebanyak beratus-ratus juta dolar. Di bawah skala taksiran yang diamalkan pada tahun 2000, penyumbang-penyumbang utama (selain Amerika Syarikat) untuk peruntukan PBB yang biasa bagi tahun 2001 adalah seperti berikut: Jepun (19.63%), Jerman (9.82%),Perancis (6.50%), United Kingdom (5.57%), Itali (5.09%), Kanada (2.57%), Sepanyol (2.53%), dan Brazil (2.39%). Rancangan-rancangan untuk agensi-agensi PBB yang khas (seperti UNICEF, UNDP, UNHCR, dan WFP) tidak termasuk dalam peruntukan biasa, dan dibiayai secara suka rela oleh kerajaan ahli-ahli. Sehingga tahun 2001, sumbangan ini daripada Amerika Syarikat sahaja dianggarkan berhampiran AS$1.5 bilion pada jumlahnya. Sebahagian daripada ini adalah dalam bentuk barangan pertanian yang diderma kepada penduduk-penduduk yang menderita, tetapi sebahagian besarnya masih merupakan sumbangan dalam bentuk wang.
I) KRITIKAN DAN PERBALAHAN a) Membuat reformasi pada PBB Pada tahun-tahun kebelakangan ini, terdapatnya banyak seruan untuk membuat reformasi pada PBB. Tuduhan pada tahun 2004 dan 2005 mengenai salah pengurusan dan rasuah mengenai Program Minyak untuk Makanan untuk Iraq di bawah Saddam Hussein telah menyebabkan seruan yang baru untuk reformasi. Sebuah rancangan reformasi yang rasmi telah dimulakan oleh Setiausaha Agung PBB, Kofi Annan tidak lama selepas beliau memegang jawatan itu pada 1 Januari 1997. Reformasi yang telah dikemukakan termasuk: penukaran keahlian tetap untuk Majlis Keselamatan (yang kini membayangkan
hubungan kuasa 1945); menjadikan birokrasi lebih nyata, bertanggungjawab dan cekap; menjadikan PBB bersikap lebih demokratik; dan mengenakan tarif antarabangsa terhadap semua pengilang senjata di seluruh
dunia.
b) Kegagalan dalam isu-isu keselamatan Walaupun PBB menumpukan sebahagian besar daripada usaha-usahanya dalam bidang keamanan dan keselamatan, dalam banyak kes, ahli-ahli PBB telah menunjukkan keberatan untuk mencapai ataupun menguatkuasakan ketetapan-ketetapan Majlis Keselamatan. Pada 2003, Amerika Syarikat mengetuai serangan terhadap Iraq di tengah-tengah rasa tidak setuju yang kuat antara kebanyakan ahli-ahli PBB. Untuk hampir sedekad, Israel menentang ketetapan yang memerlukannya menghapuskan petempatan-petempatan di Tebing Barat dan Gaza. Kegagalankegagalan ini berpunca daripada sifat antara kerajaan PBB — dalam banyak hal, ia merupakan persatuan yang terdiri daripada 191 ahli negara yang harus mencapai sepersetujuan, dan bukannya sebuah pertubuhan yang bebas. Walaupun tindakan-tindakan telah diberikan mandat oleh Majlis Keselamatan, Sekretariat jarang diberikan sumber-sumber yang mencukupi untuk melaksanakannya. c) Penganiayaan seks oleh pengaman-pengaman Telah dilaporkan bahawa pengaman-pengaman daripada beberapa negara telah menganiayai dan bergilir-gilir merogol kanak-kanak perempuan semuda umur 12 di Republik Demokratik Congo. Penganiayaan ini dilaporkan telah berlaku secara meluas dan masih berlaku walaupun terdapatnya banyak pendedahan dan penyiasatan oleh "Pejabat Perkhidmatan Kealpaan Dalaman PBB Penyiasatan dalaman PBB pada tahun 2005 mendapati bahawa penganiayaan seks yang serupa juga telah dilaporkan di lima negara yang lain di mana pengaman-pengaman PBB telah diatur kedudukan, termasuklah Burundi, Côte d'Ivoire dan Liberia. d) Keahlian jawatankuasa Pemasukan Sudan dan Libya yang mempunyai rekod hak asasi manusia yang tidak terhingga ke dalam Suruhanjaya PBB untuk Hak Asasi Manusia, dan pelantikan Libya sebagai pengerusi Suruhanjaya ini telah menjadi satu perbalahan. Bagaimanapun, negara-negara itu memperdebatkan bahawa negara-negara Barat, dengan sejarah keganasan dan kekejaman penjajahan, tidak ada hak untuk berdebat tentang keahlian Suruhanjaya ini. e) Skandal Minyak untuk Makanan Program "Minyak untuk Makanan" diwujudkan oleh PBB pada tahun 1996 untuk membenarkan Iraq menjual minyaknya kepada pasaran dunia sebagai tukaran untuk keperluan kemanusiaan untuk rakyat Iraq, tanpa membenarkan kerajaan Iraq membina semula tenteranya selepas Perang Teluk pertama. Bagaimanapun, rancangan itu telah ditamatkan pada akhir tahun 2003 di tengah-tengah tuduhan penyalahgunaan dan rasuah. Bekas Pengarah Benon Sevan dari Cyprus meletakkan jawatan sewaktu Interim Report.pdf laporan kemajuan interim daripada penyiasatan PBB menyimpulkan bahawa Sevan telah menerima rasuah daripada rejim Iraq. Juga terlibat dalam skandal itu ialah Kojo Annan, anak lelaki kepada Kofi Annan, yang telah dikatakan mendapat kontrak "Minyak untuk Makanan" PBB untuk Coctecna, sebuah syarikat Switzerland. Menteri Luar Negeri India juga telah dipecat kerana peranannya dalam skandal ini.
J) SENARAI BADAN PBB YANG LAIN Badan-badan lain yang merupakan agensi khas dalam PBB, walaupun tidak dinyatakan dalam piagamnya ialah : 1. Pertubuhan Makanan dan Pertanian (FAO) 2. Bank Antarabangsa untuk Pemulihan dan Pembangunan (IRBD) (termasuk Perbadanan Kewangan Antarabangsa dan Persatuan Pembangunan Antarabangsa) 3. Pertubuhan Penerbangan Awam Antarabangsa (ICAO) 4. Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) 5. Pertubuhan Kelautan Antarabangsa (IMO) 6. Tabung Kewangan Antarabangsa (IMF) 7. Kesatuan Telekomunikasi Antarabangsa (ITU) 8. Tabung Kanak-kanak PBB (UNICEF) 9. Pertubuhan Pendidikan, Sains dan Kebudayaan PBB (UNESCO) 10. Kesatuan Pos Sedunia (UPU) 11. Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) 12. Pertubuhan Harta Intelektual Sedunia (WIPO) 13. Pertubuhan Meteorologi Sedunia (WMO). K) AGENSI-AGENSI SEMENTARA Agensi-agensi sementara termasuk: 1. Pentadbiran Bantuan dan Pemulihan PBB (UNRRA) 2. Pertubuhan Pelarian Antarabangsa (IRO) (tanggungjawabnya kemudian diambil alih oleh Pejabat Pesuruhjaya Tinggi PBB untuk Pelarian (UNHCR) 3. Agensi Bantuan dan Kerja untuk Penduduk Pelarian Palestin di Timur Dekat Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNRWA)
LATAR BELAKANG Ditubuhkan pada 24 Okt 1945 Ibu pejabat di New York, Amerika Syarikat Keahlian terbuka kepada semua negara yang merdeka Anggota awal 50, sehingga 1991 sebanyak 166 dan sekarang 193 buah negara Ketua PBB ialah Setiausaha Agung
BADAN UTAMA PBB Perhimpunan Agung Majlis Keselamatan Majlis Ekonomi & Sosial Majlis Amanah Mahkamah Pengadilan Antarabangsa Sekretariat
AGENSI PBB FAO – Pertubuhan Makanan dan Pertanian ILO – Pertubuhan Buruh Antarabangsa UNCTAD – Persidangan PBB tentang Perdagangan dan Pembangunan UNESCO – Pertubuhan Pendidikan, Sains dan Kebudayaan PBB UNICEF – Tabung Kanak-Kanak PBB WHO – Pertubuhan Kesihatan Sedunia IMF – Tabung Kewangan Antarabangsa IBRD - Bank Dunia
PIAGAM PBB Setiap penduduk dunia berhak mendapat hak asasi seperti kebebasan beragama, menyara pendapat, berhubung dan berpindah serta perlindungan dar penindasan Membebaskan manusia daripada kesengsaraan hidup
PBB
KUASA VETO Kuasa pembatal keputusan Majlis Keselamatan Milik kuasa besar – anggota tetap Majlis Keselamatan Keputusan yang dibuat boleh dimansuhkan sertamerta oleh kuasa besar
TUJUAN PBB Mengekalkan keamanan dan keselamatan dunia Menggalakkan kerjasama antarabangsa dalam bidang ekonomi, sosial dan kebudayaan Melindungi hak-hak asasi manusia tanpa mengira kaum, jantina atau agama.
L) KERJASAMA AMERIKA DENGAN SOVIET UNION MELALUI PBB 1. Kedua-dua kuasa besar ini bertanggungjawab membentuk PBB dan terlibat secara langsung dalam beberapa siri persidangan seperti Persidangan Dumbartons Oaks dan persidangan di San Francisco yang akhirnya membawa kepada penubuhan PBB secara rasmi pada tahun 1945. 2. Dari segi sumbangan kewangan kepada PBB, Amerika Syarikat dan Soviet Union mendahului dari segi jumlah yang disumbangkan setiap tahun. Amerika Syarikat menyumbangkan 25 peratus daripada jumlah perbelanjaan PBB dan diikuti oleh Soviet Union sebanyak 10.54 peratus. Britain menjadi penyumbang ketiga terbanyak, iaitu 4.67 peratus. 3. Berdasarkan sumbangan tersebut, jelas menunjukkan bahawa Amerika Syarikat dan Soviet Union begitu komited kepada pertubuhan yang dianggotai hampir semua negara di dunia ini. 4. Amerika Syarikat memainkan peranan penting dalam bidang ekonomi. Pada tahun 1944, Amerika Syarikat menjadi tuan rumah Bretton Woods Conference. Melalui persiddangan ini, dua institusi kewangan dibentuk, iaitu International Monetary Fund (IMF) dan International Bank for Reconstruction and Development (IBRD). IBRD yang dikenali juga sebagai Bank Dunia banyak membantu negara-negara anggota membangunkan prasarana di negara masingmasing. 5. Amerika Syarikat juga membiayai 40 peratus program yang menjadi beban kepada PBB seperti program yang dilaksanakan di bawah Special United Fun For Economic Development (SUNFED) dan UN Conference on Trade and Development (UNCTAD). 6. Soviet Union melihat organisasi antarabangsa seperti PBB sebagai alat yang digunakan oleh pihak Barat khususnya Amerika Syarikat untuk melemahkan pengaruh Soviet Union dan mengukuhkan kapitalisme Barat. Soviet Union sedar bahawa Amerika Syarikat mempunyai pengaruh yang besar ke atas PBB. 7. Selain mempunyai sekutu rapat, iaitu Britain dan Perancis dalam Majlis Keselamatan, Amerika Syarikat juga mempynyai negara-negara anggota PBB yang lebih menyebelahinya daripada menyokong Soviet Union. 8. Secara umumnya, Soviet Union menganggap sistem antarabangsa dikaitkan dengan teori imperialisme. Golongan kapitalis dalam usaha mengaut keuntungan berlipat kali ganda mencari bahan mentah, mencari pasaran dan membuat pelaburan yang kesemuanya akan membolehkan mereka menguasai negara-negara miskin dan kecil. 9. Persaingan sengit kedua-dua kuasa besar ini khususnya dalam aspek perlumbaan senjata walaupun ketara khususnya dalam era Perang Dingin, namun perlumbaan senjata tersebut membawa kepada keseimbangan kuasa yang menyebabkan peperangan antara dua pihak tidak meletus.
2) KOMANWEL – UNITED KINGDOM DAN INDIA
LATAR BELAKANG Komanwel ialah pertubuhan negara-negara merdeka yang pernah dijajah oleh British Idea dikemukakan oleh Menteri Luar Britain Lord Rosebury Lord Balfour mengisytiharkan penubuhan Komanwel pada tahun 1931 berdasarkan Statue Westminster Jumlah anggota pada peringkat awal penubuhan ialah 49 dan sekarang berjumlah 54 buah negara . Ibu pejabat di London.
MATLAMAT UTAMA Mengeratkan kerjasama politik, ekonomi dan sosial di kalangan negara anggota.
PRINSIP - PRINSIP Percaya terhadap kebebasan individu Percaya bahawa kerjasama antarabangsa sangat diperlukan Percaya bahawa keamanan dan kestabilan antarabangsa penting untuk kesejahteraan manusia Jurang perbezaan kekayaan yang besar wujud antara manusia dan tidak boleh dibiarkan Menentang penindasan dan prasangka perkauman
KOMANWEL
INSTITUSI DALAM KOMANWEL EAD – Bahagian Hal Ehwal Ekonomi GTA – Bahagian Bantuan Teknikal Am TAG – Kumpulan Bantuan Teknikal Tabung Ekuiti Komanwel
CIRI - CIRI Sekumpulan negara bebas yang pernah menjadi tanah jajahan British Raja Britain menjadi Ketua Komanwel dan lambang perpaduan Mempunyai latar belakang sejarah yang serupa iaitu melalui pengalaman penjajahan (British) Menikmati kemudahan-kemudahan seperti pendidikan, perhubungan dan bantuan ekonomi. Mengamalkan prinsip persamaan dan toleransi Menggunakan undang-undang Inggeris sebagai asas sistem perundangan. Bahasa Inggeris digunakan dengan meluas Sistem pelajaran juga berasaskan sistem yang terdapat di Britain
A) SEJARAH DAN PERKEMBANGAN KOMANWEL
1. Idea untuk memberi hak berkerajaan sendiri kepada tanah jajahan British terkandung dalam Laporan Lord Durham pada tahun 1839. Sistem ini diperkenalkan di Kanada pada tahun 1847. Pada tahun 1867, Kanada merupakan tanah jajahan yang pertama memperoleh taraf berkerajaan sendiri. 2. Kemudian diikuti oleh Australia (1901), New Zealand (1907) dan Afrika Selatan (1910). Walaupun mendapat taraf pemerintahan sendiri, namun kuasa yang dimiliki wilayah-wilayah ini masih terhad. Parlimen Britiain mempunyai kuasa untuk menggubal undang-undang berhubung dengan hal-ehwal pertahanan, dasar luar dan sebagainya. 3. Pada akhir tahun 1950-an, kebanyakan bekas tanah jajahan di Afrika, Asia, Caribbean dan Pasifik yang mencapai kemerdekaan memilih untuk menyertai Komanwel. Mereka dibenarkan memilih jenis kerajaan sama ada berbentuk republik, monarki atau menerima monarki British. 4. Pada masa kini, bilangan negara yang menjadi anggota Komanwel adalah 54 buah negara. 5. Terdapat beberapa buah negara yang mengisytiharkan keluar dari Komenwel, iaitu: i. Amerika Syarikat (1961) ii. Myanmar (1948) iii. Ireland (1948) iv. Afrika Selatan (1961) v. Zimbabwe (2003) vi. Pakistan (1973), menyertai semula pada tahun 1989. B) UNITED KINGDOM DAN KOMANWEL 1. United Kingdom dianggap sebagai ‗pengasas‘ dan ‗ketua‘ Komanwel. Jika United Kingdom tidak bijak menjaga dan mengawal negara-negara bekas tanah jajahannya, sudah tentu hubungan United Kingdom dan tanah jajahannya akan lenyap begitu sahaja. 2. Bekas tanah jajahan British tidak dipaksa untuk menyertai Komanwel dan ahli-ahlinya adalah bebas untuk menarik diri pada bila-bila masa. Burma meninggalkan Komanwel pada tahun 1948 dan republik Ireland meninggalkan pertubuhan ini pada tahun 1949. 3. Keanggotaan dalam Komanwel bukan secara automatik, ertinya bekas-bekas tanah jajahan British tidak semestinya diterima terus menjadi anggota setelah mencapai kemerdekaan. Sesebuah negara perlu memohon untuk menjadi ahli. Selain dari itu, mereka perlu menerima Queen sebagai simbol perpaduan dan Ketua Komanwel. 4. Negara-negara anggota yang berhasrat untuk menukarkan status monarki menjadi republik mesti memaklumkan kepada negara-negara anggota yang lain. 5. Negara-negara anggota harus bekerjasama dengan ahli-ahli demi kepentingan bersama. 6. Keunikan Komanwel ialah kebijaksanaan Britain mengekalkan legasi monarkinya menjadi ketua negara dalam kalangan negara-negara Komanwel yang merdeka. Lebih kurang 16 buah negara anggota memilih untuk mengakui Queen (Raja Inggeris) sebagai ketua negara. Di setiap negara tersebut, diwakili oleh Gabenor Jeneral. Di sesetengah negara, Gabenor Jeneral terdiri daripada anak tempatan. 7. Antara negara-negara yang mengakui Queen sebagai ketua ialah Australia, New Zealand, Kanada, Bahamas, Barbados, Jamaica, Grenada dan Mauritius. Antara peranan Queen sebagai ketua negara ialah: a) Baginda mempunyai bahagian dalam perlembagaan negara-negara tersebut b) Baginda akan melakukan upacara formal seperti merasmikan penggal parlimen dan sebagainya yang biasanya diwakili oleh Gabenor Jeneral. c) Baginda tidak mempunyai kuasa politik.
8. Britain bertanggungjawab untuk membangunkan tanah jajahannya (termasuk wilayah-wilayah yang diamanahkan kepadanya) yang ketinggalan dari segi ekonomi. 9. Kerjasama secara multilateral (hubungan dalam bentuk kumpulan atau pertubauhan) dalam ekonomi alam kalangan bekas tanah jajahannya akan mengukuhkan ekonomi negara-negara berkenaan. 10.Pada tahun 1950-an, Britain menggunakan pertubuhan ini untuk kepentingan sendiri khususnya dalam bidang ekonomi. Negara Komanwel mengeksport lebih 50 peratus daripada teh, bijih timah, jut, getah, minyak sawit dan koko dunia. 11.Kekayaan hasil bahan-bahan mentah di negara bekas tanah jajahannya menyebabkan Britain mengambil kesempatan mengadakan hubungan bilateral (hubungan terus dengan negaranegara tertentu) dan penetapan harga barang-barang utama itu dilakukan oleh Britain. 12.Negara-negara anggota sedar hubungan sedia ada dengan Britain dan negara-negara Komanwel yang lain serta penglibatan perdagangan dalam Sterling Area akan memberi faedah seperti pemindahan teknologi dan kepakaran, perkhidmatan perkapalan dan sebagainya. 13.United Kingdom dengan pengaruh yang ada memujuk Amerika Syarikat, Kanada dan Jepun mewujudkan Rancangan Colombo pada tahun 1950. Rancangan yang berslogankan ―merancang Untuk Kemakmuran Bersama‖ dilancarkan bagi membantu meningkatkan perkembangan ekonomi di negara-negara Asia dan Pasifik. 14.Beberapa negara anggota Komanwel seperti India, Fiji, Sri Lanka dan Tanah Melayu menikmati faedah daripada program ini dalam bidang pendidikan dan pembinaan infrastruktur seperti jalan raya, kereta api dan sistem pengairan. 15.Britain mewujudkan Jawatankuasa Perhubungan Pelajaran Komanwel pada tahun 1950 bagi membantu negara-negara anggota (sedang membangun) menyediakan sistem pelajaran yang lebih sempurna. 16.Jawatankuasa tersebut merupakan sebuah badan penasihat dan perunding dalam bidang pelajaran yang dianggotai oleh bebrapa orang pakar dalam bidang pelajaran. Universiti di negara-negara Komanwel sering mengadakan kerjasama melalui Persatuan Universiti Komanwel yang dianggotai oleh lebih 200 buah universiti. 17.Antara tujuan penubuhan persatuan ini adalah untuk membantu universiti terutama yang baharu ditubuhkan dari segi tenaga pengajar, kelengkapan penyelidikan dan lain-lain keperluan yang berkaitan dengan penyelidiakan. 18.Penubuhan Komanwel juga mempunyai kaitan dengan hasrat Britain untuk memperkenalkan sistem sosial, ekonomi dan politik berdasarkan model Barat. Penerapan sistem undangundang, birokrasi, ekonomi dan lain-lain menjadikan struktur pentadbiran negara-negara Komenwel lebih kemas dan berkesan. 19.Salah satu isu yang menggugat perpaduan dalam kalangan negara Komanwel ialah Dasar Aparthied yang diamalkan di Afrika Selatan. Kerajaan kulit putih melaksanakan dasar ini antara tahun 1948 hingga 1991. Majoriti negara-negara anggota Komanwel mahukan dasar ini dihapuskan, namun Britain bertindak tidak sehaluan dengan anggota yang lain. 20.Isu ini hanya tinggal sejarah setelah dasar ini dihapuskan pada tahun 1991 dan kerajaan di bawah pimpinan Nelson mandela dibentuk untuk memerintah Afrika Selatan pada thuan 1994. 21.Komanwel bukanlah sebuah pakatan bercorak ketenteraan. Oleh itu, peranannya untuk menyelesaikan isu-isu politik dan keselamatan yang ditimbulkan oleh negara-negara anggotanya adalah terbatas.
C) PERANAN UNITED KINGDOM (UK) DALAM KOMANWEL
PERANAN UNITED KINGDOM DALAM KOMANWEL
1) POLITIK Pengasas dan ketua Komanwel – membimbing bekas tanah jajahan ke arah berkerajaan sendiri Queen (Raja Inggeris) – ketua dan simbol perpaduan UK dapat mengekalkan legasi monarkinya sebagai ketua Negara di 16 buah Negara – Australia, New Zealand, Kanada, Bhamas, Barbados, Jamaica, Grenada, dan Mauritius.
2) EKONOMI UK bertanggungjawab membangunkan tanah jajahannya yang ketinggalan dari segi ekonomi Kerjasama ekonomi secara multilateral mahupun bilateral dapat mengukuhkan ekonomi negara anggota. UK Berjaya menggunakan pertubuhan ini untuk kepentingan sendiri, contohnya: i) pada tahun1950-an Negara Komanwel mengeksport lebih 50% daripada teh, bijih timah, jut, getah, minyak sawit, dan koko dunia, ii) menyumbang separuh daripada keluaran aluminium dunia, iii) menetapkan harga barang utama Walau bagaimanapun Negara anggota mendapat faedah seperti pemindahan teknologi dan kepakaran, perkhidmatan, perkapalan dll. Pada tahun 1950, UK Berjaya memujuk Amerika Syarikat, Kanada dan Jepun mewujudkan Rancangan Colombo untuk meningkatkan perkembangan ekonomi Asia dan Paisfik. Negara anggota seperti India, Fiji, Sri Langka dan Tanah Melayu mendapat faedah daripada program ini dalam bidang pendidikan dan pembinaan infrastruktur seperti jalan raya, jalan kereta api dan sistem pengairan.
3) SOSIAL Pada tahun 1950, UK mewujudkan Jawatankuasa Perhubungan pelajaran Komanwel bagi membantu negara anggota (sedang membangun) menyediakan sistem pelajaran yang lebih sempurna. Menjadi badan penasihat dan perunding dalam bidang pelajaran yang dianggotai oleh beberapa orang pakar dalam bidang pelajaran. Universiti di negara Komanwel sering mengadakan kerjasama melalui Persatuan Universiti Komanwel yang dianggotai lebih 200 buah universiti. Tujuan penubuhan persatuan ini adalah untuk membantu universiti yang baharu ditubuhkan dari segi tenaga pengajar, kelengkapan penyelidikan dll keperluan yang berkaitan dengan pendidikan.
D) INDIA DAN KOMANWEL 1. 2.
3.
4.
5. 6.
7.
8.
9.
10.
11.
12. 13.
14.
India merupakan anggota ―bukan berkulit putih‖ yang ingin diberi taraf kerajaan sendiri oleh pihak British. Pada tahun 1919, Undang-undang Kerajaan India telah digubal. Sistem dyarchy telah diperkenalkan di India. Melalui sistem ini, pentadbiran wilayah-wilayah di India dibahagikan kepada dua bahagian, iaitu perkara-perkara tertentu yang ditadbir oleh: a) Gabenor Wilayah b) Gabenor India Bagaimanapun, semua keputusan hendaklah mendapat kebenaran daripada kerajaan atau Parlimen British. Satu suruhanjaya telah dibentuk untuk mengkaji pemberian taraf berkerajaan sendiri di India yang dipengerusikan oleh Sir John Simon. Suruhanjaya Simon mengemukakan cadangan supaya sistem dyarchy dimansuhkan. Persidangan Meja Bulat diadakan di London bagi membincangkan soal perlembagaan India. Setelah tiga kali bersidang, Undang-undang Kerajaan India 1935 digubal. Melalui undang-undang ini, India dipisahkan dengan Burma. Kerajaan India bertanggungjawab sepenuhnya ke atas wilayah-wilayah British di India. Pada tahun 1942, Sir john Cripps diutuskan ke India oleh Perdana Menteri Britain bagi membincangkan taraf kemerdekaan penuh India. Akhirnya India diberi kemerdekaan pada tahun 1947. Pada masa itu, hanya India, Pakistan, dan Sri Lanka sahaja dari Benua Asia yang menyertai Komanwel. Pada bulan Oktober 1948, Persidangan Perdana-Perdana Menteri Komanwel telah diadakan di London. Persidangan ini turut dihadiri oleh negara-negara yang baharu menyertai Komanwel. Bagaimanapun, bentuk keanggotaan serta corak pemerintahan negara tidak dibincangkan dalam persidangan itu. Perbincangan tentang perlembagaan yang berkaitan dengan anggota baru dari Asia diketepikan. Sebaliknya, persidangan itu banyak membahaskan soal pertahanan dan kemajuan ekonomi. Perdana Menteri India yang baru pertama kali menghadiri Persidangan Perdana-Perdana Menteri Komanwel kecewa dengan layanan buruk yang diberikan kepada pemimpinpemimpin dari Asia. Parti kongres india (INC) yang bersidang di Jaipur pada tahu 1949 membantah keras pemimpin- pemimpin Komanwel ―kulit putih‖ yang memberi layanan tidak adil itu. Bermula dari sinilah timbul cita-cita India hendak menjadikannya sebagai sebuah negara republik. Pada tahun 1949, sekali lagi Persidangan Perdana-Perdana Menteri Komanwel yang bersidang di London cuba menyelesaikan bantahan daripada India itu. Keputusannya, India kekal dalam Komanwel tetapi India hendaklah memaklumkan kepada negara-negara anggota lain bahawa negaranya akan menjadi republik serta mengiktiraf Queen sebagai lambang kebesaran dan Ketua Komanwel. Hubungan anggota baru Komanwel, iaitu Pakistan dengan United Kingdom merosot disebabkan hubungan antara United Kingdom dan India semakin erat. Selepas mencapai kemerdekaan dan menjadi anggota Komanwel, pihak British dan Amerika Syarikat berharap India akan menjadi sekutu Barat dan menentang komunis. Sebaliknya, nehru bersama-sama Presiden Nasser (Mesir) dan Presiden Tito (Yugoslavia) menggerakkan pertubuhan antarabangsa yang dikenali sebagai Pergerakan Negara-Negara Berkecuali (NAM). Setelah beberapa tanah jajahan British mencapai kemerdekaan terutamanya tanah jajahan dari Benua Afrika dan Asia menyertai Komanwel, Nehru tetap mahukan India bersama Komanwel untuk mengekalkan tradisi dan pengalaman bersama Britain dan jajahannya.
15. Dengan mengekalkan dirinya dalam Komanwel, India mendapat banyak manfaat seperti dalam bidang pendidikan, kemajuan belia, perkembangan infrastruktur, bantuan kepakaran, teknikal dan sebagainya.
3) PERTUBUHAN PERJANJIAN ATLANTIK UTARA / NORTH ATLANTIC TREATY ORGANISATION (NATO) A) LATAR BELAKANG 1. NATO ditubuhkan pada 4 April 1949. Pada asalnya, hanya 12 buah negara sahaja menganggotai pertubuhan ini. Ibu pejabat NATO ialah di Paris. NATO telah menonjolkan Amerika Syarikat sebagai kuasa besar yang memainkan peranan utama dalam pertahanan dan keselamatan di Eropah Barat. 2. Faktor penubuhan NATO: a) Menghalang kebangkitan semula kuasa ketenteraan Jerman di Eropah. b) Mengheret dan melibatkan secara langsung Amerika Syarikat dalam hal ehwal ketenteraan dan politik Eropah. c) Mengekang perluasan ideologi komunis dan ketenteraan Rusia di Eropah. d) Mengatasi ketidakyakinan Eropah terhadap kemampuan PBB sama ada dari sudut ketenteraan mahupun dari sudut pendekatan dan strategi bagi menyelesaikan atau mengatasi pelbagai konflik antarabangsa, khususnya dalam konteks dunia secara berkesan. 3. Strategi NATO ialah bagi mewujudkan sistem petahanan bersama yang melibatkan semua negara anggotanya terhadap keselamatan dan kedaulatan setiap negara anggota. 4. Tujuan utama NATO ialah untuk membendung pengaruh komunis yang diterajui oleh Soviet Union. Ini adalah disebabkan negara-negara Eropah Timur yang prokomunis sudah menambahkan kekuatan tentera bagi menandingi negara jiran mereka di Eropah Barat. 5. NATO mengesahkan kehadiran tentera Amerika Syarikat dan Britain selepas tahun 1945 di Eropah terutamanya di Jerman dan Turki supaya komunisme yang diarah dari Moscow dapat disekat dengan berkesan. Keadaan bertambah kritikal apabila Soviet Union telah meletupkan bom atomnya yang pertama pada tahun 1949. 6. Britain dan Perancis menyertai NATO kerana bimbang kebangkitan Jerman selepas Perang Dunia Kedua.Mereka menegaskan bahawa dua perang dunia yang berlaku dan bermula di Eropah berpunca daripada cita-cita Jerman mahu menguasai Benua Eropah. 7. Setiap anggota sangat komitmen dengan pertubuhan ini sehinggakan dalam Artikel 5 pertubuhan ini menyebut “ an armed attack upon one… shall be considered an attack upon them all.” Ini bermaksud setiap negara anggota NATO akan menyerang musuh yang menakluk mana-mana negara anggotanya. 8. NATO yang ditubuhkan pada era awal Perang Dingin tidak dibubarkan meskipun Perang Dingin sudah berakhir. Sebaliknya, era pasca-Perang Dingin menyaksikan NATO terus wujud dan kuasa-kuasa besar dunia yang berada dalam pertubuhan ini terus menyusun strategi bersaing sesama sendiri bagi mengukuhkan pengaruh masing-masing dalam NATO.
B) AMERIKA SYARIKAT, UNITED KINGDOM, DAN NATO 1. Britain memainkan peranan yang utama dalam proses pembentukan NATO. Pihak British dikatakan menyusun strategi dengan mengetengahkan peranan besar Amerika Syarikat dalam proses penubuhan NATO. Ini bermakna, pihak British berjaya untuk tidak menonjolkan peranan mereka walaupun pihak British merupakan key player dalam proses pembentukan NATO. 2. Britain yang ketika itu diterajui oleh Parti Buruh telah menyusun pelbagai strategi bagi memastikan pertubuhan antarabangsa yang bakal dibentuk akan turut disertai oleh Amerika Syarikat. Berdasarkan pengalaman Britain, sesuatu pertubuhan itu kurang berkesan jika tidak disertai oleh Amerika Syarikat seperti yang berlaku ke atas Liga Bangsa. 3. Perang Dingin telah menyebabkan hubungan antara United Kingdom dan Amerika Syarikat menjadi lebih akrab. Hubungan di antara kedua-dua kuasa besar dalam bentuk bilateral boleh dilihat dalam tiga bentuk; a) Perundingan diplomatik. Walaupun hubungan kedua-dua negara nampak kompleks namun membuka banyak ruang perundingan dan perbahasan pelbagai peringkat birokrasi. b) Kerjasama ketenteraan. Kerjasama bilateral semakin rancak khususnya tentera udara dan tentera laut. c) Perisikan. Kerjasama perisikan menguntungkan kedua-dua pihak khususnya antara Federal Bureau of Investigation (FBI) dan Central Intelligence Agency (CIA) di pihak Amerika Syarikat dan M16 Secret Intelligence Service (SIS) dan M15 security Service di pihak Britain. 4. Bagaimanapun hubungan antara United Kingdom dan Amerika Syarikat terjejas sedikit kesan pengenalan Atomic Energy Act of 1946 (McMahon Act) yang melarang Amerika Syarikat mengadakan kerjasama nuklear dengan negara-negara lain kerana dibimbangi berlakunya percambahan aktiviti pembinaan senjata nuklear di tempat-tempat lain. 5. Pengenalan akta tersebut mengecewakan Britain kerana Britain bercita-cita membangunkan senjata nuklear dan ingin mendapatkan kerjasama daripada Amerika Syarikat. Britain akhirnya membuat keputusan sendiri untuk membangunkan senjata nuklear. 6. Beberapa siri rundingan telah diadakan dengan Amerika Syarikat yang bertujuan mendapatkan maklumat dan kepakaran berkaitan proses membina senjata nuklear. Akhirnya pada tahun 1952, Britain berjaya menghasilkan empat senjata nuklear di belakang Amerika Syarikat (128) dan Soviet Union (16). 7. Berkaitan dengan kelemahan PBB pula, persoalan yang timbul ialah pihak atau negara mana yang akan mengetuai misi ketenteraan PBB dan negara mana yang akan membiayai segala perbelanjaan sepanjang misi ketenteraan PBB. 8. Implikasinya ialah kuasa-kuasa besar dunia yang merupakan anggota Majlis Keselamatan PBB yang memiliki kuasa veto selalu gagal mendapat kata sepakat dalam menangani manamana konflik antarabangsa. 9. Soviet Union sering dipersalahkan dan dilihat sebagai tidak demokratik, tidak menghormati hak asasi manusia, dan tidak menghormati kebebasan individu sebagaimana yang dipraktikan di Eropah. 10. Soviet Union didakwa oleh pihak Barat lebih komited untuk melebarkan pengaruh politik yang berideologikan komunisme di Eropah atau di Asia. Sikap Soviet Union dilihat sebagai penghalang utama bagi kuasa-kuasa besar dunia mencapai kesepakatan dalam PBB bagi menangani isu-isu antarabangsa. 11. Perkembangan politik antarabangsa seperti ini sepanjang tahun 1945 hingga tahun 1949 menyebabkan Britain dan Amerika Syarikat mengambil inisiatif untuk menubuhkan NATO. 12. Soviet union pula memberi satu persepsi bahawa NATO ialah Amerika Syarikat dan Amerika Syarikat ialah NATO. Ini bermakna NATO didominasikan oleh Amerika Syarikat berbanding negara-negara lain.
13. Komitmen berterusan Amerika Syarikat dalam NATO dilihat sebagai kunci keseimbangan, keutuhan, dan kestabilan NATO sebagai institusi yang berperanan memelihara keamanan dan keselamatan dunia secara praktikal bukan sekadar di Eropah sahaja malah di seluruh dunia.
Ibu pejabat: Paris Ditubuhkan pada 4 April 1949
Anggota – 28 negara Antaranya: Amerika Syarikat Britain Jerman Kanada Perancis Itali Norway Denmark Belanda Belgium
Bahasa Rasmi – Inggeris dan Perancis
NATO
Negara-negara ahlinya bersetuju bekerjasama dari segi ketenteraan kalau salah satu daripada ahlinya di serang.
Tujuan: Menyekat pengaruh komunis Menjaga dan mengekalkan keselamatan negara anggota
CONTOH – CONTOH SOALAN 1. Jelaskan penglibatan Soviet Union dan Amerika Syarikat dalam Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu. 2. Bincangkan penglibatan United kingdom dan India dalam pertubuhan Komanwel. 3. Huraikan penglibatan United Kingdom dan Amerika Syarikat dalam NATO.
CATATAN: *Sila beri tumpuan kepada negara-negara yang berkenaan sahaja (Rujuk sukatan pelajaran). Tajuk-tajuk umum diberikan dengan tujuan menambah kefahaman guru untuk mengajar dengan lebih berkesan. Hasil kerja: Chua Kim Phai SMK Kuala Besut.
PANEL PENGGGUBAL MODUL SEJARAH 940/1 TEMA 1: EN. MOHD MARZUKI BIN MAT JUSOH (SMK SULTAN OMAR) EN. CHE HASNAN BIN CHE HAMID (SMK CHENEH BARU) TEMA 2: HAJI ZULKIFLI BIN HAJI ABDULLAH (SMK TENGKU MAHMUD) TEMA 3: PN. HANITA SURIA BT. ABD GHANI (SMK SERI BERANG) TEMA 4: PN. CHUA KIM PHAI (SMK KUALA BESUT)
View more...
Comments