[MM2016-3-36] Patrycja Kłosek: Otyłość - terapeutyczna redukcja nadmiaru masy ciała jako stres psychologiczny

PATRYCJA KŁOSEK

OTYŁOŚĆ – TERAPEUTYCZNA REDUKCJA NADMIARU MASY CIAŁA JAKO STRES PSYCHOLOGICZNY OBESITY - THERAPEUTIC REDUCTION OF ABNORMAL BODY MASS AS THE PSYCHOLOGICAL STRESS Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

STRESZCZENIE. Otyłość jest często problemem natury psychologicznej, który dotyka nie tylko pacjentów ale także ich rodziny, środowisko pracy i przyjaciół. Nadmierna masa ciała jest ograniczeniem, które możemy porównać do niepełnosprawności. Osoby otyłe zazwyczaj są osamotnione, zrzucane na boczny społecznie tor, wykluczane z wielu wydarzeń życiowych, przez to czują się mniej wartościowe. Powyższe aspekty wzbudzają stres i napięcie nerwowe. Materiał i metody. Badania obejmują analizę 132 kwestionariuszy wypełnionych przez pacjentów, którzy byli w trakcie procesu redukcji nadmiernej masy ciała. Do oceny natężenia odczuwanego stresu wykorzystano Skalę Odczuwanego Stresu, PSS- 10, Cohena, Kamarcka i Mermelsteina w adaptacji Juczyńskiego i Ogińskiej- Bulik. Wyniki. Osoby ankietowane miały za zadanie opisać, jakie emocje wywołuje występująca u nich nadwaga i otyłość. 70 % osób zadeklarowało, że są to emocje z grupy negatywnych odczuć takich jak złość, strach i wstyd. Istnieje związek statystyczny pomiędzy poziomem odczuwanego stresu a tendencją do zmiany motywacji do stosowania diety w chwili pojawienia się stresującej sytuacji (p< 0,05). U osób odczuwających wysoki poziom stresu istotnie częściej spada motywacja do przestrzegania diety kiedy pojawia się sytuacja stresująca. U pacjentów występuje zjawisko fiksacji dotyczącej stosowania diety. Podczas kuracji pacjentów stresuje wiele okoliczności, np. przygotowywanie posiłków. Wnioski. Otyłość u pacjentów jest źródłem istotnego stresu. Dodatkowym obciążeniem psychicznym jest leczenie redukujące nadmierną masę ciała a także kuracja odchudzająca. Słowa kluczowe – Stres psychologiczny, otyłość, redukcja nadmiernej masy ciała, dietetyk. SUMMARY. Obesity is a severe life limitation, that can be classified also as psychosocial disability. Obese people often feel lonely, rejected, socially excluded and as a result they feel discriminated. The above-mentioned aspects build up stress and anxiety. Material and methods. In the study, 132 patients undergoing the body weight reduction process were asked to complete the questionnaires The Perceived Stress Scale (PSS-10) - developed by Cohen, Kamarck, Mermelstein in the adaptation by Juczyński and Ogińska-Bulik. These data were analysed in order to estimate the intensity of stress. The responders were also asked to asses their emotions. Results. 70% of respondents have declared the presence of symptoms of stress and negative emotions - anger, fear and shame. There is a statistical relationship between the level of stress and the motivation for a therapeutic diet (p0,05). kuracją odchudzającą (p