lập trình symfony tiếng việt

Giới thiệu Framework symfony trở thành dự án mã nguồn mở cách đây 3 năm và đã trở thành một trong những frameworks PHP phổ biến nhất nhờ những tính năng tuyệt vời và tài liệu phong phú. Tháng 12-2005, sau khi symfony ra phiên bản đầu tiên, chúng tôi đã ra mắt "Askeet tutorial", gồm 24 bài hướng dẫn, được đưa lên từng ngày từ 1/12 đến giáng sinh. Hướng dẫn này là một công cụ vô giá để quảng bá framework đến những người mới bắt đầu sử dụng. Rất nhiều lập trình viên học symfony thích thú với askeet, và nhiều công ty vẫn dùng askeet làm tài liệu đào tạo. Chúng ta vừa chào đón symfony 1.2 và askeet tutorial trở nên lạc hậu. Vì thế chúng ta cần một loạt bài hướng dẫn mới. Chào mừng đến với Jobeet, loạt bài hướng dẫn của năm 2008!

Thử thách Đúng vậy, chúng tôi lại thực hiện nó. Mỗi ngày kể cả cuối tuần, một bài hướng dẫn mới sẽ được đưa lên. Mỗi bài hướng dẫn sẽ mất khoảng một giờ để thực hành, và là cơ hội để học symfony bằng cách code một website thực sự, từ đầu đến cuối. 1 giờ/1 bài hướng dẫn x 24 bài hướng dẫn = 1 ngày, đó chính là khoảng thời gian mà chúng tôi nghĩ một lập trình viên cần để học cơ bản về symfony. Mỗi ngày, các tính năng mới sẽ được thêm vào ứng dụng, đồng thời các chức năng mới của symfony cũng được giới thiệu. Với askeet, ngày thứ 21 là "get-a-symfony-guru-for-a-day". Chúng tôi không có kế hoạch cho ngày này, cộng đồng sẽ đề xuất một tính năng để thêm vào askeet. Và cộng đồng quyết định chúng ta cần một search engine cho ứng dụng. Và chúng tôi đã làm nó. Với Jobeet, chúng tôi dự định ngày thứ 21 sẽ là "design day". Sau ngày thứ 4, bạn sẽ có tất cả thông tin cần thiết về HTML và CSS để bắt đầu design cho website Jobeet. Vì vậy, nếu bạn là designer, hoặc công ty bạn có bộ phận về design, bạn có thể đóng góp về design. Vào ngày thứ 21, chúng tôi sẽ tổ chức bầu chọn và cộng đồng sẽ chọn design chính thức cho Jobeet. Tất nhiên, nếu được chọn bạn sẽ nhận được thẻ thanh toán và cả sự nổi tiếng!

Sự khác biệt của hướng dẫn này Hãy nhớ lại những ngày còn PHP4. Ah, la Belle Epoque! PHP là 1 trong những ngôn ngữ đầu tiên có mục đích chính là web và là một trong những ngôn ngữ dễ học nhất.

Nhưng công nghệ web phát triển rất nhanh, người lập trình web cần luôn cập nhật những công cụ và công nghệ mới. Cách tốt nhất để học là đọc blogs, tutorials, và sách. Chúng tôi đã đọc rất nhiều, với nhiều ngôn ngữ khác nhau PHP, Python, Java, Ruby, Perl... Chắc bạn thường gặp những cảnh báo như: "Với một ứng dụng thực sự, đừng quên kiểm tra sự hợp lệ (validation) và điều khiển lỗi (proper error handling)." hoặc "Security is left as an exercise to the reader." hoặc "Bạn cần phải viết tests." Những thứ đó cũng quan trọng như là code vậy. Không có nó, mã nguồn có thể chạy không đúng như dự định. Thật là tệ! Tại sao vậy? Bởi vì security, validation, error handling, và tests, giúp code của bạn trở nên đúng đắn. Trong hướng dẫn này, bạn sẽ không bao giờ phải thấy những câu như chúng ta phải viết tests, kiểm soát lỗi, validation code, mà vẫn đảm bảo rằng ứng dụng của chúng ta hoàn toàn bảo mật. Đó là bởi vì symfony không chỉ để viết code, mà còn là môi trường tốt nhất để phát triển các ứng dụng chuyên nghiệp. Chúng ta có thể làm bởi vì symfony cung cấp tất cả các công cụ cần thiết để thực hiện những việc này mà không cần phải viết nhiều code để làm điều đó. Validation, error handling, security, và tests là những ưu tiên hàng đầu trong symfony. Đó là một trong những lý do chúng ta sử dụng framework trong một dự án thực tế. Toàn bộ mã nguồn trong hướng dẫn này bạn có thể sử dụng trong dự án thực tế. Bạn có thể thoải mái sử dụng một phần hoặc toàn bộ mã nguồn.

Dự án Ứng dụng được thiết kế trên symfony. Mục đích để chứng tỏ rằng symfony có thể sử dụng để phát triển một ứng dụng chuyên nghiệp một cách dễ dàng và ít tốn công sức. Hôm nay, nội dung của dự án sẽ được bí mật. Chúng ta chỉ biết tên của dự án là: Jobeet.

Công việc hôm nay?

24 giờ là đủ để phát triển 1 ứng dụng với symfony, hôm nay chúng ta sẽ không viết dòng code PHP nào. Tuy không viết code, nhưng bạn sẽ bắt đầu hiểu lợi ích của việc sử dụng một framework như symfony, bằng cách khởi tạo một project mới. Mục tiêu của ngày hôm nay là cài đặt môi trường phát triển và hiển thị một trang của ứng dụng trên trình duyệt web. Công việc bao gồm: cài đặt , khởi tạo một ứng dụng, và cấu hình web server.

Yêu cầu Trước tiên, bạn phải có một web server (Apache chẳng hạn), một hệ quản trị cơ sở dữ liệu (MySQL, PostgreSQL, hoặc SQLite), và PHP 5.2.4 trở lên. Chúng ta sẽ sử dụng dòng lệnh rất nhiều, tốt nhất là sử dụng hệ điều hành họ Unix, nhưng nếu bạn dùng Windows, bạn cần gõ các lệnh từ cửa sổ cmd. Có thể sử dụng các lệnh của Unix trên môi trường Windows. Nếu bạn muốn sử dụng các công cụ như tar, gzip, hay grep trên Windows bạn có thể cài đặt Cygwin. Tài liệu hướng dẫn không nhiều, hướng dẫn cài đặt bạn có thể xem ở đây. Bạn cũng có thể thử khám phá Windows Services for Unix. Hướng dẫn này chủ yếu đề cập đến symfony framework, chúng tôi giả định rằng bạn đã có hiểu biết về PHP 5 và lập trình hướng đối tượng.

Cài đặt Symfony Đầu tiên, tạo một thư mục để chứa các file của Jobeet project: $ mkdir -p /home/sfprojects/jobeet $ cd /home/sfprojects/jobeet

Ở Windows: c:\> mkdir c:\development\sfprojects\jobeet c:\> cd c:\development\sfprojects\jobeet

Người dùng Windows nên chạy symfony và khởi tạo project ở thư mục không chứa dấu cách. Tránh sử dụng thư mục Documents and Settings , hay My Documents. Tạo một thư mục để chứa thư viện symfony framework: $ mkdir -p lib/vendor

Để cài đặt symfony, download archive package trên trang web symfony. Hướng dẫn này được viết trên symfony 1.2, hãy download phiên bản mới nhất của symfony 1.2.

Ở mục "Source Download", bạn sẽ tìm thấy file nén dạng .tgz hoặc .zip. Download file này và copy vào thư mục vừa tạo lib/vendor sau đó giải nén: $ cd lib/vendor $ tar zxpf symfony-1.2-latest.tgz $ mv symfony-1.2.0 symfony

Ở Windows, việc giải nén file zip có thể làm từ menu chuột phải. Sau khi đổi tên thư mục thành symfony, chúng ta có thư mục như sau c:\development\sfprojects\jobeet\lib\vendor\symfony. Do PHP configurations có thể khác nhau, chúng ta cần kiểm tra PHP configuration để chắc chắn đáp ứng các yêu cầu tối thiểu để chạy symfony. Chạy đoạn script kiểm tra từ dòng lệnh: $ cd ../.. $ php lib/vendor/symfony/data/bin/check_configuration.php

Nếu có vấn đề, màn hình sẽ đưa ra gợi ý và cách sửa. Bạn có chạy file kiểm tra PHP configuration từ trình duyệt. Copy file vào thư mục web server root và truy cập nó từ trình duyệt. Đừng quên xóa file đi sau khi đã kiểm tra xong.

Nếu đoạn script không hiện thông báo lỗi, hãy kiểm tra để chắc rằng symfony được cài thành công bằng cách sử dụng lệnh của symfony để xem phiên bản (chữ cái V viết hoa): $ php lib/vendor/symfony/data/bin/symfony -V

Ở Windows: c:\> cd ..\.. c:\> php lib\vendor\symfony\data\bin\symfony -V

Nếu bạn muốn xem tất cả các lệnh của symfony, gõ symfony để xem danh sách các lệnh: $ php lib/vendor/symfony/data/bin/symfony

Ở Windows: c:\> php lib\vendor\symfony\data\bin\symfony

Các lệnh của symfony rất hữu dụng. Nó cung cấp rất nhiều công cụ giúp cho việc phát triển sản phẩm của bạn tiện lợi như xoá cache, tự động sinh code, ...

Cài đặt Project Trong symfony, các applications có chung một cơ sở dữ liệu (data model) được nhóm lại thành projects. Với Jobeet project, chúng ta có 2 applications: frontend và backend.

Tạo Project Từ thư mục jobeet, chạy lệnh generate:project để tạo 1 symfony project: $ php lib/vendor/symfony/data/bin/symfony generate:project jobeet

Ở Windows: c:\> php lib\vendor\symfony\data\bin\symfony generate:project jobeet

Lệnh generate:project tạo ra cấu trúc file và thư mục mặc định cần cho một symfony project: Thư mục Mô tả apps/ chứa toàn bộ các applications của projects cache/ chứa các files cache tạo bởi framework config/ chứa các file cấu hình lib/ chứa các lớp và thư viện log/ các file log của framework plugins/ chứa các plugins được cài đặt

Thư mục Mô tả test/ chứa các file unit và functional test web/ thư mục web root (xem bên dưới) Tại sao symfony tạo ra quá nhiều file vậy? Một trong những lợi ích của việc sử dụng fullstack framework là chuẩn hoá sự phát triển của bạn. Nhờ cấu trúc file và thư mục thống nhất của symfony, bất kì lập trình viên nào có hiểu biết về symfony cũng có thể thực hiện công việc bảo trì cho bất kì dự án symfony nào. Sau một thời gian ngắn, anh ta đã có thể bắt đầu code, sửa lỗi, và thêm tính năng mới. Lệnh generate:project cũng tạo một symfony shortcut ở thư mục ngoài cùng của Jobeet project để giảm số kí tự phải gõ trong lệnh. Vì thế, từ bây giờ, thay vì gõ đầy đủ đường dẫn, chúng ta chỉ cần gõ symfony.

Tạo Application Bây giờ, tạo application frontend bằng lệnh generate:app task: $ php symfony generate:app --escaping-strategy=on --csrfsecret=Unique$ecret frontend

Khi chạy file symfony, người dùng Unix có thể thay thế toàn bộ đoạn 'php symfony' bằng './symfony' from now on. Ở Windows bạn có thể copy file 'symfony.bat' vào project của bạn và sử dụng 'symfony' thay vì 'php symfony': c:\> copy lib\vendor\symfony\data\bin\symfony.bat .

Một lần nữa, lệnh generate:app tạo cấu trúc thư mục mặc định cần thiết cho một application nằm trong thư mục apps/frontend: Thư mục Mô tả config/ chứa các file cấu hình cho application lib/ các lớp và thư viện của application modules/ chứa mã nguồn của ứng dụng (MVC) templates/ chứa các file template toàn cục Tất cả các lệnh của symfony phải chạy dưới thư mục gốc của project trừ khi có chỉ dẫn khác. Khi gọi lệnh generate:app , chúng ta đã cung cấp hai lựa chọn liên quan đến bảo mật: • •

--escaping-strategy: cho phép output escaping để chống tấn công XSS --csrf-secret: cho phép session tokens in forms để chống tấn công CSRF

Nhờ 2 tham số này, chúng ta đã bảo vệ được ứng dụng của mình khỏi 2 lỗ hổng bảo mật phổ biến trên web. Nếu bạn không biết về XSS và CSRF, hãy dành vài phút để tìm hiểu về những lỗ hổng bảo mật này.

Đường dẫn symfony Bạn có thể xem phiên bản symfony sử dụng trong dự án của bạn bằng cách gõ: $ php symfony -V

Lệnh này cũng hiển thị đường dẫn đến thư mục cài đặt symfony, được sử dụng trong file config/ProjectConfiguration.class.php: // config/ProjectConfiguration.class.php require_once '/Users/fabien/work/symfony/dev/1.2/lib/autoload/sfCoreAutoload.class.p hp';

để cho thuận tiện, thay đường dẫn tuyệt đối bằng đường dẫn tương đối: // config/ProjectConfiguration.class.php require_once dirname(__FILE__).'/../lib/vendor/symfony/lib/autoload/sfCoreAutoload.c lass.php';

Bây giờ, bạn có thể copy Jobeet project đến bất kì đâu, nó vẫn chạy được.

Môi trường Trong thư mục web/ , bạn có thể thấy 2 file PHP: index.php và frontend_dev.php. Những file này được gọi là front controllers: mọi yêu cầu đến ứng dụng đều thông qua chúng. Nhưng tại sao chúng ta có 2 file front controllers trong khi chúng ta chỉ có 1 ứng dụng? Cả hai file đều gọi cùng một ứng dụng nhưng trong những môi trường khác nhau. Khi bạn phát triển một ứng dụng, trừ khi bạn phát triển trực tiếp sản phẩm trên server, bạn cần vài môi trường: • • • •

development environment: môi trường sử dụng bởi web developers để thêm các tính năng, sửa lỗi, ... test environment: môi trường sử dụng cho các ứng dụng test tự động. staging environment: môi trường sử dụng bởi customer để test ứng dụng và thông báo lỗi và các tính năng thiếu. production environment: môi trường tương tác với end user.

Trong môi trường development, ứng dụng cần log tất cả các request để dễ dàng tìm lỗi, nó phải hiển thị exception trên trình duyệt, và hệ thống cache phải được tắt để có thể thấy thay đổi khi thay đổi code. Vì thế, môi trường development phải được cấu hình cho phù hợp với lập trình viên:

Ở môi trường production, ứng dụng phải hiển thị một thông báo lỗi thay vì hiển thị lỗi cụ thể của hệ thống, và tất nhiêu, cache phải được bật. Vì thế, môi trường production phải được cấu hình cho phù hợp.

Mỗi môi trường trong symfony có một tập các cấu hình riêng và symfony có sẵn 3 môi trường: dev, test, và prod. Nếu bạn mở các file front controller, bạn sẽ thấy chúng chỉ khác nhau về cấu hình của môi trường: // web/index.php