KONSEP TADIKA DAN KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN KUMPULAN 2 (3)

KONSEP TADIKA ATAU PRASEKOLAH DAN KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN

HAZRAD KHAN RAHMATULLAH KHAN NIK NUR ‘IZZATI RUSDI HAMZANIZA NOR HAMDAN NORISHAH MOHAMAD DAUD MASNITA HAZLINI MUSTAPHA

JABATAN KEMAHIRAN HIDUP FAKULTI PENDIDIKAN TEKNIKAL DAN VOKASIONAL UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS (20 OKTOBER 2010) ABSTRAK Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan menyediakan peluang kepada kanakkanak berumur 4 hingga 6 tahun untuk mencapai objektif dalam aspek jasmani, emosi, rohani, intelek dan sosial melalui persekitaran pembelajaran yang selamat, menyuburkan serta aktiviti yang menyeronokkan, kreatif dan bermakna. Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan turut menerangkan definisi tadika, prasekolah dan komponen Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan dari aspek tunjangtunjang, modul teras asas, modul bertema dan jadual peruntukan masa dalam prasekolah mengikut modul asas dan modul bertema. Turut disertakan dalam penulisan ini adalah ulasan umum berkaitan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan serta perbezaan antara Kurikulum Prasekolah Kebangsaan 2003 dan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan 2010 berdasarkan temubual bersama guru prasekolah. Perbezaan yang dapat dikenal pasti adalah dari segi aspek tunjang-tunjang, peruntukan masa dalam prasekolah, penggunaan bahasa di prasekolah dan lain-lain lagi. Hasil penulisan ini diharapkan dapat dijadikan sebagai panduan kepada pihak-pihak yang berkaitan. Contohnya, guru-guru prasekolah, pihak JPN, pihak Kementerian, para ibu bapa, dan ramai lagi bagi menilai keberkesanan pelaksanaan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan.

1

PENGENALAN Program pendidikan pra-sekolah di Malaysia telah mula diperkenalkan pada era 1950-an dan berkembang dengan pesat bermula pada tahun 1960. Konsep penubuhan

tadika atau prasekolah pada asalnya adalah bagi menyediakan

pengalaman pembelajaran kepada murid-murid yang berumur antara 4 hingga 6 tahun bagi menyuburkan potensi mereka dalam semua aspek perkembangan, menguasai kemahiran asas dan memupuk sikap positif sebagai persediaan memasuki ke alam persekolahan di peringkat rendah. Program ini dirancang sebagai pendidikan untuk pertumbuhan dan perkembangan jasmani dan rohani kanak-kanak di luar lingkungan keluarga sebelum memasuki pendidikan dasar. Akta Pendidikan 1996 yang diluluskan telah memberi satu perubahan yang signifikan bagi pendidikan prasekolah. Pendidikan Prasekolah telah dimasukkan ke dalam Sistem Pendidikan Kebangsaan. Peruntukan Akta ini memberi penekanan kepada pendidikan prasekolah bagi kanak-kanak dalam lingkungan umur 4 hingga 6 tahun. Perubahan dasar ini menunjukkan Kementerian Pendidikan Malaysia sentiasa menumpukan usaha untuk mengekal dan mempertingkatkan kualiti pendidikan prasekolah. Selain itu, pendidikan prasekolah juga merupakan pendidikan asas yang penting bagi kanak-kanak dalam perkembangan hidup seseorang individu selepas menerima pendidikan di rumah. Ia merupakan pendidikan awal yang dapat menarik minat dan menyemai perasaan cintakan ilmu pengetahuan dan sukakan sekolah di kalangan kanak-kanak. Oleh sebab itu guru prasekolah perlu mempunyai pengetahuan yang luas mengenai pendidikan prasekolah yang merangkumi aspekaspek perkembangan

kanak-kanak,

strategi

pengajaran

dan

pembelajaran, 2

pentadbiran pusat prasekolah dan aspek-aspek lain yang berkaitan dengan pendidikan prasekolah. Perkembangan pertumbuhan tadika yang tidak terkawal menyebabkan pelbagai pendekatan, hala tuju dan kurikulum digunakan dalam pendidikan prasekolah. Sehingga kini belum ada tanda aras atau standard khusus yang sesuai dengan keperluan budaya dan adat resam kita sendiri. Program yang sedia ada ialah program pendidikan awal kanak-kanak yang berasaskan sistem Montessori atau Regio Emilio atau lain-lain yang diadaptasi daripada luar. Kurikulum Pendidikan prasekolah dirangka dengan teliti bagi memenuhi keperluan dan tahap keupayaan kanak-kanak berdasarkan Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Mulai tahun 2002, semua pusat pembelajaran kanak-kanak samada diuruskan oleh Kementerian Pelajaran mahupun dikelolakan oleh pihak swasta mestilah mengikut sukatan pelajaran yang telah ditetapkan dan disediakan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia. Oleh itu, program pendidikan prasekolah yang dilaksanakan mampu memberi pendedahan pengetahuan, kemahiran dan nilai murni kepada kanak-kanak secara praktikal dan secara tidak normal dalam suasana yang menyeronokkan melalui pendekatan bermain sambil belajar. Pendekatan ini merupakan satu kaedah yang fleksibel, dinamik, komprehensif, interaktif dan pembabitan dalam aktiviti bilik darjah yang mementingkan penerokaan serta yang menggalakkan naluri ingin tahu di kalangan kanak-kanak.

3

DEFINISI TADIKA/PENDIDIKAN PRASEKOLAH Tadika merupakan singkatan daripada Taman Didikan Kanak-Kanak. Takrif tadika tidak dinyatakan dengan jelas dalam Akta Pendidikan 1961. Walau bagaimanapun pengurusan tadika boleh difahamkan sebagai mana-mana premis yang menerima masuk lebih dari 4 orang kanak-kanak berumur 5 hingga 6 tahun untuk tujuan menerima pendidikan dengan upah. Matlamat utama pendidikan di peringkat tadika ialah sebagai persediaan awal ke alam persekolahan formal apabila kanak-kanak tersebut berumur 7 tahun. Menurut Kurikulum Prasekolah Kebangsaan (2003), pendidikan pra-sekolah didefinisikan sebagai persediaan sebelum melangkah ke alam persekolahan di peringkat sekolah rendah. Pengalaman persekolahan dan pembelajaran yang berkesan, bermakna dan menggembirakan dapat membekalkan mereka dengan kemahiran, keyakinan diri dan sikap positif sebagai persediaan untuk memasuki alam persekolahan formal dan pendidikan sepanjang hayat. Menurut Rohaty Mohd Majzub (2003), pendidikan prasekolah adalah tahun-tahun kritis dan asas kepada peringkat pendidikan selanjutnya serta menentukan kejayaan hidup seseorang individu. Pendidikan prasekolah juga adalah satu program yang menyediakan pengalaman pembelajaran kepada kanak-kanak yang berumur 4 hingga 6 tahun dalam jangka masa satu tahun atau lebih sebelum masuk ke Tahun Satu di sekolah formal. Pembelajaran tadika bukan merupakan pembelajaran wajib dalam

4

Pendidikan Malaysia. Namun begitu penubuhan tadika oleh pihak swasta amat digalakkan oleh pihak kerajaan. Konsep yang digunakan ialah "Belajar Sambil Bermain" dengan menekankan "Pembelajaran Bertema". Kaedah pembelajaran ialah meliputi aktiviti kelas, aktiviti kumpulan dan aktiviti individu. Keunikan prasekolah yang dianjurkan Kementerian Pelajaran Malaysia ialah aktiviti kumpulan yang berupaya meningkatkan kualiti kawalan emosi dan intelektual. Pendedahan terhadap aktiviti ini dapat menyediakan asas yang kukuh bagi pembelajaran berkonsepkan sekolah bestari. Selain itu, pendidikan prasekolah merupakan pengalaman awal yang penting dalam

dunia

persekolahan

kepada

seseorang

kanak-kanak.

Pengalaman

prersekolahan dan pembelajaran yang berkesan, bermakna dan menggembirakan dapat membekalkan mereka dengan kemahiran, keyakinan diri dan sikap yang positif sebagai persediaan untuk memasuki alam persekolahan formal dan pendidikan sepanjang hayat. Peluang pendidikan prasekolah diberi kepada semua kanak-kanak tanpa mengira latar belakang sosial, agama, lokasi tempat tinggal, keadaan kesihatan mental dan fizikal kanak-kanak serta perkembangan intelek mereka. Bagi kanakkanak berkeperluan khas mereka diberi peluang untuk belajar dalam kelas biasa atau kelas khas sesuai dengan keadaan dan keperluan mereka. Program pendidikan prasekolah hendaklah sesuai dengan tahap perkembangan kanak-kanak supaya dapat merangsang pemikiran, membina sikap positif dan akhlak yang baik, meningkatkan kecergasan dan kesihatan ke arah penyuburan potensi yang optimum. Oleh itu, kurikulum pendidikan prasekolah member fokus kepada perkembangan kanak-kanak secara menyeluruh, seimbang dan bersepadu.

5

Pendekatan pembelajaran yang fleksibel dan suasana pembelajaran yang selesa, selamat dan ceria dapat menggalakkan naluri ingin tahu, perasaan suka meneroka dan menjelajak serta memberi pengalaman baru kepada kanak-kanak.

LATAR BELAKANG KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN Pembangunan kurikulum merupakan satu proses yang dinamik dan berterusan. Justeru Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM) sentiasa berusaha melakukan penambahbaikan pogram pendidikan untuk kanak-kanak di prasekolah. Bermula pada tahun 1986, Buku Panduan Guru Prasekolah Malaysia telah diterbitkan untuk dijadikan panduan dalam pengajaran dan pembelajaran prasekolah. Kemudian pada tahun 1993, Garis Panduan Kurikulum Pendidikan Prasekolah

Malaysia telah

digunapakai untuk sekolah rintis di Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM). Pada tahun 2003,

Kementerian Pelajaran telah berjaya menyediakan Kurikulum

Prasekolah Kebangsaan yang digubal berlandaskan Rukun Negara, Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan Prinsip Pendidikan Awal Kanak-Kanak. Kurikulum Prasekolah Kebangsaan menjadi dokumen rujukan standard yang perlu dipatuhi dan digunapakai oleh semua tadika di seluruh negara. Dokumen rujukan standard ini menetapkan parameter dan kandungan pengajaran dan pembelajaran minimum yang perlu dilaksanakan oleh semua tadika. Kurikulum Prasekolah Kebangsaan digubal sebagai usaha untuk menyelaras dan meningkatkan kualiti pendidikan prasekolah. Ianya menjadi satu dokumen rujukan standard kepada semua pengusaha tadika seperti yang terdapat dalam pindaan Akta Pendidikan 1996 (Pendidikan Prasekolah). Pendidikan awal kanakkanak yang berkesan memerlukan kurikulum yang universal, terancang dan dapat 6

memenuhi

keperluan

murid

semasa.

Kurikulum

Prasekolah

Kebangsaan

merangkumi aspek-aspek yang diperlukan dalam perkembangan kanak-kanak yang universal iaitu perkembangan bahasa dan komunikasi, perkembangan kognitif, kerohanian dan moral, sosioemosi, fizikal dan kreativiti dan estetika. Kurikulum Prasekolah Kebangsaan memberi penekanan kepada komponen Bahasa dan Komunikasi sebagai usaha untuk meningkatkan literasi murid dalam bahasa, kemahiran berinteraksi dan komunikasi serta membina keyakinan murid menghadapi pelbagai cabaran dalam era globalisasi dunia. Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan digubal dengan memberikan penekanan kepada standard kandungan dan standard pembelajaran yang patut diketahui dan boleh dilakukan oleh kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun. Standard kandungan dan standard pembelajaran berpaksikan pengetahuan, kemahiran asas serta nilai dalam enam Tunjang Pembelajaran berikut: i.

Komunikasi

ii.

Kerohanian, sikap dan nilai

iii.

Kemanusiaan

iv.

Sains dan teknologi

v.

Perkembangan fizikal dan estetika

vi.

Ketrampilan diri

Perancangan

dan

penggubalan

Kurikulum

Prasekolah

Kebangsaan

berlandaskan prinsip Rukun Negara dan Falsafah Pendidikan Kebangsaan sebagai pendokong matlamat dan wawasan negara. Perancangan dan penggubalan

7

kurikulum ini juga mengambil kira pandangan dan falsafah serta teori pendidikan awal

kanak-kanak,

psikologi

dan

perkembangan

kanak-kanak

serta

trend

pembelajaran terkini seperti teori pelbagai kecerdasan, teori kecerdasan emosi dan konsep e-pembelajaran. Dokumen Kurikulum Prasekolah Kebangsaan ini mengandungi model konseptual

kurikulum,

komponen-komponen

matlamat, kurikulum,

objektif, pendekatan

organisasi

kandungan

pengajaran

dan

kurikuluk,

pembelajaran,

cadangan bahan kurikulum, pengurusan ruang dan penilaian serta rekod perkembangan murid. Bagi menjelaskan perkara di atas, terutama dari segi pelaksanaan Kurikulum Prasekolah Kebangsaan, Huraian Kurikukum Prasekolah disediakan. Kedua-dua dokumen perlu dirujuk bersama untuk merancang dan melaksanakan aktiviti pengajaran dan pembelajaran prasekolah. Kejayaan dan keberkesanan pelaksanaan kurikulum ini bergantung kepada kefahaman dan penghayatan pelaksana di bilik darjah. Oleh itu, Kementerian Pendidikan telah menyediakan Huraian Kurikulum Prasekolah sebagai bahan sokongan untuk membantu guru dan pengusaha tadika melaksanakan kurikulum itu dengan

berkesan.

Walau

bagaimanapun,

pelaksana

boleh

menyesuaikan

kandungan kurikulum dengan keadaan dan situasi. Pelaksana juga perlu mempunyai pengetahuan tentang psikologi kanak-kanak, prihatin kepada perbezaan kanak-kanak dari segi keupayaan, minat dan latar belakang serta peka terhadap perubahan

dan

perkembangan

pendidikan

terkini.

Justeru,

guru

dapat

melaksanakan pengajaran dan pembelajaran berdasarkan amalan yang bersesuaian dengan perkembangan murid (ABP). Selain itu, tempoh masa merupakan perhatian utama

untuk komponen

kurikulum. Mengikut Kurikulum Prasekolah Kebangsaan dalam Kementerian

8

Pendidikan Malaysia (2003) telah menetapkan masa pengajaran dan pembelajaran atau waktu kelas pada peringkat prasekolah iaitu 3 jam setengah dalam sehari iaitu bermula 8.00 pagi sehingga 11.30 pagi. Jika terdapat sekolah yang mengadakan pengajaran bagi sesi kedua ialah daripada 12.00 tengah hari sehingga 3.30 petang. Manakala hari pengajaran ialah selama lima hari seminggu mengikut penggal persekolahan.

KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN Kurikulum Prasekolah Kebangsaan 2008 digubal berlandaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan seperti berikut: “Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha yang berterusan ke arah memperkembangkan lagi potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat Malaysia yang berilmu pengetahuan, berketrampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara.” MATLAMAT Pendidikan prasekolah bertujuan memperkembangkan potensi kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun secara menyeluruh dan bersepadu dalam aspek jasmani, emosi, rohani, intelek dan social melalui persekitaran pembelajaran yang 9

selamat, menyuburkan serta aktiviti yang menyeronokkan, kreatif dan bermakna. Ini adalah untuk meningkatkan kemahiran, menanam keyakinan dan membentuk konsep kendiri yang positif pada diri kanak-kanak agar mereka berjaya dalam persekitaran sedia ada dan bersedia untuk menangani cabaran dan tanggungjawab di sekolah rendah kelak.

OBJEKTIF Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan menyediakan peluang kepada kanakkanak berumur empat hingga enam tahun untuk mencapai objektif dalam aspek jasmani, emosi dan social, intelek dan rohani sperti berikut: i.

Membina kecergasan badan.

ii.

Mempunyai tubuh badan yang sihat.

iii.

Mempraktikkan amalan kesihatan yang baik.

iv.

Mempraktikkan langkah-langkah menjaga keselamatan diri.

v.

Menguasai kemahiran motor halus dan asas motor kasar.

vi.

Mempunyai kematangan emosi.

vii.

Mempunyai konsep kendiri yang positif dan jati diri.

viii.

Berani menyuarakan pandangan dan perasaan.

ix.

Berkebolehan berinteraksi dengan orang lain.

10

x.

Boleh bekeja secara bersendirian dan juga secara berkumpulan.

xi.

Menghormati perasaan serta hak orang lain dan seterusnya membentuk perhubungan yang positif dengan orang dewasa serta rakan sebaya.

xii.

Mengamalkan nilai murni.

xiii.

Mengamalkan nilai-nilai Islam dalam kehidupan seharian untuk murid beragama Islam.

xiv.

Berkomunikasi menggunakan bahasa Malaysia, bahasa Inggeris dan bahasa pengantar dalam konteks kehidupan harian.

xv.

Meneroka persekitaran menggunakan kemahiran proses sains asas.

xvi.

Menggunakan kemahiran matematik asas dalam menjalankan tugasan harian dan meyelesaikan masalah.

xvii.

Menggunakan kemahiran berfikir kritis, kreatif dan inovatif dalam pembelajaran dan kehidupan seharian.

xviii. xix.

Mengembangkan daya kreatif dan estetika. Menghargai keindahan alam dan warisan budaya.

FOKUS Pendidikan Prasekolah berfokus kepada usaha untuk menyediakan peluang pembelajaran yang menyeronokkan dan bermakna kepada kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun. Fokus utama adalah proses pengajaran dan pembelajaran penemuan,

yang dan

berpusatkan

menggunakan

kanak-kanak, pendekatan

menekankan

pengajaran

dan

kepada

inkuiri

pembelajaran

11

bersepadu, bertema, belajar melalui bermain, pembelajaran konstektual dan pembelajaran berasaskan projek. Prinsip utama yang digunakan adalah pendekatan dan kandungan pembelajaran perlu sesuai dengan peringkat perkembangan kanakkanak dan mengambil kira perbezaan antara individu. Melalui proses pengajaran dan pembelajaran ini, kanak-kanak akan memperoleh konsep dan kemahiran asas yang akan membantu mereka meneruskan pembelajaran ke sekolah rendah kelak.

REKABENTUK KURIKULUM Dua ciri utama dalam rekabentuk Kurikulum Prasekolah Kebangsaan adalah kurikulum berasaskan standard dan kurikulum berbentuk modular. A. Kurikulum Berasaskan Standard Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan dibangunkan berasaskan standard kandungan dan standard pembelajaran yang perlu dicapai oleh murid. Tujuan utama penetapan standard adalah untuk ekuiti dan kualiti. Ekuiti membawa maksud bahawa semua murid perlu diberi pendidikan yang

12

berkualiti. Lantaran matlamat kurikulum berasaskan standard adalah untuk memberi pendidikan berkualiti yang sama kepada semua murid. Standard Kandungan merupakan penyataan spesifik tentang perkara yang murid patut ketahui dan boleh lakukan dalam suatu tempoh persekolahan. Ia merangkumi aspek pengetahuan, kemahiran dan nilai. Standard Pembelajaran pula merupakan satu penetapan kriteria atau indikator pencapaian dalam bentuk objektif tingkahlaku (behavourial) untuk memastikan pencapaian setiap standard kandungan. B. Kurikulum Berbentuk Modular Kurikulum yang berbentuk modular merupakan satu kurikulum yang kandungannya diorganisasikan dan seterusnya disampaikan dalam bentuk bahagian atau unit, bahagian atau unit ini dinamakan modul. Dua jenis modul yang diwujudkan, iaitu Modul Asas dan Modul Bertema. i.

Modul Asas Modul Asas terdiri daripada Komponen Bahasa (Bahasa Malaysia, Bahasa Inggeris, Bahasa Cina, Bahasa Tamil), Pendidikan Islam, Pendidikan Moral, Permainan Luar dan Matematik. Waktu yang khas diperuntukkan untuk pengajaran setiap komponen ini.

ii.

Modul Bertema Modul

Bertema merupakan modul bersepadu yang merangkumi

unsur-unsur dalam keenam-enam Tunjang dan juga unsur kreatif, kritis

13

dan

inovatif.

Modul

Bertema

dibina

menggunakan

isu

kehidupan/peristiwa seharian kanak-kanak. ORGANISASI KURIKULUM Organisasi Dokumen Kurikulum Standard terbahagi kepada dua bahagian iaitu Bahagian A dan Bahagian B. Bahagian A adalah senarai Standard Kandungan dan Standard Pembelajaran mengikut tunjang. Bahagian B pula memaparkan cadangan aktiviti untuk modul bertema. Standard kandungan dan standard pembelajaran berpaksikan pengetahuan, kemahiran asas serta nilai dalam enam Tunjang Pembelajaran berikut iaitu: Komunikasi, Kerohanian, Sikap dan Nilai, Kemanusiaan, Sains dan Teknologi, Perkembangan Fizikal dan Estetika serta Perkembangan Ketrampilan Diri (rujuk Rajah 1). Untuk tujuan kesinambungan, Tunjang-tunjang Pembelajaran ini adalah sama dengan tunjang yang difokuskan dalam pendidikan sekolah rendah. KOMUNIKASI SAINS & TEKNOLOGI Pendekatan inkuiri, pengetahuan sains, kemahiran saintifik dan sikap saintifik. Pengetahuan dan kemahiran matematik, penyelesaisan masalah, ICT.

Kemahiran berbahasa, bahasa Malaysia, bahasa Inggeris, bahasa Cina dan bahasa Tamil

INSAN SEIMBAN G

Amalan agama dan kepercayaan, sikap & nilai KEMANUSIAAN

KETRAMPILAN DIRI Pemupukan kepimpinan dan sahsiah diri melalui aktiviti kurikulum dan kokurikulum.

KEROHANIAN, SIKAP & NILAI

PERKEMBANGAN FIZIKAL & ESTETIKA Perkembangan jasmani dan kesihatan untuk kesejahteraan diri. Pemupukan daya imaginasi, kreativiti, bakat dan apreasiasi.

Ilmu dan amalan kemasyarakatan & alam sekitar setempat, negara & global. Penghayatan semangat patriotism & perpaduan. 14

Rajah 1: Tunjang dalam Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan

Bahagian A: Standard Mengikut Tunjang A. Tunjang Komunikasi Tunjang ini terdiri daripada Bahasa Malaysia, Bahasa Inggeris, Bahasa Cina dan Bahasa Tamil. Bahasa Malaysia dan Bahasa Inngeris adalah wajib dipelajari oleh semua kanak-kanak prasekolah. Bahasa Cina dan Bahasa Tamil dipelajari oleh kanak-kanak di prasekolah yang beraliran bahasa Cina dan bahasa Tamil. Bahasa Malaysia perlu diajar selama dua jam seminggu, manakala Bahasa Inggeris diajar selama dua jam seminggu di prasekolah yang bahasa pengantarnya Bahasa Malaysia dan satu jam seminggu di prasekolah yang bahasa pengantarnya bukan Bahasa Malaysia. Fokus utama Tunjang Komunikasi adalah Kemahiran Bahasa dan Seni Bahasa. Kemahiran Bahasa merangkumi kemahiran mendengar, kemahiran bertutur, kemahiran membaca dan kemahiran menulis. Bahan yang digunakan perlu sesuai dengan peringkat perkembangan kanak-kanak. Seni Bahasa merujuk kepada keupayaan murid mengungkap keindahan bahasa melalui kepelbagaian aktiviti dan permainan bahasa seperti drama dan sajak.

15

B. Tunjang Kerohanian, Sikap dan Nilai Tunjang Kerohanian, Sikap dan Nilai merangkumi pendidikan Islam dan Pendidikan Moral. Pendidikan Islam dipelajari oleh murid beragama Islam selama dua jam seminggu. Pendidikan Moral dipelajari oleh murid lain selama dua jam seminggu. i.

Pendidikan Islam Pendidikan Islam memberi pengetahuan dan kemahiran asas tentang Rukun Iman, Rukun Islam, Sirah Rasulullah dan Kalimah Syahadah. Kanak-kanak prasekolah belajar bersuci, berwuduk, melakukan pergerakan solat, mencontohi beberapa akhlak Rasulullah dan melakukan amalan harian mengikut adab. Pada masa yang sama, kanak-kanak ini juga mengenal asas bahasa Al-Quran, huruf hijaiyah dan Jawi serta menghafaz beberapa surah pendek doa pilihan. Pengajaran dan pembelajaran pendidikan Islam dijalankan melalui aktiviti seperti bercerita, simulasi, menyanyi, bernasyid, aktiviti handson, meneroka dan bermain.

ii.

Pendidikan Moral Pendidikan Moral prasekolah memberi fokus kepada perlakuan moral yang dipupuk secara berterusan sepanjang masa murid berada di prasekolah. Pendidikan moral tidak dijalankan melalui aktiviti yang spesifik tetapi diterapkan melalui kesemua aktiviti yang dijalankan dalam prasekolah. Nilai-nilai murni Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan adalah seperti berikut: kepercayaan kepada Tuhan, baik 16

hati, bertanggungjawab, berterima kasih, hemah tinggi, hormat menghormati, kasih sayang, keadilan, keberanian, kejujuran, kerajinan, kerjasama, kesederhanaa, toleransi, berdikari dan berdisiplin.

C. Tunjang Ketrampilan Diri Pendidikan

Prasekolah

memberi

penekanan

kepada

perkembangan

sosioemosi kanak-kanak. Kanak-kanak akan menghadapi masalah di prasekolah dan juga di sekolah rendah kelak jika sosioemosi merangkumi aspek mengenali dan pengurusan emosi sendiri, pencapaian emosi yang positif, pembinaan konsep kendiri yang positif serta pembinaan kemahiran berinteraksi dan kemahiran sosial. Perkembangan sosioemosi berlaku sepanjang masa kanak-kanak berada di prasekolah, ia tidak dicapai melalui aktiviti spesifik tetapi menerusi kesemua aktiviti sama ada aktiviti rutin, semasa rehat, semasa makan dan juga aktiviti pengajaran dan pembelajaran yang lain.

D. Tunjang Perkembangan Fizikal dan Estetika Tunjang Perkembangan Fizikal dan Estetika merangkumi Perkembangan Fizikal dan Penjagaan Kesihatan serta Perkembangan Kreativiti.

17

i.

Perkembangan Fizikal dan Penjagaan Kesihatan Kanak-kanak pada peringkat prasekolah memerlukan aktiviti yang menguatkan kawalan otot mereka. Aspek perkembangan fizikal adalah amat penting di prasekolah kerana tanpa perkembangan fizikal yang mantap, kanak-kanak akan menghadapi masalah dalam melakukan aktiviti seperti memegang pensel atau berus untuk menulis dan melukis, penglibatan dalam aktiviti sukan, aktiviti memainkan peralatan muzik

serta

pengendalian

peralatan.

Pendidikan

prasekolah

menyediakan peluang pembelajaran untuk meningkatkan kemahiran motor halus, kemahiran motor kasar serta koordinasi mata-tangan di kalangan kanak-kanak ini. Perkara yang dirangkumi termasuk teknik yang betul untuk melompat, menyambut objek, membaling objek serta postur yang betul semasa duduk. Tunjang ini juga memberi penekanan kepada pembinaan amalan penjagaan kesihatan fizikal diri, kebersihan persekitaran dan pemakanan yang berkhasiat. Tabiat yang dibina akan memanfaatkan kanak-kanak ini sepanjang usia mereka. Secara lazimnya kanak-kanak yang mempunyai badan yang sihat dapat memberi tumpuan yang lebih baik kepada pembelajaran dan mempunyai konsep kendiri yang positif. Tunjang ini juga menekankan aspek keselamatan diri daripada sumber yang mungkin menyebabkan kemalangan dan bahaya kepada diri mereka termasuk langkah menjaga kehormatan diri. ii.

Perkembangan Kreativiti

18

Perkembangan kreativti merangkumi seni visual, pendidikan muzik serta drama dan gerakan kreatif. Tunjang ini lebih menekankan proses daripada produk. Kanak-kanak ini diberi peluang untuk menzahirkan idea mereka secara kreatif dan melibatkan diri dalam aktiviti kreativiti. Fokus seni visual adalah pada aplikasi seni, ekspresi kreatif dan apreasiasi. Aplikasi seni merujuk kepada proses mengenal dan memilih bahan yang diperlukan untuk menghasilkan sesuatu karya. Ekspresi kreatif adalah proses penghasilan karya. Apreasiasi seni melibatkan

proses

menceritakan

hasil

kerja

sendiri

dan

juga

menunjukkan penghargaan terhadap keindahan persekitaran serta hasil kerja orang lain. Pendidikan muzik merangkumi aktiviti menyanyi, pengalaman awal untuk memainkan perkusi, penghasilan muzik menerusi bahan atau objek improvisasi, dan apresiasi muzik. Drama dan Gerakan Kreatif merangkumi aktiviti drama dan gerakan kreatif di mana murid diberi peluang untuk main peranan, berlakon, menari dan membuat gerakan secara kreatif. Aktiviti tunjang ini bukan sahaja digunakan untuk meningkatkan daya kreativiti tetapi juga digunakan untuk mencapai objektif pembelajaran tunjang lain. Aktiviti menyanyi dan pergerakan kreatif sentiasa digunakan semasa pembelajaran bahasa, matematik dan lainlain.

19

E. Tunjang Sains dan Teknologi Tunjang Sains dan Teknologi merangkumi awal sains, awal matematik, aktiviti pembinaan menggunakan objek seperti blok dan penggunaan ICT. i.

Awal Sains Awal

Sains

menyediakan

peluang

kepada

kanak-kanak

untuk

meneroka alam sekitar mereka menggunakan organ deria dan peralatan mudah. Dalam proses penerokaan ini, sikap saintifik yang positif seperti sifat ingin tahu, sistematik dan teliti akan terbentuk. Semasa proses penerokaan ini, kemahiran asas proses sains seperti kemahiran memerhati, mengukur menggunakan unit bukan piawai, membanding dan mengelas juga akan dikembangkan. Penerokaan dijalankan ke atas alam hidupan (contoh: tumbuhan, haiwan), alam bahan (contoh: objek yang tenggelam dan timbul, air, magnet) dan alam fizikal (contoh: pelangi, cuaca). Tunjang ini lebih mementingkan penguasaan kemahiran daripada pemerolehan pengetahuan. Guru perlu bersikap terbuka terhadap pandangan dan dapatan daripada hasil penerokaan murid. Awal Sains menyediakan peluang kepada kanak-kanak empat hingga enam tahun untuk membuat pembinaan menggunakan objek seperti blok. Aktiviti pembinaan ini bukan sahaja memberi peluang kepada

kanak-kanak

untuk

mempelajari

konsep

penghubung,

20

lingkungan serta awal matematik tetapi untuk meningkatkan daya kreativiti murid dan kemahiran motor halus.

ii.

Awal Matematik Awal Matematik membekalkan pengalaman awal matematik kepada kanak-kanak ini. Pengalaman ini termasuk konsep pranombor, nombor, operasi nombor yang mudah, nilai wang, konsep waktu, bentuk dan ruang. Konsep matematik ini dipelajari pada masa yang khas dan juga disepadukan ke dalam semua aktiviti pembelajaran bertema menggunakan kaedah yang menyeronokkan. Tunjang Sains dan Teknologi juga menyediakan peluang kepada kanak-kanak menggunakan komputer untuk melakukan tugasan tertentu. Penggunaan komputer adalah di tahap kemahiran asas sahaja.

F. Tunjang Kemanusiaan Tunjang Kemanusiaan memberi peluang kepada kanak-kanak supaya lebih memahami diri sendiri, lebih memahami perhubungan antara diri dengan keluarga, rakan, komuniti dan alam sekitar. Kanak-kanak juga akan lebih memahami tanggungjawab diri dalam perhubungan-perhubungan ini. Tunjang ini juga memberi penekanan kepada pemahaman budaya dan tradisi pelbagai 21

kaum di Malaysia serta menggalakkan penglibatan dalam perayaan pelbagai kaum ini. Tunjang Kemanusiaan menggariskan skop dan konteks pembelajaran di prasekolah. Kandungan dalam tunjang ini boleh digunakan untuk memberi tema-tema pembelajaran.

Kurikulum Berbentuk Modular Kurikulum yang berbentuk modular merupakan satu kurikulum yang kandungannya diorganisasikan dan seterusnya disampaikan dalam bentuk bahagian atau unit,bahagian atau unit ini dinamakan modul. Kurikulum Berbentuk Modular ini dibahagikan kepada dua jenis modul iaitu Modul Teras Asas dan Modul Bertema. A. Modul Teras Asas Modul Teras Asas merangkumi Bahasa Malaysia, Bahasa Inggeris, Bahasa Cina (untuk prasekolah aliran bahasa Cina), Bahasa Tamil (untuk prasekolah yang aliran bahasa Tamil), Pendidikan Islam, Pendidikan Moral, matematik dan Permainan Luar. Secara umumnya modul teras asas bertujuan untuk penguasaan literasi awal 4M (membaca, menulis, mengira, menaakul). Modul teras juga merangkumi Pendidikan Islam yang perlu diajar oleh guru agama yang bertauliah. Pendidikan Moral diajar semasa kanak-kanak beragama islam belajar Pendidikan Islam, maka ia perlu dikelaskan sebagai modul teras asas. 22

Kanak-kanak pada umur ini perlu diberi waktu khas untuk aktiviti fizikal di luar, maka permainan Luar juga dianggap sebagai modul teras asas. Modul teras asas diberi masa yang khas dalam jadual waktu prasekolah. Pada awal tahun modul asas mengambil masa lebih kurang 35% daripada waktu prasekolah, tetapi pada akhir tahun, peratus masa ini berkurangan jika murid didapati sudah menguasai kemahiran asas 4 M.

B. Modul Bertema Modul Bertema merupakan modul bersepadu yang merangkumi unsur-unsur dalam keenam-enam Tunjang dan juga unsur kreatif, kritis dan inovatif. Modul Bertema dibina menggunakan isu kehidupan/peristiwa seharian kanak-kanak. Modul Bertema menyepadukan kesemua tunjang dalam Kurikulum Prasekolah Kebangsaan termasuk juga bahasa, pendidikan moral dan matematik. Pengajaran dan Pembelajaran bertema amat sesuai di kelas Prasekolah kerana : i.

Dapat mendalami topik melalui keperluan kendiri.

ii.

Menggalakkan kanak-kanak berfikir secara kritis dan kreatif serta mengembangkan kebolehan kognitif melalui idea-idea baru.

iii.

Kurikulum akan menjadi lebih menarik dan pelbagai.

iv.

Dapat merapatkan lagi hubungan antara ahli kumpulan yang juga menggalakkan ciri-ciri kepimpinan serta memahami peranan sosial. 23

Pada awal tahun, modul bertema mengambil masa lebih kurang 35% masa prasekolah tetapi pada akhir tahun, peratus masa perlu dinaikkan. Guru perlu menentukan tema pembelajaran mengikut keperluan murid, keperluan setempat dan keperluan semasa. Walaubagaimanapun, adalah dicadangkan tema-tema ini dibina berdasarkan kategori berikut :

Bil 1

2

3

Kategori Diri saya

Negara saya

Alam bahan

Contoh -

Anggota badan saya

-

Keluarga saya

-

Sekolah saya

-

Keselamatan diri Perayaan Hari Raya

-

Perayaan Tahun Baru Cina

-

Perayaan Deepavali

-

Hari Kemerdekaan

-

Seni, kraf dan permainan tradisional Air

-

Pasir Pakaian Pembinaan

4

Alam fizikal

-

5

Alam semulajadi

-

Cuaca

-

Sayangi alam semula jadi

-

Haiwan

-

Tumbuh-tumbuhan

6

Alam kehidupan

24

C. Aktiviti Rutin Aktiviti rutin adalah penting dalam pendidikan prasekolah. Aktiviti rutin merangkumi aktiviti seperti pengurusan diri, perbualan pagi, refleksi sebelum balik, membaca doa dan makan semasa rehat. Aktiviti rutin mengambil lebih kurang 30% daripada masa prasekolah. Kandungan dalam aktiviti rutin merangkumi kesemua tunjang dalam Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan.

PERUNTUKAN MASA DALAM PRASEKOLAH PERUNTUKAN MASA MINIMUM Peruntukan waktu minimum berikut hendaklah dipatuhi: 1. Prasekolah hendaklah dijalankan sekurang-kurangnya empat jam sehari (termasuk masa rehat), iaitu sejumlah 20 jam satu minggu untuk kanak-kanak berumur lima tahun ke atas. 2. Prasekolah hendaklah dijalankan sekurang-kurangnya tiga setengah jam sehari (termasuk masa rehat), iaitu sejumlah 17 ½ jam satu minggu untuk kanakkanak berumur empat tahun ke atas. 3. Bahasa

Malaysia hendaklah digunakan sebagai bahasa instructional

sekurang-kurangnya 10 jam seminggu di kelas prasekolah yang menggunakan Bahasa Malaysia sebagai bahasa pengantar.

25

4. Bahasa

Malaysia hendaklah digunakan sebagai bahasa instructional

sekurang-kurangnya

6

jam

seminggu

di

kelas

prasekolah

yang

tidak

menggunakan Bahasa Malaysia sebagai bahasa pengantar. 5. Bahasa

Inggeris

hendaklah

digunakan

sebagai

bahasa

instructional

sekurang-kurangnya 10 jam seminggu di kelas prasekolah yang menggunakan Bahasa Malaysia sebagai bahasa pengantar. 6. Bahasa

Malaysia hendaklah digunakan sebagai bahasa instructional

sekurang-kurangnya

6

jam

seminggu

di

kelas

prasekolah

yang

tidak

menggunakan Bahasa Malaysia sebagai bahasa pengantar. 7. Jika di dalam sesuatu tadika terdapat lima orang murid atau lebih yang menganut agama Islam, maka murid-murid itu hendaklah diberikan pengajaran agama Islam oleh guru yang bertauliah, sekurang-kurangnya dua jam seminggu. 8. Jika di dalam sesuatu tadika terdapat lima orang murid atau lebih yang bukan beragama Islam, maka murid-murid itu hendaklah diberikan Pendidikan Moral sekurang-kurangnya dua jam seminggu.

PERUNTUKAN MASA MENGIKUT MODUL ASAS DAN MODUL BERTEMA Peruntukan waktu pengajaran dan pembelajaran (P&P) prasekolah diagihkan berdasarkan modul asas dan modul bertema seperti di Jadual 12 dan 13. Walau bagaimanapun peruntukan waktu ini seharusnya fleksibel dan guru boleh mengubahsuai jadual waktu mengikut kesesuaian setempat dan keperluan murid.

26

Jadual 12: Cadangan peruntukan waktu untuk Modul Asas dan Modul Bertema di prasekolah yang bahasa pengantarnya Bahasa Malaysia

Bil.

Modul

Peruntukan Masa Seminggu (minit)

Aktiviti Rutin (lebih kurang 30% daripada masa P&P) 1

Rutin pagi

50

2

Perbualan pagi

100

3

Rehat

150

4

Refleksi sebelum balik

50

Jumlah

350

Modul Asas (lebih kurang 35% daripada masa P&P) 5

Bahasa Malaysia

90

6

Bahasa Inggeris

90

7

Pendidikan Islam / Pendidikan Moral

120

8

Aktiviti Luar (outdoor activity)

80

9

Matematik

40

Jumlah

420

Modul Bertema (lebih kurang 35% daripada masa P&P) 10

Modul bersepadu merangkumi elemen-elemen

430 27

dalam

keenam-enam

tunjang

termasuk

bahasa, pendidikan moral dan matematik Jumlah

430

Jumlah minit seminggu

1200

Jadual 13: Cadangan peruntukan waktu untuk Modul Asas dan Modul Bertema di prasekolah yang bahasa pengantarnya Bahasa Cina, Bahasa Tamil atau bahasa pengantar lain

Bil.

Modul

Peruntukan Masa Seminggu (minit)

Aktiviti Rutin (lebih kurang 30% daripada masa P&P) 1

Rutin pagi

50

2

Perbualan pagi

100

3

Rehat

150 28

4

Refleksi sebelum balik

50

Jumlah

350

Modul Asas (lebih kurang 40% daripada masa P&P) 5

Bahasa Malaysia

90

6

Bahasa Inggeris

90

7

Pendidikan Islam / Pendidikan Moral

8

Bahasa Cina / Bahasa Tamil / Bahasa

(120)* 90

pengantar lain 9

Aktiviti Luar (outdoor activity)

80

10

Matematik

40

Jumlah

510

Modul Bertema (lebih kurang 30% daripada masa P&P) 11

Modul bersepadu merangkumi elemen-elemen dalam

keenam-enam

tunjang

340

termasuk

bahasa, pendidikan moral dan matematik Jumlah Jumlah minit seminggu

340 1200

*untuk murid yang beragama Islam sahaja

29

Oleh kerana salah satu fokus utama Kurikulum Prasekolah Kebangsaan adalah penguasaan literasi asas 4M (membaca, menulis, mengira dan menaakul) maka adalah dicadangkan modul asas diberi peruntukan waktu yang lebih banyak pada awal tahun. Bila murid sudah mulai menguasai kemahiran literasi asas ini, peruntukan waktu Modul Asas boleh dikurangkan seperti pada Rajah Pengajaran dan Pembelajaran di prasekolah perlu bermakna dan bersifat konstektual kepada murid,

maka

pendekatan

bertema

adalah

digalakkan.

Modul

bertema

menyepadukan Standard Pembelajaran dari pelbagai tunjang mengikut tema yang berkaitan dengan kehidupan seharian murid. Peruntukan waktu untuk Modul Bertema boleh ditambah secara beransur-ansur dari awal tahun ke akhir tahun seperti yang dicadangkan dalam Rajah 2. Modul bertema akan membawa lebih banyak makna kepada murid bila mereka sudah mempunyai literasi asas dalam bahasa pengantar yang berkenaan.

Modul Teras Asas 50% 35% Modul Bertema 0% Awal Tahun

Akhir Tahun

Rajah 2: Cadangan Peratus Peruntukan Waktu untuk Modul Teras Asas dan Modul Bertema di kelas prasekolah yang bahasa pengantarnya Bahasa Malaysia

30

Pendidikan prasekolah merupakan pendidikan tidak formal dan kanak-kanak memerlukan persekitaran fizikal dan sosial yang tidak rigid untuk memastikan pembelajaran yang berkesan dan bermakna. Jadual waktu prasekolah adalah fleksibel di mana guru boleh mengubahsuai jadual waktu mengikut keperluan semasa. Permainan Luar yang dinyatakan dalam Jadual 12 – 13 adalah aktiviti yang dilakukan di luar bilik darjah. Antara contoh aktiviti yang boleh dijalankan adalah: •

Bermain dengan buaian, gelongsor, dan lain-lain

•

Main pasir, main air, main pondok

•

Berlari, menyambut bola, melompat

Rutin pagi yang dinyatakan dalam Jadual 12 – 13 merangkumi pengurusan diri, berbaris, menyanyikan lagu, doa, tanda kedatangan.

Aktiviti semasa rehat yang dinyatakan dalam Jadual 12-13 merangkumi doa, makan, gosok gigi, main bebas (free play). PERUNTUKAN WAKTU MENGIKUT BAHASA INSTRUKSIONAL Selaras dengan usaha memartabatkan bahasa Malaysia dan meningkatkan bahasa Inggeris, prasekolah dikehendaki menggunakan bahasa pengantar seperti di Jadual 14, 15 dan 16.

31

Jadual 14: Peruntukan Masa Minimum untuk Bahasa Instruksional dalam Kelas Prasekolah

Bil. Bahasa Instructional

Peruntukan Masa Minimum Seminggu untuk kelas prasekolah yang bahasa pengantarnya (minit) Bahasa Malaysia

Bahasa pengantar lain

1

Bahasa Malaysia

600

400

2

Bahasa Inggeris

600

400

3

Bahasa Cina / Bahasa Tamil /

400

Bahasa Inggeris JUMLAH

1200

1200

Jadual 15: Cadangan peruntukan waktu untuk prasekolah yang bahasa pengantarnya Bahasa Malaysia

Bil.

Bidang Pembelajaran

Peruntukan Masa Seminggu (minit) 32

Diajar dalam

Diajar dalam

BM

BI

Jumlah

1

Rutin pagi

30

20

10 x 5

2

Perbualan pagi

60

40

20 x 5

3

Rehat

90

60

30 x 5

4

Refleksi sebelum balik

30

20

10 x 5

5

Modul

90

90

100

100

asas

Bahasa

Malaysia 6

Modul

bertema**

dikendalikan

yang dalam

Bahasa Malaysia 7

Modul

asas

Bahasa

90

90

330

330

Inggeris 8

Modul

bertema**

dikendalikan

yang dalam

Bahasa Inggeris 9

Pendidikan

Islam

/

120

(outdoor

40

120

Pendidikan Moral 10

Aktiviti

Luar

40

80

activity) 11

Matematik

40

40

33

Jumlah minit seminggu

600

600

1200

Nota: *Rutin

pagi

merangkumi

menyepadukan

aktiviti

pengurusan

diri,

berbaris,

menyanyikan lagu, doa, tanda kehadiran. ** Modul Bertema menyepadukan elemen bahasa, sains, matematik, kemanusiaan, muzik, seni visual, perkembangan sosioemosi, pendidikan moral dan perkembangan fizikal.

Jadual 16: Cadangan peruntukan waktu untuk prasekolah yang bahasa pengantarnya bukan Bahasa Malaysia (BC/BT)

Bil.

Bidang Pembelajaran

Peruntukan Masa Seminggu (minit) Diajar

Diajar

Diajar

dalam BM

dalam BI

dalam

Jumlah

BC/BT 1

Rutin pagi*

10

20

20

10 x 5=50 34

2

Perbualan pagi

20

40

40

20 x 5=100

3

Rehat

30

90

30

30 x 5=15=

4

Refleksi sebelum balik

10

20

20

10 x 5=50

5

Modul

Bahasa

90

90

Modul bertema** yang

200

200

asas

Malaysia 6

dikendalikan

dalam

Bahasa Malaysia 7

Modul

asas

Bahasa

90

90

Modul bertema** yang

140

140

Inggeris 8

dikendalikan

dalam

Bahasa Inggeris 9

Modul asas BC/BT

9

Modul Bertema yang

120

90

90

120

120

berunsurkan Pendidikan Moral yang dikendalikan

dalam

BC/CT/Pendidikan Islam

35

10

Aktiviti Luar (outdoor

40

40

80

40

40

400

1200

activity) 11

Matematik

Jumlah minit seminggu

ULASAN

UMUM

400

BERKAITAN

400

KURIKULUM

STANDARD

PRASEKOLAH

KEBANGSAAN Latar Belakang Kurikulum Pembangunan kurikulum merupakan satu proses yang dinamik dan berterusan. Berikut

merupakan

penambaikan

yang

telah

dilakukan

terhadap

program

prasekolah: •

1970an - KEMAS dan JPNIN memulakan kelas prasekolah awam.

•

1986 - Buku Panduan Prasekolah Malaysia.

•

1993

-

Garis

Panduan

Kurikulum

Pendidikan

Prasekolah

Malaysia

dikeluarkan oleh KPM. •

2003 - Kurikulum Prasekolah Kebangsaan (KPK).

•

2010/2011- Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan (KSPK). 36

Dalam konteks transformasi kurikulum, transformasi membawa maksud proses melakukan

satu

bentuk

perubahan

yang

holistik

berdasarkan

kurikulum

persekolahan sedia ada dengan mengambil kira keperluan-keperluan perubahan kepada aspek asas kurikulum iaitu: i.

Struktur kandungan

ii.

Pedagogi

iii.

Peruntukan masa

iv.

Kaedah pentaksiran

v.

Bahan kurikulum

vi.

Pengurusan sekolah

Rasional Penyemakan Semula Kurikulum Prasekolah Kebangsaan Berdasarkan temubual bersama seorang guru prasekolah, terdapat beberapa perubahan yang dilakukan antara Kurikulum Prasekolah Kebangsaan dan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan. Perbezaan ini jelas dapat dilihat dari segi matlamat dan objektif kurikulum itu sendiri. Ia selaras dengan gagasan ketiga Ucapan Dasar Y.A.B Perdana Menteri dalam Perhimpunan Agung UMNO (2006) yang menuntut supaya sistem pendidikan Negara memberi penekanan kepada: I.

Pembangunan modal insan

II.

Penghasilan pelajar celik minda

III.

Pembentukan warga yang menguasai ilmu, kemahiran dan maklumat 37

IV.

Program membangunkan akal manusia dalam melahirkan insan ulul al bab Oleh itu, rasional Kurikulum Prasekolah Kebangsaan disemak semula adalah

untuk memastikan kurikulum yang dibina adalah holistik, tidak terlalu akademik dan tidak terlalu membebankan, mengikut keperluan semasa serta ada kesinambungan dengan Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah. Hal ini bagi memastikan murid prasekolah akan lebih bersedia untuk melangkah kaki ke alam persekolahan yang sebenar.

Perubahan Kurikulum Prasekolah Kebangsaan Berikut merupakan perubahan-perubahan yang telah dilakukan dalam Kurikulum Prasekolah Kebangsaan: I.

Kurikulum yang relevan dengan keperluan semasa dan cabaran masa depan.

II.

Memperkukuhkan kemahiran berfikir, berkomunikasi, inovasi, kreativiti dan keusahawanan.

III.

Memastikan murid mempunyai nilai tambah seperti penguasaan pelbagai bahasa, beretika, yakin diri, jati diri, daya kepimpinan, semangat patriotik, pegangan teguh kepada ajaran agama.

IV.

Memastikan kanak-kanak Malaysia mendapat early start dalam pendidikan melalui program prasekolah.

V.

Menjadikan pengalaman pembelajaran di prasekolah lebih bermakna dan menyeronokkan.

VI.

Memastikan kesinambungan antara prasekolah dengan Tahun 1. 38

VII.

Menambahbaik Kurikulum Prasekolah Kebangsaan yang sedia ada.

39

Perbezaan antara Kurikulum Prasekolah Kebangsaan dan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan

Perkara Matlamat

Kurikulum Prasekolah Kebangsaan • Pendidikan prasekolah bertujuan untuk

Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan • Pendidikan prasekolah bertujuan memperkembangkan

menyuburkan potensi murid dalam semua aspek

potensi kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun

perkembangan, menguasai kemahiran asas dan

secara menyeluruh dan bersepadu dalam aspek

memupuk sikap positif sebagai persediaan

jasmani, emosi, rohani, intelek dan sosial melalui

masuk ke sekolah rendah.

persekitaran pembelajaran yang selamat, menyuburkan serta aktiviti yang menyeronokkan, kreatif dan bermakna. Ini adalah untuk meningkatkan kemahiran, menanam keyakinan dan membentuk konsep kendiri yang positif pada diri kanak-kanak agar mereka berjaya dalam persekitaran sedia ada dan bersedia untuk menangani cabaran dan tanggungjawab

Objektif

• Pendidikan Prasekolah membolehkan murid: i.

di sekolah rendah kelak. • Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan

Mempunyai sifat peribadi, perwatakan dan

menyediakan peluang kepada kanak-kanak berumur

konsep diri yang positif untuk menjadi

empat hingga enam tahun untuk mencapai objektif dalam

warganegara yang patriotik

aspek jasmani, emosi dan social, intelek dan rohani sperti berikut:

ii. Menggunakan Bahasa Melayu dengan baik dan memperkembangkan kemahiran

i.

Membina kecergasan badan.

berbahasa untuk berkomunikasi

ii.

Mempunyai tubuh badan yang sihat. 40

iii. Menggunakan Bahasa Cina dan Bahasa

Tamil dengan betul untuk berkomunikasi di

iii.

Mempraktikkan amalan kesihatan yang baik. iv.

sekolah yang menggunakan bahasa pengantar Bahasa Cina dan Bahasa Tamil

Mempraktikkan langkah-langkah menjaga keselamatan diri.

v.

iv. Menggunakan Bahasa Inggeris dalam

Menguasai kemahiran motor halus dan asas motor kasar.

interaksi seharian selaras dengan

vi.

Mempunyai kematangan emosi.

kedudukannya sebagai bahasa kedua

vii.

Mempunyai konsep kendiri yang positif dan jati diri.

viii.

Berani menyuarakan pandangan dan perasaan.

v. Mengamalkan nilai-nilai Islam dalam

kehidupan seharian untuk murid beragama

ix.

Berkebolehan berinteraksi dengan orang lain.

Islam.

x.

Boleh bekeja secara bersendirian dan juga secara berkumpulan.

vi. Mengamalkan nilai-nilai murni dalam

kehidupan seharian

xi.

seterusnya membentuk perhubungan yang positif

vii. Mempunyai kemahiran kognitif, kemahiran

dengan orang dewasa serta rakan sebaya.

berfikir dan kemahiran menyelesaikan masalah viii.

Mempunyai kematangan emosi dan

xii.

Mengamalkan nilai murni.

xiii.

Mengamalkan nilai-nilai Islam dalam kehidupan seharian untuk murid beragama Islam.

kemahiran sosial ix. Mempunyai kecerdasan dan kemahiran fizikal

Menghormati perasaan serta hak orang lain dan

xiv.

Berkomunikasi menggunakan bahasa Malaysia,

sertamempraktikkan amalan kesihatan dan

bahasa Inggeris dan bahasa pengantar dalam

keselamatan yang baik

konteks kehidupan harian.

x. Mempunyai daya kreativiti dan estetika untuk

menghargai keindahan alam dan warisan

xv.

Meneroka persekitaran menggunakan kemahiran proses sains asas. 41

budaya.

xvi.

Menggunakan kemahiran matematik asas dalam menjalankan tugasan harian dan meyelesaikan masalah.

Tunjang/Kom ponen

Organisasi

• Dokumen SP & HSP

• Dokumen Standard

Kurikulum

• Hasil Pembelajaran

• Standard Kandungan 42

Pendekatan Pengajaran dan Pembelajaran

• Cadangan Aktiviti • Berasaskan konsep dan prinsip pendidikan prasekolah, empat pendekatan pengajaran dan pembelajaran diutamakan iaitu: I. Pendekatan bermain sambil belajar- dapat

pengajaran dan pembelajaran seperti: I. Hands-on learning II. Pembelajaran melalui bermain

meningkatkan:

III. Inkuiri penemuan

a. Keupayaan kognitif

IV. Pembelajaran berasaskan projek

b. Keinginan untuk meneroka

V. Pembelajaran luar bilik darjah

c. Kemahiran motor kasar dan halus

VI. Pembelajaran secara kontekstual

d. Kemahiran inovatif, kritis dan kreatif

VII. Pembelajaran secara konstruktivisme

e. Membantu mengatasi perasaan bimbang

VIII. Pembelajaran masteri

dan tertekan II.

• Standard Pembelajaran • Menegaskan penggunaan pelbagai pendekatan

Pendekatan bertema- bersesuaian dengan: a. Kehidupan murid

• Pendekatan yang digunakan mesti 43ember peluang

pembelajaran yang tidak terhad kepada murid. • Mengambilkira kepelbagaian kecerdasan.

b. Masa c. Tempat d. Minat murid III.

Pendekatan bersepadu- melibatkan: a. Kesepaduan antara komponen b. Kesepaduan kemahiran dan nilai murni c. Kesepaduan aktiviti dalam kelas dan luar kelas 43

d. Kesepaduan aktiviti berfokuskan guru dan murid e. Kesepaduan pelbagai kaedah dan teknik IV.

Teknologi maklumat- digunakan untuk: a. Membantu proses pengajaran dan pembelajaran b. Memperolehi maklumat c. Berinteraksi dengan bahan untuk belajar sendiri dan bersama rakan sebaya d. Memperkayakan pengalaman

Pengelolaan pengajaran dan

pembelajaran • Aktiviti pengajaran dan pembelajaran prasekolah dikelolakan secara: I.

pembelajaran

Kelas: a. Melibatkan seluruh kelas menjalankan aktiviti P&P yang sama serentak.

II.

Kumpulan: a. Membahagikan murid kepada beberapa kumpulan kecil. b. Boleh menjalankan aktiviti yang sama atau berbeza antara kumpulan. c. Ahli kumpulan bekerja secara kolaboratif

• Dilaksanakan melalui: Modul Asas a. Merangkumi Bahasa Melayu, Bahasa Inggeris, Bahasa Cina, Bahasa Tamil, Pendidikan Islam, Pendidikan Moral, Matematik dan Permainan Luar. b. Bertujuan untuk penguasaan literasi awal 4M (membaca, menulis, mengira dan menaakul). c. Kanak-kanak pada umur ini perlu diberi waktu khas untuk aktiviti fizikal di luar. d. Diberi masa khas dalam jadual waktu persekolahan. Modul Bertema 44

III.

untuk memperolehi hasil yang sama.

a. Lebih memberi makna kepada kanak-kanak.

Individu:

b. Menyepadukan kesemua tunjang termasuk bahasa,

a. Murid menjalankan aktiviti pembelajaran secara bersendirian. b. Murid lebih mudah berinteraksi dengan bahan

pendidikan moral dan matematik. c. Penentuan tema mengikut keperluan murid, keperluan setempat dan keperluan semasa.

di pusat pembelajaran. c. Memberi peluang kepada murid mendapatkan Kanak-Kanak

perhatian secara personal daripada guru. • Diberi peluang untuk belajar dalam kelas biasa

Berkeperluan

atau kelas khas sesuai dengan keadaan dan

menggunakan boring pengesanan yang telah disediakan

keperluan mereka.

di sekolah.

Khas

• Menggunakan Kurikulum Prasekolah

• Guru perlu mengenalpasti murid keperluan khas

• Pihak pengurusan dan guru perlu menasihatkan ibubapa

Kebangsaan- guru hendaklah membuat

untuk menghantar murid tersebut ke sekolah pendidikan

pengubahsuaian berdasarkan kepada:

khas jika perlu.

I. Keperluan II. Kemampuan Kandungan Kurikulum

III. Minat murid • Menyatakan pengetahuan, kemahiran,

• Pernyataan spesifik tentang perkara yang murid ketahui

kefahaman dan nilai yang perlu diajar kepada

dan boleh lakukan dalam suatu tempoh persekolahan

murid prasekolah.

merangkumi aspek pengetahuan, kemahiran dan nilai.

• Organisasi Kandungan Kurikulum: I. Komponen Bahasa dan Komunikasi

• Terbahagi kepada: Kurikulum Berasaskan Standard 45

II. Komponen Perkembangan Kognitif

Kurikulum Berbentuk Modular

III. Komponen Kerohanian dan Moral

a. Modul Teras Asas

IV. Komponen Perkembangan Sosioemosi

b. Modul Bertema

V. Komponen Perkembangan Fizikal Prinsip

VI. Komponen Kreativiti dan Estetika • Perkembangan diri secara menyeluruh seimbang dan bersepadu

• Dibina berlandaskan kepada prinsip Amalan Bersesuaian dengan Perkembangan dan teori

• Pembelajaran yang menggembirakan

pembelajaran konstruktivisme di mana:

• Pengalaman pembelajaran yang bermakna

I. Murid membina pengetahuan sendiri, pengajaran

• Pendidikan sepanjang hayat

tidak dijalankan secara spoon feeding II. Murid diberi peluang untuk berfikir dan menyelesaikan masalah III. Perbezaan individu dibenarkan IV. Murid belajar mengikut kadar sendiri V. Guru mengajar dengan mengaitkan pengalaman

Aktiviti Rutin

• Merangkumi aktiviti:

seharian murid. • Merangkumi aktiviti:

Pengurusan diri

Pengurusan diri

Perbualan pagi

Perbualan pagi

Refleksi sebelum balik

Refleksi sebelum balik

Membaca doa

Membaca doa

Makan semasa rehat

Makan semasa rehat 46

• Menggunakan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar

• 30% daripada masa prasekolah. • Kandungannya merangkumi kesemua tunjang dalam Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan • Menggunakan dwibahasa iaitu Bahasa Melayu dan

Pentaksiran

• Penilaian berterusan dilakukan mengenai perkembangan dan kemajuan murid dalam:

Bahasa Inggeris sebagai bahasa pengantar. • Kaedah yang digunakan adalah penilaian berasaskan criteria dan bukan perbandingan antara murid iaitu:

Domain kognitif

Pemerhatian berterusan

Afektif

Penilaian hasil kerja

Psikomotor

• Hasil pentaksiran digunakan untuk:

• Cara untuk mengesan perkembangan dan

I.

kemajuan murid adalah melalui pemerhatian. Pemerhatian dilakukan terhadap: Tingkah laku

Memberi laporan dan maklumat kepada ibubapa mengenai kemajuan anak-anak mereka.

II.

Menganalpasti masalah-masalah murid sama ada mereka perlu dirujuk kepada pakar.

Perbualan, interaksi Hasil kerja murid • Proses pelaksanaan penilaian: Merancang Melaksanakan penilaian Merekod pemerhatian a. Senarai semak b. Anekdot 47

c. Rekod berterusan • Maklumat yang diperolehi disimpan di dalam portfolio yang mengandungi: Rekod peribadi murid Rekod perkembangan dan kemajuan murid Peranan Ibubapa / Komuniti

Contoh hasil kerja murid • Ibu bapa/penjaga/komuniti memainkan peranan penting untuk: Mengukuhkan pembalajaran II. Menyumbangkan kepakaran atau sebagai rujukan Memberi sumbangan tenaga dan bahan Memberi khidmat kebajikan

• Pihak pengurusan sekolah dan guru perlu cuba

menjalinkan perhubungan yang baik dengan ibubapa/penjaga melalui pelbagai cara. • Guru perlu membantu pihak pengurusan sekolah membentuk jawatankuasa yang melibatkan waris/ibubapa/penjaga murid. • Guru perlu mengaturkan perjumpaan dengan ibubapa/penjaga secara berkala, sekurang-sekurangnya dua kali setahun. • Pihak sekolah dan guru perlu melibatkan ibubapa dalam program dan aktiviti sekolah seperti Hari Sukan, Hari Keluarga, Gotong Royong, lawatan dan program keibubapaan. • Guru perlu memberi penerangan tentang kurikulum prasekolah termasuk kaedah pentaksiran kepada ibubapa. 48

• Pihak pengurusan sekolah dan guru membuat lawatan ke rumah untuk murid yang bermasalah jika perlu. • Guru perlu berusaha mewujudkan kesinambungan pengajaran dan pembelaran dari sekolah ke rumah.

49

KESIMPULAN Pendidikan prasekolah bertujuan untuk memperkembangkan potensi kanak-kanak yang berumur empat hingga enam tahun secara menyeluruh dan bersepadu dalam aspek jasmani, emosi, rohani, intelek dan sosial melalui persekitaran pembelajaran yang selamat, menyuburkan serta aktiviti yang menyeronokkan, kreatif dan keyakinan dan membentuk konsep kendiri yang positif pada diri kanak-kanak agar mereka berjaya dalam persekitaran sedia ada dan bersedia untuk menangani cabaran dan tanggungjawab di sekolah rendah kelak. Hal ini bertepatan dengan kehendak

Kurikulum Prasekolah Kebangsaan

2008 yang telah digubal berlandaskan kepada Falsafah Pendidikan Kebangsaan yang ingin melahirkan rakyat Malaysia yang berilmu pengetahuan, berketrampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta member sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara. Melalui Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan, pendidikan Prasekolah lebih berfokus kepada usaha untuk menyediakan peluang pembelajaran yang menyeronokkan dan bermakna kepada kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun. Pendekatan dan kandungan pembelajaran yang digunakan perlulah sesuai dengan peringkat perkembangan kanak-kanak mengikut individu. Hal ini kerana, setiap kanak-kanak mempunyai peringkat penerimaan pembelajaran yang berbeza. Kejayaan

dan

keberkesanan

pelaksanaan

sesuatu

kurikulum

adalah

bergantung kepada kefahaman dan penghayatan pelaksana di bilik darjah. Guru boleh menyesuaikan kandungan kurikulum dengan keadaan dan situasi. Selain itu, guru juga perlu mempunyai pengetahuan tentang psikologi kanak-kanak, prihatin

kepada perbezaan kanak-kanak dari segi keupayaan, minat dan latar belakang serta peka terhadap perubahan dan perkembangan pendidikan terkini. Oleh itu, sekiranya pelajar dapat menghayati dan menerima isi pembelajaran di bilik darjah dengan berkesan, ini bermakna guru dapat melaksanakan pengajaran dan pembelajaran berdasarkan amalan yang bersesuaian dengan perkembangan murid. Melalui proses pengajaran dan pembelajaran yang fleksibel dan bersepadu, murid dapat menguasai

dan

memperolehi

ciri-ciri

seperti

kecekapan

berbahasa

dan

berkomunikasi, kemahiran berfikir, berakhlak mulia, beretika, berkeyakinan dan berdisiplin. Dalam organisasi Dokumen Kurikulum Standard terbahagi kepada dua bahagi kepada dua bahagian iaitu bahagian A yang menyenaraikan Standard Kandungan dan Standard Pembelajaran mtngikut tunjang manakala bahagian B pula merupakan cadangan aktiviti untuk modul bertema. Dokumen Kurikulum Standard ini lebih menekankan kepada nilai insan seimbang dari segi komunikasi, kerohanian, sikap dan nilai, kemanusiaan, sains dan teknologi, perkembangan fizikal dan estetika serta perkembangan ketrampilan diri. Kurikulum berbentuk modular pula merupakan satu kurikulum yang kandungannya diorganisasikan serta disampaikan dalam bentuk bahagian atau unit yang dinamakan modul. Kurikulum Berbentuk Modular ini dibahagikan kepada dua jenis modul iaitu Modul Teras Asas dan Modul Bertema. Modul Teras Asas merangkumi Bahasa Malaysia, Bahasa Inggeris, Bahasa Cina (untuk prasekolah aliran bahasa Cina), Bahasa Tamil (untuk prasekolah aliran Tamil), Pendidikan Islam, Pendidikan Moral, Matematik dan Permainan Luar. Manakala modul Bertema merupakan modul bersepadu yang merangkumi unsur-unsur dalam keenam-enam

Tunjang dan juga unsur kreatif, kritis dan inovatif. Modul Bertema dibina menggunakan isu kehidupan/peristiwa seharian kanak-kanak. Cadangan peruntukan waktu dalam prasekolah juga dikemukan mengikut peringkat umur pelajar. Peruntukan waktu tersebut diagihkan berdasarkan kepada modul asas dan modul bertema yang dilaksanakan. Walau bagaimanapun, ianya perlulah fleksibel dan guru boleh mengubahsuai jadual waktu tersebut mengikut kesesuaian setempat dan keperluan murid. Penguasaan literasi asas 4M (membaca, menulis, mengira dan menaakul) juga merupakan salah satu fokus utama dalam Kurikulum Prasekolah Kebangsaan. Oleh itu, bagi memastikan pelajar dapat menguasai literasi asas 4M ini, cadangan masa yang diperuntukan untuk modul asas adalah lebih pada awal tahun. Bagi mengetahui tahap penerimaan pelajar terhadap pembelajaran yang diajar, penilaian akan dilakukan secara berterusan mengenai perkembangan dan kemajuan murid dalam domain kognitif, afektif dan psikomotor. Penilaian ini dilakukan melalui pemerhatian yang dijalankan terhadap tingkah laku, perbualan, interaksi serta hasil kerja murid. Segala maklumat yang diperolehi akan disimpan di dalam portfolio yang mengandungi rekod peribadi murid, rekod perkembangan murid dan hasil kerja murid.

RUJUKAN Azizah Lebai Nordin. (2004). Pendidikan Awal Kanak-Kanak Teori Dan Amali. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. Bahagian Pembangunan Kurikulum. (2009). Dokumen Standard Prasekolah: Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan. Kuala Lumpur: Kementerian Pelajaran Malaysia. Duke Amiene Rev (September 9, 2008). Prasekolah - Sekolah - Tadika - Tabika Sejarah.

[On-line].

Diperoleh

pada

September

2,

2010

daripada

http://dukeamienerev.blogspot.com/2008/09/prasekolah-sekolah-tadikatabika.html Kementerian Pendidikan Malaysia (1996), Akta Pendidikan 1996. Kuala Lumpur: Percetakan Nasional. Kerajaan Persekutuan (1961), Akta Pelajaran 1961. Kuala Lumpur: Percetakan Kerajaan. Noor Haris Dzulkilfi, Mohd Rezal Hussin, Rusni Che Adnan, Rosilah Ahmad, Norkhamidah Mohd Bandi, Che Tom Shaari, et al. (2009). Kursus Orientasi Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan. [On-line]. Diperoleh pada Ogos 30, 2010 daripada http://prasekolahskluboktemiang.blogspot.com/.../kursusorientasi-kurikulum-standard.html Pusat Perkembangan Kurikulum Kementerian Pendidikan Malaysia. (2003). Kurikulum Prasekolah Kebangsaan. [On-line]. Diperoleh pada September 23, 2010 daripada http://misskhan0.tripod.com/prasekolahmpks/id5.html

Rohaty Mohd Majzub. (2003). Pendidikan Prasekolah : Cabaran Kualiti. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia. Surat Pekeliling Ikhtisas (Bil 9), 2010. Pelaksanaan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan. Kurikulum Prasekolah Kebangsaan (2009). [On-line]. Diperoleh pada September 23, 2010 daripadahttp://prasekolahpetalingperdana.blogspot .com/2009/01/ kurikulum-prasekolah-kebangsaan.html. Undang-undang Malaysia (2004). Akta Pendidikan dan Peraturan-peraturan. Kuala Lumpur: MDC Publishers Sdn. Bhd. Wikipedia Bahasa Melayu, Ensiklopedia Bebas. (5 April 2010). [On-line]. Prasekolah. Diperoleh pada September 8, 2010 daripada http://ms.wikipedia.org/wiki/ Prasekolah