RAČUNALSTVO udžbenik za 1. i 2. razred trogodišnjih strukovnih škola
RAČUNALSTVO
IZVADAK IZ UDŽBENIKA
1
Cijenjeni! Ova knjižica je sažeti prikaz novog udžbenika kojeg možete rabiti od iduće školske godine. Ove godine nudimo uz udžbenik za četverogodišnje strukovne škole i udžbenik za trogodišnje strukovne škole. Do sada su za nastavni predmet Informatika i Računalstvo ponuđeni udžbenici koji su trebali zadovoljiti potrebe svih profila obrazovanja: trogodišnjih strukovnih, četverogodišnjih strukovnih škola te raznih gimnazija. Između gore navedenih profila obrazovanja postoje znatna odstupanja vezana uz nastavni predmet Informatika i Računalstvo. Najveće su razlike u broju nastavnih godina tijekom kojih se predmet obrađuje, pa tako neki profili obrazovanja nastavni predmet obrađuju dvije godine, a neki samo jednu, a osjetno se razlikuje i predviđena satnica tijekom jedne školske godine. Kupnjom takvog univerzalno uporabivog udžbenika učenici trogodišnjih strukovnih škola dobivali su sadržaje koji nisu prilagođeni njihovoj satnici ni njihovim potrebama. Gotovo polovina sadržaja takvih udžbenika bila je bespotrebna i nije je bilo moguće obraditi unutar zadane satnice. Smatrali smo zato da treba ponuditi poseban udžbenik prilagođen trogodišnjim strukovnim školama.
RAČUNALSTVO
Posebno ističemo ova obilježja udžbenika:
• • • •
udžbenik je napisan prema metodičko-didaktičkim zahtjevima
• •
udžbenik upućuje učenike na samostalni rad s računalom
• • • • •
obilje ilustracija u boji
udžbenik poštuje najvažnije ciljeve suvremene nastave informatike aktivno sudjelovanje učenika u nastavnom procesu postizanje takve razine znanja o razvoju, građi i načinu rada računala koja će omogućiti samostalan rad i uporabu računala te prilagodbu promjenama informatičke tehnologije, doživljaj uspjeha, zadovoljstvo u radu i osjećaj vlastite vrijednosti
nastavne se cjeline nastoje objašnjavati kroz konkretne primjere i zadatke što učenje čini zornijim i lakšim
ključne riječi na početku svakog poglavlja mozgalice kojima učenike želimo potaknuti na stvaranje osobnih zaključaka i stajališta sažetke, pitanja za ponavljanje i zadatke za vježbu na kraju svakog poglavlja priloženi CD s obiljem dodatnog obrazovnog materijala za nastavnika i učenika. Autori
2
SADR@AJ 1. INFORMATIKA ..........................................................................................................................................................11 2. POVIJESNI RAZVOJ RAČUNALA .......................................................................................................................17 3. ZAPIS PODATAKA .................................................................................................................................................. 24 4. OSNOVNA GRAĐA RAČUNALA ........................................................................................................................ 31 5. ULAZNI I IZLAZNI UREĐAJI ............................................................................................................................... 37 6. UREĐAJI ZA POHRANU ....................................................................................................................................... 46 7. POVEZIVANJE RAČUNALA .................................................................................................................................53 8. PROGRAMSKA PODRŠKA ................................................................................................................................... 63 9. OPERACIJSKI SUSTAV MICROSOFT WINDOWS ........................................................................................ 68 10. PROGRAM ZA OBRADBU TEKSTA MICROSOFT WORD ...................................................................... 88 11. INTERNET I ELEKTRONIČKA POŠTA ..........................................................................................................110 12. PROGRAM ZA IZRADBU PREZENTACIJA MICROSOFT POWERPOINT ..................................... 137 13. PROGRAM ZA TABLIČNO RAČUNANJE MICROSOFT EXCEL ..........................................................159
RAČUNALSTVO
14. PROGRAM ZA OBRADBU BAZA PODATAKA MICROSOFT ACCESS .............................................181
3
1. INFORMATIKA .......................................................................11 Podatak i informacija ................................................................11 Dokument i publikacija ............................................................12 Pohrana informacija ..................................................................12 Baza podataka .............................................................................13 Znanje i mudrost ........................................................................13
RAČUNALSTVO
Informatika i računalstvo .........................................................14
4
2. POVIJESNI RAZVOJ RAČUNALA ....................................17 Mehanički strojevi ......................................................................18 Elektromehanički strojevi ........................................................18 Elektronički strojevi ...................................................................19
3. ZAPIS PODATAKA ................................................................24 Položajni brojevni sustav .........................................................24 Dekadski brojevni sustav.........................................................24 Binarni brojevni sustav .............................................................25 Bit i bajt ..........................................................................................26 Kôd i kodiranje ............................................................................27
4. OSNOVNA GRAĐA RAČUNALA .....................................31 Sklopovlje računala ...................................................................31 Središnja jedinica za obradbu – CPU...................................31 Memorija .......................................................................................32 Ulazno - izlazni uređaji .............................................................33 Sabirnice ........................................................................................33
RAČUNALSTVO
Vrste računala ..............................................................................34
7
RAČUNALSTVO
5. ULAZNI I IZLAZNI UREĐAJI .............................................37
Datoteka ........................................................................................71 Mapa ...............................................................................................72 Prečac .............................................................................................72 Podešavanje postavki računala .............................................73 Osnovni izgled prozora ............................................................74 Pohrana datoteke na željeno mjesto...................................75 Stvaranje nove mape ................................................................76 Stvaranje prečaca .......................................................................76 Radnje s objektima ....................................................................77 Označivanje objekata ...............................................................77 Premještanje i kopiranje objekata........................................77
RAČUNALSTVO
Promjena imena i brisanje objekata ....................................78
13
14
RAČUNALSTVO
15
RAČUNALSTVO
10. PROGRAM ZA OBRADBU TEKSTA MICROSOFT WORD ...........................................................88 Pokretanje programa ................................................................88
13. PROGRAM ZA TABLIČNO RAČUNANJE MICROSOFT EXCEL ............................ 159 Pokretanje programa ............................................................. 159 Temeljni pojmovi ..................................................................... 159 Prozor programa Excel .......................................................... 160 Pohrana dokumenta .............................................................. 161 Označivanje ćelija.................................................................... 162 Vrste podataka ........................................................................ 162 Tekstualni podatci ................................................................... 162 Oblikovanje podataka i ćelija .............................................. 163 Brojevni podatci....................................................................... 165 Oblikovanje brojevnih podataka ....................................... 165 Umetanje i brisanje redaka i stupaca ............................... 166 Formule ....................................................................................... 166 Operatori .................................................................................... 167 Pisanje formule ........................................................................ 167 Unos sadržaja oznakom ispune ......................................... 168 Popunjavanje istim sadržajem ........................................... 168 Popunjavanje ćelija brojevnim nizom ............................. 168 Popunjavanje nizom datumskih podataka .................... 169 Redanje podataka ................................................................... 170 ispis radne tablice ................................................................... 170 Grafikoni ..................................................................................... 171 Vrste grafikona (engl. Chart Type) ...................................... 171 Oblikovanje grafikona (engl. Chart Options) ................. 173 Smještaj grafikona (engl. Chart Location) ....................... 173 Funkcije ....................................................................................... 175
RAČUNALSTVO
Izvor podataka (engl. Source Data) ................................... 171
25
26
RAČUNALSTVO
27
RAČUNALSTVO
14. PROGRAM ZA OBRADBU BAZA PODATAKA MICROSOFT ACCESS ..................................................... 181 Tablica.......................................................................................... 181 Jednostavne (plošne) baze ................................................. 181 Relacijski model baze podataka......................................... 182 Povezivanje tablica ................................................................. 182 Upravljanje bazom podataka.............................................. 183 Microsoft Access ...................................................................... 183 Izradba nove baze podataka ............................................... 184 Prozor za rad s bazom podataka ....................................... 184 Objekti baze podataka .......................................................... 185 Radni, izvršni prikaz objekta................................................ 186 Osnovni prikazi objekata ...................................................... 186 Radni, izvršni prikaz objekata ............................................. 186 Tablica.......................................................................................... 187 Oblikovanje nove tablice ...................................................... 188 Indeksirana polja (Indexed) ................................................. 189 Duljina tekstualnog polja (Field Size) ............................... 190 Primarni ključ ........................................................................... 191 Promjena prikaza..................................................................... 192 Unos podataka ......................................................................... 192 Promjena redoslijeda polja .................................................. 193 Svrstavanje zapisa .............................................................194
D datoteka 71 davatelji internetske usluge 111 DB 181 DBMS 183 dekadski brojevni sustav 24 delete 78 Device Manager 79 digitalni fotoaparat 40 disketa 47 dokument 12 domena 114 drag and drop 77 DSL 57 DVD 49
31
Uz udžbenik je priložen CD s mnogo korisnog obrazovnog materijala. Na njemu su prozirnice koje mogu poslužiti nastavnicima pri izvođenju nastave i učenicima za učenje, ponavljanje i provjeru znanja. Na CD-u su mnogo podrobnije objašnjeni pojmovi koji zbog ograničenja opsega knjige nisu mogli biti uvršteni u tiskano izdanje. Uz to, na CD-u su brojni zadatci za vježbu i pitanja za provjeru znanja, primjeri i sl. Zato autori savjetuju nastavnike i učenike na što češću i opsežniju uporabu CD-a.
Dodatne nastavne materijale možete naći na web stranicama:
Thank you for interesting in our services. We are a non-profit group that run this website to share documents. We need your help to maintenance this website.