Jedan razoren um- Lazar Komarcic

f

'>i^X-i

=

LO

(114CP1EKM1MA 3A|PyrA114 ^^\ JE|AH PA30PEI yi H

3iC«

m Mi 3?

J*'

4

A

1

Oase KoMap^M'Ka ;

jii

»

1/

114

CPnCKA KH)H}KEBHA SAflPyrA

JEHAH PA30PEH

114

VM

SAnHCHHK JE^HOr EOKOJHHKA

JIA3E

KOMAPHHTiA

BEOrPAJl UITAMnAPHJA

H. JlMMHTPMJEBMTiA,

1908

MBAH-BEFOBA

BP.

1

PG

584865

£1

5-A

JEJ1.AH

PA30PEH YM

I

Cbc je 6mjio cnpeMHO aa nojiaaaK. Yseo caM CoBpy. Majio je nocKyn, ajin nwa jio6pa KOJia m icoHbe. MHJinHa je KaKO bosh. M lawaH jia cejtHeM y KOJia, a rasjia

Mnne

—

E,

ne Me, oji jejiHOM, ynmaTM jia tm hmch saOopaBwo :

MOMHe, a

yseiM

nacom?

—

LUto

MH

riyiyjeM Ha KOJiMwa. A, nocjie, CoBpy nosHajy cbvji Kao iipBCHy napy OAroBopMM H norjienaM y CoBpy, una. \\e oh petiw. Onaj, BMiii, KaKO tiy th KasaiM... Obo cy 6ypHa BpeMCHa... Bojbe ra je MMaiM. 3jiy He ipeSao. Mo>Ke Hac nocjienKsa ceocKa Jiojia Hacpen Jipyiwa saycxaBHTH m ynniaTM „MMaTe jim nacom ?" H peKHem tie

?

—

—

—

:

My caMO

ra weMaiu, oh le oiepa y cejio KMeiy, a KMex Kaneiany a aKO ce m Kaneian jiecH KaKaB yeHaSei cipnatie re y anc, m laMO tie le m 5or 3a6opaBMTH... XpaHMtiem ancaHCKe 6yBe h cieHHue noKJie ro;i ne cTHrny ojiroBopw on BJiacTH, ji,a en o^roBopM CoBpo, CKpatiyjytiH y ;io5ap H noLUieH, jieiuHjaKa Jiesy ujTpaHry. jiH

—

—

jia

;

—

—

Ao6po roBopH CoBpo. CacBMM

je

laKO. LUra

BMiue, caji ra HMJe jiaKO hm jioSmth. Tpe6ajio 6m tm yBepett>e on. a.MpeKTopa. CBe je to cajx npcjio Kyjx Koje. Tora cmo ce Tpe6ajiM paHMJe ceTMTH, pewe rasjia MMJie. ria iijTa na ce pajiM? T(* tie Hac sajiouHMTM, ynMTaM 3a6pMHyT0 raszia Mnjia.

— —

—

—

J1A3A KOMAPHHTi

—

aKO Bor j.a CeiuheMO OBaKO cbh gyMjie y Jl.o6po,

Paajia Mnjie

jiMUHJy.

\\e

—

ojiroBopM Cospo. npej. noKOJia, na

—

mh tiCMO 3a Mac cse y cbomc pejiy, Hexa

jcmmm, h

jia

MMaTM y yeny nacom... Kaj. je M TO TaKO CMO H ypaj.njiH.

je

y

xojiHHKy nojiHUMJcKOM nyHO cBera. ra3;ia Mnjie yi^e y nacouiapHMuy, ajiM My peKome jxa. ^\opsi MCKaTH, AOK ynpaBHTCJb Jio^e. Kajl HeMare oniuTMHCKor yBepcHja, OH^a ce nacom jiaje caiwo no j.onyiiJTehby ynpaBHTeibCBOA^,

—

—

o^roBopH

jejian

on HHHOBHMKa.

MopajiM CMO,

CTH

—

y „A Mora

jiaKJie,

MeKain. Onjia cy Oane

B^ia-

BJiaCTM...

jejian

—

Moja

joj

ja

Max sany ce aojie y MaJKo!...

aBJiMJH

rocnoj.MHe,

>KHB0Ta

mh

HMcaM kpmb!"

M

onaj CBCT narpHy na npo3ope. FIorjiejiaM h ja. Je^Hora lyKy, a HjMX jieceiaK MCKajy na pej.. Jejian rocnoiiMH, c aKTHMa noj. mmqjkoa^, ctojm h 6pojM, a ona jiBa )KaHjiapMa 6MJy. >KecTOKO 6MJy !... Bmacjio ce, jia cy cBoj sanaT McneK.iM. PeKao 6m mobck, na Bor sua kojimko m ne saMaxyjy, ajin ne yj.ape no ABa TpM nyra, a ohm mm ce npyxoBM na BpxoBMMa pacuBeTajy. V\ OHM MX OHjia 6aue, na ysMy Jipyre. Majio y jieBO, y jejiHOM yrjiy, m3 jejiHe Ka;i,e bmpmjio je hckojiHKO cHonoBa jiecKOBa npyha. Obo je 6MJia pe3epBa, aKO ce OHa usa bq\\ pasjipeiueHa cHona noipoiiie. ynnra rasaa LUia cy ckpmbmjim obm Jbyjin? MMJie jeAHor rocnoAMna, kojm Seme Jio nac ciao, Jia M OH ceMpM. rioxBaiajiM cy mx no lypcKMM KytiaMa. JlyOho uuto je Baji.ajio, AaBHO je m j.aBHO jiauM je^HM pa3rpa6n>eHO... Kaji'Jbyjiii netie ;ia cjiymajy Hapej.(5e BJiacTM! OAroBopM onaj rocnojiMH.

—

—

—

!

—

JEAAH PA30PEH VM

—

—

CM MH no Bory 6paT BWKHy jenaH o;i OHMX, ujTO cy Ha peji MCKa/iH... Ja m moj* dpar hhcmo KpHBM. Mm cmo noLUTeHM JbynM. riMTajTe Kora xot^eie 3a Kytiy CMMJbaHMl^a m3 JbySoBMl^e Kasatie eaM... Owaj rocnoiiMH hm rjiaBe na OKpene. Oh je Kao MpaMopna crarya cTojao m 6pojao. M tck 6m, Kaji ce HaBpiuM jiBanecei nexM yjiapau, peKao: „ji.ocTa!" JXsi

!

—

OHAa 6m npo3Bao

— yMpeiM

A !

joj

a,pyror...

Moja pol^eHa

MaJKO

!...

Ja hy

tm caji

— npcBMJajio ce jejiHO rojio6pajio momhc

noji.

OHMM rB03;ieHMM o6pyMeM

m rpMBHaMa. JejiBa aKO My je 6mjio cejiaMHaecT jio ocajwHaecT rojiMHa. Ona cy jisa >KaHji.apMa, Kao nBa ayioMaia, nojiaKO saMaxMBajia m caMMM BpxoM JiecKOsaKa AOXBaTajia a,e6ejia

—

Meca OBor BecejiHMKa.

HeMo", rocnojiMHe, namer jiOMa cpaMOTMTM TaKO TM >KMBO 6mjio, iijTO TM je HaJMMjiMJe noBMKa oneT OHaj, iijto pene jia je m3 Kytie CMMJbaHMtia. To 6eiue Mjiajinh on cbojmx nsajieceT no nBaneceT m neTMpM rojXMHe. Bei^ caivio ojiejio KasMBajio je, na je m3 no6pe Kytie. Bejia, Kao cner, jianena koliiyjba. Flo upHMM cyKHCHMM TOBjiyuMMa, no MajiOM ryHjHeTy 6e3 pyKasa. c njiasMM ByneHMM raJTanoM, BMjiejio ce, na je riojipMHau.. Onaj JipyrM, ujto ce 6eiije y3 obo cejbaMe. TaKO pehM, npMMMnMO, 6mo je y HeMaMKHM xajbMHawa. 14 H^ewy je>iworjio 6htm ocaMHaecT no nsajieceT ronMHa. tt)eroBO ce nejio 6euje HaTyiuTMJTO, a upTe na JiMuy passyKJie y HeKaKBy jlMBJby npecTpaBJbenocT. UenTMO je Kao npyT. V H^eMy HMJe 6mjio KanM kpbm. M Kan 6m ron kojm necpet^HMK jayKHyo on Majio >Keiut^er ynapua, oh 6m ce mmcto Tprao, a nornenn 6m My necBecHO nomjiM no ohom ocTajioM cBeTy. JI.ecHa My je pyKa 6MJia o6eiiieHa o HeKaKaB nyrawaK 6eo sasoj, kojm My je o BpaTy bmcmo. JXa, HMJe, KOJMM cjiynajeM m oh on ohmx paH>eHMKa on 3. m 5. jyna? hommcjimm.

—

!

—

—

—

^

8

J1A3A

KOMAPHMTi

Ja HMcaM HH onasHO, Kaji

Mwjie cHiuao MSBpiuyje AOJie. Oh npH^e ohom rocnoAMHy, npecyne. FloHe My hciuto >kmbo roBopMTH. OHaj hh je rasjia

iiiTo

jia

ra nyje.

—

—

Th ch Ja nosHajeM, rocnojiMHe, oey jieuy. OKpeie ce oh ohomc cejbaHery. CrenaHOB cmh, je jim ? caw le je Bor nocjiao !... Jec, ja rasjia, Jec, caM CienaHOB, a obo je Moj Spar... Oh OBjie y4H OH je XLaKMH... H^eroBa t^e ce MaJKa y6MTH, MKOJiy aKO OBO c HjMM 6yjiQ. KaKo ce bh cMere c ocy^eHHUHwa pasroBapaxM ? !... noBMKa MSBpiuMTeib. OjiMMMMie H3 OBora

—

—

— —

bpluhm caMO saKOH... Mjim tiy... kojh bm OBjie naji je to saKOH, noBHKa onaj MJial^M y newaMKHM xaHama Bprnme! njba^iKajiM, ja caM ce 6mo m cy npyrn jbMHaMa. JXoK KpsaBMO Koji yaMMJe; a KajL cy laKH jynauM, Kao mro ere BH, 6e)KajiM m kpmjih ce no TonMHjiepy, PaKOBHUH M TaujMajjiaHy, ja caM, noji BaipoM rpajicKHX TonoBa, nojXHsao ^aMKy SapwKajiy !... A caji?... 3aiiiT0 ce oho ja TyKOx?!... OxauSMHO, sap xaKO th Harpa^yjeiu one, Kpyra!... Ja OBjie

—

XCajiocTaH

—

KOJM 3a cjioSojiy XBOJy cboj )kmbox 3ajia>Ky?!... KaKBa je xo JiapMa jiojie?!... noBMKa je;iaH OLUxap rjiac M3a mojhx jie^a. Onaj ce rocnojiMH, luxo 6eiue AO Hac cxao, ;ia rjiejia, CMOTa na npBa KanuejiapHJCKa BpaTa. Cbct 6eme caB rojiorjiaB. CKHneM m ja Kany. To je 6ho caM ynpaBMTejb.

—

— E,

ra3;ia-Mmie, jipyrn nyT neMOJ TaKO

!..

KaKO

CH, 6ojiaH, Morao naroBapaTH mhhobhhkq, jia ne m3Bpmyje kphehmhc npecyjie?!.. A oco6hto caji, KaA ce y scMJbH ona>Ka BpeH>e na cbc cTpane. A Hyo ch H oho ujto je 6hjio y najiHJiyjicKOJ Kacapnn! Jom na BJiacT OBaKO He npHTOKe, ko 3Ha, rue 6h ce MHp npoBajiHO, a rue Apyrn noMeo na rnoJM. Pt^aBH cy ce Kao rycennue, Kan hm je na jejijyAH pa3MHJiejiH

—

JEHAH PA30PEH YM jlHOM BOThbaKy HecTajio Cy TM OBO ?

— CaMO ji,o6pH

jiHcra...

36HJba, ko, pene,

jia

Ja sa hbHX rjiaBOM jeMHHM. riHTaJTe Kora xoi^exe sa jiom CMMJbaHMt^a us Jby6oBHl^e. OBaj OBjie y4H lUKOJiy. Y npBOJ je ronMHH npaBa. JbyjiH.

—

AaMJaHa CMUJbaHM^a, KMeia jbySoBM^cKor nyHHX jiBajieccT roAHHa, JenMHau y ou,a h je MaJKe. Bor mx je noA ciapoci o6panoBao... Obo Apyro 6paT My je oji cipnua, sajipyrap y Kyt^H, MOMMe

Cmh OBO

je

—

CHH CrenaHOB... To je HaJMyseHMJH CBMftapcKM rproBau, y TOMe Kpajy. YnpaBMTejb je 6ho MOBeK cipor, ajiH h npaBejian. ^opacxao CBOMe nojiO)Kajy. Oh je SHao a aa, kojimko TOJiMKO, aajioBOJbH jbyj.cKy npaBjiy h jia saKOH m ayiopMieT BJiacTw ojipjKM Ha cBojoj bmcmhm. Kan neKaji, HeiuTO ynnHH, peKJio 6m ce, jia je saKOHCKa uennjiJiaKa, nejiawT ripBora pejia, a noneKaji. laKO y^e y jiH6epajiHy npHweny m to jiocia jacHor saKoncKor nponMca, jia 6v\ mobck peKao, jxa obo hhjc hh onaj MOBeK HH Aaj Bo>Ke. ria H oner cBewy 6n ce Haiuno cBora pasjiora. JXoK My je rasjia Mwjie npwMao o necTHTOCTH Aoma CMMJbaHHha, oh 6eme oSopiio rnaBy m neuiTO npeMHiujba. A;im ce na jejiaH Max HcnpaBM na norjiejia y OHor i^aKa :

— luia cie Tpa)KMJiH no lypcKHM KytiaMa? — ynwia ynpaBMieib, Kao neKMM npeKopoM. — Mh hhcmo 5hjih hm y lypcKOJ — Het^e 6mth Ja KaKO Bac laMO Morao HatiH ^anjiapM — Oh Hac namao na KanMijMKy AjTM5eroBMl=ia. ria

ja,

c

Kyl^H.

jejiHOJ

?

!

je

?

je

sacxajiM. Kannja lUHpoM oTBOpena. Ayre lUHMiUHpa, sejieno ySyHse joproBana h sobc,

Ty 6ecM0 ajieje

CMJiHO SoKopje py>Ka, na onna MHiaBH cbojiobm ocMaHjiyKa na onaj >KMBonMCHH, na Tyji6y najiMK, kmock, ijjTo je caB o6yMeH jiosom, SMMaejienoM h jipyrHM jie)Kao je y jejiHOJ crpaiuHOJ pynysaBHM SnjbeM ;

—

J1A3A KOMAPHHTi

10 lueBHHM,

Kao

j.a

je

no

6ecoMyMHOCT CBOJe

CBewy

KOJio BOAM.ia. npM3HaTM MopaM, na cy Me obc pyiiieBHHe J.0 cpua raHyjie. Moja ce j.yiua SyHHJia, mio ce Ty BM^eo Tpar cpncKMx pyKy. Ja Hetiy jia cy Cp6H BaH^aJiH. Te6e tie caji hcko hmE, HMJe Hero 6poti Hero, Ka>KH th TaTH mxa th xoi^eiij, a mia Het^em Hapej,6a. kojom MeHM, je JiH Te6M 6i\na. nosHaia MOJa ce 3a6paityje lyMapahbe no lypcKH.w KytiaMa ?

—

!

!

—

— — — — — —

coM

Hkije.

6ho 3a obo Meceu

Ja rue cm tm y 60J1HMUM.

y y A

KOJOJ 50J1HHU,H... BOJHOJ.

BapOLUKOJ

a.aHa?..

?

y BOJHOJ ? ce JieMHM, OAroBopn owaj c M norjiejia y cBojy 3aBnieHy pyKy. lilTO

JXsi

— LUra TM pyuM — PahbeH caM. — E, paHjCH CM A — l^aHKOM SapMKaaoM. ynpaBMiejb ce sawncjiM. Flocjie — UJTO TaKO HMCM Kasao Ha

hckmm noHO-

?

je

!

rjie ?

ripeji

oner pehM: HcnMiy? ria KaKaB )KajiocTaH mchht Ty nam HMcy jiajiM HM npocjiOBMTM. Onaj. mio Mcnei^yje, a to je OHaj „JecM jih iiJTO M M3BpLuyje, ynMTa cawo )KaHji,apiv\a TM Hjmx Hamao y TypcKoj waxajiM, rjie Tywapajy no „Ha Kannjn AjiM6eroBMtia", oaTypcKMM KytiaMa ?" „Boam mx AOJie. Hajnpe mx roBopMO je )iKe.

—

—

BphdOuj noBHKa CoBpo h 5HHevi oiuHHy no apHaeBMMa. KohjH nojieieine Kao Berap. !

y TO je jio5a Moj ser, MapKO FlepoBHt^, 6mo ^yMpyryMJa Ha Jby6oBMJH. XloneKao Me je, KasaTH ce He MO>Ke. CecTpa je njiaKajia oji. pajiocTM. Ewjia je nyjia, jia cy HCKH ^auM MsrMHyjiH, na ce nonjiamMJia, ji.a ce M MeHM He 6yji.e luto norojiMJio. Cnpoia, Bor na joj Ona je mchh 0MJia m cecipa h MaJKa. jiyiuy onpocTH Ja ;i,pyre Majice hm yiyBwo HwcaM. KaKO ce ko on, Ky;; HaBpaTH, OHa My peKHe „Ebo, obo je moj Spar !... Bory XBajia, Kajia caAi ra caMO >KMBa m sjipaBa bhjiejia !" M ohm 6h joj ce nanyHMjie cyaa. Oa Kan. caM Hjy HsrySno, OBaj mm je cBei npyKHMJH. Hmhm mm ce, Kao na caM y HeKOj nycTHH^M, me neMa hm xjiana km !

:

me

me

oinoMMHyiM Ca CoBpoM caM yroBopMO, na Me HCKa ipn nana, na Me je MeKao luecT. Obo je Mopao c Hjmm yjiecMTM MOJ 3eT. He, o^Mcia, MMao caM no6por sera. Ca cBMMa je Jieno >KMBeo. Majia MapujMJHua, na oho Majio mmHOBHMKa Kao jenna nopojXMua. A MMa npMJiHKa, me jejiHO npyroM xotie ohm na noBane. Ja, ynpaBO, M He oceTMx, Kan 6p>Ke npoxyja oho mecT nana. Ha jenno MecTO na pynaK, na npyro na y>KMHy, na ipetie ojiMopKa

;

hm

ciaiM hm

!

—

Ha BeMepy, na, nocjie, xajne ms HOBa. JXo^e M nan nojiacKa. Hemio mm je leuiKO na cpuy. Hm caM ne snaM aamio. Moj aer, Moja cecipa

20

—

J1A3A KOMAPHMTi

cnpeMajy rocnojicKy BCMepy y nacT Mora nojiacKa.

riosBajiM cy cee cBoje

KaneiaH

npMJaiejbe.

TaHHUOM AO^e npsH.

—

A

iiJTo

HHJe

jioiujia

PoKca

?

—

Kane-

c

ynma

Moja

cecTpa.

MeHH

— A, ocTaHe, — —

6yKHyiije oSpasw. lUTo,

cecrpo

?

Majimua He cMe cam

na.

OAroBopM r^a KaneiaHMua.

HMCTe H Hjera noBejiw ? Bo>Ke Moj, Aa ocxaBHTe caAAy jieuy Hewoj, )KHBOTa tm, jia nolUJbeMO Tojv\y, HCKa mx jioBe^e. HeKa cmo cbh ly. Jlejia ria lUTO

!

—

He\\y na nocjie peKHeuj noceAHMO jia Majio „MMtiO, na MjieMO jieua cy caMa!" HaBajbHBaiue MOJa cecipa. Mwho, Myjeiu jim mia xohe ceKa Jejinua?... JXsi noiujbeMO ToMy no PoKcy h MajiHiuy.

—

!

— —

ria ja TH HMcaM peKao hh jia hx ocTaBJbam, ojiroBopM KaneiaH. M ToMO nanjiyp ojie. Mchh ce ckmac onaj KaMeH c rpy^M. M cna asjiMJa, ii ona Kytia, ii ohh rocTw, cee MH TO CHHy neKOM ambothom CBeiJioiiitiy. Lilia ce to ca mhom 36nBajio, hm caw ne snaM. On. onora jiaua, Kaji caM pynao y Kyt^H Kaneiana Mntie, osaj MH ce CBCT npe^pyrojaMMO, a ;i.yiiia npeoSpasnjia.

—

Majio 3a TMM jio^e m Jobo nHcap, na OH^a, cto TM M oua Bnjinna h HseroBe nome a Befi CaBainja, jiaTOB, M HjeroBa Bujia HHcy MorjiM wsocTaiH. Oh salypH majiy jom c BpaTa. Cbm cy ra nasHJin a h3 Kytie Mora 3eTa iiMJe M36MJao. Hajnocjie, cto th m ToMe nannypa. Oh je boJIHO Majiora Majimuy, ;ieTe or nei mecT rojiHHa. 3a HjHm y^e PoKca... Moje ce rpyjiM noMeiue na;

;

—

OceTHO caM, KaKO MH cpue Jiyria. Ko 6h ocjiymnyo Morao 6m ra, mmhm mm ce, MyTM. Moje ce OHM c M>eHMM cycpeTome. V hbHMa caM bmaco jeJiaH HMiaB CBCT, CBCT MeHH jio caji Heno3HaT. To Seme CBeT 6;iarocTM, cBei AoSpoTc, cBeT iuto nac

jlMMaTH.

-

PA30PEH YM

JE3.AH

21^

perMOHe HeSecKe... PIpeKO Hemio Majio upHnypacra JiHua, npejieiM

y3jiH)Ke rope HCKyjiy njiaee

hbCHa 6ejia, jiaKa pyA^eH

;

a HjChm

ce

bcjimkh

upHMM ipenaBMuaMa, cnycTMme,

Kanun, c jxyrHM h le mm saKJioumne

a OHa JiaraHKa ceHKa, mro OHaj CBCT 6jia)ii(hb h 3;i.paB, cpet^an mmjio. Ja chuoI^ ho^ox c nyia, a MOJH MM Kaaaiue, jia je jejian M.aauMti Kpo3 cejio npoLuao... Jec, jio6po cy yoMUJiM. Mctm moj Be-T.a... M, Bora mh, jia ce oh y CBeiy M3ry6M, tboj 6m Spar

H MecTMT

!...

je,

Bam mm

je

AMro BejbHHy oneBMHy. Awa, OAMCTa,

— Bejby, — npMXBaiMtie

m

r. r.

Ctcbo jihmh Ha XlaKMHor Kaneian. hberoBa Me PoKca

Ona

pyMen oner cMHy npeKO o6pa3a, a npcKO ycra joj npny je;iaH 5jia)KeH ocMex. MeHH HeiuTO npo^e Kpo3 cpue Kao xjiaj,Ha

norjiena Mcnoji OMMJy.

jieiKa.

joj

—

BeMepajio ce h secejiMJio ce, hhjio ce h neBajio ce... Ha3ApaBJba.no ce 3a Mora cpehna nyia. M Mene 6h OH^a TeKHyjio. M y xaj (5auj Max norjieji 0m mc PoKCMH npeceKao, Kao jia sw je xreo pet^H „HeMoj HtiM, 6ojiaH, jom 3a kojm ^an !.." AMa, lUTO Me oner A\epM onaj MHMa CienaH?!.. JejiHOM ce OKpexe MOMe 3eTy :

—

obo HeKO nyjio. Eho MMa M ony 6ejiery Ha nejiy. BejiMKe upne omh, na hoc, na ycra, na 6pajia, na CBe... A Ka)Ke mbhm >KMBaHMMt^: „Tboj Bejbo npo^e, na nnia a HMJa je oho Kyl^a ? Mmcjim „BMj,eo ja ra ne no3HajeM". Fla m moj mm KHt^a pene caM jejiHor rocnojiMHa, mctm moj daro... One none E,

r.

MapKO,

jec

:

:

HE

Jby6oBMJy

—

Kanerany..." A, jipyKMHJe HMJe. Cyrpa Mopa cBpaiMTM naiuoj KytiM. HeKa ra BMjiM BejbMHa MaJKa. Bo)Ke, ja Fbene pajLOcxH !.. TaKO CMO M ypauMjiM. Bajbajia

tie

lil

M MM onex oaouhmcmo. CoBpo ycnaBao. Ajim y cyMHiMBor.

—

3eT,

KaA

E, ja

pene, na ce m oh lOMe H^eroBOM MsroBopy Seine HCMer

Oner

je

ly 6mjio 3eT0Ba Macjia.

—

petiM he mo] He MO)Ke TO TaKO jia 6yjie, nonex ^a ce TeujKaM, KaKO cmo o.T.ouHM.nH.

JEAAH PA30PEH VM

23

Bajba BaM ce jwajio h npHxeaiHTH. A jom HaM HCMa HM rasjia-CTenaHa. Taj th ;i,om Bajba BMjieTH. YheroBa noMeKa HCMa Ha AajieKO. A h yKytiaHM cy My He 3Ha ce, Koje on Kora 6ojbe m noneKaHMJe. Ako HMa r^e OBjie na OBOj rpeuiHoj seMJbH Bo)KJer 6jiarocjiOBa, OHjia t^euj ra nosHaTw y Kyt^w CMHJbaHMtia. MeHM ce HHiuia HHJe jejio. Ta npe^ sopy cmo roTOBO M jierjiM. fla h oner mh je toahjio obo sacTaJKMBaHje. Mynno mm 6eiije pacraiH ce c obhm jio6pMM jbyAHMa. Ona Ma/iena MapmMJHua, ohm hjChm KyKao ^a ce 6exy hepuM, ona ^MBonMcna OKOJiMHa,

—

—

MojoM jiymoM. Hmhmjio mm ce, na mm manope: „Mji.H, mam! Ajim m TBOje cpue h TBOja jiyiua cpojlMJiM c

ocTajy OBjie c naMa." M OHj;a 6m ce npeji.a mhom cTBopMJia ona an^ejicKa cjiHKa. M ja 6mx ce laA yjiySno y neKe Ty}KHe MMCJIM.

*

TaMaH cejiocMO noA

xjiaji.H>aK,

ji.a

nopyMKyjcMO,

a eio TM HaM r. JoBe nncapa. CnpeMMO ce m oh sa nyi. 3a tt>MM M^e FaBpo nanjiyp. Bojim ;i.Ba KOH>a noji. onpeMOM, jej.Hor nyrajbMMl^a m jea.Hor Kyjiaiua. Uejia cnpeMa na Kyjiauiy 5euie rocnojicKa m ceAJio m ysjie cBe. M Kao na H TepKMJe M KOJiaHM M yaenrMJe m je TO M caM Kyjiam ocet^ao. Mmcto ce hohocmo. CaBMO Jieno Bpar, a OBJiaui rpMUKa >KBajie oa ysne m noKaniiiTo (|)pKHe na hoc m necHOM hofom ciane na :

—

Kona, Kao na ce cpAMO,

iiiTo

ce Bet^ jejiHOw He no-

na 6m CBora jipyra rpMunyo osro no rpMBM, a OBaj 6m reK H>MCHyo, a BMjiejio ce na My TO HMJe Gain tojimko kpmbo, Snao je oh, na je a, nocjie, Kao na je m nyTajbHMl^ TO on MMJioiiJTe Kyjiam HMa HeKO CTapeujMHCTBO a Beh oce^ao, na je onasMO, na je m H^eMy yBeK 6o;be, Kan OBaKO sajenno Kyn y cena M3M^y. Ehc, )KHBa MM je MaJKa Ja caM ce 6ojao, na HMCTe MSMaKJiM, a OHO, eBO, rne ynapMX Ha nyny jiasM. Majio, Majio,

;

;

—

!

JIA3A KOMAPMHTi

24

— pene

coBpy,

Jobo

r.

Bam

Ham jio^e noA xjiaMajio no TopHMKa, na

riMcap, Ka;i

jxo6po Ja tiy sajeAHO. Eto, cajx tie h raajia JbySoBMi^e no CienaH. Ocrajie koji, r. KaneraHa. M oHna OLUHHy KopGsmem no CBOjoj jiecnoj HH3MM. Ha OBaj nyuahb Kyjiaiu ce mmcto CKyriM Kao OHO Kaji ce cnpeMa, ji.a mio npecKOMH. Kyjiam !.. MMpaH !.. BHKHy My Faspo naHjiyp. M Kyjiam ce yMHpn, ajiH He MO)Ke jia oipnM, a ;ia nyiajbHHtia oner sa Bpar ne rprniHe. nyiaibMHh ojxHiHCHy M Ha TOM cc CBa KaBra cBprnw. AMa, ja CMOTpHX jia ToMa cnpeMa KaneiaHOBa KOJia. He BepyjeM, jia h HjeroBM net^e HeKyn, pewe r. JoBa nncap h OHjia norjieji.a y Me. OceTMO caM, KaKO Me cBera nonyse neKaKBa jltt>aK...

!

tiCMO

—

—

—

—

TonjiHHa. „5o>Ke,

ji'd

uehe n ohm na nac nonpaie no Kyhe

raana-CienaHOBe ?" hommcjimm. pene r. JoBa nncap, Ja Ebo hx rne nojiaae, norjienax. Kaneian Mntia m rasna Cienan ynyinjiH ce 03ro on KanuejiapHJe npaBO naMa. He.KaKBO MOMHe

—

—

Bonn aa H^nMa ocenJiana epanua. To je 6mo raanaCrenanoB Bpanau,. Moj MX seT noMeKa na KanMJM. JXoGpo BaM jyipo Jecie nopannjiM ? TaKo! Snao caM ja. Xot^ere y BajbeBO na KonaK?!.. He nne TO yBeK, KaKO mm xotieMO V cejio, Kan xotiem a h3 cena, Kan nycTe one ce majiMTM r. KaneTan. — He, r. KancTane, ja caM to kpmb. OBaj MOJ aanpyrap ncKao je na Me, one Me Kao MJia^M npaBnaTM ra3na CTenan. y TOM M3Mi)e M Moja cecTpa, na mm npni^e pyun.

—

!

!

—

—

!

;

—

—

—

pene jo] Xajne, iiiTo ce tm ne ciipcMaiii ? r. KaneTan. Eto, can tie m mojm. ra3na CTenan naBaJbfiBa, na M ja not^eM. M Menn je )Kao, ujto ne Mory; a 6aiiJ 6h mm nparo 6mjio ajiM ce ne MO>Ke. Ppannua je, na, onna, OBa Sypna BpeMena. Ci^aKM nac M0)Ke ;

JEJIAH

PA30PEH YM

25

iiiTO MCKpcHyiM... JXe, una cm ciajia ?! Mum, cnpejviaj ce Ja H Moj npMKa ocrajeMO jia MysaMO XlpwHy H upMHCKe 6pojiOBe.

—

!

y TOM SBpKHyuie KOJia. To cy MOJH noBHKa

—

!

TO cy OHM

—

r.

KaneiaH.

y

KOJia ynperHyTa jiBa on jejipHHe M nyHaiuHOCTM. KoHHJaiUMO je jiyp. HeiijTO caM h OBor ToMy saBO.neo

BHMa."

M

jioncra,

— ca „CHu,ejiopaMntia — ^a npcHy

6hjih. Jlena rocnojiCKa KOJia

!

ToMa nany KOJiwMa

r-^a KaneTaHHua m r-i^nua PoKca h MajiHiua. FIpeKO jiHua PoKCHHor 6eme ce npocyjia HCKaKBa ani^ejicKa pajiocT. MeHM none cpu,e JiynaTH jia hckomm h3

—

rpyjiH.

„KaKaB je obo 6ejiaj ca mhom?" nnTao caw ce. y TOM cTajie hbMCKa Koii>a. Kyjiaiii 6eme jionenao BpaHua 3a BpaT xTeo je jia ce m c HbHM Majio noLuajiH ajiH OBaj Het^e na 3Ha aa many, Bet^ OKpeHyo MMBTeTa. Kyjiam ce Ha^e- Ha HeBOJbH, na cTa;i,e ajin My nyTajbMMti npHCKOMH y noMoti. Jia BpmuTH JXoK 6h HOBeK y;iapMO jiJiaH o jiJian, oh ce OKpeTe h cTajie BpaHua ra^aTw MMBTCTHMa. JejiHOM ra daui Ao6po Ma3Hy, ji.a je h Bpanau, BpMcnyo. Ajim mx 6p30

—

;

;

pacTaBMLue. Ja ojieM H nosjipaBMM r-i^y KaneTaHMuy. PyKyjeM ce M c r-^MUOM Pokcom. l-bena je pyKa y Mojoj sajipKTajia. To caM jieno oceTMO. FIpeKO hbena jiMua CMHy oneT ona pyMen. Ja joj XTe^ox neiuTO pet=iH; ajiH, npocTo jia npMsnaM, Seine mm ce je3HK CBe3ao. Eto, xot^eMo H MM Majio no MHMa-CTenaHOBe Kyiie. Ja MMaM TaMO jejxny jipyrapMuy tiep MHHaCTenanoBy... BaMa HMJe kpmbo, ujto i^emo ji,o TaMO sajeAHO ? yoHTa Me OHa c HeKOM an^ejicKOM naHBHOmtiy. Ja saycTMX, jia joj HeiuTO ojiroBopMM. 3aMyuaM. Jouj HMKaji HMcaM oceTHO, jia caM oBaKO CMeTen. Ajim Me OHa oneT MSByne m3 OBe saSyne. ria LUTa MeKaMO caji? ynMTal^e ona. Bh peKOcTe na here y Ban>eBO na KonaK. Bora mm, net^cTe MotiM.

—

—

—

—

—

J1A3A KOMAPMHTi

26

M OH^a

ce OKpeie cBojoj wajuM.

— MaxM, r-^a JejiHua HeKa cejiHe c Ha/wa y cejiMTe rope. Ja m Majimua ceiut^eMO — HaMa, Mejio Moje, cena JejiMua he

KOJia.

Bh

—

jiojie...

ria jecT,

c

o;iroBopH joj Main. y TOM H3Hl^e M Moja cccTpa. Ebo h MCHe. M ja cam roTOBa... Cajx mo)KeMO notiH. pene joj MajiHiiia... Tm hem OBjie c HaMa, JiH, MaJKa? Je Jec, jec, jiyiiiHue MOJa, ceKa JejiHua t^e c HaA\a.

— — —

—

— E, can, KaKO t^eMO? — OKpeny JoBa nwcap. Bm Bajbajia, Hetieie saByhw noA CoBpMHe apHjeBe... — 36HJba, yMere jaxaiw ? — OKpere ce KaneiaH mchm. — E, He yMe Vjie ce oh pojiHO — laMO h HeMa KOJia, — npMXBaTM pen Moj sei. — Bpjio jio6po Eho My Mora Kyjiama. Oh ce r.

ce,

r.

jih

!

!

Ao6po

jauLie.

Mo)Ke,

Bajia,

nyny qaiuy Bwna nehe. Ja hy ysjaiM Fa-

hochth

jiJiany, na My ce npejiMTH BpwHor nyrajba. A Mory cecTH

Ha

MeHH

—

CoBpHHa KOJia. no obmm BpjieiMMa,

h y

ce Bet^ jiocajiMJio K;inu,Kart>e r. JoBa nwcap. TaKO CMO M ypajiHJiH. OnpocTMM ce c r. KaneianoM h ca seroM, na ce 6au.MM na paMena r. Jobmhom Kyjiamy. Oh ce

pene

OH^a y npBH Max none HeiuTO cpahth. OnasHO je

HCKaKaB ryl^MHau yajaxao. Xiejie MaK

jxa

je.

ce

na ra

nponne

Ha cTpa)KHje Hore. Ja ra Majio npomamoJbHM no rpMBW M njbecHeM no Bpary. Oh cJ)pKMy na hoc. Ploi^e mbjio y CTpany, na ce oner Bpain. CTaj.e Kao yKonan. CaBH onaj cBoj Jienn Bpar, na none acchom HoroM Aa Kona... H MM ce KpeTOCMO. HanpeA cy HLUJia KaneranoBa KOJia. 3a HiHMa CoBpa, a 3a CoBpoM rasjia CienaH, na cBOMe Bpanuy,

JEJI.AH

PA30PEH VM

27

Ha Kyjiaiuy. JXaneKo sa Hawa Huiao je Faspa naHjiyp, Ha cBOMe nyiajby. Cea Hac je wapiuMJa rjieji,ajia. Majie cy MapiiiMJe panosHajie. HHuira ce y H>HMa ne MO)Ke jxorojiMTM, a jia ce j;o6po ne bmah m ne nponpaxH. OeaKO cy Me MCTO rjiejiajiM, m Kaji caM jiomao. Asa ce uHraHHera h3 jejiHe roMHjiHue M3;i.B0Jniue. Ona cy KacKajia nopejx KOJia, waK ji,ok ne m3m^ocmo M3BaH napiuMJe. Upymana cy pyKe na nac h neiuTO roBopHJia. Ajih Kaj; ce noMenaciwo Hacnna, kohjH noisome Gprne, h MM MMMO HjHX npojypMCMO, a ona cy HenpecTano ;ipHcajia npy)KeHe pyKe h HeiuTO BMKajia. H

ja,

E, Bpar je onaj Moj CoBpa Oh je Kaa.ap na HOBCKy y iiymy 3aBHpM. Kaj; cmo cTMrjiM Ha caBHJyTaK, FAe HacHH OKpel^e y Jby6oBni^cKy jiojiwHy, oh Majio sacTajie c KOJiMMa. JI,aa.e HaM 3HaK, jia ra npo^CMO. OnKJiajiMO 6mx ce, ji.a je obo HaBJiaiu yHHHHO. M MM ra npo^ocMO, Opeji. naMa cy 5HJia KaneianoBa KOJia. KohjM 6exy y3ejiM MajiH Kac. Ja nor/iejiax y KOJia. r-i)MU,a PoKca jiecHOM pyKOM npMApJKaBaiue CBora Majior Spara. HaiuH ce norj\em cycperouje. VBeK OHaj HCTM norjiefl,, norjieA Kojn ycpehaBa. Ona HeiUTO pene Mojoj cecipn. Cecipa ce OKpeie m ynnia Me: !

— —

A

rue cy XBOja KOJia

—

?

Ebo MX 3a HaMa, ojiroBopMM hh ja He 3HaM saiiiio. sacianoiue

M

— Cienane BCTMHy.

—

—

joj...

r-^a KaneTaHHua ce OKpeie. A, MM, Mel^ep, MMaMo cBOJe npaxMOue

—

—

to th je ca;i, M;ieMO th Hjimhum sa^alieMO nocjia !

CHamM Ako

fiQ.

To

je

HameM

5pe npHJaiejbe jioMCKyjeMO,

—

jxoMy jiMKa

HeiuTO

BpaiKao na sa!..

!..,

—

jia jxo-

focthmo

m c jbySaBJby ra3jia Cienan, a CBora

HcnpatiaMO, o;i,roBopM joj spaHua 5eiue npHrnao ji,o caMMX KOJia. M AOK cy ce ohm OBaKO pa3roBapajiM,

ja

cajvi

28

JIA3A KOMAPHMTi

rjiejiao caw hbeny 6ejiy pyKy, KOJOM deiue Opaia npMrpjiwjia... Fjiejiao caw OHy aHl^ejicKy SjiarocT, noMeiuaHy c weKOM epcTOM jxcbojaMKe CTMjiJbMBOCTH, LUTO ce ScLue npocyjia no tt>eHOM cBe)KeM JiMuy. Ona ce He ycy^w Jia y Me norjiejia. Kao na je SHajia, c KaKBOM je cxpacHomtiy rpjie mojh

rjienao r-I^Huy PoKcy,

norjiejiH. Kaji,

HacrynHCMO Ha jby6oBMl^cKH aiap, OH^a CrenaH pet^w

i^e

JWH rasjia E, cHHOBMe, ero, ojiaBjie noHHHby Hame H^Hse, jiHBajie M 3a6paHn... Bmuhuj jim OHy Kynaciy, aejieny rjiaBHuy, jiajieKO rope no;i. ohom „OpJbOM Ctchom"?

—

ibOM cy HaM cxapa KyhMiuTa. TaMO cy nac rpn nyia najiMJiM TypuM CoKOJbaHM. Ojianjie ji.o naiuHX jianaiUHjHX Kyha MMa ;i.o6pa ABa caxaia. M mh, OTJien, Bory xBajia, MOJKeMO jiohn cBOJoj Kyt^H, jia unrjie hc cTaneAAO na xy^y seMJby. TaMO cy naw caj. cxanoBH. ajiM Ka^ je Myjia 3a xe, Cxanapa je BejbHHa MajKa AOiiiJia je KytiH, jia xe bhah h na xe, Mecxo cBora CMHa, sarpjiH... Mope, jiMJexe, xh joiu m He anaiu koJiHKO jiHMHUJ Ha Haiuer Bejby !.. 36nJba, ja xe joiu ne ynHxax, nosnajeiu jim xm Hjera? rioji

;

—

—

6aiu Kaji caM ce xxeo KpenyxM OBaMO, ojiroBopHM My... Ja caM ra m npe BHl^ao ajin ce hhcmo ms 6;in>Ke nosHaeajiH. Oh je on, Mene y iukojim jiBe rojiHHe cxapMJii. rioBHajeM.

Bhaco caM

—

ra,

;

— He 6nx peKao — Oh y Jipyroj CBpuuaBaM rMMHasMJy. — Bmjimiu, mojihm je

CM

ra,

BejiMLLi,

Kpeiiyo ?

ro;iHHH xe.

npasa

Ko 6h xo

;

a ja xck ca;i

peKO?!..

M

tm

Kan ch ce OBaMO naMa Me rasjia CxenaH rjiacoM HCKe ne-

BMjieo,

— ynMxa

?

6auj

paaroBexne cyMH^e.

—

M

n>era m

Bamer

JaOjiana.

Pasna Cxenan ce hhcxo xp>Ke. Oh Me nornena 3aHy^eno. A OA Kyn XM noBnajeiiJ Mora JaSjiana ?! Jec,

—

JEJ.AH PA3 0PEH

OH

oTHiiiao

je

Obo

jiojie

—

ji,a

VM

29

una

bhji.h

je

c

BejbOM.

CKopo nexHaecT jiaHa, a ojx H>era hh a6epa HCMa. Cbm cmo ce jaKO OKapwjiM. He SHaMO mia je... A rjie CM MX 6aiu BMjieo ? ynMia Me oh oji jejiHOM, je

—

joLU

je^HaKO He

BepyjyiiM jia cajw ja to HjMX BMji,eo. luia mm ce xtcjio jiofojimth

Ja My McnpMHax cBe y nojiMUMJM. Pasjia BHX M ja.

—

—

M

Crenan

oji.

rasjia MMJie

Bora MM,

jia

je^HOM yciaBH mx

je

ce oh

Vcia-

KOtba.

ojx^paHMO?... HHJe ry jiecHO,

ohh 6m

TM o6a cTpanajiM. y

— E, Bo>Ke, tcSh XBajia pyKy panjen ? — y pyKy. — M OH jieno Mjie — Kao OBO m bm.

M

!..

tm pene,

j;a je

Bejbo

?

—

ja

Anjeie, Te5e je caM Bor OBaMO nocjiao Ja caM ojiaBHO Myo upne rjiace sa Bejby. Jeji.HM mm Kasame, na. My je too o^neo Hory, a ;ipyrM HMJe, Beti pyKy. Jejxan mm pene, Jia My je cBa BMJiMua pasneia. M ja TO HMKOM y KytiH HMcaAA cMeo Aa Ka>KeM. MaJKa 6m My npecBMCJia... M th BejiHUJ, jia cm 6aiu bmaco, !

:

na HOCM Besany pyKy ? JecT. M OH ce tom panoM hohocm. PaHjen je 6aLu npeji l^aMKOM 6apMKanoM. Oujia, Kaji, je Mcnoji TonoBCKe BaTpe 6e>Kao caB CBeT, oh je, ca joiu neKMM HeycTpaujMBMM jipyroBMMa, no;iM3ao 6apMKa;i,y... Fasna CTenan o6opM rjiasy. SatiyTa. FlpeKO HjCroBHx ycana npHy jejian JiaK ocMex. y Taj Max KaneTanoBa KOJia cKpenyme y cTpany. Ja norjiejiax. Mm cmo 6mjim npeji KyhoM rasjia-CTenaHOBOM. BpaTHMue 6exy mnpoM OTBopene. OxBopMO MX onaj MOMMMti, LUTo Mc je OHOMaji, onaKO saMyi^eno

—

m BejiMKO. F-^Mua PoKca npBa ckomm c KOJia. Ona sarpjiM m nojby6M je^HO Jieno n.naBOOKO jieBOJMe nocjie npMxpna jejiHOJ rjiejiao. JI.OHeKa.no

Hac

je

m Majio

,

30

J1A3A KOMAPHHTi

cTapMUM, re joj npMTHiuTe epeo nojbySau, Ha pyKy. CiapMua nojby6H hty y o6pa3. CM^e m r-^a KanexaHMua M Moja cecipa m MajiHiua. Cbh ce ojiome rpJIHTH H JbydMTM. OHaj UHTJbO jCJlHaKO Jip)KM BpaiHMue. Kao Jia ce jom hciuto niuHy^aBa. Vjiejia y Me M riocKaMeMO M MM c KOhba. HeKa MOMwajiMJa npw-

—

xeaiH KOHae. pehM l^e mh nojiaKO raajia CreChhobmc, naH, o OHOMe ujto je c BejbOM m mojhm Ja6;iaH0M xrejio Jia 6yjie hmkom hm peMH He Kasyj hm jia je Bejbo pahbCH. Ka)KH caMO, jia cm ra BM^eo sjipasa h Becejia m ptera m Mora JadjiaHa.

— —

—

—

!

—

CaB ce OHaj cbct arpny oko Hac. Jejian ce JieMBK Mciane, na Me jiMpny 3a pyKy. To je onaj, ujto ra OHOMaji cxMrocMO, Kaji, je one cBHH>e roHMoy o6op. Kao jia Me je can. xreo ynMiaiM „no3Hajeiu jim Me?** Ja ra noMMJiyjcM no o6pa3y m ynnraM Je JIM ce BpaxMO Ja6jiaH ? H OH t^e Benepac. HojiasM m 6aT0. CMHOti CMO hoSmjim a6ep oji KyMa PaHMcaBa. Ebo, TCTKa-JoKO, OBO je Aioj 6paT CxeBa, :

:

—

—

—

—

peMe MOJa

cecxpa OHOj

cxapHUM, luxo je Majio npe r-1)MU,a PoKca onaKO xonjio nojby6n y pyKy. BejbMHa MaJKa, many mm MOJa cecxpa. CxapHua cxajia, na Me r;iejia. Jlyro Me je Me-

—

—

HeKaKaB yKOMen ocMex npe^e joj npcKO cMe>KypaHMx ycana. AoH>a joj BMJiMua, peKao 6mx, 3aApKxa. Omm joj ce on jejiHOM HanyHMiue cy3a, a rpyuM ce noMeiiie najiMMaxM. Kao ji,a je xxejia ^a 6pn3He pHJia.

y njiaM. Ja npH))Ox xe je ii0Jby6Mx y pyKy. >Kmb 6mo, cmhc Moj pcMe mm ona rjiacoM, KOJM je rpaHMMMO c jeuaiLeM, luxo ra secejio y36y^en^e pal^a. Kao na mm je xrejia no/iexexM y napynja; ajiM ce on jeAHOM OKpexe, na norjicAa y ony MCKynjbehy MCJbaA. Ona hx je xxejia hcluxo ynnxaxn.

—

!

—

JEJLAH

—

McTH 6aTa

!

PA30PEH VM

31^

— npoujanra oho Jieno njiaeooKO

jieBOJMe, lUTO 5eiue jiecHy

pyKy oSaBHJio oko Bpaia

r-^HUH PoKCM, a jieBy MajiMiuM. pene jejiHa jipyra craOAceHCHa rjiaBa pMua, Koja ce 6eme y Me sarjiejiajia. A nosHajem jih tm Mora Bejby, chhc? ynHTa Me OA jejiHOM BejbMHa MaJKa, h totobo none jeuaiH. riosHajeM, Main, onroBopHM joj ojiMcra noTpecewo, na je oner nojbyCMM y pyKy. Ona Me o6eMa pyKaMa sarpjiH, na Me OHjia ciane jby^MTM y Hejio, y o5pa3e, y ohh, y Kocy, na onei y HCJio, na y oSpase. Moje cjiaTKe ohh, koco Moja, Moje BHie koBpye MOJe naMeino nejio !.. cwHe Moj !.. M th noSHajem Bejby Mora ?! Tonmia ce oBa crapMua y neKaKBOj Becejioj rysw. M caB je onaj cBer saBOAHMO OHHMa.

—

!

— —

—

—

—

—

—

;

—

PeKOx

Te6M, rocno^o JeJiHue, na ce MOJ Bejba me y cBeiy HsrySw, tboj 6h Spar CieBa morao jiot^H M yseiH HieroBy OHCBMHy, pehn t^e ras^a CienaH, na ce OHjia OKpeie cBojoj HejbajiH Xleuo !.. Aen... TaMO tieMO noji BejiMKH opax Jleno je. Beipni^ jiH

ja

—

:

l^apjiMJa...

—

je...

A

rjie je

Oh'6

je

5aTa

jxojie

?

—

cyjiHHUH.

!

Caji,

t^e

m oh. PeKO

ojiroBopH OHa Apyra ciapMua.

M, ojiHCTa, noMajio je Kyt^a, Kao ujto je Ky^a CMHJbaHHtia. JloM o;i. crapHna nyBen h jioneKan. Oko OBe Kyt^e w Typun cy jiajieKO oSHJiasMJiH. FlaMeTHHJM cy yBeK rjienajiH, na cy c HjOm y jiocjiyxy. M caMO

6h noKaKaB TypHMH lUKpHnnyo 3y6HMa, Kajx 6n jxpyMOM npojaxao kojh on CMHJbawHt^a, c TaHKMM i;eBepjiapoM o paMeny h kojom nehaHKOM 3a CMJiaBOM. y BpeMe ycTaHKa na jiaxnje Kytia CMHJbaHHtia 6pojajia je na meceropo Mejba^H h fl,Baji.eceT jiyrnx nyujaKa. ra3jia CrenaH Me ojiBejie y co6y rocTHHCKy.

—

JIA3A KOMAPMMTj

32

Ohb Seme

jieno HaMemTena. Bmcok KpeseT c Kpaja y Kpaj co6e, a no hbeMy npocrpie mapcHMue. Flopeji AyBapa, necHO h jicbo, jiyiueuH, a 03ro Jienw KJienaHM

CsyayHaoKOJio ByHenH jaciyuH KpMesjiM npyueo Jiyoap noKpHseH opyrawa npoTKaHH. Jlecwo

t^HJiHMH.

)KJeM

:

—

McnoA

geaepjiapHMa, lUHiuaHaMa, apHayiKaMa.

HjHX ce McnpeMMJie m abb luoue c SajoHeiMwa a noji OBMM, pe;iOM, cTOJe noBeujanH rsosjieHjauH, netiaHKe jiecHO h H ABa, Kao MJieKOM, o5jiMBeHa cpeSphtaKa jieBO, BMCMJie cy najiacKe, ap6MJe, Masa/iHue h MHore jipyre CMTHMue, mio n;iy ys jio6pe nycaie h opy>KJe. Eto, OBaj je yeeepjiap y6no OcMaH-CejiHM6era Cpe6pHHuy. A OBaj je 6e;iOKopau, ojiceKao rjiasy a oea je apHayiKa ynanHjia Be3JiM-are on PoraxMue OHora Haiuer KpBHHKa Vcy 0,v\epoBa... CnnoBMe, tm ce He 6n nocTMjieo, jia cm mm ojwicra cHHOBau, !.. CBaKa OBa, m jiyra m Majia, Kajx 6n caMO 3Ha;ie roBOpMTH, MOrJie 6m tm npMMaXM O KpBaBMM cyKo6MMa c TypuMMa o JbyiOMe 6ojy na JIoshmum o Hecpet^one 6m tm SHajie mcHoj noFMGMJM Ha HoKeiiiMHM npMHaTM o necpel^HOJ >KeHMji6H MnpKa FlepMUiMt^a; o TOMe, KaKO je OAiep Oep^apeBMt^ ojlBeo 3yjieJKy a' TMMMHy M3 CoKOJia .. A OHa 6m tm LUMUjaHa rope anajia HcnpMHaTH, KaKO je MapKO CMMJbaHMti, Haiu l^eji, nponymTao SBopHHKyme, Koje cy hochjIC Me6aHy bcshpoBOj BojcuM. LUTO je 6mo onceo JlosHMuy. ;

;

—

;

:

;

;

;

CTenaH mm joiu xTejie npMnaTM o KpBaBMM jiaHMMa cpncKora MyMeHMiiiTBa, ajiM ona njiaBOOKa oujKpMHy BpaTa, ria pewe Ba6o, cBe je totobo... Jlomao je m HMKa !.. Pasjia

:

—

IV

—

— —

BMUMUJ Mora 6aTy, oua BejbMHor, pene mm rasjia CTenan, Kan m3 co6e noi)OCA\o. Aa bm;iHLU uiTa tie oh pehM. Ajim raj MMa cpue oji KaMena. Hmtm 3HaiLi Kaji. je seceo, mm KaA je KapjiM. He MO>Ke XaJAC

Jia

JEJIAH

oner \\yTn JaSjiana, jia.

33

Bejba pahbCH. M oh Kao cTynena cTCHa. M Kaji ja cnpeMHx Mjie y Beorpaji, oh Me cawo norjiejia,

6hth, na H OH

—

PA30PEH VM

HMJe Myo»

jia

je

„LLIto majbem obo jiMJere caMo na na TCK pene TaKO jiajieK nyi? Bhjihiu KaKa cy obo BpeMena." M OHAa ce OKpere Ja6jiaHy Ha ce6e Pjiejiaj jia cTHrnem „J],HJeTe... riasH Ha KOHaK y Bajbeso. CspaTH koji jlMKe OSpajiHHOBMt^a. CBaKH tie tm KasaiH, rjie My je Mexana. Ka)KH :

!

My MMJ CH. To je npHJaiejb name Kyt^e. Oh tie le npMMMTH Kao cBora cMHa. Cyrpa jian nopanH — ji.o6po nopaHH, KaKO i^eiu na KOHaK y OSpenoBau, a TaMO pacHMTaj aa 06paji.a TiyKa. M H^eMy Ka>KM hhj ;

M TO

Ham

SHanau, h npMJaiejb. Koji H^era tieui 6mtm Ha KonaKy. Cyipa Jian y KOje ji.oda no^em, cTHtiM tiem sa paHa y Beorpaji. Y Beorpajiy pacnHiaj 3a riojiHBaKOB xan. M FlojiHBaKM KajKw hmj ch. Oh 3Ha rjie je m nam Bejbo..." To pene, na ce Majio OKpere y cipany... Jec, anao je oh mia je c BejbOM, na je oner, Kao TypHWH, tiyrao. Flocjie ce onei OKpere JaSjiany, h one ra yMMTH, KaKO t^e ce y nyiy BJiajxaiH. ^riaaM Ao6po, c kmm t^em nyreM jipyroBarM. Ko tm ce na aop aa Jipyra narypH, mjih ra o6m^h, hjih ra nycTM, HeK oh HaMaKHe. BoJbe tm je mIim caM, ho c p^aBMM jipyroM... LLlTa Bern, jia tieiij, naan KOH>a CBora. Oji no6pa KOH^a neMa dojber ;xpyra. HeMoj JieraTM, aok H>era ne naMMpMiu. YMopna ra ne noj, a rjia;i,Ha ne jaiuM. Bojba My je maKa HHCTe ao5M ho nyna ao6HMU,a neHMCTe. 3aTo je caM npopemeraj. He jiaj jia ra ;xpyrM cejxjia m yajiy My Metie a th naaM, Kaji cejiJio Metieiu, na ce Kpaj oji. t^eSeTa ne nojlBHJe, na ce KaKaB MMHaK, ja ujto jipyro, oajio HHJe npHJienMJio. To MO)Ke ocaKarMTM KOHia, na, nocjie, hmtm c H)Mm MO)Kem cTHtiw, HM yTeiiH... Kaji, y MexanH njiatiam TpoiuaK, hcmoj npeji. ceeroM ApeiuMTM Kecy H MCTpecaTM nape. MMa HCBajbajiMX JbyjiM, kojm caMO Ha TO MOTpe, na tie aa hckojimko rpoiiia ntiM aa toCM.

je

—

;

JEJIAH PA30PEH

VM

3

J1A3A KOMAPMHTi

34

6oM npeKO

cBCTa...

6ejia

Ka>KM BejbM, hck

A

can,

KyBM. ointiM t^e

jioi^e

—

Mhm

—

no^n ca cpetiOM! ce obo cTMiua h

jiacHO... CiaHH-Ae. HKOJie npopa^e Obo cy MyiHa BpeweHa. CBaKW ce Mac MO)Ke ujto jlorojiMTM. HeMojre npBM TpnaTM, jia bmamtc mia je. Bojbe je na Bawa npwMajy jipyrn KaKO je to 6mjio, HO BH iipyroM!.." Eto, jia je 6aTy nocjiymao, He 6h hm ce Morjio OHO AoroAHTM y hojimuhjh, lhto cm mm McnpH-

—

Mao,

—

peMe rasjia CrenaH.

— Ebo, OBO

—

pene Moja Moj 6paT, HMMa-flaKO, 6ejiMM nepMMHOM, cecTpa jexLHOM )KMBaxHOM cxapuy, c cKopo Jio npeKO nojaca, cbokmm upiaMa na JiHuy h SjiarMM MyjipMM norjiejioM. H^eroB sSpMKaHM nojiBaKasMBajie cy, jxa je jbaK M OHe 6ope Ha Bpaiy ciapau. Ay6oKO saKopawMO y rojiMHe. Y jiecnoj je >KyT m cjaJKacT, Kao na pyuM jip>Kao jipeHOB mian je on BOCKa cajiMBeH. Ja hh caiv\ He 3Ha;iox, Ka^ ckhje

—

—

jiox Kany m

npM^ox my pyuM

—

Kao KaKBOM crapoM

CBemxeHMKy. noBMKa oh h >Khb h 3jipaB 6mo, cmhko Majio ce ycnpcM, na Me none ;ia Mepn... Jec, Bora mm... OKpere oh neuiTo Majio sSyHjen, JXo6po nam jioiLiao na OHAa npn^e m nojbySn me y Mejio, a ja H^era oner y pyKy. BejbMna MaJKa crajia, na rjie^a. Plyne joj ohm cyaa, a npeKO JiMua joj ce npocyjia HCKa, c TvroM h

—

!

!

—

—

noMemana, AoSpoia nyme... Oko nac ce MCKynMJia m cBa ociajia Kytina Mejban, m cbm ynpjiH OMM y Me, na Me H>HMa rpjie m MMJiyjy. pene jejian ceE, JbyjiH, ocenena rjiaBa jbaK lUTO je c HMMa-HaKOM o;i cyjiHMue jiomao. npnxBaTM jxpyn\. H ohm, h AMa CBc 6aLU, Koca... ria OHO mcjio. Hctm, 6aiu !.. Onaj KHtia crao y3a Me, yaeo Me 3a pyKy, na c HeKMM noHOcoM Mac norjie^a no napojiy, a Mac pajioiiitiy

— —

!

—

—

JEJLAH

PA30PEH YM

35

OHe cBOje naMeiHe omh, na Me norjiejia h ocmcKao jia mm je xieo pei^H iiiKyje ce. „Eto, ja le BOJiMM Kao CBora Saxy." Ja ra acchom pyKOM npnrpjiMX m npHTMCKOX ysa ce. Oh ce HMJe 6paHM0, Be\\ ce M caM ysa Me npMJby5n. To cy onasHJie PoKca H OHO njiaeooKO jieBOJMe. One norjieAame ienna y jipyry, na onei y nac. HamH ce norjiejiw cycpeTome. JlaKO pyMCHMJio npny o6eMa npcKO HsHxobhx hcbojawKMX oSpasa, m Kao Ha KaKsy KOMaHjiy, o6e o6opMUje OHM M norjieAaiiie npe^a ce. jlMPHe

:

—

— jiaie

?!

JXe,

newo, una

cie crajiM

npHXBaiMMO

Jle jia ce Majio

na nac

ly, ?

rjie-

— noBMKa

MHHa

M OHjia ce on jejiHOM OKpere KOhbyiUHMUM. PaBpo nannyp np>Kame Kyjiaiua, a r. JoBa hmcap HciuTO pasrjiejia oko ysjie, na oko lepKMJa, na Kao MJiai^w. OKO KOJiana. nyrajbMMt^ ciao, na rjiena M H^eMy saiypena o yHKaiu ysjia. Bwnejio ce jia cy HaKaHM jia noi^y. noBMKa MMHa JI,aK0 SBanMMHMM, E, r. JoBO rjiacoM... lilra je to ?... jioMatiMHCKMM ajiM SjiarMM MAM-jie, jiMJeTe, Bora MM, TM TO ne'iu yMHHHTH ckmhm mm ysjie m TepKMJe noBOjiM one KOHje y ap nycTM KOJiane, na hm nojiaj cena !..

JlaKO.

—

—

!

—

!..

;

—

;

HeMa OA Tora

ce6e TaAMt^a

Kytie,

HHiuTa,

HM^a-JlaKO.

Ca CBMMa MMaM SBanMMHor

—

nocjia.

—

riocjiat^eMO MOBeKa onaBji^e a tm jaBHe, jia ce koji cynHMue na^y cm mm 3ap .aoBeo Majio npHXBaxMMo. rocTe, na na mx caMe ocTaBMiu ?!.. ;

—

KaKO caMe

Kyu cy

na PaHMcaBJbeBMha, na EpKOBMi^a!

Bor

mm

na neKa ce^M,

ji.a

ce

OBaKO mmjic

to6om, MMMa-AaKO Ja MX ocTaBJbaM y ;io5py m MecTMxy AOMy CMMJbaHMt^a... OcTaBJbaM ji.o6pe rocTe koji. ;io6pa AOMahMHa. M cBe r. JoBa HMJe join hm MsroBopMO, a rasna CTenan jionena 3a ysjiy Kyjiama, na ra OABene y ap. ?

c

!

J1A3A KOMAPHHT.

36

H MaJlO 3a TMM OHaj MOMMHti, LUTO HaM je BpaTHHUC OTBOpMO, OJlHCCe M TCpKMJy. PlyTaJbMHti 0^6 caM 3a KyjiameM. Paepo naHjiyp ca/vio ce cMemno. Kao Jia „3Hao caM ja, jia ce m3 OBor jiOMa je xTeo petiM jiaKO He ojiJiasM." M r. JoBa HMJe set^ Mwao Kyjx. :

—

—

MHHa-XlaKO y Jby6oBH^H tm kmcTyjeiJLi, a He ja. Kajx le jiBajieceT ro^MHa cjiyma TBOJe cejio, OHjia M ja HCMaiw Kya. Osaj je caB napoji bmAeo jia caM xreo notiM, a jia mm tm He jiajie. V tbojoj peHe r. JoBa, Kao Kyt^H ja, Bajbajia, netiy sanoBejiaTM, Bajia,

—

;ia

6am

ce BMjiejio, na 6m My >Kao 6m;io» OBaKO Jieno jipyiUTBO ocraBM. M OHjia ce OKpeie FaspM nanjiypy FaBpo... Kao cojinar. TaBpa ra rjiejia npaso y omm na OTKacaj nyiajbMMtia, TBora jio TopJaiuM

luajietiM ce, a

—

—

—

— MUM npaBO KMeioBoj Kyt^M HeKa c JbyjlHMa Koji cyjiHMue — oko 3apaHaKa. Eto m Mene laMO. — He TaKO, Jobo. Hero nam >KMBaHHMti neKa HMKa

je

!

r,

OjiMopan je. He rpeSa My o^e m BpaTM ce. HeKa Ka)Ke 06pajiy TBOJy nopyKy. H oh tie napejiHiM una Tpe6a, na, nocjie, neKa m oh Jioi^e OBne naMa. flocjie tieie KaKO tm je sajejiHO. TaKO 6mx ja ypajino, a tm Meftaj, ajiH KOhba. Cse ocTane FaBpo neKa koji jiparo.

namer

sejienKa. HM nyn caxar, na jia m

ysjaiue

—

KOHiMa jiodpe ceM3e hcmoj. ria, HeKa TaKo 6yjie, HMMa-AaKO. TBOJe cy 6ecene Basjia 6MJie Myjipe. Tm jianac 3anoBej.ai, a ja pene r. JoBa niicap m Maxny na FaBpy, tiy cjiymaTM

—

!

;i.a

Mjie

—

—

KOH>Ma. XaJAe, Aa ce Majio

Jie(5a jene!..

LUTa

je

Bor

Tm, rocno1)0, cejiH ;iao M MHJioBao !.. He, cejiajTe rjiacoM ji.o6pa m ropetiM t>e MMMa AaKO, Ty rope,

—

!

cTOJbydHa AOMatiMna.

—

HeKa rope cejine ko oa MyujKMx rjiaBa, — peMe rocno^a KaneTanHua. Ja tiy cecTM AOJie ca ApyrMM cbojhm ApyraMa. Ja Hetiy, Bora mm.

JEJIAH

PA30PEH VM

37

—

Focnol^o, y Mojoj KytiH ja 3anoBe;i.aM cam Ba3na ceAeo y Baiiioj Kytin laMO, rjie cie

;

a

ja

mh bh ce. Kao majietiH MecTO OiipejiHJiM, M rocno^a caBH cBOJe cKyre, na oae m ce;i.e y

— pene Mnna

ropHie Hejio.

—

JI,aKO,

—

ce're bh jio rocno^e KaJejiMue neiaHHue. C j;pyre crpaHe HeKa cenHe PoKca c MajiMiuoM a TH, nocMHMe, cejxa OBjie jio cBOJe cecipe. TH cem OBjie no OBor Hamer Beorpa^ar. JoBO jeMH ocTajiM ceml^eMO OBaKo pejiOM HHHa, a jlHO no jipyrora. focnol^Mua PoKca cTa^e ce yciesaiH. Ona i^e, peHe, nocjie ca Mkohhjom. Ce^H Ty, i^epH Moja, ji.o cBOJe MaJKe. C Mkohhjom ce nasH k6 c poi^enoM cecrpoM. To t^e 6mth ajiH, oner, HCKa ch yBCK ys kojicho H Hama jiHKa cBOja cBOjoj MajuH. XLeBOJuH je Haj6ojba jipyrapnua pane MHMa-Jl,aKO CMemet^H ce. MaJKa, M, rocnoi^Hua PoKca, Ha OBe 6;iare h Myjipe peMH OBora ;i.o6por h naMeinor Mnne, caBH CBOje cKyie, na cejie no cBOje MaJKe, a cBora Spaxa nocann Ao ce6e. MajiHiua, HCTMHa, cejie, ajiH HCKaKO nynuo HaMecTH ycra, a rpyjiH My ce noMeme ysjiHaaiH h

Focno^o

;

—

—

—

—

—

;

—

Kao

Ha CHJiy xreo jia sayciaBH jeuaH^e, Koje ra je, sSor Hewera, noHejio jiaBHTH. Cecrpa ra norjiejia. PasyMejia ra je. Ona ycrajie. FIoMepn ra no MaJKe, na ona cejie na H>eroBO mccto. MajiH ce pasBenpn. Oh norjiejia no CBHMa HaMa, h npeKO JiHua My ce npocy neKa AeTHH>a paji.ocT. cnyiuTaTM.

Ja H rora.

Obo Ona

jia je

PoKca jio^ocmo je^HO cnpaM jipyhhko hhjc yral^ao... Moje cpue none jia

r-i)Hij,a

FIpeKO Jinua joj ce deme npocyjia neKa sSyHjenocT, noMemana c mhctom, HHMHM nenoMyt^enoM jieBojaMKOM cTHjubHBomhy... Joiii Kan caM MajiH 6ho, MOJa mh je jio6pa MaJKa npnMajia o jio5poTH ani^ejia Bo>kjhx. M MOJa MJiajia JieTHtt>a yoSpasHJba Majiajia je re nedecKe an^ejie. Kao jiyna.

je

rjieAaJia npejia

ce.

38

KOMAPMHTi

J1A3A

cy jipMOJiH njiawcHe cKyie cy c He6a cjierajiw none Ha seMJby, Te KasMBajiH Jbyjiwa BOJby Bo>KJy. Je;iaH oji THX aHl^ejia ceo je cnpoi^y wene. To je SHJia PoKca KaneiaHOBa a Jipyrw, oho njiaBOOKO jicBOJMe, y 6ecHer, KOiuyjbM h JienoAA on, sejiene cbhjic jioj, Kao cpMajiH jejieneiy, mio je jejiBa noKpHBajio nojiOBuny KpMesjiH TKaHHua, npeKO kojhx oj.cjajHBaxy cpMajiH naBTe, noxKHt^eHe sejieHHM h njiaBHM KawehbeM. HKOHMJa je cj]y)Kmia rocnol^y KaneiaHHuy h Mojy cecipy JejiHuy a, Majio Majio, na 6h cbojom pyKOM noMMJiOBajia "no oSpasy Majior MajiHiuy, h no HeiiJTO luanyjia cBojoj jipyrapnuH. Jej,HOM joj pewe m He, ysMM, iiiTO ce cTMiiHm, Jiyjio je;iHa

MX

jia

caji rjiejiaM. Jejinw

Bora CaeaoTa,

a jipyrn

;

;

—

!

OHjia nor.nejia y Me. je

Kao

Jia

mm

je xxejia

pehn

:

„Obo

cBe 36or Te6e". Ajih caM onasMO, na m npeKO

H^e-

HHX o6pa3a npny jiaKa pyMCH neKor iesojaMKor cTMjia. orpna )KypHO y Kyhy, na, M OHa ce 6p3o OKpeie a HMJe. Hm ona ne 3Ha Kao SajarM. neiuTO jionece j.a MyjeMO KaKO saiuTO je no6erjia, ano He saro joj Jieno 3BeuKajy Hjenn, Kao MJieKO 6ejiH, l^epjianM.

—

;

—

—

ctmam ce JlajieKO !.. Tm cm obac k6 koji je KJiexM Beorpaji.. na Majio, 6h mm npMiujia BeMajio CBOJe MaJKe, jbMHa MaJKa, na Me nyjiM. A nocjie 6m Me mmjioMoje KOBpue sjiaiHe... Bajia, M no kocm maiuojbHJia Moja Koco cBMJiena !... M tm, 'pano Moja, no3Hajeiu ynMiaJia 6m Me. Bejby Mora ? y3MM,

jej,

—

CMHe Moj Vsmm, jej

He

;

!

:

—

— — —

joj

—

riosnajeM, MaJKO. Bjiaro cBOJoj Majuw BMl^aM.

PanocTM MOja cecTpM y rocTe ?..

!..

!..

A

M Kan

BMl^aui jim ra MecTO?

cm noiuao 'eaMO cbo-

— BM^eo caw — Amko MarepMHa!.. Bjiaro MajuH cBojoj!.. Vsmm, ra...

jej,

'pano MOJa!.. HeMOj

ce

HMmra cTMneiM

!..

11

MOJ

PA30PEH VM

JEJ.AH

je

Bejba, BejiMiu, sjipaB h >khb

6am

cm

Kaji

nomao

?..

39

BHjieo cm

ra, BejiHiii,

?

— M H>era h JaSjiana — M Hauler JadJiana A 3ap th no3Hajem Hamer JaSjiana — caM 'BaMO nomao, BHjieo caM ra ?!

h

?

Kaji.

h

nosHao.

—

rjiacH...

PajlocTM

A

ja

caw

Moja ce,

MaJKy pajiocHH SpwHyjia h Hecpehwa MaJKa,

HHKO MM He yMejie raKO nocnao,

jia JviajuH

Ja norjie;i,ax cysa...

moj"

cy sa

Becejie rjiace

ja.

;

je

—

Bor xeSe mm

caiw

!..

y rocnol^Huy PoKcy. H^eHe ohh Ja re cyse HMKa^ 3a6opaBMTM Het^y

Ja H can He 3HaM, KaKO to

ycTaAOx H

—

Te6e

Kayae.

na.

nonecem

Bor pasBecejiHO, cmhc 6exy nyne

To

!..

Ohh

Jipyrw

5h. Yciajie m ona, cejiehv\. JXa jih

ocrame

ona3Hme Mojy 3a6yHy? He 3HaM. Sobhcm CoBpy.

Oh

Jio^e.

—

npe)KM

ce

Hjie.

Xla — Cbc roTOBO... M UapHHe. — A mio, 6ojiaH, ne !..

je

Ojiouhmcmo.

jec'

;i.ou,KaH.

JejiBa jio

npMHeKaxe, hok h 6aTa

—

nporoBopw HaM jio^e? Mh ra CBaKM Mac norjiej3.aiv\o jeAaH cpe6pH rjiac, To je 6ho rjiac Mkohhjmh, rjiac one Jiene njiaBOKe. Ona ce deme jieBMM jiaKTOM nacjiOHMJia Ha fl.ecHO paiwe Pokchho. 05e cy Me rjieKao na cy Me xrejie jiajie CBOJHM BarpeHHM OHHMa, yKopeiM, mro KBapMM obo Jieno npymiBO.

—

Apare cecipe Moje... Bamer hy Spaia jaManno rjie y nyiy cpeciH. Kasatiy My jia noxMTa jep ra OB^e cbm MCKajy pamnpenHX pyKy. ynHTa Me JXa ce HHCH Ha Kora najbyrHO ? oneT MKOHMJa h norjiejia wcnoji onwjy cBojy JipyrapMuy. PoKca je OKperajia 3JiaTHy rpMBny oko cBOJe

—

jiese

Xot\y na

—

pyKC.

Mji.eM,

—

J1A3A KOMAPMHTi

40

— Bo>Ke, 3ap ce Koroji Mo^e HajbyTHTM y OBaKOM AOMy, Mel^y ji,o6pMM jiymaMa Kao luto cie bm ? MKOHMJa norjiejia y PoKcy, a PoKca y HKOHHJy. ria Kaji ce hm Ha Kor hmch HajbyTHO, mio OHjia HAeui ?... JJ,ajbe ojx LLapHHe h OHaKO He MOKeie; a TaMO tieie cth^h, na ojxasjie no^eie h nocjie hIimhpehw i^e rocnol^Hua PoKca, h HenpeciaHO join AHJe, OKperauie ceojy sjiarny rpMSHy.

—

— —

Hewoj, Sojian, Mt^n! Ebo MHKe... Ajjiewo pene mh MKOHMJa, OciaHM 6ap jom jejian nepeK! na ce c Pokcom OKpere h ojiouie rope iijjbHBapy. y TOM M CoBpa MCTepa KOJia. Axa, cHHOBMe!.. LLlTa je to?!.. He Mjie to TaKO. Caji tieTe! JI.ajbe oji UapMHe m 'naKO He moxaj, jia. noi^eTe Kaa, )KeTe; a y UapwHy l^eTe cTHt^M !..

—

—

—

cyHue Ha Konjbe cH^e, pene MHMa AaKO h norjie^a y Haiua je cynue... E, cwHaK, neiwa oa Tora HHiuTa 6pHra, Kaa. tiem tm notiH... A tm CoBpo xaJA'! Ko^a noBHKa MHna JlaKO. noA ujyny, a KOH>e y ap! LLJTa, sap ^a WAeiu, 'pano Moja? Hetiem )khBOTa mm! Can ^Q h moj Ben^a no^u. Xohy ^a Bac o6ajiBa BHAHM OBAe... A, Bor c to6om 6mo, AHJeTe, TM CM OB^e k6 y cBOJoj KytiH. Ja naK mhcjihm, jia ocTanem 3a kojm jian... A ujto k6 ne 6h? Kyji BaTpa ra He MTaTe y Taj Bam upnM Beorpan. ? cnajiM^a!.. Oh mm je AOCTa cyaa na ohm naTepao.

—

—

—

!

—

—

—

sap mhcjihlu jia Hnem, je JIM?... Xotiem caji! Obag ne sanoBe^aM hh ja hh TM, HO MMMa AaKO CMMJbaHMh !.. CoBpo!.. Ha jieBO KpyroM! noBHKa r. JoBa nwcap m KopSawcM oiuHHy HMSMaMa. no V Taj Max Bpncny kohj y apy. Mopa Aa je nyTajbMMt^, Kyjiaiu ra je oneT rpHunyo osro no LLlTa, xiparane MOj,

—

BpaTy.

H CoBpa OKpeTe

KOAa. CMeujMO ce. TbaBO woBeK!

Kao Aa je snao, Aa mm to nehe 6mtm kpmbo. y Taj Max BpaTMLue ce osro HKOHHJa m rocno^Hua PoKca. riorjieAame sa CoBpoM,

na ce

OHAa

JEJIAH

PA30PEH VM

41^

ynyTHiue npaeo mchh. CMeme ce. OceiHO caM, ^a Me HeiuTo cTuji. Ohc npo^ome mmmo Me. XajneMO jia MWHa-XlaKy noJby6MMO y pyKy, pene MKOHHJa h l^aBOJiacTo ce ocMexHy Ha Me.

je

—

—

HHJe npomjio hh MeiepT, h osjio ce noMOJiHiue ABa KOhbaHMKa. nosHa^ox Ja6;iaHa. FIoBHajiox h Bejby.

HOCHO oSemeHy pyKy. Lle.ria Kyiia spMCHy oji. pajlocTM. rioTpHacMo MM COM y cpeiahbe. CaMO HWHa JXsiV.0 ocTa npeA Kyt^OM. Oh xohe cBora cwna ry ^a

Jom

je

Oh

—

hh y )KajiocTH, HH y pajiocTH... Obhx TMnoBa necraje y nac. Ja ce, on TO jio6a, jouj HH c jejiHMM cycpeo HMcaM. jlOMeKa...

—

ce He

Mh cmo

ce,

jia

npejiOMHXH

rocnojiHHe,

BH;i,ejiH

y nojiHUHJH?..

pene mm Bejbo h npy^M mh pyKy. BMjxecTe jim una. OHO xiejie 6mtm m oji, Mene h on Mora Ja6jiaHa?...

V Ja oner ocrajiox na crany koa mop rasjia-MMJia. je Tpel^a rojiMna. A h iijto 6h MeH>ao. PasjiapMua Kao jxa Me je pojiHJia. Fasna Mnjie Jejia nasHJia Me TaKO MCTo. PeTKO Koje jyxpo jia ne 6h ouiKpHnyo Bpaxa, na bmah, na jim caM ycrao. A ja caM o6mmho ne saSopaBJba paHHO. Oho ujto ce jyipoM nayMH „A, rjie, Bora mm cm noce Ji^KO. Oh 6m mm peKao MMiaj, hhium, yHH laKO. noK paHHO TaKO, cnnaK, to th je... Xej MJiaCH MJiaji. LUto ca;i yrpaSHiu JIOCTM nycTa, ja 6p30 jim npo^em !" One roAMHe ujKOJie cy jiouKan OToonejie. V npHspencKOJ ce jierMJH roBOpMJio, na ce hm OTBapaTM Hehe. CsaKM ce Mac oneKHBajia oSjaBa paxa TypcKOJ. HeKM cy ce nonejiM m JbyTMTM, iijto ce osa cTBap, naOMHFjiej;, pasBJiaMM. A cse je cnpeMHO. Hapoji je ojiymeBJben. 35or Tora ce, Ka>Ky, m BOJCKa no6yHMJia. Tpa>KMJia je hjim ^a je nycTe, na ynapn na rpaji, MJiM na ce Kyt=iH Bpat^a. hehe ona na je on jyTpa no

Obo

—

—

:

!

—

—

MpaKa

njbyjy MyBe...

—

JTA3A KOMAPHMTi

42

HeKM 5m tck peKJiH „Kaji, t^e HaM jiot^M noBOJbHHJw yapoK 3a oSjaBy paia?.. JXsi CMO AujMp-naiiiM njiaTHJiM, He 6h Haw 6ojby ycjiyry yMHHMO. M caA ce jom OKJiesa!" A npyrn 6h jiojiajiM „Mope, jiOK OHe njiaiujbHBMue OKpy>Kyjy KHesa, Obo OBor nocjia Het^e 6mtm HHUiia BHiiet^ere Oil je no caa. TpeSajio Kao HO)KeM npecehH. M nycie jih, ;ia OBy cTBap jionena JiyKasa jiHnjiOMauHJa, OHjia tie cee 6hth — cwytiKaj na npojiH. 3ajiyjiy tie HaM 6mth CBa MyKa m Hame Jie)Kahbe". „Xej, JbyjiM, on. Hac HHKaj; h HHUJia Ja oner Ka;i.po MHCJiMM, Aa CMO HSuaTH. FlpoKjieTO 3jiaT0 je cBe na yMMHH !" roBopMnH cy jxpyrn. „Bora MM, M ja HeiuTO oji Tora 3e6eM. Obo mm je pasBJiaMCHie cacBHM cyMH>MBO. Hapon caB ctojh :

:

—

!

!

—

—

—

Kao 3aneTa nyiuKa. A;ia, jia ra Hemro nycie Ha ca He 6n ce SHajio hm r;ie My je MecTO rpan upHOM 6h ra seMjbOM cpaBHMO... He, He, obo HMcy MMCTa nocjia Ty je neKH l^aBO 3a66 CBOJ npcT," npHXBaxH jejxaH Moj jipyr, ujto ce 6ho ynncao y npnspencKy Jiernjy. „AMa, HeKa Me caMO nycie, ja i\y c mojhm ;ipyroBMMa npBH y3JieTeTM na rpancKe SeneMose h ry 3apeKao je Pa;i.e LLlyMaHau, 6ocTH cpncKy Tpo6oJKy !" Apyr BejbHH. ripen caMy jecen ny^e rjiac, na je H3Hm;ia napeji6a na lUKOJie oinoHHy. Hamy je ciBap, peKOiue, ysejia y cBOje pyKe eBponcKa jiMnjiOMauHJa. Mm ce CBH )KMBM OXJiajlHCMO. „Eto, AOK.ie Hac jiOBejie name OKJieBa^e", pene OHaj MOJ jxpyr ms npHspencKe jierHJe... „Ako TypuH h pene najhe He ocrany y CpSnJH, bm obo oSpnjTe", oh h yxBaiM ce 3a jicchm 6pK.

—

:

!

—

—

Berne to je^ne jienc jeceH)e Be^epM. Cynue je na 3axo;iy. FIpeKO H^cra npcByMene jibc AyrawKe o6;ia4He

JEHAH PA30PEH VM

43

njiaMCHe npyre. Kao na K noBeTapau, nnpyujHO je 03jxo h3 HenpoxoAHMx pasHHua ;

;

;

OaHOHMJe a Beh ;KyTHyjio TonojiOBO JiHcje 6eiue noMCJio ji.a myiwopH HeKaKBe sanocHe BewepHje

HernaiiiHie

;

6aJKe.

y TOM

ce

Ha Bpaia y^ome OMHMa BepoBaiM ? To

Bpara oTBopMiue.

Mory nu

jlBa HOBeKa...

cboj'hm

6eiue rjiaBOM MMMa ZI,aK0 CivvHJbaHHl^ m hberoB chh Bejba. Bejba mm nojieie y Hapynje. TpjiMJiH cmo ce h jby6MJiH Kao jiBa jejiMHa 6paTa, uuto cy mx jiyre roAMHe M HesHaHH cBeTOBM pacTaBJbajiM. Oh Me nocjie yse 3a pyKe. CiejKe mx, na mm ce Ao6po sarjiejia y ohm. ria, Spare, jecH jim mm sjipaB?... Snaui jim, 6ojiaH, jia caM jejiBa neKao jia re bhjimm!.. JecM jih Hac norjiejio ?! 3ji,paB caM, jiparM BejbO a bm ?.. Jom hmTaiu, jecaM jih sac norjiejio?! FlpeBapHJiM ere Me. Jyne caM Bac Bac nan MCKao kojx HyKapnue. Tasjia MMJie MM jyipoc pene, jxa je oji. hckop nyo, jxa. I^ere TeK oBjie 6mtm y MAyt^M neraK.

— —

;

—

XBajia TM a r^e je rasjia Mnjie ? Eto, OTaa je jiomao, jxa My sa oho SjiarojiapH. Xxejie m MaJKa notiM. Xxejia je jia BMa.M, KaKa tm OB^e >kmbmiu. Mope, 6oJiaH, TM CM MM y KytiM MHoro Mecxa oreo HeMa jiana, Kaji,a ce o Te6M ne noBejie pew. Knha yseK jiojia, na Te je oh npBM OMjieo m c to5om ce pa3roBapao... M OH Te je no3jipaBMO, m cbm cy re nosjipaBMJiM M MMMa CTenaH, M Haja, m cTpMHa MjiMHKa a ;

!

—

Ja6;iaH... CTanM...

MMK,

norojiM

!

Te6e

je

jom neKO nosjipaBMO...

JX^^

44

JTA3A KOMAPHHTi

OceTMO caM, khko mm njiaMCH no^e hh3 oSpaae. MHwa AaKO crao, na Hac mejia. riyne My omm ji.a ra nojbycysa, a Kao cmcium ce. Ja npH^ox 6hm y pyKy. Oh Tp)Ke pyKy. 3arpjiH Me m y mcjio

—

nojbySM.

—

HeKa cie )khbh, jieuo Moja !.. TaKO. flasHTe ce. Bm cTe OBne y ry^HHH. Ty^HHa je reiUKa, Ka^ ce HeMa CBora, pene oh, a rjiac My je jipKiao, Kao jxa

—

tie

ce

caji,

—

sauenyTH.

Eto h raajia-MMJia. On HCKyji nyo, na jiojypHO. HHMa-XlaKOM ce y o6pa3 no;by6H. JXo6po MH jioujjim! TaKO sac xot^y A HMJe, k6 jio caji. Xlo^eie m ojieTe, a Moje Kyt^e m He bhjlMTe, a KOJiMKO caM ja cojim m xjie6a y BaiueM jiOMy nojeo !.. Ao6po mh jiolujih !.. LLlTa pajiH rasjia CrenaH, cHaxa JoKa m cnaxa MjiMHKa ?.. Jecy jih BaM cbh ocTajiH Ha jxoMy SApaBH ? nHiao je jxajhe raajia MMJie. 3j.paBH cMO CBM, Bory BejiHKOM xsajia A ynHia MHMa JlaKO. TBOJM KaKO cy ? Cbm CMO SApaBH M BccejiH, BecejiH, uiTO y

C

—

!

—

—

!

—

—

cBOMe jiOMy BMUMMO CBOJe jio6pe SHanue h npnjaTejbe... XaJACMO rope A, mio tie Mojoj JejiH Smth MMjio ripMMao caM ja hboj KaKO caM ce y Bamoj !

!

—

KyiiH npOBOJlMO. M OHM M3Mi)0Uje. Ja m Bejbo ocracMO caMM. nojby ce ny m r.iac ra3j.apMue Jejie.

—

Ha

—

0AJia3H0 3ApaBM ?.. SnaM CM Ha JbySoBMJy ? ynnrax Bejby. ripcKO H>eroBa jiima cnny neKa Bpcra pyMeHW. Oh Me norjie;ia. Kao na Me je neiiiTO xreo ynHTaiH; ajiM My pen 3acTaAe. riocjie ^e tck pei^M Jecy

JIM

MOJM

—

:

—

Ha

Ham

nojia3aK otmLuao caM c mmmom jia mm Ka)KeM 30oroM. Cbm cy Te no3jipaBH;iM. To cy jio6pM JbyjLM. Cbm cy nac jionpaiMJiM jxo Haiue Kytie... CaMO Kaneian m tboj 3eT ociajioLue. Ohm HMKyji ne OAMMHy. BpeMena mm OBa He Aa^y OAMopKa hm Aaiby hm Hotiy...

SjipaBM cy.

— —

Jian npeji

JEJIAH

PA30PEH VM

45

Bejba xTejie joiu Hemro pet^w. HorjieAa Me npaeo y OHM, Kao Jia je y mojhm OMHMa, Ha JiHuy momc, xiea HeiuTo npoHMTaiM. JecT, to ce nosHajio no HeneMy, no HeneMy, mio je lUTO je 6mjio y hberoey norjiejiy hteroBy. 6hjio y Hspaay upia na jinuy nosjipaBHJia Te h rocnol^a KaneTannua h... ;

M

— OH oneT saciajie. — Mr. JoBa nncap?.. —

M OH Te je nosupaBHO. FlpHHao mh je, KaKa CH jaxao Ha H>eroBy Kyjiamy, m KaKO cm ce jxo6po Ha HjeMy jxp^ao... „Mope, OHaj jaiue!" noBHKao je nncap JoBa. h TBOja rocno^a Kaji CMO noiiiJiH, cbh BHKHyme cecTpa, M rocnol^a KaneTanHua na r. JoBa ysjame Mora sejieHKa, a ja tt>eroBa Kyjiama TaKO cmo m ypaAHJiH. KaneTaHOBa cy KOJia wiujia Hanpeji.. Mh sa H>HMa HCTO onaKO, KaKO cTe oho m bh namoj Kytiw AOLUJIM. ripMHaJlH cy MH CBe... M Bejbo ce saMMCJiM, na t^e on jejiHOM OKpenyTw: AMa, je JiH MorytiHO, ji,a mm je^an na Apyror TaKO JiMMHMO ? Ohh CBH, aMa 6'dm cbh H MHKa, M Haja H cTpMHa, na h Haiu Kwt^a h KaneTaH h r-^a KaneTaHHua m... h cbh, ujto cy Te BwjiejiH h nosnajiM, KajKy, Jia cmo Kao pacewena ja6yKa !.. M OHjia ojieMO na orjiejxajio. Orjie^ajiH cmo ce; norjiejiajiH ce, na ce oneT orjiejiajiM. MyAO Bo)KJe! Mh cmo jejiaH na jipyror hcoShmho jimhhjih m pactom h kocom, h OMHMa H norjie^OM h roTOBO CBaKOM upTOM Ha jiHuy ajiM on, Kyji h jejiHOM h npyroM OBe Sejiere na nejiy?.. 3aMMCjiHM0 ce. Ja caM MHCJIHO O rOCnoi^HUM POKCH MHCJIMO CaM M O OHOM HJiaBOKOM jieBOJHeTy. Bejba mm ne Kasa jia jim cy

—

—

—

!

—

—

—

—

—

—

—

;

—

;

Me one nosjipaBMJie. Oh o tom hyTM a Majio, Majio, na Me norjiejia m saycTM jia mm HeiuTO Ka)Ke, na sacTane.. M caji. l^yTM. SaMMCJiMO ce. O neMy jim noro;i.MO caM^ OH caji. MMCJiH ? O rt)OJ. To 3HaM. M

—

—

;

—

46

J1A3A KOMAPMHTi

Obo

t^yrahbe npeKHjie jejiaH >khb paaroBop, kojm ce My Ha yjiHuw. He nosHajeM ja Ta liiTa TH MeHM Ka)Keiu OBora naca. M^e c jeBejby Eto, OB^e je cBpaxHO

— !

JIHHM MHMOM...

—

—

!

—

M/wa

JIM

BesaHy pyKy

?..

—

ynma

hcko.

—

AMa jxa ra bmahm y xMJbaAM Onei OH ajiM oner, OBjie no3Hao 6mx ra. Hewa Besany pyKy caM HajiaHjM, aKO oho ne 6yjie oh. To cy 6m;ih BejbMHM jipyroBM, cbh h3 npHspen!

;

CKe

jierMJe.

— — — — — — — — —

y ABe TpH peMM 6m

oAJiyMeHO, ji,a Bejba ociane ca MHOAA y cTany, m jia ce xpaHH, Kao n ja, koa rasjiaMHjia. Ojx jiBe ce peMM noroAWHje. JlBa jiyKaia mcceMHO, jiBecia OKa nmeHHMHa 6paLUHa; HBa neGena 6paBa aa noceK m jenny cjiaHMHy. Tojihko o6etia HUHa J],aKO, a Ha to npncTaae m raajia MHJie. y Bene cmo cbh sajejiHO BenepajiH. Faajia Mwjie je^Hor mapana on, jio6ho oji HCKyji h Taae pM6e a h y coMMery je 6hjio jlBe OKe. >KyT k6 JiMMyn OKa, aKO He h BMiue. A cbh cmo pM6apH. Hnna JlaKO

—

;

napoMMTO. JOLU He 6ecM0 hm y nojia Benepe, a ero th h BejbMHMx jipyroBa us npnapencKe Jieinje. Paajia Mhjic MX nosBa Ha Benepy. A, MM CMO cMasa/iM ABa tieBana. y CBaKOM je pene onaj uito je Majio npe Jio6mjio no apujMH, noHy^MTe KasMBao, jxa je Bejby noanao... Hero jiexe Hac MamoM bmhq, na t^eie OAV^ax bmactm, jxa mm hmcmo OHM, KOJM ce jiajy nyjiMTM

—

—

—

!

M

OHjia cbh nocejiaiue. Oiiora aSopa, one BecejiocTM, OHora tiepexaHia ojiaBHO 6mjio hmjc. H jom ce jenna rcMa HCMy ce ry nnje roBopMJio MecTMTO HMJe HM oTHOMCJia, a Bet^ ce npejiaaMJio na Apyry. SanoHCJio ce o ph6m, na ce npemjio na n.nMBaHie. Paana Mnjie je AOKaaMsao, jia HMJe McxMHa, ah caMO, pene, Kan ce Aodpo aroje pnSa nea^paBa

— !

—

O

JEJIAH

PA30PEH VM

47

TOBH H Ka;i ce bmhom npejiMJe. M OHjxa 6m OA/wax noMeo jia tohm Maiue. A h 6eiue My HCKaKO no6po upHO BMHO ;ia ra y MapaMH hocmiii. C rasjia-MHjiOM ce cjiarao m Pajie, BejtHH jipyr a Cpera LUeepjbyra jom je HenpecraHO jioKasHsao, jia pH6y He ipeSa jecTM y one Meceue, y KOJHiwa HCivia nncMCHa „p". Oh je TO, pene, „HCKycHO" caM Ha ceSw. Y jyjiy je jejiHOM nojeo nencHa jeaa, na ra ojiwax yxsaimia rposHMua, H jip)Kajia ra waK ji,o Me^yAHesHua. Jejian oji Be;bnHHx ApyroBa ojie aoKasMBaTH, jia je Jiyjio BepoBaiM, hmcmo „p". Oh y to He jia Ha pM6y MO)Ke yiMuaTH

—

;

Bepyje.

— E, HeMoj — petiH

ynen Ha HHCMO „p". !

i^e

TH Ty jia mm ce npaBHiu bhcokoMy CpeTa, kojh je MHoro nojiarao

pwdy He Bajba jecTH caMO na ^eiuKe aane. Ha to \\e nojiaTH CpeTa LUeBpjbyra, ji.a je OBO Kpaj aBrycTa, na je oneT Tonjia BOjia. Oh ce jianac c HeKHM m3 npHSpencKe Jiernje Kynao, h, peMe, jia je jiBa nyTa OBora jieTa CaBy npenjiHBao. JejiaH

t^e

pet^M, jia

JXauac je, bcjih, cHJiasHO MaK jio noji, rpaji- Bojia Majia lUTO HHKaji. Oko rpajia 6m mofjim m tohobm npotiM, a TO JIM neiuauH h KortaHMUM. Oh mhcjim, ji,a na rpaji.

—

Bajba

03^0 c Bojie yjiapMTH. Mope, Jbya,n, liiTa obm

—

naiiiM MeKajy ? 3ap ne EMjiMTe, jia BojcKa nponajie norjiejiajyt^H, Kaji. he joj ce pet^M MJiH jia nanajia, hjim ji,a ce cbojhm KytiaMa BpaTM. JXa mm je hcko njiaTMO, ne 6m OBaKO pajXHJiM. KaMO cpeiia, na cy nac ojiMax nycTMJiM. Jla-

—

Hac He 6h hh je^aH TypMMH 6mo y Cp6MJM... A OBaKO, MCTMHa iuto hckm npMHajy, ji,a je mecT lUJienoBa TypcKe BojcKe Hotiy npoTypeno Koje y CMejiepeBCKM, KOJe y iiia6aMKH, a KOje y deorpajicKM rpaj;. M cBe mx LLlBa6o nponyiuTa. JXaYhy Mjiy cpeAMHOM BOAe, a Kaji ce 6;iH3y rpajia nai^y, ohm k6 HacejiHy a Ka^ y jyTpy, a oho hm Jia^e hm lUJienoBa. HcKM cy y obo BepoBajiM, a neKM m HMcy ajiM

ja He 3HaM, je jim

;

;

J1A3A KOMAPMHT.

48

cy CBH M3 npnspeHCKe JierHJe ocyl^HBajiH, mro eet^ AaBHO M naBHO HMJe oSjaBJbeH TypuHMa par. Ty, peqe, HHJe Tpe5ajio hm naca MacHTM. BojcKy je Bajbajio onMax npe6au,MTM y BocHy. TaMO je cse roTOBO a OBaKO sajiyjiy HaM CBa MyKa !.. ynnHHt^e HWMa JXaKO ja He E, Aeuo Moja, 3HaM, KaKO 6m 6h;io c obhm BaiuMM TypuHwa no rpajlOBHwa ajiM BocHy HMJe 6aui laKO jiaKO ocbojhtm. Bh

— —

;

—

—

;

TO, Aeu,o MOJa, HesHaie. BomFbaKaTypMMHaMo'm 060pHTM, MeTHyTM My HO>K noji rpjio, na t^e th oner hobhKaTM: „E, He'm, BJiame; He'm 6ejiH!" M npHKJiatiem ra. M OH tie MSiiaxHyTM, ajiH Bepyjyt^H, na ra ^aypcKH ho)k He Mo>Ke saoaTM. ripMMao mh je JoBera, xajjiynKH apa/viGaiua, Mwa tomc bmujc on. ABaAecer rojiMHa jxa je ca cbojmx rpmieceT ^pyra y MajesHUH caMeKao CejiHM-6era KaBajiapeBMt^a, 6ecHa TypMHHa,

—

—

KOJH je MHoro jajia sajiaBao 6ocaHCKOJ paJM. CejiHM je jaxao na CBOMe jarpsy. 3a h>mm je mujjio mecT TypaKa. XaJAyuH onajie H3 nyiuaKa h cBy luecTopnuy o6ope c KOH>a. CaM CejiwM ocTawe. HnjejiHO ra xane HH OKpsjio HMJe. ripeji. Hiera MSJieiH caM JoBera k6 m CBaKH ropcKH ByK. HacjiOHH saner yeBepnap

—

HMcy.

MpjlHyjiM

A

— bhrhc My

„CjamM, TypMMHe !.." hm hofom hberoBM jipyroBM TpMjieceT xajnyHKMX u,eBM ynpio

TypwHHy na rpynw h TypHMH ce OKpene.

:

—

Ha H>eroBe rpy;iM.

—

M,

mia

MMCJiM

re,

lura

je

pa;i.HO ?

—

ynnra

HMHa AaKO, a npeKO ycia wy npny jiaranaK ocmcx, kojh je xieo petiH jom ere bh MJiaAM, ^euo MOja, sa OBe :

CTBapM.

Mm

cbm BMHycMO. LUia je pajiMO ? CMiuao c KOH>a m npeAao ce apaMSaiUM, pene onaj, luxo BejiM, jxa je OBora Jieia Casy, m na je yBM^eo, Aa ce na nyra npenjiMBao ABa 6eorpaACKM rpaA MO)Ke m c boac jypMLuaiH. HMHa -JlaKH npny JiaK ocmcx npcKO ycana. Oh HacraBM

—

—

:

JEJ.AH

PA30PEH VM

49

—

CejinM-6er 6auH ysjie cBOMe jarpsy Ha Bpar, na o6eMa pyKaMa pacnywa KajiMBJiH jenepMy, na pasjipjbH rpyjiH,

norjiejta c

CBHX OHMX, Ha rt) jiyHKHx uesH, na noBHKa

npeKO

npaBHM lypcKHM noHOcoM HanepeHMX,

ipMJieceT

xaj-

6MBa, cjaxar uehy !.." ria ? ynma jenan on BejbHHMX jipyroBa. ria, HJiaHyjio je TpnjieceT nymaKa, le ce oa CejiHMOBMx rpynH naMMHHJio pemeTO ? Je Ji'-^e HMHaynnia onaj, iuto >KajiH, iijto npBO HHJe AaKO ? BocHa yseia. He. To HHJe jiao apawSaiua JoBeia. Oh cnyCTM CBOJ ueBep^ap, na Maxny na cBOJe jipyroBe, Te h OHM cnycTMiue cBoje jiHJbKe. npojiasH HeKa th je npocT ..Xajji.', TypMHHe, >khbot! Tm cm ra nanac 3acjiy)KM0", peKao My je... „yjipH, BJiame

—

—

—

!..

a

]a,

—

—

—

!

rjiasy. Kao na ra to nocTMjie. to ojie. On jio6a HHJe ce Myjio, jia je KaKa syjiyMa mmhmo SocancKOJ paJM. LUTa BMiue, mhofm cy

TypMMH o5opM

Oh

npMHajiM, jxa jy

je,

y bmujc

npMJiMKa,

6paHH0

—

on

KaKBMx MaxHMTMx SajiMJa M noTypnua.

VI Ja caM c BeJbOM ocTao y cTany koji rasjia-MMJia, CBe no OHor necpei^Hor nana. Po^ena ce 6pai^a HMr^a OHaKO sanasMJiM HHcy, Kao iuto ce ja m Bejba sana3MCM0. 3aje;iH0 cmo mujjim no lUKOJie, a saje^HO on lUKOJie KytiM. Jejian 6m jipyrora npen ujkojiom caneKajiM, Kaji 6m ce jiecMJio, na kojm npe ms lUKOJie msm^c. Ueo nac je cseT jipjKao, na cmo po^ena 6pat^a. Mopa na cy 6jiM3aHU,M pene rjiacno jejina cTapMua CBOJoj jipyrn, Kajx y lueTHaM mhmo h^hx npo-

—

—

^OCMO.

—

Bam

—

ce bmj;m na cy 6patia peKJia je je;iHa rocna na cBaji6M MMJiajiMHa BpHjoma, kojm je nauier JEilAH

PA30PEH VM

4

50

J1A3A KOMAPMHTi

OKyMHO, a Hac Ham rasna noeeo Kao CBOJe npMKyMKe. HMUJTa Jieniue ho bhacth, na ce OBaKO jieno npHMermia je 6a6a CroJKa, Ka^ je oho 6paha naae, rasAa-MMJia

—

—

HaoMJa/ia njiaiHO naiuoj rasjiapHUH JejiM.

&

4^

—

ria

riejiajiMJa,

OHM HMcy Spaha,

— ojirosopHJia

joj

cnama

naiua Jiena KOMiuHHMua.

Ba6a CioJKa SHHy. OHa norjie^a y PlejiajiHJy. He eepyje joj. A flejia je m Swjia ^aeo Mcena. MecTO ce xTCJia HaiuajiMTH c 6a6a-CTOJKOM. crajie ce kjictm HMcy, OMHJy mm

—

!

—

cnama

riejiaflMJa.

Ba6a CioJKa

joj

jom ne

Ona oAwaxHy

eepyje.

rjiaeoM

—

—

Bpa)Ke

JecT, jejiHO npyroiw

—

jecT,

6a6a-CTOJKa.

Ohm HHcy HHmia

— kojimko tm riejiaAMJM m

FlejiajiMJa

Te6M,

yMemat^e ce y paaroBop nama raanapHua Jejia. CreBa je m3 FopoSMJba, osro oji y>KMua, a Bejba

Ham

M3 JbySoBMl^e, raMO nerjie or FIojipMH^a. Obo Haw je o6ojmu,h McnpMHajia caiwa FlejiajiMJa, Kaji CMO jejiHOM cTajiM npcA Hjeny KanMJy m c h^om ce pasroBapajiM... OnasMO cavi ojiasHO, jia m caw Bejba o OBOJ Hamoj HajTHMHOCTM pajio roBopM. JejiHOM je ycpeji.

je

tiyTatt>a

—

peKao

:

He MO)Ke 6mtm

laMO, rjie ctojm cjimmhoct newa m cjimmy JiMuy. y OMM/via, y kocm, y ciacy HOCTM jiymeBHe... A, sna ce, jia ce cMMnaiMJe jaBJbajy yaajaMHO. AnTMnaiMJe laKO mcto. Ha Kora ja, 6e3 o6jamibHBa yspoKa, OMpaneM, HCMa npHwepa, jia Me OH MO>Ke saBOJieTM... Eto, moj orau, Moja MaJKa, CBM MOJH MOJ CTpMU, CTpMHa HjlMHKa, MOJ JaSjiaH o tcSm roBope c HeKOM MM/iomiOM m tohjimhom aMa Kao jia cm ce y Hamoj KytiM poAMO !.. Flocjie... nocjie MMa ry nyno npyrMX npMMepa, peMe oh jia

—

—

—

HemTO

Majio 36yit.eHO.

—

— — — — — — — —

PA30PEH VM

JEJIAH

51

OjieMO jenHOM y KoiuyTHiaK, na. ce cnpeMawo 3a HcnHT. Tora cmo jiaHa h ja h oh 6hjih Hemio cyMopHH. TiyxM OH, t^yiMM ja. Ja caw mhcjimo, r^e Jia npoBCAeM c|)epMJe .. Ha CBOjy cecipy JejiHuy, na CBora sera na JbySoBMJy HHcaM cMeo hm jia noMHUJjbaM. Ax, Bo)Ke, a xa/vio dux bbk BCKOBao CeTHM ce CoBpe, ceiMM ce ripocjiona, ceiHW ce CBera... CeiMM ce OHor ySaBor nyTOBaH>a... Mcnpea mojmx OMHJy nposyjaiue

—

!

je;iHe jiene komhjc.

V

HjMA\a

caM

BHji,eo

Hjy

—

ani^ejia

o6pe npejia mhom ona Soraia coBpa H onaj cpjiaMHH jioMeK y Kytiw BejbHHOJ... Mcnpe^ MCHe MHHy oho njiaBOKo jieBOJHe. M Kao na My Myx rjiac „BojiaH, Oojian sap Mo'm jia naM Jieioc

jiyiue Moje... Flocjie ce

—

:

He jio^eiu

—

?!.."

—

ojl jejiHOM t^e npcKHJejiHO caivio ne anaM, HyiH tiyxahbe Bejba... M OHjia ce hmcto saSeseKHy. Ja ra norjiejiax. Oh ce aarjiejiao y ipasy. Bor c naiwa 6mo, Kao jia je caM ca co6om neiuTO pasroBapao. He cMejiox ra ynHTaiH mia oh to He ana. Kaji CMO ce na Tonnnjiepa BpatiajiM, oh ce Majio paarajiH. PaarajiMM ce h ja. Oh tie npBM noneTM A, HeMa jipyre !.. Ose rojiMHe iiCMO ce Jieno npoBecTM. Majio koji. MOJe Kylie, Majio koji TBOJe cecipe y JbySoBHJH... BHjietieiu, to t^e jieno 6mtm. JX^l noHeceuj m CBOjy Buojinny One unraHMype He Mory ASL cjiymaM... Te6n t^y jiaTW aejieHKa, a ja tiy mmkhhof A, Bpanua... Mope, jecT onaj nncap-JoBMH Kyjiam rocnoACKH ce jip>Kn Ho kojh nyT yaet^eMO m Hsera. Onaj HHcap JoBa ajiaTO MOseK... A, mxa Bejinui?.. :

:

—

!

!

—

HpHCTajeuj

—

!

jih ?..

KaKO

roji

tm peKHeiii.

Kaa. 6m y Bene, oh oneT noBejie paaroBop o HaiiieM npoBO^eHjy o (|)epMJaMa. Homc mh oneT npnMaTM, KaKO cy onncMBajin Moj npojiaaaK Kpoa Jby6o-

na o TOMe, KaKO M oTHiuao, jia Me na^e HMcap-JoBMHa Ky/iama BMl^y,

je ;

MHMa CTenan yajaxao Bpanua na, OHjxa, KaKO caM ja jaxao

—

h cbc,

CBe

ao naJMaHiMX

J1A3A KOMAPHM-R

52

Oh mbk noMeHy, KaKO cy 3a Haiwa rpnajia OHa ABa uHraHMexa h BMKajia, ^a hm yuejiMMO Kojy cHTHHua. napy...

M

OHjia oji jejiHOM sacraAe. florjiejia Me, no-

hyia Majio, na

tck petiM A LUTO k6 tm He 6m caM raMO OTHmao?.. KOJiHKO jia caM M ja. Mh cmo m onaKO CM TH Kaa. jejian na Jipyror HajiHHHH. Bor c T060M, Bejbo, mxa tm to roBopHUi?! ynMTax ra, a hm caM He snaAox lUTa Aa My na osy

—

—

\\e

:

—

—

SyjiajiaiuTMHy onroBopMM.

Oh o6opMO FAe cy

na rjie^a upena Smjic. Hnje hm nyo

rjiasy,

My mmcjim

Bor sna

ce. iiiTa

caM ra

HHTao... rioiiiTO cMO jierjiH m cBehy yracHJiw, ja jiyro HMcaM Morao sacnaTM. H TaMan mm ce omm noMeme cKJianaTM, a BejbO npiUTe y jacan CMex. Ja ce mmcto

Tprox.

— Oh

— — —

BejbO

!

tiyTM.

Be/bo

A?

!

—

—

soBHeM

—

BMKHeM Majio 6o;be.

ra.

oji,a3Ba ce, Kao Msa cna. LUTa TM je, Te ce cMejem ? Oh oneT tiyTH. Flocjie tck peMe HniuTa. OsaMO neiuTO o nMcap-JoBMHOA\ Kyna CoBpnjiaujy... y Majio iuto hc OABajiM luapare

—

— — — — — — — — —

HHM KOMMJaMa. CyTpa jian Kao ra

jia

HHiiiTa hmjc hm 6mjio.

HncaM

CMeo hm nMTaTM o ohom HjeroBOM cMHohHieM CMexy.

Bejba ce Bpjio BOAMO 6e3 peMHMKa.

Ao6po yMHO. HeMaMKM

M aKO Seme OAao npnpoAHMM nayKaMa. Mnoro je

yMMO

je

npe-

oh ce MHTao a

npasa, je

;

noneKaji 6m ce najiaKTMO m TaKO y;iy6H0 y neKa pasMMLUJbaiba.

JeAHor

;i.aHa

AOBywe

ms

HapOAHe BnGjiMOTeKe

JE;J.AH

PA3QPEH VM

53

HHTaB HapaMaK KaHTOBe

(})HJioco(|)HJe. flpBO caM cmo„OniijTy npMponHy HCTopHJy He6a"... Kojihko je nyia oceaHyo Hmajyt^M oee Kynycape KaKO MX je Haseao Cpeia LUeBpjbyra, jipyr BejbWH h no3HaTH jynaK m3 npHspewcKe jierHJe, OHaj Cpera, iuto

TpHO

je

—

—

npoHamao, Aa

c Bojxe.

je

—

6eorpa;i,CKH rpa^ HajjiaKiue yseiH

— — — — — — — — — —

JeAHora Benepa, ja caw pemaBao jejiaw l^aBOJicKH Te>KaK sajiaraK h3 je^HaHHHa, ji.ok l^e Bejba noBHKaiH: TaKO je M HHKaKO jipyKHUje ra norjiejiaM. Oh 6eme ycTao. Opeji, vbum je Ja 6ho oTBopeH KaHT. Oh ce oji, jejiHOM oKpere iweHH:

—

—

—

CTBap je, jiaKJie, cacBHM npocra, pene mm OH rjiacoM, Kao jxa m ja SHaM o neiviy je cTBap. V npanpanoMeiKy o6pa30BaH>a Haiiie cynwaHe cMcieMe, CBa MaiepMJa cBujy HJiaHOBa ujto npwnajiajy cMcieMH namera cyHua, 6Mjia je y jeji,HOJ ycHJanoj MarjiMMacTOJ sajenHHUH, HHJe cy rpaHMue Mei^wjie naK H3a nyraHie HeniynoBe. M to je 6mo jejian He6ecKM kojioc, jejiHO cyHue, Koje ce OKpeiajio oko CBOJe oce, on, 3anaji.a MCTOKy. M oBa ce ycMJana MarjiMHacra Maca Kpos mhJiwyne roAHna xjiajiMJia pacHnaHje/w cbojmx 3paK0Ba y 6ecKpaJHe He6ecKe npocTopMJe. M xaKO je, npeMa nenpoMeHJbMBHM CBOJcTBHMa MaTcpuje, OBaj He6ecKH UHH noMeo jxa ce 35HJa y cBe MaH^w m MaH^w npocxop. M y KOJIHKO ce CMabbHsao, y tojihko My ce nojaqaBajio oSpTaH^e oko CBOje oce. M la je 6p3HHa OKpeTaH>a Ha eKBaiopy Snjia cipaxoBHia. C Tora cy ce nowejiM onJiynjbMBaTM noje^HRH ycwjaHH nojaceBH, OHaKBH, KaKaB MH jianac BHfl,HMO y namera Caiypna. M MHM cy ce obh nojaceBH oabojhjih o;; cBoje npanpaMarepHJe, h ohh cy ce nonejiM 5p)Ke xjiajiHTM, a 3a THM, oner no nosnaTHM saKOHHMa rpaBMiauMJe, CMOTasaTM y cBOJe HOBe uenrpe, nenpecraHO OKpet^yt^iH ce OKO cBOJe oce m Kpy)KehH oko cBora npBO6MTHor ueHTpa, naiuer cynua yseK oji 3ana;;a MCTOKy. TaKO ce o5pa30Ba;ia npBa, npyra, Tpei^a h

—

54

J1A3A KOMAPHMTi

CBe ocia/ie njiaHeie Hamer cyHua. M jxok cy one 6HJie y ycMJaHOM MarjiHwaciOM cTan>y, h one cy ce, pacHnajytiH cBOje ycMJane spaKe no nyMMUM HeSecKOj, pacxjiai^HBajie m sSnjajie y MaH^M BOJiyMCH, a tmm y6psasajie OKperahte oko cBOJe oce, Koje je Ha eKBaiopy 6m;io HaJBehe. M oa HjMx ce crajiH ou,en;bHBaTn o6pyMCBH, a OBH ce, ycjieji 6p3or pacxjia^HsaHia, nonejin cKOueHTpHcaBaTM y CBOje uenipe, HenpeciaHO ce OKpet^ytiH OKO cBOJe oce, a Kpy)Kehn oko cBora ucHipa njiaHeie, a c obhm y jipyiuTBy, mecTapel^M oko CBora npBo5MTHor ueHipa, Hamer cynua, oner oji. 3anaji.a MCTOKy. TaKO cy nocrajiH npaiHOUH naiuHX njianeia !... ria H caMa ona npanpaMarjiHMacra MaiepMJa name

—

cMCTCMe Mopajia je, y mckohm CBOJoj, 6htm y sajejiHHUH KaKBor jipyror, jom Beher HeSecKor McnojiHHa, na ce oji, Hjcra, mcthm nyiOBHwa H no mcthm saKOHMMa, ojiuennjia h oji. Hjera nacjieAMJia H CBOJe OKpeTaH>e oko cBOJe oce h CBOJe KpyjKeHjC OKO cBora npBor uenrpa onei on sanajia HCTOKy... BHJI.HIU jiH, Ra je OBO oBaKo H HHKaKO ApyKMHJe?.. CBa neSecKa lejia cioje y hctm'a ojiHOCH.Ma je^Ha npeMa Apyrnw, Kao luto cy cTojajia, ;iok cy y je;i.HOj oniuTOJ sajejiHMUH 6HJia. Ona cy cBa hothhH>eHa jejiHHM m hctmm saKOHMMa He6ecKc MexaHHKe, noBHKa OH Kao y neKOM TpMyM(|)y, a h3 OMMJy iwy je cnnao neKaKaB jxocjie Heona>KeH oraiij... riocjie je ceo h HacxaBMO cBOje MHTaH>e, 6aiii Kao jia HHUJTa hm 6hjio HHJe. uejiOKynne

cynnane

—

—

Mopa jia ctojm y neKHM, nameM yjWy HeilOCTM)KHHM OAHOCHMa C BeCHMUHMa, HaMa HenosHaior AyxoBHor CBeia, ujto ra naiua jiyma na3Mpe, aJiM ra mm ne nosnajeMO. Ona ce ycpe;i 6yjMoBeKOBa

jiyiua

Hora Becejba m pacnojio>KeHOCTM oji je^HOM OKapn h OKyuiH, a MM TOMe He yMeMO yapoKa na nal^ewo. Eto,

^

JEJXAH

PA30PEH VM

55

H MCHe

je, HCTO Kao H Bejby, HCKa yHyipaiuHja cjiyTH>a cnonajia. Jejiea caiw HCKao ji.a AO^y iiiKOJicKe (|)epMJe, Aa ce Mac npe KpeneMO Ha waivia TaKO jipar nyr ajiH lUTO ce Taj aaH bhiuc npH6jiH)KaBao, cee Me je eetia cjiyTHja cnonanajia. JeAHOM caM h caM y ce6M peKao: ;

„Th He

nm

HeKa Bejba caM M^e". Tm He cMem ahu TO npo^e, aok 6h MOBeK okom Tpenyo, na !..

!••

AjiM OHjia H3H^e npe ohm cbc oho. CBe 6aui. M OHjia Ayiua Moja ysjieTH Ha je^ny HapojiHJCKy ysBMiuHuy, Te onaTJie rjie;i,a paj >KHBOTa cBora. M Tan. Jieno oce-

MH

MH cpuc y rpy^HMa saMrpa. Moja nyuia paarjiena onaj npHpojiMH caMOTBop, ona cTane jia pa36paja one MHpMJajie py^MHa m cMaparajia na bhJIHHCKOM Bpery fljiaHa, na Bpery BeMMTHX Cysa, na MH ce H Ty jaBH ani^ejicKa cjiHKa H>e3MHa Moja jiyuja no^e Mojoj cecTpH Jcjihuh, na ce ojx jejiHOM o6pe THM, KaKO

;

KaneTanoBe PoKcaHjie... HnjeAan M^yH, HMJejiaH myMapaK, HHJeAHy cTa3y, uito cy y TOMe, MeHH jiparoMe, Kpajy, He mojkc ^a Bum jiyma Moja, a jia ce H3a HjHx He nojaBM Hjen bhth cTac, ydasa cjiHKa Hjena !.. Kaji h Kaji HcnaAwe npeji.a Me H OHO JKHBO HjiaBOKO AeBoJMe. Oho TeK npne Kao cpHMe ajiH H>eHO 6aJHO Jinue h onaj BecejiM ocMex aaMrpajy mm y Aymn m HjOJ 6yji.e hhcto jiaKiue. M OHAa CKOHMM M caM y ce6M noBMneM „Xoi^y na Hji,eM"! Jom je Betka 6ypa Secnejia y AyuiM BejbMHOJ. Oh to HMje Ka3HBao ajiM je to Ayma MOja onayaana. OneBMAHO je, na je cBe Kpno uito ce y jiyiuM H>eroajiM M nOJI.3eMHM ByjlKaHM, aKO M He M3BOJ JIOMHJIO Ha cBoja no3HaTa rpoTJia, ohm oneT o ce6M ^ajy 6HJy cjimkom

npeji JienoM

;

:

;

;

nojejiHHHM noipecMMa. TaKO, jejiHora Benepa, oh MMTa CBora KanTa, a ja FeTeoBy M(|)HreHMJy. Mchm ce 3ajipeMa. FlorjiejiaM Ha BejbMH CTO. Oh ce najiaKTMO, na mmcjim. JXa jih

jaBa, 6mjio jiajieKOM TyTH>aBOM, 6hjio

HMTao? Ko 6MT0 3Hao? He xTeaneM ra y3HeMMpaBaTH. YcTaHeM nojiaKO. CByneM ce. JlerneM.

o OHOMe lUTO

je

56

J1A3A

KOMAPMHTi

3acnHM. KojiHKO cam cnaBao, He SHaM. Tck Me npo6yAM HCKH iijyM. Ja nporjie;iaM. Csel^a jom ropn. Bejba ycTao. FlpeKpcTMO pyKe, na xoji.a no co6h. Flo^e Majio, na sacTane. fjie^a JI.OK t^e

npejia ce h neiuTO luanopM, on, jejiHOM oKpenyTH rjiacHO

„na

jecT,

ojiMCTa,

mia

je

6hjio

y npanpano-

HCTKy CBHJy cTBapH ?... JenHH Bejie y npanpanoMeTKy CBMJy cTBapH 6ho je npocTop. HapaBHO, npe HO LUTO 6h HeiuTO nocTajio, Mopajio je, npe cBora nocTaHKa, MMaiH npocTop, rji.e 6h ce to neiuTO cmccTMJio .. Ta HH caM Focnoji Bor ne 6m Morao hh spHO necKa ctbopmtm, aKo HMJe 6hjio npocTopa, r^e 6m ce TO 3pH0 cMecTHTM MOFJio... JlpyPM oneT Bene: He MHM noMCHCTe npanpanoMCTaK, Ty MopaTe saMHCJiHTH M cBpmeTaK. To jXBOje jejiHO 6e3 npyrora He Aajy ce hm saMHCJiHTH. floneTaK je jejina TaMKa a CBpmeTaK jipyra. PasjviaK MSiwel^y OBe jiBe TaHKe to je BpeMe. Cse y Bpeweny, HMiuTa Ban BpeweHa. 3aT0 je ywecHMJe pehM y noneTKy je 6mjio Bpeiwe... E, a;iH lUTa je TO, ynpaBO, BpeMe? KaKO ce oho jaBJba y Haujoj cBecTH ? y npoMeHM cTsapn oko nac. Kaji 6h CBe, lUTO je OKO Hac, 6hjio HenpoMeHn>MBO, mm HHr^a He 6mcmo ;io6mjim nojaM o BpeMeny... M to cy caMO one npoMene, Koje mm tojimm okom bmjihmo bhJIHMO ;iaH, Hoti, JieTO, jecen, SMMy, npojiehe... Bhjimmo Kan UBet^e iXBeTa, Kaji. upBa JincTajy, Ka^ u.Be\\e cBene, a JiMCT onaAHe. Ajim, Kaji 6mcmo mm MMajiM MMKpocKoncKe OHM, MM 6mcmo BMjiejiM M KaKO TpaBa pacTe, M KaKO ce coKOBM y upBei^a m iuM6jba nen^y h otkm:

;

—

:

—

eajy oho Myjiecno tkhbo y JiMCTa h MMpMiiiJbaBe MajcKe py)Ke H iiie6oja. M OHjia 6mcmo tck BMnejiM, KaKO ce npeji. naiuMM OHMMa, y je^HOj umtjioj ceKynjiM, MSBpiUH BMiue npoMena, ho luto mx obhm namMM necaBpuie-

HHM OMMMa yMOTpMMO y jenHOM HMTaBOM JiaHy. M OA cBaKe OBe Majyiune npoMene no one Apyre MMa jejian pasMaK BpeMena. M Kan. 6m ce jtoSpo sarjienajiM y OBy HenpeKMAHy cHOBajbKy npoMena, mm 6mcmo ona-

JEJI.AH

PA30PEH YM

57

MHTaBOj BacejbeHH npyro HHUiia m He noCTOJH JIO HenpeKHJlHO, BCHHTO KpeTahbC HajCMTHHJHX jiejiHt^a MaiepHje. M raKO, sap He 6m 6mjio srojiHO peiiM: y noHCTKy je 6mjio KpeiaHie"... M oujia. ce Bejba saMHCJiw. Ciojao je laKO hckoJIHKO TpenyiaKa. Meiny pyKy na mcjio, na tie leK peiiH: „na H oner HHJe laKO. Ohm luto obo nopHMy, HMajy cacBMM npaso... KaKO KpeiaHje ?!.. JXa 6yjie KpeiaHaa, Mopa, npe CBera, 6mth newera luto ce Kpeiie. A TO je MaTepMJa a KpeTaHie ce MaTepMJe ne jia hh saiWHCJiMTM 6e3 cMjie, Koja Ty MaTepMJy cTaBJba y noKpeT. rio OBOMe 6mjio 6m HajjiorMMHMJe KasaTM y noneTKy 3HJ1H, jia y

;

:

6M;ia CMJia m MaTepMJa... Fla h oneT hm obo ;i,B0je He 6m Morjio npoMSBecTM KpeTaH>e, aKO He 6a Miv\a;io npocTopa, KOJHM 6m cMJia MaTepMJy cTaBHJia y noKpeT. M TaKO, OKpeHM, o6pHM, MM ce oneT Bpat^aMO na oho

je

y npanpanoHCTKy

cbmjv cTBapM 6mo je npocTop... AjiM CMO caA TeK y jejinoM jiaBMpMHTy, jiaBMpMHTy 6e3 MBJiacKa !.." Oh oneT CTane. OneT MeTny pyKy na nejio. JXyro je TaKO CTojao. Flocjie ce oji jejiHOM McnpaBM. Ms OMMJy My je cesao onaj mctm oraHs, luto caM ra onasMO,

npBO.

KBjx je

OHO pasBMJao

CBeTa.

M

KanTOBy TeopMjy o nocTanKy My ce npocy HeKa TaMHa hohocmtoct. Oh noBMKa „JecT. Oh MMa npaBo... Hmtm je 6m;io KannoMeTKa, hmtm tie 6mtm MKaji. cBpmeTKa... BeMMTO je BpeMe, OHjia ce ocMexny, a no JiMuy

BeMMTO je KpeTaHjC, BeHMTa je MaTepMJa, BCHMTa je CMJia, BeMMT je M 6ecKpajaH npocTop !.." riocjie je oneT ceo aa cto m noneo na. MHTa. M ja sacHMM. AjiM Me oneT npo6yjiM jejxan myM. Bejba ycTao, na xojia, Mac 6p>Ke, Mac JiaKiue. FloneKaA sacTane. Mmcjim HeujTo, na oneT cTane jia xona. ripomantie HeiUTO, na oneT noMHe na xojia. FloHeKaji My ce npeKO JiMua passyMe naKOcan ocwex a noHCKaji ce HaMpiuTM M ysMe nosMTypy, Kao na 6m xTeo HoroM

—

;

58

J1A3A KOMAPHHTi

JiynH o no;i. ajiH to we yHHHM. Aok i^e jejiHOM, cacBMM rjiacHO, noMeiH „TaKO je. To je HSsaH ceaKe cyMHie !.. Ona Me BMiiie He BOJiH. To ce cacBMM bmjim. Cjien je, ko He bh;im... Bmam ce no cBeiwy... A ujto OHaKO tiyiH?.. Bajbajia caM ja tiopaB... Ona laKBa HHJe 6MJia, jiok jia

;

:

mio ra He noMMHaC, hto cesHa. Kao cynue. A mio Tora HMJe 6hjio, jiok

H>era Hwje BMjiejia

To

je

jacHO

ce c n>MM

;

a

HHJe BHAejia

?..

Flocjie,

mm cmo, ojiHcra, TaKO cbh Ka>Ky.

na apyror najiHK. Kpnje. M one CHMnaiHJe, mio mx noKasyje npewa MeHM, 36or Haera cy. Fla oh h jecie Jien HOBeK. MyiUKa Jienora. One )KHBe ohm, na ona wyiiiKa cTacMTOcT, na onaj cmcoh, onaj BeHHTH ocMex Ha H>eroBMM pyMeHMM ycnaMa, Mopao jy je onapaiH. Ko je MeHH KpMB, lUTo caM cMeTett>aK ? CMeieH^aiuTBO je npBO ciweiUHO, na ojiBparno, JKenaivia napoHMTO... He, He, ja net^y na HueM. Ocratiy. Ocrat^y OBjie. Xot^y ^a jlOBpiiiHM CBOJy cTyjiHjy o nocTaH>y cBeia. A oh ? ^aBOJicKH

Ona caMO

jejiaH

l^yTH.

—

—

caw. Mopa, Ja t^y ra HarnaTM. HeKa hx, HCKa ce ycpet^e !.. Ja netiy hhmhjoj cpet^H Hory Aa nojiMet^CM... hboj h H^eMy napoHHTO... Jeer, jeer, noanao caM ja TO jom onor Aana, Kajia ce oho o H^eMy npBH nyT noBejia pen... A lUTa joj snaHH oho „Kyjiam ce npone... Xtcjic jia ra 36auH, ajin ra oh caMO njbecny no Bpaiy h jiBa nyTa pyKOM npesyHe npeKO HjcroBe, Kao sjiaTO >KyTe, rpHBe. V\ Kyjiam cTajie Kao yKonan, !" H caMO none jia Kona hopom A Kaji naM ce norjiejlH cycpeTOLue, ona oji je^noM yhyTa. To caM 6ap onasMO. M jom caM neiuTO Ta^a onasHO. Bmaco caM, KaKO joj ys o6pa3e 6yKHy njiaMCH... Ona mmcjih, ^aja ne 3HaM liiTa TO 3Ha4H !.. ria m oho, ujto Me MKOHHJa je^HOM ynMTa „JXe, hmk norojiM, jia jih KaneTanoBa PoKca Te6e BHiue bojih hjih TBora CTeBy ?" Xm. Sap ja

HeKa

Mjie

:

—

:

—

TO cBe He BMiiHM ?!.. JecT. HKOHHJa 3Ha cBe. OAAeBOjaHKor OKa HHiuTa ce caKpnTw ne MO>Ke". riocjie ce Majio yt^yTa. Fjiejiao je npeAa ce.

JEJIAH

OHeBHjiHO

je,

na cy My mmcjim

Kyjia H HjcroBe peMM.

y Moj KpeBCT.

je

Oh

M caji MMCJiHO.

O

hctmm npaeucM

ce oji jejxHOM, ip^e. Florjiejia

Moje cpue

KopaKa, na sacia^e.

59'

Jieiejie

To 6eme crpainaH

rjiailHora syKa. jXBa

PA30PEH YM

norjieji

ciajie jiynaTH...

M oner oSopw

neiwy ?

—

norjieji.

Oh KopanH

HeiuTO To 6m jcjihhm Bor snao. rjiaBy.

VII LLIto ce BHLue npM6;TH)KaBao FleTpoB Jian,

Hamera nojiacKa sa JbySoBw^y

h —

^an

JLydoBMJy, Bejba nociajao cse TypoSKMJH, ysneMHpeHMJH, saMHiijjbeHHJH. M Jieno ca.w onasHO, jxa ce, cnpoMax, OTMMa, ajiH CBe y saiwaH. Yseo 6h jia ujto MHia, ajiw 6h My ce norjiejiM yK0Mn;iM na OTBopenoj khjHSm. Oh HMJe HHTao. Oh je mmcjimo. M OBe cy ra mhcjih y^MJajie...

je

je cacBHM jacHa. Oh je KaneTanoBy PoKcy 3aBOJieo, saBOJieo jio Jiyji,Hjia... HMa jby6aBH ujto THHiajy, UJTO njiaHyuajy. BejbHHa je jby6aB caropeBajia. Ona je Smra ByjiKaw, ByjiKan ujto sa co6om ocTasiba

CiBap

nycTom

—

h pasBajiHHe.

Bmjio je KpaJHje speMe jia h ja o uejioj obo] CTBapM MajIO 036nJbHMJe paSMMCJlHM. CbH ce KOHUH OBe jKajJocHe jipaMe yKpujTajy y jejiHOJ jejiHHOJ TaHKH: y TOMe, UJTO ja h Bejba y cBeMy jejiaH na jipyror jiHMHMO. Ja caM PoKcaHny saBOJieo cbom nyiuoM cboJOM... y npBHM KJiMuawa jbySaBM HMa nyno jKHJiHua. hbwx HHJe MorytiHO cee yM0TpnTH. OnHcaTH joui MaH>e. McTMHa je, na ce HjChh oSpasH 3a)Kape, Kan HaM ce HCTMHa je, na ce Moja nyuja tonorjiejiH cycpeTny nMJia y spauwMa OBe aH^ejicKe nojase ajiH je wcTMHa H TO, na y H>eHHM owHMa cnne HeKaKaB neSecHH njiaMCH, Kan ce o BejbM noBene pen. HaKJiOHOcT, Kojy caM onaSMO npeMa mchm, caMO je on^JiecaK Hjene JbySaBH npeMa Bejbu. M y kojihko mc je noponnua BejbHHa o5acMna;ia mhjioiutom, y tojihko ce m y H^eHoj nyiuH pasSyKTaBao njiaMen jbySasM npeMa BejbH^ ;

;

60

J1A3A KOMAPHMTi

npejwa mchh, cjimuh BejbHHOj. H ja, 3BeKaH jejiaH, y Tojwe rjiejiax PoKcaHAHHy jby6aB npeMa MCHH A, Kao 3a HHai, HHca/w xieo Jia nyjcM je^aH yHyrpaiubbH rjiac, kojh mh je necTO HaroBeujiaBao: „OHa BOJiH Bejby". Ja caM Taj rjiac npBH nyr nyo 3a coBpoM oua ji.a 6e>KHM, jia Mora BejbMHor. M OHjia caM ckohmo cynapHHKa He jioMeKaM, jia cbojmm OMMMa He bhumm pasBajiMHe cBOJe npse Jby6aBM. Ajim OHjia m ona ckohh. M TO Me 36yHH. 36yHM;io 6m cBaKora. One ohh, OHaj Kora joiu He 6h sSyHHJiH, norjieji, onaj bmtm CTac onMjiM sajiyjiejiM ?!.. A jia caM caMO sanasMO, KaKO

a CHMnaTMJa !

—

—

—

OHa npBa c KOJia ckomm, KaKO BaTpeno cTajie ji.a rpjiH H Jby6M OHO Jieno njiaBOKO jieBOJ^e, na KaKO npHTpna BejbHHOJ MajuH, Te joj Bpeo nojbySau, npHTHiuTe Ha pyKy !.. OnaKO ce caMO CBOJa MaJKa Jby6M a sap BejbMHa MaJKa HHJe h H^ena MaJKa ?... Ox, na h oneT MM ce MMHM, jia TO TaKO HHJe, jia TO TaKO He MO)Ke Aa 6y;i.e !.. E, a oji Mera ce to Bejba npecTpaBMO ? LLlTa je TO H>eroBa jiyiua yMOTpmia ?.. Jouj nwTaM, lUTa ?.. JbyOaB je BeMMTa cyMH^ajiMua. hbena je ocHOBa Me)KH>a, a noTKa je npesaHje. Ona ce o;i Tpyna npecTpaBH. OHayTpyny bhjih h cboj paj, h cBOJe pasopene najie... Hnje My hm oho 6e3 Mwera, Kaji. Me oho jio^ena sa „Mope, pyKe, Kaji mh ce ynnjbM y omm, na noBHKa !.." A KyhH MHoro MecTa sayseo CH MH 6ojiaH, TM y OH je TO xTeo pehn „Th ch mw y cpuy PoKcnny MHoro MecTa OTeo !" JeCT, TO je TO 3HaHMJ10. ;

:

:

yoMH caMor FleTpoB-jiaHa. McnnTe CMO no;iO)KHJiH OA^HMHO, Bcjba MM je Msr/ieAao Bpjio pacnojio)KeH. To m Mene Majio oxpa6pM. TaMan je ca;i. 3roAa, Aa My noMeneM ajiM na xol^e oh, neiUTO, na

To

je

6h.io

;

JEHAH PA30PEH VM

___^

noMHe npBH

!

O^aBHO hmcmo

nwiaHje. Kao na CMO yroBopMjiH,

OH B03H

;

cmo ce o6a jia.

ajiM je

jinpanvi y obo lyrajbUBO Henera njiaiuHJiM. Bhjim

Cospy, jia Hac 6aui OTnyroBao, KaKO nam

norojiHMo

CoBpa

HCKyji,

Kaaa rasjia Mhjic...

—

6_t

—

AaKJie, M TO ce cBpiuM,

noMehe, cJDet^oM,

npBO Bejba... Cyipa rnwaMO FleTpoB jiaH. XBajia Bory !.. Mope, LUTO HeMa TBora CoBpe ? FIpeKOcyipa th Bajba notiM, a ja tiy, y mmc Bora, HaKcyipa. Owa MM ce co6a OKpeny. IHia wy caji, obo SHaMM? M no6po caw ce ojip>Kao. CaMO ra, Kao majie pajiH, ynHTax

—

—

KaKO TO

Ja MMCJiMM

Bajba ajiM

nohH

—

jia

— CM

„npeKocyTpa tm Bajba nohH?:" xTeo pet^H „npeKOcyTpa Haw :

?"

MMam

npaBO. Tpe5ao caw th paHHJe KasaTH; caM Te xTeo o6paji.oBaTn...

M OH Me

—

Oh

—

Hy;i,HO

norjiejia.

Ja Te He pasyMeM ?! ce Majio 36yHM. To ce Morjio no3HaTM,

ce 6p30 npH6pa. Oh none Ja caM yMOJiHO Hamer

—

AonycTM, H aKO cam npaBHUK, OBe roAHHe H;i,eM y eKCKyp3MJy.

Ann

peKTopa, ^a h mchh jia

c

npHpo;iHjaij.MMa

Oh mm je jionycTHO. Bm My jom M MMJio. Myo je, jia ce m ja 5aBHM npHpoAHMM HayKaMa... rioMMCJiM caMo, OBO HaM je MapmpyTa MACMO Ha BajbeBO. FleheMO ce na MejiBeAHMK... :

—

OjiaTJie \\y BHjieTM BoSwjy h Flpocjion, a OTJien Baypni^, bm;ih a c BaypMl^a ce bhjih BajiOBMTa JXpwHa... Oh ose nocjieji,H>e penw MsroBopn c HeKMM

ce

oco6mthm HarjiacKOM. 3a tmm nacTaBW cacBMM

—

xjiaAHO:

riocjie t^eMO cHt^M y FIot^yTy, a ojiaTJie npe-

KpxaTH npeKo

m jioxBaTHTw ce J],nBMM5apa, MaJbCHa, a ojiaTJie CHt^H y HH3MJe Bejie UpKBe, na nocjie ce jiaTMTM OBHapa h Ka^Jiapa. V MawKy tiCMO npaBHTM MajiM ojiMopaK, na t^eMO ce OHjia KpenyTM CtojiOBHMa M Hajnocjie >KejbMHy. Kao iiiTo bmjimiu, HMat^y 6pji.a

J1A3A KOMAPHHTi

62

npMJiHKe jia nocMaipaM m (|)opMauMJe Barpe m (|)opOBa ABa HaJBet^a HewMapa Ha OBOJ MauHje Bo;ie BejiMMaHCTBCHOJ ppal^eBMHH BacejbeHCKoj... A tm t^em, Ha Jby6oy MMe Bora, not^H m MOJMwa m TBOJMMa BMi^y M Ha JbySoBHjy. nosApaBHtsem hx cbc. Mojy MaJKy M Mora oua noJbySMt^eiii y pyKy... Ka>KM cBMMa, eio MCHe, Ha neiHaecT jiana npe, ho iuto t^cMO y „nea oji ryji t^eMO y mmc Bora, sajejino, LUKOJiy !" Bajyt^M M nyiUKe Met^ytiH

—

—

—

;

Bejba MM OBBJ CBOJ njian OTKpn c hcoSmmhom xjiaAHOtiOM, ajiH H tohom, KOJH je y nanpeji naroBeLUTaBao, Jia je to HjeroBa TBpjia ojiJiyKa... CiBap ce, jiaKJie, OKpenyjia cacBMM na 6ojbe. Caji je jioiuao peji, jxa. M ja cBOJe yMHHMM. peKOx My. Kao ;i.a cmo ce Baiu jio6po jloroBopHJiM... Ja caM 6aiii mhcjimo, KaKO na th noMCHCM... Moja ce 6paha jiejie. Xot^e omm jia noBajie... Ebo th HMCMa. Ha, na npoMHTaj. Ja MopaM y CBOJe ropo6MJbe na 6pa1^y, KaKO TaKO, hsmhpmm... Oa onaKO jaKe aanpyre, na lUTa xohe ^a 6yjie !.. Mho-

—

!

—

—

—

KOCHOCT Ha liiTMHa

OA

!

A

Kaji ce

cejiy

MOJa 3a H^y

je

roTOBa

nponacT,

roTOBa cnpoMa-

Kytia y

fopoSmby

m npsa h najjana,

sna...

y npBH Max onasHO caM, ^a ce BejbWHH o5pa3H sanjiaMTeme neKOM ny^HOM BaTpoM, Kaji My, jia h ja netiy ^a hjicm na Jby6oBHJy. A/im Kaji My noMenyx 6pa\\y, HjHXOBy 3aBaAy h jieoSy h Kaji My npyMCHX nncMO, OH ce Majio yMnpn. YcTaAe. Vse hhcmo m cTa^e ra MHTaTM. Oho je 6hjio Kao nopyneno. Ebo lUTa y H>eMy

nmue „y)KHue,

Jlparn Moj Ctcbo

4.

jyHa 18**

!

Ako cm paA MyTH 3a name 3ApaBJi,e, mm cmo tm, Bory xBa;ia, cbm 3ApaBM, a luto ce bcpeneiu, na cejba TMMe, oho th je AaBHO naiuy Kyhy ocTaBMjio. H, KaKO roA xofieuj, HMKaKBa naM Ao6pa y Kyt^M na-

JEJIAH

PA30PEH VM

63

OHaj ncKCHJaH, cHaxa Hama, cnaiujia je, jia Bor Aa, ropcKa HeMaH, Kyt^y HaM pasopw h y nejbaii Mp)Kit.y H sasa^y nocHJa !.. A ohh moj cMOJbo, He 6njio ra, KaKO Aa My peKHCM, nycTMO, le ra oeaj dejiaj yajaxao H saBMJiHMHO, na lu tt>HM BHTJia, KyA joj hbeHa >KeHCKa 3jio, re BejiHKO sjio, y Kyi^M HaM ce tiyj, MHFHe !.. pacnpTHJio !.. Tpa>KHJin cmo y Kanerana LUiyjia Hsyn,

moj

!..

ce AHJejiMMO. Bajba 6je)KaTH oji 3Jia, na Ma y ropy, „lilTeTa HJiM y Bojiy. Oh ce mhofo saiesa. BejiM h oh nooeaKea sajipyra je, 6oJiaH, jia ce oeaKae aom h UHJena". Ajih Kaji h oh BHl^e, ^a naM ce uoji lUJbeMe, jia

:

HaMa 6mo, noAByKao caM HeMacTMBW, oh OH^a pene: „MHHMTe mra SHare... Ajih xot^y Aa h onaj m3 BworpaAa Aa cBOJy pHJen..." Eto, caA SHauj MyKe name. Mhm OBaj MOJ a6ep npHMHiu, a TH jaiuM KO^a, na noAasM 'saMO naMa. neipoHMJe FTMBjbaK chmo je AOJbe neuiTO Jiyna h KaTpana... Mo'ui m hi HjHM. J],o6pM cy My kohjM. A neiiiTO tieMO My H HAaTHTH... He AO^em ah, OHAa, ao roAHHe, HeMam KOMe AOAasHTM !.. To tm je name dpauKO no3ApaBJbe !..

Bor

c

Tboj 6paT, MnyiyH.

— TH 080, OAHCTa, MOpaUI ? — noBHKa a na jiHuy My ce yKasa neKaKa npHiajena paAOCT. — KaO lUTO BHAHLU. — A KaA MHCAHUJ Aa Mo'm 6hth fotob Th ria

OH,

HtiH

!..

—

Tpe6a Aa HAem h laMO naiUHMa, pene oh h mbao ce Kao 3aMMCJiH. To tie 3aBMCMTH OA Tora, xot\y ah MotiM 6pahy hsmhphth. A aKO Hx He Morneiii hsmhphth ? OHAa \\y ocTaTH, Aa h ja npn AeoSn 6yAeM. Ako npHCTany Aa ce ne AeAe, noKJiOHHt^y hm cboj Aeo a aKO ne xTeny, OABOjnt^y ra, na hy ra AaTH UnraHMMa, a H^HMa ne. Bejba ce deme saMHCAHO. Kao Aa hh cAymao

OBHX

(|)epHJa

— —

—

;

64

J1A3A

HMJe

KOMAPMHTi

una caM My roBopno. M

OH;ia

ce6n HO OHaKO: He Mjiem tm, a He hjicm CBM norjiejiaTM

— — ria He Aa^e — He,

ja...

none

A KaKO

BHiue y tie

Hac

!

MOBeMe, th !.. peKHeM wy. Ajih oh hm aobpiuhtm. Oh OKpeie He, ja ne Mory. HnKaKO ja ne Mory 6e3 Te6e napoHHTO. A ocoSmto, ja caM tojihko naBajbMBao Ha naiuer MMHy (peKTopa), ^a mh jionycTH, Aa ja M c H>MM MjieM. Ha can.?., lilia 6m oh peKao? He, He, TO 6h 6mjio AeTMH^acTO oji, Mene. OcTasM TM TO MCHH, jia ja cBe ypejiHM KaKO Tpe6a !.. MMa Ty TpM ctotmhc nyTOBa m MSJiasa. 3ap 6h, Gojian, Morao ocTaBMTM cBOjy cTapy waJKy, jia 3a T060M Mesne h ji.a cBaKM jian norjie^a, Kaji. t^e joj ce H^eH jejiMHau, homojimth ? He 3Ha ona 3a TBOJe eKCKyp3MJe, hm 3a TBOJe By.nKancKe m nenTyncKe (|)opMauHJe. Ona 3Ha, jxa o FleTpoBy-jiHe cbm ^au,M Mjiy CBOJMM Kyt^aiwa. He, ne, tm Mopam npoMCHMTM CBOJ njian. CeM Tora, tm 6m m MeHM yMMHHO jejiny Jby6aB.

MM

HjiH,

—

—

H

mm mhjih m kojm t^e Me norjiejiaTH. Xot^y jia mm o^eiu m jia mm Ka)Keiu, iiJTa Me flocjie, xot^y, jom neje noMejio, Te mm ne jiol^ox... Kor jia MM nosjipaBHUi !.. Ja Ty ytiyTax. OnasMO caM, KaKO BejbM 6yKHyiije o6pa3H. Oh Me oiiiTpo noniejia. Y TOMe norjiejiy Ka>KeM >kmji.a ne 6eiue Henera, KaKO ^a Ka)KeM ja

MMaM TaMO

kojm cy

—

—

TaKO nemTO... BOTMHiCKor, a.nM cBaKOJaKO Xotiy na MM no3ji,paBMiu m yMecTO Mene OMMJiyjeuj M noJby6Mm Majior Knt^y. C HjMAA caM ce npBO H3 TBOJe Kyl^e ynosnao. H TOMe nosnancTBy MMaM Aa 6jiarojiapMM, luto cy MSMet^y Mene m Te6e H TBOJHX ;io6pMX yKyhaHa sacHOBane OBe mmjic m Apare eese npMJaTejbCTBa m cp^aMHe jby6aBH... YnHTaj lUTa yMMHM c ohmm npoKJicTMM MMJiocaBJi.eaMra, t^HMa?.. Jecy jim ce je^HOM cmmphjim ? M AOK caM ja obo lOBopMO, onasMO caM, KaKO ce BejbMHe rpy^M iiiMpe, a JiMue My ce mhcto noMe

—

PA30PEH VM

JEJIAH

65

Oh oa jenHOM ckomh. PaiuMpw pyne H najie mh oko Bpaia. Oh ce, npocTO, ryiUHO on ysSyl^cHia. Oh noBHKa — Creeo, Spare OnpocTH Caji, bmahm... Mh npeo5pa>KaBaTM.

:

!..

..

CMO, o^UHcxa, 6pat^a, 6paha po^jcna, bhujc nero po^ena... Paan KaKO SHaiii. Ja hy cjiyujaiH !.. y Taj nap sany ce neKa rpaja na yjiHUH. To cy 6hjih HaujH ApyroBH. Mai^y HjHMs je 5ho m Cpeia LLIeBpjbyra. hberoB ce mac najnpe h nyo. Beceo Kao H cBaKa;!,. Hh Majio ra ce ne thmc, luto je m3 jenHor npejiMeTa nao, a m3 rpw HMJe hh nojiarao. OcraBHO je TO sa jecen, aok ce Ma;io 6ojbe cnpeMH m npH5epe. A Beh je, BejiH, nponaiuao nyT, KaKO tie ra

nycTMTH Ra no hobo nojiaHKy, npeiujia m Ha nee h na MaMKe H Ha Bpanue na KyTH^eM cJieMeny. JejiHHH cnac 6MJia je jom ji.eo6a. H ja jxam CBOJ npHCTawaK. rioKJiOHHO caM MM M cBOJ Aco. A iiiTa caM K Morao jipyro pauMTM ? M onaKO 6m ra cBeT pasrpaSMO. CBeT je TaKaB. Oh bojim na iuto Tyi^e MaKne, ho CBOje jia OMyBa. Bpal^a mm Kao jiajxome pen, na he ce oji caji, nasMTM. M jom mm neiuTO o6et\aiiie. Cjiat^e mm, Bejie, ceaKe jeceHM no KaHMuy KajMaKa, no Bpetiy ja6yKa m no Kojy ;ie6ejiy OBMJy nacTpMy. HeKa ce, BCJie, sna, na HM ja HMcaM 6e3 HMKora CBora... Fla m can. mm :

—

cnpeMMUje sacTpyr cKopyna.

Hnje

6mjio 3ro;iHMJer Bejie, m BMLue. CnpeMMUie mm

cy^a, a cnpeMMJiM 6m, H jeAHO neneHO nnjie. Jleno neneno !.. CaMO iuto je c jeAHe cTpane 6mjio MOjipo, a c npyre npenjianyjio; a OHO UJTO je Majio ji,ohocmjio na JiyneBy CMOJiy, to je 3aT0, iiiTo ce y Hac rope BaTpa noTnajbyje jiyweM... 36MJba, Kan je Bet^ pen o Jiyny, Moja mm 6patia o6eiiame, ;i,a \\e mm o jeceHM nocjiaTM m KOJy uenaHMuy jiyna...

— Bm to Jiojbe KynyjeTe, — pene mm cTapMJM 6paT.

—

—

A MM Tora OBjie MMaMO, XBajia Bory, jiocTa, npMXBaTM OHaj MJial^M. ^oujao y CBOj cTan, rasna MMJie ne FasnapMua Jejia pene, na je OTMinao ne-

Ka;i caM 6eiiie ;i.OMa.

5*

68

J1A3A

KOMAPMHTi

y cejio, He 5m jih, kojihko tojimko, BepecMJe npnKynMO. Ona mm jiajie m jejiHO hmcmo. Florjienaw, BejbHH pyKonMc. ripejiaTO je BajbeecKOJ noLUTM. FIo^eM OceiMO caw hgkm npxar jia ra otbopmm. SacraHCM. 3aTBopeHO Miwa y ce6M HCHera luto hmcmo cpuy. y sacTpamaBa. Ko oneKyje sjie rjiace, 6oJM ce, npeaa; KO OMCKyje ;io6pe, joiu bmiuc. Flo Mojoj ce rjiaBH npocy HMTaB poj mmcjim. Mmcjih eJieKipMMHOM 6p3MHOM Hoce, M ejieKTpMHHOM 6p3MHOM (|)OTorpa4)Miuy. Ymmhmjio mm ce, jia caM BMjieo cBe m KaKO cy ra jlOMCKajiM H KaKO ce c H>MM can sa^aBJbajy... „Xej, cpehHM Bejbo !" orpjKe ce ms mojmx rpyjiM jefl,aH jiy6oK ysuMcaj... A rpeSao caiw petiM: „Xej Moj KyKaBHM Bejbo !" Obo hmcmo Kao Jia je y HeKOJ xhth>m nwcaHO. Kyji.

—

—

HeKa caM Mecra

jejiBa

npoMMTao.

Oho je

rjiacHJio

„Jby6oBH^a,

12. jy;ia

18**

AparM Moj dpaie Ctcbo, Eto, je^Ba yrpa^HX npnjiMKy na tm nMiiieM. M/waM MHoro jia TM ce )KajiMM. LUia je to, Te je ueo CBeT ycTao na Me MsasMBa ?! M Kao j.a Ty MMa v\ TBOJe KpMBMue. riycTMO CM Me caMa. A Mopao cm anaTM uiTa Me 'BaMO HeKa. Ha Te 6paT HMJe nosBao, jia ce Ae.nnTe, saKJieo 6mx ce, jia cm m tm y OBOJ saBepM... FIompicjim, OBaMO CBM caMO 3a Te nMTajy A 3a Me, aMa Kao na. HM >KMB HMcaM. KaKO Me KOJM cpeTHe, npBa My je pen: „A uiTO CTeBa HMJe jiomao ?" Fla m moj OTau TpM nyTa 3a Te nMTa a KaA My Ka3ax, jia cy Te 6patia onasBajia, jia hx noAe/iMiu, oh mm pene „LLlTeTa! P^e HMJe jaKe sa^pyre, Ty HeMa Kytie hm Kyheita". A MOjoj ce MajuM HanyHMUie omm cy3a. >KajiM, iuto m tm hhcm Aomao... „0h, peqe, neMa cBOJe MaJKe!.." M CTpnna MjiMHKa ynMTa „Bejbo, pano, a iuto naM hmcm noBeo CTCBy ?!.. H ht>era je cBa nama Kyt^a norjiejiajia. Mm Hjera ne abojmmo oa Tede". Pla m moj MMwa CTenaH ;

:

:

JEJIAH

PA30PEH VM

69

„Mope, cHHOBHe, npHHyeaj-jiep tm oey TBOjy MO)Ke th, 6ojiaH, jin^n Jep aKO CreBa AOi^e !.." Ajih KHfca, Kwiia, oh mc je ;iBa;i,eceT nyia OHCBMHy ynHiao, uito hhch AOiiiao, a ABaAecei, xoi^eiii jim pene

:

—

Kytiy-

?!.. MKOHMJa caMO tiyxM. A, bhjimm, m OHa 6n Me ynHTajia. Cthjih ce. To ce Jieno nosHaje. Ha JLy6oBHJy joiu HHcaM Miuao. MKOHMJa mm je a.Ba nyra roBopMJia jia ojieM. Ja HHcaiw xreo... Xla ch th obac H KOJeKaKO. CecTpa th je ;iojie. A ja ?.. Ja TaMo hhKora cBora HCMaM. Mnna CTenan cyTpa nojiasH. 3oBe H Mene. BejiH mh „Th jaiuH spaHixa, a ja t^y sejiewKa"... CnpoMax Moj nnna CTenan !.. Je;i.HHH oh ctojh jom Ha Mojoj cTpaHH. H^eroB ce Bpanau,, anaui, jauie, cBe jejiKO Kao H HHcap-JoBHH Kyjiam... Ene, sSn/ba, y Majio iiiTO He 3a6opaBHx OBjie je, Sojian, h nHcap JoBa. Aouiao je cHHot^ y cajw MpaK. Xohe Majio, BejiH, no BajbeBa. hbeiviy tiy m npe^aTH obo hhcmo. y BaJbeBy MMa noiuTa. OBjie neivia. Oh jame na Kyjiauiy. Bjiaro Hje/wy !.. Hero nyjeuj, CTeBO, ja ^y to ncT !.. Ebo, neKO caMO Te6H noBepHTH ajiH caMO Bet^ jiojiasH... riasH jioGpo !.. JI.0 nac ctojh, na na Kan ja Taiwo dyne uejia cTBap cnacena !.. Hero no^eM, onna tiem cbc HyTM...

jloliM

:

!

;

—

—

Tboj Be/ba."

Obo caM hhcmo

neKOJiHKO nyTa npoHHTao. M yseK caM ce na H>eroBOM saBpuieTKy saycTaBHO. M peMH H MHCJiH oSMOTaBa neKaKaB aBeTHH>CKH cyMpaK. Oho ujto 6hx jKejieo na BHnnw, ne BHnHM a oho, UITO BHnHM, HCMa cBora pasroBeTHor oSjiHKa. BnnHUi HemTo, ajiH je to BHiiie neKO npHBH^eH>e. BnnHivi... TO HHJe BHUie npoHSBon snpaBora yjwa. To je oncenaK cenKe HaeroBe ;

— — — — — — —

LLeo OBaj nan mhcjiho caM o BejbH h ohom H^eroBOM nncMy. MsH^eM iwajio, na ce npomeTaM. Bnuie caM JiyTao ho meTao... LUTa je to ujto je ysdypKano

70

J1A3A

KOMAPMHTi

F^e jim je npaen MSBop OBOj saMytseHocTM nyuie hberoBe ? JecaM nn to ja ? Fla, eso, ja caM ce noByKao. FlycTMO caw ra, jia ce caM sarpeBa Ha TonjiMHH HjChmx aH^ejicKMX norjiena. OHa, ynpaso, H npMnajia H>eMy. Ohm cy ce npBO bhjicjim, nosnajiM,

jiyiuy BejbHHy ?

na,

jaMaMHO, h 3aB0Jiejin.

LUto

Mene

je

jioneo ro cjiynaj h pa3-

laivio

HeKa Beje... Ja net^y BHiue HHKaji, BujieiH hm Jby6oBM^y, hh JbySoBMJy. To je, luto Mory ji.a yMMHHM. M to fiy yMHHHTM. OBaj ocTaTaK lUKOJiCKMX 4^epHJa npoBemtiy cjiyHaj...

MMa

je

cjiynaj cBHJao,

HMTaTH, a MMa ce rjie lueTaTM. Eto, Te H TaKe mmcjim BOjiHJie cy Me Taj ji,aH no 6eorpajicKHM yjiMuaivia, aok tie Me jejian ;i.o6po nosnaT OBfle.

rjiac

ce

iiiTa

saycTaBHTM

—

A, rjie, jecTe bm to, r. CTeso ?.. Sap cTe ce Beh BpaTHJiM?.. 3ap TaKO Spao?!.. A r;ie BaM je Jipyr, r. Bejba?.. KaKBa Bac je to cwna or tt>era OABOjwjia H 'saMO HaMa nonejia?!.. Ja ce OKpeTOx. To je 6mia nama Jiena komluh-

—

Ja caM 6ho, TaKO pehw, npe^ cbojmm BpaTMMa, a, Bor m nynia, hm ^.anac ne anaM, KaKO caM ce TO ynyTMO cBOMe cTany.

HHua

riejiajiMJa...

Ja CTaneM. Ona Me rjiejia ohmm cbojmm BparoJiacTMM OHMMa. He, ona Me ne rjiejia. Ona Me ca)KM)Ke. ripMSHajeM, Aa Me je neKa Tonjinna nonejia no;iy3HMaTH. FIorjieAaM je. Jlena je, nycTa Kao ynMcana. Ohm upne, u,pH>e oji TpHsMHa. JlMue mhcto, 6ejio h BCMHO HacMejano. JaroAMue oSjiMJia neKa npoBMAHa pyMen. Mejio cBexieHO na OKpyrjiacTy aMajjiMJy, tc OBOj Jienoj mencKO] rjiasM ;;aje neKy ocoSMTy jipam; a OHM UpHM M CBMOHM npaMCHOBM HjeHe KOCe, UJTO ce HjMMa HecTaiiiHO majiHKa neKaKaB TMJan noBCTapau, HMCTO M nyniy m cpue y MOBeKy aanecy, aok, oneT, one Majiene jaMMue, ujto ce na HjChom 6eji0M JiMuy, a noA ceHKOM one cBe)Ke pyMenn, Mac jase, a Mac MLUMeany KaKO to Beii xohe fbenn, Mac jaMM Mac OBJiaujHMJM jienpmaJM BparojiacTMx ocMejaKa,

—

—

—

JEJIAH

PA30PEH VM

71

npocTO cy y ciahby MoeeKa Jia onHJy m jia My Ha 04H HaByKy OHy epciy cyMpaMJa, Kpo3 Koje ce HeoceiHO cpjba y cipacT, a h3 cipacTM y rpex. — Ene, BH ere to, Jiena KOMiuHHMue M bh ce Te upne omm una jom joLU MyAHie ?.. He MyAHie ce HHcy Kaj,pe ji.a yMHHe oji cjia6a HOBeKa ?! ojiroBopMM ajiw ja sa to y Majio joj, TeK OHaKO 6e3 uKaKBa cMMCJia LUTO He jioSmx npeKO 3y6a oay H>eHy, Kao cHer 6ejiy hbena ce cpjiMTOCT iiiaKy. 3aMaxHy, na je cnycTM saBpiiiH jejiHHM 6;iarHM h MeKHM ocMexoM, ocMexoM !

!

—

;

lUTO saHOCM, UJTO OHMJa, liiTo sajiy^yje... OAMCTa Bac HMTaM, iiiTO cTe ce TaKO 6p30 BpaTHJiM ? JXo Kpaja Bamux (JiepMJa MMa jom nyne Tpw HeAejbe... A me ere ocTasHJiM CBor Apyra?..

—

McnpM4ax

Ja joj

cBe.

Ona Me je M OH;i.a

majia — BMiue caH^ajiaHKH. JIHOM pehM — HMCTe ra Tpe5ajiH

rjieAajia h cjiyt^e

mm

je-

oji,

:

nyiUTaTM caMa. F. Bejba HMJe npH cBeMy SApaBJby. hbeMy je, noKaTKaji,, MyTan nor.ieA.- Te cy 6ojiecTM h TeiuKe h cTpaiune. M 6a6a „Obo MOMHe jejie nena BeCToJKa MH jenHOM pene jiMKa M3HyTpHU,a. HMJe caMO Tejio, m Hjcrosa je jiyma dojiHa. Xlaj BoKe, ji.a to hc 6yjie ona MCTa 6ojbKa, on. KOje je naTMO m moj secejiH >KMBa !.." A ojia ujTa je naTHO 6a6a-CTOJKMH >KHBa ? ynHTaiW je. Ajim ona OKpeTe rjiaay y cTpany, m wa :

—

—

OBO HHTaHse He XTe mm OiirOBOpHTM. HacTa Majio ti>'TaH>e. Ona ra npBO npcKMjie ria mro ne cBpaTMTe no kojm nyT ? M MOMe 6m riepM 5mio mmjio. M oh je mmcjimo na. CTe bm 6patia. Caj, 3Ha na HMCTe „MeHM je mmjio", peKao je jenHOM, „Kan bhumm, na ce OBaKO Jieno jiBa M/iajia HOBeKa na3e ;" a Ty neKH nau ynMTa „Ja mx ca;i cjia5o BMt^aM... A, xa, sSwjba, caA je pacnycT. Ohm :

—

..

:

cy OTMiiiJiM CBOJMM KyhaMa..."

y TOM

—

je

HCKO M3

FlejiaAHJa

aBJlMJe

BHKHyO

:

JIA3A KOMAPMHTi

12

—

KyKy MCHH, Moj riepa M OHaa MM 6p30 npy)KM pyKy. LUra 6h, ja He 3HaM. TeK MM ce yMHHM, Aa joj je pyKa y Mojoj sajipKia.na. !

Kaji caM

AOiuao Kyhw,

saxeHe.u m rasjia-MMJia.

BpaiHO ce c nyia. KaKo My 6m mmjio, Kaji we BMne. MMaM jim KaKBor a6epa on ripBa My je pen 6H;ia Bejbe. y TOM M ras^apMua Jejia aonece join je^HO :

nncMO. Oji Kora

OiBopMM

jim je

oho?

ra. riorjiejiaM.

On

jIolujio je npeKO Kpynhta. Bejbe. Bo)Ke, lura My je,

OBaKO MSBpnyo pyKy. He M0>Keiu ^a My noanauj pyKonMc. PasByMeHa c.iOBa. Hckh pejiOBH 6jim)km, a HCKM jiajbM jejian on jipyrora. flHcaHO je neiMpM jiaHa AOUHMJe HO OHO npBO... Bet^ je 6ho Ha JbySoBMJM, homhcjimm. HcKa Me jesa npol^e. KaKO jih je laMO npoiuao?... JXa My HMJe npeKO ycana cKJiHsnyjia KaKBa TaMHa, a MO>Kna M KaKBa cTpaiuHa pen ?.. A peMH cy ojiSjiccum yMa, one cy oupiaJH Hamnx mmcjim... Ebo mia a\m, bc-

Te

je

—

—

cejiHMK, HMiue

„Jby6oBM^a,

14. jyjia

18**

XtparM Ctcbo,

Obo je Bet^ Jipyro hmcmo luto hyTMUJ. Hm >kmb ce He nyjeiu. Can tck MMaM MCKpeHMX

tm nMiueM. Th bmjimm, kojimko

ce jom HMCM HM BpaTHO M3 TBora FopoSMiba, a ja le ua6a ocyljyjeM. KaKO 6mjio, na 6m;io, TeK MeiiM je TeiuKO. Ja Tpa)KMM, na je oko Mene HHCTa cMTyauMJa, a OHa ce cBe BMiue 3aMyhyje. To ce on Mora OKa ne JAome caKpHTM, Ma na to cbm KpMjy, na m caM ToMa nannyp. 36MJba, 6hjim cmo na Jt>y6oBMJM. Jleno cy nac noneKajiM. Bap ce bmacjio, na cy ce TpynnJiM, na 3aMa)Ky ony norpeujKy... Kan Me je TBOja cecxpa BMnejia, 6pM3Hyjia je y njiaq. Mopa na je m ona onasHjia. Ona, MCTMHa, BejiM, na je on hckof nyjia, na cy Te 6paha

ja

npMJaiejba.

Hero MO)Kjia

73

JEAAH PA30PEH YM ojiasBajia, na.

mx

nojiejiMiij

;

ajiM ja

bhahm,

jia

h OHa

tbomc aeiy

}Kao, HCKor Bpara oa mchc KpMJe lUTO ce TO jiecHJio... Koa HjMx cmo 6hjih Ha pyHKy, a KOA KanexaHa Ha BeHepw... Ax, Moj jiparM dpaie Ctcbo, ja caM tm y npaBOMe CMMCJiy Hecpet^an !.. Cbh cy Me ApKajiM Kao Majio Bojie Ha jiJiany. Ajih je to 6mio rojio npHTBopcTBO. Ona je caMO t^yTajia a Kaji. HaM ce norjienH cycpeTome, ona CBa y JiMuy sanjiaMTn. Msnajie ce. 3Ha jia mh je HeBepna... HeBepHMua!.. M CBH oneT HjOJ jip)Ke cTpany. FlosHaje ce to, HOBewe!.. Majio, Majio, na ce o Te^M noBejie pen. M ona oneT t^yTH. Hetie hh hmb jia th noMene. Mhcjih jia ja to caMO He BHJXHM. Ajih \\y ja H)HMa cBnivia aockommth aKO MH TH xTejiHem noMot^H. Y Te ce jejiHHor ysjiaM; a aKO Me jom h th HsneBepHiu, onjia HHJe BHiiie Bajjie HH Bory BepoBaTH !.. Ja caM ce, Mel^yTHM, tbpao peiiJHO... Bopntiy ce na cMpT h na )khbot. flpeKO MeHe MpTBa Mory, ajiH npeKO )KHBa nei^e !.. O OBOMe caMO HHKOM HHiiJTa... PIcT !.. Ebo hx MyjeM hm kopaKe!.. E, net^em, noraHa Bepo!.. Joiu 6h th neuiTO nncao ajiH h caM bhjihiu, na caM onKOJben... FjiyBQ je jioSa Hot^H... ripocTO, cBe ce npoTHB Mene okoKaKO ce MHJio !.. Can sCoroM Ho cKopor BMi5en>a Te6H npBo... tboj OBa cTBap 6yjie cBpiuHjia, jasHhe !..

fla m

;

—

—

!

;

!

—

!

Beyba.

Obo Me

je

HHCMO

joiu BHiue

noTpecjio. CBaKa

PberoBa pen Snjia cyMHsHBa... CyMH>a Ocbojh JiH OHa jej.H0M ce6H KaKBO MecTO, ona ra nocjie JiaKO He ynyiuTa. CyMii>a To je neKa BpcTa sapase. Mera ce OHa noTaKHe, ona to h OKy)KM. M TaMO, r;ie saMyTH. Kyji roj, npoi^e, ona je 6hjio 6HCTpo, ona ocTaBJba cBoj Tajior. CyMH>a je no ceSn MyTna. M a oho, H>eH je HSBop MyTaH, h HjBH je tok MyTaH

MH

je

!

!

;

Jiepe, jia H3jiepe, to je tck Mpanan noHop oniuTer HepasSopa. Mcto je TaKO h c mojhm ja^HHM Ben>0M. Beh h ja pasroBeTHO bhamm, na My

Kya.

OHa

jefl,Hor

J1A3A KOMAPHMTi

74 je ;iyiija

dojiHa.

A

HjeroB

yM

—

HCTMHa je, Jiaje oji ce6e rjiaca BMLue OHaKO 3B0HaK, Kao lUTO je ra...

Oh

iuo6otie.

Oh

mia ;

je

asw

HCKaji.

c \hm\ ?

raj

rjiac

Oh, iiMJe

6no. KyuHMTe

nanyKao. C Tora cy m iberoee KOJioceKa sjipase JiorMKe... One je

MMCJiM HCKOHHJie M3 cy yjiapHJie y JienMHy. 06pyMH axtpaeor cyi^eHia noHesHaH!.. nyuajiM cy. M one caji. jype y

—

Mhcjiho caM jia My ojiroBopMM. Hncaw cmco. Bojao caM ce, yMHHnt^y rope. Xla ipaMcmw jieKapa, jia My noKa)KeM BejbviHa nwcMa, ^a My McnpMMaM cbc lUTo SHaM... BojbKy Bajba jichhth, jiok je Mania, jiok je y npBOM noHMKy?.. Aja! Hh to HWcaM cMeo. Ta, TO 6m 6hjio. y HCKy pyKy, na ja npBH o BejbM hsHeceM TaKO py)KaH rjiac... XTeo caM, Hajnocjie, na OBy cTBap noBepMM rasjia-Mnjiy. Oh je ouy BejbiiHOM, na H uejioj Kyi^w HjHxoboj bcjimkh npnjaTejb. Mo>K;ia 6m oh iiiTO snao. Hm to He cMejiox. To 6m 6mjio na ce oneT on Mene npBO Hyje; a to 6m snaMMJio y6MTH HOBeKa... Bmtm tiopaB, 6mth cjien, 6mth rjiys, He^\, to je CBe py)KHO ajiM MsneTM aa Kora 6mtm 6orajb na je noMepMO naMehy, to je... cTpamno!.. M sap na ja TO 3a BeJby npBM MsneceM? He. To ne Mory. 3aT0 ce peujMM na t^yTMM m na HCKaM na onpen6y caMor

—

npoBM^ertia!

;

— — — — — — — — —

y6HJa. Ona je iiiTO m TaMHMua. pasMiujiH. ce npyroBM MoJH Ja caM Kao oho sajiyTajiM >Knpaji. HeMa mm hh CpeTe. JaMaqno HMJe hm mvo na caM ce BpaTMO. A MOMe ce noBpaTKy can HMJe Morao hm HanaTM... YsMeM na iuto MMTaM. He Mne. Mmcjih MM onJieTe na npyry cTpany. OnMax mm Bejba npen ohm M3Hl^e, na onna eTO m HieroBMX nncaMa. A to Me m Kyn 6hjio. Tepa on Kyhe. JloMcnaM Kany, na no^eM TaKO caM h nanac panno. MsMl^eM na yjinuy. Ha Kojy 6mx CTpany ? Ha Kojy 6mjio. Tck na ce Kyn 6hjio

CaMOha MOBeKa

—

one. riornenaM necno.

Cmotpmm na KannJM

FlejianMJy.

JEJ.AH

PA30PEH VM

75

Oh oBora

Haca saMane sa tiome. M TaiwaH na no^eM wa ly cTpany. To je xtcjio OHaKO caMO oji. ce6e ajin y laj Max jia 5yji.e rasAa Mmjic re npejia Me... JI.o5po re He MSMane !.. BpaiM ce JI.o6mjih CMO nopyKy ca JbydoBHJe, on reora sera h cecipe. Mhcjihjih cy jia ce jom hhch BpaiHO h3 Popo^HJba... Bejba Haw HHuiia He Baiba. He cMeM tm hh KasaTH iiiTa je. He jiao Bor hh najropeM ayuiMany CHpoMax HHHa JXaKa LUra ra noji crapocT cna^e !.. Cnaxa JoKa iie, npocTO, npecBHCHyiH... Hnje majia to je^HO jiere, na aa hx to nocTMrne... He snaM iiJTa yMHHH CoBpa?! Ebo th m nacoiiia. Hh naca ne nacH. Cbh Te npeKJiHH>y... Xej, Moje Becejio AHJeTe !.. CaMO Te6e noMHH>e. HHKor ce6H ne nyiuTa, na hh cBOJy necpet^Hy MaJKy... Ebo CoBpe !.. Bam jio6po. Ojip^ao pen Ja npocTO He anajiox lUTa 5h. CnpeMHX ce Ha jiBoje na Tpoje. Oko KOJia ce ncKynnjio nyHO ji.eu,e. Ty je M rasjiapMua Je.na, Ty je cnama Hejia^HJa. Cbh tiyTe. Ce^neM y KOJia. Ho^eM... He snaM, ji.a jih komc H Kasax 36oroM!.. nocjie jenaH caxaT 6hjih cmo ny6oKO y MaKHiiiy,

cBora Flepy.

McnpaTMJia

—

;

—

!

!

!

—

—

IX

Mopa

HaroBecTHO CoBpn, ^a Majio ;KHBJbe Tepa. MorjiH cmo ce KpenyTH h3 Beorpana oko BenepHie, a cthfocmo na Kojiy6apy roTOBO 3a BHua. CKejia 6eiue Ha OBoj CTpaHH h caMO oneKHycMo, jiok ce jejian Bosap on Mexane BpaTH. Bene Seme thxo. 03jio oji. CaBe nnpyuiH xjiajian noBCTapau, a Ha 3anajiy ce noByKJie jiBe Tpn 3;iaTH0upBene npyre. Bhcoko rope na xopH30HTy neKOJiHKO nepjacTHx o^JiaqaKa hhcto cy njiaMTejiH y neKOJ pyMeHKacTOJ no3JiaTH. OKOCHne Mncjio^Hna, BpxoBH bhcoKHX Tonojia h TanKHX jacHKa, Jiyrn, sejienn Bp6auH Kao jia 6exy npejiMBenn hckom (|)oc4)opacTOM BJiaTHO-pyMenoM nenoM a rprypaBe 6opHue Kojiyjia je

rasjia Mnjie

—

—

;

J1A3A KOMAPMHTi

76

6ape, lUTO hx je TMJaH BenepHiH BeipMh, Kao Ha KaKae KOHau, ys BOjiy HMsao, npe/iMsajie cy ce y MnpHJaAe TpenepasMX njiaMHMaKa, kojh cy ce, peKao 6hx, y je^HOM TpeHy OKa h najiHJiH m racHJiM, jiok, Hajnocjie, He no4eiue jia Sjiejxe non TaMHHM bcjiom npBor BeHepH>er cyiOHa. M cawo joiu mio Kao ajieM ojiMCTame y BpxoBMAia sejieHHX jipsa sjiaian KpcT m ja6yKa na SBOHHKy upKBe o6peHOBaMKe. Obo ce jiBOJe 6eiue CTonHJio y jenny cjajny ipenepasy SBeajiy. To 6eme nocjieAi^jM ojiSjiecaK nocjiejiHier

cyHnanor

spaKa...

Tawo

rope noji Mhcjio^mhom mohoto je oTKyuaBajio sboho Ha OBHy noBOAHHKy, a H3a oBora nyje ce 6jieKa OBaua, H je^aH SBonaK '„0...

rjiac.

CT...a...H...M...ja!"

M OHO

:

Xoj

„0j...

M AOK

!!.."

OBO

!"

jiarauKO HsyMHpajio y OBOM TMJaHOM BeMepHjeM cyTony, jioTjie je, osjio jipyMOM, KjioKOJiHpo KpeiuTaBO KpuKafte TOBapHMX pa6aynjcKMX KOJia, ujto cy HOCHJia TproBawKe ecnane 3a YS M Ba/bCBO a rope cipaHOM nyjio ce oner ajcKaHie yMopHMX paiapa, ujto cy ca ctokom cbojom xHiajiw KyhaMa cbojmm. flo kojh cjienn mmuj tck 6m o6ejie>KHO MpKy 6pa3Ay Mcnpeji mojhx OMMJy. H ohm nojiase je

„oj

!..

xoj

;

—

Ha npBM JiOB

CBOJ...

C one cipane KojiySape bhah

ce jejiHa upna rpyna. HeKO BMKny „CKejiegHJa !.. CKejiy 'BaMO Jiaj !.." A AajieKO 03H0 or crapor KOJiy6apcKor 6po;ia

jeKHyme

ji.BOJHHu,e,

thxo m MejionHMMo, oho nosnaio:

Mapo, na jasHMO oeue; OBue, a th 'kem jarahbue." ^y Ja ,Xajiie,

BHLue Mene, rope na je^HOJ

paMBacTOj Tonojio-

Boj rpaHH, sauBpKVTaiiie y rneajiy Tnt^M. HaMeiiirajiM cy ce, Aa noji KpHJiMMa cBOje Maiepe OAcnasajy OBy TMxy H djiary hoI^.

JEHAH PA30PEH VM O^cejiM

„TpH

77

CMO y 05peH0Buy y rocTHOHHun koji Ty cmo xtcjim jia ce Majio npHXBa-

BOJBOjie".

THMO,

Majio M kohjC ojiMopMMO, na jia ujiemo jiajbe, npwtiM m ynMTaiM Me: ceji, crapau, AOK AMa, jecH jiH TH TO, BejbO ?.. LUto ce, 6ojiaH, He jaBMiu ?.. A sap tm hc SHaiu je Kyt^a 06pa;ia TiyKa, Hero jia oncejiaiu no MexaHaMa ?!.. Bm MMCJiHxe 33 Bejby, cHHa ra3jia-JI,aMHjaHa CMMJbaHHt^a H3 JbySoBMl^e ?.. Ja caM HieroB ;ipyr h jiodap npHJarejb ojiroBopMM My. Ha OBe peHH crapau ce, hhcto, ycnpcw. MsMane Majio rjiaBy m njiei^a y crpany Kao jia Me 6o;be npOMepw. Oh ojiMaxny rjiaBOM. M TM 6am hmcm HMiuTa poA BejbM AaMH>aHOBOM ? ynMTa oh, jom jejiHaKo Mepet^H Me. HMiuTa. Ja caM ojk Y^Mua, a oh, ero, h3 jia

tie

—

MM jenaH

me

—

—

—

— — —

JbyQoBM^e.

—

E, jiMJeTe, HeKa cm sjipaB m ;kmb !.. a ja ce saKjieo, na cm Mora npMJaTeiba JI,aKe cmh...

A

Bor

jia ?..

y^KMuy

6hx aKO

?

— He. Vljxem cecTpM na Jby6oBHJy... — Ene, na tm tiem npoi^M nopejx Kyi^e SnaM, cBpaTMtiem JlaMhbaHOBe m rasAa-CTenanoBe MM — Bejba. tm HosApaBM mx ^hjipyr 6aiii

!..

BenMiij,

BOTOM

M 3;ipaBJbeM

je

!

CaMO mm peuM

:

„no3;ipaBJba Bac

OGpaji TiyK !" To je jxocTa... LUTa nojeo y Toj Kytiw, Moj jiMJere !.. BM KO peKOCTe, j;a can noi^eTe ? na nopaHHTe. 3a jyTpa je cBaKa A, nocjie, c

no

caM ja cojim h xjieda Hcctmt ji,om !.. AMa HeMOJTe !.. Bojbe je pa6oTa Hanpeji,HMJa. Benepa neMa MeceHMHe. Oh ce pa^a TeK

noHot^M...

Tana CMO m hoiujih. Kan caM ceo y KOJia, Meceu, ne 6eiiie oncKOMMO HM 3a noSpo Konjbe. M Taj nan jom 3a cynua ctmrocMO y liapMHy. JXajhe ce Bet^ HMJe Morjio. M koh>m ce 6exy cacBMM saMopHJiM. Cyrpa nan cmo oner nopaHMnM. FIpoiujiH cmo Flpocjion, a 3opa jom ne

78

J1A3A

KOMAPMMTi

6eiue 3a6ejiejia. Kaji. y JbySoBH^y cthfocmo, ce Be\\ jieno ojijyTpHJio.

Seme

KaA cy KOJia OKpeHyjia ys OHy ysOpjiHuy, KanHJH CMMJbaHMtia, 6eme Me oSysejio hcko cyMopHO ocet^ahbe. To 6eiue wsBecHa Bpcia cipaee, iuto je pal^a TaMHa HensBecHOCT. Bhjio je HeiuTo, mio mh H cpue h jiymy. Flpejia mhom je ajanno je jiejiMJio HeKaKaB HesHBH noHop. Ms hbera je nHpMO ne^eH jia\. To je 6MJia HeKaKsa Hoh. Hoi=i je Ta xjianHa Kao Jieji, a MpaMHa Kao naKao. Moja je jiyiua npeji co6om Ha3Hpajia je;iHy laKsy Hot^. Mopajio ce Myin KJionapahte Hamux KOJia, KaA sareKOCMO Kannjy uiMpoM OTBopeny. JaCjiaH Hac je jlOMeKao Ha KanHJn. Tope npeji KyhoM Sexy ce cbm HCKynHJiH. Cmotpho caM m MMMa-Jl,aKy h rasjia-CTeMKOHwjy. Ja ckomhm naHa, m cTpHHa-MjiMHKy m

—

HasoBeM Bora JaSjiaiiy m ynmaw ra LUTa pa^M Bejba ? Oh mh npHXBaTH Bora, na tie Ty>KH0 o^roBOpHTH Eho ra rjie 'ojia no py^HO pajiH Bejba c KOJia.

—

—

co6h...

—

Bor

—

'Ojia c

—

!..

M

jejxHBKO.

jiaHDy h

Hotiy...

'Ojia h

HaMa 6ho, caM ca co6om roBopn. HnKora

Oa

jyxpoc ce k6 Majio 6eiue npnMMpHO... Cbm cmo ce Bory mojihjim, ne 6h jim ce Ha

ce6M He nymxa...

Ham AOM cMHJiOBao... M TaKO cTMrocMO npeA

Kyt^y.

FIoBapaBMMO

ce;

pyuH.

Oh

HeMO, dea peMM. MHMa-XlaKH nojiaKO Tp)Ke pyKy, na npomanra BHiue ne pene hh peMH. >Ie HMJe, ne 3HaA\ mia joj Bor jia sjipaBJba J],a Xot^e ^ena, Becejie KanMBKe.*) 6m 6hjio h oh. Hame npocTO, na npecBHCHe. Obo je ipeiia Hoti, KaKO oko Ha OKO HMJe cBCJia, re je jyrpoc rocnoi^a JejiHua Ha sop ojiBene na Majio npMJierny, le na ce, ja;i,HHua, Fasjia

—

!

:

—

—

—

!

—

—

MajIO MaJIO OJlMOpH...

—

A

CHHKO, H3 Bcorpajia ? npHi^e mh oner MMHa JXaKa. Can ce Majio Kao npH6pao. Kaji CH,

Ka)KeM' My.

—

HajieKO ce h3jio6po cTe cthmh cie ciajiM ?!.. mia !.. MaKO Beorpaji, KJieiM Ae, jieuo, MsnecMTe npocTupKy Xlere, rope non BejiHKM opax

BoFMe,

!

!

H KOjH jacTyK. JXa ce MOBeK Majio ojXMopM... Ajih y raj Max saiuyiuia neiuTO npeKO ABopmuia, 3aiijyiuTa Kao HeBHjubUB luyM. To je 6Hjia BejbHHa MajKa. Ona HHJe hh cnaeajra. Yaaop 6eiue caBJiajxao Tejio, ajiH je Ayma ociajia 6yjiHa. Ona je Myjia neKH luyMop npen KyhoM, nyjia, na CKOMMna. Miujia je Mac 6pme, a Mac jiaKme. Kao na je hcuito ocjiyiuKH-

—

no^ox na cycper. Ona Me yrjiejia. VoTOBO nojieTM. riajie mm oko Bpaia, a oji, ce6e ne nan^ jaBa... To deme BMme cenKa, a cenKe cy neMe. FpyAM cy joj ce jiMsaJie m cnymiajie, hok on jejiHOM y^apM eajia.

Ja

joj

y jiySoKO jeu.aH>e

—

Bejby

?..

Oh

Ha Me rpemny •)

TaKO

:

TM ;io^e !.. JecM jim BMjieo Mora je^naKO 3a le nMia !.. Borne, cMMJiyj ce

Cmhc

Moj...

!..

je 3Bajia Bert)HHy

maJKy.

80

JTA3A KOMAPMMTi

M

y Taj Max SBesHyme okhb Ha jejiHOM npo3opy rocTMHCKe co5e. H OKHa m hepMMBa MCKOMMiue Kao jia cy Snjia on nayHMHe. Ha nposopy ce yKasa saneje^Ha pasSapyiueHa rjiaea. Beiue SHHyjia h MCJia. Ona jiea OKa cBeiJie hckom noTMyjiOM sarpoM. LLpie Ha jiMuy passyHene y neKaKas caMpian cTpax, noMemaH c neKOM spcioM AWBJbe ocBeie. BejbHHa MaJKa no/ieie nposopy. MKOHMJa BpHcny, Kao jia je

—

—

Ha ryjy

—

crajia.

Chhc, Bejbo, eBO TBOje MaJKe !.. He 6oj cej.. OHa rjiaBa caMO ce wcnpaBM. He rjiejia. Sjann. \he je Kyjbao neKaKaB MpaK. Hs pyKy My je JionMs TMJia KpB. Berne ce rpMeBMTO yxBaiHO sa jioh^h ociaTaK tiepHMBa. Msrjiejiao je Kao MaMKa, Koja Bpe5a MHiua M HaMemia ce, na Ha \h ckohm. Xieo je ;i.a MCKOMM Ha JlBOpHlUTe. Ja My npnl^eM.

—

Bejbo, LUTa

je

MeKyjem TBora CTeBy

Mmia

H rasjiapwue

Je/ie...

My ce we My^a, Oh cTao, na Me iiiTO

to,

?!..

6ojiaH ?!.. Sap TaKO jxonosjxpaB on ra3;ia-

MMam

Cpeia

LUeBpjbyra TpncTa

jaBMiu...

rjiejia. HDcroBa ce ycTa noHeiue npejiHBaTM CKJianaTM, a JiHue y jejiHO o6jiHMJe mio 6ym cehaihe na neiuTO mio hbm je mhjio m nparo. fjiejiao Me je sa hckojimko TpenyTaKa, na he oji jeKao ;ia HHiuTa AHOM OKpenyTM, cacBHM MHpHO 6h;io HHJe Ene, sap h tm no^e?! A lUTa y^HHM c 6paMJIH MX HOAeJlM ?.. 36HJba, tiOM? MSMHpHJlM MX jecM JIM jioSho Moja nwcMa? LUto mm hc onroBopn 6ap c jiBe peMH ?.. LUio cm cTao Ty ? Xajne 'BaMO cjia6 caM; y co6y. Menw we Jiajiy Ha nojbe. Bejie

—

—

—

—

—

Hwje HwiiiTa. MajioMeSojin rjiaBa. H to CoBpa ?.. SnaM. Oh je je cBe... Ko Te je jiOBeso ?.. M Mcne AOBeso. AoSpo bosh. Bap t^e nac oabcctm ao OKpeTe JliySoBHJe... A, rjie, r;ie caM ce obo orpe66? OA je^HOM M cTa^e sarjieAaTw y cBoje KpBaBe pyKe. a

MCHM

6auLi

—

JEJIAH

Hmh

jeAHa BHiua

PA30PEH VM lajna, y Kojy

81

»

ce,

noKajiiuTO,

noByqe Ayiua Haiua. To je HCKa nojiynpospaMHa konpena, Kpos KOJy OHa bmjih cBOJe npawcKOHCKO nopeKJio... M/wa nyHO cTBapn iiiTo hx mm HasHpeMO, ajiH HX He BMJ.HMO. Mm JKHBHMO, ajlH y HeKOM 6yH0BH0M cTahby. A MAia jejiHO ciaFte jiyiue Hame, Kaji, je npeji. hbOM cBe BMiiHHJe, cBQ

pasFOBeTHMJe. Msrjiejia, JX3. m OHa HMa M cBoj can, m cBOJy jasy. Oho iuto je wawa can, TO je htoj jaBa a nama jaBa HMJe H^Lura Jipyro, ji,o jejl'dH BapjbMB caH. Haiua je jiyuia BiaoBMTa, ajiM Odjxa, ;

Kan cart)a... HMa nyHO MOMenaTa, Kan OKa ysjieTw Ha jenny SoMcancKy ysBMiUMuy. Ona ce xy ocBecTM, jep ce ly ocBeiJiM. Ann ona MMa m cBOJy Hoti... M ona MMa cBoje HecBecTMue. H Kan ona nocpne, Kan ona nanne, ona ce c5pe y loj Hot^M, y Toj laMw Ha nHy nna BeMMTor saSopaBa. M aKO Kpos rycxe CjIOjese MpaKa noKanmio n cune no kojm spanaK 6o>KaHcKor BHne.na, to 6yne kojimko na ce o6acjajy ohc naKjicHe HeMaKw, mxo ce no OBOj jeaoBWTOj tmmhh cMOTaBajy m pasMOiaBajy. Tawan xTenox na no^eM BejbH, a hcko Me yxsaTM 3a pyKaB m nojiaKO pene Ako Bora snaiii, hcmoj My ntiM caw !.. XajncMO sajenno To je Snna Moja cecTpa JejiHua. Bejba ce Seme cacBHM yMMpno. Bho ce naK h

—

—

— — — — — —

:

—

!

pacno;iO)Kno. Cjia6o dnennjio na Jinuy a HeiiiTO Mano noMyhene omh join 5exy ocxaTun HieroBe TeiuKe 6ojbKe. Ja M Moja cecTpa cenejiw cmo c HjMm y co5m. Ona My saycTasH wpB m np^isesa pane na pyKaMa, nenpecTano maJiehH ce m nptinajyhH na.vi Kojemra. Kasa HaM, KaKO je HMcap JoBa, can o npoiuioM Bo)KHt^y, y HaJBet^eM TpKy, nao ca CBora Kyjiama. A Kyjiaui, pe^e, CTao Kao yKonaH... FlMcap JoBa ckohmo, ysjaxao Kynaiua, na oner y TpK aMa Kao na HMiuTa hm 6mjio hmjc. riocne HaM one npHwaTM, KaKO ce CasaTHJe jiaToe HenpecTaHO h can KoiuKa c TypuHMa m3 Bocne m jejinaKO HM noKasyje, KaKO je khcs MMxawjio Beti yrjiasHO

—

—

JEHAH PA30PEH VM

6

82

J1A3A KOMAPMMTi

.

ca cyjiTaHOM, jia nam npena BocHy. A TypuM caMO „E, Bajiax, Ca6aTMJe, 6aiu to, 6MBa, He oj.roBapajy Mope 6hth !.. BocHa, 6ojiaH, HMJe hm seseH jarjiyK, HM ja6yKa ceHa6MJa, ji.a ce komc he nemhem jiaje !.. JaMM, jaMH, CaSaiMJe, hcmoj Ty Kojemra MaxHwiaiM !.. LUto 6mth He Mope, He Mope !.." CrpHHa MjiHHKa y jiea Maxa, yjiasH y co6y h ajiH one ilOHOCH HaM joiiJ JianeHMX Kpna 3a saeoje HHcy BHiiie TpeSajie. BejbMHe pyKe 6MJie cy saBHJene. M BejbMHa MaJKa, Majio Majio, na naM nol^e. JejiaH spaK Hajie SjiMciao joj ce Ha jiMuy h y OMHwa. He 3Ha lura jia noHHe on pa^ocTH. TpH nyra Hac je :

;

DHTajia, jia

—

hhcmo

rjiajiHM.

PyMaK Het^e raKO ojLwax 6htm, a bh or jyHHiuia HHCTe OKycHJiM... Morjio 6h ce, na 6p3y Tpoc pyny, nonpuraTH Koje miJie na M/iajiOAi KajiwaKy a ;

HMa, pene, w Bpyha MJieKa. Mm cmo ce 6hjim peuumiM, jia He KsapHMO pynaK. Ja caM c BejbOM MSJiasMO h y aBJiHJy. M CBa ce KytiHa Mejban pasBejipw. Jenna 6o)KaHCKa 3paKa, peKao 6hx, o6acja u,eo oeaj MecTHTH aom. To Seme nana y Bora, jia t^e ce oncT cBe na jxo6po OKpenyiH. M HMHa HaKa ce, npocTO, paspaKOJiHO. XlBa nyia Me je nwiao 3a 06paji.a TjyKa.

— — — — — — — — — —

—

Eto, peMe, M OH je ciapHHOM ly Mcno;i, BaypHtia. AIm jejiaH 3a jipyror nnxaMO, na jia cmo naKpaj 6ejia cBeia... HeMa, jieuo, 6e3 npnjaTejba h ;iomm 6pMx snanaua HHuira. Kaji 'BaKO Kyji. nol^eMO cByAa MMaivio cbojhx Jbyjiw... V BajbeBy ko;i ZlnKe, na y6y Ko;i JoBMue OSpenoBa, y OSpenoBuy koj. OSpajia T»yKa, a y Beorpajiy HCKaA koj. FlojiHBaKa, a HCKaji KOA Haiuer rasAa-MHJia... M OHjia 6m ce oner 3aMyAM0, KaKO cmo mofjih 3a jiaH cTMtiM H3 06peH0Bua ao y UapwHy. npwxBaTM Bejba h E, a/iM TO CoBpa bo3m 6jiaro ce ocMexny.

—

—

!

—

JEJIAH

—

PA30PEH VM

83

O, Bo>Ke, H MaJKO BojKJa, pasBecejiH ceaKor, na H Hac npoujania jejiaH rjiac Hsa mojhx jiei^a. Ja ce OKpeTox. To je Guna BejbHHa MaJKa. JXoiijjia oner, na crajia, jia ce Hacjiyma Hamer pasroBopa. A Knt^a eeti HMJe oji, mchc hh ojiMHuao. Tpw MeTMpH nyia yjiasM/ia je MKOHMJa h OMHMa Ha h>. 3oBe ra, Aa My Hernxo Ka)Ke, a oh ycyne rjiaBOM m BpaioM. !

—

— — _ —

Hetie.

___

—

__

Ho

uejiOM jxBopHiiiTy ona^ajio ce )khbo KpeTaHje. rioji ujynoM ce pejiw jarHie. M new ce MCKyHMJiH, na Maiuy penoM. M HjHMa hciiito mmjio. FTo

HCKO TCK OHaKO HH 3a LUTa jiaHe... Cospa hshco npa3He 3o6HMU,e. 3arjieAa y h^mx, Bmah ce, jia cy koh>h CBe no 3pHa no3o5a.iH... Fasjia CienaH BMKHy ja6jiaHe !.. JXq, mxa y^MHH ?!.. :

—

JaSjiaH ce ojxasBa

— M

ynHTaiM

—

Caji, caji

He npol^e mhofo, a Bejba

neiuTO ^HBJbe

t^e

:

A KyA OHO ojie Ja^Jian ? ycianeM h norjiejiaM Kp03 onaj pas^MJen npoJa 3op. Ja6jiaH Seme Beti hsSmo Ha nacHn. Ysjaxao 3eJieHKa, na ojie cBe y Kacy... Oji,e nyr JbySoBHJe. Ja caM 3aM0JiMjia ra3;ia-CTenaHa, na Ka)Ke JaSjiany, na one na JbySoBMJy no Mora MapKa... JXa My Ka)Ke, na je Moj CreBa nomao, onroBopn BejbH Moja cecTpa h pyKOM Me noMUJiOBa no o6pa3y. Open caM pynaK m3m^ocmo oner cbh Ha nsopHiiiTe. MKOHMJa onasBa Mojy cecipy. CBe mm ce hhhh na ce cTBap TMuajia uvne ry>KBape. hby je Moja cecipa yMejia MajcTopcKM na yMecH. TaKO cy je hcto BBajiH M KaneraHOBOj Kyt^H. M KHt^a we ocraBW. Oh OTpna 3a \hv\Ma. M oh bojim na rjiena, Kan ce nMia MecM. Ajim oh jom Hemro BMme bojih na rnena Kan ce HHTa ceHe. hberoBO napne Mopa 6hth npBO. Kan oeaKO MMa nnre o pyMKy, oh h ne pyna. Oh caMO HHTe pyMa... Flon BejiMKMM opaxoM Beh nonejiH na

—

—

:

J1A3A KOMAPMHTi

84

nocTaBJbajy. Jieoeo xjia^, a osro oji cokockmx 6pjia no Majio tiapjiMJa BerpMti. M jarH>e je kpukbjio nopeji Barpe. OKpetse ra >KMBaHMMi^. Beiue ce cas sajanypHO. C jejiHe cTpane japa oji Barpe, a c jipyre hjimhcko

cyHue. Fasjia-CTenaHOB ce niac Myo none noji Kyt^oM y nojipyMy. Sua ce m saiuTO. FIojipyM CMMJbaHHtia HHJe HMKaji. 6e3 BHHa. Mnna JI.aKa ctojh Ha KanwJH c HeKHM jbyjiMMa. JeAaH My ce Ty;KH - Eto, ohm Me, Jieno, caTpme. Obo ce BMiue ojL H>MX He MO)Ke )KHBO ocTaiH. JXa caMO ojieui Jio sanjiaKao 6m ce. Oa HiMBe y AjiMJMHOM KJbyMy Mypysa HCMa BMiue hm ipara Caiwo ce upHM aewjba m na cjiaBM m na upna, upHHJio MM ce, ji.a Bor jia,

—

:

—

—

cBa;i6M

— HeMOJ

—

!

noBHKa HH4a JXaKa roMOBCMe jbyjM, na neKa tw to obmx th Eto TOBO cpjiMTo... yBM^e !.. riJiaTMtie, ja mTa tic... Saiu cy mm obh MhjiocaBJbeBHhM

—

KjieTM,

Te>iKMMO

!..

y

mm

co6y... Bp>Ke

6m, !..

Te My peKOx:

PA30PEH VM

JEJLAH

M OH Me

mh

nocjiyma. nycTM ce je^HaKO o63Mpe.

Oh

85 pyKy. Iloi^ocMO.

Ka;i, y co5y y^ocMO, Hjie, ajiM M none caMO no co6m )kmbo ji.a OH ojixyKHy. OHna xona. HeiuTO je y ce^M iiianopHO. OnHwa noBJiaMH,

HeiuTO Tpa)KM. He. Kao n.a Bpe6a. Ms OMHJy My je sjanwo HCKaKae cyMawyT cipax a JiHue My ce paseyKJio y jejxny najiseMajbCKy pyro5y. To 6eiue HCKa spcTa uepeK.aHja, ujto ce pyra, h pe>KaH3a, mio nojiysHMaiH. XI,ao 6hx mhyje;i.a. Mene none cipaea xaB CBCT, jia My Hecpei^Ha MaiH ne 6axHe Ha Bpaia... y cBaKOj ceKyHUM, mmhhjio mm ce, jia nociaje HeMwpHMJH M ycnjiaxHpeHHJH. Xojiaoje, sacraJKHBao je, o63mM jejiHOM cpjbHy m neiuTO srpaSw pao ce, SBepao. HcnoA aciajia. M OHjia Hemio npoMpMJba. Ja Kao a^ 3a H> M He 6ejax y co6m. A Kaji. HaM ce jenHOM cyKao jia ra cpeTome norjieuM, oh ce, mhcto, Tp)Ke HeiiiTO onp>KH. 3HHy. SaKOuahw rjiasy a crajie Me MepMTM, Kao OHO Kpo3 HaoMape... M OHjia none npeMa MCHM jia 3ay3MMa nyjiHOBaiy nosMiypy. Jleno caM Kao MaMKa, ona3MO, KaKO ce ckynjba h HaMemia Kaji MMLua ona3n. M oh ce, Kao ;i.HBJba 3Bep, ycrpeMH Ha Me. To 6h y ipeny oKa. Ja cawo Morox BHKHyiH: „Bejbo !.."

Kao

ji.a

;

—

—

—

M TO 6m

CBe. Mcnpeji mojhx OMMJy ceBHyme cBeyracMiiie ce. Ymmhh mm ce, jia TJiauM... CeBHyme h Kao 6jiara M.naKyiiJHa KMiua. M Me HeiuTO o6jih

—

—

Mcnoji, mojhx Hory TO Me noMe jxa jiasH. CMpne ce Kao jia HCKO H3MaHe 3eMJby, m ja ce otmckox y jejian MpaMaH, OecKpajaH noHop. Kpo3 OBy TMMny npoMHuaxy SjiejiyHjaBe ceHKe BMii.ex CBOJy 6patiy... npo(J)ecopa MaTCMaiMKe... FleTpoHMJa FlMBJbaKa... KaHMuy KajMaKa... BejbMHa MaJKa CMHy rojiorjiaBa m pa36apyBpaTa lUMpoM OTBopena... Ha h>hx iiiena... Jeji.Ha yMane FlejiajiMJMH Hepa... nncap JoBa npojieTe na KyMkojiaiijy M cTponoujTa ce y neKaKBy npoBajiMJy... HMJa M Moja cecTpa npoBe^ome KaneTaHOBy PoKcy... M OH;i,a MM Hemio nHcny y yiiJHMa. Xynajio je Kao ..

:

J1A3A KOMAPMHTi

86

BOneHMMHa 6paHa. HeiiiTo noKJionH,

To

ycHJaH OJlOBa H TBOJK^a... can...

Flocjie m

to yMyne,

ajiM

Me 03ro

tcuiko Kao njiaHHHa, a epejio Kao 6euje HCKaKas MpaK, hsjimbch oa

X To

cy MopajiH dwiH TeiuKM naHH. Kaji cam jiomao ce6H, ja bhjimm Jia caw Ha Jby6oBMJH, y cecipHHoj co6h. Kan. cy we m3 Jby6oBH^e ;iOHejiH, He SHaM. CecTpa je ceji,e;ia nopeji. jviene. JXpyKana Me je sa pyKy.

HeonMcana pajiocT 6eme

joj njiMHyjia no JiMuy. yrimaM je ajin y mcth LUia je c BejbOM ? Max oceiMx, KaKO Me neiiiTO, Kao ycwjaHa jieiKa, KHrny no y caM M03aK. Menw ceBnyme cBeiJiauH Hcnpea OMMjy. y co5m MM ce cMpaMM, ajiM to ojiMax npo^e. rjiasa yBe3aHa... CBa Caji, TeK ona3HX, jia mm je Moja MM cecTpa MeTHy npcT Ha ycTa. 3HaK ^a t^yTHM.

—

—

;

—

—

Moja no6pa

ceJKa

!..

*

He 3HaM KaKO

ce to jejiHOM nosejie pcM o Ka-

neTany MmIim, ;i.ok tie Moja cecTpa pet^M Jom nanac! MapKO, ojiMax jia hm nuiueiij Ka>KM MM CTeBM je, Bory xeajia, cacBHM 6oJbe. hbMMa tie, 3Haiu, cBMMa 6mtm mmjio. Ja je norjiejiax. Ona Me je pa3yMejia. OcMexHy ce. >KeHe cy jej.MHe, Koje cy y cTaH^y jia 3aBHpe y HajcaKpMBeHMJe TaJHe nyme Hame, KOje cy Kajipe jia Hyjy M oceTe csaKM OTKyuaj cpua Hauler... Moja Me cecTpa cTa;xe MHJioBaTM no oSpasy, a onaj joj ce ocMex HenpecTaHO Jienpmao na ycnaMa. M OH^a tie

—

:

!

:

MM

petiM

—

:

CMMJbe Moje, m ho 3Ham, ;ia cy naM KaneTana npeviecTMJiM y CMejiepcBO ? McHH ce yMMHH, iia ce ona co6a OKpeny oko MCHe... yniiTaM, M OHM cy ce Beh m oj.cejiM;iM? a HeKa mm Tyra none cTesaTM rpyAH. JecT, OAce/iMJiM cy ce. KaneTaH-MntiM je na-

— —

ria TM,

—

JEJIAH

PA30PEH VM

87

Hjie. Typuw epjiMJe xo^e Jia ce na je OKpy>KHM HanejiHMK HapoMHTO Tpa>KHO Kaneiana Mwl^y, na My ce npii pyuH Ha^e. Ohm ce SHajy join on, l^aKosahba... JXann cy My m oacy... O, TO cy jioSpH M KpacHM jbyjiM He 3Ha ce, Koje je on. Kora 6ojbe m MMjrocTHBHJe. CeaKM cy nan nojiasMJiw. Focno^a KaneiaHMua on HeKora nyjia, na y B. 3BopHMKy MMa HCKaKaB MCKycaH xetiHM FpK. M, Bora MM, OHa HasajiM Ha Kanejana Mwhy, na oh caM one H nosene ra... „Th, pene, yMem neno c TypuMMa, a H rpHKM 3Hauj, na TOMe FpKy Ka)KH cee uixa je h KaKO je". H Kaneran je nocjiyuia. OnMax, cyipa nan, cnpeMM ce sa nyi, yae on nncapjoee Kyjiama, na c naHnypoM Tomoai one. KaKO cy pannjiM ne snaM, ajiH MX eio c xeftMMOM onwax npyrM nan... Ox, KaKO TM je onna 6mjio He cmcm hm na tm Ka^eM. Ohhx MyKa M OMor TBor jewaHia ne nao Bor hm najropeM nyiiiwany Ajih Bor je BejiHKM. Oh Hac je nornenao CBOJHM m;!Jioctmbmm norjienoM... Kanexan MMha HMJe xieo na ociaBJba cBOjy noponMuy, na ce nocjie caMa MyMH OBaKO naJieKMM m nocia nesronHMM nyiosMMa. Kan cy ce xrejiM KpenvTii, cbh cy noiujiM, na re sMne. Tm ce Seine, MCTMna, A\ano cmmpmo, ajiH cm 6mo 6jien Kao civ.pT. Mm ce onpocxMCMO m jenno npyro opor CMCMO BpejiMM npMJarejbCKMM cysaMa, pene Moja

pel^eHO, jia ojiMax

cejie,

!

—

!

!

—

cecTpa, a omm TCLUKO, nol^e

joj

ce HanyHMine cyaa. sanjianeM. Ja ce

mw na

M Menn 6m BeoMa OKpeneM nyBapy.

noc.ne OBora noneo caM ce 5p30 onopaBJbaiM. LUKO.ncKe (|)epMJe 6exy ce Beti npMMaKJie cbomo Kpajy ajiM caw 6mo joiii cjia6 m MSHypen. Kan 6m ce no KOJM nyr M3 Kpeeexa nMrao m nomao npeKO co6e

M

;

nposopMwa, ona3MO 6mx neKy Many necBecxMuy. TeK MM noMMJiM naxoc Mcnpen OMMJy. Ose ce necBecxMue HaJBMiue njiauiMJia Moja cecxpa. Bojana ce na mm onex mxo He nporopina. C xora mm jom 3a nyro He nane

J1A3A KOMAPHMTi

88

HH y

aBJiJijy jia

MSJiaanM. 3a

Beorpa^

HHJe 6hjio hm

MMCJIMTH. Jej.Hora waM jiawa jaBMiue, jia cy KyKasHor Bej-by onBe.iM y MaHacTMp BoroBa^y. HmuTa My HMJe 6o;be. rio cBy Hoti ce c hckhm CBal^a m roBopn o HeKWAi

— — — — — — —

saBepaMa m TpoBart>y. Kan caw Beh oceTno, j.a mh je cacBWM Ao6po, H Kaji, je Heciajio OHe HecBecTMue, ja noHHCM MSjia3HTH Hajnpe y aBjiMJy, a nocjie m naihe. Bo>Ke, Moje panocTM Hhhhjio mm ce, jia caM ce no hobo po5.xo. OHa >imx

je.

To

:

Oho

je

rjiacHJio:

„J],para

Moja rocno^o JejiHue,

KaKO CMO ce ja h MajKa oSpajiOBajie, Kaji cmo Ao6MJie HHCMO on r. MapKa. Oiau, HMJe OBjie. OTMiiiao je y cpe3. M ja m MaJKa ropejie cmo y HecTpnjbeH>y, na Mac npe casnaMO, mia naM nwrneTe a nana HMJe 6hjio, Kan HMCMO o BaMa roBopHJiM... Hecpe1=\a, Koja je cnamjia Kyt^y HHMa ,Il,aKMHy h KOJa je xrejia rjiaBe na no^e Bamera 6paTa, nenpecTano naM je npen OHMMa... Moja MaJKa yaejia hhcmo, na ra OKpefee: „Bo;Ke, mia jim HaM nmuy ?" bcjim OHa. M onna tck onsajiM neHai!.. „Bora mm, hepw, ja He Mory na MeKaM TBora oua. Bor SHa, Kan t^e oh m3 cpeaa not^M. Oh je can aaoKynno m3 oniuTMHe y onmiMHy. Xol^e na ce ynosHa c naponoM... Ha, HHiaj", peqe mm OHa. O, npara rocno^o, a una na BaM k6 KpHJeM?.. Jleno cy mh pyKe npKiajie, Kan y3ex nucMO. Bojana caM ce Henera, a h caMa He SHaM nera. Ajih KaKO cmo ce M ja H MaTH o6panoBajie, Kan BnnecMO, na je 3a r. CieBy ceaKa oriacHocT npomjia. Bor je BejiHKH h MHJiocTMB. Hero c npyre nac je cipane pacTy)KHJio, uiTo HaM r. MapKO jaBJba, na MMMa -JiaKHHOM BejbH HMiuTa HMJe 5ojbe. He 3Ha ce, ko BMiue na ce jKajiH: na JiH OH H MJianocT H>eroBa, hjim ona Hecpet^na MaJKa H>eroBa m onaj no6pM MMMa Jl,aKa. JenwHau, cmh, m to OHaKO Mynap m naMeian cmh, na na mx ra necpeha cHa^e !.. Mene, mhcto, h can je3a o6y3Me, Kan ce ceTMM OHora Benepa. MajKa je, bcjim, onaBHO onasHJia, na HHJe no6po... A Kan oho M3a coBpe ckomm, h ;

J1A3A KOMAPHHTi

92

jypHy Ha nojbe, B^myt^H „Bm Me cbm eapaie!" ja cea npeipHyx. CnpoMax rasjia CrenaH M oh je H3rjTej.ao 6jieji. H nonjiameH. MyjiM cmo, jia cy ra ojxsejiH neKa>Ke Kyji. y ManacTup. Oiau., HjCmv newa JieKa. M :

!

:

^CA HMHa-AaKHH TaKO je MCTo npoiiiao. V nojia 6m HohM jiOHeno CBOJ yeBepnan, na 6ii nojiereo Ha norbc, BMMvt^M „XoKy jia BpaiMM BymaTJinJHHy Bojcny, jia HaM jieuy He noKo.^e m wan ne sanjieHM !" M laKO je jejiHe Hot^H ojijvpHO naK CaKapy h ly c FannMeBe CiCHe CKOHMO y Xlpuny w yjiasMO ce. To je ouy KaSHBao caA\ MHHa XlaKa. Kan. naivi je to oxau McnpMHao, ueny caM Hoti npoBCJia Kao y neKOM cxpaxy h 6yHMJiy. TawaH cKJionHW omh. a TypuK aaxajiany w k6 xotie jxa Hac 3apo6e a nwcap JoBa Ha cBOMe Kyjiauiy jieTH OKO Hac M 6paHM Hac... Flocjie Kao MyjeM, KaKO :

;

xyHM UpMHa

Hajiomjia, na hoch APBJbe h KaMChbe, AOK t=ie MMMO Me, cBa pasoapyiueHa, npoJiercTM necpetiHa BejbHHa waJKa. HeKO naAi Kasa „One aa BejbO.M !.." riocjie k6 h Moja MaJKa a,OTpMa m BMKHy mm: „Tm cnaBam, a H>era ounece Jlpuna". Ha jih ce h to OAHOCHJio na Bejby, He snaw. SnaM caMO to, jia caM CKOMMJia. lienTMJia caM Kao npyT m cBa caM 6MJia y :

:

rojioj

BOHH.

Ha^eM MaiuMHy. VnajiHM cBet^y. Moja Cbm cnaBajy. Ha nojby rpoSna TMUiMHa

MaJKa cnaBa. Bajba jxa je 6y\no rjiyBO ;io5a hoI^h. \A Kpoa OBy „A3ypxajia !" 3aHot^ny TMLUMHy onjeKny je.i.aH r.nac thm onjeKHy m jipyrn, na h Tpet^M. To cy ce ;io3msajiH TypcKH cTpa){e pajio Mcnyn>aBaM Caji

—

Mojoj jio6po\ rocnot)M Jcjimum napoHHTO... Kajx CMO OA TyA noiujui, mo^ctc mmcjimtm, KaKO HaM je 6mjio >Kao. Mchm ocoSmto. Ham je pacTanaK Aomao cacBHAi MaHenajia. Alene oOyse neKa neojiojbMBa ryra, m to Tvra noMemana c hckhm nepasroBCTHHM CTpaxoM. Kao Aa caA\ cBe, ujto je AyiuM m

JEJIAH

PA30PEM VM

93

cpuy MOMe HaJMMJiHJe, ociaBMJia laMO. MMa nyHo Jiennx ycnoMena, Koje cy Beaane sa Mojy MMJiy Jhy6oBHJy. Ja caM Tajwo npoeejia cBOJe jieiMHaCTBO... Mh laMO ocTaBMCMO TOJiMKe Haiue snaHue h npMJaiejbe... Bam je OBaj mmhobhmmkh >kmbot HepraojKM >kmbot!.. Pjie OMpKHe, Ty MO)Ke jia He ocBaHe. Hwrjie rsl ce CKpacM. TawaH tm jenHO ommjim, c sanasM m cnpMJarejbM

jbyjii-fMa

ce yno-

TaMan cbmj Majio cse Kyhe Haji rjiasoM, a HCKaKBa HeBH^JbHsa pyica TO noKMjia M pasopn !.. Bo>Ke, ajia cam ja 6p6jbMBa! Mmhm mm ce, ja TaKBa npe HMcaM 6MJia. Ajim HCKa. Ja 6mx ce c MOJOM jioGpom rocnol^OM JejiMUOM pasroBapajia o;i jyipa na no Mpoa MpaKa, oji Mpana na ajiM thko je. jio 6ejie 3ope. LUia je to, He snaivi TaKO MCTO M MaJKa Kame. OTau, caiwo t^yTM. Oh naM „TaK0 tieTe mcto >KajiMTM m sa CiviejiejejXHOM peMe peBOM. MoBeK ce cByjia nasMKHe, ynosna m cnpMJaTejbH c OHHA^a, KOje aana.SH m saBOJiM a Ka;i no^e

3Haj, c jipyraMa

;

—

;

:

;

Mac pacTaHKa, HiCMy ce y^HHH, ;i,a ce oho BHiue ne ajiM AoC'MJa..." Mo)Ke 6mtm na Moj othu, MMa npaBO ce MCHM MHHH, jia JbySoBMJy, jia JbyOoBMl^y HHKaji. sa;

6opaBMTM CTaneM !..

Hehy...

Eto MCHe

He yMCM

oneTl...

n.a

rocno^o JejiMue HeMOJTe Hac sadop.'tBHTM !.. MaJKa mm pene, jia BaM nHLUCM, na r. Cresy He nyiuTaTe, noK ce ron cacBMM He onopaBH; a Kan ce Kpene, jasMTe HaM. Oh \\e naM 5ap 6mtm 6jiH)Ke. Ebo me je Beorpajx a jial^e Hny can nsa ria HHiiiHTe HaM,

!

;

nyTa nenejbHO. OTau, necTo onJiasM. Oh je MajuM o6eRao, na tie ra noTpa)KMTM caMO ne anaMO xot^e JIM yaeTM mctm cTan Kon H>eroBor m BejbWHor raana-MMJia. BwnMTe na caM My m ja WMe ynaMTMJia. Hdhxoboj je raanapHUH wMe Jena. Eto h to anaM... Ene Me oneT !.. Kyn ja onox?!.. FIpaBa caM TopoKyma To mm je 6am Maxna ajiH t^e to no6pa rocno^a JejiMua onpocTMTH cBOJoj Pokch... Jen' Te?.. McTMHa, xotie jw naTM Bor na ce jom jennoM bmnuMO ?.. Ja caM npaBa nyna !..

—

—

!

;

JIA3A KOMAPHMT.

94

riosjipaBMTe cBe Hame npHJaieibe, a oco6hto, KBji oAeie HMMa-JlaKMHOj Kyl^H... O, jia je xot^e Pocnoji. Bor o6panoBaTH !.. Cee MsrpjiHTe h M>KJby6MTe y KytiH, Mojy MHjiy h upary j.pyrapmj,y HKOHHJy no jiBa nyia... Majfca mm caji pene, ;i.a nosjipaBMie on HjChc m OMeBe cipaHe >khbotom m supaBJbeM CBe Hame ;i,o6pe Jby6oBM^aHe !.. Fasjia- jespeMa OpjiOBHha h ^paua-FIepy h hberoBy MMJby, rery HjeroBy CraHy HjCHy Hepy ajiH He saSopaBHie jxa naw M JepHHKy no3;ipaBMTe r. CaBaiMJa m HieroBy Bnji.y, Kojihko cy Hac nyra caMO ohm HacwejajiM h pasBecejiHJiM Ene, sdMJba, y Majio iuto ne 3a6opaBMX r. nwcap-JoBy. Jleno ra nosupaBMre on CBHJy nac... HeuiTO 6u boJiejia jia bhjimai MaK h H>eroBa noHOcna Kyjiaiua... E, 6aiii caM npaBa tiypKa JXocja. Het^y BHiiie. Oji cBHJy h Hac ]^ on MaJKe m o;i Majiwiue, a oa on oua Mene HaJBmue, npHMMie cbh HCKpeno npMJaiejbCKO nosjipaBJbe !.. BameMy 6paTy cbh >KejiMMO, jia ce cacbhm onopaBH h na. iiiTo npe y Beorpaj. no^e h iiiKOJie npojiy)KH... Caji joiu Hemio. M ja m MaJKa aiojiMMO eac, na Haw ojiMax jaBMie, aKO BecejioM HMHaJlaKHHOM BejbH 6yne mioroji rnxoroji 6o;be !.. A can?. KaKO 6h Bac aarpjiHJia h nojbySHJia OHa, Koja Bac Bauja je Basjia noiuTOBajia h BOJie.na, a to je

—

;

;

!

!

—

—

—

PoKca. jiao CBOJoj cecTpM. Ona ce y jiBa Maxa sajiera, ^a mh ra oTMe. Ajih ra ja He jiajiox, rioHCO cavi ra ca co6om. Oho mh je y jiajbeM jKMBOTy 6njio Kao HeKa aMajjiHJa. Kojihko caM ra nyia

Obo hmcmo HHcaM

no can npoMHTao

!

M

Bets

oneT y bcmc, Ka^ ueo cbct

HHCMO M3BaxiHM

H

HOMHeM

ra

ajiH na naMCT 3naM na noMHne, ja obo MMTaM. HcMa HM je^He ;

Jierne, iia

peMM, HH jeAHe penenHue y Kojoj HHcaM OTKpno no KaKBy 3a Me Majiy rajny. M OH^a Moje cpue sanrpa... A no HCKaji mm ce yHMHW, Aa je to cBe rojia m nycxa

JEHAH PA30PEH VM

^95

o6MaHa... HeKaKaB JiejieH noHotiHW l^yB jiyxHe, na mh y HesHaH pasHece cee Moje Jiene, sjiaTHe CHOse. JejiBa ca/v\ MCKao Aa ce jejiHOM KpeneM sa Beorpan.. Jby6oBMJa, Herjia mchh laKO jipara h MHJia Jhy6oBHJa, jiawac mh je nociajia cyMopna, nycra, ryjKHa. M Taj jxaH Jiol^e. Moj 3eT MapKO h Moja cecipa JejiMua oner cnpeviHJiH Benepy h no3Bajin HeKOJiHKO npujaTCJba, Aa ce Majio npoBecejiMWO. M Benepajio ce m iieperajio ce, ann HHJe Morjio na 6yji.e OHe HeKaaaiuhfae BecejiocTM. Moja cecrpa cejia y jejiaw 6yyaK, na ce HeiiiTO saMwcjiHJia. >Kao joj. 3a HHTasy rojiMHy jiaHa HetieMO ce BHjxeTH, a, ko 3Ha, MOK^a h aa BHiue. CaBaTHJe jibtob y hckojimko nyra sanoHMhbao je jia. saMet^e many, na My ne Hcnaiie aa pyKOM. HacMejeMO ce Majio, ajiM cy to 6hjih cTyjienH ocmcjuh, jiok. he oji jejiHOM pehw Mope, 3HaM ja, iiiTa naMa OBjie (^anvi... HeAia HaM KaneTaHa Mul^e m HieroBe rocno^e Uane... A, eajia, norpeiiiHJiM cy, ujto cy ra KpeTajiH ojiaBne. C TypuMMa je yMeo niTO hmko. Ka^ oho cnpoBOjiMCMO CoKOJbaHe MajioMe 3BopHHKy, oh ce npe;; H>MMa 6eme cneBecejino, caMO uito My, peKao 6h MOBeK, cyae ne yjiape. JejiHOM mh 6am pene „4yjeui, CaBaTHJe, na neiiiTo mh je, 6ojiaH, >Kao obhx TypaKa. Ta OBjie cy ce napojiHJiH h HjMxobh ^ejiOBH h h^hXOBH HyKyn^enoBH. Hnje jiacHO, 6o.naH, ocTaBMTH CBOJ aaBHHaj, CBOjy Kytiy, m cBoje orHiHUiTe !"

—

:

^

— KaneTan Mwt^a 6ho jio6ap, Kao io5ap jian rojiHHH, — npHXBaTH OTau, Ehjimh. — OnaKor KaneTana JbydoBHJa netie CKopo noje

y

6mth,

— — Oh

;i,o;iaji,e

je,

raajia

JeBpeM OpjiOBHi^.

HCTMHa, 6ho Majio h npnibyT, ajiH

je

XTeo yHHHMTH npaBjiy, na MaKap h upnoM UnranHHy, petiH he CaBaTHJe JiaTOB. Ja caM ce 6auj ji.ecHO Ty, Ka;i My oho jxo^e cTapw XyceHH-6er KaBajiapeBHti. TypMHH ce y Jinuy aa^apno, a Ha OMHJy My cnna oraH> HeKaKBe BejiHKe cpj.HTOCTH. Mhm Aoi^e, oh noBHKa „0 KaneTan-Mnl^o, o^arnaj OHor pcyaa oaro

—

:

•96

JIA3A KCWAPMHTi

—

JacTpeSoBe FjiaBMue laKO th o6pa3a m nomiehba ce ropnKa jom oa jyipoc, na th He TBora rioneo CMMJeM HM KasaTM, LUTa SapjiHJa m KaKBe th pnjeMH He roBopH. Je;iBa CTHiuacMO namy MOMMa^, a CBaujTa 6h Morjio 6hth. Ako BaM je, 6MBa, uap nao, jia Hac c Hamer orrt>HmTa KpcHeTe, HHJe BaM jiao j.a naivi y o6pa3 jxHpaTe a oSpas je, KaneTaH-Mni^o, noiuTeHy. MoeKy npeMH h oji caMor >KHBOTa... H jom 6h Te nec

!

;

Mh

lUTO saA^OJiHO.

ce,

6HBa, lujyTpa

KpetieMO... fjie-

OBa Hama Hejan c mhpoaa npo^e no SeopHHKa. 3HaM0, 6MBa, cbm 3a Te, jia cm jiooap h nomTen HoeK a M TH HMam cBOJy ^euy..." M TypMHH 3acTa;ie. Onaswo caw, KaKO My ce no4eiue BMJiHue TpecTH, a OMH My Sexy mhcto 3aBo;iHMJie. 14 OHjia he My KaneTan Mnt^o peHH „TBpny th Bepy sajiajeM, 6e>Ke Xycenne, jia hy CBaKOMe osy Ky(5ypy y npca cacyTH, jiaj,

na.

;

:

Ma H je^Hy py^Hy pew peKne, hjih na Baiuy nejaH Ma M MajiH npcT jinrHe". M OHna ce OKpeTe Tomh nanjiypy „Ko jeTO rope na JacTpeSoBoj TnaBHUH?" „Ta OHa pl^a fleTpoHHJe ManaK, — ojiroBopn nawjiyp. TpHH, OBora Maca, „A, je jiH OH ?.. Bam Ao6po Ysmm jom ABOJHuy jxa MM ra OBjie Besana jiOBejiem KOJH

;

—

—

—

!.. !

oji cTpa)Kapa yTyBMTH, Ka;i

—

mTo je

cy rope... E, Bajia, Taj tie ;io6po MayKao na JacTpeSoBOJ PnaBHUH.

oneT mcmoj Jia 36or Hac cTpajxa, lUjyTpa cbh ocTasjbaMO nama orhbnmTa H name 6amTHHe, m jej.HHH Bor 3Ha, xotieMO jih mx HFAa BHme bhI^cth, na hhjccmo pajiH, j;a na nac mko 3a)KajiH !.. 3anpHJeTH My, ji.a oho BHme He mhhh hhpewe XyceHH-6er, m jaKOM, H TO je, dHBa, jiocTa, rjiyKOM npcByMe npeKO OHHJy. M onjia TypMHH o^e. A mTa 6h nocjiHJe c MaMKOM ? ynnTa rocno^a noma. HnrnTa... AoseAome ra Be3aHa. KaneTan hcHHTa CBe mTa je 6hjio, h on^a ce OKpeTe FleTpoHHJy: „E, caA, Jie, jie3H!.. Tomo!.." M ToMa jionece MHTaB cHonnHt^ jipenoBaKa, aMa E, 6HBa, KaneTaH-Miiho,

—

— —

—

JEJIAH

PA30PEH VM

97

Kao na Hx je y lepKHJH nOHCO. M MawaK Jieme. E, KpeBejbMo ce, Hecpet^HMK, Kao japau,, Ka^ HoraMa sanajiHe y BpjbWKe... Ajim h OHaj Tojwa MMa norany pyKy. He yjiapH hh jiea ipM nyia, a OHaj My ce JieCKOBaK Ha epxy pacueeia m caMO bhahuj KaKO onJiet^y uenMMue. 3a obo cy on HeKor MopajiH jiosHaTH TypuH, jep, Kan cyjpa jxaH, cnpoBOjiehM hx, 6ecM0 Ha AOMaK m MajiOM 3BopHMKy, a Kaneiany MtitiM npn^e cTapw MycTaj 6er OcMaHOBMt^, na My pene „E, saJiax, Kanerane Mntio, na OHOMe th jiHJeno XBajia oji Ko, 6HBa, jy^ o6pa3 MyBa, h CBHJy Hac CoKOJbaHa H>eroB t^e onaj 03ro. Oji TeSeKana je 6hjio cacBHM jiHJeno. TaKO !.. Bajba CBaKaji ocTasMTH sa co6om no Majio nen^epa. Th ch ra, 6ejiH, ocTasHO. A jia neuiTO HHJe OHaKBHJex pcysa h y nac h y Bac, ja mhhm, jxa. OBora He 5h 6hjio Mei^y HaMa... A caji, HeKa je jihjeno sjipaBJbe h anp Me^y naMa !" M MycTaj-6er o6oji.e cBora jarpsa, na ojie Me^y cBOje. TaKO je to 6hjio.

CaKapy

:

!

Cyipa jxan jio^oiue, jiaMe Hcnpaie. FlHcap-JoBH )Kao, lUTO Me He Mo^e jia HcnpaiH dap jio flpocjiona. Moj MM seT Seiue Haiuao KOH^a oji neKor JbySoBH^aHHHa. OMajieno jiopane, aMa jkmbo m Baipeno. A rjie, aap tiem jxa. jamem na obomc japMMi^y?!.. Hein Bora mh! noBHKa nncapJoBa... FaBpo!.. FaBpa naH;iyp re npena h>. XaJA' Jia ce cnpeMHUi Ocenjiaj Mora Kyjiama, a cnpeMH m TBora nyiajbMHtia, jia npaTHiii r. CieBy

—

—

—

!

jio Bajbesa.

OjiMax

y FaBpe

HHJe 6mjio noroBopa.

Majio ce ycnpoTHBM MOJ ser MapKO. Bh ra Kao Majio H cth;i, iuto mm nnje namao 6ojber KOH^a, na cTa;i.e jiOKasMBaTM. jia je nepniuMH jiopaMMh HSjipMJhMB M jia ce jio6po jame. M ja caM Mopao yseiH y saiiiTMTy cBora aeia, ajiH naM HMmra ne noMOJKe. Moja cecTpa ne xTe^e petiM hm peHH, ajiM ce BHAejio, JEilAH

PA30PEH VM

7

J1A3A KOMAPHMTi

98

joj je 6mjio mhjio, iuto je oBy MSMCHy yMHUHO uncap JoBa, a HapoHMTO, luto ^e ca mhom ntsH m Faspa nanjiyp. CasaTHJe jiaroB pene, Aa je Haj6ojbe, na oji Moj ser npHMCTM, jia. rieuKe oKpeHeMO Ha CraBe HaM je npene, aKO yjiapMMO npeKo Jlonaihba h BparonaHHue. KohbH Jio6pn, a jio6pM jyHauH, Mory, Bajia, npHXBaTHtie nwcap JOBa. Ky;i MM je roji, jxparo,

Aa

;

— —

—

Faspa c HjHM, mchm can. pene Moja cecrpa, a noHHJe HM nojia one rjiejia y nwcap-JoBy. Ona My je, 6e3 pewH, 6jiarojia-

Ta cawo Ka^

wjie

6pMre, —

Moja Ao6pa Morjio je 6htm

pHJia...

ceJKa

caxar Hot^M, Ka^ nonecMO CHJiasHTH HM3 Bp^aHe. JXojie y KOJiy6apcKoj jiojimhh TpenepMJio je HeSpojeno cBeiMJia. To je 6mjio mexep BaJbCBO. ;i,o6ap

XI Ja oner ocTa^ox kojx Mora rasjxa-Mmia. A h 6h Ha ;ipyry crpany ? M oh m rasnapmia Jejia jlOMeKame Me Kao CBora cwHa. Cbc cy anajiM. Cbc cy HyjiM. yKane jajiHora Bejby, Kao ji,a cy ra poamjim. Ky;;

)Kajie HieroBor HieroBy Mjia;i.ocT necpetiHy Majicy, mam KyKaBHor oua mane H^eroBy ueny H>eroBy Kytiy. FasAapHua Jejia jiy6oKO ysjiaxHy:

>Kajie hbera, )Kajie

;

;

—

„Oho MOMse A, Ka)Ke MCHM 6a6a CroJKa HMJe npM cBeMy SApaBJby. JecH jim onasHjia, unjeie, KaKO My je Myian m njiaiujbMB norjieji ?.. Kao na rjieFla m ja caM ce je^HOM AaM Mora secejior )KMBy/' 6MJia npenajia ojx HjeroBa norjie^a. FIo^eM y capaMaHy, jia neiuTO ysMCM. Kaji, npol^ox nopeji. Baiue co6e, a oh ce HeiiiTO pasBMKao. He anaM una mm 6n Aa cTaneM. M Jieno MyjeM, KaKO no co6m xojia h HeiuTO BMMe, AOK t^e yAapMTM hofom o naroc m no BMKaTM „M ohm Kpwjy ojx Mene !.. Ajim ce to hc jia caKpMTM. Ja BMAHM: saBcpa M HHLUTa Apyro ajiH tiy :

—

:

;

joj ja

noxBaiaTM CBe KOHue

!..

He snaM caMO na

jim

JEHAH PA30PEH VM

Aao 6h Bor, na HMJe... A ja muMynao !" M OHjia ce Bpara OTBopnioe. Oh Me MpKO norjiejia,

y TO H OH yMeiuaH 6h My OBHM HOKTMMa je

oji jejiHOM

99

?..

pyiiiy

BHKHyTH „A Kora bm OBjie npMcjiyuiKyjere ?! „Bor c saMa 6mo, r. BejbO, ja HHcaM HMKor npHCJiyujKMBajia", onroBopHM My. Oh ce na Moje peHH HMCTO Tp)Ke. XI,M)Ke rjiaBy. Florjiejia Me. H Kao n,a Me leK can nosnane. Mhcto ra 6m ctmh. Oh MM caMO pene „A, bm cie to, rasjiapMue !.. OnpocTMTe !.. Ja caM mmcjiho", pene, h pyKOM no^e nejiy, a norjiejia npe;ia ce, Kao na. ce xTeo newera cctmtm. M OHjia saTBopH BpaTa... Eto, to no can HHcaM cMejia HMKOM ;i,a Ka>KeM, a m ji.a caw Kasajia, Koja Bajjia?., A OHaKO My;iap m naMeTan MOMaK Kaji neluto Kame MMaiu iiiTa na Myjeiu... Eto, TaKO, bmamiu caMO na HOBeK BMiiie acajiM, nonane rasna Mnjie. Hero oneT, mojkc Bor jxaiH na m osnpasM. MMa npMjiMKa... KaKO 6m 6mjio, MMJie, na mm nopyHHMO 3a OHy )KeHy ms Majie MsaHMe ? Ona to, Ka^y, Kao pyKOM OnHOCM... ripoj-ce, Jejio, Bora tm, 6ancKMx nocjiOBa! Ty nanac ne noMa)Ky hm HaJMCKycHHJH noKTopn, Te he iiJTO anaTM TBOJa 6a6a HacTa ms Mane MsaHMe, peMe rasna Mnne rnacoM, kojmm je xTeo petiM: „Bejba je 6mo h npoiuao !" na he

ojx

je;i.HOM

—

:

:

—

—

—

!

—

—

—

y Bene mm 6m TemKO, MM

Kan no^ox na jTerneM. Co6a

BejbMH KpeBeT m acTan join cTOJe. Mmhmjio mm ce, can he m oh on neKyn na 6axHe. Mene noMe o6y3MMaTM HeKa HepasroBeTwa cTpasa. CaMoha HMJe HMrna caMa. Ona je caMa co6om TajaHcTBena. Ona HaM npen ohm mshocm HesHane cBeTOBe. CaMotia je joui HeuiTO. OHa je onaj yBBMiuenM npecTO, Ha KOMe cem neyMMTHH cynMJa, iuto cynn cBaKoj HeMMCToj caaecTM... M ja to BCMe, Ty Hoti, Ty caMotiy HMKan 3a6opaBHTH Hetiy. Jlyro HHcaM Morao sacnaTH. je

Msrnenajia nycTa.

7*

100

J1A3A

KOMAPMMTi

ripeA MOJMM ce OMMMa cMOTaBajio h onMOiaBajio oho MyjiecHO KJiynMe Moje npoiuJiocTH, Moje cajiauuHjOCTM. na MaK m MOJe SyAyBHOciM. Cse je to, y najpasjiMM-

HMJMM cjiMKaMa,

npcjia

mhom

npojie(|)MJiOBajio.

M

ra-

MaH MM ce noHeme omm CKJianaiM, a mchh ce yHHHM, Kao na ce HeKO none MeiUKOJbMTM Ha BejbMHOM KpeBery. Mene nojiwl^oiue xjianHH MpaBun. Xxejiox na He Mory. Xla ja obo hc cnasaM ?.. He. ByBMKHeM caM. To Jieno snajvi. Ha BejbMH KpeBei HHcaw jxaH CMeo HH jia norjiejiaM, na m oner caiw BMneo KaKO Bejba. Bhce HCKO Jieno jiM)Ke. To je (5ho oh. Oh jieo caM, KaKO je swHyo, na na Me rjiejia m cnpeMa ce, jia cKOHM H jia Me yjiaBw. M oh nojiern. Mene OHO jKMTHy Kpo3 FJiaBy. Ckomhm. Bho caM caB y roJieno caM oceiHO KaKO mm cpue Jiyna. Jioj Bo;iH. OcjiymneM. HmuTa ce ne Myje, VnajiHM cBet^y. HeMa

—

—

HHKora. BejbMH KpeBer, H^eroB cto cToje Kao m npe. riocjie He cMejiox racHTM CBetiy. H jejiBa caM npeji caMy 3opy Majio sacnao. Cyrpa jian ojieM h ynMiueM ce y npyry ro;iHHy npaBa. HeKH on BejbHHHX npyroBa BHneme Me m cianoiiie aa Hj nnTaTM. Ka)KeM mm. M ohm cy 6hjim hc-

HMcy BepoBajiM. y Bene mx ce MCKynn oko jieceraK y Mojoj co6m. JXo\ye M Cpera. M H>MMa caM Mdpao cBe penoM mcnpMHaiH. Cbm mm npM^ome, na BMne 0)KM.T>aK, uito MM ra je npeKO Mejia ocrasHO BejbMH ynapau. noBMKa PajKO Mope, OBaj 6aiiJ rai^ao iiJTO MyjiM, ajiM

—

!

—

MiipweTMh.

— M TO no cpen liCManeTa — nonane MajiH JlasMua, Kao mane panM. — ripoJTe ce, JbynM, obo hmjc aa luany 3ap He BMnMTe na OBne hobck y nnaKy HMJe nnaTMO rna— pehH he MMKa VayHOBM^. BOM — Ha Kaaa tm lUToron uuToron, Kan Te oBaKO nyuJMancKH ynapM ? — ynnxa JoBMua JIckmI^. — AMa, aap hmcm cnyuiao, Kan mobck iipM!

!

?!

jim

je

JEHAH PA30PEH VM

101

to y rpcHy 5hjio ?.. LUra My je Morao petiH \\e onei MwKa YsysrpaHyT mobck KasaiH ? Hao, KaKO

je

—

HOBHti.

—

Xe, TaKO je to !.. Kojihko caw ja bbewy nyra roBopMO, na ce ocTaBM OHor Jiyjior KaHTa m Hjerose TeopHJe o nocTaHKy cBCTa, npHMCTnt^e on, jejiHOiw CpeTa LUeBpjbyra. M oh Me Hnje xTeo nocjiyuiaTM, Beh lUTa Ko pam, a oh HCTpa)Kyje, iiiTa je 6mjio y npanpanoMeTKy CBMJy cTBapw !.. Eto... Can je namao lUTa je Tpa)KMO !..

Majio no Majio, na je necTajio OHe ysneMMpeHOCTH. BejbMH KpeBeT H acTaJi rasjiapHua je jejiHor a ja ce caB jiaHa Hsnejia m ocTaBMJia y capanaHy npenanox HsynaBaHsy ^^pannycKor jesuKa. Beme mm oji HeKyji, jioLUJia 5y6a y rjiasy, Aa tie Me, Kao jip^aBHor HHTOMua, nocjiaTM y flapHS, Jia TaMO cBplUMM npaBHe HayKe h Kan, 6m na KOHuy ronMHe, HsaSpauie cacBHvt npyre, a Moje yMeH>e (|)paHuycKor je3MKa one Kao non Jien Obo Me je jaKO pacTy)KHJio. To je npsa Henpasna Kojy caM na nyiy )KMB0Ta cBora cycpeo. Oh a Me y Majio He noMeTe. Bei^ ce 6ejax peujMO, na nanycTHM iDKOJiy. M ja 6mx to c MecTa yMMHHO, na MM rasna Mnne ne Kasa, na ce naiiiao c KaneTaHOM MntiOM, na je 3a Me nHTao m peiKHe ycnoMene. JannM mm Bejba npBM MSMl^e npen omm. LUTa jim je c h^hm ? On Kan je onBenen y Cpe5pHMu,y OHOMe oyM, ujto naje sanwce on Te Hecpehne 6ojiecTM, BMiue o H^eMy hmmia Hyo HMcaM. Fasna Mnne mm pewe ohm cy y ;

;

—

!

—

—

:

102

KOMAPMMTi

J1A3A

cTany koji hckc hbMxoee pol^e. JX^KJie, ry je h r^a ly je h PoKca. KaneiaHHua LlaHa, ly je w Majiniua, Kyt^y cTapora CejiaKa Hamao ca^\ m Ses nwiahba. Join M3 AajieKa cmotpmm Ha KannJM Majiwiuy, Spaia PoKCHHor. OceTMO caM, KaKO Me none oSysMMaTM HCKa

—

Baipa. ripwi^eM My.

—

riosHajem

jih

Me

?

— ynmaM

ra.

Oh Me

crajie

MepMTM. OcM€XHy ce, na tie Me leK ynmaTM Je JIM TO OHO, LUTO Tc jc y^apMO HHMa-J].aKHH Bejba? Ja ra sarpJiHM h nojbyGMM. JecT, TO je OHO, ajiw je, BHiiHiu, npoiiijio, ojiroBOpMM My. npoiJjJio cacBMM, :

— —

—

Oh Me mnena 3a

—

pyKy.

XajjieMO rope Mene cy nocjiajiH, na Te OBjie jlOMeKaM, jia Hamy Kanwjy He npol^em. Menw ce mmhh, Bo)Ke, ajia cy ;i,o6p^: obm Jby;in FlonauieM npyiuTBy... rySnTH noMMHjy ji.a ce OHM y ^eM c MajiMiiioM ajiM caM jieno oceTno, KaKO Me CHara MSjiaje. JejiBa caM ce ycneo ys cTenennue. Flpen HaMa jLvranaK xo^hhk, caB y cTaKJieTy. MajiHiua Me nycTH. OTpna nanpeji. Myo caM Kan BHKny MaTM, eBO r. Ctcbc, noiuao je !.. OjiMax caw !

!

;

—

no3Hao Oho, iiJTO je Moja nyma y TOMe TpenyTKy ocetiajia, He na ce onwcaTM. Cpue mm je nonejio Heo6HHHO na Jiyna a nenaKBajapa na Me npocTO yryiuH... Ohm Me CBM noMeKame na BpaTMMa. KaneTana MHtiy m KancTaHHuy Uany nojby6nM y pyKy, a ohm Mene y qeno.

ra

;

npy)KMM pyKy Pokch... Ja can, ynpaBo, m hc yMCM na KameM, KaKO je to CBe 6hjio. Bmo caM BeoMa y36y^eH. PoKca mm ce yHHHM jom MHoro Jieniua, ho LUTO caM je y JbySoBMi^M BMneo. Flo JiMuy joj 6eme a y OMMMa joj ce njiMHyjia HCKaKa HeSecKa npa)K orjienao jenan MkTaB cbct. Aa jim caM joj ujto peKao, riocjie

;

na ce yCujeM, ne 3HaM. KancTaHMua tie petiM npBO

JEHAH PA30PEH VM

—

O,

Ctcbo, KaKO waw

103

mmjio luto Bac oner, sjxpasa H eecejia, bhuhmo A, Bora mm, cmo ce m mm npenajiH. Hero 6hjih xsajia je Bory !.. BHji,Mm, Mnfto, na OBO je Jieno aapacjio Mhofo ce h He noanaje, a KaKO je TO rpjiHa pana 6Mjia !.. OHy je )KeHy cam Bor nocjiao, jia waM Ka^ce sa OKor xe^wMa y 3BopHHKy. Bora MM, HCKa roBopM ko lura xoi^e, obm cy TypCKM XetiHMH BpjlO MCKyCHM. M oBaj je HCKaKaB FpK, MJIM JepMeHMH. rpHKM FOBOpH (|)apCM. Oh MM onMax pene, hmm je pawy nperjienao „ He dojie ce. Hel^e My 6mtm HMiuTa. Majio tie BMiiie jie)KaTM m to je cBe !" pene KaneTan MMi^a. 3dMJba, KaKO cy BaiiiM ? flMiuy jim BaM ? Mh Jby6oBMJy joiii He MOJKeMO jia npejKajiHMO, OKpeTe on jejiHOM KaneTaHMua liana m norjiejia cMemetiH ce y PoKcy. PoKca je, Me^yTMM, npespTajia neKaKaB aji6yM, ajiM caM onasMO, na joj ce o6pa3M sanjiaMTMiiie, Kaji, OHO Haena MaTH pene „Mh Jt>y6oBMJy join He MO)KeMO A iiiTa ce nyje sa ja;i.Hora Bejby?.. jia3a5opaBMMo". HMiuTa... lUTeTa aa OHor MJiaji.Mha!.. A ona upna MaJKa y6Mtie ce. Ja MM McnpHHaM iiiTa caM 3Hao. Kan cTe nomJiM 3a Beorpajx, jaMaMHO CTe MajTO CBpTajiH Kyt^H HMMa-AaKMHOj... lilTa panM Moja ynMTat^e Me oji. jejiHOM KanenpyrapMua MKOHMJa ? TaHOBa PoKca, a jennaKo rjiena y onaj aji6yM. r.

je

!

!

—

—

— :

—

—

—

—

:

—

—

—

—

MopaM BaM

npMsnaTM, na HMcaM MMao Kymm cBpaTMM. Hero nojiasMO naM je raana CTenan. Cbh cy ocTajiM snpaBH, ajiM cy 3a BejbOM Kao no6MJeHH... Ssao Me je na hm oneM ajiM ja He Morox on Tyre m )KajiocTM... M BM CTe MorjiM npotiM, a na mm ne CBpaTHTe?.. A H>MMa 6m, 3HaM, CBMMa mmjio 6mjio, pene r-^Mua PoKca c neKHM aH^ejicKMM npcKopoM. nocjie je 6Mno TpncTa npyrMx nHTaH^a, noK tie pa)KM na

;

—

—

KaneTaHMua OKpenyTH

—

AoBene Kon nac na Benepy

!..

McTMHa,

hh-

JIA3A KOMAPMMTi

104

ajiH, cbc je;iHO. mh Bac H.e CMO Ko;i cBOJe Kyt^e jiBOJMMo Oil. cBOJe neue... LLIra je jiao Bor, Bm tieie 6mTH SajlOBOJbHM. Ja HMcaiw 3Hao, liixa Jia joj Ha OBaj cp^aHHH no3HB onroBopHM. CraHeiw ce saTesaTM ajin caw h caM onasMO, na mh je to HecnpeiHO hujjio. To cy CBH MopajiH npM/weTMTM, ceM MajiHLue, kojm mm npM^e, lUMena Me aa pyKy, casH cbojom aHl^ejicKOM rjiaBHuoM Majio y jieBO, Kao oho Kaa. xot^e jia ce Masw, na mm pene: Xoheuj, xoheuj... na jxo^em !.. Mm netieMO seMepaTH, aok ro;i th ne AOl^em pene mm oh Kao nperet^M m norjiejia y cBojy cecipy, Kao jia je omckmBao, jia M ona to noTBpjiM. PoKca je caHiajiMMKH rjiejiajia npejia ce ajiH ce BHjiejio, na cy joj mmcjim 5MJie Heme na npyroj cTpann. netiy, ne Mory A, CHHaK, HeMa Ty Bajba tm a oco6mto Kan Te m moj MajiHiua not^M, ja KaKO 30Be !.. riocjie, MMaM m ja na Te nwTaM 3a Mojy Jby6oBMJy H 3a A'voje JbySoBMi^aHe... Bor 3Ha, Kana tieMO ce OBaKO oneT cacTaTM, nonane KaneTan Mntia. HapaBHO nomao caM. XLoiuao caM Ha caxaT npe Benepe. ;

;

—

!

—

;

—

:

!

;

—

—

He 3HaM, KaKO to iiJK0J]0BaH>y H

6m, Te ce noBene peM o MOMe TOMe, Kan ^y CBpiUMTH npaBa, noK

Ha TO KaneTan Mnt^a pehn JecT, CMHKO, naSoPMe na cBpiuMiu npaBa, na CBpiuMUi M HMKaKO npyKHMJc. To TH je noTpeSno, Kao rjiannoM 3ajioraj xjie6a HcKa ch caMo cBpiuMO, na ce 3a npyro ne cTapaj CpGnja nne y nanpen. Ona Tpe6a yqcHMX jbynM, Mm cmo ncTJbajiM m KpnapMJiH, KaKO CMO 3Ha;iH M yMenM. Bm Beh MopaTe npyKMMJe OTnoneTM. Ja ne cmcm hm na noMeneM, lUTa jom Bajba 3a[ioHeTM M noBpujMTM, na na Cp6MJa nocTMrne oho 6e3 Mera joj npasor >KMBOTa neMa. Ml Ty Tpe6a ne caMO BMiue cnare, BMoie BOJbe, no BMiue n BeiuTMHe tie

—

!

!

JEHAH PA30PEH VM

105

—

H SHahba. 3aT0, CMHaK, yHM, yMM jio6po !.. M cBpiiiH. MeTHeuj ceejioHaHCTBO cm cepiuHO, Kan y uen, ;i.a OHjia TH je OTBopeH ueo cbqt !.. ria M Te jiBe rojiMHe npot^H i^e opso. Bo)Ke, cawo sjipaBJhe pcHe KaneiaHHua liaHa, Koja je tmm XTCJia pet^H, jia ce h OHa cjia>Ke c KaneiaHOM Mnt^oM. Xla 6n MM noKasao, na m ja laKO mcto mmcjimm, ja MM McnpMMaM, KaKO caM ce y TBp;i,o Ha;iao, jxa he Me, Kao jip)KaBHor nMTOMua, nocJiaxM y flapMS, Aa TaMO AOBpiuMM npasa, m KaKO caM m jiaH m aoh 6mo HaBajiMO, na ce y c|)pyHU,ycKOM jesMKy iiito BMiue m3Bey6aM, na M36op nane Ha jipyre Kyji m Kawo necnpeMHMJe Moje npyrose... Ja join M He AOBpiuMX cBe ujto caM mm xieo KasaiM, a PoKca Me nyjiHO norjiejia, jiMue joj ce saMpaMM, a HeKa Bpcra 6jiej,M;ia njinny joj npeKO nejia M oSpasa. Ona norjiea.a npena ce. SaMiicjiH ce m CHeeecejiH. M to HHcaM onasMO caMO ja. To cy cbm onasMJiM. CyTpa jxan mm o^eM oner. Bauj iio6po Kan cm jiouiao, OKpenytie Ka-

—

!

—

—

—

—

—

neiaHHua Uana. Mwha M\ia Basnan KOjeKaKBMx cjiy>K6eHHX „BM3MTa," a MM xajjxeMO Majio y TonMMjiep. Jlen je jian a PoKca jom HMJe 6M.na y TonHMjiepy. HeKa M TO BHHM. Bor 3Ha, Kan t^e ce osaKO oneT aoKm. Ha MM je Ko nonyjiMO uapeBO 6jiaro, hmhm mm ce, He 6m Me TaKO oSpanoBao, Kao OBaj KaneTaHMHMH ;

npen/ior.

V tom

H3Ml^e m r-t^Mua PoKca. Bnjia

FlosupaBMCMO ocMexny, a^M joj je m 6jiena.

„Bo)Ke,

LUTa

je

Ona

je

HeiiiTO

MCTMHa, Kao Majio Taj ocMex 5mo cexan m ycMJben. OBOJ neBojuH?!" mommcjimm y

ce.

ce,

ce6M.

Oji,Be3eMO

ce

y

TonHMjxep.

To

5euie ojiMCTa

Benap M npMJaTaH nan. PlpoiiiJie je ho^h TMxa 5jiara KMuiMua ocBe>KMJia M pacx-iajiMJia Basjiyx. FlyTeM hm TpyHM npaiDMHe. Kajx y^ocMO y 3e;ieHe CBonose oji Tonojia, ona3MO caM, na ce jiMue Pokchho none, Majio

106

no

J1A3A KOMAPMMT.

pasBejipaBaTH. TonHHjiepcKOM jio/bOM nwTMx M CBOK noBeiapau; a TonojiOBo m jaCMKOBO jiMiul^e ijjyMopHJio je CBOJMM saHocHMM uiyMajio,

pyiiJHO

je

MOpOM.

—

E, TonHHjiep je mhoto JienuiM, ho luto caM ra saMHLUJbajia, pene r-i^HU,a PoKca, Kaji noi^ocMO sejieHMJiOM yoKBHpeHHM cTasawa, ujto ce Tawo aMO

rpanajy m npoBJiane Kpos desopoj uBernHX Jieja h 6oKopja, KOJM cy MMCTo njiaMTMJiM HajpasjiHMHTMJHM 60jawa py>Ka, KapaH(|3HJia, meSoja, Bp6eHa, KaHaMMHaKa, KajiHBMua, l^yp^eB^Ka, 6ejiMX m upBeHMX Kawejinja h cBMJy BpcTa 6o,T.JbWKaBMX KaKTyca m jipyror CBaKOBpcHor uBe'fia, uiTO je no cBHwa KyroBHMa OBora saHOCHor Bpra, Kao y hckoj wapojiHJcKoj BarpM, rpenepiijio M

ojicjaJKMBajio.

Xlol^ocMO

no

coKMM ManopacTHM

BejJMKor jiHnajvia m

OKpy^eHor bmiijiaiaHMMa. CxaHeMO: na

6a3eHa,

ce CMTH HajlMBMMO HyjlHOBaTOJ HrpM OBOra BOJlOCKOKa, iiJTO CBOJHM cHa>KHMM MJiasoM M35au.yje Kao KpHCiajl 6HCTpy Bony jio HSHa^ Bpxosa scjichmx jipBa, na je rope, no cynqaHOM spaKy, pacwna y MnpHJajie 6pnjiHJaHTCKMX KanjbHua, Koje ce oner MapoJiHJcKM npejiHBajy y cbmx ce^aM jiyrmmx 6oja, 6auajy^H na CBe cTpane CMaparji,e m pySwHe m ojicjaJKyjyt^M m kpmciajiHHM cjajeM 6hctpmx bouchmx KanjbMua h sejieHHJIOM JlMCia H 6e36p0JHHM TOIlOBMMa 60Ja, lUTO MX je jxaBajio obo njiaweHO 6oKopje uBetia, pacyror no rpjiHoj npocTopnJM OBora, oa.MCTa bmjiuhckop nepHBOja.

—

— A,

— noBHKa

oner neKyji LuiyKO KaneraHMua Uana. OBaj hcmmpko, mmm cmo rjie,

MajiMiiia

!

cmlujim c KOJia M yiiiJiM y napK, ciao je JieiMTH Ha cBe cTpane. Hmcmo ra mofjim 3aAP>KaTM. Majio Maiio, na My waJKa BaKHe „MajiMLiia, Kyji hem rawo ?.. BpaTH ce !.. :

ce HsryoHUJ, mra hem onjia ?!" M OH 6m ce noKyhben Bpaino. A;iM caji ce cianeMO cbm na cBe crpane oOasnpaiH. HcMa ra. Ja ra, y ;iBa TpH nyia, BHKHeiw

OjlMax

!..

Ako

—

JEJIAH

KOJiMKO Hrjia Mory

;

aja,

PA30PEH VM He oji.3HBa

107

ce.

M

r-^a Kane-

PoKca ysHCMMpHme ce. 06e norjielura jia. jiame y Me, Kao jia 5m Me ynmaTM xrejie ce caji pajiM ?.. — MojiHM B9C, BH caMO ceAMTc Ka OBy KJiyny TaHMua M

r-i^Hua

:

M nasMxe

He usQMJe, a ja t^y H^era caji, Hai=iM, peKHCM MM. M OHjia no^cAi OHMM cTaaaMa iiJTo cy ce npoBjiaMMjie Kpos BMCOKa jipBa m rycio sejieno muSjhe. Muiao caM nojiaKO h Ha CBe cxpane MoxpHO, a, c waca „MajiMijja !.. Fjie cm ?.. Mm, da Ha Mac, noBMKao 6orMe, ojiocMO !.. KoHMJaiii net^e jia neKa !" Bmhh, sobh, npeiM, aja !.. HeMa ra. Kao na je y scMjby nponao. BpaiMM ce, na bmjimm, ji,a ce HMJe BpaiMO cecipM m MaiepM. BoAOCKOK ce bmjih totobo ca cBMJy Kpajesa napKa. SacianeM Majio. LLlTa tie ohm petiM, aKO He Cyjxe jioiuao, h BMjie, ji,a ce h ja Bpat^aM 6e3 H^era, M laMan xiejiox jom je;i.HOM na. ra bhkhcm, jiok oh M3 je;i.Hor yQyna na Me: „6a!!.." npH3HajeM ji,a caM ce HHCTO Tprao. Oh Me jionena 3a pyKy m ciajie CKaKyiaTH, na tie leK pet^M jia on. Kyji

—

:

—

TpaKMiLi...

Tm

caM re, Ka;i cm OHaMO'OTMiiiao jia Me Tw Me BMMeiu, a ja nehy na. ce 0H30BeM. „Mm onocMO, KOMMJam Hetie na MCKa", a

B'Ajieo

BejiMiu

:

MaJKa M ceJKa ce^e OHjie na KJiynn. Ta th nam HMJe M laKO jioI^ocmo no BOAOcKOKa. no6po ynajiMJia MaJKa CKOMM, na ra Kao Majio noKapa, a oh orpna CBOJoj cecTpM, o6ecM joj ce o spar, na joj ciajie npMHaTM, KaKO Me je nonjiaiuMO. Ona na H^era OMMMa jia hyTM, a OH CBOJMM o6pa30M npoujamoJbM no hbenoM o6pa3y, na ce on jejiHOM Mcrp^e, no^eua MaJKy 3a pyKy, cTajie je MMJioBaTM h nojicKaKHBaTM... )KHBa, a ^ He jxeie Xajjie BM, r. CreBO, c Pokcom nanpeji, a ja tiy c MajiMuioM 3a BaMa. Xot^y c HjHM na ce pa3paMynaM luto naM je 3ajiao TOJiMKy Spnry... A, ne nyiuTaM ja Tej5e BHiue, oSeiiiKO je^an noBMKa Ka!

!

—

— — —

—

!

neiaHMua Uana.

—

108

JIA3A KOMAPMHTi

—

riycTM Me, MaJKO, Bora mm Hehy Brnije. Oho caM caMO xTeo jia nonjiaiUMM r. Cresy. M nonjiauuMO caM ra. Je Ji' ^e, r. Ctcbo, na cm ce npenao ? Ka)KH npaBO JecT, Bora mm, npenao caM ce. V Mano mio HMcaM jipeKHyo, OArosopMM My. H oh ce ca AeiMHsOM HaHBHomtiy cMeiuHO H nor;ie;iao Mac y cecipy, a

—

—

Mac y MaJKy...

M TaKO

M r-^Mua PoKca noi^eMO Hanpeji. KaneiaHMua Uana m MajiMiua sa naMa. Bora mm cmo MUJ.TM noaMJie, a HMJejxHO ornoHHe pasroBop. HapaBHO, peA je dMO ji.a ja OTnoMHCM. MeHM ce mmhm, jia je OHa Ha to h norjienajia, Ajim, eBO 6ejiaja, ja caM ce 6mo sSyHHO luto HHrjia jio can. Cse 6mx peKao, Aa je m ona to onasMJia. MHane, lUTa 6m joj 3Ha4wo OHaj HeM ocMex, mio y nsa Maxa npxny npeKO ja

m

n>e3MHMX ycana ? H to Me joiu BehMa 36yHM. Can caM TeK BMjieo, KaKO caM Bo>kjm CMeTeH^aK. M hm caM He 3HaM, KaKO MSBajiMx OBy TaKO OMJiatieny (ppa?,y Bam cAio cpehHM, ujto MMaMO jianac ooaKO Jien

— jLaH — JecT, 6auj !

—

ce noTpeBMO Jien Jian, o^roBOpH ocMex oneT npxny npeKO ycana. M TeK MM Tan CMHy je;iHa MMcao. Hh ca'A ne snajiox KaKO, ajiw ja je on jennoM ynMTax AMa, BM cTe MH oj. jy4e hcuito HeBecejiH,

OHa, a OHaj

joj

—

rocnot^Mue

?

Ona Me caMO norjiena ohmm cbojmm Be^MKHM h MyapMM 04HMa, a npeKO JiMua joj npe.neTM n.iav\eH pyMeHM. HeMa cyMH^e, obo joj ce nnTaHje yHMHMJio HynHOBaTO. Ona mm onrofiopM To ce BaMa Mopajio yMMHMTM, r. Ctcbo HanpoTMB, ja caM oji. jywe 6aLU pacnojiojKena... Hanac

—

:

;

OCOOMTO... Mo;]MM, rocnoljMue, MeiiM ce to hmjc npMMMHH/io. Ja caw TO onasMO m cmhoI^ m jyTpoc... Can

—

JE;I,AH

jecTe HeuiTo

PA30PEH VM

pacnojiO)KeHHJM

cam

to

;

109

ja

npHMetHO,

CMO yiijJiH y owe cewacTe cBOjiOBe m y oeaj JIMBHM TOnMMHepCKH napK... AjlM OHO CHHOt^, CMHOti?!.. join

Kaji,

CeTHTe ce jio6po

Ona

— —

!..

sat^yra.

ripMSHajeTe ? iiiia 6m ce to eac THuajiO ? ojiroeopH GHa, a jTHue joj ce saMpaHw ohom mctom ceTOM, Kojy caM M CHHoti H jyTpoc onasHO. Ko 3Ha, MO^Aa MHoro BMUie, ho iuto 6m bh OJirOBOpMM jOJ TJiaCOM, KOJM MKajlMOrjTM M CJiyTMTM, je, MMHM MM ce, ca jxHa cpua noTeKao. M ojiMax oce-

—

A

—

THX

jia

—

MM cpuy 6m

Ona Me oneT liyTa Majio,

—

JiaKiiie.

PeKao 6hx, Tpme na ^e TeK OKpenyTH

Mory

norjiena.

BepoBaTM...

JX&

ce. flo-

cy Bac M3a6pajiM sa cTe ca CBer cpua me-

jip)KaBHor HMTOMua, KaO iiiTO H aa to ce m cnpeMajiM, bm 6MCTe jianac 6mjih y OapMsy, m hc 6m jxaHac MMajiM Ty nesrojiy, na nepasMMLUJbeHO OTKpMJeTe jeAHOj jieBOJuM cBojy cjia6y CTpany, jia ce, m ne BwneBiiJH FlapMS, yMeTe TaKO

jiejiH

npeTBapaTM

—

!..

PoKco

— noBMKao caM,

HaK Morjia nyTH H Hjena MaJKa ajiH OHa, Ha Mojy cpehy, 6eiue npMjiMHHO H30CTajia, HeKajyl^H, ;iok MajiMiua yxBaTM neKor rpAHor iiiapeHor jienTMpa. !

jia je

;

—

—

Bo)Ke, KOJiMKO CTe BMKHyjiM pene OHa, a y jiMuy ce sanjiaMTM, m o6a3pe ce, jia BVijivi, jia jim Me je Morjia MyTH Haena MaJKa. 06a3peM ce m ja. KaneTaHHua liaHa 6eme cTajia, a MajiMuia joj hcihto noKasyje. To je 6mo OHaj BejiMKM iiiapeHM jienTHp. Yxsa-

THO

!

ra.

—

jia ja MMaM yMCM jxa ce npeTBapaM ?.. HanpoTMB, rocno^Mue, ja MMaM Jipyry cjia6y cTpany... Ja ne yMeM na ce npeTsapaM, peKHeM joj c M3BecH0M BpcTOM npeKopa.

JXaKJie BH,

rocnoi^Mue,

jejlHy cjia6y cTpaHy, a Ta

je,

BejiMTe,

jia

—

JIA3A KOMAPHHTi

110

—

JlacHO BBM je caji TaKO roBopMXM... Mm, napene OHa m OKpere npase cmo t^ypKe jiaHMaHKe rjiaey y cTpany, a no jiMuy joj ojiMCTa njiwHy HCKa

—

!

—

HyjiHa ceia.

— ~

Ja Bac, rocno^Mue, npocTo He paayMeM. Mo>Ke 6mth. M ja Bac HMcaM pasyMejia... Hh6HJia caM Kajipa ;i,a Bac pasvMeM. Jyne caM sac paMO>Kaa syMCJia. M to ere Me H3Be;iM m3 saSjiyjie bm M HeXOTMMHO... Ako Bora SHare, paspeiuHTe mm ly saroHCTKy! BMKHeM joj M LUMenaM je sa pyKy. npomanra OHa Tiyrme !.. Eto M^e MaJKa ajiw caM H noJiaKO H3BH cBOJy pyKy M3 Moje pyKe

—

—

— —

!

—

;

cMHy HeKOM HeoneKMBaHOM oner ona3HO, paaoLutiy. Y tom noipMa m MajiMiua. FloKasa m HaMa CBora JieiiTHpa. Bho je. ojiMCia, m BejiMKw h Jien. Flpe— jiMBao ce y cTOTMHy 6oja. BpaTMMO ce. Ha caMMM BpaiHMa AOMeKa Hac KaneraH Mut^a. pene oh, Kao c HeOji Kaji Bac norjiejiaM KHM 6jiarMM npeKopoM. XaJA' ojiMax jia ce naKyje. Cyipa ce MopaMO BpaiMTH. Jla^a nojia3M y uiecT m no caxaTM M3 jyxpa... llasMTe jio6po, na ce mxo ne 3a6opaBM M OH;i.a ce OKpeie Menw Xsajia BaM, r. Ctcbo !.. Kaji nHuiere 3eTy h cecrpH, no3jipaBMTe hx no cTOTWHy nyia !.. Bajba jxa tie jiaiH Bor, jia ce joiu kojm nyr c H>MMa bmj;hmo!.. JlajieKO cy nycTo!.. C BaMa ce Beh MO)KeMO Bn^aiH noMemhe... Ja A0Jia3HM CKopo cBaKor jipyror Meceua. a Kaji 6yiie o BaiueM pacKaa. Hapejie — MOpaM nycry, mopjih 6m ere h k naMa Majio jxotiM. Ebo BaM CMejiepeBa, noji hocom a oner OBe Jial^e >KMBa 3roAa! Ajim caMO Jia cspCaMO KaA CM HaM tm osjipasMO LLJTa napM3? Ko xohe jia y^M, MMa mia naiiJMiu yHMTM M y Beorpajiy... HeKa tm hmjc hm Majio >Kao. SnaM ja m one kojm cy TaMO 6hjim. Mope, Ka^ oho jia joj

JiHue

— — — — —

—

!

—

:

!

—

;

;

!..

!

JEiI.AH

He Bajba

napMsa

—

PA30PEH VM

111

He eajba, na ra th nouiJbH h c OHe CTpane

!..

Ja ce Jieno onpocTHM ca cBHMa. Kanerana m KaneraHHuy noJbydMM y pyKy. MajiHiiiy nojbySwM y oc PoKcoM ?.. C h>om ce cawo pyKyjew. 6pa3... A M TO HHrjia saSopaBMTH Hehy. Onaj mm HjCh norjieji H can, JieSjiH npeji. OMHMa... Snaiw ji.o6po. hbeHa je pyKa y Mojoj sajipKiana a Hjen mh je norjien, Kasao cee... Ja caw 5ho 6jia>KeH, cpehan... Cpetian?.. A ko MO)Ke 6hth cpetian Ha OBOMe cBeiy ? !..

—

;

XII

—

>KmBOT JbyjlCKK TO je jejlHO BeMHTO tkhbo. OcHOBa Myje ceSMHHocT, a noTKa 3a6opaB. M BejiMKe pajiocTM M BejiMKe >Ka-iocTM yTKMBajy ce Kao jiyranaK KOHau,, uiTO ra nynaK jbyjicKora KHBOTa TaMo aMO npOBJiaHM, M Tyryje ce, h eecejiH ce, k njiaHe ce, h nesa, h onajaea ce m Hajia ajiM ce cBe, Majio no Majio, npejxaje BCHHOMe saOopaBy !.. CBeT ce Hepajio 6aBM npoiujionii^y. Oh ce aa can,aiiiH>ocT xBaTa Kao AaBJbeHHK 3a rpany cnaceH^a. M nai^e jih ce jejiHOM Ha cyBy, oh ry rpany nyiuTa, jia je BOAa oxiHece... HmiiTa HCMa, ujto ce npejKajiMTH He Niome nmuTa HeMa, UJTO ce saSopaBMTH ne MO)Ke. Tyra, >KajiocT, OMajafce to cy Kp6aH>UH JbySasM, pafl.ocTM, cpet^e; a Kp6aH}U,H ce, 3Ha ce, najnocjie na ^y6pe 6auajy... TaKaB je cBeT. He, TaKBa je npHpo^a JKMBOTa HieroBa. ,

;

—

Ja caw cBpiuMO npaBa. JXoono cam h yKa3. Mojoj eecejioj cecTpn, ne 6m cyi^eHO na h to jioneKa... Bor Aa joj jiymy onpocTH Hbena je nocjiejiHia mejha Ouna jLa Me jom jejiHOM bmah. M Ta joj ce )Kejba HHJe mcnyHHJia. CTMrao cam, ami noiuTO cy je caxpaHMjiM. OTMiuao caM joj na rpo6 m cmt ce HanjiaKao. M Moj 3eT MapKO ryujMO ce y jeu,aH>y... Ty hckm nau aoSmjcm !

OHCMO

o;i.

H>era.

Ebo

lUTa

mm

nHiiie

112

J1A3A KOMAPHMTi

AparH luypaMe, Ba>KHO jia th caoniuTMM. Tm ch h Moje jKajiocTM. >KajiHO cam, njiaKao caM ceaKW ;iaH cajvi joj ojuiasHO Ha rpo6. Bmjio je TpeHyiaKa, Kaji caiw )KajiMO mio m mchc Bor HMJe npMMHO, Kaji, Me je Ha BeKw c HjOm paciaBMo!.. Ax, MHoro 6h mh HCMepHMX nana ymiejiMO Ajim Bor npHMa, Kaji ce HbeMy cbhjih. Hame je, jia rpnMMO. M ja caM Tpneo, mhopo rpneo... OBaKO ce, Spare, BMiue He MO)Ke. Hmtm WMa ko jia onepe, hh y Bene ko Barpy Mjv\aM HeiuTo

6ho cbcaok Moje lyre ;

!

Hajio>KH. Hhtm mm ce ana pyqaK hh Benepa... Kyt^a 6e3 JKene roTOBa TaMHHua !.. Mhopo caw ce MyMwo, npeMMLUJbao, caw ce ca co6om dopHO. M Bajba ^a je Bo)jKMO y>KMU,e, a ohm mm Aajioiue Beorpan. XlpyrH 6m ce oopaAOBao. Mene je obo pacry-

—

—

JEJIAH

y y)KHuy

PA30PEH VM

113

6ho Kaneian Mnt^o ca cbojom nopojiMUOM. Tora caw nana Muiao Kao oipoBaHa Myxa. )KMJio.

je

HoijeM y Bene jiouKaH joiii

He

—

6eme

jierao.

Kytiw

Hemro

ajiH

;

je

— pene

no

Moj

rasjia Mwjie

aBJiMJH Hapel^HBao.

oh, Kaji, Me BH^e. A ja caM MHCJiHO jxa CH Beti jiaBHO jioiiiao, na no^ox, na saxBopHM KanMJy. Jl.o6po 6aiu. MnaMe 6m Mopao JiynaTH... Hero, xe, cpeiHO, cpeiHO Bam mm je mhjig lUTO cy Te OB^e nocraBMJiH. Bhjto 6m HaM reiuKO, ;i.a

TO CM TH

A,

?

!

Mm

re Beti paHynaMO Kao cBor yKytiaHMHa... Mope, neKa cm mm OBjie He SHaiii tm KaKO ce ohm, iuto oji.y Ha OHMMa ynyTpaiiiHaOCT, jiaKO saSopaBJbajy. HoHeKO laMO y cy re nccjiajiM Kyjia y ynyTpaiuhfaocT. !

nponaAHe

—

Kao noA

Jieji.

M

Kaji,

ra

bm;imiu

—

nocjie

fotobo noHeKOJiMKO ronMHa, a oh ce npoMCHMO ilMBJbao. 3HaA\ ja to Jieno !.. Hero, 36MJba, SHam jih lUTa je HOBO ? Ja mmcjimm jia cm tm to jom npe Myo. MeHM Kasa CTana CejiaKOBa, ji.a je KaneTan Mnt^a jiao CBOjy i^ep... ynMTaM ra Kao rpoKoJM KanexaH MMha ? MOM noroi^eH, h Jieno oceTMx, KaKO mh Hore riOMeme

—

—

KjieuaiM.

—

LUra ce 5yji,Miu kojh Mnt^a !.. Je^an je KaneTan Mnt^a... Onaj Mnt^a, iiiTo mmm Jio^e, a oh nnTa 3a Te... He snaM caMO, sa Kora oho peMe, Aa je jiao t^ep ?.. 3a HCKor.nMcapa, mjim, cb8 mm ce hmhh, 3a neKor ceKpeTapa... :

Hm

jianac ne 3HaM, KaKO caM nocjre OBor otmmao y co5y h oSyqen nao y KpeBeT. BecT, jia je PoKca McnpoiueHa, npocTO Me je aarjiyxnyjia. Ona mh je Kao rB03jieHMM MenrejiMMa 3rHeMMJTa Moh MMUJjbeHja, a npeKO OMiijy nasyKJia neKaKBy upny CKpaMy. Mac MM ce TaKO yMMHM a Mac oneT neujTo y MOMe cpuy, y MOJMM rpyjiHMa, y Mosry MOMe xot^e na eKcnjiOjinpa, ;

xohe CBera

;i,a

Me pasnece. M

JEAAH PA30PEH VM

ja

on^a ckohmm, ao8

1

J1A3A KOMAPHHTi

14

MenaM pyKawa rjiaey, cTerHCM je rpneBHTO, a h3 jiy6HHe rpyjiM Kao na Hemio pyKHe „AMa. sap PoKca HcnpoLuena ?!.. Mcnpoiuena 3a jipyrora !.. He. To HHJe Moryt^HO !.. Ta OHa mm ce McnoBeAHJia, OHa mm je CBOje rpyjiM OTBopHJia... Ona Me je BOJiejia, Bwiue Hero luto ce cBoj >KHBOT BOJiH. M TO je jiyijua Moja 3Hajia, h to je cpiie Moje ocet^ajio, OHaKO hcto, Kao iiiTO je FbeHa nyuia. snajia, na je ona Moj cbct, moj >khbot, hsmhMoj paj... He, He. Taj je rjiac HSMMijjJbeH iiiJbeH, jia Me ySnje. To je neKO rasjia-Mnjia oSManyo. Ajim oneT ne. Bapaw ce. Ja ce BapaM. Ja caM ce6e BapaM. ra3na-Mnjiy je to icasajia CaBKa CejjaKoea a OHa je jy^e us y)KMu,a jxoiujia. Ms y>iKM join Tpa>KMO y;KHU,e CBe je 6hjio cyHuy CBOAie, He6y CBOwe !.. A caji ? cy, MOfd MLUHeajiH 3jiaTHH CHOBM >KMBOTa npoLUJio. H Kao lUTO HuiHesHe npaMen Marjie Ha hmctom h bcjipoM jiany, Kaji ra jiaKH BCTpM pasHecy!.. A, hc. Vii OBe cTpaiuHe neHSsecHOCTH Bajba no6e1^ii. Ona xohe Aa Me paciprHe Kao rjiajiHa ssep cBOJy >KpTBy... MeKaj!.. JecT. Ha MjieM npaBO H>oj. M to OAMax Ajih jlouKaH je. Koje je obo ji.o5a hoIim ? Ako t^e. He MapH HHUJTa. Jlynatiy. Jlynat^y, ;iok mm hc OTBOpn. Xohy M fla je ja ynHTaM Je jih PoKca HcnpomeHa ?" Kannje. nojieTitM na nojbe. sa Ksany o;; JXowenaM OHjia rioByuM, uHMaj. Ona, nycTa, saTBopena. :

—

;

!

—

—

:

„ra3jia MkiJie,

KJi^yn

oa KanHJe!"

noBHMeAA ko-

a;in y Taj Max, Kao na Jiyxny ca jiMKO Mrjia Mory CBHJy cTpana neKaKaB, Kao neji, xjiajian BeTap. IheroBa cTyjien npo6M mm jio KOCTMJy. Koca mm ce na rjiaBM noMe jiMsaTM, bhjimuc TpecTM, a 3y6M ubokoTaTM... Aa Me MOBeK y6HJe, ne 3MaM, lUTa je nocjie 6h;io m KaKO caM ce BpaTMO y cBOJy co6y... ;

riocjie je

MMCHa He 3HaM.

oho. JecT, oho SnaM, Kao can, Aa caM

nacTajio

;

jep

My

ja

MeTiiyT na

JEHAH PA30PEH YM

115

HCKaKaB rpjiaH ycwjaH poiUTHJb. M ry cy Me nonejiH Tone. XleMOHCKa Topiypa !.. Hajrope mh je 6mjio, iiJTO MM ce 6eiiie rjiaea saKouatiHJia npcKO OHor ycnjaHor TBOKi^a, na, Majio Majio, a HCKaKaB Me njiaMen jia

03A0 JIM3He. To MM jC CMCTaJTO JI.a JXMIiieM. M HMKaKO caM ;i.a BHweM. na jia MM jacTyK noAMeiHy !.. Xreo He Mory. M oujxa mm Kpos rjiaBy npo^e ona ycMJana jieiKa. Moja cecrpa AOJiasM, jia Me oj;6paHM, ajiM joj He ;i.aji,y hm ji.a mm ce npMKynM. SnaM jieno, jia je

— —

oner, cMpoia, ji,oiuJia liocjie caM, Kao Kpos HeKy raMy, BM;i.eo, KaKO no co5m npoMMHy weKe ceHKe, a M3a HjHx ce mmjthTajy HCKaKBe a>KAaje, sejiewe Kao rpasa, c rpjiHMM OTBOpeHMM MejbycTMMa. JypHLuajy npaso na Me ajiH jejlHa rocna y uphmhm Maxne pyKOM na HjMx m one ce HCKyA cMOTajy. Flocjie, eio mx oner. Mene caMpiHM cTpax yxBaiM. Xol^y Jia ckomhm, ji.a 5e)KMM, ajiM jecT, M Moje pyKe m Moje Hore 6exy npHKOsane 3a naioc. yMpjia, a.HH

je

!

;

M OBO

je

cTpamna

cjiMKa.

Ohh mm

h caji ctojm

OMMMa. FjiejiaM ja KaKO jejiHor lecrepe y3;i.y)K. 03ro on rjiaBe. Xotse oa. H^era na HanMHe Pokcm KaneranTpeHMue 3a MpxBaMKM caHnyK nyra M KOJiMKO Maxny lecTepOM, Mene MnhMHOJ. rojx MKMypMM. M OHjia nyjeM KaKO HCKaKBa 6pana xyMM. Kajx caw ce jenHOM npo6yAHo, nosHao caw Ap. JX... Oh je HeuiTO nncao. flopeji Hsera je ciajajia OHa cjie

jionece ApyrH.

— — — — — — —

rocna y uphhhh. Caji caM je noanao. To je dnjia Haiua KOMUJHHMua riejiajiMJa. Ajim iuto je y uphmhm?!.. Majio nocjie y^e y co6y m Moja rasAapnua Jejia. M OHjia ce TeK cianeM cehaiw. lilia je to ca mhom 6hjio ?.. Ajim Me y mctm Max noMe Aa XBaTa HeKa HeceecT. Bnneo caM jieno, KaKO ona TaeaHMua noMe oneT sacHMM. jia MMJiM, M ja 3a)KMypMM h OHjia caM jie)Kao paBHMX mecT ne^eiba. To je 5MJia HeKaKBa Jiy^a SojiecT. JejiHOM mm jip. JX-.- Kao y majiH pene

—

—

—

Kaji cTe ca;i HsnejiH sjipase KycKyne, )KMBelieTe CTO ro;iHHa!.. Ajia Ta 6eLue naoiuTpHJia 3y6e!.. Ajim joj a\m, cto, saBpnycMO lUHJy... HaMt^op 6ojbKa. KaA ce Ha Kora HaBe)Ke, Taj je ce, majie, He KypTajiMcaBa npo)K;ipjbMBa je Kao KpMana Jiojapa. McTepaiii je Ha jejina BpaTa, a ona Beti noMOJiMJia ibyiUKy !

Ha Apyra, na

ctojm UHKa !., y^apM y neKe jipyre je

noiuajiHue. Bpar HaTyneH oa rjiaBe ro neTe. Kojimko cy Me KpenMJie iberoBe MeAMUMHe, ji,Ba nyTa cy Me BMiue pasrajbMBajie HicroBe luajie h jiaKp^MJe. JeAHora Aana nonecMo ce m TMKaTM. Oa Tora cmo Ao6a nocTaAM HepasABOJMM npMJaTejbH. M holuto caM ce cacBMM npMAMrao, oh Me je oneT potobo ceaKM Aan o6Mjia3H0, AOK \\e hw jeAHor jyTpa pehn riocjie

MOBeK

!

:

JEJIAH

PA30PEH VM

-117

—

JXauac jia Ma;io M3M^eiij. Cjto5o;iho. HniuTa ce He 6oj. HenpHJaiejb je Ha cBHMa nosMUMJa.via caTpBCH. HapaBHO, nocjiyiuao caM ra. Ta jejiea cam aoMCKao Onaj cbqt ujto caw ra cperao, h Kyhe h yjinue CBe MH ce MMHHJio jipyKMMJe. Tora caivi jiaHa laKO H3rjia;iHeo, Jia 6hx, mhhh mm ce, MacHO t^eSe nojeo. M Taj MH je aneiMT c Aana y aan cse sehMa paciao.

—

!

Ms MCHe

6eLue, nmrn mh ce. HeKaKBa xana SHHyjia. je TO, peqe mh jip. JX... flpHpojia MMHH cBoje. Ona ce caMa )KypM jia HaKHanH oho hito je caMa ujtiepjiajia... Ajim Me je oneT on caM nposBao

—

Zlo6po

—

KypjaKOM.

—

— TaKO caMO ohm Mory

pene mm

ji,a

MaKJbajy, Kan orjiajiHe,

je;i.HOM.

JejiHora Beqepa, Tawan xTejiox jia yracMM CBel^y jierneM, a neKO oneT Ha moj npo3op Kyu,

M jia Kyu, Kyu!

— —

Ko

:

TO ? LUTa KO je to?.. Jle m3H^h OBaMo, na lieui BMjieTM KO je. Jlomao je h tcSm jennoM upn neTaK. XI,e, iiiTa CM cTao !.. To je oneT 6mo moj jiOKTop. „0a Kyji, OH can y OBO jio6a," hommctimm. M oH^a My peKHeM Bora MM, ;iparH ;iOKTope, ja caM ce Befe CKMHyO. HHiiiTa He MapM. 05yuM ce ojiroBopH OH TOHOM, KOJM je HciuTo Ba)KHo HaroBeiuTaBao. ria xajne 'BaMO !.. HeKa, ja t^y Te OB^e oweKHyTM... JXq, noxMTaj... OBaj je AOKTop, npocTO, 6ho OBJiajiao mojom BOJbOM. LIlTa je ne 3HaM, a/iM, hmhm mm ce, jia mm peKHe CKOMM y BaTpy, ja 6mx ra nocjiyiuao. 06yHeM ce. M3M^eM. AoKTop xoaa Mcnpeji. mo-

— — —

— :

je

:

!

—

118

J1A3A KOMAPMHTi

,

npo3opa H nyujM. Majio jiajbe Ha yjiMUw cTOJe HCKaKBe Kapyue. KoMMJam ce yjiy6v\o Ha (5oKy, na MCKa.

JHX

—

jiparn AOKTope, MMJa cy to KOJia?,. JXd. Te Herjie He 30By, jxa. caMpTHMKy npMAP>Kniu ceet^y? jep je oh MMao oSMMaj ynnTaM ra, Kao majie pann fla TaKO Ka)Ke, icaji. ra KaKBO.vi dojiecHUKy TeK OHjia LLlTa je to,

;

cupoMax seh y ponuy. HMaM ji.a hbbpiumm jejian ApyrH, Bpjio Ba)KaH nocao... Xohy Aa mi, uno Haiuw KajKy, „npa-

soBHy,

—

je

Kaji.

He.

Caji.

bhuj JipyilJTBO ?"

—

C T060M,

— —

y

AOKTope, no na Kpaj cseTa!.. E, OH^a, cejiaj y KO.^a !.. Xsa.ia Bory, TaKO jiajieKO HeheMO... BjiH)Ke je to, Kyn caM HayMHO Jia. Te o;iBe;ieM. Be3 uiajie, Ky;ia he.vio y obo jio6a, na join Ha Kapyuajvia ?!.. ynnTaw ra pajioanajio.

—

^HOM

;i.parn

jiyjxHMuy

!

—

o^roBopH oh

c

hckom Ty-

aSHJbOM,

Mene

nojini^OLLie >KMapuH.

jio pe'iH jiot^H.

—

Oh

Ajim

mm oh ne Aa^e

nacTaBu

Bora MM TH TH He 3HaiiJ, na caM

Ka>KeM...

Y

;iyji.Hnuy

hemo. 3ap Ja caM tm

ja can rojieMa 3Bep ? MciHHa, He dam cTajinw. CTajiHH jiyAHS^ue. je OTMmao HCKyji na noiiy)Ke ocycTBO. Mene cy oapeAMJiM, na ra 3acTynaM. M ja caM th hckm BaJHM

cajl uje(|D

ncMXMJaTap. riouiTO caA\ npoMOBHpan aa jieKapa uejiOKynHor jieKapcTBa, ja caM HaKHa^HO cjiyiuao je^an Kypc M3 ncMXMJaTpMJe. M, Kao ujto bhuhlu, eBO we rjie Beh yKopanyjeM y jny^HHuy !.. Flpe ABa nana npHMHO caM Ay)KHOCT. Caj. MAGM Aa HSBpiUHM PpBy „H3HenaAHy" HHcneKUMJy, na mh otohm, KaA bhacx Aa „XaJAe Aa m TM ropM cBei^a y co6m, cMHy y rjiaBy CTeBy 30BHeM..." MMal"ieiJi caA npnjiHKy Aa bmahui jeAan 3ace6aH cbct caA ticiu Aa bmamuj ony Mpasny BMCMHy, na Kojy hohckh JbyACKM ywoBM yajiet^y !.. :

;

To o6mhho 30By Aa

je

BpxyHau

Koja MOBCKa MO)Ke cHat^M Ha

naJBetie

OBOMe cBCTy

;

Hecpet^e, ajiM,

nwa

JEJIAH

PA30PEH VM

1J9

6m o tomc Bajbajio Majio pasMwcjiHTM. Ko 3Ha jxa y tomc nexapy HaJBetie ropHWHe HOBeKOBe, He khhw h KaKBO, HaMa HesHaHO, pajcKO Hx KOJM

BCJie,

Ko

na

kojh c nosHTHBHomhy MO»:e pet^H: „Ebo, obo je BpxyHau. MOBCKOBe cpehe ;" ko 3Ha, jxa ce Taj BpxyHau, ne najiasM y ohom jesoBHTOM GnamencTBy, liiTO ce aoBe 6ecBecT pene Moj jiOKTop cejiajy^M y KOJia... KoMHJam ce OKpeTe, ji.a bmji.m jecMO JIM cejiM. H oHjia nyne Ghh. KohjM no.ieTeiiie. Jlyna KOJia M TOHKOBa cTajie ce pasjieraTH no OHOJ nejvioj jeceHjQJ HotiH. M Taj ce exo OA^HJao on je^ne cTpane yjiMue Ha ;ipyry. Mmhhjio HaM ce, Kao ^a ce c najvia yTpKyjy hckh neBHiiJbHBH jiycH. Flpoaope na Kyt^aiwa CTOJH TpecaK, peKao 6mx, jia h HjMX HeKaKBa HesHana CMJia Tpece, OTBapa h saTBapa !.. VjiapMviM CMO PocnoACKOM yjiHuoM. Kaji. 6ecM0 Ha SejienOM BeHuy, osjxo, on TocKWHe Hecwe, MUiJia je jejiHa roMMJia BecejiMx JbyjiH. FleBajiM cy y Kopy necMy „nMJM0 ra, iimjmo !" Ajih mm je pe({)peH „0Baj ^HBOT He Tpaje XMJbany ronwHa !" TCKao ca jiua jiyiiie hbMxoBe. BwAejio ce, na cy peiueHM, na Ma r^e HacTaBe DHtie...

je Taj

—

!

—

:

:

npeKMHyTO

Becejbe.

Kan M36MCMO y KHes-MHJiomeBy (JDane,

THJa.

KacapnoM, 6pyjajia HeKO 6eiue pasBeaao npeji.

je

yjiHuy, ms Ka-

oneT HCKaKBa 6pa-

:

„BHCTpa Bojio, xjialjaHH cryjieHMe, „Je Ji' Te CHHOh noxoflHO Jobo ?"

A

;iB0JHua ce ByKy npe;i Ka^anoM.

Ja caMO nyx HeMoj, MOJiMM Te, na KBapMiii OBaKO Jieno jipyiuTBO !.. BpaTH ce !.. BjiMsy AKa^eMMJe, cpeTocMo je^ne KOMHJe. V\ny nojiaKo. JlaTMJie ce one yaSpjiHue. Hon apH>eBMMa Mac sacMJa jeji,Ha, a Mac ABe unrape. To je cBe ujto

—

:

ce BMjiejio.

Mm caBMCMO

y yjiHuy

nope;i.

AKa;i,eMMJe.

M

Ty

J1A3A KOMAPHHTi

120

y36p;iHua. Koh>m yTHiuaiue. nposopw je^HC OCHMCKe Kyt^HUe OCBeUbCHH. y OBOJ yJlMUM HHKOr }KMBa. MpTBa TMUJMHa. y jejiaH wax nncHy jejiaH ry-

je Majia

^aH

rjiac

:

FIoHoce Moj !.. CwHe, „CHHe !.. HaAO MaiepHHa MajKy?!.." Hecpet^Hy 3ap ocTaBM TBOjy J3,OKTop Me ca.wo norjie;ia. KoMMJaui oiuHHy KOH>e. !..

M

Myx join jejiHO

ja

:

„CMHe !!.. CHaro MarepwHa !!.." M MM ce Hai^ocMo H.a BpaqapcKOj yrpHHM, a Majio 3a THM, cTanocMO npeji jea.HOM bbjimkom KannjoM, M3a BMCOKor sw^a, ujto ce npy)Kao n jiecHO m jicbo, jiy5oKO y jiBopHUiry, ci'ipno je upn KpoB HCKaKBe BejiHKe KyhepHHe.

Mm cmo

To

npeji.

je

6njia „ii.OKTopoBa Ky/ia".

jiy^HMUoM.

JlOKTOp CKOHM C KOJia. OjlQ KaHMJM. HSBaAH 3aByMe ra y 6paBy. OKpere ra ABa nyra. HMiiixa ce He My. KanMJa ce, peKao 6mx, caMa OTBopH. JloKTop ce OKpeie, na mm nojiaKO pene KJbyn.

—

Xajfl,eMO

Ja ocexHx, KaKO mm noMe cpue jia jiyna. Beiue Me cnonao HeKM MyAHoeaT HewMp. y^HHM mm ce, Kao jia CMO npeA KanMJOM HeKor no;i3eMHor cBcia. Kpo3 OHaj 3MA Moja je jiyma HasMpajia ceHKe uito Jiyrajy, fa ce caB crpecox. PIpeA omm mm MSMl^e m oh. He oh Beh hberoBa ceHKa. Jolu KopaK ABa, na hcMO 6mtm y OBHM MpaMHMM HpOCTOpHJaMa, y OBOJ BCMMrOJ HO^M. JecT. Ty je h oh. JI,OBe.iM cy ra jom npe ji.Be roAMHe, OHna, noiiiTO My je Hecpehna MaJKa npecBHc^a, rjieAajyhM, KaKO joj ce jeAHHau cmh, je^MHa Haa.a rt>e3MHa, Kao AHBJba 3Bep, o 3MA0Be pa36nja. H iberoB OTau, yMpo, a^M nomro je Ha oBOMe crpamnoMe MecTy >KHBa cMna caxpaHMO. Hero HH4a AaKa HMJe yMpo. Oh ce poAHO. OBaj je CBer 6ho sa Hj cryACHa rpoSHMua. KaA je MSAMcao, ocMexnyo ce. H raj ce

je

JEJIAH

PA30PEH VM

121^

ociwex cjiejiHO h, raKO cjie^ew, ocrao Ha cTapMCBHivi cMCKypaHHiw ycHaiwa. To je 6ho nocnejiihH cBCTJiau HaeroBe CMpBJteHe jiyme. Kaji y^ocMO y ABopHuiie, jiOKiop crane npeji je^Ha Bpara. To je 5HJia HCKa Bpcra crpajKape, cipa^ape 6e3 cTpa>Kapa. Oh noByne sa sboho. Hhko ce He oji3MBa. Oh noByne jom jcahom, ajin wajio )KMBJbe.

— — — — — —

HajieKO rawo noA CBOAOBMMa one Mpanne Kyt^epHHe sany ce jeKa SBona. Majio nocjie HeKO t^e ynMiarH:

—

Ko je ? HoKTop ce

Oner

ce cbc yhyra. MeKajiH CMO nBa H rpH MHnyra. Hajnocjie sainKpHnn Spasa. Bpara ce orBopmue. VI^ocmo. Ja hhkop He cMorpHx. ripeji Havia cy Snjia jipyra je^na spara. H ona cy Swjia orBopena. JXo hbwx je boahjio neKOJiHKO 6acaMaKa. rionecwo ce. Flpeji. nawa je nyKao jiyranaK xoAHMK, ocBer/ben jcahom jcjihtom jiawnoM, mro je o rasany, na cpejiMHH, BHCHJia. Ona HHJe cBerjiHJia. Ona je BHiue HKMJbMJia Kpos je^HO Hanpcjio rapaBO craKjio. ripeji, Hac caji reK Hcna^e je;i.Ha JbyjicKa npHjiHKa. BMiiie je nocprajia, ho Hiujia. XloKiop joj neLuro pene. Ona KJiHMHy rjiaBOM no^e nanpeji, a mm 3a HjOm. MuiJiH CMO nojiaKO Kao Ha npcTHMa. Jlo Kasa.

—

;

MOJMX yiiJMJy Beh noHeme jionnparn hckh Hepa3roeeTHM rjiacoBH, najiHK na cMecy on KHKora, jayKa m ;iy6oKHX y3a,Hcaja. AoKTop MH pene hckom y3BMmeH0M 36H;b0M: Ero, bmuhlu, OBaj je CBer BenHTO 6yAaH. hbeiviy je nan Hoti, a uoh jiau. Objiq jejinw ce^e na npecrojiy, a Jipyrn na MyMMJiMiuTy je^HM uapyjy, BJiaseMJbaMa m HapojiHMa 3anoBejiajy uwHOBHwa Jiajy H HeBHAJbHBHM jiycHMa ;ipyrM ce 6njy jipBn>eM h KaMeH>eM npoTHB MMraBMx Jiernona noHot^HMX yrBapa H HeHMCTHX xajiycHJa... Os^e ce jasjba hcko, h aKO raMHO, a oho oner Haji3e\iajbCK0 nopeKJio MOBenje Ayiue H HOBeMJer yMa ajiM je OBjie m npecro naJBel^e 6ejie H Hecpehe, no Koje Jby^cKH crsopoBH HKa;x Mory

—

—

;

;

;

;

122

JIA3A KOAUP'lHTi

;i.otin...

OsAe

;iyiua h hberoB

ce,

y je;iHO

yw

hcto

npoyqcHe cyManyTOCTM,

epcMe, m MOBCKoea

noji >KpBfceM

)j(pBrt)ajy

Koja,

ji.o

cajx He-

Kao 6ecHM opKaH, ry/iH

H nocjie;iii>M njiaMMHaK cbccth [beroee.

JXoKTop crajie. Hajnpe ;i.a noceiHAAO lijeno BejiwMaHCTBO Bejiy UapMuy, pe4e oh m KyuHy Ha jejiHa Bpara. HeKO ce

—

OiiasBa.

— — —

Ko

Jiyna ?

XloKTop

JX.

.

HsBOJi'ie

Bpara ce OTBopmue. Obac Kao Jia cy Haw ce HaAajiH. ripeji HaMa je cTaja.ia jej.Ha BwcoKa JKencKa npHJiHKa c AyroM, dejiOM KeuejbOM h y6pa;i.aMeM, HanjiaiHCHy Kanyjbany. To je 6HJia na^3opHMU,a y OBOMe ojiejteHjy. Hacpeii. co6e, o xasaHMUH, BHCMJio je jejiHo KaHAHJiue. Oho je cBojy upBeMKacry CBerjioci nojije;iHaKO pacnna;io no OBOJ cyMopHOj npocTopMJM. Cbc je 6hjio y hckom npoBHJIHOM cyMpaKy. Fler KpeBeia c jej[,He, a ner c jipyre cTpane, a cpe^OM lUMpoK npojiaa. V npoMejby OBora npojiasa BHjiejia ce HeKa HepaaroBeiHa roMHJia. Obag OHne Kao na. ce MHMy HCKe cenKe. V jejiHOM yrjiy Kao jia je neKO HeKOM neiuTo )khbo roBopno. Ha jipyroj cipaHH My ce jeuajbe, a hcko oner yjiapH y khkot. JIHK Ha 6e.iy

y

jejian A^ax

cnny

jejina spaKa.

To

6ho

cjienH HepaaroBeiHy roje

jiOKTopoB. Oh oSacja ony MHJiy y npoMen>y, PIpHSop Ty>KaH m cyMopan. Ha jeJIHOJ ciapoj K0>KH0j (|)OTe;bM cejiejia je jejina KencKa npnjiHKa. Ha rjiaBH joj KpyHa oji sjiaiHe xaprnje a y pyUM cKHHxap, oner oa 3;iaTHe xapiHJe. Orpnyra je BejiMKMM CeJium njiaiuioM. Bpary joj bhch cH/ie(J)ei-bep

O

cTBO HM3a luapeHhx 1)HHl^yBa. Ha npcHwa joj npnKanene, yMecTO opAena, KOKapjie y rpoSojuH. Ho OHOM njiamiy 6eme HanpHKaMMBano hckmx njiaBHX, upBCHMx, )KyTnx M jby6HHacTMx cTpH3Hua. Ho jumy .

OBora CTBopa Seme n/innyjia neKaKBa cyBepenocT; a OKO ycra My ce Jienpiuao 6jia)KeH ocmcx. Omm npe-

JEHAH PA30PEH VM

123

nyHe hckof Hawa HenoJMjbMBor cBeMoiiMJa. Oho je caMO C060M KasHBajio, jia je jiyiua OBora BejiwHaHcTBa Ha BpxyHuy cBOJe cjiaBe h BejiHMUHe. Kaji OHa cBCTJiocT najie na HjCho jihuc, ona ce Majio Tp>Ke, ajiH ce ca cBora /wecia ne noMane, eeti caMO npy>{(H pyne, OHaKO, Kao jia mmjiocthbo Jionymia, na ce ue/iMBajy. Oiia HeuiTO h nporoBopw, ajiH He Hyx mra. AoKTop MH nojiaKO pene Eto, obo je Bejia LLapwua... hbena uapeBiina noMMtt>e TaMO, rjie ce cynue pat)a, a cBpiuaBa ce, rji.e ce CMMpyje. Hh je;i,aH cyBepen na sew/bn Hnje laKO cBCMot^aH, cpehaH m sajiOBOJbaH, Kao obo 6eji.H0 ctbopeH>e... Eho, nomeAaj, caji oner npy)Ka pyKe, jia hx uejiMBajy HjeHH cpetiHH noAaHHUH, kojh nenpeciaHO

—

AOJiaae, jia je BHjie h jia joj ce noKJione... PejiaK je Aan H caxaT, Kaji. OHa CBOJ npccTo ociaBJba...

AoKTop 6auH cBeTJiocT cBora (J^eHsepa Ha ;ipyry cTpany. V jeji.HOM yrjiy co6e, jejiHO jkchcko cTBopeite saSojio rjiasy y dyyaK, a jiecHOA^ pyKOM wsa ce6e

—

jejinaKO Maiiie, jiaje 3HaK, jia joj ce hhko He upw6jiH)KaBa. y jiBa ce Maxa m rnuny, Kao na je hckof xTejia na oiepa. Ja norjiejiaM y jiOKTopa.

—

Oaa

yo6pa3HJia, Aa je ca cBUJy cTpana canehy, ^a je no;by6e. Ona ce cthjih h 6paHH. Ona, jajiHHua, ero ly ojictojh no neipjieceT m BHiiie caxaTH, jiOK je yMop h can He caBJia^ajy, le ce ry cKJbOKa M aacHH, peMe jiOKTop, h (|)eHjepoM OKpeie Majio y jieBO. Cbctjioct najie na jejiHy ji.pyry jiHpjbMBy cuewy. Jenna >KeHCKa npujiHKa KJieKJia na KO/iena, no;iwrjia one cyBe h totobo upne pyKe He6y, a ohh ynpjia y TaBaH... rio jiHuy joj ce npocyjio neKO HewsMepHo OMajaH>e. Upre ua jinuy pasByMene, a HSpas jiHua caivio UJTO HHJe npeuiao y njian h jeuahbe, ajiw y jejiaH Max y^apM y jacan 6jiecacT cmcx. JloKTop ce OKpere. na mh pene je

6eii,HHu,a

—

JIA3A KOMAPHHTi

124

—

OBa ce jajiHHua MenpecraHO Bory mojth, jia noLuajbe xieuy, jia mx join jcahom bmuh. FIoMpjia cy joj join npe jiee ipn roAHHe o;i. neKaKoe HecpetiHe aapaae. Ka;i cy joj jiBa Hajwahba cHHMMfia, y je;iaH jiaH, M3naxHyjia, ona je, necpetiHHua, ciajia BMiiie hbHX M CTpaXOBMTO cc saKMKOTa/ia... Ja je norjiejiax. OHa on jejiHOM paiuMpH pyKe, Kao OHO Kaji. Kora xoi^e jia sarpjiM. M OHjia none jlHpjbHBO na Tena Oa,MTe, oAHTe MajuM cBOJoj !.. mojh nMJinhH sjiaTHH !.. OuMxe, on Kaji Bac ^aJKa MCKa, jia Bac bh;ih, Oahtc, ujto ere ciajiw, jia Bac HsrpjiH h oa^mjivjc... 3ap He nosHajeie MaJKy cBOJy ?!.. M on^a saciane, 3ar;ie;xa ce y laBaw m oji je^HOM npuiie y jeaoBHT joj

-

KHKOT...

HwcaM Morao jiajbe OBaj npH3op jLa rjiejiaM. Kao jia je obo m aoktop onasHO. Oh CBOJMM ^eHjepoM OKpeie Ha npyry cipaHy. Ha ocraJIHM KpeBexHMa cee MMpno, cawo na ohomc ^ecHO, Ja OKpenyx rjiasy.

jejiHO ce ciBop^hbe noji noKpMBaKjiynne, na hcuito cawo ca coGom

UapHue,

jio Bejie

MeM 3rpMMJio y

Mac HCKora Hemio jaMe HMTa, Mac HCKOM HeujTo ojiroBapa, hok he on, jejiHOM 3BH3HyTM, KaO OHO KdJl HCKO OKHC BOJlOBHMa Jia ciaHy!. Bejia LLapnua oner ripy>KH pyKc, na ce uejiMBajy. H^eHO ce JiHue OBora nyia cmcluhjio hckhm Ha;i.3eMajbCKMM 6jia>iKeHCTBOM mro 03apaBa H LUTO ycpeiiaBa !.. XloKTop ce OKpeie Ha;i3opHHij,n m neiuTO joj nojiaKO peMe. Ona K/iMMny rjiaBOM. H OHjia o;ioc,wo.

roBopH,

—

Mac

—

THiiie a Mac

Ca;i jia peMe jxoKTop,

bhahmo

;

luia obh

BecejiHHUH

pajie!

KaA npcA je;i.Ha Bpaia craAOCMO. Bpaia cxojao onaj, ujto naw je Majio npe cTpa)Kapy oiBopHO. Cajx ce Seuie pa3;ipeMao. Oh naM OTBopM OBO o^ejbchbe. M oho je 6n;io ocBeubenoKoji OBMX

je

JEAAM PA30PEM VM

Mm

125

saciaAocMO. V co6h rpoSwa THiUMHa. AoKTop 6auH jejiHy spaKy m3 CBora (|)eH3epa. CBe cnaBa. CaMO ce jejiaH carao na neiuTO nyHH OHaKO Kao jia My Kps Ha hoc Mjie. Majio Majio, na ce cTaHe 6pMcaTH. H OH^a norjiejia y pyKe, na ce oner carne. JloKTop mh nojiaKO pane Oeaj je BecejiHMK yoSpasHo, Jia My Kpo na HOC Tewe. Eho ra KaKO ce jejiuaKO 6pHiiie h rjie^a, je JIM KpB. KpBM hh Kanw. A Ka^ ra ko ynnra, lura My je Te MyMM, oh ce caMO oSpeune „3ap cm hopas, H He BHAHUi jia MM KpB M3 Hoca Hji,e ?!.. Eto, norjiejiaj, OTerao ce MHTaB hotok!" M OH^a o6pHme hoc, norjiejia y pyKy, npy>KH je h peKHe „Eto, bmjihiij KpB !" Je^an ojiMax no nac ckohm Kao onapen. Mopa Hac je cnasMO. Oh no^e neKyji. Aa ynma ra jiOKTop. Kyji tiem th ? JXa. cTpy)KeM jipsa !.. Ociajio mm je caMO neKOJiMKO uenKM, ojiroBopM OBaj BecejiHMK, na ce ynyiM npaBO (i)ypyHH. Crajie ry. Vse MSBecny no3HTypy, H OiiMCTa, Kao none na cTpy)Ke jipsa. Eto, peMe mm noKiop, OBaj ja^HMK OBaKO TecTepn XBaroBe HMa BMUie oa JieceT roAMHa, h je~ AHaKO roBopM, Aa My je ocrajio jom caMo hckojimko

OHaKO MCTO.

Majio

—

—

:

—

:

— —

—

—

—

uenKM.

— — — — — — — — — —

—

Can MMaM na tm npeAciaBUM KaHTa Hamer no6a. Oh, cwpoMax, m AaH^y m Hohy xo^a no cBojoj tTejiHJM M cTBapa HOBe CBeiOBe no oSpacuy h MeroAM, IllTO Haw MX je OTKpMO BCJIMKM c|dhaoco(|3 KaHT. Kaj, caM OHOMaA npBM nyr o6MJia3MO SojiecHHKe, tt>era saieMeM rjie >kmbo xo^a no cBojoj tiejiMJM. Oh ojijenapen cra^e, AM>Ke pyKy y bmc h CBenano none nQKJiaMOBaTM „y npanpanoweiKy HMJe 6hjio noHeiKa, CBpmeTKy HCMa cBpiiieiKa !.. BeMMTo je Bpewe, Bey HMTo je KperaHse, BeHMTa je MarepHJa. BCHHia je cHJia, :

126

J1A3A KOAAAPHHTi

—

BCMMT je H 6ecKpajaH npocrop !.. M cBe ce to OKpehe OKO cBoje oce on. sanajia HCTOKy... Ja bh!" jluNi KaKO TpaBa pacre FlorjieAaj, cho ra Ha npo3opy HcTypMO pyKe Kpos pemeTKy, ria Heuiro xBaia, pene sw jiOKTop, a Beh 6euje 6auno jenaH spaK cBora (f)eii.epa m ocBetJiHO je;iaH MajiM nposop c fbosjieHOM pemeTKOM. Mchh noMeme Hore ^a oeuajy, a cpue cTpaxoBHTo ^a Jiyna. CraHeM... Je jih to oh Bejba ? — Hmjc. BmJIHM jejiHy rjiasy, wpamiy, 6e3 jiMica h o6jiMKa. To 6eiiie nasa HCKaKBor noHOt^Hor npMBM^ehba. Oho

—

—

—

!

—

HHJe Koca. Oho je HeKMrt>a. Haje>KHJia ce. LUtphh. JlMue je noKpHBeno HCKaKBHM HanocoM. Ko)Ka cacBHM ojxeSjbajia, Sea pejia h oea )KHB0Ta. To Seme HCKa BpcTa ;i.MBJber oTKaHaa. Join je cJjajiHJia cawo Hyna. Omh cy nocrajie cTpaujHO Majie ajiH je h3 HjHx oneT CMnana HCKaKBa aaMopena GecTMJajiHocT. Ko'yA je OBO GejxnnK? ynnTaivi jioKTopa. ;

—

— — To

je HeicaicaB ^aK, npaBHHK, (|dhjioco(|), acTpoHOM. PoAOM je H3 JbyooBH^e. OjiaBHO je, Hecpet^HHK^ y OBOMe )iKH, najonacHMJH 6ojiecHHK y OBOj KyhM. Hacpl^e Ha SojiHHHape Kao rjianna 3Bep na CBOJ njien... |-beroB opraHHsaM Kao na Hwje on Meca m

—

—

on

KOCTMJy, Bet^

—

j3,aKJie

rBO)iKHJbaK npeKO ?

Bejba...

H>era,

noKa)Kei\\

Jl,OKTop je;iHOM pehM

Obo

o;i.

t^e

on

wejia.

Me nopjicAa M3HeHa^eH0. M OHjia :

je

JEHAH PA30PEH

127

VA^

—

A jecT, Bora mh !.. 3aT0 oh noMHH>e HCKor CreBy !.. Jl,aKJie to ch th?!.. Ha?.. MeKaj jiep V\m npH^M My CjioSohho PeuieTKe cy Bp.no jaKe, a npo3op iiocxa BHCOK M MajiH... flHTaj ra luia Smjio! JXa BHjiHMO, je JTH My 6ap je^Ha MCKpa ociajia on naMt^en>a h cBecTH. Obo je peiKa Bpcia jiyjiMJia... !

!

!

—

lUTO CTOJMIU ?! Ja My npn^cM. JIoKTop ce HSMawe Majio y cTpawy. 3rojiHO ocbctjih cboj'wm (|)ert)epoM m mchc m Becejior Bejby. Oh ce Majio Tp>Ke. 3HHy. Bw^ieo Me. Omh My sacBeT.ieme Heiuro >KMBJbOM BarpOM; ajiH hberoBO jiHue ocTajie HenoMHHHO. To m HHJe 6hjio JiMue, To (Seine HCKaKBa cpejiHHa nsMe^y rjiase y MpiBaua h Mjl'A,

—

Ms H^e je OMpHO jiefl,eH, rpo6HH Mene npoSw xnajiaH SHOj.

jio5aH>e.

3a;iax...

—

BejbO !.. lUia pajiHiu ?.. rioaHajeiii m\ me?.. yoHTaM ra, a rjiac mm je jipxrao, Kao jia Me je rpo3HHua Tpecjia. Oh ocTa HenoMwwaH. CaMO caM onasHO, aa My ce ycra jom Bsiiue oTBopHme, a HOBjipse ce noneme, Mac iiJMpMTH, Mac cyjKaBaTH, Kao ^a ce cnpewao, jia (|)pKHe Ha HOC Beiue ce pyKaMa rpMCBHTo yxBaiMO aa rBosjiene uiHnKe na npo3opy ana i\x on, jejiHOM nycTH. An)Ke jxecny pyKy, nonece je nojiaKO neny. CaMO je OBO 5m;io bhjiho. OcTa.no je ocxajio HeMO m ;

yKOMeHO... JXoK tie oji jejiHOM pet^H Ene, a Kaji tm Jio^e ?! KaMO Te, 5ojiaH; npe?.. Mene, eTO, OTpoBame Kao luapOBa!.. riocjie Aie cTane MepHTH. FIomc ce mhcto je)KHTM, na o^ewa pyKaMa jypny Kpo3 peujeTKy. Xot^e npaBo 3a omh. He MO)Ke jia. jxoxBaxH. Oh ji.0Mena 3a pbo3AeHe peoieTKe CTa^e mx cbom cnaroM uMMaxH, ajiH nycTO FBO^^e m He iionyiuTa. Ca;i ra je 6mio cxpalUHO norjienaTH. H3 OHMJy My je cnnao 6ec, a ycTa ce pasByKJia y neKy 5ecoMyMHy npecipaBJbCHOCT. y Taj Max jiOKTop CKJIOHM CBOJ d[ieH3ep M MH ce

—

—

128

J1A3A KOMAPMHT.

Oh mc noByne

Ha^ocA\o y noMpMHHH.

Oil jejiHOM

3a

pyKaB.

— To

XaJACMO

!..

Ty

BMiiie

Heiwa luia

jxa.

ce

bmji.h!..

6mio yoMM Hejxejbe npeji ApaHi^ejiOB AaH. CejiHM ja M neiiiTo HmaM, jiok HeKO saKyua Ha nposop. AoKTop. riosHao caM. MsM^eM. Berne nemTO cyMopan. Oh mm penc: je

—

Jl,o6po Te caw re Hamao... Tboj jajiHM jipyr Majio npe npejviMHy. JXecv\o caM ce h ja Tawo. Ha;iao caiw ce... riocjiejiHje cy jwy peMH Smie „MaJKO Moja!.. :

He

Me !!.." CBpaiHX, na TM TO

na']

Ka)KeAi.

Oh

je,

KaKO ch mm

KasHBao, h3 Aodpe Kyhe. He 6m sroper 6mjio ji.a mm ce TO jaBH... HcTHHa, jaBHhe mm ce h SBaHMHHO ajiw je TO bpjIO saxojiaH nyT... Caji. jio BH^eH>a. XhTaM. 3BajiM cy Me na jejian nopo^aj... CpncKa nocjia!.. JX^a nana ce jKena My^Mjia, a ohm cajx tck soBy JieKapa, Kajx je, KaKO mm Ka>Ky, jaAHMua M3ry6HJia cBecT... XloKTop ojie, a Mene oSyse TeiiiKa Tyra .. „Xej, Moj 6paTe Bejbo, Moj bcjimkm MyneHMMe, ja rojieMC JIM CM MM MyKe npoMyMMo!" cawe mm ce peHM ms ;

—

oreme. OjieM rope m Ka)KeM raajia-MMjiy m rasjiapHUM M HjMMa OHM 3aBo;i.HHiije.

rpy;i.M

JejiM.

—

Bor HMJe yMpo

jxa

My

— pehM

jiyiuy

onpocTM

Poamo ce, *a MapaMOM ySpnca !..

tie ra3jia Mmjic, a cyse. Ajim oji jcahom nojiajie. Vx, KaKO ce to TaKo jiecMjio !

— —

A

ra3aapMua

jecT,

Bora mm

!..

!...

Bmamiu tm

!..

npMXBaTH

Jejia.

Ohm cy to onasMjiM, CyTpa ce oaboam MKOHMJa... Hue y jio6py

Ja MX HMcaM pasyMeo.

—

Kytiy.

H ohm

cm 3a XlparMheBMhe m3 Fojie PjiaBe. Tpryjy cBMfbaMa. Jejian oa h>mx JiyMMO je cbmhjC

Cjiyijuao

y JbyOoBM^M M 3aK0HaKyje y KyiiM CMMJbaHMha. Bmah

JEaAH PA30PEH VM MKOHHJy. Jl.ona;i.He My HOBua, H CienaH My je

ce.

3aripocH

129 je

3a

cBora cm-

Kaji nyjy aa jajiHor Bejby, 6Hhe MM TeiiiKO... Xe, KaKO ce to jiecMjio... Hena Bor pet^H he rasjia Mwjie h caMO OKpeHe Ha Ao6po onMaxHy rjiaBOM. JoLU HCTor Benepa ;ioroBopnM ce ca cbojhm aoktopoM M rasjia-MHJiOM, le cyipa naH, no nojine, caxpaHMMO jajiHor Be/by. To Seme Majia m cKpoMHa npaThba. Upejx MpxBaHKHM KOJiMMa Hiuao je CBemieHMK, sa caHjiyKOM MuiJiH CMO MM ja, jip. XI,---M raajiaMwjie, ra3ji.apmj,a Jejia, 6a6a CioJKa m Hama komiuhHMua riejiajiMJa... On Kan. je i-bCH Flepa npeMMHyo, KaKO MM y jejiHoj npMJiMUM Kaaa rasjiapMixa Jejia, flejiajiMJa peTKO Kojy npmiMKy nponyciM, a jia He ojie Ha rpo6 cBora My^a, le ynajiM CBetiy, npMBeMce na KpcT no KOJM uBeraK, npojiMJe no Kojy cy3y, na ce jia.

— — — — — — — — — !

:

OH^a BpaiH KyhM. M oxiMcia, hmm y rpo6 cnyciHCMO Becejior Bejby, hmm 3BeKHy o HieroB MpTBaMKH caH;iyK npBO 6yceihe FlejiauMJa ce HenyJHO on nac OJI.BOJM, na ce M3ry6M Mel^y jipBehcM m ohmm cmjihhm HaArpo6HMM CnOMCHMUMMa...

—

SnaM, TO

6hjio ipetiM nan cb. TpoJHue. Flo cHJian cbct y lueTHiy a ko ce jom He cet^a oHora ambhof meiajiMiuTa on „JloHji,OHa" na no Bojne AKaaeMMje. M3Ml)eM0 m ja h moj AOKTop. Jlyro CMO ce merajiM. Bmjim cmo hpmjimhho h 3aM0pcHM, a, 6orMe, m ojKejiHejiH. je

nojine M3Miijao

—

— pewe —

E,

;

can na ojieMO Ha

jip. JX....

naiiiy

nMBa y nMBapy!

—

ojiroBopMM My. OfleMO. Eho rjie je KHe>KeBa nMBapa. Onjia ce TaMO TOMMJio najSojbe hhbo. Kan yi^ocMO y 6amTy, a cBer npeKpMJiMO na cBe cipane. Hnrjie HMJejiHe cTOJiMue, HMJeAHor jejiMTor cjioSoahof Mecra. XLsa ripMCTajeM,

JEJ1.AH

PA30PEH VM

9

130

J1A3A KOMAPHMTi

nyia cmo npojiasmiM

jiojie

rope, na cBe y

sajiyji.,

jiok

AOKTOp petiM Eho TaMO, M3a OHora cTOJia ohh yciajy! XajneMO, 6p)Ke, aok ra jipyrn yrpaSMjiw HMcy M MH ySpsacMO KopaKe. Ohm noyciajajiH, na HCKajy noK je^Ha rocna HaiwecTH lueiuMp cBOJoj Ma-

t^e

—

tiepMHUM. MaJKa joj HaMciuTa memnp, a OHa ce, Kao Mwrpa, OKpet^e h HenpeciaHO KOJeiuTa sanmKyje. JXbvl nyia joj je nanao lueiuMp, a rpH nyxa ce carwa Koje 6h roji jieie H>ajia, na. Heuiro jipyro AOXBaiM ly^a npoLUJio, OHa 6m ce OKpenyjia, jia ra Majio npoMepM M jia. BMiiM, KaKBe cy H>eroBe xajbMHe. MMpwa 6yj].M !.. Jobo, ohm, oam, na bmjimiu una pajiM !,. A, jipyrM nyr t^y ja Te6e ocraBMiM c MHHanpexMjia joj je hbeHa Jiena MajKa. Ajim OHa ToMOM npy)KM cBOJe 6ejie m nyHane pyHMue, aarpjiM cBOJy MaJKy M crane ce yMMJbaBaiM. y Taj Max npw^e mm je;i.aH rocnojiMH, crajie npejia Me, MCKpeny ce Majio, Kao na Me 6ojbe bmjim, na t^e mm on jenHOM petiM CreBO, Spare, jecM rM ro ?!.. M oHna pauinpH pyKe. nojbySMCMO ce. To je dHO nMcap Josa ca Jbyjioj

;

—

!

—

:

—

6oBMJe.

—

Tacre !.. Pokco !.. Florjienajre OBavio !.. MojKere jim noanarM OBora rocnonMHa?.. Oh, onaj Mcrn. Hniiira ce npoMCHMO HMJe... Heuiro Majio KOCHarMJn; a, Beti MMa m neuiro 6pMMt^a... M ro je cBe... 36MJba, na TM npencraBHM cBOJy noponnuy !.. BnnM, BMnH, ro ona Hcra rocno^a, rocnol^a KaneranHua je Moja rn ounna 'BaMO rn, !.. Onn PoKca... Hero craHMne npenejiHue !.. Ebo obo je ouMHa uypMua, ouMHa rpMoj mapeHM jieuTMpaK !.. Flornenaj OBe cbmjiMua jieHe BMTMue !.. To cy oumhm nynepuM. HbMx ouo sa Mac 3aMpcM a ona ce OHna najbyrM, na npne cBOJoj

—

—

;

MajUM...

H cpehHM Mejio

orau, npMrMiure Bpeo oBora mmjiookop aH^ejmera.

nojby6au na

JEMH PA30PEH VM

—

131

0;i Ka^ ce hhcmo BHfl.ejiH ?! Ja 6aiii CHHO^ 3a sac ynHTax. Mhjio mh je... HyjiH cmo cy^cKH Beti... CeKpeiap y tmm roAHHaivia, to ce 30Be jioSpo oTnoHCTM... A, peKOX JIM ja BaMa caMO pene KaneraH Mwiia. Bajba cBpiiiHTH E, 6aiii HaM je mhjio, ujto ce laKO noipeBHJio, ;ia ce oner bmahmo... A mm cyrpa cbh nojia-

O,

r.

Ctcbo

!..

—

!

—

:

—

—

3HMO, npHXBaiH KaneiaHHua UaHa c hctom TonjiHHOM H CHMnaTMJaiwa Kao h npe iiiecT roAHHa... A 3HaTe jim jia cmo MajiHiiiy nocjiajiw npeKO, mhofo HeMHpaH. HeKa je Majio najbe on oBora noKBapeHor ApyuiTBa. A PoKca?.. PoKca OHaKO hcto Jiena. He. Cto nyra Jieniua. Ona mh caMO npy^w pyKy. Tiyiajia je; ajiH, Kaji. HaM ce AOjiMpnyiue pyKe, npeKO H>eHa jiHua npxHy je^aH laMan oSjianaK. Aa to ne cHHy hbena npoiiiJiocT, H>eHO jieBOBaHje, HjenH sjiaiHH chobh ? To HHKO He 3Ha. To HH OHa HMJe 3Hajia. MMa cenaKa iiiTO caMe Jiyiajy. Ja ce CBHMa 3axBajiHM, uito Me ce jom cei^ajy.

PoKca ce ca)Ke cBOJoj Majioj t^epHHiiH. OBa joj caBH pyHHue oko Bpara, na joj HeiuTo cra^e iiianopMTH. MaJKa joj ojiroBopH, na je cTa;ie MHJiOBaiM no o6pa3y.

To

OAHCia, jenan h Beceo h Ty)KaH cycpei. Ja MX cBe npejicTaBMM jioKTopy, a jioKTopa tt>MMa. 6eiiie,

onpocTMCMO, cp^aHHO onpocTMCMO. Ohm xHTajy. JoBa je ca;i, Kaneian Ha JbySoBMJM, a Kaneian Mnt^a ao6ho sa noMotiHHKa y B... Cyrpa ce CBH Ha nyr Kpe^y. CBaKM na CBOJ nocao. Cpehna nopOAHua! Hjy je ca;i.amtt>ocT TaKO sanejia, Aa hm jeAHOM peHH He xre AnpnyTH y npoiujiocT. riocjie ce

M

6ojbe.

AoKTopa ynyiHM caM

join ojianjie

Kyt^H.

HeKy;i

ojia3Baiiie.

Ja ce

Ayro HMcaM Morao sacnaiM. Kao 9«

132

JIA3A

KOMAPMHTi

y KaKBOj MapojiHJCKOJ rajiepHJH rjienao caM, KaKO hcnpcA MeHe mmhy uejia Moja npomnocT. Owa je lyjKHa, ajiM je OHa oner jiena... PloHeKaji je npMJaTHHje cetiaiM ce MHHyjie Tyre, ho MHHyjie cpei^e. flocjie, ko TO join MOHce Aa ojipe;iM, lUTa je to ynpaeo npaea cpei^a cpetia?.. MeHH ce ca^ tck noHHH>e jia CBHhe ce He Tpa)KH. Ona ce nai^e. :

->—

II

3AnMCHMK

JEJlHOr

nOKOJHMKA

I

—

Oh

je

6mo moj ujkojickh npyr.

FlaaMJiH

cmo ce

Kao 6pat^a. CwpoMax oh, cHpoMax ja. Kaji jejian HMa, MMa M jipyrM. ria m oner Hieviy je, HCKaKO, 6ojbe Hiujio. MMao je MaxoM neiHue ja jejiea jio6HJeM Kojy MCTBopKy. 3aT0 HMcaM Morao ;xo5mth 6jiaro;xejaH>e. ;

npo4)ecopM cy Me paMynajiw y cjia^MJe i^ane. C JiaTMHCKHM caM HaJFope npOjiasHO. Kaji. jio^MJeM TpoJKy, Tora caM jiana seceo, na Ma iuto pynao, ja ne pynao. JlaTHHCKH Me je jesHK orepao Ha sanar. LUxa TM je oiau ? ynma Me jejiHor naca r. npo4)ecop, Kaa. My He Morox hh Ha jejiHO nMTaH>e OArOBOpMTM. onroBopHM My. Ja HCMaM oua, rocnonHne,

—

—

—

—

— — — — — — —

A

KO Te HSJipyKaBa

?

HocMM ryi^e nopuHJe m nepeM xy^e cyAoee... A 3ap 6aiu Hewam hmkof CBora ? Mmhm jejiHor Spaia. M oh je cwpoMax. Mum ce saHHMa ? HapyryMJa

je.

re riJieiH c hbMM onaHKe !.. LUTa fee Te6H „a6jiaTMB ancojiyxHM" ?!.. MoJM npyroBM npcnyiue y cMex. CaMO ce HHJe HacMejao Fpryp JobmIi. Oh je jeAHHM snao sa Mojy HCBOJby. On Tora Ao6a joiu caM ra BMiue saBOJieo. ria MXLM,

JIA3A KOMAPMHTi

136

To Me je TaKO yepenmio, na mm BMiue HMcaM OTMiuao y ujKOJiy. flocjie hckojimko nana noronHM ce KOji, MajcTop-Xl.parMha, lujiocepa. To je 6mo jioSap MajcTop. 3ana3MO Me je, Kao Jia caM My cmh. H caMO hbeMy MMaM jia 6jiarojiapHM, luto caMjxaHac obo, uito caM. nocao mm Mjie, jia ce 6ojbe nojKejieiM He M0>Ke. HMaM CBOjy pajiHOHMuy, cBoje MOMKe h cBOJe merpie, a MMaM M cBora KpoBa Haa. rjiasoM. 0>KeHMO caM ce.

Bor Me

—

Kao c HBe oSjiapMO c ABOJe jieniAixe SJiaTHe ja6yKe... McTMHa, MMaM Ha KyhH join neiuTO jiyra, ajiH to je MajieHKOCT npeMa oHOMe, uno je 6m;io. caMo Bo)Ke sjipaBJba!.. Hero M TO tie ce OTnjiaTMTM MM je )Kao Mora MajcTopa. Oh je, cMpoMax, jaKO nocpnyo. Ajim h oh je Majio kpmb. HMKaa, MOBeK He Tpe6a jia ce nana y oho, luto jio6po ne ana. hbeMy je panH^a Miujia, lUTO 6ojbe Mo^e. Cbm Ba)KHMJM hocjiobh 6mjih cy y H)eroBMM pyKaMa. Mm OMaH>M MajcTopn pauMJiH CMO caMO OHO, lUTO HjcroBa pajiMOHMua HMJe Morjia Jia npMMH. AjiH ra HeKO HaTenTa, jia Kynyje lUMiuapKy. M OH Ha npBOJ napTMJM jioGnje oko cTOTHHy iiyKaTa, Oh je TOM npMJiMKOM peKao MajcTop-Kapjiy lilTa 6m mm Bajbajio cKOBaTM 6paBa m KJbyHCBa, KyKa m luapaKa Ha BpaTa m npoaope, jiok 6mx je

—

—

OBy cyMy sapanMO

?!..

caMO ojiMaxnyo rjiaBOW. Yher^y HMKaKO HMJe Miujio y rjiaBy na je^an „iujiocep-MajcTop" MO>Ke TproBaTM m lUMiJuapKOM. Oh mm jcjihom pene: Ja, cHare, Mory jia pacyMeM, ^a iiuocep-Aiajcrep Kynyje m npojiaje kBOJK^e, ajiM, mare, lUMiuapKa ne MAC TaMO, r^e cy neKMtiM h MexoBM !.. MajcTop-Kapjio

je

— W

Moj MajcTop HacTaBM Aajbe TproBaTM lUMiuapKOM. Hero My jom Te jeceHH cpetia OKpeTe Jiet^a. Oh y jipyroj napTMJM Msry^M 200 AyKaTa. M ^a 6m OBy lUTCTy HaKHa^MO, OH yjieTM y cyBe iiiJbMBe. M TaMan

KynMO noaaMaiUHy napTMJy, noBMMy

je

a

one

najiny. JbyjiM

My

SAHHCHMK JEAHOF nOKOJHHKA

— —

137

riponaJH JecTe BM npM ceSn, Jby^H ?! Fla ja 6hx can. H3ry6MO BMiue oji 250 jiyKaia, ojiroeopHO mm je cBOje lUJbHBe npojiao tck y npoMoj MajcTop. M OH je !

—

jiehe, ajiH

c

rySnTKOM

ojx

620 jiyKara. To ra

je jio

Y Majio My He ojie h OHa Kyt^a Han 6n AOMCKao na. non ciapocr ;xyBa y MexoBe. Ja to HHcaM Morao jionyciHTM. MajcTop mh je. Oh Me je M3Beo na nyr. McnjiaiMM oho, iuto oh HMJe Morao. 3aT0 ce hh jxanac He KajeM. FljiaTMO mm je roTOBO cBe. Ociajia je ncKa cwTHHua. OjiaTntie h TO CHrypaH caM... M jom neiuTO. Can ce nysa Tpca iiiHiuapKOM h cyBHM roBHHe Kao jkhbb BaTpe noKa^LUTO ysnaxHe: jjLiJbMBaMa napoMHTO. Ha wnaK — Ky;i 6hx ja nanac 6mo na cy mm, neiiiTO, ohmx 870 jiyKaTa, uito mx ^aBO ojiHece one npoKJieTe roTewejba noipecjio. rjiaBOM, H OHjia

—

jlMHe

—

—

?!..

Ajim KaA

Mene bmum, oh ce

neiiiTO hocthjim.

To

ce Morjio onasMTM.

npen caMy jecen. Y HameM ce cy;iy yHMHMiue rpa.He MSMene. HeuiTO ce Mopajio ji.orojXMTH, Kan. ce cBe cyjXHJe, na m caM npe;i.ceji.HHK, McnpeMeLUTame. Hncy ocTaBMJiM hm nncape, hm ceKpeTape, na, MaK, HM HCKe npaKTMKaHTe. Cse je to pasjypeno Kyn Koje. Ja ce y Te cTsapH HMcaM Memao, ajiM jeji.Hora jyTpa y Ka(|3aHM, KyA caM Muiao na Katjiy, noHeme o TOMe pasroBop. 3a cTapaTejbCKor peKome, na je TproBao c 6oraTMM nynwjiaMa. 3a npeji.cejiHHKa, oner, na My je rjienao Kpo3 npcTe sa MCJiennMKa, iuto ce nnje )KajiHO Bei^eM cyny, Kan cy neKaKBe ySnue ocjioCo^ene, iiiTo, Kao 6ajarM, HMJe 6mjio noKasa. A aa one oneT 36or hckmx cjimhhhx CHTHHua. HajocTajie BMiue je no napiuMJM 6pyjajio, KaKO je h3 cyna necTajio HeKaKBHx Ba)KHMx aKTa. Ty je Beh najia cyMH^a Bmjio

je

;

—

—

JTA3A KOMAPMHTi

138

H Ha HMcape, m Ha ceKpeiape. M raKO tm ueo cyn paciepajy. HMcy, KajKy, HwrAe hm ;i.Ba na jejino mccto nocjiajiH. HauiM cy ce rpa^aHM h Tojwe noAMMrMBajiw. Ohm cy HajiasmiH, jia cy ra rocnojia joiu h HarpanyTHw ipomaK. i^ena. JXo6iijm cy, yMecTO Kasne, CaMO cy CBM ^ajiHJiH MHt^y MapMHHHor. hbera cy OTnycTMJiH H3 np)KaBHe cjiy)K5e. Oh je obo cbc m npoKaaao rjie Tpe6a, a, ja;iHMK, Hwje mwao jiecei ro-

AHHa

cjiyjKSe.

M TaKO Ham

OKpy>KHH cyji aoShjc h hobof npeAcenHHKa, H cyjiMJe, h ceKperape, h nncape, na, MaK, H npaKTMKaHTe.

Moje je KpcHO hmc cBeiH Apan^eji. Tora nana HMao caM nyno rocTMJy. BMJia mm je, mmhm mm ce, cBa Bapom. rioceTHJiM cy Me m hobh npe;i.cea.HMK h ociajia rocnojia. He Bajba ce xsajiMTM, ajiM ja caM y CBOJ HapiuMJM 6mo OMMJbeH M yBa)KeH. Ta, HMJe 6mjio Kytie y Kojoj MaKap na jejiaH nposop HMcaM yjiapMO Kojy mapKy, ja Ha kojmm BpaiMMa MSMenMO 6paBy... Ka^ ce Beh cMpHe m ynaJiHCMO cBei^e, a eio tm jejiHor rocnojiHHa. Bom 3a pyKy jejiny jieBOJMMuy oa Kao MajcKa py^Mua, CBOJHX ;i.eBeT rojiHHa. Jleie njiaBHx M BejiMKMx, na OHjia naMeiHMx OMMJy. A oh?

—

—

CeHKa, a ne mobck. Ayma My, mio 'ho Ka>Ky, y Hocy. Hyo ce join c Kannje KaKO KaLUJbyua. FIpaBH cyBM Kaiiiajb. PIosHaje ce to ojiMax. Ohm BejiMKe, HCLUTO ynajie, ajiM jom >KMBe. Flo JiHuy iparoBH yrameHe cpehe, noMemane c hckmm Ty>KHMM, ajiM m mm-

JiMM

ycnoMenaMa.

Oh

na npary. Vnejia Me. PIpeKO JiHua My ce npocy neKaKBa Ty)KHa pa^ocT. Kao a.a we je XTeo ynMTaTH Sap Me He no3Hajeiu ? noBMKa CpetiHO TM KpcHO MMe, Aparo OH, M npy)KM MM pyKy.

—

—

3acTaji.e

:

!

—

3\nHCHHK JEJIHOr nOKOJHHKA

— — M

JecH

139

TH TO, Fprype ?

JiH

Ja rjiaBOM... MM je;;aH flpyroM

najiocMO y Hapynja. FleTrojiMHa KaKO ce bmacjim hmcmo. Obo je Moja KhH pene mm, a BMjiocaBa, OMH My ce HanyHMLue cysa. y H>eroBy rjiacy 6eiue HCMera, iuto noRce^a na wcTopHJy je^He BejiHKe, ajiH H je;i.He paaopene cpehe.

HaecT

je

—

—

—

— — — — — — —

y pasroBopy

npejierecMO cbc Haiue ^aKOBaHje. Kaaa mh, jia je tck caji ji.o6mo sa cyjiHJy, ajiH ra je H TO jaKO o6pa;i.oBajio. M OHna norjiejia y cBOJy jejlHHMuy. Ona My ce xTejie caBHTM oko BpaTa. Oh je pyKOM 6jiaro sajipyKa, a OMMMa joj hciuto pene. Ja caM ra pasyMeo. Mmbm h ja Jieuy... CHpoMax Fpryp HyBao ce Aa cBOje je^HHMe He OMMjiyje!..

—

X

To 6euie pymua 3HMa. CaMa Monap m MarjiylUTHHa. ripaBa Mopa jeKTHMaBMM. Moj BecejiH Apyr HMJe BHiue HH HSJiasHO. BwAOcaBy caM yseo ce6H. caM My

—

to je oTHiuao 6hjio Ha HeKOJiMKO MHHyTa npe ho uito t\e HS^axHyTH. Bho je npw ce6H. One BejiHKe njiase ohm MCKOJiaMMJie ce Ha Me. Flocjie norjiejia no co6m. Tpa)KM neKor... MsM^eM Ha nojbe. AoBeneM My jieTe. Ty^an je to npw3op 6mo OTau, norjiejia y Me, na y cBOJy jeAHHMuy. hberoBa ycTa xTejiome neiiiTO npomanTaTM, ajiM He Morome. Pen My ce yracMJia jom on, jyTpoc. hberoee ce OMH HanyHMiue cyaa. Oh xTejie na OKpene rjiaey jiyBapy, na m to, cnpcMax, ne MOMce... nocjie HeKOJiMKO TpenyTaKa McnycTMO je cBOJy Kafl.

nocjiejiHjM

nyT

!

MyneHMMKy jiymy. CaxpaHMJiM CMO ra JiHueM na MjiajieHue. CnpoTa ^a je ckommtm y rpo6 sa oucm jby^H He 3aji,p)Kaiiie.

BMAOcaBa, xTejia je

—

140

JTA3A

KOMAPMMTi

II

BwnocaBa He jiBOJMMO

je

ocrajia kou. Mene. Ja m Moja oji cBoje jieue. je

Mapa

Me^y xapTMJaMa noKOJHor Fprypa Haiuao caM h Ebo KaKO oh noMMH>e „HMiJLiTa cjiai^e oa ycnoweHa. One cy tkmbo name

H>eroB sanwcHMK.

npoLUJiocTH one cy npocTHpKa Hamoj cajiaiuHjOCTH; one cy Kyjia CBCTJimba namoj 6yAy1^H0CTM. YcnoMeHe Ha Tyry hcto cy raKO cjiaiKe Kao h ycnoMene Ha cpehHe MHHyjie ;i.aHe. VcnoMene cy BeHMie HanoMene, KaKO je Ha oBOwe cBeiy CBe npojiasHO !.. ;

—

ynpaBO, noHMhbe MOja cpet^a, a rjie to ja He yjvieM jia KaMceM. Moj ce ona aaBpmyje )KHB0T, TO je Jien mapen tiMJiMM. Oh je npoTKan h dejiMM H upHHM, M Ty)KHHM M BccejiMM )Kmj,aMa. r^e to ce ne MO)Ke 3HaTH. noMHHjy jejiHe, a r^e Jipyre One CBe to cy jejiHO uejio, to je Moj )khbot Beceo H Ty)KaH, cpetian m necpet^aH. „OAaKJie,

—

—

—

—

„Oho ce He 3a6opaBJba Oepwje HacTajie. Ja Ao6ho ynas. PIpBM je yKas HaJBehH yKas, npBM je yKaa !

Kapnjepe. Oh je npBM njiou. naiue cnpeMe, naiuer lUKOJiOBahba, naflpBH nac yKa3 cBenano iiiMx TpynoBa H Hanopa. yBOAH y jaBHH >kmbot. „MeMH je OHAa 6mjio tck 26 ronMHa. OHe yjiHue, Kyhe, jbyAH TMue ujto cy jieTCJie no BejipoM ne6ecK0M 3paKy cbc ce to na Me, mhhm mm ce, bccejio GCMeiiiKkBajio. „npe HO iiJTO ce pasHl^eMO, sajbajio mm je ApyroBe Majio noMacTMTM. Ta Bepa HMJe xTejia Aa mm onpocTM. Het^e ^a 3Hajy jia npBor Meceua nehy npnMMTM HH rpoLua. V ocTajiOM, ja ce mhofo hm OTiiwao HaJMHJiHJH yKa3.

—

Oh

—

je

noMeTaK naiue

3AnHCHHK JEAHOr nOKOJHHKA

J141

HHcaM. MMao cam Hemro Majio yiiiTejie. hby caivi aa a nocjie ? Bo)Ke sflpaejba! Taj panyH Beti ojipejiHO „CBHMa je jaBJbeHO, Jia ce laHHO y ocaM cacra-

—

;

HCMO

KOJl „LDHlllKa".

„Mjia^o MH caMO pene Ja He swam xotiy jih Mot^n ojipyKaTH pen. oji. Jia^e. 3Haiii jim, jia ca whom BoJHM ce ojiouHnhy

—

—

H;ie H ^eji m AH^ejiMJa ?

MM TO pe'ie, iwene HeuiTo TeKHy. OceTHO MH npeKO oSpasa 6yKHy HeKanaB iiJiaMeH. „Mjia^o Me norjiejia. OcMexny ce. Oh je mo-

„Ka;x caM, KaKO

rao 3HaTM

OKpeHyTM

—

iiiTa

hobbk homhcjim. Ajim

t\e

ojx

jenHOM

:

y rocTe

Haiuoj TCTKa-JaHM. KaA- Ja tiy y CMejiepesy jiaH ocTaTM. Th SHaiE, OJI Kan mh ce npH>KejbKyje jia bmjimm cTapy npecTOHMuy KHesa Jlaaapa; a jiOTjie tiy, aKO Bor ji.a sjipaBJba, Majio ojicMHyTH ropocTacHOMe KonaoHWKy. AoiiiJio je BpeMe, jia mh ce M Ta )Kejba wcnyHH Tbe^ t^e ce nocjie BpaTHTH c Ahi^ejiMJOM... Hero, s^HJba, KaMO Te KHama? Hmch Xoi^iCMO

3oBe Hac caMO KOJH

—

Majio

Bor 3Ha

oji

!

HaM jiojiaSMO, ja He snaM o;i. Kaji. Bam Me cHHOh ynwTa m ^eji sa Te... A Kaji my Kasax na en m yKaa jio6mo, 6h My mhjio... He anam KaKO oh Te6e bojim... UJto He Jioi^eiu ? XajfleMO ca;i. M OHaKO lUTa \\eui paAHTM no MpaKa ?.. Th naM, Bajba;ia, Hetieiu roToBHTM Benepy ? JXa CBpaTHMO najnpe OB^e koa Majiora Joue. Xotiy na KyoHM jejian jiorjie^... OeTM ce na BpxoBe KonaoHHKa, a He noHeTH ca co6om jiorjie^ 6hjio 6m Jiyno... Xotiem jim ?.. ria no6po. JXa o^eMO. CaMO Te jejino mojihm: peKHCM My. na ce nyro ne 3aji,p>KMM0, „npeKO Mjia^MHMX ycana npxny oneT OHaj Majio!

—

—

—

—

npe^aiuHjH ocMex.

—

6oj ce, HOBewe. Mm Te TaMO netieMO najBaHOM BeaaTM. Mo'm nhn, Ka;i, th je jiparo a nocjie Ham ^eji cBCMy jxo6a 3Ha. JXok camo peKne

—

He

;

J1A3A KOMAPHMTi

142

—

„Aeji', Jieuo

BpeMe

—

JXa eac He MeKajy ;ipyM'le. A, nocjie h mh cmo je

!

—

roBH. Kaji cTe jiajiH pen nyTHHUH... Cyrpa sajba paHHTH. Jla^a hmkof hc HCKa".

„McTO

„na

TaKO h 6hjio.

je

cmo ce sanouHHJiH. KaA ao^ocmo

M oneT

KOA „IllHmKa", CBH cy jipyroBH

—

Xa, TaKO Kauje CBH y rjiac.

JiH

ce

6hjih Ha OKyny. rocTH jioMeKyjy?! hobh-

—

—

LUto HMcre joui Majio npHHeKajiH, na 6n MorjiH TaMaH pyMaiM, a ne BeHepaiM ?! ynHHH MaKco BejiHKHh, Kao uiajiel^H ce, ajiM My je y roBopy 6hjio Majio H 36HJbe. Ja caM, 6pat^o, kphb !.. Caji njiemo on Moje Kytie, yse Ha ce KpHBMuy Mjia^o. HeMa Ty th ch kphb !.. Ako cm th kphb, noBHKa a TH njiaTH obo iiito ce ao caji nonHJio MaJlHlUa J[1.0JHHH0BHti. ojiroBopH Ako caMO jiOMatiHH ;ionycTH, Mjia^o M norjiejia y Me cMemet^H ce. „MHJe je jejio, OHora je h nntie", BejiH nam

—

— — —

—

!

—

—

— HapoA, — ojiroBopHM

—

CaMO HaM

—

KaKBa

?..

Oh

HM

ja.

riepHLue )KMHH CTeBO KpyHHt^. )KaTM

—

—

je

JecMO HeMa,

jih

cbh Ha OKyny?

norjie;i.a

no

jipy-

to neBOJba H>era Morjia aajipy osaKHM nocjioBMMa o6h4ho npBH, jiH

je

npMMeTMhe Jl,o6pocaB MBopni^. OH HMKaKO H He „]/[, ojiHCTa, Heo^MMHO AoroAHJio. ce HeiuTo

Jio^e.

—

„M

Mopa

jia

My

HasApaBJbajio nnjio ce h Bece;iMJio ce, m ce ; ajiH oneT npaBe, MCTHHCKe BecejiocTH h pacnojiO)KeHja HHJe 6mjio. „Pa3MiijjiM CMO ce OKO nojia not^w.

„Mjia^o

je

ycTao npBH.

3AnHCHHK JEJlHOr HOKOJHHKA

— rue nepHUje HeMa, ry Becejba MaKca BejiMKHh,

Kajx

Beh cbh

Hejwa,

ycTajxocivio,

143

— petiw he ji.a

H^eMO.

Ill

Tpe6a Kasarw jian okojihiuhtm HCTMHy. Ja caM, npocTo, jiyAOBao. OiMMao cajvv ce. VnpaBO, 6e)Kao ca^\ ajiM cse rope. M to hhkom Ka3HBao HMcaiw, na je, mhhh mm ce, oner u,eo cser 3Hao saiuTo ja ojiJiasMM Mjia^nHOJ KyhM. A Beh sa Mjia^y OTBopeny jia H He roBopmw. Oh Me je HMTao Kao „LLlTa Ty Bac

!

;

—

JbySaB je SojiecT. M to Jiyjia 6o;iecT... ajiH „Jlo one BenepM Tpneo caM m KOJeKaKO

KHjHry...

— npocTO,

;

o;i.

Oho

cy 6mjim TeujKH flaHM, a HohM... CTO nyTa Te^e. LIlTa caH ? Oh Me je jiaBHO ocTaBMO. nocTao caM Kao BeJKa. CpeTHy Me npHjaTejbM, na Me nwTajy LUTa je Tedw ? He mojkc HOBeK na. Te nosna Kaji, ce norjie^aM Ha orjiejiajiy, H caM ce nonjiaiuHM. Ajih ko jia ocjinKa one 6yJHe Bajie, y Koje je Moja jiyiua sanjinBajia, a cpue yTOHyjio !.. PeHH cy Moje c;ia6e. hbHxoBa je 6oja h cyBHLue 6jieji.a !.. OHjia

ce MSJiyjiM

jia.

!

:

!

„M

Me OHO ynwTa: TaKO BaM Bora, KaKO cTe mofjim jia sa toJiMKO no6a He jio^eTe?.. M i^e^ je ;i,Ba nyTa nHTao lUTO Bac HeMa „y TOM rjiacy 6mjio je CBe ajiH ja to He yMeM

—

Kaji

—

;

onMLueM. Ojx Tora ce ocjiHKajia jejina cjiHKa. Ona ynHJia ce y Mojy Jiyiiiy. Ayma je MOJa oceha, ajiH je He yMe ji,a MCKa>Ke.

fl,a

„M

MM

TO peoa, rjiejiajia je y cBoj py6au,. hbene sejiMKe h jiyre TpenaBwue Sexy 6au,MJie MMTaBy ceHKy npcKO hbeHMx, Kao cner 5ejiMx, oSpasa. no JiMuy joj ce 6eiue npocyjia HCKaKBa nepaaroBeTHa Tyra, noMeuiana c hckom BpcTOM HeoMeKHBane paAOCTH M ysSyi^cHja. „Ja joj HMcaM yMeo HHuiTa ^a o^roBopHM. Ja Kaji

je

JIA3A KOMAPMMTi

144

caw ce 6ho

sarjiejiao y

rjiejiao je;i,aH

OHy

HMiaB cBei.

cjiMKy.

M

raj

Y

cbct

cjimum caM Toj to je dnjia

—

Ani^ejiMJa.

— Caji 3a Bpewe (|)epMJa bm ocTajeie OBjie, KaKO MM pene opar — XloKypHH A bm here 6mtm y rocTHMa Kaji here ce BpaiMTM ? — ynMTaM KOA CBOJe TCTKe — TCK ce uuto peKHe. — KaA peKHe A mio nMiaie ? — ojiror ?

ca.vi...

?...

je

jia

^e;i...

BopM MM M npespre CBOJ

py^au,.

OHa weHe. Taj norjieji HHKaA 3a6opaBMTM nehy. V TOMe ce Bpara otbopMUje. To je 6mo Mjial^o. LUto ce laj yMe jia hmhh HeBeiuT Oh je cBOJy cecipy hcoShmho BOJieo. Oh ojiMax none o crapoj npecTOHHUH KHesa Jlasapa H o BHJiMHCKMM ji.y6ojio.nMHaMa ropocTacHora KonaOHMKa. AjiM ;i0K je to tobopmo, HenpecTano My ce npeKO ycana jienpmao OHaj hberoB ^aBOJiacTM ocMex. „y TOM yi^e M l^eji. MHJiHcaB. Bm My mmjio, Ka^ Me BM^e. Hajnpe mm necTMTa yKas, nocjie Me Kao Majio H yKopM, iiiTO caM MX 3a6opaBMO. 3a tmm ce npeuujio Ha o6HMHe pa3roBope, aok ce, najnocjie, hmjc ;ioiiijio „Ja je norjiejiax. Florjiena m

!

Ha TO,

—

;i.a

Bajba cyTpa paHMTM.

„E, HMJe BaJAe, ne moyae jia ce sacnM. TpM nyTa TpM nyTa ycTajao. TaMan ^a cBejieM OMM, a OHa Te npejia Me. KopM Me, KaKO caM Morao He jioI^cm. M ona mchc jia MM 3a TaKO jiyro BpeMe BOJiM. To caM yBepen. To Moja jiyiua OAaBHO sna. to to CaA MM je TO M ona caMa npM3Hajia. Jec 3HaMM. A nocjie oho, Kaji. je ynMTax, Kaji t^e jia ce BpaTM, a OHa mm o^rOBopM KaA peKHe ^e;i... A luto HMTaTe ? A ^a ^LLlTa joj TO 3HaMM ?... Join MM He Bepyje bmam, mra joj, HeiuTO, OTBopMM CBOJe ppyjiM, Te jia je y H>MMa, OH^a Me ne 6m TaKO HMTajia, Beh 6m mm

caM

jierao, a

—

—

:

!

SACHCHHK JEHHOr nOKOJHHKA

145

una 6m tbji, ^en MHJiHcaB pe3Ha.v\, He mro Me je oj; OBora cTapu,a crpjx; Kao to bmjxmm. KaKO Me je caji Jieno a Ro6ap je MCseK Fla unaK, y hberoEHM OMWMa MMTaiii nosApaBMO najia y Hapynja. Ajih ?..

!

—

—

HeKy cenKy nojiospehba, a Ha JiHuy je;i.Hy 36MJby, Koja ceaKOM ynesa m cxpax ii noLUToeaHje... Ajim Miia^o, Mjia^o nojiyfl,eo 6hx. Oh jeJXa mh htera HMJe jlHHM Kao jxa nosnaje 6on Jiyiue Moje... M, jieno nac Ha caMO. Fla HHJe caMO to, eel^ ce spaTM ocTasH 6aui Kan. TpeSa JXa nac je ^eji saTeKao caMe lUTa peKao ?... KaKO 6m 6mjio jia HHKaKO m ne 6n OHjia cnasaM, na na cyTpa M3Ml3eM Ha jial^y ?.. Mcnpal^aM na ujTa je ? Ajim, aja He cMeM. LUTa cBora Jipyra 6h ^eji MHjTHcaB peKao ? „OneT i^ejL MnjiMcaB!" !

—

—

!

—

—

—

„MeceMHHa CeorpajicKor

!

— — — — — — — — — — — —

je

ocoja

OBne OHne MKMJbH

—

Kao

jiaH.

6ejiacajy ce

joiu

no KOJM

Flo

(f)eH3ep. JlajieKo,

XLynaBO.

;

Ha

rpa;icKoj

KyjiM

cTajie

mohotoho

ojije-

:

Tan, Tan, Tan, Tan „A sa THM m36m jejiaH caxax. TeK jenan caxax hommcjimm. A yMMHMJio mm na ja on OHji.a npomao jenan neo HHTaBe bcmhoctm. „y TOM 3BpKHyiije HCKaKBa KOJia. CTanoiue. !

—

ce,

none

a Kpo3 CMBy JajiMJH, nyje ce jiaBCK naca npospaMHy Marjiy noBHJa ce xjianno m thxo

M nojia

—

okocmhh

m KyhepuM, a

Kyt^e

HerAe na

KMBaTH

6jiaroj

!

OcjiymneM. HeKO Jiyna. nMTao Ko je TO can ? LUTa tie c KOJiMwa ? caM ce. „Can none joiu )Keiuine JiynaTM. Jlyna 6am na Hama BpaTa. Hcko mx otbopm. CnrypHO rasnapMua CMHJba. JXoK caw ja OBaKO mmcjtho, eTo tm hckof npaBO rope. CTane npen Moja BpaTa m BMKHy Xej, noMatiMHe !.. YcTaj !..

—

—

—

JEAAH PA30PEH

VM.

10

146

JIA3A

KOMAPMHTi

6ho rjiaBOM nepnuia JlajiKOB. lUia t^e OH caji. ? 3HaM mia t^e. Bmo je Herjie y jipyiuTBy, na HM najio Ha yM na m mchc ojiByKy. „y TOM OH rpy, rpy, rpy na Bpara „To

—

je

:

OiBapaj, Mope, mjim

\\y

hx

caji,

HcraBHTH

!

—

noBHKa, Kao majiet^H ce. „ynajiHM cBetiy. Otbopmm. Flepmua y^e. Bmo

je

ce pacnjinnyjio HeKaKBO

My oh OKpeie OSHrpao Flux, HHKaji. TM Hetieiu 6htm mobck mmcjihth, AAorao jia tseiu je jom Ko cBe Ka(J)aHe caM npe KOKOiuMJy jiet^M. Kaji, laKO aoHeKyjem npBH CBOJ

Majio t^eBjiewcaH. Flo JiHuy 6jia>KeHCTB0.

—

KaKO

yi^e,

!

!

—

mia

tm AO^e jieceiM

He, o6yu,M ce rionecH hobc xajbMHe, a cnpeMw h HHciy SaponcKH. Ebo, XotieMO jia nyiyjeMO Komyjby MeKajy nac KOJia. Bojba HMcy ociajia y Beorpajiy ja TH 3a TO CTOJHM jxoGap. Kojia jiaKa, a kohjM Kao jiacTaBHue, Jom hh sope 6hth netie, a mh tieMO mhHyTM BojieH. Bajba naM 6hth y CMenepesy npe neBCT na Ma My o6a upoa. TaKO cmo norojiMJiH... He, uiTa CH CTao, Te OjieHem ?

yKas

i^em pajiMTM,

Kaji.

—

!

!

?..

—

—

— —

Ja Te riepHiua, npocTO, ne pasyMeM. BepyjeM. Te6M je nyna rjiaBa on cMHOhMe !.. Ebo tm OBe neneiue... HHTaj!.. HMue. He pasyMem

—

„JI.eneiua je rjiacHJia

—

JlojiasMM cyTpa jia^OM

TBOJa Be/iMHKa

—

PaayMem

jim

can?

— MopaM npnsHaTH, na ueny cTsap can pasyMCM. — XLeMane jenan Moja mm sapyMHHua

jaoJba, na na je noMeKaM ? saiiiTO tm can KOJia

!

noJiasM.

ria,

HapaBHO, Tpe6a

jim

— To jec ajiM lUTa Mopaiii MtiM MaK y CMcnepeBO — FImx, TMxejiaj, 6yK0Ba ;

tck ne

t^e

;

?

rjiaBO

!..

3ap jom He

147

SAnWCHMK JEJ.HOr nOKOJHMKA

MO^e

—

Xot^y jia je aomcTM SBpKHC y rjiaey ? KaM, ajiM He OBne Ha 6eorpajicKOJ ciaHMUH, Bet^ na cMejiepeBCKOJ... FIomhcjih caMO, KaKO t^eMO fla je m3HCHajiMMO ?! M OHjia t^eMO cbh CKyna sa Beorpaji.. Ajia t^e TO 6mth y^HBaH^e !.. Ypa !.. JXe, luia ch crao! Tjie, OH ce jom HMJe hh c Mecra noMaKao. JXe Cpmel MeHH je can CBaKH MHHyi cKyn. To mm je HacT sa TBOJ npBH yKas... A, mia Bejimu ?.. Sap to hmjc >Kena.

HHJajiHa H^eja

?!..

Moje mmcjih nojieTeme MyHjeKaO MHCJIM. CTHtiM tieMO y ClWeBMTOM 6p3MH0M jiepeBO npe, ho Mjia^o h AH^ejiHJa ca cbojmm ^ejiOM. KaKO 6h 6m;io, Jia h ja Msn^eM npeji h>mx ? KaKBO HSHena^eHje !... OceTHO caM, Jieno, KaKo mh y rpyjiHiwa cpue sanrpa. Kaji. ce npe o5yKOX, m Ka;i jim y KOjia nocejiacMO, to hm jianac He snaM. JleTejio ce, a nn Miujio. HanoJHHue cy yHMHMJie cBOJe. Y ocaM m eo „Ja cam

t^yTao.

eeh ciwo ce koji

—

„Jla(|)a"

oa

hhcthjim

npaiiiHHe.

IV riepHiua ce ojiwax na^e c neKMM cbojmm jipyroBHMa. Oh Me je cBHMa npejicTaBHO. Jlonecy ce Ka(|)e. rioiiiTO cy ce cmtm naoHTajiH o HOBOcTMMa h3 npecTOHHue, OHjia ce npeinjio na npyre paaroBope. HapaBHO, jia je Ty jiomao Ha pen h moj yKas m cHHOhna BeMepa, m name nyTOBaHje na KOJiMMa. Jejian naM pene, na je 6am jio6po, uito cmo aoiujih na KOJiMMa. JlpyrH HaM je Kasao, ;ia jianac HMa h Jia^a hs Beorpajia h ji,a cmo mofjim m jia^oM ao^h. KajKe, na je Ha jia^M MHoro „KOMOTHMJe", HO Ha KOJiMMa. Jejian, oneT, npMMeTH, ji.a oh pajiMJe nyTyje KOJiMMa ho Jiai^OM. noMiuTeM on MeCwl^eM, 6paTe, rjie xol^y xanyHJe Ka(|)y. Oh je Jieno McneMe. FIonMJeM je na lenaHM. Kan xot^y no^eM, a Kan xot^y cTaneM. FlpocTo, KaKO MM je BOJba. Ha Jia^M, pewe, Bet^ ce TaKO ne MO)Ke. E, ja TH, bm'iu, BonHM nyTOBaTM Jial^oM. Ce-

—

;

—

10*

JIA3A KOMAPMHTi

148

jlHeM, xojiaM, nyiuMM,

nMjeivi,

pynaM,

cnaeaM, Mrpaiw

caHca. HMKera, jiapjie, a aKo ce Hai^e sroAHa jipy>KHHMua, OHjia yjiapMMO h y „rycTHpaH3e", h Kaji. tck norjiejiam, a mh Ha iwecry. Mmcto HaM 6yji,e )Kao,

—

npHMCTH

FlepHiUMHHx ;i.pyroBa. npol)' ce TM Jia^e, Spare. He jia ce to hh nopeuMTM. LUia KOJia FlyTOBao caM ja m owaKO h OBaKO, jionajie je^aH ujto je ce;i.eo 3a jipyrHM ctojiOM, OH^e 6aiij jio Hac m cjiymao, iiira ce mh pasroeapajwo. Oh xre^e aa Hasejie jom HCKe npHMepe, na je Jia^oM 6ojbe nyiOBaTH ho y KOjiHMa, ajiM ra HeKO c KacfDaHCKMX Bpaxa npeKMjie cbojom bhkom

—

je;iaH

oji.

!

—

— Jlaipa! „nepMllja CKOHH. — Ms Beorpajia

Hehe jom aa MwiaBo ApyroBa.

—

:

je.

Obo

HHJe TBOja Jia^a.

no caxara, —

Ona

pene My je^an

o;i,

ona jianac notiw hm aa caxar. Xlanac OpuiaBCKa Jia^a jioi^e oShmho aa nojia caxara jiouHHJe ho Jipyre, npuMerw npyrn. Het^e ona nawac jiot^M hm aa caxar h no.

je

Hetie

Hejiejba.

— — AOjxaae onaj naa

—

Yaejia je y FpaAHmry lujien, jipyror crojia. Ene, na jianac AOJiaan wa Beorpajia h Mjia^o ca cBOJOM jienoM ceJKOM XajaeMore, OBaKO uyMJie, jia MX AOMCKaMO. Bntie mm mhjio, anaM, noBHKa flepMiua. „MeHH jieno cBany. Ja ro HMcaM cMeo jia noMCHeM. Mmhmjio mm ce, jia Ke ce cbm cernrM. „nol30CMO. Ja ocerMx, KaKO Me HeKa Barpa nojiyaMMa. Jla^a je Bet^ Sjiway... Bor c HaMa 6mo, Menw

—

!

noMeme Hore

jia

KJieuajy

—

!..

„Jla^a ce none m OKperarn, a Hac ne nynirajy. riojiMUHJa je cByA peBHOcna. Ona mmhh cBOJy jiy)KH0CT. Je^na crapKa KyMM m mojih, na je nycre. Mjiyjoj, BejiM, nena Ma Beorpana.

SAHHCHMK JEHHOr nOKOJHHKA

—

MeKajTe wa peji Bpaia saTBopeHa.

!

— noBMKa

149

OHaj, ujto

upmn

FlepHmHHMX jipyroBa npwl^e jcahom nojiaKO. OHaj oji one rocnone. Pene My hciuto ohomc, npw^e na ojiiviax HaM ce, Hac norjie^a. JaBM uiTO CTOJM Ha yjiasy. OKpeie ce riepHiiiM h pene My: MsBOJi're, rocnoAO „nepHiua noi^e. Mm cbm sa HjMM. „JejiaH OA rpai^ana Ha)Ke sa naMa. Floi^e h ona crapKa. flojiMuajau mx sajipMa. Tpa^aHMHa ciajie BHKa. ripoTecTBOBao je, jia ra je cBe npHCTaHMmie qyjio. riosMBao ce na paBHonpaBHOCT. noMeny MaK h to, 3a Hac pene jia je OH, Kaji. ce jianaK Tpa)KM, npBW. ce npMjipyhbeMy Bor 3Ha j;a jim ra.M njiat^aMO. )KMiue H jipym. HeKM noHeiue naK m npeiMTH, na t^e TO jaBMTM KOMe Tpe6a. OHa 6aKa caMO je MOJiHJia: jia npHMCKa Jieuy, na t\e ce, BejiM, ojiMax BpaTMTM. A „Je;iaH oji

—

—

!

—

—

hh a6epa. Kao jia je rjiyB. Oh nojiMuajau caMO jejiHOM Majio oiiiTpMJe pene Ja 3HaM Kora nyiiiTaM m saiiiTO nyiuTaM, na. TOMe oh hmnpe ojie TaMO, ho iuto Jiai^a cTane. KOM He Mopa jiaBaTM panyna, jio cbomc npeTnocTaBJbenoMe. M, Bora mh, onaj cBeT yt^yTa... riepmiia OHaj

—

O

yseo HCKaKBy Ba>KHy, ynpaBO SBannMHy, „no3HTypy". LUto ce Taj yMeo jia npona, a ocoSmto Kaa to je sa npwMy. OBaKO no^e r^e y najiaHKy „Ha Jial^M nyno cBeTa. FjiejiaM, Aa bhamm AhHe Mory na bhamm i^ejiHJy. HeMa je. HeMa hh Mjia^e. HH l^eAa MHJiHcaBa. JXa HHcy oaouhhjim on Jial^e ?.. MaK rope Mo)Ke 6hth jiaKO. Kaji, hcluto, norjiejiaM npH Bpxy jia^e a ohh cBe Tpoje cTajiH, na rjie^ajy OHaj CBeT. Kao ji.a je on l^eny ce 6ejiH Koca y cpe5pa. MeHH none na ns^HJe 3H0J no Mejiy. M riea^H ra pnuja Hx cMOTpH. CTa^e MaxaTH MapaMOM OHH He onasHuie. I-Bhxobh norjie^H TpajKe neKor Apyror... HeiuTo caM caji BOJieo, na nac h He BH^e. Hh caM He 3HaM aaiiiTO. 6eiiie

—

—

—

—

;

150

J1A3A

KOMAPMMTi

„y TOM npwcTajie m jia^a. MsOauMiije ce jejieuH. Besame je. Kaneian hciuto bhmc. MciypHiue m ;iacKe. Cbct HaBajiH oa Tyji h oji oeyji. „M3M^e caMo FtMX HCKOJiMKO. OHaj jipyrn cbct,

—

cHrypHO,

Mjie HCKyji 3a KynaxHJia. riMcapa h cyjiMJa nyHO... Hajnocjie, ero tm h HjHX. Hanpe^ Hjie Mjia^o

—

y noinyHO nyiMMMKOM pyxy. flpeKO npcHJy My ce rajTaH. O hbCMy bhch jiorjieji,. V pyuH HOCM jejiaH cBejKJbaj, yBMJcH y HCKaKBy upwy MymeMy, a yBe3aH jKyTHM KawiuoM. 3a hbWM Mne AH^ejiHJa. Y BHjiH sejieH

pyuH HocH cBe^H>a.

jejiHy

He

KopnHuy.

ynpiHO

Toeji.

jipyra

ABa

BM;ie nac.

nepHiua M3M^e npe^ Mjia^y Ctoj, KyA CM Harao ?.. JXo6po HaM aoiujih! Sap BM MHCJiMTe TaKo, a? OiMtiM H 6e3 36oroM ocTajie !.. Focno^Mue Ah^cjimjo, jby6MM0 pyKy !.. Ebo H Haujer fprypa !.. Jyipoc ojiouhmcmo, jia Bac McnpaTHMO, na saro wac eso jia Bac OB;i.e jiOHCKaMo!.. MsroBopM riepMLua Kao caxar Svjimjihhk. „Mjia^o ciao, na Hac nocMarpa. Florjiena y Me, na y nepniuy, na y one ociajie. Cbojhm OMHMa ne Bepyje. MoJM v. AH^ejiMJMHM norjiejiH cycpeTOiue ce. hbeHH ce o6pa3M sanjiaMieme. Flocjie noMeme jia 6jiejie. Ona norjiejia y cBora %ejia. M oh crao, na Hac nocMaipa. Xjia^an crapau. Kao canra jie^a. Ha jiHuy My ce ne MO^e no3HaTH hm pajiocT, hh ysSy-

—

—

—

—

—

CaMO My

ce y

OHMMa onasMJia HCKa

sSwjba, noMeujaHa c hckhm HepasroBeiHMM noxLOspeHjeM. Oh norjiejia y Mjiai^y, na y AH^ejiwjy. An^ejiMJa o6opH OHM Kao na je neiuTO m ona cKpMBHJia. Ha MCJiy Mjia^MHy yKasame ce one ipw 6ope, a npeKO jiHua My npejieie ceHKa nene yHyTpamH>e cpij6e. OBe cy ce ipw nyme pa3roBapajie, pasyMesajie m 6e3 peMH... TbeA ce ojx jejinoM OKpeie MeHM Bm cie TO, r. Pprype ?!.. Je jim Moryhno ?!.. Ha

^eH>e".

—

—

—

:

BH HaM CMHOh O TOM HMlUTa He Ka3acTe !.. „y Taj ce Max Kpo3 onaj cbct npoTypn m ona

SAnHCHHK JEHHOr nOKOJHHKA

151

crapMua. Mna^o npHipqa, re je nojby5H y pyKy, a ona hbera y o6pa3, na OHjia jiowena AH^ejiMJy m ciaae je

rpjiHTH H jbySiiTH... Jleuo Moja, pajiocTM

—

Bama leiKa

norjiejia

—

!

Moja

!..

On

noBHKa OHa, a omm

Kaa sac ce Ha-

joj

nyHMiue cysaiwa.

„M OHH OAOiue. Ha Hac

ce h He o5a3peiue BHuie.

Kao na

OHjie hm 6m;iw hmcmo. „LLlTa ja obo ynnHnx?..

HeiuTo

py^HO

!

LUra

Me OHaKO ynMTa l^eji. MnjiMcaB ? 3amT0 OHaKO jejiHO y npyro norjienauie, Kaji Hac Ha mieKy onasmue? 3amTo ce Mjia^o onaKO HaMproji.uo ? Borne mo], iiira OBO 6m ?!.. ria TaKO m jeer. LUTa caw ja H>MMa ji,a HHUira MX OBaKO AoneKyjeM CiyiejiepeBy ? To je, h y Apyro. TaKO he yseiM m ocTajiH cBeT.

—

—

—

Hnje, Hero

je

yseo

KOJia,

na ojxjypwo h3 Beo-

rpajia y CMe^epeBO, na jioneKa Mjiai^y h OHora ceKaaatie cBaKM, kojm sa obo nyje... jior cTapua ?! M OHH ojiouje, a na Hac hh rjiase ne OKperome !.. riocjie, c Hawa nsHiujia m ona cwejiepeBCKa MOiwHajiMJa. LUra he ona pe^iH ? KaKO nac je norjieji, ^ejiOB cse

—

penoM MepMO

!

Can My tck paayMeM ony s^HJby na

—

to cbc HMJe xaKO... jiHuy H y OMMMa. Fla h oner Mm cmo y CMenepeBO nojypnjiM, na noHeKaMO FiepMUJMHy 3apy4HHU/. riepMLua to Tpe5a na Ka)Ke, aKO HMKOM npyroM, a oho Mjial^M... Fla h na Kance ko cTa6m joiu TOMe BepoBao ? A uito cmo MSBejiM na HHuy MMTasy 6y;iyMeHTy ?!.. Jec, MMajy npaso... HapaBHO. Kan ce sa jenny nsBOJKy Msnece KaKaB py)KaH mac, OHna ra CBeT noneKa Kao Ha BMJie. Oh ra paiuHeuiJha. Ha cto npawMMaKa, m m3 h>hx CBMJy cTOTMny ynpenaKa... Jleno neBojaMKO MMe to je MMCTa, Kao

—

—

CHer 6ejTa, cBMjia. HaJMaHja MpjbHua cse !.. Ako noi^eiu na Banniu „(|)neKy"

—

—

ynponacTM yMMHMheiu

152

J1A3A KOMAPHMTi

Ona he

BMuie paiuHpuxH... Fla m OHa ojie !.. He xre Me 6am hm norjieAarw !.. „Eto, to cy 6MJia Moja npea pa3MniujbaH>a, jiok je riepMUja jiOMeKMBao cBojy sapyMHMuy h Ba^no 6hJieie 3a Beorpaji„nocjie Me je yxBarnjia cxpaxoBHTa 3MMa. CaB caM ce Tpecao. 3y6H cy mm UBOKorajiH... To je 6HJia rope.

ce

joui

OHa a(|)pHKaHCKa.

V To

Mopajia 5mth Teiuica 6ojiecT 3HaM, Kan CMO yujJTH y Jia^y, ana He 3HaM, Kaa cmo jioiujim y Beorpan,. Cet^aw ce, Kao Kpo3a caH, Kaji cy Me nejiH Ha KOJia, H Kao 3HaM, jia cmo neiuTO ciojajiH npeji. „HauMOHajiOM", na ojiarjie OKpenyjiM nopeji KajieMerjiaHa rope „KpyHH". Flocjie ? Kao na caM y Bojiy je

!

—

noTOHyo.

„Hero yMa

HMa

cjiHKa,

Koje

mm

He cMJia3e

h can.

ajiH cy cBe KOJeKyji, pacrypene. Ohc Mei^y coHeMajy 6oM HMKaKse Bese, a cbc cy yMorane y HCKy MynHOBary raMy. HeKe mm ce hmhc, jia cy jianeKO, JiajiCKO a HeKe Kao na cy mm jyne npen. OMMMa 6M;ie. Kaji mm je m Kaji. MaJKa yMpjia, na caM c HjOm 6mo m pa3roBapao ce Kao na jaBM. HeiuTo ce 6eiue Ha Me pa)KJbyTMJia. Ms OMMJy cy joj CMnajie BapHMue. M OHjia no^e, Jia Me nojby6H. flocjie ne snaM liira c HjOm 6m. JejiHOM caM BMjieo m cBOJy Becejiy cecrpHuy. Jle>KM onaKO mcto na CBOMe MpiBanKOM cTOJiy. CaMO cajl Kao cnaBa. Onaj cBer, ujto ce oko H^e 6eme MCKynMO, Meiny npcT na ycra, na yMMHH ricT !.. aa je He npo6yji.MMO

c

;

—

;

—

—

6jby.

:

„nocjie OA HeKyji ce nal^cM h na HjMxobom rpoOho 6eiue CBe y ipHie 3apacjio, a je^an ani^eo

3AnHCHHK JEJlHOr nOKOJHHKA

153

nao Ha cecrpMH

rpo5, na njiawe. Flo Jirniy cas h3rpeSeH. MarpeSjio ra oho tphjC. Kan. nocjie, Kao oho M HMJe 6hjio tphjC, bq\\ 6oKopH py)Ka, a, OBne OHne, no KOJM ^ypi^eeaK. M An^ejinja jiomjia, na ra 6epe. rijieie HeKaKaB Benau. Ona ce na Me ocMexHy, na

MM pene

—

Obo

je

Moja MaJKa, a ne TBOJa

!..

„Je;iHOM MH ce yHHHHJio, Kao jia me je Mjia^o npMBesao sa OHaj CBOJ sejienM rajian. Oh mm pene: BwiiMm, TM CM Moj Aorjien... OHaj caM zipyrH pas^HO... XajneMO jia bmammo Knesa Jlasapa !..

—

„M caM Ha

—

ja Hj.

caM ysMMao raj Mjiai^MH norjieji. Fjiejiao Flo H>eroBOJ luynjbMHM MOiajie cy ce ryje

M

sejiewe Kao Tpasa. uajie jesHKOM...

„Bho caM rjieji.aM Mjiajiy

na Me cy Henpecxano najia-

M Ha neKaKBOj

HCBeciy

—

cBaji6M.

Kao

caji.

jia

y nyraHKOJ 6ejioj xajbMHM,

na OHO HjCho 6ejio m hciiito ceino Jinue. CBe Me je HeuiTO xiejia nMiaTM, ajiM — ne M0}Ke. Hcko mm pene: To je An^ejiMJHHa MaJKa.

—

„Ajim OHy Tpy6y njiarna HHKaji saSopaBHTM aehy, Yseo HCKO, na je pasMOiaBa. M jiok je oh pasMOia, ona ce cawa Ha jipyroM Kpajy CMOia y je^HO rp^HO KJiynMe, na rjiejia npaso y Aie. Eto, to je TBOJ yKa3, pewe mm OHaj iijto npMBesyje Jia^y 3a lUJien. M oho ce KJiynne jom je-

—

—

jlHaKO uepeKa na Me, m BejiM Aa upKHeuj, Het^y

—

„A mra

netie ?

—

To mm ne

Kasa.

„JeAHOM caM oner jiomao no HCKe BCJiMKe peKe. Xotiy ji,a npe^eM na OHy cipany, ajiM HMr^e naMua^

JIA3A KOMAPMHTi

154

Boaapa. JXok ce npejia mhom o6pe jejiaw crapau. Kao OBua. Oh mc yse 3a pyKy m npesejie Ha OHy cTpany. pene mh. Moj hobh BWHorpaji. Obo je, Mysaj ra jio6po\ a Moja Awl^ejiMJa sajiesa „V\ Kan ja norjiejiax ocyiiiMjie. Ona ce Ha Me 06e ce dexy py)Ke. joj ABe 6jiaro ociwexHy Obo je MOJa nociejba. Th ce6H Tpa>KH jipyry!..

HH — 6eo

—

—

—

—

—

„Ka;i caM npBH nyi nomao k ce5H, a ja y cBOjoj co6h, y cBOMe KpeBeiy. Flopeji jviene cejiH rasjiapHua CMMJba. Baiu mm je ra^a npoMennjia xjianne o6;iore npeKO Mejia h cjienMx OMHjy. Ja je xiejiox neiiiTO jia tiyiHM. FIpeKO ynHTaiH, a ona na Me npcTOM JiHua joj ce 6eiiie npocyjia HeonMcana pajiocT. Anl^eo hboj ce hmkbro ne Morox ojiyjKHTH. ^Kena

—

—

!

„Bmjio mh je Beh y BejiHKO JiaKiue. Floneo caM no Majio M ycTajaiM. JejinoM caM oTHuiao naK npeKO nposopa. riorjie^aM. Jione ce hsbhjio co6e ji,o THxo H njiaBO XlynaBO. HDeroBo je orjieji.ajio noji. jyTapH>MM cynnaHMM 3pauMMa hhcto njiaMxeno. Bapoui 6pyjn. Csa je Bel^ na HoraMa. A;ia caM hm saBHjieo!.. Caji. mh ce yHMHHO Ja Jien jih je osaj 6ejiM cBer pyKe, na 6mx ji.pa>{e-

—

3AnHCHHK JEJLHOr nOKOJHHKA

155

roBa BejiMHKa. A ko 6h jipyrn n Morao 6hth ?.. Caj; csera OKor, uito ce y Cmcce ceTHM H Mjia^e m Aepesy aecHJio. y rjiaey mm nojype HmaBH pojeoH MHCJiM. Mcnpeu. OMHJy mm CTawy jictctm HCKaKSM njiaBM, na )KyTM, na upseHM MexypM)=iM. M ja ce nojiaKO BpajierHeM. Tora caM jiana MMao onei Majiy THM H rpo3HMU,y. JleKap je nMiao HMJe ko aojia mm

—

—

jiasMO.

—

—

— — — — — — — — —

jyrpo ycraHeM Hemro nouHMJe. Bam caM jieno xe Hot^M cnaBao. Kaji norjiejiaM, a Ha mom ctoMMt^y CTOJM jejxHO MMCMO. JXoMenaM ra. Oji Mjia^e je. no3Hao 6mx My pyKonHc y ctothhm. „0h mm nHiue „Jeji.HO

UparM Tprype,

Ebo Me rue ce m ja jejiHOM cBOJMMa BpaiMx. Cbh CMO, jia peKHCM, sjipaBM. AHl^ejiMJa mm HMJe npM cBeMy anpaBJby. Majio, Majio, na je npeipe rpo3HMua. 3aT0 ce M HMcy npe BpaiMJiM. Ja caM Kaaao Aa CMejiepeBO HMJe sa H>y... MMaM nywo Kojemia jia tm npMMaM. Ajim o HeMy npe jxa noMHeM? BMjieo caM tm npeciOHMuy KHe3a JIa3apa bmuco caM oho pasno nojbe noa, KpyiiieBueM 6eiije OKynMJia jyHaHKa KnejKeBa r;i,e ce BOJcKa, na OTJieH nol^e Ha Ty)KHO Kocobo nojbe rjieJiao caM nycTo jiBopMiuie KHe>KeBO, na Koje 6eme Mmeiajia uapnua MMJinua, jia on cBora Focnonapa M3M0J1M 6ap jejiHora Spaia on saKJieiBe... Fjiejiao caM M noxojiMO caM cBa Mecra pejiOM, Kyjia cy ce nerjia npoBOjiMJia cpncKa rocnoAa BOJBO^e h KHesoBM, 6aHM M 6ojbapM Mmao caM ohmm paBHMM nojbeM KOJMM je, BanoBMh CTpaxMhta noBMKMBao CBora xpra KapaMana... Ax, BH;ieo caM m pasBajiMHe TyMMra Tajnena. HMKaA je CBy npoMMTaTM He Mo'iu. Kaji je roA otbopmlu, yBCK y H>oj na^em

no

neiiiTO

hobo.

Ajim,

oiieT,

oneT

—

oh

je

sjiaTO

m cMHoti MMajia rposHHuy... Hct!.. HOBeK... An^ejiMJa Ebo je r^e ce narjia, ji,a bm^m lUTa nMiiieM... 3a can. 6ym H ca OBOJiMKO sajiOBOJbaH. Eto nac jxo kojh Cbm tc noajipaBJbaMO, na m Haiua jiaH !... A can ? Ho6pa TeTKa Jana. OHOMan mm pene, KaKO 6m BOJiejia no3Ha. na Te BMAH M je

—

—

Tboj M/ia^o.

„Obo Me

HMCMO mmcto ocHa)KMJio. Taj caM nan npBM nyT MSMiuao Majio no KajieMernana. je

VI „KaKO CMO pMiua 6m;io.

ce nocjie cBeMy TOMe cMejajiM. Fleje y jennoj npMJiHUM McnpMwao cBe KaKO je Mjia^o mm Kaaa, na ra je l^en c oco6mtom

3AnHCHMK JEAHOr nOKOJHHKA

157

naMChbOM cacjiymao. Hero, peMe, AH^ejiHJa oner cBejviy TOMe HHJe Bepoeajia. Ona je MHCJiHJia, ji.a ce Mjia^o jXoroBopHO ca flepHiuoM, ^a Me koa ^ejia onpaejiajy. 3aT0 je OHa h najia cbomc 6paTy y Hapyqje.

„y cpet^M npoTMMy 6p30 jiaHH... „KaKO CMO cpeiiHH ja h Moja Anl^ejiMJa

!

Bor

Hac je o6jiapHO cbojhm bcjihkhm jiapoM... lilra mmjinyHapM? Ohh cy cMpoiwacH npejvia SoraicTBy, mro ra ja M MOja AH^ejiHJa HMaiv\o.

„H TCK, noflejiMMO. „Moje

iiiajie

je

CroJHa, a hbewa

„M

paji.n,

HjCho

MHJie, a je

mm obo je

6Jiaro

noKaAiuTO

MwjiaHHe

;

MOJa

je

PajioJKa.

6m mm ce PaAOJKa o6ecMJia o Bpar. peKJia 6m mm Ja caM M TBoja, ouo, je jih ? manaioM, m Kao CMemet^M ce ajiw 6m joj ce rjiac OTMMao y njiaH m jeuaH>e, a omm 6m joj saBOjiHMJie

—

Taji

—

•,

cyaaMa.

—

UBeie Moj, m tm cm ouMHa He ^a Te6e cser na 6mx je sarpjiMO m ciao jby6MTM HjeHy Kao sjiaio njiaBy Kocy, mro ce npocyjia y He6pojeHO BMTMua, Koje cBaKM Mac cbojom HH^ejicKOM rjiaBMUOM ycTypa. Jec,

ouo 3a MMTaB

jejiaH

„A CroJHa 6m

;

!

—

cbojmx jxyrMX TpenaBMua, CBOjy MaJKy, a jiBe Kpynne cyse 3a6jiMCTajie 6m joj ce y hbeHMM bcjimkmm njiaBMM OHMMa. „MMJie M MMJiaHHe caMo 6m ce cBa^ajiM, ko je BMLUe OUMH, a KO MaMMH. norjiejiajia,

Mcnoji,

„M MM 6mcmo to cBOje 6jTaro oner srpHyjiM y jeAHO... KaKO jxa ce acjim oho iuto je He;xejbMBO ?!.. ciao BpMcaK... MMa pajiocTM, Koje tieMO 3aMaH Tpa)KMTM y JbynM. H)HX cy He6ecKM awIpejiM CHejiM 03ro Ha seMJby. One ce Mory BMjieTM Ha „J].eue

JiMuy M

„M

6m

ran.

OMMMa name neue. OHiia 6m ce

nenyJHO

ouiKpMHyjia Bpara o;i

158

JIA3A KOMAPHHTi

Majie co6e, h yKasajio

6por

Ayma My

ce eecejio

JiHue

Haiuera

;io-

cbcaok Haiiie cpetie. Ajim 6m y raj Max h MHJie m MmiaHMe h CioJHa H PaAOJKa OTpnajiM h o6ecMJiH My ce o Bpar, na ra cTajiM uiwaKaTH h MrpaTH ce fteroBOM, Kao cHer 6eJIOM, KOCOM. „To je 6ho spxyHau Hame cpet^e. „M caMO 6n ce AHl^ejiMJM Kaji HKaji. oreo no KOJH ysjiax. CeiMJia 5m ce ceora Spaxa. >Kao joj, mio H OH HHJe Me^y HaMa. HecMie jKCJbe Jby;xcKe !... A HHJe MMajia npaeo. PexKo 6m npoiiiJia Henejba nana, a jia OA H>era He ;io6HJeMo hhcmo. M yecK je jio He6a ysjiHsao cBOJy „nMTOMy KpaJMny". >Kejieo je, fla ce M ja raMO ca cjiy)K6oM npeMecxMM. ^ejia.

„I-beroBO ce

je 6iM\a,

dmcmo

jia.

Syjie

saBpiiiyje

—

...TMMOHKa AOJiMHa TO je MajiH Hhji. Cse, uiTO ce OB^e y seMJby 6au,M, pacre Kao m3 BOne. A mia na tm Ka)KeM sa OKOJina 6p;ia m okocmhc. Cse je TO noKpMJia BMHOBa Jioaa... Bor je OBaj Kpaj o6;iaPMO HMTOMMHOM, a Jbyjie BpeJXHOtiOM M Me^yco^HOM jby6aBJby. Ty neKM jiau Miuao caM c hckhm cTpaHUMMa na rjie;iaMO „BMCOHKa BMna". Miiijih cmo c hmbHHue Ha nHBHMuy. OHe jbySasM, OHora jioneKa hhtm rjie HMa, hmth ra, mmhm mm ce, M0>Ke Mrjie 6mtm. JbyjlM M3Hoce BMHa, ajiM ra He xsajie. peKao je MaJi je Ham Ty. HeKa oh roBopM, je^aH, Kan My KaaacMO, jia My je MspejiHO bmho a 3a THM OJ.MaX JXOAajlQ Eto Ty ojiMax ;i,o Mene koji Mora komiiJHJe Aparyjba, Sm^c ra m BMiiie h 6ojber. ria OH HMJe Ty, peKome naM, ojiroBopMM My. HMLUTa 3a TO. Mm cmo Ty, ojiroBopM oh npocTOAyiiiHo. M OH nac ojiBe^e TaMO. MsBaAH KJbyn hchoa je^Hor TeMejbua. Otbopm na hmbhhum BpaTa. V^ocmo.

—

—

;

— —

:

—

To 6exy HMTaBM noAseMHM 6aHBe

—

— — —

cbo;iobm. Ha jejiHOJ cTpanH nyne join HeoToneHor BMHa, na npyroj no-

SAnHCHHK JEHHOr nOKOJHMKA

159

—

laKO ce SBao pe^ajia ce 6ypaji. M HHwa Mmien OHaj iLTo Hac je ji,OBeo Ha JlparyjbeBy nHBHMuy, noKaaa Hajw cBa penom BHHa, a cBaKOMe m ueny. M OHe ocTajie KOMiUMJe tck 6h peoe a jipyrH Jec, TO je BHHO ojj, Te rojiMHe Jec, Xlparyjb ra no to uchh. Fla h to HMJe

— —

—

;

peTKO je ua^n y obhm 6pji.MMa. A Kaji jejiaH oji, cTpaHaua pene, ^a My ce bmho H>HMa 6m cBHJwa jionajia., a jia t^e ra cBera KynMTM, MMjio, Kao jia je obo bhho m OBa nMBHHua H>HX0Ba!.. A, iiiTa BejiMiiJ, Fprype ?.. JXa obo HHJe jejiaH CKyno. TaKor BHHa

KpaJHMaK HerjiaiuFbera paja, y kojh jom HMJe npojipo npBM rpex, m m3 Kora Bor jom HHJe npornao ose ;io6pe Jbyjie ?!.. „JejiHO Jipyro hhcmo Mjia^o OBaKo saBpmyje: Can reK bmjihm, sauiTo jexpaSpw BejbKO ysBH-

KHyo

—

FjiaBy jiajeM,

KpaJHHy ne

ji.ajeM

!...

„JeAHora caM jyTpa onasHp, na ce Ha JiMue An^ejiHJMHO HaByKJia neKa nyjiHOBaTa ceTa. A Ka;i cajw y nojiHe jiOLuao m3 KanuejiapHJe, jioneKa Me na caMOM npary Majia PajioJKa, na noBMKa

—

Ouo, nana je njiaKajia... „MeHe HeiuTO npecene npeKO cpenHHe. Y^cm y Tpnesapujy. Cto Seme seti nocTaBJben. CTOjna je jom HemTO oko TaH>Mpa naMemTajia. Moje jiparo jieie OHa je jianac ouMHa penyma 3a cto Bei^ 6exy MMjie m MMJianne. M nemTO ce jom nocenajiM KomKajy oko Tora, ko t^e koa oue, a ko ko;i. MaMe

—

—

!

—

cejieTH.

CTOJHy cy ojipeAWJiH,

Aeuo Moja

sjiaTHa

jia

cem

koji, i^eaa...

Ox,

!...

„OAeM y co6y. An^ejiHJa ce^n na MMHjiepjiyKy. HacjiOHMJia rjiaBy na jiecny pyKy, a sarjiejiajia ce y HemTO joj

jiojie

na naTocy

6exy OAJieTejie

—

Bor sna y mTO. Mhcjih

neKy^ najieKO.

FIpH^eM

joj.

Ona

JIA3A KOMAPMMTi

160

noj.M>K-e

one BejiHKe njiase own.

MHCTO npenjiameH. LUra je Te6n

—

„OHa MM

nor.ie:;

Taj 6euje

ynMia/w je. na;ie y Hapynja, m OHjia ce cia^e ry?

lUMTH y njiany h jeuahby.

„y TOM ce BpaTB

Majie co6e OTBopmue, h Ha H>MMa ce yKaaa xnajiuo JiMue Ije^OBO. pene oh h Ebo ojiroBopa. M/iai^o je sjipaB, noKaaa HaM jieneiuy, Kojy je Majio npe jioGao H3 HeroTHHa. To pene, na oneT npMKJionw BpaTa. „AHl7e;iHJa Kao Jia to cse Hwje hm onasMJia. Ona HenpecTaHO jeuajia. Ona ce on jejiHOM wcnpaBH. je cTpaujHMM norjiejiOM. M OHjia i^e riorjiejia Me oji

—

—

—

OKpeHyTM

—

—

:

TaKo th jbySaBH mojih ce, na Te m3 OBora TaKO th OBe ^eue Haiue MecTa npeMecTe !.. JXa oneMO Kyji, 6mjio !.. Kyji roA caMO 6e)KMM0 onas^e !.. OHM peKHy „y rjiacy AHi^ejiMJuHy 6eiue Henera luto sanpenamhyje. 3Haiii ujTa, npHJaTejby,

—

—

„M

— —

ja joj

oSetiax.

Join jxanac

Jom

?..

jiaHac.

„TaKO caM h ypajiHO. „To cy Swjie npse Kanw ropMHHe, Koje cy KaHyjie y nam cpehHM }khbot. Hdhx je ncuejiMO je^aH cTpaman Ani^ejiMJMH caH. „noiuTO caM npejiao M0Ji5y na nouiTy, m to Ha nOBpaTHH peuenwc noiuTO caM nncao m nepMiuH, na HacTane r;ie Tpe6a, na ce Mac npe npeMecTMMO Anl^ejiHJa ce Majio pasBeApn. Ma y KOJy Bapom, E, jie caji. MM Ka)KM Taj tboj JiyAM can HMcaM snao Jia cm y Toj MepM npasHOpeKHeM joj eepHa... 3aiuT0 caw mojimo sa npeMeiuTaj He cMeM HMKOM HM noMeHyTM. HaMa je OBne 6mjio Jieno. C JbyjlHMa CMO )KMBejiM Kao c 6pat^0M. ;

—

—

!

..

—

SAnWCHMK JEJlHOr nOKOJHHKA

161

—

je

Hewoj Me, fprype, nHTaiH, jKMBOia th Oho cTpaiuHO. MojiMMO ce cawo Bory 3a sjipaBJbe OBe !

Haiue flCMHue

!...

—

Bora TH, iiiTa je Te6H naHac ?! U.a Me He na caM KaKaB MCKyiuau? „l-beHM ce o6pa3M sanjiaMieiue. Ja HHcaM TaKO MMCJinjia. Ja, ynpaso, m caMa

;ip)KMLjj

—

He 3HaM, saiiiTo crpentiM, jia tm OBaj npoKJierw can Ka^eM... A Kan. th Bei^ xol^eiu cto nyj Ja h th Kao HCKyA H3HLUJ1H y iiieTii>y. Jl.eij,a ocrajia jioma. He SpHHeMO ce. Tbeji je koa HjHX... AMa Kao Ha jaBH. JI,OK ^e HCKO BHKHyTH „Be)K'Te jxa Bac BaTpa He cnpMKMype; a Mwjie Ha jenHO oko )KMypM, a ohhm jipyrHM na Me, Aa H ja nopeji, tbHX jierneM. Ja Kao no^ox. Kaji, ox ryjKHOj MCHH a naiiia ce neua npeTBopnjia y neKaKas rap !.. Tbeji. hx noKpno naiuHM hobhm jopranoM o6yKao nonoBCKy ojiemny, na hx oneBa. V Taj Max h th oji HeKyjl 6axHy, jiOMena KOJieBKy c neKaKBHM jieTeTOM, na HCKyji o^e, a nac ocTaBH caMe !.. Ja xTe;i,ox bhKaTH, ajiH Me rjiac Hsjiao xTenox sa to6om, ajiH mh ja ce npo6yjiHx. CBa caM 6HJia ce Hore ojiceKjie, h y rojioj BOjiH. LLenTHjia caM Kao npyT. Ckomhm h ynajiHM cBet^y. Jleiia. Mnpno cnasajy. CnaBaui h th. O^cm nojiaKO ^ejiy. Otbophm BpaTa. CnaBa h oh. Florjiena ABanaecT... jiaM y caxaT. CKasajbKe ce noKJionnjie riOHOtiHH CHOBH TO Cy CTpaiUHM CHOBH. FIOHOfc je jxo6a .ayxoBa. FIoHoti Mei^n HSMe^y OBora h OHora cBCTa. CTajia caM npeji HKony cbctc BoropojiHue,

y ^ejiOBOJ co6h.

ja

He snaM, tck

Ty Seuie npocTpTO

!

;

—

;

—

—

.

SAHHCHMK

JEfl,HOr

nOKOJHHKA

11

162

J1A3.\

KOMAPMMTi

Te caM joj ce noMOJiHJia, jia y CnacnTejba h3mojim )KMBOTa M 3ApaB;ba aghmum Hamoj. Fiocjie caM Jierjia, ajiM je M cBaHyjio, a ja

sacnaiM

Morjia. Ona ne cmiasM... C\Tpa

HMcaw

MH cTpaiuHu cjiHKa HM ca;i c y/via AaH Me je t)eii. y jxBa Maxa nHiao uuTa mm je. M ja My oBaj caH He cmcjiox KaaaiM. Hncav\ ra cMejia hh :

Te6M jyipoc KasaTw. Ajim KaA Me l^en h no rpel^H nyr ynnia, ja My Kasax, na caM hciuto py)KHO sa Mjia^y CHHJia. Oh Me Majio npoMepw. hberose ce oCpse na6paiue. Kao jia mm HHje eepoBao aJiH je OHor naca ;io6mo je h Tejierpa^Hcao y HeroTHH. Bnjieo cm mm je Spar )kmb... Moj jioSpw sjipas m ojiroBop, jxa. ;

^eji

!..

Caji.

snauj

—

cBe...

„KaA caM cyrpa Rau jioiuao y nouHe Kyl^M Ha pynaK, An^ejiMJa Me jioneKa ccthmm ocMexoM

—

—

hoSmjib Ja onaj jopran najiox UMraHKdMa caM sa Hb rpjiHO Kopnio .. KaKO ce o6pajioBajia Hama Teia Mnipa. 06MJe caB KOMiUHJiyK, jia juj ko rsl BejiMKO KopMTO... riepe Tyl^e KOiuyjbe, re cBcje cecrpMhe xpaHM. HeKa je sa sjipaBJbe naMa m naiuoj jieun !

—

„}a y cHOBe HMKaji Beposao HMcaM ajiM mm ce AH^ejiMJMH can yMMHHO HeoSMHan. Oh je y MOjy nyuiy yjiMO HCKaKBy crpaBy Oh je cbojmm HOKTMMa SdrpeSao y caMe acHMue name... Ko je raj, ujto naM aa MpiBa ;

CHa H3H0CM npejx omh TaKO cTpamna anaMCHja ?.. Xla ceM obmx na HeMa jiyma naina neKe npyre omm MM Koje rjie^awo ? JXa ce ona, or HCKyji, y aroiiHUM TpenyuMMa, ne cacraje c OHHMa, or kojmx boam CBOje nOpeKJlO OA MCKOHM ?

—

*

„KaKO CMO ce o5paAOBajiM, KaA oa FlepHiueAO6mcmo Aeneuiy, Aa caM ao6mo 3a ceKperapa y cyAy U... VII

„MeTBpTM Aan no mo we 6hjih y n...

no6erocMO tm h3

paspemeFby, Beh cmo Kao m3 Ky)KHe Kyhe!

M...

HAHHCHMK JEJIHOr nOKOJHHKA

1^

„OHora jyipa Kaji xTe;iox not^H, na npHMMM CBOJy HOBy jiy>KHOCT, An^ejiMJa mm nojiaKO uiaHy

—

3( Be Te

sSHJbOM.

HeiuTo

Oh

..Oagm My.

— pene

—

Cej.M, „Ja cejxox.

—

Tm, y MMe

f)eji\..

ce cmciumo

— cbojom

nosHaroM

mm.

Bora,

nojiasHui

na

cBOJy

HOBy

Jiy>I(HOCT ?

— JecTe, uparM „0h Ma/io not^yra. — CeKperapcTBO

i^e^e.

je

3a tmm onei nacraBM Jien

nojio>Kaj

UpejicejiuuK

ceKperap Jiyiiia y cyjiy... je, „M OHjia Me McnoA OMMJy norjiejia. Hemio je XTeo joijj pehM ajiH ce ycTeaao. To ce mofjio onasMTH. JecTe, AparM l^ejxe. MMaie npaBO. CeKperap je cTsapHM peryjiarop cBMJy nocjiOBa. Jlo H>era ctojm peKnew jia ce y jeAHOM cyjiy mocjiobm He nperpnajy MCTMHa, cTapeiuMHa, ajin

—

je

;

—

My

ja.

—

m ja xreo pet^M. M jom HeiiiTO: ceKperap je jcjimhm y nojioKajy, ^a oueHM m BpejiHotiy H cnoco6HOCT MJia^er nepconajia. OjipejiMTH cbbkomc KOJiMKO je KOJM Kajiap jxa napaAW, Tpa>KHTM oji cbskof, to je mia ra Ap)KaBa njiatia, jja BpujM oho 3a npBa AyJKHOcr je^Hor ceKpeiapa a Aoopo motpmtm, jia JIM cBaKM ypa^M ohojimko, kojimko MO)Ke, na npeMa TOMe jiaBaiM KOMe Tpe6a npenopyKesa ynanpei^eHje, TO je TaKO^e jiy;KHOCT je^Hor ceKpeTapa. MojiMM, ^e^e, TO je nocao r. npejiceji,HMKa.

To caM 6am

—

;

—

— —

SnaM

Ao6ap npejiceAHMK yBeK n^Ta ao6por ceKperapa kojm oa H^eroBMX noTHMHieHMX 3acJiy>K}jy npenopyKy sa ynanpe^ehbe. — TaKO 6n TpeSajio jia Sy^e, o^roBopHM My ja. ;

ajiM :

—

—

H npM

Bajba 6hth

ao

jieodM nocjiOBa m npM ^aBahby ouewa HeyMMTHOCTM npaBeAaH... Ma kojimko

Aa cy JbyAM ceSMMHW,

oneT npeA cTporoM npaBAOM

n*

JIA3A KOMAPHHTi

164

rjiaee a h HajsehH HeBajbajiuH MHCJie, ^a Hwajy npaBa, na ce npoTMB HenpaBjie Syne... „Oh oneT sacTaAe. fjienao mm je npaBO y omh cweuiMO ce, Kao ^a mm je xieo m3 OMHJy npoH HHTaTH, jia jiH ra paayMew. „M TavvaH xTe^ox saycTHTH, ^a My Ka)KeM, n.a ojiaBHa y cBOJoj nymn hochm, ja Te HieroBe mucjim

o6ope

;

—

—

a

OH oner HacraBH

—

nono>Kaj cyjicKor ceKpeiapa bc3aH0 je joiu HeojTO, luto je raKO mcto Ba>KH0, aKO HHJe joui M Ba>KHMJe. To. ynpaBO, h jeer oho, 3a ujto caM Te 3Bao. Th, cmhko. 3HaiiJ, ^a ccKpeiap BpJio MecTo 3aMeH>yje cy^MJy. Th hem, naKne, y Ay)KH0CTH, Ha Kojy ca;i, y HMe Bora, nojia3niiJ, MMaiH npwjiHKe m cmpth h o )KHBOTy jia cyAHLU o npaBy, o nacTH to je 6mtm CBOJHX cyrpal^aHa. A cy;iMTH Jby^HMa npeilcTaBHHK Bo)KJe npasjie Ha seMJbM. „M Moj ce %eji, hmcto HcnpasH. Y HjcroBHM OMMMa 3a5jiHCTa HCKaKBa nyjiHOBaTa BaTpa... Oh none riocjie,

3a

—

—

Tpe6a Aa je cj!o6ojiaH oji MP30CTH, 3aBMCTH, ceSMMHOCTM, ocBCTe... Bmtm cyjiMJa TO 3HaMH y3BMCHTM ce Haji CBHMa nopouMMa, y oa KaA je JbyAH m hjHxoKOJHMa rpua osaj cBeT 3eMJbH... CyAMJCKM rjiac Tpe6a BMX KpBaBnx ACJia Ha Aa je MMCT Kao Kan jyTapH>e poce na KaKBOM MajcKOM UBCTy... CyAMJcKH FAac He cMe hm npeA KaKBOW 3e MajbCKOM CHAOM 3aAPKTaTH... KaA cyAHJa ccah 3a CyAMJCKMM CTOJIOM M cyAM, OH HpeACTaBJba jeAHO BHiUe 6Mhe, AO Kora ce cmpthmuh hm AOTatin ne CMejy... Ko no^e Aa cyAM, a y ce5M ne oceTM Mot^M m BOJbe HeKa Aa OBMM y3BMlUeHMM Ay>KHOCTMMa OAPOBOpM, mccto ce OAwax Bpaha... HeKa m ne ceAa na oho cBeTO Te Aa ra cbojom cAa6oLuhy CKpnaBM !... „H OH OHAa yl^yTa ajin mm je rjieAao npaso y OMM. Tpa)KMO je oa Mene OAroBop. H ja caM My oaroBopMO, Aa \\y npe yMpeTM, nero ce orpeiiJHTH o caBCCT jcAHora npaseAHor, jeAHora cTporor, jeAHora HeyMMTHor cyAMJe.

—

CyAMJCKH

rjiac

—

—

—

;

3AnHCHHK JEAHOr nOKOJHHKA

„M OH OHAa CKOMH. MM pene

—

Te

FloJbyQH

[65

Me y

wejio,

na

:

!..

Ako na Bor,

bmamm laKBora

cyjiHJy, OHjia

Caji noi^H chhko, ca cpetiOM

ji.o>KHBHJV\,

jia

y tcSh

CKHHyiM Kany, na le non>y6MTM, He y pyny ce h Jby6e CBeiuTeHHUH rjxe y cjiy>K6e Bo)KJe m cseiuTeHMUH npaBue Bo)KJe... A hko

t^y,

OBaKO

Mejio,

He

ceji,

—

Bet^

6yjieiu... OHjia...

„H crapuy sajipKiaiue ycne. Oh xTejie jom nelUTo petiH, ajiH y raj Max yna;ie y co6y MnjiaHHe Ty>KHa H HJiaMHa JiHua. Y pyuH je hocmo cBora ko-

—

H>Ml^a

— 6e3 rjiaBe. — TbeAO, OBO MM

—

Mmjic cjiomho, sajeua oh M cyae My rpynyme na omh. noZlajie MM Tora BeHMTor mTeTOMMH>y BHKa ^eji. H 6jiaro ce ocMexny. „MMJie y^e. OSopwo rjiasy. Hmjc ra ipeSajio HMiHTa HH HHTaTH. FIosHaje ce TO... CroJHa OUIKpMnyjia Bpaia, na BMpM. Xol^e na bhjim mia tie jia 6yjie. LUto cm OBO ypanMO, a ? ynwra ra ^eA. HHcaM oAroBopM oh m jejiHaKo rjiejia je

—

!

— — npejia ce. —

A...

;iHM H

ja...

—

— —

—

HMCM... Bmuhiu, mojihm tc

Ohm Te6e yscK

6ejie...

A

!

ko

Hmch

— BM-

je ?

„MMJie iiyiH.

—

CTojna ?.. LUto cm cTajia Ty, He cmciu na yi^eiu je jim ? 0am, cjio60JIHO Hehe tm ^e^, HMiuTa. CnoMMJia, cjioMMJia na liiTa je. Tbe^ tie cBOMe MMJiaHweTy KynHTM m Behera m Oojbera KOH^a, ho luto je OBaj 6mo. JXe, y^M, na Ka>KM... „CTOJHa yi^e. norjiej;a y Mnjia, na ce ocMexny... Moja cjiaTKa MaTopKa Ona mm je naMeTna. Ona je cBora l^ejia pasyMejia. JXa na BMpMLu ?

HMCM

TM,

—

!

!

—

—

—

Jec, ja caM, ^eAO. Hnje Mnjie... „MMJie ce HMCTO Tp>Ke. norjie^a y cBojy cecTpy^

a jiaKa

pyMen

„TbeA ra

My npeKO JiMua. noHe OMMMa KapaTM.

iipejieTe

166

J1A3A

KOMAPMHTi

„MMJie oner oSopw

rjiasy m ciajie

HaweiuTaTH

ycTa na sanjiaMe. 'heji My npM^e, na ra no rjiasH noMMJiOBa Hetie Te6H ^e^ Hmura. Tm snaiu ^a Te6e cm HacroBO 3JiaTH0 nepo... Cjiomho, %eji, BOJiH. Th cjiOMMO, na mia je. Toejx ana, jia. tm to hmcm xieo. Th TBOiwe l^ejiy yseK Ka>KM lUTa cm ypanMO, na tie Te6M nocjie l^en KaaaTM lUTa t^em jipyrM nyT pajiMTM. „MM;ie jiM>Ke rjiaBy. Florjiejia y ^ejia. Use Kpynne cyse, Kao jiBa jiMJaManTa, saSjiMCTame My ce y ommmh. To cy 6MJie cyse MCKpenor jieTMhber Kajahta. KaKO je TeiUKO 6mtm cTpor m HeyMMTan cyflHJa !... Eto, ojiaKJie noMMHay npBe pacnpe JbyjicKC. Ohc ce, MMHH MM ce, nocMcajy joiju y MarepMny MjieKy! pene l^eji, Kaji. Aeua MSM^ome H3 co6e. „T)eji je MMao npaBO. „y MOMe cy;iy saTeneM m jisa cBoja lUKOJicKa MaKcy BejiMKHt^a m MajiHiny JloJMMHOBHtia. flpyra „Kaji6M ce rjiejiajio Ha BpejiHol^y m cnoco6HOCT, ja 6h MX, MMajytiM npe^ OMMMa ^ejiOB caseT, MeTnyo y OBaj peji. FlpBO 6mx mccto ^ao MajiMiuM. Oh ra

—

:

— ——

—

—

:

oh ra je 3acjiy)KMBao 3acjiy>KMBao m MMao y ujkojim M nouHMJe, Kaji je lUKOJiy cBpiuMO m cTynMO y Apoh ra m jianac 3acjiy)Kyje. MajiMiua >KaBHy cjiy)K6y mhhobhmk hoa Kpoje HajcnocoSHMJM h HajBpenHMJM ceo 3a ceKpeTapcKH nyT npBM BOM cyna, rji,e caM ja CTO. 3a HdMM, KaA Beh jipyror ne 6m 6mjio, jiomao 6m riepMUja JlajiKOB. A 3a flepMiuoM 6m bq^, no neBOJbM, jioiuao na peji m MaKco BejiMKMti. je

;

;

na ne^atiy MajiMiuMHy, a na cpet^y OBe HMJe jipyre jiBOJHue, rpal^enje H^nxoBe „paHrj]MCTe" noMorao m FlepMUja je 6m;io y mojmm pyKaMa. 3aTO Jia je cTaTM AaBHO M AaBHO cy.T.MJa m AOTepaiM npaB^e... MMHMcrapcTBy jianac ceKpeTap Tpehe KJiace y Bo>Ke, jia OBO m3 Mene ne roBopM saBMCT, mjim, iuto 6m jouj no Me 6mjio rope, na ce h3 Mene ne npoMajba He6;iarojiapHOCT ?... Ta ja caMO flepMiiiM MMaM „Ajim,

—

—

3AnMCHMK JEHHOr nOKOJHHKA

167

SjiarojiapHM ujto cbm jiaHac ccKpeiap. MHane 6nx 6mo npcMeiiiTeH, h to, ano 6h ce HiCMy „xTe;io cbhno CBOJoj moji6h, a Morao 6hx 6mtm naK h jieTH" HenpeMeiuTeH. V hberoBoj je pyuw duo MHp Moje Kytie. jia

—

M

6mx 6mo nMcap npse KJiace... Fla m oner 6mx 6no cTapMJH oji CMpoMaxa Majinuje... E, 6am Me je Hero xy Mopa 6mtm h hbeCTHA on, OBora MOBeKa roBe KpMBHue. 3a yHanpe^ehte Tpa)KM ce jom Hemio, a He caMO epejiHotia m chocoShoct. Eto, oh ne 6n HMKan onaKO hmca^o nanMcao riepmuM, Kao uno caM ra ja nanMcao, Kan caw Tpa>KHO npcMeiiiTaj, na Ma ce He6ica Han HjeroBOM rjiaBOM npoBajiHJia... Oh HMa o6HMaj na Ka>Ke A iiJTO na MOJiMM, a Kora na mojimm, Spare?... MecTa y np>KaBH0J cjiy)K6M nncy cBojwHa Flepmue JlajiKOBor. Ha HjMX rpeSa na Mwajy npBencTBO ohh, KOJM, no CBOJoj cnpeMH, npe^a cBojoj cnocoSnocTM, a, 6orMe, h BpenHohw, 3acjiy>Kyjy na xa Mecxa npBM saysMy... Mene 6m 6mjio, 6ojiaH, cTim, na Me nocxaBe na 6yneM m 3acjiy)KHMJeM m cnoco6HMJeM h Bpennn;iaHac

!

—

—

cxapeiuHHa !... A mxa ocxaje aa np)KaBy ?... jeM Xlp>KaBa caMO onna MO)Ke HMaxM Msrjiena na xpajan, anpaB M KpenaK >kmbox, aKO Kpoa ueo H>eH opranH3aM cxpyje npHHUMnw npaBne h npaBHue. A OBaKO? „M OH je, CHpoMax, onex pacnojio>KeH. KaKO My je 6hjio MHJio, Kan je nyo na My nonaanM 3a ceKpexapa. JennoM mh c hckom xyroM pene

—

HMJe MM, 6paxe Fprype, na xe kpmbo. Tm ch TO Mecxo 3acjiy>KHo on Kan h on Kan. KaKBux hx HMa, nixo cy nasHO m nasno cynHJe! H xo cynwje !!... Exo, OBa Hama ry6a, OBaj MaKco BejinKwi^... Mcxm je OHaKaB, Kao mxo je 6ho m y iukojim aKO HHje jom H ropn... Oh xh je npencennnKy necna pyKa a, Bora MH, Kan 6h ce y OBOJ scMJbM pannno onaKO. KaKO Tpe6a na ce pann, na na ce on xor pana 6oraxa — Kan 6n ce rjienajio, ko je 3a mxo, jKexBa cKMna H mxa KO, npeMa cbomb pany m cbojoj cnoco6HOcxM,

—

;

;

168

J1A3A

3acjiy)Kyje,

—

ja

KOMAPMMTi

He SHaw. 6m

jih

My ce

CMCjia noBe-

pMTH M OHa ;iojie apxHBa!... LUTa, hm ronMHa ne 6n TpeSajia, na jia je xaKO ypeuM, jxa nocjie, m jia caw

Bor

He 5n joj yMeo yxBaiMTM MacHora iuto ocTaBJbeno m sjipyjKeno I... A bmmui JiH TM OHor Mor CjiaoKa ? >KnBora mm Bora, ja ttieroB MajiM npcT ne 6mx jiao sa ony pl^y. Ebo bhAet^eiu. noTpa)KM My Ma kojm aKi M3 Ma Koje roAMHe. M TH MMCJiMUJ joLU HMJe HM oTHLuao ji.a Tpa)KM, a H>era ero. HocM. Haiuao ra Kao jia ra je Majio npe cboJOM pyKOM Herjie ocxaBMO. Flocjie HMJe caMO to. Ja caM ra ynoTpe^jbasao m sa Jipyre, mhoto Te)Ke, nocjioee. Mope, jecM Myo, jiaM ja HjeMy na Mspaxiy KaKsy xoheiu npecyjiy. CraeMM caMO, KaKO je npecyl^eHO, na My npejiaM aKia. M oh o^e ;iojie, cejine y jeaan KpaJMHaK, na mx, oh Kpaja ji.o Kpaja, npoMMia h ysc

KpcTa,

He6a

CMl^e,

rjie je

—

npaBH npH^ejieiiiKe. H Kaji raj nanMiiie, nocjie, cyjicKe no6yAe, tm 6m ce saKJieo, na'le to nncao KaKaB jLyrorojiMLUHjH cyjiMJa npaBHHK. M oh je joiu Bepyjem aam, Fprype, na npaKTMKaHT on. 96 TajiMpa je me ctmji. jia My y omm norjiejxaM. Cse mm ce mmhh, jia cam m ja neiuTO" kpmb, ujto ce H^eroBy pajiy, H>eroBOJ BpejiHOt^M, H^eroBOJ caBecHOCTM He ojia npH3HaH>e M He ojipejiM npaBa epejiHOCT H>MXOBa... E, ca;i MO>Kem mmcjimtm, KaKO mm 6yjxe, Kan cpeTHCM OHora 3BpHjiOBa, ljjto ne yMe hm najnpocTHJer kohuenTa HanncaTM. M oh je cyjiMJa !... M oh joiu MMa o6pa3a na name, na ra je FlepMiiia JlajiKOB npeTeKao rpeji.

!

c ji.Be

KJiace

!...

„noc;ie 6MJia, jia

M3BecHor BpeMena,

yMMHMM cBe qjto mm

je

npBa

mm je 6pMra na CjiaBKO

y BJiacTM,

;io6MJe yKa3, a MajiMiua 6ap ceKpeTapcTBO. Oso caM cTporo KpMO on MajiMiue. Fjiejiao caM, na najnpe y6jia>KMM xjiajiHot^y ujto je nocTojajia M3Me^y r. npeAce^HMKa M MajiMLue, a Kojy je pesHOCHO OAp)KaBao

169

SAHHCHMK JEJXHOr nOKOJHHKA

naiu jipyr MaKco BejiMKMh, kojm ce deme npejicejlHHKy TaKO noAByKao noji KO)Ky, ;i,a je oeaj nocrao npocTO opyi^e hteroBO. „Kaji MM ce yHMHMJio, jia cam cTBap npHJiHMHO ypaBHao, ja ce ca jiocia JiacKaBMM hhcmom oSpaTHW H nepMLUM. MOJiet^M ra, jia m oh yMHHM CBOJe. „HMJe npomjio hh hckojimko jiana, on, Kaji caiw

OBO HMCMO OTnpaBMO Ha noepaTHH peuenHc, 6njeM OA riepMiue ojiroBop. Oh je rjiacHO

—

Th cm

a ja jio-

5mo

m ociajeiu Bo>kjm i^ypan !... Fuejiaj tm ceSe m ly cBOJy CMTHy jieuy... Ko roji. xohe Aa McnpaBJba KpMBy UpMHy, Hjera Hajnocjie m Jionena Hsena Secna MaiMua !... LUto cm jiyji. jia sa HjMM cKaMem, jia ra Bafl.MULJ ?!.. Jla cm Haj6ojbM njiMsaM tt>eHM tie Te BPTJ103M nporyiaTM !... FlosApaBibe tcSm m tboh

—

JHMa OR TBora

nepHme.

hmcmo npoMMiao, ona mm ce KaHoko rjiaBe. „A KBji no^ocMO Ha pynaK, na Any 6acaMaKa cycTH>Ke Me MaKco BejiMKMk Ha ycnaMa My ce Jienpmao caraHCKH ocMex. Oh mm, onaKO MMMorpeji, a c nyno no;icMexa, pene Caji caM 6am jio6mo hmcmo o;i. naiuer fle„Kaji caM OBO uejiapMJa OKpenyjia

—

pMLue... riMiue JIM

tcSh ujto

?

*

.JejlHora mm naHa pene r. npejxcejiHHK JIaHac tieie cyjiMTM y jipyroM ojiejbeHjy. F. MBa cyjiMJa jaBMO mm je, jia je Sojiecxan. Bm tiere, AaKJie, saMeHjMBaxM xpet^era cyjiMJy... Bm jio caji join HMcxe MMajiM npMJiMKe jia cyAMxe ? OKpexe oh oji jeAHOM.

—

—

—

HMcaM, r. npeji,cej].HMMe. E, exo BaM caji... Tora t^e BaM nocjia OBJie 6mxm m ofl.BMme. Mm cmo BeoMa npexpnaHM. Xla join

—

170

JIA3A KOMAPMHTi

He pajie Jiea ojiejbehba,

ch^cm

„nocjie Tora jiMiua Me jiOMCKa

—

He shbm

ja

jiojie

mra 6h

6m;io.

—

y npMJaBHMuy. Ma-

:

A, Sam Ao6po, re jio^e. M,v\aM a.a tm o6paTMM na)KHjy na jejian Bpjio saHMWJbMB cnop. To ce, MCTMHa, 3a caA join He bmjim ajiH he ce h3 Hjera h3jietiH HCKH l^aBO. Cbm mm 3HauM TO Kasyjy. MaKco ra je seh 0H>yuLJM0. Bwjieo caM, KaKO ce o5jiM3yje oko aKTa. Eho ra rope r,i.e hx paarjie^a. JlyjiaK jejian. raAAo jom neMa, a m jia je Oho, iiJTO oh Tpa)KH ;

—

TaMO, OH TO He 6n yMeo nat^H. To mokc TeK jianac Kao m cBaKO m36mtm Ha cy1)eH>y ajiw oh to ne 3Ha jipyro >KHBHH4e. Hero Ty MMa neiuTo Jipyro. Flo OBOMe 6h ce peoo, jia tie ce obo neno cyjiMTw y jipyroM ojieJbeH>y. TaKO to yBeK 6yjie. Oh ce H3MaKHe, a

—

;

cBOMe opTM ocTaBM

on OBe seMJbe

—

jia

npejicenaBa...

HMiuTa

!...

Hero

Mope,

Fprype...

—

MCKaj to seti 6ojiecTaH. Baiu My je

jia 6yji.e. F. Msa je Bmo caM m cHHoi^ m jyTpoc koji, H>era. JyTpoc My je MHoro rope... „M OHjia ce MajiHiua on jejiHOM OKpeTe mchh: Ene, iiiTa roBopMM ja ?... Ha tm jom MO)Keiu Onjia ce M cyAHTM OBO Jiejio. CTaHM... Bpjio Ao6po

He M0)Ke py)KHO.

—

!

He 6oJMM HMiuTa. Ajia tie KpeKnyTM ona JioJia !... AMa, lUTa roBopMiu tm to, HOBene? Ja Te, ynMTaM ra. npocTO, HMiiJTa He pasyMeM? CTaHM. Pa3yMetieLU. Hmcm tm MaKco. Hero npBO na MM Kamem je jih Te on jyTpoc iuto 3Bao r. npe^cejiHMK ? ja

—

—

—

:

—

JecTe.

— M Ka3ao TM „jiaHac OAejbeH>y ?" — JecT. To MM Kasao. — E, OHAa — TO

tieTe

:

je

—

je.

Ajih liiTa

:

TO

je?...

cy^HTM y ApyroM

TH

rJAnWCHMK JEJlHOr nOKOJHHKA

— Cajx cyjiMO ? — HwcaM.

Hfciiy

joiu

— TaKO Obo 6po — LUTa BHjiMM

je

!...

ajiM uehy.

tm Ka)KeM...

jia

Tm ao

caji,

hhch

Hhch hm MMao npHJiMKe... Bam xloTBoje npeo cyi^ehbe. Can tiy Jia re

je.

Bpe;imiJ.

Ja

6mx tm McnpMMao

To 6m momo ^a yxMMe Ha

cbc; cj\o6ojiy TBora

cyjlMJCKor rjiaca m TBOJe cyjinjcKe caBecTM. A ohm TpeSa na cy cjioSojihm oa cBaKor npej],y6e^eH>a. Cjioto je aa Mene CBexMHia. Hero dojia cyjiMJcKor rjiaca MMa HeiiiTO, LUTO TM oneT MopaM KasaTM, a to je:

—

JejHa OMaiuKa, na MO>Ke neBMH HenajKHse, na BaM MO>Ke h3 pyKy

OTBopM HCTBope OMM jia cTpajia

/wajio

;

!

jia MCKJiMSHe jejiaH npenpejieH jiyne)K... A sa jejian cyjl HeMa Betier noHM)KeH3a, ho Kaji My KaKaB sjimkoKaji. jejiny nea jom je Bet^e Bau. HcnjiasM jesMK BMHOCT, Kojoj 6m Tpcdao jia Syne saiuTMTa, hohhsm, ocpaMOTM M HaBCKM ypponacTM. Hero lUTa roBopMM ja? SnaM ja, qoBene, Te6e... E, 6aiii mm je mmjio, uito

—

;

je

A;im nyjeiu, Pprype... Omh m c to6om MajiMiua KMjia sa naBeK...

to Te6M y neo

najio...

OTBapaj MnaMe flpeSpMLueM ja m npeKO TBora MMeHa upbchmm njiajjoiu jejian npMJaTejb MaH^e, h ja OHna sasoM, na OAOx CBOJMM, a TM M^M TBOJMM nyTeM !... !

—

VIII

y KOMe caw, sacTynajyt^M Tpetier cyjiMJy, npBM nyT cynMO, npejicejiaBao je MaKco BejiHKMti. „Kaji caM yujao m ceo sa cto, oh je jom pasrjienao no aoMMa. Berne ce yos^MJbMO. JlBa nyTa TpM ojiMaxHy rjiaBOM, ajiM HMmTa He pewe. M onaj Jipyrn cynMJa pasrjiena neKa jipyra aKTa. HoneKM ysMe Te noTHMme. To cy 6m;im npenwcM. Oh je 6mo MacajiHM. OBaKO OH yBeK ABa nocjia ojijeaannyT. Bpenan

„y

nejiy,

—

MOBeK.

sa

Hi

Hm pene

Hiera :

MajiMma ne MMpMme. JennoM mm

172

J1A3A KOMAPMMTi

—

M TO TH je jejiHa lunHua Hm cmpm, hh MMpMiue. JecM JIM BHjieo KaKO M;ie ? Vnejia, peKao 6mx, ;ia HH Mpaea He arasM. M to th je jejina epcTa ceeTaua, lUTO )KMypM m npea. rpecuMa m npeji BpnHHawa. !

pajin jipyro OAejbeH:>e BejiHKMti, snaj, jia je Ty m

Kazi roji

MaKco

npejice;iaBa JeepeM cyAMJa. Hom Kaj.

H>eroB ce rjiac HMrjia ne onBaja oa MaKce BejiHKHtia. MBa ce m ojibojh, ajiH onaj ocraje cTaJian Kao cTena. Ako xot^euj jia bhamlu jejiHora MOseKa, na jom cy^HJy, kojh ancojiyTHO CBora MMiujbeH>a Hewa, OHna eno tm r. JespeMa. Mei^yTMM, Bajba wcTMHy KasaTH, joiu ce sa Hj HHJe ny/io, ;i.a xot^e ji.a y3v\e mhto. cjie,

—

—

„npe;icejiaBajytiH sasBOHH.

„CyjicKa ce spaia OTBopniue. PaJKO HeroBanoBHti m H>eroB napHHHap Beco CToJHM^i, cejbauH M3 ccjia >K... HCKa yl^y Xaj'Te BH, napHHHapH, noBMKa nanjiyp c BpaTa. „yi^ome HBa HoseKa. Onaj nocrapMJM Morao je HMaTH 45 50 rojiMHa. FloMeo je y bcjimko jia ce^M; ajiH je y JiHuy 6ho MjiajiojiMK a one H>eroBe 6jiare H AoSpotiyAHe upTe na jiMuy rpaHMHHJie cy totobo ca iieTMH>oiv\ npocTOjiyiuHoiuhy. Ca^cujho ce. To je 6mo PaJKO HeroBaHOBMh, jeAaH on naJHMyhHHJHX ceJbaKa M3 cejia >K...

—

—

—

—

;

„0h ce 6;iaro noKJiOHH cy^cKOMe cTOJiy, na nac CBC pejiOM ynnTa, naKo cmo. Hnje OBO, 6paTe, coKaK. ja TBOJa, hjim naiua Kytia, jia ce c HaMa 3;ipaBHiu. Obo je cyji. oceMe ce Ha Hj MaKco BejiMKHt^.

—

!

—

—

ria

'ko

t^e,

OAroBopM PaJKO

— — —

JecM

Mm, Tm,

JIM je

th...

rocnojiHHe... Bajia je oneT cyjiy, h MCTHy pyKe na npcH.

7h PaJKO HeroBanoBMti

JIM ?

—

?

3AnHCHHK JEJlHOr nO KOjHHKA

— H cjia6a — —

173

E jec, MH CMO, rocnojiHHe, — OAroBopH My pyMCH cwHy npeKO oSpasa. A TM?

on,

—

Beca CroJHMh, OAroBopM OHaj jipyrw. „OBaj je 6ho mhofo MJia^M on OHora npBor. Je^Ba aKO je Morao MMarw oko ipMaeceT, ja, HaJBMiue, TpHiiecer m abc rojiHHe. Majio upHnypacT. Ohm My Kao rpaBa, a Jieiejie cy My Kao Ha 3ejsejicHe THHy. Hoc My je 6mo MajiM, ajiM oner hciuto KyKacT, Te je JiHMHO BMiue Ha KJbyH y jacipeSa. Hnje xxeo y HOBeKa npaBO norjiejiaTH, Bet^ je OKperao rjiaBy y cipany, m Kao Jia Heuiio no co6m paarjieAa. FlpeKo Kao jia ra Me.ia My ce wcnpeMMO rpjiaH o>KMJbaK je HeKO noceKao bcjihkmm HO>KeM. Mapas HieroBa jiHua Seme nojiMyKao m nyH HeKe caxaHCKe naKOCTH. „npe;iceiiaBajyiiH mx najnpe nonyjiM, jia ce, KaKO ro;i, nopaBHajy. „Bojbe tie", Bejiw, „6mtm m sa je^Hor

—

—

—

H 3a jipyror". na, eio, rocnojiMHe,

—

mh

ja

ne 6paHMM,

t^e

6mo pajx hm jia jio^e — na HMmra. A Ka;i. mm npen tojimkhm jbyjiHMa jxa mm HHJe, e, roonoAMHe, Kao ^a Me nojiH

Moje, ja HMcaM PaJKO. ZLyLue AOB;i.e, ajiM MeKa', weKa', MeKa'

—

— pet^M —

pene HMiuia HH ;iy>KaH BpejiOM BOjiOM. Ocpav\oTH Me. BejiMUJ JIM TM TO aSMJba, Beco ? ynMTaM ra. Ja TM TO s^MJba Ka>Kev\... Eho tm nyTa, a eno TM cy^a, na Me Ty)KM, pene mm oh... Eto ra xy, rocnoAMHe, na neKa mm He na JiaraxM.

jejiHOM

—

—

„Beco ce caMo cMejyjbM, m Hemio rjiejia no cy^y. LUTa TM Be.nMUJ, Beco ? ynnxa ra MaKCo BejiMKMh... Bmjim ce KaKO roji. mofjim MspaBnaTM ? Bojbe

—

—

je,

MOBene. Ja OBOMe HOBeKy HMiuTa

—

ne jiyryjeM... HeKa HMHM CyA CBOJe. AMa, 3ap TM MCHM HHiiiTa He Ayryjeiii, Beco 6paTe ?! TaMO cm y cejiy Morao KaKO cm xTeo ajiM

—

;

OBo

je

cyji,...

MMam

jim

tm, Jiyiiiy, 6oJiaH

?!

174

J1A3A KOMAPMMTi

„Beca caMO ycyKa

BpaiOM m norjiena Majio y

CTpany, a npeKO ycra My ce pasByne naKocraH h noap>r;bMB ocMex. Osora caw HOBCKa caxL npBH nyi bhJieo, M ojiMax CBM oceTMO npewa tt>eMy HCKy oaBpaiHOCT, aKO He waK h PHyiuahbe JXocTa, HHJe OBO Baiua wexaHa, ja cyjiHMMKa aBJiHJa, na ce rawo KOUiKare! Obo je cy;i, onpe-

—

uyhe

—

Oil jejiHOM

—

MexaHa.

ripaBO

Obo

je

MaKco BCJiHiu, cyji....

cyjiHJa..

rocnojiMHe...

OnpocTM

!

Th

obo HMJe k6 ynma, 6w

Jec,

ce MorjiM KaKO nopaBHarn, na, ero, Ha ujto n^al^e! Hero ja caM kpmb. Bcjih mchh moj Mm.iouj.. A \a, ero, He nocjiyma ra, a jia caM Bor no !... re jianac

JIM

He 6mx OBne npeji cynoM upBeneo !... AocTa, KaA TH BejiMM, Hev\oj ry BMiue M.neTHL. 3Haiv\ ja Bac cBe. Cbh ce bh TaKO npeHeMa)KeTe, ocene ce na PaJKa MaKco BejiMKnti. „M OHAa yse aKxa jia HMxa. „U,eo OBaj cnop na ce cbccth y obo neKOJiMKO

—

—

peiiaKa

„Beco

je

jiyroBao PajKy 50 jiyKaia no o6;iMra-

UHJM, Kojy je CBOJOM pyKOM HanHcao m nornMcao. Pok njiahaH>y npomao HMa roAHHa Aana. Beco HMJe xTeo na HJiaTM m PdJKO ra ryjKM. M cy;i Becy KpaTKOM cyi5eH>y. ocyjiH no na j.yr, c 12% roAMiutt>MM HHTepecoM, cBOMe noBepnouy n.jaxM, Kao m ociajiy cyjicKy H napHHMHy laKcy m rpomKOBe.

—

„Beco H3jaBM panyny ne Jiyryje,

„M

c

Tora

je

—

oh PaJKy hm no KaKBOM a HaJMan^e no KaKBoj o6;iMraunJM. oSycraBJbtHO MSBpiuehbe cyjicKor cyjxy, jia

peiueH>a o nanjiaxM jiyra m ojipe^eHO posMiuTe, ^a ce OBaj cnop pacnpaBw. HaKjie, TM, Beco eejiMm, na obo HMJe TBOja oSjiHrauHJa ? Hnje. HeKa cyA OApeAH BeujiaMKH yBnt^aj. Moj HecyMrt)HBH pyKOHMC najiasM ce y cnopy mom npoTHBy PajiocaBa BpH^nha, m3 C... a noii Bp. 1341,

— —

3AnHCHHK JEJlHOr nOKOJHHKA

175-

ronMHe 187*. A, ccm Tora, ja t^y obac npeji, cyAOM HanMcaTM iiiia peKHe cya., na hck ce o6a jwoja pyKO iMca ynopejie c pyKonwcoM Ha o6jinrau,HJH. „iloK je OBO roBopMO Beco CTOJHah, norjiean cy My jiyiajiH CByA no 3acejian>y. Haiwa y ohm HMJe cMeo JXd norjie;ia. JejxaH nyr My caMO yrpaSHX omm, H OH dpso ycyKa BpaTovi h crajie rjiejiaTH y cTpany, a/iH ce HM 3a AJiaKy noMeo HMJe. A lUTa TM Ha OBO BCJiHUJ, rasjia PaJKO? OKpeny ce Mbkco noBepnouy BecHHy, Myo cm, mia Beco Ka)Ke. Oh Be.nn, ^a obo HMJe H>eroBa o6jiMrau,HJa. Bor c T060M 6mo, rocnonHHe, KaKO HMJe HjCon.

—

—

—

roBa!

..

hberoBa,

50 jiynaTa,

6njia

ja HHJa je. Onjia, Kaji, je

H^eroBa

;

a ca;i,

My Kajx

je

Tpe6ajio

Bajba njia-

BejiH jia HMJe H^eroBa. Kaji 6u ce raKO Morjio cBa H 6h ce 3ajiy)KMBao, na nocjie peKao „HMJe o^roBopH PaJKO c xaKBOM naMoja oojiHrauMJa", caM Mecia yeepMO, jia y OBOJ cTBapw ce c MBHoiu^y, Ra HMa HeKor Kaniua, kojm je Morjia yjiecHTH caMO ona noKBapcna jiyma, ujto caM je onasHO y njiauujbHBOM

tiaTM.

—

:

—

nomejiy oBora ceocKor

—

A/wa, My JIM TH,

jiyne)Ka.

—

cao OBy oSjiMrauMJy ? saMOJiMO npejice^HMKa,

MOBeK

KaMce, jia ra ja,

ynMiaM

jxa

mm

oh HMJe hmnomio caM

jionycTM, jia

na h>mx

ynpaBMM hckojimko nMTaH>a.

—

HMCMeH je oh, rocnojiHHe. Oh je m nam MMa TOMe roAMna Y HauieM cejiy oh ojiroBopM cnpoMax CBe HMUje. ApyrM to ne ywe, HaMBHomhy. Majionpe^atuHjOM MCTOM Pa.KO c „Ja norjiejiax y MaKcy. hberoBO ce nejio 6eiue HaSpajio. OMeBMjiHO je, jia My ce HMJe jionajio, ujto caM ce M ja yn;ieo y nMTaH>a. Onaj jipyrn cy^MJa join cBOja aKTa m noTHHCMBao mx. je jeiinaKO np::r;iejiao He BepsjeM, ^a je m jejiny pen m3 OBora cnopa nyo TaKo ce Seme 3a;iy6M0 y pa3rjiejiaH>a cbojhx aKTa. „Xl.ajbe HHcaM hm ja xTeo na yna^aM c nwTaHjHMa, aMa Becy HMcaM hm 3a je^an Tpen McnyiiiTao h3 OMMJy. ria

tiara y cejiy.

—

—

!

176

J1A3A KOMAPWMTS

„BemTa'iKMM nperjiejiOM jioKaaaHO je, jia o5jimrauHJy HMJe nMcao Beco CioJHMt^. To ce Morjio bm-

AMTH M 6e3 BemxaKa. PyKonnc BecHH BeoMa je HcnHcaH npaBH KaHuejiapMJcKM pyKonnc a o6jiMrau,njy je nMcaia HCKa HeBHMHa pyKa no CBOJ npn;inu,H KaKaB ^aK m3 ipet^er, a MOKjia h ms jipyrora ochob-

—

;

—

Hor pa3pe;ia. „Beco je, npewa TOMe, Tpa)KMO, jxa cyxi PaJKa HeroBaHOBMKa yswe no;i kphbmmho HCJie^ehbe Kao '

^ajicH(|)MKaTopa m3 KopMciojbySjba. „M noMCM ce neno nojaBMJio Ha cawoM cyjiy, TO je cyj. c Mecra jioneo cBOJy OiinyKy „Aa ce npoFMB PaJKa HeroBanoBHt^a, seMJbOpajiHHKa H3 cejia >K..., Kao cj3a;iCH4)MKaTopa m3 KopncTOJbydjba, OTBopn KpMBMHHa Hcipara, m jia ce OKpnBJbeHM, npeMa iipMpoAH Ka)KH3HBor Jiena, 3a Koje ce :

onTy>Kyje, craBM y npMTBop".

„OHaj ipeHyiaK, Kajx je PaJKy h BecM caonuiraBaHO OBO pemehbe, HMKan 3a6opaBmM Het^y. Aiwa sap ja y anc ?! noBHKa BecejiM PaJKO, na Hac crajie A-vepMiM cbojmm npecrpaBjbeHHM norjieJIOM... 3ap ja jiao tojimkc nape na caA ja y anc?! „M OHjia ce OKpeie Been. Hajnpe ra npoMepH oji rjiaBe jio neie, na OHjia OKpeie — LUra yHHHM tm oh jwene, Beco na on. Bora Ha^eiii ?! Mh:jihiij jih tm, SoJian, MpeiH ?... Ako obm OB^e He 3Hajy, ko je on nac ;xBojnu.e npaB, a ko kphb 3Ha onaj rope!... H th Bejimu, na oho hmjc TBOJa o6.nMraunja?... E, Beco, cBe caM Morao BepoBaiM, a OBO HHcaw Sap cm, 6ojiaH, saSopasMO, kojihko CM Me cajierao sap cm saSopaBMO, Kan ce oho saoe y OHO TBOJe jeAMHMe, na heui mm npe JlyHMna AHe CBe no nape BpaxHTM ?... Kyjx tie tm ;iyiua, dojian ujTO na Moj ;ioM, y komc cm bmluc .ne6a nojeo, ho y Daojoj KytiH, 6au,aLu je^Hy rnQMo-ru^i -^^np c,,| 3360-

—

—

—

—

:

—

.

—

—

..

;

—

3AnHCHHK JEJlHOr nOKOJHHKA

177

paBHO, cBaKO Te jioSpo 3a6opaBHJio, na Bor

TH peKOX CiaHM,

jxa,

Kaa

:

—

HCMOJ ce

y neie !... Mjv\aM h ja Jieuy... Mum m HanHHW oSjiHrauMJy He Tpa>KMM tm HM MHTepec, HH HMiiiTa... A TM ce OTMMam xolieiu fla MM njiaTMLu h MHiepec m cee. M ja tm peKox Mam, na KaKO th flparo M tm ojie. He 6m jwajio, a TM ce epaTH. Ja cajiMiw Kynyc, a tm cTao koji. kjicth

!

—

!

npejiasa.

—

—

Ja

OHO jiOHecox,

—

peqe mm.

— OMeKHM Majio, — peKox Te5M. M tm oneKHy. ojiocMO y Kyhy. Ja soBHeM MjiMHKy. Ona Jio^e. — Zlajne MM OHO — M OHa flonece. Ja Ha H>y OHMMa, M ja

riocjie

jia

ojie.

OHa o;i.e. OcTacMO ja m tm caMM. MsSpoJHM ja tcSm paBHO nejxeceT MMHaua. MsSpoJM m tm. CsaKM cm no jlBa nyTa npeBpHyo, jiok na^e, na je je^an 6yiiieH, a

M ja tm ^ajiox jxpyra ji.Ba. M tm MX jom jejiHOM npeOpoja, na OH^a M3Ba;iM CBOJ „iujiaj-

jejiaH Majio ajiMCH.

—

nMK". Cei^aiii jim ce ce 6mo noKBapMo.

M

TM ycTa

jia

jejiBa

ra

nol^eiu, a ja

OTBopM tcSm

!...

HeiiiTO

— A o6;iMraij,HJa — — Ene y Majio He 3a6opaBMX, — ojiroBopM mm. :

?

!

ja

M OHjia MeTHy pyKy y uinar. MsBauM ony HCTy o6jimrauMJy ujto je OBiie caji y cy;iy. Bho cm je saBMO y jejiaH neiuKMpMh. Kao na ra ca;i rjienaM. Bmo je npeTKaH njiaBMM h upBenMM npyraMa... Xajne, aaKyHM ce, na TO HMJe 6mjio, na nena tm je ajiaji cbmx ohmx ne;i.eceT jiyKaTa !... ria sap Beco HMJe npeji, tg6om nHcao o6jim-

— PaJKa. rauMJy? — ynMTaM — Ha rocnojiMHe. ja

HMJe,

Oh

Ja

neMaM Te onpaBe.

TO CBe MMa y cy;i.HMUM. CBe je^HO je to, rocnoOh je nMCMen, Ja My y TOMe HHiiiTa ne 3HaM. „MeHM caji, cacBHM cBany. FlorjieAaM y Becy. Seme nonjiaBMO Kao OHaj HjeroB Konopan. Jlpntie

AMHe.

Oh

3AnHCHHl

12

78

J1A3A KOMAPHHTi

Komyjba Ha H>eMy. Ja norjie^ax y MaKcy BejiMKHha. Oh 6eLue cacraBMO o6pBe, a ycHe cy My Hemio luanrajie. Oh ce oji, je^noM OKpere mchm Msboji'tc, rocnoAMHe ccKpeiapy, na en npe^ceaaBajTe m nojia>KMTe nwiaHja. 06a ne MO)KeMO a :

—

;

MOKCMO

OBa

cTsap Bet^ peuiena. Ka^ ce no OBOMe Aejiy OApe;i.M nperpec, m aKO bm m on^a 6yj.eTe aaciynajiH rpeher cyAMJy, MOKere ce o6paTMTM Ha npeAcejiaBajytier, ^a oh hmhm cjiMMHa nHTaH>a. CaA MM OBAe HMJe Mecia. „To pewe, na yjiapw y 3boho. „CyjicKa ce Bpara OTBopHiiie. BoAHTe OBora y anc. Bes OAoSpcHia r. npe^ceAHMKa, c HjMM ce hmko caciajaTH ne M0>Ke. „Beco HMCTo OAaxHy, a na ycTHMa My ce 3aJienpiua onei onaj carancKM ocMex. Flocjie Me cra^e naKOCHO MepMTM. To je 6mo 3;inKOBa4KH norjie^. He

HMJeAan.

je

—

HHcaM Morao hh pyMaiH. C yMa mh je Morao o cy^y h cy^cKoj npaB^H MMCJIMTM KyKaBHM PaJKO. JlCHO CaM OCCTMO, KaKO Me noAysHMa n/iaMCH neKor yHyTpamH>er cTMAa... KaKBe KoCne nocjicAMue no sewjhy, no npas^y m npaBMuy luto ohm rope ne no ysBMLueHM cyjicKM no3HB, MOTpe Kora nociaBJbajy, na cynM o wacTH m )KHBOTy „Taj jxaH

HMJe cMJiasM/io

:

mia

—

—

CBOJMX cyrpa^ana

!...

„y TOM HeKO nporoBopM y xoAHWKy. flosHajiox rjiac MajimuMH. Cko^mm. Otbopmm Bpara. 0am. Bam AoSpo. Kao Aa caM no le nopyMMO

—

.

*

„0h

—

ce CMeUUMO

— Ty)KHMM M ropKHM OCMeXOM. — pene oh ceAajyhM TeSw

?! Kasax jim ja Ha MMHAepjiyK. Bhaco cbm ja jom OHora jyipa, Aa ce OBaj KOJiaM MecM bcccjiom PaJKy. Hero OAasHO ohh Hicra M BpeSajy. To je najSoraiMJH cejbaK y cpesy A.... TpeOao 3a H> ce npMHa, „Aa hm

E,

3AnHCHHK JEJlHOr nOKOJHMKA

179

CM 6mtm Ha oMBy koji MapKa FleBua. Caji. cawo 6pyJH o TOMe. Awa, sap PaJKa HeroBawoBHt^a yancMJiH ? ynnra Me jexiHa jiojia a onKJia^MO 5mx ce jia ly MMa, KOJTHKO TOJiHKO, M n>eroBa KajiaysjiyKa. Jlsa. nyra caiw

—

—

;

BMAeo Becy, He 3Ha

—

rjie

ce

mMypwy

y H>eroBy Kyhy.

Ko jom

Tomy BpTupena Obo

ce 30Be

jiob,

mo] 6paJK0

!

O^aBHa mm

HMJe najia y Kases OBaKBa TMua... Ajia t^e ca^ 5mtm TpKe!... Onepyrahe ra aMa My Hehe ocraBMTM hh je;iHO nepue pene jejian m naKOCHO norjiejia y Me.

—

!

MapH

—

—

PaJKO bbeMy ce to hm nosHaiM Hehe. To tie noKJionMTM onaj 3a6paH y JImcom flojby a oh HMa OHaKa neiMpM. Bajba My cBaKM, Spar Spaiy, 400 jiyKara, oaroBopM onaj jipyrn. npMMeTwtie onaj npBH, Majio je TO, Bora mm, a He cKMjia OMMJy c Mene. na, 6Mt^e Ty m Majio roTOBHHe. PaJKOBa Kyt^a o^roBopM OHaj ui\rjia HHje 6e3 Koje cTOTMHe jiyKaTa, jipyrn c TaKBOM xjiajiHOKpsHOiiit^y, Kao na je obac 6MJia pen o je;i,HOJ npocToj TproBHHM, Ja nocjie ycTaAOX H onox. „HacTaji.e hyTaHje. MajiMiua oneT none: Eto, jiparM Moj Pprype, OBjie je, Kao ujto BHAMiu, o5pa30BaHa je^na JiyneiuKa jipy)KMHa. To BaM je HeKa BpcTa nayKOBa. PasanejiM cBOJe Mpe)Ke m XBaTajy cBoje ^pTBe. Flpe Meceu. jiaHa 6mo je cnyTaH Uparojjio MapTMi^, hcctmtm cTapMHa m3 Majior Jl... JXauac MM je nao maKa PaJKO, a cyTpa tse 6mtm ko Jipyni npMneceH na )KpTBy obmm npo)KjipjbMBMM xmjenaMa... Mene caMa jiyiua 6ojim, iuto ce obo JiynelUKo rnesAO cbhjio noji caMMM KpOBOM Hamera bc!

;

—

—

—

—

—

—

cejior

cyna...

paBHO ;iBa Meceua. je 6mo y npMTBopy cy nyiuTaHM. Arte kojm caMO ohm, cy My OjiJiasMJiM „PaiKO

12*

J1A3A KQMAP4HT»

180

jxpmao noxL KJbyneM MaKco BejiMKMh. hbera je oapeAMO r. npeAcejiHHK, ^a sacxyna MCJiejiHor cyjiMJy. Mea cyAMJa jom je jeAHaKO 6mo 6oJiecTaH. „JeAHO nocjie noAHe eio tm mm MajiMine. MeiHy pyKe y genoee, na we ciaAe Ty)KHO rjieAaiH. AaKJie M Ta ce KOMCAMJa cBpuuM ? „Ja ra norjicAax. HHcaM ra Morao pasyMern. Cyipa ce nyiura y cjio6oAy PaJKO Herosaje

—

— HOBHin. —

—

Ene,

—

peKOx

ja.

M TO no

MJiaHy 29-oiv\ cyji. Kpne. nociynKa... JlaHac je noTspi^eHa m lannja. flpoAao je 3a6paH y JImcom riojby. KynHJia ra je ona Jiojia. -- PeKOx jih ja OHAa Te6M, Aa ce OBaj KOJian HHJe Morao noA-

SpaiuHa Tome BpTwpena? „H, 3ancTa, cyipa AaH, cyA nycTM PaJKa HeroBaHOBMtia. OAe tm oh Kao nypaK. Awa hm ocBpHyo ce HHJe y MapmnJM. Bmjio ra je ctha.

MecMTH

(5e3

—

„JeAHora Aawa,

ce cnpewao Aa JierneM, Kyu, Kyu!"

—

—

Ko je TO OTBOpM

—

TawaH caw a HeKO Ha Moj npo3op „Kyu,

AOUKan y Bene

:

?

!

„To je 6ho MajiHiua. „MoJM cy CBM 6mjim nocnajiM. Oacm m otbopmm spaTa. MajiMiua y^e. CMemwo ce ajiM wy je Taj ocMex 6mo cTpaiiian. ;

—

— — —

—

Tbojm cnaBajy? CnaBajy.

M Sojbe. JloHOCMM Aa HyjeM ? 3Hao caM

TM jeAHy hoboct...

— OKpeTe oh

Kao ca co6om pa3roBapajyliM ce... nncwa m Aeneme oa TyA M OA OByA !• Jec ja caM to OAaBHO norACAao... Ax, riepMiua, FlepMiua!... Tm hem mm to njiaTMTM

KaA TaA

'

to, JleTe

ja

— — — —

—

—

3AnHCHHK JEJXHOr nOKOJHHKA

„M OH Bor

c Haivia

OKpeie MCHM Swaiu

jxa je c

—

saueny on cMexa yMa cHiuao. M OHna ce

3acTa;ie. Ilocjie ce

6ho, Kao

181

:

— cmo „MeHe Jiea,Hy y cpue. — Ja ce npejvieiiiTaM JiH ;ia

ja

m th aeaHSOBajiH ?

no noipe^H y Jl.... a th Ha cBOje crapo mccto. „Oko MCHe ce:^OKpeTe OHa co6a, OceiHO caM KaKO me ceera upoSn 3H0J. Mm cmo hm nocTajiM onacHM. He ocet^ajy ce ilOBOJbHO cjio5oAHM y cBOMe Kperahby. PasBHJTM JbvjiH Majio y BeheM cTHJiy. Obo c PaJKoiw h BepajiH>y Hjieui

—

—

coM Hcnajio mm

ajiM Kyji h KaMO 6m jom m caMOM noneiKy, hhch ynjieo c OHMM TBOJMM nMTahbMMa. 36or Tora oji OHjia m He pajiM Jipyro 0JiejbeH>e. PaJKO th ne 6m npoiiiao OBaKO ;ina jia ce cBpiuM c je^HHM jeBTMHO. OsaKaB jiob TpMMaBHM saSpanoM m kojom ctotmhjKOm jiyKaTa h3

cjaJHMJe 6mjio,

je

cjaJHO tm, y

;

na ce

—

—

PaJKOBe ocTaBe !... Ajih, KaKO cBe npMjiMKe Ka3yjy HiHMa ce caji TeK OTBapajy nocjiOBH... Ty th, Ty ja; a qapiiiMJa 5e3o6pa3Ha, na m HaJMan^y cTBap mshocm Ha na3ap. He Mjie to TaKO BHuie. Eto, iiiTa ce m o PaJKy roBopHJio !... Mapmnja je y Hanpe^ oupejiMJia, KOjiHKO My ce Bajba MsyTM, na na CBOJy Kyt^y bhuh. C Tora ce HMJe cmco hh npeTpec ojipel^MBaTM. CBMMa THM rjiacoBMMa, ja m tm cmo kpmbm. V TOMe MaKcy HMKO He MO)Ke pasyBepMTM. ULIto oh sna, 3Ha. 3a to ce H Mopajio OBaKO npecet^M. Kojimko je tojimko je. HeKa ce caMO KM;ia. A mm heMO Beh cBOJe jio6mtm. Can, TH je jacHO cBe, — pene MajiMiua, na oneT npiuTe y cMex.

HeKO BpeMe Mopajia kpmth OBa, no nac cBe, KoSna bcct. Mmcjimo caM na hy CTBap Ma y kojimko npejipyrojaMMTM. Tpn nyTa caM nncao flepHmM. Mojimo caM ra h npeKJiHHjao, ^a Me „Oji An^ejiMJe ce 3a

JTA3A KOMAPMHTi

182

Ma Ky;i, a cawo He y M... M ra mm Bepa He XTe HM OArOBOpMTM. „Ao^e M iian Mora paspeiuehba. Oji An^ejiMJe ce BHiue HMJe Morjio KpniH. Beh je m KOMiuHJiyK Myo, fla ce npeMemiaMO. OjieM ^eji.y. Ka>KeM My cee. Oh Me je cjiymao ca cbojom nosHaiOM xjiaAHot^oM. McnpnMax My M OHaj crpaiuHH Anl^ejiMJMH can. Oh oSopno rjiaBy. TiyiM. M OHjia ce oji jejiHOM HcnpaBH 3Hao caM ja joiu OHia, na mh AH^ejiHJa Hwje HCTHHy Kaaajia. Bm to HHcie rpeSajiw oji Mene kphth. OBaj noBpaiaK y M.... can tck MO>Ke na H^y py)KHO yTMuaTM. Ona tie caji reK y TOMe na bmjih npcT nena tom ji,o6y... a 3hm A ona je yMMTHe cyjxCaue noiiiJby

:

—

—

..

CKO jio6a

—

—

!...

na ja Ma,eM cavi. Bm ociaHHTe ?... Mjih na naM ocraBKy !... LUto na Cjiy)KHM aeMJby. Koja nomieHy cjiy)K6y m caBecHOCT OBaKO Mcnnat^yje? !.. ria

„Tben tie

—

HeiiiTO

je t^yiao.

on jenHOM pehn

je

npeMMUjjbao.

Onna

:

Hm jenHO HM

npyro... 3eMJba ly HMJe HHUJTa KpMBa. M ona, cHpoia, jom rope cipana ho m bh... OcTaBM TM TO MeHM. Ja tiy o TOMe c Anl^ejiMJOM ro-

—

MJiM jia)Ky MJiM Mopy onMCTa na Chobh npencKajKy. Ako Jia)Ky, onna na iuto 6e)KaTM on OHora MecTa, y KOMe cmo onaKO Jieno )KMBejiM m y KOMe CMO MMajiM OHOJiMKO noSpMx M MCKpcHMX npMJaTejba? A aKO OHM MCTHHy Kasyjy, onna je oneT jiynopwja

BopMTM...

6e)KaTM...

On

BOJbe ce Bo)KJe ne

mome

no6ehii.

„noiiJTo ^eji one, HMJe npoujjio mhofo, a eTO th Ani^ejiMJe. Bnjia je 6jiena Kao cMpT. Ona mm nane y jeuana. Tben joj je Kasao. Hapynje. TiyTana je m hm na MneMO, hm na He MneMO. Hnje MM xTejia petiM

—

—

MMhbame ce, Kao na ce CBOJoj cyn^MHM npena/ia. „4eTBpTM nan npMcnejiM cmo y M.... snpaBO m

3AnHCHMK JEJlHOr nOKOJHHKA CiaH cmo ysejin y jipyroM He OHaMO r^e cmo npe ceAejiM.

Becejio.

„ApyrH

—

ja,

M/iai^e.

Kpajy BapoiiiM, a

cmo npMcnejiM y

noiiJTO

jiaH

dMJeM HHCMO OA

Oh Me Kopn

—

M....

ji,o-

:

Me oneT hmch nocjiymao

....Th

a jipyro tm. Ja

183

!

Xlpyro caM

jejiwa jiyuia, a jejina

ryiiia

;

a

HeTBopo fl.Q\XQ, ua Mceia, na crapH ^eji... Ohh, Ha OBaj cBeT jiOBOiie neixy npwMajy orpOMne KOJH oSsese Ha ce. HeMa Better rpexa ho hspojimtm raKO cjiaSa cTBopeHja, na ne 6hth Kajiap cnpeviHTM mx, ocHa)KHTH MX, ji,a ce, Kaji na cBOJe Hore crany, Mory yxBaiHTH y Kouirau, c obhm xajianjbHBHM cbctom... Mwa cTBapM, npeji KOJHMa, Kaji je HOBeK oiau,, Kao iiJTo CM TM, Mopa aa^MypMTM... Obmm HMcaM xTeo Jia

TH

?...

—

na ce mobck M0)Ke, y msbcchmm npmiMKaMa, H nOHM3MTM, Ha 6m CBOJ MHTCpCC H CBOJ HOJlOKaj OMyBao. He, to ja ne Tpa^MM. Jlpyro je ujto ja Tpa)KMM. Mm cmo h cyBMHje cjia6M, jxa MOHceMO „jia mcnpaBJbaMO KpMBy ApHHy", ujto peKao FlepMiua JlajiKOB. 36MJba, OHOMaji MM je HMcao. HeujTO mm je Bpjio jbySaaan. Ty)KM ce na Te ajiM ojiMax AOjiaje, Aa Te je HareHTao MajiMiua. Ha Tora MajiMiuy mme APBJbe H KaMeHje. JI.p>KaBHa cnymGa ne Mopa, BejiH, na TpnM on. HjcroBe ocmohoctm. O Te ce, BejiM, Majio m orpeuiMO. PeKao MM je, Aa tm nniueM na ce Majio npMTpnMLU. Oh tie th to CBe c MHTepecoM nanoKHajiMTH... Hero He snaiu khko mm je obac iio6po. Mncro ce 6oJHM jia He saSopasMM CBOjy nnTOMy KpaJMHy. Mope, a LUanMaHM cy LLIaSau, je Kpacna Bapom na mx MOBeK y nejipMMa hocm. Hocjie OBaj je OKpyr nyn 3H2MeHMTMX MCCTa MB HailJe HaJHOBMJe npOUJJlOCTM. Miuao caM tm na paBHO nojbe MHUiapcKO rjie ce komc je Socannao ubct ^MO onaj xepojcKM 6oj, y CKMX 6eroBa bmaco caM tm m pasrjiejiao oho kpb:bo paaSoJMLUTe, mro je KyjiMHOBy Jbydy y upHO saBHJio... Ka>KeM,

;

—

;

—

—

;

J1A3A KOMAPMHTi

184

6ho caM tm hb JXy6jhy h Cajiaiuy; noxojlHO caw OHa, cpncKOM KpBJby HaionjbeHa, mccto Ha PaBhby M 3acaBMUM... JbySMO caM oho cTyjieno wparia,

nocjie,

Mopje,

iiiTo, OBjie OHjie,

oGejie^aea BCMHa 6opaBHiuTa

OHMX HaiuHx BMTesoBa, KOJH Ha cBOje

rpyjiM

jioMeKame

cBy 6ecHy TypajiHjy, ujto je Cp^Mja nocwjia leiuKe rjiejiao caM oho xeJiariue sjiOKoSne 1813. rojiMne; pojcKO sapaBH^e, Ha komc je 3eK0 ApaiviSaLua ca cboAOMCKao TypKC Kao rjiajiHe JMM rojiMM CMHOBHwa ByKe, na ce c H>MMa 6mo apBJbCM m KaMeH^eM... M OHM cy y Toj Cop6H cbm nonajiajiH ajiH ohm cy oner Cpet^HMJM on OHMX, KOJM Cy MX npOKMBCJlM, jcp HMCy jlOMCKajiM jia BM;ie cipaxoxe 1813. ro;iMHe m jia nyjy SBCKy hobmx Jianaua Cp6mhobmx... Mmm cMne npcMaJiet^e Tpa>KMt^y oxLcycTBO. He Mory MCKaiM (J)epMje. FTo)Kejieo caM sac ce. Xoi^y ;ia Bac cse pejiOM npMTMCHeM Ha cBOJe rpy^M .. Ka)KM Ctojhm, na je H^eH yJKO noanpaBJba. HeKa ji.o6po yHM m no6po ce B.nana... HeKa nasM m nyBa CBOJy 6pa\\y h CBOjy Majiy ceJKy. A MMJiy Ka>KM, na ce c OpaiOM He cBa^a m neKa Mecro MeHe, cBaKO jyrpo, nojbySM ^ejia y pyKy... A MMJianne H PanoJKy — OMMJiyj m M)KJby6M yA\ecTO yJKe h>mxoBor !.. M joLu Heiuio. Ka>KM ^eny na je HjCfob Mjia^o onaKaB. KaKaB oh >KejiM na je. A th ?... Th npMMM c AH^ejiMJOM Moje nojbynue m Moje noanpaBJbe!... riMLUMTe mm!.. OHOMan caM nncao m xeiKa-JaHM. Hyo caM, na je jaKo o6ojiejia. FlMiuMTe ioj m bm... Bo)Ke, ajia CMO ce KojeKyn paciypMJiM Tbo]

—

—

;

—

M/ia1)0.

Obo

hmcmo CBe penovi o6panoBajio. CroJHa Bell cejia, na xohe na My onroBopM m Mnjie MmnoMenao xapiMJ/ m n.naJBa3 na nniue yJKM jiaHMe cnpcMa KOJia m ynpe)Ke KOH>a xohe na Mne cBOMe yJKM a PanoJKa ? Ona ysejia on MaJKe MMe na CBOMe yJKM onjieie Hapane... Ox, cjiaxKe ycnoMene Moje „

Hac

je

—

—

;

.'...

—

;

—

;

185

3AnMCHHK JEJlHOr nOKOJHHKA

„CyTpa AaH, upeji caMO nojiHe, jaBM mm naHjiyp, jia cy Me aeajiH Kyi^M. Mene Jieno npo^ome MpaBUH. Jom MCTBpT, na 6m m onaKO hshiujim m3 KaHuejiapMJe, a OHM Me Tpa)Ke. HeKa Me cTpaiuHa cjiyiHja oSyse. JasMM ce r. npe^ceAHMKy. Oh mm ;i,onycTM Miuao caM, a Hore cy mm KJieuajie. AhI^cjia Mji.eM. na c yMa CHJiasMJia. Ona je set^ ry MM HMJe jiMJa TOM ;io6y. OMeKMeao ce jian m caxar. JXo^ox Kyt\H. Ha caMMM BpaiMMa cycperneM ce c jieKapoM. LUia je, r. jiOKTope?.. ojireBopM mm oh 6e3 HKaKBor HMJe ;i.o6po, OKOJiMiueHja. Ona Baiua ACBOJMMua iiiTO Mjie y iiiKOJiy — MMa rymoSojby... Ja roBopMx m roBopMx, jia. ce lUKOJie pacnycTe, na HeMaiu komc. Obo je Beti nerw

—

—

—

—

cjiynaj!..

„Ja dejax saneMeo. nacraBM jieKap BojiecT je BeoMa osSHJbHa, Aajbe. HapejiMO caM, jia ce ona apyra jieMMua ojiBoje. BojiMTe mx Kyu 6mjio. Y ocrajioM, jom HMJe cBa MO>Ke ^aTM Bor, jia obo ne 6yjie Hajia Msrydjbena

—

—

;

OHaKaB cjiynaj Kao y ^eue BopMcaBa MBMha. HeKa Aere Mcnnpa ryiuy cBaKHX ne? MMHyra. 3a jejian caxai... CTO M MCHe jia oner bmahmo. „M jieKap ojie. Ja y^ox y co6y. Crojna cem na MMHjiepjiyKy. OKyn^MJia ce m hcuito y odpaay 3a>KapMJia. MnaMe mm ce yHMHM, jia 6am HMJe laKBa onaCHOCT, KaKy je jiCKap npeaBH^ao. An^ejiMJa MCKOJiaHHJia OHM Ha Me. CaMa je cipasa m3 H>e sjanMJia. Kao

—

—

jia

MM

je xTejia

— — —

Obo

pet^M

je

:

Moj can

!..

lilra Te 6ojim, sjiaro Moje ?

—

— yoMiaM CroJHy.

HniuTa Me ne 6ojih, ouo, oaroBopM a\m ona HeiiiTO npoMyKJiHM rjiacoM. CaMO Me Majio ryiua 6ojih... riMJia 6mx Bo;ie, na He Mory... Ajih to t^e Mene npohw je JIM, 0110 ?.. Bmo je ca^ m nam jiOKTop. Oh Ka>Ke

—

—

HHJe

HMlIITa...

186

J1A3A KOMAPMHTi

—

To

na ce OHjia nacjiOHH Ha jacxyK. y Me h CMeuiMJia ce. Vne cy OHa jipyra j,eu,a ? ynmaivi Ahl^ejiMJy. Koji, i^ejia, oiiroBopM oHa, m 6eiue ce 3arjiejiajia y HeKaKas npejiMer. ria iiJTO caji. He Jio^y, ouo ?.. Menw je 6ojbe. Ja BOJTMM jia cy ohm ly... na rjienaw KaKO ce Mrpajy ynnra CTOJHa ajiH ce o;i jejiHOM y jinuy npoMenn, y OHMMa joj ce onasM neKa npecTpaBJbeHOCT. OHa CKOMM, nOJieiM MajUM M BHKHy Hejiaj Me, MaJKO !.. Xol^e neuiTO na Me yjiaBW !./ FjieAajia

pene,

je

—

— —

—

—

—

;

:

—

*

—

nUpyrn ji,aH, Moja CTOJHa, Moja MaropKa, Moje Myjipo M naMeiHO jieie, MOJa npBa pajiocr, Moje JienpBo MMJiOBaHie, Moj noHoc, MaxepMHa nwKa ^ajia je MpiBa Ha cbomc MpiBaHKOM cTOJiy... AMa, Kao na je sacnajia. Ha H>eHOM xjiaanoM Mejiy, HSMei^y BHTHX H upHMx o6pBa, y jejiHO ce cJiMJie rpM 6ope, iiiTo Hx je xaMO ocxaBMO caMpxnw 6oj\ a oko ycxa

—

..

;

deiue ce cjiejiMO jenan cxpaxoenx ocmcx. To 6exy nocjiejiHiM OXMCUM H>eHHX npexeiuKHx MyKa hok ce ca CBOJOM anl^ejicKOM nyuiOM pacxasMJia..."

—

TaKO

ce saBpiuHO 3anncHMK Mora Becejior npyra... Mcnajie sa pyKy. Flpen mojhm ce OHHMa oupxa jejian cxpaxoBMX xaSjio. M Mene npo^e xjianna jesa. Ja ce caB cxpecox. YMnHMJio mm ce, Kao na rjie^aM MpiuaBy pyKy necpet^Hora oua KaKO ce komh. Oh ne c Kaayje mxa je 6hjio c ttieroBOM jipyroM j.eu,0M

Oh mm

—

HjcroBMM Mhjiom h MHJiaHMexoM, c HjeroBOM PanojKOM... Oh He OHHcyje xeiuKe Baje necpehne Maxepe; OH He Kasyje 6oj\ CMpB^jene jiyme CBOJe... Oh xo cbc npejiasM MyKOM... M Menn ce yMH hm, na ce najiasHM ycpeji one Mpaqne npocxopMJe, rj.e je nycxomna Koca cMpxM OKO ce6e pasMaxnyjia h sa co6om ocxaBMJia cBoj cxpaujHM sa^ax !..

3AnHCHHK JEJlHOr nOKOJHHKA rioiUTO caw H jioxBaiMM OHaj npejiMCTaBao. Ha cysa a Ha caMOM

—

187

wajio jioiuao ce6M, ja ce carHCM TyjKHM sanMCHMK. JlMCTao caM ra m CBaKOiw jiMciy HajiasMO caiw rparoBe Kpajy sanMCHMKa 6mie cy joui hbq

PprypoBOM pyKOM McnncaHe „...JXo3uao caM. Oh je nornHyo non cawMM 3HAHHaMa upKBC rpanaHHue... Oh je CBOjy njieMeHmy j.yiuy HcnycTHO c yBepeH>eM, jia je „Kocobo ocbcTpH BpcTe

t^eHO"... Xej,

Moj jaiiHM Mjiai^o

!.."

M

Majio Jiajbe „Ja MopaM Aa )khbmm.

ceeTy HeMa

Ona hmkop

BMiue Ha obomc

!..."

M TaMaH caM OBe

Bpcre npoHHiao, a Moja ne-

Hepa ynane y co6y. Ou,o, je Ji' na tieuj th KynMTH h BHji.ocaBH xajbHHe 3a BpdHuy ?... Kynw joj, ouo !.. Ona neiwa cTaiiiHa

—

CBora ou,e h cBOje MaJKe !.. MeHM rpynyiue cy3e Ha omm. rpjiHM H nojby6MM... hbMXOBy jiaTH, Kaji cy mm cBWMa, y UMnejie m meiuHpM AoneiM !...

JloMenaM je, sapa;iocT Bajbajio rjieohm Bp6Mue, xajbMHe,

je

ca;ip>kaj

,*

JenaH pasopeH yM

3anHCHMK jeAHor noKOJHHKa

CTPAHA

3

133

^^^

r^

:Ji

^.

r-

Konarcic, Laza Jedan razoren

PLEASE

CARDS OR

PG 1418 K59J4

/2

-

urn

DO NOT REMOVE

SLIPS

UNIVERSITY

L.

FROM

THIS

OF TORONTO

Komarcic Laza Jedan razoren

POCKET

LIBRARY

,

urn

I

D

- s"'t

:-

•

^;-.^J^