Jazz and Blues

•

•

Džez (engl.  jazz ) je muzički stil koji je nastao u Sjedinjenim  Američkim državama početkom XX veka. Osnovne muzičke karakteristike su: sinkopa, vibrato i stalna muzička pulsacija u taktu 4/4, koja nema odgovarajuću paralelu u klasičnoj muzici. Najuobičajenija forma je tema sa  varijacijama koje se improvizuju na stalni harmonijski skelet

•

originalne teme. Usljed toga su stvaraoci u džezu izvoĎači, a ne kompozitori kao u klasičnoj muzici. Centralni instrument svakog džez-ansambla je bubanj sa pomoćnim udaraljkama, koji sa klavirom, gitarom i kontrabasom čini ritam-sekciju. Naročito se primjenjuju duvački instrumenti (saksofon, klarinet, truba i trombon, mada ponekad se koriste i flauta, oboa, rog i vibrafon. Veličina ansambla varira od trija do punog simfonijskog džez-orkestra, u kome svaki instrument može imati ulogu soliste. Dok u malim ansamblima svi instrumenti improvizuju na zadatu temu, džez orkestar se služi pisanim aranžmanima, a improvizuju samo

•

•

U istorijatu džeza prvi period, nazvan „Nju Orleans“, po mestu postanka i nastao je mešavinom muzike američkih crnaca i evropske muzike, završava se oko 1918. godine. Posle Prvog svetskog rata stvoren je novi stil, nazvan

„diksilend“, u kome važnu ulogu ima kolektivna improvizacija.

•

Oko 1930. godine, nekoliko istaknutih muzičara, meĎu

kojima klarinetista Beni Gudmen, stvorilo je tzv. sving,

koji se oslanja na zvučnost velikih orkestara i pisane aranžmane. •

U toku Drugog svetskog rata, zaslugom saksofoniste Čarlija Parkera, pijaniste Telonijusa Monka i trubača Dizija Gilespija, stvoren je stil po imenu bi-bap - on se od

svinga razlikuje sitnijom ritmičkom podelom i većom harmonskom složenošću, u kojoj se ogleda uticaj evropske •

muzike. Dalji korak u istom pravcu predstavljao je i kul, stvoren oko 1950. godine dok je poslednja struja, nastala oko 1956. godine, nazvana modern bap.

PREDSTAVNICI DžEZA

•

Velikoj popularnosti i univerzalnosti džez -muzike doprineli su ne samo heterogeni elementi njegovog umetničkog izraza nego i sami njeni propagatori, izvođači koji su mahom veliki virtuozi na svojim instrumentima: :

Luis Armstrong (4. јул 1900 — 6. јул 1971) bio je američki dţez muzičar. Iako se

prvo proslavio svirajući trubu, krajem karijere postao je najpoznatiji kao pevač i bio  je jedan od najuticajnijih dţez pevača. Tokom svoje karijere, postao je najveći dţez muzičar, neosporni čelnik popularne muzike 20. veka i jedna od najvećih figura u istoriji muzike. Armstronga su voleli ne samo zbog njegovog trubačkog talenta, neverovatno čistog i prodornog sviranja na trubi i specifičnog hrapavog pevanja, nego i zbog ljudske topline i velikodušnosti, kao i zbog simpatične osobnosti „velikog deteta― koje se raduje ţivotu i ţivi za muziku.

Dţon Birks "Dizi" Gilespi

—- 6. januar 1993.) je bio američki trubač, pevač i kompozitor, jedan od najboljih trubača i improvizatora u istoriji dţeza. Odigrao je presudnu ulogu u stvaranju bi -bap muzike koju je stvorio zajedno sa Čarlijem Parkerom. Bio je samouk iako je dobio muzičku stipendiju i znanje o muzici je više voleo da stiče na estradi. Godine 1935. je ostavio univerzitet i otišao (21. oktobar 1917.

u Filadelfiju gde je nastupao u lokalnim grupama.

•

Majls Dejvis (26. maj 1926. - 28. septembar 1991.) dţez trubač i kompozitor,

 jedan od najpoznatijih i najuticajnijih dţezista. Majls Dejvis je začetnik mnogih dţez stilova, poput kula, modernog bopa, fuzije, modalnog dţeza i fanka. Svirao je sa bezbroj dţez velikana, među kojima su pijanisti Čik Korija, Kit Dţeret, Bil Evans i Herbi Henkok, saksofonisti Čarli Parker, Dţon Koltrejn, Kenonbol Ederli i Vejn Šorter, basista Ron Karter i mnogi drugi.

:

Beni Gudman (30. maj 1909. - 13. jun 1986.), američki dţez muzičar jevrejsko -

mađarskog porekla poznatiji kao "kralj svinga" ali i kao "Patrijarh klarineta" i "Profesor".

Milenko Stefanović (Beograd, 19.02.1930.), poznatiji kao Mima Stefanović, jedan

 je od najznačajnijih srpskih i jugoslovenskih klarinetista - solista, prvi klarinetista Beogradske filharmonije, dugogodišnji profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu i Fakulteta umetnosti u Prištini.

Dţon Koltrejn (23. septembar 1926—17. jul 1967) je bio američki dţez

saksofonista. Jedan od dţez velikana, i velikana moderne muzike uopšte, Koltrejn je bio čuven po svojoj sviračkoj virtuoznosti i neprestanom pomeranju granica dţeza.

Čarli Parker (29. avgust 1920. - 12. mart 1955) je bio američki dţez saksofonista, i jedan od tvoraca stila bi-bap.

Još kao vrlo mlad, dobio je nadimak "Bird" , Ptica.

:

Telonijus Mank (10. oktobar 1917 — 17. februar 1982) je bio američki dţez

pijanista. Deo je male i odabrane grupe muzičara koji su odgovorni za stvaranje nove vrste dţeza, bi-bapa, u ranim četrdesetim godinama dvadesetog veka. Zahvaljujući posebnom načinu sviranja i kompozitorskom talentu postao je jedan od vođa u razvoju modernog dţeza. Herbi Henkok ( r. 12. april 1940, Čikago)američki dţez pijanista i kompozitor.

Sa sedam godina započeo je sa klasičnim muzičkim obratzovanjem, a sa 11 je, kao mladi talenat, svirao sa Čikaškom filharmonijom. Započeo je sturije tehnike, ali je ubrzo postao profesionalni muzičar i sa 22 godine snimio prvu ploču sa sopstvenim kompozicijama. Sredinom 1960-tih godina svirao je u jednom od najvaţnijih dţez grupa svih vremena – u kvintetu trubača Majlsa Dejvisa, sa saksofonistom Vejnom Šorterom, basistom Ronom Karterom i bubnjarem Tonijem Vilijemsom. :

Dţon Maklohlin (r. 4. januar 1942, Donkaster) engleski dţez gitarista.

Smatraju ga jednim od najvećih dţez gitarista svih vremena, kako po uticaju tako i po tehničkom umeću. Svira različite muzičke ţanrove, kao dţez, dţez fuziju, indijsku klasičnu muziku i flamenko.Osniva i mnoge grupe: Šakti, sa indijskim muzičarima, koja izvodi kombinaciju indijske muzike i dţeza; Gitarski trio sa Pakom de Lusijom i Larijem Korijelom, kasnije zamenjenim Alom Di Meolom, sa kojima svira ratzličite ţanrove, itd. Pet Metini (r.12. avgust 1954,Lijev Samit)američki dţez gitarista i kompozitor. Koristio je različite gitare:elektičnu sa 6 i 12 ţica, Pikaso model sa 42 ţice,Metini svira

:

Besi Smit (9. jul 1892.– 26. septembar 1937) je bila američka bluz pevačica.

Bila je najpopularnija, a po mnogima i najbolja bluz pevačica 1920 -ih i 1930-ih.Zajedno sa Luisom Armstrongom imala je velik uticaj na nove generacije bluz pevača. Na vrhuncu slave (oko 1923 — 1933), prodala je dva miliona ploča. Godine 1926. snimila  je film Sent Luis bluz.Stradala je u automobilskoj nesreći. Američki dramatičar Edvard  Olbi je po njenom ţivotu napisao dramu Smrt Besi Smit.

Ela Dţejn Ficdţerald

– 15. jun 1996), poznata i kao „Lady Ella― i „First Lady of Song―, smatrana je jednom od najuticajnijih dţez pevačica prošlog veka. Sa vokalnim rasponom od tri oktave, imala je čistoću tona, dobru intonaciju i velike mogućnosti improvizacije. Smatra se jednom od najboljih interpretatora Grejt Amerikan (25. april 1917

Songbuka. Tokom karijere koja je trajala 59 godina, osvojila je 14 Gremija, Nacionalnu medalju  umetnosti Ronalda Regana i Predsedničku medalju slobode  Dţordţa H. V. Buša. Nina Simone ( Severna Karolina, 21. februar 1933. - Francuska, 21. aprila 2003.), bila

 je američka pevačica, kantautorka, pijanista, aranţerka, aktivista za građanska prava i osvajačica nagrade Grammy. Iako nije volela da se kategorise, Simone se uglavnom stavlja među jazz muzicare, dok  je sama preferirala izraz "crnačka klasična muzika". Napocetku je ţelela postati klasični pijanista, ali njeni radovi uz klasičnu osnovu pokrivaju eklektičan raspon muzickih stilova, kao što su jazz, soul, američka narodna muzika, ritam i blues, gospel i pop. Njen vokalni stil (bogati alt sa širokim opsegom) karakterise intenzivna strast, prozračnost i karakterističan tremolo. Poznata i pod nadimkom High Priestess of Soul (visoka svestenica soula), veliku je paznju posvećivala muzickom izraţavanju emocija.

POZNATI SRPSKI PREDSTAVNICI:

Milenko Stefanović (Beograd, 19.02.1930.), poznatiji kao Mima Stefanović, jedan je od najznačajnijih srpskih i jugoslovenskih klarinetista - solista, prvi klarinetista Beogradske filharmonije, dugogodišnji profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu i Fakulteta umetnosti u Prištini. Milenko Stefanović je počeo da uči muziku sa pet godina. Diplomirao je (1957) i magistrirao (1971) klarinet na Muzičkoj akademiji u Beogradu u klasi renomiranog profesora B. Bruna. Usavršavao se u Salcburgu. Stefanović je svirao resitale i nastupao kao solista sa orkestrom i član kamernih ansambala širom Evrope, u Africi i Severnoj Americi. Jedan je od retkih umetnika koji su imali čast da izvedu Koplandov Koncert za klarinet i orkestar pod upravom samog kompozitora.

Svoje kompozicije su mu posvetili neki od najznačajnijih jugoslovenskih kompozitora: Dejan Despić, Aleksandar Obradović, Petar Bergamo, Dušan Radić, Petar Ozgijan, Miodrag Ilić... Kao orkestarski muzičar, svirao je u zemlji i inostranstvu pod upravom najznačajnijih svetskih i jugoslovenskih dirigenata, među kojima su: Herbert fon Karajan, Lorin Mazel, Leopold Stokovski, Kiril Kondrašin, Ţivojin Zdravković, Jovan Šajnović, Anton Nanut, Oskar Danon, Vančo Čavdarski... Bio je dugogodišnji prvi klarinetista Beogradske filharmonije (1954-1976).

Bavio se i dţezom - kao solista, kompozitor i član Beogradsko g dţez-trija. Stefanović je bio član i predsednik ţirija na mnogim takmičenjima u zemlji i inostranstvu. Član je i bivši predsednik Udruţenja muzičkih umetnika Srbije.

Vojislav Vojkan Đonović (1921 - 2008) beogradski džez gitarista. Rođen je u uglednoj građanskoj porod ici 18. novembra 1921. godine u Beogradu, i ceo životni vek je proveo na Vračaru (Topolska ulica i, kasnije, Knjeginje Zorke). Prvu gitaru (koju je V. Đonović do smrti smatrao za najbolju na kojoj je ikada svirao) kupio mu je otac, srpski diplomata, od čuvenog majstora Lajoša Bocana sa Slavije, krajem tridesetih godina dvadesetog veka. Posle samo godinu i po dana, Vojkan je uspeo da ovlada žičanim instrumentom, i krene sa svirkom u javnosti. Tokom Drugog svetskog rata je samo zahvaljujući gitari i poznavanju muzike uspeo da preživi. Posle rata, uz pomoć kolega i prijatelja počeo je da svira po igrankama. Prvi je u Srbiji nabavio električno pojačalo, u jesen 1948. godine. Zbog izvrsne tehnike i stalne želje da napreduje, Vojislav Vojkan Đonović je vrlo brzo postao  jedan od najomiljenijih muzičara u Beogradu. Stalni član Džez orkestra Radio Beograda pod rukovodstvom Mladena Bobija Guteše Vojkan  Đonović postaje 1951. godine. Kao solista, kompozitor i aranžer bio je jedan od najaktivnijih članova. Od 1959. do 1962. godine Đonović sa velikim uspehom nastupa kao solista u Velikom revijskom orkestru Ilije Baćka Genića. Na iznenađenje mnogih svojih prijatelja, jedno izvesno vreme "ostavlja" džez muziku i potpuno se posvećuje izvođenju narodne muzike i romansi u sastavu Dušana Radetića. Iznenada odlučuje da prestane sa aktivnim sviranjem, i postaje urednik izdanja u Produkciji gramofonskih ploča. Ostao je dosledan svojoj odluci da ne svira po okončanju muzičke karijere. Jedini izuzetak  je bio nastup u Kolarčevoj zadužbini 1998. g. povodom pedest godina Džez orkestra Radio Beograda. Tada je Vojislav Đonović svirao uz takve velikane srpskog džeza, kao što su: Duško Gojković, Bora Roković, Lala Kovačev i Stjepko Gut. Vojislav Vojkan Đonović je preminuo u Beogradu 5. januara 2008. godi ne.

OSNOVNI POJMOVI

Blues je vokalno-instrumentalni oblik  muzike koji se temelji na upotrebi

"plavih nota" i strukturi od najčešće 12 taktova koji se ponavljaju. Pojavio se u afroameričkim zajednicama SAD-a, a

korene vuče iz duhovne muzike i himni, radnih i žetvenih pesama sa plantaža pamuka, improvizovanog pevanja na radu umesto razgovora koji je robovima  bio zabranjen, kao i napeva. Upotreba

"plavih nota" i učestalost pevačkog obrasca poziv-odgovor u muzici i

tekstovima ukazuju na zapadnoafričke korene bluesa. Blues je imao znatan

uticaj na kasniju američku i zapadnu popularnu muziku, a postao je i deo

žanrova kao što su ragtime, jazz,

ISTORIJAT BLUZA Prvi opisi bluza mogu se pronaći tek u tekstovima putopisaca, koji su na putovanjima američkim jugom opisivali pesme Afroamerikanaca, koji su uz tu ritmičku muziku sebi olakšavali rad na plantažama. MeĎu prvim objavljenim bluz kompozicijama s fiksiranim tekstom i potpisom autora smatra se delo Memfis bluz , od Vilijama Hendija , kojeg su

nazivali i "ocem bluza" iz 1912. godine. Sledeće godine je ponovno objavljena, u novoj verziji, i s novim tekstom bliža tradicionalnom obliku  bluza u formi od 12 taktova. Prava na tu pesmu je prodao za 100 dolara, a

iste godine objavljuje Sent Luis Bluz . Seli se u Njujork gde se nadao da će imati bolje uslove za rad i u kojem je otvorio sopstvenu izdavačku kuću Hendi rikord kompani . Godine 1926. objavio je bluz antologiju,sto je

 verovatno prvi pokušaj ukupnog dokumentovanja bluza. Bluz je preko Handijevih dela stigao i do Evrope i to zahvaljujući američkim vojnim orkestrim, koji su pratili američke vojnike za vreme prvih meseci Prvog svetskog rata. Tako je u Evropi počeo da se razvija stilizovani bluz, a meĎu prvima su ga prihvatili francuski kompozitori Darijus Milhad i Moris Ravel

Godine 1920. izdata je ploča sa Mami Smit,koja je prvi gramofonski snimak  crnog izvoĎača bluza.Pesme su doži vele opšti uspeh i s time započinje era "klasičnog bluza", karakteristična po pevačima bluza koje prate džez

PREDSTAVNICI BLUZ-a

Robert Liroj Dţonson (8. maj, 1911. – 16. avgust, 1938.) je jedan od najslavnijih

"Delta bluz" muzičara. Uveden je i u Rokenrol dvoranu slavnih. Ovaj, prema nekim mišljenjima, "Deda rokenrola" svojim vokalnim frazama, originalnim pesmama i gitarskim stilom uticao je na široki krug muzičara, među kojima su Led Cepelin, Olman braders bend, Vajt strajps, Bob Dilan, Rolingstonsi, Dţimi Hendriks i Erik Klepton, koji je Dţonsona nazvao "najznačajnijim bluz muzičarem koji je ikada ţiveo". Po legendi o njegovom ţivotu Volter Hil je snimio film Raskršće sa Ralfom Mačiom u ulozi Dţonsona. Erik Patrik Klepton  je rođen 30. marta 1945. , poznat pod nadimkom "Slouhend"

ili "Spora ruka", je engleski gitarista dobitnik Gremi nagrade, pevač i kompozitor. On  je jedan od najuspešnijih muzičara 20. veka i tri puta je uvođen u Rokenrol dvoranu slavnih što je bez presedana. Muzički kritičari, jednako kao i njegovi oboţavaoci, gledaju na njega kao na jednog od najvećih gitarista svih vremena. Erik Klepton je rangiran kao 4. na Roling stonovoj listi Najvećih gitarista svih vremena i kao 53. na njihovoj listi besmrtnika; 100 najvećih umetnika svih vremena. Mada se Kleptonov muzički stil menjao tokom njegove karijere on je uvek zadrţao deo svojih bluz korena.

Poznat je po tome što nikad ne koristi svoj mali prst dok svira.

Eta Dţejms rođena Dţejmseta Hokins , (25. januar 1938) je američka bluz, soul, R&B,

rokenrol, gospel i dţez pevačica i tekstopisac. Eta je osvojila četiri Gremija i sedamnest muzičkih nagrada za bluz (Blues Music Awards ). 1993, uvedena je u Rokenrol kuću slavnih , Bluz kuću slavnih , 2001 i 1999 i 2008 u Gremijevu kuću slavnih. 1950 -ih i 1960-ih, imala je svoj najveći uspeh kao bluz i R&B pevačica. Najpoznatija je po svojoj baladi iz 1961. godine, At Last , koja se moţe čuti u mnogim filmovima, televizijskim serijama, reklamama, a obradile su je i mnoge poznate umetnice, uključujući Selin Dion, Kristinu Agileru, Sindi Loper itd. Dţejmsova poseduje kontraalt vokal. Godine 2008, u filmu Cadillac Records , lik Ete Dţejms igrala je pevačica i glumica Bijonse.

Dţejms Maršal „Dţimi― Hendriks ( rođen kao Dţoni Alen Hendriks, 27. novembar

18. septembar 1970) je bio američki muzičar, pevač, tekstopisac, gitarista, inovator i kulturna ikona. Mnogi oboţavaoci i muzički kritičari smatraju ga najuticajnijim i najtalentovanijim gitaristom u istoriji rok muzike. Svetsku slavu je stekao 1967. svirajući 1942 -

na Monterejskom pop festivalu, na Vudstoku 1969 bio je glavna atrakcija, ali je iznenada

umro 1970. u 27. godini ţivota. Razne spekulacije su dovele do toga da se od njegove smrti stvori mit. Zna se da je noć proveo sa Monikom Daneman, svojom devojkom i da je pred spavanje uzeo mešavinu vina i tableta za spavanje što je uzrokovalo povraćanje u snu i gušenje. Dţimi Hendriks je uveden u američku Rokenrol kuću slavnih i britansku Muzičku kuću

slavnih 2005. Njegova zvezda na Holivudskom prolazu slavnih je postavljena 1994. Godine

2003, časopis Roling Stoun postavio je Hendriksa na prvo mesto rang liste "100 najvećih gitarista svih vremena".

Dţenis Dţoplin (rođena je u Port Arturu, 19. januara 1943 — umrla u Holivudu, 4.

oktobra 1970) je američka rok i bluz pevačica. U početku je bila pevačica grupe Big Brader & Holding Kompani, a kasnije je radila samostalno. Njena verzija pesme „Me and my Boby Mcgee― posthumno je dospela na prvo mjesto američke top-liste singlova. 4. oktobra 1970. godine nađena je mrtva u Landmark hotelu u Los Anđelesu. Uzrok smrti  je bila upotreba velike količine alkohola i heroina. Led cepelin - britanska rok grupa, jedna od najuspešnijih i najuticajnijih grupa u istoriji

popularne muzike. Grupu su činila četiri člana: Dţimi Pejdţ (solo gitara), Robert Plant (vokal), Dţon Bonam (bubnjevi) i Dţon Pol Dţons (bas gitara i klavijature). Grupa je osnovana 1968. godine te je zahvaljujući svom inovativnom pristupu rok muzici stekla brojne poklonike, oboţavaoce i poštovaoce. Grupa se smatra pionirom hard roka i hevi metala ali su se u njenom zvuku uočavali i uticaji bluza, rokabilija, regea, soula, fanka, dţeza, keltske muzike, indijske muzike, folka, popa, latino muzike i kantrija. Grupa je rasformirana 1980. godine nakon smrti bubnjara Dţona Bonama. Ostavila je dubok trag u istoriji roka, prvenstveno svojim umetničkm dostignućima, nesumnjivim uticajem na druge izvođače te ennormnim komercijalnim uspehom. Grupa je do danas prodala preko 300 miliona albuma širom sveta, a od toga 109,5 miliona u SAD.

Rolingstonsi, takođe popularno zvani i Stonsi (engl. The Rolling Stones ; rolling stone -

onaj koji nije u stanju da se duţe vreme zadrţi na jednom poslu ili na istom mestu, onaj koga "ne drţi mesto", lutalica, tumaralo) su britanska rok grupa koja je postala poznata tokom šezdesetih godina 20. veka. Prvobitnu postavu činili su: Mik Dţeger, Kit Ričards, Brajan Dţons, Bil Vajman i Čarli Vots. Kao i većina ranih britanskih rok grupa, oni su bili pod uticajem drugih britanskih i američkih muzičkih pravaca, posebno električnog bluza i ranog rokenrola. Neki članovi su takođe bili pod uticajem američkog dţeza.Po popularnosti odmah iza Bitlsa,Stonsi su imali imidţ pobunjenika i loših momaka, koji im je pomogao u preobraţaju od energične i moderne bluz grupe do jednog od najvećih i najuticajnijih rok grupa na svetu.Njihova muzika se nikad nije daleko udaljila od bluza, a od 1969. su se

trijumfalno vratili hard roku zasnovanom na bluzu, krenuvši na američku turneju na kojoj su označeni kao ‖najveći rokenrol bend na svetu‖. Većina ljudi smatra pesmu I can't get  no satisfaction (Ne mogu da dobijem zadovoljstvo) za najbolju pesmu Rolingstounsa i himnu rokenrola

Carlos Santana je rođen 20.jula 1947 u Meksiko. Njegov otac koji je bio jedan od mariachi muzicara upoznao ga je s meksičkom muzikom. Ali, on se okrenuo muzicarima poput B. B. Kinga, John Lee Hookera i T-Bone Walkera. S 14 godina nastupao je u lokalnom bendu i po lokalnim

barovima. Godine 1961. seli se u San Francisco. Nakon završene srednje škole 1966. godine osniva svoj bend pod nazivom "Santana Blues Band" s četvoricom kolega i sviraju obrade B.B. Kinga i Ray Charlesa. Njihov debi album "Santana" 1969. godine prodan je u dvostrukom

platinastom izdanju. Sledeći po redu album "Abraxas" prodan je četverostrukom platinastom izdanju. U njegovoj karijeri je dosad napravio osam zlatnih i sedam platinastih albuma. Prodao

 je više od 40 000 primerka albuma. Na kraju 1999. godine sa svojih 52. godine ostvaruje svoj No. 1 na američkoj top listi sa pesmom u saradnji s Rob Thomasom. Carlos Santana je poznat po svome stilu mešanja pop muzike sa bluesom, rock'n'rollom, Afro -kubanskom muzikom i Latino zvucima.

Domaca predstavnica bluz-a

Ana Popović (rođena 13. maja 1976. u Beogradu) je dţez i bluz muzičarka. Biografija Ana Popović je počela da sluša bluz preko svog oca koji je u kući imao obimnu kolekciju ove muzike. Počela je da svira gitaru i osnovala prvi ozbiljni bend sa 19 godina. Ubrzo je svirala van Srbije a do 1998. njen

bend je nastupao oko 100 puta godišnje i pojavljivao se redovno na domaćoj televiziji. Godine 1999. odlazi u Holandiju da usavrši sviranje na dţez gitari. Ubrzo se etablira na holandskoj bluz sceni, a zatim i na nemačkoj. Godine 2003. svoju muziku dovodi do novog nivoa sa albumom „Comfort to the Soul―, koji sem bluza, sadrţi elemente dţeza, roka i soula. Dobila je nekoliko nagrada i nominacija na poznatim svetskim dţez festivalima.

RAZLIKE I SLICNOSTI DžEZA-a I BLUZ-a • Džez i bluz imaju istu postojbinu,i jedan i drugi poticu iz SAD,takodje zacetnici oba pravca su afroamerikanci. • Oba su instrumentalno-vokalnog karaktera. • Razlika je u tome što u džezu mogu da se izvode i solističke instrumentalnepesme i vokalne sa pratnjom,dok u bluzu nema solističkih instrumentalnih pesama. • Razlika je i u tome sto je džez nastao u gradu dok prvi koreni bluza poticu sa robovskih plantaža.