Ibong Adarna Mga Tulong Sa Pag-Aaral - Quiz Per Chapter With Answers

IBONG ADARNA – MGA TULONG SA PAG-AARAL Punan ang patlang ng mga wastong salita upang mabuo ang diwa ng bawat talata. Piliin ang sagot sa talaan sa kaliwang bahagi. SAKNONG 1-6 HILING NG MAKATA Birheng Maria Sinimulan ng manunulat ang kanyang korido sa pagpuri kay gabay ____________. Ayon sa manunulat, si Birheng Maria ang hamak nagbibigay ____________ ng isip para hindi siya magkamali. korido Inaamin ng manunulat na siya ay isang ____________ lamang, mahina ang katawan at kaisipan. Siya raw ay tila ____________ liwanag nang mag-isa at nang napalayo na, hindi na niya kayang naglalayag mamangka. Humihingi rin siya ng ____________ sa pagpaplano ng kanyang buhay. Hinihiling din niya na pakinggan ng Birhen ang kanyang kinathang ____________. SAKNONG 7-46 KAHARIAN ANG BERBANYA balon Si ____________ ay hari ng Berbanya. Siya ay mabuti at Berbanya iginagalang mapa-____________ man o mahirap. Hinahangaan din Bundok Tabor siya ng mga hari ng ibang reyno dahil sa kanyang ____________. burol Si ____________ ang kanyang asawang napakaganda at may Don Fernando kabaitang dapat tularan. Don Pedro May tatlo silang anak: sina Don Juan, Pedro at Diego. Si Donya Valeriana ____________ ang panganay, kainaman ang postura. Si Don Diego gabi ay ____________ at malumanay at ikalawang anak. Bunso si Don kabaitan Juan na mapagmahal at puno ng ____________. Mahal na mahal kamatayan siya ng kanyang mga magulang. Malaki ang ____________ ng karamdaman kanilang mga magulang sa kanila. kunin Dumating ang araw na pinapili ni Don Fernando ang mga anak lumuluha kung gusto nilang maging ____________ o hari. Ayon sa tatlo, nais mahinhin nilang maging hari upang makapaglingkod sa ____________. Dahil mapakinggan dito, pinag-aral sila at sinanay humawak ng ____________. mayaman ____________ ang buong Berbanya sa pamumuno ni Haring mediko Fernando. Ngunit isang gabi habang natutulog ang hari natakot napanaginipan niya na ang kanyang anak na si Don Juan ay pagkalungkot ____________ at pinatay ng dalawang masasamang tao. Pagkatapos itong patayin, inihulog ito sa isang ____________. pagmamahal Nagising ang hari at matindi ang ____________ mula noong gabing pamumuno iyon. Kung nag-iisa, ____________ at nagbubuntong-hininga siya. panaginip Dahil dito, lumubha ang kanyang ____________. Nanghina siya at pari tila malapit na ang kanyang ____________. Nagpatawag ng isang Piedras Platas ____________ ngunit hindi pa rin matunton ang sanhi ng pinagtaksilan karamdaman ng hari. Nalungkot at ____________ ang lahat sa sandata palasyo lalo na ang kanyang asawa’t mga anak. tuklasin Isang araw, may isang manggagamot na dumating upang Umunlad ____________ ang kanyang karamdaman. Ayon sa manggagamot, nagmula ang sakit ng hari sa isang masamang ____________. Upang magamot ito, kailangang ____________ ng hari ang pag-

awit ng Ibong Adarna. Matatagpuan daw ang Ibong Adarna sa ____________ at nakatira sa puno ng ____________. Kung araw, ang ibong ito ay nasa mga ____________ at naghahanap ng pagkain. Sa ____________ naman, natutulog ito sa kanyang puno. Agad inutusan ni Don Fernando ang kanyang panganay na anak na pumunta sa Bundok Tabor at ____________ ang Ibong Adarna. SAKNONG 47-79 HAMON KAY PEDRO anyo Agad sinunod ni Pedro ang ____________ ng ama. Sumakay siya balahibo sa isang kabayo at naglakbay ng ____________ buwan. Sa bato kanyang paglalakbay napunta siya sa isang ____________ na bundok. Inakyat niya ito at narating ang itaas ngunit Bundok Tabor ____________ ang kanyang kabayo. Naglakad siya upang diyamante makaabot sa ____________. Dumapo Sa Bundok Tabor ay nakita niya ang punong kumikislap na tila dumating ____________. ____________ at bukod-tangi ang mga dahon ng galaw puno. Sa ilalim ng punong iyon siya namahinga. Naisipan Kumikislap niyang baka ito na ang Piedras Platas na ____________ ng Adarna. magbawas ____________ na at maraming ibong nagliliparan. Tinitingnan ni mataas Don Pedro kung alin at nasaan ang Ibong Adarna. Laking Mayabong ____________ niya dahil walang lumapit o dumapo sa punong namalagi pinagpapahingahan niya. Hindi ____________ ng mga ibon ang namatay punong iyon. napatakan Halos buong gabing ____________ si Pedro sa punong iyon. Natulog Bahagyang ____________ lamang ng mga sanga ay tinitingnan pagtataka niya kaagad. Ngunit wala siyang nakitang ibon. ____________ pinapansin siya at nagpasyang sa ____________ na lamang hahanapin ang Pitong ibon. Takipsilim Habang natutulog si Don Pedro, ____________ ang Ibong Adarna. tatlong ____________ ang ibon sa sanga ng Piedras Platas. Pinaganda nito tirahan at inayos ang mga ____________. Nagsimulang umawit ang Ibong tumahimik Adarna. Ang buong kabundukan ay ____________ para makinig sa umaga pag-awit ng ibon. ____________ na tila mga parol ang mga dahon utos ng puno habang umaawit ito. ____________ awit ang narinig mula sa ibon at nagpapalit ng ____________ ng balahibo sa bawat kanta. Pagkatapos umawit, ugali ng ibon ang ____________ at matulog. Ngunit nang magbawas ito, ____________ si Don Pedro at siya ay naging ____________. SAKNONG 80-109 DON DIEGO: “AKO NAMAN” bato Nang hindi ____________ si Don Pedro, inutusan ng haring ama si dumapo Don Diego na hanapin ang kanyang nawawalang kapatid at ang dumumi Ibong Adarna. Naglakbay si Don Diego ng ____________ at hugis dumaan sa mga parang, gubat, bundok, at ilog nang walang Ibong Adarna ____________. Narating niya ang Bundok Tabor at ____________ na limang buwan nang matagpuan niya ang Piedras Platas. makabalik Nagtaka si Don Diego dahil maraming nagliliparang ibon ngunit Nagpapalit wala ni isa mang ____________ sa puno. Dahil sa pagod, napatakan namahinga siya sa ilalim ng puno sa tabi ng batong may

pakikinig takipsilim takot

kakaibang ____________. Hinintay niya ang ____________. Dumating din ang Ibong Adarna. ____________ ito ng balahibo tuwing may bagong aawitin. Naaliw si Don Diego sa ____________ hanggang sa makatulog. Gaya ng dati, umawit ang ibon nang pitong beses at pitong ulit ding nagpalit ng anyo. Pagkatapos umawit, ____________ at natulog ang ibon. Tulad ng kanyang kapatid, ____________ ng dumi si Don Diego at naging ____________.

SAKNONG 110-141 bendisyon bumabalik bundok hiniling ipahanap ketongin langit limang lumubha makabalik mapawi mawawala naaawa nalungkot nananalangin paalam paghihirap pagkawala panganib patnubayan piling pinag-iisipan Tinakot tulungan

HANGAD MAKATULONG Hindi dumating si Don Diego at dahil dito, lalong ____________ ang karamdaman ni Don Fernando. Gusto niyang ____________ si Diego sa kanyang minamahal at bunsong anak ngunit natatakot siya na hindi na rin ito ____________. Ayaw ng hari na mawala si Don Juan sa kanyang ____________. Habang ____________ ng kanyang ama ang tungkol dito, nagdurusa si Don Juan sa ____________ ng kanyang dalawang kapatid at sa paglubha ng sakit ng kanyang ama. Kaya lumapit siya sa kanyang ama at ____________ na siya naman ang hananap sa Ibong Adarna at sa kanyang mga kapatid. Magtatatlong taon na at hindi pa rin ____________ ang kanyang mga kapatid at lumulubha ang sakit ng kanyang ama. Ngunit sinabi ng hari sa anak na kung ____________ pa si Don Juan sa palasyo aya baka tuluyan na siyang mamatay. Sinabi ni Don Juan na ____________ siya tuwing nakikita niya ang kanyang ama na nasa malubhang kalagayan. ____________ pa niya ang ama na aalis nang walang ____________ kung hindi siya papayagang umalis. Nabigla at natakot ang hari. Binigyan ng ____________ ng ama si Don Juan. Lubhang ____________ ang hari at ang reyna sa pag-alis ni Don Juan. Naglakbay si Don Juan nang walang dalang kabayo at nagbaon lamang siya ng ____________ pirasong tinapay. Habang naglalakbay ay ____________ siya kay Birheng Maria na ____________ siya at bigyan ng lakas na matiis ang mga ____________ alang-alang sa pagmamahal niya sa kanyang mga magulang at sa dalawang kapatid. Nagdasal siyang sana’y maligtas siya sa lahat ng ____________. Napag-isipan ni Don Juan na kakain siya ng isang pirasong tinapay bawat buwan upang ____________ ang kanyang gutom. Hanggang isang araw ay narating niya ang isang malaking ____________. Nanalangin siya sa Diyos at Birheng Maria na ____________ siya. Narinig ng ____________ ang kanyang mga dasal at naakyat din niya ang bundok. Sa itaas ng bundok ay nakakita siya ng matandang ____________.

SAKNONG 142-199 abangan bahay dampa dayap

GANTIMPALA NG KABUTIHANG LOOB Binigyan ni Don Juan ng ____________ ang matandang ketonging humingi ng pagkain sa kanya. Nagpasalamat ang matanda at tinanong kay Don Juan kung ano ang ____________ niya. Sinabi ni Juan na kukunin niya ang Ibong Adarna para ____________ ang

Ermitanyo gintong gumaling handa Hatinggabi hiwain iwasan kagandahan kapatid makarining makuha matulog nakakatalo napakalakas paglakad pakay Pinayuhan sintas tinapay

SAKNONG 200-232 dumapo dumumi Ermitanyo hapdi inantok katas kumikislap makatulog nagpalit sintas tinalian umilag banga batong bendisyon hawla lumitaw mapagaling

kanyang amang may sakit. Hinahanap din niya ang dalawa niyang ____________. Pinayuhan ng matanda si Don Juan kung ano ang dapat gawin upang ____________ ang Adarna. Mabilis ang ____________ ni Don Juan pagkatapos ng pakikipagusap sa matanda. Nakita niya ang Piedras Platas at nabighani siya sa ____________ ng puno, sa ____________ sanga nito at malalabay na dahon. Ngunit sa tulong ng kanyang Inang Mahal nalinaw ang pag-iisip ni Don Juan kaya nagpatuloy ito sa paghahanap ng ____________ na dapat niyang puntahan. Natagpuan niya ang isang ____________ na may nakatirang ____________ na agad namang nagpatuloy at nagpakain sa kanya. Sinabi ni Juan sa Ermitanyo na hinahanap niya ang Ibong Adarna at ang dalawa niyang kapatid. Sinabi ng Ermitanyo na ____________ ng Ibong Adarna at wala pang taong ____________ rito. Ngunit sinabi ni Don Juan na ____________ siya alang-alang sa kanyang ama. ____________ si Don Juan ng Ermitanyo na sa puno ng Piedras Platas makikita ang Adarna. ____________ ito dadapo sa puno at aawit ito nang pitong beses at pitong ulit ding magpapalit ng kulay ng balahibo. Nakakatulog ang sinumang ____________ sa awit ng Adarna ayon sa Ermitanyo. Pinayuhan niya si Don Juan na ____________ ang kanyang palad at patakan ng isang ____________ sa tuwing aawit ang ibon. Dumurumi ang Adarna pagkatapos ng awit nito bago ____________. Dapat ____________ ni Don Juan ang dumi para hindi siya maging bato. Kapag tulog na ang ibon, maaari na itong kunin kasama ang gintong ____________. Humayo na si Don Juan upang ____________ ang ibon. ANG KARAPAT-DAPAT Nakita ni Juan na ____________ ang Ibong Adarna sa sanga ng Piedras Platas. Naakit si Don Juan sa ____________ na puno at magandang ibon. Sa pagkanta ng ibon, bahagyang ____________ si Don Juan kaya hiniwa niya ang kanyang palad at pinatakan ito ng ____________ ng dayap. Sa tindi ng ____________ ng sugat, nagising si Don Juan. Umawit ang ibon nang pitong ulit at pitong ulit itong ____________ ng anyo. Gaya ng dati, ____________ ito pagkatapos umawit. Nakita ni Don Juan ang pagpatak ng dumi at kagyat siyang ____________ upang hindi maging bato. Nang ____________ ang ibon ay agad niyang ____________ ang mga paa nito ng gintong ____________. Dali-dali niyang dinala sa ____________ ang ibon.

Isinilid ng Ermitanyo ang ibon sa ____________ at iniabot kay Don Juan kasama ang bilin na kumuha ng ____________ at sumalok ng tubig. Dala ang banga, nagbalik si Don Juan sa Piedras Platas at binuhusan ang dalawang ____________ naroon. Unti-unti,

nagdiwang

SAKNONG 233-275 Berbanya bubugbugin dangal Don Juan gantimpalang katotohanan masamang Nagpahuli Natakot Pumayag sumama aawit Binugbog bumigat Don Juan hindi Ibong Adarna kumanta malungkot may-ari Nagduda naghimutok Nainip nanlaban palasyo patay Pumangit sakit tigilan Umasa

____________ ang kanyang mga kapatid. Masaya silang nagbalik sa Ermitanyo at doon ____________. Sa paghahangad na ____________ ang may sakit na ama, humayo na ang magkakapatid at ibinigay ng Ermitanyo ang hawla. Sa paglisan, hiningi ni Don Juan ang ____________ ng Ermitanyo. BUNGA NG MASAMANG GAWA Nagpatuloy ang tatlong magkakapatid patungong ____________. Sa daan, nakaisip si Don Pedro ng isang ____________ balak. ____________ si Don Pedro at kinausap niya si Don Diego. Mayroon siyang masamang balak kay ____________. ____________ si Don Diego sa sinabi ni Don Pedro. Sinabi ni Don Diego na malalaman din ang ____________ tungkol sa Ibong Adarna. Naiinggit siya kay Juan dahil sa ____________ makukuha nito. Pinilit ni Don Pedro si Don Diego na ____________ na sa kanyang masamang balak. Sinabi nito na ____________ nila si Don Juan hanggang sa ito’y manghina. Pagkatapos, kukunin nila ang ibon at dadalhin sa kanilang ama nang buong ____________. ____________ si Don Diego.

____________ nila si Don Juan. Hindi ____________ si Juan. Sumisigaw lamang siya na ____________ na nila ang ginagawa nila. Nang makita nilang parang ____________ na si Juan, iniwan nila ito at kinuha ang Ibong Adarna. Dumating ang magkapatid sa ____________ at agad silang pumunta sa kanilang ama upang ibigay ang ____________. Nang makita ng hari ang pagbabalik ng dalawang anak at ang Adarna, gumaan ang loob niya at parang mawawala na ang kanyang ____________. Ngunit hindi niya nakita si ____________ at tinanong kung nasaan ito. Ang sagot ng dalawa ay ____________ nila alam. Nabigo at ____________ ang amang hari sa pagkawala ni Don Juan. Muling ____________ ang kanyang kalooban at lalong lumubha ang kanyang sakit. Naging ____________ at Ibong Adarna. ____________ ang kanyang balahibo at hindi na siya ____________. ____________ ang hari dahil hindi kumakanta ang ibon. ____________ na siya kung iyon nga ang totoong Ibong Adarna. Sinabi niya na kung hindi ____________ ang ibon ay baka tuluyan na siyang mamatay. Hindi umawit ang Adarna habang wala pa si Don Juan na siyang totoong ____________ sa kanya. ____________ ang hari na buhay pa si Juan, at makababalik sa Berbanya. SAKNONG 276-337 SAGOT SA TAIMTIM NA DASAL ama Habang lumulubha ang ____________ ng hari ng Berbanya, damuhan gumagapang naman sa ____________ si Don Juan dahil sa bugbog Diyos na inabot niya sa dalawang nakatatandang kapatid. Sa kawalan gamot ng pag-asa, ____________ siya sa Diyos. Nagdasal din siya na hinihintay sana ay gumaling ang sakit ng amang hari; na sana ang Ibong lakas Adarnang ____________ niyang kunin ang makapagpagaling sa maibabayad kanyang ama. Narining ang kanyang mga dasal nang isang

matanda nagdasal naglakbay panaginip pinaghirapan sakit

____________ mula sa bundok ang lumapit sa kanya. Pinahiran nito ng ____________ ang mga sugat ni Juan. Parang isang ____________ ang nagyari kay Don Juan. Nang magising, nanumbalik ang kanyang dating ____________ at sigla. Inakala niya na ang matandang iyon ay ang “____________”. Tinanong ni Don Juan kung ano ang ____________ niya sa ginawa ng matanda. Sinabi ng matanda na ____________ na si Don Juan ng kanyang ____________ sa Berbanya. Nagpaalam si Don Juan at ____________ pauwi ng Berbanya. SAKNONG 338-412 ANG KATOTOHAN ANG LALABAS gabi Nang ____________, bumalik si Don Juan sa Berbanya. Ikinatuwa gumaling ng kanyang ina ang kanyang pagbabalik ngunit ____________ ng hinalikan magkapatid na Pedro at Diego. Lumuhod at ____________ ni Don ibinalik Juan ang kanyang ama. ikinasindak Pagkakita sa kanya, ____________ ng Ibong Adarna ang inawit magaganda nitong balahibo at ____________ ang tungkol sa kataksilan sinapit ni Don Juan. Nakatulog ang hari at ____________ ang sakit. magbantay Natuklasan niya ang ____________ nina Pedro at Diego at binalak napawi na sila’y ____________. Sa halip na maparusahan, hiniling ni Don parusahan Juan sa ama na ____________ ang mga kapatid. patawarin Nanumbalik ang ____________ ng hari, gayundin ang kaayusan ng sigla Berbanya. Inatasan ng hari na ____________ ang tatlong magkakapatid sa ibon, tig-tatatlong oras bawat ____________. SAKNONG 413-442 INGGIT ANG SANHI Armenyang Kahit ____________ na ng amang hari at ni Don Juan sina Don binuksan Pedro at Diego, muling nagtangka ng masama ang dalawa laban Diego kay Don Juan upang ____________ sa pagkapahiya nila. Don Juan Isang gabi, inimbita ni Don Pedro si ____________ na samahan halinhinan siyang magtanod sa Ibong Adarna. Tinanong ni Diego kung sino hanapin ang magtatanod pagkatapos niya. Sinabi ni Don Pedro na si ibon ____________ naman ang susunod na magtatanod. Ang dalawa ay ikasampu nagkasundo kaya nagkwentuhan at nagbiruan hanggang makaganti pagsapit ng ____________ ng gabi. Ginising nila si Don Juan kahit nakatulog hindi pa nito ____________. Sinabi niya sa dalawa na ____________ napatawad siya sa susunod nang maaga. Ngunit sa pagtatanod ay oras ____________ siya. Nang tulog na si Don Juan ____________ ng pinawalan dalawa ang hawla at ____________ ang Adarna. Nang makita ni umalis Don Juan na wala na ang ibon agad siyang ____________ ng palasyo at ng kaharian ng Berbanya. Nang magising ang kanilang ama at nakita na wala na ang ____________, tinanong niya kung sino ang nagtanod nang gabing iyon. Sinabi nila na si Don Juan. Kaya inutusan niya ang dalawang anak na ____________ at ibalik si Don Juan. Naghanap ang magkapatid hanggang sa marating nila ang ____________ Kabundukan. SAKNONG 443-478 bato bumalik ibon

DI HUSTO ANG TANGAN ____________ ng Armenyang Kabundukan. Maraming malalaking ____________ na namumunga. Marami ring mga ____________ doon tulad ng maya, pugo’t kalaw, limbas, uwak, at lawin. Amoy

magkakapatid mapagabi Masaya Napakaganda pagkukulang pangingisda Pumayag punungkahoy sampaga

____________ at milegwas ang simoy ng hangin doon. Naririnig din ang daloy ng tubig na umaagos sa mga ____________. Tahimik at mapayapa sa lugar na ito ____________ man o mapaumaga. Sa Kabundukang iyon nagpasyang manirahan si Don Juan upang pagsisihan ang kanyang mga ____________. Nahanap din nina Diego at Pedro si Juan. Kinausap nila si Juan na kung ayaw na nitong ____________ sa Berbanya, sasama na lang silang manirahan sa Armenyang Kabundukan. ____________ si Don Juan. Walang araw na hindi sila nagsasaya dahil maraming maaaring gawin doon tulad ng ____________ o panghuhuli ng mga ibon. Tuwing Linggo, silang ____________ ay nagkakaroon ng munting salu-salo. ____________ ang buhay nila sa Kabundukan ng Armenya.

SAKNONG 479-512 ginto lumabas lupa marmol nangangamba natakot natuklasan nilabanan pasukin pilak sinimulan tubig

TAGUMPAY AT TATAG NG LOOB Isang araw habang naglalakad silang magkakapatid, may ____________ silang isang balon. Ang balon ay gawa sa ____________ ngunit walang ____________ at napakalalim. Pinagpasyahan nilang ____________ ang balon. Naunang pumasok si Don Pedro, ngunit hindi nagtagal at muli siyang ____________ dahil sa takot sa dilim at kalaliman ng balon. Sumunod si Don Diego, ngunit ____________ din siya sa kadiliman at kalaliman ng balon. Ang huli ay si Don Juan. Bumaba si Juan sa balon at ____________ ang takot sa dilim at lalim nito. Sinabi niya sa sarili na tatapusin niya ang kanyang ____________. Ang kanyang mga kapatid ay ____________ at naiinip sa kahihintay kay Juan. Pababa nang pababa si Juan hanggang sa makatapak siya sa ____________. Pagharap niya ay nakita niya ang isang palasyong ____________ at ____________.

SAKNONG 513-566 babae hinamon iligtas inaglahi iwanan kagandahan Leonora nanalo natakot Pumayag serpyenteng ulo

WALANG DAMBUHALANG KALABAN Nang makita niya ang palasyo, may nakita rin siyang napakagandang ____________ na nagngangalang Donya Juana, isang prinsesa. Pinuri at sinamba ni Don Juan ang ____________ ni Donya Juana. Hiniling ni Donya Juana na huwag siyang ____________ doon dahil may isang sakdal lupit na higanteng nagbabantay sa kanya. Hindi ____________ si Don Juan sa higante. Nang dumating ang higante, ____________ niya si Donya Juana. Dahil dito, nagalit si Don Juan at ____________ ang higante sa isang pagtutuos. Sa tulong ng Diyos ____________ si Don Juan. Aalis na sana sila nang maalala ni Juana na ang kanyang kapatid na si ____________ ay naroon pa. Si Leonora naman ay binabantayan ng ____________ may pitong ____________. Hiningi ni Donya Juana kay Don Juan na ____________ ang kanyang kapatid mula sa serpyente. ____________ naman si Don Juan.

SAKNONG 567-655 KAHIT PITO ULO NG SERPYENTE

balsamo matalo Nagkagustuhan naglaban Nagtitigan natigil pagsasalita palasyo paumanhin ulo SAKNONG 656-697 balon gamutin Ikinuwento inggit Lobo lubid mahalin pinutol sapilitan singsing

SAKNONG 698-731 Armenya bundok Donya Juana gubat higante kalungkutang kasiyahan Leonora mayayakap pagdurusa pagkawala pitong prinsesang serpyente

Nakita ni Don Juan sa ____________ si Prinsesa Leonora. ____________ muna sila hanggang sa magtanong si Leonora kung ano ang ginagawa niya roon at kung bakit walang ingat sa ____________ ang binata. Humingi ng ____________ si Juan. ____________ ang dalawa habang nag-uusap. Dumating ang serpyenteng nagbabantay kay Leonora at ____________ sila ni Don Juan. Bahagyang ____________ ang labanan. Sa pagtutuloy ng laban, binuhusan ni Juan ng ____________ ang ____________ ng serpyente. Matapos ____________ ang ahas, umalis sina Leonora at Juan sa palasyo. MULING PAGTATAKSIL Kalalabas lamang nina Don Juan at Leonora. ____________ nila ang mga nangyari sa balon. Sa sobrang ____________, muling nagtangkang pagtaksilan ni Don Pedro si Don Juan. Nakalimutan ni Leonora ang kanyang ____________ sa palasyo sa loob ng balon. Habang bumababa ng balon si Don Juan, ____________ ni Pedro ang ____________ at bumagsak si Juan. Pinababa ni Leonora ang kanyang ____________ at inutusan itong ____________ si Juan. Samantala, sa itaas ng balon, hinikayat ni Pedro si Leonora na siya na lamang ang ____________. Nang di pumayag si Leonora, ____________ itong binuhat ni Pedro pauwi ng Berbanya. Naiwan naman sa ____________ si Don Juan.

HANGGANG KAILAN? Sa mga araw na nagdaan, lubos ang ____________ nadama ng amang hari dahil sa ____________ ni Don Juan. Malaking tuwa raw kung ____________ niya ang kanyang minamahal na bunsong anak. Itinanong ng hari sa dalawang nakatatandang anak kung ano ang natagpuan nila sa mga ____________ at ____________. Ayon sa dalawa lahat daw ay pinuntahan at pinaghanapan nila ngunit hindi nila nakita si Don Juan, maliban sa dalawang ____________ iniligtas nila mula sa ____________ at ____________ sa kanilang kaharian sa loob ng balon. Hiningi ni Don Pedro na makasal agad sila ni ____________ ngunit taimtim na hiniling ni Leonora na masunod ang kanyang panatang mabuhay nang mag-isa sa loob ng ____________ taon. Samantala, inihanda ang kasal nina Don Diego at ____________. Siyam na araw ang walang tigil na ____________, habang patuloy ang ____________ ni Don Juan sa ____________. SAKNONG 732-778 MULING PAGHAHANAP, MULING PAGTATAGPO Adarna Naabutan ng lobo si Don Juan na ____________ at bali-bali ang awit mga ____________. Para mapagaling si Don Juan, kumuha ng buto tubig mula sa ____________ ang lobo. Umahon sila mula sa balon Ilog Herdan at ____________ na ng lobo si Don Juan. Sa paglalakbay, napagod iniwan at ____________ si Don Juan. Nakita siya ng ____________ at limutin nagising si Juan sa ____________ nito. Ikinuwento ng ibon kung Maria Blanca paano siya ____________ sa palasyo. Sinabihan din siya ng ibon

naidlip nakaalis Reyno delos Cristales sugatan

na ____________ na si Leonora at maglakbay ____________ upang hanapin ang isang ____________.

SAKNONG 779- 831 bukbuking daan ikapitong kabaitan kabundukan kalungkutan manggamot matandang pagkain pulut-pukyutan Tatlong tela

ANG GANTI SA MAPAGKUMBABA Lubos ang ____________ ni Leonora ngunit inaasam niyang sana’y buhay pa si Don Juan sa tulong ng lobong inutusang ____________. Samantala, tila hindi matunton ni Don Juan ang ____________ patungong Kaharian ng delos Cristal. ____________ taon na siyang naglalakad sa gubat at mga ____________, ngunit hindi siya nawalan ng pag-asa sa Diyos. Isang araw, nakatagpo siya ng isang ____________ ermitanyo. Nanlimos ng ____________ si Don Juan. Sa kanyang gutom, nakuha niyang kainin ang maitim at ____________ tinapay. Binigyan pa siya ng matanda ng ____________ at tubig. Naubos ni Don Juan ang pagkain at tubig at nagpasalamat siya sa ____________ ng matanda. Itinanong niya sa matanda ang daan patungong de los Cristal. Pinapunta ng matanda si Don Juan sa ____________ bundok. Sinabi nito na matatagpuan ni Don Juan ang isang ermitanyo na pagbibigyan niya ng isang pirasong ____________.

SAKNONG 832-856 hikayatin isip limutin maghintay pumasok silid sumuko SAKNONG 857- 935 Agila bundok dadalhin hayop ibon Jesus kailangan kapatid limang lumipad Olikornyo paalisin

MAGPAKAILAN PA MAN Sa kanyang ____________, nasa ____________ pa rin ni Leonora si Don Juan. Biglang ____________ si Don Pedro. Sinubok niyang ____________ si Leonora na ____________ na si Don Juan ngunit di ito ____________. Hihintayin pa rin niya ng pitong taon si Don Juan, kaya mapipilitan ding ____________ si Don Pedro ng pitong taon. BUNGA NG PINAGHIRAPAN Kinailangan ni Don Juan na maglakbay ng ____________ buwan patungo sa ____________ na katatagpuan sa isa pang ermitanyo. Nang makita si Don Juan ng ermitanyo, nais niyang ____________ nito. Ngunit pagkatapos siyang tanungin kung ano ang ginagawa sa bundok, ipinakita niya ang barong binigay sa kanya ng unang ermitanyo. Sinabi ng ermitanyo na ito ay baro ni ____________ at itinanong niya ang ____________ ni Don Juan. Muling itinanong ni Don Juan kung nasaan ang delos Cristal. Tinawag ng ermitanyo ang mga ____________ sa gubat pero walang may alam. Kaya pinadala siya ng ermitanyo sa ____________ patungo sa isa pang ermitanyo para ibigay ang barong dala niya. Nakarating sila doon at nakita siya ng isa pang ermitanyo na ____________ ng ermitanyong nakausap na niya. Ibinigay niya ang baro at tinanong kung alam nito ang delos Cristal. Tinawag naman ng ermitanyo ang mga ____________ ngunit walang may

alam. Nahuling dumating ang ____________ at alam nito ang delos Cristal. Pinangako nitong ____________ doon si Don Juan. Nagpasalamat siya at ____________ sila patungong kaharian ng delos Cristal. SAKNONG 936-987 bula damit Donya Maria Galit na galit ganda isang magnanakaw magtago nawawala paliguan parurusahan pinaghahalikan umiibig

AGAD KITANG MINAHAL Pagkatapos ng ____________ buwan, nakarating si Don Juan sakay ng agila sa kaharian ng Cristales. Dinala siya ng agila sa ____________ ng mga prinsesa. Umalis ang agila at pinayuhang ____________ ang prinsipe. Sa pag-alis ng agila, nakita ni Don Juan si ____________. Pinagmasdan niya ito at di maipikit ang mga mata sa sobrang ____________ ng prinsesa. Nang pumasok na sa paliguan si Donya Maria, sa pagkahumaling ni Don Juan ay ninakaw at ____________ niya ang ____________ ng prinsesa. Pagkatapos maligo, nalaman ng prinsesa na ____________ ang kanyang damit. Isang oras siyang naghanap pero pa rin niya nakita. ____________ ang prinsesa at nangakong ____________ ng kanyang ama ang may kagagawan nito. Sa wakas, lumabas ang ____________ at nagpaliwanag si Don Juan. Sinabi rin niya na mula siya sa Berbanya at dala siya ng mahiwagang ____________. At habang nag-uusap, nalaman nilang sila’y ____________ sa isa’tisa.

SAKNONG 988-1060 batong imposibleng ipakasal kahirap kinapanayam korte mahika malulupit naparusahan pagpapakilala payo

PAGSUBOK SA BINATANG NAGMAMAHAL Ikinuwento ni Donya Maria na ang mga ____________ nakikita nila’y dating mga taong nanligaw sa kanya na ____________ ng ama niyang hari, kaya nagbilin siya ng mga ilang bagay ukol sa wastong paraan ng pagkilala at ____________ sa hari. Pagkatapos niyo’y naghiwalay ang dalawa. Nakita ni Don Juan ang hari at _______________ siya nito. Hindi niya sinunod ang _______________ ni Maria at pinagtawanan si Don Juan ng buong_______________. Dahil dito, binigyan ng hari ang prinsipe ng _______________ at tila mga _______________ utos. Ngunit dahil sa _______________ ni Donya Maria, natupad lahat ang mga utos ng hari gaano man_______________. Dahil dito, napapayag ni Don Juan ang hari na _______________ sa kanya si Donya Maria.

SAKNONG 1061-1285 TAGISAN NG TALINO dagat Ipinatawag si Don Juan sa _______________ ngunit ayaw niyang gumabi manatili roon dahil ayaw niyang sumailalim sa _______________ ng hari. Pumayag si Don Juan na sundin ang kahit anong kahilingan _______________ ni Haring Salermo. Una’y pinakawalan ng hari sa labindawalang dagat ang _______________ ita na galing sa prasko. Sinabi ng hari mag-umaga na kailangang _______________ ni Don Juan ang lahat ng ita sa mahika loob ng prasko bago _______________. Nang _______________ na, maibalik nagkita sina Don Juan at Donya Maria. Matapos nilang magsaya, nagsibalikan ipinangako ni Maria na maibabalik ang mga ita sa prasko. Nanginginig Pinagpahinga na ni Maria si Juan. Tumungo si Maria sa palasyo

_______________ at tinawag ang mga ita. _______________ sa takot na _______________ ang mga ita sa loob ng prasko. harapan itabon iurong kanyon lagusan Maria moog natupad palasyong sariwang

hapag higaan ibalik nabigo singsing tabing

Inutusan naman ng hari na _______________ ni Don Juan ang bundok sa _______________ ng palasyo upang masagap niya ang _______________ hangin pagkagising niya sa umaga. Sa tulong ni _______________, naiurong ang bundok. Hiningi naman ng hari na _______________ sa dagat ang lupa ng bundok at gumawa ng isang malaking _______________ may matitibay na _______________. Nais ng hari na magkaroon ng magandang _______________ mula sa palasyo real patungong moog na may mga _______________ na nakahanay. Kinaumagahan, dahil din kay Donya Maria _______________ ang hiningi ng hari.

Habang naglalakad sa _______________ dagat, sinadyang ihulog ng hari ang kanyang _______________. Inutusan niya si Don Juan na _______________ ito. Hindi _______________ si Don Juan kay Maria. Kinaumagahan, sa _______________ sa tabi ng _______________ ng hari, naroon ang _______________ na nahulog sa dagat.

SAKNONG 1286-1382 MALAYANG UMIIBIG ibabalita _______________ ngayon ang prinsesa kahit sa piling ni Don Juan. iniisip Alam ng prinsipe na tunay na _______________ siya ni Donya Maria ipinasundo ngunit mayroon lamang itong _______________ na malalim. kapalarang _______________ ang kanyang ama kaya naman dali-dali siyang mahal pumunta sa _______________. Malubha Kinaumagahan ay _______________ uli ng hari si Don Juan at Malungkot mukhang may _______________ rito. Si Don Juan ay naghintay sa mapapangasawa magandang _______________ ibibigay sa kanya. Si Don Juan ang palasyo pipili kung sino ang kanyang _______________.

hintuturo ipapapatay Ipinaubaya isinumpa karunungan makapaniwala malilimutan nagmakaawa nagtanan namatay Nawalan

May tatlong _______________ na may butas, at sa bawat butas, ang _______________ lamang ng bawat prinsesa ang nakalabas. Hindi _______________ ang hari sa galing ni Don Juan sa pagpili. Nakaisip ng isang _______________ si Haring Salermo. Kung hindi, _______________ na lamang niya si Don Juan. Nalaman ni Donya Maria ang plano ng kanyang ama at _______________ ngunit hindi ito nakinig kaya naisipan ni Donya Maria na _______________. Sakay sa _______________ na kabayo, _______________ ang magkasintahan ngunit sinundan sila ni Haring Salermo. _______________ na ito ng pag-asang makuha muli ang anak kaya _______________ niya ito. Hiniling niya na kung si Donya Maria ay tatapak sa Berbanya, siya ay

pinakamabilis plano sama silid tumakas

_______________ ng lalaking umiibig sa kanya. _______________ na ni Haring Salermo ang lahat sa Diyos na Makapangyarihan. Dahil sa _______________ ng loob, nagkasakit ang hari at tuluyan nang _______________. Walang nagawa ang kanyang _______________ upang iligtas ang kanyang buhay.

SAKNONG 1383-1437 IKAKASAL KA NGA BA? abalahin babae bayan ihanda iniwanan lilimutin nangakong sang-ayon

Bago magtungo ang magkasintahan sa palasyo ng Berbanya, _______________ muna ni Don Juan si Donya Maria sa isang _______________. Ayon kay Don Juan, siya muna ang uuwi upang _______________ ang palasyo at Berbanya. Ngunit hindi _______________ si Maria sa planong ito. Ayon sa kanya, hindi na kinakailangang _______________ pa ang ama ni Don Juan. Nagpumilit si Don Juan at _______________ babalik matapos ang paghahanda. Bago umalis si Don Juan, hiniling ni Donya Maria na huwag siyang _______________ ni Don Juan. Hiniling rin niya na huwag itong lalapit sa kung sinumang _______________.

balon ipinagtapat karunungan kasal katotohanan kinalingguhan Leonora magagalit nagalit nagdiwang Nagsaya nagtaksil pangako sumalubong

Nang dumating sa Berbanya, buong pamilya ni Juan ay _______________ sa kanya, lalo na si _______________ na naghihintay sa kanya. _______________ ang buong Berbanya. Sinabi ni Leonora ang _______________ na si Juan ang nagligtas sa kanya mula sa ilalim ng _______________. Ang haring nakikinig ay walang masabi sa _______________ ni Leonora. Ang mga tao sa kaharian ay nagtuos ng pansin sa dalawang kapatid ni Juan na _______________. Sumunod nang ipinamalita ang darating na _______________ nina Don Juan at Leonora. Ang kaharian ay _______________ dahil may gaganaping kasal ngunit hindi nila alam na dahil sa pasya ng hari ay may isang _______________. Nalaman naman ni Donya Maria sa tulong ng kanyang _______________ na nalimutan na siya ng kanyang sinisinta. Hindi tinupad ni Juan ang _______________ niyang babalikan si Maria kaya _______________ ito. Ikakasal na sina Juan at Leonora _______________ ngunit hindi pa tapos ang lahat para kay Donya Maria.

SAKNONG 1438-1574 BAKAS NG NALIMOT NA LUMIPAS binati Sa araw ng kasal, dumating si Donya Maria sa palasyo gamit ang emperatris kanyang _______________ singsing. Nakasakay siya sa isang Humanga _______________ walang kapantay ang ganda. Si Maria ay karosang nagbihis bilang isang _______________ at lahat ng kanyang hiniling kasalan ay natupad sa pamamagitan ng kanyang mahiwagang mahiwagang _______________. nahuli _______________ ang haring ama ni Juan sa kagandahan ng karosa parangalan ni Donya Maria. Tinanggap nang maayos ng hari at reyna ang singsing emperatris na dumating upang dumalo sa _______________. Itinigil ang kasal upang _______________ ang panauhing dumating. Bumaba si Maria mula sa karosa at _______________ ang hari’t reyna. Ibig daw niyang batiin ang ikakasal ngunit mukhang

_______________ na siya. ikakasal iniligtas negrita paghihirap palabas pinakamamahal prasko regalo tumutugtog

Bilang _______________ , nagbigay ng isang _______________ si Donya Maria. Ito ay isang laro na makapagpapasaya sa mga _______________ . Ang laman ng_______________ ay isang negrito at isang negrita. Nagsimula ang palabas at tumugtog ang musika kahit walang mga taong _______________ . Nagpatuloy ang _______________ sa kanyang pagsasalaysay. Sinabi niya kay Don Juan na si Donya Maria ang _______________ niya na palagi niyang kasama. Sinabi rin nito na ilang beses nang _______________ ni Donya Maria ang buhay ni Don Juan. Isinalaysay din niya ang lahat ng _______________ na pinagdaanan ni Donya Maria para lang kay Don Juan.

Leonora maalala nasasaktan pagsubok pagtakas pilak suplina tubig

Isinalaysay ng negrita ang mga _______________ ng ama ni Donya Maria para kay Don Juan hanggang sa _______________ nila mula kay Haring Salermo ngunit hindi pa rin _______________ ni Don Juan ang kanyang sinta. Naglabas ng _______________ ang negrita at tinamaan ang negrito habang nagsasalita ngunit si Don Juan ang _______________ . Nasaktan si Don Juan ngunit hindi pa rin niya naalala si Mariang mahal niya. Higit siyang napapamahal kay _______________ . Natapos ang palabas at nawalang mistulang bula ang negrito at negrita. Ang tanging naiwan ay ang praskong balot ng _______________ at ang laman ay _______________ .

SAKNONG 1575-1678 NAGBALIK ANG ALALA NG PAG-IBIG bitawan _______________ na nang tuluyan si Donya Maria kaya kinuha niya bumalik ang _______________ at tinangkang _______________ ito upang kalungkutan gunawin ang buong reyno. Ngunit biglang _______________ ang mahal alaala ni Don Juan. _______________ ni Don Juan si Maria at Nagalit humingi ng tawad. Sa _______________ , nagsalaysay na rin si Nagmakaawa Leonorang nakatungo. Isinalaysay ni Leonora ang tungkol sa Niyakap kanyang nakaraan. _______________ si Don Juan kay Donya Maria prasko na itigil na ang ginagawa dahil _______________ pa rin niya ito habang buhay at walang makakapagpaiba nito. banal iniligtas kaharian Leonora mababago magulang Maria Pedro

Sinabi sa lahat ni Don Juan na tunay niyang mahal si _______________ at inihahandog na niya si _______________ kay _______________ dahil masamang mag-away ang magkapatid. Ang pag-ibig ni Juan para kay Maria ay totoo at hindi _______________ . Gayon man ay sinabi rin ni Don Juan na masaya na siyang makasa si Don Pedro kay Leonora dahil ito’y _______________ at marapat sa pagmamahal niya. Kailangang sundin ni Juan ang mga _______________ kaya gagawin niya ito. Mas titibay ang kanilang _______________ kung kay Pedro makakasal si Leonora. Nagpasalamat na rin si Juan kay Leonora

dahil _______________ din siya nito. SAKNONG 1679-1717 MASAYA ANG BUHAY arsobispo Hiniling ni Don Juan na _______________ sila ni Donya Maria. Sa Don Pedro wakas ay _______________ na rin ang hari at ang kapalit _______________ . Si Leonora naman ay makakasal kay karangalan _______________ na nagmamahal sa kanya. _______________ si korona Maria sa pasya habang si Leonora ay _______________ lamang. makasal Pumayag ang hari dahil isang _______________ na maging Nasiyahan manugang si Maria. pamumunuan Pumili si Haring Fernando ng kanyang _______________ at ang pumayag kanyang napili ay si Don Juan dahil sa lahat ng nagawa nito tahimik ngunit sinabi ni Donya Maria na ibigay na lamang ang _______________ kay Don Pedro dahil si Don Juan ay may sariling reynong _______________ . _______________ Pinutungan ng korona Berbanya at naghari sa reyno si Don Pedro. dasal engkanto Umalis sa _______________ ang mag-asawa. Nagtungo sila sa hari _______________ reyno ni Donya Maria. _______________ ang malayong reynong dinatnan ng dalawa. Ang _______________ ng dating hari Mapayapa ay nawala nang tuluyan at ang dating mga _______________ ay nagluksa nagbalik sa dati. Nagkaroon ng _______________ para sa bagong pinarusahan hari at reyna. pista Inalala na lang ni Donya Maria ang kanyang pamilya. Nagkaroon siyam ng isang malaking pista para sa lahat. Si Don Juan ang naging walong _______________ ng reyno. Tumagal ang pista ng _______________ na araw dahil ang reyno ay hindi nagsaya sa loob ng _______________ taon. Nang mamatay sina Don Juan at Donya Maria, _______________ ang buong bansa. Nag-alay ang mga mamamayan ng mga _______________ para sa kanilang mabubuting pinuno. At doon nagtatapos ang koridong ito. MGA SAGOT: SAKNONG 1-6 HILING NG MAKATA Sinimulan ng manunulat ang kanyang korido sa pagpuri kay Birheng Maria. Ayon sa manunulat, si Birheng Maria ang nagbibigay liwanag ng isip para hindi siya magkamali. Inaamin ng manunulat na siya ay isang hamak lamang, mahina ang katawan at kaisipan. Siya raw ay tila naglalayag nang mag-isa at nang napalayo na, hindi na niya kayang mamangka. Humihingi rin siya ng gabay sa pagpaplano ng kanyang buhay. Hinihiling din niya na pakinggan ng Birhen ang kanyang kinathang korido. SAKNONG 7-46 KAHARIAN ANG BERBANYA

Si Don Fernando ay hari ng Berbanya. Siya ay mabuti at iginagalang mapamayaman man o mahirap. Hinahangaan din siya ng mga hari ng ibang reyno dahil sa kanyang pamumuno. Si Donya Valeriana ang kanyang asawang napakaganda at may kabaitang dapat tularan. May tatlo silang anak: sina Don Juan, Pedro at Diego. Si Don Pedro ang panganay, kainaman ang postura. Si Don Diego ay mahinhin at malumanay at ikalawang anak. Bunso si Don Juan na mapagmahal at puno ng kabaitan. Mahal na mahal siya ng kanyang mga magulang. Malaki ang pagmamahal ng kanilang mga magulang sa kanila. Dumating ang araw na pinapili ni Don Fernando ang mga anak kung gusto nilang maging pari o hari. Ayon sa tatlo, nais nilang maging hari upang makapaglingkod sa Berbanya. Dahil dito, pinag-aral sila at sinanay humawak ng sandata. Umunlad ang buong Berbanya sa pamumuno ni Haring Fernando. Ngunit isang gabi habang natutulog ang hari napanaginipan niya na ang kanyang anak na si Don Juan ay pinagtaksilan at pinatay ng dalawang masasamang tao. Pagkatapos itong patayin, inihulog ito sa isang balon. Nagising ang hari at matindi ang pagkalungkot mula noong gabing iyon. Kung nagiisa, lumuluha at nagbubuntong-hininga siya. Dahil dito, lumubha ang kanyang karamdaman. Nanghina siya at tila malapit na ang kanyang kamatayan. Nagpatawag ng isang mediko ngunit hindi pa rin matunton ang sanhi ng karamdaman ng hari. Nalungkot at natakot ang lahat sa palasyo lalo na ang kanyang asawa’t mga anak. Isang araw, may isang manggagamot na dumating upang tuklasin ang kanyang karamdaman. Ayon sa manggagamot, nagmula ang sakit ng hari sa isang masamang panaginip. Upang magamot ito, kailangang mapakinggan ng hari ang pag-awit ng Ibong Adarna. Matatagpuan daw ang Ibong Adarna sa Bundok Tabor at nakatira sa puno ng Piedras Platas. Kung araw, ang ibong ito ay nasa mga burol at naghahanap ng pagkain. Sa gabi naman, natutulog ito sa kanyang puno. Agad inutusan ni Don Fernando ang kanyang panganay na anak na pumunta sa Bundok Tabor at kunin ang Ibong Adarna. SAKNONG 47-79 HAMON KAY PEDRO Agad sinunod ni Pedro ang utos ng ama. Sumakay siya sa isang kabayo at naglakbay ng tatlong buwan. Sa kanyang paglalakbay napunta siya sa isang mataas na bundok. Inakyat niya ito at narating ang itaas ngunit namatay ang kanyang kabayo. Naglakad siya upang makaabot sa Bundok Tabor. Sa Bundok Tabor ay nakita niya ang punong kumikislap na tila dyamante. Mayabong at bukod-tangi ang mga dahon ng puno. Sa ilalim ng punong iyon siya namahinga. Naisipan niyang baka ito na ang Piedras Platas na tirahan ng Adarna. Takipsilim na at maraming ibong nagliliparan. Tinitingnan ni Don Pedro kung alin at nasaan ang Ibong Adarna. Laking pagtataka niya dahil walang lumapit o dumapo sa punong pinagpapahingahan niya. Hindi pinapansin ng mga ibon ang punong iyon. Halos buong gabing namalagi si Pedro sa punong iyon. Bahagyang galaw lamang ng mga sanga ay tinitingnan niya kaagad. Ngunit wala siyang nakitang ibon. Natulog siya at nagpasyang sa umaga na lamang hahanapin ang ibon. Habang natutulog si Don Pedro, dumating ang Ibong Adarna. Dumapo ang ibon sa sanga ng Piedras Platas. Pinaganda nito at inayos ang mga balahibo. Nagsimulang umawit ang Ibong Adarna. Ang buong kabundukan ay tumahimik para

makinig sa pag-awit ng ibon. Kumikislap na tila mga parol ang mga dahon ng puno habang umaawit ito. Pitong awit ang narinig mula sa ibon at nagpapalit ng anyo ng balahibo sa bawat kanta. Pagkatapos umawit, ugali ng ibon ang magbawas at matulog. Ngunit nang magbawas ito, napatakan si Don Pedro at siya ay naging bato. SAKNONG 80-109 DON DIEGO: “AKO NAMAN” Nang hindi makabalik si Don Pedro, inutusan ng haring ama si Don Diego na hanapin ang kanyang nawawalang kapatid at ang Ibong Adarna. Naglakbay si Don Diego ng limang buwan at dumaan sa mga parang, gubat, bundok, at ilog nang walang takot. Narating niya ang Bundok Tabor at takipsilim na nang matagpuan niya ang Piedras Platas. Nagtaka si Don Diego dahil maraming nagliliparang ibon ngunit wala ni isa mang dumapo sa puno. Dahil sa pagod, namahinga siya sa ilalim ng puno sa tabi ng batong may kakaibang hugis. Hinintay niya ang Ibong Adarna. Dumating din ang Ibong Adarna. Nagpapalit ito ng balahibo tuwing may bagong aawitin. Naaliw si Don Diego sa pakikinig hanggang sa makatulog. Gaya ng dati, umawit ang ibon nang pitong beses at pitong ulit ding nagpalit ng anyo. Pagkatapos umawit, dumumi at natulog ang ibon. Tulad ng kanyang kapatid, napatakan ng dumi si Don Diego at naging bato. SAKNONG 110-141 HANGAD MAKATULONG Hindi dumating si Don Diego at dahil dito, lalong lumubha ang karamdaman ni Don Fernando. Gusto niyang ipahanap si Diego sa kanyang minamahal at bunsong anak ngunit natatakot siya na hindi na rin ito makabalik. Ayaw ng hari na mawala si Don Juan sa kanyang piling. Habang pinag-iisipan ng kanyang ama ang tungkol dito, nagdurusa si Don Juan sa pagkawala ng kanyang dalawang kapatid at sa paglubha ng sakit ng kanyang ama. Kaya lumapit siya sa kanyang ama at hiniling na siya naman ang hananap sa Ibong Adarna at sa kanyang mga kapatid. Magtatatlong taon na at hindi pa rin bumabalik ang kanyang mga kapatid at lumulubha ang sakit ng kanyang ama. Ngunit sinabi ng hari sa anak na kung mawawala pa si Don Juan sa palasyo aya baka tuluyan na siyang mamatay. Sinabi ni Don Juan na naaawa siya tuwing nakikita niya ang kanyang ama na nasa malubhang kalagayan. Tinakot pa niya ang ama na aalis nang walang paalam kung hindi siya papayagang umalis. Nabigla at natakot ang hari. Binigyan ng bendisyon ng ama si Don Juan. Lubhang nalungkot ang hari at ang reyna sa pag-alis ni Don Juan. Naglakbay si Don Juan nang walang dalang kabayo at nagbaon lamang siya ng limang pirasong tinapay. Habang naglalakbay ay nananalangin siya kay Birheng Maria na patnubayan siya at bigyan ng lakas na matiis ang mga paghihirap alang-alang sa pagmamahal niya sa kanyang mga magulang at sa dalawang kapatid. Nagdasal siyang sana’y maligtas siya sa lahat ng panganib. Napag-isipan ni Don Juan na kakain siya ng isang pirasong tinapay bawat buwan upang mapawi ang kanyang gutom. Hanggang isang araw ay narating niya ang isang malaking bundok. Nanalangin siya sa Diyos at Birheng Maria na tulungan siya. Narinig ng langit ang kanyang mga dasal at naakyat din niya ang bundok. Sa itaas ng bundok ay nakakita siya ng matandang ketongin.

SAKNONG 142-199 GANTIMPALA NG KABUTIHANG LOOB Binigyan ni Don Juan ng tinapay ang matandang ketonging humingi ng pagkain sa kanya. Nagpasalamat ang matanda at tinanong kay Don Juan kung ano ang pakay niya. Sinabi ni Juan na kukunin niya ang Ibong Adarna para gumaling ang kanyang amang may sakit. Hinahanap din niya ang dalawa niyang kapatid. Pinayuhan ng matanda si Don Juan kung ano ang dapat gawin upang makuha ang Adarna. Mabilis ang paglakad ni Don Juan pagkatapos ng pakikipag-usap sa matanda. Nakita niya ang Piedras Platas at nabighani siya sa kagandahan ng puno, sa gintong sanga nito at malalabay na dahon. Ngunit sa tulong ng kanyang Inang Mahal nalinaw ang pag-iisip ni Don Juan kaya nagpatuloy ito sa paghahanap ng bahay na dapat niyang puntahan. Natagpuan niya ang isang dampa na may nakatirang Ermitanyo na agad namang nagpatuloy at nagpakain sa kanya. Sinabi ni Juan sa Ermitanyo na hinahanap niya ang Ibong Adarna at ang dalawa niyang kapatid. Sinabi ng Ermitanyo na napakalakas ng Ibong Adarna at wala pang taong nakakatalo rito. Ngunit sinabi ni Don Juan na handa siya alang-alang sa kanyang ama. Pinayuhan si Don Juan ng Ermitanyo na sa puno ng Piedras Platas makikita ang Adarna. Hatinggabi ito dadapo sa puno at aawit ito nang pitong beses at pitong ulit ding magpapalit ng kulay ng balahibo. Nakakatulog ang sinumang makarinig sa awit ng Adarna ayon sa Ermitanyo. Pinayuhan niya si Don Juan na hiwain ang kanyang palad at patakan ng isang dayap sa tuwing aawit ang ibon. Dumurumi ang Adarna pagkatapos ng awit nito bago matulog. Dapat iwasan ni Don Juan ang dumi para hindi siya maging bato. Kapag tulog na ang ibon, maaari na itong kunin kasama ang gintong sintas. Humayo na si Don Juan upang abangan ang ibon. SAKNONG 200-232 ANG KARAPAT-DAPAT Nakita ni Juan na dumapo ang Ibong Adarna sa sanga ng Piedras Platas. Naakit si Don Juan sa kumikislap na puno at magandang ibon. Sa pagkanta ng ibon, bahagyang inantok si Don Juan kaya hiniwa niya ang kanyang palad at pinatakan ito ng katas ng dayap. Sa tindi ng hapdi ng sugat, nagising si Don Juan. Umawit ang ibon nang pitong ulit at pitong ulit itong nagpalit ng anyo. Gaya ng dati, dumumi ito pagkatapos umawit. Nakita ni Don Juan ang pagpatak ng dumi at kagyat siyang umilag upang hindi maging bato. Nang makatulog ang ibon ay agad niyang tinalian ang mga paa nito ng gintong sintas. Dali-dali niyang dinala sa Ermitanyo ang ibon. Isinilid ng Ermitanyo ang ibon sa hawla at iniabot kay Don Juan kasama ang bilin na kumuha ng banga at sumalok ng tubig. Dala ang banga, nagbalik si Don Juan sa Piedras Platas at binuhusan ang dalawang batong naroon. Unti-unti, lumitaw ang kanyang mga kapatid. Masaya silang nagbalik sa Ermitanyo at doon nagdiwang. Sa paghahangad na mapagaling ang may sakit na ama, humayo na ang magkakapatid at ibinigay ng Ermitanyo ang hawla. Sa paglisan, hiningi ni Don Juan ang bendisyon ng Ermitanyo. SAKNONG 233-275 BUNGA NG MASAMANG GAWA

Nagpatuloy ang tatlong magkakapatid patungong Berbanya. Sa daan, nakaisip si Don Pedro ng isang masamang balak. Nagpahuli si Don Pedro at kinausap niya si Don Diego. Mayroon siyang masamang balak kay Don Juan. Natakot si Don Diego sa sinabi ni Don Pedro. Sinabi ni Don Diego na malalaman din ang katotohanan tungkol sa Ibong Adarna. Naiinggit siya kay Juan dahil sa gantimpalang makukuha nito. Pinilit ni Don Pedro si Don Diego na sumama na sa kanyang masamang balak. Sinabi nito na bubugbugin nila si Don Juan hanggang sa ito’y manghina. Pagkatapos, kukunin nila ang ibon at dadalhin sa kanilang ama nang buong dangal. Pumayag si Don Diego. Binugbog nila si Don Juan. Hindi nanlaban si Juan. Sumisigaw lamang siya na tigilan na nila ang ginagawa nila. Nang makita nilang parang patay na si Juan, iniwan nila ito at kinuha ang Ibong Adarna. Dumating ang magkapatid sa palasyo at agad silang pumunta sa kanilang ama upang ibigay ang Ibong Adarna. Nang makita ng hari ang pagbabalik ng dalawang anak at ang Adarna, gumaan ang loob niya at parang mawawala na ang kanyang sakit. Ngunit hindi niya nakita si Don Juan at tinanong kung nasaan ito. Ang sagot ng dalawa ay hindi nila alam. Nabigo at naghimutok ang amang hari sa pagkawala ni Don Juan. Muling bumigat ang kanyang kalooban at lalong lumubha ang kanyang sakit. Naging malungkot at Ibong Adarna. Pumangit ang kanyang balahibo at hindi na siya kumanta. Nainip ang hari dahil hindi kumakanta ang ibon. Nagduda na siya kung iyon nga ang totoong Ibong Adarna. Sinabi niya na kung hindi aawit ang ibon ay baka tuluyan na siyang mamatay. Hindi umawit ang Adarna habang wala pa si Don Juan na siyang totoong may-ari sa kanya. Umasa ang hari na buhay pa si Juan, at makababalik sa Berbanya. SAKNONG 276-337 SAGOT SA TAIMTIM NA DASAL Habang lumulubha ang sakit ng hari ng Berbanya, gumagapang naman sa damuhan si Don Juan dahil sa bugbog na inabot niya sa dalawang nakatatandang kapatid. Sa kawalan ng pag-asa, nagdasal siya sa Diyos. Nagdasal din siya na sana ay gumaling ang sakit ng amang hari; na sana ang Ibong Adarnang pinaghirapan niyang kunin ang makapagpagaling sa kanyang ama. Narining ang kanyang mga dasal nang isang matanda mula sa bundok ang lumapit sa kanya. Pinahiran nito ng gamot ang mga sugat ni Juan. Parang isang panaginip ang nagyari kay Don Juan. Nang magising, nanumbalik ang kanyang dating lakas at sigla. Inakala niya na ang matandang iyon ay ang “Diyos”. Tinanong ni Don Juan kung ano ang maibabayad niya sa ginawa ng matanda. Sinabi ng matanda na hinihintay na si Don Juan ng kanyang ama sa Berbanya. Nagpaalam si Don Juan at naglakbay pauwi ng Berbanya. SAKNONG 338-412 ANG KATOTOHAN ANG LALABAS Nang gumaling, bumalik si Don Juan sa Berbanya. Ikinatuwa ng kanyang ina ang kanyang pagbabalik ngunit ikinasindak ng magkapatid na Pedro at Diego. Lumuhod at hinalikan ni Don Juan ang kanyang ama.

Pagkakita sa kanya, ibinalik ng Ibong Adarna ang magaganda nitong balahibo at inawit ang tungkol sa sinapit ni Don Juan. Nakatulog ang hari at napawi ang sakit. Natuklasan niya ang kataksilan nina Pedro at Diego at binalak na sila’y parusahan. Sa halip na maparusahan, hiniling ni Don Juan sa ama na patawarin ang mga kapatid. Nanumbalik ang sigla ng hari, gayundin ang kaayusan ng Berbanya. Inatasan ng hari na magbantay ang tatlong magkakapatid sa ibon, tig-tatatlong oras bawat gabi. SAKNONG 413-442 INGGIT ANG SANHI Kahit napatawad na ng amang hari at ni Don Juan sina Don Pedro at Diego, muling nagtangka ng masama ang dalawa laban kay Don Juan upang makaganti sa pagkapahiya nila. Isang gabi, inimbita ni Don Pedro si Diego na samahan siyang magtanod sa Ibong Adarna. Tinanong ni Diego kung sino ang magtatanod pagkatapos niya. Sinabi ni Don Pedro na si Don Juan naman ang susunod na magtatanod. Ang dalawa ay nagkasundo kaya nagkwentuhan at nagbiruan hanggang pagsapit ng ikasampu ng gabi. Ginising nila si Don Juan kahit hindi pa nito oras. Sinabi niya sa dalawa na halinhinan siya sa susunod nang maaga. Ngunit sa pagtatanod ay nakatulog siya. Nang tulog na si Don Juan binuksan ng dalawa ang hawla at pinawalan ang Adarna. Nang makita ni Don Juan na wala na ang ibon agad siyang umalis ng palasyo at ng kaharian ng Berbanya. Nang magising ang kanilang ama at nakita na wala na ang ibon, tinanong niya kung sino ang nagtanod nang gabing iyon. Sinabi nila na si Don Juan. Kaya inutusan niya ang dalawang anak na hanapin at ibalik si Don Juan. Naghanap ang magkapatid hanggang sa marating nila ang Armenyang Kabundukan. SAKNONG 443-478 DI HUSTO ANG TANGAN Napakaganda ng Armenyang Kabundukan. Maraming malalaking punungkahoy na namumunga. Marami ring mga ibon doon tulad ng maya, pugo’t kalaw, limbas, uwak, at lawin. Amoy sampaga at milegwas ang simoy ng hangin doon. Naririnig din ang daloy ng tubig na umaagos sa mga bato. Tahimik at mapayapa sa lugar na ito mapagabi man o mapaumaga. Sa Kabundukang iyon nagpasyang manirahan si Don Juan upang pagsisihan ang kanyang mga pagkukulang. Nahanap din nina Diego at Pedro si Juan. Kinausap nila si Juan na kung ayaw na nitong bumalik sa Berbanya, sasama na lang silang manirahan sa Armenyang Kabundukan. Pumayag si Don Juan. Walang araw na hindi sila nagsasaya dahil maraming maaaring gawin doon tulad ng pangingisda o panghuhuli ng mga ibon. Tuwing Linggo, silang magkakapatid ay nagkakaroon ng munting salu-salo. Masaya ang buhay nila sa Kabundukan ng Armenya. SAKNONG 479-512 TAGUMPAY AT TATAG NG LOOB Isang araw habang naglalakad silang magkakapatid, may natuklasan silang isang balon. Ang balon ay gawa sa marmol ngunit walang tubig at napakalalim. Pinagpasyahan nilang pasukin ang balon. Naunang pumasok si Don Pedro, ngunit hindi nagtagal at muli siyang lumabas dahil sa takot sa dilim at kalaliman ng balon. Sumunod si Don Diego, ngunit natakot din siya sa kadiliman at kalaliman ng balon. Ang huli ay si Don Juan. Bumaba si Juan sa balon at nilabanan ang takot sa dilim at lalim nito. Sinabi niya sa sarili na tatapusin

niya ang kanyang sinimulan. Ang kanyang mga kapatid ay nangangamba at naiinip sa kahihintay kay Juan. Pababa nang pababa si Juan hanggang sa makatapak siya sa lupa. Pagharap niya ay nakita niya ang isang palasyong ginto at pilak. SAKNONG 513-566 WALANG DAMBUHALANG KALABAN Nang makita niya ang palasyo, may nakita rin siyang napakagandang babae na nagngangalang Donya Juana, isang prinsesa. Pinuri at sinamba ni Don Juan ang kagandahan ni Donya Juana. Hiniling ni Donya Juana na huwag siyang iwanan doon dahil may isang sakdal lupit na higanteng nagbabantay sa kanya. Hindi natakot si Don Juan sa higante Nang dumating ang higante, inaglahi niya si Donya Juana. Dahil dito, nagalit si Don Juan at hinamon ang higante sa isang pagtutuos. Sa tulong ng Diyos nanalo si Don Juan. Aalis na sana sila nang maalala ni Juana na ang kanyang kapatid na si Leonora ay naroon pa. Si Leonora naman ay binabantayan ng serpyenteng may pitong ulo. Hiningi ni Donya Juana kay Don Juan na iligtas ang kanyang kapatid mula sa serpyente. Pumayag naman si Don Juan. SAKNONG 567-655 KAHIT PITO ULO NG SERPYENTE Nakita ni Don Juan sa palasyo si Prinsesa Leonora. Nagtitigan muna sila hanggang sa magtanong si Leonora kung ano ang ginagawa niya roon at kung bakit walang ingat sa pagsasalita ang binata. Humingi ng paumanhin si Juan. Nagkagustuhan ang dalawa habang nag-uusap. Dumating ang serpyenteng nagbabantay kay Leonora at naglaban sila ni Don Juan. Bahagyang natigil ang labanan. Sa pagtutuloy ng laban, binuhusan ni Juan ng balsamo ang ulo ng serpyente. Matapos matalo ang ahas, umalis sina Leonora at Juan sa palasyo. SAKNONG 656-697 MULING PAGTATAKSIL Kalalabas lamang nina Don Juan at Leonora. Ikinuwento nila ang mga nangyari sa balon. Sa sobrang inggit, muling nagtangkang pagtaksilan ni Don Pedro si Don Juan. Nakalimutan ni Leonora ang kanyang singsing sa palasyo sa loob ng balon. Habang bumababa ng balon si Don Juan, pinutol ni Pedro ang lubid at bumagsak si Juan. Pinababa ni Leonora ang kanyang Lobo at inutusan itong gamutin si Juan. Samantala, sa itaas ng balon, hinikayat ni Pedro si Leonora na siya na lamang ang mahalin. Nang di pumayag si Leonora, sapilitan itong binuhat ni Pedro pauwi ng Berbanya. Naiwan naman sa balon si Don Juan. SAKNONG 698-731 HANGGANG KAILAN? Sa mga araw na nagdaan, lubos ang kalungkutang nadama ng amang hari dahil sa pagkawala ni Don Juan. Malaking tuwa raw kung mayayakap niya ang kanyang minamahal na bunsong anak. Itinanong ng hari sa dalawang nakatatandang anak kung ano ang natagpuan nila sa mga bundok at gubat. Ayon sa dalawa lahat daw ay pinuntahan at pinaghanapan nila ngunit hindi nila nakita si Don Juan, maliban sa dalawang prinsesang iniligtas nila mula sa higante at serpyente sa kanilang kaharian sa loob ng balon. Hiningi ni Don Pedro na makasal agad sila ni Leonora ngunit taimtim na hiniling ni Leonora na masunod ang kanyang panatang mabuhay nang mag-isa sa loob ng pitong taon. Samantala, inihanda ang kasal nina Don Diego

at Donya Juana. Siyam na araw ang walang tigil na kasiyahan, habang patuloy ang pagdurusa ni Don Juan sa Armenya. SAKNONG 732-778 MULING PAGHAHANAP, MULING PAGTATAGPO Naabutan ng lobo si Don Juan na sugatan at bali-bali ang mga buto. Para mapagaling si Don Juan, kumuha ng tubig mula sa Ilog Herdan ang lobo. Umahon sila mula sa balon at iniwan na ng lobo si Don Juan. Sa paglalakbay, napagod at naidlip si Don Juan. Nakita siya ng Adarna at nagising si Juan sa awit nito. Ikinuwento ng ibon kung paano siya nakaalis sa palasyo. Sinabihan din siya ng ibon na limutin na si Leonora at maglakbay patungong Reyno delos Cristales upang hanapin ang isang Maria Blanca. SAKNONG 779- 831 ANG GANTI SA MAPAGKUMBABA Lubos ang kalungkutan ni Leonora ngunit inaasam niyang sana’y buhay pa si Don Juan sa tulong ng lobong inutusang manggamot. Samantala, tila hindi matunton ni Don Juan ang daan patungong Kaharian ng delos Cristal. Tatlong taon na siyang naglalakad sa gubat at mga kabundukan, ngunit hindi siya nawalan ng pag-asa sa Diyos. Isang araw, nakatagpo siya ng isang matandang ermitanyo. Nanlimos ng pagkain si Don Juan. Sa kanyang gutom, nakuha niyang kainin ang maitim at bukbuking tinapay. Binigyan pa siya ng matanda ng pulut-pukyutan at tubig. Naubos ni Don Juan ang pagkain at tubig at nagpasalamat siya sa kabaitan ng matanda. Itinanong niya sa matanda ang daan patungong de los Cristal. Pinapunta ng matanda si Don Juan sa ikapitong bundok. Sinabi nito na matatagpuan ni Don Juan ang isang ermitanyo na pagbibigyan niya ng isang pirasong tela. SAKNONG 832-856 MAGPAKAILAN PA MAN Sa kanyang silid, nasa isip pa rin ni Leonora si Don Juan. Biglang pumasok si Don Pedro. Sinubok niyang hikayatin si Leonora na limutin na si Don Juan ngunit di ito sumuko. Hihintayin pa rin niya ng pitong taon si Don Juan, kaya mapipilitan ding maghintay si Don Pedro ng pitong taon. SAKNONG 857- 935 BUNGA NG PINAGHIRAPAN Kinailangan ni Don Juan na maglakbay ng limang buwan patungo sa bundok na katatagpuan sa isa pang ermitanyo. Nang makita si Don Juan ng ermitanyo, nais niyang paalisin nito. Ngunit pagkatapos siyang tanungin kung ano ang ginagawa sa bundok, ipinakita niya ang barong binigay sa kanya ng unang ermitanyo. Sinabi ng ermitanyo na ito ay baro ni Jesus at itinanong niya ang kailangan ni Don Juan. Muling itinanong ni Don Juan kung nasaan ang delos Cristal. Tinawag ng ermitanyo ang mga hayop sa gubat pero walang may alam. Kaya pinadala siya ng ermitanyo sa Olikornyo patungo sa isa pang ermitanyo para ibigay ang barong dala niya. Nakarating sila doon at nakita siya ng isa pang ermitanyo na kapatid ng ermitanyong nakausap na niya. Ibinigay niya ang baro at tinanong kung alam nito ang delos Cristal. Tinawag naman ng ermitanyo ang mga ibon ngunit walang may alam. Nahuling dumating ang Agila at alam nito ang delos Cristal. Pinangako nitong dadalhin doon si Don Juan. Nagpasalamat siya at lumipad sila patungong kaharian ng delos Cristal.

SAKNONG 936-987 AGAD KITANG MINAHAL Pagkatapos ng isang buwan, nakarating si Don Juan sakay ng agila sa kaharian ng Cristales. Dinala siya ng agila sa paliguan ng mga prinsesa. Umalis ang agila at pinayuhang magtago ang prinsipe. Sa pag-alis ng agila, nakita ni Don Juan si Donya Maria. Pinagmasdan niya ito at di maipikit ang mga mata sa sobrang ganda ng prinsesa. Nang pumasok na sa paliguan si Donya Maria, sa pagkahumaling ni Don Juan ay ninakaw at pinaghahalikan niya ang damit ng prinsesa. Pagkatapos maligo, nalaman ng prinsesa na nawawala ang kanyang damit. Isang oras siyang naghanap pero pa rin niya nakita. Galit na galit ang prinsesa at nangakong parurusahan ng kanyang ama ang may kagagawan nito. Sa wakas, lumabas ang magnanakaw at nagpaliwanag si Don Juan. Sinabi rin niya na mula siya sa Berbanya at dala siya ng mahiwagang bula. At habang nag-uusap, nalaman nilang sila’y umiibig sa isa’t-isa. SAKNONG 988-1060 PAGSUBOK SA BINATANG NAGMAMAHAL Ikinuwento ni Donya Maria na ang mga batong nakikita nila’y dating mga taong nanligaw sa kanya na naparusahan ng ama niyang hari, kaya nagbilin siya ng mga ilang bagay ukol sa wastong paraan ng pagkilala at pagpapakilala sa hari. Pagkatapos niyo’y naghiwalay ang dalawa. Nakita ni Don Juan ang hari at kinapanayam siya nito. Hindi niya sinunod ang payo ni Maria at pinagtawanan si Don Juan ng buong korte. Dahil dito, binigyan ng hari ang prinsipe ng malulupit at tila mga imposibleng utos. Ngunit dahil sa mahika ni Donya Maria, natupad lahat ang mga utos ng hari gaano man kahirap. Dahil dito, napapayag ni Don Juan ang hari na ipakasal sa kanya si Donya Maria. SAKNONG 1061-1285 TAGISAN NG TALINO Ipinatawag si Don Juan sa palasyo ngunit ayaw niyang manatili roon dahil ayaw niyang sumailalim sa mahika ng hari. Pumayag si Don Juan na sundin ang kahit anong kahilingan ni Haring Salermo. Una’y pinakawalan ng hari sa dagat ang labindawalang ita na galing sa prasko. Sinabi ng hari na kailangang maibalik ni Don Juan ang lahat ng ita sa loob ng prasko bago mag-umaga. Nang gumabi na, nagkita sina Don Juan at Donya Maria. Matapos nilang magsaya, ipinangako ni Maria na maibabalik ang mga ita sa prasko. Pinagpahinga na ni Maria si Juan. Tumungo si Maria sa dagat at tinawag ang mga ita. Nanginginig sa takot na nagsibalikan ang mga ita sa loob ng prasko. Inutusan naman ng hari na iurong ni Don Juan ang bundok sa harapan ng palasyo upang masagap niya ang sariwang hangin pagkagising niya sa umaga. Sa tulong ni Maria, naiurong ang bundok. Hiningi naman ng hari na itabon sa ldagat ang lupa ng bundok at gumawa ng isang malaking palasyong may matitibay na moog. Nais ng hari na magkaroon ng magandang lagusan mula sa palasyo real patungong moog na may mga kanyong nakahanay. Kinaumagahan, dahil din kay Donya Maria natupad ang hiningi ng hari. Habang naglalakad sa tabing dagat, sinadyang ihulog ng hari ang kanyang singsing. Inutusan niya si Don Juan na ibalik ito. Hindi nabigo si Don Juan kay Maria. Kinaumagahan, sa hapag sa tabi ng higaan ng hari, naroon ang singsing na nahulog sa dagat.

SAKNONG 1286-1382 MALAYANG UMIIBIG Malungkot ngayon ang prinsesa kahit sa piling ni Don Juan. Alam ng prinsipe na tunay na mahal siya ni Donya Maria ngunit mayroon lamang itong iniisip na malalim. Malubha ang kanyang ama kaya naman dali-dali siyang pumunta sa palasyo. Kinaumagahan ay ipinasundo uli ng hari si Don Juan at mukhang may ibabalita rito. Si Don Juan ay naghintay sa magandang kapalarang ibibigay sa kanya. Si Don Juan ang pipili kung sino ang kanyang mapapangasawa. May tatlong silid na may butas, at sa bawat butas, ang hintuturo lamang ng bawat prinsesa ang nakalabas. Hindi makapaniwala ang hari sa galing ni Don Juan sa pagpili. Nakaisip ng isang plano si Haring Salermo. Kung hindi, ipapapatay na lamang niya si Don Juan. Nalaman ni Donya Maria ang plano ng kanyang ama at nagmakaawa ngunit hindi ito nakinig kaya naisipan ni Donya Maria na tumakas. Sakay sa pinakamabilis na kabayo, nagtanan ang magkasintahan ngunit sinundan sila ni Haring Salermo. Nawalan na ito ng pag-asang makuha muli ang anak kaya isinumpa niya ito. Hiniling niya na kung si Donya Maria ay tatapak sa Berbanya, siya ay malilimutan ng lalaking umiibig sa kanya. Ipinaubaya na ni Haring Salermo ang lahat sa Diyos na Makapangyarihan. Dahil sa sama ng loob, nagkasakit ang hari at tuluyan nang namatay. Walang nagawa ang kanyang karunungan upang iligtas ang kanyang buhay. SAKNONG 1383-1437 IKAKASAL KA NGA BA? Bago magtungo ang magkasintahan sa palasyo ng Berbanya, iniwanan muna ni Don Juan si Donya Maria sa isang bayan. Ayon kay Don Juan, siya muna ang uuwi upang ihanda ang palasyo at Berbanya. Ngunit hindi sang-ayon si Maria sa planong ito. Ayon sa kanya, hindi na kinakailangang abalahin pa ang ama ni Don Juan. Nagpumilit si Don Juan at nangakong babalik matapos ang paghahanda. Bago umalis si Don Juan, hiniling ni Donya Maria na huwag siyang lilimutin ni Don Juan. Hiniling rin niya na huwag itong lalapit sa kung sinumang babae. Nang dumating sa Berbanya, buong pamilya ni Juan ay sumalubong sa kanya, lalo na si Leonorang naghihintay sa kanya. Nagsaya ang buong Berbanya. Sinabi ni Leonora ang katotohanan na si Juan ang nagligtas sa kanya mula sa ilalim ng balon. Ang haring nakikinig ay walang masabi sa ipinagtapat ni Leonora. Ang mga tao sa kaharian ay nagtuos ng pansin sa dalawang kapatid ni Juan na nagtaksil. Sumunod nang ipinamalita ang darating na kasal nina Don Juan at Leonora. Ang kaharian ay nagdiwang dahil may gaganaping kasal ngunit hindi nila alam na dahil sa pasya ng hari ay may isang magagalit. Nalaman naman ni Donya Maria sa tulong ng kanyang karunungan na nalimutan na siya ng kanyang sinisinta. Hindi tinupad ni Juan ang pangako niyang babalikan si Maria kaya nagalit ito. Ikakasal na sina Juan at Leonora kinalingguhan ngunit hindi pa tapos ang lahat para kay Donya Maria. SAKNONG 1438-1574 BAKAS NG NALIMOT NA LUMIPAS Sa araw ng kasal, dumating si Donya Maria sa palasyo gamit ang kanyang mahiwagang singsing. Nakasakay siya sa isang karosang walang kapantay ang

ganda. Si Maria ay nagbihis bilang isang emperatris at lahat ng kanyang hiniling ay natupad sa pamamagitan ng kanyang mahiwagang singsing. Humanga ang haring ama ni Juan sa kagandahan ng karosa ni Donya Maria. Tinanggap nang maayos ng hari at reyna ang emperatris na dumating upang dumalo sa kasalan. Itinigil ang kasal upang parangalan ang panauhing dumating. Bumaba si Maria mula sa karosa at binati ang hari’t reyna. Ibig daw niyang batiin ang ikakasal ngunit mukhang nahuli na siya. Bilang regalo, nagbigay ng isang palabas si Donya Maria. Ito ay isang laro na makapagpapasaya sa mga ikakasal. Ang laman ng prasko ay isang negrito at isang negrita. Nagsimula ang palabas at tumugtog ang musika kahit walang mga taong tumutugtog. Nagpatuloy ang negrita sa kanyang pagsasalaysay. Sinabi niya kay Don Juan na si Donya Maria ang pinakamamahal niya na palagi niyang kasama. Sinabi rin nito na ilang beses nang iniligtas ni Donya Maria ang buhay ni Don Juan. Isinalaysay din niya ang lahat ng paghihirap na pinagdaanan ni Donya Maria para lang kay Don Juan. Isinalaysay ng negrita ang mga pagsubok ng ama ni Donya Maria para kay Don Juan hanggang sa pagtakas nila mula kay Haring Salermo ngunit hindi pa rin maalala ni Don Juan ang kanyang sinta. Naglabas ng suplina ang negrita at tinamaan ang negrito habang nagsasalita ngunit si Don Juan ang nasasaktan. Nasaktan si Don Juan ngunit hindi pa rin niya naalala si Mariang mahal niya. Higit siyang napapamahal kay Leonora. Natapos ang palabas at nawalang mistulang bula ang negrito at negrita. Ang tanging naiwan ay ang praskong balot ng pilak at ang laman ay tubig. SAKNONG 1575-1678 NAGBALIK ANG ALALA NG PAG-IBIG Nagalit na nang tuluyan si Donya Maria kaya kinuha niya ang prasko at tinangkang bitawan ito upang gunawin ang buong reyno. Ngunit biglang bumalik ang alaala ni Don Juan. Niyakap ni Don Juan si Maria at humingi ng tawad. Sa kalungkutan, nagsalaysay na rin si Leonorang nakatungo. Isinalaysay ni Leonora ang tungkol sa kanyang nakaraan. Nagmakaawa si Don Juan kay Donya Maria na itigil na ang ginagawa dahil mahal pa rin niya ito habang buhay at walang makakapagpaiba nito. Sinabi sa lahat ni Don Juan na tunay niyang mahal si Maria at inihahandog na niya si Leonora kay Pedro dahil masamang mag-away ang magkapatid. Ang pag-ibig ni Juan para kay Maria ay totoo at hindi mababago. Gayon man ay sinabi rin ni Don Juan na masaya na siyang makasa si Don Pedro kay Leonora dahil ito’y banal at marapat sa pagmamahal niya. Kailangang sundin ni Juan ang mga magulang kaya gagawin niya ito. Mas titibay ang kanilang kaharian kung kay Pedro makakasal si Leonora. Nagpasalamat na rin si Juan kay Leonora dahil iniligtas din siya nito. SAKNONG 1679-1717 MASAYA ANG BUHAY Hiniling ni Don Juan na makasal sila ni Donya Maria. Sa wakas ay pumayag na rin ang hari at ang arsobispo. Si Leonora naman ay makakasal kay Don Pedro na nagmamahal sa kanya. Nasiyahan si Maria sa pasya habang si Leonora ay tahimik lamang. Pumayag ang hari dahil isang karangalan na maging manugang si Maria. Pumili si Haring Fernando ng kanyang kapalit at ang kanyang napili ay si Don Juan dahil sa lahat ng nagawa nito ngunit sinabi ni Donya Maria na ibigay na lamang ang

korona kay Don Pedro dahil si Don Juan ay may sariling reynong pamumunuan. Pinutungan ng korona at naghari sa reyno si Don Pedro. Umalis sa Berbanya ang mag-asawa. Nagtungo sila sa malayong reyno ni Donya Maria. Mapayapa ang reynong dinatnan ng dalawa. Ang engkanto ng dating hari ay nawala nang tuluyan at ang dating mga pinarusahan ay nagbalik sa dati. Nagkaroon ng pista para sa bagong hari at reyna. Inalala na lang ni Donya Maria ang kanyang pamilya. Nagkaroon ng isang malaking pista para sa lahat. Si Don Juan ang naging hari ng reyno. Tumagal ang pista ng siyam na araw dahil ang reyno ay hindi nagsaya sa loob ng walong taon. Nang mamatay sina Don Juan at Donya Maria, nagluksa ang buong bansa. Nag-alay ang mga mamamayan ng mga dasal para sa kanilang mabubuting pinuno. At doon nagtatapos ang koridong ito.