Haberleşme Sistemleri - Gebze Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Oğuz KUCUR Sayısal Haberleşmenin Temelleri Ders Notu

ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ELEC 362 SAYISAL HABERLEŞMENİN TEMELLERİ

Prof. Dr. Oğuz KUCUR 2013-2014 GÜZ DÖNEMİ VİZE + FİNAL

Hakan ÖZDEMİR www.eemdersnotlari.com

Elektronot

ELM 362

Sayısal Haberleşmenin Temelleri

Bahar 2014

Öğretim üyesi: Doç. Dr. Oğuz Kucur Oda: BM253 Telefon: (0262) 605 2416 E-posta: [email protected] Ders saatleri: Çarşamba 10:00-13:00 (Ders), Cuma 9:00-17:00 (Lab.) Görüşme saatleri: Pazartesi 13:00-17:00 (E-posta ile randevu alınız.) Dersin içeriği: Sayısal haberleşmeye giriş. Olasılık teorisinin gözden geçirilmesi. Örnekleme teoremi. Darbe genlik, süre, konum modülasyonları. Zaman bölmeli çoklama. Kaynak kodlaması: Darbe kod modülasyonu (PCM) ve Delta modülasyonu. Temel band haberleşmesi. Karşılayıcı filtre alıcısı. Semboller arası karışım. Sayısal modülasyona giriş: Frekans, faz ve genlik kaydırmalı anahtarlama teknikleri. Kodlama teorisine giriş. Hücresel haberleşmeye giriş. Dersin kitabı: Digital Communications: Fundamentals and Applications, Bernard Sklar, Prentice Hall, 2001, 2nd Ed., ISBN-10: 0130847887 Kaynak kitaplar: Introduction to Analog & Digital Communications, S. Haykin, M. Moher, 2nd Ed., Wiley, 2007, ISBN: 13 978-0-471-43222-7 Digital and Analog Communication Systems, L. W. Couch II, Pearson, 2013, 8th Ed. Fundamentals of Communication Systems, J. G. Proakis, M. Salehi, Prentice Hall, 2005, 1st Ed., ISBN: 0-13-147135-X Communication Systems, S. Haykin, J. Wiley, 2001, 4th Ed., ISBN: 0-471-17869-1 Contemporary Communication Systems Using MATLAB, J. G. Proakis, M. Salehi, PWS, 1998, ISBN: 0-534-93804-3 Modern Digital and Analog Communication Systems, B. P. Lathi, Z. Ding, Oxford University Press, 2009, 4. baskı. ISBN: 978-0-19-538493-2 Sayısal Haberleşme, Sarp Ertürk, Birsen Yayınevi Sayısal Haberleşme, A. H. Kayran, E. Panayırcı, Ümit Aygölü, Birsen Yayınevi Sınavlar defter-kitap kapalı yapılacaktır. Dersi geçmek için devam etmek şarttır. Derslerin % 70’ine devam etmeniz gerekmektedir. Deneylerin % 80’inin yapılması şarttır. Not dağılımı: Laboratuvar: Ödevler: MATLAB Ödevleri: Ara sınav: Final sınavı:

% 15 %5 %5 % 30 (9 Nisan Çarşamba, saat 10:00) % 45

Dersi tekrar alan öğrenciler Bölüm Kurulu kararlarına göre (lab notu aktarılarak) yukarıdaki bütün not değerlendirmelerinden sorumludur. Lab. asistanları: Saliha Büyükçorak (Ders ve laboratuvardan sorumlu), E-posta: [email protected], Tel.: (262) 605 2442 Burak Özakın (Labdan sorumlu), E-posta: [email protected], Tel.: (262) 605 2441 Hasan Hüseyin Sönmez (Labdan sorumlu), E-posta: [email protected]

ı2,102-1 aDıı+

' i

__

n&r_alıga so"Q

.^e,^r: Bı3ı Ko5nfı

vt

ELLı a6ı #Llı4fTA+ (_..ı§o( noİlla'1o\ ı.,ı=2l '::''S;Sfeı4lEY ME - ,İlr"u- - 1 - s*\ırAL tlaa€RL€ f

,"7[3,,.^. L Ko3na

dl.r;ş,l.i.,5r J,ıl

ı_:

L l o,9 ı"l;

1*Jla"aa. I

$;,; f

*nctoıa

ıı§ı.üjM_3

_e|-

F-

ı,u,l hstl}

L?,ırco_

-ı

l ,.o^_J

,';y5,="l

uo*,Q|or'a'.

r-;" ç;l

(f\|rc.^

l'j]i-T#

'

'-'I

*

^

t+)

t

ı;İ+,,u ,-n::

-- '

l

,l İı

/,

lı:fİ.,."" l;"İ;"i'

laiü;

,

Ur"ş.S#t=

\

şq3ırı

}a7"ol3o r_lri} 5,{'. 6lri) ,^u-,u

,*{g"(1c a';;:;"t 'ı-,, l;;;: hL

F uLD _ Çgt{)

l

} 1;y::, ^*"^ı \s,...ı 'Hj:,o$ıa

j,İr". Y:!,;, Ti];, ,::,i,sj"3','*

(t\, sı({l

n(lt<

(aO7-Cp

ş^od5la ;7t"

..

-

rod |

"*",,.'

, l*-:j:::'J"^\ ; ;;;",*.*.l ıl {ı ztı) ve r

ffiI ,'*

p6J5lo§;o^ıı 'l ıY'v*-' J

üı

(rl"or. el l ;",a..L l e rıcoJin3

l '__.|

( Da&c+"n)

Kc"3not-

Dar be

koJl.ı,*q

\

1

Ü

^Hİz::Yro_^ İ"- r--'

.,^

ol

Ko,,

a,^-ı:ı;,

,tiilİÜj_İr', resp;t LH": \ ;, ll;l;:;, lç.-a-

,

(">9

:2

k*ı,^f.|

lu'

o|trf .

f, (r |

J -ş

,

kı"Ae,

'

,Z, - rL

-_J oI

T

Cıık"ıŞ

J3^;f}tr'k!,; (o.f P -+ |r*,,çA;lo, Jp

ı -> hıpaı

ü,ti-rtğ

-r,

1ör

?* --

'rGO'-

Ta"şı

MJhe,ıL

"

l"L ,

Pİ

J, Qkrcıı

Al*,,ıız,_ kqli*cç;^i

,,;";";;;l §lç",-l

,tjlq",eL

3ı,ı"-ı|* (

o

noi çL

ı-

iı"1

"iy* a{; tı

U*l*İi ci^^e *'< il ("ıt.ı^., §MF-iqi^,

?eı

l

oLf

\

4ı

?u , Bit Ha,{'ı eta 1 5;, ı r,ax|ç€|e Hü

)

y-

^r(

§.3{o. 'of+S Ta6[o E,l

1-

,J dÇılı,-ı

P (x>x)

rı

üa;

te

,N,

)

x

+:f'

3ş

ı.(t

tJx

N,v\

=

4

-*..}

{^- e L fy du l

r^

':fy* :

ı-|.

,r-} q

ül)

L

O( Y-r, tr,ı

J

x,f* fy

)

U

Ağ

y -{*(xi Jx

i

-oö

ıkır\eqea

elx']

.(*ğeı

,+

V1e. (erıfrtia[ro,ı)

k_1.1enen

L

t*İ

JÇı

I

ELx],

9ı::|' L

*1-

0r,

{-1ıx Jt = ü'y

lT7

*9Y

Aeçer ( ".r:j:,:"'

ağ

=

t J

xn

"C^tx}Jx

y'ia

rı, fla*".e.ı-l

İ

-ad oo

-(^ cr f tr)] -l )

3t^) {"(* )J

k

-4/

3(xt=

(

ü

-r, ı.

*

=\ N*r,

EL(x,fıÜ'Js

(^2( x,fr|-

J

_ao

Çl*7}'r"'

*7 -

1*

{xlJx

Qto) =

,2,Ç

Qt-x)=1-Q(x)

ı9 l oz1 2tnıl f,o, r o

&.

}

erı J

+",L ['r,

k Ji'l ozı

İı.ıX

{r(-\= t|,e'

ilrn}, (,iI ^JJ

1

J= (-|

'#

Diı3.i,ı

j.^:'ı

ı^ı

n

.T }-r

l"klJ

Je -ü

Jo}ılı",ı

r,- l*\ b

ö ö'*'

[*']

=

Rgs{le"Ie

"

[,

çt r4 o I e,*,-c^

Je

ie

L,ulığ.ı,( aL}İ;a)

r

X

L

2 (b-o)

O.i,b

: '^

L"

a

( *' {r(x)Jx

; (, 1 )

L

or2 *

Jx ç ._|'

L -§,

a§

+

L1

*#dğ@

1 .l

] (l-a}

Oa

{

i|::r*o'Gt +\'4 J

#'

PcoieÇ

ğrnek-

,fnnL.

§ı

{ 3a^^çle f-.^"

J,

-t

+. Jrçlı;L

3bt4,eri7*,,

X(+u)

=

A(

Xt,.

l r^o(

.}

|Sf,|;, «(etc*ra^"a

Xtı" # Xa

J

,

or

;

Ş,et*fi ıııl fıı/;ilÇ,u,c[eri"ıJi

la,

x+a,)

l/

velç

f*ı}9n|e, }eş;,ıU*,,n

r.[XaJ = t

a-j,ı ö r,ı e L u l)

e} ğ"(yI

ı

P( z t

X< 3

)::

,}

a-

( lo

g"o^l,k.

A.,. * J

a")

Sşr

ü @l:"

26/o? / eoı7

ıLeL 3LL L tıA8€ f.L€ Ş

5AYljA

Mxo, bdrdl(J (

RP

R.P)

ı,uhl-t.f ı-ıoire

§"(f),

a ç3,iilü p,oıetr tİqiL h*{le Nır*a| )e ratt je_ta proıa{ier

^(t)

t

,

#"3 -;İ'LFT-A# mt: aıİr,ı Tt14tıı§R;

,r,

yııı l-*

rrn

}t)

çZile,;l;

e

+Xı

P" -- q>

[ &e1*ı( [;z:k n

re{

iJa,r e

t

, ({)

J"

l

r(*,), j(t,}+* {tı}

-# 1Xr -' )eğ |

;

r({)

=7

t*)

6o,ı,

R.D

n (r {* t+)

--

-o)\

§7 p"

'"'T

^,

d^tn)

?ÜnL

q

l

6ı*i n

?:

Lı r(+)

/-,

ı.J ( a,

-:*e ç; ç,"

\

_LJ--_!,*

Lt D ÇisIe^İer

q(t):

\tu)

xırı "ıı+),

o

hL()

Y(e)

R(İt

g"P

5, {t) =

-18-

5,f{} tF({)

(

0"^') = {^ (n) _nL

-6n. i

.&o'tr_§ol(

DÜ i ş Leni

=Q

(ıO Ul l

t-

o.4a[aıo j ı

y,:LseLlf; d:J.i(

sca)LrL o(ıı-aZ)

5

LN N ( a, Y^Ll,

1

-&

p{rnaı ii*r€{' K*o.1

i,Jı

"(

J{

(\e3at Çausi GŞ,Jl4Şl*i te L,cıçı!5iea ı,ıcıse) [*JJll;,ıc ",İ,'l n r(t) rL4}.'(+)+ t+)

L[)

5t+)

G3nAer',lea

= R,(o| =?, =C ç xG)

3c.il*i.ön 3Ş;İ Ol..-ot

Alpı

L

{

3J.;

/,"r.

R^&}. ü:, 6 tt}

^hıı-

KP'n,a o.tolO^ıı

__ har{lq 7Şik"r;

'ry:L

u'I

r"

2_6

lo2 / 2 cı

C|

Alı!*ırı^ıa, a\ )

(O,ün

^^JN

o.= SbL

*.=o+n N (o, 0'r,'} ?

o

^ü

lC,!,o*

3öı,leriai

1,

J*ilL €\eL+fi },el3ro!ıo

(o,xnaL '"§

I S^,s,r^(

kJ{( he,t€rı€şf44_ '1 ^P'| ^'ll'^'",n ?e 14, ör.atLlır,) 14ak,eı|e 1

5q),çot 1,.r

ı

ti,l r A

Lqaıı4alougq

l

l

1

Y,rb<

Blt

-L 'la,-o,,

fın uı;yc,

di"ı :Ji

li't",^1,L

,,

A^eıT ıjilri ,**-J-F;İ

l

lc,'ı

\eBaJJ,ıa5fs._

i

LA^+c^

ot*6;{l'

p.etıa

5a,1,5

ol t}i\İi Q__*,*_**___** -TçırEıaf

frnı-Vtn,*a -Çaea ( 5o_1'l;^ç

rO

*ı)

ıc- aaf ı n ,:,?-ıt L {r,e Je a 1eoıiJen ErooLlerça ö|n^e,tıd,{, L İ 7, 4^

{

'

Ns2 2Ç*

/\ ğ.ıe Lleue

,*'a"tıü,İno{q ,;a",t {l ."

1(^scc!

:.)

|'r,lll

3*J"-'

^>

?

ü,lş3 7

--1

a7 L»*

{,

,

^>

.L 2 ıı;l fı,ı

= 5cı

Ü z

ı3ü"y=

*,l?,

-' iv ı obf .o\l p^tr

3 i"s Pç r) \Ğo - *-;:* A- 'S Px=

I

[5

{',,(tııaJ( ) a

7 q

' İ

Ar^',,

q lo'

=)

=

i: 8|o''

r'

{o^ıt.ı

.",1}

ıt-ı

)

f

l ıt ı

,,

-3

/ }t l-|

\

{ u,"''/

o-ro

z

'"

J4

Sl-ff

LbIa3lLaı9

/ -'-ı ,] ,ı*

ı*

$= ,(

o4

_Li E (

7.

u1 i;o,r e,l,t 2aş,a

Jt * ^,r"i,

B*.l 3"^;ş,;: c?f

I LdLP

1-1?

{o,,, JÇ,-ı;"

d",,{ o L

lı o,1

r^^*,

,,3" le*r_*_ [ w

Ge.nlit_ ıpe

J,"3;,ı,{;ı_;,

L,-llaıı|t r,

a *Cle. ln o ln",n, J

Ba7 o ı,

,fe*e[ bo^J llaberlcfrıeü,i a Cp^aııı n l ra, ti" ) { §o ıe 5o^ J

6au !J G;.ş 1,1şıi

A W(2,-/

n

(1)

r ,

I

rI

l

X

Lt) J

olo-.

Kctöa,L KoJla,^ıp f

ı

5;

)o, be r-ı. Jila*i rŞ

aLr'

lt)

I

(-,ı

ot

1_ L-

Alıc,

o'

7(T| =aı{ı)tnoır)

7ı ai *';__"._* n' 5t+

)

("Jo..( Laaal)

=1



( ı &} pa€_r

ıcı

Ora"I ı

|ı

re f u7u,nİ,

{,ıl1

rtt} st||

Çı

@ h(+)

a ı" Ü}

+

Lt+)

:l+}ı "(,l)) g hlll

:f ,, (+}

ü

h(*)

ıo(t

)

{,

nu(*} ş{t)= a(*t + q(T) y n"(T) a(T)=

A({)

5(t)

o

n1

1o,

ü")

1-,4

ı

/ s \ - -_-(;l tL' c1|

iGo,

*=i

\

,"(t)

S(lt,+ıG)

o(az,

-1 Kanıır

llr e

-.+

({.}

naşlıl.inaça

1=YT

ç.t*}

o,

7",

F;l*rE

fll,|,,,e,

l^.l+ )

:.

D]?"

qJıJ, ll::üe §a,r , '.ü-V*r, Jni*; 3:b' 3e