HİTİT Temel Duzey Ogretim Elemani Kitabi

>• Alfabeyle ilgili etkinliklere başlamadan önce tahtaya kısa bir tanışma diyalogu yazıp bütün öğrencilerin bu diyaloğu kullana­ rak birbiriyle tanışmasını sağlayın. Yazdığınız tanışma diyalogu­ nun "nasılsın, nerelisin, memnun oldum" gibi soru ve ifadeler içermemesine dikkat edin.

1 Tekrar edelim >- önce alfabe kaydını dinletin.

4 Sözcükleri işaretleyelim >- öğrencilerden sözcük grubunu dinlemelerini ve dinledikleri gru­ bun ardından söylenen sözcüğü bulmalarını isteyin. Dinlettiğiniz her sözcük grubunun ardından öğrenciler yanıt verdikten sonra ay­ nı gruptaki sözcükleri siz de okuyun, öğrencilere bulmaları gere­ ken sözcükler ile diğer sözcüklerin söylenişleri arasındaki farkı gösterin.

Aa

Bb

Cc

Çç

Dd

Ee

Ff

Gg

Gğ

Hh

lı

İi

Jj

Kl<

Ll

Mm

Nn

Oo

Öö

Pp

Rr

C/> C/>

Ss

Tt

Uu

□ gün

□ yön

□ dön

1. □ un

□ ün

□ on

[7] ön

2. □ el

0 al

□ ol

□ öl

Yanıtlar

[3 dün

>■öğrenciler kaydı dinlerken siz de tahtaya harfleri teker teker yazın ve sesli olarak okuyun. Sonra sırayla öğrencilere okutun. Harfleri doğru sesletemeyen öğrencilerin, sesleri tekrar oku­ malarını isteyerek yanlışlarını düzeltin.

Vv

Üü

3. [3 son

□ sön

□ sun

□ sün

4. □ as

□ az

□ aş

□ aç

5. □ biz

□ Pis

□ buz

□ pus

5 Sıralayalım > öğrencilerden, art arda seslendirilen sözcüklerin sırasını kutu­

Yy

cuklara yazmalarını isteyin. Ses kaydını iki kez dinletin. Yanıtlar

2 Harflerin okunuşu >- Alfabedeki harflerin adının aynı zamanda o harfin söylenişi olduğunu açıklayın.

a

be

ce

çe

de

e

fe

yumuşak

ge

ge

he

I

i

je

ke

le

me

ne

0

ö

pe

re

se

şe

u

ü

ve

ye

ze

3 Sesleri yazalım > öğrencilerden kayıttaki sesin hangisi olduğunu verilen kutu­ lara yazmalarını isteyin. Bu aşamada ünlü ve ünsüz sesler üze­ rinde durun. Kalın ve ince ünlüleri gösterin. köpek

Yanıtlar

c

i

f

0

s

Ç

6 Sözcükleri bulalım, öğrenelim ü

k

ş

y

S

ö

ünsüzler

ünlüler

B, C, Ç, D, F, G, Ğ,

A, E, 1, i, 0, ö, U, Ü

J, K, L, M, N, P, R,

kalın ünlüler: a, ı, o, u

S, Ş, T, V, Y, Z ince ünlüler: e, i, ö, ü

S

► 5. etkinliğin ardından, tahtaya alfabedeki her ses için 3-5 sözcük yazıp anlamlarını öğretin. Bu sözcüklerin, öğrencilerin sınıfta ya da ev­ de sık kullandıkları nesnelerin adı olmasına özen gösterin. Tahtaya yazdığınız her ses için öğrencilerden, bildikleri sözcükleri isteyin. Bu ça­ lışmanın ardından "Bu sözcükleri öğrenelim" yönergesiyle verilen ku­ tuyu da kullanarak ay, gün ve mevsim adlarını öğretin.

Aylar: • ocak • şubat • mart • nisan • mayıs • haziran • temmuz * ağustos • eylül • ekim • kasım * aralık

Günler: • pazartesi • salı • çarşamba • perşembe • cuma * cumartesi • pazar

Mevsimler: * ilkbahar • yaz • sonbahar ♦kış

1 Rakamları öğrenelim

5 Telefonları yazalım

> Etkinliğe, tahtaya "Sayılar" yazarak başlayın, önce O'dan 10'a ka­ dar olan sayıları tabloyu kullanarak siz okuyun ve ardından öğren­ cilere okutun. Yazılışları tabloda verilmeyen sayılardan birkaçını ör­ nek olarak siz yapın ve diğerlerini öğrencilerin tahmin ederek söy­ lemelerini isteyin. Tabloyu bu çalışma ile tamamladıktan sonra, tah­ taya farklı sayılar yazarak öğrencilere okutun. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

sıfır bir iki üç dört beş altı yedi sekiz dokuz on

11 on bir 12 on iki 20 30 40 50 60 70 80 90

yirmi otuz kırk elli altmış yetmiş seksen doksan

100 yüz 101 yüz bir 200 300 400 500 501 600

1000 1010 2000 iki yüz 2003 üç yüz 10.000 dört yüz 100.000 beş yüz 1.000.000 beş yüz bir 3.000.000 10.000.000 altı yüz 100.000.000 1.000.000.000

bin bin on iki bin iki bin üç on bin yüz bin bir milyon üç milyon on milyon yüz milyon bir milyar

2 Eşleştirelim > öğrencilerden tabloda verilen rakamları, okunuşları ile eşleştir­ melerini isteyin.

Yanıtlar

> önce ses kaydını bir kez dinletin. Ardından; ikinci dinleme­ yi de kesmeden yapın ve öğrencilerden kaydı ikinci kez din­ lerken tabloyu doldurmalarını isteyin. Telefon numaralarını ya­ zamayan öğrenciler için 3. dinlemede, her numarayı fek tek dinletin. Bu çalışmada öğrencilere ses kaydında geçen söz­ cüklerin anlamlarını da öğretin. Yanıtlar Polis itfaiye

110

İlk Yardım/Ambulans

112

Elektrik Arıza

186

Su Arıza

185

Doğalgaz Arıza

187

Jandarma

6 Tarihleri söyleyelim > Önce tahtaya o günün tarihini yazın ve öğrencilerden oku­ malarını isteyin. Ardından aşağıdaki tarihleri okutun. Bu çalış­ mada öğrencilerden doğum günlerini ya da herkesçe bilinen önemli günleri gösteren farklı tarihler söylemelerini de iste­ yebilirsiniz. • 20.09.2005

* 12.11.1973

• 29.04.1998

* 01.01.1980

. 7 ---------- yedi • • • • • • • • •

16---------- on altı 88---------- ► seksen sekiz 120--------- >► yüz yirmi 356--------- >- üç yüz elli altı 1598--------- ► bin beş yüz doksan sekiz 1998-— ----- ► bin dokuz yüz doksan sekiz 2002---------iki bin iki 2005-------- iki bin beş 5500— —----- beş bin beş yüz

3 Okunuşlarını yazalım

7 Soralım, yazalım > öğrencileri ikişerli gruplara ayırın. Her öğrenciden arkadaşı­ nın telefon numarasını öğrenip kitaba yazmasını isteyin. Daha sonra farklı gruplardan öğrencilere not ettikleri telefon numa­ ralarını söyletin. Bu çalışmada öğrencilere, telefon numarası soran kolay bir soru kalıbı öğretin. Adı Soyadı

Telefonu

8 Tamamlayalım

> Bu etkinlikte öğrenciler verilen rakamların okunuşlarını yazarken onları sayıların yazımı İle ilgili yazım kuralları konusunda (her sayı ifadesinin ayrı yazılması gibi) yönlendirin. Yanlışlarını düzeltin. 9

17

42

368

555

710

1984

>- öğrencilerden verilen sözcükleri çoğul ekleriyle tamamla­ malarını isteyin. Bu çalışma bittikten sonra "saat, harf" gibi sık kullanılan sözcüklerden hareketle istisnalar üzerinde durun. 1. kitap lajL 2. kalem__ 3. defter__ 4. sınıf____ 5. kuş____ 6. pencere_

7. öğretmen. 8. bilgisayar 9. televizyon 10. masa___ 11. saat____ 12. harf_____

4 Telefonları söyleyelim > Tahtaya birkaç telefon numarası yazın ve okuyun. Ardından öğ­ rencilerden aşağıdaki telefon numaralarının okunuşlarını söyleme­ lerini isteyin. Bu etkinlikte öğrencilerin dikkatini telefon numaiarının rakam rakam değil de sayı öbekleri halinde [üç yüz yirm i beş - on iki - on yedi gibi) söylendiğine çekin. • 468 70 63 • 435 97 81 • 444 0 532

• 0 532 725 45 89 • 0 212 645 74 13 • 00 90 312 496 02 47

-İlEr)

ÇOĞULLUK Ad araba ev öğrenci kapı doktor okul gözlük

Ek

Ö rn e k le r

-1ar -ler

arabalar öğrenciler doktorlar okullar kapılar gözlükler *evlar

İKÖJS

Yanıtlar Sözcük Alanı

PolonyalIyım • ben de • benim adım • nerelisin • senin adın

• Tanışma, selamlaşma ve ayrılma sözleri • Ülke ve milliyet adları

Dilbilgisi • _

Beceriler • Tanışma, selamlaşma ve ayrılma sözlerini doğru kulla­ nabilme • Ülkesini, milliyetini, uyruğunu söyleyebilme; bunları başkasına sorabilme

Nicole Tamer Nicole Tamer Nicole Sibel Nicole Tamer Nicole

: Merhaba. : Merhaba. : Benim adımU\co\& Senin adtnnp? : Tamer. Bu da arkadaşım Sibel. : Memnun oldum. : Ben de memnun oldum. : Tamer sen nerelisin_____ ? : Türküm. Sen nerelisin? : Polonvalıvım .

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 12 saat 3 Fotoğraflarla eşleyelim > öğrencilerden verilen eylemlerin yanındaki kutulara ilgili fotoğraf­ ların numaralarını yazmalarını isteyin. Fotoğrafta örneklendirilmeyen "el sallamak - el sıkışmak - sarılmak' gibi eylemleri de öğretin.

Yanıtlar • öpüşmek • tokalaşmak

ı

2

• kucaklaşmak • selamlaşmak

4 Yerleştirelim, konuşalım

1 Dinleyelim, tekrar edelim

Selamlaşma ve Ayrılma

Tanışma

> Bu etkinlik için tahtayı, sütunlar, "sabah, öğle, akşam" ve "ge-

> Ses kaydını dinletmeden önce tahtaya bir tanışma diyaloğu yazın. Bu kez»oluşturduğunuz diyalogun "memnun oldum - na­ sılsın - nerelisin - iyi günler" gibi soru ve ifadeleri içermesine dik­ kat edin. Bu diyaloğu sınıftaki tüm öğrencilerle tek tek canlandı­ rın. Sonra ses kaydını bölmeden dinletin. Ardından ses kaydını ikinci kez ve tümceleri bölerek dinletin. Her tümceyi farklı öğren­ cilere ya da aynı anda sınıftaki tüm öğrencilere tekrar ettirin.

Ses Kaydı Olga Mana Olga Maria Olga Maria Olga Maria Olga Maria Olga

: Merhaba. : Merhaba. : Benim adım Olga. Sizin adınız ne? : Benim adım Maria. : Memnun oldum. : Ben de memnun oldum. Nasılsınız7 : Teşekkür ederim, iyiyim. Siz nasılsınız? Ben de iyiyim. Teşekkür ederim. Nerelisiniz? Ben BulgaristanlIyım. Siz nerelisiniz? Ben Rusum.

2 Yerleştirelim, konuşalım

ce“yi gösterecek biçimde dört sütuna bölün. Her sütunu kendi için­ de ikiye bölerek sütunları "selamlaşmcf' ve "ayrılmcf' olarak işaret­ leyin. Kutudaki sözcüklerin anlamlarını, kullanıldığı zaman ve du­ rumları tahtada oluşturduğunuz tabloyu kullanarak öğretin. Daha sonra sınıfı ikişerli gruplara ayırın ve öğrencilerden rolleri paylaşa­ rak boşlukları tamamlamalarını isteyin. Bu çalışmada öğrencileri ifadelerin birbirlerine uygunluğu konusunda yönlendirin. “Merhabd‘ ifadesine karşılık olarak bîr ayrılma sözü; "nasılsın" sorusu kar­ şısında bir selamlaşma ifadesi kullanmamaları konusunda uyarın. Yanıtlar

merhaba • günaydın • iyi günler • iyi akşamlar • iyi geceler görüşürüz • güle güle • hoşça kal • hoş geldiniz • hoş bulduk • selam 1

A: Merhaba /...

Ne haber?

B: İyiyim. Sen nasılsın?

A: Hoşçakal Murat, sonra görüşürüz.. B: Görüşürüz /... .

2

Nasılsın Olga? Teşekkürler, iyiyim. Sen nasılsın? Ben de iyiyim. Hoşça kal / .. .

{f-,

> öğrencilerden önce boşlukları uygun sözcüklerle tamamla­ malarını isteyin. Ardından diyaloğu iki öğrenciye okutun, varsa yanlışlarını düzeltin ve diğer öğrencilerin yanıtlarını kontrol et­ melerini isteyin.

20

3/4/7

A: Günaydın arkadaşlar! B: Günaydın .

Güle güle /... A: Size iyi akşamlar Yarın görüşürüz. A: Buyurun Pınar Hanım. Hoş geldiniz B: Sana da iyi B: Hos bulduk . akşamlar.

Ülke

5 Sıralayalım

Milliyet

Ülke

Milliyet

>- öğrencilerden verilen tümceleri düzgün bir diyalog oluşturacak

• Afganistan

AfganistanlI (Afgan)

• İtalya

Italyalı (Italyan)

biçimde sıralamalarını isteyin. Bu çalışmanın ardından ikişerli grup­ lar oluşturarak rolleri dağıtın ve diyalogu okutun. Bu aşamada yan­ lışları düzeltmeyin. Daha sonra ses kaydını dinletip her tümce üze­ rinde ayrı ayrı durarak öğrencilerin yanıtlarını kontrol etmelerini sağ­ layın. Bu aşamada ben de, benim adım da, ya siz, size de gibi ifa­ deler üzerinde durun.

• Almanya

AlmanyalI (Alman)

• Japonya

Japonyalı (Japon)

• ABD

Amerikalı (Amerikan)

• Kanada

KanadalI

■Kazakistan

Kazakistanlı (Kazak))

• Arjantin

Arjantinli

• Belçika

Belçikalı

• Bulgaristan BulgaristanlI (Bulgar) • Filistin

Filistinli

Yanıtlar

• Fransa

Fransalı (Fransız)

Lena : Ben de iyiyim, sağolun. Siz nerelisiniz? 0

• Hindistan

Hindistanlı (Hintli)

• Irak

Lena : Size de iyi günler. [Tö] İza

: Memnun oldum.

[3]

Lena : Ben RomanyalIyım. 00

• Kırgızistan

Kırgızistanlı (Kırgız)

■Macaristan

Macaristanlı (Macar)

• Moğolistan Moğolistanlı (Moğol) • Pakistan

PakistanlI

• Peru

Perulu

• Polonya

PolonyalI (Leh)

Iraklı

• Portekiz

Portekizli

• Ingiltere

İngiltereli (İngiliz)

• Rusya

Rusyalı (Rus)

• Iran

iranlı

• Sırbistan

Sırbistanlı (Sırp)

• Ispanya

Ispanyalı (İspanyol)

• Yunanistan YunanistanlI (Yunanlı, Yunan

Lena : Merhaba, benim adım da Lena. OD iza

: Belçikalıyım. Ya siz? 0

Maradona nereli? Arjantinli .

• _________ nereli?

iza

: iyi günler. Hoşçakalın. 0

_____________ nereli?____________ .

• _________ nereli?

_____________ nereli?____________ .

• _________ nereli?

Lena : Ben de memnun oldum. Nasılsınız? 0 iza

: Teşekkür ederim, iyiyim. Siz nasılsınız? 0

iza

: Merhaba, benim adım iza. 0

8 Dinleyelim, dolduralım

C° )

Kim, Nereli? 6 Bir diyalog yazalım

5. etkinlik için oluşturduğunuz gruplardan, verilen sözcüklerle bir tanışma veya selamlaşma diyalogu hazırlamalarını isteyin, öğren­ ciler diyalog oluştururken yazımla ilgili yanlışları kontrol ederek dü­ zeltin. Tüm gruplara diyaloglarını okutun.

>- öğrencilere ses kaydını dinletin ve konuşan kişilerin nereli ol­ duğunu tabloya yazmalarını söyleyin. Kaydı ikinci kez dinletin ve yanıtlarını kontrol ettirin.

Ses Kaydı - Merhaba, ben imelda! Singapurluyum. - Merhaba, benim adım Claudia. AlmanyalIyım. - Selam, benim adım Maria. ispanyalıyım. - iyi günler, adım Virginia. İngiltereliyim. - Ben Japonyalıyım. Adım Toru. - Selam! Ben Roberfo. italyalıyım. - Ben Ahmed. AfganistanlIyım.

7 Ülkesini ve milliyetini söyleyelim, yazalım > Etkinliğe öğrencilere "nereli" olduklarını sorarak başlayın. Ardın­ dan tablodaki bilgileri bir öğrenciye okutun. Daha sonra öğrenciler­ den sınıftaki arkadaşlarının adlarını yazma alanında "nereli?" söz­ cüklerinin önüne yazmalarını ve tümceleri tamamlamalarını isteyin. Farklı öğrencilere oluşturdukları tümceleri okutun. Uyrukları ve milli­ yetleri tabloda yer almayan öğrencilerle ilgili bilgileri tahtaya yazın. Son olarak birkaç ünlü kişinin nereli olduğunu sınıfa sorun ve her öğrenciden ünlü bir kişi belirlemesini ve sınıfa nereli olduğunu sor­ masını isteyin.

Maria

Isoanvah

Toru

Japon

Claudia Alman

__

Roberto halyah Virginia İngiltereli

9 Yazalım, konuşalım > öğrencilerden fotoğrafları ve 8. etkinlikte doldurdukları tablodaki bilgileri kullanarak örnekteki gibi diyaloglar oluşturmalarını isteyin. An­ cak onları bu kez ülke adlarını değil, milliyet adlarını kullanmaları konusunda uyarın.

1. A: Ahmed nereli______ ? B: AfganistanlI CAfsan)

2. A:

?

3. A:

?

4. A:

B:

5. A: B: .

6. A:

7. A: 1

22

Imelda

Virginia

B: .

Yanıtlar

Sözcük Alanı

( bu • o • orası« şurası ♦şu • burası j

• Eşya, yer, meslek adları • Niteleme sıfatları, sıra sayı sıfatları

Bu

Aylin Ayşen

Dilbilgisi

. çok güzel bir fotoğraf. Burası neresi?

Antalya

Aylin

• KOŞAÇ TÜMCESİ (haber kipi)

kim?

Ayşen

• SIRALAMA -(İ)ncİ • KOŞAÇ TÜMCESİ (haber kipi devaml -lylim, -sin, - -lyllz, -(siniz, -IIEıi

O

İrlandalI bir turist,

Aylin

Şurası

da Antalya mı?

Ayşen

Orası

Antalya değil, İzmir.

Beceriler

Aylin

İzmir güzel bir şehir mi?

• Eşya, yer ve kişilerin, ne, neresi, kim olduğunu söyleyebil­ me/sorabilme

Ayşen

Evet, çok güzel bir şehir.

• Eşya, yer ve kişilerin bir yerde bulunup bulunmadığını söyle­ yebilme/sorabilme • Sıralanış sözcüklerini doğru kullanabilme

> öğrencilere ses kaydını dinleterek onlardan, sözcükleri doğ­ ru boşluklara yazıp yazmadıklarını kontrol etmelerini isteyin. Yanlış seçilen sözcüklerle ilgili farklı örnekler kullanarak açık­ lama yapın.

Süre: Normal 16 saat / Yoğun 12 saat 11 Dinleyelim, tamamlayalım Yeni E v >• Ders kitabında yer alan etkinliklere başlamadan önce, bulnlarl,

şulnlar), olnlarl, burası, şurası, orası adıllarını ve bu adılları kullana­ rak bir nesnenin ne; bir kişinin kim; bir yerin neresi olduğunu sor­

> Ses kaydını dinleterek öğrencilerden boşlukları tamamla­ malarını isteyin, öğrencileri ikişerli gruplara ayırıp "A" ve "B" rol­ lerini dağıtarak diyaloğu okumalarını isteyin.

mayı ve yanıtlamayı öğretin. Sorularınız için öncelikle sınıftaki eşya­ ları ve öğrencileri kullanın. Bu etkinlik için daha önceden, çeşitli eş­

Yanıtlar

yaları, yerleri, meslekleri gösteren fotoğraflar hazırlayın.

A işte ev burası. Evet, bence burası büyük ve güzel bir ev. A Burası mutfak; şurası da banyo. Burası neresi ? Çocuk odası m ı ?

>- -mİ soru sözcüğünün seçilmesi ile ilgili kuralları da anlattıktan sonra öğrencilerden yanlarında bulunan eşyaları ya da sizin dağı­ tacağınız görselleri kullanarak birbirlerine öğrettiğiniz adılları kulla­ narak sorular sormalarını ve yanıtlamalarını İsteyin.

> Adılların öğretimi ile ilgili çalışmalarınızın ardından, adılların yeri­ ne ad koyarak,

Sınıf büyük/temiz/dolu/boş.

Hayır, orası yatak odası. Salon biraz küçük deRil mi? A Hayır bu salon yirmi beş metrekare. Bence küçük değil. B: Teşekkür ederim. İyi günler.

A li öğrenci/diplomat/Alman.

12 Tamamlayalım, konuşalım

Hava güzel/soğuk.

> öğrencilerden bu etkinlikte verilen tümceleri önce kendileri­ ne göre tamamlamalarını, sonra da soruları sınıfta kendi be­ lirleyecekleri kişilere sormalarını, kendilerine soruluyorsa not­ larına göre yanıtlamalarını isteyin.

gibi ad tümceleri üzerinde durun. Tahtaya, - Bugün cumartesi mi? - Hayır, bugün cumartesi değil. - Hava soğuk mu?

1. Sizin adınız ne?

- Evet hava soğuk/Hayır, hava soğuk değil. gibi örnek diyaloglar yazın ve öğrencileri gruplara ayırarak onlardan da ad tümcelerini kullanarak diyaloglar oluşturmalarını isteyin.

2. Nerelisiniz? ___ 3. Bugün nasılsınız?.. 4. Burası neresi?____

10 Yerleştirelint, dinleyelim

5. Bugün hava nasıl? .

C ğj

Fotoğraflar > Ses kaydını dinletmeden önce, diyalogda geçen ve öğrencilerin bilmediği sözcükleri açıklayın. Sonra öğrencilerden kutuda verilen sözcüklerle diyaloğu tamamlamaya çalışmalarını isteyin. Bu aşa­ mada yaptıkları yanlışları düzeltmeyin.

6. öğrenciler nerede? 7. Okul nerede?____ 8. Bugün ne?_______ 9. öğretmen kim?___ 10. Kim bekar?_______

öğrenciler nerede? Okulda.

13 Tamamlayalım > Bu çalışmadan önce öğrencilerin gerektiğinde kullanmaları için tahtaya soru ekinin seçimi ile ilgili kuralı yazın ve öğrenci­ lerden tümceleri tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Sınıf temiz mi ? Evet, sınıf temiz________ 2. O doktor mu ? Hayır, o doktor değil_____ .

mı ? Evet, orası

3. Şurası banka 4. 0 gözlük

mü ? Hayır, o gözlük değil_____

5. Bugün hava sıcak mı ? Hayır,

szaafe rfeğ;/ .

mü ? Evet, İstanbul büyük .

6. İstanbul büyük 7. Deniz soğuk

»m ? Evet, Şerefe sgğ«fe

.

mi ? Evet, yemek lezzetli .

8. Yemek lezzetli

eğlenceli___ w» ? Hnyır konser kalabalık değil.

9. Parti eğlenceli _>m_? Evet,

10. Konser knlnhnlık 11. Bugün pazar 12. Burası ev

Pazar Tahtaya yazdığınız örneklerden hareketle -DE ekinin biçimlen­

.

16. Kütüphane burası _ m _ ? Evet, burası 18. öğretmen o

A li nerede? Evde.

m; ? Hayır,

14 Eşleyelim

15 Eşleyelim Nerede? > Bu çalışmada ilk olarak öğrencilere, fotoğraflardaki kişilerin ne­ rede olduklarını sorup aldığınız yanıtları tahtaya yazın. Daha son­ ra her diyaloğu bir öğrenciye okutarak o diyalogla ilgili fotoğrafı buldurun. -si) A: Merhaba.

A: Çocuklar nerede?

> öğrencilerden soruları yanıtlarıyla eşlemelerini isteyin. Bu et­

B: Merhaba.

kinlik sonrasında 2 ve 8 no'lu soruları yanıtlarıyla birlikte tahta­ ya yazarak bu iki soru tümcesinin farkını açıklayın. Açıklamanız­ da,

A: Kafeterya nerede acaba?

B: Bahçedeler.

B: Altıncı katta.

A: ön bahçede mi,

Odada değiller.

A: öğrenci işleri nerede7

arka bahçede mi?

Sınıf burası torası değili.

B: Birinci katta.

Burası sınıf Ikafeferya değili.

A: Kütüphane de birinci katta mı?

öğretmen A li lErol değili. A li öğretmen Idoktor değili.

B: Arka bahçedeler.

B: Hayır, kütüphane bu katta.

İleride, solda. , A: Teşekkürler.

M urat bu lo değili. Bu M urat (AH değili. gibi örnekler kullanarak tümce çiftlerinde odaklanılan bilginin farklı olduğunu gösterin.

> 15. etkinliğe geçmeden önce tahtaya son olarak bu etkinlik­ teki 9 no'lu tümceyi yazın, öğrencilerin dikkatini tümcedeki -DE ekine çekin ve tahtaya aşağıdaki tümceleri veya benzerlerini yazın. Kitap nerede? Masada. Kalem nerede? Çantada.

:4

C,--' A: Pardon, burası neresi?

A: Alo! iyi günler, orası

B: Burası Kızılay. A: Bu haritada, Kızılay'da bir

neresi? B: Burası Park Eczanesi.

park var. Güvenpark.

A: Mehmet Bey orada mı?

Nerede acaba?

B: Hayır, şu anda burada

B: işte şurada, iki yüz metre

değil. A: Peki. Teşekkür ederim.

ileride. J

\

iyi günler.

/

17 Tabelaya bakalım, yanıtlayalım > öğrencilere hiçbir açıklama yapmadan onlardan soruları ta­ belaya göre yanıtlamalarını isteyin, tüm öğrencilere yanıtlarını okutun. Sıralanış eklerini doğru kullanan öğrencilerin yanıtları­ nı tahtaya yazın ve bu tümcelerden hareketle eklerin seçilişi ile ilgili kuralları anlatın. Açıklamalarınızın ardından öğrencilere,

Bu sınıf kaçırıcı katta? Kafeterya kaçıncı katta? Burası kaçıncı sokak/cadde? gibi sorular yöneltin. Son olarak tahtaya

Biz şim di kaçıncı kattayız?

Yanıtlar Diyalog 1: 4. resim

Diyalog 2: 3. resim

Diyalog 3: 1. resim

Diyalog 4: 2. resim

işSai | -

jŞjTfy»

—

bu(nlar)

ne

şurası

kim

Şurası neresi?

neresi

Onlar kim ?

değil

Birinci/ikinci/... kattayız. tümcelerini veya kişi eki içeren başka tümceleri yazarak kişi ekleri ile özne konumunda bulunan adılların altını çizin ve haber kipi I/'- eylemi) ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açık­ lamalarınızı dilbilgisi kartını kullanarak özetleyin ve 18. etkinliği uygulayın.

Bu ne?

■

- (İ)ncİ

Örnekler

Ek

............... .........

* Burası kim ?

Murat

öğretmen

mı

Bu sözlük değil m i7

bir

(ı)ncı

dokuzuncu (ev)

m ü dür

0

mi

Murat öğretmen mi?

yedi

(i)nci

yedinci (kat)

kitap

sözlük

mu

M ü d ü r o m u?

dokuz

uncu

birin ci (sokak)

Eiif Hanım

yaşlı

mü

K ütüphane bu katta mı?

d ö rt

üncü

altıncı (blok)

kuş

burada

Kuş kafeste değil.

altı

kaçıncı (kat)

kütüphane

kafeste

Elif Hanım yaşlı değil mi?

kaç

sonuncu (durak)

bu katta

Onlar burada.

son

I

* Burada kalabalık?

nerede

Kitap nerede ?

-

*dörtüncü (bölüm)

I

Sınıflar 18,19, 20, 21, 22, 23

*Kitap nerede mi?

kimde

..

m

16 Tamamlayalım > Etkinliği uygulamaya başlamadan önce, ünitenin bu bölümüne kadar yaptığınız dilbilgisi açıklamalarını dilbilgisi kartını da kullanarak özetleyin, öğrencilerden kartta verilen sözcüklerle örnekteki gibi tüm­ celer oluşturmalarını isteyin. Daha sonra etkinlikteki tümcelerin her birini farklı bir öğrenciye okutarak tamamlatın. Yanıtlar

mi

1. özgür öğretmen 2

Orası.bir sınıf.

3

Orası TÖMER

mi

?

4.

Hakan hasta

mı

?

5.

Kitaplar masa da

?

1. KAT

Kantin

Öğretim Elemanları

Fotokopi

Sınıflar 5, 6,7,8 idare Amirliği

Öğretim Elemanları

Sınıflar 1,2,3,4 Öğrenci İşleri

- Halkla ilişkiler. - DVD Kulüp

Dil Kütüphanesi - Okuma Salonu

1. Kütüphane kaçıncı katta?

mL ?

8. Can Bey oda da

mı

9. Ali sınıfta değil

, kafeterya„da_

Bugün cuma mı

B irin c i katta __

?

?

4. Fotokopi odası nerede? Üçüncü katta

.

?

11. Kütüphane 1. kat ta ... ____ w ı_ mı

Öğretim Elemanları Sınıflar 9,10,11,12

Yanıtlar

7. Bu elbise pahalı

12. Sevgi bekar

3. KAT 2. KAT

6. öğrenciler sınıfta

10.

4. KAT

Öğretim Elemanları Sınıflar 13,14,15,16,17

2. öğrenci işleri kaçıncı katta? Birinci katta

.

3. 4 numaralı sınıf kaçıncı katta? İkinci katta

5. Kantin nerede? Dördüncü katta 6. 19 numaralı sınıf nerede? Altıncı katta

25

HMHKMnNİ '

■

■

1

ÜS -ım/-im/-um/-üm/-yım/-yim/-yum/-yüm Ben hastayım.

ben

öğretmen

sen

çalışkan

o

doktor

biz

öğrenci

-ız/-iz/-uz/-üz/-yiz/-yiz/-yuz/-yüz

Biz öğretmeniz.

siz

Ali

-sınız/-siniz/-sunuz/-sünüz

Siz doktor musunuz?

onlar

hasta

(-lar/-ler)

* Onlar çalışkanlar.

değil

-sm/-sin/-sün/-sün

Sen öğrenci değilsin.

Bu sınıfta beş öğrenci var. Usa Cransc : Umiko bir öğretmen. O Japo~ S_rye mat. Vlademir üniversitede öğrenci C 5-_ John öğretmen. İngiltereli.

O A li mi?

18 Tamamlayalım

■ *

öğretmen Fransız

r 0

V\od''T

rûscT

T

/

Suriyeli

■f

Diplomat

■r

> Etkinlikte yer alan her bir tümceyi farklı bir öğrenciye okutun ve okuyan

öğrenci

öğrepcinin tümceyi uygun haber kipi eki ile tamamlamasını isteyin.

Japon

> Bu etkinlikteki tümcelerde geçen İrlandalI, Suriyeli, nereli gibi sözcükle­ ri ek çözümlemesi yapmadan sözlükse! biçimler olarak öğretin.

Hemşire

/

Yanıtlar

20 Tamamlayalım

____

1. Ben TÖMER'de öğrenci

Haydi Tanışalım

2. Siz Alman mısınız? 3. Siz öğretmen misiniz? 4. Kitaplar sen_^e________ mİ__ ? 5. Ali İrlandalI

cleMil . Suriyeli.

6. Onlar doktor__ mu__? 7. Aysun Hanım bu şirkette müdür

mü__?

8. Kafeterya altıncı kati«________ mı__ ? 9. - Siz evli m isiniz ?

>- Metinlerle ilgili çalışmalara başlamada-' önce, : -veya birkaç öğrenci belirleyip bu öğrenciler: s refın cr_;s n: nn. Tahtaya her öğrenci ile ilgili uzun, kısa, vc Bu etkinliğe öğrencilerden verilen ifadelerin anlamlarını sözlükle­ rinden bulmalarını isteyerek başlayın. Sonra her bir diyaloğu farklı bir öğrenciye okutarak tamamlatın. Diyalogları tamamlamak için kullanılmayan ifadelerin hangi durumlarda kullanıldığını örnekleyen durumlar yaratın.

B: Rica ederim.

A: Alo! Merhaba Can. Nasılsın

Yanıtlar

7

B: Merhaba Burak, iyiyim, sağol.

/ buyurun • geçmiş olsun • affedersiniz • rica ederim l v teşekkürler * lütfen • afiyet olsun » sağol • bir şey değil

B: İstanbul'dayım.

1 ) A: Neyin var7 Hasta mısın? \ B: Evet, biraz ateşim var. A: Geçmiş olsun ........

. 2 } A: Affedersiniz ,bu koltuk > boş mu?

A: Şu anda neredesin...?

Bir kola lütfen Tabii, buyurun

A: öyle mi? İstanbul nasıl? B: Çok güzel. Orada hava nasıl____

Teşekkürler

B: Rica ederim/Rir

A: Burası bugün biraz soğuk.

B: Evet, boş.

27

> Açıklamalarınızın ardından diyalogu öğrencilere bir kez oku­ tun ve sorulan yanıtlamalarını isteyin.

Sözcük Alanı • Eşya, yer, meslek adları

Dilbilgisi • VAROLUŞ TÜMCESİ (haber kipii var, yok

Beceriler • Herhangi bir nesnenin, kişinin, bir yerde bulunup bulun­ madığını söyleyebilme/sorabilme • Nesnelerin ve kişilerin yerlerini, özelliklerini, niteliklerini söy­ leyebilme/sorabilme

Süre: Normal 4 saat / Yoğun 4 saat

> Bu alt ünitede yer alan etkinliklere başlamadan önce tahtayı iki sütuna bölün ve sütunlardan birine "var" diğerine "yok" yazın. Daha sonra ilgili sütunlara sınıfta olan ve olmayan eşya adlarını kullana­ rak,

Sınıfta sandalye var.

Manav : Hoş geldiniz.

Sınıfta televizyon var.

Müşteri : Hoş bulduk. Kiraz var mı?

Sınıfta öğrenciler var.

Manav : Evet, var. Kaç kilo? Müşteri : 1 kilo lütfen. Manav : Tabii.

Sınıfta bilgisayar yok.

Müşteri : Muz var mı?

Sınıfta yatak yok.

Manav : Hayır.

Sınıfta buzdolabı yok

Müşteri ; Peki, üzüm var mı?

gibi tümceler yazın ve "-DE ne var?' sorusunu sorabileceğiniz uygun

Manav : Maalesef, bugün üzüm de yok.

bir durum oluşturun (daha önceden hazırlayacağınız ve içinde fark-

Müşteri : Tamam, 1 kilo kiraz kaç lira7

: eşyaların bulunduğu bir çantayı sınıfa getirmek, öğrencilere pen­

cereden görünen sokakta/bahçede/... neler olduğunu sormak, öğ'enciler görmeden avucunuza bir şey alıp bunun ne olduğunu sor­ mak gibi). Aldığınız yanıtları tahtaya yazın. Daha sonra bu tümcelere soru eki ekleyerek evet/hayır soruları oluşturun. Sorulardan birkaçını siz yanıtlayın, diğerlerinin yanıtını öğrencilerden isteyin.

1 Okuyalım, yanıtlayalım

Manav : 2 TL. Müşteri : Buyurun, iyi günler. Manav : Teşekkürler. Güle güle.

Yanıtlar

/ /

> Metni okutmadan önce görseli kullanarak öğrencilere manavda neler olduğunu sorun ve tahtaya meyve sebze adlarını yazın. Bu aşamada varoluş tümceleri ile ilgili açıklamalarınızı yapın. > Ardından diyaloğu okutarak öğrencilerden sorulan yanıtlamaları­ nı isteyin.

Manavda kavun var mı? Resimde patates var mı? ya da

Sınıfta buzdolabı var mı? Sınıfta kedi var mı? gibi olumsuz yanıt gerektiren soru tümcelerinden hareketle soru tümceleri ile ilgili kuralları verin.

Doğru

Yanlış

1. Manavda muz ve üzüm yok.

[7]

□

2. Manavda vişne var.

□

[7]

3. Bir kilo kiraz üç YTL.

□

[7]

1. Fotoğrafta elma var mı? Hayır yok_____________________________________ _. 2. Fotoğrafta domates var mı? Evet var

_____ ____________ ______ . ■ _____.

3. Fotoğrafta hangi meyveler var? Armut, çilek, kiraz, ayva, erik, kivi, ananas, üzüm ... var 4. Fotoğrafta sebze var mı? Evet v a r ______________________________ _________

:

.

26 Tamamlayalım, dinleyelim

27 Resme bakalım, tamamlayalım

Var mı? Yok mu? >- öğrencilerden önce diyalogları tamamlamalarını, ardından da ses kayıtlarını dinleyerek yanıtlarını kontrol etmelerini isteyin.

>- Bu etkinliğe varoluş tümcesi soruları ile değil; görseldeki nesnelere dönük Bu ne? soruları ile başlayın, öğrenciler için yeni olan sözcükleri tahtaya yazın. Görseldeki tüm nesneler hakkında konuştuktan ve bu aşamaya kadar yaptığınız açık­ lamaları dilbilgisi kartını da kullanarak özetledikten sonra, so­ rularla ilgili çalışmayı yaptırın.

Yanıtlar 1. Yerde

f 1)

V

A: Hoş geldiniz. B: Hoş bulduk. Çorba var mı A: Evet, domates çorbası var B: Hmm... Tamam, iki çorba lütfen.

h a lı ve g ita r

2. Koltukta kitap

?

_var.

yok

3. Sehpada kitap/tabak,

_yok.

4. Sehpada bardak _

y

5. Pencere______ perde

vnr

6. Televizyonda

vnr

7. Kitaplıkta

yarışma

kitaplar______ var.

8. Vazoda 9. Sehpada

var

çiçek

gazete, tabak ve vazo vnr

10. Tabakta_______ meyve

vnr

11. Yerde

yok

kitap/gazete...

12. Sandalyede

var

kedi

13. Sandalyede gazete

yok

14. Odada buzdolabı/bilgisayar/...

yok

VAROLUŞ TÜMCESİ (haber kipi) Ad

Ek

Ad

masa -da ne oda -de kim market -ta yem ek dolap -te süt

■ '+ var

-

var, yok 7

Örnek

mı

Dolapta yemek var mı?

mu

Masada ne var? Odada kim yok?

*Markette süt değil.

28 Dinleyelim, işaretleyelim ____________________ A: Bu ayakkabı nasıl? B: Fena değil ama 36 numara biraz küçük. 37 numara var_______ mı ? A: Hayır,___y ° k . Yalnızca bu B: Hmm... Peki, iyi günler.

numara var.

\

Diyaloglar >- Etkinliğe başlamadan önce, tabloda verilen tümceleri tek tek okuyarak öğrencilere art arda üç diyalog dinleyeceklerini, verilen tümcelerin kaç numaralı diyalogda geçtiğini ses kaydı­ nı dinlerken tabloda işaretlemelerini isteyin.

29

Yanıtlar

2. 3. 1. Diyalog Diyalog Diyalog /

1. Şu anda yemekte. 2. Burası And Sokağı mı?

□ Hayır, burası bir oda.

3. iş Bankası bu sokakta mı?

□ Hayır, burada oda yok.

4. İyi günler, öğrenci işleri

/

nerede?

6. Bu binada kafeterya var mı?

[7] Evet, burası bir oda. □ Evet, burası bir oda değil.

lİ

5. Alp Bey orada mı?

2. Burası, oda mı

3. Televizyon kapalı mı_____ □ Hayır, televizyon kapalı.

/ /

Gp Hayır, televizyon kapalı □ Evet, televizyon açık. □ Evet, televizyon değil.

29 Dinleyelim, bulalım Hangi Oda? ► Bu çalışma için öğrencilerle görseller hakkında önceden ko­ nuşmayın. Yalnızca ses kaydını dinletmeden önce birkaç daki­ ka süresince görselleri incelemelerini isteyin. Ardından ses kay­ dını dinleterek öğrencilerden kayıtta tasvir edilen odayı bulma­ larını isteyin.

4. Kitaplıkta ne var_______ 0 Kitaplıkta kitaplar var. □ Kitaplık var. □ Kitaplıkta kitap yok. □ Kitaplıkta kitap değil.

31 Resme bakalım, yanıtlayalım Ses Kaydı Burası büyük ve güzel bir oda. Odada büyük bir sehpa var. Sehpada bir vazo ve vazoda çiçekler var. Duvarda büyük bir tablo ve resimler var. Kitaplıkta kitaplar var. Odada hiç san­ dalye yok. Televizyon açık. Bu odada koltuk ve halı da var.

> öğrencilerden resmi incelemelerini ve soruları yanıtlamalarını is­ teyin. Ardından soruları farklı öğrencilere sorun ve yanıtlarını değer­ lendirin.

V ' V

4

/ i

■ '

1 *‘ j

1

i‘

30 Dinleyelim, yazalım > Öğrencilerden ses kaydını dinlemeden önce verilen seçenek­ leri okumalarını isteyin. Daha sonra kaydı dinletin ve soruları boşluklara yazarak her soru için uygun yanıtın hangi seçenekte verildiğini bulmalarını isteyin.

1. Burası ne?

5. Odada kaç sandalye var?

2. Burada yatak var mı?

6. Masada neler var?

3. Masada bardak var mı?

7. Havlu nerede?

4. Duvarda tablo var mı?

8. Duvarlarda neler var?

Yanıtlar 1. Odada televizyon var mı ? 0 Evet, odada televizyon var. □ Hayır, odada televizyon var. □ Hayır, odada televizyon değil. □ Evet, odada televizyon yok.

32 Dinleyelim, işaretleyelim

33 Soralım, anlatalım

Çantada Ne Var?

Sınıfta

> Bu çalışmada ses kaydını dinletmeden önce öğrencilere sözcük­

> öğrencileri ikişerli gruplara ayırın. Her öğrenciden, soruları

lerle ilgili açıklama yapmayın, öğrencilerin bilmedikleri sözcükleri duyarak belirlemelerini isteyin. Yeni sözcüklerin anlamını etkinliğin ardından verin. Dinleme etkinliğinden sonra ikişerli gruplar oluştura­ rak öğrencilerin arkadaşlarına cüzdanlarında/çantalarında neler ol­ duğunu sormalarını ve aldıkları yanıta göre 3 eşya adını söyleme­ lerini isteyin.

önce kendilerinin yanıtlamalarını, daha sonra diğer öğrenciye sormalarını ve kendilerine sorulduğunda notlarını kullanarak yanıtlamalarını isteyin. Daha sonra soruları birkaç öğrenciye siz yöneltin, öğrenciler eksik yanıt verirse diğer öğrencilere söz vererek eksikleri tamamlatın.

Ses Kaydı - Sibel, bu ne kadar büyük bir çanta, içinde neler var? - Her şey var. Cep telefonu, ayna, mendil, anahtar, cüzdan, kaset, gözlük, ilaç... çok şey var. ' - Kitap da var mı? - Hayır, kitap yok ama küçük bir defter var. □ 0 □ (3 [7] □ [7]

Makyaj çantası Üaç Yüzük Cüzdan Ayna Parfüm Anahtar

[7] [7] [7] □ □ [7] □

Kaset Defter Cep telefonu Sözlük Kitap Mendil Tarak

> Bu çalışmanın ardından oluşturduğunuz grupları karşılıklı konuşma sayfalarına yönlendirin.

Sınıfta neler var?

Sınıfta kaç masa / sandalye / ... var? Eşyalar nerede?

Sınıfta kimler var?

Sınıfta kaç öğrenci var?

> Karşılıklı konuşma çalışması İçin A ve B öğrencilerini belirleyin ve öğrencilerden yalnızca kendi sayfasındaki görseli incelemeleri konu­ sunda uyarın ve A rolündeki öğrencilerden kendi sayfalarındaki görseli B rolündeki öğrencilere anlatmalarını, daha sonra da verilen so­ ruları sorarak hangilerine doğru yanıt aldıklarını işaretlemelerini isteyin. B öğrencilerinden de, kendilerine anlatılan görsel hakkında not­ lar almalarını ve kendilerine sorulacak soruları yanıtlarken bu notlardan yararlanmalarını isteyin. Aynı etkinliği B rolündeki öğrencilerin görselleri için de uygulayın.

32

Anlatalım, soralım, not alalım

Anlatalım, soralım, not alalım

Burası Ne?

Burası Ne?

Doğru

Yanlış

1. Burası ne? *

□

□

2. Burada tabak var mı?

□

3. Bardaklar nerede?

Doğtu

Yanlış

1. Burası ne?

□

□

□

2. Parfümler nerede?

□

□

□

□

3. Duvarda neler var?

□

□

4. Burada pencere var mı?

□

□

4. Burada ayna var mı?

□

□

5. Çaydanlık kırmızı mı?

□

□

5. Vazoda çiçek var mı?

□

□

6. Tencereler nerede?

□

□

6. Küvet dolu mu?

□

□

fiil Fî

1 f

«/ 1. Ne Yapıyorsunuz? 1 Fotoğraflarla eşleyelim

Sözcük Alanı • Zaman belirteçleri {bugün, yarın, yazın, kışın vb.) • Soru sözcükleri [kim, ne, niçin, nerede, ne zaman, nasıl hangh

Dilbilgisi • ŞİMDİKİ ZAMAN (genel) -(İ)yor • ŞİMDİKİ ZAMAN (resmi) -mEktE

Beceriler • Konuşma anında gerçekleşen eylemi söyleyebilme / sorabilme • Hobiler, alışkanlıklar, düzenli olarak yinelenen eylemler hakkında bilgi verebilme/sorabilme • Zaman belirteçlerini doğru kullanabilme • Soru sözcüklerini doğru kullanabilme

> Bu ünitede yer alan etkinliklere başlamadan önce öğrencilere "eylem'i tanıtın. Bunun için yürü-, koş-, iç-, otur-, yaz- gibi eylem­ leri gösteren görseller kullanın veya bunları sınıfta gösterin. Tahta­ ya, gösterdiğiniz her eylemi sınıftaki öğrencilerin adlarını özne ko­ numunda kullanarak 3. tekil kişi çekimiyle yazın. Bu çalışmayı ya­ parken öğrencilere "Ne yapıyor?' sorusunu da öğretin ve örnekle­ rinizi bu soruya uygun yanıtlarla diyalog biçiminde oluşturun. > Bu çalışmanın ardından ders kitabındaki etkinlikleri uygulama­ ya başlayın ve öğrencilerden sözlüklerini de kullanarak giriş fotoğ­ rafında örneklenen eylemleri ilgili tümcelerle eşleştirmelerini iste­ yin. Ardından tahtaya, O gazete oku-yor O uyu-yor O yürü-yor gibi bağlayıcı ünlü gerektirmeyen ve son sesi ünlü daralmasına uğramayan eylemlerle kurulmuş şimdiki zaman tümceleri yaza­ rak öğrencilerin dikkatini -yor ekine çekin ve 2.’ etkinliğe geçin.

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 12 saat 2 Tamamlayalım, söyleyelim > öğrencilerden tümceleri şimdiki zaman ekiyle tamamlamaları­ nı isteyip tümceleri farklı öğrencilere okutarak,

Pişir-i-yor Yüz-ü-yor Yap-ı-yor

Yanıtlar • Gazete okuyor.

S

• Resim yapıyor.

m

• Cam siliyor.

ÜH

• Meyve suyu içiyor.

□

biçiminde tahtaya yazın. Tümceleri tahtaya yazarken bağlayıcı ün­ lü ile ilgili yanlışları düzeltin. Bağlayıcı ünlülerin altını çizin ve bu ör­ neklerden hareketle ŞİMDİKİ ZAMAN (genel) ile ilgili açıklamaları­ nızı yapın. Açıklamalarınız sırasında, örneklerinizin, konuşma anı­ nı gösteren eylemleri, alışkanlık gösteren eylemleri ve gelecek za­ man belirteçleriyle kullanıldığında gerçekleşmesi beklenen veya planlanan eylemleri içermesine ve hiç, hiçbir ve asla gibi belirteç­ lerin bulunduğu olumsuz tümceler sunmasına dikkat edin. Sonra­ ki aşamada dilbilgisi kartını kullanarak bu yapıyla ilgili bilgileri özetleyin ve 3. etkinliği uygulayın.

Yanıtlar • Aşçı yemek pişir iyor .

1öğretmen konuş u yo r.

• Gitar çalıyor.

• Çocuk yüz üyor

1öğrenciler sınıfta otur uyor.

• Gülümsüyor.

• O kahvaltı yapıyor^<

1Bebek uvuvor .

• öğrenci ders çalış iyor .

1Uçak kalk iyor .

• O mektup yazjyar..

• Murat parkta koş uyor.

• Top oynuyor.

0

• Fotoğraf çekiyor.

ED

• Ders çalışıyor.

m

• Uyuyor.

m

• Şoför araba kullan iyor .

• Ali piyano çal iyon,.

• Satranç oynuyor.

m

• Turistler müzede gez iyor

• öğrenci soru sor uyor.

• Bilgisayar kullanıyor.

m

• Yağmur vağ iyo r .

O gül üyo r

33

ŞİMDİKİ ZAMAN (genel) Eylem

Adıl

yürü uyu al gel gül git

ben sen 0 biz siz onlar

Zaman Eki

—

-yor -iyor -iyor -uyor -üyor

-mı -mi -mu -mü

?

Kişi Eki

Ö rnekler

mu

-yum -sun -uz/-yuz -sunuz (lar)

Ben geliyorum. Sen yürümüyorsun. Biz gülüyor muyuz? Biz almıyor muyuz? Siz uyuyorsunuz. *Onlar gitiyorlar.

5 Soralım, anlatalım

3 Tamamlayalım, söyleyelim > öğrencilerden, tümceleri -(ilyor ekiyle tamamlamalarını isteyin. Her tümceyi farklı bir öğrenciye okutup yanlışlarını düzelterek diğer öğrencilerin yanıtlarını kontrol etmesini sağlayın.

Yanıtlar 1. 0 , et lye-l yemiyor _ . , çünkü vejetaryen. 2. İlkbaharda sık sık pikniğe tglt-l Ridiyorum/gidiyor/gidiyoruz

Neler Yapıyorsun? > Bu etkinlik için öğrencileri ikişerli gruplara ayırın. Tüm grup­ lardaki öğrencilerden, verilen soruları arkadaşlarına sormaları­ nı, aldıkları yanıtları not etmelerini ve notlarını kullanarak bir sözlü anlatım metni oluşturmalarını isteyin. Bu etkinlik için öne çıkan beceri sözlü anlatım olduğundan, öğrencilerin, aldıkları yanıtları olduğu gibi yazmalarını ya da sadece aldıkları notu okumalarını engelleyin.

gidiyorlar 3. Gençler klasik müzik ldinle-1 dinlemiyor t p0p

Bir günün nasıl geçiyor? Sabahlan ne yapıyorsun?

müzik Idirıle-I dinliyor

öğlenleri ne yapıyorsun?

4. Ali ve Lale yarın (evlen-} evleniyor

mu___ ?

Hafta sonlan ne yapıyorsun?

5. Bebek hiç Iuyu-} uyumuyor t sanırım hasta. 6. Güzin çok güzel yemekler (pişlr-l Pişiriyor____ 7. Siz spor Iyap-}

yapıyor

musunuz? ?

8. Film saat kaçta lbaşla-} başlıyor ?

6 Bir meslek seçelim > Metinleri okumaya başlamadan önce, resimler üzerinde

9. Ben her gün meyve (ye-} yiyorum

konuşun. Resimlerde gösterilen insanların mesleği ve o insan­ ların günlük aktiviteleri hakkında sorular sorun. Bu konuşmalar sırasında, metinlerde geçen ve öğrencilerin bilmediği sözcük­ leri açıklayın. Sonra sırasıyla metinleri okutun.

4 Yerleştirelim, söyleyelim

> Daha sonra siz “öğretmenlik" ile ilgili örnek bir metin oluştu­

>- Bu çalışmada belirteçler üzerinde durun. Kış, yaz, öğle gibi belir­ teç olduğunda ek alan; sabah, akşam gibi belirteç olarak kullanıl­ dığında bir değişime uğramayan sözcüklerle ilgili örnekler verip ilk­ baharda, 1998'de, ocakta gibi -DA ekiyle oluşturulan belirteçleri an­ latın ve öğrencilerden tümcelerdeki boşlukları uygun belirteçlerle ta­ mamlamalarını İsteyin.

kışın • yazın • ilkbaharda • sabah • akşam • öğle cumartesi • pazar • şubat • ocakta 1. insanlar

genellikle kayak yapıyor.

kısın

2. Antalya__yazın

5. Bugün 14 6. Ankara'da akşam

hafta farklı ülkelere gidiyorum. Bazen o ülkelerde kalıyorum. Yeni insanlarla tanı­ şıyorum. Farklı diller öğreniyorum.

cok sıcak oluyor. kahvaltı yapıyorum.

sabah

4. Cumartesi ve

7. Bu

Ben pilotum, işim çok zevkli ve heye­ canlı. Bu nedenle hiç sıkılmıyorum. Her

Yanıtlar

3. Her

rup tahtaya yazın. Ardından da öğrencilerden kendi meslekle­ ri ile veya belirleyecekleri başka meslekle ilgili, okudukları me­ tinlere benzer bir metin yazmalarını isteyin. Tüm öğrencilere metinlerini okutup şimdiki zaman eki ve belirteçlerle ilgili yan­ lışlarını düzeltin.

pazar

çalışmıyorum.

Şubat__ Sevgililer Günü.

Ben postacıyım. Ankara'da oturuyo­

çok kar yağıyor.

rum. Sabahları çok erken kalkıyorum.

televizyonda güzel bir film var.

Mektup dağıtıyorum. Bu zor bir iş. Çok

kışın

8. .Öğle____yemeği saat 12.30'da. 9. Çiçekler ilkbaharda acıyor.

yoruluyorum ama işimi çok seviyorum.

8 Düzeltelim A ...*'

Ben bir restoranda garsonum. Her gün müşterilere servis yapıyorum. Bazı günler çok bahşiş alıyorum. Hafta sonu çalışmı­

► özetleri bir öğrenciye tümce tümce okutun ve her tümcenin ar­ dından sınıfın, tümcedeki bilginin doğru olup olmadığını tartışma­ sını isteyin.

yorum. Ahmet Moskova'da oturuyor. Kışın arkadaşlarıyla gölde yüzü­ yor ve buz pateni yapıyor. Christoph bekar bir bankacı. Rio'da yaşıyor. Rio'da herkes dan­ sı çok seviyor. Christoph da hafta sonları dans kursuna gidiyor. Sarah öğretmen. O Tokyo'da çalışıyor. Ama orada hiç arkadaşı

7 Dinleyelim , tamamlayalım Farklı Ülkelerde > Bu çalışmaya hazırlık aşamasında, öğrencilere fotoğraflar hak­

yok. Bazen tek başına kareoke barlarına gidiyor ve eğleniyor.

Yanıtlar Ahmet gölde yüzmüyor. Buz pateni yapıyor.

kında sorular sorun, öğrencilerden okuma metinlerini sessiz oku­ malarını ve boşlukları doldurmaya çalışmalarını isteyin. Ardından birkaç öğrenciye metinleri okutun. Boşluklara yazdıkları sözcükle­ rin doğruluğu ya da yanlışlığı ile ilgili bir açıklama yapmayın. Son­

Christoph evli. Her akşam dans kursuna gidiyor. Sarah'nın çok arkadaşı var. Kareoke barlarına arkadaşlarıyla gidiyor.

ra öğrencilere yanıtlarını kontrol etmeleri için ses kaydını dinletin. Ses Kaydı

Ahmet Moskova Ü niversitesinde öğrenci. Rus D ili ve Edebiyatı bölü­ münde okuyor. Rusya, benim ülkemden çok farklı, örneğin, hava burada genellikle .... soğuk oluyor , çünkü kış çok uzun sürüyor. Rus arkadaşlarım kışın gölde yüzüyor ama ben yüzmüyorum, sadece buz pateni yapıyorum . Moskova soğuk ama güzel bir şehir.

9 Soralım, yanıtlayalım Kim, N eler Yapıyor? > Bu etkinlik için sınıftaki tüm öğrencileri, sınıfın ortasına çağı­ rın. 5-10 dakikalık bir süre içinde, verilen soruları diğer öğrenci­ lere sormalarını ve yanıtları not etmelerini isteyin. Daha sonra öğrencilere notlarını değerlendirmeleri için birkaç dakika zaman verin ve kutu içindeki soruları farklı öğrencilere sorun. Yanıtları yazmalarına yardım edin. 1. Ayda kaç kez sinemaya gidiyorsunuz?

Christoph Rio'da yaşıyor. Evli. Orada b ir bankada çalışıyor. Bence Brezilya harika bir ülke. Bu­ rada mevsim her zaman yaz. Bre­ zilya'da farklı kültürlerden insanlar birlikte yaşıyor. Burada insanlar eğlenceden, spordan ve danstan hoşlanıyor. Ben de her akşam işten sonra dans kursuna gidiyorum

2. Türk yemekleri yiyor musunuz? 3. Spor yapıyor musunuz? 4. Alışverişte Türkçe konuşuyor musunuz? 5. Sabahları saat kaçta kalkıyorsunuz? 6. Boş zamanlarınızda neler yapıyorsunuz? 1. Sınıfta en çok kim sinemaya gidiyor? 2. Sınıfta kimiler! hiç Türk yemeği yemiyor?

Sarah Japonya'da b ir okulda İngi­ lizce öğretiyor Japonya çok büyük ve modern bir ülke. Ben, başkent Tokyo'da yaşı­ yorum. Tokyo çok kalabalık bir şe­ hir: Burada hayat çok hızlı ve in­ sanlar çok çalışıyorlar. Tokyo'da — ---------- — —— çok güzel eğlence yerleri var. Ben genellikle arkadaşlarımla buluşuyorum . Biz sık sık kareoke barlarına gidiyoruz, orada çok eğleniyoruz

3. Sınıfta kimiler) spor yapıyor? 4. Sınıfta kimiler) alışverişte Türkçe konuşmuyor? 5. En geç kim kalkıyor? 6. Sınıfta kimileri boş zamanlarında kitap okuyor?

10 Yerleştirelim >- Tahtaya,

Nerede oturuyorsun? Ders ne zaman bitiyor? Şimdi ne yapıyorsun? Ben nasıl konuşuyorum? gibi ne soruları yazın ve soru sözcüklerinin altını çizin, öğrencilerin verdiği yanıtları da, soruların yanıtı olan öbeklerin altını çizerek tahta­ ya yazın, öğrencilerin dikkatini, farklı soru sözcüklerinin, yanıt tümcesinde farklı öbeklere odaklandığına çekin ve öğrencilere sırayla ver­ ilen tümcelerdeki boşlukları tamamlatın.

Yanıtlar ne • nasıl • niçin • neden • hangi • ne zaman 1. A:

6. A: Hangi_______mevsimde tatil yapıyorsunuz?

__________içiyorsun?

B: Yazın tatil yapıyoruz.

B: Çay içiyorum. 2. A: Murat

7. A: Hangi_______ kazak daha güzel?

konuşuyor?

nasıl

B: Beyaz kazak.

B: Murat çok hızlı konuşuyor. 3. A: Ankara'ya__ ne zaman

geliyorsunuz?

8. A: Film

nicin/neden

başlıyor?

B: Yarım saat sonra başlıyor.

B: Hafta sonu geliyoruz. 4. A: 0

ne zaman

9. A: Hoş geldiniz,__

konuşmuyor?

ne ...... istiyorsunuz?

B: 1 paket makarna istiyorum.

B: Çünkü Türkçe bilmiyor.

10. A: Sen bugün

5. A: Niçin/Neden yemiyorsun?

niçin/neden hiç gülmüyorsun?

B: Çünkü hastayım.

B: Çünkü aç değilim.

11 Tamamlayalım, yeniden yazalım Bunları Biliyor musunuz? >■Bu bölüme giriş olarak tahtaya şimdiki zamanlı tümceler yazın. Bu tümcelerin, daha sonra -mEktE ekinin de kullanılabileceği ansiklope­ dik bilgiler içeren türden tümceler olmasına dikkat edin. Daha sonra yazdığınız tümcelerdeki -İliyor eklerini silerek yerine -mEktE ekini yazın ve bu ekin kullanıldığı durumlarla ilgili bilgi verip dilbilgisi açıklamalarınızı yapın.

> Sonra da dilbilgisi kartındaki eşleme çalışmasını yaptırıp, verilen tümceleri -mEktE ekiyle yeniden yazmalarını isteyin.

f " 'W ben sen 0 biz siz onlar

Yanıtlar

Çalış uyu al gel otur bil

-ma -me

-makta -mekte

mı mi

-yım / -yim -sın / -sin -yız / -yiz -siniz / -siniz (-lar / -ler)

1. Olimpiyat oyunlarına dört yılda bir farklı ülkelerden binlerce sporcu katılıyor. Olimpiyat oyunlarına dört yılda bir farklı ülkelerden binlerce sporcu katılmakta

2. UNİCEF çocuk hakları, sağlık ve eğitimle ilgili çalışmalar yapıyor. UNİCEF çocuk baklan, sağlık ve eğitimle ilgili çalışmalar yapmakta_____ 3. Türkiye'ye en çok Avrupa ülkelerinden turist geliyor. Türkiye’ye en çok Avrupa ülkelerinden tıırist gelmekte

36

Ben bilmekteyim. Sen uyumakta mısın? 0 oturmamakta. Biz gelmekteyiz. Onlar almaktalar. *Siz çahşmekte misiniz?

ŞEHİR UYANIYOR

Sözcük Alanı

Herkese g ü naydın1 iyi sabahlar!

• Hobi ve alışkanlıklarla ilgili sözcükler

Burası İstanbul'un Sesi Radyosu. İs­

• Eylemler

tanbul, büyük ve kalabalık bir şehir,

Dilbilgisi

başlıyor. M ilyonlarca insan, çoktan

bir metropol... Bu şehirde hayat erken

Görüyorum. Otobüslere,

• DURUM (yönelme, kalma, çıkmal -(y)E, -DE, -DEn)

vapurlara biniyoruz. Büerden simit, çiçekçilerden çiçek alı-

Beceriler

B oğaz'da tura çıkıyoruz, sahil-

• Gerçekleştirilen eylemin yerini, yönünü, hedefini, kaynağını

yürüyoruz. Sınıflarda ders veri-

durum eklerini doğru kullanarak söyleyebilme/sorabilme

;, telefonlarda konuşuyoruz. Bir zi görem iyorum . A caba siz şim -

• Hobi ve alışkanlıklar konusunda bilgi verebilme/soru sora­

eredesiniz? Nereden nereye gi-

bilme

rsunuz? Ne yapıyorsunuz?

Süre: Normal 10 saat / Yoğun 8 saat

12 Okuyalım, işaretleyelim

/ /

>- Bu etkinliğe, öğrencilere fotoğrafla ilgili,

Burası neresi? Bu kim? O ne iş yapıyor? O neler yapıyor? Fotoğrafta neler var? Fotoğrafta kim ler var? gibi sorular sorarak başlayın. Ardından, metni önce tüm öğrencilere sessiz, bir öğrenciye sesli okutun. Yeni sözcükleri açıklayıp metni bir kez de siz okuyun. Daha sonra sınıfa, verilen fotoğrafların metinde hangi sırayla geçtiğini fotoğrafların üzerinde bulunan kutucuklara yazmalarını isteyin ve öğrencilere,

Kadın ve erkek nerede yürüyor? öğretmen nerede ders anlatıyor? öğretmen kime ders anlatıyor? Kadın kimden/nereden sim it alıyor? İnsanlar neye biniyor?

-ly)E, -DE, -DEn

gibi sorular yöneltin. Aldığınız yanıtları tahtaya yazıp altını çizdiğiniz durum eklerinden yola çıkarak yönelme, kalma ve çıkma durumuy­

i-.1 w sınıf

-a/-e/-ya/-ye

la ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda öncelikle hareket

öğrenci -d a/-d e/-ta /-te

bildiren eylemlerle kurulan tümceleri kullanarak, yönelme ekinin ey­

park

lem için bitiş noktası, çıkma durumunun başlangıç noktası göster­ diğini vurgulayın. Kalma durumunu açıklarken ilk ünitede öğrettiği­ niz koşaç tümcelerine de göndermede bulunun ve -DE ekinin bir

Ö ğrenciler sınıfa giriyor. Ö ğretm en öğrenciye soru soruyor.

-dan/-den/-tan /-ten Ö ğretm en okuldan eve yürüyor.

market

Oya marketten geliyor.

okul

Ayşe Bebek'te oturuyor.

Bebek'

*Kadın parkta gidiyor.

eylemin gerekçeleştiği yeri gösterdiğini belirtin. Daha sonra, yönel­ me durumu ekinin hedef; çıkma durumu ekinin kaynak gösterdiği durumları örnekleyen tümcelerle bu eklerin diğer işlevleri üzerinde durun. 13. etkinliğe geçmeden önce dilbilgisi kartındaki eşleme çalışmalarını yaptırarak açıklamalarınızı özetleyin.

13 Yerleştirelim > Dilbilgisi açıklamalarınızın ardından öğrencilerden durum ekiyle verilen adların birlikte kullanılabileceği eylemleri kutucuk­ lara yazmalarını isteyiniz.

37

Yanıtlar korkmak • oturmak • çıkmak • gitmek • koşmak • hoşlanmak • dinlenmek • girmek • binmek • ders çalışmak TV seyretmek • ayrılmak • nefret etmek • top oynamak • yürümek • sıkılmak

örnek:

hoşlanmak nefret dmek çıkmak sıkılmak korkmak

oturmak

_______ ,

dinlenm ek ders çalışmak TV seyretm ek to p oynam ak

ilaSBİaiMaL iİM$S«îBMfaE -- r -

korkm ak

oturm ak

hoşlanmak n e fre t etm ek

; j koşmak ; dinlenm ek ders çalışmak

' to p oynam ak 1yürüm ek

14 Tam amlayalım > Bu çalışmada öğrencilerden, resimlere bakarak yanıt tümcelerindeki boşlukları doldurmalarını isteyin ama onlara resim ve tümceleri incelemeleri için süre de verin. Oluşturdukları tümceleri sırayla okutun.

Türkçeyi nerede öğreniyorsun? TÖMER'de________öğreniyorum

O nereye gidiyor?

Tatile/Denize

'

Sıra kimde? Sıra bencle

gidiyor.

Nereden geliyorsun?

İspanya 'dan/Madrid'den geliyorum.

m

ne yapıyor?

15 İşaretleyelim, eşleyelim

Yanıtlar Doğru

Yanlış

1. Doktor mesleğini çok seviyor.

□

0

2. Fotoğrafçılık pahalı bir hobidir.

□

s

3. Hobiler hayata renk veriyor.

m

4. Doktor dağcılık da yapıyor.

□

> Metni okutmadan önce öğrencilere, Bir hobiniz var mı? Nedir? Bu hobinizle ilg ili neler yapıyorsunuz? gibi sorular sorun, öğrencilerin ürettiği ve okutacağınız metinde de geçen sözcükleri içeren tümceleri tahtaya yazın. Sonra metni birkaç öğrenciye okutun. Yeni sözcükleri açıklayıp ilgili etkinliği uygulayın.

alternatif

□

-»*■ seçenek

gezmek -

dolaşmak

aktif----

İÜ

sorun -

-»- problem

hayat -

-► yaşam

hareketli

16 İşaretleyelim, anlatalım

HOBİLER Günümüzde hayat zor. Evde, işte, sokakta pek çok sorun var. Hepimiz trafikten, kalabalıktan, gürültüden ve daha pek çok şey­ den şikayet ediyoruz. Günler monoton geçiyor. Evden işe, işten eve gidiyoruz ve bu hayattan hiç hoşlanmıyoruz. Ama daha eğ­ lenceli ve stressiz bir hayat mümkün!

/Ç.ş

> Etkinliği uygulamaya başlamadan önce tahtaya, Dağcılık: tırmanış, tırmanmak, kamp, çadır, zirve gibi, verilen sözcüklerle aynı kavram alanı içinde yer alan söz­ cükler yazın. Daha sonra öğrencilerden hobilerini işaretleme­ lerini ve tahtaya yazdığınız sözcükleri de kullanarak hobileri hakkında bilgi vermelerini isteyin. Hobileri verilen listede bu­ lunmayan öğrencilerden, kendi etkinlikleri ile ilgili önce söz­ cükler, sonra da tümceler isteyin.

Ben bir doktorum. Her sabah saat beşte hastaneye gidiyorum. Dağcılık

□

• Maket

□

mutsuz bir insan değilim. Çünkü bir hobim var: fotoğrafçılık! işten

Fotoğrafçılık

□

o Koleksiyon

□

sonra sokaklarda geziyorum ve insanlara, hayvanlara, ağaçlara,

Müzik

□

• El sanatları

□

çiçeklere bakıyorum. Her gün, her yerde fotoğraflar çekiyorum.

Dans

□

• Bilgisayar

□

Bence hobiler insana pozitif enerji veriyor, hayat daha renkli geçi­

Resim

□

8 Yemek yapmak

□

Hastalar, raporlar, ameliyatlar... Bütün gün çalışıyorum ama sinirli,

yor.

Diğer:

Bir hobi bulmak hiç zor değil, birçok alternatif var: resim, müzik, seramik, koleksiyonlar, antikalar, e! işleri... Daha aktif bir hobi mi istiyorsunuz? Dans, spor, paraşüt, sörf, motosiklet... Mesela bir doktor arkadaşım amatör bir dağcı. Hafta sonlan dağa tırmanıyor ve dağda kamp yapıyor. Bir başka arka­ daşım ise evde bulmacalar hazırlıyor. Sizin de böyle bir hobiniz

17 Tamamlayalım, dinleyelim Nurten Hanım’m Hobisi

var mı? > Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilerden metindeki boş­ lukları uygun durum ekleriyle tamamlamaya çalışmalarını iste­ yin. Ardından yeni sözcükleri açıklayıp ses kaydını dinleterek ya­ nıtlarını kontrol etmelerini isteyin. 18. etkinliğe geçmeden önce, metinde geçen

Boncuktan kolyeler, küpeler, bilezikler yapıyorum. İpek kumaşlardan küçük yastıklar yapıyorum. tümcelerini tahtaya yazın ve -DEn ekinin bu tümcelerdeki işlevi üzerinde durun.

39

5. Ne tür müzikten hoşlanı­

1. Kaç yaşındasın?

yorsun?

2. Çalışıyor musun, okuyor

6. Hangi yemekleri seviyor­

musun? 3. Nerede çalışıyorsun / okuyor­

sun? 7. Spor yapıyor musun?

sun?

8. Hangi sporları yapıyorsun?

4. Ne gibi hobilerin var? Adi: Yaşı: işi: Mesleği: iş Yeri: Okulu: Hobileri:

20 Yerleştirelim Benim adım Nurten. Ev hanımıyım. Zamanım genellikle evcfc geçiyor. Hergün temizlik yapıyorum, yemek pişiriyorum.

> öğrencilerden tümceleri kutudaki sözcüklerle tamamlama­ larını isteyin.

Ama boş zamanlarımda bir kurs_«_ gidiyorum. Kursla____

Yanıtlar

boncuk tan___kolyeler, bilezikler, küpeler yapıyorum. Yeni mo­ deller öğrenmek için dergilere de bakıyorum. Bazen ipek ku-

boncuktan • bitkilerden • gürültüden • ışıktan

f

maşlart&m küçük yastıklar yapıyorum ve arkadaşlarıma he­

buzdan • altından • buğdaydan • kağıttan

diye ediyorum. Onlar bu yastık, kolye ve küpelerd«ı_ çok hoş­

ağaçtan • soğuktan • çiçeklerden ^

lanıyorlar.

kumaşlardan • tahtadan • kumdan • açlıktan

1. Nurten Hanım boncuktan

18 Eşleyelim > Bu çalışmada öğrencilerden verilen yiyecek, içecek adlarıyla di­ ğer maddeleri, onların neden yapıldığını gösteren tümcelerle eş­ lemelerini isteyin.

? Kağıttan

uçak yapmak cok kolay.

3 Gürültüden başım ağrıyor. 4 Eski kumaşlardan yeni elbiseler vapıvoruz.

Fı Rilim adamları

Yanıtlar

6 Fskimolar Yoğurt----------

Sütten yapıyoruz.

Cam-----------

Kumdan yapıyoruz.

Şarap----------

üzümden yapıyoruz.

Seramik---------

Topraktan yapıyoruz.

Kağıt-----------

Ağaçtan yapıyoruz.

bitkilerden ilaç yapıyor. evler yapıyorlar.

buzdan

7 Arılar çiçeklerden bal yapıyorlar. 8. Sanatçılar her yaz bu sahilde

kumdan.

heykeller yapıyor. 9 Masallarda krallar 10 Dedem

19 Öğrenelim, anlatalım

kolyeler yapıyor.

..

«Ki

S ın ıf Arkadaşım > Bu çalışma için öğrencileri ikişerli gruplara ayırın. Belirli bir süre vererek etkinlikteki sorulan birbirlerine sormalarını ve yanıtları not al­ malarını isteyin, öğrencileri verilenler dışında da soru sormaları ko­ nusunda yönlendirin. Ardından aldıkları bilgileri, notlarından da ya­ rarlanarak sınıfa anlatmalarını isteyin.

tahtadan

altından saraylarda yasıyor oyuncak araba yapıvor.

11 Açlıktan

midem bulanıyor.

1? Soğuktan

ellerim buz gibi oldu.

13. Işıktan

gözlerim kamaştı.

14 Afrika'da bazı insanlar

ağaçtan

evlerde

yaşıyorlar. 1S Petrol şirketleri artık buğdaydan benzin vapıyorlar.

Sözcük Alanı

Yanıtlar

• Hobi ve alışkanlıklarla ilgili sözcükler

Yolcu

iyi günler. Havaalanına gitmek istiyorum.

• Zamanı sorma ve söyleme ifadeleri

Taksici

Tabii efendim, buyurun.

• Eylemler Dilbilgisi • ULAÇLAR -DİktEn sonra, -mEdEn önce

• İLGEÇLER -lylE kadar, -DEn önce, -DEn sonra

Yolcu

Saat iki.

Yolcu

iki saat sonra uçak kalkıyor. Havaalanı uzak mı?

Taksici : On_____________ dakika

sorabilme

Süre: Normal 10 saat / Yoğun 6 saat

sonra oradayız. Affe­

dersiniz, nereye gidiyorsunuz?

verebilme/soru sorabilme • Gerçekleştirilen eylemin zamanını, süresini söyleyebilme/

acaba?

Taksici

Beceriler • Hobi, alışkanlıklar ve günlük etkinlikler konusunda bilgi

Saat_____________ kac....

Yolcu

: Dublin'e.

Taksici : Yolculuk kaç saat sürüyor? Yolcu

: D ö rt_______saat sürüyor. Saat sekizde oradayım.

ti

Taksici : O zaman burada saat kaç oluyor? Yolcu

: İk i_________ saat fark var.

Taksici : işte havaalanı burası. Size iyi yolculuklar. Yolcu

: Teşekkürler, iyi günler.

22 Tamamlayalım Saat Kaçta Ne Yapıyorlar? > öğrencilerden giriş fotoğrafında ve tümcelerde verilen bilgi­

> Bu alt üniteye, öğrencilere, Şimdi saat kaç?

leri kullanarak boşlukları tamamlamalarını isteyin. Daha sonra her öğrenciye aynı sorulan kendi ülkeleri ile ilgili olarak yeniden yöneltin.

Bugün hangi gün?

dokuz (09.00). Ankara’da saat dokuzda birçok, insan çalışıyor_____________________________

Hangi aydayız?

New York'ta şimdi saat.

Hangi yıldayız?

Ankara'da şimdi saat

Moskova'da şimdi saat

.102.00). (

10 .00 ).

Şimdi ülkende saat kaç? gibi sorular yönelterek başlayın. Saatlerle ilgili sorularınıza verilen doğru yanıtları tahtaya yazıp bu tümcelerden yola çıkarak saat sor­ ma ve söyleme ifadeleriyle ilgili açıklamalarınızı yapın ve 21 . etkin,iğe geçin.

21 Dinleyelim, tamamlayalım Takside >- öğrencilere metinle ilgili herhangi bir açıklama yapmadan ses kaydını dinletin ve onlardan boşlukları tamamlamalarını isteyin. Ses kaydını 2. kez dinletin ve aynı zamanda boşluklara gelmesi gere­ ken sözcükleri tahtaya yazarak öğrencilerin yanıtlarını kontrol etme­ lerini sağlayın.

Yeni Delhi'de şimdi saat. Tokyo'da şimdi saat Paris'te şimdi saat Londra'da şimdi saat Pekin'de şimdi saat

(12.30). . (16.00). (08.00). .(07.00). .(15.00).

Mexico City'de şimdi saat.

.101.00).

Boenos Aires'te şimdi saat

.(04.00).

41

24 Dinleyelim, tamamlayalım

23 Yerleştirelim, söyleyelim >- öğrencilerden tümceleri, kutuda verilen sözcüklerle, bu sözcükle­ rin bağlantılı olduğu adla ilişkilerine de dikkat ederek tamamlama­ larını isteyin. Yanlışları düzeltmek için etkinliğin altında verilen görselleri kullanın.

Yanıtlar geçe • geçiyor • var • buçukta • kala • yarım 1. Saat sekizi çeyrek___ geçe__ evden çıkıyorum. 2. Film saat dokuz

buçukta başlıyor.

3. Saat__yanm__ 4 Scınt bire on

va r

5. Teneffüs ona çeyrek 6. Saat dördü on

>- öğrencilerden ses kaydını not almadan dinlemelerini iste­ yin. İkinci dinlemeden önce tablodaki soruları sorup sözlü ola­ rak yanıtlamalarını isteyin. Yanıtların doğruluğu ya da yanlışlı­ ğı konusunda açıklama yapmayın. Ses kaydını ikinci kez din­ letin ve tabloyu doldurtun. Tabloyu hatalı dolduran öğrenciler için ses kaydını üçüncü kez ve tümce tümce dinletin.

> Bu aşamada öğrencilere, -E kadar, -Den önce/sonra ve -DiktEn sonra, -mEdEn önce yapılarıyla ilgi açıklamalarınızı ya­ pın. Açıklamalarınızda, * -E kadar ve -Den önce/sonra ilgeçlerinin, yer/hedef (Ofise kadar, Ankara'ya kadar, 1. kattan sonra vb) veya zaman/süre (sabaha kadar, öğleden sonra vb.) gösterdiğini,

. kala

Frank’m Bir Günü

.

* -DiktEn sonra, -mEdEn önce ulaçlarının eylemlerin yapılışını zamansal olarak sıraladığını ve eylemler arasında doğal bir nasıl-sonuç ilişkisi (durakta bektemek-otobüse binmek gibi! varsa bu ulaçların kullanılmadığını,

geçiyor .

* Bu yapılarda aynı veya farklı öznelerin kullanılabileceğini de vurgulayın.

Ses Kaydı FRANK'IN BİR GÜNÜ Frank bir öğrenci. O her sabah saat yedide uyanıyor, önce kahvaltı yapıyor. Sonra biraz gazete okuyor. Saat do­

geçiyor

kuzda evden çıkıyor. Saat onda derse giriyor. Ders kırk da­ kika sürüyor. On bire yirmi kala teneffüse çıkıyor. Ders on ikide bitiyor. Saat birde yemeğe gidiyor ve yemekten son­ ra saat ikide okula dönüyor. Saat beşte son derse giriyor.

| İkiye on van.

JOn biri çeyrek geçiyor.

|Ona girrni var.

JYediyi yirmi beş geçiyor,

I Dörde çeyrek var.

j Dokuza beş geçiyor.

İSli \ "A (% i ?

Saat altıda ders çalışmak için kütüphaneye gidiyor. Ak­ şamları genellikle evde zaman geçiriyor ve erken yatıyor. Yanıtlar »

Yemeğe gidiyor.

07.00

Uyanıyor.

ü

09.00

Evden çıkıyor.

14.00

Okula dönüyor.

10.00

Derse giriyor

17.00

Son derse giriyor.

10.40

Teneffüse çıkıyor

18.00

Kütüphaneye sidiyor

> Dinleme etkinliğinden sonra öğrencilerden dilbilgisi kartın­ dan yararlanarak tümceler üretmelerini isteyin.

geçe -DİkîEn sonra, -mEdEn önce

ULAÇLAR Eylem

I İkiye on kala dersten çıkıyorum. | Dörde çeyrek kala eve dönüyorum.

On biri çeyrek geçe radyoyu açıyorum. Yediyi yirmi beş geçe uyanıyorum.

uyu

Ek

m

-m adan/-m eden önce

Uyumadan önce kitap okuyorum Ders bittikten sonra sinemaya gidiyoruz.

bit

sonra Spor yaptıktan sonra duş alıyorum.

al

-dıktan/-dikten

yap

-d uktan/-dükten

Gazete okuduktan sonra evden çıkıyorum.

oku

-tıktan/-tikten

Bir saat koştuktan sonra dinleniyorum.

koş

-tu kta n /-tü kte n

*Duş almadan sonra uyuyorum.

25 Sırasını belirtelim > Açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullanarak özetleyin ve öğrencilerden verilen tümcelere uygun, örnekteki gibi tümceler yazmalarını isteyin. 1. Dişlerimi fırçalıyorum :

Selen : Saat birde okula gidiyorum, çünkü basketbol antren­ manım var ama üçten sonra boşum. Ezgi

: Ben de saat ikide kursa gidiyorum ve kurs iki saat sü­ rüyor. Sonra ben de boşum.

Selen : O zaman ben antrenmandan çıktıktan sonra Kızılay'da biraz geziyorum ve seni bekliyorum.

Yemek yedikten sonra

2. Türkçe kitap okuyorum:______________________

Ezgi

3. Kahvaltı yapıyorum:_________________________ 4. Ders çalışıyorum: ................ ............ .......

: Tamam, saat dört civarında Kızılay'da Güvenpark'ta buluşuyoruz, önce güzel bir yemek ve sonra sinema, tamam mı?

Selen : Tamam! Metropol Sineması'nda çok güzel bir komedi filmi var, saat altıda.

5. Duş alıyorum:_______________________________

Ezgi

6. Yatıyorum:__________________________________

: Harika! Cumartesi görüşürüz.

Selen : Görüşürüz!

1^Htil

m —

«

m

m

m

■

.........—

m m

Ezgi

kadar

Ofise kadar yürüyorum .

ders -d an/-den/-tan /-ten

önce

Dersten önce çay içiyorum.

spor

sonra

Spordan sonra duş alıyorum.

ofis

•a /-e /y a /y e

26 Süresini belirtelim > Dilbilgisi kartındaki eşleme çalışmalarını yaptırıp öğrenciler­ den verilen eylemler için süre bildiren ifadeler yazmalarını is­ teyin. 1. Türkçe öğreniyorum:

Selen

09.00

*lş sonra sinemaya gidiyorum.

sen

tfi11

MHBİ m

11.00

Alışveriş

12.00

Alışveriş

13.00

Antrenman

14.00

Kurs

Antrenman

15.00 16.00

Saat dokuzdan bire kadar

Dişçi

10.00

Selen ile randevu

Ezgi ile randevu

17.00

2. Televizyon izliyorum:__________________________

18.00

3. Kitap okuyorum:______________________________ 4. Uyuyorum: .... ....... _ . ............ ......... .......

19.00

5. Spor yapıyorum:______________________________

20.00

Sinema

Sinema

6. Alışveriş yapıyorum:___________________________

28 Dinleyelim, tamamlayalım 27 Okuyalım, tamamlayalım

LJ

Cumartesi Planı > Diyaloğu, rolleri dağıtarak bir kez okutun.-Bu okumanın ardın­ dan öğrencilerden diyaloğu kendilerinin sessiz olarak yeniden okumalarını ve öğrendikleri ilgeç ile ulaçların altını çizmelerini, son olarak da verilen tabloyu diyaloga göre tamamlamalarını sfeyin.

Rock Festivali > öğrencileri ikişerli gruplara ayırıp diyalogdaki rolleri kendi arala­ rında paylaşmalarını ve boşlukları tamamlamaya çalışmalarını is­ teyin. Sonra metni bir gruba sesli olarak okutun. Daha sonra ses kaydını dinletin ve öğrencilerden boşlukları bu kayda göre ta­ mamlamalarını isteyin.

> Boşlukları tamamlattıktan sonra bir öğrenciye, verilen tabloyu ta­ mamlatın.

Ezgi

Alo Selen, ne haber?

Selen

Ezgiciğim! iyilik, senden ne haber?

Anıl

Ezgi

Sağol, ben de iyiyim. Cumartesi ne yapıyorsun? Se­ ninle buluşmak istiyorum.

Berk

Festival mi? Ne festivali?

Cem

Sen bilmiyor musun? Her yerde afişleri var. Herkes bu

Selen

Ezgi

Arkadaşlar, .y a rın festivale geliyor musunuz?

festivalden bahsediyor.

Cumartesi sabah saat onda dişçiye gidiyorum. Diş­ çiden çıktıktan sonra da annem ile alışveriş yapıyo­ ruz.

Anıl

Evet! Okula çok iyi rock grupları geliyor.

Berk

Aaa! öyle mi? Çok güzel! Festival saat kaçta başlıyor?

Hmm... Peki alışverişten sonra ne yapıyorsun?

Anıl

Saat on ik id e .Ama ikiye kadar konser yok. Tavla tur-

43

nuvası var. Tavla turnuvası iki saat sürüyor. Sonra fes­

Yanıtlar

tival başlıyor, ilk grup Mavi Bulut.

1. Kanal D'de "Evim Güzel Evim’ programı saat kaçta başlıyor?

İkiyi çeyrek gece

sahneye çıkıyor.

Cem : Ben o grubu sevmiyorum. Sonraki konser __saat__ biliyor musun?

kaçta

Anıl

: Hmm.. Mavi Bulut'un konseri saat dört buçukta biti­ yor. Sonra Grubal Enfeksiyon konser veriyor. Konser sa­ at besten yediye kadar Akşam_____yedi ___ da BayRock grubunun konseri var.

buçukta

Elli dakika sürüyor______________ 3. Shovv'da "Pazar Sürprizi" programı saat kaçtan kaça kadar? Saat ondan on ikiyi çeyrek, geceye kadar 4. TRT l'de ilk film saat kaçta?

Cem : Festivale BayRock da mı geliyor? Süper! Anıl

Saat on birde başlıyor_______________________

2. ATV'de çizgi film kaç dakika sürüyor?

: Evet, gerçekten gruplar çok iyi. Eee? Yarın festivale ge­ liyor musunuz ?

On bire on kala_____________________________

5. Star'da yerli diziden sonra ne var? Eğlence programı var

Berk : Tabii!

__________ ,_.

6. Star'da ikinci eğlence programı kaça kadar devam ediyor?

Festival Programı

On biri yirmi geceye kadar____________

12.00

Tavla Turnuvası

14.15

Mavi Bulut

7. Shovv'da "Spor Sayfası" hangi programdan önce? “Cennet Mahallesi "nden önce ____________

17.0 .. 0 19-30

8. ATV'de “Ana Haber Bülteni" saat kaçta başlıyor?

Grubal Enfeksiyon

Saat yedide başlıyor _______________________

9. TRT l'de "Ters Köşe" programı kaçtan kaça kadar?

BayRock

Altıya bes kaladan yediye kadar_______

29 Bakalım, yanıtlayalım 30 Dolduralım

Yayın Akışları >- Etkinliği uygulamaya başlamadan önce öğrencilere televizyon iz­ leyip izlemedikleri, günde kaç saat izledikleri, hangi programlan iz­ ledikleri, kendi ülkelerindeki popüler TV programları ve yıldızları ile ilgili sorular sorun. Sonra, verilen TV programını incelemelerini iste­ yin.

Ne Zaman? >■öğrencilerden "Uyandıktan sonra" ve "Yatmadan önce" ile başlayan tümceleri üretmelerini isteyin.

> öğrencilere etkinlikteki soruları yanıtlamaları için belirli bir süre ta­ (

nıyın. Daha sonra yanıtlarını okutup yanlışlarını düzeltin. atv 06.45 07.35 08.10 09.20 11.45 13.30 15.15 16.00

Homedrom Teletubbies Beyblade

Harika Pazar Hadi Paylaşalım Dekodizayn Airport Ç izgi Film

16.50 T ürk Sineması Tosun Paşa

S tar 07.00 Bocbah 08.00 Ayakkabıcı 09.00 Uçan Lastik Bot 11.00 Türk Sineması Bay Kamber 13.20 Paparazzi 15.30 Yerli Dizi Alanya Alamanya 17.10 Eğlence İbo Show

Show 07.45 Ç izgi Film 08.45 VVorld Challenge (Tekrar) 10.00 Pazar Sürprizi 12.15 Sinyal 14.00 Sol Şerit 15.00 Mehmetçik (Tekrar) 17.00 Y e rli Dizi (Hayat Bilgisi)

Kanal D 08.00 Kanal D Çocuk Kulübü 10.00 Adile Teyze ve Kuzucuklar 11.00 Evim Güzel Evim 12.30 G üneri Civaoğlu ile Şeffaf Oda 15.00 İş Dünyası 1B.30 Bu Toprağın Türküsü

Uyandıktan sonra____j

TRT1 10.15 Yörelerimiz T ürkülerim iz 10.50 Sinema Tarafını Seç 13.40 Büyük Kedilerin Günlüğü 15.35 Türk Sineması Günah Bende mi? 17.25 Asya'nın Kandilleri

Yatmadan önce

19.00 atv Ana Haber Bülteni 19.45 Spor 20.00 Eğlence İbo Show 23.00 Ateş Hattı 01.30 Son Haber 01.40 Homedrom

19.00 Ana Haber Bülteni 20.00 Eğlence Yıldızların Altında 23.20 Telegol 01.50 Sinema Ölüm Sözleşmesi 03.30 Türk Halk

19.00 Ana Haber 19.00 Ana Haber 19.50 Spor Bülteni 19.45 Spor Sayfası 20.00 Türk Sineması 20.00 Cennet Mahallesi Hırsız Var 22.00 Sinema 24.00 Pazar Keyfi 02.00 Sinema S isler Evi kavalye 24.00 3. Devre 01.40 Türk Sineması 03.30 Son Haber At Dudaklım

17.55 T ers Köşe 19.00 Ana Haber Bülteni 19.45 Gezelim G örelin 20.25 Sinema M üthiş Dadı 00.35 Televizyonca 02.05 Sinema Tarafını Seç

>■2. üniteyle ilgili çalışmalarınız bittikten sonra ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilere A ve B rolleri vererek A öğrencilerinin s. 155'i; B öğrencilerinin s. 156'yı açmalarını isteyin.

> Karşılıklı konuşma etkinliğinde öğrencilerden, önce kendi sayfalarındaki görselleri incelemelerini ve görsellerde bulunan yerlerde ne­ ler yaptıklarını diğer gruptaki öğrencilere anlatmalarını, sonra da soruları bu öğrencilere sormalarını isteyin. Bu sırada öteki gruptaki öğ­ rencilere dinlediklerini not ederek kendilerine yöneltilen soruları yanıtlamaya çalışmalarını söyleyin. Etkinliği ikinci grup için de aynı biçim­ de uygulayın.

2* Ünite

2. Ünite

B

Anlatalım, soralım

Anlatalı] ı, soralım

Nerede Ne Yapıyorsun?

Nerede I e Yapıyorsun?

banka

1. Banyoda ne yapıyorum?

1. Parkta ne yapıyorum?

2. Salonda ne yapıyorum?

2. Durakta ne yapıyorum?

3. Mutfakta ne yapıyorum?

3. Bankada ne yapıyorum?

4. Çalışma odasında ne yapıyorum?

4. Spor salonunda ne yapıyorum?

5. Balkonda ne yapıyorum?

5. Evde ne yapıyorum?

6. Yatak odasında ne yapıyorum?

6. Kursta ne yapıyorum?

7. Girişte (antrede) ne yapıyorum?

7. iş merkezinde ne yapıyorum?

8. Çocuk odasında ne yapıyorum?

8. Alışveriş merkezinde ne yapıyorum? Doğru

Yanlış

Nerede dinleniyorum?

□

□

Nerede yemek yapıyorum?

□

Nerede çalışıyorum?

□

%£-

I g llB llii M.fcH.KLZl

Doğru

Yanlış

Nerede otobüse biniyorum?

□

□

□

Nerede tenis oynuyorum?

□

□

□

Nerede dinleniyorum?

□

□

□

□

Nerede kitap okuyorum?

□

□

Nerede Türkçe öğreniyorum?

Nerede uyuyorum?

□

□

Nerede çalışıyorum?

□

□

Nerede giyiniyorum?

□

□

Nerede yemek yiyorum?

□

□

Nerede yemek yiyorum?

□

□

Nerede koşuyorum7

□

□

□

Nerede döviz bozduruyorum?

□

□

Nerede televizyon izliyorum?

□

• iyelik adıllarının aitlik, sahiplik ilişkisini vurgulamak üzere kullanıl­

Sözcük Alanı • Akrabalık adları

Dilbilgisi • İYELİK -lilm, -Hin, -İsli, -Hlmİz, -Hiniz, -HEr/slİ

Beceriler • Aiie ve akrabalar ile ilgili bilgi verebilme ve soru sorabilme • iyelik eklerini doğru kullanabilme • iyelik adıllarını kullanarak bir nesnenin kime ait olduğunu söyleyebilme ve sorabilme

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 6 saat

dığını, • aitlik, sahiplik ilişkisi vurgulamak üzere adıl kullanıldığında iyelik eklerinin özensiz konuşma dilinde atılabildiğini [benim araba, se­

nin ev, onun kitap vb.), • aitlik, sahiplik ilişkisi vurgulamak üzere adıl kullanıldığında 3. çoğul-kişi iyelik ekinin, çoğulluk parçası -/Er'in atılabildiğini (onların

çocukları> onların çocuğu vb.), ancak tümcenin öznesi, adıl ile ay­ nıysa atılamayacağını !Onlar çocuklarına/*çocuğuna bakıyorlaiı da belirtin. Benim adım Seçil. Hemşireyim. Bu bizim aile fotoğrafımız. Fotoğrafta annem koltukta benim sağımda oturuyor. Anne­ min adı Aynur. O bir lisede öğretmen. Müzik dersleri veriyor, işini ve öğrencilerini çok seviyor. Babam da bizimle birlikte koltukta oturuyor. Adı Mehmet. O bir mimar, özel bir şirkette çalışıyor. Ağabeyim Koray üniversitede doktora öğrencisi. Onun okulu İzmir'de. Genellikle tatillerde ve hafta sonların­ da eve geliyor. Onun hayali iyi bir mühendis olmak. Ablam Seda bankacı. Onun işi çok zor ve yorucu. Çok çalışıyor. Sık sık başka şehirlere seyahat ediyor. Ağabeyimin solunda kü­ çük kız kardeşim Zeynep var. O lisede öğrenci. Üniversiteye hazırlanıyor. Gelecekte iyi bir doktor olmak istiyor.

Yanıtlar > Ünite ile ilgili çalışmalara, öğrencilere, Ailenizde kaç kişi var?

Mehmet M im a r

Ablanız/Ağabeyiniz var mı?

M ü hend is

Anneniz/babanız/kardeşlerirıiz ne iş yapıyor?

Doktor

Aileniz nerede yaşıyor? gibi sorular sorarak başlayın, iyelik adılları ve eklerinin doğru kullanıldığı yanıt tümcelerini tahtaya yazın. 1. ünitede öğrendik­ leri tanışma diyaloglarında geçen benim adım, senin adın yapılarına da göndermede bulunarak öğrencilerin dikkatini bu konuya çekin.

Aynur

Seda

Zeynep

y

y

y

Bankacı

/

y

ö ğ re tm e n öğ renci Baba

Koray

/

A nne Abla

y y

A ğabey Kız kardeş

y y

1 Okuyalım, işaretleyelim Aile Fotoğrafı > Metni bir öğrenciye okutun ve yeni sözcükleri açıklayın. Daha sonra tüm öğrencilerden tabloyu ve giriş fotoğrafı üzerindeki boş­ lukları metne göre doldurmalarını isteyin. Bu çalışmada tahtaya akrabalık ilişkileri ile ilgili sözcükleri yazıp anlamlarını öğretin. 2. etkinliğe geçmeden önce iyelik ekleri ile ilgili açıklamalarınızı ya­ pın. Açıklamalarınızda,

46

2 Yerleştirelim 3 Tamamlayalım, söyleyelim > Bu etkinlikte öğrencilerden, kendilerini "özgür"ün yerine koyarak ve soyağacını izleyerek tümceleri tamamlamalarını isteyin. Çalış­ manın ardından öğrencilere bu etkinlikte geçmeyen kaynana, ka­ yın baba, yenge, yeğen,kuzen, baldız, bacanak gibi akrabalık ad­ larını da öğretebilirsiniz.

Yanıtlar 1. Leyla benim annem ____________5. Oğuz benim dayım____________________ 9. Suna benim anneannem____________

10. Sedat benim amcam________

2. Selçuk benim babam

6. Ahmet benim dedem/büyükbabam

3 Mine benim ablam/kızkardeşim

7 Meral benim teyzem______________ ] ] Ali benim dedem / büyükbabam

4. Ozan benim kardeşim_________ 8. Ayten benim balam___________________ 12. Sevim benim babaannem

W

İYELİK Adıl

■ ■ ■ ■ ■ -

y :

:

s » -

:v n j

Ad

-İlim, -ilin, -İsli, -tömiz, -Hiniz, -llEr/sli Ek

ÖrnpUİpr

benim

ev

-m/-ım/-im/-um/-üm

senin

araba

-n/-ın/-in/-un/-ün

(n) -daAde

Onların arkadaşları çok çalışkan

onun

okul

-ı/-i/-u/-ü/-sı/-si/-su/-sü

(nl -danAden

Senin o ku lu n a gidiyorum .

bizim

gözlük

-mız/-miz/-muz/-müzAımız/-imiz/-umuz/-ümüz

Benim evim çok büyük.

sizin

d o k to r

-nız/-niz/-nuz/-nüz/-ınız/-iniz/-unuz/-ünüz

Sizin doktorunuz A h m e t Bey m i?

onların

arkadaş

-ları/-leri

*Bizim gözlüğünüz nerede?

(n) -a/-e

-

Paket on un a ra b a sın d a

47

4 Tamamlayalım ► iyelik ekleriyle ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kulla­ narak özetleyin. Ardından, öğrencilerden tümceleri tamamla­ malarını isteyin.

Yanıtlar 1. Ben im ? Siz in

3 0 nun 4 Rİ7 im

ev im

büyük:

ders iniz

yok mu?

uçak ğımız ad m

6 0 nun

saç mda

]0 Rİ7 im

anneannem var. Ben onun yanında, ayakta duruyorum. Benim

iki saat sonra kalkıyor.

Annem fotoğrafta sağda ve onun önünde dedem oturuyor.

toka var.

(Resim 1) var?

ron ık ğuna/çocuklarına bnkıyorı ım adres iniz okul umuz

yanımda kuzenim Emre var. Onun annesi ve babası arkada du­ ruyor. Onlar benim dayım ve yengem. Babam, fotoğrafta, solda.

ne?

7. Bugün iyi görünmüyorsun. Ne y*n

9 Siz in

Bu benim ailem ve burası bizim evimiz. Fotoğrafta, solda benim

büro sundan geliyorum.

5 Sen in

8. Onlar m

Ses Kaydı

ne? burası.

Burası bizim bahçemiz. Fotoğrafta sağda benim amcam İbrahim Bey var. Onun yanında, kızı Aslı duruyor. Benim annem fotoğrafta solda oturuyor. Onun önünde benim dayım var. Diğer hanımlar bi­ zim komşularımız. (Resim 21 Fotoğrafta, ortada benim babaannem oturuyor. Onun sağında

5 Tamamlayalım, söyleyelim > Bu etkinlikteki tamamlama çalışmalarını yaptırmadan önce, dar ünlü düşmesi ile ilgili kuralları anlatın. Daha sonra öğren­ cilerden tümceleri, sözcüklerde gerekli değişiklikleri yaparak tamamlamalarını isteyin.

benim teyzem var. Onun önünde oğlu Burak oturuyor. Fotoğraf­ ta benim iki halam da var. Onlar babaannemin solunda, ayak­ ta duruyorlar. (Resim 31

Yanıtlar

Yanıtlar 1

1. Bu senin res/mira_________ m i

?

2. Benim şehit şehrim, çok büyük ve güzel. 3. Senin boy^n boynun mu ağrıyor? 4. Sizin oğj/ıl oğlunuz okula gidiyor mu?

aile m___ ve burası biz..M___ ev im iz

a) Bu ben im b) Ben im

yan ımda . kuzen »«

Emre var.

c) 0 nun a n n e li___ve baba st____arkada duruyor.

5. Senin ağ/z ağzında ne var? 6. Sizin isim isminiz Ahmet mi?

2

7. Benim karrh kamım aç. 8. Sizin kayıt kaydınız tamam.

al Burası biz im b) Ben « «

bahçe m iz

anne m

.

fotoğrafta solda oturuyor.

c) Diğer hanımlar biz im

komcı ı la n ın ız

6 Dinleyelim, işaretleyelim, tamamlayalım Etkinlikteki ses kaydıyla kazandırılmak istenen beceri, akra­ balık adlarının pekiştirilmesi ile birlikte ön, arka, yarı, orta gibi yer, yön sözcüklerinin öğretimi olduğundan, kaydı dinletmeden önce öğrencilere bu sözcükleri öğretin. Daha sonra kayıtları te­ ker teker dinleterek dinledikleri kayıtla ilgili fotoğrafı bulmaları­ nı isteyin. Etkinliğin ikinci bölümünde, kayıtları yeniden dinlet­ meden öğrencilerden verilen tümceleri tamamlamalarını, daha sonrada tüm kayıtları art arda dinleterek yanıtlarını kontrol et­ melerini isteyin.

3

a) Fotoğrafta, ortada ben im babaanne EL oturuyor. b) O nun yan ın d a , k ızj___ Aslı duruyor. c) Fotoğrafta ben im

iki halam __ da var.

7 Yerleştirelim, dinleyelim

Emre'nin ailesi Ankara'da yaşıyor. Onun annesi Berna Ha­

> Bu çalışma öğrencilerin, verilen iyelik adılından hareketle doğru iyelik ekini veya iyelik ekiyle uyumlu iyelik adılını belirle­ melerini gerektirmektedir, öğrencilerden tümceleri verilen söz­ cüklerle tamamlamalarını ve yanıtlarını ses kaydını dinleyerek kontrol etmelerini isteyin.

nım avukat, babası Selim Bey emekli. Onlar her ay bir kez İstanbul'a geliyorlar. Tatillerini Emre'yle beraber geçiriyorlar.

Emre'nin iki kardeşi var. Gizem ve Sinem. Onların evi İz­ mir'de. Onlar İzmir'de üniversitede okuyorlar. Gizem 2. sı­

Yanıtlar

nıfta, Sinem 4. sınıfta. Aynı evde kalıyorlar.

senin • değil • odam • sizin • adı • kitabım tarihiniz • senin • bizim • kimin • çantam

W senin

1. A: Burası

odan mı?

B: Hayır, orası benim 2. A: B u ___ s^ in B: Evet, o benim 3. A: Onun

Emre'nin pek çok hobisi var. Boş zamanlarında üniversite­

odam

nin tenis kortunda tenis oynuyor. Bazen doğa yürüyüşleri­ ne katılıyor ve fotoğraf çekiyor. Bazen de arkadaşlarıyla ba­

değil.

lığa gidiyor.

çantanız mı? çantam

adı

.

ne?

B: Bilmiyorum. 4. A: Bunlar

?

kimin

B: Bizim______ 5. A: Doğum

mm

tarihiniz ?

B: 1982. 6. A: Bu kimin kitabı? B: Benim

7. A: Kırmızı araba B: Hayır,

.

kitabım

senin... . mi?

deSil

.

8 Fotoğraflarla eşleyelim

/i../

Arkadaşım Emre ► 8. ve 9. etkinliklerin amacı, öğrencilerin bir kişi hakkında bilgi .erebilmelerini sağlayacak yapı ve ifadeleri örneklemektir. Bu -"edenle metinleri okutmadan önce, belirleyeceğiniz bir öğren­ ciden,

Ailende kim ler var? Onlar nerede yaşıyorlar? Ne iş yapıyorlar?/nerede çalışıyorlar? sorularına yanıt olacak bir sözlü anlatım metni oluşturmasını is­ leyin ve bu konuşmada geçen yeni sözcükleri tahtaya yazın. Daha sonra metinleri farklı öğrencilere okutup ilgili fotoğrafı bul­ durun.

GT Benim en yakın arkadaşım Emre. O benim, liseden ar­ kadaşım. Emre 22 yaşında. İstanbul'da yaşıyor. Şimdi üniversitede öğrenci. Onun kız arkadaşı Ekin de aynı üniversitede öğrenci. Okula birlikte gidiyorlar, birlikte ders çalışıyorlar.

9 Yanlışı çizelilm > Tümceleri öğrencilere tek tek okutun ve yanlış olan sözcüğün üzerini çizdirin.

Yanıtlar 1. Benim kız arkadaşım/arkadaşın Ekin, üniversitede öğrenci. 2. Benim ailem/ettesf Ankara'da yaşıyor. 3. Babam emekli, annem/annemiz avukat. 4. Sizin iki kardeşi/kardeşiniz var. 5. Ben boş zamanlarında/zamanlarımda tenis oynuyorum. 6. Kimin kardeşi/kardeşiniz İzmir'de okuyor? 7. Onun amcası/ameam üç dil biliyor.

10 Arkadaşımızı tanıtalım > öğrencilerden, 8. ve 9. etkinlikte sunulan metin ve tümceleri de dikkate alarak bir arkadaşlarını tanıtan bir paragraflık yazılı anlatım metni oluşturmalarını isteyin. Tahtaya, •

Yaşı • M esleği • Hobileri • Ailesi * Okulu

gibi yönlendiriciler yazarak öğrencileri oluşturacakları metnin bu bil­ gileri içermesi gerektiği konusunda uyarın. Daha sonra yazdıkları metinleri sınıfta okutup yanlışlarını tahtaya yazarak düzeltin.

Sözcük Alanı • Yer, yön belirteçleri • Adres sorma, söyleme ifadeleri • Köy ve kent yaşamı ile ilgili sözcükler

Dilbilgisi • AD TAMLAMASI (belirtili! AD-İnlin AD-(IEr/slİ • AD TAMLAMASI (belirtisiz) AD AD-İsli

Beceriler • Sözcükler arasında, doğru ekleri kullanarak tamlama ilişki­ leri oluşturabilme. • Adres tarif edebilme ve sorabilme • Yer, yön bildiren sözcükleri kullanarak eşyaların, yerlerin kişilerin konumlarını söyleyebilme ve sorabilme

Süre: Normal 10 saat / Yoğun 8 saat

!

> Bu alt ünite, yer ve yön bildiren sözcükler arasında kurulmuş tam­

Yanıtlar

lama yapıları ekseninde, belirtili ve belirtisiz ad tamlamalarının öğ­ retimini hedeflediğinden, etkinlikleri uygulamadan önce tahtaya ön, arka, sağ, sol, a lt üst, yan, karşı, orta, köşe, İleri, geri, aşağı, yukarı

Kardelen Sitesi • kapının karşısında • çalışma odana Can Eczanesi

gibi sözcükler yazın, öğrencilerin ve sınıftaki eşyaların, nesnelerin konumunu kullanarak,

Aysun evde çok önem li b ir dosya unutuyor. Burcu yu

Televizyon pencerenin yanında.

eve gönderiyor ama o evi bilm iyor. Aysun B urcu’y a evi

Tahta öğrencilerin karşısında.

ta rifediyor.

John'un yanında M aria oturuyor,

Burcu : Alo Aysun, ben şimdi taksiden iniyorum. Kar­

öğrencilerin arkasında pencere var. gibi tümceler yazıp öğrencilerden benzer tümceler üretmelerini is­ teyin. Bu aşamada tamlama kuralları ile ilgili açıklama yapmayın.

şımda Can_______ Eczanesi var. evin eczanenin neresinde?

Aysun : Eczanenin sağında bir site var. Burcu : Fvet görüyorum Kardelen

11 Yerleştirelim, dinleyelim Dosya Nerede? > Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilerden metni okumalarını, diyalogdaki boşlukları verilen sözcüklerle tamamlamalarını ve kar­ şımda, eczanenin sağında gibi yer ve yön sözcüklerinin kullanıldığı tamlamaların altını çizmelerini isteyin. Ses kaydını dinlettikten sonra yanıtlarını kontrol etmelerini ve görselleri diyalogun akışına göre sı-

Senin

Sitesi

Şimdi si-

tenin girişindeyim.

Aysun : Tamam. Girişte sağda bir büfe görüyor musun? Burcu : Evet. Aysun : Evim o büfenin arkasında. 21 numara Burcu : Tamam, şimdi kapıyı açıyorum... Evet şimdi ev­ deyim.

Aysun : K apının

karşısında merdivenler var Oradan

yukarı çık.

Burcu : Çıkıyorum. Karşımda banyo var. Aysun : Banyonun yanında çalışma odam var.

Burcu : Tamam çalışma

odana giriyorum. Dos-

ya nerede? Aysun : Kitaplığımın ilk rafında. Kırmızı bir dosya. Burcu : İşte burada. Hemen sana getiriyorum. Aysun : Teşekkürler. Görüşürüz.

12 Soralım, bulalım

13 Tamamlayalım, söyleyelim

Hangisi Acaba? > Bu çalışma için ikişerli gruplar oluşturun. Sırayla, öğrencilerden birinin resim­ den bir nesne seçmesini, diğer öğrencinin de bu nesneyi bulmak için ona “evet/hayır" yanıtı gerektiren sorular sormasını sağlayın. > Bu çalışmada tamlama ile ifade edilen sözcükleri tahtaya yazın ve etkinlik bittikten sonra bu sözcüklerden hareketle, "belirtili-belirtisiz ad tamlaması" ku­ rallarını anlatın. Açıklamalarınızda, • belirtisiz tamlamaların iki adın tek bir kavramı adlandırmak üzere yan yana gelmesiyle oluştuğunu 1çocuk ayakkabısı, öğretmen kitabı v.b) ve bu tür tamlamalarda, tamlayan görevinde özel adların da kullanılabildiğini (Anka­ ra Üniversitesi, günümüz Türkiye'si v.bl, • bu tamlama yapısında tamlayan adın, tür ve kategori gösterdiğini, • çoğu bileşik sözcüğün ad tamlaması yapısında olduğunu,

> Açıklamalarınızı dilbilgisi kartlarını kullanarak özet­ leyip eşleme çalışması yaptırın. Daha sonra öğrenci­ lerden tümceleri, kartları da kullanarak tamamlama­ larını isteyin.

Yanıtlar 1. Bu çocuğ «n_

__ ayakkanı sı

2. Arabanın

ic inde

çok eski.

neler var?

3 Bilardo__ A __ salon tına 4. Yarın yeni bir güneş

gidiyorum. gözlük ğü

X

alıyorum. 5. Okul

____ en üst kat mda

kafeterya

var.

Çalışma odası, spor ayakkabısı gibi tamlama yapıları iyelik adıllarıyla kulla­ nıldığında, tamlanan addaki -İsliekinin yerine adıla uygun iyelik ekinin gel­ mesi gerektiğini (çalışma odam, spor ayakkabın vb.), • belirtili ad tamlamalarının, iki ad arasında aitlik, sahiplik ilişkisi kurduğunu vurgulayın.

6. Yatak

oda sında

X

7. Türkiye'nin

..nüfus»

uyuyorum. ____ kaç?

8. Yarın bizim arkadaş ımızm ev inde

bir

parti var. 9. Bu ev m

bahçe si

.çok büyük

değil. 10. Murat' m

. çanta st

11. Arkadaşım Ankara__

_ çok ağır. __ Oniversite'«rafe

okuyor. 12. Benim hiç spor___ X yok.

14 İşaretleyelim >■Bu çalışmada, tabloyu doldurtmadan önce tahtaya,

\D-tnlin AD-llEr/slİ

AD TAMLAMASI (belirtili) “amlayan

Ek

g ö z lü k

-(n)ın/-(n)in

cocuk

-(n )u n /-

oda

(nîün

göl I

Ayşe

Tamlanan

Ek

(Ek)

BB

renk Ç ocuğun ayakkabısı yeni. -I/-S I (n) -a/-e oda -İ/-Sİ (n)-da/-de Gölün etrafında çok a ğ a ç var. ayakkabı -U/-SU G özlüğün s a ğ cam ı kırık. (n)-dan/-den etraf Odanın rengi beyaz. -Ü/-SÜ cam Bu otelin odaları çok temiz. -ları araba *Ayşe arabasına biniyorum. -leri

W ) TA M LA M A S I (belirtisiz)

■11 Tamlayan Tamlanan

Ek

Türkçe

bahçe

-I/-S I

cocuk

oda

-İ/-S İ

(Ek) Çay bahçesine gidiyoruz. (n) -a/-e (n)-da/-de Türkçe kursu nerede? (n)-dan/-den Kredi karlınız var m ı?

kredi

kurs

-u /-s u

Ankara

park gözlük kart kale soru örgü

-Ü/-SÜ

Burası çocuk parkı.

-ları/-leri

M a te m a tik soruları çok zor.

~ıatem atik ^atak ca y

güneş d

1

pencerenin camı

pencere camı

çocuğun odası

çocuk odası

*çayın bardağı

çay bardağı

gibi tamlayanları aynı sözcük olan belirtili ve belirtisiz tamlama örnekleri yazarak aynı sözcüklerle iki türden tamlamalar oluşturmanın her zaman mümkün olma­ dığını belirtin. Daha sonra öğrencilerden tablodaki doğru ve yanlış tamlamaları işaretlemelerini isteyin.

Yanıtlar Sözcükler

/

/

araba - bagaj

/

X

bilardo - salon

X

i

güneş - gözlük

X

i

okul - üst kat

/

X

x

/

yatak - oda

Bu g ü n e ş g ö z lü ğ ü çok pahalı.

Türkiye - nüfus

*Ankara Kalesi'ye gidiyoruz.

...0 ,..(s)İ

çocuk - ayakkabı

Yatak odası şurası.

0, e l örgüsü b ir kazak istiyor.

...(n)İn ,..(s)İ

arkadaş - ev

ı

/

.

/ X

16 Bulalım

Sözcükler

...(n)İn ...İsli

ev - bahçe

/

X

Murat - çanta

/

X

Ankara - üniversite

X

/

spor - ayakkabı

X

/

polis - köpek

X

/

doğum - gün

X

/

X

/

1. Sebze ve meyveler her zaman taze. (

Türkçe - sınav

...0 J s ) İ

Köy mü, Şehir mi? >- Bu çalışmada ilk olarak öğrencilere "Sizce köy hayatı mı da­ ha güzel, şehir hayatı mı?" sorusunu yönelterek başlayın. Aldı­ ğınız yanıtlara göre farklı sorular da sorarak köy ve kent yaşamı ile ilgili yeni sözcükleri tahtaya yazıp öğrencilerden verilen tüm­ celeri örnekteki gibi tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar

kadın - çorap

/

/

2. Kalabalık ve gürültülü. (

yarış - araba

X

/

3. Hava daha temiz. 1

kahve - fincan

X

/

Köy

4 Eğlence merkezleri yok. (

)

5 Metro kullanmak mümkün. 1

> öğrencilerden tümceleri krokiye bakarak tamamlamalarını isteyin.

Büfe

Kuaför

Pastane

Park

pH

Taksi Durağı

ioa C um hu riyet

CÖ

Lise

Otopark

0

Metro istasyonu

j

Köv

1

Şehir

1

1

Şehir

11. Birçok insan apartmanlarda yaşıyor. (

Köv

Şehir

1

1

13 İnsanlar tarlada çalışıyor, i 14 insanlar daha yalnız, i

Sinema

_

10. insanlar büyük evlerde yaşıyor. ( 12. Trafik yok. 1

B ulvarı

)

8. Hayvan beslemek daha kolay. ( 9 Stres daha cok. (

Alışveriş Merkezi

Köy

)

Şehir

Şehir

7. Komşuluk önemli. (

15 Krokiye bakalım, tamamlayalım

)

Köy

6 Daha cok ağaç var. (

)

Köy

)

Şehir

)

Köv Şehir

1

Spor Salonu

17 Yerleştirelim

CA Gün Oteli

Polis Karakolu

Süpermarket

a>

Ay n a

Yüzme Havuzu

Caddesi

o

> öğrencilerden, sözcükleri ilgili alana yerleştirmelerini ve ken­ dilerinin de bu alanlara uygun ikişer sözcük bulmalarını isteyin. Z ' tarla • dağ • tiyatro • eğlence merkezi • apartman çiftlik • hastane • traktör • doğal ürünler • metro kalabalık • sinema salonu 8 köy ekmeği • banka V üniversite • bahçe • durak • temiz hava

X

J

•ıH Hastane

Gar

O

Banka

KÖY

Cami

,

KÖY

---------------- KÖY ve ŞEHİR

--------------------------

Yanıtlar 1. Kuaför, Cumhuriyet Bulvarı nda____________ büfe ile pastane m'n arasında .

2. Otopark, park m karsısında ______________________ . 3. Banka, Çiçek Sokağı' nm köşesinde________________ 4. Yüzme havuzu, spor salonu nun arkasında _________ 5. Süpermarket, g a r ln karşısında ________________Gün Oteli' n in yanında ______________________________

N t

y

v

18 Nedenini açıklayalım

y

^

Nerede Yaşamak İstiyorum?

6. Hastane, Ayna Caddesi'?»'» başında______________

> Bu çalışmada öğrencilerden, köy ve kent yaşamı konusun­

7. Metro istasyonu, spor salonu nun y am nda__________

daki tercihlerini ve tercihlerinin nedenlerini açıklayan bir sözlü

8. Lise, sinema ile otopark »w arasında ______________ . 9 Postono lise ç&jpfcızıtıdcı

anlatım metni oluşturmalarını isteyin, öğrencileri, sözü, anlatım

10. Cami, banka mn ya n ın da______ _______________

.

metinlerini oluştururken 16. etkinlikte verilen tümcelerden yarar­ lanmaları konusunda yönlendirin.

• Köyde yaşamak istiyorum. Çünkü

• Şehirde yaşamak istiyorum. Çünkü

19 Okuyalım, yanıtlayalım Köyde ve .Şehirde Hayat > Metinleri farklı öğrencilere birer kez okutup onlardan soruları yanıtlamalarını isteyin. ‘ SÎSltllSiilSSf^SSSS^SilBjllIBKSlSiSSiSSiSSiSiSilli^ESSı^S^SlSlSSSS

Ben Salih Demirkan. Eşimin adı Nur. Bir oğlumuz var Onun adı Ahmet. Biz güzel bir köyde yaşıyoruz. Bizim bu köy­ de bir çiftliğimiz var. Çiftliğimizde tavuk ve inek besliyor, patates ve çeşitli sebzeler yetiştiriyoruz. Genellikle bütün gun çiftlikte çalışıyoruz. Eşim sabahları çok erken uya~yor. Yumurtaları topluyor, süt sağıyor. Sütten tereyağı .e peynir yapıyor. Bazen komşularımıza da yumurta, süt .e tereyağı veriyoruz. Komşularımız çok iyi. Her zaman râbirimize yardım ediyoruz. Haftada bir gün şehre gidi•oruz ve pazarda taze yumurta, köy peyniri, patates sar.'oruz. Pazarda herkes bu yiyeceklerden almak istiyor. “ unkü şehirde doğal ürünler bulmak çok zor. Köyümüzde si' ~ema, tiyatro, büyük alışveriş merkezleri yok ama bence bi

zam hayatımız çok güzel.

Ben Selin Akman. Ankara'da yaşıyorum. Evim bir apartma­ nın yedinci katında. Şehirde gün çok erken başlıyor. Her sabah yedide uyanıyorum. Geç saatlere kadar çalışıyorum. Şehirde ya­ şamak zor ama ben şehir hayatını seviyorum. Bazen günlük iş­ lerden sıkılıyorum ve farklı şeyler yapmak istiyorum, işten sonra spor salonuna, sinemaya ya da tiyatroya gidiyorum. Bazı hafta sonları da arkadaşlarımla birlikte alışverişe çıkıyorum. Şehirde hava çok temiz değil, trafik her zaman büyük bir problem ama bence şehrin bazı avantajları da var. Hastaneler, bankalar, üni­ versiteler, eğlence yerleri gibi...

1. Salih Demirkan ve ailesi nasıl bir yerde yaşıyor? 2. Salih Demirkan neler yetiştiriyor?_____________ 3. Salih Demirkan köyü seviyor mu?____________ 4. Selin Akman nerede yaşıyor?________________ 5. Selin Akman'a göre şehrin avantajları neler?___

• tamlayan ad iyelik adılı olduğu zaman -İsli eki yerine,

Sözcük Alanı

Ibenlm) çocuk araba-m >*benlm çocuk araba-sı-m

• Kent yaşamı ve sosyal çevre ile ilgili sözcükler

lonunl çocuk araba-sı > * lonunl çocuk araba-sı-sı örneklerinde olduğu gibi adılın kişi-sayısına uygun iyelik eki geldiğini vurgulayın.

Dilbilgisi • AD TAMLAMASI (zincirleme)

AD1-lnlİn) AD (-(IEr/s!i(ninl) AD-tlEr/slİ Beceriler • ikiden çok sözcük arasında, doğru tamlama ilişkileri oluş­ turabilme • Yaşanan çevre, ülke, şehir, sokak hakkında bilgi verebilme ve sorabilme • Yer, yön bildiren sözcükleri kullanarak eşyaların, yerlerin kişilerin konumlarını söyleyebilme ve sorabilme

Süre: Normal 10 saat / Yoğun 8 saat V

~

İ

S

:

~

. - m

,

-

- i% -y

..

? ■ '

>- Etkinlikleri uygulamaya başlamadan önce öğrencilere,

Nasıl b ir ülkede/şehirde/sokakta yaşıyorsunuz? Ülkenizde/şehrinizde tarihi/turistik yerler var mı? Olkenizin/şehrinizin iklim i nasıl? gibi sorular yöneltin. Soruları yanıtlarken gereken yeni sözcükleri tah­ taya yazın.

de her türlü tropik bitki var. l l l Çünkü burası Ekvatora çok B B B B l ü l l l g yakın ve burada her zaman yağmur yağıyor, insanlar şehrin sokaklarında, rengarenk çiçekler ve ilginç Uzakdoğu yemekleri satıyorlar. Turistler bu şehrin otantik atmosferini çok seviyor. Avrupa'nın önemli bir şehri... Bu şehir dünya borsalarının başkenti ve bir kültür sanat merkezi. Şehrin müzelerinde çok ünlü ressamların klasik ve modern tabloları var. Madame Tussoud Müzesi'nde ise pek çok ülkenin politikacı-------------------larının ve sanatçılarının heykelleri var. Ayrıca bu şehrin hay­ vanat bahçesi de çok ünlü. Sanatın ve aşkın kenti... Bura­

20 Eşleyelim

/___ /

Başkentler >- öğrencilere metinleri okutmadan önce fotoğraflar hakkında ko­ nuşun. Sonra metinleri okutun ve bilmedikleri sözcükleri açıklayıp onlardan metinleri fotoğraflarla eşlemelerini isteyin.

> Eşleme çalışması bittikten sonra öğrencilere, Ülkenizin / şehrinizin b ir sembolü var mı?

sı romantik gezilerin en po­ püler durağı. Bu şehrin so­ kakları çok renkli. Her sokak­ ta bir ressam tablo yapıyor ya da bir müzisyen enstrüman çalıyor. Bu şehirde çok ünlü markaların mağazaları var. Çünkü burası modanın da baş­ kenti.

Niçin bu sembol kullanılıyor? Bu sembolün tarihinizdeki/kültürünüzdeki önemi ne? gibi sorular sorun.

> Bu etkinliğin ardından, metinlerde geçen zincirleme ad tamlama­ larından birkaçını tahtaya yazın ve öğrencilerin bu örnekleri hem ya­ pı hem de anlam olarak çözümlemeye çalışmalarını isteyin. Bu ör­ neklerden yola çıkarak zincirleme ad tamlamaları ile ilgili kuralları anlatın. Açıklamalarınızda, • Zincirleme ad tamlamalarının,

I Türkçe Iders kitabı]] HTürkçe dersi] kitabı] HIAyşe'nin annesil-nln ofisi]-nin kapısı] HAyşe'nin l güneş gözlüğü] Ilders kitabıl-nın kapağı] örneklerinde olduğu gibi her zaman ikili bir yapılanmaya dayandı­ ğını,

5 I

Burası bir masal şehri... Bu şehrin atmosferi, çok farklı. Dünyanın en uzun nehri bu şehrin içinden geçiyor, insan­ lar öğleden sonra sıcaktan kaçıyor ve nehre yakın çay bahçelerine gidiyor. Şehrin rengarenk çarşıları da çok ünlü. Renkli eğlencelerin ve lun merkezi... Burada lar öğleden sonraları aenellik-i^wBfc^ ^M H İI^^B B pW le kapalı oluyor. Çünkü insan­ ların çoğu siesta yapıyor. kat geceler her zaman çok „ & renkli. Herkes şehrin lab iren tle d ir*. gibi sokaklarında geziyor. Bar­ larda flamenko yapıyor ve sabaha kadar eğleniyor. Burası Picasso ve Dali'nin de şehri.

AD TAMLAMASI (zincirleme) Tamlayan

AD(-

(Ek)

Ek

r * | î î -

Tamlanan

Ek

Ek

Ayşe

-(n!ın/-(n)un

anne

-ı/-sı

-n ın A n in

ofis

-I/-S I

M a te m a tik dersinin öğ retm eni

bilgisayar

-(n)in/-(n)ün

m ü dür

-İ/-S İ

-n u n A n ü n

öğretm en

-İ/-S İ

Ayşe'nin annesinin ofisi

okul

üniversite

-u A s u

rektör

-u A su

B ilgisayar m asasının üstü

m atem atik

m asa

-Ü/-SÜ

üst

-ü A sü

A nkara üniversitesi rektörü

A nkara

ders

21 Tamamlayalım >- Dilbilgisi kartını kullanarak zincirleme ad tamlamalarıyla ilgili açıkla­ malarınızı özetleyin. Kart üzerindeki eşleme çalışmalarını yaptırın ve ^grencilerden, verilen tümcelerdeki boşlukları tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar : . Biz im

öğretmen im izin kız mm ad 1____özlem.

2. Evimizin bahçe kapı sının üst ünde sarmaşıklar var. 3. Arkadaş imin abla sının ev ine .. . gidiyorum. -. Çalışma kitap mm 5. Barışı«_

ilk sayfa smda güzel resimler var.

mavi spor ayakkabı sı____ne güzel!

5. Benim Türkçe kitap im 7. Yarın abla mm

_ sen in

ev inin

*Okulun müdürü eşi

eş

çalışma masa ncla

A: Aaal Evet! Karadeniz gerçekten iyi bir fikir. Peki Karade­ niz'in bütün şehirlerine tur var mı? B: Evet, var. Doğu Karadeniz turları ve Batı Karadeniz turla­ rı ile her şehre gitmek mümkün. Ayrıca Ankara'ya yakın şehirlere günübirlik turlar da düzenlenliyoruz. A: Hmm. Ama ben bir haftalık bir gezi istiyorum. B: O zaman Doğu Karadeniz turu sizin için ideal. Bu gezi­ de misafirlerimiz Rize, Artvin ve Trabzon'a gidiyorlar. Sumela Manastırı gibi tarihi yerleri ve köyleri geziyorlar. Her şehrin yöresel yemeklerini tadıyorlar. Ayrıca yemye­ şil yaylalarda doğa yürüyüşleri yapıyorlar. A: Evet. Broşürlerde de çeşitli tur fotoğraflaıı var. Karade­ niz'in doğası gerçekten muhteşem. Yemyeşil dağlar, yayla evleri ve deniz... Tamam, bence bu tur harika!

mı?

bahçe s inde bir parti veriyorum.

5 Telefon fatura sının son ödeme günj/____yarın. • Güreş Türkler.1»___ geleneksel spor «_____ ' 0. Bilgisayar benim çalışma oda mda ''. Evim Murat m

ev inin

.

arka smda .

*2. Kitaplar çalışma masa smm üst ünde .

22 Dinleyelim, işaretleyelim Turizm Bürosunda ► Etkinliğe başlamadan önce öğrencilere daha önce bir acente ara: ğıyla tura katılıp katılmadıklarını, seyahat etmekten hoşlanıp hoşlan—cdıklarını sorarak dinlemeye hazırlık yaptırın. ► Ses kaydını dinletmeden önce sorularda ve seçeneklerde geçen ye­ ni sözcükleri açıklayın. Ardından ses kaydını dinletin ve öğrencilerden doğru seçenekleri işaretlemelerini isteyin. 5es Kaydı iyi günler. 3: Buyurun beyefendi. A: Bayram tatilinde bir yurt içi turuna katılmak istiyorum. B: Çok güzel. Acentemizde çok farklı tur programlarımız var. Siz ne­ reye gitmek isliyorsunuz? Karadeniz'e mi, Akdeniz'e mi, Doğu Anadolu'ya mı? A: Emin değilim. Sizden bilgi almak istiyorum.. 3: Son zamanlarda Karadeniz turlarımız çok popüler. Buyurun, bun­ lar broşürlerimiz.

Yanıtlar 1. Turist hangi tura katılmak istiyor? Yurt dışı turuna.

□

Yurt içi turuna.

[7]

Dünya turuna.

□

2. Turist tura ne zaman katılmak istiyor? Yaz tatilinde.

Q

Hafta sonu tatilinde.

□

Bayram tatilinde.

[3

3. Acente nerelere günübirlik turlar düzenliyor? Ankara'ya yakın şehirlere.

O

Trabzon, Artvin ve Rize'ye.

Q

Doğu Karadeniz'e.

□

4. Doğu Karadeniz turunda hangi şehre gidiyorlar? Artvin

[T]

Samsun

□

Bolu

□

23 Yerleştirelim > Bu etkinlikte öğrencilerden boşlukları, anlamlı tümceler oluş­ turacak biçimde kutudaki sözcüklerle tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar f

turizm bürosu • yaz tatili • rezervasyon yaptırmak

V

yurt içi • yut dışı • dünya turu bayram tatili • günübirlik

1. Bu sokakta bir turizm bürosu var mı? 2. Emekli olduktan sonra bir dünya tu ru

yapmak is­

tiyorum. 3.

Y urt dışına

4. Bu tur şirketinin

çıkmak için pasaport gerekiyor.

g ü nü b irlik

turları çok ucuz.

Bu şehirde iki büyük köprü var. Bunlar Boğaz Köprüsü ve Fa­ tih Sultan Mehmet Köprüsü. Bu köprüler Asya ve Avrupa kıta­ larını birbirine bağlıyor. İstanbul'a yerli ve yabancı milyonlarca turist geliyor. İstanbul bu insanlara birçok seçenek sunuyor. Bazıları İstanbul'da va­ purla Boğaz'ı geziyor, Kapalı Çarşı'da alışveriş yapıyor, adalar­ da faytona biniyorlar. Bazıları Ortakö/de deniz kenarında balık yiyor, bazıları ise Çiçek Pasajı'nda Türk müziği dinliyor ve farklı lezzetler tadıyorlar. Turistler ayrıca İstanbul'un tarihi ve turistik yerlerini de görüyor­ lar. En çok Ayasofya Müzesi'ne, Kız Kulesi, Dolmabahçe ve Çırağan saraylarına gidiyorlar. Topkapı Sarayı en meşhurları. İstanbul'da hayat çok hızlı akıyor. Bu şehrin özellikle gece hayatı çok renkli ve hareketli. Pek çok insan geceleri barlara ve gece kulüplerine gidiyor ve sabaha kadar eğleniyor. İstanbul, tarihi yerleri ve farklı eğlence alternatifleriyle geçmi­ şin zenginliğini bugünün renkli dünyasıyla birleştiriyor.

5. Merhaba. Ben hafta sonu için rezervasyon yaptırm ak istiyorum. 6. Türkiye'de insanlar bayram, ta tilin d e genellikle evde oluyorlar. 7. Siz de

ya z ta tilin d e

denize mi gidiyorsunuz?

8. Bu telefonda sadece____ yu n iç i___ görüşme yap­ mak mümkün.

24 Okuyalım, eşleyelim, işaretleyelim

/

/

> Bu etkinliğe, öğrencilere İstanbul hakkında sorular sorarak başlayın, öğrencileri, onlara fotoğrafların nereye ait olduklarını, bu yerleri görüp görmediklerini, İstanbul hakkında ne düşün­ düklerini sorarak görseller hakkında konuşturun. Bir öğrenciye metni okutun ve yeni sözcükleri tahtaya yazın. Daha sonra öğ­ rencilerden metne göre turistlerin gerçekleştirdiği eylemlerle, bu eylemleri nerede gerçekleştirdiklerini gösteren eşleme çalışma­ sını yapmalarını isteyin. Son olarak, öğrencilerden, metne göre, İstanbul'la ilgili bilgilerden hangilerinin doğru, hangilerinin yan­ lış olduğunu bulmalarını ve verilen sıfat ile belirteçlerin ilgili ol­ duğu ifadeleri belirlemelerini isteyin.

mrrrnfffi^ -

Türkiye'nin en kalabalık şehri... Burada pek çok kültür birlik­ te yaşıyor. Doğu ve Batı'nın farklı kültürleri, insanları etkiliyor. İstanbul'da çeşitli dinlerin ibadet yerlerini bir arada görüyo­ ruz: Camiler, kiliseler, sinagoglar...

;

. ; rf

Adalar'da

—^

Kapalı Çarşı'da

25 Tanıtalım

müzik dinliyorlar. \

> öğrencilerden, bu alt ünitedeki örneklerden de yararlanarak

yemek yiyorlar.

Ortaköy'de

faytonla geziyorlar.

Çiçek Pasajı'nda

hediyelik eşyalar alıyorlar.

ülkelerindeki şehirlerden birini tanıtan bir paragraf yazmalarını isteyin. Bu çalışma için öğrencilere belli bir süre verin. Daha sonra yazılarını sınıfta okutun ve adı geçen şehirlerle ilgili ko­ nuşma ortamı yaratın, öğrencilere, tanıttıkları şehirle ilgili,

Bu şehirde hava nasıl?

Yanıtlar

Bu şehirde insanlar nasıl eğleniyor? Doğru

Yanlış

1. İstanbul'da farklı dinlerin ibadet yerleri var

E

□

2. İstanbul iki kıtayı birbirine bağlıyor.

m

□

3. İstanbul'a yalnızca yerli turist geliyor.

□ s

Bu şehrin önem li yerleri nereler? gibi sorular sorarak konuşmayı yönlendirin.

4. Turistler istiklal Caddesi'nde faytona

□ s

biniyor. 5. İstanbul'un gece hayatı çok renkli.

s

□

Yanıtlar '. Kalabalık

Q] İstanbul

2. en meşhur

[T| Topkapı Sarayı

3. Hareketli

[3] İstanbul'un gece hayatı

4. Hızlı

GD Doğu ve Batı'nın kültürleri

> Ünite ile ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra ikişerli

5. Farklı

\ J\ İstanbul'da hayat

gruplar oluşturun, öğrencilere A ve B rolleri vererek A öğrenci­ lerinin s.l 57'yi; B öğrencilerinin s.l58'i açmalarını isteyin.

a

> Karşılıklı konuşma etkinliğini uygulamaya başlamadan önce kıta, nehir, doğu, batı, kuzey, güney, komşu lüike), iklim sözcüklerini açık­ layın. A rolündeki öğrencilerden önce kendi sayfalarındaki soruları B rolündeki öğrencilere sorarak onun sayfasındaki şehri bulmalarını isteyin. Etkinliği aynı biçimde B öğrencileri için de uygulayın. Her iki gruptaki öğrencilerden, diğer grubun sayfasındaki şehri bulmak için verilenler dışında kendilerinin de soru üretmelerini isteyin.

> Aynı etkinliği öğrencilerin kendi belirleyecekleri ülke ve şehirler hakkında yeniden uygulayın.

IHKffll

3. Ünite B V /-

Soralım, not alalım, bulalım

Hangi Şehir?

Hangi Şehir?

Evet Hayır Bilmiyorum Bu başkent hangi kıtada?

Avrupa’da

Evet Bu başkent hangi kıtada?

Bu başkentte büyük bir nehir

Bu başkentte büyük bir nehir

var mı?

var mı?

Bu başkentte deniz var mı?

/

Bu başkentin nesi ünlü? Çok eski bir şehir mi?

\ /

Soralım, not alalım, bulalım

Bu başkentte deniz var mı?

Asya’da

/

Bu başkentin nesi ünlü? /

Çok eski bir şehir mi?

Kalabalık bir şehir mi?

Kalabalık bir şehir mi?

Orada hiç kar yağıyor mu?

Orada hiç kar yağıyor mu?

Orada insanlar en çok hangi

Orada insanlar en çok hangi

spordan hoşlanıyor?

spordan hoşlanıyor?

Bu şehre çok turist gidiyor

Bu şehre çok turist gidiyor

mu?

mu?

Bu ülkenin bayrağı nasıl?

Bu ülkenin bayrağı nasıl?

Bu şehirdeki en ünlü turistik

Bu şehirdeki en ünlü turistik

yer neresi?

yer neresi?

Bu ülkenin kuzeyinde hangi

Bu ülkenin kuzeyinde hangi

ülke var?

ülke var?

Bu şehrin en ünlü yemeği

Bu şehrin en ünlü yemeği

ne?

ne?

/

Hayır Bilmiyorum

> öğrencilerden tümceleri, giriş fotoğrafında verilen karelerle eş­

Sözcük Alanı • Geçmiş zaman belirteçleri

leştirmelerini isteyin ve hazırlık aşamasındaki tahminlerini kontrol etmelerini sağlayın.

• özgeçmiş, biyografi, oto biyografi ifadeleri

> Bu çalışmanın ardından öğrencilerden tarihini bildikleri önemli

• Meslek adları

olayları anlatan tümceler üretmelerini isteyerek konuşma ortamı hazırlayın.

Dilbilgisi • GEÇMİŞ ZAMAN (belirlil -Dİ

Yanıtlar

Beceriler

0

• Geçmiş zaman eklerini doğru kullanabilme

Q] 1945: 2. Dünya Savaşı b i t t i __________________

• özgeçmişi ile ilgili bilgi verebilme, başkalarına özgeç­ mişleriyle ilgili soru sorabilme

[T| 1996: Bilim adamları bir koyunu kopyaladı

• Meslekler hakkında bilgi verebilme ve soru sorabilme

|TT] 2004: Endonezya'da tsunami felaketinde 100 binden

1912: Titanic hattı_________ ____________ _

[T] 1969: insanoğlu Ay' a _ g iiıi

___

.

____________

fazla insan öldü____________ __________

Süre: Normal 14 saat / Yoğun 12 saat

|T| 1999: Türkiye'de, Marmara Bölgesi'nde 7.4 büyüklüğünde deprem oldu ____ __________________

>- Bu üniteyle ilgili etkinliklere başlamadan önce öğrencilere ••anıtı "Geçmiş Zamanlı tümceler gerektiren sorular sorun {"Dün ~e yaptın?" / "Dersten önce ne yaptın?" gibi]. Doğru yanıtları •c-taya yazın, öğrencilerin söylediği tümceler "Geçmiş Za—cn'lı tümceler değilse, bunları düzeltin ve bu tümcelerden birfcaçını tahtaya yazın. Bu etkinlikte, öğreteceğiniz dilbilgisi yapısı e ilgili herhangi bir açıklama yapmayın. Yalnızca tahtaya yazd ğınız tümcelerin eylemleri ile bu eylemlerin bağlantılı olduğu belirteçlerin altını çizerek öğrencilerin dikkatini bu yapıya çekin. ► öğrencilere ünitenin giriş fotoğrafı hakkında sorular sorun ve gördükleri fotoğrafların hangi olaylarla ilgili olabileceğini tahmin e~nelerini isteyin.

____

[2] 1970: insanlar ilk kez cep telefonu kulland ı______

[3] 1953: iki

dağcı Everesfin zirvesine ulaştı__________

[T] 1986: Cernobil'de bir nükleer santral patladı Q 1492: Kolomp Amerika Kıtası'nı

keşfetti________

[Tö] 1885: VVilhelm Conrad Röntgen X ışınlarını buldu . [J] 1930: Uruguay'daki ilk dünya kupasında kupayı Uruguay futbol takımı kazandı__________________

> Bu çalışmanın son bölümünde, öğrencilerden, tarihleri verilen tümcelerden yararlanarak sorulan yanıtlamalarını isteyin ve dikkat­ lerini sorularda renkli yazılan soru öbekleriyle, yanıt tümcelerinde bu soruları yanıtlayan öbeklere çekin. Yanıt tümcelerinin sadece bu öbeklerle de oluşturulabileceğini vurgulayın, -m isoru sözcüğü­ nün kullanıldığı tümcelerde, yanıt öbeğinin evet/hayır sözcüklerin­ den oluşmasının da yeterli olacağını anımsatın ve geçmiş zaman ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, » geçmiş zaman ekinin uzak-yakın geçmiş ayrımı yapmadığını ve­ ya geçmişte bir süreyi, dönemi anlatmadığını, bu gibi işlevleri,

Türkiye'ye daha önce geldiniz mi? Türkiye'ye yeni geldim. Onu yıllar önce tanıdım.

1 Tamamlayalım, eşleyelim, yanıtlayalım

Etkinlikteki tümceleri okumaları için öğrencilere zaman verin. Ses kaydını dinletin ve öğrencilerden tümceleri eylemlerle ta­ mamlamalarını isteyin. Kaydı ikinci kez dinletirken tümcelerin eylemlerini sırasıyla tahtaya yazın. Anlamlarını açıklayın ve öğrencilere yanıtlarını kontrol ettirin.

Onu hemen tanıdım. tümcelerinde olduğu gibi, süre ve sıklık belirteçlerinin üstlendiğini, - geçmiş zaman kişi eklerinin bu üniteye kadar öğrendikleri kişi eklerinden farklı olduğunu, 9 sıralı yapılarda, önceki kişi-sayı ekinin atılamadığını (Geldim

gördüm ve yendim/*Geldi, gördü ve yendim gibi) vurgulayın.

1. Amerika'yı kim keşfetti? K risto fKolomp keşfetti 2. insanlar Ay'a ne zaman gitti? 3. Çernobil'de nükleer santral ne zaman patladı? 4. 1996'da ne oldu? 5. insanlar ilk defa ne zaman cep telefonu kullandılar?

ben

al

-m a -dı/-tı

-m

Ben aldım.

sen

gk

-m e -d i/-ti

-n

Sen okudun mu?

0

gel

-d u A tu -

0 geldi mİ?

biz

git

-d ü /-tü -k

Siz düşündünüz mü?

siz

oku

onlar dü şün

-n ız /-n iz /-n u z /-n ü z Biz gitmedik.

*Onlar çıkmadiler.

(-lar/-ler)

6. ilk dünya kupasını hangi takım kazandı?

3 Konuşalım

7. X ışınlarını kim buldu?

Tatilin Nasıl Geçti? 8. Endonezya depreminde kaç kişi öldü?

> Bu etkinlik için öğrencileri ikişerli gruplara ayırın. Bir öğrenciden kutu içinde verilen soru sözcüklerini kullanarak sorular sormasını, diğer öğrenciden de yine kutu içinde verilen sözcükleri de kulla­ narak bu soruları yanıtlamasını isteyin. Tüm grupların kendi arala­ rında aynı anda konuşmasına izin verin. Daha sonra gruplardan hazırladıkları diyalogları canlandırmalarını isteyin ve yanlışlarını düzeltin.

9. 1953'te ne oldu? 10. Marmara depreminin büyüklüğü neydi? 11. 2. Dünya Savaşı ne zaman bitti? 12. Titanic 1912'de m i battı?

Nerede?

Kiminle?

Ne zaman?

Niçin?

Nasıl?

Ne kadar?

Hangi?

Neyle?

> öğrencilerden kutu içinde verilen belirteçlerden hangilerinin verilen tümcelere uygun olduğunu bulmalarını isteyin.

• Deniz kenarı

• Ucuz

• Otel

• Pahalı

> Bu etkinlikte bazı tümceler için birden çok uygun belirteç bu­ lunmaktadır. öğrencilere bütün olasılıkları ve bunlar arasındaki anlam farkını gösterin.

• Rafting

• Uzak

2 Yerleştirelim

• Eğlenceli

• Yakın

• Uçakla

• iki hafta

Yanıtlar r K

Bir hafta önce • önceki gün • Bugüne kadar Geçen sene • Bu sabah • Bu yıl • Az önce Bugüne kadar hiç • Bugün • Dün

1. B ir hafta önce

\

arkadaşlarımla piknik yaptık.

2. Buuüne kadar

yurt dışına çıktın mı?

3. Gecen sene

buraya yerleştik.

4. Bu vtl

üniversiteden mezun oldular.

5. Busün

kuzenime uğradım.

6. Bu sabah

büyük bir gürültüyle uyandık.

7. Önceki sün

arabamı tamir ettim.

8. Bugüne kadar hiç

böyle bir insanla tanışmadım.

9. D ün

akşam tatilden döndük.

A

4 İşaretleyelim > Etkinliği uygulamaya başlamadan önce dilbilgisi kartını da kul­ lanarak geçmiş zaman yapısı ile ilgili açıklamalarınızı özetleyerek öğrencilerden tümceler için uygun seçeneği belirlemelerini isteyin.

Yanıtlar 1. Amcam dün Almanya'ya _____________ 0 gitti

□ gittiniz

□ gidiyor

2. Biz geçen yıl tatile_____________ □ çıkıyoruz

[7] çıktık

□ çıktınız

3. Ben 1968'de Trabzon'da _____________ □ doğduk

□ doğdu

[7] doğdum

4. Dün hiç yemek_____________ □ yedin

5. Paranızı nerede ________ □ kaybediyorsunuz [7] kaybettiniz

10. A z önce

elektrikler kesildi.

[7] yemedin

□ kaybettiniz mi

_?

□ yedim

I

Özgeçmiş Formu

6. Dün seni cok_____________ Neredeydin? □ aramadım

[7] aradım

□ arıyorum

7. Siz geçen haftaki konsere____________ ? □ gittik mi

□ gitmediler mi

[7] gittiniz mİ

8. Biraz önce annem telefon____ _____ |7] etti

□ ediyorum

□ etmiyor

9. Sen dün akşam ödev____________ ?

«S u ı

Kişisel Bilgiler Adı Soyadı

Ayça Yıldırım

Cinsiyeti Doğum tarihi ve yeri

E□ KGS 02. 08. 1978 . Ankara

Medeni durumu Ev telefonu

0212 119 85 27

Bekar

Cep telefonu

0508 615 24 48 Çiçek Cad. 110/3

Adres

Çankaya/Ankara

□ yaptın

Eğitim Bilgileri Okul Türü

□ yapmadı mı

Okul adı

[3 yapmadın mı

Giriş Yılı

10. Geçen hafta sınava_____________ □ girmiyorum □ giriyorum

Üniversite

Boğaziçi Üniversitesi

Lise

Turizm ve işletme Galatasaray Lisesi

Yabancı Dil Bilgisi Dil Adı Konuşma

[7] girmedim

5 Tamamlayalım

Fransızca

çok iyi

İngilizce Almanca

çok iyi orta

1996 1992

Anlama

Yazma

çok iyi çok iyi iyi

çok iyi çok iyi orta

Kurslar ve Seminerler

>■öğrencilerden verilen yanıt tümceleri için uygun sorular üretmeerini isteyin. Her tümce için olası bütün soru tümcelerini gösterin.

Ankara Üniversitesi TÖMER : Diksiyon ve Hitabet Kursu Boğaziçi Üniversitesi: Bilgisayar Kursu

Genel Bilgiler ' A: Dün nereye gittin /D ü n ne yaptın

............... ?

B: Dün sinemaya gittim.

Hobiler: Seyahat etmek, sinemaya gitmek ve su altı sporları

Ses Kaydı

2. A: _________________________________________ .? B: Bugün çarşıdan 1 kilo portakal ve 2 kilo elma aldım. 3. A : .......................................... ...... .......? t

B: Dün akşam balık lokantasında güzel bir yemek yedik. 4. A : _________________________________________ ? B: Ali geçen yıl üniversiteden mezun oldu.

6 Tamamlayalım, düzeltelim İş Görüşmesi *■Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilerle birlikte özgeçmiş for­ munu inceleyin, form sahibinin nasıl bir işe başvuracağını tahmin etmelerini isteyin ve "özgeçmiş" konulu kısa süreli bir konuşma or■3mı yaratın. Ardından, öğrencilerin dinleyecekleri diyalogu daha Tüm öğrenciler özgeçmiş formunu doğru bir biçimde tamamla­ dıktan sonra onlardan, tümcelerdeki bilgi yanlışlarını dinledikleri ses Etkinliğe, fotoğrafı inceleyerek başlayın, öğrencilere, Sizce bu metin ne hakkında?

7 Formu dolduralım

Sizce bu metin ne anlatıyor?

> öğrencilerden 6. etkinlikteki çalışmaları örnek alarak kendi özgeçmiş formlarını oluşturmalarını isteyin. Daha sonra yazdık­ larını okutup özgeçmişleri ile ilgili farklı sorular yöneltin.

Özgeçmişim : ____________________________

Cinsiyeti : E□ Doğum tarihi ve yeri:____ Medeni durumu : ____ Ev telefonu

: ___

Cep telefonu

: ___

Adres

: ___

malarını isteyin. Sonra metni öğrencilere okutup yeni sözcükleri açıklayın, aklında olmamak, kötü gitmek deyimleri üzerinde durun. >- Sözcük çalışmasının ardından, öğrencilerin metinde değinileni ve değinilmeyeni bulmalarını amaçlayan etkinliği uygulayın. Bu

Kişisel Bilgiler Adı Soyadı

gibi sorular sorarak, okuyacakları metinle ilgili tahminlerde bulun­

KD

çalışmada öğrencilerin yaptığı yanlışları, metinde ilgili bölümleri yeniden çözümleyerek düzeltin. Daha sonra öğrencilerden, verilen tümcelerdeki yanlış bilgileri düzeltmelerini isteyin.

Eğitim Bilgileri Okul Türü Okul adı

Giriş Yılı

Üniversite ____________ Lise

______ ______

Yabancı Dil Bilgisi Dil Adı Konuşma

Kurslar ve Seminerler: Genel Bilgiler Hobiler: ....... ... ... . Üyelikler: ___________

62

Anlama

Yazma

TAKSİ Gazeteci: Nevin Hanım, bir bayan için çok ilginç bir işiniz var. Neden taksici olmak istediniz?

Nevin Sağlam: Aslında taksicilikten önce pek çok iş yaptım. Kuaförde, mağazalarda çalıştım. Sonra küçük bir konfeksiyon

Yanıtlar Nevin Sağlam;

mağazası açtım. O zamanlar taksicilik hiç aklımda yoktu ama 1. Taksicilikten önce bir kafede çalıştı.

babam taksiciydi.

Gazeteci: Peki bu mesleğe nasıl başladınız?

Hayır; kuaförde ve mağazalarda çalıştı__________

Nevin Sağlam: Mağazada işlerim çok kötü gitti ve babam da

2. Eski işlerinden çok para kazandı.

hastalandı, işsizdim ve ekonomik problemlerim vardı. Ben de Eski işlerinden çok para kazanmadı____________

babamın arabasıyla taksiciliğe başladım.

Gazeteci: Mesleğinizi seviyor musunuz? Sizin için zor bir mes­

3. Meslek hayatında ilginç bir olay olmadı.

lek değil mi? Zam an zam an ilgine olaylar yasıyor ____________

Nevin Sağlam: Her işin bazı zorlukları var. Ben işimi seviyorum 4. işinden memnun değil.

ve hep bu işi yapmak istiyorum.

Gazeteci: Peki müşterileriniz bir bayan taksici karşısında nasıl

İşini cok seviyor______

tepkiler veriyor? Nevin Sağlam: Şimdiye kadar hiç olumsuz bir tepki almadım

5. Müşterilerden olumsuz tepkiler aldı. Müşteriler şaşırıyor ama olumsuz tepki vermiyor

ama genellikle biraz şaşırıyorlar.

Gazeteci: Peki ilginç olaylar yaşıyor musunuz? Nevin Sağlam: Evet, örneğin geçen gün taksime genç bir çocuk bindi. Yolda annesine telefon etmek istedi ama yanında telefo­ nu yoktu. Benden telefonumu istedi, ben de verdim. Tam o sı­ rada kırmızı ışık yandı ve çocuk elinde telefonumla kaçtı.

Gazeteci: Umarım bir daha böyle bir olayla karşılaşmazsınız. Size mesleğinizde başarılar diliyorum. Nevin Sağlam: Teşekkür ederim.

10 Tanıtalım > öğrencilerden verilen soruların yanıtlarından hareketle oku­ dukları metindeki Nevin Sağlam adlı kişiye ait bilgileri özetle­ yen bir paragraf yazmalarını isteyin, özetleme yaparken önemli bilgileri belirleyip doğru bir sırayla vermeleri gerektiğini açıklayın. Daha sonra öğrencilerin yazdıklarını kontrol edip yanlışlarını düzeltin ve en iyi özet metnini tahtaya yazın. Nevin Hanım kim?

Yanıtlar

Neden taksicilik yapıyor? var

yok

Nevin Hanım'ın taksiciliği seçişi

0

□

Nevin Hanım'ın telefonları

□

Taksiciliğin zorlukları

□

Ailesinin tepkisi

□

0

Babasının mesleği

0

Müşterilerin düşüncesi

s

0

Taksiciliğin ilginç yönleri

□

0

m s

işini seviyor mu? Nettin Sağlam, ......... ..........................................................................

0

Nevin Hanım'ın çocuğu

□

0

Babasının hastalığı

□

0

Nevin Hanım'ın eski işleri

0

o

63

Sözcük Alanı • Geçmiş zaman belirteçleri • özgeçmiş, biyografi, otobiyografi ifadeleri • Meslek adları • Niteleme sıfatları

Dilbilgisi • KOŞAÇ TÜMCESİ (hikaye kipi) -lyldİ (< i-dll

Beceriler • Hikaye kipi eklerini doğru kullanabilme • Özgeçmişi ile ilgili bilgi verebilme, başkalarına özgeçmiş­ leriyle ilgili bilgi sorabilme • Meslekler hakkında bilgi verebilme ve soru sorabilme

Süre: Normal 14 saat / Yoğun 12 saat v > Bu alt üniteye, öğrencilere, Dün saat on birde neredeydin7

YILDIZ KENTER

Sen ilkokulda çalışkan b ir öğrenci miydin?

1928 yılında İstanbul'da doğdum. Babam Naci Bey Dı­

Geçen hafta hasta miydin?

şişleri Bakanlığı'nda diplomattı. Maddi durumumuz hiç iyi

En son hangi kitabı okudun? Bu kitap nasıldı?

değildi ama masal gibi bir çocukluk geçirdim. Ben ailemin

gibi hikaye kipiyle oluşturulmuş sorular sorarak başlayın. Aldığınız doğru yanıtları tahtaya yazıp, hikaye kipi eki almış ad ve sıfatların altını çizerek öğrencilerin dikkatini bu yapıya çekin. Ad ve sıfatların da eylemler gibi —D/ ekini alabildiğini kısaca açıklayın.

beşinci çocuğuydum. Babam bakanlıktaki görevinden ay­ rıldıktan sonra Ankara'ya taşındık ve ilkokula Ankara'da devam ettim. Tiyatroya da Ankara Çocuk Klübü'nde başladım. Çocuk­

11 İşaretleyelim

/ /

> öğrencilerden önce metni sessiz okumaların isteyin. Daha sonra,

rumları öğreniyordum, ilkokuldan sonra Ankara Devlet

metni bir öğrenciye sesli okutun ve bu arada diğer öğrencilerden

Konservatuarı'na kayıt yaptırdım. Çok başarı! bir öğrenciy­

metinde —0/ eki almış sözcüklerin altını çizmelerini isteyin. Okuma

dim. Konservatuarı bir sınıf atlayarak dön yılda oTirdim. Pro­

çalışmasının ardından tahtaya biri eylemleri, diğeri ad ve sıfatları

fesyonel tiyatro hayatım 1948'de başlad:. ilk oyunum Sha-

gösterecek biçimde -Dİ almış sözcükleri iki sütun olarak yazın. Hi­

kespare'in "12. Gece" adlı oyunuydu. Deve' Tryaftoları'nda

kaye kipi ile ilgili açıklamalarınızı bu aşamada yapın. Açıklamanız­

11 yıl sahneye çıktım.

da, • hikaye kipinin, koşaç tümcelerinde geçmiş zamanı gösteren kip olduğunu, • bu kipte /- eyleminin genellikle kendinden önceki sözcüğe kay­ naştığını (Ben öğretmen idim> Ben öğretmen-dim),

• özne canlıysa, eşleme ve yer belirtme amaçlı koşaç tümcelerin­

1959 yılında kardeşim Müşfik Ke~er İe .rcnbura gittim. Bir yıl sonra birlikte "Kent Oyuncular Top - uğu'nu kurduk. Sonraki yıllarda Amerika Birleşik Devtefert ve ngilitere'de eğitim ve oyunculuk üzerine çalışmclc' .cc— . Bugüne ka­ dar 100'den fazla oyunda yer ala

oyunlarda değişik

acılar, heyecanlar ve aşklar yaşcd m. Tıyctroya ~er zaman

de 3. çoğul kişi ~IEr ekinin seçimlik olarak kullanıldığını (Onlar

büyük bir sevgi ve saygı duydum. Zcman zıman sinema

öğretmendi/Onlar öğretmendiler, Çocuklar bahçedeydi./Çocuklar

filmlerinde de rol aldım. Sinema oyuncusu c>ö” k üç kez "Al­

bahçedeydiler, Bütün odalar sınıftı/*Bütün odalar sınıftılar, Kitap­

tın Portakal" ödülü aldım. 1962'ae r- n Kbd nı' seçildim.

la r masadaydı / *Kitaplar masadaydılar),

1981'de devlet sanatçısı oldum

• niteleme amaçlı tümcelerde çoğul ekinin kullanılmadığını (Kitap­

la r eskiydi /*kitaplar eskiydiler] vurgulayın. > Açıklamalarınızın ardından 11. etkinlikteki okuma metnine dönün ve metni bir öğrenciye yeniden okutup öğrencilerden doğru-yanlış sorularını yanıtlamalarını isteyin.

64

luk yıllarımdaki en büyük mutluluk kaynağım tiyatroydu. Bir yandan da aile yaşamımızda insana ait kem < ve trajik du­

Bana göre tiyatro ile ilgilenme< d ü rra r r ortasında dur­ mak demekti. Mesleğimi kendimden der a co< sevdim. Tüm zamanımı, gücümü, b e d e ~ o s o c a ~er şeyimi mes­ leğime verdim. Yaşamak benim içolduU

zcman savaşmak

Yanıtlar

Y ıld ız Kenter’in profesyonel tiyatro

12. gece

yaşamında ilk oyunu _____________ Müşfik Kenter Yıldız Kenter’in ağabeyi Naci bey

Yıldız Kenter’in babası

1‘

Yıldız Kenter’in profesyonel tiyatro yaşamının başlangıcı_______________

1959

Yıldız Ketıter ve Müşfik Kenter İstanbul’a gidiyor

Altın Portakal

Sinema ödülü. Yıldız Kenter bıı ödülü üc kez kazandı__________________________

Yanıtlar Doğru Yanlış

14 Metne ekleyelim

• Yıldız Kenter ilk tiyatro eğitimini ailesinden

0

aldı.

□

• Yıldız Kenter için tiyatro sinemadan daha

□ m

önemli. ■ • İdiz Kenter mutlu bir çocukluk dönemi

m

geçirdi.

> Bu etkinlikte öğrencilerin son paragrafı yeniden okuyarak paragrafın, verilen tümcelerden hangisi ile devam edebilece­ ğini bulmalarını isteyin. Doğru seçeneği belirleyemeyen öğren­ ciler için, yanıtlarının neden yanlış olduğunu paragrafı yeniden çözümleyerek açıklayın.

□

■ •' İdiz Kenter'e göre oyunculuk zor bir meslektir.

□

m

Yanıtlar

• Yıldız Kenter kalabalık bir ailenin çocuğuydu.

m

□

[7] Ben bu savaşı sahnede yaptım.

• Yıldız Kenter savaşla ilgili oyunlar oynadı.

□

m

m m

□

• Yıldız Kenter Amerika'da birçok kez sahneye çıktı. □

m

•

İdiz Kenter için yaşamak, savaşmak demek.

■ Yıldız Kenter yoksul bir ailenin çocuğuydu.

□

□ Ama savaşmak çok kötü. □ ' Bu yüzden yaşamak istemiyorum.

m

KOŞAÇ TÜ M CESİ (hikay

■Yıldız Kenter "savaş" konulu oyunlardan nefret ediyor.

□ Bu yüzden savaşlardan nefret ediyorum.

□

m

12 Yakın anlamlısını bulalım »- 3u çalışmada öğrencilerden, metindeki anlamlarından harekete, verilen sözcüklerin yakın anlamlılarını bulmalarını isteyin.

A dıl A d /S ıfa t

-

Eki

?

değil

Kişi E

Örnek/

..

ben

evde

sen

yorgun

-di/-ydi/-ti

O evde değil miydi?

o

çalışkan

-d u /-y d u /-tu

Siz hazır mıydınız?

biz

hazır

-d ü /-y d ü /-tü

siz

öğrenci

-d ı/-ydı/-tı

onlar genç

Ben yorgun m uydum ?

Onlar öğrenci miydiler? -nız/-niz/-nuz/-nüz Sen çalışkan değildin. i-iarAler)

*Biz gençdik

Yanıtlar acılar: zorluklar □

15 Tamamlayalım hastalıklar □

yanlışlıklar □

sıkıntılar [7]

oynamak □

düşünmek □

ilgilenmek: . ğraşmak |7] çalışmak □

>• Hikaye kipi ile ilgili açıklamalarınızı, dilbilgisi kartını da kulla­ narak özetleyin ve öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını is­ teyin.

Yanıtlar

13 Açıklayalım >- öğrencilerden verilen tarih, kişi ve sözcüklerin metindeki karşılık­ larını bulmalarını isteyin. Bu çalışmayı, 1928, 1962, 1981 'orihleri için de yaptırabilirsiniz.

1. Dün cok yorgun dunuz

.Şimdi nasılsınız?

2. Geçen yaz tatilde ailece Alanya' davdık ___hava çok güzel d i_____ _ . 3. Üniversitede hiç çalışkan bir öğrenci değildim .

65

4. Geçen ay kızım doğum yaptı ve ben dede oldum 5. Tatilin nasıl geçti? Otel kalabalık__mıydı .._? 6. Sen dün evde yok muydun ? 7. Tarkan ilk şarkısıyla çok meşhur

oldu___

8. Dün akşam seni aradım. Evde yoktun. Nerede ydin

?

18 Tümce oluşturalım > öğrencilerinden, 17. etkinlikte yer alan metinlerden de yararla­ narak şimdiki ve geçmiş zamanlı koşaç tümceleri oluşturmalarını isteyin.

• önce

- Şimdi

Çocukken şişmandım.

Zayıfım .

16 Doğrusunu işaretleyelim > öğrencilerden verilen tümce çiftlerinden doğru olanı işaretle­ melerini isteyin.

Yanıtlar 1. [7] Geçen kış hava çok soğuktu. □ Geçen kış hava çok soğuk. 2.

3.

□ Serap iki yıl önce öğrenci.

Eşimle Nasıl Tanıştık? > Okuma metninin başlığından hareketle öğrencilerden, okuya­

[7] Dün akşam neredeydin?

cakları ve ses kaydını dinleyecekleri metin hakkında tahminlerde bulunmalarını isteyin. Ardından ses kaydını dinletin ve öğrenciler­ den metindeki boşlukları, kaydı dinlerken tamamlamaya çalışma­ larını isteyin. Son olarak metni, rolleri paylaştırarak iki öğrenciye okutun ve yanlışlarını bu aşamada düzeltin.

(3 Geçen hafta hava güneşliydi. □ Geçen hafta hava güneşli.

5.

C E)

[7] Serap iki yıl önce öğrenciydi.

□ Dün akşam neredesin? 4.

19 Tamamlayalım, yeniden anlatalım

[7] Dün hastaydım, şimdi iyiyim. □ Dün hastaydım, şimdi iyiydim.

Yanıtlar Serap : İyi ki bugün hulustuk Meralciğim. Seni, arkadaşla­ rı, Türkiye'yi çok özledim_______

17 Tamamlayalım

Meral : Evet, çok uzun zaman oldu . Bana en son düğün

> Bu etkinlikte metinler, aynı kişinin, şimdiki ve geçmişteki du­ rumunu anlatmaktadır, öğrencilerden önce birinci metni oku­ malarını, daha sonra ikinci metindeki boşlukları hikaye kipiyle tamamlamalarını isteyin.

fotoğraflarını gönderdin. Anlat bakalım, eşinle nasıl tanıştınız_______?

Serap : Bir gün özlemle birlikte bir partiye gittik . Parti çok kalabalıktı

Yanıtlar

özlem'in orada çok arkadaşı vardı .

özlem o gün de çok şık ve Şimdi altmış üç yaşındayım. Evliyim ve anneanneyim. Saçlarım bembeyaz ve bi­ raz kiloluyum. Şimdi emek­ liyim ama bundan kırk üç yıl önce...

güzeldi. Tabii ki par­

tide herkes Özlem'le dans etmek istedi

. Ben ise

uzun bir süre yalnız kaldım .

Meral : Sonra ne oldu ? Serap : özlem bir ara bir arkadaşının yanına gitti___Beni gösterdi

Biraz sonra o genç yanıma geldi____Be­

nimle dans etmek istedi

Biliyorsun, ben çok

utangaçtım teklifini kabul etmedim ama o çok ıs­ O zaman yirmi yaşındaü&ö? gene tim ve güzel dim .

yastaydı ve gerçekten çok kibardı

Saçlarım simsiyahla ve

birimize aşık olduk _ bir yıl sonra da evlendik__.

zayıf tim . O yıllarda üni­ versitede öğrenci ydim__ Çok neşeli

ve

hareket-

li ydim . Kırk üç yıl nasıl geçti, anlamadım.

66

rar etti. Biraz dans ettik . Adı Ali'ydi, benimle aynı O akşam bir­

Meral : Çok sevindim . Bir gün eşinle de tanışmak isterim. Serap : Tabii en yakın zamanda. Sen neler yaptın___, an­ lat bakalım. Meral : Beni biliyorsun...

20 Yeniden anlatalım > Bu konuşma etkinliğinde, öğrencilere hazırlanmaları için beili bir süre vererek onlardan kendilerini Ali'nin yerine koymalarını ve diya­ logda anlatılan olayları Ali'nin gözüyle yeniden anlatmalarını isteyin. O akşam bir arkadaşım evinde parti veriyordu. Partide Özlem ve arkadaşı da vardı. Herkes dans ediyordu. Bir ara Özlem yanıma geldi ve________________________________________________________________________________________________________________________________

21 Eşleyelim >- Bu çalışmada öğrencilerden görselleri inceleyip onları ilgili tümcelerle eşlemelerini isteyin. [T] Dün gece en iyi arkadaşım bendeydi ve geç saatlere kadar sohbet ettik. [5] Neyse ki tam zamanında havaalanına vardım. [3] Hemen bir taksi çağırdım. [J] iki saat vaktim vardı ve beklemek çok sıkıcıydı.

[2] Sabah saati duymadım ve çok geç kaldım. [T| Trafik çok sıkışıktı. "Geç kalıyorum." diye düşündüm. 0

Uçağımın kalkış saatinden on dakika önce hazırlandım. Ama son anda "Olumsuz hava şartları nedeniyle bütün uçuşlar iptal oldu." anonsunu duydum.

[T] Uçağımın kalkış saatini kontrol etmek istedim ve panoya

LOfiDRB UÇRĞ1

baktım. Panoda "Londra uçağı iki saat rötarlı" yazısını gör­

2 S R flT RÖTRRLI

«ğ§»

düm. 13 Bir süre havaalanında dolaştım, mağazaları gezdim.

Dün saat sekizde uyudum.

Sözcük Alanı

Dün saat sekizde uvuvordum.

• Geçmiş zaman belirteçleri

Her aün saat sekizde uvuvorum.

• özgeçmiş, biyografi, otobiyografi ifadeleri • Meslek adları

Yanıtlar

• Niteleme sıfatları

Ben Çocukkeı

Dilbilgisi • ŞİMDİKİ ZAMAN (hikaye kipi] -(İ)yordu I < -lilyor i-dil • ULAÇLAR -lylken I < I-kenl

Şimdi düşünüyo­

• BAĞLAÇLAR/İLGEÇLER ile I > ,

rum da ben çocukken

Beceriler

her şey daha güzeldi. Şimdi­

• Şimdiki zaman hikaye kipi eklerini doğru kullanabilme

ki çocuklar gibi imkanlarımız

• -ken ulacını kullanarak geçmiş zamanlı tümceler için doğru belirteçler üretebilme

duk. Çocukluğuma ait birbirinden

Süre: Normal 16 saat / Yoğun 12 saat ......

___

_______ ____________

_____ ______ ./

_

>- öğrencilere yeni dilbilgisi yapısının işlevlerini sezdirmek üzere tahtaya şimdiki zaman ve şimdiki zamanın hikayesi ile ilgili iki tümce yazın ve.onlara aralarında nasıl bir anlam farkı olduğunu sorun, öğrencilerin yanıtlarına göre örneklerinizi çoğaltıp dilbilgisi kartından da yararlanarak şimdiki zamanın hikayesi ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • -yordu ekinin sürme, yineleme, dolayısıyla alışkanlık da anlatan ama geçmiş­ te kalan iş, oluş ve durumları aktaran zaman eki olduğunu, • sıralı yapılarda önceki kişi-sayı ekinin ancak -Dİeki ile birlikte atılabildiğini vur­ gulayın. -lilyordu I < -lilyor i-dil

Ş İM D İK İ Z A M A N (hikaye kipil Adıl Eylem

.

Zaman

7 Hikaye Kişi

Eki

-yor

ben

yap

-mı

sen

sev

-mi -iyor

0

bil

biz

otur

siz

gül

Kipi

Eki

mu -(y)du -m

ES H El 'I Ben çocukken süt sevmiyor muydum?

-n

Onlar konuşmuyorlardı.

-m u -iyor

-

Sen az önce gülüyordun.

-m ü -uyor

-k

0 üç yıl önce İstanbul'da oturuyordu?

-du

-üyor

onlar konuş

güzel yüzlerce hatıram var. özellikle yaz akşamlarını hatırlıyorum/hettr-

lıyordttm. Geç saatlere kadar arkadaşlarımızla dışarıda vakit geçirdik/geçiriyorduk. Beraber oyunlar oynedtk/oynuyorduk. Bazen de sine­ maya -ğMk/gidiyorduk. Şimdi bilgisayarlar, televizyonlar gençleri yal­

nızlaştırıyor/yalnızlaştırıyordu. Çok fazla arkadaş­ ları yok. Genellikle evde tek başlarına vakit geçi-

riyorlar/geçiriyarloreb. Bizim zamanımızda aile içindeki ilişkiler de çok farklıydı. Akşam yemeklerinde bütün aile

topim dık/toplanıyorduk. Yemekten sonra soh­ bet ettik/ediyorduk ve bazen birbirimize fıkralar

-nuz Siz Türkçe bilm iyor m uydunuz? -lar

yoktu ama yine de çok mutluy­

*Biz dün sa a t üçte alışveriş yapm ıyorduk m u?

~eftla#k/anlatıyorduk. Birlikte çok cğlcndik/eğleniyorduk.

22 Yanlışı çizelim

[__/

> Metni öğrencilere sessiz olarak okutup onlardan yeni sözcükleri belirlemelerini

Şimdi insanlar yemeklerini bile televizyonun karşısında yiyorlar/yiyorlardı. Birbirleriyle çok fazla

isteyin, öğrencilerin bilmedikleri sözcükleri tahtaya yazıp anlamlarını açıklayın. Da­ ha sonra, metni bir öğrenciye okutarak, diğer öğrencilerden okuma sırasında, veri­

konuşmuyorlar/konuşmuyorlardı. Çocuklar tele­

len eylem çiftlerinden yanlış olanı bulmalarını isteyin. Bu çalışmada, öğrencilerin

vizyonsuz ve bilgisayarsız bir hayat düşünmek

-Dİ, -yor ve -yordu yapıları arasındaki farkı daha iyi kavrayabilmeleri için tahtaya,

istemiyorlar/istcmiyerlerdt. Bizim zamanımızda

bu yapılarla oluşturulmuş tümceler yazın. Tümcelerinizde, aşağıdaki örneklerdeki gibi metinde kullanılmayan, türe özgü belirteçler kullanmaya dikkat edin.

her şey bu kadar kolay değildi. Ama yine de ba­

Gecen hafta İstanbul'a aittim.

zen düşünüyorum/düşünüyordum: biz mi şans­

Gecen hafta bu saatlerde İstanbul'a gidiyordum.

lıydık yoksa şimdiki çocuklar mı şanslı?

Her hafta İstanbul'a aidivorum.

> Zaman ekleriyle ilgili çalışmalarınızın ardından, tahtaya, -ken eki­ ni içeren (yalnızca ad ve sıfatlardan sonra) örnek tümceler yazın (Kullanacağınız örneklerin yalnızca geçmiş zaman ile kullanılan özellikle de -yordu ile kullanılan belirteçler olmasına dikkat edin). -ken ekini alan sözcüklerin altını çizin ve ardından bu ek ile ilgili açıklamalarınızı yapın. > Açıklamalarınızda, hem -Dİ hem de -yordu ekinin kullanılama­ yacağı ya da kullanıldığında anlamın farklılaşacağı tümceler seç­ meniz, öğrencilerin bu iki yapı arasındaki farkı anlamasını kolaylaş­ tıracaktır.

4. Müdür Bey, siz toplantı dayken misafiriniz gel^i_____ Şu anda bekleme salonunda. annem çalış ıy ° rclu . Bu nedenle

5. Ben küçük ken

bana anneannem bak J ı......... 6. Ayşe Hanım, biliyor musunuz? Siz tatil deyken komşunun evine hırsız gir d i _____ __ 7. Sen yok ken 8. Ben üniversite y k

cep telefonun çaldı. e n

__dans kursuna git

tim

.

internet yokken mektup yazıyorduk, internet yokken mektup yazdık. > Dilbilgisi açıklamalarınızda -ken ekiyle oluşturulan belirtecin ara­ lık gösterdiği ve göstermediği durumlara ve bu ekle oluşturulan be­ lirtecin başka belirteçlerle ilişkisine dikkat çekin:

25 Yanıtlayalım, işaretleyelim

/

> Metni okutmadan önce öğrencilere.

Eskiden evinizde ne tür eşyalar vardı?

Ben yurt dışına ilk defa üniversitedeyken çıktım.

Bu eşyalar nasıldı?

Ben üniversitedeyken sık sık yurt dışına çıkıyordum gibi...

Bu eşyalar şim di nasıl? sorularını sorun. Onları, yanıtlarında hikaye kipi kullanmaları konusunda yönlendirin. Ardından metni okutup soruları yanıt­ lamalarını isteyin.

çocuk

-(yİken Çocukken çok şişmandım.

öğrenci

iken

genç

Onunla öğrenciyken tanıştım. Gençken daha sık sinemaya gidiyordum.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE Bu yüzyılda gençler bilgisayar programlan, internet, e-

...

*öğrenciken çok çalışkan değildim.

posta, mobil telefon ve plazma televizyon konusunda çok

a rabada

Evdeyken çok mutluydum.

şey biliyor. Ancak tel dolap, odun sobası, kömür ütüsü

evde

*Arabadaken sigara içmiyorum.

hakkında hiç fikirleri yok. Bazen gençlere eski telefonlar­ dan, süpürgelerden, siyah-beyaz televizyonlardan söz

23 T a m a m l a y a l ı m

ediyorum, örneğin geçen gün torunuma otuz yıl öncesi­

> Bu etkinlikte öğrencilerden tümceleri, verilen durumlara uygun bi­ çimde tamamlamalarını isteyin.

nin ütülerini anlattım. Size de anlatayım: Ben çocukken elektrikli ütüler yoktu. Annem pantolonla­

1. internet yokken________________________________

rımı yatağın altına koyuyordu. Pantolon sabaha kadar

2. Televizyon yokken_______ ______________________

dümdüz oluyordu. Sonra bir gün babam eve bir ütü getir­

3. Elektrik yokken________________________________ 4. Otomobil yokken______________________________ 5. Telefon yokken____________________'___________

di. ütüyü ilk kez o gün gördüm. Son derece basit ama o zamanlar için önemli bir araçtı. Annem ütünün alt bölümü­

6. Asansör yokken _______________________________

ne kömür koyuyordu ve ütü İyice ısınıyordu, ilk ütü teknolo­

7. Buzdolabı yokken_____________________________

jisi buydu işte! Daha sonra da kömürlü ütülerin yerini elekt­

8. Çamaşır makinesi yokken______________________

rikli ütüler aldı. Zaman içinde diğer ev eşyaları da çok gelişti. Böylece şimdiki gençlerin işleri daha kolaylaştı.

24 Tam am layalım > öğrencilerden verilen tümceleri tamamlamalarını isteyin. Yanıtlar 1. Saçların uzun

1. Şimdiki gençler hangi konularda çok bilgili? k e n ____ daha

g ü z e li_______ Niçin 2. Eskiden pantolonları nasıl ütülüyorlardı?

kestirdin? 2. Sen banyo ciciyken bir arkadaşın arO.Jİ1______ ama adını

3. ilk ütü teknolojisi nasıldı?

s ö y le medi ......

3. Ben beş yaşında yken

bale kursuna git t im ______

28 Tamamlayalım

Yanıtlar var

yok

m

□

m

□

h

□

□

S

a. Şimdiki gençler teknoloji konusunda bilgi sahibi b. ilk ütüler buharlı değildi. c. Elektrikli ütülerden önce kömürlü ütüler vardı. d. Bugün birçok işi daha kolay yapıyoruz.

26 Tamamlayalım > öğrencilerden metinlerdeki boşlukları, -Di ve -yordu ekleri ile tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar Eskiden fotoğraf çek­ mek bugünkü kadar ko­ lay değil_^L. Çünkü fo­ toğraf makinelerini kul­ lanmak çok zor du . Ba­ zı makineleri kullanmak cin uzun süreli eğitim almak gerek iyordu

.

Tabi ilk fotoğraf makineleriyle fotoğraf çekmek kadar, çektirmek de zor du . iyi bir fotoğraf için çoğu zaman oirkaç dakika hiç hareket etmeden durmak ve objektife oakmak önemli

.

Radyolar eskiden günlük hayatın en önemli parçasıy­ dı. Bir çok insan için radyo teknoloji harikası sihirli bir kutu vdu

. Elbette o za­

manlar dijital kanallı, taşınabilir radyolar yok tu

. Rad-

yolar evin en güzel köşesinde duruyor, haberleri, müzik programlarını, "Arkası Yarın" kuşaklarını dinlemek için herkes onun etrafında toplan iyordu .

27 Karşılaştıralım Eskiden - Şimdi > öğrencilere etkinlikle adı geçen eşyaların eskiden evlerinde bulunup bulunmadığını sorun ve bu eşyaların eski ve yeni özel­ liklerini karşılaştırmalarını isteyin.

g

Buzdolabı

• Televizyon

8 Telefon

Çamaşır makinesi

• Radyo

• Soba

> öğrencilerden başlığı okuyup fotoğraflara bakarak metnin içe­ riğini tahmin etmelerini isteyin. Daha sonra öğrencilere metni pay­ laştırarak okutun ve yeni sözcüklerin anlamlarını açıklayın. Bu oku­ mada boşlukları tamamlatmayın. Ardından öğrencilere belirli bir süre tanıyarak metni uygun eklerle tamamlamalarını isteyin. Son olarak metni bir kez daha sesli okutarak yanıtlarını kontrol edin.

> Okuma çalışmasının ardından tahtaya, ANNEANNEMİN FOTOĞRAF ALBÜMÜ

‘Anneanne bu kim?" diye sordum.

Anneannem hayatımdaki en önemli insanlardan biridir. Çok güleryüzlü, becerikli ve konuşkan bir insandır. Onunla sohbet etmek çok eğlencelidir. Geçen gün onu ziyarete

gibi doğrudan aktarım tümceleri yazarak diye sor- ve diye yanıtla/ cevap ver- yapılarını sunun.

ve beraber çok güzel zaman geçir dik______

git tim

öğleyin, yemekten sonra anneannem elinde eski bir fotoğraf albümüyle odaya geldi. Bana eski resimlerini gös­ termek iste iy ° rdu

. Bu benim için harika bir sürp­

> Kitapta yer alan etkinliği uygulamaya başlamadan önce tahtaya,

İşe metro He gidiyorum. Tahtayı silg i ile siliyorum.

Albümün ilk sayfasında genç bir hanımın fotoğrafı

.

var_^?____ _ . "Anneanne, bu kim?" diye sor dum

"Benim, yavrum." dedi. Çok şaşırdım. Anneannem, "Niçin şaşırdın? Ben de bir zamanlar gene tim ___ __Bak, saç­ larım upuzun

______ ." dedi. Resimde anneannemin

yanında bir adam vardı. "Peki bu adam kim?" diye sor­ dum. "O da deden. Tanımadın mı? O zaman bıyıklı de­ ğ i l i ______Çok yakışıklı bir adam_dı________ Bak, şu re­ simde deden ve ben birlikteyiz." dedi. Anneannem başka bir siyah-beyaz fotoğraf gösterdi. Fotoğrafta anneannem bir sandalyede otur uy ordu dur uyordu

ayakta

tut uyordu

29 Tamamlayalım

Arkadaşım ile ders çalışıyorum.

rizi*_______

da

"Benim yavrum ." dedi/diye cevap verdi.

dedem ise onun yanın­ ve

anneannemin

elini

»ç ^ gQZe| bır fotoğraf." dedim. Anneannem

gül^M______ , "Bu bizim birlikte ilk fotoğrafımız. Evlendik­ ten üç-dört yıl sonra çektir d ik ______ Bizim zamanımızda çok fazla fotoğrafçı yokM ________ . Fotoğraf çektirmek pahalı y dl_____ . Ama deden bir gün bana sürpriz yapi?_______ ve eve bir fotoğrafçı çağır d ı_______ " dedi. Anneanne, "Dedem gençken romantik m iydi

?• diye

gibi ile bağlacının farklı işlevlerini örnekleyen tümceler yazıp bu bağlaç ile ilgili açıklamalarınız yapın. Açıklamalarınızda, • ile'nin bağlaç ve ilgeç olarak birliktelik anlatan öbekler kurduğu­ nu (M urat ile Oya sinemeya gidiyor, M urat Oya İle sinemaya g i­ diyor gibi.), • bağlaçlı birliktelik öbeğinde ile yerine ve de kullanılabileceğini [Murat ile Oya sinemaya gidiyor> M urat ve Oya sinemaya gidiyor gibi), • birliktelik öbeğinde kişi adılları yer aldığında, bu adıllara (onlar hariç) genellikle tamlayan eki eklendiğini (ben > benimle, sen > seninle, o> onunla, biz > bizimle, siz > sizinle) ve sizle, bizle gibi eksiz biçimlere daha çok konuşma dilinde ve özensiz kullanım­ larda rastlandığını, • ilgeçli birliktelik öbeklerinde birlikte sözcüğünün de kullanılabildi­ ğini [Murat Oya ile birlikte sinemaya gidiyor gibi.), • ilgeçli birliktelik öbeklerinin, çeşitli araç, gereç ve taşıt kullanımla­ rı anlatmak için de kullanıldığını (Ancak gözlükle okuyorum; işe otobüsle gidiyorum; Sınıfı çiçeklerle süsledik gibi.) • //e'nin bağlaç olduğu birliktelik öbeklerinde, birliktelik öbeği özne ise, eylemin her zaman çoğul olması gerektiğini [Babamla ben sinemaya gidiyoruz / *gldiyor gibi) ve ilk sözcük olarak kişi adılı kullanılmadığını (*Benimle babam sinemaya gidiyoruz gibi) vur­ gulayın. > Açıklamalarınızın ardından öğrencilerden, verilen tümceleri ile kullanarak tamamlamalarını isteyin.

sor dum____ Anneannem bir kahkaha attı. "Elli yıl önce romantik olmak ayıp_ö_________ , yavrum. Biz sokakta el

Yanıtlar

ele gez m iyordıık pastanelerde otur uyorduk ..Her şey gizli y d i

..... Ama evlenmeden önce deden bana sık

sık mektup yaz ıy (>rdu__ « dedi Anneannem anlatıyor,

A: öğrenciler okula nasıl gidiyor­ lar? B: Otobüs le g id iyo rla r

ben de dikkatle ve şaşkınlıkla dinliyordum. Saatler böyle geçti... 0

gün anneannem bana uzun uzun dedemi, annemi,

babamı ve eski günleri anlat iyordu

Fotoğraflar ve an­

neannemin, anıları ile geçmişte çok güze! bir yolculuk yapjıâ_______

A: Sınıfta kimler var? B: öğretmen le____ öğrenciler.

.

6. Ayşe, ailesi v/e : A: Kim in le

oturuyor.

7. Yarın yeni bir gömlekte____ayakkabı almak istiyorum.

ders

8. O nunla

çalışıyorsun? B: Yalnız çalışıyorum .

nerede tanıştın?

9. Murat çok üzgün, hiç kimsejie______konuşmak istemiyor. 10. Kahvaltıda yumurtayla ______peynir yedim.

A: Dün ne yaptın? B: Arkadaşımj«__.

31 Yanıtlayalım

sinemaya gittim.

> öğrencilerden verilen tümcelere uygun yanıt tümceleri üretme­ lerini isteyin. 1. Dişlerinizi neyle fırçalıyorsunuz?

Dilek ve Murat I

A: Dilek Murat' la

M«--n«ıırıo »rt»}U«Tv; -ı\;

2. Neyle çorba içiyorsunuz?_____

ne zaman evleniyor? Aylf-Mstn ça £ lû R

iffAıç • iU-aı Ç M ^Ş

3. Neyle çamaşır yıkıyorsunuz?_________

B: Sanırım gelecek ay.

4. Lokantada hesabı neyle ödüyorsunuz? 5. Neyle fotoğraf çekiyorsunuz?________ A: Alo. Denlz'Je.

. mı 6. Saçlarınızı neyle tarıyorsunuz?

görüşüyorum? 3: Evet, buyrun ben Deniz.

7. Eve neyle gidiyorsunuz?_____

32 i l e ile yerleştirelim

Ad l+ E k l

Ek

> öğrencilerden verilen sözcükleri ve ile'yi kullanarak tümceleri ta­

ile 1 > lyllEI

BAĞLAÇLAR - İLGEÇLER

.*

1

Örnekler

a ra b a

ile

Ayşe'yle Murat evleniyor.

Ayşe

-la /-le

Okula arabayla gidiyorum.

kitap

-y la /-y ie

M asada kitapla kalem var.

if|§ !

'

1

Yanıtlar

*Sinemaya arkadaşımle gittim. arkadaşım

mamlamalarını isteyin.

r

kalem • gözlük ♦cep telefonu » tarak • arkadaş • çatal

J

Onunla ders mi çalışacaksın?

sizin

*0 ile her yere gittim.

onun

Ben de sizinle geliyorum

1. Bu mektubu senin_______ kaleminle_______yazdım. 2. Uçakta______ cep telefonuyla

konuşmak yasak.

30 Tamamlayalım > Bu çalışmada öğrencilerden tümcelerdeki boşlukları ile 'nin

3. Saçlarını b u _______tarakla__________mı tarıyorsun?

uygun biçimiyle tamamlamalarını isteyin. 4. Üç boyutlu filmleri özel bir

gözlükle__________

Yanıtlar 1. Kim ben imle

2. işe her gün metro vla 3. Kim in le 4. Ankara vla

izliyoruz.

gelmek istiyor? gidiyorum.

5. Bu yemeği

çatalla_______yememek gerek.

görüşmek istiyorsunuz? İstanbul arası arabayla

üç

buçuk saat. 5. Lütfen burada yüksek ses le_______ konuşmayın.

> Üniteyle ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra öğrencilere A ve B rolleri vererek ikili gruplar oluşturun ve A öğrencilerini s.l 59'a; B öğrencilerini s.l 60'a yönlendirin.

s ; : ■ ..I

>

> Bu etkinlikte öğrencilerden, kendi sayfalarındaki fotoğrafı incelemelerini ve bu fotoğrafla ilgili bir öykü oluşturmalarını, sayfalarında bu­ lunan sorulan diğer öğrenciye sorarak onun oluşturduğu öyküyü öğrenmelerini isteyin. Bunun dışında öğrencileri, dinledikleri öykünün akışına göre farklı sorular üretmeleri konusunda da yönlendirin.

4. ünit

4. ünite Öyküleyelim, yanıtlayalım 5N1K

_____

1 f-

Öyküleyelim, yanıtlayalım 5N1K

Kimler var?

Kimler var?

Ne oluyor?

Ne oluyor?

Ne zaman oluyor?

Ne zaman oluyor?

Nerede oluyor7

Nerede oluyor?

Nasıl bitiyor?

Niçin böyle bitiyor?

^ovr: bitiyor?

4:v

1. Ne Yiyelim? Yanıtlar Sözcük Alanı

uğrayayım mı • etme • tamamla • yiyelim • ol

• Kalıp sözler [geçmiş olsun, kolay gelsin, afiyet olsun, haydi bakalım vb.)

yapsın • al • hazırlayayım • alayım • alayım mı almasın • uğra • al • almasın

• Yiyecek, içecek adları • Alışveriş ifadeleri

Eren, Volkan ve A4ert bu akşam M ert’lerde buluşuyorlar.

• ölçü birimleri

Eren M ert’e yoldan telefon ediyor...

• Niteleme sıfatları

Eren

: Alo. Merhaba Mert, ne haber?

Dilbilgisi

Mert

: iyilik Erenciğim, Volkanla oturuyoruz .

• EMİR KİPİ -sin, -lylinllz), -sin(ler)

Eren

: Ben şimdi yoldayım, sana geliyorum. Markete

Mert

: Evet Erenciğim, lütfen uMra . Ben kola aldım ama

• İSTEK KİPİ -lylE

Beceriler

uğrayayım mı

? Bir şey lazım mı?

siz ne içmek istiyorsunuz, bilmiyorum. Bence sen

• Emir ve istek kiplerini kullanarak doğru tümceler oluş­ turabilme

birkaç tane de meyve suyu ve bira

al

.

• Kalıplaşmış ifadeleri doğru ve yerinde kullanabilme

Volkan : Meyve suyu

• Yiyecek, içecek adları ve ölçü birimlerini doğru kullana­ bilme

Mert

: Eren, Volkan meyve suyu almasın_______ diyor.

Eren

: Peki, o zaman yiyecek bir şeyler alayım mı

Süre: Normal 16 saat / Yoğun 12 saat > Üniteyle ilgili etkinlikleri uygulamaya başlamadan önce öğ­ rencilere, Ne sıklıkta alışveriş yapıyorsunuz?

Mert

: Cips aldım ama çikolata da iyi fikir. Sen bana çi­ kolata al .

Eren

: Tamam, sana çikolata

alayım

, ama benim

karnım aç. Bir paket de makarna alayım. Volkan bize güzel bir makarna

Mert

yapsın

.

: Evet evet, çok iyi olur. Ben de acıktım şimdi. Ben sofrayı hazırlayayım . Haydi sen de çabuk o/_!

6. fotoğrafta kadın ne yapıyor? 3. fotoğraf hangi reyonu gösteriyor? Bu reyonda neler var? gibi sorular yönelterek alışveriş konulu bir konuşma ortamı oluşturun.

?

Cips, çikolata...

Nereden alışveriş yapıyorsunuz? Neden alışveriş için burayı tercih ediyorsun? I.fotoğrafta-insanlar neler yapıyor?

almasın_______ben aldım.

Alışverişi

tamamla

da bir an önce yemek

yiye lim _________

Eren

: Tamam tamam! Acele etme

. On beş dakika

sonra oradayım.

Mert

: Peki, görüşürüz.

Eren

: Görüşürüz.

► Dinleme çalışmasının ardından metinde geçen emir ve istek kipli eylemleri tahtaya yazıp bu eylemler üzerinden emir ve is­ tek yapılarıyla ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • emir kipinde yalnızca 3. kişiler için soru biçimi bulunduğunu (O yarın okula gelsin m i?/Onlar burada beklem esinler mi? gibi.), • emir kipinde dile getirilen talebin 2. kişiler için doğrudan, 3. ki­ şiler için dolaylı olarak aktarılıdığını [Söyleyin ona b ir daha der­ se geç kalmasın gibi),

1 Dinleyelim, yerleştirelim Bir Şey Lazım mı? > Bu etkinliği uygulamaya, öğrencilere ses kaydını dinleterek başlayın ve onlardan, verilen ses kaydını dinlerken sözcükleri metindeki boşluklara yerleştirmelerini isteyin.

• emir kipi, kesin ve doğrudan bir anlatım yolu olduğu için 2. ki­ şilerde anlatıma kibarlık katmak için "lütfen" sözcüğü kullanıldı­ ğını [Lütfen yüksek sesle konuşmayın! Burada sigara içmeyin lütfen! gibi), • 2. çoğul-kişide anlatıma kibarlık katmak için eyleme -İzeki eklen­ diğini [Yüksek sesle konuşmayınız! Burada sigara içmeyiniz lütfen!)

• Sıralı yapılarda önceki kişi-sayı eklerinin ahlamadığını (B/r kompozisyon yazın/*yaz ve yarın getirin gibi) vurgulayın,

• istek kipinin 1. kişi dışındaki çekimlerinde soru tümcesinin hemen hemen hiç kullanılmadığını (O gelmeye mi?; ?0 sinemaya gide mi? gibi.),

• istek kipinin 2. ve 3. kişi çekimlerinin nadiren kullanıldığını, bu kişilerde isteği anlatmak üzere daha çok emir kipi ter­ cih edildiğini (Bunu böyle bilesiniz > Bunu böyle bilini; Sa­ kın geç kalmayasın > Sakın geç kalma!; Bunu herkese söy­ lemeye > Bunu herkese söylemesin gibi.),

• istek kipi, soru tümcelerinde öneride bulunma, izin veya onay alma anlayabildiğini, (Sinemaya gidelim mi?; Dans edelim mi?; Bu soru­ ya ben cevap vereyim mi?; Size yardım edeyim mi? gibi.),

m

• Sıralı yapılarda önceki kişi-sayı eklerinin atılamadığını (Dikkatli oku­ yalım, iyi anlayalım /*Dikkatli okuya, iyi anlaya-lım gibi) vurgulayın.

m

sen

0 siz

onlar

ben sen 0 biz Siz onlar

al bekle

-ma -me

git oku dokun gel gir yaz

bak ye

mı

_

Sen git!

mi

O n ia r b e k le s in le r m i? 0 alm asın!

-sın/-sin/-sun/-sün

Siz okuyun! Giriniz!

-ınlız) / -in(iz) / -un(uz) / -ün(üz) -yın(ız) / -yin(iz) / -yun(uz) / -yüniüz)

Dokunm ayınız! O nlar gelm esinler! *Siz yaz!

-sınlar / -sinler / -sunlar / -sünler

-ma -me

-a / -e -ya / -ye

iç otur konuş sor

-yım / -yim -sın / -sin -Iım / -lim -siniz / -siniz -lar / -ler

mı mi

Sen içesin. Ben ye m e ye yim m i? 0 konuşa. Siz sorasınız. *O n la r b a km ayala r. *Ben otura m ıyım ?

3

2 T a m a m la y a lı m > Bu etkinlikte öğrencilerinizden tümceleri emir-istek kipinin uygun biçimleriyle tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar

S ö z c ü k le r i y e r le ş t ir e lim

> öğrencilerden sözlüklerini kullanarak ölçü birimlerini öğrenmelerini ve sözcükleri uygun boşluklara yerleştirmelerini isteyin. adet - avuç - bardak - demet - di ım - fiske - g am - kadeh kilo -kilogram - ku tu - litre - pa cet - parça - alkım - tane

1. Burcuya söyle, ödevini hemen bitir sin 2. Çok yorulduk, haydi biraz dinlen dm.......

*3 Bir Hfre

4. Bugün hava güzel, şemsiyemi a\nıayaynn

.

5. Bu akşam yemek için dışarı çık alım

„?

ju l

süt

top

t

m

3. öğretmen kızıyor, bir daha geç kal mayın .

kalıp -

't

Bir kilogram Bir bardak vişne

meyve suyu

M -'

&

Bir dilim ekmek

Bir dilim

Bir kilogram havuç

elma

•t’. ~

f

.r

6. Teneffüste çay K elim __ Dört adet

7. Kaçta çıkıyorsun7 Seni işten al maşın ___ mı ?

yumurta

dondurma

Bir avuç

kase

Bir kalıp

fındık

yoğurt

peynir

Bir fiske tuz

..

8. Tok musun7 Yemek yap m ayayım ..._m,ı 7 9. Lütfen odada sigara iç meyin .

Dört top

#

Bir demet

10. Sınav kağıdına mutlaka adınızı yaz m üzüm

İ

f maydonoz

Bir dilim biftek

t

Bir kadeh şarap

I Bir kutu kola

Bir

paket

makarna

i Ü

4 Yanıtlayalım

^

1. Ne sıklıkta gıda alışverişi yapıyorsunuz? Belli aralıklarla mı?

> Bu çalışmaya başlamadan önce tahtaya,

Alışverişle ilg ili kurallarınız veya rutinleriniz var mı?

Topluca mı? Yoksa ihtiyacınıza göre mi? 2. Ne tür yerlerden alışveriş yapıyorsunuz? Mahalle bakkalın­

Hep aynı yerden mi alışveriş yaparsınız? Alışverişte nelere dikkat edersiniz? gibi sorular yazın ve öğrencilerle alışveriş alışkanlıkları hakkın­ da konuşun: Daha sonra "Alışveriş önerilerini okutup soruları yanıtlamalarını isteyin.

dan mı? Büyük marketlerden mi? 3. Gıda alışverişinde nelere dikkat ediyorsunuz? "Alışveriş İçin öneriler"i yerinde buluyor musunuz? 4. Gıda alışverişinde ne gibi sorunlarla karşılaşıyorsunuz? Hangi konulardan şikayet edersiniz? 5. Aşağıdaki durumlarda siz neler yaparsınız? Bu iki durum alışveriş önerilerinden hangileri ile ilgilidir?

1. Durum: Geçen hafta markette yeni bir salam markası gör­ düm ve denemek istedim. Evde salamı açtım ve her tarafa berbat bir koku yayıldı. Hemen salamı iade etmek için markete döndüm. 2.

Durum: Pazar günü eşimle haftalık alışveriş için süpermar­

kete gittik. Fakat market öyle kalabalıktı ki... Bir an önce oradan | kurtulmak için fiyatlara ve etiketlere bile bakmadık, aceleyle j alışverişimizi tamamladık.

5 Yerleştirelim

Dikkatli Olun!

> Bu etkinlikte öğrencilerden, sözlüklerini kullanarak pişirme yön­ temlerini öğrenmelerini ve sözcükleri boşluklara yerleştirmelerini isteyin.

Yanıtlar Marketlerde binlerce çeşit yiyecek var. Kaliteli, ekonomik ve sağlıklı alışveriş için

haşlamak • kaynatmak • bölmek rendelemek • doğramak • pişirmek * karıştırmak çırpmak • kızartmak • süzmek

(

aşağıdaki uyarıları dikkate alın.

T. Annem diyet yapıyor. Sebzeleri suda haşlıyor ve yağsız

A L IŞ V E R İŞ İÇ İN Ö N E R İL E R ✓ Alışveriş listesi hazırlayın ve bu listenin dışına çıkmayın. ✓ Belirli sıklıkta alışveriş yapın. ✓ Açken alışveriş yapmayın. ✓ Ürünlerin son kullanma tarihine bakın. ✓ Alışverişte besin etiketlerini okuyun. ✓ Ekonomik boy veya aile paketleri her zaman avantajlı değil, dikkatli olun. ✓ Fiyatlara bakın ve ürünler arasında karşılaştırma yapın. ✓ Marketler arasındaki fiyatları karşılaştırın. ✓ Güvenilir markaları tercih edin.

yiyor. 2. Sen köfte yap, ben de patates kızartayım . Çocuklar pata­ tes kızartmasına bayılıyor. 3. Kızım, salata yapmak için domates doğra,

ve havuç

rendele __ 4. Hülya makarna için önce suyu süzgeçle

süz

kaynat

piştikten sonra

.

5. Bu sandviç bana çok fazla, ikiye bölelim /böleyim ^ yan_ sını sen ye. 6. Ablam kek için önce yumurta ve şekeri 7. Çayına şeker koymadım, sen koy ve 8. Akşama misafirimiz var, yemeğe ne pişireyim / pişirelim ?

çırpıyor

karıştır .

_

6 Sıralayalım Beraber Pişirelim > Etkinliği uygulamaya başlamadan önce öğrencilere, evlerinde yemek yapıp yapmadıklarını, en çok hangi yemeği yaptıklarını sorun

.e bir öğrenciden yaptığı bir yemeğin tarifini vermesini isteyin, öğrenciyi emir kipi kullanması konusunda yönlendirin. Ardından etkinliğin ses kaydını dinletin, öğrencilerden kaydı dinlerken verilen görselleri ses kaydına göre sıralamalarını ve bu yemeğin adını tahmin et­ melerini isteyin. Görselleri yanlış sıralayan öğrenciler için ses kaydını yeniden dinletin.

MALZEMELER • 250 gr. pirinç • 1 çay bardağı sıvı yağ • 1 havuç • 5 yemek kaşığı bezelye • 0.5 İt. su • 1 tatiı kaşığı tuz Sizce bu yemeğin adı ne?

Ses Kaydı BEZELYELİ VE HAVUÇLU PİLAV 250 gr. pirinci sıcak suda 1 saat bekletin. Pirinci iyice yıkayın.! adet havucu küçük kü­ çük doğrayın. Tencereye sıvı yağ koyun. Da­ ha sonra pirinci ve bir bardak suyu ekleyin. Ardından tencereye bezelye ve havucu da koyun. Son olarak 1 tatlı kaşığı tuz ekleyin ve 15 dk. pişirin. Havuçlu ve bezelyeli pilav hazır. Afiyet olsun.

7 Bir yemek tarif edelim > Bu çalışmada öğrencilerden, dinledikleri ye­ mek tarifini örnek alarak kültürlerine özgü bir yemeği tarif etmelerini isteyin. Onları tariflerinde emir kipi kullanmaları konusunda yönlendirin. Malzemeler

Tarif

Sözcük Alanı • Ödeme biçimleri ile ilgili sözcükler [peşin, taksitle, kredi kar­ tıyla vb.) • Çeşitli ürünlerin kullanma talimatlarında geçen sözcükler • -İl, -siz ekleriyle türetilen sıfatlar • Sipariş alma-verme ifadeleri

Dilbilgisi • SIFATLAŞTIRMA -Iİ, -siz

Beceriler • -//'ve -siz eklerini kullanarak doğru sıfatlar türetebilme • Çeşitli ürünlerin üzerindeki kullanma talimatlarını anlaya­ bilme • ödeme tercihleri ile ilgili bilgi verebilme ve soru sorabilme • Alışveriş ortamlarında isteklerini doğru anlatabilme, sipariş verebilme

Süre: Normal 4 saat / Yoğun 4 saat

8 Okuyalım, yanıtlayalım

3

( ^

Garson

> Okuma etkinliğine başlamadan önce öğrencilere fotoğrafla ilgili

Eeee... Menüye bir bakalım... Ben bir karışık

Burası neresi?

pizza alayım ama zeytinsiz olsun lütfen.

Burada kim ler var?

Ben zeytinli bir pizza İstiyorum ama henüz

Sizce onlar ne yemek istiyorlar?

karar vermedim. Acaba hangisinden olsun?

Kadının elinde ne var? Garson ne yapıyor? gibi sorular sorarak sipariş vermek/almak, yer ayırtmak, garsonu ça­ ğırmak, menüye bakmak, hesabı istemek, hesap ödemek, restoran, lokanta, kafe gibi ifade ve sözcükleri öğretin. Bu giriş konuşmasının ardından rolleri paylaştırarak metni öğrencilere okutun. Sonraki adımda öğrencilerden menüyü de kullanarak soruları yanıtlamala­ rını isteyin. Metinde ve menüde kullanılan -li, -siz ekleriyle türetilmiş sıfatlardan yola çıkarak bu yapıyla ilgili açıklamalarınızı yapın. Açık­ lamalarınızda, • -li ve -siz eklerinin, adları sıfata dönüştüren ekler olduğunu, bu eklerle oluşturulan sıfatların, adın gösterdiği varlığı, durumu, nite­ liği içerme ya da içermeme, belli bir özelliğe sahip olma ya da olmama anlattığını Isütlü (içinde süt olan) çikolata, balkonlu (bal­ konu olan) ev, şekersiz (içinde şeker olmayan) çay, yağsız (içinde

Garson

• -İl ve -siz ekleri ile oluşturulan bileşik sıfatlarda karşıtlığın ekler arasında değil, sıfatlar arasında kurulduğunu [uzun boylu ladaml x kısa boylu ladaml / *uzun boysuz ladaml... gibi) vurgulayın.

Zeytinli... O halde Dört Mevsim ya da Akdeniz deneyin. Sucuklu pizza seviyor musunuz? Evet, seviyorum.

Garson

O zaman Dört Mevsim alın. Peki, Dört Mevsim olsun. Ama lütfen doma tesli olmasın.

Garson

Tabii ki. Ne içmek istiyorsunuz? Bol buzlu ve limonlu birer maden suyu içelim mi Hülya? Evet maden suyu iyi fikir ama ben buzsuz

yağ olmayan) yiyecek...gibi), • -//ve -siz eklerinin genellikle aynı ada eklenerek, karşıt anlamlı sı­ fatlar yaptığını (.şekerlixşekersiz; yağlıxyağsız gibi), ancak bu duru­ mun tüm adlar için geçerli olmadığını, bu eklerle yapılan bazı sı­ fatların karşıt anlamlılarının farklı bir sözcük de olabileceğini [evlixbekar, sütlü lkahvelxsade (kahvel, sözlü lsınavixyazılı Isınavh,

Hoş geldiniz efendim. Ne alırsınız?

alayım lütfen.

Garson

Tatlı ister misiniz? Şimdilik hayır. Belki yemekten sonra.

Garson

Peki efendim. Siparişleriniz 15 dakika sonra hazır. Çok teşekkür ederiz.

■ 1 İİI1 i—

M enü Çorbalar

Ana Yemekler

Domates Çorbası ...................................... 3 TL

Karnıyarık................................................6 TL

Mercimek Çorbası.....................................2,5 TL

Mantı .................................................... 7 TL

Ezogelin Çorbası...................................... 3,5 TL

İzmir Köfte .............................................. 6 TL

Mantar Çorbası......................................... 2 TL

Yaprak Sarma........................................... 6 TL

Salatalar

İçecekler

Mevsim Salatası ........................................4 TL

Portakal Suyu ........................................... 5 TL

(D om ates, m arul, salatalık, biber, m aydanoz)

A yra n .................................................... 4 TL Çoban Salata ........................................... 3 TL K o la ...................................................... 4 TL

(D om ates, y e ş il biber, soğan, m aydanoz)

Karışık Salata ........................................... 3 TL

Su ........................................................2 TL

(Havuç, turp, m aydanoz, d o m ate s)

Pizzalar

Tatlılar K üçük

Akdeniz ................. o,90TL

O rta

12,/O TL

Büyük

17,50 TL

(M ozare lla pe yniri, beyaz peynir, siyah zeytin, do m ate s}

Karışık ................... 7,40 TL

14,20 TL

18,90~L

(M ozare lla pe yn iri, m a nlar, salam , sucuk, zeytin )

4 M evsim ................8,40 TL

14.70 TL

19,70 TL

(M ozarella peyniri, p e p p e ıo n i, sucuk, m antar, siyah zeytin)

Anadolu ................. 8,90 TL

17,30 TL

19,70 TL

(M ozare lla pe yn iri, p e p p e re n i, y e ş il biber, s u cu k)

9 Y azalım

1. Kim, ne ısmarladı?

> Bu bölümde öğrencilerden, menüde bulunan yemek ve içecek listesini de dikkate alarak, bu restoranda ne tür tatlılar bulunabileceğini tahmin etmelerini ve menünün tatlılar bölü­ münü hazırlamalarını isteyin.

Oğuz: ---------

Hülya: Menünün "tatlılar" bölümünü siz hazırlayınız. Listede favori tatlınız da olsun.

2. Sizce hesap ne gelecek? Ayrı ayrı

TL. Menüden hareketle bir sipariş listesi de siz hazırlayınız.

Ortak

TL.

i m

SIFATLAŞTIRMA Ad akıl boya süt alkol uzun boy mavi gömlek

Ek

-İl -li -lu -lü

12 Yemeğe davet edelim

-Iİ, -siz Örnekler

» ım m m -sız a kıllı (çocuk) akılsız (adam) -siz boyalı Iduvarl boyasız (duvar.1 -suz sütlü Ikahvel sade (kahvel -süz alkollü (içecek1 alkolsüz liçecek! kısa boylu (kız) uzun boylu ikizi *mavi göm leksiz (adam)

m

,

Nasıl Bir Yer Olsun? > Konuşma etkinliği için ikişerli gruplar oluşturun, öğ­ rencilerin birinden, arkadaşını, gidilecek restoranı ta­ nımlamak için verilen sözcükleri de kullanarak yeme­ ğe davet etmesini isteyin. Davet edilen öğrenciden de yine verilen sözcükleri kullanarak oluşturacağı sorular­ la diyalogu geliştirmesini isteyin.

10 Tamamlayalım

• et lokantası

-sigarasız bölümde

• ev yemekleri

1terasta

> -//ve -siz ekleriyle ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullanarak özet­

• pizzacı

leyip öğrencilere boşlukları uygun eklerle tamamlatın.

• Çin lokantası

Yanıtlar 1. iki odaJL

^

1bahçede

• Italyan lokantası

1kenarda

• balık restoranı

1ocak başında

mobilya h____ bir ev arıyorum.

2. Babam şeker siz

çay içiyor, çünkü tatlı sevmiyor.

13 Adresi bulalım

3. Benim arabam klima lı/stz ,

Paket Servisi

4. Onun babası iyi kalpJî____bir adam.

7. Ahmet çok akili?____bir çocuk. Her şeyi çok çabuk öğreniyor.

>■ öğrencilere ses kaydıyla ilgili krokileri incelemeleri için birkaç dakika süre verin. Ardından ses kaydını din­ letin ve öğrencilerden dinleme metninde tarif edilen adresi gösteren krokiyi işaretlemelerini isteyin.

8. Dengeli____ beslenmek çok önemli.

Ses Kaydı

5. Sütjü___ kahve istiyor musun? 6. Hava çok rüzgari?____ zor yürüyorum.

9. Mavi göz lü

kız bana bakıyor.

10. K a f e in li__ kahveyi çok seviyorum. Çünkü daha sağlıklı.

Garson Alo iyi günler, buyurun, Ankara Kebap, Selim

iyi günler, sipariş vermek istiyorum.

Garson Tabii.Buyurun.

11 Zıt anlamlısını işaretleyelim

Selim

2 porsiyon kaşarlı pide ve 2 tane de ay­

Garson

Elbette. Adresi alayım

Selim

Tamam yazın. Kale Caddesi, Menekşe

ran lütfen.

> Bu etkinlikten önce öğrencilere -//ve -sizeklerinin her zaman karşıt anlam­ lı sıfatlar türetmediğini hatırlatın. Uzun boylu, açık tenli gibi yapılardaki karşıt­ lık ilişkisinden söz edin ve öğrencilerden verilen tablodaki doğru sıfatları işa­ retlemelerini isteyin.

Yanıtlar

m m s s s s 0 s

Evli

Evsiz

□

Bekar

Bulutlu

Bulutsuz

□

Açık

Düzenli

Düzensiz

□

Dağınık

Hızlı

Hızsız

□

Yavaş

Pahalı

Pahasız

□

Ucuz

Sinirli

Sinirsiz

□

Sakin

Kilolu

Kilosuz

□

Zayıf

Yaşlı

Yaşsız

□

Genç

Sütlü

Sütsüz

m

Sade

□

Kirli

Kirşiz

□

Temiz

s

Sokağı,! 7 /2 Çankaya. Yazdınız mı?

Garson

Evet ama Menekşe Sokak'ı bilmiyorum.

Selim

Ben size tarif edeyim. Kale Caddesi'ni biliyorsunuz değil mi?

Garson

Evet, biliyorum.

Selim

Güzel. Caddede direkt yürüyün, yolun sağında mavi boyalı büyük bir okul var.

Garson Tamam hatırlıyorum. Selim

O okulu 50 metre geçin ve ilk sağa dö­ nün. Orası Menekşe Sokak. Yolun karşı­ sına geçin. Biraz ileride üç katlı, kahve­ rengi kapılı bir apartman var. işte evim orası.

Garson Anladım, çok teşekkürler. Siparişiniz ya­ rım saat içinde evinizde.

Selim

Teşekkürler.

14 Telefonla sipariş verelim > Bu çalışma için ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilere müşteri ve pizzacı rollerini verin ve bir diyalog oluşturmalarını isteyin. Tüm gruplardan diyaloglarını canlandırmalarını isteyip ifade ve sözcük yanlışlarını düzeltin. Müşterisiniz... • Pizza isteyiniz. - Neli pizza istiyorsunuz, belirtiniz. • içecek de istiyor musunuz? • Fiyatını sorunuz. • Ne zaman gelir, sorunuz.

Pizzacısınız... • Müşteriye "merhaba" deyiniz. • Pizza çeşitlerini anlatınız. Başka ne ister sorunuz. '"Adresi alınız. Fiyatı ve teslim süresini belirtiniz.

15 Tamamlayalım > öğrencilere kutudaki sözcüklerin anlamlarını açıklayın ve on­ lara diyaloğu okumaları için birkaç dakika süre verin. Diyalog­ daki boşlukları kutudaki sözcüklerle tamamlamalarını isteyin ve yanıtları birlikte kontrol edin. Yanıtlar peşin • taksitli • nakit • kredi kartı • vade farkı

M A 5 S L Ödeyeceksiniz? Korhan : iyi günler. Bu kazak ne kadar? Satıcı

«

I I

: 80 TL. efendim. Ama

peşin

ödemelerde

%20 indirim var. Korhan : Anlıyorum, ama henüz para çekmedim ve ya­ nımda o kadar Satıcı

Yanıtlar Doğru □

m

2. Garson Çankaya'yı bilmiyor.

□

m

3. Garson mavi boyalı okulu biliyor.

□

□

: Kredi kartı ile tek seferde ödemeniz de müm­ melerde indirim yok.

Korhan : Peki, taks itli Satıcı

ödemeler kaç aydan başlıyor?

: 3 aydan 10 aya kadar bölüyoruz. Hem de pe­ şin fiyatına. Yani vade fa rk ı yok.

Korhan : O zaman ben kredi kartıyla alayım. 10 ay tak­

4. Selim'in siparişi 30 dakika sonra evinde oiacak.

para yok.

kün, aynı indirimi yapıyoruz. Fakat taksitli öde­

Yanlış

1 Selim iki kaşarlı pide, bir ayran isliyor

nakit

sitli olsun. m

□

Satıcı

: Tabii efendim, kasaya buyurun.

s i

[_

16 Okuyalım, işaretleyelim

/

> Metni okutmadan önce öğrencilere,

17 Eşleyelim > öğrencilerden kutudaki tümceleri okumalarını ve bu tümcelerin hangi ürünlerin üzerinde yazdığını tahmin ederek kutularla resimle­ ri eşlemelerini isteyin, öğrencileri bu tümcelerin birer "kullanma tali­ matı" olduğu konusunda bilgilendirin.

Ülkenizde insanlar nasıl alışveriş yapıyor? Siz alışverişlerinizde ödemeyi nasıl yapıyorsunuz? Size göre hangi ödeme biçim i daha avanta/lı? gibi sorular sorun. Ardından metni okutup yeni sözcükleri açık­

Yanıtlar 4

layın ve öğrencilerden sorulan yanıtlamalarını isteyin.

1

Çocuklardan uzak tutunuz. Soğuk içiniz.

NASIL ALIŞVERİŞ YAPIYORUZ?

2

30 derecede, elde yıkayınız.

Türkiye'de insanlar pe­

3

Vücut temizliğinde kullanmayınız.

şin, taksitle ya da kredi kartıyla alışveriş yapıyor­ lar. Genellikle her tür alış­ verişte kredi kartı kullan­ mak mümkün. Kredi kar­ tına taksit yaptırmak da çok yaygın. Taksitler 2 ay ile 24 ay arasında değişi­ yor. Bunun için çoğu in­ san peşin alışveriş yap­ mıyor. Elbette bu duru­ mun avantajları da dezavantajları da var. Artık insanlar mahalle aralarındaki bakkallardan ya da mağazalardan eskisi kadar çok alışveriş yapmıyor. Gıda ürünlerini genellikle büyük süpermarketlerden; giyim, mo­ bilya, beyaz eşya vb. ürünleri büyük alışveriş merkezlerin­ den alıyor. Çünkü bu tür yerler daha hesaplı ve çok pratik oluyor. Alışveriş merkezlerindeki mağazalar genellikle se­ zon sonlarında indirim yapıyor, ucuzluk başlatıyorlar, insan­ ların çoğu da alışveriş için bu zamanları bekliyorlar.

Roaccutane

İsotretin^p

Türkiye'de kataloglardan, televizyonlardan ve internetten

10 m g

alışveriş son yıllarda başladı, ama bunlar henüz çok yaygın alışveriş türleri değil. Çünkü pek çok insana göre bu tür alış­ verişler güvenli değil.

Yanıtlar 1. Türkiye'de kredi kartı yaygın değil.

Doğru

Yanlış

□

0

m

□

□

0

□

0

s

0

3. Ucuzluk sezonunda insanlar alışveriş yapmıyor. 4. Türkiye'de internetle alışveriş yapmak yaygın. 5. Alışveriş merkezlerinde alışveriş kolay oluyor.

/ ./

> öğrencilerden 16. ve 17. etkinlikte geçen sözcükleri ve ifadeleri kullanarak sorulan yanıtlamalarını isteyin.

2. insanlar peşin alışverişi çok tercih etmiyor.

18 Yanıtlayalım

° Ülkenizde taksitli alışveriş var mı? • Kredi kartına vade ve taksit olur mu? • Peşin ödemelerde ekstra indirim mümkün mü? • insanlar alışverişlerde pazarlık yaparlar mı? • internetten alışveriş yaygın mı? • Her ürün için garanti belgesi şart mı? • Hangi tür ürünlerle birlikte kullanma talimatı da olur? • Siz alışverişten sonra kullanma talimatlarına uyuyor musunuz?

fotoğrafları Paris'te FNAC'da sergilendi. Aynı yıllarda New-

Sözcük Alanı

York'ta Time Life Galerisi'nde savaş fotoğrafları sergilendi.

• Karşılaştırma ve üstünlük ifadeleri

1988 yılında Ara Güler ile birlikte Danimarka ve Finlandi­

• Yiyecek içecek adları

ya'da bir sergi açtı. 1993 yılında Almanya'nın Düsseldorf

• Beslenme alışkanlıkları ile ilgili sözcükler

kentinde yabancılar kültür merkezinde "Savaş ve insan" ko­ nulu bir sergi hazırladı.

Dilbilgisi

1983 yılında aralarında National Geographic'in ünlü fotoğ­

• KARŞILAŞTIRMA -DEn daha

rafçısı Reza ve Yan Morvan 'nın da bulunduğu dört savaş

• ÜSTÜNLÜK en

fotoğrafçısı ile birlikte hazırladığı “Galile'de Barış" adlı savaş fotoğraf albümü Edition de Minuit tarafından yayınlandı.

Beceriler

Lübnan savaşını konu alan bu kitap, daha sonra Almanya

• Kişileri, nesneleri, yerleri nitelikleri açısından karşılaştırabilirle

ve Cezayir'de basıldı. Yine Nevv York'ta Pantheon Yayınevi

• Betimlediği kişi, yer, nesne için doğru sıfatları belirleyebilme

tarafından son dönemin en iyi 31 savaş fotoğrafçısını içeren War Torn kitabında yer aldı. 1988 yılında "Türkiye: Bin millik Büyük Serüven" adlı macera fotoğraf albümü yayınlandı.

Süre: Normal 4 saat / Yoğun 4 saat

1995 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde Fielding Wordwide Yayınevi tarafından biri "Savaş Tehlikeli Işık", diğeri "Dünyanın En Tehlikeli Yerleri" adlı iki kitabı yayınlandı.

19 Okuyalım, yanıtlayalım

f i

> Bu alt üniteye başlarken öğrencilere, Kültürünüze alt en ünlü yemek hangisi? Bu yemeği seviyor musunuz?

Şu anda da yapım ve yönetimini üstlendiği Haberci prog­ ramı Türkiye'nin yanı sıra uluslararası TV kanallarında da yayınlanmaktadır.

Hangi ülkenin yem eklerini beğeniyorsunuz? Neden?

> Metinde geçen yeni sözcükleri açıkladıktan sonra öğ­

Ülkenizde insanlar genellikle nasıl beslenir?

rencilerden soruları yanıtlamalarını isteyin.

Kahvaltıda/öğle yemeğinde/akşam yemeğinde neler yersiniz? Türk yem eklerini nasıl buluyorsunuz?

Bir Gezginin Gözüyle

Yemek yapıyor musunuz?

Mutfak Kültürleri ve Sağlığımız

gibi sorular sorun ve metindeki her paragrafı farklı bir öğrenciye okutun. Metinle ilgili çözümlemelere başlamadan önce "Coşkun Aral" hakkında bilgi vermek isterseniz aşağıdaki biyografiden yararlanabilirsiniz.

Coşkun Aral Bugüne kadar birçok ülke gördüm, her kıtaya gittim,

Coşkun Aral,! Mayıs 1956'da Siirt'te doğdu. Basın fotoğrafçılığı mesleğine 1974 yılında Günaydın ve Gün gazetelerinde başladı. 1976 yılında Ekono­ mi ve Politika gazetesinde devam etti. 1977 yılı 1 Mayıs olaylarında çektiği fotoğraflarla ilk kez Sipa Press ajansı vasıtası ile adını dünya basınında duyurdu. Bu olaya ilişkin fotoğraflarıyla Ti­

insanların beslenme alışkanlıkları ve damak tatlan her kültürde farklı. Yani, her ülkenin kendine ait bir mutfak kültürü var. Bu kültür de insanlarının sağlığını doğrudan etkiliyor.

me, Newsweek dergilerinde yer aldı. Bunu izleyen yıllarda Sipa Ajansı'nın

Dünya mutfaklarının başında Çin mutfağı geliyor hiç

Türkiye muhabirliğini üstlendi. Bu arada Türk basınında da Türk Haberler

şüphesiz. En eski, en büyük uygarlıklardan biri... Koca

Ajansı, Milliyet, Hürriyet gazeteleri ile freelance çalıştı.

bir ülke, her bölgesi farklı bir coğrafya ve iklim... Sonuç,

1980 yılında ilk defa Sipa Ajansı adına Türkiye dışında görev aldı. Polon­

binlerce farklı yemek, farklı tatlar ama Uzak Doğu mut­

ya'da ünlü Gdansk Grevi, Iran, Irak olaylarına ilişkin çalışmalarıyla uluslara­

fak kültüründe en önemli yiyecek pirinç ve soya fasul­

rası platformda adını duyurmaya başladı. 1980,12 Eylül darbesini daha ön­

yesi. Her yemeğin yanında mutlaka pirinç oluyor. Baş­

ce yaptığı arşiv çalışmalarıyla ünlü Newsweek, L'Express dergilerinin kapak­

lıca sos da soya sosu. Soya soslannın tuz oranları yük­

larında ve yüzlerce uluslararası dergi sayfalarında yansıttı.

sek. Sebzeleri yağda, yüksek ateşle şöyle bir-iki dakika

14 Ekim 1980 günü kaçırılan bir uçakta dünyada ilk kez hava korsanlarıyla

kavurun. Bu yöntem vitaminlerin ölmesini engelliyor

bir röportaj gerçekleştirerek Türk ve dünya basınında adından söz ettirdi. Ay­

ama zararlı bakterilerin, mikropların ölmesini ne kadar

nı olayla Türkiye ve dünyanın çeşitli ülkelerinde ödüller aldı. 1980 yılından

sağlıyor acaba? Hele Japon usulü çiğ balık! Adı üstün­

itibaren sürekli olarak Lübnan, Iran, Irak, Afganistan, Kuzey İrlanda, Çad ve

de, hiç pişmiyor ama yanında bir yeşil hardal var ki pi­

Uzakdoğu'da meydana gelen savaşları görüntüledi. Time, Nevvsvveek, Pa-

şirmemenin acısı adeta burnunuzdan çıksın.

ris-Match, Stern, Epoca gibi dergiler adına savaş fotoğrafçısı olarak mesle­ ğine devam ediyor. 1986 yılında fotoğrafa ilaveten Türkiye'de 32. Gün adına başlattığı savaş TV muhabirliğini asıl mesleği ile birlikte şu anda Haberci adlı televizyon haber belgeseli yapımcılığını da sürdürüyor. 1983/85 yılları arasında çektiği savaş

İtalyanların geleneksel mutfağında makarna, spa­ getti ve pizza gibi unlu yiyecekler ön planda. Lezzetine söz söylemeyin ama salam, sosis, jambon gibi işlen­ miş et ağırlıklı yemekler, tereyağlı, kremalı soslar bu

mutfağı da bir mayın tarlasına çeviriyor... Sayısız peynir çeşi­ diyle ünlü Fransız mutfağı, sofradaki başlıca içeceği kırmızı şarapla doğrudan "kalbinize hitap ediyor"... Ama sorun ba­ kalım enfes merloların yanında genellikle ne var; kırmızı et! Hem de ızgaralık yağlı kanlı kırmızı et. Bari şişenin üstüne yazmayın özellikle kırmızı etle tüketin diye... Arap mutfağı, sıcak ülkelerin tipik etlik hayvanının "işgali

1. Coşkun Aral'ın Çin, İtalyan, Fransız ve Arap mutfakları hakkındaki görüşlerinin hangilerine katılıyor, hangilerine katıl­ mıyorsunuz? 2. Sizin de başka mutfaklar hakkında böylesi düşünceleriniz var mı? 3. Türk mutfağı hakkında ne düşünüyorsunuz?

altında": koyunlar. O enfes kebapları başka etlerden de ya­ parsınız ama orijinali koyun etidir, yağ oranı en yüksek etler­ den biri. Et kömür ateşinde “yağlı yağlı" cızırdayacak ki kebap lezzetli olsun... Kebap yiyeyim ama ağzım dilim de kavrulsun mu istiyorsun? Gelsin kebabın yanında acı biber, tozu, pulu, cini... Allahtan arap yemeklerinin yanında yoğurt ve nohut ek­ sik olmuyor. Mezelerin iki ana malzemesi... Patlıcanı da unut­ mayın.

20 Sıralayalım, tartışalım > Bu çalışmada öğrencilerden, adları verilen yemek ve içecekle­ rin onların kültüründe hangi sırayla tüketildiğini veya ikram edil­ diğini söylemelerini isteyin. Farklılıkları tartışacağınız bir konuşma ortamı oluşturun.

Daha birçok mutfağı saymadım ama şunu ekleyeyim, bi­ tireyim: Beyaz et, beyaz et, beyaz et... Sağlıklı beslenme uz­ manlarının dilinden bu söz düşmüyor ama bence böylesi yönlendirmeler, kısıtlamalar biraz yanıltıcı, insanlar ne yesin? Bu önemli değil, ölçülü ve dengeli yedikten sonra herşeyi yi­ yin. Asıl soru şu: insanlar nasıl yesin?

Liste

ikram Sırası

mezeler

□

çorba

□

tatlılar

□

ara sıcaklar

□

ana yemek

□

meyveler

□

meşrubat/içki

□

ekmek

□

pirinç

□

makarna

□

çay/kahve

□

salatalar

□

21 Eşleyelim ► Kısaca pişirme usullerinden söz ederek, öğrencilerden pişirme usulünü, aracını ve gerecini gösteren sözcükleri eşlemelerini is­ teyin. Pişirme usulleri hakkında,

Size göre en sağlıklı pişirme yöntemi hangisi? Hangi yöntem daha pratik? Siz en çok hangi usulle yemek pişiriyorsunuz? gibi sorular sorarak, soru ve yanıt tümcelerinde geçen en ve da­ ha sözcüklerinin altını çizip karşılaştırma ve üstünlük yapıları ile ilgili açıklamalarınız yapın. Açıklamalarınızda, • karşılaştırma yapılarını kuran -dEn daha'nin iki varlığın, iki ki­ şinin, iki yerin, iki durumun vb.'nin özellik, nitelik, hacim, boyut vb. açılardan birinin diğerine göre üstünlüğünü, çokluğunu, büyüklüğünü anlattığını !İstanbul, Ankara'dan daha büyük bir şehir gibi), • karşılaştırmanın daha sözcüğü kullanılmadan da oluşturulabi­ leceğini [İstanbul Ankara'dan büyük b ir şehir gibi),

üstünlük yapıları kuran eri in varlık, kişi, yer, durum vb. türde grup­

2. yolla kurulan yapının tamlama kurallarına göre oluştuğu­ nu [Bu sınıfın en uzun boylu öğrencisi Murat'tır / Murat bu sınıfın en uzun boylu öğrencisidir gibi),

lar içinde grubun bir üyesinin, diğerlerine göre özellik, nitelik, ha­ cim, boyut vb. açılardan en üstün konumda olduğunu anlattığını

grup ile üyeler arasında türdeş ve doğal bir bağlantı olup olmamasının, üstünlük anlatımlarını etkileyebildiğini [Çanta­

ve üstünlük anlatan yapıların iki ayrı yolla kurulduğunu, 1. yolla kurulan yapıda -d a k i kullanıldığını [Bu sınıftaki en uzun

daki en değerli eşya / ÎÇantanın en değerli eşyası; Akde­

boylu öğrenci Murat'tır / Murat bu sınıftaki en uzun boylu öğren­

niz'in en lezzeti balığı / ?Akdenizdeki en lezzetli balık gibi)

cidir gibil,

vurgulayın.

Yanıtlar

-dan / -tan -den / -ten

bu sınıf Nevv York tenis Ali Ankara

i

sınıf dünya Türkiye kitap

-in / -in -un / -ün -nın / -nin -nun / -nün

en

daha

büyük kalabalık tehlikeli çalışkan yavaş pahalı

öğrenci il tepe sayfa dağ

çalışkan renkli büyük yüksek

-daki / -taki -deki / -teki

10 sınıfl bu sınıftan daha büyük. ITokyol N ew York'tan daha kalabalık. (Boks! tenisten daha tehlikeli bir spordur. (Ahmet! Ali'den daha çalışkan. (İstanbul! *Ankara daha pahalı.

-ı / -sı -i / -si -u / -su -ü / -sü

Dünyanın en yüksek tepesi, Everest'tir. 0, sınıfın en çalışkan öğrencisidir. Türkiye'nin en büyük ili hangi ildir? Kitabın en renkli sayfası bu. *Ağrı Dağı Türkiye'de en yüksektir. Sınıftaki en çalışkan öğrenci, kimdir? İstanbul, Türkiye'deki en renkli ili.

22 Tabloya göre yanıtlayalım > Öğrencilere tabloyu incelemeleri için kısa bir süre tanıyın. Ardından, soruları bu tabloya göre yanıtlamalarını isteyerek karşılaştırma ya­ pılarını kavrayıp kavrayamadıklarını kontrol edin.

Yaşı

Aslıhan

Orhan

Pınar

Demet

18

19

20

16

1. En uzun boylu kim? Orhan 2. Kim Aslıhandan daha sisman? Orhan 3. Kim Orhan'dan daha büyük? P ın a r

Boyu

1.75

1.84

1.62

1.70

4. Kim Demet'ten daha kısa? P ın a r 5. En zayıf kim? Demet

Kilosu

65

80

58

53

6.

______

En gene kim? Demet

7. Kimin ayağı en büyük? O rhan'ın ayağı Ayakkabı numarası

38

42

36

37

8. En küçük avaklı kim? P ın a r

_ _

__ ________

9. En kilolu kim? Orhan

8

23 Eşleyelim

L J

>- Bu çalışmada tümceleri ve karşılarında yer alan açıklamaları farklı öğrencilere okutun. Yeni sözcükleri açıklayın.

Uzmanından

Kaliteli Bir Hayat îçin 10 EMİR 1. Dengeli beslenin.

Osman Müflüoğlu www.yasaiinhayat.com

□ Daha az yiyin. Kalori ihtiyacınızı farklı besin kaynaklarından karşılayın. Hayvansal yağları daha az, zeytinyağını daha çok kullanın.

2. Damar sağlığınıza dikkat edin.

□ Kan değerlerinizi, özellikle kolestrolünüzü dikkatle izleyin. Kan basın­ cınızı kontrol altında tutun. Daha çok egzersiz yapın, daha az strese

3. Bağışıklık sisteminizi güçlendirin.

girin. □ Gerekli aşılarınızı (Hepatit, zatürree, grip vs..} yaptırın. Düzenli uykunun,

4. Kötü şeyleri az tüketin.

egzersizin ve dinlencenin bağışıklık sisteminizi güçlendirici yararların­ dan faydalanın.

5. Sigaradan ve dumanından sakının.

□ Alkolü, kafeini, beyaz unu ve tuzu ölçülü tüketin. □ Sigara içmeyin. Sigara dumanından uzak durun.

6. Kas ve kemiklerinizi takviye edin.

□ Düzenli egzersiz yapın ve hareketli bir yaşamı benimseyin. Yeterli mik­ tarda kalsiyum ve D vitamini alın.

7. Ağız bakımınıza özen gösterin. 8. Belleğinizi güçlü tutun. 9. Gereksiz yere ilaç kullanmayın. 10. Sağlık kontrollerinizi ihmal etmeyin.

□ Dişlerinizi düzenli fırçalayın. 6-8 ayda bir diş hekiminize uğrayın ve diş bakımınızı yaptırın. □ Yeni şeyler öğrenin. Yeni bir dil, yeni bir hobi, yeni bir oyun için şansı­ nızı deneyin. □ ilaçları sadece doktor tavsiyesiyle kullanın. Gereksiz yere, gereğinden yüksek dozda ilaç kullanmayın. □ Düzenli olarak kontrol yaptırın. Doktorunuzun önerilerini uygulayın, ilaçlarınızı düzenli kullanın.

24 İşaretleyelim, tamamlayalım

(2

Restoran Seçimi > Ses kaydını dinletmeden öğrencilere, Ne tür restoranlardan hoşlanıyorsunuz? Restoran seçiminde nelere dikkat ediyorsunuz? gibi sorular sorarak bu konuşma için gereken canlı müzik, ba­ lık restoranı, deniz ürünleri vb. ifadeler üzerinde durun. Ardından ses kaydını dinletin ve öğrencilerden tabloda ilgili alanlara din­ ledikleri diyaloga göre notlar almalarını, sonra da aldıkları not­ ları kullanarak soruları yanıtlamalarını isteyin.

Ses Kaydı Irmak : Selam Cem, ne haber? Cem : İyilik canım. Sende ne var ne yok? Irmak : Sağol, ben de iyiyim. Bu akşam ipek'in doğum gü­ nü. Yemeğe çıkalım diyoruz. Sence nereye gidelim?

ES

Cem : Mavi Restoran'a gidelim, hem orada canlı müzik de var. Irmak : Bilmem ki... Orası balık restoranı değil mi? ipek balık ye­ miyor.

Cem : Balık restoranı ama tavuk ve et de var. Irmak : Kumsal Restoran nasıl? Oranın menüsü daha zengin. Cem : Valla ne desem bilmiyorum ki. Kumsal da Ankara'daki en pahalı restoran bence. Tamam çok yemek seçeneği var, ama en lezzetli yemekler Mavi Restoran'da.

Irmak : Of Cem tamam, Mavi Restoran'a gidiyoruz. Akşam 8'de orada ol.

Cem : Tamam öptüm. Güzel bir yemeğe hazır olun.

m

İpek'in doğum günü için ik i arkadaş vemekplanı yapıyorlar. Mavi Restoran, Kumsal Restoran'dan daha avantajlı, çünkü Müzik

Yemekler

Fiyatlar

Mavi Restoran

Kumsal Restoran, Mavi Restoran'dan daha avantajlı, çünkü

Kumsa! Restoran

25 Haftalık meııü hazırlayalım > Bu çalışmada öğrencilerden, kendi beslenme alışkanlıklarına göre, yemek ve içecek adlarıyla ölçü birimlerine ilişkin sözcükleri kulla­ narak bir haftalık bir menü hazırlamalarını isteyin. Dana sonra öğrencilerin oluşturduğu menüler üzerinden, En sağlıklı kim besleniyor? Kim hiç içki içmiyor? En çok kim içki içiyor? Kim et yemiyor?

gibi sorularla bir konuşma etkinliği uygulayın. Yemek

İçecek

Ölçü dilim

parça

çay

kahve

tavuk budu

çorba

adet

paket

şarap

kola

köfte

ızgara balık

bardak

kutu

ayran

meyve suyu

nohut

kuru fasulye

porsiyon

gram

soda

gazoz

bulgur pilavı

mantar sote

kaşık

demet

bira

cacık

zeytin

peynir

kase

kalıp

hoşaf

rakı

taze fasulye

kıymalı bezelye

tabak

kadeh

süt

su

kıymalı patates

balık çorbası

26 Bir araba seçelim İkinci El Oto > öğrencilerden tabloyu incelemelerini ve satın alacaklarını varsayarak bir araba seçmelerini isteyin. Sonra her bir öğrenciye ayrı ayrı ne­ den o arabayı seçtiğini sorun, öğrencileri yanıtlarında Tablodaki en ucuz araba bu. Bu araba diğerlerinden daha konforlu gibi tümceler kullanmaları konusunda yönlendirin. Markası

Renault Clio (1.4)

Opel Astra (1.6)

VW Polo (1.8)

Ford Focus (1.6)

Modeli

2006 (Sedan)

2004 (Hatchback!

2005

2007 (Sedan)

Klima,

ABS, 4 hava yastığı,

2 hava yastığı, klima,

Sürücü ve yolcu hava yastığı, otomatik vites,

tek hava yastığı,

klima, alarm,

dizel, sun-roof,

otomatik klima,

radyo-CD çalar

radyo-kaset çalar

radyo-CD çalar

yükseklik ayarlı direksiyon

Galeriden

Bayandan

Sahibinden

14.000 TL.

13.000 TL.

16.000 TL

(Pazarlıksız!

(Vade olur)

(Krediye uygun)

özelikleri

Kimden

Fiyat

Doktordan

Pazarlık

87

27 Tamamlayalım, eşleyelim > Bu etkinlikte öğrencilerden metinlerdeki boşlukları uygun ek ve sözcüklerle tamamlamalarını ve ardından metinleri, anlatılan ülkenin bayrağı ile eşlemelerini isteyin. Selam! Benim adım Natalia. Mavi

Merhaba, adım Chan. Benim ülkem

Merhaba, ben Carmen. Akdeniz' in

gö7 lüyüm

dünya nm

en sıcak ülke sinde yaşıyorum. Ülkem

ve kızıl sıır Itvım

Be­

nim ülkemde hava kışın çok soğuk ve kar yağış i/

en

. Pikem deki

ünlü şehir Moskova.

en kalabalık ülke «_ .

Ülkemde bir milyar d a n ___ fazla

Flamenko dansıyla ünlü. Şarap

insan yaşıyor. Bizim ilginç ve zengin

dansı seviyor musunuz? O zaman

bir kültürümüz var.

Madrid'de buluşalım.

ve

28 Kendimizi tarif edelim >- öğrencilerden, kutu içinde verilen sıfatlardan da yararlanarak kendilerini fiziksel olarak tarif edecekleri bir paragraf oluşturmalarını isteyin. Tüm öğrencilere yazdıkları paragrafı okutup yanlışlarını düzeltin.

• uzun • kısa • orta

boylu

• sarışın

• zayıf

• sakin

• yeşil

• kumral

• kilolu

• neşeli

• ela

• esmer

• toplu

• utangaç

• mavi

gözlü

Ben

> Üniteyle ilgili çalışmalarınız bittikten sonra ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilere A ve B rollerini vererek A rolündeki öğrencilerin s.l 61'i; B rolündeki öğrencilerin s.l 62'yi açmalarını isteyin.

88

B e e r a n n a n c fîT ı > Bu etkinlikte, oluşturduğunuz gruplardaki öğrencilere nişanlı olduklarını, yakında evleneceklerini ve şu anda farklı iki mağazada yeni evleri için alışveriş yapmakta olduklarını, almak istedikleri eşyaların çeşitli özelliklerini telefonda karşılaştırmaya çalıştıklarını söyleyin. Bu arada alışverişte Axess kredi kartı kullanacaklarını, kartlarının limitinin 3000 YIL olduğunu ve nakit ödeyerek alışveriş yapamayacaklarını hatırlatın, öğrencilere kendi sayfalarındaki ürünleri incelemeleri ve yeni sözcüklerin anlamlarını sözlüklerinden bulmaları için bir hazırlık süresi verin ve birkaç gruba, telefon konuşmalarını dramatize etmelerini söyleyin.

5. ünite

5. ünite

M

Karşılaştıralım, karar verelim

Karşılaştıralım, karar verelim Ev Kuruyoruz

Ev Kuruyoruz

BEKO 9CS60 LCD TV

VESTEL 32PF5331 LCD TV 82 ekran Dolby Digital ses sistemi 450 cd/m2 parlaklık 99 kanal hafızası 700 Teletekst sayfası Bilgisayar girişi Garanti süresi 2 Yıl

• • • • •

Âxess ve Maximum ile peşin fiyatına 16 taksit! 2.200 YTL.

Axess ve Maximum ile peşin fiyatına 8 taksit! 1.500 YTL.

SONY MHC-50 MÜZİK SETİ

PANASONIC SC-PM91 MÜZİK SETİ CD KAPASİTESİ: 5 FM/AM Radyo kanalları Otomatik kanal kaydetme MP3 özelliği

Peşin ödemede %10 indirim Bonus ile 4 taksit 500 YTL.

ARISTON L 61 BULAŞIK MAKİN ASI

CD kapasitesi: 3 FM/AM Radyo Kanalları DVD formatlı CD çalma

Axess ve Maximum ile peşin fiyatına 8 taksit! 450 YTL.

SIEMENS SE 55 M BULAŞIK MAKİNASI • • • • • • •

• 5 ana yıkama planı • özel Programlar: Güçlü yıkama, ekonomi, duşlama, 25 dakikada yıkama • Kapasite: 12 kişilik yemek takımı • 85 x 60 x 60 cm.

Bonus ve Axess ile 12 ay vade fırsatı

5 yıkama programı Hızlı yıkama Bardak koruma sistemi Tek sepet yıkama Sessiz yıkama Cocuk kilidi Kapasite: 12 kişilik yemek takımı

Bonus ve Axess ile 12 ay vade fırsatı

699 YTL.

750 YTL.

MULTITEK MC-90 KABLOLU TELEFON

SIEMENS SE 55 M BULAŞIK MAKİNASI 6 zil sesi 50 kapasiteli telefon rehberi Telesekreter Konferans görüşme

• 20 telefon hafızası • Duvara monte özelliği - 50 kapasiteli telefon defteri

I

• Hesap maklnası

Bonus ve Axess ile 12 ay vade fırsatı

Bonus ile 4 taksit! 20 YTL. ürün

62 ekran 70 kanal hafızası Aynı anda iki kanal seyretme Çocuk kilidi Garanti süresi 2 Yıl

69 YTL. özellikleri

Fiyat

ödeme Şekli

1. Sayın Yetkili Yanıtlar

Sözcük Alanı • Fatura, kimlik, banka ekstresi bilgileri; başvuru, dilek

kiralamak • randevularımı • öğrenmek • ödüyorum ♦oluyorum^)

şikayet kalıpları

Adım isabel, Türkiye'ye üç ay önce geldim. Buradaki ilk

Dilbilgisi

• DURUM (belirtme!

günlerimi hiç unutmadım. Yabancı bir ülkede ilk günler çok zor geçiyor. Ev

-Iy)i

kiralamak

. banka işlemleri, kimlik işlem­

leri, faturaları yatırmak, önemli yerlerin adreslerini, telefonları­

Beceriler • Fatura, banka ekstresi, tanıtım kartı gibi resmi ve özel

nı

öğrenmek.

hiç kolay olmuyor. Arkadaşlarım çok yar­

dım etti. O günlerde Türkçe bilmiyordum. Ama artık işlerimi

belgelerde bulunan bilgileri anlayabilme • Başvuru, dilek ve şikayet kalıplarını yerinde ve doğru

kendim yapıyorum. Bu üç ay içinde biraz Türkçe de öğren­ dim. Artık faturalarımı kendim

kullanabilme

randevularımı

• Belirtme durumu ekini doğru kullanabilme

; ödüyorum _

doktor

kendim alıyorum. Banka ve kredi kartımla

ilgili işlemleri kendim yapıyorum. Bir kütüphaneye ya da spor

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 8 saat

merkezine kendim üye__ oluyorum ___Yabancı bir ülkede

> Bu üniteye, öğrencileri giriş fotoğrafı hakkında konuşturarak başlayınız. Onlara, Sizce fotoğraftaki kişi ne yapıyor? Sizce masada ne tür belgeler var? Bu logolar hangi kurum lara ait? Elektrik; su, telefon faturalarınızı kendiniz m i ödüyorsunuz? Sık sık banka işlem leri yapıyor musunuz? Neler yapıyorsunuz? Nerelere üyesiniz? Üyelik kartınızda hangi b ilgiler var?

yaşamak benim için eskisi kadar zor değil. 1. isabel Türkiye'ye -hem? / birkaç ay önce / çok önceden geldi. 2. Türkiye'deki ilk günlerini hala hatırlıyor / hiç hatırlam ıyor. 3. ilk günlerde birçok işi kolaylıkla-/ zorlukla yaptı. 4. Arkadaşları-/#/tep yardım etti. 5. Biraz Türkçe öğrendi ve hayat onun için artık daha -zor/

Yabancı bir ülkede uzun süre yaşadınız mı?

kolay.

Bu ülkelerde ilk günlerde ne tür zorluklar yaşadınız? Bu zor­ lukları nasıl çözdünüz? gibi sorular sorarak resmi ve özel hizmetler, bürokratik işlemler konusunda bir hazırlık çalışması yapın.

2 Tahmin edelim, anlatalım Ne Yapmak Gerekiyor? > öğrencilerden, verilen işlemlerle ilgili neler yapmak gerektiğine ilişkin tümceler üretmelerini isteyin. Her işlem için aşağıdaki örnek­ leri siz verin. Ev bulmak > ilanlara bakmak gerekiyor. Kim lik çıkarmak > Form doldurmak gerekiyor. CJye olmak > Başvuru yapmak gerekiyor. Gümrükten geçmek > Kontrolden geçmek gerekiyor. Posta göndermek > Postaneye gitm ek gerekiyor. Banka işlem leri > Banka kartı almak gerekiyor. Faturaları yatırmak > Bankaya gitmek gerekiyor, ikametgah almak > Emniyet Müdürlüğü'ne gitmek gerekiyor.

1 Yerleştirelim, yanlışı çizelim

/ /

Türkiye’de İlk Günlerim > öğrencilere kutu içindeki sözcüklerin anlamlarını açıklayarak onlardan metni bir kez okumalarını ve metinde boş bırakılan yerleri kutudaki uygun sözcüklerle tamamlamalarını isteyin. Ar­ dından birkaç öğrenciye metni okutarak yanıtlarını kontrol edin. Daha sonra, tümcelerdeki yanlış olan belirteçlerin üzerini çizme­ lerini isteyin.

Vize almak > Elçiliğe başvurmak gerekiyor. Abone olmak > ikametgah belgesi almak gerekiyor. • • • • •

ev bulmak kimlik çıkarmak üye olmak gümrükten geçmek posta göndermek

• banka işlemleri • faturaları yatırmak • ikametgah almak • vize almak • abone olmak

3 Tamamlayalım, bulalım

C2>

Fotoğrafçıda > öğrencilerden, metni sessiz olarak okumalarını isteyin. Ar­ dından onlara ses kaydını dinletip boşlukları tamamlatın. Son olarak öğrencilere vesikalık fotoğraflardan hangisinin Ayşe Hanım'ın çektirdiği fotoğraf olduğunu sorun.

> Görsellerle ilgili çalışmanızın ardından diyaloğu bir öğrenciye ye­ niden okutun ve öğrenci okurken,

Kolyenizi düzeltin. Sandalyenizi sağa çekeyim. Sırtınızı dik tutun. Bu kitabı nereden aldın? Ayşe : Günaydın. Fotoğrafçı : Günaydın Ayşe Hanım, buyurun. : Pasaport için vesikalık fotoğraf çektirmek istiyo­ Ayşe rum. Fotoğrafçı : Tabii. Kaç adet olsun? Ayşe : 12 adet. Fotoğrafçı : Resminizin arkasına ne renk fon yapalım? . Kıyafetim siyah AAnvi olsun Ayşe vapalım. Fotoğrafçı : Bence kırm ızı : Tamam öyle olsun. Ayşe Fotoğrafçı • Siz irerive girin makyajınızı ynpın saçınızı tarayın, hazırlanın. Ben birazdan geliyorum. : Offl Poz vermek çok zor, fotoğraf çektirmek ba­ na çok zor geliyor. Fotoğrafçı : Önce kolyenizi düzeltin. Sandalyeyi biraz sa­ ğa çekeyim, şimdi oturun, başınızı düz tu­ tun Sağa ya da sola çevirmeyin. Sininizi dik tutun. Şimdi biraz gülümseyin. Çekiyorum... Geçmiş olsun. : Teşekkür ederim, ne zaman alabilirim? Ayşe Fotoğrafçı : Yarım saat sonra hazır. : Tamam, teşekkürler, iyi günler. Ayşe Fotoğrafçı : iyi günler.

Ayşe

Dün b ir ayakkabı aldım. Türkcevi nerede öğrendiniz? M urafı çok özledim. Ayşe marketten ekmek alıyor. gibi tümceler yazıp nesne görevindeki sözcüklerin altını çizin, öğren­ cilere neden bu sözcüklerden bazılarının -lyli eki aldığını, bazılarının almadığını sorarak bu tartışmadan hareketle belirtme durumuyla ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • -lyll belirtme durumu ekinin, nesne görevindeki adlara, bu adların konuşucu ve dinleyici tarafından bilindiğini göstermek üzere belir­ ginlik kazandırmak için eklendiğini (Bütün gece film seyrettim (Din­ leyici hangi film olduğunu bilmiyor! Bütün gece film i seyrettim IDin­ leyici film i biliyorl gibi), • nesne konumundaki sözcük (dil veya tabiyet değil de) bir özel ad ise [Murat Ayşe'yi tanıyor; İstanbul'u özledim; Sabah akşam Türk­ çe öğreniyorum; Bu kursta Türk görem ezsiniz gibi) veya nesne ko­ numundaki sözcüğün üzerinde iyelik eki varsa [öğretmen, arka­ daşımı görmedi gibi); nesne konumundaki sözcükten önce bu, şu, o, hangi, bazı, dünkü gibi bir sıfat varsa (Ben bu kitabı okudum. Hangi yem ekleri seviyorsun? Sınavda, bazı sorulan hiç anlama­ dım gibi); nesne konumundaki sözcük ile eylem arasında başka bir sözcük varsa [Gazeteyi marketten aldım gibi); nesne konu­ mundaki sözcük [ne hariç) bir adılsa [Siz kim i tanıyorsunuz? Onlar

beni bekliyor. O nereyi arıyor? gibi) belirtme durumu ekini kul­ lanmanın zorunlu olduğunu, belirtme durumu ekinin geçişli eylemlerle kullanıldığını ama bazı geçişsiz eylemlerin nesne alarak geçişli olabileceğini göz önünde bulundurmak gerektiğini (Maratonda yüzlerce atlet koşacak. > Maratonu yüzlerce atlet koşacak gibi) vurgu­ layın.

-lyli

DURUM (belirtm e) Ad (+Ek) çocuk okul araba annesi şapkanız Emre Türkiye ben 0

|p.

sf»

,f |.

,SŞ,

-ı/-yı/-i/-yi Bu arabayı alıyorum. -u/-yu/-ü/-yü Çocuğu gördün mü? Çocuklar okulu sevmiyor. *Adam araba bahçede yıkıyor. l-n)-ı/-i/-u/-ü Annesini çok özlüyor. Şapkanızı çıkarın lütfen. *Onun annesi tanıyorum. Emre'yi gördünüz mü? -ı/-yı/-i/-yi -u/-yu/-ü/-yü Turistler Türkiye'yi çok beğeniyor. *Ben Emre seviyorum. l-n)-ı/-i/-u/-ü Herkes onu bekliyor. *Kimse ben görmedi.

5 Eşleyelim, işaretleyelim Faturalar ve Kimlikler > öğrencilerden belgeleri incelemelerini, bu belgelerin ne olduğu­ nu belirlemelerini ve tabloda verilen sözcüklerin hangi belgede geç­ tiğini, ardından da diğer tabloda verilen bilgilerin hangi kişilerle ilgili olduğunu bulmalarını isteyin. • son ödeme tarihi

m

• görev

0

• ünvan

m

e ödeme yerleri

0

• üye

s

• adres

0

0

• abone

m

• müşteri numarası

m

• kart numarası

0

0

• sicil numarası

0

hesap kesim tarihi

[T]

dönem

0

• dosya numarası 0

bölüm

nn

• geçerlilik süresi 0

0

0

1m a ğ m um

4 Yanlışı çizelim > Açıklamalarınızı dilbilgisi kartı üzerinden özetledikten sonra öğrencilerden, verilen tümcelerde yanılış olan sözcüğün üzerini çizmelerini isteyin.

BELEKTRİK FATURABİLDİM I BAŞKENT ELEKTRİK DAĞfTW A.Ş.

T.C BAŞBAKANLIK BASIN YAYIN VE ENFORMASYON GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Of TOOSOTf*S OTTHE

MMSTÎROIRKÎÖfiATE66S6RA1OTPRESSANSSNfOfiMAtlCSİ

ADİ SOYAOI I Fuünsme

ASLI DORUK

Yanıtlar 1. Şu tuzluk/tuzluğu bana uzatır mısın? 2. Dün.yeni bir biuz/bktzu-a\û\m.

«Küf

999027 ESI

Ştadfe l3?66.00ö 13 635.003 Û.OOÛ 131.000

ıNLIGI

İ S .74

3. Ablam makarna-salatası/makama salatasını çok iyi yapar.

SosOkum sTarihî 13.11.2006 tema$83?t 09:49.34 fefcügTarihi 13.11.2006

4. Dünkü-fHm/filmi seyrettin mi? Sonunda ne oldu? 5. Hangi tfHier/dilleri biliyorsunuz? 6. Her akşam yatmadan önce birkaç sayfa kitap/kitabı okuyorum. 7. Sen/Seni çok aradım. Neredeydin? 8. Maç/Maçı evde izliyoruz. 9. Kapıcı saat 20.30'da çöpler/çöpleri topluyor. 10. Dün akşam konserde liseden bir arkadaşım/arkadaşım gördüm.

!•*/-}Tular b.ffii jî«ş«liiİ!i(tirtoS FATURA TUTAR! Z O .T fllLP S GREMÎTiSR, 17.11.2006 - 28.11.2006 EswBorçie«sî*î«îZam m ıHariç)j BotoîBoİtınmamakfa t.KTt.Ü.H.J.VtZMİLKi Ö OEHE i ft.X TİL-ftKB^-YRPIKREPİ-İ$-üW iK-HlîffîftTİF-FİHÖ>S YERLERİ. S SRSffi-HftlK-t$İf® ûLÜ-D1$-tUHKISI-F.T.T-KÛÇ-SBIİZ1)6Z\m&KMSK! Anadolu Üniversitesinde öğrenci. Faturasının son ödeme tarihi 28.11.2006. Halkla ilişkiler bölümünde okuyor. Maltepe'de oturuyor. Babası hakim.

12. Hafta sonu hiç evden çıkmadım, film/fHm-izledim.

Eski tarihlere ait borcu yok.

türk'ü dinliyoruz. 14. Babam -bahçenin kaptsı/bahçenin kapısını boyuyor.

ÜYE YAKI NININ ADI -SOYADI

DERYA ATMACA YAKINLIK DERECESİ

11. Kezağm/kazağını annen mi ördü?

13. Şimdi son konuşmacımız Mehm et Oztürk/Mehm et öz-

GİRİŞ KARTI

Bu dönem kartıyla 744.61 liralık harcama yaptı. Kartı 2008'in Kasım ayına kadar geçerli. Genel müdür.

KIZI

;uyENÎKTAmioS5r™ MUSTAFA ATMACA GÖREV I UNVAN

H AKİM

BcK^roT™’1 ” 13425

Zühal

5EÇERÖÖKSÜRESÎ

.

08 11.2008

Ozan

6 Eşleyelim

Yanıtlar

> öğrencilerden, kutu içindeki sözcüklerin anlamlarını sözlükle­ rinden bulmalarını ve birbiriyle ilgili olan sözcükleri eşlemelerini isteyin.

Yanıtlar

son ödeme tarihi---tarihifatura para çekmek -

— ►

üye olmak -—

— ► kütüphane

acil servis -

— ►

— ► havaalanı

prim -------

sigorta

uyruk-------

pasaport > ■uçak bileti

gidiş-dönüş — aidat-------

— ►

1. diyalog

Q] takside

2. diyalog

[T] garda

3. diyalog

H] sinemada

4. diyalog

[Tl sokakta

hastane

>» restoran

sipariş vermek rötar-------

banka

takside • garda • sinemada • sokakta

apartman

8 Yanlışı çizelim Dilekler ve Şikayetler >■öğrencilere etkinlikteki kısa metinleri okutun. Onlara kendileri­ nin de bu metinlerdekilere benzer durumlar yaşayıp yaşamadık­ larını sorarak konuyla ilgili konuşma ortamı yaratın. Bu metinler­ den hangilerinin şikayet, hangilerinin dilek anlattığını bulmalarını isteyin.

-dilek / şikayet

7 Tamamlayalım, eşleyelim > öğrencilerden diyalogları incelemelerini ve boşluklara gelebi-

Sayın Yetkili,

ecek sözcükleri tahmin etmelerini isteyin. Daha sonra ses kaydı-

Personeliniz müşterilere yeterince kibar davranmıyor. Lüt­

nı dinleterek yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

fen bu konuda personelinizi eğitin.

> öğrencilerin diyalogların nerede geçtiğini belirleyebilmeleri için

dilek /-şikayet

ses kaydını bir kez daha dinletin ve yanıtlarını kontrol edin. Sayın Yetkili,

Yanıtlar

Uzun zamandır tüm takım elbiselerimi mağazanızdan alıyorum, ürünlerin kalitesinden çok memnunum. Sizden isteğim reyonlarınızda spor kıyafetlere de yer vermeniz.

Kadın : Lütfen biraz hızlı gider misiniz?

JIçağL__ kaçı-

racağız.

dilek / şikayet

Erkek : Merak etmeyin. Zamanında havaalanında oluruz. I Kadın : Şu müziğin

sesini

de biraz kısın lütfen!

Sayın Yetkili, 10 katlı bir binada neden asansör yok, anlamıyorum. Yaşlı ve hasta insanları düşünmüyor musunuz?

Kadın

İndirim için öğrenci kimliğinizi görebilir miyim?

Erkek

Kimliğim yanımda değil. Sanıyorum yurtta unuttum.

Kadın

O zaman tam bilet alın lütfen.

dilek / şikgyetSayın Yetkili, Lokantanız çok şık. Yemekler de lezzetli. Bu güzel ortamda lezzetli yemekleri klasik müzik eşliğinde ye­ mek isteriz.

Kadın: Arabamı

gördünüz mü? Yarım saat önce şura­

ya park ettim. Erkek:

Trafik polisleri arabanızı otoparka çektiler.

Kadın: Hay Allah! Otopark ne tarafta ?

Kadın

iyi günler. Konya'ya iki bilet

_ istiyorum.

Erkek

Yataklı vagon mu, koltuklu vagon mu olsun?

Kadın

Yataklı olsun. Yol çok uzun.

9 Anlatalım >- Yazma etkinliğine geçmeden önce dilek ve şikayet metinlerinin özellikleriyle ilgili öğrencilerinize genel bilgiler verin. Bu tür metin­ lerde resmi ve saygılı bir hitap kullanılması gerektiğini, dilek ve şi­ kayetlerini açık ve anlaşılır bir şekilde yazmaları gerektiğini belirtin. Ardından öğrencilerinizden birer dilek ve şikayet metni yazmaları­ nı ve yazdıkları metinleri sınıfta okumalarını isteyin.

Dilek:_ Şikayet:

Sözcük Alanı

bekledim. On, on beş dakika sonra geldi. Benden bir özür

• Resmi ve özel kurum adları

bile dilemeden gitti. Ben de işyerime doğru yola akim ı...

• Fatura, kimlik, banka ekstresi bilgileri; başvuru, dilek

Çok hızlı gitmiyordum. Birden önüme yaşlı bir adam çıktı.

• Şikayet kalıpları

Adama

için hemen frene bastım ve o

çarpmamak

anda arabama arkadan başka bir araba çarptı. Arabadan

Dilbilgisi

indim, önemli bir şey yoktu ama çok korktum. Arkadaki

• DURUM (belirtme! -(yli

arabanın sahibi yanıma geldi ve bana "Siz suçlusunuz Beceriler

hanımefendi, çünkü aniden durdunuz" dedi. Ben de ona

• Resmi ve özel kurumlara hitaben basit başvuru metinleri oluşturabilme

"Hayır, siz suçlusunuz çünkü bana arkadan çarptınız. Siz benim arkamdaydınız, yüzümü grömüyordunuz, bana na­

• Belirtme durumu ekini doğru kullanabilme

sıl dikkatsiz diyorsunuz?" dedim. O sırada trafik polisi gel­

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 6 saat

di.

> Okuma etkinliğini uygulamaya başlamadan önce öğrencilere, Araba kullanıyor musunuz?

. Olay yerini inceledi ve bir

İfadelerim izi aldı

rapor tuttu

Bu kazada kesinlikle karşı ta ra f

dı. Yine de ben ondan

hatalıy-

şikayetçi olmadım , Çünkü.bü­

rokratik işlemler uzun sü/üyordu. Arabada da önemli bir

Hiç önemli bir kaza yaptınız mı?

basar yoktu. Ayrıca arabam

Ülkenizde trafik nasıldır? Sık sık trafik kazası olur mu?

kaşkolüydü______Kaza

yerinde iki saatim geçti. Saat 10.30'da iş yerime gittim. Ak­

Trafik kazalarından sonra neler yapılır?

şam işten çıktıktan sonra tamircide arabamın tamponunu

gibi sorular sorarak, trafik ve trafik kazaları konulu bir konuşma ortamı oluşturun. Yeni sözcükleri tahtaya yazın.

tam ir ettirdim

. Ama fatura konusunda başka bir

sürpriz beni bekliyordu. Çünkü kasko__ poliçemin._____ süresi do/muştu. Tamircinin parasını kendim ödedim.

10 Yerleştirelim, yanıtlayalım

/ /

> öğrencilerden, konuşma etkinliği sırasında tahtaya yazdığınız sözcüklerle bu etkinlik için verilen sözcüklerin anlamlarını öğrenme­ lerini ve metni okuyarak boşlukları tamamlamalarını isteyin. Daha sonra metni sesli okutup sorulan birlikte yanıtlayın. Son olarak öğ­ rencilere tabloda listelenmiş eylemlerin metinde geçen eylemler ol­ duğunu belirtip bu eylemlerin aldıkları durum ekini tabloda işaret­ lemelerini isteyin.

1. Kadın garajın önünde kimi arıyor?

2. Polis kaza yerinde neler yaptı?

3. Kadın işten sonra ne yaptı?

4. Tamirciye kim ödeme yaptı?

Yanıtlar 1. İşe gitmek için neye bindim? 0 arabaya

□ kamyona

□ trene

2. Adama çarpmamak için neye bastım? □ yere

m

m

m

k u z u s u

dım. Elimi, yüzümü y/todıktan sonra biraz gazetelere jba/ctım Kahvaltı yaptım ve evden çiletim. İşe gitmek için arabama bin­

dim. Baktım ki garajın önünde bir kamyon var. Kamyonun sa­ hibini aradım ama ortalıkta yoktu. Bir süre arabanın içinde

□ arabaya .

3. Trafik polisi neyi inceledi? 0 olay yerini

Gün iyi başladı ama iyi devam efrnedi. Saat 7'de uyan­

[7] frene

□ kaza raporunu

□ arabaları

4. Ben kimden şikayetçi olmadım? □ adamdan

□ kadından

□tamirciden

5. Tamircinin parasını kim ödedi? □ adam

[7] ben

□ sigorta

Eylem

0

başla-

V

devam et-

/

uyan-

/

-!y!İ

yıka-

-ty)E

-DEn

A: Pasaportumu kaybettim. B:_______________________ A: Bence bu telefon faturasında bir yanlışlık var. B.__________________________________________ A: Çok acıktım, yiyecek bir şeyler var mı? B: Yok_______________________________________

/

bakyap-

-DE

/ A: Anahtarımı evde unuttum! B:__________________________________________

/

çık-

/

git-

A: Aaa! Eve hırsız girmiş! B:__________________________________________

/

bin-

s /

ara-

/

bekle-

12 Eşleyelim

dile-

/

in-

/

kork-

/

s

gel-

/

dur-

/

degör-

/

sür-

/

geç-

/

dol-

/

öde-

> öğrencilerden 11. etkinlikte öğrettiğiniz kurum ve kuruluş adlarını da kullanarak tümcelerin numaralanmış yerlerden hangileriyle ilgili olduğunu işaretlemelerini isteyin.

Yanıtlar a.

Hırsızı gördünüz mü? Nasıl biriydi?

b. Oturma iznimin süresi bitti. Uzatmak istiyorum? c.

- Dolsun mu? - Hayır, 50 liralık yeter.

/

11 Öneride bulunalım Ne Yapayım? > öğrencilerden, verilen durumlarda ne yapmak gerektiği­ ne ilişkin tümceler üretmelerini isteyin. Çalışmanın ardından siz de benzer acil durumlar oluşturup bu durumlarda Türki­ ye'de aranabilecek, başvurulabilecek kurum ve kuruluşların adlarını öğretin.

d.

Hafta sonu apartmanımızda su akmadı. Sorun nedir acaba?

e.

Hesap cüzdanım yok, maalesef. Ama banka kartım var.

f.

Benim adıma bir paket geldi mi acaba?

g.

Muayene olmak istiyorum. Ne zaman geleyim?

h. Yosu.n banyomuzu gördünüz mü? Tavsiye ederim, ı. Japon Yeni almak istiyorum. i.

Sakal tıraşı olmak istiyorum,

j. Karanlıkta kaldık k. Çilingir servisiniz var mı? Sokakta kaldık. I.

Amerika'ya mektup kaç günde gidiyor?

m. Evden eve taşıma ücretiniz ne kadar?

A: Apartmanın önünde bir kaza oldu.

B: Polisi ara, ambulansa haber ver________________

A: Evde gaz kokusu var. B:__________________________________________________

1. Nakliye şirketi

0

2. Hastane

U3

3. Banka

0

4. Kargo

m □ □

A: Yarın için cok ödevim var ama bilgisayar bozuk. B:__________________________________________________

5. Postane

A: Yandaki apartmandan dumanlar yükseliyor. B:__________________________________________________

7. Benzin istasyonu

0

8. Anahtarcı

h

A: Saat 02.00 ve üst kattakiler çok gürültü yapıyor. B:__________________________________________________

9. Kuaför

□

6. Döviz bürosu

10. Güzellik salonu

0

A: Araba çalışmıyor. B:__________________________________________________

I I . Karakol

0

12. Emniyet Müdürlüğü

0

A: Banka kartım ATM'de kaldı. B :______________________ ___________________________

13. Sular idaresi

0

14. Elektrik idaresi

0

14 İşaretleyelim, tamamlayalım

13 Yanıtlayalım, kontrol edelim Karakolda

> öğrencilerin soruları yanıtlamaları için ses kaydını bir kez daha dinletin.

> Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilere,

Hiç karakola gittiniz mi? Niçin?

Yanıtlar

insanlar hangi durumlarda karakola gidiyor?

Doğru Yanlış

1. Sanık, sabah evden çıktı ve doğruca bara

Ülkenizde karakollar nasıldır?

gitti.

□

m

2. Sanık çok neşeliydi.

□

0

3. Komiser, sanığı sekiz buçukta barda gördü.

□

s

□

0

> Sözcük çalışmasının ardından öğrencilere, metnin kitapta yer

5. Sanık, Bayındır Sokak'ı ve Efes Kafe'yi biliyor. S

□

alan bölümünü okumalarını ve "sanık'ın yanıtlarını tahmin etme­

6. Soygun, 10 Nisan'da Efes Kafe'de oldu.

□

Türkiye'de hiç karakola gittiniz mi? gibi sorular sorarak bu konuşmalar ekseninde polis, suçlu, sanık,

ifade vermek, gözaltı, gözaltına almak, sorgulamak, şüphelen­ mek, kuşkulanmak, takip etmek, suçüstü, şahit, tanık, eşkal, robot resim sözcüklerini öğretin.

4. Sanık Akün Sineması'nda ‘Cesur Yürek' filmini izledi.

s

lerini söyleyin. Sonra ses kaydını dinleterek tahminleriyle "sanık"ın yanıtlarını karşılaştırmalarını söyleyin.

15 Özetleyelim Yanıtlar

> öğrencilerden metinde boş bırakılan yerleri dinledikleri ses kay­ dına uygun olarak doldurmalarını isteyin.

Komiser

10 Nisan'da, saat beşten sonra ne yaptınız?

Sanık

O gün saat beste evden çıktım. Moralim cok______

bozuktu. Saatlerce dolaştım.. Sonra doğruca Likya B a ra gittim ________________________________

Komiser

Evet. Saat sekiz buçuk gibi. Çok içtiniz mi?

Sanık

Hayır komiseıim. Sadece bir ya da iki duble içtim

Komiser

Peki. Saat dokuza doğru bardan çıktınız, değil mi?

Sanık

Evet doğru. Akün Sineması’na gittim

.

Komiser

Hangi filme?

Sanık

Cesur Yürek f i l mine ________________________

Komiser

O gün Akün Sineması'nda Cesur Yürek filmi yoktu sanıyorum.

Sanık

Hmm. 10 Nisan çok geride kaldı. Hatırlamak kolay değil

Komiser

Peki. Bayındır Sokak size bir şey hatırlatıyor mu?

Sanık

Evet, K ızıla y ’da; kalabalık b ir sokak. Am a o aksam, o sokağa hiç gitmedim __________________

Komiser

Emin misiniz? Bir taksi şoförüne göre o akşam oradaydınız.

Sanık

Hayır, kesinlikle eminim. O gün Efes Kafe’ye hiç uğramadım __________________________________

Komiser

Efes dediniz. Demek Efes Kafe'yi biliyorsunuz.

Sanık

Evet, biliyorum. Efes’i herkes bilir. Bunda ne var ______ _________________________________________v

Komiser

10 Nisan'da, saat on birde Efes Kafe'de bir soy­ gun oldu.

Sanık

Benden m i şüpheleniyorsunuz? Yani size göre hırsız ben miyim ________________________________ ?

Komiser : Hırsızın robot resmi size uyuyor. Avukatınız var mı?

Yanıtlar Sanık arılatıyor... Saat beşte evden çıktım. M oralim ç0k bozuktu. Bunun için Likya Bor'a 8ittim

. Bir iki duble

içtim _________ Sonra

Akün Sineması’nda "Cesur Yıırek" filmini i-la/in;

. Filmden

sonra eve döndüm _______

16 Bir öykü oluşturalım > öğrencilerden kişi, yer, olay, zaman kutularında verilen seçenek­ lerden en az birer tanesini seçerek "suç" temalı !soygun, cinayet, adam kaçırma, trafik kazası gibi) bir öykü oluşturmalarını isteyin. Birkaç öğrencinin öyküsünü sınıfta dilbilgisi, sözcük seçimi, parag­ raf bölümlendirmesi, akıcılık açısından değerlendirin. Kişiler Kasiyer Taksi şoförü Temizlik görevlisi Güvenlik elemanı Yaşlı bir kadın Üniversite öğrencisi Hizmetçi

□ □ □ □ □ □ □

Yer Benzin istasyonu Market Banka Karanlık bir sokak Bir villa İşlek bir cadde otobüs

□ □ □ □ □ □ □

Olay B ri 155'i arıyor. B ri ambulans çağırıyor. B ri çığlık atıyor. B ri hızla kaçıyor. B ri saklanıyor. B ri ateş ediyor. B ri bayılıyor.

□ □ □ □ □ □ □

Zaman Sabaha karşı Gece 00:00 Akşam 18:00 suları Sabah 07:00 öğle molası Pazar günü iş çıkışı

□ □ □ □ □ □ □

S İS

mm 17

Bulalım, tamamlayalım

>■ Bulmacadaki gizli sözcükleri öğrencilere, fotoğrafları da kullanarak buldurup tümceleri tamamlatın.

E

K

L

i

F

C

R

A

M

E

E

H

5

D

R

uçak

1. - Pasaportunu ve

biletini unutma.

S

ü

N

D

U

R

K

5

i

5

Ö

Z

E

G

M

A

L

A

R

i

T

A

N

Ö

L

R

T

P

K

A

R

T

V

i

Z

i

T

E

i

H

R

N

U

H

N

U

L

V

P

AA

U

K

N

D

H

c

N

R

i

Ü

P

0

Y

4. - Sigara.... jçmek istiyorum.

N

A

R

0

U

A

R

D

E

K

H

S

H

- Maalesef. Burada yasak.

N

R

D

1

i

K

R

0

A

T

R

T

P

E

T

0

S

i

G

A

R

A

K

Ü

A

D

i

i

T

E

L

E

F

0

N

M

Ö

L

A

- Tamam teşekkür ederim. 2. - Hafta sonu tatil için Karadeniz'e gidiyorum. - Harika. Bana oradan kartpostal

gönder. Tamam mı?

3. - Size nasıl ulaşırım? Yanınızda k a rtv iz it

vnr m|?

- Tabii buyurun. - İşte bu da benimki.

5. - Bugün telefon __ faturasının son günü. - Merak etme. Yatırdım.

18 B u la lım > öğrencilerden harfleri karışık olarak verilmiş sözcükleri bulup kutulara yazmalarını isteyin. Daha sonra numaralandırılmış harfi alttaki kutuda uygun yere yazarak şifreyi bulmalarını isteyin. FEETONL

T

E

L

E

F

0

N

US

S

4

1 DAGGALZO

D

0

Ğ

A

L

U

G

A

Z

ALŞIREVİŞ

A

L

1

ş

V

2 KTRELİKE

E

L

E

K

E

R

5 T

R

i

K

NAKBA

B

A

N

K

A

i

ş

Adam : 5 numara mı, bu benim dairem. Siz kimi arı­

Sözcük Alanı • -/c/ve -DEkieki ile türetilen sıfatlar [dünkü, bugünkü, evdekiv b.) • Fatura, kimlik, banka ekstresi bilgileri; başvuru, dilek, şikayet kalıpları

yorsunuz?

Kurye : Can Yılmaz'ı. Adam : isim doğru da soyadı yanlış. Benim soyadım Yılmaz değil, Yıldız.

Dilbilgisi

Kurye : Ah, özür dilerim. Bu paketin (5) üstünde

• İLGİ EKİ -ki

'Can Yıldız' yazıyor. O zaman bu paket sizin,

• BAĞLAÇLAR de/da

ayrıca bu 161 z a rf da___

Beceriler

Adam : Teşekkür ederim, iyi günler.

• -ki ve -DEki eklerini doğru kullanabilme

Kurye : Size de.

• -DE kalma durumu eki ve dE bağlacını doğru kullanabilme

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 6 saat

>- Tahtaya,

Kitap Ali'de. Ahmet çalışıyor, A li de çalışıyor. gibi aynı sözcüğün -DE eki ve dE bağlacıyla kullanıldığı tümce çiftleri ya­ zıp -DE ekiyle veya dE bağlacıyla kullanılan sözcüklerin altını çizin. Bu tümce çiftleri üzerinden dE bağlacı ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıkla­ malarınızda, • dE bağlacının tümcenin herhangi bir öğesini önceki anlatımlara aynı konumda katmak üzere kullanıldığını (Ben öğretmenim - Ben de öğrtemenim, Sizi tanıyorum, onları da tanıyorum, -Memnun oldum -Ben de memnun oldum, O saate kadar eve varırız, hazırlanırız da gibi), • dE bağlacıyla birbirine bağlanan tümcelerde, bu bağlacın görevinin tümce olumluysa ve olumsuz ise ama bağlacıyla aynı olduğunu [Bu kitabı okudum da iamaI hiçbir şey anlamadım, Soğuk b ir gazoz içtim de Ivel serinledim gibi) vurgulayın.

19 Okuyalım, tamamlayalım Paketiniz Var > Bu etkinlikte öğrencilere kutudaki sözcük çiftlerinin hangilerinin bulun­ ma durumu eki aldığını belirlemelerini söyleyin. Ardından, diyalogu oku­ malarını ve boşluklara, uygun sözcüğü yazmalarını isteyin.

20 Okuyalım, yanıtlayalım Televizyonum Bozuk

Yanıtlar

> Bu etkinlik için herhangi bir ön çalışma yapmadan, rol­ leri dağıtarak metni bir kez okutun, öğrenciler metni okur­

1. ben de/bende • 2. ora da/orada 3. dairem de/dairemde • 4. bina da/binada 5. üstün de/üstünde • 6. zarf da/zarfta

ken dünkü, Hakan'ınki, bugünkü, Erol'unkinden, karşısın­

daki, sokaktakine sözcüklerini tahtaya yazın, öğrencilere bu sözcüklerdeki -ki ve -DEki eklerinin işlevinin ne olabile­

Kurye : Affedersiniz, ben Çiçek Sokağı'nı arıyorum. Nerede biliyor musunuz?

Adam : Evet biliyorum, çünkü (1) ben de

[2)_om da __ oturuyo­

rum. Siz kaç numarayı arıyorsunuz?

Kurye Kurye

5 numara.

li açıklamalarınız yapın. Açıklamalarınızda, • -ki ekinin zaman adlarına gelerek onları niteleme söz­ cüklerine dönüştürdüğünü (dün > dünkü (toplantı), bu­

gün > bugünkü (dersi, sonra > sonraki (dersi gibi),

57 numarayı.

Adam Aaa, benim K dairem de

ceğini sorup bu konuşma ortamı çerçevesinde eklerle ilgi­

• -DE kalma durumu eki almış adlara gelerek önüne gel­ o 14) binada

Hangi daire?

diği adın bulunduğu yeri tanımlayan sıfatlar oluşturdu­ ğunu ( Sınıfta-ki (öğrencileri, odada-ki (eşyalarl gibi),

• bu ekin yalnızca dün, gün ve öbür sözcükleri ile uyuma girdiği­ ni, • gün, hafta, ay, yıl, sene ve gece sözcüklerinin -ki eki ile kullanı­ labilmesi için bu sözcüklerin sıfatlarla nitelenmesi gerektiğini

[bu ayki Itoplantıi o günkü Itartışm al geçen seneki Itatilimiz,I gi­ bi) vurgulayın. > Açıklamalarınızın ardından yeniden metne dönün ve metni bir kez daha okutun, öğrencilerden etkinliğin başlangıcında tahtaya yazdığınız sözcükleri kullanarak soruları yanıtlamalarını isteyin. Murat : Dünkü basketbol maçını izledin mi? Ali : Hayır. Çünkü televizyonum bozuk. Murat : Seninki de mi bozuk? Bugünlerde hiç kimsenin tele­ vizyonu çalışmıyor. Ali : Neden? Başka kiminki bozuk? Murat : Hakan'ınki. Bir hafta önce bozuldu. Üç gün önce ser­ vise götürdü. Ali : Hangi servise? Murat : Bizim sokaktaki servise. Hala orada. Ali : Ben yeni bir televizyon almak istiyorum. Murat : Bugünkü gazetelere baktın mı? Bazı mağazalar tele­ vizyon promosyonları yapıyor. Çok ucuz ve güzel tele­ vizyonlar var. Ali : Hayır bakmadım, ama ben Erol'unkinden almak isti­ yorum. Murat : Akşam işten sonra caddenin karşısındaki mağazaya bakalım mı? Ali : Tamam. Arka sokaktakine de bakalım.

önce dün

Ek

Ö rnekler

-ki

önceki isoru) dünkü (gazete) *dünki idersim izj benim ki onunki *benki bahçedeki Içocuklarl üst kattaki Ikomşularl *ondeki 1,k itaplar1

benim onun bahçede onda üst katta

...

.

21 Yeniden yazalım >• Dilbilgisi kartını da kullanarak -fa've -DEki ekleriyle ilgili açıkla­ malarınızı özetledikten sonra öğrencilerden, bu ekleri kullanarak verilen tümceleri yeniden yazmalarını isteyin. Yanıtlar 1. Dün aksam bir film seyrettim. Çok komikti. Dün akşamki film cok komikti____________________________

2. Yarın bir konser var. 0 konsere bilet aldım. Yarınki konsere bilet aldım ______________________________

3. Bu sabah toplantıya katıldık. Çok sıkıcıydı. Bu sabahki toplantı çok sıkıcıydı__________________ 4. öalen bir randevum vardı. Onu iptal ettim. Öğlenki randevumu iptal ettim____________________ 5. Müdürle buaün görüşmem var. Bu görüşme çok önemli. Müdürle bugünkü görüşmem çok önemli___________ 6. Gazetede dün bir haber vardı. Onu okudunuz mu? (D ü n k ü ) gazetedeki haberi okudunuz mu?____________

7. Salı aünü sınav var. Ona geç kalmayın. Sah günkü sınava geç kalmayın___________________ 8. Gecen aece fırtına çıktı. O fırtınada salonun camı kırıldı. Geçen geceki fırtınada salonun cam ı kırıldı ____________

9. Bu duraktan sonra bir durak var. O durakta iniyorum. Bir sonraki durakta inmek istiyorum______________ 10. Bu grubun konserlerini daha önce de izledim. O konser­ ler bu kadar kalabalık değildi. Bu grubun önceki konserleri bu kadar kalabalık değildi

Yanıtlar

11. Simdi çocuklar her şeyi biliyor. Onlar çok akıllı.

1. Murat ve Ali hangi basketbol maçı hakkında konuşuyorlar? Dünkü basketbol m açı hakkında konuşuyorlar

.

2. Kimin televizyonu bir hafta önce bozuldu? Hakan in k i ____________________________ bozuldu.

3. Hangi gazetelerde televizyon reklamları var? Bugünkü __________________________ gazetelerde.

4. Ali hangi televizyondan almak istiyor? E ro l’unkinden

;■

almak istiyor.

5. işten sonra hangi mağazalara bakacaklar? Caddenin karşısındaki v r arka sokaktakine bakacaklar.

Şimdiki çocuklar her şeyi biliyorlar, çok akıllılar ______

12. Geçmişte bazı hatalar yaptım. O hatalardan ders aldım. Geçmişteki hatalarımdan ders aldım______ 13. Gelecek yıl projeler yapmak istiyoruz. O projeler şirketimiz için çok önemli. Gelecek yılki projeler şirketimiz için çok önem li _______ .

14. Günümüzde birçok teknolojik alet kullanıyoruz. Bu aletler hayatımızı kolaylaştırıyor. Günümüzdeki teknolojik aletler hayatımızı kolaylaştırıyor 15. Şimdi sırada bir şarkı var. Bu şarkıyı Ayşe ve Murat için ça­ lıyoruz. Sıradaki şarkıyı Ayşe ve Murat için çalıyoruz________

22 Konuşalım

24 Yerleştirelim, tamamlayalım

^

> öğrencilere, etkinliğe ait görseli incelemelerini söyleyin. Onları, Hangi balkonda şemsiye var? Hangi binanın rengi sarı? Adam hangi binanın balkonunda? gibi, kutuda verilen sözcükleri kullan­ malarını gerektirecek sorular sorarak konuşturun. sağda • solda • önde • arkada • ortada • katta • altta* üstte

> Bu çalışmada öğrencilerden, tümceleri kutuda verilen sözcük­ lerle tamamlamalarını isteyin. Yanıtlar önceki • dünkü • sonraki • her zamanki • bugünkü yarınki • bu ayki • geçen haftaki • her günkü • sabahki akşamki • öğlenki • dün geceki • geçmişteki gelecekteki • geçen seferki

Önceki

. derste ne yaptınız?

2. - Dün akşamki

yemeği beğendin mi?

- Evet, fena değildi. 3. - Saat 13.30'daki uçağı kaçırdınız. - Sonraki 4. - Y a rın ki

uçak ne zaman? partiye geliyor musun?

- Tabii geliyorum. 5. - Sence bu ayakkabı nasıl oldu? - Önceki______ daha iyiydi.

de/da

BAĞLAÇLAR Ad (+Ek)

Ek

Ö rnekle

S ': ® - #

4 ;

.

6. - Toplantı saat kaçta? _ H er zam anki gibi saat onda.

M urat da burada, Ahmet de. Ben de geliyorum. Biliyor da söylemiyor.

7. - Ben dün geceki

fj|mj hiç beğenmedim.

- Ben de. Geçen seferki daha iyiydi.

*Sabah ta görüşelim. 8. - Lütfen tam zamanında gel. Dünkü

23 Dinleyelim, tamamlayalım >- Bu alt ünitenin girişinde -dE bağlacıyla ilgili yaptığınız açıklama­ ları hatırlatıp öğrencilerden, etkinlikteki tümceleri önce okumalarını sonra da dinledikleri metne göre tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar 1. A Ben öğretmenlik yapıyorum. B Ben de____________öğretmenim.

gibi geç

kalma. 9. - Çok merak ediyorum.

Gelecekteki

binalar nasıl

olacak. 10. - Uykusuz görünüyorsun. ~ Evet, her günkü/her zamanki gibi bu sabah da erken kalktım.

2. A Bende hiç para yok. B Bende de__________yok. 3. A Yazları İzmir'de hava çok sıcak oluyor. _ öyle. B Ankara ’da da 4. A özgür'ün ailesi İstanbul'da yaşıyor. B Ayşe’ninki de________ 5. A Bizim odamızda kaloriferler yanmıyor. B Bizim kinde de . yanmıyor.

100

25 Yolu tarif edelim

£

> önce tüm öğrencilerden krokiyi incelemelerini sonra da bir öğ­ renciden "Oya"ya tarif edilen yeri bulmasını, ardından kroki üzerin­ den farklı yerler söyleyip, belirleyeceğiniz öğrencilerden yer yön sözcüklerini kullanarak bu yeri "Oya"ya tarif etmelerini isteyin.

Murat telefonda Oyaya adresini ta rif ediyor. "Oya, şimdi otele kadar dosdoğru yürü. Oradan karşıya geç ve TÖMER'den sonra sağa dön. Köşede bir eczane var. Evim o ecza­ nenin yanında." 3

Market

'

Otel

Otel

Otel

S:

2. tarif Oya bankaya gitmek istiyor. TÖMER

(V

Park

■o

3. tarif

"D

O O

Sinema

Valilik

Otopark

Oya okula gitmek istiyor.

torif

'

Oya sinemaya gitmek istiyor. Mağaza

26 Eşleyelim, başlığını yazalım İki Film, İki Roman > Metinleri okutmadan önce öğrencilere, Ne tür romanlar okuyorsunuz? Edebiyat klasiklerinden hangilerini okudunuz? Ne tür filmler­ den hoşlanıyorsunuz? gibi sorular sorun. Sonra metinleri farklı öğrencilere okutarak, onlardan önce metinleri ilgili resimlerle eşlemelerini sonra da metinlere uygun başlıkları bulmalarını isteyin. Sınıfta bu etkinlikte yer alan filmleri izleyen veya kitapları okuyan öğrenciler varsa bu filmi/kitabı özetlemesini isteyin.

f Ü

^

_________________ ___________ ________________________________________________

-

1907'de Sholom ailesi yazdı. Orijinal adı “Tevye ve Kızları'ydı. 1964'te Brooadvvay'de seyircilerle bu­ luştu ve bir müzikal klasiği oldu. 1971 'de Norman Jewison filme çekti. Film 8 dalda Oscar'a aday ol­ du. Film, sütçü Tevye'nin ailesini ve ailenin Amerika'ya göçünü anlatmaktadır. "If I Were A Rich Man" şarkısı ve keman sololarıyla ünlü bir filmdir.

Ya aşk ya da taht... İran Şahı Rıza Pehlevi seçimini yaptı. Karısı Süreyya yedi yıllık saray hayatının ardindan saraydan ayrıldı ve ülkesini terk etti. Kaygısız ve görkemli bir hayat yaşamaya başladı. Bu ma­ sal yedi yıl sürdü. "Tahran'da altın bir kafeste gibiydim. Çok yalnızdım. Şah her zaman çok meşgul­ dü." Bu sözler de masalın özetiydi.

Balzac'ın en güzel kitaplarından biridir. Balzac romanında evli bir kadın ve kendisinden çok daha genç bir erkeğin arasındaki aşkı anlatmaktadır. Yazar bu romanda aşkın üzücü yüzünü okuyucula­ ra yansıtmıştır.

Filmin kahramanlan Laura (Julia Roberts! ve Martin (Patrick Bergin) 4 yıllık evli bir çifttir. Çiftin evliliği dı­ şarıdan çok mükemmeldir ama gerçekler çok farklıdır. Laura çok mutsuzdur. Çünkü Martin sinirli ve takıntılı bir insandır. Sonunda Laura evinden kaçar ve başka şehre yerleşir. Ancak kocası onu kısa sürede bulur. SÜRGÜNDEKİ PRENSES 12. metini YATAĞIMDAKİ DÜŞMAN 14. metin1

DAMDAKİ KEMANCI 11. metini VADİDEKİ ZAMBAK (3. metinI

> Bu üniteyle İlgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilere A ve B rollerini vererek A rolündeki öğren­ cilerin s.l 63'ü, B rolündeki öğrencilerin s,164'ü açmalarını isteyin.

> Bu çalışmada A ve B öğrencilerinden, kendi sayfalarındaki ilanları incelemelerini ve gruplarındaki diğer öğrenciyle birlikte, ilanı verilen spor salonlarını fiyatlar, fiziksel koşullar, seans saatleri açılarından karşılaştırarak salonlardan birini seçmelerini isteyin. Ardından her grubun neden bu salonu seçtiğini sınıfa anlatmasını isteyin.

6. ünite

6. ünite

B

Anlatalım, dinleyelim

Anlatalım, dinleyelim

Hangisi Daha Uygun?

Hangisi Daha Uygun?

M

S P O R D ALLARI • J im n a s tik • K a rd io :Şs G ru p E g ze rsizle ri • R a k e t» S p o rla r

SPOR DALLARI V ü cu t G e liştirm e

Squash

Step A e ro b ik Yoga 3 a y lık v e 2 a y lık

ÇALIŞM A SAATLERİ H a f t a iç i: 0 6 .0 0 - 2 3 .0 0 H a ft a s o n u : 0 6 .0 0 - 2 3 .0 0

a v u z la r h a fta içi v e h a fta

1P îla te s Yüzm e

Ç o c u k K lü b t

M a s a T e n isi • T a k ım Sp o rla rı B a s k e tb o l

V o le y b o l F u tb o !

'■ Y ü z m e A ç ık v e k a p a lı h a v u z la r

(Kapalı Yüzme Havuzu)

Jim n a stik

V ü c u t B a k ım ı CiSt B a k ım ı M a s a jla r G ü n lü k S p a P a k e t

Planınız N I

Emekli olduktan sonra neler yapacaksınız? Ülkenize döndükten sonra neler yapacaksınız?

Sözcük Alanı

gibi sorular yazıp öğrencilerden bu sorulara -EcEk ekini kullanarak yanıt vermelerini isteyin ve bu konuşma çerçevesinde gelecek za­ man eki -EcEk ile ilgili açıklamalarınızı yapın.

• Gelecek zaman belirteçleri. Planlama, tasarlama ifadeleri Dilbilgisi • GELECEK ZAMAN -lyiEcEk

Sunucu

Beceriler

: Tebrikler Suzan Hanım! Yarışmamızın bü­

• Gelecekle ilgili planlarını söyleyebilme ve sorabilme

yük para ödülünü kazandınız! Neler hisse­

• Gelecek zaman eklerini doğru kullanabilme

diyorsunuz?

• Gelecek zaman belirteçlerini doğru kullanabilme

Suzan Demir : Çok mutluyum, herkese çok teşekkür ede­ rim.

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 8 saat Sunucu

: Suzan Hanım, bu parayla neler yapacaksı­ nız? Bir planınız var mı?

> Bu üniteye ait etkinliklere başlamadan önce öğrencilere, Dersten sonra ne yapacaksınız?

Suzan Demir : önce tatile çıkacağım. Güzel bir otelde

Gelecek hafta sonu ne yapacaksınız?

uzun bir tatile çok ihtiyacım var.

Bu akşam nerede yemek yiyeceksiniz? gibi sorular sorun, öğrencilerin verdiği yanıtlardan doğru olan­ ları tahtaya yazıp gelecek zaman eklerinin altını çizin. Bu aşa­ mada yalnızca, tümcelerin gelecek zamanlı tümceler olduğunu söyleyin. Dilbilgisi açıklaması yapmayın. Daha sonra öğrenciler­ le giriş fotoğrafı hakkında konuşun. Onlara "ajanda'da sıralanan işleri hangi fotoğrafın gösterdiğini sorun.

Sunucu

: Peki tatilden sonra?

Suzan Demir : Şu anda nişanlıyım. Büyük bir ev alacağım ve evleneceğim. Sunucu

: 0 zaman şimdiden size mutluluklar dileye­ lim. Son bir soru: Bu ödülü nasıl kutlayacaksı­ nız?

Suzan Demir : En yakın zamanda evimde bir parti verece­ ğim. Ailemle ve arkadaşlarımla bu ödülü kutlayacağım. Sunucu

: Biz de sizi tekrar tebrik ediyor ve kısa bir rek­ lam arası veriyoruz.

Suzan Demir : Sağolun.

1 Okuyalım, işaretleyelim

/

Büyük Ödül > Etkinliği uygulamaya başlamadan önce öğrencilerden, oku­ ma sırasında diyalogda geçen gelecek zamanlı eylemlerin al­ tını çizmelerini isteyin. Rolleri paylaştırarak diyalogu okutun ve öğrencilerden soruları yanıtlamalarını isteyin. Son olarak tahta­

1. Sizce bu diyalog nerede geçiyor? [7] televizyon stüdyosunda

□ evde

□ otelde

□ partide

2. Diyalogda aşağıdakilerden hangisi geçmektedir?

ya,

Türkçe öğrendikten sonra neler yapacaksınız?

[7] yarışmacının planları

□ yarışmanın türü

□ ödül miktarı

□ sunucunun duyguları

Mezun olduktan sonra neler yapacaksınız? Bir işe başladıktan sonra neler yapacaksınız?

-lylEcEk

GELECEK ZAMAN Adıl

Eylem

-ma -me

anlat

ben sen 0 biz siz onlar

9ir tut oyna dinle söyle

4|r

m

Zaman Eki

—

-acak/-yacak -ecek/-yecek

mı mi

if p

f t

if | i

-ım / -yım / -im / -yim -sın / -sin -ız / -yız / -iz / -yiz -siniz / -siniz Har / -ler)

':

"JSi| s | !l| ıS li|

Ben söyleyeceğim. Sen tutmayacaksın. 0 oynayacak mı? Onlar girmeyecekler. Siz anlatm ayacak m ısınız? *Biz dinlem eyecekiz?

4 Yerleştirelim

2 Tamamlayalım > Gelecek zaman ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kul­

> Bu etkinlik için önce tahtaya yarın, gelecek yıl, haftaya, akşama,

lanarak özetledikten ve kart üzerindeki eşleme çalışmalarını yap­ tıktan sonra öğrencilerden boşlukları uygun eylemlerle tamam­ lamalarını isteyin.

üç gün sonra, az önce, biraz önce, birazdan gibi belirteçler yazıp tümce içinde kullanarak anlamlarını açıklayın. Daha sonra öğren­ cilerden kutu içinde verilen zaman belirteçlerini uygun tümcelere yazmalarını isteyin.

Yanıtlar Yanıtlar yağmak • gitmek • taşınmak • buluşmak mezun olmak • başlamak • evlenmek • atlamak 1. Şemsiyeni yanına al. Birazdan yağmur yağacak , 2. Çok kilo aldım. Diyete başlayacağım .

3. Ali ve ben tıp fakültesi dördüncü sınıflayız, iki yıl sonra mezun olacağız

4. Uçak yükseldikten sonra adam paraşütle atlayacak .

eskiden • geçen • seneye • önümüzdeki • yakında 1. Eskiden televizyon yoktu. 2. Çok yakında insanlar daha hızlı haberleşecek. 3 Geçen yüzyıllarda pek çok insan hastalık nedeniyle öldü. Önümüzdeki yıllarda çevre kirliliği artacak. bu telefonun yeni bir modelini üreEminim, tecekler.

5. Murat, arkadaşına telefon etti ve ona "Yarın İzmir'e gidecek

misin

?■djye sordu

5 Tümce yazalım

6. Can ile Canan nişanlı. Meraklı arkadaşları onlara "Siz ne zaman

evleneceksiniz ?■diye soruyor.

7. Arkadaşlar, yarın saat kaçta buluşacağız

?

8. Yeni bir ev aldık, gelecek hafta sonu oraya taşınacağız

3 Yanlışı çizelim > öğrencilerden, belirteçlere uygun zaman ekini belirlemelerini ve yanlış olan sözcüğü çizmelerini isteyin. Yanıtlar 1. Yarın bütün gün evden çıkmayacağım / çıkmadım: 2. Haftaya İstanbul'dan ayrılacağım / ayrıldım: 3. Dün bütün gün alışveriş yapacağız / yaptık. 4. Geçen hafta sonu Galatasaray ile Fenerbahçe maç

yapacak / yaptı. 5. Siz önümüzdeki ay TÖMER'e devam edecek m isiniz /

ettiniz m ı?

Ne Olacak? > öğrencilerden resimleri incelemelerini ve boşlukları ‘Biraz sonra ne olacak?"sorusunun yanıtı olabilecek tümcelerle tamamlamala­ rını isteyin.

Murat

6 Planlarımızı anlatalım Yoğun bir hafta geçirecek.

Ne Yapacağım? >- öğrencilerden dersten sonra, b ir hafta içinde, b ir ay içinde, b ir yıl

Uzun bir tatil yapacak.

içinde, 10 yıl içinde neler yapmayı planladıklarını 3-5 dakikalık bir süre içinde düşünüp not almalarını ve diğer öğrencilere anlatmala­ rını isteyin. Konuşmalarında gelecek zaman eklerini doğru kullanıp kullanmadıklarını gözlemleyerek gerekli yerlerde bu yapıyla ilgili dil­ bilgisi kurallarını hatırlatın.

Gazetecilerle toplantı yapacak.

Bugün dersten sonra..

7 Okuyalım, işaretleyelim

/ /

Kim Ne Yapacak? > Metinleri okutmadan önce öğrencilerden fotoğraflardaki kişilerin mesleklerini tahmin etmeye çalışmalarını isteyin ve sonra her met­ ni farklı bir öğrenciye okutun. Yeni sözcükleri açıklayıp tabloda veri­ len tümcelerin kimin planı olduğunu bulmalarını isteyin. Murat yarın önemli bir toplantı­ ya katılacak ve bir konuşma ya­ pacak. Bu yüzden yarın sabah çok erken kalkacak. Konuşmasını son kez kontrol edecek. Saat on­ da toplantı salonunda olacak. Son hazırlıklarını yapacak. Saat on birde toplantı başlayacak. Toplantıdan sonra arkadaşlarıyla yemeğe gidecek.

Duygu Hanım bir moda tasarımcısı. Bu hafta onun için çok zor geçecek. Çünkü bu hafta sonu büyük bir gelinlik defilesi düzenleyecek. Pazartesi gazetecilerle bir toplantı yapacak ve defileyi duyuracak. Salı günü mankenlerle prova yapacak. Çarşamba defile salonunu kontrol ede­ cek. Perşembe arkadaşlarıyla dekoru ve ses sistemini yerleştirecek, ışıkları düzen­ leyecek. Cuma günü salonda son bir prova yapacak. Cumartesi sabahı erken­ den defile salonunda olacak.

Ender

/ /

Bir toplantıda konuşma yapacak.

/ / vr

Bir süre sinemaya gitmeyecek. Toplantıdan sonra yemeğe çıkacak. Salonda prova yapacak.

Bu hafta içinde...

Duygu

/ /

8 Yerleştirelim >- öğrencilerden tabloda verilen belirteçleri ait oldukları sütun­ lara yazmalarını, ardından da verilen tümceleri yine aynı belir­ teçlerden uygun olanlarla tamamlamalarını isteyin. Bu çalış­ mada öğrencilere bazı tümceler için birden çok belirtecin uy­ gun olabileceğini hatırlatın. /^bugün • hafta sonu • haziranda • yazın • öğleden sonra mezun olduktan sonra • haftaya • akşam • bir süre sonra sınavdan sonra • yemekten sonra • toplantıdan sonra birazdan • sonbaharda • bir iki saat sonra bir iki güne kadar • ay sonunda • gelecek hafta

Günlük Plan bugün

Haftalık Plan hafta sonu

Haziranda

2______ __ _ 3 4 .... 5 ___ 6. Acelem var, 7________ ___ 8. Beni

Yıllık Plan haziranda

tatile gideceğiz. . öğretmen olacağım. _ yapraklar sararacak. _ _ __soda içeceğim. .... rapor yazacağım. _________çıkacağım. ___________evde dinleneceğim. .tekrar ara. Şu anda meşgulüm.

9 Tamamlayalım > Bu etkinlikte öğrencilerden 8. etkinlikteki çalışmanın tam ter­

Ender altı ay sonra üniversiteden me­ zun olacak. Bu altı ay içinde çok ders çalışacak. Hafta sonları hiç dışarı çıkma­ yacak. Sinemaya, konsere, pikniğe git­ meyecek. Sınavlardan sonra bir arkada­ şıyla birlikte tatil için yurt dışına çıkacak. Bu yaz uzun bir tatil yapacak. Ülkesine Ağusfos'ta dönecek. Sonbaharda onun için zor bir dönem başlayacak. Çünkü hem bir iş arayacak hem de yüksek li­ sans yapmak için sınavlara girecek.

sini yapmalarını, yani belirteçleri verilmiş tümcelere, uygun ge­ lecek zamanlı eylemler yazmalarını isteyin. t. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Türkçe öğrendikten sonra Okul bittikten sonra____ Yarın öğleden sonra____ Bu akşam_____________ insanlar 50 yıl sonra__ Bence gelecek yüzyılda 30 yıl sonra__________ Bir daha asla_________ önümüzdeki hafta sonu

10 Dinleyelim, düzeltelim

Ses Kaydı

Düğün Hazırlığı >- Dinleme öncesinde öğrencilere metnin başlığını okuyun, ve onlara daha önce bir düğün hazırlığı yapıp yapmadıklarını, yaptılarsa o süreçte neler yaşadıklarını sorun. Böyle bir hazırlık yapma­ mış öğrencilerden düğün hazırlıkları konusunda kendi kültürlerine ait gözlemlerini anlatmalarını isteyin. ► öğrencilerin konuşmalarından yola çıkarak tahtaya metinle ilgili bir anahtar sözcük listesi yazın (mobilya, gelinlik, davetiye, balayı, nişanlıI ve öğrencilerden, dinleyecekleri metinde hangi ha­ zırlıkların yapıldığını tahmin etmelerini isteyin. >- ilk dinlemede öğrencilerden kısa notlar almalarını ve bilmedik­ leri sözcükleri belirlemelerini isteyin, ikinci dinlemeden önce bilin­ meyen sözcüklerin anlamlarını açıklayın, sonra öğrencilere notla­ rını okutun. ► Son olarak öğrencilerden özet paragrafını okumalarını ve met­ ni ikinci kez dinlerken bu paragraftaki yanlış bilgileri belirlemeleri­ ni isteyin. Dinleme sonrasında öğrencilere sorular yönelterek yanıtlarını kontrol edin.

DÜĞÜN HAZIRLIĞI Benim adım Selin. Nişanlıyım ve iki hafta sonra evlene­ ceğim. Ama henüz hiçbir şey hazır değil. Çünkü bu hazır­ lıklarla ilgilenmek için vaktim olmadı. Sabahları okula, öğ­ leden sonraları ise işe gidiyorum, önümüzdeki hafta okul tatil olacak, ben de iş yerinden izin alacağım ve izindeyken hazırlıklara başlayacağım. O kadar çok iş var ki... önce mo­ bilyaları alacağım. Sonra gelinlik bakacağım. Gelinliğimi diktirmeyeceğim, hazır alacağım çünkü diktirmek için vakit yok. Yuvarlak yakalı, kabarık bir gelinlik giymek istiyorum. Sonra makyaj ve saç modeli denemesi yapmak için bir gü­ zellik salonuna gideceğim. Hafif bir makyaj istiyorum. Bu arada davetli listesini hazırlayacağım. Davetiyeleri seçece­ ğim ve davetlilere postalayacağım. Son olarak eşyalarımı yeni eve taşıyacağım ve yerleştireceğim. Bütün bu işleri yapmak için sadece bir haftam var. Çok yorulacağım ama balayında dinleneceğim. Bu arada bütün bu işleri yalnız yapacağım, nişanlım bana yardım etmeyecek çünkü çok önemli bir proje üzerinde çalışıyor.

> Bu çalışmada ikişerli gruplar oluşturun ve her öğrenciden, grubundaki diğer öğrenciye bir sonraki yaz tatiliyle ilgili sorular sormasını, yanıtları not almasını, ardından, arkadaşının tatil pla­ nını sınıfa anlatmasını isteyin, öğrencileri verilenler dışında da soru sormaları için yönlendirin. Gelecek yaz tatilini nerede geçireceksin? Neden orası? Yalnız mı gideceksin?

Selin iki ay sonra evleniyor. Ama düğün için çok fazla ha­ zırlık yapmadı. Çünkü hiç zamanı yoktu. O bir hastanede ça­

lışıyor. Gelecek hafta izin alacak ve düğün için hazırlık yapa­ cak. önce mobilya alacak sonra bir gelinlik diktirecek. Davet­ li listesi hazırlayacak ve davetlilere telefon edecek. Sonra da eşyalarını yeni evine taşıyacak. Bu hazırlıklara nişanlısı da

yardım edecek. Onlar balayına çıkmayacaklar.

Ne kadar kalacaksınlızl?

Notlarım:

Sözcük Alanı • Gelecek zaman belirteçleri. Planlama, tasarlama ifadeleri

Cenk ve Ayşegül çok mutlu bir çift. Onlar bugünlerde çok heyecanlı. Çünkü yakında bir çocukları olacak. Cenk bir er­ kek çocuk istiyor. Ayşegül ise kız. Çocuklarının cinsiyetini bil­ miyorlar ama ikisi de hayaller kurmaya başladılar bile!

Dilbilgisi • KOŞAÇ TÜMCESİ (gelecek zaman) olacak • İLGEÇLER gibi, kadar

Beceriler • Gelecekle ilgili planlarını söyleyebilme ve sorabilme • Gelecek zaman eklerini doğru kullanabilme • Gelecek zaman belirteçlerini doğru kullanabilme • -ol eylemini kullanarak gelecek zamanlı ad tümceleri üre­ tebilme • Gibi ilgecini kullanarak, bir durumu, olayı, nesneyi başka bir duruma, olaya, nesneye benzetebilire • Kadar ilgecini kullanarak iki farklı durum, olay, nesne ara­ sında eşitleme ilişkisi kurabilme

Çocuğumuz, 1. Kız olacak.________________ 2. Erkek olacak.______________

Süre: Normal 4 saat / Yoğun 4 saat

3. Çalışkan bir öğrenci olacak. 4. Çok akıllı olacak.

> Bu alt ünitenin etkinliklerini uygulamaya başlamadan önce tah­

5. Onunla sinemaya gideceğiz.

taya,

6. Ona satranç öğreteceğim.

Dün hava çok güzeldi. Bugün hava çok aüzel Yarın hava çok

7. Futbol maçlarına gideceğiz. 8. Avukat olacak.

On yıl önce öğrenciydim. Beş yıl önce öğretmen oldum. Hala öğ­

9. Çok para kazanacak.

retmenim. On beş yıl sonra em ekli________

10______________________

Geçen hafta çok hastaydım. Şimdi daha ivivim . Bir ik i gün sonra dahg da ________

Çocuğumuz,

gibi ad tümceleri yazarak eylemlerin altını çizin. Gelecek zamanlı ad

1. Kız olacak.

□

tümcelerinin eylemlerini yazmayıp bu eylemleri öğrencilerin bulma­

2. Erkek olacak.

m

sını isteyin. Bu çalışmadan yola çıkarak olacak eylemiyle ilgili açık­

3. Çalışkan bir öğrenci olacak.

lamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, ol- eyleminin koşaç tümcele­

□

4. Çok akıllı olacak.

h

rindeki görevi ile tıraş ol-, şoke ol-, am eliyat ol- gibi bileşik eylem­

5. Onunla sinemaya gideceğiz.

lerdeki yardımcı eylem görevinin farklı olduğunu belirtin (Bir hafta

□

6. Ona satranç öğreteceğim.

s

sonra avukat olacağım. Şimdi avukat değilim; Bir hafta sonra ame­

7. Futbol maçlarına gideceğiz.

0

liyat olacağım. *Şimdi am eliyat değilim gibi).

8. Avukat olacak.

o

9. Çok para kazanacak. 10.

12 İşaretleyelim, dinleyelim Bebeğimiz Olacak > Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilere, Çocuğunuz var mı? Gelecekte çocuklarınızla ilg ili ne tür planlgrınız var? Sizce anne baba olmanın zorlukları ve güzel tarafları neler? gibi sorular sorun ve kitaptaki giriş metnini öğrencilere okuyun. Da­ ha sonra onlardan ilk tabloda "anne"nin, ikinci tabloda "baba"nın çocuklarıyla ilgili planlarını işaretlemelerini ve "anne" ile "baba"nın çocukları için başka neler planlıyor olabileceklerini sorarak tabloyu geliştirmelerini isteyin. Daha sonra ses kaydını dinleterek öğrencile­ rin yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

0

Ses Kaydı Benim kızım annesine benzeyecek. Güzel bir kız olacak. Onunla arkadaş gibi olacağız. Beraber oyunlar oynayaca­ ğız, sinemaya gideceğiz, çok eğleneceğiz. Sonra o büyü­ yecek, en iyi okullara gidecek. Çok çalışkan bir öğrenci ola­ cak. Üniversiteyi de bitirecek ve benim gibi iyi bir avukat olacak. Benim aslan oğlum çok akıllı olacak! Ona satranç öğ­ reteceğim, beraber oynayacağız. Tabii futbol maçlarına da gideceğiz. Oğluma en güzel formayı alacağım. Oğlum bü­ yüyünce çok yakışıklı bir delikanlı olacak, iyi bir işte çalışa­ cak ve çok para kazanacak.

107

KOŞAÇ TÜMCESİ fgelecek zaman) Adıl

Ad

ben sen 0 biz siz onlar

mezun hasta meşgul yorgun evde burada

ol

Zaman Eki

-

ol

-ma

-acak/-yacak

-ız / -yız - siniz i-lar)

Ben bu yıl mezun olacağım. Onlar yorgun olacaklar. 0 meşgul olmayacak. Biz evde olacağız. Siz burada olmayacak m ısınız? *Sen hastayacaksın.

15 Dinleyelim, düzeltelim

> Olacak yapısıyla ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartı üzerinden özetledikten sonra öğrencilerden, verilen tümceleri tamamla­ malarını isteyin. Yanıtlar 1. Uçak bir saat sonra Amerika'da

olacak

.

3. Acaba yarın hava güzel olacak 4. Doktor Bey, eşim eskisi gibi sağlıklı olacak jm_ ___? 5. Yarın ofisiniz de

-ım / -yım -sın -

13 Tamamlayalım

2. Ben öğretmen olacağım

mı

olacak____ mısınız ?

Falcıda > Bu etkinliğe hazırlık çalışması olarak "fal" konulu bir konuşma or­ tamı oluşturun. Tahtaya fai, fala, fal bakmak, kısmet, kısmetli, kıs­ metsiz, hayırlı, sözcüklerini yazıp anlamlarını açıkladıktan sonra öğ­ rencilere özet paragrafını okutarak onlardan ses kaydını dinlemele­ rini ve paragraftaki yanlışları düzeltmelerini isteyin, ilk dinlemede tüm yanlışları bulamayan öğrenciler için kaydı ikinci kez dinletin. Ses Kaydı F: Eveet, güzel kız. Açalım artık fincanını.

6. Hava soğuk, ince giyinme, hasta olacaksın . 7. Kutlamalar bugün olmayacak yann olacak___

A: Ay, çok heyecanlıyım... Güzel şeyler söyleyin ne olur!

8. Sen bu akşam ev.de______ olacak

F; Neyse halin, çıksın falin... Oo! Çok kısmetlisin sen! Şansın çok

9. Bu çocuk çok şımarık olacak

.

10. Sınav soruları zor mu olacak

?

mısın ?

açık, önümüzdeki altı ay işlerin hep iyi olacak.... Uzun boy­ lu, yaşlıca bir adam görüyorum. Büyük bir koltukta oturuyor. A: Bizim müdür olacak...

14 Tamamlayalım > öğrencilerin dikkatini tümcelerdeki zaman belirteçlerine çe­ kin ve onlardan tümceleri bu belirteçlere uygun zaman eklerini kullanarak tamamlamalarını isteyin. Yanıtlar

miydin 1. - Sen dün ev de değildim . - Hayır, evi&L - Evet, ev deydim . mısın - Yarın burada olacak - Evet, olacağım__ ■Hayır, olmayacağım 3. Geçen hafta sonu nere devdin . Antalya' daydım___ 4. ■Gelecek yaz nere_^ Karadeniz'tfe^ ydm 5. - Üç yıl önce kaç. yaşında , . _______ - Üç yıl önce yirmi yaşında ydım . 6. - Bundan beş yıl sonra kaç yaşında olacaksın ? - Bundan beş yıl sonra yirmi sekiz yaşında olacağım. 7. - Sen şimdi öğrenci misin ___ ? - Evet, şimdi öğrendi!!77?_______ - Hayır, ben şimdi öğrenci değilim 8. - Müdür Bey, şu anda meşgul müsünüz ? - Evet, meşgul M 1____ __. Hayır, meşgul değilim ■

08

F: Ondan yeni bir iş teklifi alacaksın. Çok hayırlı bir iş, bence tek­ lifi kabul et. A: Allah Allah7 Para da kazanacak mıyım? F: Tabii, tabii... Hem de yakın zaman içinde. A: Çok sevindim, inşallah, inşallah! E? Hep iş, hep iş. Yok mu beyaz atlı bir prens falımda? F: Hah ha! Bakalım... Biri var ama şu anda uzakta bir yerde. A: A! inanmıyorum! Tipi nasıl? F: Kumral, orta boylu biri. Otuzlu yaşlarda. A: Yakışıklı mı? F: Hah ha! Onu bilmiyorum ama çok temiz bir kalbi var. Sen bu adamla altı ay içinde sözleneceksin. iki yıl içinde de evlene­ ceksin. Bakayım kaç çocuğun olacak? Hmm... A: iki tane olsun. F: Ben üç çocuk görüyorum ama. A: Eyvah! Üç mü? Nasıl bakacağız onlara? F: Güzel güzel bakacaksınız. Geleceğin çok güzel olacak, hiç merak etme. A: Çok teşekkür ederim, ağzınıza sağlık.

> Dilbilgisi açıklamalarınızın ardından metinleri tekrar okutun ve öğrencilerden, kutu içinde verilen eylemlerin metinlerde yaşamın hangi dönemi ile ilgili olduğunu bulmalarını isteyin.

Ben örümcek adam gibi olacağım. Benim de onun gibi güçlerim olacak ve insanlara yardım edeceğim. DİŞİSİ

j

. ' B

n

(I

Ronaldinho gibi bir futbolcu olacağım. Dünyanın en iyi ta­ kımlarında oynayacağım. Be­ nim de onunkiler gibi son moV del arabalarım olacak

Yanıtlar Ayten fal baktırıyor ama falı pek ivi değil. Çünkü fala göre gelecek altı ay biraz sanssız olacak. Uzun boylu aenc bir adamla iş görüşmesi yapacak ama yakın zaman içinde çok para kazanamayacak. Gelecekte Ayten'in aşk hayatı fena olmayacak, iki yıl sonra sözlenecek ve evlendikten sonra da M çocuğu olacak.

16 Yerleştirelim > Bu çalışmada 15. etkinliğin dinleme kaydında geçen Allah Allah, İnanmıyorum, inşallah, eyvah, ne olur sözcüklerini tahta­ ya yazın ve ses kaydını yeniden dinleterek öğrencilerden bu ün­ lemlerin hangi duyguları aktarmak üzere kullanıldığını belirle­ meye çalışmalarını isteyin. Bu ünlemlerin kullanıldığı durumları örnekler vererek açıklayıp öğrencilerden verilen tümceleri ta­ mamlamalarını isteyin. Yanıtlar

Ben üç yıl sonra 18 yaşına gireceğim ve ondan sonra ha^\ yatım çok güzel olacak. Çünkü bir kuş gibi özgür olacağım. Akşamları arkadaşlarımla çıkacağım, babamın arabasıyla gezeceğim. Hayır, hayır! On sekiz yaşında benim de babamınki gibi bir arabam olacak.

Allah Allah • inanmıyorum • inşallah • eyvah • ne olur Bir yıl sonra üniversiteden diploma­ mı alacağım ve avukat olacağım, ö n ­ ce iyi bir şirkette işe başlayacağım. O zaman kendi evim de olacak ve aile­ min yanından taşınacağım.

İn a n m ıy oru m __ \ Bu ne güzel sürpriz. Allah Allah

1Bu saatte kim geldi acaba?

Falcı "Yakında evleneceksin." dedi. İnşallah____ Eyvah

___

ı Cüzdanım yok!.

Abla, bir daha okulu asmayacağım, söz! Ne olur Yanıtlar

anneme söyleme.

17 Okuyalım, eşleyelim

/

1. hayatını kurmak 2. özgür olmak 3. Ronaldinho olmak 4. örümcek adam olmak

/

£0 ilk çocukluk [3] çocukluk [2] ergenlik [T] gençlik

İdoller, Hevesler > Metinleri farklı öğrencilere okutun ve okuma sırasında siz tahtaya örümcek adam gibi, onun gibi, Ronaldinho gibi, onun­ kiler gibi, kuş gibi, babamınki gibi ilgeç öbeklerini yazıp gibi ve kadar ilgeçleriyle ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda bu ilgeçlerin, • adlar arasında karşılaştırma ve benzetme ilişkisi kurduğunu (Ali Murat kadar çalışkan değil, Ali Murat g ibi çalışkan değil gibi!, • yaklaşıklık anlatmak için kullanıldığını iSaat altı g ib i buluşa­ lım, Ankara'nın nüfusu dört milyon kadar gibil vurgulayın.

Ali öğretmen tilki babam

Ov) İlil onunki

gibi kadar

Sen babam kadar yaşlı değilsin. 0 senin gibi çalışmıyor. Sınıfa öğretmen gibi girdi. Benim arabam da onunki gibi. Murat, Ali kadar çalışkan değil. Tilki gibi kurnaz.

21 Okuyalım, eşleyelim

18 Yerleştirelim >■ G ibiye kadarilgeçleri ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartı­ nı da kullanarak özetledikten sonra öğrencilerden tümceleri ta­ mamlamalarını isteyin. Yanıtlar

Ç

>• Metinleri okutmadan öğrencilere,

Burcunuz ne? Burcunuzun özelliklerini biliyor musunuz?

J

Günlük, haftalık, aylık burç yorum larınızı okuyor musunuz? Bu yorumlara inanıyor, hayatınızı buna göre planlıyor musunuz?

Onun _ gibi biriyle daha önce hiç karşılaşmadım.

gibi sorular sorun. Daha sonra metinleri öğrencilere, olabildiğince kendi burçlarını denk getirmeye çalışarak okutun. Yeni sözcükleri açıklayıp verilen tümcelerin hangi burcun yorumunda geçtiğini bul­ malarını isteyin.

sizin « seninki • onun * senin » seninkiler • sizinki

1. Ben de sizin gibi iyi bir öğretmen olmak istiyorum. 2. Bizim evimiz de sizinki 3.

Burçlar

kadar büyük.

Gerçekten çok ilginç bir insan. 4. Benim çocuklarım da seninkiler gibi yaramaz. 5. Kardeşin de senin

kadar çalışkan mı?

KOÇ: Sizin için çok hızlı bir hafta olacak. Kendinize vakit ayıracak, arkadaşlarınızla birlikte gezecek, eğle­ necek, mutlu olacaksınız, iş yoğunluğunuz azalacak.

6. Ben de seninki gibi bir araba almak istiyorum. BOĞA; Hırslısınız. Bu durum çevrenizdekileri rahatsız edecek. Sevgiliniz iş temposundan şikayet edecek, kü­ çük sorunlar yaşayacaksınız.

19 Yerleştirelim > Tümceleri tamamlatmadan önce beyaz, yumuşak, tatlı, acı, sert, sıcak, soğuk, hafif, inatçı, korkak, koku, çalışkan, aşık, diş sözcüklerini tahtaya yazın ve öğrencilerden bu sözcüklerle ben­ zetme ilişkisi kurmak üzere gibi ilgeci ile kullanılabilecek söz­ cükler bulmalarını isteyin. Aldığınız yanıtlardan uygun olanları tahtaya yazın. Daha sonra öğrencilere boşlukları kutu içinde verilen sözcüklerle tamamlatın.

İKİZLER: Aşk kapınızı çalacak. Sürprizlerle karşılaşa­ caksınız. Çok şaşıracak ve sevineceksiniz. Sağlığınıza dikkat edin, yoksa hasta olacaksınız. YENGEÇ: Sıkıntılarınız yavaş yavaş geride kalıyor. Ya­ kında kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Yeni insan­ larla tanışacaksınız, güzel zaman geçireceksiniz. ASLAN: Eski bir arkadaşınızla görüşeceksiniz. Onunla

Yanıtlar kar • inci • keçi • taş • pamuk • tüy • mis • biber arı • buz • deli • cehennem • şeker • tavşan 1 ka r 9 pamuk.

.gibi yumuşak

3 şeker

. gibi tatlı

4. biber 5. taş

gibi acı

gibi beyaz

_gibi sert

6. cehennem . gibi sıcak gibi soğuk 7. buz

a

tüy

gibi hafif

gibi inatçı 10. tavşan gibi korkak 11. mis/leş gibi koku 12. arı gibi çalışkan 9.

iyi zaman geçireceksiniz. Birlikte bir iş yapacaksınız ve başarılı olacaksınız. BAŞAK: Gelecekle ilgili planlar yapacaksınız. Karşını­ za yeni fırsatlar çıkacak ve hayatınız değişecek.

keçi

13. deli 14. inci

gibi aşık gibi diş

TERAZİ: işinizle ilgili sorunlar yaşayacaksınız, belki de işe ara vereceksiniz. Yeni şeyler deneyecek, her za­ mankinden farklı düşüneceksiniz. AKREP: Bir yolculuk yapacak, yeni yerler ve insanlar tanıyacaksınız. Kendinizi yorgun hissedeceksiniz. Planlarınız değişecek..

20 Tümce kuralım

YAY: Uzun ve zorlu bir tempoya gireceksiniz. Ama bu

Nasıl Biri?

temponun sonunda mutlu olacak ve bol bol dinlene­ ceksiniz.

> Bu etkinlikte öğrencilerden, verilen kişileri, örnekteki tümcedekine benzer biçimde uygun sıfatlarla tamamlamalarını isteyin. melek gibi bir insan. Ben onun kadar Arkadaşım yardım sever başka bir insan daha tanımadım. Babam

gibi/kadar

Annem

gibi/kadar

Kardeşim Esim Arkadaşım

OĞLAK: Güzel bir haber alacaksınız ve çok sevine­ ceksiniz. Aileniz ile daha çok zaman geçireceksiniz ve birlikte kısa bir seyahate çıkacaksınız. KOVA: Hobilerinizle ilgileneceksiniz. Kendinize za­ man ayıracaksınız. Sakin bir hafta geçireceksiniz.

gibi/kadar gibi/kadar gibi/kadar

BALIK: Her işte başarılı olacaksınız. Dikkat çekeceksi­ niz. Biri size sürpriz yapacak ve kalbinizi kazanacak.

22 Yorumlayalım

Yanıtlar

Burç Yorumu > Bu çalışma için ikişerli gruplar oluşturun. Her öğrenciden hem kendi burcuyla, hem de grubundaki diğer öğrencinin burcuyla ilgili birer yorum yazmasını isteyin. Yorumları sınıfta okutup gelecek zaman kullanımı ile ilgili yanlışları düzeltin.

Bu hafta çok başarılı ve dikkat çekici olacak.

Balık

Ailesiyle birlikte kısa bir seyahate çıkacak.

Oğlak

Sizin Burcunuz:

Terazi

Arkadaşınızın Burcu:

işinde bazı problemler olacak, belki de işinden ayrılacak.

23 Anlatalım Bu hafta çok gezecek ve eğlenecek.

Koç

On Yıllık Planlarım

: :

> Sözlü anlatım etkenliği için tahtaya, Gelecek on yıl için neler planlıyorsunuz? Yeni insanlarla tanışacak, yeni yerler görecek ve

Akrep

biraz gergin olacak.

Eski bir arkadaşıyla yeni bir işe başlayacak.

Yengeç

sorusunu yazın, öğrencilere 3-5 dakikalık bir hazırlanma sü­ resi verip aşağıdaki konulan da içerecek bir sözlü anlatım metni oluşturmalarını isteyin. Bu çalışmada öğrencileri, ha­ zırlık aşamasında aldıkları notları okumamaları konusunda uyarın. Eğitim Kariyer Aile

Hobiler Aşk Para

111

Sözcük Alanı

gidecektik • kuracaktım • arayacaktım çekecektim • verecektin • konuşacaktım

• Gelecek zaman belirteçleri. Planlama, tasarlama ifadeleri • -CE eki ile türetilen sıfat ve belirteçler • Görelik ifadeleri

Dilbilgisi

Nil

Selin : Hmm, efendim? Nil

• GELECEK ZAMAN (hikaye kipi) -(y)EcEktİ I < -(y)EcEk idi) • EŞİTLİK -CE

yor musun? çok geç yattım.

Nil

gidecektik______Unuttun mu?

Selin : Aaa, evet. Dün yatmadan önce saati kuracaktım

• -CE ekini kullanarak doğru sıfat ve belirteçler üretebilme

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 10 saat

seninle

alışverişe

• Gelecek zaman hikaye kipi eklerini doğru kullanabilme

• Bir konuda öznel düşüncelerini uygun sözcükleri kullanarak söyleyebilme

Ama

bugün için planımız vardı. Sabah erkenden

• Gelecekle ilgili planlarını söyleyebilme ve sorabilme • Gelecek zaman belirteçlerini doğru kullanabilme

Sen hala uyu­

Selin : Evet, dün gece

• GÖRELİK -ly)E GÖRE

Beceriler

Alo, Selin?

Nil

__ama unutmuşum.

Neyse, hemen kalkıp hazırlan hadi.

Selin : Ama bu kadar kısa sürede nasıl hazırlanaca­ ğım?

Nil

Bilmiyorum, onu da sen düşün.

Selin : Tamam, siz özlemle önceden buluşun, ben si­

24 Yerleştirelim, dinleyelim

ze sonra katılayım, özlem de geliyor, değil mi?

Nil

Planımız Neydi?

: Bilmem. Ona sen haber

verecektin . arama­

dın mı?

> Bu alt üniteye rolleri paylaştırıp öğrencilere metni okutarak başlayın.

Selin : Dün tam onu arayacaktım t kapı çaldı. Ar­

Okuma sırasında metni okuyan öğrencilerden, verilen sözcüklerle boşluk­

kadaşlarım geldi. Geç vakte kadar oturdular.

ları tamamlamaya çalışmalarını isteyin. Bu aşamada yanlışları düzeltme­ yin. Daha sonra ses kaydını dinletin ve öğrencilerin yanıtlarını kontrol et­ melerini sağlayın. Dinleme etkinliğinin ardından tahtaya,

Yani aramayı unuttum.

Nil

geldi, özlemle ben de konuşacaktım_ama

Dün alışverişe gidecektik. Dün yatmadan önce saati kuracaktım. Dün onu arayacaktım,

sonra vazgeçtim.

Selin : Ben şimdi ararım onu. Nil

özlem le ben de konuşacaktım. Dün bankadan para çekecektim.

siyle buraya gel. Ben

Onlar dün alışverişe g ittiler mi?

Selin dün bankadan para çekti mi? Bu soru ve yanıtlardan yola çıkarak -EcEktieti ile ilgili açıklamalarınızı ya­ pın. Açıklamalarınızda bu ekin,

dün

işten

çekecektim

sonra

bankadan

para

_ ama unutmuşum. Taksi için

param yok. Ancak dolmuşla gelebilirim.

O dün yatmadan önce saati kurdu mu?

N il özlem le konuştu mu?

: Tamam, gerek yok. Sen hemen hazırlan, tak­

Selin : Bir şey daha söyleyeceğim, ama kızacaksın.

tümcelerini yazın ve aşağıdaki sorulan öğrencilere sorun.

Selin dün arkadaşını aradı mı?

: Sana inanmıyorum Selin. Aslında dün aklıma

Nil

: Selin, niye bu kadar unutkansın? Tamam o zaman, ben seni alışveriş merkezinin kapısın­ da

bekleyeceğim.

Sen

taksiyle kapıya gel. Ben paranı ödeyeyim.

• konuşma anından önceki bir zamanda gerçekleşmesi düşünülen,

Selin : Canım, çok İyisin. Tamam

planlanan eylemleri anlatmak için kullanıldığını [Bu kursa üç ay önce

kapatıyorum, 15 dakika

katılacaktım, önümüzdeki hafta sonu pikniğe gidecektik gibi),

sonra oradayım.

• geçmişte kalan bir planı anlattığı için çoğunlukla eylemlerin neden gerçekleşmediğini anlatan tümcelerle birlikte kullanıldığını iBu kursa

üç ay önce katılacaktım ama vize alamadım. Hafta sonu pikniğe g i­ decektik ama yağmur yağdı. Hani seninle dün sinemaya gidecektik n'oldu? gibi) vurgulayın.

...i l i .... ben sen 0 biz siz onlar

çık al dur görüş uyu yürü

Zaman Eki

-ma -me

-acak / -yacak -ecek / -yecek

w

S-ükaye Kipi

mı mi

-(y)di -(y!dı -ti -ti

25 Tamamlayalım

-m -n -k -nız/-niz (-lar/-ler)

m

~

Ben çıkacaktım. Sen uyuyacak miydin? Biz bugün görüşecek m iydik? Oniar almayacaklar mıydı? Onlar almayacak mıydılar? *Siz durm ayacaktınız mı?

27 Yeniden yazalım

> Dilbilgisi kartını da kullanarak -EcEktlyapısıyla ilgili açıklama­ larınızı özetledikten sonra öğrencilerden tümceleri tamamlama­ larını isteyin.

> öğrencilerden verilen tümceleri, -EcEkti ekini kullanarak örnekte­ ki gibi yeniden yazmalarını isteyin. 1. Bu sabah kursa yürüyerek gelmek istiyordum ama geç kal­

Yanıtlar

dım, taksiyle geldim.

1. Dün hastaneye gi/ decektin

gittin mi?

Bu sabah kursa yürüyerek gelecektim ama geç kaldım,

2. Ağaç oldum burada! Hani zamanında gel e c e k tin j 3. Dolaptaki pastanın hepsini yedim, sana bırakmadım. Sen de ye iyecek miydin ? 4. Hatırlamıyorum, sen önümüzdeki sene mi mezun ol ocaktın J 5. Aslında dün hiç dışarı cık mayacaktmı ama bir arkada­ şım beni sinemaya davet etti. 6. Tam evden cık acaktım

7. Biz bugün mü buluş ocaktık ? 8. Onunla bir daha hiç konus ulayacaktım ama benden

10. Geçen gün annemle size uğra yacaktık

2. Dün arkadaşlarımla sinemaya gitmek için plan yaptık ama si­ nemada bilet yoktu. Evde televizyon izledik.

3. Geçen hafta bütün sınıf pikniğe gitmek istiyorduk ama yağ­ mur yağdı. Gelecek hafta gideceğiz.

, telefon çaldı.

özür diledi. 9. öğretmenim, 4. alıştırmayı da yap acak

taksiyle geldim._________________________________

4. Bugün planım alışveriş yapmaktı ama işte çok yoruldum. Alış­ verişe başka bir gün çıkacağım.

mıydık ?

ama telefon

ettik, evde yoktunuz.

28 Dinleyelim, işaretleyelim 26 Yerleştirelim

Hayalim Bu Değildi

> öğrencilerden, oluşturacakları tümcelerin anlam bütünlüğü­ nü de dikkate alarak boşlukları tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar f

işten ayrılacaktım • ressam olacaktım *tatile çıkacaktım ^ • yeni araba alacaktım • diyete başlayacaktım • bu yıl mezun olacaktım * aslında yeni kursa devam etmeyecektim ^ onu affetmeyecektim • işten erken çıkacaktım • seni arayacaktımJ

1. İşten ayrılacaktım nmn müdür maaşıma zam yaptı. 2. Diyete başlayacaktım fakat annem dün harika bir pasta

> ilk olarak öğrencilerden ses kaydını dinlemelerini ve boşlukları tamamlamalarını isteyin. Rolleri paylaştırarak metni bir kez de öğ­ rencilere okutup yeni sözcükleri açıkladıktan sonra soruları yanıt­ latın. Ahm et: CJff! Sıkılıyorum her gün aynı işleri yapmaktan. Her sa­ bah erken kalk, akşama kadar çalış, sonra yorgun argın eve dön... Gizem : Hepimiz aynı şeyleri yapıyoruz ama senin kadar şi­ kayet etmiyoruz!

yaptı! 3. Tatile ç ıkacaktım anna yUrj dışından misafirlerimiz geldi. 4. Ressam olacaktım fakat ailem "O işte para yok." dedi.

Ahm et: Belki senin için bu hayat güze! ama benim

ha­

yalim bambaşkaydı.

5. Yeni araba alacaktım nmn almadım.

Gizem : Öyle mi? Neydi ki?

6. ° m > affetmeyecektim

Ahm et: Bir konservatuarda okumaktı ve sanatçı olmaktı. Çok ünlü o lacaktım g|r S0rü hayranım o! ocaktı________

7

Seni arayacaktım

gına benden özür diledi. telefon numaranı kaybettim,

g Bu y ıl mezun olacaktım ama fjna| sınavından kaldım.

9. İşten erken çıkacaktım fakat müdür beni toplantıya çağırdı. ] o Aslında yeni kursa devam etmeyecektim ama Türkçem hala çok iyi değil.

Birçok ülke gör ecektim çık ocaktım

. Dünya turnesine

. Konserlerde hayranlarım benim

şarkılarımı söyleyeceklerdi

Gizem : Bu hayatini niye gerçekleştiremedin? Ahm et: Çünkü aiiem konservatuarda okumama izin vermedi. Ben de bankacı oldum... Senin yok muydu bir hayalin?

Gizem : Aslında ben de küçük bir kasabada yaşamak istiyor­ dum. Güzel, bahçeli bir evde otur ocaktım, . Çocukla­ rım rahatça oyna yacaktı. . Büyük şehrin gürültüsü­ nü, sıkıntısını çekmeyecektik. Ama ben senin gibi ha­ yalimden vazgeçmedim. Yalnızca erteledim. Belki emekli olduktan sonra...

Ahm et: Ne güzel! Senin hala bir hayalin var. Ama ben...

Yanıtlar Doğru Yanlış

Doğru Yanlış 1. Gizem işinden memnun değil.

□

[7]

vermedi. 3. Gizem dünyayı dolaşmak istiyor.

4. Ahmet çok ünlü olmak istiyordu.

[7]

□

El □

□ [7]

5. Gizem'in hayallerini gerçekleştirme şansı

2. Ahmet sanatçı olmadı. Çünkü ailesi izin [7]

□

□

[7]

var. 6. Ahmet gelecekle ilgili hayaller kuruyor.

29 Yanlışı çizelim, eşleyelim > Bu çalışmada yanlış eylemi buldurmadan önce sunulan bilgilerden hareketle öğrencilerin ilgili tümceleri birbirleriyle eşlemelerini, ar­ dından da oluşan bağlama göre yanlış eylemi bulmalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Yarın akşam Murat'ın doğum günü partisi olacak/olacaktı.

Ona bir hediye alalım.

2. Hafta sonu arkadaşlarla sinemaya-gMk/gidecektik. ----

Ama film için bilet yoktu.

3. Aslında buraya daha erken geldim /gelecektim .--------

Trafik kalabalıktı, geç kaldım.

4. Dün bana bir şey söyledin/söyleyecektin. —

Ama vazgeçtin. Merak ediyorum, neydi?

---------

5. Bunu size daha önce de

Unuttunuz mu?

6. Bu sabah saat 09.00'da seninle kütüphanede buluştuk/buluşacaktık. -

Neden gelmedin?

7. Dünkü sınav nasıl aeçti/

Sence iyi bir not alacak mısın?

O geçen hafta okula hiç gelm edi/gelmeyecek#

Acaba hasta mıydı?

Dün seni aradım/arayacaktım.-------------

Ama telefonun kapalıydı.

10. Arkadaşım üniversiteden mezun oldu/olacaktı.

Ama iş bulamadı.

1T. Hani artık sigara içmcycccksin/içmeyecektin. -

Yine elinde sigara var.

12. Bu gömlekten sana da -etdm/alacaktım .----

Ama sadece bir taneydi.

30 Okuyalım, eşleyelim

kJ.

31 Tahmin edelim Gelecekte Nasıl Olacak?

Yanlış Tahminler > Bu etkinlikte metni önce siz okuyun, öğrencilerden bilmedik­ leri sözcükleri not etmelerini isteyin. Bu sözcükleri açıkladıktan sonra metni bir kez de öğrencilere okutun ve onlardan, verilen tümcelerin hangi tahminle ilgili olduğunu bulmalarını ve eşle­ melerini isteyin. Tarihin her döneminde insanlar geleceği hep merak ettiler, gelecekle ilgili tahminler yaptılar. Bilim adamları da kendi alanlarında o günkü olaylardan hareketle gelece­ ği görmeye çalıştılar, işte 20. yüzyılın ortalarından, 2000'li yıllara ait bazı tahminler: Bazı bilim adamlarına göre, 2000'li yıllarda yeni bir bu­ zul çağı başlayacaktı. Dünyanın birçok bölgesinde, öğle­ ye kadar yaz; öğleden sonra kış olacaktı. Belki bunlar ge­ lecekte yine olacak. Ama bugün henüz küresel ısınma ve kuraklık aşamasındayız. Bazı bilim adamlarına göre bu yüzyılda beslenme alış­ kanlıklarımız tamamen değişecekti. Onlara göre 2000'li yıllarda iklim değişecek, tarım ürünleri yetiştirmek müm­ kün olmayacak, yani insanlar sebze, meyve, dolayısıyla et de yemeyecekler, küçük drajelerle besleneceklerdi. Bu tahmin de tam olarak gerçekleşmedi ama yakın bir ge­ lecekte gerçekleşmesi mümkün. Çünkü artık birçok insan hazır yiyeceklerle besleniyor, vitamin ilaçları kullanıyor,

• • • •

• ulaşım * yeme-içme « sağlık-yaşam • bitkiler

yaşam alanları giyim-kuşam iletişim hayvanlar

> öğrencilerden 30. etkinlikte okudukları metinden yararlanarak verilen konularla ilgili uzak geleceğe dönük tahminlerde bulunma­ larını isteyin. Onları, konuşmalarında bence, bana göre ifadelerini kullanmaları konusunda yönlendirin. Konuşmalarda geçen sıfatları ve belirteçleri -CE ekini ekleyerek tahtaya yazıp bu sıfat ve belirteç­ lerden hareketle -CE ekiyle ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamala­ rınızda, -CE ekinin • sıfatlara eklendiğinde, söz konusu niteliğe veya özelliğe yakın ol­ mayı anlattığını (büyük>büyükçe (biraz büyüklbir ev, zor>zorca (biraz zor! b ir sınav gibil, • bazı sıfatlara ve belirteçlere eklendiğinde söz konusu niteliğe ve­ ya özelliğe yakın olmayı anlatan belirteçler türettiğini [sessizce, gizlice, yavaşça gibi), • bu, şu, o adıllarına eklendiğinde miktar, sayı veya ölçüde çoğul­ luk anlattığını [Bunca emek, onca para, şunca insan gibi) vurgu­ layın. Ayrıca, • 1. ve 2. kişi adıllarında -CE ekini getirilerek veya bütün adılları -E göre ilgeç yapısına sokarak bakış açısı ve görelik anlatabileceği­ ni (Bence bu çocuk hasta. Sence Türkçe zor mu? gibi) vurgulayın. Ayrıca, • -E göre yapısının koşaç tümcelerinde "uygun veya istenildiği gibi olmak" anlamlarını vermek üzere de kullanıldığını [Siz tam bana göresiniz. Bu araba sana göre değil mi? gibi), • -CE ekinin 3. kişi adıllarıyla bakış açısı ve kendine görelik anlat­ madığını [*Onca bu maç berabere bitecek* Onlarca biz bu işi yanlış yapıyoruz, gibi) belirtin.

uzay yolculuklarında astronotlar, günlerce aylarca gıda kapsülleri ile besleniyor. Başka bir tahmine göre 2000'li yıllarda dünya nüfusu bü­ yük bir hızla artacak, birçok ülkede yeni yerleşim alanları oluşturmak mümkün olmayacaktı. Bunun sonucunda özellikle gelişmiş ülkeler uzayda koloniler oluşturacak hatta insanlar tatil için gezegenler arası yolculuklar yapa­ caklardı. Bu tahmin de henüz gerçek olmadı. Bilim adamları Mars'ta ve başka galaksilerde hayat izleri arıyor

şişman zayıf güzel

-ca / -ce -ça / -çe

sessiz yavaş gizli yüz saat

güzelce (bir kız1 şişmanca (bir adam! yüksekçe (bir bina! *zayıfca (bir çocuk) Sessizce bekleyiniz. Yavaşça kalktı. Gizlice çıktılar. yüzlerce (sayfa) Saatlerce yürüdük.

ama yakın zamanda uzay tatili mümkün değil gibi.

Yanıtlar 1) Mars'ta mı yaşıyorsunuz? 2) Bu eczanenin kahvaltısı çok güzel. 3) Sabah şort, akşam kürk.

H] Buzul çağı geri gelecek. p0 insanlar küçük haplarla

Mustafa öğretmen 0 onlar

-a / -ya göre -e / -ye

beslenecek. [T] Başka gezegenlerde yaşamak mümkün olacak.

ben sen biz siz

-ca / -ce -ça / -çe

Mustafa'ya göre İstanbul çok pahalı. Bizce bu doğru değil. Sizce doğru mu? Bence doğru. *Onca da doğru mu? Sence bu elbise nasıl? Bu kitap ona göre biraz ağır. Bana göre yemek güzel değildi. *öğretmence bu sınıf çok tembel.

115

30 Okuyalım, yerleştirelim

32 Tamamlayalım ► Dilbilgisi kartı üzerindeki eşleme çalışmalarını yaptırdıktan ve açıklamalarınızı özetledikten sonra öğrencilerden,, tümceleri tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar

?/

j

Kampta > öğrencilerden metni okurken boşlukları uygun sıfat ve belirteçler­ le tamamlamalarını isteyin. Daha sonra metni siz okuyun ve öğren­ cilerin yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın. Yeni sözcükleri açıkla­ yın.

1. Evimizin küçüki*L bir bahçesi ve bahçemizde büyükPL bir çınar ağacı var. 2. Sonunda kızım dönüyor, y ıl larca ___bu anı bekledim. 3. Kulağıma sessiz ce 4. Mehmet, ay larca

bir şeyler söyledi. bu proje üzerinde çalıştı. Ama

projeyi kimse beğenmedi, bu nca

emek boşa git­

ti. 5. Aysel İngiliz ce

, Almanü1?___ _ , Fran­

s ı z ^ _____biliyor ama Arap Ça 6. insan ca

::

bilmiyor.

__ yaşamak istiyoruz.

7. Sana çok dost Qa _____ davrandım. 8. Aylin uzun boylu, güzel_ce______bir kız. 9. Orman yangınlarında yüz terce___ ağaç yok oluyor. 10. Görevli kütüphanedeki öğrencileri kibar_a?_____

Uzunca

bir süredir tatil yapmayı hayal ediyordum ama

lüks bir otelde değil. Yemyeşil ağaçlar arasında, sakinc e __ bir yerde... Bu hayalim sonunda gerçek oldu. Geçen hafta doğa fo­ toğrafçısı arkadaşım Deniz beni bir kampa davet etti. Tabii he­ men kabul ettim. Kamp maceramız cumartesi sabahı başladı. Saat 7:30 gibi Deniz beni arabasıyla evden aldı ve çocukça__ bır heyecanla

uyardı.

yola çıktık. Arabada Deniz'in iki arkadaşı daha vardı: Onur ve Cenk. Yol boyunca sohbet ettik, müzik dinledik ve beraberce şarkılar söyledik. Yaklaşık bir buçuk saat sonra kamp yerine, ya­

33 Farklı sözcüğü bulalım

ni Düzce ve Bolu arasındaki Pürenli Yaylası'na ulaştık. Manzara

> Bu çalışmada öğrencilerden, verilen sözcük gruplarında -CE

muhteşemdi. Çevrede ahşap kulübeler ve ağaçlarla kaplı

ekinin farklı İşlevde kullanıldığı sözcüğü bulmalarını isteyin.

yüksekçe __

Yanıtlar 1. bence / sana göre / kanımca / güzelce

tepeler vardı. Arabadan

indik ve bir süre

sessizce __ manzarayı seyrettik, kuş seslerini dinledik. Ardından

çadırlarımızı kurmak için yer aramaya başladık. Dakikalarçg_ dolaştıktan sonra nihayet ormana yakın güzel bir yer bulduk. Çadırlarımızı kurduktan sonra eşyalarımızı yerleştirdik. Tabii

2. Türkçe / saatlerce / İngilizce / Almanca

karnımız zil çalıyordu. Deniz ve Cenk mangal için odun topladılar. Onurla ben etleri pişirdik. Tam yemek yiyorduk ki, elinde bastonuy­

3. yavaşça / sessizce / onca / kolayca 4. Çince / günlerce / yıllarca / aylarca 5. insanca / dostça / büyükçe / çocukça

la yaşlıca ____ bir adam çıkageldi. Bize "Yaylamıza hoş geldiniz. Hepimiz bu karşılamaya çok sevindik. Onu da yemeğe davet et­ tik. "Sağ olun. Size afiyet olsun." dedi ve

usulca

yanımızdan

uzaklaştı.

> Bu üniteyle ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra ikişerli grup­ 6. sınıfça / ailece / toplumca / sıcakça

116

lar oluşturun, öğrencilere A ve B rollerini vererek A rolündeki öğren­ cilerin s.l 65'i; B rolündeki öğrencilerin s.l 66'yı açmalarını isteyin.

> A öğrencilerinden kendi sayfalarındaki konularla ilgili sorular oluşturmalarını ve bu soruları gruplarındaki diğer öğrenciye sormalarını isteyin. B öğrencilerine de kendilerine yöneltilen sorulara 3 dakika içinde yanıt vermeye çalışmalarını söyleyin. Aynı etkinliği B öğrencile­ ri için de uygulayın. Tüm gruplara, soruları aynı anda sormaya başlamaları gerektiğini hatırlatın ve süreyi siz tutun. Çalışmanın ardından sınıfta en çok soruyu yanıtlayan öğrenciyi belirleyin.

A

7. ünite

7. ünite

Yarışalım

Yarışalım

Kim Daha Hızlı?

Kim Daha Hızlı?

©

© .......... 7 y :.î/ ’7 >

Bir sonraki tatiliniz

/■>

0%

ıu Hafta sonu

7

/t

^

/B aşla.;..-

Bu dersten

sonraki p|an.

J

larınız

E n y a k ı n ^ P ' anlaflnlz arkadaşınizın planlan

®

\ B itir/

2

)

Ailenizle ilgili

/

Gelecekle

©

\ Bitir/

Bir sonraki kıyafet

,v

Bir sonraki pahalı alışverişiniz

planlarınız

Bir sonraki

- t:

i

îi

kıyafet alışverişiniz

alışverişiniz

:!

©

Çocuklarınızla ilgili:

Sağlıklı yaşam

planlarınız

planlarınız

^

©

©

Kariyer

Eğitim

planiannız

planlarınız

f it * * ? * ]

§

Bir s o n r a k i© —* unutmamamız gereken randevunuz

Ailenizden biriyie buluşma | zamanınız

©

Bu dersten

Akşam

planlarınız

I

©

Okumayı

Bu haftaki sosyal :

7 0

Gelecekle ilgili

Bir sonraki

endişeleriniz

fiziksel aktivite planınız

7 7 Bir sonraki

./yolculuğ unuz

©

kitap

© Bu akşam için

planlarınız

©

yemeğiniz

@ 7 '

î

planladığınız

/ etkinlik planlarınız f

Tatil

sonraki

/

ilgili

-

Sağlıkla ilgili

/

Planiarınız

düşünceleriniz

En büyük hayaliniz

/

0

\

~ l i

planlarınız

En büyük

: önümüzdekf ;

hayaliniz

_ 5 yıl için kişisel geiİŞİm n ln n in n n i

© Yaşlılık

7

n ln n ln r ın r planlarınız

m

Sözcük Alanı

Alice • Kül Kedisi » Pamuk Prenses • Kırmızı Başlıklı Kız ^

• Geçmiş zaman belirteçleri • Duyuru, ilan ifadeleri

00 Bir gün prens sarayda bir balo düzenlemiş ve bütün

Dilbilgisi

bekar kızları bu baloya davet etmiş. Bizim iki üvey kar­

• GEÇMİŞ ZAMAN (belirsiz) -miş

deş de hemen hazırlıklara başlamışlar. K ü l Kediş j___

‘ KOŞAÇ TÜMCESİ (rivayet kipi) -l-lylmiş ! < i-mişl

de baloya gitmek istemiş ama üvey kardeşleri ona

Beceriler • Duyduklarını, öğrendiklerini -miş ekini doğru kullanarak geçmiş zamanlı tümcelerle 3. kişilere aktarabilme

"Sen çok çirkinsin ve hiç güzel kıyafetin yok!" demişler. Onunla alay etmişler.

• Geçmiş zaman belirteçlerini doğru kullanabilme • Duyuru, ilan ifadelerini anlayabilme

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 10 saat

[7| Bir tavşan yolda telaşla koşuyormuş, çünkü randevusu­ na geç kalmak istemiyormuş. Tavşan bir deliğe girmiş.

Alice

1 Yerleştirelim, eşleyelim

/ /

Evvel Zaman İçinde

onu takip etmiş ve kendisini olağanüstü bir

serüvenin içinde bulmuş. Bu serüvenin içinde garip olaylar, tuhaf yaratıklar varmış. Bu dünya önce ona çok cazip gelmiş ama sonra...

[T] Küçük kız büyükannesinin evine gitmiş ve kapıyı çal­ mış. Kurt, içeriden yumuşak bir sesle seslenmiş: "Kim o?" Küçük kız, "Benim,

K ım ızı Başlıklı Kız . Sana

çörek getirdim." demiş ama "Büyükannemin sesi ne kadar da garip böyle." diye düşünmüş. Kurt o sırada "Kapı açık, hadi içeriye gir." demiş. O da hemen kapıyı

> Bu üniteye, öğrencilerin dikkatini giriş görseline çekerek baş­ layın. Onlara,

açmış ve içeriye girmiş.

Sizce bu resim ler hangi masalı anlatıyor? Siz bu m asalları okudunuz mu veya biliyor musunuz? gibi sorular sorarak "masal" konulu bir konuşma ortamı yaratın.

[T] Bir gün kraliçe yine aynaya sormuş: "Ayna, ayna! Söyle

Ardından paragrafları okutup öğrencilerden, boşlukları tamam­

bana, var mı benden daha güzel biri bu dünyada?"

lamalarını ve paragrafları resimlerle eşlemelerini isteyin. Okuma

Ayna cevap vermiş: "Kraliçem siz de güzelsiniz ama

çalışmasının ardından öğrencilere, giriş etkinliği olarak kısa

Pamuk Prenses sizden bin kat daha güzel!" Kraliçe

özetleri verilen masalların nasıl devam ettiğini veya bittiğini an­ latmalarını isteyin. Onları, anlatımlarında -miş ekini kullanmala­ rı konusunda yönlendirin, -miş ekinin doğru kullanıldığı tümce­ leri tahtaya yazıp bu tümcelerden yola çıkarak belirsiz geçmiş zaman yapısı ile ilgili açıklamalarınızı yapın.

çok sinirlenmiş. Bunun üzerine sarayın avcısını çağır­ mış ve ona "Üvey kızımı hemen ormana götür ve öl­ dür." demiş.

GEÇMİŞ ZAMAN (belirsiz)

İL.

ben sen o biz siz onlar

yazveraraödeiyileşanla-

— m -

i

-

Zam an Eki

-ma -me

-mış -miş -muş -müş

mı mi mu mü

-ım/-im/-um/-üm/-yım/-yim/-yum/-yüm -sın/-sin/-sun/-sün -ız/-iz/-uz/-üz/-yız/-yiz/-yuz/-yüz -sınız/-siniz/-sunuz/-sünüz (-lar/-ler)

2 Okuyalım, işaretleyelim

/ /

> Okuma çalışmasından önce öğrencilere, nergis çiçeğinin adı­ nın nereden geldiğini açıklayan bir efsane okuyacaklarını söyleyip bu konuda kendilerinin bildiği bir efsane, hikaye olup olmadığını sorun. Bildikleri efsaneleri sınıfta anlattırın, öğrencilerin -miş ekiyle ilgili olası yanlışlarını düzeltin ve “Nergis" metnini önce siz okuyun. Yeni sözcükleri açıklayın. Ardından metni bir kez de öğrencilere okutup onlardan soruları yanıtlamalarını isteyin.

Ben borcumu ödememiş miyim? Sen iyileşmemişsin. Beni o aramamış mı? Biz, sana kitabını vermemiş miyiz? Siz adınızı yazmamışsınız. *Onlar anlamamış mılar?

3 Tamamlayalım >■ -miş ekiyle ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullanarak özetleyip öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Kilo g| mtşstn Anık spor yapmıyor musun? 2. Babam gençken şarkıcı olmak iste miş ama dedem izin ver inçmiş_____ 3. Size "Bugün gelin." demedim. Siz beni yanlış anla in işsin iz 4 Bana biraz borç verir misin? Cüzdanımı evde unuf muşum 5. Yemeklerimden yemiyor musun? Yoksa güzel yap mamış mıyım. ? 6. 7. 8. 9. 10.

Nergis hoş kokulu, sarı beyaz renkli bir çiçektir ve dünyada Ak­ deniz'le aynı enlemlerdeki bölgelerde, su kenarlarında yetişir. Tür­ kiye'de İzmit'in Karaburun ilçesi ve onun Mordoğan beldesi Ner­ gisin anayurdudur. Eski bir Yunan efsanesi nergisi diğer çiçekler­ den ayırır. Bu çiçek adını efsaneden alır: Efsaneye göre Eko adında bir peri kızı bir gün bir avcı görmüş ve ona hemen aşık olmuş, çünkü Narkissos adlı avcı çok yakışık­ lıymış. Ancak Narkissos Eko'nun aşkına karşılık vermemiş. Eko bu durum karşısında üzüntüden günden güne erimiş, bir deri bir ke­ mik kalmış ve ölmüş. Kemik yığını vücudu kayalara, sesi de bu kayalarda yankıya dönüşmüş... Olimpos dağındaki tanrılar Narkissos'a çok kızmışlar ve onu cezalandırmaya karar vermişler. Günlerden bir gün Narkissos avda susamış ve bir su kenarına gelmiş. Su içmek için eğilmiş ama suda kendi yüzünü görmüş. Bu güzellik karşısında adeta büyülenmiş, öylece kalakalmış. O şekil­ de günlerce kalmış, ne su içebilmiş, ne de yemek yiyebilmiş, so­ nunda ölmüş. O güzel vücudu da nergis çiçeklerine dönüşmüş. Yanıtlar 1. Efsanenin ismi nergis çiçeğinden gelmiştir. 2. Tanrılar Narkissos'u Olimpos Dağı'nda cezalandırmış. 3. Eko Narkissos'un aşkını reddetmiş. 4. Narkissos da Eko gibi erimiş, ölmüş. 5. Narkissos suyu içememiş, çünkü adeta donmuş.

Doğru

Yanlış

□

S

□ □ □

0

S

s 0 □

Bu saç modeli bana yakış mış mı ? Televizyondan duyduğuma göre benzine zam gel m‘Ş Çiçekleri vazoya koymadım. Hepsi sol muŞ_______ Ahmet beni ara mış ama ben telefonu dııy mamışım Yemeğe bak, piş miS______ m i 7

.

4 Bir masal oluşturalım > öğrencilerden, belirsiz geçmiş zamanı kullanarak bir paragraf yazmalarını isteyin. Daha sonra sınıfta yazdıkları paragrafları öğren­ cilere sesli olarak okutun ve yanlışlarını düzeltin. prens • saray • prenses • aşk Bir gün...

> Sonraki etkinliğe geçmeden önce rivayet kipi ile ilgili açıklama­ larınızı yapın. Açıklamalarınızda, • rivayet kipinin, koşaç tümcelerinde belirsiz geçmiş zamanı gös­ teren kip olduğunu (öğretmenimiz M urat Bey imiş IMurat Bey'mişl gibi), • rivayet kipinde aksi belirtilmedikçe, belirtilen nitelikte olma veya sözü edilen yerde bulunma durumunun konuşma anında da sürdüğünün anlaşıldığını ama uygun belirteç velya) bağlam yar­ dımıyla konuşma anından öncesine de gönderimde bulunulabildiğini (öğretmenimiz M urat Bey'miş ama şimdi değişmiş gibi), • özne canlı ise, eşleme ve yer belirtme amaçlı koşaç tümcelerin­ de 3. çoğul-kişi için -/£r ekinin seçimlik olarak kullanıldığını (On­ la r öğretmenmişllerl. Çocuklar bahçedeymişllerl gibi) • Niteleme amaçlı tümcelerde -lEr ekinin kullanılmadığını (*Kitap­ la r eskiymişler. *Çocuklar akıllıymışlar, g ib i vurgulayın.

KOŞAÇ TÜMCESİ (rivayet kipi)

Adıl Ad / Sıfat

-

?

öğrenci değil mı toplantıda mi başarısız mu 0 sevimli mü biz pilot siz onlar zengin ben

sen

-İyimİş I < i-miş!

Zaman Eki

Kişi Eki

-miş / -ymış -ım/-im/-um/-üm/-yım/-yim/-yum/-yüm -miş / -ymiş -sın/-sin/-sun/-sün -muş / -ymuş -müş / -ymüş -ız/-iz/-uz/-üz/-yız/-yiz/-yuz/-yüz -sınız/-siniz/-sunuz/-sünüz (-lar/-ler)

5 Tamamlayalım > Rivayet kipi ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullana­ rak özetledikten sonra öğrencilerden boşlukları tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Dün akşam Okan ve Eray sinemaya gitmişler. Film çok korkunçJ«M?_______ 2. Annem gençken çok zayıf miş . 3. Ben çocukken çok usluym uşum __ , hiç yaramaz değilmişim

Ben küçükken çok sevimliymişim, öğretmene göre sen başarısız mıymışsın? O pilot değilmiş. Biz eskiden çok zenginmişiz. Dün aradım, ama siz toplantıdaymışsınız. *Oniar öğrencimişler.

etmemiş. "Git buradan! Beni rahat bırak" demiş. Kelebek çok üzül­ müş ve oradan uzaklaşmış. Aradan uzun zaman geçmiş. Adam çok pişman olmuş, 'ilk defa biri benimle dost olmak istedi ama ben bu teklifi kabul etmedim." diye kendine kızmış. Sonra "Belki bir süre son­ ra tekrar gelir, ben de onu içeri alırım ve dost oluruz" diye düşünmüş. Uzun süre beklemiş. Her gün başka kelebekler görmüş ama o kele­ bek bir daha hiç gelmemiş. Her gün penceresi açık beklemiş. Sonun­ da bilgi almak için bilge bir kişiye gitmiş. Her şeyi anlatmış. Bilge kişi adama bakmış ve demiş ki: Kelebeklerin ömrü bir iki gündür... Anne: Uyumuş bile... iyi geceler yavrum, tatlı rüyalar.

4. Duyduğuma göre siz eskiden çok ünlü bir futbol­ cuymuşsımuz_ 5. Benim babam gençken çok yakışıklı y mı§ ki de yakışıklı mıymış ?

senin­

6. Akşam annemle konuştum. İstanbul'da hava hiç soğuk değilmiş _ 7. Aaa! Aslı evli miymiş ? 8. Ceren ve Selin kardeş değil m iym işler ? gen on|arı kardeş zannediyordum. 9. -Bugün onun yaş günü müymüş

? Hemen hediye

alalım. 10. Ankara'daki en iyi lokanta burası mıymış

?

6 Dinleyelim, işaretleyelim Bana Bir Masal Anlat Anne

Yanıtlar

Doğru

T. Kelebek adamla kalmak istemiş.

0

□

2. Kelebek başka biriyle dost olmuş.

□

3. Adam kelebeği evine almamış.

0

m □

4. Kelebek bir süre sonra tekrar gelmiş.

□

m

► öğrencilerden metinle ilgili tümceleri okumalarını isteyin. Da­ ha sonra ses kaydını dinletin ve onlardan doğru tümceleri "D", yanlışları T ile işaretlemelerini isteyin. Ses kaydını ikinci kez din­ letip yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

Ses Kaydı Kız Çocuk: Anneciğim, bu gece bana hangi masalı okuyacaksın? Anne: Bu geceki masalımızın adı 'Kelebek". Haydi yatağına yat da hemen başlayalım. Kelebeğin biri, bir adamla dost olmak istemiş. Pencerenin önüne gelmiş, cama vurmuş. Tık.. tık...tık... Adam o sırada çok meşgul­ müş. Dönmüş, bakmış küçük bir kelebek. Kelebek, heyecanla "Se­ ninle dost olmak istiyorum. Lütfen pencereyi aç,.beni içeri al" de­ miş. Adam birden sinirlenmiş. "Olmaz! Sen bir kelebeksin." diye bağırmış. Kelebek utanmış ve başını öne eğmiş. Sonra "Lütfen al beni içeri. Hava çok soğuk üşüyorum." demiş. Adam yine kabul

120

Yanlış

7 Aktaralım > öğrencilerden metni, -Dİ eklerinin yerine -miş ekini koyarak ye­ niden yazmalarını isteyin.

DÜN NE YAPTIM? Dün sabah çok erken kalktım. Odanın penceresini açtım ve dışarı baktım. Hava çok güzeldi. Elimi yüzümü yıkadım, tıraş ol­ dum. Eşofmanımı giydim ve karşıdaki parka gittim. O sabah park çok sessizdi. Sadece kuşların sesi vardı. Derin bir nefes aldım, burnuma çiçek kokuları geldi. Yaklaşık bir saat parkta yürüyüş yaptım. Sonra eve döndüm. Güzel bir kahvaltı yaptım. Daha son­ ra işe gittim. Sabah çok erken kalkmış...__________________________

> Okuma çalışmasından önce öğrencilere yaşadıkları ülkenin, kentin, sokağın adının nereden geldiğini bilip bilmediklerini sorun ve kı­ saca Van Gölü ve Akdamar Kilisesi'nden söz edin. Ardından metnin her paragrafını farklı bir öğrenciye okutup yeni sözcükleri açıklayın. Daha sonra öğrencilerden soruları yanıtlamalarını isteyin.

m

ÜL

Efsaneye göre, bugün Van Gölü'ndeki Akdamar Adası'nda

H

çok eskiden bir babayla kızı yalnız yaşıyorlarmış. Tamara

§||jgj|j

adındaki kızın dillere destan bir güzelliği varmış ama babası

‘sjgy

onu bu adada herkeslerden uzak tutuyormuş.

% Verilen sözcüklerin anlamlarını, vereceğiniz örnek tümceler üzerinde açıkladıktan sonra öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını is­ teyin.

Yanıtlar

sanki •

1. Sanki______ kendisi her şeyi doğru yapıyormuş gibi bana kızıyor. 2. Sözde__

tatilde Paris'teymiş. Onun her za-

manki yalanlarından biri bence.

sözde • duydum ki • güya

3. Duydum k i

benimle bir daha görüşmek istemiyormuşsun. Doğru mu?

4. Güya.. .... aramış ama telefonum kapalıymış. Telefonum hep açıktı.

15 Okuyalım, doğrusunu yazalım

/ /

16 Dinleyelim, işaretleyelim

_____

M agazin Haberleri

> Metni okutmadan öğrencilere,

Dedikodu yapıyor musunuz?

> Öğrencilere "Magazin Haberleri" başlığının ne anlama

En çok kim inle ve ne hakkında dedikodu yapıyorsunuz?

geldiğini, kendilerinin ve ülkelerindeki insanların magazin olaylarıyla ilgilenip ilgilenmediğini sorarak konuşma ortamı yaratın. Daha sonra öğrencilerle fotoğraftaki ünlüler hakkın­ da konuşun ve öğrencilerden tablodaki bilgileri incelemele­ rini isteyin. Ses kaydını dinletin ve tablodaki bilgilerin hangi ünlülere ait olduğunu seçip işaretlemelerini söyleyin. Kaydı ikinci kez dinleterek yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

Sizce kim ler daha çok dedikodu yapıyor? Sizce insanlar daha çok ne hakkında dedikodu yapıyor? gibi sorular sorarak "dedikodu" konulu bir konuşma ortamı oluşturun. Ar­ dından metni okutun ve yeni sözcükleri açıklayın. Verilen soruları yanıt­ lamalarını istemeden öğrencilere Size göre m etindeki araştırma sonuç­ ları doğru mu?sorusunu sorun ve son olarak onlardan metne göre yan­ lış bilgiler içeren tümcelerin doğrularını yazmalarını isteyin.

ÛEDİKÛDÜ İÇİN m U¥GÜN ZAMAN İngiliz bilim adamları 2000 kişi üzerin­ de "dedikodu" hakkında bir araştırma yapmış. Araştırmanın yöneticisi Prof. Dr. Nick Emler "Düşüncelerimizi diğer insan­ larla paylaşıyoruz ve bu şekilde iletişim kuruyoruz. Bazen zararsız bir şekilde de­ dikodu yapıyoruz ama bazen de dediko­ du yakınlarımızın kalbini kırmamıza ne­ den oluyor. Çok sayıda insan boş za­ manlarını böyle geçiriyor." demiş. Araştır­ maya göre insanların dedikodu alışkan­ lıkları şöyle: 1. insanlar dedikodu için en çok pazartesi gününü ve saat 16.00'yı tercih ediyor ve dedikoduların konusu çoğunlukla ge­ çen hafta sonu oluyor. 2. insanların %97'si, sırf dedikodu olsun diye dedikodu yapıyor, %5'i ise kötü niyetle dedikodu yapıyor. 3. insanların % 62'si boş zamanlarında dedikodu yapıyor.

Ses Kaydı MAGAZİN HABERLERİ Aylin : Alo! Ece, izledin mi programı? Ece

tanıyamadım. Saçları, elbiseleri... Sanki başka bi­ ri gibi olmuş. Özledim dedi ya, sanki bayılacak gibi oldum. Aylin : Kimi özlemiş? Ece

: Aman canım, sunucu "Amerika'da neler yaptı­ nız?" diye sordu, Tarkan "Yeni kaset için çalıştım, ama izleyicilerimi ve konserlerdeki heyecanı öz­ ledim." diye cevap verdi ya, o "özledim." dedi, ben de hayran hayran izledim.

Aylin : Aman sen de, Tarkan ne yapsa sen hayran olursun. Onu bırak da, Hülya Avşaı'ı izledin mi? Kadın ne kadar güzel olmuş öyle. Her yıl daha da gençleşiyor. Doğum günü varmış, "Kaç ya-

4. insanlar dedikodularında önemli olayları değil, magazin olay­ larını konuşuyor. 5. En önemli dedikodu konusu arkadaşlar ve aile çevresi. 6. insanlar en çok iş yerinde, yemeklerde ve partilerde dedikodu yapıyor. 7. insanların %17'si ilk randevuda dedikodu yapıyor. 8. Erkekler dedikoduyu kadınlardan daha çok seviyor.

: izledim, izledim. Ayy! Tarkan ne kadar değişmiş,

şındasınız?" diye sordular, "Kaç yaşında gösteri­ yorum?" deyip cevap vermedi. Ece

: Bilmem onu izlememişim.

Aylin : Tarkan'dan sonra dikkat etmemişsindir. Ece

: Belki ama İbrahim Tatlıses'i izledim. Urfa'ya okul yaptıracakmış.

Yanıtlar

Aylin : Bu adam da ne çok iş yapıyor, kaset, otel, oto­

1. insanların çoğu kötü niyetle dedikodu yapıyormuş. İnsanların çoğu sadece dedikodu olsun diye dedikodu, yapıyo r

büs işletmeciliği, şimdi de okul mu? Ece

2. insanlar en çok iş yerindeki olaylar hakkında konuşuyormuş.

para kazanmak için değil Urfa'ya hediye olsun

İnsanlar daha çok hafta sonuyla, arkadaşlarıyla, aileleriyle ve magazin olaylarıyla ilgili dedikodu yapıyor_____________________

diye yaptırıyor. Aylin : Tamam, tamam anladım. Bu akşam Cem Yıl-

3. Kadınlar dedikoduyu erkeklerden daha çok seviyormuş.

maz'ın filmi var. Unutma filmden sonra yine ara­

Erkekler dedikoduyu kadınlardan daha çok seviyor .

yacağım. Annem "Kapat şu telefonu!" diye ba­ ğırmadan kapatalım. Haydi hoşça kal!

4. insanlar uzun dedikoduları hafta sonuna saklıyormuş. İnsanlar uzu n dedikoduları daha çok pazartesi g ü nleri ______ yapıyor

: Aman! Sen de bir hoşsun, ne ilgisi var? Okulu

Ece

: Hoşça kal, görüşürüz.

Tarkan

Neler Yapmış?

Cem Yılmaz

Hülya Avşar

İbrahim Tatlıses

/

Çok değişmiş.

/

Doğum gününü kutluyormuş.

/

Okul yaptırıyormuş. /

Televizyonda filmi varmış. /

Uzun zaman ABD'de yaşamış. Yaşını söylemek istemiyormuş.

/

Cem Yılmaz

17 Okuyalım, yazalım

/.,

İster tnan İster İnanma... > Etkinliğe metinleri farklı öğrencilere okutarak başlayın ve her metnin okunmasının ardından, öğrencilerden metinde anlatılan konuyla ilgili düşüncelerini anlatmalarını ve son olarak da fotoğrafların hangi metinlerle ilgili olduğunu bulmalarını isteyin.

&

Alışverişte çok zaman kaybediyoruz. Bazen uzun süre kuyruklarda bekliyoruz. Ama bazı yeni buluşlar, alışverişteki zaman kay­ bını azaltacakmış, örneğin, kendinize kıyafet almak istiyorsunuz. Bilgisayarlar mağazadaki kıyafetleri fotoğrafımızın üzerine yer­ leştirecekmiş. Böylece hem alışveriş daha kısa sürecekmiş hem de daha kolay karar verecekmişiz. Ayrıca akıllı alışveriş sepet­ leri, alışveriş tutarını sepetin içindeki ürünlere göre kendisi hesaplayacakmış.

Günümüzde insan hayatı için üst sınır 120 yıl ama tıptaki gelişmeler sayesinde artık insanların 150 yıl yaşaması mümkün ola­ cakmış. Yakın gelecekte bilim adamları kanser, AİDS gibi hastalıklara çare bulacakmış. Böylece insan ömrü uzayacakmış.

Çin'de Wang VVenting adlı bir lise öğrencisi, çok ilginç bir ayakkabı icat etmiş. Bu ayakkabıyla suyun üzerinde yürümek müm­ künmüş. Wang bu ayakkabıyı yapmak için önce ördekleri incelemiş, sonra birçok farklı malzeme denemiş ve dört yıldan faz­ la çalışmış. Ayakkabıların uzunluğu 180 cm. imiş ve ördek ayağına benziyormuş.

4 ingilizler trafik sorununun çözümünü göklerde bulmuş. Jetpod adlı hava taksileri 2010 yılından sonra hizmete girecekmiş. Bu taksilerle 40 km. yolu 3-4 dakikalık bir zamanda gitmek mümkün olacakmış. Fiyatı da günümüz taksilerinden daha pahalı ol­ mayacakmış. Ayrıca bu hava taksileri daha hızlı ve daha az gürültülüymüş.

A Yakında köpek sahipleri, cep telefonlarından köpekleri ile ilgili mesaj alabilecekmiş. Bunun için telefona bir çip takmak yeterllymiş. Bu çip, köpeklerin o anki durumunu yorumlayacak ve sahibine bilgi verecekmiş. Böylece sahibi o anda köpeğinin psi­ kolojik durumunu öğrenecekmiş.

18 Bir tane de biz ekleyelim > Bu çalışmada öğrencilerden 17. etkinlikte okudukları metinleri örnek alarak yakın gelecekte kullanılmaya başlayabilecek bir teknolo­ jik gelişme veya buluş hakkında bir paragraflık yazılı anlatım metni oluşturmalarını isteyin.

Sözcük Alanı • Tahmin bildiren sözcükler igaliba, belki, herhalde vb.) • Duyuru, ilan ifadeleri

Dilbilgisi • PEKİŞTİRME -Dir

Beceriler • Tahminlerini uygun sözcükleri kullanarak söyleyebilme • Duyuru, ilan ifadelerini anlayabilme

Süre: Normal 6 saat / Yoğun 4 saat

19 Eşleyelim, işaretleyelim

/____j

> Metni okutmadan önce öğrencilere, Türkiye'de veya başka ülkelerde dünyaca ünlü hangi tarihi ve turistik yerleri gördünüz?

Türkiye'nin en önemli turizm bölgelerinden biri, Orgüp, Gö­ reme ve Avanos'tan oluşan "Kapadokya" bölgesidir. Kapa­

Oraya ne zaman gittiniz?

dokya M.ö. 2000 yılından bugüne kadar Asurlulara, Perslere,

Türkiye'de en çok nereyi görmek istiyorsunuz?

Romalılara ve Türklere ev sahipliği yapmıştır. Bölgenin adı da

Kapadokya bölgesini gördünüz mü? sorularını sorarak "Kapadokya" konulu bir konuşma ortamı oluşturun ve metni okutun.

Pers dilinde "Güzel Atlar Ülkesi" anlamına gelmektedir. Jeolojik dönemlerde aktif yanardağların lavları Kapadokya bölgesine yayılmış; milyonlarca yıl içinde rüzgar, yağmur, kar ve akarsuların etkisiyle bu lavlardan doğal sütunlar meydana

>■Okuma sırasında tahtaya Kapadokya bölgesidir, ev sahipli­

gelmiş. Bu sütunlara bölge halkı "peribacası" adını vermiş.

ğ i yapmıştır, anlamına gelmektedir, hayrette bırakmaktadır, bu­

Daha sonra insanlar peri bacalarından kendilerine barınaklar,

lunmaktadır, ortaya çıkmıştır, mümkündür, taşımıştır, birleşim i­

kiliseler, yer altı şehirleri yapmış. Bu yapıtların duvarlarını da

d ir sözcük ve sözcük öbeklerini yazarak öğrencilerin dikkatini -

resimlerle süslemişler. Bölgedeki yapılar, güzellikleriyle ziyaret­

D ire kine çekin ve bu ekle ilgili açıklamalarınızı bu aşamada ya­

çileri hayrette bırakmaktadır.

pın. Açıklamalarınızda -Direkinin, • daha çok haber kipi ile eylemlerin şimdiki zaman, belirsiz geçmiş zaman, ve gelecek zaman çekimli biçimlerine ekle­ nerek konuşucu odaklı tahmin anlattığını {-Ahmet derse ne­

den gelmedi? -Nereden bileyim, hastadır / *hasta. gibi),

Kapadokya'da her biri farklı özelliklerde pek çok turistik yer bulunmaktadır. Buralarda pek çok yapı, volkanik lavlara in­ sanların şekil vermesiyle ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bu yapıların yanı sıra bölgeye özgü el sanatlarını, tarihi mirasları ve doğal güzellikleri de görmek mümkündür. Kapadokya'daki başlıca turistik yerler Göreme, Zelve Vadisi, Soğanlı Köyü ve Ürgüp'tür.

• niteleme amaçlı haber kipi çekimlerinde anlatıma tür anla­ mı kattığını I-Gel şu elbiseyi alalım, gerçekten çok ucuz /

*ucuzdur. Şu denize bak nasıl da m avi / *mavidir. gibi),

Göreme'de büyük biraçıkhava müzesi; Zelve Vadisi'nde bi­ siklet turlarına, at sırtında gezilere ve uzun yürüyüşlere uygun doğa; Avanos'ta ziyaretçiler için çömlek atölyeleri; Soğanlı Kö-

• yazılı dilde, özellikle yasa, yönetmelik, duyuru, gibi resmi

yü'nde şaşırtıcı mimarisiyle Kubbeli Kilise, Ortahisar'da gör­

metinler ile ders kitabı, ansiklopedi gibi bilgi verme amaçlı

kemli bir kale, Orgüp'te ise çok sayıda şarap mağazası bulun­

metinlerde (şimdiki zaman hariç diğer çekimlerde) tahmin

maktadır.

anlatma amaçlı olmaksızın da sıkça kullanıldığını vurgula­ yın.

> Açıklamalarınızın ardından metni öğrencilere bir kez daha okutup soruları yanıtlamalarını isteyin.

Kapadokya'da doğa olayları peribacalarını oluşturmuş, in­ sanlar da bu peribacalarının içine ev ve kilise yapmış ve böylece binlerce yıllık medeniyetlerin izini günümüze taşımıştır. Bu nedenle Kapadokya bölgesi doğa ve tarihin etkileyici bir bir­ leşimidir.

1. hayrette bırakmak

[T] şaşırtmak

2. ortaya çıkmak

[U oluşmak

3. şekil vermek

[3] biçimlendirmek

Yanıtlar 1. Kapadokya bölgesinin adı Asur dilinde "Güzel Atlar Ülkesi" anlamına gelir. İnsanlar peribacalarından kendilerine evler yapmışlar. Peribacalarını insanlar yapmamıştır. Ortahisar'da büyük bir kilise bulunmaktadır. 5. Peribacalarının içindeki resimler eski medeniyetlerin izlerini günümüze taşımıştır.

20 Yerleştirelim

Doğru Yanlış

□

0

E 0

□ □

□

0

[7]

G

> öğrencilerden metni okumalarını, boşlukları uygun sözcüklerle tamamlamalarını isteyin. büyülemektedir • yaşamıştır • bazılarıdır merkezidir • bulunmaktadır • gerçekleşmiştir • vardır

Balıkesir, küçük kasabaları ve doğal güzellikleriyle eskiden beri ziyaretçileri büyülem ektedir . Ege ve Marmara kıyıları boyunca kilometrelerce uzunluktaki kumsallan, masmavi denizi ve doğası yerli ve yabancı turistleri bu şehre çekmek­ tedir. Balıkesir'de pek çok uygarlık yaşamıştır_______ . Kent çevresinde doğal güzellikler ve tarihi kalıntılarla iç içe pek çok kasaba bulun maktadır Edremit ve Altınoluk (Oksijen Cenneti! bu yöredeki kasabalardan bazılarıdır ........... Bandırma'dan 30 km. uzaklıktaki Gönen, şifalı kaplıcalarıy­ la ünlü bir dinlenme merkezidir ______Akçay da şifalı kay­ nak sularıyla bir başka kaplıca merkezidir. Mitolojiye göre dünyanın ilk güzellik

yarışması burada gerçekleşmiştir

ve üç güzel tanrıça arasından Afrodit birinci olmuştur. Bölgedeki ilginç bir başka yer de Bandırma yakınlarındaki Kuş Cenneti'dir. Kuş Cenneti'nde 257 tür kuş___ mrchr____

postacı hasta uyuyor gelmiş yazacak İstanbul

-d1r/-tır/-dir/-ti r. -dur/-tur/-dür/-tür

- Telefonu açmıyor. - Uyuyordun Türkiye'nin en kalabalık şehri İstanbul'dur. - Kapı çalıyor... - Postacıdır. - Çok geç kaldık. - Herkes gelmiş midir? - Mektubuma cevap yazmadı. - Bekleme, yazmayacaktır.

129

■L

22 Okuyalım, işaretleyelim

21 Tamamlayalım > Dilbilgisi kartını da kullanarak -D ir e ki ile açıklamalarınızı özetle­

> öğrencilerden etkinlikte yer alan ilanları incelemelerini ve bil­

dikten sonra öğrencilerden boşlukları bu ekin uygun biçimleri ile tamamlamalarını isteyin. __________ _VJ vs

medikleri sözcüklerin anlamlarını sözlüklerinden öğrenmelerini, sonra da tablodaki bilgilerin hangi ilana ait olduğunu bulmala­ rını isteyin. Yanıtlarını birlikte kontrol edin.

BİLİYOR M U S U N U Z ? '»*■Güney Kore'nin başkenti Seul, Kore dilinde 'başkent' anlamında dır .

Kang no ng

SEOUL

USuttpdo

In ch’örf* 4 „W ö nju S uw ön

' Ch!>niu

Ulsan.

2

Pazarlama Direktörleri

Pgkpyongdong Jaejön

ŞİRKETLER GRUBU

Şirketimiz, Kozmetik ve bebek ürünlerinin

» Şirket yönetiminde deneyimli

Türkiye genelinde pazarlanma» konusunda.

• K o n u su n d a u zm an

• Yabancı

dil

sertifikalı

""*• Sahra Çölü'ndeki Tidikelt kasa­ basında on yıl boyunca hiç yağmur yağ mamıştır

Pazarlama direktörleri alacaktır. Firmamız • B ü ğ ö ^0 0 M ^fŞ !fe s i ya ■/. p M : r '• * Ecza d £ p ö scnr-ın /£ süpem izttktrfcrı';! c a iz in i

sist&rnkrt hakkında deneyimli' adaylan fe rd a edecektir

io>nkiÇ öğrencilerden bir yakınlarının (annelerinin, babalarının, kardeşle­ rinin, eşlerinin vb.) şu anda neler yapıyor olabileceğini tahmin etme­ lerini isteyin. Tahminleri tahtaya yazın. Eğer mümkünse öğrenciler­ den birine, neler yaptığını tahmin ettiği kişiyi telefonla aratın ve neleri doğru, neleri yanlış tahmin ettiğini tahtaya yazın. Eminim şimdi

2 5 Dinleyelim, tamamlayalım

> öğrencilere şarkının sözlerini okumalarını söyleyin ve anlamadık­ ları bölümleri açıklayın. Daha sonra şarkıyı dinleterek boşluklara ge­ lecek sözcükleri dikte etmelerini isteyin.

~ 7 ACABA NE YAPIYORDUR? Kadın: Efendim? Erkek: Alo, aşkım nasılsın? Kadın: iyiyim bir tanem, sağol. Sen nasılsın? Ben de seni dü­ şünüyordum. Birazdan arayacaktım. Erkek: Şimdi neredesin? Ne yapıyorsun9 Kadın: işteyim, çalışıyorum. Birazdan yemeğe çıkacağım. Erkek: Toplantı nasıi geçti? Kadın: Toplantı olmadı, ertelediler. Yarın olacakmış. Erkek Aaa, neden? Kadın: Bilmiyorum. Erkek: Neyse. Grip gibiydin. Nasıl oldun7 Kadın: Aynı, bir değişiklik yok. ilaç içiyorum ama geçmiyor bir türlü, iş yeri de ısınmıyor bu aralar. Çok üşüyorum. Erkek: Kendine dikkat et. Aklım hep sende kalıyor. Kadın: Sen nasılsın, canım? iyi misin? Erkek: Ben iyiyim, çalışıyorum ve seni özlüyorum. Hepsi bu. Kadın: Ben de... Yanıtlar

Doğru

Yanlış

1. Toplantısı iyi geçti.

□

0

2. Şu anda işte, çalışıyor.

m

0

3. Bu hafta kendini daha iyi hissediyor.

□

0

4. Birazdan yemeğe çıkacak.

s

0

5. Birazdan Gökay'ı arayacak.

□

0

6. Toplantı yarın olacak.

0

0

7. Gökay'ı özlüyor.

s

0

>- Bu üniteyle ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra ikişerli gru­ plar oluşturun, öğrencilere A ve B rollerini vererek A rolündeki öğren­ cilerin s.l 67'yi; B rolündeki öğrencilerin s.l68'i açmalarını isteyin.

> Oluşturduğunuz gruplardaki öğrencilerden kendi sayfalarındaki film tanıtımlarını akıllarında olabildiğince çok bilgi tutabilmek amacıy­ la birkaç kez art arda okumalarını, daha sonra kitaplarını kapatıp hatırladıkları tüm bilgileri grup arkadaşlarına anlatmalarını isteyin. Din­ leyen öğrencilerden de, arkadaşlarını dinlerken, kendi sayfalarında bulunan metin üzerinden onun hatırladığı tümceleri işaretlemelerini isteyin. Etkinliğin sonunda okuduğu metinden en çok tümceyi aklında tutan öğrenciyi belirleyin.

8. Ünite

8. ünite \ fŞil

Okuyalım, anlatalım

Okuyalım, anlatalım Neleri Hatırlıyorsun?

Neleri Hatırlıyorsun?

Ali

Sadık, Egeli bir çiftçi­ nin oğludur. Üniversi­

la'da, bir köyde don­ durmacıdır. Ancak son zamanlarda iş­ leri kötü gitmektedir,

da politikayla ilgilenir

çünkü herkes büyük

ve cezaevine girer. Bu

markaların dondur­

nedenle babası Hü­

malarından almaktadır. Ali Usta kendi don­

seyin Bey Sadık'a kızar ve onunla bir daha ko­

durmalarının reklamını yapmak ister Bunun

nuşmaz. Sadık İstanbul'da evlenir ve bir oğlu

için son parasıyla bir dondurma arabası alır

olur. Ne yazık ki eşini doğumda kaybeder. Yıllar geçer, küçük oğlu Deniz beş yaşına gelir ancak

ve köy köy gezmeye başlar. Ancak kasaba­ nın yaramaz çocukları bedava dondurma

Sadık'ın sağlığı çok kötüdür. Sadık, ölmeden

yemek isterler ve bir gün Ali Usta'nın araba­

önce oğlunu babası Hüseyin Beyin yanına,

sını çalarlar. Bir nehrin yakınında oturup don­

Ege'ye götürmek ister. Deniz, çiftlikte çok çılgın,

durmaların hepsini bitirirler. Ali Usta uzun sü­

harika bir aileyle karşılaşır. Dedesi, babaannesi,

re arabasını arar ama bulamaz. "Arabamı

amcası, yengesi ve kuzenleri ile tanışır ve çiftlik­

büyük dondurma firmalarından biri çaldı!" di­

te Deniz için çok güzel bir hayat başlar. Deniz

ye düşünür. Kasabadaki bütün dondur­

orada mutluyken babası ve dedesi arasındaki

macılara gider ve arabasını ister. O sırada

tartışmalar devam etmektedir.

yaramaz çocuklar tek fek hasta olur.

Ali Usta Muğla'da, bir köyde don­

Sadık, Egeli bir çiftçinin oğludur □ .

durmacıdır □ . Ancak son zamanlarda

Üniversitede gazetecilik okumak için

işleri kötü gitmektedir □ , çünkü herkes

İstanbul'a gider □ . Üniversite yılların­

büyük markaların dondurmalarından al­

da politikayla ilgilenir □ ve cezaevine

maktadır □ . Ali Usta kendi dondurma­

girer □ . Bu nedenle babası Hüseyin

larının reklamını yapmak ister O Bunun

Bey Sadık'a kızar □ ve onunla bir da­

için son parasıyla bir dondurma arabası

ha konuşmaz □

evlenir □ ve bir oğlu olur □ . Ne ya­

Ancak kasabanın yaramaz çocukları be­

zık ki eşini doğumda kaybeder □ .Yıl­

dava dondurma yemek isterler □ ve bir

lar geçer, küçük oğlu Deniz beş yaşına

gün Ali Usta'nın arabasını çalarlar □ .

gelir □ ancak Sadık'ın sağlığı çok kö­

Bir nehrin yakınında oturup dondurmala­

tüdür □ . Sadık, ölmeden önce oğlunu

dan biri çaldı!" diye düşünür □

. Ka­

sabadaki bütün dondurmacılara gider ve arabasını ister □ . O sırada yaramaz çocuklar fek tek hasta olur □ .

DGN&ÜIMA.

. Sadık İstanbul'da

alır □ ve köy köy gezmeye başlar □ .

"Arabamı büyük dondurma firmaların­

132

Muğ­

mak için İstanbul'a gi­ der. Üniversite yılların­

re arabasını arar □ ama bulamaz □ .

;

Usta

tede gazetecilik oku­

rın hepsini bitirirler □ . Ali Usta uzun sü­

SAYM AK

DONDURMAM

babası Hüseyin Bey'in yanına, Ege'ye

W

götürmek ister □ . Deniz, çiftlikte çok

a !

çılgın, harika bir aileyle karşılaşır □ . ve çiftlikte Deniz için çok güzel bir ha­ yat başlar □ . Deniz orada mutluyken babası ve dedesi arasındaki tartışma­ lar devam etmektedir □ .

Sözcük Alanı

ESKİMOLAR

• Geniş zaman belirteçleri

Kanada, Sibirya, Grönland, Alaska gibi Kuzey Kutbu'na yakın

• Alışkanlık, yineleme bildiren ifadeler

bölgelerde yaşa r la r . Toplam nüfusları 100.000'i bile bulmaz..

• Kültürel özellikler, gelenekler ve alışkanlıklarla ilgili söz­ cükler, deyimler ve kalıp sözler

derisinden yap a r la r . Barışçı, dürüst, neşeli ve misafirpeıver in­

Kendilerine inuit de rler

. Giysilerini ve ayakkabılarını hayvan

sanlardır. Burunlarını birbirine sürterek selamlaş trlar . Konuk Dilbilgisi

ağırlamaktan büyük zevk duy a rla r. Kavga, hırsızlık gibi şeyler

• GENİŞ ZAMAN -(E/İ!r

Eskimo topluluklarında hiç ol m az .

Beceriler • Geniş zaman ekini doğru kullanabilme • Düzenli olarak yaptığı işleri ve alışkanlıkları hakkında bilgi verebilme

BEDEVİLER Özellikle Arabistan, Irak, Suriye ve Ürdün çöllerinde yaş arlar Büyük çoğunluğu çobandır. Deve, koyun ve keçi yetiştir irler onların eti ve sütü ile beslen irler . Aile düzeni çokkarılılığa da­

• Geniş zaman yapısı kullanılarak oluşturulan emir ak­ tarma, istekte ve ricada bulunma, izin alma kalıplarını kullanabilme

yalı ataerkil bir düzendir. Aileleri şeyhler yönet i r ._ , onlar da

» Kültürü ve gelenekleri ile ilgili bilgi verebilme

AFRİKALILAR

• Bilgi verme amaçlı anlatımlarda geniş zaman yapısını kullanabilme

Afrika coğrafyasında çoğu bağımsız elliye yakın devlet vardır ama

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 10 saat

mendir. Afrikalılar atalarına büyük saygı duyarlar ve onların ruhu­

aşiret denilen feodal yönetim düzenine bağlıdırlar. •

birçok ülkenin özellikle taşra bölgelerinde hala kabile hayatı ege­ nu sürekli yanlarında hissef derler . Bu nedenle akıl dışı olaylara, büyü ve büyücülere çok inan trlar , Büyücüler insanlara ceza ve­ re b ilir___ , hatta onları kurban edebil irler TİBETLİLER Denizden tam 5.000m. yükseklikte adeta "Dünyanın damında" yasa rlar , Sayıları 2 milyonu g e ç » :__ ve Çinlilerden çok Moğollara benze rlar

. Ffalkın büyük çoğunluğu et ye mez

Ölü­

lerini göm m e z le r , çünkü onlar için cansız bedenin bir anlamı yoktur. Cesetleri parçala rlar

, bir ırmağa ya da ıssız tepelere

at arlar . Soyluların cesetlerini ise yak arlar

2 İşaretleyelim , anlatalım > Üniteyle ilgili etkinliklere başlamadan önce öğrencileri giriş

> öğrencilere paragraflarda anlatılanlardan en çok neyi ilginç bul­

fotoğrafları hakkında konuşturun. Resimlerin hangi toplumla-

duklarını ve bunun nedenini sorun. Daha sonra öğrencilerden farklı

ra/kültürlere ait olabileceğini tahmin etmelerini isteyin. O kültü­

kültürlere ait benzer bilgiler vermelerini isteyin. Söyledikleri tümcele­

rün genel özellikleri konusunda sorular sorun. Öğrencilerden

ri, eylemlerini geniş zamana çevirerek tahtaya yazıp bu tümceler

kendilerine ilginç gelen farklı kültürel özellikler ile ilgili konuşma­ larını isteyin.

üzerinden geniş zaman yapısı iie ilgili açıklamalarınızı yapın. Açık­ lamalarınızda geniş zaman eklerinin, • eylemlerin düzenli olarak veya sıklıkla gerçekleştiği bilgisini ak­ tardığını [Bu sınıfları hademeler temizler. Bir sonraki kura başarılı

1 D inleyelim , tam am layalım > Bu etkinliğe öğrencilere ses kaydını dinleterek başlayın. Din­

öğrenciler devam eder. Alkol dikkati azaltır. Her sabah 25 dakika egzersiz yaparım, gibi),

leme sırasında onlardan, paragraftaki boşlukları dinledikleri di­

6 eylemlerin düzenli olarak veya sık sık gerçekleştiğini anlattığı için

yaloga göre tamamlamalarını isteyin. Ardından paragrafları

doğa olaylarını, matematik işlemlerini, genellemeleri ve alışkan­

farklı öğrencilere okutarak yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

lıkları anlatmaya da elverişli olduğunu [Güneş doğudan doğar. İki kere iki dört eder. Disiplin başarıyı getirir. Türkler çayı çok sever. gibi),

İS İ

• tahmin de anlatabildiğin! (-öğretmen duymasın, yoksa çok kı­

im zalar mısınız? Bir çay verir m isiniz? Oturmaz mısınız? Bir çay

zar. -Sanmam, kızmaz,-Bu masayı sen de kaldırırsın. -Kaldırı­

daha almaz mısınız? gibi) vurgulayın. Ayrıca geniş zaman için

rım tabii, gibi),

iki farklı olumsuzluk bulunduğunu, "ben, biz" kişileri için -rriA

• tahmin anlatmasına bağlı olarak gelecek zaman aktaran be­ lirteçlerle de kullanılabildiğini (Bence yarın yağmur yağmaz, iki

olumsuzluk ekinin [almam/almayız, gelmem/gelmeyiz, koş­

mam/koşmayız, gülmem/gülmeyiz gibi); diğer kişiler için -mAz

güne kalmaz bu işten vazgeçersin, gibi),

olumsuzluk ekinin kullanıldığını Ialmazsın, gelmez, koşmaz­

• emir, rica, istek, öneri gibi edimsel anlatımlar kurmak üzere so­

sınız, gülm ezler gibi)

ru tümcelerinde de kullanıldığını (Adınızı söyler m isiniz? Şurayı

Bana çok ilg inç geldi, çünkü Eskimolar selamlaşmak için burunlarını birbirine sürtüyor.

□

Aile düzeni ataerkildir. Çokkarılılık vardır.

□

Tibetliler ölülerini gömmezler. Soyluların cesetlerini yakarlar.

□

Afrikalı büyücüler insanları kurban edebilir.

□

gi|pil

mı

-m/-ım/-im/-um/-üm/-yım/-yim/-yum/-yüm

Ben dondurmayı çok severim.

-sın/-sin/-sun/-sün

Sen bana biraz yardım eder misin?

mu

-

Biz yağlı yiyecekler yemeyiz.

mü

-ız/-iz/-uz/-üz/-yız/-yiz/-yuz/-yüz

Siz hiç içki içmez m isiniz?

-sınız/-siniz/-sunuz/-sünüz

Onlar hiç yalan söylemezler.

(-lar/-ler)

*0 buraya sık sık geler.

ben

yardım et-

-ma

-r

sen

sev

-me

-ır/-ir/-ur/-ür mi

0

İÇ

-maz

-ar/-er

biz

söyle

-mez

siz

ye

onlar gel

3 Tamamlayalım > Geniş zaman ekleri ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullanarak özetledikten sonra öğrencilerden tümceleri uygun eklerle tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar

1. Güneş doğudan doğ ar

7. Sen beni bekleme. Akşam evde görüş ürüz .

, batıdan bat ar ..

8. Aylin okumayı çok sever. Haftada üç kitap oku r

2. Dünya, Güneş'in çevresinde dön^r___ 3. Biz her yaz tatilinde köydeki evimize gif deriz

134

.

9. Türkiye'de bankalar akşam saat beste kapan ır

4. Ben asla yalan söyle mem ve yalancılardan nefret ejderim .

10 Biz rok iyi arkadaşız: asla kavga et meyiz .

5. Aylin vejetaryendir; asla et ye mez .

11. Lütfen şurayı imzala r

mısınız?

6. Sen sarışınsın, bu renk sana yakış maz .

12. Anne, bana para ve r ir

m isin ?

4 Eşleyelim >- öğrencilerden tümcelerle fotoğrafları eşlemelerini, sonra da kendi kültürleri ve gelenekleriyle ilgili benzer tümceler üretmelerini isteyin. Yanıtlar [4] Benim ülkemde karnavallarda herkes samba yapar.

0

[5] Benim ülkemde festivallerde su gibi bira içeriz.

Benim ülkemde basketbol çok popüler bir spordur, NBA maçlarını hiç kaçırmam.

[3] Benim ülkemde laleler ve değirmenler dünyaca ünlüdür.

[2] Benim ülkemde, insanlar yemeklerini çubukla yer.

|T] Benim ülkemde kadınlar renkli kıyafetleri sever, bazı

0

bölgelerde evli kadınlar kaşlarının arasına kırmızı ben (bindi) ya­ parlar.

Benim ülkemde, başkenti Kremlin Sarayı süsler.

[§] Benim ülkemde, Pamukkale, Kapadokya gibi pek çok do­ ğal güzellikler vardır.

5 Eşleyelim

> Bu etkinliği uygulamaya başlamadan önce tahtaya, Kapıyı açar mısın? Kitabını bana verir misin? Çay içer misiniz? gibi soru tümceleri yazarak, geniş zaman yapısının emir, rica, istek, öneri anlattığı durumları örnekleyip öğrencilerden verilen tümceleri yanıtlarıyla eşlemelerini isteyin.

Yanıtlar 1. Doğum günüme gelir misin?--------- : :: 2. Biraz sessiz olur musunuz lütfen! :

Tabii gelirim. Ne zaman?

v.'..;.';

:

3. Sence Mert bu hediyeyi beğenir mi?İSİ— 4. Bana bir kalem verir misin?.;";.. . :V

.

Affedersiniz.

~ —11||||----— — —► ■»'

Bence bayılır! Tabii, hangisini istersin.

5. Ne içersin? --------- --- ----------- ----------- ---.... ......... »- Bir çay alırım. 6. Benimle evlenir misin?— \ ---------------------------------- s-- Evlenirim! 7. Sinemaya gelmek ister misiniz?:-----8. Sence toplantı ne kadar sürer?

> • Çok isterim.

— ------ ------------- sürmez.

9. En çok hangi renkleri seversin’ 10. Garson bey, hesabı alır mısın?......

► Bütün renkleri severim. —

---------- -- — - >- Hemen efendim.

8 Yerleştirelim

6 Tümce yazalım > öğrencilerden 5. etkinlikteki tümceleri de örnek alarak görsellere uygun rica, öneri, emir, istek tümceleri yazmalarını isteyin.

> önce öğrencilere kutu içinde verilen edim söz ve söz eylem­ lerin hangi durumlarda kullanıldığına ilişkin örnekler verin. Sonra da öğrencilerden boşlukları uygun ifadelerle tamam­ lamalarını isteyin. Yanıtlar

_?

düşünürüz • teşekkür ederim • özür dilerim affedersiniz • kutlarım • tebrik ederim korkarım • fark etmez • yine bekleriz • rica ederim • umarım • sen bilirsin • sanırım mutluluklar dilerim ♦bilmem » olur______ ^

2.

1. A: Baba, bana yeni bir bisiklet alır mısın? B: Sen sınıfını geç, düşünürüz_____ 2. A: Yemekler harikaydı, teşekkürler. B: Afiyet olsun efendim, y ine bekleriz . 3. A: Doktor bey, tahlil sonuçlarım nasıl? B: Korkanın ______ pek iyi sayılmaz. _? 4.

4. A Annemin bilgisayarında oyun oynayalım mı? Bilmem ________ ; annen kızmaz mı?

7 Dinleyelim, işaretleyelim > öğrencilere ses kaydını dinletmeden önce tabloda geçen teklif, ri­ ca, kabul, ret sözcüklerinin anlamlarını örneklerle hatırlatın. Ardından ses kaydını dinletin ve öğrencilerden A ve B konuşucularının tümce­ lerinin hangi kategoriye girdiğini tabloda işaretlemelerini isteyin. > Etkinliğin ardından öğrencilere tabi ki, seve seve, neden olmasın, memnuniyetle, hay hay, elbette, çok sevinirim, ne demek gibi onay­ lama; kesinlikle olmaz, mümkün değil, kusura bakma, maalesef, ne yazık ki hayır, üzgünüm gibi reddetme ifadelerini öğretin.

5. A Filiz nerede? Sanırım ________kafeteryada.

6. A Cem, sınavı kazanmışsın. Kutlarım/Tebrik ederim ________ .

Sağol! 7. A Ne? Evlendin mi? B Evet. A Umarım ______ hep mutlu olursun. 8. A Birbirinize çok yakışmışsınız; m utluluklar

Ses Kaydı

dilerim_______ .

1. A: Beni burada biraz bekler misin? B: Olur ama çabuk gel.

Teşekkür ederiz. 9. A: Saçların güzel olmuş.

2. A: Kızım, bana gazetedeki şu haberi okur musun? B: Dedeciğim, ama ben okula gidiyorum şimdi. Anneme söyle. Hadi öptüm.

Teşekkür ederim _________________ .

10. A Affedersiniz/ Ö zü r dilerim geç kaldım, önemli değil. Buyurun, oturun.

3. A: Sen de yemeğe gelir misin? B: Benim biraz daha işim var. Siz çıkın.

11. Bu sınıfta en yüksek puanı sen aldın. Kutlarım / Tebrik ederim

4. A: Kendime çay koyacağım. Sen de içer misin? B: Çok iyi olur.

B Sağolun. 12. A Affedersiniz . Bu gömleğin fiyatı nedir?

5. A: Gömleği paketler misiniz? Hediye olacak. B: Elbette.

B 50 TL. efendim. 13. A Akşam yemeğini dışarıda yiyelim mi? B

A Rica

Kabul

1. Diyalog

4

V

2. Diyalog

/

Teklif

3. Diyalog

/

4. Diyalog

/

5. Diyalog

B O lur / Fark etmez ___________ Ret

B Rica ederim __________________ / /

/ /

/

14. A Yardımlarınız için çok teşekkür ederim. 15. A Sence hangi elbiseyi alayım? B Mavi elbise çok güzel ama diğeri de daha ucuz. Sen bilirsin

9 Okuyalım, işaretleyelim, eşleyelim

/_ /

»- Metni okutmadan önce tahtaya Ülkenizde yeni yılı nasıl kullarsınız? sorusunu yazıp bu eksende bir konuşma ortamı oluşturun. Ko­ nuşmayı, öğrencilerin yılbaşı geleneklerinden, yılbaşında gerçekleştirilen etkinliklerden, o gün yapılan yemeklerden söz etmelerini sağ­ layacak biçimde yönlendirin ve bu çalışmanın ardından öğrencilere metni okutun. Yeni sözcükleri tahtaya yazarak açıklayın ve sorulan öğrencilerle birlikte yanıtlayın.

Bütün dünyada yılbaşı günü önemli bir gündür. 31 Aralık gecesi çeşitli kutlamalarla geçer. Mi­ ladi takvime göre yılbaşı gecesi bir yıl biter, yeni bir yıl başlar, insanlar birbirlerine "İyi seneler", 'Mutlu yıllar" der, yeni yıldan mutluluk, sağlık, başarı, şans gibi iyi şeyler dilerler. Yeni yılın ilk saniyelerini sokakta karşılamak, bunun için meydanlarda toplanmak, birlikte dans etmek ve şarkı söylemek... Eski yılın son saniyelerini hep bir ağızdan yüksek sesle geriye say­ mak... Bütün dünyada yılbaşı gecesini topluca kutlamanın yaygın yolu. Ama Finlandiya, İsveç, Norveç gibi kuzey ülkelerinde yılbaşı, yalnızca yeni bir yıla girmek anlamına gelmez. Yeni yılla birlikte uzun karanlık geceler de kısalmaya başlar. Avustralya ve Brezilya gibi yerkürenin güne­ yindeki ülkelerde yılbaşı yaz mevsimine denk gelir ve kutlamalara soğuk hava ve kar yağışı de­ ğil, daha çok deniz kıyıları, kumsallar eşlik eder. Çin, Japonya, Kore gibi uzak doğu ülkeleri ise iki kat daha şanslıdır çünkü bu ülkeler miladi takvim için ayrı Çin takvimi için ayrı günlerde yıl­ başı kutlaması yapar. Türkiye'de de yılbaşı önemli bir kutlama günüdür, öyle ki yılbaşının ertesi günü resmi tatil olur. İnsanlar yeni yıla genellikle aileleri ve yakın dostları ile birlikte girerler. Bazıları geceyi dışarıda geçirmek ister. Onlar yılbaşı baloları için büyük otellerin salonlarına, resmi kurumların lokalleri­ ne, lüks restoranlara giderler. Birçok insanın tercihi, yılbaşını evde geçirmektir. Televizyon kanal­ ları evdekilerin başlıca eğlence kaynağıdır. Birçok kanal yılbaşı gecesi için özel program hazır­ larlar. İnsanlar evlerde sofraları yılbaşı için özenle hazırlarlar, şans oyunları oynarlar ama yeni yılda ilk büyük şansı yakalamanın asıl yolu, piyango bileti almaktır. Televizyon ve radyolar yılba­ şı piyangosunun büyük ikramiyesini yeni yılın ilk dakikalarında açıklarlar. Yanıtlar

Doğru

Yanlış

Yanıtlar

m

□

1. denk gelmek

3. eşlik etmek

2. Uzak doğu ülkelerinde iki yılbaşı kutlaması vardır. 0

□

2. kutlama yapmak

4. şansı yakalamak

1. Türkiye'de yılbaşı günü resmi tatildir.

3. Türkiye'de yılbaşını bazı insanlar evlerinde, bazıları dişarda kutlar.

[3] "aynı yerde bulunmak, iç içe olmak"

m

□

[4] "piyango gibi para ödüllü oyunlarda kazan­ mak"

□

m

[2] "önemli bir gün veya olay için özel tören düzen­ lemek"

□

m

[T] "aynı zamanda olmak, rast gelmek, rastlamak"

4. Türkiye'de yılbaşı gecesi için televizyonlar tombala çekilişi düzenler. 5. Kuzey ülkelerinde yılbaşı Brezilya ve Avustralya'ya göre daha kısa sürer.

10 Anlatalım > Bu bölümde öğrencilerden, hazırlık çalışması olarak yaptığınız konuşmalardan ve metinden yararlanarak ülkelerindeki yeni yıl kutla­ maları hakkında bir yazılı anlatım metni oluşturmalarını isteyin. Benim ülkemde yeni yılı şöyle kutlarlar:

Yanıtlar

Sözcük Alanı

Erkek

Kadın

• Olasılık bildiren sözcükler

1. Yemekte ne var? Çok açım!

m

□

• Onaylama, reddetme sözcükleri

2. Hiç kıyafetim kalmadı!

□

m

• Alışkanlık, yineleme bildiren ifadeler

3. Pazartesi rejime başlıyorum!

□

s

4. Toplantı uzadı. Biraz gecikeceğim.

s

□

5. Sen kilo mu aldın?

□

m

Dilbilgisi • YETERLİK -lyJEbil- / -lylEmE-

6. Hala hazırlanamadın mı?

a

□

Beceriler

7. Diziyi açar mısın? Başlamıştır.

□

s

• Yetenekleri, çeşitli konulardaki yeterlikleri hakkında biigi verebilme ve sorabilme

8. Çoraplarım nerede?

□

□

• Yeterlik eylemini doğru kullanabilme • Yeterlik eylemini olasılık ve izin alma/verme işlevleriyle kul­ lanabilme

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 12 saat

11 Okuyalım, işaretleyelim

/ /

Hangisi Söyler? BİZ ERKEKLER ÇOK ŞANSLIYIZ *♦ Karizmatiğiz! *» Kavanoz kapaklarını kolayca açabiliriz.

•* Sokakta çantasız dolaşabiliriz. ** Sıcak bir günde gömleğimizi çıkarabiliriz.

•* Beş günlük tatil için küçük bir çanta bize yeter. *» Cips, kola, çikolata... Biz her şeyi rahatça yiyebiliriz. *» Sevgilimizle sorunlarımızı bir gül ile çözebiliriz. *♦ 30 saniye içinde bir telefon konuşması yapabiliriz.

** iki çift ayakkabıyı yirmi farklı yerde giyebiliriz, kimse anlamaz. ** Kuaför harcamalarımız çok az. *♦ 10 dakika içinde tıraş olabilir, duş alabilir, giyinebilir ve evden çı­ kabiliriz. •* Yüzümüzdeki tüm renkler orijinaldir ve suyla akmaz! ** Geç saatlerde sokakta yalnız dolaşabiliriz.

BİZ KADINLAR ÇOK ŞANSLIYIZ *♦ Güzeliz! ** Kendi yemeğimizi yapabiliriz. •* Topuklu ayakkabı ile boyumuzu 10 cm uzatabiliriz. ** Bebeklik albümlerimizde çıplak fotoğraflarımız yok. ** Yüzümüzdeki sivilceleri makyai malzemeleriyle kapatabiliriz, s» Horlamıyoruz! *» Çoraplarımızı kolayca bulabiliriz. »* Bir eğlence yerine partnersiz girebiliriz. ** "Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır!” sözünü erkek­ ler söyler. •* Hayatımızdaki özel günleri kolayca hatırlayabiliriz, s-» Sinemada rahatça ağlayabiliriz. •* Saçımızı her renge boyayabiliriz. *♦ Ve... Anne olabiliriz.

> Etkinlikleri uygulamaya başlamadan önce öğrencilere bu alt ünitenin başlığıyla ilgili düşüncelerini sorun (S/zce bu ünite­ deki m etinler hangi konuda? Neden bu başlığı seçmiş olabi­ lirlere b.). Ardından "erkekler" ve "kadınlarla ilgili tümceleri oku­ tun. "Erkeklerle ilgili tümceleri erkek öğrencilere, "kadınlarla il­ gili tümceleri bayan öğrencilere okutmaya çalışın. Her tümce­ den sonra sınıfa o tümceyle ilgili düşüncelerini, aktarılan gö­ rüşe katılıp katılmadıklarını sorup onlardan da benzer tümce­ ler üretmelerini isteyin, öğrencilerin ürettiği tümceleri, yüklem­ lerini yeterlik eylemine dönüştürerek tahtaya yazın ve bu tüm­ celer üzerinden yeterlik eylemi ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda -lylEblI- ekinin, • eylemin gerçekleştirilmesi için gerekli olan güç, bilgi, za­ man, kaynak, yetenek, olanak vb. yeterliğe sahip olup ol­ mamayı anlattığını (H alil M utlu halterde 320kg. kanırabili­ yor ama ben kaldıramıyorum. Sınavda tarih sorularını ce­ vaplayabildim ama diğerlerini cevaplayamadım. Seni en çok 15 dk. bekleyebileceğim. Metro ile hangi semtlere g i­ debiliriz? gibi), • yeterlik yerine izin verme veya isteme anlatabileceğini {Bu kadar yeter, çıkabilirsiniz. Bu filme 18 yaşından küçükler de girebil-iyor mu? Meşgul müsünüz, g ireb ilir miyim? Sınav süresince sigara içemeyecek miyiz? gibi), ekin bu işlevinde olumsuzluğun hem ekle, hem de eylem köküyle yansıtılabildiğini [Yaz aylarında kravat takmayabileceğiz/takamayacağız. gibi) • geniş zaman çekimlerinde yeterlik yerine tahmin etme an­ latabileceğini [Bugün yağmur yağabilir. Yarınki sınav zor olabilir, gibil, ekin bu işlevinde olumsuzluğun ekle değil, ey­ lem köküyle yansıtıldığını İlki ay boyunca hiç yağmur yağma-yabil-ir/*yağ-amaz. gibi), - emir, rica, istek, öneri gibi edimsel anlatımlar kurmak üze­ re, genellikle de geniş zaman çekimli olumlu soru tümce­ leriyle kullanıldığını [Adınızı söyleyebilir m isiniz? Şurayı im­ zalayabilir m isiniz? Bir çay verebilir m isiniz? gibi) vurgulayın. Ayrıca, » Yeterlik yapılarının aynı eylem kökünde önce yetersizlik 1-EmE-l, sonra tahmin l-lyjEbil-l olmak üzere birlikte kullanı­ labildiğini [Ben toplantıya katılamayabilirim. Bazı soruları anlayam ayabilirsiniz. gibi), » Bazı eylemlerin, anlam özelliklerinden dolayı olumsuzluk bildirdiği durumlarda yeterlik yapısıyla görünmek zorunda olduğunu [Çok çalıştı ama sınavı kazanamadı/kazanmadı. Cüzdanımı kaybettim, her yerde aradım ama buiamadım/*bulmadım. Bu soruyu hiç kimse bilemedi/*bilmedi. gibi! belirtin.

..... -a/-ya -e/-ye

Al çık

mı mi

-abil / -yabil -ebil / -yebil

mu mü ma me maz

gel git konuş koş gör anla

-(llyor -Dİ -iylAcAk

-fyîlm / -m -sin / -n

-miş -r / -İr / -Ar

-lyllz / -k -siniz / -nlz -lAr

-

mez

alabiliyorum / alabildim / alabileceğim / alabilirim... çıkamam / çıkmayabilirim / çıkamayabilirim ... gelem iyor / gelem edi / gelemeyecek / gelem em iş... gidebiliyor / gidem edi / gidemeyecek / gidem ez... konuşabiliyor / konuşamıyor / konuşam ayabilir... koşamıyor / koşamadı / koşamayacak / koşam az... göremem / görmeyebilirim / göremeyebilirim ... *anlayabilm iyor / anlayabilm edim / anlayabilm em ...

12 Tamamlayalım > Yeterlik eylemi ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kantini da kul­ lanarak özetledikten sonra öğrencilerden boşlukları tamamla­ malarını isteyin.

Hakan Tan 35 yaşında ve bekar. Gerçek işi elektrik teknis­ yenliği. Ancak şimdi Akademi Dadı Eğitim Merkezi'nde dadılık öğreniyor. Aslında bu kursa çocuk

gelişimi hakkında bilgi al­

mak için başlamış. "Gelecekte çocuğum için daha iyi bir baba

Yanıtlar 1. Bak baba! Bak! Bisikleti sür ebiliyorum

.

olabilirim." diye düşünmüş. Ancak şimdi "Dadı olabilirim." diyor.

2. Sesim çok kötüdür, asla şarkı söyle yemem___________ 3. Bugün

şirkete

Cahit Tan 29 yaşında. O da kursa babalık öğrenmek için gir­

müfettişler gel e in iir._ _.. ..........

Hazırlıklı olalım.

miş. Fakat sonra onun da düşünceleri değişmiş, "özellikle yurt

4. Beyefendi lütfen cep telefonunuzu kapatın. Bu oto­ büste telefon kullan am azsım z

dışındaki Türk ailelerinin evinde dadılık yapabilirim." diyor.

.

Akademi Dadı Eğitim Merkezi'ndeki erkek öğrenciler oldukça

5. Bu sabah otobüse yetiş emeçtim ________ve sınava geç kaidım.

başarılı. Kursta sebze çorbası hazırlıyor, biberonları sterilize edi­

6. Maalesef yarınki pikniğe biz g id em eyeceğiz ____ 7. Pardon, bu sandalye boş mu? Otur a bilir miyim ..?

yor, bebeklerin altını değiştiriyorlar. Kurstan sonra da çocukların

8. Büyük ihtimalle yazın iş yerinde yeni bir projeye baş­

sorunlarını kolaylıkla anlayabiliyor ve çocuklara karşı daha an­

layacağız. Bu yüzden, bu yıl tatile çık carlayabiliriz

layışlı davranabiliyorlar. Çünkü kurslarda çocuk psikolojisi, ço­

.

cuğun sosyal ihtiyaçları gibi konularda da bilgi alıyorlar.

15 Okuyalım, yanıtlayalım > Bu etkinliği uygulamaya, Sizce kadın ve erkek meslekleri farklı mıdır?

14 Okuyalım , yanıtlayalım

/___ /

Ülkenizde kadınlar daha çok hangi işlerde çalışırlar? sorularını tahtaya yazarak başlayın. Ardından metni okutun ve öğrencilere, Hakan Tan kimdir? Kursa niçin başlamış? Cahit Tan kursa niçin başlamış?

> öğrencilerden hazırlık soruları ekseninde oluşturduğunuz konuş­ malardan ve metinden yararlanarak verilen konulardaki düşüncele­ rini anlatmalarını isteyin. Bu çalışmayı her bir öğrencinin sırayla dü­ şüncesini anlatması biçiminde değil; tüm öğrencilerin katıldığı bir tar­ tışma biçiminde desenleyin.

sorularını yöneltip yanıtları tartışın.

m t J

Erkek Dadıla

Kadınlar/Erkekler bütün meslekleri yapabilir/yapamaz.

Eskiden kadın ve erkeklerin meslekleri farklıydı ama son

M esela __________________________________ ______ ___ _________ ____

yıllarda bu böyle değil. Artık kadınlar erkeklerin işlerini, er­ kekler de kadınların işlerini yapabiliyor. Günümüzde kadın

Ç ü n k ü __________________________________________________________

Kadınlar/Erkekler bazı meslekleri yapamaz.

şoförler, kadın güvenlik görevlileri ya da erkek hemşireler,

M esela ............... ........_._ ________________________________ ___

erkek aşçılar görebiliyoruz. Dadılığı da artık kadınlar kadar

Ç ü n k ü ___________________________________ _____ ________________

erkekler de yapabiliyor.

f

15 Tamamlayalım, sürdürelim M urat: Hmm... Ankara'dan taşınmak istemiyor, "işimden

D ertleşm e ► öğrencilere ses kaydını dinletmeden önce fotoğraflardaki ki­ şilerin kim olduğu ve neyle ilgili dertleştikleri hakkında tahmin çalışması yaptırın. Daha sonra diyaloğu okutup boşluklara han­ gi eylemlerin gelebileceğini sorun. Ardından ses kaydını dinle­ tin ve öğrencilere dinleme sırasında boşluklara dinledikleri kay­ da göre eylemleri yazmalarını söyleyin, ilk dinlemede ses kay­ dının, kitapta metni de verilen bölümünü dinletip bu diyalogun nasıl devam edebileceğini sorun. Tahminlerini yazdırın. Son din­ lemede ses kaydının tamamını dinleterek öğrencilere tahmin­ lerinin doğru olup olmadığını kontrol ettirin.

diyor!" Ama biliyorsun, ben de

ayrılamam

Antalya'daki bir şirketten iş teklifi aldım. Benim için çok iyi bir fırsat! Orada terfi yapabilirim

edebilir ___ ve kariyer

.

Kaan : Ama, bencillik ediyorsun. Kız haklı! Boşuna mı oku­ du yıllarca? Sen okulu yedi yılda bitirebildin___ . Sen üniversitedeyken, o hem doktorasını yapıyor­ du, hem çalışıyordu. Simdi de çok iyi bir işi var; kos­ koca şirketin personel müdürü!

M urat: Olabilir ........ .. ı Sonuçta biz artık evliyiz. Bu işe başladıktan sonra Antalya'da daha iyi para kazanabileceğim

Kaan

j

• Yapma M urat! Yonca bu işinden çok memnun.

Benze asla istifa etmez. Seı% bu Antalya işini unut

AAurat • Galiba, haklısın___________________________________

Kaan : Murat, neyin var bugün senin? Hiç iyi görünmüyor­ sun.

Ses Kaydı'nın Devamı Daha iyi bir evde oturabileceğiz, daha rahat yaşa­

M urat: Yok bir şey.

yabileceğiz. Ayrıca o zaman Yonca çalışmayabilir.

Kaan : Var, var... Söyle haydi, işle ilgili bir sorun mu? Bana

Böylece kendine zaman ayırabilir. Çocuğumuz ol­ duktan sonra onunla daha iyi ilgilenebilir.

anlatabilirsin

Kaan : Yapma Murat! Yonca bu işinden çok memnun.

M urat: Off! Hayır değil... Sorun Yonca.

Bence asla istifa etmez. Sen bu Antalya işini unut.

M urat: Galiba haklısın.

Kaan : Ne oldu? Kavga mı ettiniz?

16 Yerleştirelim > Bu etkinlik için önce kutu içinde verilen sözcükleri açıklayın ve öğrencilerden kendi İşleri ile ilgili benzer sözcükler/eylemler söyleme­ lerini isteyin. Daha sonra verilen sözcüklerle tümceleri tamamlatın.

Yanıtlar para kazanmak • işten ayrılmak • terfi etmek • kariyer yapmak 1. Babam üniversitedeyken para kazanmak için garsonluk yapmış. 2. Duyduğuma

göre Aylin, çocuğu

isten ayrılacakmış

.

olduktan

sonra

3. Terfi ettikten

sonra maaşım da arttı.

4. Artık kadınlar erken evlenmiyor, çünkü evlilikten önce kariyer yapmak

istiyorlar.

17 İşaretleyelim, tamamlayalım >- öğrencilere resimlerle ilgili eylemlerin neler olduğunu sorun. Ardından bu eylemlerden hangilerini yapabildiklerini/yapamadıklarını yazmalarını isteyin, öğrencilere bu etkinlikte verilen eylemler dışında yapabildikleri/yapamadıkları eylemlerle ilgili başka sorularda yönel­ tebilirsiniz. Yapabilirim

Yapamam

ata binmek

□

□

Ben ata

kayak

□

□

Ben kayak

bisiklet sürmek

□

□

Ben bisiklet

piyano çalmak

□

□

Ben piyano

uçak kullanmak

□

□

Ben ucak

motosiklet kullanmak

□

□

Ben motosiklet

paraşütle atlamak

□

□

Ben paraşütle

bale yapmak

□

□

Ben bale

resim çizmek

□

□

Ben resim

araba kullanmak

□

□

Ben araba

____ ..........

_..

.

i

18 İnceleyelim, tartışalım İşe Hangisini Alalım?

> Bu etkinlikte öğrencilerden kendilerini bir bilgisayar şirketi yöneticisinin yerine koyarak bu şirkete iş başvurusunda bulunan "Sedef ile “Koray" arasında bir tercih yapmalarını ve tercihlerinin nedenini sınıfa anlatmalarını isteyin. özellikler Bilgisayar Yabana Dil Deneyim Çalışma Saatleri Çalışma Günleri Ehliyet Seyahat Engeli

Sedef Ofis prog. grafik İngilizce (iyi! Japonca (iyi! Rusça (fena değil! 2 yıl 09.00 - 18.00 Hafta içi, cumartesi Var Var

Koray Ofis prog. Almanca (iyi! İngilizce (fena değili 3 yıl 09.00 - Hafta içi Yok Yok

19 Dinleyelim, yazalım Telefon Mesajları ► Ses kaydını dinletmeden önce telefon konuşmalarında sıkça kullanılan kalıplar üzerinde durun ve efendim, buyu­ run, kim inle görüşüyorum, kim i aradınız, orası neresi, yan­ lış numara, aradığınız kişiye şu an ulaşılamıyor, sonra ara­ rım, ben seni arayayım gibi ifadeleri tahtaya yazıp açıkla­ yın. Ardından ses kaydını dinletip öğrencilerden soruları yanıtlamalarını isteyin.

2 0 İşaretleyelim, savunalım

/ /

>- Metni okutmadan önce evlilikte ve arkadaşlık ilişkilerinde kadınların ve erkeklerin hangi konularda farklı davrandıkları ile ilgili bir konuşma orta­ mı oluşturun, öğrencilere,

Sizce kadınlar mı daha romantik erkekler mi? Sizce erkekler neden özel günleri hep unutur? Sizce kadınlar neden hediye almaktan çok hoşlanır? gibi sorular sorarak konuşmayı yönlendirin. Ardından metni okutup sorularla ilgili çalışmayı yaptırın.

Ses Kaydı TELEFON MESAJLARI 1. A:Yıldırım ailesi iyi günler diler. Şu anda evde değiliz. Lütfen mesaj bırakın. B: Anneciğim ben Ayşegüllerdeyim. Birlikte ders çalışı­ yoruz. Bugün burada kalabilir miyim? Ayşegüllerin telefon numarası defterde yazıyor. Beni arayabilirsin. 2. A:Merhaba. şu anda evde değilim. Sinyal sesinden sonra mesaj bırakabilirsiniz. B: Berke, neredesin dostum? Ben Ceyhun. Okulda seni bulamadım.. Sana bir şey soracağım. Beni arayabilir misin? 3. A:Merhaba Ben Serdar. Şu anda telefonunuza cevap veremiyorum. Sinyal sesinden sonra mesaj bırakın. B: Selam ben, Selin. Bugün işten erken çıkamayaca­ ğım. Sinemaya yarın akşam gidelim mi? Beni ofisten arayabilirsin, öptüm. 4. A:İyi günler. Lütfen Sinyal sesinden sonra mesaj bırakın. B: Canım, merhaba. Toplantımız uzadı. Yemeğe gelemeyebilirim. Beni merak etme, öptüm.

Kadınlar ve erkekler... Kimi zaman birbirlerine deli gibi aşık olurlar, ki­ mi zaman birbirleriyle hiç anlaşamaz, sürekli tartışırlar. Kadınların ve er­ keklerin birbirleri hakkında genel fikirleri vardır ama bu fikirler çoğu za­ man yanlıştır. Harvard ve Brandais Üniversitesi profesörü Zick Rubin aşk hakkında çeşitli anketler yapıyor. Bu anketlerin sonuçlarına göre erkekler kadın­ lardan daha çabuk aşık olabiliyor ve aşkın ilk günlerinde sevgilileri­ ne güzel sürprizler hazırlayabiliyorlar. Ancak ne yazık ki duygularını kolay gösteremiyorlar ve sevgililerine her zaman güzel sözler söyle­

Kim arıyor? _

yemiyorlar. Bu yüzden de kadınlardan daha fazla ayrılık acısı çekiyor,

Kimi arıyor? Mesaj:

uzun süre sevgililerini unutamıyorlar ama çoğu kadın bunu göremi­ yor. Elbette bu anketler kadın ve erkek davranışları ile ilgili kesin sonuç­

B

Kim arıyor? _ Kimi arıyor?

lar vermiyor ama anlıyoruz ki aslında erkekler kadınları, kadınlar da erkekleri çok iyi tanımıyor.

M esaj:..... Yanıtlar Kim arıyor? . Kimi arıyor? M esaj:___

Doğru Yanlış 1. Kadınlar erkeklerden daha romantik planlar yapabilir. 2. Kadınlar daha kolay aşık olabilir.

D 142

Kim arıyor? Kimi arıyor? M esaj:.....

□

m

□

m

m

□

□

m

3. Erkekler sevgililerine duygularını kolayca gösteremez. 4. Erkekler kadınlardan daha çabuk unutabilir.

21

İş a r e tle y e lim , y o r u m la y a lı m

^

')

H a n gisin e N eden Katılıyorsu nu z?

> Bu çalışmada farklı konularda iki karşıt düşünce bir "kadın" ve bir "erkek'in düşüncesi olarak sunulmuştur. Ses kaydını, her konuşma­ dan sonra durdurup öğrencilere, dile getirilen düşünceye katılıp katılmadıklarını sorarak dinletin. Her düşünceyi sınıftaki bütün öğrenciler­ le, kültürel farklılıkları da dikkate alarak tartışın. 1

2

3

4

□ Katılıyorum

Ses Kaydı

1. a. Evlilikte para en önemli şeydir. b. Aşk evliliğin en önemli parçasıdır. 2. a Farklı ülkeden biriyle evlenemem. b. Başka milletten biriyle evlenebilirim; benim için aşk önemlidir.

3. a. Bir kız erkeğin yanında para ödeyebilir. b. Bir kız erkeğin yanında para ödeyemez. 4. a. Çocuğum evlenmeden önce sevgilisiyle birlikte yaşayabilir. b. Çocuğum asla sevgilisiyle aynı evde oturamaz.

m

Sözcük Alanı

22 Tamamlayalım, işaretleyelim

LJ

Eskiden Nasıldı?

• Geniş zaman ve geçmiş zaman belirteçleri • Alışkanlık, yineleme bildiren ifadeler

> öğrencilere okuyacakları metinler hakkında bilgi verip, resimlerde

• Kültürel özellikler, gelenekler ve alışkanlıklarla ilgili sözcükler, deyimler ve kalıp sözler

verilen eşyaları tanıtın. Ardından metinleri öğrencilere okutun ve boş­ lukları tamamlamalarını daha sonra da metinle ilgili soruları yanıtlama­ larını isteyin.

Dilbilgisi • GENİŞ ZAMAN (hikaye kipi -(E/İIrdİ ( < -İE/iir id il • GENİŞ ZAMAN (rivayet kipil -lE/İIrmîş I < -İE/iir imiş)

a. Bütün çocuklar harçlık alır. Eskiden bana da her hafta annem harçlık verirdi. Küçük bir miktardı ama ben

Beceriler

yine de paramın hepsini harca­

• Geçmişteki alışkanlıkları, etkinlikleri hakkında bilgi verebilme, sorabilme

maz, birazını biriktirirdim. Küçük bir kumbaram vardı. Paralarımı onun

• Geçmiş zamanlı tümceleri rivayet kipi kullanarak 3. kişilere aktarabilme

içinde saklardım.

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 10 saat

b. Dedem klasik Türk müziğini çok severdi. Geniş bir plak koleksiyonu vardı. Sesi gençken çok güzelmiş. Müziğe merakı da oradanmış. Ge­

>- Alt üniteyle ilgili etkinliklere aşağıdaki paragrafı tahtaya

çen

yazarak başlayın.

gram ofonunu

Ben üniversitedeyken sabahlan çok erken kalkar­ dım. Çünkü hemen hemen her sabah dersim olurdu. Okula genellikle otobüsle giderdim. Dersten önce ar­

hafta ondan kalma eski çalıştırdım. Eski

plaklardan birini koydum ve onu sevgiyle andım. c. Bir yeni yıl sabahı babam eve elin­

kadaşlarla kafeteryada b ir şeyler yer, sonra derse g i­

de kocaman bir kutuyla geldi. Ku­

rerdik. Boş zam anlarım ızı çoğunlukla kütüphanede

tuyu yavaş yavaş açtı. İçinden gıcır gıcır bir televizyon çıktı. Onu salo­

geçirirdik, özellikle sınav dönemlerinde geç saatlere kadar ders çalışırdık. > Yazdığınız paragrafı bir öğrenciye okufun ve aynı öğrenci­

nun en güzel köşesine koyduk. O zamanlar her evde televizyon yoktu; bu nedenle çok değerli bir eşyaydı.

den bu paragrafta anlatılanları sınıfta sizin belirleyeceğiniz bir öğrenciye,

öğretmenimiz üniversitedeyken sabahları çok erken kalkarm ış... tümcesini devam ettirerek aktarmasını isteyin. Aktarım sıra­ sında yaptığı yanlışları düzelterek tahtaya yazıp tahtadaki eylemlerden yola çıkarak geniş zaman hikaye ve rivayet kipi

d. Anneannem

eskiden tek katlı,

bahçeli bir evde yaşardı. Artık bi­ zimle birlikte sekiz katlı bir apart­ manda oturuyor. Ama hayatından hiç memnun değil. "Bu kaloriferli evde hiç ısınamıyorum, yavrum. Ben sobaya alışkınım. Onun sıcak­ lığı bambaşkaydı." diyor.

ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • Geniş zaman hikaye kipinin geçmişte kalan yinelenme, alışkanlık anlatan iş, oluş ve durumları aktaran kip oldu­ ğunu (Çocukken karanlıktan korkardım; Üniversitedeyken

sık sık kütüphaneye giderdim, gibi! • -İrmiş yapısıyla oluşturulan tümcelerde, -miş eki için iki farklı işlevin söz konusu olabileceğini; ilkinde eylemin geçmiş zaman gösterdiğini 10 çocukken her gün süt içer­

miş g\b\), İkincisinde ise -miş ekinin, geçmiş zaman anlatmayıp sadece, başkasından öğrenme bilgisini aktardığını

{Ali her gün süt içermiş gibi) vurgulayın.

144

Yanıtlar 1. Kaloriferlerin sıcaklık dereceleri sobalarınkinden farklıdır. 2. Bütün çocuklar gibi ben de çocukken harçlık alırdım. 3. Televizyon kutusunu salonun bir köşesine koyduk. 4. Anneannem apartman yaşantımızdan hiç memnun değil. 5. Dedem, sesi çok güzel bir müzisyendi. 6. Harçlıklarımın hepsini kumbaramda biriktirirdim. 7. Dedemden kalma gramofon hala çalışıyor.

DoSru Yanİ1? □

m

0

□

□

m

□ □ □ m

□

m m □

- lE /İIr d i,

ÖSSll

,-v;!;•' : :

ıî'Â \ -; ben sen

ara yüz

0

giy oyna

biz siz onlar

-maz -mez

-İE Ur id il

İIİİ8 1 I1 II

mı -r -ır/-ir/-ur/-ür mi mu -ar/-er mü

,

-dı / -ydı -di / -ydi -du / -ydu

-m -n

-dü / -ydü

-k -nız / -niz / -nuz / -nüz 1-lar / -ler)

oku al

Ben eskiden daha çok kitap okurdum. Sen beş yıl önce de futbol oynar miydin? 0 gençken çok iyi yüzerdi. Biz lisedeyken jean pantolon giymezdik. Bir kahve de siz alır mıydınız? *Onlar önceden bizi her gün arardılar.

Byûüy Kaili ben sen 0 biz siz onlar

23

mı -r -maz -ır/-ir/-ur/-ür mi mu kullan -ar/-er -mez mü yüz ara gir

-

Ona göre ben araba kullanamazmışım. Sen bebekken çok ağlar mlym ıssın ? 0 gençken çok iyi yüzermiş. Görevli söyledi bu odaya girem ezm işiz9 -ız/-iz/-uz/-üz -siniz / -siniz / -sunuz / -sünüz Doktorunuza göre uçağa binebilir miymişsiniz? l-lar / -ler) *Onlar önceden bizi her gün ararmıymışlar.

-mış/-ymış -miş/-ymiş

-ım/-im/-um/-üm -sın/-sin/-sun/-sün

- muş/-ymuş -müş/-ymüş

bin ağla

T a m a m la y a lı m

25

>- Geniş zaman hikaye ve rivayet kipi ile ilgili açıklamaları­ nızı dilbilgisi kartını da kullanarak özetledikten ve kartlar üzerindeki eşleme çalışmalarını yaptıktan sonra öğrenciler­ den tümceleri uygun eklerle tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Güzel havalarda oğlumla göl kenarında piknik yaparız. Ben de küçükken babamla göle gider ya da ormanda kamp yap ardım _____

Dinleyelim, tamamlayalım Ç o k Yorgunum

> Etkinliği uygulamaya başlamadan önce tahtaya çamaşır yıkamak,

bulaşık yıkamak, ütü yapmak, toz almak, tem izlik yapmak, evi topla­ mak, süpürmek, sofra hazırlamak/toplamak gibi eylemler yazarak bu eylemler çerçevesinde "ev işleri" konulu bir konuşma ortamı oluşturun. Ardından ses kaydını dinletip öğrencilerden diyalogdaki boşlukları tamamlamalarını ve soruları yanıtlamalarını isteyin.

.

2. Hatırlıyor musun? Lisedeyken sinemaya gitmek için okuldan kaçarclık 3. Siz eskiden beni sık sık ziyaret et de rd in iz

Artık hiç

kapımı çalmıyorsunuz. 4. Senin annen lisedeyken makyaj y a p clr

?

5. Gençken şişman değildim; çünkü sürekli spor y a p ardını ___ 6. Ben çocukken çok yaramazlık yap a n lım

Aylin Babaanne Aylin Babaanne Aylin Babaanne Aylin Babaanne

7. Dede, televizyon yokken insanlar nasıl zaman ge­ ç i r ird i/g eçirirle rd i ? 8. Ablam bebekken hiç süt iç l!,^ z'ÜIİîL____

Ay...Off... Ne oldu Aylin? Hasta mısın? Hayır babaanneciğim. Hasta değilim. Çok yoruldum. Şurada biraz yatayım... Off... Kızım, ne yaptın da yoruldun bu kadar? Çamaşırları astım. Kollarım koptu. Aaa! Ben de iş yaptın sandım. Bu iş değil mi babaanne? Değil tabii. Ben senin yaşındayken evi temizlerdim . camları silerdim bulaşıkları yıkardım ... O zamanlar ne elektrik süpürgemiz vardı, ne bulaşık makinemiz. Her işimizi elimizde yapardık . En zor iş de çamaşır­

.

dı. Giysileri büyük kazanlarda kaynatırdık, sonra da saatlerce elimizde yıkardık,..

24 Dinleyelim, tamamlayalım

® >

► Bu etkinlikte şarkıyı dinletmeden önce öğrencilerden şar­

Aylin Babaanne

inanamıyorum! Çok yorucu! Ya, şimdi tekrar düşün bakalım. Gerçekten yorgun musun?

kı sözlerini okumalarını isteyin. Yeni sözcükleri açıklayın. Ar­ dından şarkıyı dinletip boşlukları tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar

Yanıtlar

Doğru Yanlış

1 Aylin kendini yorgun hissediyor, çünkü

Ne yürüdük sokaklarda yan yana

Hayat güzel^»i_

çamaşırları yıkadı.

Ne dolaştık avare

Babaannesi Aylin'in yaşındayken evi

Aynı yerde uyumadık uyanmadık

Çiçek aç a nnıS Dünya dön ermiş

Hiçbir gün hiçbir kere

Kuşlar uc armış

Babaanne gençliğinde çamaşırları

Olmadı olamadı

Falan filan

makinede yıkamazmış.

elektrik süpürgesiyle süpürmezmiş.

□

m

m

□

s

□

v m

26 Dinleyelim, işaretleyelim Eskinin Modası > Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilere,

Modayı takip ediyor musunuz? Moda hakkında ne düşünüyorsunuz? Çocukluğunuzda / gençliğinizde İnsanlar nasıl giyinirdi? O günden bugüne moda nasıl değişti? Sizce moda sadece giyim kuşamla mı ilgilidir? gibi sorular sorun. Konuşma sırasında tahtaya zevk, beğeni, özenti, yakışmak, pazarlama, defile gibi "moda" ile ilgili sözcükler yazıp an­ lamlarını açıklayın. Daha sonra ses kaydını dinletin ve öğrencilerden metinde bulunmayan yargıları belirlemelerini isteyin. Dinleme çalış­ masının ardından fotoğrafların hangi yılların modasını gösterdiğini tartışın.

1920’ler 1940’lar

Ses Kaydı İnsanoğlu her zaman güzelliğe büyük önem vermiş, daha güzel görünmek için ça­ ba göstermiştir. Moda sektörü de insanın daha güzel görünme isteğinden doğmuş­ tur. Moda günümüzde hayatın önemli bir parçasıdır. Ancak geçmişte de insanlar her zaman modaya ilgi duymuştur. Şimdi geçmişte bir yolculuğa çıkalım ve yıllar öncesi­ nin giyim modasına birlikte bakalım: 1920'lerde bayanlar gündelik hayatlarında genellikle uzun etek ve ceket giyerlerdi. Yanlarında küçük, zarif çantalar taşırlardı. O yıllarda şapka çok modaydı. Beyler ise her zaman takım elbise giyerlerdi. Şapka beyler için de en önemli aksesuardı. 19401ı yıllara kadar erkek modası çok fazla değişmedi. Erkekler yine takım elbise gi­ yiyordu ama kravattan daha çok papyon takıyorlardı. O yıllarda bayanların etek boy­ ları biraz kısaldı. Artık bayanlar beli dar, önden düğmeli elbiseler giyiyorlardı. Ayrıca dar eteklerin üstüne V yakalı bluzlar giymek de çok modaydı.

Yanıtlar 1. Geçmişte de insanlar modaya ilgi duymuştur.

146

□

2. 1920'li yıllarda bayanlar uzun kolyeler takarlardı.

[7]

3. 1920'lerde erkekler şapka takardı.

□

4. 1940'lı yıllarda bayanlar şapka takmazdı.

[7]

5. 1940'larda düğmeli elbise modası vardı.

□

27 Tartışalım

A :m-

' •• •

5. Akşama sana belki ____ uğrarım

Hangisine Katılıyorsunuz?

uğramam.

Şimdi bilmiyorum.

► Öğrencilerden, moda İle İlgili farklı görüşleri aktaran tümceleri okumalarını ve bu görüşlerden hangisine/hangilerine katıldıkları­ nı/katılmadıklarını gerekçeleriyle anlatmalarını isteyin.

6. Bugün neyin var?

____ konuşuyorsun ne d e___gü­

lüyorsun. Hasta mısın? 7.

Ya______ doğru dürüst yemeğini ye Va da ____ sofra­ dan kalk.

1. düşünce

Dün ne/hem

knr ne/hem

ynğmı ır yağdı

Moda zevklerin gelişmesidir.

8.

2. düşünce Yakışıyor mu? O halde moda o.

9. Kızım yçi _ _ _ mühendis ya________ doktor olmak is­ tiyor.

3. düşünce

10. Ahmet son zamanlarda derslerini çok ihmal ediyor.

Modayı izlemek bir özentidir. 4. düşünce

N e ______

ödev yapıyor

ne _______

kompozisyon

yazıyor.

Moda bir pazarlama yoludur.

28 Sıralayalım

30 Doğrularım yazalım

> Bu çalışmada öğrencilerden verilen tümceleri okumalarını ve bu tümceleri anlamlı bir diyalog oluşturacak biçimde sıralamala­ rını isteyin.

bağlaç ya da eylemleri belirlemelerini isteyin.

Yanıtlar

Yanıtlar Q] Yardım edebilir miyim hanımefendi?

Çocukluğum tek katlı bahçeli bir evde geçti. Bizim zama­

Q0 Biraz pahalıymış, indirim yapamaz mısınız? [T] Evet, deneyeyim.

nımızda ya-/ ne / h e m / belki uzaktan kumandalı oyuncak

[t] 89 TL. 0]] Güle güle kullanın efendim. Kasamız şu tarafta. ÎU Teşekkürler, iyi günler. 0

> Bu çalışmada öğrencilerden, verilen metne göre yanlış olan

arabalarya/ ne / hem-/-belki bilgisayar oyunları vardı. Ama

Maalesef, hanımefendi. Şu anda zaten indirimdeyiz. meyve ağaçlarıyla dolu bahçemiz bize -yetti- / yeterdi. Bazı

[T] Hmm.. Evet, güzel. Peki, fiyatı nedir? [2] Evet, lütfen. Bu ceketin 38 bedenini alabilir miyim? fT§ Hmm... Peki, alıyorum.

günler mahallemizdeki diğer çocuklarla hiç yemek yemeden

00 Tabiî, buyurun. Denemek ister misiniz?

[5] Ayna

şurada.

akşama kadar oyun oynar, zamanı unuttuk / unuturduk.

O zamanlar, okullar bugünkü kadar uzak, evler şimdiki gi­

29 Yerleştirelim > Bu etkinliği uygulamaya başlamadan önce hem ... hem, ne...

ne, belkLbelki... ya...ya bağlaçları ile ilgili açıklamalarınızı yapın ve öğrencilerden verilen tümceleri tamamlamalarını isteyin.

bi küçük değildi. Okul servisleri yoktu. Çünkü

hepimiz ma­

hallemizdeki okula-§ittfk / giderdik.

Yanıtlar hem...hem (de) • belki... belki (de) ya ... ya (da) • ne ... ne (de!

\

Bugünün çocukları ise -ya- / -ne / hem / -bdki yalnız ya- /

J -ne/ hem / teetkt mutsuz. Çünkü onların dünyalarında-yo-/

1. Seni anlayamıyorum. H e m ._ "Diyetteyim" diyorsun hem

-ne/hem -/ belki robotlar-yo-/-ne-/ hem-/ belki de internet

pasta yiyorsun.

2. Bu yaz belki/ya

Kemer'e belki/ya

Kaş'a

giderim;

henüz karar vermedim.

arkadaşları var. Körebe, saklambaç, beş taş gibi oyunları

3. Burcu'ya kırgınım. Hastalığımda ML______ : telefon etti ne______ ziyaretime geldi.

4.

Ya______o

______ ben! Kararını ver!

çoktan unuttu / -unuturdu onlar.

31 Okuyalım, sürdürelim ► Metni okutmadan önce öğrencilere,

Çocukluğunuz nerede geçti? Nasıl bir çocukluk dönemi geçirdiniz? Sizce şim diki çocuklar mı daha şanslı yoksa siz mi daha şanlıydınız? gibi sorular yöneltin. Metni okutup yeni sözcükleri açıkladıktan sonra her öğrenciden metindekilere benzer bir örnek vermesini isteyin.

70li Yıllardan Küçük Detaylar Biz çocukken yaşlılardan "Şimdiki çocuklar çok şanslı." sözünü çok sık duyardık. Bize sürekli "Bizim za­ manımızda elektrik yoktu. Mum ışığında ders çalışırdık." derlerdi. Biz gerçekten şanslı mıydık? Okuyun ve kararı siz verin.

Çocuk oyunları 70'ler çocuklar için özgürlük yıllarıydı. Sokaklarda, bahçelerde oynardık. Bahçeler baharları bin bir çeşit yabani otla, çiçekle dolardı. Bazen bir ağaç dalını, bazen birkaç taşı, bazen de küçük bir yaprağı oyun­ cak yapardık.

*

V

,

*

Okul Yaşamı O yıllarda okulda siyah önlük giyerdik. Kızlar saçlarına kocaman beyaz kurdeleler takardı. O zamanlarda karatahta ve tebeşir okul­ ların simgesi ve en büyük eğlence aracıydı. Hepimiz.teneffüslerde tebeşir savaşı yapar ya da tahtaya "Ali Ayşe'yi seviyor." gibi oku­ lun magazin haberlerini yazardık.

Gençlik Aşkları O zamanlarda aşklarımızı kolay kolay dile getiremezdik. Hemen yüzümüz kızarır, dilimiz dolanırdı. Bu nedenle

birbirimize aşk

mektupları yazardık. Zarfın içine de kuru çiçekler, bir tutam saç ya da fotoğraf koyardık. Bazı gençler "Aşkın beni yakıyor." demek için mektup kağıdının ucunu yakardı. Sevgilimizi biraz tanıdıktan sonra pastanede buluşur, sohbet ederdik

Bir örnek de ben vereyim.

Eskiden-______________________________________ G e n ç k e n ____________ ____ _________ ________________ __— Çocukken____________________________________ Okuldayken ..............____ _____ __

__ _ ___ _— .

> Bu üniteyle ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilere A ve B rollerini vererek A rolündeki öğren­ cilerin s.l 69'u; B rolündeki öğrencilerin s,170'i açmalarını isteyin.

> Karşılıklı konuşma etkinliği için oluşturduğunuz gruplardaki öğrencilerden tabloda verilen soruları birbirlerine sormalarını, yanıtları not al­ malarını, ailelerinin yaşam biçimlerindeki benzerlikleri ve farklılıkları karşılaştırıp değerlendirmelerini isteyin, öğrencileri tabloda verilenler dışın­ da da soru sormaları için yönlendirin.

9 ünite

9. ünif '\

Yanıtlayalım, karşılaştıralım

f

Bizimkiler

Bizimkiler

Konuşma Konularınız '

Yanıtlayalım, karşılaştıralım

Notlarınız Değerlendirmeniz

Benzer

Konuşma Konularınız

Notlarınız Değerlendirmeniz

Benzer

Farklı

Ailenizde kimler var?

Ailenizde kimler var?

Nasıl bir evde yaşıyorsunuz?

Nasıl bir evde yaşıyorsunuz?

Evde hangi konularda, kararlan

Evde hangi konularda, kararlan

kim veriyor?

kim veriyor?

Evinizde genel kurallar var mı?

Evinizde genel kurallar var mı?

Aile içi sohbet konuları nelerdir?

Aile içi sohbet konulan nelerdir?

Evinizde hangi konularda

Evinizde hangi konularda

tartışmalar olur?

tartışmalar olur?

Evinizde görev paylaşımı var mı?

Evinizde görev paylaşımı var mı?

Nasıl?

Nasıl?

Evde ne gibi kutlamalar

Evde ne gibi kutlamalar

yaparsınız? (bayram, yeni yıl vb.)

yaparsınız? (bayram, yeni yıl vb.)

Uzun tatillerde neler yaparsınız?

Uzun tatillerde neler yaparsınız7

Evde hayvan besliyor musunuz?

Evde hayvan besliyor musunuz?

Hafta sonu etkinlikleriniz nelerdir?

Hafta sonu etkinlikleriniz nelerdir?

Farklı

1 Yerleştirelim Sözcük Alanı

Televizyon Dünyası

• Televizyon ve gazete haberlerinde geçen kalıp sözler • Televizyon programı türleri (yarışma, belgesel, haber vb.)

> öğrencilerden metni okumalarını ve verilen sözcükleri metinde­ ki boşluklara yerleştirmelerini isteyin. Daha sonra metni bir öğren­ ciye sesli olarak okutun. Boşluklara gelmesi gereken sözcükleri

Dilbilgisi

okuma sırasında söyleyerek diğer öğrencilerin yanıtlarını kontrol

• ADLAŞTIRMA -mE, -mEk, -lyliş

etmelerini sağlayın. Bu etkinlikte herhangi bir dilbilgisi açıklaması yapmayın.

Beceriler • -mE, -mEkve -İş adlaştırma eklerini doğru kullanabil­ me • Televizyon programları ve gazete haberleriyle ile ilgili bilgi verebilme ve soru sorabilme

Süre: Normal 12 saat / Yoğun 10 saat

Yanıtlar f ulaşmak • öğrenmek • paylaşmak • görmek • izlemek jv tanık olmak • gelişmesi • tanımak Kitle iletişim araçları hızla gelişiyor. Günümüzde habere ve bilgiye ulaşmak

kanal tur k

bilgiyi başkalarıyla paylaşmak

eski-

ye göre çok daha kolay. Bu kolaylığı medya, özellikle de tele­ vizyon sağlıyor. Medyanın gelişmesi________ dünyayı her gün biraz daha küçültüyor. Ülkeler ve kültürler arasındaki sı­ nırları ortadan kaldırıyor. Dünyadaki tüm gelişmeleri birkaç sa­ at içinde öğrenmek

Üniteyle ilgili etkinlikleri uygulamaya başlamadan önce öğ­ rencilere,

tanımak

rını izlemek

mümkün. Artık olimpiyat oyunla­

dünya rekorlarına tanık olmak

vaşlara canlı yayında

ulaşmak

hatta sa­

için televizyonunuzu aç­

manız yeterli.

Televizyon izliyor musunuz? Günde kaç saat televizyon İzliyorsunuz? Ne tür televizyon programları izliyorsunuz? Gazete okuyor musunuz? Hangi gazeteleri okuyorsunuz? Ülkenizdeki en popüler TV kanalı hangisidir? Bu kanal ağır­ lıklı olarak ne tür yayınlar yapar? Ülkenizdeki en popüler TV program ları hangileridir? Sizce bu program lar neden ilg i görüyor? gibi sorular yönelterek "medya" konulu bir konuşma ortamı oluşturun. Konuşma etkinliği sırasında tahtaya haber, haber programı, yarışma, belgesel, reklam, eğlence programı, kitle ile ­ tişim araçları, basın, sabah kuşağı, spor programı, kadın prog­ ramı, sağlık köşesi, özel kanal, şifreli kanal gibi medya ile söz­ cükler yazın.

> Metni okutmadan öğrencilerle giriş fotoğrafı hakkında da ko­ nuşun. Onlara fotoğraftaki karelerin hangi programlardan alın­ mış olabileceğini, izledikleri bir Türk televizyon kanalı olup olma­ dığını ve neden bu kanalı veya kanalları tercih ettiklerini sorun.

2 Konuşalım

^

> Bu etkinlikte öğrencilerden, hazırlık aşamasında verdiğiniz söz­ cüklerden ve okudukları metinden de yararlanarak tabloyu kendi­ lerine göre doldurmalarını ve tabloda verilen durumlarla ilgili gö­ rüşlerini açıklamalarını isteyin. Konuşma etkinliği sırasında, içinde -mE, -mEk ve -İş adlaştırma eki geçen tümceleri tahtaya yazıp bu eklerin altını çizin. Adlaştırma ile ilgili açıklamalarınızı bu aşamada yapın. Açıklamalarınızda, • -mE, -mEk ye -/^ eklerinin, adlaşmış tümcelerde eylem köklerine zaman ve kip ekleri yerine gelen ekler olduğunu, -mE ve -İş ekle­ ri kullanıldığı zaman, üzerilerine özne ile uyumlu klşi-sayı eki gel­ diğini, -mEk e ki ile adlaşan eylemler için özne kullanılmadığını

ISen Ibu yoldaI araba kullan- > Senin bu yolda arabayı hızlı kullan-ma-n ltehkileli.1 > Bu yolda araba kullan-mak (çok keyifli.) > Senin arabayı kullanışın (daha farklı.) gibi),

• -mE ve -mEk ekleri, eylemin anlattığı durumu, işi, hareketi veya

(Kendini bilmek (herkes için) erdemdir. Dalgalı denizde yüzmek (herkes için) tehlikelidir, gibi),

oluşu adlaştırırken -iş ekinin, daha çok, eylemin yapılış biçimini ve tarzını öne çıkardığını

• -mE, -mEk ve -iş eklerinin, tümceleri adlaştırma görevi dışın­

llSeninl arabayı hızlı kullan-ma-n / kullan-ma'k (kullanma İşi)

da doğrudan sözcük türetme görevinde de kullanıldığını

Senin arabayı kullanışın (kullanma farzı) gibi),

{giriş, çıkış, bakış, yürüyüş, satış, alışveriş...; danışma, don­ durma, yazma, okuma, sollama...; ekmek, çakmak, kay­ mak, yemek... gibi)

• Tümcede özne belirtilmek istenmediğinde -mEk ekinin kullanıldı­ ğını ve bu durumda öznenin herkesi kapsayacak biçimde soyut

vurgulayın.

olarak algılandığını

Evet

Hayır

Neden / Nasıl?

- Televizyonu yalnızca bilgi ve haber alma amacıyla izliyorum. • Spor programlarını izlemekten büyük keyif alıyorum. • Kadın programlarını hiç kaçırmıyor, düzenli olarak izliyorum. • Televizyonda bir yarışma programına katılabilirim. • Bence televizyon yalnızca bir eğlenme aracıdır. • Sürekli televizyon izlemek insanları birbirlerinden uzaklaştırıyor.

3 Tamamlayalım, başlık bulalım

< $

Gazete Haberleri > Etkinliğe başlamadan önce öğrencilere her bir haberle ilgili anahtar sözcükler verin ve bu sözcüklerden yola çıkarak öğrencilerin ha­ berlerin içeriğini tahmin etmelerini isteyin. Örneğin: /. metin İçin; sigara / yasak / kapalı yer / ceza

2. metin için; tren / nehir / Hindistan 3. metin için; otomobil / elektronik firması / otomatik / park > Bu etkinlikte öğrencilere ses kayıtlarını ayrı ayrı dinletin, öğrencilerden her bir haberi dinlerken boşlukları tamamlamaya çalışmalarını isteyin. Daha sonra yanıtları beraber kontrol edin. > Tüm ses kayıtlarını dinlettikten sonra öğrencilere metinler için uygun başlıklar bulmalarını söyleyin. Söylenen tüm başlıkları tahtaya ya­ zın. Daha sonra uygun olmayan başlıkların neden uygun olmadığını tartışın ve her bir haber için öğrencilerle birlikte bir başlık belirleyin. Yanıtlar

Haber 1

Haber 3

Avrupa'daki en sert sigara ‘P ne yasağı ispanyada.

Bir elektronik firması, otom obiller için otomatik bir park etme sis­

Yasaya göre kapalı yerlerde sigara içm enin cezası 30 ile 600 bin Euro arasında değişiyor. Bu yasayla iş yerlerinde, kül­ tür ve alışveriş merkezlerinde, otobüs, metro, tren gibi toplu

taşıma araçlarında sigara içmek yasak. 100 metrekareden daha büyük bar, lokanta, kafe gibi kapalı yerlerde de sigara için ayrı bir bölüm olması gerekiyor.

temi geliştirdi. Sistem sokaktaki boş yerleri buluyor ve otomobili kendisi park edebiliyor. Firmanın mühendisleri "Park yeri bulm ak sürücülerin en büyük problemi. Bu sistem sürücülere büyük kolaylıklar geti­ recek." diyor. Mühendisler yeni sistemi Almanya'da test etmeye başladı. Metin

Başlık

Haber 2 Hindistan'ın güneyinde dün sabah b ir tren kazası oldu, ka­

Haber 1

zada 109 kişi öldü. Andra Pradeş eyaletindeki kazaya, küçük bir köprünün yıkılm a sı

Haber 2

neden oldu. Ve tren nehre yuvarlandı. Nehirde

arama v e .kurta rm a ..çalışmaları bugün de devam ediyor.

Haber 3

Kazadan birçok kişi yaralı olarak kurtuldu.

111

4 Tamamlayalım > Adlaştırma yapısıyla İlgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullanarak özetledikten sonra öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Kore'de, öğrencilerin üniversiteye girmek için sigara ic memeleri

6. Çok yorgunum hemen uyu inak

7. Görevliden başkasının gir mesi_______ yasaktır.

gerekiyor.

2. Elektronik firmaları yeni bir sisfem geliştirdi. Bu sistemle, arabaların kendi kendine park et mesi______ mümkün.

8. Etrafınızdaki insanlara yardım et meniz______çok güzel bir davranış. 9. En büyük zevkim yağmurda yürü mek_______ 10. Doğum günümü hatırla man / manız beni çok mutlu etti.

3. Hindistan'daki tren kazasının ardından yaralıları

11. Salonun duvarlarını kırmızıya boya mak._______ kimin

kurtar ma________ çalışmaları devam ediyor.

fikriydi?

4. Yabancıların bu filmi anla malan_____ çok zor.

12. Günümüzdeki en büyük çevre sorunu buzulların eri mesi________1

5. Yarın sana gel mem_______ mümkün değil.

-mE, -mEk, -lyliş

ADLAŞTIRMA Eylem

istiyorum.

-

İyelik Eki

Ek

Örnekler

mm

izle

-ma

-mak

Burada müzik dinlemem sizi rahatsız ediyor mu?

çalış

-me

-mek

Doğum günümü hatırlamaman çok kötü.

yüz

Bugün TV izlemek istemiyorum.

bak

Bence daha çok çalışması gerek.

git

-ma

-m / -ım / -im / -um / -üm

kullan

-me

-n /-ın / -in / -un / -ün

getir

-ış / -yış

-ı / -i / -u / -ü / -sı / -si / -su / -sü

hatırla

-iş / -yiş

-mız / -miz / -ımız / -imiz / -umuz / -ümüz

dinle

-uş / -yuş

-nız / -niz / -iniz / -iniz / -unuz / -ünüz

-üş / -yüş

-ları / -leri

«

5 Okuyalım, eşleyelim

Yanında olmamız ona şans getirdi. Burada yüzmek çok tehlikeli Bu ilaçları kullanmanız çok önemli. *Yarın okula gitmek düşünmüyorum.

Onun bakışları çok etkileyici.

/_/

Tam Haberlik Bunlar! >- Bu çalışmaya, sınıfa getireceğiniz bir gazetedeki haber başlıklarını okuyup okuduğunuz her başlığın ardından öğrencilere o haberin neyle ilgili olabileceğini sorarak başlayabilirsiniz. Bu çalışmayı yapmanız durumunda öğrencilere haber metinlerini okutmayıp bunun ye­ rine haberleri kısaca siz özetleyin. Ardından metinleri fek tek okutup yeni sözcükleri açıklayın. Tüm metinlerle ilgili açıklamalarınız bittik­ ten sonra öğrencilerden metinler için uygun başlıkları belirlemelerini isteyin.

Extramagazine dergisi, "dünyanın en büyük dergisi" unvanıyla Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeye hazırlanıyor. Dünyanın en büyük dergisi rekoru şu anda 70 x 100 cm ölçüleriyle Dubai'nin elinde. Ama Extramagazine dergisi, tüm sayfaları 0) _o ö

X

açıkken 148 metrekarelik bir alanı kaplayacak. Bu dergi ilk sayısını dört yıl önce Bursa'da yayınladı ve beşinci yılında dünyanın en büyük dergisi olabilmek için Guinness Rekorlar Kitabı'na başvurdu. Derginin genel koordinatörü "Dergimizi Tür­ kiye'nin en büyük matbaalarından biri basacak, bütün teknik hazırlıklarımız ta­ mam." dedi.

152

Bir İngiliz kadın, İngiltere'nin başkenti Londra'da 3 Mart 1950 tarihinde pos­ taya bir mektup verdi ancak bu mektup tam 56 yıl sonra adrese ulaştı. The Sun gazetesinin haberine göre mektupta, Gwen isimli kadın, erkek arka­ daşı George Green'i öğle yemeğine davet ediyordu. Mektupta şu ifadeler yer alıyordu:

"George, önümüzdeki hafta Monty'de buluşalım. Saat 2 senin için uygun mu? Sevgiler Gwen"

Japon bilim adamlarının araştırmasına göre, Antartika üzerindeki ozon ta­ bakası deliği yakın bir gelecekte küçülmeye başlayacak ve 2050‘de tama­ men yok olacak. Ancak bunun için insanların çevre konusunda daha dik­ katli davranması, çevreye zararlı ürünleri kullanmaması gerekiyor. Bilim adamlarına göre deliğin küçülmesinde gelişmiş ülkelerin son 10 yıl içinde bu konuyla yakından ilgilenmeleri etkili oldu.

Edirneli kravat satıcısı Sebahattin Kara, Guinness Rekorlar Kitabı'na girmek amacıyla bir rekor denemesi yaptı ve 1 saatte 1354 kravat bağladı. Kara'nın bir kravatı bağlaması ortalama iki buçuk saniye sürdü. Jüri üyeleri, rekor de­ nemesi sırasında doğru şekilde bağlanmayan kravatları eledi. Guinness Tür­ kiye Temsilcisi Prof. Dr. Orhan Kural, "Rekorlar Kitabı'nda henüz böyle bir kate­ gori yok ve bugüne kadar bu konuda bir rekor denemesi olmadı. Guinness yetkililerinden böyle bir kategori açmalarını ve rekor denemesini kabul etme­ lerini isteyeceğiz.” dedi.

[Tj Bağlamak mı Zor Çözmek mi?

[3] Kendi

[2] 56 Yılcık Gecikme

Q] Oku Oku Bitmez

Kendini Onaracak

53

6 Yerleştirelim, işaretleyelim Şimdi Haberler >- öğrencilerden ses kaydını dinlemelerini ve birinci tabloyu ha­ berlerin konularına göre tamamlamalarını isteyin, ikinci tabloyla ilgili çalışmayı yapmak için öğrencilere ses kaydını yeniden din­ letin ve onlardan tablodaki sözcüklerin hangi haberde geçtiğini belirlemelerini isteyin. Ses kaydını son olarak öğrencilerin "doğ­ ru" "yanlış" sorularını yanıtlamaları için dinletin.

5. kayıt AvustralyalI ünlü oyuncu Nicole Kidman, paparazzilerle tartış­ tıktan sonra yeni yıl tatilini tamamlamadan ülkesinden ayrıldı. Habere göre, bir paparazzi, Kidman ve eşinin, otomobillerinin içinde fotoğrafını çekmek istedi. Gazetecinin izinsiz fotoğraf çekmesi ünlü oyuncuyu çok kızdırdı. Kidman bu olaydan sonra özel jetiyle Avustralya'dan ayrıldı. 6. kayıt Lions Klübü'nün geleneksel "Uluslararası Lions Klüpleri Avru­ pa Müzik Yarışmasında İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı öğrencisi Aylin özer birinci oldu. özer, "Jürinin beni birinci seçmesi çok güzel, çok mutluyum. Başarılı olmak için bundan sonra daha çok çalışacağım. Yarış­ mada 3 bin 500 Euro kazandım Bu para ile profesyonel bir flüt almak istiyorum" dedi. eğitim • sağlık • spor • sanat • ekonomi • güzellik teknoloji • magazin • alışveriş Konusu

Ses Kaydı 1. kayıt Birçok öğrenci üniversite ve lise giriş sınavlarında saniye­ lerle yarışıyor. Sınavlarda başarılı olmak için öğrencilerin diğer

1. Haber 2. Haber 3. Haber 4. Haber 5. Haber 6. Haber

adaylardan daha hızlı okumaları, daha hızlı anlamaları ge­ rekiyor. Bu sınavlarda bir soruda ortalama 40-45 sözcük bu­ lunuyor. Böyle bir soruyu normal hızda okumak 15-20 sani­ ye sürüyor. Ancak hızlı okuyan bir kişinin aynı soruyu 7 sani­ yede okuması mümkün. Bu da 100 soruluk bir sınavda 3040 dakika zaman kazanmak demek.

eğitim sağhk teknoloji spor magazin sanat

1. Haber 2. Haber 3. Haber 4. Haber 5. Haber 6. Haber cihaz

/

başarılı

/

kazanmak

/

/

oyuncu

2. kayıt

gazeteci

Bilim adamlarına göre, spor yapmadan önce 2 fincan

ilaç

/

/ / /

/

kahve içmek, kas ağrılarını azaltmak için birçok ilaçtan daha etkili.

Georgia Üniversitesi profesörlerine göre, sporcuların

Yanıtlar

antrenmandan önce kahve içmesi, antrenman sonrası ağrı­ ları % 48 azaltıyor. 3. kayıt Bir firma kredi kartına benzer bir mp3 çalar üretti. Bu küçük cihazı cüzdanda bile taşımak mümkün. Los Angeles'ta bir fu­ arda ilk kez tanıtılan 2GB'lık cihaz, içinde yaklaşık 500 şarkı saklayabiliyor. 4 GB'lık model de birkaç ay içinde piyasaya çıkacak. 4. kayıt ispanya Basketbol Ligî'nin 15. haftasında Ceramica zor da olsa maçı 74-72 kazandı. Bu takımda Türk oyuncu Serkan Erdoğan'ın da oynaması, Türk seyircileri televizyon karşısına çekti. Basketbolcumuz, maç boyunca çok iyi bir performans ortaya koydu.

Doğru

Yanlış

□

0

□

m

□

m

0

□

m

□

□

□

1. Spordan sonra kahve içmek kas ağrılarını azaltıyor. Aylin özer İstanbul Üniversitesi'nde konserler veriyor. Yeni MP3 çalar birkaç ay önce piyasaya çıktı. Hızlı okuma, üniversiteye giriş sınavları için çok önemli. Nicole Kidman, Avustralya'ya yeni yıl tatili için gitti. Ceramica takımının maçını Türkiye'den birçok insan izledi.

7 Tümceleri tamamlayalım > öğrencilere tümceleri tamamlatmadan önce gerek ve lazım söz­ cükleri üzerinde durun. Bu sözcüklerin -mfve -mEk adlaştırma ek­ leriyle kullanımını örnekleyin ve öğrencilerden çünkü bağlacını dik­ kate alarak tümceleri tamamlamalarını isteyin. 1. Hemen gitmem lazım, çünkü

2. Yarın erken kalkmam gerek, çünkü

3. Konuşmamız gerek, çünkü

8 Çözüm önerelim, sorunu bulalım Ne Yapmam Lazım? > Bu etkinlikte, önce, öğrencilerden verilen durumlara (üşüyo­ rum, acıktım, yorgunum, hastayım, yağmur yağıyor, hava çok sıcakı uygun, çözüm öneren tümceler üretmelerini isteyin. Da­ ha sonra 'problemleri okumalarını ve anlatılan durumun çö­ zümü için ne önerdiklerini sorun, öğrencileri her birinin farklı bir çözüm üretmesi konusunda yönlendirin. Etkinliğin son bö­ lümünde yer alan çözüm paragrafını siz okuyun ve sınıftan bu tümcede aktarılanların hangi sorun karşısında önerilmiş ola­ bileceğini bulmalarını isteyin. 1 Üşüyorum

K a lın elbiseler giym en lazım

2. Acıktım. 3. Yorgunum. 4. Hastayım. 5. Yağmur yağıyor. 6. Hava çok sıcak.

_________________________ __ ___________________________ ___________________________ ___________________________ ___________________________

4. Uyumam lazım, çünkü

Problem 1: Hakan'ın bir arkadaşı onu ülkesine davet etti. Gitmek istiyor ama bir problemi var. Uçaktan çok korkuyor. Çözüm:......... ................... ...... ... ...... ...

5. Çıkmanız gerek, çünkü

Problem 2: Tuncay otobüs şoförü. Üst kattaki komşusu televizyonun sesini çok açıyor ve bu durum onu rahat­ sız ediyor. Daha önce bir kez söylemiş ama durum de­ ğişmemiş. Çözüm:________ ______________________

6. Sigara içmemeniz gerek, çünkü

Problem 3: Arda 19 yaşında yakışıklı bir genç. Üniver­ site öğrencisi. Okulda Aynur adında bir kızdan hoşlanı­ yor ama bunu ona söyleyemiyor. Çözüm:___________ ___ _ _______________________ Problem:______________________________________ Çözüm: Eksik eşyalarını belirlemen, hiçbir şeye dokun­ maman ve polisi araman gerek.

155

vaş adama yaklaşır. Onunla konuşmaya başlar. Ama ar­

Sözcük Alanı

tık çok geçtir. Bu konuşma bir işe yaramaz ve adam köp­

• Televizyon ve gazete haberlerinde geçen kalıp sözler • Televizyon programı türleri {yarışma, belgesel, haber vb.)

rüden atlar. O sırada Murphy üçüncü fotoğrafını da çeker. Şimdi şöyle düşünelim: Haber gazetede bütün ayrıntıları

Dilbilgisi

ile yer almıştır. Murphy'de görevini eksiksiz yapmıştır. Ama

• ADLAŞT1RMA

tüm bunların karşılığı bir insanın ölmesi olmuştur.

(+İYELİK1+DURUM -mE / -mEk / -lylİş l+iyelik) + durum

"önce haber mi, insan mı?" sorusunu şöyle de sorabi­

Beceriler

liriz. önce insan olmak mı, gazeteci olmak mı gelir? Us­

• -mE, -mEk adlaştırma ekleri ile durum eklerinin birlikte gö­ ründüğü yapıları doğru kullanabilme

ta gazeteciler bu soruya farklı yanıtlar veriyor. Bazılarına

• Televizyon programları ve gazete haberleriyle ile ilgili bilgi verebilme ve sorabilme

haber bulabilir. Ama birine yardım etmek için ikinci bir şansınız olmayabilir. Yani onlara göre insan olmak gaze­ teci olmaktan önce geliyor. Ama bazıları için ise önce gö­

Süre: Normal 16 saat / Yoğun 12 saat

9 Okuyalım, diğerlerini bulalım

göre, bir haber kaçabilir. Gazeteci bunun yerine başka bir

rev.

sLV

> Bu alt üniteye öğrencilerle okuma metninin başlığını tartışarak baş­ layın. Tartışma sırasında yeri geldikçe tahtaya,

Düşünün kİ b ir gazetecesiniz ve trafik kazası, intihar girişim i g ib i bir olayla karşı karşıyasınız. Bu durumdaki tavrınız ne olur? Sizin için o anda haber yapmak mı, yardım etmek mi daha önemli olur? Sizce her şey televizyon ya da gazete haberi olabilir mi? Gazeteciliğin zorlukları nelerdir? gibi sorular yazarak konuşmaları yönlendirin. Bu çalışmanın ardından okuma metnini önce siz okuyun, sonra da öğrencilere okutun. Metin­ de geçen yeni sözcükleri açıklayın. Bir öğrenciye metni ikinci kez oku­ tun ve okuma sırasında diğer öğrencilerden, metinde geçen -mE, -mEk ekleriyle adlaşmış eylemleri kitaplarındaki boşluklara yazmala­ rını isteyin. >- Sonraki aşamada öğrencilerden buldukları adlaşmış eylemlerden

Adlaştırma örnekleri

ve metinde mavi yazılarak verilen örnekten yararlanarak metnin alt konularını adlaştırma ekleriyle yazmalarını isteyin.

atlamak__

konuşmaya

ölmesi_____________

gazeteci olmak

gazeteci olmak

konuşma _______

yakalamaya

insan olmak

HABER AA! İNSAN M I?

insan olmak

'insan mı, haber mi önce gelir?" Bugünlerde medya ile ilgili en çok bu soruyu tartışıyoruz, iyi bir gazeteci zor durumdaki bir insa­ na yardım mı eder, bunu haber mi yapar? Birçok gazeteci mes­ leğinde bu sorunla sıkça karşılaşıyor. İşte bir örnek: Oregon Jour­ nal gazetesi muhabiri William T. Murphy işine giderken bir inti­ har olayına rastlar 40 yaşlarında bir erkek köprüden atlamak için korkuluklara doğru koşmaktadır. Eşi, adamı yakalamaya ça­ lışmaktadır. Gazeteci hemen fotoğraf makinesine sarılır ve bir fo­

Konular D

W. T. M urphy’nin b ir intihar olayına rastlaması

2) Otomobillerindeki insanların bu olayla ilgilenmemesi

3) Gazetecinin adamla konuşmaya caltsması____________ 4 ) Haberin gazetede yer alması____________________________

toğraf çeker. O sırada otomobillerindeki birçok insan bu olayla hiç ilgilenmemektedir. Murphy bu durumun da fotoğrafını çeker. O anda adam köprünün kenarına ulaşmıştır. Gazeteci yavaş ya­

(Bu tümceler kitaptaki boşluk sayısına göre örnek olarak verilmiştir. Metne göre, yukarıda verilenler dışında alt konu tümceleri de üretilebilir.)

1 gibi sorular yöneltip bu çerçevede bir tartışma ortamı oluşturun. Ko­

10 İşaretleyelim ► öğrencilerden metinde kırmızı yazılan "bu olay"ın metin­ deki gönderimini bulmasını isteyin. Bu çalışmayı sırasıyla me­ tinde geçen bu soruyu, bunu (haber m i yapar), bu sorunla, bu durumun Ida fotoğrafını çekeri, o sırada sözcük grupları için de yineleyin, öğrencilerin gönderim kaynaklarını olabildiğin­ ce adlaştırma ekleri kullanarak

nuşma etkinliği sırasında tahtaya romantik, polisiye, komedi, dram, tarihi, macera, serüven, bilimkurgu, animasyon, bilgisayar animas­ yonları, izleyici, izleyici kitlesi, izlenme oranı, yapımcı gibi anahtar

sözcükler yazıp öğrencilerin konuşmalarında bu sözcükleri de kul­ lanmalarını sağlayın. Bu çalışmanın ardından ses kaydını dinletin ve öğrencilerden boşlukları dinleme metnine göre tamamlamalarını is­

Ibunu

> gazetecilerin zor durumdaki bir insana yar­ dım etmesi ya da bu olayı haber yapması

teyin. ikinci dinlemede boşluklara gelmesi gereken sözcükleri tahta­

bu sorunla

> gazetecilerin zor durumdaki bir insana yardım etmeye, ya da bunu haber yap­ maya karar vermeye çalışması

sözcükler üzerinden adlaştırma ve durum eklerinin birlikte göründü­

bu durumun

> otomobillerindeki insanların olayla İlgi­ lenmemesi

ya yazarak öğrencilerin yanıtlarını kontrol etmesini sağlayın. Aynı ğü yapılar ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, •

-mE, -mEk ve -iş ekleri ile kurulan tümceciklere, tümcedeki göre­

vine uygun ad durum ekleri getirildiğini [Senin burada yüz-me-n tehklleli.

gibi) yazmalarına yardımcı olun. Daha sonra etkinliğin diğer çalışması olan "doğru" “yanlış" sorularını öğrencilerle birlikte yanıtlayın.

Ben senin burada yüz-me-n-i istemiyorum. Ben senin burada yüz-me-n-e izin vermem.

Yanıtlar

Ben senin burada yüz-me-n-de bir sakınca görmüyorum.

Metinde kırmızı yazılmış "bu olay" sözü,

Ben senin burada yüz-me-n-den rahatsız oluyorum.

□ Otomobillerindeki insanların olayla ilgilenmemesini

Burada yüz-mek tehlikeli. Ben sizin yüzüşünüzü Mark Spitz'e benzetiyorum gibi),

□ Kadının eşini yakalamaya çalışmasını •

[7] Adamın intihar etmek istemesini

-mEk ekinin son sesinin ünlü ile başlayan ek aldığında /y/ye dö­

nüştüğünü

□ Gazetecinin fotoğraf makinasına sarılmasını

iBurada yüz-mey-i istemiyorum.

anlatmaktadır.

Burada yüz-mey-e izin vermem. Burada yüz-mek-te bir sakınca görmüyorum.

Yanıtlar Doğru

•

1. Gazeteciler bazı olaylar karşısında zor durumlara düşebilir.

Burada yüz-mek-ten rahatsız oluyorum, gibi),

Yanlış

[7]

□

□

[7]

[7]

□

kullanıldığını

2. T. Murphy köprünün korkuluklarındaki adamı yakalamaya çalışmış.

[Ben llseninl şarkı söylemenl-den hoşlanıyorum. / Ben [şarkı söylemek]-ten hoşlanmıyorum. /

3. Usta gazetecilerin "insan mı haber mi önce gelir?" sorusuna yanıtları farklı.

-mE ile kurulan tümceciğin öznesi ile ana tümcenin öznesi ço­

ğunlukla ayrı olduğunu; aynı olacağı durumlarda -mEk li yapının

Ben benim şarkı söylememden hoşlanmıyorum, gibi), •

-mEk ile kurulan tümceciğin öznesi ile ana tümcenin öznesinin,

eğer tümcecik tümcedeki fek tümleç ise aynı olduğunu; tümcede birden fazla tümleç varsa aynı da ayrı da olabileceğini

11 Dinleyelim, tamamlayalım D'izi Kirliliği >• Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilere Televizyon dizilerini izliyor musunuz? Hangi dizileri izliyorsunuz? Sizce dizi filmler neden bütün dünyada çok popüler? Sizce televizyon dizilerini kimler daha çok izliyor? Televizyon kanallarında bu kadar çok dizi olması konu­ sunda siz ne düşünüyorsunuz?

[Ben lyüzmey]-e başladım. IYüzen de ben yüzmeye başlayan dal Ali bana l yüzmeyl-i öğretti. IYüzen ben, öğreten Alil Ben [yüzmey]-i Ali'den öğrendim. (Yüzen de ben yüzmeyi öğre­ nen del gibi),

• Tümcenin yüklemi ile adlaşan eylemin öznesinin farklı olduğu durumlarda, adlaşan eylemin öznesinin iyelik eki ile gösterildiği­ ni ve adlaştırma eki olarak -mE kullanıldığını [Bugün (şenini çalış­ manı istemiyorum. Burada yüzmen çok tehlikeli. Yalan söylemen­ den nefret ediyorum. Beni dinlemende yarar var. Bunu anlamana sevindim, gibi) vurgulayın.

Sizce dizi filmler çocukları nasıl etkiliyor?

157

Ses Kaydı

12 Anket uygulayalım Ne Tür Programlar İzliyorsunuz?

DİZİ KİRLİLİĞİ Televizyonda dizi izlemekten hoşlanıyoruz. Ancak bu di­ zilerin çoğu hayatımızı olumsuz etkiliyor. Televizyonlardaki dizi kirliliği en çok çocukları ve gençleri etkiliyor. Gençler ve çocuklar artık gerçek hayatı bir dizi gibi yaşamaya başladı­ lar. Birbirleriyle ilgilenm eye zaman ayırmıyorlar. Televizyon­

> Bu çalışmada tüm öğrencileri anket çalışması uygulamak üzere sınıfın ortasına çağırın ve her bir öğrenciden diğer öğrencilere tab­ loda adları verilen programlardan hangilerini izlediklerini sormala­ rını isteyin, öğrenciler tabloyu tamamladıktan sonra sınıfa

Sınıftaki bayan öğrenciler daha çok hangi program ları izliyor? Sınıftaki erkek öğrenciler daha çok hangi program ları izliyor? Hangi programları herkes izliyor? Hangi programları hiç kimse izlemiyor?

daki diziler nefes alm alarına bile izin vermiyor. Biri bitiyor, di­ ğeri başlıyor. Diziler ahlak dışı olaylarla, ihanetlerle, cinayet­ lerle, kan ve gözyaşıyla dolu. Çocukların ve gençlerin ruh sağlığı bu diziler yüzünden tehlike altında. Çünkü çoğu, o

gibi sorular sorun ve öğrencilerden notlarını kullanarak bu soruları yanıtlamalarını isteyin. Sonuçları değerlendireceğiniz bir tartışma or­ tamı yaratın. Etkinliğin ardından anket çalışmasını geliştirebilir, her gün, ara sıra, hiçbir zaman gibi seçenekler oluşturarak öğrencilerin bu programları hangi sıklıkla izlediklerini sorgulayan bir form oluş­ turabilirsiniz.

dizilerdeki kahramanlara benzemek istiyor. Program yapım­

Sınıftakiler:

Haber

Müzik

Spor Belgesel

Dizi

Film

cıları ise bu tür diziler yapmakta ısrar ediyor. Onlara göre bunu halk istiyor.

13 Tamamlayalım • Açıklamalarınızı dilbilgisi kartı üzerinden özetledikten sonra öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını isteyin.

-mE / -mEk / -lyliş (+iyelik)

ADLAŞTIRMA (+İYELİKİ+DURUM

Bp'.«ig?.is»?t««i . r ! -ma izle -me ara yüz zayıfla bitir söyle gül yürü

^

^

^

."r! v

rî

XHS9K-'-vl

-mak -mek

_

-ma -me

(n) -a/-e -ya/-ye -n /-ın / -in / -un / -ün -da/-de -ta/-te -ı / -i / -u / -ü / -sı / -si / -su / -sü -dan/-den -mız / -miz / -ımız / -imiz / -umuz / -ümüz -tan/-ten -nız / -niz / -iniz / -iniz / -unuz / -ünüz -I/-İ -yı/-yi -ları / -leri -la/-le -yla/-yle

-ış -iş -yış -yiş -uş -ÜŞ

-yuş -yüş

-ta/-te -tan/-ten

-m / -ım / -im / -um / -üm

+durum

.

Stadyumda maç izlemekten çok hoşlanıyorum. Bu işi bitirm eleri çok uzun sürer. Yarın arkadaşımla yüzmeye gideceğiz. *Yarın arkadaşım la yüzmeke gideceğiz. Onun bana yalan söylemesinden bıktım. Arkadaşım onu aramamama çok kızıyor. Ayşe sürekli zayıflayamamaktan şikayet ediyor. Onun, yürüyüşü çok farklı. Onun gülüşü herkesin dikkatini çekiyor.

Yanıtlar 1. Yalan söyle mektm

nefret ederim.

2. Geceleri yalnız kal maktan

korkuyorum.

3. Hasta görünüyorsun. Doktora git mende _ yarar var. 4. Süt içmek kahve iç mekten

daha yararlıdır.

5. Türkiye'de yaşa maya_____ alıştım. 6. Çocuklar piknik yap mayı__

_ çok sever.

7. Gençler pop müzik dinle meyi dinip.meye 8. Hata yap maktan

158

tercih ediyor. çekinmeyin.

1. Şimdi uyumak istemiyorum, çünkü.televizyonda güzel bir film, var_____________________________

2. Alışveriş yapmayı çok seviyor. Bu nedenle______ 3. Dans etmekten çok hoşlanmıyorum. Bu nedenle . 4. Konuyu tekrar düşünmekte fayda var. Çünkü

klasik müzik 5. Her gün spor yapmaya gidiyorum. Çünkü

LJ

14 Okuyalım, işaretleyelim

> Metni öğrencilere okutup yeni sözcükleri açıklayın, öğrencilerin metinde geçen adlaştırma ekleriyle ile ilgili sorun yaşayıp yaşamadık­ larını kontrol edin. Gerekiyorsa adlaştırma yapıları ile ilgili kuralları hatırlatıp metni çözümledikten sonra öğrencilerden sorulan yanıtlama­ larını isteyin.

Bebekler televizyon seyretmeye daha ilk aylarında başlıyor. Seslerin aniden yükselmesi ve alçalması, görüntülerin hızla değişmesi, onların hemen ilgisini çekiyor. Hele reklamlar... Reklamların başlaması demek bebeklerin artık birkaç dakika donması demek Çocuklar ekran karşısındayken yalnızca hareketsiz kalmıyorlar; sürekli çikolata, bisküvi gibi sağlıksız yiyecekler de yiyor­ lar. Böylece hareketsiz kalmaları ve sağ­ lıksız beslenmeleri gelişimlerini engelli­ yor. Bu nedenle çocukların uzun saatler boyunca televizyon seyretmemeleri ge­ rekiyor. Çocuklukta televizyon bağımlılığı her yıl daha da artıyor. Zamanla bu bağımlılık ebeveynlerin müdahale etmesini gerektiriyor. Ama ne yazık ki çoğu anne baba çocuklarını televizyonun karşısında yalnız bırakıyor. Bu nedenle çocuklar zararlı programlar da dahil her programı izler oluyorlar. Halbuki psikologlar ebeveynleri "Çocuklarınız tek başına televizyon izlemesinler." diye sürekli uyarıyorlar. Doğru Yanlış

Doğru Yanlış

t. Çocuklar daha çok ekrandaki görüntülerle ilgileniyor. 2. Çocukları televizyon karşısında yalnız bırakmamak gerekiyor.

3. Televizyon izlemek çocukların □ 0

13 □

sağlıklarını da olumsuz etkiliyor. [7] 4. Erkek çocuklar daha çok çizgi film

izliyor.

□

□ 0

15 Okuyalım, işaretleyelim En Çok Ne İzliyoruz? > öğrencilere, bu etkinlikteki okuma parçasının İstanbul'da yapılan bir anket çalışmasının sonuçları olduğunu hatırlatıp metni okutun. Yeni sözcükleri açıklayın ve

Sizce ülkenizde hangi g elir grubundan insanlar televizyona daha çok bağımlı? Ülkenizde haber program ları ilg i görüyor mu? gibi sorular ekseninde bir tartışma ortamı yaratın. İstanbul Büyükşehir Belediyesi alt ve üst gelir gruplarının tele­ vizyon programlan ve gazete tercihlerini araştırdı. Araştırmaya göre üst sosyoekonomik grubun %94.3'ü, alt sosyoekonomik grubun da %86'8'i televizyon izliyor. Üst gelir grubu televizyon­ da daha çok haber programlarını izliyor. Alt gelir grubunun ilk tercihi ise yerli dizi ve filmler. Yabancı dizilerle yarışma program­ lan her iki grup için de listenin sonunda yer alıyor. Araştırma, gazete okuma alışkanlığının gelir durumuna göre farklılaştığını ortaya koyuyor. "Düzenli gazete okuyor musunuz?" sorusuna üst gelir grubu­ nun %95.3'ü, alt gelir grubunun %71.7'si "evet" cevabı veriyor.

Yanıtlar 1. Gelir düzeyi insanların televizyon izleme ve gazete okuma alışkanlığını etkiliyor. 2. Yarışma programlarını her gelir grubundan insan izliyor. 3. Üst gelir grubu haber programlarına daha çok ilgi gösteriyor. 4. Yabancı diziler İstanbul'daki televizyon izleyicilerinden çok fazla ilgi görmüyor.

Doğru Yanlış

m

□

□

m

m

□

S

□

I jjjjr 16 Okuyalım, işaretleyelim

/. /

> Metinleri okutmadan önce öğrencilere hatırladıkları ilk gazete ve televizyonun bugünkülere göre ne tür farklılıklar taşıdığını ve ilk gazete ve televizyonlar hakkında neler bildiklerini sorun. Dana sonra metinleri okutun ve öğrencilerden, verilen tümcelerin hangi metinde geçtiğini veya hangi tümcelerin metinlerde geçmediğini belirleyererek tabloyu tamamlamalarını isteyin.

İlk Gazete ilk gazeteyi eski çağlarda Romalılar kullandılar. Tabii o zamanlarda gazete kağıdı yoktu. Toprak tabletler vardı. XV. yüzyılda Gutenberg'in matbaayı icat etmesi modern gazeteciliğin başlangıcı oldu, ilk çağdaş gazete 1605‘te Anvers'te Fransızca ve Flaman­ ca olarak çıktı. ilk gazetelerden yalnızca birkaç yüz adet basmak mümkündü. Zamanla baskı tek­ nikleri gelişti, gazeteler milyonlarca kişiye ulaşmaya başladı. Dünya Yayıncılık Birliği'ne göre İsveç gazetesi The Post Och Inrikes Tidningar dünya­ nın en eski gazetesi. Ancak bu gazetenin 1 Ocak 2007'de yayın hayatı sona erdi, ilk sayısı 1645'te Kral III. Gustafın emriyle çıkmış­ tı. Gazetenin amacı dünyadaki gelişmeleri halka duyurmaktı.

Bisiklet Lambasından Televizyona Televizyon hepimiz için olağanüstü bir buluştur. Peki ilk televizyonu kimler, nerede ve nasıl yaptılar, biliyor musunuz? Bu mükemmel aletin mucidi 1888 iskoçya doğumlu John Baird'dir. John gerçekte çok zeki bir çocuktur ama öğretmenlerinin gözünde son derece başa­ rısız bir öğrencidir. İngiltere'de bir üniversitenin elektrik mühendisliği bölümünden mezun olur. Sağlık durumunun kötü olması nedeniyle Birinci Dünya Savaşı yıllarında orduya katılamaz. Bu onun televizyonu icat etme yolundaki en büyük şansı olur, icatlarını bu dönemde yapmaya başlar. Bir süre sonra Baird, aklına görüntü ve sesi bir yerden bir yere aktarma düşüncesini koyar. Çok geçmeden ilk modelin planlarını yapar. Tabii bu mo­ del şimdiki televizyonlara hiç benzememektedir. Çünkü bu televizyon birkaç dikiş iğnesi, birkaç şapka kutusu, büyük bir bisküvi ku­ tusu, bir bisiklet lambası ve mumdan oluşmaktadır. Baird sonradan çalışmalarına daha gelişmiş laboratuvarlarda devam eder ve bazı çalışmaları için asistanlar kullanır. 1924'te de tarihin ilk televizyon patentini alır. Bu televizyon da bir çay kutusu, bir şapka ku­ tusu, yuvarlak bir karton ve anten görevinde bir haçtan oluşmuştur.

Gazete • Bu alandaki modern çalışmalar XV. yüzyılda başladı.

Televizyon

Metinlerde yok

/

• ilk önce Fransızlar kullandı.

/

• ilk önce Romalılar kullandı. • Amacı insanları bilgilendirmekti.

/

• Şimdiki modellere hiç benzemiyordu.

/

/

• Elektrikle çalışıyordu.

/

• Geliştirmek için laboratuar gerekti. • Savaş yıllarında çalışmalar durdu.

/ / /

• Zaman içinde daha çok kişiye ulaştı. • Çok pahalıydı.

160

.

/

• Kralın isteğiyle ortaya çıktı.

/

• ilk denemeler başarısız oldu.

/

• ingilizler buldu.

/

•

Sözcük Alanı • Televizyon ve gazeîe haberlerinde geçen kalıp sözler • Televizyon programı türleri (yarışma, belgesel, haber

vb.)

-mE adlaştırma eki kullanılarak yapılan dolaylı anlatımlarda söyle- ey­ lemi yerine iste-, rica et-, emret- eylemlerinin de kullanılabildiğini l> Mustafa Yeşim'e "Biraz bekle" dedi > Mustafa Yeşim'e biraz beklemesini söyledi. >Mustafa Yeşim'den biraz beklemesini istedi. > Mustafa Yeşim'den biraz beklemesini rica etti.

Dilbilgisi • DOLAYLI ANLATIM (emir kipi)

> Mustafa Yeşim'e biraz beklemesini emretti, gibi! -mE

vurgulayın.

Beceriler • Doğrudan emir tümcelerini adlaştırma eklerini kulla­ narak dolaylı anlatım tümcelerine dönüştürebilme o Televizyon programları ve gazete haberleriyle ile ilgili bilgi verebilme ve sorabilme

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 8 saat

17 Okuyalım, eşleyelim > Bu bölüme hazırlık çalışması olarak öğrencilere, Oikenizde kaç televizyon kanalı var? Hangileri sadece haber/müzik/spor/eğlence programı ya­ yınlıyor? Siz en çok hangi kanalı izliyorsunuz? Neden bu kanalı tercih ediyorsunuz? sorularını sorun ve metinleri, konularını belirlemek üzere oku­ malarını isteyin. Daha sonra tabloda verilen tümcelerin, numa­ ralanmış boşluklardan hangisine gelmesi gerektiğini bulmala­

Hangi Kanal? Az ya da çok hepimiz televizyon izliyoruz. (1)_____________________ ____________________________ Haber programlan, eğlence prog­ ramları, müzik programları, yarışmalar, belgeseller, spor programla­ rı, diziler... Uzmanlar programları dikkatli seçmemizi söylüyor ama çoğu zaman bu kadar çok programın arasından kendimize uygun bir program seçmekte zorlanıyoruz. (2)_____________

rını isteyin. Okuma etkinliğinin ardından dolaylı anlatım (emir ki­ pi) yapısı ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • emir kipi ile kurulan tümcelerin ya doğrudan ya da -mE adlaştırma eki kullanılarak dolaylı anlatıma çevrilebildiğini (Öğretmen - "Bir kompozisyon yazınız!" > öğretmen öğrencilere "Bir kompozisyon yazınız!" diyor. > öğretmen öğrencilere Ionlarınl bir kompozisyon yazmala­ rını söylüyor. > öğretmen bize Ibizimi bir kompozisyon yazmamızı söylü­ yor. > öğretmen size (sizlnl bir kompozisyon yazmanızı söylüyor. gibi), •

-mE adlaştırma eki kullanarak yapılan dolaylı anlatımda hi­ tap edilen ve emir verilen kişiler 3. kişiler ise anlaşılmayı ko­ laylaştırmak için tümcede emir verilen kişilerin her İkisinin de bulunması gerektiğini (> Ayşe ona Ali'nin gelmemesini söyledi.1= Ali gelmesini > Ayşe ona 11 gelmemesini söyledi, h O gelmesini gibi),

•

Emir kipi ile kurulan tümceleri dolaylı anlatıma çevirirken lüt­ fen, sakın, hadi vb. sözcüklerin kullanılmadığını (> Erol bey oğluna "Sakın geç kalma" dedi. > Erol bey oğluna *sakın geç kalmamasını söyledi, gibi),

Ekranların Kralı Futbol 2005 yılında en çok reytingi futbol karşılaşmaları aldı. 2005 yılında en yüksek izlenme oranlı programlar arasında Türkiye-isviçre Dün­ ya Kupası maçı ilk sırada yer aldı. Bir araştırma şirketi Televizyon ve telefon sahibi 38 milyon 935 bin 633 kişiyle anket uyguladı. __________ . Ankete göre, Türkiye-isviçre maçı % (3) 30,41e 2005 yılının en yüksek reytingli programı oldu. Reklamlara Dikkat! Televizyon reklamlarındaki yeni ürünler ve reklam programlarının bu ürünleri sunuş biçimi nedeniyle çocukları bilinçli tüketim konu­ sunda daha erken yaşlarda eğitmemiz gerekiyor. Çocuklar ve gençler birbirlerini dikkatle izliyor, kendilerini bir grubun içinde his­ setme duygusuyla hareket ediyor. (4)________________________ Ço­ cuk veya genç, kendisine arkadaşları arasında yetenekleriyle, zekasıyla değil, kıyafetlerinin markasıyla bir yer bulmaya çalışıyor. (5)________________________ Televizyonu eğitim için kullanın Televizyon yayınlarının çoğu yararsız, kalitesiz. Ama yine de vazge­ çemiyoruz televizyondan. (6)_____________________ . Tabii ki evet. Çünkü televizyon sadece bir eğlence kutusu değil. Televizyonunu­ zun karşısına oturup yabancı dil öğrenmeniz, lise ya da üniversite diploması almanız da mümkün. Belgesel programlar sayesinde farklı konularda bilgi sahibi olabilirsiniz. Tarihi öğrenmek için sade­ ce tarih kitaplarını okumak zorunda değilsiniz. Televizyonunuzda doğru kanalı seçmeniz yeterli. Eğitici çocuk programları çocuğunu­ za öğretmenlik yapabilir. (7)__________________ ____ .

ı

• Çünkü dünyanın bütün ülkelerinde televizyonlarda onlarca, belki yüzlerce kanal var.

2

• Peki televizyonu eğitim için kullanmak da mümkün mü?

6

• Ve ne yazık ki bazı anne babalar farkında olmadan bunu destekliyor.

5

• Anketörler 2200 evde 8500 kişiyle görüştü.

3

• Çünkü televizyonda herkes için uygun bir program var.

1

• Sağlık programlan size daha sağlıklı bir hayatın formülünü verebilir.

7

• Bu da aralarında marka tutkusunun ön plana çıkmasına neden oluyor.

4

DOLAYLI ANLATIM (emir kipi) ■ • Eylem — Ek

iç kapat göster gel geç kal yaz

-ma -ma/ -me -me

-m -n -sı / -si -mız / -miz -nız / -niz -ları / -leri

-I/-İ

Öğretmen kompozisyon yazm am ızı istiyor / söylüyor. Doktorum içki içmemi söylüyor. Hostes cep telefonlarım ızı kapatmamızı ısöyledi. Trafik polisi belgelerim i göstermemi istedi. Ona b ir daha geç kalmamasını söyledim. Sekreteriniz bugün gelmemi söyledi. *Sekreteriniz bugün gelm em i dedi.

18 Tümce yazalım > Dolaylı anlatım ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartı üzerinden özetledikten ve kart üzerindeki eşleme çalışmalarını yaptıktan sonra öğrencilerden etkinlikteki tümcelerde doğrudan aktarılan emir tümcelerini dolaylı anlatıma çevirmelerini isteyin. Trafik polisi çocuklara 'Trafik kurallarına mutlaka uyun." diyor. Trafikpolisi çocuklara trafik kurallarına uymalarım

10. Müdür sekreterine "Bana bir saat telefon bağlama." dedi. M üdür sekreterine kendisine b ir saat telefon ______ bağlamamasını söyledi______________________________

11. Doktorlar "Son yemeğinizi uyumadan en az 3 saat önce uymalarını istiyor

2. Uzmanlar "Günde 2 saatten çok TV izlemeyin." diyor. Uzm anlar günde 2 saatten çok TV izlemememizi söylüyor ______________________________________________

3. Biz ona "Sakın eve geç kalma." dedik. B iz ona eve geç kalmamasını______________________ söyledik

Meteoroloji müdürlüğü "Yarın büyük bir fırtınaya hazırlıklı olun." diyor.

yiyin." diyor. D oktorlar son yemeğ im iz i uyumadan en a z 3 saat önce yememizi söylüyor ________________________

12. Ona "Artık beni arama." diyeceğim. Ona artık beni aramamasını_____ söyleyeceğim

13. Murat bana "Yarın bize gel." dedi. M u ra t bana varın onlara gitmemi söyledi

hazırlıklı olm am ızı söylüyor

5. öğretmen bize "Daha çok Türkçe konuşun." diyor. Öğretmen bize daha cok Türkçe konuşmamızı söylüyor ___ _______________ ____________ __ _______ _.

6. Doktor Murafa “İlaçlarınızı düzenli kullanın." diyor.

14. öğretmen "Yarınki sınavda sorulan dikkatli okuyun." diyor. Öğretmen yarınki sınavda som ları dikkatli________ okum am ızı söylüyor__________________________ ____ __

15. Müdür bey bize "Hepiniz yarın 9.30'da burada olun." dedi.

Doktor M urat’a, ilaçlarını düzenli kullanmasını ____ söylüyor _____________ __ ______________________________

7. Görevli bana "Lütfen adınızı tekrar söyleyin." dedi Görevli benden adım ı tekrar söylemem i ______ ______ istedi____________________________________________________

8. Kütüphane görevlisi öğrencilere "Lütfen çevrenizdekileri rahatsız etmeyin." diyor.

orada olm am ızı söyledi______________________________

16. Görevli, yolculara "Lütfen uçağa gidin." diyor. Görevli, yolculara uçağa, gitmelerini _______________ söylüyor ___ _____ ____ _

___ _____ ____

_______ ____

17. Anne çocuğuna "Yemeğini bitir." dedi.

Kütüphane görevlisi öğrencilere çevresindekileri

A nne çocuğuna yemeğini bitirmesini _______________

rahatsız etmemelerini söylüyor ________________________

söyledi ____________________________ ____________________

9. Resepsiyonist, müşteriye "Formu doldurun." dedi.

18. Ali arkadaşlarına "Yarın bize gelin" dedi.

Resepsiyonist müşteriden fo rm u doldurmasını_______

A li arkadaşına varın ona gitm elerini ______________

istedi____________________ _______________________________

söyledi.. _....... ...... ........... ... ... ...... ..........

..... ..

19 Yerleştirelim, işaretleyelim, eşleyelim

(T °\ )

Televizyon Programları > Bu etkinlikte öğrencilere her bir programla ilgili ses kaydını ayrı ayrı dinletin. Her kaydın ardından dinledikleri programın türünü yaz­ malarını isteyin, ikinci dinlemede ses kaydının tamamını dinletip öğrencilerden soruları yanıtlamalarını isteyin. Ses Kaydı 1. Her ilkbaharda yüz binlerce su kuşu, Amerikanın güney kıyılarından buraya gelir. Onlar için burada 5 ay devam edecek yeni bir hayat başlar. Yaz bittikten sonra ise yeniden göç hazırlıkları başlar. 2. Merhaba değerli izleyiciler. Bugünkü konuğumuz Akdeniz üniversitesi Tıp Fakütesi'nden. Kendisiyle uyku sorunları üzerine soh­ bet edeceğiz. Sizler de konuğumuza soru sormak, bilgi almak için telefonla bizi arayabilirsiniz. 3 .Şimdi size bir son dakika gelişmesi iletmek istiyoruz. Japonya'nın batısında Pasifik açıklarında bu gün öğlen saatlerinde Richter ölçeğine göre 7.2 büyüklüğünde bir deprem oldu. 4. Önlüler dünyasındaki gelişmelerle yine birlikteyiz. Kim, kiminle, nerede, nasıl? Bütün bu soruların cevapların bu programda bu­ lacaksınız. Haftanın dedikoduları, sinema dünyasının ünlülerinden şok açıklamalar, işte ilk görüntülerimiz... 5. Ben bu konuda sizin gibi düşünmüyorum. Biraz önce diğer konuşmacı da söyledi. Bence gençlerin sorunları ekonomik neden­ lerle ilgili değil. Günümüzde her şey eskisinden çok farklı. Gençlerden bizim gibi davranmalarını beklemeyelim. 6. Genç kart kullanın kazanın: Genç kart, aralık ayında tüm alışverişlerinize 6 taksit imkanı sunuyor, iyi alışverişler. 7. Yeni günde herkese merhaba, programımız yaklaşık 2 saat sürecek ve 50 yeni parça dinleyeceğiz bugün. Haftanın liste başı şarkılarını, en yeni küpleri, yeni albümleri bu programda bulacaksınız 8. iyi akşamlar sayın seyirciler. Haftanın en önemli maçında canlı yayınla karşınızdayız. Spikeriniz ben Gökhan Mert sizlere tüm canlı yayın ekibimiz adına güzel bir maç diliyorum. Birazdan takımlar sahadaki yerlerini alacak ve karşılaşma başlayacak

Etkinliğin ikinci bölümünde, öğrencilerden sözlüklerini de kullanarak verilen sözcükleri tabloda ilgili alanlara yerleştirmelerini isteyin.

C

Yanıtlar belgesel • reklam • tartışma • sağlık • haber müzik • yarışma • dizi • spor • magazin 1. program türü

belgesel

2. program türü

sağlık

3. program türü

haber

4. program türü

magazin

5. program türü

tartışma

6. program türü

reklam

7. program türü

m üzik

8. program türü

spor

su alfl * son dakika • hava durumu • promosyon ^ ödül - peşin fiyatına taksitle • yarışmacı • son bölüm turnuva • ürün • güneş sistemi • ana haber konuşmacı • doğa olayları • klip • karşılaşma kupa eleştiri • aşk • beste • canlı yayın • türkü • sahne

Beigesel

su altı, güneş sistemi, su altı, doğa olayları

Doğru

Yanlış

1. Reklamlarda 2 ürünün reklamı var.

□

m

2. Müzik programı 50 dakika sürecek.

□

s

3. Sağlık programı uyku sorunlarıyla ilgili.

m

□

4. Kuşlar Güney Amerika'ya göç ediyor.

□

m

Haber

son dakika, hava durumu, ana haber

Reklam

promosyon, peşin fiyatına taksitle, ürün

Tartışma

konuşmacı

Spor

turnuva, kupa, canlı yayın, ödül

Müzik

klip, sahne, beste, türkü

Magazin

aşk, ünlü

Sağlık

beslenme, tıp

20 Tamamlayalım, anlatalım Kumanda Kavgası > öğrencilerden metni okumalarını ve boşlukları tamamlamalarını isteyin. Son olarak doğru yanıtları söylemek üzere metni sınıfa siz okuyun. > Etkinliğin ikinci bölümünde metinde geçen sözcüklerden ve sorulardan yararlanarak bir konuşma çalışması yaptırın. izlemek • izlemekten • hoşgörülü olmak görüşmek için saygı göstermek televizyon aimak • seyretmek istiyor izlemeyi tercih ediyor • seyretme odası Bir ailede herkes birbirini sever. Ancak her ailede bazı küçük so­ runlar çıkıyor, örneğin, akşamları birlikte televizyon elem ek . bir­ çok aile için büyük bir sorun. Anneler genellikle bir pembe dizi ya da bir aşk filmi izlemeyi tercih ed iy or . Babalar için durum farklı. Onlar özellikle futbol maçı iz lemekten

seyretmek istiyor

Kadınlar akşamları maç

nefret ediyor ama erkekler için bu büyük keyif. Belki de

bu sorunun çözümü evin her odasına bir televizyon alm ak, .

Sizde Nasıldır?

Ama o zaman da ailedeki kişilerin birbiriyle görüşmek için ran­ devu alması gerekebilir. Ya da daha ekonomik bir çözüm: Evde ka­

• Kumanda kimdedir?

dınlar için ayrı, erkekler için ayrı birer televizyon seyretme odası yg-

• Ne tür programlar izlersiniz?

pabiliriz. Bunu da mı beğenmediniz? Galiba her İki taraf için de çö­ zümlerin en iyisi biraz hoşgörülü olmak göstermek

• Kumanda kavgası nasıl biter?

Ve birbirine.S£}’S1.......

.

21 Eşleyelim >- Bu çalışmada tablodaki her tümceyi farklı bir öğrenciye okutup diğer öğrencilerden bu tanıtım tümcesinin hangi ürüne ait olduğunu bulmalarını isteyin. Daha sonra öğrencilerden, bu etkinlikte verilen ürünler için kendilerinin de birer slogan üretmelerini veya bazı genel özelliklerini vererek aşağıdaki ürün ve hizmetlerin tanıtımında kullanılabilecek tümceler oluşturmalarını isteyin.

banka

daha yüksek faiz, güvenli internet hizm eti

çikolata

daha az kalori, yeni b ir tat

gazete

doğru haber

mobilya

indirim

kredi kartı

daha çok bonus şampuan • deterjan • parfüm • cep telefonu • sabun • araba • diş macunu • nemlendirici

ürün

164

Slogan

Deterian

• Yalnızca bir yıkamadan sonra farkı fark edeceksiniz. Beyazlarınız daha beyaz, renklileriniz daha parlak.

Şampuan

• Siz geçerken herkes dönüp size bakacak.

Cep telefonu

• Dostlarınızın sesi her yerde hep yanınızda olacak.

Sabun

• Şimdi banyolarınız daha keyifli.

Araba

• Yeni modelimizle geleceğe yolculuk yapmak için acele edin.

Dis m acunu

• Artık daha beyaz güleceksiniz.

Parfüm

* Gün boyu etkili. Kokunuzu çantanızda taşımayın.

Nem lendirici

• Cildinizi korumak onun işi, siz hayatınıza devam edin! Artık güzellik salonlarına gitmeniz gerekmiyor.

ürün

Slogan

• Limonata • Hava Yolları • Güneş yağı • Tıraş bıçağı • Dondurma • Mutfak robotu

22 Yeniden yazalım > öğrencilerden konuşma balonlarındaki tümcelerden yararlanarak fotoğraflardaki durumu anlatan tümceler üretmelerini isteyin.

Lütfen televizyonu kapat.

• Erkek kadına televizyonu kapatmasını söylüyor.

• Doktor hastaya o ilacı her gün içmesini söylüyor.

• Erkek kadından televizyo­ nu kapatmasını istiyor.

‘ Doktor hastadan o ilacı her gün içmesini istiyor.

• Kadın garsona hesabı ge­ tirmesini söylüyor.

• Adam şoföre uygun bir yerde durmasını söylüyor.

- Müdür sekretere o raporu akşama bitirmesini söylüyor.

• Kadın garsondan hesabı getirmesini istiyor.

• Adam şoförden uygun bir

• Müdür sekreterden o raporu akşama bitirmesini istiyor.

yerde durmasını İstiyor.

• Kadın erkeğe kendisiyle daha fazla ilgilenmesini söylüyor. • Kadın erkekten kendisiyle daha fazla İlgilenmesini İstiyor.

• Jandarma sürücüye daha dikkatli olmasını söylüyor. o Jandarma sürücüden da­ ha dikkatli olmasını istiyor.

• öğretmen öğrencilere so­ ruları dikkatli okumalarını söylüyor. * öğretm en

öğrencilerden

soruları dikkatli okumaları­ nı İstiyor.

> Bu üniteyle ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilere A ve B rollerini vererek A rolündeki öğren­ cilerin s.l 71'i; B rolündeki öğrencilerin s.l 72'yi açmalarını isteyin.

> Karşılıklı konuşma etkinliğinde, oluşturduğunuz gruplardaki öğrencilerden verilen haberlerin başlıklarını kendi gruplarındaki diğer öğren­ ciye okumalarını ve onlardan bu haberin ne ile ilgili olabileceği konusundaki tahminlerini almalarını isteyin. Etkinliği gruplardaki diğer öğren­ ciler için de aynı biçimde uygulayın. Daha sonra haber metinlerini siz okuyarak öğrencilerin tahminlerindeki başarılarını saptayın.

10. Unife

10. Ünite

Söyleyelim, tahmin edelim Başlığın Haberi Ne?

İB

Söyleyelim, tahmin edelim Başlığın Haberi Ne?

DIŞARIDAN FORMDA, İÇERİDEN ŞİŞMAN OLMAK

İngiltere'de bilim adamları geç­ tiğimiz günlerde bir araştırma­ nın sonuçları açıkladılar. Bu araştırmaya göre zinde ve formda dış görünüme sahip ki­ şilerin iç organlarındaki yağlan­ ma oranı, kilolu kişilere oranla daha yüksek olabiliyor. Bu yüz­ den uzmanlar zayıf görünümlü kişilerin de iç organlarının sağ­ lık durumlarını da kontrol ettir­ melerini söylüyorlar.

KÜRESEL ISINM A N IN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ

Son araştırmalara göre 2070'te Türkiye genelinde sıcaklıklar 6 derece kadar yükselecek, Kara­ deniz Bölgesi dışında yağışlar iyi­ ce azalacak. Ekosistem değişin­ ce, birçok canlı türü de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. DEDİKODU YAPMANIN FAYDALARI

Uzmanlara göre dedikodu yap­ manın insan sağlığı için faydala­ rı var. Dedikodu yapmak insanın sosyal becerilerini geliştiriyor, in­ sanlar dedikodu yoluyla birbirleriyle düşüncelerini ve duygularını paylaşıyorlar. Böylece kendi so­ runlarından uzaklaşıyor ve daha çok sosyal iletişim kuruyorlar. Bu da insanlar üzerindeki stresin azalmasını sağlıyor.

ETKİLİ KAR YAĞIŞI GÜLDÜRÜYOR

Türkiye genelinde etkili kar ya­ ğışı, kayak merkezlerine ilgiyi artırdı. Yüksek kesimlere yeni­ den kar yağması, kayak mer­ kezlerindeki tesislere canlılık getirdi. 17 Şubat Cumartesi gü­ nü yeni bir yağış bekleniyor. Yetkililer, kayak severlerin pist­ lerde yoğun sise bağlı olası ka­ zalara karşı dikkatli olmalarını söylüyorlar.

YOKSULJJLKE GENÇLERİJ5AHA MUTLU

MTV Netvvorks Internationai'ın 14 ülke ile ilgili araştırmasına göre “Para mutluluk getirmiyor." Araş­ tırmacılar gelişmiş ülkelerdeki gençliğin mutsuzluğunun ne­ denlerini başarılı olma baskısı ve kötümserlik ile açıklıyor. Bu genç­ lerin çoğunda kansere yakalan­ ma ve işten atılma korkusu da büyük. Az gelişmiş ülkelerde ise insanların daha mutlu olmasının sebepleri şunlar: Daha iyi bir ge­ lecek için umutlular ve ülkelerinin ekonomik durumu ile ilgili iyim­ serler.

KIRMIZI GÜLÜN BOYU UZADI

Kırmızı gül Sevgililer Günü'nün en önemli hediyesi. Ama artık sevgiliye sadece kırmızı gül ver­ mek yetmiyor, insanlar artık onun da en güzelini, en ilginci­ ni arıyorlar. Bu yüzden Ekva­ tor'un zengin topraklarındaki bir buçuk metrelik güller yetiştiriyor­ lar. Bir düzinesi 350 YTL olan dünyanın en uzun gülü tüm dünyada kapış kapış satılıyor. 5 BİN YILLIK ÇİFTİ AYIRMADILAR

İtalya'da arkeologlar kısa süre önce iki iskelet buldular. Beş bin yıl önce birbirlerine sarılmış halde gömülen iki iskelet, birbi­ rinden ayrılmayacak. Arkeolog Elena Menotti, "Sevgilileri ayır­ mak söz konusu değil." dedi. Genç çiftin iskeletlerini Arkeolo­ ji Müzesi'nde olduğu gibi sergi­ leyecekler. Bazı bilim adamları­ na göre iki iskeletin duruş biçi­ mi esrarını koruyor.

166

M .

G o o g l e İNTERNETTE TARİH YAZIYOR

Google Sİ: V O i I.......... .. -...... ...... :

internetin en büyük arama moto­ ru Google, Google Haber Arşivi adıyla son 200 yıllık haberleri in­ ternete koydu. Arşivdeki en eski haber 1700'lere dayanıyor. Arala­ rında The Nevv York Times, The Wall Street Journal, The Washington Post, The Guardian ve Time

gibi İngilizce basın devlerinin haber arşivleri artık internette. Google, ABD'nin önde gelen gazeteleriyle birlikte eski haberleri internet üze­ rinden kamuya açıyor. Akademik veritabanları LexisNexis, Factiva ve HighBeam de Google'a destek verdi ve bazı bölümlerini arama motoruna açtı. ■ ■

f

i ! (1! Sağlıklı bir yaşam için ne mucize ilaçlara, ne de sihirli for­ müllere ihtiyacımız vardır. Egzersiz yapmaya ve sağlıklı beslenmeye çalışmak, sağlıklı bir biçimde yaşamak için yeterlidir. (21 Egzersizin ve pozitif düşünmenin yanında sağlıklı yaşamın en önemli şartlarından biri de doğru beslenmedir. Ya­ rarlı besinleri tüketmek, vücudunuzun hastalıklara karşı daha güçlü olmasını sağlar. (3! Nasıl daha doğru beslenebilirsiniz? öncelikle öğünlerinizin düzenli olması gerekir. Sabah sıkı bir kahvaltı yapıp ye­ ni güne hazırlanın. Öğlen ve akşam ise daha hafif ve sağlıklı yemekler yiyin. Beslenme alışkanlıklarınızda da ba­ zı değişiklikler yapabilirsiniz. Kafein, alkol, şekerli gıdaları hayatınızdan çıkarın. Bunların yerine sebze, meyve, ba­ lık, süt ürünleri gibi gıdaları tüketin. Bu ürünlerin tüketimin­ de de bazı noktalara dikkat edin. Örneğin; meyveleri ka­ buğunu soymadan, sebzeleri çok fazla pişirmeden yiyin. (4! Hastalanıp doktora gitmemek için doğru beslenme ve iyi bir yaşam tarzı çok önemlidir. Unutmayın, akıllıca seçimler yapıp daha sağlıklı bir hayat yaşamak sizin elinizde.

Sözcük Alanı • Beslenme alışkanlıkları ile ilgili sözcükler, deyimler, ka­ lıp sözler Dilbilgisi • ULAÇLAR -(ylip / -mEdEn Beceriler • -ip/-mEdEn ulaçlarını kullanarak doğru tümceler oluş­ turabilme • Beslenme tercihleri ve alışkanlıkları, sportif etkinlikleri hakkında bilgi verebilme, soru sorabilme

Süre: Normal 12 saaf / Yoğun 10 saat

Yanıtlar

[3]

Doğru beslenmenin kuralları. Q] Spor ve doğru beslenmeyle sağlıklı bir hayata ulaşabilme şansı.. Beslenmenin sağlıklı bir hayatın önemli bir şartı olması ve yararlı yiyeceklerin vücudumuzu güçlendirmesi. [T] Hastalanmadan önce beslenme ile hastalıklara karşı ön­ lem alma.

1 Okuyalım, eşleyelim

/_

Yanıtlar

/

Sağlıklı Olmak > Bu üniteye öğrencileri giriş fotoğrafı hakkında konuşturarak başlayın. Konuşmalar sırasında yeri geldikçe öğrencilere,

• sıkı — * gıda • pozitif • şart — * tarz —

güçlü besin olumlu koşul stil

Sigara içiyor musunuz? Düzenli olarak spor yapıyor musunuz? Hangi sporları yapı­ yorsunuz? Sağlıklı beslenmeye özen gösteriyor musunuz? Bunun için neler yapıyorsunuz?

2 Yerleştirelim ► Öğrencilerin kutu içinde verilen ifadelerin anlamlarını bilip bil­ mediklerini kontrol edin. Anlamını bilmedikleri ifadeleri örnek tüm­ celer vererek açıklayın. Daha sonra öğrencilerden, tümcelerdeki boşlukları uygun ifadelerle tamamlamalarını isteyin.

Sağlığınızı korumak için nelere dikkat ediyorsunuz? gibi sorular sorun. Bu aşamada ünite boyunca sıklıkla kullanı­ lacak olan besin, gıda, beslenme, dengeli beslenme, öğün, ya­

rarlı, zararlı, alışkanlık, diyet, diyet yapmak, formunu korumak,

Yanıtlar

f

V

formunu korumak • abur cubur yemek öğün atlamak • formda kalmak • dengeli besle vücudunu forma sokmak * diyet yapmak

ilaç, hastalık, vücut vb. sözcükleri tahtaya yazıp anlamlarını öğ­ retin. Konuşma etkinliğinin ardından numaralanmış paragraf­ lardan her birini farklı bir öğrenciye okutup öğrencilerden verilen tümcelerden hangisinin ilgili paragrafın konusunu gösterdiğini bulmalarını daha sonra da yakın anlamlı sözcükleri eşlemeleri­ ni isteyin.

1. Deniz Jorm unu korumak

|çjn

zaman yiyeceklerine

dikkat ediyor. Bu yüzden her zaman aynı kiloda kalıyor. 2. Öğün atlam ak vücudumuzun dengesini bozar. Bu yüz­ den sabah, öğlen ve akşam mutlaka düzenli yemek ye­ meliyiz.

3. Dengeli beslenmek , vücudumuz için gerekli tüm besin­ lerden yeteri kadar yemektir. 4. Yemek aralarında kuruyemiş, cips gibi abur cubur i yemek bir çok kişinin sağlıksız beslenmesine sebep oiur. 5. Son zamanlarda çok kilo aldım. Vücudunu forma sokmak için aerobik yapmaya başladım. 6. Sadece spor salonuna gidip egzersiz yapmak kilo ver­ mek için yeterli değildir. Aynı zamanda diyet yapmak da gereklidir.

Dün akşam televizyonu kapatmadan uyudum. (Uyudum ama öncesinde televizyonu kapatmadım.) gibi), • -ip/-mEdEn ulacını taşıyan tümceciklerin öznelerinin ana tüm­ cenin öznesi ile aynı olduğunu

[Dün akşam (beni televizyonu kapatıp uyudum. *Dün akşam annem televizyonu kapatıp ben uyudum, gibi), • Eğer -mEdEn ekini taşıyan bir tümceciğin öznesi ile ana tümce­ nin öznesi ayrı ise, bu yapının -mEdEn önce ulacının kısa biçi­ mi olduğunu (Dün akşam annem televizyonu kapatmadan

(beni uyudum. (Uyudum ama annem televizyonu henüz kapat­ >- Bu çalışmadan önce öğrencilere, sebze ve meyvelerden te­ davi amacıyla yararlanıp yararlanmadıklarını sorun. "Şifalı bitki­ ler" üzerine bir konuşma ortamı oluşturun ve verilen tümcelerde aktarılanlara benzer bilgiler vermelerini isteyin.

mamıştı.), • -ip/-mEdEn ulaçları ana eylemin yapılış tarzını doğrudan etkili­ yorsa, ardışıklıktan ziyade tarz, neden, gerekçe anlatımının ön plana çıktığını

(Kimseyi dinlemeden konuşuyorsun (Konuşmanın karşılıklı ya­ pılmadığı, karşımızdaki kişilerin görüşlerine dikkat, önem ve de­ ğer verilmediği vb. anlamlara vurgu yapılmaktadır),

Çocuk kapıyı çal-madan içeri girdi (içeri girmeden önce kapıyı çalmanın beklendiğine ama bunun gerçekleşmediğine vurgu yapılmaktadır),

işçiler yemekten zehirlenip hastalandılar. Cemi fırtınaya yakalanıp battı, gibi), • -ip ulacının, bir tür ikileme kurarak aynı anda gerçekleşme de anlatabildiğini (Çocuklar bahçede koşup oynuyorlar. Arkadaş­

larla gülüp eğlendik, gibi), • Ana tümcenin olumsuz olduğu yapılarda -mEdEn ulacının ana eylemin gerçekleşmesinin ön koşulu olarak algılandığını IKah­

valtı yapmadan işe gitmem (işe gitmek için önce kahvaltı yapa­ rım.)

Soruları İyice anlamadan cevaplamayınız [Cevaplamak için ön­ 1 Havuç ve kereviz uykusuzluğa çok iyi gelir. 2 Çilek sigara dumanının etkilerini azaltır. 3 Lahana yaşlanmayı geciktirir. 4 Kayısı cildinizin daha güzel olmasını sağlar.

ce soruları iyice anlamanız gerekir.) gibi), - Ana tümcenin olumsuz olduğu yapılarda -ip'in eklendiği eyle­ min de olumsuz algılandığını

5 Elma enerji verir.

[Bu güne kadar yalan söyleyip kimseyi kandırmadım (Yalan

6

söylemedim ve kimseyi kandırmadım.) gibi),

>- Konuşma etkinliği sırasında, öğrencilerin ürettiği tümcelerden uygun olanları içinde -ip ve -mEdEn ulaçları geçecek biçimde değiştirerek fElmayı soymadan yemek gerek, gibil tahtaya yazın. Bu tümcelerden hareketle -ip ve -mEdEn ulaçları ile ilgi açıkla­ malarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • -ip/-mEdEn ulaçlarının, tümceciğin eyleminin ana eylemden

• -ip'in, -mEdEn ekinin olumlu versiyonu olmakla birlikte, eklen­ diği eylemin olumsuz olabileceğini bu durumda -ip ile ana ey­ lem arasında salt ardışıklık veya niteleme değil, daha çok biri­ ni diğerine tercih etme ilişkisi kurulduğunu

[Dün akşam sinemaya gitmeyip evde kaldık. Yemeklerde fazla yağ kullanm ayıp formunuzu koruyabilirsiniz.

önce gerçekleşip [-ip] gerçekleşmediğini {-mEdEn) anlattığını

*Dün akşam televizyonu kapatmayıp uyudum.

[Dün akşam televizyonu kapatıp uyudum. (Televizyonu ka­

*Kimseyi dinlem eyip konuşuyorsun.

pattım ve sonrasında uyudum)

*Çocuk kapıyı çalmayıp içeri girdi, gibi) vurgulayın.

lylip / -mEdEn

ULAÇLAR

Ö rnekler

Eylem sor oku yap çal bak

Lütfen kapıyı çalmadan içeri girmeyin. -ıp/-ip/-up/-üp -yıp/-yi p/-yup/-yüp Kahvaltı yapıp evden çıktım. -mayıp/-meyip Bugün hiçbir şey yapmayıp evde oturalım. -madan/-meden Soruları iyice okumadan cevaplamayın. *Pencereden bakıp düştü. *öğretmen sorup biz yanıtladık.

4 Yemden yazalım > -ip ve -mEdEn ulaçlarıyla ilgili açıklamalarınızı, dilbilgisi kartını da kullanarak özetleyin ve öğrencilerden verilen tümceleri bu ulaçları kul­ lanarak yeniden yazmalarını isteyin.

Yanıtlar 1. Kadın elmayı soyuyor. Kadın elmayı yiyor. Kadtn elmayı soyut) yiyor _____________________________

2. Kadın elmayı soymuyor. Kadın elmayı yiyor. Kadın elmayı soymadan yiyor _______________________

3. Kadın elmayı kendisi yemiyor. Çocuğa veriyor. Kadın elmayı yemeyip çocuğa veriyor _______________

4. Çocuk ayakkabılarını çıkarıyor. Çocuk eve giriyor. Çocuk ayakkabılarını çıkarıp eve giriyor ____________

5. Çocuk ayakkabılarını çıkarmıyor. Çocuk eve giriyor. Çocuk, ayakkabılarını çıkarmadan eve sinyor ______

6. Çocuk eve girmiyor. Bahçede oynuyor. Çocuk eve Pirmevip bahçede oynuyor ________________

7. Adam ceketini giydi. Evden çıktı. Adam ceketini şivip evden çıktı______________________

8. Adam ceketini giymedi. Evden çıktı. Adam ceketini siymeden evden çıktı_________________

9. Adam ceketini giymedi. Bavuluna koydu.

5 Tamamlayalım > öğrencilerden tümceleri -ip ve -mEdEn ulaçlarıyla tamam­ lamalarını isteyin. Yanıtlar 1. Lütfen randevu al P gelin. 2. Lütfen randevu al madan gelmeyin. 3. işlerimi bitirj£_________tatile çıkacağım. işlerimi bitir meden tatile çıkmayacağım. 5. iyice düşünüp________ karar ver. iyice düşün meden karar verme. Bu ilaçlan yemek ye meden iç. Bu ilaçlan yemek ye meden içme.

6 Dolduralım

C^F~)

Kim Nasıl Besleniyor? > Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilere fotoğraflardan hangisinin kendi beslenme alışkınlıklarını örneklediğini ve beslenme tercihlerinin neden bu yönde olduğunu sorun. Ar­ dından ses kaydını dinletin ve kayıtta beslenme alışkanlıkları hakkında bilgiler verilen kişilerin adlarını ilgili fotoğrafların üze­ rine yazmalarını isteyin. > Etkinliğin ikinci bölümünde öğrencilerden tabloda verilen tümcelerin karşısına ilgili kişi adlarını yazmalarını isteyin.

f Ses Kaydı NASIL BESLENİYORLAR? Merhaba ben Mine. Çok yoğun bir iş ortamında çalışı­ yorum. Sabah sadece bir bardak çay içip erkenden ev­ den çıkıyorum, öğlene kadar sadece bol su ve bitki ça­ yı içiyorum, öğlen genellikle kebap, döner gibi yiyecek­ ler yiyorum. Saat dört ve beş arası işimiz biraz hafifliyor. Bazen arkadaşlarla çay içip kurabiye yiyoruz. Saat yedi­ de işten çıkıyorum. Akşam sebze ve salata gibi yemek­ ler yemeye dikkat ediyorum. Çünkü aynı kiloda kalmak istiyorum. Gece bir fincan bitki çayı içip uyuyorum Ben Emre, öğrenciyim. Ailemden uzakta yaşıyorum.Bu nedenle "Çok iyi besleniyorum." diyemem. Sabah iyi bir kahvaltı yapıp okula gidiyorum, öğlen genellikle ham­

Adam ceketini eiymeyip bavula koydu_______________

10. Murat ödevlerini yapacak. Dışarı çıkacak. M urat ödevlerini yapıp dısan çıkacak,_______________

11. Murat ödevlerini yapmayacak. Dışarı çıkacak. M urat ödevlerini yapmadan dışarı çıkacak _________

burger, pizza, sandviç gibi yiyecekler yiyorum. Okulda genelde maden suyu içiyorum. Akşama kadar hiçbir şey yemiyorum. Akşam arkadaşlarla genellikle makarna, yu­ murta gibi yemekler yiyoruz. Bazen dışarıdan yemek si­ parişi veriyoruz ya da kahvaltı yapıyoruz. Genelde çok sağlıklı beslenmiyorum ama akşam yemeklerinden

12. Murat ödevlerini yapmayacak. Sinemaya gidecek.

sonra mutlaka meyve yiyorum. Çünkü meyve yemek be­ nim çocukluğumdan beri alışkanlığım.

Selam, ben Semih. Çocukluğumdan bu yaşıma kadar bu

• Akşam yemeğinden sonra meyve yiyor.

Emre

sahil kasabasında yaşadım. Balıkçılık benim babadan

• Akşamları sebze pişirip yiyor.

M ine

kalma mesleğim. Haftanın üç-dört günü balık yiyorum.

• Sabahları iyi bir kahvaltı yapmadan evden çıkmıyor.

M ine

Tabii balığın yanında bol salata oluyor. Bazı akşamlar ba­

• Tatlı yemeyi çok seviyor.

Semih

lığın yanında bir-iki kadeh şarap içiyorum. Zeytinyağı

• Gece bitki çayı içip uyuyor.

M ine

bizim en önemli besinimiz. Kahvaltıda bile zeytinyağı yiy­

• Haftada üç-dört defa balık yiyor.

Semih

oruz. 75 yaşındayım ama hala hafızam çok güçlü. Bunu

• Bazı günler çay içiyor ve kurabiye yiyor.

M ine

çok balık ve sebze yemeye borçluyum. Tek kötü alışkan­

7 Okuyalım, yemden yazalım

lığım var: Tatlıyı çok seviyorum. Hafta sonları yemekten sonra mutlaka birkaç dilim baklava yiyorum.

► Metni okutmadan önce öğrencilere Doğal yöntemlerle sağlıklı olmak/güzelleşmek için neler yapıyorsunuz? sorusunu yöneltin. Gelişecek diyaloglar çerçevesinde bakım, bakım lı olmak, cilt, cilt bakımı, formül, tor gibi öğrencilerin metni anlamalarını kolaylaştı­ racak sözcükler yazıp anlamlarını açıklayın. Ardından metni oku­ tun ve öğrencilerden metindeki uygun tümceleri -İp ve -mEdEn ulaçlarıyla örnekteki gibi yeniden yazmalarını isteyin.

Basit ama Etkili: DOĞAL MASKELER Daha güzel ve canlı bir cilt mi istiyorsunuz7 O halde buzdolabı­ nızı açın. Bu kez sağlıklı yemekler pişirmek için değil, değişik mas­ keler yapmak için meyve ve sebzelerden yararlanacağız. öncelikle cildinizin erken yaşlanmaması için üzüm maskesinin tarifi: önce üzümleri bir kaseye koyun ve çatalla ezin. Suyunu sü­ zün ve posayı cildinize sürün. 20 dakika yüzünüze hiç dokunma­ yın ve bekleyin. Sonra yüzünüzü bol suyla yıkayın. Yorgun bir cilt için ise muz maskesi ideal. Muzu püre haline ge­ tirin ve yüzünüze sürün. 15 dakika sonra bir pamuğu ılık suya ba­ tırın. Cildinizi bu pamukla temizleyin. Şimdi de yüzünüzdeki küçük lekeler için bir maske hazırlayalım. 1 avuç çileği ezin. 2 çorba kaşığı süt kreması ekleyin. Maskeyi sür­ meden önce yüzünüzü yıkayın sonra maskeyi uygulayın. 10 daki­ ka bekleyin ve yüzünüzü kurulayın. Yağlı ciltler için de bir çözüm var. 2 limonun kabuğunu soyun. Yarım bardak suyun içinde üç dakika bekletin. Daha sonra limon­ ları robotta püre haline getirin. Maskeyi pamukla uygulayın ve bir­ kaç dakika sonra ılık suyla temizleyin. Gördüğünüz gibi doğal yollardan güzelleşmek hiç zor değil. 20 dakika ve biraz meyveyle güzel bir cilde sahip olabilirsiniz. Üzümleri bir kaseye koyup çatalla ezin

6.

^

M

’

8 Dinleyelim, işaretleyelim



Her Zaman Genç

Sunucu : O kadar hızlı bir hayat yaşıyoruz ki, bu hızda bir ha­ yatta spora çok vakit kalmıyor. Bununla ilgili neler

► Bu çalışmada öğrencilerden tabloda verilen tümceleri oku­ malarını ve ses kaydında bu tümcelerin hangilerine değinildiği­ ni, hangilerine değinilmediğini bulmalarını isteyin. Kaydı ikinci kez dinleterek yanıtları öğrencilerle birlikte tartışın.

söyleyebilirsiniz?

Doktor : Egzersizi günlük hayatın içine sokabiliriz. Otobüse ya da arabaya binmeyip yarım saat hızlı tempoda yürüyüş yapmak, asansöre binmeyip merdiven kul­ lanmak da egzersizdir.

Sunucu : Kitabınızda meyvelerin ve sebzelerin de birçok ya­ rarından bahsediyorsunuz.

Doktor : Evet, meyve ve sebzeler vücudumuz için çok yarar­ lıdır. Kitabın son bölümünde sebze yemekleri tarifle­ riyle birlikte meyve maskeleri tariflerine de yer ver­ dim.

Sunucu : Peki, ben kitaptan biraz uzaklaşıp gazetedeki yazı­ larınızdan bahsetmek istiyorum. Her hafta köşeniz­ de bir ünlüyü konuk edip onun yaşam tarzı hakkın­ da sohbet ediyorsunuz. Önlülerin yaşam tarzıyla il­ gili genel olarak nasıl bir yorum yapmak istersiniz?

Doktor : Bu köşeye herkes çok ilgi gösterdi. Ben ünlülerin ha­ yat tarzlarında genelde şunu gördüm. Artık insanlar kendilerine ve hayata daha çok değer vermeye Kadınlar erkeklerden daha uzun yaşıyor.

Değinilm iyor

Bir uzman yardımıyla spor yapmak daha etkilidir.

D eğinilm iyor

N\efje ve sebze vücut için çok fay­ dalıdır.

Değiniliyor

Merdiven çıkmak gibi günlük İşler egzersiz sayılır.

Değiniliyor

Sağlıklı bir hayat için strese girmemeli ve iyi beslenmeliyiz.

D eğiniliyor

► öğrencilerden 8. etkinlikte dinledikleri konuşmalardan ve veri­

Meyve suyu ve su vücudumuz için vazgeçilmezdir.

D eğinilm iyor

len yönlendiricilerden yararlanarak "genç kalmanın yollan" konu­ sunda bir sözlü anlatıma hazırlanmalarını ve sınıfta sunum yap­ malarını isteyin.

insanlar son zamanlarda kendilerine daha fazla önem vermeye başladı.

D eğiniliyor

başladılar. Herkes beslenmeye, egzersize ve doktor kontrolüne daha çok önem veriyor. Bu iyi bir geliş­ me.

Sunucu : Sayın Tan, verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederiz. Doktor : Ben teşekkür ederim.

9 Anlatalım

^

Genç Kalmanın Yolları Ses Kaydı

• Spor yapmak

HER ZAMAN GENÇ Sunucu : Sevgili seyirciler. Bu hafta konuğumuz Doktor Ke­ mal Tan. Kemal Tan bu güne kadar bize sağlıklı ve uzun yaşamın sırlarını anlattı ve sonunda bütün bu bilgileri bir kitapta topladı. Bugün hem bu kitap hakkında hem de Kemal Beyin mutlu ve sağlıklı bir hayat için önerileri hakkında konuşacağız. Sayın Tan, programımıza hoş geldiniz. Doktor Teşekkür ederim. Sunucu Kitabınızın bir bölümünde uzun süre genç kalma­ nın kurallarından bahsediyorsunuz. Anlatabilir mi­ siniz, nasıl uzun süre genç kalabiliriz? Doktor Sağlıklı bir yaşam için pozitif düşünceye sahip ol­ mak, doğru beslenmek, egzersiz yapmak gereki­ yor. Dahası bu kurallara uymayı yaşam tarzı haline getirmek önemli.

• Sağlıklı beslenmek • Stressiz yaşamak • Mutlu bir aile yaşamı • Düzenli uyku

10 Okuyalım, işaretleyelim

/

/

Spor Yapalım > Bu etkinlikte metni okutmadan önce öğrencilere, bir spor dalıy­ la ilgilenip ilgilenmediklerini, sporun hayatlarında nasıl bir yer tut­ tuğunu, ne sıklıkta spor yaptıklarını sorarak hazırlık çalışması yap­ tırın. Ardından metni okutup onlardan bu metinde değinilen ve değinilmeyen yargıları belirlemelerini isteyin.

Hareketsizlik çağımızın en büyük sorunlarından biri. Artık her yere arabayla ya da otobüsle gidiyoruz. Gün boyu iş yerinde yerimizden hiç kalkmadan çalışıyoruz. Teknoloji sayesinde az çabayla birçok iş yapabiliyoruz. Bu kadar ha­ reketsiz bir hayatın içinde en azından haftada iki günü spo­ ra ayırmak gerekiyor. Bazen hareketsizlik yüzünden merdiven çıkma, bir yükü taşıma gibi günlük işlerimizi yapmak bile bize zor geliyor. Oysa spor, kaslarımızı güçlendirip bu işleri yorulmadan yap­ mamızı sağlıyor. Spor sayesinde hem fiziksel rahatsızlıkları engelleyebiliyoruz hem de psikolojik olarak rahatlıyoruz. Spor, günlük hayatın sıkıntılarından uzaklaşıp mutlu olma­ mızı sağlıyor. Bunlar sporun faydalarından yalnızca birkaçı. Ama bu ka­ darını bilmek bile spora başlamak için yeterli.

Yanıtlar 1 Var

Yok

1. Spor yapmamak kilo almaya neden oluyor.

□

0

2. Doktorlar spor yapmamızı öneriyor.

□

0

3. Spor ruh sağlığımızı da olumlu etkiliyor.

0

□

□

0

4. Fazla spor yapmak fiziksel rahatsızlıklara neden olabiliyor.

172

Sözcük Aianı • Sağlık ve sağlıklı yaşam ile ilgili sözcük, deyim ve kalıp sözler .

Dilbilgisi

Stres, vücudumuzda bazı fiziksel rahatsızlıklara yol açı­ yor. Aşırı stres sonucunda uyku bozuklukları, baş ağrısı, omuz ve sırt ağrısı gibi hastalıklar meydana geliyor. Stresin bu olumsuz etkilerinden kurtulmak bizim elimiz­ de [T] öncelikle olumlu düşünmeyi öğrenmek gerek______ Zamanı iyi değerlendirmek, zor işleri basamaklara ayırarak yapmaya çalışmak, tek bir çözüme bağlanmadan sorunları çözmeye çalışmak stresimizi azaltabilir. [4] Hayat kimi____

• ULAÇLAR -lylErEk

olarak

zam an insanların karşısına sorunlar ve zorluklar _____

Beceriler • -ErEk ulacını kullanarak doğru tümceler oluşturabilme • Günlük yaşamı ile ilgili sorunlar hakkında bilgi verebilme ve soru sorabilme

Süre: Norma! 12 saat / Yoğun 10 saat

çıkarır Rı ı sorunlar karşısında doğru tepki vererek stre­ si hayatımızdan çıkarabiliriz.

1. öncelikle olumlu düşünmeyi öğrenmek gerek. 2. Ancak uzun süreli ve fazla miktarda stres, yorgunluğa sebep oluyor. 3. Çağımızın hastalığı stres, bu nedenlerden dolayı ortaya çıkıyor.

11 Tümceleri yerleştirelim Mutlu Hayat Uzundur

4. Hayat kimi zaman insanların karşısına sorunlar ve zor­ luklar çıkarır.

>- Aşağıdaki soruları tahtaya yazıp bu sorular ekseninde bir konuş­

12 Dolduralım, yanıtlayalım

ma etkinliği uygulayın.

Bugünlerde en çok hangi konuda sorun yaşıyorsunuz?

Çok Sıkılıyorum

Hangi durumlarda kendinizi slres altında hissedersiniz?

> öğrencilerinize önce bu dinleme metninde iki arkadaşın iş ye­

Sizce stresten uzak kalmak mümkün mü?

rinde dertleştiklerini söyleyin. Sonra öğrencilerden tabloda özgüfün sıkıntılarını anlatan tümcelerine dikkat etmelerini isteyin ve metni dinlerken Pınafın çözüm önerilerini tabloya yazmaları gerektiğini hatırlatın. Şimdi öğrencilere ses kaydını dinletin ve uygun tümceleri tabloya yazmaları için süre tanıyın. Daha sonra ses kaydını tekrar dinleterek öğrencilerin cevaplarını kontrol etmelerini sağlayın.

Siz stresinizi nasıl atıyorsunuz? Stres yaşantınızda ne gibi olum suzluklara yol açıyor? Sizi en çok ne mutlu eder? > Konuşma etkinliğinin ardından metni öğrencilere okutup boşlukla­ ra gelmesi gereken tümceleri belirlemelerini isteyin.

Özgür

m

iş yerindeki yoğunluktan çok sıkılıyorum.

Pınar

Ife?

. İ l ­ iş hayatını özel hayatından ayırarak daha mutlu olabilirsin.

Evde çok sıkılıyorum. Güzel vakit geçirmek istiyo­ rum ama hareket etmeye gücüm yok. iş yerindeki stresten sıkılıyorum. 1. özgür her zaman neşeli olmayı nasıl başarıyor? Çoğu zaman çok gergin bir hayat yaşıyoruz. Fakslar, telefonlar, trafik, hava kirliliği gibi etkenler vücudumuzu ve ruhumuzu yoru­ yor. m Çağımızın hastalım, stres bu nedenlerden dolayı ortaya çıkıyor

.

Aslında bir parça stres günlük hayattaki zorluklarla başa çık­ mak için gerekli enerjiyi ve gücü sağlıyor. [2] Ancak uzun süreli ve fazla miktarda stres, yorgunluğa ve verimin düşmesine sebep oluyor

kuyor.

insanların bedensel ve ruhsa! sağlığını tehlikeye so­

2. Özgür Pınar'ın hangi önerilerini kabul etmiyor? Ses Kaydı ÇOK SIKILIYORUM özgür:-Senin hiç sıkıntın yok mu? Nasıl oluyor da her za­ man böyle neşeli olmayı başarıyorsun. Pınar : Var ama ben hayattaki küçük sorunları dert etmi­ yorum özgür: Senin için söylemesi kolay. Benim gibi yoğun ça­ lışmıyorsun.

14 Yerleştirelim

Pınar : Yanılıyorsun. Bazı günler çok yoğun oluyorum,sen

de biliyorsun. Akşam ne kadar geç eve gidiyorum, özgür: Ben bazen işteki yoğunluktan sıkılıyorum. Böyle za­

manlarda bütün haftam çok zor geçiyor. Pınar : Böyle durumlarda işini ve özel hayatını birbirinden ayırarak daha huzurlu olabilirsin, özgür :Nasıl? Pınar :işteki bütün sıkıntıları bırakıp evin kapısından içeri gir. özgür: Evde de bazen çok sıkılıyorum ama. Pınar : O zaman hemen eve gitme. Arkadaşlarında bir yer­ de oturup sohbet et. özgür: Amaan, her gün zaten iş yerinde insanlarla konuş­ maktan ,dert anlatmaktan yoruluyorum.Bir de soh­ bet etmeye vakit harcayamam. Pınar : O zaman eve git. Eşofmanlarını giyip dışarıda bir sa­ at yürüyüş yap. Yürüyüş yapmak hem vücut hem de ruh sağlığı için çok yararlı bir egzersiz, özgür: öff, Pınar ben sana enerjim kalmıyor diyorum sen bana bir saat yürümemi söylüyorsun. Güzel vakit geçirmek istiyorum ama çok hareket etmeye gücüm kalmıyor. Bak ben sıkıntılardan kurtulamıyorum işte! Pınar : Tamam, o zaman evde kendin için bir şeyler yap. örneğin yolunun üzerindeki bir dükkâna uğra. Ken­ dine güzel bir film al. Dışarıdan güzel bir yemek si­ pariş et. Yeter ki, kendine vakit ayırmaya, kendini mutlu etmeye çalış, özgür: Bak bu olabilir işte. Ama yine de zamanımın çoğu iş yerinde geçiyor, iş yerindeki bu stresten kurtulmak için de bana bir şeyler önerebilir misin? Pınar : İş yerinde genelde kahve yerine bitki çayları içerek rahatlayabilirsin, öğle tatillerinde dışarı çıkmak da stresini atmak için iyi bir yol. ö zg ü r : Tamam o zaman. Saat 12.30, öğle tatili oldu. Ben bi­ raz dışarı çıkıp dolaşayım. Sen de gelir misin? Pınar : Bekle. Ceketimi alıp geliyorum.

> öğrencilerden kutuda verilen ifadelerin anlamlarını tahmin et­ melerini ve bunların hangi durumlarda kullanıldıkları konusunu sı­ nıf içinde tartışmalarını sağlayın. Daha sonra metni okumalarını ve metinde verilen boşlukları kutudaki uygun ifadelerle, uygun biçim­ de tamamlamalarını isteyin. strese girmek - stresle başa çıkmak - olumlu düşünmek - gergin İB

^ '• S p p ^

Bence en büyük stres kaynağı trafik. Anne baba olmak çok zor. işyerinde en çok ben çalışıyorum. Bu parayla rahat ve mutlu yaşamak mümkün mü? Sürekli ders çalışıyorum. Bıktım bu sınavlardan. Bu şehir beni boğuyor. Artık yalnız kalmak istiyorum. Bürokrasi bütün zamanımı alıyor.

;

j | J

siyilir

.i

1 11 1

ı

için yeni çozum yoııorı otıyor-

O halde size bir önerimiz var. Şehrin 30 km uzağındaki tesislerimiz her mevsim hu­ zur bulmanız için sizi bekliyor. Buradaki yemyeşil doğa, temiz hava sayesinde ruhunuzu dinlendirecek, daha olum lu d jiş ih w iü )> iibaşlayacaksınız. Kendinize bu iyi­ liği yapmak istemez misiniz? O halde aşağıdaki numa­ ralarımızdan bize ulaşıp randevu alın.

Sizin Derdiniz Ne? larında daha önemli bir yer tuttuğunu anlatmalarını isteyin. Bu çalışmada her öğrencinin en az bir konuda konuşmasını sağ­ layın. Daha sonra her bir öğrenciden kendilerince önemli olan gündelik sorunlarını sınıfa anlatmalarını isteyin.

j »y*-

B§

13 Anlatalım

> Öğrencilerden verilen sorunlardan hangilerinin kendi yaşam­

>

■ Tel:

05677907743 - 05678087391

15 Bir Reklam Yazalım > Bu etkinlik için ikişerli gruplar oluşturun ve gruplardan bir tatil kö­ yü tasarlamalarını ve bu tatil köyü için bir gazete ilanı veya televiz­ yon reklamı hazırlamalarını isteyin, öğrencilerin oluşturdukları rek­ lam veya ilanlardan birkaçını tahtaya, {-ErEk ulacı kullanmaya elve­ rişli tümceleri değiştirerek) yazın. Bu tümceler üzerinden -ErEk eki ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • -lylErEk ulacının tümceciğin eyleminin ana eylemle aynı esnada gerçekleşmekte olduğunu anlattığını

(Bütün gün müzik dinleyerek çalıştım. (Hem ders çalışıyordum hem de müzik dinliyordum.)

Kadın kazayı ağlayarak arılattı (Kadın bir taraftan ağlıyor, bir taraftan da kazayı anlatıyordu.)

16 Yeniden yazalım >- ö ğ ren cilere belirli bir süre vererek etkinlikteki tüm ce­

Problem lerim izi konuşarak çözelim! gibi),

leri -ErEk ve -mEyErEk ulaçlarıyla birleştirm elerini isteyin. D aha sonra yanıtları okutup yanlışlarını düzeltin.

• -ErEk ulacının tümcecik ile ana tümcenin öznesinin aynı olduğu durum­ larda kullanıldığını (Dün akşam (ben! televizyon seyrederek uyu­

dum *Dün akşam eşim televizyon seyrederek uyudum, gibi), • -ErEk ulacı ana eylemin yapılış tarzını doğrudan etkiliyorsa, aynı esnada gerçekleşmekten çok tarz, neden, gerekçe anlatımının ön plana çıktığını

(.Evsahibi konuklan gülerek karşıladı.

Yanıtlar 1. Geçen yıl yalnızca spor yaptım. Kilo verdim.

Geçen yıl yalnızca spor yaparak kilo verdim . 2. Her gün en az bir litre su için. Güzei bir cilde sahip olun.

ile r gürı en az bir litre sıı içerek güzel bir cilde

Spor yaparak zayıfladım.

sahip olun

_

.

.

... ____

Doktora gitmeyerek sağlığını tehlikeye atıyorsun. 3. Ayda sadece 600 TL. ödeyeceksiniz. Bir araba sahibi

Bu teklifi reddederek büyük b ir fırsatı kaçıracak, gibi), olacaksınız.

• Ana tümcenin olumsuz olduğu yapılarda -ErEkin eklendiği eylemin de

Ayda sadece 000 Ti.. ödeyerek bir araba

olumsuz algılandığını sahibi olacaksın ız____________________________

(Bugüne kadar yalan söyleyerek kimseyi kandırmadım (Yalan söyleme­ 4. İşlerim i önceden planlıyorum. D aha rahat çalışıyorum.

dim ve kimseyi kandırmadım) gibi), İşlerim i^ çe^ n _p ^ rıla y a m k _d a b a _m h a t.

• -ErEkekinin aralarında tarz, neden, gerekçe ilişkisi kurulması zor olan ey­ çalışıyorum__________________________________.

lemlerle, tıpkı -ip gibi daha çok ardışıklık anlattığını (Bütün eşyalarım ızı

toplayarak kutulara yerleştirdik, gibi), • -ErEk e kinin ol- eylemi ile kalıplaşmış açımlama anlatımları kurduğunu

5. A lper beni uzun zam andır aramıyor, Beni çok üzüyor.

Alper beni uzun zam andır aramayarak çok üzüyor___________________________________

[Ben, öğretmeniniz olarak, size düzenli çalışma öneririm. 6. Arkadaşının teklifini kabul etm edin. Onu çok kırdın.

Türkiye'ye daha önce turist olarak mı gelmiştiniz. Arkadaşının teklifini, kabul etmeyerek onu

Sizler Türkçeyi yabancı d il olarak öğreniyorsunuz.

cok kırdın____________________________________

Türkiye'yi ikinci vatanım olarak görüyorum, gibi) vurgulayın. 1 7 T a m a m la y a lım

•■:}W0mWİİİ-lifli#®

> ö ğ ren cilerd en tüm celeri -ErEk eki ile ta m a m la m a la ­ rını isteyin.

davran çöz dinle konuş bak sor

-arak/-erek 0 dün gece müzik dinleyerek ders çalıştı. -yarak/-yerek Sorumlu davranmayarak herkesi üzüyorsun. -mayarak/-meyerek Sorunlarınızı konuşarak çözmeye çalışın.

Tencereden bakarak düştü. *öğretmen soru sorarak biz yanıtladık.

Yanıtlar 1. M ü zik d in i eyerek ders çalışmayı çok seviyorum. 2. Antalya'ya turist ol uruk burad a yaşıyorum 3. H er g ün işe yürüyerek 4. Hayata pozitif bak arak

1 öğretmen doktor

g eld im am a 10 yıldır

gidiyorum. bu hastalığı ye n e b ilir­

sin.

olarak

öğretmeniniz olarak size daha çok çalışmanızı öneriyorum. Oç yıl yurt dışında öğrenim görüp doktor olarak Türkiye'ye döndü.

5. Ailesini d in ie m e yeıvk

büyük bir hala yaptı.

6. İyi bir a n n e ol arak, çocuklarım ın bütün so ru n la ­ rıyla ilgilenirim.

18 Okuyalım, sıralayalım Ruhumuza Sağlık > Metinleri okutmadan önce tahtaya ruhsal, fiziksel, ruh sağlığı, yoga, beden, zihin, meditasyon, ayurveda gibi sözcükler yazıp an­ lamlarını açıklayın. Daha sonra öğrencilerden metni okumalarını ve paragrafları sıralamalarını isteyin. Son olarak paragrafları doğru sırayla siz okuyun ve öğrencilerin yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

Günlük işlerden sıkılıyorsunuz, sağlıksız besleniyorsunuz. Her şeyden kaçıp uzaklaşmak, huzur bulmak istiyorsunuz. Yeni bir günü bu problemler olmadan karşılamak ister misiniz?

önce yogadan biraz bahsedelim. Yogayı herkes, her yerde özel giysiler giymeden ve aletler kullanmadan uygulayabilir. Yogada amaç bedenin, ruhun ve zihnin birleşmesini sağlamaktır.

Tüm bu uygulamalar daha kaliteli bir hayat yaşamanızı sağlar. Bunların dışında düzenli spor yaparak, uykunuza dikkatr

\

ederek, insanlarla iyi ilişkiler kurarak ve en önemlisi kendinize değer vererek de kaliteli bir yaşama sahip olabilirsiniz.

, '

.

'L

:•

,

'

-

's

Z

PPPPPPBSp«Sj

2 l *.

~

. ..

"

‘ ''

J

i .

Z. I *' '!Z Z ili Z 1 Z Z Z. 1 Z Z Z Z I :’'IT .1 ..

Sanıyoruz bu soruya cevabınız "Evet." O zaman ruhunuzu dinlendirmeye ve sağlıklı bir hayata başlamaya hazırsınız. Hem de çok uzaklara gitmeden ve çok fazla çaba göstermeden... Üç farklı yöntem size bu konularda yardımcı olabilir. Bunla­ rı insanlar yıllardır rahatlamak için uyguluyorlar.

insanlar ruhsal ve fiziksel sağlıklarını korumak için yoga ve meditasyon gibi ayurvedadan da yararlanırlar. Ayurvedada amaç, hayatı uzatmak, hastalıkları vücuttan uzak tutmaktır. Bu sistemde hastalanıp tedavi olmaya ihtiyaç duymadan önce sağlığı korumak için çaba göstermek esastır.

Yoganın dışında meditasyon da bir rahatlama tekniğidir. Meditasyon, zihnimize doğru şeyler öğretmenin yoludur. Medi tasyon iç huzurumuzun sakinliğimizle beslenip güçlenmesidir.

J

21 Yerleştirelim, tartışalım

19 Dinleyelim, yazalım Renklerin Dili > Ses kaydını dinletmeden önce öğrencilerle renkler hakkında konu­ şun ve onlara

/;j

> öğrencilerden testte verilen tümceleri kendilerine uygun be­ lirteçlerle tamamlamalarını ve ardından her bir belirteci kaç kez kullandıklarını belirlemelerini isteyin. Test sonucunu aşağıdaki gibi açıklayın.

Uğurlu renginiz ne? En çok hangi rengi seviyorsunuz? gibi sorular sorun. Ardından ses kaydını dinletin ve öğrencilerden yazma alanlarına, diyalogda o renkle ilgili geçen özellikleri yazmala­ rını isteyin.

"Her zaman" ve "Çoğu zaman" cevaplarınızın sayısı fazla. Siz rahatlamayı ve hayatın güzel yönlerini görerek yaşama­ yı biliyorsunuz. Stresle başa çıkma konusunda iyi durum­ dasınız. Sizin için hayat bir armağan ve siz bu armağanın değerini biliyorsunuz. "Zaman zaman" ve "Nadiren" cevaplarınız daha fazla. Rahatlamanız konusunda bazı şeyleri keşfetmeniz gereki­ yor. Hayatın olumlu taraflarını görmeye çalışarak işe başlayabilirsiniz.Küçük problemlerinizi fazla dert etmeyip ha­ yattaki güzellikleri görmeye çalışın.

>»*• Yeşil

'»*• Mor

20 Renklerimizi anlatalım

her zaman • çoğu zaman • zaman zaman • nadiren J

^

> öğrencilerden 19. etkinliğin hazırlık çalışmasında uyguladığınız ko­ nuşma etkinliğinde geçen sözcüklerden ve dinledikleri diyalogdan yararlanarak soruları yanıtlamalarını isteyin. • Sizce renkler hayatımızı etkiliyor mu? • Siz dekorasyonda, kıyafetlerinizde hangi renkleri tercih ediyorsunuz? Neden?

Müzik duyunca L ' ) hemen kulak verir, I I- jjjff,jŞ:': II: i tempo tutarım. (____________ ) Hediyenin küçüğü büyüğü, ucuzu pahalısı olmaz derim. ' I Arkadaşlarımla buluşup vakit geçiririm. Sanatsal etkinlikleri izlemeye vakit ayırmak için (___ ______________ ! çabalarım. Vücut bakımıma (__________________ 1özen gösteri­ rim, (__________________ ) para da harcarım. Hobilerimi geliştirmek için (__________________ ) gay­ ret gösteririm. Etrafımdaki güzel bir eşya, manzara I i hemen dikkatimi çeker. Haftalık izin günlerimde (___________________ ] faalimdir.

23 Eşleyelim

Sözcük Alanı

> öğrencilere önce kutu içinde verilen hastalık adlarından hangilerinin anlamını bilmediklerini sorun ve gerekli açıklamaları yapın. Ardından çizimden de yararlanarak eşleme çalışmasını yaptırın.

• Hastalık adları Dilbilgisi • ULAÇLAR -E..-E

Yasemin

Beceriler •

ulacını kullanarak doğru tümceler oluşturabil­ me

• Sağılık sorunlarını, rahatsızlıklarını ve şikayetlerini söyleyebilme, bunlarla ilgili soru sorabilme

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 4 saat

22 D in le y e lim , ta m a m la y a lım

Canın Sağ'olsun > Bu alt üniteyle ilgili çalışmalarınıza başlamadan önce öğrencilere, En son ne zaman doktora gittiniz. Şikayetiniz neydi? ilaç kullandınız mı?

Yanıtlar

Hiç am eliyat oldunuz mu?

1. Aslı'nın —

gibi sorular sorarak konuşmalarınız sırasında tahtaya, mu­ ayene olmak, İyileşmek, tedavi görmek, tedavi olmak, teda­ vi etmek, tahlil, ameliyat, randevu almak, ilaç kullanmak, ec­ zane, eczacı, reçete, ilk yardım, poliklinik, ambulans gibi sözcükler yazıp anlamlarını açıklayın. >- öğrencilere ses kaydını dinletmeden önce metni okuma­ larını ve metinde bilmedikleri sözcükleri belirlemelerini söy­ leyin. Yeni sözcüklerin anlamlarını açıklayın. Ses kaydını din­ letin ve öğrencilerden boş bırakılan yerleri tamamlamalarını isteyin. Ses kaydını ikinci kez dinleterek öğrencilerinizin yanıt­ larını kontrol etmelerini sağlayın. Dinleme metninde boş bı­ rakılan yerlere gelecek ifadelerin anlamlarını öğrencilerinize örnekler vererek açıklayın.

: Aa Ahmet! Hoşgeldin. Geçmiş olsun, çok me­ rak ettik seni.

Ahmet : Teşekkür ederim. Geçen hafta hep evde yattım. Sanırım üşütmüşüm. Şimdi daha iyiyim. Ama si­ zi ve ofisi özledim gerçekten. Selim Ahmet Murat

: Aslında seni arayacaktım ama zaman bulama­ dım işte... Sağlık _______ olsun

önemli değil.

: Doktora gittin mi?

Ahmet : Hayır evdeki ilaçlarla idare ettim. Bu arada be­ nim işlerimi de siz yaptınız. Sağ olun. Selim

: Canın _______ saeolsun

Ne__________ yazık ki

2. Mehmet'in

-»- dişi ağrıyor.

3. Alper'in —

-*■- başı ağrıyor.

4. Ali'nin —.

-► bacağı kırık,

5. Yasemin -

nezle.

6. Ayhan'ın -

boğazı ağrıyor,

7. Ece'nin —

midesi bulanıyor.

8. Ceren —

► öksürüyor.

24 Okuyalım, işaretleyelim

Kendimi İvi Hissetmiyorum >- Bu etkinlikte önce, rolleri paylaştırarak metni bir kez okutun ve öğren­

Ahmet : Merhaba arkadaşlar! Murat

karnı ağrıyor.

. Bir sorun yok. Ama son raporu bitiremedik.

Ahmet : Kafanıza takmayın. Onu da ben bitiririm.

cilerden 23. etkinlikte öğrendikleri hastalık adlarından da yararlanarak "Cem’in rahatsızlığını gösteren fotoğrafı işaretlemelerini isteyin, öğren­ cilerin yanıtlarını kontrol ettikten sonra tahtaya Bu yüzden eve yürüye yürüye gittim tümcesini yazıp bu tümce ve benzer örnekler üzerinden -E..-E ulacı ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda, • -E... -Eulacının tümceciğin eyleminin ana eylemle aynı esnada ama arka arkaya tekrarlanarak gerçekleştiği bilgisini aktardığını 18u adresi ancak sora sora bulabildik.

Yol boyunca konuşa konuşa yürüdük, gibi), • -E... -E ulacının, olumsuz eylemlere eklendiğinde, tekrarlanarak ger­ çekleşmeyi değil, hiç gerçekleşmemeyi anlattığını

(Spor yapmaya yapmaya kilo aldım. Konuşmaya konuşmaya Türkçeyi unutabilirsiniz, gibi), • -E... -E ulacının tümcecik ile ana tümcenin öznesi aynı ise kullanıl­ dığını [Dün akşam televizyon seyrede seyrede uyudum, gibi)

• -E... -E ulacının, iki farklı ama yakın veya karşıt anlamlı ey­ leme de eklenebildiğini

!Çocuklar düşe kalka büyür. M erdivenleri ine çıka yoruldum. gibi), • -E ... -E ulacının daha çok tarz, neden-sonuç, gerekçe anlatımını ön plana çıkardığını:

(Kadın kazayı ağlaya ağlaya anlattı. Çorbayı karıştıra karıştıra pişirm ek lazım. Bu konuda ısrar ede ede hepim izi bıktırdın, öğretmen her gün ödev vere vere bizleri perişan etti, gibi) vurgulayın.

25 Dinleyelim, tamamlayalım

______

Doktor Randevusu > Ses kaydını dinletin ve öğrencilerden istenen bilgileri tabloya yaz­ malarını, kaydı ikinci kez dinleterek yanıtlarını kontrol etmelerini is­ teyin.

Selin : Cem, neyin var? Bugün yüzün bembeyaz. Cem : Kendimi hiç iyi hissetmiyorum. Çok üşüyorum Selin : Dur bir bakayım. Cem, çok ateşin var. Cok kötü de öksürüyorsun. Cem : Biraz da başım dönüyor. Selin : Sen herhalde grip olacaksın. Bence izin alıp eve

lk

git Cem : Haklısın. En iyisi eve gidip dinlenmek. Ses Kaydı Selin : Alo Cem. Nasıl oldun? Seni çok merak ettim. Cem : Çok iyi değilim. Yolda taksiden indim. Midem bu­ landı. Bu yüzden eve yürüye yürüye geldim. Selin : Sesin de kısılmış. Hiç itiraz etme, senin için dok­ tora

telefon edip randevu alacağım.

Cem : Tamam, ama sen de benimle gel.

Sekreter : İyi günler Medi Klinik, buyurun. İyi günler. Kulak burun boğaz polikliniğinden randevu Selin almak istiyorum. Sekreter : Tabii. Ne zaman için? Selin Yarın olabilir. Sekreter : Yani 8 Mart Perşembe. Saati 3.30 sizin için uygun mu? Selin Daha erken bir saat olabilir mi? Sekreter : Bir saniye lütfen, kontrol etmem gerekiyor. Saat 11.30 nasıl? Evet, uygun. Selin

Sekreter Selin Sekreter Selin Sekreter

Adınızı öğrenebilir miyim? Ben arkadaşım için randevu alıyorum, ismi Cem Arhan. Tamam. Cem Beyi saat 1T.30'da bekliyoruz. Teşekkür ederim. Rica ederim, iyi günler.

28 Yerleştirelim > öğrencilerden boşlukları uygun ikilemelerle tamamla­ malarını isteyin. Anlamlarını bilmedikleri ikilemeleri ör­ neklerle açıklayın. Yanıtlar

MEDl KLİNİK Hastanın Adi:

bata çıka • düşe kalka • bile bile • ağlaya sızlaya

güle oynaya • seve seve • istemeye istemeye hıçkıra hıçkıra • dura kalka_________ ^

Randevu Saati:

1. Çocuklar karda bata çıka yürüyorlar.

Randevu Tarihi:

2. Genç kız güle oynaya arkadaşlarıyla buluşma­ ya gitti.

Bölüm:

3. Bebekler düşe kalka yürümeyi öğrenirler. 4. Kadın göz yaşları içinde ağlaya sızlaya hayatını anlattı.

26 Randevu alalım Sen Hastasın, O Sekreter > Bu çalışma için sınıfı ikişerli gruplara ayırın. "Hasta" ve "sekreter" rollerini vereceğiniz öğrencilerden kutuda verilen bilgileri kullanarak bir "randevu al­ ma" diyaloğu canlandırmalarını isteyin.

5. Ahmet'in sinemaya gitme teklifini istemeye istemeye

kabul ettim. Çünkü macera

filmlerinden hiç hoşlanmam. 6. Sen benim en iyi arkadaşımsın. Sana seve seve yardım ederim.

Şikayeti

7. Çok yorgunum, görüyorsun. Bunu bile bile____

Hastane adı

benden işleri bitirmemi istiyorsun.

Randevu tarihi ve saati Hastanın adı

saatte gidebildik. 9. Filmin son sahnesi çok acıklıydı. Kendimi tutama­

ULAÇLAR Ö rnekler

al sev konuş yap

-a/-ya...-a/-ya -e/-ye...-e/-ye -maya...maya -meye...meye

bak sor

8. Kar nedeniyle iki saatlik yolu dura kalka___ beş

yıp hıçkıra hıçkıra

ağladım.

Yanlış yapa yapa doğru yapmayı öğreneceksiniz. Ala ala bu arabayı mı aldın? Size seve seve eşlik ederim.

29 Tamamlayalım

Konuşmaya konuşmaya Türkçeyi unuttum.

> öğrencilerden boşlukları verilen sözcüklerle tamamla­

*Pencereden baka baka düştü.

malarını isteyin.

*öğretmen soru sora sora biz yanıtladık. Yanıtlar

27 Tamamlayalım > -E... -E ulacı ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını özetleyerek sürdürün ve öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını isteyin.

tedavi • reçete • muayene • ilk yardım kan tahlili • idrar tahlili • eczane • poliklinik ambulans

Yanıtlar

1. Modern tıpta birçok tedavi

__ yürüyor. Ayşe vitrinlere bakj2_ . bak_«_ iye bize doğru geliyor. Çocuk elindeki çikolatayı y ___ _ Gel meye gel meye bizim evin yolunu unuttun. Adam söylene_______ söylene S işini yapıyor Spor yap maya yapmaya kilo aldım. insanlar konuş a______ konuş a________hayvanlar koklaşa______ koklaş a_______ anlaşır. 7. Görıiş meye çö'üş meye . birbirimizden uzaklaştık.

2. Eczaneye__________ gidip ilaçlarımı aldım.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

yöntemi geliştirdiler.

3. Hemşireler kaza yerindeki yaralılara ilkyardım. yaptılar. 4. Ambulans _______ sirenlerini çalarak hızla has­ taneye doğru gitti. 5. Doktor hastasına reçete

yazdı.

30 Yerleştirelim

Doktor Cem

Bekleme Odasında > Metni okutmadan önce öğrencilere metindeki karakterlerin 24 ve 25. etkinliktekilerle aynı karakterler olduğunu (Cem ve Selinin arka­ daş olduğunu, Cem'in hasta olduğunu, Selin'in Cem için doktordan randevu aldığını) hatırlatın. Daha sonra metni okutup boşlukları veri­ len eylemlerle tamamlatın.

Doktor Cem Doktor

Yanıtlar

f l

tedavi etmek • tedavi görmek ameliyat olmak • kan aldırmak

Rica ederim. Geçmiş olsun. 0 Peki, çok teşekkür ederim. jT] Öksürün. Hımm... Ciğerlerde problem yok. Giyinebilirsiniz, [ş] Tabii. [3 Korkmayın, yalnızca soğuk algınlığı. Size öksü­ rük şurubu ve antibiyotik yazıyorum. Boğazınız için de pastil. Antibiyotiği günde üç defa ye­ meklerden sonra içeceksiniz. [7]

\

J

Cem ve S e lin beklem e odasında b e kliyo rla r.

: Üff, beklemekten çok sıkıldım. Hiç sevmiyorum doktora gelmeyi. : Niye? Doktor seni tedavi edecek.___________ ve Selin bütün sıkıntılarından kurtulacaksın. Evet, ama bıktım doktora gidip gelmekten. Cem Niye, çok mu hasta oldun? Selin Evet. Çocukken üç defa dizimden ameliyat Cem oldum . Sonra lisede bir kaza geçirdim. Bir çok kere de çeşitli hastalıklar yüzünden . Doktora gide gele birçok has­ talık hakkında bilgi sahibi oldum. Gerçekten de doktorla ilgili çok maceralar ya­ Selin şamışsın. Umarım kan aldırmak zorunda kalmam. Beni Cem kan tutar da. Cem ne kadar da nazlısın! Selin Sekreter: Buyurun, doktor bey sizi bekliyor. Cem

32 Muayene olalım Sen Hastasın, O Doktor > 26. Etkinlikte olduğu gibi bu çalışmada da ikişerli gruplar oluşturun, öğrencilerden hasta ve doktor rollerini paylaşmala­ rını ve verilen sözcükleri de kullanarak bir diyalog oluşturma­ larını isteyin. Birkaç gruba diyalogların okutun. Seçeceğiniz bir diyalogu bütün öğrencilerin katkısıyla geliştirin.

• Muayene

* Tedavi

• Tahlil

• Şikayet

• Teşhis

• Doktor

33 Tamamlayalım > öğrencilerden metni okuyup boşlukları uygun ulaçlarla ta­ mamlamalarını isteyin. Yanıtlarını okutup yanlışlarını düzeltin.

31 Sıralayalım Geçmiş Olsun > öğrencilerden "doktor" ve "Cem'in tümcelerini düzgün bir diyalog oluşturacak biçimde sıralamalarını isteyin.

[E CZANEDE Cem Doktor Doktor

Cem

: Çok üşüyorum. Midem bulanıyor ve öksürüyorum. [ 2 ] : Buyurun Cem Bey, şikayetiniz nedir? Q] : Sizi muayene etmem gerekiyor, önce stetoskopla ciğerlerinizi dinleyeyim. Sırtınızı açar mısı­ nız? [ 3] : Neyim var doktor? Çok hasta mıyım? [6]

Eczacı : Buyurun. Cem : iyi günler. Ben reçetedeki ilaçları almak istiyo­ rum. Eczacı : öksürük şurubu, antibiyotik ve pastil. Grip salgı­ nından siz de etkilendiniz demek. Cem : Evet, maalesef. Aslında bu sene grip aşısı olmak istedim ama "Bugün giderim, yarın giderim." d i l y c d^ iye en sonunda şifayı kaptım.

181

: Birçoğumuz sizin gibiyiz. Aslında herkesin hasta olmayı bekle metten önceden gerekli önlemleri alması gerekiyor. Cem : Evet, doğru söylüyorsunuz. Bir de ben hava sıcak diye geçen hafta ince kıyafetler giyJp_ dışarı çık­ tım. Eczacı : Bu mevsim için uygun kıyafetler giy meden ev­ den çıkmak da hasta olmamıza sebep oluyor. Onun dışında beslenmeye dikkat etmemek de vücudumuzun güçsüz olmasına neden oluyor. Cem : O konuda da biraz suçluyum. Bu aralar iş yoğun­ luğundan beslenmeme çok fazla dikkat et meden yaşıyorum. Eczacı : Basit önlemlerle bile hastalığı önleyebilirsiniz, ör­ neğin, öğle yemeklerinizde kola gibi içecekler taze portakal suyunu tercih edebi­ ic meyip lirsiniz. Bu arada ilaçlarınız hazır. Cem : Teşekkür ederim. Borcum ne kadar? Eczacı

34 Yanıtlayalım > Bu bölümdeki sorular, 24. 25. ve 33. etkinlikteki metinlerle il­ gili olduğundan, söz konusu etkinliklerde yer alan diyalogları öğrencilere hatırlatıp soruları yanıtlamalarını isteyin.

1. Cem eve nasıl gitti?

> Bu etkinlikte dinleme çalışmasına hazırlık olarak öğrencilere Alternatif tıp konusunda neler biliyorsunuz? Sizce alternatif tıbbı kimler, hangi amaçlarla kullanıyor? gibi sorular yöneltin. Daha sonra ses kaydını dinletip öğrenciler­ den soruları yanıtlamalarını isteyin. Ses kaydını ikinci kez dinletir­ ken soruların yanıtını oluşturan bölümlerde kaydı durdurarak öğ­ rencilerin yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın. Ses Kaydı

insanlar yüzyıllardır hastalıkların tedavisinde bitkileri kullanıyor. Günümüzde ilaçlar sayesinde birçok hastalığın tedavisi müm­ kün. Tıp bilimi ve eczacılık, insan sağlığına hizmet ediyor. Ancak bazı insanlar günümüzde bitkilerle ve tıp biliminin dışındaki yön­ temlerle tedaviyi tercih ediyorlar. Bu tür tedavi yöntemlerine alter­ natif tıp adını veriyorlar. Alternatif tıp yıllar önce insanların bitki­ leri tedavi amaçlı kullanmasıyla başladı. Alternatif tıp aslında modem tıbba karşı değil. Hatta bazı hastalıklarda normal teda­ viyle birlikte kullanıyorlar. Alternatif tıp yalnızca bitkileri kullanmıyor. Bu tedavide renk, ses, müzik ve ışık ile çeşitli hastalıkları iyileştirmek de mümkün. İn­ sanlar bu yöntemlerle hastalıkları tedavi etmenin yanında sigarayı bırakma, kilo verme gibi kişisel isteklerine de çözüm arıyorlar. Yanıtlar

1. Tıp biliminin dışındaki yöntemlerle tedaviye "alternatif tıp" denir. 2. Alternatif tıp modern tıbbın karşısındadır. 3. Alternatif tıpta bitkilerin dışında da tedavi yöntemleri bulunur. 4. insanlar alternatif tıp yardımıyla yalnızca sağlık problemlerine çözüm buluyor.

Doğru Yanlış 0

□

m

□ s

3. Doktor Cem'in ciğerlerini nasıl dinliyor?

Farklı Tedavi Yöntemleri

□

2. Selin doktordan nasıl randevu aldı?

35 Dinleyelim, işaretleyelim

m

□

4. Cem nasıl hasta oldu?

5. Hastalıklara karşı nasıl önlem alabiliriz?

> Bu üniteyle ilgili çalışmalarınızı tamamladıktan sonra öğrencile­ ri, kitaplarını kapattırıp oturma sıralarına göre birer atlayarak A ve B olmak üzere iki gruba ayırın.

> Bu etkinlikte, oluşturduğunuz gruplarda her kart için farklı bir anlatıcı belirleyin ve sadece o öğrencinin kendi grubunun sayfasını açması­ na izin verin. Daha sonra anlatıcıdan 1 dakika içinde seçtiği karttaki sözcüğü, yasak sözcükleri kullanmadan kendi grubundaki öğrencilere anlatmaya çalışmasını isteyin. Anlatıcı sözcüğü anlatırken siz de yasak sözcüklerin kullanılıp kullanılmadığını kontrol edin. Çalışmayı sırayla tüm kartlar anlatılıncaya kadar iki grup için aynı biçimde uygulayın ve hangi grubun daha çok kartı doğru anlattığını belirleyin.

fMimnli» Anlatalım, kontrol edelim

Anlatalım, kontrol edelim

Tabu Oynayalım

Tabu Oynayalım

I H a s ta

| Cips

Doktor Hastane İğ n e

Ç ik ola ta

Hastane

B is k ü v i

Z iy a r e t

îş Çalışm ak Y oğun

jll s 'caJv i Am bulans Doktor

S

P

D oktor

il

N ark oz

Hastane

i

Operasyon

Kontrol

|| Kesmek

İl k a fe te ry a I h-ecek

jf [

M akyaj Krem T e m izlik

183

1. Nereye Gidelim? 2 Yanıtlayalım Sözcük Alanı

> öğrencilerden, hazırlanmaları için belli bir süre tanıyarak verilen

• Yolculuk, gezi, tatil ile ilgili sözcükler

soruları yanıtlayacak bir konuşma hazırlamalarını ve sınıfa sun­ malarını isteyin.

Dilbilgisi

• ULAÇLAR -mE i+iyelik) için / -mEk için Beceriler

Yolculuk yapmayı seviyor musunuz? Tatillerinizi nerede geçirmekten hoşlanırsınız? Tatillerinizde genellikle neler yaparsınız?

• -mE/-mEk için ulaçlarını doğru kullanabilme • Yolculuk, gezi ve tatil tercihleri ve etkinlikleri hakkında bilgi verebilme, soru sorabilme

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 6 saat

>- Bu üniteyle ilgili çalışmalarınıza başlamadan önce tahtaya,

Yolculuk yapmayı sever m isiniz? En son he zaman yolculuk yaptınız? Nereye gittiniz? Yanınızda kim ler vardı? Yolculuğunuzun amacı neydi? Hangi ülkeleri/şehirleri gördünüz? En çok hangi ülkeyi/şehri görmek istiyorsunuz? Oraya git­ mek konusunda b ir planınız var mı? gibi sorular yazın ve bir konuşma ortamı oluşturun.

3 İşaretleyelim Niçin Tatil Yaparız? >- Bu etkinlikte öğrencilerden kendi tatil tercihlerini gösteren tüm­ celeri işaretlemelerini ve benzer tümceler üretmelerini isteyin, öğ­ rencilerin tümcelerinden birkaçını tahtaya yazıp bu örnekler üze­ rinden -mE/-mEk için ulacıyla ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıkla­ malarınızda -mE/-mEk için ulacının, eylemin gerçekleşme amacı­ nı gösteren tümcecikler kurduğunu iKilo almamak için spor yapı­ yorum. Doktor bu ilaçları sana iyileşmen için verdi. Daha sağlıklı yaşamak için gayret edelim. Doktora yapmak için Amerika'ya git­ ti. Bir Türk üniversitesinde okumam için Türkçe öğrenmem gerek. gibi) vurgulayın. 1. Gezmek için 2. İşe/okula gitmemek için 3. Güneşlenmek için 4. Ailemle zaman geçirmek için 5. Sabahları erken kalkmamak için 6. Stresten kaçmak için 7. Farklı yerler görmek için

□ □ □ □ □ □ □

4 Eşleyelim > öğrencilerden önce, Kim ler var? Ne yapıyorlar? Burası neresi? Sizce ne söylüyorlar? sorularını sorarak karikatürleri anlatmalarını sonra da karikatürlerle tümceleri eşlemelerini isteyin.

1 Eşleyelim > Eşleme çalışmasında öğrencilerden numaralanmış fotoğraf­ ların nerelere ait olduğunu yazmalarını isteyin. Bu yerler hakkın­ da kısa bilgiler verin. 2. Bu mevsimde gitmek için Yanıtlar

ı

Çin Şeddi

___________________ ________

2. M ısır Piram itleri (Kahire/Mısır) ________________ 3. Tac M ahal (Agra/Hindistan) __________________ 4. Piza Kulesi CPiza/ltalya) 5. Nemn.it Dcığı (Adıyaman/Türkiye)____________ 6. Kapadokya/Peri Bacaları (Nevşehir/Türkiye) 7. Side (Antalya/Türkiye)_____________ 8. Ölüdeniz (Muğla/Türkiye)

184

en ideal tatil yeri neresi?

1. Uçakta bunları koymak için yeterli yer var mıdır?

3. Boşuna bekleme. Bu yıl sana tatil yok!

-mE Hyelik) için / -mEk için

ULAÇLAR Eylem

-

iyileş zayıfla et yardım hasta ol konuş öğren ağrı ol

-ma -me

-mak / mek

-ma / -me

Ö rnekler

İlgeç

Ek

Zayıflamak için diyet yapıyor. Kışın hasta olmamak için bol C vitam ini alın. Sözcük öğrenmek için kitap okuyun. *0 Türkçe öğrenmesi için TÖMER gidiyor. Gözlerinizin ağrımaması için okuma gözlüğü kullanın, iyileşm en için kendine dikkat etmen gerek. Size yardım edebilmem için adresinizi almam gerekiyor, iyi konuşmaları için çok pratik yapmaları gerekiyor. *Çocuğumun iy i b ir insan olmak istiyorum.

için

-m -n -sı / -si -mız / -miz -nız / -niz -ları / -leri

5 Tamamlayalım s> -mEk için ulacı ile ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartını da kullanarak özetledikten sonra öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını isteyin. Yanıtlar

1. Bu sabah derse zamanında yetiş.?1# _ için taksiye bindim. 2. Sınavda basit hatalar yap mamak /mamanız için soruları çok iyi okumanız gerek.

3. ödevlerini bitir men için sana tam bir saat veriyorum! 4. Çocukların sigara gibi kötü alışkanlıklar edin memeleri için 5. Sizinle konsere gelebil mek

6. Kısa zamanda iyileş meniz/ebilmeniz için 7. Kursa kayıt yaptır mak/mamz k in 8. Okula gitmemek için

kimliğinizin bir fotokopisini ve iki fotoğraf getirmeniz lazım.

bana çok ısrar etti ama ben güzel sanatları tercih ettim.

10. Bilgisayarımı kullan maman için için

ilaçlarınızı düzenli olarak kullanmanızda yarar var.

"Hastayım." diyor.

9. Ailem tıp oku manız için 11. Tatilde oku m anız

büyüklerin onlara iyi örnek olmaları gerek.

babamdan izin alacağım.

için

seni bin kere uyardım!

size birkaç kitap önereceğim.

12. Biraz yalnız kalıp kafamı dinle mek 13. Sabah erken knlk mak/abilmek için 14. Bir an önce ailemle görüş mek

için

iç in kısa bir tatile çıkmayı düşünüyorum. akşamdan saatin alarmını kurdum ama alarm çalmadı. sabırsızlanıyorum.

6 Dinleyelim, tamamlayalım, işaretleyelim Üç Macera: Karada, Havada, Suda... > Ses kaydını dinletmeden önce tahtaya serüven/macera, yayla, kamp, kaplıca, şenlik, doğasever, dalga, uçurtma, yamaç paraşütü söz­ cüklerini yazıp bu sözcükleri açıklayın. > Daha sonra ses kaydını dinletin ve öğrencilerden boşlukları dinledikleri konuşmaya göre tamamlamalarını isteyin. Etkinliğin ikinci bö­ lümündeki sorular için ses kaydını yeniden dinletin ve sınıfa, verilen tümcelerden hangilerinin dinledikleri konuşmadan çıkarılabilecek bilgiler olduğunu sorun. Ses Kaydı Popüler bilim ve kültür dergisi Focus, bir dosya hazırladı ve dünyadan 100 harika tatil noktasını tanıttı. 34 sayfalık bu dosyada Türki­ ye'den de ilginç tatil alternatifleri var. İşte bazı örnekler: Türkiye'nin en yüksek tepesi Koçkarlar, doğa ile baş başa kalmak için ideal yerlerden biri. Kaçkar Dağlarına yolculuk, tur programla­ rında genellikle Artvin şehrinden başlıyor ve yaylalardaki bir haftalık kamptan sonra kaplıcalarda sona eriyor. Koçkarlara gitmek için en uygun zaman Ağustos. Çünkü bu mevsimde hava sıcaklığı dağda zaman geçirmek için daha uygun oluyor. Ayrıca ağustos ayının so­ nundaki yayla şenlikleri doğaseverlere Karadeniz halkını ve kültürünü tanıma şansı veriyor. Masmavi bir denizde, dalgaların üzerinde uçabilmeniz için iki şeye ihtiyacınız var: Bir Alaçatı biletine ve bir sörf tahtasına... Aiaçatı hem coğrafik yapısı hem de iklimi nedeniyle sörf yapmak için çok uygun bir bölge. Son yıllarda "uçurtma sörfü" yapmak Alaçatı'da çok yaygın. Bu sörfü öğrenebilmeniz için çok çeşitli kurslar bulunuyor. Uçmak... Bulutların arasından süzülmek, rüzgârla yarışabilmek ve yeryüzüne masmavi gökyüzünden bakabilmek... Bunları yapabilme­ niz için kanatlarınızın olmasına gerek yok. Fethiye-ölüdeniz'e gidip yamaç paraşütünü deneyin, yeter! Bugün yerli yabancı birçok turist gökyüzünde süzülmek için Fethiye'ye gidiyor. Üstelik bu iş için teorik bir eğitim almadan, profesyonel pilotlar ile uçmak mümkün.

Yanıtlar

1. Koçkarlar doğa ile baş başa kalmak, iç in en ideal yerlerden biri. 2. Koçkarlara gitm ek iç in . en uygun zaman Ağustos. 3. Alaçatı sörf yapm ak iç in çok uygun bir bölge. 4. Alaçatı'da uçurtma sörfü öğrenebilirimiz için __çok çeşitli kurslar bulunuyor. 5. Birçok turist yamaç paraşütü ile gökyüzünde süzülm ek____ için________ Fethiye'ye gidiyor.

kendi gücünle buluşman gerekiyor, insan, korkuların­ dan kurtulduktan sonra bu güçle buluşuyor ve özgür­ lük de, gerçek yolculuk da aslında o zaman başlıyor, insan, iç yolculuğu ile dünyayı geziyor aslında... özgün : Çok doğru... Bu güzel sohbet için çok teşekkür ederim. Ece : Ben teşekkür ederim. 1. Ece Temelkuran çok yolculuk ediyor mu?

Yanıtlar

2. Ece Temelkuran'ın tatil anlayışı nasıl?

1. Kaçkar Dağları'na gitmek için tura katılmak mümkündür. [7] 2. Koçkarlar Karadeniz Bölgesi'ndedir. [7] 3. Alaçatı'ya gitmek için bir sörf tahtası gereklidir. □ 4. Yamaç paraşütü yapmak için eğitim almak gereklidir. Q

3. Ece Temelkuran'ın hayattaki amacı nedir?

4. Ece Temelkuran'a göre gerçek yolculuk nedir?

7 Okuyalım, yanıtlayalım

/

/

> Etkinliğe başlamadan önce öğrencilerden diyaloğu sessizce okumalarını ve yeni sözcükleri belirlemelerini isteyin. Öğrencilerin anlamını bilmedikleri sözcükleri tahtaya yazıp açıklayın. Ardından diyaloğu, rolleri dağıtarak ikinci kez okutun ve öğrencilerden soru­ ları yanıtlamalarını isteyin.

Ne Okuyalım? Ece Temelkuran

özgün : "Seyahat, hayatınızda ne kadar yer kaplıyor?" sorusuyla

başlamak istiyorum sohbetimize. Seviyor musunuz yolları? : Geçen yıldan beri sürekli dolaşıyorum. Evime çok az git­ tim, onu söyleyebilirim. Benim için seyahatin en önemli yeri, otel odaları. Flem yurt içinde, hem de yurt dışında. Yolculuk etmeyi seviyorum, çünkü kendimi daha özgür hissediyorum, özgün : Seyahatleriniz çoğunlukla işinizle mi ilgili? Ece : iş ile hayat benim için ayrı şeyler değil, iş benim için otel odasının penceresinden, karla kaplı bir çocuk bahçesine bakıp hayal kurmak, onları yazmak. Siz burada onları okuyorsunuz ve ben para kazanıyorum. Güzel bir işim var yani! özgün :Tatiller hakkında ne düşünüyorsunuz? Tatil yapıyor mu­ sunuz? Ece : Benim hayatımda "tatil” ve "iş" diye iki ayrı şey yok. Zaten beş yıldızlı tatiller bana göre değil. Bir zamanlar, öyle bir tatil yapmaya çalıştım ama o çok yorucu bir şey ve bittik­ ten sonra gerçekten bir tatile ihtiyacınız oluyor. Sadece yatmak ve yemek yemek "tatil” değil bence... Ama insan­ ların çoğu, değişik bir şey yapma, hayatlarının dışına çık­ ma diye bir şey bilmiyorlar galiba, özgün : Gezginlik felsefesi bu bence. Seyahat etmek; görmek, ta­ nımak ve keşfetmek... Sizin yaşam seyahatiniz nasıl pe­ ki? Ftaritanız, rotanız var mı? Ece :Var ama "Şunu olmak istiyorum, bunu yapmak istiyorum, şuna sahip olmak istiyorum" diye değil. Şu andaki en bü­ yük amacımı biliyor musunuz? Korkmamak... En önemli şey bu... Çünkü kendi hayatının haritasını çıkarman için Ece

186

Niçin?

8 Dinleyelim, işaretleyelim

Seyahat, yollar ve haritalara dair

B ir Röportaj

5. Ece Temelkuran'ın görüşlerine katılıyor musunuz'?

► öğrencilere fotoğrafları bulunan kitapların fotoğraflarını incele­ melerini söyleyin ve bu kitapları ya da bunlara benzer başka ge­ zi kitapları okuyup okumadıklarını sorun. Fotoğraflardan yola çı­ karak kitapların içeriğini tahmin etmelerini isteyin.

> Tahminlerini dinleme çalışması sonrasında kontrol edebilme­ leri için not ettirin. Daha sonra ses kaydını dinletin ve öğrenciler­ den tabloda verilen tümcelerin hangi kitapla ilgili olduğunu bul­ malarını isteyin. Ses kaydını ikinci kez dinleterek dinleme çalış­ ması öncesinde yaptıkları tahminlerin ne kadar doğru olduğunu kontrol etmelerini sağlayın. Ses Kaydı

Yaz mevsimi iyice yaklaştı ve herhalde hepiniz tatil hayal­ leri kurmaya başladınız bile. Peki, tatilde nereye gideceksi­ niz? Nerede kalacaksınız? Tatilde ne okuyacaksınız? Bu so­ rulara yanıt vermenizi kolaylaştırmak için programımızın bu bölümünde size birkaç kitap tanıtmak istiyoruz. ilk kitabımızın adı "Bavulumda Dünya”. Kitabın yazarı İb­ rahim Aygırcı sizi Çin'den Avrupa başkentlerine, oradan da Amerika'ya , ilginç bir yolculuğa çıkarıyor. Kitap sadece bir dünya turunu anlatmıyor. Avrupa'yı, Asya'yı ve Amerika'yı da­ ha iyi tanımanız için size bir coğrafya, tarih ve kültür rehber­ liği de yapıyor. Bavulumda Dünya, Cinius Yayınlarından çık­ mış. ikinci kitabımız ise Türkiye'deki ilgi çekici turizm noktaları­ nı öğrenebilmeniz için iyi bir tatil rehberi; adı Gezi Türkiye. Rehber, turistik merkezleri çeşitli fotoğraflarla tanıtıyor ve ula­

şım, yeme-içme, konaklama ile ilgili bilgiler veriyor. Reh­

9 Okuyalım, tamamlayalım Stressiz Bir Tatil

berde ayrıca karayolu haritaları da bulunuyor. Ekin Grubu­ nun bu kitabı, size uygun tatil yerini seçebilmeniz için çok

> Metni okutmadan önce öğrencilerinize "Sizce ideal b ir tatilin na­

farklı alternatifler sunuyor. Tatile çıkmadan önce okumanı­

sıl olması gerekir?", "insanlar tatilde de stres yaşayabilirler mi? Ne­ den?", "Sizin sıkıntılı b ir tatil deneyim iniz oldu mu? Bu sıkıntıdan kur­ tulmak için neler yaptınız?" sorularını sorarak metinle ilgili ön hazır­ lık yapın.

zı tavsiye ediyorum. Diğer kitabımız ise çocuk klasiklerinin en güzel örnek­ lerinden biri, 80 Günde Dünya Gezisi. Kitabın konusu kısa­ ca şöyle: Bay Fogg çok zengin, kibar fakat kimsesiz bir in­ sandır. Tek eğlencesi şehir kulübünde briç oynamaktır. Bir

> Daha sonra yeni sözcükleri açıklayıp metni birkaç öğrenciye oku­ tun ve onlardan boşlukları metne göre tamamlamalarını isteyin.

gün kulüpte, servetinin yarısını ortaya koyarak bir iddiaya girer. Dünyanın çevresini 80 günde dolaşacaktır, hem de hava yolunu kullanmadan, önceden hiçbir planlama yap­ madan. Bence büyük- küçük herkes Jules Verne'nin bu ro­ manını dünyayı gezmek, fillerin sırtında dolaşmak, heye­ canlı deniz yolculukları yapmak için okuyabilir.

Niçin tatil yapmak isteriz? Elbette, günlük streslerden uzakla­ şıp huzur bulmak ve dinlenmek için. Ama çoğumuz biliriz ki, tatile çıkmak da çok stresli bir iştir. Tatilde en küçük bir aksilik moralimizi bozar. Aile arasındaki kavgalar, otel odalarının dar­ lığı, hayal kırıklıkları derken dinlenmek imkansız hale gelir. Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için tatile çıkmadan önce iyi bir plan yapmak gereklidir. Bu planın tatil plani değil, dinlenme planı olması lazımdır. İnsanların çoğu "Pahalı bir tatil, iyi bir tatildir." diye düşünür ama bu yanlıştır. Çünkü lüks otellerde yemek saatine yetişme­ ye çalışmak ve animasyonlara katılmak oldukça yorucudur. Güneşin altında bütün gün yatmak da dinlenmeniz için yeter­ li değildir, iyi bir tatilin anahtarı kafanızdaki sorunlardan kurtul­ maktır. Bunun en iyi yolu da sevdiklerinizle zaman geçirmek ve kendinize biraz zaman ayırmaktır. Üstelik bunlar için büyük pa­ ralar harcamanız gerekmez.

Kitapta yol haritaları bulunuyor.

2

Kitap Cinius Yayınevi'nden çıkmış.

1

Kitap, zengin bir İngiliz'in dünya turunu anlatıyor.

3

Kitapta turistik yerlerin fotoğrafları bulunuyor.

2

dinlenmek için _________________tatil yapmak isteriz. 2) Tatile çıkmak stresli bir iştir, çünkü tatilde en küçük. aksilik m oralim izi bozar _______________ ı ______________

3) Tatilde sorunlarla karşılaşmamak için bir dinlenme planı yapmak gereklidir. 4) Kafamızdaki sorunlardan kurtulabilmek için sevdiklerim izle zam an geçirmek ve kendimize zam an ayırmak, gerekir .

Kitap Asya, Avrupa ve Amerika hakkında bilgiler veriyor.

5)

İyi b ir tatil yapmak için

değildir.

çok para harcamak gerekli

10 Yorumlayalım Artık Gitme Zamanı > öğrencilerden Orhan Kural'ın "gezme" konusundaki düşün­ celerini okumalarını ve bu görüşü yorumlayan bir paragraf yaz­ malarını isteyin. Yazar Orhan Kural “Köşe Bucak Dünya" adlı kitabında şöy­ le diyor: "Gezme" görmektir, anlamaktır, yeniden doğmak, nefes almaktır. Gezme coşkudur, bir yaşam biçimidir, bir çağrıdır, özgürlüğe bir davettir. Dünyayı içinize sığdırmak, yeniliklere yelken açmaktır. Bazen rüzgar davet eder sizi yolculuğa. Rüzgar çekicidir, zaman artık gitme zamanıdır. Bazılarımız dağlara, bazılarımız denizlere, bazılarımız ise kentlere doğru yola çıkar."

Bana göre gezme,

11 Yardımcı olalım

^

Neler Hazır, Neler Değil? > öğrencileri fotoğraf hakkında konuşturmadan önce onlara, Tatil hazırlıklarınız uzun sürer mi? Tatil için ne gibi hazırlıklar yaparsınız? Tatil için vazgeçilm ezleriniz nelerdir? gibi sorular yöneltin. Ardından da fotoğrafı incelemelerini ve "Nes­ rin Hanım’ın ne tür hazırlıklar yaptığını, yanına neler aldığını/al­ madığını anlatmalarını isteyin.

Sözcük Alanı

• Yolculuk, gezi ve tatil ile ilgili sözcükler Dilbilgisi

• ULAÇLAR -mEk üzere Beceriler

• -mEk üzere ulacını doğru kullanabilme • Yolculuk, gezi ve tatil tercihleri ve etkinlikleri hakkında bilgi verebilme, soru sorabilme

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 6 saat

> Bu alt ünitenin etkinliklerini uygulamaya aşağıdaki soruları sınıfa sorarak başlayın. Yolculuklarınızda hangi ulaşım aracını tercih ediyorsunuz? Sizce en güvenli ulaşım aracı hangisi? Ulaşım araçlarının avantajları ve dezavantajları konusunda ne dü­ şünüyorsunuz? Bu sorular ekseninde oluşturacağınız konuşma etkinliği sırasında tahtaya yer ayırtmak, konaklamak, tam pansiyon, yarım pansiyon, ta­ til köyü gibi sözcükler yazıp açıklayın.

12 Okuyalım, işaretleyelim Gemi Seyahati > öğrencilere metnin fotoğraflarını incelemelerini, bu fotoğraflarda gördükleriyle ilgili düşüncelerini anlatmalarını söyleyin. Daha sonra, metnin ilk iki paragrafını bir öğrenciye okutun. Bu paragrafların ardın­ dan öğrencilere bir gemi yolculuğu ile ilgili neleri merak ettiklerini so­ run ve metnin alt başlıkları olan soruların cevaplarını tahmin etmele­ rini isteyin.

günlerin bu ilg i çekici yolculuk türü hakkında bazı sorular ve yanıtları! Sıkılacak mıyım?

Büyük bir gemiyle yolculuk yaparen sıkılmanız mümkün değil. Neredeyse her köşede insanları eğlendirmek ve din­ lendirmek üzere aktiviteler vardır, örneğin, misafir konuş­ macıları dinleyebilir, şarap seminerlerine katılabilirsiniz. Ya da spor yapmak için spor salonlarını ve yüzme havuzları­ nı tercih edebilirsiniz. Ayrıca alışveriş yapmak için çeşitli dükkanlar, vakit geçirmek için film salonları gibi pek çok alternatif de sizi bekliyor. Böyle etkinlik alternatifleriyle do­ lu bir yolculuğa arkadaş grubunuzla da rahatlıkla çıkabi­ lirsiniz çünkü gemide herkesin zevkine uygun bir etkinlik bulunmaktadır. "Benim amacım sessiz, sakin bir yerde tafil yapıp din­ lenmek." mi diyorsunuz? 0 zaman daha küçük bir gemi­ de, daha az sayıda insanla yolculuk yapmayı da tercih edebilirsiniz. Yani yolculuğa çıkma amacınıza ve kişiliğini­ ze göre farklı türde gemi yolculuğu seçebilirsiniz. Pahalı bir yolculuk mu?

Toplam fiyat size ilk bakışta fazla gelebilir ama bu fiyatlara konaklama, yiyecek içecek, etkinlikler ve gece eğlenceleri de dahildir. Bu durumda gemi yolculuğu karadaki tatillerden da­ ha karlıdır bile diyebiliriz. Ancak bu yolculuklarda ödemeyi ta­ tile çıkmadan önce yapmak gerekiyor. Bu bir dezavantaj gi­ bi görünebilir. Ama bu uygulama sizi tatilde hesap yapma stresinden de uzaklaştırır. Elbette gemi yolculuğu fiyatları, yol­ culuk dönemine, geminin özelliklerine ve yolculuk süresine j göre çeşitlenmektedir. Bütün bunları göz önünde bulundura­ rak bütçenize uygun bir tatil planı yapabilirsiniz.

> öğrencilere okuma çalışmasının ardından kontrol etmek üzere tahminlerini not etmelerini isteyin ve metni okutmaya devam edin. > Metni okutup çözümledikten sonra öğrencilerin "gemi yolculuğu'yla ilgili tahminlerinin ne kadar doğru olduğunu onlarla birlikte değerlendirip soruları yanıtlatın. Yanıtlar

Gözlerinizi birkaç saniyeliğine kapatın. Kendinizi suda, lüks bir otelde, küçük bir şehirde, hatta dünyanın en güzel şehrinde yol­ culukta hayal edin, işte gem i yolculuğunu böyle özetleyebiliriz! Gemiyle yolculuklar her gün biraz daha popüler oluyor. Gemi yolculuğu önceleri yalnızca em ekli ve yaşlı insanların tercihiyken, bugün sayısız alternatifiyle pek çok insanın ilg isini çekiyor, işte son

1. Gemi yolculuğunu çok fazla insan tercih etmiyor. 2. Günümüzde gemi yolculuğunu daha çok yaşlılar ve emekliler tercih ediyor. 3. Gemi yolculuklarında pek çok eğlenceli aktivite bulunmaktadır. 4. Gemi yolculuğu her zaman kara yolcuğundan daha pahalıdır. 5. Gemi yolculuğunun dezavantajı ödemeyi baştan yapmaktır. 6. Gemi yolculuğunun dönemine göre fiyat değişebilir. 7. Gemi yolculukları sakin bir tatil için uygun değildir. 8. Gemi yolculuğu sadece küçük gruplar için uygundur.

Doğru

Yanlış

□

0

□

0

m

□

□

m

s

□

m

□

□

s

□

m

15 Eşleyelim

13 Bir tur satın alalım Mavi Yolculuk >- Bu çalışma için ikişerli gruplar oluşturun. Gruplardaki öğrencilerden birine tur operatörü diğerine müşteri rolünü vererek "tur satın alma" konulu bir diyalog canlandırmalarını isteyin. Tüm gruplara diyalogla­ rını okutun. Seçeceğiniz bir diyalogu tüm sınıfla birlikte geliştirin. yolculuk tarihleri yolculuk süreleri yeme - içme

rota aktiviteler fiyatı

> öğrencilerden kutu içindeki sözcükleri anlamları ile eşleme­ lerini ve bu sözcükleri tümce içinde kullanmalarını isteyin. Yanıtlar 1. Hat

4. Tünel

2. Toplu taşımacılık

5. Vagon

3. Yeraltı

6. İstasyon

insanları çeşitli araçlarla bir yerden bir yere götürmek. Yerin yüzey altındaki bölümü. Lokomotifin arkasına bağlı demir yolu aracı. S Bir yerden diğer bir yere geçebilmek için yerin altında ya da dağın içinde açılan yol Ulaşım sağlayan bir taşıtın uğradığı yerlerin bütünü. İTİ Tren, metro durağı.

m

-mEk üzere

dön

ye kazan

14 Yerleştirelim

-ma -mak üzere Geri dönm em ek üzere evden ayrıldı. Bir şeyler yemek üzere mutfağa gitti. -me -mek *Sınavı kazanm ak üzere çok çalıştı.

v öğrencilere kutudaki sözcükleri okutun ve bu sözcükleri hava, ka­ ra, deniz ve demir yollarıyla ilişkili olarak sınıflandırmalarını söyleyin. ' liman • havaalanı • feribot • vapur • gemi • tren • metro ' otobüs • araba • helikopter • istasyon • uçak • terminal • sürücü garaj • kompartıman • makinist • şoför • pilot * kaptan lim an

16 Tamamlayalım > öğrencilerden tümceleri tamamlamalarını istemeden önce tahtaya, Doğum gününde arkadaşıma hediye etmek için bir kitap aldım. Yarın sabah arkadaşımı karşılamak için otobüs term inaline gedeceğim. gibi içinde -mEk için ulacı geçen tümceler yazın. Bu tümcele­ rin daha sonra -mEk üzere ulacı ile de kullanılabilir olmasına dikkat edin ve yazdığınız örnek tümceler üzerinden -mEk üze­ re ulacı ile ilgili açıklamalarınızı yapın. Açıklamalarınızda • -mEk üzere ulacının, eylemin gerçekleşme hedefini koşullu olarak gösteren tümcecikler kurduğunu (Doktora yapmak üzere Amerika'ya gitti. Arkadaşlarıyla buluşmak üzere evden çıktı, gibi) • -mEk üzere ulacı hedeflenebilen eylemlere eklendiği için, öznenin yeterliğinde olmayan eylemlerle kullanılmadığını (ölm ek için/*üzere her şeyi yapıyor. Sınavda başarılı olmak için/*üzere çok çalıştım. Kilo almamak için/*üzere spor yapıyorum. Kış aylarında üşümemek için/*üzere kalın elbiseler giymek gerek. Bu konuyu açmamak üzere kapatıyoruz. Adam geri dönmemek üzere evi terk etti, gibi), • -mEk üzere yapısı ile kurulmuş anlatımların koşaç tümcele­ rinde "gerçekleşmeye çok yakın olma" anlamını vermek üzere kullanılabildiğini (Uçak kalkmak üzere. Yorgunluktan ölmek üzereyim, gibi) vurgulayın. > Açıklamalarınızın ardından öğrencilerden dilbilgisi kartı üze­ rindeki eşleme çalışmalarını yapmalarını ve tümceleri tamam­ lamalarını isteyin.

17 Yanlışları çizelim > Bu etkinliği öğrencilerle beraber uygulayarak -mEk üzere ve -mEk için yapıları arasındaki fark üzerinde durun. Yanıtlar

1. Piyangodan para kazanabilmek için / kazanabilme/c üzo

■re bilet aldım. 2. Ayşe Hanım dinlenmek-üzora / dinlenme/c için odasına çıktı. 3. Başarılı olabilmek-üzem / olabilmek için çok çaba harcıyo­ rum. 4. Terfi e imok-üz&re / etmek için iş yerindeki bütün görevleri­

15. Doğum gününü kutlamak üzere 16. Ondan özür dilemek için______ 17. Konuşmacı sözlerine başla_________________ kür­ süye yöneldi. 18. Organizatörler hepimizin rahat et_________________ her şeyi düşünmüşler. 19. Anahtarı evde unutmuşum. Kapıyı aç________ .... .. ... çilingir çağırdım. 20. İzmir'e git______________iş yerinden iki gün izin al­ dım. 21. Biraz daha bekle, işim bit__________________ 22. Kendimi iyi hissetmiyorum, bayıl_________________ 23. Otobüs haraket et....„________________biraz acele et. 24. Lütfen biraz bekleyin, tahlil sonuçlarınız çık________

ni yerine getirmeye çalışıyor. 5. iyileşmek üzere / iyileşmek için ilaçlarını düzenli kullanma­ lısın. 6. Filme geç kalmamak için / kalmamak üzere evden erken çıktık. 7. Mutlu olmak üzere / olmak için küçük problemleri kafanı­ za takmayın. 8. Sabah erkenden doktora gitmok üzere / gitmek için evden çıktı.

19 Biz de yer ayırtalım

/_/

>■Bu etkinlikte metni, herhangi bir açıklama yapmadan iki öğ­ renciye okutun. Yeni sözcükleri açıklayın. Daha sonra ikişerli gruplar oluşturarak gruplardan kendi belirleyecekleri rollerle otobüs ve uçak bileti rezervasyonu konulu birer diyalog hazır­ lamalarını isteyin. Tüm gruplara diyaloglarını okutup diyalog­ lardaki sözcük, anlatım ve dilbilgisi yanlışlarını düzeltin.

9. Şimdi biraz dinlenmek üzere / dinlenmek için toplantıya

8

yirmi dakika ara veriyoruz. 10. Benimle görüşmemek üzere / görüşmemek için telefonla­ rıma çıkmıyor. 11. Başbakan basın açıklaması yap mak üzere / yapfmk-içm salona girdi. 12. Dokuzda ofiste olabilmek-ijz-em / olabilmek için evden ye­ dide çıkıyorum.

Ü

18 Tamamlayalım > öğrencilerden, etkinlikte verilmiş olan tümceleri kendi düşünce­ lerine göre, -mEk üzereye -mEk için yapılarını kullanarak tamamla­ malarını isteyin. > öğrencilere yanıtlarını okutarak yanlışlarını düzeltin. bol bol C vitamini alın. 1. Hasta olmamak iç in 2. Akşam gitmek üzere güzel bir restorandan yer ayırttı. 3 Türkçe öğreniyorum. spor yapıyorum. 4 S eve erken döneceğim. 6 tatile çıktı. 7 yurt dışına çıktı. 8 İstanbul'a verlesti. 9 Yemek vemek üzere iş yerinden çıktı 10. Ailem yabancı dil öğrenmem için 11. Mektupları göndermek için. 12. 7engin olmak için 13. Arkadaşıyla görüşmek üzere 14 Her yıl aynı tarihte buluşmak üzere

Re z e r v a s y o n u n u z T a m a m A: iyi günler, nasıl yardımcı olabilirim? B : Merhaba. Ben Ankara'dan İstanbul'a gitmek için yer ayırtmak istiyorum. A : Elbette. Hangi tarihte seyahat etmek istiyorsunuz? B : 12 Şubat'ta. A : 12 Şubat'ta Ankara'dan İstanbul'a, sabah 09.00'da ve akşam 19.00'da olmak üzere iki tren var. Hangi saati ter­ cih edersiniz? B : Yolculuk kaç saat sürüyor ? Gece uykusuz kalmak iste­ mem. A: Altı saat efendim. Ama akşam trenimizde yataklı va­ gonlarımız da var. Rahat bir yolculuk yapabilirsiniz. B : Anlıyorum ama sanırım sabah 09.00'da gitmek benim için daha uygun olacak. A:Tabii, nasıl isterseniz... B : Bu durumda öğleden sonra Haydarpaşa istasyonu'nda olabileceğim, değil mi?

A: Evet efendim. Rezervasyon için adınızı alabilir miyim? B : Güliz Batur. Bir şey daha sormak istiyorum, sigaralı bir vagon olması mümkün mü acaba? A : Elbette. B : Bu çok iyi. A:Güliz Hanım, bilgilerinizi tekrarlıyorum; Seyahat tarihiniz

21 Dinleyelim, tamamlayalım

Havaalanında > öğrencilere etkinlikte verilmiş olan tabloyu inceleyerek dinlemeye hazırlık yapmalarını söyleyin. Daha sonra ses kaydını dinleterek öğ­ rencilerden tablodaki boşlukları doldurmalarını isteyin. Ses kaydını ikinci kez dinleterek öğrencilerin yanıtlarını kontrol etmelerini sağlayın.

12 Şubat, hareket saati 09.00, hareket noktanız Ankara,

Ses Kaydı

varış yeriniz ve saatiniz İstanbul 15.00 ve sigaralı vagon­

Türk Hava Yolları BA 516 sefer sayılı Cenevre uçağı yolcularımızın 4 numaralı kapıya gitmeleri için son çağrı. Luftansa Havayolları ile SK 832 sefer sayılı Paris uçuşu bîr saat erte­ lendi. AF 472 sefer sayılı Air France Amsterdam uçuşu için 17 numaralı ka­ pıya gidin. Fly Air LH 309 sefer sayılı Madrid uçağı 32 numaralı kapıya iniş yap­ makta. Onur Havayolları Nevv York uçuşu, VS 876 New York uçuşu ile seya­ hat edecek sayın yolcularımız, lütfen bir sonraki anons için bekleme salonuna gidiniz. Teşekkürler. Sayın yolcularımız, el bagajlarınızı lütfen yanınızdan ayır­ mayınız.

dasınız. B : Evet, bileti ne zamana kadar almam gerekiyor? A: En geç yolculuk tarihinizden bir gün önce biletinizi al­ manız gerekiyor. Ama telefonda ya da internet üzerin­ den kredi kartınızla da biletinizi satın alabilirsiniz. B : Tamam, teşekkür ederim. A : Rica ederim. İyi günler. Uçak

Otobüs • cam kenarı

• şehir içi servis

• koridor

• ekonomik sınıf

• mola

• bagaj ağırlık limiti • gidiş dönüş

• tek kişilik koltuk

20 Sıralayalım > öğrencilerden etkinlikteki tümceleri okumalarını ve işleri han­ gi sırayla yaptıklarını işaretlemelerini isteyin. Yanıtlar Havaalanına girdikten sonra....

m Bavulunuz için el arabası bulursunuz. s Pasaport kontrolünden geçersiniz. 0 Kapı numaranız için gidiş panosunu kontrol edersiniz. m Bekleme salonunda beklersiniz. 0 Uçağa binersiniz. 0 Bavulunuzu kontrol ettirirsiniz ve uçağa biniş için geçiş izni alırsınız.

192

Uçuş Numarası

Varış Noktası

Uyarı

BA516

Cenevre

Son Çağrı

SK 832

Paris

1 saat ertelendi

AF 472

Amsterdam

1 7 numaralı kapıya gidin

LH 309

Madrid

32 numaralı kapıya giriş yapmakta

VS 876

Neıv York

Bekleme salonuna gidiniz

lerimize göre tur satın aldık. Bu şekilde uçak ve otel masrafları

Sözcük Alanı

daha az tuttu, ispanya, Avrupa Birliği'ne üye bir ülke. Bu sebep­

• Yolculuk, gezi ve tatil ile ilgili sözcükler

le, Türk vatandaşlarından Schengen vizesi istemekte. Ağustos, is-

Dilbilgisi

panya'nın en sıcak ayıdır. Ancak biz oradayken hava serindi.

• BAĞLAÇLAR çünkü, bu nedenle, bu yüzden

Hemen her gün hava kapalıydı. Bu yüzden güzel fotoğraflar çe­ Beceriler

• Yolculuk, gezi ve tatil tercihleri ve etkinlikleri hakkın­ da bilgi verebilme, soru sorabilme • Çünkü, bu nedenle, bu yüzden bağlaçlarını doğru kullanabilme • Kullanıcı görüşü soran basit anket ve değerlendir­ me formları doldurabilme

kemedik. Ağustos ayında genelde halk tatil yapmak için güney­ deki sahil bölgesine gidiyor. Çalışma ve yemek saatleri bize gö­ re daha farklı. Sabah on ve iki, akşam beş ve sekiz arası çalışı­ yorlar. öğle arası siesta yapıyorlar. Akşam yemeğini de en erken gece onda yiyorlar. Hatta saat sekiz civarı açık restoran bulmak zormuş, ancak biz daha çok turistik şehirlere gittik ve bu nedenle

Süre: Normal 8 saat / Yoğun 8 saat

yemek yemek için yer bulmakta hiç zorlanmadık. Restoranlarda servis biraz yavaştı. Ayrıca, yemek saatleri bizim

22 Okuyalım, işaretleyelim

^

Stressiz Bir Tatil > Metni okutmadan önce öğrencilere En son nerede tatil yaptınız? Orada ne kadar kaldınız? Nasıl b ir yerde kaldınız? Tatil dönüşü kendinizi nasıl hissettiniz? gibi sorular sorun. Daha sonra metni okutup yeni sözcükleri açıklayın ve öğrencilerden soruları yanıtlamalarını isteyin.

saatlerimize uymuyordu. Bu sebeple, şehri daha çok yaşamak, gezmek için yirmi dört saat açık hamburgercilerde yemek yedik. Sonuçta, ispanya'dan çok güzel anılarla ayrıldık.

Yanıtlar

Doğru

Yanlış

□

m

□

s

•0

□

S

□

1. ispanya yalnızca deniz ve güneş görmek isteyenler için idealdir. 2. Ağustos ayı normalde ispanya'da yağmurlu geçer. 3. Türkiye ve ispanya'da çalışma saatleri aynı değildir. 4. insanlar ispanya'da akşam yemeğini çok geç yiyorlar.

23 Dinleyelim, işaretleyelim

Cc-Q

> öğrencilere etkinlikte verilen formun, bir otel tarafından müşterile­ rinin görüşlerin almak üzere düzenlendiğini söyleyip onlardan bu formu dinleyecekleri diyaloga göre doldurmalarını isteyin. Ses Kaydı

Manolya Oteli A: Ayten, bugün ne kadar mutlu görünüyorsun! Yüzünde güller açıyor! B: E, tatilden yeni döndüm. Eğlendim, dinlendim, tabii mutlu ola­ Bu sene tatilde değişik bir şeyler yapalım dedik. Yeni

cağım!

yerler görmek için yola çıktık. Kültür ve tarih açısından zengin bir ülkeye, ispanya'ya gitmeye karar verdik, önce şehirleri haritada işaretledim. Bir tur şirketinden izin tarih­

A: Aaa.. Tatile mi gittin? Nereye? B: Bodrum'a gittim. Orada küçük, güzel bir otelde kaldım.

A: Ben de çok severim küçük otelleri. Kalabalık olmaz,

©

©

©

( • ) ©

€ € >

( • > ©

©

©

©

hizmetleri de hiç fena değildir..

PERSONELİMİZİ DEĞERLENDİRİN

B: Gerçekten öyle. Otelin sahipleri ve personeli de çok iyiydi. Bize çok iyi ev sahipliği yaptılar. Hatta ilk gün ben biraz rahatsızlandım. Benim için doktoru aradı­

İyi

□ Ev sahipliğimiz □ Nezaketimiz

lar, ilaçlarımı aldılar, bana çok yardımcı oldular. Hep­ si çok nazik ve güler yüzlüydü. Sadece restoran çok

□ Servis Personeli Hizmeti

Kötü

İdare eder

□

□

□

İyi

İdare eder

Kötü

□

□

□

iyi

İdare eder

Kötü

□

□

□

İyi

idare eder

Kötü

- ODANIZI DEĞERLENDİRİN

iyi sayılmazdı. A: Niçin? Yemekler kötü müydü?

□ Dekorasyon

B: Hayır, yemekler kalite ve temizlik açısından iyiydi ama

□ Oda ve Banyo Temizliği

çeşit azdı. Bir hafta boyunca öğle yemeğinde makar­

□ Tesisat ve Teknik Servis

na salatası yedik. Onun dışında her şey iyiydi. Gar­ sonlar çok hızlı servis yapıyordu mesela, buna çok

□

□

□

İyi

idare eder

Kötü

□

□

□

İyi

idare eder

Kötü

□

□

□

idare eder

Kötü

YİYECEK VE İÇECEKLERİ DEĞERLENDİRİN

-

iyi

şaşırdım. Çünkü normalde bir bardak su için yarım

□ Yiyecek Kalitesi

saat bekleyebiliyor insan..

□ Yiyecek Çeşitliliği A: Peki odan nasıldı? B: Dekorasyonu pek lüks değildi, Sade bir odaydı. Çiçek­ lerle ve lambalarla biraz daha süsleyebilirlerdi ben­ ce.... Mobilyalar da biraz eskiydi ama ben rahatsız ol­

□ Hijyen

banyoyu tertemiz buluyordum. Yalnız banyodaki saç

□

□

iyi

idare eder

Kötü

□

□

□

İyi

idare eder

Kötü

□

□

□

ilk

İkinci

Diğer

□ Evet

□ Beiki

Hayır

□

□

□

GENEL DEĞERLENDİRME

-»

□ Tesisimizde daha önce kaldınız mı?

madım. Çünkü oda servisi her sabah ve akşam te­ mizliğe geliyordu. Denizden döndükten sonra odayı,

□

□ Tesisimizi tekrar tercih eder misiniz?

□

GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİNİZ:

kurutma makinesi bozuktu. Sonra tamir ettiler ama ben üç gün akşam yemeğine saçlarım ıslak gittim. Neyse ki başka bir sorun yaşamadım.

BAĞLAÇLAR Tümce

a lt

Telefon numarasını bilmiyorum.

Çünkü

Başarılı olamadı.

Bu nedenle Telefon numarasını bilmiyorum. Telefon numarasını bilmiyorum. Bu nedenle onu arayamam.

Daha sağlıklı olm ak istiyor.

Bu yüzden

Onu arayamam. Çünkü telefon numarasını bilmiyorum.

Daha sağlıklı olm ak istiyor.

Başarılı olamadı. Çünkü çalışmadı.

Çalışmadı.

Bugün çok meşguldü.

Çalışmadı. Bu nedenle başarılı olamadı.

Bugün çok meşguldü.

Başarılı olamadı.

Spor yapıyor. Çünkü daha sağlıklı olmak İstiyor.

O nu arayamam.

Onu arayamam.

Daha sağlıklı olmak istiyor. Bu nedenle spor yapıyor.

Spor yapıyor.

Spor yapıyor.

Bugün çok meşguldü. Bu nedenle onu yarın ziyaret edeceğim.

O nu ziyaret edeceğim.

O nu yarın ziyaret edeceğim.

Onu yarın ziyaret edeceğim. Çünkü bugün çok meşguldü.

*Spor yapıyor. Bu nedenle daha sağlıklı yaşamak istiyor.

194

Ses Kaydı

24 Tamamlayalım >- Bu alt ünitenin dilbilgisi konusunu oluşturan çünkü, bu nedenle, bu yüzden bağlaçlarıyla ilgili açıklamalarınızı dilbilgisi kartında yer alan örnek tümceler üzerinden yapın. Açıklamalarınızda, • çünkü bağlacının kendisinden sonra, bu nedenle bağlacının ise kendisinden önce gelen tümcenin diğer tümcenin nedeni oldu­ ğunu gösterdiğini:

(Türkçe öğreniyorum. Çünkü/Bu nedenle Türkiye'de yaşıyorum. Türkiye'de yaşıyorum. Çünkü/Bu nedenle Türkçe öğreniyorum. gibil, • bu yüzden bağlacının kendisinden önce gelen tümce ile bu tümcenin olumsuz sonuçlarını gösteren tümceyi birbirine bağla­ dığını

(Düzenli çalışmadın. Bu yüzden başarısız oldun. Düzenli çalıştın. *Bu yüzden başarılı oldun, gibil vurgulayın. ► Açıklamalarınızın ardından öğrenicelere tümceleri tamamlatın. Yanıtlar

1. Dün gece geç yattım, bu nedenle

sabah çok zor

kalktım. 2. Sana yardım edemem, çünkü ders çalışacağım. 3. Yüzmeyi çok seviyorum, bu nedenle/bunun için/ _______ bu yüzden ______ her hafta sonu havuza gidiyorum.

4. Biraz kilo vermek istiyorum, bu nedenle/bunun için/ bu yüzden

rejim yapıyorum.

5. Ben hemen çıkıyorum, çünkü______ işe yetişeceğim. 6. Çok para kazanmak istiyorum, bu nedenle/bunun için/ 7. Çok sağlıklıyım, çünkü

Eşim ve ben tekdüze bir hayattan ve her sene aynı yer­ de tatil yapmaktan sıkıldık. Bu yüzden geçen yaz aldık sırt çantalarımızı ve çıktık yola, önce uçakla Yunanistan'a gittik. Yunanistan'da iki gün kaldık, ilk gün Kamara, Rotonda, Ro­ ma Agorası'nı kapsayan şehir yürüyüşümüzün ardından Aristo Meydanı’nın şirin kafelerinde keyifle kahvelerimiz yu­ dumlayarak yorgunluğumuzu attık. Sabah kahvaltı sonrası erkenden yola çıktık ve Atina'ya gittik. Akropolis , Agora , Parlemento Binası, Evzon Askerle­ rimin Nöbet Değişim Töreni, Meçhul Asker Anıtı, Sytagma Meydanı'nı kapsayan Atina Turu'nun ardından otelimize yerleştik.Sabah erkenden trene bindik .Trenle uzun bir yol­ culuğun ardından İtalya'ya geldik. İtalya'da çok sevimli bir pansiyonda kaldık. Pansiyonun sahibinden iki bisiklet aldık ve bütün gün bisikletle dolaştık. Roma'nın , kültürel faaliyet­ ler açısından büyük öneme sahip olduğuna tanık olduk. Roma tiyatrolarında dünyaca ünlü opera ve baleler vardı. Romadaki müzelerden çok etkilendik. İtalya'dan sonraki durağımız Fransa'ydı. Paris'te 4 gün kaldık. Paris heyecanı ve romantizmiyle gerçekten tam bir rüyalar kentiydi. Paris'te 17. yy. Rönesans sarayları, Napolyon anıtları harikaydı. Son gün Paris Disneyland'a gittik. Ora­ da çocuklar gibi eğlendik. En son durağımız ispanya'ydı. Madrid'in harika doğası bizi büyüledi, ispanya'da da vaktimizi gezerek ve bol bol denize girerek geçirdik. Tatilimizin sonunda ikimiz de çok yorgun ama çok mut­ luyduk. Bu sebeple bundan sonra tatillerimizi hep böyle geçirmeye karar verdik.

her sabah spor yapıyorum.

8. Çok yorgunum, bu nedenle/bunun için/bu yüzden tatile çıkacağım. 9. Sizinle sinemaya gelmeyeceğim, çünkü o fimi daha önce iki kere seyrettim. 10. Başı çok ağrıyormuş, bu nedenle/bunun icin/bu yüzden eve gidip dinlenecekmiş. 11. Ahinm gelerek ay evlenerek bu nedenle/bunun için/

bu yüzden

düğün hazırlıkları yapıyor.

12. Akşam yemeğe misafir geliyor, bu nedenle/bunun için/ bu yüzden

markete gidip alışveriş yapacağım.

13. Dün pikniğe gitmedik çünkü ______ hava yağmurluydu. 14. Başka bir eve taşınmayı düşünüyoruz

çünkü

ev

sahibimiz kiraya çok zam yaptı.

25 Sıralayalım

C sD

Farklı Bir Tatil > öğrencilere etkinlikteki resimleri incelemelerini, resimlerde gör­ düklerini anlatmalarını ve dinleyecekleri ses kaydının içeriğini tah­ min etmeye çalışmalarını söyleyin. Daha sonra ses kaydını dinlete­ rek öğrencilerden resimleri sıralamalarını isteyin.

195

26 Dinleyelim, işaretleyelim Yanıtlar

Tatil Ödülü > Bu etkinlikte ses kaydını öğrencilere üç kez dinletin, ilk dinle­ mede öğrencilerden, verilen sorulardan ilk ikisini yanıtlamaları­ nı, ikinci dinlemede 3. soruyu yanıtlamalarını; son dinlemede ise tabloyu doldurmalarını isteyin. Ses Kaydı Haberci: iyi akşamlar sevgili seyirciler. Şu anda kanalımızın

1. Bu diyalog nerede geçmektedir? Limanda

□

Havaalanında

m

Hayvanat bahçesinde

□

Nevin Hanım'ın evinde

□

yarışmasından tatil kazanan ailenin tatil anılarını dinlemek üzere havaalanında bulunuyoruz. Şanslı ailemiz Şenol aile­

Erol Bey ve ailesinin tatili ne kadar sürdü?

si Nevin Hanım, Erol Bey kızları Hazal ve oğulları Can ile ya-

Bir hafta

m

nımızdalar. Şimdi onlarla tatil anıları hakkında bir röportaj

iki gün (cumartesi ve pazarl

□

yapacağız, öncelikle Erol Beyle konuşacağız. Erol Bey, tatili­

Bir ay

□

niz nasıl geçti?

Dört gün

□

Erol Bey: Harika bir tatildi hepimiz çok eğlendik. Haberci: Peki bir hafta orada neler yaptınız? Bu sefer Nevin

Hanımdan başlayalım. Nevin Hanım: Bir hafta nasıl geçti anlamadık. Hepimiz bu

Metne göre aşağıdaki tümcelerden hangileri doğrudur? işaretleyiniz. Doğru

Yanlış

0

0

kanalı izleyerek kazandı.

0

0

• Hazal tatilde çok eğlenmedi.

□

0

0

0

0

0

tatil boyunca yeni şeyler denemek istedik. Mesela ben ha­ yatımda ilk kez ata bindim. Eşim de dalış kursuna katıldı.

• Tatilden bütün aile memnundu.

Haberci: Peki çocuklar sizler neler yaptınız tatil boyunca?

• Erol bey ve ailesi bu tatili bir TV

Can: Ben sabahtan akşama kadar havuzdan çıkmadım.

Ama benim için feribota binmek harikaydı. Çünkü feribotla limanı gezdik Haberci: Bu liman gezisinden tüm aile memnun kaldı mı?

• Erol Bey'in oğlu bir okul gezisine katıldı. • Nevin Hanım sık sık ata biniyor.

Nevin Hanım: Tabii harika bir geziydi. Haberci: Hazal sen hiç konuşmadın. Sen tatilde eğlendin

mi? H a za l : Evet, çok eğlendim, özellikle hayvanat bahçesinde

Erol Bey

çok iyi zaman geçirdim. Erol Bey: Hayvanat bahçesi çok büyüktü ve çok çeşitli hay­

• Dalış kursuna katılmış.

vanlar vardı. Kızımı ve eşimi daha önce hayvanat bahçesi­

• ilk kez ata binmiş.

ne hiç götürememiştim. Oğlum bir okul gezisiyle gitmişti.

• Hayvanat bahçesinde çok

Nevin Hanım: Tatil boyunca eşimle açık havada yürüyüş

yapma fırsatı da bulduk. Büyük şehirlerde böyle açık alanlar bulmak zor. Haberci: Peki seyircilerimize kanalımızın yarışmasına katıl­

maları için tavsiyede bulunur musunuz? Erol Bey: Kesinlikle evet. Sürekli Kanal 4'ü izlesinler. Onlar da

Nevin Hanım

Hazal

Can

/ / /

eğlenmiş. • Sabahtan akşama kadar

/

havuza girmiş. • Açıkhavada yürüyüşler yap­

/

/

mış.

bir gün bizim gibi büyük ödülü kazanabilirler. Nevin Hanım: Ben de eşim gibi düşünüyorum. Herkes şan­

sını denesin. Haberci: Evet, sayın seyirciler. Şenol ailesinin tatil yorumlarını

hepiniz izlediniz. Bizi izlemeye devam edin.

191

27 Başlık seçelim, tamamlayalım

/ /

> Okuma metnini bir öğrenciye okutun. Herhangi bir sözcük açık­ laması yapmadan öğrencilere verilen tümcelerden hangisinin bu metinde anlatılanları en iyi özetlediğini sorun. Ardından metni bir kez daha okutup tümceleri metne göre tamamlatın.

/

1. Eşyalarınızı yerleştirip eski düzeninize geri dönmek istiyor­ sunuz, bunun için_________________________________

2. Eski ortamınıza tekrar ısınmanız gerekir, bu sebeple

3. ilk gün işyerine yeni kıyafetlerle gidersiniz, çünkü

28 Yanıtlayalım Son Tatilim >- öğrencilere sunumlarına hazırlanmaları için belirli bir süre tanı­ yın ve etkinlikteki sorulardan da yararlanarak son yaptıkları tatili anlatmalarını isteyin.

Tatil günlerinin sona ermesiyle birlikte insanlar da kız­ gınlık, sinirlilik, yorgunluk ve sosyal etkinliklere karşı istek kaybı ortaya çıkar. Tatilden eve dönmek için bavullarınızı topluyorsunuz. Bir ya da iki hafta her gün denize girdiniz. Sıcak havada gü­ neşlenerek ilk günden ıstakoz gibi kıpkırmızı oldunuz ya da dışarıda lapa lapa kar yağıyordu, siz odanızda şömi­ ne karşısında sıcaklığın keyfini yaşadınız. Sayılı günler ça­ buk geçiyor. Artık rüya bitti. Bunun için tatilin son günü stres yaşıyorsunuz. Bu stresi ortadan kaldırmanız müm­ kün. Örneğin, işe ya da okula başlamadan bir-iki gün önce eve dönün. Böylece eşyalarınızı yerleştirip eski düzeninize kolayca geri dönersiniz. Evinizde bir süre dinlendikten sonra kendinizi sokağa atın. Bu sizin eski ortamınıza ısın­ manızı sağlar. Arkadaşlarınızla oturup sohbet edin. Eşiniz, sevgiliniz ya da iyi bir arkadaşınızla tiyatro, sinema gibi yerlere gidin. Çünkü bu etkinlikler rutin sosyal hayatınıza geri dönmenizi sağlar, iş yerindeki değişikliklere alışmak için iş arkadaşlarınızla konuşun, iş yerinde ilk gün kendi­ nizi iyi hissetmek istersiniz. Bunun için ilk gün işe yeni kı­ yafetlerle bakımlı bir şekilde ^ gidin. Bütün bunlar tatil dönüşündeki sıkıntılarınızı ortadan

Son tatilinizde nereleri gezdiniz?

kaldırmanız için yeterli gelmedi mi? O zaman gelecek yaz tatili için plan yapmaya başlayın.

Yeni insanlarla görüştünüz mü? Tatilden sonra tatil arkadaşlarınızla görüştünüz mü?

Yanıtlar

Tatile giderken hangi ulaşım araçlarını kullandınız? Niçin?

□ Güzel Bir Tatil

□ Sayılı Günler

□ Tatilin Son Günü

[7] Tatil Dönüşü Sendromu

Tatilinizde nelerden hoşlandınız, nelerden hoşlanmadınız? Neden?

29 İşaretleyelim, tamamlayalım

C ID

1. Semih'in borçlarının sonu gelmiyor, çünkü

Alternatif Tatil > Ses kaydını dinletmeden önce tahtaya termal merkez, SPA, ra­ hatlama, dinçleştirme sözcüklerini yazıp anlamlarını açıklayın. Et­ kinliğin ilk bölümündeki tümceleri de dinleme çalışmasından ön­ ce okutun. Daha sonra ses kaydını dinletip tamamlama çalışma­ sını yaptırın, "doğru-yanlış" soruları için kaydı ikinci kez dinletin. Oçüncü dinlemede öğrencilerden yanıtlarını kontrol etmelerini is­ teyin.

2. Bir uzman Semih'e test uyguladı, çünkü 3. Semih tatilde bütün hizmetlerden yararlanmak istedi, çünkü______________________________________ 4. Semih tatil tercihini değiştirdi, çünkü ______________ 5. Semih bu tatilden çok memnun kaldı, çünkü

Ses Kaydı Semih : Bu yaz çok fazla para harcadım. Bu yüzden borçları­

mın sonu gelmiyor, ö z g ü r : Sen bu yaz bir yere gitmedin. Niye bu kadar çok bor­

cun var? Semih : Çünkü bizim yakınlarda bir termal merkezde “SPA"

açılmış, oraya gittim, ö z g ü r : Aaa, ne güzel! Nereden aklına geldi? Semih : Bir gün posta kutumda bir broşür buldum. Broşür ruh

ve beden sağlığımızın öneminden bahsediyordu. Bro­

Yanıtlar

Doğru

Yanlış

□

S

□

S

0

□

S

□

s

□

m

□

1. SPA'da yalnızca vücut sağlığına yönelik hizmetler var. 2. Semih SPA ile ilgili bilgileri bir arkadaşından öğrendi. 3. SPA'da rahatlatma ve dinçleştirme programları var. 4. Semih tatilde çok fazla para harcadı. 5. Semih'in ruh ve beden dengesi arasında uyum sorunu vardı.

şürü okuduktan sonra anladım ki, uzun zamandır hiç

6. Semih SPA merkezinde tüm

vücudumla ilgilenmemişim. Bu nedenle tatil tercihimi

hizmetlerden yararlandı.

değiştirdim ve uzak bir yere gitmeyip burada kalma­ ya, vücudumu ve ruhumu dinlendirmeye karar verdim, ö z g ü r ; Doğru bir karar vermişsin. Peki neler yaptın?

30 Eşleyelim

Semih : ilk gün bir uzman, ruh ve beden dengemin uyumunu

> Bu çalışmada 29. etkinliğe ait ses kaydını yeniden dinletin ve

görmek için test uyguladı. Test sonucunda bedenim

öğrencilerden, diyalogda kullanıldıkları yerleri de dikkate alarak verilen sözcükleri açıklamalarıyla eşlemeye çalışmalarını isteyin.

ve ruhum arasında denge problemi ortaya çıktı, ö z g ü r : Hiç şaşırmadım. Peki nasıl bir tedavi uyguladılar?

Yanıtlar

Semih f Rahatlama, dinçleştirme programlarının tümünü tavsi­

1. uzman

ye ettiler. Bu tedavilerin içinde masaj da vardıAslında bu hizmetlerden bazılarını seçme şansı var ama ben

2. uyum

kendimi tamamen iyi hissetmek istedim bunun için

3. müthiş

bütün hizmetlerden yararlandım. Bütün bu hizmetle­ rin sonucunda da vücudumda ve ruhumda müthiş bir

4. bedel

rahatlatma hissettim,

5. rahatlamak

|Tj Bir konuda bilgi, görüşü ve becerisi çok kimse H] Korkunç, dehşetli, şaşırtıcı [T] Bir bütünün parçaları arasındaki uygunluk [s] Üzüntüden, sıkıntıdan kurtulmak, sakinleşmek 0 Bir şeyin değeri, fiyatı, kıymeti

ö z g ü r : Bu rahatlamanın da bedeli ağır oldu tabii. Semih : Evet, ama yine de şikayetçi değilim. ö z g ü r : Belli oluyor. Belki ben de seneye böyle bir tatil yaparım.

> Bu ünite ile ilgi çalışmalarınızı tamamladıktan sonra sınıfı A ve B olarak iki gruba ayırıp A grubundan s.l 75'i, B grubundan s.l 76'yı açmasını isteyin.

Il||j|l| JllflRîı II İl 111tflalili mİ

mSsSSe-i

> Bu çalışmada, oluşturduğunuz gruplardan kendi sayfalarındaki fotoğrafları diğer gruba anlatmasını ve "Bodrum'un mu "Fethiye'nin mi ta­ til için daha uygun olduğuna karar vermelerini isteyin. Etkinlik sırasında tüm öğrencilerin kendi grubunun fotoğraflarının anlatılmasına katkı­ da bulunmasını ve karar verme sürecindeki tartışmalara katılmasını sağlayın.

12. Unit Karşılaştıralım, karar verelim Bodrum mu, Fethiye mi?

X£

B

Karşılaştıralım, karar verelim Bodrum mu, Fethiye mi?

\ f

1. Ünite: Merhaba

Alfabe 1. Tamamlayalım

1.1. Tanışma

Aa

Bb

Gg Ll Ss

Ğğ_

Hh

Mm

Nn Tt

j£ _

Cc

Dd

Ee

Ff

li Oö

Ji Pp

Rr

Üü

Vv

iii®

Oo Uu

Kk Yy

İz

2. Yazalım

1. Sıralayalım, yazalım Ayako : M erhaba, benim ad ım Ay ako. Senin a d in ne_____ ? David : Benim • a dım David ____________________________ . Ayako : M em nun oldum ______________________________ . David : B en de m em nun old u m .... ....... _.. ..............

1. gözlük 2. masa 3. sandalye 4. ütü

Ayako : Nasılsın ______________________________________? David : Teşekkürler, iy iy im. Sen nasılsın .... ......... ... .._?

Sayılar

Ayako : Teşekkürler. Ben de iy iy im.______________________ . David : G örü şürü z ___________________________________ .

1. Dinleyelim, tamamlayalım

Ayako : G örüş ü rü z ____________________________________

iyi akşamlar. Önce yurtta hava durumu: Ankara 18, İstanbul 20, Antalya 21 derece. Avrupa'da bazı kentlerde hava durumu şöyle: Londra 14, Atina 19, Prag 14, Sofya 16, Kopenhag 7, Roma 17, Paris 15, Amsterdam 11, Berlin 9, Viyana 13.Varşova 10 derece.

2. Yazalım

On ku ru ş

Y irm i beş ku ru ş

E lli ku ru ş

B ir //rai

2. Eşleyelim 1. Merhaba. Adım Murat.

H] Teşekkür ederim, iyiyim.

Sizin adınız ne?

[ğ] Günaydın;

2-0 nereli? 3. Nasılsınız? 4. Nerelisiniz? „ ^ 5. Günaydın. 6. Memnun oldum.

E ^ _. [6]

Görüşürüz. suc|an||yım „ , ., Ben de memnun oldurr . Sinler.

®

7. iyi akşamlar.

ÛD Çin'i-

8. Görüşürüz.

E

9. iyi günler.

[7] İyi akşamlar.

Benim adım Mustafa.

3. Eşleyelim y ü z lira

elli lira

3. Tamamlayalım

y irm i lira

Pakistan -

.#■■■

Brezilya'1"

— — -— >- Portekizce

Arjantin :

:■

^

-— y

;Urduca — ► ■İspanyolca

1. Yirmi sekiz

İran------------------------ ►

Farsça

2. Kırk altı

Mısır —

Arapça

3. Dört yüz dokuz 4. Beş yüz yirmi yedi 5. Beş yüz elli dokuz

- .-

— .— .— .— ►

Polonya ---- —— ——--------- Lehçe İsrail------------------------►

ibranice

4. Eşleyelim

6. Bin dört yüz altmış bir

Hoş geldiniz.-----------------►

7. Bin dokuz yüz doksan altı

Güle güle.--------- --- ------ Hoşça kal.

8. iki bin sekiz 9. Yirmi beş bin üç yüz elli 10. Elli dokuz bin

Hoş bulduk.

Teşekkür ederim.-------- —----Rica ederim. Ne h a b e r? ------------ -- r...iyilik, sağlık. Nasılsınız?- —

-------- ----- ►

Merhaba!---- ---------- ----- ►

iyiyim. Selam.

11. Yüz bin elli 12. Yüz yetmiş sekiz bin dört yüz kırk dört

5. Tamamlayalım

13. Bir milyon beş yüz bin

Diyalog 1

14. On iki milyon dört yüz seksen üç bin

Murat Ayşe Murat Ayşe Murat Ayşe Murat

15. Yetmiş beş milyon 4. Rakamla yazalım 1. 97 2. 183

Merhaba.

M erhaba Renim a d ım

Benim

Murat. S izin

adınız ne?

adım Avse

Nasılsınız? Tpsekkürler ivivim

Teşekkürler

Sİ7 n a sılsın ız

ben

?

de iyiyim.

3. 1453 4. 1999

Diyalog 2

5. 90.013

Mert Sibel Mert Sibel Mert Sibel Mert

6. 856.523 7. 1.500.000 8. 2.750.000 9. 16.000.000 10. 23.500.000

Selam!

Selam Benim Benim Nasılsın

! ndım Mert Senin adım Sibel.

?

iyiyim snğol Sen nasılsın

Teşekkürler

ben de ivivim

?

ndın ne7

10. Düzeltelim

Diyalog 3 Canan Selin Canan Selin Canan

1. Paris İngiltere'de değil, Fransa'da.

Merhaba Selin. Merhaba. Ne haber ? iyilik, senden ne haber? Ben de iyiyim ^ . Görüşürüz.

2. Berlin İtalya'da değil, Almanya'da. 3. Ferrari ucuz değil, pahalı bir araba. 4. İstanbul küçük değil, büyük bir şehir. 5. Karpuz ekşi değil, tatlı bir meyve.

Ğ örü şürü z

6. Maradona bir şarkıcı değil, futbolcu.

11. Eşleyelim

1.2. Ne? Kim? Neresi?

1. Orası neresi?

6. Yerleştirelim

2. Hangi mevsim soğuk? 3. Anahtar kimde? 4. Elif nerede? 5. Hava soğuk mu?

O» hafif

valiz

'

zayf

ki7

adam

« S Ü valiz

soğ«fe kola

Var

Yok

m m m □ □

□ □ □ m H

vazo sandalye çiçek masa kitap

Var

Yok

E □ m □

□ m □ E □

m

1 Duvarda resimler var. 2. Yerde halı var.

3. Evet, koltukta yastık var.

7. Tamamlayalım 1. Bu kitap mı Evet, kitap Şu gözlük J iıu _______ ? Hayır, gözlü k değil-...... 3. 0 öğretmen m i Hayır, öğretmen d eşil ________ 4. Orası okul m u _________? Hayır, bu rası / orası okul değil 5. Sınıf büyük mü_________ ? Evet, büyük ________________ 6. Bugün hava soğuk m u _____ ? Hayır, soğuk değil ___________ 7. İstanbul kalabalık m ı ? Evet, kalabalık ______________ 8. Çay sıcak m ı ___ ? Evet, _ştçak_ _____ Bu sandalye boş m u ? Hayır, bos değil________ . Yanıtlayalım 1. insanlar parkta 2. Hayır, ağaçta değil. 3. Burası park. 4. Gazete adamda. 5. Dondurma çocukta.

13. İşaretleyelim, yanıtlayalım

koltuk halı perde bilgisayar telefon

I

sıca k rav

Bende. Evet. Okulda. Banka. Kış.

1.3. Ne Var? Ne Yok?

adam pahalı ce^gf ucuz_ gömlek I S ™ ” kadın

yaşh

[3 ] [5 ] [4] [T] GO

6. Hayır, gazete çocukta değil. 7. Çiçekler yerde. 8. Evet, elmalar ağaçta. 9. Evet, adam bankta. 10. Kuşlar ağaçta.

9. Dinleyelim, tamamlayalım 1.A: Alo, Jim! Neredesin? B: Şu anda yoldayım. Trafik çok kalabalık. Siz neredesiniz? A: Biz evdeyiz. B: Tamam. Ben de on dakika sonra oradayım. 2.A: iyi günler. Sinem Hanım burada mı? B: Hayır, değil. Şu anda kafeteryada. A: Kafeterya nerede? B: Sekizinci katta. A: Teşekkürler. A: Rica ederim, iyi günler.

4. Hayır, odada bilgisayar yok.

5. Odada iki sehpa var. 14, Yanıtlayalım 1. Bir günde yirmi dört saat var. 2. Aslan ve kaplan vahşi.

3. Biber acı. 4. Sınıfta on iki sandalye var.

5. Bir yılda elli iki hafta var. 6. Köpek ve kedi evcil. 7. Baklava ve şeker tatlı. 8. Sonbaharda eylül, ekim, kasım var. 9. Bir elde beş parmak var. 15. Dinleyelim, tamamlayalım : Günaydın! Lisa Kantinci : Günaydın! Lisa : Sandviçler taze mi? Kantinci : Evet, taze. : Tamam, bir sandviç lütfen. Ayran var mı? Lisa Kantinci : Maalesef yok. : 0 zaman bir çay. Lisa Kantinci : Tabii. : Teşekkürler. Hepsi kaç lira? Lisa Kantinci : 2 TL. : Buyurun, sağolun. Lisa 16. Tümce kuralım 1. Televizyonda güze! bir film var. 2. Sınıfta on iki öğrenci var. 3. Bahçede köpek var mı? 4. Bugün hava çok güzel. 5. Ankara'da deniz var mı? 6. Pakette güzel bir hediye var.

201

6. Tümce kuralım

17. Okuyalım, işaretleyelim Hangi Otel?

☆☆☆ Otel

1. Çocuk her sabah bisiklet sürüyor.

var

yok

bazı odalarda var

3. Sen her gün ders çalışıyor musun?

V

Balkon Minibar

/

Klima

/

4. Siz yazın tatil yapıyor musunuz? 5. Ben sabahları kahvaltı ediyorum.

S

Televizyon

7. Okuyalım, işaretleyelim

/

Telefon

☆☆☆☆☆ Otel

var

Pazar Günleri yok

bazı odalarda var

f

Balkon

/

Minibar Klima

V

Televizyon

/ /

Telefon

Doğru

Yanlış □

1. Onlar pazar günü bulmaca çözüyor.

m

2. Pazarları bütün mağazalar kapalı oluyor.

□

3. Onlar bazı pazar günleri müzik dinliyorlar.

m

oturmuyorlar.

□ □

Kerem

Merhaba Elif. Nasılsın?

Elif

iyiyim Kerem, sağol. Sen nasılsın?

2.1. Ne Yapıyorsunuz?

Kerem

Ben de iyiyim. Yarın konsere geliyor musun?

Elif

Bilmiyorum ki... Konser kaçta başlıyor?

Kerem

Akşam saat sekizde başlıyor.

Elif

Peki, nerede?

etmek

tam ir

etmek

banvo ütü vemek m akvai kahvaltı

etmek etmek etmek etmek

__ yapmak .. yapmak yapmak

Kerem

Bilkenfte.

yapmak

Elif

Tamam, ben de sizinle geliyorum.

H m

. . yapmak

Yarın _______akşam Bilkenfte bir konser saat ________ sekizde, bu konsere g id iy o rla r

2. Eylemleri yazalım 1. dinle- 2. oyna- 3. seyret- 4. söyle- 5. yıka- 6. anla- 7. ye-

3. Tümce kuralım

1. Sen Türkçe biliyor musun? 2. Aslı nerede çalışıyor?

2. Biz televizyon seyrediyoruz.

3. İstanbul'da kaç milyon insan yaşıyor7

3. Ben ders çalışıyorum.

4. Onlar sınıfta şarkı

4. Ali ve Eda müzik dinliyorlar.

m

kahve içiyoruz.

0

yapıyor muyum?

7. Onlar sohbet ediyorlar,

6. Siz teneffüste kahve

yapmıyoruz.

m m

içiyor musunuz?

4. Tamamlayalım 1. öğretmen ders anlat ı r _________ 2. Ben ders çalış iyorum______ 3. Sen piyano çalıyorsun______ 4. Babam araba kullanıyor_________ 5. Yolcular otobüs beklet iyorlar______ __.

7. öğrenciler yurtta kalıyorlar______ 8. Ben çok iyi İngilizce konuş uyomm_____ 9. Bebek çok güzel gül (iyor __ ___. 10. Siz çok güzel yemek pişir iyorsunuz ___ 11. Ayşen dört dil bil iyor__________

5. Tamamlayalım

7. Sen her gün

8 saat mi

uyuyorsun?

8. Sonbaharda kar yağıyor mu? 9. Siz her hafta sonu alışveriş yapıyor musunuz? 10. Kedi nerede uyuyor?

Hayır, biz her hafta sonu alışveriş

5. Ben güzel resim

6. Sen kitap okuyorsun.

Tabii, biz teneffüste

GD Hayır, yağmıyor. Ü! Sepette.

söylüyorlar mı?

5. Siz ne yapıyorsunuz?

var. Elif ve Kerem

.

10. Tamamlayalım, dinleyelim

1. Oya gitar çalıyor.

6. Çocuklar top oynd uyorlar

□

9. Tamamlayalım, dinleyelim

2. Ünite: Günlük Hayat

telefon vardım kahvaltı sohbet dans

m

4. Onlar güzel havalarda bahçede 5. Pazar günleri sokaklar kalabalık oluyor.

1. Yerleştirelim

Evet,

8 saat uyuyorum.

Evet, ben biraz Türkçe bili­ yorum.

E E m

Hastanede çalışıyor. Evet, bazen söylüyorlar. Yaklaşık 12 milyon insan yaşıyor.

OD Evet, çok güzel resim yapıyorsun.

2.2. Nereden Nereye? 11. Tamamlayalım, dinleyelim Her gün erken uyanıyorum. Yataktan kalkıyorum, önce banyoya gidiyo­ rum ve duş alıyorum. Sonra mutfakta kahvaltı hazırlıyorum. Kahvaltıda peynir, reçel ve zeytin yiyorum. Sonra giyiniyorum ve evden çıkıyorum.

1. Çok zayıfsın. Hiç yemek ye miyor____ musun_ ?

Okul eve çok yakın. Bu yüzden evden okula yürüyorum. Okulda dersler

2. Siz hiç gazete oku muyoıı_ musunuzı ?

sekizde başlıyor ve öğlen bitiyor. Bazen okuldan sonra parka gidiyorum.

3. O niçin Türkçe konuşmuyor7 Türkçe bilmlyıor___ mu__? 4. Notların çok kötü. Çalış miyor ______ musun__ .? 5. Çocuklar uyuyor

202

2. Ahmet hiç kitap okumuyor.

mu ?

Parkta koşuyorum, öğleden sonra eve dönüyorum. Akşam bazen arka­ daşlarımla buluşuyorum, bazen evde oturuyorum ve kitap okuyorum.

6. Niçin hazırlanmıyorsun? Bizimle gel miyor___ ımısun ?

Bütün gün çok yoruluyorum. Erkenden yatağa yatıyorum ve hemen

7. Siz her hafta sonu spor yap n'or______musunuz ?

uyuyorum.

21. Dinleyelim, tamamlayalım

12. Tamamlayalım 1. Öğretmen o na

soru soruyor.

I. Diyalog

2. Bütün mağazalar da____ indirim var. 3. Anne bebekie_____ süt veriyor. öğrenciler yurfrfg dönüyor. öğrencileryurtla_____ ders çalışıyor. öğrenciler yurt tan..... çıkıyor. Kızım ben den para istiyor. Çocuklar bahçe de top oynuyor. 9. Market ten süt alıyorum.

A: Yarın saat kaçta ve nerede buluşuyoruz? B: Akşam saat sekiz buçukta, Migros'ta.

II. Diyalog A: Affedersiniz, saat kaç? B: On ikiyi yirmi geçiyor.

III. Diyalog A: Parti kaçta başlıyor? B: Akşam saat onda. A: Tamam, orada görüşürüz.

10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.

Durakla_____ otobüs bekliyorum. Bu akşam yemekle_____ ne var? S a n a __ söylemiyorum, o n a söylüyorum. Aslı bu akşam sekizde uçakğa.. .... biniyor. Siz e______ kek yapıyorum. Ben hiçbir şey den korkmuyorum. Hırsız poliste» kaçıyor. Trafik polisi şoföre______ soru soruyor. lî Bu haberi ilk kez sen d e n .. . duyuyorum. Dolapla_____ süt yok mu? 20 . ■Cüzdan nerede? ■Cüzdan çekmece de ____ 21. - Nereye gidiyorsun? - Kütüphane ye gidiyorum.

22. Okuyalım, yazalım

Volkan’ın Bir Günü Sinan sabah saat yedi buçukta uyanıyor. Sekize y irm i ka la . enden çık ıy o r D okuca on kala otobüse h in iy n r D okuzda okula gidiyor. B ire on kala eve dönüyor. B ir buçukta öğle yem eği yiyor. tki buçukta ödev yapıyor. Yediy i çeyrek geçe akşam yemeğ i yiyor..... Sekize çeyrek kala televizyon seyrediyor. On ikiye y irm i kala _____ yatağına yatıyor. On ikid e uyuyor. _________________ :_________

23. Tamamlayalım

1

22 . - Neden korkuyorsun?

Ben sabahları çok erken k d k jy o m a L .Genellikle yedide, uyan iyonu n . Bir saat içinde hazırlan iyo n un ve güzel bir kahvaltı yap ıv o ru m . Sekiz

- Köpeklen____korkuyorum.

13. Okuyalım, işaretleyelim 1. Eser bir şirkette mühendis. 2. Eser hafta içi akşam altıdan önce işten çıkıyor. 3. Eser hafta sonları kahvaltıdan hemen sonra dışarı çıkıyor. 4. Eser yirmi altı yaşında. 5. Eser provadan önce arkadaşlarıyla yemek yiyor.

buçuk .ta. ey den __ cık ıvoru m ......Saat dokuz da. okul da.... .. oluyorum. Doğru

Yanlış

H

□

□

m

□ □ m

m

2.3. Saatler 15. Yerleştirelim 1 . Yazın ....... denizde yüzüyoruz. 2. öğleden sonra saat_____ üçte_______dersten çıkıyoruz. 3. Genellikle _ sa ba hla n .kahvaltı etmiyorum. 4. K ısın __ ___ Uludağ'da kayak yapıyorum. 5. İlkbaharda ___ çiçekler açıyor. uyuyorum. 6. Gece saat. on birde

16. Okunuşunu yazalım 1. Bire yirmi var. 2. Dokuz.

3. üçü çeyrek geçiyor.

4. Sekizi yirmi geçiyor. 5. Dokuza çeyrek var. 6. ikiyi on geçiyor. 7. Beşe on var. 8. Yarım.

17. Yanıtlayalım 1. Akşam saat yedi buçukta evde oluyorum. 2. Saat yediye çeyrek kala uyanıyorum.

3. Saat on ikiye yirmi kala yola çıkıyorum. 4. Saat dörtte sinemaya gidiyoruz. 5. Tren saat sekizi çeyrek geçe hareket ediyor. 6. Kurs saat bire on kala bitiyor.

Benim için hayat sabah on bir de başifjy o r.___ Sabahları hiç acele etm iyorum cünkı'ı çnlış m ıyorum Uyandıktan 1 saat sonra bir şeyler vej iy o ru m . O saatlerde pek çok insan öğle yemeği v^ iyo r ama ben kahvaltı ef diyo rum öğleden sonra saat üçle_. spor salonuiM_______ gi/ diyorum

h

□ Ben öğlene kadar sinirli, bir insan ol uyorum ___ Sabah sekiz_de________ ı ıvnn ıvorum , on beş dakika da hazırlan iyo n un . Sabahları dokuz d a _ _ ofisle___ nl uyorum . Fv den ofisle_____ yürü yo ru m . Sabahları kahvaltı yap m ıyom m

t sadece kahve iç iyorum ____

3. Ünite: Yakın Çevremiz 3.1. Allem ve Arkadaşlarım 1. Gruplayalım Anne

Baba babaanne, hala, kuzen

amca, yenge, dede,_____ enişte ____

anneanne, kuzen, teyze davı, yenge, dede, enişte

2. Tamamlayalım 1. ben im o d a m _ 2. ben w? kolzam 3. hen im göz üm 4. hen im hı ırı/fn um 5. Den im.bilgisayarjm_ 6. sen in defter in 7. sen in sıran__ 8. sen in çenen 9. sen in kula^Jat 10. sen in ad m 11. o nun silgi s»__

12. a m m masası__ 13. o nun kardeş; 14. o nun el t___ 15. o nun okula__:

16. 17. 18. 19

bizara bİ7 im biz »m biz im...

20 . bu im

21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

çoraplar ırm z öğrenci m iz arkada.şjHzız evimiz

patamız

siz in ödeviniz si7 in bahçe n iz siz in elma n ız siz in ağa;/ em iz siz in ad res in iz onlarjiL. anne si____ onların...ö devi___ onlar m çocu]lğiL onlar m kitafib i—. onlar m elbise s.L.

203

3. Tamamlayalım

3.2. E v im iz ve S em tim iz

1. SınıfJ » ____ ___ 20 kişi var. (Benim) sınıf tmda 20 kişi var. (Sizin) sınıf ınızda

7. Tamamlayalım 1. müdür ün oda s?

20 kişi var. ____ gidiyor.

2. Ayşe bugün eve_

Ayşe bugün (senin) e v i» e _______ gidiyor.

a ra b a m a te k e rle k li araba te k e rle k li

Ayşe bugün (onun) evie