Građevinski Materijali Odg II

Predmet:Građevinski materijali -kolokvij II Created by:Grgić Sanel 37.Projektovanje granulometrijskog sastava agregata Često u praksi se pojavljuje projektovanje grenulometrijskog sastava agregata, pri čemu za projketovani agregat za određen broj vrijednosti d treva da ima tačno određene ordinate Y.Prema ovome na raspolaganju treba uvijek da bude nekoliko vrsta agregata sa definisanim granulometrijskim sastavom da da budu u količinama koje nisu ničim ograničene.Na raspolaganju treba da imamo nekoliko vrsta agregata čije su ordinate različitih granulometrijskih krivi i svaka je definisana za vrijednost. Ovim slučajem dobijamo jednačine sa n nepoznatih njih rješavamo tzv.potupkom probavanja. 38.Upijanje vode i vlažnost agregata Osnovni podatak o upijanju vode za agregat dobija se ispitivanjem zapreminske mase suhog agregata i zapreminske mase vodom zasićenog površinski suhog uzorka.Upijanje vode racuna se po formuli U=mov-mo/mox100%.Ustvari radi se o količini vode koja je upijena na propisanoj tem.i pri atmosferskom pritisku , s tim da je evidentirana voda koja se normalno zadržava na povrčin zrna.Površinsku vlažnost određuje voda koja je u vidu tankog filma obavija zrna agregata.Debljina vlažnog zrna može da bude različita, ali u opštem slučaju en zavisi od veličine zrna.Ova vrsta vlažnosti uglavnom je karakteristična za zrna manje krupnoće. Vlažnost agregata je važannčinilac koji utiče na veličinu zapreminskih masa agregata tj.na zapreminsku masu u rastersitom stanju i zapreminsku masu u zbijenom stanju.Uticaj vlažnosti na ove ove veličine je povezan sa krupnoćom zrna agregata, pri čemu zapreminske mas rastu sa povećanjem sadržaja vode. 39.Drobljivost i habanje agregata Zbirno mjerenje otpornosti agregata prema drobljenju udarcima i habanju usljed međusobnog trenja zrna vrši se postupkom primjenjivanja specijalne mačine Los Angeles.Mašina se sastoji od šupljeg čeličnog cilindra unutrašnjeg prečnika 711 mm a unutrašnja dužina 508 mm.Cilindar je pričvršćen za krajeve sa 2 osovine, pri čemu cilindar može da se okreće oko horizontalne ose.Motor okreće cilindar za 30-33 obrtaja/min.Cilindar ima otvor za ubacivanje uzoraka veličine 89mm.Prečaga je debljine 25 mm i izrađena od čelika.uzorak treba da bude opran a pri tom i osušen na 105-110 o.Za različite granulaciej mašina treba da okrene od 500-1000puta. 40.Dobijanje gipsa Materijal koji nosi naziv građevinski gips dobiva se pečenjem gipsanog kamena (sadre) koji se uglavnom sastoji od minerala gipsa. CaSO4 2H2O->dihidrid. Često može da sadrži i druge primjese kao što su glina, pijesak, krečnjak, magnezijum oksid , željezo...Pored sadre (dihidrida) u prirodi se često susreće i bezvodni kalcijsulfat. CaSO4-anhidrid, on je često pratilac sadre mada je u spoljnom izgledu njoj vrlo sličan , od nje se razlikuje po znatno većoj čvrstoći.Gips se najčešće preoizvodi tako što se sadra predhodno usitni do veličine zrna tucanika koji se kreče od 30-60 mm a zatim melje u prah.Ovako dobiveno sirovinsko brašno unosi se u kotlove za pečenje ili u rotacione peći.U 1. i u 2. slučaju sirovina se izlaže programiranom režimu zagrijavanja, čto znači da povećanje tem. Ide postepeno od tem. sušenja do temp. pečenja. Nakon pečenja gotov proiznod se hladi i ponovo melje kako bi se dobila određena finoća i kvalitet mliva.Temp. pečenja sadre u sklopu tehnoločkog procesa dobivanja gipsa nije naročito visoka i kreće se od 110oC-180oC. 41.Vrste građevinskog gipsa sa kratkim opisom

Predmet:Građevinski materijali -kolokvij II Created by:Grgić Sanel Štuk gips-primjenjuje se za razna malterisanja i izradu prefabrikovanih elemenata te ze unutrašnje radove u ukrasnoj arhitekturi.Često se njemu dodaje krečo-malter radi ubrzavanaj procesa stvrdnjavanja. Modelarski gips-Primjenjuje se za izradu različitih modela po sastavu, sastoji se od polihidrida što znači da smije da ima vrlo malo nepečenih sastojaka.Vezane vode smije da sadrži 9% sa max.udjelom primjese koji ne smije da prelazi 5%. Alakser gips-čiste bijele boje primjenjuje se za vanjske radove, za izradu ukresnih arh.elemenata, za fina malterisanja...Ova vrsta je vrsta sa najfinijim mlivom.Finoća mliva na situ od 0,2 mm smije da doseže max 5%.Vrijeme vezivanja je 30 min. Gips za maltere-služi za malterisanje , prema finoći mliva on je ustvari gips sa največim sadržajem zrna koje ostaju na situ od 0,2 mm i iznosi 15% pa i do 30 %. Gips za košuljice i podloge-to je gips pečen na visokoj tem. Tzv. Estrih gips relativno visoke čvrstoće pa je propisano da je njegova čvrstoća na pritisak nakon 7 dana iznosi 11Mpa. Alaun gips-se dobiva iz sadre dvotrukim pečenjem uz dodavanje kalcijum aluminijovog sulfata CaAlSO4 stipsa.Ovo vezivo sporo vezuje i teže se rastvara u vodi i ima čvrstoću ako estrih gips. Parian cement-nije hidraulično vezivo.Dobiva se kao alaun gips samo se umjesto stipse koristi boraks.Sporo vezuje i ima veliku čvrstoću i tvrdoću. Anhidridni cement-dobiva se na bazi fino samlejvenog prirodnog ili vještačkog anhidrita kao i umanjenih količina dodataka koji imaju ulogu katalizatora.Dodaci :CaO, Na2,SO4,FeSO2. 42.Zapreminska i specifična masa gipsa Zapreminska masa gipsa u praškastom stanju kao i svi drugi praškasti materijali zavisi od stepena zbijenosti pored toga zavisi od vrste gipsa i sadrčaja vezane vode i primjesa, od finoće mliva i sl. Štuko gips u rastrestitom stanju ima masu 600-900 kg/m3 dok je u rastresitom stanju njegova zapreminska masa 1250 kg/m3 -1400kg/m3.Zapreminska masa gipsanog kamena osim od faktora koje smo nabrojali zavisi od vodo gipsanog kamena kao i od vkažnpsti kamena i vremena ispitivanja. Specifična masa gipsa kao i kod drugih pračkastih materijala može se odrediti postupkom potapanja u odgovarajuće tečnosti ,počto u slučaju gipsa ne dolazi u obzir potapanje u vodu, koristi se petrolej ili terpetin, zavisnosti od konkretne vrste specifična masa gipsa

γs=¿ 273,0 t/m3.

43.Finoća mliva gipsa Finoća mliva gipsa utiče na proces i učvršćavanje, ukoliko je gips sitnijeg zrna on će se brže rastvarati u vodi i brže će teći proces kristalizacije, dobit će se kraće vrijeme vezivanja a čvrstoća gipsanog kamena bit će veća.Za def.čvrstoće mliva primjenjuje se metoda prosijavanja pri čemu se kroz laboratorijska sita sa veličinom otvora 0.75 i 0,2 mm kao uzorak uzima 50 gr. Gipsa predhodno osušenog na tep.35oC-40oC do stalne mase.Prosijavanje se vrši na 125 potresa/min do ukupno 5000 potresa.Za ocjenu finoće mjerodavan je ostatak na situ od 0,2mm pri čemu na situ od 0,75 mm ne smije biti ostataka. 44.Vrijeme vezivanja gipsa Vrijeme vezivanaj gipsa varira u vrlo čirokim granicama i zavisi od vrste gipsa, finoće, temp.pečenja sadre, vodo gipsanog faktora, sadržaj primjese vezane vode,temp.u kojoj se vrši ispitivanje i vrijeme mječanja gipsa i vode.Kao manja vezivanja gipsa definira se vrijeme proteklo od momenta sipanja gipsa u vodu od trenutka kada mječavina postigne propisanu stopu stvrdnjavanja na određenoj temp. I pri određenoj vlažnosti. Standardna kaša se dobije kada se u 200cm3 pijaće vode u toku 2 min. Preko cijele površinr

Predmet:Građevinski materijali -kolokvij II Created by:Grgić Sanel neravnomjerno sipa 250 gr gipsa, voda terba da ima temp.20oC masa dobivena na opisan način treba se pažljivo bez pretiskanja o zidove suda mječati 1 min i 30 sek..Ova dobijena kaša u naročiti prsten od metala ili tvrde gume , a služi kao uzorak na kojem se vrši mjerenje.Postupak ispitivanja se sastoji u mjerenju probijanja vikatove igle u uzorak.Igla ima povrčinu poprečnog presjeka 1mm 2 pri čemu je ukupna masa koja prodire kroz uzorak 300 gr. Igla se pušta svakih 30 sek slobodnim padaom sa površine uzorka prođe kroz uzorak i posliej svakog prodiranja se briše krpom.Kao vrijeme livanja def.se ono vrijeme proteklo od momenta sipanja gipsa pa do trenutaka kada ostatak igle na uzorku prestane da se sliva tj.ostaje jasno vidljiv.Ovo vrijeme se naziva početak vezivanja, dok kraj vezivanja predstavlja vrijeme od trenutka sipanja gipsa u vodu pa do trenutka kada vikatova igla ne ostavlja nikakv trag na uzorku tj.ne prodire u uzorak. 45.Dobijanje, gašenje i očvršćavanje gipsanog kamena Građevinski kreč (vapno) je nehidraulično mineralno vezivo koje se dobiva iz krečnjaka odgovarajućih hem.sastava.Osnovna komponenta krečnjaka je kalcijum karbonat CaCO3, pa se njegovim pečenjem na prosječnoj temp.od 900-1000oC saglasno hem. Reakciji CaCO3=CaO +CO2 – Q.Stvara natrijum oksid tzv.negašeni tj.živi kreč.Proizvod pečenja ukoliko krečnjak sadrži dolomit može biti MgO sadržaj dolomita.Prema našim standardima u građ.kreču treba da bude najmanje 85% CaO i Mgo pri čemu se najviše toleriše 8%.Nako je veći od 8% takav kreč se deklariše kao dolomit kreča.Tehnološki proces proizvodnje kreča sastoji se iz dobijanaj krečnjaka u kamenolomima i njegova primjena pripreme za pečenje.Samo pečenje se može vrčiti u fuznim pećima i na razne načinr najviše se primjenjuju šahtne ili vertikalne peći mogu se puniti kamenim krečemo između 8-20cm. 46.Vrste kreča sa kratkim opisom 1.Negašeni živi kreč u komadima –kreč koji se dobija direktno iz peći za pečenje.Uglavnom se satoji iz komada različite veličine koji se isporučuju u zatvorenim vagonima ili nekim drugim prekrivenim prevoznim sredstvima.Kreč je hidroskopski materijal ovi komadi se moraju čuvati od vlaage i trebali bi ih što prije zagasiti.Komadasti živi kreč ne bi smio da sadži vodu količinu nepečenih dijelova što se ocjenjuje prema sadržaju CO2.Max.dozvoljena količina je 7%. 2.Negašeni (živi) kreč-ova vrsta kreča dobiva se usitnjavanjem kreča u komadima.Dok utvrđene finoće mliva određuju se postupkom prosijavanja pri čemu je propisani ostatak na situ 0,09mm bude max 10% dok na situ od 0,6 mm ostatka ne smije biti. 3.Hidratisani kreč-ova vrsta kreča dobiva se gašenjem CO2 sa količinom vode koja približno odgovara hem.potrebnoj vodi.Postupak gašenja se izvodi u posebnim utvrđenim hidratima pa dolazi do praškastog amterijala sa sadržajem slobodne vode koja smije biti max.5%. 4.Hidraulični kreč-ovaj mat.pripada kategoriji hidraulišnih veziva a dobiva se pečenjem laporativnih krečnjaka sa sadržajem od 6-12% glinovitih primjesa na tem.pečenje između 900-1000 oC.Tokom pečenja sirovine ovog sastava jedan dio CaO se sjedini sa oksidima SiO2,Al2O3,Fe2O3 koji se nalaze u glini pa se na taj način stvaraju silikati iz Si, aluminati iz Al, feritikalcijumi iz Fe, ova jedinjenja imaju sposobnost očvršćavanja. 47.Objasniti ostatak živog kreča na situ i brzinu gašenja Neugasive česzice u krečnom tijestu, ovo ispitivanje je također jedan od uslova kvaliteta te sprovidi se na mljeveni kreč i na kreč u komadu.Kada se ispituje kreč u komadima veličina treba da bude 6-25 mm.Ispitivanje se vrči sa 2 kg kreča u posudi koja skoro nikako ne provodi toplotu .Kreč se gasi s vodom an temp.21-27oC pa se nakon 1h ispira na sito od 0,6mm mlazovima vode.Ovo se radi do toga da na situ ostaju samo najkrupnije čestice one se suše na temp.100-120 O i najviše ostatka smije iznositi 10%.

Predmet:Građevinski materijali -kolokvij II Created by:Grgić Sanel Brzina gašenja ili reaktivnost živog kreča ustvari predstavlja mjerenje promjene temp.za vrijeme gašenja kreča u izolovanoj posudi,ovo ispitivanju takodjer spada u uslov kvaliteta kreča.Očitavanje tem.se vrči svakih 30s smatra se da je brzina max ako su uzastopno pročitane tem.jednake.Brzina gašenja kreča u čijem gašenju je tem. 600C u roku od 10 min računa se po formuli R=60-20/t60 (oC/min) t60-vrijeme u min ili R=T10-20/10 (oC/min) T10-tem.postignuta nakon 10min gašenja. 48.Standardna konzistencija i vodokrečni faktor Veliki je broj svojstava krečnog tijesta i očvrslog kreča zavisi od količine vode koja se koristi u mješavini kreč-voda.Da bi se ova ispitivanja koja zavise od sadržaja vode svela na jedan isti zajednički imenilac i da bi se rez.ispitivanja mogli međusobno uporediti uveden je pojam standardne konzistencije krečnog tijesta pod kojim se podrazumjevaju određeni stepen visoziteta mješavine koja se dobiva na osnovu određenog odnosa vode i kreča.Ovdje se svodi na određivanje odnosa mase vode i mase kreča tz.vodokrečni faktor.Za određivanje standradne konzistencije koristi se krečno tijesto dobiveno mješanjem 600 gr hidratisanog kreča sa određenom količinom vode.Princip def.konzistencije sastoji se u mjerenju veličine rasprostiranja krečnog tijesta nakon potresanja uzorka na potersnom stolu.Uzorak se formira sipanjem tijesta u limeni konusni lijevak.Postavnja njem na staklenoj ploči koja leži na potresnom stolu nakon sipanja tijesta konus se podizanjem na više uklanja i otpočinej se sa potresanjem.Režim potresanja se sastoji 15 potresa pri čemu przina iznosi 1 potres/s.Usljed potresanja doći će do rasprostiranaj uzorka, a mjera ovog rasprostiranaj dobit će se kao aritmetrička sredina veličina izmjerenih u nekoliko smjerova.Uslučaj standardne konzistencije krečnog tijesta veličina rasprostiranje mora da iznosi 180 ±2 mm.Ispitivanje se obično se vrči sa različitim količinama vode. 49.Stalnost zapremine kreča Ukoliko su u gašenom greču pristutne čestice CaO i druge supstane koje u procesu miješanja kreča sa vodom i tokom očvršćavanja ispoljavaju izvjesne ekspanzivne osobine doći će do raspadanja maltera,može se primjenjivati kreč koji ima samo garantovanou stalnost zapremine.Ona se ispituje na uzorcima 90mm x 15mm,uzorci se spravljau od kreča prpisane finoće mliva koji su prethodno gašeni potrebnom količinom vode,tačnije dodavanjem ili oduzimanjem vode dovodi do stanja koja odg.standardnoj konzistenciji.Npr.hidratisani kreč,prvo se miješa pijesak standardne frakcije i razmjeri kreč :pijesak=1:2, pa se dodaje količina vode koja odg.standardnoj konzistenciji.U slučaju živog i hidratisanog kreča dobije se krečni malter razmjere gašeni kreč:pijesak =1:2.Od dobijenog maltera formiraju se 3 uzorka koji se nalaze na kvadratnim staklenim pločama tanko namazani uljem čuvaju 28 dana na vazduhu na temp.20oC i relativne vlažnosti 65 %.Stalnost zapremine kreča bit će zadovoljavajuća ako se nakon ovog vremena ne pojave mrežasta ili radijalne pukotine,osipanje i sl. 50.Vezivanje i očvršćavanje cementa Mješanje portland cementa sa vodom dobivamo plastično tijesto tj.cementnu pastu koja se sa vremenom počinej da mijenaj agregatno stanje i da iz tečnog prelazi u čvrstu fazu.Uzrok ove promjene agregatnog stanja nazivamo hidratacijom, koja predsatavlja jedan kompleksan fiz.-hem. proces čija sučtina nije u potpunosti razrješena.Hidratacija se odvija u cementnoj pasti na relaciji cement-voda pri čmu je u mjernoj prvo etapi 5-10 h u cementnoj masi.Nakon toga je očvrćavanje što dovodi do prelaza cementne paste u novi cementni kamen. 51.Tehnološki postupci proizvodnej cementa

Predmet:Građevinski materijali -kolokvij II Created by:Grgić Sanel Počinje an kopovima sirovina krečnajka, gline i lapora u koliko se za proizvodnju koristi krečnjak i glina moguće su dvije varijante tehnologije 1.mokri i 2.suhi postupak.U okviru mokrog postupka obje sirovinske komponente se predhodno usitnjavaju pri čemu se glina nakon usitnjavanja mješa sa vodom do 40% poslije ovog glinena kaša odlazi u mjeli na kuglama u koji se također uvodi i usitnjeni krečnjak.U ovm mlinu vrši se fino usitnjavanje sirovinskih komponenti pa se nakon procjeđivanja komponenti dobiva sirovinski mulj koji se odlaže u naročite bazene, u ovim bazenima nastavlja se mješanje mulja u cilju njegove homogenizacije, pri čemu se vrši eventualna korekcija sastava radi dobijanja potrebnih odnosa masa.Ovako primjenjen mulj odvodi se u rotacionu čeličnu peć koja je postavljena pod izmjerenim nagibom da masa putujućih do podignuti ka spuštenom kraju prolazi kroz sve toplije zone, da bi dospjela u zonu sinterezovanja, u kojoj se tem kreće od 1300-1500 oC.U ovj zoni 20-30% mat.prelazi u tečno stanje pri čemu se oksidi Ca, Al , Fe i Si grade složena hem.jedinjenaj.Ovdje se dobijaju grudvice poznate pod nazivom portalno cementni klinker.U slučaju suhog postupka prva faza tehnologije proizvodnje cementa jeste usitnjavanje sirovina tj.njihovo mljevenje i drobljenje do praha.Nakon ove faze slijedi faza sušenja pa se nakon toga krečnjačko i glinovito brašno smješta u prazne bunkere.Brašno iz bunkera se dovozi u tačno def.odnosu pa se na taj način dobiva mješavina koja se naziva sirovinsko brašno, smješta se u posebne silose iz kojih kasniej odlazi na vlaženje.Vlaženje podrazumjeva dovođenje vode brašnu 10-12% vode što je neophodno, pošto se cijeli postupak trasporta i mješanja sirovinskog brašna vrši pneumatskim putem s ciljem da se smanji udio pračine i smanji masa.Ovlaženo sirovinsko bračno se ubaci u rotacione peći.Njihovo pečenej se odvija kao i kod mokrog postupka. 52.Nabrojati vrste cementa sa kratkim opisom Cementi se u opštem slučaju mogu podijeliti na vrste i klase.Vrste predstavljaju kategorije cementa s obzirom na sastav i vrste tehnologije, dok klase cementa označavaju njihove mehničke karakteristike.Kod nas se klase def.prema čvrstoćama propusnih uzoraka dobiejni ispitivanjem na savijanje i pritisak.Cementi se mogu podijeliti na 2 osnovne grupe:1.Cement na bazi portland cementnog klinkera 2.Specijalne vrste cementa. Cement na bazi portland cementnog klinkera svrstavaju se u kalse kvaliteta koje imaju oznake:25,35S,35B,45,45B,55. Ove kalse se def.prema čvrstoči na savijanje i prema pritisku. Portland cement nema drugih sastojaka osim onih koji ulaze u sastav portland cementnog klinkera osim sadre i anhidtira koji su neophodni za regulisanje vremena vezivanja.Ovo je najznačajnija vrsta cementa i predstavlja osnovu za dobijanje većinu drugih cemenata. Portland cement sa dodatkom zgure se dobiva mljevenjem portland cementnog klinkera i sadre najviše 30% granulisane zgure iz visokih peći, kod njega je smanejna čvrstoća ali njen porast nakon vremena on ima sporiju hidrataciju u odnosu na portland cement.

γs=¿ 3000 kg/m3.označava se

kao PC 15z(15% udjela zgure),PC30z(30% udjela zgure). Portland cement sa dodatkom pucolana je takav gdje se pored portland cementnog klinkera i sadre prisutan i izvjesni dodatak puculana, ne prelazi 30%.Ima sporije očvršćavanje što je uslovnjeno sporijim procesom hidratacije.Čvrstoća mu je veća od portland cementa, oznašava se kao PC15p(15%zgure),PC30p (30%zgure). 53.Specijalne vrste cementa Aluminatni cement-dobija se žarenjem krečnjaka i boksita uz dodatak silicijumoksida i oksida željeza.Žarenje se vrši u spec.elektropećima na temp.1500-1550 oC.Osnovni minerali koji ulaze u sastav su monokalcijumaluminati.Sadržaj Al2O3 ne smije da bude