Full-Voithima-glwssas-st-dimotikou-taexeiola.pdf

ΒΟΗΘΗΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Θεωρία - Ασκήσεις - Τεστ

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Τελευταία Έκδοση 9/2014

Έκδοση taexeiola

Αντί προλόγου Το βιβλίο αυτό αποτελεί ολοκληρωμένο βοήθημα στο μάθημα της Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού. Παρουσιάζει με αναλυτικό τρόπο την Θεωρία (Γραμματική – Συντακτικό - Ορθογραφία - Ανάπτυξη Λόγου) περιλαμβάνοντας Παραδείγματα και Ασκήσεις. Περιλαμβάνει Ασκήσεις και Επαναληπτικά Διαγωνίσματα για κάθε ενότητα. Για την διευκόλυνση των μαθητών παρέχονται και οι απαντήσεις των Ασκήσεων και των Επαναληπτικών διαγωνισμάτων στο τέλος κάθε ενότητας. Το βοήθημα διαρκώς ανανεώνεται, γίνονται προσθήκες και βελτιώσεις, οπότε σιγουρευτείτε πως διαθέτετε την τελευταία έκδοση. Η συγγραφέας

Το παρόν βιβλίο «Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού: Θεωρία – Ασκήσεις – Διαγωνίσματα» έκδοσης taexeiola, είναι ελεύθερο προς ανάγνωση από την ιστοσελίδα taexeiola αλλά και άλλους διαδικτυακούς τόπους. Επιτρέπεται δωρεάν εκτύπωση και κατέβασμα του βιβλίου για προσωπική χρήση. Επιτρέπεται η ολική αναδημοσίευση του έργου μέσω του διαδικτύου. Προσοχή! Σε καμία περίπτωση και με κανένα τρόπο δεν επιτρέπεται η πώλησή του. Αν διαπιστωθεί κάποια τέτοια ενέργεια παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected]. Ο εκδότης

© 2014 taexeiola Έκδοση: taexeiola e-mail: [email protected]

Δείτε ακόμα από το taexeiola

ΓΛΩΣΣΑ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ: Λύσεις & Απαντήσεις Βιβλίου

ΓΛΩΣΣΑ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ: Λύσεις & Απαντήσεις Τετραδίου Εργασιών

σελ. 5

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τεύχος α΄ Ενότητα 1 (ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα) …………………………………………………… 12 Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις………….. 13 Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις………….. 17 Ορθογραφία: A) Όμοια σύμφωνα – Θεωρία……………………………………. 20 B) Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία………………………….. 22 Ασκήσεις……………………………………………………………………. 23 Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση…………….. 24 Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση……………………. 28 Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση…………………………………. 30 Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση……………………………… 33 Επαναληπτικό Διαγώνισμα της 1ης Ενότητας…………………………………… 35 Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας………………………………………………………… 38 Ενότητα 2 (κατοικία) ………………………………………………………………………………………….. 58 Γραμματική: Αριθμητικά επίθετα και αριθμητικά ουσιαστικά – Θεωρία και Ασκήσεις ……………………………………………………………….. 59 Κλίση θηλυκών ουσιαστικών σε –η και –ος – Θεωρία και Ασκήσεις …………………………………………………………………….. 64 Συντακτικό: Τοπικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις ………….. 68 Ελλειπτικές προτάσεις – Θεωρία και Ασκήσεις …………… 72 Ορθογραφία: Συντομογραφίες και Αρκτικόλεξα – Θεωρία και Ασκήσεις.. …………………………………………………………………………………….. 76 Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή κτίσματος – Θεωρία και Έκθεση …………….. 78 Ο ρόλος του επιθέτου στην περιγραφή – Θεωρία και Ασκήσεις …………………………………………………………………….. 81 Αγγελίες- Θεωρία και Έκθεση …………………………………… 84 Επαναληπτικό Διαγώνισμα της 2ης Ενότητας………………………………….. 86 Λύσεις ασκήσεων 2ης Ενότητας……………………………………………………….. 89

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 6

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

Ενότητα 3 (28η Οκτωβρίου) ……………………………………………………………………………. 107 Γενικές Επαναληπτικές Ασκήσεις …………………………………………………. 108 Ανάπτυξη Λόγου: Περίληψη - Αφηγηματική Έκθεση ……………………. 111 Λύσεις ασκήσεων 3ης Ενότητας ……………………………………………………. 118 Ενότητα 4 (διατροφή) .……………………………………………………………………………………. 132 Γραμματική: Προστακτική σύνθετων ρημάτων (Θεωρ. & Ασκ.)…….. 133 Παραθετικά επιθέτων & επιρρημάτων (Θεωρ. & Ασκ.).137 Αντώνυμα επιθέτων (Θεωρ. & Ασκ.) ………………………… 143 Συντακτικό: Αποτελεσματικές προτάσεις – Θεωρία και Ασκήσεις … 146 Υποθετικές προτάσεις – Θεωρία και Ασκήσεις …………. 150 Έναρθρα και άναρθρα ουσιαστικά – (Θεωρ. & Ασκ.) … 152 Ορθογραφία: Καταλήξεις Προστακτικής – Θεωρία και Ασκήσεις …. 155 Διαλυτικά – Θεωρία και Ασκήσεις …………………………. 159 Ανάπτυξη Λόγου: Οδηγίες για συνταγή – Θεωρία και Έκθεση ……………… 162 Διαφημίσεις – Θεωρία και Έκθεση …………………………… 164 Εκφράσεις και Συμφράσεις – Θεωρία και Ασκήσεις …. 167 Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………….. 169 Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας……………………………………………………. 174 Ενότητα 5 (17η Νοέμβρη) ……………………………………………………………………………….. 198 Γενικές Επαναληπτικές Ασκήσεις …………………………………………………. 199 Ανάπτυξη Λόγου: Περίληψη - Έκθεση …………………………………………. 202 Λύσεις ασκήσεων 3ης Ενότητας ……………………………………………………. 209 Ενότητα 6 (η ζωή σε άλλους τόπους) ……………..……………………………………………………… Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 7

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Τεύχος β΄ Ενότητα 7 (η ζωή έξω από την πόλη) …………………………………………………………………….. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Ενότητα 8 (Χριστούγεννα) ……………………………………………………………………………………… Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας………………………………………………………….

Ενότητα 9 (συσκευές) ……………………………………………………………………………………………. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 8

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας………………………………………………………….

Ενότητα 10 (ατυχήματα) ………………………………………………………………………………………… Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Ενότητα 11 (συγγενικές σχέσεις) ……………………………………….………………………………….. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας………………………………………………………….

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 9

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

Ενότητα 12 (25η Mαρτίου) ……………………………………………..…………………………………….. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Τεύχος γ΄ Ενότητα 13 (τρόποι ζωής και επαγγέλματα) ………………………………………………………….. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Ενότητα 14 (Πάσχα) …………………….………………………………………………………………………… Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 10

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Ενότητα 15 (κινηματογράφος - θέατρο) ………..………………………………………………………. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Ενότητα 16 (μουσεία) ……………………………………………………………………………………………. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας…………………………………………………………. Ενότητα 17 (πόλεμος και ειρήνη) ……………………………………….…………………………………. Γραμματική: Οι χρόνοι των ρημάτων – Θεωρία και Ασκήσεις…………….. Συντακτικό: Χρονικοί προσδιορισμοί – Θεωρία και Ασκήσεις Ορθογραφία: Όμοια σύμφωνα – Θεωρία και Ασκήσεις Επίθετα σε –ικος –η –ο – Θεωρία και Ασκήσεις Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 11

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Περιεχόμενα

Ανάπτυξη Λόγου: Περιγραφή πράγματος - Θεωρία και Έκθεση Αφήγηση ιστορίας - Θεωρία και Έκθεση Περίληψη - Θεωρία και Έκθεση Ανακοίνωση - Θεωρία και Έκθεση Επαναληπτικό Διαγώνισμα της Ενότητας…………………………………………… Λύσεις ασκήσεων 1ης Ενότητας………………………………………………………….

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Ενότητα 1 ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα

σελ. 13

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Πώς χρησιμοποιούμε τους χρόνους του ρήματος

Θεωρία: ΧΡΟΝΟΣ Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξακολουθητικός Μέλλοντας Συνοπτικός (Στιγμιαίος) Μέλλοντας Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας

ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ Παρόν Παρελθόν Παρελθόν Μέλλον

ΠΟΙΟΝ* Εξακολουθητικός Εξακολουθητικός Συνοπτικός Εξακολουθητικός

Μέλλον

Συνοπτικός

Παρόν Παρελθόν Μέλλον

Συντελεσμένος Συντελεσμένος Συντελεσμένος

*Το ποιόν της ενέργειας δείχνει τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται η ενέργεια (αν είναι ολοκληρωμένη, εξελισσόμενη ή μοναδικό γεγονός) Οι εξακολουθητικοί χρόνοι (Ενεστώτας, Παρατατικός, Εξ. Μέλλοντας) δείχνουν ότι η πράξη έχει διάρκεια ή γίνεται σε επανάληψη. Οι συνοπτικοί χρόνοι (Αόριστος, Συνοπτικός) δείχνουν ότι η πράξη διήρκεσε μια στιγμή, δεν είχε διάρκεια. Οι συντελεσμένοι χρόνοι (Παρακείμενος, Υπερσυντέλικος, Συντελεσμένος Μέλλοντας) δείχνουν ότι η πράξη έχει ήδη γίνει. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 14

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Ασκήσεις: 1. Να υπογραμμίσετε τα ρήματα στο παρακάτω κείμενο και να συμπληρώσετε τον πίνακα. Αλλά ήρθε η στιγμή που ο μικρός πρίγκιπας, αφού περπάτησε πολύ στην άμμο, στους βράχους και στα χιόνια, ανακάλυψε επιτέλους ένα δρόμο. Κι όλοι οι δρόμοι οδηγούν στους ανθρώπους. «Καλημέρα», είπε. Ήταν ένας ανθισμένος κήπος με τριαντάφυλλα. «Καλημέρα», είπαν τα τριαντάφυλλα. Ο μικρός πρίγκιπας τα κοίταξε. Έμοιαζαν όλα στο λουλούδι του. «Τι είστε;», τα ρώτησε έκπληκτος. «Είμαστε τριαντάφυλλα», είπαν τα τριαντάφυλλα. «Α!» έκανε ο μικρός πρίγκιπας... Κι αισθάνθηκε πολύ δυστυχισμένος. Το λουλούδι του τού 'χε πει, πως ήταν το μοναδικό στο σύμπαν. ΡΗΜΑ

Έκδοση taexeiola

Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ, Ο μικρός πρίγκιπας.

ΦΩΝΗ

ΧΡΟΝΟΣ

ΠΡΟΣΩΠΟ

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 15

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

2. Να κάνετε Χρονική Αντικατάσταση στα παραπάνω ρήματα στο πρόσωπο και τη φωνή που βρίσκονται. Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξ. Μέλλοντας Συνοπτικός Μέλλοντας Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξ. Μέλλοντας Συνοπτικός Μέλλοντας Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας

3. Να συμπληρώσετε τον Αόριστο και τον Παρακείμενο στον παρακάτω πίνακα. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ αγαπώ ανεμίζω παχαίνω αθροίζω ανακουφίζω προβάλλω βαθαίνω Έκδοση taexeiola

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 16

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

μιλώ ισχύω Δανείζω παραμένω αναβλύζω διανύω κυβερνώ μολύνω επιβραδύνω περικλείω

4. Να μεταφέρετε το παρακάτω κείμενο στο μέλλον, κάνοντας όλες τις απαραίτητες αλλαγές. Χθες πήγαμε εκδρομή στο Ναύπλιο. Ήρθαν μαζί μας και τα ξαδέρφια μου με τους γονείς τους. Φτάσαμε περίπου στις 10 η ώρα και μέχρι τις 2 η ώρα περπατούσαμε για να δούμε την πόλη. Το μεσημέρι πήγαμε στην παραλία. Ο αδερφός μου κι εγώ φτιάχναμε πύργους στην άμμο, ενώ τα ξαδέρφια μου έπαιζαν με την μπάλα. Οι γονείς μας, αφού κολύμπησαν, έκατσαν κάτω από την ομπρέλα και συζητούσαν. Πριν βραδιάσει είχαμε γυρίσει στην Αθήνα και είχαμε ήδη πέσει για ύπνο. Ήμαστε τόσο κουρασμένοι!

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 17

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ

Πώς μιλάμε για το χθες, το σήμερα, το αύριο

Θεωρία: Για να δείξουμε το χρόνο χρησιμοποιούμε επιρρήματα, ουσιαστικά ή επίθετα με λειτουργία επιρρήματος και χρονικές προτάσεις. Για να βρούμε τους προσδιορισμούς του χρόνου μέσα σε μια πρόταση ρωτάμε «Πότε;» 

Τα χρονικά επιρρήματα είναι άκλιτες λέξεις που φανερώνουν χρόνο. σήμερα, χθες, αύριο, σε λίγο, τώρα, μετά, αργότερα, ύστερα, έπειτα, κατόπιν, πέρυσι, νωρίς, φέτος, απόψε, συνέχεια, συχνά, σπάνια, ξανά, γρήγορα, αργά, πάντα, πάντοτε, ποτέ, κάποτε, ,άλλοτε, τακτικά, συνήθως, πότε πότε………



Τα ουσιαστικά και τα επίθετα λειτουργούν ως επιρρήματα για να δείξουν το χρόνο. Ουσιαστικά: το πρωί, το απόγευμα, το μεσημέρι, το βράδυ, στο παρελθόν, στο μέλλον, προς το παρόν, τη νύχτα, την (μια) μέρα, μια φορά κι έναν καιρό……… Επίθετα: σύντομος, προηγούμενος, επόμενος, σημερινός, χθεσινός, αυριανός, φετινός, περσινός, πολυετής………



Μια δευτερεύουσα/ εξαρτημένη χρονική πρόταση ξεκινά (εισάγεται) με χρονικούς συνδέσμους και δείχνουν το χρόνο. όταν, μόλις, ωσότου, αφού, αφότου, μόλις , καθώς, κάθε που, ενώ, όποτε, όσο που, πριν, προτού, σαν, άμα , ώσπου, ………

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 18

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Ασκήσεις: 1. Να υπογραμμίσετε τους προσδιορισμούς του χρόνου. Το καλοκαίρι πήγαμε διακοπές στο χωριό. Τον επισκέπτεται πού και πού στο νοσοκομείο. Νόμιζα για λίγο ότι ήσουν κοντά μου. Πριν από λίγες μέρες έκλεισαν τα σχολεία. Να μου τηλεφωνήσεις, όταν φτάσεις. Σκόνταψε κι έπεσε κάτω, καθώς περπατούσε. Το πρωί θα ξυπνήσουμε νωρίς. Κάθε μέρα πηγαίνω στη δουλειά.

2. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με χρονικούς προσδιορισμούς. Θα πάμε διακοπές.

_________________________________

Διάβασα για το διαγώνισμα.

_________________________________

Η μητέρα μαγείρεψε μακαρόνια.

_________________________________

Η Άννα θα αγοράσει ένα βιβλίο.

_________________________________

Ο Γιώργος βλέπει τηλεόραση.

_________________________________

Τα σχολεία αρχίζουν.

_________________________________

Ο παππούς καθόταν στο τζάκι.

_________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 19

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

3. Να γράψεις 5 προτάσεις χρησιμοποιώντας τους χρονικούς συνδέσμους. 1. _________________________________________________________ 2. _________________________________________________________ 3. _________________________________________________________ 4. _________________________________________________________ 5. _________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 20

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ

Θεωρία: Α) Όμοια σύμφωνα Λέξεις που γράφονται με όμοια σύμφωνα: περιβάλλον

φύλλα

παππούς

απορρόφηση

Θεσσαλονίκη

άλλος

απορρίμματα

Σάββατο

Μερικοί κανόνες που μας βοηθούν: 

Οι λέξεις που παράγονται από ρήματα που έχουν στο θέμα τους (πριν το –ω) τα γράμματα π, β, φ, πτ γράφονται με δύο μ.

Παράδειγμα: γράφω ράβω 

γράμμα, υπογραμμίζω ράμμα

Τα ρήματα που τελειώνουν σε –λλω (στους εξακολουθητικούς χρόνους).

Παράδειγμα: καταγγέλλω αναστέλλω

Εξαίρεση: θέλω

 (ΠΡΟΣΕΧΩ: Οι συνοπτικοί και οι συντελεσμένοι χρόνοι και τα παράγωγα ουσιαστικά γράφονται με ένα λ –θα καταγγείλω, καταγγελία, θα αναστείλω, αναστολή)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 21

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]



Τα ρήματα που τελειώνουν σε –σσω.

Παράδειγμα: αναπτύσσω τάσσω 

Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ττω.

Παράδειγμα: κηρύττω πλήττω 

Εξαίρεση: θέτω

Τα θηλυκά ουσιαστικά που τελειώνουν σε –ισσα.

Παράδειγμα: μέλισσα βασίλισσα 

Εξαίρεση: αρέσω

Εξαίρεση: Λάρισα

Οι λέξεις με πρώτο συνθετικό τις προθέσεις ‘συν’ και ‘εν’ όταν το –ν – μεταβάλλεται, ανάλογα με το σύμφωνο που ακολουθεί.

Παράδειγμα: συμμετοχή < συν + μετοχή σύλλογος < σύν + λόγος εκκίνηση < εν + κίνηση 

Το επίθετο πολύς γράφεται με δύο λ στο θηλυκό ενικού και στον πληθυντικό. η πολλή οι πολλοί οι πολλές τα πολλά της πολλής των πολλών την πολλή τους πολλούς τις πολλές τα πολλά (- πολλή) (- πολλοί) (- πολλές) (- πολλά)



Το αριθμητικό 9 γράφεται με δύο –ν– στις λέξεις: εννέα, εννιά, εννιακόσια, εννιακοσιοστός και τα παράγωγά τους (π.χ. εννεαετής)

 Η λέξη ενενήντα και τα παράγωγά της γράφονται με ένα –ν– (π.χ. ενενηντάρης) Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 22

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Β) Επίθετα σε –ικος –η –ο Τα επίθετα που τελειώνουν σε –ικος –η –ο γράφονται με ι (γιώτα) Παράδειγμα: μεταφορικός –ή –ό Εξαιρέσεις: δανεικός, θηλυκός, γλυκός εθνικός –ή –ό

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 23

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Ασκήσεις: 1. Να διορθώσετε τις λέξεις που είναι γραμμένες λάθος; άγγελος

Σαβατοκύριακο

φέγκω

εκκρεμές

αλάζω

περιβάλον

αναβολλή

μαλλιά

επιβλητηκός

κατάληλος

αλλά

απορρόφηση

γραμμικός

τρομακτικός

πολοί

συλλαμβάνω

γλωσολόγος

περισσεύω

αεροπορυκός

γλικός

απορίπτω

κάλυμα

απορίματα

θάλασσα

2. Να γράψετε τα επίθετα που παράγονται από τις λέξεις Οδός: Οικονομία: Χορταίνω: Γλύκα: Γεύση: Φιλόλογος: Τρομάζω: Δανείζω: Δανία:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 24

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ

Πώς γράφουμε μια έκθεση

Θεωρία: ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1 παράγραφος: Κάνουμε μια εισαγωγή στο θέμα. η

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ η

2 παράγραφος 3η παράγραφος 4η παράγραφος

Γράφουμε τις λεπτομέρειες, αναλύουμε το θέμα

ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5 παράγραφος: Γράφουμε το συμπέρασμα που προκύπτει από τα παραπάνω, τα συναισθήματά μας, δίνουμε συμβουλές. η

Χρησιμοποιούμε συνδετικές λέξεις: Προσθήκη επίσης, επιπρόσθετα, επιπλέον, εκτός από αυτό, παράλληλα, εδώ πρέπει να προστεθεί ότι… Αντίθεση όμως, ωστόσο, εντούτοις, αντιθέτως, αντίθετα, στον αντίποδα, αν και, παρά το γεγονός, παρόλο που, παρ’ όλα αυτά…

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 25

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Επεξήγηση δηλαδή, για να γίνω πιο σαφής, με άλλα λόγια, εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι… Συμπέρασμα επομένως, συνεπώς, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι, συμπερασματικά, σύμφωνα με τα παραπάνω… Σύζευξη Αφενός… αφετέρου, όχι μόνο…. αλλά και…  Αποφεύγουμε να επαναλαμβάνουμε την ίδια λέξη.  Αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε ίδιες λέξεις και δεν βάζουμε πολλά ‘και’.

Πώς περιγράφουμε ένα πράγμα

Θεωρία: Πρόλογος Ποιο είναι αυτό το αντικείμενο, πώς το λένε; Πού βρίσκεται, πού το είδα, πώς το απέκτησα; Κυρίως Θέμα Πώς είναι εξωτερικά γενικά και μερικές λεπτομέρειες για την εξωτερική του εικόνα; (Η περιγραφή γίνεται από το εξωτερικό μέρος προς το εσωτερικό). Πώς χρησιμοποιείται; Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 26

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Ποια είναι η χρησιμότητά του; Επίλογος Πώς νιώθω για αυτό το αντικείμενο; Συμπεράσματα για τη χρήση του.  Χρησιμοποιούμε πολλά επίθετα και τοπικούς προσδιορισμούς.  Σε όλη την περιγραφή χρησιμοποιούμε τον ίδιο χρόνο, συνήθως Ενεστώτα (εκτός αν πρόκειται για αντικείμενο που δεν χρησιμοποιείται πια).  ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι ερωτήσεις του σχεδιαγράμματος είναι βοηθητικές προς τη ροή της έκθεσης! Δεν γράφω απλώς τις απαντήσεις.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 27

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Θέματα εκθέσεων 1. «Το σπίτι μου»

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 28

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία

Θεωρία: Πρόλογος Πού και πότε συνέβη αυτή η ιστορία. Κυρίως Θέμα Ποια πρόσωπα συμμετέχουν. Τι είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι αναγνώστες για τα πρόσωπα αυτά; Τι έγινε στην αρχή. Τι έγινε στη συνέχεια. Ποιο γεγονός είναι σημαντικό. Ποια είναι τα συναισθήματα των προσώπων; Πώς αλλάζουν τα συναισθήματά τους; Τι έγινε στο τέλος; Επίλογος Ποιο είναι το αποτέλεσμα του γεγονότος; Ποιο συμπέρασμα προκύπτει; Πώς ένιωσαν τα πρόσωπα; Ποια είναι η γνώμη μας; * Προσέχουμε να μη χρησιμοποιούμε τη λέξη ‘εγώ’. * Η αφήγηση πρέπει να είναι γρήγορη και παραστατική. Δεν γράφουμε πολλά λόγια για θέματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την ιστορία. * ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι ερωτήσεις του σχεδιαγράμματος είναι βοηθητικές προς τη ροή της έκθεσης! Δεν γράφω απλώς τις απαντήσεις.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 29

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Θέματα Εκθέσεων 1. «Μια εκδρομή στο δάσος» 2. «Όταν έσπασα το πόδι μου»

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 30

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Πώς γράφουμε περίληψη

Θεωρία: 1. Διαβάζω το κείμενο (2 φορές) 2. Διαβάζω τις παραγράφους και υπογραμμίζω τις λέξεις- κλειδιά. 3. Γράφω ένα πλαγιότιτλο για καθεμία. 4. Ενώνω τους πλαγιότιτλους. * Μπορούμε να ξεκινήσουμε με τη φράση «Σύμφωνα με το κείμενο…» ή «Το κείμενο μιλάει για…» * Χρησιμοποιούμε συνδετικές λέξεις. * Δεν χρησιμοποιούμε λέξεις ίδιες με αυτές του κείμενου. * Δεν σχολιάζουμε το κείμενο ούτε γράφουμε τη γνώμη μας. * Η περίληψη είναι (συνήθως) μια παράγραφος Μπορώ να δω τα βήματα και στο βίντεο που ακολουθεί:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 31

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Περίληψη 1. Γράφω την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Πάντοτε συμπαθούσα τις φώκιες, ιδίως από τότε που άκουσα στην Ολλανδία την ιστορία που θα σας διηγηθώ. Είναι πραγματική, αν πιστέψει κανείς τους Ολλανδούς. Αυτά τα ζώα είναι τα σκυλιά των ψαράδων. Έχουν κεφάλι μολοσσού, μάτι βοϊδίσιο και μουστάκια γάτας. Την περίοδο του ψαρέματος ακολουθούν τι βάρκες και κυνηγάνε το ψάρι, όταν ο ψαράς αστοχεί ή το αφήνει να του ξεφύγει. Το χειμώνα είναι πολύ κρυουλιάρες και σε κάθε ιγκλού ψαρά βλέπεις να τριγυρνάει και μία, που συνήθως πιάνει την καλύτερη θέση μπροστά στη φωτιά, περιμένοντας το μερίδιό της απ’ ό, τι βράζει στη χύτρα. Ένας ψαράς και η γυναίκα του περνούσαν μεγάλες φτώχειες –η χρονιά ήταν πολύ κακή- και, όταν δεν υπήρχε πια λέπι, ο ψαράς λέει στη γυναίκα του: «Αυτό το βρομόψαρο τρώει την μπουκιά απ’ το στόμα των παιδιών μας. Μου ‘ρχεται να το πάρω και να το πετάξω στη θάλασσα ∙ ας πα’ να βρει τους όμοιούς του ∙ αυτοί ξέρουν κάτι τρύπες και ξεχειμωνιάζουν, χωμένοι κάτω από φύκια κι όλο και ξετρυπώνουν κανένα ψάρι για φαΐ». Η γυναίκα του ψαρά έπεσε γονατιστή μπροστά στον άντρα της και τον παρακαλούσε να λυπηθεί τη φώκια. Η σκέψη, όμως των παιδιών της που ‘χαν ξελιγωθεί από την πείνα κατεύνασε γρήγορα αυτή την κρίση μεγαλοψυχίας. Τα χαράματα ο ψαράς έβαλε τη φώκια μέσα στη βάρκα του κι αφού ξανοίχτηκε μερικές λεύγες την ξε-

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 32

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

μπάρκαρε σ’ ένα ξερονήσι. Η φώκια άρχισε να παίζει χαζοχαρούμενα με τις άλλες φώκιες και ούτε που πήρε είδηση πως η βάρκα έφευγε. Ο ψαράς γύρισε στην καλύβα του με την καρδιά ραγισμένη απ’ το χαμό της συντρόφου του. Μόλις μπήκε μέσα, βρήκε τη φώκια να στρογγυλοκάθεται μπροστά στη φωτιά και να στεγνώνει τη γούνα της. Άντεξαν την πείνα για λίγες μέρες ακόμα. Μετά ο ψαράς, αλαλιασμένος απ’ τις φωνές των παιδιών του που ζητούσαν φαΐ αποφάσισε να δράσει πιο δυναμικά. Αυτή τη φορά, ξανοίχτηκε πολύ βαθιά στη θάλασσα και πέταξε τη φώκια στο νερό, μακριά απ’ τις ακτές. Η φώκια προσπαθούσε απεγνωσμένα να γαντζωθεί από την κουπαστή με τα πτερύγιά τη που μοιάζουν με χέρια. Ο ψαράς, εκνευρισμένος, της κοπανάει μια με το κουπί, με αποτέλεσμα να της σπάσει το ένα πτερύγιο. Η φώκια έμπηξε κάτι τσιριχτά σαν άνθρωπος και χάθηκε μες στο νερό, που βάφτηκε κόκκινο απ’ το αίμα της. Ο ψαράς γύρισε σπίτι του ψυχικό ράκος. Αυτή τη φορά η φώκια δεν περίμενε κάτω απ’ την καμινάδα. Την ίδια νύχτα, όμως, ακούστηκαν φωνές έξω στο δρόμο. Ο ψαράς νόμιζε ότι κάποιον σκοτώνουν και βγήκε να βοηθήσει το θύμα. Μπροστά στην πόρτα βρήκε τη φώκια που ‘χε συρθεί μέχρι το σπίτι και φώναζε γοερά, υψώνοντας στον ουρανό το ματωμένο της πτερύγιο. Τη μάζεψαν, την περιποιήθηκαν κι ούτε που ξανασκέφτηκαν ποτέ να τη διώξουν απ’ το σπίτι ∙ άλλωστε, από εκείνη τη στιγμή, η ψαριά ήταν κάθε φορά και καλύτερη. Ζεράρ νρε Νερβάλ, στο Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία, Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, ΙΤΕΥΕΔ

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 33

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Πώς γράφουμε ανακοινώσεις

Θεωρία: Γράφουμε ανακοινώσεις για να ενημερώσουμε τους ανθρώπους για ένα γεγονός (εκδήλωση, ομιλία κλπ). * Η ανακοίνωση είναι σύντομη και περιέχει μόνο τα σημαντικά στοιχεία:  το θέμα της ανακοίνωσης  το διοργανωτή  το κοινό στο οποίο αναφέρεται  τον τόπο και τα χρόνο που θα γίνει *Χρησιμοποιούμε συνήθως μελλοντικούς χρόνους και β’ (ή γ’) πρόσωπο πληθυντικού.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 34

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Ανακοίνωση 1. Είστε μέλος της χορευτικής ομάδας της πόλης σας και θέλετε να προσκαλέσετε τον κόσμο στη χορευτική παράσταση που θα διοργανώσετε. Γράψτε μια ανακοίνωση για να ενημερώσετε τον κόσμο. 2. Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου σας διοργανώνει μια εκδρομή στα Καλάβρυτα για το Σαββατοκύριακο (12- 14 Δεκεμβρίου). Γράψτε τις πληροφορίες που χρειάζονται σε μια ανακοίνωση που θα αναρτηθεί στο χώρο του σχολείου σας.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 35

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1. Να συμπληρώσετε το κείμενο βάζοντας τα ρήματα στο σωστό τύπο. Πέρσι το καλοκαίρι _________________ (ταξιδεύω) με την οικογένειά μου στο χωριό

της

μητέρας

μου.

_________________

(είναι)

ορεινό

και

_________________ (βρίσκομαι) στη Μεσσηνία. Την πρώτη μέρα, ένας φίλος μου μού _________________ (λέω) να επισκεφθούμε το φαράγγι της Νέδας. Μου _________________ (λέω) να συναντηθούμε στις 7 το πρωί την πλατεία του χωριού. _________________ (παίρνω) μαζί μας καπέλα και νερό. Όταν _________________ (φτάνω) όλα _________________ (φαίνομαι) πολύ ήρεμα. Δεν _________________ (έχω) πολλή ζέστη και _________________ (φυσώ) ένα απαλό αεράκι που μας ______________ (δροσίζω). _________________ (περπατώ) αρκετή ώρα σε χωματόδρομο μέχρι που _________________ (βρίσκομαι) απέναντι από ένα υπέροχο θέαμα. _________________ (αντικρίζω) τον καταρράχτη της Νέδας με τα γαλαζοπράσινα νερά. Όλοι μας _________________ (ενθουσιάζομαι). _________________ (αποφασίζω) να κάνουμε ένα διάλειμμα για πικνίκ.

2. Να κάνετε γραμματική αναγνώριση στα ρήματα του παραπάνω κειμένου. Ταξίδεψα: ενεργητική φωνή, αόριστος, α΄ πρόσωπο ενικού_____________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 36

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

_____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________

3. Να ενώσετε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο χρονικό σύνδεσμο. Έπλυνε τα χέρια του. Έφαγε. ____________________________________________________________________ Έφτασε εδώ. Τον πήρε τηλέφωνο η μητέρα του. ____________________________________________________________________ Θα έρθει ο Νίκος. Θα του πω τι συνέβη. ____________________________________________________________________ Η Μαρία έμαθε τα γεγονότα. Έβαλε τα κλάματα. ____________________________________________________________________ Θα ξημερώσει. Θα ξεκινήσω για το ταξίδι μου. ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 37

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

4. Να μετατρέψετε τις προτάσεις ώστε να δείχνουν το παρελθόν, κάνοντας όλες τις απαραίτητες αλλαγές. Αύριο, θα ξυπνήσω νωρίς. ________________________________________________________________ Ο Γιώργος θα δώσει εξετάσεις τον επόμενο Μάιο. ________________________________________________________________ Η Άννα διαβάζει ένα περιοδικό. ________________________________________________________________ Αυτή τη στιγμή, ο Άγγελος παίζει, ενώ η μητέρα μαγειρεύει. ________________________________________________________________ Τις επόμενες μέρες ο άνεμος θα φυσάει δυνατά και θα έχει κρύο ________________________________________________________________ Μέχρι να φτάσετε, θα έχω κοιμηθεί. ________________________________________________________________

5. Να συμπληρώσετε τα γράμματα που λείπουν. γρα__ατοκιβώτιο

καταγγέ__ω

αναπαυτ__κός

συντά__ω

αναβο__ή

ε__ιακοσιοστός

ε__ενήντα

ε__ενηκοστός

ε__ιά

γραφ__κός

δαν__κός

δι__μερο

συ__ετοχή

επιθ__μώ

συ__ε__οούμαι

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 38

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 1ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Πώς χρησιμοποιούμε τους χρόνους του ρήματος 1. Να υπογραμμίσετε τα ρήματα στο παρακάτω κείμενο και να συμπληρώσετε τον πίνακα. Απάντηση: Αλλά ήρθε η στιγμή που ο μικρός πρίγκιπας, αφού περπάτησε πολύ στην άμμο, στους βράχους και στα χιόνια, ανακάλυψε επιτέλους ένα δρόμο. Κι όλοι οι δρόμοι οδηγούν στους ανθρώπους. «Καλημέρα», είπε. Ήταν ένας ανθισμένος κήπος με τριαντάφυλλα. «Καλημέρα», είπαν τα τριαντάφυλλα. Ο μικρός πρίγκιπας τα κοίταξε. Έμοιαζαν όλα στο λουλούδι του. «Τι είστε;», τα ρώτησε έκπληκτος. «Είμαστε τριαντάφυλλα», είπαν τα τριαντάφυλλα. «Α!» έκανε ο μικρός πρίγκιπας... Κι αισθάνθηκε πολύ δυστυχισμένος. Το λουλούδι του του 'χε πει, πως ήταν το μοναδικό στο σύμπαν. Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ, Ο μικρός πρίγκιπας.

ΡΗΜΑ ήρθε περπάτησε ανακάλυψε οδηγούν είπε ήταν είπαν κοίταξε έμοιαζαν Έκδοση taexeiola

ΦΩΝΗ Παθητική Ενεργητική Ενεργητική Ενεργητική Ενεργητική Ενεργητική Ενεργητική Ενεργητική Ενεργητική

ΧΡΟΝΟΣ Αόριστος Αόριστος Αόριστος Ενεστώτας Αόριστος Παρατατικός Αόριστος Αόριστος Παρατατικός

ΠΡΟΣΩΠΟ γ΄ ενικός γ΄ ενικός γ΄ ενικός γ΄ πληθυντικός γ΄ ενικός γ΄ ενικός γ΄ πληθυντικός γ΄ ενικός γ΄ πληθυντικός Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 39

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

είστε ρώτησε είμαστε έκανε αισθάνθηκε είχε πει

* Ενεργητική * Ενεργητική Παθητική Ενεργητική

Ενεστώτας Αόριστος Ενεστώτας Αόριστος Αόριστος Υπερσυντέλικος

β΄ πληθυντικός γ΄ ενικός α΄ πληθυντικός γ΄ ενικός γ΄ ενικός γ΄ ενικός

*Το ρήμα είμαι κλίνεται σύμφωνα με την Παθητική Φωνή. Ο Παρατατικός και ο Αόριστος σχηματίζονται κατά τον ίδιο τρόπο. Για το Στιγμιαίο Μέλλοντα, τον Παρακείμενο, τον Υπερσυντέλικο και τον Συντελεσμένο Μέλλονται δανειζόμαστε τους τύπους από το ρήμα «γίνομαι».

2. Να κάνετε Χρονική Αντικατάσταση στα παραπάνω ρήματα στο πρόσωπο και τη φωνή που βρίσκονται. Απάντηση: περπατά ανακαλύλέει Ενεστώτας Έρχεται οδηγούν πτει περπατούσα ανακάλυπτε οδηγούσαν έλεγε Παρατατι- Ερχόταν κός Αόριστος Ήρθε περπάτησε ανακάλυψε οδήγησαν είπε θα περπατά θα ανακα- θα οδηγούν θα λέει Εξ. Μέλλο- θα έρχεται λύπτει ντας θα περπα- θα ανακα- θα οδηγή- θα πει Συνοπτικός θα έρθει τήσει λύψει σουν Μέλλοντας έχει έρθει έχει περπα- έχει ανακα- έχουν οδη- έχει πει Παρακείτήσει λύψει γήσει μενος είχε έρθει είχε περπα- είχε ανακα- είχαν οδη- είχε πει Υπερσυτήσει λύψει γήσει ντέλικος θα έχει έρ- θα έχει περ- θα έχει α- θα έχουν θα έχει πει Συντελεθει πατήσει νακαλύψει οδηγήσει σμένος Μέλλοντας Ενεστώτας

Είναι

Έκδοση taexeiola

λένε

κοιτάζει

μοιάζουν

είστε

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 40

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Παρατατικός Αόριστος

Ήταν

έλεγαν

κοίταζε

Ήταν

είπαν

κοίταξε

Εξ. Μέλλοντας Συνοπτικός Μέλλοντας Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας

θα είναι

θα λένε

θα κοιτάζει

θα είναι (θα γίνει) (έχει γίνει)

θα πουν

θα κοιτάξει

ήσαστε ήσασταν Έμοιασαν ήσαστε ήσασταν θα μοιάζουν θα είστε έμοιαζαν

θα μοιάσουν έχουν πει έχει κοιτά- έχουν μοιάξει σει (είχε γίνει) είχαν πει είχε κοιτά- είχαν μοιάξει σει (θα έχει γί- θα έχουν θα έχει κοι- θα έχουν νει) πει τάξει μοιάσει

ρωτά / ρω- είμαστε τάει ήμαστε / Παρατατι- Ρωτούσε ήμασταν κός ήμαστε / Αόριστος Ρώτησε ήμασταν Εξ. Μέλλο- θα ρωτά / θα είμαστε θα ρωτάει ντας Συνοπτικός θα ρωτήσει θα είμαστε (θα γίνουΜέλλοντας με) έχει ρωτή- (έχουμε γίΠαρακείσει νει) μενος είχε ρωτή- (είχαμε γίΥπερσυσει νει) ντέλικος θα έχει ρω- (θα έχουμε Συντελετήσει γίνει) σμένος Μέλλοντας Ενεστώτας

Έκδοση taexeiola

(είχατε γίνει) (θα έχετε γίνει)

αισθάνεται

Λέει

έκανε

αισθανόταν

Έλεγε

έκανε

αισθάνθηΕίπε κε θα αισθάνε- θα λέει ται θα αισθαν- θα πει θεί

θα κάνει

/

θα είστε (θα γίνετε) (έχετε γίνει)

κάνει

θα κάνει

/

έχει κάνει

έχει αι- έχει πει σθανθεί είχε κάνει είχε αι- είχε πει σθανθεί θα έχει κά- θα έχει αι- θα έχει πει νει σθανθεί

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 41

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

3. Να συμπληρώσετε τον Αόριστο και τον Παρακείμενο στον παρακάτω πίνακα. Απάντηση: ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ αγάπησα έχω αγαπήσει Αγαπώ ανέμισα έχω ανεμίσει Ανεμίζω πάχυνα έχω παχύνει Παχαίνω άθροισα έχω αθροίσει Αθροίζω ανακούφισα έχω ανακουφίσει Ανακουφίζω πρόβαλα έχω προβάλει Προβάλλω βάθυνα έχω βαθύνει Βαθαίνω μίλησα έχω μιλήσει Μιλώ ίσχυσα έχω ισχύσει Ισχύω δάνεισα έχω δανείσει Δανείζω παρέμεινα έχω παραμείνει Παραμένω ανάβλυσα έχω αναβλύσει Αναβλύζω διήνυσα έχω διανύσει Διανύω κυβέρνησα έχω κυβερνήσει κυβερνώ μόλυνα έχω μολύνει Μολύνω επιβράδυνα έχω επιβραδύνει Επιβραδύνω περιέκλεισα έχω περικλείσει Περικλείω

4. Να μεταφέρετε το παρακάτω κείμενο στο μέλλον, κάνοντας όλες τις απαραίτητες αλλαγές. Απάντηση: Αύριο, θα πάμε εκδρομή στο Ναύπλιο. Θα έρθουν μαζί μας και τα ξαδέρφια μου με τους γονείς τους. Θα φτάσουμε περίπου στις 10 η ώρα και μέχρι τις 2 η ώρα θα περπατάμε για να δούμε την πόλη. Το μεσημέρι θα πάμε στην παραλία. Ο αδερφός μου κι εγώ θα φτιάχνουμε πύργους στην άμμο ενώ τα ξαδέρφια μου θα παίζουν με την μπάλα. Οι γονείς μας, αφού κολυμπήσουν, θα κάτσουν κάτω από την ομπρέλα και θα συζητούν. Πριν βραδιάσει θα έχουμε γυρίσει στην Αθήνα και θα έχουμε ήδη πέσει για ύπνο. Θα είμαστε τόσο κουρασμένοι! Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 42

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ

Πώς μιλάμε για το χθες, το σήμερα, το αύριο 1. Να υπογραμμίσετε τους προσδιορισμούς του χρόνου. Απάντηση: Το καλοκαίρι πήγαμε διακοπές στο χωριό. Τον επισκέπτεται πού και πού στο νοσοκομείο. Νόμιζα για λίγο ότι ήσουν κοντά μου. Πριν από λίγες μέρες έκλεισαν τα σχολεία. Να μου τηλεφωνήσεις, όταν φτάσεις. Σκόνταψε κι έπεσε κάτω, καθώς περπατούσε. Το πρωί θα ξυπνήσουμε νωρίς. Κάθε μέρα πηγαίνω στη δουλειά.

2. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με χρονικούς προσδιορισμούς. Απάντηση: Θα πάμε διακοπές. Το καλοκαίρι θα πάμε διακοπές. Διάβασα για το διαγώνισμα.

Εχθές, διάβασα για το διαγώνισμα.

Η μητέρα μαγείρεψε μακαρόνια.

Η μητέρα μαγείρεψε μακαρόνια, σήμερα.

Η Άννα θα αγοράσει ένα βιβλίο.

Τη Δευτέρα η Άννα θα αγοράσει ένα βιβλίο

Ο Γιώργος βλέπει τηλεόραση.

Αυτή τη στιγμή ο Γιώργος βλέπει τηλεόραση.

Τα σχολεία αρχίζουν.

Σε λίγες μέρες τα σχολεία αρχίζουν.

Ο παππούς καθόταν στο τζάκι.

Όταν πήρες τηλέφωνο ο παππούς καθόταν στο τζάκι.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 43

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

3. Να γράψεις 5 προτάσεις χρησιμοποιώντας τους χρονικούς συνδέσμους. Απάντηση: 1. Όταν επιστρέψω, θα μαγειρέψω το μεσημεριανό. 2. Χτύπησε το τηλέφωνο, καθώς κοιμόμουν, 3. Ενώ διάβαζα, κάποιος με φώναξε. 4. Τηλεφώνησέ μου, μόλις φτάσεις. 5. Πριν φύγεις, να περάσεις από το γραφείο του διευθυντή.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 44

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Α) Όμοια σύμφωνα Β) Επίθετα σε –ικος –η –ο 1. Να διορθώσετε τις λέξεις που είναι γραμμένες λάθος; Απάντηση: άγγελος Σαββατοκύριακο φέγγω

εκκρεμές

αλλάζω

περιβάλλον

αναβολή

μαλλιά

επιβλητικός

κατάλληλος

αλλά

απορρόφηση

γραμμικός

τρομακτικός

πολλοί

συλλαμβάνω

γλωσσολόγος

περισσεύω

αεροπορικός

γλυκός

απορρίπτω

κάλυμμα

απορρίμματα

θάλασσα

2. Να γράψετε τα επίθετα που παράγονται από τις λέξεις Απάντηση: Οδός: οδικός, οδική, οδικό Οικονομία: οικονομικός, οικονομική, οικονομικό Χορταίνω: χορταστικός, χορταστική, χορταστικό Γλύκα: γλυκός, γλυκιά, γλυκό Γεύση: γευστικός, γευστική, γευστικό Φιλόλογος: φιλολογικός, φιλολογική, φιλολογικό Τρομάζω: τρομακτικός, τρομακτική, τρομακτικό Δανείζω: δανεικός, δανεική, δανεικό Δανία: δανικός, δανική, δανικό Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 45

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ

Πώς περιγράφουμε ένα πράγμα 1. «Το σπίτι μου» Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Πού βρίσκεται το σπίτι μου; Ποιοι κατοικούν; Είναι μονοκατοικία ή διαμέρισμα; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Περιγραφή του εξωτερικού χώρου. 3η παρ.: Οι γύρω δρόμοι και η γειτονιά. 4η παρ.: Περιγραφή εσωτερικού χώρου. 5η παρ.: Ο χώρος μου μέσα στο σπίτι (το δωμάτιό μου). ΕΠΙΛΟΓΟΣ 6η παρ.: Γενικές εντυπώσεις για το σπίτι. Τα συναισθήματά μου.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Το σπίτι μου» Το σπίτι μου είναι ένα διαμέρισμα στον τρίτο όροφο μιας πολυκατοικίας στο κέντρο της Πάτρας. Ζω μαζί με τους γονείς μου και τα δύο μου αδέρφια. Μερικές φορές, κυρίως το χειμώνα, φιλοξενούμε τη γιαγιά μου που έρχεται για να μας δει. Η πολυκατοικία μας δεν είναι πολύ μεγάλη αλλά είναι καινούρια. Έχει 4 ορόφους, ενώ σε κάθε όροφο υπάρχουν 2 διαμερίσματα. Εξωτερικά φαίνεται όμορφη, Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 46

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

αφού είναι χτισμένη με μοντέρνο τρόπο. Επίσης, τα μπαλκόνια είναι μεγάλα και όλοι οι ένοικοι έχουν τοποθετήσει γλάστρες με πολύχρωμα λουλούδια και διάφορα άλλα φυτά. Η πολυκατοικία μας έχει μπεζ χρώμα, ενώ η στέγη είναι σκεπασμένη με κεραμίδια. Η πόρτα της εισόδου έχει καφέ χρώμα και είναι ξύλινη. Η γειτονιά μας δεν είναι πολύ ήσυχη, αφού βρισκόμαστε στο κέντρο της πόλης. Ωστόσο, μας αρέσει γιατί είμαστε κοντά στο λιμάνι, κοντά σε όλα τα μαγαζιά και μπροστά από το σπίτι μας περνούν συχνά λεωφορεία. Επομένως, μπορούμε να πάμε γρήγορα και εύκολα όπου θέλουμε. Το αρνητικό είναι ότι δεν βρίσκουμε πάντα θέση πάρκινγκ για το αυτοκίνητο και τις περισσότερες φορές χρειάζεται να περπατάμε αρκετά για να φτάσουμε στο σπίτι. Αν και η πολυκατοικία φαίνεται μικρή, τα διαμερίσματα είναι ευρύχωρα και βολικά. Το δικό μας σπίτι έχει ένα μεγάλο σαλόνι με κουζίνα, δύο μπάνια και τρία υπνοδωμάτια. Στο ένα κοιμούνται οι γονείς μου, στο άλλο εγώ, ενώ το τρίτο, το μεγαλύτερο, το μοιράζονται τα δύο μου αδέρφια. Τα βράδια μας αρέσει να καθόμαστε όλοι μαζί στο σαλόνι, στον καναπέ μπροστά από τη τζαμαρία. Από εκεί φαίνεται το λιμάνι της πόλης μας. Τις ζεστές μέρες συνηθίζω να κάθομαι στο μπαλκόνι και να διαβάζω ή να ακούω μουσική. Τον περισσότερο χρόνο της ημέρας, όμως, τον περνάω στο δικό μου χώρο, το δωμάτιό μου. Έχει ένα ελαφρύ λαχανί χρώμα και μπεζ κουρτίνες. Το κρεβάτι μου βρίσκεται δίπλα στο παράθυρο, ενώ ακριβώς απέναντι έχω τοποθετήσει το γραφείο μου και τη βιβλιοθήκη. Έχω διαλέξει μερικά από τα αγαπημένα μου παιχνίδια για να διακοσμήσω το χώρο. Μπορεί να μην παίζω τώρα πια με τα περισσότερα από αυτά, μου θυμίζουν ωστόσο τα χρόνια που ήμουν παιδί. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 47

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Το σπίτι μου μού αρέσει πάρα πολύ, όχι μόνο επειδή είναι όμορφο και περιποιημένο, αλλά πολύ περισσότερο γιατί αισθάνομαι ζεστασιά και ασφάλεια. Νιώθω πολύ τυχερή που ζω σε ένα τέτοιο σπίτι!

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 48

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία 1. «Μια εκδρομή στο δάσος» Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Πού πήγα εκδρομή και πότε; Πώς το αποφάσισα; Ποια πρόσωπα συμμετέχουν; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Τι προετοιμασίες έκανα; Πώς πήγα; 3η παρ.: Ποιες ήταν οι εντυπώσεις όταν φτάσαμε; Πώς ήταν το δάσος; Τι είδαμε; 4η παρ.: Τι έκανα όσο ήμουν εκεί; 5η παρ.: Η επιστροφή. ΕΠΙΛΟΓΟΣ 6η παρ.: Πώς πέρασα τελικά; Τι συναισθήματα μου άφησε η εκδρομή;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Μια εκδρομή στο δάσος» Το περασμένο Σάββατο, η μέρα ήταν ηλιόλουστή κι έτσι σκεφτήκαμε με τα αδέρφια μου να κάνουμε μια εκδρομή. Επειδή δεν το είχαμε σχεδιάσει από τις προηγούμενες ημέρες, δεν είχαμε προλάβει να προετοιμαστούμε. Γι’ αυτό, δεν μπορούσαμε να πάμε πολύ μακριά. Επομένως, αποφασίσαμε να περάσουμε τη μέρα μας στο κοντινό δάσος της περιοχής. Ο καθένας ετοίμασε μερικά πράγματα που θα μας φαίνονταν χρήσιμα. Η αδερφή μου πήρε μαζί της καπέλα, μια μπάλα, ένα μικρό ραδιόφωνο και άλλα επιτραπέζια Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 49

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

παιχνίδια. Ο αδερφός μου κι εγώ φροντίσαμε για τα φαγητά. Σε μια τσάντα βάλαμε ένα μεγάλο τραπεζομάντιλο, μερικά φρούτα, μπολ με διάφορα φαγητά και νερό. Η αδερφή μου μας είπε να πάρουμε οπωσδήποτε μαζί και λίγα γλυκά. Μόλις τα ετοιμάσαμε όλα αυτά, μπήκαμε στο αυτοκίνητο του μπαμπά και ξεκινήσαμε την εκδρομή μας. Ο πατέρας μας άφησε λίγο πριν το δάσος και από εκεί περπατήσαμε μέχρι να φτάσουμε. Μόλις φτάσαμε σκεφτήκαμε να κάνουμε έναν περίπατο για να δούμε το δάσος. Φαινόταν υπέροχο και ήσυχο. Και οι τρεις θαυμάζαμε το εκπληκτικό θέαμα που άγγιζε όλες μας τις αισθήσεις. Περπατούσαμε ανάμεσα σε ψηλά και πυκνά δέντρα, σε καταπράσινους θάμνους και όμορφα αγριολούλουδα. Σε όλη τη διαδρομή, χαιρόμαστε τις ευωδίες του δάσους, τη μυρωδιά του πεύκου και των άγριων λουλουδιών. Τα πουλιά κελαηδούσαν και μερικά ήρθαν κοντά μας όταν τους πέταξα λίγο από το ψωμί που είχα στην τσάντα μου. Ύστερα από λίγη ώρα, βρήκαμε το κατάλληλο σημείο για να ξεκουραστούμε. Αφήσαμε κάτω τα πράγματα και καθίσαμε. Ήταν ένα σκιερό μέρος με δροσερό αεράκι δίπλα σε ένα μικρό ρυάκι. Ο αδερφός μου πρότεινε να ανοίξουμε το ραδιόφωνο αλλά δεν θέλαμε. Μας αρκούσε να ακούμε το όμορφο τραγούδι των πουλιών και το κελάρυσμα του νερού. Αφού ξεκουραστήκαμε, παίξαμε βόλεϊ. Γρήγορα πεινάσαμε και βγάλαμε τα φαγητά. Η ώρα περνούσε όσο εμείς απολαμβάναμε τη γαλήνη του δάσους. Σιγά σιγά, ο ήλιος έδυε και φοβηθήκαμε ότι θα σκοτεινιάσει πριν προλάβουμε να βγούμε από το δάσος. Μαζέψαμε τα πράγματα μας, γεμίσαμε τα μπουκάλια μας με νερό από το ρυάκι και πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Δεν ξεχάσαμε να μαζέψουμε τα σκουπίδια σε μια σακούλα που πετάξαμε στον κάδο έξω από το δάσος. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 50

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Αν και κουραστήκαμε, περάσαμε υπέροχα. Δεν φανταζόμουν ότι το δάσος κρύβει τόσες ομορφιές. Εύχομαι να οργανώσουμε πάλι μια τέτοια εκδρομή!

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 51

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

2. «Όταν έσπασα το πόδι μου» Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Τι έπαθα; Πώς και πότε το έπαθα; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Τι ένιωσα; Ποιοι ήταν κοντά μου; Τι έκαναν; 3η παρ.: Πώς το αντιμετώπισα; Ποια ήταν τα συναισθήματά μου; 4η παρ.: Πόσες μέρες έμεινα στο κρεβάτι; Τι ένιωσα όταν ανάρρωσα; ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5η παρ.: Τι σκέψεις έκανα μετά από αυτή την εμπειρία; Ποια ήταν τα συναισθήματά μου;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Όταν έσπασα το πόδι μου» Πέρυσι το καλοκαίρι, είχαμε κανονίσει με τους φίλους μου να πάμε στο γήπεδο της γειτονιάς για να παίξουμε ποδόσφαιρο. Παίζαμε αρκετή ώρα, μέχρι που κάποια στιγμή ήρθε η μπάλα στα πόδια μου. Καθώς έτρεχα, το πόδι μου γλίστρησε κι έπεσα κάτω. Ένιωσα ένα φοβερό πόνο στο πόδι και δεν μπορούσα να το κουνήσω. Αμέσως, το παιχνίδι σταμάτησε και οι φίλοι μου με πήγαν στο σπίτι. Πονούσα πάρα πολύ και δεν μπορούσα να πατήσω το πόδι μου. Η μητέρα μου ανησύχησε και είπε πως πρέπει να πάμε γρήγορα στο νοσοκομείο. Ήρθαν και οι φίλοι μου μαζί για να μου κάνουν παρέα. Οι γιατροί είπαν ότι έχω σπάσει το πόδι μου και μου έβαλαν γύψο. Με συμβούλεψαν να μην το κουνάω όσο μπορώ και να προσέχω. Αργότερα ήρθε και ο πατέρας μου για να δει πώς είμαι. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 52

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Έπρεπε να μείνω με το γύψο περίπου τρεις εβδομάδες. Δεν πονούσα πολύ, μερικές φορές όμως το πόδι μου μούδιαζε. Ήμουν πολύ λυπημένος γιατί μέχρι να γίνει καλά το πόδι μου θα είχε περάσει όλο το καλοκαίρι. Δεν μπορούσα να πηγαίνω στη θάλασσα ούτε να παίζω με τους φίλους μου. Ευτυχώς, οι φίλοι μου έρχονταν συχνά για να με βλέπουν και να μη νιώθω μοναξιά. Κανόνιζαν μάλιστα συχνά, αντί να πηγαίνουν για ποδόσφαιρο να έρχονται στο σπίτι μου. Επίσης, δεν μπορούσα να πάω για μπάνιο στην παραλία, η μητέρα μου όμως με πήγαινε για ψάρεμα κι έτσι δεν στεναχωριόμουν. Μετά από τις τρεις εβδομάδες, πήγα ξανά στο νοσοκομείο για να μου βγάλουν το γύψο. Ένιωσα μεγάλη ανακούφιση. Επιτέλους το πόδι μου ήταν καλά και μπορούσα και πάλι να περπατήσω. Έτσι, έκανα έναν περίπατο μαζί με τη μητέρα μου μέχρι το πάρκο. Δεν έπρεπε όμως να το κουράζω, γι’ αυτό δεν περπατήσαμε πολύ. Ανυπομονούσα να παίξω και πάλι ποδόσφαιρο, έπρεπε όμως να περιμένω λίγο ακόμα για να γίνει τελείως καλά. Ευτυχώς πήγαν όλα καλά αν και ταλαιπωρήθηκα αρκετά. Από εδώ και πέρα θα είμαι πιο προσεκτικός για να μην ξαναζήσω τέτοια εμπειρία.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 53

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Πώς γράφουμε περίληψη 1. Γράφω την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι: 1η παράγραφος: Οι φώκιες ακολουθούν τους ψαράδες και το χειμώνα ψάχνουν ζεστασιά και φαγητό στα ιγκλού τους. 2η παράγραφος: Ένας φτωχός ψαράς ήθελε να διώξει τη φώκια από το σπίτι του, γιατί δεν είχε αρκετό φαγητό. 3η παράγραφός: Παρά τις αντιδράσεις της γυναίκας του, ο ψαράς πήγε τη φώκια σε ένα ξερονήσι και την άφησε εκεί. 4η παράγραφος: Η φώκια ξαναγύρισε και ο ψαράς την πήγε πιο μακριά, χτυπώντας την για να φύγει. 5η παράγραφος: Η φώκια επέστρεψε με ματωμένο το πτερύγιο και η οικογένεια την περιποιήθηκε. Η περίληψη: Το κείμενο μας μιλάει για τις φώκιες που ακολουθούν τις βάρκες των ψαράδων και το χειμώνα ψάχνουν ζεστασιά και φαγητό στα ιγκλού τους. Μια φορά, ένας φτωχός ψαράς ήθελε να διώξει τη φώκια από το σπίτι του, γιατί δεν είχε αρκετό φαγητό για εκείνον και τα παιδιά του. Παρά τις αντιδράσεις της γυναίκας του, πήγε τη φώκια σε ένα ξερονήσι και την άφησε εκεί. Η φώκια ξαναγύρισε, αλλά ο ψαράς την πήγε ακόμα πιο μακριά. Μάλιστα, της χτύπησε το πτερύγιο με το κουπί για να φύγει. Η φώκια τσίριξε κι έφυγε. Το βράδυ, επέστρεψε με ματωμένο το πτερύγιο και φώναζε έξω από το σπίτι της οικογένειας. Ο ψαράς, μόλις την είδε, την περιποιήθηκε και ποτέ ξανά δεν σκέφτηκε να τη διώξει. Από τότε, η δουλειά του ψαρά πήγαινε όλο και καλύτερα. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 54

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Πώς γράφουμε ανακοινώσεις 1. Είστε μέλος της χορευτικής ομάδας της πόλης σας και θέλετε να προσκαλέσετε τον κόσμο στη χορευτική παράσταση που θα διοργανώσετε. Γράψτε μια ανακοίνωση για να ενημερώσετε τον κόσμο. Απάντηση: Η χορευτική ομάδα του Δήμου μας σας προσκαλεί στη χορευτική παράσταση που θα λάβει χώρα το Σάββατο 30 Οκτωβρίου και ώρα 6.00 μ. μ. στο Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης μας. Η είσοδος είναι δωρεάν. Σας περιμένουμε!

2. Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου σας διοργανώνει μια εκδρομή στα Καλάβρυτα για το Σαββατοκύριακο (12-14 Δεκεμβρίου). Γράψτε τις πληροφορίες που χρειάζονται σε μια ανακοίνωση που θα αναρτηθεί στο χώρο του σχολείου σας. Απάντηση: Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου μας διοργανώνει τριήμερη εκδρομή στα Καλάβρυτα για τους μαθητές του σχολείου και τους γονείς τους. Θα ξεκινήσουμε το πρωί της Παρασκευής 12 Δεκεμβρίου στις 7:00 και θα επιστρέψουμε το απόγευμα της Κυριακής 14 Δεκεμβρίου. Θα επισκεφθούμε το Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος και τον Οδοντωτό Σιδηρόδρομο Διακοπτού- Καλαβρύτων. Να έχετε μαζί σας αθλητικά παπούτσια και φόρμες, γάντια, κασκόλ και ζεστά ρούχα. Δηλώστε συμμετοχή μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου στο τηλέφωνο 698989898, κ. Ανδρέου.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 55

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1. Να συμπληρώσετε το κείμενο βάζοντας τα ρήματα στο σωστό τύπο. Απάντηση: Πέρσι το καλοκαίρι ταξίδεψα (ταξιδεύω) με την οικογένειά μου στο χωριό της μητέρας μου. Είναι (είναι) ορεινό και βρίσκεται (βρίσκομαι) στη Μεσσηνία. Την πρώτη μέρα, ένας φίλος μου μού είπε (λέω) να επισκεφθούμε το φαράγγι της Νέδας. Μου είπε (λέω) να συναντηθούμε στις 7 το πρωί την πλατεία του χωριού. Πήραμε (παίρνω) μαζί μας καπέλα και νερό. Όταν φτάσαμε (φτάνω) όλα φαίνονταν (φαίνομαι) πολύ ήρεμα. Δεν είχε (έχω) πολλή ζέστη και φυσούσε (φυσώ) ένα απαλό αεράκι που μας δρόσιζε (δροσίζω). Περπατούσαμε (περπατώ) αρκετή ώρα σε χωματόδρομο μέχρι που βρεθήκαμε (βρίσκομαι) απέναντι από ένα υπέροχο θέαμα. Αντικρίσαμε (αντικρίζω) τον καταρράχτη της Νέδας με τα γαλαζοπράσινα νερά. Όλοι μας ενθουσιαστήκαμε (ενθουσιάζομαι). Αποφασίσαμε (αποφασίζω) να κάνουμε ένα διάλειμμα για πικνίκ.

2. Να κάνετε γραμματική αναγνώριση στα ρήματα του παραπάνω κειμένου. Απάντηση: Ταξίδεψα: ενεργητική φωνή, αόριστος, α΄ πρόσωπο ενικού Είναι: (παθητική φωνή), ενεστώτας, γ’ πρόσωπο ενικού Βρίσκεται: ενεργητική φωνή, ενεστώτας, γ’ πρόσωπο ενικού Είπε: ενεργητική φωνή, αόριστος, γ’ πρόσωπο ενικού Πήραμε: ενεργητική φωνή, αόριστος, α’ πρόσωπο πληθυντικού Φτάσαμε: ενεργητική φωνή, αόριστος, α’ πρόσωπο πληθυντικού Φαίνονταν: παθητική φωνή, παρατατικός, γ’ πρόσωπο πληθυντικού Είχε: ενεργητική φωνή, παρατατικός, γ’ πρόσωπο ενικού Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 56

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Φυσούσε: ενεργητική φωνή, παρατατικός, γ’ πρόσωπο ενικού Δρόσιζε: ενεργητική φωνή, παρατατικός, γ πρόσωπο ενικού Περπατούσαμε: ενεργητική φωνή, παρατατικός, α’ πρόσωπο πληθυντικού Βρεθήκαμε: παθητική φωνή, αόριστος, α’ πρόσωπο πληθυντικού Αντικρίσαμε: ενεργητική φωνή, αόριστος, α’ πρόσωπο πληθυντικού Ενθουσιαστήκαμε: παθητική φωνή, αόριστος, α’ πρόσωπο πληθυντικού Αποφασίσαμε: ενεργητική φωνή, αόριστος, α’ πρόσωπο πληθυντικού

3. Να ενώσετε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο χρονικό σύνδεσμο. Απάντηση: Έπλυνε τα χέρια του. Έφαγε. Αφού / Μόλις έπλυνε τα χέρια του, έφαγε. Έφτασε εδώ. Τον πήρε τηλέφωνο η μητέρα του. Μόλις/ Όταν/ Αφού έφτασε εδώ, τον πήρε τηλέφωνο η μητέρα του. Θα έρθει ο Νίκος. Θα του πω τι συνέβη. Μόλις/ Όταν έρθει ο Νίκος, θα του πω τι συνέβη. Η Μαρία έμαθε τα γεγονότα. Έβαλε τα κλάματα. Όταν/ Μόλις η Μαρία έμαθε τα γεγονότα, έβαλε τα κλάματα. Θα ξημερώσει. Θα ξεκινήσω για το ταξίδι μου. Πριν / Μόλις ξημερώσει, θα ξεκινήσω το ταξίδι μου.

4. Να μετατρέψετε τις προτάσεις ώστε να δείχνουν το παρελθόν, κάνοντας όλες τις απαραίτητες αλλαγές. Απάντηση: Αύριο, θα ξυπνήσω νωρίς. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 57

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 1 [Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα]

Εχθές, ξύπνησα νωρίς. Ο Γιώργος θα δώσει εξετάσεις τον επόμενο Μάιο. Ο Γιώργος έδωσε εξετάσεις τον περασμένο Μάιο. Η Άννα διαβάζει ένα περιοδικό. Η Άννα διάβαζε ένα περιοδικό. Αυτή τη στιγμή, ο Άγγελος παίζει, ενώ η μητέρα μαγειρεύει. Πριν από λίγο, ο Άγγελος έπαιζε, ενώ η μητέρα μαγείρευε. Τις επόμενες μέρες ο άνεμος θα φυσάει δυνατά και θα έχει κρύο. Τις προηγούμενες μέρες ο άνεμος φυσούσε δυνατά και είχε κρύο. Μέχρι να φτάσετε, θα έχω κοιμηθεί. Μέχρι να φτάσετε, είχα κοιμηθεί.

5. Να συμπληρώσετε τα γράμματα που λείπουν. Απάντηση: γραμματοκιβώτιο καταγγέλλω αναπαυτικός συντάσσω

αναβολή

εννιακοσιοστός

ενενήντα

ενενηκοστός

εννιά

γραφικός

δανεικός

διήμερο

συμμετοχή

επιθυμώ

συνεννοούμαι

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Ενότητα 2 κατοικία

σελ. 59

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Αριθμητικά Επίθετα και Αριθμητικά Ουσιαστικά Θεωρία: Αριθμητικά επίθετα ή ουσιαστικά είναι οι λέξεις που φανερώνουν ορισμένη αριθμητική ποσότητα ή εκφράζουν αριθμητικές έννοιες ή σχέσεις. * Τα αριθμητικά επίθετα χωρίζονται σε: Απόλυτα: δείχνουν ορισμένο πλήθος προσώπων, ζώων, αντικειμένων. Τακτικά: δείχνουν τη θέση που παίρνει κάτι σε μια σειρά από όμοια πράγματα [τελειώνουν σε –(τ)ος –(τ)η –(τ)ο] . Πολλαπλασιαστικά: δείχνουν από πόσα μέρη αποτελείται κάτι (τελειώνουν σε – πλός –ή –ό. Αναλογικά: δείχνουν πόσες φορές μεγαλύτερο είναι ένα ποσό από ένα άλλο (τελειώνουν σε –πλάσιος –πλάσια –πλάσιο. * Τα αριθμητικά ουσιαστικά αποτελούνται από τα Περιληπτικά: είναι αφηρημένα ουσιαστικά και δείχνουν την ποσότητα: Τελειώνουν σε: -αριά: δείχνουν την ‘περίπου’ ποσότητα ενός πλήθους. -άδα: δείχνουν το σύνολο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 60

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΑΠΟΛΥ-

ΤΑΚΤΙΚΑ

ΠΟΛΛΑΠΛΑ-

ΑΝΑΛΟ-

ΤΑ

ΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΓΙΚΑ

ένας, μία, πρώτος –η –ο

απλός –ή –ό

–

ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ –

μονάδα

–

δυάδα

–

τριάδα

–

τετράδα

–

πεντάδα

–

εξάδα

–

επτάδα

–

οκτάδα

–

εννιάδα

δεκαριά

δεκάδα

δέκατος –η –ο δεκαπενταπλός – δεκαπε-

δεκαπε-

δεκαπε-

πέμπτος –η –ο

νταριά

ντάδα

–

εικοσι-

ένα δύο

δεύτερος –η –ο διπλός –ή –ό

διπλάσιος –α –ο

τρεις, τρία τρίτος –η –ο

τριπλός –ή –ό

τριπλάσιος –α –ο

τέσσερις,

τέταρτος –η –ο

τετραπλός –ή –ό

τέσσερα πέντε

τετραπλάσιος –α –ο

πέμπτος –η –ο

πενταπλός –ή –ό

πενταπλάσιος –α –ο

έξι

έκτος –η –ο

εξαπλός –ή –ό

εξαπλάσιος –α –ο

επτά

έβδομος –η –ο

επταπλός –ή –ό

επταπλάσιος –α –ο

οκτώ

όγδοος –η –ο

οκταπλός –ή –ό

οκταπλάσιος –α –ο

εννιά (εν- ένατος –η –ο

εννεαπλός –ή –ό

νέα) δέκα

εννεαπλάσιος –α -ο

δέκατος –η –ο

δεκαπλός –ή –ό

δεκαπλάσιος –α –ο

δεκαπέντε

ή –ό

νταπλάσιος –α –ο

είκοσι δύο εικοστός –ή –ό εικοσιδιπλός –ή εικοσιδιΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 61

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

δεύτερος –η –ο -ό

πλάσιος –

δυάδα

α –ο τριάντα

τριακοστός –ή τριανταπλός –ό

–ή τριαντα-

–ό

τριανταριά τριαντάδα

πλάσιος – α –ο

πενήντα

πεντηκοστός – πενηνταπλός –ή πενηνταή –ό

–ό

πενηντα-

πενηντάδα

πλάσιος – ριά α –ο

εκατό

εκατοστός –η εκατονταπλός –ή εκατοντα–ο

–ό

εκατοστα-

πλάσιος – ριά

εκατοντάδα

α –ο * Τα απόλυτα αριθμητικά γράφονται με μία λέξη μόνο μέχρι το 19. Παράδειγμα: δεκαπέντε, δεκαέξι ΑΛΛΑ είκοσι πέντε, είκοσι έξι. ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα τακτικά γράφονται με δύο λέξεις. Παράδειγμα: δέκατος πέμπτος, δέκατος έκτος. * Το αριθμητικό 9 γράφεται με δύο –ν– στις λέξεις: εννέα, εννιά καθώς και σε όσες περιέχουν ολόκληρη τη λέξη εννέα ή εννιά

εννιακόσια, εννιακοσιο-

στός και τα παράγωγά τους (π.χ. εννεαετής). ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι λέξεις ένατος και ενενήντα και τα παράγωγά τους γράφονται με ένα –ν– (π.χ. ενενηντάρης) * Το τακτικό αριθμητικό του ‘σαράντα’ (40) είναι τεσσαρακοστός –ή –ό

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 62

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Να υπογραμμίσετε τα αριθμητικά επίθετα και ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις και γράψετε δίπλα στην πρόταση την ονομασία του αριθμητικού. Πεινούσα τόσο πολύ που έφαγα διπλή μερίδα φαγητό. _________________ Το καλοκαίρι θα πάω διακοπές για καμιά δεκαριά μέρες. _________________ Η Μαρίνα αγόρασε μια δεκάδα γόμες. _________________ Ο Γιώργος κάθεται στο πρώτο θρανίο. _________________ Η Κυριακή ξόδεψε διακόσια ευρώ στις διακοπές. Η Άννα ξόδεψε τα διπλάσια χρήματα. _________________ / _________________ Είναι η δεύτερη φορά που κάνεις το ίδιο λάθος. _________________ Η Αργυρώ έχει τέσσερα αδέρφια. _________________ Η ομάδα μας κέρδισε το τρίτο βραβείο στο διαγωνισμό. _________________ 2. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με τα κατάλληλα αριθμητικά. -

Οι ______________ (2) φίλοι συζητούν.

-

Έχω στην κασετίνα μου καμιά ______________ (10) μολύβια.

-

Ο γυμναστής είπε στα παιδιά να χωριστούν σε ______________ (5).

-

Στον αγώνα δρόμου, έτρεξαν συνολικά ______________ (27) άτομα. Εγώ

ήρθα ______________ (6), ενώ ο Μάνος ______________ (13). Έκανε σχεδόν το ______________ (2) χρόνο από μένα. -

Αγόρασε μια ______________ (12) αυγά. Το

______________

(1.000)

είναι

το

______________

(10)

του

______________ (100).

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 63

-

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Η τζαμαρία μας είναι μεγάλη και έχει ______________ (2) τζάμια για καλύ-

τερη ηχομόνωση. 3. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. ΑΠΟΛΥΤΑ

ΤΑΚΤΙ-

ΠΟΛΛΑΠΛΑ-

ΑΝΑΛΟΓΙ-

ΚΑ

ΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΚΑ

ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ

1 5 7 11 12 14 20 60 70

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 64

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Κλίση θηλυκών ουσιαστικών σε –η και –ος

Θεωρία:

Ενικός Αριθμός

Πληθυντικός Αριθμός

Ον.

η πράξη

οι πράξεις

Γεν.

της πράξης / της πράξεως

των πράξεων

Αιτ.

την πράξη

τις πράξεις

Κλητ. - πράξη

- πράξεις

* Σύμφωνα με τη λέξη ‘πράξη’ κλίνονται κυρίως τα θηλυκά ουσιαστικά που τελειώνουν σε –ση, -ψη, -ξη, η πόλη (ακρόπολη, Τρίπολη κλπ), η δύναμη, η γύρη, η τίγρη, η πίστη, η κύστη και οι τοπωνυμίες Άνδεις, Σάρδεις, Άλπεις κ. α. Ενικός Αριθμός

Πληθυντικός Αριθμός

Ον.

η οδός

οι οδοί

Γεν.

της οδού

των οδών

Αιτ.

την οδό

τις οδούς

Κλητ. - οδέ

- οδοί

* Σύμφωνα με τη λέξη οδός κλίνονται τα θηλυκά σε –ος: ψήφος, περίμετρος, περίοδος κ. α. * Τα προπαροξύτονα θηλυκά σε –ος κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική ενικού και πληθυντικού και στην αιτιατική πληθυντικού. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 65

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Παράδειγμα: η διάμετρος/ της διαμέτρου/ των διαμέτρων/ τις διαμέτρους. ΠΡΟΣΟΧΗ: Πολλές φορές μπερδευόμαστε στη χρήση των θηλυκών ουσιαστικών σε –ος. Το συχνότερο λάθος είναι στη λέξη «ψήφος» (μετράμε τις ψήφους και όχι τους ψήφους) όπως και στη λέξη «περίοδος» (διανύουμε δύσκολες περιόδους και όχι δύσκολους περιόδους)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 66

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Να κλίνετε τις φράσεις: η δύσκολη περίοδος, η μικρή περίμετρος, η εύκολη λύση. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ 2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Όπου χρειάζεται να συμπληρώσετε τις καταλήξεις και τα άρθρα. Η επιτροπή μέτρησε όλ__ ___ ___________ (ψήφος). Οδηγείτε προσεκτικά στ___ εθνικ__ ______________ (οδός.) Συναντώ συχνά αυτές τις ______________ (περίπτωση). Το σπίτι έχει δύο ______________ (έξοδος). Αυτ__ οι ______________ (περίοδος) είναι δύσκολ___. Σε μια

______________ (συζήτηση)

πρέπει να

ακούγονται ολ__

οι

______________ (άποψη). Η πόρτα της ______________ (είσοδος) είναι κλειστή. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 67

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Θα γράψετε τεστ των ______________ (γνώση) σας στην Ιστορία. Τα μήκη των ______________ (διάμετρος) των κύκλων είναι ίσα. Μου αρέσει να κάνω καλές ______________ (πράξη). Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις της ______________ (άσκηση). 3. Να μεταφέρετε τις λέξεις στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. η πτώση

την είσοδο

τις συγκεντρώσεις

οι ψήφοι

της περιμέτρου

οι χερσόνησοι

η διάμετρος

τις πόλεις

τις περιόδους

των εξόδων

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 68

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ

Ποιες λέξεις ή φράσεις δηλώνουν τόπο

Θεωρία:

Για να δείξουμε τον τόπο χρησιμοποιούμε επιρρήματα, ουσιαστικά σε αιτιατική ή με πρόθεση και αναφορικές προτάσεις που φανερώνουν τόπο. Εκτός από τον τόπο όπου βρίσκεται κάποιος, δηλώνουν και την κατεύθυνση ή την προέλευση κάποιου. Για να βρούμε τους προσδιορισμούς του τόπου μέσα σε μια πρόταση ρωτάμε «Πού;».  Τα τοπικά επιρρήματα είναι άκλιτες λέξεις που φανερώνουν τόπο.

εδώ, εκεί, μέσα, έξω, πάνω, κάτω, δίπλα, απέναντι, αριστερά, δεξιά, γύρω, πέρα, κοντά, μακριά, παντού, κάπου, πουθενά, μεταξύ, ανάμεσα, ψηλά, χαμηλά, πλάι, μεταξύ, μπροστά, πίσω, βόρεια, νότια, ανατολικά, δυτικά…

 Χρησιμοποιούμε ουσιαστικά σε αιτιατική ή με πρόθεση για να δείξουμε το χρόνο. Για παράδειγμα: στο σπίτι, στο σχολείο, στην πλατεία, στην ταράτσα, από την Αθήνα, προς την Κόρινθο, (πάω) σπίτι, σχολείο…

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 69

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

 Μια δευτερεύουσα αναφορική πρόταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τοπικός προσδιορισμός. Για παράδειγμα: Πήγαινε, όπου θέλεις. Όπου κι αν είναι, θα το βρούμε.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 70

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Να υπογραμμίσετε τους προσδιορισμούς του τόπου. Στη συνέχεια, να συγκρίνετε την άσκηση αυτή με την άσκηση 1 του συντακτικού από την 1η ενότητα. Τι παρατηρείτε; Το καλοκαίρι πήγαμε διακοπές στο χωριό. Τον επισκέπτεται πού και πού στο νοσοκομείο. Νόμιζα για λίγο ότι ήσουν κοντά μου. Σκόνταψε κι έπεσε κάτω, καθώς περπατούσε. Προτιμώ να μείνω σπίτι. Όπου κι αν πας, να με θυμάσαι. Κάθε μέρα πηγαίνω στη δουλειά. Πριν από λίγες μέρες ταξιδέψαμε προς τα βόρεια. Πήγαινε όπου θέλεις. Η τσάντα μου έχει μια άσπρη τσέπη στο πλάι. 2. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τοπικούς προσδιορισμούς. Θα πάμε διακοπές.

_________________________________

Ο Γιώργος κρύφτηκε.

_________________________________

Η μητέρα άφησε το αυτοκίνητο.

_________________________________

Η Άννα θα αγοράσει ένα βιβλίο.

_________________________________

Ο Γιώργος βλέπει τηλεόραση.

_________________________________

Ο παππούς κοιμάται.

_________________________________

Το αεροπλάνο ταξιδεύει.

_________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 71

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

3. Να γράψεις 5 προτάσεις χρησιμοποιώντας τοπικούς συνδέσμους. 1. _________________________________________________________ 2. _________________________________________________________ 3. _________________________________________________________ 4. _________________________________________________________ 5. _________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 72

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ελλειπτικές Προτάσεις Θεωρία: Μπορούμε να διακρίνουμε τις προτάσεις με βάση τη δομή τους. Βασικοί όροι της πρότασης: Υποκείμενο, Ρήμα, Αντικείμενο ή Κατηγορούμενο. ΑΠΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Η πρόταση που αποτελείται από ένα υποκείμενο και το ρήμα ή ένα υποκείμενο, το ρήμα και ένα αντικείμενο ή κατηγορούμενο. Η μητέρα αγόρασε φρούτα. Ο Γιάννης κοιμάται. ΣΥΝΘΕΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Η πρόταση που έχει δύο ή περισσότερα υποκείμενα, αντικείμενα ή κατηγορούμενα Η μητέρα αγόρασε φρούτα και λαχανικά. Ο Γιάννης και η Άννα κοιμούνται. ΕΠΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Εκτός από τους κύριους όρους της πρότασης (Υ, Ρ, Α, Κ), περιέχει πληροφορίες που εξηγούν ή συμπληρώνουν τους κύριους όρους. Σήμερα το πρωί, η μητέρα αγόρασε φρούτα από το μανάβικο της γειτονιάς. Ο Γιάννης κοιμάται κάθε μεσημέρι στο δωμάτιό του.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 73

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Από την πρόταση λείπει κάποιος ή κάποιοι από τους βασικούς όρους. Αγόρασε φρούτα. (λείπει: η μητέρα) - Τι κάνεις; (λείπει: εσύ) - Καλά. (λείπουν: εγώ είμαι)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 74

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με βάση τη δομή τους. Το ήξερα.

__________________

Σήμερα το πρωί, ξύπνησα νωρίς για το σχολείο.

__________________

Ο Γιώργος αγόρασε μολύβια, γόμες και ξύστρες.

__________________

Με έδιωξε.

__________________

Η Νίκη και η Ελένη πήγαν διακοπές.

__________________

Πήγαινε γρήγορα.

__________________

Ο Μάνος είναι ευγενικός και ήσυχος.

__________________

Οι μαθητές λύνουν ήσυχα την άσκηση.

__________________

Κουράστηκα!

__________________

Το αεροπλάνο προσγειώθηκε.

__________________

Η δασκάλα φαίνεται κουρασμένη.

__________________

2. Να μετατρέψετε τις προτάσεις σε ελλειπτικές. Εύχομαι να έχεις καλό ταξίδι! ________________________________________________________________ Εγώ σου εύχομαι καλημέρα! ________________________________________________________________ - Εσύ τι κάνεις; - Εγώ είμαι καλά! Εσύ τι κάνεις; Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 75

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

________________________________________________________________ ________________________________________________________________ Εσύ είσαι γρήγορος. Εγώ δεν είμαι γρήγορος. ________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 76

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ

Συντομογραφίες και Αρκτικόλεξα Θεωρία: Μερικές φορές χρησιμοποιούμε κάποιες λέξεις συχνά, γι’ αυτό τις γράφουμε κομμένες για συντομία. Οι γραφές αυτές λέγονται συντομογραφίες. Συνήθως, βάζουμε τελεία μετά από σύμφωνο. Παράδειγμα: γραμμάρια δηλαδή

γραμμ. δηλ.

Ακρωνύμια ή Αρκτικόλεξα σχηματίζονται από τα αρχικά των λέξεων διάφορων οργανισμών, ιδρυμάτων, επιχειρήσεων κλπ. Τα αρκτικόλεξα γράφονται με κεφαλαία και ανάμεσα στα γράμματα βάζουμε τελείες. Παράδειγμα: Δ.Ε.Η. Ο.Τ.Ε

Έκδοση taexeiola

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 77

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Τι σημαίνουν οι παρακάτω συντομογραφίες και τα αρκτικόλεξα; κ.α.

=

Ε.Μ.Υ. = μ. Χ.

=

π. Χ.

=

π. χ.

=

Ο.Η.Ε. = Η/Υ

=

ΕΛ.ΤΑ. = Ε.Ε.

=

Μ.Μ.Ε. = μ.

=

χμ.

=

τηλ.

=

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 78

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ

Πώς περιγράφουμε ένα κτίσμα Θεωρία: Για τις γενικές οδηγίες σχετικά με την Έκθεση, μπορείτε να ανατρέξετε στην 1η ενότητα «Πώς γράφουμε μια έκθεση». Πρόλογος Ποιο είναι αυτό το κτίσμα; Πού βρίσκεται; Πότε χτίστηκε; Κυρίως Θέμα Ποια είναι η ιστορία του; Ποιοι ζούσαν ή ζουν σ’ αυτό; Πώς είναι εξωτερικά γενικά και μερικές λεπτομέρειες για την εξωτερική του εικόνα. Πώς είναι εσωτερικά; (Η περιγραφή γίνεται από το εξωτερικό μέρος προς το εσωτερικό). Πώς χρησιμοποιείται; Επίλογος Ποια είναι η γενική εντύπωση του κτίσματος; Τι συναισθήματα και τι σκέψεις μου προκαλεί; * Χρησιμοποιούμε πολλά επίθετα και τοπικούς προσδιορισμούς. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 79

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

* Σε όλη την περιγραφή χρησιμοποιούμε τον ίδιο χρόνο, συνήθως Ενεστώτα (εκτός αν πρόκειται για κτίσμα που δεν υπάρχει πια ή όταν αναφερόμαστε στην ιστορία του). * ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι ερωτήσεις του σχεδιαγράμματος είναι βοηθητικές προς τη ροή της έκθεσης! Δεν γράφω απλώς τις απαντήσεις. * Για την περιγραφή ενός κτίσματος μπορεί να χρειαστεί οι μαθητές να πάρουν πληροφορίες από το διαδίκτυο ή από το δάσκαλο, κυρίως για την ιστορία του κτιρίου. Ακόμα, μπορούν να γράψουν μια έκθεση περιγραφής κτίσματος μετά από μια εκδρομή στην οποία θα έχουν επισκεφθεί το κτίριο για το οποίο γράφουν.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 80

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Θέματα Εκθέσεων 1. «Περιγράφω το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων»

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 81

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ποιος είναι ο ρόλος του επιθέτου σε ένα περιγραφικό κείμενο Θεωρία:

Στις περιγραφικές εκθέσεις χρησιμοποιούμε πολλά επίθετα. Τα επίθετα μας δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για το θέμα που περιγράφουμε και κάνουν την έκθεση παραστατική και άμεση. Επιπλέον, μας δείχνουν την άποψη του συγγραφέα για αυτά που περιγράφει.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 82

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Να αντικαταστήσεις τις υπογραμμισμένες φράσεις με τα κατάλληλα επίθετα. Να κάνετε όλες τις απαραίτητες αλλαγές. Το δωμάτιο αυτό έχει πολύ φως. ________________________________________________________________ Αγόρασα από το βιβλιοπωλείο τη τσάντα για το σχολείο. ________________________________________________________________ Η μητέρα φοράει μια μπλούζα από μαλλί. ________________________________________________________________ Μου αρέσουν οι ζωγραφιές με πολλά χρώματα. ________________________________________________________________ Η αυλόπορτα είναι φτιαγμένη από σίδερο. ________________________________________________________________ Στο μπαλκόνι υπάρχουν γλάστρες από πηλό. ________________________________________________________________ Η στέγη του σπιτιού μας είναι από κεραμίδια. _________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 83

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τα κατάλληλα επίθετα στον σωστό τύπο. (μεγάλος, ορεινός, σεισμικός, πέτρινος, αποπνικτικός, άγριος, δροσερός, ανθεκτικός, γυάλινος, ζωολογικός) Στο _____________ κήπο είδαμε _____________ ζώα. Να βάλεις τα λουλούδια στο _____________ βάζο. Το κτίριο έχει _____________ παράθυρα και _____________ τοίχους. Η Βυτίνα είναι ένα _____________ χωριό της Αρκαδίας. Η θάλασσα σήμερα είναι πολύ _____________. Το κινητό μου τηλέφωνο έχει πολύ _____________ οθόνη. Βγήκα έξω γιατί η ατμόσφαιρα της αίθουσας ήταν _____________. Σήμερα το πρωί σημειώθηκε _____________ δόνηση κοντά στη Ζάκυνθο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 84

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Αγγελίες Θεωρία:

Για να γράψουμε μια αγγελία: Ξεχωρίζουμε τις πιο σημαντικές πληροφορίες. Συνήθως παραλείπουμε το ρήμα, φτιάχνουμε δηλαδή ελλειπτικές προτάσεις για να είναι όσο πιο σύντομη γίνεται. Χρησιμοποιούμε συντομογραφίες, αρκτικόλεξα και αριθμητικά.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 85

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ασκήσεις: 1. Να διορθώσετε την παρακάτω αγγελία ώστε να είναι κατάλληλη για να δημοσιευθεί. Θα ήθελα να πουλήσω το διαμέρισμα που έχω, γιατί μετακομίζω σε άλλη πόλη. Βρίσκεται σε μια πολυκατοικία στην Κυψέλη, οδό Αριστοτέλους, αριθμός 4. Η πολυκατοικία είναι πενταόροφη και η γειτονιά ήσυχη. Έχει ένα ασανσέρ πέντε ατόμων. Το διαμέρισμα βρίσκεται στον 1ο όροφο. Είναι άνετο και μεγάλο, αφού είναι 100 τετραγωνικά μέτρα. Έχει 2 υπνοδωμάτια, ένα μεγάλο σαλόνι με τζάκι, κουζίνα και μπάνιο. Το ανακαινίσαμε πριν ένα χρόνο. Τα μπαλκόνια είναι μεγάλα και μπορείτε να βάλετε πολλές γλάστρες με λουλούδια. Κοστίζει 70.000 ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να με καλέσετε στο τηλέφωνο 6998888888. Αν δεν βρείτε εμένα, μπορείτε να καλέσετε το σύζυγό μου στο τηλέφωνο 2102323232. 2. Να γράψετε μια αγγελία στην οποία θέλετε να ενοικιάσετε το διαμέρισμά που έχετε στο κέντρο της Αθήνας. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 86

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τα κατάλληλα αριθμητικά επίθετα ή ουσιαστικά. Η πολυκατοικία αυτή είναι _______________ (2) σε ύψος από τη δική μας πολυκατοικία. Για να το δέσεις γερά, κάνε έναν _______________ (3 κόμπο) στο σκοινί. Πλήρωσε _______________ (546) ευρώ για να αγοράσει τον υπολογιστή. Το διαμέρισμά μου είναι στον _______________ (5) όροφο. Η δασκάλα έβαλε με τέτοιο τρόπο τα θρανία ώστε οι μαθητές να κάθονται σε _______________ (4). Ο

παππούς

μου

είναι

_______________

(90)

χρονών.

Εγώ

εί-

μαι_______________ (9). Πήρα μια _______________ (12) καινούρια πιάτα. Η παραγωγή λαχανικών φέτος είναι _______________ (3) σε σχέση με την περσινή. 2. Να μεταφέρετε τις λέξεις στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. οι στάσεις

τη διάμετρο

τη δύναμη

της αποδείξεως

των οδών

τις λύσεις

η είσοδος

τις ανόδους

η πόλη

την ψύξη

της ψήφου

οι διχοτόμοι

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 87

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

των κρατήσεων

της ακρόπολης

3. Να συμπληρώσετε τα κενά στον κατάλληλο τύπο. __ (ορ. άρθρο) _______________ (καλοκαιρινός) περίοδος είναι __ (ορ. άρθρο) καλύτερ__. Ένιωθε μεγάλη _______________ (κούραση) γι’ αυτό έπεσε για ύπνο. Θα ήθελα να κάνω δύο _______________ (κράτηση) στο ξενοδοχείο σας. Πρέπει να καταμετρηθούν _______________ (όλος) οι ψήφοι. Πρέπει να ακολουθήσεις __ (ορ. άρθρο) σωστ__ μεθόδους. Έβαλε όλες του τις _______________ (δύναμη) Έκανε κρουαζιέρα στα νησιά με ___ (αόρ. άρθρο) _______________ (μικρός) θαλαμηγό. Να μπεις από __ (ορ. άρθρο) _______________ (κεντρικός) είσοδο. Σήμερα, θα ασχοληθούμε με την ανάπτυξη των ελληνικών _______________ (πόλη). 4. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τοπικούς προσδιορισμούς. Το πλοίο έφυγε.

_________________________________.

Ο Νίκος αγόρασε λαχανικά.

_________________________________.

Η Κατερίνα πήγε μια βόλτα.

_________________________________.

Το καλοκαίρι θα πάω διακοπές.

_________________________________.

Ο Ντίνος κοιμάται.

_________________________________.

Τα παιδιά παίζουν.

_________________________________.

5. Να γράψετε τρεις ελλειπτικές προτάσεις. 1. _______________________________________________________________. 2. _______________________________________________________________. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 88

Βοήθημα Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

3. _______________________________________________________________. 6. Να γράψετε τις παρακάτω λέξεις/ φράσεις ως συντομογραφίες ή αρκτικόλεξα. διαμέρισμα: δηλαδή: Ελληνικά Ταχυδρομεία: τετραγωνικά μέτρα: προ Χριστού: παραδείγματος χάριν: Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής: άγιος: Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας: Εθνικό Σύστημα Υγείας: Κωνσταντίνος: αδελφοί: χιλιόμετρα: χιλιάδες:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 89

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 2ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Αριθμητικά Επίθετα και Αριθμητικά Ουσιαστικά

1. Να υπογραμμίσετε τα αριθμητικά επίθετα και ουσιαστικά στις παρακάτω προτάσεις και γράψετε δίπλα στην πρόταση την ονομασία του αριθμητικού. Απάντηση: Πεινούσα τόσο πολύ που έφαγα διπλή μερίδα φαγητό.

πολλαπλασιαστικό

Το καλοκαίρι θα πάω διακοπές για καμιά δεκαριά μέρες.

περιληπτικό

Η Μαρίνα αγόρασε μια δεκάδα γόμες.

περιληπτικό

Ο Γιώργος κάθεται στο πρώτο θρανίο.

τακτικό

Η Κυριακή ξόδεψε διακόσια ευρώ στις διακοπές. Η Άννα

απόλυτο

ξόδεψε τα διπλάσια χρήματα.

αναλογικό

Είναι η δεύτερη φορά που κάνεις το ίδιο λάθος.

τακτικό

Η Αργυρώ έχει τέσσερα αδέρφια.

απόλυτο

Η ομάδα μας κέρδισε το τρίτο βραβείο στο διαγωνισμό.

τακτικό

2. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με τα κατάλληλα αριθμητικά. Απάντηση: -

Οι δύο (2) φίλοι συζητούν.

-

Έχω στην κασετίνα μου καμιά δεκαριά (10) μολύβια.

-

Ο γυμναστής είπε στα παιδιά να χωριστούν σε πεντάδες (5).

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 90

-

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Στον αγώνα δρόμου, έτρεξαν συνολικά είκοσι επτά (27) άτομα. Εγώ ήρθα έκτος (6), ενώ ο Μάνος δέκατος τρίτος (13). Έκανε σχεδόν το διπλάσιο (2) χρόνο από μένα.

-

Αγόρασε μια δωδεκάδα (12) αυγά.

-

Το χίλια (1.000) είναι το δεκαπλάσιο (10) του εκατό (100).

-

Η τζαμαρία μας είναι μεγάλη και έχει διπλά (2) τζάμια για καλύτερη ηχομόνωση.

3. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. Απάντηση: ΑΠΟ-

ΤΑΚΤΙΚΑ

ΛΥΤΑ 1

5

7

11

12

14

ΠΟΛΛΑΠΛΑ-

ΑΝΑΛΟΓΙ-

ΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΚΑ

ένας, μία πρώτος –η απλός –ή –ό

–

ένα

–ο

πέντε

πέμπτος – πενταπλός –ή –ό πενταπλάσιος

επτά έντεκα

η –ο

–α –ο

έβδομος – επταπλός –ή –ό

επταπλάσιος

η –ο

–α –ο

ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ –

μονάδα

–

πεντάδα

–

επτάδα

εντέκατος

εντεκαπλός –ή –

εντεκαπλάσι-

(εντεκα-

–η –ο

ό

ος –α –ο

ριά)

δωδέκατος δωδεκαπλός –ή

δωδεκαπλά-

(δωδεκα-

–η –ο

–ό

σιος –α –ο

ριά)

δεκατέσ-

δέκατος

δεκατετραπλός

δεκατετρα-

–

σερις,

τέταρτος – –ή –ό

πλάσιος –α –

δεκατέσ-

η –ο

ο

δώδεκα

εντεκάδα δωδεκάδα (δεκατετράδα)

σερα Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 91

20

60

70

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

είκοσι

εικοστός – εικοσαπλός –ή –

εικοσαπλάσι-

ή –ό

ό

ος –α –ο

εξηκοστός

εξηνταπλός –ή –

εξηνταπλάσι-

–η –ο

ό

ος –α –ο

εβδομή-

εβδομη-

εβδομηνταπλός

ντα

εξήντα

εικοσαριά

εικοσάδα

εξηνταριά

εξηντάδα

εβδομηντα-

εβδομη-

εβδομηντάδα

κοστός –η –ή –ό

πλάσιος –α –

νταριά

–ο

ο

Κλίση θηλυκών ουσιαστικών σε –η και –ος

1. Να κλίνετε τις φράσεις: η δύσκολη περίοδος, η μικρή περίμετρος, η εύκολη λύση. Απάντηση: ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ η δύσκολη περίοδος

η μικρή περίμετρος

η εύκολη λύ-

της μικρής περιμέτρου

της

εύκολης

τη μικρή περίμετρο

την

εύκολη

- (μικρή περίμετρε)

- εύκολη λύ-

ση της δύσκολης περιόδου λύσης τη δύσκολη περίοδο λύση - (δύσκολη περίοδε) ση

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 92

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ οι δύσκολες περίοδοι

οι μικρές περίμετροι

οι

εύκολες

των μικρών περιμέτρων

των εύκολων

τις μικρές περιμέτρους

τις

- (μικρές περίμετροι)

εύκολες

λύσεις των δύσκολων περιόδων λύσεων τις δύσκολες περιόδους

εύκολες

λύσεις - (δύσκολες περίοδοι)

λύ-

σεις

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων. Όπου χρειάζεται να συμπληρώσετε τις καταλήξεις και τα άρθρα. Απάντηση: Η επιτροπή μέτρησε όλες τις ψήφους (ψήφος). Οδηγείτε προσεκτικά στην εθνική οδό (οδός.) Συναντώ συχνά αυτές τις περιπτώσεις (περίπτωση). Το σπίτι έχει δύο εξόδους (έξοδος). Αυτές οι περίοδοι (περίοδος) είναι δύσκολες. Σε μια συζήτηση (συζήτηση) πρέπει να ακούγονται όλες οι απόψεις (άποψη). Η πόρτα της εισόδου (είσοδος) είναι κλειστή. Θα γράψετε τεστ των γνώσεών (γνώση) σας στην Ιστορία. Τα μήκη των διαμέτρων (διάμετρος) των κύκλων είναι ίσα. Μου αρέσει να κάνω καλές πράξεις (πράξη). Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις της άσκησης (άσκηση).

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 93

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

3. Να μεταφέρετε τις λέξεις στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. Απάντηση: η πτώση

οι πτώσεις

την είσοδο

τις εισόδους

τις συγκεντρώσεις

τη συγκέντρωση

οι ψήφοι

η ψήφος

της περιμέτρου

των περιμέτρων

οι χερσόνησοι

η χερσόνησος

η διάμετρος

οι διάμετροι

τις πόλεις

την πόλη

τις περιόδους

των περιόδων

των εξόδων

της εξόδου

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 94

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ Ποιες λέξεις ή φράσεις δηλώνουν τόπο

1. Να υπογραμμίσετε τους προσδιορισμούς του τόπου. Στη συνέχεια, να συγκρίνετε την άσκηση αυτή με την άσκηση 1 του συντακτικού από την 1 η ενότητα. Τι παρατηρείτε; Απάντηση: Το καλοκαίρι πήγαμε διακοπές στο χωριό. Τον επισκέπτεται πού και πού στο νοσοκομείο. Νόμιζα για λίγο ότι ήσουν κοντά μου. Σκόνταψε κι έπεσε κάτω, καθώς περπατούσε. Προτιμώ να μείνω σπίτι. Όπου κι αν πας, να με θυμάσαι. Κάθε μέρα πηγαίνω στη δουλειά. Πριν από λίγες μέρες ταξιδέψαμε προς τα βόρεια. Πήγαινε όπου θέλεις. Η τσάντα μου έχει μια άσπρη τσέπη στο πλάι. Παρατηρώ ότι πολλές προτάσεις της άσκησης αυτής, είναι ίδιες με την άσκηση 1 του συντακτικού της πρώτης ενότητας. Υπογραμμίζουμε όμως διαφορετικές λέξεις: Στην άσκηση της πρώτης ενότητας υπογραμμίζουμε τους προσδιορισμούς του χρόνου, ενώ στην άσκηση της δεύτερης ενότητας τους προσδιορισμούς του τόπου. Σε Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 95

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

μια πρόταση είναι δυνατόν να υπάρχουν περισσότεροι από έναν επιρρηματικοί προσδιορισμοί.

2. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τοπικούς προσδιορισμούς. Απάντηση: Θα πάμε διακοπές.

Θα πάμε διακοπές στο νησί.

Ο Γιώργος κρύφτηκε.

Ο Γιώργος κρύφτηκε στην ντουλάπα.

Η μητέρα άφησε το αυτοκίνητο.

Η μητέρα άφησε το αυτοκίνητο στο συ-

νεργείο. Η Άννα θα αγοράσει ένα βιβλίο.

Η Άννα θα αγοράσει ένα βιβλίο από το

βιβλιοπωλείο. Ο Γιώργος βλέπει τηλεόραση.

Ο Γιώργος βλέπει τηλεόραση στο σαλόνι.

Ο παππούς κοιμάται.

Ο παππούς κοιμάται στο δωμάτιό του.

Το αεροπλάνο ταξιδεύει.

Το αεροπλάνο ταξιδεύει για Κρήτη.

3. Να γράψεις 5 προτάσεις χρησιμοποιώντας τοπικούς συνδέσμους. Απάντηση: 1. Όπου κι αν πηγαίνεις, να παίρνεις το δίπλωμα οδήγησης. 2. Το ψαλίδι είναι μέσα στο συρτάρι. 3. Ο σκύλος παίζει στον κήπο. 4. Απέναντι από το σχολείο είναι η πλατεία. 5. Σε λίγο, στρίψε δεξιά.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 96

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Ελλειπτικές Προτάσεις

1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με βάση τη δομή τους. Απάντηση: Το ήξερα.

ελλειπτική

Σήμερα το πρωί, ξύπνησα νωρίς για το σχολείο.

επαυξημένη

Ο Γιώργος αγόρασε μολύβια, γόμες και ξύστρες.

σύνθετη

Με έδιωξε.

ελλειπτική

Η Νίκη και η Ελένη πήγαν διακοπές.

σύνθετη

Πήγαινε γρήγορα.

ελλειπτική

Ο Μάνος είναι ευγενικός και ήσυχος.

σύνθετη

Οι μαθητές λύνουν ήσυχα την άσκηση.

επαυξημένη

Κουράστηκα!

ελλειπτική

Το αεροπλάνο προσγειώθηκε.

απλή

Η δασκάλα φαίνεται κουρασμένη.

απλή

2. Να μετατρέψετε τις προτάσεις σε ελλειπτικές. Απάντηση: Εύχομαι να έχεις καλό ταξίδι! Καλό ταξίδι Εγώ σου εύχομαι καλημέρα! Καλημέρα - Εσύ τι κάνεις; - Εγώ είμαι καλά! Εσύ τι κάνεις; Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 97

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

- Τι κάνεις; - Καλά! Εσύ; Εσύ είσαι γρήγορος. Εγώ δεν είμαι γρήγορος. Είσαι γρήγορος. Εγώ δεν είμαι.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 98

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Συντομογραφίες και Αρκτικόλεξα

1. Τι σημαίνουν οι παρακάτω συντομογραφίες και τα αρκτικόλεξα; Απάντηση: κ.α.

= και άλλα

Ε.Μ.Υ. = Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία μ. Χ.

= μετά Χριστόν

π. Χ.

= προ Χριστού

π. χ.

= παραδείγματος χάριν

Ο.Η.Ε. = Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών Η/Υ

= Ηλεκτρονικός Υπολογιστής

ΕΛ.ΤΑ. = Ελληνικά Ταχυδρομεία Ε.Ε.

= Ευρωπαϊκή Ένωση

Μ.Μ.Ε. = Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης μ.

= μέτρα

χμ.

= χιλιόμετρα

τηλ.

= τηλέφωνο

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 99

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ Πώς περιγράφουμε ένα κτίσμα

1. «Περιγράφω το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων» Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΣΗΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Ποιο είναι αυτό το κτίσμα; Πού βρίσκεται; Πότε χτίστηκε; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Ποια είναι η ιστορία του; Ποιοι ζούσαν ή ζουν σ’ αυτό; Πότε χτίστηκε; 3η παρ.: Πώς είναι εξωτερικά γενικά και μερικές λεπτομέρειες για την εξωτερική του εικόνα. 4η παρ.: Πώς είναι εσωτερικά; Τι αίθουσες υπάρχουν; Πώς χρησιμοποιούνται; ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5η παρ.: Ποια είναι η γενική εντύπωση του κτίσματος; Τι συναισθήματα και τι σκέψεις μου προκαλεί;

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 100

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Περιγράφω το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων» Η Βουλή των Ελλήνων στεγάζεται στα παλιά ανάκτορα του Όθωνα. Βρίσκεται απέναντι από την πλατεία Συντάγματος στην πρωτεύουσα της Ελλάδας, την Αθήνα. Είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο επιβλητικά κτίρια του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Το ογκώδες κτίριο χτίστηκε το 1836 με σκοπό να γίνει το ανάκτορο του βασιλιά Όθωνα και της γυναίκας του, βασίλισσας Αμαλίας. Όταν ο Όθωνας έφυγε από τη χώρα, το κτίριο κατοικήθηκε από το βασιλιά Γεώργιο Α’. Με τα χρόνια, εγκαταλείφθηκε από τις βασιλικές οικογένειες και φιλοξένησε διάφορες κρατικές υπηρεσίες και διεθνείς οργανώσεις, όπως το Υπουργείο Γεωργίας και τον Ερυθρό Σταυρό. Μέσα στο κτίριο λειτούργησαν για λίγα χρόνια οικοτροφεία φοιτητών, νοσοκομεία, το «Μουσείο Ενθυμίων του Γεωργίου Α΄» και πολλά άλλα ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας κάθε εποχή. Το 1929, όταν στην Κυβέρνηση ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος αποφασίστηκε να λειτουργήσει το ανάκτορο ως κτίριο της Βουλής των Ελλήνων. Έτσι, έγιναν οι απαραίτητες τροποποιήσεις στη διακόσμηση και τη διαρρύθμισή του. Το κτίριο της Βουλής είναι τριώροφο και έχει ορθογώνιο σχήμα. Υπάρχουν δύο κύριες είσοδοι. Η επίσημη είσοδος βρίσκεται δυτικά, μπροστά στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Το μνημείο αυτό φυλάσσεται από τους Εύζωνες. Η άλλη βρίσκεται ανατολικά, στην πλευρά του Εθνικού Κήπου. Στην επίσημη είσοδο υπάρχουν κολόνες δωρικού ρυθμού (δωρικά πρόπυλα). Σε κάθε όροφο έχει πολλά παράθυρα περιμετρικά, ενώ στο ψηλότερο σημείο του κτιρίου ανεμίζει η ελληνική σημαία. Παρά το γεγονός ότι είναι πολύ μεγάλο, δεν έχει ιδιαίτερη διακόσμηση. Χαρακτηρίζεται από τη λιτότητα της κλασικής περιόδου της Ελλάδας. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 101

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Τα παλιά ανάκτορα δεν τροποποιήθηκαν πολύ εξωτερικά για να στεγάσουν τη Βουλή. Εσωτερικά, όμως, πραγματοποιήθηκαν πολλές αλλαγές. Στο ισόγειο βρίσκεται η κύρια αίθουσα του κοινοβουλίου, που είναι ένα μεγάλο αμφιθέατρο για τις συνεδριάσεις των βουλευτών. Το πάτωμα είναι καλυμμένο από λευκά και κόκκινα μάρμαρα, ενώ την αίθουσα στολίζουν διάφορα χρυσά διακοσμητικά. Στο πάνω μέρος της αίθουσας αυτής υπάρχει ένας εξώστης, όπου κάποτε ήταν η θέση του βασιλιά. Τώρα, έχει μετατραπεί σε χώρο για τους επισκέπτες. Στο δεύτερο όροφο, υπάρχει μια παρόμοια μικρότερη αίθουσα, που χρησιμοποιείται από επιτροπές της βουλής και από τις κοινοβουλευτικές ομάδες των κομμάτων. Το κτίριο της Βουλής είναι ένα από τα ιστορικά κτίρια της χώρας. Παρά την απλότητά του, το κτίριο δημιουργεί μια αίσθηση μεγαλοπρέπειας.

Ποιος είναι ο ρόλος του επιθέτου σε ένα περιγραφικό κείμενο

1. Να αντικαταστήσεις τις υπογραμμισμένες φράσεις με τα κατάλληλα επίθετα. Να κάνετε όλες τις απαραίτητες αλλαγές. Απάντηση: Το δωμάτιο αυτό έχει πολύ φως. Το δωμάτιο αυτό είναι πολύ φωτεινό. Αγόρασα από το βιβλιοπωλείο τη τσάντα για το σχολείο. Αγόρασα από το βιβλιοπωλείο τη σχολική τσάντα. Η μητέρα φοράει μια μπλούζα από μαλλί. Η μητέρα φοράει μια μάλλινη μπλούζα. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 102

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Μου αρέσουν οι ζωγραφιές με πολλά χρώματα. Μου αρέσουν οι πολύχρωμες ζωγραφιές. Η αυλόπορτα είναι φτιαγμένη από σίδερο. Η αυλόπορτα είναι σιδερένια. Στο μπαλκόνι υπάρχουν γλάστρες από πηλό. Στο μπαλκόνι υπάρχουν πήλινες γλάστρες. Η στέγη του σπιτιού μας είναι από κεραμίδια. Η στέγη του σπιτιού μας είναι κεραμιδένια.

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τα κατάλληλα επίθετα στον σωστό τύπο. Απάντηση: (μεγάλος, ορεινός, σεισμικός, πέτρινος, αποπνικτικός, άγριος, δροσερός, ανθεκτικός, γυάλινος, ζωολογικός) Στο ζωολογικό κήπο είδαμε άγρια ζώα. Να βάλεις τα λουλούδια στο γυάλινο βάζο. Το κτίριο έχει μεγάλα παράθυρα και πέτρινους τοίχους. Η Βυτίνα είναι ένα ορεινό χωριό της Αρκαδίας. Η θάλασσα σήμερα είναι πολύ δροσερή. Το κινητό μου τηλέφωνο έχει πολύ ανθεκτική οθόνη. Βγήκα έξω γιατί η ατμόσφαιρα της αίθουσας ήταν αποπνικτική. Σήμερα το πρωί σημειώθηκε σεισμική δόνηση κοντά στη Ζάκυνθο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 103

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

Αγγελίες

1. Να διορθώσετε την παρακάτω αγγελία ώστε να είναι κατάλληλη για να δημοσιευθεί. Απάντηση: Πωλείται διαμέρισμα 1ου ορ., 100 τ.μ. στην Κυψέλη. 2 υ/ δ, κουζίνα σαλόνι, WC και τζάκι. Πλήρως ανακαινισμένο, μεγάλα μπαλκόνια. Καινούρια πολυκατοικία με ασανσέρ. Τιμή: 70.000 €. Τηλ: 6998888888, 2102323232.

2. Να γράψετε μια αγγελία στην οποία θέλετε να ενοικιάσετε το διαμέρισμά που έχετε στο κέντρο της Αθήνας. Απάντηση: Ενοικιάζεται ευάερο διαμέρισμα 2ου ορ., 70 τ. μ. στο κέντρο της Αθήνας. 2 υ/δ, μπάνιο και WC. Τιμή 250 €. Τηλ: 2102121212

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 104

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τα κατάλληλα αριθμητικά επίθετα ή ουσιαστικά. Απάντηση: Η πολυκατοικία αυτή είναι διπλάσια (2) σε ύψος από τη δική μας πολυκατοικία. Για να το δέσεις γερά, κάνε έναν τριπλό (3) κόμπο στο σκοινί. Πλήρωσε πεντακόσια σαράντα έξι (546) ευρώ για να αγοράσει τον υπολογιστή. Το διαμέρισμά μου είναι στον πέμπτο (5) όροφο. Η δασκάλα έβαλε με τέτοιο τρόπο τα θρανία ώστε οι μαθητές να κάθονται σε τετράδες (4). Ο παππούς μου είναι ενενήντα (90) χρονών. Εγώ είμαι εννιά (9). Πήρα μια δωδεκάδα (12) καινούρια πιάτα. Η παραγωγή λαχανικών φέτος είναι τριπλάσια (3) σε σχέση με την περσινή. 2. Να μεταφέρετε τις λέξεις στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. Απάντηση: οι στάσεις

η στάση

τη διάμετρο

τις διαμέτρους

τη δύναμη

τις δυνάμεις

της αποδείξεως

των αποδείξεων

των οδών

της οδού

τις λύσεις

τη λύση

η είσοδος

οι είσοδοι

τις ανόδους

την άνοδο

η πόλη

οι πόλεις

την ψύξη

τις ψύξεις

της ψήφου

των ψήφων

οι διχοτόμοι

η διχοτόμος

των κρατήσεων της κράτησης/της κρατήσεως της ακρόπολης

Έκδοση taexeiola

των ακροπόλεων

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 105

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

3. Να συμπληρώσετε τα κενά στον κατάλληλο τύπο. Απάντηση: Η (ορ. άρθρο) καλοκαιρινή (καλοκαιρινός) περίοδος είναι η (ορ. άρθρο) καλύτερη. Ένιωθε μεγάλη κούραση (κούραση) γι’ αυτό έπεσε για ύπνο. Θα ήθελα να κάνω δύο κρατήσεις (κράτηση) στο ξενοδοχείο σας. Πρέπει να καταμετρηθούν όλες (όλος) οι ψήφοι. Πρέπει να ακολουθήσεις τις (ορ. άρθρο) σωστές μεθόδους. Έβαλε όλες του τις δυνάμεις (δύναμη) Έκανε κρουαζιέρα στα νησιά με μια (αόρ. άρθρο) μικρή (μικρός) θαλαμηγό. Να μπεις από την (ορ. άρθρο) κεντρική (κεντρικός) είσοδο. Σήμερα, θα ασχοληθούμε με την ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων (πόλη)

4. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τοπικούς προσδιορισμούς. Απάντηση: Το πλοίο έφυγε.

Το πλοίο έφυγε από το λιμάνι.

Ο Νίκος αγόρασε λαχανικά.

Ο Νίκος αγόρασε λαχανικά από το μανάβικο.

Η Κατερίνα πήγε μια βόλτα.

Η Κατερίνα πήγε μια βόλτα στην πλατεία.

Το καλοκαίρι θα πάω διακοπές.

Το καλοκαίρι θα πάω διακοπές στη Ζάκυνθο.

Ο Ντίνος κοιμάται.

Ο Ντίνος κοιμάται δίπλα στο τζάκι.

Τα παιδιά παίζουν.

Τα παιδιά παίζουν στην αυλή.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 106

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 2 [Κατοικία]

5. Να γράψετε τρεις ελλειπτικές προτάσεις. 1. Χρόνια πολλά. 2. Πού πας; 3. Έφυγε. 6. Να γράψετε τις παρακάτω λέξεις/ φράσεις ως συντομογραφίες ή αρκτικόλεξα. Απάντηση: διαμέρισμα:

διαμ.

δηλαδή:

δηλ.

Ελληνικά Ταχυδρομεία:

ΕΛ. ΤΑ.

τετραγωνικά μέτρα:

τ. μ.

προ Χριστού:

π. Χ.

παραδείγματος χάριν:

π. χ.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής:

Η.Π.Α.

άγιος:

αγ.

Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας:

Ο.Σ.Ε.

Εθνικό Σύστημα Υγείας:

Ε.Σ.Υ.

Κωνσταντίνος:

Κων/νος

αδελφοί:

Αφοί

χιλιόμετρα:

χμ

χιλιάδες:

χιλ.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Ενότητα 3 28η Οκτωβρίου

σελ. 108

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ασκήσεις: 1. Να κάνετε Χρονική Αντικατάσταση στα παρακάτω ρήματα. αναρωτηθήκαμε, έχεις προβάλει, παρήγγειλε Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξ. Μέλλοντας Στιγμ. Μέλλοντας Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντ. Μέλλοντας

2. Να υπογραμμίσετε με κόκκινο χρώμα τους προσδιορισμούς του χρόνου και με γαλάζιο τους προσδιορισμούς του τόπου. Τη Δευτέρα θα πάμε στην παραλία. Να γυρίσεις αμέσως στο σπίτι. Θα μετακομίσει στη γειτονιά μας σε λίγες μέρες. Πάνω στο τραπέζι άφησα τα κλειδιά μου. Όταν διαβάσετε το κείμενο, απαντήστε στις ερωτήσεις που βρίσκονται από κάτω. Απόψε, θα συναντηθούμε στην πλατεία. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 109

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

3. Να διορθώσετε τα λάθη, όπου υπάρχουν. η αποδείξεις

εννενήντα

σύνεφο

απορίμματα

μεταφορικός

δέκα έξι

εισβολή

πολλοί ψήφοι

εισβάλω

γράμα

κύμα

εικοσιτρία

συλέγω

συγγραφέας

γλικός

εφηβικός

4. Να γράψετε τις προτάσεις που σας ζητούνται: 2 προτάσεις στις οποίες θα χρησιμοποιήσετε χρονικούς συνδέσμους. ___________________________________________________________________ _________________________________________________________________ 2 προτάσεις στις οποίες θα χρησιμοποιήσετε τοπικούς και χρονικούς (εκτός από δευτερεύουσες προτάσεις) προσδιορισμούς. ___________________________________________________________________ _________________________________________________________________ 2 ελλειπτικές προτάσεις. ___________________________________________________________________ _________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 110

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

5. Παρακάτω δίνονται αριθμητικά επίθετα και ουσιαστικά. Να γράψετε το είδος τους. πέμπτος: διπλάσιος: τριάδα: είκοσι δύο: χίλια πενήντα τέσσερα: δεκαριά: τριπλός: έβδομος: δέκατος έκτος: δεκαπενταπλάσιος: δεκαπλός: εκατοντάδα: τριάντα: τεσσαρακοστός:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 111

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ

Θέματα Εκθέσεων 1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου «Ήρθαν (κι όλα έγιναν σαν ξένα)» του Κυριάκου Ντελόπουλου στη σελίδα 43 του σχολικού βιβλίου.

2. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Ο παππούς είχε γεράσει πολύ. Τα πόδια του δεν τον πήγαιναν, τα μάτια του δεν έβλεπαν, τ’ αυτιά του δεν άκουγαν. Δόντια δεν είχε. Κι όταν έτρωγε, του χυνόταν το φαγητό. Ο γιος του και η νύφη του δεν τον έβαζαν πια μαζί τους στο τραπέζι, αλλά του ’διναν να φάει πάνω στη μεγάλη χτιστή χωριάτικη θερμάστρα όπου πλάγιαζε. Κάποτε που του βάλανε να φάει στο πήλινο πιάτο, του ξέφυγε από τα χέρια, έπεσε κι έσπασε. Η νύφη του άρχισε τότε να τον μαλώνει πως όλα τα χαλάει στο σπίτι και σπάει τα πιάτα. Τέλος του είπε πως αποδώ και πέρα θα του ’διναν να τρώει στην ξύλινη γαβάθα. Ο παππούς αναστέναξε μόνο και δεν είπε τίποτα. Μια μέρα ο άντρας με τη γυναίκα του παρακολουθούσαν που ο γιος τους μαστόρευε κάτι σκαλίζοντας ένα μικτό κούτσουρο. Ο πατέρας λοιπόν τον ρώτησε: «Τι φτιάχνεις εκεί, Μίσα;». Κι ο Μίσα απαντά: «Φτιάχνω μια μεγάλη γαβάθα, πατερούλη. Όταν εσύ κι η μάνα μου γεράσετε, θα σας ταΐζω σ’ αυτήν τη γαβάθα».

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 112

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

Ο άντρας κι η γυναίκα του κοιτάχτηκαν και δάκρυσαν. Νιώσανε ντροπή που είχαν προσβάλει τον παππού. Κι από τότε τον βάλανε να τρώει μαζί τους στο τραπέζι και τον πρόσεχαν όπως πρέπει. Λ. Τολστόι, Ο παππούς και το εγγονάκι (από τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Α’ Γυμνασίου)

3. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Το είχε βάλει από καιρό στο μάτι. Ήταν ένα κομμάτι κόκκινο γυαλιστερό λουστρίνι, καθάριο και αστραφτερό. Ήξερε, βέβαια, πως κόστιζε πολλά, μα κι αυτός είχε κάνει το κουμάντο του από νωρίς. Ο μικρός τσαγκάρης μάζευε λεφτά κρυφά κι απόκρυφα, χωρίς να φανεί, γιατί φοβόταν πως θα τον κορόιδευαν αν μάθαιναν τι είχε κατά νου να κάνει. Περίμενε τη μέρα που το αφεντικό θα τον έστελνε στον τεχνίτη για πανωπέτσια. Έτσι, τη μέρα τα αγοράς, τράβηξε κρυφά τον πάτο του παπουτσιού του κι έβγαλε τα λεφτά. Τα ’σπρωξε βιαστικά στην τσέπη του και, με ύφος αδιάφορο κι ένοχο μαζί, τράβηξε για την αγορά. Το πήρε το λουστρίνι και σε καλή τιμή. Ήταν κομμάτι σπάνιο, ένα κομμάτι απ’ τη λαχτάρα τα καρδιάς του. Γύρισε όλους τα δρόμους εκείνο τα’ απόγιομα και διάλεξε σχέδιο. Είχε στον νου το τι ζητούσε, βλέπεις, κι απ’ την αρχή ξέκοψε τα σχέδια και διάλεξε το πιο αρχοντικό, γιατί αυτό θα ταίριαζε στην περίπτωση. Ζήτησε απ’ τ’ αφεντικό να δουλέψει μοναχός μερικές μέρες, αφού θα ’κλειναν πια, γιατί είπε, είχε μαζευτεί δουλειά πολλή. Εδούλευε, λοιπόν, τα καλαπόδια* του αφεντικού, να μην αποκαλυφθεί και μετά, δούλευε τα λουστρινένια γοβάκια. Καρφάκι και μαντινάδα, φόντι* και τραγούδι, ψίδι* και αναστεναγμός. Το λουστρίνι έπαιρνε να γίνεται γοβάκι. Τα’ όνειρο του έπαιρνε να γίνεται αλήθεια. Σαν τέλειωσε, είπε στ’ αφεντικό πως είχε κουραστεί πια και δε θα δούλευε άλλο το βράδυ. Έκρυψε τα γοβάκια και παραμόνευε την ώρα. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 113

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

Η κόρη του δασκάλου δεν έβγαινε ταχτικά. Είχε μάνα αυστηρή και πατέρα σπουδαίο. Σαν έβγανε όμως, όλοι την κοίταζαν ∙ γιατί είχε σγουρά μαλλιά και μάτια μεγάλα. Είχε στητό κορμί και περπατησιά περήφανη. Του ’χε λαβώσει την καρδιά. Η μάνα του πήγαινε κάθε μέρα στο σπίτι του δασκάλου και παραδούλευε, έκανε τη λάτρα. Τον είχε πάρει κάνα δυο φορές μαζί της, σαν τύχαινε να κουβαλήσει τίποτα πράματα. Τότες την έβλεπε από κοντά και την καμάρωνε. Θάρρητα δεν είχανε, μα όσο να πεις, είχανε αλλάξει κουβέντες κάμποσες φορές. Σε μια τέτοια φορά πρόσπεσε να σηκώσει κάτι που έπεσε κι όσο να μπει και να βγει το κορίτσι, αυτός πρόκαμε και μέτρησε με την παλάμη του το παπούτσι της. Είχε κιόλας, βλέπεις, το σχέδιό του καρφωμένο στο φακιδερό κεφάλι του. Θα τα έφτιαχνε ένα ζευγάρι κόκκινα λουστρινένια γοβάκια, που όμοιά τους δε φορέθηκαν ποτέ. Ύστερα θα περίμενε μια γιορτή και, με το μέσον τα μάνας του που παραδούλευε στο σπίτι, θα πήγαινε να της τα δώσει ο ίδιος. Θα τα ’δινε, κι αυτή, δεν μπορεί, θα πηδούσε απ’ τη χαρά της. Δεν μπορούσε να γίνει αλλιώτικα, γιατί τέτοια παπούτσια δε γινόταν να ’χει ξαναβάλει. Η κόρη του δασκάλου θα χαιρόταν, θα τον συμπάθαγε, κι άμα τον συμπάθαγε, ποιος ξέρει… Την κρίσιμη μέρα τύλιξε τα παπούτσια, τα πήρε σπίτι και τα ’κρυψε. Ήθελε πρώτα να μιλήσει της μάνας, να τα πούνε οι δυο τους και να τα συμφωνήσουνε. Για να γίνει τούτο, έπρεπε πρώτα να κοιμηθούνε τ’ άλλα παιδιά. Καθίσανε στο τραπέζι. Τα φαγητά γίνονταν άνοστα στο στόμα του. Υπονόμεψε να σηκώσουν το τραπέζι. Είχε στον νου του ολοένα την κόρη του δασκάλου. Δεν έβλεπε μπροστά του. Όλα τού φαίνονταν σκιές. Σκιά τα κρεβάτια με τ’ αδέρφια που μαλώνανε για τα μαξιλάρια. Σκιά ο πατέρας που ρουφούσε ό, τι είχε απομείνει στο ποτήρι του. Σκιά η αδερφή του που σήκωνε το τραπέζι. Την κοίταξε πιο προσεχτικά. Πόσο θαμπή ήταν μπροστά στην άλλη! Τα μαλλιά της δεν έπεφταν σγουρά στους ώμους. Είχε μια πλεξούδα ίσια που τη σφιχτόδενε στον σβέρκο της μ’ ένα λαστιχάκι των πακέτων. Δεν περπατούσε καμαρωτά. Η μάνα Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 114

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

την είχε μάθει να κοιτάζει το χώμα, έτσι που καλά καλά δεν έβλεπες τι χρώμα είχανε τα μάτια της. Αλήθεια, το χρώμα να ’χανε τα μάτια της αδερφής του; Της μίλησε κι αυτή σήκωσε το κεφάλι κι αποκρίθηκε. Τα μάτια της ήταν καφετιά, ίδια με τα μάτια των κοριτσιών όλου του κόσμου, και το φουστάνι της με την ποδιά του μαγειρέματος μπροστά ήταν ξεθωριασμένο κι αυτό, μα τώρα πρόσεξε πως ήταν ξεθωριασμένο απ’ την πολυκαιρία. Η αδερφή… Στα πόδια φορούσε εξώφτερνα, για να γλιτώνει τα παπούτσια, να τα ’χει για καλά. Η άλλη θα ’χε οπωσδήποτε πασουμάκια μεταξένια και παπούτσια πολλά. Μα ναι, είχε πολλά κι ένα ζευγάρι παραπάνω που θα της πήγαινε αυτός θα τη γιόμιζαν χαρά μονάχα για λίγο, ως να μπουν στο ράφι με τ’ άλλα παπούτσια. Θα του ’λεγε μονάχα ευχαριστώ, μα το ευχαριστώ της θα ’τανε για τα παπούτσια μονάχα κι όχι γι’ αυτό τον ίδιο. Σε μια στιγμή κατάλαβε πολλά και σβήστηκε μονοκοντυλιά η κόρη του δασκάλου. Έδωσε τα λουστρινένια γοβάκια στην αδελφή. Της άξιζαν. Το ’νιωθε πως της άξιζαν. Χιλιάδες ήλιοι φώτισαν τα καφετιά ματάκια και μύρια αστέρια μπερδεύτηκαν στην πλεξούδα της. Πουλιά τρελά τιριτίριζαν στ’ αυτιά της και η καρδιά της μεθυσμένη χόρευε. Τα κόκκινα γοβάκια φωτίσανε το ξέθωρο φουστάνι κι η αδελφή ένιωσε ν’ ανεβαίνει, η ίδια μέσα της, ένα σκαλί πιο πάνω. Το σπίτι άστραψε και γέμισε με το γέλιο της. Το άλλο πρωί πήγε στη δουλειά λίγο πιο μεστωμένος. Παρήγγειλε γλυκύ βραστό καφέ κι έπιασε τη φαλτσέτα με το τραγούδι. Ειρ. Μάρρα, Η τριλογία του δίφραγκου, «Τα κόκκινα λουστρίνια» (διασκευασμένο κείμενο)

*καλαπόδια = ξύλινο ομοίωμα του κάτω μέρους του ποδιού, που χρησιμοποιείται για την κατασκευή ή την επιδιόρθωση παπουτσιών. *φόντι = το πάνω μέρος του παπουτσιού *ψίδι = η μύτη του παπουτσιού Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 115

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

4. Τι προβλήματα αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της Κατοχής; Φανταστείτε ότι είστε ένα από τα παιδιά που ζούσαν τον πόλεμο και με βάση τις γνώσεις σας σχετικά με την εποχή εκείνη και τις παρακάτω φωτογραφίες να γράψετε μια έκθεση για τον τρόπο ζωής σας, τις δυσκολίες, τους φόβους που θα είχατε.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 116

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 117

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

5. Να παρακολουθήσετε το βίντεο που ακολουθεί και να γράψετε μια έκθεση στην οποία θα περιγράφετε τις συνθήκες που υπάρχουν σε μια περιοχή πριν τον πόλεμο και πώς αλλάζουν κατά τη διάρκεια ή μετά τον πόλεμο. Ποιες είναι οι συνέπειες του πολέμου;

6. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Περιγράφω το σχολείο μου».

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 118

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 3ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ασκήσεις:

1. Να κάνετε Χρονική Αντικατάσταση στα παρακάτω ρήματα. αναρωτηθήκαμε, έχεις προβάλει *, παρήγγειλε Για βοήθεια δείτε πρώτα το βίντεο:

Απάντηση: Ενεστώτας

αναρωτιόμαστε

προβάλλεις

παραγγέλνει

Παρατατικός

αναρτιόμασταν

προέβαλλες

παράγγελνε

Αόριστος

αναρωτηθήκαμε

προέβαλες

παρήγγειλε

Εξ. Μέλλοντας

θα αναρωτιόμαστε

θα προβάλλεις

θα παραγγέλνει

Στιγμ. Μέλλοντας

θα αναρωτηθούμε

θα προβάλεις

θα παραγγείλει

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 119

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

Παρακείμενος

έχουμε αναρωτηθεί έχεις προβάλει

έχει παραγγείλει

Υπερσυντέλικος

είχαμε αναρωτηθεί

είχε παραγγείλει

Συντ. Μέλλοντας

θα έχουμε αναρω- θα έχεις προβάλει

είχες προβάλει

θα έχει παραγγείλει

τηθεί * Προσέχω το ρήμα προβάλλω: Στον Ενεστώτα, τον Παρατατικό και τον Εξ. Μέλλοντα (Εξακολουθητικοί χρόνοι) γράφεται με 2 λάμδα. Στους υπόλοιπους χρόνους (Συνοπτικοί και Συντελεσμένοι) γράφεται με 1 λάμδα.

2. Να υπογραμμίσετε με κόκκινο χρώμα τους προσδιορισμούς του χρόνου και με γαλάζιο τους προσδιορισμούς του τόπου. Απάντηση: Τη Δευτέρα θα πάμε στην παραλία. Να γυρίσεις αμέσως στο σπίτι. Θα μετακομίσει στη γειτονιά μας σε λίγες μέρες. Πάνω στο τραπέζι άφησα τα κλειδιά μου. Όταν διαβάσετε το κείμενο, απαντήστε στις ερωτήσεις που βρίσκονται από κάτω. Απόψε, θα συναντηθούμε στην πλατεία.

3. Να διορθώσετε τα λάθη, όπου υπάρχουν. Απάντηση: η αποδείξεις:

οι αποδείξεις

εννενήντα:

ενενήντα

σύνεφο:

σύννεφο

απορίμματα:

απορρίμματα

μεταφορικός:

-

δέκα έξι:

δεκαέξι

εισβολή:

-

πολλοί ψήφοι: πολλές ψήφοι

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 120

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

εισβάλω:

εισβάλλω

γράμα:

γράμμα

κύμα:

-

εικοσιτρία:

είκοσι τρία

συλέγω:

συλλέγω

συγγραφέας:

-

γλικός:

γλυκός

εφηβικός:

-

4. Να γράψετε τις προτάσεις που σας ζητούνται: 2 προτάσεις στις οποίες θα χρησιμοποιήσετε χρονικούς συνδέσμους. Απάντηση: Πριν πας στην παραλία, βάλε αντηλιακό. Καθώς διάβαζε, τον πήρε ο ύπνος. 2 προτάσεις στις οποίες θα χρησιμοποιήσετε τοπικούς και χρονικούς (εκτός από δευτερεύουσες προτάσεις) προσδιορισμούς. Απάντηση: Σήμερα, πήγαμε εκδρομή στο Ναύπλιο. Κάθε μέρα αγοράζω ψωμί από το φούρνο. 2 ελλειπτικές προτάσεις. Απάντηση: Καλή χρονιά! - Πώς από δω;

5. Παρακάτω δίνονται αριθμητικά επίθετα και ουσιαστικά. Να γράψετε το είδος τους. Απάντηση: Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 121

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

πέμπτος:

τακτικό

διπλάσιος:

αναλογικό

τριάδα:

περιληπτικό

είκοσι δύο:

απόλυτο

χίλια πενήντα τέσσερα: απόλυτο δεκαριά:

περιληπτικό

τριπλός:

πολλαπλασιαστικό

έβδομος:

τακτικό

δέκατος έκτος:

τακτικό

δεκαπενταπλάσιος:

αναλογικό

δεκαπλός:

πολλαπλασιαστικό

εκατοντάδα:

περιληπτικό

τριάντα:

απόλυτο

τεσσαρακοστός:

τακτικό

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 122

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ Θέματα Εκθέσεων

1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου «Ήρθαν (κι όλα έγιναν σαν ξένα)» του Κυριάκου Ντελόπουλου στη σελίδα 43 του σχολικού βιβλίου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι 1η παράγραφος: Οι Έλληνες στρατιώτες επέστρεψαν σε άσχημη κατάσταση από την Αλβανία και ο κόσμος τους συμπονούσε. 2η παράγραφος: Οι Ιταλοί ζήλευαν την αγάπη του κόσμου και έδωσαν εντολή οι Έλληνες στρατιώτες να φορούν κανονικά ρούχα. 3η παράγραφός: Γίνονταν συχνά συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Ιταλών. Οι Ιταλοί έριξαν κάτω έναν Έλληνα, ενώ όταν ήρθαν άλλοι Έλληνες να τον βοηθήσουν έφυγαν. 4η παράγραφος: Οι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο χωρίς όρεξη, ενώ κάποιοι λιποθυμούσαν από την πείνα. 5η παράγραφος: Οι λιγοστές εφημερίδες έγραφαν για την ακρίβεια και την άσχημη κατάσταση που κυριαρχεί στη χώρα. 6η παράγραφος: Ο κόσμος μαζευόταν στα συσσίτια για να πάρει λίγο φαγητό, αλλά κι αυτό δεν έφτανε για όλους. Η περίληψη Σύμφωνα με το συγγραφέα, οι Έλληνες στρατιώτες επέστρεψαν σε άσχημη κατάσταση από την Αλβανία και ο κόσμος τους συμπονούσε. Έτσι, οι Ιταλοί επειδή ζήΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 123

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

λευαν την αγάπη του κόσμου, έδωσαν εντολή οι Έλληνες στρατιώτες να φορούν κανονικά ρούχα. Οι συγκρούσεις ανάμεσα σε Έλληνες και Ιταλούς ήταν συχνές. Μάλιστα μια φορά, οι Ιταλοί έριξαν κάτω έναν Έλληνα, ενώ όταν ήρθαν άλλοι Έλληνες να τον βοηθήσουν, εκείνοι έφυγαν τρέχοντας. Επίσης, οι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο χωρίς όρεξη, ενώ κάποιοι λιποθυμούσαν από την πείνα. Οι φτωχικές πια εφημερίδες έγραφαν για την ακρίβεια και την άσχημη κατάσταση που κυριαρχεί στη χώρα. Το φαγητό στα συσσίτια ήταν μια λύση, αλλά κι αυτό δεν έφτανε για όλους.

2. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι η

1 παράγραφος: Ο παππούς είχε γεράσει και δεν μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα μόνος του. 2η παράγραφος: Ο γιος του και η νύφη του τού έβαζαν φαγητό σε ξύλινο πιάτο για να μην κάνει ζημιά. 3η παράγραφος: Ο Μίσα, ο εγγονός του, έφτιαξε μια ξύλινη γαβάθα για να τρώνε σε αυτήν οι γονείς του όταν γεράσουν. 4η παράγραφος: Οι γονείς του κατάλαβαν ότι η συμπεριφορά τους προς τον παππού ήταν άσχημη. Η περίληψη Ο παππούς του Μίσα είχε γεράσει και δεν μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα μόνος του. Μερικές φορές έκανε ζημιές, γι’ αυτό ο γιος του και η νύφη του τον έβαζαν να τρώει μόνος του και του έβαζαν το φαγητό σε ξύλινο πιάτο. Μια μέρα, ο Μίσα έφτιαξε μια ξύλινη γαβάθα και εξήγησε στους γονείς του πως όταν οι ίδιοι γεράσουν, όπως ο παππούς, θα τους βάζει να τρώνε σε αυτή την γαβάθα. Οι γονείς του Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 124

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

τότε κατάλαβαν πως η συμπεριφορά τους προς τον παππού ήταν άσχημη και αποφάσισαν να μην τον αφήσουν ποτέ ξανά να φάει μόνος του ούτε να τον μαλώνουν αν μερικές φορές δυσκολεύεται.

3. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι 1η παράγραφος: Ο μικρός τσαγκάρης μάζευε κρυφά χρήματα για να αγοράσει κόκκινο γυαλιστερό λουστρίνι. 2η παράγραφος: Αφού έψαξε πολύ κατάφερε να αγοράσει το πιο όμορφο λουστρίνι. 3η παράγραφος: Χωρίς να τον καταλάβει το αφεντικό του, έφτιαξε ένα ζευγάρι γοβάκια από το λουστρίνι. 4η παράγραφος: Τα κόκκινα γοβάκια θα τα έδινε στην κόρη του δασκάλου, που ήταν πολύ όμορφη και την είχε ερωτευθεί και πίστευε ότι έτσι θα εκείνη θα τον πρόσεχε. 5η παράγραφος: Ήθελε να μιλήσει στη μητέρα του, που δούλευε σαν καθαρίστρια στο σπίτι του δασκάλου, για να τον βοηθήσει να δώσει τα γοβάκια στην κοπέλα. 6η παράγραφος: Το μόνο που σκεφτόταν ήταν η κόρη του δασκάλου. 7η παράγραφος: Εκείνο το βράδυ πρόσεξε πόσο ντροπαλή και απεριποίητη ήταν η αδερφή του. 8η παράγραφος: Ο μικρός τσαγκάρης σκέφτηκε πως η αδερφή του δεν έχει άλλο ζευγάρι παπούτσια, ενώ η κόρη του δασκάλου θα είχε πολλά. 9η παράγραφος: Αποφάσισε να δώσει τα παπούτσια στην αδερφή του κι εκείνη χάρηκε πάρα πολύ. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 125

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

10η παράγραφος: Ο μικρός τσαγκάρης ήταν πολύ ευχαριστημένος με την πράξη του. Η περίληψη Ο μικρός τσαγκάρης μάζευε κρυφά λεφτά για να αγοράσει κόκκινο γυαλιστερό λουστρίνι. Αφού έψαξε πολύ κατάφερε να αγοράσει το πιο όμορφο λουστρίνι και χωρίς να τον καταλάβει το αφεντικό του, έφτιαξε ένα ζευγάρι κόκκινα λουστρινένια γοβάκια. Είχε σκοπό να τα δώσει στην κόρη του δασκάλου, που ήτα πολύ όμορφη και την είχε ερωτευθεί. Πίστευε ότι έτσι εκείνη θα τον πρόσεχε. Εκείνο το βράδυ, ήθελε να μιλήσει στη μητέρα του, που δούλευε σαν καθαρίστρια στο σπίτι του δασκάλου, για να τον βοηθήσει να δώσει τα γοβάκια στην κοπέλα. Το μόνο που σκεφτόταν ήταν η κόρη του δασκάλου, όμως τότε πρόσεξε πόσο ντροπαλή και απεριποίητη ήταν η αδερφή του. Ο μικρός τσαγκάρης σκέφτηκε πως η αδερφή του δεν έχει άλλο ζευγάρι παπούτσια, ενώ η κόρη του δασκάλου θα είχε πολλά. Αποφάσισε να δώσει τα παπούτσια στην αδερφή του κι εκείνη χάρηκε πάρα πολύ. Ο μικρός τσαγκάρης ήταν πολύ ευχαριστημένος με την πράξη του.

4. Τι προβλήματα αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της Κατοχής; Φανταστείτε ότι είστε ένα από τα παιδιά που ζούσαν τον πόλεμο και με βάση τις γνώσεις σας σχετικά με την εποχή εκείνη και τις παρακάτω φωτογραφίες να γράψετε μια έκθεση για τον τρόπο ζωής σας, τις δυσκολίες, τους φόβους που θα είχατε. Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Μας ζητείται να αφηγηθούμε την ιστορία ενός παιδιού της κατοχής σαν να βρισκόμαστε στη θέση του. Επομένως, η ιστορία είναι αφηγηματική. (Για να βοηθηθούμε Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 126

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

σχετικά με τη δομή της έκθεσής μας, μπορούμε να ανατρέξουμε στην Ανάπτυξη Λόγου της 1ης ενότητας: Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία) ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Πού και πότε συμβαίνουν τα γεγονότα; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Πώς είναι η γενική κατάσταση της χώρας; Πώς έφτασαν σε αυτό το σημείο; Τι κάνουν οι ‘μεγάλοι’; 3η παρ.: Τι δυσκολίες αντιμετωπίζουμε (συνθήκες ζωής): σχετικά με τους γονείς μας, το φαγητό, το σχολείο; 4η παρ.: Τι συναισθήματα έχουμε: φόβος, ανασφάλεια, στεναχώρια, ελπίδα ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5η παρ.: Ποια είναι η γενική μου εντύπωση; Τι εύχομαι για την κατάσταση; ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Είναι Απρίλιος του 1942. Πριν ένα χρόνο περίπου εισέβαλαν στη χώρα μας, την Ελλάδα οι Γερμανοί. Τους Ιταλούς μπορούσαμε μέχρι τώρα να τους κερδίζουμε. Οι Γερμανοί όμως τα κατάφεραν. Και από τότε, η κατάσταση έγινε χειρότερη. Σαν χθες θυμάμαι την ημέρα που κηρύχθηκε ο πόλεμος, τους γονείς μου που ήταν ανήσυχοι, τη γιαγιά μου που έκλαιγε. Κλαίγαμε κι εμείς μαζί. Δεν ξέραμε τότε το λόγο που ήταν όλοι ταραγμένοι, τον καταλάβαμε όμως τώρα που πέρασε ο καιρός. Το φαγητό είναι λιγοστό, κάθε μέρα μαθαίνουμε για το θάνατο κάποιου γνωστού μας. Άλλοι πεθαίνουν από την πείνα, άλλοι από αρρώστιες, άλλοι επειδή αντιμίλησαν στους Γερμανούς. Παντού κυκλοφορούν Γερμανοί στρατιώτες και φέρονται με σκληρότητα σε όποιον Έλληνα συναντήσουν. Πολλές φορές μπαίνουν και μέσα στα Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 127

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

σπίτια και αρπάζουν ό, τι βρουν. Η μαμά μου είχε αναλάβει να τους πλένει τα ρούχα με αντάλλαγμα ένα πιάτο φαγητό. Η κατάσταση είναι δύσκολη και για μας τα παιδιά. Μερικές μέρες δεν τρώμε καθόλου, γι’ αυτό ψάχνουμε στα σκουπίδια. Αλλά και τις ημέρες που βρίσκουμε λίγο φαγητό δεν χορταίνουμε. Ο μπαμπάς μου δεν τρώει καθόλου για να δώσει το μερίδιό του σε εμάς. Στο σχολείο, μερικά παιδιά λιποθυμούν από την πείνα. Άλλοι φίλοι μου σταμάτησαν να έρχονται. Εγώ όμως δε θέλω να σταματήσω κι ας πηγαίνω ξυπόλυτος και με σκισμένα ρούχα. Όλοι οι συμμαθητές μου έτσι έρχονται. Καθόμαστε όλοι δίπλα δίπλα στα θρανία και προσπαθούμε να διαβάσουμε. Ο δάσκαλος κάθε μέρα μας μοιράζει ό, τι φαγητό έχει καταφέρει να βρει. Δεν τρώει εκείνος, αλλά ψάχνει στα σκουπίδια των Γερμανών να βρει κάτι για να το φέρει στο σχολείο. Μερικά παιδιά κλαίνε την ώρα του μαθήματος. Μια φορά είδα και το δάσκαλο δακρυσμένο. Τον ρωτάμε συνέχεια γιατί συμβαίνουν όλα αυτά και πότε θα σταματήσουμε να πεινάμε. Εκείνος μας λέει να κάνουμε υπομονή και μας δίνει κουράγιο. Μα τι υπομονή να κάνουμε; Εχθές όπως γυρίζαμε από το σχολείο είδαμε τους Γερμανούς που είχαν περικυκλώσει έναν άντρα και τον κλωτσούσαν. Φοβηθήκαμε και αρχίσαμε να τρέχουμε για να μη μας δουν. Μερικές φορές, χτυπούν την πόρτα μας και εμείς κρυβόμαστε κάτω από τα κρεβάτια ή μέσα στις ντουλάπες. Αυτοί φωνάζουν άγρια αλλά ούτε εμείς καταλαβαίνουμε τι λένε ούτε η μητέρα μας. Όταν φοβάμαι όμως πηγαίνω στην αγκαλιά της μαμάς μου και της λέω να κάνει υπομονή, όπως μας λέει ο δάσκαλος. Οι Γερμανοί θα φύγουν κάποτε από τη χώρα μας και θα γλιτώσουμε από αυτή την άσχημη κατάσταση. Εύχομαι να φύγουν σύντομα για να είμαστε και πάλι ευτυχισμένοι.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 128

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

5. Να παρακολουθήσετε το βίντεο που ακολουθεί και να γράψετε μια έκθεση στην οποία θα περιγράφετε τις συνθήκες που υπάρχουν σε μια περιοχή πριν τον πόλεμο και πώς αλλάζουν κατά τη διάρκεια ή μετά τον πόλεμο. Ποιες είναι οι συνέπειες του πολέμου; ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Πληροφορίες γενικά για τον πόλεμο ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Ποιες είναι οι συνθήκες σε καιρό ειρήνης; 3η παρ.: Τι αλλάζει κατά τι διάρκεια του πολέμου; 4η παρ.: Ποιες είναι οι συνέπειες του πολέμου; ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5η παρ.: Ποια είναι τα γενικά συμπεράσματα; ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Πολλές περιοχές στον κόσμο έχουν υποφέρει στο παρελθόν ή υποφέρουν ακόμα και σήμερα από τα άσχημα αποτελέσματα του πολέμου. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει γνωρίσει τον πόλεμο αρκετές φορές. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν ευτυχισμένοι όπως ζουν σε καιρό ειρήνης. Όταν μια χώρα έχει ειρήνη, όλοι οι πολίτες είναι χαρούμενοι, παρά τις καθημερινές δυσκολίες που μπορεί να περνούν. Οι άνθρωποι ζουν ήρεμα, πηγαίνουν στις δουλειές τους, μπορούν να έχουν τα βασικά αγαθά για να ζήσουν. Τα παιδιά παίζουν ελεύθερα στις γειτονιές, μπορούν να πηγαίνουν στο σχολείο και να μορφώνονται. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 129

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

Κάθε περιοχή είναι όμορφη και μπορεί να γίνει ακόμα ομορφότερη αν την περιποιούνται οι πολίτες. Μπορούν να γίνονται διάφορα έργα στις πόλεις και τους δρόμους και να οργανώνονται εκδηλώσεις και γιορτές. Αντίθετα, όταν μια χώρα έχει πόλεμο οι άνθρωποι φοβούνται συνεχώς γιατί δεν νιώθουν ασφαλείς. Δεν ξέρουν τι μπορεί να γίνει την επόμενη μέρα, αν θα μπορέσουν να βρουν φαγητό, αν θα μένουν στο σπίτι τους ή ακόμα κι αν οι ίδιοι θα έχουν την υγεία τους. Πολλά σπίτια και κτίρια καταστρέφονται και πολλοί άνθρωποι τραυματίζονται ή σκοτώνονται. Τα παιδιά δεν μπορούν να πηγαίνουν στο σχολείο ενώ το παιχνίδι είναι πλέον πολυτέλεια για αυτά. Πολλά χάνουν τους γονείς τους, τα αδέρφια τους ή άλλους συγγενείς. Μετά τον πόλεμο, το μόνο που μένει είναι ερείπια. Καταστραμμένα κτίρια, τραυματίες, παιδιά ορφανά και άστεγα είναι μερικά από τα αποτελέσματα του πολέμου. Οι πόλεις χρειάζονται αρκετά χρόνια για να αναπτυχθούν ξανά και να γίνουν όπως παλιά και οι πολίτες δεν μπορούν να βρουν εργασία. Επομένως, η φτώχεια εξακολουθεί να υπάρχει. Ακόμα, οι εικόνες και οι εμπειρίες που αποκτά ένας άνθρωπος στον πόλεμο μένουν χαραγμένες στο μυαλό του. Ακόμα κι όταν τελειώσει ο πόλεμος, η ανασφάλεια και ο φόβος δεν περνά. Η ειρήνη είναι το σημαντικότερο αγαθό που υπάρχει στον κόσμο. Όταν γίνονται πόλεμοι ο κόσμος δεν μπορεί να γίνει καλύτερος. Ο πόλεμος προκαλεί δυστυχία και θλίψη σον κόσμο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 130

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

6. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Περιγράφω το σχολείο μου». ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Η έκθεση είναι περιγραφική. (Για να βοηθηθούμε σχετικά με τη δομή της έκθεσής μας, μπορούμε να ανατρέξουμε στην Ανάπτυξη Λόγου της 1 ης ενότητας: Πώς περιγράφουμε ένα πράγμα ή πιο συγκεκριμένα στην Ανάπτυξη Λόγου της 2 ης ενότητας: Πώς περιγράφουμε ένα κτίσμα) ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Ποιο είναι αυτό το κτίσμα; Πού βρίσκεται; Πότε χτίστηκε; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Ποια είναι η ιστορία του; Πότε χτίστηκε; 3η παρ.: Πώς είναι εξωτερικά γενικά και μερικές λεπτομέρειες για την εξωτερική του εικόνα. 4η παρ.: Πώς είναι εσωτερικά; Τι αίθουσες υπάρχουν; Πώς χρησιμοποιούνται; ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5η παρ.: Ποια είναι η γενική εντύπωση του κτίσματος; Τι συναισθήματα και τι σκέψεις μου προκαλεί; ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Περιγράφω το σχολείο μου» Το σχολείο μου βρίσκεται στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας. Χτίστηκε το 1960 και είναι το πρώτο δημοτικό σχολείο που λειτούργησε στο χωριό. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 131

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 3 [28η Οκτωβρίου]

Στο ίδιο σχολείο φοίτησε και η μητέρα μου. Τα πρώτα χρόνια ήταν τριθέσιο γιατί δεν υπήρχαν πολλά παιδιά. Όσο περνούσαν όμως τα χρόνια, τα παιδιά αυξάνονταν και τώρα είναι δωδεκαθέσιο και μάλιστα έχουν ιδρυθεί και άλλα σχολεία στους Αγίους Θεοδώρους. Η εξωτερική του εικόνα είναι πολύ όμορφη. Τα κάγκελα είναι βαμμένα σε διάφορα χρώματα. Η δασκάλα των καλλιτεχνικών πριν από ένα χρόνο ζωγράφισε σε κάθε τοίχο διάφορα σχέδια και έκανε το σχολείο μας πολύ εντυπωσιακό. Η αυλή είναι ευρύχωρη. Παλιότερα, υπήρχε τσιμέντο, αλλά πριν από λίγα χρόνια τοποθετήθηκαν πλάκες για να φαίνεται πιο όμορφη η αυλή μας. Υπάρχουν δύο γήπεδα, ένα για να παίζουμε μπάσκετ και ένα για να παίζουμε βόλεϊ. Στο πίσω μέρος της αυλής, κάθε τάξη έχει φτιάξει τον κήπο της. Έχουμε φυτέψει διάφορα δεντράκια και πολύχρωμα λουλούδια που ομορφαίνουν το σχολείο μας. Υπάρχουν δύο κτίρια. Στο ένα βρίσκονται τα γραφεία των δασκάλων και του διευθυντή και στο άλλο, που είναι διώροφο, οι αίθουσες διδασκαλίας. Η πόρτα κάθε αίθουσας είναι βαμμένη με διαφορετικό χρώμα και στο εξωτερικό της μέρος οι μαθητές έχουν κολλήσει διάφορες ζωγραφιές για την τάξη τους. Η μεγαλύτερη αίθουσα του σχολείου χρησιμοποιείται για τις εκδηλώσεις και τις διάφορες γιορτές που κάνουμε. Υπάρχουν καθίσματα για τους θεατές και κάθε φορά φτιάχνουμε μαζί με τους δασκάλους μας το κατάλληλο σκηνικό για την περίσταση. Το περιβάλλον που υπάρχει στο σχολείο είναι πολύ ευχάριστο και γι’ αυτό όλοι οι μαθητές χαιρόμαστε που ερχόμαστε. Μου αρέσει πάρα πολύ το σχολείο μου γιατί είναι μεγάλο και περιποιημένο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Ενότητα 4 διατροφή

σελ. 133

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Πώς σχηματίζουμε την προστακτική σύνθετων ρημάτων Θεωρία: Προστακτική είναι η έγκλιση την οποία χρησιμοποιούμε για να δώσουμε μια προσταγή, παράκληση, ευχή. Έχει μόνο δύο πρόσωπα, το β’ ενικό και το β΄ πληθυντικό. Προστακτική σχηματίζει μόνο ο Ενεστώτας (Εξακολουθητική Προστακτική) και ο Αόριστος (Συνοπτική Προστακτική). ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩ- ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΤΑ (ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΗ)

ΣΤΟΥ (ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ)

φέρνεις

φέρνε

φέρε

φέρνετε

φέρνετε

φέρτε

τραγουδάς

τραγούδα

τραγούδησε

τραγουδάτε

τραγουδάτε

τραγουδήστε

ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα περισσότερα ρήματα στην Οριστική Αορίστου παίρνουν αύξηση. Η αύξηση παραμένει ΜΟΝΟ στην Οριστική. Στις άλλες εγκλίσεις (Υποτακτική, Προστακτική) η αύξηση φεύγει. * Στα σύνθετα ρήματα η αύξηση μπαίνει ανάμεσα στην πρόθεση και το ρήμα (λέγεται εσωτερική αύξηση): αντιγράφω

αντέγραψα

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην Προστακτική η εσωτερική αύξηση φεύγει. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 134

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

αντέγραψα

αντίγραψε

(Το ίδιο συμβαίνει και στην Υποτακτική: αντέγραψα

να αντιγράψω)

Για να μην κάνουμε το συχνό αυτό λάθος (να βάζουμε εσωτερική αύξηση στη Συνοπτική Προστακτική) μπορούμε να σχηματίζουμε πρώτα την Υποτακτική και στη συνέχεια να βάζουμε την κατάληξη της Προστακτικής. Παράδειγμα: αντέγραψα

να αντιγράψω

αντίγραψε

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ

ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΟΡΙΣΤΟΥ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

γράφεις

γράφε

έγραψες

γράψε

αντιγράφεις

αντίγραφε

αντέγραψες

αντίγραψε

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 135

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ

ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΟΡΙΣΤΟΥ

αναθέτεις διαγράφεις αποφεύγεις ανατρέπεις περιγράφεις αναλύεις διαφεύγεις μεταφράζεις αναβάλλεις καταστρέφεις

2. Να γράψετε το πρόσωπο του κάθε ρήματος. Αντίγραψε: Αντέγραψε: Ανήγγειλε: Διάφυγε: Απότρεψε: Απέτρεψε: Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 136

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Απέστρεψε: Διέκοψε: Κατάφυγε: Κατέφυγε: Ανέπνευσε: Κατάθεσε: Διέγραψε: Επέτρεψε:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 137

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πώς σχηματίζουμε τα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων

Θεωρία: Οι βαθμοί των επιθέτων και των επιρρημάτων είναι τρεις: Θετικός: δε γίνεται καμία σύγκριση, δείχνει ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα. Ο Αλέξης είναι γρήγορος. Συγκριτικός: για να συγκρίνουμε ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα με ένα άλλο. Δείχνει ότι το ουσιαστικό έχει ένα γνώρισμα σε μεγαλύτερο βαθμό από το άλλο. Ο Αλέξης είναι πιο γρήγορος από το Στέλιο. Υπερθετικός: Δείχνει ότι το ουσιαστικό έχει ένα γνώρισμα στον μεγαλύτερο βαθμό. Ο Αλέξης είναι ο γρηγορότερος στην τάξη. Τα παραθετικά σχηματίζονται μονολεκτικά ή περιφραστικά. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ Μονολεκτικά: Τα επίθετα σε –ος σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –ότερος –η –ο θρεπτικότερος –η –ο Τα επίθετα σε –ύς σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –ύτερος –η –ο. βαθύτερος –η -ο Τα επίθετα σε –ής σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –έστερος –η –ο. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 138

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

επιεικέστερος –η –ο Τα επιρρήματα σε –α σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –ότερα. ακριβότερα Τα επιρρήματα σε –ιά σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –ύτερα. βαθύτερα Τα επιρρήματα σε –ως σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –έστερα. επιεικέστερα Περιφραστικά: σχηματίζεται με το θετικό βαθμό του επιθέτου ή του επιρρήματος και το επίρρημα ‘πιο’ πιο θρεπτικός –ή –ό πιο άνετα ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ Μονολεκτικά: Τα επίθετα σε –ος σχηματίζουν τον υπερθετικό σε –ότατος –η –ο θρεπτικότατος –η –ο Τα επίθετα σε –ύς σχηματίζουν τον υπερθετικό σε –ύτατος –η –ο. βαθύτατος –η -ο Τα επίθετα σε –ής σχηματίζουν τον υπερθετικό σε –έστατος –η –ο. επιεικέστατος –η –ο Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 139

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Τα επιρρήματα σε –α σχηματίζουν τον υπερθετικό σε –ότατα. τιμιότατα Τα επιρρήματα σε –ιά σχηματίζουν τον υπερθετικό σε –ύτατα. βαθύτατα Τα επιρρήματα σε –ως σχηματίζουν τον συγκριτικό σε –έστατα. επιεικέστατα

Περιφραστικά: Σχηματίζεται με το συγκριτικό βαθμό του επιθέτου ή του επιρρήματος και το άρθρο. ο θρεπτικότερος –η –ο Μπορούμε ακόμα να σχηματίσουμε τον υπερθετικό ως εξής: πάρα πολύ θρεπτικός –η –ο. πάρα πολύ άνετα ΘΕΤΙΚΟΣ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ

ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ

πιο σοφός –ή –ό

ο/ η/ το πιο σοφός –ή –ό

σοφότερος –η –ο

ο/ η /το σοφότερος –η –ο

Επίθετα σοφός –η –ο

σοφότατος –η –ο πάρα πολύ σοφός –ή –ό πλατύς –ιά -ύ

Έκδοση taexeiola

πιο πλατύς –ιά –ύ

ο/η/ το πιο πλατύς –ιά –ύ

πλατύτερος –η –ο

ο πλατύτερος –η –ο Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 140

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

πάρα πολύ πλατύς –ιά –ύ Επιρρήματα βαθιά ωραία

πιο βαθιά

βαθύτατα

βαθύτερα

πάρα πολύ βαθιά

πιο ωραία

ωραιότατα

ωραιότερα

πάρα πολύ ωραία

ΑΝΩΜΑΛΑ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ Θετικός

Συγκριτικός

Υπερθετικός

απλός –ή –ο

απλούστερος –η –ο

απλούστατος –η –ο

καλός –η –ο

καλύτερος –η –ο

κάλλιστος –η –ο άριστος –η –ο

κακός –ή –ο

χειρότερος –η –ο

κάκιστος –η –ο χείριστος –η –ο

κοντός –η –ο

κοντότερος –η –ο

κοντότατος –η –ο

κοντύτερος,-η,-ο

κοντύτατος –η –ο

λίγος –η –ο

λιγότερος –η –ο

ελάχιστος –η –ο

μεγάλος –η –ο

μεγαλύτερος –η –ο

μέγιστος –η –ο

μικρός –η –ο

μικρότερος –η –ο

ελάχιστος –η –ο

πολύς,

πολλή, περισσότερος –η –ο

________

πολύ ταχύς –εία –ύ

ταχύτερος –η –ο

ταχύτατος –η –ο τάχιστος –η –ο

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 141

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε τον πίνακα: ΘΕΤΙΚΟΣ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ

ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ

Επίθετα όμορφος κακιά μακρύ απλούστατο βαθύς ο πιο γρήγορος αγενής καλός μεγαλύτερος λιγότερη Επιρρήματα όμορφα πιο ήσυχα απλούστερα σαφώς επιεικώς πάρα πολύ άνετα

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 142

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

2. Να γράψετε προτάσεις για κάθε βαθμό των παρακάτω επιθέτων. σαφής, μεγάλος, συνεπής

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 143

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Αντώνυμα (αντίθετα) επιθέτων

Θεωρία: Αντώνυμες είναι οι λέξεις που έχουν την αντίθετη σημασία: μικρός – μεγάλος φτωχικός – πλούσιος

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 144

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να γράψετε τα αντώνυμα των επιθέτων. φυλλοβόλος ανυπόμονος ομαλός γενικός παγωμένος ολόλευκος άχρωμος πολύχρωμος ολοκαίνουριος ευρύχωρος άτακτος 2. Να ξαναγράψετε τις προτάσεις αντικαθιστώντας τις υπογραμμισμένες λέξεις με τα αντώνυμά τους. Τι παρατηρείτε; Τα ξαδέρφια μου ζουν σε ένα μικρό ορεινό χωριό. Ο Γιώργος έχει ένα μεγάλο καινούριο σπίτι με έναν όμορφο και περιποιημένο κήπο. Το σκυλάκι είναι ήρεμο και φιλικό. Η περιοχή έχει πλούσια βλάστηση. Η δουλειά του πατέρα μου είναι επίπονη.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 145

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 146

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ Γενικά για τις προτάσεις

Θεωρία: Οι προτάσεις διακρίνονται σε ανεξάρτητες (κύριες) και εξαρτημένες (δευτερεύουσες). Οι ανεξάρτητες προτάσεις είναι αυτές που μπορούν να σταθούν μόνες τους (καταλαβαίνουμε δηλαδή το νόημα τους): Η Μαρία κλαίει. Οι εξαρτημένες είναι οι προτάσεις που δεν μπορούν να σταθούν μόνες τους, γι’ αυτό βρίσκονται πάντα δίπλα σε μια ανεξάρτητη και τη συμπληρώνουν. Δηλαδή, δεν καταλαβαίνουμε το νόημα τους, αν δεν διαβάσουμε και την ανεξάρτητη πρόταση. Η Μαρία κλαίει, επειδή χτύπησε το πόδι της. Το βασικό νόημα της περιόδου είναι η ανεξάρτητη πρόταση: ότι «Η Μαρία κλαίει», ενώ η εξαρτημένη «επειδή χτύπησε το πόδι της» μας δίνει μια πρόσθετη πληροφορία- το λόγο για τον οποίο κλαίει. * Δεν θα μπορούσαμε να πούμε μόνη της την πρόταση «επειδή χτύπησε πόδι της» χωρίς να συνοδεύεται από την ανεξάρτητη γιατί δεν θα καταλαβαίναμε το νόημα της πρότασης. * Ανάμεσα στην ανεξάρτητη και την εξαρτημένη πρόταση μπαίνει συνήθως κόμμα. Οι εξαρτημένες προτάσεις διακρίνονται σε επιρρηματικές και ονοματικές. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 147

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Οι επιρρηματικές προτάσεις είναι: Αιτιολογικές Χρονικές Υποθετικές Αποτελεσματικές/ συμπερασματικές Παραχωρητικές Εναντιωματικές Τελικές Αναφορικές

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 148

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πώς χρησιμοποιούμε τις αποτελεσματικές προτάσεις Θεωρία: Οι αποτελεσματικές/ συμπερασματικές προτάσεις είναι εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν το αποτέλεσμα μιας πράξης. Εισάγονται με τους συνδέσμους ώστε, που ή με τις φράσεις ώστε να, με αποτέλεσμα να. Συνήθως στην ανεξάρτητη πρόταση υπάρχει το επίρρημα ‘τόσο’ ή ‘έτσι’ Παράδειγμα: Διάβασε τόσο πολύ, ώστε έγραψε πολύ καλά στο διαγώνισμα. Έχει τόση ζέστη που έχω ιδρώσει. * Προσοχή: Δεν μπερδεύω τον συμπερασματικό σύνδεσμο ‘που’ με την αναφορική αντωνυμία ‘που’. Στις συμπερασματικές/ αποτελεσματικές προτάσεις, μπορώ να αντικαταστήσω το ‘που’ με το ‘ώστε’, ενώ το αναφορικό ‘που’ αντικαθιστάται με το ‘ο οποίος, η οποία, το οποίο’ Παράδειγμα: Το τραγούδι αυτό μου αρέσει τόσο πολύ, που το ακούω όλη μέρα. (=Το τραγούδι αυτό μου αρέσει τόσο πολύ, ώστε το ακούω όλη μέρα) Το τραγούδι αυτό, που μου αρέσει πολύ, το ακούω όλη μέρα. (=Το τραγούδι αυτό, το οποίο μου αρέσει πολύ, το ακούω όλη μέρα)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 149

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να υπογραμμίσετε την ανεξάρτητη πρόταση και να βάλετε σε παρένθεση τις αποτελεσματικές προτάσεις στις παρακάτω περιόδους. Ο Αχιλλέας μιλούσε τόσο σιγά, που δεν τον ακούγαμε. Το χωριό ήταν τόσο μακριά, ώστε κουραστήκαμε να περπατάμε. Ο Ηλίας, που είναι αδερφός του Στάθη, προσπάθησε τόσο πολύ που κατάφερε να κερδίσει τον αγώνα. Έκανε αρκετές οικονομίες ώστε να πάει αυτό το ταξίδι. Δεν διάβασε καθόλου, ώστε δεν έγραψε καλά στο διαγώνισμα. Ο Αντρέας, που είναι φίλος μου, μου πρότεινε να δουλέψουμε μαζί ώστε να τελειώσουμε γρήγορα την εργασία για το σχολείο. Η Στέλλα λέει τόσα ψέματα που κανείς πια δεν την πιστεύει. 2. Να γράψετε 3 αποτελεσματικές/ συμπερασματικές προτάσεις χρησιμοποιώντας κάθε φορά διαφορετικό σύνδεσμο ή φράση εισαγωγής. 1. _________________________________________________________ 2. _________________________________________________________ 3. _________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 150

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Οι υποθετικές προτάσεις

Θεωρία: Οι υποθετικές προτάσεις είναι εξαρτημένες προτάσεις που δείχνουν μια υπόθεση. Εισάγονται με τους συνδέσμους αν, εάν, άμα. Η εξαρτημένη πρόταση ονομάζεται υπόθεση, ενώ η ανεξάρτητη ονομάζεται απόδοση. Παράδειγμα: Αν διαβάσεις πολύ, θα γράψεις καλά στο διαγώνισμα. Υπόθεση

Έκδοση taexeiola

Απόδοση

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 151

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε την απόδοση ή την υπόθεση στις παρακάτω περιόδους. Αν βρέχει αύριο, _________________________________________________. Αν σου αρέσει το γλυκό, _____________________________________________. Θα πάμε εκδρομή αύριο, _____________________________________________. _________________________________________________, αν θέλεις. _________________________________________________, θα σε βοηθήσω εγώ. _________________________________________________, αν είσαι κουρασμένος. Θα επιτύχει το στόχο της, ____________________________________________.

2. Στις παραπάνω περιόδους να υπογραμμίσετε την υπόθεση.

3. Να γράψετε 3 υποθετικές προτάσεις χρησιμοποιώντας κάθε φορά διαφορετικό σύνδεσμο εισαγωγής. 1. _________________________________________________________ 2. _________________________________________________________ 3. _________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 152

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Έναρθρα και Άναρθρα ουσιαστικά

Θεωρία: Τα άρθρα μπαίνουν μπροστά από τα ουσιαστικά, τα επίθετα, τις κλιτές μετοχές και κάποιες αντωνυμίες και μας βοηθούν να καταλάβουμε το γένος, τον αριθμό και την πτώση της λέξης που συνοδεύει. Επίσης, για να καταλάβουμε αν πρόκειται για κάτι αόριστο ή συγκεκριμένο χωρίζουμε τα άρθρα σε: Οριστικά: που δείχνουν ότι η λέξη που ακολουθεί είναι συγκεκριμένη και γνωστή. Ο άνθρωπος, η γάτα, το τραπέζι Αόριστα: που δείχνουν ότι η λέξη που ακολουθεί δεν είναι συγκεκριμένη ή δεν έχουμε κάνει άλλη αναφορά σ’ αυτήν. Ένας άνθρωπος, μια γάτα, ένα τραπέζι

* Σε κάποιες περιπτώσεις οι λέξεις δεν χρειάζονται άρθρο: - Στην κλητική πτώση. Μαρία, έλα γρήγορα! - Όταν αναφερόμαστε γενικά σε πρόσωπα, ζώα ή πράγματα. Μαζεύτηκαν γάτες στη γειτονιά. - Όταν η λέξη λειτουργεί ως Κατηγορούμενο (εκτός αν έχει γίνει προηγούμενη αναφορά). Εκείνη είναι δασκάλα. (ΑΛΛΑ Εκείνη είναι η δασκάλα που μου είπες;) Ονομάζομαι Αλέξανδρος.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 153

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ ο

η

το

του

της

του

το(ν)

τη(ν)

το

οι

οι

τα

των

των

των

τους

τις

τα

ΑΟΡΙΣΤΟ ΑΡΘΡΟ ένας

μία

ένα

ενός

μίας

ενός

ένα (ν)

μία

ένα

* Το αόριστο άρθρο δεν έχει πληθυντικό αριθμό.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 154

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε το οριστικό και το αόριστο άρθρο όπου χρειάζεται. Προσοχή: Δεν ξεχνώ ότι σε κάποιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται άρθρο! Κάποτε, σε ____ χωριό ____ μακρινής χώρας ζούσαν δύο όμορφες κοπέλες, ____ Άννα και ____ Μαρία. Ήταν ____ ορφανές. ____ γονείς τους πέθαναν όταν ήταν πολύ μικρές. Τις μεγάλωσε ____ θεία τους, αδελφή ____ μητέρας τους, παρά ____ θέλησή ____ θείου τους, που ήταν ____ πολύ δύστροπος άνθρωπος. Δυστυχώς, ____ χειμωνιάτικη μέρα πέθανε και ____ θεία τους. ____ θείος τότε, χωρίς να χάσει καιρό, είπε στα κορίτσια ότι πρέπει να φύγουν αμέσως από ____ σπίτι. Έτσι, ____ κορίτσια απόμειναν ολομόναχα. «____ Μαρία», λέει στην αδελφή της ____ Άννα. «Άκουσα πως στο γειτονικό χωριό χρειάζονται δύο κοπέλες για να δουλέψουν σε ____ κτήμα. Τους δίνουν και ____ μικρό σπιτάκι για να μείνουν. Τι λες, πάμε;». ____ Μαρία συμφώνησε αμέσως. Ειρ. Καμαράτου- Γιαλλούση «Το πέτρινο πουλί»

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 155

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Οι καταλήξεις της προστακτικής Θεωρία: Στην Ενεργητική Φωνή Το (ι) πριν την κατάληξη της Προστακτικής γράφεται:  με –η αν το ρήμα τελειώνει σε –ώ

αγάπησε, αγαπήστε

 με –ι αν το ρήμα τελειώνει σε –ιζω

χώριζε, χωρίζετε / χώρισε, χωρίστε

Προσέχω τις εξαιρέσεις: άθροιζε, αθροίζετε / άθροισε, αθροίστε ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ στολίζω τραγουδώ αγαπώ δανείζω δακρύζω

Έκδοση taexeiola

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

στόλιζε

στόλισε

στολίζετε

στολίστε

τραγούδα

τραγούδησε

τραγουδάτε

τραγουδήστε

αγάπα

αγάπησε

αγαπάτε

αγαπήστε

δάνειζε

δάνεισε

δανείζετε

δανείστε

δάκρυζε

δάκρυσε

δακρύζετε

δακρύστε

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 156

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Στην Παθητική Φωνή Στο β’ πληθυντικό το –είτε γράφεται με ‘ει’

ντυθείτε

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΑΟΡΙΣΤΟΣ στολίζομαι

στολίσου στολιστείτε

δανείζομαι

δανείσου δανειστείτε

δένομαι

δέσου δεθείτε

Δείτε το βίντεο για την Προστακτική:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 157

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε τον πίνακα. ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ανεβαίνω συγκεντρώνομαι θέλω γνωρίζω αισθάνομαι αθροίζω λύνομαι επιμένω επιλέγω παραλαμβάνω 2. Να γράψετε τις προτάσεις βάζοντάς τες στη Συνοπτική Προστακτική. Κατεβαίνεις προσεκτικά τις σκάλες. _______________________________________________________________ Μπαίνεις γρήγορα στην τάξη. _______________________________________________________________ Αντιγράφεις τις ασκήσεις από τον πίνακα. _______________________________________________________________ Κοιμάστε νωρίς. _______________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 158

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Μου δανείζεις το μολύβι σου. _______________________________________________________________ Μιλάς δυνατά. _______________________________________________________________ Ντύνεστε όμορφα. _______________________________________________________________ Ποτίζεις τον κήπο _______________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 159

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πώς χρησιμοποιούμε τα διαλυτικά

Θεωρία: Τα διαλυτικά μπαίνουν πάνω από το ‘ι’ ή το ‘υ’ για να δείξουμε ότι προφέρονται ξεχωριστά από το προηγούμενο φωνήεν ‘α’, ‘ε’, ‘ο’, ‘υ’. γαϊδούρι, θεϊκός, αϋπνία Δεν χρησιμοποιούμε διαλυτικά όταν:  το προηγούμενο φωνήεν τονίζεται γάιδαρος, άυπνος  δεν έχουμε δίψηφο φωνήεν πρωινός, διυλιστήρια Όταν γράφουμε με κεφαλαία γράμματα βάζουμε πάντα διαλυτικά (αφού δεν βάζουμε τόνο): ΓΑΪΔΑΡΟΣ, ΑΫΠΝΟΣ

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 160

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να βάλετε διαλυτικά και τόνους στις λέξεις. νεραιδα

κοροιδευω

ρολοι

πλαι

τρολει

χαιδευω

ευνοικος

ταιζω

χαιδεψα

λαικη

καικι

φαι

γαιδουρακι

κομπολοι

γαιδαρος

προιον

πλαινος

ταισα

2. Να γράψετε τις λέξεις με κεφαλαία. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

3. Να διορθώσετε τα λάθη. Πρωϊνός

δϊαλυτικά

Τρόλει

κομπολοϊ

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 161

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ρολόϊ

Μάϊος

Κοροιδεϋω

εϋγενικός

Αϊθουσα

αιτός

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ _________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 162

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ Πώς δίνουμε οδηγίες για μια συνταγή

Θεωρία: Για να δώσουμε οδηγίες για μια συνταγή: Πρώτα, γράφουμε τα υλικά και την ποσότητα που θα χρειαστούμε. Στη συνέχεια, γράφουμε τα βήματα που θα ακολουθήσουμε για να ολοκληρώσουμε τη συνταγή, συνήθως σε οριστική ή προστακτική.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 163

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να γράψετε τη συνταγή του αγαπημένου σας φαγητού. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ __________________________________________________________________

2. Να γράψετε τη συνταγή του αγαπημένου σας γλυκού. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 164

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πώς η διαφήμιση ενημερώνει και προσπαθεί να πείσει τον καταναλωτή για το προϊόν που διαφημίζεται

Θεωρία: Με τη διαφήμιση μπορούμε να κάνουμε γνωστό ένα προϊόν και να επηρεάσουμε το κοινό ώστε να το αγοράσει. Γι’ αυτό, πρέπει να είναι έτσι φτιαγμένη ώστε να τραβάει την προσοχή. Για τη διαφήμιση χρησιμοποιούμε:  Προστακτική ή υποτακτική έγκλιση.  Πολλά σημεία στίξης, κυρίως θαυμαστικά και ερωτηματικά.  Πολλά επίθετα.  Υπερθετικό βαθμό. Δεν ξεχνάμε:  Το όνομα του προϊόντος και τη μάρκα του.  Ζωντανές και χρωματιστές εικόνες.  Μια μικρή και έξυπνη φράση που θα χρησιμεύει ως σλόγκαν.  Ένα σύντομο κείμενο με τα βασικά χαρακτηριστικά του προϊόντος.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 165

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να γράψετε μια διαφήμιση για ένα προϊόν της αρεσκείας σας. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

2. Να διαβάσετε την παρακάτω διαφήμιση. Διαθέτει τα χαρακτηριστικά των διαφημίσεων; Μπορείτε να τη διορθώσετε; Το γλειφιτζούρι μας είναι πολύ γευστικό. Μπορείτε να το δοκιμάσετε. σίγουρα θα σας αρέσει! Μπορείτε να το βρείτε σε διάφορες γεύσεις: φράουλα, μπανάνα, μούρο, μήλο, κεράσι και πολλές άλλες ακόμα.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 166

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 167

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Εκφράσεις και Συμφράσεις

Θεωρία: Εκφράσεις είναι οι λέξεις που σχηματίζουν ένα σύνολο και έχουν συνήθως μεταφορική σημασία. για ένα κομμάτι ψωμί= πολύ φθηνά πλέει σε πελάγη ευτυχίας= είναι πολύ χαρούμενος

Συμφράσεις είναι οι λέξεις που τις συναντάμε συχνά μαζί. σοκολάτα αμυγδάλου τούρτα γενεθλίων

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 168

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Ασκήσεις

1. Να γράψετε αν οι υπογραμμισμένες φράσεις είναι εκφράσεις ή συμφράσεις. Απέτυχε στις εξετάσεις και του κόπηκαν τα φτερά. Θέλεις λίγο χυμό πορτοκάλι; Ο Γιώργος έχει πέσει με τα μούτρα στη δουλειά. Αγόρασα ψωμί ολικής αλέσεως. Ρίξε στο μίγμα λίγο γάλα εβαπορέ. Η είδηση για το ατύχημα έκανε το γύρο του κόσμου. Μπορούμε να φτάσουμε πιο γρήγορα αν κόψουμε δρόμο.

2. Να γράψετε τι σημαίνουν οι υπογραμμισμένες εκφράσεις της άσκησης 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 169

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1. Να μεταφέρετε τα ρήματα στη Συνοπτική Προστακτική. β’ ενικού

β’ πληθυντικού

αναβάλλω τεντώνομαι κρατιέμαι διαβάλλω επιστρέφω υπογράφω γράφομαι διατάζω αναπτύσσομαι χάνομαι επιλέγω επιλέγομαι

2. Να φτιάξετε προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις. Βασίλης / συνεπής / Κωνσταντίνος ________________________________________________________________ Πρώτη άσκηση / απλή / δεύτερη άσκηση ________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 170

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Το δωμάτιο σου / καθαρό / δικό μου. ________________________________________________________________ Λαγός / γρήγορος / χελώνα. ________________________________________________________________ Καναπές / βαρύς / καρέκλα. ________________________________________________________________

3. Να γράψετε τα αντώνυμα των επιθέτων. διστακτικός:

άφθονος:

επιπόλαιος:

ένδοξος:

κατάκοπος:

πρωτοπόρος:

καρτερικός:

τεράστιος:

λιτός:

σωστός:

απαραίτητος:

βλαβερός:

τυχαίος:

θλιβερός:

θαυμάσιος:

σοβαρός:

μόνιμος:

έντονος:

επουσιώδης:

απέραντός:

άτρωτος:

πυκνός:

γενναίος:

άσκοπος:

ελεύθερος:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 171

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

4. Να ενώσετε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας αποτελεσματικούς συνδέσμους. Χτύπησε πολύ άσχημα. Έμεινε στο κρεβάτι για δυο μέρες. ________________________________________________________________ Έβρεξε τόσο πολύ. Πλημμύρισαν οι δρόμοι. ________________________________________________________________ Η Ντίνα ήταν τόσο χαρούμενη. Κέρασε όλους τους φίλους της. ________________________________________________________________ Ήταν πολύ εκνευρισμένος. Δεν ήξερε τι έκανε. ________________________________________________________________ Ο Μάρκος αγόρασε πολλά βιβλία. Τα βιβλία δεν χωρούσαν στη βιβλιοθήκη. ________________________________________________________________ Ο Ανδρέας έτρεχε τόσο γρήγορα. Ο Ανδρέας πρόλαβε και κρύφτηκε. ________________________________________________________________

5. Να ενώσετε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας υποθετικούς συνδέσμους. Θα χαλάσουν τα δόντια σου. Τρως συνέχεια καραμέλες. ________________________________________________________________ Δεν πήρες τα κλειδιά σου. Κλειδωθήκαμε έξω από το σπίτι. ________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 172

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Θα διαβάσω τα μαθήματά μου. Θα έρθω κι εγώ στην εκδρομή. ________________________________________________________________ Θα γκρινιάζεις όλη μέρα. Δεν θα σου αγοράσω το παιχνίδι. ________________________________________________________________ Θα χαρώ πολύ. Θα πετύχω το στόχο μου. ________________________________________________________________

6. Να υπογραμμίσετε με κόκκινο χρώμα την υπόθεση και με πράσινο την απόδοση στις προτάσεις που σχηματίσατε στην άσκηση 5.

7. Να συμπληρώσετε τα άρθρα στις προτάσεις. ____ Δευτέρα θα συναντήσω ____ φίλο μου ____ Σωτήρη. Εχθές, συνάντησα ____ φίλο μου από ____ παλιά γειτονιά. Θέλω να αγοράσω ____ παγωτό. ____ Αντώνης πήγε για ψάρεμα και έπιασε ____ ψάρι. ____ ήλιος ήταν ζεστός, αλλά φυσούσε και ____ δροσερό αεράκι. Όπως περπατούσαμε μέσα στο δάσος, ξαφνικά βρεθήκαμε σε ____ ξέφωτο. Θέλω να αγοράσω ____ μπλούζα. Θέλω να αγοράσω ____ μπλούζα που σου έδειξα.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 173

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

8. Να συμπληρώσετε τα διαλυτικά και τους τόνους, όπου χρειάζεται. Μεγαλοφυια

Μαιος

ΜΑΙΟΣ

Μαιμου

προυποθεση

σαινια

Ολοιδιος

μαιντανος

γαιδουριτσα

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 174

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 4ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Πώς σχηματίζουμε την προστακτική σύνθετων ρημάτων

1. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. Απάντηση: ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ

ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΟΡΙΣΤΟΥ

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

αναθέτεις

ανάθετε

ανέθεσες

ανάθεσε

διαγράφεις

διάγραφε

διέγραψες

διάγραψε

αποφεύγεις

απόφευγε

απέφυγες

απόφυγε

ανατρέπεις

ανάτρεπε

ανέτρεψες

ανάτρεψε

περιγράφεις

περίγραφε

περιέγραψες

περίγραψε

αναλύεις

ανάλυε

ανέλυσες

ανάλυσε

διαφεύγεις

διάφευγε

διέφυγες

διάφυγε

μεταφράζεις

μετάφραζε

μετέφρασες

μετάφρασε

αναβάλλεις

ανάβαλλε

ανέβαλες

ανάβαλε

καταστρέφεις

κατάστρεφε

κατέστρεψες

κατάστρεψε

2. Να γράψετε το πρόσωπο του κάθε ρήματος. Απάντηση: Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 175

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Για να λύσουμε την άσκηση, πρέπει να εξετάσουμε αν το ρήμα έχει αύξηση ή όχι. Αν έχει αύξηση, σημαίνει ότι είναι Οριστική, άρα πρόκειται για γ΄ πρόσωπο ενικού. Αν δεν έχει αύξηση, σημαίνει ότι είναι Προστακτική, άρα πρόκειται για β΄ πρόσωπο ενικού. Αντίγραψε: β΄ενικό (δεν έχει αύξηση: εσύ) Αντέγραψε: γ΄ ενικό (έχει αύξηση: αυτός) Ανήγγειλε: γ΄ ενικό Διάφυγε:

β΄ ενικό

Απότρεψε: β΄ ενικό Απέτρεψε:

γ΄ ενικό

Απέστρεψε: γ΄ ενικό Διέκοψε:

γ΄ ενικό

Κατάφυγε: β΄ ενικό Κατέφυγε:

γ΄ ενικό

Ανέπνευσε: γ΄ ενικό Κατάθεσε:

β΄ενικό

Διέγραψε:

γ΄ ενικό

Επέτρεψε:

γ΄ ενικό

Πώς σχηματίζουμε τα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων

1. Να συμπληρώσετε τον πίνακα: Απάντηση: ΘΕΤΙΚΟΣ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ

ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ

πιο όμορφος

ο ομορφότερος

Επίθετα όμορφος Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 176

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ομορφότερος

ο πιο όμορφος πάρα πολύ όμορφος

κακιά

χειρότερη

η χειρότερη

πιο κακή

η πιο κακή πάρα πολύ κακή χείριστη κάκιστη

μακρύ απλό

πιο μακρύ

το πιο μακρύ

μακρύτερο

το μακρύτερο

απλούστερο

απλούστατο

πιο απλό βαθύς

πιο βαθύς

ο πιο βαθύς

βαθύτερος

ο βαθύτερος βαθύτατος

γρήγορος

πιο γρήγορος

ο πιο γρήγορος

γρηγορότερος αγενής

πιο αγενής

ο πιο αγενής

αγενέστερος

ο αγενέστερος αγενέστατος πάρα πολύ αγενής

καλός

πιο καλός

ο πιο καλός

καλύτερος

ο καλύτερος πάρα πολύ καλός κάλλιστος άριστος

μεγάλος Έκδοση taexeiola

μεγαλύτερος

ο πιο μεγάλος Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 177

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ο μεγαλύτερος μέγιστος πάρα πολύ μεγάλος λίγη

λιγότερη

η πιο λίγη η λιγότερη ελάχιστη πάρα πολύ λίγη

Επιρρήματα ομορφότερα

πάρα πολύ όμορφα

πιο όμορφα

(ομορφότατα)

ήσυχα

πιο ήσυχα

πάρα πολύ ήσυχα

απλά

απλούστερα

απλούστατα

όμορφα

πάρα πολύ απλά Σαφώς

σαφέστερα

σαφέστατα

Επιεικώς

επιεικέστερα

επιεικέστατα

Άνετα

ανετότερα

πάρα πολύ άνετα

2. Να γράψετε προτάσεις για κάθε βαθμό των παρακάτω επιθέτων. σαφής, μεγάλος, συνεπής Απάντηση: Θετικός: Οι δάσκαλος μας έδωσε σαφείς οδηγίες για να λύσουμε την άσκηση. Συγκριτικός: Η λύση που έδωσε ο Κώστας στην άσκηση είναι σαφέστερη από τη λύση του Αντώνη. Υπερθετικός: Η δήλωση του υπουργού για τον καινούριο νόμο ήταν σαφέστατη. Θετικός: Ο κήπος του σπιτιού μου είναι μεγάλος. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 178

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Συγκριτικός: Το δωμάτιό μου είναι μεγαλύτερο από το δικό σου. Υπερθετικός: Η γιαγιά μας είναι η μεγαλύτερη σε ηλικία στην οικογένειά μας. Θετικός: Η Ελένη είναι συνεπής μαθήτρια. Συγκριτικός: Η Κατερίνα είναι συνεπέστερη στη δουλειά της από την Αιμιλία. Υπερθετικός: Ο Θανάσης είναι ο πιο συνεπής μαθητής της τάξης μας.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 179

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Αντώνυμα (αντίθετα) επιθέτων

1. Να γράψετε τα αντώνυμα των επιθέτων φυλλοβόλος:

αειθαλής

ανυπόμονος:

υπομονετικός

ομαλός:

ανώμαλος

γενικός:

ειδικός, συγκεκριμένος

παγωμένος:

καυτός

ολόλευκος:

κατάμαυρος

άχρωμος:

χρωματιστός

πολύχρωμος:

μονόχρωμος

ολοκαίνουριος: παμπάλαιος ευρύχωρος:

στενάχωρος

άτακτος:

τακτικός

2. Να ξαναγράψετε τις προτάσεις αντικαθιστώντας τις υπογραμμισμένες λέξεις με τα αντώνυμά τους. Τι παρατηρείτε; Τα ξαδέρφια μου ζουν σε ένα μεγάλο πεδινό χωριό. Ο Γιώργος έχει ένα μικρό παλιό σπίτι με έναν άσχημο και απεριποίητο κήπο. Το σκυλάκι είναι άγριο και εχθρικό. Η περιοχή έχει περιορισμένη/ φτωχή βλάστηση. Η δουλειά του πατέρα μου είναι ξεκούραστη. * Παρατηρώ ότι οι προτάσεις αλλάζουν τελείως. Έχουν ακριβώς το αντίθετο νόημα από τις αρχικές προτάσεις.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 180

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ Πώς χρησιμοποιούμε τις αποτελεσματικές προτάσεις 1. Να υπογραμμίσετε την ανεξάρτητη πρόταση και να βάλετε σε παρένθεση τις αποτελεσματικές προτάσεις στις παρακάτω περιόδους. Απάντηση: Ο Αχιλλέας μιλούσε τόσο σιγά, (που δεν τον ακούγαμε.) Το χωριό ήταν τόσο μακριά, (ώστε κουραστήκαμε να περπατάμε.) Ο Ηλίας, που είναι αδερφός του Στάθη, προσπάθησε τόσο πολύ (που κατάφερε να κερδίσει τον αγώνα.) Έκανε αρκετές οικονομίες (ώστε να πάει αυτό το ταξίδι.) Δεν διάβασε καθόλου, (ώστε δεν έγραψε καλά στο διαγώνισμα.) Ο Αντρέας, που είναι φίλος μου, μου πρότεινε να δουλέψουμε μαζί (ώστε να τελειώσουμε γρήγορα την εργασία για το σχολείο.) Η Στέλλα λέει τόσα ψέματα (που κανείς πια δεν την πιστεύει.) Οι προτάσεις «που είναι αδερφός του Στάθη» και «που είναι φίλος μου» είναι αναφορικές προτάσεις. (=ο οποίος είναι αδερφός του Στάθη) (=ο οποίος είναι φίλος μου)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 181

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

2. Να γράψετε 3 αποτελεσματικές/ συμπερασματικές προτάσεις χρησιμοποιώντας κάθε φορά διαφορετικό σύνδεσμο ή φράση εισαγωγής. Απάντηση: 1. Μου άρεσε τόσο πολύ το βιβλίο, ώστε το διάβασα και δεύτερη φορά. 2. Δεν κοιμήθηκε καλά, με αποτέλεσμα να νυστάζει στο μάθημα. 3. Φώναζε τόσο δυνατά που μας τρόμαξε.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 182

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Οι υποθετικές προτάσεις

1. Να συμπληρώσετε την απόδοση ή την υπόθεση στις παρακάτω περιόδους. Απάντηση: Αν βρέχει αύριο, θα ακυρωθεί η εκδρομή μας. Αν σου αρέσει το γλυκό, θα σου δώσω τη συνταγή. Θα πάμε εκδρομή αύριο, αν τελειώσουμε σήμερα τα μαθήματά μας. Έλα μαζί μας, αν θέλεις. Αν σε δυσκολεύει η άσκηση αυτή, θα σε βοηθήσω εγώ. Μείνε σπίτι να κοιμηθείς, αν είσαι κουρασμένος. Θα επιτύχει το στόχο της, αν προσπαθήσει αρκετά. 2. Στις παραπάνω περιόδους να υπογραμμίσετε την υπόθεση. 3. Να γράψετε 3 υποθετικές προτάσεις χρησιμοποιώντας κάθε φορά διαφορετικό σύνδεσμο εισαγωγής. Απάντηση: 1. Άμα ξυπνήσεις νωρίς, έλα στο σπίτι. 2. Πρέπει να κάνεις γρήγορα, αν δεν θέλεις να αργήσεις. 3. Αν περάσεις από το βιβλιοπωλείο, αγόρασέ μου ένα τετράδιο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 183

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Έναρθρα και Άναρθρα ουσιαστικά

1. Να συμπληρώσετε το οριστικό και το αόριστο άρθρο όπου χρειάζεται. Προσοχή: Δεν ξεχνώ ότι σε κάποιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται άρθρο! Απάντηση: Κάποτε, σε ένα χωριό μιας μακρινής χώρας ζούσαν δύο όμορφες κοπέλες, η Άννα και η Μαρία. Ήταν (-) ορφανές. Οι γονείς τους πέθαναν όταν ήταν πολύ μικρές. Τις μεγάλωσε η θεία τους, αδελφή της μητέρας τους, παρά τη θέλησή του θείου τους, που ήταν (-) πολύ δύστροπος άνθρωπος. Δυστυχώς, μια χειμωνιάτικη μέρα πέθανε και η θεία τους. Ο θείος τότε, χωρίς να χάσει καιρό, είπε στα κορίτσια ότι πρέπει να φύγουν αμέσως από το σπίτι. Έτσι, τα κορίτσια απόμειναν ολομόναχα. « (-) Μαρία», λέει στην αδελφή της η Άννα. «Άκουσα πως στο γειτονικό χωριό χρειάζονται δύο κοπέλες για να δουλέψουν σε ένα κτήμα. Τους δίνουν και ένα μικρό σπιτάκι για να μείνουν. Τι λες, πάμε;». Η Μαρία συμφώνησε αμέσως. Ειρ. Καμαράτου- Γιαλλούση «Το πέτρινο πουλί»

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 184

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Οι καταλήξεις της προστακτικής

1. Να συμπληρώσετε τον πίνακα. Απάντηση: ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ανεβαίνω

ανέβα

ανεβείτε

συγκεντρώνομαι συγκεντρώσου συγκεντρωθείτε θέλω

θέλησε

θελήστε

γνωρίζω

γνώρισε

γνωρίστε

αισθάνομαι

(-)

αισθανθείτε

αθροίζω

άθροισε

αθροίστε

λύνομαι

λύσου

λυθείτε

επιμένω

επίμεινε

επιμείνετε

επιλέγω

επίλεξε

επιλέξτε

παραλαμβάνω

παράλαβε

παραλάβετε

2. Να γράψετε τις προτάσεις βάζοντάς τες στη Συνοπτική Προστακτική. Απάντηση: Κατεβαίνεις προσεκτικά τις σκάλες. Κατέβα προσεκτικά τις σκάλες.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 185

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Μπαίνεις γρήγορα στην τάξη. Μπες γρήγορα στην τάξη. Αντιγράφεις τις ασκήσεις από τον πίνακα. Αντίγραψε τις ασκήσεις από τον πίνακα. Κοιμάστε νωρίς. Κοιμηθείτε νωρίς. Μου δανείζεις το μολύβι σου. Δάνεισέ μου το μολύβι σου. Μιλάς δυνατά. Μίλησε δυνατά. Ντύνεστε όμορφα. Ντυθείτε όμορφα. Ποτίζεις τον κήπο Πότισε τον κήπο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 186

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πώς χρησιμοποιούμε τα διαλυτικά

1. Να βάλετε διαλυτικά και τόνους στις λέξεις. Απάντηση: νεράιδα

κοροϊδεύω

ρολόι

πλάι

τρόλεϊ

χαϊδεύω

ευνοϊκός

ταΐζω

χάιδεψα

λαϊκή

καΐκι

φαΐ

γαϊδουράκι

κομπολόι

γάιδαρος

προϊόν

πλαϊνός

τάισα

2. Να γράψετε τις λέξεις με κεφαλαία. Απάντηση: ΝΕΡΑΪΔΑ

ΚΟΡΟΪΔΕΥΩ

ΡΟΛΟΪ

ΠΛΑΪ

ΤΡΟΛΕΪ

ΧΑΪΔΕΥΩ

ΕΥΝΟΪΚΟΣ

ΤΑΪΖΩ

ΧΑΪΔΕΨΑ

ΛΑΪΚΗ

ΚΑΪΚΙ

ΦΑΪ

ΓΑΪΔΟΥΡΑΚΙ

ΚΟΜΠΟΛΟΪ

ΓΑΪΔΑΡΟΣ

ΠΡΟΪΟΝ

ΠΛΑΪΝΟΣ

ΤΑΪΣΑ

Όταν γράφουμε με κεφαλαία, βάζουμε πάντα διαλυτικά, επειδή δεν μπαίνουν τόνοι.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 187

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

3. Να διορθώσετε τα λάθη. Απάντηση: Πρωϊνός

πρωινός

δϊαλυτικά

διαλυτικά

Τρόλει

τρόλεϊ

κομπολοϊ

κομπολόι

Ρολόϊ

ρολόι

Μάϊος

Μάιος

Κοροιδεϋω

κοροϊδεύω

εϋγενικός

ευγενικός

Αϊθουσα

αίθουσα

αιτός

αϊτός

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 188

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ Πώς δίνουμε οδηγίες για μια συνταγή

1. Να γράψετε τη συνταγή του αγαπημένου σας φαγητού. Απάντηση: ΣΠΙΤΙΚΟ ΨΩΜΙ ΥΛΙΚΑ 1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις 1 κουταλάκι αλάτι λεπτό μισό λίτρο νερό χλιαρό 20 γρ. φρέσκια μαγιά ΕΚΤΕΛΕΣΗ Ρίχνετε το αλεύρι σε ένα μπολ και προσθέτετε το αλάτι. Διαλύετε τη μαγιά σε λίγο νερό και την ρίχνετε στο μπολ με το αλεύρι. Ανακατεύετε τα υλικά με τις άκρες των δαχτύλων σας και σταδιακά προσθέτετε και το υπόλοιπο νερό. Αφήνετε τη ζύμη να σταθεί για 20 περίπου λεπτά, σκεπασμένη με στεγνή πετσέτα. Της δίνετε το σχήμα που θέλετε και την αφήνετε για 1 ώρα να φουσκώσει. Ψήνετε το ψωμί, για 30 λεπτά, σε προθερμασμένο φούρνο στους 220-250°C. Το αφήνετε σε μια σχάρα να κρυώσει.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 189

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

2. Να γράψετε τη συνταγή του αγαπημένου σας γλυκού. Απάντηση: ΥΛΙΚΑ 375 γρ. κουβερτούρα 1 κουτί ζαχαρούχο γάλα 1 φλιτζάνι καρύδια 1 βανίλια ΕΚΤΕΛΕΣΗ Λιώστε την κουβερτούρα σε μπεν μαρί. Προσθέστε το ζαχαρούχο γάλα και τη βανίλια και ανακατέψτε να ομογενοποιηθεί το μίγμα. Προσθέστε τα καρύδια. Αφήστε το μίγμα να κρυώσει. Με ένα μικρό κουτάλι πάρτε μίγμα και πλάστε μικρά μπαλάκια. Σε ένα βαθύ πιάτο ρίξτε την ινδική καρύδα ή την τρούφα και βάλτε να τρουφάκια. Τοποθετήστε τα σε μικρά καραμελόχαρτα για να μην κολλήσουν μεταξύ τους και αφήστε τα στο ψυγείο να σφίξουν.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 190

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πώς η διαφήμιση ενημερώνει και προσπαθεί να πείσει τον καταναλωτή για το προϊόν που διαφημίζεται

1. Να γράψετε μια διαφήμιση για ένα προϊόν της αρεσκείας σας. Απάντηση: ΧΥΜΟΣ ‘ΦΡΟΥΤΙΝΙ’ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΧΥΜΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΠΙΕΙ!!! …..ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΟ ΧΥΜΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ……. «ΠΙΝΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΦΡΟΥΤΙΝΙ»

2. Να διαβάσετε την παρακάτω διαφήμιση. Διαθέτει τα χαρακτηριστικά των διαφημίσεων; Μπορείτε να τη διορθώσετε; Απάντηση: Η διαφήμιση δεν διαθέτει τα χαρακτηριστικά των διαφημίσεων. Δεν αναφέρεται το όνομα του προϊόντος. Η εικόνα είναι ασπρόμαυρη και δεν είναι ζωντανή. Δεν έχει ‘σλόγκαν’ ούτε σημεία στίξης ώστε να τραβήξουν την προσοχή του κοινού. Θα μπορούσαμε να την αλλάξουμε ως εξής:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 191

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΓΛΕΙΦΙΤΖΟΥΡΙ BAMBOO ΤΟ ΠΙΟ ΓΕΥΣΤΙΚΟ ΓΛΕΙΦΙΤΖΟΥΡΙ!! ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΓΕΥΣΕΙΣ! ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΣΑΣ ΑΡΕΣΟΥΝ!!!!!

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 192

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Εκφράσεις και Συμφράσεις

1. Να γράψετε αν οι υπογραμμισμένες φράσεις είναι εκφράσεις ή συμφράσεις Απάντηση: Απέτυχε στις εξετάσεις και του κόπηκαν τα φτερά.

έκφραση

Θέλεις λίγο χυμό πορτοκάλι;

σύμφραση

Ο Γιώργος έχει πέσει με τα μούτρα στη δουλειά.

έκφραση

Αγόρασα ψωμί ολικής αλέσεως.

σύμφραση

Ρίξε στο μίγμα λίγο γάλα εβαπορέ.

σύμφραση

Η είδηση για το ατύχημα έκανε το γύρο του κόσμου.

έκφραση

Μπορούμε να φτάσουμε πιο γρήγορα αν κόψουμε δρόμο.

έκφραση

2. Να γράψετε τι σημαίνουν οι υπογραμμισμένες εκφράσεις της άσκησης 1. Απάντηση: του κόπηκαν τα φτερά = έχασε τις ελπίδες του με τα μούτρα στη δουλειά = δουλεύει πάρα πολύ έκανε το γύρο του κόσμου = (η είδηση) διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο αν κόψουμε δρόμο = αν ακολουθήσουμε την πιο σύντομη οδό.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 193

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να μεταφέρετε τα ρήματα στη Συνοπτική Προστακτική. Απάντηση: β’ ενικού

β’ πληθυντικού

αναβάλλω

ανάβαλε

αναβάλετε

τεντώνομαι

τεντώσου

τεντωθείτε

κρατιέμαι

κρατήσου

κρατηθείτε

διαβάλλω

διάβαλε

διαβάλετε

επιστρέφω

επίστρεψε

επιστρέψτε

υπογράφω

υπόγραψε

υπογράψτε

γράφομαι

γράψου

γραφτείτε

διατάζω

διάταξε

διατάξτε

αναπτύσσομαι

αναπτύξου

αναπτυχθείτε

χάνομαι

χάσου

χαθείτε

επιλέγω

επίλεξε

επιλέξτε

επιλέγομαι

επιλέξου

επιλεχθείτε

2. Να φτιάξετε προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις. Απάντηση: Βασίλης / συνεπής / Κωνσταντίνος Ο Βασίλης είναι πιο συνεπής από τον Κωνσταντίνο. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 194

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Πρώτη άσκηση / απλή / δεύτερη άσκηση Η πρώτη άσκηση είναι απλούστερη από τη δεύτερη. Το δωμάτιο σου / καθαρό / δικό μου. Το δωμάτιό σου είναι πιο καθαρό από το δικό μου. Λαγός / γρήγορος / χελώνα. Ο λαγός είναι γρηγορότερος από τη χελώνα. Καναπές / βαρύς / καρέκλα. Ο καναπές είναι βαρύτερος από την καρέκλα.

3. Να γράψετε τα αντώνυμα των επιθέτων. Απάντηση: διστακτικός: αποφασιστικός

άφθονος:

ανεπαρκής

επιπόλαιος:

προσεκτικός

ένδοξος:

άδοξος

κατάκοπος:

ξεκούραστος

πρωτοπόρος: οπισθοδρομικός

καρτερικός:

ανυπόμονος

τεράστιος:

λιτός:

περίτεχνος

σωστός:

μικροσκοπικός λανθασμένος / εσφαλμένος

απαραίτητος: περιττός / προαιρετικός

βλαβερός:

αβλαβής

τυχαίος:

σκόπιμος

θλιβερός:

ευχάριστος

θαυμάσιος:

απαίσιος

σοβαρός:

γελοίος / φαιδρός

μόνιμος:

προσωρινός

έντονος:

άτονος

επουσιώδης: ανούσιος

απέραντος:

περιορισμένος

άτρωτος:

πυκνός:

αραιός

τρωτός / ευάλωτος

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 195

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

γενναίος:

δειλός

ελεύθερος:

δούλος / αιχμάλωτος

άσκοπος:

σκόπιμος

4. Να ενώσετε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας αποτελεσματικούς συνδέσμους. Απάντηση: Χτύπησε πολύ άσχημα. Έμεινε στο κρεβάτι για δυο μέρες. Χτύπησε πολύ άσχημα, με αποτέλεσμα να μείνει στο κρεβάτι για δυο μέρες Έβρεξε τόσο πολύ. Πλημμύρισαν οι δρόμοι. Έβρεξε τόσο πολύ, που πλημμύρισαν οι δρόμοι. Η Ντίνα ήταν τόσο χαρούμενη. Κέρασε όλους τους φίλους της. Η Ντίνα ήταν τόσο χαρούμενη, ώστε κέρασε όλους τους φίλους της. Ήταν πολύ εκνευρισμένος. Δεν ήξερε τι έκανε. Ήταν πολύ εκνευρισμένος, ώστε δεν ήξερε τι έκανε. Ο Μάρκος αγόρασε πολλά βιβλία. Τα βιβλία δεν χωρούσαν στη βιβλιοθήκη. Ο Μάρκος αγόρασε πολλά βιβλία, με αποτέλεσμα να μη χωρούν στη βιβλιοθήκη. Ο Ανδρέας έτρεχε τόσο γρήγορα. Ο Ανδρέας πρόλαβε και κρύφτηκε. Ο Ανδρέας έτρεχε τόσο γρήγορα, που πρόλαβε και κρύφτηκε.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 196

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

5. Να ενώσετε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας υποθετικούς συνδέσμους. Απάντηση: Θα χαλάσουν τα δόντια σου. Τρως συνέχεια καραμέλες. Θα χαλάσουν τα δόντια σου, αν τρως συνέχεια καραμέλες. Δεν πήρες τα κλειδιά σου. Κλειδωθήκαμε έξω από το σπίτι. Αν έπαιρνες τα κλειδιά σου, δεν θα κλειδωνόμασταν έξω από το σπίτι. Θα διαβάσω τα μαθήματά μου. Θα έρθω κι εγώ στην εκδρομή. Αν διαβάσω τα μαθήματά μου, θα έρθω κι εγώ στην εκδρομή. Θα γκρινιάζεις όλη μέρα. Δε θα σου αγοράσω το παιχνίδι. Αν γκρινιάζεις όλη μέρα, δε θα σου αγοράσω το παιχνίδι. Θα χαρώ πολύ. Θα πετύχω το στόχο μου. Θα χαρώ πολύ, αν πετύχω το στόχο μου. 6. Να υπογραμμίσετε με κόκκινο χρώμα την υπόθεση και με πράσινο την απόδοση στις προτάσεις που σχηματίσατε στην άσκηση 5. 7. Να συμπληρώσετε τα άρθρα στις προτάσεις. Απάντηση: Τη Δευτέρα θα συναντήσω το φίλο μου το Σωτήρη. Εχθές, συνάντησα ένα φίλο μου από την παλιά γειτονιά. Θέλω να αγοράσω ένα παγωτό. Ο Αντώνης πήγε για ψάρεμα και έπιασε ένα ψάρι. Ο ήλιος ήταν ζεστός, αλλά φυσούσε και ένα δροσερό αεράκι. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 197

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 4 [Διατροφή]

Όπως περπατούσαμε μέσα στο δάσος, ξαφνικά βρεθήκαμε σε ένα ξέφωτο. Θέλω να αγοράσω μια μπλούζα. Θέλω να αγοράσω την μπλούζα που σου έδειξα.

8. Να συμπληρώσετε τα διαλυτικά και τους τόνους, όπου χρειάζεται. Απάντηση: μεγαλοφυΐα

Μάιος

ΜΑΪΟΣ

μαϊμού

προϋπόθεση

σαΐνια

ολόιδιος

μαϊντανός

γαϊδουρίτσα

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Ενότητα 5 17η Νοέμβρη

σελ. 199

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ασκήσεις:

1. Να γράψετε 10 παράγωγες λέξεις απλές και σύνθετες για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις. λέω

νους

πνοή

βάλλω

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ __________________________________________________________________

2. Να συμπληρώσετε τα επίθετα στις παρακάτω προτάσεις. __________ (δύσκολος) μάθημα στην Στ΄ τάξη είναι τα Μαθηματικά. Η απόφαση που πήρες είναι __________ (σωστός) που θα μπορούσες να πάρεις. Σήμερα έχει __________ (πολύς) ζέστη από χθες. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 200

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

Οι γάτες είναι __________ (πονηρός) από τους σκύλους. Η Βαϊκάλη είναι __________ (βαθύς) λίμνη της Γης. Το σπίτι αυτό είναι __________ (επιβλητικός). Το βιβλίο αυτό είναι __________ (ενδιαφέρων) που έχω διαβάσει.

3. Να συμπληρώσετε τα άρθρα και τις καταλήξεις. __ μεγάλ__ πρόοδος

τ__ μεγάλ__ καπνοδόχους

οι αποδείξ___

τ__ εθνικ__ επετείου

οι εύκολ__ μέθοδοι

των κυβερνήσ___

τ__ υποχρεωτικ__ ψήφο

οι μικρ__ περίμετροι

τ__ κεντρικ__ λεωφόρου

τις αιτήσ__

4. Να διορθώσετε τα λάθη. μαγεικός

θαλασεινός

βαμένος

έτιμος

δεθήτε

δϊυλιστήρια

εκβάλει

απαντίστε

απαλαχθήτε

μάγισα

παρανοικος

κηρύτω

σύλογος

κρατίσου

δανίστε

____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 201

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

5. Να υπογραμμίσετε τις εξαρτημένες προτάσεις στις παρακάτω περιόδους και να συμπληρώστε τον πίνακα. Έφυγε γρήγορα για να προλάβει το τρένο. Ξάπλωσε επειδή ήταν κουρασμένος. Ήταν τόσο δυνατά η μουσική, που δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε. Αν και δεν ήθελε, τελικά ήρθε μαζί μας. Αν δεν θέλει κανείς το βιβλίο, θα το επιστρέψω στη βιβλιοθήκη. Όταν είμαι έτοιμος, θα περάσω από το σπίτι σου. Έφαγε τόσες καραμέλες, ώστε τον πόνεσε η κοιλιά του. Αν έρθει ο Αντρέας, δώσε του χρήματα που του χρωστάω. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ / ΣΥΜΠΕΡΑ- ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 202

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ

Θέματα Εκθέσεων

1. α. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. ΤΟ ΚΑΥΚΑΣΙΑΝΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ Ήταν στα πολύ παλιά χρόνια, ένας βασιλιάς και μια βασίλισσα που είχαν ένα μεγάλο παλάτι, που έμπαινες και δεν ήξερες τι να πρωτοθαυμάσεις. Τις ζωγραφιές, τους καθρέφτες, τα χρυσαφικά, τα χαλιά, τους κήπους, τα πατώματα κι ό, τι άλλο θες. Ο βασιλιάς κι η βασίλισσα δεν είχαν παιδιά. Όλα τα καλά τα είχαν. Μόνο ένα παιδί τους έλειπε. Ώσπου μια μέρα ήρθε κι αυτό το καλό. Χαρές, γιορτές, γλέντια, που κράτησαν μέρες. Και τότε, πάνω στο μεθύσι της χαράς του, ο βασιλιάς είπε ότι δε φοβάται πια κανένα. Κανένα. Το άκουσε ο δράκος Πόλεμος και λέει: «Να δεις, θα τους δείξω εγώ!». Παίρνει τους βοηθούς του και πάνε και βάζουν φωτιά στο παλάτι. Και τρέχει ο βασιλιάς να σωθεί και τρέχει η βασίλισσα να φύγει. Αλλά, προτού να βγει από το παλάτι, η βασίλισσα θυμήθηκε ότι ξέχασε να πάρει το πιο ακριβό πράγμα που είχε στον κόσμο: ένα μεγάλο ρουμπίνι που άστραφτε σαν μικρός ήλιος. Τρέχει, το παίρνει και φεύγει από την πίσω πόρτα. Μόλις βγήκε από το παλάτι, θυμήθηκε ότι είχε κι ένα άλλο πολύτιμο πράγμα: το μονάκριβο παιδί της που κοιμόταν στην κούνια του. Αχ, πώς το ξέχασε! Κάνει να γυρίσει να το πάρει μα βλέπει ότι οι βοηθοί του δράκου Πολέμου είχαν μπει στο παλάτι. «Αχ, βαχ», τι να κάνει η βασίλισσα, φεύγει με την άμαξα και γλιτώνει τη ζωή και το ρουμπίνι της. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 203

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

Πέρασαν χρόνια κι η βασίλισσα, που δεν ήταν πια βασίλισσα κι ο άντρας της είχε σκοτωθεί, μαθαίνει ότι το παιδί της ζούσε. Το είχε σώσει μια από τις υπηρέτριές της, η πιο μικρή. Όταν είδε ότι το ξέχασαν , το πήρε και με κίνδυνο της ζωής της το έσωσε. Δεν είχε άμαξα να φύγει αυτή, δεν είχε άλογα, δεν είχε λεφτά. Το πήρε και, περπατώντας, τράβηξε προς το βουνό. Κι εκεί κρύφτηκε. Ύστερα, βρήκε κάτι καλούς ανθρώπους που της δώσανε δουλειά, και το μεγάλωσε το παιδί. Ήρθε ύστερα από χρόνια η μητέρα του, που το ξέχασε στην κούνια και λέει: «Το παιδί είναι δικό μου». «Όχι», λέει η γυναίκα που το έσωσε. «Εγώ το γλίτωσα, το μεγάλωσα, το αγάπησα ∙ είναι δικό μου το παιδί». «Όχι, δικό μου» η μια, «δικό μου» η άλλη και, για να βρουν το δίκιο τους, πήγαν σε ένα μεγάλο και σοφό δικαστή. Κι αυτός λέει σε κάποιον από τους ανθρώπους του να πάρει μια κιμωλία και να φτιάξει στο πάτωμα έναν κύκλο κι εκεί μέσα να βάλουν το μικρό παιδί. Έτσι και κάνουν. Κι όλοι κοιτούν με απορία. Τότε, λέει ο δικαστής στις δυο γυναίκες να πιάσουν το παιδί. Από το ένα χέρι η μια, από το άλλο χέρι η άλλη. Και μόλις θα ’δινε εκείνος το σύνθημα, να το τραβούσε η καθεμιά προς το μέρος της. Όποια κατάφερνε να το τραβήξει έξω από τον κύκλο, προς το μέρος της, θα κέρδιζε το παιδί, θα ’ταν δικό της. Σφυρίζει ο δικαστής μια, και να σου, τραβά η μια από τη μια μεριά κι άλλη από την άλλη. Μα σε λίγο, αφήνει το χέρι του παιδιού η μια και το τραβά προς το μέρος της και το βγάζει έξω από τον κύκλο με την κιμωλία η άλλη. Η μάνα που το γέννησε. Ήταν όλο περηφάνια που αυτή κέρδισε, και περίμενε ο δικαστής να της πει να πάρει το παιδί και να φύγει. Ο δικαστής όμως στράφηκε στην άλλη γυναίκα και ρώτησε: «Γιατί σταμάτησες να το τραβάς; Γιατί του άφησες μόνη σου το χέρι;» Κι εκείνη απάντησε: «Τι να έκανα; Να το σακάτευα; Να του έβγαζα το χέρι; Είδα ότι το παιδί είχε αρχίσει να πονά». Τότε ο δικαστής της είπε: «Το παιδί είναι δικό σου, γιατί εσύ το αγαπάς τόσο πολύ, που δε θέλεις να του κάνεις κακό». Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 204

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

Κι έτσι η γυναίκα που το μεγάλωσε το πήρε και έφυγε, ρίχνοντας μια τρυφερή ματιά στο δικαστή και στον κύκλο με την κιμωλία, που άστραφτε στο ηλιόλουστο πάτωμα κι ήταν σα να της μιλούσε και να της έλεγε: «Στο καλό, κοπέλα μου, στο καλό…». Ι.Δ. Ιωαννίδης- Το Καυκασιανό Παραμύθι (διασκευασμένο από το Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων της Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού)

β. Να δώσετε έναν άλλο τίτλο στο κείμενο που διαβάσατε. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

2. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Το 1973 ήταν η χρονιά της μεγάλης δοκιμασίας της Χούντας, η οποία από τις 21 Απριλίου 1967 επέβαλε καθεστώς στυγνής δικτατορίας στη χώρα. Στις 14 Φεβρουαρίου 1973 ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές της Αθήνας και συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο. Ζητούσαν την κατάργηση του Ν.1347 που προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση των φοιτητών που ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Η αστυνομία, παραβιάζοντας το πανεπιστημιακό άσυλο, εισήλθε στο χώρο του Πολυτεχνείου, συνέλαβε 11 φοιτητές και τους παρέπεμψε σε δίκη με την κατηγορία της "περιύβρισης αρχής". Οι 8 καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές. Επίσης περίπου 100 φοιτητές αναγκάστηκαν να διακόψουν τις σπουδές τους και να ντυθούν στο χακί. Εννέα ημέρες μετά τα -πρώτα- γεγονότα του Πολυτεχνείου, στις 23 Φεβρουαρίου οι φοιτητές της κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής σχολής στην Αθήνα προβάλλοντας τα συνθήματα "Δημοκρατία", "Κάτω η Χούντα" και "Ζήτω η Ελευθερία". Η αστυΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 205

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

νομία επενέβη και πάλι με βιαιότητα για να καταστείλει την εξέγερση, αλλά η βίαιη εκδίωξη των φοιτητών από το κτίριο της Νομικής ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την αγωνιστικότητά τους. Η εξέγερση που ξεκίνησε το πρωί της 14ης Νοεμβρίου του 1973 επρόκειτο να αποτελέσει την κορύφωση των αντιδικτατορικών εκδηλώσεων εκείνης της χρονιάς. Το πρωί της ημέρας πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση φοιτητών στο προαύλιο του Πολυτεχνείου. Ζητούσαν να γίνουν εκλογές για τους φοιτητικούς συλλόγους τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους και όχι στα τέλη του επόμενου χρόνου, όπως είχε ανακοινώσει το δικτατορικό καθεστώς. Κατέληξαν στην κήρυξη αποχής από τα μαθήματά τους. Ακολούθησαν συνελεύσεις φοιτητών στην Ιατρική και στη Νομική σχολή. Οι φοιτητές της Νομικής, μάλιστα, εξέδωσαν ψήφισμα με το οποίο ζητούσαν την ανάκληση των αποφάσεων της Χούντας για τη διεξαγωγή των φοιτητικών εκλογών, εκδημοκρατισμό των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, αύξηση των δαπανών για την παιδεία στο 20% του προϋπολογισμού και ανάκληση του Ν.1347 για την αναγκαστική- στράτευση των φοιτητών. Όσο περνούσε η μέρα άρχισαν να μαζεύονται ολοένα και περισσότεροι φοιτητές στο Πολυτεχνείο, αλλά και άλλοι που πληροφορήθηκαν το νέο. Η αστυνομία αποδείχθηκε ανίκανη να εμποδίσει την προσέλευση του κόσμου στο Πολυτεχνείο. Το απόγευμα πάρθηκε η απόφαση για κατάληψη του Πολυτεχνείου. Οι πόρτες έκλεισαν και από τότε άρχισε η οργάνωση της εξέγερσης. Η πρώτη αντίδραση του δικτατορικού καθεστώτος ήταν να στείλει μυστικούς πράκτορες να ανακατευθούν στο πλήθος που συνέρρεε στο Πολυτεχνείο και να ακροβολήσει σκοπευτές στα γύρω κτίρια. Στις 16 Νοεμβρίου μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις επιτέθηκαν εναντίον του πλήθους που ήταν συγκεντρωμένο έξω από το Πολυτεχνείο με γκλομπς, δακρυγόνα και σφαίρες. Οι περισσότεροι διαλύθηκαν. Όσοι έμειναν έστησαν οδοφράγματα ανατρέποντας τρόλεϊ και συγκεντρώνοντας υλικά από νεοανεγειρόμενες οικοδομές και άναψαν Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 206

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

φωτιές για να εξουδετερώσουν τα δακρυγόνα. Αργότερα η αστυνομία έκανε χρήση όπλων, χωρίς όμως να πετύχει τον στόχο της την καταστολή της εξέγερσης. Πολυτεχνείο – Το Πριν και το Μετά του Βλάση Βλασίδη (υλικό από τον Α’ Σύλλογο Εκπαιδευτικών Π.Ε.)

3. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΙ Ο ΤΑΥΡΟΣ Στα πολύ παλιά τα χρόνια, τότε που κυρίαρχος του κόσμου ήταν ο Δίας, ζούσε λίγο μακριά από μας, στη σημερινή Συρία, μια κοπέλα πάρα πολύ όμορφη, που την έλεγαν Ευρώπη. Την έλεγαν έτσι, επειδή τάχα είχε ευρύ (φαρδύ) πρόσωπο. Σήμερα θα τη λέγαμε «φεγγαροπρόσωπη». Τόσο ωραίο κι ακτινοβόλο ήταν το πρόσωπό της και τόσο μεγάλη η όλη ομορφιά κι η χάρη της, που όλος ο κόσμος μιλούσε γι ‘αυτή και καμάρωναν γι’ αυτό και οι δύο γονιοί της, ο βασιλιάς της χώρας ο Αγήνορας κι η γυναίκα του η Τηλεφάεσσα. Τσούρμο οι υποψήφιοι γαμπροί έφταναν απ’ όλες τις άκρες της Γης να ζητήσουν από τον πατέρα της το χέρι της. Η φήμη της ομορφιάς της έφτασε και στον Όλυμπο. Τ’ άκουσε κι ο Δίας και χάιδεψε τα γένια του. «Να ‘ναι τάχα έτσι που τα λένε;», σκέφτηκε. Και χωρίς να χάσει καιρό, κάποια μέρα που η Ήρα έλειπε από τον Όλυμπο σε κάποια γιορτή που είχαν για χάρης τη, παίρνει το σκήπτρο του και κρυφά, μην τον πάρουν είδηση κι οι άλλοι θεοί, το σκάει απ’ το παλάτι του και μια και δυο, κάμπους και βουνά και θάλασσες περνάει και, να σου τον, φτάνει στη χώρα του Αγήνορα. Τραβούσε ίσια για την πρωτεύουσα, αλλά, για καλό και για κακό, σταμάτησε λίγο πιο έξω, για να σκεφτεί πώς θα πλησιάσει στο παλάτι, δίχως να τον γνωρίσει κανένας. Κι εκεί που στεκόταν, στην άκρη ενός καταπράσινου λιβαδιού, κοντά στην ακρογιαλιά, βλέπει και φτάνουν από πέρα μια παρέα όμορφες κοπέλες, η μια πιο όμορφη Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 207

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

από την άλλη. Έρχονταν τα κοριτσόπουλα τραγουδώντας και σκόρπισαν μες στο ανθόσπαρτο λιβάδι κι άρχισαν να μαζεύουν λουλούδια και να πλέκουν μ’ αυτά γιρλάντες και στεφάνια και να στολίζουν τα μαλλιά τους και να καμαρώνουν και να χαίρονται την ομορφιά τους και την άνοιξη. Κοιτάζει ο Δίας και δε χορταίνει να βλέπει. Και να, ανάμεσά τους η κόρη του Αγήνορα, η Ευρώπη. Λάμπει και ξεχωρίζει ανάμεσα στις άλλες, όπως το φεγγάρι ανάμεσα στ’ αστέρια της νύχτας. - Ευρώπη!... Ευρώπη!…, της φωνάζουν οι φίλες της και της φέρνουν τα πιο όμορφα λουλούδια. - Α, αυτή λοιπόν είναι …, έκαμε ο Δίας. Δεν έχουν άδικο που τόσο πολύ μιλάνε για την ομορφιά της. Μέσα στο νου του τώρα πιο βαθιά καρφώθηκε η σκέψη να την αρπάξει. Ναι, αλλά πώς; Πώς να πλησιάσει εκείνο το τρελό κοριτσομάνι; Αλλά ο παμπόνηρος θεός δεν άργησε να βρει τον τρόπο: Μεταμορφώθηκε σε ωραίο, πολύ ωραίο, ταύρο, που όχι μόνο το τρίχωμά του είχε χίλια δυο ωραία χρώματα κι έλαμπε σα μαλαματένιο, μα κι η ανάσα του μοσκομύριζε κι αυτή σαν μοσκοβολιά από ολάνθιστο τριαντάφυλλο. Έτσι μεταμορφωμένος, πλησίασε τις κοπέλες κι έκανε τάχα πως βόσκει ανάμεσά τους ξένοιαστος. Τον είδαν εκείνες και τον περιτριγύρισαν. -Καλέ, κοιτάξτε τι ωραίος ταύρος! Ελάτε! Προσέχετε κάτι; Κι η ανάσα του μοσκοβολά σαν τριαντάφυλλο. Τα’ άκουσε αυτά κι η Ευρώπη κι ήρθε γεμάτη περιέργεια κοντά του. Την είδε ο ταύρος – Δίας και πήγε και γονάτισε μπροστά στα πόδια της. -Θαύμα είναι, λέει κι η Ευρώπη. Τον χαϊδεύει κι έτσι όπως τον βλέπει ήρεμο, πάει και κάθεται πάνω στη ράχη του και λέει μάλιστα και στις φίλες της να κάνουν το ίδιο. Δεν πρόφτασε όμως να καλοΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 208

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

καθίσει κι ο ταύρος μεμιάς σηκώνεται και με την Ευρώπη στη ράχη του το βάζει στα πόδια. Βουτά στη θάλασσα και φτάνει κολυμπώντας στην Κρήτη. Εκεί η Ευρώπη γέννησε το Μίνωα και τη Ραδάμανθη. Κι από τότε η ήπειρος που είναι πάνω από την Κρήτη πήρε το όνομα Ευρώπη.

Χ. Σακελλαρίου –Η Ευρώπη και ο ταύρος (από το Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων της Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού)

4. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Η ζωή στο χωριό και η ζωή στην πόλη».

5. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Το κατοικίδιό μου».

6. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Ένα άθλημα που μου αρέσει».

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 209

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 5ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Να γράψετε 10 παράγωγες λέξεις απλές και σύνθετες για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις. λέω

νους

πνοή

βάλλω

Απάντηση: ΛΕΩ

ΝΟΥΣ

ΠΝΟΗ

ΒΑΛΛΩ

λόγος

νόηση

πνέω

βολή

λέξη

ανόητος

αποπνέω

καταβάλλω

επίλογος

εννοώ

εισπνοή

προβολέας

συλλέγω

συνεννοούμαι

άπνοια

αμφιβολία

συλλογή

κατανόηση

δύσπνοια

βόλι

διαλογή

παρανοώ

διαπνοή

βέλος

κατάλογος

εύνοια

αναπνέω

σκοποβολή

αναλόγως

έννοια

πνεύμα

επιβάλλομαι

λογαριασμός

νοητός

αποπνέω

αναβάλλω

λογιστής

αυτονόητος

πνευστός

επιβλητικός

2. Να συμπληρώσετε τα επίθετα στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Το δυσκολότερο (δύσκολος) μάθημα στην Στ΄ τάξη είναι τα Μαθηματικά. Η απόφαση που πήρες είναι η πιο σωστή (σωστός) που θα μπορούσες να πάρεις. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 210

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

Σήμερα έχει περισσότερη (πολύς) ζέστη από χθες. Οι γάτες είναι πιο πονηρές (πονηρός) από τους σκύλους. Η Βαϊκάλη είναι η βαθύτερη (βαθύς) λίμνη της Γης. Το σπίτι αυτό είναι επιβλητικό (επιβλητικός). Το βιβλίο αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον (ενδιαφέρων) που έχω διαβάσει. 3. Να συμπληρώσετε τα άρθρα και τις καταλήξεις. Απάντηση: Η μεγάλη πρόοδος

τις μεγάλες καπνοδόχους

οι αποδείξεις

της εθνικής επετείου

οι εύκολες μέθοδοι

των κυβερνήσεων

την υποχρεωτική ψήφο

οι μικρές περίμετροι

της κεντρικής λεωφόρου

τις αιτήσεις

4. Να διορθώσετε τα λάθη. Απάντηση: μαγικός

θαλασσινός

βαμμένος

έτοιμος

δεθείτε

διυλιστήρια

εκβάλλει

απαντήστε

απαλλαχθείτε

μάγισσα

παρανοϊκός

κηρύττω

σύλλογος

κρατήσου

δανείστε

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 211

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

5. Να υπογραμμίσετε τις εξαρτημένες προτάσεις στις παρακάτω περιόδους και να συμπληρώστε τον πίνακα. Για βοήθεια δείτε το βίντεο:

Απάντηση: Έφυγε γρήγορα για να προλάβει το τρένο. Ξάπλωσε επειδή ήταν κουρασμένος. Ήταν τόσο δυνατά η μουσική, που δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε. Αν και δεν ήθελε, τελικά ήρθε μαζί μας. * Αν δεν θέλει κανείς το βιβλίο, θα το επιστρέψω στη βιβλιοθήκη. Όταν είμαι έτοιμος, θα περάσω από το σπίτι σου. Έφαγε τόσες καραμέλες, ώστε τον πόνεσε η κοιλιά του. Αν έρθει ο Αντρέας, δώσε του χρήματα που του χρωστάω.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 212

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ / ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ

ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ

που δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε

Αν δεν θέλει κανείς το βιβλίο

ώστε τον πόνεσε η κοιλιά του

Αν έρθει ο Αντρέας

* ΠΡΟΣΟΧΗ: Η πρόταση «Αν και δεν ήθελε» δεν είναι υποθετική. Εισάγεται με το σύνδεσμο ‘αν και’ (όχι σκέτο ‘αν’), επομένως είναι εναντιωματική.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 213

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ 1. α. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι: 1η παράγραφος: Ένας βασιλιάς και μια βασίλισσα, μόλις απέκτησαν το παιδί που ήθελαν, δεν φοβούνταν πια κανέναν. 2η παράγραφος: Ο Πόλεμος για να τους τιμωρήσει για τη ματαιοδοξία τους έκαψε το παλάτι και η βασίλισσα έτρεξε παίρνοντας μαζί της το πιο ακριβό ρουμπίνι και αφήνοντας πίσω το παιδί της. 3η παράγραφος: Μια υπηρέτρια έσωσε το παιδί και το μεγάλωσε. 4η παράγραφος: Μετά από χρόνια η βασίλισσα ήθελε πίσω το παιδί, γι’ αυτό πήγαν σε ένα δικαστή. 5η παράγραφος: Ο δικαστής είπε να βάλουν το παιδί σε ένα κύκλο και όποια το τραβήξει πρώτη θα το πάρει. 6η παράγραφος: Όταν ξεκίνησε ο αγώνας, η υπηρέτρια άφησε το χέρι του παιδιού κι έτσι το πήρε η άλλη. 7η παράγραφος: Η υπηρέτρια είπε ότι το άφησε γιατί δεν ήθελε να το πονέσει. 8η παράγραφος: Ο δικαστής έδωσε σε εκείνη το παιδί και όχι στη βασίλισσα. Η περίληψη: Ένας βασιλιάς και μια βασίλισσα είχαν τα πάντα. Μόλις απέκτησαν και το παιδί που ήθελαν, δεν φοβούνταν πια κανέναν. Ο Πόλεμος για να τους τιμωρήσει για τη ματαιοδοξία τους έκαψε το παλάτι. Η βασίλισσα έτρεξε παίρνοντας μαζί της το πιο Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 214

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

ακριβό ρουμπίνι. Άφησε πίσω το παιδί της, όμως μια υπηρέτρια το έσωσε και το μεγάλωσε. Μετά από χρόνια, η βασίλισσα ήθελε πίσω το παιδί, η υπηρέτρια ωστόσο δεν της το έδινε. Γι’ αυτό πήγαν σε ένα δικαστή. Ο δικαστής είπε να βάλουν το παιδί σε έναν κύκλο και όποια το τραβήξει πρώτη θα το πάρει. Όταν ξεκίνησε ο αγώνας, η υπηρέτρια άφησε το χέρι του παιδιού κι έτσι το πήρε η άλλη. Όταν τη ρώτησε ο δικαστής, η υπηρέτρια είπε ότι το άφησε γιατί δεν ήθελε να το πονέσει. Έτσι, ο δικαστής έδωσε σε εκείνη το παιδί και όχι στη βασίλισσα. β. Να δώσετε έναν άλλο τίτλο στο κείμενο που διαβάσατε. Απάντηση: Ένας τίτλος θα μπορούσε να είναι: «Η αληθινή μητέρα». 2. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι: 1η παράγραφος: Το Φεβρουάριο του 1973 ξεκίνησε η πρώτη αντίδραση των φοιτητών κατά της δικτατορίας ζητώντας να καταργηθεί ο νόμος για τη στρατολόγηση των φοιτητών. 2η παράγραφος: Η αστυνομία παραβίασε το πανεπιστημιακό άσυλο και συνέλαβε αρκετούς φοιτητές. 3η παράγραφος: Λίγες ημέρες μετά, οι φοιτητές εξεγέρθηκαν ξανά καταλαμβάνοντας το κτίριο της Νομικής, αλλά η αστυνομία κατέπνιξε την εξέγερση. 4η παράγραφος: Οι φοιτητές κήρυξαν αποχή από τα μαθήματά τους μέχρι να γίνουν φοιτητικές εκλογές και να ικανοποιηθούν μερικά από τα αιτήματά τους. 5η παράγραφος: Πολύς κόσμος μαζεύτηκε στο Πολυτεχνείο, ώσπου οι πόρτες έκλεισαν για να οργανωθεί η εξέγερση. 6η παράγραφος: Η αστυνομία προσπάθησε να αντιμετωπίσει την εξέγερση. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 215

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

7η παράγραφος: Πολλοί φοιτητές έφυγαν, όσοι έμειναν όμως αντιστάθηκαν στην επίθεση της αστυνομίας. Η περίληψη: Σύμφωνα με το κείμενο, το Φεβρουάριο του 1973 ξεκίνησε η πρώτη αντίδραση των φοιτητών κατά της δικτατορίας ζητώντας να καταργηθεί ο νόμος για τη στρατολόγηση των φοιτητών. Η αστυνομία παραβίασε το πανεπιστημιακό άσυλο και συνέλαβε αρκετούς φοιτητές. Λίγες ημέρες αργότερα, οι φοιτητές εξεγέρθηκαν ξανά καταλαμβάνοντας το κτίριο της Νομικής, η αστυνομία ωστόσο κατέπνιξε την εξέγερση. Οι φοιτητές κήρυξαν αποχή από τα μαθήματά τους μέχρι να γίνουν φοιτητικές εκλογές και να ικανοποιηθούν μερικά από τα αιτήματά τους. Πολύς κόσμος μαζεύτηκε στο Πολυτεχνείο, ώσπου οι πόρτες έκλεισαν για να οργανωθεί η εξέγερση. Η αστυνομία προσπάθησε να την αντιμετωπίσει με μυστικούς πράκτορες αρχικά και με επιθέσεις στη συνέχεια. Πολλοί φοιτητές έφυγαν, όσοι έμειναν όμως αντιστάθηκαν. 3. Να γράψετε την περίληψη του παρακάτω κειμένου. Απάντηση: Οι πλαγιότιτλοι: 1η παράγραφος: Μια φορά, ζούσε σε μια πολύ μακρινή περιοχή μια πολύ όμορφη κοπέλα, η Ευρώπη. 2η παράγραφος: Ο Δίας για να γνωρίσει την όμορφη κοπέλα, ταξίδεψε κρυφά από τους άλλους θεούς και έφτασε έξω από τη χώρα που έμενε η Ευρώπη. 3η παράγραφος: Όσο περίμενε, είδε μερικές όμορφες κοπέλες. 4η παράγραφος: Ανάμεσά τους ξεχώρισε την όμορφη Ευρώπη. 5η παράγραφος: Για να την πλησιάσει, μετατράπηκε σε όμορφο ταύρο. 6η παράγραφος: Οι κοπέλες ενθουσιάστηκαν με τον ταύρο και πλησίασαν για να τον χαϊδέψουν. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 216

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

7η παράγραφος: Η Ευρώπη κάθισε στη ράχη του κι εκείνος αμέσως άρχισε να τρέχει μακριά, ώσπου έφτασε στην Κρήτη. 8η παράγραφος: Η Ευρώπη γέννησε το γιο του Δία, τον Ραδάμανθη. Η περίληψη: Μια φορά, ζούσε σε μια πολύ μακρινή περιοχή μια πολύ όμορφη κοπέλα, η Ευρώπη. Ο Δίας για να τη γνωρίσει ταξίδεψε κρυφά από τους άλλους θεούς και έφτασε έξω από τη χώρα που έμενε η Ευρώπη. Όσο περίμενε, είδε μερικές όμορφες κοπέλες. Ανάμεσά τους ξεχώρισε την Ευρώπη. Για να την πλησιάσει, μετατράπηκε σε ταύρο. Οι κοπέλες ενθουσιάστηκαν με τον ταύρο και πλησίασαν για να τον χαϊδέψουν. Η Ευρώπη κάθισε στη ράχη του κι εκείνος αμέσως άρχισε να τρέχει μακριά, ώσπου έφτασε στην Κρήτη. Εκεί, γέννησε το γιο του Δία, τον Ραδάμανθη. 4. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Η ζωή στο χωριό και η ζωή στην πόλη» Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Γενικές πληροφορίες για τη ζωή στο χωριό και τη ζωή στην πόλη. ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Πλεονεκτήματα της ζωής στο χωριό. 3η παρ.: Μειονεκτήματα της ζωής στο χωριό 4η παρ.: Πλεονεκτήματα της ζωής στην πόλη. 5η παρ.: Μειονεκτήματα της ζωής στην πόλη. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 217

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

6η παρ.: Συμπεράσματα ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Η ζωή στο χωριό και η ζωή στην πόλη» Πολλοί άνθρωποι ζουν σε χωριά, ενώ άλλοι προτιμούν την πόλη. Μερικοί θεωρούν τυχερούς όσους απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα του χωριού, άλλοι ονειρεύονται μια ζωή στην πόλη. Και οι δύο τρόποι ζωής έχουν τα θετικά τους και τα αρνητικά τους. Οι κάτοικοι των χωριών έχουν μια ήσυχη ζωή, αναπνέουν τον καθαρό αέρα της εξοχής και νιώθουν περισσότερη γαλήνη και ηρεμία. Η καθημερινότητά τους κυλά ανάμεσα σε όμορφα τοπία ορεινά ή πεδινά, σε δέντρα και γενικά κοντά στη φύση. Οι κίνδυνοι είναι λιγότεροι, επομένως οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να αφήνουν περισσότερο ελεύθερα τα παιδιά τους. Τα αυτοκίνητα είναι λίγα κι έτσι οι κάτοικοι δεν ταλαιπωρούνται στους δρόμους ούτε φοβούνται τραυματισμούς από ατυχήματα. Επίσης, τα περισσότερα σπίτια είναι μονοκατοικίες με κήπους όπου μπορούν να φυτεύουν διάφορα φυτά. Έτσι, οι άνθρωποι μπορούν να παράγουν οι ίδιοι τα προϊόντα που καταναλώνουν, κυρίως φρούτα και λαχανικά στους κήπους τους. Ωστόσο, αυτός ο τρόπος ζωής παρουσιάζει και κάποια μειονεκτήματα. Αρχικά, σε πολλά χωριά δεν υπάρχουν νοσοκομεία, με αποτέλεσμα να πρέπει να κάνουν μεγάλες διαδρομές για να φτάσουν. Το ίδιο συμβαίνει και με τα σχολεία. Πολλοί μαθητές αναγκάζονται να ξεκινούν πολλή ώρα νωρίτερα για να πάνε στο σχολείο που μπορεί να βρίσκεται μακριά. Συνεπώς, μια οικογένεια είναι υποχρεωμένη να διαθέτει τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο για να μετακινείται για τις βασικές ανάγκες της, αφού τις περισσότερες φορές οι συγκοινωνίες δεν είναι αρκετές για να εξυπηρετήσουν τους κατοίκους. Σε διάφορες επαρχιακές περιοχές μπορεί να μην υπάρχει πόσιμο νερό στα σπίτια, έτσι οι άνθρωποι πρέπει να αγοράζουν το νερό που πίνουν. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 218

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

Η ζωή στην πόλη μπορεί να φαίνεται πιο εύκολη, καθώς δεν έχει τις δυσκολίες του χωριού. Υπάρχουν νοσοκομεία και γιατροί σχεδόν στο κέντρο κάθε πόλης και σχολεία σε κάθε γειτονιά, ώστε οι κάτοικοι να έχουν άμεση πρόσβαση. Ακόμα, υπάρχουν διάφορα μαγαζιά που καλύπτουν όλες τους τις ανάγκες και καλύτερο δίκτυο συγκοινωνιών. Οι κάτοικοι της πόλης έχουν περισσότερες ευκαιρίες για συμμετοχή σε διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και ομάδες για να ψυχαγωγηθούν και να διασκεδάσουν. Παρά τα πλεονεκτήματα αυτά, οι κάτοικοι της πόλης συναντούν και κάποια αρνητικά στοιχεία. Οι ρυθμοί ζωής των πόλεων είναι πιο γρήγοροι, ενώ στην καθημερινότητά τους οι άνθρωποι αντικρίζουν μόνο μεγάλα κτίρια και ελάχιστο πράσινο. Γι’ αυτό πολλές φορές δημιουργείται άγχος και ανησυχία στους ανθρώπους. Ο αέρας δεν είναι καθαρός, καθώς μολύνεται από τα πολλά αυτοκίνητα. Παρόλο που οι δρόμοι και το δίκτυο συγκοινωνιών είναι καλύτερο από ό, τι στα χωριά, ο μεγάλος αριθμός αυτοκινήτων δημιουργεί μεγάλη κίνηση στους δρόμους και δυσκολίες στην εύρεση χώρου στάθμευσης. Τέλος, η ηχορύπανση αποτελεί ένα ακόμα βασικό πρόβλημα, αφού όλες τις ώρες της ημέρας ακούγονται θόρυβοι από αυτοκίνητα, μηχανές, ανθρώπους. Η ζωή στην πόλη φαίνεται πολύ διαφορετική από τη ζωή στο χωριό. Κάθε μέρος έχει τα θετικά του και τα αρνητικά του. Έτσι, κάθε άνθρωπος μπορεί να επιλέξει τι προτιμά.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 219

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

5. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Το κατοικίδιό μου». Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Ποιο είναι το κατοικίδιό μου; (Ποιο είναι το όνομά του, τι ζώο είναι; Πώς το απέκτησα;) ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Πώς είναι η εξωτερική του εμφάνιση; 3η παρ.: Πώς είναι ο χαρακτήρας του; Ποιες είναι οι συνήθειές του; 4η παρ.: Τι κάνουμε μαζί; Γιατί το αγαπώ; ΕΠΙΛΟΓΟΣ 6η παρ.: Ποια είναι τα συναισθήματά μου; ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Το κατοικίδιό μου» Τα περασμένα Χριστούγεννα ζήτησα από τους γονείς μου να μου πάρουν δώρο ένα κατοικίδιο ζωάκι. Έτσι, μου έκαναν δώρο ένα θηλυκό παπαγάλο, τη Μόλυ. Η Μόλυ είναι πολύ όμορφη. Όταν την πήραμε, το μέγεθος της δεν ξεπερνούσε την παλάμη μου. Τώρα, έχει μεγαλώσει πολύ. Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι τα πολλά της χρώματα. Το πρόσωπο της είναι λευκό με μαύρες ρίγες, ενώ στο κεφάλι και στη ράχη έχει μια γαλάζια απόχρωση. Η κοιλιά της είναι κίτρινη και η ουρά της στο εξωτερικό φαίνεται κίτρινη ενώ στο εσωτερικό γαλάζια. Έχει μυτερό γκρίζο ράμφος που μοιάζει με γάντζο και μακριά νύχια στα πόδια. Στο πίσω μέρος Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 220

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

του κεφαλιού του υπάρχουν δύο λεπτά φτερά που πετούν και την κάνουν να φαίνεται αστεία. Ο παπαγάλος μου έχει πολύ καλό χαρακτήρα. Είναι πολύ έξυπνη και μπορεί να μάθει πολλά πράγματα. Το πρωί περιμένει να της βάλουμε το φαγητό της κι αν δεν είμαστε συνεπείς στην ώρα μας, αρχίζει να φωνάζει. Το αγαπημένο της φαγητό είναι τα φρούτα και ειδικά το καρπούζι. Κάθε βράδυ, σκεπάζουμε το κλουβί με ένα σεντόνι για μπορεί να κοιμηθεί χωρίς να ενοχλείται. Εκείνη όμως πολλές φορές το τραβάει, αν ακούσει κάποιο θόρυβο για να δει από πού προέρχεται. Όταν φοβάται ή νιώθει απειλή, η Μόλυ σηκώνει το ένα πόδι της, υψώνει το λαιμό της και κάνει ένα περίεργο τρίξιμο με το ράμφος της. Βέβαια, αυτό δεν συμβαίνει συχνά. Το έκανε λίγες φορές τις πρώτες μέρες που ήρθε στο σπίτι μας. Μου αρέσει να ασχολούμαι με τη Μόλυ όλη μέρα. Της έχω μάθει να λέει διάφορες λέξεις, όπως «Καλημέρα», «Καληνύχτα», «Γεια σου», «Ευχαριστώ» και πολλές άλλες. Όταν έχω χρόνο την αφήνω ελεύθερη στο σπίτι. Στην αρχή πετάει γύρω γύρω και της αρέσει να κάθεται πάνω στο κουρτινόξυλο και να τραγουδάει. Έπειτα, έρχεται και κάθεται στο χέρι μου. Τη χαϊδεύω απαλά στο κεφάλι κι εκείνη γουργουρίζει με κλειστά μάτια. Μερικές φορές βάζω μέσα στη χούφτα μου κάποιο φαγητό, καρύδια ή φουντούκια και η Μόλυ τρώει ευχαριστημένη. Από όλα τα μέλη της οικογένειας μου, εκείνη προτιμά να κάθεται πάνω μου, ίσως γιατί ασχολούμαι τόσο πολύ μαζί της, παίζουμε κάθε μέρα και της έχω μάθει να μιλά. Η Μόλυ είναι ένα έξυπνο και όμορφο ζωάκι. Νιώθω πολύ τυχερή που έχω ένα τέτοιο κατοικίδιο που μαθαίνει τόσα πράγματα και μου δείχνει κι εκείνη με τον τρόπο της την αγάπη της.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 221

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

6. Να γράψετε μια έκθεση με θέμα: «Ένα άθλημα που μου αρέσει». Απάντηση: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1η παρ.: Ποιο είναι το αγαπημένο μου άθλημα; Πώς και πότε ήρθα σε επαφή με αυτό το άθλημα; ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ 2η παρ.: Τι μου προσφέρει αυτό το άθλημα; 3η παρ.: Ποιοι είναι οι κανόνες; Πώς ‘παίζεται’; 4η παρ.: Γιατί μου αρέσει; ΕΠΙΛΟΓΟΣ 6η παρ.: Τα συναισθήματά μου για το άθλημα, συμπεράσματα, μια ευχή σχετικά με το άθλημα. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ «Ένα άθλημα που μου αρέσει» Πριν από μερικά χρόνια, όταν ήμουν στη Δευτέρα Δημοτικού, είδα στην τηλεόραση δύο ανθρώπους ντυμένους στα λευκά να διαγωνίζονται για το ποιος θα κερδίσει. Παρακολούθησα όλη την εκπομπή με μεγάλο ενθουσιασμό και στο τέλος ρώτησα τον πατέρα μου τι άθλημα είναι αυτό. Ήταν το καράτε. Έτσι, τον έπεισα να πάμε σε μια σχολή καράτε για να μάθω. Ο δάσκαλος της σχολής μάς είπε ότι το καράτε προσφέρει πολλά πράγματα στους αθλητές. Πρώτα, είναι πολύ καλή γυμναστική αφού διατηρεί την καλή φυσική καΈκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

σελ. 222

Βοήθημα Γλώσσας Στ΄ Δημοτικού Ενότητα 5 [17η Νοέμβρη]

τάσταση του σώματος. Οι αθλητές μαθαίνουν να ακολουθούν τις οδηγίες του προπονητή και να πειθαρχούν, ενώ παράλληλα μαθαίνουν να συγκεντρώνονται, να έχουν υπομονή και να επιμένουν προκειμένου να επιτύχουν το στόχο τους, τη νίκη. Παρά το γεγονός ότι το καράτε είναι ατομικό άθλημα, οι προπονήσεις γίνονται μέσα σε τμήμα και πολλές ασκήσεις είναι ομαδικές με αποτέλεσμα τα παιδιά να αποκτούν δεξιότητες συνεργασίας και ομαδικής συμπεριφοράς. Ακόμη, πρόκειται για ένα άθλημα που διδάσκει σεβασμό, ευγένεια και έλεγχο συναισθημάτων τόσο απέναντι στον αντίπαλο όσο και γενικά στη ζωή του αθλητή. Στο καράτε φοράμε λευκές στολές και ζώνες. Στην αρχή η ζώνη είναι λευκή και με βάση της επίδοση του αθλητή σε εξετάσεις αλλάζει χρώματα. Ένας αθλητής που ασχολείται πολλά χρόνια με το καράτε και είναι αρκετά καλός μπορεί να φτάσει μέχρι τη μαύρη ζώνη. Σε έναν αγώνα καράτε συμμετέχουν δύο άτομα και χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές προσπαθούν να ρίξουν ο ένας τον άλλο. Όποιος το καταφέρει είναι ο νικητής. Όταν το είδα πρώτη φορά στην τηλεόραση μου άρεσε επειδή φαινόταν ότι οι αθλητές σέβονταν ο ένας τον άλλο. Όταν ξεκίνησα το άθλημα, κατάλαβα πόσο σημαντικός είναι για τους αθλητές του καράτε ο σεβασμός και ο αυτοέλεγχος. Ακόμα, όταν προπονούμαι νιώθω ότι χαλαρώνω και ξεσκάω από την κούραση της ημέρας, αφού περνώ καλά με τους νέους φίλους που έχω γνωρίσει. Χαίρομαι πολύ όταν η σχολή μας οργανώνει αγώνες και δείχνουμε τι έχουμε μάθει. Σημασία δεν έχει τόσο η νίκη αλλά ο αγώνας και η προσπάθεια που κάνουμε για να παίξουμε όσο καλύτερα μπορούμε. Το καράτε βοηθά πολύ όσους ασχολούνται να διαμορφώσουν ηθικό χαρακτήρα γιατί είναι ένα άθλημα που συνδυάζει τόσο το σώμα όσο και τη σκέψη. Θα ήθελα να έχω αρκετό χρόνο ώστε να συνεχίσω το καράτε και να καταφέρω να αποκτήσω τη μαύρη ζώνη. Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Έρχεται από τη νέα Σχολική Χρονιά 2014-2015