Lillian Too Przełożyli Jacek Kryg i Edyta Wittchen W przygotowaniu tej autorki MAGIA SMOKA. MOJE OPOWIEŚCI O FENG SHUI PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE FENG SHUI FENG SHUI SZKOŁY KOMPASU
FENG SHUI
Dom Wydawniczy REBIS Poznań 1999
Tytuł oryginału Feng S/i ui Copyright © Konsep Lagenda Sdn Bhd Ali rights reserved Copyright © for the Polish edition by REBIS Publishing House Ltd. Poznań 1998 Redaktor merytoryczny Jacek Kryg'- konsultant feng shui Opracowanie graficzne Jacek Pietrzyński
Wydanie I ISBN 83-7120-651-8
Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. ul. Żmigrodzka 41/49, 60-171 Poznań tel. 867-47-08, 867-81-40; fax 867-37-74 e-mail:
[email protected] http://www.rebis.comp! Fotoskład: Z.P. Akapit, Poznań, ul. Czernichowska 50B, tel. 87-93-888
Książkę tę dedykuję rodzinie... mojej córce, Jennifer, mojemu mężowi, Wan Jinowi mojemu nieżyjącemu ojcu, Lim Bór Yee, mojej matce, Nancy moim braciom, Phillipowi iAlexowi, mojej siostrzenicy, lloney, i mojemu siostrzeńcowi, Han Jinowi
Spis treści
Przedmowa do wydania polskiego . . . . . . . . .
9
Dlaczego feng shui?. . . . . . . . . . . . . . . .
13
Część I. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . .
15
1. Co to jest feng shui . . . . . . . . . . . . . . 2. Tło historyczne . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Zastosowania feng shui . . . . . . . . . . . .
17 19 36
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui . . .
43
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui . . . . . .
45
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast . . . . .
59
5. Feng shui dla mieszkańców miast . . . . . . . . 6. Rozważania nad lokalizacją . . . . . . . . . . . 7. Feng shui domu . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Pa kua i osiem sytuacji życiowych . . . . . . . .
61 63 77 99
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków . . . .
103
9. Feng shui dla mieszkańców bloków . . . . . . . 10. Aranżacja i układ pomieszczeń . . . . . . . . . 11. Rozmieszczenie mebli . . . . . . . . . . . . .
105 122 125
Część V. Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . .
131
12. Feng shui biznesu . . . . . . . . . . . . . . . 13. Wnętrza firm . . . . . . . . . . . . . . . . .
133 158
Część VI. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui
169
14. Sposoby rozwiązywania problemów feng shui . . . 15. Środki zaradcze na problemy płynące z zewnątrz . . 16. Środki zaradcze feng shui wnętrz . . . . . . . .
171 175 185
Część VII. Symbole i znaki szczęścia . . . . . . . .
205
17. Symbole i znaki szczęścia………………………………207
Część VIII.-Chiński panteon . . .
219
18. Chiński panteon . . . . . . 19. Bogowie zapewniający ochronę 20. Mędrcy . . . . . . . . . .
221 228 230
Uwagi końcowe autorki . . . . . . . . . . . . . .
Przedmowa do wydania polskiego
233
W ostatnich latach znacznie zwiększyło się zainteresowanie dziedziną zwaną po chińsku feng shui. Zajmuje się ona świadomym kształtowaniem otoczenia, w którym przyszło nam żyć. Umyślnie używam tutaj wieloznacznego słowa „otoczenie", na które składa się wszystko - od natury począwszy, a na deseniu obicia mebli skończywszy. Otoczenie oddziałuje na człowieka globalnie, całą swoją strukturą, a pozbawienie go choćby jednego elementu wprowadza odczuwalne zmiany. Niech przykładem będzie tutaj bogato umeblowany pokój dzienny. Zmienienie w nim choćby jednego tylko elementu, na przykład splotu dywanu, bardziej lub mniej znacząco wpłynie na atmosferę pomieszczenia. Największe znaczenie dla człowieka mają oczywiście te czynniki, które towarzyszą mu stale, od których nie może on uciec. Dlatego też na Wschodzie rozwinęło się wiele metod poprawiających oddychanie, sposób odżywania się czy poruszania. Zadbano o te codzienne czynności przede wszystkim dlatego, że służą one aktywnemu i szczęśliwemu życiu. Oczywiście istnieją i inne sfery życia człowieka, którymi zajęcie się poprawia ogólną jakość życia. Do nich należy między innymi zamieszkiwanie czy też może raczej przebywanie w bardziej lub mniej uporządkowanej przestrzeni. Można powiedzieć, że feng shui jest dla przestrzeni, w której żyjemy, tym, czym joga dla oddychania, dietetyka dla naszego sposobu odżywiania się czy wschodnia gimnastyka taiji dla sprawnego poruszania się. Feng shui narodziło się wiele wieków temu w Chinach, lecz ponieważ dotyczy otoczenia w ogóle, a nie jakiegoś szczególnego środowiska, ta starożytna chińska dziedzina wiedzy może być przydatna także u nas - pod warunkiem jednak że zostanie rozumnie przyswojona, bez nadmiernego optymizmu, lecz także bez wielkiego sceptycyzmu, który grozi negacją. Na temat feng shui mamy już w Polsce około dwudziestu opracowań. Autorka tej pracy, Lillan Too, jest uczennicą jed-
10
Przedmowa do wydania polskiego
nego z Wielkich Mistrzów feng shui, uczennicą błyskotliwą i odważną, która nie boi się pisać o sprawach często kontrowersyjnych nie tylko dla ludzi Zachodu. Jest w tej chwili najpłodniejszą autorką książek na temat feng shui nie tylko na Wschodzie, lecz także na Zachodzie. W swoich pracach często odwołuje się do takich dyscyplin wiedzy, jak astrologia i numerologia. Jest pomysłodawczynią i dobrym duchem pierwszego i obecnie największego czasopisma poświęconego feng shui „Feng Shui For Modern Living" (Feng shui we współczesnym życiu), które ukazuje się od kwietnia 1998 roku. Interesujące w jej karierze pisarskiej jest to, że dopiero po wydaniu przez nią siedmiu książek (Lillian Too jest także właścicielką wydawnictwa) znaczące wydawnictwo angielskie zwróciło się do niej z propozycją, by napisała książkę na temat feng shui dla europejskiego czytelnika. Nasuwa się pytanie, dlaczego Lillian Too zasiadła do pracy nad nową książką, a nie odstąpiła prawa do opublikowania jednej z już wydanych. Otóż wydawnictwo, które zaproponowało Lillian Too współpracę, postawiło pewne warunki. Przede wszystkim praca ta miała być przystępna dla zachodniego czytelnika, a także wychodzić naprzeciw jego oczekiwaniom. Poproszono też, by przykłady dotyczyły miejsc i osób wywodzących się z naszej kultury, a nie obiektów znajdujących się na Wschodzie. Uznano zatem, że inaczej pisze się dla ludzi Wschodu, inaczej dla ludzi Zachodu. My zaś tak nie uważamy, dlatego Dom Wydawniczy RE-BIS postanowił wydać cztery książki Lillian Too w wersji i kolejności, w jakiej pojawiły się na Wschodzie, uznając, że będzie to najlepszy sposób przedstawienia tej intrygującej sztuki wpływania na otoczenie. Dzięki temu zachowana zostanie metodyka wprowadzania w zagadnienia feng shui, jaką wypracowała Lillian Too. Po raz pierwszy także polski czytelnik będzie miał okazję zapoznać się z dwiema szkołami, jakie wyodrębnia się w nauce feng shui - Szkołą Formy i Szkołą Kompasu - opisanymi z jednego punktu widzenia. Pozwoli to na rozwianie wielu wątpliwości, jakie rodzą się po lekturze innych prac na ten temat. Warto w tym miejscu przypomnieć, że Dom Wydawniczy REBIS już w 1993 roku wydał książkę chińskiego nauczyciela Kwok Mań Ho (napisaną przy współudziale Joannę O'Brien), zatytułowaną Elementy feng shui. Była to pierwsza książka, jaka ukazała się na ten temat w Polsce.
Przedmowa do wydania polskiego
11
Zanim zaproszę Państwa do lektury nie tylko tej, lecz i innych prac Lillian Too w „wersji oryginalnej", chciałbym zwrócić uwagę wszystkich czytelników właśnie na te elementy jej twórczości, które przesądzają o jej wschodnim uroku. Przede wszystkim Lillian Too dużo pisze o tak zwanym feng shui krajobrazowym, czyli o tym, jak widok roztaczający się z okien domu lub mieszkania w bloku wpływa na los mieszkających w nim ludzi. Nie tylko nam nie jest łatwo przyjąć uwagę eksperta feng shui, że na przykład widoczna w oddali góra kształtem swym wywiera niekorzystny wpływ na nasze życie. Jeszcze trudniej jest zdecydować się na wykonanie jego zalecenia, by zamurować dane okno czy też przenieść drzwi wejściowe na inną stronę domu. Czy jednak będziemy mogli stworzyć dobre feng shui domu, jeśli nie wprowadzimy tak radykalnych zmian? Innym, jakże fascynującym elementem wschodnim tej pracy jest nawiązywanie do chińskiego języka, do jego wymowy i ideogramów. Lillian Too bardzo często stwierdza, iż coś jest dobre lub służy feng shui jedynie dlatego, że przypomina zapis lub dźwięk czegoś innego, co niesie korzyści. Mówi na przykład, że kształty niektórych domów są korzystne przede wszystkim dlatego, że przypominają ide-ogram długowieczność lub szczęście. W innym miejscu zaleca stosowanie jakiegoś środka zaradczego przeciw wpływowi niekorzystnej energii tylko dlatego, że dźwięk nazwy tego przedmiotu podobny jest do dźwięku nazwy czegoś uznanego za pomyślne. Na przykład dźwięk słowa „ryba" podobny jest do dźwięku słowa „pieniądz", jakże przez wszystkich cenionego. Mimo że nie posługujemy się językiem chińskim, nie powinniśmy zaniechać lektury fragmentów mu poświęconych, gdyż poznanie i zrozumienie zasad tworzenia „lekarstw" feng shui w Chinach pozwoli nam na wypracowanie własnych. Lillian Too w Feng shui nawiązuje też do symboli religijnych Chin, które z czasem stały się środkami zaradczymi stosowanymi do rozwiązywania problemów feng shui. Nie ulega wątpliwości, że warto poznać symbole, z jakich korzystają twórcy i spadkobiercy tej starożytnej dyscypliny wiedzy, gdyż ułatwia to opracowanie rodzimych środków zaradczych feng shui, opartych na symbolach przemawiających do naszej wyobraźni. Właśnie to między innymi miałem na myśli, pisząc o rozumnym przyswojeniu sobie tej sztuki.
12
13
Przedmowa do wydania polskiego Jest jeszcze jedna cecha, która odróżnia książki Lillian Too od prac autorów urodzonych w Europie i Ameryce. Kto wie, czy nie najważniejsza. Otóż autorka nawet wówczas, gdy daje nam przykłady twórczego wpływania na otoczenie, zawsze robi to z przekonaniem, że tak zwane feng shui defensywne ważniejsze jest od feng shui agresywnego, które niestety jest popularniejsze w Europie. Uważa, że w praktyce feng shui przede wszystkim powinniśmy chronić przestrzeń przed zagrożeniami, a dopiero później podejmować działania, które służą realizacji naszych zamierzeń. Przedstawia zatem szczególny system wartości, jaki od wieków obowiązuje w tej dyscyplinie wiedzy; informuje nas, które wartości feng shui są pierwszoplanowe, a które mniej istotne. Mam nadzieję, że przedstawione tutaj „wschodnie" cechy prac Lillian Too, z całą pewnością kobiety sukcesu, zwiększają ich atrakcyjność paradoksalnie właśnie dla nas, ludzi Zachodu. Przecież nie możemy być pewni, które z działań feng shui są dla nas dobre, a które w całości należy odrzucić. Musimy sami wypracować dla siebie najbardziej efektywny sposób dbania o własne otoczenie, a dokonać tego możemy, zapoznając się z oryginalnymi, już sprawdzonymi metodami postępowania. Oby życie w szczęściu, które, jak pisze Lillian Too, dzięki feng shui stało się jej udziałem, nie omijało także nas. Czego życzę wszystkim czytelnikom, jak również i sobie. Jacek Kryg Poznań, wrzesień 1998
Dlaczego feng shui? Dlaczego niektórym rodzinom powodzi się lepiej niż innym? Dlaczego niektóre firmy prężnie się rozwijają, podczas gdy inne słabną i podupadają? Dlaczego jedna restauracja świetnie prosperuje, a inna nie? Dlaczego niektórym ludziom wszystko przychodzi łatwo, inni zaś nie mogą związać końca z końcem? Chińczycy wierzą, że feng shui daje przekonywające odpowiedzi na te pytania; wierzą, że dobry lub zły los zależny jest od korzystnego lub niekorzystnego feng shui. Dzięki dzisiejszej fascynacji i zainteresowaniu tą starą chińską wiedzą i praktyką przeżywa ona spektakularne odrodzenie. W Hongkongu, Singapurze i Tajpej, trzech miastach, które odniosły największy na świecie sukces gospodarczy, biznesmeni, budując domy lub biura, największy nacisk kładą na feng shui. Wierzą, że dzięki temu zapewnią sobie i swoim następcom dostatek i powodzenie... Czy można nie zgłębiać feng shui, wiedząc, jakie niesie obietnice?
CZĘŚĆ PIERWSZA
Co to jest feng shui
17
1. Co to jest feng shui
Z chińskiej ziemi unosi się tysiąc cudownych aromatów, a najbardziej fascynujące z nich to nauki wróżebne i metafizyczne. Feng shui jest prawdopodobnie jedyną metafizyczną nauką niosącą człowiekowi niezwykłe i ekscytujące możliwości świadomej przemiany przestrzeni, w której żyje, co pozwala przyciągnąć wszelkie powodzenie, jakie można osiągnąć na ziemi. Praktykę feng shui otacza aura mistycyzmu. Wkraczamy w tajemnice chińskiego symbolizmu, wróżbiarstwa i astrologii, kryjące całą garnę praktyk poświęconych związkom człowieka z kosmosem, w dziedzinę, która kładzie nacisk na konieczność zachowania równowagi i harmonii. Feng shui jest nauką o życiu w harmonii z zamieszkiwanym terenem, która człowiekowi pozostającemu w równowadze z naturą pozwala osiągnąć najwspanialsze korzyści, spokój i powodzenie. Feng shui niesie obietnicę życia w pełnym dostatku tym, którzy budując swe domy i miejsca pracy, postępują zgodnie z jej zasadami i zaleceniami. W dosłownym tłumaczeniu feng shui znaczy „wiatr i woda". Wiele osób mówiło mi: „Feng shui to wiatr, którego nie jesteś zdolny ogarnąć, i woda, której nie możesz pochwycić". Wiatr i woda mówią o potędze pozostających w ruchu żywiołów natury oraz o ich wpływie na kształtowanie się krajobrazu. Feng shui zakłada, że wiatr i woda rzeźbią powierzchnię ziemi. Podkreśla, że jeśli chcemy, aby wiatry i wody ziemi tworzyły strumienie pozytywnej energii, która będzie nam przynosiła korzyści, powinniśmy żyć w harmonii z tymi żywiołami. Aby to osiągnąć, potrzebujemy takiego miejsca do zamieszkania i do pracy, którego lokalizacja z punktu widzenia feng shui będzie najlepsza. Jeśli nam się to uda, takie
18
19
Część I. Co to jest feng shui
otoczenie wniesie w nasze życie pomyślność, pokój, powodzenie oraz pełnię szczęścia. Nie należy traktować feng shui jedynie jako nauki rządzącej się magicznymi prawami czy też wyłącznie jako sztuki opartej na intuicji. Feng shui łączy je obie, elastycznie do tego podchodząc. Aby praktykowanie feng shui przynosiło efekty, zastosowanie teoretycznych zasad zaczerpniętych z klasycznych, starożytnych podręczników musimy połączyć z przemyśleniami opartymi zarówno na wyczuciu, jak i racjonalnym osądzie. Praktykę jeszcze bardziej komplikują nakładające się na całokształt reguł zabobonne wierzenia. Nie można ich ignorować ani zapominać o nich. W rzeczywistości współcześni doświadczeni eksperci feng shui w swych diagnozach często odwołują się do symbolizmu i wiejskich przesądów - głównie dlatego, że tak zwane zabobony w istocie są częścią ustnego przekazu, który w wypadku feng shui trwał przez całe wieki, poczynając od czasów starożytnych. Znaczna część prostych elementów praktyki przekazywana była z ojca na syna i przez wieki narastały w niej naleciałości, także kulturowe, o charakterze zabobonów. Dogłębne zrozumienie feng shui wymaga jednak przede wszystkim wszechstronnej znajomości filozoficznych podstaw chińskiej wiedzy i kultury, to znaczy: koncepcji harmonii i równowagi, yin i yang, I Ching, pa kua, Pięciu Żywiołów, a przede wszystkim zrozumienia koncepcji chi - życiodajnego kosmicznego oddechu smoka.
2. Tło historyczne
Feng shui jest praktykowane w Chinach co najmniej od czasów dynastii Tang. Powszechnie za jego twórcę uznaje się najstarszego mistrza tej sztuki - Yang Yun San-ga. Mistrz Yang pozostawił po sobie klasyczne teksty, które studiuje się do dziś. Był głównym doradcą na dworze cesarza Hi Tsanga (2 pół. IX w. n.e.), a jego prace na temat feng shui stanowiły podstawę wiedzy następnych pokoleń praktyków. Mistrz Yang szczególną uwagę poświęcał kształtom gór, kierunkom przepływu wody, a nade wszystko określeniu i zrozumieniu wpływów smoka -niebiańskiego stworzenia otaczanego w Chinach najwyższą czcią. Teorie mistrza Yanga zostały przedstawione w trzech słynnych klasycznych pracach. Opisują one praktyki feng shui za pomocą barwnych metafor odnoszących się do smoka. Pierwsza praca to Han Lung Ching, czyli Sztuka budzenia smoka, drugą jest Ching Nang Ao Chih, przedstawiająca metody ustalania położenia jego legowiska, trzecią zaś - / Lung Ching, co znaczy Zasady poszukiwania smoków - zbiór rad, jak odnaleźć smoka w rejonach, gdzie trudno go dostrzec. Wiele współczesnych wypisów z tych ksiąg i objaśnień można znaleźć na Tajwanie, gdzie feng shui jest najbardziej rozpowszechniona, a także w Hongkongu. W tych rejonach świata stosuje się różne odmiany tej wiedzy, a metody opierają się na odmiennych szkołach myślenia. Nikogo nie powinno zaskakiwać, że na praktykę, która korzeniami sięga czasów odległych o trzy tysiące lat, składa się kilka odmian i szkół. Najbardziej jednak przydatne będzie podzielenie feng shui na dwa główne nurty - Szkołę Formy i Szkołę Kompasu.
Część I. Co to jest feng shui
SZKOŁA FORMY LSZKOŁA KOMPASU Zespół prawideł mistrza Yanga, znany jako Szkoła Formy feng shui, opisuje dobre i złe usytuowanie, posługując się smoczą symboliką. Wedle tej szkoły dobre usytuowanie wymaga obecności smoka, a tam, gdzie jest prawdziwy smok, musi się także znajdować biały tygrys. Dlatego też reprezentujący Szkołę Formy mistrzowie feng shui, rozpoczynając poszukiwania dobrej lokalizacji, starają się najpierw odnaleźć smoka. Kładą więc nacisk na formy krajobrazu, kształty wzniesień i gór, na orientację według stron świata i kierunek przepływu cieków wodnych. W tym okresie, kiedy smocza symbolika stała się podstawą Szkoły Formy, wyłonił się także drugi główny system, powszechnie znany jako Szkoła Kompasu. Opierał się on na metafizycznych spekulacjach i korzystał z Ośmiu Trygramów I Ching, z ośmiokątnego symbolu pa kua opartego na tychże trygramach, z dziewięcioliczbowego magicznego kwadratu lo shu oraz chińskiego kalendarza ghanzhi, co wymagało znajomości zarówno „niebiańskich pni" i „ziemskich konarów", jak i wyimaginowanych konstelacji gwiazd, które ściśle wiążą się z naukami metafizycznymi. Szkoła Kompasu feng shui kładzie nacisk na wpływ i rolę, jaką odgrywają strony świata i orientacja według nich. Dobre lub złe feng shui definiowano w terminach korzystnych kierunków odpowiadających określonej osobie, a ustalanych na podstawie daty jej urodzin, oraz przypisanych tej osobie żywiołów kierujących jej życiem. Szkoła Kompasu, używając magicznego kwadratu lo shu, który jest podstawą kalkulacji numerologicznych, wprowadziła do tej sztuki, opierającej się dotąd głównie na koncepcji przestrzeni, ideę wartości czasowych. W odróżnieniu od Szkoły Formy przywiązuje ona mniejszą wagę do bezpośredniej analizy konfiguracji terenu i opiera się głównie na złożonych mechanicznych obliczeniach. Pierwszą osobą związaną ze Szkołą Formy był Wang Chih, który pochodził z prowincji Fukien i żył za pano-
2. Tło historyczne
21
wania dynastii Sung. Także on pozostawił po sobie księgi, które studiuje się do dziś. Najbardziej znane z nich, Zasada rdzenia lub środka oraz Rozprawa o wątpliwościach i pytaniach, zostały przechowane i opublikowane przez jego ucznia, Yeh Shui Lianga. Mimo istotnych różnic do przełomu XIX i XX wieku szkoły te niemalże całkowicie się połączyły. Teorie Szkoły Formy, zawierające wierzenia związane z symboliką smoka, upowszechniły się szerzej, chociaż zasady obu tych szkół przez stulecia były analizowane, omawiane i porównywane. Współcześni eksperci feng shui w Hongkongu i na Tajwanie zwyczajowo praktykują trudne do rozdzielenia hybrydy obu tych szkół. Generalnie Szkoła Formy, kładąca duży nacisk na analizę terenu i krajobrazu, wymaga większego udziału intuicji, a zatem uznaje się ją za trudniejszą w praktyce, pomimo że symbolika zielonego smoka i białego tygrysa jest dość łatwa do zrozumienia. Metodę Szkoły Kompasu trudniej sobie przyswoić i pojąć, lecz kiedy już się tego dokona, okazuje się łatwiejsza w praktyce, a to dzięki bardziej precyzyjnym metodom. W feng shui Szkoły Formy najważniejsza jest koncepcja CHI - KOSMICZNY ODDECH życiodajnego oddechu smoka - kosmicznego chi. Feng shui, zarówno praktykowane dziś, jak i w ciągu minionych stuleci, wszystkie swe wysiłki skupia na pochwyceniu życiodajnego chi.
22
Część I. Co to jest feng shui
Chi jest energią, siłą życiową, która towarzyszy każdej ludzkiej aktywności. Pojawia się, kiedy mnich pogrąża się w medytacji i zaczyna prawidłowo oddychać, kiedy adept kung-fu zadaje dobrze wymierzony cios, kiedy mistrz malarstwa lub kaligrafii wykonuje pociągnięcie pędzlem. Chi jest także tworzone przez naturę - przez łagodnie wijące się cieki wodne lub kształt góry. Kosmiczne chi zielonego smoka, jego drogocenny oddech, należy kreować i gromadzić, by otworzyć drzwi wspaniałemu losowi. Jest ono źródłem spokoju ducha i pomyślności, wielkiego bogactwa, zaszczytów i pełni zdrowia. W rejonach, gdzie istnieje i gromadzi się chi, domy lub mieszkania będą źródłem dobrodziejstw dla wielu pokoleń zamieszkujących je ludzi. Chi jest niewidzialne. Niedostrzegalnie i bezgłośnie porusza się w atmosferze. A jednak istnieje i jest pełne mocy. W realiach współczesnego świata chi można porównać do fal energii, na przykład radiowych, które, jak wiemy, nieustannie są wokół nas obecne. Nasze otoczenie jest ich pełne, a wśród nich są także te, które starożytni Chińczycy nazywali kosmicznym oddechem smoka. Feng shui skupia się na uchwyceniu tego dobroczynnego i niosącego pomyślność tchnienia. Zatem chi, oddech smoka, nie powinno zostać rozproszone lub rozwiane. Jeśli jednak tak się stanie, może dojść do nieszczęścia. W miejscach, gdzie wieją gwałtowne, silne wiatry, chi rozprasza się i ulatuje. Mówi się, że gdy chi dosiada wiatrów, znika. Pozbawione ochrony, wystawione na działanie wiatrów domy uznaje się za złe. Tam zaś, gdzie płynie woda, chi jest zatrzymywane i gromadzone, a więc rejony, w których występuje woda, zwykle uznawane są za korzystne. Ważny jest też jednak rodzaj cieku wodnego, gdyż płynące szybko prostym korytem rzeki również mogą odprowadzać chi, i to niemal natychmiast, gdy się ono pojawi. Takich miejsc należy unikać, gdyż szczęście szybko z nich ulatuje. Nie można poza tym dopuścić do zastoju chi, gdyż „zestarzeje się" lub „zmęczy". To także powoduje rozproszenie szczęścia.
2. Tło historyczne
23
SHA CHI
Zaczynamy teraz rozumieć, że w ocenie terenu wedle reguł feng shui najistotniejsza jest ilość płynącego chi, a także to, czy w określonym miejscu jest ono gromadzone, czy dochodzi do jego zastoju i czy szybko się ono rozprasza. Korzystny teren powinien być zaopatrywany w silne chi lub leżeć w pobliżu jego źródła. A ponieważ źródłem chi są właśnie smoki, miejsca „zamieszkiwane" przez te stworzenia niosą dobre feng shui. Gdzie więc można odnaleźć smoki? Choć istnieją oczywiście wskazania, jak tego dokonać, to o biegłości mistrzów feng shui decyduje właśnie ich zdolność odnalezienia zielonego smoka. Należy jednak pamiętać, że doskonałe przepływy chi niekoniecznie muszą być związane z głównymi żyłami i arteriami ciała smoka. Inne jego części również mają dobre, zdrowe chi! Teraz już powinno być jasne, że gdy w feng shui mówi się o smoku, dotyczy to naturalnych form krajobrazowych, wzniesień i pasm górskich, rzek i strumieni. W feng shui wyróżnia się smoki lądowe i wodne. Szkoła Formy uczy nas, jak odszukać te smoki, a gdy ich brakuje, udziela wskazówek, jak je tworzyć. Po odnalezieniu smoka istotą dobrego feng shui staje się uchwycenie wyzwolonej przez niego energii chi. Owo chi będzie opływało teren, a my powinniśmy pochwycić je i zgromadzić, uważając jednak, by nie doprowadzić do jego zastoju. Z całą pewnością powodzenie i dobrobyt goszczą tam, gdzie pojawia się tchnienie smoka, lub tam, gdzie ono ciągle dopływa. Dlatego wskazania feng shui skupiają się na metodach wykorzystywania oddechu smoka.
W teorii tej uznaje się też, że rejony występowania prostych grzbietów gór lub wzgórz zamiast chi wysyłają tchnienie śmierci, które jest zdolne zagrozić oddechowi smoka i pokonać go. To tchnienie śmierci, czyli sha chi, działa w sposób przedstawiony na rysunku. Jest niebez-
24
Część I. Co to jest feng shui
pieczne i złowrogie, przynosi choroby oraz nieszczęście! W odróżnieniu od dobrego chi, sha chi porusza się po liniach prostych. Poza podstawową koncepcją kosmicznej siły chi w feng shui dużą rolę odgrywa też koncepcja żywiołów. W PIĘĆ ŻYWIOŁÓW chińskim sposobie postrzegania wszechświata wyróżnia się ich pięć: drzewo, ogień, ziemię, metal i wodę. Wszelkie chińskie nauki astrologiczne uwzględniające okresy, lata i daty urodzenia są opisywane w kategoriach każdego z tych żywiołów. Pięciu żywiołom przypisuje się kolory, pory roku, lata, miesiące, dni, godziny i - najbardziej związane z praktyką feng shui - strony świata. Jeżeli już zrozumiesz, jaki kierunek symbolizuje określony żywioł, a co więcej, jeżeli pojmiesz, który żywioł niszczy, a który tworzy jeden z pozostałych, uchwycisz najbardziej żywotny aspekt rzetelnej praktyki feng shui. Zrozumiesz także wiele zagadnień z zakresu innych nauk powiązanych z astrologią, w których wszystkie interpretacje opiera się na analizie żywiołów. Czym są owe żywioły? Generalnie rzecz biorąc, Chińczycy przypisują każdą istniejącą we wszechświecie rzecz jednemu z żywiołów - ogniowi, wodzie, drzewu, metalowi lub ziemi. OGIEŃ związany jest z czerwienią, kolorem pomyślności. Symbolizuje lato, a jeśli chodzi o strony świata, przypisane mu jest południe. Jeżeli chcesz pobudzić ogień, pomyśl o czymś czerwonym, pomyśl o słońcu, o jasnym świetle, o cieple i żarze. W horoskopie chińskim ogień związany jest z dwoma zodiakalnymi zwierzętami Wężem i Koniem. Ogień niszczy metal, a żywi się drzewem, sam zaś niszczony jest przez wodę, wreszcie tworzy ziemię, a więc stanowi dla niej pożywienie. WODA reprezentowana jest przez kolor czarny. Odpowiada zimie i północy. Jeżeli chcesz pobudzić wodę, po-
2. Tło historyczne
myśl o kolorach czarnym i niebieskim, a także o sadzawkach z rybami i akwariach, o wodospadach i strumieniach, o jeziorach i kanałach... W chińskim zodiaku z wodą związane są Szczur i Świnia. Woda niszczy ogień, a sama niszczona jest przez ziemię. Woda tworzy drzewo i dlatego stanowi jego pożywienie, a sama tworzona jest przez metal, czyli żywi się metalem. DRZEWO reprezentują wszelkie odcienie zieleni, a odpowiadającą mu porą roku jest wiosna. W feng shui wschód wskazuje „wielkie drzewo", a południowy wschód - „małe drzewo". Jeżeli chcesz pobudzić drzewo, pomyśl o roślinach i drzewach, o drewnianych meblach i boazerii, o papierze i bambusie, a także o zodiakalnych zwierzętach - Zającu i Tygrysie. W cyklu zależności żywiołów drzewo tworzy ogień, czyli żywi go, samo zaś tworzone jest przez wodę, zatem jest przez nią żywione. W cyklu destrukcji zaś drzewo niszczone jest przez metal, a samo niszczy ziemię. METAL symbolizują kolory: biały, srebrny i złoty. Oczywiście każdy inny metaliczny kolor także jest przypisań}' temu żywiołowi. Odpowiadającą mu porą roku jest jesień, a kierunkami na pa kua są wskazujący zachód „mały metal" oraz oznaczający północny zachód „duży metal". W chińskim zodiaku przypisane mu są Kogut i Małpa. Jeżeli chcesz zaktywizować metal, pomyśl o monetach, pieniądzach i sztabkach złota oraz o kosztownościach. Wspomnij także o sprzęcie elektronicznym i samochodach, o statkach i samolotach. Przypisane metalowi są również wszystkie kopaliny. W cyklu zależności metal jest tworzony przez ziemię, czyli żywi się nią. Sam z kolei tworzy wodę, której jest pokarmem. Metal niszczy też drzewo i sam niszczony jest przez ogień. ZIEMIA związana jest z wszelkimi odcieniami brązu i chociaż jej kolorem jest także żółty, czasami bardzo jasny jego odcień odpowiada ogniowi. Żywioł ziemi nie jest reprezentowany przez żadną z pór roku, twierdzi się natomiast, że odpowiada trzeciemu miesiącowi każdej z nich.
25
Część I. Co to jest feng shui
26
W pakua kierunkami ziemi są: reprezentowany przez „wielką ziemię" południowy zachód i północny wschód, któremu przypisana jest „mała ziemia". Odpowiada jej także centrum. Jeżeli chcesz zaktywizować ziemię, pomyśl o wszelkiego rodzaju naturalnych kryształach, o piasku i krzemionce, o cegłach, cemencie i innych materiałach budowlanych, o skałach i głazach. Pomyśl o całej kuli ziemskiej, a także o czterech zwierzętach chińskiego zodiaku, które reprezentują ten żywioł - o Bawole, Smoku, Kozie i Psie. W cyklu zależności ziemia tworzy metal, a sama tworzona jest przez ogień, dlatego ziemia żywi się ogniem i stanowi pożywienie dla metalu, niszczy zaś wodę, a sama niszczona jest przez drzewo. Godne odnotowania jest występowanie cykli wzajemnych zależności żywiołów - twórczego i destrukcyjnego. Zrozumienie tego stanowi istotę analizy feng shui oraz wszystkich pozostałych chińskich nauk astrologicznych. W cyklu twórczym ogień tworzy ziemię ziemia tworzy metal metal tworzy wodę woda tworzy drzewo drzewo tworzy ogień W cyklu destrukcyjnym drzewo niszczy ziemię ziemia niszczy wodę woda niszczy ogień ogień niszczy metal metal niszczy drzewo Dzięki zrozumieniu owych dwóch cykli żywiołów feng shui usytuowania i feng shui wnętrza domu pozwala praktykującemu tak zgrać jego astrologiczne żywioły z otoczeniem, aby relację tę uczynić harmonijną i twórczą. Jeśli zatem urodziłeś się w roku ognistym, nadmiar wody (na przykład przedmiotów w kolorze czarnym, sadzawek,
2. Tło historyczne
sztucznych kaskad) w twoim domu może się
27
okazać niezbyt korzystny, ponieważ woda niszczy ogień. Z kolei duża liczba roślin lub zielonych przedmiotów (drzewo) w domu z drewna może się okazać bardzo korzystna, ponieważ drzewo żywi ogień. Należy też dodać, że dobrodziejstwem dla takiej osoby będzie spanie w pokoju położonym w południowej części domu lub mieszkania. Inny przykład. Jeżeli urodziłeś się w roku ziemi i jest ona także przypisana twojemu astrologicznemu zwierzęciu, nie będzie dla ciebie korzystna zbyt duża liczba roślin (drzewo). Natomiast obecność czerwonych przedmiotów, świateł i tym podobne (ogień) okaże się bardzo pożądana, gdyż ogień tworzy ziemię. Ludzie spod znaku ziemi powinni spać w centrum domu lub w jego pobliżu. Przykład ten pozwala każdemu z nas dostrzec różnorodność kombinacji, jakie z punktu widzenia feng shui są dla niego korzystne lub niekorzystne. Zazwyczaj kiedy członkowie rodziny urodzili się w latach odpowiadających różnym żywiołom, główne pokoje i drzwi frontowe podporządkowane są żywiołowi głowy rodziny. Pokoje pozostałych mieszkańców można urządzić tak, by służyły ich głównym użytkownikom. TWÓJ ŻYWIOŁ W ZALEŻNOŚCI OD GODZINY URODZENIA
godzina
żywioł
strona świata
23.00- 1.00
DRZEWO
północ
1.00- 3.00 3.00- 5.00 5.00- 7.00 7.00- 9.00 9.00-11.00 11.00-13.00
DRZEWO OGIEŃ OGIEŃ ZIEMIA ZIEMIA METAL
północny północo-wschód wschodni północo-wschód wschód wschodni południowo-wschód południowy południo-wschód południe
13.00-15.00 15.00-17.00 17.00-19.00 19.00-21.00 21.00-23.00
METAL WODA WODA WODA WODA
południowy południo-zachód zachodni południo-zachód zachód zachodni północo-zachód północny północo-zachód
Część I. Co to jest feng shui
28
2. Tło historyczne
29
TWÓJ ŻYWIOŁ W ZALEŻNOŚCI OD ROKU URODZENIA
• Lata Szczura 1900 metal, 1912 woda, 1924 drzewo, 1936 ogień, 1948 ziemia, 1960 metal, 1972 woda, 1984 drzewo • Lata Bawołu 1901 metal, 1913 woda, 1925 drzewo, 1937 ogień, 1949 ziemia, 1961 metal, 1973 woda, 1985 drzewo • Lata Tygrysa 1902 woda, 1914 drzewo, 1926 ogień, 1938 ziemia, 1950 metal, 1962 woda, 1974 drzewo, 1986 ogień • Lata Zająca 1903 woda, 1915 drzewo, 1927 ogień, 1939 ziemia, 1951 metal, 1963 woda, 1975 drzewo, 1987 ogień • Lata Smoka 1904 drzewo, 1916 ogień, 1928 ziemia, 1940 metal, 1952 woda, 1964 drzewo, 1976 ogień, 1988 ziemia • Lata Węża 1905 drzewo, 1917 ogień, 1929 ziemia, 1941 metal, 1953 woda, 1965 drzewo, 1977 ogień, 1989 ziemia • Lata Konia 1906 ogień, 1918 ziemia, 1930 metal, 1942 woda, 1954 drzewo, 1966 ogień, 1978 ziemia, 1990 metal • Lata Kozy 1907 ogień, 1919 ziemia, 1931 metal, 1943 woda, 1955 drzewo, 1967 ogień, 1979 ziemia, 1991 metal • Lata Małpy 1908 ziemia, 1920 metal, 1932 woda, 1944 drzewo, 1956 ogień, 1968 ziemia, 1980 metal, 1992 woda • Lata Koguta 1909 ziemia, 1921 metal, 1933 woda, 1945 drzewo, 1957 ogień, 1969 ziemia, 1981 metal, 1993 woda • Lata Psa
1910 metal, 1922 woda, 1934 drzewo, 1946 ogień, 1958 ziemia, 1970 metal, 1982 woda, 1994 drzewo
• Lata Świni 1911 metal. 1923 woda, 1935 drzewo, 1947 ogień, 1959 ziemia, 1971 metal, 1983 woda, 1995 drzewo
I CHING
Wykorzystując te tabele, będziesz mógł sprawdzić, jaki żywioł związany jest z godziną twoich narodzin. Znajomość strony świata odpowiadającej twojemu żywiołowi możesz wykorzystać przy ustalaniu usytuowania drzwi frontowych lub przy określeniu najlepszego miejsca dla biurka lub łóżka. Poniżej znajduje się tabela ukazująca powiązania żywiołów z rokiem urodzenia. Skorzystaj z niej, aby ustalić, które żywioły decydują o twoim powodzeniu.
/ Ching jest jedną z najważniejszych ksiąg świata. Jej korzenie sięgają czasów mitycznych. Niemalże wszystko, co najbardziej znaczące w liczącej pięć tysiącleci kulturze chińskiej, bądź to czerpało inspirację z / Ching, bądź to wywierało wpływ na interpretację tego dzieła i na jego rozumienie. Dwie główne gałęzie filozofii chińskiej, konfucjanizm i taoizm, wywodzą się z / Ching. W rzeczywistości filozofia, nauka i sztuka rządzenia państwem, a nawet zwykłe, codzienne życie Chińczyków niezmiennie podlegają wpływom tej księgi. Czym zatem jest I C/iing? Jest najstarszym chińskim tekstem. Stanowi rdzeń cywilizacji chińskiej. / Ching jest także jedynym dziełem konfucjańskim, które uratowało się z wielkiego spalenia ksiąg, zarządzonego w 213 roku p.n.e. przez cesarza Shih Huang Ti z dynastii Chin. Księga I Ching jest źródłem całej chińskiej myśli i wszelkich praktyk. Podkreśla podstawowe zależności zachodzące pomiędzy naturą a przeznaczeniem człowieka i ukazuje nam wszechświat jako jedność, w której wszystkie rzeczy są w nieustannym ruchu, to znaczy podlegają zmianie. Po raz pierwszy została sformułowana ponad cztery i pół tysiąca lat temu przez legendarnego władcę Fu Hsi, który, według słów Ernesta Eitela, „wznosząc wzrok, przyglądał się wizjom niebiańskim, opuściwszy zaś oczy, poznawał ziemskie prawidła". Fu Hsi dostąpił zatem wglądu w prawa natury i dostrzegł wpływ sił kosmicznych na życie na Ziemi. W swej
30
Część I. Co to jest feng shui
mądrości powołał do życia praktykę przypominającą feng shui, by za jej pomocą udoskonalić życie swego ludu i dostosować je do praw i rytmów natury oraz zapewnić mu poczucie ciągłości i bezpieczeństwa. / Ching, bardziej niż na cokolwiek innego, miała wpływ na feng shui. Sugerowała bowiem, że przeznaczenie człowieka zależy od przypływów i odpływów fal natury, i głosiła, że siły natury, reprezentowane przez pierwotne, przeciwstawne siły yin i yang, muszą pozostawać w harmonii. SYMBOLYIN-YANG
Yin jest ciemne, yang jasne. Yin jest pasywne, yang aktywne. Yin jest żeńskie, yang męskie. A jednak yin i yang się uzupełniają - nie są siłami antagonistycznymi. Yang symbolizuje niebiosa, słońce, światło, żywotność, energię pozytywną. Jest smokiem, rodzajem męskim, siłą, twardością, ognistością, gorącem, ciepłem, liczbami parzystymi, ruchem i życiem. W feng shui yang reprezentują wzgórza i wznoszące się formy terenu. Yin symbolizuje ziemię, księżyc, ciemność, rodzaj żeński, rządzi chłodem, miękkością, śmiercią, liczbami nieparzystymi i wszystkim, co negatywne. W feng shui yin to tygrys - jego cechy przypisuje się dolinom, strumieniom i wodzie. Razem yin i yang tworzą tao - Drogę, odwieczną zasadę nieba i ziemi, wszechświat, którego życiem i oddechem jest chi. Yin i yang są wzajemnie zależne i nadają znaczenie egzystencji człowieka. Dlatego bez ciemności nie ma światła, bez ciepła nie istnieje zimno, bez śmierci nie ma życia, a tam, gdzie nie ma stałości, nie może zaistnieć ruch. Yin i yang nieustannie współdziałają, wywołując zmianę. Lato zatem ustępuje jesieni, jesień zimie, ta wiośnie, a wiosna znów latu. Noc przychodzi po dniu, księżyc ustępuje
2. Tło historyczne
miejsca słońcu, ciemność staje się światłem... Odnosząc zasadę yin-yang do człowieka i jego przeznaczenia, mówi się, że pogłębiające się nieszczęście w końcu ustępuje miejsca powodzeniu, a ogromne powodzenie może się przemienić w nieszczęście.
Los człowieka jest zmienny - czasami jest sprzyjający, czasami nie. Ma on związek z tao rodzaju ludzkiego, które stanowi zręby / Ching, Księgi przemian, W feng shui, podobnie jak we wszystkim, co chińskie, podstawowym założeniem jest, że pomiędzy tymi dwiema siłami musi panować harmonia. Nie jest dobry ani nadmiar yang, ani nadmiar yin. Na przykład całkowicie płaski teren uznaje się za zbyt yin, trzeba nań zatem wprowadzić formy wznoszące się, które reprezentują yang. Podobnie wyłącznie górzysty teren, pozbawiony strumieni czy roślin, nie może zostać uznany za zrównoważony, gdyż jest zbyt yang. Aby w takim otoczeniu osiągnąć harmonię, potrzeba roślin i płynącej wody. I znowu - każdy teren musi mieć rejony cieniste i słoneczne, tak by oddawał aspekty yin i yang wszechświata. Równowagę yin i yang, która jest tak istotna dla osiągnięcia harmonii w naturze, najlepiej ilustruje zatem teren delikatnie pofalowany. Zasada równowagi stanowi główne prawo feng shui. Zgodnie z nim, na przykład, zupełnie płaski element można zrównoważyć za pomocą innych elementów -krzewów, roślin, stawów, głazów czy drzew, lecz jeśli któregokolwiek z nich będzie zbyt dużo i zacznie on dominować nad ogrodem lub domem, wówczas pojawi się dysharmonia prowadząca do złego feng shui. Mieszkańcy odczują ów brak równowagi, nieustannie chorując czy też doświadczając niepowodzeń. Feng shui wymaga, by yin i yang pozostawały w harmonii i równowadze. A ponieważ obie siły nieprzerwanie są w stanie zmiany, ci, którzy chcą sobie w życiu zapewnić dobre feng shui, muszą nieustannie obserwować zachodzące w ich otoczeniu przeobrażenia i wyławiać te, które naruszają równowagę i zmuszają do tego, aby się do nich dostosować bądź je skorygować. Na przykład kiedy małe drzewko staje się wielkim drzewem.
31
32
Część I. Co to jest feng shui
2. Tło historyczne
zmienia się jego wpływ na powodzenie człowieka, podobnie jak deszcz i słońce zmieniają kolor kamieni. Tak samo na otoczenie człowieka wpływają promienie słoneczne, których kąt padania zmienia się w ciągu roku, aż dochodzi do punktu znamionującego pojawienie się ważnych przeobrażeń. Dlatego tak ważne jest, aby być świadomym zmian i pozostawać czujnym na skutki, jakie one niosą. PA KUA ____________________________________
Pa kua jest ośmiokątnym symbolem opisującym cztery główne i cztery pośrednie strony świata. Zgodnie z chińskim zwyczajem południe zaznaczone jest na górze, a północ na dole, wschód jest na lewo, a zachód na prawo. Symbol pa kua czerpie swe znaczenie z Ośmiu Trygramów, które umieszczone są na jego obrzeżach. Kształt pa kua odgrywa ogromną rolę w praktyce feng shui, gdyż jest jednym z najważniejszych „środków zaradczych" stosowanych przez praktyków, mającym chronić przed „zatrutymi strzałami" lub złymi wpływami, które stanowią zagrożenie dla domów i miejsc. Wierzy się, że pa kua mają moc chronienia przed nieprzyjaznymi duchami. Uważa się, że to Osiem Trygramów I Ching nadaje im tę siłę. Trygramy to trójkowe kombinacje linii przerywanych (yin) i ciągłych (yang). Każdy z nich ma bogatą symboliczną wymowę. Są one uporządkowane jako pa kua, czyli Osiem Trygramów, bądź to w Układzie Wcześniejszych Niebios, bądź też w Układzie Późniejszych Niebios. Historia tych dwóch układów jest tu mniej istotna, należy jednak zauważyć, że różnią się one w sposób zasadniczy. Zgodnie ze współczesną interpretacją tych dwóch sekwencji Układ Wcześniejszych Niebios reprezentuje ide-
alną wersję wszechświata, tak Układ Późnię/szych Niebios jak opisują to trygramy, podczas gdy Układ Późniejszych Niebios przedstawia
33
Układ Wcześniejszych Niebios
praktyczne zastosowanie trygramów na ziemi, w efekcie czego okazuje się on ważniejszy dla ziemskiego chi. Układ Późniejszych Niebios odpowiada diagramowi lo snu, który w swej pierwotnej wersji nazywany był magicznym kwadratem. Liczby od l do 9 są uporządkowane tak, że bez względu na to, czy podsumuje się je w pionie, poziomie czy na skos, sekwencja trzech liczb każdego z rzędów daje w wyniku 15, liczbę dni w każdym z 24 okresów składających się na rok solarny w chińskim kalendarzu rolniczym. W Układzie Późniejszych Niebios nieparzyste liczby yin 9, 7, l i 3 wyznaczają główne strony świata, a ostatnia nieparzysta liczba 5 pozostaje w środku. Liczby yang, parzyste, wyznaczają kierunki pośrednie. Stosowany w feng shui sposób korzystania z Układu Późniejszych Niebios polega na nałożeniu magicznego kwadratu z jego dziewięcioma polami na dom, dzięki czemu, nawiązując do znaczenia trygramów, można odnaleźć pokoje najbardziej odpowiednie dla poszczególnych członków rodziny. Ponieważ każdy trygram przypisany jest określonej osobie w rodzinie, będzie ona mogła czerpać korzyści z ustawienia łóżka w odpowiadającej jej części domu.
Diagram lo s h u
4
9
2
3
5
7
8
1
6
Część I. Co to jest feng shui
34
PRZESĄDY I SYMBOLIKA
Feng shui jest ściśle związane z pełnymi przesądów wierzeniami i naturalnym symbolizmem, tak bardzo charakterystycznym dla Chińczyków, a szczególnie dla mieszkańców chińskiej wsi. Na przykład góra może być srogim lub życzliwym smokiem, wisząca skała - szponami tygrysa lub złośliwą żabą czy też gotowym do ataku okrutnym orłem. Otoczenie naturalne nabiera metaforycznych znaczeń, stąd wszystkie formy i kształty wzgórz mogą być psami strzegącymi obejścia, słoniami, tygrysami lub smokami. Także rzeki mogą się okazać smokami lub wężami. W zależności od tego, gdzie znajduje się „zwierzę" i jak położone jest to miejsce względem domu, jest ono dobre lub złe, chroni lub budzi grozę. Wieśniacy i rolnicy ulegają skrajnym przesądom i wykazują niezwykłą wyobraźnię, interpretując rzeźbę terenu. Dlatego na przykład wierzą, że kiepskie zbiory mogą być spowodowane obecnością wzgórza, które przypomina szczura, ciesząca się dostatkiem osada może zawdzięczać swe powodzenie sąsiedztwu szczególnie życzliwego smoka, miasto zaś szczyci się urodziwymi pannami dzięki obecności niebiańskiego feniksa i tak dalej. Chiński folklor obfituje we wszelkiego rodzaju przesądy związane ze smokiem. Powszechnie wierzy się, że smoki przynoszą powodzenie, wówczas gdy są zadowolone i mają zaspokojone wszelkie potrzeby. Niebiańskie smoki niosą życiodajny, pomnażający plony deszcz, dzięki któremu zbiory są bogate. Kiedy jednak smoki są złe i rozdrażnione, mogą nieść destrukcję i śmierć, wywołując powodzie, trzęsienia ziemi i tajfuny. Według feng shui, ziemskie smoki, które żyją w górach, także mogą przynieść wiele nieszczęścia, kiedy w trakcie intensywnych robót ziemnych czy budowlanych ich kończyny lub inne części ciała zostaną obcięte lub zranione. Właśnie dlatego zawsze, kiedy w Hongkongu rząd próbuje zrealizować projekty nowych dróg, tuneli czy jakichkolwiek innych przedsięwzięć budowla-
2. Tło historyczne
nych, wielu wieśniaków podnosi raban i zgłasza mnóstwo sprzeciwów. By zrozumieć feng shui, należy gruntownie poznać podstawy chińskich przesądów. Tylko nieliczne z nich można odrzucić i potraktować jedynie jako opowieści starych kobiet. Stanowią one raczej zasłonę, pod którą skrywa się wiele aspektów dzisiejszej praktyki feng shui.
35
Część I. Co to jest feng shui
36
3. Zastosowania feng shui W dawnych czasach feng shui było praktykowane przez cesarzy i arystokrację Chin. Obiekty państwowe, takie jak pałace i grobowce, budowano ściśle według zasad feng shui. Chińskie klasy panujące zawsze poświęcały wiele uwagi i wysiłku wyborowi miejsc pochówku przodków (powszechnie nazywając je siedliskami yin), jak również swym własnym domom (uznawanym za siedliska yang). Ilustrują to bogato świadectwa historyczne i zabytki. Znajdujące się na północno-zachodnich obrzeżach Pekinu grobowce dynastii Ming stanowią najlepszy przykład zastosowania fong shui w kulcie zmarłych i świadczą o niezłomnej wierze chińskich rodzin cesarskich w tę wiedzę. Nazwy wzgórz otaczających grobowce dynastii Ming odzwierciedlają terminologię feng shui, na przykład wzniesienia na wschodzie nazywają się Górą Zielonego Smoka, na zachodzie zaś - Wzgórzami Białego Tygrysa. Kult przodków zawsze był ważnym aspektem chińskiej duchowości, a przy wyborze miejsca pochówku dla zmarłych zazwyczaj bardzo ściśle stosowano się do wskazówek feng shui. Przodków powszechnie otaczano głęboką czcią i wierzono, że jeżeli zapewni się im dobre feng shui miejsca wiecznego spoczynku, wiele pokoleń FENG SHUI MIEJSC POCHÓWKU ich potomków osiągnie szczęście, powodzenie i będzie żyło w sławie, ciesząc się zns/.czytami i dowodami uznania, dobrobytem, długim żyr, i om oraz mnogością męskiego potomstwa. A zatem powodzenie żyjących może być w pewnym stopniu zależne nawet od korzystnego usytuowania gro-
3. Zastosowania feng shui
37
bów ich przodków. Przekonanie to przetrwało do dziś, szczególnie na Tajwanie. Właśnie tam, podczas jednej z mych wizyt, usłyszałam interesującą opowieść o cieszącej się wielkimi sukcesami potężnej rodzinie, której powodzenie nagle się skończyło, kiedy pozbawiony skrupułów rywal zbezcześcił groby jej przodków. Wiedząc o tym, wiele zamożnych rodzin często wykupuje tereny przed grobami swych przodków, by uniknąć tego rodzaju problemów i chronić je przed wszystkim, co mogłoby zniszczyć dobre feng shui tych miejsc. Chińczycy wierzą też, że Sun Yat-Sen zawdzięczał swe niezwykłe sukcesy, jakie odniósł na przełomie wieków, szczególnie korzystnej lokalizacji grobu swej matki nad Clearwater Bay na Nowych Terytoriach Hongkongu. Jego usytuowanie spełnia wszystkie warunki dobrego feng shui - zarówno jeśli chodzi o układ smoka i tygrysa, jak i widok na położone po stronie południowej wody Morza Południowochińskiego. W Hongkongu do miejsc pochówku zmarłych przodków przykłada się szczególną wagę, a cmentarze są zazwyczaj doskonale położone -na obszarach pokrytych bujną, soczystą roślinnością, z których rozciąga się widok na morze. Przy sytuowaniu grobów w zgodzie z feng shui stosuje się wiele zasad obowiązujących w miejscach zamieszkiwanych przez żywych. Tu także zaleca się nieustanną dbałość o miejsca pochówku, a podczas obchodzonego corocznie święta zmarłych, kiedy to Chińczycy udają się w góry, by oddać cześć przodkom - zazwyczaj sprząta się groby i doprowadza je do idealnego porządku. Jeśli na przykład kamień nagrobny zmienił kolor, należy natychmiast przywrócić mu pierwotną barwę. Sczernienie kamienia nagrobnego ostrzega przed zbliżającą się katastrofą, natomiast pojawienie się koloru białego zazwyczaj przepowiada rodzinie żałobę. Najczęściej praktykuje się malowanie kamieni nagrobnych czerwonym, leczniczym proszkiem zwanym jusha. Groby powinny być także usytuowane na terenach suchych, gdyż opóźnia to rozkładanie się zwłok i trumien. Dobrze jest, gdy kwatery cmentarne mają regularne kształty i gdy oś łącząca wąski tył grobowca z szero-
38
Część I. Co to jest feng shui
kim wejściem zwrócona jest ku morzu. Okoliczny krajobraz powinien przyciągać chi, które ma zapewnić spokój przodkom. FENG SHUI MIAST I MIASTECZEK Feng shui stosowano także przy planowaniu przestrzennym miast. Doskonałym tego przykładem jest korzystne usytuowanie świetnie prosperującej południowej części Kantonu, położonej w miejscu utworzonym przez dwa, łagodnie wygięte w podkowę, pasma wzgórz. Tworzą one najkorzystniejszy układ. Łańcuch wzgórz na wschodzie Kantonu o nazwie Białe Obłoki reprezentuje zielonego smoka, a pofałdowane wzniesienia po drugiej strome Perłowej Rzeki to biały tygrys. Współczesne układy miast rozplanowanych zgodnie z feng shui nie są tak wyraziste jak, będący klasycznym wzorem, Kanton. Powiedziano mi, że Hongkong ma tak dobre feng shui, iż mimo zbliżania się roku 1997*, będzie nadal świetnie prosperował. Przyczyną jest to, że niemal wszystkie budynki i drogi były projektowane zgodnie ze wskazaniami feng shui. Zwrócono mi także uwagę na Yictoria Har-bour, który kształtem przypomina worek pieniędzy. Wyjście z tego portu jest wąskie, co pozwala zatrzymywać pieniądze. W tereny o doskonałym feng shui obfitują także okolice Repulse Bay po południowej stronie wyspy, gdzie łagodnie pofałdowane wzgórza (wskazujące na obecność smoków) wyginają się w podkowę skierowaną ku morzu. Co ciekawe, sama mogłam się przekonać o tym, że wielu biznesmenów i potentatów finansowych wybudowało swoje domy w południowej części wyspy zwróconej ku zatoce Repulse. W 1989 roku, krótko po moim powrocie do Malezji, gościłam przyjaciela z Hongkongu, który - choć nie jest mistrzem feng shui - doskonale orientuje się w tej dzie* W 1997 roku, po 99 latach przynależności do Korony Brytyjskiej, Hongkong powrócił do Chin, niemniej jednak zachował niezależność gospodarczą (przyp.tłum.)
3. Zastosowania feng shui
dzinie. Kiedy objeżdżaliśmy w nocy centrum Kuala Lumpur, dokonał interesującego spostrzeżenia. Powiedział: „Tyle świateł... to rzeczywiście bardzo dobre feng shui". Później, kiedy zobaczył bujne drzewa, których wiele jest w całym mieście, ponownie stwierdził: „Czy wiesz, że to bardzo dobre feng shui... Na pewno twemu krajowi świetnie się powodzi". I oczywiście tak jest, choć z pewnością znajdą się tacy, którzy uważają, że rozwój kraju zależy od innych czynników. Niech i tak będzie, lecz dobre feng shui z pewnością pomaga. FENG SHUI DOMÓW, MIESZKAŃ I BIUR Feng shui przeżywa w ostatnich latach niezwykły renesans. Pojawienie się na rynku wielu publikacji i książek na ten temat sprawiło, że stosować je mogą praktycznie wszyscy. Biznesmeni, szczególnie ci z Hongkongu, Singapuru i Tajwanu, a nawet z Malezji, poszukując terenów pod budowę swych domów i biurowców, korzystają ze wskazówek feng shui. Z pewnością feng shui cieszy się wśród ludzi biznesu coraz większą akceptacją i szacunkiem i coraz częściej znajduje zastosowanie przy projektowaniu obiektów handlowych. Powody są oczywiste. Wielu widziało, jak feng shui zniszczyło przedsięwzięcia ekonomiczne, lecz często mogli też obserwować, jak służyło ono tym, którzy je poważnie traktowali. Zasady feng shui stosuje się także do projektowania bloków mieszkalnych i zabudowy typu kondominium, przy urządzaniu wnętrz pokoi i biur, pasaży handlowych i restauracji, osiedli mieszkaniowych i kurortów, hoteli i centrów zarządzania. Prosperity coraz większej grupy mistrzów i ekspertów feng shui - co szczególnie widać w Hongkongu - najlepiej świadczy o rosnącym zastosowaniu tego rodzaju praktyki. Mistrzowie ci spędzili wiele lat na studiowaniu feng shui i praktykowaniu go jako zawodu. Współcześnie stosowane feng shui jest hybrydą Szkoły Formy i Szkoły Kompasu i operuje nie tylko symboliką
39
40
Część I. Co to jest feng shui
smoka, lecz także stron świata, oraz uwzględnia obliczenia oparte na dacie urodzenia. Powszechnie wykorzystuje się też zasady chwytania życiodajnego oddechu smoka, czyli kosmicznego clii, oraz skrupulatnego unikania zatrutych strzał. Na przykład, próbując odnaleźć zielone smoki czy białe tygrysy w miastach, rolę wzgórz przypisujemy poszczególnym budynkom, a śmiercionośne zatrute strzały reprezentują wtedy stworzone ręką człowieka drogi, słupy i okapy dachów. Innym ważnym aspektem współczesnej praktyki tej nauki jest woda, shui, często wykorzystywana do poprawy feng shui budynków, domów i pokoi. Woda -zgodnie z chińskim sposobem myślenia - reprezentuje pieniądze, a gdy znajduje się we właściwym miejscu, przynosi szczęście w postaci materialnego powodzenia. Do poprawy feng shui domów i budynków wykorzystuje się też reprezentujące naturę drzewa, rośliny i głazy, jak również symbole pa kua, flety, światła, lustra i kryształy. W Hongkongu stosowanie feng shui z konieczności wyniesiono na wyżyny sztuki, ponieważ znaczna część populacji tej pełnej zgiełku betonowej metropolii zamieszkuje bloki i wieżowce. W ocenie terenu i lokalizacji istotne jest nie tylko wyszukiwanie dobrego feng shui. Równie ważna, a być może jeszcze ważniejsza okazuje się umiejętność dostrzegania śmiercionośnych zatrutych strzał wysyłanych przez ostre krawędzie i linie proste skierowane wprost na drzwi wejściowe budynku lub domu. Powinno się unikać wszystkich, nawet odległych, budzących grozę tworów i konstrukcji, takich jak skały przypominające zwierzęta lub stare armaty ustawione w sąsiedztwie, ostre łuki estakad, konstrukcje przywodzące na myśl nóż czy też potężne iglice i krzyże, a nawet drzewa godzące w wejście lub je blokujące. Zagrożenia te można też neutralizować, stosując środki zaradcze feng shui, rozpraszające działanie „trucizny" lub przysłaniające groźny widok. Wszystko to i jeszcze znacznie więcej - oto właśnie feng shui. Aby zastosować je w praktyce potrzeba dużej
3. Zastosowania feng shui
dozy zdrowego rozsądku, a także wyczulenia na wagę symboli. W odczuciu Chińczyka niemalże każdy obiekt coś symbolizuje - bądź to z powodu podobieństwa fonetycznego (Chińczycy uwielbiają na przykład liczbę osiem, ponieważ słowo ją oznaczające brzmi podobnie do słowa „rozwój"), bądź z powodu pewnych cech określonej rzeczy. Może to też po prostu być uwarunkowane tradycją. Kompilacja wierzeń, prawideł, koncepcji, faktów i sugestii zawartych w tej książce łączy wszystko to, czym autorka przesiąknęła, prowadząc praktykę feng shui i czytając poświęcone mu opracowania, lecz podstawy filozoficzne zaczerpnęła z opisujących owe zagadnienia starych tekstów źródłowych. Niech praktycy korzystający z tej książki będą przekonani, że w wystarczającym stopniu uwzględniła w niej fundamentalne, podstawowe koncepcje feng shui. Na koniec ostrzeżenie, które przekazywał mi każdy z moich mistrzów. Człowiek, który podejmuje się analizy feng shui domu lub biura innej osoby, jest niezwykle odważny. Zajmowanie się tym na własny użytek to bowiem jedno - może być pożyteczne i efektywne, a na dodatek interesujące - lecz udzielanie porad to zupełnie inna, bardzo poważna sprawa. Szczególnie gdy chce się zająć tą wiedzą profesjonalnie. Nie można stosować feng shui, jeśli nie ma się dużego doświadczenia i jasności osądu, a ów naprawdę wymaga odpowiedzialności, wprawy, głębokich przemyśleń i niezwykle rozległej znajomości starożytnych, klasycznych ksiąg chińskich. Wszystko to przerasta możliwości przeciętnego człowieka. Zatem bądź ostrożny.
41
CZĘŚĆ DRUGA
Najlepsze lokalizacje według feng shui
_____________________________________45
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
KONFIGURACJE ZIELONEGO SMOKA I BIAŁEGO TYGRYSA
Klasyczna metoda wyszukiwania najlepszej lokalizacji feng shui rozpoczyna się od znalezienia smoków. W terminologii feng shui słowo „smok" jest wyrażeniem symbolicznym i oznacza tereny wyniesione, wyszukiwanie smoków zatem to nic innego jak próba odnalezienia pasma wzgórz lub gór, które przypominają zielonego smoka (chińskie teksty mówią także o lazurowym smoku) lub są jego symbolem. Zazwyczaj tam, gdzie uda się znaleźć prawdziwego smoka, obecny jest również biały tygrys. Smoka i tygrysa można odkryć, przyglądając się wzgórzom i formacjom górskim, analizując wzniesienia terenu, kolorystykę roślinności, a także zarysy otoczenia. Płaskie rejony pozbawione wzniesień lub miejsca z urwistymi wzgórzami nie mogą symbolizować smoków. Smok zwykle odpoczywa ukryty pośród łagodnie pofałdowanych wzgórz, wśród pagórków lub grzbietów górskich. W praktyce niełatwo go zlokalizować. Wznoszące się formacje górskie nie dostarczają oczywistych dowodów jego obecności, a występujące obok siebie wzgórza o różnych kształtach sprawiają, że poszukiwania te są niezwykle trudne. Pragmatyczni mistrzowie z Hongkongu podają kilka istotnych wskazówek, którymi można się kierować. Mój nauczyciel zaleca na przykład wyszukiwanie zakątków, gdzie roślinność jest bujna, wieją łagodne wiatry, a powietrze ma przyjemny zapach. W takim miejscu może się skrywać nieuchwytny smok, ściśle powiązany z tygrysem. Unikaj szczytów wzniesień, gdyż często są one pozbawione ochrony. Miejsca stwarzające wrażenie, że zagrażają im zwieszające się granie górskie lub skały, gromadzą niekorzystne chi. Zazwyczaj Smoki niechętnie
46
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui
zaglądają w takie okolice. Unikaj rejonów, gdzie powietrze jest nieświeże lub gdzie panuje wilgoć i stęchlizna. Odrzuć także obszary kamieniste, gdyż są one pozbawione życia, przez co nie mogą reprezentować smoka. W pobliżu wzniesienia smoka zazwyczaj znajduje się wzgórze tygrysa. Według zasad feng shui rejon smoka powinien być wyższy, bardziej wyniesiony aniżeli rejon tygrysa. Kiedy te dwie niebiańskie istoty występują obok siebie, zwykle ich układ przypomina fotel lub podkowę. Dzieje się tak, ponieważ obydwa pasma wzgórz łagodnie zaginają się ku sobie. Gdy pojawia się taka konfiguracja,
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
a na dodatek wzgórza pokryte są soczystą i zdrową roślinnością, możemy być pewni obecności prawdziwego smoka. Miejsca takie są bardzo korzystne. Określenie tego prostego układu smoka i tygrysa, który bierze pod uwagę strony świata, uwzględnia także dwa inne kierunki północ i południe - reprezentowane przez czarnego żółwia (na północy), dającego oparcie od tyłu, oraz cynobrowego feniksa (na południu), tworzącego coś na kształt małego podnóżka. Symbolika jest pełna, kiedy są obecne wszystkie cztery zwierzęta odpowiadające stronom świata.
północ dające oparcie wzgórze żółwia
PRZECHWYTYWANIE ŻYCIODAJNEGO _______ KOSMICZNEGO ODDECHU
rzeka Powyższy rysunek przedstawia idealne zorientowanie według zasad feng shui. Najwięcej chi występuje w miejscu, w którym w seksualnym zespoleniu trwają zielony smok na wschodzie i biały tygrys na zachodzie. Według terminologii praktycznej jest to fotel uformowany przez wzgórza, które są bardziej okrągłe i niższe w części zachodniej niż we wschodniej, z przodu zaś znajduje się niewielki pagórek (czerwony feniks), na którym można oprzeć stopy, a z tyłu rozciąga się dające oparcie pasmo wzgórz (czarny żółw). Jeżeli wybudujesz dom tak wtulony w okolicę, jak to ukazano powyżej, zapewni ci to życie w dobrobycie i pomyślności, a na dodatek przyniesie powodzenie materialne i szczęście wielu przyszłym pokoleniom, co oznacza,. że twoja rodzina długo będzie się cieszyć wybitnymi potomkami
Celem poszukiwań zielonego smoka i białego tygrysa jest zlokalizowanie miejsca, gdzie występuje najwięcej sheng chi - kosmicznego oddechu smoka. Jest to najważniejszy aspekt feng shui, gdyż to właśnie chi niesie korzystny łoś. Mistrzowie feng shui i każda książka z tej dziedziny mówią, że największe nagromadzenie chi występuje w rejonie, w którym smok i tygrys stykają się lędźwiami. Męski smok (yang) trwa w miłosnym uścisku z żeńskim tygrysem (yin), dzięki czemu powstaje obfitość kosmicznego chi. Panuje tu idealna równowaga pomiędzy yin i yang. Ów najdoskonalszy układ powstaje zatem, gdy po lewej stronie znajduje się smok, po prawej tygrys, a ich krańce stykają się, tworząc idealny w kształcie fotel. Jednocześnie z tyłu możemy odnaleźć żółwia, z przodu zaś feniksa. Formacja ta w jednym z podręczników została poetycko opisana jako „smok chroniący perłę", w innych zaś księgach nazwano ją punktem, w którym yin i yang spotykają się, tworząc idealny „ziemski związek". Rodziny, które tak lokalizują swe domy, mogą bezpośrednio korzystać z oddechu smoka, one same zatem i ich potomkowie będą czerpać przyjemność ze szczęścia, zdrowia i ogromnego dobrobytu. Oczywiście istnieje
47
48
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui
czarny żółw
biały tygrys rzeka czerwony feniks
tylko jeden taki punkt, w którym w
miłosnym uścisku łączą się dwa pasma wzgórz pod postacią smoka i
tygrysa, co w sposób oczywisty ogranicza liczbę najlepszych konfiguracji feng shui. Z pewnością najbardziej pożązielony smok dany jest najlepszy układ, ale istnieją także inne, mniej znaczące, lecz możliwe do przyjęcia lokalizacje z dobrym chi. Zwykle raz odnaleziona falista linia smoka, wytropiona dzięki obserwacji zarysu gór, pozwala również ustalić, gdzie smok ma głowę, kończyny, a nawet żyły i arterie swego potężnego ciała. Zarysy i linie form krajobrazu tworzą zatem jego ciało, żyły i tętnice, a strumienie i stawy oraz podziemne cieki wodne stanowią jego układ krwionośny. Warto wiedzieć, że różne części ciała smoka wypromieniowują kosmiczne chi o zróżnicowanym potencjale. Doświadczeni eksperci feng shui wiedzą, że obfitość życiodajnego chi występuje w okolicy serca i brzucha smoka, w odróżnieniu od najbardziej oddalonych punktów ciała smoka, w których gromadzi się chi zastałe lub „zmęczone". Dlatego Chińczycy ostrzegają przed budowaniem na ogonie smoka, gdyż dom może stracić stabilność, gdy smok wzniesie ogon i zacznie nim wymachiwać. Równie ryzykowne jest wznoszenie domu na głowie smoka, gdyż zbliżamy się wtedy niebezpiecznie do jego paszczy i możemy zostać pożarci. Lokalizacje, w wypadku których kosmiczny oddech
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
49
jest rozpraszany przez gwałtowne wiatry lub porywany przez szybki nurt prosto płynących rzek, nie mają w sobie potencjału feng shui. Wszelkie szczęście nagromadzone w tym rejonie szybko się wyczerpuje. Rejon jest uważany za korzystny tylko wówczas, kiedy znajduje się blisko lub nawet w samym centrum zbiegania się i gromadzenia chi, które na dodatek nie jest zastałe. Tam właśnie znajduje się legowisko smoka. W jaki sposób rozpoznać miejsce, gdzie chi się rozpra-
UNIKANIE SHA CHI
sza? Należy przyjąć założenie, że chi nie gromadzi się tam, gdzie występują proste, pionowe granie górskie. Rzeki i inne cieki wodne nie mogą mieć wartkiego i prostego nurtu. Legowisko smoka musi się znajdować w pobliżu leniwie wijących się rzek i mieć ochronę przed dokuczliwymi wiatrami. Zazwyczaj szczyty wzgórz nie są uważane za miejsca o dobrym feng shui. Chi jest tu tak bardzo rozproszone, że nawet jeśli uda się znaleźć lokalizację w terenie o konfiguracji fotela, to gdy występować tam będą nieprzyjemne wiatry czy wzgórza o ostrych wierzchołkach, położenie to okaże się niekorzystne. Stephen Skinner, który w ostatnich latach napisał jeden z najbardziej wszechstronnych podręczników feng shui, stwierdza, że „idealne miejsce jest chronione przed silnymi wiatrami wznoszącym się po stronie północnej parawanem drzew lub wzgórz. W miejscu tym strumienie i rzeki wiją się leniwie. Leży ono w objęciach wzgórz jak w fotelu i zwrócone jest na południe. Całość przyjmuje kształt podkowy". Zazwyczaj, kiedy siedlisko otacza woda, chi zatrzymuje się i gromadzi, lecz gdy nie jest chronione przed wiatrami, chi się rozprasza. Mamy tu zatem obydwa elementy feng shui - wiatr i wodę. Jeżeli wiatr zostanie złagodzony do delikatnej bryzy, przyniesie z sobą strumień chi. Jeżeli woda będzie płynąć zakolem w korzystnym kierunku, zatrzyma chi na tym terenie, dzięki czemu wzrośnie jego fizyczna i duchowa płodność. Wreszcie powinniśmy się upewnić, że nie dojdzie do zastoju chi. Jeżeli naturalna konfiguracja terenu spełnia te warunki, to jest tam też idealne legowisko smoka. Jeśli zaś ma ono odpowiednio zrównoważone formy krajobrazu yin i yang, to znajduje się tam energia potrzebna do przyciągnięcia dużej ilości chi.
Feng shui nieustannie ostrzega przed tajemniczymi zatrutymi strzałami śmiercionośnego chi, powszechnie zwanego sha chi
50
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui
Godzą one w nas pod postacią linii prostych, ostrych kątów i innych podobnych kształtów. Zatrute strzały wysyłane są więc przez proste granie górskie, stromo kończące się wzgórza, domy i budynki o ostrych krawędziach dachów skierowanych w stronę miejsca, w którym mieszkamy; nasypy kolejowe, prosto biegnące drogi i rzeki, linie telegraficzne czy jakikolwiek rodzaj podobnych form, które zdają się groźnie celować wprost w czyjeś siedlisko, dom łub, co gorsza, w drzwi frontowe. Linie proste przynoszą pecha, nieszczęście, katastrofy, a czasami nawet śmierć. Linie proste i krawędzie są tak niebezpieczne, że nawet idealna konfiguracja zielonego smoka i białego tygrysa może się okazać niekorzystna i powinno się jej unikać. Dzieje się tak, jeśli na przykład grzbiety górskie biegną po liniach prostych godzących w dom lub jeśli w podobny sposób zagrażają siedliskom konstrukcje wzniesione przez człowieka. Przyczyną jest to, że symboliczne zatrute strzały ranią smoka, wytwarzając przy tym ogromne ilości trującego chi. Wystrzegaj się śmiercionośnego sha chi. Strzeż się złego tchnienia, które powstaje w wyniku dysharmonii wywołanej obecnością godzących w ciebie symboli, linii prostych i ostrych krawędzi. Uznając tę zasadę, mistrzowie feng shui zgodnie zalecają, by konsekwentnie unikać miejsc, w których kierunku zmierzają proste drogi, jak w wypadku zbiegu dróg w kształcie litery T. Z tego też powodu twierdzą oni, że drzwi frontowe nigdy nie mogą wychodzić na linie będące przedłużeniem krawędzi dachów sąsiednich budynków. We wszystkich takich sytuacjach powstaje złe chi, które może szkodzić rodzinie i interesom. Kiedy jednak nie można zaradzić godzącym w domostwo zatrutym strzałom, feng shui oferuje określone, praktyczne środki zaradcze. Zgodnie z zasadą feng shui, że liczy się to, co widać, możemy wszystkie odmiany zatrutych strzał zasłonić pokrytymi bujnym listowiem drzewami. Rozpraszają one bardzo skutecznie zabójcze chi, szczególnie jeśli liście są szerokie.
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
51
SHAN: KSZTAŁTY GÓR I WZGÓRZ Chińczycy zawsze uznawali tereny górskie za bardzo odpowiednie do zamieszkania. Tłumaczy to głęboko zakorzenione przekonanie o tym, że niebiańskie smoki gnieżdżą się w wyniesionych formach terenu. Równiny nie mają tak wielkiej siły przyciągania, ponieważ magazynują resztki starych, zwietrzałych skał znoszonych przez wody z pobliskich gór. Nie jest zatem dziwne, że góry w pełni oddają istotę feng shui. Praktykujący musi umieć odróżniać poszczególne kształty gór i wzniesień oraz dociec, jakie jest oddziaływanie każdej z owych konfiguracji i co ona oznacza w kategoriach Pięciu Żywiołów. Ważna jest także umiejętność rozpoznania, które kształty do siebie pasują, które zaś nie. W zależności od przekroju pionowego można podzielić góry i wzniesienia na pięć różnych kształtów. Liczą się zarysy wierzchołków i nachylenie stoków. Wytrawny praktyk na podstawie przedstawionego tu opisu może określić żywioł góry, a później, porównując go ze swoim własnym żywiołem ustalonym na podstawie daty urodzenia, stwierdzić, czy odpowiadają mu poszczególne kształty gór. Podobnie, korzystając z wiadomości o cyklach Pięciu Żywiołów - twórczym i destrukcyjnym -może ocenić, czy on sam pasuje do określonych gór. Wyróżniamy pięć podstawowych kształtów gór: stożkowe, okrągłe, płaskie, obłe i poszarpane. Zostały one przedstawione na rysunkach i dokładnie opisane. STOŻKOWE. Wznoszą się stromo, zuchwale i prosto. Szczyt zakończony jest szpicem. Temu typowi góry przypisuje się planetę Mars, a z żywiołów ogień. Ludzie urodzeni w roku metalu nie powinni mieszkać w górach o takim charakterze, natomiast dla urodzonych w roku ziemi taka okolica będzie korzystna. Bądź jednak ostrożny - tego rodzaju góry zwrócone ku twojemu domowi zazwyczaj wysyłają jadowite chi.
52
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui
OKRĄGŁE. Stromo wznoszące się góry lub wzniesienia zaokrąglone na szczycie. Takie góry nie są zbyt rozłożyste. Łączy się je z Jowiszem i drzewem. Osobom urodzonym w latach ognistych szczególnie zaleca się
zamieszkiwanie pośród gór o takim kształcie, podczas gdy ludziom urodzonym w latach ziemi radzi się ich unikać. PŁASKIE. Wyglądają raczej jak płaskowyż z rozległym, równym grzbietem. Wiąże się je z Saturnem i ziemią. Góry takie są idealne dla osób urodzonych w latach metalu, nieodpowiednie zaś dla ludzi, którzy przyszli na świat w roku wody. SHUI: CIEKI I ZBIORNIKI WODNE OBŁE. Delikatnie zaokrąglone, o zboczach łagodnie schodzących ku rozszerzającej się podstawie. Przypisuje się im
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
Wenus i metal. Takie góry i wzgórza są korzystne dla osób urodzonych w latach wody, nie służą zaś ludziom urodzonym w latach drzewa. POSZARPANE. Góra taka sprawia wrażenie, że ma kilka wierzchołków, i wygląda jak ciągnące się pasmo górskie. Ten typ jest związany z Merkurym i wodą. Góry o poszarpanym kształcie są dobre dla osób urodzonych w latach żywiołu drzewa, nieodpowiednie zaś dla ludzi urodzonych w latach ognistych.
53
kosmicznego chi. Aby zrozumieć i docenić znaczenie cieków wodnych, takich jak rzeki, strumienie, kanały czy rowy, należy pamiętać o ważnej zasadzie feng shui, wedle której woda płynąca lub tryskająca szybko i po linii prostej ma - w przeciwieństwie do leniwie wijących się cieków - zły wpływ na okolicę. Zatem prosto płynące wody zazwyczaj nie są akceptowane w feng shui. W takim wypadku chi szybciej odpływa od siedliska, niż płynie w jego kierunku. Leniwie wijące się, meandrujące i głębokie cieki wodne bardzo się przyczyniają do zbierania i gromadzenia chi, szczególnie gdy przed frontem budynku tworzą sadzawkę lub staw. Obowiązuje zasada, że woda musi być w równowadze - nie może płynąć ani zbyt szybko, ani zbyt wolno, nie powinna także ani trwać w bezruchu, ani mieć rwącego nurtu. Adepci feng shui pragnący zająć się zagadnieniami związanymi z wodą powinni sięgnąć po Klasyczną księgę
wodnego smoka, by uzyskać wgląd w feng shui oddziaływań wody i cieków wodnych. Ten fachowy podręcznik opisujący tworzenie się chi powstał około 600 roku n.e. Zawiera on wiele rysunków i diagramów, które przedstawiają różne, szczegółowo objaśnione warianty korzystnych i niekorzystnych układów cieków wodnych oraz ich usytuowanie i kierunek przepływu. Diagramy ukazują wnikliwe interpretacje symboliki żywiołów, stron świata i innych układów. Aby na użytek tej książki przedstawić główne koncepcje zawarte w owym podręczniku, wystarczy zaprezentować jedynie niektóre przykłady*. Chi opisane w Klasycznej księdze wodnego smoka ustala się na podstawie kształtów cieków i zbiorników wodnych. Mówi się, że z wód pokrywających powierzchnię ziemi w postaci strumieni i rzek, jezior i innych zbiorników wodnych wznosi się ono do nieba, ot choćby pod postacią pary wodnej. Później wiatry przenoszą parę
W feng shui woda symbolizuje powodzenie i pieniądze. Jest ona zasadniczym elementem w praktyce, ponieważ wytycza najbardziej wyraziste linie przepływu
* Tych, którzy chcą gorliwie zgłębiać tajniki feng shui wody, mogę odesłać do mej książki poświęconej wyłącznie temu tematowi, a zatytułowanej Feng shui wody - droga do powodzenia. Przedstawia ona szeroko zasady dotyczące chi wody.
54
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
55
Dom zwrócony ku zakolu rzeki. Idealne feng shui.
wodną przyjmującą postać chmur, które w powietrzu stanowią formę chi nieba. Cykl się zamyka, gdy z niosących życie chmur na góry i niziny spada deszcz. Feng shui wody decyduje zatem o energii życia, która nadaje całemu cyklowi moc zdolną zmienić chi domu. Szkice zamieszczone w Klasycznej księdze wodnego smoka ukazują naturalne ukształtowania rzek i pożądane feng shui siedlisk ludzkich. Z rysunków tych można wywnioskować, że autor tej księgi zaleca, aby dom postawić na terenie, który znajduje się wewnątrz zakola płynącej rzeki, w tak zwanym wybrzuszeniu chi. Podręcznik dzieli przepływy wodne na konary i odgałęzienia i sugeruje, że domy najlepiej budować pośród konarów, to znaczy pomiędzy dopływami rzek. Dom musi być otoczony i otulony przez chroniące go odgałęzienia wodne. Dopływy i strumienie zazwyczaj żywią główną rzekę, im jest ich zatem więcej, tym większa staje się możliwość gromadzenia chi. Najważniejszym zaś powodem, dla którego nie należy budować domu zbyt blisko głównej rzeki, jest to, że w jej nurcie woda płynie zbyt szybko, nie pozwalając na łagodne przenikanie chi do domu lub budynku. Zakręcające i meandrujące rzeki stwarzają zwykle większe możliwości znalezienia miejsca o dobrym feng shui. Najlepszym miejscem gromadzenia się chi jest zbieg dopływów strumieni rzek. Nie powinny się one.
Mieszkańcy domu usytuowanego obok pięknego wodospadu będą się cieszyć pomyślnością przez wiele pokoleń pod warunkiem, że wodospad nie przytłacza domu.
jednak łączyć pod zbyt ostrym kątem, lecz zakręcać lub tworzyć łagodne zakole. W feng shui wody Szkoła Formy odgrywa niezmiernie ważną rolę, ponieważ kształt i forma dróg wodnych muszą być oceniane zgodnie z jej wskazaniami, niemniej jednak zasady feng shui wody oparte są także na dokładnych odczytach z kompasu feng shui. Oto niektóre wskazania dotyczące wody: • Należy osiągnąć równowagę yin i yang, ważne jest zatem kształtowanie krajobrazu i ustalenie proporcji pomiędzy światłem a cieniem. • Woda powinna być chroniona przed zatrutymi strzałami. Wykorzystaj do tego drzewa. • Formy tworzone w sposób sztuczny muszą być zakrzywione lub zaokrąglone, nigdy zaś proste. • Nie można dopuścić do zastoju wody, która staje się wtedy cuchnąca i stęchła. Utrzymuj zawsze harmonię z naturą, dbając, by wymiary powierzchni wodnych stworzonych ręką człowieka pasowały do otoczenia, by nie były ani zbyt duże, ani zbyt małe. Proporcje muszą osiągnąć równowagę yin i yang. Są też inne sposoby zastosowania do celów feng shui obiektów związanych z wodą. Szczególnie mieszkańcy Hongkongu często wykorzystują akwaria, małe fontanny, sztuczne kaskady, wzmacniając w ten sposób feng shui w miejscach pracy i w domu.
56
Część II. Najlepsze lokalizacje według feng shui
KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU PRZEZ CZŁOWIEKA Niekiedy naturalny krajobraz wykazuje pewne braki lub równowaga sił lub żywiołów jest w nim zachwiana. Feng shui w takim wypadku opowiada się za uważnym zmienianiem krajobrazu, tak by na przykład znieść skutki oddziaływania prosto płynących rzek oraz zagrażających życiu, dobrobytowi i pomyślności wzgórz, sadząc kępę drzew stanowiących zabezpieczenie i dających schronienie. Często przeobrażanie terenu przez człowieka - budowa prostej drogi, zakładanie stawu, drążenie tunelu w górach, ścinanie drzew, wznoszenie budynków - zaburza harmonijny przepływ chi. Prace ziemne mogą też niekiedy zranić lub skrzywdzić zielonego smoka. Feng shui zalr- ; więc, by oceninjąc siedlisko, zwracać uwagę na zachodzące lub potencjalne zmiany tego rodzaju, gdyż zwykle niosą one sha chi i zatrute strzały oraz naruszają równowagę yin i yang. W dawnych Chinach, kiedy cesarz Shih Huang Ti wydał rozkaz wybudowania Wielkiego Muru, zapanowało przekonanie, że feng shui mocno ucierpiało z tego powodu... i rzeczywiście, w trakcie budowy zmarły miliony Chińczyków. Od tamtych czasów mur ów stał się symbolem rozpaczy mieszkańców Chin, a na jego temat powstało wiele chwytających za serce legend i opowieści. Niekiedy zmiany krajobrazu bywają tylko czasowe, gdy na przykład współcześni budowniczowie całkowicie zmieniają czy nawet niwelują wzgórza, by pozyskać miejsce pod budowę domów, sklepów, a w ostatnich czasach kompleksów łączących funkcje mieszkalne z handlowymi i rekreacyjnymi. Pozbawione liści drzewa, odsłonięta, czerwona ziemia przypominająca zranione do żywego ciało smoka mogą odstraszyć potencjalnego kupca, kierującego się zasadami feng shui. Jednakże po zakończeniu budowy osiedla i wprowadzeniu się miesz-
4. Najlepsze lokalizacje według feng shui
57
kańców, gdy zostaną posadzone drzewa, a dzięki krzewom, kwiatom i sadzawkom krajobraz na nowo nabierze
We własnym interesie powinieneś przeciwdziałać skutkom powstawania potężnych nowych budynków, dróg, estakad, stacji transformatorowych, energetycznych linii przesyłowych i innych podobnych konstrukcji, które mogą ci przysporzyć problemów. Masywne budowle wznoszone w pobliżu twojego małego domu z pewnością naruszą jego równowagę, oby ją zatem przyivrócić, będziesz musiał podjąć odpowiednie działania.
uroku, bywa, że miejsca takie wracają do równowagi i znów stają się atrakcyjne. Znakomitym przykładem takiego fenomenu jest Bangsar, prawdopodobnie najbardziej korzystny z punktu widzenia feng shui rejon na przedmieściach Kuala Lumpur. Każdemu, kto tam mieszka, dobrze się powodzi. Tereny te zamieszkuje być może jedna z najlepiej na świecie prosperujących grup ludzi. Należy do niej wielu biznesmenów, którzy odnoszą dzisiaj sukcesy, a którzy swoje interesy rozpoczynali właśnie tutaj. Kiedy zaczynano budowę, nieurodzajne wzgórza nie zapowiadały takiego powodzenia. W dzisiejszym świecie rosnących jak grzyby po deszczu placów budów, niwelowanych wzgórz i trzebionych w karygodnym pośpiechu lasów, dewastacja środowiska i krajobrazu dotyka też jednak przedmieścia. Na szczęście dla feng shui społeczeństwa i państwa robi się w i d aby zahamować te niekorzystne zmiany środowiska. W takich krajach jak Singapur i Malezja oddziaływanie wielkich konstrukcji typu yang często łagodzi się poprzez dodanie elementów yin. W dalszym ciągu na ulicach sadzi się drzewa i buduje kanały. Stare wyrobiska górnicze przywraca się do życia, kształtując ich formę i obsadzając roślinami. W takich wypadkach postęp raczej pomógł, aniżeli zaszkodził feng shui.
CZĘŚĆ TRZECIA
Feng shui dla mieszkańców miast
61
5. Feng shui dla mieszkańców miast
Naturalny krajobraz miast i miasteczek - wzniesienia, góry, roślinność i woda - został naruszony lub zmieniony przez drogi, wysokie gmachy i wszelkiego rodzaju konstrukcje wzniesione przez człowieka. Kształty i rozmiary budynków, kanały, estakady, ciągi kanalizacyjne i inne konstrukcje często sprawiają, że feng shui musi stanąć w obliczu całkowicie nowego rodzaju środowiska, które bardzo różni się od tego, jakie istniało, zanim rozpoczęto tę praktykę. Eksperci muszą więc z wyczuciem, w inteligentny i logiczny sposób przystosować tradycyjne zasady do okoliczności dnia dzisiejszego. Ponieważ w praktyce feng shui dotyczącej współczesnych miast pojawia się wiele subiektywnych elementów, istnieją różne sposoby wyjaśniania i interpretowania zasad feng shui. Patrząc z tej perspektywy, można zrozumieć, dlaczego opinie i sądy ekspertów są niekiedy sprzeczne. Pomimo to, jeżeli ktoś, wybierając lokalizację dla domu w mieście, ściśle stosuje się do zasad leżących u podstaw feng shui, nie popełni wielkiego błędu. Mieszkańcy miast żyjący w blokach, domach jednorodzinnych i szeregowcach muszą mieć stale na uwadze reguły i zasady oddziaływań feng shui opisane w dwóch pierwszych rozdziałach, to znaczy powinni szukać miejsc z dobrym feng shui, w których panuje równowaga yin-yang i naturalna harmonia ze środowiskiem, oraz muszą umieć znaleźć zależności pomiędzy otoczeniem a odpowiadającym im żywiołem. Ponadto powinni uważać na przesądy, z którymi zawsze walczy feng shui. Są to podstawowe wskazówki, według których należy postępować. Poza tym trzeba się wystrzegać zatrutych strzał i sha chi tworzonych przez wiele różnych obiektów, które mogą niekorzystnie wpływać na człowieka.
62
63
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
Dlatego pierwszym krokiem w praktyce feng shui jest zapoznanie się z filozofią i z koncepcjami leżącymi u podstaw tej nauki. Na marginesie zaś chciałabym wspomnieć, że zdecydowanie nie opowiadam się za intuicyjnym podejściem do praktyki feng shui, lecz za zdrowym rozsądkiem, ponieważ wiele zaleceń feng shui pozostaje z nim w zgodzie. Feng shui nie jest sztuką intuic yjną. Poprawnie wprowadź w życie zalecenia, a będziesz zadowolony z efektu. Można się tego po prostu nauczyć!
6. Rozważania nad lokalizacją We wszystkich miastach i miasteczkach można znaleźć przeludnione centra oraz rejony podmiejskie. Szukając lokalizacji o dobrym feng shui lub wybierając kawałek terenu odpowiadający określonej osobie, oceniamy najpierw wartość feng snui całego otoczenia działki, którą bierzemy pod uwagę. Jeżeli znajduje się ona na przedmieściach, w pobliżu gór lub wzgórz, najpierw odszukaj formacje zielonego smoka i białego tygrysa. Zwróć uwagę na kształty i rozmiary wzniesień. Rozejrzyj się też za naturalnymi ciekami i zbiornikami wodnymi. Dokonując całościowej analizy lokalizacji, miej również na uwadze to, co stworzył człowiek. Jeżeli oceniany teren znajduje się w centrum miasta, posłuż się wyobraźnią i skup się na szczegółach. Sąsiednie budynki, ich kształty, rozmiary, kolory i inne charakterystyczne cechy odpowiadają smokom, tygrysom, żółwiom i feniksom. Niech strony świata i wysokość budynków będą dla ciebie wskazówkami. Zwróć też uwagę na drogi. Czy może są proste i stwarzają zagrożenie? Czy w pobliżu znajdują się wieże ratuszowe, maszty lub iglice kościołów, mogące zakłócić przepływ chi na twojej działce? Jeżeli okoliczne drogi biegną na różnych poziomach, zbadaj ich nachylenie i sprawdź, czy prowadzą w stronę działki z góry, czy też pod górę. Czy na sąsiednich ulicach posadzono drzewa? Czy w okolicy znajdują się rzeki, duże kanały lub zbiorniki wodne? Uważnie wypatruj wszelkich konstrukcji mogących zagrażać twemu siedlisku lub bezpośrednio w nie godzić. I zawsze uważaj na zatrute strzały. W feng shui miast najważniejsze są kształty wzniesień i okoliczne budynki. Symbolizują one smoki, tygrysy, żółwie i feniksy, których przeważnie nie kojarzy się z rejonami miejskimi.
64
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
Rozwiń w sobie wrażliwość na wszystko, czego powinieneś się strzec - na proste drogi, maszty linii przesyłowych, strome dachy, wieże ciśnień, ostre krawędzie budynków, które bezpośrednio godzą w twój teren. Mogą one wysyłać zatrute strzały.
CZEGO NALEŻY SIĘ WYSTRZEGAĆ Jeśli masz możliwość wyboru, pamiętaj, że są konstrukcje, których powinieneś unikać. Nie decyduj się na budowę swego domu w ich pobliżu, a w żadnym wypadku nie pozwól, by godziły w twoje drzwi frontowe. Konstrukcje takie powszechnie uznaje się za zatrute strzały niosące tchnienie śmierci - sha chi.
Iglica kościoła, szczególnie jeśli wznosi się od strony drzwi wejściowych twego domu, niekorzystnie wpływa na jego feng shui. Płynie wówczas ku tobie zbyt dużo energii yang. _ Maszty linii przesyłowych i wszelkie inne generują złe chi. Unikaj budowania domu na terenach, które znajdują się w ich pobliżu.
rh
Wystrzegaj się miejsc położonych zbyt blisko elektrowni lub fabryk o wysokich kominach. Wytwarzają one niekorzystne chi.
Unikaj lokalizacji u zbiegu prostych dróg, szczególnie jeśli ruch uliczny zdaje się zmierzać w stronę twojego domu. Należy się przed tym strzec, ponieważ jest to jeden z najpoważniejszych przejawów aktywności zatrutych strzał
6. Rozważania nad lokalizacją
65
Pamiętaj, że najlepiej unikać wszystkiego, co naprawdę ci zagraża lub tylko wydaje się wrogie. Cały czas staraj się trzymać z dala od konstrukcji, które są wymierzone w twój dom lub go „tną". Zwykle wróżą one źle domowi. Najczęściej spotykaną oznaką ostrej, zatrutej strzały jest przedłużenie linii dachów sąsiednich budynków (jak to widać na rysunku).
IIIIIII
Płaski, monotonny teren zazwyczaj nie zapewnia interesującego nas potencjału dobrego feng shui. Być może nie przyciąga niepowodzenia, lecz także nie przynosi pomyślności. Jeśli zatem zamierzasz kupić nowy dom w obrębie osiedla lub miasta, gdzie budynki mają jednakową wysokość i stoją w jednym szeregu na zupełnie płaskim terenie, pamiętaj, że w kategoriach feng shui niewiele możesz sobie po tym otoczeniu obiecywać. Generalnie większe możliwości zapewnia teren łagodnie pofałdowany. Tylko krajobraz o takim charakterze stwarza dogodne warunki na siedlisko niosącego pomyślność zielonego smoka. Jednocześnie uznaje się, że miejsca na zboczach wzniesień mają zazwyczaj złe feng shui, ponieważ narażone są na silne, przykre wiatry. Chi nie może się tam gromadzić, gdyż kiedy tylko powstanie, natychmiast zostaje wywiane. Takie pozbawione ochrony miejsce nie obiecuje szczęścia.
LOKALIZACJE, KTÓRYCH NALIOT UNIKAĆ
Unikaj szczytów wzniesień Generalnie wedle tradycyjnego feng shui należy unikać lokowania domów na samych wierzchołkach wzniesień, szczególnie, gdy nie ma tam naturalnej ochrony przed wiatrami, jaką może stanowić choćby grupa drzew. Ze szczytów wzniesień odpływa też woda, a co za tym idzie, rozprasza się życiodajne chi. Jeśli jednak w pobliżu
66
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
6. Rozważania nad lokalizacją
takich miejsc przebiega pasmo wyższych gór zdające się zapewniać ochronę i oparcie, to teren ów tworzy inny układ. W takim wypadku trzeba jedynie tak posadowić dom, aby drzwi frontowe nie wychodziły na te wzniesienia. Pamiętaj, by zawsze znalazły się one z tyłu domu. Zapewnia to oparcie i schronienie oraz strzeże przed złym chi. Unikaj miejsc wystawionych na zatrute strzały
Jak już wspomnieliśmy, źródłem zatrutych strzał mogą być proste drogi, proste grzbiety wzgórz lub grań pobliskiej góry. Mogą je także wysyłać potężne maszty linii przesyłowych i różnego rodzaju wieże lub przypominające nóż narożniki sąsiednich budynków, a także nieproporcjonalnie wysokie lub potężne konstrukcje zwrócone w kierunku twojej działki, mogące oddziaływać na drzwi frontowe czy wejście do domu. Należy także pamiętać o ogromnym znaczeniu symboliki i wyobraźni. Najsilniejsze zatrute strzały wysyłane są co prawda przez proste drogi, ostre narożniki i przedłużenia linii dachów, niekiedy jednak jadowite chi mogą wytwarzać zupełnie odmienne konstrukcje i obiekty, tylko dlatego, że przypominają dzikie zwierzę lub symbolizują broń. Zatrute strzały stają się szczególnie zabójcze, kiedy godzą wprost w drzwi frontowe lub drogi dojazdowe.
Zapamiętaj jednak - uznaje się, że drzewo rosnące za domem pełni funkcję ochronną i symbolizuje oparcie. Jeśli twój dom jest zwrócony w kierunku wielkiego wzgórza, jak na powyższym rysunku, masz nader niekorzystne feng shui. Postaw przy domu latarnię, której światło rozproszy złe chi wysyłane przez wzgórze.
Drzewo przed domem można zaakceptować, jeśli znajduje się w pewnym oddaleniu. Największe szkody wyrządzają drzewa o pojedynczym pniu jak sosna, kazuaryna, palma kokosowa i tym podobne. Przez lata nie mogliśmy się z mężem doczekać dziecka, ponieważ zaledwie dziesięć me- Jeśli drzwi frontowe twojego domu wychodzą trów od naszych na pojedyncze duże drzewo, może to drzwi wejściowych przynieść wiele szkody. Zetnij drzewo! rosła samotna kazuaryna. W tamtych czasach ani ja, ani mój mąż nie wiedzieliśmy zbyt wiele na temat feng shui i dopiero po przeprowadzeniu się do nowego domu (który został wybudowany w zgodzie z zasadami feng shui) urodziła się nasza córka. Jeśli w pobliżu twego miejsca zamieszkania powstaje
potężna betonowa estakada, twoje feng shui zdecydowanie się pogorszy. Niewiele można na to poradzić. Konstrukcje tego rodzaju zazwyczaj są tak potężne, że nie
Krawędź estakady skierowana w dom nie zwiastuje niczego dobrego. Niestety niewiele można tu zrobić.
sposób zbudować czegoś, co mogłoby odbić wytwarzane
67
przez nie ogromne ilości sha chi! W Hongkongu, w późnych latach osiemdziesiątych, jeden z wielkich biznesmenów był usilnie nakłaniany przez
V
68
Ostre krawędzie są źródłem zatrutych strzał
Część III. Fong shui dla mieszkańców miast
swego mistrza feng shui do wyprowadzenia się z domu, w którego „brzuch" wcinała się nowo wybudowana potężna estakada. Człowiek ów był zbyt zapracowany, aby to zrobić, i w rezultacie popadł w poważne tarapaty, został aresztowany przez policjantów z wydziału do walki z korupcją, a później przeżył dwa lata wielkiego stresu. O mało nie trafił do więzienia! Problemy prawne rozwiązał pomyślnie dopiero po wyprowadzeniu się ze swego domu. Krawędź tego potężnego budynku symbolizuje najbardziej niebezpieczną zatrutą strzałę. Konsekwencje tego, że wejście do twojego domu jest zwrócone w kierunku takich właśnie ostrych krawędzi, mogą być naprawdę bardzo przykre. Nieszczęście może przybrać postać strat finansowych, częstych chorób, a czasami nawet tragicznego wypadku. Aby się uchronić przed tego rodzaju zatrutą strzałą, powinieneś koniecznie ocenić siłę płynącego w twoją stronę sha chi. Im większy budynek, tym bardziej zabójcze sha chi! Zwykle najlepiej się wyprowadzić, lecz jeśli okaże się to niemożliwe, do odbicia sha chi można już tylko wykorzystać armatę. Metodę tę zastosuj jednak tylko w ostateczności. Unika] miejsc pod nawisami skalnymi Działki pod nawisami skalnymi lub potężnymi formami terenu uważa się za zagrożone przez paszczę tygrysa lub ropuchę gotową do skoku. Takie miejsca mogą być niesłychanie niebezpieczne.
6. Rozważania nad lokalizacją
W latach siedemdziesiątych w Hongkongu doszło do tragedii związanej z tego rodzaju złym feng shui. Leżący w środkowej części wyspy na Mid Levels luksusowy kompleks mieszkalny nagle runął, pochłaniając setki ofiar, choć Specjaliści feng shui specjaliści feng shui wielokrotnie ostrzegają przed zagrażającymi domowi forostrzegali przed wiszącym nad nim mami terenu przypomiurwiskiem przypominającym nającymi ropuchę. ropuchę. Uratowali się tylko ci, którzy wzięli pod uwagę ostrzeżenie i wyprowadzili się, zanim w czasie wyjątkowo gwałtownej ulewy blok się zawalił. W starych chińskich podręcznikach feng shui znajdziemy opisy skutków oddziaływania skał i potężnych głazów przypominających zabójczą ropuchę. Jedna z opowiastek wspomina, jak w pewnej wiosce uległy zniszczeniu zbiory i zapanował głód. Starszyzna wioski winą za to nieszczęście obarczyła górujący nad osadą ogromny głaz. Mówiono, że przypomina on wstrętną ropuchę, która pożera zbiory. Kiedy usunięto głaz, wszystko zaczęło się dobrze układać. Unikaj miejsc z wątłą roślinnością Rejony o dobrym feng shui zazwyczaj mają urodzajne gleby, odpowiednią wilgotność i nasłonecznienie oraz dobry drenaż, co sprzyja bujnej wegetacji. Jeśli rośliny są mizerne i zbrązowiałe lub bladozielone, świadczy to o złym feng shui. Zwykle potrzebnych wskazówek dostarcza nam wnikliwe zbadanie ogrodów otaczających wybudowane już domy lub drzew, którymi obsadzone są pobliskie ulice czy drogi. Osiedla mieszkaniowe i dzielnice willowe, których mieszkańcom dobrze się wiedzie, mają zwykle ogrody pełne bujnej
69
roślinności. Unikaj także obszarów, na których występują obumarłe kikuty drzew. Obejrzyj ziemię, zanim cokolwiek na niej wybudujesz. Obumarłe drzewa mogą się stać przyczyną chorób. Martwe lub usychające drzewa świadczą o braku przepływu chi. Nie buduj domu na takim terenie
70
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
Unikaj zanieczyszczonych cieków wodnych Tereny o dobrym feng shui zazwyczaj mają odpowiedni drenaż, a woda w pobliskich ciekach jest czysta i płynie bez przeszkód, najczęściej łagodnymi zakolami. Kanały, których zadaniem jest odprowadzanie opadów monsunowych, niedrożne z powodu nagromadzenia się obrzydliwie cuchnących śmieci lub skażone szkodliwymi chemikaliami, są drogą przepływu złego chi. Jeśli zatem nie można nic zrobić, by „wyłączyć" z pola widzenia takie cieki wodne, unikaj tego rodzaju lokalizacji. KSZTAŁTY I ROZMIARY DZIAŁEK Po analizie terenu i krajobrazu okolicy interesującej nas działki, zajmijmy się nią samą. W wielkich miastach, gdzie ceny ziemi w ostatnich latach osiągnęły poziom przyprawiający o zawrót głowy, parcele pod budowę domów są z reguły niewielkie i często mają najdziwniejsze kształty. Generalnie z punktu widzenia feng shui najlepsze są działki kwadratowe lub prostokątne. Można na nich bez trudu postawić Dobre kształty: kwadraty i prostokąty. odpowiednich rozmiarów dom, który spełni warunki feng shui. Niełatwo zabudować działki w kształcie trójkąta, a kiedy już stawia się na nich domy, konieczne jest zastosowanie specjalnych środków zaradczych feng shui. Okazują się one potrzebne także w wypadku innych kształtów. Gdy chcemy wybudować na takiej działce dom, musimy zasięgnąć porady mistrza feng shui.
G. Rozważania nad lokalizacją
POCHYŁOŚCI Najkorzystniej jest, kiedy teren, na którym budujemy dom, jest pofałdowany, choć można zaakceptować także obszar zupełnie płaski. Problemy pojawiają się jednak, kiedy - szczególnie w wypadku małej działki - mamy do czynienia z nazbyt stromą pochyłością.
Jeżeli teren jest nachylony, budynek powinien być postawiony tak, aby obszar na jego tyłach był położony wyżej aniżeli przed frontem, co zapewni domowi swego rodzaju ochronę i oparcie. Także chi będzie powoli spływać po pochyłości w kierunku domu. Pamiętaj jednak - zbyt duże nachylenie sprawi, że chi odpłynie od domostwa. O powodzeniu mieszkańców decyduje także ogród czy podwórko za domem. Nie powinny one być ani nieproZORIENTOWANIE DOMU WEDŁUG STRON ŚWIATA porcjonalnie duże, ani zbyt małe. Należy pamiętać o zachowaniu proporcji. Jeżeli ta zasada nie będzie przestrzegana, konsekwencją nierównowagi będzie nieustannie prześladujący mieszkańców pech.
Dom powinno się posadowić w taki sposób, aby był on dostatecznie nasłoneczniony. Chińczycy zwykle ustawiają swe domostwa frontem na południe, by do ich wnętrza przenikały promienie słońca i ogrzewały je. Przyczyn upodobania do orientowania frontu domu na południe szukać należy w geografii Chin. W kraju tym południe symbolizuje źródło ciepła, z północy zaś wieją zimne,
71
nieprzyjazne wiatry. Mistrzowie feng shui należący do Szkoły Kompasu uważają, że zorientowanie domu i jego drzwi frontowych względem stron świata powinno ściśle wynikać z tego,
72
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
w jakim roku urodził się jego właściciel, jak to jest zalecane w książkach opartych na starożytnych podręcznikach autorstwa Wang Chi. Metody poszukiwania korzystnych i niekorzystnych kierunków geograficznych przedstawiłam w całości w innej mojej książce, zatytułowanej Feng shui Szkoły Kompasu*. Opisane tam prawidła związane są z datą urodzin właściciela domu, która dostarcza wskazówek na temat najbardziej korzystnych dla określonej osoby kierunków. Tym, dla których wspomniana książka jest niedostępna, a którzy chcą poznać wskazówki dotyczące zorientowania względem stron świata, przedstawiam uproszczoną tabelę zaczerpniętą z Yanga księgi zamieszkiwania. Można według niej rozplanować pomieszczenia w swoim domu. KIERUNKI WEDŁUG YANGA KSIĘGI ZAMIESZKIWANIA • Najważniejsze pokoje w domu powinny być od południa. • Drzwi frontowe powinny wychodzić na południe. • Kuchnie należy urządzić w pomieszczeniach zwróconych na południe, nigdy na południowy wschód. • Sklepy i biura powinny wychodzić na południe. • Domów handlowych nigdy nie należy orientować na północny wschód lub południowy zachód. • Starsi członkowie rodziny powinni zajmować pomieszczenia wychodzące na południowy wschód.
6. Rozważania nad lokalizacją
73
nią tego problemu jest zaangażowanie wyobraźni przy projektowaniu domu, tak by ożywić całe siedlisko - działkę wraz z domem - nadając mu charakter pełnego sił witalnych organizmu, który może przyciągać lub sam tworzyć chi. Aby tego dokonać, najpierw przyjrzyj się parceli, uwzględniając jej kształt, wymiary, rzeźbę terenu i tak dalej, po czym zastanów się, czy nie przypomina ona symbolizującego pomyślność zwierzęcia, stworzenia lub przedmiotu. Następnie, mając na uwadze zasadę równowagi i harmonii, zacznij szukać twórczego i realnego rozwiązania. Na przykład fontanny i światła w ogrodzie mogą zrównoważyć zbytnie nachylenie terenu i niewłaściwe proporcje działki. Celem może być zarówno stworzenie wrażenia, że ma ona regularny kształt, i - jeśli to możliwe -przywrócenie równowagi poprzez wykorzystanie latarni, które wyznaczą sztuczne granice, jak i upodobnienie kształtu działki do zwierzęcia symbolizującego pomyślność (czyli czerwonego nietoperza lub smoka). Drugie rozwiązanie nie jest takie proste, ponieważ w dużej mietutaj posadź pnącza tutaj posadź drzewo lokalizacja domu
BUDYNEK NA DZIAŁCE O NIEREGULARNYM KSZTAŁCIE ____
Jak już zauważyliśmy, parcela może mieć różne kształty, którym daleko do ideału. Gdy ktoś nie może sobie pozwolić na działkę o regularnym kształcie, to najlepszym z punktu widzenia feng shui sposobem rozwiąza* Książka ta ukaże się niebawem nakładem Domu Wydawniczego REBIS (przyp.tłum.).
W lewym rogu ustaw lampę Powyższy plan ukazuje działkę w kształcie litery L. W tym wypadku pnącza i latarnia kompensują brak fragmentu działki, dzięki któremu miałaby ona regularny kształt prostokąta. Alternatywnym rozwiązaniem byłoby ustawienie latarni w miejscu oznaczonym *. Ponieważ jednak znajduje się ono poza parcelą, przeprowadzenie tego może nie być łatwe.
74
^
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
6. Rozważania nad lokalizacją
• Kiedy ktoś mieszka w miejscu, co do którego istnieje podejrzenie, że panuje w nim zastój chi, to znaczy kiedy rośliny nie chcą rosnąć, trawa marnie wygląda lub też wszystko zdaje się iść ku gorszemu, może wprowadzić obiekty, które wytworzą dobre chi i sprawią, że popłynie ono, niosąc domowi pomyślność. Można tego dokonać, instalując wiele jasnych lamp lub miniaturową fontannę, stawiając akwarium z rybkami lub wieszając nad wejściem pobrzękujące melodyjnie dzwonki wietrzne.
ustaw lampy w narożnikach działki
główne drzwi Aby nieregularny kształt parceli wyglądał na regularny, ustaw w jej rogach na tyłach domu dwie latarnie.
rze opiera się na osądzie wymagającym ogromnego doświadczenia. Wobec tego wolę trzymać się bardziej konwencjonalnej metody, jaką jest stosowanie świateł, które wyznaczają punkty graniczne. Symbolizują one te fragmenty terenu, które nadałyby działce regularny kształt. W obydwu powyższych przykładach do „wyrównania" kształtu działki zostały użyte lampy. Można też w tym celu posłużyć się głazami lub wykopać tam małe sadzawki, które stworzą wrażenie obecności smoka. Powstanie dzięki temu korzystne chi, które płynąc, może przezwyciężyć problemy wynikające z nieregularnego kształtu parceli. PRZECHWYTYWANIE CHI ZIEMI Wybitny mistrz feng shui z Hongkongu przedstawił mi pewnego razu dwie metody pozyskiwania chi ziemi, po to, by służyło mieszkańcom domu. Dzielę się z wami tą wiedzą, abyście i wy mogli z niej skorzystać.
• Aby dotrzeć do drzemiącego głęboko w ziemi chi, należy wkopać w ogrodzie pusty w środku słup (miedzianą lub betonową rurę), a następnie na jego szczycie przymocować lampę. Pozwala to przyciągnąć niosący szczęście i pomyślność silny strumień chi.
75
ODDZIAŁYWANIE DRÓG WEDŁUG FENG SHUI
Szczególnie uważnie należy się przyjrzeć estakadom i bezkolizyjnym skrzyżowaniom dróg. Przypatrz się ich nachyleniu i oceń, czy proste odcinki dróg lub ich ostre łuki nie są wymierzone w twój dom. Jeśli tak jest, wskazane będzie zastosowanie środków zaradczych feng shui. Na rysunku a (na strome 76) estakada „obejmuje" kompleks sklepów. Rząd drzew odgrodził go od pecha. Na rysunku b w dwa długie bloki mierzy prosta droga, która łączy się z inną, tworząc układ w kształcie litery T. Droga ta nie godzi jednak bezpośrednio w drzwi frontowe kompleksu domów i nie było konieczne zastosowanie jakichkolwiek środków zapobiegających nieszczęściu. Na rysunku c bezkolizyjne skrzyżowanie dróg przypomina krzyż i jest niebezpieczne dla mieszkających w pobliżu ludzi. Przed nieszczęściem może ich uchronić posadzenie kepy drzew, które przysłonią widok na skrzyżowanie.
76
77
Część III. Feng shui dla mieszkańców miasl
7. Feng shui domu
Gdy buduje się dom zgodnie ze wskazaniami feng shui, trzeba zwrócić uwagę na różnorodne czynniki. Są wśród nich takie, których szczegółowe sprawdzenie jest niezbędne. Dom o dobrym feng shui można zdefiniować na kilka sposobów. Zabrzmi to prawdopodobnie jak daleko idące uproszczenie, lecz możemy powiedzieć, że dom ma dobre feng shui dopóty, dopóki zapewnia pomyślność swoim mieszkańcom. Jednakże i samo feng shui może być widziane z różnych perspektyw. Dlatego też można powiedzieć, że dom, blok, mieszkanie, a nawet sam tylko pokój mogą mieć dobro feng shui dla wszystkich. Istnieje również feng shui dobre tylko dla takich osób, w wypadku których kierunki i rozmieszczenie pokoi pokrywają się z korzystnymi kierunkami ustalonymi na podstawie ich daty urodzenia. Można klasyfikować feng shui jeszcze inaczej i mówić o okresowym dobrym feng shui zależnym, na przykład, od układu planet. Ujmując to krótko - definicja dobrego feng shui w dużej mierze zależy od tego, jaką szkołę feng shui praktykuje definiujący lub jaką metodę stosuje. W tym opracowaniu atrybuty dobrego feng shui domu są definiowane głównie w kategoriach Szkoły Formy, w której analizuje się obiekty fizyczne w samym domu i w jego otoczeniu. W szerokim rozumieniu obiekty fizyczne odgrywają tak ważną rolę, że jeśli nie zaadaptuje się ich poprawnie lub jeśli pojawią się jakiekolwiek czynniki niszczące feng shui domu, to żadne wzorce na świecie nie będą się sprawdzały. Dzieje się tak dlatego, że fizyczne zatrute strzały zawsze mają siłę niweczenia dobrego feng shui stworzonego według innych metod. Z tego powodu tę pierwszą, wprowadzającą do tematu książkę poświęci-
78
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
79
7. Feng shui domu
łam niemal wyłącznie trosce o środowisko, które ma tak ogromny wpływ na feng shui! Po opanowaniu przedstawionych tutaj podstaw (lub przynajmniej po uświadomieniu sobie, przed czym należy się strzec) można przejść do studiów nad bardziej skomplikowanymi elementami tej sztuki, do których należą specjalne metody aktywizowania lub przyciągania poszczególnych rodzajów dobrego feng shui.
Droga prowadząca do domu zawsze powinna sprawiać wrażenie łagodnej i przyjaznej, nie może zaś biec prosto i budzić niepokoju. Drogi dojazdowe nigdy nie powinny też prowadzić wprost do domu, a są szczególnie niekorzystne, gdy wiodą bezpośrednio do głównych drzwi.
Prosty podjazd nie prowadzi ku głównym drzwiom i dlatego nie czyni żadnej szkody.
Powyższy rysunek ukazuje niekorzystny podjazd - jest on prosty i może wzbudzać niepokój. Zauważ jednak, że na szczęście nie wiedzie on ku głównym drzwiom, lecz jest od nich przesunięty na prawo. Taka droga nie zagraża domowi. Feng shui zaleca, by drogi dojazdowe i podjazdy biegły po łuku lub, jeśli nie jest to możliwe, zakręcały lub meandrowały. Oddziaływanie prostych dróg dojazdowych można jednak osłabić, sadząc krzewy lub kwiaty, które złagodzą ostrość prostych linii. Półokrągły podjazd (obok) jest zarówno ładny, jak i korzystny z punktu widzenia feng shui. Jego kształt umożliwia swobodny napływ chi do domu.
Drogi dojazdowe nie powinny być pochylone w kierunku przeciwnym niż dom, gdyż powoduje to odpływ chi, a co za tym idzie - ucieczkę pieniędzy i powodzenia. Nie jest także korzystne, gdy są one bądź to zbyt wąskie, bądź to nieproporcjonalnie szerokie. Wytyczać drogę dojazdową należy w taki sposób, aby była ona dopasowana do rozmiarów domu. Niekorzystne są również drogi dojazdowe węższe aniżeli główne wejście. Droga, która odchodząc od domu, zwęża się, także jest nieodpowiednia i mówi się, że źle wpływa na interesy i finanse. Nie jest ona również dobra dla kariery. Można poradzić sobie z tym problemem, instalując światła na jej węższym końcu. Zazwyczaj łagodzi to skutki złego feng shui. Spójrz na poniższy rysunek -droga, odchodząc od domu, zwęża się, lecz uporano się z tym problemem, stawiając światła na jej węższym końcu. Droga sama w sobie jest szeroka i ładna, mieszkańcy
główne wejście
tutaj posadź rośliny
80
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
będą mieli zatem dobre chi. Pod żadnym pozorem nie zgadzaj się jednak na to, by wybudowano ci wąski pod jazd. Drogi prowadzące do domu często można „wzmocnić", sadząc krzewy i kwitnące rośliny, które mają zdolność doprowadzania do domostwa życiodajnego chi. Zwykle im bardziej rośliny są kolorowe i zdrowe, tym lepsze chi. W każdym wypadku zdrowa roślinność w ogrodzie (nieważne jak dużym) świadczy o dobrym chi. ŚLEPE ZAUŁKI Domu nie należy - jeśli to możliwe - stawiać na końcu ślepej uliczki. Ten rodzaj usytuowania sprzyja przepływowi zabójczego sha chi. Jest także inny powód. Chińczycy wierzą, że mieszkając w ślepym zaułku, jest się w pułapce, co znamionuje, że gdy pojawią się problemy, nie uda się znaleźć sposobu ich rozwiązania. Problemy, zamiast znikać, będą się pogłębiały. W trudnych chwilach mieszkańcom nie będzie sprzyjało szczęście.
Okoliczne domy, a szczególnie dom znajdujący się na SĄSIEDNIE DOMY wprost frontu naszego, także mają wpływ na nasze feng shui. Niebezpieczeństwo płynie głównie z krawędzi dużych dachów leżących na wprost drzwi frontowych.
7. Feng shui domu
81
Jest to podstawowy symbol zabijania. Armaty, szcze- OBIEKTY BUDZĄCE GROZĘ gólnie stare i takie, które „posmakowały krwi", mogą się okazać zabójcze, jeśli zdarzy się, że są wycelowane w twoje drzwi frontowe. Niosą choroby, straty finansowe i sprawiają, że wszelkie okazje są z góry skazane na zaprzepaszczenie. Właśnie taka armata negatywnie oddziałuje na jeden z głównych budynków w Złotym Trójkącie w Kuala Lumpur. Znam pewną kobietę, dobrze orientującą się w zagadnieniach feng shui, która ustawiła stare armaty przed swoim domem. U niektórych jej sąsiadów sieją one nieodwracalne spustoszenie, choć kobieta daleka jest od chęci szkodzenia komukolwiek. Gdy zatem badasz swe feng shui, doszukuj się Stara armata takich właśnie rzeczy. Tak się składa, że armata jest także bardzo silnym i skutecznym narzędziem wykorzystywanym do odbijania zabójczego chi płynącego z zatrutych strzał zagrażających twojemu domowi. Jednakże mimo to gorąco namawiam, by nie korzystać z armat, chyba że naprawdę nic innego nie można już zrobić. Mogą to być linie dachów, ruchome schody lub ozdobne konstrukcje, które zastosowali sąsiedzi, by wzbogacić projekty swych domów czy budynków. Zwracaj szczególną uwagę na wszystko, co zdaje się bezpośrednio celować w twój dom i jego drzwi frontowe. Jest to Wszystko, co kłujWszystko, co kłujące, ostre lub wyjątkowo zabójcze! w kształcie krzyża. Na rysunku na str. 82 przedstawiono domek, który
A
Wszystko, co ostre, kanciaste lub jawiące się jako groźne (jak stara armata lub potężny filar, komin czy ogromne drzewo z dużymi, długimi konarami), a co godzi w nasze drzwi frontowe, jest złe. Niesie to przerażające nieszczęście i powinno być - jeśli to możliwe - wyeliminowane z pola widzenia. krawędziami swego dachu, przybierającymi kształt ostrego trójkąta, bezpośrednio zagraża sąsiadowi po przeciwnej stronie drogi. Jeżeli podobny do omawianego dom znajduje się naprzeciwko twojej posesji, posadź kępę drzew, by zagrodzić drogę zatrutej strzale wytworzonej
przez linie dachu, lub powieś duże, okrągłe lustro by odbić zły wpływ zagrażającej ci konstrukcji. W podobnych sy-
82
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
l. Feng shui domu
83
ZBIEG DRÓG
Mistrzowie feng shui usilnie przestrzegają przed domami zwróconymi ku drodze biegnącej prosto w kierunku drzwi frontowych. Taki układ powstaje, kiedy dom stoi u zbiegu dróg tworzących literę T, jak pokazano na rysunku.
tuacjach Chińczycy często wieszają zwierciadło pa kim, chociaż to małe zwierciadełko nie jest wystarczająco silne, by odbić zabójcze chi! Czasami nawet kolor sąsiedniego domu lub jego kształt mogą wywołać skojarzenie z wrogą bestią lub zwierzęciem szykującym się do ataku na nasz dom. Wszystko to są zabójcze strzały, z którymi musimy się uporać bądź to uciekając się do pomocy zwierciadła pa kua, bądź też sadząc rośliny o bujnym listowiu, by zablokować atakujący obiekt i tym samym rozproszyć zabójcze chi, zanim dotrze ono do naszego domu. Wykorzystaj drzewa o bujnym listowiu i potężne krzewy, by zablokować lub odbić zatrute strzały. Drzewa są niezwykle skuteczne. Upewnij się, że mają dużo liści, są zdrowe, i posadź je w kępie, a nie pojedynczo.
Klasyczny układ dróg w kształcie litery T. Niezwykle niekorzystna sytuacja.
Nocą światła samochodów przypominają oczy dzikiego tygrysa zamierzającego zaatakować dom. Fatalnym skutkiem takiego układu są kiepskie zdrowie, dziwne wypadki, a nawet śmierć zaglądająca w oczy mieszkańcom. Aby to sprawdzić, zatrzymaj się w jakiejkolwiek miejscowości i poszukaj domów, w których frontowe drzwi mierzy prosto droga. Odkryjesz, że rośliny wokół nich nie chcą rosnąć, a same domy wydają się chore. OGRODY
Drzewa - znakomita osłona przed zatrutymi strzałami.
Pozostając przy zasadniczym temacie feng shui, jakim jest osiąganie równowagi i harmonii, należy zaznaczyć, że również ogrody często można kształtować tak, by stworzyć dobry pod względem feng shui układ. Można to uzyskać dzięki sztucznym pagórkom, strumieniom
84
Część III. Frng shui dla mieszkańców miast
7. Feng shui domu
85
Kwitnące kwiaty, na zewnątrz domu lub w jego wnętrzu, zawsze tworzą dobre feng shui!
i kamiennym kaskadom oraz bujnej roślinności. Feng shui domu może zostać wzmocnione poprzez zapewnienie równowagi yin-yang z wykorzystaniem głazów, sadzawek i roślin o różnej kolorystyce. Cały czas przyglądając się rozmiarom i proporcjom domu, upewnij się, czy osiągnąłeś równowagę i harmonię. Pamiętaj, staw lub wzgórze, które zdominowały ogród lub dom, bardziej szkodzą, aniżeli pomagają. Dzieje się tak, ponieważ chi wytwarzane na przykład przez sztuczny staw, który jest zbyt duży, przytłacza mieszkańców domu, ściągając na nich niepowodzenie.
Ploty z siatki drucianej są również do przyjęcia. Ponownie posadź obok kilka krzewów lub pnączy, by osiągnąć pełną równowagę yin i yang.
PODWÓRKA
Służą one do odgradzania domu od zewnętrznych PŁOTY I MURY wpływów. Na przykład ściany skutecznie chronią przed szkodliwym oddziaływaniem niosących zagrożenie obiektów, takich jak głazy, wartkie lub zamulone cieki wodne, słupy telefoniczne i tak dalej. Wzór ogrodzenia powinien być zharmonizowany z krajobrazem. W pobliżu ceglanych murów powinno się posadzić kwiaty i inne rośliny, by stworzyć równowagę yin-yang, tak jak to pokazano powyżej. Płoty wykonane z żelaza lub drewna nie powinny być zakończone ostrymi szpicami lub strzałami skierowanymi w dół (sugeruje to upadek). Szpice nie powinny też być zwrócone do wewnątrz, gdyż symbolizuje .to atakujące, wycelowane w dom strzały. Jeżeli są one skierowane ku górze, jak to pokazano poniżej, pozostają neutralne. W każdym z tych wypadków blisko płotu posadź kilka krzaków
KSZTAŁTY DOMÓW
Można zaakceptować drewniane płoty, jak ten przedstawiony na rysunku.
Mistrzowie feng shui zalecają, aby w obszar domu wkomponować podwórko. Może to być podwórko przed domem, podwórko wewnętrzne lub nawet jego namiastka jak podwórko-studnia. Efektem tego jest uzyskanie „otwarcia" na wolną przestrzeń i przyciągnięcie do domu szczęśliwego chi, dzięki czemu dobroczynna energia może przepływać przez wszystkie pokoje. Podwórko zachęca chi do swobodnego przepływu, a tym samym do obdarzania szczęściem domowników. Niemniej jednak w przypadku współczesnych domów nie wszystkich stać na tego rodzaju luksus. Do najlepszych należą domy na planie kwadratu czy prostokąta. Do przyjęcia jest także dom okrągły, aczkolwiek zazwyczaj komplikuje to aranżację wnętrza, gdy rozpatruje się jego feng shui. Każdy z niemal nieskończonej liczby dziwnych czy nieregularnych kształtów, dopóki nie zostanie poprawiony, może być źródłem kłopotów. Już pierwsze spojrzenie na domy zaprojektowane na planie liter U i L - uświadamia nam, że „czegoś tu brakuje". Generalnie pierwszy z nich przysparza mieszkańcom problemów w interesach i sprawach finansowych,
86
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
87
7. Feng shui domu
domu choroby. I znów zainstalowanie górnego światła w pewnym stopniu łagodzi ten problem. Temat drzwi omówiony zostanie bardziej szczegółowo i uzupełniony rysunkami w części poświęconej wnętrzom. tutaj
zainstaluj światło
DRZWI WEWNĄTRZ DOMU Dom na planie litery L.
podczas gdy drugi wywołuje nieporozumienia małżeńskie. Środkami zaradczymi feng shui mogą być światła zainstalowane w „brakującym" rogu domu na planie litery L lub postawienie tam ściany luster. Dla domu w kształcie litery U rozwiązaniem jest zadaszenie centralnej jego części i zainstalowanie tam dwóch świateł. GŁÓWNE WEJŚCIE Nawet najlepsze feng shui domu może zostać zniweczone, jeżeli główne wejście jest tak źle zorientowane, że atakują je śmiertelne, zatrute strzały lub gdy kształt drzwi nie pozostaje w harmonii yin-yang z resztą domu. Jeśli główne drzwi mają niedoskonałe feng shui, często się zdarza, że mieszkańców dotyka wyjątkowy pech. Jest regułą, że drzwi wejściowe powinny prowadzić do przestronnego, jasnego pomieszczenia lub holu, dzięki czemu powstaje szczęśliwa, przyjemna atmosfera, której nie sposób się oprzeć. Powinny się one otwierać do środka domu i ukazywać jak najwięcej jego wnętrza. Nic nie może tamować chi wpływającego do domu przez główne drzwi. Ciemny lub wąski korytarz dławi przepływ chi i z pewnością nie jest niczym dobrym. Zwykle rozwiązaniem jest powieszenie na ścianie wielkiego lustra lub dobre oświetlenie tego pomieszczenia. Drzwi wejściowe nie powinny też prowadzić do pomieszczenia niskiego lub o dużych, ciężkich belkach stropowych. Bardzo często wywołuje to u mieszkańców
Chińczycy nie lubią, gdy troje lub więcej drzwi otwiera się w jednej linii, a szczególnie jeśli pierwsze z nich to drzwi frontowe, ostatnie zaś - tylne. Wierzą, iż taki układ sprawia, że chi wpływa i od razu wypływa z domu, co nie pozwala jego mieszkańcom cieszyć się pomyślnością. Jest kilka środków zaradczych rozwiązujących problem potrójnych drzwi. Jednym z nich jest powieszenie u góry drzwi dzwonków wietrznych. Innym rozwiązaniem będzie ustawienie przed jednymi z drzwi parawanu, co zmusi chi do opłynięcia przeszkody i uniemożliwi ucieczkę bezpośrednio przez drzwi. Drzwi powinny mieć regularny kształt i nie mogą być krzywe, w przeciwnym bowiem razie należy oczekiwać szczególnych nieszczęść. Drzwi prowadzące do różnych pomieszczeń wewnątrz domu należy osadzić dokładnie naprzeciw siebie. Trzeba też zadbać o to, by miały takie same wymiary - w przeciwnym razie oczekiwać można rodzinnych kłótni. Z tych samych powodów zbyt wiele drzwi nie powinno znajdować się obok siebie. Wreszcie drzwi rzadko używane, zwane martwymi, również mogą się przyczyniać do kłótni i utrudniać przepływ chi. Jako sposób rozwiązania problemu drzwi mistrzowie feng shui zalecają wieszanie na drzwiach luster stwarzających wrażenie głębi, co zachęca chi do płynięcia. Lustra można też stosować dla zrównania dwojga niedokładnie naprzeciw siebie osadzonych drzwi. Do ukrycia ostrych krzywizn drzwi lub ich nieregularnych kształtów można wykorzystać kotary lub piękne obrazy.
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
88
OKNA Właściwe osadzenie i wymiary okien również mogą mieć wpływ na feng shui domu. Generalnie okna powinny mieć regularne kształty i całkowicie się otwierać, najlepiej na zewnątrz. Przynosi to szczęśliwe chi i stwarza duże możliwości wszystkim mieszkańcom. Okna otwierane do wewnątrz zazwyczaj uznaje się za szkodliwe dla kariery i ograniczające możliwości zarabiania pieniędzy. Chińczycy nie lubią okien, które otwiera się przez podnoszenie lub opuszczanie, ani wychodzących na nieprzyjazne obiekty, jak słup, pień drzewa lub ostre konstrukcje. Inne nieprzyjazne widoki mogące wywołać nieszczęście to iglice świątyń lub krzyże, krawędzie dachu sąsiedniego budynku, prosta droga czy estakada, która zdaje się zmierzać prosto w okno. Za złowrogie uznaje się również światła samochodów lub oślepiający blask popołudniowego słońca. W takich wypadkach eksperci feng shui zalecają całkowite zasłanianie tak niekorzystnego widoku. Jeśli w domu znajduje się zbyt wiele okien, prowadzi to do rozdźwięków pomiędzy rodzicami a dziećmi. Problem ów pomoże rozwiązać powieszenie dzwonków wietrznych lub kryształków. BELKI STROPOWE
Jeśli to możliwe, nie należy odsłaniać belek stropowych. Niedobrze też, jeśli znajdują się one zbyt nisko. Wyeksponowane belki ranią chi rodziny, stanowią przeszkodę w rozwoju i nie pozwalają gromadzić dóbr. Także dzisiejsza moda na fantazyjne gipsowe sufity z opuszczonymi fałszywymi belkami stropowymi lub, co gorsza, na rozmieszczanie w rogach pomieszczeń kanciastych elementów dekoracyjnych nie ma nic wspólnego z feng shui. Belki stropowe zazwyczaj sprawiają, że chi staje się przytłaczające, zatem ustawianie pod nimi krzeseł, łó
89
7. Feng shui domu
Belki nad głową zneutralizowano fletami.
żek czy biurek wywołuje bóle głowy, sprowadza nieszczęście i jest przyczyną kłopotów w interesach. Zazwyczaj potęgują też nieufność i nieuczciwość. Można z tym sobie poradzić na kilka sposobów. By rozproszyć złe chi, najlepiej jednak powiesić dzwonki wietrzne lub dwa flety -każdy przewiązany czerwoną wstążką - pod kątem ukazanym na rysunku. Tak naprawdę jest to kształt pa kua, któremu przypisuje się większą siłę i skuteczność aniżeli dzwonkom wietrznym. Chociaż wymienione tu środki przynoszą ulgę w bólach głowy i w stresach, generalnie nie należy spać lub pracować bezpośrednio pod widoczną belką. Problem ów staje się bardziej palący w biurach, gdyż często jest przyczyną kłopotów zarówno z podwładnymi, jak i z przełożonymi. Jeśli zatem nad twoją głową znajduje się belka, zmień ustawienie biurka lub łóżka, by usunąć się z pola jej oddziaływania.
NAROŻNE FILARY
Są ono równie zło jak belki, gdyż ich ostre jak nóż krawędzie mierzą w mieszkańców domu. Można temu zaradzić, zasłaniając je roślinami.
Wykorzystaj pnącza, by zlikwidować zły wpływ sterczących narożników wewnątrz domui.
90
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
7. Feng shui domu
TOALETY
Chińczycy są bardzo zasadniczy, jeśli chodzi o umiejscowienie toalet i łazienek. Z zasady toalety nie powinny być widoczne na pierwszy rzut oka, a łazienki nie mogą wychodzić bezpośrednio na ważne pomieszczenia, takie jak jadalnia czy biuro. Bardziej konserwatywni znajdują miejsce na toaletę po przeprowadzeniu dokładnych obliczeń, tak by nie zajmowała ona w domu miejsc, które odpowiadają korzystnym kierunkom właścicieli. Definitywnie toaleta nie może wychodzić na drzwi frontowe, gdyż całemu dobremu chi wpływającemu do domu będzie groziło wypłukanie.
SCHODY Jeśli to możliwe, schody wewnętrzne powinny być szerokie, zaokrąglone i łagodnie zakręcać do dużego holu. Spiralne są zabójcze, szczególnie kiedy znajdują się w centrum domu. Schody nie powinny się zaczynać tuż przy drzwiach frontowych, gdyż sprawia to, że chi domowników natychmiast przez nie wypływa. Stopnie powinny być pełne, bez prześwitów, jak bywa w wielu masowo budowanych domach szeregowych, gdyż wywołuje to odpływ pieniędzy Źle, jeśli poręcze mają kanciaste kształty - najlepsze są zaokrąglone i gładkie. Jeżeli znajdują się na nich jakiekolwiek elementy przypominające strzały, powinno się je zastąpić mniej groźnymi lub przynajmniej skierować ku górze. Wreszcie schody powinny być dobrze oświetlone, gdyż przyciąga to chi do znajdujących się zwykle na górze pokojów sypialnych. Jeżeli sufit nad schodami jest zbyt niski, tamuje on przepływ chi. W takim wypadku zawieś lustro na suficie i zainstaluj światła, by ten sufit „podnieść".
91
ŚWIATŁA
Generalna zasada głosi, że dom powinien być jasny i przestronny. Mroczne pokoje i hole przyczyniają się do zastoju chi. Oświetlenie wnosi do domu dużo yang, szczególnie podczas godzin nocnych (yin). Mistrzowie feng shui w Hongkongu usilnie polecają tym, których na to stać, dające jasne światło żyrandole. Wynika to z tego, że połączenie kryształu ze światłem daje w efekcie silne źródło chi i wywołuje jego cyrkulację w domu. LUSTRA
Z luster korzysta się zwykle w celu podwojenia w domu dobrych rzeczy. Z tego to powodu zaleca się umieszczanie ich w jadalniach, gdzie pomnożą znajdujące się na stole jedzenie. Lustra służą także do wprowadzania do domu przyjemnego widoku z zewnątrz, na przykład wody (pieniądze) lub roślin i kwiatów, wnoszących powiew natury. Lustra, odbijając światło, rozświetlają wnętrze domu, dzięki czemu tworzą przyjazne środowisko i pobudzają przepływ chi. Wreszcie optycznie powiększają pomieszczenia, co także sprzyja przepływowi chi. Jeśli to tylko możliwe, lustra powinny być na tyle duże, by odbijać mieszkańców domu bez „obcinania" głów. Nie należy ich też wieszać tak, by odbijały muszle klozetowe lub drzwi - szczególnie frontowe. Lustra na sufitach gabinetów i biur uznaje się za wskazane, gdyż symbolizują sięganie wyżyn. ROŚLINY
Eksperci feng shui zalecają, by dla poprawienia przepływu chi stosować rośliny i kwiaty, stanowią one bowiem doskonałe antidotum na każdy rodzaj ostrych krawędzi znajdujących się w domu.
Sztuczne rośliny również można zaakceptować, pod warunkiem że nie będą wyglądały na martwe, uschnięte
92
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
i nie dopuści się, by osiadał na nich kurz lub pojawiały się pajęczyny. Rośliny reprezentują życie i naturę, by mogły zatem wytwarzać chi, muszą być zdrowe, o czym świadczy soczyście zielony kolor.
7. Feng shui domu
Te krawędzie dachów są powszechnie spotykanym przykładem zatrutych strzał.
WODA _____________________________________
Chińczycy, którzy zachwycają się jeziorami, rzekami i morzami, wierzą, że wprowadzenie wody do domów lub biur niemal zawsze pociąga za sobą przypływ pieniędzy. Mistrzowie feng shui często zalecają korzystanie z lustrzanych ścian dla przyciągnięcia tego rodzaju widoków do wnętrza domów i mieszkań. Przeświadczenie o sile wody leży u podstaw ogromnego upodobania Chińczyków do akwariów, w których trzymają wszelkiego rodzaju piękne ryby, dbając, aby woda była nieustannie dotleniana. Wierzą oni, że akwaria tworzą zdrowe chi, szczególnie kiedy woda jest czysta, a ryby są w dobrej kondycji. Chińczycy mieszkający w Hongkongu preferują złote rybki, których powinno być dziewięć, w tym jedna czarna. Ta jedna czarna rybka absorbuje całe niekorzystne chi wpływające do domu, a joj śmierć często interpretowana jest jako pochłonięcie lub odwrócenie nieszczęścia. Tymczasem w Malezji nad inne ryby przedkłada się arrowanę, gdyż panuje tam przekonanie, że przyciąga ona pieniądze. STRZAŁY SKIEROWANE W DÓŁ I OSTRE KRAWĘDZIE DACHÓW Skierowane w dół elementy w kształcie strzały na fasadach przedstawionych na rysunku domów szeregowych mogą się podobać, jednakże z punktu widzenia feng shui wytwarzają sha chi i symbolizują upadek. W istocie wszystko, co sugeruje ruch w dół, nie jest korzystne. Jeżeli w twoim domu pojawiają się motywy strzał, zaleca się pomalowanie ich na biało, by w ten sposób je „wymazać”.
93
Upewnij się, że takie dachy nie są wymierzone w twój dom, a w szczególności w drzwi frontowe.
Kąty ostre (^) uformowane przez dwie płaszczyzny dachu to zatrute śmiercionośne strzały wycelowane na zewnątrz. Upewnij się, że naprzeciwko twojego domu, a w szczególności drzwi frontowych, nie ma takiego budynku z rogiem. Jeśli tak się zdarzy, uciekaj się do pomocy pa kua. Kiedy zaś chcesz zamieszkać na jakimkolwiek nowym osiedlu, wskazane jest, byś zapoznał się z projektem domu, który zostanie wybudowany naprzeciwko.
94
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
ROZMIESZCZENIE POKOI Rozmieszczenie pokoi w domu oraz ich powierzchnia, wysokość i proporcje mają wielki wpływ na przyciąganie i obieg chi. Aby zapewnić domowi dobre feng shui, należy jednak przede wszystkim odpowiednio się o niego troszczyć. Trzeba zatem dbać, aby było w nim czysto i tętniło życie, oraz starać się, by działały światła, nie podmakały mury, instalacje wodne były sprawne, farba nie odpadała od ścian, kanalizacja się nie zapychała, a drzwi i okna nie lepiły się od brudu. Mieszkańcy takich domów są szczęśliwi, cieszą się dobrym zdrowiem i powodzeniem. Feng shui faworyzuje zwykle taki układ domu, w którym pomieszczenia mają regularne kształty, a poszczególne pokoje nie są nieproporcjonalnie duże lub zbyt małe, chyba że podyktowane to zostało ich funkcją. Z tego samego powodu pomieszczenia nie mogą być zbyt wysokie, aby nie wywoływały w mieszkańcach niepokoju lub nie onieśmielały swoją niebosiężnością. Główne drzwi powinny się wprawdzie otwierać na niewielki korytarz, lecz musi być z nich widoczne wnętrze domu. Dobrze, jeśli pokoje dzienne lub te, w których podejmuje się gości, są przestronne i przytulne, gdyż zachęca to chi, by do nich wpływało. Pokój dzienny jest głównym pokojem kojarzonym z gośćmi i dlatego nigdy nie powinien się znajdować powyżej kuchni czy jadalni. Jeżeli tak się zdarzy, cała dobra energia przynależna mieszkańcom, zamiast przy nich pozostać, powędruje do ludzi przybywających z zewnątrz. Najlepiej, jeśli kuchnia jest usytuowana po prawej stronie od wejścia do domu i obok pokoju stołowego. Jeżeli znajduje się zbyt daleko od niego i w głębi domu, w rodzinie dochodzi do kłótni, szczególnie pomiędzy dziećmi a rodzicami. Kuchnia musi być przewiewna i czysta, tak ze względu na higienę, jak i swobodny przepływ chi. Jadalnia nie powinna być zbyt mała, a jeśli chodzi o stoły, to lepsze są okrągłe aniżeli prostokątne. Jeśli to możliwe, jedzenie znajdujące się na stole powinno się odbijać w wiszącym na ścianie lustrze, by zostało ono
7. Feng shui domu
95
Rozkład pomieszczeń w domu powinien wspomagać swobodny przepływ dobrego chi, tak by mogło płynąć zakolami od pokoju do pokoju. Należy unikać projektowania przejść i drzwi w układzie amfiladowym bądź naprzeciw siebie.
UKŁAD POMIESZCZEŃ WEDŁUG PA KUA
podwojone, co będzie zapewniało rodzinie obfitość. Jadalnia jest także miejscem odpowiednim do zawieszenia obrazu przedstawiającego owoce lub inne smakołyki. Obraz taki symbolizuje niewyczerpane źródło jedzenia dla rodziny. Wszystkie łazienki i toalety w domu powinny być tak usytuowane, aby ich drzwi nie wychodziły na inne drzwi, zwłaszcza na frontowe. Przez muszlę klozetową odpłynąć może powodzenie i szczęście rodziny. Z tego powodu nie wolno dopuścić, by toaleta znalazła się na końcu długiego korytarza lub by łatwo można ją było dostrzec z innych pomieszczeń. Ubikacje źle usytuowane lub nieustannie zapchane mają negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców. Feng shui zaleca, aby drzwi do toalet i łazienek były zamknięte. Sypialni nie należy lokować w jednym rzędzie wzdłuż długiego korytarza. Zbyt duża liczba drzwi sprzyja sporom i dysharmonii. Poza tym długie korytarze są odpychające, gdyż - jak wszystko, co długie i proste - wytwarzają złe chi lub zmuszają je do szybkiego płynięcia. Obie te sytuacje są przekleństwem dobrego feng shui. Powszechną metodą rozplanowywania poszczególnych pomieszczeń jest nakładanie na dom ośmiokątnego pa kua i ustalanie ich rozmieszczenia w zależności od stron świata i symboliki jego ośmiu trygramów. Pa kua zawieszane na użytek feng shui mają zwykle trygramy uporządkowane według Układu Wcześniejszych Niebios, w którym chien znajduje się na południu, kun na północy, li na wschodzie i k'an na zachodzie. Układ ten opisuje wszechświat idealny.
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
96
Południe
Istnieje
także
inna
konfigura
cja trygramów, powstała znacz nie później i dlatego nazwana Układem Późniejszych Niebios. W układzie tym trygram li umiej scowiony jest na południu, k'an na północy, chen na wschodzie, a tui na zachodzie. Uznaje się go za bardziej praktyczny i odno szący się do sytuacji ziemskiej, to znaczy przedstawiający mniej idealistyczną, bliższą realiom wizję świata. Korzystając z pa kua do ustalania rozkładu pokoi, mistrzowie feng shui niemal po wszechnie stosują Układ Później szych Niebios. Wykorzystując tę metodę, przeanalizuj zależności pomiędzy charakterystykami omówionych tutaj ośmiu trygramów a odpowiafb kua
TRYGRAMY dającymi im symbolami i skojarzeniami, które możesz wykorzystać w swej praktyce feng shui. Następnie zorientuj pa kua według drzwi wejściowych i nałóż je na plan swego domu. Później powinieneś wy-
7. Feng shui domu
znaczyć funkcje poszczególnych stref domu lub pomieszczeń w zależności od symboliki przypadających na nie trygramów. Aby lepiej poznać tę metodę, możesz sięgnąć do 7 Ching (Księgi przemian], gdzie znajdziesz bardziej szczegółowe interpretacje i objaśnienia tej symboliki. Pamiętaj tylko, że przyporządkowanie trygramom układu pomieszczeń to przypisanie im wartości (będących atrybutami każdego z trygramów), które związane są z punktem wejścia i wyjścia chi w ośmiu podstawowych kierunkach na chińskim kompasie.
CHIEN - tworzą trzy ciągłe linie yang umiejscowione na północnym zachodzie. Trygram ów związany jest z głową rodziny, z ojcem lub patriarchą. Reprezentuje także niebiosa, niebo, sferę niebiańską, moc, aktywność,
97
siłę, jasne kolory, energię i wytrwałość. Dlatego wskazane jest, by w północno-zachodnim rogu lub strefie domu znajdował się pokój, z którego korzystać będzie głowa rodziny, jako miejsca do pracy lub głównej sypialni. KUN - trzy przerywane linie yin umieszczone na południowym zachodzie. Reprezentuje matkę, ziemię, uległość, ciemne kolory... W południowo-zachodniej części domu dobrze jest na przykład zawiesić portret matki. CHEN - dwie przerywane linie yin ponad ciągłą linią yang. Związany jest z wiosną, wschodem i zazwyczaj z najstarszym synem. Trygram ten symbolizuje podejmowanie decyzji, gwałtowność i wstrząs. We wschodniej części domu można umieścić sypialnię najstarszego syna. SUN - dwie ciągłe linie yang nad przerywaną linią yin. Umiejscowiony jest na południowym wschodzie i reprezentuje najstarszą córkę, drzewo, wiatr i biel. W południowo-wschodniej części domu ulokuj najstarszą córkę. KAŃ - ciągła linia yang pomiędzy dwiema przerywanymi yin. Umiejscowiony jest na północy, a związany z zimą, wodą, tym, co ukryte. Odpowiada też średniemu synowi, który może mieszkać w tej części domu. LI - przerywana lima yin pomiędzy dwiema ciągłymi yang. Znajduje się na południu i reprezentuje lato. Trygram ten symbolizuje piękno, jasność i ogień. Odpowiada średniej córce i właśnie jej pokój powinien być usytuowany w południowej części domu. KEN - ciągła linia yang ponad dwiema przerywanymi yin. Znajduje się na północnym wschodzie, a w rodzinie reprezentuje najmłodszego syna. Odpowiadająca temu trygramowi część domu jest odpowiednia dla najmłodszego członka rodziny płci męskiej. TUI - przerywana linia yin ponad dwiema ciągłymi yang. Znajduje się na zachodzie i reprezentuje jesień,
98
99
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
lizuje zarówno przyjemność lub kochankę, jak i sprawy natury duchowej. Tak więc pokój najmłodszej mieszkanki powinien być usytuowany w zachodniej części domu. Rejon ten jest też odpowiedni do ustawienia ołtarza lub zaaranżowania pokoju dziennego.
8. Pa kua i osiem sytuacji życiowych
Istnieje też inne popularne podejście feng shui do planowania korzystnych układów pomieszczeń. Ono również opiera się na ośmiokącie pa kua i dzieli każdy z rogów lub kierunków domu czy też pokój na strefy odpowiadające tak zwanym ośmiu sytuacjom życiowym, reprezentującym wspólne dla wszystkich dążenia. OSIEM SYTUACJI ŻYCIOWYCH Małżeństwo, Sława, Powodzenie, Rodzina, Wiedza, Kariera, Doradcy, Dzieci. Panuje przekonanie, że każda część domu związana jest z jedną ze wspomnianych ośmiu sytuacji i że każdą z nich można „uaktywnić" z korzyścią dla domowników. Jak tego dokonać? Na początku należy ustalić, która część domu (lub pokoju) odpowiada określonej sytuacji życiowej. Można to zrobić dwoma sposobami. • W pierwszej metodzie przyporządkowuje się osiem sytuacji życiowych trygramom rozmieszczonym zgodnie z Układem Późniejszych Niebios, zorientowanym wedle stron świata. Musimy zatem wiedzieć, jakiemu trygramowi odpowiada każda z wyszczególnionych sytuacji życiowych. Następnie powinniśmy ustalić, którą z sytuacji życiowych chcielibyśmy wzmocnić. Może ona być związana z dowolną strefą domu. Metody, jakie posłużą ci do zaktywizowania jej energii, omówiłam szczegółowo w części szóstej zatytułowanej „Wnętrza". Obejmują one
kilkanaście sposobów wzmacniania feng shui, do których
100
Część III. Feng shui dla mieszkańców miast
SYTUACJE ŻYCIOWE I ODPOWIADAJĄCE IM TRYGRAMY CHIEN - północny wschód, rządzi strefą DORADCÓW lub pomocnych ludzi, KUN - południowy wschód, rządzi strefą MAŁŻEŃSTWA, CHEN - wschód, rządzi strefą RODZINY, SUN - południowy wschód, rządzi strofą POWODZENIA lub dobrobytu, K'AŃ - północ, rządzi strefą KARIERY lub szans, LI - południe, rządzi strefą SŁAWY lub reputacji, KEN - północny wschód, rządzi strefą WIEDZY lub nauki, TUI - zachód, rządzi strefą DZIECI.
należą między innymi: umieszczanie w odpowiedniej części domu dodatkowego źródła światła, powieszenie dzwonków wietrznych lub ustawienie akwarium. PRZYKŁAD: Jeśli w swym domu pragniesz pobudzić powodzenie, które według Układu Późniejszych Niebios jest reprezentowane prze/ trygram suń i południowo-wschodni róg domu, ulokuj tam swój gabinet, sypialnię lub biuro, a jeśli chcesz, niech w rogu tym zawsze znajdzie się jakiś „wzmacniacz" feng shui. Jego funkcję mogą pełnić rośliny, kryształy, fontanny, dzwonki wietrzne i tak dalej. Ja zaś w tej strefie najbardziej lubię zielone, zdrowo wyglądające rośliny, bo przecież południowy wschód reprezentuje przypisany im żywioł - drzewo. Nie można jednak przesadzać z ożywianiem tego rogu i w zupełności wystarczy zastosowanie jednego środka. Jeżeli nie ma strefy powodzenia, którą chciałbyś pobudzić, to znaczy, że brakuje południowo-wschodniego narożnika domu, powinieneś go dobudować. Stwórz go, powiększając dom, lub gdy nie można tego zrobić, powieś na ścianie lustro. „Rozszerzysz" tym sposobem dom i uzupełnisz brakujący rejon. Ten sam efekt uzyskasz, instalując lampę na zewnątrz domu, w rejonie brakującego rogu. Najlepiej jednak, gdy mamy możliwość określić kształt
8. Pa kua i osiem sytuacji życiowych
Drugim sposobem ustalenia, który rejon domu odpowiada określonej sytuacji życiowej, jest nakładanie pa kua na dom lub pokój w określony, niezmienny sposób, bez orientowania go względem stron świata. W metodzie tej wytycza się rejony odpowiadające różnym sytuacjom życiowym poprzez nałożenie podstawy pa kua, czyli trygramu kań, na główne drzwi.
101
domu i ustalić rozkład jego pomieszczeń za pomocą pa kua, zanim rozpoczniemy budowę, w fazie projektowania.
CZĘŚĆ CZWARTA
Feng shui dla mieszkańców bloków
_________________________________105
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
Mieszkańcy współczesnych miast zmuszeni są borykać się ze środowiskiem, które w nieustannym dążeniu do rozwoju człowiek sam ukształtował. Ludzie żyjący w wieżowcach, w kompleksach mieszkaniowych lub blokach chcą praktykować feng shui, by mieć pewność, że otaczająca ich atmosfera jest konstruktywna i służy szczęśliwej egzystencji. Jednakże projektując lub oceniając swoje mieszkania, muszą odnieść tradycyjne wskazania feng shui do realiów współczesności. Powinni zrozumieć na przykład, że drogi i autostrady można przyrównać do rzek, a budynki i inne konstrukcje wzniesione przez człowieka potraktować jako góry oraz że należy się podporządkować zasadom harmonii i podstawowemu wymogowi osiągnięcia równowagi yin i yang. Wznoszące się wysoko budynki, po prawej czy po lewej stronie, mogą reprezentować tygrysa i smoka, a widoki wody lub dających ochronę od tyłu wzgórz zwykle są korzystnymi oznakami. W naszych czasach zrozumienie praktyki feng shui wymaga odwoływania się do wyobraźni, do myślenia obrazami. We wszystkich współczesnych metropoliach naprawdę istnieją smoki i tygrysy oraz kosmiczne chi, które płynie lub ulega stagnacji. Jeśli tylko zechcesz podjąć wysiłek, by żyć w harmonii z wszechświatem, to nawet jeśli jesteś mieszkańcem bloku, „geomantyczna magia" feng shui może zdziałać dla ciebie znacznie więcej, niż przypuszczasz. OCENA OTOCZENIA DOMU
Kiedy się zastanawiasz nad kupnem lub wynajęciem mieszkania w bloku, najpierw zwróć uwagę na lokalizację całego budynku. Skorzystaj ze wskazówek zawartych
106
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
we wcześniejszych rozdziałach i uważnie przyjrzyj się okolicznym wzgórzom i wysokim sąsiednim budynkom. Przekonaj się, czy ich usytuowanie jest dla ciebie sprzyjające, czy też stwarza zagrożenie. Musisz unikać miejsc, na które rzucają cień pobliskie potężne konstrukcje, szczególnie jeśli są one zwrócone ku frontowi interesującego cię domu. Pamiętaj, że krawędzie dachów, łuki estakad, proste drogi, a nawet narożniki sąsiednich budowli wycelowane w drzwi bloku, w którym mieszkasz, niosą z sobą nieprzyjemne konsekwencje. Oceniając ten aspekt feng shui, zawsze bierz pod uwagę położenie wejścia bloku, nawet jeśli drzwi do interesującego cię mieszkania są zorientowane inaczej. Zanim bowiem przejdziesz do analizy feng shui mieszkania, powinieneś oszacować feng shui całego budynku. Przeanalizuj także ukształtowanie otaczającego blok terenu. Unikaj budynków postawionych na bardzo stromych pochyłościach, szczególnie kiedy droga dojścia do bloku wiedzie w dół, co powoduje odpływ powodzenia. Byłoby też dobrze, gdyby żadna droga nie przebiegała powyżej fundamentów domu, jak bywa z blokami usytuowanymi w pobliżu wzgórz. Następnie przyjrzyj się sieci kanalizacyjnej. Upewnij się, że wszystkie kanały odprowadzające nadmiar wód deszczowych w wypadku gwałtownych opadów są przykryte, a jeśli nie - to że nie stwarzają zagrożenia, jak działoby się przy całkowicie odkrytych ciekach tego rodzaju, biegnących tuż przed drzwiami frontowymi. Podczas gwałtownej ulewy kanał taki może wypełnić się groźną, szybko płynącą wodą, która wymiecie całe korzystne chi. Wiele takich kanałów znajduje się w dzielnicach Kuala Lumpur Pantai i Damansara oraz w rejonie Petaling Jaya w Malezji. W czasie gwałtownych opadów zmieniają się one w rozszalałe potoki. Strzeż się tego. Sprawdź także, czy w pobliżu znajdują się wyrobiska górnicze wypełnione wodą lub naturalne cieki wodne. Jeśli tak, wówczas odpowiednie zorientowanie mieszkania da ci dużą szansę na szczęśliwe życie. Skorzystaj ze wskazówek dotyczących wody, by ocenić ten walor budynku
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
Blok musi być tak zorientowany, aby każde z mieszkań otrzymywało odpowiednią ilość światła i cienia. Najlepiej też, jeśli teren za budynkiem jest wyższy aniżeli sam dom. W ostatnich latach przybywa architektów i inżynierów projektujących i wznoszących osiedla mieszkaniowe wkomponowane w krajobraz w zgodzie z podstawowymi zasadami feng shui. Nie dziwię się już, gdy widzę wijące się ścieżki, soczystą roślinność, efektowne główne wejścia i łagodne kaskady sztucznych wodospadów. Dobrze ukształtowane otoczenie budynku na planie prostokąta (korzystnym).
Bloki mieszkalne, takie jak ukazany na rysunku, upiększone roślinami i sadzawkami, szczególnie jeśli znajdują się one w centralnej części budynku, pełniącej funkcję podwórka, mają dobre feng shui. Zdrowe, soczyście zielone drzewa zawsze zwiększają atrakcyjność kompleksów mieszkalnych, ponieważ sprzyjają przepływowi chi i skutecznie zabezpieczają przed sha chi. które może być wysyłane przez okoliczne kanciaste konstrukcje. Węszcie sadzawka o opływowych kształtach wzmacnia feng shui otoczenia i zapewnia mieszkańcom kojący widok. Jest to dobry przykład kompleksu mieszkalnego zbudowanego w zgodzie z naturą
107
108
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
dobnie budynek, w którym dominuje biel, symbolizująca metal, będzie dobry dla ludzi urodzonych w latach wody, ale zły dla osób związanych z drzewem. Niemalże żaden z mistrzów feng shui z Hongkongu ogień - wodę. Z drugiej zaś strony, jeśli przyszedłeś na nie poleca mieszkań w blokach o nieregularnych kształWSPÓLNE POWIERZCHNIE W BLOKACH MIESZKALNYCH tach, gdyż nie można nad nimi w pełni zapanować ani świat w roku drzewa, taki blok może się okazać dla ciebie zastosować środków zaradczych skutecznych w innych idealny, ponieważ woda żywi drzewo. Powypadkach. Następnie należy zwrócić uwagę na kolorystykę elewacji budynku i ocenić, czy pasuje ona do otoczenia i czy wywołuje przyjemne wrażenie równowagi. Uwzględniając to, a także orientację bloku według stron świata, możesz ocenić dowolny blok pod kątem twojego żywiołu oraz daty urodzenia, by się dowiedzieć, czy twój horoskop współgra z jego wymiarami i kształtami. Jak to sprawdzić? Podstawą jest data urodzenia. Pozwala ona ustalić najbardziej i najmniej korzystne kierunki, których znajomość pomoże ci wzmocnić twoje feng shui. Aby tego jednak dokonać, musisz się odwołać do dowolnej pracy poświęconej Szkole Kompasu. W kolejnej mojej książce zatytułowane j Feng sh ui Szkoły Kompasu zajmuję się niemal wyłącznie tym niesłychanie ważnym i żywotnym aspektem feng shui. Przedstawiam w niej zasady oraz wyczerpujące wskazówki pozwalające określić korzystne kierunki geograficzne. Jest to jedyna praca na ten temat, jaka wyszła w języku angielskim, każdy zatem, kto poważnie interesuje się Szkołą Kompasu, powinien zdobyć jej egzemplarz. Gdy już będziesz wiedział, które ze stron świata są dla ciebie korzystne, pozwoli ci to bardzo szybko ustalić, czy główne wejście dowolnego bloku mieszkalnego jest odpowiednio usytuowane. Inne podejście nakazuje sprawdzić, który z pięciu żywiołów jest dla ciebie dobry (zajrzyj do znajdującego się w pierwszej części fragmentu odnoszącego się do żywiołów). PRZYKŁAD: Jeżeli urodziłeś się w roku ognia, to blok mieszkalny, w którym dominuje kolor niebieski, nie będzie dla ciebie korzystny, gdyż reprezentuje żywioł niszczący
109
Do powierzchni służących wszystkim mieszkańcom należą hole, główne wejścia, rejony wind, korytarze, klatki schodowe, połacie dachów, a także parkingi. Wiele współczesnych kompleksów mieszkalnych ma również własne tereny sportowe. Baseny są korzystne szczególnie dla tych mieszkań, z których rozpościera się na nie widok. Basen o przyjaznym kształcie nerki lub koła uważa się za najodpowiedniejszy. Jeżeli zaś jest prostokątny, żaden z narożników nie może celować w twoje mieszkanie. Wielkość basenów powinna współgrać z rozmiarami budynków -nie mogą być ani za duże, ani za małe. Jeżeli na dodatek w otoczeniu basenu znajduje się fontanna lub kaskada wodna, panuje tam zazwyczaj bardzo dobre feng shui. Ścieżki joggingowe, szczególnie jeśli się wiją i łagodnie opadają, a wzdłuż nich umieszczone są lampy ogrodowe, dają bardzo dobre feng shui, gdyż przepływa nimi zdrowe chi. Do zaakceptowania są także korty tenisowe, należy się jednak upewnić, czy ich narożniki nie godzą w twoje mieszkanie. Natomiast oddziaływanie zadaszonych kortów do squasha i badmintona nie jest ani dobre, ani złe. Idealny blok mieszkalny powinien mieć przestronny hol wejściowy, gdyż symbolizuje on główne wejście dla wszystkich mieszkań znajdujących się w budynku. Obowiązują tutaj ogólne zasady rządzące wszystkimi głównymi drzwiami i wejściami do domów, z jednym zastrzeżeniem, że dla budynków mieszkalnych główne wejście można zaprojektować z rozmachem, gdyż nie jest ono w stanie przytłoczyć dużego bloku. Lite drzwi wejściowe zawsze są lepsze aniżeli drzwi szklane. Nie powinny one wychodzić na prostą drogę ani
110
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
na zbiegające się dwie lub trzy drogi. Ma to negatywny wpływ na mieszkańców, ponieważ uważa się, że drogi takie stwarzają zagrożenie. Naprzeciw drzwi frontowych nie powinny się znajdować jakiekolwiek inne obiekty lub konstrukcje, które można uznać za źródła zatrutych strzał. Jeśli główne wejście do bloku wychodzi na otwartą przestrzeń, park lub pole, uznawane jest za niezwykle korzystne. Po wejściu do bloku mieszkalnego nie powinieneś natrafiać na wybiegające prosto na drzwi schody. Jest to naprawdę najbardziej niekorzystna sytuacja. Im bliżej drzwi wejściowych znajdują się schody, tym większe grożą nam niepowodzenia. Kiedy byłam w Sankt Petersburgu w Rosji, podczas zwiedzania starego pałacu ostatniego cara Mikołaja zauważyłam potężne, masywne schody, które rozpoczynały się niemalże przy samym wejściu. Te fatalne schody prowadziły aż na trzecie piętro. Nie należy się więc dziwić, że rodzinę cara nieustannie nękały choroby i że w końcu wszyscy jej członkowie zostali zgładzeni. Wspólna klatka schodowa powinna się znajdować z boku budynku i w żadnym wypadku schody nie mogą wychodzić na główne wejście. Także drzwi do twojego mieszkania nie powinny wychodzić wprost na schody. W żadnym wypadku na klatce schodowej nie może się gromadzić zastałe chi. Musi być zatem dobrze oświetlona i wietrzona, a najlepiej - odgrodzona od części mieszkalnej. Niedobrze, gdy rejon windy i wspólne korytarze są zbyt wąskie, zbyt niskie lub zbyt ciemne. Powinny spra-
Schody prowadzące bezpośrednio do drzwi wejściowych są niekorzystne. Sha chi tworzone przez tego rodzaju układ jest niezwykle niszczące dla każdej żywej istoty. Przeanalizuj rysunek i zastanów się, czy mieszkanie, które cię interesuje,
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
wiać wrażenie pełnych życia. Podobnie jak w wypadku klatki schodowej, ciemne, niskie korytarze powodują zastój chi. Dobrze więc będzie, jeśli je oświetlimy. Drzwi do mieszkań, wychodzące czy to na rejon windy, czy na korytarz, powinny być osadzone dokładnie naprzeciwko siebie, aby sprzyjały przyjacielskiej atmosferze wśród mieszkańców, gdy zaś w długim korytarzu znajduje się wiele drzwi, w domu takim nigdy nie zapanuje spokój, a pomiędzy sąsiadami będą nieustannie wybuchały kłótnie. Najlepiej, jeśli w ogóle nie ma długich korytarzy, ponieważ można się spodziewać, że będą one wytwarzały złe chi. Kompleksy mieszkalne z płaskimi dachami przywodzą na myśl wzgórza o płaskich szczytach i dlatego są niezbyt korzystne. Jednakże płaskie dachy lepsze są od dachów, których krawędzie są nazbyt ostre. Idealna linia dachu łagodnie opada, dzięki czemu upodabnia się do delikatnie pofalowanych wzgórz, jakże lubianych przez praktyków feng shui. W ostatnich latach niezwykle popularny stał się dach w kształcie piramidy. Bez wątpienia ma to związek z coraz bardziej powszechnym przekonaniem, że piramidy egipskie mają bardzo korzystne kształty. Opinię tę podzielają także chińscy praktycy feng shui, zastrzegają oni jednak, że nachylenie dachów w kształcie piramidy nie może być zbyt duże. Nie można jednakże zapominać, że piramidy są grobowcami, „domami zmarłych", czyli budowlami yin. Z tego też powodu nie jestem za tym, by mieszkać lub pracować pod dachem o takim kształcie, gdyż wolę mieszkać w domu dla żywych, nie zaś dla zmarłych. Wreszcie zajmijmy się parkingami. W kompleksach mieszkalnych są one zlokalizowane poza obrębem budynków lub pod ziemią, gdyż feng shui nie zaleca, by najniższe kondygnacje znajdujące się nad poziomem ziemi pozostawiać puste, a za takie właśnie pomieszczenia uznaje się parkingi i garaże. Na przykład w Hongkongu przestrzeganie tej zasady jest szczególnie zalecane w wypadku biurowców i kompleksów handlowych. Pokazano mi kilka takich budynków z pustymi kondygnacjami tuż powyżej poziomu ziemi i zwrócono uwagę
111
m
112
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
na to, że część firm, które miały tam swoje siedziby, zbankrutowała. Dlatego zachowaj ostrożność, gdy masz do czynienia z blokiem mieszkalnym, który ma parking tuż pod mieszkaniami, chyba że zbudowano go poniżej poziomu ziemi. Dzieje się tak dlatego, że poziom parkingu uznaje się za pusty rejon, zatem zlokalizowane nad nim mieszkania mają niepewną podstawę. Mistrzowie feng shui radzą, by nawet w domkach jednorodzinnych nie urządzać sypialni lub innych ważnych pomieszczeń nad garażami.
113
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
glonym balkonom. Mieszkańcy niższych pięter mogą w swoich pokojach zawiesić lustra, aby przyciągnąć widok basenu do domu. Pochwycą w ten sposób korzystne wpływy wody. By zyskać pewność, że chi będzie zdrowe, należy zadbać o to, by woda była zawsze czysta i przejrzysta. OCENA WNĘTRZA
WIDOK WODY Widoczny z okien przedstawionego na rysunku bloku basen o łagodnej krzywiźnie sprawia, że miejsce to jest dobre do zamieszkania. Udziałem większości mieszkańców jest pomyślność, którą niesie tworzone przez basen chi. W dodatku sam budynek jest dobrze zrównoważony dzięki oknom o regularnych kształtach i ładnie zaokrąli
Drzwi zablokowane.
To, czy w domu panuje harmonia, jest równie ważne jak charakter jego otoczenia. Kiedy analizujemy feng shui wnętrz, musimy przyjąć jako naczelną zasadę, że korzystny, pozytywny i zdrowy oddech smoka - kosmiczne chi - może swobodnie przemierzać cały dom, przepływając z pokoju do pokoju, nie narażone na „atak" zatrutych strzał ani na zastój. Dokonamy tego, stosując się do najważniejszych wskazań, •które notabene można zrealizować bez wielkiego wysiłku. Rozważ poniższe wskazówki. • Życiodajne chi zawsze wchodzi przez drzwi frontowe. Drzwi frontowe muszą więc wyglądać zapraszająco i prowadzić do przestronnego i harmonijnego, jasno oświetlonego wnętrza (rys. A). Powinny się otwierać do środka, tak by chi mogło wpływać bez przeszkód. Jeśli przekraczając próg, wchodzimy wprost na ścianę (rys. B) lub na ostry narożnik, oznacza to, że przepływ chi jest zablokowany, mieszkańcy cierpią z powodu braku zdrowia, ich szczęście zaś zostało „zdławione". W taDoskonałe osadzenie drzwi.
114
Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków
kiej sytuacji można się zastanawiać nad powieszeniem lustra, chociaż skierowanie lustra bezpośrednio na drzwi nie zawsze uznaje się za korzystne. Tak naprawdę najlepszym rozwiązaniem jest jednak zainstalowanie bardzo silnego światła, które rozjaśni zawężoną przestrzeń. Jeżeli chcesz zawiesić lustro, możesz to zrobić, lecz nie powinno ono być skierowane wprost na drzwi (jak to ukazano na rysunku B za pomocą kropkowanej linii)! • Chi wpada do naszych mieszkań także przez okna, lecz nie uznaje się ich za wejścia znaczące. Nie powinny zatem być zbyt obszerne, aby nie przytłoczyły swą wielkością drzwi frontowych. Nie mogą być także za małe, gdyż zahamują dopływ chi. Stosunek ich powierzchni do powierzchni drzwi powinien wynosić w przybliżeniu 3:1. • Zdrowe chi nigdy nie porusza się po liniach prostych, gdyż taki przepływ jest zbyt szybki i chi błyskawicznie się rozprasza. Drzwi do pokoi nigdy zatem nie powinny być naprzeciw siebie. Najgorszą konfiguracją jest troje drzwi ustawionych w jednej linii, szczególnie jeśli wśród nich znajdują się drzwi wejściowe. Jeżeli tak się zdarzy, chi wpada do mieszkania i wypada zeń tak prędko, że mieszkańcy nie czerpią z niego jakichkolwiek korzyści, a nawet mogą się borykać z nieustannymi problemami. Jeżeli zajmujesz mieszkanie, w którym występuje taki układ otworów drzwiowych, skorzystaj z parawanu, by „zablokować" środkową część przejścia, co zmusi chi do opłynięcia przeszkody (linia kropkowana), lub powieś nad drzwiami dzwonki wietrzne bądź kryształki (oznaczenie Y), co powstrzyma chi i zmusi je do krążenia. Spójrz na rysunek. • Chi należy stworzyć taką drogę, by płynęło powoli i poruszało się zakolami. Nie może napotykać zbyt wiele przeszkód, jak meble, wszelkie narożniki lub nagłe zakręty ciągów komunikacyjnych
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
• Kiedy przepływ chi jest zablokowany, odbija się to zazwyczaj niekorzystnie na życiu rodzinnym i finansach domowników. Wiele zakątków, do których chi nie napływa, można zwykle „powiększyć", stosując lustro i tak ustawiając meble, aby obieg chi był swobodny. • Chi wykazuje tendencję do zatrzymywania się w ciemnych, nie używanych i pozbawionych życia pomieszczeniach lub ich częściach. Zadbaj więc o to, aby części domu, z których rzadko się korzysta (rupieciarnie, pokoje gościnne), były dobrze oświetlone i przynajmniej raz w miesiącu wietrzone, odkurzone i by nie było w nich wilgoci i stęchlizny. • Chi lubi także światło słoneczne, lecz nie jego oślepiający popołudniowy blask. Dom zatem nie powinien być cały dzień pogrążony w cieniu, ale też nie może być nieustannie wystawiony na działanie promieni słonecznych (nadmiar yang). Cień sprzyja zawilgoceniu (nadmiarowi yin), które przyczynia się do „zmęczenia" i zastoju chi. • Nadmiar światła słonecznego (szczególnie gorącego, popołudniowego) zakłóca równowagę yin-yang, a mieszkańców trapią uciążliwe bóle głowy, zły nastrój i nieustanne problemy. Silne światło słoneczne oddziałuje także na meble, które pod jego wpływem płowieją, co świadczy o „zmęczeniu" i osłabieniu chi. Jeżeli cierpisz z powodu tego rodzaju kłopotów, jednym z najlepszych
115
rozwiązań jest powieszenie w oknie dobrze oszlifowanej kuli z litego kryształu (patrz rysunek). Przemieni ona dokuczliwe światło słoneczne w tęczę radosnych kolorów, które niemal natychmiast dodadzą mocy pomieszczeniu, ożywiając i uzdrawiając chi.
116
Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków
• Kolory ścian i sufitów powinny być tak zharmonizowane, aby yin i yang, czyli kolory jasne i ciemne, występowały we właściwych proporcjach. Dominacja jednego koloru przytłacza dom nadmiarem yin lub yang i chociaż czasem wygląda to dobrze i nosi ślad ręki profesjonalisty, z punktu widzenia feng shui może się okazać szkodliwe. • Zdrowe chi jest przyciągane do domów, które są pełne życia, ruchu i dźwięków. Łatwo o to w domu zamieszkiwanym przez liczną rodzinę, lecz domostwa młodych, pracujących małżeństw zwykle w ciągu dnia, a nawet wieczorem, pogrążone są w ciszy i spokoju. W takim wypadku praktycy feng shui zalecają zostawianie włączonego radia, wieszanie pobrzękujących przy każdym powiewie dzwonków wietrznych, a nawet opowiadają się za trzymaniem ryb w wyposażonych w filtry powietrza, bulgocących cicho akwariach. Dobrym pomysłem jest też poustawianie w całym mieszkaniu żywych roślin. Wypełniają one dom życiem, dzięki czemu przyciągają dobre chi. W Hongkongu wiele osób mieszkających w blokach instaluje miniaturowe fontanny, które łączą wspomniany powyżej aspekt feng shui z reprezentującą pieniądze wodą. Uznaje się, że takie fontanny (zajmujące niekiedy powierzchnię zaledwie trzydziestu centymetrów kwadratowych) wpływają na ożywienie interesów. • Chi jest także bardzo podatne na zranienie zatrutymi strzałami, zatem przed wstawieniem do mieszkania mebli trzeba zniwelować wpływ krawędzi filarów, występów nis/., belek stropowych czy krat okiennych o kanciastych elementach. W większości domów jest przynajmniej kilka takich krawędzi. Gdy je odnajdziesz, zadaj sobie py-
9. Feng shui dla mieszkańców bloków Filary należy obłożyć lustrami. Krawędzie można też zakryć roślinami
117
tanie, czy można je skutecznie ukryć lub zamaskować, na przykład pnączami, bądź ustawić meble tak, by negatywne wibracje wywołane przez takie krawędzie nie oddziaływały źle na mieszkańców. Praktycy feng shui, by złagodzić zły wpływ krawędzi belek lub filarów, często wieszają na nich bambusowe flety lub specjalnie w tym celu uszyte kotary. • Najlepsze są mieszkania jednopoziomowe, gdyż w wielopoziomowych trudno zaprowadzić harmonię energii, co zazwyczaj skutkuje niestabilnością czy naprzemiennością wzlotów i upadków w życiu mieszkańców, dla których nic nigdy nie jest pewne. Jeżeli jednak zdarzy ci się mieszkać na różnych poziomach, zadbaj, by kuchnia, jadalnia i sypialnia znalazły się na wyższym. • W apartamentach powstałych z połączenia dwóch mieszkań lub w dwupoziomowych mieszkaniach chi powinno płynąć w górę do sypialni i innych pokoi. W takim mieszkaniu schody muszą spełniać kilka zasadniczych warunków: nie powinny zaczynać się tuż przy drzwiach frontowych, a na górze kończyć się na wprost jakichkolwiek drzwi. Każda z tych sytuacji ściąga na mieszkańców wielkie nieszczęścia. • Schody powinny być pełne, jak te ukazane na rysunku. Nie mogą być za wq ;kie ani ażurowe, gdyż przerwy pomiedzy stopniami powodują ucieczkę chi, co sprawia, że nigdy nie dociera ono na górę. Unikaj schodów spiralnych, ponieważ zazwyczaj są one zbyt wąskie, mają prześwity między stopniami i przypominają korkociąg, który wkręca się w serce domu. Najlepsze są schody, które łagodnym lukiem prowadzą z jednego piętra na drugie. • Całe mieszkanie po winno być dobrze oświetlone. Unikaj mieszkań z ciasnymi, ciemnymi zakamarkami. Sprawdź lampy, by Zadbaj, aby w mieszkaniach wielopoziomowych jadalnia połozona była wyżej
118
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
upewnić się, że nie będziesz miał z nimi problemu, gdyż pokoje i schody niedostatecznie oświetlone powodują zastój i „zmęczenie" chi, co zazwyczaj źle wpływa na zdrowie domowników. • Na koniec sprawdź, czy całe mieszkanie nie jesl za niskie. We współczesnych wieżowcach i blokach często buduje się mieszkania o zbyt niskich sufitach. Można to zaakceptować, jeżeli nie wywołują one przytłaczającego wrażenia (zależy to od wzrostu mieszkańców, szczególnie zaś od wzrostu gospodarza domu). Niskie sufity pokryte, co gorsza, boazerią zaciemniają pomieszczenia. Może to wywołać kłopoty zdrowotne, poważne choroby, bóle głowy i depresje. Kiedy twoje mieszkanie nie jest wolne od takich problemów, zawieś na ścianach lustra, aby optycznie powiększyć pomieszczenia i zredukować wrażenie przytłoczenia. Krótkie podsumowanie. Mieszkanie z dobrym feng shui powinno mieć: • główne drzwi wejściowe otwierane do środka i prowadzące do przestronnego holu, • drzwi do sypialni osadzone dokładnie naprzeciw siebie, • pokoje o właściwych, harmonijnych proporcjach, • zneutralizowane krawędzie. Mieszkanie o złym feng shui cechują: • główne wejście otwierane na ciasne pomieszczenie (skoryguj to lustrem), • wystające narożniki (zamaskuj je roślinami), • troje drzwi w jednej linii (postaw przegrodę lub powieś dzwonki wietrzne), • zbyt wiele okien (przysłoń niektóre z nich kotarami), • drzwi do toalety zbyt blisko drzwi frontowych (jeśli można, przebij inne z dala od wejścia), • wąski i długi korytarz prowadzący do pokoi sypialnych (zastosuj lustra), • filary, które wymagają zamaskowania, • drzwi do kuchni otwierane w nieodpowiednią stronę, • jadalnia na niższym poziomie (zmień funkcje pomieszczeń).
119
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
DRZWI WEJŚCIOWE
Powinny się zawsze otwierać na przestronne, „zapraszające" pomieszczenie. Jeżeli jest ono jednak zbyt duże, zastosuj przegrodę, by stworzyć przedpokój. • Jeżeli otwierają się na ścianę, zastosuj lustro. • Jeżeli otwierają się na wąski korytarz, zainstaluj lampę lub powieś lustro. • Jeżeli otwierają się na inne drzwi, powieś dzwonki wietrzne lub postaw przegrodę, na przykład parawan.
Postaw przegrodę, by stworzyć przedpokój.
Powieś lustro, by optycznie powiększyć pomieszczenie. _
Drzwi powinny być osadzone bezpośrednio naprzeciw siebie i otwierać się na cały pokój. Jeżeli otwierają się na ścianę, powieś lustro lub przełóż zawiasy. Jeżeli drzwi nie są osadzone dokładnie naprzeciwko siebie, zastosuj lustra.
/'/ * /
Zainstaluj oświetlenie lub poPowieś dzwonki wietrzne lub wieś lustro, przedpokój jest drzwi postaw przegrodę, jeśli troje zbyt wąski. występu je w jednej linii.
/
120
Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków
9. Feng shui dla mieszkańców bloków
121
• Źle, gdy dwoje drzwi blokuje się nawzajem po otwarciu. Zamień jedne drzwi na suwane. • Osadzanie drzwi naprzeciw okna powoduje odpływ chi. Postaw przy oknie rośliny. POŻĄDANE CECHY KOMPLEKSU MIESZKALNEGO Dwoje drzwi źle osadzonych. Zmień na drzwi suwane.
Drzwi osadzone niedokładnie naprzeciw siebie. Powieś lustra.
_J Drzwi osadzone naprzeciw okna. Postaw roślinę, by powstrzymać odpływ chi.
J
_
Drzwi otwierajq się w złą-stronę. Przełóż zawiasy.
tylne drzwi
kuchnia
Drzwi do toalety zbyt blisko głównego wejścia. Zmień usytuowanie wejścia do toalety.
Drzwi do kuchni osadzone w jednej linii z tylnymi drzwiami. W drzwiach kuchni powieś zasłonę z koralików.
• Droga dojazdowa biegnie łagodnym łukiem, jest szeroka i lekko opada ku budynkom - niesie doskonałe chi do drzwi wejściowych. Wszystkie mieszkania będą czerpać z tego korzyści. • Kolisty podjazd z fontanną w środku pozwala chi krążyć i pozostać w tym miejscu, co przynosi mieszkańcom powodzenie. • Basen o łagodnie wygiętej linii wydaje się obejmować budynek, co zapewnia mieszkańcom powodzenie. • Cały kompleks mieszkalny z dachami na różnych poziomach jest zrównoważony. Drzewa, woda i pofałdowany teren są odbiciem natury. Oddalone wzgórza zapewniają ochronę.
122
123
10. Aranżacja i układ pomieszczeń
10. Aranżacja i układ pomieszczeń Najlepsze usytuowanie sypialni.
główne wejście
Układ pomieszczeń, a przede wszystkim usytuowanie najważniejszych z nich, czyli sypialni, kuchni i jadalni, oraz głównych drzwi frontowych, w dużym stopniu decyduje o feng shui. Jest to szczególnie ważne dla mieszkańców bloków, którzy dużo czasu spędzają w domu. Dlatego też sposób, w jaki urządzone jest mieszkanie, wpływa na styl życia, a wszystko to razem ma związek z feng shui. GŁÓWNE DRZWI WEJŚCIOWE powinny się zatem otwierać na ten rejon domu lub mieszkania, który dostępny jest dla wszystkich, na przykład na pokój dzienny, gdzie podejmuje się gości i przyjaciół. Układ, w którym główne drzwi otwierają się na jadalnię, również można zaakceptować, ponieważ w tym pomieszczeniu rodzina (i jej przyjaciele) spożywa posiłki, co również ma pozytywne znaczenie. Jeżeli główne drzwi otwierają się na: • GABINET - domownicy będą zorientowani na pracę (patrz rys.), • KUCHNIĘ - domownicy gabinet będą mieli skłonność do objadania się, • SYPIALNIĘ - domownicy będą nieustannie zmęczeni, • POKÓJ TELEWIZYJNY-domownicy będą marnować czas, • POKÓJ DZIENNY-domownicy będą sobie bliscy, • TOALETĘ - pomyślność domowników zostanie „spłukana”
Kuchnia powinna się znajdować w tylnej części domu.
Aby poprawić którąkolwiek z przedstawionych powyżej sytuacji, feng shui zaleca zawieszenie nad drzwiami do pokoju dzwonka wietrznego lub, jeszcze lepiej, zamontowanie na drzwiach dużego lustra, by odbijały się w nim główne drzwi. Jednakże przy planowaniu rozkładu pokoi często radzi się, aby główne drzwi nie otwierały się bezpośrednio na żaden pokój. Znacznie lepiej, gdy drzwi frontowe otwierają się do holu, ewentualnie do pokoju dziennego. GŁÓWNA SYPIALNIA powinna być usytuowana możliwie najdalej od drzwi frontowych - najlepiej w najbardziej odległym rogu mieszkania, tak jak to pokazano na rysunku. Pozwala to mieszkańcom najefektywniej kierować swoim życiem i sprzyja domowej harmonii. Sypialnia położona z dala od drzwi frontowych zwiększa także poczucie bezpieczeństwa, które zapewnia spokojny sen. KUCHNIA powinna być usytuowana w tylnej części domu, nie zaś zbyt blisko wejścia lub środka mieszkania. Jeżeli wchodząc do domu, mamy kuchnię po lewej stronie, oznacza to także dobre feng shui, ponieważ symbolizuje harmonię i zdrowie mieszkańców. Kuchnia nigdy nie powinna być wąska ani ciasna. Przestronne kuchnie symbolizują zdrowe chi domu, jeśli zaś kuchnie są małe, nie wahaj się użyć luster, by je „powiększyć”.
124
125
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
POKOJE STOŁOWY I DZIENNY tworzą strefę, w której podejmuje się gości, i najlepiej, jeśli znajdują się obok siebie, z tym że pokój stołowy należy ulokować wyżej lub na tym samym poziomie co dzienny. W pomieszczeniu tym zwolennicy feng shui lubią wieszać lustro, by odbijało, a więc „podwajało" jedzenie. ŁAZIENKI I TOALETY należy lokalizować z dużą ostrożnością. Generalna zasada głosi, że pomieszczenia te nie powinny znajdować się blisko wejścia ani zajmować centrum domu. Konsekwencją każdej z tych sytuacji będzie odpływ powodzenia domowników. Drzwi toalety nie powinny być widoczne od wejścia do mieszkania i tak naprawdę najlepiej, jeśli ich nie widać. Niektórzy posuwają się tak daleko, że przysłaniają je kotarą.
11. Rozmieszczenie mebli
Rodzaj mebli oraz sposób ich rozlokowania w różnych pomieszczeniach w znacznym stopniu decyduje o powodzeniu mieszkańców. Niekiedy ułożenie ciała podczas snu w niekorzystnym kierunku, co wynika z ustawienia łóżka, może mieć poważny wpływ na karierę i małżeństwo danej osoby. Do rozmieszczenia mebli w feng shui podchodzi się podobnie jak do rozkładu pokoi. Istnieją podstawowe wskazówki, według których należy postępować, szczególnie kiedy ustawia się w domu najważniejsze meble. Choć na feng sbui ma wpływ rozmieszczenie ws/.ystkich mebli w domu, to liczy sin głównie umiejscowienie ŁO7JCA głowy rodziny oraz KOCIOŁKA DO GOTOWANIA RYŻU*. Niemniej jednak zwolennik feng shui, mając na względzie szczęście rodziny, weźmie także pod uwagę rozmieszczenie w domu innych mebli. ŁÓŻKO, jeśli to możliwe, powinno być ustawione w najbardziej odległym od drzwi rogu sypialni i ł o bez względu na jej zorientowanie, a także w kierunku najkorzystniejszym dla śpiącej na nim osoby. Tworzy to równowagę
Dobre ustawienie łóżka.
* Kociołek do ryżu odgrywa niezwykle ważną rolę w każdej kuchni chińskiej. W Europie jego odpowiednikiem jest piec
Złe ustawienie łóżka.
126
Część IV. Feng shui dla mieszkańców bloków
11. Rozmieszczenie mebli
w źle ustawionych łóżeczkach lub znalazły się w zasięgu zatrutych strzał wysyłanych przez sterczące krawędzie belek stropowych. i sprawia, że leżący widzi drzwi, znajdując się poza rejozaleca się sprawdzenie usytuowania jego łóżka. nem bezpośredniego „uderzenia" chi wpływającego do KUCHENKA LUB KOCIOŁEK DO RYŻU pokoju. Zapewnia także spokojny sen, a co za tym idzie Podobnie bywa z niemowlętami, które nieustannie są -spokojne życie, w którym wszystkie zdarzenia przebierozdrażnione i całymi nocami płaczą. Być może śpią gają płynnie. Jeżeli wejście do sypialni nie znajduje się przy którymś z jej rogów lub jeśli pokój ma nieregularny kształt, to wyznaczając miejsce na łóżko, trzeba pamiętać, by śpiący nie leżał nogami ku drzwiom. Takie ułożenie powszechnie uznaje się za „pozycję śmierci", gdyż w dawnych czasach trumnę ze zwłokami ustawiano tak, by zmarły był skierowany stopami ku drzwiom, co znaczyło, że jest gotowy przenieść się na drugi świat. To samo zastrzeżenie dotyczy drzwi łazienki. Trzeba zatem tak ustawić łóżko, aby dobrze widzieć drzwi, a jednocześnie nie znajdować się tuż przy nich. Jeżeli śpiąca osoba narażona jest na oddziaływanie sha chi wysyłanej przez krawędzie belek stropowych, ostre narożniki lub zatrute strzały, które wdzierają się przez okna, a wysyłane są przez okoliczne kanciaste konstrukcje czy budynki, będzie cierpiała z powodu sprzecznych myśli, chorób, bólu głowy, a nawet finansowych i zawodowych niepowodzeń. Pomiędzy członkami rodziny nie zapanuje też harmonia, a mąż i żona będą się kłócili i pojawią się między nimi poważne nieporozumienia. Łóżko zatem powinno się ustawiać z dużym wyczuciem. Należy ocenić widok, jaki ukazuje się nam po przebudzeniu. Korzystnie działa widok wody lub gór w oddali. Widoki budynków, a w szczególności ich narożników, oraz estakad i prostych dróg są niekorzystne i powinny być zasłonięte ciężkimi kotarami. Nie zaleca się umieszczania lustra bezpośrednio naprzeciw łóżka, ponieważ prowadzi to do brutalnych scysji w małżeństwie, a w skrajnych wypadkach nawet do rozwodu. Co się zaś tyczy młodzieży szkolnej, źle ustawione łóżko może niekorzystnie wpłynąć na naukę. Jeżeli dobry dotąd uczeń czy student nagle zaczyna dostawać słabe oceny lub ma inne problemy w szkole albo na uczelni,
127
Według feng shui kuchnia jest najważniejszym pomieszczeniem w domu i dlatego musi być przewiewna, jasno oświetlona, przestronna i o regularnych kształtach. Kuchnia symbolizuje powodzenie rodziny, gdyż jakość i ilość jedzenia odzwierciedla jej dobrobyt - jej zdrowie i dobre samopoczucie. Z tego właśnie powodu chińskie rodziny, wierne temu przekonaniu, chcą mieć pewność, że ich miska będzie zawsze pełna ryżu, a lodówka dobrze zaopatrzona. Ponieważ Chińczycy przypisują jedzeniu ogromne znaczenie, zwolennicy feng shui zawsze podkreślają, że kuchnia powinna być przez cały czas jasno oświetlona, by przyciągać dużo chi, które następnie przenika do pożywienia, wzmacniając tym samym szczęście domowników. Przy przygotowywaniu posiłków w chińskich rodzinach najważniejszą rolę odgrywa KOCIOŁEK DO RYŻU, ryż stanowi bowiem ich główne pożywienie i podaje się go do wszystkich posiłków. Ustawienie kociołka do ryżu jest zatem wyjątkowo ważne. Przede wszystkim powinien on zawsze stać w takim miejscu, aby nie był zwrócony tyłem do drzwi kuchennych. W zachodnich kuchniach, gdzie najważniejsza jest KUCHENKA, do niej właśnie należy odnieść tę zasadę. Kociołek do ryżu lub kuchenka powinny cały czas być sprawne. Jeśli urządzenia te przestają funkcjonować, lepiej kupić nowe, ponieważ nieustannie psujące się nie wróżą dobrze powodzeniu rodziny. Urządzenia do gotowania powinny także przez cały czas być czyste, przygotowywany zaś na nich codziennie ryż nie może być ani zbyt twardy, ani rozgotowany. Zwolennicy feng shui są także przekonani, że codzienne bulgotanie wody, w której gotuje się ryż, jeśli tylko ma miejsce w kuchni należącej do szczęśliwej rodziny, nieprzerwanie niesie jej pomyślność.
128
Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków
129
11. Rozmieszczenie mebli
STÓŁ JADALNY
Stół taki powinno się ustawić w pokoju, który nie będzie dla niego ani zbyt duży, ani zbyt mały, gdyż meble muszą być odpowiednie do wielkości pomieszczenia. Lustra w pokoju stołowym zawsze dają dobre feng shui, jako że symbolizują podwojenie pomyślności rodziny. Zazwyczaj Chińczycy nie lubią jadać w wydzielonym, zamykanym pomieszczeniu, ponieważ może to spowodować „zdławienie" okazji do zarabiania pieniędzy. W większości chińskich domów rejon jadalni jest zatem przedłużeniem pokoju dziennego. Są cztery idealne kształty stołów jadalnych: okrągły, kwadratowy, prostokątny (pod warunkiem, że nie jest zbyt wydłużony) oraz ośmiokątny (pa kua). Wszystkie pozostałe kształty nie są wskazane, szczególnie jeśli mają ścięte narożniki. Stół jadalny może mieć pojedynczą podstawę lub cztery albo sześć nóg. Wiele cieszących się pomyślnością rodzin ma duże, okrągłe stoły z drzewa różanego, wsparte na solidnej, centralnie umieszczonej podstawie. Często stoły te są rzeźbione w symbole pomyślności, spośród których najbardziej popularne są motywy smoka lub dwóch smoków walczących o perłę. Panuje przekonanie, że takie zdobienia wzmacniają szczęście osób zasiadających za stołem. Stół jadalny stanowi czasem komplet z kredensem lub bocznym stolikiem. Można ustawić te dodatkowe meble pod warunkiem, że pokój nie stanie się przez to nadmiernie zatłoczony. USTAWIENIE KOMPLETU WYPOCZYNKOWEGO I ŁAWY _____
Meble w pokoju dziennym mają wpływ na życie towarzyskie domowników, a w szczególności na ich stosunki z przyjaciółmi i krewnymi. Sposób ustawienia kanap, kozetek i stolików w tym pokoju może wzmocnić te związki lub wywołać konflikty i wrogość. Istnieją pewne surowe i ścisłe zasady feng shui dotyczące tego zagadnienia.
Ustawienie kompletu wypoczynkowego według pa kua. Niekorzystne ustawienie kompletu
wypoczynkowego. Wedle nich żadnego z foteli nie należy ustawiać tyłem do drzwi lub wejścia. Nie powinny się też znajdować zbyt blisko siebie ani zbyt blisko stolika. Nie mogą również stać pod belkami stropowymi lub na wprost narożników. Z zasady ustawienie na planie ośmioboku pa kua jest zdrowe i korzystne. Dobre są także inne regularne ustawienia. Nie zaleca się ustawienia mebli w kształcie litery L, chyba że kanapy zajmują cały narożnik pokoju. Kształt Legenda głosi, że kiedy niczym nie wyróżniający się karp przepływa przez niebiańskie bramy, przemienia się w smoka. W dawnych czasach uczeni, którzy przeszli cesarskie egzaminy otwierające drzwi do szczytnej kariery, byli porównywani do karpi płynących przez niebiańskie wrota... W tamtych czasach cesarscy doradcy również musieli przechodzić egzaminy, co wymagało głębokiej znajomości chińskich klasycznych ksiąg, z których jedną była / Ching, czyli Księga przemian. Ci, którzy pragnęli osiągnąć wysoką pozycję na dworze, musieli się wykazać umiejętnością interpretacji przepowiedni objawianych poprzez Księgę Przemian, będącą jednym ze źródeł feng shui.
130
Część IV Feng shui dla mieszkańców bloków
ten przypomina strzałę, co nie sprzyja swobodnemu przepływowi chi. Zamieszczony tu rysunek przedstawia ustawienie kompletu wypoczynkowego w kształcie litery L oraz kierunki, w jakich wysyłane są zatrute strzały, co oznacza, że w wyniku takiego właśnie ustawienia mebli powstało sha chi.
CZĘŚĆ PIĄTA
Feng shui biznesu
__________________133
12. Feng shui biznesu
W ostatnich latach coraz więcej ludzi interesu w Hongkongu, na Tajwanie i w Singapurze przy urządzaniu swych biur, sklepów i fabryk ściśle stosuje się do wskażą ii feng shui. Wielu z nich wierzy, że feng shui może bardzo pomóc, lecz także poważnie zaszkodzić ich interesom. Aby zatem uniknąć niepowodzeń w finansowych przedsięwzięciach i zapewnić im swobodny rozwój, a tym samym nie obawiać się o swój dobrobyt i sukcesy, w każdym szczególe upewniają się, czy ich miejsce pracy i prowadzenia interesów spełnia warunki dobrego feng shui. Znanymi zwolennikami feng shui są wysocy urzędnicy Hong Kong Bank. Działania każdego kolejnego prezesa tego odnoszącego wielkie sukcesy banku są wspierano radami bankowych ekspertów feng shui. Ważne posunięcia wykonuje się tylko w korzystne dni, a dwa lwy przed drzwiami, pełniące funkcję strażników i broniące powodzenia banku, ustawione są zgodnie z korzystnymi kierunkami feng shui. Główny biurowiec tego banku, stojący w Central District, wyspowej części Hongkongu, ma niczym nie przysłonięty widok na zatokę, co gwarantuje pomyślność. Bank zapewnił to sobie, przekazując ten teren rządowi z klauzulą, że nie wolno na nim nic wybudować. Plany nowego biurowca w Central District oceniali eksperci feng shui, którzy nadzorowali też jego budowę. Bank ten jest najbardziej znanym w Hongkongu zleceniodawcą ekspertyz feng shui. Zarządzający nim ludzie zawsze upewniają się, że każda ich ważniejsza decyzja ma zielone światło feng shui. Pewnego razu zapytałam Williego Purvesa, obecnego prezesa Hong Kong Bank, czy wierzy w feng shui. Odpowiedział: „Nie jest tak, że nie wierzę, lecz w naszym banku stosowanie feng shui jest niemal tradycją’. Rzeczowi-
134
Część V Feng shui biznesu
ścje, wielu chińskich klientów i urzędników banku nie wyobraża sobie, aby mogło być inaczej. Jego starzy pracownicy przywołują zaś na pamięć dawne lata (jakże to odległe czasy), kiedy Hong Kong Bank wchłonął inny potężny kolonialny bank, Hang Seng (ma on w tej chwili drugorzędne znaczenie), przeżywający wówczas kryzys. Spowodowany on był, jak mówią, fatalnym feng shui głównego biurowca Hang Sengu. Fama niesie, że droga dojazdowa strzeżona była przez dwa potężne filary, które wyglądały jak zabójcze kliny wbite po to, by otworzyć usta budynku (ruchome schody w pobliżu wejścia przypominały zęby). Zdawało się, że stoją otworem i nie mogą się zamknąć, a to wywoływało odpływ pieniędzy. W handlowych rejonach Tajpej na każdym kroku spotyka się ślady praktyki feng shui. Łatwo zauważyć, że narożniki budynków zazwyczaj są zaokrąglone, dzięki czemu nie powstają zatrute strzały, które mogłyby godzić w sąsiadów. Daje to pewność, że zwierciadła pa kua nie są używane jako narzędzie odwetu, choć mogłyby one być wykorzystywane przez tutejszych ludzi interesu, wśród których znajomość feng shui jest bardzo duża! Powszechnie stosuje się potężne drzwi obrotowe, instalowane od frontu biurowców i budynków zarządu wielkich firm. Panuje przekonanie, że pomagają one wytworzyć dobre chi w całym budynku, wierzy się bowiem, iż ruch obrotowy jest korzystny dla wpływającego do wnętrza chi, ponieważ spowalnia jego bieg, czyniąc je tym samym przyjaznym i pożytecznym. W holach najlepszych hoteli, zarówno w Singapurze, jak i w Hongkongu, goście mogą zauważyć, że niemal wszystkie masywne filary albo pokryte są lustrami, albo ich krawędzie zostały zaokrąglone bądź zamaskowane dużymi roślinami, co także ma strzec przed wysyłanymi przez nie zatrutymi strzałami. Do feng shui często uciekają się także Chińczycy prowadzący interesy w Malezji. Krąży wielo opowieści o tutejszych rekinach finansjery, którzy stracili swe fortuny, ponieważ pogorszyło się ich feng shui. Pisma ilustrowane często spekulują na temat doskonałego feng shui, jakie stworzył dla całej okolicy Tan Sri Lim Goh
12. Feng shui biznesu
Tong, który nadał pierwszemu wzniesionemu w Genting Highlands hotelowi kształt „obejmujący wszystko", a jego dwa skrzydła uformował tak, by przywodziły na myśl zapraszający gest. Rozpisują się także nad wiarą w feng shui jego odnoszących wielkie sukcesy finansowe córek, które zgodnie twierdzą, że bez konsultacji z ekspertem feng shui nie dokonują najmniejszych nawet zmian ani w swych domach, ani w biurach. Znana jest też historia, jaka przydarzyła się korporacji Hong Leong Dragon. W połowie lat osiemdziesiątych Malezja przechodziła kilka okresów recesji, której skutki dotknęły także tę korporację. Przybyły z Hongkongu ekspert feng shui oznajmił szefom Hong Leongu, że widniejący na logo ich firmy smok wygląda na zabiedzonego i wygłodzonego. Był on także uwięziony w kole, co sprawiało, że nie mógł się wzbić ani rozwijać. Logo zostało zaprojektowane na nowo. Smok wyglądał na opływające w dostatki, radosne stworzenie, usunięto też budzące lęk koło. Od tamtego czasu korporacja Hong Leong nie ogląda się za siebie, a jej potęga wciąż rośnie. Przyjrzyj się smokowi na obecnym logo Hong Leongu. W Hongkongu głośna jest historia spektakularnego krachu korporacji Carrian. Jak głosi miejscowa plotka, zarządzającemu Carrianem, George'owi Tanowi, uchodziły płazem niezliczone ciemne interesy, ponieważ cieszył się doskonałym feng shui. Działo się tak do czasu, kiedy przed frontem biurowca korporacji wybudowano estakadę. Przypominała ona szczypce gigantycznego kraba, w których uścisku bezradnie tkwiła siedziba Carrianu. Efektem tego był upadek korporacji, który nastąpił krótko potem, oraz wszystkie jego następstwa. Czy tak było naprawdę, czy też jest to jedynie opowiastka feng shui? Nigdy nie udało się dokładnie wyjaśnić, w juki sposób działa feng shui. Ludzie interesu, którzy w nie wierzą, nawet nie próbują sobie togo Logo Hong tłumaczyć. Mają po prostu zaufanie do Leong Dragon feng shui i nie zagłębiając się zbytnio w
135
starożytne napraw-
praktyki,
są
przeświadczeni,
że
136
Część V. Feng shui biznesu
de dobre lub złe wibracje, jakie im towarzyszą, zależą od tego, czy mają dobre, czy złe feng shui. Evelyn Lip, głośna singapurska pisarka, poświęciła wiele czasu studiom nad feng shui i jego powiązaniami z biznesem, by wykorzystać je w swojej pracy architekta. Wierzy ona, że feng shui pozwala osiągnąć dobre wyczucie estetyczne w tej dziedzinie. Twierdzi, że korzystne feng shui daje poczucie równowagi, które z kolei wiedzie do rozmachu w biznesie, a w końcu do sukcesów. Oczywiście za podstawowe zasady feng shui uznaje się harmonię i równowagę, właściwe proporcje i regularne kształty, uwzględnianie zarówno natury człowieka, jak i jego otoczenia, a wreszcie dążenie do integracji, by w końcu doświadczyć harmonii istnienia we wszechświecie. Dodajmy do tego inne aspekty chińskiej filozofii, która tak wiele zaczerpnęła z folkloru i starożytnej tradycji, a otrzymamy dzisiejszy „uznany zespół praktyk" zapewniających dobre feng shui.
SIEDZIBY INSTYTUCJI
Feng shui budynków o przeznaczeniu handlowym określa się za pomocą takich samych prawideł, jakie przedstawione zostały we wcześniejszych rozdziałach w odniesieniu do domów, bloków i kompleksów mieszkalnych. Przy lokalizacji centrów handlowych równie jak w zabudowie mieszkalnej ważne jest znalezienie zielonego smoka i białego tygrysa, a następnie odszukanie rejonu, który dostarczy najwięcej chi. Bez zagłębiania się w szczegóły możemy przyjąć zasadę, że teren po lewej stronie budynku może reprezentować smoka, a co za tym idzie, powinien być położony nieco wyżej aniżeli rejon po stronie prawej, odpowiadający białemu tygrysowi. Niektórzy mistrzowie feng shui posuwają się nawet do daleko idącego stwierdzenia, że symbolikę smoka i tygrysa można odczytać z wysokości i kolorystyki budynków znajdujących się po prawej i lewej stronie interesującego nas miejsca.
12. 1'eng shui biznesu
Gdy jesteś w centrum miasta, spójrz na otaczające cię budynki. Ustal, który jest najwyższy i największy i przyjrzyj się, czy został wybudowany w harmonii z naturą. Czy pobliskie budynki są pełne życia? • Czy znajdziemy tu całkowicie lub częściowo otwarte przestrzenie tak kształtujące krajobraz, by możliwe było osiągnięcie równowagi yin i yang? • Czy w harmonijny sposób połączono drogi, kryte chodniki, przejścia dla pieszych i schody? • Czy jesl wystarczająco dużo światła i roślinności, by można tu znaleźć wytchnienie? Jeśli stwierdzisz, że pobliskie budynki i ich otoczenie są dobrze zrównoważone, powinieneś zaobserwować, czy w nlolicy znajdują się wzgórza i cieki wodne. Jeżeli tak, s; ,uvdź, czy twój budynek może być zwrócony fronton i w kierunku wody, a tyłem do wzgórz. Zwiększyłoby to jego potencjał feng shui. Budynek nigdy nie powinien być zwrócony frontem do wzgórza, gdyż zablokowałoby to powodzenie. Jednocześnie jeśli na jego tyłach znajduje się ciek wodny, mieszkańcy mogą dostrzegać różne okazje, lecz nie będą mogli ich wykorzystać. Woda płynąca z boku lub z tyłu budynku nie przynosi bowiem wzmocnienia chi. Woda powinna płynąć przed drzwiami frontowymi budynku. Najbardziej korzystna dla każdej lokalizacji jest spokojnie wijąca się rzeka, która uwzględniona w projekcie budynku, może się przyczynić do jego rozwoju. Jeżeli zatem działka pod budynek znajduje się w pobliżu wody, naprawdę warto sprowadzić eksperta feng shui, który potrafi ocenić, jak najskuteczniej można wykorzystać dobre oddziaływanie wody. WŁĄCZANIE SIĘ W ISTNIEJĄCĄ ZABUDOWĘ
W feng shui bierze się pod uwagę kształty i formę budynku ł ą c z n i e ze wszystkim, co znajduje się dokoła, nie można go zatem traktować jak odrębnej całości. Gdy więc projektujesz lub oceniasz budynek, w którym chciałbyś ulokować swe biuro bądź sklep, pamiętaj, że
13;
138
Część V. Feng shui biznesu
powinieneś się przyjrzeć, czy pasuje lub będzie pasował do otoczenia. Spójrz na ilustrację zamieszczoną obok. Ukazuje ona bardzo wysokie i masywne budowle znajdujące się obok bardzo niskich. Z całą pewnością brak tu równowagi, co jest niekorzystne dla niższego budynku, gdyż przepływ jego chi został przytłoczony przez wyższe i potężniejsze sąsiednie domy. Rozważ podane tu wskazówki: • Po pierwsze, nie jest pożądane stawianie obok siebie kilku biurowców lub budynków o przeznaczeniu handlowym różniących się wysokością, kształtem, rozmiarami czy formą, wizualnie nie pasujących do siebie, co oznacza, że krawędzie budynków nawzajem w siebie godzą. Ten rodzaj braku harmonii, jakże powszechny w każdym mieście, rodzi złe feng shui. Na szczęście szkodliwe oddziaływanie otoczenia można zniwelować, gęsto sadząc drzewa. Ich kołyszące się na wietrze gałęzie i liście rozpraszają skutki nierównowagi. Zaobserwować to można w niektórych rejonach Kuala Lum-pur, a także w doskonale prosperującym Singapurze. • Po drugie, niewskazane jest stawianie budynków przywodzących na myśl schody. Niektórzy sceptycy twierdzą, że powinno to wróżyć powodzenie mieszkańcom, Ten budynek, im wyżej,
Ten budynek jest zrównoważony
Ten budynek się wznosi
tym staje się mniejszy. Ten budynek jest wtłoczony (niezbyt dobrze).
12. Feng shui biznesu
lecz eksperci feng shui uważają, że schody prowadzą nie tylko do góry, lecz także w dół. Wielu z nich jest pewnych, że po rozpatrzeniu wszystkich za i przeciw takie budynki-stopnie należy uznać za przejaw złego feng shui, gdyż pozbawione są równowagi. Spójrz na ukazane powyżej budynki. • Po trzecie, budynki handlowe postawione blisko siebie i stojące w rzędzie powinny mieć podobne proporcje, tę samą szerokość frontu, wysokość, liczbę kondygnacji oraz głębokość. KOMPLEKSY HANDLOWE Harmonijne proporcje przynoszą korzystne feng shui i dobrze wróżą interesom sklepów. Jeśli zatem chcesz wynająć sklep w jakimś kompleksie, zaleca się, abyś w żadnym wypadku nie dzielił jego fasady na dwie części, jakbyś prowadził dwa różne interesy. Jeśli tak uczynisz, front twojego sklepu będzie węższy aniżeli fronty sąsiednich sklepów, co zadziała na twoją niekorzyść. Gdy sąsiednie sklepy mieszczą się w większych lokalach niż twój, również to okaże się dla ciebie niekorzystne, korzystne natomiast dla twych sąsiadów. Jeżeli wynajmujesz lokal na działalność handlową, przyjrzyj się sąsiednim sklepom, by się upewnić, że charakter twego biznesu będzie do nich pasował, a także by sprawdzić, czy nie pojawią się jakiekolwiek problemy wynikające zarówno ze złego, jak i dobrego feng shui sąsiadów. • Po czwarte, lokale handlowe nie powinny emanować sha chi ani wysyłać zatrutych strzał w kierunku sąsiednich budynków. Chociaż może to umknąć naszej uwagi, powieszenie przez sąsiada zwierciadła pa kua o dużej sile oddziaływania, które odbija całe zło z powrotem, często wywołuje reakcje odwrotne do zamierzonych. Czasami taki odwet może być na tyle skuteczny (na przykład w razie zastosowania jako środka zaradczego armaty), że twoje interesy nagle podupadną, a ty będziesz miał kłopoty z wybrnięciem z tej przykrej sytuacji. To tak, jakbyś nagle został poważnie zraniony.
139
140
Część V. Feng shui biznesu Śmiercionośna zatruta strzała.
l Czy dostrzegasz zatrutą strzałę wysyłaną przez ten budynek? Jeśli podobny układ znajduje się nieopodal twojego budynku, upewnij się, że ostre, groźnie wyglądajqce, skierowane na zewnątrz strzały nie godzą bezpośrednio w ciebie!
Oprócz ostrych narożników i linii dachów źródłom złej energii mogą być też lustrzane szyby, które swym blaskiem oślepiają sąsiadów. Jeżeli jednak odbijająca powierzchnia szkła nie tworzy oślepiającego refleksu, nie jest źródłem sha chi, można ją zatem zaakceptować. • Po piąte, nigdy nie stawiaj budynku, nie kupuj ani nie wynajmuj lokalu w biurowcu, który zwrócony jest w kierunku ulic zbiegających się w kształt litery T,
141
12. Feng shui biznesu
ŻABA OPOWIASTKA FENG SHUI Pan Wu, zamożny handlarz ryżem, mieszkał ze swymi rodzicami w Aberdeen w Hongkongu. W wieku 35 lat był już doskonale prosperującym biznesmenem, jeździł mercedesem i miał ładną żonę, która obdarzyła go trójką dzieci, w tym dwoma synami. Brakowało mu jedynie rezydencji. Pewnego dnia pan Wu oznajmił żonie, że zamierza wybudować wspaniały dom, i przyznał się, że znalazł już „doskonałą" działkę nad zatoką Discovery, czym sprawił jej ogromną radość. Jak to jest w zwyczaju w Hongkongu, skonsultował się też z mistrzem feng shui, który orzekł, że miejsce jest „wyśmienite" i spełnia podstawowy warunek feng shui, czyłi że ma zielonego smoka i białego tygrysa. Dodatkowo jeszcze z tego miejsca rozciągał się przepiękny widok na zatokę, a pan Wu w każdej wolnej chwili mógł się wybrać na spacer na pobliską plażę lub popływać w morzu. Pokoje zostały rozważnie rozplanowane, tak by niosły korzyści k;r/