Fainomena-171

ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ

ο λεξαριθµικος κωδικας του πλατωνα τευχος 171 - 29 MAΡTIOY 2014

προσεγγίζοντας τα αινίγµατα του κοσµου µας

Από τον ΝΟΣΤΡΑ∆ΑΜΟ µέχρι το 2012

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ

για το τέλος του κόσμου ιχνηλατωντας τα µυστικά της Αγιασ Φιλοθέης το ιερο δεντρο και οι παραδοσεις των λαων της µεσογειου

Μυστήρια EDITO προφητες και µαντεις Κατά την πρώιµη αρχαιότητα, όπως διαπιστώνεται από ευρήµατα που συνεχώς ανακαλύπτονται, αναπτύχθηκε µια θρησκευτική αντίληψη, συνοδευόµενη από ένα είδος «ακατέργαστου» τελετουργικού µύησης που µεταµορφώθηκε σ’ ένα «διαφωτιστικό διδασκαλείο» τους µετέπειτα αρχαϊκούς χρόνους. Από τα πρωτόγονα ιερατεία µέχρι τα συγκροτηµένα θρησκευτικά ρεύµατα που ακολούθησαν, κυριαρχούσε επίσης µια παράξενη πεποίθηση: κάποιοι άνθρωποι µπορούσαν να είναι «χαρισµατικοί», περισσότερο διορατικοί και κατόρθωναν να επικοινωνήσουν µε τον υπερβατικό χώρο «προφητεύοντας» το µέλλον. Μάντεις, προφήτες, οραµατιστές, προικισµένα µέντιουµ, αλλά και αυτόκλητοι καιροσκόποι, κέρδισαν την εύνοια ηγεµόνων, γνωµοδότησαν για αυτούς και καθοδήγησαν εξελίξεις, πολλές από τις οποίες σηµάδεψαν τις τύχες του κόσµου µας.

Του Απόστολου Χρ. Αντωνάκη | [email protected]

Εάν είχαν

επαληθευθεί όλα όσα έχουν προφητευθεί, τουλάχιστον κατά τους δύο τελευταίους αιώνες, τότε εγώ δεν θα ήµουν σε θέση να γράφω αυτές τις σκέψεις µου, αλλά και προφανώς δεν θα υπήρχατε κι όλοι εσείς να τις διαβάζετε, πιθανώς χαµογελώντας.

∆ιότι, σύµφωνα µε όλα όσα γράφτηκαν από µεταµεσαιωνικούς αλλά και πιο σύγχρονους «προφήτες», ο κόσµος µας θα έπρεπε να έχει ισοπεδωθεί πολλές φορές µέχρι σήµερα, µε τη ζωή στον πλανήτη να έχει δραµατικά µεταλλαχθεί. Οι «έσχατες µέρες» και η επερχόµενη «∆ευτέρα Παρουσία» -που αποτέλεσαν συχνά αιτία κοινωνικών αναστατώσεων, καθώς αυτόκλητοι προφήτες ή επίδοξοι ερµηνευτές τους οριοθετούσαν µε απόλυτα χρονική ακρίβεια-, ευτυχώς, δεν επαληθεύθηκαν. Το τέλος του κόσµου, το οποίο «προφητεύτηκε» 4 ή 6 φορές κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, τελικά αποµακρύνθηκε ή διαψεύσθηκε, έστω κι αν µεγάλες καταστροφικές πολεµικές συγκρούσεις και φονικές επιδηµίες γονάτισαν τη διεθνή κοινότητα κατά το παρελθόν. Παρότι οι εσχατολογικές προφητείες αποδεικνύονταν αβάσιµες ή κακοερµηνευµένες, το προφητικό ρεύµα συνέχισε να ακµάζει. Κυρίως διαµέσου των ερµηνευτών των στίχων του Νοστράδαµου, των πολύπλοκων µηνυµάτων της Αποκάλυψης του Ιωάννη, των χωρίων της Βίβλου που αναφέρονταν σε οράµατα Εβραίων προφητών, των χειρογράφων του σύγχρονου Αµερικανού οραµατιστή Εντγκαρ Κέισι, ενώ πιο πρόσφατα προέκυψε µια ακόµα µοδάτη µελλοντολογία: Η ερµηνεία του ηµερολογίου των Μάγια και κάποιων επιγραφών των αιγυπτιακών πυραµίδων. Από τις ερµηνείες τους προκλήθηκε σάλος.

«Το τέλος του κόσµου ενδέχεται να έρθει πριν από το 2030. Ο κόσµος µπορεί να αποφασίσει µέσα σε µία µόνο στιγµή να σκοτώσει τον ίδιο τον εαυτό του...».

Sir Bob Geldof (µουσικός και ακτιβιστής για την κλιµατική αλλαγή)

Είναι ακόµα νωπές οι εκδηλώσεις ανησυχίας που εκφράστηκαν για την 21η ∆εκεµβρίου του 2012, καθώς, σύµφωνα µε όσα γράφτηκαν σε χιλιάδες βιβλία και ερµηνεύτηκαν από «ειδικούς» για τα ηµερολόγια των Μάγια, ο κόσµος µας θα καταστρεφόταν από κάποιο κοσµικό γεγονός εκείνη την ηµέρα. Επ’ αυτού, κάποιοι περισσότερο ευφυείς αστρολόγοι υιοθέτησαν έγκαιρα την «προφητική» άποψη ότι ο κόσµος απλά θα αυτοκαθαρθεί και θα εισέλθει σε µια νέα εποχή ειρήνης και ευηµερίας των λαών. Οµως κι αυτή η εναλλακτική προσέγγιση αποδείχθηκε αβάσιµη απέναντι στις πολύπλοκες παγκόσµιες περιστάσεις που τείνουν να περιπλέκονται επικίνδυνα, δηµιουργώντας µεγάλο φόβο, ανασφάλεια και ανησυχία στην κοινωνία. Οι πιθανότητες να ανατραπεί µια µακρά περίοδος εύθραυστης ειρήνης µεταξύ των µεγάλων δυνάµεων είναι σήµερα πολύ πιθανές, κι αυτό το ενδεχόµενο, ως σενάριο, είναι ίσως πιο εφιαλτικό απ’ ό,τι να συγκρουσθούµε µε τον αστεροειδή που ανακάλυψε η NASA και ο οποίος θα πλησιάσει τον πλανήτη µας το 2032. Σύµφωνα µε στρατηγικούς αναλυτές, η εποχή µας είναι ιδιαίτερα ηλεκτρισµένη και η ευρασιατική ζώνη έχει γίνει ήδη εύφλεκτη και ικανή να µεταδώσει µια πολεµική «µόλυνση» σε ολόκληρη την υφήλιο. Στον αντίποδα, ο κίνδυνος πρόσκρουσης ενός αστρικού σώµατος µε τη Γη, συµπεριλαµβανοµένου και του συγκεκριµένου αστεροειδούς, στον οποίο αναφέρθηκε ο διευθυντής της NASA, Don Yeomans, παραµένει το ίδιο υπαρκτός, όπως συνέβαινε βέβαια για δισεκατοµµύρια χρόνια από τη δηµιουργία του πλανήτη µας. Και φυσικά δεν απαιτούνται ιδιαίτερες ικανότητες περί αυτών των ενδεχοµένων για να προφητέψει κάποιος το ζοφερό µέλλον το οποίο ωστόσο ο ίδιος ο άνθρωπος κτίζει για τον εαυτό του…

4

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

ΘΕΜΑΤΑ

ΠΕριεχ µενα

ΕΡΕΥΝΑ 28-32

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΤΟΝ 20ό ΑΙΩΝΑ

ΕΡΕΥΝΑ 12-19

Ο ΛΕΞΑΡΙΘΜΙΚΟΣ ΚΩ∆ΙΚΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ - ΕΥΛΑΜΠΙΑ ΤΣΙΡΕΛΗ 36-40

ΣΤΗΛΕΣ

ΟΙ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ∆ΕΝΤΡΟΥ

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ 22-26

ΧΙΛΙΑΣΜΟΣ: Η ΕΛΠΙ∆Α ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ

5 6 7 8-11 20-21 27 33 34-35 41 42-45 46-47 48-49 50

ΠΡΟΣΩΠΑ DATA FILES ∆ΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ KOSΜΟ NEWS ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΤΑΞΙ∆ΙΩΤΗΣ ANEΞΗΓΗΤΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Προσωπα

Προσωπα

(1488-1561)

ανεξηγητο

Γεννηµένη σε µία σπηλιά (!) στο χωριό Knaresborough του Yorkshire, η Ursula Southeil πέρασε µία φαινοµενικά ήσυχη ζωή για 73 ολόκληρα χρόνια. Οµως, οκτώ δεκαετίες αργότερα ορισµένα δηµοσιεύµατα την έκαναν γνωστή τοποθετώντας τη στο χάρτη της σύγχρονης Ιστορίας της Βρετανίας. Η Southeil ή αλλιώς Μητέρα Shipton, όπως ονοµάστηκε, πραγµατοποίησε κατά τη διάρκεια του βίου της µια σειρά από προφητείες, ανάµεσά τους και δύο που αφορούσαν στο τέλος του κόσµου! Σύµφωνα µε τα διάφορα βιογραφικά σηµειώµατα που κυκλοφόρησαν τις επόµενες δεκαετίες για το άτοµό της, η εµφάνισή της ήταν ιδιαίτερα αποκρουστική. Στις µέρες µας η σπηλιά όπου γεννήθηκε αποτελεί ένα must προορισµό για τους επισκέπτες του Knaresborough.

Ursula Southeil EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  5

DATAfiles

ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ

6  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 6  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

ο λεξαριθµικος κωδικας του πλατωνα τευχος 171 - 29 MAΡTIOY 2014

προσεγγίζοντας τα αινίγµατα του κοσµου µας

↘ Βρείτε µας στο facebook αναζητώντας το λογαριασµό ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Γνωρίζατε ότι…

Σαν Σήµερα (29/3 - 4/4)

Τεύχος 171 29 Mαρτίου 2014

Στις 3 Απριλίου του 1951 οι Ελληνίδες αποκτούν για πρώτη φορά βάσει νόµου το δικαίωµα να εκλέγουν αλλά και να εκλέγονται στις δηµοτικές εκλογές; ΕΝΘΕΤΗ ΕΚ∆ΟΣΗ ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ

∆ιεύθυνση έκδοσης Απόστολος Χρ. Αντωνάκης Αρχισυντάκτης Μηνάς N. Παπαγεωργίου Σύνταξη Στέλιος Φωκάς, Θεανώ Καρούτα, Αλίκη Κοτζιά, Μαρία Μακρίδου, Ράνια Ιωάννου, Νικόλαος Κουµαρτζής, Τάσος Χαλιός, ∆ηµήτρης Αναστασίου, Νάσος Κοµιανός, Μαρί-Σοφί Σγούρου Ειδικοί συνεργάτες Γιώργος Αδαµόπουλος, ∆ηµήτρης Αργασταράς, Αγγελος Βιαννίτης, Χαρίτα Μήνη, Σάσσα Τσέιτοου, Χρήστος Πανόπουλος, Γιώργος Λεκάκης, Μαριλένα Αβραάµ-Ρέπα Art director Σοφία Λιβιεράτου Υπεύθυνη διόρθωσης κειµένων Kατερίνα Μπεχράκη

Οι απόψεις των συγγραφέων εκφράζουν τους ίδιους και δεν αποτελούν κατ’ ανάγκην και απόψεις του περιοδικού.

Από τον ΝΟΣΤΡΑ∆ΑΜΟ µέχρι το 2012

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ

για το τέλος του κόσμου ιχνηλατωντας τα µυστικά της Αγιασ Φιλοθέης το ιερο δεντρο και οι παραδοσεις των λαων της µεσογειου

29/3/2008: Το… έθιµο της «Ωρας

της Γης» διεθνοποιείται. Εκατοµµύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσµο σβήνουν τα φώτα για µία ώρα, εκφράζοντας µε αυτόν τον τρόπο την ανησυχία τους για την άνοδο της θερµοκρασίας στον πλανήτη. Η πόλη της Αθήνας συµµετέχει σε αυτή την εκστρατεία σβήνοντας τα φώτα στο ∆ηµαρχιακό Μέγαρο και στον Λυκαβηττό.

30/3/1282: Οι κάτοικοι του Παλέρµο της Ιταλίας εξεγείρονται κατά των Γάλλων κατακτητών τους. Η αιµατηρή εξέγερση θα µείνει στην ιστορία ως «Σικελικός Εσπερινός». 30/3/1867: Οι Ρώσοι πουλάνε την

Αλάσκα στην Αµερική για 7,2 εκατοµµύρια δολάρια, δίχως να γνωρίζουν ότι κάτω από τους πάγους κρύβεται µαύρος χρυσός. Από την άλλη, τα αµερικανικά ΜΜΕ κατηγορούν την κυβέρνηση ότι σπατάλησε δηµόσιο χρήµα για να αγοράσει ένα παγόβουνο.

1/4/1802: Το πρώτο πλυντήριο πιάτων πωλείται στο Σικάγο! 1/4/1849: Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ

διευθύνει την 9η Συµφωνία του Μπετόβεν στη ∆ρέσδη. Μεταξύ των ακροατών βρίσκεται και ο «πάπας» του Αναρχισµού, Μιχαήλ Μπακούνιν, ο οποίος συγχαίροντας στο τέλος το µαέστρο τού λέει χαρακτηριστικά: «Ακόµα και αν όλα τα πράγµατα καταστραφούν στο µέλλον, αυτό το έργο τέχνης πρέπει να µείνει ανέπαφο, ακόµα και µε κίνδυνο της ζωής µας».

2/4/1902: Ανοίγει ο πρώτος

κινηµατογράφος στην πόλη του Λος Aντζελες. Φέρει το όνοµα «Ηλεκτρικό Θέατρο».

Iδιοκτησία ΗΜΕΠΕΤ Α.Ε. Εκδότης Αλέξης Σκαναβής ∆ιευθυντής Πάνος Αµυράς ∆ιεύθυνση διαφήµισης Λουκάς Παπανικολάου Υποδοχή διαφήµισης Μίνα Γιαννάκη Οικονοµική διευθύντρια Μαριάννα Θαρενάκη Φωτογραφικό αρχείο Παναγιώτης Μούσουρας Φωτό Αρχείο Ελεύθερου Τύπου, Shutterstock, Ideal Image, Visual Photos, ΑΠΕ, Eurokinissi Υπεύθυνος κυκλοφορίας Κώστας Μπαλής Εκτύπωση ΤΥΠΟΕΚ∆ΟΤΙΚΗ Α.Ε. ∆ιανοµή ΕΥΡΩΠΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Νέο Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121 Τηλ.: 210 8113000, Fax: 210 8113001, Site: www.e-typos.com, e-mail: [email protected]

,

εναλλακτική µατιά στην επικαιρότητα

Από τoν Μηνά N. Παπαγεωργίου

[email protected]

Βιβλίο ή e-book; ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια οι πωλήσεις των ηλεκτρονικών βιπερισσότερη ώρα για να τα κάνουν «κτήµα» τους). Ενδεικτικό βλίων µέσω δηµοφιλών ιστοσελίδων (βλ. amazon) έχουν άλλωστε είναι και το πείραµα που διεξήχθη το 2003 στο ξεπεράσει σε χώρες όπως οι ΗΠΑ εκείνες των συγγραφιΠανεπιστήµιο του Leicester στην Αγγλία και που απέδειξε κών έργων που τυπώνονται σε χαρτί. Σε αυτό συµβάλλει ότι η ανάγνωση κειµένων σε έντυπη µορφή οδηγούσε στην εµπέδωση και όχι στην απλή ενθύµηση της πληροφορίας. το γεγονός της ραγδαίας διάδοσης συσκευών όπως είναι οι e-readers, τα tablets και τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα (smartphones), που ευνοούν µέσω των µεγάλων τους οθοΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ παράγοντας που φαίνεται να προκαλεί τις προνών την ανάγνωση βιβλίων, περιοδικών και εφηµερίδων. Ετσι αναφερθείσες διαφορές σχετίζεται µε το φως που εκπέµπουν τις τελευταίες δεκαετίες γινόµαστε µάρτυρες µιας σιωπηλής… οι οθόνες των ηλεκτρονικών συσκευών. Πρόκειται για µία επανάστασης που λαµβάνει χώρα σε παγκόσµιο επίπεδο, µιας διαδικασία που σταδιακά κουράζει το ανθρώπινο µάτι και επανάστασης που αρκετοί ειδικοί οδηγεί τον αναγνώστη είτε στην υποστηρίζουν ότι θα αλλάξει µια εγκατάλειψη της ανάγνωσης είτε για πάντα τον τρόπο µε τον οποίο στη µείωση της συγκέντρωσής του. ∆εν είναι τυχαίο άλλωστε οι επόµενες γενιές θα διαβάζουν Πείραµα που πραγµατοποιήθηκε πως οι e-readers της νέας γεκαι θα αποµνηµονεύουν κάθε εί- στο Πανεπιστήµιο του Leicester νιάς εστιάζουν στην ανάπτυξη δους κείµενο. Είναι όµως έτσι τα µιας νέας τεχνολογίας που θα πράγµατα; στην Αγγλία το 2003 απέδειξε ότι ελαχιστοποιεί την ποσότητα του ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ 20 η ανάγνωση κειµένων σε έντυπη φωτός που θα εκπέµπεται από τις µελλοντικές συσκευές του ετών αποδεικνύουν ξεκάθαρα ότι µορφή οδηγούσε στην εµπέδωση η πρόσληψη των πληροφοριών είδους. και η αποτύπωσή τους στη µνήµη και όχι στην απλή ενθύµηση της µας διαφοροποιούνται ανάλογα ΠΟΙΟ ΘΑ είναι, λοιπόν, το µέλλον µε το µέσον από το οποίο δια- πληροφορίας της έντυπης ανάγνωσης; Οπως βάζουµε. Πιο συγκεκριµένα, τα είναι λογικό, την περίοδο αυτή αποτελέσµατα των ερευνών καβρισκόµαστε σε ένα µεταβατικό ταλήγουν στο συµπέρασµα πως το ξεφύλλισµα ενός κειµένου χρονικά στάδιο και έτσι οι απόψεις διίστανται. Για παράδειγσε ηλεκτρονική µορφή γίνεται, ως επί το πλείστον, «για να µα, ερευνητές όπως η Abigail Sellen, εργαζόµενη σε ερευνηπάρουµε µια ιδέα», ενώ συνήθως ακολουθεί η ανάγνωση σε τικό κέντρο της Microsoft, υποστηρίζει στο βιβλίο της («The έντυπη µορφή για την πλήρη κατανόηση και δέσµευση της Myth of the Paperless Office») πως σε µερικές δεκαετίες το πληροφορίας. Σε σχετικές εξετάσεις που πραγµατοποιήθηκαν χαρτί θα αποτελεί ένα άγνωστο υλικό στα γραφεία µας. Από σε πανεπιστήµια του Μεξικού και της Ταϊβάν (το 2003 και το την άλλη, υπάρχουν (ακόµα τουλάχιστον) οι «πιστοί» αναγνώ2011, αντίστοιχα), διαπιστώθηκε ότι η συντριπτική πλειοψηστες των έντυπων εκδόσεων, που θεωρούν ότι οι βιβλιοθήκες φία των φοιτητών τύπωναν τα κείµενα που διάβαζαν στους δεν θα σταµατήσουν ποτέ να κοσµούν τους προσωπικούς µας ηλεκτρονικούς υπολογιστές έτσι ώστε να τα «καταλάβουν χώρους, προσφέροντας στους ανθρώπους όχι µόνο καλύσε βάθος», ενώ διαφορές εντοπίστηκαν και στο χρόνο που τερη πρόσληψη των πληροφοριών, αλλά και την ιδιαίτερη απαιτούνταν για την κατανόησή τους (συγκεκριµένα όσοι αίσθηση της ανάγνωσης στο χαρτί που δεν πρόκειται ποτέ διάβαζαν αποσπάσµατα από ηλεκτρονικό µέσο χρειάζονταν να ξεπεραστεί από καµία ηλεκτρονική συσκευή!

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  7

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

KOSM NEWS

8

Ο Νάσος Κοµιανός παρουσιάζει το νέο του βιβλίο ΤΗ ∆ΕΥΤΕΡΑ στις 31 Μαρτίου του 2014 και ώρα 7 µ.µ., ο συνεργάτης του περιοδικού µας Νάσος Κοµιανός παρουσιάζει στο πολιτιστικό κέντρο του ∆ήµου Κηφισιάς το νέο του βιβλίο µε τίτλο «Πέρα από το Αβατον» (εκδόσεις «iWrite»). Θα παραστούν και θα µιλήσουν οι: Μαρία Αλιφέρη, ηθοποιός. Απόστολος Αντωνάκης, δηµοσιογράφος (διευθυντής του περιοδικού «Φαινόµενα»). Αγγελος Βιαννίτης, ψυχολόγος, Θανάσης Βέµπος, συγγραφέας - ερευνητής. Τη συζήτηση θα συντονίσει η δηµοσιογράφος και συγγραφέας Ερρικα Αθανασίου.

Εκδήλωση για τον Θεόφιλο Καΐρη στην Αθήνα ΤΗ ∆ΕΥΤΕΡΑ 31 Μαρτίου και ώρα 19:00, η «Αίθουσα Λόγου και Τέχνης» της Στοάς του Βιβλίου (Πεσµαζόγλου 5 & Σταδίου, Αθήνα) πρόκειται να φιλοξενήσει µια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση προβληµατισµού και συζήτησης µε γενικό θέµα «Ο Θεόφιλος Καΐρης και ο Ελληνικός ∆ιαφωτισµός». Θα µιλήσουν οι: Νικήτας Σινιόσογλου, διδάκτωρ Φιλοσοφίας Πανεπιστηµίου Cambridge, µε θέµα «Ο Καΐρης ενώπιον του ανολοκλήρωτου ∆ιαφωτισµού». Ηλίας Τεµπέλης, επίκουρος καθηγητής Τοµέα Ανθρωπιστικών και Πολιτικών Επιστηµών της Σχολής Ναυτικών ∆οκίµων, µε θέµα «Η “αληθής” ευδαιµονία κατά τον Θεόφιλο Καΐρη». Παναγιώτης Τσολιάς, υποψήφιος διδάκτωρ Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ, δηµοσιογράφος, µε θέµα «Ιστορία και ∆ιδακτική της Φιλοσοφίας στον Θεόφιλο Καΐρη».

KOSM NEWS Επιµέλεια: Θεανώ Καρούτα

Εργαστήρια συγγραφικής τέχνης στη Θεσσαλονίκη! ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ µε µεγάλη επιτυχία τα εργαστήρια συγγραφικής τέχνης της Ευλαµπίας Τσιρέληστον στο χώρο του «Οικόπολις» στη Θεσσαλονίκη. Μετά τους κύκλους εργαστηρίων για το ∆ιήγηµα Τρόµου και το Ονειρικό ∆ιήγηµα, σειρά έχει το Φανταστικό ∆ιήγηµα! Τα µαθήµατα θα πραγµατοποιούνται κάθε ∆ευτέρα 18:00-20:00 στην οδό Πτολεµαίων 29Α, 5ος όροφος - εντός στοάς. Με το πέρας των µαθηµάτων, οι συµµετέχοντες θα λάβουν βεβαίωση συµµετοχής, ενώ θα ακολουθήσουν ειδικές βραδιές αφήγησης των διηγηµάτων. Παράλληλα, οι επίδοξοι συγγραφείς θα έχουν την ευκαιρία να συµµετάσχουν σε συλλογικές εκδόσεις, µε την απόλυτη οικονοµική υποστήριξη και χορηγία του εκδοτικού οίκου iwrite, ενώ τα καλύτερα διηγήµατα τρόµου θα συµµετάσχουν στο Φεστιβάλ Τρόµου της Θεσσαλονίκης (The Mini Festival of Horror and Grotesque) που λαµβάνει χώρα κάθε Οκτώβριο στη Θεσσαλονίκη. Πληροφορίες και δηλώσεις συµµετοχής στο τηλ. 6981331350 (what’s up) και το e-mail: [email protected]

Μια αλλιώτικη αντι-ηµερίδα την Πρωταπριλιά! ΤΡΑΓΕΛΑΦΙΚΕΣ, ΦΑΙ∆ΡΕΣ, φαρσικές και κωµικές καταστάσεις της καθηµερινής ζωής, κείµενα, λόγοι και πράξεις γεµάτα αντιφάσεις, υπερβολές, παραδοξότητα, λάθη, ψέµατα ανθρώπων και θεσµών είναι οι αθέατες και υποτιµηµένες πλευρές των πηγών από τους ερευνητές. Εξάλλου, πολλές φορές καταστάσεις, απόψεις και θέσεις ανθρώπων και θεσµών των παλαιότερων εποχών µοιάζουν αστείες ως συνέπεια της απόστασης και της αποξένωσης του παρόντος µε το παρελθόν. Ολα αυτά οι ιστορικοί και οι κοινωνικοί επιστήµονες τα συζητούν και γελούν µαζί τους στο περιθώριο των σοβαρών οµιλιών και των διαλέξεων, έξω από τις αίθουσες των συνεδρίων, στους διαδρόµους, στις ταβέρνες, στα µπαρ. Ας αντιµιλήσουµε λοιπόν στις σοβαρότητες και ας εστιάσουµε στο «παράδοξο». Ο Οµιλος Μελέτης Ιστορίας και Κοινωνίας (ΟΜΙΚ) σας προσκαλεί σε µια αλλιώτικη αντι-ηµερίδα την Τρίτη 1 Απριλίου και ώρα 18:00, στο Kreuzberg Urban Culture Club (Πλαταιών 36 και Σφακτηρίας, Κεραµεικός). Στην εκδήλωση συµµετέχει και ο αρχισυντάκτης του περιοδικού µας, Μηνάς Παπαγεωργίου, µε µία οµιλία του αναφορικά µε τους θιασώτες της θεωρίας της Επίπεδης Γης κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Αναζητήστε το πρόγραµµα της εκδήλωσης στο ∆ιαδίκτυο.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  9

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

KOSM NEWS

10 

Τύχη-βουνό Ι∆ΙΑΙΤΕΡΑ τυχερός µέσα στην ατυχία του στάθηκε ένας ποδηλάτης από τη Βραζιλία, αφού όπως ποδηλατούσε την προηγούµενη εβδοµάδα σε δρόµο της περιοχής Foz do Iguacu, που βρίσκεται στα σύνορα µε την Παραγουάη και την Αργεντινή, χτυπήθηκε από διερχόµενο φορτηγό. Ο ποδηλάτης που παρασύρθηκε από το φορτηγό που έτρεχε µε µεγάλη ταχύτητα, εκτινάχθηκε στον αέρα µε τρόπο και δύναµη τέτοια που θα µπορούσε ακόµα και να τον έχει σκοτώσει. Επειδή, όµως, όπως λένε, «όποιου του µέλει να πνιγεί ποτέ του δεν πεθαίνει», ο άντρας προσγειώθηκε σε ένα στρώµα κρεβατιού, το οποίο έφυγε από την καρότσα του φορτηγού, µετά το απότοµο φρενάρισµα του οδηγού του! Εν τέλει τη γλίτωσε µε ελαφρείς τραυµατισµούς, ενώ ούτε ο ίδιος δεν πιστεύει στην τύχη του.

Κοτόπουλο από την κόλαση ΤΡΕΙΣ απολιθωµένους σκελετούς ενός πλάσµατος που θυµίζει κοτόπουλο και ανήκε στην οικογένεια των δεινοσαύρων ανακάλυψαν Αµερικανοί παλαιοντολόγοι στη Βόρεια και στη Νότια Ντακότα. Χαριτολογώντας το αποκάλεσαν «κοτόπουλο από την κόλαση», εξαιτίας του τεράστιου ράµφους του, του οστέινου λοφίου, του κεφαλιού, των ψηλών ποδιών και των φτερών που εκτιµούν ότι είχε. Βέβαια, τα µακριά κοφτερά του νύχια, η µακριά ουρά σαύρας και η τροµερή αρπακτικότητά του το αποµακρύνουν από το συµπαθές, σήµερα, πτηνό. Πιο αναλυτικά, παλαιοντολόγοι από το Πανεπιστήµιο της Γιούτα και των µουσείων Φυσικής Ιστορίας Κάρνεγκι και Σµιθσόνιαν κατάφεραν για πρώτη φορά να καταχωρίσουν ως ξεχωριστό είδος τον Anzu wyliei, τα οστά του οποίου ανακάλυψαν σε περιοχή πλούσια σε αντίστοιχα ευρήµατα, µιας και στο παρελθόν έχουν εντοπιστεί εκεί οστά του Τυραννόσαυρου Ρεξ. Ο δεινόσαυρος, που έζησε πριν από περίπου 66 εκατ. χρόνια, είχε µήκος γύρω στα 3,5 µέτρα, ύψος όσο ένας άνθρωπος και βάρος µέχρι και 300 κιλά. Ο Matthew Lamanna, παλαιοντολόγος και επικεφαλής της µελέτης, είπε πως «το εν λόγω πλάσµα πρέπει να ήταν ιδιαίτερα τροµακτικό και µε περίεργη όψη, αφού ακόµα και µε τις γνώσεις που έχει σήµερα η επιστηµονική κοινότητα για τους δεινόσαυρους δεν θυµίζει σε τίποτα το βασικό αρχέτυπο». Οι επιστήµονες εκτιµούν, όπως δηµοσιεύεται στην επιθεώρηση «PloS ONE», πως ο Anzu wyliei ήταν µάλλον παµφάγος και ζούσε σε πεδιάδες γειτνιάζοντας µε άλλους δεινόσαυρους.

KOSM NEWS

Επιµέλεια: Θεανώ Καρούτα

Το UFO του Queensland ΚΑΤΟΙΚΟΣ του χωριού Chevron Island στο Queensland, ο Jack Purcell, πιστεύει ότι κατάφερε να απαθανατίσει µε την κάµερά του ένα άγνωστης ταυτότητας ιπτάµενο αντικείµενο, όταν το είδε να ίπταται την προηγούµενη Πέµπτη στον ουρανό πάνω από τη γειτονιά του. Οπως δήλωσε ο ίδιος, εκείνη τη στιγµή ήταν στην αυλή του σπιτιού του µε τη µητέρα και φίλους του, όταν παρατήρησαν το αντικείµενο. «Πρώτη το είδε η µητέρα µου και έκανε λόγο για παράξενο αεροπλάνο, µιας και τα φώτα του άλλαζαν χρώµατα», είπε ο άντρας και πρόσθεσε πως στη συνέχεια το αντικείµενο σταµάτησε την πορεία του

και απλά αιωρούνταν σε ένα συγκεκριµένο σηµείο, δίνοντάς του το χρόνο να προλάβει να ανοίξει την κάµερά του. Στο βίντεο που έχει τραβήξει ο Purcell φαίνεται ένα ιπτάµενο αντικείµενο, µε πράσινα, κόκκινα, κίτρινα και µπλε φώτα που αναβοσβήνουν. Η εµφάνιση του αντικειµένου κινητοποίησε ακόµα και τις Αρχές. Ενα αστυνοµικό ελικόπτερο πέταξε στην περιοχή για να ερευνήσει, όµως όπως είπε ο κ. Purcell «λίγο πριν προσεγγίσει το αντικείµενο, αυτό έσβησε τα φώτα του και εξαφανίστηκε». Η Αστυνοµία έκανε λόγο για ασύρµατα διαχειριζόµενη ιπτάµενη συσκευή και κάποιοι κάτοικοι εκτιµούν πως επρόκειτο για drone.

Βήµα στο µέλλον για τη βιβλιοθήκη του Βατικανού ΕΤΟΙΜΗ για το βήµα προς το µέλλον είναι η Βιβλιοθήκη του Βατικανού, που πρόκειται να ψηφιοποιήσει 3.000 χειρόγραφά της µέσα στα επόµενα τέσσερα χρόνια. Η διαδικασία ψηφιοποίησης της ανεκτίµητης συλλογής αρχαίων χειρογράφων, κάποια από τα οποία χρονολογούνται ακόµα και πριν από τις απαρχές της Εκκλησίας, αναµένεται να κοστίσει περισσότερο από 20 εκατοµµύρια δολάρια. Συνοδοιπόρος του Βατικανού στο εγχείρηµα αυτό θα είναι η ιαπωνική εταιρία τεχνολογίας NTT, που θα προσφέρει την τεχνογνωσία της. Στόχος του Βατικανού είναι και τα 82.000 χειρόγραφα που υπάρχουν στη Βιβλιοθήκη του να ψηφιοποιηθούν και να αναρτηθούν στο ∆ιαδίκτυο, όπου θα είναι προσβάσιµα σε όλους. «Τα έργα που θα ψηφιοποιηθούν εκτείνονται σε ένα ευρύ χρονικό φάσµα από την προ-Κολοµβιανή Αµερική και την Κίνα µέχρι την Απω Ανατολή και την αρχαία Ελλάδα, περιέχοντας έργα σε διάφορες γλώσσες και από πολιτισµούς που επηρέασαν την Ευρώπη αλλά και σηµαντικές εργασίες των µαθηµατικών, της λογοτεχνίας και των επιστηµών», δήλωσε ο βιβλιοθηκάριος σεβασµιότατος Jean - Louis Brugues.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  11

12  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Ο ΛΕΞΑΡΙΘΜΙΚΟΣ

ΚΩΔΙΚΑΣ

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ

ερευνα Ενας ιστορικός της επιστήµης από το Πανεπιστήµιον του Μάντσεστερ, ο δρ Jay Kennedy, κατόρθωσε να σπάσει τον συγγραφικόν Κώδικα του Πλάτωνος και να αποκαλύψει τα µυστικά µηνύµατα που από καιρόν αµφισβητούντο κρυµµένα καλώς εις τα γραπτά κείµενα του µεγάλου φιλοσόφου. Ο Πλάτων ήταν ο Αϊνστάιν της Χρυσής Εποχής στην Ελλάδα και τα έργα του ίδρυσαν τον δυτικόν πολιτισµόν και τις επιστήµες. Τα ευρήµατα του Jay Kennedy θα αλλάξουν ριζικά την Iστορία των απαρχών της δυτικής σκέψεως. Του Ελευθέριου Αργυρόπουλου, leſt[email protected]

Ο

∆Ρ KENNEDY, του οποίου τα πορίσµατα έχουν δηµοσιευθεί και εις την έγκυρη αµερικανική εφηµερίδα «Apeiron», αποκαλύπτει ότι ο Πλάτων χρησιµοποίησε µίαν µορφοδιάταξιν των συµβόλων που κληρονόµησε από τους αρχαίους οπαδούς του Πυθαγόρου, προκειµένου να δώσει εις τα βιβλία του µία µουσική δοµή. Εναν αιώνα νωρίτερα, ο Πυθαγόρας είχε διακηρύξει ότι οι πλανήτες και οι αστερισµοί παράγουν µία µη ακουστή µουσική, την λεγοµένη «αρµονία των σφαιρών». Ο Πλάτων µιµείτο αυτήν την κρυφή µουσική εις τα βιβλία του. Ο Dr. Jay Kennedy.

Φύση και Θεός ΟΙ ΚΡΥΜΜΕΝΟΙ κώδικες δεικνύουν ότι ο Πλάτων προκατέλαβε την επιστηµονικήν επανάστασιν 2.000 έτη πριν από τον Ισαάκ Νεύτωνα, ανακαλύπτοντας την σηµαντικότερη ιδέα, ότι «το βιβλίον της φύσεως» είναι γεγραµµένον εις την γλώσσαν των µαθηµατικών. Τα ανευρεθέντα αποκωδικοποιηµένα µηνύµατα αποκαλύπτουν επίσης έναν εκπληκτικόν τρόπον διά να ενώσει την επιστήµη και τη θρησκεία. Το δέος και η οµορφιά που αισθανόµαστε ως προς την φύσιν, λέγει ο Πλάτων, δεικνύει ότι είναι θεία δηµιουργία. Ανακαλύπτοντας την επιστηµονικήν τάξιν της φύσεως, πλησιάζουµε όλο και πιο κοντά εις τον Θεόν. Αυτό θα µπορούσε να παύσει τους πολέµους του σηµερινού πολιτισµού µεταξύ επιστήµης και θρησκείας. «ΤΑ 36 βιβλία του Πλάτωνος έπαιξαν πολύ σηµαντικόν ρόλον εις την ίδρυσιν του δυτικού πολιτισµού, αλλά είναι µυστηριώδη και καταλήγουν µε γρίφους», εξηγεί ο δρ Kennedy εις την σχολήν των βιοεπιστηµών του Μάντσεστερ. «ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ, πολλοί από τους οπαδούς του είπαν ότι τα βιβλία του περιείχαν κρυµµένα επίπεδα εννοιών και µυστικούς κώδικες, αλλά και αυτό απορρίφθηκε από τους σύγχρονους µελετητές. Είναι µία

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  13

14  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Tο «Συµπόσιον» του Πλάτωνα.

ΩΣΤΟΣΟ, Ο Πλάτων δεν εσχεδίασε την κρυπτογράφησιν των κειµένων του καθαρά διά διασκέδασιν, αλλά διά την προσωπική του ασφάλεια. Οι ιδέες του Πλάτωνος ήταν µια επικίνδυνη απειλή διά την θρησκείαν της εποχής του. Ο ίδιος είπεν ότι το σύµπαν κυβερνάται από µαθηµατικούς νόµους και όχι από τους θεούς. Ο ∆Ι∆ΑΣΚΑΛΟΣ του Πλάτωνος είχε εκτελεσθεί διά την δηµιουργίαν αιρέσεως. Η µυστικότης ήταν κάτι το φυσιολογικόν κατά την αρχαιότητα, ειδικά διά τις εσωτερικές και τις θρησκευτικές γνώσεις, αλλά και διά τον µεταπυθαγόρειον Πλάτωνα ήταν ζήτηµα ζωής και θανάτου. Η κωδικοποίησις των ιδεών ήταν ο µόνος τρόπος ώστε να είναι ασφαλής.

Εφόσον, λοιπόν, εις το έργον «Νόµοι» ο Πλάτων αναφέρει ότι το µήκος της κυκλικής περιφερείας της ιδανικής πολιτείας που έχει ως ακτίνα τον αριθµόν 5040 είναι ο αριθµός 31680, τούτον δηλώνει την γνώσιν του Πλάτωνος περί του αριθµού π µακρά και συναρπαστική ιστορία, αλλά βασικά εγώ έσπασα τον κώδικα. Εχω δείξει αυστηρά ότι τα βιβλία περιέχουν κώδικες και σύµβολα και ότι η διαλεύκανσις αυτών αποκαλύπτει την κρυµµένη φιλοσοφία του Πλάτωνος». ΑΥΤΟ ΘΑ µετατρέψει τις αρχές της Ιστορίας της δυτικής σκέψεως και ειδικώς την Ιστορίαν της αρχαίας επιστήµης, τα µαθηµατικά, την µουσικήν και την φιλοσοφίαν. Ο ∆Ρ Kennedy αφιέρωσε περισσότερα από πέντε έτη µελετώντας όσα γράφει ο Πλάτων και διεπίστωσε ότι εις την γνωστή του εργασία «∆ηµοκρατία» τοποθέτησε οµάδες λέξεων που σχετίζονται µε την µουσικήν µετά από κάθε δωδέκατον του κειµένου, σε ένα δωδέκατον, δύο δωδέκατα κ.λπ. Αυτή η τακτική µαθηµατικού προτύπου εκπροσώπησε την δωδεκατονική κλίµακα

(οι δώδεκα νότες µίας αρχαίας ελληνικής µουσικής κλίµακος). Μερικές από τις σηµειώσεις του ήσαν αρµονικές, ενώ άλλες παράφωνες. Στις τοποθεσίες µε τις αρµονικές νότες περιέγραψε τους ήχους που σχετίζονται µε την αγάπη ή το γέλιο, ενώ οι θέσεις µε τις παράφωνες νότες έχουν σηµανθεί µε στριγκούς ήχους, µε τον πόλεµον ή µε τον θάνατον. Αυτός ο µουσικός κώδιξ ήταν το κλειδίον διά την αποκρυπτογράφησιν καθ’ όλον το συµβολικόν σύστηµα του Πλάτωνος. Ο ∆Ρ Kennedy, ένας ερευνητής εις το κέντρον ιστορίας της επιστήµης, τεχνολογίας και ιατρικής, λέγει: «Οπως διαβάζουµε τα βιβλία του Πλάτωνος, τα συναισθήµατά µας ακολουθούν τις διακυµάνσεις της αρχαίας µουσικής κλίµακος. Ο Πλάτων παίζει µε τους αναγνώστες του, όπως ένας µουσικός µε τα διάφορα µουσικά όργανα».

Αναλύοντας τους κώδικες ΜΙΑ ΑΠΟ τις µορφές της πλατωνικής κωδικοποιήσεως είναι ο κώδιξ στιχοµετρίας, όσον αφορά τον αριθµόν των στίχων εις τα έργα του Πλάτωνος. Το λεξαριθµικόν άθροισµα της φράσεως «κώδιξ στιχοµετρίας» είναι ο αριθµός 2730, διά τον οποίον, όπως γνωρίζουµε, αντιστοιχεί και εις την συναρίθµησιν της φράσεως ο χωροχρόνος. ΚΩ∆ΙΞ ΣΤΙΧΟΜΕΤΡΙΑΣ = 2730! ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ο προπυθµενικός αριθµός που εξάγεται εκ του αριθµού 2730 είναι ο αριθµός 12, ένας αριθµός που είναι πολύ σηµαντικός διά την κωδικοποίησιν των έργων του Πλάτωνος. Πράγµατι: 2 + 7 + 3 + 0 = 12!!! Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ κώδιξ του Πλάτωνος ανεκαλύφθη εξ αιτίας της στιχοµετρίας των έργων του, η οποία φαίνεται να ακολουθεί τα ακέραια πολλαπλάσια του αριθµού 12. Η αριθµοσοφία και οι συνάριθµοι συµφωνούν, όπως αποδεικνύεται από τον αριθµόν 3280, που αντιστοιχεί εις το άθροισµα των σχετικών ισοψήφιων φράσεων που ακολουθούν: ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΣ ΚΩ∆ΙΞ = 3280

ερευνα Η ∆Ω∆ΕΚΑΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΟΣ ΣΤΙΧΟΜΕΤΡΙΑ = 3280

Ο Πλάτωνας στην «Ιστορία της Φιλoσοφίας» του Thomas Stanley.

Η ΣΥΝΑΡΙΘΜΗΣΙΣ της φράσεως η δωδεκαπολλαπλάσιος είναι ο αριθµός 1644, ο οποίος αντιστοιχεί σε ακέραιον πολλαπλάσιον του 12. Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι συνάριθµοι γνωρίζουν µαθηµατικά: Η δωδεκαπολλαπλάσιος = 1644 = 137Χ12!

Στίχοι και πληροφορίες ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ γνωστόν, οι αρχαίοι συγγραφείς αµείβοντο αναλόγως µε τον αριθµόν των στίχων που έγραφαν. Αυτό σηµαίνει ότι κάποιοι µετρούσαν τον αριθµόν των στίχων των αρχαίων συγγραφέων. Ο Πλάτων έγραψε τα κείµενά του κωδικοποιώντας κάποια νοήµατα ακόµη και εις τον αριθµόν των στίχων αυτών, τόσον µε µαθηµατικόν τρόπον, αλλά και µε τρόπον που σχετίζεται µε την µουσικήν µίας αρχαίας πυθαγορείου δωδεκατονικής κλίµακος. ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ του καθηγητού Κέννεντυ απέδειξαν ότι ο αριθµός των στίχων του κειµένου «Απολογία» είναι 1200, ενώ ο αριθµός των στίχων εκάστου εκ των έργων «Πρωταγόρας», «Κρατύλος», «Φίληβος» και «Συµπόσιον» είναι 2400. Ακόµη, ο αριθµός των στίχων του έργου «Γοργίας» είναι 3600, ενώ οι στίχοι των έργων «Πολιτεία» και «Νόµοι» είναι 12200 και 14400 αντιστοίχως. Οι αριθµοί 1200, 2400 και 3600 είναι όλοι ακέραια πολλαπλάσια του 12 και ευρίσκονται σε αναλογία 1:2:3, ενώ ο αριθµός 12200 δεν διαιρείται διά του 12. Ο αριθµός 14400 είναι επίσης ένα πολλαπλάσιον του 12 και µάλιστα ισούται µε το εκατονταπλάσιον του αριθµού 144, ο οποίος είναι τέλειον τετράγωνον του 12 και ως γνωστόν ισούται µε τον αριθµόν της λέξεως Θείον. Επιπλέον, προσθέτοντας τους αριθµούς των στίχων των έργων «Πρωταγόρας», «Κρατύλος», «Φίληβος», «Συµπόσιον» και «Γοργίας» λαµβάνουµε ως άθροισµα τον αριθµόν 13200, δηλαδή ένα ακόµη πολλαπλάσιον του αριθµού 12. Εχουµε: 2400 + 2400 + 2400 + 2400 + 3600 = 13200 => 13200 = 1100 Χ 12. ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕ. ΑΚΟΜΗ, ότι εάν εις τον

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  15

16  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Aπό πάπυρο που φιλοξενεί το πλατωνικό έργο «Αλκιβιάδης».

ο αριθµός 36: ∆Ω∆ΕΚΑΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΟΣ = ΣΤΙΧΟΜΕΤΡΙΑ = Η Β’ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ = 1636! ΑΚΟΜΗ, ΘΑ παρατηρήσουµε ότι η συναρίθµησις της φράσεως πολλαπλάσιον του δώδεκα είναι ο αριθµός 2256, ο οποίος είναι και αυτός ακέραιον πολλαπλάσιον του δώδεκα. Είναι τόσα πολλά αυτά τα λεξαριθµικά δεδοµένα, που συµφωνούν µε την µαθηµατική επιστήµη, ώστε να είναι απλώς τυχαίες συµπτώσεις. Πράγµατι: ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΟΝ ΤΟΥ ∆Ω∆ΕΚΑ = 2256 = 188Χ12!

προηγούµενον αριθµόν (13200) προσθέσουµε και τον αριθµόν των στίχων του έργου «Απολογία» (1200), τότε ευρίσκουµε τον αριθµόν των στίχων του έργου «Νόµοι» (14400): 1200 + 2400 + 2400 + 2400 + 2400 + 3600 = 14400. ΤΕΛΟΣ, ΤΟ άθροισµα των αριθµών των στίχων των οκτώ προαναφερθέντων πλατωνικών έργων είναι ο αριθµός 41000 ακριβώς. Πράγµατι: 1200 + 2400 + 2400 + 2400 + 2400 + 3600 + 12200 + 14400 = 41000. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΙΣΜΕΝΑ γεγονότα της Ιστορίας τα οποία είναι πολύ σηµαντικά και δεν γίνονται ορατά διά των οφθαλµών των ανθρώπων, αλλά κωδικοποιούνται και δίδονται µε αυτόν τον τρόπον εις τις επερχόµενες γενεές. Η λεξαριθµική απόδειξις ότι η µυστική στιχοµετρία ορισµένων εκ των έργων του Πλάτωνος είναι δωδεκαπολλαπλάσιος και το γεγονός ότι ακόµη και η β’ τετρακτύς, δηλαδή η µεγάλη τετρακτύς (36 = 3Χ12) είναι πολλαπλάσιον του αριθµού δώδεκα δίδεται από την ισοψηφίαν που ακολουθεί, εις την οποίαν περιέχεται και

Υπολογίζοντας το λεξαριθµικόν άθροισµα των ονοµάτων των δεκαέξι πρώτων έργων του Πλάτωνος, θα εκπλαγούµε. Ο αριθµός που προκύπτει δεν είναι απλώς ένα πολλαπλάσιον του αριθµού 12, αλλά εκτός του ότι έχει ως προπυθµενικόν αριθµόν επίσης τον αριθµόν 12, διαιρούµενος µε τον αριθµόν της δωδεκάδος δίδει ως πηλίκον το 1261. Οµως, γνωρίζουµε ότι ο αριθµός αυτός είναι ο συνάριθµος του ονόµατος Πλάτων!

∆ΙΑ ΤΩΝ ανωτέρω λεξαριθµικών σχέσεων, όπως και µέσω των εκπληκτικών λεξαριθµικών ανακαλύψεων που θα παρουσιαστούν παρακάτω, γίνεται πλήρως αντιληπτόν ότι ο κώδιξ του µεγάλου φιλοσόφου Πλάτωνος είναι ο αριθµός 12 και βεβαίως αυτός είναι το µέτρον της δωδεκαπολλαπλασίου στιχοµετρίας. Τούτο φαίνεται καλώς και διά της εποµένης ισοψηφίας, της σχετικής µε τον παλινδροµικόν αριθµόν 5115, η οποία µάλιστα έχει ως προπυθµενικόν αριθµόν τον αριθµόν της δωδεκάδος. Πράγµατι: Ο ΚΩ∆ΙΞ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ = 5115 => 5 + 1 + 1 + 5 = 12! ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ ΤΗΣ ∆Ω∆ΕΚΑΠΟΛΛΑ ΠΛΑΣΙΟΥ ΣΤΙΧΟΜΕΤΡΙΑΣ = 5115!

Η λεξαριθµικη αναλυσις των εργων του πλατωνος Ο ΑΡΙΘΜΟΣ των έργων του Πλάτωνος δεν είναι τυχαίος. Ισούται µε το 36, δηλαδή µε την δευτέραν πυθαγόρειον τετρακτύν. Η δευτέρα ή αλλιώς η µεγάλη τετρακτύς ισούται µε το άθροισµα των οκτώ πρώτων διαδοχικών φυσικών αριθµών 1+2+3+4+5+6+7+8 = 36. Επιπλέον, είναι προφανές ότι ακόµη και ο αριθµός 36 είναι ακέραιον πολλαπλάσιον του 12 (36 = 3Χ12). Φαίνεται, λοιπόν, ότι το γεγονός της κωδικοποιήσεως του αριθµού 12 σε όλα τα µήκη και πλάτη του πλατωνικού έργου δεν είναι δυνατόν να είναι τυχαίον. Τα έργα του Πλάτωνος είναι τα ακόλουθα 36: «Ευθύ-

ερευνα Μία από τις πλέον σηµαντικές λεξαριθµικές ανακαλύψεις που έχουν γίνει µέχρι σήµερον είναι το γεγονός της συµφωνίας της συναριθµήσεως της φράσεως και ο καθορισµός πληθυσµού ιδανικής πολιτείας κατά τον Πλάτωνα µε τον αριθµόν 5040.

φρων», «Απολογία», «Κρίτων», «Φαίδων», «Κρατύλος», «Θεαίτητος», «Σοφιστής», «Πολιτικός», «Παρµενίδης», «Φίληβος», «Συµπόσιον», «Φαίδρος», «Αλκιβιάδης α’», «Αλκιβιάδης β’», «Ιππαρχος», «Ερασταί», «Θεάγης», «Χαρµίδης», «Λάχης», «Λύσις», «Ευθύδηµος», «Πρωταγόρας», «Γοργίας», «Μένων», «Ιων», «Ιππίας Ελάσσων», «Ιππίας Μείζων», «Μενέξενος», «Κλειτοφών», «Πολιτεία», «Τίµαιος», «Κριτίας», «Μίνως», «Νόµοι», «Επινοµίς» και «Επιστολαί». ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ των ονοµάτων των πρώτων πέντε έργων του Πλάτωνος περιέχουν συνολικά 36 γράµµατα, ενώ το σύνολον των γραµµάτων που αποτελούν τους τίτλους των 20 πρώτων έργων είναι 156 και βεβαίως ισχύει η σχέσις 156 = 12Χ13. Το σύνολον όλων των γραµµάτων που αποτελούν τους τίτλους και των 36 πλατωνικών έργων είναι ακριβώς 288. Οµως, ακόµη και ο αριθµός 288 είναι ακέραιον πολλαπλάσι-

ον του 12. Είναι γεγονός ότι 288=24Χ12. Επιπλέον, παρατηρούµε ότι 288=2Χ12Χ12! Εποµένως, είναι εµφανές ότι η παρουσία του αριθµού 12 εις τα έργα του Πλάτωνος είναι πανταχού παρούσα.

+ ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ + ΣΟΦΙΣΤΗΣ + ΠΟΛΙ ΤΙΚΟΣ + ΠΑΡΜΕΝΙ∆ΗΣ + ΦΙΛΗΒΟΣ + ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ + ΦΑΙ∆ΡΟΣ + ΑΛΚΙΒΙΑ ∆ΗΣ Α’ + ΑΛΚΙΒΙΑ∆ΗΣ Β’ + ΙΠΠΑΡΧΟΣ + ΕΡΑΣΤΑΙ = 15132

ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΣ ΟΜΩΣ το λεξαριθµικόν άθροισµα των ονοµάτων των δεκαέξι πρώτων έργων του Πλάτωνος θα εκπλαγούµε µε την έκπληξιν των εκπλήξεων. Ο αριθµός που προκύπτει από αυτά δεν είναι απλώς ένα πολλαπλάσιον του αριθµού 12, αλλά, εκτός του ότι έχει ως προπυθµενικόν αριθµόν επίσης τον αριθµόν 12, διαιρούµενος µε τον αριθµόν της δωδεκάδος δίδει τον αριθµόν 1261 ως πηλίκον. Οµως, γνωρίζουµε ότι ο αριθµός αυτός είναι ο συνάριθµος του ονόµατος Πλάτων!

ΠΡΑΓΜΑΤΙ, Ο προπυθµενικός αριθµός που προκύπτει εκ του αριθµού 15132 είναι και πάλιν ο αριθµός 12, δηλαδή το κλειδίον του Πλάτωνος: 15132 => 1 + 5 + 1 + 3 + 2 = 12!

∆ΙΑ ΤΟΥ λόγου το αληθές, έχουµε τις ακόλουθες σχέσεις: ΕΥΘΥΦΡΩΝ + ΑΠΟΛΟ ΓΙΑ + ΚΡΙΤΩΝ + ΦΑΙ∆ΩΝ + ΚΡΑΤΥΛΟΣ

ΤΟ ∆Ε πηλίκον του αριθµού 15132 διά του αριθµού 12 είναι ο συνάριθµος του ονόµατος του µεγάλου δηµιουργού των ανωτέρω έργων: 15132/12 = 1261 ΠΛΑΤΩΝ = 80 + 30 + 1 + 300 + 800 + 50 = 1261!!! ΕΙΣ ΤΟ παρόν σηµείον, θα αναφέρουµε ότι το πλήθος των διαµερίσεων του συναρίθ-

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  17

18  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

µου του ονόµατος Πλάτων είναι ο τεράστιος αριθµός που δίδεται από την εξίσωσιν p(1261) = 4095463129126261081645 76640399383898, ο οποίος αποτελείται από 36 ψηφία, όσα δηλαδή και τα πλατωνικά έργα! Μάλιστα, το άθροισµα των 36 αυτών ψηφίων είναι ο αριθµός 168, ο οποίος διαιρείται ακριβώς µε τον αριθµόν 12, εφόσον 168 = 12Χ14. ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΩΡΑ το λεξαριθµικόν άθροισµα των ενάρθρων ονοµάτων των δεκαέξι πρώτων έργων του Πλάτωνος, µας περιµένει µία ακόµη έκπληξις. Ο αριθµός που προκύπτει από αυτά (16500) είναι ένας αρκετά στρογγυλός αριθµός, αφού είναι πολλαπλάσιον του αριθµού 500. Επί-

ΤΟ ΕΝΑΤΟ έργο του µαθηµατικού Ελευθερίου Αργυρόπουλου µε τίτλο «Η Αλφαριθµητική Ευφυΐα της Ελληνικής Γλώσσης» παρουσιάζει αποδείξεις περί της ύπαρξης του κώδικα του Πλάτωνα. Αποκαλύπτει τη µυστική ακολουθία του Πλάτωνα και αποκωδικοποιεί τη φράση «µηδείς αγεωµέτρητος εισίτω». Επιπλέον, αποδεικνύει ότι οι οκτώ πρώτοι αριθµοί της αναδροµικής ακολουθίας του Πλάτωνα είναι δυνατόν να εξαχθούν από συνδυασµούς λεξαρίθµων διαφόρων ανάρθρων ονοµάτων των πλατωνικών έργων και έτσι φαίνεται ότι ο Πλάτων ήταν γνώστης της ακολουθίας Fibonacci αρκετούς αιώνες πριν από το γνωστό Ιταλό µαθηµατικό.

σης, εκτός του ότι περιέχει τον αριθµόν 16, που ισούται µε το πλήθος των πρώτων 16 έργων, είναι και πολλαπλάσιον του αριθµού 12, αλλά, εκτός αυτού, έχει ως προπυθµενικόν αριθµόν και πάλι τον αριθµόν 12. Επιπλέον, όταν διαιρεθεί µε τον αριθµόν 12, δίδει τον αριθµόν 1375 ως πηλίκον. Ο Πλάτων, εκτός από µέγας φιλόσοφος, είναι και µέγας καλλιτέχνης, όσον αφορά την αριθµητικήν κωδικοποίησιν των έργων του µέσω του αριθµού της δωδεκάδος. Πράγµατι: Ο ΕΥΘΥΦΡΩΝ + Η ΑΠΟΛΟΓΙΑ + Ο ΚΡΙΤΩΝ + Ο ΦΑΙ∆ΩΝ + Ο ΚΡΑΤΥΛΟΣ + Ο ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ + Ο ΣΟΦΙΣΤΗΣ + Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ + Ο ΠΑΡΜΕΝΙ∆ΗΣ + Ο ΦΙΛΗΒΟΣ + ΤΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ + Ο ΦΑΙ∆ΡΟΣ + Ο ΑΛΚΙΒΙΑ∆ΗΣ Α’ + Ο ΑΛΚΙΒΙΑ∆ΗΣ Β’ + Ο ΙΠΠΑΡΧΟΣ + ΟΙ ΕΡΑΣΤΑΙ = 15132 + 370 + 8 + 80 + 13Χ70 = 15132 + 370 + 8 + 80 + 910 = 16500 ΕΠΙΠΛΕΟΝ, ΙΣΧΥΕΙ η σχέσις: 1 + 6 + 5 + 0 + 0 = 12. Ενώ γνωρίζουµε, ακόµη, ότι Φιλόσοφος = 1650 και βεβαίως 1650Χ10 = 16500! Επίσης, παρατηρούµε ότι ο αριθµός που εξάγεται από το άθροισµα των τεσσάρων ψηφίων του αριθµού 1375 είναι ο αριθµός 16, δηλαδή ο αριθµός που αντιστοιχεί εις το πλήθος των έργων του Πλάτωνος, που συναριθµήσαµε µε την προσθήκην του άρθρου που τους αναλογεί. Ακόµη, ο αριθµός 10 που εµπλέκεται εις το ανωτέρω γινόµενον αντιστοιχεί εις την πρώτην πυθαγόρειον τετρακτύν: 16500/12 = 1375 => 1 + 3 + 7 + 5 = 16 ΜΙΑ ΑΠΟ τις πλέον σηµαντικές λεξαριθµικές ανακαλύψεις που έχουν γίνει µέχρι σήµερον είναι το γεγονός της συµφωνίας της συναριθµήσεως της φράσεως και ο καθορισµός πληθυσµού ιδανικής πολιτείας κατά τον Πλάτωνα µε τον αριθµόν 5040. Πράγµατι: Ο ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣ

ΜΟΥ Ι∆ΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ = 5040! ΑΚΟΜΗ, ΕΙΣ το έργον «Νόµοι», ο Πλάτων αναφέρει ότι ο αριθµός 5040 διαιρείται µε όλους τους αριθµούς από το 1 µέχρι

και το 10, αλλά όχι µε τον αριθµόν 11. Πρώτοι αριθµοί καλούνται οι αριθµοί οι οποίοι έχουν ως µοναδικούς διαιρέτες τον εαυτόν τους και την µονάδαν. Η ακολουθία των πρώτων αριθµών αποτελείται από απείρους όρους και έχει ως εξής: 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37…

θεωρηµα του πλατωνος ∆ΙΑ ΚΑΘΕ πρώτον αριθµόν p, ο οποίος είναι µεγαλύτερος ή ίσος του 5, ο αριθµός p! (p παραγοντικόν p! = 1.2.3…(p-1).p) διαιρείται µε όλους τους φυσικούς αριθµούς από το 1 έως και το q – 1, όπου q είναι ο επόµενος πρώτος αριθµός µετά από τον p. Πράγµατι όταν p = 3 => p! = 1.2.3 = 6 και ο αριθµός 6 δεν διαιρείται µε τον αριθµόν 4, ο οποίος ανήκει εις το διάστηµα [3, 6] ενώ εις το ίδιον διάστηµα ανήκει ο αριθµός 5, που είναι ο επόµενος πρώτος µετά τον αριθµόν 3.

θεωρηµα των bertrand - chebyshev ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ Ο Πλάτων να τοποθετήσει

ανεξηγητο ερευνα Το δέος και η οµορφιά που αισθανόµαστε ως προς την φύσιν, λέγει ο Πλάτων, δεικνύει ότι είναι θεία δηµιουργία. Ανακαλύπτοντας την επιστηµονικήν τάξιν της φύσεως, πλησιάζουµε όλο και πιο κοντά εις τον Θεόν. Αυτό θα µπορούσε να παύσει τους πολέµους του σηµερινού πολιτισµού µεταξύ επιστήµης και θρησκείας θα πρέπει να ισούται µε τον αριθµόν 7920. Τούτον είναι ορθόν, διότι 31680/4 = 7920. Οµως, ο Ελλην λόγος, ως παντογνώστης, γνωρίζει τα ανωτέρω διά της εκπληκτικής ισοψηφίας που ακολουθεί: Ο ΚΑΘΟΡΙΣ ΜΟΣ ΠΛΕΥΡΑΣ ΤΟΥ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟΥ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ = 7920! τον επόµενον πρώτον αριθµόν µετά από τον p, θα έπρεπε να γνωρίζει το θεώρηµα των Bertrand - Chebyshev, περίπου 23 αιώνες πριν από αυτούς. Το θεώρηµα αυτό διετυπώθη από τον Bertrand το έτος 1845 και απεδείχθη από τον Chebyshev το έτος 1850. Είναι ένα πολύ βασικόν θεώρηµα της θεωρίας αριθµών και µας τονίζει ότι «∆ιά κάθε φυσικόν αριθµόν κ, υπάρχει τουλάχιστον ένας πρώτος αριθµός µεταξύ του διαστήµατος [κ, 2κ]».

Eφαρµογη του θεωρηµατος του πλατωνος: platonic prime sieve ∆ΙΑ ΤΟΥ θεωρήµατος αυτού, αφού υπολογίσουµε το p παραγοντικόν, ευρίσκουµε εύκολα και σύντοµα όλους τους πρώτους αριθµούς που υπάρχουν εις το διάστηµα [p, 2p]. ΑΚΟΜΗ, ΕΙΣ το έργον «Νόµοι», ο Πλάτων αναφέρει ότι εάν το σχήµα της ιδανικής πολιτείας είναι τετράγωνον, τότε προκειµένου το µήκος της περιµέτρου αυτού να είναι ίσον µε το µήκος της περιφερείας της κυκλικής ιδανικής πολιτείας, η πλευρά του

ΕΦΟΣΟΝ, ΛΟΙΠΟΝ, εις το έργον «Νόµοι» ο Πλάτων αναφέρει ότι το µήκος της κυκλικής περιφερείας της ιδανικής πολιτείας που έχει ως ακτίνα τον αριθµόν 5040 είναι ο αριθµός 31680, τούτον δηλώνει την γνώσιν του Πλάτωνος περί του αριθµού π. Πράγµατι, όπως γνωρίζουµε σήµερον, ο µαθηµατικός τύπος που µας δίδει το µήκος της περιφερείας ενός κύκλου συναρτήσει της διαµέτρου αυτού είναι ο C = 2πr, όπου r είναι ο αριθµός που αντιστοιχεί εις το µήκος της ακτίνος του. Θέτοντας τώρα τα αριθµητικά δεδοµένα που δίδονται εκ του Πλάτωνος εις τον συγκεκριµένον τύπον, λαµβάνουµε την τιµή του αριθµού π την οποίαν εγνώριζε ο Πλάτων και αποδεικνύουµε ότι αυτή είναι: C = 2πr π = C/2r π = 31680/10080 π = 22/7. ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ αυτό αποτελεί απόδειξιν ότι ο Πλάτων εγνώριζε την προσέγγισιν του Αρχιµήδους σχετικώς µε τον αριθµόν π τουλάχιστον 70 έτη πριν από αυτόν! ΑΚΟΜΗ, Ο Ελλην λόγος γνωρίζει το µήκος της κυκλικής περιφερείας της ιδανικής πολιτείας, που αναφέρει ο Πλάτων εις το έργον του «Νόµοι». Πράγµατι: ΤΟ ΙΣΑ ΡΙΘΜΟΝ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΣ Ι∆ΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙ

ΤΕΙΑΣ ΤΗΣ ΟΡΙΖΟΜΕΝΗΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΕΧΟΥΣΗΣ ΩΣ ΜΗΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟΝ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΧΙΛΙΑ∆ΩΝ ΤΕΣΣΑΡΑ ΚΟΝΤΑ ΜΟΝΑ∆ΩΝ ΕΣΤΙΝ Ο ΕΞΑ ΓΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΚ ΤΟΥ ΓΙΝΟ ΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΙΚΟΣΙ ∆ΥΟ ΕΒ∆ΟΜΩΝ ΕΠΙ ΤΟ ∆ΙΠΛΑΣΙΟΝ ΓΙΝΟΜΕΝΟΝ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΣ ΑΥΤΗΣ = 31680!

Who is who:

Ο Ελευθέριος Αργυρόπουλος γεννήθηκε στην Καλαµάτα το 1967. Το ενδιαφέρον του στα µαθηµατικά τον οδήγησε στην ανακάλυψη 520 αποδείξεων του πυθαγορείου θεωρήµατος κατά την περίοδο 1986-1997. Οι 520 αποδείξεις είναι ο µεγαλύτερος αριθµός αποδείξεων που έχουν ανακαλυφθεί επί του πυθαγορείου θεωρήµατος από µαθηµατικό. Από το 1983 ερευνά τη δοµή της ελληνικής γλώσσας και έχει συγγράψει τέσσερα σχετικά βιβλία. Επιπλέον, εκτός από τα µαθηµατικά έχει ασχοληθεί µε τον αθλητισµό και την ηλεκτρονική µουσική. Εχει συνθέσει τρία µουσικά έργα ενώ έχει τρέξει αρκετούς µαραθωνίους και υπερµαραθωνίους µε µεγαλύτερη απόσταση τη διαδροµή Αλεξανδρούπολης-Αθήνας (850 χλµ.), την οποία έχει καλύψει δύο φορές, το 2004 και το 2005.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  19

20 

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

εικονεσ Στη σκιά του Big Ben Αποτελεί σήµα κατατεθέν της πόλης του Λονδίνου, παρ’ όλα αυτά για τους επισκέπτες του βρίσκεται αναµφίβολα στη σκιά του… µεγάλου ρολογιού. Ο λόγος για τον καθεδρικό ναό του Αγ. Παύλου, έδρα της Αρχιεπισκοπής του Λονδίνου, που χτίστηκε στο λόφο Ludgate στις αρχές του 7ου µεταχριστιανικού αιώνα, αν και ο τωρινός, ύψους 111 µέτρων, αποτελεί κτίσµα του 17ου. Ο ναός παρουσιάζει µια αρκετά περιπετειώδη ιστορία στο πέρασµα του χρόνου, έχοντας υποστεί συνεχείς ανακατασκευές αλλά και σηµαντικές φθορές, ιδίως κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  21

22  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Χιλιασµός

Η ελπίδα για την έλευση του Σωτήρα

προφητειες Στους µεσαιωνικούς χρόνους οι κοινωνίες εξαθλιώνονταν, οι ηγεµόνες απεδείκνυαν συνεχώς το πόσο διεφθαρµένοι ήταν και το ιερατείο έδειχνε σηµάδια παρακµής απογοητεύοντας το ποίµνιο. Η ανάγκη µεγάλης µερίδας πιστών να ελπίζουν στη ∆ευτέρα Παρουσία δυνάµωνε συνεχώς. Μια ανάγκη που µεταφραζόταν στην προσµονή της έλευσης του Σωτήρα που θα έφερνε την αναγέννηση του κόσµου και το τέλος της δυστυχίας. Και για τους χιλιαστές, αυτό αναµενόταν κάθε χίλια χρόνια. Και παρά το ότι κάθε φορά η «προφητεία» δεν επιβεβαιωνόταν, οι πεποιθήσεις αυτές άφησαν το στίγµα τους στο δυτικό πολιτισµό και την πολιτική σκέψη. Της Θεανώς Καρούτα, [email protected]

Κ

ΑΤΑ ΤΗ διάρκεια της ιστορίας των τελευταίων 20 αιώνων, οι εσχατολογικές, τελολογικές θεωρίες χαρακτηρίζονται από µεγάλη ποικιλία και ενδιαφέρον. Παρ’ όλα αυτά, τα χιλιαστικά οράµατα διακρίνονται και ξεχωρίζουν τόσο για την ιδιαιτερότητά τους και την αντοχή τους στο χρόνο όσο και για το ότι κατάφεραν να επηρεάσουν τη δυτική κουλτούρα και την πολιτική σκέψη από τα πρώτα χρόνια του Μεσαίωνα µέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα. Κι αυτό συνέβαινε γιατί συχνά-πυκνά συνδέονταν µε κάθε ριζοσπαστικό κίνηµα που εµφανιζόταν. Η ΧΙΛΙΑΣΤΙΚΗ ρητορική παρουσίαζε διαχρονικά οµοιότητες µε τη ριζοσπαστική, διεκδικητική ρητορική των επαναστατών. Αµφότερες απέπνεαν µε το άρωµα της θείας δίκης, της επικράτησης και κυριαρχίας των ταπεινών και αδικηµένων και της τιµωρίας των άπληστων και άδικων, µέσω της αναγέννησης ενός κόσµου µε λιγότερη δυστυχία. Ενας «Κήπος της Εδέµ», που θα εµφανιζόταν ως αποτέλεσµα είτε της έλευσης του Ιησού είτε των περισσότερο δίκαιων κοινωνικοπολιτικών καθεστώτων… Η ΑΝΑΜΟΝΗ της έλευσης του Σωτήρα από τους χιλιαστές και ο ευαγγελισµός της κοινωνικής δικαιοσύνης από τους πρώτους σοσιαλιστές και επαναστάτες κατέληξαν να εµφανίζουν πολλά κοινά, µε τρόπο τέτοιο που συχνά να µη γίνεται διακριτό το σηµείο που τα διαχωρίζει. Παράλληλα, αυτή η ασαφής και συχνά δυσδιάκριτη διαχωριστική γραµµή αποτέλεσε και τον κύριο λόγο που οι χιλιαστικές θεωρίες κατάφεραν να επηρεάσουν τόσο

βαθιά την κουλτούρα και τον πολιτισµό της µεσαιωνικής, αλλά και µεταµεσαιωνικής Ευρώπης, η οποία αποτελούσε ένα πεδίο έντονων πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών.

Η ανάγκη για ελπίδα ΤΑ ΨΕΓΑ∆ΙΑ του υλικού κόσµου, οι ατέλειες της επίσηµης Εκκλησίας και οι διεφθαρµένοι ηγεµόνες σε συνδυασµό µε την κατάσταση του ολοένα και περισσότερο εξαθλιωµένου λαού ερµηνεύονταν από τους χιλιαστές ως τα ατράνταχτα σηµάδια της προβλεπόµενης ηµέρας της κρίσης. Η προοπτική ενός νέου κόσµου, πιο δίκαιου και µε λιγότερη δυστυχία, ήταν µια ιδέα περισσότερο από γοητευτική για τους δοκιµαζόµενους πιστούς.

Η ΣΚΕΨΗ που επικρατούσε στους κύκλους των χιλιαστών από το 2ο-3ο κιόλας µεταχριστιανικό αιώνα ήταν πως δεν θα αργήσει η µέρα που οι δίκαιοι θα αναστηθούν και θα βασιλέψουν µαζί µε τον Ιησού που θα επιστρέψει στη Γη. Αλλωστε η ίδια η χριστιανική πίστη είχε θεµελιωθεί πάνω στην ιδέα της προφητείας αυτής, που θέλει τους άδικους να κρίνονται εν µέσω εικόνων βγαλµένων από την Αποκάλυψη. Ο ΧΙΛΙΑΣΤΙΚΟΣ εξτρεµισµός άρχισε σταδιακά να παίρνει σάρκα και οστά. Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός πως οι χιλιαστικές προφητείες φάνταζαν πάντα ως επικίνδυνες στα µάτια των εξουσιαστών, που φοβούνταν τις ανατρεπτικές αντιδράσεις που µπορούσαν να πυροδο-

Η στιγµή της κρίσης των πιστών κατά τη ∆ευτέρα Παρουσία.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  23

24  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Παρόµοιου τύπου κοινωνικές εξεγέρσεις συνεχίστηκαν µέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1790, µε τους υποκινητές των κινηµάτων να οικειοποιούνται τη βιβλική γλώσσα, το 1801 στην Αγγλία, µε τους εργάτες να οργανώνονται σε µυστικούς οµίλους και να ορκίζονται στο όνοµα του προφήτη Ιεζεκιήλ και το 1848 µε τον αποκαλυπτικού τύπου κοµµουνισµό να κάνει πολύ πιο δυναµική εµφάνιση τήσουν. Σε αυτές γινόταν λόγος για το τέλος της κοσµικής εξουσίας, κάτι για το οποίο είχε κάνει λόγο και ο Ιησούς, που στα ευαγγέλια παρουσιάστηκε ως έντονος επικριτής των Γραµµατέων και των Φαρισαίων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, υπήρξαν συγγράµµατα, όπως αυτό του Αγγλου ιστορικού Ε.Π. Τόµσον, µε τίτλο «Η διαµόρφωση της αγγλικής εργατικής τάξης», που ερµήνευσαν τα χιλιαστικά κινήµατα, κυρίως του 19ου αιώνα, ως τον προ-πολιτικό χιλιασµό της απόγνωσης που µας εισάγουν στις αλλαγές της σύγχρονης πολιτικής σκηνής, των συνδικάτων και της πολιτικής δράσης.

´

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ αναφέρουµε εδώ πως οι χιλιαστές παρουσιάστηκαν από τους περισσότερους µελετητές ως αποπροσανατολισµένοι, εξαθλιωµένοι, δυσαρεστηµένοι, απελπισµένοι και καταστροφικοί, τόσο κατά φαντασία όσο και στην πράξη. Το πρόβληµα ήταν στο γεγονός πως οι νεότεροι χιλιαστές, όντας βαθιά επηρεασµένοι από τα πρώτα χιλιαστικά έργα, τα οποία όντως γράφτηκαν σε

Χιλιασµός και πολιτικός ριζοσπαστισµός

η διεκδικητική ριζοσπαστική ρητορική να µετατραπεί σε χιλιαστική οµιλία, όπως και η εξέγερση κατά της επίσηµης Εκκλησίας σε εξέγερση κατά της επίσηµης εξουσίας. Είναι πανθοµολογούµενο, άλλωστε, πως αυτό που και στις δύο περιπτώσεις πυροδοτούσε την εξέγερση και την ανταρσία ήταν το µεγάλο και φαινοµενικά αγεφύρωτο χάσµα που υπήρχε ανάµεσα στην πραγµατικότητα και το ιδεατό, ανάµεσα σε αυτό που ήταν και σε αυτό που θα έπρεπε να είναι.

Ο ΕΝΓΚΕΛΣ ήταν ο πρώτος που εντόπισε εντυπωσιακές οµοιότητες ανάµεσα στα πρώτα βήµατα του Χριστιανισµού και το κίνηµα της εργατικής τάξης. Και δεν είχε άδικο, αφού δεν είναι και τόσο δύσκολο

ΣΤΙΧΟΙ ΑΠΟ την επιστολή του Ιακώβου αναφέρουν: «Οι πλούσιοι είναι αυτοί που σας καταδυναστεύουν, αυτοί που σας στέλνουν στα δικαστήρια». Ο ίδιος καταλήγει στο συµπέρασµα πως «στην τελική

εποχές έντονης κοινωνικής αδικίας, σε χρόνια σκληρά και βάναυσα, µε διώξεις των χριστιανών, είχαν προσκολληθεί στις ελπίδες γύρω από τη θεϊκή παρέµβαση που θα έφερνε την τιµωρία των άπιστων και άδικων εξουσιαστών και τη δική τους ανταµοιβή.

προφητειες βγίζουν, και οι πλούσιοι θα χάσουν όλη την περιουσία τους που θα δοθεί στους σφραγισµένους»…

Ο χιλιαστής Ρίτσαρντ Μπράδερς.

Οι εικόνες από την «Αποκάλυψη» του Ιωάννη ενέπνεαν συχνά πυκνά αρκετές χιλιαστικές προφητείες.

κρίση δεν θα υπάρξει έλεος για αυτόν που δεν θα δείξει ευσπλαχνία». Γίνονται σαφείς λοιπόν οι λόγοι που οι σύγχρονοι κοινωνικοί επαναστάτες µπορούσαν να στραφούν στη ρητορική του Χριστιανισµού, ο οποίος είχε άλλωστε µεγάλη κοινωνική απήχηση. Ο Χριστιανισµός είχε διαποτίσει για τα καλά τα πρότυπα σκέψης και λόγου σε βαθµό τέτοιο που ήταν αναπόφευκτο οι ριζοσπάστες να µην αξιοποιήσουν την ορολογία του για να διατυπώσουν τις επικρίσεις τους απέναντι στο κατεστηµένο. ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΟ ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑ αυτής της αλληλοκάλυψης µας δίνει ο χιλιαστής Ρίτσαρντ Μπράδερς, που στα τέλη του 18ου αιώνα κήρυττε πως οι αλαζόνες θα

τιµωρηθούν και θα ταπεινωθούν και οι φτωχοί θα ανυψωθούν, προβάλλοντας παράλληλα µια εικόνα για «ποτάµια αίµατος» που θα ξεχυθούν στην πόλη του Λονδίνου, παραπέµποντας στη σύγχρονη Γαλλική Επανάσταση και ερµηνεύοντάς την ως ένα βιβλικό προµήνυµα για την επερχόµενη συντέλεια. Η κατάληξη του Μπράδερς, βέβαια, ήταν σε ίδρυµα φρενοβλαβών, γιατί οι προφητείες του κρίθηκε πως µπορούσαν να πυροδοτήσουν ταραχές και απείθεια κατά των Αρχών. Οµως αυτό καµία σηµασία δεν είχε για το χιλιαστικό κίνηµα και τους οπαδούς του. Ακόµα ένας Αγγλος που ακολουθούσε την ίδια ρητορική, ο Πίτερ Μόρισον από το Λίβερπουλ, συνελήφθη το 1806 γιατί προφήτευε πως «δεν θα µείνει λίθος επί λίθου, το ιερατείο θα σβήσει για πάντα και θα γίνει σαν την κοπριά, επειδή οι ιερείς είναι µουγκά σκυλιά που δεν γα-

ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ότι από τα χρόνια του Ιησού ήδη τα πλούτη θεωρούνταν αντιχριστιανικά, και πιο εύκολο ήταν να περάσει µια καµήλα από την τρύπα της βελόνας παρά ένας πλούσιος στη Βασιλεία των Ουρανών, συνέβαλε στη σταθεροποίηση της πεποίθησης πως η κοινωνική άνοδος ήταν αιτία δυστυχίας. Χρησιµοποιώντας τέτοιου ύφους ρητορική, λοιπόν, οι χριστιανοί δηµιουργούσαν φαντασιώσεις περί τιµωρίας και ανταµοιβής, ενώ οι ταπεινοί πιστοί έβλεπαν στη χιλιετή Βασιλεία την επερχόµενη έλευση του Ιησού στη Γη και την τελική κρίση στο πλάι του.

Το τέλος του κόσµου και οι σφαγές Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ των χιλιαστών ξεκίνησε να µετρά από τους πρώτους µεταχριστιανικούς αιώνες και δεν έµελλε να εκπληρωθεί. Τον 5ο αιώνα η Οικουµενική Σύνοδος της Εφέσου αποφάσισε πως η χιλιετία άρχισε να µετρά από τη γέννηση της επίσηµης Εκκλησίας και η έλευση του Ιησού για τους χιλιαστές άρχισε να παίρνει συνεχείς αναβολές. ΟΣΟ ΠΕΡΝΟΥΣΑΝ οι δεκαετίες και οι αιώνες τα πράγµατα ολοένα και χειροτέρευαν. Το 1420 ξεκίνησαν οι σφαγές µε σύνθηµα την εκκαθάριση του κόσµου από τους αµαρτωλούς ώστε να κατέβει ο

Ο χιλιαστής Ρίτσαρντ Μπράδερς κήρυττε στα τέλη του 18ου αιώνα πως οι αλαζόνες θα τιµωρηθούν και θα ταπεινωθούν και οι φτωχοί θα ανυψωθούν, προβάλλοντας παράλληλα µια εικόνα για «ποτάµια αίµατος» που θα ξεχυθούν στην πόλη του Λονδίνου, παραπέµποντας στη σύγχρονη Γαλλική Επανάσταση και ερµηνεύοντάς την ως ένα βιβλικό προµήνυµα για την επερχόµενη συντέλεια

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  25

26  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Κοινός τόπος η εξέγερση ΑΥΤΟ ΠΟΥ έχουν παρατηρήσει οι µελετητές είναι πως παρά τη συχνή ταυτοσηµία χιλιαστικού και ριζοσπαστικού λόγου, το ζητούµενο για το «ακροατήριο» δεν ήταν -στην πλειονότητα τουλάχιστον- ούτε η χιλιετής Βασιλεία ούτε το κοινωνικά δίκαιο κράτος. Αυτό που κυρίως τους ενδιέφερε και τους κινητοποιούσε ήταν ο χαµός που θα ξεσπούσε πριν από αυτά: Η ανατροπή των καταπιεστικών καθεστώτων, το τέλος των πλουσίων και η εξόντωση του κλήρου. ΣΕ ΜΙΑ µακρά περίοδο της ιστορίας, από το 12ο µέχρι και τον 17ο αιώνα, στο αποκορύφωµα των εσχατολογικών προφητειών, οι Σταυροφορίες κατέληγαν σε απλές σφαγές και οι πνευµατικές προσδοκίες σε πολιτικές εξεγέρσεις. Το σηµείο- ζενίθ σε κάθε περίπτωση ήταν το χρονικό εκείνο διάστηµα λίγο πριν φανεί πως η προφητεία για ακόµα µια φορά θα αναβαλλόταν. Τότε, εκπλήρωση της προφητείας αποτελούσαν µόνο η εκδίκηση, η τυφλή βία και το µίσος. Μάλιστα ως στήριγµα όλων των προηγούµενων παρουσιαζόταν η Βίβλος!

Μεσαιωνικό σκίτσο που παρουσιάζει τον χιλιαστή Χανς Μπεµ να προφητεύει τα µελλούµενα.

Χριστός στη Γη. Στη συνέχεια, στα τέλη του 1470, το χωριό Νικλσχάουζεν κηρύχτηκε από το χιλιαστή Χανς Μπεµ ως το κέντρο της σωτηρίας του κόσµου, µε τον ίδιο να µιλάει στο πλήθος όχι µόνο για τη σηµασία της µετάνοιας, αλλά και για άρνηση πληρωµής των φόρων, την απαλλοτρίωση της εκκλησιαστικής περιουσίας και την εγκαθίδρυση ενός αγροτικού κοµµουνισµού! Η ΕΠΟΜΕΝΗ έκρηξη στην Ευρώπη –πριν από την επερχόµενη τελική κρίση- ήταν το 1525 στη Γερµανία, όταν ο Τόµας Μίντσερ, ιερέας του Πολέµου των Χωρικών, καλούσε τους χωρικούς να εξοντώσουν τους άδικους για να προετοιµάσουν τον κόσµο για τις έσχατες µέρες. Στο ίδιο µοτίβο της κοινωνικής δικαιοσύνης και µε σύνθηµα την κοινοκτηµοσύνη, κινήθηκαν και οι Ισοπεδωτές του 17ου αιώνα, που ταύτιζαν την κοινωνική επανάσταση µε την έλευση της επίγειας Βασιλείας του Θεού και ζητούσαν το τέλος της ακίνητης περιουσίας. ΠΑΡΟΜΟΙΟΥ ΤΥΠΟΥ κοινωνικές εξεγέρσεις συνεχίστηκαν µέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1790, µε τους υποκινητές των κινηµάτων να οικειοποιούνται τη βιβλική γλώσσα, το 1801 στην Αγ-

γλία, µε τους εργάτες να οργανώνονται σε µυστικούς οµίλους και να ορκίζονται στο όνοµα του προφήτη Ιεζεκιήλ και το 1848 µε τον αποκαλυπτικού τύπου κοµµουνισµό να κάνει πολύ πιο δυναµική εµφάνιση, προφητεύοντας «… αλίµονο στους άπληστους αριστοκράτες, η ηµέρα της εκδίκησης θα έρθει, η µέρα αυτή ζυγώνει». ΟΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ κοµµουνιστικές ιδέες µε επιρροές από την «Αποκάλυψη» συνέχισαν να αναπαράγονται και στα αµερικανικά εδάφη, εκφραζόµενες όµως πιο ειρηνικά. Με αυτόν τον τρόπο άνοιξε ο δρόµος για τη φιλοσοφική προσέγγιση του ρόλου που παίζει η θρησκεία στη διαµόρφωση των πολιτικών πεποιθήσεων των εργατικών οικογενειών, ενώ παράλληλα αναγνωρίστηκε το γεγονός ότι ο ρόλος που έπαιξε η «Αποκάλυψη» είχε ασκήσει µεγαλύτερη επίδραση στις κοινωνικές αντιπαραθέσεις κι από το ίδιο το Κοµµουνιστικό Μανιφέστο. Και όλα αυτά, παρά τη δειλή εµφάνιση των φωνών εκείνων που πρέσβευαν πως η γοητεία που ασκεί η υπόσχεση µιας ευτυχισµένης ανθρωπότητας, σε έναν τέλειο κόσµο, δεν είναι απαραίτητο να συµβαδίζει ή να γεννά τα αιµοδιψή ένστικτα των χιλιαστικών οραµάτων…

Επιμέλεια: Νικόλαος Κουμαρτζής ώ

Θέλω να Γίνω Παράξενος Ταξιδιώτης!

Παράξενος Ταξιδιώτης Tαξίδι αυστηρώς ακατάλληλο για τουρίστες!

Ο οδηγός «Αγνωστη Πελοπόννησος» (εκδόσεις «Οξύ») είναι το πρώτο βιβλίο της ταξιδιωτικής σειράς «Παράξενος Ταξιδιώτης». Στόχος είναι να προτείνουμε στον Ελληνα ταξιδιώτη έναν εναλλακτικό τρόπο ταξιδιού, πιο ουσιαστικό, που κρύβει πολύ πιο έντονες συγκινήσεις. Παράξενα φυσικά μνημεία, βυθισμένες πολιτείες και μυστηριώδεις ναοί, κάστρα και μεγαλιθικά οικοδομήματα, παλάτια μυθικών ηρώων, κατακόμβες και νεκροπόλεις. Ολα είναι εκεί και σας περιμένουν να τα ανακαλύψετε. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του Παράξενου Ταξιδιώτη στο www.strangler.gr.

Κύθηρα Πόσες φορές έχετε συναντήσει στην Ελλάδα ναούς χωμένους μέσα στη γη; Οχι απλά σπηλιές που χρησιμοποιούνται ως ιερά, αλλά κανονικές εκκλησίες κτισμένες στο εσωτερικό σπηλαίων; Ε, λοιπόν, στα Κύθηρα όχι απλά θα έχετε αυτήν την ευκαιρία, αλλά θα πρέπει και να επιλέξετε τουλάχιστον ανάμεσα σε δύο! Ο λόγος για δύο σπήλαια που βρίσκονται στον Μυλοπόταμο και τον Κάλαμο, τα οποία κρύβουν στο εσωτερικό τους μικρές εκκλησίες αφιερωμένες στην Αγία Σοφία. Αυτό του Μυλοποτάμου, το μεγαλύτερο και πιο οργανωμένο, βρίσκεται στον όρμο Κόκαλα στη δυτική πλευρά του νησιού, σε ύψος 50-60 μέτρων από τη θάλασσα. Χαρτογραφήθηκε πλήρως το 1955 (έχει

Το σπήλαιο-ναός μήκος περίπου 100 μέτρα) με δαπάνες της Αννας Πετροχείλου και στη συνέχεια ένα κομμάτι του δόθηκε για τουριστική αξιοποίηση. Πέρα, λοιπόν, από τους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες που μπορείτε να βρείτε στο εσωτερικό του (όπως άλλωστε και στα περισσότερα σπήλαια), στον προθάλαμό του θα συναντήσετε το ναό της Αγίας Σοφίας, όπως επίσης και τέμπλο με αγιογραφίες του 18ου αιώνα. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, κτίστηκε στο σημείο όπου βρέθηκε το σώμα της αγίας, ενώ συγκαταλέγεται και στην Παγκόσμια Λίστα των Μυθολογικών Σπηλαίων, μιας και πιστεύεται πως εδώ κατέφυγαν και παντρεύτηκαν ο Πάρις με την Ωραία Ελένη μετά τη φυγή τους από την Αρχαία Σπάρτη. Για να το βρείτε, δεν έχετε παρά να φτάσετε έως τον Μυλοπόταμο και από εκεί να ακολουθήσετε τις πινακίδες που θα σας οδηγήσουν μέσω του κάστρου της Κάτω Χώρας στο σπήλαιο. Φροντίστε να έχετε μαζί λίγα χρήματα, μιας και υπάρ-

χει εισιτήριο 3 ευρώ. Προτού ξεκινήσετε το ταξίδι σας κάντε και ένα τηλέφωνο στο 27360 31213, αφού το σπήλαιο έχει συγκεκριμένες ώρες που παραμένει ανοιχτό. Εναλλακτικά, μπορείτε να επισκεφθείτε την Αγία Σοφία του Καλάμου, μια σχετικά μικρή αλλά άκρως εντυπωσιακή σπηλιά που φέρει στο εσωτερικό της ομώνυμο ναό. Για να τη βρείτε ακολουθήστε το δρόμο από τον Κάλαμο προς το Καψάλι και στρίψτε προς το χωριό Σπηλιές (ανατολικά της Χώρας).

Who is who

Ο Νικόλαος Κουμαρτζής είναι συντονιστικό μέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού, συγγραφέας αρκετών βιβλίων και υποψήφιος διδάκτορας στο Tμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Είναι ο εμπνευστής της ιδέας του «Παράξενου Ταξιδιώτη» και κύριος μοχλός εξέλιξής του.

eλευθεροσ tυποσ ▶ φαινομενα ▶ 27

28  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

∆ιαχρονικά πολλοί έχουν προβλέψει και προσδιορίσει τη συντέλεια του κόσµου, ορµώµενοι από διάφορες προφητείες, σηµάδια ή επερχόµενα γεγονότα. Κανενός όµως -ευτυχώς- οι προβλέψεις δεν επαληθεύτηκαν. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του περασµένου αιώνα, υπήρξαν περιπτώσεις που οι «προφητείες» του είδους προκαλούσαν το γέλιο. Αλλες φορές περνούσαν απαρατήρητες. Υπήρξαν όµως και κάποιες που άφησαν πίσω τους πολλά θύµατα, καθώς οδήγησαν στην αυτοκτονία πολλούς… «πιστούς». Του Στέλιου Φωκά, [email protected]

Α

ΚΟΥΓΕΤΑΙ ΚΑΠΩΣ περίεργο, όµως καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, το τέλος του κόσµου προβλέφθηκε αρκετές φορές και µε διάφορες αφορµές. Παρ’ όλα αυτά, ως γνωστόν, δεν επήλθε ποτέ. Οι προβλέψεις από µόνες τους όµως παρουσιάζουν ενδιαφέρον και είναι τόσες πολλές που θα χρειάζονταν τόµοι βιβλίων για να απαριθµηθούν. Ας δούµε µερικές από τις σηµαντικότερες.

Από τη Ρωσία µε… προαίσθηση

καταστροφής» που ερχόταν, έγραψε τη «ΣύΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ του 20ού αιώνα, ο ντοµη ιστορία Ρώσος φιλόσοφος και µυστικιστής Ο Βλαντιµίρ Σολόβιεφ. του Αντιχρίστου», η Βλαντιµίρ Σολόβιεφ µιλούσε για τα οποία κορυφώνεται προµηνύµατα της επικείµενης συντέλειας όταν οι Εβραίοι, που πρώτοι του κόσµου και της έλευσης του Αντιχρίστου. «Κάτι κυοφορείται», έγραφε σ’ ένα ακολουθούν τον πλανευτή, ξεσηκώνονται επειδή ανακαλύπτουν ότι εκείνος δεν έχει φίλο του, «κάτι έρχεται [...] εννοώ τον Αντίχριστο». Το 1900, λίγο πριν από το θάνατό υποστεί περιτοµή και εξεγείρονται σαν του, «έχοντας επίγνωση της παγκόσµιας ένας άνθρωπος, παρακινούµενοι «όχι από

υπολογισµό και απληστία για κέρδος, αλλά από την ελπίδα και την οργή της µακραίωνης µεσσιανικής πίστης». Ετσι όλα έχουν αίσιο τέλος και οι άγιοι βασιλεύουν µαζί µε τον Χριστό για χίλια χρόνια, επέρχεται δηλαδή η ∆ευτέρα Παρουσία. Η πρόβλεψη παρέµεινε στις σελίδες του βιβλίου.

Ο κοµήτης του Χάλεϊ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ του περίφηµου κοµήτη του

ερευνα

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΤΟΝ 20ό ΑΙΩΝΑ Χάλεϊ από τη Γη, το 1910, ήταν µια πρώτης τάξεως αφορµή για εσχατολογία. Ο κοµήτης απαθανατίστηκε σε γελοιογραφίες, σε αφίσες, σε εικονογραφήσεις περιοδικών (στο «Harper’s Weekly» δηµοσιεύτηκε ένα σκίτσο µε τη λεζάντα «Ο πρωινός επισκέπτης, εν αναµονή της συντέλειας») και σε κάρτες, που µερικές φορές ήταν τροµακτικές. Μελοποιήθηκε, στόλισε κοσµήµατα, αλλά και ξεσήκωσε ανησυχίες που µερικές φορές άγγιζαν τα όρια του πανικού.

ΠΟΛΛΟΙ ΕΒΛΕΠΑΝ τον κοµήτη ως προάγγελο ολέθρου. Στο Λονδίνο, για παράδειγµα, ο στρατηγός Ουίλιαµ Μπουθ, ηγέτης του Στρατού της Σωτηρίας που περίµενε το τέλος όλων των πραγµάτων, προέβλεψε την καταστροφή από νερό και φωτιά. Στο Παρίσι, η προφήτισσα της µόδας, Μαντάµ ντε Τεµπ, που σωστά είχε προβλέψει τις καταρρακτώδεις βροχές και τις πληµµύρες στις αρχές του έτους, προέβλεψε και ένα αιµατοβαµµένο τέλος για την ανθρωπότη-

τα, ένα οικονοµικό κραχ και άµεσες τροµερές αλλαγές. Οι ανησυχίες επιβεβαιώθηκαν και τα µακάβρια δηµοσιεύµατα του Τύπου τροφοδοτούνταν από τα ασυνήθιστα καιρικά φαινόµενα, την εµφάνιση µικρότερων κοµητών, ηλιακών κηλίδων, βροχών από µετεωρίτες και θεαµατικών όψεων του βόρειου σέλαος (aurora borealis). Το κερασάκι στην τούρτα ήρθε από τον ξαφνικό θάνατο του βασιλιά Εδουάρδου Ζ’ της Αγγλίας στις 6 Μαΐου.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  29

30  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Το πέρασµα του κοµήτη Χάλεϊ το 1910 προκάλεσε έξαρση της καταστροφολογίας σε παγκόσµια κλίµακα.

ΒΕΒΑΙΑ, η πρόοδος της επιστήµης είχε ήδη επιφέρει ισχυρό πλήγµα στις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιµονίες, έτσι λίγοι ήταν εκείνοι που φοβόντουσαν σύγκρουση του κοµήτη µε τη Γη. Ο φόβος, όµως, δεν είχε εκλείψει, απλώς είχε… µετατοπιστεί στην ουρά του Χάλεϊ, η οποία, σύµφωνα µε τις φήµες, περιείχε κυανογόνο αέριο που θα σκορπιζόταν σε όλη την ατµόσφαιρα και πιθανόν να εξαφάνιζε κάθε µορφή ζωής από τον πλανήτη. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα οι αντιασφυξιογόνες µάσκες και τα… χάπια κατά του κοµήτη να σηµειώσουν τρελές πωλήσεις. Τη νύχτα της 18ης Μαΐου 1910, σε πολλές πόλεις ανά τον κόσµο η αγωνία βρισκόταν στο κατακόρυφο. Το ξηµέρωµα βρήκε τους πάντες ανακουφισµένους αφού ο Χάλεϊ… ήρθε, είδε και απήλθε, χωρίς καµία συνέπεια.

Ο Αντίχριστος και ο… Μουσολίνι ΛΙΓΑ ΧΡΟΝΙΑ αργότερα, η ακτιβίστρια Κρίσταµπελ Πάνκχερστ προειδοποιούσε ότι ο Αντίχριστος έρχεται ως Ανθρωπος της Αµαρτίας και «θα έχει πρόσβαση στο ραδιόφωνο, στην ατοµική ενέργεια, στην

Σύµφωνα µε µια εκδοχή της New Age εσχατολογίας, ο Αντίχριστος θα αποκαλυπτόταν στα τέλη του 20ού αιώνα, όπως πάντα, µέσω βίαιων, θεαµατικών καταστροφών, στις οποίες περιλαµβάνεται και η µονοµαχία µεταξύ καλού και κακού, καθώς και η φρικτή καταστροφή σχεδόν όλης της Γης ηλιακή θερµότητα και σε µέσα που ούτε καν τα έχουµε φανταστεί». Ο Ανθρωπος της Αµαρτίας θα ενσαρκωνόταν σύντοµα στο πρόσωπο του Μουσολίνι, που ανήλθε στην εξουσία της Ιταλίας. Ο ΙΤΑΛΟΣ δικτάτορας παρουσιαζόταν

πλέον ως ο Αντίχριστος µέσω του οποίου θα αναβίωνε η Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία. Ο ίδιος ο Ντούτσε µάλιστα συγκινήθηκε όταν κάποιοι Βέλγοι χιλιαστές του µίλησαν για το ρόλο που του αποδιδόταν λέγοντας: «Αλήθεια, έτσι λέει η Βίβλος; Πού το γράφει;»… ΕΠΙΣΗΣ, ΥΠΗΡΧΑΝ και εκείνοι που υποστήριζαν ότι ο φασιστικός χαιρετισµός ήταν το σηµάδι του θηρίου ή το παρασύνθηµά του. Αλλοι χαρακτήριζαν τη Ρωσία Γωγ (και Μαγώγ) και τη Γερµανία Γόµορρα, σύµβολο του άπιστου Ισραήλ που λατρεύει ψεύτικους θεούς σαν τον Βάαλ (πρόκειται ουσιαστικά για τον «∆ία» των αρχαίων Ιουδαίων). Οπως είχε συµβεί και κατά το παρελθόν, η οικονοµική κρίση ενέπνεε αντικαπιταλιστικές διαθέσεις και παραποµπές στην Επιστολή του Ιακώβου (2:6): «Οι πλούσιοι είναι αυτοί που σας καταδυναστεύουν, αυτοί που σας σέρνουν στα δικαστήρια». Η Βαβυλώνα ήταν η διαβολική αυτοκρατορία των τραπεζιτών και των εµπόρων, που δεν έδειχναν καµιά συµπόνια και περιφρονούσαν τους φτωχούς. Το τέλος του Μουσολίνι, πάντως, είναι γνωστό και φυσικά δεν ταυτίζεται µε εκείνο του κόσµου.

ερευνα Η Σιωπηλή Ανοιξη ΤΟ 1962, η Αµερικανίδα θαλάσσια βιολόγος και περιβαλλοντολόγος, Ράσελ Κάρσον, µε το βιβλίο της «Σιωπηλή Ανοιξη» και άλλα κείµενά της, ώθησε την ανάπτυξη του παγκόσµιου περιβαλλοντικού κινήµατος. Εθεσε αµείλικτα ερωτήµατα γύρω από το µέλλον της ανθρώπινης ζωής «σε έναν κόσµο που διαρκώς δηλητηριάζεται από χηµικές ουσίες». Εκτοτε η πληθυσµιακή έκρηξη γέννησε αµφιβολίες ακόµα και γύρω από τη διατήρηση της ίδιας της ζωής στον πλανήτη. Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ του όζοντος, το φαινόµενο του θερµοκηπίου, η βαριά ρύπανση, η λειψυδρία (προβλεπόµενη και υπαρκτή), η εξάντληση των καλλιεργήσιµων εδαφών, οι ηφαιστειακές εκρήξεις, οι µετεωρίτες, τα διαστρικά νέφη και οι εξωγήινοι χρησιµοποιούνταν για να κάµψουν τις αµφιβολίες. Τους φόβους για επικείµενο τέλος εξαιτίας της καταστροφής του περιβάλλοντος συµµεριζόταν πολύς κόσµος και ορισµένοι δραστηριοποιήθηκαν έντονα. Κάπως έτσι άρχισε και ο οικολογικός ακτιβισµός. ΣΤΟ ΤΟΥΣΟΝ της Αριζόνας, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, µια γυναίκα και τρεις άντρες, που αυτοαποκαλούνταν «οικοαντάρτες» (Eco-Raiders), άρχισαν να προκαλούν κωλύµατα στις αγοραπωλησίες γης κι έγιναν διάσηµοι στην περιοχή τους, µαταιώνοντας οικοδοµικά προγράµµατα, κάνοντας δολιοφθορές σε µπουλντόζες και πυρπολώντας διαφηµιστικές γιγαντοαφίσες. ΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ δραστηριότητές τους ενέπνευσαν την ίδρυση της οργάνωσης «Πρώτα η Γη!» (Earth First!), φιλοσοφία της οποίας ήταν «η διάσωση της φύσης, την οποία ο βιοµηχανικός πολιτισµός απειλεί µε βιασµό. Η πληθυσµιακή αύξηση απειλεί τη βιοποικιλότητα. Η ανθρωποκεντρική αντίληψη των γήινων αποµυζεί τη φύση, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα υδάτινα αποθέµατα εξαντλούνται, η παρθένα φύση συρρικνώνεται, η επιταχυνόµενη εξαφάνιση των φυτικών ειδών σύντοµα θα οδηγήσει στην εξαφάνιση και των ζωικών ειδών». Με λίγα λόγια, η Γη

βρισκόταν στο κατώφλι της βιολογικής κατάρρευσης και το τέλος ήταν κοντά. ΜΟΝΟ Ο βιοκεντρικός χιλιαστικός ακτιβισµός θα µπορούσε να επαναφέρει το ανθρώπινο είδος σε µια βιοκεντρική προοπτική. Ετσι κηρύχθηκε «πόλεµος» στις µηχανές και τα εργαλεία που καταστρέφουν τη ζωή: καρφιά στους δρόµους για το τρύπηµα των ελαστικών, διάτρηση των δέντρων µε αιχµηρές ράβδους που καταστρέφουν τα πριόνια, σαµποτάζ στα µηχανήµατα που χρησιµοποιούνται για το βιασµό της φύσης.

Οι δύο αρχηγοί του Τάγµατος, ο Τζόζεφ ντι Μάµπρο, γκουρού και ταµίας, και ο γιατρός Λικ Ζουρέ, υπεύθυνος για τις στρατολογήσεις, πέθαναν µαζί µε τους οπαδούς τους. Τους τελευταίους τους είχαν πείσει πως αυτοκτονώντας θα «έφευγαν για τον Σείριο, όπου θα επιβίωναν από το τέλος του κόσµου…»

Η εκστρατεία θα συνεχιζόταν µέχρις ότου η κατάρρευση ή κάποιος κατακλυσµός τερµάτιζε αυτά τα δεινά, έφερνε «άµεση, οριστική και συλλογική επίγεια σωτηρία» και έπειθε τους επιζώντες να εγκαταλείψουν την ανθρωποκεντρική αντίληψη χάριν της γαιοκεντρικής. Φυσικά, κατακλυσµός και τέλος δεν ήρθαν και το κίνηµα ατόνησε και άλλαξε τρόπους δράσης.

Το 666 ΦΥΣΙΚΑ ΑΠΟ το αφιέρωµά µας δεν θα µπορούσε να λείπει ο αριθµός του Θηρίου. Το βιβλίο «The 666 System Is Here» («To σύστηµα 666 είναι εδώ») της Μαίρης Στιούαρτ Ρελφ (φιλάνθρωπος ακτιβίστρια), εκδόθηκε το 1981 και µέσα σε τρεις µήνες πούλησε 300.000 αντίτυπα. Η Ρελφ προειδοποιούσε τους αναγνώστες για τη δυσοίωνη παρουσία του αριθµού του θηρίου σε γραµµοκώδικες προϊόντων, προγράµµατα υπολογιστών, πινακίδες αυτοκινήτων και τηλεφωνικά προθέµατα. ΤΟ 1995 το ∆ιαδίκτυο συνδέθηκε και αυτό µε το τέταρτο θηρίο της Αποκάλυψης και ο Μπιλ Γκέιτς µε τον Αντίχριστο. Ορισµένοι πολυµήχανοι ερευνητές επίσης αποκάλυψαν ότι αν οι 9ψήφιοι κώδικες των Αµερικανικών Ταχυδροµείων προστεθούν στους 9ψήφιους αριθµούς της Υπηρεσίας Κοινωνικών Ασφαλίσεων των Ηνωµένων Πολιτειών, το ανατριχιαστικό άθροισµα

Το βιβλίο της Ράσελ Κάρσον, «Σιωπηλή Ανοιξη».

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  31

32  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

για περισσότερες πληροφορίες. Το 1992 η «Αποστολή για τις Επερχόµενες Ηµέρες» προέβλεψε τη λύτρωση των αγίων για τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Τότε µάλιστα κυκλοφόρησαν και αυτοκόλλητες ετικέτες για τα αυτοκίνητα που ανέφεραν: «Αν ακούσεις τις σάλπιγγες, πιάσε το τιµόνι».

Ο ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΚΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΥΠΗΡΞΑΝ ΚΑΙ περιπτώσεις όπου η «τρέλα» για το τέλος του κόσµου στοίχισε πολλές ανθρώπινες ζωές. ∆ύο ήταν οι πιο σηµαντικές. Η πρώτη αφορά στον Ντέιβιντ Κορές, ηγέτη της χιλιαστικής αίρεσης των «∆αβιδιανών», που είχαν την έδρα τους σε ένα αγρόκτηµα στο Ουέικο του Τέξας. Στις 19 Απριλίου 1993, ο Κορές και 85 οπαδοί του (µεταξύ τους και 25 παιδιά) ταµπουρώθηκαν µέσα στο αγρόκτηµα περιµένοντας το τέλος του κόσµου. Περισσότεροι από 700 οµοσπονδιακοί πράκτορες και αστυνοµικοί περικύκλωσαν το κτήµα, όµως ο Κορές και οι οπλισµένοι οπαδοί της αίρεσης αρνήθηκαν να παραδοθούν. Λίγα λεπτά αργότερα, οι Αρχές πραγµατοποίησαν έφοδο µε αποτέλεσµα 75 µέλη της αίρεσης και τα 25 παιδιά να αποτεφρωθούν από τη φωτιά που είχε στο µεταξύ ξεσπάσει. Ο ίδιος ο Κορές έπεσε νεκρός από τα πυρά των πρακτόρων και των αστυνοµικών. Η ∆ΕΥΤΕΡΗ περίπτωση αφορά στο Τάγµα του Ναού του Ηλιου, µια αίρεση µε έδρα την Ελβετία, 48 µέλη της οποίας αυτοκτόνησαν στις 5 Οκτωβρίου 1998 σε δύο διαφορετικά σαλέ. Οι δύο αρχηγοί του Τάγµατος, ο Τζόζεφ ντι Μάµπρο, γκουρού και ταµίας, και ο γιατρός Λικ Ζουρέ, υπεύθυνος για τις στρατολογήσεις, πέθαναν µαζί µε τους οπαδούς τους. Τους τελευταίους τους είχαν πείσει πως αυτοκτονώντας θα «έφευγαν για τον Σείριο, όπου θα επιβίωναν από το τέλος του κόσµου…».

Σαντάµ Χουσεϊν. Ακόµα ένας πολιτικός ηγέτης που χαρακτηρίστηκε ως Αντίχριστος.

ανέρχεται σε 18. Γιατί ανατριχιαστικό; Το 18 δεν είναι παρά το 6 που έχει πολλαπλασιαστεί µε το 3, µε άλλα λόγια, το 666: ο αριθµός του ονόµατος του Θηρίου που ερχόταν. Ούτε αυτό έφτασε ποτέ…

Ο Σαντάµ Χουσεΐν ΤΟ 1992, στις ΗΠΑ, σύµφωνα µε στοιχεία της εποχής, το 53% των ενήλικων Αµερικανών περίµενε την άµεση επιστροφή του Ιησού Χριστού και την εκπλήρωση των βιβλικών προφητειών για τη θεαµατική εξόντωση του κακού... Το ερώτηµα ήταν πότε θα γινόταν αυτό. Το Ινστιτούτο Παρατηρητήριο της Χιλιετίας (Millenium Watch Institute) επαγρυπνούσε για σηµάδια της ∆ευτέρας Παρουσίας. Η ΠΡΟΦΗΤΗΣ Ελίζαµπεθ Κλερ, επικεφαλής της Οικουµενικής και Θριαµβικής Εκκλησίας, προέβλεπε τη ∆ευτέρα Παρουσία για το 1989. Σε µια ολοσέλιδη πληρωµένη καταχώριση στους «New York Times», µε ηµεροµηνία 18 Μαρτίου 1991, οι «Εβραίοι για τον Ιησού» (Jews-for-Jesus) συσχέτιζαν τον Σαντάµ Χουσεΐν µε τον Αντίχριστο και παρότρυναν τους αναγνώστες της εφηµερίδας να τηλεφωνήσουν σε συγκεκριµένο αριθµό

Η εσχατολογία του New Age ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ µια εκδοχή της New Age εσχατολογίας, ο Αντίχριστος θα αποκαλυπτόταν στα τέλη του 20ού αιώνα, όπως πάντα µέσω βίαιων, θεαµατικών καταστροφών, στις οποίες περιλαµβάνεται και η µονοµαχία µεταξύ καλού και κακού, καθώς και η φρικτή καταστροφή σχεδόν όλης της Γης. Στο µεταξύ, ένα νέο µοντέλο λύτρωσης περίµενε τους αγίους. Μια µεγάλη πλανητική ενεργοποίηση θα επέτρεπε «σε 144.000 Ενεργοποιηµένους Αστρογεννηµένους να συµµετάσχουν σε µια µαζική ανάληψη σε νέα επίπεδα συνείδησης (προφητεία που σαφέστατα παραπέµπει στην περίφηµη Βιβλική “Αρπαγή”). Από τη στιγµή που ο αµαρτωλός πλανήτης θα έχει εξαγνιστεί και θα έχει διασωθεί, ο νέος χαρακτήρας της εποχής που θα επακολουθήσει θα διασφαλίζεται από την υψηλή πνευµατική ανάπτυξη των ανθρώπων που θα έχουν επιβιώσει, καθώς και από τον Θεό, ο οποίος µόλις θα έχει αποδείξει τη µεγαλοψυχία Του εξοντώνοντας τον υπόλοιπο πληθυσµό». ∆ΙΑΝΥΟΥΜΕ Η∆Η τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα και ο Αντίχριστος έχει αργήσει… χαρακτηριστικά!

Πολλοί έβλεπαν τον κοµήτη ως προάγγελο ολέθρου. Στο Λονδίνο, ο στρατηγός Ουίλιαµ Μπουθ, ηγέτης του Στρατού της Σωτηρίας, προέβλεψε την καταστροφή από νερό και φωτιά. Στο Παρίσι, η προφήτισσα της µόδας, Μαντάµ ντε Τεµπ, προέβλεψε και ένα αιµατοβαµµένο τέλος για την ανθρωπότητα, ένα οικονοµικό κραχ και άµεσες τροµερές αλλαγές

Του Στέλιου Φωκά, [email protected]

ΑΝΕΞΗΓΗΤΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ Παράξενα περιστατικά που δεν εξιχνιάστηκαν ποτέ

Η Μαύρη Ντάλια ΗΤΑΝ 9 Ιανουαρίου 1947 όταν η επίδοξη ηθοποιός Ελίζαµπεθ Σορτ εµφανίστηκε για τελευταία φορά ζωντανή στο Λος Αντζελες. Η Μαύρη Ντάλια, όπως έµεινε γνωστή, βρέθηκε νεκρή και τεµαχισµένη πέντε ηµέρες αργότερα σε ένα οικόπεδο. ΤΟ ΠΡΩΙ της 15ης Ιανουαρίου 1947, η Μπέτι Μπέρσινγκερ, µαζί µε την 3 ετών κόρη της, περπατούσε σε ένα µικρό δρόµο του Λος Αντζελες, όταν κάτι παράξενο τράβηξε την προσοχή της. Αρχικά νόµισε πως ήταν µια σπασµένη κούκλα βιτρίνας, όταν πλησίασε, όµως, πάγωσε. Αυτό που έβλεπε µπροστά της ήταν µια γυναίκα κοµµένη στη µέση. Τα χέρια της ήταν σηκωµένα πάνω από το κεφάλι και τα πόδια διάπλατα ανοιχτά. Σοκαρισµένη έκλεισε τα µάτια του παιδιού και ειδοποίησε την Αστυνοµία. Η εικόνα που αντίκρισαν οι αστυνοµικοί και οι ιατροδικαστές ήταν πολύ περίεργη. Το σώµα είχε στραγγιστεί εντελώς από το αίµα. Επίσης τα σωθικά της γυναίκας είχαν αφαιρεθεί. ΑΠΟ ΤΙΣ σταγόνες νερού στο δέρµα συµπέραναν ότι το θύµα είχε µεταφερθεί εκεί πριν από ώρες. Το πρόσωπο είχε παραµορφωθεί φρικτά, καθώς είχε δύο βαθιές τοµές από τις άκρες των χειλιών µέχρι το αυτί, οι οποίες δηµιουργούσαν ένα αποκρουστικό χαµόγελο. Επίσης από τον αριστερό µηρό είχε αφαιρεθεί ένα κοµµάτι σάρκας, ενώ στους καρπούς υπήρχαν σηµάδια από σχοινιά.

Πώς έφτασε εκεί; ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΟΝΗ της Πρωτοχρονιάς του 1944, η Ελίζαµπεθ Σορτ γνώρισε στο Λος Αντζελες τον επισµηναγό Ματ Γκόρντον και είχε γράψει στη µητέρα της ότι για χάρη του θα εγκατέλειπε την άστατη ζωή που µέχρι τότε έκανε. Τον Αύγουστο της επόµενης χρονιάς, όµως, ο Γκόρντον σκοτώθηκε σε ένα αεροπορικό δυστύχηµα και η Σορτ έφυγε για το Μαϊάµι όπου έπνιξε τον πόνο της στο ποτό και σε άντρες.

ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ του 1946 επέστρεψε στην Καλιφόρνια για τα µάτια του υπολοχαγού Τζέισον Γκόρντον Φίκλινγκ, ο οποίος στις αρχές του 1947 έφυγε για ένα υπερατλαντικό ταξίδι. Στο τελευταίο γράµµα που του έστειλε, στις 8 Ιανουαρίου 1947, έγραφε ότι θα πάει στο Σικάγο για να γίνει µοντέλο και ηθοποιός. O τελευταίος άνθρωπος που την είδε ζωντανή ήταν ο Ρόµπερτ Μάνλεϊ, που την περιµάζεψε από ένα πεζοδρόµιο στο Σαν Ντιέγκο σε άθλια κατάσταση. Οπως κατέθεσε η Σορτ, δεν είχε κατάλυµα εκείνες τις µέρες κι έτσι οι δυο τους κοιµήθηκαν σε ένα µοτέλ, όχι όµως στο ίδιο κρεβάτι. Την εποµένη τη συνόδεψε ως το ξενοδοχείο όπου θα έµενε προσωρινά και όπως είπε δεν την ξαναείδε. Μία εβδοµάδα µετά βρέθηκε νεκρή. Το περίεργο ήταν πως περισσότερα από τριάντα άτοµα οµολόγησαν ότι τη σκότωσαν! Οπως αποδείχθηκε οι περισσότεροι ήταν φαρσέρ και άλλοι µισότρελοι. ΜΙΑ ΜΕΡΑ πριν από τη δολοφονία, κάποιος, πιθανότατα ο πραγµατικός δολοφόνος, είχε ταχυδροµήσει στην εφηµερίδα «Examiner» ένα πακέτο που περιείχε φωτογραφίες της Σορτ, ένα πιστοποιητικό γέννησής της, τη νεκρολογία του Ματ Γκόρντον και µια ατζέντα µε 75 αντρικά ονόµατα. Ανακρίθηκαν όλοι όσοι αναφέρονταν στη λίστα, όµως είπαν ότι την είχαν γνωρίσει σε κάποιο κλαµπ και την κέρασαν µερικά ποτά. Ο ΦΑΚΕΛΟΣ της υπόθεσης αριθµεί χιλιάδες σελίδες σηµειώσεων, καταθέσεων και αναφορών. Εξήντα επτά χρόνια αργότερα φέρει ακόµα την ίδια ένδειξη στο εξωτερικό του: Ανεξιχνίαστο. ΟΣΟ ΓΙΑ το παρατσούκλι «Μαύρη Ντάλια», της το έδωσαν οι δηµοσιογράφοι, πιθανότατα εµπνευσµένοι από την «Μπλε Ντάλια», µία ταινία στην οποία ένας πιλότος µαχητικού κατηγορείται για το θάνατο της άπιστης γυναίκας του…

H Eλίζαµπεθ Σορτ και το διαµελισµένο πτώµα της όπως βρέθηκε σε πάρκο του Λος Αντζελες.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  33

34 

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Βαρκάδα στην Ιστορία Θεωρείται µία από τις πιο ροµαντικές γωνιές του κόσµου. Ο λόγος για την ιταλική Βενετία, µια πόλη που κυριολεκτικά… επιπλέει πάνω στο νερό. Ο επισκέπτης της µπορεί να τη θαυµάσει µέσα από περιηγήσεις πάνω στις περίφηµες γόνδολες, πλωτά ταξί που περιδιαβαίνουν µέρα και νύχτα τα κανάλια της. Ωστόσο, η Βενετία κουβαλά και µια βαριά ιστορία. Εδώ δηµιούργησαν τα έργα τους αµέτρητοι καλλιτέχνες της Αναγέννησης, ενώ και η δηµοτική βιβλιοθήκη παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τον κάθε λογής ταξιδιώτη που ενδιαφέρεται για τη µεσαιωνική λογοτεχνία και µυθιστορία.

εικονεσ

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  35

36  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Γιατί το δέντρο θεωρούνταν ιερό στους αρχαίους πολιτισµούς της Μεσογείου; Ποιοι ήταν οι ιδιαίτεροι συµβολισµοί που το χαρακτήριζαν; Τι αντιπροσώπευαν το ∆έντρο της Ζωής και το ∆έντρο της Γνώσης; Με αφορµή την πρόσφατη έκδοση του άκρως ενδιαφέροντος βιβλίου «Το Ιερό ∆έντρο: Οι Μύθοι και οι Συµβολισµοί του» (εκδ. «∆αιδάλεος»), στα «Φαινόµενα» αποφασίσαµε να επικοινωνήσουµε µε τη συγγραφέα του (αλλά και συνεργάτιδα του περιοδικού µας), Ευλαµπία Τσιρέλη, θέτοντάς της µια σειρά από ερωτήµατα που εµπλουτίζουν τις γνώσεις µας και δίνουν τροφή για περαιτέρω σκέψη και προβληµατισµό. Του Μηνά Παπαγεωργίου, [email protected]

 Πρόσφατα εκδώσατε από τις

εκδόσεις «∆αιδάλεος» το νέο σας βιβλίο µε τίτλο «Το Ιερό ∆έντρο: Οι Μύθοι και οι Συµβολισµοί του». Πείτε µας λίγα λόγια για το περιεχόµενό του.

ΤΟ ΙΕΡΟ ∆έντρο αποτελεί µια µελέτη σχετικά µε το ρόλο του συµβόλου του δέντρου στα µυθολογικά και θρησκευτικά κείµενα των λαών της Αρχαίας Εγγύς Ανατολής, αλλά και την εικονογραφία της ίδιας περιοχής. Ο αναγνώστης του «Ιερού ∆έντρου» θα πραγµατοποιήσει ένα ταξίδι στο χρόνο, µαθαίνοντας πώς το σύµβολο του δέντρου ξεκίνησε από τις µυθολογικές διηγήσεις των Σουµερίων και κατέληξε στο κείµενο της ιστορίας της ∆ηµιουργίας, στο πρώτο βιβλίο της Παλαιάς ∆ιαθήκης, τη Γένεση, διασχίζοντας τις παραδόσεις των Σουµε-

ΕΥΛΑΜΠΙΑ Τ

ΟΙ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΙΣ ΤΟ Υ

Α ΤΣΙΡΕΛΗ

Ο Υ ΙΕΡΟΥ ∆ΕΝΤΡΟΥ

Συνεντευξη ρίων, Ασσυρίων, Βαβυλωνίων, Αιγυπτίων, Χαναναίων και Εβραίων. ΕΠΙΣΗΣ, ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΙ τα δύο δέντρα της Γένεσης (δέντρο της ζωής και δέντρο της γνώσης) και ο ρόλος τους στην ιστορία της ∆ηµιουργίας και της Πτώσης του ανθρώπου. Τέλος, πραγµατοποιείται µια συµβολική σύνδεση ανθρώπου, δέντρου και θείου.

 Αναµφίβολα πρόκειται για ένα πρωτότυπο συγγραφικό έργο, ενώ -αν δεν κάνουµε λάθος- είναι το πρώτο που παρουσιάζει το συγκεκριµένο ζήτηµα στο ελληνικό κοινό. Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας ώθησαν να ξεκινήσετε την έρευνα προς αυτή την κατεύθυνση; ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ την πρωτοτυπία της µελέτης, θα αρκεστώ να παραθέσω τα όσα µου έκανε την τιµή να αναφέρει στον πρόλογο του έργου ο επ. καθηγητής (Τοµέας Βιβλικής Γραµµατείας και Θρησκειολογίας) της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, Χαράλαµπος Ατµατζίδης: «Το βιβλίο αυτό περιγράφει για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο µε επιστηµονική ακρίβεια το σύµβολο του δένδρου στους λαούς της Εγγύς Ανατολής, στους Αιγύπτιους και στους Ισραηλίτες την εποχή της ∆ιαθήκης του Γιαχβέ µε τους Ισραηλίτες». Να πούµε επίσης ότι περιέχονται αρχαία κείµενα των επών της Μεσοποταµίας και των παπύρων της Αιγύπτου, που για πρώτη φορά µεταφράστηκαν στα ελληνικά (από τις αγγλικές µεταφράσεις). TO ΒΙΒΛΙΟ αυτό στην ουσία αποτελεί τη µεταπτυχιακή µου µελέτη. Ωστόσο, αυτό που µε ώθησε να τη γράψω δεν ήταν ένα πτυχίο ή ένα απλό αίσθηµα υποχρέωσης, αλλά η πραγµατική αγάπη µου και το ενδιαφέρον µου για τα δέντρα. Από την πρώτη στιγµή της επαφής µου µε το βιβλικό κείµενο (2000-01 πρωτοετής στη Θεολογική ΑΠΘ) και συγκεκριµένα τη διήγηση του Παραδείσου στη Γένεση, τα δύο µυστηριώδη δέντρα της Εδέµ τράβηξαν την προσοχή µου και κατάλαβα ότι κάποια στιγµή, κάπως, θα αφιερωνόµουν στη µελέτη αυτών.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  37

38  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Η λατρεία του Ιερού ∆έντρου στην Αιγυπτιακή Παράδοση.

γη, όπου κατοικούν οι άνθρωποι και τα κλαδιά του υψώνονται στον ουρανό, που θεωρείται η κατοικία των θεών, κατέστη εύκολα ένα σύµβολο επικοινωνίας µεταξύ θεού και ανθρώπου, όπως επίσης και ένα µέσο έκφρασης αυτής της επικοινωνίας. Το δέντρο γενικά θεωρήθηκε βασιλικό και αυτοκρατορικό σύµβολο, σύµβολο γονιµότητας, κατοικία θεοτήτων, νεκρικό σύµβολο, σύµβολο αναγέννησης, αιώνιας ζωής/αθανασίας, ανανέωσης της νεότητας, γνώσης, παγκόσµιας θεϊκής τάξης, αµαρτίας και σύµβολο ελπίδας και υπόσχεσης.

 Εστιάζετε τη µελέτη σας σε συγκεκριµένους πολιτισµούς της Μεσογειακής Λεκάνης, όπως π.χ. στους Ασσύριους, στους Αιγύπτιους, στους Βαβυλώνιους και στους Χαναναίους. Ποιες είναι οι οµοιότητες και οι διαφορές που εντοπίσατε σε αυτούς ως προς τη λατρεία του Ιερού ∆έντρου;

Aπό το 2006 και µετά, λοιπόν, µελέτησα εντατικότερα τις παραδόσεις για το δέντρο παγκοσµίως, ωστόσο τελικά εστίασα στα δέντρα της Μεσοποταµίας και της Αιγύπτου, περιοχές που αποτέλεσαν το άµεσο πολιτισµικό πλαίσιο της Βίβλου.

Το εξώφυλλο του νέου βιβλίου της Ευλαµπίας Τσιρέλη που κυκλοφορεί από τις εκδ. «∆αιδάλεος».

 Για ποιο λόγο τα δέντρα ιεροποιήθηκαν από τους αρχαίους λαούς; Ποιοι ήταν οι ιδιαίτεροι συµβολισµοί που τα διέκριναν; Η ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ της γης ήταν πρωταρχικής σηµασίας στις περιοχές της Εγγύς και της Μέσης Ανατολής καθώς και της Αιγύπτου. Ετσι ήταν σχετικά αναµενόµενο οι άνθρωποι να συνδέσουν τα δέντρα πρώτα απ’ όλα µε αυτήν. Ενα δέντρο, επίσης, φαντάζει ισχυρό, ζει συνήθως πολύ περισσότερο από τον άνθρωπο, είναι όµορφο, ψηλό, προσφέρει σκιά, καρπούς και είναι στενά συνδεδεµένο µε την ανθρώπινη ζωή. Ολες αυτές οι φυσικές ιδιότητες του δέντρου, όπως και άλλες που γνωρίζουµε σήµερα από τη σύγχρονη επιστήµη, ήταν είτε

NΑΙ, ΣΤΗ µελέτη µου ουσιαστικά έχω ασχοληθεί µε το πολιτιστικό περιβάλλον του Ισραήλ, λαούς της περιοχής της αρχαίας Εγγύς Ανατολής (Σουµέριοι, Ασσύριοι, Βαβυλώνιοι, Αιγύπτιοι και Χαναναίοι). Οι οµοιότητες µεταξύ των αναφορών σε θαυµατουργά φυτά και δέντρα σε αυτούς τους λαούς είναι πολλές, αφού κάθε πολιτισµός αποτελεί στην ουσία το διάδοχο του άλλου.

ασυνείδητα είτε συνειδητά αντιληπτές σε όλους τους ανθρώπους της εποχής.

ΓΙΑ ΝΑ αναφέρω, πολύ χοντρικά, τις βασικές διαφορές και οµοιότητες, θα πω ότι αυτό που παρατήρησα από την έρευνά µου είναι το ότι το δέντρο σε όλους αυτούς τους πολιτισµούς αποτέλεσε σύµβολο αθανασίας και µάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις, απολεσθείσας αθανασίας. Οσον αφορά την κύρια διαφορά, αυτή έγκειται στο ότι ξαφνικά παρατηρούµε ένα δέντρο µε αρνητικό χαρακτήρα (δέντρο της γνώσης στη Γένεση), που δεν έχει πλέον να κάνει µε τη ζωή ή την αθανασία, αλλά µε το θάνατο. Στην ουσία πρόκειται για πνευµατικό θάνατο και θνητότητα, ως συνέπεια της γνώσης.

ΤΟ ∆ΕΝΤΡΟ, καθώς έχει τις ρίζες του στη

ΥΠΑΡΧΕΙ, ΩΣΤΟΣΟ, πρόδροµος αυτού του

Συνεντευξη Η λατρεία του Ιερού ∆έντρου στην Αιγυπτιακή Παράδοση.

πρώτα πράγµατα που θα σκεφτεί είναι αναµφίβολα το δέντρο της Γνώσης στη βιβλική ιστορία του παραδείσου. Υπάρχουν και άλλες ανάλογες περιπτώσεις όπου τα δέντρα… δαιµονοποιήθηκαν; Ο ΜΕΣΟΣ Ελληνας από ό,τι έχω καταλάβει γνωρίζει µόνο το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Και όµως η Γένεση ξεκινά µε το δέντρο της ζωής, στο κέντρο του Παραδείσου το οποίο δεν ήταν απαγορευµένο, ούτε είχε αρνητικό χαρακτήρα. Με το ίδιο δέντρο κλείνει και η Αποκάλυψη του Ιωάννη, µε την υπόσχεση οι δίκαιοι να έχουν και πάλι µερίδιο από το δέντρο της ζωής (Αποκ. 2,7). ΣΤΙΣ ΡΙΖΕΣ αυτού δέντρου, λοιπόν, βρισκόταν η πηγή της ζωής από όπου ξεκινούσαν οι τέσσερις ποταµοί της Εδέµ. Αυτό το «καλό δέντρο» αργότερα, µετά την ανυπακοή, καθίσταται επίσης απαγορευµένο (Γεν. 3,22-24). Οσον αφορά το δέντρο της γνώσης, δεν θα έλεγα ακριβώς ότι πρόκειται για δαιµονοποίηση, αλλά απλά για το αρνητικό του δέντρου της ζωής. Το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού φέρει τον καρπό της γνώσης που έχει ως αντίτιµο τη θνητότητα, και ο όφις, κατάλοιπο της παλιάς θρησκείας και σύµβολο ανανέωσης και γονιµότητας, αποτελεί πλέον ένα αρνητικό σύµβολο. Αρνητικό χαρακτήρα δέντρου, δηλαδή δέντρο που δεν χαρίζει ζωή αλλά θνητότητα και αρρώστια -αλλά και γνώση-, έχουµε επίσης (όπως ανέφερα παραπάνω) σε κάποιες διηγήσεις στη σουµεριακή παράδοση, απ’ όπου πιστεύω ότι προέρχεται και το συγκεκριµένο σύµβολο.

δέντρου και τον βρίσκουµε σε µια πανάρχαια σουµεριακή διήγηση του «Ενκί και της Νινχουρσάγκ», αλλά και σε µια άλλη µικρότερη διήγηση που έχει να κάνει µε την κατάβαση της σουµεριακής θεότητας Ινάννα από τον ουρανό, κείµενα που υπάρ-

χουν στο βιβλίο και έχουν µεταφραστεί για πρώτη φορά στα ελληνικά.

 Ακούγοντας ένας µέσος Ελληνας

τον όρο «Ιερό ∆έντρο», ένα από τα

 Ποια είναι τα µηνύµατα που θέλετε να µεταφέρετε µέσα από το βιβλίο σας στον αναγνώστη; Τι είδους συµβολισµούς και εµπνεύσεις θα µπορούσε να προσφέρει ένα δέντρο στους ανθρώπους του 21ου αιώνα; ΤΟ ∆ΕΝΤΡΟ, όσον αφορά την υλική του υπόσταση, είναι άρρηκτα συνδεδεµένο µε την ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη µας. Σε

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  39

40  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

 Μπορείτε να µας πείτε κάποια πράγµατα αναφορικά µε τη λατρεία του ∆έντρου και στην ελληνική παράδοση; ∆ΕΝ ΕΧΩ εντρυφήσει τόσο στα δέντρα της ελληνικής παράδοσης γιατί ο χρόνος µου µε ήθελε περισσότερο αφοσιωµένη στη Μεσοποταµία και Αίγυπτο, αλλά και στους Κέλτες που έχω µελετήσει βαθύτερα, καθώς ο ∆ρυϊδισµός είναι η κατεξοχήν λατρεία και θρησκεία των δέντρων. Ωστόσο, από όσο έχω µελετήσει, το δέντρο κατείχε εξέχουσα θέση και στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στο µινωικό πολιτισµό. Μέχρι και σήµερα ο επισκέπτης της Κνωσού βλέπει στο κεντρικό παλάτι τον ιερό ταύρο να προσκυνά την ιερή ελιά. ΠΟΛΛΟΙ ΕΙΝΑΙ επίσης οι αρχαίοι Ελληνες συγγραφείς που αναφέρονται σε ιερά, για εκείνους τους χρόνους, δέντρα, όπως ο Παυσανίας που περιγράφει τα ιερά άλση του Ασκληπιού µε τις ελιές στην Επίδαυρο κ.ά. Ισως το πιο φηµισµένο άλσος από πλατάνια ήταν το ιερό άλσος του ∆ία, που είναι γνωστό ως Αλτις, στην Ολυµπία. Στη ∆ωδώνη επίσης, στο ιερό του ∆ιός, είναι γνωστή η ιερή βελανιδιά που το θρόισµα των φύλλων της θεωρούνταν η φωνή του ∆ία και χρησίµευε σε χρησµούς. ΣΕ ΑΡΚΕΤΟΥΣ ελληνικούς µύθους, οι γυναίκες και οι άνδρες µετατρέπονται σε δέντρα. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις, το πνεύµα των δέντρων είναι προσωποποιηµένο, συνήθως σε γυναικεία µορφή, (όπως παρατηρούµε και στην Αίγυπτο). Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου µου γίνεται µια σύντοµη αναφορά στα ιερά δέντρα της Ελλάδας, της Σκανδιναβίας, της Αφρικής, της Ινδίας, των Κελτών κ.ά.

ό,τι έχει να κάνει µε την πνευµατική και συµβολική του υπόσταση είναι αυτό που µας δείχνει το δρόµο προς το πνευµατικό, η γέφυρα που µας συνδέει µε το ουράνιο. Είναι η τελειότερη έκφραση της ζωής, της δύναµης και της οµορφιάς της φύσης που εγγυάται τη ζωή σε τούτο τον πλανήτη. Αποτελεί τον τελειότερο συµβολισµό της πορείας και του σκοπού του ανθρώπου, που είναι από κάτω προς τα πάνω. Το δέντρο και όλες οι ποιότητες που του αποδόθηκαν από τα αρχαία ακόµα χρόνια µας υπενθυµίζει ότι δεν είµαστε µόνο ύλη. Και αυτό έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για τον άνθρωπο του 21ου αιώνα που έχει αφοµοιωθεί από τον απόλυτο υλισµό, µη σεβασµό προς τη φύση, εγωισµό και µικρότητα. ΑΠΟ ΤΟ σπόρο στη µήτρα, σαν το δέντρο, έτσι και ο άνθρωπος έρχεται στη γη, µεγαλώνει και απλώνει τα κλαδιά του κάνοντας τις επιλογές στη ζωή του, ωστόσο ο δρόµος του είναι πάντα ένας και ανοδικός. Είναι ο κεντρικός κορµός του δέντρου της ζωής του που θα τον οδηγήσει όλο και ψηλότερα, στην κορυφή και στην ένωσή του µε το θείο και το υπερβατικό, στο «καθ’ οµοίωσιν».

 Ποιο είναι το πρόγραµµα των παρουσιάσεων του βιβλίου σας για το επόµενο χρονικό διάστηµα; Πώς µπορούν οι ενδιαφερόµενοι να ενηµερώνονται για τις δραστηριότητές σας; ΣΤΙΣ 12 Απριλίου έχει προγραµµατιστεί η παρουσίαση του βιβλίου στην πόλη των Γιαννιτσών, στο Πνευµατικό Κέντρο του ∆ήµου, µε τη συνεργασία του Συλλόγου Φίλων του Βιβλίου και της Παιδαγωγικής Εταιρίας. Μέσα στον Μάιο θα έχουµε σίγουρα µια παρουσίαση στην Αθήνα. Επίσης θα υπάρξει, ίσως µέσα στον Μάιο και πάλι, µια πολύ ιδιαίτερη εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο µιας δεύτερης παρουσίασης του Ο Ταύρος προσκυνά την Ιερή Ελιά στην Κνωσό.

βιβλίου. Μεγάλη µου επιθυµία είναι να καταφέρουµε να κάνουµε µια παρουσίαση στην Κρήτη, γιατί γνωρίζω ότι υπάρχει µεγάλο αναγνωστικό κοινό στο νησί, το οποίο αγαπώ ιδιαίτερα. Οποιος ενδιαφέρεται, µπορεί να ενηµερώνεται από τη σελίδα µου http://evlampiatsireli.webs.com. H Ευλαµπία Τσιρέλη.

Who is who:

Η Ευλαµπία Τσιρέλη έχει σπουδάσει Θεολογία στο ΑΠΘ, µε µεταπτυχιακές σπουδές στην Ερµηνεία της Παλαιάς ∆ιαθήκης στο ίδιο ίδρυµα και ένα εξάµηνο στη Θεολογική Σχολή του New College στο Εδιµβούργο της Σκοτίας. Eκτός από το «Ιερό ∆έντρο» (εκδ. «∆αιδάλεος»), έχει εκδώσει και το «Ο Θάνατος στην Κελτική Μυθολογία και Παράδοση» (2013). Ασχολείται µε τη λογοτεχνία και την ποίηση και διδάσκει δηµιουργική γραφή. Αρθρογραφεί σε περιοδικά και blogs. Καταπιάνεται µε ό,τι την κάνει να νιώθει ζωντανή και την προκαλεί, ενώ τρία είναι τα πράγµατα που αγαπά όσο τίποτα άλλο: τα δέντρα, τα βιβλία και τα παλιά αντικείµενα. Επικοινωνήστε µαζί της µέσα από το www.facebook. com/TsireliEvlampia (facebook) και στο @EvlampiaTsireli (twitter). Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τα ακαδηµαϊκά κείµενα και τις δηµοσιεύσεις της, µπορείτε επίσης να επισκέπτεστε το https://auth.academia.edu/ EvlampiaTsireli.

Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

Του Μηνά Ν. Παπαγεωργίου

Ο

Ι ΠΙΣΤΟΙ αναγνώστες του περιοδικού έχουν σίγουρα αντιληφθεί ότι η ανάδειξη ποικίλων φορτεανών φαινοµένων του παρελθόντος αποτελεί µία από τις αγαπηµένες… ενασχολήσεις της στήλης. Αυτή την εβδοµάδα η «Μηχανή του Χρόνου» µάς ταξιδεύει στη µακρινή Αυστραλία και στα τέλη της δεκαετίας του ’30. Η εφηµερίδα «Sunday Mail» του Brisbane παρουσιάζει στο φύλλο της 9ης Απριλίου του 1939 µια αλλόκοτη βροχή βατράχων που έλαβε χώρα τέσσερις ηµέρες νωρίτερα, στις βόρειες ακτές της Νέας Νότιας Ουαλίας. ∆ιερχόµενοι οδηγοί παρατηρούσαν έκπληκτοι εκατοντάδες µικροσκοπικά βατράχια, µεγέθους µίας περίπου ίντσας και χρώµατος µαύρου και κρεµ, να πέφτουν µε έναν ανεξήγητο τρόπο από τον ουρανό.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  41

42  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Στη µυστική Φιλοθέη Το εκκλησάκι της Αγίας Φιλοθέης και οι µύθοι που το περιβάλλουν δεσπόζουν στην περιοχή της Φιλοθέης Αττικής. Υπόγειες στοές, αρχαίοι ναοί, αγάλµατα, προφητείες και οράµατα είναι συνδεδεµένα µε το όνοµά της… Ακολουθήστε µας σε ένα µοναδικό ταξίδι αναζήτησης που µπορεί να πραγµατοποιήσει ο κάθε αναγνώστης! Του Dimdom, [email protected]

Η

ΑΓΙΑ Φιλοθέη, κατά κόσµον Παρασκευή Μπενιζέλου, µε καταγωγή από την αρχοντική οικογένεια των γαιοκτηµόνων Μπενιζέλων, ήταν µια µοναχή µε σηµαντική φιλανθρωπική και κοινωνική δράση κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας του 16ου αιώνα. Αργότερα, η Ορθόδοξη Εκκλησία την ανακήρυξε αγία.

Σύντοµο βιογραφικό Η ΜΠΕΝΙΖΕΛΟΥ ανακαίνισε το ναΐσκο του Αγίου Ανδρέα, ο οποίος βρισκόταν στο πατρικό της αρχοντικό, στην Πλάκα. Το πηγάδι της µονής της σώζεται µέχρι σήµερα στον περίβολο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Συγκεκριµένα βρίσκεται στα υπόγεια της Αρχιεπισκοπής και φυλάσσεται υπό το άγρυπνο βλέµµα των καµερών ασφαλείας. ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ του Ψυχικού άνοιξε ένα πηγάδι για να δροσίζονται οι διαβάτες επειδή το νερό ήταν λιγοστό στην Αθήνα εκείνη την εποχή. Λέγεται ότι επάνω στο

Περιηγήσεις στην άγνωστη Ιστορία της αττικής γης

εν αθηναις

Υπολείµµατα δοµικών υλικών αρχαίου ελληνικού ναού στο σώµα και στον περίβολο της εκκλησίας στο Μαρούσι.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  43

44  φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

µαρµάρινο στόµιο του πηγαδιού χάραξε τη λέξη «ψυχικό» και έτσι πήρε η περιοχή αυτή το όνοµά της.

Η είσοδος του διαδρόµου της κρύπτης.

ΟΜΩΣ ΚΑΙ η περιοχή της Καλογρέζας οφείλει το όνοµά της στη µονή που ίδρυσε εκεί η Φιλοθέη (µονή της Καλογραίας, όπως την αποκαλούσαν οι ντόπιοι). ΠΕΘΑΝΕ ΕΠΕΙΤΑ από βασανιστήρια Τούρκων το 1588. Εξω από το ναό της στην Καλογρέζα (Μαρούσι), στα δεξιά της εισόδου του, σώζεται η κολόνα όπου η Φιλοθέη δέθηκε και µαστιγώθηκε µέχρι θανάτου.

Ε(ι)σόδια της Θεοτόκου (Μαρούσι, Καλογρέζα) ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ένα παλαιό εκκλησάκι, σχεδόν ερειπωµένο µε µικρά κτίρια γύρω του στην ίδια κατάσταση µε αυτό. Ενσωµατωµένα στα αρχιτεκτονικά του στοιχεία παρατηρεί κανείς κοµµάτια κιόνων και άλλων δοµικών στοιχείων αρχαίου ναού. Οµως και στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχουν στοιχεία αρχαίας ελληνικής δόµησης… Αριστερά της εισόδου υπάρχει µία κολόνα-κίονας (;), εκεί όπου υποτίθεται ότι µαρτύρησε η Φιλοθέη.

O δράκος που κοσµεί τη βρύση της δεύτερης εκκλησίας.

ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ναού λέγεται ότι υπήρχε (ή εξακολουθεί να υπάρχει;) υπόγεια στοά η οποία οδηγούσε προς την άλλη Αγία Φιλοθέη στο λόφο της… κρύπτης, δύο περίπου χιλιόµετρα µακριά. Από περίοικους µάθαµε ότι µία εποχή είχαν γίνει αρχαιολογικές έρευνες προς αναζήτηση της εισόδου της στοάς, όµως δεν βρέθηκε τίποτα σχετικό... ΜΑΘΑΜΕ, ΕΠΙΣΗΣ, ότι όταν πραγµατοποιούνταν έργα για τη διάνοιξη του παρακείµενου δρόµου της Καποδιστρίου, τα συνεργεία συνάντησαν τούνελ και στοές κατά τη διάνοιξη του δρόµου, τα οποία φρόντισαν να µπαζώσουν άµεσα… ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ πληροφορίες προέρχονται από κατοίκους της περιοχής και δεν µπορούµε να τις επιβεβαιώσουµε. Σύµφωνα µε τους τοπικούς θρύλους, αυτήν ακριβώς την υπόγεια στοά τη χρησιµοποιούσε η Φιλοθέη για να ξεφεύγει µαζί µε τις καλόγριές της προς την άλλη Μονή (ή και οπουδήποτε αλλού) κατά τις επιδροµές των Τούρκων…

Αξιοπρόσεκτα ερωτήµατα  ΤΕΛΙΚΑ υπάρχει στοά κάτω από τη συγκεκριµένη εκκλησία που κτίστηκε επάνω σε αρχαίο ελληνικό ναό; Σε ποιον ναό ανήκουν τα αρχαία µέλη που βρίσκονται εδώ και εκεί διάσπαρτα στο εσωτερικό και στο σώµα του κτιρίου;

 ΓΙΑΤΙ οι φήµες για την παρουσία στοών συναντώνται µόνο εκεί όπου έχουν προϋπάρξει αρχαίοι ναοί; Μήπως οι στοές είναι τόσο παλιές όσο και αυτοί;

Ο Λόφος της Κρύπτης ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ µεταγενέστερη της προηγούµενης Μονής που παρουσιάσαµε εκκλησία, η οποία βρίσκεται στη Φιλοθέη. Φτάνοντας σε αυτήν, το πρώτο που παρατηρεί κανείς είναι η επονοµαζόµενη «Κρύπτη». Πρόκειται όντως για µία κρύπτη η οποία βρίσκεται χαµηλότερα της εκκλησίας. Παλαιότερα, πραγµατοποιήθηκαν «εργασίες» στην κρύπτη αυτή για να την «αναπαλαιώσουν».

Περιηγήσεις στην άγνωστη Ιστορία της αττικής γης

εν αθηναις

Aγαλµα της Αγ. Φιλοθέης.

ΑΥΤΟ ΠΟΥ βλέπει ο σύγχρονος επισκέπτης είναι ένας στενός και µικρός διάδροµος. Και πάλι από µαρτυρίες ηλικιωµένων ανθρώπων της περιοχής, µάθαµε ότι πριν από τα έργα υπήρχε µία καθοδική είσοδος/σπηλιά µέσα σε αυτήν που οδηγούσε προς τα κάτω… Για ακόµα µία φορά αυτές οι πληροφορίες δεν είναι δυνατόν να επιβεβαιωθούν από εµάς. Προσέξτε στις φωτογραφίες που παραθέτουµε τον εντυπωσιακό δράκο που κοσµεί τη βρύση της εκκλησίας.

Συµπτώσεις; ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΑΜΕ ∆ΥΟ εκκλησίες µε το ίδιο όνοµα. Αµφότερες σχετίζονται µε φήµες και ιστορίες που κάνουν λόγο για παρουσία εισόδων και στοών σε καθεµία από αυτές. Κρύπτες για ποιο σκοπό και προς ποια κατεύθυνση;

Χρησµοί και οράµατα ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ρέµα της Φιλοθέης υπάρχει µία µαρµάρινη επιγραφή η οποία αναφέρεται στην «προφητεία» της Αγίας Φιλοθέης που δόθηκε δίκην οράµατος σε µία γυναίκα της περιοχής το 1937. Η επιγραφή αναφέρει τα εξής: «Στο µνηµείο αυτό, το 1937, εµφανίστηκε σε όραµα σε συµπατριώτισσά µας η Αγία Φιλοθέη και προειδοποίησε ότι η χώρα µας θα κατακτηθεί από τους Γερµανούς, αλλά η κατοχή δεν θα διαρκέσει για πολύ». Αναθηµατική επιγραφή, λοιπόν, για έναν πραγµατοποιηθέντα «χρησµό». Είναι γεγονός πως η παρουσία της Αγίας Φιλοθέης στην πόλη γίνεται παντού αισθητή. Εκκλησίες, µονές, υπενθυµίσεις προφητειών, αγάλµατα και πλατείες…

Who is who

νίζει Xάρτης που εµφα την απόσταση που λησίες. χωρίζει τις δύο εκκ

O dimdom (∆.Ζ.) είναι δηµιουργός του «Εν Αθήναις» (www. authorway.com) και συγγραφέας του παρόντος άρθρου. Είναι ερασιτέχνης «ερευνητής» και λάτρης της τέχνης της φωτογραφίας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969 και σπούδασε Ιατρική στο Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών. Τη συντακτική οµάδα του «Εν Αθήναις» αποτελούν, εκτός του προαναφερθέντος, η Φανή ∆. και ο Νίκος Φ. Φ. (γνώστες της Ιστορίας και άξιοι συνοδοιπόροι στις εξορµήσεις µας).

Υπάρχουν στοές κάτω από την Αθήνα; ∆ΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ αν υπάρχει το θρυλικό δίκτυο υπογείων περασµάτων και στοών κάτω από την Αθήνα. Οι ενδείξεις είναι πάµπολλες, όµως οι αποδείξεις ελάχιστες. Κάθε αναφορά, όµως, για υπόγεια στοά συνδέεται έµµεσα ή άµεσα µε κάποιον αρχαίο ελληνικό ναό. Υπήρχε κάποιο σχέ-

διο στην εκπόνηση και κατασκευή τέτοιων στοών πίσω, στα χρόνια της αρχαιότητας; Οι απαντήσεις ίσως και να µην έρθουν ποτέ. Η εξερεύνηση όµως των µύθων και των ιστοριών, όπως αυτής που παρουσιάσαµε πιο πάνω για την Αγία Φιλοθέη, χαρακτηρίζεται πάντα από µια µαγευτική

ατµόσφαιρα, είναι πάντα ενδιαφέρουσα. Παράλληλα, αυτού του είδους οι αναζητήσεις συνιστούν µία πολύτιµη παρακαταθήκη πληροφοριών για αυτά που σήµερα υπάρχουν και που αύριο µπορεί να έχουν εξαφανισθεί για πάντα, στη λογική της συνεχούς και αέναης εξέλιξης…

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  45

46 

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Γιγαντιαίος θόλος Jetavanaramaya είναι το όνοµα-σιδηρόδροµος που ανήκει σε αυτή την εντυπωσιακή και τεραστίων διαστάσεων βουδιστική στούπα. Βρίσκεται στην Anuradhapura, µια πόλη της Σρι Λάνκα που θεωρείται παγκόσµιο µνηµείο πολιτιστικής κληρονοµιάς. Ο ναός, που χτίστηκε κατά τη διάρκεια της δυναστείας του βασιλιά Mahasena (273-301 µ.Χ.), φιλοξενεί και ένα αλλόκοτο κειµήλιο, µια ζώνη που θεωρείται ότι δέθηκε από τον ίδιο τον Βούδα!

εικονεσ

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  47

Η ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΨΑΓΜΕΝΟΥ

48 

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

Bιβλιοθηκη Συγγραφέας: Αναστάσιος Παπασταύρος

Συγγραφέας: Νόρµαν Κον

■ Εκδόσεις: Οδυσ-

Το αρχικό νόηµα της λέξης «χιλιασµός» ήταν στενό και ακριβές. Ο Χριστιανισµός είχε ανέκαθεν µιαν εσχατολογία, µε την έννοια ενός δόγµατος που αφορούσε στις «τελευταίες ηµέρες». Ο χριστιανικός χιλιασµός ήταν απλώς µια παραλλαγή χριστιανικής εσχατολογίας. Σύµφωνα µε την «Αποκάλυψη» του Ιωάννη, µετά τη ∆ευτέρα Παρουσία, ο Χριστός θα ιδρύσει στη Γη ένα µεσσιανικό βασίλειο και θα βασιλεύσει επί χίλια χρόνια πριν από την Εσχατη Κρίση. ■ Εκδόσεις: Νησίδες ■ Τιµή: 32 €

Τα Γιάννενα του 19ου αιώνα

Αγώνες για την έλευση της χιλιετούς βασιλείας του Θεού

σέας

■ Τιµή: 74,55 €

Τα Γιάννενα δεν είναι αρχαία πόλη. Αναφέρεται για πρώτη φορά γύρω στο 1000 µ.Χ. Στη µεγαλύτερη οικονοµική, πνευµατική και πολιτιστική ακµή τους έφτασαν στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Την περίοδο αυτή επισκέφθηκαν την ηπειρωτική πρωτεύουσα ξένοι περιηγητές. Πολλοί από αυτούς κατέλιπαν ενδιαφέροντα «περιηγητικά έργα», άλλα αξιόπιστα και άλλα όχι, που περιέχουν σηµαντικές πληροφορίες, αλλά και χαρακτικά, υδατογραφίες και µερικές ελαιογραφίες.

Επέτειος Συγγραφέας: Θανάσης Βέµπος ■ Εκδόσεις: Λιβάνη ■ Τιµή: 14,50 €

Και αν η Σοβιετική Ενωση δεν είχε καταρρεύσει; Και αν, αντί γι’ αυτή, οι Ηνωµένες Πολιτείες, σπρωγµένες από τους αδυσώπητους ανέµους της Ιστορίας, είχαν σωριαστεί σε ερείπια; Και αν τελικά τα κράτη της Λεκάνης του Ειρηνικού είχαν συνασπιστεί σε µια ενιαία συµµαχία αποκαθιστώντας τη χαµένη ισορροπία των υπερδυνάµεων; Ενας κόσµος πολωµένος όσο ποτέ άλλοτε µετά από επτά δεκαετίες Ψυχρού Πολέµου. Μια εναλλακτική µορφή της ανθρώπινης Ιστορίας, ανάµεσα σε τόσες άλλες που χάθηκαν για πάντα στα µονοπάτια του χρόνου.

ανεξηγητο

Εσώτερες διαστάσεις

Η συντέλεια του κόσµου

Νύχτες της Εκάτης

Συγγραφέας: Στέφανος Ελµάζης

Συγγραφέας: Γιουτζίν Γουέµπερ

■ Εκδόσεις: Αρχέτυπο ■ Τιµή: 15,50 €

■ Εκδόσεις: Στάχυ ■ Τιµή: 14,80 €

Τα σηµαντικότερα κείµενα που δηµοσιεύτηκαν στο ΑΒΑΤΟΝ και άλλα που εµφανίζονται για πρώτη φορά περιέχονται στο βιβλίο αυτό του Στέφανου Ελµάζη, δηµιουργού και διευθυντή του περιοδικού ΑΒΑΤΟΝ και των εκδόσεων Αρχέτυπο. Κείµενα που προσπαθούν να φωτίσουν τα µεγάλα ζητήµατα της ύπαρξης από την οπτική µιας ουσιαστικής γνώσης προς την κατεύθυνση µιας νέας κατανόησης, η οποία µπορεί να οδηγήσει σε µια πιο αυθεντική ζωή.

Ενα ταξίδι στον κόσµο των ανακαλύψεων και των χιλιαστικών οραµάτων: από τον Ζαρατούστρα µέχρι την πρόσφατη αναβίωσή τους µε αφορµή το τέλος της 2ης µ.Χ. χιλιετίας. Η ιδέα για ένα τελικό «ξεκαθάρισµα λογαριασµών» αποδείχθηκε ανθεκτική στο χρόνο, καθώς ανταποκρίνεται σε βασικές ανάγκες του ανθρώπου, ο οποίος αναζητά κάποιο νόηµα, έστω και ψευδές, σε δύσκολους καιρούς.

Συγγραφέας: Γιώργος Μπαλάνος ■ Εκδόσεις: Locus 7 ■ Τιµή: 14,50 €

«Ο,τι µας τροµάζει ασκεί πάνω µας µια παράδοξη έλξη και ό,τι µας έλκει µας τροµάζει». Ενα σύγχρονο παραµύθι σαγήνης και τρόµου για τον κόσµο µας όπως δεν τον ξέρουµε! Μια τολµηρή φανταστική ιστορία για πράγµατα και καταστάσεις που ίσως συµβαίνουν και στην Ελλάδα και τα οποία δεν θα µπορούσαν να ειπωθούν σε µιαν αληθινή έρευνα...

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΟ A history of the end of the world ■ Εκδόσεις: HarperOne

Συγγραφέας: Jonathan Kirsch

■ Τιµή: 12,50 $ *

Από τη συγγραφή της «Αποκάλυψης» του Ιωάννη και εξής, έκαναν την εµφάνισή τους εκατοντάδες συγγράµµατα που αφορούσαν σε προφητείες για τη ∆ευτέρα Παρουσία και τη συντέλεια του κόσµου, έτσι όπως τον γνώριζε η εκάστοτε εποχή. Αυτό το βιβλίο

αποτελεί µια καταγραφή της «Ιστορίας του τέλους του κόσµου», αναδεικνύοντας όλες τις προσωπικότητες και τα κινήµατα που πρωταγωνίστησαν σε αυτού του είδους τις… αποτυχηµένες απόπειρες πρόβλεψης της εξάλειψης του είδους µας.

*Η τιµή είναι ενδεικτική από το amazon.com

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα  49

50 

φαινοµενα  EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

επικοινωνια επειδη καθε προσωπικη εµπειρια ειναι µοναδικη και πολυτιµη

Eάν δεν βρίσκετε τον Ελεύθερο Τύπο µε το περιοδικό «Φαινόµενα» στην περιοχή σας, παρακαλούµε ενηµερώστε µας στα τηλέφωνα: 210 8113000 & 210 8113216 ΑΓΑΠΗΤΑ «ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ», ΣΑΣ ΣΤΕΛΝΩ για να σας δώσω τα θερµά µου συγχαρητήρια για την κάλυψη του αφιερώµατος περί ελληνικού DNA και πολιτισµικής ταυτότητας που παρουσιάσατε την προηγούµενη εβδοµάδα (τ. 170). Οµολογώ πως τρόµαξα λίγο µε τον τίτλο του εξωφύλλου, παρ’ όλα αυτά οι συνεντεύξεις των δύο επιστηµόνων, το κείµενο του Α. Βακαλόπουλου καθώς επίσης και οι στήλες που άγγιξαν πτυχές του όλου ζητήµατος µε αποζηµίωσαν και µε το παραπάνω. Θεωρώ πως ήταν ένα από τα καλύτερά σας τεύχη

και µάλιστα σε µια περίοδο που, όπως είπατε και εσείς, αυτά τα θέµατα φοβάσαι να τα συζητήσεις δηµόσια. Κάποια στιγµή θα µε ενδιέφερε να διαβάσω ένα αφιέρωµα για τις άγνωστες πτυχές της ελληνικής Ιστορίας, µε συνεντεύξεις «αιρετικών» ιστορικών της εποχής µας και απ’ τη µία και απ’ την άλλη µεριά. Φιλικά, Πέτρος Χατζηευστρατίου

Θέλoυµε να τα λέµε... Τα «Φαινόµενα» επιθυµούν να αναπτύξουν και αυτή τη φορά µια αµφίδροµη επαφή µε τους αναγνώστες τους. Η γνώµη σας, οι συµβουλές σας, αλλά και οι πληροφορίες σας είναι όχι µόνο ευπρόσδεκτες, αλλά µπορούν να αποτελέσουν και αφορµή για την πραγµατοποίηση και την παρουσίαση σχετικών ερευνών µέσα από τις σελίδες του περιοδικού. Γι’ αυτό και σας καλούµε να µας στείλετε εµπειρίες, φωτογραφίες και τυχόν απορίες σας στο [email protected].