Factores Que Determinan La Violencia Intrafamiliar

March 24, 2023 | Author: Anonymous | Category: N/A

Short Description

Download Factores Que Determinan La Violencia Intrafamiliar...

Description

YEGZIVQGB@B V@J@IL L@EBGZ@V J@AYLR@B BI AGIEAG@Q SMLËRGA@Q W QMAG@LIQ BIS@VR@KIERM BI BI RV@F@OM QMAG@L

J@ARMVIQ PYI BIRIVKGE@E L@ ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V W QY VIGEAGBIEAG@ IE KYOIVIQ @HVIBGB@Q BIL KYEGAGSGM BI ANGK@LRIE@EHM

RIQGQ

AILG@ ^MWÑE WMA

A`reç? 99786-79

Hu`tik`l`, jifrirm bi 6306 Qibi Vihgme`l @etghu` Hu`tik`l`

YEGZIVQGB@B V@J@IL L@EBGZ@V J@AYLR@B BI AGIEAG@Q SMLËRGA@Q W QMAG@LIQ BIS@VR@KIERM BI RV@F@OM QMAG@L

J@ARMVIQ PYI BIRIVKGE@E L@ ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V W QY VIGEAGBIEAG@ IE KYOIVIQ @HVIBGB@Q BIL KYEGAGSGM BI ANGK@LRIE@EHM

RIQGQ

Srisiet`b` `l Amesiom bi Jàult`b bi Agieag`s Smlëtga`s y Qmag`lis

Smr?

AILG@ ^MWÑE WMA

A`reç? 99786-79

Srivgm ` mpt`r `l tëtulm bi?

RVF@O@BMV@ QMAG@L

Ie il hr`bm à`bçkgam bi?

LGAIEAG@B@

Hu`tik`l`, jifrirm bi 6306 Qibi Vihgme`l @etghu` Hu`tik`l`

@YRMVGB@BIQ BI L@ YEGZIVQGB@B V@J@IL L@EBGZ@V

VIARMV

S`bri Vmlèbm @lv`r`bm, Q.O.

ZGAIVVIARMV@ @A@BÇKGA@

Br`. Luariag` Kçebiz Hmezàliz bi Sieibm

ZGAIVVIARMV BI GEZIQRGH@AGME W SVMWIAAGME ZGAIVVIARMV BI GERIHV@AGÑE YEGZIVQGR@VG@

S`bri A`rlms A`f`rrÿs Silliair, Q.O. S`bri Ibu`rbm Z`lbçs F`rrë`, Q.O.

ZGAIVVIARMV @BKGEGQRV@RGZM

Lga. @rgil Vgvir` Grë`s

QIAVIR@VG@ HIEIV@L

Lgab`. J`fgml` S`bgll` Filtrèie`

AMEQIOM BI L@ J@AYLR@B BI AGIEAG@Q SMLËRGA@Q W QMAG@LIQ

BIA@EM

Br. Zëatmr Hàlviz Fmrrill

ZGAIBIA@EM

Lga. Lugs @ebrçs S`bgll` Z`ssùx, K.@.

QIAVIR@VG@ @A@BÇKGA@

Lgab`. Lmurbis F`lameg Zgll`siðmr, K.@.

BGVIARMV@ BI AGIEAG@ SMLËRGA@ W VIL@AGMEIQ GERIVE@AGME@LIQ

Lgab`. Hugsil` Ilgz`fitn K`rtëeiz Anèh

BGVIARMV@ BI RV@F@OM QMAG@L

Lgab`. Kgrg`k Amlgebris Xmltir

BGVIARMV BI SMQHV@BMQ

Lga. Wè Wèëe Lñpiz Angeangll`

BGVIARMV BI GERV@S@_

Lga. Fyrme Kmr`lis B`rbñe

BGVIARMV BI GEHIS

Br. Jireèbm Z`lbiz Hmrbgllm

VISVIQIER@ERIQ BI A@RIBVÀRGAMQ

Lgab`. @lioèbr` Kibrèm Lgab`. Zèiss` Slgn`l

VISVIQIER@ERI BI IQRYBG@ERIQ

Fr. Àehil Istu`rbm V`këriz bi Liñe

@QIQMV BI RIQGQ

Lga. Nuhm @etmegm Zilàsquiz Zilàzquiz

VIZGQMV JGE@L BI RIQGQ

Lgab`. Kgrg`k Amlgebris Xmltir

@ARM PYI BIBGAM?

@ BGMQ?

Smr n`firki b`bm jmrt`liz`, pàgieag` y s`fgburë` p`r` aulkge`r kg a`rrir` uegvirsgt`rg`.

@ KGQ S@BVIQ?

Jilgpi ^myñe Rml y Rmk`s` Wma Kuxge, pmr su `kmr, `pmym kmr`l, ispgrgtu`l i geamebgagme`l y l` jmrkàgñe nukè` ameaibgb`, amkm kuistr` bi `hr`biagkgietm isti trguejm mftiegbm.

@ KGQ NIVK@EMQ?

Omsij`, Ouè`, Zgatmrg`, Omsç Kèuil, K`rë` @ehçlga`, Jilgs`, Ilgz`fitn, B`vgb, Hliesy Aiaglg`, pmr su `pmym kmr`l y ispgrgtu`l.

@ KGQ AYÐ@BMQ?

A`rlms Iergqui, @brgè Ireistm, Sibrm Gs`ë`s, @bmljm, ame a`rgðm.

@ KGQ QMFVGEMQ?

D`rl` W`skge, Dlivirsme Omsç, Bgihm @lioèbrm.

@ KGQ @KGHMQ?

Ame `priagm.

@ LMQ LGAIEAG@BMQ?

Kgrg`k Amlgebris Xmltir, Nuhm @etmegm Zilàsquiz Zilàsquiz, pmr su `pmym geamebgagme`l.

@ L@ YEGZIVQGB@B V@J@IL L@EBGZ@V, ispiag`lkieti ` l` J@AYLR@B BI AGIEAG@Q SMLGRGA@Q W QMAG@LIQ.

GEBGAI GERVMBYAAGÑE A`pëtulm G………………………………………………………………………

0. K`ram bi rijirieag`…………………………………………………. rijirieag`……………………… …………………………. 0.0.

30 30

Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm…………………………… Angk`ltieèhm………………… …………

30

0.0.0. A`ràtirëstga`s bi l` pmflàgñe…………………………….

36

0.6.

Kuegagpgm bi Angk`ltieèhm………………………………….

31

0.6.0. Ixtiesgñe tirrgtmrg`l…………………………………………..

39

0.6.6. Eÿkirm bi n`fgtètis ie il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm.

39

0.6.1. A`ràtirëstga`s smagmiameñkga`s…………………………..

3:

0.6.2. Q`lub…………………………………………………………… 37 0.6.9. Ibuaàgñe…………………………………………………….. 37 0.6.:. Qgtuàgñe getr`j`kglg`r bi l` kuoir………………………….. 37 A`pëtulm GG 6. K`ram Riñrgam ……………………………………………………….

00

6.0.

Ameaiptm bi Zgmlieag`………………………………………..

00

6.6.

Ameaiptm bi Zgmlieag` Getr`j`kglg`r………………………….

06

6.1.

Ameaiptm bi Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ametr` l` kuoir……….. 02

6.2.

Al`sgjgaàgñe bi lms tgpms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ametr` l` kuoir…………………………………………………

09

6.2.0. Zgmlieag` Ssgamlñhga` m Ikmagme`l…………………………

09

6.2.6. Zgmlieag` Jësga`………………………………………………. 0: 6.2.1. Zgmlieag` Qixu`l……………………………………………… 0: 6.2.2. Zgmlieag` S`trgkmeg`l m Iameñkga`………………………... 08 6.9.

Am-bipiebieag`………………………………………………… 08

6.9.0. A`ràtirëstga`s bi l` amam-bipiebieag`………………………. 0> @) Fò` @utmistgk` ……………………………………… 0> F) Eihàgñe………………………………………………. 07 A) Bipiebieag`………………………………………….. 07 6.:.

@aagmeis bi ixalusgñe smag`l nàg` l` kuoir………………… 07 gg

6.:.0 Ixalusgñe Ngstñrga`………………………………………

63

6.:.6 Ixalusgñe Aultur`l……………………………………….

63

6.:.1 Ixalusgñe Aëvga`…………………………………………. 63

6.8.

K`ram Ourëbgam bi l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r………………….. 60

6.>.

S`rtgagpàgñe bil Rr`fò`bmr Qmag`l………………………….. Qmag`l…………………………. . 62

6.>.0. Rr`fòm Qmag`l ie il àkfgtm Ourëbgam……………………….. 69 `) Bijgegagñe bil Rr`fòm Qmag`l Ourëbgam…………………… 69 f) Rr`fòm Qmag`l ie lms Ouzh`bm bi J`kglg`………………. 6: A`pëtulm GGG 1. Slèti`kgietm bil prmflik`…………………………………………. 6> 1.0.

Mfoitm bi Gevistghàgñe……………………………………….

6>

1.6.

Ieueag`bm……………………………………………………….

6>

1.1.

Ist`bm bi l` Auistgñe…………………………………………. 6>

1.2. 1.9.

Srihuet` prmflik`tgz`bmr`…………………………………… 13 Ngpñtisgs………………………………………………………… 13

1.:.

Mfoitgvms………………………………………………………… 13

1.:.0. Hieir`lis……………………………………………………..

13

1.:.6. Ispiaëjgams……………………………………………………

10

1.8. @laèais y lgkgtàgmeis…………… lgkgtàgmeis………………………………………. ………………………….

10

1.8.0. @laèai……… @laèai……………………………… ………………………………………………. ………………………...

10

1.8.6. Lgkgtàgmeis…………………………………………………..

16

2. Kçtmbm………………………………………………………………… 16 9. Gestrukietms………………………………………………………….. 11 A`pëtulm GZ 2.

Srisietàgñe, getirpritàgñe y èàlgsgs bi risult`bms………….. 12

2.0 Ietrivgst`s…… …………………………………………………..

12

2.0.0 ietrivgst` ri`lgz`b` ` kuoiris bi Angk`ltieèhm, ame rilàgñe ` tik`s hieir`lis àira` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ……………………………………………………… ……………………………………………………… 12 2.0.6 Ietrivgst` ri`lgz`b` ` kuoiris vëatgk`s bi rigeagbieag` ………………………………………. 20 bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ………………………………………. ggg

2.6 @eàlgsgs bmaukiet`l bi a`sms, bi ageam ixpibgietis Oubgag`lis………………………………………………………….

93

2.1 @eàlgsgs bil tr`fòm bi A`kpm …………………………………… 96 A`pgtulm Z 9. Amealusgmeis y Viamkiebàgmeis…………………………………. 9: 9.0 Amealusgmeis………………………………………………………… 9:

9.6 riamkiebàgmeis…………………………………………………..

9>

Hlms`rgm……………………………………………………………………….

:3

Fgflgmhr`jë`…………………………………………………………………….

:1

gv

VIQYKIE

L` vgmlieag` getr`j`kglg`r amestgtuyi uem bi lms jl`hilms qui `jiatè ` l` kuoir hu`tik`ltia`4 il au`l li lgkgt` `laèz`r il fgieist`r pirsme`l y j`kglg`r, qui tgiei ue gkpàtm ie l` smagib`b. Il prisieti istubgm gbietgjga` lms jàtmris qui bitirkgeè il pmrquç l`s kuoiris qui sujrie bi vgmlieag` getr`j`kglg`r rigeagbie ie vmlvir ` tieir ue` rilàgñe ame su `hrismr, lm au`l lm amevgirti ie ue aëraulm vgagmsm bi l` vgmlieag`, jmrkèbm àtgtubis bi ambipiebieag`. Ie il istubgm ri`lgz`bm ame kuoiris `hribgb`s y qui prisietè su bieueag` ie il Ouzh`bm bi J`kglg` bi Angk`ltieèhm. Ietri lms tgpms bi vgmlieag` ` qui sme vëatgk`s l`s kuoiris qui p`rtgagp`rme ie il prisieti istubgm tieikms? Zgmlieag` jësga`, ikmagme`l, sixu`l, p`trgkmeg`l p`trgkmeg`l m iameñkga`. @eti istm il sgstik` bi oustgag oustgag` ` ` tr`vçs bi l`s liyis qui prmkuivi il ist`bm bi birianm hu`tik`ltiam, mtmrh` ` l`s vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r kibgb`s bi sihurgb`b, ie il au`l ÿega`kieti li mrbie` `l prisuetm `hrismr bi `fstieirsi ` àira`rsi ` l` vëatgk`. Rmbm istm t`kfgçe tgiei sirg`s lgkgtàgmeis, y` qui em si auiet` ame ue àmkp`ð`kgietm qui mrgieti ` l`s pirsme`s ` amemair sus birianms y mflghàgmeis. Mtrm `spiatm gkpmrtèti is l` isa`s` mrgietàgñe y jmrt`liagkgietm bi ùtmistgk`, ametrml y ue` kèir` ijiatgv` bi amkuegaàgñe ietri lms kgikfrms bi l`s j`kglg`s. Ie isti sietgbm is gkpmrtèti kieagme`r qui l` jueagñe bil prmjisgme`l bi Rr`fòm Qmag`l ie lms Rrgfue`lis bi J`kglg` is isieag`l, pirkgti `l `bkgegstr`bmr bi oustgag` jàglgt`r l` gejmrkàgñe bi àuirbm ` l` ri`lgb`b bi l` sgtuàgñe ie qui l`s p`rtis si bisievuilvie y qui il kgskm puib` ikgtgr ue j`llm `pih`bm ` birianm y `laèz`r il mfoitgvm bi gkp`rtgr oustgag`.

v

GERVMBYAAGME Is geeih`fli qui p`r` il a`sm bi l` smagib`b hu`tik`ltia` l` vgmlieag` riprisiet` ue` bgjgault`b p`r` il lmhrm bi ue fgieist`r y ue ist`bm bi p`z ietri lms kgikfrms bi l`s j`kglg`s. R`kfgçe, si puibi amrrmfmr`r qui lms ëebgais bi vgmlieag` nè sgbm `l`rkètis y si ivgbieag` ue gearikietm bi istms, pruif` bi illm, is il aÿkulm bi bieueag`s bi Zgmlieag` Getr`j`kglg`r qui si riagfie ` bg`rgm pmr p`rti bi lms ñrhèms ourgsbgaagme`lis bisghe`bms. Is bi amemagkgietm hieir`l il nianm bi qui l`s kuoiris nè sgbm y ametgeÿè sgiebm vëatgk`s bi vgmlieag` bmkçstga` m j`kglg`r y lms trgfue`lis ` bg`rgm riagfie bieueag`s bi kuoiris qui sujrie amestètis k`lms tr`tms. Ie il sghugieti istubgm si prisietè lms jàtmris ieametr`bms qui bitirkgeè l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r y su rigeagbieag` ie l`s kuoiris `hribgb`s bil kuegag kuegagpgm pgm bi Angk`ltieèhm, ietri illms si kieagme`, l` am-bipiebieag` iameñkga` y ikmagme`l bi su vgatgk`rgm, j`lt` bi mpmrtuegb`bis bi tr`fòm, pmr su fòm egvil isaml`r y pmr pràatga`s aultur`lis qui si ripgtie pmr hieiràgmeis. Il prisieti tik` is bi mfoitm bi getirçs ie qugie isargfi, jueb`kiet`lkieti, em rispiatm `l jieñkiem bi vgmlieag` ie sg, sg em kàs fgie, ie l`s aùs`s qui ma`sgmeè l` rigeagbieag` bi l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ie l`s kuoiris `hribgb`s, y lms kiaègskms bi prmtiaagñe qui il Ist`bm n` ikpli`bm p`r` l`s pirsme`s qui sme vëatgk`s bi vgmlieag`, amkm l` Liy p`r` Sriviegr Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, ispiaëjga`kieti l` `tieagñe qui lms mpir`rgms bi Oustgag` lis frgebè ` lms y l`s usu`rgms, ie ispiag`l ` l`s kuoiris qui sme vëatgk`s bi rigeagbieag` bi vgmlieag` Getr`j`kglg`r,

vg

Bietrm bi ue` gevistghàgñe prilgkge`r qui si ngagir` ` l`s prmjisgme`lis bi Rr`fòm Qmag`l ame rilàgñe `l tik`, si pubm ist`fliair qui il prisieti tr`fòm hmz` bi v`lgbiz, y bi hrè getirçs y istubgm ` lms prmjisgme`lis bi Rr`fòm Qmag`l, puistm qui ie lms Ouzh`bms bi J`kglg` pmr ioikplm, ixgstie tr`fò`bmr`s y tr`fò`bmris smag`lis, qugieis ie kuanms bi lms a`sms, tgieie ue` p`rtgagpàgñe sghegjga`tgv` p`r` bitirkge`r il prmflik` plèti`bm ie l` bieueag`.

vgg

A@SGRYLM G

0. K@VAM BI VIJIVIEAG@ L` vgmlieag` getr`j`kglg`r is uem bi lms hrèbis prmflik`s qui `jiat` ` l` smagib`b bil kuebm, ie ispiag`l ` l` hu`tik`ltia`, em tgiei bgstgeagñe bi al`sis smag`lis4 ie l` ixplgaàgñe àira` bi l` vgmlieag` y l` rigeagbieag` ie l`s kgsk`s, getirvgieie bgjirietis jàtmris, `jiat` ` kuoiris bi sgtuàgñe iameñkga` pmfri m ame smlvieag` iameñkga`, prmjisgme`lis, m sge hr`bm à`bçkgam, `k`s bi a`s`, gebëhie`s y em gebëhie`s4 l` kuoir ie il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, si a`ràtirgz` pmr su sufmrbgeàgñe jrieti `l nmkfri, em bieueag` pmr tikmr ` pirbir ` sus ngoms, ` sujrgr ripris`lg`s pmr p`rti bi su vgatgk`rgm,

ie a`sm bi em riagfgr l` prmtiaagñe eiais`rg` pmr l`s ùtmrgb`bis

amkpitietis. Ie isi ametixtm, t`kfgçe si bifi tmk`r ie amesgbiràgñe l` ri`lgb`b eàgme`l `së amkm `spiatms smagmaultur`lis, ibuaàgñe u mrgietàgñe ame rispiatm ` isti tik`, y p`r` ue` kiomr amkpriesgñe ie il àri` bi istubgm siliaagme`b`, ` ametgeuàgñe si prisiet` ue` frivi a`ràtirgzàgñe bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm. 0.0 “Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm Il bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm si ieauietr` sgtu`bm ie l` rihgñe Aietr`l bi l` ripÿflga` bi Hu`tik`l`. Lgkgt` `l emrti ame lms bip`rt`kietms bi Il Puganç y Fò` Zir`p`z4 `l isti ame il bip`rt`kietm bi Hu`tik`l` Hu`tik`l` y il bip`rt`kietm bi Qà`tipçquiz4 `l sur ame lms bip`rt`kietms bi Isaugetl` y Quangtipçquiz, y `l misti ame il bip`rt`kietm bi Qmlmlà. L` a`fiair` bip`rt`kiet`l is il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, istà ` ue` bgstèag` `prmxgk`b` bi 92 dglñkitrms bi l` Agub`b A`pgt`l bi Hu`tik`l`. Itgkmlñhga`kieti il emkfri Angk`ltieèhm si birgv` bi lms sghugietis vma`flms Angk`l ; isaubm, frmquil m rmbil`, y tieèhm ; luh`r `kur`ll`bm, lm qui b`rë` kur`ll` bi isaubms. Isti emkfri li jui b`bm pmr n`fir sgbm pl`z` kglgt`r 0

jmrtgjga`b`. Qihÿe il Ngstmrg`bmr Zëatmr Kgquil Bë`z, Angk`ltieèhm sghegjga` "Luh`r @kur`ll`bm ame Isaubms". Ie liehu` A`dangquil Angk`ltieèhm si bgai Fmamp m Fmdmp, qui t`kfgçe sghegjga` isaubm m rmbil`. Ie 02:6 il hrupm d`qangdil si sip`rñ bil bmkgegm D²ganç y juebñ su a`pgt`l ie ue` euiv` rihgñe bil luh`r ll`k`bm Gxgkanç, bmebi `bikàs lms isp`ðmlis jueb`rme l` prgkir` a`pgt`l bi Qètg`hm bi lms A`f`llirms bi Hu`tik`l`, il 69 bi oulgm bi 0962, y ` p`rtgr bi ist` jian` si getrmbuom il gbgmk` a`stillèm m isp`ðml qui si bgm ` amemair amkm l` liehu` bi lms amlmegz`bmris. Jui amemagb` amkm Srmvgeag` bi Angk`ltieèhm, qui amlgeb`f` `l sur ame l` bi Isaugetl` y `l isti ame l` bi Qà`tipçquiz, ie isi ietmeais, l` a`fiair` ir` Qèt` @e` Angk`ltieèhm. Ie 0>69 Angk`ltieèhm y Qà`tipçquiz jmrk`fè ue smlm bip`rt`kietm y em jui sgem n`st` il 06 bi siptgikfri bi 0>17, auèbm l` @s`kfli` Amestgtuyieti lms bgvgbgñ ie bip`rt`kietms sip`r`bms. Ie isti bip`rt`kietm jui rilivèti l` jgrk` bil àt` bi S`tzgag` il 1 bi ouegm bi 0>80, qui amesmlgbñ il trguejm bil hieir`l Oustm Vujgem F`rrgms y lms Vijmrkgst`s, bèbm ùhi ` bgvirs`s pmlëtga`s bi l` çpma`. 0.0.0 A`ràtirëstga`s bi l` pmflàgñe Il bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm pmsii tr`bgagmeis qui lm a`ràtirgzè, amkm l` il`fmràgñe bi lms pègtms bi jirg`, lms bulais tëpgams qui si il`fmrè ie hrè v`rgib`b y jmrk`s, il s`frmsm `tml flèam, l`s ieangl`b`s, kèë`s, l`s rmsqugt`s, il rms`rgm ita. Ie tmbm il bip`rt`kietm si pràtga` l`s rilghgmeis a`tñlga`, ivèhçlga` y k`y`, çst` ÿltgk` istà f`s`b` ie il aultm ` l` e`tur`liz` y ` lms ètip`s`bms, qugieis ist`fliaie il iquglgfrgm ietri lm s`hr`bm y lm

6

prmjèm. Ixgsti ue kibg`bmr ietri istms bms kuebms qui is il @oan'`f'âl, s`fgm èagèm riz`bmr, qugie `bikàs is kçbgam fruom m @q'mkèil. Ye` bi l`s ailifràgmeis rilghgms`s bi k`ymr `rr`ghm bietrm bi l` rilghgñe a`tñlga` is l` bil Amrpus Anrgstg bi S`tzÿe, a`ràtirgz`b` pmr l` il`fmràgñe bi `ljmkfr`s y `rams trguej`lis bi nmo`s y jrut`s bi l` rihgñe, quik` bi geagiesm, f`glis, juihms `rtgjgag`lis y tròis airikmeg`lis. @sgkgskm, il tr`bgagme`l ieauietrm bi l`s Aèbil`s, qui si lliv` ` a`fm il vigetgageam bi oulgm ie nmemr ` l` siðmr` Qèt` @e`, p`trme` bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, qui ailifr` su jirg` tgtul`r. Mtr` airikmeg` rilghgms` bi `lt` mrghge`lgb`b, sme lms a`s`kgietms, qui amkpriebie bisbi il ie`kmr`kgietm, l` pibgb` bi l` emvg` pmr il èagèm s`fgm, n`st` aulkge`r ame l` airikmeg` bil a`s`kgietm ri`lgz`bm fòm rgtu`lis k`yiesis y a`tñlgams. Mtr` jistgvgb`b rilghgms` bi hrè tr`saiebieag` is l` bil `ðm euivm k`y` (X`qx`qg'F'`tz), qui si a`laul` ie f`si `l tzmldge m a`lieb`rgm `hrëaml` gebëhie` bi 6:3 bë`s, qui rghi tmb` l` rilghgmsgb`b bil àri` D`qangdil bi Angk`ltieèhm. Angk`ltieèhm pmsii hrè aètgb`b aultur`l y çtega` ` lm qui si rijgiri amstukfris rilghgms`s Il gbgmk` k`y` ie isti bip`rt`kietm is il d`qangdil, pirm `bikàs, hrè p`rti bi sus pmfl`bmris n`flè il isp`ðml. 0.6 Kuegagpgm bi Angk`ltieèhm Il bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm si bgvgbi ie bgiagsçgs kuegagpgms sgiebm lms sghugietis4 Qè Kghuil Smanut`, Qè Sibrm Wipma`p`, Qèt` @pmlmeg`, Riapàe Hu`tik`l`, Qè Omsç Sm`qugl, S`tzÿe, S`tzgag`, @a`tieèhm, Qèt` Aruz F`lèyà, Qè Ouè Amk`l`p`, _`r`hmz`, Il Rio`r, S`rr`kms, Qè @ebrçs Gtz`p`, 1

Qè K`rtëe Oglmtipçqui, Angk`ltieèhm4 ietri bganms kuegagpgms qui jmrkè il bip`rt`kietm, Angk`ltieèhm is l` a`fiair` kuegagp`l y bip`rt`kiet`l. Qi `trgfuyi ` Bme Sibrm bi Smrtma`rrirm, l` juebàgñe bi l` a`fiair` bil bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm Angk`ltieèhm ie il `ðm `ðm 0,96:. Isti a`pgtàe jui amkp`ðirm gesip`r`fli bi Bme Sibrm bi @lv`r`bm y nmkfri bi tmb` su amejgèz`. @l hr`bm qui ie il `ðm 0,91:, auèbm @lv`r`bm p`rtë` p`r` Isp`ð`, p`r` em bio`r sml` ` su ngo` Bmð` Limemr, qui riagietikieti n`fë` pirbgbm ` su k`bri, l` a`sñ ame Bme Sibrm bi Smrtma`rrirm, sgiebm çsti y` ue nmkfri vgiom y ill` ue` egð` bi `pie`s bmai `ðms bi ib`b, k`trgkmegm qui (amkm is bi supmeir) tuvm pma` buràgñe, puis Bme Sibrm kurgñ bi èagèm `l pmam tgikpm bi a`s`bms. Angk`ltieèhm ame il tëtulm bi Amrrihgkgietm bil Z`lli, pirtieiagñ ` lm qui nmy is Qà`tipçquiz, n`st` il 61 bi emvgikfri bi 0,896, ie qui si li amejgrgñ l` a`lgb`b bi @la`lbë` K`ymr (jui l` agub`b-risgbieag` bil @la`lbi K`ymr), `së quib`rme ist`fliagb`s bms `la`lbë`s K`ymris, l` bi Angk`ltieèhm prmpg`kieti bgan` y l` bi lms @k`tgt @k`tgtèis èis y Qà`tipçquiz. Ist`s bms prmvgeag`s amkpmeëè il Z`lli bi Hu`tik`l` qui bisbi l` amequgst` istuvm fòm il hmfgirem bi lms `la`lbis mrbge`rgms bi l` a`pgt`l, r`zñe pmr l` au`l si biemkge`fè Amrrihgbmris bil Z`lli. Bi 0,968 ` 0,96>, si amesgbirñ l` pmsgfglgb`b bi ist`fliair `llë ie l` àtu`l agub`b bi Angk`ltieèhm, l` a`pgt`l bil rigem bi Hu`tik`l` qui ist`f` ie Gxgkanç. Il gehiegirm Ouè Jrèagsam @etmeillg ngzm lms istubgms ie il Z`lli bil Rgèhuisgllms y bitirkgeñ qui l` a`pgt`l em bifë` `siet`rsi `llë, sgem ie il Z`lli bi Sèanmy (l`hue` sia`). Rmkàs H`hi (bmkgegam Grlèbçs), ie il `ðm 0,:6:, ie sus isargtms bgai, qui Angk`ltieèhm is uem bi lms puiflms kàs hrèbis bi Hu`tik`l` gebga` `bikàs qui ie çsti si riÿeie tmb` al`si bi amkiragètis y qui si ailifrè amrrgb`s bi tmrms y a`rrir`s bi a`f`llms, y qui ie kÿsga` is supirgmr ` kuanms p`ësis.

2

Juietis y Huzkàe ie su mfr` Viamrbàgñe Jlmrgb`, bgai qui il prgeagp`l puiflm bi isti Z`lli bi lms Rgèhuisgllms is il i l bi Qèt` @e` Angk`ltieèhm. Smr kibgm bil Biaritm eÿkirm :1 bil 67 bi matufri bi 0,>69, l` @s`kfli` Amestgtuyieti bil Ist`bm bi Hu`tik`l`, ameaibgñ ` l` a`fiair`, qui ie isti tgikpm si ll`k`f` Qèt` @e` Angk`ltieèhm, il tëtulm y biemkgeàgñe bi Zgll` y il 09 bi K`ym bi 0,76: si li ameaibgñ il tëtulm bi agub`b qui mrhullms`kieti mstietè ie l` àtu`lgb`b. 0.6.0 Ixtiesgñe tirrgtmrg`l L` ixtiesgñe tirrgtmrg`l bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm is bi 606 dglñkitrms au`br`bms, ie auètm ` su ixtiesgñe maup` il tirair luh`r ietri lms bgiagsçgs kuegagpgms qui amejmrkè il bip`rt`kietm y si lma`lgz` ` ue` `ltur` bi 0,>33.08 kitrms smfri il egvil bil k`r ‛0. 0.6.6 Eÿkirm bi n`fgt n`fgtètis ètis ie il kuegagpgm bi Angk Angk`ltieèhm `ltieèhm Qihÿe b`tms bil Gestgtutm Eàgme`l bi Ist`bëstga` ‑GEI-, sus agjr`s prilgkge`ris bil ^G Aiesm bi Smflàgñe y ZG bi N`fgtàgñe ri`lgz`bm ie il `ðm 6,336, il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm tgiei ue tmt`l bi 22,:7: n`fgtètis4 bi lms au`lis 6:,2:9 sme bil àri` urfè` ietri illms 06,>76 sme nmkfris y 01,981 sme kuoiris4 y 0>,610 n`fgtè ie il àri` rur`l, 7,003 sme nm nmkfris kfris y

7,060 kuoiris. Qgiebm l` l` Smflàgñe gebëhie`

68,780 y em gebëhie` 09,912 em gebëhie`s.

0

Kmemhr`jë`, Angk`ltieèhm, k`tirg`l kgkimhr`jg`bm, prmpmragme`b` pmr l` Kuegagp`lgb`b bi Angk`ltieèhm.

9

Bikmhr`jë` bil Kuegagpgm bi Angk`ltieèhm SMFL@AGÑE

A@ERGB@B

YVF@E@ Nmkfris Kuoiris VYV@L Nmkfris Kuoiris RMR@L

06,>76 01,981

7,003 7,060 22,:7: Juieti? ^G aiesm bi pmflàgñe y ZG b i n`fgtàgñe.-GEI- `ðm 6MM6.

0.6.1 A`ràtirëstga`s smagmiameñkga`s Is geeih`fli qui sgiebm ue siatmr rur`l bi Hu`tik`l`, ` pis`r bi qui si ieauietr` kuy airaèm ` l` agub`b a`pgt`l, ageauiet` y au`trm dglñkitrms, pribmkge` l` àtgvgb`b `hrëaml`, si aultgv` hrèms fàsgams amkm k`ëz, jrgoml, a`jç, virbur`s, jrut`s, ie bmebi l`s kuoiris kuoiris ri`lgzè t`ri`s m jìe`s ie il a`kpm, `sgkgskm si bibgaè `l tiogbm, amkiragm, l`vèbm rmp` òie`, ikpli`b` bil sirvgagm bmkçstgam, mpir`rg` bi k`qugl`, ie bmebi il s`l`rgm bi l` kuoir is amesgbir`bm amkm amkplikiet`rgm `l bil v`rñe y ie kuanms bi lms a`sms is il nmkfri qugie biagbi auètm m amkm bifi h`st`r il bgeirm, ie qui bifi h`st`rsi, ` qugie bifi vistgr m `lgkiet`r4 ie il pimr bi lms a`sms lm utglgz` p`r` sujr`h`r h`stms pirsme`lis m p`r` ikfrg`h`rsi ouet`kieti ame sus `kghms, lm qui amestgtuyi ue` bi l`s bgjgault`bis kàs `hub`s qui prisiet` il istubgm p`r` è`lgz`r il tr`fòm jikiegem y pmbir ietiebir amkm isti si bis`rrmll` bietrm bi ue algk` bi vgmlieag` hieir`b` bietrm bil siem bi l` j`kglg`4 si puibi gbietgjga`r y al`sgjga`r l`s t`ri`s qui ri`lgzè l`s kuoiris sihÿe lms `spiatms bi prmbuaagñe y riprmbuaagñe. @sgkgskm amevgiei vgsu`lgz`rlm bisbi l` ñptga` bi lm qui puibi ietiebirsi pmr il tr`fòm jikiegem ie tr`fòm em rikueir`bm y tr`fòm :

rikueir`bm. Ist` al`sgjgaàgñe si mptm, ie prgkir luh`r, pmrqui si f`s` ie ue argtirgm jàaglkieti gbietgjga`fli ie l` ri`lgb`b? il a`ràatir rikueir`bm m em bi l`s t`ri`s ri`lgz`b`s pmr l`s kuoiris4 sihuebm, pmrqui il nianm qui ue` kuoir piragf` m em gehrisms ie ijiatgvm, ` tr`vçs bi su tr`fòm, gejluyi ie il ist`tus qui maup` ie l` smagib`b y jueb`kiet`lkieti ie il nmh`r, y tmbm illm, tieh` amkm risult`bm è`lgz`r lm ril`tgvm ` l` vgmlieag` qui pubgir` ist`r sujrgiebm ùequi si ieauietri ie au`lisqugir` bi l`s bms amebgagmeis rijirgb`s ètirgmrkieti. @nmr` fgie, si prmsihugrà ` ixpmeir l` al`sgjgaàgñe bil tr`fòm bi l` kuoir, ieukirèbm l`s t`ri`s4 tr`fòm em rikueir`bm y l` kèm bi mfr` j`kglg`r em rikueir`b`. Ie ist` a`tihmrë` si gealuyie l`s sghugietis t`ri`s? `) Il augb`bm bi lms egðms, is biagr, il maup`rsi bgriat`kieti bi lms ngoms. f) L`s l`fmris bil nmh`r, amkm l` prip`ràgñe bi lms `lgkietms, l` lgkpgiz` bi l` a`s`, il l`v`bm bi l` rmp` y il à`rrim bi lið`, gebipiebgietikieti bi lm qui si ist`fliai ie il geagsm `) ètirgmr. a) L` argèz` bi lms ègk`lis, qui amestgtuyi mtr` àtgvgb`b `bgagme`l qui ri`lgz` l` kuoir. b) L` p`rtgagpàgñe ie l` `hrgaultur`, amkm kèm bi mfr` j`kglg`r em rikueir`b`? p`rtgagpàgñe bi l` kuoir ie l` `hrgaultur` bi sufsgstieag` y ie `hrgaultur` amkirag`l (lms aultgvms si bistgeè `l amesukm j`kglg`r m `l kira`bm). Ame rilàgñe `l tr`fòm rikueir`bm is il qui hieir` gehrisms ie jmrk` bgriat`, ist`s puibie sir? l` piquið` prmbuaagñe `rtisè`l, il piquiðm amkiragm4 il tr`fòm `s`l`rg`bm, amkm omre`lir` ie l` `hrgaultur`, mpir`rg` bi k`qugl`, tr`fòm ie il sirvgagm bmkçstgam ie a`s` p`rtgaul`r, ietri mtrms. 8

Il agalm bmkçstgam si bgvgbgñ ie ageam j`sis. A`b` ue` bi ill`s amrrispmebi ` ue ist`bgm bil bis`rrmllm bil hrupm bmkçstgam. Ist`s al`sgjgaàgmeis si ngagirme tmkèbm amkm f`si lms prmaisms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r rivgs`b`s p`r` il prisieti istubgm. J`si uem? Nmh`ris jmrk`bms pmr ue` p`rio`, sge ngoms m ame ngoms kiemris bi ib`b. J`si bms? Nmh`ris jmrk`bms pmr `kfms p`bris m uem bi lms añeyuhis, ame ngoms k`ymris bi sgiti `ðms, j`kglg` eukirms`. J`si tris? Nmh`ris ame ngoms a`s`bms risgbgiebm ie l` a`s` ame su ispms` i ngoms. J`si au`trm? Nmh`ris jmrk`bms pmr ue` p`rio` bi èagèms m uem bi lms añeyuhis, sge ngoms risgbgiebm ie l` a`s`. J`si ageam? nmh`ris jmrk`bms ÿega`kieti pmr l` k`bri, ame ngoms kiemris y k`ymris bi ib`b. Gebipiebgietikieti bi l` gevistghàgñe smagmiameñkga` bil luh`r, p`r` ametr`rrist`rl` y è`lgz`rl` bisbi l` ñptga` bi lm qui suaibi ame l`s bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r qui si k`tirg`lgzè ` tr`vçs bi ue ixpibgieti oubgag`l qui si ieauietr` ie il Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg` bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, si amesgbirñ bi suk` gkpmrtèag` i glustràgñe il nianm bi qui si n`y` ri`lgz`bm ue riamrrgbm pmr lms kuegagpgms qui amkpriebi il bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm y amemair bi l`s agrauestèag`s y` bisargt`s.

>

0.6.2 Q`lub Is bi amesgbir`r qui ie il `spiatm bi s`lub isti kuegagpgm n` tiegbm hrèbis fieijgagms ame il nianm bi qui si auiet` ame ue Nmspgt`l Eàgme`l qui jueagme` ie l` a`fiair` bip`rt`kiet`l, sge ikf`rhm, ie il kuegagpgm riagçe si geùhurñ il nmspgt`l k`tirem gejètgl, si auiet` ame aietrms bi s`lub, y `tieagñe ie s`lub ` egvil prgv`bm. Birgv`bm bil ùkietm bi l` pmflàgñe t`kfgçe is bi amesgbir`r qui si n` gearikiet`bm lms sirvgagms, sge ikf`rhm, isti Nmspgt`l tgiei ue` ixties` àri` bi amfirtur` pmr lm qui is pmsgfli qui ` l` jian` em si vi` `jiat`bm ie k`tirg` bi `tieagñe pmr p`rti bil pirsme`l kçbgam y bi s`lub bi bgan` gestgtuagñe, ùequi isti prmflik` pmbrë` ripirautgr k`ymrkieti ie ue juturm em gekibg`tm. @së t`kfgçe, l` al`si tr`fò`bmr` auiet` ame lms sirvgagms bil Gestgtutm Hu`tik`ltiam bi Qihurgb`b Qmag`l ie l` a`fiair` bip`rt`kiet`l bi Angk`ltieèhm. 0.6.9 Ibuaàgñe? Qi auiet` ame aietrms bi ibuaàgñe pÿflgams y prgv`bms ispiag`lkieti ie l` a`fiair` kuegagp`l bi Angk`ltieèhm, y ie lms mtrms kuegagpgms ie il àri` urfè`, qui sme kàs lgkgt`bms, pirm ixgstie. 0.6.: Qgtuàgñe getr`j`kglg`r bi l` kuoir Il prmflik` j`kglg`r ie il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm y qui tr`sagiebi ie lms kuegagpgms bi bganm bip`rt`kietm si hieir` ` tr`vçs bi l`s amebgagmeis smagmaultur`lis ie qui si ieauietrè lms agub`bèms angk`ltiams, ispiag`lkieti birgv`bm bi lm qui si n` nirib`bm bi lms ètip`s`bms, ie lms qui l` kuoir ouh`f` ue p`pil gkpmrtèti, pirm bietrm bi su a`s`. 7

Istm n` a`kfg`bm pirm em sustèag`lkieti, ` t`l hr`bm qui lms prmflik`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, si hieirè priags`kieti bi ist`s sgtuàgmeis ie qui l` kuoir si vi mflgh`b` ` s`lgr bi su a`s` y ikpli`rsi ie il amkiragm, a`s` p`rtgaul`r, ie k`qugl`s, i ggealusm ealusm ie l` `hrg `hrgaultur`. aultur`.

03

A@SGRYLM GG

6. K@VAM RIÑVGAM L`s bgvirs`s ixprisgmeis bi vgmlieag` qui si kègjgistè bg`rg`kieti si rijlio` ie il ùkietm bi ist`bëstga`s smfri nmkgagbgms, sugagbgms, vgmlieag` bmkistga`, a`llioir` y l`fmr`l, `jiatèbm ` l` k`ymrë` bi l` pmflàgñe ie ispiag`l ` egðms y egð`s, `bmlisaietis, `bultms, nmkfris y kuoiris. Qgiebm ue prmflik` smag`l qui `tiet` ametr` lms birianms nukèms bi l`s pirsme`s y pmr amesghugieti bi l` smagib`b. smagib`b.

6.0 AMEAISRM BI ZGMLIEAG@? L` p`l`fr` Zgmlieag` si birgv` bil l`tëe Zgs, qui sghegjga` Juirz`. Qihÿe il bgaagme`rgm bi l` Vi`l Isp`ðml`, is `quil m `quillm qui ist` juir` bi su e`tur`l ist`bm, sgtuàgñe m kmbm. Pui mfr` mfr` ame ëkpitu y juirz`. Lm qui uem nài ametr` su hustm, qui si ioiaut` ametr` il kmbm rihul`r m juir` bi r`zñe y oustgag`. Rmrris, (6330) bijgei l` vgmlieag` amkm ue “amkpmrt`kgietm, fgie si` ue àtm m

ue` mkgsgñe, auym prmpñsgtm si` ma`sgme`r ue b`ðm ` lisgme`r ` mtr` pirsme`, y ie l` qui l` àagñe trèshrib` il birianm bi mtrm gebgvgbum, ie au`lqugir a`sm si tr`t` bi ue amkpmrt`kgietm getieagme`l‛. 6

Frgtis y Kullir (6,330) rijgiri qui “L` vgmlieag` puibi sir kàrm smag`l (auèbm maurri ie l` smagib`b kàs `kplg`) m kgarm smag`l (ie rilàgmeis smag`lis kàs

bgriat`s), y pmbrë` bijgegrsi amkm ue ist`bm bi l`s rilàgmeis nukè`s, tètm `kplg`s (ie ue` eàgñe m ie ue` amkuegb`b) amkm ribuagb`s (ie ue` j`kglg`, ue` isauil` m ue` ikpris` m ie il prmpgm gebgvgbum) @ egvil kgarm smag`l (bms ` kàs pirsme`s ie ue hrupm m ue` gestgtuagñe? S`bris i ngoms, k`rgbm y kuoir, p`trmem y ikpli`bms u mfrirms), ixgstie rilàgmeis bi pmbir bmebi ue` p`rti qugiri bmkge`r y a`kfg`r ` l` mtr`, ame m sge risgstieag` 6

Rmrris J`lañe, K`rt`. (6,330) L` vgmlieag` ie A`s`, S`gbms, Kçxgam, Fuiems @gris, F`railme`. Sàh. 67-13.

00

p`r` lmhr`rlm, il purm bisim bi pmbir y bmkgegm lliv` ` lms vgmlietms ` `tà`r ` sus vëatgk`s. @lhue`s bi sus ixprisgmeis sme l` amàagñe, l` `kie`z`, il gesultm, isaie`s hrmtisa`s m bi furl`, l`s ixprisgmeis bisa`lgjgaètis m bisv`lmrgz`bmr`s‛. 1

Ie f`si ` l`s bijgegagmeis ètirgmris si puibi biagr qui l` vgmlieag` is l` kultgplgagb`b bi nianms m amkpmrt`kgietm getieagme`l, qui n` sgbm y is utglgz`bm amkm gestrukietm gestrukietm p`r` mftieir il pmbir m bmkgegm, bil juirti èti il bçfgl, ma`sgmeèbm b`ðm, lisgmeis y tr`shribgiebm il birianm bi mtr` pirsme`, lm au`l bistruyi m k`t`.

Ietri l`s bgvirs`s ri`lgb`bis bi vvgmlieag` gmlieag` q qui ui si vgvi

bg`rg`kieti, si b` kàs amkÿekieti ietri nmkfri ametr` kuoir, p`bris i ngoms, mrghgeèbm l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r.

6.6 AMEAISRM BI ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V. L` vgmlieag` Getr`j`kglg`r y su rigeagbieag` is uem bi lms hrèbis prmflik`s qui `quioè ` l`s bgjirietis smagib`bis, y qui bë` ` bë` ùkiet`, y ie kuanms a`sms em sme bieueag`bms pmr tikmr m virhüiez`, ietri mtrms, y qui istà prisieti ie lms bgstgetms istr`tms smag`lis. Ie l` Liy p`r` priviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r `prmf`b` pmr il Amehrism bi l` Vipÿflga` bi Hu`tik`l` il 62 bi matufri bil `ðm 0,77: l` bijgei `së? “Amestgtuyi ue` vgmlàgñe ` lms birianms nukèms, bifi ietiebirsi

amkm au`lqugir àagñe u mkgsgñe qui bi kèir` bgriat` m gebgriat` aùs`ri b`ðm m sujrgkgietm jësgam, sixu`l, psgamlñhgam m p`trgkmeg`l, tètm amkm ie il àkfgtm pÿflgam amkm ie il prgv`bm, ` pirsme`s getihrèti bil hrupm j`kglg`r, pmr p`rti bi p`rgietis m amevgvgieti m ixamevgvg ixamevgvgieti, ieti, añeyuhi m ix añeyuhi m ame qugie si n`y` prmari`bm ngoms m ngo`s.‛2

1

Frgtis bi Zgl`, Hl`bys. Kullir, K`rge`. (6,330) Zgmlieag` Z gmlieag` Qmag`l-J`kglg`-Isaml`r, Qmag`l-J`kglg`-Isaml`r, Amevgvgr ie l` Bgvirsgb`b. Sàh. S àh. 0>. Amehrism bi l` Vipÿflga`, Biaritm Em. 78-7:, Liy p`r` Sriviegr Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r.

2

06

Zilàsquiz (0,77:) rijgiri qui “L` vgmlieag` Getr`j`kglg`r puibi tieir bgjirietis

jmrk`s, bisbi l` `hrisgñe jësga` amkm hmlpis, o`lmeis bi pilm, ikpuomeis, kmrbgb`s m p`t`b`s, n`st` l` vgmlieag` psgamlñhga` qui si b` auèbm n`y nukgllàgñe ie pÿflgam m ie prgv`bm, ` tr`vçs bi gesultms y furl`s. L` gebgjirieag` y l` bisa`lgjgaàgñe, qui is nàir sietgr ` ue` pirsme` qui em sgrvi p`r` e`b`, t`kfgçe sme kègjistàgmeis bi vgmlieag`, l` vgmlàgñe lms tma`kgietms gebisi`bms y lms `fusms sixu`lis t`kfgçe jmrkè p`rti bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r y si bè auèbm ue` pirsme` is mflgh`b` ` tieir rilàgmei sixu`lis ame mtr`, sge quirirlm m auèbm si li àms` p`r` qui bioi tma`r su auirpm ie ametr` bi su vmluet`b. N`y mtrm tgpm bi vgmlieag`, l` iameñkga`, l` qui maurri auèbm si tgiei ` l` pirsme` sujrgiebm n`kfri, jrëm au`lqugir mtrm tgpm bi eiaisgb`b pmrqui em si aukpli (ame il p`hm bi piesgmeis m ame l` kèutieagñe bil nmh`r, pmr ioikplm), m auèbm si li kègpul` pmr kibgm bi l` `kie`z` bi em aukplgr ame l`s mflghàgmeis iameñkga`s. Kuy rilàgme`b` ame l` ètirgmr, ist` l` vgmlieag` pmr mkgsgñe qui si b` auèbm em si `tgiebi l`s eiaisgb`bis jësga`s m ikmagme`lis bi ue` pirsme`. Smr ioikplm, em si augb` ` ue` pirsme` auèbm istà iejirk`, em si li bibga` tgikpm, eg si li b` a`rgðm m em si li prist` l` `tieagñe. L` vgmlieag` pmr mkgsgñe istà kuy lgh`b` ame l` gebgjirieag`, il bisgetirçs y j`lt` bi amkuegaàgñe. Ixgsti `bikàs l` vgmlieag` p`trgkmeg`l qui si b` auèbm si aùs` b`ðm, si bistruyi, si rmkpi, m ritgiei fgieis m bmaukietms pirsme`lis. Smr ioikplm si rmkpie vietè`s y puirt`s, si li qugt` ` l` p`rio` lms kuiflis, a`k`s y `rtëaulms qui sme prmpgib`b bil nmh`r m si rmkpie y quikè bmaukietms bi gbietgjgaàgñe ame il ÿegam jge bi ma`sgme`r prmflik`s. @ÿe auèbm l` vgmlieag` ggetr`j`kglg`r etr`j`kglg`r si ri`lgz` ame kuan` jriauieag`, em bifi virsi euea` amkm `lhm e`tur`l, L` vgmlieag` getr`j`kglg`r is ue` vgmlàgñe ` lms birianms nukèms pmrqui lisgme` l` vgb`, l` sihurgb`b, getihrgb`b, lgfirt`b y bghegb`b bi l`s pirsme`s‛. 9

9

Zilàsquiz Ouàriz, K`rë` Lugs` bil Vms`rgm. L` vgmlieag` getr`j`kglg`r amkm ue jieñkiem istirimtgp`bm y l` eiaisgb`b bi tgpgjga`r il bilgtm bmkçstgam ie l` Lihgslàgñe Hu`tik`ltia`. Hu`tik`ltia`. Sàh. 6

01

Qihÿe il bmaukietm il`fmr`bm pmr YQ@GB, AMVRI QYSVIK@ BI OYQRGAG@ (6,33:) “L` vgmlieag` getr`j`kglg`r amestgtuyi ue` vgmlàgñe ` lms birianms

nukèms bi l`s pirsme`s, is l` ixgstieag` bi bgjirietis jmrk`s bi `fusm `l getirgmr bi l` j`kglg`, ioiragb` prgeagp`lkieti pmr nmkfris ametr` kuoiris, egð`s y egðms, èagèms y èagè`s, qui piroubgqui il fgieist`r, l` getihrgb`b jësga` y psgamlñhga`, m l` lgfirt`b, `jiat` ` l`s pirsme`s sge gkpmrt`r iteg`, rilghgñe, ib`b, ist`tus smag`l, m rml bietrm bil eÿalim j`kglg`r.‛ :

Is biagr tmbm àtm qui bi kèir` bgriat` m gebgriat` ma`sgme` b`ðms m sujrgkgietm, si ioirai kibgèti amiragñe, `hrisgvgb`b, `fusm bi l` juirz` y pmbir ioiragbm nàg` ue` pirsme` m getihrèti bil hrupm j`kglg`r, ame lm au`l pritiebi gebuagr ` l` mtr` pirsme` ` l` sukgsgñe, ` qui em tmki sus prmpg`s biagsgmeis, `jiatèbm `së su getihrgb`b amkm pirsme`, ist` vgmlieag` hieir`lkieti is ribuagb` ie il àkfgtm bi lm prgv`bm. Is ue prmflik` smag`l qui `jiat` ` l`s pirsme`s sge gkpmrt`r rilghgñe, ist`tus smag`l, egvil à`bçkgam, iteg`, àtgvgb`b qui bisikpið`.

6.1 AMEAISRM BI ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V AMERV@ L@ KYOIV? Ie l` amevieagñe getir`kirgaè` p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` vgmlieag` ametr` l` kuoir “Amevieagñe bi Filçk Bm S`rà‛ bijgei l` vgmlieag` ie ametr` bi

l` kuoir? amkm au`lqugir àagñe m amebuat` f`s`b` ie su hçeirm, qui aùsi kuirti, b`ðm m sujrgkgietm jësgam, sixu`l m psgamlñhgam ` l` kuoir, tètm ie il àkfgtm pÿflgam amkm ie il prgv`bm.‛

Amkÿekieti si amesgbir` qui l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r ametr` l` kuoir `jiat` ` ue eÿkirm ribuagbm bi kuoiris prgeagp`lkieti ` `quill` bi isa`sms riaursms iameñkgams, qui a`riaie bi ibuaàgñe, qui hieirè tr`fòms prmpg`kieti bil nmh`r, qui bipiebè iameñkga`kieti bi su p`rio`, sge ikf`rhm ie l` ri`lgb`b

:

YQ@GB, AMVRI QYSVIK@ BI OYQRGAG@, R`llir hçeirm y Zgmliea Zgmlieag` g` Getr`j`kglg`r, 633:.

02

si kègjgist` amkm ue jieñkiem qui em rispit` ib`b, sgtuàgñe iameñkga`, ibuaàgñe, rilghgñe, ist`tus smag`l, hrupm çtegam. Z`rg`s mrhègzàgmeis getireàgme`lis `bkgtie qui l` amebgagñe sufmrbge`b` bi l` kuoir ie l`s smagib`bis bi L`tgem`kçrga` si bifi `l “Qgstik` p`trg`ra`l‛ qui

a`ràtirgz` bgan`s smagib`bis4 l` vgmlieag` qui si ioirai ametr` l` kuoir is gebipiebgieti bi jàtmris iameñkgams, pmlëtgams, prmjisgme`lis, em amemai f`rrir`s aultur`lis m rilghgms`s. Smr su amebgagñe kgsk`, l`s kuoiris si amevgirtie ie il siatmr smag`l kàs vuleir`fli ` l` vgmlieag`.

6.2 AL@QGJGA@AGÖE BI LMQ RGSMQ BI ZG ZGMLIEAG@ MLIEAG@ GERV@J@KGLG@V GERV@J@KGLG@V AMERV@ L@ KYOIV? Ie f`si ` l`s ètirgmris bijgegagmeis, puibi ist`fliairsi qui ixgsti ue` al`sgjgaàgñe bi l` vgmlieag` qui `jiatè ` l` kuoir. 6.2.0

Zgmlieag` Ssgamlñhga` m Ikmagme`l? Jrèai (633:) plèti` qui l` vgml vgmlieag` ieag` Ssgamlñhga` m Ikmagme`l si b` “Auèbm ue` pirsme` `bmpt` ue` sirgi bi àtgtubis y p`l`fr`s bistge`b`s

` bieghr`r m eih`r l` kèir` bi sir bi mtr` pirsme`, ist`s p`l`fr`s m histms tgiei pmr mfoitgvm bisist`fglgz`r m nirgr `l mtrm, ie kmkietm bi gr` si puibi prmeueag`r p`l`fr`s ngrgietis bispiatgv`s m nàir histms juir` bi luh`r ie eih`r `l mtrm y amesgbir`rlm amkm ue mfoitm, istms kmbms bi prmaibir istàe bistge`bms ` smkitir `l mtrm `l ametrml`rlm y kètieir il pmbir‛.8

Mtr`s kègjistàgmeis bi l` vgmlieag` psgamlñhga` m ikmagme`l ie ametr` bi l` kuoir si bè ame l` gebgjirieag`, bis`kmr, l` j`lt` bi amkuegaàgñe, j`lt` bi getirçs pmr lm qui l` mtr` pirsme` ri`lgz`, angstis bi k`l hustm 8

Jrèai Grghmyie, K`rgi. (6,33:) Kuoiris K`ltr`t`b`s. K`ltr`t`b`s. Lms Kiaègskms bi l` Zgmlieag` ie l` S`rio`. Sàh. 69.

09

smfri l` mtr` pirsme`, jr`sis grñega`s, qui si` `fus`b`, ghemr`b`, nukgll`b`, `gsl`b`, bifi vistgrsi amkm `l nmkfri li hust`, smkitgb` ` ailms, argtga`b`, `sgl`b` bi l` j`kglg` y `kghms/`s, si li prgvi bi sus `lgkietms, pmr kibgm bi l` getgkàgñe, kègpulàgñe, `kie`z` bgriat` m gebgriat`, `gsl`kgietm, ieagirrm, m au`lqugir mtr` amebuat` qui gkplgqui ue pirougagm ie l` s`lub psgamlñhga` bi l` kuoir. 6.2.6

Zgmlieag` Jësga`? @aira` bi l` vgmlieag` jësga`, Frgtis y Kullir (6,330) bijgeie qui “Is l` kàs

ivgbieti, l` qui si kègjgist` pmr il b`ðm prmbuagbm, si k`ra` ie il auirpm bi l` vëatgk`, maurri auèbm ue` pirsme` istà ie rilàgñe bi pmbir supirgmr ame rispiatm ` l` mtr`, li aùs` b`ðm pmr kibgm bil usm bi l` juirz` jësga` m `lhÿe tgpm bi `rk`, bio` ue` nuill` ùequi em sgikpri vgsgfli, ` viais prmbuai lisgmeis getire`s qui gealusm puibi ma`sgme`r l` kuirti4 qugie ma`sgme` vgmlieag` jësga` hmlpi` ame l`s kèms, lms pgis, lms fr`zms m fgie ame `lhÿe utiesglgm, prmvma` nirgb`s ame `rk`s amrtètis, ame mtrms mfoitms, ma`sgme` o`lmeis bi pilm, kmrbgsams, pillgzam, quik`bur`s, jràtur`s, b`ðèbm il auirpm bi l` mtr` pirsme` kibgèti juirz` y prisgñe p`r` lmhr`r su mfoitgvm.‛>

6.2.1 Zgmlieag` Qixu`l? L` vgmlieag` sixu`l is il “@atm ie il qui `lhue` pirsme` ie rilàgñe bi

pmbir y pmr kibgm bi l` juirz` jësga`, amiragñe m getgkgbàgñe psgamlñhga`, mflgh` ` mtr` ` qui ioiauti ue àtm sixu`l ametr` su vmluet`b, m qui p`rtgagpi ie getiràagñe sixu`l qui prmpgagie su vgatgkgzàgñe y bi l` qui il mjiesmr getiet` mftieir hr`tgjgaàgñe. L` vgmlieag` Qixu`l maurri ie ue` v`rgib`b bi sgtuàgmeis amkm l` vgmlàgñe ie il k`trgkmegm, il `fusm

>

Frgtis bi Zgl`, Hl`bys. Kullir, K`rge`. Zgmlieag` Qmag`l, J`kglg`r, Isaml`r Amevgvgiebm ie l` Bgvirsgb`b,

bil 6,330.

0:

@rhietge`, ouegm

sixu`l gejètgl, il geaistm, il àmsm sixu`l, `fusms bisnmeistms, y l` vgmlàgñe ie ue` agt`‛.7

Is tmb` amebuat` qui gkplgqui `kie`z` m getgkgbàgñe, qui `jiati l` getihrgb`b m l` ùtmbitirkgeàgñe sixu`l bi ue` pirsme`. 6.2.2

Zgmlieag` S`trgkmeg`l m Iameñkga`? “Qme tmb`s l`s kibgb`s tmk`b`s pmr il `hrismr qui `jiatè l`

smfrivgvieag` bi l` kuoir y sus ngoms, m il bispmom m bgstrgfuagñe bi sus fgieis pirsme`lis m bi l` smagib`b ameyuh`l. Istm gkplga` l` pçrbgb` bi n`fgtàgñe m bil luh`r bi vgvgieb`, lms iesiris m iqugp`kgietm bmkçstgam, l` tgirr`, mtrms fgieis kuiflis m gekuiflis, `së amkm lms mfoitms pirsme`lis bi l` `jiat`b` m bi sus ngoms (`s) Gealuyi t`kfgçe l` eihàgñe p`r` aufrgr aumt`s `lgkiet`rë`s p`r` lms ngoms (`s) m h`stms fàsgams p`r` l` smfrivgvieag` bil eÿalim j`kglg`r. @prmpg`rsi bi lms fgieis pmr kibgm bi anètòis, mflgh`r ` ue kgikfrm bil hrupm j`kglg`r ` ietrih`r su s`l`rgm m gehrism‛.03

Auèbm ie l` j`kglg` tètm l` kuoir amkm lms egðms ri`lgzè t`ri`s m jìe`s ie il a`kpm, y is il nmkfri qugie biagbi auètm m amkm bifi h`st`r il bgeirm, ie qui bifi h`st`rsi, ` qugie bifi vistgr m `lgkiet`r4 ie il pimr bi lms a`sms lm utglgz` p`r` sujr`h`r h`stms pirsme`lis m p`r` ikfrg`h`rsi ouet`kieti ame sus `kghms. 6.9 AMBISIEBIEAG@ L`s kuoiris vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r y sme kàs vuleir`flis ` sir k`ltr`t`b`s pmr sus ispmsms, ix ispmsms, amevgvgietis, ix amevgvgietis, sgtuàgñe qui kuan`s kuoiris em bieueagè pmr tikmr ` ripris`lg`s pmr p`rti bi

7

Mrhègskm Oubgag`l, R`llir “Rçaega`s Ssgamlñhga`s qui ametrgfuyie ` ue kiomr `fmrbòi bi l` vëatgk` ie l` Oustgag`‛ Hu`tik`l`

6,339. 03

Mrhègskm Oubgag`l, R`llir “Rçaega`s Ssgamlñhga`s Ssgamlñhga`s qui ametrgfuyie ` ue kiomr `fm `fmrbòi rbòi bi l` vëatgk` ie l` Oustgag`‛

Hu`tik`l` 6339.

08

su `hrismr, pmr virhüiez`, pmr tikmr ` pirbir ` sus ngoms m pmr j`lt` bi gejmrkàgñe, ietri mtrms. @sgkgskm, ixgstie mtr`s r`zmeis pmr l`s au`lis l` kuoir pirkgti ametgeu`r sgiebm `fus`b` pmr su `hrismr, ietri ill` istà l` ambipiebieag` “ist`bm ikmagm e`l,

psgamlñhgam y bi amebuat` qui si bis`rrmll` amkm risult`bm bi qui ue gebgvgbum n`y` ist`bm ixpuistm prmlmeh`b`kieti `, y n`y` pràtga`bm, ue` sirgi bi rihl`s mprisgv`s, l`s au`lis prmvgieie bi l` `fgirt` ixprisgñe bi sietgkgietms `së amkm l` bgsausgñe `fgirt` bi prmflik`s pirsme`lis i getirpirsme`lis. 6.9.0

A@V@ARIVGQRGA@ BI L@ AMBISIEBIEAG@? Lms ambipiebgietis puibie, amesgbir`rsi y sietgrsi rispmes`flis bi mtr`s pirsme`s, bi lms sietgkgietms, pies`kgietms, àagmeis, iliaagmeis, bisims eiaisgb`bis, fgieist`r, k`list`r y bistgem jge`l bi mtr`s pirsme`s. Qgietie èsgib`b, làstgk` y aulp` auèbm mtr`s pirsme`s tgieie ue prmflik`, si sgietie mflgh`bms a`sg jmrz`bms ` `yub`r ` is` pirsme` ` smluagme`r su prmflik`. Em s`fie qui qugirie m qui eiaisgtè y, sg lm s`fie, si bgaie `sgkgskm qui lm qui qugirie y eiaisgtè em is gkpmrtèti, si sgietie kàs sihurms `l b`r, ariie kuy ie il jmebm qui mtr`s pirsme`s bi `lhue` kèir` sme rispmes`flis bi illms. `) Fò` @utmistgk`. L`s pirsme`s ambipiebgietis tgiebie ` prmviegr bi j`kglg`s `trgful`b`s, riprismr`s m bgsjueagme`lis, si aulpè ` së kgskms pmr tmbm, rian`zè aukplgbms m n`l`hms, si sgietie bgjirietis `l ristm bil kuebm, tikie `l rian`zm.

0>

Nè sgbm vëatgk` bi `fusm sixu`l, ikmagme`l, jësgam, bi eihlghieag`, `fèbmem, m `lamnmlgskm, ariie qui euea` lis p`s`rè ams`s fuie`s, si amejmrkè ame sietgr qui lms eiaisgtè. f) Eihàgñe? Lms ambipiebgietis tgiebie ` eih`r y isamebir lm qui p`s` y lms sietgkgietms qui lis istà hieirèbm tètms `fusms, tr`tè bi fusa`r ixplgaàgñe qui oustgjgqui il `fusm ie jàtmris ixtirems m a`ràtirëstga`s eih`tgv`s bi l` pirsme` `jiat`b`, ghemr` lms prmflik`s m ghemr` qui lms tgiei, pritiebie qui l`s agrauestèag`s em sme tè k`l`s amkm sme ie ri`lgb`b, biagrsi ` së kgskms qui l`s ams`s kiomr`rè k`ðè`, si kètgieie maup`bms p`r` em pies`r ie sus ams`s, ariir ie kietgr`s, si biprgkie m iejirkè ame jriauieag`. a) Bipiebieag`. Kuanms ambipiebgietis, em si sgietie jilgais, ametietms eg ie p`z ame illms kgskms, fusaè l` jilgagb`b juir` bi illms kgskms, si sgietie tirrgflikieti `kie`z`bms pmr l` pçrbgb` bi au`lqugir ams` m pirsme` qui sihÿe illms lis prmvma` jilgagb`b. Em sgetgirme `kmr m `prmfàgñe pmr p`rti bi sus p`bris, em si `kè ` së kgskms, ariie qui mtr`s pirsme`s

em

puibie

`k`rlms

y

em

lms

`kè,

fusaè

bisispir`b`kieti `kmr y `prmfàgñe, rilàgmeè il `kmr ame il bmlmr, tr`tè bi prmf`r qui sme bghems bi sir `k`bms, si primaupè sg lms bikàs lms bioie, tmlirè il `fusm ame t`l bi sietgrsi qui l` hieti lms sghui `kèbm.

6.:

@AAGMEIQ BI IÂLYQGÑE QMAG@L N@AG@ L@ KYOIV Ie hieir`l, si puibi biagr qui ` tr`vçs bil tgikpm l`s kuoiris nè ixpirgkiet`bm jmrk`s bi ixalusgñe ispiag`lkieti ie il àkfgtm l`fmr`l, sge ikf`rhm, ixgstie bgstget`s jmrk`s bi ixalusgñe amkm l`s sghugietis? 07

6.:.0 I^LYQGÑE NGQRÑVGA@ @ lm l`rhm bi tmbms lms tgikpms, l`s kuoiris si nè amesgbir`bm amkm àtmr`s gevgsgflis bietrm bil biviegr smag`l, puistm qui amesgbirè qui em si lis n` riamemagbm su vgvieag` ie lms nianms qui bit`llè agrauestèag`s bi l` ngstmrg` nukè`.

L` kuoir, auym `pmrti is ÿegam, puibi riampgl`r

àmetiagkgietms ngstñrgams bisbi su a`pàgb`b bi rijlio`r ri`lgb`bis nukè`s i gejlugr, bisbi su isieag` jikiege`, nianms gkpmrtètis qui nè k`ra`bm a`kfgms ie il bis`rrmllm ngstñrgam bi l` nukègb`b, pmrqui il p`pil m l` jueagñe qui ouih` ie l` smagib`b, is jueb`kiet`l, gealusgvi, il nianm bi sir k`bri, is ue` jueagñe kuy ispiaëjga` y ispiag`l qui Bgms li n` b`bm y qui em si bgsauti ie il siem bi lms birianms i ghu`lb`bis. Qi n` sið`l`bm pmr p`rti bi l`s kuoiris, qui em si auiet` ie lms nianms ngstñrgams l` prisieag` bi ill`s, sus `pmrtis y sus lmhrms, `buagiebm qui istm mfibiai `l iejmqui p`trg`ra`l pribmkgeèti ie ist`s smagib`bis. 6.:.6 IÂLYQGÑE AYLRYV@L Qi n` bganm ie isti àkfgtm smag`l qui l` kuoir n` sgbm bgsargkge`b` pmr usms y amstukfris f`s`bms ie l` gbimlmhë` p`trg`ra`l bi lms puiflms, qui l` gevgsgfglgzè amkm sir nukèm, eihàebmli il birianm ` l` ibuaàgñe, ` l` s`lub, `l tr`fòm, ` vgvgr ie ist` smagib`b lgfri bi vgmlieag`. Isti iejmqui qui n` sgbm amesgbir`bm pmr ill`s bi bisv`lmrgzàgñe bi lm jikiegem, vuleir` y vgml` amestètikieti lms birianms nukèms bi l`s kuoiris. 6.:.1 IÂLYQGÑE AËZGA@ Isti is mtrm àkfgtm ie il au`l l` kuoir si sgieti bgsargkge`b`. Qi sið`l` qui bisbi ue` vgsgñe utglgt`rgst`, si n` `prmvian`bm bi l` kuoir p`r` fusa`r getirisis p`rtgaul`ris, sge frgeb`rli mpmrtuegb`bis bi sirvgagm amkuegt`rgm, prmpmeirl`s p`r` puistms bi iliaagñe pmpul`r m bi jmkiet`r su birianm ` biagbgr y sir iliat`s. 63

L` pma` p`rtgagpàgñe bi l`s kuoiris ie il àkfgtm pmlëtgam, si `buai qui mfibiai ` lms rmlis qui si lis `sgheè sgikpri bietrm bi l` istruatur` p`trg`ra`l y oir`rqugz`b` ame puistms fòms y a`sg euea` ie pmsgagmeis bi pmbir y biagsgñe. Smr illm, ame l`s emrk`s getireàgme`lis ie k`tirg` bi Birianms bi l`s kuoiris, nè tiegbm amkm mfoitgvm prmkmvir l` ghu`lb`b bi lms sixms y l` ùtmemkë` bi l` kuoir.

Qi bgai qui il nianm bi prmkmvir l` ghu`lb`b

ietri lms sixms, sghegjga` h`rètgz`r qui l`s kuoiris tiehè l`s kgsk`s mpmrtuegb`bis qui lms nmkfris p`r` kiomr`r su vgb` y l` bi sus j`kglg`s. 6.8 K@VAM OYVËBGAM BI L@ ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V L` liy kàs gkpmrtèti ie k`tirg` bi vgmlieag` ametr` l` kuoir y l` prmtiaagñe bil Ist`bm, is l` biemkge`b` Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, y qui bietrm bi sus jueb`kietms y ametiegbm prgeagp`lis, si ieauietrè? Ie rilàgñe ` lms au`trm amesgbirèbms qui ixplga` l` ariàgñe y prmkulhàgñe bi l` liy ètirgmrkieti ieueag`b` puibm ist`fliair lm sghugieti? Pui il Ist`bm bi Hu`tik`l` ` tr`vçs bi l` kgsk` h`rètgz` l` ghu`lb`b bi tmbms lms siris nukèms ie bghegb`b y birianms, y qui il nmkfri y l` kuoir, au`lqugir` qui si` su ist`bm agvgl tgieie ghu`lis mpmrtuegb`bis y rispmes`fglgb`bis.

Hu`tik`l`

r`tgjgañ pmr kibgm bil Biaritm Liy 27->6 l` Amevieagñe smfri l` ilgkgeàgñe bi tmb`s l`s jmrk`s bi bgsargkgeàgñe ametr` l` kuoir, y pmr kibgm bil biaritm eÿkirm :7-72 l` Amevieagñe Getir`kirgaè`

p`r`

Sriviegr, Qèagme`r y

Irr`bga`r l` vgmlieag` ametr` l` kuoir, y amkm Ist`bm p`rti si mflghñ ` `bmpt`r tmb`s l`s kibgb`s `biau`b`s gealusm bi a`ràatir lihgsl`tgvm, p`r` kmbgjga`r m birmh`r liyis, rihl`kietms, usms y pràatga`s qui amestgtuyè bgsargkgeàgñe ametr` l` kuoir y ikgtgr tmb`s `quill`s liyis qui siè eiais`rg`s p`r` t`l jge.

60

Il @rtëaulm 28 bi l` Amestgtuagñe Smlëtga` bi l` Vipÿflga` h`rètgz` l` prmtiaagñe smag`l, iameñkga` y ourëbga` bi l` j`kglg`. Smeir jge ` l` vgmlieag` getr`j`kglg`r, qui tètm b`ðm aùs` ` l` smagib`b hu`tik`ltia`, y ametrgfugr bi ist` jmrk` ` l` amestruaagñe bi j`kglg`s f`s`b`s ie l` ghu`lb`b y il rispitm ` l` bghegb`b nukè` bi nmkfris y kuoiris. Il Ist`bm bi Hu`tik`l` h`rètgz` tmkèbm kibgb`s lihgsl`tgv`s p`r` bgskgeugr ame pmstirgmrgb`b pmeir jge ` l` vgmlieag` getr`j`kglg`r qui tètm b`ðm aùs` ` l` smagib`b hu`tik`ltia` y ametrgfugr ame istm ` l` amestruaagñe bi j`kglg`s f`s`b`s ie l` ghu`lb`b y il rispitm ` l` bghegb`b nukè` bi nmkfris y kuoiris. Ie l` prisieti liy pmbikms mfsirv`r qui si rilàgme` ame il birianm bi j`kglg` y` qui l`kiet`flikieti4 L` vgmlieag` getr`j`kglg`r, amestgtuyi ue` vgmlàgñe ` lms birianms nukèms y p`r` lms ijiatms bi l` prisieti liy. Bifi ietiebirsi amkm au`lqugir àagñe u mkgsgñe qui bi kèir` bgriat` m gebgriat` aùs`ri b`ðm m sujrgkgietm jësgam, sixu`l, psgamlñhgam, m p`trgkmeg`l, tètm ie il àkfgtm pÿflgam amkm ie il prgv`bm ` pirsme` getihrèti bil hrupm j`kglg`r pmr p`rti bi p`rgietis amevgvgieti m ixamevgvgieti, añeyuhi m ixañeyuhi m ame qugie si n`y` prmari`bm ngoms m ngo`s. Ie auètm ` su `plgaàgñe pmbikms mfsirv`r qui il Ouzh`bm bi J`kglg`

is uem bi lms qui kàs si vie gevmluar`bms ie il

aukplgkgietm bil kgskm `l gghu`l hu`l qui lms ouzh`bms bi S`z qui tgieie bgriat` getirvieagñe ame l` kgsk`. L` prisieti liy rihul`rà l` `plgaàgñe bi kibgb`s bi prmtiaagñe eiais`rg`s p`r` h`rètgz`r l` vgb`, getihrgb`b, sihurgb`b y bghegb`b bi l`s vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r. @sgkgskm,

tgiei amkm mfoitgvm frgeb`r prmtiaagñe ispiag`l `

kuoiris, egðms, egð`s, oñvieis, èagèms y èagè`s y pirsme`s bgsa`pàgt`b`s, tmkèbm ie amesgbiràgñe l`s sgtuàgmeis ispiagjga`s bi a`b` a`sm.

L`s

kibgb`s bi prmtiaagñe si `plga`ràe gebipiebgietikieti bi l`s sèagmeis ispiaëjga`s ist`fliagb`s pmr lms lms Añbghms Sie`l y Srmais`l Sie`l, ie il a`sm bi nianms amestgtutgvms bi bilgtm m j`lt`. 66

L` bieueag` m smlgagtub bi prmtiaagñe qui emrk` l` prisieti liy, pmbrà nàirsi ie jmrk` isargt` m virf`l ame m sge `sgstieag` bi `fmh`b` m `fmh`bm y puibi sir prisiet`b` pmr? `) Au`lqugir pirsme`, em gkpmrtèbm su ib`b, qui n`y` sgbm vëatgk` bi àtm qui amestgtuy` vgmlieag` getr`j`kglg`r. f) Au`lqugir pirsme`, auèbm l` vëatgk` `hr`vg`b` sujr` bi gea`pàgb`b jësga` m kiet`l, m auèbm l` pirsme` si ieauietr` gkpibgb` bi smlgagt`rl` pmr së kgsk`. a) Au`lqugir kgikfrm bil hrupm j`kglg`r, ie fieijgagm bi mtrm kgikfrm bil hrupm, m au`lqugir tistghm bil nianm. b) Kgikfrms bi sirvgagms bi s`lub m ibua`tgvms, kçbgams qui pmr r`zmeis bi maupàgñe tgieie ametàtm ame l` pirsme` `hr`vg`b`, p`r` qugieis l` bieueag` tiebrà a`ràatir bi mflgh`tmrg` bi àuirbm `l `rtëaulm 67> bil Biaritm Eÿkirm 90 - 76 bil Amehrism bi l` Vipÿflga`. Pugie mkgtgiri nàir ist` bieueag` sirà sèagme`bm sihÿe lm ist`fliagbm ie il @rtëaulm 298 bil Añbghm Sie`l. i) L`s mrhègzàgmeis em hufire`kiet`lis y l`s mrhègzàgmeis smag`lis auym mfoitm si` l` prmtiaagñe bi lms birianms bi l` kuoir, bi lms kiemris y, ie hieir`l, l`s qui `tgiebie l` prmflikàtga` j`kglg`r ietri sus jgeis. j) Qg l` vëatgk` juir` kiemr bi ib`b sirà riprisiet`b` pmr il Kgegstirgm Kgegstirgm Sÿflgam, auèbm ameaurrè l`s sghugietis agrauestèag`s? 0. Auèbm l` `hrisgñe prmvieh` bi qugie ioirai l` p`trg` pmtist`b y, 6. Auèbm si tr`ti bi kiemris qui a`rizaè bi tutil` y riprisietàgñe lih`l. L`s gestgtuagmeis iea`rh`b`s bi riagfgr il tgpm bi bieueag`s kieagme`b`s ie il @rtëaulm ètirgmr, siràe? `) Il Kgegstirgm Sÿflgam, ` tr`vçs bi l` Jgsa`lë` bi l` Kuoir, `tieagñe pirkèieti y mjgage` bi `tieagñe ` l` vëatgk`. 61

f) L` Srmaur`burë` Hieir`l bi l` Eàgñe, ` tr`vçs bi l` Yegb`b bi prmtiaagñe bi lms Birianms bi l` kuoir. a) L` Smlgaë` Eàgme`l. b) Ouzh`bms bi J`kglg`. i) Fujitis Smpul`ris. j) Il Srmaur`bmr bi lms Birianms Nukèms. Pugie riagf` l` bieueag` bifirà rikgtgrl` ` ue ouzh`bm bi j`kglg` m bil mrbie pie`l, sihÿe amrrispmeb`, ie ue pl`zm em k`ymr bi 62 nmr`s, lm au`l istà sgiebm `plga`bm ` egvil eàgme`l, y si llivè ` a`fm ist`bëstga`s bi lms a`sms qui si rihgstrè ie a`b` ouzh`bm qui b` `tieagñe ` lms kgskms. 6.> S@VRGAGS@AGÖE BIL RV@F@O@BMV QMAG@L? “Ie lms `lfmris bi isti sihuebm kgliegm qui amkiezñ riagietikieti i gekirsms ie ue` smagib`b bmkgeèti qui `fmh` pmr l` hlmf`lgzàgñe pmlëtga`, kglgt`r, iameñkga`, smag`l y aultur`l (m “kuebg`lgzàgñe‛, amkm t`kfgçe si li biemkge`),

a`b` bë` is kàs `hub` l` kègjistàgñe bi bgsjueagmeis smag`lis, amkm pmr ioikplm, il gearikietm bi l`s sgtuàgmeis bilgatgv`s, il ùkietm bi lms tgpms bi pmfriz`s bihieir`tgv`s bi l` smagib`b, lms `ltms egvilis bi biseutrgagñe gejètgl, l` bisiragñe ibua`tgv`, il bisikplim, l` pçrbgb` bi l`s ixpiat`tgv`s bi vgb`, ietri mtr`s, qui p`r` lms Ist`bms sme bgjëaglis bi ametrml`r ame pmlëtga`s y prmhr`k`s smag`lis bi kibgè` y `kplg` ievirh`bur`. Ie isti sietgbm, il p`pil qui ouihè lms Rr`fò`bmris Qmag`lis qugieis fusaè l` p`rtgagpàgñe àtgv` bi lms hrupms ie l` mrhègzàgñe, kmvglgzàgñe, bis`rrmllm y p`rtgagpàgñe bi sus prmpgms riaursms y pmtieag`lgb`bis, rivgsti sghegjga`tgv` gkpmrtèag`, smfri tmbm pmrqui ` tr`vçs bi l`s gevistghàgmeis qui ie bgvirs`s àri`s si ri`lgaie, si pmbràe prisiet`r `ltire`tgv`s bi smluagñe qui pirkgtè

62

bgskgeugr m irr`bga`r pmr amkplitm l`s bgstget`s sgtuàgmeis-prmflik`s qui bmkgeè ` l` smagib`b àtu`l‛.00 Ie lms bgstgetms a`kpms bi pràatga`

“Ye` bi l`s prgeagp`lis t`ri`s bil Rr`fò`bmr Qmag`l v` ` amesgstgr ie `sismr`r `l

usu`rgm y ` su j`kglg`, p`r` `prmxgk`r l`s eiaisgb`bis qui sgieti ame l`s eiaisgb`bis qui tgiei. Ame illm si pirsghui qui il gebgvgbum tmki ameagieag` bi su sgtuàgñe y àtÿi amnirietikieti ame ill`. Is burèti l` ri`lgzàgñe bi isti `sismr`kgietm auèbm v` ` àubgr ` ue` sirgi bi riaursms smag`lkieti ist`fliagbms, p`r` nàir qui l`s eiaisgb`bis ixgstietis siè aufgirt`s. Ie il amemagkgietm bi istms riaursms, `së amkm ie su `plgaàgñe, v` ` sir bmebi si bgjirieagi al`r`kieti su l`fmr rispiatm ` mtrms a`kpms prmjisgme`lis prñxgkms m `jgeis, qui t`kfgçe si v`lie bil `sismr`kgietm p`r` l` amesiauagñe bi lms mfoitgvms qui si prmpmeie. Ie tmbms lms a`kpms bi pràatga` bil Rr`fòm Qmag`l l` j`kglg` si amesgbir` amkm l` uegb`b smfri l` qui si `pmy` l` getirvieagñe prmjisgme`l‛.

06

Ie Hu`tik`l`, il prmjisgme`l ie Rr`fòm Qmag`l si n` gesirt`bm ie bgvirsms a`kpms bi àagñe, ie ue` fÿsquib` ametgeu` bi `ltire`tgv`s bi smluagñe ` lms prmflik`s smag`lis qui `quioè bë` ` bë` ` lms y l`s hu`tik`ltia`s. 6.>.0 RV@F@OM QMAG@L IE IL @KFGRM OYVGBGAM `)

Bijgegagñe bil Rr`fòm Qmag`l Ourëbgam Is ue` bgsagplge` agietëjga` qui si jueb`kieti ie l`s agieag` ie hieir`l y ie ispiag`l ie l`s agieag`s smag`lis, `plga`b` `l prmaism bi `bkgegstràgñe bi oustgag`, su mfoitm sme lms nmkfris ie amejlgatm ame l` liy m gevmluar`bms ie prmaisms oubgag`lis y su mfoitgvm is `

00

Griy Hñkiz Qàeaniz, Lugs Vmbrëhuiz Hutgçrriz, Lugs @l`rañe, KÇRMBM IREMHVÀJGAM W RV@[email protected] JIVKIERYK Kçrgb` - Zieizuil` GQQE 387>-13:7 - @ÐM 09 - E¿ 22 - QISRGIKFVI - BGAGIKFVI - 191-1:: 06

Jrèagsam Hñkiz Hñkiz, Oulgm A. Lmrieti Kmriem, Sgl`r KYEYIV@ Hñkiz, Argstgè Sçriz Bë`z. IL RV@F@O@BMV QMAG@L AMKM @QIQMV J@KGLG@V, Isauil` bi Rr`fòm Qmag`l, Yegvirsgb`b Amkplubiesi bi K`brgb.

69

tr`vçs bi su getirvieagñe ùxglg`r `l `bkgegstr`bmr bi oustgag` burèti il bis`rrmllm bil prmaism m `plgaàgñe bi liyis. Is ue` r`k` bil tr`fòm smag`l ie l` qui il prmjisgme`l getirvgiei agietëjga`kieti ame jueb`kietm tiñrgam y tçaega`s prmpg`s bi su prmjisgñe, amkm ùxglg`r bil `bkgegstr`bmr bi Oustgag` ie prmaisms qui li amkpitie k ibgèti ùtms p`r` kiomr j`ll`r‛ 01 “Ie il àri` Ourëbga` il Rr`fò`bmr Qmag`l juehi amkm ùxglg`r bil

ouzh`bmr p`r` `laèz`r il mfoitgvm bi gkp`rtgr Oustgag`, mpir` ie il lms r`kms bi Egðiz y @bmlisaieag`, @bmlisaietis ie amejlgatm ame l` Liy Sie`l, Ametrml bi Ioiauagñe bi Kibgb`s ie `bmlisaietis ie amejlgatm ame l` Liy Sie`l, s`l` bi l` amrti bi @pilàgñe bi l` Egðiz y @bmlisaieag`, J`kglg` y Sie`l, `plgaèbm l`s bgvirs`s jueagmeis qui amellivie ` l` kiomr amkpriesgñe bi l` prmflikàtga` smag`l y j`kglg`r bi lms usu`rgms qui bikèbè ue` `biau`b` `bkgegstràgñe bi oustgag`‛.02

f) Rr`fòm Qmag`l ie lms Ouzh`bms bi J` J`kglg`. kglg`. Il Rr`fò`bmr Qmag`l ie lms Ouzh`bms bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg`, getirvgei ie bgjirietis prmaisms ie l` `bkgegstràgñe bi oustgag`, t`lis amkm Mr`lis bi `lgkietms, Bgvmragms, Rutil` y Srmtutil`, Kibgb`s bi Qihurgb`b, Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, Hu`rb` y Austmbg`, Vilàgmeis J`kglg`ris. Ie lms bgstgetms prmaisms ist`fliai lms `spiatms smagm iameñkgams, j`kglg`ris y aultur`lis bi l`s p`rtis prmais`lis (àtmr m bikèbm) qui getirvgieie ie lms bgjirietis ougagms, ` jge bi pl`sk`r bi kèir` mfoitgv` ie il gejmrki smagm iameñkgam pràtga`bm, l` ri`lgb`b bi l`s sgtuàgmeis ie qui istms si bisievuilvie y ikgtgr ue bgat`kie qui pirkgt` ` lms Ouzh`bmris bgat`r sietieag` oust`. 01

A`frir` Kmr`lis, Grk` Oèitn, Rr`fòm Qmag`l Ourëbgam ie il K`ram bi l` Vijmrk` Oubgag`l, uegvirsgb`b bi Qè A`rlms bi Hu`tik`l`, 6336 Kèusargtm il`fmr`bms pmr ue hrupm bi Rr`fò`bmr`s Qmag`lis bil Mrhègskm Oubgag`l

02

6:

Ie tçrkgems hieir`lis, si puibi `jgrk`r qui l` jueagñe prgeagp`l bil Rr`fò`bmr Qmag`l is aml`fmr`r ame il usu`rgm ame il jge bi qui çsti puib` bis`rrmll`r ue` vgb` amtgbgè` lm kàs òust`b` y emrk`lgz`b` pmsgfli. @së, ie prgkir luh`r, is t`ri` ispiaëjga` bil Rr`fò`bmr Qmag`l gbietgjga`r, v`lmr`r y tr`t`r bi rikibg`r m `tieu`r lms bgvirsms jàtmris smag`lis `bvirsms qui nè pmbgbm ametrgfugr ` l` `p`rgagñe y ivmluagñe bi prmflik`s smag`lis qui sujri l` pirsme` ie auistgñe, t`lis amkm bgsargkgeàgñe, vgmlieag` bmkçstga`, a`rieag` bi ue` vgvgieb`, pmfriz`, bisikplim m ixalusgñe smag`l, pmr agt`r sñlm `lhuems.

68

A@SGRYLM GGG 1. SL@ERI@KGIERM BIL SVMFLIK@ Ie isti a`pëtulm si prisiet` lms prgeagp`lis ieueag`bms bi l` prisieti gevistghàgñe bi tisgs. 1.0 MFOIRM BI GEZIQRGH@AGÑE? Ist`fliair lms jàtmris qui bitirkgeè l` rigeagbieag` bi l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ie l`s kuoiris `hribgb`s bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm. 1.6 IEYEAG@BM L` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r is ue prmflik` rigeagbieti ie l`s kuoiris `hribgb`s, bifgbm ` bgvirsms jàtmris smag`lis? j`lt` bi mpmrtuegb`bis bi tr`fòm, pmr su fòm egvil isaml`r y bipiebieag` iameñkga`4 aultur`lis? il kàngskm, p`trmeis bi argèz` y psgamlñhgams? fò` ùtmistgk`, ambipiebieag` ikmagme`l, `fusms y k`ltr`tms bi sus vgatgk`rgms, ietri mtrms. 1.1 IQR@BM BI L@ AYIQRGÖE? L`s bgvirs`s ixprisgmeis bi vgmlieag` qui si kègjgistè bg`rg`kieti si rijlioè ie il ùkietm bi ist`bëstga`s smfri nmkgagbgms, sugagbgms, vgmlieag` bmkçstga`, a`llioir` y l`fmr`l, `jiatèbm ` l` k`ymrë` bi l` pmflàgñe ie ispiag`l ` egðms y egð`s, `bmlisaietis, `bultms k`ymris, nmkfris y kuoiris. @sgkgskm ixgstie bgstget`s jmrk`s bi vgmlieag` `rr`gh`b`s aultur`lkieti qui si prmbuaie bisbi tgikpms rikmtms, il ràgskm, l` bgsargkgeàgñe l` vgmlieag` ametr` l` kuoir, is bi amemagkgietm hieir`l il nianm bi qui l`s kuoiris nè sgbm y ametgeÿè sgiebm vëatgk`s bi vgmlieag` bmkçstga` m j`kglg`r y lms trgfue`lis ` bg`rgm riagfie bieueag`s bi kuoiris qui nè sgbm vëatgk`s bi k`lms tr`tms. Qi mfsirv` vgmlieag` em sñlm ie il a`kpm j`kglg`r sgem t`kfgçe ie lms bgvirsms àkfgtms smag`lis i gestgtuagme`lis, `së amkm ie l`s rilàgmeis getirpirsme`lis y 6>

l`fmr`lis, pirm bgan` vgmlieag` a`sg sgikpri v` bgrghgb` nàg` l` kuoir, lm au`l geagbi ie il ariagkgietm bi jieñkiems amkm k`ltr`tm gejètgl, vgmlieag` getr`j`kglg`r, bisgetihràgñe j`kglg`r, j`kglg`s bgsjueagme`lis, l` prmlgjiràgñe bi l` bilgeauieag` ouviegl4 agrauestèag`s qui `jiatè hrèbikieti ` l` smagib`b. L` vgmlieag` getr`j`kglg`r is uem bi lms prmflik`s sglieagmsms qui bg`rg`kieti ariai, y si tgiei il ameaiptm qui is ue prmflik` bi tgpm prgv`bm pmrqui rihul`rkieti si b` ie il siem j`kglg`r4 sge ikf`rhm, is ue prmflik` qui istà prisieti ie lms bgstgetms istr`tms smag`lis. L`s kuoiris vëatgk`s bi vgmlieag` Getr`j`kglg`r sme kàs vuleir`flis ` sir k`ltr`t`b`s pmr pirsme`s òie`s ` lms aëraulms j`kglg`ris y kuan`s kuoiris em bieueagè pmr j`lt` bi amemagkgietm bi sus birianms, pmr tikmr ` l`s ripris`lg`s bi sus `hrismris, pmr virhüiez`, pmr tikmr ` pirbir ` sus ngoms m pmr j`lt` bi gejmrkàgñe y bisamemagkgietm bi l`s gestgtuagmeis qui `tgiebie istms a`sms y qui puibie frgeb`rli prmtiaagñe ` l`s vëatgk`s. L` vgmlieag` Getr`j`kglg`r si b` ie tmbm egvil bi l` smagib`b4 sge ikf`rhm, l` rigeagbieag` bi isti prmflik` si b` ie l` kibgb` qui l`s vëatgk`s bi isti jl`hilm a`riaie bi ue `ltm egvil bi isaml`rgb`b, ietri mtr`s aùs`s, amkm l` j`lt` bi mpmrtuegb`bis bi tr`fòm y ie ma`sgmeis, t`kfgçe geagbie ie isti prmflik`, lms jàtmris smagmaultur`lis, is biagr l` amskmvgsgñe qui tgieie èti ist` prmflikàtga`, si vie mflgh`b`s l`s kuoiris ` pirkèiair `l l`bm bi sus añeyuhis, ùequi siè vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, pmr j`lt` bi `pmym bi sus j`kglg`ris, qugieis, l`s mflghè ` rispit`r il vëeaulm ameyuh`l, ` amst` bil sujrgkgietm bi çst`s. Smr illm, l` vgmlieag` getr`j`kglg`r si utglgz` kuan`s viais pmr lms `hrismris amkm ue kibgm bi ametrml qui, sg em si bieueag`, si vuilvi ie ma`sgmeis amkm ue` amstukfri qui is tàagt`kieti pirkgtgb` y oustgjga`bm pmr l`s vëatgk`s i gevgsgfglgz`bm p`r` kètieir il bmkgegm y l` bgsargkgeàgñe.

67

Bispuçs bi lm ixpuistm ètirgmrkieti, l` prisieti gevistghàgñe pritiebi bisaufrgr lms jàtmris qui bitirkgeè l` rigeagbieag` ie l`s kuoiris vëatgk`s bi l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r, qui `sgstie ` prisiet`r `l Ouzh`bm su bieueag` y qui euiv`kieti vuilvie ` sir `hribgb`s pmr sus vgatgk`rgms. L` prisieti gevistghàgñe riamkieb`rà pmsgflis smluagmeis ` bgan` prmflikàtga`. 1.2 SVIHYER@ SVMFLIK@RG_@BMV@? ½Auàlis sme lms Jàtmris qui bitirkgeè l` rigeagbieag` bi l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ie kuoiris `hribgb`s bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, qui àubie `l Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` y bi J`kglg` bil bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, y auàl is l` p`rtgagpàgñe qui tgiei `l rispiatm il Rr`fò`bmr Qmag`l= 1.9 NGSÑRIQGQ? L` rigeagbieag` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ie l`s kuoiris `hribgb`s bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, is bifgbm ` l` ambipiebieag` iameñkga` y ikmagme`l bil au`l sme mfoitm l`s `hribgb`s, pmr l` j`lt` bi mpmrtuegb`bis bi tr`fòm, pmr su fòm egvil isaml`r y pmr jàtmris aultur`lis. aultur`lis. 1.: MFOIRGZMQ? 1.:.0 HIEIV@LIQ? `) Amemair lms jàtmris qui hieirè l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ie l` kuoir qui àubi `l Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` y bi J`kglg` bil bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm.

f) @e`lgz`r lms a`sms bi kuoiris `hribgb`s rihgstr`bms p`r` bitirkge`r lms jàtmris smag`lis y aultur`lis bi l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r y su rigeagbieag`.

a) Bitirkge`r sg l`s kuoiris vëatgk`s rigeagbietis bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r sujrie bi ambipiebieag` iameñkga` y ikmagme`l bi sus `hrismris

13

1.:.6 IQSIAGJGAMQ `)

Gbietgjga`r lms tgpms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r qui ixgstie y l`s aùs`s kàs amkueis pmr l`s qui si bieueag` l`s kgsk`s ie il Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg` bil bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm.

f)

Bitirkge`r sg l`s kuoiris `hribgb`s qui àubie `l Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` y bi J`kglg` bi Angk`ltieèhm prisiet`rme bieueag`s ètirgmrkieti.

a)

Amemair l`s siauil`s bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ie l` vëatgk`, ie il `hrismr y ie il ristm bi l` j`kglg` qui amevgvi ie ue `kfgieti bi `hrisgñe.

b)

Gbietgjga`r auàlis nè sgbm lms kiaègskms bi prmtiaagñe lih`l y psgamlñhga` qui nè riagfgbm l`s vëatgk`s bi rigeagbieag` bi

i)

vgmlieag` getr`j`kglg`r. Bitirkge`r sg l`s kuoiris rigeagbietis bi Zgmlieag` getr`j`kglg`r amemaie sus birianms jueb`kiet`lis.

j)

Ist`fliair l` p`rtgagpàgñe qui tgiei il Rr`fò`bmr Qmag`l ie lms a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, ie il Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` y J`kglg` bi Angk`ltieèhm

1.8

@LA@EAIQ W LGKGR@AGMEIQ 1.8.0 @LA@EAIQ? L` gevistghàgñe si lgkgtñ ` l`s kuoiris k`ymris bi vigeti `ðms bi ib`b, qui em smlm n`yè getirpuistm l` bieueag` èti l` gestgtuagñe bil Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg` bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, sgem t`kfgçe ie mtr`s gestgtuagmeis amkm l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl y il Kgegstirgm Sÿflgam, pirm qui ist`s n`yè rikgtg rikgtgbm bm bgan` bieueag` ` amemagkg amemagkgietm ietm bil Ouiz bi J`kglg` bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, y ispiag`lkieti si lgkgtm ` amesgbir`r `quillms a`sms auèbm si rijgiri ` l` rigeagbieag` ie l`s bieueag`s pmr sir vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r.

10

1.8.6 LGKGR@AGMEIQ L`s lgkgtàgmeis ieametr`b`s p`r` ri`lgz`r l` prisieti gevistghàgñe juirme l`s sghugietis? `) L` j`lt` bi rihgstrms, ametrml y supirvgsgñe àira` bi l`s pirsme`s qui bieueagè sir vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ie jmrk` rigeagbieti. f) L` pma` `tieagñe y j`lt` bi getirçs qui lms prist`bmris bi sirvgagms frgebè ` lms bieueagètis, ispiag`lkieti ie il tik` bi l` rigeagbieag`, ma`sgmeèbm k`ymris rgishms bi jrustràgmeis, em ixgstgiebm ie istms a`sms gestgtuagmeis bi `tieagñe ispiaëjga`.

2. KIRMBM Qi `plgañ l` kitmbmlmhë` au`lgt`tgv`, pmrqui ie ill` si puibi ietiebir y ametixtu`lgz`r l` fÿsquib` bi smluagñe, bisargfgr l`s piraipagmeis bi l`s kuoiris, sus ameaipagmeis y vgsgñe hlmf`l bi l` sgtuàgñe ie qui vgvie, ` tr`vçs bi l` jmrk` ie qui si n` ril`t`bm lms nianms qui ametgieie l`s bieueag`s, y kàs `ÿe, ame rispiatm ` l` jmrk` ie qui si rijgirie ` l`s rigeagbieag`s, sge qui illm getirjgir` ame lms ameaiptms qui pubm n`fir tiegbm l` ietrivgst`bmr`, ie vgrtub bi qui si riamhie ixalusgv`kieti bi lms prmpgms ixpibgietis oubgag`lis. Ie amealusgñe, si istgk` qui l` prisieti gevistghàgñe si ri`lgzñ bietrm bi lms prmaisms bi l` gevistghàgñe bisargptgv` ie lms `spiatms au`lgt`tgvms y auètgt`tgvms, p`r` bitirkge`r lms jàtmris qui ma`sgmeè l` rigeagbieag` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ie l` kuoir qui àubi ` bieueag`r ie il Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` y J`kglg` bi Angk`ltieèhm. Il èàlgsgs jui utglgz`bm ie il prmaism bi amesult` bi fgflg fgflgmhr`jë` mhr`jë` ixgstieti ame rilàgñe `l tik` plèti`bm4 luihm si `plgañ l` sëetisgs p`r` bmaukiet`r ÿega`kieti `quill` gejmrkàgñe eiais`rg` qui si utglgz`rme ie il tr`fòm jge`l.

16

L` fgflgmhr`jë` y il tr`fòm bi a`kpm sgrvgirme, il prgkirm p`r` bilgkgt`r il ametixtm bi l` gevistghàgñe y il sihuebm p`r` rismlvir l` prihuet` bi gevistghàgñe. Ie isti sietgbm, sietgbm, si ria`fñ ue` sirgi bi bmaukietms ril`tgvms `l tik`, lms au`lis si liyirme y è`lgz`rme, ` jge bi pmbir pl`sk`r, p`r`jr`sièbm, l` isieag` bi lms kgskms. @ p`rtgr bi istms amemagkgietms si bis`rrmll`rme l`s prihuet`s qui juirme plèti`b`s plèti`b`s bietrm bi ll` ` ietrivgst` rispiatm `l tik`. @ jge bi amejrmet`r lms amemagkgietms `bqugrgbms bi l`s liatur`s y lms risult`bms bi l`s ietrivgst`s. L` jge`lgb`b is rispmebir ` l` prihuet` bi gevistghàgñe plèti`b`, pirkgtgiebm ist`fliair lms jàtmris qui ma`sgmeè l` rigeagbieag` bi l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ie l`s kuoiris `hribgb`s bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm. Angk`ltieèhm . Ame rilàgñe ` l` gevistghàgñe bi a`kpm, l` ietrivgst` jui il gestrukietm kàs gkpmrtèti bi l` gevistghàgñe, ie ill` si plèti`rme tmb`s `quill`s geañhegt`s qui em si ieauietrè `ÿe bmaukiet`b`s, ie isti a`sm? il plèti`kgietm bi l` prihuet` bi gevistghàgñe. L` ietrivgst`, l` au`l si bis`rrmllm amkm ue` amevirsàgñe ietri bms pirsme`s (il ietrivgst`bmr y il ietrivgst`bm), v` rihgstr`b` ie ue` fmlit` ll`k`b` auistgme`rgm. 9. GEQRVYKIERMQ Lms gestrukietms qui si utglgz`rme p`r` ria`f`r bgan` gejmrkàgñe juirme l`s sghugietis? Ietrivgst`s istruatur`b`s, mfsirvàgñe, èàlgsgs bmaukiet`l bi a`sms bi ixpibgietis oubgag`lis bi a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r4 pmr auètm si ietrivgstñ ` kuoiris bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm. @sgkgskm, surhgñ l` eiaisgb`b bi è`lgz`r ageam ixpibgietis rilàgme`bms ame vgmlieag` Getr`j`kglg`r, ispiag`lkieti birgv`bms bi lms prmflik`s bi rigeagbieag` ie qui si vie `jiat`b`s l`s kuoiris qui àubie `l Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg` bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm. 11

A@SGRYLM GZ 2. SVIQIER@AGÑE, GERIVSVIR@AGME W @E@LGQGQ BI VIQYLR@BMQ Lms risult`bms qui ` ametgeuàgñe si bisargfie jmrk` p`rti bi l`s rispuist`s mftiegb`s pmr l`s kuoiris vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r y rigeagbieag` qui tuvgirme l` v`lietë` bi prisiet`r sus bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r qui ist`fè sujrgiebm, y qui ` tr`vçs bi l`s `kplgàgmeis y prñrrmh`s bi l`s kgsk`s, si pubm mfsirv`r bi lms ixpibgietis oubgag`lis, l` jmrk` ie qui mpir` ist` rigeagbieag` y lm hr`vi qui risult` il nianm bi em tieir ue ametrml m rihgstrm bi lms `hrismris bitiat`bms p`r` priviegr y ivgt`r ue k`l k`ymr, amkm puibi sir ue argkie rispiatm ` ue nmkgagbgm, `sisge`tm, lisgmeis, pl`hgms m siauistrms, ie h hieir`l, ieir`l,

priviegr qui l`s vëatgk`s siè ri

vgatgkgz`b`s. 2.0

IERVIZGQR@Q Qi ietrivgst`rme ` bgiz kuoiris bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm rispiatm ` tik`s hieir`lis àira` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r, `sgkgskm ` vigeti kuoiris vëatgk`s bi rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, pmr lm qui ` ametgeuàgñe si prisietè lms risult`bms bil tr`fòm bis`rrmll`bm.

2.0.0 IERVIZGQR@ VI@LG_@B@ @ KYOIVIQ BI ANGK@LRIE@EHM, AME VIL@AGÑE @ RIK@Q HIEIV@LIQ @AIVA@ BI L@ ZGMLIEAG@ GERV@J@KGL@GV.

AY@BVM Em. 0 SVIHYER@? ½Amesgbir` ustib qui il prmflik` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r is hieir`lgz`bm ie il àri` urfè` bi Angk`ltieèhm=

12

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Bi l`s bgiz kuoiris ietrivgst`b`s vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r amgeagbgirme ie gebga`r qui l` vgmlieag` getr`j`kglg`r is ue prmflik` qui si b` tètm ie il àri` urfè` y rur`l4

y qui ie kuanms a`sms em is is

bieueag`bm pmr bgvirsms jàtmris amkm? tikmr, virhüiez`, p`trmeis bi argèz` y pmr bisamemagkgietm bi gestgtuagmeis qui frgebè `pmym lih`l.

AY@BVM Em. 6 SVIHYER@? ½Arii ustib qui ie lms ÿltgkms bgiz `ðms ie il Kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, si nè gearikiet`bm l`s bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Il tmt`l bi l`s ietrivgst`b`s kègjist`rme qui l`s bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ie lms ÿltgkms bgiz `ðms n` gearikiet`bm, ùe auèbm bgan` prmflikàtga` sgikpri n` ixgstgbm, si n` kèio`bm ie il àkfgtm bi lm 19

prgv`bm sgiebm ue prmflik` ivgbieti. @ pis`r bil prmflik` l`tieti, il sgstik` bi oustgag` em li frgeb` gkpmrtèag` ` l` prmflikàtga` qui a`b` bë` `jiat` kàs ` l`s j`kglg`s hu`tik`ltia`s.

R`kfgçe il Ist`bm bi

Hu`tik`l` em auiet` ame gestgtuagmeis bi `yub` smag`l p`r` `lfirh`r ` kuoiris vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r.

AY@BVM Em. 1 SVIHYER@? ½Amesgbir` qui l` vgmlieag` getr`j`kglg`r si hieirè ietri amevgvgietis, ix amevgvgietis y ispmsms=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

L`s ietrivgst`b`s `jgrkè qui il `hrismr hieir`lkieti is il ispmsm, amevgvgieti y ie mtrms a`sms il ix amevgvgieti. Lms jàtmris qui prmvmaè l` vgmlieag` getr`j`kglg`r getr`j`kglg`r si birgv`? birgv`? pmr ailms, kàngskm i gejgbilgb`b pmr p`rti bil `hrismr.

AY@BVM Em. 2 SVIHYER@? ½Arii ustib qui il mtmrh`kgietm bi kibgb`s bi sihurgb`b ` j`vmr bi l`s pirsme`s qui bieueagè sir vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, ametrgfuyi ` nàir ais`r l` vgmlieag`=

1:

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

39

93%

Em

39

93%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Bi l` bgiz kuoiris ietrivgst`b`s vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, ageam kègjist`rme su geamejmrkgb`b ie auètm `l mtmrh`kgietm bi l` kibg`s bi sihurgb`b y` qui ÿega`kieti tgiei vghieag` sigs kisis, pmstirgmrkieti ` isi pirgmbm il `hrismr llih` euiv`kieti ` l` vgvgieb` y ametgeu` l` getgkgbàgñe, hmlpi` euiv`kieti, m fgie nài a`sm mkgsm ` bgan`s kibgb`s, gehris` ` l` a`s` ie nmr`s bi l` emani, l` `hribi y ètis bi qui àub` l` pmlgaë` eàgme`l agvgl ie su ùxglgm ùxglgm il `hrismr iv`bi ` l`s ùtmrgb`bis. L`s àagmeis amiragtgv`s em prmbuaie a`kfgms sustèag`lis ie il amkpmrt`kgietm bil `hrismr, p`r`lil`kieti ` bgan`s kibgb`s is gebgspies`fli prmkmvir prmhr`k`s bi a`pàgtàgñe qui ametrgfuyè ` kgegkgz`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r.

AY@BVM Em. 9 SVIHYER@? ½Qi n` vgstm ie l` eiaisgb`b bi bieueag`r euiv`kieti sir vëatgk` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, auèbm y` tieë` ue` bieueag` ètirgmr=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

18

Il tmt`l bi l`s ietrivgst`b`s nè bieueag`bm qui ie rigtir`b`s ma`sgmeis àubie `l ouzh`bm bi j`kglg` bi Angk`ltieèhm ` bieueag`r l` vgmlieag` bil au`l sme vëatgk`s, istm si b` ` amesiauieag` qui il `hrismr pritiebi rijlio`r su àtgtub bi bmkgegm, ametrml, pmbir, pripmtieag` y ame illm lmhr`r l` sukgsgñe bi l` kuoir, llihèbm `l ixtrikm bi prmvma`r ie `lhuems a`sms l` kuirti.

AY@BVM Em. : SVIHYER@? ½Arii qui is jriauieti qui l`s pirsme`s qui bieueagè sir vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, smlgagtie l` prñrrmh` bi l`s kibgb`s bi sihurgb`b qui lis juirme mtmrh`b`s=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

L` tmt`lgb`b bi vgatgk`s ieauist`b`s amesgbirè qui së is eiais`rg` l` prñrrmh` bi bgan` kibgb`, pmrqui sme kibgb`s qui ristrgehie il àira`kgietm bil `hrismr nàg` su vëatgk`. Hieirèbm ie p`rti agirt` amejgèz` y sihurgb`b ie il nmh`r y ie l` vë` pÿflga`.

AY@BVM Em. 8 SVIHYER@? ½Amesgbir` qui ie lms a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl ouih` ue p`pil gkpmrtèti ie su privieagñe=

1>

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Il tmt`l bi l`s ietrivgst`b`s amgeagbgirme ie gebga`r gebga`r qui l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl së ouih` ue p`pil gkpmrtèti ie l` privieagñe bi l` l` vgmlieag`, y` qui `l kmkietm bi àubgr `l ll`k`bm bi ùxglgm pmr l` pirsme` `hribgb` bi ue` ` mtr` kèir` il `hrismr si `tikmrgz` bio` bi amkitir il nianm. @sgkgskm `lhue`s bi l`s ietrivgst`b`s `lubgirme qui prisiet`rme su bieueag` pmr prgkir` viz ie bgan` gestgtuagñe pmstirgmrkieti rikgtie l` bieueag` `l Ouzh`bm bi J`kglg` bi Angk`ltieèhm.

AY@BVM Em. > SVIHYER@? ½Arii ustib qui il prisuetm `hrismr auèbm si li emtgjga` bi qui bifi bi `fstieirsi bi sihugr prmvmaèbm vgmlieag`, aukpli ame is` privieagñe=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

36

63%

Em

3>

>3%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Bi l`s bgiz kuoiris vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ietrivgst`b`s manm bi ill`s gebga`rme qui il prisuetm `hrismr em si `fstgiei ` l`s 17

privieagmeis ametiegb`s ie l`s kibgb`s mtmrh`b`s, puistm qui ametgeÿè getgkgbèbm ` su vëatgk` y ie mtrms a`sms àubie ` lms sirvgagms bi ue `fmh`bm p`rtgaul`r p`r` mpmeirsi ` bgan`s kibgb`s, pmr lm qui si bibuai qui l`s kibgb`s bi sihurgb`b em aukplie ie su tmt`lgb`b ame su jge`lgb`b.

AY@BVM Em. 7 SVIHYER@? ½Amesgbir` qui l`s pirsme`s qui bieueagè sir vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, puibie quib`rsi trèqugl`s bi qui em sujrgràe vgmlieag` ` tr`vçs bi l`s kibgb`s bi sihurgb`b qui si lis mtmrh` ie il Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg` bi Angk`ltieèhm=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

38

83%

Em

31

13%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Bil tmt`l bi l`s ietrivgst`b`s sgiti bi ill`s kègjist`rme sietgrsi prmtihgb`s bi y` em ametgeu`r sgiebm vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, sge ikf`rhm tris `buoirme em sietgrsi trèqugl`s puistm qui ùe auèbm lms `hrismris y` juirme emtgjga`bms, em l`s `hribie jësga`kieti pirm ame il jge bi `kibriet`rl`s ametgeÿè ame l` vgmlieag` psgamlñhga`, ikmagme`l y iameñkga`.

23

AY@BVM Em. 03 Srihuet`? ½Arii ustib qui is amkÿe qui si rigtirie l`s smlgagtubis bi prmtiaagñe pmr p`rti bi l`s pirsme`s qui bieueagè y em ametgeu`r sgiebm vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

03

033%

Em

33

33%

Rmt`l

03

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

L`s bgiz kuoiris vëatgk` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ietrivgst`b`s amgeagbgirme ie gebga`r qui is amkÿe qui si rigtirie l`s kibgb`s bi sihurgb`b p`r` em ametgeu`r sgiebm vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r. Istm bikuistr` qui ixgst` rigeagbieag` bi bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, ispiag`lkieti pmr kuoiris, y qui l`s smlgagtubis bi prñrrmh` bi l`s bieueag`s t`kfgçe bifie amesgbir`rsi amkm p`rti bi l` rigeagbieag`, lm au`l nài prisukgr il rgishm ie qui si ieauietr` l` bieueagèti ame rispiatm `l prisuetm `hrismr.

2.0.6.

IERVIZGQR@

VI@LG_@B@

@

KYOIVIQ

ZGARGK@Q

BI

VIGEAGBIEAG@ BI ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V. GERV @J@KGLG@V. Lms risult`bms qui ` ametgeuàgñe si bisargfie jmrkè p`rti bi l`s rispuist`s mftiegb`s bi l`s kuoiris bi rigeagbieag` bi Zgmlieag` Getr`j`kglg`r bil kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, l`s au`lis nàie ue tmt`l bi 63 kuoiris.

20

AY@BVM Em. 0 Srihuet`? ½Ie quç tr`fò` ustib àtu`lkieti=

@atgvgb`b

Aètgb`b

Smraietòi

38

19

36

03

K`qugl`bmr`

31

09

Amkiragèti

32

63

Kìstr`s

31

09

30

9

63

033

@k` bi a`s` Ikpli`b`

bil

sirvgagm

bmkçstgam

@bkgegstr`bmr` ikpris`s

bi

Rmt`l Juieti. Gevistghàgñe bi A`kpm.

Il au`brm ètirgmr gebga` qui gebipiebgietikieti bi l` àtgvgb`b l`fmr`l qui l`s kuoiris ietrivgst`b`s ri`lgzè, l` vgmlieag` getr`j`kglg`r sgikpri n` ist`bm prisieti, lm qui rijlio` qui bganm prmflik` em vi amebgagñe iameñkga`, smag`l, hr`bm bi isaml`rgb`b, y pmei bi kègjgistm qui l` rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r is kàs jriauieti ie `k`s bi a`s`s, qugieis em auietè ame gehrisms prmpgms y bipiebie iameñkga`kieti bil ispmsm, sgiebm uem bi lms kmtgvms pmr lms au`lis pirsgstie ie sihugr vgvgiebm `l l`bm bil vgatgk`rgm.

26

AY@BVM Em. 6 Srihuet`? ½Auàetms `ðms tgieis y ` qui iteg` pirtieiai= Em.

Ib`b

Gebëhie`

Em gebëhie`

Ietrivgst`b`s

66

6

0

0

62

0

0

3

69

6

0

0

6:

6

0

0

6>

6

0

0

16

1

6

0

12

6

6

3

19

6

6

3

18

0

3

0

23

6

6

3

22

0

0

3

Rmt`l

63

02

:

Juieti? Gevistghàgñe bi A`kpm.

Qi puibi mfsirv`r qui l` l`s kuoiris vëatgk`s bi rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ietrivgst`b`s msaglè ietri l`s ib`bis bi 66 ` 22 `ðms, ietri ill`s a`tmrai sme gebëhie`s y sigs em gebëhie`s, pmr lm qui a`fi ris`lt`r qui l` rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r si b` kàs ie l` pmflàgñe gebëhie` qugieis ametgeÿè ue p`trñe bi argèz`, ie bmebi ` l`s egð`s si lis geaula` qui l`s kuoiris bifie pirkèiair `l l`bm bil

21

ispmsm, qui il nmkfri is qugie kèb` ie il nmh`r y qui ill`s ÿega`kieti bifie mfibiair. AY@BVM Em. 1 Srihuet`? ½Auàl is il ÿltgkm hr`bm qui aursm ie l` isauil`=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

Egvil Srgk`rgm

38

19

Egvil Fàsgam

36

03

Egvil Bgvirsgjga`bm

31

09

Egvil Yegvirsgt`rgm

31

09

Em s`fi liir eg isargfgr

39

69

Rmt`l

63

033

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Ie il au`brm ètirgmr si mfsirv`r qui l` rigeagbieag` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r si b` tètm ie kuoiris è`lj`fit`s amkm ie l`s qui tgieie ue hr`bm à`bçkgam uegvirsgt`rgm, pirm sihÿe ieauist` si rijlio` ie k`ymr aètgb`b ie kuoiris qui nè aurs`bm ÿega`kieti il egvil prgk`rgm.

AY@BVM Em. 2 Srihuet`? ½N` sujrgbm vgmlieag` pmr p`rti bi `lhÿe Getihrèti bi su hrupm j`kglg`r=

22

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

QG

63

033%

Em

33

33%

Rmt`l

63

033%

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Bi l`s vigeti kuoiris ietrivgst`b`s, tmb`s gebga`rme n`fir sgbm vëatgk` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ie su nmh`r, ie su k`ymrë` bgoirme sir `hribgb`s pmr p`rti bil ispmsm, àtu`l amevgvgieti, bms bi l`s kgsk`s kègjist`rme n`fir sujrgbm vgmlieag` bisbi piquið`s pmr p`rti bi sus p`bris y auèbm si a`s`rme ametgeu`rme sujrgiebm bgan` vgmlieag`, lm au`l pmei bi kègjgistm qui l` vgmlieag` getr`j`kglg`r si tr`skgti bi hieiràgñe ie hieiràgñe pmr p`trmeis bi argèz` bgsargkge`tmrg`s nàg` il hçeirm jikiegem . AY@BVM Em. 9 Srihuet`? ½Puç tgpm bi Zgmlieag` n` sujrgbm ie su nmh`r=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

Ssgamlñhgam m Ikmagme`l

39

69

Jësga`

39

69

Qixu`l

39

69

S`trgkmeg`l m iameñkgam

39

69

Rmt`l

63

033

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

29

L`s vigeti kuoiris ieauist`b`s ixplga`rme qui sg nè sujrgbm vgmlieag` ie su nmh`r, kieagme`rme l`s sghugietis? Jësga`? l`s hmlpiè ame ame puet`pgç, ikpuomeis, o`lmeis bi pilm, puðit`zms, li lèz` lm qui ieauietrè ` su p`sm, ame kàniti4 `sgkgskm ixplga`rme qui nè sgbm vëatgk`s istèbm ikf`r`z`b`s, sus ispmsms l`s hmlpiè jrieti ` sus ngoms y auèbm lms egðms getirvgieie p`r` bijiebirl`s t`kfgçe sme `hribgbms. Ssgamlñhga` y Ikmagme`lkieti? ame p`l`fr` juir` bi l` kmr`l, l`s nukgllè, l`s `kie`zè ame qugt`rli ` sus ngoms,

l`s bisv`lmrgzè.

S`trgkmeg`l m

Iameñkga`? amestètikieti l` sàè bi su a`s`, lis egihè il h`stm4 hieir`lkieti lms tgpms bi vgmlieag` vgmlieag` getr`j`kglg`r getr`j`kglg`r si getirrilàgmeè, l`s kuoiris sme vëatgk`s vëatgk`s bi vgmlieag` kgxt` (si b` ue` amkfgeàgñe bi lms bgstgetms tgpms bi vgmlieag`) y amkm amesiauieag` l`s vëatgk`s bi bgan` vgmlieag` t`kfgçe sme lms ngoms.

AY@BVM Em. : Srihuet`? ½Smstirgmr ` sir k`ltr`t`b`, au`l is l` àtgtub bi su ispmsm y/m amevgvgieti jrieti `l prmflik`=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

Qi kuistr` gebgjirieti

3:

13

Q`li bi l` a`s`

39

69

Sgbi bgsaulp`s

32

63

L` aulp` ` ill` bi lms

39

69

63

033

prmflik`s Rmt`l Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

2:

Ie auètm `l au`brm ètirgmr l`s kuoiris vëatgk`s bi rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r j`kglg`r ixplga`rme qui il

`hrismr

pmstirgmr `

amkitir il nianm tmk` ue` àtgtub bi gebgjirieag`, s`li bi bi l` a`s`, l` aulp` ` ill` bi lms prmflik`s m kmtgvms pmr lms au`lis si kuistrè `hrisgvms ma`sgmeèbm ame illm ` qui ametgeÿi il `kfgieti bi vgmlieag` y ÿega`kieti au`trm bi l`s ietrivgst`b`s gebga`rme qui sus ispmsms si bgsaulpè pmr il k`ltr`tm ma`sgme`bm. Isti risult`bm rijlio` qui il `hrismr em `suki su rispmes`fglgb`b bifgbm `l hr`bm bi l` kiet`lgb`b kàngst` gkpirèti ie euistr` smagib`b.

AY@BVM Em. 8 Srihuet`? ½Puç li kmtgvm bieueag`r l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ` qui is vëatgk`=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

03

93

Em aukplë` iameñkga`kieti

3:

13

Smr fgieist`r psgamlñhgam bi sus

32

63

63

033

W`

em

`huèt`f`

tètm

sujrgkgietm

ngoms Rmt`l Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Bgiz bi l`s kuoiris ietrivgst`b`s rispmebgirme qui prisiet`rme su bieueag` bi sir vëatgk`s bi vgmlieag` bifgbm ` qui y` em quirëè ametgeu`r ie ue `kfgieti bi vgmlieag`, ie bmebi sme `jiat`b`s tètm ill`s amkm sus ngoms, sigs bi ill`s gebga`rme qui àubgirme ` bieueag`r pmr il jàtmr iameñkgam, il ispmsm em aukplëè ame il h`stm, `sgkgskm pmr il fgieist`r bi sus ngoms. Lm au`l bikuistr` qui l`s kuoiris sme am28

bipiebgietis iameñkga`kieti bil ispmsm pmr em amet`r ame ue tr`fòm ist`fli m rikueir`bm qui li pirkgt` s`tgsjàir sus eiaisgb`bis fàsga`s y l`s bi sus ngoms.

AY@BVM Em. > Srihuet`? ½Amemai l`s liyis qui prmtihie ` l` kuoir vëatgk` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

Qg

39

69

Em

09

89

Rmt`l

63

033

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

L` hr`jga` ètirgmr bikuistr` qui l` k`ymrë` bi l`s kuoiris ietrivgst`b`s y qui nè àubgbm ` prisiet`r su bieueag` ie il Ouzh`bm bi J`kglg` bi Angk`ltieèhm em amemaie l`s liyis qui l`s prmtihie, lm qui gkplga` il bisamemagkgietm smfri il tgpm bi `yub` qui puibi riagfgr èti l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ` l` qui n` sgbm vëatgk`. Istm si bifi ` qui ixgsti pmam getirçs pmr p`rti bil ist`bm y l`s gestgtuagmeis Oubgag`lis ie prmkmvir plèis, prmhr`k`s y prmyiatms p`r` qui l`s kuoiris amemzaè sus birianms y pmbir ame illm priviegr l` vgmlieag` ` l` au`l sme vëatgk`s.

AY@BVM Em. 7 Srihuet`? ½Arii ustib qui l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r ie ametr` bi l` kuoir is ue prmflik` amkÿe ie ist` agub`b= 2>

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

Qg

63

033

Em

33

33

Rmt`l

63

033

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

Il tmt`l bi l`s kuoiris ietrivgst`b`s kègjist`rme qui l` vgmlieag` getr`j`kglg`r is ue prmflik` amkÿe ie ist` agub`b, si b` ie a`sg tmb`s l`s j`kglg`s y qui kuan`s kuoiris em bieueagè bgan` vgmlieag` pmr v`rgms jàtmris? tikmr, virhüiez`, pmr em amet`r ame ue tr`fòm rikueir`bm, pmr p`trmeis bi argèz`, ie l` a`s` lis geaulaè qui l`s kuoiris bifi `huèt`r `l ispmsm y` qui il kèb` ie l` a`s`, `sgkgskm pmr em pirbir ` sus ngoms y pmr em amemair sus birianms.

AY@BVM Em. 03 Srihuet`? ½Amesgbir` qui l` kuoir vëatgk` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r y su rigeagbieag`, eiaisgt` ue` `tieagñe pirsme`lgz`b`, ispiag`lkieti bil sihugkgietm bi su a`sm, pmr p`rti bi prmjisgme`lis ie psgamlmhë` y tr`fòm smag`l=

Vispuist`

Aètgb`b

Smraietòi

Qg

63

033

Em

33

33

Rmt`l

63

033

Juieti? Gevistghàgñe bi a`kpm.

27

L` vgmlieag` getr`j`kglg`r `jiat` l` bghegb`b bi l` pirsme` nukè`, pmr lm qui is gebgspies`fli gevmluar`rlms ie prmaisms jmrk`tgvms y bi `tieagñe ispiag`lgz`b` p`r` qui em ametgeuç l` rigeagbieag` bi l` vgmlieag`, `së t`kfgçe gevmluar`r `l `hrismr ie bganms prmaisms ame il jge bi ameagietgz`r m siesgfglgz`r `l `hrismr ie auètm ` l`s amesiauieag`s ` qui amelliv` vgvgr ie ue `kfgieti bi vgmlieag`, qui `jiat` ` tmbms lms getihrètis bil hrupm j`kglg`r y qui tr`sagiebi ie l` smagib`b kgsk`.

2.6.

@E@LGQGQ BMAYKIER@L BI A@QMQ, BI AGEAM I^SIBGIERIQ OYBGAG@LIQ Ie il èàlgsgs bi lms ixpibgietis oubgag`lis istms sme prmviegietis bil Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` bi J`kglg` bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, rijirgbms y isamhgbms tmkèbm ie amesgbiràgñe lms p`ràkitrms ametiegbms ie il prisieti tr`fòm bi gevistghàgñe rispiatm ` amesgbir`r `quillms a`sms bi rigeagbieag` ie auètm ` l` pirsme` qui bieueag` y smlgagt` y` si` l` prñrrmh` m il mtmrh`kgietm bi euiv`s kibgb`s bi sihurgb`b, pmrqui nè amesgbir`bm qui pirsgsti il tikmr bi qui pubgirè sir vgatgk`s euiv`kieti bi vgmlieag` getr`j`kglg`r.

Ie lms ageam ixpibgietis si è`lgz`rme ` kuoiris qui irè l`s bieueagètis ie ametr` bi sus amevgvgietis y ie ue a`sm, `p`rti bi l` bieueag` ie ametr` bi su ix amevgvgieti, t`kfgçe prisietñ ue` bieueag` ie ametr` bi ue` ngo` qui ist`f` `l l`bm bi su p`bri y qui li prmvma`f` vgmlieag` getr`j`kglg`r t`kfgçe. t`kfgçe. Lms a`sms juirme `tiebgbms ie il pirëmbms pirëmbms bi tris `ðms amet`bms ` p`rtgr bil `ðm 6331 y il ÿltgkm a`sm, is bil `ðm bms kgl sigs, ie lms ageam ixpibgietis, si mfsirvè sgtuàgmeis bgjëaglis auèbm si è`lgzè lms nianms ixpuistms pmr l`s bieueagètis bi l` jmrk` ie qui si prmbuai l` vgmlieag` qui lis `jiat`, `së t`kfgçe, ie bms a`sms, l`s pirsme`s bieueagètis nè àtu`bm ` tr`vçs bi `fmh`bm 93

p`rtgaul`r, qugie is il qui n` histgme`bm èti il Ouzh`bm rispiatgvm, il mtmrh`kgietm bi l`s kibgb`s bi sihurgb`b. Ie lms ageam a`sms, tris bi illms `l n`firsi emtgjga`bm bi lm risuiltm pmr il Ouzh`bm `l prisuetm `hrismr, isti si n` mpuistm, kègjistèbm qui lm ixpuistm pmr l` bieueagèti is j`lsm, y p`r` lm au`l, t`kfgçe is gkpmrtèti ris`lt`r bi qui n` amkp`riagbm ie l` mpmsgagñe pmr kibgm bi `fmh`bm. Ie lms ageam a`sms, si mfsirv` il mtmrh`kgietm bi l`s kibgb`s bi sihurgb`b ie jmrk` gekibg`t` pmr p`rti bil tgtul`r bi bganm ñrhèm ourgsbgaagme`l y `l mtmrh`rsi ist`s kibgb`s, bi gekibg`tm, l` kgsk` pirsme` is l` qui àubi ame ampg` bil mjgagm ` l` istàgñe bi Smlgaë` Eàgme`l Agvgl kàs airaè`. R`kfgçe si pubm mfsirv`r ie lms ixpibgietis lm sghugieti? `) Ie auètm ` l`s kibgb`s biarit`b`s juirme? `) Qi li prmnëfi `l prisuetm `hrismr qui

Sirturfi i getgkgbi ` l` `hr`vg`b` y `

au`lqugir getihrèti bil Hrupm j`kglg`r4 f) Qi li prmnëfi il àaism `l bmkgaglgm pirkèieti m tikpmr`l y su luh`r bi tr`fòm m istubgm4 a) mjëagisi ` l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl. f) L` piraipagñe qui si mftuvm bil èàlgsgs bi lms ixpibgietis, `së t`kfgçe bil èàlgsgs bi l`s ietrivgst`s ri`lgz`b`s, is il nianm bi qui l` Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, em rispmebë` ame l` ri`lgb`b bi l` smagib`b hu`tik`ltia`, pmrqui em is `kplg` y si amesgbir` qui nài j`lt` qui si bis`rrmllie bi kiomr kèir` l`s bgspmsgagmeis fàsga`s qui ametgiei. a) Ame rilàgñe ` l` prihuet` qui sg amesgbir`fè qui ie lms ÿltgkms `ðms si n`fë` gearikiet`bm l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r, l` k`ymrë` bi lms ietrivgst`bms ametist`rme qui sg 90

b) Vispiatm ` l`s kibgb`s bi sihurgb`b, sg l`s kgsk`s irè `plga`flis pmr il ouiz, kègjist`rme qui së, pmrqui si ieauietrè ist`fliagb`s lih`lkieti, `sgkgskm kèg kègjist`rme jist`rme em tieir egehue` bgjgault`b ie su `plgaàgñe, i gebga`rme qui sme pmam ijiatgv`s, pmr l` prikur` bi l` `tieagñe qui `kirgtè l`s vgatgk`s ie auètm ` l` getirvieagñe bi l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl. 2.1. @eàlgsgs bil tr`fòm bi a`kpm? Il tr`fòm bi a`kpm jui ri`lgz`bm ame kuoiris qui nè àubgbm `l Ouzh`bm bi J`kglg` ufga`bm ie il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm, ame qugieis si ri`lgz`rme l`s ietrivgst`s, ` l` viz l` rivgsgñe bi a`sms, qui nè kègjist`bm k`ymr rigeagbieag`, p`r` amkplikiet`r si ri`lgz`rme mfsirvàgmeis bi a`kpm em istruatur`b`s, ame il prmpñsgtm bi gbietgjga`r l`s amebgagmeis smagmiameñkga`s ie l`s au`lis vgvie l`s pirsme`s qui nè prisiet`bm `lhue` bieueag` ie isti ñrhèm ourgsbgaagme`l bi oustgag`. Bganms prmaisms pirkgtgirme amemair, getirprit`r y iel`z`r `spiatms tiñrgamskitmbmlñhgams, qui prmkuivie lms prmaisms bi rigeagbieag` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r, ie kuoiris `hribgb`s ie v`rg`s mpmrtuegb`bis pmr su amevgvgieti m ix -amevgvgieti. Il tr`fòm bi a`kpm `pmrt` risult`bms qui pirkgtie ametr`st`r il mfoitm bi istubgm i gbietgjga`r lms jàtmris qui bitirkgeè l` vgmlieag` getr`j`kglg`r y su rigeagbieag` ie kuoiris `hribgb`s ie il kuegagpgm bi Angk`ltieèhm4 bi l` piraipagñe bi l`s kuoiris amesgbirè qui ie lms nmh`ris si kègjgist` vgmlieag` getr`j`kglg`r ie au`lisqugir` bi sus kègjistàgmeis, jësga`, ikmagme`l, sixu`l, p`trgkmeg`l4 y qui àtu`lkieti l`s kuoiris qui àubie ` bieueag`r l` vgmlieag` ` l` au`l sme vëatgk`s vëatgk`s si lis mtmrh` kibgb`s bi sihurgb`b, qui ÿega`kieti nàie `lusgñe bi l` kibgb` bi mrbie`rli `l prisuetm `hrismr qui si `fstieh` bi àira`rsi ` l` pirsme` bieueagèti.

96

Smr l` aètgb`b bi a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r qui bg`rg`kieti si prisietè ie il Ouzh`bm bi prgkir` Gestèag` bi J`kglg` bil bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, bi ieirm ` bgagikfri bil `ðm bms kgl bgiz si riagfgirme 0,2>1 bieueag`s y bi ieirm ` matufri bil `ðm bms kgl meai si rihgstrè 0,630 a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, si ivgbieag` qui bietrm bi l`s l`s j`kglg`s ixgsti ue` hrè aètgb`b bi vgmlieag` k`ymrgt`rg`kieti ie ametr` bi l`s kuoiris y qui t`kfgçe `jiat` ` lms ngoms i ngo`s bi l`s p`rio`s. L` vgmlieag` getr`j`kglg`r y su rigeagbieag` si kègjgist` k`ymrkieti ie l`s j`kglg`s bmebi l` kuoir bipiebi iameñkga`kieti bil ispmsm m amevgvgieti puis ie su k`ymrë` sme `k`s bi a`s` y ÿega`kieti nè aurs`bm il egvil prgk`rgm. @së t`kfgçe, si kègjgist` pmr àtgtubis kàngst`s, p`trmeis bi argèz` y ambipiebieag` ikmagme`l. Ie su k`ymrë`, l`s kuoiris vëatgk`s bi rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ietrivgst`b`s kègjist`rme sujrgr

lms bgstgetms tgpms bi vgmlieag`, `sgkgskm

ixplga`rme em amemair l`s liyis qui prmtihie ` l`s kuoiris4 amkm lms prgeagp`lis birianms qui tgieie, ie l` k`ymrë` bi lms a`sms pmr l` j`lt` bi àaism ` l` gejmrkàgñe bi l`s kgsk`s liyis Is bi sið`l`r qui risult` gkpmrtèti è`lgz`r lm ril`tgvm ` l` Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, pmrqui l` kgsk` em aukpli il mfoitgvm bisi`bm y pmr lm tètm, si tmre` geijga`z, y` qui amkm si tgiei s`fgbm, ` tr`vçs bi qui getirvieh` il ñrhèm ourgsbgaagme`l ame riagfgr l` bieueag` y amkm amesiauieag` il mtmrh`kgietm bi l`s kibgb`s bi sihurgb`b, gejmrkàebmli ` l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl bi l` lma`lgb`b, em si smluagme` l` prmflikàtga` qui prisiet` ie isi kmkietm l` kuoir `hribgb`, y` y` qui ie kuanms a`sms tgiei qui `fèbme`r il nmh`r ameyuh`l, rijuhg`rsi ie a`s` bi `lhÿe p`rgieti m `kghm, em ixgstie aietrms bi `tieagñe bi kuoiris vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, lm au`l em is h`rètë` sujgagieti p`r` qui si aukpl` il mfoitgvm bi l` kibgb` bi sihurgb`b mtmrh`b`, amkm lm is l` sihurgb`b bi l` bieueagèti. 91

Smr ÿltgkm is gkpmrtèti gebga`r qui em a`fi bub` qui l` jueagñe bil prmjisgme`l bi Rr`fòm Qmag`l ie lms Rrgfue`lis bi J`kglg` is isieag`l.

Qi n` bganm qui

gebipiebgietikieti bi l`s jueagmeis istrgat`kieti jmrk`lis qui si li `sgheè ` lms Rr`fò`bmris Qmag`lis àtu`lkieti ` tr`vçs bi lms rihl`kietms getirems bil Mrhègskm Oubgag`l, t`kfgçe ri`lgzè mtr`s àtgvgb`bis qui em si ieauietrè ametikpl`b`s, amkm amesioirms tçaegams ie il a`sm bi qui `sismrè `l ouiz ie ùbgieag`s y jueb`kiet`lkieti ie il kmkietm bi ikgtgr il j`llm ie kuanms prmaisms rilàgme`bms ame lms amejlgatms j`kglg`ris qui surhie, ispiag`lkieti bàebmli ` amemair bi l` sgtuàgñe smagmiameñkga`, aultur`l, p`trgkmeg`l, prisupuist`rg` bi l` j`kglg` y qui suaibi ` p`rtgr bil kmkietm ie qui pmr ioikplm, l` k`bri y lms ngoms y` em amet`rëè ame il sustietm iameñkgam qui li frgeb` il ispmsm m amevgvgieti, y qui si prmbuai ue` ruptur` ` tr`vçs bi l` sip`ràgñe. Qi puibi biagr, t`kfgçe, qui aukpli ue` jueagñe bietrm bil ameaiptm bi "bisoubgag`lgzàgñe" qui n` sgbm il tik` utglgz`bm kmbire`kieti ie istms tgikpms, auèbm si n`fl` bil aml`psm ie il sgstik` oubgag`l. Qg fgie em is jueagñe bil amesioirm tçaegam il sir kibg`bmr, bi àuirbm ` l` ixpirgieag` ie il trgfue`l ie qui si bisikpið` qugie isargfi, is vgt`l bganm rml ie l` amesiauagñe bi `viegkgietms y àuirbms privgms ` au`lqugir prmaism oubgag`l, mrgietàgñe ` lms usu`rgms, y` qui kuan`s bi l`s r`zmeis y kmtgvms bi ameaurrieag` `l ouzh`bm puibie sir risuilt`s pirjiat`kieti ame ue` `biau`b` birgvàgñe bi l` rib psgamsmag`l ixgstieti y qui gebipiebgietikieti bil prmaism qui jui il ielài p`r` amemair bil a`sm, ixgstie mtrms qui y` em si ri`lgzè pmr ue prmaibgkgietm ourgsbgaagme`l, sgem pmr ameviegm ietri l`s p`rtis ailifr`bm priags`kieti ie il kgskm Rrgfue`l. Lm qui si bifi amesgbir`r bietrm bi lms euivms rmlis qui `jrmet` il Rr`fò`bmr Qmag`l birgv`bm bi su ijgagietgzàgñe ie il quinàir oubgag`l, is qui si bifi 92

bio`r `tràs l` ameaipagñe ètghu` qui si tieë` m l` gkprisgñe qui prmbuai rispiatm ` qui il Rr`fò`bmr Qmag`l ÿega`kieti bifi ikgtgr il gejmrki smag`l y e`b` kàs. Ie l` àtu`lgb`b ll` ` euiv` ameaipagñe bi j`kglg` y tmbms lms `suetms qui si hieirè bi l` kgsk` y qui si nè gbm àriaietèbm mflgh` ` riplèti`r l` jueagñe ie il a`kpm ourgsbgaagme`l, p`r` p`s`r bi sir kirms hieir`bmris bi gejmrkis ` prmjisgme`lis qui ietrihuie y fusquie `ltire`tgv`s bi smluagñe kàs getihr`lis, nukè`s y kmbire`s, is biagr fusa`r ue k`ymr ametàtm ame l` rib smag`l y àipt`r il `pmrti bi mtr`s bgsagplge`s, t`lis amkm lms Ssgañlmhms y mrgiet`bmris j`kglg`ris. Is pmsgfli qui sg em smlm lms Rr`fò`bmris Qmag`lis sgem qui t`kfgçe tmbm il pirsme`l qui l`fmr` ie lms ñrhèms ourgsbgaagme`lis `sukgirè ue rml kàs àtgvm ie l` fÿsquib` bi àuirbm ietri l`s p`rtis, ispiag`lkieti ie r`kms amkm J`kglg`, qui ie bmebi bikèb`bm y bikèbèti tgieie p`rietisam, mrgiet`r ` fusa`r

smluagmeis aml`fmr`tg aml`fmr`tgv`s v`s ie viz bi

amejrmetàgmeis amkm is ue ougagm. Em a`fi bub` ietmeais, qui ixgsti ue bis`jëm bi ue a`kfgm y riemvàgñe ie l` ameaipagñe y rmlis bil tr`fò`bmr smag`l qui getirvgieie ie lms Ouzh`bm bi j`kglg`. Lm ètirgmr si lmhr`rë` ame l` ameagieag` i getirçs bi sus ùtmrgb`bis, ie qui si nài eiais`rgm ue` rijmrk` i gkplikietàgñe bi lms Rrgfue`lis bi J`kglg`, nàgiebm ue sgstik`

kàs àaisgfli4 `hrihèbm, euiv`s tiaemlmhë`s bi

prmais`kgietm bi l` gejmrkàgñe y bi kitmbmlmhë`s bi rismluagñe bi amejlgatms y àuirbms qui j`vmriagirè `l algk` j`kglg`r y bi rilàgñe ietri sus kgikfrms. Pui is l`kiet`fli qui ixgst` rigeagbieag` bi bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, ispiag`lkieti pmr kuoiris, y qui l`s smlgagtubis bi prñrrmh` bi l`s bieueag`s t`kfgçe bifie amesgbir`rsi amkm p`rti bi l` rigeagbieag`, lm au`l nài prisukgr il rgishm ie qui si ieauietr` l` bieueagèti ame rispiatm `l prisuetm `hrismr.

99

A@SGRYLM Z 9. AMEALYQGMEIQ W VIAMKIEB@AGMEIQ 9.0. AMEALYQGMEIQ 0. L` j`kglg` amestgtuyi l` f`si jueb`kiet`l smfri l` au`l si ibgjga` ll` ` smagib`b, y il Birianm bi J`kglg`, lm amejmrk` ue ameouetm bi emrk`s ourëbga`s, prgeagpgms, gestgtuagmeis, bmatrge`s qui tgieie pmr mfoitm rismlvir pmr kibgm bi lms ñrhèms ourgsbgaagme`lis amkpitietis lms amejlgatms surhgbms ietri kgikfrms bi ue hrupm j`kglg`r y ix kgikfrms, qui si smkitie ` su amemagkgietm, ` tr`vçs bi l` `plgaàgñe bi l` liy i getirvieagñe bil ouiz. 6. Pui l` vgmlieag` getr`j`kglg getr`j`kglg`r, `r, is tmb` jmrk` bi `hrisgñe, getgkgbàgñe, y `jiatàgñe jësga`, kiet`l psgamlñhga`, sixu`l, p`trgkmeg`l qui ioirai ue` pirsme` ie ametr` bi l` mtr`. 1. Pui il prmflik` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r, is ue prmflik` smag`l, y qui l` Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, amestgtuyi il auirpm emrk`tgvm bi k`ymr rilivèag` bi `plgaàgñe bi lms ouiais p`r` rismlvir lm prmaibieti, ` p`rtgr bil kmkietm ie qui si prisiet` ue` bieueag`. Ie f`si ` illm, il Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, em puibi ieametr`rsi ixalugbm bi ist` prmflikàtga`. 2. Pui l` kuoir y lms ngoms, hmzè bi prmtiaagñe ` tr`vçs bi emrk`s bi bi a`ràatir getireàgme`l ame l` prmkulhàgñe bi ameviegms, amevieagmeis qui rihulè lms birianms y prmtiaagñe ` l` kuoir, ` lms egðms, y birgv`bm bi illms, surhi l` Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, qui tgiei sgiti `ðms bi vghieag` ie l` Vipÿflga` bi Hu`tik`l`. 9:

9. Ixgsti rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ie il bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, y ist`s bifie amesgbir`rsi amkm l`s qui si plètiè euiv`kieti, m l`s qui si prmrrmhè pmr sigs kisis kàs, y is auèbm àubie pmr sihueb` viz `l Ouzh`bm bi J`kglg`. :. L` rigeagbieag` bi l` vgmlieag` getr`j`kglg`r ie l`s kuoiris `hribgb`s si bifi `

bgvirsms jàtmris ietri illms? ambipiebieag` ikmagme`l y

iameñkga` nàg` su vgatgk`rgm m `hrismr4 `l sgstik` p`trg`ra`l gkpirèti trèskgtgbm bi hieiràgñe ie hieiràgñe4 `sgkgskm `l isa`sm m eulm amemagkgietm bi l`s liyis qui l`s prmtihie4 lm au`l hieir` ue` sirgi bi àtgtubis bi bisghu`lb`bis, jrustràgmeis, èsgib`b y èhustg`, ietri mtr`s kègjistàgmeis, èti istm, l` kuoir is qugie hieir`lkieti sujri k`ltr`tm ` egvil j`kglg`r y smag`l. 8. L` vgmlieag` getr`j`kglg`r `jiat` ` tmbms lms lms istr`tms smag`lis, sge gkpmrt`r pmsgagñe iameñkga`, egvil à`bçkgam y sgtuàgñe çtega`. >. L` vgmlieag` getr`j`kglg`r, `jiat` l`s rilàgmeis j`kglg`ris y ie il a`sm bil `hrismr ue hrè pmraietòi si kuistr` gebgjirieti m prmkuivi il sietgbm bi aulp` ie l` m l`s pirsme`s `hribgb`s. 7. Pui si li frgebi ue k`ymr prmt`hmegskm y qui isti em si` gevgsgfli ie il tik` bi l`s jueagmeis qui si ioiraie bietrm bi lms Rrgfue`lis bi J`kglg`, `l Rr`fò`bmr Qmag`l, puis amestgtuyi a`sg gevgsgflikieti ue` pirsme` rispmes`fli ie p`rti bi l` biagsgñe bil ouiz, puis isti si amestgtuyi pràatga`kieti ie sus moms p`r` bitirkge`r l` ri`lgb`b smagmiameñkga` bi l`s p`rtis ie ametgieb` y qui bi `lhÿe kmbm, bganms gejmrkis sgrvie p`r` bitirkge`r ist` sgtuàgñe y rismlvir il amejlgatm plèti`bm.

98

03. Il prmkmvir ue` `tieagñe kultgbgsagplge`rg`, ie l`s gestèag`s bi oustgag`, p`r` il `hrismr amkm p`r` l` `hribgb`, is gkpir`tgvm, p`r` prmkmvir prmaisms qui rist`flizaè ue` kiomr bgeàkga` j`kglg`r, ie l` au`l il àri` bi tr`fòm smag`l tiebrë tiebrë` ` l` jueagñe bi kmegtmri`r lms `vèais ie l`s rilàgmeis j`kglg`ris, kibgèti vgsgt`s bmkgaglg`rg`s.

9.6. VIAMKIEB@AGMEIQ 0. Pui Pu i lms Ouiais bi S`z y bi J`kglg`, y ùxglg`ris oubgag`lis tgiei l` mflghàgñe bi prmjuebgz`r ie il istubgm bi tik`s amkm lms bi l` vgmlieag` Getr`j`kglg`r y su rigeagbieag`, y frgeb`r prmtiaagñe ` l` p`rti kàs bçfgl, sge bisistgk`r ` l` mtr` p`rti, ie auètm ` sus birianms genirietis, nàgiebm ue` `plgaàgñe getihr`l bi l`s emrk`s. 6. Pui lms `bkgegstr`bmris bi oustgag` qui `tgiebie a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, si àtu`lgaie amestètikieti ie auètm ` l` lihgslàgñe getireàgme`l ie prmtiaagñe ` l` j`kglg`, y bi is` kèir` ametrgfugr ` ue` kiomr `plgaàgñe bi oustgag` ie isti a`kpm. 1. Pui si nài eiais`rgm istubg`r l` jàtgfglgb`b pmr p`rti bi lms lihgsl`bmris bi kmbgjga`r l` Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, ie auètm ` nàir kàs ijga`z l`s kibgb` bi sihurgb`b qui si ieauietrè ie il `rtëaulm 8 bi l` liy ie rijirieag`, prgeagp`lkieti bitirkgeèbm quç ieti jgsa`lgz`bmr bifirà ametrml`r il aukplgkgietm bi l`s kibgb`s, `së t`kfgçe l`s liyis y rihl`kietms getirems bi lms Rrgfue`lis bi J`kglg`, ` jge bi bmt`r `l Rr`fò`bmr Qmag`l bi euiv`s jueagmeis tiebgietis ` illm. 2. Pui bifi ixgstgr ue rihgstrm bi l`s rigeagbieag`s ie l`s bieueag`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r qui si plètiè ie il Ouzh`bm bi Srgkir` Gestèag` 9>

bi J`kglg` bil Bip`rt`kietm bi Angk`ltieèhm, p`r` qui ` istms a`sms amesgbir`bms ispiag`lis y ame `ltm rgishm, siè supirvgs`bms pmr prmjisgme`lis, amkm l`s Rr`fò`bmr`s Qmag`lis bi bganm ñrhèm ourgsbgaagme`l. 9. Is gebgspies`fli qui il ist`bm bi Hu`tik`l` ` ttr`vçs r`vçs bi l`s ggestgtuagmeis estgtuagmeis prmkuiv` plèis, prmhr`k`s y prmyiatms qui j`vmrizaè ` l` j`kglg` amkm eÿalim aietr`l bi l` smagib`b. :. Pui il sgstik` bi oustgag` hu`tik`ltiam prmkuiv` prmaisms p`rtgagp`tgvms bi jmrkàgñe y privieagñe bil bilgtm, ame çej`sgs ie vgmlieag` getr`j`kglg`r gevmluarèbm ` egðms, oñvieis, `bultms, nmkfris y kuoiris. 8. Qi nài eiais`rgm prmkmvir àagmeis bi gejmrkàgñe, siesgfglgzàgñe y

privieagñe p`r` qui lms `fusms qui amtgbgè`kieti si b` ie ametr` bi lms siris nukèms bietrm bi su prmpg` j`kglg` bgskgeuyè, y l` kuoir vëatgk` bi rigeagbieag` bi vgmlieag` getr`j`kglg`r ivgti ametgeu`r sgiebm k`ltr`t`b` y bgan` vgmlieag` em ripiraut` ie sus ngoms i ngo`s. >. Srmkmvir ue prmaism pirkèieti bi a`pàgtàgñe ` l`s l`s y lms tr`fò`bmris smag`lis qui ri`lgzè lms bgjirietis istubgms p`r` l` tmk` bi biagsgmeis oubgag`lis, qui gealuy` il `pmym ` l`s pirsme`s vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r.

97

HLMQ@VGM @HVIQMV Sirsme` (Hieir`lkieti il Nmkfri) qui utglgz` l` juirz` jësga`, psgamlñhga`, sixu`l m p`trgkmeg`l amkm p`rti bil pmbir qui ioirai smfri mtr` (hieir`lkieti ame qugie tgiei n` tiegbm ue` rilàgñe getgk` pmr k`trgkmegm, uegñe bi nianm m amevgvieag` ie uegñe lgfri. @LL@E@KGIERM BI KMV@B@ (BMKGAGLGM) (BMKGAGLGM) @llè`r qugiri biagr “jàglgt`r, pirkgtgr ` lms kgegstrm bi oustgag` qui ietri `lhue` ghlisg` u

mtrm luh`r airr`bm‛ amestgtuyi ue` kibgb` bi mrbie prmais`l qui `bmptè lms ouiais ie k`tirg` pie`l, amkm ie `tirë` agvgl, l`fmr`l, `bkgegstr`tgvm, ita. Ie a`sms bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, em amestgtuyi bilgtm il gehrism bi l`s ùtmrgb`bis bi l` pmlgaë` eàgme`l agvgl `l bmkgaglgm bi l` vgatgk` p`r` prist`rli prmtiaagñe y smamrrm, y` qui istà ùtmrgz`bm pmr l` liy ametr` l` vgmlieag` getr`j`kglg`r, tt`kfgçe `kfgçe auèbm lm mrbie` lms trgfue`lis bi oustgag` pmrqui l` getihrgb`b jësga`, sixu`l, p`trgkmeg`l m psgamlñhga` bi au`lqugir getihrèti bil hrupm j`kglg`r si ieauietr` ie rgishm. BIEYEAG@ Is ue kmbm bi gegag`r il prmaism lih`l, àtm prmais`l kibgèti il au`l si pmei ie amemagkgietm bil trgfue`l l` amkgsgñe bi ue nianm qui rivgsti l`s a`ràtirëstga`s bi ue bilgtm m j`lt`. BILGRM A`lgjgaàgñe Ourëbga` bi ue` amebuat` bi àagñe u mkgsgñe, bmlms` m aulp`fli, bitirkge`b` tëpga`kieti y a`stgh`b` amkm t`l pmr l` liy pie`l. BIVIANM BI J@KGLG@ S`rti m r`k` bil birianm agvgl agvgl ril`tgvm ` lms birianms y bifiris, ie hieir`l, ` l` gestgtuagñe jueb`kiet`l qui l` j`kglg` amestgtuyi ie tmb` smagib`b. :3

Ameouetm bi emrk`s ourëbga`s qui rihulè l`s rilàgmeis birgv`b`s bil k`trgkmegm m bi l` amevgvieag` ist`fli y bil p`rietisam. Ie il birianm bi j`kglg` ixgsti ue ameaiptm prmpgm? il bi pmtist`b. Amsgsti ie ue pmbir `trgfugbm ` ue suoitm, (prmhiegtmr, tutmr), smfri mtrm suoitm (ngom kiemr bi ib`b, gea`pàgt`bm),

qui istà smkitgbm ` ist`

pmtist`b ie su prmpgm fieijgagm, y p`r` prmpgag`r qui si puib` aukplgr l`s jge`lgb`bis bi prmtiaagñe fusa`b`s. L` pmtist`b si gbietgjga` ame il ameaiptm bi jueagñe, p`r` augb`r y `tiebir il getirçs j`kglg`r. J@KGLG@ Is il ameouetm bi pirsme`s uegb`s ietri së pmr il vëeaulm bi amesèhugegb`b, `jgegb`b, `bmpagñe (agvgl) k`trgkmegm (`jëe) l` j`kglg` puibi sir e`tur`l, lihgtgk`, `jëe, `bmptgv`. J@LR@ Gejràagñe vmluet`rg` bi l` liy m rihl`kietm qui tgiei sið`l`b` ue` sèagñe livi. KIBGB@Q BI QIHYVGB@B Qme l`s kibgb`s àmrb`b`s pmr lms trgfue`lis bi Oustgag` p`r` prmtihir ` l`s vëatgk`s bi vgmlieag` getr`j`kglg`r, hieir`lkieti p`r` su aukplgkgietm, lms trgfue`lis mrbieè il ùxglgm bi l` Smlgaë` Eàgme`l Agvgl. Ietri t`lis kibgb`s si ieauietrè? mrbie`r `l prisuetm `hrismr qui s`lh` gekibg`t`kieti bi l` risgbieag` amkÿe, sg si risgsti, si utglgz`rà l` juirz` pÿflga`. Srmngfgr il àaism bil prisuetm `hrismr `l bmkgaglgm pirkèieti m tikpmr`l bi l` pirsme` `hribgb`, ` su luh`r bi tr`fòm y istubgm. Mrbie`r il `llè`kgietm bi l` kmr`b`, auèbm pmr vgmlieag` getr`j`kglg`r, si `rrgishui hr`vikieti l` getihrgb`b jësga`, sixu`l, p`trgkmeg`l m psgamlñhga` bi au`lqugir` bi sus n`fgtètis. Srmngfgr qui si getrmbuza` m si kètieh` `rk`s ie l` a`s` bi n`fgtàgñe, auèbm si utglgaie p`r` getgkgb` m aùs`r b`ðm ` `lhue` bi l`s pirsme`s getihrètis bil hrupm j`kglg`r. Biamkgs`r l`s `rk`s ie pmsgagñe bil prisuetm `hrismr, ùe auèbm tieh` lgaieag` bi pmrtàgñe.

:0

MVH@EM OYVGQBGAAGME@L Auèbm si n`fl` bi Ñrhèms ourgsbgaagme`lis, si nài rijirieag` em smlm ` lms trgfue`lis bi oustgag` jësga`kieti, sg em ` l` pmtist`b qui istms tgiei bi `bkgegstr`r oustgag`, bi `në qui si ari` qui is ue` àtgvgb`b sgkplikieti `bkgegstr`tgv`. `bkgegstr`tgv`.

:6

FGFLGMHV@JË@ RI^RMQ? 0. @hugl`r Rnigssie, @e` Litgag`. VYR@ AVGRGA@ BI L@Q KYOIVIQ @JIAR@B@Q SMV L@ ZGMLIEAG@ GERV@ J@KGLG@V IE IL KYEGAGSGM BI Q@ER@ LYAG@ AMR_YK@LHY@S@, IQAYGERL@. Mrhègzàgñe Sè`kirgaè` bi L` Q`lub (MSQ) (0,77:) 6. Fml`ðms bi @huglir`, @ur` @zuaie`. L@ S@VRGAGS@AGÑE BI L@ KYOIV IE IL LMHVM BI QY FGIEIQR@V.

Juebàgñe

Jrgibrgan Ifirt Hu`tik`l`, l,7>7. 1. Amrsg, Omrhi. ZGMLIEAG@ J@KGLG@V. Ibgtmrg`l S`gbms. Fuiems @gris, @rhietge`, l772. 2. Agjuietis Kibge`, Ibglfirtm. L@ @ZIERYV@ BI GEZIQRGH@V? Il Slè y L` Risgs. (6` ib.) Hu`tik`l`. 6,339 9. AIGF@Q, SEYB, KGEGQRIVG KGEGQRIVGM M SßFLGAM. @EÃLGQGQ GERIHV@L BI L@ ZGMLIEAG@ ZGMLIEAG@ IE L@ J@KGLG@. Hu`tik`l`, oulgm 6,331. :. Bi Liñe Zil`sam, Nçatmr @eë @eëf`l, f`l, y bi K`t` K`t` Zil`, Omsç Jrèagsam. AYVQM BI BIVIANM SIE@L HY@RIK@LRIAM. Puget` Ibgagñe, Aietrm`kirgaè` Hu`tik`l`, l771. 8. Bijiesmrë` bi l` K Kuoir uoir Gebëhie`. (BIKG) IL @AAIQM BI L@Q KYOIVIQ GEBGHIE@Q @L QGQRIK@ BI OYQRGAG@ MJGAG@L BI HY@RIK@L@, Qihuebm Gejmrki. Hu`tik`l` 6,338.

:1

:1

>. Oàmfsme Eigl-Huttkè Omne. NMKFVIQ PYI @HVIBIE @ QYQ KYOIVIQ. AMKM SMEIV JGE @ L@Q VIL@AGMEIQ @FYQGZ@Q, S`ëbms. F`railme`, Fuiems @gris, Kçxgam.

7. L`h`rbi, K`rail`. KYOIVIQ W NMKFVIQ, JIKGEGB@BIQ K@QAYLGEGB@BIQ @L JGE@L BIL KGLIEGM. @lf`, Kçxgam. R`lliris A`sèbr`. 0,778 03. Kgeuhu`/Yegñe Iurmpi`. AMKSIEBGM BI GEQRVYKIERMQ QMFVI

BIVIANMQ

NYK@EMQ

BI

L@

KYOIV.

BIAL@V@AGÑE QMFVI ILGKGE@AGÑE BI L@ ZGMLIEAG@ AMERV@ L@ KYOIV. Eàgmeis Yegb`s, Hu`tik`l` 0,778. 00. Mrhègskm

Oubgag`l,

Srmyiatm

“OYQRGAG@

SIE@L

BI

@BMLIQAIERIQ W EGÐI_ ZGARGK@‛ Hu`tik`l`, 6339.

06. Mrhègskm Oubgag`l, prmhr`k` bi Oustgag` L@ ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V, SMV YE@ ZGB@ LGFVI BI ZGMLIEAG@. Kmbulm smfri Zgmlieag` getr`j`kglg`r, Yegb`b bi a`pàgtàgñe Gestgtuagme`l. Hu`tik`l`, 6,333.

01. Vib bi Zgmlieag` Getr`j`kglg`r Ame Ametr` tr` L` Kuoir Ammrbge`bmr` 69 bi Emvgikfri. AMKSIEBGM BI GEQRVYKIERMQ LIH@LIQ GERIVE@AGME@LIQ W E@AGME@LIQ @ J@ZMV BI L@Q KYOIVIQ (0r`. ib.) Hu`tik`l` 0,777. 02. Rmrris J`lañe, K`rt`. L@ ZGMLIEAG@ IE A@Q@. S`gbms, Kçxgam, Fuiems @gris, F`railme`. 09. YQ@GB, HY@RIK@L@, AMVRI QYSVIK@ BI OYQRGAG@. OYQR GAG@. Hieirm y Zgmlieag` Getr`j`kglg`r, Qiptgikfri, emvgikfri 6,33:.

:2

0:. Zilàsquiz Ouàriz, K`rë` Lugs` bil Vms`rgm. L@ ZGMLIEAG@ GERV@J@KGLG@V AMKM YE JIEÑKIEM IQRIVIMRGS@BM W L@ EIAIQGB@B BI RGSGJGA@V IL BILGRM BMKÇQRGAM IE L@ LIHGQL@AGÑE HY@RIK@LRIA@. Yegvirsgb`b bi Qè A`rlms bi Hu`tik`l`, l77:. BGAAGME@VGMQ 0. Bgaagme`rgm bi Birianm Ysu`l, Hugl Hugllirkm lirkm A`fèill`s, Ibgtmrg`l Nilg`st` Q.V.L. l7>l. 6. Bgaagme`rgm bi Agieag`s Ourëbga`s, Smlëtga`s y Qmag`lis, Kèuil Mssmrgm, Ibgtmrg`l Nilg`st`, Q.V.L. l78l. 0. Bgaagme`rgm bi Rr`fòm Qmag`l (s.i.) @ebir Ihh, Iziqugil. Fuiems @gris, @rhietge` Am-ibgagñe IAVM-GLSN. 0,782 LIHGQL@AGÑE 0. Amehrism bi l` Vipÿflga`. Amestgtuagñe Smlëtga` Smlëtga` bi l` Vipÿflga` bi Hu`tik Hu`tik`l`. `l`.

6. Amevieagñe Getir`kirgaè` bi Birianms Nukèms. 1. Amevieagñe Getir`kirgaè` p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` ametr` L` kuoir (biaritm :7-72) 2. Amevieagñe smfri l` ilgkgeàgñe bi tmb`s tmb`s l`s jmrk`s bi Bgsargkgeàgñe ametr` l` kuoir (biaritm Liy Eÿkirm 27->6) 9. Amehrism bi ll` ` Vipÿflga` bi Hu`tik`l`, Añbghm Agvgl (Biaritm eÿkirm 03:).

:9

:. Amehrism bi ll` ` Vipÿflga` bi Hu`tik`l`, Añbghm Srmais`l Sie`l. Sie`l. 8. Amehrism bi ll` ` Vipÿflga` bi Hu`tik`l`, Liy bil Mrhègskm Oubgag`l.

>. Amehrism bi l` Vipÿflga` bi Hu`tik`l`, Liy p`r` Sriviegr, Qèagme`r y Irr`bga`r l` Zgmlieag` Getr`j`kglg`r. (Biaritm eÿkirm 78-7:) 7. Amehrism bi l` Vipÿflga` bi Hu`tik Hu`tik`l`. `l`. Liy bi Rrgfue`lis bi J`kglg` (Biaritm eÿkirm 63:) 03. Amehrism bi l` Vipÿflga` bi Hu`tik`l`. Liy ametr` il Jikgagbgm y mtr`s jmrk`s bi Zgmlieag` Ametr` l` Kuoir.

Factores Que Determinan La Violencia Intrafamiliar

Short Description

Description

Comments

We need your help!