Educación Rural. Experiencias y Propuestas de Mejora
January 20, 2023 | Author: Anonymous | Category: N/A
Short Description
Download Educación Rural. Experiencias y Propuestas de Mejora...
Description
_rekari abeheøn an H`l`cøn, :?93 Abuhiheøn ruril= axpareanheis y pr`puastis ba kam`ri/ Beaf` Muéraz J`liù`s (h``rbenib`r) .‒Kåxeh` = H`l`cøn 7 Qnevarsebib Iutøn`ki ba Xenil`i 7 Zab Rakétehi ba Envastefiheøn Zuril, :?93. :36 p. 7 93.1 Ö :8 hk .- (H`l. H`l`cøn Abehe`nas Ihibåkehis _abif`fëi). 9. Abuhiheø Abuhih eønn ruril - Ikårehi Liteni E. Muéra Muérazz J`l J`liù`s, iù`s, Beaf` Beaf`,, ab. LH (LH924 ( LH924.I1 .I1 A84)
Baway= 86?.95823?54 A84
B. Z. © Zasp`nsijlas axhlusev`s bal h`ntaneb` entalahtuil y fréceh`= Beaf` Muéraz J`liù`s, Esijalen` Idkab Xeaba, Kirëi Jartaly Jusquats, Hliubei Jr`etkin, _itrehei Hibarkit`re, Kerti Histab`, Kønehi Ash`jir, Muin Biveb F`nzélaz Crifi, Darki Fuelirta H`lukjea, Dåht`r Kinual Mih`j` Firhëi, Sëht`r Kinual Laøn Z`brëfuaz, U`linbi Løpaz H`ntraris, Carninb` Kinbumin` Justikinta, Kirëi ba li Luz Kirën Z`brëfuaz, M`så Int`ne` K`sh`s` Hinijil, Liuri Z`kar` Teu, Kirëi Ilaxei Xénhdaz _iyén, Kires`l bal Hirkan Ramar` Kuù`z Kuù`z y M`rfa Q Qrbipe rbipellllati ati Hirri Hirrish`. sh`. H`lahheøn= H`l`cøn Abehe`nas Ihibåkehis _abif`fëi Besaù` ba p`rtibi= Håsir Xusin` C`t`fricëi= Beaf` Muéraz J`liù`s B. Z. © Besaù` abet`reil y tep`fréceh`, y abeheøn ba H`l`cøn X.I. ba H.S., :?93 Crinz Dils nýk. 98?, Ilc`ns` TEEE, ?923?, Kåxeh`, B. C. www.pirilaar.kx H`ntiht` piri asti h`lahheøn h`lahheøn== h`l` h`l`c`nabe c`nabehe`n he`nasi asihibakehisO hibakehisOfk fkiel iel.h`k .h`k EXJN 564-3?6-4229-8?-8 _r`dejebi su rapr`buhheøn p`r huilquear kabe` kahéneh` ` alahtrøneh` sen li iut`reziheøn ashreti ba l`s abet`ras. Ekpras` an Kåxe Kå xeh` h`
Ifribahak`s i l`s sefueantas ihibåkeh`s p`r li raileziheøn bal irjetrima bal lejr`= Anrequa Ejirri Ifuerra (XNE E), Qnevarsebib Iutøn`ki ba Xenil`i, y Kefual Nivirr` Z`brëfuaz (XNE E), Qnevarsebib _abiføfehi ba Burinf`.
Entr`buhheøn. Entr`b uhheøn. Abuhiheøn Abuhiheøn ruril= rat`s y parspahte parspahtevis vis Qn ifribahekeant` aspaheil i _i`li Irtaifi, Kirti Kirti Izi`li,, Han Izi`li Han`je` `je` _`p`h _`p`hii y Crinh Crinhesh` esh` Q Qrrutei rrutei p`r sus sus vile`s`s h`kantire`s qua din anrequaheb` asta ipirtib`.
BEAF@ MQÉZA] J@LIÙ@X
Li itanheøn abuhitevi an z`nis rurilas, til h`k` kuastri Lettla (:??3), as un basicë` qua ancrantin nihe`nas ba t`b` al `rja, sen ekp`rtir su neval ba basirr`ll` ah`nøkeh`. Basba Iustrilei, pisinb` p`r Crin Cri nhei, Enflitarri, Enflitarri, Enbei, Li`s, Li`s, N`ruafi, N`ruafi, _arý, Xre Xr e Lingi, Lingi, Aspiùi y préhtehikant préhtehikantaa t`bi Ikårehi Ikårehi,, un p`rhantima ilt` ba lis ashualis ba ast`s piësas sa dilli an aspihe`s rurilas. _iri al his` ba Kåxeh`, jisti kanhe`nir qua ilrabab`r ba 6?% ba lis ashualis ba neval jéseh` sa ujehi an asta tep` ba l`hilebibas (ENAA, :?92i). Qn astube` railezib` p`r al Lij`rit`re` Liten`ikarehin` ba Aviluiheøn ba li Hilebib ba li Abuhiheøn s`jra li aviluiheøn ba ipranbezimas an ilukn`s ba tarhar` y saxt` frib`s ba prekirei, an quenha nihe`nas liten`ikarehinis, bastihi qua “li parsestanhei ba alavib`s nevalas ba enaquebib y p`jrazi, y li ilti pr`p`rheøn pr`p`rhe øn ba p`jliheøn p`jlihe øn veveanb` vevea nb` an z`nis z`nis rurilas h`ntenýin h`ntenýin `craheanb` becehultibas ibehe`nilas i li axpinseøn ba uni abuhiheøn ba hilebib an li kiy`r pirta ba li rafeøn‛ (QNAXH@, :?91=8). Isë, an lis nihe`nas liten`ikarehinis, lis ashualis rurilas rahejan i li p`jliheøn késAn vulnarijla ba l`s al h`ntaxt` ba piësas. Kåxeh`, l`s rasultib`s ba bevarsis kabehe`nas nihe`nilas a entarnihe`nilas (ENAA, :??3, :??6, :?98i, :?98j, :?92j y :?91j7 @HBA, :??1, :??4 y :?91) kuastrin qua, an lis aviluihe`nas astinbirezibis iplehibis i ilukn`s ba abuhiheøn jésehi, l`s rasultib`s s`n kés jim`s an astubeint astubeintas as qua isestan ise stan i ashualis ru r urilas. rila s. Diy bevars`s ciht`ras qua enheban an l`s rasultib`s ba l`s ilukn`s an su vebi ash`lir7 ciht`ras qua partanahan il ékjet` ba li ashuali y bal h`ntaxt` an qua åsti sa ujehi, isë h`k` ciht`ras ba p`lëtehi abuhitevi abuhitevi (Muéraz, :?98). Antra l`s ciht`ras ciht`ras ralihe`nib`s ralih e`nib`s h`n li ashuali sa s a din ebantecehib`, ebantecehib`, p`r amak am akpl`, pl`, li l i prapiriheøn prapir iheøn b`hanta, b`hanta, sus h`nbehe`nas ba trijim`, al ih`kpiùik ih`kpiùikeant eant`` pabiføfeh`, pabiføfeh`, l`s l `s rahurs`s heøn kitareilas kitareil as h`n l`s ba huant huantin lisraashualis ash ualis y su us`, us`, l`s l` s pr`has`s pr`h as`s pabiføf pa biføfeh`s, eh`s, ba fasteøn y pirtehepi pirtehepiheøn ba l`s pibras bqua a cik cikele elei, i,inantra ant `tr`s. L`s ciht`ras ralitev`s il h`ntaxt` enhluyan l`s ralitev`s il d`fir ba hibi ilukn` y al ant`rn`, tilas h`k` al neval s`he`ah`nøkeh` cikeleir, li besp`nejelebib ba sarvehe`s pýjleh`s, li ash`lirebib ba l`s pibras y lis préhtehis abuhitevis an al d`fir (ENAA, :??67 @ZAILH/QNAXH@ :?917 Xhdkalgas,
9556). Isë, al crihis` ash`lir n` as un canøkan` ieslib`, sen` qua asté parkaib` ba bevarsis hiusis y benékehis entri y axtriash`liras, p`r l` qua as nahasire` basirr`llir ihhe`nas h`n al cen ba qua tilas ciht`ras n` sain rapr`buheb`s y parpatu parp atuib`s ib`s ban ba ntr` bal sestaki sestaki ash`lir. as h`lir. Envastefihe`nas h`k` lis ba Azpalati y Vaess (:???), Z`sis (:??8), Cuanlijribi y Vaess (:??3), XA_ (:??3) y Rij`ibi (:?92), saùilin qua li c`rkiheøn ba l`s pr`cas`ras y li itanheøn pabiføfehi rasulti leketibi piri ancrantir lis hirihtarëstehis pirtehuliras qua prasantin lis ashualis rurilas, kuhdis ba åstis kultefrib`, as baher, b`nba l`s b`hantas iteanban il kesk` teakp` y an al kesk` aspihe ` i astubeint aspihe` astubeintas as ba kés ba un frib` frib` ash`lir. ash`li r. Lis ihhe`nas akpranbebis p`r al Astib` kaxehin` piri itanbar lis ashualis rurilas kultefrib` n` sitescihan lis nahasebibas. Jisti kanhe`nir qua lis ashualis itanbebis p`r li XA_ n` huantin h`n un k`bal` pabiføfeh` aspahëceh` ba itanheøn il kultefrib` y qua l`s kitareilas qua utelezi li ýnehi enstetuheøn enstet uheøn besaùibi piri pi ri li l i itanheøn abuhitevi abuhitevi ba lis z`nis z`nis rurilas r urilas (al ( al H`nsam` H`nsam` Nihe`nil ba C`kant C`kant`` Abuhitev` ‒H`nica‒) tuvear`n su ýlteki ihtuileziheøn diha :1 iù`s, p`r l` qua li railebib qua vevan lis ashualis l`s rajisin (våisa Rij`ibi, :?92). Isekesk`, h`n ashisis axhaphe`nas, li c`rkiheøn eneheil n` prapiri i l`s b`hantas piri al trijim` pabiføfeh` an ast`s h`ntaxt`s. L`s pr`frikis pr`frik is h`k h `kpansit`re`s, pansit`re`s, qua an iù`s pisib`s sa fanarir`n piri ip`y ip` yir asta tep` ba ashualis, d`y astén suspanbeb`s y tikp`h` sa di basirr`llib` un k`bal` ba fasteøn ash`lir ib d`h il kultefrib`, al huil aveta qua l`s b`hantas, queanas tikjeån isukan li cunheøn ba beraht`ras, supabetan sus tirais pabiføfehis pabiføf ehis p`r li s`jrahirfi s`jr ahirfi ibkenestritevi ibkenestritevi (Cuanlijri (Cuanlijribi bi y Vaess Vaess,, :??37 XA_, :??3). Z`sis (:??8=:68) kanhe`ni qua l`s kiastr`s rurilas “s`n l`s qua trijimin an lis pa`ras h`nbehe`nas h`kpiribis h`n lis bal rast` bal kifestare` bal piës‛. An h`nsahuanhei, n` as ba axtriùir qua an lis z`nis rurilas l`s rasultib`s ba bevarsis kabehe`nas nihe`nilas a entarnihe`nilas (ENAA, :??3, :??67 @HBA, :??1, :??4 y :?91) kuastran l`s nevalas kés jim`s an lis aviluihe`nas iplehibis i ilukn`s ba abuhiheøn jésehi, prenhepilkanta an astubeintas qua isestan i ashualis rurilas, tint` kastezis h`k` enbëfanis. Lis jimis hilecehihe`nas ban`tin qua l`s ilukn`s ba lis ashualis rurilas ancrantin razif`s abuhitev`s an raliheøn h`n sus piras ba iulis urjinis previbis y pirtehuliras. Bevars`s alakant`s iyubin i axplehir lis riz`nas bal razif` abuhitev` an lis ashualis kultefrib`7 p`bak`s rah`n`har, p`r amakpl`, lis h`nbehe`nas ba vebi ba l`s astubeintas, li enibahuibi enibahu ibi encriastruht encriastruhturi uri ba lis ashualis, li iusanhei iusanhei ba kitareil kitareilas as partenantas partenantas y sucehea suceheanntas, li p`hi ` nuli c`rkiheøn, hipihetiheøn y isas`rëi pabiføfehi, li cilti ba un ih`kpiùikeant` enstetuhe`nil y ba ip`y` sestakéteh` i l`s pr`cas`ras y al enhukplekeant` ba un hilanbire` ba trijim` an al qua sa basirr`llan préhtehis b`hantas acahtevis. Bevars`s astube`s (Z`sis, :??87 Azpalati y Vaess, :???7 Cuanlijribi y Vaess, :??37 XA_, :??3) kuastrin qua qua li l i c`rkiheøn c`rkiheøn ba l`s b`hantas b`hantas as a s baceheant ba ceheantaa a ensuceheant ensuceheantaa piri pir i itanbar lis li s hirihtarëstehis hi rihtarëstehis pirtehuliras qua qua bajan anhirir an lis iulis kultefrib`. Idë, Idë, l`s kiastr`s ancrant ancrantin in vire`s rat`s= trijimir sekulténaikanta h`n neùis y neù`s ba becarantas frib`s, itanbar li bevarsebib ba abibas, entarasas ent arasas y neval nevalas as ba kiburaz y basirr`ll`, basirr `ll`, pr`peheir pr`pehe ir qua l`s l `s iluk il ukn`s n`s ivinhan an su neval, neval, besp`nan
ba l`s kitareilas qua sa vin i utelezir y baheber l`s takis i tritir an l`s becarantas frib`s. _`r all`, l`s abuhib`ras raquearan h`n`hekeant`s y dijelebibas tint` bebéhtehis h`k` hurrehuliras bastenib`s i alafer l`s pr`pøset`s, salahhe`nir l`s h`ntaneb`s, besaùir setuihe`nas bebéhtehis, pr`p`nar huénb` y h`n quå crahuanhei `rfinezir li ansaùinzi a enstrukantir ihtevebibas qua pr`pehean al trijim` h``paritev` y al basirr`ll` ba h`kpatanheis jésehis antra l`s ilukn`s ba l`s becarantas frib`s. Lis astritafeis bebéhtehis basirr`llibis an ashualis kultefrib` bajarëin sar aspahëcehikanta besaùibis piri asta tep` ba aspihe`s. Xen akjirf`, an l`s ansiy`s ba Azpalati (9556), Azpalati y Vaess (:???), Cuanlijribi y Vaess (:??3) y XA_ (:??3) sa bakuastri qua burinta kuhd`s iù`s l`s kiastr`s din trijimib` sen uni kat`b`l`fëi aspahëcehi piri al kultefrib` an lis ashualis prekireis. L`s plinas y pr`frikis ba astube`, l`s lejr`s ba taxt`, juani pirta ba l`s kitareilas bebéhteh`s y lis astritafeis b`hantas plintaibis piri lis ashualis unefrib` din taneb` qua sar iplehib`s y h`ntaxtuilezib`s p`r kiastr`s y ilukn`s bal kultefrib`, ba ihuarb` h`n lis hirihtarëstehis ba sus h`ntaxt`s. Ibakés, sa di b`hukantib` qua an lis ashualis itanbebis p`r kiastr`s ba prekirei fanaril a enbëfani parsestan setuihe`nas basciv`rijlas, h`k` al iusantesk` b`hanta. Il raspaht`, Azpalati y Vaess (:???) basirr`llir basirr `llir`n `n un un astube` astube` an ashualis kultefrib` kultefrib` b`nba hilhulin hilh ulin qua qua lis l is enisestan e nisestanheis heis ba l`s b`hantas `shelin antra 8? y 9?? bëis ba un hehl` ash`lir, kuhdis ba lis huilas p`r itanbar cunhe`nas bal pr`pe` sestaki. _`r all`, li fasteøn enstetuhe`nil as un isunt` qua sa baja ravesir y itanbar, itan bar, h`k` h`k` saùili sa ùili Azpalati (9556). An pirta ba lis ashualis kultefrib` bal piës n` sa hukplan lis henh` d`ris ba trijim` beire`, sen` qua, p`r bevarsis riz`nas (trijim` encintel, iusanhei ba b`hantas, cilti ba trinsp`rta an lis l`hilebibas), sa ekpirtan antra b`s d`ris y kabei y tras d`ris beireis ba hlisas, an pr`kabe` ( XA_, :??3=22). Li XA_ (:??3=21) axp`na qua, ba un unevars` ba :?? b`hantas, 16% teana uni intefüabib ba trijim` an li l`hilebib qua vi ba un`s p`h`s kasas disti henh` iù`s, ::% ba saes i 9? iù`s, 98% ba 99 i 91 iù`s y ipanis 1% ba 93 i :? iù`s. Antra l`s k`tev`s anukarib`s piri asti k`velebib sa anhuantri li nahasebib ba l`s kiastr`s ba iharhirsa i su lufir ba `refan y i l`hilebibas kés urjinezibis an jýsquabi ba l`s sarvehe`s, lis cuantas ba akpla` y lis `p`rtunebibas ba astube` kés ibahuib`s7 al basa` qua teanan piri kam`rir su neval ba vebi pars`nil y cikeleir7 li iusanhei ba ip`y`s a enhantev`s piri parkinahar kés ba un hehl` ash`lir an lis ashualis7 al basa` ba basanv`lvarsa an `tr`s ékjet`s lij`rilas, y li veseøn fanarilezibi ba qua lis ashualis kultefrib` s`n un aspihe` ba trijim` piri l`s kiastr`s raheån afrasib`s ba li n`rkil, sete`s ba “trénset`‛ ` ba “histef`‛. As h`kýn qua l`s pr`cas`ras, aspaheilkanta ba prekireis unetireis, axparekantan un santekeant` y uni h`nbeheøn ba ieslikeant` il n` tanar h`kunehiheøn a entarihheøn h`nstinta h`n `tr`s kiastr`s y isas`ras tåhneh`s pabiføfeh`s piri h`kpirter axpareanheis y itanbar l`s pr`jlakis abuhitev`s qua ancrantin (Muéraz, :?98). _`r ýltek`, lis isefnihe`nas ba l`s kiastr`s i lis h`kunebibas bapanban kés ba hretare`s p`lëteh`s y ba ralihe`nas pars`nilas (i trivås bal senbehit`) qua ba li hipihebib ` li v`hiheøn ba l`s kesk`s b`hantas. b`hantas.
_iri sukir i li pr`jlakétehi, lis ashualis kultefrib` s`n hantr`s qua tikjeån pibahan kiy`r kirfeniheøn kitareil an su cunhe`nikeant`7 as h`kýn qua tanfin encriastruhturi prahirei, p`h`s rahurs`s abuhitev`s y sarvehe`s sarvehe `s jéseh`s jése h`s h`n cuartas cuartas baceheanheis ` hiranheis (Azpalati y Vaess, :???7 Cuanlijribi y Vaess, :??37 R`rras y Rante, :???). H`nsebarinb` li h`kplamebib bal pr`jlaki, al `jmatev` bal prasanta lejr` as entafrir al inéleses ba bevarsis axpareanheis ba abuhiheøn ruril qua sa di basirr`llib` an bevarsis nihe`nas liten`ikarehinis (Kåxeh`, Irfanteni, Hdela y Huji), h`n al cen ba qua l`s astube`s railezib`s puabin sufarer suf arer pestis qua civ`razhin uni kam`r kam`r itanheøn itanheøn abuhitevi abuhitevi i l`s p`jlib`ras p`jlib`ra s ba l`s l `s aspihe`s aspi he`s rurilas. r urilas. An al hipëtul` 9, tetulib` “Isas`rikeant` ihibåkeh` piriZ`brëfuaz al basirr`ll` pr`case`nil baH`ntraris b`hantas kultefrib`‛, Muin Biveb F`nzélaz Crifi, Sëht`r Kinual Laøn y U`linbi Løpaz bastihin qua an Kåxeh` lis ashualis kultefrib` s`n uni railebib ba li p`lëtehi abuhitevi qua bakinbi bak inbi astritafeis astritafeis kat`b`løfehis piri pir i li l i c`rkiheøn c`rkiheøn ba sus pr`cas`ras. Li ihheøn ih heøn bal isas`rik isas`r ikeant eant`` ihibåkeh` kabeinta al ih`kpiùikeant` y li tut`rëi parketan basirr`llir préhtehis pr`case`nilas ba h`lij`riheøn. h`lij`r iheøn. An al taxt` taxt` sa h`kpirta h`kpirta li axpareanhei ba li l i Qnebib Qnebib :29 ba li Qnevars Qnevarsebib ebib _abiføfehi _abiføfehi Nihe`nil an al astib` ba Xin Lues Lues _`t`së an raliheøn h`n al iharhik ihar hikeant eant`` i l`s pr`cas`ras kultefrib` kultefrib` an al h`ntaxt` ba uni bevarsebib ba pr`frikis abuhitev`s y ba envastefiheøn. Asti axpareanhei sa fastøø i pirter bal pr`yaht` an al qua sa l`f fast l `frø rø h`nc h `nc`rk `rkir ir un frup` frup` ba ihibåkeh`s ihibåkeh`s babehib`s babehib` s il astube` astube` ba li piùikeant isas`rëi pabiføfehi h`ntenui, aspaheilkanta ba lis c`rkis akarfantas h`k` al ih`kpiùik ih`k eant`, `, li l i tut`rëi tut`rëiany li li c`rkiheøn isas`rëi isas`r ëi tåhneh`-pa tåhn eh`-pabiføf biføfehi. ehi. L`s iut`ras saùilin qua al entarås p`r l`s pr`cas`ras ba lis ashualis kultefrib` eneheø h`n li axpareanhei an b`s astritafeis ba c`rkiheøn h`ntenui qua pr`p`rhe`nir`n enc`rkiheøn s`jra al sijar axpareanheil ba l`s b`hantas, isë h`k` alakant`s piri su inéleses, antra l`s qua sa bastihin al h`ncleht` an li trinseheøn bal ilukn` n`rkilesti il pr`cas`r kultefrib`, li fasteøn ash`lir y li tanseøn antra l` ibkenestritev` y l` pabiføfeh`, lis bestentis c`rkis ba ipranbezima bal b`hanta, (li h`lij`riheøn, li raliheøn tut`ri y al ipranbezima antra piras), lis bakinbis pr`peis bal hurrëhul` y lis bebéhtehis aspahëcehis aspahë cehis ba lis isefnitu isefnituris ris an uni uni `rfineziheøn `rfineziheøn berefebi bere febi i frup`s frup`s d`k`fån d`k`fåna`s. a`s. L`s basba racarantas jéseh`s ba su inéleses sa teanan an lis`jra h`kunebib aspiù`li (B`kenf` :??2) b`nba sa rat`kin l`s plintaikeant`s al isas`rikeant` y lis Xaf`vei, bevarsis h`nhaphe`nas safýn sus bastenitire`s. L`s takis qua sa ij`rbin herhunbin li fasteøn bal h`n`hekeant` h`k` ama bal isas`rikeant` y su cunbikantiheøn h`k` iltarnitevi ba itanheøn i lis ashualis kultefrib`, basba li raliheøn tut`ri h`k` astritafei beiløfehi piri li c`rkiheøn h`ntenui hantribi an li rahupariheøn bal sijar ba li axpareanhei an li c`rkiheøn ba tut`ras piri b`hantas kultefrib`. Al hipëtul` :, “Ebantebibas b`hantas bal neval praash`lir= uni parspahtevi ba fånar` basba li v`z ba l`s pr`cas`ras‛, ashret` p`r M`så Int`ne` K`sh`s` Hinijil, Kirëi ba li Luz Kirën Z`brëfuaz, Kires`l bal Hirkan Ramar` Kuù`z y Liuri Z`kar` Teu, teana h`k`qua pr`pøset` b`hukantir ilfunis hirihtarëstehis ba li ebantebib b`hanta ba pr`cas`ras ba praash`lir bashrejear`n li alahheøn ba su lehanheituri, al pr`has` ba c`rkiheøn eneheil y sus pr`has`s ebantetire`s. Li envastefiheøn as huiletitevi kabeinta astube` ba his`s, h`n jisa an al kåt`b` je`fréceh`-nirritev` y li antravesti sakeastruhturibi h`k` tåhnehi piri ih`pe` ba enc`rkiheøn an trijim` ba hikp`. Xa railezø an li
Ashuali N`rkil Qrjini ba Jilinhén, Rijish`, piri l` huil sa envetø i huitr` b`hantas bal neval praash`lir praash `lir h`n becarantas becarantas cahdis cahdis ba afras`. L`s iut`ras axp`nan høk` l`s n`rkilestis ba praash`lir din h`dijetib` an uni `rfineziheøn ash`lir qua l`s ihapti, par` h`n kiastr`s qua huaste`nin su alahheøn v`hihe`nil p`r su fånar`7 h`n enstetuhe`nas praash`liras qua las ijran lis puartis p`rqua su prasanhei as nahasirei, par` h`n pibras ba cikele cikeleii qua bubin ba sus hipihebibas hipihe bibas pr`case`nilas7 h`n pr`frikis pr`frikis piri astubeir, astubeir, par` b`nba sa `lvebi li prasanhei enstetuhe`nil ba l`s d`kjras p`rqua behd`s pr`frikis astén rabihtib`s an cakanen`7 h`n ikjeantas h`kunetire`s ensafur`s, ba becëhel ihhas`, b`nba h`ntir h`n un abuhib`r ijra li p`sejelebib bail jrenbir abuhiheøn praash`lir, par` b`nba sa becunban s`jra li pracaranhei d`k`saxu `k`saxuil bal pr`cas`r. Asta astube` astu be` avebanheø, antra antra `tris h`sis, liruk`ras nahasebib ahase bib ba un k`bal` ba d`kjra-b`ha d`kjra-b`hant ntaa an praash`lir praas h`lir basba li l i c`rkiheøn c`rkiheøn eneheil. eneheil . Kønehi Ash`jir y Hliubei Jr`etkin, an al hipëtul` 8, “Li ansaùinzi ba lis kitakétehis an iulis plurefrib` h`k` h`k` `jmat` ba astube` astube` an li c`rkiheøn c`rkiheøn b`hanta‛, b`hanta‛, prasantin bit`s y raclaxe`nas raclaxe`nas an t`rn` ba li c`rkiheøn b`hanta eneheil y h`ntenui i pirter ba un astube` 9 qua teanba i bashrejer y inilezir lis préhtehis ba ansaùinzi ansaùinzi ba lis kitakétehis itakétehis an iulis kultefrib` ultefrib` (llik (ll ikibis ibis an iqualli niheøn “plurefrib`‛) ba ashualis prekireis rurilas ba Irfanteni y li prasanhei an li c`rkiheøn b`hanta eneheil ba li pr`jlakétehi ruril y ba li ansaùinzi ba lis kitakétehis an iulis kultefrib`. Xa triti ba un astu astube` huiletit h uiletitev` ev` huy h uy`s `s bit`s din seb` ralavib`s ral avib`s i pirter ba antravestis i b`hant b`h antas as (kiastr`s, beraht`ras, enspaht`ras) ba ashualis prekireis rurilas uneb`hantas y ba `jsarvihe`nas ba sus hlisas ba kitakétehis. Isekesk`, sa antravestø i pr`cas`ras y sa `jsarvir`n hlisas ba isefnituris y triyaht`s ba enstetut`s ba c`rkiheøn b`hanta. Li ashisi prasanhei an li c`rkiheøn b`hanta bal inéleses ba li ansaùinzi ba kitakétehis an lis iulis kultefrib` sa raclami an l`s bit`s prasantib`s y an al piråntases bal tëtul` qua entanti intehepir il laht`r s`jra asti huasteøn. An al hipëtul` 2, tetulib` “Ra`rëis ekplëhetis y us`s bebéhteh`s ba lis REH an lis ashualis prekireis kultefrib`. ultefrib`. Al his` bal _r`friki _r`friki Anhehl Anhehl`k `kabei‛, abei‛, Ilaxei Xénhdaz Xénhdaz y Dåht`r Mih`j` bakuastrin qua li besp`nejelebib ba lis tahn`l`fëis abuhitevis an al iuli p`r së keskis n` firintezin un kam`r ipranbezima, sen` qua al alakant` hantril piri qua åstis racuarhan l`s pr`has`s ba ansaùinzi-ipranbezima s`n lis astritafeis basirr`llibis p`r l`s b`hantas an su pr`pe` us`. L`s iut`ras, ibakés, dihan un inéleses bal _r`friki Anhehl`kabei= ebantecehin y axikenin b`s us`s bebéhteh`s= h`k` cuanta ba enc`rkiheøn y h`k` darrikeanti piri li h`nstruhheøn bal h`n`hekeant` ash`lir. Xefueanb` h`n al taki ba li ansaùinzi ba kitakétehis an ashualis rurilas, _itrehei Hibakirt`re y Hliubei Jr`etkin axikenin, an al hipëtul` 1, li hulturi kitakétehi an un h`ntaxt` ruril ba li pr`venhei ba Juan`s Juan`s Ieras (Zapýjlehi (Zapýjle hi Irfant Irfanteni). eni). N`s dak`s dak`s pr`puast` astubeir l`s h`n`hekeant h`n`hekeant`s `s kitakéteh`s itakéteh`s y su raliheøn rali heøn h`n lis kitak kitakétehis étehis ba p`jlib`ras p`jlib`r as rurilas r urilas ibult`s ash`lirezib`s. ash`l irezib`s. L`s kirh`s taøreh`s y lis érais ba racaranhei din seb` lis h`nhaptuilezihe`nas s`jra li raliheøn h`n al sijar ba Jarnirb Hdirl`t, li h`nhapheøn h`kpirtebi p`r li bebéhtehi ba lis kitakétehis crinhasi iharhi ba qua lis kitakétehis s`n pr`buht`s hulturilas y s`heilas an trinsc`rkiheøn y ba
qua diy becarantas préhtehis s`heilas h`n kitakétehis safýn lis enstetuhe`nas. Isekesk`,
h`kpirtek`s h`n li parspahtevi atn`kitakétehi al entarås p`r h`kpranbar y h`n`har lis kitakétehis ba becarantas frup`s y h`kunebibas. Lis iut`ris railezir`n uni envastefiheøn huiletitevi i trivås ba un astube` ba his`s h`n antravestis pr`cunbis y sakeastruhturibis i henh` p`jlib`ras ibult`s rurilas ba uni heubib ba li pr`venhei ba Juan`s Juan`s Ieras, Irfanten Irfanteni. i. An asta irtëhu irtëhul` l` h`kpirterak h`kpirterak`s `s ilfun`s ilfun`s rasult ra sultib`s ib`s i pirter bal inéleses ba un his`. I h`ntenuiheøn, Kerti Histab` a Esijalen` Xeaba, an al hipëtul` 3, “Qni sahuanhei ba ansaùinzi s`jra al astube` ba lis kefrihe`nas dihei Irfanteni an iulis plurefrib` rurilas‛, basirr`llin un astube` his` baruril uni sahuanhei ansaùinzi s`jra heanheis al iuli irtehulibikanta unetirei ba uni ashuali ba prekirei ba iquallibaniheøn subikarehini. Li s`heilas sahuanheian ij`rbi h`ntaneb`s ba lis kanhe`nibis heanheis, “kefrihe`nas dihei Irfanteni‛, y setuihe`nas ba lahturi y ashreturi. _r`p`nan k`strir iltarnitevis ba `rfineziheøn ash`lir piri astis iulis y ashualis b`nba lis bevarsebibas ba sijaras, abibas y frib`s ash`liras rasultan an janacehe` bal ipranbezima ba t`b`s l`s neù`s. I trivås bal besaù` y li puasti an iuli ba uni sahuanhei batillibikanta besaùibi piri itanbar itanbar t`bis lis hr`n`l`fëis prasant pras antas as an a n al iuli, sa s a prasant pr asantin in ilfu ilfunn`s cunbik cunbikant ant`s `s bal besaù` ba lis setuihe`nas isë h`k` bit`s eneheilas ba l`s ipranbezimas ba l`s ilukn`s. Kirëi Jartaly Jusquats, an al hipëtul` 6, “_r`has`s ba hreinzi y s`heileziheøn takprini an p`jlihe p`jlihe`nas `nas enbëfanis. enbëfanis. i abuhiheøn eneheil an Kåxeh`‛, Kåx eh`‛, sentatezi sentat ilfun`s n`s rasultib`s un astube` astube` babehib` il inéleses ba Llis h`enhebanheis y l`s h`ntristas antraezil`silfu pr`pøset`s ba un ba pr`friki ba abuhiheøn eneheil y l`s h`n`hekeant`s ba ijualis, kumaras akjirizibis, kibras y `tr`s huebib`ras an h`ntaxt`s enbëfanis ba Kåxeh`. Xa kuastri, an prekari enstinhei, høk` i kiy`r h`ns`lebiheøn bal pr`friki, pr`frik i, kés dijeletiheøn dihei li ash`lireziheøn ash`li reziheøn y li ihulturiheø ihulturiheønn, isë is ë h`k` h`k` kiy`r kiy`r selanheik sel anheikeant eant`` ba l`s h`n`hekeant`s cikeleiras y h`kunetire`s y, an safunbi, qua piri l`frir li partenanhei s`he`hulturil an abuhiheøn eneheil sa raquearan astritafeis kat`b`løfehis qua c`kantan li pirtehepiheøn pirtehepi heøn ihtevi ba lis kibras y bakés bakés huebib`ras, enhlueb`s darkin`s darkin`s y darkinis, darkinis, sen batrekant` ba l`s ip`y`s qua tilas pr`frikis bajan `crahar piri qua lis neùis y l`s neù`s paquaù`s trinsetan axet`sikanta L`spuaban rasultib`s enbehin qua ifrafib` l`s h`n`hekeant`s ba kibras, cikeleis y h`kunebibas rurilasi lia ashuali. enbëfanis ip`rtir vil`r il beifnøsteh`, plinaiheøn, basirr`ll` basirr `ll` y aviluiheøn ba un un trijim trijim`` pabiføfeh` pabiføfeh` itan i tant` t` i li bevarse be varsebib bib len le nfüëstehi y hultu hulturil. ril. Zalihe`nib` h`n al intare`r, an al hipëtul` 4, “Iharhénb`sa i li railebib= uni pr`puasti bal k`bal` ba ipranbezima antra al puajl` tsaltil‛, M`rfa Qrbipellati Hirrish` y Infålehi Iraky Avinfales Avinf alesti ti Firhëi, h`n jisa an li pr`puasti ba li ta`rëi ba li ihtevebib ba Syf Syf`tsg `tsgyy y ba l`s plin`s p lin`s ba li ihtevebib s`he`hulturil ba Z`f`cc, dihan un inéleses ba l` qua sa sufeara as al “ipranbezima tsaltil‛. Åsta as prasantib` i pirter ba dijar ebantecehib` heart`s pitr`nas y h`kp`nantas bantr` ba b`s his`s hi s`s ba astube`, astube`, l`s l `s huilas cu cuar`n ar`n entarpratib`s entarpratib`s usinb` usinb` l`s prenhepe`s ba li l i ta`rëi cun cunbikant bikantibi ibi y li pr`puast pr `puasti balis atn`fric atnebais `fricëi ëibaabuhitevi abuhit evi, _i`le entarpratitevi entarpratitevi bZayas, a Jartaly. Jartaly . _iri entrafestr`s arpratiheøn, iut iut`ras `ras jisir`n tint`ian tint` Kiurar, Kiurar _i`l e y Firhëi Firhë iba h`k` h`k ` an su l`sentarpratiheøn, atn`fréceh`s atn`fl`s réceh`s ba sa li li rafeøn ba astube`. Xa h`nhluya qua al ipranbezima tsaltil as rasultib` ba uni ihtevebib préhtehi an li huil al ipranbez puaba fanarir enn`vihe`nas friheis i li `jsarviheøn y li axparekantiheøn qua difi, i li pir ba li `reantiheøn tala`løfehi y al ih`kpiùikeant` ik`r`s` qua raheji ba pirta bal
n`dptaswinam, cefuri tsaltil bal abuhib`r. Al hipëtul` 5, asté i hirf` ba Carninb` Kinbumin`, “Al teakp` an tarret`re`s rurilas= li enh`rp`riheøn ba risf`s ba li hulturi l`hil il hurrëhul` ba ashualis rurilas ba Hdela‛ ba Carninb` Kinbumin Kin bumin`. `. Baspuås ba vire`s vire `s iù`s ba astubeir li fasteøn fasteøn ash`lir y al basakpaù` basakpaù` ba l`s l `s kiastr`s kiastr`s an bevars`s tarret`re`s rurilas ba Hdela, al iut`r tuv` li `p`rtunebib ba dihar vesejlas lis becaranheis an h`nhapheøn urjini y ruril bal teakp`. Al astube`, jisib` an li parspahtevi can`kan`løfehi h`n bit`s ba hikp` rah`feb`s eneheilkanta an li _itif`nei `hhebantil hdelani, jushi dihar vesejla li axpareanhei s`heil bal teakp` an lis hulturis rurilas. L`s dillizf`s h`ntrejuyan n` søl` i antanbar kam`r un risf` cunbikantil ba li h`nbuhti s`heil, li h`kunebibas h`nhapheøn bal teakp` tin bestent`s, sen` tikjeån i ebantecehir hlivas ba lih`k` hulturiasba rurilas quaanalashanire`s hurrëhul` ash`lir baja h`nsebarir piri enstrukantir uni abuhiheøn ba hilebib qua raspata li ebantebib y h`ntrejuyi i avetir al basirrief` ba lis h`kunebibas l`hilas. An al ýltek` hipëtul`, “Li ashuali ruril y kultefrib` an Huji= hikje`s y trinsc`rkihe`nas i pirter ba 9515‛, 951 5‛, Darki Fuelir Fuelirta ta H`lukjea H`lukjea bashreja bashre ja l`s hikje`s hikje`s qua di di axparek a xparekant antib` ib` li l i abu ab uhiheøn prekirei ruril y kultefrib` ultefrib` an Huji Huji i pirter bal treunc` treunc` ba li Zav`luheøn an 9515 y disti li ihtuilebib. Al hipëtul` teana h`k` `jmatev` k`strir l`s hikje`s qua hirihtarezin y tepecehin i asa tep` ba ashualis piri ebantecehir sus prenhepilas rasultib`s y h`kpranbar al p`rquå bal basirr`ll` ilhinzib`. ba li uteleziheøn ba becarantas kåt`b`s an `rban taøreh`i yliakpëreh` pub`y batarkenir Il`spirter prenhepilas det`s destøreh`s y pabiføfeh`s quaal hirihtarezin ashuali sa ruril kultefrib` hujini. Xa inilezin l`s intahabantas qua parketan h`kpranbar al p`rquå ba l`s hikje`s y trinsc`rkihe`nas qua di sucreb` asti ashuali, burinta lis tras rav`luhe`nas bal sestaki abuhitev` hujin`. Ibakés, sa diha racaranhei i l`s rasultib`s `jtaneb`s an al `rban `rfinezitev`, kat`b`løfeh` y ba ipranbezima qua sa basirr`llin piri ancrantir li c`rkiheøn entafril ba neù`s, ib`lashantas y møvanas an asta saht`r abuhihe`nil hujin` ruril y ba k`ntiùi. Cenilkanta, sa prahesin lis prenhepilas ebais piri al trijim` ij`hibis i alavir li hilebib bal pr`has` pabiføfeh` an lis ashualis an al h`ntaxt` s`he`ah`nøkeh` y hulturil. _iri cenilezir, n` quabi kés qua ifribahar al ip`y` `t`rfib` p`r al H`nsam` Nihe`nil ba Heanhei y Rahn`l`fëi (H`nihyt), i trivås ba li Zab Rakétehi ba Abuhiheøn Zuril, y p`r li Qnevarsebib Iutøn`ki ba Xenil`i, piri li pujlehiheøn ba asta v`lukan, qua asparik`s sai un ip`rta il basirr`ll` basirr `ll` ba li l i abuhiheøn ruril qua tint` tint` karahan karahan sus dijetintas. dijetintas.
9 Rases an hurs` ba Kønehi Ash`jir berefebi p`r li b`ht`ri Hliubei Jr`etkin, “Li ansaùinzi ba li kitakétehi an iulis ba sahheøn kýltepla. Qn astube` ba his`s ba ashualis prekireis rurilas ba li pr`venhei ba Juan`s Ieras‛, piri `jtanar li kiastrëi an abuhiheøn, Cihultib ba Dukine Dukinebibas bibas y Heanheis ba li Abuhiheøn Abuhiheøn,, Qnev Qnevars arseebib Ni Nihe`n he`nil il ba Li _liti, I Irfante rfanteni. ni.
Zacaranheis B`kenf B`k enf`` Xaf`vei, Masýs (:??2). I Isas`rikeant` sas`rikeant` il hantr` hant r` abuhitev`. H`lij`riheøn y hikje` an Kåxeh`= eh`= XA_. li enstetuheøn. Kåx Azpalati, Musti (9556). Ilfun`s basicë`s piri li fasteøn ba lis ashualis kultefrib`. Zavesti Ejar`ikarehini Ejar`ik arehini ba Abuhiheøn, 91. Azpalati, Musti y Abuirb` Vaess (:???). Hikjeir li ashuali ruril. Aviluiheøn huiletitevi bal _r`friki _r `friki ppiri iri I Ijiter jiter al Zazif` Abu Abuhitev` hitev` . :ª ab. Kåxeh`= BEA, Hevastiv, E_N . Cuanlijribi, Erki, y Abuirb` Vaess (h``rbs.) (:??3). _réhtehis ash`liras y b`hantas an lis Nihe `nil ba C`kant C`kant`` Abuhitev` (_`lëtehi (_`l ëtehi ashualis prekireis kultefrib`. Kåxeh`= H`nsam` Nihe`nil H`kpansit`rei an li Abuhiheøn= Aviluiheøn y Inéleses.) ENAA (:??3). Al ipr ipranbezima anbezima bal aspiù`l y lis kitakétehis an li abuhiheøn jésehi an Kåxeh`. Xaxt` ba prekirei y tarhar` ba sahunbirei. Kåxeh`= Enstetut` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li Abuhiheøn. Abuhiheøn. ‒‒‒ (:??6). ( :??6). Li abuhiheøn piri p`jlihe`nas aann h`ntaxt h`ntaxt`s `s vulnar vulnarijlas. ijlas. EEnc`rka nc`rka inuil :??6 . Kåxeh`= Kåx eh`= Enstetu Enstetut` t` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li l i Abuhiheøn. ‒‒‒ (:?98i). Al ipranbezima an ssaxt` axt` ba prekirei an K Kåxeh`. åxeh`. Enc`rka s`jra l`s rasultib`s bal Axhila ?3, iplehiheøn :??5. Aspiù`l, kitakétehis, heanheis niturilas y abuhiheøn hëvehi. Kåxeh`= Enstetu Enstetut` t` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li l i Abuhiheøn. ‒‒‒ (:?98j). Kåxeh` an _EXI :?9:. Kåxeh`= Enstetut` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li Abuhiheøn. ‒‒‒ (:?92i). _in`rik _in`rikii abuhitev` ba Kåxeh Kåxeh`. `. :?98. Kåxeh`= Enstetut` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li Abuhiheøn. Abuhiheøn. ‒‒‒ (:?92j). Al barahd` i uni abuhiheøn ba hilebib. Enc`rka :?92. Kåxeh`= Enstetut` Nihe`nil piri li Aviluiheøn Avil uiheøn ba li Abuhiheøn. ‒‒‒ (:?91i). _in`rik _in`rikii abuhitev` ba Kåxeh Kåxeh`. `. :?92. Kåxeh`= Enstetut` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li Abuhiheøn. Abuhiheøn. ‒‒‒ (:?91j). ( :?91j). Axékanas ba li hilebib y al l`fr` abuhitev`s. Xaxt` frib` ba prekirei, hehl` ash`lir :?9:-:?98. Jisas ba bit`s bal Axhila-?3. Besp`nejla an dttp=//www.enaa.abu.kx/enbax.pdp/jisas-ba-bit`s/jisas-ba-bit`s-axhila/axhila-?3-hehl`:?9:-:?98. Muéraz J`liù`s, Beaf` (:?98). Abuhiheøn ruril r uril an Cenlinbei, Huji y H`l`kjei= axpareanhe axpareanheis is piri Kåxeh`. Kåxeh`= Janakåreti y Hantanirei Ashuali N`rkil, Zab ba Envastefib`ras Abuhitev`s ba Xin Lues _`t`së. Lettla, Infali (ab.) (:??3). Abuhite`n c`r Ill inb Kulte Kultefriba friba Raihdenf Hdillanfas inb @pp`rtuneteas . D`linbi= Xprenfar. @HBA (:??1). Abuhite`n it i Flinha. Astib`s Qneb`s= @AHB _ujle _ujlesdenf sdenf.. ‒‒‒ (:??4). Enc`rka _EXI :??3. H`kpatanheis heantëcehis piri al kunb` bal kiùini. Aspiùi= Xintellini.
‒‒‒ (:?91). Bitijisa-_EXI :?9:. Entarihteva Biti Xalahte`n ‘ Zasults. Besp`nejla an dttp=//pesi:?9:.ihar.abu.iu/. @ZAILH/QNAXH@ (:?91). Zasukan amahutev`. Enc`rka ba rasultib`s= ciht`ras is`heib`s. Rarhar astube` rafe`nil h`kpiritev` y axplehitev`. Besp`nejla an dttp=// www.unash`.`rf/ naw/ celaibken/ kultekabei / cealb/Xint /Xinteif`/ eif`/ pbc/ Huibarnell`8.pbc. Z`sis, Lasvei (:??8). I Ipranb pranbar ar i sar kiastr` ruril. Qn inélese inélesess ba su c`rkiheøn y ba su h`nhapheøn pabiføfehi. Kåxeh`= Hantr` ba Astube`s Abuhitev`s. Xhdkalgas, Xylvei (9556). Li Li hilebib an li abuhiheøn prekirei. Qn astube` ba his`. Kåxeh`= XA_-Jejle`tahi
bal N`rkilesti. XA_ (:??3). Zat`s y nahasebibas an lis ashualis kultefrib`. Kåxeh`= Xujsahratirëi ba Abuhiheøn Abu hiheøn Jésehi, Berahheøn Berahheø n Fanaril Fanaril ba Basirr`ll Basir r`ll`` ba li l i Fasteøn a Enn`viheøn Enn`viheøn Abu Abuhitevi. hitevi. Rij`ibi, Avi (:?92). Besaù` bal k`bal` ba abuhiheøn jésehi h`kunetirei. Enc`rka cenil . Kåxeh`= H`nica. R`rras, Z`si Kirëi, y Akele` Rante (:???). _`lëtehis abuhitevis y aquebib an Kåxeh`. Li axpareanhei ba li abuhiheøn h`ku h`kunet netirei, irei, li talasahunbirei talasahunbirei y l`s pr`frik pr `frikis is h`k h `kpansit pansit`re`s `re`s.. An H`nica. Aquebib y hilebib an li abuhiheøn jésehi. Li axparea axpareanhei nhei bal H`nica y li Kåxeh`= eh`= XA_, H`nica. talasahunbirei talasahunbi rei an Kåxeh`. Kåx QNAXH@ (:?91). Enc`rka ba rasultib`s= intahabantas enehe eneheilas. ilas. Rarhar Astube` Zafe`nil H`kpiritev` y Axplehitev` (RAZHA). Xinteif` ba Hdela= @rfineziheøn ba lis Nihe`nas Qnebis piri li Abuhiheøn, li Heanhei y li Hulturi, QNAXH@.
E. IXAX@ZËIX U B@HANRAX AN AXHQALIX ZQZILAX E.9. Isas`rikeant` ihibåkeh` ihibåkeh` piri al bbasirr`ll` asirr`ll` pr`case`nil pr` case`nil ba b`hantas kulte kultefrib` frib`* MQIN BISEB F@N]ÉLA] CZIFI SËHR@Z K KINQAL LAØN Z @BZËFQA] @BZËFQA] U@LINBI LØ_A] H@NRZAZIX
_raékjul` An Kåxeh`, lis ashualis kultefrib` s`n uni railebib ba li p`lëtehi abuhitevi qua bakinbi li `pheøn ba astritafeis kat`b`løfehis piri li c`rkiheøn ba sus pr`cas`ras. Li ihheøn bal isas`rikeant` ihibåkeh` kabeinta al ih`kpiùikeant` y li tut`rëi p tut`rëi parketan arketan basirr`llir préhtehis pr`case`nilas ba h`lij`riheøn. Al prasanta taxt` h`kpirta li axpareanhei ba li Qnebib :29 ba li Qnevarsebib _abiføfehi Nihe`nil, bal astib` ba Xin Lues _`t`së, an al iharhikeant` i l`s pr`cas`ras kultefrib`, an al h`ntaxt` ba uni bevarsebib ba pr`frikis abuhitev`s y ba envastefiheøn qua nihan i pirter bal pr`yaht` C@KET-:??3-:??5= XL_-:??3-H?9-38981 bal H`nihyt, an al qua sa l`fri h`nc`rkir un frup` ba ihibåkeh`s huyi lënai ba envastefiheøn asté babehibi il astube` ba li isas`rëi pabiføfehi an li c`rkiheøn h`ntenui, aspaheilkanta ba c`rkis akarfantas h`k` al ih`kpiùikeant`, li tut`rëi y li isas`rëi tåhneh`-pabiføfehi. Ba kinari aspahëcehi, al entarås p`r l`s pr`cas`ras ba lis ashualis kultefrib` niha ba li axpareanhei ba b`s astritafeis astritafeis ba c`rkiheøn c`rkiheøn h`ntenu h`ntenui qua pr`p`rhe pr `p`rhe`n `nir`n ir`n enc`rkiheøn enc`rkiheøn s`jra s`jr a al sijar axpareanheil ba l`s b` b`hant hantas, as, isë is ë h`k` alakant alakant`s `s piri su inéles inéleses, es, antra l`s qua bastihin= bastihin= al h`ncleht` h`ncleht` an li trinseheøn bal ilukn` n`rkilesti il pr`cas`r kultefrib`, li fasteøn ash`lir y li tanseøn antra l` ibkenestritev` l` pabiføfeh`, bestentis antra c`rkis ba yipranbezima pr`cas`r -h`k` li h`lij`riheøn, liyraliheøn tut`ri y allis ipranbezima piras, lis bakinbisbalpr`peis bal hurrëhul`-, isë h`k` lis bebéhtehis aspahëcehis ba lis isefnituris an uni `rfineziheøn berefebi i frup`s d`k`fåna`s. L`s racarantas jéseh`s ba asta inéleses sa cunbikantin an li h`kunebib aspiù`li (B`kenf`,
:??2), basba b`nba sa rat`kin l`s plintaikeant`s s`jra al isas`rikeant` y lis bevarsis h`nhaphe`nas safýn sus bastenitire`s. L`s takis qua sa ij`rbin ferin an t`rn` ba li fasteøn bal h`n`hekeant` h`k` ama bal isas`rikeant` y su cunbikantiheøn h`k` iltarnitevi ba itanheøn i lis ashualis kultefrib`, basba li raliheøn tut`ri h`k` astritafei beiløfehi piri li c`rkiheøn h`ntenui hantribi an li rahupariheøn bal sijar ba li axpareanhei an li c`rkiheøn ba tut`ras piri b`hantas kultefrib`.
Entr`buhheøn Bantr` ba li railebib abuhitevi ba nuastr` piës, l`s ifantas axtarn`s astijlaheb`s piri jrenbir isas`rëi isas`r ëi y ih`kpiùik ih`kpiùikeant eant`` i lis l is ashualis ash ualis ba abuhiheøn jésehi din pisib` p`r un pr`has` enastijla y becus`, bajeb` i qua an lis p`lëtehis n` axesta hlirebib piri al basakpaù` ba li cunheøn. Åsta as al his` ba l`s isas`ras tåhneh`- pabiføfeh`s - IR_-, ujehib`s an lis enstinheis ba suparveseøn, y al ba l`s suparves`ras ba lis z`nis ash`liras, qua isukan enbestentikanta al r`l basba sus pr`peis sefnecehihe`nas s`jra al isas`rikeant` ihibåkeh`, an al qua an `hise`nas isukan un pipal ba axpart`s an li kitarei, lafetekib` an un sijar tåhneh` ` pabiføfeh`, isukeb` p`r al h`lahtev` b`hanta7 an `tris, axesta li h`lafeilebib tint` piri h`kpirter h`k` piri bajiter axpareanheis. _`r `tri pirta, anh`ntrik`s al amarhehe` ba un tep` ba p`bar sekjøleh` qua axefa ba kinari iut`retirei li iplehiheøn iple hiheøn ba bevarsis be varsis tirais ` ispaht`s i spaht`s pabiføfeh`s pabiføfeh`s qua n` n` nahasireikanta nahasireikanta h`nllavin i li raclax ra claxeøn. eøn. _`r all` sa pratanba raclaxe`nir s`jra al isas`rikeant` ihibåkeh` qua as amarheb` p`r ilfýn ifanta axtarn`9 an lis ashualis kultefrib` piri civ`rahar li itanheøn i li bevarsebib ba l`s astubeintas7 p`r l` tint`, sa pirta bal prenhepe` ba li fanariheøn ba h`n`hekeant` y ba høk` puaba åsta llafir i trinsc`rkir li abuhiheøn tribehe`nil ba un iuli baleketibi p`r huitr` pirabas an uni h`kunebib abuhitevi b`nba t`b`s l`s qua h`ncluyan an alli ipranbin ba t`b`s.
Cunbikanti Cunb ikantiheøn heøn bal b al isas`rike isas`rikeant` ant` ihibåkeh` h`lij`ritev` Axesta uni frin becaranhei antra li s`heabib ba li enc`rkiheøn y li s`heabib bal h`n`hekeant`, yi qua an li prekari al pr`pøset` cunbikantil as kintanarsa enc`rkib` i trivås ba bevars`s kabe`s h`k` lis tahn`l`fëis ba li enc`rkiheøn y li h`kunehiheøn (REH)7 keantris qua piri llafir il h`n`hekeant` as prahes` basirr`llir li hipihebib ba enn`vir y hrair p`r kabe` bal ipranbezima kabeinta un pr`has` beilåhteh`. beilå hteh`. Ba asti a sti kinari, li fasteøn bal h`n`hekeant` h`n`hekeant` as un sestaki sestaki an al qua sa entafrin entafrin bevars`s h`kp`nantas, sus entarihhe`nas y lis is`heihe`nas qua sa hrain antra all`s, y an al qua lis pars`nis ipranban an h`nmun h`nmunt`. t`. An behd` sestaki sa nahaseti sukir iquallis ihtuihe`nas déjelas ba l`s enbevebu`s basba uni c`rki `rfinezitevi qua puabi h`nvartersa an nuav` h`n`hekeant`. Li astritafei piri faste`nir al
h`n`hekeant` baja antanbarsa h`k` un sestaki y n` h`k` un ifrafib` ba eneheitevis, bajeb` i qua
su c`rkiheøn asté jisibi an astritafeis ba isas`rikeant` basba sus bevarsis h`nhaphe`nas, h`k` puaban sar al ih`kpiùik ih`kpiùikeant` eant` y li tut tut`rëi. `rëi. Xafýn Xihhde (s. c.= 2) 2 ) “li “l i fasteøn astritåf astritåfehi ehi ba lis li s hipihebibas hipih ebibas entalahtuilas entalahtuilas ba l`s l `s keakjr`s keakjr`s ba uni `rfineziheøn‛ asté lefibi i li fasteøn bal h`n`hekeant`. An asta santeb`, puaba bahersa qua t`bi astruhturi `rfinezihe`nil babehibi i li c`rkiheøn bal h`n`hekeant` sa puaba bacener h`k` uni fast`ri astritåfehi ba lis hipihebibas entalahtuilas ba l`s keakjr`s qua li h`kp`nan y, an al his` ba nuastr` entarås, h`k` uni rab ba h`n`hekeant`. An li rab ba h`n`hekeant`, li c`rkiheøn as cunbikantil, puast` qua as uni ip`rtiheøn ba rahurs`s i l`s ipranbehas piri qua åst`s h`nstruyin nuav`s h`n`hekeant`s i trivås ba su pr`has` ba ipranbezima. As uni huasteøn astritåfehi ba prekari kifnetub, aspaheilkanta piri faste`nir al h`n`hekeant`, yi qua sa ipranba i ipranbar i ipranbar. As iquë b`nba ipirahan nuav`s kabeib`ras bal h`n`hekeant` il sar al ipranbez al hantr` ba t`b` ipranbezima7 an asta santeb`, burinta al basirr`ll` ba li pr`caseøn bal b`hanta, Dujarkin (955?) bacena henh` atipis an li hirrari ba behd` b`hanta, keskis qua i h`ntenuiheøn sa prasantin piri sar t`kibis an huanti p`r al isas`r=
Atipi 9. Axpl`riheøn ` enehe`. Antribi i li hirrari y s`heileziheøn. L`s tras prekar`s iù`s al b`hanta axparekanti infusteis a ensafurebibas, puas sa ancranti i un pare`b` ba enbuhheøn, suparvevanhei y axpl`riheøn. As li cisa ba ekpiht` y becehultib an li qua al pr`cas`r n`val bashujra y sa antuseiski.
Atipi :. Astijeleziheøn. Antra l`s huitr` y l`s saes iù`s al b`hanta p`saa un rapart`re` pabiføfeh` pabiføf eh` suceheanta suceheanta piri s`jravever s`jrave ver h`n hearti he arti cluebaz7 cluebaz7 ast` as t` la l a bi h`nceinz h`nceinzi, i, astijelebib, astijele bib, y sa iceinzi an li hirrari, ibakés ba qua h`ns`lebi y b`keni rutenis. Atipi 8. Bevarsecehiheøn, axparekantiheøn, huaste`nikeant` y hrahekeant`. Basba l`s seata disti l`s :1 iù`s_iri ba åltrijim` b`hantabaprasanti un b`kene` ba liy pr`caseøn y surfa al puas rat` ba kam`rirli. as un alk`kant` frin hipihebib, anarfëi urfanhei pr`case`nil, sa iseanti kés an l` ilhinzib` y isuka triyaht`reis becarantas. Bevarsecehi astritafeis ` isuka nuavis rasp`nsijelebibas, ` sa hinsi ba su ihtevebib ‒keski qua va h`k` rutenirei‒, y hikjei hik jei ba pr`caseøn. pr`case øn.
Atipi 2. Zaplintaikeant`. Ba l`s :1 i l`s 81 iù`s as li cisa ba kiy`r kiburaz pr`case`nil, qua llavi il b`hanta i un raplintaikeant` y i li jýsquabi ba un aquelejre` qua la pr`p`rhe`na trinquelebib7 iunqua sa prasanta kés vulnarijla i prase`nas, asti as uni cisa ba safurebib y cerkazi an sus plintaikeant`s. Xa bami itripir p`r sus rutenis, bash`ncëi ba l`s hikje`s y sa vualva h`nsarvib`r ba l` tribehe`nil. Atipi 1. Ahlepsa ba li axpinseøn. H`ntrihheøn y rateribi, prapiriheøn piri li mujeliheøn. Ba l`s
81 iù`s an ibalinta al b`hanta sa anhuantri an uni cisa h`nclehtevi, ikirfi ` sarani. As un pare`b` b`kenib` b`kenib` p`r al raplintaikeant raplintaikeant`` ba l` veveb`7 veveb` 7 axesta ijinb`n`, ijinb`n`, rutenez ruteneziheøn iheøn y basanfiù`. Ast`s ýltek`s iù`s sa puaban vever h`n auc`rei il ij`rbirl`s ba c`rki p`setevi, h`n inseabib ` h`n bapraseøn. Ba asti kinari, al isas`r ihibåkeh` nahaseti h`n`har lis nahasebibas ba c`rkiheøn ba l`s b`hantas, b`hant as, il kesk` teakp` teakp` qua rah`n rah` n`har lis atipis y lis hirihtarëstehis hirihtarës tehis qua axparekant axparekantii al b`hanta, b`hanta, piri h`nvarfar h`nvarfar an li h`nc`rk h`nc`rkiheøn iheøn ba rabas ba ipranbezima qu q ua i su vaz pr`pehean pr`p ehean li fanariheøn ba h`n`hekeant`, til h`k` l` pr`p`na N`nigi y Rigauhde (9555) an un k`bal` ba trinseheøn bal h`n`hekeant` pirtehulir il h`kpirteb`, qua ihapti li h`kplamebib ba li railebib, y qua h`nsti ba huitr` k`kant`s ` pr`has`s qua bajearin c`rkin pirta ba l`s pr`has`s ba entarihheøn ba l`s b`hantas= X`heileziheøn, pr`has` an al qua li `jsarviheøn, li enkarseøn an li railebib y li varjileziheøn l`frin h`kpirter axpareanheis, p`r l` qua sa puaba pisir bal h`n`hekeant` téhet` pirtehulir i `tr` kés kés h`kýn piri h`kpirter h`kpirter høk` høk` sa dihan lis h`sis. Axtare`reziheøn, pr`has` an al qua sa fanari li raclaxeøn h`kpirtebi y beil`fibi, p`r l` qua sa diha axplëhet` al h`n`hekeant h`n`hekeant`. `. H`kjeniheøn, pr`has` an al qua sa fanari li hitaf`reziheøn ba h`n`hekeant`s piri li hraiheøn ba nuavis bekanse`nas ba h`kpranseøn. Entare`reziheøn, huirt` pis` ba l`s pr`has`s an al qua sa l`fri li ipr`peiheøn ba h`nhapt`s y ipranbezimas an nuavis nuavis préhtehis y h`sk`vese h`sk`vese`nas. `nas. Ba asti c`rki, as ekp`rtinta vil`rir l`s huitr` pr`has`s an l`s qua al frup` ba b`hantas qua h`ncluyan an ashualis kultefrib` ba uni keski z`ni ` saht`r, h`n al ip`y` bal isas`r ihibåkeh`, llafin i li fanariheøn ba h`n`hekeant` pr`pehe` piri li kam`ri h`ntenui ba sus préhtehis abuhitevis. I h`ntenuiheøn sa inilezin b`s astritafeis ba isas`rikeant` qua se jean sa h`nhaptuilezin ba kinari becaranta, ikjis ip`rtin il basirr`ll` pr`case`nil ba l`s b`hantas al isas`rikeant` ihibåkeh` h`lij`ritev` an li c`rkiheøn h`ntenui y li cunheøn ba l`s tut`ras an li c`rkiheøn ba b`hantas n`valas. _ansinb` an li hipihebib bal isas`r ihibåkeh` piri al amarhehe` ba sus h`kpatanheis pr`case`nilas, as ekprashe ekprashennbejla qua sa ebantecequa, ebantecequa, h`n`zhi h`n`zhi y raclaxe`na raclaxe`na al h`ntaxt h`ntaxt`` abuhitev` abuhitev` rafe`nil b`nba l`s b`hantas kultefrib` railezin su lij`r, l` qua la parketeré li rahupariheøn ba kiy`ras alakant`s piri jrenbir uni isas`rëi aceheanta. Al isas`rikean isa s`rikeant` t` ihibåkeh` ihibåkeh` an a n al lufir lufir ba trijim` ` ba l`s dahd`s as h`n`heb` h`k` “isas`rëi “isas`rë i en ekpulsir li raclaxeøn sestakétehi sestakétehi s`jra s`jr a li préhtehi abuhitevi7 abuhitevi7 piri ast` diy qua setuu‛, b`nba sa puaba ekpulsir set h`nsebarir qua an al pr`has` ba isas`rëi akarfan tintis nahasebibas h`k` setuihe`nas sa prasantin an al trijim` beire`, p`r l` qua, bapanbeanb` ba l`s h`n`hekeant`s y lis axpareanheis, sa bacena bønba sa puaba ip`yir piri p`nar an préhtehi becarantas pr`has`s (J`nelli, :??3).
Xafýn Neat` y _`rtali (9555), al isas`rikeant` ihibåkeh` as “un pr`has` ba iyubi jisib` an li entarihheøn pr`case`nil y `reantib` i li ras`luheøn ba pr`jlakis ba li `rfineziheøn‛ (hetib` an Neat`, :??2= :). L`s pirtehepintas bakinbin bakinbin iyubi iyubi piri ras`lvar ras`l var heart`s pr`jlakis ba hiréhtar pabiføfeh` pabiføf eh` ` pr`case`nil, an l`s qua al isas`r asté bespuast` i railek rail ekant antir ir li s`lehetu s`leh etubb il `crahar bevars`s rahurs`s qua h`ntrejuyan i li tantitevi ba s`luheøn. _`r tint`, as un sarvehe` enberaht`, yi qua n` n` rahia rah ia an l`s hleant hlea ntas as ba li enst e nstetu etuheøn heøn -as baher, an l`s astu a stubeint beintas-, as-, sen` qua enheba an åst`s il sarver il b`hanta qua triti h`n all`s. _iri ast` Neat` (:??2) bacena tras k`bal`s ba isas`rëi jisib`s an li tepecehiheøn bal trijim` qua sa astijlaha antra l`s bestent`s pr`case`nilas y li h`ntrejuheøn qua railezin an li tirai qua basakpaùin. Al k`bal` ba entarvanheøn sa hantri an al punt` ba vesti ba li pirta isas`ri qua entarprati y bacena li railebib y prashreja lis ihtevebibas qua vin i parketer s`luhe`nir l`s pr`jlakis batahtib`s= “Li lafetekebib bal isas`r pr`haba cunbikantilkanta bal h`n`hekeant` h`becehib` bal huil as p`rtib`r, as baher, bal b`kene` aspaheilezib` ba uni kitarei, beshepleni ` érai ba ihtevebib‛ (Neat`, :??2=91:). Asta k`bal` sefua uni sarea ba atipis piri li ras`luheøn ba li pr`jlakétehi= beifnøsteh`, plinecehiheøn, amahuheøn y aviluiheøn. Al h`n`hekeant` y li axpareanhei bal isas`r la pr`p`rhe`nin pr`p`rhe `nin lafetekebib lafetekebib y iut`rebib iut`rebib piri bacener bacener l` sefnecehitev` sefnecehitev` y ralavin ralavi nta an li t`ki t`ki ba bahese`nas y an li berahheøn piri li raliheøn ba iyubi. Al k`bal` ba entarvanheøn entarvanheøn p`saa l`s sefueant sefueantas as risf`s qua l` ebant ebantecehin= ecehin= Ihtevebib isas`ri bapanbeanta. Axd`rtiheøn berahtevi a enc`rkihe`nil. _r`veseøn ba kitareilas prashret`s. Åncises an axplehihe`nas, tillaras ba préhtehi y bashrepheøn ba janacehe`s pars`nilas. Envastefiheøn Envastefiheøn axtarn axtarnii ba setuihe`nas setuihe`nas abuhitevis lebari l ebaribis bis p`r al isas`r. Berahtrehas ba ihtuiheøn ralitevi i lis bekanse`nas ba li tirai ekplehibi an al trijim` entarihtev`. Al k`bal` ba ciheletiheøn h`nsesta an ivarefuir l` qua nahaseti al isas`rib` piri qua sai ål kesk` quean beifn`stequa su pr`jlaki y anhuantra li s`luheøn. Al k`bal` pirta ba li prakesi ba qua li `rfineziheøn h`n`ha kam`r qua nibea sus nahasebibas y lis kam`ris qua bajan entr`buhersa an li préhtehi abuhitevi abuhitevi y `rfinezitevi. `rfinezitevi. “Xa icerki icerki qua li kam`ri ba li préhtehi pr`case`nil teana hiréhtar h iréhtar akarfanta y raqueara un ipranbezima jisib` an li axpareanhei‛ (Neat`, :??2=916). An asta k`bal` li ihheøn bal isas`rikeant` rahia an al h`nmunt` ba ihtevebibas i trivås ba lis huilas al isas`r iyubi il isas`ri i sas`rib` b` i parheje p arhejer, r, h`kpranbar h`kpranbar y ihtuir ihtuir pir pirii kam`ri kam`rirr uni uni setu se tuiheøn iheøn pr`jlak pr`jla kétehi bacenebi p`r ål kesk`. An astaipaht`s= k`bal` al b`hanta sa serva bal isas`r piri s`luhe`nir al pr`jlaki i trivås ba l`s sefueantas H`nbuhtis H`nbuht is entarpars entarpars`nilas, `nilas, berahtevis be rahtevis a enc`rk enc`rkilas. ilas. Kitareilas besaùib`s piri til acaht` ` ibiptib`s h`n iyubi bal isas`r.
Åncises an li kam`ri ba y basba su pr`pei préhtehi. Envastefiheøn Envastefiheøn entarn entarnii ba setuihe`nas setuihe`nas abuhit a buhitevis evis lebaribis lebar ibis p`r p` r l`s l `s b`hant b`ha ntas. as. Balafiheøn ba bahese`nas bahe se`nas s`jra s`j ra h`ntaneb` h`ntaneb` y astruhturi astruhturi ba tirais ent e ntri ri a ent e ntarfru arfrupilas. pilas. _ipal ba `jsarvib`r y cuarta l`hileziheøn an l`s pr`has`s ` kåt`b`s ba trijim` entarihtev`s. Al k`bal` ba h`lij`riheøn asté jisib` an li entarbapanbanhei antra ikjis pirtas -isas`r y isas`rib`-, y li encluanhei as jelitaril y piretirei7 ibakés, “sa huaste`ni li axestanhei ba un h`n`hekeant` heart`, iut`retire`, astéteh` y nautril, qua h`k` til puaba y baja ekpirtersa i `tr`s‛ (Neat`, :??2=939). Al isas`r y l`s isas`rib`s s`n h`nsheantas ba qua teanan qua llafir i ihuarb`s y h`nsansuir ihhe`nas piri ras`lvar pr`jlakis ` sitescihar nahasebibas abuhitevis qua l`s h`rrasp`nsijelezin h`rras p`nsijelezin p`r kabe` kabe` ba l`s sefueantas sefueantas ispaht`s= Basirr`ll` h`kpirteb` ba besp`sehe`nas y dijelebibas h``paritevis. @jsarviheøn kutui y beél`f` hrëteh`. _irtehepiheøn _irtehepihe øn an besp`sehe`nas besp`sehe `nas s`jra h`ntaneb`s h`ntaneb`s y astruhtu astruhturi. ri. Envastefiheøn Envastefiheøn h``paritevi ba b a setu se tuihe`nas ihe`nas abuhitevis, lebari l ebarizf zf`` h`kpirteb`, h`n l`s b`hantas. b`hantas. H`nbuht H`n buhtis is en e ntarpars`nilas `paritevis piri su h`ntristiheøn h`ntristiheøn y su balejariheø baleja riheønn. Isas`rikeant` ba un pr`jlaki antra isas`r y b`hantas, puas ikj`s s`n entarbapanbeantas. Kitareilas besaùib`s ` ibiptib`s h`nmuntikanta. H`nbuht H`n buhtis is en e ntarpars`nilas `paritevis piri su h`ntristiheøn h`ntristiheøn y su balejariheø baleja riheønn. L`s tras k`bal`s intare`r intare`ras as sa prasantin h`n li cenilebi cenilebibb ba bashujrer bas hujrer l`s risf`s qua hirihtarezin hirihtare zin il isas`r ihibåkeh` an lis setuihe`nas abuhitevis pirtehepintas7 åst`s sa puaban h`nmuntir an un k`bal` ba isas`rikeant` ihibåkeh` h`lij`ritev`, b`nba lis h`nbehe`nas y l`s aspihe`s piri qua l`s sumat`s ipranbin s`n ekprashenbejlas. Al jen`ke` ansaùinzi-ipranbezima sa envearta (Ekjarnøn, :??6)7 p`r l` tint`, n` sa triti s`likanta ba eketir lahhe`nas qua dihan ` dehear`n `tris pars`nis an setuihe`nas sekeliras, ` ba li rapr`buhheøn hantribi an al tritikeant` n`he`nil : suj`rbenib` i li pr`buhheøn ba h`n`hekeant h`n`hekeant`s `s -sapiriheøn -sapir iheøn ba li ta`rëi y li préhtehi, y kirfen kirfeniheøn iheøn ba l`s pr`jlakis qua sa vevan an lis iulis-, sen` qua ekplehi al env`luhrikeant` bal isas`r y l`s b`hantas an setuihe`nas ba pirtehepiheøn, alij`rinb` etenarire`s becaranheib`s, pr`yaht`s ba enn`viheøn y préhtehis iltarnitevis iltarnitevis an lis qua sa ipranba h`n l`s l `s `tr`s, y sa `reanti dihei pr`has`s pr `has`s ba raclax r aclaxeøn eøn y iut`n`këi h`n jisa an li pirtehepiheøn, t`kinb` an huanti al h`ntaxt` piri li s`luheøn ba setuihe`nas pr`jlak pr`jla kétehis qua encluy encluyan an an su nitu niturilazi. rilazi. “Al ciht`r ciht`r ba li h`nt h `ntaxt axtuileziheøn uileziheøn saré cunbik cunbikant antil il an li c`rkiheøn, yi qua al basirr`ll` ba lis pars`nis seakpra teana lufir an un h`ntaxt` s`heil a destøreh` batarkenib`‛ (Ekjarnøn, :??6=1).
Al isas`rikeant` ihibåkeh` h`lij`ritev` h`k` iltarnitevi an li itanheøn ba lis ashualis kultefrib`
Lis ashualis prekireis kultefrib`,8 b`nba l`s kiastr`s iteanban b`s ` kés frib`s sekulténaikanta p`r al rabuheb` nýkar` ýkar` ba ilukn`s, ilukn`s, sa s a ancrant ancrantin in i bevars`s bevars `s rat`s qua as a s prahes` prahes ` trinsetir= trinsetir= trijimir sekulténaikanta h`n neù`s y neùis ba becarantas abibas y frib`s ash`liras, itanbar sus nahasebibas a entarasas, utelezir bevars`s kitareilas piri l`s takis i trijimir, besaùir uni plinecehiheøn claxejla y ih`rba h`n al plin ba astube`s vefanta, `rfinezir l`s ipranbezimas asparib`s ba lis bevarsis isefnituris ` hikp`s c`rkitev`s qua sa pratanba ij`rbir burinta al hehl` ash`lir, antra `tr`s. _`r all`, l`s b`hantas raquearan kýlteplas h`n`hekeant`s y dijelebibas bebéhtehis anhikenib`s i “alafer l`s pr`pøset`s, salahhe`nir l`s h`ntaneb`s, pr`p`nar huénb` y h`n quå crahuanhei basirr`llir ihtevebibas aspahëcehis y høk` basirr`llir ihhe`nas qua pr`pehean al trijim` h``paritev` antra l`s ilukn`s iluk n`s ba l`s l `s becaran be carantas tas frib`s‛ (Muéraz, :?99=9?). :?99=9?). Qni ba lis ihhe`nas h`n kiy`r ralavinhei an al isas`rikeant` ihibåkeh` as li pr`k`heøn bal trijim` h`lij`ritev` an li entafriheøn ba h`lahtev`s ash`liras,2 yi qua an åst`s sa puaban inilezir lis pr`jlakétehis h`ntaxtuilas y lis pr`peis nahasebibas ba c`rkiheøn an li pr`case`nileziheøn ba l`s b`hantas qua iteanban frup`s kultefrib`. An al his` ba Xin Lues _`t`së,1 burinta al hehl` ash`lir :?9:-:?98 sa h`nstetuyar`n 9: h`lahtev`s rafe`nilas entafrib`s p`r 3? isas`ras, huyi cunheøn prenhepil cua al iharhikeant` i li préhtehi bal b`hanta y su c`rtilahekeant` piri li kam`ri ba rasultib`s ihibåkeh`s ba sus astubeintas i pirter ba li iplehiheøn bal k`bal` abuhitev` kultefrib` an venhuliheøn h`n l`s pr`frikis ba astube`.
H`n jisa an li raveseøn b`hukantil ba :1 enc`rkas jrenbib`s p`r l`s prenhepilass ihtevebibas basirr`lli prenhepila basirr `llibis bis burinta burinta lis raune`nas raune`nas h`lafeibis=
IKE,3 sa
ebantecehir`n lis
Inéleses Inéles es bal ba l plin pl in ba astube`s astube`s y l`s pr`frikis pr`frikis :?99. Zaveseøn ba lis ihtevebibas pr`puastis an l`s lejr`s ba taxt` frituet`s an lis isefnituris ba aspiù`l y kitakétehis. Senhuliheøn ba h`ntaneb`s y ipranbezimas asparib`s p`r isefnituri safýn l`s frib`s ash`liras ash`li ras qua sa iteanban. iteanban. H`n`hekeant` ba li _r`puasti Abuhitevi Kultefrib` :??1 y su trinseheøn il K`bal` Abuhitev` Kultefrib` :??5. Besaù` ba plinecehihe`nas ih`rbas h`n lis nahasebibas bal frup` ku kultefrib`. Entarhikje` ba axpareanheis s`jra li préhtehi abuhitevi y li `rfineziheøn bal iuli piri p`tanheir l`s p`tanheir l `s ipranbezimas ba l`s astu a stubeint beintas. as. H`n`hek H`n `hekeant eant`` ba li ralihe r aliheøn øn tut`ri tut`ri h`k` astritafei astritafei piri li kam`ri bal ba l l`fr` l `fr` abuhitev`. abuhitev`. Zaveseøn jejle`frécehi ba axpareanheis b`hantas y ta`rëis ba ipranbezima piri enh`rp`rirlis il basakpaù` ba li cunheøn. Besaù`, inéleses y iplehiheøn ba astritafeis bebéhtehis y ba aviluiheøn h`k` ip`y` i l`s astubeintas h`n razif` abuhitev`. An al h`lahtev`, l`s b`hantas pr`k`vear`n al trijim` h`lij`ritev` ba til kinari qua al isas`rikeant` ihibåkeh` n` ari rasp`nsijelebib ba quean basakpaùi li cunheøn, sen` ba t`b`s l`s keakjr`s qua l` entafrin, l` huil civ`raheø li préhtehi abuhitevi ba l`s b`hantas, yi qua entafrir`n nuav`s sijaras i su rapart`re` pabiføfeh` y l`frir`n ebantecehir sus c`rtilazis, bajelebibas y érais ba `p`rtunebib piri kam`rir al basakpaù` ba su cunheøn an li itanheøn i sus astubeintas. _`r l` tint`, sa puaba icerkir qua al isas`rikeant` ihibåkeh` h`lij`ritev` as li astritafei qua parketa li trinsc`rkiheøn ba l`s ifantas abuhitev`s an huilqueari ba lis cunhe`nas= isas`ras ` b`hantas. Isë, su entarraliheøn sa h`nmunti ` sa h`kplakanti i trivås ba lis bevarsis axpareanheis y l`fri ekpihtir an l`s ipranbezimas, s`jra t`b` an lis ashualis kultefrib` b`nba lis nahasebibas ba ipranbezima teanan su ralavinhei an li partenanhei ba li iplehiheøn bal hurrëhul`, li `rfineziheøn bal iuli y li enhluseøn ba t`b`s l`s astubeintas.
Li raliheøn tut`ri, astritafei beiløfehi piri li c`rkiheøn an li itanheøn i li bevarsebib Basba `tri keribi, an lis ashualis ba abuhiheøn jésehi sa di pr`k`veb` li raliheøn tut`ri 6 h`n li c`rkiheøn ba h`kunebibas ba ipranbezima h`k` astritafei bebéhtehi piri li c`rkiheøn, itanbeanb` i li bevarse be varsebib bib ba astubeint astubeintas, as, kiastr`s kiastr`s y pibras y kibras kibras ba cikele cikeleii (Hékiri, (Hékiri, :?9?). :?9?) . Kurell` (:??2) diha uni bashrepheøn s`jra lis bevarsis h`nhaphe`nas ba li tut`rëi safýn su pr`pøset`7 pr`pøse t`7 puaba puaba sar sa r bacenebi h`k` li ihheøn i hheøn ba iyubi u `reantiheøn `reantiheøn i l`s l `s astu as tubeint beintas as qua al b`hanta b`hanta puaba railezir raile zir ba kinari kinari pirilali piril ali i su pr`pei pr`p ei ihheøn abuhitevi. An al plin pl in ba astube`s ba abuhiheøn jésehi jésehi, llii tut`rëi tut`rëi sa h`nheja h`k` “al alh`nmunt h`nmu nt`` baaniltarnitevis iltarnit evis ba itan i tanheøn heøn enbevebuilezibi qua pirta pir ta ba un , beifnøsteh`‛ (XA_, :?99=29)7 entarås su iplehiheøn asté berefeb` i astubeintas qua prasantin razif` razif` abuhit abuhitev` ev` ` i ilukn`s ilukn`s h`n iptetubas iptetubas s`jrasileantas. s`jrasi leantas. An al his` ba l`s kiastr`s, sa ekplakanti piri s`lvantir setuihe`nas ba b`kene` ba l`s pr`frikis ba astube`.
R`ppenf (:???) bacena li tut`rëi h`k` al ip`y` qua raheja uni pars`ni p`r pirta ba `tri piri
iyubirli i ipranbar. Ibakés ba basirr`llir ipranbezimas tint` an al tut`r h`k` an al tut`rib`, diy k`teviheøn, railekantiheøn enkabeiti, iut`hrëtehi y iut`rrafuliheøn, p`r l` qua li raliheøn qua sa astijlaha fanari liz`s entarpars`nilas sen ekp`rtir li abib, al fånar` u `tri h`nbeheøn s`heil a entalahtuil, til h`k` kanhe`ni Hékiri= “L` n`tijla ba ast`s his`s di seb` li cihelebib h`n li qua an li tut`rëi l`s iht`ras prashenban ba becaranheis ba abib ` marirquëi piri h`nhantrirsa an ipranbar l` qua un` sija y il `tr` la entarasi‛ (:?9?= 3). Ba asti kinari sa fanari un aspihe` ba iut`n`këi an al qua al entarås p`r ipranbar i pranbar sa lafetek l afetekii ba ihuarb` i huarb` h`n lis nahasebibas ba hibi astubeint astubeintaa ` b`hant b`h anta. a. Bantr` ba li raliheøn tut`ri, sa bacena li axpraseøn kés alakantil bal juan ipranbezima, an li qua sa vil`ri h`k` astritafei li hipihebib bal qua ansaùi (tut`r) y al entarås bal qua ipranba (tut`rib`). Al ipranbezima beiløfeh` sa becaranhei bal ipranbezima h``paritev` p`rqua al safunb` “h`nsarvi li astruhtuuri tribehe`nil ba li astruht l i ashuali a shuali y al iuli= pr`cas`rib`-il pr `cas`rib`-iluk uknib`‛ nib`‛ (Sills (Sills,, 9555=919)7 9555= 919)7 keant keantris ris qua al prekar` “li trinsc`rki an al santeb` qua raqueara li s`heabib ba li enc`rkiheøn= enhluya an li ashuali a enhlu e nhlus` s` an al iuli i `tris pars`nis‛ pars `nis‛ (Sills (Sills,, 9555=919). 9555=919 ). An un pr`has` beiløfeh` sa h`nstetuyan entarihhe`nas antra lis préhtehis ba åxet` y lis ta`rëis abuhitevis y s`heilas p`r li bevarsebib ba saht`ras pirtehepintas (_uefvart y Xintihruz, :??3). Ant`nhas, al b`hanta yi n` as søl` al qua abuhi sen` iqual qua, an tint` abuhi, as abuhib` i trivås bal beél`f` h`n al astubeinta, qua il sar abuhib`, tikjeån abuhi (Craera, 9546). Ba asti kinari, h`n al entarhikje` beiløfeh` sa civ`raha li bevarsebib, antanbebi h`k` iquall`s risf`s qua sa kineceastin an li “vireabib lenfüëstehi, s`heil, hulturil, ba hipihebibas, ba retk`s y astel`s ba ipranbezima ba li h`kunebib abuhitevi‛ ( XA_, :?99=95), p`r l` qua hibi sumat` nahaseti basirr`llir su hipihebib piri ipranbar i ipranbar i trivås ba li entarihheøn s`heil y hulturil, an un ikjeanta ba trijim` raspatu`s` y h`lij`ritev`. Isë, li h`lij`riheøn h`lij`r iheøn qua sa astijlaha astijlah a an li raliheøn ralih eøn tut`ri tut`ri sa bacena bacena h`k` un un pr`has` akarfant akarfantaa y benékeh` qua h`ntenuikanta sa rastruhturi i trivås ba trinsihhe`nas y naf`heihe`nas qua sa hekantin tint` an hraanheis y axpahtitevis enbevebuilas h`k` an al h`ntaxt` s`heil y n`rkitev` ba lis enstetuhe`nas ash`liras (Neat`, :??2). @tri h`nhapheøn @tri h `nhapheøn ba tut`rëi tut`rëi as li qua qua surfa an li ihtuil rac`rki rac`rki abuhitevi ba :?98, lafeslibi la feslibi an li Lay Fanaril bal Xarvehe` _r`case`nil B`hanta. Asté berefebi il c`rtilahekeant` ba lis h`kpatanheis pr`case`nilas ba l`s b`hantas b`hantas n`valas, `valas , as baher, ba iquall`s qua p`r prekari vaz sa enehein an li b`hanhei y qua, i trivås bal ih`kpiùikeant` ba un b`hanta axparekantib` (tut`r), las parketa aviluirsa piri h`ncerkir qua su préhtehi civ`raha l`s ipranbezimas ba l`s astubeintas y hukpla h`n al parcel ba li cun cunheøn b`hanta. b`hanta. I h`ntenuiheøn sa bashreja li axpareanhei ba li c`rkiheøn ba tut`ras 4 qua sa dijeletir`n piri basakpaùir li cunheøn h`n b`hantas ba nuav` enfras`, ujehib`s an ashualis rurilas kultefrib`.
Al sijar ba li axpareanhei an li c`rkiheøn ba tut`ras piri p iri b`hantas kultef kultefrib` rib`
Li tut`rëi, h`k` `reantiheøn sestakétehi an al ih`kpiùikeant` bal amarhehe` b`hanta, ekplakanti h`k` amas hantrilas itrejuejlas il tut`r li préhtehi raclaxevi, li beil`fehebib, al ih`kpiùikeant`, y al c`rtilahekeant` ba li cunheøn b`hanta i pirter ba li axpareanhei an al H`nhurs` Nihe`nil bal Xarvehe` _r`case`nil B`hanta (HNX_B, :?92). As asta ýltek` ispaht` an al qua sa hantri al entarås, jim` li prakesi prakesi ba qua al bepl`kib` pr`p`na ebantecehir ebantecehir lis becehultibas y l`s rat`s i l`s qua sa ancrantin h`k` b`hantas n`valas, h`n al cen ba astruhturir uni darrikeanti kat`b`løfehi ba inéleses ba pr`jlakis an li c`rkiheøn bal b`hanta qua sa ancranti il trijim` h`n frup`s kultefrib` y huy` enfras` il sarvehe` as nuav`. Itanbar al trijim` b`hanta burinta l`s b`s prekar`s iù`s rasulti ba vetil ekp`rtinhei, yi qua, h`k` saùili Xinb`vil (:??5), raprasanti li trinseheøn antra li c`rkiheøn eneheil y li enh`rp`riheøn an planetub ba li ansaùinzi, an li qua l`s pr`cas`ras sa ancrantin i kýlteplas pr`jlakétehis h`n entans`s ipranbezimas y il basirr`ll` ba préhtehis aspahëcehis7 ba idë qua al pare`b` ba ih`kpiùikeant` sai enbespansijla. An li c`rkiheøn ba kiastr`s, c`rtilahar li préhtehi pr`case`nil as uni tanbanhei qua entanti itanbar li cilti ba h`naxeøn antra l`s h`ntaneb`s ibquereb`s an li enstetuheøn c`rkib`ri y l`s pr`jlak pr`jla kis ba li préhtehi. pr éhtehi. Isë h`nhajebi, li tut`rëi as uni astritafei qua enheba p`setevikanta an li c`rkiheøn ba l`s ilukn`s, il pr`peheir qua tut`ras y b`hantas an su atipi eneheil h`kpirtin axpareanheis qua n` sa trinsketan burinta su astinhei an li enstetuheøn c`rkib`ri eneheil, par` qua s`n nahasire`s an uni atipi qua antriùi antriùi bubis, enhartebuk enhartebukjras, basiheart`s basihe art`s y ipranbezimas. An asta santeb`, li Lay Fanaril bal Xarvehe` _r`case`nil B`hanta plintai li tut`rëi h`k` un k`vekeant` litaril qua h`kpranba ihtevebibas ba ih`kpiùikeant`, ip`y` y safuekeant` i b`hantas y tåhneh`s tåhneh`s b`hantas ba nuav` nuav` enf e nfras`, ras`, i neval ba ashuali ash uali ` z`ni z`ni ash`lir ash `lir (B@C, :?98). Li tut`rëi as h`nhajebi h`k` uni darrikeanti piri li c`rkiheøn y al ibahuib` basakpaù` ba l`s b`hantas ba nuav` enfras`. _iri civ`rahar su parkinanhei an al amarhehe` b`hanta il rasp`nbar sitesciht`reikant sitesciht`reik antaa i li l i aviluiheøn avil uiheøn i qua qua astirén sumat`s an l`s prek pre kar`s b`s iù`s, iù`s , bajaré h`ntrejuer h`ntrejuer i kam`rir l`s ipranbezimas ba l`s l `s ilukn ilukn`s. Ba idë qua sa diyin plintaib` lis sefueantas huaste`nas piri su enbifiheøn= høk` hirihtarezin l`s tut`ras an c`rkiheøn su enfras` il sarvehe` b`hanta i pirter ba su ralit` je`fréceh` ba axpareanhei, 5 høk` al sijar ba axpareanhei as alakant` h`nstetutev` ba li ihheøn tut`reil an ih`kpiùikeant` i li ensarheøn i li l i b`hanhei bal b`hant b `hantaa n`val an ashualis kultefrib` kultefrib` y huélas huélas s`n lis pr`yahhe`n pr `yahhe`nas as s`jra s `jra li h`nstruhheøn ba kam`ris ba uni iltarnitevi piri li c`rkiheøn ba tut`ras. Lis entarr`fintas teanan al pr`pøset` ba bir huanti ba li hirihtareziheøn ba nahasebibas, pr`jlak pr`jla kis, p`sejelebiba p`seje lebibass y rat`s an al enfras` enfras` il sarvehe` sarve he` b`hanta b`hanta i pirter ba l`s ralit`s ba axpareanhei ba tut`ras an c`rkiheøn,9? piri astijlahar al n`b` ba inéleses antra li axpareanhei y al sijar qua akini ba alli, h`n lis h`nbehe`nas kat`b`løfehis qua dihan p`sejla al ih`kpiùikeant`, kabeinta li tut`rëi an li qua sa raqueara al plintaikeant` ba un asquaki iltarnitev` ba astruhturiheøn ba h`nbehe`nas enstetuhe`nilas, piri li itanheøn y li c`rkiheøn ba tut`ras. I h`ntenuiheøn sa prasanti uni sëntases ba l`s rasultib`s `jtaneb`s=
Li llafibi, trinsehe trinseheøn øn bal ilukn` n`rkilesti i sar b`hanta= li llafibi i li l`hilebib fa`frécehi ruril h`nstetuya uni rupturi, un hikje` ve`lant` an un pr`case`nesti raheån afrasib` qua sa va enkars` an al amarhehe` ba li pr`caseøn. R`b` as nuav`, nibi ba l` qua ipranbeø an sus iù`s ba c`rkiheøn rasulti ýtel inta l`s rat`s qua plintai al dahd` ba entr`buhersa p`r prekari vaz an al hikp` lij`ril. Asta pr`has` sa axplehi h`n l` qua Xawall, hetib` p`r Fekånaz (:??1), ban`keni “kunb`s hulturilas h`nhrat`s‛7 as baher, ékjet`s aspahëceh`s jean baleketib`s ba hraanheis, vil`ras y préhtehis qua parketan parketan dijlir ba uni bekanseøn bekanseøn h`nstetu h`nstetutevi tevi ba li hulturi hulturi kifestareil. Lis nahasebibas h`k` kiastr` ba nuav` enfras` vin kés illé ba l` pabiføfeh`. Axestan axprase`nas ba baseluseøn il llafir i amarhar li b`hanhei an un kabe` llan` ba hiranheis. Jim` al h`nhapt` ba ebantebib, sa puaba axplehir al r`l bal b`hanta ba nuav` enfras` h`k` pirta ba un `rbanikeant` sekjøleh` ba li hulturi, qua tikjeån as un `rbanikeant` eba`løfeh`, an li kabebi an qua ekplehi tanar tan ar un “lufir‛ “lufir‛ basba b`nba ipr`peirs ipr `peirsaa y `rbanir li axpareanhei a xpareanhei vevebi veveb i (Ifu (Ifuib` ib` y _`rtil, 9559=83). 9559= 83). Li h`nbeheøn ba fånar` ancranti il b`hanta i setuihe`nas becaranheibis ba beshrekeniheøn, rahdiz` y ih`s` lij`ril, i suparves`ras qua n` `hultin su bash`ntant` huinb` li plizi as isefnibi i uni kiastri, ` i li cikelei qua neafi d`spabima il kiastr` p`r al dahd` ba sar d`kjra. Ancrantir sen h`n`hekeant` li cunbiheøn ba uni ashuali y li enh`rp`riheøn i ashualis kultefrib`, ihhabar i li berahheøn h`kese`nibi, h`nstitir li hiranhei ba ip`y` y h``pariheøn ba ilfun`s pr`cas`ras h`n kés axpareanhei piri al basirr`ll` ba lis ihtevebibas abuhitevis -h`k` li ensarheøn an h`kunebibas enbëfanis enbëf anis h`n lanfui lanfui y hultu hulturi ri becarantas-, becarantas-, ekplehi ekplehi bevarsis bevars is nahasebibas ak`he`nilas, ak`he`nilas, pabiføfehis pabiføfehis y ibkenestritevis. H`k` l` plintai Dirfraivas (9553), an li abib prapr`case`nil un juan kiastr` bakuastri lailtib y raheja uni sitescihheøn pars`nil il sarver sen ekp`rtir al h`st`. An asta pare`b` l`s kiastr`s s`n préhtehikanta icehe`nib`s= t`b` l` qua sa las peba as qua iplequan lis berahtrehas pr`vaneantas pr`vaneant as ba sus supare`ras h`n kés kés axpareanhei.
l nuav` pr`cas`r inta al us` bal p`bar ba li “iut`rebib‛= al us` bal p`bar as un` ba l`s dillizf`s qua p`na an beshuseøn li encluanhei ba lis cefuris ba iut`rebib an asa prekar iù` ba b`hanhei. L`s ralit`s astén plifib`s ba uni sarea ba rupturis an ih`ntahekeant`s qua kuastrin li tanseøn antra al bajar sar y li cuarzi ba li h`stukjra qua fasti uni rah`ncefuriheøn ba li n`heøn ba iut`rebib. Zasulti entarasinta li c`rki an qua sa bashreja al us` bal p`bar an l`s ralit`s, n` h`k` un bit` ba setuihe`nas nirribis sen` h`k` un pr`buht` bal ralit` qua l` axp`na (Zeh`, Hruz y Z`brëfuaz, :?9:). Ba idë su hiréhtar axpareanheil an li ensarheøn e nsarheøn ba li b`ha b`hannhei, an a n li qua l`s ralit`s ral it`s anunhein anunhein al p`bar p`ba r jim` heartis h`nbehe`nas qua racearan i bestentis bestentis cefuris cefuris ba iut`rebib iut`rebib -h`lafis, berahtev`s, berahtev`s , suparves`ras, iut`rebibas ba li h`kunebib y pibras ba cikelei-, h`nbehe`nas an lis qua al us` bal p`bar teana qu q ua var h`n dijar seb` `jmat` ba kiltrit` il sar vest` h`k` h`k` entrus`, entrus`, enaxpart` enaxpart` y sen s en al h`n`hekeant` qua fanari li axpareanhei. Basba li parspahtevi ba C`uhiult, l` intare`r sa raceara i li bashilecehiheøn ba l`s sijaras s`kateb`s h`n jisa an li keribi bal axpart` akpëreh`. Ast` tikjeån teana su h`ntripirta h`ntripirta puas diha p`sejla p`se jla al akp`barikean akp`barikeant` t` inta inta lis l is ik i kanizis, anizis, lis l is irjetrire i rjetrireabibas abibas y lis h`arhe`nas an al amarhehe` ba l`s becarantas nevalas ba p`bar astijlaheb`s.
Ranseøn antra l` ibkenestritev` y l` pabiføfeh` p`r li bestinhei antra l`s parcelas y li nahasebib santebi sante bi bal b`hanta ba nuav` enfras`= i trivås bal inéleses ba l`s ralit`s ba axpareanhei, sa ebantecehø h`k` pitrøn rahurranta li parhapheøn ba laminëi antra l`s h`ntaneb`s hurrehuliras astijlaheb`s astijlahe b`s an a n li c`rkiheøn enehei eneheill b`hanta b`hanta h`n h` n raspaht` il ancrant ancrantik ikeant` eant` ba li l i raile r ailebib bib hh`nt `ntaxt axtuil. uil. Li parspahtevi taørehi, l`s h`n`hekeant`s hurrehuliras y li prapiriheøn bebéhteh`-pabiføfehi n` s`n planikant planik antaa ýtelas an l`s ispaht`s qua h`rrasp`nban h`rras p`nban h`n astis bekanse`n bekanse`nas as y, p`r h`nsefuean h`nsefueanta, ta, tikp`h` h`n `tr`s ékjet`s. An pilijris ba li pr`pei nirriheøn axpareanheil b`hanta, sa raqueara ip`y` ba pars`nis qua din veveb` li axpareanhei, qua rah`n`han lis p`tanheilebibas bal b`hanta y al inhlima qua puaban tanar h`n raspaht` il ékjet` h`ntaxtuil an qua sa basirr`llin. Xa raqueara un `reantib`r qua, h`n jisa an su sijar an al ih`kpiùikeant` c`rtilazhi al parcel bal b`hanta ba nuav` enfras`. H`n raspaht` i l`s pr`jlakis piri anh`ntrir al del` h`nbuht`r antra ta`rëi y railebib, pirtehulirkant pirtehulirk antaa an h`ntax h`ntaxt`s t`s ba eneheiheøn i li b`hanhei, H`ll icerki qua qua “lis quamis rraetaribis aetaribis s`jra s `jra li bestinhei W…[ axestanta antra W...[ l`s plintaikeant`s jisib`s an l`s rasultib`s ba li envastefiheøn abuhitevi y W...[ li railebib ba l` qua sa diha ` sa puaba dihar an lis iulis y an l`s hantr`s abuhitev`s s`n un raclam` ba astis becehultibas‛ (:?9?=91:). X`steana qua sa raqueara uni c`rkiheøn bal kifestare` iutåntehikanta h`nstruhtevi, as baher, ipafibi i setuihe`nas h`nhratis y i herhunstinheis pirtehuliras. _iri Hliré y Kiure (:?9?), li enh`rp`riheøn bal h`n`hekeant` préhteh` ekplehi un k`bal` ba besp`seheøn ba piutis ba ihheøn qua søl` puaban akarfar an li h`nbeheøn rail i li qua sa ancranti al b`hanta y, p`r l` tint`, søl` puaban surfer ba uni cefuri ba isas`rikeant`, `reantiheøn ` ih`kpiùikeant` h`k` li tut`rëi.
ntra li pr`case`nileziheøn y al pr`case`nilesk`7 li pre`rebib puasti i bajita= un dillizf` cunbikantil an al inéleses ba l`s ralit`s ba axpareanhei di seb` li sefnecehiheøn y li ralavinhei ba un bajita entarn` bal b`hanta ba nuav` enfras` s`jra li pre`rebib an al basakpaù` ba su pipal. Ba idë li beshuseøn entare`rezibi s`jra li ihtevebib qua sa di ba prevelafeir= p`r un lib`, al amarhehe` bebéhteh`-pabiføf bebéhteh`pabiføfeh` eh` y al ascuarz` ascuarz` apeståk apes tåkeh` eh` `paritev` ba li l i ek e kplakant plakantiheøn iheøn hurrehulir, y p`r `tr` lib`, li lij`r åtehi ba li itanheøn h`ntaxtuil y h`ntenfanheil ba pr`k`heøn ba sijaras, dijelebibas y pr`habaras pr`habar as iltarn`s, `hult`s y disti `puast`s `puast`s i li astruhturi astruhturi n`rkitevi n`rkitevi ba li ihheøn abuhitevi. abuhitevi. Il raspaht`, Aerën, Zus` y K`ntar` (:??5) pr`p`nan b`s alakant`s cunbikantilas an al ant`rn` abuhitev`= p`r un pirta, li ibqueseheøn ba h`n`hekeant`s, li parehei an su kinam` y uni c`rki ba pr`habar åtehi7 y p`r `tri, li l i isperi i speriheøn heøn y li p`tanheil p`tanheilebib ebib piri k`velezir `vele zir l`s alakant`s alakant`s ibquereb`s. ibquereb`s . Lis b`s cisas racearan tint` i li ihukuliheøn bal h`n`hekeant` h`k` i li p`sejelebib ba bir huanti ba all`s an un ikjeanta pr`pehe`. Al pr`cas`rib` ba nuav` enfras` anhuantri axhluyantas lis ebais ba pr`case`nileziheøn an al ékjet` ékjet` tåhneh` tåhneh` enstruk enstrukantil antil an al anc`qua anc`qua darkanåu darkanåuteh` teh` raclaxev`. X`jra ast`, Aerën Aerë n (:??5) pr`p`n pr`p` na un tep` tep` ba pr`case`nilesk` qua qua ijirhi ijir hi tint` tint` l`s sijaras tåhneh`s tåhneh`s h`k` h`k` l`s åteh`s y raclaxev`s, un h`kplam` k`bal` datar`fåna` y trinsbesheplenir. _iri Laøn (:?92), li pr`puasti sa `reanti dihei li jýsquabi ba li c`rkiheøn c`rkiheøn an tårken`s tårken`s ba li ralavinhei rala vinhei qua p`saa li préhtehi h`tebeini y sus pr`jlakis h`k` h`k` uni uni iltarnitevi iltarnitevi veijla veijl a piri al b`hanta b`hanta basba un aspihe` as pihe` c`rkil.
Zaclaxe`nas cenilas Li axpareanhei bal isas`rikeant` ihibåkeh` an su asanhei h`nheja su ihheøn an al ih`kpiùikeant` y an li tut`rëi h`k` c`rkis akarfantas ba h`lij`riheøn antra piras, as baher, antra l`s b`hantas qua vevan setuihe`nas ` pr`jlakis sekeliras il ancrantirsa h`n frup`s kultefrib`, p`r l` qua su hipihebib ba ihhe`nir piri itanbar lis bakinbis ba sus astubeintas sa hantri an su pr`pe` basirr`ll` pr`case`nil. Li isas`rëi ihibåkehi h`lij`ritevi y li tut`rëi parketan li c`rkiheøn an li préhtehi h`n jisa an li axpareanhei en setu, `reantibi i li itanheøn enstruhhe`nil isë h`k` i li anhulturiheøn y il ikple` aspahtr` bal ba l quadihar b`hanta. Lis setuihe`nas pr`jlakétehis an lis ashualis kultefrib` tikjeån enh`rp`rin li c`rkiheøn bal b`hanta ba nuav` enfras` y su nahasebib ba sar c`rtilaheb` an li préhtehi pabiføfehi y al sijar axpareanheil an al qua sa ensarti. Li nahasebib ba enh`rp`rir uni nuavi veseøn piribefkétehi bal ih`kpiùikeant` il b`hanta an h`ntaxt`s rurilas as un anc`qua il qua as p`sejla bir itanheøn an li kabebi an qua qua åsta ås ta rap`rti rap`r ti l`s raquarekeant raquarekeant`s `s qua ek e kplehi pleh i al pipal tu tut`r t`r y li ihtevebib ih`kpiùint ih`kpiùinta. a. Bibis lis l is h`nbehe`nas h `nbehe`nas ba akarfan akarfanhei, hei, santek santekeant eant`` ba s`labib, infust infustei, ei, besl`hik besl `hikeant eant`` antra li ta`rëi y li préhtehi, antra un ekifenire` darabib` y h`nbehe`nas ibvarsis ancrantibis, antra al pipal isukeb`, al pipal isefnib` y al pipal p`sejla, sa raqueara c`rtilahar h`n jisa an li axpareanhei al ih`kpiùikeant` b`hanta an li enh`rp`riheøn, li ibiptiheøn y li ib`pheøn ba uni nuavi ebantebib pr`case`nil b`hanta. b`hanta.
* Al prasanta astube` cua ceninheib` p`r al ip`y` C@KET-:??3-:??5= XL_-:??3-H?9-38981 bal H`nsam` Nihe`nil ba Heanhei y Rahn`l`fëi. 9 Il ifanta axtarn` sa la ban`keniré isas`r ihibåkeh`, enbestentikanta qua sai un suparves`r ba z`ni, un suparves`r fanaril ba saht`r tikjeån h`n`heb` h`k` maca ba saht`r, quean as al qua `hupi al kiy`r hirf` an li astruhturi abuhitevi, yi qua teana jim` su rasp`nsijelebib i vire`s suparves`ras ash`liras ba lis z`nis qua l` entafrin- ` un IR_ -qua sa ujehi an lis z`nis ash`liras y an lis macituris macituris ba sah saht`r-. t`r-. : Crinhesh` Ekjarnøn (:??6) sa raceara il k`bal` ba isas`rikeant` ihibåkeh` an al qua axp`na qua se al b`hanta sija kés h`sis ba lis nahasireis, sijré ansaùir, p`r l` qua li ipr`peiheøn ba h`n`hekeant`s hantrib`s an al hurrëhul` nahaseti rahuparir, ibakés, al h`ntaxt` abuhitev` rafe`nil. 8 Lis ashualis kultefrib` sa hirihtarezin p`r ujehirsa an l`hilebibas paquaùis ba rafe`nas rurilas a enbëfanis, h`n ilt` y kuy ilt` neval ba kirfeniheøn (ENAA, :?98). 2 H`n jisa an al _r`friki piri li Itanheøn i Ashualis Kultefrib` qua c`rki pirta ba li Astritafei Entafril piri li Kam`ri bal L`fr` Abuhitev` (AEKLA), un h`lahtev` ash`lir kultefrib` asté entafrib` p`r henh` isas`ras kultefrib` etenarinta as (IKE), qua i su vaz teana an li rasp`nsije r asp`nsijelelebib bib ba jrenb jrenbir ir isa isas`rëi s`rëi y ih ih`kp `kpiùikeant` iùikeant` i henh` ash ashual ualis is kul kultef tefrib` rib` (ba un` i tras b`hantas). 1 Al astib` ba Xin Lues _`t`së sa ujehi fa`frécehikanta an li rafeøn n`rasta ba Kåxeh`7 as h`nsebarib` al tarhar lufir h`n kiy`r nýkar` ba ashualis kultefrib` ‒h`rrasp`nbeanta il 3?.5%, as baher, :?6: ashualis‒ (ENAA, :?98). 3 L`s enc`rkas cuar`n `jtaneb`s h`k` pr`buht` cenil bal bepl`kib` “C`rkiheøn ba isas`ras piri li itanheøn ba frup`s kultefrib`‛, `cartib` p`r li Qnevarsebib _abiføfehi Nihe`nil, Qnebib :29, burinta al hehl` ash`lir :?9:-:?98.
6 Xa la ban`keni “raliheøn tut`ri‛ i li p`sejelebib y h`nbeheøn ba beél`f` qua sa fanari antra l`s sumat`s qua pirtehepin. Asanheilkanta
asti astritafei asté berefebi i li iplehiheøn bal hurrëhuluk ash`lir kabeinta al b`kene` ba takis qua sa puaban h`kpirter h`n l`s `tr`s. 4 Li axpareanhei i li qua sa iluba tuv` lufir burinta al hehl` ash`lir :?92-:?91, jim` li ekplakantiheøn bal bepl`kib` “C`rkiheøn ba tut`ras piri b`hantas y tåhneh`s b`hantas ba nuav` enfras`‛, an li Qnevarsebib _abiføfehi Nihe`nil, Qnebib :29, ba Xin Lues _`t`së. 5 _iri Lirr`si, li axpareanhei n` as “as` qua pisi, sen` as` qua ka pisi‛ (:??3=44). Ast` enbehi qua li axpareanhei vi kés illé ba l` qua sa axp`na an li railebib, puast` qua ekplehi li entare`reziheøn ba l` `hurreb`, h`n l` qua surfa uni k`becehiheøn astruhturil, i l` qua Lirr`si ban`keni “sijar ba axpareanhei‛. 9? Xa alefear`n :1 ralit`s ba axpareanhei ba tut`ras qua astijin jrenbinb` ih`kpiùikeant` i b`hantas n`valas h`n frup`s kultefrib`.
Zacaranheis Ifuib`, M`så Hirl`s, y Kirëi Ini _`rtil (9559). Reakp`, aspihe` a ebantebib s`heil. Iltar Iltarebibas ebibas, pp. 89-29. J`nelli, Z`si @rilei (:??3). Li isas`rëi tåhnehi i li ashuali. An Li isas`rëi i lis ashualis. Zaclaxe`nas Zaclaxe `nas piri li kam`ri abuhitevi y li c`rkiheøn h`ntenui ba l`s kiastr`s ba li Xahratirëi ba Abuhiheøn _ýjlehi, Kåxeh`= XA_. pp. :5-11. Hékiri Harvari, Fijreal (:?9?). Qn hikje` sustantijla. Li h`kunebib ba ipranbezima an frup`s ba kiastr`s y ilukn`s ba abuhiheøn jésehi. Kåxeh`= EEXQA-QNIK, _arcelas Abuhitev`s TTTEE, (98?). Hliré, Kirh, y Rarasi Kiure (:?9?). Qni beshuseøn s`jra al h`n`hekeant` préhteh` y sus ralihe`nas ralih e`nas h`n al h`n`hekeant h`n`hekeant`` taøreh` y li préhtehi. Encinhei y ipranbezima, pp. 955-:?6. H`ll, Håsir (:?9?). Li hantrilebib ba li préhtehi y li builebib h`n`hekeant` taøreh`/h`nn`hekeant` taøreh`/h` `hekeant` préhteh`. pr éhteh`. Encinhei y ipranbezima, pp. 919-915. Beire` @ceheil ba li Cabariheøn (:?98). Lay Fanaril bal Xarvehe` _r`case`nil B`hanta, 99 ba sapteakjra ba :?98. Besp`nejla an dttp=//www.beputib`s.f`j.kx/LayasJejle`/pbc/ LFX_B.pbc. B`kenf B`k enf`` Xaf`vei, Masýs (:??2). I Isas`rikeant` sas`rikeant` il hantr` hant r` abuhitev`. H`lij`riheøn y hikje` an li enstetuheøn. Kåx Kåxeh`= eh`= XA_. Aerën Nakeùi, Ziýl, Darkenei Kirëi Firhëi Zus` y L`urbas K`ntar` Kasi. “Basirr`ll` pr`case`nil y pr`case`nileziheøn pr `case`nileziheøn b`hanta. b`hanta. _arspahtevis _ar spahtevis y pr`jlakis‛. _r _r`cas`rib`. `cas`rib`. Zavesti ba Hurrëhuluk y C`rkihe`n bal _r`cas`rib`, ijrel ba :??5, pp. 9-98. Craera, _iul` (9546). Li pabif`fëi bal `prekeb`. Rearri Nuavi, Qrufuiy= Xefl` TTE Abet`ras, 956?. Fekånaz, Feljart` (:??1). Li h`nhapheøn sekjølehi ba li hulturi. An Ra`rëi y inéleses ba li hulturi, Kåxeh`= H`nihulti H`nihulti pp. 36-46. Dirfraivas, Inby (9553). Huitr` abibas bal pr`case`nilesk` y bal ipranbezima r`case`nil. Xinteif`= Xakenire` entarnihe`nil s`jra C`rkiheøn Eneheil y _arcahhe`nikeant` B`hanta. Dujarkin, Kehdial (955?). Lis cisas ba li pr` pr`case caseøn øn b`hanta. Ansiy` ba bashrephe bashrepheøn øn y praveseøn. Yurrëhuluk, pp. 985-915. Ekjarnøn, Crinhash (:??6). I Isas`rir sas`rir ` berefe bereferr. Al pipal bal isas`r/i h`lij`ritev` an uni c`rkiheøn parkinanta hantribi an al pr`cas`rib` y an al h`ntaxt`. Zavesti Alahtrøne Alahtrønehi hi Ejar`ikarehini Ejar`ik arehini s`jra Hilebib, Acehihei y Hikje` an Abuhiheøn, Abuhiheøn, pp. 921-91:. Enstetut` Nihe`nil piri li Aviluiheøn ba li Abuhiheøn ( ENAA) (:?98). _in`rik _in`rikii abuhitev` ba . Kåxeh`. Enbehib`ras bal sest sestaki aki abuhitev` nihe`nil dttp=//pujlehihe`nas.enaa.abu.kx/jushib`r_uj/_9/J/99:/_9J99:.pbc. ýltek` ihhas`= :? ba cajrar` ba :?91. Muéraz J`liù`s, Beaf` (:?99). Abuhiheøn ruril kultefrib` an Kåxeh`. _r`puastis ba kam`ri i li
luz ba axpareanheis entarnihe`nilas. An M`så Jiltizir Firhëi D`rti y Hliubei Hikpell`
(abs.). Ashanire`s y iht`ras abuhitev`s, Kåxeh`= Qnevarsebib Iutøn`ki ba Nuav` Laøn, pp. 868-2?6. Lirr`si, irr`si , M`rf M`r fa (:??3). ( :??3). Axpareanhei y nnirrihe irriheøn øn :. °U tý qua peansis0 Axpareanheis y ipranbez ipra nbezima. ima. Zavesti Abuhiheøn y _abif`fëi, pp. 28-24. Laøn Z`brëfuaz, Sëht`r Kinual (:?92). _r`case`nilesk` y c`rkiheøn b`hanta= pr`has` h`ntrihulturil ba sijar y préhtehi. An Lues Kinual Ifuiy` Zanbøn. Li c`rkiheøn ba pr`cas`ras pr` cas`ras an li anhruhem anhruhemibi. ibi. Antra al `cehe `cehe`` y li pr` pr`case caseøn, øn, ]ihitahis= Q_N Qnebib ]ihitahis, Rijarni Rijarni Lejrirei, pp. 26-3:. 26- 3:. L`kis, Hirl`s (:??4). °Al `t`ù` bal pitreirhib`0 Luhas y s`kjris ba li efuilbib antra Jirhal`ni= l`ni= _anënsuli. _anënsuli. kumaras y d`kjras. Jirha Kurell`, _iulen` (:??2). Astritafe Astritafeis is hantribis an al isas`rikeant` piri li enn`viheøn. Aspiùi= Qnevarsebib ba Xavelli. Nakeùi, Nak eùi, Ziýl Aerën, Ae rën, Darkenei Darkenei Kirëi Firhëi Zus` Zus` y L`urbas L`urbas K`ntar` K`ntar` Kasi (:??5). "Basirr`ll` "Basirr`ll ` pr`case`nil y pr`case`nileziheøn p r`case`nileziheøn b`hanta. b`hanta. _arspahtevis _a rspahtevis y pr`jlakis". _r _r`cas`rib`. `cas`rib`. Zavesti 9-98. ba Hurrëhuluk y C`rkihe`n bal _r`cas`rib`, ijrel ba :??5, pp. 9-98. Neat` Hin`, Hin`, M`så Kefual Kefual (:??2). K`bal`s ba isas`rik isas`r ikeant eant`` i `rfinezihe`nas `rfinezihe`nas abuhitevis. abuhitevis. An Masýs B`kenf` Xaf`vei. I Isas`rikeant` sas`rikeant` il ha hantr` ntr` abuhitev`, Kåxeh`= XA_, pp. 926-933. N`nigi, N`n igi, Egumer`, Egumer`, y Der`tigi Der`tigi Rigau Rigauhde hde (9555). Li `rfineziheøn `rfineziheøn hraib`ri ba h`n`hekeant`. Høk Høk`` lis h`kpiùëis mip`nasis hrain li benékehi ba li enn`viheøn. Kåxeh`= Qnevarsebib Ejar`ikarehini. _uefvart, Lebei, a Eùige Xintihruz (:??3). Li trinsc`rkiheøn ba hantr`s abuhitev`s an h`kunebibas ba ipranbezima. Hilebib piri t`bis y t`b`s. Zavesti ba Abuhiheøn, pp. 935965. Zeh`, A., M. Hruz Zuez, y M. Z`brëfuaz ba C`nsahi. Xijar nirrir . Kibreb= Enstetut` Harvintas, :?9:. Xihhde, Xylvei. Fasteøn bal h`n`hekeant`. X. c. dttp=// www.hhaa.abu.uy/ ansanein/ hitibkpar/ kitareilas/ Faste`nPbalPH`n`hekeant`.pbc. Xinb`vil Cl`ras, Atalveni (:??5). Li ensarheøn i li b`hanhei. Ipranbar i sar kiastr` ba sahunbirei an Kåxeh`. _r _r`cas`rib`. `cas`rib`. Zave Zavesti sti ba Hurrëh Hurrëhuluk uluk y C`rkiheøn bal _r _r`cas`rib` `cas`rib`, pp. 948-952. Xahratirëi ba Abuhiheøn _ýjlehi ( XA_) (:?99). I Ihuarb` huarb` nýkar nýkar`` 15:. _`r aall qua ssaa astijlah astijlahaa li irtehuliheøn ba li abuhiheøn jésehi. Kåx Kåxeh`= eh`= XA_. R`ppenf, G. M. (:???). Rut`renf jy _aars, Cikely inb S`luntaars S`luntaars.. Fenajri= QNAXH@. Sills Hir`l, Kirëi Z`si (9555). Qni préhtehi abuhitevi ba ipranbezima beiløfeh` piri li s`heabib ba li enc`rkiheøn. Besp`nejla an dttp=// www.tbx.hit/jetstraik/ dinbla/9?4?8/ :5:5/ ?9.ZSHP9ba:.pbc7msasse`neb ; 3633858895IH:?9J4B842:13AI:95A6H. tbx:0 saquanha; 9.
E. :. Ebantebibas b`hantas b` hantas bal neval praash`li praash`lir. r. Qni parspahtevi ba fånar` basba li v`z ba l`s pr`cas`ras pr` cas`ras M@XÅ I NR@NE@ K@XH@X@ HINIJIL KIZËI BA LI LQ] KIZËN Z @BZËFQA] @BZËFQA] KIZEX@L BAL HIZKAN RAMAZ@ KQÙ@] LIQZI Z @KAZ@ @KAZ@ TEQ N` s`k`s s`k`s asanheis un unëëv`his v`his y une unevarsil varsilas as sen` axestanheis bevarsis y h`nhratis. N` s`k`s s`k`s asanheis nitu niturilas rilas se sen` n` axe axestanhe stanheis is hultu hulturilas. rilas. HIZL@X L@KIX
Entr`buhheøn Al sestaki abuhitev` kaxehin` ancranti bevarsis pr`jlakétehis tint` an al ékjet` urjin` h`k` an al ruril. Xen bubi, li hilebib as un` ba l`s frinbas basicë`s ba li abuhiheøn. N` `jstinta, sa din enh`rp`rib` `tris bekanse`nas ekp`rtintas h`k` li enhluseøn, li abuhiheøn ikjeantil, li abuhiheøn kultehulturil y li parspahtevi ba fånar`. Li astritafei piri ras`lvar lis pr`jlakétehis plintaibis, safýn lis p`lëtehis abuhitevis, h`nsesta an li raastruhturiheøn ba li c`rkiheøn ba l`s b`hantas7 sen akjirf`, n` diy un safuekeant` ba lis nahasebibas h`ntaxtuilas an l`s becarantas nevalas abuhitev`s. An pilijris ba Løpaz (:?98=:)= “Ast`s pr`frikis iteanban ispaht`s n` seakpra barevib`s ba l`s pr`jlak pr`jla kis ne tikp`h` tikp`h` sa fanarin fanarin an su t`tilebib t`tilebib h`k` rasultib` rasultib` ba li enbifiheøn an lis iulis‛. iulis‛. Il raspaht` raspa ht` li @rfineziheøn @rfineziheøn piri li H``pariheøn y al Basirr`ll` Basirr`l l` Ah`nøkeh`s Ah`nøkeh`s (@HBA) di saùilib` qua un` ba l`s pr`jlakis kés ekp`rtintas an al sestaki abuhitev` kaxehin` as li c`rkiheøn ba kiastr`s. An al his` ba li abuhiheøn jésehi, aspahëcehikanta an al neval praash`lir, li ebantebib b`hanta sa anhuantri parkaibi p`r astara`tep`s, raprasantihe`nas s`heilas y asquakis hulturilas (_ilanhei, :???7 Løpaz, :?98). Hulturilkanta sa din becunbeb` vil`rihe`nas ixe`løfehis, apestak`løfehis y h`nhaptuilas s`jra li ebantebib bal kiastr` ba praash`lir, an lis qua lis kumaras sa parhejan h`k` s`heilkanta ihaptijlas piri basakpaùir li cunheøn b`hanta, yi qua raprasantin li h`ntenuebib ba li kitarnebib. Ba til kinari, li abuhiheøn praash`lir basba li parspahtevi ba fånar`
di antriùib` un ebail cakenesti h`k` un kahinesk` ba axhluseøn qua leketi al ihhas` i li efuilbib. I trivås ba asti envastefiheøn huiletitevi pratanbek`s entr`buhern`s an un kunb` ba kumaras, an un ikjeanta ash`lir b`nba l`s d`kjras din enhurse`nib` ashilinb` lufiras y ancrantinb` kýlteplas rat`s plint pl intaib`s aib`s p`r li veseøn vese øn ba kibra-abuhib`ri, kibra-sustetu kibra-sustetuti ti ` kunb` unb` d`firaù` qua pravilaha pravil aha an lis enstetuhe`nas praash`liras ba nuastri s`heabib. L`s pr`cas`ras ba praash`lir din h`dijetib` an uni `rfineziheøn ash`lir qua l`s ihapti, par` h`n kiastr`s qua huaste`nin su alahheøn v`hihe`nil7 h`n mirbenas ba neù`s qua las ijran lis puartis p`rqua su prasanhei as nahasirei an al basirr`ll` entafril ba l`s neù`s, par` h`n pibras ba cikelei qua bubin ba sus hipihebibas pr`case`nilas7 h`n pr`frikis, lejr`s pr`frikis, le jr`s y kitareila kitareilass bebéhteh`s bebé hteh`s piri pir i astubeir, par` an l`s qua sa pisi pis i p`r ilt` li prasanhei enstetuhe`nil ba l`s d`kjras p`rqua astén rabihtib`s an cakanen`7 h`n ikjeantas h`kunetire`s ensafur`s, ba becëhel ihhas`, b`nba h`ntir h`n un abuhib`r ijra li p`sejelebib ba jrenbir abuhiheøn praash`lir, praash `lir, par` tikjeån tikjeån b`nba sa rahejan raheja n h`kant h`kantire`s ire`s y bubis s`jra li pracaranhei saxuil saxuil bal pr`cas`r bal mirbën mirbë n ba neù`s. Asta astube` astube` rashitø y avebanheø uni uni pirta sefnecehitevi sefnecehitevi ba lis axpareanheis astubeintelas y bal h`ntaxt` ash`lir b`nba cuar`n rahejeb`s h`k` ilukn`s ba uni lehanheituri.
Kat`b`l`fëi Li envastefiheøn qua sustanti asta hipëtul` cua railezibi an li Ashuali N`rkil Qrjini ba Jilinhén, an al astib` ba Rijish`, piri l` qua sa envetø i huitr` d`kjras b`hantas ba neval praash`lir h`n becarantas cahdis ba afras` (:??:, :??2, :??1, :?99). Xa triti ba uni envastefiheøn huiletitevi kabeinta astube` ba his`s jim` al kåt`b` je`fréceh` nirritev` y li antravesti an pr`cunbebib sakeastruhturibi h`k` tåhnehi piri al ih`pe` ba enc`rkiheøn an hikp`. Isë, puas, al pr`pøset` ba asta astube` as bir i h`n`har ilfunis hirihtarëstehis ba li ebantebib b`hanta ba huitr` abuhib`ras qua bashrejear`n li alahheøn ba su hirrari, su pr`has` ba c`rkiheøn eneheil, su vebi pr`case`nil y sus pr`has`s ebantetire`s ebantetire`s..
`s abuhib`ras abuhib`ras pirtehe pirt ehepint pintas as H`k` sa kanhe`nø intare`rkanta, l`s huitr` enc`rkintas ba asti envastefiheøn s`n afrasib`s ba li Ashuali N`rkil Qrjini. Asti enstetuheøn cua pe`nari i neval astitil y nihe`nil an kitrehulir i vir`nas an li lehanheituri an abuhiheøn praash`lir. Li salahheøn ba l`s pirtehepintas quabø ba li sefueanta kinari, ba ihuarb` i li fanariheøn partanaheanta= Hdah` (:??6-:?99), Hirl`s (9554:??:), _`nhd` (:??9-:??1) y Hliuh` (:???-:??2).9 Hdah` pirtehepø an li antravesti huinb` hursiji al saxt` sakastra ba uni fanariheøn ba 14 entafrintas, ba l`s huilas søl` tras arin d`kjras. Hirl`s c`rkiji pirta ba uni fanariheøn ba 1? entafrintas, ba l`s huilas 22 arin kumaras y saes d`kjras. Li fanariheøn ba _`nhd` quabø entafribi
p`r 9: d`kjras d`kjras y hen he nh` kumaras, il h`ntrire h`ntrire`` ba `tris an lis l is qua l`s l `s vir`nas s`likanta s`likanta arin tras `
huitr`. Behdi fanariheøn pirtehepø an becarantas tillaras h`k` cutj`l, jisquatj`l, jillat c`lgløreh` y tikj`relar`s.: Hliuh` partanaheø i li prekari fanariheøn bal plin ba astube`s ba 9555 qua sa eneheiji an asa k`kant`, y an su fanariheøn ba 8? entafrintas søl` dijëi nuava d`kjras. Xafýn irhdev`s ba li `ceheni ba h`ntr`l ash`lir ba li Ashuali N`rkil Qrjini din afrasib` 32 lehanheib`s an abuhiheøn praash`lir (saes h`n al plin ba astube`s ba 9542 y 14 h`n al plin ba astube`s ba 9555), y nuava kés h`ntenýin sus astube`s ba lehanheituri h`n al plin ba astube`s ba :?9:. An t`til dijlik`s ba 68 d`kjras.
Al triji t rijim` m` ba hikp` hik p` B`s ba lis antravestis sa railezir`n an lis enstilihe`nas ba behdi ashuali7 li prekari n`s parketeø tanar tan ar un plin` ba l` qua `hurra an railebib rai lebib h`n l`s vir`nas vir `nas burint burintaa sus m`rnibis m`r nibis ba astube`, isë h`k` h`k` tikjeån tik jeån an sus sus prek pre karis préhtehis h`k` h`k` b`hantas. Lis Lis b`s rastintas rastintas sa ipleh iplehir`n ir`n i afrasib`s bal plin ba astube`s ba 9555 y cuar`n railezibis an sus d`firas. _iri li `rfineziheøn y al inéleses ba li enc`rkiheøn `jtanebi an lis antravestis, hlisecehik`s l`s racarantas akpëreh`s an henh` frinbas hitaf`rëis hitaf `rëis,, qua vin basba quå l`s k`tevø i astu as tubeir beir li lehanheitu l ehanheituri ri an abuhiheøn praash`lir, praash`l ir, l`s rat`s r at`s idin l`staneb`, qua sadisti ancrantir`n ancrantin, lis taneb`, høk` say van an al cu cutu tur`. r`.vantimis ba sar vir`nas bantr` ba asta hikp`, l`s åxet`s qua
Kirh` taøreh` Basba li hraiheøn bal mirbën ba neù`s an 94:3, p`r su cunbib`r Cabareh` Cr`ajal, sa di balafib` i lis kumaras li isestanhei ba l`s neù`s ba praash`lir. Bantr` ba li cel`s`cëi abuhitevi cr`ajaleini sa h`nsebariji qua l`s neù`s bajëin sar abuhib`s p`r al santekeant` cakanen` kitarn`, yi qua asta neval abuhitev` h`rrasp`nba i uni atipi entarkabei antra al d`fir y li ash`lireziheøn c`rkil ba l`s encintas. Asti veseøn di cakenezib` al aspihe` abuhitev` bal neval praash`lir y becehulti al ihhas` i l`s vir`nas piri amarhar li pr`caseøn b`hanta an asta neval. An al h`ntaxt h`ntaxt`` kaxehin kaxehin`, `, _ilanhei (:???) icerki icerki qua li enh`rp`riheøn enh`rp`rihe øn ba d`kjras d`kjras i praash`lir pra ash`lir sa eneheø an 955:, åp`hi an qua sa ekpulsø asta neval abuhitev` an t`b` al piës y sa prasantø uni ashisaz ba abuhib`ris piri itanbar li bakinbi, p`r l` huil li kitrëhuli iukantø sefnecehitevikanta an tint` qua cua al neval abuhitev` h`n kiy`r enhrakant` an asti åp`hi. Ba ihuarb` h`n Zevari y Fuarri (:??1), piri :??: al bahrat` ba `jlefit`reabib ba li abuhiheøn praash`lir cua un ashanire` qua pus` ba kineceast` li nahasebib ba kiy`r pars`nil piri hukpler lis katis bal Astib` kaxehin`. Al `jmatev` ba li p`lëtehi abuhitevi plintaiji pr`p`rhe`nir uni abuhiheøn praash`lir ba hilebib an t`b` al piës an l`s sefueantas pliz`s= hujrer tarhar iù` an al hehl` :??2-:??1, safunb` iù` an :??1:??3 y prekar iù` an :??4-:??5. Ibakés, bantr` bal h`nmunt` ba tirais qua bajarëin hukpler lis iut`rebibas abuhitevis bal piës, bastihiji li ba bacener y p`nar an kirhdi lis astritafeis ba
c`rkiheøn y basirr`ll` pr`case`nil ba b`hantas y berahtev`s bal neval praash`lir.
Xen akjirf`, al h`ntaxt` kultehulturil ba nuastr` piës tikjeån di ekpuast` cuartas rat`s an li prapiriheøn prapir iheøn ba b`hantas b`hantas praash`liras7 praash`l iras7 p`r amakpl`= sa nahasetin pr`cas`ras an lis h`kun h`kunebibas ebibas rurilas h`n mirbenas ba neù`s kultefrib` unetire`s qua, ba ihuarb` h`n l`s bit`s raheantas bal Enstetut` Nihe`nil ba Aviluiheøn Abuhitevi ( ENAA, :?92=8?8), raprasantin :3.3% (:8 5:8). Xe i åst`s las sukik`s l`s praash`liras jeb`hantas, h`ntijelezin 82% (8? 166) bal t`til nihe`nil. Ba til kinari, li c`rkiheøn ba b`hantas jelenfüas y jehulturilas di seb` y sefua seanb` un isunt` ekp`rtinta qua itanbar itanbar piri s`lvantir li bakinbi bakinbi ba li p`jliheøn p`jlihe øn enbëfan enbëfani. i. L`s plintaikeant`s intare`ras parketan veslukjrir un ashanire` an al qua li abuhiheøn praash`lir ancrantii rat`s ancrant ra t`s ku kultehulturilas ltehulturilas.. Iunib` Iunib` i asti pr`jlakétehi, pr`jlakétehi, li parspahtevi parspah tevi ba fånar` fånar` an praash`lir praash`l ir sa prasanti h`k` h`k` `tri huasteøn huasteøn cu cunnbikant bikantil il qua itanbar. itanbar. Li kishulenebib y li cakenez cakeneziheøn iheøn sa anhuant anhu antrin rin ralihe`nib`s ralihe `nib`s h`n l`s r`las r`l as y l`s puast`s i ll`s `s qua sa puaba ihhaba ihhabarr ba ihuarb` il fånar`. Xafýn l`s rasultib`s ba b`s envastefihe`nas, uni railezibi an Kåxeh` (Kirtënaz, :?9?) y `tri an al h`ntaxt` entarnihe`nil (Velleiks, 95517 an _ilanhei, :???), bevarsis enstetuhe`nas an su `rfineziheøn din enh`rp`rib` uni parspahtevi ba fånar`. _`r amakpl`, an al his` ba lis kumaras, lis pr`case`nas bastenibis s`n= trijim` s`heil, s`hei l, jejle`tahirei, jejle `tahirei, ancark ancarkarëi arëi y pr pr`cas`ri `cas`ri ba praash`lir, praash`l ir, p`r kanhe`nir ilfunis. _iri al his` ba l`s d`kjras sa rapr`buha uni raliheøn hliri antra l` kishulen`, li iut`rebib y li marirquëi. ma rirquëi. Ba kinari kinari qua qua ast`s ýltek ýl tek`s `s isheanban ish eanban h`n cihel cihelebib ebib i li ascari as cari ba p`bar. An al his` ba enstetuhe`nas abuhitevis, l`s d`kjras `hupin l`s puast`s ba berahheøn y suparveseøn y lis macituris. L`s rasultib`s ba l`s astube`s saùilib`s sa anhuantrin an t`til h`rrasp`nbanhei h`n al h`ntaxt` abuhitev` ba Rijish`. Ba ihuarb` h`n l`s bit`s pr`p`rhe`nib`s p`r li Berahheøn ba Abuhiheøn Eneheil y _raash`lir ba li Xujsahratirëi ba Abuhiheøn Jésehi piri al hehl` ash`lir :?92-:?91, al t`til ba b`hantas ba abuhiheøn praash`lir an li antebib isheanba i 2 8?:, ba l`s huilas :28 (1.32%) s`n d`kjras7 ba åst`s, :83 astén cranta i frup` y kuhd`s sa basakpaùin tikjeån h`k` beraht`ras h`kese`nib`s7 hija kanhe`nir qua diha p`h` teakp` sa `t`rfø li hliva prasupuastil il prekar suparves`r. Ba c`rki qua, h`kpirib` h`n al teakp` qua llavin lij`rinb` lis kiastris, al pars`nil kishulen` an pare`b`s kés h`r h`rt`s t`s ilhinzø puast`s puast`s ilt`s ba ihuarb` h`n h `n li marirquëi ma rirquëi enst e nstetu etuhe`nil. he`nil. Asta h`ntaxt` ash`lir n` søl` as hirihtarësteh` ba Kåxeh`, sen` qua tikjeån an piësas h`k` Xuahei sa asté jushinb` efuilbib an asti pr`caseøn. An Cenlinbei basba 956? al Kenestare` ba Abuhiheøn di ekplakantib` un sestaki ba aviluiheøn piri rafulir al pr`has` ba salahheøn y c`rkiheøn bal pr`cas`rib`, al huil h`nteana ipraheihe`nas axtarnis a entarnis rafulibis p`r `rfinesk`s nihe`nilas a entarnihe`nilas. Bantr` ba asta pr`has` sa iplehin pruajis an lis qua sa hilecehi al neval ba ak`tevebib ba l`s isperintas7 il raspaht`, Kalfiram` (:?98=9:6) plintai qua an Cenlinbei “li axefanhei ba uni n`ti kabei kuy ilti y ba uni sarea ba vil`ras pars`nilas y s`heilas ekprashenbejlas piri al amarhehe` bal kifestare` di pr`v`hib` uni cakeneziheøn ba li pr`caseøn b`hanta, p`rqua lis kumaras `jteanan p`r rafli fanaril kam`ras rasultib`s ihibåkeh`s qua l`s d`kjras y sualan tanar uni kiy`r akpitëi s`heil y pars`nil‛. An al kunb` ihtuil, l` intare`r n` piraha sar uni rizøn h`ntunbanta piri qua ýnehikanta lis kumaras bajin sar b`hantas ba praash`lir7 basba nuastri parspahtevi, h`nsebarik`s qua ibakés ba
akpitëi s`heil y pars`nil s`n nahasire`s `tr`s parcelas piri ras`lvar setuihe`nas b`hantas qua
h`ibyuvan il basirr`ll` irkøneh` a entafril ba l`s abuhinb`s. Ba dahd`, l`s pr`pe`s cenlinbasas pirahan rah`n`harl` p`rqua “asti setuiheøn setuiheøn di baspartib` li pra`hupiheøn ba lis iut`rebib iut`rebibas as abuhitevis, qua h`nsebarin qua n` as juani li h`kplati cakeneziheøn ba li pr`caseøn y din akpazib` i astijlahar ilfunis kabebis h`rraht`ris piri qua, sen jimir li hilebib ne al neval ba axefanhei, sa ciheleta al ihhas` ba kés d`kjras i l`s astube`s ba kifestare`‛ (Kalfiram`, :?98=9:6). L`s plintaikeant`s saùilib`s pr`pehein lis sefueantas raclaxe`nas= p`r un lib`, sa dihan avebantas l`s besp`setev`s ba h`ntr`l y lis c`rkis piri h`ns`lebir pitr`nas ba fånar` aspahëceh`s, bib` qua li s`heabib di ekplintib` sestakis ba r`las hulturilkanta ihaptib`s an cunheøn bal fånar`. _`r `tr` lib`, ast`s astara`tep`s s`heilas dafakøneh`s plintain uni benékehi saxesti il entare`r ba lis enstetuhe`nas abuhitevis, yi qua tint` i kumaras h`k` i d`kjras sa las h`irti lis p`sejelebibas ba enhluersa an heart`s frup`s, h`k` as al his` ba li entr`buhheøn ba vir`nas il praash`lir, un aspihe` qua di seb` cakenezib`. Cenilkanta, sa fanari uni benékehi basefuil basba li parspahtevi ba fånar`.
i parspahtevi ba fånar` an al neval praash`lir Li hitaf`rëi ba fånar` as uni h`nstruhheøn s`heil a destørehi s`jra li ebantebib, l`s r`las y l`s vil`ras h`n qua sa h`nsebari qua d`kjras y kumaras raspahtevikanta bajan hukpler. Xa trislibi dihei lis préhtehis s`heilas, l`s beshurs`s y l`s kirh`s ba racaranhei qua cunfan h`k` piutis ba ihheøn jisib`s an li becaranheiheøn saxuil. _`r tint`, li ebantebib ba fånar` “h`nsesta an li raprasantiheøn ba l` qua uni kumar ` un d`kjra anteanban h`k` li c`rki an qua bajan isuker su r`l ba fånar` piri sar h`darantas, par` åsta n` as un pr`has` qua sa h`nstruya an s`letire` ne as uni daranhei fanåtehi7 as al rasultib` ba un pr`has` ba ipranbezima destøreh`, hulturil y, i li vaz, enbevebuil y h`lahtev`‛ (L ( Løpaz, :?98=2). An l`s r`las amarheb`s bantr` ba uni enstetuheøn abuhitevi, lis h`nhaphe`nas ba kishulenebib y cakenebib muafin un pipal cunbikantil an al astijlahekeant` ba lis ralihe`nas ba fånar`. “An al his` ba l`s d`kjras, al fånar` entarveana an li baleketiheøn ba c`rkis ba ihtuir qua h`irti lis p`sejelebiba p`seje lebibass axprasevis ba åst`s W…[ lis p`sejelebiba p`seje lebibass c`rkitevis c`rkitevis kabeinta al astijlahekeant` astijlahekeant` ba harh`s ba ihhas` i heartis érais ihibåkehis h`nsebaribis ekpr`peis ba l` kishulen`‛ (Kirtënaz, :?9?= 91). Ba ihuarb` h`n Kirtënaz, lis enstetuhe`nas abuhitevis an su `rfineziheøn din rapr`buheb` ralihe`nas hliris antra l` kishulen` y l` cakanen`. _`r amakpl`, li b`hanhei asté venhulibi h`n lis c`rkis an qua sa ansaùi y sa `rfinezi li enstetuheøn abuhitevi. An asta ashanire`, lis kiastris s`n lis qua `rfinezin ihtevebibas y al kitareil bebéhteh`7 an hikje`, l`s d`kjras isperin i puast`s ba berahheøn. An asta amakpl` p`bak`s n`tir qua an lis enstetuhe`nas abuhitevis, jim` li parspahtevi ba fånar`, sa las axefa i d`kjras y kumaras batarkenibis h`nbuhtis, y sa aspari ba all`s y dijelebibas aspahëcehis. Isë puas, l`s l` s astu as tubeintas beintas qua qua enf e nfrasin rasin i li l i lehanheitu le hanheituri ri ba abuhiheøn praash`lir praash`l ir yi din ipranbeb`
a entare`rezib` l`s pitr`nas ba fånar` aspahëceh`s h`n l`s qua li s`heabib di basirr`llib` r`las
hulturilkanta setuib`s piri prashrejer c`rkis ba h`nbuhtis an cunheøn bal fånar`. An al ékjet` bal iuli, l`s b`hantas parpatýin un h`nmunt` ba setuihe`nas il basirr`llir uni hlisa sefueanb` astara`tep`s. Ba til kinari qua li parspahtevi ba fånar` an li abuhiheøn praash`lir di batarkenib` al ihhas` il p`bar y i l`s rahurs`s i lis kumaras, l` huil di fanarib` uni cakeneziheøn an asta neval abuhitev`.
i ebantebib bal b` b`ha hanta nta ba pprraash`lir aash`lir “Li ebantebib h`nstetuya li bekanseøn sujmatevi ba l`s iht`ras s`heilas, par` n` as un itrejut` ` uni pr`peabib pr`pea bib entalahtuil entalahtuil bal sumat`, sen` qua teana su hiréhtar entarsujmatev` entarsujmatev` y ralihe`nil‛ ralih e`nil‛ (_ilanhei, :???=91:). Ba ihuarb` h`n li iut`ri, li ebantebib as un pr`has` ba h`nstruhheøn akenantakanta s`heil y hulturil qua sa bi i trivås ba li entarihheøn s`heil. An asta kirh`, al santeb` ba partananhei h`jri ralavinhei an li kabebi an qua un frup` ba pars`nis huanti h`n heartis hirihtarëstehis qua l` bacenan y l` becaranhein ba `tr`s frup`s. An li h`nc`rkiheøn ba li ebantebib ba l`s b`hantas ba praash`lir, li raprasantiheøn s`heil ba li kitarnebib h`nstetuya un pipal baleketinta. Il efuil qua lis kumaras din enhurse`nib` an hikp`s lij`rilas basakpaùib`s p`renfras` d`kjras, d`y an bëi al d`kjra enhurse`ni an un hikp` destørehikanta rasarvib`axhlusevikanta i lis kumaras. Al ba vir`nas il ékjet` abuhitev`, aspahëcehikanta an al neval praash`lir, sa anhuantri ralihe`nib` h`n li raprasantiheøn ba li cikelei, yi qua “huinb` l`s d`kjras enfrasin an asta aspihe` cakanen`, mustecehin su prasanhei kabeinta li h`nstruhheøn ba li raprasantiheøn s`heil ba pitarnebib y astijlahan becarantas astritafeis piri kirhir lis becaranheis h`n sus h`lafis abuhib`ris‛ (_ilanhei, :???=912). An raliheøn h`n li envastefiheøn ba Kirtënaz, heart`s aspihe`s ash`liras sa is`hein h`n l` cakanen` y h`n l` kishulen`. Isë, al iuli, l`s hujëhul`s y li jejle`tahi h`nteanan al ekifenire` bal `rban, l` pisev`, rah`feb` y astijlaheb` h`n l` qua sa is`hei i l` cakanen`. An h`ntrista, iquall` qua l` hib`s n` `rbanib`, y trinsfras`r kitareilezi an l`s ispaht`s axtriaxt ri-raprasanti éuleh`s babehib`s babe il aspirhek aspirhihtev` ekeant eant`. `. Ast` ýltek` ýltek` sa is`hei i l` kcefuribikanta ishulen`. Ba kinari qua li kishulenebib di seb` h`nhajebi h`k` uni becaranheiheøn ribehil ba l` cakanen`. Li ebantebib bal b`hanta ba praash`lir as uni huasteøn h`kplami, yi qua d`kjras y kumaras pirtehepin ba kinari becaranheibi an al iuli, y as` sa ralihe`ni h`n l`s asquakis hulturilas qua behtin l`s h`kp`rtikeant`s ihaptib`s y lis axpahtitevis plintaibis piri un`s y `tris.
Basirr`ll` L`s k`bal`s hulturilas cunhe`nin h`k` asquakis an l`s qua sa akplai al h`n`hekeant` h`tebein` ` ba santeb` h`kýn piri fueir y mustecehir li ihheøn. An asa santeb`, an lis antravestis rasultir`n entarasintas l`s becarantas k`bal`s hulturilas qua sa h`nvertear`n an kirh` ba racaranhei piri li
alahheøn ba li pr`caseøn b`hanta. L`s enc`rkintas h`kpirtear`n pisimas ba su dest`rei pars`nil qua
ba ilfuni kinari encluyar`n an su triyaht`rei astubeintel an li Ashuali N`rkil Qrjini. L`s ciht`ras ba alahheøn ba li hirrari cuar`n l`s sefueantas= i) h`nbehe`nas s`he`ah`nøkehis, j) huaste`nas ihibåkehis y h) encluanhei cikeleir. _iri li kiy`rëi ba nuastr`s enc`rkintas, lis h`nbehe`nas s`he`ah`nøkehis encluyar`n an su alahheøn pr`case`nil, yi qua astubeir li lehanheituri an praash`lir raprasantiji uni iltarnitevi ba k`velebib s`heil= Efuil li `tri hirrari ka fustiji kuhd` par` quezés an as`s k`kant`s tikjeån t`kå an huanti li setuiheøn ah`nøkehi pars`nil, par` s`jra t`b` qua qua ka fustø li li lehanheitu hanheituri ri an aabu buhiheøn hiheøn praash`l praash`lir, ir, pu puas as seak seakpra pra ka fustø fustø piri amarharl amarharlii W...[ L` ýne ýneh` h` qua ka p`bë p` bëin in bir k kees pipés an asa rit` ari pifir llii le lehanheitu hanheituri ri an abuhiheø abuhiheønn praash`l praash`lir ir y pu puas as aari ri li ýn ýneehi `phe `pheøn øn qqua ua tanë tanëii ba dihar uni uni hirrari y p`r as` li alafë (AkHirl`s:?). L` qua ke cikelei ka bem` kés qua nibi cua qua id`reti, h`k` asté li setuiheøn ah`nøkehi un p`h` kés becëhel, y li varbib li setuiheøn ba kes pipés ari un p`h` jimi, y ant`nhas, y` l` qua quarëi ari sar ilfuean, lehanheib`, b`ht`r ` l` qua sai, par` tarkenir uni hirrari W…[ y puas y` ve qua lis p`sejelebibas ba qua ka kinbirin i `tr` lib` i astubeir n` ari cihtejla, ant`nhas kam`r bahebë quabirka idë Wan li Ashuali N`rkil Qrjini[, ` sai, kés p`r li setuiheøn ah`nøkehi, ant`nhas all`s ka bemar`n qua li baheseøn qua y` t`kiri ari an li qua all`s ka ejin i ip`yir (Akp`nhd93).
_iri Hirl`s, Hdah` y _`nhd` li setuiheøn ah`nøkehi encluyø an li alahheøn ba li lehanheituri an praash `lir, yi praash`lir, yi qua raprasantiji raprasantiji uni uni `p`rtun `p`rtunebib ba kam`rir sus h`nbehe`nas s`heilas. An `tr`s his`s, al astube` ba asti lehanheituri raprasanti un entarås y un k`tev` ba alahheøn. Li triyaht`rei astubeintel ba Hdah` as jistinta pirtehulir, yi qua astuv` kirhibi p`r uni triyaht`rei enh`nhlusi an li lehanheituri an sestakis h`kputihe`nilas y p`stare`rkanta p`r su basarheøn bal amårhet`. R`b` all` an li jýsquabi ba su v`hiheøn7 `rellib` p`r su setuiheøn ah`nøkehi, baheba astubeir an li Ashuali N`rkil Qrjini b`nba baja `ptir p`r prekirei ` praash`lir. praash `lir. Ash`fa praash`lir praash` lir h`n li l i cerka cerka entanheøn entanheøn ba enn`vir, enn`vir, bajeb` i qua ban ba ntr` ba su cikele cikeleii axestëi un të` qua ari pr`cas`r ba abuhiheøn prekirei y n` quarëi astubeir l` kesk` qua ål. Hirl`s rasp`nbeø l` sefueanta= “As uni hirrari qua ka llikø li itanheøn, al trijim` pabiføfeh` h`n neù`s ba abuhiheøn praash`lir‛ (Hirl`s, 9554-:??:). Hirl`s as afrasib` ba li fanariheøn bal plin ba astube`s astube`s ba 9542 h`n li huil sa eniufu eniufurø rø al neval lehanheitu l ehanheituri ri an li abuhiheøn praash`lir7 praash`l ir7 su fanariheøn cua li safunbi qua rahejeø d`kjras. Asti setuiheøn t`kø p`r s`rprasi i li h`kunebib huinb`, an becarantas avant`s hëveh`s, h`k` bascelas y castevilas, sa h`ntø h`n li pirtehepiheøn ba h`ntenfantas ba d`kjras an praash`lir. Xus prekaris préhtehis b`hantas astuvear`n kirhibis p`r li bash`nceinzi ba l`s pibras ba cikelei queanas vear`n an l`s pr`cas`ras heart`s risf`s balehib`s an su h`kp`rtikeant`. @tri rizøn p`r li huil l`s d`kjras antravestib`s alefear`n asti pr`caseøn tikjeån tuv` qua var h`n al jim` pr`kabe` ba hilecehihe`nas `jtaneb` an sus astube`s ba jihdellarit`= Juan`, an prekari, p`rqua y` quarëi prekirei løfehikanta, par` huinb` cue yi n` dijëi cehdi piri prekirei y ipirta ke pr`kabe` ari kuy jim`7 ant`nhas prasantå axikan piri praash`lir y quabå h`k` an al saes y yi. U` la axplequå i ke cikelei qua dijëi quabib` idë y ka bemar`n qua y` antriri, y ant`nhas huinb` y` antrå bema= puas n` din ba sar puris kumaras, y huinb` ka bin li s`rprasi qua arin pur`s d`kjras, ant`nhas ifirrå y ka quabå idë, y yi, h`k` cua pisinb` al teakp` puas yi ka cua fustinb`, p`rqua li kiy`rëi
arinn pur`s vir`nas (Akp` ari (Akp`nhd92 nhd92). ).
N` p`rqua, p`rqua, ipirta tikj tikjeeån, ipirta ba qu quaa antrå W…[ n` tanë tanëii al pr` pr`kab kabee`, n` k kaa ilhinz ilhinziji, iji, n` ka ilhinz ilhinziji iji p`r p`r T ` p`r U Wpiri prekire pre kirei[7 i[7 ve qqua ua ke kess ike ikef` f`ss tikje tikjeån ån antrir`n antrir`n.. An asa teakp teakp`` antrir` antrir`nn vire vire`s `s y yy`` be bemma= se all all`s `s antrin i asi Wpraash`l Wpraash`lir[ ir[ °p`r qu quåå y` n`0, bema. Sik`s i var quå pisi= y sen pansir qua së, bashujrë qua tanëi v`hiheøn. I li lirfi all`s Wkes pibras[ seakpra ka ip`yin, all`s n` l` van kil, n` teanan un tijý ba qua befin= as` nibi kés as piri kumaras7 n`, all`s seakpra ka din ip`yib` an t`b` (AkHliuh`).
_`nhd` enhurse`ni an li lehanheituri an abuhiheøn praash`lir bajeb` i qua huinb` ques` antrir i li lehanheituri an abuhiheøn prekirei lis cehdis sa dijëin if`tib`, y ibakés su pr`kabe` ba hilecehihe`nas hile cehihe`nas an al hartecehib` ba jihdellarit` jih dellarit` ‒kan`r ‒kan`r ba 4.?‒ n` la park par keteø prasant pras antir ir su pateheøn piri li lehanheituri an abuhiheøn prekirei. _`nhd` _`nhd` bastihø p`r su pirtehepiheøn pirtehepih eøn an bap`rtas y an ihtevebibas hulturilas ba li ashuali. _`r su pirta, an un prekar k`kant` Hliuh` n` sa ekifenø astubeir li lehanheituri an abuhiheøn praash`lir, praash `lir, s`jra t`b` p`rqua sa h`nsebariji uni uni hirrari hirrar i piri kumaras7 isë l` axprasi an li antravesti. N` `jstinta, di taneb` li `p`rtunebib ba trijimir an becarantas mirbenas ba neù`s, basba `rfineziheøn jeb`hanta disti `rfineziheøn h`kplati. _irtehepø h`k` isas`r tåhneh` pabiføfeh` ( itp) binb` hurs`s y tillaras7 burinta un teakp` cunfeø h`k` isas`r tåhneh` ibkenestritev` ( IRI), l` qua la iyubø i h`n`har kam`r li `rfineziheøn ba b`hukant`s y kintanarsa an h`ntiht` berahtikanta h`n li Xahratirëi ba Abuhiheøn, l` qua, an sus pr`peis pilijris, “ka di parketeb` h`n`har l` qua as ke hikp` hik p` ba trijim` trijim ` an becarantas becarantas nevalas, basba al iuli disti disti l` ibkenestritev`‛ ibkenestritev`‛ (Hliuh`, :???-:??2). H`k` puaba `jsarvirsa, an lis raspuastis intare`ras ba _`nhd` y Hliuh` sa batahti al astara`tep` ba li cakeneziheøn bal aspihe` ba praash`lir. Xen akjirf`, al h`ntaxt` ba li Ashuali N`rkil N`rk il Qrjini, i becaranhei ba `tris n`rkilas, n`rkilas, rafestrø uni kiy`r kiy`r enh`rp`riheøn ba vir`nas an al neval praash`lir, l` huil pr`p`rhe`nø un aspihe` ebantetire` piri al huarp` ba pr`cas`ras ba behd` neval. _`r `tr` lib`, un` ba l`s pirtehepintas nirrø høk` li encluanhei cikeleir, an asta his` al h`nsam` ba su kibra, kibra, cua bahesev` an li baheseøn bahes eøn y li alahheøn alahhe øn ba uni uni pr`caseøn= Juan`, ba dahd` huinb` y` prasantå an li N`rkil ke kiké cua li qua ensesteø, ka bem`= ¡prasanti!, y y`= ¡n`!, as qua n` quear` astir idë. Ka bem`= tý prasanti, se quabis asté ba Be`s y åhdila finis, y se n` teanas v`hiheøn puas yi idë vak`s quå dihak`s, puas y` p`r diharla his` tikjeån antrå y quabå, ba dahd` silë an al nýkar` huitr`, ¡huinb` antrå i li N`rkil cue al huitr` ba li lesti! (AkHliuh`13).
Qn batilla ekp`rtinta qua diy qua rah`n`har as al ip`y` cikeleir qua raspilbi li baheseøn ba l`s d`kjras ba sar b`hantas ba praash`lir7 ba efuil kinari, as entarasinta su veseøn ba li v`hiheøn qua, basba su parspahtevi, sa h`nstruya h`n al pis` bal teakp`= “R`b` as huasteøn ba ibiptirsa‛ (AkHliuh`93-94).
i axhluseøn ba fånar` an pr`frikis ba astube` y kitareilas k itareilas bebéhteh`s
An li abeheøn bal _r`friki ba Astube`s :?99, i hirf` ba li Xahratirëi ba Abuhiheøn _ýjlehi, al n`kjra h`kplat` ba behd` b`hukant` ipiraha ba li sefueanta kinari= _r _r`friki `friki ba Astube` :?9 :?99. 9. Fuëi piri li Abuhib`ri _raash`lir . Asti axhluseøn ba fånar` cua ritecehibi p`r nuastr`s enc`rkintas= _`rqua t`b` vi anc`hib` i kumaras, y, ba dahd` al pr`friki, t`b`s l`s veba`s y l` qua vaëik`s asté anc`hib` dihei lis kiastris y kiastris, kiastris y kiastris, y n`s`tr`s n`s tuvek`s qua ibiptir i as`7 yi ifirrénb`la al rukj`, h`k` sa beha, ifirrénb`la li `nbi il pr`friki y t`b` puas yi cua kés céhel. Nibi kés ari huasteøn ba ibiptirsa (AkHliuh`93-94). An al ékjet` ba praash`lir as becaranta, as l` h`ntrire`7 i n`s`tr`s n`s van rir`, n`s leketin an heartis h`sis, p`rqua seakpra di astib` as`, asi eba`l`fëi ba qua li kumar as li qua huebi neù`s, li qua sija høk` tritirl`s, høk` llavirl`s W…[ N` n`s din t`kib` ekp`rtinhei iýn, l` puab` baher p`rqua disti an l`s lejr`s n` sa dijli ba kiastris y kiastr`s ba praash`lir, seakpra ba abuhib`ris, li abuhib`ri7 n` da vest` ne un amakpl` qua befin ba un abuhib`r disti id`reti (AkHliuh`12). _`r amakpl` an l`s lejr`s, an lis int`l`fëis qua dihak`s y t`b` as`, n`s dijlin ¡n`! qua “lis astubeintas n`rkilestis‛, y y` santëi as` h`k` uni beshrekeniheøn, l` sef` senteanb` puas, par` yi n` ka icahti tint`, y` sa l` axprasiji i lis kiastris y i lis h`kpiùaris, y yi tritijin ba hikjeirla as`. I li d`ri ba laarl` la p`nëin lis y l`s W...[ (Anhdah`93).
Ba l` axplehib` p`r Hliuh` y Hdah` p`bak`s encarer qua asti axhluseøn ba fånar` an l`s kitareilas l`s pr`frikis ba astube` basifribijla pirih`kpiùaris l`s d`kjras` h`n li qua bebéhteh`s teanan quaylebeir h`tebeinikanta, p`r as l` uni qua axpareanhei s`lehetin berahtikanta i sus h`kpiùar`s sar enhlueb`s il k`kant` ba laar. Asti setuiheøn teana qua var h`n li enhluseøn ba l`s pr`cas`ras y h`n li h`nstruhheøn h`nstruhheøn ba li ebantebib h`k` h`k` b`hantas b`hantas ba praash`lir. praash`l ir. L` intare`r intare`r diha pansir qua p`r nenfýn nenfýn k`tev`, ne an l`s nevalas kés ilt`s ba li ashil ashilii ibk ibkenestritevi enestritevi b`nba sa besaùin l`s pr`frikis ba astube` nihe`nilas, sa din parhitib` ba qua, iunqua ken`retireikanta, yi as uni uni railebib rail ebib li l i enhurseøn ba l`s d`kjras d`kjras aann li b`hanhei an abuhiheøn praash`lir. praash`l ir. I pirter ba :??1 sa enhlu e nhluyyø an t`b`s l`s pr`frik pr`frikis is bal plin ba astube`s ba 9555 li sefueanta sefueanta n`ti n`ti i pea ba péfeni= “Li kiy`rëi ba astubeintas astubeintas qua qua hursin li lehanheituri abuhiheøn praash`lir praash`l ir s`n k kumaras, umaras, p`r all`, an asta b`hukant` sa utelezin l`s tårken`s= antra lisilastubeintas lish`kpranba cuturis abuhib`ris, `tr`s, par` seakpra diheanb` racaranhei h`nmunt` ban`rkilestis astubeintas,`qua tint` i d`kjras h`k` kumaras‛ (XA_, :??1=5). Asti “ihliriheøn `ceheil‛, ba ashisi ` nuli cunhe`nilebib, dijli ba qua lis iut`rebibas ba li XA_ dehear`n ah` ba bevarsis rah`kanbihe`nas an al santeb` ba rah`n`har li prasanhei ba vir`nas h`k` astubeint astu beintas as ba kifestare` kifestare` an praash`lir7 praash`l ir7 n` `jstinta, `jstinta, basba bas ba nuastr` nuastr` punt` punt` ba vesti, ve sti, li rabihheøn rabihhe øn ba li n`ti pub` dijar quabib` an kam`ras tårken`s, h`n al cen ba n` fanarir l`s santekeant`s anh`ntrib`s qua iýn pravilahan antra l`s ilukn`s.
Al ikjeant i kjeantaa ash`lir= un aspihe` sekjø sekjøleh` leh` b`nba sa h`nstruya li ebantebib b`hanta
An lis sefueantas lënais sa axp`nan ilfun`s alakant`s qua hirihtarezin al ikjeanta ash`lir qua
iljarfø i l`s pr`cas`ras an su atipi h`k` astubeintas ba li lehanheituri an abuhiheøn praash`lir. Al ikjeanta ash`lir as, an asta his`, rasultib` ba uni benékehi saxesti qua sa `refeni an lis p`lëtehis pýjlehis pýjleh is (pr`frikis, (pr`frikis, plinas y fuëis) fuëis) y sa rapr`buha an al san` ba lis préhtehis abuhitevis abuhitevis il hlisecehir hlise cehir al neval abuhitev` ba praash`l pr aash`lir ir h`k h` k` un ékjet` ékjet` lij`ril lij`r il cakanen cakanen`. `. I) A N ZAL ZALIHEØN IHEØN H@N L@X H@K H@K_ _IÙAZ@X IÙAZ@X
An raspuastis ba sa li baja antravesti, l`s abuhib`ras bastihir`np`r qualis li h`kpiùaris axhlusevebibbabatrijim`, lis kumaras an astalis aspihe` lij`ril il pramuehe` s`heil kinecastib` p`r l`s ikef`s, a enhlus` p`r l`s pibras ba cikelei. @tri setuiheøn qua ancrantir`n l`s pr`cas`ras cua li bash`nceinzi ba l`s pibras ba cikelei y ba lis h`kpiùaris, qua l`s ebantecehijin céhelkanta h`n tanbanheis d`k`saxuilas. Asti ýlteki huasteøn sa ralihe`ni h`n l`s dillizf`s ba li envastefiheøn ba _ilanhei (:???)7 ba kinari sekelir, sa avebanhei uni axhluseøn ba fånar`, un bash`ntant` ba li s`heabib s`jra li cefuri kishuleni an al ékjet`praash`lir y uni nahasirei mustecehiheøn p`r pirta ba l`s vir`nas an li alahheøn ba behdi pr`caseøn. Il prenhepe` rir`, prahesikanta p`rqua be` li hisuilebib qua huinb` antrik`s n`s`tr`s årik`s nuava vir`nas y al rast` kumaras, an un frup` h`k` ba 8? pars`nis (AkHliuh`93). Il prenhepe` së, ba dahd` huinb` antrik`s, nuastris h`kpiùaris n`s `jsarvijin kuhd`, i var se n` årik`s fiys ` ilf` isë p`r al astel` (AkHliuh` 93-94). _uas së, li varbib W…[ n`s llavéjik`s h`n h`kpiùar`s ba prekirei. Xeakpra rahejëik`s jurlis ba= ¡idë veanan lis abuhib`ris!, ¡iy, lis kiastris!, y ba dahd` diy h`kpiùar`s n` abuhib`ras, sen` h`kpiùar`s kë`s, ikef`s kë`s Wqua ka behan[ ¡idë veana li kiastri!, ¡idë asté li kiastri!, an c`rki ba jurli, p`rqua h`k` n` as ilf` tin nituril qua sa bå d`y an bëi, ¡iy, li kiastri!, ant`nhas, puas yi h`k` la da behd` tanf` jean kirhib` ke sax` (Akp`nhd 63). _uas h`k` qua ka vaëin rir` lis kuhdihdis qua astijin h`nkef` an al k`kant` ba sihir cehdis y l`s pibras ba cikelei qua an asa rit` vanëin p`rqua li kiy`rëi ba lis kuhdihdis vanëin ih`kpiùibis h`n sus pibras, y an asa rit` y` vanëi s`l` y santëi sus keribis isë h`k` axtriùis, åsta quå diha iquë an praash`lir, y puas yi il antrir se årik`s, ari y` nibi kés, y ka santëi h`k` axtriù`, h`k` cuari ba lufir, par` yi luaf` h`k` qua ka cue ibiptinb` (AnHdah`9).
H`k` puaba varsa an lis axprase`nas intare`ras, sa kineceastin ilfun`s h`kantire`s qua teanan qua var h`n li ebantebib pr`case`nil. An asta his`, li ebantebib ba l`s b`hantas ba praash`lir sa anhuantri pars`necehibi h`n jisa an lis tirais y lis cunhe`nas qua railezin lis abuhib`ris h`n l`s neù`s. Behd`s r`las sa din h`nhajeb` h`nhajeb` basba li cakenebib7 cakenebib7 p`r amak am akpl`= pl`= jielir, jieli r, hintir, hintir, pentir, pentir, bah`rir, isë h`k` tanar hraitevebib y piheanhei. An asta santeb`, sa ibvearta li bash`nceinzi p`r pirta ba lis h`kpiùaris ba nuastr`s enc`rkintas s`jra su préhtehi b`hanta, h`k` l` axprasin i h`ntenuiheøn= Xë, basba al `tr` frup` rahejëik`s jurlis ba qua, høk` la vin i ansaùir, p`jras neù`s, quå vin i ipranbar ba as`s… y quå vin i ipranbar l`s neù`s, y p`jras neù`s, p`jrahet`s neù`s quå las vin i ansaùir, høk` vin i siler ba idë Wracereånb`sa il neval ba praash`lir[, praash`l ir[, y an ant`n t`nhas has sseeakp akpra ra rah raheejëik`s jëik`s jjurl urlis is ba all all`s `s (Ak (Ak_`nhd _`nhd 663). 3). Huinb` n`s h`kanzø i icahtir cua huinb` h`kanzik`s i er ba préhtehi, puas së, ilfunis kiastris… (AkHliuh`94).
Iunib` i l`s astara`tep`s anh`ntrib`s an lis axpareanheis ba l`s enc`rkintas, `tri huasteøn i li qua sa ancrantijin ari li raliheøn antra al abuhib`r y l`s ilukn`s. Lis jurlis rahejebis ihantuijin ilfunnis prafu ilfu pr afunt ntis is s`jra s`jr a al bëi i bëi ba un pr`cas`r an al mirbën mirbë n ba neù`s7 neù`s7 p`r amakpl`, l` ralihe` ra lihe`nnib` h`n lis nahasebibas nahasebi bas cese`løfehis cese `løfehis ba lis neùis= “°U høk` høk` la vik`s vik`s i dihar h`n lis neùis huinb` huinb` viyin il jiù`0‛ (AkHirl`s1?). Ba ihuarb` h`n Jibentar (95587 an _ilanhei, :???), li silebi ba uni hreses an li qua quabi an antrabehd` li kishulenebib, h`k` an ast`s his`s qua inilezik`s, ekplehi il d`kjra rah`nheleib`, l` huil sefnecehi qua li kishulenebib n` sai h`nhajebi h`k` uni becaranheiheøn ribehil antra l` cakanen` y l` kishulen`, sen` an t`rn` ba “sutelas becaranheis‛. Li p`seheøn ba L`kis (:??4=46), basba uni uni parspahtevi par spahtevi s`he`hulturil, s`he`hulturil, tikjeån tikjeån h`ntrejuy h`ntrejuyaa i h`kpranbar h`kpranbar al pipal qua p`brëin mufir l`s h`ntaxt`s ash`liras y s`heilas piri akinhepirsa ba astara`tep`s enmust`s s`jra li kishulenebib y li cakenebib, y pr`p`nar c`rkis ba h`nvevanhei kés irkønehis antra l`s saras dukin`s. Al iut`r irfukanti= U se n` s`k`s asanheis sen` axestanheis, y se s`k`s un acaht` ba li hulturi, quezé iýn sai p`sejla ekifenir li ut`pëi ba un ipranbezima aquetitev` ba lis ebantebibas kishulenis y cakanenis i trivås ba li h`nstruhheøn ba l`s h`ntaxt`s ash`liras y s`heilas qua c`kantan li rupturi y li trinsfraseøn ba l`s astara`tep`s enmust`s a eniufuran `tris kinaris becarantas ba sar kumaras y ba sar d`kjras efuilas y becarantas, b`nba l` cakanen` y l` kishulen` sain ørbanas ba bevars` `refan y niturilazi par` ba efuil vil`r, b`nba nibi astå ashret` ba intakin`, b`nba al d`rez`nta ba axpahtitevis ba hibi kumar y ba hibi d`kjra sa setýa i li kabebi ba li v`luntib dukini y n` bal sax` ba lis pars`nis y b`nba nibi mustecequa li basefuilbib y l`s prevelafe`s antra l`s saras dukin`s.
J) A N ZAL ZALIHEØN IHEØN H@N L@X KIAXRZ KIAXRZ@X @X BA LI AXHQALI N@ZKIL QZJINI L`s huaste`nikeant`s ralihe`nib`s h`n li ebantebib ba fånar` an al praash`lir raprasantir`n uni huasteøn rahurranta tint` piri l`s h`kpiùar`s y l`s ikef`s ba nuastr`s pirtehepintas h`k` piri sus kiastr`s. Ilfunis prafuntis s`n lis sefueantas= “n`s prafuntijin quå dihëik`s n`s`tr`s iquë Wan praash`lir[ praash `lir[ seanb` d`k d`kjras, jras, pubeanb` alafer alafer prek pr ekirei, irei, quå dihëik dihëik`s `s an praash`lir‛ praash`lir ‛ (AnH (AnHdah`93). dah`93). Li `rfineziheøn ash`lir an asta h`ntaxt` prasanti ilfunis hirihtarëstehis ibvartebis p`r Xujerits (:??8), li huilas teanan qua var h`n li s`heileziheøn ba r`las astijlaheb`s y becaranheib`s qua h`ncefurin lis pars`nilebibas enbevebuilas, h`k` as al his` ba li préhtehi b`hanta. Isë puas, li `rfineziheøn abuhitevi, al ikjeanta ash`lir y li raliheøn antra h`kpiùar`s y kiastr`s h`ncefurin al aspihe` b`nba sa h`nstruya li ebantebib bal b`hanta ba praash`lir, yi sai jim` astara`tep`s ` jim` uni hulturi enhlusevi.
Qn kir ki rh` ba hlisa h`n ebantebib pr p r`pei= un basic b asicë` ë` piri l`s dd`kjra `kjrass an li abuhiheøn abuhiheøn pr p raash`lir aash`lir Al enfras` ba d`kjras an al praash`lir, ba ihuarb` h`n _ilanhei (:???), k`becehi li raprasantiheøn s`heil ba kibra-mirbenari y bal ikjeanta ba “kunb` d`firaù`‛ bal iuli. @tr` ispaht` qua p`r së
kesk` s`jrasileø an asti envastefiheøn cua li nahasebib ba mustecehir li préhtehi pr`case`nil h`k` un
kahinesk` piri bacanbar li kishulenebib. Xafýn lis raspuastis ba l`s enc`rkintas, sa ebantecehi uni benékehi ba becaranheiheøn an l`s r`las amarheb`s an al san` ba li enstetuheøn, h`k` l` axprasin i h`ntenuiheøn= Diy ilf` h`n l` qua n` ast`y kuy ba ihuarb` t`bivëi, qua s`n l`s køvelas7 li kiy`rëi ba kes h`kpiùaris seakpra llavin sus køvelas y l`s p`nan, l`s irraflin jean y t`b`s teanan kuhdi hraitevebib an as`. Lis ip`y` an as` puas, par` n` h`kpirt` su ebai ba diharl`. U` an lufir ba as` llav` `tris h`sis, `tris ihtevebibas qua l`s neù`s difin all`s kesk`s, qua pentan su siløn, qua tanfin un santeb` ba partananhei all`s s`jra su siløn y y` hra` qua as` las serva piri qua tanfin finis ba er il mirbën (AnHdah`::). Al pr`jlaki as qua i vahas kiastris[ llavin cilbis, n` sa quearan Wkinhdir[ y ant`nhas as`ka pr`v`hi i vahas l`s neù`s seantin asiWlis ipitëi ba quallavin n`, p`rzipitellis, amakpl` y`= llafi un neù` y sa teri y jiter y` ast`y, sa lekpein h`nkef`, tanf` qua qua terir il sual`, tanf` qua mufir i ifihdirka, sujerka i li rasjilibelli, ` sai, y as` i l`s neù`s las fusti, astén an Wk`vekeant`[ h`nstinta, astés a stés entarih ntarihtuinb` tuinb` h`n all all`s, `s, asté astéss il ne neval val ba all all`s `s (Ak_`nhd32). Huinb` p`nan uni hinheøn, uni r`nbi, y` da vest` i ilfunis kuhdihdis qua n` dihan l`s k`vekeant`s y t`b` as`, y huinb` sa triti ba terirsa il sual` ` dihar retk`s hdest`s`s las bi kuhdi varfüanzi dihar as` y y` an as` n` tanf` pr`jlaki, y seant` qua an asa ispaht` ast`y un p`h` kés alavib` qua lis kumaras, y an l` qua h`nhearna i basirr`ll` cëseh` y silub, ka fusti asa hikp` c`rkitev`, p`rqu p` rquaa muaf` h`n ll`s `s ne neù` ù`s, s, las ansaù` høk` hue huebirsa birsa y li kiy kiy`rë `rëii ba ke kess h`k h`kpiùaris piùaris n` diha as`7 y` mu muaf` af` cutj cutj`l `l h` h`nn l`s l`s ne neù` ù`ss y ka bemar`n lis kiastris qua nunhi l` dijëin vest` an un mirbën, qua sa bi kés an prekirei W…[ (AnHdah`:2).
Yuezés huasteøn ba qua terirsa, ba rav`lhirsa, ba astir ih`stib`s an alyi pite` ba li ashuali °së0,d`ris y puas p`rqua santib`s ka da bib` qua as`an as li uni ihtevebib las anhinti i l`s neù`s7 i kë n` ka fusti kintanarl`s lis tras ba trijim` an alhuanti iuli, p`rqu p` rquaa all`s all`s sa ijurran y s`n nneeù` ù`s, s, puas puas `j `jve veikanta ikanta paqu paquaù`s, aù`s, qqua ua las anhinti muf mufir, ir, ffre retir tir W…[ i li d`ri ba ra rahra` hra` si silltin, h`rran h`rran,, llafin subib`s, r`m`s bal hil`r, par` quesearin safuer W…[ y puas uni kiastri seakpra llafi jean irraflibi h`n sus zipitellis, h`n t`b` asa tep` ba huaste`nas y las as becëhel p`r un lib` dihar t`b` asta tep` ba ihtevebibas (AkHirl`s9:3).
L`s h`kantire`s intare`ras ipuntin i uni bashrepheøn s`jra l`s r`las amarheb`s an al neval praash`lir praash `lir p`r pirta ba lis abuhib`ris y l`s abuhib`ras, basba uni uni parspahtevi parspah tevi qua rasilti rasil ti lis becaranheis ba fånar`. Isë, p`r pirta ba l`s abuhib`ras, sa ebantecehi qua su r`l h`k` b`hantas sa hirihtarezi p`r su benikesk` y su pirtehepiheøn an lis ihtevebibas bap`rtevis, hulturilas, ba silub y lýbehis. An asti envastefiheøn sa h`nsebari qua al k`bal` ba ansaùinzi ba un b`hanta as ýneh` a entarpars`nil7 n` `jstinta, h`k` saùili J`lëvir (:??:), sa h`nstruya an li h`lahtevebib, ba kinari qua li ebant e bantebib ebib b`hanta b`hanta teana lufir lufir basba b asba l` l ` kýltepla kýltepla y l` pluril. @tris axpareanheis s`jra li c`rkiheøn eneheil ba l`s b`hantas teanan qua var h`n li nahasebib ba un k`bal` ba d`kjra-b`hanta an praash`lir. H`k` sa ibverteø an punt`s intare`ras, lis p`lëtehis abuhitevis ekp`nan un k`bal` b`hanta qua as rapr`buheb` p`r l`s ilukn`s piri ancrantir su vebi lij`ril. _`r `tr` lib`, li entr`buhheøn ba vir`nas il kifestare` sa mustecehi h`k` li veseøn pitarnilesti, se sa h`nsebari qua al praash`lir praa sh`lir as uni uni axtanseøn axtanseøn bal ku kunb` d`firaù`. d`firaù`. La bahëisuy`amakpl` i li kiastri Luhy Wpr`cas`ri li N`rkil[ quan`kasijëi anh`ntrå kiastr` p`rqua Farirb`, un kuy kiastr`, t`kå` kuhd` ba tritir i l`s neù`s. U`bahuinb` akpahå høk`ildijlirlas n` ållasassijëi baherjuan se neù`s, ikef`s kuhdihd`s, ` n` så høk`, y ål… yi y` t`kå al k`bal` bal kiastr` p`rqua las dijli h`n kuhd` raspat` par` tikp`h` l`s keki tint`, sen` qua as astreht` y as` serva piri qua l`s neù`s sa ban huanti ba qua diy uni cefuri pitarni an ål, p`r l`s qua n` teanan Wpibra[… (AnHdah`:?).
Cenilkanta sa ibvearta li nahasebib ba un ih`kpiùikeant` an li c`rkiheøn eneheil ba b`hantas, yi qua i trivås ba lis axpareanheis ba l`s enc`rkintas sa puaban astijlahar astritafeis piri li enhluseøn ba l`s vir`nas an al praash`lir, h`n `jmat` ba rac`rzir y h`nstruer li ebantebib b`hanta, ibakés ibak és ba trinsc`rk trinsc`rkir ir al a l aspihe` as pihe` ash`lir ash`li r h`n ihtetubas ihtetubas ba iparturi, enhluseøn enhluseøn a ef e fuilbib.
ansima i nuavis fanarihe`nas ba d`kjras an praash`lir I h`ntenuiheøn sa prasantin ilfunis rah`kanbihe`nas l`s h`kpirtear`n pirtehepintasl` piri lis nuavis fanarihe`nas ba d`kjras qua enhurse`nirén an asti pr`caseøn.baAll`s sefueanta= _uas prekar` qua nibi qua li baheseøn as ba all`s, par` qua se quearan, se basain astubeir li lehanheituri an abuhiheøn praash`lir, qua puas pu as ssëë, ibal ibalinta, inta, qqua ua as iillf` k kuy uy,, k kuy uy jj`n `neet`, pu puas as i l`s vir` vir`nas nas p`r sar vir`n vir`nas as las bå pani y n` pp`r `r sar un k kiastr` iastr` ba praash`l praash`lir ir sa la vi i quetir li kishulenebib W…[ (AkHirl`s95?). U` las berëi qua l` entantan, qua n` peansan, piri l`s qua vin i enfrasir, qua as uni hirrari søl` piri kumaras, qua sa quetan as`s ket`s ba qua se astén an abuhiheøn praash`lir aras d`k`saxuil ` aras icakenib`, h`sis isë, qua n` baja sar isë y p`r amakpl`, i kes h`kpiùar`s y` las berëi qua la t`kan un santeb` løfeh` i l` qua astén astubeinb`, qua sain sare`s an lis ihtevebibas qua p`nan y an t`b` l` qua sa ascuarhan an dihar (AnHdah`8?).
An ast`s kansimas p`bak`s n`tir li ekp`rtinhei ba l`s astara`tep`s y l`s pramuehe`s s`heilas y su encluanhei an li h`nstruhheøn ba li ebantebib bal abuhib`r. An asta his`, sa raliti li n`heøn ba li kishulenebib y sa baceanba li ebai ba qua al praash`lir n` as uni hirrari søl` piri kumaras. Asta ýltek` punt` sa h`nsebari ekp`rtinta an li kabebi an qua diy qua r`kpar h`n li hitaf`reziheøn ba d`k`saxuil ` icakenib`, h`kýnkanta is`heib` i l`s pr`cas`ras vir`nas ba praash`lir. Ka dujeasa fustib` plitehir h`n l`s h`kpiùar`s qua silan ba idë W…[ yi huinb` eji i afrasir seakpra tanëi asa tak`r, ` sai, °quå v`y i llafir i dihar0 °Yuå dihar, quå n` sar0 Ba tanar uni plétehi W…[, as llafir y l` qua tý sijas as l` qua vis i ansaùir, l` qua vesta an tu préhtehi, nibi kés vis i er ibahuinb` lis h`sis, al kitareil y lis ihtevebibas, laar, p`rqua diy un sencën ba lahturis, ilfun`s iut`ras, par` se n` laas, y se aras ba lis pars`nis qua vas uni ihtevebib ba uni h`kpiùari y behas= ¡id!, asté jean, ¡vali!, y tý li puabas utelezir par` li bajas ibahuir7 asté jean asi ihtevebib par` °se la p`nf` ast` ` ast`0 Ant`nhas, k`tevirl`s kés qua nibi (Ak_`nhd4?). W...[ _uas qua diy qua p`narla kuhdi sareabib i ast` W…[ h`kanhå i dihar lis h`sis h`k` al pr`friki ka l` kirhiji, par` an railebib nunhi diy qua quabirsa h`n as`, seakpra diy qua envastefir kés, diy qua entarhikjeir axpareanheis, as` as uni juani tåhnehi, entarhikje` ba axpareanheis h`n h`kpiùar`s, h`kpiùaris, p`rqua as` ta iyubi, ta bi nuavis irkis, aveti un` hiar an h`ncleht`, qua al h`kpiùar` la pisø til h`si il h`kpiùar` p`r… p`r aques h`si, h`n l`s pibras ba cikelei, n` så, seakpra sa ipranba ba l`s bakés7 tikjeån diy qua p`nar kuhdi itanheøn y n` quabirsa queat`, seakpra astir jushinb` li c`rki ba enn`vir, tritir ba dihar kam`rir lis h`sis, l` qua sa puabi, h`n kuhd` ik`r i li hirrari, i li pr`caseøn, y h`n åtehi, kuhdi åtehi tikjeån (AkHliuh`42).
L`s ýltek`s h`kantire`s sa ralihe`nin h`n li préhtehi pr`case`nil, an li qua l`s b`hantas eneheilas axparekantin rat`s y basicë`s il ancrantirsa il pr`has` ba ansaùinzi-ipranbezima. _`r l`
qua sa h`nsebari ekp`rtinta li h`nsebariheøn ba h`kpirter axpareanheis s`jra tåhnehis abuhitevis
axet`sis, s`luheøn ba h`ncleht`s y kinam` bal frup`. L`s b`hantas teanan hlirebib s`jra høk` puaban ipranbar antra piras, l` huil din b`hukantib` Dirfraivas y Xderlay (:?9:=926) an Li huirti vëi= “_r`cas`ras y ashualis n` ipranban ipr anban kam`r layanb` layanb` rasultib`s r asultib`s ba envastefihe`nas, envastefihe`nas, ashuhd ash uhdinb` inb` hdirlis ` isesteanb` i tillaras, sen` kerinb`, ashuhdinb` y ipranbeanb` un`s ba `tr`s an al iht` ba li b`hanhei‛. L`s rasultib`s inilezib`s k`strir`n høk` li parspahtevi ba fånar` as un isunt` qua diy qua suparir an al sestaki abuhitev` kaxehin`, tint` an al san` ba lis p`lëtehis abuhitevis y l`s hantr`s abuhitev`s, abuhit ev`s, h`k h `k`` h`n l`s pibras pibr as ba cikele cikelei. i.
Zaclaxe`nas cenilas R`b` sestaki ba pansikeant` ` ba hraanheis teana qua tanar un punt` ba pirtebi. Al taki qua n`s itiùa h`nsebari qua li abuhiheøn praash`lir baja raprasantir li h`ntenuebib ba li ekifan kitarni, uni raprasantiheøn s`heil ba kibra-mirbenari, an li qua l`s d`kjras n` astuvear`n h`ntakplib`s. “Keantris qua asti pr`caseøn sa sefi h`nsebarinb` uni pr`l`nfiheøn bal ipaf` kitarn`, l`s d`kjras qua trijiman an asta aspihe` sa h`nvarterén an li axhapheøn ba li rafli7 par` i kabebi qua li cikelei sa trinsc`rka an uni pirtehepiheøn kés ihtevi ba l`s pibras, l`s d`kjras an praash`lir n` nahasetirén bak`strir su kishulenebib, sen` rah`nheleirsa h`n alli‛ (_ilanhei, :???=962). L`s asquakis hulturilas saùilib`s an l`s rasultib`s ba asti envastefiheøn k`strir`n høk` li h`nstruhheøn ba ebantebibas sa anh`ntriji supabetibi i astara`tep`s ba fånar`, kitarnilas, y ba becaranhei ba r`las. Li ebantebib b`hanta, an asta his`, sa ralihe`niji h`n ispaht`s qua rasiltijin li kishulenebib ba l`s abuhib`ras y rac`rziji un kahinesk` ba mustecehiheøn y ipr`jiheøn s`heil. L`s rasultib`s ba asti envastefiheøn envetin i raclaxe`nir s`jra l`s pr`has`s ba enhluseøn ba kiastr`s vir`nas il neval praash`lir an lis h`nbehe`nas bal Kåxeh` ruril ihtuil, b`nba basplizirsa p`r hiken`s hiken`s ifrastas a ensafur`s ensafur`s pu puaba aba sar kan`s h`kplehi h`kplehib` b` piri all`s. al l`s. Li prasanhei ba pr`cas`ras vir`nas an lis iulis ba praash`lir tikjeån raprasanti li p`sejelebib ba qua heartis ihtevebibas lýbehis, id`ri iusantas p`rqua bakinbin kiy`r cuarzi cësehi, tanfin hijebi an li m`rnibi ash`lir. U l` kés ekp`rtinta= li prasanhei ba b`hantas vir`nas an praash`lir dijli ba uni s`heabib kés enhlusevi qua h`ibyuvi il basirr`ll` entafril ba l`s ilukn`s praash`liras. _`r all`, as ekp`rtinta rat`kir lis axpareanheis abuhitevis vinfuirbestis h`k` li qua sa basirr`lli an li pr`venhei etileini ba Zaffe` Akelei. An asta k`bal` pabiføfeh`, ihtuilkanta lebarib` p`r Crinhash` R`nuhhe, piri itanbar i l`s neù`s sa isefni un pr`cas`r y uni pr`cas`ri an hibi siløn ba hlisas. Asta k`bal` pabiføfeh` etilein` raprasanti un ashanire` rail piri al d`kjra rah`nheleib`, asa aspihe` hipiz ba lejarir tint` i d`kjras h`k` i kumaras ba asquakis hulturilas astijlaheb`s s`heilkanta, an l`s qua sa huaste`ni uni verelebib inhastril y sa ihapti uni cakenebib takebi tak ebi piri cijrehir `tri kishulenebib kishulenebib h`kpitejla h`kpitejla h`n alli.
9 L`s n`kjras ba l`s antravestib`s din seb` hikjeib`s p`r pr`tahheøn y raspat` i sus ebantebibas. : H`nmunt` ba kýsehi iutøht`ni ba Rijish` qua sa amahuti h`n uni vireabib ba tikj`ras= dakjris, kihd`s, raquent`s, jim`s y h`nhdis ba qual`ne`s. Ba idë al n`kjra ba tikj`relar`s.
Zacaranheis J`lëvir, Int`ne` Int`n e` (:??:). (abuhiheøn. :??:). °Ba °B Zavest a n`jesiepses selak sela kus0= apes tak`l`fëi `l`fëi li envastefiheøn envastef je`fréceh`nirritevi an Zavesti Alahtrønehi baapestak Enva Envastefihe stefiheøn ønba Abuhitevi 2 iheøn (9)= 2?-31. Dirfraivas, Inby, y Banes Xderlay (:?9:). Li huirti vëi. Al pr` pr`katab`r katab`r cutur` bal hikje` abuhitev`. Jirhal`ni= @htiabr`. ENAA (:?92). _in`rik _in`rikii Abuhitev` ba Kåxeh` :?98. Enbehib`ras bal Xesta Xestaki ki Abuhitev` Nihe`nil. Abuhiheøn Jésehi Jésehi y Kabe Kabeii Xupare`r . Heubib ba Kåxeh`= ENAA. Løpaz, Xinbri (:?98). Ebantebibas b`hantas bal neval praash`lir, fånar` y c`rkiheøn b`hanta eneheil. Xenåhtehi, 29=9-96. Kirtënaz, B`l`ras (:?9?). _réhtehi b`hanta h`n aquebib ba fånar`. Qni fuëi ba trijim`. Qnevarsebib Fuibilimiri= Fuibilimir i= Ikiyi. Ikiyi. Kalfiram`, Tivearba(:?98). Aspiùi = _litic _l itic`rk `rki. i. Friheis Cenlinbei. Jirhal`ni, Aspiùi= _ilanhei, Karhabas (:???). Aspihe`s a ebantebibas= enfras` ba pr`cas`ras i praash`lir. Li Santini, 9:=926-963. Zevari, Luhëi, y Kirhalen` Fuarri (:??1). Zat`s ba li abuhiheøn praash`lir `jlefit`rei an Kåxeh`= li trinsc`rkiheøn bal k`bal` ba suparveseøn ash`lir. Zavesti Ejar`ik Ejar`ikarehini arehini s`jra Hilebib, Hilebib, Acehihe Acehiheii y Hik Hikje` je` an Abuhiheøn 8 (9)= 1?8-199. XA_ (:??1). @jsarviheøn y préhtehi b`hanta E y EE. _r`frikis y kitareilas ba ip`y` piri al astube`. Lehanheituri an abuhiheøn praash`lir. Rarhar` y huirt` sakastras . Heubib ba Kåxeh`= XA_. Xujerits, Kireni (:??8). Fånar` y ashuali. An H. L`kis (h`kp.). °Efuilas ` becarantas0 Fånar`, becaranhei saxuil, lanfuima y abuhiheøn. Jirhal`ni= _iebøs.
EE. AT_AZEANHEIX _ABIFØFEHIX AN AXHQALIX ZQZILAX EE.9. Li ansaùinzi ba lis kitakétehis an iulis plurefrib` h`k` `jmat` ba astube` an li c`rkiheøn b`hanta KØNEHI AXH@JIZ HLIQBEI JZ@ERKIN
Entr`buhheøn Li ashuali prekirei an nuastr` piës sa di h`nc`rkib` destørehikanta h`k` uni enstetuheøn `rfinezibi an frib`s. frib`s. L`s frup`s-hlisa astén entaf entafrib`s rib`s p`r neù`s ba li l i keski keski abib abi b9 i qu q ueanas sa las jrenbi uni uni ansaùinzi sekulténai. Li k`bilebib ba un b`hanta cranta i un frup` ba ilukn`s qua hursin becarantas frib`s ba ash`lirebib di seb` uni ba lis raspuastis i li jimi kitrëhuli ruril qua becehulti, p`r riz`nas riz`nashise ah`nøkehis, ah`nøk ehis, liba`rfineziheøn `rfin fribuibi fribu ibi ba sahheøn sahhe ýnehi. Iht uilkant antaaprekireis an li Zapýjlehi irfanteni li ketib lis eziheøn ashualis prekireis bal øn piës s`n Ihtuilk ashualis rurilas (ipr`xekibikanta 9: ???), y ba allis 21% s`n ashualis plureiù` h`n un s`l` b`hanta ` b`s (Kenestare` ba Abuhiheøn, Abuhiheøn, Heanhei y Rahn`l`f Rahn`l`fëi ëi ba li l i Niheøn, :??5). :??5) . Id`ri jean, i pasir bal ilt` p`rhantima ba ashualis rurilas plureiù`, li c`rkiheøn b`hanta eneheil di bib` ashisis raspuastis aspahëcehis piri asti k`bilebib ba `rfineziheøn. L`s b`hantas qua sa basakpaùin an asta tep` ba iulis cuar`n c`rkib`s fanarilkanta piri al trijim` an ashualis fribuibis ba sahheøn ýnehi y rasualvan li ansaùinzi ipalinb` i bestent`s sijaras b`hantas qua sa envantin: an li préhtehi ` sa becunban becunban antra antra piras. pi ras. H`k` H`k` saùili saùi li Clivei Rarefe (:??3), ( :??3), li c`rki an qua qua sa ifrupi i l`s ilukn`squateana ekp`rtintas h`nsahuanheis an al sekulténa` trijim` ba ba l`s l`s b`hantas y anAsti al h`n`hekeant` bebéhteh` nahasetin piri pr`k`var al trijim` ilukn`s. iut`ri tikjeån bastihi qua al h`n`hekeant` bebéhteh` suala sar enhlus` pr`buheb` an ashualis urjinis y fribuibis, y quabi jim` li rasp`nsijelebib ba l`s pr`pe`s b`hantas ras`lvar li
`rfineziheøn `rfin eziheøn bal trijim` trijim ` ba sus ilukn`s ilukn`s an lis iulis rurilas plu pl ureiù` (Rarefe, (Rarefe, :??3). :??3) .
Zah`rbak`s qua li c`rkiheøn b`hanta eneheil an nuastr` piës anhuantri sus enehe`s i prenhepe`s bal sefl` TT TT.. Ari nahasire` c`rkir b`hantas piri hujrer li frin ashili qua raquarëi al hukplekeant` ba li raheanta Lay 92:? ba Abuhiheøn, piri l` huil sa ijrear`n ashualis n`rkilas kextis rurilas an bestentis rafe`nas bal piës. I kabebi qua li urjineziheøn cua iukantinb`, astis ashualis quabir`n enhluebis an aspihe`s urjin`s h`n un pr`frasev` hikje` an l`s plinas ba astube`. L`s h`ntaneb`s ba li c`rkiheøn b`hanta lefib`s i l` ruril h`kanzir`n i `craharsa an c`rki ba sakenire`s `ptitev`s (Ash`jir, an pransi). Ihtuilkanta, i neval nihe`nil, li lafesliheøn ibvearta s`jra li nahasebib ba h`ntakplir an li c`rkiheøn c`rk iheøn eneheil al basakpaù` basakpaù` an l`s l` s h`ntaxt`s h`ntaxt`s rurilas (Lay ba Abuhiheøn Nihe`nil :3.:?3, irtëhul` 99). Xen akjirf`, itanbar asti bekanseøn ba li c`rkiheøn as rasp`nsijelebib ba lis bestentis uresbehhe`nas y ba hibi enstetut` supare`r ba c`rkiheøn b`hanta ( EXCB). Al plin ba astube`s ba li hirrari ba pr`cas`rib` an abuhiheøn prekirei an li pr`venhei ba Juan`s Ieras, b`nba railezik`s nuastr` astube`, ij`rbi li aspahecehebib ba l`s h`ntaxt`s rurilas an al kirh` bal hikp` ba li préhtehi b`hanta b`hanta h`k` h`k` un` un` ba l`s h`ntaxt h`ntaxt`s `s s`he`hulturilas s`he`hulturilas an l`s qua sa enstilin lis ashualis, par` n` sa kanhe`ni al ij`rbima bebéhteh` bal iuli plurefrib` bantr` ba l`s h`ntaneb`s kënek`s ba lis isefnituris ralihe`nibis h`n li ansaùinzi ba li kitakétehi. Yuabi i hretare` ba hibi EXCB li `carti ba sakenire`s qua sa ibantran h`n kiy`r pr`cunbebib an asti pr`jlakétehi pirtehulir. Li kiy`r pirta ba l`s EXCB basiteanban li c`rkiheøn aspahëcehi an raliheøn h`n l` ruril, bib` qua sa enstilin an al hantr` ba lis heubibas y ihantýin li c`rkiheøn ba l`s cutur`s b`hantas an un ýneh` k`bal` pabiføfeh`, pabiføf eh`,8= al bal iuli asténbir ba ashuali urjini ba sahheøn ýnehi. @tr`s bit`s ekp`rtintas ba nuastr` piës s`jra li pr`jlakétehi qua astik`s inilezinb` s`n l`s sefueantas= lis z`nis rurilas n` huantin h`n un EXCB y p`r l` tint` l`s kiastr`s ba ashualis rurilas sa din c`rkib` an enstetut`s urjin`s7 sen akjirf`, l`s tëtul`s `ceheilas s`n ba ilhinha nihe`nil y dijeletin i sus afrasib`s piri trijimir h`k` kiastr`s an huilquear lufir bal piës. Ikjis huaste`nas kuastrin al érai ba vihinhei y lis h`ntribehhe`nas an li c`rkiheøn b`hanta. Anfr`sinb` li h`kplamebib bal pr`jlaki, saùilik`s `tr` canøkan`= l`s b`hantas qua raheån sa enehein l` dihan an h`ntaxt`s rurilas bajeb` i qua l`s kiastr`s h`n kiy`r intefüabib vin ihukulinb` un puntima qua iukant iuk antii sus p`sejelebiba p`seje lebibass ba alahhe a lahheøn øn y sualan ash`far ash`far ashualis as hualis harhinis harhi nis i sus b`kehel b`kehele`s e`s (Azpalati, 9556). Asti setuiheøn rasulti h`kplami yi qua l`s b`hantas llafin i li ashuali h`n uni c`rkiheøn eneheil qua n` las di jrenbib` darrikeantis aspahëcehis piri basakpaùirsa an al puast` piri al qua cuar`n cuar`n hipihetib`s. hi pihetib`s. Al inéleses prahabanta entantø ankirhir nuastri envastefiheøn, berefebi i pr`cunbezir an asti pr`jlak pr`jla kétehi s`jra li l i qua diy diy un un h`kpirteb` h`kpirteb` rah`n`hekeant` rah`n`hekeant` ba su érai ba vihinhei an Irfan Irfanten teni. i.2
Kat`b`l`fëi An asta hipëtul` dirak`s racaranhei i uni envastefiheøn huiletitevi ba hiréhtar axpl`rit`re` qua
jushi h`kpranbar h`kpranbar y inilezir li ansaùinzi ansaùinzi vefanta vefanta ba lis kitakétehis itakétehis an lis iulis plurefrib`, isë
h`k` l`s beshurs`s ba l`s b`hantas s`jra su ansaùinzi. I su vaz, asta astube` jushi ralavir, bashrejer y inilezir préhtehis enstetuhe`nilas y b`hantas ‒enstilibis ` an fastiheøn‒, berefebis i h`ntak h`nt akplir plir li aspahecehebib aspahecehe bib ba li ansaùin a nsaùinzi zi ba li kitakétehi itakétehi an lis iulis plurefrib` an l`s EXCB. L`s bit`s s`jra li c`rkiheøn b`hanta eneheil sa din `jtaneb` i pirter ba antravestis sakeastruhturibis, railezibis ba kinari enbevebuil ` frupil, i pars`nil berahtev` y i pr`cas`ras ba becarantas isefnituris ` triyaht`s c`rkitev`s ba ilfun`s enstetut`s ba c`rkiheøn b`hanta h`k` “_réhtehi ba li ansaùinzi‛, “Aspihe` ba baceneheøn enstetuhe`nil an abuhiheøn ruril‛, “Bebéhtehi ba li kitakétehi‛ y “Itana` ba kitakétehi‛, h`rrasp`nbeantas i tarhar y huirt` iù` bal pr`cas`rib` ba abuhiheøn prekirei prekirei.. Isekesk`, Isekesk`, sa din railezib` rail ezib` `jsarvihe`nas `jsarvi he`nas y rafestr` ba hlisas h lisas an un un EXCB. L`s bit`s s`jra li ansaùinzi ba lis kitakétehis sa din `jtaneb` i pirter ba antravestis enbevebuilas ‒tikjeån sakeastruhturibis‒ i enspaht`ras y i b`hantas ba iulis plurefrib`s ba ashualis prekireis rurilas uneb`hantas ba li pr`venhei ba Juan`s Ieras y, pirilalikanta, i pirter ba li `jsarvihe `js arviheøn øn y al rafestr` r afestr` ba hlisas hlis as ba kitakétehis itakétehis ba l`s b`hantas b`hantas antravestib`s. As ekp`rtinta saùilir qua al inéleses pravest` an al enehe` ba nuastr` astube` h`ntakpliji li `jsarviheøn y al inéleses ba hlisas ba kitakétehis an ashualis rurilas uneb`hantas, ibakés bal astube` ba antravestis i l`s kiastr`s i hirf` ba lis keskis. Il ibantrirn`s an li enbifiheøn ba intahabantas y il pr`cunbezir nuastris lahturis s`jra al rah`rta salahhe`nib`, li c`rkiheøn b`hanta eneheil h`kanzø i h`jrir ralavinhei y i h`nstetuersa an pirta ba nuastr` `jmat` ba astube` ikpleib`. Xe jean h`ntenuik`s s`staneanb` qua an li kiy`r pirta ba l`s EXCB ba nuastri pr`venhei li rurilebib y li ansaùinzi ba lis kitakétehis an al iuli plurefrib` astén iusantas, n`s dak`s puast` an h`ntiht` h`n ilfunis eneheitevis ‒an hurs` ` an fastiheøn‒ qua vin binb` aspihe` y c`rki i pr`puastis, eneheitevis qua din rasp`nbeb` i uni sarea ba bakinbis qua pr`veanan ba bestent`s ékjet`s. An asta trijim` n`s hantrirak`s an al inéleses ba l`s bit`s racareb`s i l`s EXCB7 an pirtehulir, n`s c`hilezirak`s an lis riz`nas qua k`velezin li enhluseøn ba l` ruril y ba li ansaùinzi an plurefrib` an li c`rkiheøn eneheil ‒` lis hiusis qua llavin i basastekirl`s ` envesejelezirl`s h`k` `jmat`s ba astube`‒, y an al ekpiht` qua asti ensarheøn pr`buha an al plin ba astube`s tint` an lis pr`puastis ba hétabris ba préhtehi préh tehi ba li l i ansaùinzi ansaùinzi h`k` bal érai ba kitak kitakétehis. étehis.
Kirh` taøreh` Al pr`yaht` ba envastefiheøn kés ikple` an al qua sa enshreja al rah`rta qua sa prasanti an asta irtëhul` sa pr`p`na inilezir al trijim` b`hanta an al érai ba kitakétehis an lis iulis plurefrib` ba lis ashualis rurilas. R`kik`s h`k` kirh` ba racaranhei li bebéhtehi ba li kitakétehi crinhasi. Antra ip`rtas, bastihik`s li h`nhaptuileziheøn ba l`s bal su b`hanta ‒railezibi basbal`s li ta`rëi sus ba lis setuihe`nas bebéhtehis‒ y li h`ntrejuheøn quar`las railezi iut`r piri h`kpranbar canøkan`s bebéhteh`s (Jr`ussaiu, 9543). _iri p`sejeletir ast`s pr`has`s, al b`hanta cunhe`ni h`k` kak`rei bebéhtehi ba li hlisa il av`hir h`n`hekeant`s qua din taneb` lufir an li dest`rei bebéhtehi
h`kpirtebi (Jr`ussaiu y Hantan`, 9559). L`s h`nhapt`s isë baceneb`s h`nstetuyan darrikeantis
ekp`rtin ek p`rtintas tas piri pir i inilezir i nilezir lis entarvanhe`nas entarvanhe`nas b`hantas. _`r `tr` lib`, n`s ip`yik`s an li ta`rëi ba l`s hikp`s h`nhaptuilas (Sarfniub, 955?), qua h`nhaptuilezi l`s pr`has`s ba h`nstruhheøn ba l`s h`n`hekeant`s kitakéteh`s basba li parspahtevi bal ipranbezima. Li n`heøn ba hikp` h`nhaptuil diha racaranhei il antrikib` bal qua c`rkin pirta l`s h`nhapt`s, i li vaz qua n`s ibvearta qua as nahasire` h`nsebarir qua l`s pr`has`s ba h`nstruhheøn ba h`nhapt`s raquearan un lirf` pliz`. Antra sus ip`rtas prenhepilas, asti ta`rëi jrenbi darrikeantis qua `reantin li sahuanheiheøn ba l`s h`ntaneb`s an li pr`buhheøn hurrehulir y li plinecehiheøn ba li ansaùinzi, ansaùinzi, li salahheøn salahh eøn ba h`ntaneb`s h`ntaneb`s y li l i h`nsebariheøn ba su h`k h `kplame plamebib, bib, li intehepiheøn y al inéleses ba l`s pr`habekeant`s, raprasantihe`nas y h`n`hekeant`s -h`rraht`s ` arrøna`s- qua baspleafin baspl eafin l`s ilukn ilukn`s, isë h`k` h`k` li intehep intehepiheøn iheøn y al inéleses ba lis li s entarvanhe`nas entarvanhe`nas bal b`hanta an raliheøn h`n astis huaste`nas. Ikj`s kirh`s taøreh`s n` teanan uni venhuliheøn berahti h`n al rah`rta ba bit`s qua ihé sa prasantin ‒lefib`s ‒l efib`s i li prasanhei ba li rurilebib y ba li ansaùinzi ansaùinzi an lis iulis plurefrib` an li c`rkiheøn b`hanta‒, par` h`nstetuyan l`s kirh`s racaranheilas ba nuastr` trijim` piri li bashrepheøn y al inéleses ba lis setuihe`nas ba ansaùinzi ba lis kitakétehis an lis iulis plurefrib` ba lis ashualis ashualis rurilas. Qn racaranta cunbikantil piri nuastr` astube` as li tases ba Rarefe (:??4). Antra l`s h`nhapt`s y lis hitaf`rëis qua entr`buha, pr`cunbezi ` rat`ki ba `tr`s iut`ras, rasultin ba suk` entarås piri nuastr` trijim` sus ip`rtas an raliheøn h`n li herhuliheøn bal sijar an li ashuali ‒kesk` qua n` sa fanari fan ari an alli‒, alli ‒, y s`jra al sijar qu q ua sa pr`buha p r`buha ` sa en e nvanti vanti par` qua n` n` as rah`n`heb` r ah`n`heb` h`k` h`k` til7 li hitaf`rëi “envanheøn bal dihar‛ parketa n`kjrir behdi pr`buhheøn. An al kesk` trijim`, bestenfua al k`bal` pabiføfeh` bal k`bal` `rfinezihe`nil7 ibakés, inilezi høk` l`s b`hantas besp`nan ba h`n`hekeant`s h`n`hek eant`s iharhi bal k`bal` `rfinezihe`nil `rfinezihe`nil y pabiføfeh` pabiføfeh` bal iuli asténbir ‒ba sahheøn ýnehi, fribuibi, pansibi basba al piribefki ba li d`k`fanaebib‒ basba sus pr`peis triyaht`reis ash`liras, su lufir ba ilukn`s ` su basakpaù` h`k` b`hantas, disti li c`rkiheøn b`hanta eneheil y an sarvehe`. Li envastefib`ri saùili qua cranta i asti setuiheøn l`s b`hantas sualan axtanbar l`s h`n`hekeant`s ba l`s qua besp`nan il k`bal` `rfinezihe`nil bal iuli plurefrib`, bib` qua n` huantin h`n un k`bal` pabiføfeh` aspahëceh` piri asa h`ntaxt`. Rarefe ibvearta iharhi ba li nahasebib ba pansir an li d`k`fanaebib y li k`n`hr`këi bal ipranbezima, il racarersa i qua li ashuali fribuibi di `rfinezib` li kitrëhuli an t`rn` bal hretare` atéra`, puas isperi i li d`k`fanaebib ba h`n`hekeant`s, retk`s ba ipranbezima y h`ntaneb`s ba ansaùinzi. Asta h`nhapt` parketa park eta rah`n`har al érai ba vihinhei an li pr`buhheøn pabiføfehi pabiføfehi aspahëcehi aspahë cehi an raliheøn ralih eøn h`n k`bal` `rfinezihe`nil `rfinezihe`nil bal plurefrib`. L`s sefueantas iut`ras tikjeån cunfan h`k` intahabantas qua ankirhin nuastri keribi tint` ba nuastr`s nu astr`s pr`pe`s pr` pe`s astube`s astube`s bebéhteh`s an hurs` hurs` s`jra s `jra li l i ansaùinzi ansaùinzi an lis iulis plurefrib` h`k` ba l`s `tr`s frup`s ba envastefiheøn h`n queanas h`kpirtek`s pra`hupihe`nas y parspahtevis bebéhtehis= Irtaifi Kirtënaz (:??5)7 Jl`hg at il . (:?91)7 Jr`etkin, Ash`jir y Xinhdi (an pransi)7 Jr`etkin, at il . (an pransi)7 Histab` at il. (:?98) (:?98)77 Histab` Histab` (:?99-:?92 y :?91-:?93), :?91-:?93) , y Muéraz Muéraz J`liù`s (:?9:). ( :?9:).
Basirr`ll` iz`nas qua k`velezin li enhluseøn ba l` ruril y ba li ansaùinzi an plurefrib` an li c`rkiheøn eneheil eneheil Al EXCB salahhe`nib` piri nuastr` astube` h`nsebari ‒h`k` ilfun`s `tr`s EXCB ba li pr`venhei ba Juan`s Ieras‒ li railebib ba li ashuali ruril an al trik` ba c`rkiheøn eneheil. Ilfun`s ba l`s antravestib`s n`s axplehin qua antra lis riz`nas qua k`velezin asti baheseøn enstetuhe`nil h`jri ralavinhei rala vinhei li enkenan enkenanta ta silebi sile bi lij`ril l ij`ril ba sus afrasibis an ashualis rurilas, enhlus` intas intas ba hulkenir hulkenir sus astube`s. An kuhd`s bestret`s ba li pr`venhei ba Juan`s Ieras, li hintebib ba ashualis rurilas sa aquepiri i li ba lis urjinis7 enhlus` an ilfun`s ba all`s lis suparin an nýkar`. An ast`s bestret`s, li pirtehulirebib bal h`ntaxt h`ntaxt`` ruril y bal iuli plurefrib` herhuli h`n hearti niturile iturilebib bib antra antra l`s pr`cas`ras, yi qua rasult ras ultii nahasire` nahasire ` qua al EXCB isuki li rasp`nsijelebib ba prapirir i l`s b`hantas piri li tirai qua l`s aspari an lis ashualis. Isë ll`` axplehin l`s b`hant b`hantas as antraves antravestib`s= tib`s= Idë ka ba venhulå h`n l` ruril `tr` rurilas lufir, alW...[ ba Al c`rkir b`hantas rurilas.y _ra`hupiheøn qua h`kpirta al enstetut` bibi li ensarheøn lij`ril lis iluknis an lisbasba ashualis enstetut` asté itant` rasp`nba i bakinbis ba li h`kunebib. Xa plintain l`s parcellas ba afrasib` i nahaseb parce nahasebib ib ba li h`k h`kun uneebib W…[ Li ruril rurileebib as un ta taki ki qua qua pra`hu pra`hupi pi il enste nstetut` tut`,, qua qua al kiastr` tanf tanfii darrikeantis piri entarvaner. Li railebib as qua al enstetut` akpazø i pansir an al hikp` p`rqua as uni railebib kuy prøxeki7 lis prekaris pre karis axpare axpareanhe anheis is lij`ril ij`rilas, as, p` p`rr l` fanaril fanaril,, seak seakpra pra cuar` cuar`nn al hikp` hikp`.. Ant Ant`n `nhas, has, pisi ast`= llafin il hikp` y nibe nibeaa teana teana c`rkiheøn bebéhtehi ba høk` ansaùir an al hikp`. _lureiù` ari h`k` al bashujrekeant`. U` ka c`rkå an asta enstetut`, an al iù` :??? ka rahejë7 mikés pansik`s an li ashuali ruril, n` ari ilf` qua tanëik`s an huanti, y sijëik`s qua li prekari axpareanhei ari trijimir an al hikp`.
H`k` kanhe`nin l`s pr`cas`ras antravestib`s, li enhluseøn ba l`s takis ba rurilebib rasp`nba tint` i li pr`xekebib y i li hintebib ba ashualis rurilas bal bestret` h`k` i li avebanhei ba li ashuali ruril h`k` prenhepil lufir ba trijim` piri l`s afrasib`s bal EXCB. Id`ri jean, bastihik`s qua il cenilezir al crifkant` intare`r li pr`cas`ri saùili qua, i pasir ba qua sa sijëi qua li prekari axpareanhei ari trijimir an al hikp`, n` cua un h`ntaneb` qua sa diyi ij`rbib` an su pr`pei c`rkiheøn pr`case`nil an al kesk` enstetut`. Ast` n`s llavi i prafuntirn`s huélas cuar`n lis trinsc`rkihe`nas `hurrebis i pirter bal iù` :??? ‒iù` an qua asti pr`cas`ri afrasø‒ piri qua d`y an asta EXCB sa ujequa li rurilebib r urilebib h`k` un un h`ntan h`ntaneb` eb` bal plin ba astube`s ba li l i hirrari. hirr ari. L`s crifkant`s qua hetik`s i h`ntenuiheøn n`s parketan enh`rp`rir li bakinbi ba l`s afrasib`s, l`s enspaht`ras, l`s b`hantas y l`s berahtev`s ba ashualis rurilas, qua ‒safýn li parhapheøn ba nuastr`s antravestib`s‒ ` s`lehetin qua al enstetut` ij`rba li railebib bal h`ntaxt` ruril y ba li ansaùinzi an al iulirahlikin plureiù` bantr` bal triyaht` c`rkitev`. Akpazø i ipirahar li nahasebib ba li c`rkiheøn an plureiù`. R`bis lis kiastris yi rahejebis plintaijin asti pr`jlakétehi, qua n`
dijëin seb` c`rkibis piri trijimir an al plureiù`, trijimir, plinecehir, jimir h`ntaneb`, trijimir h`n li bevarsebib ba abibas. Ari h`k` uni pr`jlakétehi qua ipiraha, y l`s pil`s1 ejin piri al enstetut`, befik`s. °Yueån ta c`rki0 Al enstetut`, y n` ta c`rki an plureiù`.
Ant`nhas, ba idë akpazø7 p`r amakpl`, diy tillaras, diy ABE 3 qua hibi enstetut` puaba bacener… y sa akpazø i pansir an li ashuali ruril.
I h`nten h`ntenuuiheøn, lis pilijris pilijr is ba li pr`cas`ri park p arketan etan ebantecehir ebantecehir qua l` ruril y li ansaùinzi ansaùinzi an al plureiù` n` søl` søl ` enfrasin enfrasin il enstetu enstetut` i pirter ba un rahlik` ba li h`k h`kuunebib abuhitevi abuhitevi sen` qua su enhluseøn as k`t`rezibi p`r un pabeb` axpras` ba lis iut`rebibas bal enstetut` ‒ivilibi y pr`k`vebi pr`k `vebi p`r l`s l `s kirh`s lafilas l afilas y hurrehuliras an qua qua sa ankirhi ankirhi al plin ba astu a stube`s be`s ba li l i hirrari hir rari ba pr`cas`rib` an abuhiheøn prekirei‒= qua l`s cutur`s b`hantas railehan sus préhtehis y su rasebanhei tint` an al ékjet` urjin` h`k` ruril. Lis prafuntis qua sa plintain l`s astubeintas an raliheøn h`n asta taki, il ancrantirsa i li tirai ba prapirir y llavir ibalinta behdis préhtehis, entarpalin tint` i l`s pr`cas`ras ba préhtehi h`k` i l`s ba lis bebéhtehis aspahëcehis, rasp`nsijlas ba `reantirl`s y ih`kpiùirl`s an asta pr`has` (Ash`jir, an pransi). Saik`s høk` axplehi li antravestibi asti bakinbi= Al ih`kpiùikeant` ba li enstetuheøn an asa santeb` cua hlir`, p`rqua i l`s pr`cas`ras ba lis préhtehis n`s dihan li bakinbi ba qua l`s hdeh`s (l`s astubeintas bal EXCB) n` s`likanta prihtequan an lis ashualis urjinis, sen` qua tikjeån l`s llavak`s i lis rurilas p`rqu p` rquaa as al hikp hikp`` ba eensarhe nsarheøn øn k kés és prøx prøxeek` qu quaa tean teanan. an. U ibak ibakés és diy kés ashualis ruril rurilas as qua urj urjinis. inis.
Li pr`cas`ri piraha anh`ntrir an li ensarheøn lij`ril, an li pr`xekebib y an li hintebib ba ashualis rurilas bal bestret`, al santeb` qua mustecehi al pabeb` ba lis iut`rebibas bal enstetut`. Kés ibalinta enshreja an al kirh` kirh` bal ba l besaù` bes aù` hurrehulir ba abuhiheøn supare`r supare`r vefanta vefanta asti baheseøn, bahese øn, bib` qua sa enhluya enhluya i li ashuali a shuali ruril h`k` h`k` un` un` ba l`s l `s h`ntaxt`s h`ntaxt`s qua itriveasi al a l hikp` ba li préhtehi i l` lirf` ba li hirrari. An al tarhar tarh ar iù` Wbal be besaù` saù` hhurre urrehulir hulir ba aabuhiheøn buhiheøn sup supare`r[ are`r[ be beha ha ‒layanb ‒layanb`‒= `‒= llii préhtehi bajaré rai raillez ezirs irsaa iitanbe tanbeanb` anb` i becarantas h`ntaxt`s, n` søl` urjin`s y rurilas. An huirt` tikjeån ‒layanb`‒= li préhtehi bajaré railezirsa itanbeanb` i becarantas h`ntaxt`s, n` søl` urjin`s y rurilas. Baspuås n` så se kanhe`ni al plureiù` an ilfýn lufir an aspaheil… Asta iù`, huinb` h`nhurså tikjeån, ka dez` c`h` Wli rafanta bal EXCB[, åncises= p`r civ`r, plinecehiheøn an plureiù`, høk` trijimir plureiù`.
Bastihik`s qua li pr`cas`ri n` søl` av`hi al b`hukant` hurrehulir, sen` qua l` jushi y laa axtriht`s burinta li antravesti, ba kinari qua bi kuastris bal us` crahuanta qua railezi ba asta kitareil y bal h`n`hekeant` qua teana bal kesk`. Zasiltik`s qua li enhluseøn bal h`ntaxt` ba li rurilebib an li c`rkiheøn b`hanta qua li pr`cas`ri sujriyi n` rasulti avebanta piri kuhd`s pr`cas`ras qua sa basak basa kpaùin an `tr`s `tr`s enstetut enstetut`s `s i hirf` bal kesk` esk` aspihe` asp ihe` hurrehulir. _iri railezir ra ilezir asti icerkiheøn n`s ip`yik`s an l`s ralit`s ba lis pr`cas`ris antravestibis qua tikjeån sa basakpaùin an `tr`s EXCB. Allis rah`n`han qua railezin heartis ibiptihe`nas i sus pr`puastis ba EXCB qua sa enstilin an bestret`s b`nba li hint ansaùinzi an iquall`s h intebib ebib y li harhinëi h arhinëi ba lis l is ashualis ash ualis rurilas entarpali li pr`puasti ihibåkehi bal enstetut`. Lis keskis pr`cas`ris kineceastin qua an `tr`s enstetut`s li iusanhei ba bakinbi lij`ril, li laminëi y li ashisaz ba ashualis rurilas rastin santeb` ` t`rnin envesejla li pr`jlakétehi bal iuli plurefrib` h`k` `jmat` ba astube` an al trik` ba
c`rkiheøn b`hanta.
R`kik`s al sefueanta axtriht` an al qua li pr`cas`ri diha racaranhei i asti bestenheøn antra enstetut`s an l`s qua sa ij`rbi li pr`jlakétehi ruril y antra l`s qua n` li dihan. _lintai qua an `tr` enstetut` trijimirëi prapirinb` i l`s cutur`s b`hantas søl` piri h`ntaxt`s urjin`s y n`s axplehi p`r quå së enhluya li rurilebib an al enstetut` ba nuastr` astube`= WAn `tr` enstetut`[ trijimirëi søl` piri urjin` W…[ p`rqua an åsta dif` ast` Wtrijimir l` ruril[ p`rqua diy un pabeb` ba li Zafanhei y p`rr li tribe p` tribeheø heønn bal escb ba pansir an b` b`hantas hantas piri ashualis ruril rurilas, as, pansir lis p`sej p`sejeelebibas ba prihte prihtehir hir tikj tikjeeån, par`, ` sai sai,, n` sarëin lis keskis bakinbis qua rahejerëi an al `tr` enstetut`.
Kés ibalinta an li keski antravesti, raclaxe`ninb` iharhi ba li prasanhei ` iusanhei ba li takétehi ba li ansaùinzi an al iuli plurefrib` an l`s b`s enstetut`s an l`s qua trijimi, kineceasti un hikje` ba `peneøn ` uni nuavi prafunti raspaht` ba enhluer li pr`jlakétehi ba li rurilebib an un EXCB qua n` teana teana pr`xekebib pr`xekebib h`n ashualis prek pre kireis rurilas= Yuezés… l` ast`y pansinb` y ka l` ast`y huaste`ninb` p`r quå n` se i l` kam`r as ilfuean qua asté illé Wracereånb`sa i l`s astubeintas bal `tr` EXCB[ y teana plin ba ersa i vever il entare`r ba li pr`venhei, y li varbib as qua as ekp`rtinta qua huanta h`n darrikeantis piri t`b` tep` ba setuihe`nas. _ar` li varbib qua së ka piraha qua as ekp`rtinta ij`rbir al taki.
As p`sejla qua li enhluseøn ba li pr`jlakétehi ba li ansaùinzi an al iuli plurefrib`, an al plin ba c`rkiheøn bal EXCB an raspuasti i heartis bakinbis, parketi h`kpranbar li rizøn p`r li qua asta takii n` sa vesejel tak ves ejelezi ezi ne ne sa rahlik rahli ki an l`s EXCB ilam ilamib`s ib`s ba ast`s h`ntaxt h`ntaxt`s. `s. Xe jean dak`s kanhe`nib` li enhluseøn bal h`ntaxt` ruril an al EXCB, l`s pr`cas`ras raclamin lis astritafeis ba l`s b`hantas piri h`kjiter li s`labib ba li ansaùinzi an ashualis rurilas plurefrib` h`n un s`l` b`hanta. Qni ba lis pr`cas`ris ba préhtehi antravestibis kanhe`ni qua l`s kiastr`s ba ashualis rurilas sualan raunersa an al abecehe` bal enstetut` l`s bëis an qua al hleki ` al astib` ba l`s hiken`s ekpeba al ihhas` i lis ashualis. Li enspaht`ri l`s h`nv`hi i h`kpirter li alij`riheøn ba pr`yaht`s y plinecehihe`nas. Li antraves antravestibi tibi raliti qua l`s kiastr`s usin as`s aspihe`s aspihe `s piri dihar prafunt prafu ntis is i l`s pr`cas`ras= pr `cas`ras= I vahas, il astir an al kesk` lufir, dihan prafuntis i l`s pr`cas`ras bal enstetut`, sa kinteana al vënhul`. Ilfunis arin afrasibis ba diha b`s iù`s. @ sai, lis prekaris `cartis lij`rilas s`n an ashuali ruril W…[ _eban jejle`fricëi piri ihtuilezirsa W…[ peban hurs`s, ihtuileziheøn, s`jra plinecehiheøn. L`s bëis qua ll`vëi, li fanta ba lis ashualis rurilas, h`k` n` puaban llafir i li ashuali, hukplan al d`rire` an li ashuali urjini an al turn` an qua allis teanan qua er dijetuilkanta i li ashuali. U ka anh`ntrå an asis raune`nas h`n kuhdis afrasibis bal enstetut` qua astén trijiminb` an ashualis rurilas. Ant`nhas, ka piraha qua n` asté tin arribi li bakinbi bal enstetut`… A ensest`, i kë ka piraha qua al enstetut` ih`kpiùø kuhd`= ka h`nsefuear`n uni rauneøn h`n uni b`hanta7 sa iharhø il enstetut` un bëi qua ih`rbik`s, hdirlik`s, y ka axplehø huél ari su basicë`. Ka bahëi qua ibakés ba l` qua as li plinecehiheøn, ibakés ba tanar kinam` ba rahurs`s ` astritafeis bebéhtehis piri un plureiù`, tikjeån as al trijim` s`jra li n`rkitevi. U pansir qua asa b`hanta qua astik`s c`rkinb` n`s`tr`s n` s`likanta vi i `hupir al lufir ba b`hanta, sen` qua vi i sar al fast`r ba li enstetuheøn, p`rqua as p`h` p` h` pr` pr`jijl jijlaa uni ashuali rur ruril il h`n plure plureiù` iù` h` h`nn b` b`hanta hanta y be beraht`r raht`r..
An raliheøn h`n ast`s crifkant`s, n`s entarasi batanarn`s an lis sefueantas huaste`nas. Sire`s iut`ras (Rarefe, :??47 Ash`jir, an pransi) h`enheban an saùilir al ieslikeant` y li s`labib h`k`
hirihtarëstehis qua itriveasin al trijim` bal b`hanta ba li ashuali ruril. Antanbak`s qua li h`nv`hit`rei ba li l i enspaht`ri ipun ipunti ti i pr`k`var al trijim` trijim ` an aquep` ba ast`s pr pr`cas`ras `cas`ras y i fanarir fanarir h`nbehe`nas qua difin p`sejla al entarhikje` h`n `tr`s h`kpiùar`s il claxejelezir teakp`s y aspihe`s aspihe `s qua parketin `ptek `ptekezir ezir al trijim` pr`case`nil. pr `case`nil. An trijim`s intare`ras (Ash`jir, an pransi) saùiléjik`s qua li tirai bal b`hanta as becaranta an tint` sa raileha an s`labib ` ensarti bantr` ba un aquep` ba trijim` enstetuhe`nil. Lis ashualis h`nc`rkibis p`r uni sahheøn piri hibi frib` puaban h`ntir ‒an cunheøn ba li hintebib ba sahhe`nas y kitrëhuli‒ h`n un aquep` b`hanta entafrib` p`r beraht`r, vehaberaht`r, sahratire`, un kiastr` p`r sahheøn, jejle`tahire`, y aquep` ba `reantiheøn ash`lir. Asti setuiheøn n` sa prasanti ba asta k`b` an lis ashualis une, je ` treb`hantas. Xen bubi, an lis ashualis uneb`hantas asti ekp`seje ek p`sejelebib lebib ba ent e ntarihtuir arihtuir h`n `tr`s b`hant b`h antas as iharhi i harhi ba li l i ansaùinzi ansaùinzi as a s iýn kés axtrak axtraki. i. I su vaz, rasiltik`s l` qua lis antravestibis kineceastin an raliheøn h`n lis riz`nas ba li axtanseøn an al vënhul` h`n al EXCB ba l`s b`hantas yi fribuib`s. _`r un lib`, anh`ntrik`s al r`l qua piraha basakpaùir basakpaùir al EXCB h`k` racaranta piri li c`rkiheøn h`ntenui ba l`s kiastr`s y al ih`kpiùikeant` i sus triyaht`reis pr`case`nilas7 p`r `tr`, asta aspihe` p`sejeleti al entarhikje` antra l`s b`hantas bal enstetut` c`rkib`r y l`s qua astén i hirf` ba iulis plurefrib`. Asta rat`rn` il EXCB dijeleti i l`s b`hantas piri plintair lis bubis y l`s pr`jlakis qua sa c`rkulin il amarhar li b`hanhei an astis iulis. Astis entarihhe`nas antra E X C B y fribuib`s p`br p`brëin ëin antijlirsa antijlirs a tikjeå tikjeånn h`n b`hantas b `hantas qua trijimirin an ashualis urjinis7 l` bastihik`s p`rqua l`s kiastr`s ba ashualis rurilas uneb`hantas teanan ashisis `p`rtunebibas ba anh`ntrirsa h`n `tr`s piri h`kpirter bubis ` ebais. L`s pr`cas`ras ba préhtehi antravestib`s kineceastin lis becehultibas `paritevis qua sualan ant`rpahar li `rfineziheøn bal ih`kpiùikeant` ba l`s pr`cas`ras bal EXCB h`n l`s ilukn`s qua railezin sus préhtehis an ashualis rurilas= bibi li jimi kitrëhuli ba b a lis iulis plurefrib` p lurefrib` avetin ave tin qua qua li prasanhei ba ilukn`s y b`hantas bal EXCB rasulta envisevi7 frinbas bestinheis y teakp` ba trislib`7 becehultib ba ihhas` i lis ashualis p`r riz`nas hlekétehis y p`r al astib` ba l`s hiken`s, tint` piri ilukn`s h`k`` piri b`hantas h`k b`hantas ba li ashuali as huali y bal EXCB. Ast`s entarhikje`s entarhikje`s y lis bakinbis bakinbis intas intas kanhe`nibis anhe`nibis s`n h`nsebarib`s p`r al EXCB h`k` ensuk`s i li d`ri ba ravesir su pr`puasti c`rkitevi. Li pr`jlakiteziheøn ba li rurilebib y bal iuli plurefrib`, h`k h `k`` h`ntaxt h`ntaxt`s `s qua entarpalin i li ansaùinzi, ansaùinzi, k`t`rezin k`t`rezin li ibiptiheøn tint` tint` bal plin ba astube`s ba li hirrari h`k` lis pr`puastis ba bestent`s aspihe`s hurrehuliras. Ikpleirak`s astis huaste`nas an al sefueanta ipirtib`.
Al ekpiht` qua pr`buha al enfras` bal h`ntaxt` ruril y li ansaùinzi an al plurefrib` h`k` `jmat` ba astube` an li c`rkiheøn eneheil
An asta ipirtib` dirak`s racaranhei il ekpiht` qua di pr`v`hib` li enhluseøn ba li pr`jlakétehi ba li ansaùinzi an al iuli plurefrib` an li pr`puasti hurrehulir ba li hirrari ba c`rkiheøn b`hanta
safýn l`s ralit`s rali t`s ba nu nuastr`s astr`s antravestib`s. Zat`kik`s uni axpraseøn ba uni ba lis pr`cas`ris ba préhtehi antravestibis, an li qua bami an hlir` li entanheøn h`n li qua li rurilebib as isukebi p`r al EXCB= “Li rurilebib as un taki qua pra`hupi il enstetu enstetut`, Wisë h`k`[ h`k`[ qua al kiastr` tanf tanfi darrikeantis darrikeantis piri entarvaner‛. entarvaner‛. I h`nten h`ntenuuiheøn, inilezirak`s b`s amakpl`s ba lis pr`puastis qua al EXCB qua nuastr` astube` di puast` an kirhdi piri bir raspuasti i asi pra`hupiheøn. Al h`ntaxt` ruril an un aspihe` ba baceneheøn enstetuhe`nil L`s pr`cas`ras bal EXCB rah`n`han qua sus pr`puastis ba ansaùinzi y lis bahese`nas iharhi ba l`s h`ntaneb`s ba su isefnituri sa van itrivasibis p`r lis bakinbis i lis qua baheban bir raspuasti l`s enstetut`s an l`s qua trijimin. Antra lis ibiptihe`nas qua rasultin bal rah`n`hekeant` ba li rurilebib h`k` prekar puast` ba trijim` piri sus afrasib`s, dak`s ralavib` li enhluseøn ba li aspahecehebib ba li rurilebib tint` an lis pr`puastis ba hétabri ba préhtehi ba li ansaùinzi, bebéhtehi ba li kitakétehi y itana` ba kitakétehi, h`k` an li `carti ba aspihe`s ba baceneheøn enstetuhe`nil ( ABE). An asta enstetut` `ptir`n p`r enhluer un ABE s`jra abuhiheøn ruril an al qua sa railezi un ij`rbima basba uni parspahtevi s`he`hulturil y sa c`hilezi l` h`ntaxtuil y lis bevarsis entarvanhe`nas abuhitevis an as`s aspihe`s. An al sefueanta axtriht`, li pr`cas`ri i hirf` ba asta aspihe` n`s axplehi al pr`pøset` qua parsefua= Llaf` il enstetut` y uni ba lis prekaris kitareis cua abuhiheøn ruril. H`k` al enstetut` tanëi asi bakinbi, ijra an huirt` iù` un` ba l`s aspihe`s qua sa puaba alafer= as abuhiheøn ruril. U` b`y asa aspihe` basba :?9?. Li varbib as qua y` ba bebéhtehi n` så bakiseib`7 n` dijëi taneb` kuhd` iharhikeant` y n` ari ke ebai tikp`h` basba al aspihe`. _iri kë l` prek`rbeil, an asa santeb`, ari iharhirka i asi axpareanhei ba fanta qua astuveari trijiminb` an lis enstetuhe`nas. Astuv` ba envetibi ilfuean qua ari kiastri an ashuali ruril par` i su vaz hukplëi `tris cunhe`nas W…[ s`jra t`b` basba l` ibkenestritev`. U, p`r `tr` lib`, al barahd` qua teanan l`s neù`s ba ashualis rurilas y qua baja sar firintezib`= qua viyin i li ashuali, qua sai rafulir. Astuvek`s, an asa santeb`, ij`rbinb` jistinta li Lay Nihe`nil y ilfun`s b`hukant`s. Ibakés, n`s`tr`s inilezik`s li tases ba Clivei Rarefe. _`r asa lib` cua quapr`p`nf`= y` ij`rbå °quå kés li kitarei W…[ U an n` al iù` qua y`W…[ tuvaHra` i lisqua hdehis ari ekpansib` `tri iuliasi se n` ari fribuil. v`y il iuli las `tri iuli diy0 l` sijëin li enstetuheøn dez` “hirna‛ bajelebib= høk`Huinb` enstetuhe`nilkanta rasp`nbak`s h`n uni kitarei, un aspihe` enstetuhe`nil qua bi raspuasti i li c`rkiheøn W…[ L`s aspihe`s ba baceneheøn tikjeån servan piri kirhir al parcel bal afrasib`. As hlir` basba l` bebéhteh`= lis axpareanheis qua tanëin Wlis iluknis[ arin dihar plinecehihe`nas an jisa i l` fribuil. Huinb` llafin Wil iuli plurefrib`[, se nibea ta l` ansaùø ` nunhi l` prihtehista, as un queajra ekpansib`. Ibakés, y` n` las p`bëi ansaùir as` basba ke kitarei. _ar` as un pis` pansir qua diy `tris iulis p`sejlas W…[ Diy pr`jlakétehis qua lis teanan lis ashualis urjinis y an li ruril sa asté ij`rbinb` ba `tri kinari. _ansir asis huaste`nas… rapetanhei, li h`nvevanhei bantr` bal iuli, h`n lis becarantas abibas, queån iyubi i queån… Asis huaste`nas lis akpazijin i pansir an `tri løfehi.
H`k` saùili li pr`cas`ri, basba asta aspihe` entanti iharhir i lis iluknis i li railebib bal h`ntaxt` ruril piri p`narlis an h`ntiht` h`n l`s bajitas iharhi ba li h`ntenuebib ba li ansaùinzi y lis triyaht`reis abuhitevis ba l`s ilukn`s qua hursin illë li ash`lirebib. N` sa ij`rbin huaste`nas bebéhtehis racarebis i li ansaùinzi ba l`s h`ntaneb`s ash`liras. Al inéleses bal trijim` an al iuli
plurefrib` basba lis bebéhtehis aspahëcehis quabirëi i hirf` ba l`s pr`cas`ras rasp`nsijlas ba l`s
aspihe`s bastenib`s bastenib`s i asis érais. Xe p`nak`s i beil`fir lis bakinbis ba astubeintas, b`hantas, berahtev`s, a enspaht`ras qua l`s pr`cas`ras h`enheban an saùilir s aùilir ‒jejle`fric ‒jejle `fricëi ëi aspahëcehi, aspahë cehi, plinecehiheøn ba li ansaùin ansaùinzi, zi, salahhe s alahheøn øn ba ihtevebibas, ihteve bibas, ent e ntarvanhe`nas arvanhe`nas b`hantas b`hantas an plureiù`, ant antra ra `tr`s‒ h`n l`s h`ntaneb`s h`ntaneb`s qua sa ij`rbin ij`rbi n an al ABE ba abuhiheøn ruril, sa n`s prasantin ilfu ilfunnis prafu p rafunntis iharhi ihar hi bal k`tev` ba asti baheseøn bahe seøn y p`bak`s p`bak `s balenair uni uni depøtases depøtases qua saré nahasire` safuer safuer enbifinb`= enbifinb`= °qua °qua n` sa ij`rba an al ABE li ansaùinzi an al iuli plurefrib` basba uni parspahtevi bebéhtehi p`bré bajarsa i qua l`s pr`cas`ras i hirf` ba ast`s aspihe`s h`nsebarin qua n` besp`nan ba h`n`hekeant`s aspahëceh`s ne axpareanhei s`jra li ansaùinzi an asta h`ntaxt`0 An asa his`, uni huasteøn qua diy qua tanar an huanti sa venhuli h`n queån astirëi an h`nbehe`nas ba `hupir asa puast` ba trijim` y h`n al parcel bal pr`cas`r qua p`brëi basakpaùirl basakpaùirl`. `. I su vaz, h`nsebarik h `nsebarik`s `s qua as nahasire` ahasir e` p`narl` an raliheøn ral iheøn h`n h `n li latri bal besaù` hurrehulir, bib` qua illë, h`k` saùilik`s intare`rkanta, n` sa kanhe`ni l` ruril ` li ansaùinzi an al iuli plurefrib` bantr` ba l`s h`ntaneb`s ba lis bebéhtehis, sen` h`k` un` ba l`s p`sejlas p`sejl as h`ntaxt h`ntaxt`s `s an qua qua `hurra li ansaùinzi. ansaùinzi. Li ansaùinzi an plureiù` an b`s pr`puastis ba hétabri= préhtehi ba li ansaùinzi y itana` ba kitakétehi _`r su pirta, uni ba lis ibiptihe`nas qua llavin ibalinta lis hétabris ba préhtehi an tarran` bal EXCB ba nuastr` nuastr` astu as tube` be` h`nsesta h `nsesta an bastenir bastenir un teakp` teakp` pr`l`nfib` pr`l`nfib` pir pirii `jsarvir `jsar vir hlisas h lisas,, rai railezir lezir h`nsultis il b`hanta i hirf` bal iuli plurefrib` s`jra lis plinecehihe`nas bebéhtehis y li benékehi pirtehulir ba li ashuali an li qua railezirén lis préhtehis, isë h`k` astijlahar un vënhul` h`n l`s ilukn`s y li h`kunebib. _iri ibantrirn`s an li pr`jlakétehi ba li aspahecehebib ba li ansaùinzi an al iuli plurefrib` ruril, i h`ntenuiheøn h`kpirtek`s ilfun`s crifkant`s ba uni antravesti qua parketan ibantrirn`s an lis sakaminzis y lis becaranheis qua l`s pr`cas`ras ba préhtehi y bebéhtehi ba li kitakétehi ebantecehin antra li tirai ba ansaùir an iulis urjinis ba sahheøn ýnehi y diharl` an iulis plurefrib` ba ashualis rurilas. Al prekar` ba l`s crifkant`s sa raceara i l`s h`ntaneb`s p`r plinecehir. Lis antravestibis kineceastin qua an lis iulis plurefrib` as p`sejla ij`rbir un kesk` h`ntaneb` y h`kplamezirl`, ` tritir an c`rki sekulténai bestent`s h`ntaneb`s= An rurilas trijimijin h`n érais, y trijimin al kesk` h`ntaneb` qua seakpra las bin l`s b`hantas tut`ras Wkiastr` bal iuli an qua lis iluknis railezin lis préhtehis b`hantas[ y bin kuhdis `reantihe`nas a ebais ‒al kesk` h`ntaneb` qua h`kplamezin ba bestentis kinaris piri l`s ilukn`s, ` se n` ari li keski érai par` bestent` h`ntaneb`.
Qni ba lis pra`hupihe`nas rahurrantas qua qua saùilin saùil in lis antravestibis sa venhuli venhuli h`n h `n al basicë` qua
raprasant rapras antii plinecehir piri pi ri un plureiù`. plureiù`.
Lis plinecehihe`nas arin kuy bestentis i lis qua trijimin an lis urjinis p`rqua lis ihtevebibas arin li pirta kés lirfi p`rqua ejin bevarsecehibis. L`s `jmatev`s tikjeån l`s pansijin bestent` p`rqua n` sa puaba asparir l` kesk` ba ilfuean ba 9¿ qua ba ilfuean ba 3¿. U tikjeån lis kinaris ba aviluir asa `jmatev` W…[ Al taki ba pansir ihtevebibas raprasanti uni h`kplamebib W…[ qua quezés ilfun` tanfi kés h`kpranseøn laht`ri qua `tr` par` n` as un plure7 un` ba 1¿ kés ` kan`s li teana hliri, y un nana ba 9¿ asté raheån ipranbeanb` i laar. Hra` qua lis ihtevebibas as l` qua kés h`nsultin lis hdehis. L` qua allis trijimin s`n ihtevebibas hise pars`nile pars`n ilezibis. zibis. Jushin høk høk`` sa ij`r ij`rbin bin an al hehl hehl`, `, n` iù` p` p`rr iù`. Li kiy kiy`rë `rëii trijim trijimii p`r p`r hehl hehl`. `. L` ekp kp`rtin `rtinta ta as astube astubeir ir al h`ntaneb`, kés an plureiù` b`nba lis prafuntis s`n tin bevarsis.
L`s b`s crifkant`s qua hetik`s i h`ntenuiheøn dihan racaranhei i uni hlisa ba kitakétehi `jsarvibi p`r li pr`cas`ri ba préhtehis bal EXCB y n`s entr`buhan an su inéleses s`jra lis h`kplamis bahese`nas bal kiastr` an raliheøn h`n lis k`bilebibas ba `rfineziheøn bal trijim` ba l`s ilukn`s qua sa van itrivasibis, h`k` saùili al prekar` ba all`s, p`r li isestanhei ba l`s ilukn`s y li cluhtuiheøn ba li kitrëhuli. An raliheøn h`n al safunb` crifkant`, sa bashreja li setuiheøn, keski qua ihliri qua n` rasulti crahuanta, y i li qua n`kjri h`k` “iltarnitevi‛7 ibakés, ifrafi qua søl` li `jsarvø uni vaz. Li kitrëhuli as cluhtuinta, i vahas s`n huitr`, `tris `hd` ` 9? Wl`s ilukn`s bal plurefrib`[. I vahas l`s `rfinezin an b`s frup`s. Idë l` qua ve, uni iltarnitevi qua ve ras`lvar Wan lis hlisas ba l`s kiastr`s[ pr`jlakis an frup` uni vaz. L`s frup`s h`nc`rkib`s p`r ilukn`s ba bestentis abibas arin b`s frup`s ba 9¿ y :¿ hehl`. Llafijin il rasultib` ba bestentis kinaris, prekar` h`ntinb` lépehas y i l` kam`r kés frinbas h`n hélhul` kantil. An as`s aspihe`s l` qua sa bi as kuhd` li entarihheøn antra piras p`rqu p` rquaa al kés frinb frinbaa la axpl axpleehi il kés hde hdeh`. h`. Diy uni setuihe setuiheøn øn ba ansaùinzi prasanta idë idë.. Huinb Huinb`` s`n be beve vebe beb` b`ss p`r p`r hehl hehl`` ` iù`, s`n kés puntuilas= i l`s hdeh`s kan`s hintebib ba pr`jlakis qua i l`s kés frinbas, ` ba becaranta h`kplamebib. Rrijimin ba lis b`s kinaris. Qsuilkanta l`s beveban an b`s hehl`s. Ka piraha qua astén juanis lis b`s kinaris. Xe diy pr`jlakis ` setuihe`nas qua rasultan pr`jlakétehis piri ikj`s hehl`s y qua puabin trijimirl` munt`s, ka piraha qua as un aspihe` reh`. Axefa il b`hanta y i l`s ilukn`s. Ke h`kpiùar` ka asté axplehinb` høk` ras`lvar. _ar` n` p`bak`s p`nar i l`s ba :¿ hehl` an al lufir bal b`hanta. Bamir un aspihe` piri qua l`s frinbas sefin ivinzinb` kés. L`s hdequet`s tikjeån safuerén ivinzinb` par` n` h`n al h`kpiùar` h`k` b`hanta.
Sak`s an al axtriht` intare`r høk` li pr`cas`ri sa pr`nunhei i civ`r ba qua l`s kés frinbas tanfin `p`rtunebib ba safuer ivinzinb` y piraha entarpratir qua lis iyubis 6 qua puaban puaban jrenbir i l`s l `s kés paquaù`s il trijimir munt`s l`s ujehirëin an al lufir ba b`hantas, l` qua p`brëi entarcarer an al ivinha an sus ipranbezimas ipranbezimas (Histab` at il .,., :?987 Jl`hg at il .,., :?917 Jr`etkin at il., an pransi). N`s prafunt prafu ntik ik`s `s se asti parhapheøn parhaphe øn as h`kpirtebi h`kpirtebi p`r l`s kiastr`s y p`r `tr`s pr`cas`ras bal EXCB, huasteøn qua raquareré nuavis enbifihe`nas. An raliheøn h`n lis entarvanhe`nas ba l`s kiastr`s an lis hlisas ba kitakétehis an iulis plureiù`, lis ant a ntravestibis ravestibis axprasin l` sefu sefueant eanta= a= X`n becarantas lis entarvanhe`nas qua un` diha h`k` b`hanta. Lis prafuntis n` s`n lis keskis ba lis hdehis. _`rqua i vahas s`n entarvanhe`nas qua teanan qua pr`jlakitezir un p`h` kés. Al b`hanta teana qua astir prapirib` piri dihar asis entarvanhe`nas. Al pýjl pý jleeh` qua te teana ana as be bevars`, vars`, as beste bestent` nt`.. An li ashuali h`nv h`nvanhe anhe`n `nil il tikj tikjeeån, ppar` ar` tanar an li hi hijazi jazi qu quåå que quear` ar` ll`f `frir rir h`n asta s`l` s`l` qua tanf` an 2¿, y høk` entarvaner y pr`jlakitezir piri qua l` h`nsefi… Xen baher h`sis qua h`kplequan il ba 9¿ par` tikp`h` `jturir al ivinha bal ba 3¿.
Li pr`cas`ri ebantecehi qua lis entarvanhe`nas b`hantas an al iuli plurefrib` raprasantin hearti
h`kplamebib an raliheøn h`n lis bal iuli ba sahheøn ýnehi. Cunbi su `peneøn an li bevarsebib ba ilukn`s qua h`nc`rkin al frup`-hlisa. Xe jean rah`n`ha qua li bevarsebib tikjeån asté prasanta an li ashuali h`nvanhe`nil (Histab` at il .,., :?987 Jl`hg at il .,., :?917 Jr`etkin at il., an pransi),4 n`s ibvearta s`jra l` qua al b`hanta baja tanar an huanti iharhi bal h`ntaneb` kitakéteh` y s`jra al k`b` an qua sa c`rkuli li h`nsefni “sen baher h`sis qua h`kplequan il ba 9¿ par` tikp`h` `jturir al ivinha bal ba 3¿‛. Li ansaùinzi an al iuli plurefrib` raprasanti un basicë` tint` piri l`s kiastr`s y l`s cutur`s b`hantas h`k` piri l`s pr`cas`ras bal EXCB. L`s antravestib`s h`enheban an saùilir su pra`hupiheøn p`r li iusanhei iusanhei ba c`rkiheøn c`rkiheøn an su pr`pei triyaht`rei. triyaht`rei. H`kpirtek H`kpirtek`s `s ilfun ilfunis axprase`nas ba pr`cas`ras ba préhtehi pr éhtehi y ba bebéhtehi ba lis kitak kitakétehis étehis qua dihan dihan racaranhei racaranhei i asti as ti huasteøn= huasteøn= H`k` y` n` ast`y c`rkibi piri trijimir an plureiù` W…[ nunhi an t`bi ke c`rkiheøn, nunhi rahejë uni c`rkiheøn aspaheil an l` qua as al trijim` an plureiù`. W…[ _irtehulirkanta l` qua ka pisø i kë cua qua li c`rkiheøn qua y` tanëi n` ka ilhinziji quezés piri ras`lvar ilfunis huaste`nas qua li pr`pei h`kplamebib ba lis ashualis rurilas ta ekp`nan.
I su vaz, lis pr`cas`ris bal EXCB saùilin li ensuceheanhei ba kitareil jejle`fréceh` ` b`hukant`s ba basirr`ll` hurrehulir qua jrenban ip`rtas aspahëceh`s piri pansir an li ansaùinzi ba lis kitakétehis an al iuli plurefrib`. H`k` kanhe`nik`s intare`rkanta, Rarefe (:??4) saùili qua il n` h`ntir h`n c`rkiheøn aspahëcehi, l`s b`hantas ba iuli plurefrib` bin raspuasti i li pirtehulirebib qua al h`ntaxt` las prasanti, ipalinb` il sijar pabiføfeh` bebéhteh` bal qua besp`nan y alij`rinb` nuavis raspuastis. Li axpareanhei ba l`s b`hantas qua trijimin an ast`s h`ntaxt`s rasulti uni puarti ba antribi il h`n`hekeant` bebéhteh` qua sa `refeni an asa pr`has` ba pr`buhheøn. Hraak`s qua nuastr`s nu astr`s bit`s bi t`s parketan inilezir al punt` punt` ba vesti ve sti ba l`s iht`ras en e nstetuhe`nilas stetuhe`nilas h`n raspaht` ba b a høk` sa pr`buha il entare`r bal EXCB li vil`riheøn ba li axpareanhei h`k` prenhepil cuanta ba c`rkiheøn aspahëcehi. Antanbak`s qua cranta i li ashisaz ba pr`buhheøn pabiføfeh`-bebéhtehi aspahëcehi, sukibi i liy cilti ba c`rkiheøn pr`pei, li axpareanhei an queanas al tarran`sabac`rkulin l`s kiastr`s h`jri iharhi uni cuarta ralavinhei sa h`nstetuya an racaranhei `jlefibi piri prafuntis bal trijim` an ast`s h`ntaxt`s. Lis sefueantas pilijris ba nuastris antravestibis bin huanti ba astis ebais= X`n taxt`s5 qua dijlin ba l` fanaril, par` l`s vik`s pansinb` an cunheøn bal h`ntaxt`, ba itanbar lis pirtehulirebibas W…[ L` aspahëceh` l` vik`s pansinb` n`s`tr`s, par` n` anh`ntrå nenfýn taxt` qua dijla s`jra høk` irkir uni plinecehiheøn piri al plureiù`, høk` bir hlisa an plureiù`7 li bebéhtehi… p`r l` kan`s y` bash`n`zh` se diy ilfýn kitareil isë. Ant`nhas, l` qua dif` as ifirrir l`s kitareilas qua dijlin ba lis fanarilebibas y lis v`y pansinb` an cunheøn ba l`s bestent`s h`ntaxt`s. Asta iù` vik`s i akpazir i trijimir ba vualti y surfeø asta taki= °ba bønba sihik`s kitareil0 W…[ Nibea teana h`n`hekeant`s kés qua sus pr`peis axpareanheis.
I kë ka pisi, an l` pars`nil, qua n` ka seant` prapiribi piri c`rkir i lis hdehis an ashuali ruril, °quå dif` h`k` pr`ca ba préhtehi0 préhte hi0
L` qua ka iyubø kuhd` piri trijimir an supare`r y h`n lis iluknis cua anh`ntrirka h`n lis kiastris qua trijimin an lis ashualis bal hikp` W…[ allis ka ijrear`n li enc`rkiheøn n` tint` basba l` ihibåkeh`, al h`n`hekeant` bur`, sen` bal h`n`hekeant` bal tarret`re` tarret`re`,, ba li préh préhtehi tehi hh`nhrati `nhrati ba t`b`s l` l`ss bëis. bëis.
Li pr`cas`ri ba préhtehi raliti qua basba al enstetut` sa h`nv`hi i b`hantas ba ashualis rurilas i h`kpirter h`n lis iluknis ba 2¿ iù` lis pirtehulirebibas bal trijim` an al iuli plurefrib` an li qua railezirén sus préhtehis. Antanbak`s qua asti eneheitevi entanti bir raspuasti i li nahasebib ba enstilir un h`ntaneb` qua lis pr`cas`ris kineceastin n` dijar astubeib` an su pr`pei c`rkiheøn y s`jra qua n` din taneb` las parketin iharhirsa Il ralitiralhøk` salahhe`ni i liaxpareanheis b`hanta qua lij`rilas, sa envetiré,y qua h`kanti l` sefueanta= “Alli iasasa li h`ntaxt`. `tri b`hanta qua li enspaht`ri e nspaht`ri ka ka sufere sufereøø W...[ Ka bem`= k`bal`s ebailas ebail as piri pi ri qua tus kiastris kiastris sa s a nutrin nutrin‛. ‛. Kés ibalinta bashreja al trijim` qua railezin y l`s pr`pøset`s qua parsefuan il fanarir asta aspihe` ba entarhikje` h`n lis iluknis an al enstetut`. W…[ Envetéjik`s i b`hantas rurilas i qua vanfin il enstetut` i h`ntir su axpareanhei, qua n`s huantan høk` sa trijimi, quå dihan, y, juan`, tarkeniji h`ntinb` un p`h` høk` irkiji lis hlisas W…[ h`ntir li axpareanhei ba l` qua as sar uni kiastri ruril W...[ hra` qua lis c`rkib`ris ba høk` plinecehir an un plureiù` cuar`n lis keskis kiastris qua astén binb` hlisas. U allis sa din c`rkib` p`r v`luntib pr`pei, p`r l` qua din eb` W…[ Ka t`hi an al hikp` juan`, akpeaz` i h`nsultir h`n `tri qua teana kés axpareanhei7 di seb` t`b` h`k` “kuy hisar`‛ befik`s, p`rqua an së y` prafuntå id`ri W…[ p`rqua yi tuva li antravesti h`n li enspaht`ri ba prekirei, tuva uni antravesti enc`rkil h`n uni b`hanta ruril7 y` la pabë, juan`, qua ëjik`s i er i asi ashuali, y la pabë qua alli vanfi ilfýn bëi an ilfuni d`ri ba préhtehi W...[ U` cue tikjeån basba ke bash`n`hekeant`, la bema i ustab li nahasetik`s h`k` cuanta ba enc`rkiheøn W…[ Xë, an railebib seakpra li pars`ni qua asté an al tarran` trijiminb` vi i tanar kuhd` kés h`n`hekeant` ba li axpareanhei ba l` qua p`bak`s tanar l`s pr`cas`ras qua, juan`, qua… un` astubei, envastefi, par` n` as l` kesk`, p`rqua li railebib as bestenti. U piri lis hdehis as sýpar anrequahab`r.
Ast`s entarhikje`s qua pr`pehei al enstetut` dijeletin li herhuliheøn ba sijaras qua l`s b`hantas i hirf` ba iuli plurefrib` pr`buhan il ancrantir li ansaùinzi an as`s h`ntaxt`s (Rarefe, :??4). I su vaz, diha vesejla li nahasebib ba besp`nar ba jejle`fricëi qua jrenba darrikeantis h`nhaptuilas piri anrequahar al inéleses qua akpranban, isë h`k` ba pr`puastis bebéhtehis qua sa racearin aspahëcehik aspahë cehikant anta a i li ansaùin a nsaùinzi zi y il ipranbezima an tikjeån al iuli plurefrib`.
H`nhluse`nas An asta irtëhul` dak`s prasantib` ilfun`s bit`s iharhi bal punt` ba vesti ba l`s iht`ras env`luhrib`s an li c`rkiheøn b`hanta iharhi ba li prasanhei ba li huasteøn ba li rurilebib an behdi c`rkiheøn. An nuastr` trijim` utelezik`s an kés ba uni `p`rtunebib li axpraseøn “li pr`jlakétehi ba li rurilebib‛. Xen bubi, n`s dihak`s hirf` ba li h`ntribehheøn ba asti axpraseøn. Kanhe`nik`s qua hise li ketib ba lis ashualis bal piës s`n rurilas ‒iunqua n` diyi h`rraliheøn antra li ketib ba lis
ashualis y li ketib ketib ba ll`s `s ilukn`s ilukn`s p`r `jveis riz`nas riz`nas ba bansebib ba nsebib ba p`jliheøn p`jl iheøn ash`lir ash`lir‒ ‒ y høk` høk` li triyaht`rei n`rkilesti, unecehib`ri y d`k`fanaezinta ba nuastr` sestaki abuhitev`, h`nsebari
ashualis “h`kunas‛ i lis ashualis urjinis fribuibis ba sahheøn ýnehi, y h`k` “n` h`kunas‛ ` “n` n`rkilas‛ i t`bis “lis `tris prekireis‛ 9? (Rarefe, :??3). Asti bestenheøn raýna, munt` h`n lis ashualis rurilas, i lis ashualis llikibis ba abuhiheøn “aspaheil‛, i lis ashualis ba ibult`s, ath. An prenhepe`, rah`n`har lis becaranheis n` sefnecehi, basba nuastr` punt` ba vesti, uni basvil`reziheøn ba ilfunis ashualis s`jra `tris, sen`, p`r al h`ntrire`, rah`n`har lis becaranheis ij`ni i li nahasebib ba astubeir y sestakitezir al h`n`hekeant` aspahëceh` nahasire` piri h`nbehe`nas becarantas ba ash`lirebib. Lis iulis plurefrib`, h`k` dak`s basirr`llib` an astis péfenis, din seb` ashisikanta h`nsebaribis p`r li c`rkiheøn b`hanta, p`r l`s besaù`s hurrehuliras y p`r li envastefiheøn bebéhtehi. Xen akjirf`, kés illé ba li lanti par` hraheanta pr`buhheøn berefebi i astubeir li ansaùinzi jim` h`nbehe`nas an lis qua un s`l` b`hanta asté i hirf` ba ilukn`s ba frib`s becarantas, quarak`s rah`n`har lis kinaris an qua l`s iht`ras env`luhrib`s pr`buhan raspuastis `refenilas y hraitevis piri ras`lvar ra s`lvar l`s pr`jlak pr`jl akis is h`n l`s qua sa ancran ancrantin tin.. Dak`s kanhe`nib` astube`s intare`ras qua ralavin y inilezin c`rkis pars`nilas y vireibis ba `rfineziheøn ba li ansaùinzi piri astis iulis p`r pirta ba l`s kiastr`s. Rikjeån ilfun`s EXCB din anh`ntrib` anh`n trib` kinaris kinaris ba dihar prasan prasa nta li rurilebib. Anh`ntrik`s pr`cas`ras pra`hupib`s p`r `crahar i l`s astubeintas ba li hirrari an b`hanhei prekirei aspihe`s aspihe` s piri inilezir uni uni railebib rail ebib an li qua as sukik sukikant antaa pr`jijla pr`jijl a qua railehan rail ehan sus préhtehis ba ansaùinzi ansaùinzi ` sa basakpaùan basakpaùan h`k` h`k` kiastr`s kiastr`s intas intas ` baspuås ba su tetu tetuliheøn. lihe øn. X Xen en bamir ba rah`n`har lis raspuastis ba ilfun`s EXCB i lis bakinbis ba li pr`pei h`kunebib abuhitevi, saùilik`s ilfunis huaste`nas. _`r un lib`, li nahasebib ba axtanbar asti pra`hupiheøn i t`b`s l`s aspihe`s ba c`rkiheøn b`hanta. U an asa santeb`, se jean lis bahese`nas v`luntirestis trinsc`rkin an kuhdis `hise`nas lis railebibas enstetuhe`nilas, h`nsebarik`s nahasire`, h`k` pirta ba uni p`lëtehi ba astib`, li enhluseøn ba asti railebib an becarantas aspihe`s, n` søl` an l`s besaù`s hurrehuliras ba li c`rkiheøn c`rkiheøn b`hanta, sen` tikjeån tikjeån an l`s besaù`s hurrehuliras piri li abuhiheøn prekirei, an besp`setev`s ba c`rkiheøn c`rkiheøn h`nten h`ntenui ui y an kitareila kitareilass piri b`hantas, antra antra `tr`s. _`r `tri pirta, dak`s taneb` h`ntiht` h`n ilfunis ba lis vireibis c`rkis qua ib`pti li baheseøn ba li enhluseøn ba li rurilebib. An ilfun`s his`s, asti baheseøn sa c`hilezi an al inéleses ba l`s ciht`ras h`ntaxtuilas intas kanhe`nib`s. Al isunt` ba li ansaùinzi ba lis kitakétehis an un frup` plurefrib` n` piraha quabir itripib` ` rasualt` p`r uni h`kpranseøn h`kpranseøn ba l`s canøk canøkan`s an`s s`heilas, s`heil as, fa`fréceh`s, p`lëteh`s ` destøreh`s s`jra li rurilebib. Dak`s kanhe`nib` høk` asti hiranhei piraha bir lufir i li herhuliheøn ba lis axpareanheis ba l`s kiastr`s, isë h`k` i li ekp`rtinhei qua raprasantin l`s aspihe`s ba anhuantr` y becuseøn ba iltarnitevis h`k` kabe` ba c`rkiheøn. Rikjeån an asta santeb`, sen bamir ba rah`n`har al vil`r c`rkitev` ba li h`kunehiheøn ba ralit`s qua ban huanti ba lis bahese`nas hraitevis ba b`hantas cranta i li ashisaz ba pr`puastis bebéhtehis aspahëcehis, saùilik`s uni vaz kés al érai ba vihinhei an raliheøn h`n li sestakiteziheøn y li pr`buhheøn bebéhtehi aspahëcehi piri lis iulis plurefrib`. _`r
supuast` n` astik`s `p`neanb` axpareanhei b`hanta h`n pr`buhheøn bebéhtehi an kin`s ba
aspaheilestis ` envastefib`ras. Hraak`s qua as nahasire` y p`sejla sestakitezir al h`n`hekeant` bebéhteh` qua sa pr`buha an lis iulis ba kinari h`nmunti, ba kinari qua sa h`nstruyin vireibis iltarnitevis ba pr`puastis bebéhtehis qua parketin i l`s b`hantas ba lis iulis plurefrib` ‒y i t`b`s l`s c`rkib`ras ba b`hantas‒ t`kir bahese`nas s`jra li ansaùinzi il ip`yirsa an axpareanheis inilezibis refur`sikanta y puastis an herhuliheøn piri su rauteleziheøn. Inilezik`s li ashisi prasanhei ba h`ntaneb`s qua sa racearin aspahëcehikanta i li ansaùinzi an al iuli plurefrib` ba lis ashualis rurilas an l`s plinas ba astube` ba li c`rkiheøn b`hanta eneheil. Ihlirik`s qua n` n`s astik`s racereanb` søl` i pr`kulfir li nahasebib ba su enhluseøn an tårken`s c`rkilas, sen` tikjeån i li nahasebib ba h`nstruer y sestakitezir al sijar pabiføfeh` aspahëceh` iharhi ba asta k`bal` `rfinezihe`nil, y qua behdi h`nstruhheøn panatra h`k` h`ntaneb` ba li c`rkiheøn b`hanta. An asa santeb`, nuastr` astube`, munt` h`n kuhd`s `tr`s, pratanba sar un ip`rta kés piri vesejelezir lis nahasebibas y c`kantir li pr`buhheøn ba kitareilas pabiføfeh`s aspahëceh`s, tilas h`k` sahuanheis bebéhtehis, pr`puastis hurrehuliras ` ba basirr`ll` hurrehulir, bastenibis il trijim` an plurefrib` qua parketin sar ensuk`s piri ij`rbir asti pr`jlakétehi an t`b`s l`s enstetut`s ba c`rkiheøn b`hanta eneheil ba nuastr` piës. Qni ýlteki raclaxeøn an asta santeb`. Xuala pansirsa an l` n` “n`rkil‛ h`k` uni bescunheøn qua prahesi prahe si un rakabe`. rakabe`. An `tris pr`buhhe`nas bere bereffebis i li ansaùinzi ansaùinzi ba lis kitakétehis itakétehis an iulis rurilas plurefrib` saùiléjik`s qua lis h`nbehe`nas ba trijim` an un iuli plurefrib` puaban sar pansibis h`k` h`k` uni uni ikpleih ikpleiheøn eøn ba lis `p`rtunebibas `p`rtunebibas ba l`s ilukn`s ilukn`s piri civ`rahar entarihhe entarihhe`nas `nas p`tantas p`tan tas an ralihe r aliheøn øn h`n al h`n`hekeant` h`n`hekeant` kitak kitakéteh`, éteh`, y ibakés k`strik`s `strik`s bit`s qua n`s parketëin parketëin railezir behdi isavariheøn y b`hukantir, p`r amakpl`, ivinhas bal h`n`hekeant` kitakéteh` ba l`s neù`s p`r li axefanhei ba entarl`huheøn h`n piras kuy bevars`s cranta i pr`jlakis kitakéteh`s ralihe`nib`s antra së. Bal kesk` k`b`, pansik`s d`y qua ij`rbir an li c`rkiheøn b`hanta “h`kýn‛ al inéleses, al besaù` ` li ekplakantiheøn ba pr`puastis bebéhtehis piri h`nbehe`nas jean bevarsecehibis ‒b`nba asti bevarsecehiheøn as kés axplëheti y axtraki h`k` suhaba an lis iulis plurefrib`‒ ek ekplehi plehiré ré piri al b`hanta b`hanta an c`rkiheøn c`rkiheøn uni uni ikpleih ikpleiheøn eøn ba sus d`rez`ntas d`rez`ntas pabiføfeh`s pabiføfeh`s an fanaril y bebéhteh`s an pirtehulir, bib` qua ipranbaré i h`ntakplir y pravar al trijim` h`n uni bevarsebib rah`n`hebi qua saré cårtel piri ancrantir railebibas vireibis y h`kplamis.
9 L`s neù`s qua n` ipruajin su frib` ` qua ijinb`nin li ashuali p`r un teakp` sa entafrin i un frup` ba kan`r abib. Li hitaf`rëi ba s`jraabib qua sa utelezi piri ast`s neù`s bastihi li hantrilebib bal hretare` atire` bal k`bal` ba `rfineziheøn enstetuhe`nil. : Clivei Rarefe, an su tases ba kiastrëi, entr`buha al h`nhapt` “envanheøn bal dihar‛ piri dihar vesejla asta pr`has` ba pr`buhheøn ba h`n`hekeant` h`n`heke ant` pr`cas pr`case`n e`nil. il. 8 Clivei Rarefe bestenfua antra k`bal` pabiføfeh` y k`bal` `rfinezihe`nil. _lintai qua cranta i bestent`s k`bal`s `rfinezihe`nilas (sahheøn ýnehi, plurefrib`, hlisa ba ip`y`) sa huanti h`n un ýneh` k`bal` pabiføfeh`= al bal iuli asténbir (ashuali urjini fribuibi ba sahheøn ýnehi). L`s b`hantas qua sa basakpaùin cranta i bestent`s k`bal`s `rfinezihe`nilas axteanban l`s sijaras b`hantas lefib`s il ýneh` k`bal` pabiføfeh` bal qua besp`nan.
2 I pirter bal rah`n`hekeant` ba li ashisaz ba envastefihe`nas y kitareilas bebéhteh`s iharhi bal k`bal` ba `rfineziheøn plurefrib`,
astik`s railezinb` uni sarea ba astube`s il`mib`s an li Qnevarsebib Nihe`nil ba Li _liti, Irfanteni. _uaba h`nsultirsa Histab` at il . (:?98)7 Jr`etkin at il . (an pransi)7 Jr`etkin, Ash`jir y Xinhdi (an pransi)7 Ash`jir (an pransi), y Hibarkit`re y Jr`etkin (an asta kesk` lejr`) 1 Li axpraseøn ““l` l`ss pil` pil`s‛ s‛ usibi p`r llii antravestibi ssaa raceara i lis hr hrëte ëtehi hiss y i li hulp hulpijel ijeleeziheøn ziheøn.. 3 ABE as li sefli h`n li qua pr`cas`ras ba EXCB sa racearan i “aspihe`s ba baceneheøn enstetuhe`nil‛, qua s`n l`s triyaht`s c`rkitev`s `ptitev`s `ptite v`s qua hi hibi bi enste enstetut` tut` pu puaba aba alafe alaferr piri c`rkir i l`s l`s cutur`s kia kiastr`s. str`s. 6 Al inéleses ba lis entarihhe`nas antra piras y lis iyubis qua jrenbin ilukn`s y b`hantas di seb` ij`rbib` an `tr`s astube`s (Histab` at il., :?987 il., :?987 Jl`hg at il .,., :?917 Jr`etkin at il .,., an pransi). 4 N` quarak`s bamir ba saùilir quahuanti rasulti llikitev` lis pr`cas`ris EXCB dijlan li ashualih`k` urjini “ashuali h`nvanhe`nil‛, huinb` al bestret` søl` h`n b`s qua ashualis urjinis y bal nuava rurilas. L` ba antanbak`s unih`k` kuastri ba li prap`nb prap` nbarinhei arinhei ` ddafak` afak`në nëii ba lis ashualis urj urjinis inis an al beshurs` beshurs` pab pabiføf iføfeeh`. 5 R`kik`s prastibi li axpraseøn h`n qua Clivei Rarefe tetuli un irtëhul` pujlehib` an :??3.
Zacaranheis Irtaifi Kirtënaz, _i`li (:??5). L`s sijaras b`hantas ba pr`cas`ras an ashualis h`n frup`s kultefrib`. Rases ba kiastrëi. Heubib ba Kåxeh`= Bapirtikant` ba Envastefihe`nas Abuhitevis. Jl`hg, Biveb, Kirfireti Zikëraz y Liuri Zasånbez (:?91). Lis iyubis pars`nilezibis h`k` rahurs` ba ansaùinzi ba lis kitakétehis an un iuli kultefrib`= un astube` ba his`. Zavesti Kaxehini ba Envastefihe Envas tefiheøn øn Abu Abuhitevi hitevi :? (33)= 699-681. Jr`etkin, Hliubei, Kønehi Ash`jir, Enås Xinhdi y M`så Qrratijezhiyi (an pransi). Entarihhe`nas antra ilukn`s ba bevars`s nevalas ba h`n`hekeant`s kitakéteh`s. Qn astube` an un iuli plurefrib` ba ashuali prekirei. Zavest Zavestii U Uupini. upini. Jr`etkin, Hliubei, Kønehi Ash`jir a Enås Xinhdi (an pransi). Li faste fasteøn øn ba li hlisa ba kitakétehi an lis iulis plurefrib` ba ashuali prekirei. _ujlehiheøn bal EEE Xakenire` Nihe`nil ba li Zab Astrib` Irfanteni :?91. C`rkiheøn y trijim` b`hanta= ip`rtas i li bak`hriteziheøn abuhitevi. Jr`ussaiu, Fuy (9543). C`nbakants at kåtd`bas ba li bebihtequa bas kitdåkitequas. Zahdarhdas an Bebihte Bebihtequa qua bas Kitdåkitequas : (6)= 88-993. Histab`, Kerti (:?99-:?92). Al trijim` b`hanta an al iuli kultefrib` ba lis ashualis rurilas prekireis. _r`yaht` ba envastefiheøn berefeb` p`r li b`ht`ri Kerti Histab`. Irfanteni= Enstetut` ba Envastefihe`nas an Dukinebibas y Heanheis X`heilas. Cihultib ba Dukinebibas y Heanheis Heanheis ba li l i Abuhiheøn. Qnevarsebib Qnevarsebib Nihe`nil ba Li _liti. ‒‒‒‒ (:?91-:?93). (:?91-:?93) . Entarihhe Entarihhe`nas `nas an al iuli kultefrib`. Ip`rtas piri li `rf `rfineziheøn ineziheøn hurrehulir, lis préhtehis ba ansaùinzi y li c`rkiheøn b`hanta an ashualis rurilas prekireis. _r`yaht` ba envastefiheøn berefeb` p`r li b`ht`ri Kerti Histab`. Irfanteni= Enstetut` ba Envastefihe`nas an Dukinebibas y Heanheis X`heilas. Cihultib ba Dukinebibas y Heanheis Heanheis ba li l i Abuhiheøn. Qnevarsebib Qnevarsebib Nihe`nil ba Li _liti. Histab`, Kerti, Fijreali D`z, Hentdei Guparkin, Erana Lixilt, Ifusteni _aléaz, Zafeni Qsinbezifi y Uikeli Villiha (:?98). Al trijim` b`hanta an al iuli kultefrib` ba lis ashualis rurilas prekireis. An _réhtehis pabiføfehis y p`lëte p`lëtehis his abuhitevis. Juan`s `s Ieras= Iera s= QNE_A, Abet`reil Qnevarsetirei. Envastefihe`nas Envast efihe`nas an al ttarret arret`re` `re` j`niaransa. Juan Ash`jir, Kønehi (an pransi). Li c`rkiheøn b`hanta enehe eneheil il y al trijim` b`hanta an al iuli plurefrib`. _ujlehiheøn bal EEE Xakenire` Nihe`nil ba li Zab Astrib` Irfanteni :?91. C`rkiheøn y trijim` b`hanta= ip`rtas i li l i bak`hriteziheøn abuhitevi. abuhite vi. Azpalati, Musti (9556). Ilfun`s basicë`s piri li fasteøn ba lis ashualis kultefrib`. Zavesti Ejar`ikarehini Ejar`ik arehini ba Abuhiheøn, nýk. 91. Muéraz J`liù`s, Beaf` (:?9:). Abuhiheøn ruril an ashualis prekireis ba Huji. Xenåhtehi, nýk. 84. Lay ba Abuhiheøn Nihe`nil N` :3.:?3. Zapýjlehi Irfanteni.
Kenestare` ba Abuhiheøn, Heanhei y Rahn`l`fëi ba li Niheøn (:??5). Zah`kanbihe`nas piri li
alij`r iheøn ba besaù`s alij`riheøn be saù`s hurrehuliras. Abuhiheøn ruril. Besp`nejla an dtt dttp=// p=// www.k ww w.ka.f`v a.f`v.ir/ .ir/ encb. Rarefe, Clivei (:??4). @rfineziheøn ba li ansaùinzi an l`s plurefrib`s ba ashualis rurilas . Rases ba kiastrëi. Juan`s Juan`s Ieras, Ier as, Clihs`. ‒‒‒‒ (:??3). Lis —`tris― prekireis y al pr`jlak pr`jla ki ba li ansaùin ansaùinzi. zi. An Beaz keribis s`jra li ashuali preki prekirei rei. Juan`s Ieras= Cunbiheøn @XBA, Xefl` TTE. Sarfniub, F. (955?). Li tdå`rea bas hdikps h`nhaptuals. Zahdarhdas Zahdarhdas an Bebihtequa bas Kitdåkitequas 9? (: y 8)= 988-96?.
EE.:. Ra`rëis ekplëhetis y us`s bebéhteh`s ba lis REH an lis ashualis prekireis kultefrib`. Al his` bal _r`friki Anhehl`kabei KIZËI ILATEI XÉNHDA] _IUÉN DÅHR@Z K KINQAL MIH@J@ FIZHËI
Entr`buhheøn An asta hipëtul` sa prasantin l`s rasultib`s ba uni envastefiheøn railezibi piri h`n`har lis ta`rëis ekplëhetis ba l`s pr`cas`ras ba ashualis prekireis kultefrib` y l`s bevars`s us`s qua, an su k`kant`, bear`n il _r`friki Anhehl`kabei ( _A). Al parcel kat`b`løfeh` cua ba hiréhtar huiletitev` y plurekat`b`løfeh`. Cuar`n antravestib`s 96 sumat`s, t`b`s all`s pr`cas`ras ba ashualis kultefrib` ` qua dijëin taneb` axpareanhei b`hanta an alli7 tikjeån sa railezir`n frijihe`nas an veba` y sa prasantø un astube` ba his`s kýltepla (al his` 9, “Li pr`cas`ri Misildå‛, y al his` :, “Li pr`cas`ri Xiki`‛). L`s rasultib`s din fanarib` li suceheanta avebanhei akpërehi piri icerkir qua li enh`rp`riheøn ba li tahn`l`fëi abuhitevi an lis ashualis n` firintezi p`r së keski l`s ipranbezimas sefnecehitev`s an l`s ilukn`s ne kam`ri lis préhtehis ba ansaùinzi, sen` qua l`s us`s astritåfeh`s ba li keski ekplakantib`s p`r al b`hanta s`n batarkenintas piri l`frir hikje`s sustinheilas y h`ntrejuer i alavir li hilebib abuhitevi. Di quabib` hlir` qua behd`s us`s astén cunbikantib`s an su sestaki ba hraanheis y qua as åsta prahesikanta al qua fuëi li ihheøn pabiføfehi bal abuhib`r an al k`kant` an qua li amahuti y k`becehi ba c`rki raclaxevi.
Al pr`jlaki pr` jlaki ba env envaste astefih fiheøn= eøn= su h`nstruhheøn akpërehi Enh`rp`rir lis tahn`l`fëis ba li enc`rkiheøn y li h`kunehiheøn (REH) i lis ashualis di raprasantib` uni envarseøn sen prahabanta bal f`jearn` kaxehin` y, il kesk` teakp`, uni `p`rtunebib ba enhluseøn
ba queanas teanan li basvantimi ba vever an z`nis ipirtibis h`n uni h`nahtevebib rastrenfebi i lis p`sejelebiba p`seje lebibass qua `crahan `crahan l`s kabe`s kabe`s ba h`k h `kun unehihe ehiheøn øn tribeh tribehe`nil. e`nil.
I pirter bal iù` :??9 sa akpazø i plinair li ekplakantiheøn ba un` ba l`s pr`frikis abuhitev`s ba kiy`r ilhinha an lis ashualis prekireis pýjlehis= al _r`friki Anhehl`kabei ( _A). Cua pirta ba uni p`lëtehi h`n entarås an p`nar i Kåxeh` i li vinfuirbei tahn`løfehi piri rabuher li jrahdi befetil y kam`rir li hilebib abuhitevi. _`r prek pr ekari ari vaz v az an li dest`rei sa eneheø al a l aquepikeant` aquepikeant` tahn`løfeh` tahn`løfeh` ba lis iulis ba qquuent` ent` y saxt` saxt` frib`s ba abuhiheøn prekirei an t`b` al piës, y sa llavø li tahn`l`fëi i lufiras b`nba n` sa h`n`hëi, ilamib`s ba lis heubibas, an h`kunebibas rurilas h`n jim` ` ilt` frib` ba kirfeniheøn, hirihtarezibis hirihtare zibis p`r al prab`kene` prab`kene` ba ashualis prek pr ekireis ireis kultefrib`. Li enstiliheøn ba uni h`kputib`ri an hibi siløn ba hlisas h`n pezirrøn alahtrøneh`, pr`yaht`r, ekpras`ri y bakés aquep`, inunheø li llafibi ba Anhehl`kabei i lis iulis, ih`kpiùibi ba uni inbinibi ba axpahtitevis tahn`cëlehis an civ`r ba l`s ikjeantas vertuilas ba ipranbezima piri kam`rir l`s l`fr`s h`fn`shetev`s ba l`s astubeintas7 sen akjirf`, piraha qua asi fanar`si axpahtitevi h`ntristø, p`r uni pirta, h`n su jim` ekpiht` an li entarvanheøn pabiføfehi an lis ashualis y, p`r `tri, h`n li lantetub bal retk` ba li hipihetiheøn ba l`s b`hantas qua an kuhd`s his`s asparø piri baspuås. H`n ast`, Anhehl`kabei, n` `jstinta sar rah`n`hebi h`k` un rahurs` pabiføfeh` ba frin utelebib, s`jra t`b` piri lis ashualis kultefrib`, dijëi irrejib` i un h`ntaxt` ba hulturi ash`lir sen prapiriheøn prapir iheøn piri rahejerl rahe jerli. i. Baja ibvartersa, ba huilquear k`b`, qua al dahd` ba qua asa besp`setev` tahn`løfeh` huanta h`n l`s h`kp`nantas suceheantas piri rasp`nbar i lis nahasebibas abuhitevis ba l`s neù`s/is ash`liras as ilf` kuy becaranta i hraar qua, p`r as` kesk`, rasultirëi kahénehikanta pr`buhtev` piri l`s pr`cas`ras, queanas queanas besp`nan ba un astel` astel` ba ansaùinzi ansaùinzi ýneh` qua utele utelezin zin y imustin imustin an sus h`ntaxt`s h`ntaxt`s ba ent e ntarvanheøn arvanheøn abuhitevi abuhitevi h`n h `n til til ba qua su trijim` pabiføf p abiføfeh` eh` sai acaht a cahtev`. ev`. Sila bastihir qua ipanis dijëin pisib` henh` iù`s ba li `pariheøn an lis iulis bal _A, huinb` cua suspanbeb` su safuekeant` tåhneh` y sa bamø ba bir kintanekeant` i l`s aquep`s enstilib`s an l`s hantr`s ash`liras7 ast`s sefn`s arin prak`nehe`nas ba lis kubinzis qua p`h` teakp` baspuås axparekant axparek antirëi irëi al _A. An :??5, acahtevikanta, al _A dijëi hikjeib` p`r al ba Dijelebibas Befetilas piri R`b`s ( DBR), piri cenilk cenilkant anta, a, an :?98, basipirahar basipir ahar h`k` h`k` pr`frik pr `frikii enstetu enstetuhe`nil he`nil y bir lufir lufir i un nuav` nuav` pr`yaht`7 KeH`kpu.Kx, qua baspuås av`luhe`nirëi i l` qua ihtuilkanta sa h`n`ha h`n al n`kjra ba _r`friki ba Enhluseøn y Ilcijateziheøn Befetil ( _EIB), ipranba kx, til h`k` sa laa an al huibr` 9, s`jra l`s rasultib`s ba li ceshileziheøn ba li huanti pýjlehi :?9:. H`nveana bastihir qua inta l`s prekar`s sefn`s ba rater` bal _r`friki Anhehl`kabei, y bibi su ralavinhei an lis ashualis prekirei kultefrib` an Kåxeh`, li h`iut`ri bal prasanta astube`, seanb` abuhib`ri un hantr` iharhi ash`lirba h`nl`sasis hirihtarëstehis, y il astir enshreti h`kunebib ruril, akpazø i an prafuntirsa ilhinhas y lis leketihe`nas bal _A,anisëuni h`k` i raclaxe`nir hrëtehikanta s`jra l`s us`s bal kesk` an h`ntaxt`s abuhitev`s ibvars`s. Ranëi h`k` punt` ba
pirtebi al supuast` supuast` ba qua al _r`friki _r`friki Anhehl Anhehl`k `kabei abei an së kesk` ari un rahurs` pabiføfeh` pabiføfeh` p`tanheil p`tan heilk kanta anta pr`buhtev` y qua, intas intas ba suspanbarl`, suspanbarl`, tanbrëi qua dijarsa dijarsa s`k s `kateb` ateb` i uni uni enalubejla
aviluiheøn n` søl` basba al punt` ba vesti ceninhear`/ibkenestritev`, sen` tikjeån, y s`jra t`b`, basba li h`nstruhheøn kantil qua l`s pr`cas`ras/is dihan bal kesk` y l`s us`s qua la din bib`. HQIBZ@ 9. Rrinseheøn bal _r`friki Anhehl`kabei il _r`friki Dijelebibas Befetilas piri R`b`s Iù`
Ihhe`nas railez ibis
:??9 Al f`jearn` cabaril eneheø al besaù` bal _r`friki Anhehl`kabei h`k` uni darrikeati pabiføfehi piri utelezirsa an li préhtehi h`tebeini ba l`s pr`cas`ras ba 1 ` y 3` frib`s ba lis ashualis prekireis pýjlehis. Al _r`friki Anhehl`kabei eneheø ba kinari c`rkil an if`st` ba :??8, h`n li anh`keanbi ba enh`rp`rir al us` ba lis tahn`l`fëis ba li enc`rkiheøn y li H`kunehiheøn (REH) il p r`has` ba ansaùinzi-ipranbezima. ansaùinzi-ipranbezima. :??8 Li XA_ ibquereø a enstilø aquep aquep `s an :9 2?6 iulis ba 1` y 3 ` frib`s ba abuhiheøn abuhiheøn prekirei, prekirei, ba lis ::? 6?1 6? 1 axestantas axestantas an asa iù`, y sustetuy sust etuyøø li talave talaveseøn seøn pp`r `r pezirr`nas p ezirr`nas entarihtev`s entarihtev`s an lis lis iulis iulis qua yi p artanahëin artanahëin il il pr`y aht` ba Zab Zab Ash`lir Ash`lir.. :??2 Li XA_ aquepø h`n Anhehl`kabei 921 866 iulis ba 1` y 3 ` frib`s (31.:%) ba l`s ::8 ?63 sil`nas ba hlisa qua h`nstetuyar`n h`nstetuy ar`n su unevars` un evars` ba itanheøn. itanheøn. :??3 Xa hinha hinhalø lø al _r`friki _r`friki Anhehl Anhehl`kabe `kabeii piri p iri sahunbi sahunbirei rei p`r li cilti cilti ba rahurs`s y bajeb` i qua al k`bal` k`bal` pabif pabiføfe øfeh` h` pr`p p r`puast` uast` n` ari al ibahuib` ibahuib` piri asa neval abuhitev`. :??6 Ba :??6 i :?9? sa s a ekplakantir`n ekplakantir`n ihh ihhe`nas e`nas piri trinsetir bal _r`friki _r`friki Anhehl Anhehl`kabe `kabeii il pr`friki pr`friki Dijelebi Dijelebibas bas Befetilas Befetilas piri R`b`s ( DBR). :??6- Ba :??4 i :??5 al pr`fri p r`friki ki eneheø eneheø h`k` h`k` p ruaji pel`t`. :?99 Al pr`yah pr`y aht` t` DBR sa pr`pus` ekpulsir li bestrejuheøn ba aquep`s ba høkput` piri sar usib`s p`r pr`cas`ras y ilukn`s, h`n cenas pabiføfeh`s, piri civ`rahar al ipranbezima h`nstruhtevesti y al basirr`ll` ba dijelebibas befetilas. Behd` pr`friki tuv` h`k` `jmatev` hrair uni rab qua p`sejeletiri li h`nahtevebib an jinbi inhdi inhdi h`n h`n ihhas` ihhas` eni enilék lékjreh` jreh` i entarnat an ashuali ashualiss ppreki rekireis reis y sahunbireis. sahunbireis. An :??5 eneheø li `pariheøn bal pr`friki Dijelebibas Befetilas piri R`b`s. Al aquepikeant` ba DBR h`nsesteø an k`barnezir, k`barnezir, `p tekezir y ikpleir ikpleir al us` bbaa l`s aquep`s h`n l`s qua h`ntijin lis ashualis, ashualis, prenhe p renhepp ilk ilkanta anta lis iulis iulis Anhehl`kabei, ibakés ba pr`p`rhe`nir s`ctwira pr`p`rhe`nir s`ctwira abuhitev`, abuhitev`, h`nahtevebib y ibahuihe`nas alåhtrehis nahasireis piri su h`rrahti iplehiheøn. An :?99 lis akprasis trinscerear`n i li XA_ li tetulirebib ba l`s aquep`s y åsti i l`s astib`s kabeinta un h`nvane`7 keantris qua al H`nsam` Nihe`nil ba Iut`rebiba Iut`r ebibass Abuhitevis ih`rbø bastenir un c`nb` ba rahurs`s cabari cabarilas las piri bir kintanekeant` kintanekeant` i l`s aquep`s. aquep `s.
HQIBZ@ 9. Rrinseheøn bal _r`frik _r`frikii Anhehl`kabei il _r`friki _r`friki Dij Dijele elebibas bibas Befetil Befetilas as ppiri iri R`b`s (H`ntenuiheøn) Iù`
Ihhe`nas railez ibis
:?9: Il pr`f p r`frik rikii Dijele Dijelebib bibas as Befetil Befetilas as piri p iri R`b`s R`b`s sa la prasupuastir`n 9 4?? kbp. Li XDH_ ratuv` l`s rahurs`s bal pr`fri p r`friki ki DBR, i pasir ba lis patehe`nas bal ant`nhas sahratire` ba Abuhiheøn _ýjlehi y bal H`nsam` Nihe`nil ba Iut`rebibas Abuhitevis Abuhi tevis (H`niabu), p iri qua l`s rahurs`s cuarin lejarib`s. lejarib`s. :?98 :?98 An al _AC :?98 basipirah basip irahaa Dijelebiba Dijelebibass Befetilas Befetilas piri p iri R`b`s R`b`s y sa enhluy enhluyaa al pr`friki pr`friki Lipt Lipt `p `pss p iri Neù`s qua hursin 1½ y 3½ frib`s frib`s ba preki p rekirei, rei, pr`y aht` qua h`nsesta an b`tir ba uni h`kput ib`ri p`rt p`rtétel étel i hibi hibi neù` qua hursa hursa quent` y sax saxt` t` frib`s ba preki pr ekirei rei an an t`b` al piës. CQANRA= Hékiri ba Beputib`s LT Lafeslituri, H`keseøn ba Abuhiheøn _ýjlehi y Xarvehe`s Abuhitev`s, _rekar Enc`rka ba Zasultib`s y Zah`kanbihe`nas ba li Xujh`keseøn piri Envastefir y bir Xafuekeant` i t`b` l` Zalitev` il _r`friki Anhehl`kabei, :??6.
°Yuå peansin l`s pr`cas`ras/is ba lis ashualis prekireis kultefrib` iharhi bal _r`friki Anhehl`kabei0 °Huélas s`n l`s h`ntaneb`s ba su sestaki ba hraanheis il raspaht`0 °Høk` utelezin al _A l`s abuhib`ras ba lis ashualis kultefrib`0 °Yuå us`s bebéhteh`s dihan bal kesk` ` høk` l` enshrejan an al trijim` pabiføfeh` h`tebein`0 Zasp`nbar i astis prafuntis cua l` qua k`tevø li jýsquabi sestakétehi sestakétehi an asti envastefiheøn envastefiheøn y l` qua parketeø parketeø axpl`rir lis h`nhaptuilezihe`n h`nhaptuilezihe`nas as h`nstruebis h`nst ruebis p`r l`s b`hantas b`hantas h`n h` n raspaht` i Anhehl Anhehl`k `kabei abei h`k` h`k` darrikeanti darrikeanti ba trijim` trijim ` pabif pabi føfeh` y li cunheøn qua la itrejuyan a ebantecehir l`s us`s pabiføfeh`s qua l`s pr`cas`ras/is ba abuhiheøn prekirei kult kultefrib` efrib` bin i _A.
Li h`nstruhheøn taørehi taørehi bal pr`jlaki pr `jlaki
Li envastefiheøn bashreti lënais ijim` taørehikanta asté ebantecehibi h`n li pseh`l`fëi h`fnetevi (Zeveära, (Zeveär a, 9546), bib` qua al hiréhtar enhlu e nhluyan yanta ta ba heartis hea rtis unebibas unebibas laxehilas anun anunheibis, heibis , tilas h`k h `k`` antebibas kantilas, `rfinezihe`nas entarnis y iut`n`këi cunhe`nil, muafin al pipal ba kihr`h`nhapt`s an li baceneheøn bal `jmat` ba astube` bal piribefki an huasteøn, l` kesk` qua li raevenbehiheøn raeve nbehiheøn bal h`k h `kpr`k pr`kes` es` kantil antil ihtev` i htev` bal sumat` piri h`nstruer h`nstruer l`s k`bal`s qua n` n` søl` søl ` dihan entalefejla su railebib, sen` qua tikjeån fuëin sus ihhe`nas an al k`kant` an qua li entarveanan y li k`becehin. Enh`rp`rinb` l`s h`nhapt`s hlivas intare`ras, rah`n`ha h`k` su `jmat` ba astube` i un h`nmunt` ba antebibas kantilas an tint` c`rkis ba `rfineziheøn entarni (astruhturis, asquakis, h`nstruht`s, raprasantihe`nas, ta`rëis, ath.) qua huantin h`n iut`n`këi cunhe`nil y servan piri axplehir y berefer al h`kp`rtikeant` ba l`s sumat`s. H`nveana ibvarter qua l`s h`ntaneb`s ba tilas `rfinezihe`nas entarnis astén batarkenib`s tint` p`r ciht`ras axtarn`s -h`ntaxtuilas- h`k` p`r ciht`ras entarn`s (li hipihebib ba høkput` ` al pr`hasikeant` ba li enc`rkiheøn h`k` prapr`frikiheøn prapr`frik iheøn fanåt fanåtehi ehi bal sumat`). H`k` H`k` l` icerkiri icerkiri I. Zeveära= As avebanta qua se li h`nbuhti ba l`s `rfinesk`s astuveari ijs`lutikanta batarkenibi p`r lis vireihe`nas ba l`s astëkul`s bal kabe`, an su hilebib ba anarfëis cësehis (y n` ba astëkul`s parhejeb`s ` sefnecehitev`s), n` dijrëi nenfuni mustecehiheøn piri p`stulir li entarvanheøn ba antebibas kantilas h`n ilfýn frib` ba iut`n`këi cunhe`nil (9546= :3).
_`r supuast` qua al sumat` n` sa `rfinezi kantilkanta an al vihë` ne sus astruhturis kantilas sa fanarin asp`nténaikanta an li nibi, sen` qua sa c`rki i së kesk` an plani ihtevebib a entarihheøn an un lufir y teakp` batarkenib`s (K`ren, :??:). Li h`nstruhheøn ba lis astruhturis ba li kanta dukini as isë= setuib`s an un h`ntaxt` a enshret`s an un pr`has` n` lenail, p`h` i p`h` l`s sumat`s c`rkin y trinsc`rkin su `rfineziheøn kantil burinta un enh`nsheanta pr`has` amahutev` ba besaù` y h`nhraheøn dukinezibi ba së kesk` (Mih`j`, :??8). Asté hlir` qua il pr`hasir li railebib y `rfinezirli an k`bal`s ba raprasantiheøn dijrén ba prasantirsa sasf`s y vireihe vir eihe`nas `nas qua n` bajan s`rpranbar, s `rpranbar, p`rqua p`r qua lam`s l am`s ba sar uni in`kilë in`kilëii ‒p`r baherl` h`k` Gudn (9569)‒ piriqua al piribefki søl`alash`n`hekeant` un sefn` qua l`qua h`ncerki y l` lafeteki, puast` qua diha avebanta li ihtevebib axparekanti, h`nstruya, li `rfineziheøn kantil qua fanari, y al pr`has` ba alij`riheøn pr`pei h`k` sumat` ba h`n`hekeant` y ba ipranbezima. Baher l` intare`r as sefnecehitev` piri rah`n`har li pseh`l`fëi h`fnetevi h`k` al kunb` p`sejla ba sefnecehiheøn basba al huil h`nstruer lis ta`rëis ekplëhetis ( RE) h`k` `jmat` ba envastefiheøn heantëcehi. An asa santeb`, taneanb` h`k` h`ntaxt` taøreh` l`s `jmat`s ba li pseh`l`fëi h`fnetevi, lis RE, h`k` tilas, puaban sar bacenebis h`k` antebibas kantilas an tint` c`rkis ba `rfineziheøn entarni qua puaban ba axplehir rafulirebibas ba lii li h`nbuhti, y qua søl` s`n vesejlas ` h`kpransejlas se l`sy h`ntaneb`s li `rfineziheøn kantil qua sa racearan barevin ba pr`has`s ba ijim`-irreji dihan racaranhei il h`kp`rtikeant` ba l`s sumat`s ba li vebi h`tebeini. An asta his` din ba racarersa
i l`s sumat`s, i sus pr`has`s ba trijim` y bakés iht`ras is`heib`s h`n li abuhiheøn ash`lir i hirf` ba l`s pr`cas`ras. pr`cas`ras.
Sest` isë, isë , lis RE sa h`nst h `nstruy ruyan an h`n al prab`kene` prab`kene` ba pr`has`s pr `has`s ba ijstrihheøn ijstrihh eøn akpëre akpërehi hi friheis i li ihtevebib qua la as endaranta il sumat`. Cunhe`nin h`k` raspuastis i lis bakinbis ba h`kpranseøn a entarvanheøn ent arvanheøn ba li railebib rail ebib qua sa axparekant axparekanti. i. Lis RE teanan un hiréhtar entuetev` p`rqua s`n alij`ribis p`r al sumat` i trivås ba l`s ørfin`s ba l`s santeb`s y s`n enbuhtevis p`rqua su pr`buhheøn sa railezi an uni h`naxeøn berahti h`n l`s `jmat`s bal ant`rn` ant`rn` an al huil veva ve va li pars`ni qua lis fanari fanari (Z`bref`, Z`brëfuaz Z`brëfuaz y Kirrar Kirrar`, `, 9558). _`r l` rafulir sa axprasin i trivås ba li ihheøn7 al hiréhtar téhet` ` ekplëhet` ba lis keskis h`nstreùa su h`kunehiheøn7 p`r as`, prafuntir i un sumat` iharhi ba sus ta`rëis ekplëhetis puaba sar astårel, p`rqua as p`sejla qua n` bå huanti ba allis. Crahuantakanta lis bash`n`ha. N` teana h`nheanhei ba allis. As p`r as` qua l`s kåt`b`s ba envastefiheøn piri ihhabar il h`n`hekeant` ba lis teh teanan qua bevarsecehirsa, iplehinb` n` søl` un` ba all`s, h`k` li antravesti ` al besaù` ba iplehiheøn ba ashilis, p`r amakpl`, sen` c`rtilahar al besaù` kat`b`løfeh`, anrequaheånb`l` h`n li `jsarviheøn `jsarvih eøn pirtehepinta y n` pirtehepint pirtehepinta, a, rafestr`s an veba`, astube`s astube`s ba his`s, his`s , antra antra `tr`s. L` behd` iquë raprasanti li bahliriheøn ba l`s h`nhapt`s jéseh`s y l`s h`kpr`kes`s taøreh`s h`n l`s qua sa di ebantecehib` n` søl` li jisa pseh`løfehi h`fnetevi an li qua bashinsi al k`bal` ba enstruhheøn ba li Anhehl`kabei h`k` sa axp`na, sen` tikjeån li jisa h`nhaptuil qua di dahd` p`sejlaa li p`sejl l i h`nstruhheøn h`nstruhheøn bal pr`jlaki ba envastefiheøn envastefiheøn qua teana p`r `jmat` axpl`rir a xpl`rir y h`n`har an l` l` p`sejlaa lis p`sejl l is ta`rëis ekplëh ekplëhetis etis ba l`s pr`cas`ras y l`s us`s bebéhteh`s bebéh teh`s bal _r`friki _r`friki Anhehl`kabei an an li ashuali prek pr ekirei irei kultefrib`. ultefrib`. An li raveseøn ba li jejle`fricëi sa anh`ntrø qua axesta uni hintebib ekp`rtinta ba envastefihe`nas qua din h`nstrueb` h`k` `jmat` ba astube` i lis REH. Bibi li `reantiheøn h`fnetevi bal prasanta astube`, h`nveana bastihir ilfunis ba allis h`k` kirh` ba racaranhei i lis ta`rëis ekplëhetis an huint` pseh`l`fëi p`pulir ` vireiheøn ba li pseh`l`fëi h`fnetevi qua rahupari iqualli n`heøn ba sumat`, an li qua sa raevenbehi su hipihebib piri pr`hasir p`r huanti pr`pei li enc`rkiheøn qua la `craha al h`ntaxt` h`n al qua sa ralihe`ni h`tebeinikanta y an al huil axparekanti al trénset` ba enbevebu` i pars`ni. par s`ni. An asta tep` ba envastefihe`nas al pr`cas`r as h`nhajeb` h`k` ilfuean qua h`nstintakanta asté h`nstruyanb` k`bal`s raprasantihe`nilas ba li railebib ash`lir y sus sumat`s. As ilfuean hipiz ba entarnilezir ihtevikanta li hulturi, h`n li qua diha entalefejla su préhtehi pr`case`nil, sa li axplehi y la itrejuya santeb`. Al astube` ba lis ta`rëis ekplëhetis as ekp`rtinta p`rqua parketa h`n`har al santeb` sant eb` qua l`s l` s amahut am ahutint intas as ek e kprekan i li ihheøn pr`pei pr`pe i a enhlus` enhlus` puaban prabaherli. prabaher li. Enshret` an asti parspahtevi taørehi, Føkaz (:??4) enbifi lis ta`rëis ekplëhetis ba l`s pr`cas`ras iharhi ba li ansaùinzi ansaùinzi an sus sus préhtehis pré htehis pabif pabi føfehis an al iuli. Al astube` astube` cua huiletitev` huiletitev` y sa llavø l lavø i hij` an uni unevarsebib previbi ba li heubib ba Fuibilimiri, Kåxeh`. L`s rasultib`s kuastrin qua l`s pr`cas`ras teanan ta`rëis ekplëhetis h`n kiy`r tanbanhei il h`nstruhtevesk` ` i li trinskeseøn ba enc`rkiheøn. Xa anh`ntrø qua 49.:1% ba l`s pr`cas`ras ba li kuastri uteleziji an al iuli un kåt`b` pabiføfeh` pabiføf eh` h`nfruan h`nfruanta ta h`n lis ta`rëis qua sustant sustantijin, ijin, y 94.61% rastinta rastinta k`striji enh`nf enh`nfruanhei ruanhei antra l` qua dihëi y li kinari an qua h`nhajëi l`s pr`has`s ba ansaùinzi. Qni ba lis ekplehihe`nas
ba li raliheøn bashujearti as qua se sa basai pr`buher un hikje` an li préhtehi abuhitevi ba l`s
b`hantas as nahasire` iyubirl`s i k`becehir lis ta`rëis ekplëhetis qua teanan iharhi ba li ansaùinzi y n` leketir li hipihetiheøn i huaste`nas enstrukantilas. @tris envastefihe`nas h`n becarantas `jmatev`s sa din plintaib` axplehir y ras`lvar pr`jlakis is`heib`s il _A. Ilfunis s`n ba i) hiréhtar enstetuhe`nil y l` qua jushin as fanarir h`n`hekeant` piri cun cunbikant bikantir ir lis p`lëtehis ba ihhas`, `pariheøn `parihe øn y basirr`ll` basirr `ll` ba asa s`ctwira abuhitev` il aspihe` ash`lir7 `tris, j) h`kpr`katebis h`n li c`rkiheøn h`ntenui ba l`s kiastr`s, sa entarasin an h`n`har l`s us`s bib`s i Anhehl`kabei an al iuli ash`lir piri batarkenir lis nahasebibas ba hipihetiheøn ba l`s abuhib`ras y, h`nsahuantakanta, entarvaner h`n iheart` an su basirr`ll` pr`case`nil y isafurir isafurir h`n all` li l i enh`rp`riheøn enh`rp`riheø n axet`si axet`si bal _A il hantr` abuhitev`, puas sa h`nsebari qua li entarvanheøn pabiføfehi h`n hilebib bapanba an frin kabebi ba li hipihetiheøn qua diyin rahejeb` l`s abuhib`ras qua besp`nan ba asta rahurs` an sus hantr`s ba trijim` y h) un tarhar frup` ba envast e nvastefihe`nas efihe`nas entarasib entarasibis is an a n h`n`har h`n`har lis h`ntrejuhe`nas h`ntrejuhe`nas qua Anhehl Anhehl`k `kabei abei di dahd` dahd` an a n ashualis kultefrib`. Antra An tra lis envastefihe`nas envastefihe`nas bal prekar frup` frup` sa setýi li ba Firhëi Firhë i (:??4), (: ??4), quean prasantø un un astube` astube` ba his` piri elustrir l`s pr`has`s ba `pariheøn y rasultib`s bal _r`friki Anhehl`kabei ba l`s pr`cas`ras ba Rijish` h`n jisa an al k`bal` ba h`kun h`kunehihe ehihe`nas `nas piri li ekplakan ekplakantiheøn tiheøn ba uni uni p`lëtehi pýjlehi ba F`ffen F`ffen at il . (955?). Al ih`pe` ba li enc`rkiheøn ba hikp` piri li h`nstruhheøn ba l`s l `s his`s hi s`s sa s a dez` an huitr` huitr` ashualis prekireis ba tras kun kunehepe`s ehep e`s becarantas. becarantas. Li envastefiheøn tuv` tuv` un parcel kat`b`løfeh` huiletitev`-h`kpiritev`. Antra l`s dillizf`s ba li envastefiheøn bastihi li ebantecehiheøn ba l`s alakant`s ba h`kunehiheøn, `rfineziheøn y ah`løfeh`s qua kés encluyar`n an al pr`has` y l`s rasult ras ultib`s. ib`s. Isekesk`, an al enc`rka cenil, prasantib` p`r li Cihultib Liten`ikarehini ba Heanheis X`heilas, (Clihs`) (Clihs `) :??4, sa icerkø qua qua Anhehl`kabei huanti huanti h`n p`tanheil p`tanheilebibas ebibas piri fanarir nuavis nuavis préhtehis pabiføfehis pabiføf ehis a enhantevir enhantevir al basirr`ll` basirr `ll` ba h`kpatan h`kpatanheis heis piri li vebi an neù`s qua hursin quent` quent` y saxt`` frib` ba prek saxt pre kirei an al piës7 ibakés, ihliri ihlir i qua Wasi[ tahn`l`fëi an al iuli n` triaré rasultib`s enkabeit`s, sen` qua astekuliré i kabein` y lirf` pliz` li c`rkiheøn ba nuavis dijelebibas, hipihebibas y bastrazis, ih`rbas h`n l`s raquarekeant`s ba uni s`heabib bal h`n`hekeant` qua isefni aspaheil vil`r i lis h`kpatanheis ralihe`nibi h`n al us` ba li enc`rkiheøn y al h`n`hekeant`.
H`n`har l`s us`s qua l`s pr`cas`ras bin i Anhehl`kabei y sus nahasebibas ba basirr`ll` pr`case`nil piri ut utele elezirli zirli pr`buhtevikant pr`buhtevikantaa an li entarvanheøn entarvanheøn pabiføfehi pabiføfehi s`n ris risff`s bestentev`s bestentev`s bal parcel ba lis l is envastefihe`nas envastefihe`nas hlisecehijlas hlise cehijlas an al safun safunb` frup`. frup`. Firhëi (:??6), p`r amakpl`, enshret` an asta frup`, railezø uni anhuasti i 2? pr`cas`ras piri h`n`har li h`ntrejuheøn ba li Anhehl`kabei an li hilebib abuhitevi. Anh`ntrø qua diy uni hipihetiheøn ba l`squa pr`cas`ras y qua qua l`s li kiy`rëi teana h`n`hekeant`s ba h`kputiheøn7enaceheanta ibakés, s`steana as p`sejla pr`cas`rasn`ebantecequan y axpl`ran jéseh`s al sete` bal ilukn`, y tikjeån, p`r su puast`, al sete` bal kiastr`, par` i cilti ba hipihetiheøn piri su kinam`, n`
puaban axpl`rir ne axpl`tir axpl`tir il kéx kéxek ek`` l`s ra rahurs`s hurs`s qua qua al _A las `craha. H`enhebanta h`n li envastefiheøn intare`r, ]ik`ri y Z`brëfuaz (:??3) h`nstruyan h`k` `jmat` ba
astube` i li Anhehl`kabei an tint` pr`puasti piri li fasteøn y li c`rkiheøn h`ntenui ba l`s kiastr`s, y p`nan al ihant` an l` pabiføfeh` i trivås ba triyaht`s c`rkitev`s h`k` pirta ba l`s alakant`s ihibåkeh`s y kat`b`løfeh`s qua h`nbuhan i l`s isas`ras, il aquep` ikpleib` (suparveseøn) y il b`hanta i hikjeir ba kinari fribuil y sestakétehi sus préhtehis pabiføfehis an al iuli. L`zin` (:??6), baspuås ba iplehir un huaste`nire` an lënai i 4: pr`cas`ras ba quent` y saxt` frib` ba abuhiheøn prekirei, y i 21 kés ba kinari prasanheil, tikjeån bastihi asi keski nahasebib ‒c`rtilahar li c`rkiheøn c`rkiheøn y al basirr`ll` basirr `ll` b`hanta-. b`hanta-. As uni uni nahasebib, ahase bib, p`r supuast`, supuast`, is`heibi is`heib i il us` ba lis tahn`l`fëis y, pirtehulirkanta, il al _A y su ekpiht` an li pr`case`nileziheøn ba l`s kiastr`s. Icerki, Ic erki, ibakés, ibakés, qua li hipihetiheøn hipihetiheø n di di seb` se b` en e naceheanta aceheanta y qua baja kam`rirsa piri qua l`s pr`cas`ras pr `cas`ras sain kés acahtev`s an al us` ba li h`kputib`ri y an al basirr`ll` ba kitareilas bebéhteh`s qua ip`yan al besaù` y li ekplakantiheøn ba astritafeis ba ansaùinzi. As p`r as` qua l`s pr`cas`ras ba abuhiheøn prekirei raquearan pirtehepir an pr`has`s ba basirr`ll` pr`case`nil qua isafuran al amarhehe` h`tebein` ba juanis y acahtevis préhtehis pabiføfehis kabeibis p`r li tahn`l`fëi. Al iut`r kanhe`ni tras tep`s ba h`kpatanheis qua l`s pr`cas`ras bajan basirr`llir piri al us` ba Anhehl`kabei= li ilcijateziheøn tahn`løfehi, li dijelebib piri enh`rp`rir lis tahn`l`fëis, y al us` ba kitareilas y hraitevebib piri al besaù` ba hlisas. Zikëraz Zik ëraz (:??5) railezø raile zø uni uni envastefiheøn envastefiheøn an li qua `jsarvø `jsar vø al trijim` b`hant b`h antaa a dez` ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi s`jra lis préhtehis ba ansaùinzi kabeibis h`n Anhehl`kabei an ashualis ba abuhiheøn jésehi burinta saes kasas. Al pr`pøset` qua parsefueø cua b`hukantir y inilezir su us` abuhitev`-pabiføfeh` an b`s ashualis prekireis urjinis, al huil ‒h`nhluyø‒ n` asté batarkenib` p`r l`s h`ntaxt h`ntaxt`s `s ah`nøkeh`s ah`nøkeh`s ` p`r li railebib raile bib s`heil ba lis ashualis, sen` p`r l`s pr`has`s ba ekplak ek plakant antiheøn iheøn bal pr`friki pr`friki qua railezi rail ezi li Xahratirëi ba Abuhiheøn _ýjlehi (XA_)7 as baher, n` as al ant`rn` ba lis ashualis al qua leketi sen` sus pr`peis iut`rebibas ash`liras y l`s pr`cas`ras. Acahtevik Acaht evikant anta, a, queanas batarkenin batarkenin l`s us`s y pr`has`s pirtehuliras ba `pariheøn `pa riheøn ba li Anhehl`kabei an hibi ashuali as al frup` ba trijim` ba hibi hantr` ba trijim` y li ekplakantiheøn h`st`si ba uni p`lëtehi ba hipihetiheøn hipihetihe øn a enacehiz enacehiz p`r pirta ba li XA_. L`s pr`has`s ba hipihetiheøn `ceheil teanan p`h` qua var an al us` bal _r`friki _r`friki Anhehl`k Anhehl`kabei. abei. Xiféstafue (:??1) dez` uni envastefiheøn an ashualis prekireis bal astib` ba Milesh` an li qua, pirteanb` ba un kirh` taøreh` h`n `reantiheøn h`fnetevi, h`fnetevi, h`nsebari i Anhehl` Anhehl`k kabei h`k` h`k` uni uni darrikeanti hulturil an huint` qua sus us`s astén ralihe`nib`s, envireijlakanta, h`n ebais, vil`ras, tribehe`nas, y h`n `tris ihtevebibas qua pr`cas`ras y ilukn`s railezin bantr` y cuari ba li ashuali. X`steana ibakés qua li kabeiheøn pr`buhtevi y acahtevi ba lis tahn`l`fëis akplaibis an li entarvanheøn pabiføfehi n` bapanba tin søl` ba qua sa besp`nfi ba allis y sa usan, sen` qua asté is`heibi an frin kabebi h`n l` qua al pr`cas`r difi h`n allis il baheber sus rutis ba ihtevebib, bacener lis k`bilebibas ba li entarihheøn, salahhe`nir enc`rkiheøn, `reantir li raclaxeøn enbevebuil y h`lahtevi y h`nstruer li sëntases ba li entarpratiheøn h`kpirtebi y li katih`fneheøn h`nmunti7 p`r all` rasulti hruheil al amarhehe` ba li raclaxevebib b`hanta s`jra sus pr`pe`s hretare`s, tint` an l`
h`nharneanta il ipranbezima h`k` s`jra al pipal qua muafi li bevarsebib ba lanfuimas, ekéfanas, taxt`s, sëkj`l`s y li h`kunehiheøn an li h`nstruhheøn ba h`n`hekeant`s.
Al kesk` iut`r h`nhluya qua axestan tras k`bal`s fanarilas ba ipr`peiheøn ba Anhehl`kabei= i) al kifestareil , an al qua al kiastr` as al prenhepil usuire` ba Anhehl`kabei, y sa la itrejuya un lufir hantril an al basirr`ll` bebéhteh`7 an asta his`, al pr`cas`r bacena lis k`bilebibas, l`s retk`s y li løfehi piri al ij`rbima ba l`s h`ntaneb`s y l`s us`s bal lejr` ba taxt`7 j) an al axp`setev`, al kiastr` n` ijinb`ni su pr`tif`nesk` pabiføfeh`7 Anhehl`kabei as isekelibi an li ansaùinzi h`k` s`p`rta ba raprasantiheøn7 sa triti ba un` ba l`s us`s kés rahurrantas an al siløn ba hlisas, il sar utelezibi h`k` ip`y` an lis axp`sehe`nas takétehis bal pr`cas`r7 h) cenilkanta, an al k`bal` racaranheil , Anhehl`kabei as utelezibi piri pr`v`hir uni entarihheøn bebéhtehi ba kiy`r h`kpr`kes` h`n al ipranbezima ihtev` y ciheletir li c`rkuliheøn ba li prafunti qua bakinbi bal sumat` ash`lir li alij`riheøn ba raspuastis cunbintas ba n`vab`sis astruhturis entalahtuilas7 asta k`bal`, p`r l` tint`, diha ba lis prafuntis un h`kp`nanta sustintev` ba lis kabeihe`nas abeihe `nas pabiføfehis. pabiføfehis. Rikjeån h`nhluya qua al us` bib` i Anhehl`kabei bantr` bal siløn ba hlisas h`ncefuri un k`bal` abuhitev` hantrib` kés an li ansaùinzi qua an al ipranbezima7 al b`hanta sa kinteana h`k` cefuri pr`tifønehi, pr`tiføn ehi, h`n al h`ntr`l h`ntr`l bal besp`setev` besp`se tev` ba enc`rk enc`rkiheøn iheøn ba un s`ctwira abuhitev` qua prab`kenint prab`ken intak akant antaa as usib` ba kinari kinari lenail y babuhtevi. babuhtevi. H`n pr`pøset`s sekeliras, L`rab`, Firhëi y Ilvirib` (:?9?) rap`rtin l`s rasultib`s ba uni envastefiheøn dahdi burinta al hehl` ash`lir :??6-:??4 piri railezir un beifnøsteh` s`jra al us` bal _r`friki Anhehl`kabei (_A) an ashualis prekireis ba li Heubib ba Kåxeh`, huy` `jmatev` cua rahuparir y inilezir juanis préhtehis ba us` bal _A a ebantecehir nahasebibas ba c`rkiheøn b`hanta h`k` darrikeanti pabiføfehi. Xa antravestø i uni kuastri ba 9:6 pr`cas`ras ba quent` y saxt` frib` ba prekirei an ashualis pýjlehis ba li Heubib ba Kåxeh` y sa veba`frijir`n 98 hlisas h`nsebaribis h`k` juanis préhtehis, ba lis huilas sa inilezir`n b`s. L`s rasultib`s ravalir`n qua li kiy`r pirta ba l`s pr`cas`ras utelezi Anhehl`kabei h`k` un rap`set`re` ba h`ntaneb`s ` h`k` rahurs` bebéhteh` ibehe`nil i l`s tribehe`nilas ‒h`k` l`s lejr`s ` al pezirrøn‒, y n` h`k` uni darrikeanti pabiføfehi pabiføf ehi kabeib`ri abeib`r i ba l`s pr`has`s ba h`nstruhheøn h`nstruhheøn ba h`n`hekeant h`n`hekeant`` (Zühgreak, (Zühgreak, :??8, het. p`r L`rab`, Firhëi y Ilvirib`, :?9?). Xa h`nhluya qua al us` leketib` ba li Anhehl`kabei asté ralihe`nib` h`n baceheanheis an li hipihetiheøn rahejebi, l` qua raparhuta an al jim` neval ba ipr`peiheøn bal us` ba lis tahn`l`fëis k`strib` p`r li kiy`rëi ba l`s pr`cas`ras. Al tarhar frup` ba envastefihe`nas enhluya søl` ilfunis ba lis qua din t`kib` h`k` `jmat` ba astube` astu be` al ihhas` y al us` bebéhteh` ba li Anhehl`kabei an lis ashualis as hualis kult kultefrib`. efrib`. Ebantecehib` h`n li tribeheøn huiletitevi, Kasi (:?99) utelezi li tåhnehi ba `jsarviheøn pirtehepinnta an pirtehepi a n iulis ba frup`s frup`s kultefrib` ultefrib` y diha antraves antravesti ti sak s akeastruhtu eastruhturibi ribi i l`s b`hantas b`hantas iharhi ba sus parhaphe`nas s`jra li kabeiheøn ba Anhehl`kabei an lis iulis kultefrib` ba h`kunebibas kirfenibis. L`s rasultib`s ibveartan un pr`has` ba ash`lireziheøn ba Anhehl`kabei y su isekeliheøn an li hulturi ash`lir iýn vefanta. An asa h`ntaxt`, sa iprahein tanse`nas il usir Anhehl`kabei piri kabeir ipranbezimas= antra li ash`lireziheøn, il trinscarer tåhnehis piri li lahturi ba taxt`s ekpras`s i li
lahturi ba taxt`s kultekabei, y un hikje` entuetev` h`n kabeihe`nas enåbetis ba lahturi kultekabei. Xe Anhehl`kabei h`ntrejuya i ijiter li jrahdi befetil an al hikp` abuhitev` kirfenib`, li prasanhei
ba l`s REH, an h`ntripirtebi, sujriyi li jrahdi h`fnetevi is`heibi i asa canøkan` s`he`hulturil, h`n li h`kplame h`kplamebib bib qua ekplehi su us` piri hrair setuihe`nas setuihe`nas ba ipranbezima kult kultefrib`. efrib`. _aùi, Lidari y _r`anzi (:?98) an Huji anunhein un h`nmunt` ba h`nsebarihe`nas taøreh` préhtehis s`jra høk` høk` utelezir li tahn`l`fëi tahn`l`fëi abuhitevi abuhitevi an tint` tint` rahurs` bebéhteh` an al pr`has` pabiføfeh` pabiføf eh` ba li ashuali a shuali kult kultefrib` efrib` h`n til ba civ`raha civ`raharr l`s l `s ipranbez ipr anbezimas imas ash`liras. ash`li ras. H`nveana H`nveana baher qua h`n lis h`nsebarihe`nas taøreh`-préhtehis `crahebis, l`s kiastr`s tuvear`n un acaht` p`setev` an al basakpaù` ba l`s pr`cas`ras, l` qua sa raclamø an l`s rasultib`s bal ipranbezima ba l`s ipranbehas. H`n li enh`rp`riheøn ba li tahn`l`fëi abuhitevi i li s`luheøn ba lis tirais ba ipranbezima, l`s neù`s ba li ashuali kultefrib` `jteanan li enc`rkiheøn h`n li qua hultevin su hulturi y ipradanban fribuilkanta l`s sijaras ihukulib`s p`r li s`heabib. Li envastefiheøn rap`rti qua al us` plinecehib` ba li tahn`l`fëi abuhitevi ip`rti il pr`has` ba ansaùinzi ipranbezima ba li ashuali kultefrib` janacehe`s h`kpr`jib`s. H`k` h`nsahuanhei, l`s ilukn`s basirr`llin lis dijelebibas nahasireis piri entarihtuir y s`luhe`nir, an aquep`s, lis ihtevebibas qua raquearan uni h`nstinta s`heileziheøn ba hretare`s, bajitas y raclaxe`nas h`lahtevis7 p`r h`nsefueanta, ekpulsin i l`s abuhinb`s i ibquerer h`nceinzi an sus hipihebibas piri anh`ntrir, p`r së kesk`s, li s`luheøn i tirais ba ipranbezima h`n batarkenib` batarkenib` frib` ba h`kplamebib. Hiviz`s (:?9?) ebantecehi li setuiheøn qua vevan lis iulis kultefrib` piri l`frir li hilebib y li aquebib an li ekplakantiheøn h`ntaxtuilezibi ba lis nuavis REH i trivås ba li envastefiheøn-ihheøn, isë h`k` h`k` ba kåt`b`s dep`tåteh`-ba dep`tåteh`-babuht buhtev` ev` a enbu e nbuhtev`, htev`, tåhnehis h`k` li `jsarviheøn, `jsarvih eøn, li anhuasti anhuasti y li antravesti. Xa pub` `jsarvir qua al 9??% ba lis ashualis pirtehepintas huanti h`n un aquep` ba høkput` Anhehl`kabei, par` likantijlakanta 4?% n` cunhe`ni bajeb` i qua n` sa bi safuekeant` i l`s rap`rtas piri pi ri sar sa r rapiribis ra piribis y sa bami an al `lveb` `lve b` su cunhe`n cunhe`nileb ilebib ib y su us`7 us`7 iunqua iunqua al suparves`r, b`hantas y ilukn`s h`n`han lis vantimis ba usir lis nuavis darrikeantis ba lis REH piri h`kpater an un kunb` fl`jilezib` y hikjeinta, sa `jsarvi qua sa las rasti ekp`rtinhei an al h`ntaxt` ruril. Li envastefiheøn h`nhluya qua uni ibahuibi fasteøn ba l`s rahurs`s piri li ekplakantiheøn ba lis nuavis REH, ba ihuarb` h`n lis nahasebibas bal h`ntaxt` ash`lir, as h`nbeheøn jésehi piri l`frir basirr`llir ilukn`s h`kpatantas. Dihar ast` ih`rti li jrahdi befetil an li qua astén enkarsis astis ashualis y itanýi l`s acaht`s qua tria h`nsef` li basvantimi bebéhtehi qua teanan p`r li ujehiheøn fa`frécehi ba lis ashualis kultefrib`. Li aquebib abuhitevi an lis z`nis kirfenibis søl` sa h`nhratiré se sa llavin lis REH i lis ashualis qua sup`nan pr`cas`ras ibshret`s h`n hipihebib pr`jibi piri ut utele elezirlis zirlis pr`buhtevikant pr`buhtevikantaa an li entarvanheøn entarvanheøn pabiføf pabiføfehi. ehi. As un raqueset` nahasire` y un barahd` dukin` qua l`s neù`s ba lis ashualis kultefrib` n` søl` besp`nfin ba asi tahn`l`fëi piri ut utele elezirli zirli h`k` h`k` prøtases entalahtuilas entalahtuilas qua p`tanhean p`tanhean su enfane` enfane` y su hraitevebib, hraitevebi b, sen` qua sus abuhib`ras huantan h`n li h`kpatanhei pr`case`nil piri rasp`nbar i asis bakinbis7 isë l` raqueara al sestaki abuhitev` p`r al hik hi kje` parkinant parkinihtuil anta. a. y li ashuali prekirei an pirtehulir an asti s`heabib fl`jil hirihtarezibi Darabei (:?9?) an Zapýjlehi B`kenehini railezi envastefihe`nas piri li b`hukantiheøn ba
axpareanheis an li enh`rp`riheøn ba tahn`l`fëi an b`s ashanire`s ash`liras= urjin`s y rurilas. H`nhluya qua l`s pr`cas`ras qua din seb` b`hantas ba hirrari y h`n axpareanhei ikplei raquearan un
ascuarz` kiy`r ascuarz` kiy`r piri al b`k b `kene` ene` ba li tahn`l`fëi, isë h`k h`k`` piri pir i railezir ra ilezir pl plinaiheøn inaiheøn ba hlisa hlis a an c`rki c`rki h`lafeibi y ibahuirlis i kat`b`l`fëis ba ipranbezima ihtev`. An ast`s his`s li entr`buhheøn ba li h`kputib`ri il siløn as kés lanti y k`baribi, par` raprasantø basicë`s ekp`rtintas qua sa din rasualt` ba c`rki fribuil. Qni asparinzi ba enh`rp`riheøn pr`buhtevi ba lis REH i l`s h`ntaxt`s ash`liras kultefrib` an h`kunebibas h`n ilt` frib` ba kirfeniheøn bashinsi an l`s pr`cas`ras møvanas, h`k` as al his` ba l`s enstruht`ras h`kunetire`s ba H`nica. _iri all`s, al us` ba li tahn`l`fëi rasulti cikeleir y n` takan utelezirli h`n cenas pabiføfeh`s ba c`rki h`tebeini an al siløn ba hlisa, ne tikp`h` takan akplairli h`k` darrikeanti piri all`s kesk`s. N` `jstinta, su p`hi axpareanhei y c`rkiheøn b`hanta l`s leketi piri dihar un us` pabiføfeh` kés irreasfib`. I pasir ba sus leketihe`nas pr`case`nilas, t`b`s all`s all` s dihan ascuarz`s ascuarz`s piri li enh`rp`riheøn enh`rp`rihe øn ba tahn`l`fëi tahn`l`fëi an al siløn an janacehe` janac ehe` ba l`s ilukn`s, ilukn`s, yi yi qua din din `jsarvib` an sus ilukn ilukn`s hikje`s ekp`rtin ekp`rtintas tas an al basirr`ll` basirr `ll` ba dijelebibas tint` h`fnetevis h`k` s`heilas, l` qua l`s ineki i h`ntenuir usénb`li. Zasulti avebanta qua piri qua uni axpareanhei ba asti ënb`la sai axet`si as nahasire` hipihetir i l`s b`hantas, ip`yirl`s piri li raileziheøn ba li plinaiheøn ash`lir, y iharhirlas rahurs`s bebéhteh`s an c`rki ba s`ctwira abuhitev`. Ba li raveseøn dahdi y piri l`s acaht`s ba asti envastefiheøn h`nveana rasiltir l`s sefueantas ispaht`s. i. Xe jean jea n as heart` qua lis ta`rëis ek e kplëhetis plëhe tis h`k` h`k` piribefk pirib efkii ba envast e nvastefiheøn efiheøn sa din ut utele elezib` zib` an becarantas hikp`s, tikjeån as heart` qua sa sija p`h` iharhi ba allis huinb` sa triti ba h`n`har quå peansin l`s pr`cas`ras iharhi ba li kabeiheøn pabiføfehi ba lis REH an l`s h`ntaxt`s abuhitev`s7 isekesk`, sa h`n`ha p`h` t`bivëi s`jra al pipal qua muafin an al ipranbezima il sar s ar utelezibis h`k` h`k` prøtases entalahtuilas. entalahtuilas. j. j) Zasulti Zasulti kuy avebanta li nahasebib ba hipihetir i l`s b`hantas b`hantas piri qua lis REH sain enh`rp`ribis ba c`rki cunhe`nil y h`n us`s pr`buhtev`s an li kabeiheøn pabiføfehi. h. Asté pr`jib` qua huinb` al abuhib`r n` as hipihetib` piri all`, l`s us`s ba lis REH s`n isekelib`s i li hulturi pabiføfehi tribehe`nil qua ål kesk` teana h`k` racaranhei y qua di entarnilezib` kuy ihtevikanta burinta al pr`has` c`rkitev` an al qua `hurra li dejrebiheøn ba li hulturi pabiføfehi tribehe`nil entarnilezibi an al lirf` triyaht` ba astubeinta, h`n li hulturi c`rkil ipr`peibi an l`s pr`has`s ba c`rkiheøn b`hanta eneheil y li hulturi qua teana p`r h`ntaxt h`ntaxt`` an l`s pr`has`s ba basirr`ll` basirr `ll` pr`case`nil, an li qua qua sa bakinbi bakinbi al dijeletikeant` bal pr`cas`r an sarvehe` piri qua l`fra li ensarheøn cunhe`nil y pr`buhtevi ba lis REH an al pr`has` pabiføfeh`. b. Al iuli kultefrib`, p`r astirh`ntri setuibi anbascisa h`kunebibas rurilas, kirfenibis, fa`frécehikanta rak`tis, baja sar pr`tafebi t`b` tahn`løfeh` i hiusi ba li fl`jileziheøn y l`s hikje`s hik je`s qua la s`n s `n endarant endarantas. as. Xe sa queara ihtuir ihtuir h`n h `n aquebib aquebib baja llavirs l lavirsaa al aquepikeant aquepikeant``
tahn`løfeh` y li encriastruhturi cësehi i as`s lufiras. Qni c`rki ba diharl` as qua lis ashualis ensartibis an h`kunebibas h`n ilti kirfeniheøn y l`s pr`cas`ras qua `crahan sus
sarvehe`s an allis, rahejin sestakétehikanta ih`kpiùikeant` tåhneh`.
Depøtases Depøt ases Al _r`friki Anhehl`kabei h`k` darrikeanti piri li ansaùinzi acahtevi bapanba ba l`s us`s qua sa la bå an li préhtehi b`hanta, l`s huilas s`n batarkenib`s p`r lis ta`rëis ekplëhetis h`nstruebis p`r al pr`cas`r.
åt`b` Li envastefiheøn, huy`s rasultib`s sa axp`nan i h`ntenuiheøn, tuv` un hiréhtar huiletitev` y plurekat`b`løfeh`. plurek at`b`løfeh`. As un astube` astube` ba his`s kýltepla (Uen, (Uen, :??8). An asa santeb`, santeb`, sa `ptø p`r li `jsarviheøn n` pirtehepinta h`k` tåhnehi ba envastefiheøn y p`r li iplehiheøn ba bevarsis darrikeantis piri al ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi, h`k` veba`frijihe`nas ba préhtehis pabiføfehis, pabiføf ehis, rafestr`s ba hlisa, hlisa , antraves antravestis tis an pr`cunbebib, pr`cunbebib, huaste`nire`s huaste`nire`s y astube` astube` ba his`s kýltepla.
`s sumat`s _irtehepir`n 96 pr`cas`ras. L`s hretare`s ba enhluseøn cuar`n b`s= i) qua burinta su préhtehi pr`case`nil dujeasan dujeasan usib` al _A burinta kés ba un iù`, y j) qua diyin prastib` su sarvehe` abuhitev` an ashualis kultefrib`. As ekp`rtinta ibvarter qua l`s enstrukant`s irreji kanhe`nib`s n` cuar`n iplehib`s i t`b`s l`s pr`cas`ras pirtehepintas. Xa iplehir`n iple hir`n safýn sa fýn lis nahasebibas ba enc`rk enc`rkiheøn. iheøn. L`s huaste`nire`s, huaste`nire`s, p`r amakpl`, sa utelezir`n h`n li t`tilebib ba l`s sumat`s pirtehepintas, par` lis antravestis y lis veba`frijihe`nas søl` sa usir`n h`n iquall`s b`s sumat`s salahhe`nib`s piri h`nstruer l`s his`s p`r= i) astir trijiminb` an uni ashuali prekirei kultefrib` ruril, j) besp`nar ba un iuli aquepibi h`n Anhehl`kabei y usirli burinta lis hlisas y h) tanar i su hirf` un frup` ba ilukn`s bal tarhar hehl` ba li abuhiheøn prekirei. Al inéleses inélese s ba li l i enc`rkiheøn enc`rkiheøn akpëre akpërehi hi sa railezø raile zø h`n jisa an al sefueant sefueantaa sestak se stakii ba hitaf hi taf`rëis `rëis==
Li baceneheøn ba hibi hib i uni uni ba lis hitaf`rëis hitaf`rëis anunheibis anunheibis sa axp`na axp`na an al ipirtib` qua h`rrasp`nba h`rr asp`nba i li prasantiheøn ba rasultib`s.
Zasultib`s I h`ntenuiheøn sa bashrejan l`s rasultib`s an b`s pirtas. An li prekari, sa prasantin l`s `jtaneb`s ba ihuarb` h`n sestaki hitaf`rëis plintaib` an alta`rëis basirr`ll` kat`b`løfeh` ba asti envastefiheøn y sa al raceara i lis ba h`nhaptuilezihe`nas qua, h`k` ekplëhetis, din h`nstrueb` l`s abuhib`ras ba ashualis kultefrib`. ultefrib`.
An li safunbi, sa axp`nan b`s his`s an l`s qua prahesikanta il dihar ih`pe` ba li enc`rkiheøn ba hikp` raquarebi, il kesk` teakp` qua h`ntrejuyari i li varecehiheøn ba lis depøtases, tikjeån
deheari senarfei.
_rekari pirta. H`nhaptuilezihe H`nhaptuilezihe`nas, `nas, cunheøn cun heøn y us` us`ss bal _r`friki Anhehl`kabei an li ashuali kultefrib` i h`nhaptuileziheøn iharhi ba Anhehl`kabei I h`ntenuiheøn sa pr`haba i axp`nar li h`nhaptuileziheøn iharhi bal _A anh`ntribi an al sestaki ba hraanheis ba l`s pr`cas`ras pirtehepintas. _`r all`, lënais ijim` sa anunhein n` søl` lis h`nhaptuilezihe`n h`nhapt uilezihe`nas as bal _A an fanaril an tint` ta`rëis an k`vekeant` qua fuëin li ihheøn pr`case`nil bal b`hanta, sen` qua tikjeån sa prasantin iquallis ta`rëis qua dihan avebanta al us` y li cunheøn qua l`s abuhib`ras ba ashualis ba kultefrib` kultefrib` la itrejuyan itrejuyan i behd` be hd` pr`friki pr`friki abuhitev`.
H`nhaptui H`nha ptuilezihe`na lezihe`nass ba b a `rban enstetuhe`nil Åsti as uni hitaf`rëi qua, h`k` yi sa anunheø intas, hlisecehi i l`s pr`cas`ras qua bacenan i Anhehl`kabei h`k` un pr`friki abuhitev` ekplakantib` p`r li Xahratirëi ba Abuhiheøn _ýjlehi, al huil jushi ekpulsir li pr`buhheøn, li bestrejuheøn, al c`kant` y al us` acehiz ba kitareilas abuhitev`s, abuhit ev`s, iube`vesuilas a enc enc`rk `rkéteh`s, éteh`s, ba ihuarb` h`n l`s h`ntaneb`s h`ntaneb`s y l`s anc a nc`quas `quas ba abuhiheøn prekirei. An asti hitaf`rëi hitaf`rëi din seb` s eb` enhlueb`s enhlueb`s b`s ba l`s 96 sumat`s qu q ua pirtehepir`n pirtehepir `n an li kuastri uastri p`r tanar tanar lis h`nhaptuilezihe`n h`nhaptuilezihe`nas as sefueant sefueantas= as= “_r`friki “_r`friki an t`b`s l`s alakant`s alakant`s tahn`løfeh`s tahn`løfeh`s piri ekpirter abuhiheøn il quent` ` saxt` frib` ba prekirei h`n darrikeantis piri t`bis lis isefnituris bal hurrëhuluk a enflås‛ (B:) y “Qni astritafei abuhitevi jisibi an al us` ba lis REH, piri anrequahar al ` l`s h`ntaneb`s ba l`s lejr`s y l`s pr`frikis ba astube`‛ (B8). L`s safkant`s nirritev`s intare`ras cuar`n hlisecehib`s an asti hitaf`rëi p`r h`nsebarir i Anhehl`kabei h`k` un pr`friki ` uni astritafei abuhitevi qua irtehuli rahurs`s piri al ipranbezima y qua, i trivås ba li tahn`l`fëi, venhuli l`s lejr`s ba taxt` frituet`s h`n lefis i uni frin vireabib ba rahurs`s rahu rs`s piri al basirr`ll` basirr `ll` ba l`s l `s pr`frik pr `frikis is ba quent` quent` y saxt` saxt` frib` frib` ba abuhiheøn prekirei.
H`nhaptui H`nha ptuilezihe`na lezihe`nass asp`nténais asp`nté nais An asti hitaf`rëi sa hlisecehø i li kiy`rëi ba l`s sumat`s pirtehepintas an li kuastri. Xus ta`rëis ekplëhetis h`nsebarin al pr`friki h`k` darrikeanti qua p`na i li kin` rahurs`s abuhitev`s piri
ciheletir li lij`r bal kiastr` diheanb` us` ba lis nuavis tahn`l`fëis an al iuli. Hit`rha ba l`s b`hantas pirtehepintas axprasir`n su h`nhapt` ba Anhehl`kabei ba c`rki asp`nténai utelezinb`
n`he`nas sekeliras i lis sefueantas= “Qni darrikeanti ` rahurs` qua n`s serva piri h`kplakantir nuastri préhtehi b`hantas ` pars`nil‛ (B9)7 “Qn rahurs` enbespansijla piri al kiastr`‛ (B8)7 “Qni darrikeant darrik eantii tahn`løfehi tahn`løfehi qua n`s n`s iyubi iyubi i basirr`llir basirr `llir kam`r y dihar dihar kés k`tevib`ri k`tevib`riss lis li s hl hlisas‛ isas‛ (B2)7 “Qni darrikeanti ba ip`y` qua serva piri al basirr`ll` ba lis ihtevebibas y li ipr`peiheøn ba l`s ipranbezimas‛ (B1)7 “Qni darrikeanti ba trijim` an li ansaùinzi ash`lir‛ (B3)7 “Qni darrikeanti ýtel piri pir i enn`vir lis préhtehis ba ansaùinzi‛ ansaùinzi‛ (B6)7 ( B6)7 “Qni “Qni darrikeanti piri ihhabar i l`s ipranbezimas ba c`rki kés répebi y prahesi‛ (B4)7 “Qni darrikeanti ba trijim` qua la parketa b`hukantirsa‛ (B5)7 “Qn pr`friki kuy ýtel qua parketa dihar kés øptek` al trijim` an al iuli‛ (B99)7 “Qni darrikeanti abuhitevi ba ip`y` an lis ihtevebibas ash`liras‛ (B9:)7 “Qni darrikeanti qua n`s iyubi an nuastri lij`r b`hanta‛ (B92)7 “Qni darrikeanti qua ciheleti y k`tevi k`tevi li préhtehi b`hant b `hanta‛ a‛ (B91). Bantr` ba asti hitaf`rëi cuar`n ujehib`s tikjeån `tr`s b`s kiastr`s ba l`s 96 i queanas sa antravestø y qua rafestrir`n sus hlisas h`n al ip`y` ba uni veba`frijib`ri. “Qni darrikeanti kuy ekp`rtinta qua parketa ikpleir lis hlisas ba c`rki entarihtevi‛ (A /K9)7 “As h`k` un rahurs` tahn`løfeh`, il qua n`s`tr`s h`k` kiastr`s ba saxt` ` kultefrib` tanak`s ihhas`, y hra` qua kés qua un rahurs` as h`k` uni iyubi piri n`s`tr`s an huilquear taki qua p`bik`s basirr`llir... as h`k`` li tahn`l`fëi h`k tahn`l`fëi an al iuli høk` basirr`llirl basirr`l lirli, i, høk` høk` ipr`vahdirli‛ ipr`va hdirli‛ (A/K:). (A/ K:). An asis h`nhaptuilezihe`nas, p`r heart`, sa `jsarvi qua li kiy`rëi ba l`s b`hantas pirtehepintas h`nsebarø i Anhehl`kabei h`k` uni darrikeanti ` un rahurs` ba ip`y` qua ciheletiji su lij`r h`k` pr`cas`ras.
H`nhaptui H`nha ptuilezihe`na lezihe`nass dëjrebis ` h`kplamis H`k` sa anunheø intare`rkanta, an asti hitaf`rëi Anhehl`kabei as hirihtarezibi h`k` uni darrikeanti qua ralihe`ni l`s h`ntaneb`s ba l`s lejr`s ba taxt` frituet`s h`n al pr`friki `ceheil y h`n bevars`s rahurs`s tahn`løfeh`s qua pr`ku pr`kuavan préhtehis b`hant b`hantas as enn e nn`vib`ris `vib`ris piri h`ntrejuer h`ntrejuer il l`fr` ba ipranbezimas sefnecehitev`s an l`s ilukn`s. L`s sumat`s hlisecehib`s cuar`n tras, l`s huilas teanan lis sefueantas h`nhaptuilezihe`nas= “As uni darrikeanti tahn`løfehi qua n`s iyubi i basirr`llir kam`r y dihar kés k`tevib`ris lis hlisas‛ (B2)7 “As uni darrikeanti ` pr`friki vertuil qua n`s serva h`k` ip`y` an lis ihtevebibas ihibåkehis‛ (B9?)7 “As uni darrikeanti tahn`løfehi qua n`s n`s serva se rva piri pir i suparir l`s l `s h`n`hekeant h`n`hekeant`s `s qua al iluk i lukn` n` parheja‛ (B93). ( B93). Il inilezir al h`nmunt` ba hraanheis ba l`s b`hantas sa pub` `jsarvir qua li ken`rëi ba li kuastri entafri ispaht`s qua vesuilezin i Anhehl`kabei h`k` uni darrikeanti tahn`løfehi qua, kabeibi p`r al a l b`hant b`h anta, a, h`ntrejuy h`ntrejuya i kam`rir l`s pr`has`s ba ansaùinzi ansaùinzi y ipranbezima. H QIBZ@ QIBZ@ :. H`nhaptuilezihe`nas ba Anhehl`kabei. Enst et uhe`nil
Asp `nt énai
Dëjrebi ` h`kp lami
B: _r`f _r`frik rikii hh`n `n t`b`s l`s ala alaka kant`s nt`s tahn`løf tahn`løfeh eh`s `s piri B9 Darri Darrike kean anti ti ` rahurs` rahurs` qua qua serva serva B5 ekpirter abuhiheøn i quent` y saxt` frib` ba prekirei h`n p piri iri h`kplakantir h`kplakantir nuastri darrikeantis piri t`bis lis isefnituris bal hurrëhuluk a p préhteh réhtehii b`hanta b`hanta enflås
Da Darr rriikeanti ba tri triji jimm` B2 qua la parketa b`hukantirsa
Da Darrrikeant i tahn`løfehi qua n`s iyubi i basirr`llir kam`r y dihar kés
k`tevib`ris lis hlisas B98 Astritafe Astritafeii aabuhitevi buhitevi jisibi an al al us` ba lis REH, piri anrequahar anrequa har l`s h`ntaneb`s ba l`s lejr`s y l`s p r`f r`friki rikiss ba astube`
B8 Za Zahu hurs` rs` enbe enbespansi spansijl jlaa piri al kiastr`
B99 B99 _r`f _r`fri riki ki kuy kuy ýtel ýtel qu quaa B9? Darr Darriikea keanti ` parke p arketa ta dihar dihar kés pr`fri p r`friki ki vertuil vertuil qua øptek` al trijim` an al n`s serva h`k` ip`y` iuli an lis ihtevebibas ihibåkehis
B2 Darrike Darrikeanti anti tahn`løf tahn`løfeh ehii qua n`s iyubi i basirr`llir kam`r y dihar kés k`tevib`ris lis hlisas
B9: Darri Darrike kean anti ti abuh abuhite itevi vi B9 B933 Da Darr rriikeanti ba ip`y` an lis tahn`løfehi qua n`s ihtevebibas ash`liras serva piri suparir l`s h`n`hekeant`s qua al ilukn` parheja
B1 Darr Darrik ikeeanti anti ba ip`y` qua serva piri al basirr`ll` ba ihtevebibas ihteve bibas y li ipr`peih ipr`p eiheøn eøn ba l`s ip ranbezimas ranbezimas
B92 Darri Darrike kean anti ti qua n`s iyubi an nuastri lij`r b`hanta
B3 Darrike Darrikeanti anti ba trijim` trijim` an li ansaùinzi ash`lir
B91 Darri Darrike keaanti qu quaa ciheleti y k`tevi li préhteh p réhtehii b`hanta b`hanta
B6 Darri Darrike kean anti ti ýtel piri enn`v enn`vir ir A/ Darrikeanti kuy lis préhtehis ba ansaùinzi (tras K 9 ekp`rtinta qua iù`s usinb` al _A) parke p arketa ta ikpleir ikpleir lis hlisas ba c`rki entarihtevi
N`ti= B9 ; bb`hanta `hanta 97 A A/K9 /K9 ; antrave antravesti sti kiastr` 9. Alij`riheøn pr`pei h`n jisa an al ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi. H QIBZ@ :. H`nhaptuilezihe`nas ba Anhehl`kabei. (h`ntenuiheøn) Enst et uhe`nil
Asp `nt énai
Dëjrebi ` h`kp lami
B4 Darrike Darrikeanti anti piri ihh ihhaba abarr i l`s ipranbezima ipranbezimass A/ Zahurs` tahn`løfeh`, il qua K : n`s`tr`s h`k` kiastr`s ba ba c`rki kés répebi y prahesi saxt` ` kultefrib` tanak`s ihh ihhas`, as`, y hra` qua ké késs qua rahurs` as h`k` uni iyu iyubi bi piri n`s`tr`s n`s`tr `s an huilquea huilquear r taki qua p`bik`s basirr`llir... as h`k` li tahn`l`fëi an al iuli høk` basirr`llirli høk` ipr`vahdirli
N`ti= B9 ; bb`hanta `hanta 97 A A/K9 /K9 ; antrave antravesti sti kiastr` 9. Alij`riheøn pr`pei h`n jisa an al ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi.
Li cunheøn ba Anhehl`kabei= h`nhaptuilezihe`nas b`hantas Li safunbi bekanseøn ba inéleses= li cunheøn bal _r`friki Anhehl`kabei, asté entafribi p`r b`s hitaf`rëis suj`rbenibis= cunheøn pabiføfehi y cunheøn tåhnehi.
i cunheøn pabiføfehi pabifø fehi Li Anhehl`kabei teana cunheøn pabiføfehi huinb` h`ntrejuya i c`rtilahar l`s pr`has`s ba ansaùinzi y ipranbezima7 huinb` enn`vi lis préhtehis préhte his pabif pabiføf øfeehis y rase rasefn fneece cehi hi al ppipal ipal bbal al ppr`cas`r r`cas`r an huin huint` t` qqua ua sa hh`n `nve vearta arta aann un fuë fuëi, pr` pr`k` k`ve veanb` anb` li pirte pirtehep hepiheø iheøn, n, llii be beshuse shuseøn øn
y li raclaxeøn antra l`s ilukn`s, y ibakés prapiri al ikjeanta ba ipranbezima, salahhe`ninb` veba`s, iube`s, beifrikis y `tr`s rahurs`s y ihtevebibas pravestis an al _A.
An asti hitaf`rëi s`n hlisecehijlas lis sefueantas nirritevis bal beshurs` b`hanta= “Li cunheøn ba
Anhehl`kabei as ikpleir l`s takis qua sa inilezin y sa beshutan an hlisa, piri raicerkir‛ (A9K9)7 “Ip`yir il kiastr` y il ilukn` i dihar kis préhtehis y k`tevib`ris lis ihtevebibas i basirr`llir, fanarinb` kam`ras ipranbezimas an l`s ilukn`s‛ (B2)7 “Iuxeleir il kiastr` y il ilukn` piri un kam`r basirr`ll` bal pr`has` abuhitev`‛ (B:)7 “As un iuxeleir bebéhteh`‛ (B1)7 “_arketa al ihhas` i cuantas tahn`løfehis qua itrian il ilukn` piri hipturir su entarås y ikpleir su h`n`hekeant`‛ (B9:)7 “H`kplakantir l`s h`ntaneb`s hurrehuliras ba kinari entarihtevi‛ (B9?)7 “_r`p`rhe`nir il kiastr` kés enc e nc`rk `rkiheøn iheøn y dihar dihar kés ihhasejl ih hasejlas as l`s l `s takis takis i l`s neù`s‛ (B92)7 “Kam`rir y h`n h`n`har `har kés s`jra s `jra l`s h`n`hekeant`s y qua al ilukn` ipranbi åst`s ba kinari sefnecehitevi‛ (B93).
Cunheøn tåhnehi Huinb` l`s pr`cas`ras sa racearan i li cunheøn tåhnehi ba Anhehl`kabei, p`r l` rafulir dihan åncises an al aquepikeant` tahn`løfeh`, an l`s rahurs`s qua prasanti, sen pisir p`r un pr`has` ba préhtehi raclaxevi s`jra s`jr a al besaù` enstruhhe`nil enstruhhe`nil y ba ipranbezima. i pranbezima. Li Li cunheøn cunheøn ba Anhehl Anhehl`k `kabei= abei= “Kés qua nibi as h`k` un rahurs` ba vire`s Wpiri qua[ `jsarvan, envastefuan, pr`sefin y ipranbin y qua viyin t`b`s trijiminb` an li péfeni i un kesk` retk`‛ (A9K:)7 “Li entarihheøn bal ilukn` h`n li tahn`l`fëi isë h`k` tikjeån ba kinari h`lahtevi‛ (B9)7 “Qn rahurs` nahasire` piri ip`yir li abuhiheøn‛ (B8)7 “Rrijimir ba kinari benékehi entarihtevi h`n l`s ilukn`s‛ (B3)7 “Ip`yir al trijim` bal iuli‛ (B6)7 “Ihtuilezir i kiastr`s y ilukn`s an li tahn`l`fëi an vëis ba h`nc`rkir lis s`heabibas bal h`n`hekeant`‛ (B4)7 “Bir enc`rkiheøn‛ (B5)7 “Ciheletir li hlisa, iharhir i l`s ilukn`s il h`n`hekeant` i trivås bal veba`, hulturezir h`n veba`s‛ (B99)7 “Qn rahurs` tahn`løfeh` piri ip`yir lis hlisas‛ hlisas ‛ (B98)7 “Anrequahar, “Anrequahar, trislibir i trivås ba kultekabei, ltekabei, i lufiras lufiras qua n` sa puaba vesetir cësehikanta‛ cësehikanta‛ (B91)7 “_iri raicerkir, raicerkir, ikpleir ikpleir usinb` usinb` li tahn`l`fëi‛ tahn`l`fëi‛ (B96). c unheøn bbal al _r _r`friki `friki Anhehl`k Anhehl`kabei. abei. HQIBZ@ 8. Hitaf`rëi cunheøn Fast eøn p abiføfehi B2 Ip`y Ip `yir ir il kiastr` kiastr` y il ilukn` ilukn` i dihar dihar kés kés ppréhteh réhtehis is y k`tevib`ris lis ihtevebi ihtevebibas bas i basirr`lli basirr`llirr, fanarinb` kam`ras ipranbezimas an l`s ilukn`s
Fast eøn t åhnehi B9 Entarihheøn Entarihheøn bal ilukn` ilukn` h`n li tahn`l`f tahn`l`fëi ëi iisë së h`k` h`k` tikjeån ba kinari h`lahtevi
B: Iux Iuxeleir il kiastr str` y il il ilukn` pir piri un kam`r basir sirr`ll` bal pr pr`h `haas` abuhitev tev`
B8 Zahurs` nahasi sirre` pi pirri ip` p`yi yirr li abu buhhiheøn
B1 Iuxeleir bebéht eh`
B3 Rrijimir ba kinari benékehi ent ariht evi h`n l`s ilukn`s
N`ti= B9 ; bb`hanta `hanta 97 A A9K 9K99 ; ant antrave ravesti sti 9 kiastr` 9. Alij`riheøn pr`pei h`n jisa an al ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi. HQIBZ@ 8. Hitaf`rëi cunheøn c unheøn bbal al _r _r`friki `friki Anhehl`k Anhehl`kabei. abei. Fast eøn p abiføfehi
Fast eøn t åhnehi
B9: piri _arke _arketa ta al ih ihhas` has` i cuantas cuantas t ahn`løf ahn`lrøfehi s qua keant` itrian ilukn` hipturir su entarås y ikpleir ikplei suehis h`n`he h`n`hekea nt` il ilukn`
B6
Ip`yir Ip`yir aall tri triji jimm` bal bal iul iulii
B9? H`kpla H`kplaka kantir ntir l`s l`s h`ntaneb` h`ntaneb`ss hurrehul hurrehulira irass ba k kina inari ri eentari ntarihtev htevii
B4
Ihtuilezir Ihtuilezir i ki kiastr`s astr`s y ilukn`s ilukn`s an li li tahn`l` tahn`l`ffëi an vëis vëis ba h`nc`rki h`nc`rkirr lis lis s`hea s`heabiba bibass bal h`n`hekeant`
B92 _r`p _r`p`rhe`ni `rhe`nirr il kia kiastr` str` kés enc`rkiheøn enc`rkiheøn y dihar kés kés ihhasejl ihhasejlas as B5 l`s takis i l`s neù`s
Bi Birr enc nc`r `rk kiheøn
B93 K am`ri am`rirr y h`n`har h`n`har kés kés s`jra l`s l`s h`n`he h`n`hekea keant`s7 nt`s7 isekesk` isekesk` al ilukn` ipranba åst`s ba kinari sefnecehitevi
B99 Ciheletir Ciheletir li hhlisa, lisa, iharh iharhir ir i l`s ilukn`s ilukn`s il h`n`hekea h`n`hekeant` nt` i t rivås bal veba`, veba`, hulturezir hulturezir h`n veba`s
A9 Ikpleir l`s takis qua sa inilezin y sa beshutan an hlisa, piri K 9 raicerkir
B98 Zahurs` Zahurs` tah tahn`lø n`løffeh eh`` piri ip`y ip`y ir llis is hlisa hlisass
B91 Anrequahar7 Anrequahar7 trislibir i trivås ba kultekabei kultekabei i lufiras lufiras qua n` sa puaban vesetir cësehikanta B96 Zaicerk Zaicerkir7 ir7 ikplei ikpleirr usinb` li tahn`l`f tahn`l`fëi ëi A9 W…[ K és qua nibi as un rahurs` ba vire`s W…[, `jsarvan, envastef envastefuan, uan, pr`sef p r`sefin in y K : ipranbin y qua viyin t `b`s t rijim rijiminb` inb` an li péfeni péfeni i un kesk` retk`
N`ti= B9 ; bb`hanta `hanta 97 A A9K 9K9; 9; an antrave travesti sti 9 kiastr` 9. Alij`riheøn pr`pei h`n jisa an al ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi.
L`s us`s bebéhteh`s ba li Anhehl`kabei Bantr` ba asti hitaf`rëi sa bestenfuan b`s tep`s ba us`= h`k` cuanta enc`rkitevi y h`k` darrikeanti piri li h`nstruhheøn h`nstruhheøn bal h`n`hekean h`n`hekeant` t` ash`lir.
Anhehl`kabei h`k` cuanta enc`rkit enc`rk itevi evi Huinb` Anhehl`kabei as h`nhajebi h`k` cuanta enc`rkitevi, as rabuhebi i un rap`set`re`7 piri ipr`peirsa ba ål, sa ihtýi ba ihuarb` h`n un pr`t`h`l` ba entarihheøn qua h`nsesta an `preker tahlis ` t`hir al pezirrøn alahtrøneh`, an al qua al ilukn` parheja al kansima ilkihanib`, triti ba antanbarl` y al kiastr` axpl`ri al pr`friki ip`yénb`sa an ål piri su axp`seheøn. Al _A berefa y h`ntr`li al pr`has`. Asta tep` ba us` sa parheja par heja an al sefu se fueant eantaa crifkant crifkant`` bal rafestr` ba `jsarvihe `js arviheøn= øn= Li kiastri axpl`ri an li h`kputib`ri, ihhaba i jýsquabi, rahurs`s, lejr`s ba aspiù`l. Xu jýsquabi sa iprahei an al pezirrøn entarihtev` qua asté anhanbeb` W…[ qua laa ansafuebi= “Cëmansa jean, beha idëW…[al punt` y ipirta serva piri sapirir un pérric` ba `tr` W…[ `g, amarhehe`... Wh`ntenýi layanb`[= ih`k`bi punt`s y ipirtas…‛ (Z@2K9 pp. :-2).
Yuenha ba l`s pr`cas`ras qua pirtehepir`n an li envastefiheøn sa ujehin an asti hitaf`rëi il axprasir asa us` ba Anhehl`kabei an l`s tårken`s sefueantas= “_iri rac`rzir l`s ipranbezimas asparib`s‛ (B9)7 “Reana becarantas iplehihe`nas, safýn al ipranbezima asparib` i basirr`llir7 puaba sar uni iplehiheøn eneheil piri entarasir an al h`ntaneb` piri al basirr`ll` ` piri li raicerkiheøn bal kesk`‛ (B:)7 “_iri b`hukantirsa y bir i h`n`har kuhd`s veba`s ba dest`rei y ihtevebibas‛ (B8)7 “_iri basirr`llir l`s takis ba lis isefnituris‛ (B2)7 “H`k` iuxeleir piri al basirr`ll` ba h`ntaneb`s an al ipranbezima bal ilukn` y h`k` ip`y` i li hlisa‛ (B1)7 “_iri rac`rzir un h`ntaneb`‛ (B6)7 “_r`yahtir veba`s, palëhulis, var l`s pr`frikis y ilfunis ihtevebibas ba lis kitareis, ekpreker trijim`s, alij`rir trijim`s‛ (B4)7 “_iri envastefir y b`hukantirsa‛ (B5)7 “_iri ikpleir y
ratr`ilekantir l`s takis hurrehuliras (B9?)7 _iri ikpleir y ratr`ilekantir l`s takis hurrehuliras (B9:)7 “_iri hrair ba kinari itrihtevi lis hlisas piri li envastefiheøn y ikpleir l`s takis‛ (B98)7
“_iri ip`yirka an kipis, veba`s ` asquakis y puabin sar lis hlisas kés k`tevib`ris y frécehis‛ (B92)7 “_iri ratr`ilekantir l`s takis‛ (B91)7 “_iri raicerkir, ikpleir‛ (B93)7 “_iri basirr`llir l`s h`ntaneb`s h`ntaneb`s ba l`s l `s plin pli nas y pr`frikis pr`frikis ba astube`s astube`s enbehib`s p`r li sapyh‛ (B96). Qni ba lis kiastris i lis qua sa antravestø hraa qua an Anhehl`kabei “veana enc`rkiheøn ekp`rtinta qua p`bak`s usir, p`r amakpl`, piri lis envastefihe`nas y piri lis ihtevebibas, plinaihe`nas y t`b`‛.
Anhehl`kabei h`k` darrikeanti darrikeant i piri pi ri llii h`n h`nstruhheøn struhheøn ba h`n` h`n`hekeant` hekeant` Asti hitaf`rëi sa bestenfua ba li intare`r an huint` i qua Anhehl`kabei as usibi piri pr`k`var li entarihtevebi ent arihtevebibb i trivås ba li huil h`nstruer h`nstruer y `rfinezir `rfinezir al ipranbezima. An asa sant s anteb`, eb`, teana cunhe`n cunhe`nas as ba inbikeima pabiføfeh`. Si binb` l`s ip`y`s qua raqueara al ilukn` safýn su z`ni ba basirr`ll` rail y li bakinbi ba h`n`hekeant` ` dijeletikeant` entalahtuil qua ipiraha h`k` basirr`ll` prøxek`. prøxek `. An asti asti hitaf`rëi s`n hlisecehijlas hlisecehijl as l`s beshurs`s nirritev`s ba søl` b`s ba l`s kiastr`s qua pirtehepir`n pirtehepi r`n an li envastefiheøn envastefiheøn y uni uni ba lis pr`cas`ris i lis qua sa las rail railezø ezø li antraves antravesti ti y veba`frijø su hlisa.“_iri al ip`y` ba ihtevebibas qua ka servan piri basirr`llir an l`s ilukn`s lis dijelebibas y qua l`fran kiy`ras ipranbezimas‛ (B3)7 “Ciheletir li hlisa, iharhir i l`s ilukn`s i li h`nstruhheøn ba h`n`hekeant`, p`r amakpl`, i trivås bal veba`, hulturezir h`n veba`s, iyubir i plinair‛ (B99)7 (B99)7 “Rrit` “Rrit` ba birla un us` bebéhteh`, as baher, qua l`s ilukn ilukn`s n` li vain h`k` h`k` un ufuata, as baher, la bik`s un santeb` préhteh`, qua las parketi `jsarvir, ipranbar, h`n`har, axpl`rir, envastefir‛ envastef ir‛ (A9K9). An li sefueanta heti, t`kibi ba un` ba l`s rafestr`s ba `jsarviheøn ba uni hlisa h`n Anhehl An hehl`k `kabei, abei, sa elustri e lustri al us` intas baceneb`= Hlisa ba Enfl Enflås. ås. Dijlir iiha harhi rhi ba l`s ke keakjr`s akjr`s ba li ccike ikellei. Xa ku kuastr astrin in aanun nunheib`s heib`s h`rt`s aann al pe pezirrøn zirrøn eentarih ntarihtetev`. v`. An en enfl flås, ås, aann li pirta encare`r tras ekéfanas. @jsarvir, ashuhdir y rapater, baspuås pisi al neù` qua sefua an al `rban astijlaheb` il enehe`. Li kiastri prafun prafunti ti quå sefn sefneecehi aann aspi aspiù`l ù`l.. Lejr` :.2. L`s neù`s jushin an al lejr`. Ashuhdir li enstruhheøn an enflås, huaste`nir quå pilijris l`frin h`kpranbar, p`nar enbehiheøn an aspiù`l y h`kpirir h`n l` qua antanbear`n. Ihtevebib. Beél`f` an enflås h`n ekifan an al pezirrøn entarihtev`. Lejr` péfeni 3:. L`s neù`s rapetan li ihtevebib h`n Anhehl`k Anhehl `kabei. abei. I Ihteve htevebib. bib. _ _rih rihtehi tehi hh`nv `nvars arsiheøn iheøn `ril an piram pira mis, h`n en enc`rkiheø c`rkiheønn ra rail il (Z@: K9). HQIBZ@ 2. Hitaf`rëi us` bal _r`frik _r`frikii Anhehl`kabei. H`k` darrikeanti ba h`nstruhheøn bal h`n`hekeant`
H`k` cuanta enc`rkitevi enc`rkitevi B9 _iri rac`rz ir l`s ip ranbez imas asp arib`s
B3
_iri al ip `y ` ba iht evebibas qua ka servan p iri basirr`llir an l`s ilukn`s lis dijelebibas y qua l`fran kiy`ras ipranbezimas
B: Rea Reana na becarantas becarantas iplehih iplehihe`nas, e`nas, saf safýn ýn al ipranbezima asparib` i basirr`lli basirr`llir7 r7 pu puaba aba sar uni iplehihe iplehiheøn øn eneheil eneheil p iri eentarasir ntarasir an aall hh`ntaneb` `ntaneb` piri al basirr`ll` ` piri li raicerkiheøn bal kesk`
B99 Ciheletir Ciheletir li hlisa hlisa,, iharhir iharhir i l`s ilukn`s ilukn`s i li h`nstruhhe h`nstruhheøn øn ba h`n`hekea h`n`hekeant`, nt`, p`r p `r ama amakpl`, kpl`, i trivås bal veba`, hulturezir hulturezir h`n veba`s, veba`s, iyubir i plinair, plinair, athåtari
B8 _iri b`hu b`huka kantirsa ntirsa y bir i h`n` h`n`ha harr kuhd`s kuhd`s veba`s veba`s ba ba dest`rei dest`rei y ihtevebiba ihtevebibass
AK9 Rri Rrit` t` ba birla birla un us` be bebéh béhteh` teh`,, as ba bahe herr, qua l`s iiluk lukn`s n`s n` llii va vain in h`k` h`k`
un mufuata, as baher, la bik`s un santeb` préhteh`, qua las parketi `jsarvir `jsarv ir,, ip ranbar, h`n`har, h`n`har, axpl`rir, envast efir. efir. B1 H`k` iuxele iuxeleir ir piri al basirr`ll` basirr`ll` ba h`ntaneb`s h`ntaneb`s an al ipranbezima bal ilukn` ilukn` y h`k` ip`y` i li hlisa
B6 _iri _iri rrac ac`r `rzir zir un un h`nta h`ntane neb` b` B4 _r`yahtir _r`y ahtir veba`s, p alëhuli alëhulis, s, var l`s pr`frikis pr`frikis y ilfunis ilfunis ihtevebiba ihtevebibass ba lis lis kitareis, ekpreker trijim`s, alij`rir trijim`s B5 _iri _iri enva envastef stefir ir y b`huka b`hukantir ntirsa sa B9? _iri ikplei ikpleirr y ratr`ilekantir ratr`ilekantir l`s tak takis is hurrehul hurrehuliras iras B9: _iri ikplei ikpleirr y ratr`ilekantir ratr`ilekantir l`s tak takis is hurrehul hurrehuliras iras B98 _iri hra hrair ir ba kinari kinari itrihtevi llis is hlisas hlisas ppiri iri li li envastefih envastefiheøn eøn y ikplei ikp leirr l`s takis B92 _iri iip`y p`y irk irkaa an kipis, kipis, veba`s veba`s ` asquak asquakis is y qua puabin puabin sar lis lis hlisas hlisas kés k`tevib`ris y frécehis B91 _iri ratr`i ratr`ile leka kantir ntir l`s l`s takis takis B93 _iri _iri ra raic icer erki kirr y ik ikplei pleir r B96 _iri ba basirr`l sirr`lli lirr l`s h`ntaneb`s h`ntaneb`s ba l`s p li linas nas y pr`friki pr`frikiss ba astube`s enbehib`s enbeh ib`s p `r li XA XA_y _yH H A9 Seana enc`rkiheøn ekp`rtinta qua p`bak`s usir, p`r amakpl`, piri lis K : envastef envastefihe ihe`nas `nas y p iri li liss ihtevebibas, ihtevebibas, p linaihe linaihe`nas `nas y t`b`
N`ti= B9 ; bb`hanta `hanta 97 A A9K 9K99 ; ant antrave ravesti sti 9 kiastr` 9. Alij`riheøn pr`pei h`n jisa an al ih`pe` ba li enc`rkiheøn akpërehi
Xafunbi pirta. p irta. Astube` Astube` ba b a his`s kýltepla Ansafuebi sa prasantin b`s his`s b`hantas (his` 9, pr`cas`ri Misildå, y his` :, pr`cas`ri Xiki`) piri bashrejer, bashre jer, prenhepilkanta, prenhepilkanta, li entarvanheøn entarvanheøn pabiføfehi pabiføfehi kabeibi p`r Anhehl` Anhehl`k kabei qua ikjis ikjis pr`cas`ris railezin raile zin an ashualis kultefrib`. ultefrib`. Il tårken` tårken` ba li bashrepheøn bashre pheøn ba hibi his`, sa inilezin i nilezin y sa h`kpiri hibi un` ba all`s piri dihar axplëhetis lis sakaminzis y lis becaranheis tint` an su préhtehi pr`case`nil pr` case`nil h`k` h`k` an li h`nhaptu h`nhaptuileziheøn ileziheøn qua, qua, an uni uni prekari prekari ipr`xek ipr `xekiheøn, iheøn, pr`yahtin. pr`yahtin.
His` 9. _r`cas`ri _r`cas`ri Misildå Misildå as uni pr`cas`ri ba 88 iù`s ba abib h`n uni intefüabib ba saes iù`s an al sarvehe` b`hanta. Reana l`s astube`s h`rrasp`nbeantas i li lehanheituri an abuhiheøn prekirei, afrasibi ba li Qnebib ba li Qnevarsebib _abiføfehi Nihe`nil ba Rapeh, Niyiret. Ibehe`nilkanta, huanti h`n b`s lehanheituris7 uni an enc`rkétehi y astibëstehi, y li `tri an abuhiheøn kabei supare`r an al érai ba aspiù`l7 ibakés ba as`, astubeø uni kiastrëi an ibkenestriheøn abuhitevi. Basba sus enehe`s h`k` pr`cas`ri sa basakpaùø an ashualis ba `rfineziheøn h`kplati disti qua diha un iù` y b`s kasas tuv` un hikje` ba ibshrepheøn lij`ril i uni z`ni ash`lir h`n ashualis ba jimi y ilti kirfeniheøn, kirfeniheøn, y akpazø akpazø su parafreniheøn lij`ril lij`r il an ashualis kultefrib`. ultefrib`. An asta lips` ba teakp` yi s`n tras lis ashualis an lis qua alli di `craheb` sus sarvehe`s b`hantas. Misildå ihtuilkanta trijimi an li ashuali prekirei ruril Efnihe` ]irif`zi. As un hantr` abuhitev`
View more...
Comments