Diplomatsko i konzularno pravo

1.Pojam i izvori diplomatskog i kozularnog prava Diplomatija je vodjenje drzavnih poslova na podrucju spolje politike preko sluzbenih odnosa sa drugim drzavamana i medjunarodnim organizacijama.Druga definicija govori da je diplomatija oblik i sadrzaj odnosa izmedju drzava koje se sastaju i odrzavaju sluzbenim vezama i kojima se nastoje uskladiti interesi odnosnih drzava postizanjem pojedinih sporazuma i opstim sporazumijevanjem.Zatim, diplomatija je sposobnost ili umjesnost vodjenja pregovora sa drugim drzavama kao i spoljno predstavljanje drzava.Pod diplomatijom se podrazumijeva karijera , odnosno poziv predstavljanja i zastupanja drzava u odnosima sa drugim drzavama, pripadnost krugu ljudi koji obavaljau isti poziv.Izvori diplomatskog i konzularnog prava su:becka konvencija o diplomatskim odnosima iz 61, becka konvencija o konzularnim odnosima iz 63, becka konvencija o predstavljanju drzava u njihovim odnosima sa medjunarodnim organizacijama univerzalnog karaktera iz 75, i konvencija o specijalnim misijama iz 69. 2.Istorijat diplomatskog i konzularnog prava Diplomatsko pravo se javlja tek ustanovljenjem drzava i nastajanjem neke vrse medjunarodne zajednice.I prije ustanovljena drzava u savremenom smislu te rijei, postojali su izaslanici plemena i pojedinih zajednica,ili npr. stari indijski zakonik Manu iz IV vijeka prije nove ere koji sadrzi detaljna pravila o postupanju sa poslanicima i o njihovim zadacima.Skoro svi stari narodii imali su neku vrstu glasnika za pregovore o raznim vrstama udruzivanja, za pregovore o miru ali i za objavu rata.Grci su imali dvije vrste izaslanika:glasnike i poslanike koji su imali neku vrstu slobode zakljucivanja ugovora o pojedinim pitanjima.Neki autori navode stare, svete kineske knjige, u kojima se pravednim uzrocima rata navodi i rdzavo postupanje sa poslanicima ili povreda poslanika.diplomatsko pravo, odnosno ranije zvano poslanicko pravo dozivelo je svoj najveci procvat u Rimu, u odnosu na sve anticke narode.U rimu se stvara i jedan od najstarijih organa za odnose sa inostranstvom , tzv. kolegijum od 20 fecijala.Pocetak srednjeg vijeka i feudalna rascjepkanost ranijih drzava nimalo nijesu pogodovali razvitku diplomatije, jer su medjusobni sukobi, ukljucujuci i prave ratove karakterisali ovaj preiod ljudske istorije, posebno u evropi.tek ce u XII vijeku italijanski gradovi drzave, stvoreni na tlu bivse rimske imperije, dozivjeti procvat medjusobne trgovine, a time i medjusobnih odnosa koji su zahtijevali i stvaranje jedne nove diplomatije i kao vjestine i kao struke.Vecina istoricara diplomatije saglasna je da u XV vijeku pocinje era stalnih diplomatskih misija. 3.Organi za medjunarodno predstavljanje i odrzavanje medjunarodnih odnosa. Subjekti medjunarodnig prava stupaju u medjusobne odnose posredstvom svojih organa.svaku subjekat unutrasnjim zakonodavstvom utvrdjuje bliza pravila o nacinu odredjivanja, uzajamnim pravima i obavezama i kompetencijama ovih organa.Medjutim, okvir njihovog djelovanja odredjuju pravila medjunarodnog prava i medjunarodni pravni poredak.postoje razlicite vrste organa za ovu djelatnost, a moguce su i razne podjele po pojedinim kriterijumima, tacnije polazeci od funkcija koje ti organi vrse.U tom smislu, ima nekoliko grupa: 1.unutrasnji organi drzava jedu organi cije izjave i ponasanje proizvode pravne posledice za njhovu drzavu(sef drzave, preedsjednik vlade, vlada, ministar inostranih poslova)Drzava propisuje i odredjuje svoje organe za sve grane drzavne djelatnosti, ukljucujuci i spoljne poslove.

1

2.Spoljni predstavnici drzava jesu predstavnici koji vrse sluzbu u inostranstvu, na teritoriji drugih drzava.To su stalna diplomatska predstavnistva (misije) i specijalne misije.One ulaze u tzv bilateralnu diplomatiju.Ovoj grupi treba dodati konzulate. 3.Stalne misije i druga predstavnistva drzava pri medjunarodnim organizacijama i delegacije drzava na medjunarodnim konferencijama cine skupinu koja se naziva multilateralna diplomatija.to je u stvari, zbir nacina i sredstava kojima se drzave, zajednicki sluze da bi uskladile svoje medjupoliticke programe sa pojedinim interesima medjunarodne zajednice i pravilima medjunarodnog prava. 4.Medjunarodni sluzbenici odnosno funkcioneri i cinovnici medjunarodnih organizacija takodje su dio multilateralne diplomatije, s tom razlikom sto u odnosu na prethodne tri pomenute kategorije ne predstavljaju drzave, vec medjunarodne organizacije koje ih postavljaju i zaposljavaju i po cijim ovlascenjima djeluju 4.Unutrasnji organi drzave (sef drzave, vlada). Postoje dvije vrste organa drzave:oni koji se bave predstavljanjem i oni koji nemaju predstavnicku ulogu prema inostranstvu, ali ucestvuju u procesu odlucivanja u oblasti spoljne politike.Sef drzave je najvisi organ spoljnjeg zastupanja drzave.Ustavom ili drugim odgovarajucim aktom drzave odreduje se koji drzavni organ zastupa drzavu u njenim spoljnim odnosima.Njegove funkcije u odnosima zavise od unutrasnjeg uredjenja i krecu se od vise simbolickog predstavljanja do stvarnih i sustinskih ovlascenja i nadleznosti.Uporedno ustavno pravo poznaje razne vrste sefova drzava:monarh, predsjednik republike ili kolektivni organ koji predstavlja sefa drzave.Savremeno medjunarodno pravo smatra da su sve drzave pravno jednake, te znaci da su i svi sefovi drzava pravno jednaki.Ovlascenja sefova drzava su akreditovanje dvije najvise klase diplomatskih predstavnika, potpisivanje medjunarodnih ugovora bez posebnog punomocja, kao i ucestvovanje u radu Savjeta bezbjednosti i Generalne skupstine UN-a. U medjunarodnom pravu postoji niz obicajanih pravnih pravila.Sva su ona utemeljena na principu da sef jedne drzave ne moze biti podlozan vlasti druge drzave i da na teritoriji strane drzave uziva poseban polozaj, imunitet i povlastice, koji su ponekad dati i iz ciste kurtoazije i tradicije.Za vrijeme sluzbenog boravka u inostranstvu sef drzave uziva posebnu zastitu, narocite pocasti, te sve diplomatske imunitete i privilegije, ukljucujuci tu i licnu nepovredivost i imunitet od krivicnog sudstva, oslobodjenje od poreza i sl.Iako je u vecini drzava sef drzave inokosni organ(jedno lice), postoje i drzave ciji ustavi kao sefa drzave utvrdjuju kolektivni organ-predsjednistvo, prezidijum ili neki drugi oblik kolektivnog organa.(zastupljen u socijalistickim drzavama) Vlada je najvisi organ izvrsne vlasti u drzavi.Nejn sastav obicno bira zakonodavno tijelo drzave.(u Njemackoj npr. parlament bira samo predsjednika vlade, a on ima direkciono pravo da imenuje clanove svog kabineta tj. vlade).Vlada se jos naziva i ministarski savjer, federalni savjet i sl.Dva clana vlade kji najneposrednije djeluju u oblasti medjunarodnih odnosa i za cije ucesce, kao i za ucesce sefa drzave, nije potrebno posebno punomocje jesu predsjednik vlade i ministar inostranih poslova.Smatra se da predjsednik vlade ropedstavlja vladu i da je ovlasten da u njeno ime daje izjave i prihvata obaveze.Znaci, postoji pretpostavka o pravu zastupanja, ali se ona moze i oboriti. 5.Ovlascenja ministra inostranih poslova i funkcije ministarstva Ministar inostranih poslova djeluje po upustvima sefa drzave, sefa vlade ili predstavnickog tijela date zemlje, a veoma cesto i samostalno, jer on u drzavi vodi resor inostranih poslova i o mnogim pitanjima samostalno odlucuje i zauzima stavove.Uloga

2

ministra inostranih poslova visestruka je:on je sef diplomatskog i konzularnog osoblja date zemlje, izdaje akreditivna pisma za stalne otpravnike poslova i patentna pisma za pojedine klase konzularnih predstavnika, izvjesne kategorije diplomatskih predstavnika akreditovane su kod njega, ucestvuje neposredno u medjunarodnim bilateralnim i multilateralnim pregovorima i zasijedanjima organa medjunarodnih organizacija, ulaze note i druge vrste diplomatske korespodencije, potpisuje medjunarodne ugovore, prima kopije akreditivnih pisama stranih diplomatskih predstavnika i dr.Ministra inostranih poslova takodje angazuje drzavu u njenim sudskim i arbitraznim sporovima.Zauzimanjem polozaja ministra inostranih poslova automatski se dobija ovlascenje za spoljno zastupanje, pa je zato i obicaj da se promjena na mjestu ministra inostranih poslova odmah notifikuje stranim drzavama i medjunarodnim organizacijama.Medjunarodna praksa priznaje i ministarstvu inostranih poslova kao kolektivnom organu izvjestan stepen predestavnike funkcije, iako ono tu funkciju nema u predstavnickom pravu. 6.Pravo poslanstva (ius legationis) Pojedini autori medjunarodnog prava, kao sto je Openhajm, pravo poslanstva dijele na aktivno pravo(pravo da se posalje diplomatski predstavnik) i pasivno pravo (pravo da se prime strani diplomatski predstvanici).Dok potpuno suvjerenim drzavama priznaju ovo pravo, “ostale drzave” to pravo imaju samo pod odredjenim okolnostima.Poseban slucaj je Vatikan (Sveta stolica), koji ima istovremeno i status drzave.Izvjesna ogranicena prava poslanstva u pojednim drzavama ima cak i entitet koji nema ni karakter drzave, kao sto je malteski viteski red, koji jos uvijek ima diplomatske predstavnike u tridesetak drzava, ali status njegovih predstavnika vezan je ipak za status Vatikana. 7.Klase i rang diplomatskod predstavnika Od pocetka XIX vijeka prihvacena je podjela stalnih diplomatskih predstavnika na vise klasa.Becka konvencija od 1961. godine potvrdjuje postojanje tri klase diplomatskih predstavnika i za sve te klase opsti naziv – ‘sef misije’.To je lice koej je drzava odasilljanja ovlastila da djeluje u tom svojstvu.Prema ovoj konvnciji, tri klase sefova diplomatskog predstavnistva, odnosno misija jesu: 1.ambasadori ili nunciji akreditovani kod sefova drzava i drugi sefovi misija odgovarajuceg ranga 2. poslanici, ministri ili internunciji akreditovani takodje kod sefova drzava, i 3.otpravnici poslova akreditovani kod ministra inostranih poslova. Drzave medjusobno odredjuju kojoj ce klasi pripadati sefovi njihovih diplomatskih misija, jer prilikom uspostavljanja diplomatskih odnosa o otvaranja diplomatskih misija vodi racuna o nacelu simetrije.Takodje , uzima se u obzir i prezeans (duzina staza u funkciji sefa diplomatske misije).Tako je npr. papski pronuncije skoro svo vrijeme jugoslovenske krize u SRj, s obzirom na to da je imao najduzi staz kao sef misije u BG, bio dajen diplomatskog kora. 8.Otpravnik poslova(ad interim) Od otpravnika poslova koji je odredjen i akreditovan ako sef misije (en pied) treba razlikovati otpravnika poslova ad interim.To je obicno diplomatski sluzbenik sa najvisim rangom u misiji koji privremeno djeluje kao sef misije u slucaju da mejsto sefa misije nije popunjeno ili ako je sef misije sprijecen da to ucini (privremena odsustvnos iz zemlje prijema, odmor, bolest i sl.).Prema pravilu obicajnog prava, koje je prihvtila i Becka konvencija o diplomatskim odnosima,ime otrpravnika poslova ad interim sef misije

3

saopstava ministarstvu inostranih psolova, a u slucaju njegove sprijecenosti – ministar inostranih poslova drzave koja ga akredituje.Osim ove dvojice strajesina niko nije ovlasten da odredjuje, odnosno saopstava ministarstvu inostranih poslova teritorijalne drzave ime otpravnika poslova ad interim. 9.Prezeans Red prvenstva (prezeans) sefova diplomatskih misija odredjuje se prema klasi kojoj pripadaju, a unutar svake klase prema danu i satu kada su preuzeli svoje funkcije u drzavi kod koje se akredituju, Becka konvencija potvrdila je pravilo zasnovano na suverenoj jednakosti drzav.Prema odredbi clana 13. Becke konvencije o diplomatskim odnosima, smatra se da je sef misije preuzeo svoje funkcije u drzavi kod koje se akredituje cim podnese akreditivna pisma ili cim notifikuje svoj dolazak i podnese kopije svojih akreditivnih pisama ministarstvu inostranih poslova ili nekom drugom ministarstvu prema vazecoj praksi u drzavi kod koje se akredituje, koaj se mora primjenjivati na jedinstven nacin. 10.Diplomatski kor Sefovi diplomatskih misija akreditovani u jednoj drzavi sacinjavaju diplomatski kor.Diplomatski kor ima svoje unutrasnje aktivnosti na razvijanju drustvenih veza medju svojim clanovima i poboljsanju tih veza za drzavom kod koje se akredituje, ali vrlo cesto nastupa kao cjelina kako u ceremonijalnim prilikama kao sto su svecanosti, zalosti, inauguraciji drzavnika drzave tako i u slucajevima zajednickog demarsa prema drzavi prijema.Na celu diplomatskog kora stoji doajen koji je, po pravilu, najstariji po rangu sef diplomatske misije, odnosno prvi po prezeansu.Postoji diplomatski kor u uzem i u sirem smislu.U uzem smislu, njega cine samo sefovi diplomatskih misija u jednoj prestonici, bez obzira na svoju klasu.U sirem smislu, diplomatski kor cine svi clanovi diplomatskog osoblja, odnosno svi clanovi diplomatskih misija sa diplomatskim svojstvom, upisani u tom svojstvu u diplomatskom listu ministrastva inosstranih poslova drzave kod koje se akredituje.Uz clanove diplomatskog kora prikljucuju se i clanovi njihovih porodica, koji uzivaju diplomatske imunitete i privilegije. 11.Diplomatsko osoblje Pod diplomatskim osobljem podrazumijeva se sef diplomatske misije i clanovi osovlja misije koji imaju diplomatsko svojstvo, odnosno ona lica koja je drzava koja akredituje prijavila kao takve, a drzava prijema ih izricito prihvatila u tom svojstvu i unijela u diplomatsku listu, koju obicno vodi teritorijalno ministarstvo inostranih poslova.isto ministarstvo tim licima izdaje posebne legitimacije.Sva ta licaimaju uobicajena diplomatska zvanja, pocev od zvanja izvanrednog i opunomocenog ambasadora, ambasadora kao clana misije, opunomocenog ministra, savjetnika, prvog, drugog i treceg sekretara i atasea kao najmladjeg diplomatskog zvanja.Pripadnici vojne diplomatije, odnosno vojni izaslanici(vojni atasei) imaju obicno svoja uobicajena vojna zvanja (general, pukovnik, kapetan itd) uz anziv vojnog , vazduhoplovnog ili pomorskog atasea 12.Uspostavljanje diplomatskih odnosa i otvaranje diplomatske misije Svaka drzava samostalno odlucuje da li ce sa nekom drzavom uspostaviti diplomatske odnose i hoce li u toj drzavi otvoriti stalnu diplomatsku misiju.Saglasnost za uspostavljanje diplomatskih odnosa izmedju dvije drzave moze se ocitavati na razlicite nacine.Veoma cesto je to i formalni medjunarodni ugovor o uspostavi odnosa, ali nekada moze to da bude manje ili vise formalni oblik saglasnosti volja predstavnika dvije drzave.Ponekada ta saglasnost o uspostavljanju diplomatskih odnosa istovremeno sadrzi i

4

zajednicku odluku o otvaranju diplomatskih misija ili se ova saglasnost postize kasnije, takodje bez znacaja u kakvoj je formi ucinjena. 13.Agreman Svaka drzava koja akredituje odlucuje sama o izboru licnosti koja ce biti sef misije.medjutm, takav izbor mora da dobije i saglasnost drzave prijema, drzave kod koje se akredituje.Ta saglasnost zove se agreman i ona se trazi prije objavljivanja u javnosti imena kandidata.Imenovanje sefa misije saopstava se javno tek dobijanjem agremana koji se trazi diplomatskim putem, verbalnom notom, neformalnim pismenim podneskom ili usmeno, uz obavezno davanje iografskih podataka za kandidaa.Drzava prijema nije duzna da saopsti razloge odbijanja agremana,a veoma cesto se to cini i izostankom odgovora na zahjtev drzave koja akredituje.Drzava prijema nije vezana vec datim agremanom, jer u svakom momentu moze da ga, bez iakkvog obrazlozenja, povuce, razumljivo, rizukujuci pogorsanej odnosa sa drzavom koja akredituje. 14.Kraj, odnosno zatvaranje diplomatske misije Postoji vise razlicitih slucajeva okoncanja, odnosno prestanka rada diplomatske misije jedne drzave, a najcesci je prilikom prekida diplomatskih odnosa, kada enstaje svaki osnov za nastavak rada i dalje postojanje diplomatskih misija drzava koje vise nemaju medjusobne diplomatske odnose.Medjutim,ima i slucajeva kada se diplomatski odnosi ne prekidaju, ali misija se zatvara iz veoma razlicitih razloga.To moze da nastupi u doba zahladjivanja odnosa izmedju dvije drzave, kada jedna od njih zeli da zatvaranjem diplomatske misije manifestuje svoje nezadovoljstvo prema politici druge drzave ili nekom aktu nejne vlade koji vrijedja ugled ili interese drzave koja akredituje.U tom slucaju moze se desiti da druga drzava , drzava prijema ne zatvori svoju misiju u drzavi koja akredituje i da njena misija i dalje nastavi sa normalnim radom, jer diplomatski odnosi nijesu prekinuti.Ponekad razlog zatvaranja diplomatske misije nije u vezi sa pogorsanjem odnosa izmedjudrzava, vec je posledica nedostatka finansijskih sredstava i racionalizacije koju jedna drzava cini u svojoj mreze diplomatskih predstavnistava.I u ovom slucaju diplomatska misija druge drzave moze normlano da nastavi sa radom i ona je tada jedini kanal diplomatskog opstenja izmedju dvije drzave.Ostavljanje diplomatske misije bez diplomatskog ili uopste bez ikakvog osoblja takodje moze da znaci kraj te misije.Mnogi autori smatraju da je povlacenje osoblja diplomatske misije, u stvari, suspenzija diplomatskih odnosai da je to, po pravilu, korak koji prethodi prekidu diplomatskih odnosa. 15.Diplomatski azil Nepovrjedivost prostorija diplomatske misije oduvjek je bila izazov progonjenim ljudima u vrijeme nereda, bezakonja, gradjanskog rata ili slicnih incidenata u drzavi prijema, da se sklone i zastite zivot ugrozen od strane nekontorolisanih oruzanih grupa.krov diplomatske misije bio je skoro jedino utociste u takvim situacijama na svim kontinentima, mada ni on uvijek nije bio siguran.Sa fikcijom eksteritorijalnosti radjala se i ustanova diplomatskog azila.Sa nestankom teze o eksteritorijalnosti i pojavom novog shvatanja nepovrjedivosti prostorija diplomatske misije, ustanova je skoro nestala iz zivota, osim na latinoamerickom kontientu, gdje i sada postoji. 16.Status diplomatske misije Diplomatske misije na dijelu drzave prijema ne mijenjaju pravni status teritorie na kojoj se nalaze, tj. ona je i dalje pod suverenitetom drzave prijema.klasicno medjunarodno pravo je sve diplomatske privilegije i imunitete vezivalo za licnost sefa diplomatske

5

misije.Savremeno medjunarodno pravo ide dalje i odredjene privilegije i imunitete, pored clanova osoblja misije, vezuje i za samu misiju kao organ drzave imenovanja. 1.Nepovredivost prostorija diplomatske misije – ovo je jedan od najbitnijih imuniteta diplomatske misije, koji omogucuje normalan rad i bezbjednost misije.Pod prostorijama diplomatske misije podrazumijeva se, na prvom mjestu, zgrada ili djelovi dgrade u kojima je smjestena diplomatska misija, obuhvatajuci i sporedne prostorije i dvoriste, vrt, prostor za parkiranje i dr.Pristanak za ulazak organa drzave prijema u prostorije misije moze da da samo sef misije. 2.Zastita arhive. – arhiva i spisi misije su nepovredivi u svako doba i ma gdje se oni nalazili , te se preduzimaju sve mjese za njihovu zastitu i protiv bilo kakve eventualne kradje, povrede ili unistenja. 3.Sloboda opstenja i nepovredivost prepiske i sloboda kretanja – drzava prijema je duzna da dozvoli i stiti slobodu opstenja diplomatske misije u sve sluzbene svrhe.To podrazumijeva opstenje sa vladom imenovanja, diplomatskim i konzularnim predstavnistvima te drzave imenovanja, diplomatskim i konzularnim predstavnistvima te drzave, slobodu kontakta sa drzvaljanima drzave imenovanja koji se nalaze u drzavi prijema, sa vlastima drzave prijema. Sluzbena prepiska diplomatske misije je nepovrediva.Sluzbena prepiska podrazumijeva svu prepisku koja se tice misije i njenih funkcija. 17.Diplomatska valiza Posebnu zastitu ima tzv. diplomatska valiza.To je tasna, jedan ili vise paketa ili slicno, sa spoljnom oznakom da je u pitanju diplomatska valiza(vostani pecat ministarstva inostranih poslova drzave imenovanja ili diplomatske misije).Diplomatska valiza ne smije biti otvarana, ni zadrzana, pod uslovom da paketi diplomatske valize nose vidne oznake svoje prirode i da sadrze samo diplomatske dokumente ili predmete za sluzbenu upotrebu.Najpovjerljiviji dokumenti, radi obezbjedjenja njihove tajnosti salju ih diplomatskom valizom koju prati posebno za to zaduzen sluzbenik, tzv. diplomatski kurir.Drzava prijema duzna je da stiti diplomatskog kurira u vrsenju njegovih funkcija.Kurur mora da bude snadbjeven sluzbenim dokumentom kojim se potvrdjuje njegovo svojstvo i oznacuje broj paketa koji cine diplomatsku valizu, kao i njihova destinacija. 18.Privilegije i imuniteti diplomatskog i ostalog osoblja diplomatske misije Obim i vrste privilegija i imuniteti koje uzvia osoblje diplomatske misije zavise od funkcija koje svaka grupa clanova diplomatske misije obavlja. 1. Nepovredivost licnosti, stana, prepiske i dobara – Licna nepovredivost(neprikosnovenost) jeste jedno od najstarijih pravila diplomatskog prava.Nepovredivost jeste apsolutna i potpuna bezbjednost.Drzave donose posebne propise o zastiti diplomatskih predstavnika.Domaci sudovi, u nedostatku tih propisa, sude neposredno na osnovu medjnarodnih obicaja, odnosno Becke konvencije o dipl. odnosima.Organi drzave prijema duzni su da se uzdrze od svake prisile prema licnosti diplomatskog predstavnika, ali ona ima pravo na samoodbranu.S druge strane, diplomatski predstavnci su duzni da postuju zakonodavstvo drzave prijema i da se uzdrzavaju od mijesanja u unutrasnje poslove te drzave. 2. Sudski imunitet diplomatskih predstavnika – Becka konvencijao diplomatskim odnosima preuzela je i potvrdila dotadasnje obicajno pravo iz ove

6

matetije(imunitet od krivicnog sudstva, imunitet od gradjanskog i upravnog sudstva, fiskalne imunitete, odnosno carinska poreska oslobodjenja i dr povlastice iz kurtoazije). -Imunitet od krivicnog sudstva – Diplomatski predstavnik je potpuno oduzet od krivicne jurisdikcije domace drzave.To se odnosina sve njegove akte i ponasanja,a ne samo na one ucinjene u vrsenju sluzbene dunosti.On ne moze bit lisen slobode ni u slucaju teskog krivicnog djela.Protiv njega se ne moze u drzavi u kojoj vrsi diplomatske funkcije povesti nikakav krivicni postupak.To ne znaci da on nije krivicno odgovoran.Medjutim, drzavi prijema stoji uvjek na raspolaganju da ga proglasi presonom non grata, da trazi njegov opoziv ili da ga protjera preko granice, a spise o njegovom krivicnom djelu proslijedi drzavi imenovanja. 19.Trajanje imuniteta Imuniteti i privilegije lica koje ima pravo na njih prestaju kada napusti drzavu prijema ili po isteku razumnog roka.Medjutim, u pogledu akata izvresnih u vrsenju duznosti, imunitet se nastavlja.U diplomatskom pravu smatra se da taj imunitet vazi i preka trecim drzavama, a ne samo prema drzavi prijema gdje je odnosno lice imalo funkcije u diplomatskoj misiji.Interesantnoje pitanje da li smrcu ovlascenog lica prestaje diplomatski imunitet.I teorija i praksa daju negativan odgovor.Znacajno je i pitanje kada u slucaju odricanja prestaje imunitet.Za odricanje od krivicnog imuniteta, kako po doktrini, tako i po praksi drzava, nije dovoljno samo odricanje nosioca imuniteta, vec samo izricito odricanje od strane ovlastenog predstavnika drzave imenovanja.Tek tada moze da prestane imunitet odnosne licnosti.

7