Cupid at Psyche

 

Cupid at Psyche Isinalin sa Ingles ni Edith Hamilton Isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat Noong Noo ng una unang ng pan panahon ahon,, may hari na may tatl tatlong ong magagandang anak na babae. Ang pinakamaganda sa tatlo an ang g

bu buns nson ong g

si Ps Psyc yche he..

a abi bis s

si siya yang ng hi hina naha hang ngaa aan n

isa. )oon ay susunduin siya ng kaniyang mapapangasa#a na isang halima#, isang ahas na may pakpak.

at

sinasamba ng kalalakihan. !inasabi nilang kahit si Venus, ang

abis na kalumbayan ang baon ng hari sa kaniyang

diyosa ng kagandahan, ay hindi makapapantay sa ganda nito.

pagbabalik pagbabal ik sa palasyo subalit agad pa rin siyang tumalima sa

Nali Nalimot mot na ri rin n ng kalalak kalalakiha ihan n na magb magbiga igay y ng

payo pay o ni Ap Apoll ollo. o. Ip Ipina inag$u g$uto tos s niy niyan ang g bi bihis hisan an si Ps Psych yche e ng

alay alay at

magpuri sa diyosa. "ayundin, ang kaniyang templo ay #ala

pin pinak akam amaga aganda nda niy niyan ang g

da damit mit..

Pa Pagk gkata atapos pos mab mabih ihisa isan n

si

nang nan g mga alay, nag naging ing marumi, marumi, at unti$unt unti$untii nang nang nasisira nasisira..

Psyche, ipinabuhat ipinabuhat ng hari ang an anak ak na parang ihahatid ihahatid sa

ahat ng papuri%t karangalang dapat sa kaniya ay napunta na

kaniyan kan iyang g libi libingan ngan papunta sa tuktok tuktok ng bundok. bundok. Haba Habang ng

lahat lahat sa isang mortal. mortal. Nagalit Nagalit si Venus at inutusan inutusan niya si

naglalakbay sila, nagluluksa ang lahat sa maaaring mangyari

Cupid, ang kaniyang anak upang paibigin si Psyche sa isang

kay Psyche. !a kabila naman ng mabigat na sit#asyon, buong

nakatatakot na nilalang. Hindi na niya naisip ang maaaring

tapang na hinarap ng dalaga ang kaniyang kapalaran. *)apat

maidulot ng kagandahan ng dalaga sa kaniyang anak. Agad

no noo on pa ay in iniy iyak akan an na ni niny nyo o ak ako o. An Ang g tagl taglay ay kon ong g

tumalima si Cupid at hinanap ang nasabing babae. &mibig

kagandahan ang sanhi ng panibugho ng langit,+ sumbat niya

siya kay Psyche Psyche nang nang nasi nasilaya layan n niya ang kaganda kagandahan han ng dalaga. 'ila ba napana niya ang kaniyang sariling puso.

sa kaniyang ama. Pagkatapos nito ay pinaalis na ni Psyche ang ka kaniy niyan ang g mga ka kasam sama a at sin sinabi abing ng masaya masaya niy niyan ang g haharapin ang kaniyang katapusan.

Nang makau#i si Cupid, inilihim niya sa kaniyang ina ang nangyari. abis namang nagtiti#ala si Venus at hindi na

Naghintay si Psyche habang unti$unting nilalamon ng

rin nito inusisa ang anak. Nanabik ang diyosa ng kagand kagandahan ahan

dilim ang buong bundok. 'akot na takot siya sapagkat hindi

sa kahihinatnan ng buhay ni Psyche.

niya alam kung ano ang naghihintay sa kaniya. Patuloy siyang tumatang tuma tangis is at nan nanging ginginig inig sa tak takot ot hanggang hanggang sa dumatin dumating g

"ayunman, hindi naganap ang inaasahan ni Venus.

ang malambing na ihip ng hangin ni ephyr. Inilipad siya nito

Hindii umi Hind umibig big si Psy Psyche che sa isan isang g nakatata nakatatako kott na nilala nilalang ng o

at ini inilapa lapag g sa isang isang damuhang damuhang parang na kasinla kasinlambo mbott ng

kahit kanino. Ang isa pang nakapagtataka ay #alang umiibig

ka kama ma

sa kaniya. kaniya. (ontento (ontento nang pagmas pagmasdan dan at sambahi sambahin n siya ng

Napakapayapa ng lugar na tila na#ala ang lahat ng kaniyang

mga la lalak lakii subali subalitt hindi hindi ang ibigi ibigin n siya. siya. Ang ka kaniy niyang ang

kal kalungk ungkutan utan.. Nak Nakatul atulog og siya sa ka kapaya payapaa paan n ng gabi. gabi. Nang

dala#a dala#ang ng kap kapatid atid na malayo malayo ang hitsu hitsura ra sa tagl taglay ay niyang niyang

magising si Psyche sa tabi ng ilog, natana# niya sa pampang

kaganda kag andahan han ay nakapa nakapag$as g$asa#a a#a na ng hari at namumuha namumuhay y

nito ang isang mansiyon na parang ipinatayo para sa mga

nang masaya sa kani$kaniyang palasyo. Naging malungkot si

di diyo yos. s.

Psyche sa kaniyang pag$iisa. 'ila #alang nais magmahal sa

pagkamangha sa kagandahan nito. -ari sa pilak at ginto ang

kaniya.

mga haligi, at ang sahig ay napalamutian ng mga hiyas. Nag$

at

pi pina naha hali limu muya yak k

Nagm Nagmas asid id$m $mas asid id

ng

si siya ya

maba mababa bang ngon ong g

at

labi labis s

ang

bu bula lakl klak ak..

kan aniy iyan ang g

aal aalinla inlangan ngan niyang buksan buksan ang pinto subalit subalit may tinig na Nabahala ang magulang ni Psyche. Naglakbay ang

nangusap sa kaniya. *Pumasok ka, para sa iyo ang mansiyong

haring ama ni Psyche upang humingi ng tulong kay Apollo.

ito. aligo ka, magbihis, at ihahanda namin ang piging para

Hini Hinili ling ng

sa iyo. (ami ang iyong mga alipin,+ #ika ng mga tinig.

niya niyang ng

pa payu yuha han n

siya siya

ni

Ap Apol ollo lo

kun ung g

pa paan ano o

makahahanap ng mabuting lalaking iibig sa kaniyang anak. ingid ing id sa kaalama kaalaman n ng hari naunang naunang humingi humingi ng tulong tulong si

Nalibang Nali bang si Psyche Psyche sa mans mansiyo iyon, n, ku kumain main siya ng

Cupid Cupi d kay Apol Apollo. lo. !inab !inabii niya ang kaniyang kaniyang sit#asyon sit#asyon at

masasara masa sarap p na pagk pagkain ain.. /uon /uong g ara# siyang inali# inali# ng mga

nagmakaa#ang tulungan siya. (aya sinabi ni Apollo sa hari na

musika ng lira at ng mga a#itin ng koro na hindi niya nakikita.

makapa mak apang ngang angasa asa#a #a si Ps Psych yche e ng is isang ang nak nakak akata atako kott na

aliban sa mga tinig na kaniyang mga kasama, nag$iisa siya

nilalang. Pinayuhan niya ang hari na bihisan ng pamburol si

sa mansiyon. !ubalit sa hindi maipali#anag na dahilan, batid

Psyche, dalhin siya sa tuktok ng bundok at i#an nang mag$

ni niya yang ng sa pa pags gsap apit it ng ga gabi bi ay da dara rati ting ng an ang g ka kani niya yang ng mapapan mapa pangasa gasa#a. #a. um umipa ipas s ang maghapo maghapon n nan nang g hindi hindi niya

 

namamalayan. Pagsapit ng gabi nangyari nga ang inaasahan

maihahambing maihaham bing sa kayamanang kayamanang kanilang nakita sa tahanan ni

niya.. Naramda niya Naramdaman man niya ang pagdatin pagdating g ng lalaki. lalaki. 'ulad ng

Psyche. /inalot nang labis na inggit ang kanilang puso na

mga tinig hindi hindi niya ito naki nakikita kita.. /umulon /umulong g ang lalaki sa

humantong sa pagpaplano nila ng ikapapahamak ng kanilang

kaniyang tainga. Nang marinig niya ang tinig ng lalaki, na#ala

bunsong kapatid.

ang lahat ng takot na kaniyang nararamdaman. !a kaniyang panini#ala, hindi halima# ang lalaki kundi isang mangingibig

Noong gabi ring iyon, muling kinausap ng lalaki si Psyche. Nagmakaa#a siyang hu#ag na muling patuluyin sa

at asa#ang matagal na niyang hinihintay.

kanilang tahanan ang kaniyang mga kapatid. *'andaan mong Isang Isan g gabi ay kina kinausap usap siya nang masinsina masinsinan n ng

hindi mo na ako makikitang muli kapag binali mo ang iyong

sa

pangako,+ masidhing paalala ng kaniyang asa#a. */a#al na

pamamagitan pamamagi tan ng dala#a niyang kapatid. *)arating ang iyong

kitang makita, pati ba naman ang mga mahal kong kapatid1+

mga kapatid kapatid upa upang ng magl magluksa uksa sa lugar lugar ku kung ng saan ka nila nila

pagmamaktol na sumbat ni Pysche. uling pinagbigyan ng

in ini# i#an, an,+ + #ika #ika ng as asa# a#a. a. *! *!uba ubalit lit hu#ag hu#ag na hu#ag hu#ag ka kang ng

lalaki ang asa#a na makita ang kaniyang mga kapatid.

lala lalaki ki..

/i /ina nala laan an

magp magpap apak akit ita a

sa

siya siyang ng

ka kani nila la

ma may y

pa pang ngan anib ib

sa sapa pagk gkat at

na da dara rati ting ng

magb magbub ubun unga ga

it ito o

ng

matinding kalungkutan sa akin at kasiraan sa iyo,+ habilin ng

(inabukasan, muling dumala# ang dala#ang kapatid

lalaki. Nangako naman si Psyche na tatalima sa kagustuhan

na may nabuo nang malagim na balak sa kanilang bunsong

ng asa#a.

kapatid. Nag$usisa sila nang nag$usisa hanggang malito na si Psyche sa kaniyang kaniyang mga pagsisinungaling. pagsisinungaling. Napilitan siyang

(inabuk (ina bukasan asan,, narinig narinig ni Psyche Psyche ang pana panangis ngis ng

sabihin ang katotohanang ba#al niyang makita ang mukha ng

ka kaniy niyang ang mga ka kapat patid. id. abis abis na naa naanti ntig g an ang g ka kaniy niyan ang g

kaniyang kaniyan g asa#a at hindi niya alam ang anyo nito. Ikinumpisal

damdamin sa ka damdamin kanila nilang ng pagl pagluluk uluksa. sa. Nais Nais niyang niyang ibsan ibsan ang kanilang kalungkutan at patahanin sila sa pag$iyak. Hanggang

ng magkapatid na alam na nila noon pa na ang asa#a ni Psyche ay isang halima# batay sa sinabi ng

sa maging siya ay umiiyak na rin. (inagabihan ay inabutan pa

orakulo ni Apollo.

siya ng kaniyang asa#a na umiiyak. !inabi ng lalaki na maaari na niyang makita ang kaniyang mga kapatid subalit mahigpit

Nagsisisi sila kung bakit nila ito inilihim kay Psyche.

pa rin ang kaniyang babala. *!ige ga#in mo ang iyong nais

/inuyo /in uyo nil nila a si Ps Psyc yche he na da dapat pat na niy niyan ang g malama malaman n an ang g

subalit parang hinahanap mo ang sarili mong kapahamakan,+

katotohanan bago mahuli ang lahat. abait lamang da# ang

#ika #ik a ng lalaki. lalaki. Pinayu Pinayuhan han siya nan nang g masinsin masinsinan an na hu#ag hu#ag

kaniyang asa#a ngayon subalit darating ang ara# na siya ay

siyang siyang pa pabub bubuyo uyo ka kanin ninuma uman n na su subuk buking ing sul sulyap yapan an an ang g

kakainin nito.'akot ang nangibaba# sa puso ni Psyche sa halip

mukha ng lalaki. (ung mangyayari ito, magdurusa si Psyche

na pagmamahal. Ngayon lamang niya napagtagni$tagni ang

sa pagkaka#alay sa kaniya. *Nanaisin kong mamatay nang

kat katanun anungan gan sa kaniyan kaniyang g isip. isip. (ay (aya a pala pinagba pinagbaba#a ba#alan lan

isandaang beses kaysa mabuhay nang #ala ka sa aking piling.

siyan siyang g makita makita an ang g hit hitsur sura a ng ka kaniy niyang ang asa#a asa#a sa sapag pagka katt

Pagbigyan mo lang ang kaligayahan kong muling makapiling

halima# ito. At kung hindi man ito halima#, bakit ito hindi

ang aking mga kapatid,+ buong pagmamakaa#ang hiling ni

nagpapakita sa li#anag1 agkahalong takot at pagkalito ang

Psyche. alungkot na sumang$ayon ang lalaki.

naramdaman ni Psyche. Humingi siya ng payo sa kaniyang kapatid kap atid.. Isin Isinaga# aga#a a na ng nakatata nakatatanda ndang ng mga kap kapatid atid ang

(inaumagahan, (inaumaga han, inihati inihatid d ng ihip ng hangin ni ephyr

masama nilang balak. Pinayuhan nila si Psyche na magtago

an ang g da dala# la#an ang g ka kapat patid id ni Ps Psych yche. e. Hindi Hindi mag magka kamay maya# a# sa

ng punyal at lampara sa kaniyang silid. (apag natutulog na

iyakan at yakapa yakapan n ang magka magkakapatid. kapatid. 0alan 0alang g mapagsidl mapagsidlan an

ang kaniyang kaniyang asa#a asa#a sind sindihan ihan niya ang lampara lampara at buo buong ng

ang nag$uumapa# nilang kaligayahan. Nang pumasok na sila

tapang niyang itarak ang punyal sa dibdib ng asa#a. Humingi

sa mans mansiyon iyon labis na pagk pagkama amangha ngha ang naramda naramdaman man ng

lamang da# si Psyche ng tulong at nasa di kalayuan lamang

magk magkapa apatid tid.. !ila !ila ay nak nakati atira ra sa palas palasyo yo subali subalitt #alang #alang

an ang g da dala la#a #a.. (apa (apag g na napa pata tay y na ni Ps Psyc yche he an ang g as asa# a#a a

kasingganda ang mansiyon na ito. Nag$usisa sila kung sino

sasamahan siya ng kaniyang mga kapatid sa pagtakas. Ini#an

ang napangasa#a ni Psyche. ' 'ulad ulad ng kaniyang kaniyang ipinangak ipinangako o

nila si Psyche na litong$lito. ahal na mahal niya ang kaniyang

inilihim ni Psyche ang tunay na pagkatao ng asa#a. Nang

asa#a subalit paano kung halima# nga ito1 Nabuo ang isang

matapos na ang pagdala# ng kaniyang mga kapatid, dumakot

desisyon sa kaniya. (ailangan niyang makita ang hitsura ng

si Psyche ng mga ginto at hiyas upang ibigay sa kaniyang

kaniyang asa#a.

mga kapatid. kapatid. Ipinaha Ipinahatid tid niyang niyang muli ang mga ka kapatid patid kay ephyr. abis na pangingimbulo ang naramdaman ng mga ate

!a #aka #akas, s, na nang ng mahim mahimbin bing g nang nang na natut tutulo ulog g an ang g

ni Ps Psych yche e sa ka kaniy niya. a. Ang ka kanil nilan ang g ka kaya yaman manan an ay hin hindi di

lalaki, patiyad na naglakad si Psyche patungo sa pinaglagyan

 

ni niya ya ng pu puny nyal al at lamp lampar ara. a. (i (inu nuha ha ni niya ya an ang g mga mga it ito. o.

umaasa siyang lalambot din ang puso ni Venus at huhupa rin

!inindihan niya ang lampara. )ahan$dahan siyang lumapit sa

ang ka kaniya niyang ng galit. galit. Nagb Nagbabak abakasak asakali ali rin siya siyang ng naroon naroon sa

kaniyan kan iyang g asa asa#a. #a. aki aking ng ginh ginha#a a#a at ka kaliga ligayaha yahan n ang nag$ nag$

kaniyang ina si Cupid. !inimulan na niya ang paglalakbay.

uumapa# sa kaniyang puso nang masilayan niya sa unang pagkakataon ang hitsura ng kaniyang asa#a. Hindi halima#

Nang Nang dumati dumating ng si Ps Psych yche e sa palas palasyo yo ni Venu enus, s,

an ang g ka kaniy niyan ang g nakita nakita ku kundi ndi pi pinak nakag agu#a u#apo pong ng nil nilal alan ang g sa

humala hum alakh khak ak na nang ng malak malakas as ang di diyos yosa. a. Pak akuty utya a ni niyan yang g

mundo. Nang madapuan ng li#anag ang kagandahan ng lalaki

tinanong si Psyche, *Nagpunta ka ba rito upang maghanap ng

ay tila ba mas lalong tumingkad ang li#anag ng lampara. !a

mapapangasa#a1 'iyak kong ang dati mong asa#a ay #ala

labis na kahihiyan at ka#alan ng pagtiti#ala, lumuhod siya at

nang pakialam sa iyo, sapagkat muntik na siyang mamatay

binalak na saksakin ang sarili. Nang akma na niyang itatarak

dahil sa natamong sugat mula sa kumukulong kumukulong langis na dulot

ang punyal sa kaniyang dibdib, nanginig ang kaniyang kamay,

mo. Isa kang kasumpa$sumpang nilalang. (ailanman ay hindi

at nahulog ang punyal. Ang panginginig ng kaniyang kamay

ka magkakaroon ng asa#a kung hindi ka daraan sa butas ng

ay ka kap#a p#a nagl nagligta igtas s at nagt nagtaksi aksill sa kaniya. kaniya. !a pagnanai pagnanais s

karayom.+ !inabi ng diyosa na tutulungan niya si Psyche sa

niyang pagmasdan pa ang kagu#a kagu#apuhan puhan ng kaniyang asa#a,

pagsasa pag sasanay nay. Ibinuhos Ibinuhos niya sa harap harap ni Psyc Psyche he ang isang

inilapit niya ang lampara at natuluan ng mainit na langis ang

malaking lalagyan na puno ng iba%t ibang uri ng maliliit na

balikat nito. Nagising ang lalaki at natuklasan ang kaniyang

butong pinaghalo$halo niya. Inutusan niya si Pysche na bago

pagtataksil. umisan ang lalaki nang hindi nagsasalita.

dumil umiliim

dapat pat

ay

napag pagsa sam ma$sama sama

na

ni niya ya

ang

magkakauring buto. Agad lumisan ang diyosa. !inundan ni Psyche ang asa#a subalit paglabas niya, hindi na niya nakita ang lalaki. Narinig na lamang niya ang

 'initigan  'initig an lamang ni Psyche ang malaking tumpok ng

tinig ng asa#a. Ipinali#ana Ipinali#anag g nito kung sino siyang siyang talaga. * Hindi mabubuhay ang pag$ibig kung #alang ti#ala,+ #ika niya

mga buto buto.. Napa Napaka$ ka$impo imposibl sible e ng ipinaga ipinagaga#a ga#a sa kan kaniya iya ng diyosa. Nasa ganitong pagmumuni si Psyche nang pagmasdan

bago tuluyang lumipad papalayo. *!i Cupid, ang diyos ng pag$

siya ng mga langgam. (ung ang mga mortal at imortal ay

ibig2+ ang naisip ni Psyche. * !iya ang asa#a ko. Ako na isang

hin hindi di naaa# naaa#a a sa ka kaniy niya, a, hi hindi ndi an ang g malil maliliit iit na nil nilal alang ang..

hamak lamang ay hindi tumupad sa aking pangako sa kaniya.

Nagta#ag Nagt a#ag ang mga langgam ng kanila kanilang ng mga kasama at sinimulan ang pagbubukod$bukod ng mga buto. Agad natapos

a#a#ala na nga ba siya sa akin nang tuluyan1+

ang ga#ain. ga#ain. Pa Pagdat gdating ing ni Venus, enus, hind hindii siya nasiyahan nasiyahan sa

#ika niya sa kaniyang sarili. Inipon niya ang lahat ng nalalabi

ka kaniy niyang ang na nakit kita. a. !i !inab nabii niy niyan ang g hi hindi ndi pa tapos tapos an ang g mga

niyang lakas at nag#ikang *Ibubuhos ko ang ba#at patak ng

pagsubok ni Psyche. /inigyan niya si Psyche ng matigas na

ak akin ing g bu buhay hay upang upang han hanap apin in siya. siya. (u (ung ng #ala #ala na siyang siyang

tinapay. !inabi rin ng diyosa na sa sahig siya matutulog. Inisip

natitirang pagmamahal sa akin, maipakikita ko sa kaniya kung

ng diyosa na kung pahihirapan at gugutumin niya si Psyche

gaano ko siya kamahal.+ At sinimulan ni Psyche ang kaniyang

mauubos rin ang nakaiinis nitong ganda. !amantala, tiniyak ni

paglalakbay.

Venus na hindi makalalabas si Cupid sa kaniyang silid habang pinahihilom pinahihil om nito ang kaniyang sugat. Nasisiyahan si Venus Venus sa

!a kabilang banda, umu#i si Cupid sa kaniyang ina

magandang takbo ng mga pangyayari.

upang upa ng pag pagalin alingin gin ang kaniyan kaniyang g sugat. sugat. Isinala Isinalaysay ysay niya sa kaniyang ina ang nangyari. Nagpupuyos sa galit si Venus at

(inaumagahan, (inaumaga han, isang mapanganib mapanganib

lalong sumidhi ang pagseselos niya kay Psyche. Ini#an niya si

na pa pags gsub ubok ok an ang g ip ipin inag aga# a#a a ni

Cupid nang hindi man lang tinulungang gamutin ang sugat

Venus kay Psyche. Pinakukuha niya

nito. )eterminado si Venus na ipakita kay Psyche kung paano

si Psyche Psyche ng gint gintong ong balahibo balahibo ng

magalit maga lit ang isan isang g diyo diyosa sa kap kapag ag hindi hindi nasiyaha nasiyahan n sa isang isang

mga tupa sa tabi ng ilog. Ang mga

mortal.

tupa

ay

mapan mapanga ganib nib..

mababangis Nang Nang

at

marat marating ing

ni

Patuloy na naglakbay si Psyche at pinipilit na makuha

Psyche ang ilog, natutukso siyang

ang panig ng mga diyos. !iya ay pala palagian giang g nag$aala nag$aalay y ng

tumalon at magpalunod na lamang

marubdob na panalangin sa mga diyos subalit #ala sa kanila

upang upa ng matapos matapos na ang kan kaniyan iyang g

ang nais maging kaa#ay si Venus. Nararamdaman ni Psyche

paghihirap. Nakarinig siya ng tinig

na #ala #ala siya siyang ng pa pag$ g$as asa a sa lupa lupa o sa lang langit it man. man. (ay aya a

mula mul a sa ha hala laman mang g na nasa sa tabi tabi ng

minabuti niyang magtungo sa kaharian ni Venus at ialay ang

ilog.

kaniyang kaniya ng sarili na maging isang alipin. !a ganitong paraan ay

magpa magpapak pakam amata atay y.

*Hu#ag Hin Hindi di

kang na naman man

 

ganoon gano on kahirap kahirap ang ipin ipinaga agaga#a ga#a

nagbabantay na isang asong tatlong ulo. (apag binigyan ng

sa

ca cake ke an ang g aso ito ay magig magiging ing maam maamo o at pa papa payag yag na nang ng

iyo.

(ailangan

mo

maghin mag hintay tay ng taman tamang g up upa ang

mak makak akuh uha a

lang

pa pana nahon hon

ng

magpapasok sa palasyo.

gi gint nton ong g ng

Naga#a lahat ni Psyche ang ipinali#anag ng tore. Pinaunlakan

hapon ang lahat ng tupa mula sa

din ni Proserpine ang kahilingan ni Venus. Agad nakabalik si

mallalabay ma bay

ay

Ps Psych yche e na nang ng mas mas mabili mabilis s pa ka kaysa ysa ka kaniy niyang ang pag pagba baba. ba.

ma magt gtut utun ungo go di dito to sa il ilog og up upan ang g

"ayunm "ay unman an,, nasubo nasubok k muli muli ang ka karu rupuk pukan an ni Psyche Psyche.. !a

magp ma gpa ahi hing nga. a.

paghah pag hahan anga gad d

ba bala lahi hibo bo

ng

tupa tupa.. na

Pag agsa sapi pitt

hala lam manan nan

agt agtun ungo go

ka

sa

niy niya a

ng

ka kara ragda gdaga gang ng

ka kaga ganda ndahan han upang upang

halamanan at doon ka kumuha ng

umibig muli si Cupid sa kaniya, natukso siyang kumuha ng

mga gintong balahibong nasabit sa

kaunting ganda sa loob ng kahon. Nang buksan niya ito, tila

mga sanga. sanga.+ + !i !inun nunod od ni Ps Psych yche e

#alang laman subalit nakadama siya ng matinding panghihina

ang payo ng halaman halamang g nasa tabi

at agad nakatulog.

ng ilog. &mu#i siya sa kaharian ni !a mga panahong ito ay magaling na si Cupid. !abik

Ven enus us na da dala la ang mga mga ginton gintong g balahibo ng tupa.

na siyang makita ang kaniyang kaniyang asa#a subalit ibinilanggo siya ng kaniyan kaniyang g ina ina.. ahirap ahirap bihagin bihagin ang pagmama pagmamahal. hal. (aya (aya

*ay tumulong sa iyo2+ sumbat ni Venus kay Psyche.

humanap si Cupid ng paraan upang makatakas. Nakita niya

*Hindi mo ginaga#a nang mag$isa ang mga pinagaga#a ko sa

ang bukas na bintana at doon siya nakatakas. Nahanap niya

iyo. Hindi bale, bibigyan kita ng pagkakataong patunayan na

agad si Psyche malapit sa palasyo. Agad niyang pina#i ang

sa sady dyan ang g ma mapa pagk gkun un#a #ari ri ka kang ng may may mabu mabuti ting ng pu puso so at magaling.+ Itinuro ni Venus sa malayo ang itim na tubig ng

pagtulog pagt ulog ng asa#a asa#a at agad sinil sinilid id ang gayuma sa ka kahon. hon. /ahagya niyang tinusok ng kaniyang busog si Psyche upang

talon. /inigyan niya si Psyche ng praskoat pupunuin ito ng

magising. Pinagalitan niyang muli ang kaniyang asa#a dahil

itim na tubig. tubig. Nagtungo Nagtungo si Psy Psyche che sa ilog ng !ty3. Nakita Nakita

sa pagiging mausisa mausisa nito na humantong muli muli sa kaniyang

niyang malalim ang bangin at mabato. 'anging may pakpak

kapahamakan. !inabi niyang magtungo si Psyche sa kaniyang

lama lamang ng an ang g ma maaa aari ring ng ma mak kaigi aigib b ng tubi tubig. g. !a laha lahatt ng

ina

kaniyang pagsubok, ito na ang pinakamapanganib. 'ulad ng

pagpapahirap ng kaniyang ina.

at

ibi ibigay gay

ang

kahon hon.

)it ito o

na

magt gta ata tap pos

ang

inaasahan may tumulong kay Psyche. Isang agila ang dumagit sa praskong tangan ni Psyche at lumipad malapit sa talon. Pagbalik ng agila, puno na ng itim na tubig ang prasko.

asa saya yan ng

nag agtu tun ngo

si

Psy sych che e

sa

pal palasy syo o

samantalang samantala ng si Cupid naman ay lumipad patungo sa kaharian ni 4upiter, ang diyos ng mga diyos at tao. Hiniling niya na

Hindi pa rin sumusuko si Venus sa pagpapahirap kay Psyche. Aya# Aya# niyang magmukhang tanga sa harap ng madla.

tiyaking hindi na sila gagambalain ng kaniyang ina. Pumayag si 4upiter.

Ipinagpatuloy Ipinagpa tuloy niya ang pagpapahira pagpapahirap p sa ka#a#ang mortal. /inigyan niya si Psyche ng isang kahon na paglalagyan niya

Nagpata#ag Nagpata# ag si 4upiter ng pagpupulong ng mga diyos

ng kagandahang kukunin ni Psyche mula kay Proserpine, ang

at diyosa kasama kasama na si Venus. Venus. Ipinahayag niya sa lahat lahat na si

reyna sa ilalim ng lupa. Inutos ni Venus na sabihin ni Psyche

Cupid at Psyche ay pormal nang ikinasal at #ala nang dapat

na kailangan niya ito sapagkat napagod siya sa pag$aalaga ng

gumambala sa kanila maging si Venus. )inala ni ercury si

kaniyan kan iyang g anak na maysakit maysakit.. (atu (atulad lad ng mga nauna agad

Psyche sa kaharian ng mga diyos. )ito iniabot ni 4upiter kay

tumalima si Psyche. )ala ang kahon, tinalunton niya ang daan

Ps Psych yche e ang ambr ambrosi osia a , an ang g pa pagk gkain ain ng mga mga diy diyos os up upang ang

papunta sa kaharian ni Hades.

maging imortal. Naging panatag na rin si Venus na maging manugang si Psyche sapagkat isa na itong diyosa. At kung

 'inulungan  'inul ungan siya ng isang tore na nagbigay sa kaniya

maninira mani nirahan han na ang manuga manugang ng sa ka kahari harian an ng mga diyos,

ng deta detalyad lyadong ong hakbang hakbang patu patungo ngo sa kaharia kaharian n sa ila ilalim lim ng

hindi na muling makagagambala si Psyche sa pagsamba ng

lu lupa. pa. &na, &na, ka kaila ilanga ngan n niyan niyang g pum pumaso asok k sa isang isang but butas as na

tao kay Venus.

lagu lagusa san n pa patu tung ngo o sa ilal ilalim im ng lu lupa pa sa tabi tabi ng il ilog og ng kamatay kam atayan. an. (ailang (ailangan an niya niyang ng suma sumakay kay sa isang isang bangka bangkang ng ang bangkero ay si Charon. (ailangan niyang bayaran ng pera si Charon Charon upang siya ay mak makata# ata#id. id. akiki akikita ta na niya ang lansangan patungo sa palasyo. !a pintuan ng palasyo may

An Ang g

pa pag$ g$ib ibig ig 5Cup 5Cupid id6, 6, at kalul alulu# u#a a

5P 5Psy sych che6 e6 ay

nagkatagpo sa likod ng mapapait na pagsubok sa kanilang pagsasama ay hindi na mabubu#ag kailanman.

 

Nagkaroon ng Anak  sina Wigan at Bugan

Ipin Ip ina agp gpa atu tulloy

mulli mu

ni

/ug uga an

ang

kanya yan ng

paglalak pagl alakbay bay at nak nakara arating ting sa taha tahanan nan ng kina kinatata tatakut kutang ang pating. Nilabanan niya ang pangangatog ng kaniyang tuhod. Hinarap niya ang pating at nag#ika *Pakiusap, kainin mo na ako. ak o. (am (aming ing mag$asa#a mag$asa#a ay #al #alang ang anak. Aya# Aya# ko nang mabuhay pa kung hindi ako magkakaroon ng anak.+ !umagot !uma got ang pati pating, ng, *Isa *Isang ng mal malaki aking ng ka kahihi hihiyan yan kapag kap ag kina kinain in kita kita.. Napa Napakag kaganda anda mo. Hal Halika ika muna sa aki aking ng taha ta hana nan n

at

kum umai ain9 n9

bago ba go

mo

ipag ip agpa patu tulo loy y

ang an g

iyon iy ong g

paglalak pagl alakbay bay.+ Pa Pagka gkatapo tapos s sal saluhan uhan ang pati pating ng sa hapa hapag$ g$ kainan, kai nan, muli muling ng nagl naglaka akad d patu patungon ngong g sila silangan ngan si /uga /ugan. n. !a

uling isinalaysay sa Ingles ni7 aria uisa /. Aguilar$Cari8o

#akas ay narating niya ang tahanan ng mga diyos na sina

Isinalin ni7 Vilma C. Ambat

Ngilin, Ngil in, /uma /umabakk bakker, er, at iba pang mga diyo diyos. s. abi abis s siya siyang ng napagod kaya humiga siya sa lusong na nasa labas ng bahay.

*Hay, *H ay, an ano o an ang g say saysay say ng bu buhay hay1+ 1+ nai naibul bulal alas as ni /ugan sa kaniyang asa#ang si 0igan. *Hindi man lang tayo

)oon hinintay ang mga diyos. ingid sa kaniyang kaalaman, nasa loob lamang ng bahay si /umabbaker.

magkaroon magka roon ng anak9 mukhang hindi pinakikinggan ng mga diyos ang ating mga panalangin2+

*ay * ay na naamo amoy y ak akon ong g tao tao,+ ,+ sab sabii ni /u /umab mabba bake kerr.

!umang$ayon naman si 0igan, *:o, tama ka2 Pero

umabas siya ng bahay upang hanapin ang pinanggagalingan ng am amoy oy.. Na Nakit kita a ni niya ya an ang g isa isang ng mag magan andan dang g bab babae ae na

halika muna, mag$momma tayo at saka natin isipin kung ano

nakaupo nak aupo sa kan kanyang yang luso lusong. ng. *Ano% Ano%ng ng gina ginaga#a ga#a mo dito dito,,

ang dapat nating ga#in.+

/ugan1+ /uga n1+ tanong niya habang kini kinikil kilala ala kung si /uga /ugan n nga iyon.

atag a tagal al na na nag$i g$isip sip ang ma mag$a g$asa# sa#a a

hangg ha nggan ang g

nakapagdesisiyon si /ugan na magtungo sa tahanan ng mga

*Naku, nagpunta ako rito upang mamatay, sapagkat

diyos sa silangan. *)ito ka lang, 0igan, pupuntahan ko ang

hindi pa rin kami nagkakaroon ng anak ni 0igan pagkalipas ng

mga diyos na sina Ngilin, /umakker, /olang at ang diyos ng

ilang taon,+ #ika ni /ugan.

mga hayop.+ *(ah ahib iban anga gan, n,+ + !inimu !in imulan lan ni /ug /ugan an ang ka kaniy niyang ang pag paglal lalak akbay bay. Pumunta siya sa Ibyong, dumaan sa Poitan, nagtungo siya sa

#ik #i ka

ni

/uma /u mabb bbak aker er

haba ha bang ng

tumata#a. *Halika, hanapin natin si Ngilin at kung nasaan pa ang iba,+ #ika ni /umabbaker.

silangan papuntang Nahbah, /aninan. 'uma#id siya sa ilog ng (inakin at narating niya ang la#a sa Ayangan. Nakakita siya

Nalu Na lugo god d

ang an g

mga mg a

diyo di yos s na ma maki kita ta si /u /uga gan. n.

ng igat sa la#a. 'inanong siya nito *!aan ka pupunta /ugan1+

Nagbigay sila ng regalong baboy, manok at kalaba#. *!asama

!umagot si /ugan, *Pupunta ako ng !ilangan para maghanap

kami sa iyo pabalik sa (iyangan. )oon ka namin tuturuan ng

ng lalamon sa akin, sapagkat hindi kami magkaroon ng anak

rit# ri t#al al na /u /u$a $ad d up upan ang g ma mabi biya yaya yaan an ka ng mg mga a an anak ak,,

ni 0i 0igan gan.+ .+ 'uma uma#a #a ang iga igat. t. *H *Hu#a u#ag g ka kang ng mal malung ungk kot,

masaganang ani at pamumuhay.+

/ugan /ug an,+ ,+ #i #ika ka ng nit nito. o. *!i *!ige ge ma magtu gtungo ngo ka sa sil silan anga gan n at makipagkita ka sa mga diyos.+

Inihatid ng mga diyos si /ugan kay 0igan. 'inuruan nila ang mag$asa#a ng panalanging dapat nilang sambitin sa

Ipinagp Ipin agpatul atuloy oy ni /uga /ugan n ang ka kaniya niyang ng pag paglala lalakba kbay y

pagsasaga#a ng rit#al na /u$ad. Isinaga#a ni 0igan at /ugan

patungo sa lugar ng mga diyos. Narating niya ang la#a sa

ang an g

agud. agu d. Nak Nakita ita niya roon ang isang bu#a bu#aya. ya. *'ao, bak bakit it ka

Pag agk kal alip ipas as

naririto1+ pag$uusisa ng bu#aya. *Ako si /ugan ng (iyangan,

kaligayahan ang mag$asa#a dahil sa buhay na tumitibok sa

at naghahanap ako ng lalamon sa akin. 0ala kaming anak ng

sinapupunan ni /ugan.

akin ak ing g asa asa#a #a,+ ,+ sa sagot got ni /ug /ugan an.. Hum Humik ikab ab an ang g bu# bu#ay aya a at nags na gsab abin ing, g,

*

Hind Hi ndii

napakaganda mo.+

kita ki ta

maaa ma aari ring ng

kai aini nin n

sapa sa pagk gka% a%tt

rit# ri t#al al at pi pina nasa sala lama mata tan n ng

ilan il ang g

bu#a bu #an, n,

ang an g ka kani nila lang ng mg mga a #ala #a lang ng

diyo di yos. s.

mapa ma pags gsid idla lan n

ng

 

 At sa higit pang pagpapalagay pagpapalagay na ang mga bilanggo ay may aling alinga# a#ng nga# a# mula mula sa iba ibang ng dak dako, o, hin hindi di ba ni nila la

Ang Alegorya ng  Yungib  Y ungib

natitiyak na baka guni guniguni guni lamang ito ng isang dumaan dumaan at

ni Plato

maaabuso sa kanilang pagkakamali. !a una, kung ang isa sa

5Isinalin sa Filipino ni 0illita A. Enri;o6

kanila ay mapalalaya at biglang tumayo, lumingon, lumakad

may ipinagpapalagay tungkol sa pinagmumulan ng tinig1 0alang tanong$tanong, ang tugon. !a kanila, ang sabi ko, ang katotohanan ay #alang kahulugan kundi ang anino ng mga imahe. Iyan ang tiyak. Ngayon, balikan muli natin kung ano ang likas na magaganap magaganap ku kung ng sakali sakaling ng ang mga bilanggo bilanggo ay maging maging malaya malaya at di

at tumingin patungo sa li#anag. agdurusa agdurusa sa sobrang sakit. At ngayon, sinasabi ko na hayaan mong ipakita ko

Ito mismo mismo ang magpapa magpapalung lungkot kot sa kan kaniya. iya. "ayu "ayundin ndin hindi

ang isang anyo na dapat mabatid o hindi mabatid tungkol sa

niy niya a mak makiki ikita ta an ang g dat datii ni niyan yang g ka kalag lagaya ayan n sa sapa pagk gkat at ang

ating kalikasan7 Pagmasdan2 ay mga taong naninirahan sa

tanging tang ing nakikita nakikita

yungib na may lagusan patungo sa li#anag na umaabot sa

isaisip, tinuran ng isa na ang kani kaniyang yang nakita noong una ay

ka kabu buuan uan nito. nito. !ila%y !ila%y na naro roro roon on mula mula pa pagk gkaba abata, ta, at an ang g

guniguni guni guni lamang, lamang, ngunit ngunit ngayon, ngayon, siya ay papa papalapi lapitt na sa

kanilang mga binti at leeg ay nakakadena kung kaya%t hindi

pagkatao. pagkata o. Nakikita niya, niya, mayroon na siyang mali#ana mali#anag g na

sila makagala#, hadlang ito sa pagkilos pati ng kanilang mga ulo . !a di kalayuan, sa taas at likod nila ay may apoy na

panana#$ ano ang magiging tugon niya1

niya ay mga anino lamang. lamang. Pa Pagka gkatapo tapos s

nagliliyab, nagliliya b, sa pagitan ng apo apoy y at mga bilanggo may daa daang ng

: kaya%y, maaari mong isipin na ang kaniyang guro

papataas papa taas.. (u (ung ng ang paningin paningin mo ay dadak dadako o sa mababang mababang

ay nagtuturo ng mga bagay na dapat niya lamang kilalanin.

pa pade derr

Hindi ba siya nagugulumihanan1 Hindi kaya siya mahumaling

nito nito,,

maih maihah ahal alin intu tula lad d

it ito o

sa

isan isang g

ta tabi bing ng

na

na ang anino na kaniyang kaniyang naki nakita ta noong una ay mas tunay tunay

pinagtatanghalan ng mga puppet.

kaysa mga bagay na nakikita niya sa kasalukuyan1 Nasilayan ko. alayong katotohanan. At nasilayan nasilayan mo rin ba ang mga taong taong dumadaan sa may dal dala$ a$ dalang dalang mga

At kung siya ay napilitang tumingin nang diretso sa

monumento monumen to at lara#an ng mga hayo hayop p na likha sa kahoy at

li#anag, #ala #ala ba siyang nararam nararamdamang damang sakit upang upang siya%y

bato1 Ang iba sa kanila ay nagsasalita, ang iba ay tahimik.

magkubli sa nakikitang bagay1 (aniya bang aakalain na siya

Naipakita Naipaki ta mo sa akin ang kakai kakaiba ba nilang imahe. !ila nga nga ay

ay nasa katotohana katotohanang ng mas ma mali#anag li#anag kaysa mga baga bagay y na

kakaibang mga bilanggo.

nakikita sa kasalukuyan1

pa pagit gitan an ng mga dingdin dingding g

na

(atulad (at ulad nati natin, n, ang tugon ko, na ang tangi nilang

 'otoo,  'otoo, ang sabi niya.

nakikita ay pa#ang sarili nilang mga anino1 At kung ipinalalagay pang muli na siya ay atubiling  'otoo,  'otoo, ang sabi niya, paano nila makikita ang ano

hinila hini la pataas pataas sa matarik matarik at bak bako$bak o$bakong ong daan daan hanggang hanggang

man kung hindi sila pinahihintulutang gumala# maging ang

sapilitan siyang makarating sa harap mismo ng ara#, hindi ba

kanilang mga ulo1 At may mga bagay na dapat lamang dalhin

siya mahihira mahihirapan pan at maga magagali galit1 t1 (apag (apag nilapita nilapitan n niya ang

sa paraang paraang dapat dapat lamang lamang makita ng mga anino1 :o, sabi

li#anag, li#a nag, ang kaniyan kaniyang g mga mata ay maa maaarin aring g masila# masila# at

niya. At kung nakaya nilang hindi sumang$ayon sa isa%t isa,

hindii niya magaga#an hind magaga#ang g makita makita ang mga bagay$ bagay$baga bagay y sa

hindi ba nila ipinalalagay ipinalalagay na sila ay tumutukoy ng kung ano

kasalukuyan $ ang katotohanan.

pa man para sa kanila1 Hindi muna sa kasalukuyan, sabi niya.  'unay  'unay nga. (a (ail ilang angang ang mahira mahirati ti

an ang g

ka kaniy niyan ang g

pa panin ningi gin n

sa

dakong itaas ng mundo. At makita niya nang mali#anag ang

 

mga anino, kasunod kasunod ay ang repl repleksiyon eksiyon ng tao at iba pang

At ku kung ng mayroon mayroon mang paligsa paligsahan, han, at kai kailang langan an

bagay baga y sa tubig, tubig, at ang mismong mismong mga baga bagay y. Pa Pagka gkatapo tapos, s,

niyang niya ng makipag makipagtagi tagisan san sa pagsuka pagsukatt sa mga ani anino no kasama kasama

ti titi titi tig g si siya ya sa li#a li#ana nag g ng bu bu#a #an n at mga mga bi bitu tuin in,, at sa

ang mga bi bilan langgo ggo na ka kail ilanm anman an ay di na naka kalay laya a mul mula a sa

maningning na kalangitan9 at kaniyang makikita ang ulap at

yungib. !a sandaling ang paningin ay nananatiling nananatiling mahina, at

mga bituin sa gabi nang nang mas maningning maningning kaysa li#anag li#anag ng

bago ito maging matatag matatag 5may dapat isaalang isaalang < alang alang sa

ara# na hatid ng umaga.

panah pan ahon on na ka kaka kail ilang angani anin n upang upang mak makam amit it ang bag bagon ong g kalagayan ng paningin6 hindi ba siya kata#a$ta#a1 !asabihin

 'iyak..  'iyak

ng tao sa kaniya na ang pagpunta at pagdating niya nang #ala ang mga paningin ay mas mabuti na hindi na lamang

Higitt sa lahat, Higi lahat, magk magkaka akaroo roon n siya ng kakayah kakayahang ang

isaisip isai sip ang pag$unlad pag$unlad.. At ku kung ng sinuman sinuman ang sumu sumubok bok na

makita ang ara#, hindi laman lamang g ang repleksiyo repleksiyon n niya sa tubig

palayain ang ang iba at gabayan patungo sa li#an li#anag9 ag9 hayaang

kundi makikita niya ang sarili sa kinaroroonan, kinaroroonan, at hindi sa iba

hulihin ang nagkasala at dalhin nila sa kamatayan.

pa man, at siya ay makapagninilay$nilay kung sino siya. 0alang tanong, ang sabi niya.  'iyak..  'iyak Ito ang kabuuan kabuuan ng alegorya, ang sabi ko9 maa maaari ari At siya ay makararating sa pagtatalo na siya mismo

mong mong dagda dagdaga gan n mahal mahal kong kong "lauco "laucon n

an ang g mga dating dating

ay naglaan ng panahon. At ang gumagabay sa lahat ng ito ay

katu#iran. Ang bilangguan ay mundo ng paningin, ang ila# ng

yaong nakikita sa mundo, na naging dahilan upang siya at

apoy poy

ang kaniyang kap#a ay masanay sa pagtitig.

ipakakahulugan mo na ang paglalakbay papataas ay maging

ay

ang

ara# ra#.

Hin Hindi

mo

ako

mamam ama ali

kung

ali# ali#an anag, ag, sab sabii niya, niya, un una a niy niyan ang g makiki makikita ta ang

pag$ahon pag$aho n ng kal kalulu# ulu#a a patungo patungo sa intelekt intelektu#al u#al na mundo mundo batay sa mahina kong panini#ala. panini#ala. Aking ipinaha ipinahahayag, hayag, ito ay

li#anag pagkatapos ang dahilan tungkol sa kaniyang sarili. At

batid ng )iyos maging tama man o mali. Ngunit tunay man o

kung maalala niya ang dating tahanan, at ang karununga karunungan n sa

hu#ad, ang aking opinyon sa mundo ng karunungan ay ito,

yu yung ngib ib pa pati ti an ang g mga mga kap apu# u#a a bi bila lang nggo go,, hi hind ndii ba ni niya ya

ang ideya ng kabutihan ay nananatili sa huli at matatagpuan

maipalalagay maipala lagay na mapaliligaya niya ang sarili sa pagbabago at

lamang nang may pagpupunyagi9 at kapag ito%y natagpuan,

kaa#aan na lamang sila1

ang lahat ng bagay na maganda at tama sa daigdig at ang pangunahing panguna hing pinagmumulan pinagmumulan ng dahilan at katoto katotohanan hanan ay

 'iyak at tumpak.

yaong yaon g sinumang sinumang may ka kapang pangyari yarihang hang kumilos kumilos nang nang may ka katu# tu#ira iran n

At kung sila ay nasanay na sa pagtanggap ng mga karangalan sa kung sino sa kanila ang mabilis na makapuna

sa pu publi bliko ko o

pr priba ibado dong ng bu buhay hay.

!a !amak makatu atu#i #id d

kai kailang langan an na ang kaniyan kaniyang g mga mata ay may mati matibay bay na tuon para sa mga bagay na ito.

sa pagdaan pagdaan ng mga anino anino at makapa makapagsa gsabi bi ku kung ng sino ang nakaranas niyon dati1 (ung sinuman ang makapagpapasiya

!u !uma masa sang ng$a $ayo yon n

nang mahusay para sa kinabukasan, sa iyo bang palagay sino

kakayahan akong mauna#aan ka.

ak ako, o,

sa sabi bi

ni niya ya,,

ha hang ngga gatt

may may

ang makapag$iingat sa tinata#ag na dangal at kalu#alhatian1 : kaya%y kainggitan ba ang may taglay nito1 Hindi ba niya babanggitin ang tinuran ni Homer.

At ang sabi ko, hu#ag kang magtaka sa iba na may magandang maganda ng panana# na aya# ma man n lang magbahagi magbahagi para sa kapak kap akanan anan ng tao9 para sa kan kanilan ilang g kal kalulu# ulu#a a sa itaas itaas ng

* *as as

ma mabu buti ting ng

ma magi ging ng

mahi mahira rap p

na

alip alipin in

ng

mundo ay madali lamang kung saan sila%y naghahangad na

dukhang panginoo panginoon.+ n.+ At matututuhang tiisin ang mga bagay bagay

manirahan9 magiging likas ang kanilang paghahangad, kung

kaysa isaisip ang kanilang ginaga#a at mamuhay katulad ng

ang ating alegorya ay mapagkakati#alaan.

kanilang ga#i1 :o, tunay na likas. :o, ang sabi niya. !a palagay ko ay pipiliin niyang magtiis kaysa ali#in ang mga hu#ad na akala at mabuhay sa kahabag$habag na kalagayan.

At mayroon bang bagay na nakapagtataka sa mga taong nakadaan mula sa banal na pagninilay$nilay patungo sa makas mak asala alana nan n ni nilan lang g ka kalag lagaya ayan n o gum guma# a#a a ng labag labag sa

Para makatiyak, sabi niya.

kagand kag andahan ahang$as g$asal1 al1 !ama !amantal ntala, a, hab habang ang ang kan kaniyan iyang g mga mata ay kumukurap bago siya mahirati sa kadiliman, siya ay

 

mapipilitang lumaban sa korte o sa ibang lugar, tungkol sa an anin ino o

ng

imah imahe e

ng

ka kata taru rung ngan an

at

magp magpup upun unya yagi ging ng

mauna#aan nang ganap ang katarungan. Anuman, Anum an, ngunit ngunit kam kamangh angha$ma a$mangha ngha ang kan kaniya iyang ng tugon.

hinihila ng kabayong matulin. 'ayo%y magpupugay at ang isasaloob ay mahal na tao ang an g na naka kalu lula lan. n. )a )atap tapua ua%y %y ma mara rahi hill na nama man n ay isang magnanaka#, marahil sa isang malalim ng kaniya kan iyang ng ipi ipinat natata atangh nghal al na ka kamah mahala alan n at mga hiya hi yas s na ti tina nata tagl glay ay ay na nata tata tago go an ang g is isan ang g sukaban.

!inuman ang may #astong pag$iisip pag$iisip ay mababa mababatid tid na an ang g pa pagk gkal alit ito o ng mga mga pa pani ning ngin in ay da dala la#a #ang ng ur urii o nanggaling sa dala#ang dahilan, maaaring mula sa paglabas ng li# li#ana anag g o patun patungo go sa li# li#an anag. ag. (a (apag pag na naki kita ta niy niya a na si sinu numa man n

na ma may y

pa pana nana na# #

Nagdaraan ang nagk na gkak akan angh ghih ihir irap ap sa napapangiti, at isasaloob.

isang maralita na pina pi napa pasa san. n. 'ay ayo% o%y y

na ma magu gulo lo at mahi mahina na ay

masas masasab abing ing hindi hindi pa ha handa ndang ng humal humalak akhak hak.. &na niy niyan ang g itatanong kung ang kalulu#a ba ng tao ay maghahatid nang mali#anag mali#ana g na buhay1 : kaya%y maglalapit mula kadiliman kadiliman pa patun tungo go sa ar ara# a# na labis labis na nak nakasi asisil sila# a#1 1 At ka kaniy niyang ang

!aan kaya ninaka#1 )atapua%y mali#anag nating nakikita sa pa#is ng kaniyang noo at sa hapo ng kaniyang kata#an na siya%y nabubuhay sa sipag kapagalang tunay.

bibilangin ang maligayang kalagayan niya, at siya ay maaa#a sa iba iba,, o kung na nasa sa isipan isipan man ni niyan yang g pa pagta gta#a #anan nan an ang g kal kalulu# ulu#a a na nang nanggali galing ng mula ilalim patungo patungo sa li#anag, li#anag, mayroon pang mga dahilan bukod dito kaysa mga halakhak na bumati sa kaniya kaniya at bum bumalik alik mula sa itaa itaas s ng li# li#anag anag patungo sa yungib. Iyan, ang sabi niya na dapat itangi.

Ang Ningning at Ang Liwanag 5ula sa i#anag at )ilim6 ni Emilio 4acinto Ang ningning ay nakasisila# at nakasisira sa pan paning ingin. in. Ang li# li#ana anag g ay kin kinak akail ailang angan an ng mata, upang mapag#ari ang buong katunayan ng mga bagay$bagay. Ang bubog kung tinatamaan ng nag$aapoy ng si sik kat na ar ara# a# ay na nagn gnin inin ingn gnin ing9 g9 ng ngun unit it sumusugat sa kamay ng nagag agan any yak na dumampot. Ang ningning ay maraya. Ating hanapin ang li#anag9 tayo%y hu#ag mabighani sa ningning. !a ka katun tunaya ayan n ng mas masama amang ng ka kauga ugalia lian7 n7 Nagdaraan ang isang karuaheng maningning na

Ay2 !a at atin ing g na nagi ging ng ug ugal alii ay lu lubh bhan ang g nangapit ang pagsamba sa ningning at pagtak#il sa li#anag. Ito nga ang dahilan kung kaya ang mga lo mga loo ob na ina naak akay ay ng kap apal alal alua uan n at ng kas asak akim iman an ay na nagp gpup upum umil ilit it na lu lumi mita ta# # na mani ma ning ngni ning ng,, la lalo long ng$l $lal alon ong g na ng nga a an ang g mg mga a pinuno pinu no na pinag pinagkati# kati#alaan alaan ng ikag ikagigin iginha#a ha#a ng kanilang mga sakop at #alang ibang nasa kundi ang mamalagi sa kapangyarihan sukdang ikainis at ikamatay ng bayan na nagbibigay sa kanila ng kapangyarihan.  'ayo%y mapagsampalataya sa ningning,  'ayo%y hu#ag hu# ag nat nating ing pag pagtak takhan han ang ibi ibig g mab mabuha uhay y sa dugo du go ng at atin ing g mg mga a ug ugat at at ma magb gbal alat at$k $kay ayon ong g maningning. Ay2 (un ung g an ang g at atin ing g din inu udu dullug ugan an at hinahainan na puspos na galang ay ang mali#anag, ang magandang asal at matapat na loob, #alang magpapaningning pagka%t di natin pahahalagahan. At ang mga isip at akalang ano pa man ay hindi hihi#alay sa mali#anag na banal na landas ng katu#iran. Ang kaliluhan at ang katampalasanan ay humahanap ng ningning upang hindi mapagm map agmala alas s ng mga mat matang ang tum tumata atangh nghal al ang kanilang kapangitan9 nguni%t ang kagalingan at ang pag pag$ib $ibig ig na dal dalisa isay y ay hub hubad ad sa nin ningni gning, ng, mahi ma hinh nhin in,, at ma mali li#a #ana nag g na ma mapa pata tata tana na# # sa paningin.

 

Ang maha mahaban bang g pan panaho ahong ng isang is ang labis na nag nagpap papatu atunay nay ng nito. apalad ang ara# ng li#anag2

lumipas lumipa s ay katot ka totoha ohanan nan

Ay2 Ang Anak ng /ayan, ang kapatid ko, ay matututo matututo kaya na kumuha kumuha ng halim halimba#a ba#a at lakas lak as sa pin pinagd agdaan aanang ang mga hir hirap ap at bin binatan atang g mga kaapihan1

Ang Tusong Katiwala 5ukas =>7=$=?6 Philippine /ible !ociety =6 Nagsalita uli si Hesus sa kaniyang mga alag al agad ad,, * *ay ay ta taon ong g ma maya yama man n na ma may y is isan ang g kati#ala. ay nagsumbong sa kaniyan ang g nilulustay nito ang kaniyang kaniyang ari$arian. @6 (aya%t (aya%t ipinata#ag niya ang kati#ala at tinanong, Ano ba itong naririnig ko tungkol sa iyo1 Ihanda mo ang ulat ng iyong pangangasi#a sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin.% B6 !inabi ng kati#ala sa kanyang sarili, Ano ang gaga#in ko1 Aalisin na ako ng aking amo sa pangangasi#a. Hindi ko kayan ka yang g mag magbun bungka gkall ng lup lupa9 a9 nah nahihi ihiya ya nam naman an akong ak ong magpali magpalimos mos.. 6 Alam ko na ang aki aking ng gaga#i gag a#in2 n2 aa aalis lis man ak ako o sa pan pangan gangas gasi#a i#a ay may ma y ta tata tang ngga gap p na nama man n sa ak akin in sa kan anil ilan ang g tahanan. ?6 Isa Isa$is $isa a niy niyang ang tin tina#a a#ag g ang mga may utang sa kaniyang amo. 'inanong niya ang una, ag  agka kano no an ang g ut utan ang g mo sa ak akin ing g am amo1 o1%% >6 !umagot !umag ot ito, Isandaang Isandaang tapayang tapayang lang langis is po.% Heto ang kasulatan ng iyong pagkakautang. )ali2 aupo au po ka% ka%tt pal palita itan n mo, ga# ga#in in mon mong g lim limamp ampu,% u,% sabi ng kati#ala. D6 At tinanong naman niya ang isa, Ika#, gaano ang utang mo1% !umagot ito, Isandaang kabang trigo po.% Heto ang kasulatan ng iyo iyong ng pag pagka kakau kautan tang,% g,% sab sabii niy niya. a. Is Isula ulatt mo, #alumpu.% 6 Pinuri ng amo ang tusong kati#ala dahil sa katalinuhang ipinamalas nito. !apagkat ang an g mg mga a ma maka kasa sanl nlib ibut utan an ay ma mas s ma mahu husa say y guma#a gum a#a ng par paraan aan ka kaysa ysa mga mak maka$) a$)iyo iyos s sa paggamit ng mga bagay ng mundong ito.

  6 At nagpatuloy si Hesus sa pagsasalita, pagsasalita, *(aya *( aya%t %t sin sinasa asabi bi ko sa iny inyo, o, gam gamiti itin n nin ninyo yo ang kay ayam aman anan an ng mu mund ndon ong g it ito o sa pa pagg gga# a#a a ng mab abut utii sa in inyo yong ng mg mga a kap ap# #a up upan ang g kung maubos mau bos na iyo iyon n ay tan tangga ggapin pin naman kayo sa tahanang #alang hanggan. =G6 Ang mapa ma pagk gkak akat ati# i#al alaa aan n sa ma mali liit it na ba baga gay y ay mapagkakati#alaan din sa malaking bagay9 ang mandaraya sa maliit na bagay ay mandaraya rin sa mal malaki aking ng bag bagay ay.. ==6 (a (aya ya ku kung ng hin hindi di kay kayo o mapa ma pagk gkak akat ati# i#al alaa aan n sa mg mga a kay ayam aman anan an ng mundon mun dong g ito ito,, si sino no ang mag magtit titi#a i#ala la sa iny inyo o ng tunay tun ay na ka kayam yamana anan1 n1 =@6 At ku kung ng hin hindi di ka kayo yo mapagkak mapag kakati#a ati#alaan laan sa kayam kayamanan anan ng iba, sino ang an g ma magb gbib ibig igay ay sa in inyo yo ng ta tala laga gang ng pa para ra sa inyo1 =B6 *0alang aliping maaaring maglingkod nang nan g sab sabay ay sa dal dala#a a#ang ng pan pangin ginoon oon sap sapagk agkat at kamumuhian niya ang isa at iibigin ang ikala#a, paglilingkuran nang tapat ang isa at hahamakin ang ikala#a. Hindi kayo maaaring maglingkod ng saba sa bay y sa )i )iyo yos s at sa ka kaya yama mana nan. n.+ + = =66 Na Nang ng marinig ito ng mga Pariseo, kinutya nila si 4esus sapagkat sapag kat sakim sila sila sa salap salapi. i. =?6 (aya%t (aya%t sinabi niya sa kanila, *Nagpapanggap kayong matu#id sa harap ng mga tao, ngunit alam ng )iyos ang nilala nil alaman man ng iny inyong ong mga pus puso. o. !ap !apagk agkat at ang itinuturing na mahalaga ng mga tao ay kasuklam$ suklam sa paningin ng )iyos.

Mensahe ng Butil ng Kape *'he !tory o a Carrot, Egg, and a Coee /ean+ /ean+ 5Isinalin sa Filipino ni 0illita A. Enri;o6 Isang ara#, habang nagbubungkal ng lupa ang magsas mag sasak aka, a, nar narini inig g niy niyang angnag nagmam mamakt aktol ol ang kan aniiyang anak na lalaki. Nari rin nig nitong binabanggit ng kaniyang anak ang hirap at pagod na nararan nararanasan asan sa pagsasaka pagsasaka at pagbubungkal pagbubungkal ng bukirin.

 

Ayon pa sa anak , nararamdaman niya na makatarungan ang kaniyang buhaydahil sa na na narar raran anas asan an ni niya ya.. !a pa pagk gkak akat atao aong ng tiningnan tini ngnan ng ama angan anganak ak at tina tina#ag #ag papunta sa kusina.

hindi hirap iyon iy on,, niya

Nilagyan ng ama ang tatlong palayok ng tubig at saka sak a isi isinal nalang ang sa apo apoy y.0 .0ala alang ng nar narini inig g na ano mang salitaan sa mga oras na yaon. Hinayaan lama la mang ng ni nila la an angn gnak akas asal alan ang g na mg mga a pa pala layo yok. k. Hind Hi ndii na nagt gtaga agal, l, kum umul ulo o an ang g tu tubi big. g. !a un unan ang g palayok , inilagay ng ama ang carrot. !a pangala#a naman ay mg mga a it itlo log. g. !a pa pang nghu huli li,, bu buti till ng ka kape pe an ang g inilahok. *!a tingin tingin mo, ano ang maaaring maaaring mangyari mangyari sa carrot, itlog at butil ng kape na aking inilahok1+ tanong ng ama.

at manipis na balat bilang proteksiyon sa likidong nasa na sa lo loob ob ni nito to,, ay na nagi ging ng ma mati tiga gas s ma mata tapo pos s mapakuluan. !amantala, ang butil ng kape nang ito ay mailahok sa kumukulong tubig ay natuna# ngunit kapalit nito ay karagdagang sangkap na magpapatingkad dito. *Alin ka sa kanila1 tanong ng ama sa anak. *Ngayon, nais kong ikintal mo ito sa iyong isipan, ang kumukulong tubig ay katumbas ng suliranin sa buhay. (apag ito ay kumatok sa ating pinto, paano ka tutugon1 Ika# ba ay magiging carrot, itlog o butil ng kape1+ usal ng ama. *Ika# ba ay magiging carrot na malakas sa una subalit nang dumating ang pagsubok ay naging mahina mah ina1 1 : ka kaya ya nam naman an ay mag magigi iging ng tul tulad ad ng itlog na ang labas na balat ay nagpapakita ng kabu ka buti tiha han n ng pu puso so su suba bali litt na naba bago go ng in init it ng

*Ano ang iyong napuna1+ bulong ng ama.

kumukulong tubig1 Ang itlog ay nagpapaalala na minsan may mga taong sa una ay may mabuting puso subalit kapag dumaan ang pagsubok tulad ng sig sigalo alott sa pam pamily ilya a o mga kaibiga kaibigan, n, sil sila a ay nagkakar nagk akaroon oon ng tigas ng kalo kalooban oban upang hind hindii iga#ad ang kapata#aran sa nagkasala. : maging tulad ka kaya ng butil ng kape na nakapagpabago sa kumukulong tubig1 (apuna$puna na sa tulong ng butil ng kape, nadagdagan ng kulay at bango ang kumukulong tubig,+ pali#anag ng ama.

Napansin ng anak na ang carrot ay lumambot. Inutusan naman siya ng ama na kunin ang itlog

*(ung ika# ay tulad ng butil ng kape, ika# ay magiging matatag sa oras ng pagsubok. Higit sa

at ha hati tiin in it ito o. a ata tapo pos s ma maba bala lata tan n an ang g it itlo log, g, napansin niya na buo at matigas na ito dahil sa pagkakalaga.

lahat, ik lahat, ika# a# mis mismo mo ang mag magpap papaba abago go sa mga pangyayari sa paligid mo,+ dagdag na pali#anag ng ama.

*Higupin mo ang kape,+ utos ng ama.

*Paano mo ngayon hinaharap ang mga suliranin sa iyong buhay1+ Ika# ba ay sumusunod lamang sa kun ung g an ano o an ang g id idin inid idik ikta ta ng si sit# t#as asyo yon n o nagsusumikap kang maging matatag sa harap ng mga pag pagsub subok. ok. "ay "ayund undin, in, pat patulo uloy y ka rin ban bang g lumilikha ng positibong pagbabago na dulot ng di magagandang pangyayari1

*aluluto1+ kibit$balikat na tugon ng anak. akalipas akali pas ang dal dala#a a#ampu mpung ng min minuto uto,, ina inalis lis ng ama ang mga baga at pinalapit ang anak sa mga palayok. *)amhin mo ang mga ito,+ hikayat ng ama.

*/akit po1+ nagugulumihanang tanong ng anak. Nagsimulang magpali#anag ang ama tungkol sa dinaan din aanang ang pro prose seso so ng car carro rot, t, itl itlog, og,at at but butil il ng kape. Pare$pareho itong inilahok sa kumukulong tubig subalit iba$iba ang naging reaksiyon. Ang carrot na sa una ay matigas, malakas, at tila di ma mati titi tina nag g suba bali litt ma mata tap pos ma maiila lah hok sa kum umuk ukul ulon ong g tu tubi big g ay na nagg ggin ing g ma mala lamb mbot ot na kumakata#an sa kahinaan. Ang itlog na may puti

*(aya anak, ika# ba ay carrot , itlog, o butil ng kape1+ tanong muli ng ama.

 

Ngumiti ang anak, kasunod ang tugon < *ako ay magiging magig ing butyl ng kape...+ kape...+ katu katulad lad mo mahal na ama.

Ang Kuwintas ni "uy de aupassant !iya%y isa sa magaganda%t mapang map anghal halina inang ng bab babae ae na sa pag pagkak kakama amali li ng tadhana ay isinilang sa angkan ng mga tagasulat. Puma may yag siy iyan ang g pa pak kas asal al sa isa sang ng ab aban ang g tagasulat tagas ulat sa (ag (aga#aran a#aran ng Inst Instruksy ruksyon on Pub Publik liko o sapagkat #alang paraan upang siya%y makilala, panuyuan, bigyan ng dote, at pakasalan ng isang mayaman at tanyag na lalaki. Pangkarani#an lamang ang mga isinusuot niyang damit dahil sa hindi niya kayang magsuot ng magagara. Hindi siya maligaya. maligaya. !a paki paki#ari #ari niya%y alangan sa kaniya ang lalaking nakaisang$ dib ibd dib sa sapa pag gkat sa mga ba bab bae ay #al alan ang g pagk pa gkak akai aiba ba$i $iba ba ng ka kata tayu yuan an sa bu buha hay y. An Ang g gand ga nda% a%tt al alin indo dog g ay sa sapa patt na up upan ang g ma magi ging ng kapa ka pant ntay ay ng si sinu numa mang ng ha hama mak k na bab babae ae an ang g isan is ang g ba baba bain ing g na nagm gmul ula a sa pi pina naka kada daki kila lang ng angkan. Ang isang babaing nagbuhat sa karani#ang angkan ay magiging kasinghalaga ng mga maharlika sa pamamagitan ng pinong asal at pag pag$uu $uugal gali, i, pag pagkak kakaro aroon on ng pan pang$u g$una# na#a a sa tuna tu nay y na ka kahu hulu lugan gan ng ma maga gara ra at ma maki kisi sig g at kakaibang kislap ng di#a. abis ang kaniyang pagdurusa at pagh pa ghih ihin inag agpi pis s da dahi hill ma may y pa pani nini ni#a #ala la si siya yang ng isini is inilan lang g siy siya a sa dai daigdi gdig g upa upang ng mag magtam tamasa asa ng lubos na kaligayahan sa buhay na maidudulot ng sala sa lapi pi.. a ay y ta tagl glay ay si siya yang ng al alin indo dog g na hi hind ndii nababa nab abagay gay sa ka kasal saluk ukuy uyan an niy niyang ang kal kalaga agayan yan.. Ipinaghihinagpis niya ang karukhaan ng kaniyang lumang tahanan, ang nakaaa#ang anyo ng mga dingding, ang mga kurtinang sa paningin niya ay napakapangit. alimit na sa pagmamasid niya sa babaing babain g /ri /riton ton na siy siyang ang aban ab ang g pa pang ngan ang gai aillan ang gan nak aka adarama siya ng napuputos ng lumbay ang

gumaga gum aganap nap ng ila ilang ng niya sa bu niya buha hay y ay panghihinayang at kaniyang puso kapag

naiisip ang mga pangarap niya sa buhay na hindi yata yat a mag magkak kakar aroon oon ng ka katup tupara aran. n. Nag Naglal lalaro aro sa kani ka niya yang ng ba bali lint ntat ata# a# an ang g an anyo yo ng ta tahi himi mik k na tanggapang nasasabitan ng mamahaling kurtina, pinali pin alili# li#ana anag g ng mat matata atangk ngkad ad na kan kandil diler erong ong bron ons se at may nagtata tan nod na dala#ang naglalakihang bantay na dahil sa init ng pugon ay naka na katu tulo log g na sa da dala la#a #ang ng ma mala laki king ng si sily lyon on.. Naii Na iis sip ni niya ya an ang g mah ahah ahab aban ang g bul ul#a #aga gan ng naga na gaga gaya yaka kan n ng mg mga a se seda dang ng te tela la ng un unan ang g panah aho on na nag ags sisilbing palamuti, mga mamahaling kasangkapan na ang mga hi#aga at kababa kab abalag laghan han ay #al #alang ang kap kapant antay ay na hal halaga aga,, mga silid$bihisang marangya at humahalimuyak sa bango, mga taong tanyag na pinagmimithing maki ma kila lala la ng ba bala lana na at ma maki kiki kisi sig g na gi gino noon ong g pinanan anab abiikang karinggan ng pap apu uri at pinaglulunggatian ng kababaihan. !a hapunan, sa tu#ing uupo siya kaharap ang asa#a sa harap ng mesang nalalatagan ng isan is ang g ka kayo yong ng pa pans nsap apin in na ta tatl tlon ong g ar ara# a# na nang ng gin inag agam amit it ay ib iba a an ang g la lama man n ng kan aniy iyan ang g kaisipan. kais ipan. (ahit na nariri naririnig nig niya ang malugod na pagsasabi ng asa#a pagkabukas ng supera ng *A, *A, ang masarap na potau$eu2 Ay#an nga ba kung may masarap pa riyan2+ Ang nasa isip niya sa mga mg a ga gayo yong ng sa sand ndal alii ay an ang g na naka kaka kain ingg ggit it na masarap na hapunan, ang mga nagkikinangang kub ubye yert rtos os at an ang g ma mara rang ngya yang ng ka kapa pali ligi gira ran. n. (aagad na naiisip din niya ang mga malinamnam na pa pagk gkai ain ng nak akal alag agay ay sa ma mag gag agan anda dang ng ping pi ngga gan. n. Na Naii iisi sip p di din n ni niya ya an ang g mg mga a pa papu puri ring ng ibinubulo ibinub ulong ng sa kan kaniya iya na ku kun# n#ari ari%y %y hin hindi di niy niya a napapansin ngunit sa katotohanan ay nakakikiliti sa ka kaniy niyang ang dam damdam damin in sam samant antala alang ng nil nilala alasap sap niya ang malinamnam na mamula$mulang laman ng isda o kaya%y pakpak ng pugo. !a paki#ari niya%y iniukol siya ng tadhana na magkaroon ng mga bagay na lubhang malapit sa kaniyang puso katulad ng magagarang damit at mga hiyas ngunit #ala siya ng mga iyon. abis ang pagmimithi niyang masiyahan siya, maging kahali$h kaha li$halina alina,, kaib kaibig$ib ig$ibig, ig, magin maging g tampu tampulan lan ng papuri at pangimbuluhan ng ibang babae. ay isang naging kaklase siya sa kumbe ku mbento nto na nag naging ing ka kaibi ibigan gan niy niya. a. ay ayama aman n iyon. )ati%y malimit niyang dala#in ang kaibigan

 

ngunit nitong mga huling ara# ay ini#asan na niya ni yang ng du duma mala la# # ro roon on sa sapa pagk gkat at la lalo lo la lama mang ng tumitindi tumi tindi ang kapi kapighati ghatiang ang kani kaniyang yang nadar nadarama ama sa kaniyang pag$u#i pagkatapos ng pagdala#. Isang Isan g ga gabi bi%y %y ma masa saya yang ng du duma mati ting ng an ang g kaniyang kani yang asa#a asa#a.. /uong pagm pagmamalak amalaking ing inia iniabot bot sa kaniya ang ha#ak na malaking sobre. *Para sa iyo ito,+ ang sabi sa kaniya. (aa aag gad ni niya yang ng in inab abot ot an ang g sob obrre at nagmam nag mamada adalin ling g pin pinuni unitt ang dul dulo o nit nito. o. Nab Nabasa asa niya ang nakalimbag na mga salitang7 *alugod na in inaa aany nyay ayah ahan an ng i ini nist stro ro ng In Inst struk ruksy syon on Publiko at ni "ng. "eorge Jamponneau sina ". at "ng. "n g. o ois isel el sa is isan ang g ka kasa sayah yahan ang g id idara araos os sa palasyo ng inisteryo sa unes ng gabi, Enero =.+ !a halip na matu#a na siyang inaasahan ng lal lalaki aki ay pad padabo abog g na ini inihag hagis is ng kan kaniya iyang ng asa sa# #a sa ib ibab aba# a# ng mes esa a an ang g paa aan nya yay ya. /umubulong na sinabing ano ang gaga#in niya rito. *ahal,, ak *ahal akala ala ko ko%y %y ikatutu ikatutu#a #a mo ang pagkakakuha ko sa paanyaya. Nais ko lamang na malibang ka, kailanma%y hindi ka nakapaglilibang at naisip kong ito%y isang mabuting pagkakataon para sa iyo. Nagnanais makadalo ng lahat kaya%t lubha akong nahirapang makakuha ng paanyaya. atataas na tao sa pamahalaan ang inanyayahan at dadalo. Piling$pili lamang ang mga panauhin. Hindi si Hindi sila la nag nagbig bigay ay ng mar marami aming ng paa paanya nyaya ya sa mga tagasulat.+ Pag agal alit it na pi pina nagm gmas asda dan n ng bab babae ae an ang g asa sa# #a at pa paya yam mot na sin inab abin ing, g, *Ano an ang g isasampay isas ampay ko sa aking likod1+ likod1+ Naging pauntol$ pauntol$ unto un toll an ang g sa sago gott ng la lala laki ki da dahi hill sa hi hind ndii ni niya ya kaagad naisip iyon. *Par ara a sa ak akin in ay ma maga gand nda a an ang g da dami mitt mong isinusuot kung pumapasok tayo sa teatro kaya maaari na iyon.+ Nagulu Nagu lumi miha hana nang ng na napa pahi hint nto o an ang g la lala laki ki nan ang g makita niyan ang g umiiyak ang asa#a. Naitanong niya kung ano ang nangyayari rito.

Pinagsikapan Pinagsik apan ng babai babaing ng mapag mapaglaban labanan an ang paghihinagpis at nang huminahon na siya%y sumagot, *0ala2 0ala akong damit na maisusuot kaya hindi ako makadadalo sa kasayahang iyan. Ipamigay mo na lang ang paanyaya sa isa mong kas asam amah ahan an na ma may y na nak kah ahan anda dang ng da dami mitt na isusuot ang asa#a.+ 0al alan ang g ma mala lama mang ng ga ga#i #in n an ang g la lala laki ki,, pagk pa gku u#a #a%%y nang na ngus usap ap sa asa# as a#a, a, *Hin inta tay y, athilde, tingnan muna natin. !a palagay mo%y mag agk kano ang mag agiiging halaga ng isang bestidong magiging kasiya$siya sa iyo at maaari mo pang gamitin sa mga ibang pagkakataon1+ Nag$isip sumandali si athilde. abilisang guma#a siya ng pagtataya kung magkano ang maaa ma aari ri ni niyan yang g hi hing ngin ing g ha hala laga ga sa ma mati tipi pid d na asa#a nang hindi masindak ito at tumanggi. Nag$ aatubi aat ubili li siy siyang ang sum sumago agott ng *H *Hind indii ko nat natiti itiyak yak ang halaga, ngunit sa palagay ko%y maaari na ang apat na raang prangko. prangko.+ + Natigilan sumandali ang lalaki at baha ba hagy gyan ang g na namu mutl tla a sa sapa pagk gkat at an ang g na nati titi tipo pon n niyang gayong halaga ay ipambibili niya ng isang baril na pang$ibon. /inabalak niyang mamaril ng ibon ibo n sa (a (apat pataga agan n ng Nan Nanter terre re sa dara daratin ting g na tag$ar tag $ara# a#.. !as !asama ama siy siya a sa ila ilang ng ka kaibi ibigan gang g dat datii nang namamaril ng mga ibon doon. "ayunpa "ayun pama man n ay si sina nabi bi ni niya ya sa as asa# a#a, a, *Ayos na, ibibigay ko sa iyo ang apat na raang prangko. /umili ka ng isang bestidong maganda.+ alapit na ang ara# ng saya#an ngunit #ar arin ing g mal alun ung gkot si at athi hild lde, e, hin indi di siy iya a mapalag map alagay ay at til tila a may sul sulira iranin ning g gum gumugu ugulo lo sa isipan isi pan.. Nak Nakaha ahanda nda na ang bes bestid tidong ong kan kaniya iyang ng gagamitin. Napansin ito ng lalaki at isang gabi%y inusisa ang asa#a. *agtapat ka sa akin, anong nangyayari nangy ayari sa iyo1 'atlon 'atlong g ara# nang kak kakaiba aiba ang kilos mo.+ Payamot na sumagot ang babae, *abuti pa kaya%y hu#ag na akong dumalo sa saya#an. 0ala man lamang akong maisusuot kahit isang hiyas. agmumukha akong kaa#a$a#a.+

 

*&song$uso ang mga sari#ang bulaklak sa ganitong panahon. aaaring iyon ang isuot mo. !apat na ang sampung prangko upang makabili ka ng dala#a o tatlong ta tlong alehandriya.+ 0aring hindi sang$ayon ang babae at ang sabi sa bi,, *Hi Hind ndi2 i2 0al ala a na nang ng kah ahab abag ag$h $hab abag ag na kalagayan kal agayan kung hind hindii magmu magmukhang khang maralita sa gitna ng mga babaing maykaya sa buhay.+

salami sala min. n. Pag agka kara raan an ay na nag$ g$uu uuli lik$ k$ul ulik ik si siya yang ng nagtanong, *Ipahihiram mo ba ito, ito lamang1+ *:o :o,, ma mang ngya yari ri pa pa1+ 1+ a ahi higp gpit it na ni niya yaka kap p ni ath a thil ilde de an ang g kai aibi biga gan, n, pi pinu nupo pog g ng ha hali lik k at maligayang nagpaalam dito.

Napabulalas ang lalak Napabulalas lalaki. i. *Napakahanga *Napakahangall mo2 /akit hindi mo hanapin ang kaibigan mong si adame Forestier. Humiram ka ng ilang hiyas sa kaniya. Hindi kaniya marahil tatanggihan dahil sa matalik mo siyang kaibigan.+ Napasiga# sa tu#a si athilde, *:o nga, hindi ko naalaala ang aking kaibigan.+

!umapi !uma pitt an ang g in inaa aasa sam m ni niya yang ng ara ara# # ng saya sa ya#a #an. n. Na Nagt gtam amo o ng ma mala laki king ng tag tagum umpa pay y si adame oisel. Nahigitan niya ang lahat ng mga baba ba bae e sa ganda, ganda, sa ra rang ngya ya,, at sa pa pagi gigi ging ng kahali$halina kaya palagi siyang nakangiti dahil sa nag$uumapa# sa puso ang kaligayahan. Napako sa kaniya ang paningin ng kalalakihan at guma#a sila ng paraan upang makilala si athilde. Ninais siya si yang ng ma maka kasa saya ya# # ng la laha hatt ng ka kaga# ga#ad ad ng gabinete. Nag$ukol sa kaniya ng pansin pati ang ministro.

Nagtun Nagt ungo go ki kina nabu buka kasa san n sa ka kaib ibig igan an si aht a htil ilde de.. Ip Ipin inag agta tapa patt ni niya ya ri rito to an ang g ka kani niya yang ng

/uong pagkahaling siyang nakipagsaya#, lasing na lasing sa kalu#alhatian ng tagumpay na

proble prob lema ma.. 'in inun ungo go ni a ada dame me For ores esti tier er an ang g taguan ng kaniyang mga hiyas at kinuha mula rito ri to an ang g is isan ang g ka kaho hon. n. /i /inu nuks ksan an ang ka kaho hon n at pinamili ang kaibigan,

tinamo sa pamumukod ng kaniyang kagandahan.  'ila siya lumulutang lumulutang sa ulap dahil dahil sa paghanga ng laha la hatt sa kan aniy iya a na na napa paka kata tami mis s at #a #ala lang ng katumbas sa puso ng isang babaing katulad niya.

*amili ka, mahal.+ Ang un una a niyan ang g nakita%y ang ilang pulser pul seras, as, ang sum sumuno unod d ay isa isang ng ku ku#in #intas tas na perlas at pagkaraan ng isang krus na /enesiyanong ginto na may mahahalagang bato at tal talaga agang ng kah kahang anga$h a$hang anga a ang pag pagkak kakaya ayari. ri. !inu !i nubo bok k ni niya yang ng is isuo uott an ang g hi hiya yas s sa ha harap rap ng salamin, nagbabantulot siya at hindi mapagpasyahan kung ang mga iyon ay isasauli o hindi. Paulit$ulit siyang nagtatanong sa kaibigan, *0ala ka na bang iba pa1+ *Aba Aba,, may mayro roon on pa2 am amili ili ka ka,, hin hindi di ko alam kung alin ang ibig mo.+ 0alang ano$ano%y may napansin siyang isang kahong nababalot ng itim na satin, nasa loob nito ang isang isang ku#intas ku#intas na di diya yama mant nte e na lu lubh bhan ang g kah ahan anga ga$h $han anga ga.. !umasal ang tibok ng kaniyang puso at nangin nan gingin ginig ig ang mga ka kamay may na din dinamp ampot ot ang ku#intas. Isinuot niya ang ku#intas sa ibaba# ng kaniyang damit na may kataasan ang pinakaleeg. ahaba aha bang ng sa sand ndal alin ing g na nalu luno nod d si siya ya sa kaligayahan sa pagmamalas sa sariling alindog sa

ag$iikaapat na ng madaling ara# nang sila si lang ng ma mag$ g$as asa# a#a a ay um umu# u#i. i. Ha Hati ting ngga gabi bi pa lama la mang ng,, an ang g as asa# a#a a ni niya ya ka kasa sama ma ng ta tatl tlon ong g lalaking ang mga asa#a%y nagpapakalunod din sa kaligayahan, ay nakatulog na sa isang maliit na tanggapan. Ibinalabal ng asa#a sa balikat ni athilde ang isang abang panggina# na ginagamit ng mga karani#ang tao, isang panggina# na nakapupus naka pupusya# ya# sa karan karangyaan gyaan ng panan pananamit amit ni athilde. athi lde. )inamdam niya ang pagka pagkakar karoon oon ng abang aba ng pan panggi ggina# na# at nin ninais ais niy niyang ang mak makata atalil lilis is agad upang hindi siya maging kapansin$pansin sa iban ib ang g ba baba bain ing g du duma malo lo na na nags gsis isip ipag agsu suot ot ng mamahalin nilang balabal. Pinigil siya ng lalaki, *Hintayin mo ako rito sandali, sanda li, sisipunin sisipunin ka sa labas labas.. 'ata#ag ako ng sasakyan.+ Ngunit hindi niya pinansin ang asa#a at nag nagdud duduma umali li siy siyang ang nan nanaog aog sa hag hagdan danan. an. Hindi sila nakakita ng sasakyan sa lansangan at sila%y nagsimulang maghanap. 'inahak nila ang daang patungo sa pampang ng ilog !eine.

 

(ap#a sila kumikinig sa gina# at pinana#an na ng pag$asang makakita pa ng kanilang masa ma sasa saky kyan an.. !a #a #aka kas s ay na naka katag tagpo po si sila la sa daungan ng isa sa matatandang dokar na dahil sa ikinahihiya ang karalitaan sa li#anag ng ara# ay sa pag pagka kagat gat ng dil dilim im lam lamang ang nak nakiki ikita ta sa mga lansangan ng Paris. Pagkahatid sa kanila ng matandang dokar sa kan anil ilan ang g ti tini niti tirh rhan an ay ma malu lung ngk kot si sila lang ng umakyat sa hagdanan. 'apos na ang maliligayang sandal san dalii ka kay y at athil hilde. de. !a lal lalaki aki nam naman an ay #a #ala la siyang iniisip kundi kailangan niyang makasapit sa (aga#aran sa ganap na ika$=G7GG ng umaga. Hinubad Hinuba d ng bab babae ae sa har harap ap ng sal salami amin n ang an g ka kani niya yang ng ba bala laba ball up upan ang g mi mins nsan an pa pang ng malasin malas in ang kan kaniyang iyang kaga kagandahan ndahan.. Napas Napasiga# iga# siya nang malakas. 0ala sa kaniyang leeg ang ku# u#in inta tas2 s2 Na Nag$ g$us usis isa a an ang g as asa# a#an ang g no noon on ay nan anga gang ngal alah ahat atii na sa pag agb bib ibiihi his. s. *Anon ong g nangya nan gyari ri sa iyo iyo1 1 /ak /akit1 it1+ + Paran arang g bal bali# i# niy niyang ang binali bin alinga ngan n ang asa asa#a. #a. *0 *0ala ala ang ku ku#in #intas tas ni ada a dame me For ores esti tier er.+ .+ An Ang g na nabi bigl glan ang g la lala laki ki%y %y napalu nap alunda ndag g hal halos os sa pag pagtay tayo. o. *Ano Ano22 Paan aanong ong nangyari1 Imposible2+ Hinanap ng mag$asa#a ang ku#intas sa kung sa saan an$$saa aan n, sa mga lup upii ng dam amiit ni athilde, sa mga lupi ng kaniyang panggina#, sa mga bulsa at sa iba pang lugar. Hin ind di ni nila la nat atag agpu puan an an ang g ku#i #int ntas as.. *Natitiyak mo bang nakasuot sa iyo nang umalis tayo tay o sa say saya#a a#an1+ n1+ ang tan tanong ong ng lal lalaki aki.. *: *:o, o, natitiyak ko, nahipo ko pa nang nasa pasilyo ako ng palasyo,+ ang tugon ni athilde. *(ung iyon nama na man n ay sa daa daan n na na#a #ala la ay di na nari rini nig g sa sana na natin ang lagapak. ay palagay akong na#ala sa dokar.+ *arahil nga. (inuha mo ba ang numero ng dokar1+ *Hindi2 At ika#, napansin mo ba1+ *Hindi rin.+ /alisang nagkatinginan ang mag$asa#a. uling nagbihis si . oisel.

*Pagbabalikan kong lahat ng pinagdaanan natin. /aka sakaling makita ko.+ Nanaog na ang lalaki lal aki.. Ang bab babae ae ay nag naghin hintay tay sa isa isang ng sil silya, ya, hind hi ndii na ni niya ya in inal alis is an ang g da dami mitt na gi gina nami mitt sa saya sa ya#a #an. n. 'il ila a na na#a #ala lan n si siya ya ng la lak kas as,, kah ahit it magtun mag tungo go sa ka kama ma upa upang ng mat matulo ulog. g. ab abis is ang kaniya kan iyang ng pan panlul lulumo umo,, na# na#ala alan n siy siya a ng sig sigla la at na#alan ng kakayahang mag$isip ng anoman. ag$iika$D7GG ag$iika $D7GG na ng umaga nang bumal bumalik ik ang lal lalaki aki.. Nan Nanlul lulupa upaypa ypay y siy siya a at ibi ibinal nalita ita sa asa# as a#a a na hi hind ndii ni niya ya na naki kita ta an ang g ku ku#i #int ntas as.. !a harap ng gayong gayong nakagigimbal na pangyayari, si athilde ay maghapong naghihintay na sapupo ng di$matingkalang pangamba. /umalik kinagabihan ang lalaki, pagod na pagod, namumutla at nanlalalim ang mga mata9 hindi niya natagpuan ang ku#intas. Pinayuhan ng lalaki ang asa#a na sumulat sa kaibigan nito at sabi sa bihi hing ng na naba bali li an ang g sa sara raha han n ng ku# u#in inta tas s at kasalukuyan pang ipinapaga#a upang magkapanahon silang makapag$isip$isip. "ina#a naman ng babae ang payo ng asa#a. Pagkalipas ng isang linggo ay lubusan na sila si lang ng pi pina nana na#a #an n ng pa pag$ g$as asa. a. !a ma maik ikli ling ng panahong iyon tumanda si . oisel nang limang taon. Nagpah Nagp ahay ayag ag an ang g lal alak akii sa as asa# a#a a na kailangang kail angang isipin nila kun kung g paano mapapalitan mapapalitan ang na#alang ku#intas. (inabukasan, ang mag$ asa#a% asa #a%y y nag nagtun tungo go sa tan tangga ggapan pan ng ala alaher herong ong nakasulat ang pangalan at direksyon sa loob ng kah ahon on ng ku# u#in inta tas. s. Hi Hina nana nap p ng al alah aher ero o sa kaniyang talaan ang sinasabing ku#intas. ku#intas. *Hindi *Hin di ak ako o ang na nagb gbil ilii ng ku# u#in inta tas s na ipinagtata ipin agtatanong nong niny ninyo, o, #ala pong nangg nanggaling aling sa akin aki n ku kundi ndi ang sisidlan sisidlan lam lamang ang,+ ,+ ang #i #ika ka ng alahero kay adame oisel. Pinuntahan ng mag$ asa# as a#a a an ang g la laha hatt ng mg mga a ma magh ghih ihiy iyas as up upan ang g makakita ng katulad ng na#ala na ang anyo ay buong pagsisikap na inalala samantalang kap#a sila nanlulupaypay sa pagkabigo at paghihirap ng kalooban.

 

Nakatagpo sila sa isang tindahan sa Palais Joyal ng isang tuhog ng diyamanteng sa palagay nila nil a ay ka katul tulad ad ng kan kanila ilang ng pin pinagh aghaha ahanap nap na ku# u#in inta tas. s. Na Nagk gkak akah ahal alaga aga it ito o ng ap apatn atnap apun ung g libong libo ng prang prangko, ko, ngunit ibibigay ibibigay na sa kan kanila ila sa halagang tatlumpu%t anim na libo. Pinakiusapan ng ma mag$ g$as asa# a#a a an ang g ma may y$a $ari ri ng ti tind ndah ahan an na hu#ag munang ipagbili ang ku#intas sa loob ng tatlong ara#. Pinakiusapan din nila ang may$ari ngtindahan na kung sakaling bago magtapos ng bu#an ng Pebrero ay makita nila ang na#a#alan na#a #alang g ku ku#inta #intas, s, matap matapos os nila nilang ng bayar bayaran an ang bagong ku#intas ay bibilhin itong muli ng may$ari ng tindahan sa halagang tatlumpu%t apat na libong prangko. ay na ay nama mana nang ng la labi bing ng#a #alo long ng li libo bong ng prangko si . oisel sa namatay na ama. Hiniram niya ang kapu kapupunan punan nito. "ayon din ang gina#a ng la lala laki ki.. (un ung g ka kani ni$k $kan anin ino o si siya ya na nang nghi hira ram, m, lumagda sa mga kasulatan, pinasok kahit na ang mga mg a gip ipit it na kas asun und dua uan, n, kum umu uha ng mg mga a patubuan at pumatol sa lahat ng uri ng manghuhuthot. Inilagay Inilag ay niy niya a ang buong buh buhay ay niy niya a sa alan al anga gani ning ng kat atay ayua uan, n, na naki kipa pags gsap apal alar aran an sa paglag pag lagda da sa gay gayong ong hin hindi di niy niya a nat natiti itiyak yak ku kung ng matu ma tutu tupa pad d o hi hind ndii an ang g ni nila lagd gdaa aan n at ng ngay ayo% o%y y nang na nggi gigi gipu pusp spos os si siya ya da dahi hill sa mg mga a hi hira rap p na maaa ma aari ri pa ni niya yang ng sa sapi piti tin, n, ng na nak kaa aamb mban ang g pagdurusa ng pangitain ng bukas na puspos ng pags pa gsas asal alat at at pa pagh ghih ihir irap ap ng ka kalo loob oban an.. Na Nang ng matipon nang lahat ang halagang kinakailangan ay tinungo ni . oisel ang tindahan ng ku#intas at ibinagsak sa mesang bilangan ng may$ari ng tindahan ng mga hiyas ang tatlumpu%t anim na libong prangko. alami ala mig g an ang g pa pagt gtan angg ggap ap ni a ada dame me For ores esti tier er ka kay y a ath thil ilde de na nang ng is isau auli li ni niya ya an ang g ku# u#in inta tas. s. Na Nags gsal alit ita a it ito o sa tu tuyo yott na ti tini nig g ng *Is *I sin inau auli li mo sa sana na ag agad ad an ang g ku# u#in inta tas, s, ba bak ka sakaling kinailangan ko ito.+ Hindi na binuksan ng kaibigan ang kahon ng ku#intas ku#intas.. Naisip ni atilde na kun ung g sa sak kal alin ing g na naha hala lata ta ng ka kaib ibig igan an an ang g pagkakapalit ng ku#intas, ano kaya ang aakalain at sasab sasabihin ihin nito sa kani kaniya1 ya1 Hind Hindii kaya iisiping iisiping siya%y magnanaka#1

Ngayo%y lubos na nauna#aan ni athilde athilde ang mamuhay sa gitna ng tunay na karalitaan. Nabigla man siya sa bagong papel na kailangan niya ni yang ng ga gamp mpan anan an ay ti tina nang ngga gap p ni niya ya iy iyon on at buong tatag na ginampanan. )apat mabayaran ang napakalaki nilang pagkakautang. Pinaalis nila ang kanilang utusan, lumipat ng ibang tirahan, nagtiis sila sa pangungupahan sa isang maliit na silid sa kaituktukan ng isang bahay$paupahan. Naranasan ni athilde ang mabibigat na ga#ain9 ang nakayayamot na pangangasi#a sa kusina, paghuhugas ng mga pingggan, paglilinis ng mga kaldero at ka#aling mam ama antika, paglal pag lalaba aba ng mga dam damit, it, man mantel tel,, se serbi rbilye lyeta ta at pamunas. Ipina Ipi napa pana naog og ni niya ya sa lan ansa sang ngan an an ang g kanila kan ilang ng ka kakan kaning ing bab baboy oy sa tu#ing tu#ing uma umaga ga at nagpapanhik siya ng tubig na gamit nila sa itaas. !uot niy !uot niya a ang pan panana anamit mit ng pan pangk gkaran arani#a i#ang ng babae, siya%y nagtutungo sa tindahan ng prutas, de lat lata, a, at sa mag magka kakar karne. ne. Nakasabi Nakasabitt sa isa isang ng bras br aso o an ang g pa pang ngna nan, n, na naki kiki kipa pagt gta# a#ara aran n si siya ya,, nilala nil alait it at ipi ipinak nakik ikipa ipagla glaban ban ang kak kakara arampo mpott niyang niyan g pamal pamalengk engke. e. ay pagk pagkakaut akautang ang sila silang ng binabayaran nang bu#anan, may pina pi nagk gkak akau auta tang ngan an sila si lang ng pina pi naki kiki kius usap apan an,, humihingi ng kaunti pang panahon sa pagbabayad. Pag agsa sapi pitt ng ga gabi bi,, ha haban bang g ma maag aga a pa pa%y %y inaayos na ni . oisel ang talaang tuusan ng sinumang mangangalakal na nangangailangan ng gayong paglilingkod at sa kalaliman ng gabi sa hala ha laga gang ng li lima mang ng se sent ntim imos os is isan ang g pa pahi hina na na gina gi naga ga#a #a na nama man n ni niya ya an ang g mg mga a sa sali lin n ng mg mga a katha.  'umagal ng sampung taon ang ganito  'umagal nilang pamumuhay na mag$asa#a. !a #akas ay nabaya nab ayaran ran din nil nila a ang buo buong ng pag pagka kakau kautan tang, g, kasama na ang mga tubo at nagkapatong$patong na tubo ng mga tubo. ukhang matanda na ngayon si adame ois o isel el.. Is Isa a na si siya yang ng tu tuna nay y na ba baba bae e ng mg mga a marali mar alitan tang g tah tahana anan n < mat matipu ipuno no ang ka kata# ta#an, an, matigas ang mga laman at magaspang ang mga kamay kama y na namum namumula. ula. Nakasabog Nakasabog ang kan kaniyang iyang

 

buhok at patab buhok patabingi ingi ang kani kaniyang yang saya. atin atinis is ang kaniyang tinig. Nanlalamira ang sahig kung siya%y mag$isis. Paminsan$minsan, kung nakaalis na ang asa asa#a #a pat patung ungong ong opi opisin sina, a, si ad adame ame oisel ay nauupo sa tabi ng bintana. Pinagbabalikan niya sa gunita ang napakasayang gabi ga bing ng iy iyon on na ma mala laon on na nang ng na naka kali lipa pas. s. An Ang g

*Naaalaala *Naaala ala mo pa ba ang hiniram hiniram kong ku#intas na diyamanteng isinuot ko sa saya#an sa kaga#aran1+

k aniiya an yang ng atknaging agan ag and dah ahan ang g na nag gin ing g siya%y tam ta mpo pok k sa saya#an dahilan upang maging tampulan ng paghanga.

iyon.+

Ano ang maa maaari aring ng nan nangya gyari ri ku kung ng hin hindi di na#a na #ala la an ang g ku# u#in inta tas1 s1 !i !ino no an ang g na naka kaaal aalam am1 1  'unay  ' unay na ang buhay ay kakat#a at mahi#aga2 !ukat !uk at ang isang mal maliit iit na bag bagay ay upa upang ng tay tayo%y o%y mapahamak at mapabuti2 Isang Isan g ara ara# # ng i ing nggo go,, sa sama mant ntal alan ang g si ath a thil ilde de ay na nagl glal alak akad ad sa Ch Cham amps ps El Elys ysee ees, s, naglil nag lili#a i#ali# li# nam naman an siy siya a pag pagkat katapo apos s ng isa isang ng linggong linggo ng sin singka gkad d ng mga ga#ain ga#ain sa bah bahay ay ay namataan niya ang isang babaing may akay$akay na bata. Ang babae%y si adame Forestier, bata pa rin ang anyo, maganda pa ring katulad ng dati at taglay pa rin ang panghalina. Nakangiti niyang sinalubong ang kaibigan at binati. *agandang ara# sa iyo, 4eanne.+ abis na na nagt gtak aka a si a ada dame me For ores esti tier er.. Hi Hind ndii si siya ya nakilala nito at pinagtakhan ang palagay sa loob na pagbati sa kaniya ng isang maralitang babae. Pauntol$untol na #ika nito, *Ngunit ginang, Pauntol$untol hindi ko kayo nakikilala. arahil ay nagkakamali kayo.+ *Hindi2 Ako%y si athilde oisel.+ Napabulalas ang kaibigan. *:, kaa#a$a#a kong atilde2 (ay laki ng ipinagbago mo2+ *:o nga, mahabang panahon ang ipin ip inag agti tiis is ko ng hi hirap rap mu mula la na nang ng hu huli li na nati ting ng pagkikita, pagki kita, at labi labis s na kal kalungk ungkutan utan ang dinan dinanas as koK at ika# ang dahilan ng lahat. Napamulagat si adame Forestier, *)ahil sa akin2 Paano nangyari iyon1+

*:o, ay ano1+ *An Ano o pa pa,, na nai# i#al ala a ko an ang g ku# u#in inta tas s na

*Anong ibig mong sabihin1 Isinauli mo sa akin ang ku#intas1+ *Isinauli ko sa iyo ang isang ku#intas na katulad na katulad ng hiniram ko sa iyo. !ampung taon kaming nagbayad ng mga utang. Alam mo namang hindi madali sa katulad naming mahirap ang gayong bagay. Ngunit nakalipas na ang lahat ng iyon at ngayon ay ay galak na galak na ako.+ ako.+ Natigilan si adame Forestier. *!abii mo *!ab mo%y %y bu bumi mili li ka ng ku# u#in inta tas s na diyamante na ipinalit mo sa hiniram mo sa akin na nai#ala mo1+ *:o :o,, sam amak akat atu u#i #id d ay hi hind ndii mo pa pala la napansin. 'alagang kamukhang$kamukha iyon ng hiniram ko sa iyo.+ Ngumiti si atilde nang may pagmamalaki, isang ngiting puspos ng ka#alang$ malay katulad ng ngiti ng isang paslit. Nabagbag nang gayon na lamang ang kalooban ng kaibigan. *:, ka *:, kahab habag$ ag$hab habag ag ko kong ng at athil hilde2 de2 Ang ipinah ipi nahira iram m ko kong ng ku ku#in #intas tas sa iyo ay imi imitas tasyon yon lamang, pu#it lamang ng baso. Ang pinakamataas pinak amataas na maiha maihahalag halaga a roon marahil ay limang daang prangko.

Ang Kuba ng Notre a!e "Buod# ni Victor Hugo Isinalin sa Filipino ni 0illita A. Enri;o

 

!a isang mala#ak na espasyo ng (atedral nagkikita$kita ang mamamayan upang magsaya para pa ra sa *Pag agd dir iri# i#an ang g ng (ah ahan ang gal alan an+ + na isina is inasag saga#a a#a sa loo loob b ng isa isang ng ara ara# # taon taon$ta $taon. on.  'aong  ' aong =@ nang itanghal si Luasimodo < ang kuba ng Notre )ame bilang *Papa ng

pamamagitan ng paglatigo sa kaniyang kata#an. atind at indii ang sakit sakit ng ba#at ba#at lat latay ay ng lat latigo igo na ipinapalo ipin apalo sa kani kaniyang yang kata#an. kata#an. Inis Inisip ip niya ang dahila dah ilan n ng ka kaniy niyang ang pag pagdur durusa usa.. Ang lah lahat at ng iyon ay kagustuhan at ayon sa kautusan ni Frollo$ na kai kailan lanman man ay hin hindi di niy niya a nag naga#a a#ang ng tut tutula ulan n dahil sa utang na loob.

(a (aha hang ngal alan an+ + !iya dahi da hil l saitinuturing tagl ta glay ay ni niya yang ng la labi bis s na kapangitan. ang na pinakapangit na nilalang sa Paris. Nang ara# na iyon, iniluklok siya sa trono at ipinarada palibot sa ilang lugar sa Paris sa pamamagitan ng pangungutya ng mga taong tao ng nar naroro oroon on na nak nakiki ikibah bahagi agi sa ka kasiy siyaha ahan. n. Naroroon si Pierre "ringoire, ang nagpupunyaging makata maka ta at pilos pilosopo opo sa lugar lugar.. Hind Hindii siya naging matagumpay na aga#in ang kaabalahan ng mga tao sa panonood ng nasabing parada. alaki ang kaniy ka niyang ang pan panghi ghihin hinaya ayang ng sap sapagk agkat at #al #ala a man lan ang g na nag gta tang ngk kan ang g ma man noo ood d an ang g kan aniiya yang ng inihan ini handan dang g pal palaba abas. s. Hab Habang ang is isina inasag saga#a a#a ang

(asabay (asab ay ng sak sakit it na nad nadaram arama a niy niya a ay ang mat matind inding ing kiro kirott na nal nalala alasap sap sa ba#at ba#at panghahamak sa kaniya ng mga taong naroroon. Nagmakaa#a siya na bigyan siya ng tubig subalit tila bingi ang mga taong nakatingin sa kaniya < na an ang g ta tang ngin ing g gu gust sto o ay la lapa past stan anga gani nin n at pagta# pag ta#ana anan n ang kan kaniya iyang ng kah kahaba abag$h g$haba abag g na kalagayan. )umating si a Esmeralda.

mga pan panunu unuya ya ka kay y Lua Luasim simodo odo,, dum dumati ating ng ang paring si Claude Frollo at ipinatigil an ang g pagd pa gdir iri# i#an ang. g. In Inut utus usan an ni niya ya si Lu Luas asim imod odo o na bumalik sa Notre )ame na kasama niya.   !a paghahanap ng makakain, makakain, nasilayan ni ni "ringoire ang kagandahan ni a Esmeralda$ ang dalagang dalag ang manana mananaya# ya#.. Ipina Ipinasiya siya niyan niyang g sunda sundan n ang dal alag aga a sa kan aniy iyan ang g pag ag$u $u# #i. Hab aban ang g bina bi naba bagt gtas as ni a Es Esme mera rald lda a an ang g da daan an,, la laki king ng gulat gul at niy niya a nan nang g sun sungga ggaban ban siy siya a ng dal dala#a a#ang ng lalaki lal aki < sin sina a Lua Luasim simodo odo at Fro rollo llo.. !in !inubu ubukan kang g tulung tul ungan an ni "ri "ringo ngoir ire e ang dal dalaga aga sub subali alitt hin hindi di niya nakaya ang lakas ni Luasimodo kung kaya%t na#alan siya ng malay. )agli namang nakatakas si Frollo. )umating ang ilang alagad ng hari sa pangunguna ni Phoebus < ang kapitan ng mga tagapagtanggol sa kaharian.

na sumisiga# kay a Esmeralda. Esmeralda. 'ina#ag 'ina#ag siya ng babaen bab aeng g *ha *hamak mak na manana mananaya# ya#+ + at *an *anak ak ng magnanaka#.+

)inakip )inaki p nil nila a si Lua Luasim simodo odo.. !am !amant antala ala,, hatinggabi na nang pagpasiyahan ng pangkat ng mga mg a pu pulu lub bi at ma magn gnan anak aka# a# na bit itay ayiin si "ringoire. umapit si a Esmeralda sa pinuno ng pangk pan gkat at at nag nagmu mungk ngkahi ahing ng hu# hu#ag ag itu ituloy loy ang pagbitay sapagkat handa siyang magpakasal sa lalaki saang loob lamang ng apat na taon, mailigtas lamang buhay ni "ringoire sa kamatayan. Nang sumunod na ara#, si Luasimodo ay nili ni liti tis s at pi pina naru rusa saha han n sa tapa tapatt ng pa pala lasy syo o sa

umapi uma pitt an ang g da dala laga ga sa ka kani niya ya na ma may y ha#ak ha# ak na isa isang ng bas basong ong tubig. tubig. Pi Pinai nainom nom siya. !amantala, sa di kalayuan ay may babaeng bali#

(ilal (il ala a an ang g ba bab bae sa ta# a#ag ag na !i !ist ster er "udu "u dule le.. !i !iya ya ay pi pina nani nini ni#a #ala laan an na da dati ting ng mayaman subalit na#ala ang bait nang ma#ala ang an g an anak ak na ba baba bae, e, la labi binl nlim iman ang g ta taon on na an ang g nakalilipas. akaraan ang ilang bu#an, habang si a Esme Es mera rald lda a ay su suma masa saya ya# # sa ta tapa patt ng No Notr tre e )ame )am e at pin pinagk agkak akagu aguluh luhan an ng mar marami aming ng tao tao,, napaga#i ang mga mata ni Phoebus sa mapang$ akit na kagandahan ng dalaga. Nang mapuna ni a Esm Esmera eralda lda si Pho Phoebu ebus s ay nap napaib aibig ig dit dito o ang dalaga. 'ila siya na#alan ng ulirat nang kaniyang marinig ang paanyaya ng binata na magkita sila mamayang gabi upang lubos na magkakilala. !i Frollo ay nakatana# lamang mula sa tuktok ng Notr No tre e )a )ame me at na nak kar aram amda dam m ng ma mati tind ndin ing g pani pa nibu bugh gho o sa na nasa sasa saks ksih ihan an.. An Ang g kan aniy iyan ang g matinding pagnanasa kay a Esmeralda ang nag$ udyok sa kaniya na talikuran ang Panginoon at pag$aralan ang itim na mahika. ayroon siyang ma masa sama mang bala ba lak. Nais Na is ni niya yang ng sabi biha hagi gin n)ame. ang an g dalaga atng itago sak.kaniyang selda Notre Nang sumapit ang hatinggabi, sinundan niya si Phoebu Pho ebus s sa pak pakiki ikipag pagtip tipan an ka kay y a Esm Esmera eralda lda.. Haba Ha bang ng ma masa saya yang ng na nag$ g$uu uusa sap p an ang g ba bago gong ng

 

magk akil ilal ala a ay bi bigl glan ang g ma may y su sumu mung ngga gab b ng magkak saksak kay Phoebus ngunit mabilis ding naglaho ang may sala. Hinuli ng mga alagad ng hari si a Esme mera rald lda a sa pag ag$a $aak akal alan ang g si siya ya an ang g ma may y kagaga#an ng paglapastangan sa kapitan. atapos pahirapan sa paglilitis, sapilitang

mga lumusob si a Esmeralda kaya guma#a siya ng paraan upang iligtas ang dalaga. alaki ala king ng bi bila lang ng ng mg mga a lu lumu muso sob b an ang g napatay napata y ni Luasi Luasimodo modo.. Haban Habang g nagkakagulo, nagkakagulo, sina si nama mant ntal ala a ni Frol ollo lo na ma maka kala lapi pitt kay a Esmeralda. Nag$alok siya ng dala#ang

pinaako a ang hindi niy iya a gkay ina# in a#a. a. Esmeralda Pin inar arat atan ang gankasalanang din di n siy iyan ang g mangkukulam. mangkuk ulam. !iya ay nasintensiyahang nasintensiyahang bitayin bitayin sa har harap ap ng pal palasy asyo. o. )in )inala ala# # siy siya a ni Frol rollo lo sa piit pi itan an at ip ipin inag agta tapa patt an ang g pa pag$ g$ib ibig ig sa ka kani niya ya.. Nagmak Nag makaa# aa#a a ang pari na mah mahali alin n din siya at magp ma gpak akit ita a ma man n la lang ng ka kahi hitt ka kaun unti ting ng a# a#a a an ang g dallag da aga a sub ubal aliit ti tin na# a#ag ag la lam man ang g siya ni a Esmeralda ng tiyanak na monghe at pinaratangang mamamatay tao. 'umanggi siya sa lahat ng alok ni Frollo Frollo.. /ago ang pagbitay, pagbitay, inih in ihar arap ap si a Es Esme mera rald lda a sa ma maram ramin ing g ta tao o sa tapat ng Notre )ame upang kutyain. Napansin ng

pag pagpip pipili ilian an ngpinili dalaga dal aga7 mahalinang mahalin siya siy amabitay o ang mabitay1 as ni 7aang Esmeralda kaysa mahalin ang isang hangal na tulad ni Frollo. Frollo. Ini#an ni Frollo ang dalaga na kasama si !ister "udule. abis ang pagkamangha ng dala#a nang mabatid nila na sila ay mag$ina. Nakilala ni !ister "udule si a Esmeralda dahil sa ku#intas na suot ng dalaga. Ito ang kaniyang palatandaan na suot ng kaniyang anak bago ma#ala. Ninasa ni !ister "udule na iligtas ang anak subalit huli na ang lahat.

dalaga ang anyo ni Phoebus kaya isiniga# niya ang pangalan ng binata. !i Phoebus ay nakaligtas sa tangk tangkang ang pagpat pagpatay ay sa kani kaniya. ya. 'umali umalikod kod si Phoebus na tila #alang naririnig at tinunton ang bahay ng babae babaeng ng kani kaniyang yang pak pakakasa akasalan. lan. Ilang sand sa ndal ali% i%y y du duma mati ting ng si Lu Luas asim imod odo o ga gali ling ng sa tuktok ng Notre )ame patungo kay a Esmeralda gamit gam it ang tal tali. i. Hin Hinila ila niy niya a pai paitaa taas s ang dal dalaga aga patungo sa (atedral at tumatangis na isiniga# ang ka katag tagang ang *!a *!antu ntu#ar #aryo yo+. +. !i Lua Luasi simod modo o ay napaibig kay a Esmeralda nang ara# na hatiran siya ng dalaga ng tubig sa panahong #ala man lang magnasang tumulong sa kaniya. atagal na niyang pinagplanuhan kung paano itatakas si a Esmeralda sa naging kalagayan ng dalaga. /atid ni Lua Luasim simodo odo na ang dal dalaga aga ay man manana anatil tiling ing ligtas hangga%t nasa katedral. !a mga ara# na magka mag kasam sama a ang dal dala#a a#a,, mah mahira irap p para ka kay y a Esme Es mera rald lda a na ti titi tiga gan n an ang g pa pang ngit it na an anyo yo ni Luasimodo. )i nagtagal, naging magkaibigan ang dala#a.

si a Esmeralda, tinunton niya ang tuktok ng tore at do doon on hi hina nana nap p an ang g da dala laga ga.. !a di ka kala layu yuan an,, nap apan ans sin niya an ang g anyo ng dalaga. !i a Esme Es mera rald lda a ay na naka kapu puti ting ng be best stid ida a at #a #ala la ng buhay buh ay.. Naa Naanti ntig g siy siya a sa kan kaniya iyang ng nas nasaks aksiha ihan. n. abis na galit ang nararamdaman niya kay Frollo na noon pa man ay batid niya na may matinding pagn pa gnan anas asa a sa da dala laga ga.. Na Na#a #ala la sa ka kati tinu nuan an si Luasimodo. Nang mamataan niya si Frollo, hinila niya ito at sa matinding lungkot na nararamdaman ay inihulog niya ito mula sa tore$ ang paring kumupkop sa kaniya.

umusob sa katedral ang pangkat ng mga tao aon ng pal alab aboy oy at mag agn nan ana aka# < sila an ang g kinikilalang pamilya ni a Esmeralda . Naroon sila upang sagipin dalaga sapagkat narinig nila na nagbaba ng ang kautusan ang parliyamentaryo na paaalisin si a Esmeralda sa katedral. !amantala, inakal ina kala a nam naman an ni Lua Luasi simod modo o na pap papata atayin yin ng

Nang mabatid ni Luasimodo na na#a#ala

Inihul Inih ulog og ni niya ya sa ka kama mata taya yan n an ang g tao taong ng naghat nag hatid id ng pag pagdur durusa usa sa bab babaen aeng g ka kaniy niyang ang minahal < si a Esmeralda. Habang nakatitig sa #ala ng buhay na kata#an ng dalaga, sumiga# sumiga # si Lua Luasim simodo odo,, *# *#ala alang ng iba ibang ng bab babae ae akon ak ong g mi mina naha hal. l.+ + u ula la no noon on,, hi hind ndii na mu muli ling ng nakita pa si Luasimodo.

atapos ang ilang taon, nang matagpuan ng isa isang ng lal lalaki aking ng nag naghuh huhuk ukay ay ng pun puntod tod ang libingan ni a Esmeralda, nasilayannakayakap niya ang hindi kapani$pani#alang katotohanan$ ang kalansay ng kuba sa kata#an ng dalaga.

 

ekada $%& "Buod# Ni ualhati /autista Ang panahon ng artial a# ay nagdulot ng ibayong hirap sa mamamayang Pilipino. Pilipino. Isang di$mak di$ makatao atao at di$ di$mak makata atarun rungan gang g gob gobyer yerno no na nagbib nag bibing ingi$b i$bing ingiha ihan n sa dai daing ng ng mam mamama amayan yan.. aganap sa bansa ang iba%t ibang klaseng krimen gaya ng salMaging. agkabila ang rallies at iba pang demonstrasyon na kinabibilangan ng mga estudyanteng imbis na nag$aaral ay nakikipaglaban upang makamit ang kalayaan at ito ang lu lubh bhan ang g bum umag agab abag ag kay Am Aman anda da /artolome, isang tipikal na maybahay, ina ng ? anak an ak na pu pulo los s la lala laki ki.. An Ang g ka kany nyan ang g bu buha hay y ay umik um ikot ot na la lang ng sa pa pagi gigi ging ng in ina a at as asa# a#a a at nakuntento na siya sa pagiging ganito kahit na kaku ka kulan langan gan ang nad nadaram arama a niy niya a par para a sa sar sarili ili.. ay a y mg mga a pa pang ngar arap ap si siya yang ng ni nina nais is di din n ni niya yang ng matupad, itinuring niya na lang na ang katuparan ng mg mga a pa pang ngar arap ap ng ka kany nyan ang g mg mga a an anak ak ay katuparan na niya rin. 'na, ang panganay na si 4ules, may liberal na pag pag$ii $iisip sip.. Nag Naging ing isa isang ng ko komun munist ista, a, di man matata#ag matat a#ag na isan isang g tunay na prop propesyon esyon dito na niya ni ya na nata tagp gpua uan n an ang g ka katu tupa paran ran ng ka kani niya yang ng pangarap, pangarap ng isang makataong lipunan para sa anak nila niara at sa iba pang kabataan

naghahangad (u!unod ng mabuting kinabukasan.  ay si "ani, maagang nag$asa#a%t nagkaanak ngunit mabilis din silang nagk na gkah ahi# i#al alay ay ni EM EMel elyn yn.. Pagkatapos, siy iya% a%y y nanira nan irahan han na sa abr abroad oad ka kapil piling ing ng kan kaniya iyang ng bagong pamilya. Ang pangatlo si Em, pinakamatal pinak amatalino ino sa magk magkakap akapatid atid nagin naging g isang maga ma gali ling ng na ma manu nunu nula latt sa is isan ang g li ling nggu guha hang ng pahayagan na tumutuligsa sa artial a#. a#. )katlo, ang pinakamalambi pinakamalambing ng na si 4ason, ang an g kak akul ulan anga gan n ni niya ya bi bila lang ng es estu tudy dyan ande de ay matagu mat agumpa mpay y na nap napagt agtata atakpa kpan n na ka katan tangia gian n

niya bilang anak. Isan Isang g ara#, sa di$in di$inaasaha aasahang ng pagkakataon, natagpuan ang kaniyang bangkay sa isang basurahan, hubo%t hubad, labimpito ang saksak, tagos sa baga ang iba tuhog pati puso.

ay mar marka ka din ng it itina inalin ling g ala alambr mbre e sa pul pulso, so, talop tal op hal halos os ang sik siko, o, tas tastas tas pat patii hit hita%t a%t,, tuh tuhog, og, basa ba sag g pa pati ti ba baya yag. g. a ala lagi gim m at ma malu lupi pitt an ang g pagkamatay ni 4ason, salMage dahil kung bakit at kung sino ang may ga#a #alang makapagsabi. Ang kaso ng pagkamatay ni 4ason ay hindi na nagkamit ng hustisya. Pagkatapos, ang bunsong si /ingo namu na mula latt sa mu mund ndon ong g #a #ala lang ng ka kata tahi himi mika kan n at #alang #al ang ka katiy tiyak akan, an, nga ngayo% yo%y y mag magtat tatapo apos s na ng kolehiyo.

Iba%t iba ang kinahina Iba%t kinahinatna tnan n ng buh buhay ay ng mga anak ni Amanda. !a loob ng @D taon ng pagiging asa#a at at ina, sa kaniyang palagay palagay hindi siya ganap na umunlad bilang tao. Nagsilbi na lang siyang bantay sa paghahanap at pagkatagpo ni 4ulian ng katuparan niya bilang tao, sa paglaki ng kaniyang mga anak at pagtuklas ng kanilang kakayahan at kahalagahan. !i 4uli 4ulian an na nama man n ay na nagi ging ng ma manh nhid id at parang #alang pakialam sa kakulangan nadaram nad arama a ng ka kaniy niyang ang asa asa#a, #a, nag naging ing #al #alang ang kibo ki bott sa mg mga a pr prob obllema man ng ki kina nak kah ahar arap ap ng kanilang pamilya. (aya minsan napag$isip$isip ni Amanda Amand a na maki makipaghi paghi#ala #alay y na dito, sa kaun kauna$ a$ unahan una hang g pag pagka kakat kataon aon nag naga#a a#a niy niyang ang ipa ipaala alam m kay ka y 4ul 4ulian ian ang pag pagku kuku kulan lang g niy niya a sa kan kaniya iyang ng pamily pam ilya, a, lal lalo o na ka kay y Ama Amanda nda.. Pi Pinig nigila ilan n siy siya a ni  4ulian at nangakong magbabago at kaniya namang tinupad ang pangakong iyon. Paulit$ulit na binabalikan ni Amanda ang masasa mas asayan yang g ala alaala ala ng ka kabat bataan aan ng kan kaniya iyang ng mga mg a an anak ak.. a asa sarap rap an ang g ma magi ging ng in ina a ha haba bang ng maliliit pa ang mga anak mo, habang #ala pa silang sila ng sina sinasakta saktan n sa yo kun kundi di kali kalingki ngkingan ngan ng paa pa a mo na na nata tata tapa paka kan n ni nila la sa ka kasu susu suno nod d at kapi ka pipi pili litt ma magp gpak akar arga ga pe pero ro hi hint ntay ayin in mo an ang g panahong kasintaas mo na siya, yong panahon ng pag pagkak kakaro aroon on niy niya a ng sar sarili iling ng isi isip p at buh buhay, ay, buhay na hi#alay na sa%y sa%yo, o, at matit matitikman ikman mo sa kamay niya ang mapapait na kamatayan habang ini inihah hahand anda a mo ang ka kasal sal na hin hindi di kongreso niya niy a gus gusto. to. Habang nagpuputukan sa tapat ng sa isan is ang g pa pagk gkak akat atao aong ng hi hind ndii pa si siya ya um umuu uu#i #i.. Habang binabasa mo ang balitang nasugatan siya sa isang sagupaan. Habang ibinibigay nila sa%yo

 

ang selyadong kabaong ng batang kailanma%y di mo malilimutan hinugot mula sa tiyan mo.

ambat ko ay aking itatabi, subalit kay inay anong masasabi1 !a ara#$ara# akoy umuu#i, karga ang aking mga huli )i ko inilagay ang bitag sapagkat sa pag$ibig moy nabihag.

Ito ang nadama ni Amanda nang pumunta sila sa burol ni 0illy, kaibigan at kasamahan ni  4ules sa NPA na napatay sa isang engk#entro engk#entro.. Naging mahirap para kay Amanda na tanggapin ang pagkamatay ni mapigilan 4ason at ang ni 4ules sa NPA, hindi niya angpagsali sarili sa pag$ aalala sa kalagayan nito na minsan pa nga ay nagd na gdad adal ala a ng mg mga a ka kasa sama maha hang ng su suga gata tan n sa kanilang tahanan upang ipagamot sa ina. aging ang pagkasira ng relasyon nila "ani at EMelyn. Ang pagkakamali at mga kabiguan ng kanyang mga mg a an anak ak ay na naga gaga ga#a #a ni niya yang ng is isis isii sa sa sari rili li,, iniisip niya na marah ahiil mayroon siyang pagkakamali sa pagpapalaki sa mga ito. Natamo niya niy a ang ka kagan ganapa apan n ng ka kanya nyang ng pag pagkat katao ao sa pag pa gtu tullon ong g na kan aniiya yang ng gin inag aga# a#a a sa mg mga a sugatang kasama na dinadala ni 4ules. Pagtulong na bukal sa kanyang puso, tungkulin hindi naman iniatas sa kanya ninuman o isang obligasyon, na kahit gaano man kapanganib ay naga#a pa rin niyang gampanan.'uloy gampanan.'uloy pa rin ang laban tungo sa kalayaan, nakaalpas man tayo sa pagmamalupit ng diktador, tuloy pa rin ang laban na sinumulan pa ng ating mga ninuno at hindi ito matatapos hanggang may mga taong gahaman sa kapangyarihan.

!a madaling sabi, marami pang buhay na handang ibu#is at marami pang tulad nila 4ules at ara na handang makipaglaban upang makamtan ang kalayaan ng ating bayan. Bilang pagtatapos, nat natutu utuhan han niy niyang ang pan pangib gibaba aba#an #an ang an g ka kahi hina naa% a%tt ka kahi hira rapa pan. n. !a mg mga a ka kama may y ng kaa# ka a#ay ay o sa la laran ranga gan n ma man. n. a agi giti ting ng si siya yang ng nanindigan

Ang Tinig ng Ligaw na *ansa Ang tinig ng liga# na gansa nahuli sa pain, umiyak Akoy ha#ak ng iyong pag$ibig, hindi ako makaalpas.

Mula sa +piko ni *ilga!esh      

           

 

salin sa Ingles ni N.(. !andars saling$buod sa Filipino ni Cristina !. Chioco   Mga Tauhan, Anu $ )iyos ng kalangitan9 ang )iyos Ama Ea $ )iyos ng karunungan9 kaibigan ng mga tao Enkido $ (aibigan ni "ilgamesh9 matapang na tao na nilikha mula sa lu#ad Enlil $ )iyos ng hangin at ng mundo "ilgamesh $ Hari ng &ruk at ang bayani ng epiko Ishtar $ )iyosa ng pag$ibig at digmaan9 ang reyna ng mundo Ninurta $ )iyos ng digmaan at pag$aalitan !hamash $ )iyos na may kaugnayan sa ara# at sa mga mga batas ng tao !iduri $ )iyosa ng alak at mga inumin &rshanabi $ amamangkang naglalakbay ara#$ ara# sa dagat ng kamatayan patungo sa tahanan ng &tnapishtim &tnapishtim $ Iniligtas ng mga diyos mula sa malaking baha upang sirain ang mga tao9 binigyan ng mga diyos ng buhay na #alang hanggan.   =. Nag Nagsi simul mula a ang epi epiko ko sa pag pagpap papaki akilal lala a ka kay y "ilgamesh, ang hari ng lungsod ng &ruk, na ang dala da la#a #ang ng ka katl tlo o ng pa pagk gkat atao ao ay di diyo yos s at an ang g sang sa ngk kat atlo lo ay ta tao. o. a ati tipu puno no,, ma mata tapa pang ng,, at maka ma kapa pang ngya yari riha han. n. Ng Ngun unit it ma mayab yaban ang g si siya ya at abusad abu sado o sa kan kaniya iyang ng kap kapang angyar yariha ihan. n. )ah )ahil il sa kaniyang pang$aabuso, patuloy na nananalangin ang an g kan aniy iyan ang g mg mga a na nasa sasa sak kup upan an na na na#a #a%y %y makalaya sila sa kaniya. @. 'in inu ugo gon n ng di diyo yos s an ang g kan aniila lan ng das asal al.. Nagp Na gpad adal ala a it ito o ng is isan ang g ta taon ong g kas asin inla laka kas s ni "ilgam "il gamesh esh,, si Enk Enkido ido,, na lum lumaki aking ng ka kasam sama a ng mga hay hayop op sa ka kagub gubatan atan.. Nagp Nagpang ang$am $amok ok ang

 

dala#a nang sila ay mag agk kita. Na Nan nalo si "ilgam "il gamesh esh.. Ngu Ngunit nit sa ban bandan dang g hul hulii ay nag naging ing mata ma tali lik k na ma magk gkai aibi biga gan n si sila la.. )i na nagl glaon aon ay naging kasa$kasama na ni "ilgamesh si Enkido sa kaniyang mga pakikipaglaban. &na, pinatay nila si Hum Humbab baba, a, ang dem demony onyong ong nag nagbab babant antay ay sa kagubatan ng Cedar. Pinatag nila ang kagubatan.

prinsipeng prinsipen g nagh naghari ari sa mga nagdaa nagdaang ng panah panahon. on. !ila na minsa%y naging mga diyos tulad nina Anu at Enlil Enlil ay mga alipin alipin nga ngayon yon na tagadala tagadala na lamang ng mga karne at tagasalok ng tubig sa baha ba hay y na ma maal alik ikab abok ok.. Na Narroo oon n di din n an ang g mg mga a nakatataas na pari at ang kanilang mga sakristan. ay mga tag tagapag apagsil silbi bi sa tem templo plo,, at nan nandun dun si

Na Nang tang ngka in gpah nila ni lang ng sira si raan an ang g ndi diyo yosa sang si Ish Is hng tar, ta r, ta n a kain nagp na ahay ayag ag n g an pag agn anas an asa a ngkay "ilgamesh, ipinadala nito ang toro ng (alangitan upang #asakin ang kalupaang pinatag nila bilang parusa par usa.. Nag Nagapi api nin nina a "il "ilgam gamesh esh at Enk Enkido ido ang toro to ro.. Hi Hind ndii pi pina nahi hint ntul ulut utan an ng mg mga a di diyo yos s an ang g kanil ka nilang ang ka ka#al #alan an ng pag paggal galang ang ka kaya ya iti itinak nakda da nilang dapat mamatay ang isa sa kanila, at iyon ay si Enkido na namatay sa matinding karamdaman.

Etana, hari ng Nakita (ish, na inilipadang ng agila saang kalangitan. ko minsa%y rin si !amugan, hari ng mga tupa, naroon din si Ereshkigal, ang Jeyna ng (alaliman, at si /elit$!heri na nakayuko sa harapan niya, ang tagatala ng mga diyos at tagapag$ingat ng aklat ng mga patay patay.. (inuha niya ang talaan, tumingin sa akin at nagtanong7 *!ino ang nagdala sa iyo rito1 Nagising akong maputlang$maputla, naguguluhan, tila nag$iisang tinatahak ang kagubatan at takot na takot.+

B. Habang nakaratay si Enkido dahil sa matinding karamdaman, sa sama ng loob ay nasabi niya sa

?. Pinunit ni "ilgamesh ang kaniyang damit, at pinunasan niya ang kaniyang luha. &miyak siya

kaniyang kaibigan kaibigan ang ganito7 *Ako *Ako ang pumutol sa punong Cedar, ako ang nagpatag ng kagubatan, ako ang nakapatay kay Humbaba, at ngayon, tingnan mo kung ano ang nangyari sa akin. akinig ka kaibigan, nanaginip ako noong isan is ang g ga gabi bi.. Nag Nagng ngan anga gali litt an ang g ka kala lang ngit itan an at sina si nago gott it ito o ng ga gali litt di din n ng sa sang ngka kalu lupa paan an.. !a pagitan ng dala#ang ito ay nakatayo ako at sa hara ha rap p ng is isan ang g ta taon ong g ib ibon on.. a alu lung ngk kot an ang g kani ka niya yang ng mu mukh kha, a, at si sinab nabii ni niya ya sa ak akin in an ang g kani ka niya yang ng la layo yon. n. u ukh kha a si siya yang ng ba bamp mpir ira, a, an ang g kan aniiya yang ng mg mga a paa ay par aran ang g sa leon on,, an ang g kaniyang mga kamay ay kasintalim ng kuko ng agila. agi la. !i !inun nungga ggaban ban niy niya a ak ako, o, si sinab nabunu unutan tan,, at kinubaba#an kaya ako ay nabu#al. Pagkatapos ay gina#a niyang pakpak ang aking mga kamay. Humarap Hum arap siya sa aki akin n at ini inilay layo o sa palasyo palasyo ni Irka Ir kall lla, a, an ang g Jey eyna na ng (a (adi dili lima man, n, pa patu tung ngo o sa bahay na ang sinumang mapunta roon ay hindi na makababalik

nang umi nang umiyak yak.. !in !inabi abi niy niya a kay En Enkid kido, o, *!i *!ino no sa mga makapangyarihan sa &ruk ang may ganitong karun ka runung ungan1 an1 ar arami aming ng di$ di$kap kapani ani$pa $pani# ni#ala alang ng pang pa ngya yaya yari ri an ang g na naha haya yag. g. /a /aki kitt ga gany nyan an an ang g nilalaman ng iyong puso1 Hindi kapani$pani#ala at nak nakata atatak takot ot na pan panagi aginip nip.. (a (aila ilanga ngan n ito itong ng pan pa ni# i#al alaa aan n bag agam aman an ito to%y %y na nagd gdud udu ulo lott ng katat ka tatak akuta utan, n, sap sapagk agkat at ito ito%y %y nag nagpap papaha ahayag yag na ang an g mat atin ind din ing g kal alun ungk gkut utan an ay ma maaa aari ring ng dumating kahit sa isang napakalusog mang tao, na ang katapusan ng tao ay paghihinagpis.+ At nagluk nag luksa sa si "il "ilgam gamesh esh.. *a *anan nanala alangi ngin n ak ako o sa mga dakilang diyos dahil ginamit niya ang aking kaibi ka ibigan gan upa upang ng mah mahaya ayag g ang ka kasas sasapi apitan tan ng sinoman sa pamamagitan ng panaginip.+

. !a bahay kung saan ang mga tao ay nakaupo sa kadiliman, alikabok ang kanilang kinakain at luad ang kanilang karne. Ang damit nila%y parang mga mg a ib ibon on na an ang g pa pakp kpak ak an ang g tu tuma mata taki kip p sa

>. Natapos ang panaginip ni Enkido at nakaratay pa rin siya sa karamdaman. Ara#$ara# ay palala nang pala palala la ang kani kaniyang yang karamdaman. karamdaman. !inab !inabii niya kay "ilgamesh, *insan ay binigyan mo ako ng buhay, ngayon ay #ala na ako kahit na ano.+ !a ikatlong ara# ng kaniyang pagkakaratay ay tina ti na#a #ag g ni En Enki kido do si "i "ilg lgam ames esh h up upan ang g si siya ya%y %y itayo. ahinang$mahina na siya, at ang kaniyang mga mata ay halos di na makakita sa kaiiyak.

k anil an ilan ang g kundi kat ata# a#an an,, hi hind ndi i si sila la na nak kak akik ikit ita a ako ng li#anag, pa#ang kadiliman. Pumasok sa bahay na maalikabok, at nakita ko ang dating mga hari ng sandaigdigan na inalisan ng korona haba ha bang ng bu buha hay, y, mg mga a ma maka kapa pang ngya yari riha han, n, mg mga a

In Inab abot otdalamhati pa hati ng sa samp mpun ung g ar ara# a#ndala#ang ang an g kan aniy iyan ang g. pagdadalam pagda hanggang hang gang labindala labi #ang ara#. ara#  'ina#ag niya si "ilgamesh, *(aibigan, *(aibi gan, pina pi naru rusa saha han n ak ako o ng mg mga a da daki kila lang ng di diyo yos s at mama ma mama mata tay y ak akon ong g kah ahiy iya$ a$hi hiya ya.. Hi Hind ndii ak ako o

 

mamamatay tulad ng mga namatay sa labanan9 natatakot akong mamatay, ngunit maligaya ang taong namatay sa pakikipaglaban, kaysa katulad kong kon g naka nakahihiy hihiya a ang pagk pagkamatay amatay.+ Iniy Iniyakan akan ni "ilgamesh ang kaniyang kaibigan.

D. Pinagluksa ni "ilgamesh ang pagkamatay ng kaniyang kaibigan sa loob ng pitong ara# at gabi. !a huli, pinagpatayo niya ito ng estat#a sa tulong ng kaniyang mga tao bilang alaala.