Crecer Nivel 2

July 6, 2022 | Author: Anonymous | Category: N/A

Share Embed Donate

Report this link

Short Description

Download Crecer Nivel 2...

Description

JD @UQ[DQ@BFD A@ O@UßU UFLWJFHFEDAD

DUDLKJ@D @D DWIUQÕJ DWIUQÕJFED FED   DUDLKJ A@ JD H@ @N E[FUQI O@UßU

@UQ[DQ@BFD a` O@UßU O@UßU @seu`jd a` Afsefpujdai Jfkri a` Nfv`j ; Erè`r 4ª [`vfsfõn / Ldrzi ;7;7 DU@UI[ DU@UI[ Ikfspi Wr`sfa`nt` Oicn Hirtfni EILFQÆ EILFQÆ Ikfspi Xfe`pr`sfa`nt` H`jfp` Udjdzdr Ikfspi Oi` Dbufjdr Ikfspi @jìds Wä`z Ikfspi Advfa Ldrtìn`z Wdstir Oflly Lirdj`s Wdstir Bdkrf`j W`r`frd ads N`v`s @UE[FQI[@U @UE[FQI[@U Ikfspi [ik`rti Qfniei Wdstir Bdkrf`j W`r`frd ads N`v`s @AFQI[   @AFQI[ Wdstir Bdkrf`j W`r`frd ads N`v`s DUDLKJ@D DWIUQÕJFED A@ JD H@ @N E[FUQI O@UßU O@UßU 0174 Eftrus Dv`. Hintdnd ED 6;558 @stdais Pnfais a` Dlærfed

N F   X

@ J E[@E@[ ;

EPDQ[I L@U@U

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

JIU EPDQ[I NFX@J@U A@ JD @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI

LPJQFWJFED[

¡@stäs dquì! LDAP[D[

E[@E@[

NDE@[

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Qdkjd a` Eint`nfai Qdkjd a` Eint`nfai ................. ..................................... ........................................ ........................................ ...................... ..4 Jèefõn 4 ― Jd flpirtdnefd a`j Afsefpujdai ...........................................1 ¹Tuæ `s Afsefpujdai9 ¹Wir quæ `s fflpirtdnt`9 lpirtdnt`9 ¹Tuæ pr pripõsftis ipõsftis p`rsfbu`9 Jèefõn ; ― Erèf`nai `n jd edsd a` Afis ..............................................3 ¹Eõli erè` un cfoi a` Afis9 ¹Euäj`s sin jis pdsis cdefd `j erèflf`nti `spfrftudj9 ¹Eõli djednzdlis d t`n`r "jd l`nt` a` Erfsti“= su ldn`rd a` p`nsdr9 Jèefõn 5 ― Pnd vfad trdnshirlda trdnshirldad d ................... ....................................... ................................... ...............4; ¹Wia`lis `xp`rfl`ntdr und trdnshirldefõ trdnshirldefõnn r`dj `n edad är`d a` nu`strd vfad9 ¹Eõli eins`bufr qu` nu`strd l`nt`, pdjdkrds y deefin`s r`﬋ò`n d Erfsti O`sÿs9 Jèefõn 1 ― A`sdrrijjdnai und vfad a` irdefõn ...................................42 ¹Tuæ nis `ns`ôd jd Kfkjfd sikr` jd irdefõn9 ¹Eõli irdr dj l`nis und cird afdrfd9 ¹Euäj`s sin jds ejdv`s prfnefpdj`s a` jd irdefõn9 Jèefõn 0 ― @jflfndnai `stirkis a` jd irdefõn ....................................;5 ¹@xfst`n eisds qu` puà`n puà`n `stirkdr nu`strd vfa vfadd a` irdefõn irdefõn99 ¹Euäj`s sin y eõli pi pia`lis a`lis sup`rdrjd sup`rdrjds9 s9 Jèefõn 8 ― Eõli einie`r jd vijuntda a` Afis ...................................;2 ¹@xfst` un liai a` sdk`r sf `stdlis vfvf`nai `n jd vijuntda a` Afis9 ¹Eõli pia`lis cdjjdr `j rulki eirrèti pdrd nu`strd vfad9

Jèefõn 2 ― Jd brdtftua eili `stfji a` vfad .........................................54 ¹Ufrv`n a` djbi `j quòdrs` i prìeupdrs` dnt` jds afffleujtda`s a` jd vfad9 ¹Wir quæ Afis `sp`rd qu` j` a`lis brdefds `n tiai9 Jèefõn 3 ― Dairdefõn `n @spìrftu y v`rada .........................................50 ¹@n quæ einsfst` jd v`rada`rd dairdefõn9 ¹Wi ¹Wirr quæ `s flpirtdnt` qu` jis cfois a` Afis s`dlis v`rada`ris dairdair`s dairdair `s Uuyis9 ¹Eõli s` r`jdefind `sti ein nu`strds detftua`s dnt` jds efreunstdnefds a` jd vfad9 Jèefõn 6 ― Jd p`rs`v`rdnefd a`j erfstfdni ...........................................17 ¹Tuæ `sjj`bdlis jd dlis p`rs`v`rdnefd9 ¹Tuæpp`rs`v`rdnt`s9 afe` jd Kfkjfd sikr` jd lfsld9 ¹Tuæ k`n`fflefis nis trd` `j p`rs`v`rdr9 ¹Eõli jj`b d s`r erfstfdnis `rs`v`rdnt`s9 AFUEFWPJDAI NFX@J ; DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI

4

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 47 ― @nhr`ntdnai juecds y pru`kds ........................................11 ¹@n quæ einsfst`n jds juecds y jds pru`kds9 ¹Tuæ a`k`lis cde`r hr`nt` d `jjds9 ¹Eõli pia`lis `nhr`ntdrjds y ikt`n`r jd vfetirfd9 Jèefõn 44 ― Eõli sipirtdr y v`ne`r jd t`ntdefõn ..............................16 ¹Tuæ `s jd t`ntdefõn9 ¹Eõli ¹Eõli ip`rd ip`rd99 ¹Eõli pia pia`lis `lis sipirtdrjd y v`ne`rjd ein jd hu`rzd a` Afis9 Jèefõn 4; ― Jis einie`rän pir sus hrutis ..........................................05 ¹Eõli sdk`lis sdk`lis sf djbuf`n `s v`rada v`rada`rdl`nt` `rdl`nt` un afseìpu afseìpuji ji a` Erfsti9 ¹E ¹Euäj`s uäj`s sin jds ldreds i s`ôdj`s qu` afstfnbu`n d un erfstfdni dutæntfei9 Jèefõn 45 ― @j hruti a`j @spìrftu `n nu`strd vfad ................................02 ¹Tuæ sfbnfffled ‚`j hruti a`j @spìrftu `n nu`strd vfad“9 ¹Euäj`s sin sus eudjfada`s9 ¹Eõli pia`lis a`seukrfr sf ji `stdlis priauef`nai i ni9 Jèefõn 41 ― Eõli dalfnfstrdr tf`lpi y tdj`ntis ...............................84 ¹Eõli pia`lis dalfnfstrdr eirrètdl`nt` nu`stri tf`lpi y nu`stris tdj`ntis9 ¹Wir quæ a`k`lis s`r ldyirailis ffl`j`s a` ji qu` Afis nis cd adai9 Jèefõn 40 ― Adnai `n `j [`fni a` Afis ..............................................88 ¹Eõli nis einv`rtflis `n ku`nis ldyirailis a` nu`strds fflndnzds y rèursis9 ¹Wir quæ a`k`lis adr ein b`n`risfada pdrd jd ikrd a`j U`ôir9 Jèefõn 48 ― @j Wdstir Wdstir,, s`rvfair a` Afis ..............................................27 ¹Euän flpirtdnt` `s `j lfnfst`rfi pdstirdj pdrd Afis9 ¹Euäj`s sin jds r`spinsdkfjfad r`spinsdkfjfada`s a`s a`j sf`rvi a` Afis pdrd eintfbi9 eintfbi9 ¹Tuæ r`spinsdkfjf r`spinsdkfjfada`s ada`s tf`n`s tÿ pdrd ein æj9 Jèefõn 42 ― @j dyuni qu` dbrdad d Afis ............................................20 ¹Tuæ `s `j dyuni kìkjfei9 ¹Eõli puà` æst` dul`ntdr nu`strd s`nsfkfjfada `spfrftudj9 ¹Tuæ k`n`fflefis dafefindj`s priaue`9

Jèefõn 43 ― Djdkdnai ountis d Afis ...................................................37 ¹Euäj `s `j pripõsfti a` jd djdkdnzd einbr`bdefindj9 einbr`bdefindj9 ¹Euäntds ldn`rds ldn`rds a` djdkdr d Afis `xfst`n9 ¹Tuæ nis `ns`ôdn jis sdjlis sikr` `st` flpirtdnt` t`ld9 Jèefõn 46 ― Jd hu`rzd a` jd unfada.................. Jèefõn ...................................... ................................... ...............30 ¹@n quæ einsfst` jd unfada a` jd Fbj`sfd9 ¹Wir quæ `s flpirtdnt`9 ¹Eõli jd pia`lis eins`bufr9 ¹Tuæ r`sujtdais ikt`n`lis d trdvæs a` `jjd9 DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ;7 ― E`nd a`j U`ôir y jdvdlf`nti a` pf`s ..............................67 ¹Tuæ `s jd E`nd a`j U`ôir y euäj `s su pripõsfti9 ¹@s flpirtdnt` pdrtfefpdr a` jd lfsld9 ¹Eõli a`k`lis cde`rji9 ¹Wir quæ prdetfedlis `j Jdvdlf`nti a` Wf`s erfstfdni9 Jèefõn ;4 ― Jd fldb`n a` Afis `n jd vfad ldtrflinfdj ......................61 ¹Eõli r`﬋òdr jd fldb`n a` Afis `n `j ldtrflinfi9 ¹Eõli ¹Eõli lia`jdr jd r`jdefõn a` Erfsti ein Uu Fbj`sfd `n jd r`jdefõn ldtrflinfdj ldtrflinfdj99 Jèefõn ;; ― Jd r`jdefõn a` pdar`s ` cfois ...........................................66 ¹Wir quæ `s flpirtdnt` s`bufr `j ira`n afvfni `n jd r`jdefõn a` pdar`s ` cfois9 ¹Euäj`s sin jis a`k`r`s a` jis cfois cdefd sus pdar`s9 ¹Tuæ ikjfbdefin`s tf`n`n jis pdar`s pdrd ein sus cfois9 Jèefõn ;5 ― [`jdefin`s fnt`rp`rsin fnt`rp`rsindj`s dj`s sdjuadkj`s .........................471 ¹Tuæ afe` jd Wdjdkrd a` Afis sikr` jds r`jdefin`s fnt`rp`rsindj`s9 ¹Euäj `s `j prfnefpdj hdetir pdrd a`sdrrijjdr r`jdefin`s r`jdefin`s culdnds a` edjfada9 ¹Eõli jj`vdrnis kf`n ein jis a`läs9

Jèefõn ;1 ― Qu jubdr `n `j pjdn a` Afis ...........................................476 ¹Ein quæ pripõsfti nis eijieõ Afis `n `j Eu`rpi a` Erfsti9 ¹Eõli `sp`rd Æj qu` nis r`jdefin`lis ein jis a`läs lf`lkris a`j lfsli9 ¹Tuæ hunefin`s a`k`lis a`s`lp`ôdr9 Dpænafe` 4 ― Uijfeftua a` dalfsfõn d jd l`lkr`sìd .........................445 Hirlujdrfi pdrd p`rsinds yd kdutfzdads `n `j nilkr` a` O`suerfsti qu` a`s`dn fnt`brdrs` d und einbr`bdefõn a` jd Dsdlkj`d Dpistõjfed Dpænafe` ; ― Adtis p`rsin p`rsindj`s dj`s pdrd `j jjfkri fkri a` lf`lkris ...............441 Hirlujdrfi kdutfzdads `n `j nilkr` a` O`suerfsti `n prie`si a` fnt`brdrs` d und einbr`bdefõnpdrd a` jdp`rsinds Dsdlkj`dydDpistõjfed

Dpænafe` 5 ― Eilprilfsi ein jd fbj`sfd jjiedj iedj ..................................440 Eilprilfsi pdrd s`r eilpj`tdai pir jd p`rsind qu` a`s`d fnt`brdr jd l`lkr`sìd a` jd Dsdlkj`d Dpistõjfed= yd s`d pir pir kdutfsli `n dbu dbudd i pir sijfeftua a` dalfsfõn

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

5

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 4 ― Jd flpirtdnefd a`j Afsefpujdai ¹Tuæ `s Afsefpujdai9 ¹Wir quæ `s flpirtdnt`9 ¹Tuæ pripõsftis p`rsfbu`9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Cdstd qu` tiais jj`bu`lis d jd unfada a` jd h` y a`j einieflf`nti a`j Cfoi a` Afis, d un vdrõn p`rhèti, d jd làfad a` jd `stdturd a` jd pj`nftua a` Erfsti= 41 pdrd qu` yd ni s`dlis nfôis ﬋uetudnt`s, jj`vdais pir aiquf`rd a` tiai vf`nti a` aietrfnd, pir `strdtdb`ld a` cilkr`s qu` pdrd `nbdôdr `lpj`dn ein dstuefd jds drtfldôds a`j `rrir, 40 sfni qu` sfbuf`nai jd v`rada v`rada `n dlir, er`zedlis `n tiai `n dqu dqu`j `j qu` `s jd edk`zd, `sti `s, Erfsti.“  @h`sfis @h`sfis 1.45―40.

4. FNQ[IAPEEFÕN Uilis àuedais a`sa` nfôis d ffln a` a`s`lp`ôdrnis `n jd vfad, d ffln a` jj`bdr d s`r edpde`s a` r`djfzdrnis eili s`r`s culdnis `n jds afh`r`nt`s hde`tds a` nu`strd `xfst`nefd. A` liai qu` pia`lis iks`rvdr `n jd siefàda d nu`stri djrààir, eili und b`n`rdjfada, qu` jd àuedefõn cdrä jd afh`r`nefd `ntr` und vfad aè`nt` y und vfad fnafb`nt`. Dcird `xdlfn`lis ji `spfrftudj. ;. ¹TPÆ @U @J AFUEFWPJDAI E[FUQFDNI9 Eudnai cdkjdlis a` afsefpujdai erfstfdni, nis r`h`rflis käsfedl`nt` d s`r `ns`ôdais d vfvfr und vfad a` deu`rai dj lia`ji qu` nis aòõ Erfsti O`sÿs. Dj rèfkfrj` d Æj eili nu`stri Udjvdair, a` printi silis r`spinsdkj`s a` r`djfzdrnis `n und nivàda a` vfad= silis erfdturds nu`vds. D pdrtfr a` dquì, `j Afsefpujdai cde` jd afh`r`nefd. Ein hrèu`nefd s` dsiefd Afsefpujdai ein und s`rf` a` t`lds afetdais `n un sdjõn a` ejds`s= ein un jfkri a` jèefin`s kf`n irbdnfzdai y un ld`stri `xp`rfl`ntdai. @s ef`rti `sti, p`ri `j afsefpujdai erfstfdni tdlkfæn `s afetdai hu`rd a`j dujd, `n eudjquf`r jubdr i efreunstdnefd, pir làfi a`j @spìrftu Udnti y jd Wdjdkrd a` Afis. Qiai er`y`nt`, aurdnt` tiad su vfad, a` und ldn`rd u itrd ‑y a`k` s`r a` dlkds‑ cd a` dpr`na`r d ds`lòdrs` dj U`ôir O`sÿs `n edad är`d a` su s`r. @xfst`n fa`ds sikr` Afsefpujdai qu` ni sin a`j tiai eirrètds= pir ò`lpji jd a`j ‚`lkuai“, qu` subf`r` qu` afsefpujdr `s trdspdsdr un eu`rpi a` einieflf`ntis a` jd l`nt` a`j ld`stri d jd a`j djulni. I jd a`j daf`strdlf`nti, qu` fnafed qu` afsefpujdr `s `ntr`ndr dj djulni pdrd qu` sfbd ef`rtis rftis, r`bjds i cäkftis= i qu` a`sdrrijj` ef`rtds eudjfada`s a` edräet`r. Qdlkfæn s` pf`nsd `n `j Afsefpujdai eili un prie`si a` pr`pdrdefõn a`j `stuafdnt` pdrd deintèflf`ntis huturis. Cdy djbi a` v`rada `n tiai `si, p`ri afsefpujdai erfstfdni `s läs qu` tiai trdnshirldefõn y a`sdrrijji. a`sdrrijji. Pnd ku`nd a`fflnfefõn `s jd sfbuf`nt`? afsefpujdai erfstfdni `s jd eilunfedefõn a` jd `xp`rf`nefd a` sdjvdefõn `n O`suerfsti a` ldn`rd qu` jd vfad a`j afseìpuji s` trdnshirl`, a`sdrrijj` y p`rhèefin` làfdnt` su r`jdefõn p`rsindj ein Afis. Wir supu`sti, `std a`fflnfefõn fnejuy` jds fa`ds a` trdslftfr dj er`y`nt` jds eudjfada`s a` edräet`r y eistulkr`s qu` sin de`ptdkj`s pdrd Afis, dsì eili jd pr`pdrdefõn pdrd s`rvfrj`= sfn aòdr a` dpuntdr dj edlkfi i trdnshirldefõn titdj  eili eili jd l`td prfnefpdj, y eili ji qu` cde` pisfkj` tiai ji a`läs. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

1

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. @J @NED[BI A@ E[FUQI ‚Wir tdnti, fa, y cdeà afseìpujis d tiads jds ndefin`s, kdutfzänaijis `n `j nilkr` a`j Wdar`, y a`j Cfoi, y a`j @spìrftu Udnti= `ns`ôänaij`s qu` budra`n tiads jds eisds qu` is c` ldnadai= y c` dquì yi `stiy ein visitris tiais jis aìds, cdstd `j hfn a`j lunai. Dlæn.“  Ldtì Ldtì ;3.46―;7.

@j `nedrbi adai pir O`sÿs `s afrèti y s`nefjji= nis cdkjd a` `ns`ôdr, fnejuy` `j cde`r afseìpujis y bfrd `n tirni d jis ldnadlf`ntis qu` Æj aòõ. Jd l`td àuedtfvd a` qu` jis `ns`ôdais ‚budra`n tiads jds eisds“  qu` qu` Æj ldnaõ, einjj`vd jd fa`d a` ikàf`nefd, a` pin`r `n präetfed ji dpr`nafai. @s läs qu` `j sflpj` `seuecdr= r`quf`r` läs qu` `j l`ri dpr`na`rs` ef`rtds v`rada`s. @j ld`stri erfstfdni `ns`ôdrä prieurdnai v`r hrutis hrutis   `n jd vfad a` sus afseìpujis, pu`s Erfsti ef`rtdl`nt` cfzi läs qu` q u` flpdrtfr einieflf`ntis. Uu `ns`ôdnzd trdnshirlõ trdnshirlõ jds jds vfads a` dqu`jjis qu` j` sfbuf`rin. U`bÿn Ldtì ;3.46―;7, `j Afsefpujdai tf`n` eudtri hunadl`ntis, qu` sin? (4) @xpdnsfõn? @xpdnsfõn? ‚Wir tdnti fa...“  @j @j ld`stri tf`n` qu` kusedr dj djulni, pdrd pin`rj` `n eintdeti ein `j l`nsdo` a` sdjvdefõn y `ns`ôdrj` jis cècis kìkjfeis. Dnt`s a` pia`r djednzdrji, `s nè`sdrfi fr d kusedrji. (;) @vdnb`jfzdefõn? @vdnb`jfzdefõn?  ‚Cdeà afseìpujis, kdutfzänaijis...“  @j @j ld`stri jj`vd dj djulni d rèfkfr d Erfsti eili su sdjvdair p`rsindj pdrd qu` s` einvf`rtd `n lf`lkri a`j eu`rpi a` Erfsti qu` `s jd Fbj`sfd. (5) @ns`ôdnzd? ‚@ns`ôänaij`s qu` budra`n tiads jds eisds qu` is c` ldnadai...“   @j bdndr dj djulni pdrd Erfsti `s sijdl`nt` `j prfl`r pdsi cdefd jd vfad dkunadnt` y hruetìh`rd `n Erfsti. @j djulni dcird a`k` dpr`na`r jis ldnadlf`ntis a` Erfsti= a`k` `stdkjè`rs` `n jd h` y jd vfad erfstfdnd, y dfflrldr `n æj jds v`rada`s kìkjfeds a` aietrfnd y einauetd. (1) @afffledefõn? @afffledefõn? ‚C` dquì `stiy ein visitris tiais jis aìds cdstd `j hfn a`j lunai...“  @j @j djulni qu` yd tf`n` kds`s fflrl`s a` erèflf`nti eili erfstfdni, a`sdrrijjd un t`stflinfi a` ffla`jfada d Afis `n tiai dspèti a` su vfad. v fad. Æj dcird r`﬋òd d O`sÿs. 1. JD FLWI[QDNEFD A@J AFUEFWPJDAI Erè`r `n jd H` `s hunadl`ntdj y vftdj. Dpr`na`r kf`n d vfvfr jd vfad erfstfdnd nis dyuadrä d `vftdr luecis prikj`lds qu` `lpikrè`rìdn nu`strd `xfst`nefd y r`qu`rfrìdn einsòi a` pdrt` a` nu`stris jìa`r`s i a` c`rldnis läs ldauris `n `j U`ôir… djbi qu` s` djòd a`j a `j pjdn qu` O`sÿs einefkfõ pdrd edad uni a` nisitris. O`sÿs afoi? ‚Vi c` v`nfai pdrd qu` t`nbdn vfad, y pdrd qu` jd t`nbdn `n dkunadnefd.“  Oudn Oudn 47.47. Æj cd pril`tfai cde`rnis einie`r jd v`rada y qu` jd v`rada nis cdrä jfkr`s. ¹Jfkr`s a` quæ9 Jfkr`s a` jd `sejdvftua a`j pèdai= jfkr`s a` jd eina`ndefõn= jfkr`s a` jd fbnirdnefd= jfkr`s pdrd vfvfr `n vfetirfd edad aìd. Erè`r `n Erfsti `s dkrfrnis läs y läs d un lunai jj`ni a` c`rlisds `xp`rf`nefds. Nu`stris bizis `ntine`s vdn eukrf`nai eilpj`tdl`nt` jds d﬋feefin`s t`lpirdj`s, p`rsèuefin`s y afffleujtda`s `n nu`stri dnadr `spfrftudj. @j Dpõstij Wdkji ldnfffl`std `sti a` jd sfbuf`nt` ldn`rd? qu` ieurr`n d ji jdrbi a`j edlfni DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

0

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚Wir tdnti, ni a`sldydlis= dnt`s, dunqu` `st` nu`stri cilkr` `xt`rfir s` vd a`sbdstdnai, `j fnt`rfir ni ikstdnt` s` r`nu`vd a` aìd `n aìd, 42 pu`s `std j`v` trfk trfkujdefõ ujdefõnn li lil`ntä l`ntän`d n`d ppriaue riaue`` `n nisit nisitris ris un edad v`z läs `xe`j`nt` y `t`rni p`si a` bjirfd= ni lfrdnai nisitris jds eisds qu` s` v`n, sfni jds qu` ni s` v`n, pu`s jds eisds qu` s` v`n sin t`lpirdj`s, p`ri jds qu` ni s` v`n sin `t`rnds.“  ;ª Eirfntfis 1.48―43.

Ejdrdl`nt`, `j erfstfdni ni tf`n` pril`sd a` und vfad jfkr` a` prikj`lds y afffleujtda`s= p`ri sì tf`n` pril`sd a` pdz p`rldn`nt` qu` nfnbund d﬋feefõn a` `st` lunai j` puà` drr`kdtdr. O`sÿs afoi? ‚@stds eisds is c` cdkjdai pdrd qu` ``nn lì t`nb t`nbäfs äfs ppdz. dz. @n `j lunai lu nai tt`naræ `naræfs fs dh dhjfeef jfeefõn= õn= pp`ri `ri eeinhfd inhfda, a, yi c` vv`nefa `nefaii dj lunai.“   Oudn Oudn 48.55. Wdrd nisitris, ndad `s läs brdna` qu` `j ain a` jd sdjvdefõn y `j bizi a`j eilpdô`rfsli ein O`sÿs lf`ntrds dun vfvflis `n jd Qf`rrd. O`sÿs ni nis cd aòdai cuærhdnis. Æj cd v`nfai d nisitris pir làfi a` su Udnti @spìrftu. Æj cdkftd `n nisitris, y d trdvæs a` su @spìrftu y su Wdjdkrd nis buìd y `ns`ôd edad aìd. Dsì qu`, eudnti läs hdlfjfdrfzdais `st`lis ein su Wdjdkrd, läs ecdne` t`nar`lis a` vfvfr und vfad erfstfdnd vfetirfisd y dbrdadkj` d Æj. Pnd vfad s`lòdnt` d jd a` O`sÿs sf`lpr` s`rä `j läs brdna` t`stflinfi a`j nu`vi ndeflf`nti qu` eudjquf`r erfstfdni puà` adr. Wir ji dnt`rfir, `n `j pr`s`nt` eursi Nfv`j ; Erè`r, kusedr`lis r`spina`r pr`buntds tdj`s eili? ¹Tuæ nis `ns`ôd jd Wdjdkrd a` Afis de`red a` nu`stri dnadr ein O`sÿs y nu`stri a`sdrrijji p`rsindj eili afseìpujis suyis9 ¹Eõli quf`r` Æj qu` edlfn`lis9 V a`ntri a` `sds eu`stfin`s, ¹quæ nis afe` Uu Wdjdkrd de`red a` nu`strds ikjfbdefin`s pdrd ein nu`strd hdlfjfd, nu`strd Fbj`sfd y itrds är`ds a` detfvfada `n jd vfad9 Qiais `stis puntis sin vftdj`s, pirqu` jis s`r`s culdnis ni vfvflis pdrd nisitris lfslis, sfni qu` nu`strd fn﬋u`nefd `n jis a`läs cde` pdrt` hunadl`ntdj a` nu`stri t`stflinfi erfstfdni. 0. JIU W[IWÕUFQIU A@J AFUEFWPJDAI Käsfedl`nt`, `j pripõsfti a`j Afsefpujdai `s bufdrnis `n jd dpjfedefõn präetfed a` jis prfnefpfis a` jd vfad erfstfdnd,   jis eudj`s ejdrdl`nt` cdn sfai `stdkjèfais `n jd Wdjdkrd a` Afis. X`dlis d eintfnudefõn und jfstd erfstfdnd, r`jdtfvdl`nt` eilpj`td a` afecis prfnefpfis? (4) Einieflf`nti kìkjfei? `ns`ôdr kìkjfei? `ns`ôdr jd Wdjdkrd a` Afis, dyuadnai d edad afseìpuji d `nt`na`rjd, er``rjd y ikàè`rjd. (;) Udjvdefõn? bufdr Udjvdefõn? bufdr dj er`y`nt` cdstd qu` rèfkd d Erfsti. Qdj cd sfai nu`stri iko`tfvi `n `j eursi Nfv`j 4 Nde`r. (5) Nu`vd vfad? dyuadr vfad? dyuadr dj ndefai a` nu`vi d s`r jj`ni a`j @spìrftu y d eintfnudr dnadnai `n `j @spìrftu edad aìd, eujtfvdnai cäkftis erfstfdnis. (1) Xfad erfstfdnd? erfstfdnd? dyuadr d edad afseìpuji d dpjfedr jis prfnefpfis erfstfdnis `n edad r`jdefõn y eilprilfsi a` jd vfad. (0) @ntr`bd p`rsindj? jj`vdr dj er`y`nt` d und r`nafefõn titdj a` su vfad d jd vijuntda a` Afis, `n ikàf`nefd, einsdbrdefõn y sdntfada.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

8

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(8) A`sdrrijji `spfrftudj? dyuadr `spfrftudj? dyuadr dj er`y`nt` `n su erèflf`nti cdstd djednzdr jd ldaur`z= iko`tfvi qu` s` p`rsfbu` `n `j eursi Nfv`j 5 Ldaurdr. (2) U`rvfefi erfstfdni? bufdr erfstfdni? bufdr dj er`y`nt` d `neintrdr y eulpjfr su pripõsfti `n jd vfad, pdrd qu` `lpj`` ain`s y tdj`ntis `n `j eu`rpi a` Erfsti, jd Fbj`sfd. (3) Lfsfõn? Lfsfõn? eulpjfr ein jd läs flpirtdnt` eilfsfõn a` Erfsti a` fr y pràfedr `j @vdnb`jfi d tiad p`rsind. @st` prfnefpfi s` `nhdtfzd `n `j eursi Nfv`j 1 Lujtfpjfedr. (6) Xfad `t`rnd? pr`pdrdr `t`rnd? pr`pdrdr dj erfstfdni pdrd fr d jd `t`rnfada ein O`sÿs. @st` prfnefpfi, eili afoflis, trdsef`na` `j dujd a` ejds`s y s` `xtf`na` pir tiad jd vfad, cdstd qu` `j U`ôir nis jj`v` ein Æj. 8. EINEJPUFÕN 4ª Eirfntfis 4.2―6? ‚…a` tdj ldn`rd qu` ndad is hdjtd `n nfnbÿn ain lf`ntrds `sp`räfs jd ldnfh`stdefõn a` nu`stri U`ôir O`suerfsti= 3 `j eudj tdlkfæn is ldnt`narä hfrl`s cdstd `j hfn, pdrd qu` s`äfs frr`pr`nsfkj`s `n `j aìd a` nu`stri U`ôir O`suerfsti. 6 Hf`j `s Afis, pir `j eudj hufst`fs jjdldais d jd eilunfõn ein su Cfoi O`suerfsti, nu`stri U`ôir.“

@s prèfsdl`nt` ein `st` ldrdvfjjisi y nikj` ffln qu` pr`s`ntdlis `j eursi ‚Nfv`j ; Erè`r“ a` nu`strd @seu`jd a` Afsefpujdai. Nu`vdl`nt` kf`nv`nfai(d), y qu` `j U`ôir O`sÿs eineàd, làfdnt` `j `stuafi y pu`std `n präetfed a` `stds jèefin`s, un brdn erèflf`nti `spfrftudj d tu vfad. Dlæn. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

2

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ; ― Erèf`nai `n jd edsd a` Afis ¹Eõli erè` un cfoi a` Afis9 ¹Euäj`s sin jis pdsis cdef cdefdd `j erèflf`nti `spfrftudj9 ¹Eõli djednzdlis d t`n`r "jd l`nt` a` Erfsti“= su ldn`rd a` p`nsdr9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚…`stda `n budrafd, ni s`d qu` drrdstrdais pir `j `rrir a` cilkr`s jfk`rtfnis, edfbäfs a` vu`strd fflrl`zd= fflrl`zd= 43dnt`s kf`n, erèà `n jd brdefd y `j einieflf`nti a` nu`stri U`ôir y Udjvdair O`suerfsti. D Æj s`d jd bjirfd dcird y cdstd `j aìd a` jd `t`rnfada. Dlæn.“ Dlæn.“ 4ª Wàri 5.42―43 JKJD. 4. FNQ[IAPEEFÕN A`sa` qu` nis c`lis einv`rtfai `n nu`vds erfdturds `n Erfsti, nis `lkdredlis `n jd dv`nturd läs brdna` y ldrdvfjjisd qu` un s`r culdni puà` `xp`rfl`ntdr? c`lis ndefai a` ldn`rd sikr`ndturdj `n `j r`fni `t`rni a` Afis, làfdnt` `j dbud y `j @spìrftu. @n `j kdutfsli `n dbud `n `j nilkr` a` O`suerfsti c`lis rèfkfai `j Nilkr` a`j Wdar`, y dj rèfkfr `j kdutfsli a` su Udnti @spìrftu, c`lis tildai tdlkfæn a` Uu ndturdj`zd afvfnd. Brdefds d `jji, dcird tÿ y yi silis… ;. CFOIU A@ AFIU Lfr`lis djbunds @serfturds qu` nis cdkjdn a` `std nu`vd y c`rlisd r`djfada? Oudn 5.5―2? ‚[`spinafõ O`sÿs y j` afoi? A` ef`rti, a` ef`rti t` afbi, qu` `j qu` ni ndef`r` a` nu`vi, ni puà ` v`r `j r`fni a` Afis. 1 Nfeia`li j` afoi? ¹Eõli puà` un cilkr` nde`r sf`nai vfòi9 ¹Wuà` dedsi puà` `ntrdr pir s`bunad v`z `n `j vf`ntr` a` su ldar`, y nde`r9 0 [`spinafõ O`sÿs? A` ef`rti, a` ef`rti t` afbi, qu` `j qu` ni ndef`r` a` dbud y a`j @spìrftu, ni puà` `ntrdr `n `j r`fni a` Afis. 8 Ji qu` `s ndefai a` jd edrn`, edrn` `s= y ji qu` `s ndefai a`j @spìrftu, `spìrftu `s. 2 Ni t` ldrdvfjj`s a` qu` t` afo`? Is `s nè`sdrfi nde`r a` nu`vi.“

Cècis ;.53―56? ‚Wàri j`s afoi? Drr`p`ntìis, y kdutìe`s` edad uni a` visitris `n `j nilkr` a` O`suerfst O`su erfstii pdrd p`raõ p`raõnn a` jis pèd pèdais= ais= y rèfk rèfkfræfs fræfs `j ain a`j @spìr @spìrftu ftu Udnti.

56 Wirqu`

pdrd visitris `s jd

pril`sd, pril` sd, y pdrd vu`st vu`stris ris ccfois, fois, y pdr pdrdd tia tiais is jjis is qu qu`` `st `stän än j` jòis= ois= pdrd eudnti eudntiss `j U`ôir nu`st nu`stri ri Af Afis is jjjjdldr` dldr`.“ .“

Oudn 4.4;―45? ‚…d tiais jis qu` j` rèfkf`rin, d jis qu` er``n `n su nilkr`, j`s afi pit`stda a` s`r cècis cfois a` Afis= 45 jis eudj`s ni sin `nb`nardais a` sdnbr`, nf a` vijuntda a` edrn`, nf a` vijuntda a` vdrõn, sfni a` Afis.“   4ª Oudn 5.4,;? ‚Lfrda euäj dlir nis cd adai `j Wdar`, pdrd qu` s`dlis jjdldais cfois a` Afis= pir `sti `j lunai ni nis einie`, pirqu` ni j` einiefõ d æj. ; Dldais, dcird silis cfois a` Afis, y dÿn ni s` cd ldnfh`stdai ji qu` c`lis a` s`r= p`ri sdk`lis qu` eudnai æj s` ldnfffl`st`, s`r`lis s`lòdnt`s d æj, pirqu` j` v`r`lis tdj eili æj `s.“ `s.“ [ildnis 3.41―48? ‚Wirqu` tiais jis qu` sin bufdais pir `j @spìrftu a` Afis, `stis sin cfois a` Afis. 40 Wu`s ni cdkæfs rèfkfai `j `spìrftu a` `sejdvftua pdrd `stdr itrd v`z `n t`lir, sfni qu` cdkæfs rèfkfai `j `spìrftu a` daipefõn, pir `j eudj ejdldlis? ¡Dkkd, Wdar`! 48 @j @spìrftu lfsli ad t`stflinfi d nu`stri `spìrftu, a` qu` silis cfois a` Afis. Afis.“ “   DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

3

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

@h`sfis ;.46―;;? ‚  ]yd ni sil silis\ is\   `xtrdno`ris nf dav`nàfzis, sfni einefuadadnis a` jis sdntis, y lf`lkris a` jd hdlfjfd a` Afis, ;7 àfhfedais sikr` `j hunadl`nti a` jis dpõstij`s y prih`tds, sf`nai jd prfnef prf nefpdj pdj pfàrd pf` ard a`j änbuji änb uji O`suer O`s uerfst fstii l lfsl fsli, i, ;4 `n quf`n tiai `j àfhfefi, kf`n eiirafndai, vd erèf`nai pdrd s`r un t`lpji t`l pji sdn sdnti ti `n `j U`ô U`ôir= ir= Afis `n `j @spìrftu.“

;;

`n quf`n visitris tdlkfæn sifs ountdl`nt` àfhfedais pdrd lirdad a`

A` deu`rai ein jis t`xtis kìkjfeis eftdais, huflis cècis cfois a` Afis pir làfi a` jd H`. Dcird p`rt`nè`lis d jd hdlfjfd a` Afis. U`bÿn 4ª Wàri ;.0, silis tdlkfæn ‚pfàrds vfvds“  a` a` und lirdad `n jd eudj Afis lfsli cdkftd. Nis c`lis einv`rtfai `n ‚àfhfefi a` Afis“   4ª Eirfntfis 5.6= y `n ‚jd fbj`sfd a`j Afis vfvf`nt`“  , jd eudj `s ‚eijulnd y kdjudrt` a` jd v`rada.“  4ª 4ª Qflitì 5.40. ¡Tuæ prfvfj`bfi tdn brdna` t`n`lis a` p`rt`nè`r dj U`ôir y a` pia`r cdkftdr `n Uu edsd! (Udjlis 31.1) @n `jjd nis pia`lis s`ntfr eili sf `stuvfæs`lis `n nu`stri pripfi cibdr. A` cèci, ¡ji `s! @n `st` nu`vi cibdr c`lis `neintrdai y afshrutdlis dcird lfsli a` prfvfj`bfis fnvdjudkj`s y prèfisis, tdj`s eili? eilpdô`rfsli, änfli, `stìluji, djf`nti, dpiyi, s`ntfai a` p`rt`n`nefd, djfl`nti, `ns`ôdnzd, pràfedefõn, hirtdj`zd, sdkfaurìd y pia`r `spfrftudj pdrd vfvfr jd vfad erfstfdnd vfetirfisdl`nt`. Ufn flpirtdr euäj s`d nu`strd àda ndturdj `n `st` lil`nti, tiais nè`sftdlis a` `stds eisds pdrd pia`r erè`r= erè`r `n `j @spìrftu y daqufrfr un `nt`naflf`nti läs y läs prihunai a` jds eisds a` Afis. Qdj erèflf`nti ni s` a`t`rlfndrä tdnti pir `j pdsi a` jis dôis `n jd Fbj`sfd, sfni läs kf`n pir nu`strd dpjfedefõn `n jd kÿsquàd a`j einieflf`nti a` Afis y a` su sdntd vijuntda pdrd ein nisitris. @sd kÿsquàd sf`lpr` s`rä rèilp`nsdad pir Æj ein brdefd dkunadnt`, `nt`naflf`nti, h`, einffldnzd y s`burfada= `j`l`ntis dksijutdl`nt` `s`nefdj`s `n tiai ku`n cibdr. 5. PN NP@XI CIBD[, PND NP@XD LDN@[D A@ W@NUD[ Jd Wdjdkrd a` Afis nis afe` qu` huflis huflis ‚daiptdais cfois suyis pir làfi a` O`suerfsti, s`bÿn `j puri dhèti a` su vijuntda.“ @h`sfis 4.0. @std daipefõn `spfrftudj puà` dsiefdrs` luy a` e`red ein jd daipefõn hìsfed a` un nfôi, pirqu` `n dlkis edsis s` `xp`rfl`ntdn edlkfis a` dlkf`nt`, a`sdrrijji a` nu`vis cäkftis, fa`ds y `xp`rf`nefds nu`vds. Jds fns`burfada`s nfôi daiptdai s` puà`n eilpdrdr ein jds qu` edad uni a` nisitris cd trdìai eili rèfæn jj`bdai(d) d jd hdlfjfdaàùnAfis. @sti s` a`k` d qu`, sf kf`n yd silis cfois a` Afis, tiadvìd t`n`lis luecis doust`s y drr`bjis qu` cde`r, a`kfai d qu` c`lis `ntrdai `n und sftudefõn nu`vd y a`seiniefad pdrd nisitris. C`lis trdìai d jd edsd a` Afis und eijèefõn a` rèu`rais qu` nis p`rsfbu`n, `xp`rf`nefds pèdlfnisds, ldjis cäkftis ` fa`ds `rrõn`ds. Jd l`nt` edrndj, deistulkrdad dj a`s`nhr`ni a`j pjde`r, s` ipin` y juecd aurdl`nt` eintrd jds nu`vds r`bjds y afsefpjfnds qu` jd ndturdj`zd `spfrftudj nis r`quf`r`. Wdkji `nvfõ d jis c`rldnis eirfntfis un rèjdli hu`rt`? ‚A` ldn`rd qu` yi, c`rldnis, ni pua` cdkjdris eili d `spfrftudj`s, sfni eili d edrndj`s, eili d nfôis `n Erfsti. ; Is af d k`k`r jèc`, y ni vfdnad= pirqu`` dÿn ni `rdfs edpde pirqu edpde`s, `s, nf sifs edpde edpde`s `s tiadv tiadvìd, ìd, 5 pirqu pirqu`` dÿn sifs edrnd edrndj`s…“ j`s…“  4ª 4ª Eirfntfis 5.4―5. Qdlkfæn dhfrlõ `n [ildnis 3.2 qu` ‚jd l`nt` edrndj   ]jd ldn`rd ldn` rd a` p`ns p`nsdr dr qu` trdoflis trdo flis ein nisitris nisi tris d nu`stri nu` stri nu`vi nu`v i cibdr\  `s `n`lfbd, eintrdrfd d Afis.“

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

6

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

X`lis `ntine`s qu` nu`strd ldn`rd a` p`nsdr `s ndturdjl`nt` cistfj d Afis. Nu`strd l`nt` `stä ‚sf`lpr` jfstd“ pdrd adrj` sdtfshdeefõn d jds pdsfin`s edrndj`s, y ni sf`nt` a`sì djbuni pir p ir `st` nu`vi cibdr i `std nu`vd r`jdefõn ein Afis, pu`s `jji sfbnfffled lirfr d jd dntfbud vfad a` brdtfffledefõn pripfd. @j a`s`nhr`ni a` jd l`nt` edrndj dvdnzd `n afrèefõn ipu`std d jd l`nt` `spfrftudj qu` s` nutr` a` jd v`rada y `j dlir a` Afis, y `s djtdl`nt` p`rouafefdj pdrd `j `nt`naflf`nti `spfrftudj. Wir su pdrt`, jds eisds a` Afis nis sin r`v`jdads pir su @spìrftu, y @spìrftu, y ni pir eäjeujis ndturdj`s a` und l`nt` eirruptd. @s pir `si qu` a`k`lis tildr y `lpj`dr d afdrfi jd `spdad a`j @spìrftu, qu` `s jd Wdjdkrd a` Afis (@h`sfis 8.42k) pdrd eirtdr y dedkdr ein jds l`ntfrds y sub`r`nefds a`j cilkr` ndturdj? ‚Wirqu` jd pdjdkrd a` Afis `s vfvd y `hfedz, y läs eirtdnt` qu` tiad `spdad a` ais hfjis= y p`n`trd cdstd pdrtfr `j djld y `j `spìrftu, jds eiyunturds y jis tuætdnis, y afsef`rn` jis p`nsdlf`ntis y jds fnt`nefin`s a`j eirdzõn.“  C`krìs C`krìs 1.4;.

Jd Wdjdkrd a` Afis sfj`nefdrä eudjquf`r fa`d culdnd, pripfd i do`nd, dsì eili tiad fa`d afdkõjfed de`red a` nu`stri U`ôir O`suerfsti y su eufadai pir nisitris. Wir `si `s vftdj qu` edad uni er`zed y s` a`sdrrijj` làfdnt` ‚jd jèc` `spfrftudj ni daujt`rdad a` jd Wdjdkrd a` Afis“  4ª Wàri ;.;. @st` djfl`nti 477% puri y ÿnfei, eintf`n` tiais

jis nutrf`nt`s qu` nè`sftdlis pdrd erè`r `spfrftudjl`nt` sdjuadkj`s. 1. E[@EF@NAI WDUI D WDUI

@s luy flpirtdnt` qu` eilpr`nadlis tdlkfæn qu`, pdrd erè`r, ni nè`sftdlis fnb`rfr lueci djfl`nti `n piei tf`lpi. @jji piarìd ‚fnafb`stdrnis“ `spfrftudjl`nt` ein dnsfàda, hrustrdefõn, a`sänfli y cdstd ein irbujji. @j djfl`nti `spfrftudj `s adai pir Afis pdrd s`r afshrutdai y `s privfsti a` liai tdj qu` ji piadlis tij`rdr y dprivècdr kf`n. Uf dpr`na`lis d djfl`ntdr nu`strd vfad `spfrftudj a` hirld eirrètd, erè`r`lis ‚`n jd brdefd y `j einieflf`nti a` nu`stri U`ôir y Udjvdair O`suerfsti.“  ;ª Wàri 5.43. @j erèflf`nti `s un prie`si j`nti. Odläs cd `xfstfai un nfôi rèfæn ndefai ein jd cdkfjfada a` pdrdrs` sikr` sus pf`rnftds aækfj`s y dnadr fnlàfdtdl`nt` a`spuæs a` nde`r. @j fnhdnt` bdt`drä prfl`ri= eins`bufrä pdrdrs` a`spuæs, tdlkdj`dnt`= ein hrèu`nefd trip`zdrä y s` ed`rä, cdstd qu` pir ffln jibrdrä edlfndr kf`n. Qÿ v`räs qu` `n jd vfad `spfrftudj jd `xp`rf`nefd `s sflfjdr. Uf t` vu`jv`s a`ldsfdai einffldai y trdtds a` dnadr läs räpfai a` ji qu` ‚tus pf`rnds“ ji p`rlft`n, fräs a`rèci d und edìad. @n `j itri `xtr`li, `j lfài i jd hdjtd a` einffldnzd `n Erfsti piarìdn pdrdjfzdrt` fnnè`sdrfdl`nt`. Ni `sp`r`s, pir tdnti, qu` tus pf`rnds `spfrftudj`s s` a`sdrrijj`n ‚a` jd ldôdnd d jd niec`“= nf t` a`sdnfl`s pir djbunis `rrir`s qu` eil`tds. Nfnbÿn pdar` p`ra`rìd jd `sp`rdnzd a` qu` su cfoi edlfn`, sf æst` ni s` jdnzd d edlfndr d jis tr`s i eudtri l`s`s a` ndefai. Qÿ a`k`s t`n`r pdef`nefd eintfbi lfsli y p`rlftfr d O`sÿs bufdrt` un pdsi d jd v`z= ‚un aìd d jd v`z“, eili afe` `j dntfbui ednti. @s luy flpirtdnt` qu`, eili nu`vi er`y`nt`, t`s a`s eu`ntd a` qu` tu ldaur`z `n `j U`ôir tdradrä tf`lpiy jj`nd `n jj`bdr, dôis s`burdl`nt`= p`ri qu` ni pir `si `j prie`si a`k`rä aòdr a` s`r und `xp`rf`nefd `liefindnt` a` ldrdvfjjisds k`nafefin`s. AFUEFWPJDAI NFX@J ; DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI

47

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. EINEJPUFÕN Jd vijuntda a` Afis, dsì eili nu`strd irdefõn d Æj, `s qu` ‚...cdkft` Erfsti pir jd h` `n vu`stris eirdzin`s, 43 d

hfn a` qu`, drrdfbdais y efl`ntdais `n dlir, s`äfs pj`ndl`nt` edpde`s a` eilpr`na`r ein tiais jis sdntis euäj s`d jd dnecurd, jd jinbftua, jd prihunafada y jd djturd, 46 y a` einie einie`r `r `j dlir a` Erfsti, Erfs ti, qu` `xeà` d tiai einieflf`nti, pdrd qu` s`äfs jj`nis a` tiad jd pj`nftua a` Afis.“ @h`sfis 5.42―46. Dlæn.

YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY AFUEFWPJDAI NFX@J ; DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI

44

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 5 ― Pnd vfad trdnshirldad ¹Wia`lis `xp`rfl`ntdr und trdnshirldefõn r`dj `n edad är`d a` nu`strd vfad9 ¹Eõli eins`bufr qu` nu`strd l`nt`, pdjdkrds y deefin`s r`﬋ò`n d Erfsti O`sÿs9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Wir tdnti, nisitris tiais, lfrdnai ein `j ristri a`seukf`rti y r`hjòdnai eili `n un `spòi jd bjirfd a`j U`ôir, silis trdnshirldais a` bjirfd `n bjirfd `n su lfsld fldb`n, pir jd deefõn a`j @spìrftu a`j U`ôir.“  ;ª ;ª Eirfntfis 5.43 [X[60.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd @serfturd qu` l`lirfzdlis nis cdkjd a` jd ejds` a` p`rsind `n jd qu` pia`lis einv`rtfrnis brdefds d jd ikrd trdnshirldaird a`j @spìrftu Udnti. Eudnai nde`lis a` nu`vi pir `j dbud y `j @spìrftu, tiai ji qu` p`nsdlis, aèflis y cde`lis eilf`nzd d r`﬋òdr d nu`stri U`ôir O`suerfsti. Nis vdlis vijvf`nai und fldb`n vfvd a` Æj y un t`stflinfi `jieu`nt` a` Uu brdefd y dlir dnt` jis a`läs. X`dlis jis dspètis läs flpirtdnt`s a` `std trdnshirldefõn, eil`nzdnai pir `j är`d a` nu`strd l`nt`. ;. NP@UQ[D XFAD L@NQDJ Jueds 8.10? ‚ @j @j cilkr` ku`ni, a`j ku`n t`siri a` su eirdzõn sded ji ku`ni= y `j cilkr` ldji, a`j ldj t`siri a` su eirdzõn sded ji ldji…“   Dsì eili `j hruti p`rlft` fa`ntfffledr dj ärkij, nu`strds deefin`s `vfa`nefdn nu`stris p`nsdlf`ntis. Wia`lis trdtdr a` `seina`r ji qu` p`nsdlis a` jd b`nt`, p`ri `j r`y Advfa dfflrld qu` Afis einie` y `xdlfnd nu`stris p`nsdlf`ntis? ‚Ic O`civä, tÿ l` cds `xdlfndai y einiefai. ; Qÿ cds einiefai lf s`ntdrl` s`nt drl` y lf j`vdn j`vdntdrl` tdrl`== cds `nt`n `nt`nafai afai a`sa` jòis lfs pp`nsdl `nsdlf`nti f`ntis.“ s.“  Udjlis 456.4―;. Wir `si `s flpirtdnt` qu` nis pr`bunt`lis, ¹quæ ejds` a` fa`ds cdy `n lf l`nt`9 ¹Tuæ deistulkri p`nsdr9 @s nè`sdrfi dpr`na`r d eintrijdr ji qu` p`nsdlis, pu`s ji qu` cdyd `n nu`strds l`nt`s dhètdrä ji qu` silis, n`bdtfvd i pisftfvdl`nt`. A` dcì qu` jis erfstfdnis a`lis tdntd flpirtdnefd d jd sdkfd `jèefõn a`j ldt`rfdj a` jèturd, lÿsfed, eilpdôìd, einv`rsdefõn y afv`rsfin`s. @s ef`rti qu` ni pia`lis eintrijdr `nt`rdl`nt` `j dlkf`nt` lunadni `n `j eudj vfvflis und ku`nd pdrt` a`j tf`lpi, p`ri dqu`jji qu` eintdlfndrìd nu`strd vfad l`ntdj puà` s`r `vftdai, b`n`rdjl`nt`. @s und `jèefõn a` nu`strd vijuntda, da`läs a` qu` Afis sf`lpr` nis ihrè` und ldn`rd a` `sedpdr? ‚Ni is cd sikr`v`nfai nfnbund t`ntdefõn qu` ni s`d culdnd= p`ri hf`j `s Afis, qu` ni is aòdrä s`r t`ntdais läs a` ji qu` piaæfs r`sfstfr, sfni qu` aadrä drä td tdlkfæ lkfænn oun ountdl`n tdl`nt` t` ei einn jd t`ntd t`ntdefõn efõn jd sd sdjfad, jfad, pdrd qu` ppiaäfs iaäfs sipi sipirtdr.“ rtdr.“ 4ª Eirfntfis 47.45.

Nu`stri eirdzõn s` vijv`rä läs puri sf prdetfedlis einsef`nt`l`nt` `j t`n`r p`nsdlf`ntis dpripfdais, tdj eili deinsòd Wdkji `n Hfjfp`ns`s 1.3? ‚Wir ji a`läs, c`rldnis, tiai ji qu` `s v`rada`ri, tiai ji cin`sti, tiai ji ousti, tiai ji puri, tiai ji dldkj`, tiai ji qu` `s a` ku`n nilkr`= sf cdy vfrtua djbund, sf djbi afbni a` djdkdnzd, `n `sti p`nsda.“ AFUEFWPJDAI NFX@J ; DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI

4;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Wdrd jibrdr `si, nè`sftdlis irdr edad aìd `n jis lfslis tærlfnis qu` irdkd `j r`y Advfa? ‚¡U`dn brdtis jis afecis a` lf kied y jd làftdefõn a` lf eirdzõn a`jdnt` a` tf, O`civä, ried lìd y rà`ntir lìi!“   Udjlis 46.41. Tuf`n einsfbd eintrijdr djbi tdn flpirtdnt` eili su l`nt`, sfn auads piarä eintrijdr jds a`läs är`ds a` su vfad. 5. NP@UQ[I CDKJD[ @vfa`nt`l`nt`, ji qu` cdkjdlis `stä `strècdl`nt` jfbdai ein nu`strd l`nt` y eirdzõn. Dj cdkjdr, `xpr`sdlis ji qu` s`ntflis i p`nsdlis. @n Ldtì 4;.51 O`sÿs dfflrld qu` ‚a` jd dkunadnefd a`j eirdzõn cdkjd jd kied“  y y `n Ldtì 40.44 `stdkjè` qu` ‚ji qu` sdj` a` jd kied eintdlfnd dj cilkr`.“   @n `j edpìtuji 5 a` jd `pìstijd a` Udntfdbi (`stÿafdji a`spuæs) s` nis afe` qu` `j kf`n y `j ldj prieà`n a` jd j`nbud= qu` ein `jjd ih`na`lis luecds vè`s= qu` `jjd vf`n` d s`r eili `j tflõn qu` einaue` `j kdrei a` nu`strd vfad= qu` `jjd `s `j lf`lkri qu` eintdlfnd tiai nu`stri eu`rpi ` ‚fnhjdld jd ruàd a` jd er`defõn“ , d jd v`z qu` `jjd lfsld ‚`s fnhjdldad pir `j fnhf`rni“  X. X. 8. U` nis afe` tdlkfæn qu` jd j`nbud `s ‚un ldj qu` ni puà`` s`r r`hr` puà r`hr`ndai“ ndai“  X. X. 3= y pir ÿjtfli qu` jis er`y`nt`s ni pia`lis usdr jd j`nbud pdrd k`naèfr d Afis y d jd v`z ldjaèfr d jis a`läs (Xv. 6―44). Jd qu` sfbu` `s und kr`v` jfstd a` pèdais a` jd j`nbud, jis eudj`s a`k`lis `vftdr sf `n v`rada a`s`dlis t`n`r und vfad trdnshirldad? (4) Wdjdkrds fnaè`nt`s? fnaè`nt`s? ‚Nfnbund pdjdkrd eirrilpfad sdjbd a` vu`strd kied, sfni jd qu` s`d ku`nd pdrd jd nè`sdrfd àfhfedefõn, d hfn a` adr brdefd d jis iy`nt`s.“  @h`sfis @h`sfis 1.;6. ‚Aòda tdlkfæn visitris tiads `stds eisds? frd, `nioi, ldjfefd, kjdsh`lfd, pdjdkrds a`scin`stds a` vu`strd kied. ki ed.“ “  Eijis`ns`s Eijis`ns`s 5.3.

(;) Ldjàfe`nefd, kjdsh`lfds? kjdsh`lfds? ‚Tuìt`ns` a` visitris tiad dldrburd, `nioi, frd, brft`rìd y ldjàfe`nefd, y tiad ldjfefd.“   @h`sfis 1.54. ‚…eintf`nads a` pdjdkrds, a` jds eudj`s nde`n `nvfafds, pj`ftis, kjdsh`lfds, ldjds sispècds.“  4ª 4ª Qflitì 8.1. ‚@j cilkr` p`rv`rsi j`vdntda`j eintf`nad, `j eili ecfslisi dpdrtd d jis lòir`s (5) dlfbis.“ Ecfsl`s?   Wriv`rkfis Ecfsl`s? Wriv`rkfis 48.;3. ‚Jds pdjdkrds ecfslisiysin kiedais sudv`s, y p`n`trdn cdstd jds `ntrdôds.“   Wriv`rkfis 43.3. ‚…iefisds ]…\   y ni sijdl`nt` iefisds, sfni tdlkfæn ecfslisds y `ntr`l`tfads, cdkjdnai ji qu` ni a`kf`rdn.“  4ª Qflitì 0.45.

(1) Lurlurdefõn, quòds? quòds? ‚Nf lurluræfs, eili djbunis a` `jjis lurlurdrin, y p`rèf`rin pir `j a`struetir.“   4ª Eirfntfis 47.47. ‚Cäbdnji tiai sfn quòds nf eintf`nads, pdrd qu` s`dn fntdecdkj`s y puris.“  Hfjfp`ns`s Hfjfp`ns`s ;.41 NXF. (0) L`ntfrds? L`ntfrds?   ‚Ni cdkjdräs eintrd tu prõofli hdjsi t`stflinfi.“   Æxiai ;7.48. ‚Jis jdkfis l`ntfrisis sin dkilfndefõn d O`civä= p`ri jis qu` cde`n v`rada sin su eint`ntdlf`nti.“   Wriv`rkfis 4;.;;. ‚A`sècdnai jd l`ntfrd, cdkjda v`rada edad uni ein su prõofli…“   @h`sfis 1.;0. ‚Qiais jis l`ntfrisis t`narän su pdrt` `n `j jdbi qu` dra` ein hu`bi y dzuhr`.“   Dpiedjfpsfs ;4.3. ‚Vi siy `j edlfni, jd v`rada, y jd vfad.“   Oudn Oudn 41.8.

AFUEFWPJDAI NFX@J ; DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI

45

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. NP@UQ[I DEEFIND[ Cdkj`lis dcird a` nu`stri deefindr. ¹Eõli a`k` s`r nu`strd einauetd pdrd ein jds a`läs p`rsinds9 @n ji ku`ni a`jdnt` a` tiais prfnefpfi, qu` ‚prieur`lis [ildnis 4;.42k. Ejdritiais, qu` ndaf` vd djAfis Ef`jinis pirpfa` s`r ‚ku`ni“, ‚ku`ni“ , sfni pir brdefd y hdvir a` Afis= p`ri dÿn dsìjiss`cilkr`s.“ nis ira`nd [ildnis s`r kk`nfbnis `nfbnis pdrd ein fnejusi pdrd ein jis ldjis, sf `n v`rada a`s`dlis s`r einsfa`rdais cfois a`j Djtìsfli? ‚Dlda, pu`s, d vu`stris `n`lfbis, y cdeà kf`n, y pr`stda, ni `sp`rdnai a` `jji ndad= y s`rä vu`stri bdjdraõn bdjdr aõn brdna brdna`, `, y s`ræf s`ræfss cfois a`j Djtì Djtìsfli= sfli= pirqu` æj `s k`nfb k`nfbni ni pdrd ein jis fnbrdt fnbrdtis is y ldjis ldjis.. 58 Uà, pu`s pu`s,, lfs`rfeirafisis, eili tdlkfæn vu`stri Wdar` `s lfs`rfeirafisi.“  Jueds Jueds 8.50―58.

A`k`lis s`r culfja`s y ikàf`nt`s? ‚…r`v`stìis a` culfjada= pirqu`? Afis r`sfst` d jis sik`rkfis, y ad brdef d d jis culfj brdefd culfja`s. a`s. 8 Culfjjdis, pu`s, kdoi jd pia`risd ldni a` Afis, pdrd qu` æj is `xdjt` eudnai hu`r` tf`lpi.“   4ª Wàri 0.0,8. ‚Uf l` dläfs, budrada lfs ldnadlf`ntis.“   Oudn 41.40. Ikàèf`nai d Afis j`

a`listrdlis nu`stri dlir, y t`stfffledlis t`stfffl edlis a` nu`strd h` dj lunai. Jd `vdnb`jfzdefõn läs pia`risd `s `j t`stflinfi. Djbi eruefdj `n nu`stri t`stflinfi er erfstfdni fstfdni `s jd cin`stfada. cin`stfada. @j @j er`y`nt` a`k` s`r cin`sti sf`lpr`, `n su vfad pÿkjfed y prfvdad, `n sus r`jdefin`s ein jd hdlfjfd, `n su trdti ein jis dlfbis, dsuntis a` n`biefis y `n tiai älkfti. Jd cin`stfada ni `s n`biefdkj` pdrd Afis? ‚Ni curtdræfs, y ni `nbdôdræfs nf l`ntfræfs `j uni dj itri.“   J`vìtfei 46.44. Cin`stfada `s kinada, y jd kinada `s und a` jds edrdet`rìstfeds a`j ‚hruti a`j @spìrftu“  Bäjdtds Bäjdtds 0.;4―;;. Wir ji tdnti, a`scin`stfada `s ldjada. @j @spìrftu Udnti nuned cdkftdrä `n `j eirdzõn a` uni qu` `s a`scin`sti. Brdna`s deefin`s sin dp`nds `xt`nsfin`s a` p`qu`ôds deefin`s. Detis p`qu`ôis a` a`scin`stfada erè`rän fn`vftdkj`l`nt`. U`dlis sf`lpr` jflpfis `n nu`stri deefindr pdrd ein itris. Qiai ji qu` s`lkr`lis, eisècdr`lis. Uõji piar`lis s`r cinrdais y k`naèfais pir Afis sf c`lis cèci ji lfsli ein `j prõofli. @stuafd ju`bi J`vìtfei 46.50―58= Wriv`rkfis 44.4= Bäjdtds 8.2. Afis tdlkfæn nis ldnad pin`r jd frd kdoi eintrij. Uu eintrij. Uu Udntd Wdjdkrd afe` qu` ‚@j qu` häefjl`nt` s` `niod cdrä jieurds.“  Wriv`rkfis Wriv`rkfis 41.42. Jd frd `s un drld a` jd edrn`= prèursird a` luecds eisds aijirisds= einaue`nt` d ldjds aèfsfin`s, iafi, dldrburd, ds`sfndtis y bu`rrds. @j afdkji usdrä jd frd eili un drld edad v`z qu` æj puàd, pdrd a`strufr ldtrflinfis, cibdr`s, fbj`sfds y dÿn ndefin`s. ¡Ni j` a`lis jubdr! Uõji cdy un tfpi a` `nioi qu` `s einstruetfvi? `j `nioi eintrd `j pèdai= p`ri dÿn `n `s` edsi, a`k`lis làfr nu`strds deefin`s. @j lòir ò`lpji `n `sti nis ji ad nu`stri U`ôir O`suerfsti, quf`n `s ldnsi y culfja` a` eirdzõn. Æj `s j`nti pdrd jd frd y brdna` `n lfs`rfeirafd (Udjlis 475.3―6). Nu`stri U`ôir s` au`j` a`j edstfbi. @stuafd `n edsd Ldreis 5.4―8= Oudn ;.45―48= @h`sfis 1.;8. ¹Eõli pia`lis pin`r nu`stri ‚ldj b`nfi“ kdoi eintrij9 @j hdetir läs pia pia`risi `risi `n `sti s` jjdld ailfnfi pripfi, y privf`n` a` Afis. Eudnai Afis t` kdutfzõ ein su Udnti @spìrftu, t` aitõ a` pia`r, dlir y ailfnfi pripfi (;ª pripfi (;ª Qflitì 4.2). @stuaf`lis dcird itri punti ejdv` a` jd vfad erfstfdnd… DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

41

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. AFUEFWJFND V Q[DNUHI[LDEFÕN Pnd vfad trdnshirldad flpjfed y a`ldnad afsefpjfnd. Ufn afsefpjfnd ni pia`lis a`sdrrijjdr jd hu`rzd a` edräet`r qu` nè`sftdlis pdrd `nhr`ntdr jds dav`rsfada`s. Jis fnafsefpjfndais sin b`nt` fneinstdnt` y a` aikj` änfli (Udntfdbi 4.3)= sin pr`sd häefj a`j `nbdôdair. Jd afsefpjfnd `s jd ejdv` pdrd `j pia`r, jd ldred a` tiai v`rada`ri cfoi a` Afis. Afsefpjfnd Afsefpjfnd   y afseìpuji afseìpuji   eilpdrt`n rdìz `tflijõbfed, `s aèfr, sin eine`ptis fns`pdrdkj`s. ‚O`sÿs afoi d sus afseìpujis? Uf djbuni quf`r` v`nfr `n pis a` lì, nfæbu`s` d sì lfsli, y til` su eruz, y sìbdl`.“   Ldtì 48.;1. ¹Wiarä djbuf`n qu` ni pis`` afsefpjfnd n`bdrs` d sì lfsli, s`bufr d Erfsti y jj`vdr su eruz9 Ejdrdl`nt`, ni. @j er`y`nt` qu` `s afsefpjfndai?

(4) (;) (5) (1)

A`sdr A`sdrrijjd rijjd jd cdkfjfada cdkfjfada a` rr`bujd `bujdrr su einauetd. einauetd. Cde` jds eis eisds, ds, ni pir flpuj flpujsi, si, a`sì, a`sì, pr pr`sfõ `sfõnn i eistulkr` eistulkr`,, sfni pir prfne prfnefpfi fpfi y oufefi. oufefi. A`sdr A`sdrrijjd rijjd jd edp edpdefad defadaa a` sukirafndr sukirafndr sus dp`tftis, dp`tftis, `lie `liefin`s fin`s,, afspi afspisfefõ sfefõnn a` änfli y pdjdkrds. pdjdkrds. @s v`n v`neàir eàir a` a` jd t`ntdef t`ntdefõn, õn, y vfv` suo`ti suo`ti d jds du dutirfad tirfada`s. a`s.

J`` ju`bi 4ª Eirfntfis 6.;0= C`krìs 4;.44= 45.42= Udntfdbi 4.;8= 5.;. Nè`sftdlis afsefpjfnd? afsefpjfnd?

(4) Wd Wdrd rd ldnt`n`r ldnt`n`r kdoi kdoi eint eintrij rij jis a`sìs a`sìs a` nnu`str u`strdd ndtur ndturdj`z dj`zdd culdn culdndd (;) Wdrd pr prit` it`b`r b`r nu nu`st `strd rd vfa vfadd a`viefi a`viefindj ndj (5) Wd Wdrd rd djednzdr djednzdr `j läxfli läxfli pit`nefdj pit`nefdj i `fflef`ne `fflef`nefd fd `n `j s`rvfefi s`rvfefi dj U`ôir. U`ôir. Ni ikstdnt`, a`k`lis `vftdr jd trdlpd a` p`nsdr qu` jd afsefpjfnd `s `j vdjir supr`li a` jd vfad. Wiarìdlis ed`r `n `j irbujji d edusd a` und afsefpjfnd p`rsindj sikr`vdjirdad. Jd afsefpjfnd `s un sf`rvi, ni un sdjvdair. Jd ku`nd r`jdefõn ein Afis `s `j läs brdna` a` jis t`siris. @s` dse`tfsli pdbdni prfvdtfvi `n `xe`si qu` kused jjdldr jd dt`nefõn sikr` jd p`rsind ni `s läs qu` hdjsd pfàda. Jd afsefpjfnd erfstfdnd ni a`sprèfd jds k`nafefin`s t`rr`ndj`s, sfni qu` jds einsdbrd pdrd ffln`s `spfrftudj`s. Cdy qu` eujtfvdr jd t`lpjdnzd, p`ri nuned einhunafr afsefpjfnd ein sdntfada. Uõji eudnai jd afsefpjfnd `stä jfbdad ein `j Ef`ji eili su pripõsfti, priaue` sdntfada. Af`z pdsis pdrd jibrdr und vfad afsefpjfndad?

(4) @lpf` @lpf`zd zd pir jds eis eisds ds sflpj` sflpj`s.s. Ldnt Ldntæn æn tu cdkftdefõn cdkftdefõn jflpfd jflpfd y ira` ira`ndad= ndad= edad edad eisd `n su jub jubdr, dr, `te. (;) Dkirad jds tdr tdr`ds `ds afhìe afhìefj`s fj`s printd printd y `nærbfedl `nærbfedl`nt` `nt`,, cdef`nai cdef`nai prfl`r prfl`rii dqu`jji qu` pr` pr`h`rfr h`rfrìds ìds cde`r a` ÿjtfli. (5) @ntr`nd tu eu`rpi, `vftdnai ``stdr stdr fnquf`ti fnquf`ti,, livf`nai fnÿtfjl`nt` fnÿtfjl`nt` jds ldnis, rdseänait`, `te. Dpr`na` d `stdr trdnqufji y r`jdodai. (1) (1) Ikjì Ikjìbd bdt` t` d s`r s`r pu punt ntud udj.j. (0) Irbdn Irbdnfzd fzd tu l`nt` y p`nsdlf`n p`nsdlf`ntis. tis. @stdkj @stdkjè` è` prfirf prfirfada`s. ada`s. (8) trdzdais“. Dpr`n Dpr`na` a` d sdedr v`ntdod v`ntdod a` jis ed edlkfis lkfis fn fn`sp`r `sp`rdais dais qu` drr drriodn iodn d jd einhusfõ einhusfõnn tus pjdn` pjdn`ss ‚kf`n DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

40

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(2) Eujt Eujtfvd fvd und detftua detftua a` sfn sfne`rd e`rd brdtftu brdtftuaa dnt` jd eirrèef eirrèefõn õn i jd erìtfed erìtfed einstruetfv einstruetfvd. d. (3) Ei Eijie jiedd kdoi ssuo` uoèfõ efõnn tiad bbjit jitin` in`rìd rìd.. (6) A`sdr A`sdrrijjd rijjd `j ss`ntfa `ntfaii a` r`spinsdkf r`spinsdkfjfada jfada `n tiai. tiai. (47) Wrdetfed un lia`ji sfst`lätfei a` irdefõn. 8. EINEJPUFÕN @n `std jèefõn, c`lis r`sulfai dsuntis a` jd vfad erfstfdnd `xt`nsis y a`sdffldnt`s. Tufzäs t` prìeup` `j cèci a` ni sdk`r eõli cdräs pdrd einqufstdr edad uni, p`ri a`k`s sdk`r qu` ni s`rä ein tu edpdefada, sfni ein jd a`j @spìrftu a` Afis (_dedrìds 1.8= Hfjfp`ns`s ;.45). [èu`rad qu` tu vfad `s trdnshirldad d Uu fldb`n ‚…pir jd deefõn a`j @spìrftu a`j U`ôir.“   ;ª Eirfntfis 5.43 [X[60. @n jd prõxfld jèefõn `stuafdr`lis un hdetir `s`nefdj pdrd qu` `sd trdnshirldefõn t`nbd jubdr `n tu vfad? jd irdefõn. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

48

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 1 ― A`sdrrijjdnai und vfad a` irdefõn ¹Tuæ nis `ns`ôd jd Kfkjfd sikr` jd irdefõn9 ¹Eõli irdr dj l`nis und cird afdrfd9 ¹Euäj`s sin jds ejdv`s prfnefpdj`s a` jd irdefõn9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Xfni ju`bi d sus afseìpujis, y jis cdjjõ aurlf`nai, y afoi d Wàri? ¹Dsì qu` ni cdkæfs piafai v`jdr einlfbi und cird9 14 X`jda y irda, pdrd qu` ni `ntræfs `n t`ntdefõn= `j `spìrftu d jd v`rada `stä afspu`sti, p`ri jd edrn` `s aækfj.“  Ldtì ;8.17―14.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd irdefõn `s pdrd jd vfad erfstfdnd eili jd sdnbr` pdrd `j eu`rpi culdni? sfn `jjd, ni cdy vfad `spfrftudj. Jd irdefõn `s `j t`jæhini afrèti pdrd cdkjdr ein Afis= `j pdsdo` brdtufti pdrd sukfr `n un vfdo` sfn `sedjds cdstd `j trini a` Afis. W`ri jd r`djfada `s qu` luecis er`y`nt`s `stän hrìis `n eudnti d jd kÿsquàd a` Afis. Wrdetfedn piei jd irdefõn y pir `si tf`n`n pied pdsfõn. Irdr `s djbi a` s`bunai ira`n pdrd `jjis. A`k`rìdlis adr d jd irdefõn jd lfsld flpirtdnefd qu` jis erfstfdnis dntfbuis j` adkdn= y cdstd läs, pu`s jis aìds detudj`s sin läs p`jfbrisis qu` nuned dnt`s. ;. JD I[DEFÕN @N JD KFKJFD A` deu`rai ein jd Wdjdkrd a` Afis, jd irdefõn `s vftdj. Xfvflis sf irdlis= lirflis sf ni. Jd Kfkjfd nis `ns`ôd qu` a`k`lis irdr? (4) ‚@n tiai tf`lpi ein tiad irdefõn y sÿpjfed `n `j @spìrftu, y v`jdnai `n `jji ein tiad p`rs`v`rdnefd. p`rs`v`rdnef d.““ @h`sfis 8.43. e `sdr.““ 4ª Q`sdjinfe`ns`s 0.42. (;) ‚Ufn e`sdr. (5) ‚…pdrd qu` ni `ntræfs `n t`ntdefõn= `j `spìrftu d jd v`rada `stä afspu`sti, p`ri jd edrn` `s aækfj. aæk fj.““ Ldreis 41.53. (1) (1) @ffl @ffled edzzl`n l`nt`? t`? ‚Einh`sdis vu`strds ih`nsds unis d itris, y irda unis pir itris, pdrd qu` s`äfs sdndais. Jd irdefõn `hfedz a`j ousti puà` lueci.“ Udntfdbi 0.48.

Jd Kfkjfd tdlkfæn eintf`n` und jdrbd jfstd a` `xp`rf`nefds a` irdefin`s eint`stdads. Dkrdcdl irõ y Afis eineàfõ sus p`tfefin`s. Lifsæs irõ y `j ldr s` dkrfõ. Oisuæ irõ y `j sij s` pdrõ. Advfa irõ y Afis a`struyõ d sus `n`lfbis. @jìds irõ y Afis ldnaõ hu`bi a`j ef`ji. Wdkji irõ y jis luris a` jd prfsfõn s` `str`lèf`rin. Adnf`j irõ y v`dlis ji qu` q u` sueàfõ… Adrìi, r`y a`j flp`rfi Lài-W`rsd, cdkìd hfrldai un àfeti qu` pricfkìd jd irdefõn aurdnt` tr`fntd aìds `n tiai `j t`rrftirfi a` su `xt`nsi r`fni (Adnf`j 8.2,6). @std pricfkfefõn sfbnfhfedkd rikdr d Afis `j trfkuti qu` rèfk` a` jis cilkr`s, y rikdr d jis cilkr`s `j einsu`ji qu` rèfk`n a` Afis. ¹Tuæ r`y a` jd Qf`rrd, pir pia`risi qu` s`d, tf`n` a`rèci a` cde`r djbi dsì9 @j t`l`rdrfi aèr`ti flpjfedkd tdlkfæn prfvdr dj prih`td Adnf`j a` irdr `n niv`ntd ipirtunfada`s? DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

42

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚Eudnai Adnf`j supi qu` `j àfeti cdkìd sfai hfrldai, `ntrõ `n su edsd, y dkf`rtds jds v`ntdnds a` su eäldrd qu` adkdn cdefd O`rusdjæn, s` drriafjjdkd tr`s vè`s dj aìd, y irdkd y adkd brdefds a`jdnt` a` su Afis, eili ji sijìd cde`r dnt`s. 44 @ntine`s s` ountdrin dqu`jjis cilkr`s, y cdjjdrin d Adnf`j irdnai y ribdnai `n pr`s`nefd pr`s `nefd a` su Afis.“ Adnf`j 8.47,44.

¡Tuæ ku`ni `s t`n`r cirds pdrd irdr! Adnf`j ni piaìd vfvfr un siji aìd sfn Afis= ¹eõli fkd d s`r edpdz a` dedtdr `j aèr`ti r`dj y pdsdr tr`fntd aìds sfn irdr9 Nis pin` d t`lkjdr `j cèci a` qu` ciy ni cdyd nfnbÿn aèr`ti qu` nis pricìkd irdr, p`ri sì luecis erfstfdnis qu` dkdnaindn jd irdefõn pir eudjquf`r edusd, aòdnai a` culfjjdr sus eirdzin`s `n pr`s`nefd a` Afis, y n`bänais` d pr`s`ntdr sus brdtftua`s dnt` Æj. Adnf`j irdkd sf`lpr`, y dunqu` `rd cilkr` a` luecds ieupdefin`s, ni p`nsdkd qu` `si j` `xflf`rd a` ò`reftdr edad aìd su a`viefõn. Adnf`j irdkd aikjdnai sus riafjjds y pr`s`ntdnai deefin`s a` brdefds d Afis d afdrfi. @si ji ldnt`nìd pr`pdrdai pdrd eudjquf`r d﬋feefõn qu` Afis puaf`rd p`rlftfr `n su vfad= y eudnai æstd fflndjl`nt` jj`bõ, Afis j` cinrõ, e`rrdnai jd kied a` jis jìn`s. J`dlis Adnf`j 8.;;―;5. ¡Euän fn`xeusdkj`s sin dqu`jjis qu` t`nf`nai piei i lueci qu` cde`r `n `j lunai, nuned cdjjdn tf`lpi pdrd pr`s`ntdr sus djlds dj ffl`j Er`dair! Tuf`n vfv` sfn irdr ef`rtdl`nt` a`sècd su djld, y dj fflndj s`rä cdjjdai hdjti. Da`läs, eudnai jis jìn`s jj`bu`n d su vfad, ndad s` piarä ccde`r de`r pdrd e`rrdr sus kieds. J`dlis `j XX.. ;1. 5. ¹NI CDN WIAFAI I[D[ QDN UÕJI PND CI[D9 @j U`ôir `sp`rd qu` pds`lis tf`lpi ein Æj. Uu rèjdli d jis afseìpujis (Ldtì ;8.17) tdlkfæn `s pdrd nisitris. D eintfnudefõn pr`s`ntdlis JIU AIE@ WDUIU A@ JD I[DEFÕN = un pjdn qu` s`burdl`nt` nis dyuadrä d `j`vdr jd edntfada a` tf`lpi dsì eili jd edjfada a` nu`strd irdefõn afdrfd. Jis aie` pdsis sin? (4) Djdkdr. Djdkdr. @sti `s sderffflefi, y un h`stòi viedj a` jd ndturdj`zd y jds vfrtua`s a` Afis. ¡Jd irdefõn eilf`nzd ein djdkdnzd! J`dlis Udjlis 85.5= 414.;= C`krìs 45.0. (;) W`raindr. A`k`lis W`raindr. A`k`lis t`n`r eufadai a` p`raindr d nu`stris aùair`s. O`sÿs afe` qu` sf `sp`rdlis p`raõn pdrd nu`stris pèdais y hdjjds, a`k`lis tdlkfæn `stdr afspu`stis d adrji? ‚V eudnai `stæfs irdnai, p`rainda, sf t`næfs djbi eintrd djbuni, pdrd qu` tdlkfæn vu`stri Wdar` qu` `stä `n jis ef`jis is p`rain` d visitris vu`strds ih`nsds.“ Ldreis 44.;0.

(5) Einh`sdr. Nuned Einh`sdr. Nuned trdt`s a` irdr sfn einh`sdrt`. Pnd p`rsind qu` ni einffl`sd sus pèdais d Afis, nuned einie`rä `j bizi a` jd irdefõn (Udjlis 456.;5―;1). (1) Wàfr. O`sÿs a`s`d qu` j` pfadlis (Ldtì 2.3). Uu eirdzõn r`spina` d nu`strd nè`sfada. Udntfdbi 1.; afe`? ‚Ni t`næfs ji qu` a`s`äfs pirqu` ni pàìs.“ (0) Fnt`reà`r. D Fnt`reà`r. D nu`stri djrààir `xfst` luecd b`nt` ein nè`sfada`s a`s`sp`rdnt`s. Fnt`reà`r Fnt`reà`r pir c`rldnis y p`rafais `s jd afl`nsfõn läs fnt`nsd a` jd irdefõn, y a`k`lis cde`rji ‚ein tiad p`rs`v`rd p`rs `v`rdnefd nefd y sÿp sÿpjfed.“ jfed.“ @h`sfis 8.43k.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

43

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(8) J``r jd Wdjdkrd. Eudnai Wdjdkrd. Eudnai j``lis jd Kfkjfd, pisfkfjfada`s nu`vds s` pr`s`ntdn. Dunqu` `j tf`lpi pdrd irdr ni a`k` vijv`rs` tf`lpi a` `stuafi, un lil`nti kr`v` a` jèturd kìkjfed `s `xe`j`nt` pdrd `nrfquè`r jd irdefõn. (2) Làftdr. Eudnai Làftdr. Eudnai uni làftd `n Afis, su l`nt` s` vu`jv` luy detfvd. Dj làftdr `n Æj, a`k`lis jj`vdr nu`strd l`nt` d jis dsuntis `spfrftudj`s, `n `spèfdj d Uu Wdjdkrd (Udjlis 446.62). (3) Irdr jd Wdjdkrd. Wrfl`ri Wdjdkrd. Wrfl`ri hu` un p`rìiai kr`v` j`y`nai jd Kfkjfd= dcird ‚irdlis jd Wdjdkrd“, i s`d, dpjfedlis jds @serfturds afrètdl`nt` d nu`stri irdr. (6) Adr brdefds. brdefds. Dunqu` `j adr brdefds a`k` s`r r`bdai d trdvæs a` tiad jd irdefõn, t`n`lis qu` s`pdrdr un p`rìiai `spèfdj pdrd dbrdaè`r d Afis `n viz djtd pir tiads jds eisds qu` Æj cd cèci `n nu`strd vfad. (47) Edntdr. Edntdr. Pn Pn dspèti flpirtdnt` a` a ` jd irdefõn `s edntdr ‚nu`vis edntis“ dj U`ôir. @j edntdr r`nu`vd y einsu`jd `j djld. @s luy `liefindnt` y àffflednt` `j eäntfei nu`vi `n `j @spìrftu Udnti aurdnt` jd irdefõn (Udjlis 68= 416). (44) @seuecdr. @seuecdr.   A`k`lis `stdkjè`r ku`nis cäkftis a` `seuecdr `n nu`strds irdefin`s. Eudnai `seuecdlis, rèfkflis õra`n`s afrètds a`j @spìrftu Udnti. Tu` nu`strd irdefõn sf`lpr` fnejuyd `j `seuecdr jd viz a` Afis. (4;) Djdkdr. Djdkdr.   @ntrdlis `n jd irdefõn pir jd pu`rtd a` jd djdkdnzd y sdjflis a` jd lfsld ldn`rd, `xdjtdnai ein bizi jd ndturdj`zd a` Afis? ‚…tuyi `s `j r`fni, y `j pia`r, y jd bjirfd, pir tiais jis sfbjis. Dlæn. Dlæn .“ Ldtì 8.45. Ni t` sf`ntds r`strfnbfai ein `j lætiai a` irdr pripu`sti dquì. Ptfjfzd jis aie` pdsis a` jd irdefõn eili irdefõn eili un kisquòi ndad läs. Ni t` dpur`s, nf pf`ns`s qu` tf`n`s qu` aàfedr efnei lfnutis d edad pdsi, `strfetdl`nt`. Wuà`s `lpj`dr läs tf`lpi pdrd djbunds eisds y l`nis pdrd itrds. Wir ò`lpji, `j fnt`reà`r rdrdl`nt` s` puà` cde`r `n sõji efnei lfnutis. W`rlft` qu` `j @spìrftu Udnti t` afrfod. @stuaf`lis dcird efnei `j`l`ntis ejdv`s a` jd irdefõn? jd h`, jd culfjada, jd `ntr`bd, jd Wdjdkrd y `j a`sì. 1. JD H@ Dnt`s a` eil`nzdr tu irdefõn d Afis, dnt`s a` pr`s`ntdr tus sÿpjfeds, ds`bÿrdt` a` pin`r jd H` da`jdnt`? ‚Wirqu` a` ef`rti is afbi qu` eudjquf`rd qu` afo`r` d `st` lint`? Tuìtdt` y æecdt` `n `j ldr, y ni auadr` `n su eirdzõn, sfni er`y`r` qu` s`rä cèci ji qu` afe`, ji qu` afbd j` s`rä cèci. ;1 Wir tdnti, is afbi qu` tiai ji qu` pfaf`r`fs pfaf `r`fs irdna irdnai, i, er`` er`àa qu` ji r` rèfkfr efkfræfs, æfs, y is vv`narä.“ `narä.“  Ldreis Ldreis 44.;5―;1.

Afis a`s`d tu einffldnzd. Ufn jd H`, `s flpisfkj` dbrdadrj` (C`krìs 44.8d). Jd fneràujfada yde` `n jd kds` a` tiad irdefõn pikr`, a`j irdr aækfjl`nt`, a`j piei irdr y a`j irdr dutilätfed i rutfndrfdl`nt`. Qu h`, `n edlkfi, priejdld tu e`rt`zd sikr` jd `xfst`nefd a` Afis y aèjdrd jd v`rada dhdkj` a` qu` Æj `s ‚bdjdraindair a` jis qu` j` kusedn.“ C`krìs 44.8k. ¡Æj rèilp`nsd tu h`! DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

46

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jd Kfkjfd nis afe` qu` pia`lis irdr ein h`, s`r sdjvis pir jd h`, s`r r`sbudradais pir jd h`, edlfndr ein h`, ldnt`n`rnis `n h`, vfvfr pir jd h`, c`ràdr jds pril`sds a` Afis pir h`, s`r rfeis `n h`, v`ne`r dj lunai pir jd h` y djdkdr d Afis pir h`. Jd h` dkr` jd pu`rtd pdrd qu` `j qu` ird puàd de`redrs` dj trini a` Afis. ¡Jd h` `s `j fnbràf`nt` qu` tiai afseìpuji a` O`sÿs nè`sftd! 0. JD CPLFJADA Jd culfjada `s un pr`-r`qufsfti fnafsp`nsdkj` pdrd daqufrfr v`rada`ri pia`r. Nf `j nèfi nf `j vdnfaisi puà`n irdr. Jd culfjada surb` a` und kdod `stfld a` nisitris lfslis y nu`stris l`rèflf`ntis= y a` rèinie`r nu`strd fnedpdefada titdj eudnai ni t`n`lis `j pia`r y jd pr`s`nefd a` Afis `n nu`strd vfad. Ni `xfst` duti-`jibfi `n jd culfjada, sfni qu` æstd ird pir jd bjirfd a` Afis, sijdl`nt`. Erfsti afoi qu` ‚eudjquf`rd qu` s` culfjj` eili `st` nfôi, `s` `s `j ldyir `n `j r`fni a` jis ef`jis.“ Ldtì 43.1. ‚Wirqu` dsì afoi `j Djti y Uukjfl`, `j qu` cdkftd jd `t`rnfada, y euyi nilkr` `s `j Udnti? Vi cdkfti `n jd djturd y jd sdntfada, sdntf ada, y ein `j qu`krd qu`krdntdai ntdai y culfj culfja` a` a` `spìr `spìrftu, ftu, pdrd cde`r vfvfr `j `spì `spìrftu rftu a` jis culfj culfja`s a`s y pdrd vfvfhfedr `j eirdzõn a` jis qu`krdntdais.“ Fsdìds 02.40.

Ni `s dj fnt`jètudj qu` jd Fbj`sfd nè`sftd. Qdlpiei sin jis cilkr`s a` rfqu`zd i fn﬋u`nefd siefdj jis qu` `st` tf`lpi r`quf`r`. Ji qu` `std b`n`rdefõn p`rafad nè`sftd a`s`sp`rdadl`nt` sin cilkr`s y luo`r`s a` irdefõn vfbirisd, dj `stfji a` dqu`jjis s`nefjjis erfstfdnis a`j sfbji prfl`ri qu` ‚djednzdrin ku`n t`stflinfi làfdnt` jd h`.“ C`krìs 44.56. ¡Pnd æpied r`pj`td a` jibris bjirfisis pdrd jd Fbj`sfd jj`bdrä sf tdn siji flftdlis d nu`stris c`rldnis a` dqu`j tf`lpi! 8. JD @NQ[@BD Wriv`rkfis ;5.;8? ‚Adl`, cfoi lìi, tu eirdzõn, y lfr`n tus iois pir lfs edlfnis.“   @j pripõsfti a` jd irdefõn `s edlkfdr `j eirdzõn, `j edräet`r y jd einauetd a`j er`y`nt`. er`y`nt`.  Jis er`y`nt`s qu` s` `ntr`bdn a` eirdzõn d Afis, s` einvf`rt`n `n `j làfi qu` Æj usd pdrd djednzdr dj lunai ein `j @vdnb`jfi. Oudn 4.8―2? ‚Cuki un cilkr` `nvfdai a` Afis… 2 pdrd qu` af`s` t`stflinfi a` jd juz, d hfn a` qu` tiais er`y`s`n pir æj.“ Pn sflpj` cilkr` einsdbrdai d Afis, Oudn `j Kdutfstd, hu` `j fnstrul`nti afvfni pdrd ldredr `j hfn a` und afsp`nsdefõn qu` aurdnt` sfbjis pr`pdrõ `j edlfni pdrd Erfsti. @j U`ôir aèjdrd? ‚ WWirqu` irqu` jis iois a` O`civä eint`lpjdn tiad jd tf`rrd, pdrd listrdr su pia`r d hdvir a` jis qu` tf`n`n eirdzõn p`rhèti pdrd æj.“  ;¿ ;¿ Erõnfeds 48.6. Afis a`s`d bjirfhfedr Uu nilkr` `n jd Qf`rrd y ldnfh`stdr Uu pia`r pir làfi a` cilkr`s y luo`r`s qu` `stæn afspu`stis d `ntr`bdrs` d Æj. Jd bjirfd y jd `hfef`nefd a`j @vdnb`jfi `stän pu`stds sikr` cilkr`s y luo`r`s qu` irdn. Afis ni cde` ndad sf ni `s `n eint`stdefõn d jds irdefin`s a` sus cfois. @s pir `sti qu` jis Dpõstij`s s` af`rin d sì lfslis d jd irdefõn (Cècis 8.1). Uu prfirfada y jd a` jd Fbj`sfd hu` jd irdefõn ([ildnis 40.57). Djjì rdafeõ jd ejdv` a`j tr`l`nai æxfti qu` eisècdrin. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;7

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

O`suerfst i cfzi ji lfsli `n jis aìds a` Uu lfnfst`rfi. Æj irdkd jdrbds cirds. Æj hu` einlivfa O`suerfsti einlivfaii ein fnhfnftd eilpdsfõn dnt` jis edlpis ldauris a` jd Qf`rrd qu` p`rèìdn ‑y tiadvìd p`rè`n‑ pir hdjtd a` trdkdodair`s. Cdef`nai und pdusd `n Uu pripfi irdr, Æj trdtõ a` a`sp`rtdr jds s`nsfkfjfada`s `lpdôdads a` Uus afseìpujis, y j`s `nedrbõ? ‚[ibda dj U`ôir a` jd lf`s qu` `nvì` ikr`ris d su lf`s.“  Jueds Jueds 47.;. 2. JD WDJDK[D ‚  Uf p`rld p`rldnèæf nèæfss `n lì= y lfs pdjdk pdjdkrds rds p`rl p`rldnè` dnè`nn `n visi visitris, tris, pàfa tiai ji qu` qu`ræf qu`ræfss y is s`rä adai.“  Oudn Oudn 40.2. Luecìsflis qu` s` jjdldn afseìpujis a` O`sÿs tf`n`n und detftua a`? ‚Ni nè`sfti dpr`na`r a` jd Kfkjfd“ . W`ri `ntine`s, ¹eõli puà`n p`rldnè`r `n O`sÿs y jds pdjdkrds a` O`sÿs p`rldnè`r `n `jjis9 @s flpisfkj`. Ni sijdl`nt` `j Wdstir i jis jìa`r`s a` jd fbj`sfd, sfni qu` tiais jis sdntis a`k`n djfl`ntdrs` afdrfdl`nt` ein jd Wdjdkrd a` Afis. ‚Ni siji a` pdn vfvfrä `j cilkr`…“ @n `j Udjli 446, `j r`y Advfa ndrrd a` und ldn`rd c`rlisd, eõli jd Wdjdkrd a` Afis trdoi prisp`rfada d su L` c` bizdai `n `j edlfni a` tus t`stflinfis läs vfad, `j`vänaiji d ldbnìffleds djturds `n jd pr`s`nefd a`j U`ôir? ‚ L` qu` a` tiad rfqu`zd. 40 @n tus ldnadlf`ntis làftdræ= einsfa`rdræ tus edlfnis. `stdtutis= ni l` ijvfadræ a` tus pdjdkrds.“  Xv. Xv. 41―48.

48

L` r`biefodræ `n tus

Jd pia`risd vfad a` irdefõn y a` djdkdnzd ò`lpjdr a` Advfa hu` `j r`sujtdai afrèti a` cdk`r `seinafai jd Wdjdkrd a` Afis `n su eirdzõn? ‚¹Ein quæ jflpfdrä `j oiv`n su edlfni9 Ein budradr tu pdjdkrd. 47 Ein tiai lf eirdzõn t` c` kusedai= ni l` aò`s a`svfdrl` a` tus ldnadlf`ntis. 44 @n lf eirdzõn c` budradai tus afecis, pdrd ni pèdr eintrd tf.“   Xv. 6―44. Uf nu`strds vfads `stän jj`nds a` jd Wdjdkrd a` Afis, jd irdefõn surbfrä

`spintän`dl`nt`. 3. @J A@U@I @n `j r`fni a` jis dsuntis `spfrftudj`s, `j a`sì `s a` suld flpirtdnefd pdrd jd irdefõn. @st` ni `s un sflpj` a`sì= `s un dp`tè`r cinadl`nt` ds`ntdai, un dnc`ji fnt`nsi a` daqufrfr djbi. @j a`sì prèà` y deilpdôd d jd irdefõn. Jd irdefõn `s sõji jd `xpr`sfõn irdj a`j a`sì. Eudnti läs prihunai `s `j a`sì, läs hu`rt` s`rä jd irdefõn. Ufn a`sì, jd irdefõn ni tf`n` sfbnfffledai= `s und pærafad a` tf`lpi prèfisi. Jd kds` vftdj a` jd irdefõn `s `j dnc`ji a`j eirdzõn. Ufn eirdzõn ni cdy c dy s`ntfr. ‚Adl`, cfoi lìi, tu eirdzõn.“  Q`n`lis Q`n`lis qu` s`ntfr und urb`nefd pir irdr. @j a`sì, `s `j qu`r`r `n deefõn= `s un dnc`ji qu` s` `xpr`sd dnt` Afis pdrd `j kf`n pripfi y `j a` jis a`läs. @s un a`sì `spèìfflei, qu` tf`n` hu`bi `n sì lfsli y `sp`rd brdna`s eisds. @s un a`sì qu` einie` jd nè`sfada, Eili `j ef`rvi krdld pir jds eirrf`nt`s a` jds dbuds, sf`nt` y v` jd eisd qu` ji sdtfshde`, y s` dpr`surd d daqufrfrjd? ‚ Eili dsì ejdld pir tf, ic Afis, `j djld lìd. ; Lf djld tf`n` sà a` Afis, a`j Afis vfvi.“  Udjlis Udjlis 1;.4―;. Afis quf`r` qu` s`ds und sijd eisd? i draf`nt`, i hrìi (Dpiedjfpsfs 5.48). Jd tfkf`zd i fnafh`r`nefd r`sujtd `n `j rècdzi a` Afis. @j a`sì h`rvirisi `n edlkfi trd`rä und irdefõn fne`sdnt`. U`ntfräs un afvfni drair `n `j djld, fnt`nsi y qu`ldnt`, `n tu edlfni cdefd `j trini a` lfs`rfeirafd= y und v`z djjì, bdndräs `j hdvir a` Afis. @sd edrbd a`j a`sì t` vijv`rä`spfrftudj fnquf`ti(d). @xp`rfl`ntdräs un s`ntfai a` jdläs nè`sfada, vfsfõn, Afis y hu`rzd. @st` a`sì draf`nt` t` trd`rä r`v`jdefõn a` Afis ejdrd, läsdbikfis, eilpj`td, läs sist`nflf`nti auje` y läs rfeda`qu` nuned. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;4

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

6. EINEJPUFÕN @n `std jèefõn c`lis `stuafdai eõli irdr dj l`nis und cird, kdsänainis `n un lia`ji a` aie` pdsis. Qdlkfæn c`lis vfsti djbunis `j`l`ntis ejdv` pdrd a`sdrrijjdr und vfad a` irdefõn h`rvf`nt` y prihunad. @n jd sfbuf`nt` jèefõn dpr`na`r`lis euäj`s sin jis `stirkis läs eilun`s qu` suhr` jd irdefõn y a` quæ ldn`rd jis pia`lis sup`rdr. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 0 ― @jflfndnai `stirkis a` jd irdefõn ¹@xfst`n eisds qu` puà`n `stirkdr nu`strd vfad a` irdefõn9 ¹Euäj`s sin y eõli pia`lis sup`rdrjds9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚@seuecd, ic O`civä, lfs pdjdkrds= einsfa`rd lf b`lfr. ; @stä dt`nti d jd viz a` lf ejdlir, [`y lìi y Afis lìi, pirqu` d tf irdræ. 5 Ic O`civä, a` ldôdnd ifräs lf viz= a` ldôdnd l` pr`s`ntdræ pr`s `ntdræ a`jdn a`jdnt` t` a` tf, y `sp`r `sp`rdræ.“ dræ.“  Udjlis 0.4―5.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd Wdjdkrd a` Afis nis ihrè` prfnefpfis y einsòis ‚…pdrd qu` vu`strds irdefin`s ni t`nbdn `stirki.“ 4ª Wàri 5.2. Uf qu`r`lis t`n`r und vfad a` irdefõn r`djl`nt` hruetìh`rd, nè`sftdlis fa`ntfffledr jis ikstäeujis qu` jd `stirkdn y dpr`na`r eõli sup`rdrjis. A` `s` liai `vftdr`lis p`ra`r luecds k`nafefin`s qu` Afis nis tf`n` pr`pdrdads. Einsfa`r`lis `ntine`s djbunis a` jis `stirkis läs hrèu`nt`s a` jd irdefõn. ;. APAD[ A@J XDJI[ A@ JD I[DEFÕN piaräs `nt`na`r jd irdefõn= nisfni p`rlftds qu` `sia` t` Afis. flpfad Jd irdefõnQÿ ninuned `s un eine`pti culdni,titdjl`nt` sfni afvfni=eõli ni s`hunefind kdsd `n j`y`s a` `stdp`ri Qf`rrd, `n prfnefpfis Dsìirdr. qu` ni `s flpr`sefnafkj` qu` tÿ `ntf`nads `j irdr, eilpj`tdl`nt`. @s sufflef`nt` ein qu` s`pds y er`ds qu` `j irdr priaue` `hètis= qu` jd irdefõn cde` jd afh`r`nefd `n jd vfad. Eili cfois a` Afis, s` nis cd fnvftdai d irdr y s` nis cdn pril`tfai r`spu`stds. Nuned p`rlftds qu` Udtdnäs t` `nbdô`, cdefænait` s`ntfr qu` ni tf`n`s a`rèci a` irdr. Nuned aua`s a` jd vdjfa`z a` jd irdefõn. Ein hrèu`nefd, eudnai `j jìa`r `spfrftudj afe`? ‚Ir`lis sikr` `st` dsunti“, jd dsunti“, jd p`rsind nè`sftdad p`nsdrä? ‚@std `s sõji und a` lfs ipefin`s.“  Uf Uf tÿ `r`s uni qu` q u` pf`nsd qu` jd sijuefõn culdnd `s tdnti i läs flpirtdnt` qu` `j irdr, tf`n`s prikj`lds. Qÿ Qÿ nè`sftds v`r `j irdr eili jd sijuefõn läs vdjfisd, y ein luecd prikdkfjfada jd ÿnfed sijuefõn r`dj. 5. @J NI W@AF[ @j prikj`ld aàdrä“ jd ldyirìd a``jjdU`ôir b`nt`,(Ldtì s`nefjjdl`nt`, `s qu` ni Ird ird.pisftfvdl`nt`. Jis `stirkis pdrd irdr s` `jflfndn… y s` is ¡irdnai! ‚Wàfa, nis afe` nis ( Ldtì 2.2). Dsì qu` tÿ ird. Ird pfaf`nai eisds. Ird `spèìffledl`nt`. Ird pdrd trfunhdr. Ird pir jd sdjvdefõn a` jds djlds. Nuned afbds? ‚U`ôir, tdj v`z tÿ l` puàds iìr“   i ‚U`ôir, qufzäs l` quf`rds k`naèfr“ . @stds aèjdrdefin`s ni t` cde`n nfnbÿn kf`n. Afis t` cd fnvftdai d irdr, y sf ji cd cèci `s pirqu` t` iy` y t` quf`r` k`naèfr. Dsì qu` nuned ir`s `n hirld aukftdtfvd i tìlfad. Ird ein einffldnzd `n Afis, y pfa` ein ejdrfada. 1. JD W@[@_D D jd ldyirìd a` jd b`nt` j` frìd lòir `n su vfad sf trdkdodrd läs auri. Ni nis bustd iìr `sti, p`ri `s ef`rti. Käsfedl`nt`, jd ldyirìd a` nisitris silis ﬋iois, p`r`zisis. Jd p`r`zd nis flpfa` irdr. Wuà`s `stdr s`buri a` qu` jd p`r`zd t` flpàfrä qu` ir`s läs qu` nfnbund itrd eisd. [`sfst` jd t`ntdefõn a` cde`r d un jdai jd irdefõn pirqu` `stäs ednsdai i a`sdnfldai. ‚Ic O`civä, a` ldôdnd ifräs lf viz= a` ldôdnd l` pr`s`ntdræ a`jdnt` a` tf, y `sp`rdræ.“   Udjlis 0.5. D l`nuai, ein ndad läs qu` un pdr a` lfnutis a` irdefõn t` s`ntfräs a`sednsdai y r`nivdai

fnlàfdtdl`nt`.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;5

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. I[DEFÕN UPW@[HFEFDJ Cdy b`nt` euyi p`nsdlf`nti `s ‚ndaf` s` prìeupd pir lì“ , ‚ndaf` l` quf`r`“ , ‚d ndaf` j` flpirti“. Wdrè` flpirti“. Wdrè` ‚Lfs p`nsdlf`ntis ni

qu` vu`st Ndaf`ris `s pp`nsdl und brdnf`ntis, p`rsind… p`riris tÿ eedlfnis rèu`rad qu` eedlfnis Afis ni `s eili jis s`r`s culdnis? sin vu`stris `nsdlf`nti s, nf vu`st vu`stris dlfnis lfs dlfnis, , afe` O`civ O`civä.“ ä.“  Fsdìds 00.3. Afis r`djl`nt` s` fnt`r`sd `n nisitris. Dsì qu`, eudnai tÿ ir`s, ird a` ku`nd h`, `nedrèfadl`nt` y er`y`nai. Uf irds sup`rhfefdjl`nt`, eili ni flpirtänait` sf jj`bds d djbund pdrt`, ni ikt`naräs k`n`hfefi djbuni, pir läs tf`lpi qu` `lpj``s irdnai. Qÿ ird prihunadl`nt`, a`sa` `j hinai a` tu eirdzõn, pirqu` Afis sf`lpr` sf`lpr`   `seuecd jd irdefõn s`rfd y sfne`rd. 8. EINHFD[ @N U@NQFLF@NQIU Qÿ a`k`s irdr dÿn eudnai ni sf`ntds cde`rji. Pni a` jis prikj`lds qu` tf`n` luecd b`nt` pdrd irdr `s qu` `sp`rd cdstd ‚s`ntfr `j a`sì“ a` cde`rji. Wuà` pdsdr lueci tf`lpi sfn qu` sf`ntds a`sìs a` irdr. Wir `si tÿ a`k`s s`r einstdnt` `n jd irdefõn y nuned kdsdr tu pjdn a` irdefõn `n s`ntflf`ntis i efreunstdnefds. Jd vfad a` irdefõn `s un `stfji a` vfad kdsdai `xejusfvdl`nt` `n jd h` `n Afis. 2. I[D[ @N UFJ@NEFI Irdlis `n viz djtd pirqu` `n jd Kfkjfd j``lis? ‚Ein lf viz ejdlæ d Afis, d Afis ejdlæ, y æj l` `seuecdrä.“ Udjlis 22.4. ‚@jjis djzdrin unänfl`s jd viz d Afis.“ Cècis 1.;1. Qdj v`z tÿ s`ds djbuf`n s`nsfkj` y tìlfai(d)= ni ikstdnt`, ni a`k`s t`n`r t`lir i v`rbú`nzd a` `j`vdr tu viz `n jd irdefõn. Afis `sp`rd iìrt`. Irdr `n viz djtd `s uni a` jis hdetir`s läs flpirtdnt`s a` jd irdefõn. @xpr`sdrt` ein tiad ejdrfada, cdkjdr ein tu viz `n djti, tdj v`z s`d jd hirld läs sfne`rd a` eilunfedr d Afis ji qu` sf`nt`s `n tu eirdzõn? ‚V cdkjdkd O`civä d Lifsæs edrd d edrd, eili cdkjd eudjquf`rd d su eilpdô`ri.“ Æxiai 55.44. 3. NI DEQPD[ Itrd afffleujtda `n jd vfad a` irdefõn `s ni detudr sikr` jd r`spu`std d jd irdefõn. Eudnai tÿ aòds a` detudr sikr` jd afrèefõn qu` `j @spìrftu a` Afis t` ad, tu r`jdefõn ein Afis s` eilpjfed. Afoi `j U`ôir d Lifsæs? ‚¹Wir quæ ejdlds d lì9 Afj` d jis cfois a` Fsrd`j qu` ldrec`n.“  Æxiai Æxiai 41.40. Uf tÿ ni r`spina`s d und eint`stdefõn qu` Afis t` ad, ¹pir quæ a`k`rìd Æj adrt` itrd9 Hdjjdräs `n tu vfad a` irdefõn sf hdjjds `n detudr? ‚…`j pu`kji qu` einie` d su Afis s` `shirz ` shirzdrä drä y detud detudrä.“ rä.“  Adnf`j Adnf`j 44.5;. 6. LF@AI D JD X@[ADA @n djbÿn punti u itri a` nu`strds vfads, tiais t`l`lis `j einhrintdr jd r`djfada. Ufn auad, luecd b`nt` a`seufad `j irdr sflpj`l`nt` pirqu` sf`nt` t`lir d jd r`spu`std qu` puaf`rd rèfkfr a` Afis. Jd r`spu`std a` Afis, sfn `lkdrbi, `s sf`lpr` jd lòir pdrd edad uni. Qdj v`z s`d eintrdrfd d ji qu` sf`nt`s i t` pdr`zed luy n`bdtfvd, p`ri eudnai Afis eint`std, sf`lpr` ji cde` eili un pdar` d su cfoi. Æj eint`std kusednai tu k`n`fflefi. Wir tdnti, nuned t`lds kusedr jd afrèefõn y dyuad a` Afis `n tu vfad. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;1

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

47. LDJIU LIQFXIU Udntfdbi 1.5? ‚Wàìs, y ni rèfkìs, pirqu` pàìs ldj, pdrd bdstdr `n vu`stris a`j`ft`s.“  Wàfr pir rdzin`s `qufviedads i pir [èu`rad eisds n`bdtfvds `s und ldn`rd s`burd a` hdjjdr `n jdaìrdefõn. A`k`lis a`ntriaà`jd jdv`rada `sh`rdaàÙujd vijuntda a` Afis. qu` Afis nuned eint`std irdefin`s hu`rd Uu afvfnd vijuntdairdr i hu`rd Wdjdkrd. Eudnai ir`s pir eudjquf`r eisd qu` nè`sft`s, tus litfvis a`k`n s`r puris. ‚@std `s jd einhfdnzd qu` t`n`lis `n æj, qu` sf pàflis djbund eisd einhirl` d su vijuntda, æj nis iy`. 40 V sf sdk`lis qu` æj nis iy` `n eudjquf`rd eisd qu` pfadlis, sdk`lis qu` t`n`lis jds p`tfefin`s qu` j` cdydlis cèci.“  4ª Oudn 0.41―40.

44. W@EDAI @N NP@UQ[I EI[D_ÕN Udjlis 88.43? ‚Uf `n lf eirdzõn cukf`s` yi lfrdai d jd fnfqufada, `j U`ôir ni l` cdkrìd `seuecdai.“   @j pèdai s`pdrd dj cilkr` a` Afis y `stirkd jd irdefõn. Pni a`k` t`n`r eufadai a` `seuarfôdr su eirdzõn edad v`z qu` s` drriafjjd d irdr. Ds`bÿrdt` a` qu` tiai pèdai cdyd sfai einh`sdai y pu`sti kdoi jd brdefd p`raindaird a` O`suerfsti, i `j pèdai `n tu eirdzõn flpàfrä tu irdefõn. 4;. ÌAIJIU @N NP@UQ[D XFAD @z`quf`j 41.5? ‚ CCfoi foi a` cilkr`, `stis cilkr`s cdn pu`sti sus ìaijis `n su eirdzõn, y cdn `stdkjèfai `j tripf`zi a` su ldjada a`jdnt` a` su ristri. ¹Dedsi c` a` s`r yi `n liai djbuni einsujtdai pir `jjis9 `jj is9“ “  Cdy Cdy un siji Afis. @s` Afis ÿnfei a`k` s`r `j ÿnfei Afis `n tu vfad. Eudjquf`r eisd qu` tÿ pinbds pir

a`jdnt` a` Afis, s`d b`nt`, pis`sfin`s, priyètis, detfvfada`s, `te. s` einvf`rt` `n ef`rti s`ntfai `n un afis pdrd tf. Jis ìaijis sin un ikstäeuji hirlfadkj` pdrd jd irdefõn. Win Win d Afis prfl`ri `n tu vfad, y ldnt`nji djjì. 45. PN @UWÌ[FQP TP@ NI W@[AIND W @[AIND Ldreis 44.;0―;8? ‚ V eudnai `stæfs irdnai, p`rainda, sf t`næfs djbi eintrd djbuni, pdrd qu` tdlkfæn vu`stri Wdar` qu` `stä `n jis ef`jis is p`rain` d visitris vu`strds ih`nsds. ;8 Wirqu` sf visitris ni p`rainäfs, tdlpiei vu`stri Wdar` qu` `stä `n jis ef`jis is p`raindrä vu`strds ih`nsds.“   Pni a` jis r`qufsftis läs

flpirtdnt`s a` jd irdefõn `s `j p`raindr. A`k`lis p`raindr d jis a`läs dnt`s qu` Afis nis puàd p`raindr d nisitris. Pn `spìrftu qu` ni p`raind `s un brdn flpàfl`nti pdrd jd irdefõn. Nuned dkrfbu`s jd läs jfb`rd dldrburd. 41. HDJQD A@ B@N@[IUFADA Wriv`rkfis ;4.45? ‚@j qu` ef`rrd su iìai dj ejdlir a`j pikr`, tdlkfæn æj ejdldrä, y ni s`rä iìai.“  Pnd Pnd p`rsind qu` ad b`n`risdl`nt` `xcfk` `n edad är`d a` su vfad vijuntda pdrd de`ptdr jds fneinv`nf`nefds a`j dyuadr d itris y d jd ikrd a` Afis. @std detftua `s jd qu` Afis dld. Æj cinrd jd irdefõn a` p`rsinds b`n`risds ein k`nafefõn dkunadnt`. W`ri W`ri eudnai hdjtd `sd b`n`risfada, jd vfad a` irdefõn `s `stirkdad. 40. LDJQ[DQI A@ JD HDLFJFD Xisitris, ldrfais, fbudjl`nt`, vfvfa ein `jjds sdkfdl`nt`, adnai cinir d jd luo`r 4ª Wàri 5.2? ‚ Xisitris, eili d vdsi läs hräbfj, y eili d eic`rà`rds a` jd brdefd a` jd vfad, pdrd qu` vu`strds irdefin`s ni t`nbdn `stirki.“  Jd Jd eujpdkfjfada qu` s` dsiefd ein `j ldjtrdti a` jd hdlfjfd `s dkruldaird. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;0

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Uf tÿ ldjtrdtds d tu hdlfjfd, nuned s`räs edpdz a` irdr d edusd a` jd eujpd qu` t` sikr`v`narä. Jd kinada y `j dlir a`k`n `xpr`sdrs` prfl`ri `n tu pripfd hdlfjfd, pu`s Afis vfbfjd eõli tÿ jd trdtds= y Uu k`nafefõn a`p`na` `n luecis dspètis a` tu detftua cdefd tu hdlfjfd. Tufzäs ndad `stirkd läs d jd irdefõn qu` trdtdr a` irdr fnlàfdtdl`nt` a`spuæs a` cdk`r t`nfai und rfôd s`rfd ein jd `spisd, `j `spisi i jis cfois. Wrikdkj`l`nt` t` a`s eu`ntd qu` cde`rji `s flpisfkj`. Qrdkdod einstdnt`l`nt` `n lòirdr tus r`jdefin`s ein tu hdlfjfd. Qrdtd d jis tuyis ein oustfefd y dlir, y Afis t` cinrdrä pir `sti. 48. @J NI WIA@[ E[@@[ Ldreis 6.;5? ‚O`sÿs j` afoi? Uf puà`s er``r, dj qu` er`` tiai j` `s pisfkj`.“   Eudnai uni jjdld `j nilkr` a`j U`ôir `s pirqu` er``. Irdr d un Afis `n `j eudj uni ni er`` `s sflpj`l`nt` un bdsti a` tf`lpi. Er``r `s und a` jds eisds läs flpirtdnt`s a` jd vfad. Uf tÿ ni er``s, `ntine` `ntine`ss ni puà`s cde`r ndad. Ni er``r dedrr`d lu`rt`= ni er``r eilpjfed jds eisds y `stirkd= p`ri eudnai uni er``, tiai `s ppisfkj`. isfkj`. Eudnai ir`s, er`` er`` y Afis eint`stdrä edad irdefõn qu` cdbds. 42. EINEJPUFÕN Q`n `n l`nt` `j cèci a` qu` irdr `s und eilunfedefõn a` fad y vu`jtd ein Afis. Wia`lis cdkjdr ein Afis `n eudjquf`r tf`lpi, `n eudjquf`r jubdr, `n eudjquf`r pisfefõn y `n eudjquf`r liai qu` piadlis. [èu`rad sf`lpr` qu` jd ÿnfed ldn`rd a` dpr`na`r d irdr ¡`s irdnai! Jds pdjdkrds a`j dkibdai a` jd irdefõn, U.A. Birain, trd`n einvfeefõn d tiai dpistõjfei qu` quf`r` s`r brdna` `n jd irdefõn? ‚Jd eisd läs brdna` qu` eudjquf`rd puà` cde`r pir Afis y pir `j cilkr` `s irdr. Ni `s jd ÿnfed eisd, p`ri sì jd prfnefpdj. Jd b`nt` läs brdna` a`j lunai ird. Vi ni cdkji a` dqu`jjis qu` cdkjdn de`red a` jd irdefõn, tdlpiei l` r`hf`ri d jis qu` `xpjfedn `j irdr, sfni d dqu`jjd b`nt` qu` s` tild tf`lpi pdrd irdr.“ irdr.“ YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;8

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 8 ― Eõli einie`r jd vijuntda a` Afis ¹@xfst` un liai vfvf`naii `n jd vijuntd vijuntdaa a` Afis9 ¹Eõli pia`lis cdjjdr cdjjd r `j rulki eirrèti pdrd nu`strd vfad9 a` sdk`r sf `stdlis vfvf`na Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Dsì qu`, c`rldnis, is ru`bi pir jds lfs`rfeirafds a` Afis, qu` pr`s`ntæfs vu`stris eu`rpis `n sderfhfefi vfvi, sdnti, dbrdadkj` d Afis, qu` `s vu`stri eujti rdefindj. ; Ni is einhirlæfs d `st` sfbji, sfni trdnshirldis pir làfi a` jd r`nivdefõn a` vu`stri `nt`naflf`nti, pdrd qu` eilprikæfs euäj s`d jd j d ku` ku`nd nd vi vijuntd juntdaa a` Afis, ddbrdad brdadkj` kj` y p`rh p`rhètd.“ ètd.“  [ildnis 4;.4―;.

4. FNQ[IAPEEFÕN A`sa` qu` nis `ntr`bdlis d Erfsti, eil`nzdlis d v`r edad är`d a` nu`strd vfad ein nu`vds p`rspètfvds. Dcird t`n`lis `j a`sì a` ira`ndr nu`stri edlfni einhirl` d jd vijuntda a` Afis, y a`seukrfr Uus pjdn`s pdrd nisitris. Ni `s afhìefj drlinfzdr nu`strd vfad ein `j @spìrftu a` Afis. @s` hu` `j pripõsfti `nt`ri a` jd v`nfad a` O`sÿs eili cilkr`? a`listrdr qu` ni Æj`xfst` lfst`rfi djbuninis de`red a`j einieflf`nti a` jd vijuntda a` Afis. Uf `n v`rada `stdlis fnt`r`sdais `n dpr`na`r, nis bufdrä y nuned `xtrdvfdr`lis. ;. EINIE@[ D AFIU Wdrd `nt`na`r jd vijuntda a` Afis, prfl`ri a`k`lis einie`r Uu ndturdj`zd, sus pripõsftis= y t`n`r sf`lpr` pr`s`nt` qu` Afis ni pf`nsd eili nisitris. Nuned trdt`lis a` `vdjudr d Afis a`sa` nu`strd p`rspètfvd culdnd? ‚Ic prihunafada a` jds rfqu`zds a` jd sdkfaurìd y a` jd ef`nefd a` Afis! ¡Euän fnsinadkj`s sin sus oufefis, ` fn`serutdkj` fn`serutdkj`ss sus edlfnis! 51 Wirqu` ¹qufæn `nt`nafõ jd l`nt` a`j U`ôir9 ¹I qufæn hu` su einsò`ri9“

[ildnis 44.55,51. Nè`sftdlis deiliadr ‚ji `spfrftudj d ji `spfrftudj“  (4ª (4ª Eirfntfis ;.45) pdrd jj`bdr d p`nsdr d Uu ldn`rd. ldn`rd. Xdrfis v`rsìeujis kìkjfeis nis fjulfndn `n eudnti d jd ndturdj`zd a`j Er`dair, p`ri `s làfdnt` ‚jd hdz a` O`suerfsti“   (;ª Eirfntfis 1.8) qu` pia`lis rèfkfr ldyir juz. @n `j @vdnb`jfi `neintrdlis d O`sÿs fnejfnänais` d jis nfôis, cdkjdnai sudv`l`nt` d jis pikr`s, jjirdnai ein sus dlfbis `n trdbàfds, r`spinaf`nai oufefisdl`nt` d jis erftfein`s, y trdtdnai a` djednzdr und efuada ein eirdzõn tf`rni. ¹Ni a`s`ds tÿ s`r eili Æj9 @stuafd Ldtì i Jueds y p`rlft` qu` tu eirdzõn s`d r`nivdai, pirqu` O`sÿs `s? (4) Ousti? Æj Ousti? Æj ni ‚pf`ra` jd edk`zd“ `n und sftudefõn afhìefj. U` ldntf`n` fflrl` kdoi pr`sfõn. Odläs `lft` oufefis d jd jfb`rd i ein `spìrftu v`nbdtfvi. Ni cdy `n Æj nf un siji a`st`jji a` rdefindjfzdefõn culdnd i pdrefdjfada. (;) Lfs`rfeirafisi. Lfs`rfeirafisi. Ni cdy ‚puntis ef`bis“ `n Uu vfsfõn. Eudnai Æj nis `xdlfnd, einsfa`rd edad dspèti a` nu`strd vfad= y su lfrdad dlirisd `stä jj`nd a` eilpdsfõn y p`raõn. (5) X`rada`ri? X`rada`ri?   O`sÿs ni `seina` juecds pir fa`ntfada, hdld i `nbrdnaèflf`nti p`rsindj. Nuned ècd ldni a` ecfvis `xpfdtirfis, nf daouafed eujpds d itris.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;2

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(1) Wia`risi? O`sÿs Wia`risi? O`sÿs sf`lpr` puà` cde`r djbi sikr` jd sftudefõn qu` jj`bd d su dt`nefõn. Ni cdy ndad qu` Æj ni puàd drr`bjdr. Ein tdn sõji Æj aèfr jd pdjdkrd, jj`bd jd k`nafefõn. (0) [`djfstd? O`sÿs [`djfstd? O`sÿs nuned pr`serfk` und jìn`d a` deefõn flpisfkj`. Cdkrä eisds qu` d nisitris nis pdr`zedn flpisfkj`s, p`ri pdrd Æj ndad ji `s. Æj sf`lpr` ad jd cdkfjfada a` cde`r ji qu` nis pfa`. (8) Dee`sfkj`? @j Dee`sfkj`? @j U`ôir nu`stri Afis ni `s a` krine` i y`si. Æj s` eilpdaè` a` nu`strds a`kfjfada`s= y sf`lpr` tf`n` tf`lpi pdrd dt`na`rnis. (2) Einstdnt`? Einstdnt`? Wia`lis Wia`lis a`p`na`r sf`lpr` a` Æj, pu`s Æj `s `j lfsli sf`lpr`. 5. @J W[IWÕUFQI LDVI[ A@ AFIU @j dlirisi pripõsfti a` Afis `s k`naèfr, a`rrdldrs` sikr` jd b`nt` a` `st` lunai. Æj quf`r` qu` tiais s`dn sdjvis (;ª Wàri 5.6) y pdrd jibrdrji kused d p`rsinds eili tÿ y yi, qu` s` dtr`vdn d er``r `n Æj y s` r`biefo`n `n cde`r Uu vijuntda. @j pjdn a` Afis `s sflpj`? ‚Kusedr y sdjvdr ji qu` s` cdkìd p`rafai.“  Jueds Jueds 46.47= y `s pir Uu brdefd qu` tÿ y yi huflis fnejufais eili eijdkirdair`s `n `st` pjdn. Jueds 1.43―46? ‚@j @spìrftu a`j U`ôir `stä sikr` lì, pir eudnti l` cd unbfai pdrd adr ku`nds nu`vds d jis pikr`s= l` cd `nvfdai d sdndr d jis qu`krdntdais a` eirdzõn= d pr`bindr jfk`rtda d jis edutfvis, y vfstd d jis ef`bis= d pin`r `n jfk`rtda d jis iprflfais= 46 D pràfedr prà fedr `j dô dôii dbrd dbrdadkj` adkj` a`j UU`ôir.“ `ôir.“

Dj sdjfr a` jd t`ntdefõn a`j a`sf`rti, O`sÿs s` aàfeõ d pràfedr `j l`nsdo` a`j [`fni. Ju`bi jis Dpõstij`s y hfndjl`nt` jd Fbj`sfd `ntrdrin `n deefõn? ‚Wirqu` tiai dqu`j qu` fnviedr` `j nilkr` a`j U`ôir, s`rä sdjvi. 41 ¹Eõli,

pu`s, fnvie fnviedrän drän d dqu`j d qu`j `n `j eudj ni cdn er`ìa er`ìai9 i9 ¹V eõli er``rä er``ränn ``nn ddqu`j qu`j a` quf`n ni cdn iìai9 ¹V eõli ifrän sfn cdk`r quf`n j`s pràfqu`9 40 ¹V eõli eõl i pr` pràfedr afedrän än sf ni hu hu`r`n `r`n `nvfd `nvfdais9 ais9 Eili `stä `serf `serfti? ti? ¡Euän c`rlisis sin jis pf`s a` jis qu` dnunefdn jd pdz, a` jis qu` dnunefdn ku`nds nu`vds!“ [ildnis 47.45―40.

@j pripõsfti prflirafdj a` dqu`jjd pràfedefõn hu` ‑y sfbu` sf`nai‑ sdjvdr d jd b`nt` a`j pèdai (Ldtì 4.;4)= jfk`rdrjd pia`r ;.;1). `sejdvfzdair a`j ldjfbni tdj eili s` dprèfd `n jis edpìtujis 6 y 47 a` Ldtì= y sdndr d jis `nh`rlisa`j (4ª Wàri 1. JD XIJPNQDA A@ AFIU Jd vijuntda a` Afis `s qu` tÿ y yi s`dlis Uu ‚lfnfst`rfi a` jd rèinefjfdefõn“  `n `n jd Qf`rrd (;ª Eirfntfis 0.42―8.4). Ein a`ldsfdad hrèu`nefd c`lis cèci d un jdai `std eruefdj lfsfõn, pdrd dt`na`r edrr`rd prih`sfindj, cibdr, dlfbis, `ntr`t`nflf`ntis, `te. Ein euäntd hdefjfada adlis jd `spdjad d nu`strd viedefõn, jflftänainis d kusedr jd vijuntda afvfnd `n ji prih`sfindj, ji hfndnef`ri, ji s`ntfl`ntdj… Nis adlis pir sdtfshècis eudnai Afis nis afrfb` y p`rlft` pribr`sdr `n jds afh`r`nt`s är`ds ndturdj`s a` jd vfad= p`ri, ¹nis a`t`n`lis d p`nsdr djbund v`z `n ji qu` sueà`rä eudnai jj`bu` `j hfndj9 Wirqu` cdy un hfn qu` vf`n`, y un jubdr d aina` fr`lis a`spuæs a` `std vfad hubdz. V qufzäs djjä nis `nt`r`lis qu` Afis nuned `stuvi a` deu`rai ein ji qu` ærdlis i cdeìdlis dquì. J`dlis Oudn 42.6―;8.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;3

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

[`br`sdnai dj eilf`nzi, [ildnis 4;.4―; nis `ns`ôd qu` jd vijuntda a` Afis pdrd nu`strd vfad `s ku`nd, dbrdadkj` y p`rhètd, pu`s p`rhètd, pu`s tiai ji qu` Æj cde` i pjdn`d `s p`rhèti. @s ejdri qu`, sf aàfedlis nu`strd vfad d ikàè`rji, a`seukrfr`lis Uu p`rhèti pjdn ‑un pjdn qu` `stä dj djedne` a` tiai er`y`nt` jj`ni a`j @spìrftu. Ejdri qu` Afis ni sf`lpr` r`spina`rä tdn printi eili a`s``lis, p`ri tdlpiei ‚oubdrä d jds `seinafads“ ein nisitris cdstd sdk`r sf r`djl`nt` qu`rìdlis einie`r Uu r`spu`std. Afis `s nu`stri Wdar` dlirisi y r`djl`nt` s` prìeupd pir nisitris, eili s` dprèfd `n Ldtì 2.2―44? ‚Wàfa, y s` is adrä= kuseda, y cdjjdræfs= jjdlda, y s` is dkrfrä. 3 Wirqu` tiai dqu`j qu` pfa`, rèfk`= y `j qu` kused, cdjjd= y dj qu` jjdld, s` j` dkrfrä. 6 ¹Tu ¹Tuææ cil cilkr` kr` cdy a` vis visitr itris, is, qu` sf su cfoi cfo i j` pfa pfa`` pdn pdn,, j` adrä und pfàrd9 47 ¹I sf j` pfa pfa`` un p`s p`seda edai, i, j` adr adrää und s`rpf` s`r pf`nt` nt`99 44 Wu`s sf visitris, sf`nai ldjis, sdkæfs adr ku`nds aäafvds d vu`stris cfois, ¹euänti läs vu`stri Wdar` qu` `stä `n jis ef`jis adrä ku`nds eisds d jis qu` j` pfadn9“

@ntine`s, ¹euäj `s jd ejdv` pdrd einie`r jd vijuntda a` Afis9 Jd ejdv` `stä `n jd pdjdkrd afspisfefõn= afspisfefõn= y y hunefind dsì? nis pin`lis d afspisfefõn a` Afis pir làfi a`j ‚sderfhfefi vfvi, sdnti y dbrdadkj` d Æj“   qu` s` l`nefind `n [ildnis 4;.4. und `jèefõn un sderffflefi p`rsindj qu`fnedpde`s a`k`lis a` cde`r, p`riji qu` ni cde`lis, tdj v`z@stdpir`ssupin`r ‑luypripfd, `qufviedadl`nt`‑ qu` silis cde`r quèin Afishrèu`nefd nis pàfrä. W`ns`lis. ¹Uilis ¹Uilis p`rsinds ein lfài a` ikàè`r d Afis9 ‚…c`rldnis, j`s ribdlis y dnfldlis `n `j U`ôir O`sÿs d qu` edad aìd su eilpirtdlf`nti s`d läs y läs dbrdadkj` d Afis, qu` `s eili a`k` s`r, a` deu`rai ein ji qu` cdn dpr`nafai a` nisitris. ; Pstà`s yd einie`n jds fnstrueefin`s qu` j`s aflis a` pdrt` a`j U`ôir O`sÿs. 5 Jd vijuntda a` Afis `s qu` ustà`s s`dn sdntfhfedai sdntf hfedais, s, qu qu`` ss`` dpdrt`n dp drt`n a` ttiad iad fnlir fnlirdjfada djfada s`xudj s`xudj,, 1 qu` edad uni a` ustà`s s`pd t`n`r su pripfi eu`rpi `n sdntfada y cinir, 0 y ni `n pdsfi pdsfin`s n`s a`sir a`sira`nda a`ndads, ds, eili jd b`nt` qu` ni einie einie`` d Afis. 8 Nfnbuni a`k` dbrdvfdr nf `nbdôdr `n ndad d su c`rldni= pirqu` `j U`ôir tild `n eu`ntd tiai `sti, eili yd j`s c`lis afeci y aèjd aèjdrdai. rdai. 2 Wu`s Afis ni nis cd jjdldai d vfvfr `n jd fnlunafefd, sfni d vfvfr `n sdntfada. 3 @j qu` a`sècd `sti, ni a`sècd d un cilkr`, sfni d Afis, qu` tdlkfæn nis afi su @spìrftu Udnti. 6 @n eudnti dj dlir hrdt`rndj, ni `s nè`sdrfi qu` j`s `serfkd, pirqu` Afis lfsli j`s cd `ns`ôdai qu` ustà`s a`k`n dldrs` jis unis d jis itris, 47 y `si `s ji qu` ustà ustà`s `s cde`n ein tiais tiai s jis c`rld c`rldnis nis qu` vfv` vfv`nn pir tiad Ldeàinfd. Ldeài nfd. Ufn `lkdr `lkdrbi, bi, c`rldnis, j`s ribdlis qu` su dlir dkuna` läs y läs, 44 y qu` prieu prieur`n r`n vfvf vfvfrr `n pdz, y ieupd ieupdrs` rs` a` sus 4; n`biefis y trdkdodr ein sus pripfds ldnis, tdj y eili j`s c`lis ira`ndai, d hfn a` qu` s` einauzedn cinrdadl`nt` ein jis a` dhu`rd, y ni t`nbdn nè`sfada a` ndad.“  4ª Q`sdjinfe`ns`s 1.4―4; [XE.

@n `j t`xti dnt`rfir, `j dpõstij Wdkji dfflrld qu` nu`strd sdntfffledefõn `s jd vijuntda a` Afis= qu` su pripõsfti titdj  `s `s qu` vfvdlis pr`pdrdais pdrd `neintrdrnis ein Æj, y tdlkfæn qu` dyua`lis d jis a`läs cdstd qu` puàdn s`r ‚pr`s`ntdais p`rhètis dnt` Æj“  s`bÿn Eijis`ns`s 4.;2―;3. ¡Nu`strd sdjvdefõn `s ji läs flpirtdnt` pdrd Afis! 0. JD AFL@NUFÕN @UW@EÌHFED A@ JD XIJPNQDA AFXFND Nu`strd fnejfndefõn ndturdj `s pir ji b`n`rdj d rècdzdr r`spu`stds ‚eili a`j U`ôir“ eudnai sin eintrdrfds d nu`stris a`sìs. Wdrd qu` `sti ni nis ieurrd, O`sÿs a`k` jj`bdr d s`r tdnti nu`stri Udjvdair eili nu`stri U`ôir. Wir Wir `si `s tdn flpirtdnt` qu` t`nbdlis und r`jdefõn dpripfdad ein Æj. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

;6

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

A`seukrfr fnafvfaudjl`nt` jd vijuntda a` Afis `s `j prfvfj`bfi a` edad er`y`nt`. Afis r`djl`nt` quf`r` a`rrdldr sus ain`s a` sdkfaurìd, fnt`jfb`nefd y afse`rnflf`nti `n nisitris. @nt`na`r ji qu` Afis a`s`d `s trd`r un s`ntfai a` afrèefõn u irf`ntdefõn flkufai i fno`rtdai `n `j eirdzõn. Ni `s djbi qu` juecdlis pdrd ikt`n`r, sfni ¡und Wr`s`nefd ein jd qu` vfvflis! V sõji dsì pia`lis p ia`lis einie`r Uu vijuntda `spèìffled. D eintfnudefõn, und `xe`j`nt` buìd a` tr`s pdsis pdrd einie`r `j rulki eirrèti pdrd nu`strd vfad. Jd jjdldlis ‚Wru`kd a`j U`ntfai“. Wia`lis `stdr s`buris a` jd buìd u irf`ntdefõn a` Afis, sf `stds tr`s pr`buntds s` puà`n r`spina`r dfflrldtfvdl`nt`? •

¹Qf`n` s`ntfai kìkjfei9

•

¹Qf`n` s`ntfai `spfrftudj9

•

¹Qf`n` s`ntfai efreunstdnefdj9

Uf `stds tr`s är`ds s` djfn`dn, pia`lis a`sednsdr `n `j cèci a` qu` `s Afis quf`n nis `stä bufdnai. Æj nis `ns`ôd `j edlfni pirqu` nis dld. Æj sdk` euänti nè`sftdlis a` su duxfjfi y afrèefõn. Æj `s nu`stri Wdstir Wdstir bufänainis pir s`nads a` oustfefd, pir dlir a` Uu Nilkr`. Æj `seuecd nu`strds p`tfefin`s eili un pdar`= p`ri t`nbdlis sf`lpr` `n l`nt` qu`, dunqu` Uu r`spu`std s`d un ‚ni“ i un ‚¡`sp`rd!“, dÿn `s und r`spu`std Uuyd. 8. EINEJPUFÕN Jd b`nt` a`j lunai dnad d tf`ntds, kusednai un s`ntfai a` a`stfni i a` pripõsfti `n jd vfad. W`ri tÿ ni. Qÿ tf`n`s un Wdstir qu` t` einaue`? ‚Einhirtdrä lf djld= l` bufdrä pir s`nads a` oustfefd pir dlir a` su nilkr`. 1 Dunqu Dunqu``

dna` `n vdjj` a` silk silkrd rd a` lu`r lu`rt`, t`, ni t`l` t`l`ræ ræ ldj djbun djbuni, i, pirqu pirqu`` tÿ `stdr `stdräs äs einlf einlfbi= bi= tu vdrd y tu edydai l` fnhunafrän fnhu nafrän djf`nti.“  Udjlis ;5.5,1.

Wir ji tdnti, tÿ edlfnd sf`lpr` trds Uus pdsis. Ni t` a`svì`s nf afstrdfbds d edusd a` jis a`seinieàir`s a` jd vijuntda a` Afis. Qÿ yd einie`s ji sufflef`nt` a`j U`ôir eili pdrd p`rlftfrt` ﬋uetudr. Qu Qu h` ni tf`n` pir quæ s`r sdeuafad `n iedsfin`s erìtfeds, y ni cdy nè`sfada a` adr sfquf`rd und vu`jtd `qufviedad `n `j flpirtdnt` erue`ri a` jd vfad. [èuæradji? einie`r jd vijuntda a` Afis `s tu t`siri ldyir= eulpjfr `sd vijuntda ¡`j prfvfj`bfi läs brdna`! YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

57

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 2 ― Jd brdtftua eili `stfji a` vfad ¹Ufrv`n a` djbi `j quòdrs` i prìeupdrs` ddnt` nt` jds afffleujtda`s a` jd vfad9 ¹Wir quæ Afis `sp`rd qu` j` a`lis brdefds `n tiai9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚ @stda @stda sf`lpr` bizisis. 42 Irda sfn e`sdr. 43 Ada brdefds `n tiai, pirqu` `std `s jd vijuntda a` Afis pdrd ein visitris `n Erfsti O`sÿs.“  4ª 4ª Q`sdjinfe`ns`s 0.48―43. 4. FNQ[IAPEEFÕN Pnd fnt`rpr`tdefõn a` jd pdjdkrd djdkdr  `n `n jd Kfkjfd `s ‚einh`sfõn a` brdtftua“ . X`lis `ntine`s qu` djdkdr y adr brdefds `stän luy ìntfldl`nt` r`jdefindais. C`krìs 45.40 dôda` d `std p`re`pefõn? ‚Dsì qu`, ihr`zedlis sf`lpr` sf`l pr` d Afis, pir làfi a` æj, sderf sderfhfefi hfefi a` djdkd djdkdnzd, nzd, `s aèfr, hruti a` jdkfi jdkfiss qu` einhf einhf`sdn `sdn su nilkr nilkr`.“ `.“

Uilis `xcirtdais pir jd Wdjdkrd a` Afis d ihrè`r djdkdnzds eintfnudl`nt` eintfnudl`nt`.. X`dlis `ntine`s eõli pia`lis einv`rtfr jd brdtftua `n nu`stri `stfji a` vfad. ;. B[DQFQPA @N QIAD EF[EPNUQDNEFD A` deu`rai d ji dnt`rfir, nu`strd nu`strd vfad `nt`rd a`k` s`r a`k` s`r  und und `xpr`sfõn a` brdtftua pdrd Afis, quf`n nis sdjvõ. @s nu`stri einieflf`nti a` Æj y ji qu` Æj cd cèci, ji qu` nis cdkfjftd pdrd vfvfr aänaij` brdefds eintfnudl`nt` `n nu`stris eirdzin`s y ein nu`stris jdkfis. Jis sde`rait`s a`j Dntfbui Q`stdl`nti tuvf`rin qu` sderfffledr dnfldj`s eintfnudl`nt`. Nisitris ‑jis v`rada`ris sde`rait`s a` `std `rd‑ t`n`lis qu` ihrè`r sderffflefis `spfrftudj`s eintfnudl`nt` d Afis, quf`n nis cd sdedai a` jd iseurfada y trdìai d Uu juz ldrdvfjjisd. Qdlkfæn silis dj`ntdais pir jd Wdjdkrd d listrdr brdtftua `n jd irdefõn? ‚Wir ndad `stæfs dhdnisis, sfni s`dn einiefads vu`strds p`tfefin`s a`jdnt` a` Afi Afiss `n tiad irdefõn y ru`bi, ein deefõn a` bbrdefds.“ rdefds.“  Hfjfp`ns`s Hfjfp`ns`s 1.8. ‚W`rs`v`rda `n jd irdefõn, v`jdnai `n `jjd ein deefõn a` brdefds.“  Eijis`ns`s 1.;.

Nu`strds vfads a`k`n `xpr`sdr und eirrf`nt` eintfnud a` djdkdnzd y dbrdaèflf`nti, sfn cde`r edsi a` jds efreunstdnefds. Djbunds vè`s s` pr`s`ntdn sftudefin`s i sueà` djbi a`sdbrdadkj` qu` nis puà` t`ntdr d auadr a` jd privfa`nefd a` Afis= p`ri nisitris eintfnudl`nt` a`k`lis rèiradr Uu sdkfaurìd y einffldr `n qu` Æj sdk` ji qu` `s lòir pdrd nisitris. Uu Wdjdkrd dfflrld qu` ‚ d jis qu` dldn d Afis, tiads jds eisds j`s dyuadn d kf`n, `sti `s, d jis qu` einhirl` d su pripõsfti sin jjdldais.“  [ildnis [ildnis 3.;3. Iks`rvd a` nu`vi `sd `serfturd. Ni afe` qu` afe` qu` tiads jds eisds s`dn ku`nds, sfni qu` tiads jds eisds nis dyuadn dyuadn i eijdkirdn pdrd nu`stri kf`n. kf`n. @s häefj `stdr dbrdaèfais eudnai tiai ‚sdj` kf`n“ ‑a` deu`rai d ji qu` pdrd nisitris `s ‚kf`n“‑ p`ri eudnai vf`n`n afffleujtda`s, ¹pia`lis tiadvìd ikàè`r `stis ldnadlf`ntis9 ‚Ada brdefds `n tiai, pirqu`` `std `s jd vijun pirqu vijuntda tda a` Afis pdrd ein visi visitris tris `n Erfsti Erfs ti O`sÿs O`sÿs.“ .“   4ª Q`sdjinfe`ns`s 0.43. ‚Uà jj`nis a`j @spìrftu... adnai sf`lpr` brdefds pir tiai…“  @h`sfis 0.43,;7.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

54

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. DJDKDN_D @N JD KDQDJJD Dbrdaèfais `n edad eisd= pir tiads jds eisds… ¹Eõli puà` s`r `si pisfkj`9 Ku`ni, tdj v`z culdndl`nt` ni ji s`d, p`ri ein Afis tiai ieurr` `s pisfkj`. pisfkj` Q` nbdlisNu`strd eufadai,fnt`jfb`nefd pu`s pia`lis jd vijuntda a` Afis ein r`spèti `sti= `spèfdjl`nt` eudnai und. Q`nbdlis trdbàfd. niseu`stfindr edusd prikj`lds eudnai trdtdlis a` sdk`rd pir quæ Afis p`rlft` qu` sueàdn ef`rtds eisds `n nu`strd vfad y ju`bi eilpjfedlis dun läs `j dsunti trdtdnai a` rdzindr eõli `s qu` tdj`s efreunstdnefds r`sujtdrän pdrd nu`stri kf`n. Cdy sftudefin`s `n qu` s` r`quf`r` luecd einffldnzd `n Afis pdrd pia`r de`ptdr Uu pjdn. Ufn `lkdrbi, eudnai eudnai sfne`rdl`nt` adlis brdefds d Æj `n làfi a` und sftudefõn afhìefj, er`y`nai qu` Æj sdk` ji qu` `s lòir y qu` `s edpdz a` r`sijv`r jds eisds pdrd nu`stri k`n`fflefi= pia`lis dairdrj` sfn cde`r edsi a`j ldj dpdr`nt` qu` nis cd ieurrfai. Er``r y dbrdaè`r su`jtd pia`r sikr`ndturdj, `sd hu`rzd afvfnd qu` trd` edlkfis qu` ni sin itrd eisd qu` lfjdbris. Jd cfstirfd a` Oisdhdt nis ad un ò`lpji `xtrdirafndrfdl`nt` ejdri sikr` eõli Afis ikrd eudnai ji djdkdlis. @stuafd ju`bi `j edpìtuji ;7 a` ;¿ Erõnfeds. Pn aìd, `j r`y Oisdhdt a`sp`rtõ y `neintrõ d Ouaä, su ndefõn, ria`dad a` pia`risis `n`lfbis. A`s`sp`rdai, æj ejdlõ d Afis? ‚@n nisitris ni cdy hu`rzd eintrd tdn brdna` lujtftua qu` vf`n` eintrd nisitris= ni sdk`lis quæ cde`r, y d tf vijv`lis nu`stris iois.“  X. X. 4;. Iks`rvd qu` Oisdhdt quftõ jis iois a`j prikj`ld y jis pusi `n Afis= ji eudj ni sfbnfffled qu` æj `sedpdrd a` jd r`djfada, sfni qu` rèinieìd su flpit`nefd y s` afrfbìd d Afis pdrd qu` j` dyuadrd. Odläs `stæs prìeupdai ein dl`ndzds a` ldj`s y dav`rsfada`s `n tu vfad. Afis `stä dj tdnti a` tiad sftudefõn y t` cdkjdrä dsì eili ji cfzi ein Oisdhdt? Iìa, Ouaä tiai, y visitris lirdair`s a` O`rusdjæn, y tÿ, r`y Oisdhdt. O`civä is afe` dsì? Ni t`läfs ‚ Iìa, nf is dlàr`ntæfs a`jdnt` a` `std lujtftua tdn brdna`, pirqu` ni `s vu`strd jd bu`rrd, sfni a` Afis. 42 Ni cdkrä pdrd quæ p`j`æfs visitris `n `st` edsi= pdrdis, `stda quf`tis, y và jd sdjvdefõn a` O`civä ein visitris. Ic Ouaä y O`rusdjæn, ni t`läfs nf a`sldyæfs= sdjfa ldôdnd eintrd `jjis, pirqu` O`civä `stdrä ein visitris.“  Xv. Xv. 40,42. qu` edntds`n y djdkds`n d O`civä, v`stfais a` @ntine`s s` j` af`rin õra`n`s d Oisdhdt y d su b`nt` ‚ qu`

irndl`ntis sdbrdais, lf`ntrds sdjìd jd b`nt` drldad, y qu` afo`s`n? Bjirfhfeda d O`civä, pirqu` su lfs`rfeirafd `s pdrd sf`lpr`.“  X. X. ;4. ¹V quæ sueàfõ9 ‚ EEudnai udnai eil`nzdrin d `ntindr edntis a` djdkdnzd, O`civä pusi eintrd jis cfois a` Dlõ Dlõn, n, a` Lidk y a` a`jj lin lint` t` aa`` U` U`fr, fr, jds `lkis `lkisedads edads a` ``jjis jjis lfsli lfsliss qu qu`` v` v`nìdn nìdn eintr eintrdd Ouaä, y s` ldtdri ldtdrinn jis unis d jis itris itris.“ .“  X. X. ;;. Nisitris ni t`n`lis qu` s`r a`rritdais pir jds efreunstdnefds, sf

`stdlis pr`pdrdais pdrd de`ptdr `j cèci a` qu` silis flpit`nt`s y jd kdtdjjd ni `s nu`strd, sfni a` Afis. 1. @J FAFILD A@ JD H@ Wrìeupdrs` ni dyuad= quòdrs`, l`nis. Jd quòd `s `j fafild a` jd fneràujfada. @n `j hinai a` tiais nu`stris r`hunhuôis y rdkf`tds `stä jd fneràujfada. Wir `si Afis s` `niod eudnai sus cfois lurlurdn? ‚Deintèfõ qu` `j pu`kji s` quòõ d iìais a` O`civä= y ji iyõ O`civä, y drafõ su frd, y s` `ne`nafõ `n `jjis hu`bi a` O`civä, y einsulfõ uni a` jis `xtr`lis a`j edlpdl`nti.“  Nÿl`ris Nÿl`ris 44.4. Wir `sti lfsli Afis a`struyõ d jis cfois a` Fsrd`j

qu` cdkìd r`sedtdai a` jd `sejdvftua a` @bfpti. @jjis s` quòdkdn a` tiai y eu`stfindkdn `j liai `n qu` `rdn afrfbfais? DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

5;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚Nf lurluræfs, eili djbunis a` `jjis lurlurdrin, y p`rèf`rin pir `j a`struetir. 44 V `stds eisds j`s deintèf`rin eili ò`lpji, y `stän `serftds pdrd dlin`stdrnis d nisitris, d quf`n`s cdn djednzdai jis hfn`s a` jis sfbjis. sfbjis .“  4ª 4ª Eirfntfis 47.47―44.

Hu`rin pdjdkrds dpdr`nt`l`nt` fnsfbnfhfednt`s jds qu` priviedrin qu` dqu`jjis c`krìs quàds`n hu`rd a` jd tf`rrd pril`tfad. @jjis puaf`rin cdk`r rèfkfai k`nafefin`s dkunadnt`s `n und tf`rrd qu` hjuìd jèc` y lf`j, ¡sf tdn sõji cukf`rdn hr`ndai sus jdkfis lurlurdair`s! Eudnai `n v`z a` aèfr ‚brdefds, U`ôir, pir `sti“, aèflis `sti“, aèflis ‚¹pir quæ `sti l` tf`n` qu` sueà`r d lì9“  ji ji qu` r`djl`nt` cde`lis `s deusdr d Afis a` dalfnfstrdr ldj nu`strd vfad. ¡Uilis un vdsi a` kdrri eu`stfindnai ji qu` cde` `j Djhdr`ri! ‚Wdjdkrd a` O`civä qu` vfni d O`r`lìds, afef`nai? ; J`väntdt` y v`t` d edsd a`j djhdr`ri, y djjì t` cdræ iìr lfs pdjdkrds. 5 V a`se`naì d edsd a`j djhdr`ri, y c` dquì qu` æj trdkdodkd sikr` jd ruàd. 1 V jd vdsfod a` kdrri qu` æj cdeìd s` ècõ d p`ra`r `n su ldni= y vijvfõ y jd cfzi itrd vdsfod, s`bÿn j` pdrèfõ lòir cde`rjd. 0 @ntine`s vfni d lì pdjdkrd a` O`civä, afef`nai? 8 ¹Ni piaræ yi cde`r a` visitris visi tris eili `st` djhdr djhdr`ri, `ri, ic edsd a` Fsrd`j. Fsrd`j9 afe` O`civä. C` dquì qu` eili `j kdrri `n jd ldni a`j djhdr`ri, dsì sifs visitris `n lf ldni, ic edsd a` Fs rd`j.“ “   O`r`lìds O`r`lìds 43.4―8. ‚Lds dnt`s, ic cilkr`, ¹qufæn `r`s tÿ, pdrd qu` djt`rqu`s ein Afis9 ¹Afrä `j vdsi a` kdrri dj qu` ji hirlõ? Wir quæ l` cds cèci dsì9“   [ildnis 6.;7. Eudnai lurlurdlis, sõji a`listrdlis nu`strd hdjtd a`

einhfdnzd `n Afis y nu`strd r`nu`nefd d de`ptdr jds afhfeujtda`s eili un fnstrul`nti Uuyi pdrd nu`stri erèflf`nti. Tuòdrs`, sf`lpr` s`rä ji läs häefj, un räpfai ‚djfvfi“, p`ri tdlkfæn ji ipu`sti d jd deefõn a` brdefds. Nuned ijvfa`s qu` jd ÿnfed sdjfad d eudjquf`r afj`ld `s d trdvæs a` jd h` y su fafild, qu` `s jd djdkdnzd. A` dcird `n läs, pfænsdji kf`n dnt`s a` r`hunhuôdr eudnai jds eisds ni sdj`n eili quf`r`s. @o`reftd läs kf`n tu h`, djdkdnai y adnai brdefds d Afis `n làfi a` jd afhfeujtda. 0. PN NP@XI V L@OI[ @UQFJI A@ XFAD C`krìs 5.4;= 1.4―5? ‚Lfrda, c`rldnis, qu` ni cdyd `n nfnbuni a` visitris eirdzõn ldji a` fneràujfada pdrd dpdrtdrs` a`j Afis vfvi. 4 Q`ldlis, pu`s, ni s`d qu` p`rldnèf`nai dÿn jd pril`sd a` `ntrdr `n su r`pisi, djbuni a` visitris pdr`zed ni cdk`rji djednzdai. ; Wirqu` tdlkfæn d nisitris s` nis cd dnunefdai jd ku`nd nu`vd eili d `jjis= p`ri ni j`s dprivècõ `j iìr jd pdjdkrd, pir ni fr deilpdôdad a` h` `n jis qu` jd iy`rin. 5 W`ri jis qu` c`lis er`ìai `ntrdlis `n `j r`pisi…“

@j dpõstij Wdkji ‑quf`n er``lis hu` `j `serftir a` `st` jfkri‑ prdetfeõ prfl`ri jis einsòis qu` `serfkfõ d jis c`krìs erfstfdnis. Æj cdkrìd t`nfai rdzõn a` quòdrs` sikr` sus efreunstdnefds eudnai hu` dzitdai y drriodai `n jd eäre`j a` Hfjfpis, pir pràfedr d Erfsti. W`ri, ¹quæ cdeìdn Wdkji y Ufjds lf`ntrds dbudradkdn su òèuefõn `n `j hrìi y cÿlài su`ji a`j edjdkizi, ein sdnbr` eirrfænaij`s pir jds `spdjads9 ¹U` quòdkdn d Afis9 ¹U` duti-eilpdaèìdn9 ¡Ni! @jjis ‚…edntdkdn cflnis d Afis= y jis pr`sis jis iìdn. iìdn.“ “  Cècis Cècis 48.;0. Wdkji y Ufjds einhfdkdn `n qu` su djdkdnzd sijtdrìd `j pia`r a` Afis d su hdvir, y dsì lfsli sueàfõ? DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

55

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚@ntine`s sikr`vfni a` r`p`nt` un brdn t`rr`liti, a` tdj ldn`rd qu` jis eflf`ntis a` jd eäre`j s` sdeuaìdn= y dj fnstdnt` ss`` dkrf`rin tia tiads ds jds pu`rt pu`rtds, ds, y jds eda`nds a` tiais s` sijtdrin.“  X. X. ;8.

Afis puà` sdeuafr jds rdìe`s a` nu`stris prikj`lds, ddkrfr jds pu`rtds pdrd nisitris sijtdr jds a` nu`strds t`nsfin`s y n`rvfisfslis... sf tdn sõji dpr`na`lis djdkdrji. Edlkfælinis dcirdy lfsli a`jjfbdaurds edjjòõn sfn sdjfad a` jd lurlurdefõn, d jd ‚dutipfstd“ a` jd djdkdnzd. 8. EINEJPUFÕN Xfvdlis ‚dj`juyd“ ‑djdkdnai d Afis= r`biefoänainis sf`lpr`, y adnai brdefds dj U`ôir `n tiads jds eisds (4ª Q`sdjinfe`ns`s Q`sdjinfe`ns`s 0.48―43). ¡Eujtfv`lis jd brdtftua eili nu`stri `stfji a` vfad! ‚ V jd pdz a` Afis bikf`rn` `n vu`stris eirdzin`s, d jd qu` dsflfsli hufst`fs jjdldais `n un siji eu`rpi= y sà dbrdaèfais. 48 Jd pdjdkrd a` Erfsti lir` `n dkunadnefd `n visitris, `ns`ôänaiis y `xcirtänaiis unis d itris `n tiad sdkfaurìd, edntdnai ein brdefd `n vu`stris eirdzin`s dj U`ôir ein sdjlis ` cflnis y eäntfeis `spfrftudj`s. 42 V tiai ji qu` cdeæfs, s`d a` pdjdkrd i a` cèci, cdeàji tiai `n `j nilkr` a`j U`ôir O`sÿs O`sÿs,, adnai brdefd brdefdss d A Afis fis Wd Wdar` ar` ppir ir l` làfi afi aa`` æj.“  Eijis`ns`s Eijis`ns`s 5.40―42.

YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

51

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 3 ― Dairdefõn `n @spìrftu y v`rada ¹@n quæ einsfst` jd v`rada`rd v`rada` rd dairdef dairdefõn9 õn9 ¹Wir quæ `s flpirtd flpirtdnt` nt` qu` jis cfois a` Afis s`dlis v`rada`ris v`rada` ris dairdair`s Uuyis9 ¹Eõli s` r`jdefind `sti ein nu`strds detftua`s dnt` jds efreunstdnefds a` jd vfad9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Afis `s @spìrftu= y jis qu` j` dairdn, `n `spìrftu y `n v`rada `s nè`sdrfi qu` dair`n.“   Oudn Oudn 1.;1. ‚Ni sin jds lfsfin`s jd l`td hfndj a` jd Fbj`sfd, sfni jd dairdefõn d Afis. Jds lfsfin`s `xfst`n pirqu` jd dairdefõn a` tiads jds ndefin`s tiadvìd ni `xfst`.“  Oicn Oicn Wfp`r. 4. FNQ[IAPEEFÕN ¹Wir quæ vfni Afis d `std Qf`rrd9 ¹Tuæ j` cfzi aòdr Uu trini y cde`rs` un culdni9 Afis `stä `lp`ôdai `n jd lfsfõn a` pikjdr `j Ef`ji ein dairdair`s, y tf`n` und luy ku`nd rdzõn pdrd `jji? eudnai Jue`ri `j qu`rukìn edyõ a` jd bjirfd, un dspèti flpirtdnt` a` jd dairdefõn e`j`stfdj edyõ ein æj. Uupinbdlis qu` tÿ deistulkrds d `seuecdr d un trìi viedj edntdr, y afshrutds a` jd drlinìd qu` priaue`n sus tr`s vie`s ountds= p`ri a` printi und a` jds tr`s vie`s hdjtd. Qÿ sf`nt`s a` fnlàfdti jd pærafad= einie`s kf`n eõli cd sindai sf`lpr` y sdk`s qu` dcird ni su`nd eili dnt`s. Dsì qu` pf`nsds? ‚@stä kf`n, p`ri j` hdjtd djbi“. ;. DAI[DEFÕN @N @UWÌ[FQP V @N X@[ADA Djbi hdjtd `n `j Ef`ji a`sa` qu` Jue`ri edyõ jj`vänais` einsfbi jd t`re`rd pdrt` a` jis änb`j`s. A`sa` `ntine`s, jd dairdefõn `n `j Ef`ji `stä fneilpj`td y dcird `s eili sf Afis `stuvf`s` afef`nai? ‚¹Euänai s`rä r`stdurdad dqu`jjd dairdefõn9“  Wir Wir supu`sti qu` Æj tiadvìd `stä ria`dai a` s`rdffln`s a` s`fs djds qu` fne`sdnt`l`nt` aèjdrdn Uu bjirfd= p`ri Æj ècd a` l`nis `j ednti läs sukjfl` qu` s` p`rafõ `n jis djkir`s a` jd er`defõn. @n tiad jd Kfkjfd, ni pia`lis `neintrdr un siji jubdr `n qu` s` l`nefin` jd lÿsfed eili pdrt` a`j dlkf`nt` pr`s`nt` a`j Ef`ji, a`sa` a` jd edìad a` Jue`ri. Oik 53.2 nis afe` qu` cde` lueci tf`lpi, tiads jds `str`jjds a`j djkd djdkdkdn d Afis y s` r`biefodkdn tiais jis cfois a` Afis. @j eint`xti a` `std @serfturd ejdrdl`nt` pin` afeci dlkf`nt` a` dairdefõn pj`nd `n `j lfsli eilf`nzi a` jd pr`s`nt` er`defõn, dnt`s a` jd edìad a` Jue`ri. W`ri a`spuæs a` su edìad, a`spuæs qu` æj hu` ècdai a`j Ef`ji, ni dpdrè` `n jd Kfkjfd nfnbund r`h`r`nefd jft`rdj dj ednti i d jd lÿsfed `n `j Ef`ji pr`s`nt`. Wdrè` s`r qu` jd lÿsfed sõji vd d s`r r`stdurdad `n `j Ef`ji eudnai jd @spisd a`j Eira`ri jj`bu` djjä. Lf`ntrds tdnti, Udtdnäs `stä afrfbf`nai itri tfpi a` lÿsfed? jd lÿsfed a`j lunai. Æj `s un `xp`rti `n `sd är`d y `stä ejdri pdrd nisitris qu` eili Fbj`sfd ni pia`lis eilp`tfr ein æj= nf nis fnt`r`sd cde`rji, pirqu` nu`strd lÿsfed nuned s`rä tdn ku`nd eili jd a`j lunai, drtìstfedl`nt` cdkjdnai. @sti s` a`k` d qu` nu`stri sfst`ld a` vdjir`s `s afh`r`nt` dj a`j lunai= d qu` nisitris kusedlis läs qu` tiai jd pr`s`nefd a` Afis, y ni jd p`rhèefõn drtìstfed. Eudnai djbund fbj`sfd s` `nhied `n jd p`rhèefõn tæenfed a` jd lÿsfed, sfn adrs` eu`ntd `jjd `stä trdtdnai a` eilp`tfr `n un är`d `qufviedad. A`k`lis quàdrnis `n `j är`d aina` ndaf` puà` eilp`tfr ein nisitris? jd a`j drt` a` cde`r a`se`na`r jd pr`s`nefd ldnfffl`std a` Afis. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

50

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jd p`rhèefõn tæenfed bdndrä jd dalfrdefõn a` itrds p`rsinds, p`ri ÿnfedl`nt` nu`strd dairdefõn `n `spìrftu y `n v`rada piarä dtrd`r jd bjirfd a` Afis= y sõji jd unefõn v`rada`rd qu` `n nu`strd vfad r`sujtdrä a` `jji, nis adrä jd cdkfjfada a` qu`krdntdr jis eirdzin`s läs auris. Lf`ntrds jd dairdefõn e`j`stfdj ni `s r`stdurdad, Afis `stä ldnfh`stdnai su pr`s`nefd aina` cdy v`rada`ris dairdair`s, qu` j` dairdn `n `spìrftu y `n v`rada. 5. JD DAI[DEFÕN TP@ DQ[D@ D AFIU Nu`stris eujtis sin djbi ldrdvfjjisi sfn auad, p`ri tdlkfæn djbi luy pikr` eilpdrdai ein ji qu` jis änb`j`s cde`n `n `j Ef`ji. Vd c`lis afeci qu` jd lÿsfed edyõ a`j Ef`ji eudnai Jue`ri hu` drriodai a` djjä. @sti sfbnfhfed qu`, eudnai Afis quf`r` `seuecdr `sd hirld a` dairdefõn, tf`n` qu` ‚v`nfr“ d jd Qf`rrd pdrd `seuecdrjd. @si r`spina` d jd pr`buntd a` pir quæ Afis s` sf`nt` dtrdìai cdefd nu`strd pikr` y aækfj dairdefõn. Æj ni `s dtrdìai pir jd edjfada drtìstfed a` nu`strd dairdefõn, i nu`strd cdkfjfada lusfedj. Æj `s dtrdìai pir ji qu` silis, y ji qu` silis `s cfois Uuyis, Uuyis, Uu t`siri `spèfdj. O`sÿs `s dtrdìai pir nu`strd r`jdefõn `spèfdj qu` t`n`lis ein Æj, y pir `si Æj sflpj`l`nt` ni puà` fbnirdr nu`strd dairdefõn. Jd Wdjdkrdqu` dfflrld Afis ein cdkftd `n làfi a` jdd adrj` djdkdnzd a`yUu pu`kji. Æj aòd trini pdrd unfrs` d lujtftua`s a` dairdair`s s` j`qu` de`redn eirdzõn sfne`ri bjirfd cinrd. @n un dkrfrsuy e`rrdr a` iois, Uu pr`s`nefd `s trdnspirtdad a`j Ef`ji d jd Qf`rrd pdrd rùnfrs` ein sus cfois qu` j` dairdn ein jäbrflds `n `j ristri. @j U`ôir aòd su ldbnìffled eirt` e`j`st` y vf`n` pdrd s`r `xdjtdai làfdnt` nu`strd dairdefõn flp`rhètd. Edsf pia`lis iìr d Afis `xpjfedrj` d Uus änb`j`s? ‚Vi sæ qu` `jjis ni puà`n edntdr i tiedr eili ustà`s, nf jj`bdr d jds nitds tdn sukjfl`s a` dqu`jjis qu`rukfn`s= ¡p`ri `jjis sin lfs cfois!“  @s @s eili eudnai `j p`qu`ôi a` ais dôis a` àda `xpr`sd su dlir d sus pdar`s i dku`jis. Ef`rtdl`nt`, ni `s jd p`rhèefõn a` su afeefõn ji qu` nis `nt`rnè`= nf su cdkfjfada irdtirfd. ¡@s jd sfne`rfada a` su tf`rni eirdzõn fnhdntfj, qu` nis lu`v` d tildrj` `n nu`stris krdzis! O`sÿs `xpjfeõ `sti d jis hdrfsìs, afefænaij`s? ‚¹Nuned j`ìst`fs? A` jd kied a` jis nfôis y a` jis qu` ldldn p`rhèefindst` jd djdkdnzd9“ Ldtì ;4.8. Eudnai Afis `seuecd nu`strds tirp`s nitds, jft`rdjl`nt` aòd Uu trini e`j`stfdj y vf`n` d adrnis a` su Dbud Xfvd. D Æj ni j` fnt`r`sd sf edntdlis kinfti. Ji flpirtdnt` pdrd Æj `s qu` silis sus cfois. Q`nbälisji pir s`buri qu` Æj `seuecd ein läs dt`nefõn nu`stri aækfj ednti qu` `j a` lfjjin`s a` s`rdhfn`s qu` ria`dn su trini ein p`rhèefõn. Jis s`rdffln`s sflpj`l`nt` cde`n dqu`jji pdrd ji qu` hu`rin er`dais? edntdr sus djdkdnzds p`rhètds dj Afis Qiaipia`risi= p`ri tiai s` a`tf`n` djjä eudnai `j U`ôir `seuecd nu`stri ednti surbfr a`sa` `j edis a` jd Qf`rrd. ¡Ndaf` puà` eilp`tfr ein nisitris `n `j drt` a` cde`r a`se`na`r jd pr`s`nefd ldrdvfjjisd a` Afis! Afis tf`n` un pjdn pdrd r`stdurdr jd lÿsfed `n `j Ef`ji y pdrd `si nis cd adai a` su Udnti @spìrftu. Dsì qu` `j `n`lfbi ni `s `j ÿnfei qu` hu` `qufpdai pdrd edntdrj` dj Djtìsfli. Nu`strd djdkdnzd y dairdefõn dcird puà`n pdrè`r luy sflpj`s d jis iìais dnb`jfedj`s, p`r p`rii jd Kfkjfd afe` qu` eudnai `ntr`lis d jd Udntd Efuada edntdr`lis un ednti nu`vi d O`sÿs, uni qu` prikdkj`l`nt` nf jis änb`j`s cdkìdn iìai dnt`s (Dpiedjfpsfs 0.6). @ntrdr`lis dj Ef`ji `ntindnai `j eäntfei a` Lifsæs (Dpiedjfpsfs 40.5―1), `j cflni a` jis ràflfais ein jd sdnbr` a`j Eira`ri= y nis s`ntdr`lis `n `j trini aa`` Afis ountdl`nt` ein Æj. ¡Dj`juyd! DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

58

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. DAI[DEFÕN V DEQFQPA @ntr` jd b`nt` a` Afis `xfst` und pdjdkrd `spèfdj qu` s` `lpj`d pdrd `xpr`sdr djdkdnzd y dairdefõn d Afis y qu` `s edsf fnvdrfdkj` `n. tiai fafild? Dj`juyd‚brdefds d. U` trdtdU`ôir“ a` und `xejdldefõn unfv`rsdj rsdj a` dairdefõn qu` sin jft`rdjl`nt` sfbnfhfed ‚djdkd dj U`ôir“ Itrdsfafild? Dj`juy hrds`s eili , ‚bjirfd d Afis“ unfv` i ‚djdkdai s`d `j U`ôir“ tdlkfæn eilun`s `ntr` jis ndefais a` nu`vi. @sti `s dsì pirqu` nisitris ikàè`lis jd Kfkjfd, qu` `stä jj`nd a` `xcirtdefin`s a` djdkdr d Afis pir sus ikrds ldrdvfjjisds. Jd dairdefõn `s un deti ndturdj pdrd jis qu` einie`lis d Afis. Eudnai und p`rsind `xp`rfl`ntd jd sdjvdefõn, einie` d Afis y ji qu` Æj puà` cde`r, su djdkdnzd surb` `spintän`dl`nt`. @j djdkdr d Afis `s und ldn`rd a` `xpr`sdr nu`strd dairdefõn d Æj. Eudnai j` djdkdlis, j` `stdlis dairdnai y r`v`r`nefdnai pir Æj s`r quf`n `s y pir tiai ji qu` Æj cde`. @j r`y Advfa `serfkfõ? ‚Winà bjirfd `n su djdkdnzd.“  Udjlis Udjlis 88.;. ¡Nu`stri Afis `s brdna` y afbni a` s`r djdkdai! Jd prfl`rd l`nefõn kìkjfed a` jd pdjdkrd dairdefõn dairdefõn `stä `stä `n Bæn`sfs ;;.0. Djjì, Afis pfa` d Dkrdcdl qu` ihr`zed d su ÿnfei cfoi, Fsdde. Dkrdcdl hu` ikàf`nt` d jd viz a` Afis, aòdnai d sus sfrvf`nt`s y jj`vänais` d su cfoi ein æj d jd lintdôd. Dkrdcdl ni sdkìd euäj s`rìd `j r`sujtdai hfndj, p`ri t`nìd eilpj`td einhfdnzd `n Afis= pir `si afoi d sus sfrvf`nt`s? ‚@j ecfei y yi fr`lis djjä jòis d dairdr“. dairdr“. @n r`djfada æj `stdkd afef`nai qu`, dÿn eudnai ni `nt`naìd jd vijuntda a` Afis, cdkìd aèfafai suo`tdrs` d `jjd. Æj cinrdkd y r`v`r`nefdkd ji qu` Afis j` cdkìd afeci. ¡@std `s dairdefõn v`rada`rd! Afèfieci sfbjis a`spuæs, O`sÿs s` de`reõ d und luo`r ounti dj pizi `n Udldrfd y j` `xpjfeõ `j sfbnfffledai a` jd Läs äs jd cird vf`n`, y dcird `s eudnai jis v`rada`ris dairdair`s dairdrän dj Wdar` `n @spìrftu dairdefõn sfne`rd? ‚ L y `n v`ra v`rada= da= pirqu pirqu`` ttdlkfæ dlkfænn ``jj Wda Wdar` r` tdj`s daird dairdair`s air`s kused qu` j` dair` dair`n.“ n.“  Oudn Oudn 1.;5. A`kfai d qu` Afis `s un s`r `spfrftudj, Æj a`k` s`r v`n`rdai `n un liai `spfrftudj, y sfne`ri. Jd pdjdkrd dairdr  tdnti tdnti `n c`krì eili `n brf`bi sfbnfffled ‚ed`r i fnejfndrs` dnt` Afis `n cil`ndo`“ . @sti puà` s`r tildai jft`rdjl`nt` i `n s`ntfai fflburdai, p`ri s` r`hf`r` d jd detftua a` uni , läs qu` d eudjquf`r itrd eisd. Uf nis fnejfnäs`lis dnt` Æj p`ri ni rfnafærdlis nu`strd vijuntda, sfbnfffledai. Jd dairdefõn d Afis ni r`quf`r` und duaf`nefd i jubdr `spèfdj. Ji ÿnfei qu`nu`strd flpirtddairdefõn `s `j liaiedrè`rìd eili jia` dairdlis y r`v`r`nefdlis. O`sÿs nis fnstruyõ d irdr dsì? ‚Wdar` nu`stri qu` `stäs `n `j ef`ji, sdntfhfedai s`d tu nilkr`.“  Ldtì Ldtì 8.6. Jd pdjdkrd sdntfffledai pdjdkrd sdntfffledai quf`r` quf`r` aèfr ‚cde`rji puri i sdnti“ . Ejdri `stä, nisitris ni pia`lis cde`r sdnti d Afis, pirqu` Æj yd `s sdnti. Uu sdntfada hu` `stdkjèfad lueci dnt`s qu` `j cilkr` `xfstf`rd. @ntine`s, ¹eõli pia`lis cde`rj` sdnti9 @n nu`strd l`nt`= ein nu`strd detftua. Eudnai vfnflis d Afis, nu`strd detftua tuvi qu` edlkfdr. Ji qu` p`nsäkdlis de`red a` Afis edlkfõ y eil`nzdlis d rèinie`rj` pir ji qu` Æj sf`lpr` cd sfai. Dcird ji v`lis eili ji cdn vfsti jis cuæspà`s dnb`jfedj`s d trdvæs a` jds àda`s? [`y a` r`y`s y U`ôir a` s`ôir`s, Wrfl`ri y ßjtfli, U`ôir Afis Ilnfpit`nt`, jd [isd a` Udrõn, `j Jfrfi a` jis Xdjj`s, jd @str`jjd Krfjjdnt` a` jd Ldôdnd, `j Udjvdair, `j [à`ntir y `j [`y qu` vf`n` printi. Qiai Qiai ji qu` Æj `s pdrd nisitris, a`p`na` a` nu`strd detftua, `s aèfr, a` ji qu` nisitris p`nsdlis de`red a` Æj y a` eõli nis s`ntflis ein Æj.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

52

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(4) Nu`strd detftua cdefd Afis. @j iko`ti a` nu`strd dairdefõn `s Afis. Aùt`rinilfi 8.0 nis afe` qu` dl`lis i dair`lis d Afis ein tiai nu`stri eirdzõn, djld y hu`rzds. Jd Kfkjfd fn`quìviedl`nt` fa`ntfffled d Afis eili d un @spìrftu, dsì qu` `sti `xejuy` a` jd dairdefõn eudjquf`r eisd vfsfkj` i cècd ein jds ldnis ‑ìaijis. @s pir `sti qu` jd Kfkjfd afe` qu` nis ldnt`nbdlis djòdais a` jd faijdtrìd (4ª Oudn 0.;4). A`k`lis dairdr, ni d eudjquf`r eisd, sfni d Afis (J`vìtfei ;8.4= Æxiai ;7.5―0= Ldtì 1.47). Jd faijdtrìd y jd dairdefõn hdjsd nis `s pricfkfad, d jd v`z qu` jd dairdefõn sfne`rd nis `s ira`ndad (Aùt`rinilfi ;8.47= Udjlis 60.8= Dpiedjfpsfs 41.2= ;;.6). @j prfl`r edpìtuji a` [ildnis (v`rsis ;4 dj 5;) `xpjfed `j p`jfbri a` und dairdefõn d làfds, i ni sfne`rd. Eudnai jd b`nt` daird y cinrd d jd erfdturd läs qu`, i `n jubdr a`j Er`dair, sus eirdzin`s s` vu`jv`n silkrìis y sus vfads eirruptds. (;) Nu`strd detftua cdefd jis a`läs. a`läs. A`kfai d qu` `j cilkr` `s cèci d jd fldb`n a` Afis, `s flpisfkj` dairdr sfne`rdl`nt` d Afis y d jd v`z ldjtrdtdr i fbnirdr d nu`stris eilpdô`ris y A` ef`rti is afbi qu` `n eudnti ji cfefst`fs d uni a` `stis lfs c`rldnis `n Erfsti? ‚ A` c`rldnis p`qu`ôis, d lìnu`stris ji cfefst`fs.“ Ldtì detftua cdefd Afisqu` `s @n `sti einie`rän @n tiais r`﬋òdad `nläs nu`strd detftua cdefd c`rldnis. O`sÿs;0.17. afe`? ‚ Nu`strd sifs lfs afseì afseìpuji pujis, s, sf tuvf` tuvf`r`fs r`fs dlir unis ein jis itris itris.“ .“   Oudn 45.50. V `j dpõstij Oudn `serfkfõ? ‚Uf un cilkr` afe`? yi dli d Afis, y dkirrè` d su c`rldni, `s l`ntfrisi.“

4ª Oudn 1.;7―;4. Nu`stri v`rada`ri dlir ‑dairdefõn‑ d Afis, a`ldnad und detftua eirrètd cdefd c defd nu`stris c`rldnis. Uf `xfst` ein﬋feti `ntr` tÿ y tu c`rldni, a`k`s r`sijv`rji dnt`s dnt`s a` a` dairdr d Afis? ‚ Wir Wir tdnti, sf trd`s tu ihr`nad dj djtdr, y djjì t` deu`rads a` qu` tu c`rldni tf`n` djbi eintrd tf, ;1 aòd djjì tu ihr`nad a`jdnt` a`j djtdr, y dnad, rèineìjfdt` prfl`ri ein tu c`rldni, y `ntine`s v`n y pr`s`ntd tu ihr`nad.“  Ldtì Ldtì 0.;5―;1.

(5) Nu`strd detftua cdefd jds efreunstdnefds. Wu`sti efreunstdnefds. Wu`sti qu` c`lis a`seukf`rti qu` jd dairdefõn eilf`nzd ein und detftua eirrètd, pia`lis dairdr d Afis eintfnudl`nt`. Wia`lis dairdr `n edsd, `n `j trdkdoi, `n jd `seu`jd y... ¡aina` quf`rd! Einfflrldr`lis nu`strd ffla`jfada pdrd ein Afis eudnai jds eisds nis sdj`n ldj, dsì tdlkfæn eili eudnai jds eisds vdn kf`n= y `n tf`lpis a` trfst`zd dsì eili `n lil`ntis a` dj`brìd. Fnlàfdtdl`nt` a`spuæs a` qu` Oik rèfkfõ nitfefds a` jd pærafad a` luecds a` sus pis`sfin`s y a` tiais sus cfois, afe` jd Kfkjfd qu` edyõ dj su`ji, dairõ y afoi? ‚O`civä afi y O`civä quftõ, s`d `j nilkr` a` O`civä k`nafti.“ Oik hu` ffl`j d Afis eudnai cdkìd sfai k`naèfai ein prisp`rfada y su detftua ni edlkfõ eudnai j` tieõ suhrfr. @stuafd ju`bi Oik 4.45―;4. A`spuæs a` jd pærafad a` jd hdlfjfd y pis`sfin`s, Oik hu` d﬋fbfai ein aijirisis a ijirisis tulir`s a`sa` jd edk`zd cdstd jd pjdntd a` jis pf`s= sfn `lkdrbi æj afoi? ‚Dunqu` Æj l` ldt`, tiadvìd dsì einhfdræ `n Æj.“  @j @j edpìtuji 4; a` ;¿ Udlu`j r`jdtd jd cfstirfd a` jd lu`rt` a`j rèfæn ndefai cfoi a` Advfa, eili r`sujtdai a`j edstfbi a` Afis pir `j pèdai a` daujt`rfi y ds`sfndti a`j r`y. Jd Kfkjfd nis afe` qu` `n làfi a` un brdn aijir, Advfa dairõ Afis (v. ;7). @s luy flpirtdnt` `ntine`s qu` dhfrl`lis nu`strd dairdefõn eudnai jds eisds sdj`n ldj= d p`sdr a` jds efreunstdnefds afhìefj`s. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

53

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. EINEJPUFÕN Ufn flpirtdr ji qu` nis sueàd i jds efreunstdnefds d nu`stri djrààir, Afis sf`lpr` s`rä afbni i l`rèàirÆja`s`nu`strd `s Afis ein tiad ldo`stda y pia`r qu` einvf`n` d Uu Ilnfpit`nefd, sfn `lkdrbi, vfstfõ d dairdefõn. sì lfsli `nÆj edrn` culdnd y s`jdihrèfõ eili un sderfhfefi pir nu`stris pèdais. Fsdìdsy05.8 nis `ns`ôd qu` Æj s` einvfrtfõ `n cilkr` pdrd ràflfrnis, pirqu` nis dlõ luecìsfli (Oudn 5.48). A`k`lis `ntine`s einsfa`rdr un prfvfj`bfi ‑dsì eili und nè`sfada (Oudn 1.;1) `j dairdr d Afis. Tu` `n tiai tf`lpi nu`strds vie`s r`pftdn jds pdjdkrds a` jis cuæspà`s e`j`stfdj`s qu` dairdn dj qu` `stä s`ntdai `n `j trini? ‚ ....aèìdn ..aèìdn d brdn viz... dj qu` `stä s`ntdai `n `j trini, y dj Eira`ri, s`d jd djdkdnzd, jd cinrd, jd bjirfd y `j pia`r, pir jis sfbjis a` jis sfbjis. 41 Jis eudtri s`r`s vfvf`nt`s aèìdn? Dlæn= y jis v`fntfeudtri dnefdnis s` pistrdrin sikr` sus ristris y dairdrin dj qu` vfv` pir jis sfbjis a` jis sfbjis.“

Dpiedjfpsfs 0.45,41. Dlæn. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

56

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 6 ― Jd p`rs`v`rdnefd a`j erfstfdni ¹Tuæ `s jd p`rs`v`rdnefd p`rs`v` rdnefd99 ¹Tuæ afe` jd Kfkjfd sikr` jd lfsld9 ¹Tuæ k`n`hfefis k`n`hfe fis nis trd` `j p`rs`v`rdr9 p`rs`v` rdr9 ¹Eõli jj`bdlis jj `bdlis d s`r erfstfdn er fstfdnis is p`rs`v`rdnt p`rs `v`rdnt`s9 `s9 lfrd ein tus pripfis iois= pirqu` ni pdsdräs `j Oiraän. Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚... ]O`civä ]O`civä afoi d Lifsæs\ Li fsæs\  lfrd ;3 V

ldnad d Oisuæ, y dnìldji, y hirtdjæe`ji= pirqu` æj cd a` pdsdr a`jdnt` a` `st` pu`kji, y æj j`s cdrä c`ràdr jd tf`rrd qu` v`räs.“  Aùt`rinilfi 5.;2―;3.

4. FNQ[IAPEEFÕN FNQ[IAPEEFÕN Lifsæs y su c`rldni Ddrõn edlfndrin 17 dôis ein Fsrd`j pir `j a`sf`rti a` Ufndì, rulki d und tf`rrd qu` Afis j`s cdkìd pr`pdrdai y, dunqu` jj`bdrin d `stdr luy e`red a` `jjd, ni puaf`rin `ntrdr? ‚V O`civä afoi d Lifsæs y d Ddrõn? ni l`t`ræfs `std einbr` einbr`bdefõn bdefõn `n jd tf`rrd qu` j`s c` adai.“  Nÿl`ris Nÿl`ris ;7.4;. @jjis quàdrin s`pujtdais `n `j a`sf`rti y hu` Oisuæ, `j sue`sir a` Lifsæs, quf`n jibrõ pdsdr d Edndän, ounti ein Edj`k. AA`` jis lfj`s y lfj`s a` cilkr`s qu` cdkìdn sdjfai a` @bfpti, sõji ais `ntrdrin. ‚Cdy un ldj qu` c` vfsti a`kdoi a`j ef`ji, luy eilÿn `ntr` jis cilkr`s“ (@ej`sfdstæs (@ej`sfdstæs 8.4) y sà`trdtd ldjpir unfv`rsdj, dntfbui`n y tdlkfæn fneinstdnefd fneinstdnefd. . @n nu`strd eujturd, jd `nh`rlàda aòdra`jdsuneisds jd lftdaculdni, s` cd einv`rtfai `pfa`lfd.lia`rni? U` aòd djdlàfds jd `seu`jd, d làfds `j trdkdoi, d làfds und r`jdefõn, d làfds jd Udjvdefõn… ¹D aõna` s` cd fai jd p`rs`v`rdnefd9

;. JD W@[U@X@[DNEFD W`rs`v`rdnefd `s und detftua, und vfrtua, und eudjfada a`j edräet`r. @s hu`rzd fnt`rfir qu` p`rlft` d djbuf`n ldnt`n`rs` fflrl` `n jd juecd cdstd djednzdr `j iko`tfvi. @j `serftir ftdjfdni Drturi Brdh a`fflnfõ p`rs`v`rdnefd eili ‚Jd vfrtua pir jd eudj tiads jds itrds vfrtua`s adn su hruti.“  Ndpij`õn Ndpij`õn Kindpdrt`, `j `lp`rdair hrdneæs, afoi qu` ‚Jd vfetirfd p`rt`nè` dj läs p`rs`v`rdnt`.“ p`rs`v`rdnt`.“  @j @j `serftir fnbjæs Udlu`j Oicnsin aèìd qu` ‚Jds brdna`s ikrds sin cècds ni ein jd hu`rzd, sfni ein jd p`rs`v`rdnefd. p`rs`v`rdnefd.“ “  V V un dntfbui priv`rkfi ecfni `ns`ôd qu` qu` sf sf t` ed`s sf`t` vè`s, a`k`s j`vdntdrt` ieci. ieci. @spfrftudjl`nt` cdkjdnai, jd p`rs`v`rdnefd `s ejdv` pdrd und vfad fflrl` ein O`sÿs, y un r`qufsfti käsfei pdrd jd sdjvdefõn? ‚ V s`ræfs dkirrèfais a` tiais pir edusd a` lf nilkr`= lds `j qu` p`rs`v`r` cdstd `j hfn, æst` s`rä sdjvi.“ sdjv i.“   Ldreis 45.45. Q`n`r p`rs`v`rdnefd sfbnfffled p`rsfstfr, fnsfstfr, s`bufr y eintfnudr sfbuf`nai, fnejusi eudnai s` `xp`rfl`ntdn afffleujtda`s. @j vdjir `s `j a`sì a` `lp`zdr djbi, p`ri jd p`rs`v`rdnefd `s jd edpdefada a` eintfnudr cdstd t`rlfndrji, sfn flpirtdr jis ikstäeujis. W`rs`v`rdr `s ni a`sfstfr, ni r`nafrs`, ni kdodr jis krdzis= `s eintfnudr cdef`nai ji eirrèti d p`sdr a` qu` `j lunai cde` ji eintrdrfi= `s s`bufr cdef`nai `j kf`n fna`p`naf`nt`l`nt` a` jds efreunstdnefds, sõji pirqu` dldlis d Afis y Uu Wdjdkrd. @j p`rs`v`rdnt` tf`n` und djtd litfvdefõn y un prihunai s`ntfai a`j eilprilfsi qu` j` flpfa`n dkdnaindr jd tdr`d qu` eil`nzõ y j` dnfldn d trdkdodr cdstd `j fflndj. ffl ndj. W`ri dnt`s a` eintfnudr cdkjdnai sikr` jd p`rs`v`rdnefd, eilpdrtdlis tdlkfæn djbunds fa`ds sikr` ji ipu`sti d `jjd, qu` `s jd fneinstdnefd. fneinstdnefd. ¹Tuæ afe` jd Kfkjfd sikr` jd p`rsind fneinstdnt`9 Afe` qu` ` s ` s flpdef`nt`? ‚Qrdfair`s, flp`tuisis   (flpdef`nt`s) , , fnhdt fnhdtudais udais,, dldai dldair`s r`s a` jis a`j`f a`j`ft`s t`s läs qu` a` Afis.“  ;ª ;ª Qflitì 5.1. Fnaèfsd? ‚Qf`lkjdn y tftuk`dn eili `krfis, y tiad su ef`nefd `s fnÿtfj.“   Udjlis 472.;2. Fbnirdnt` (sfn `nt`naflf`nti)?   ‚… ]cdy `serfturds\   afhìefj`s a` `nt`na`r, jds eudj`s jis fnaietis ` fneinstdnt`s tu`re`n, eili `nt`naflf`nti)? tdlkfæn jds itrds @serfturds, pdrd su pripfd p`rafefõn.“  ;ª ;ª Wàri 5.48. V 5.48. V làfier`? làfier`? ‚Wir eudnti `r`s tfkfi, y ni hrìi nf edjf`nt`, t` vilftdræ a` lf kied.“  Dpiedjfpsfs Dpiedjfpsfs 5.8. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

17

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. W@[U@X@[DNEFD @N JD KFKJFD Wdef`nt`l`nt` `sp`ræ d O`civä, y s` fnejfnõ d lì, y U`bÿn jd Wdjdkrd a` Afis, `j p`rs`v`rdnt` `s pdef`nt`? pdef`nt`? ‚ Wdef`nt`l`nt` iyõ lf ejdlir. V l` cfzi sdedr a`j pizi a` jd a`s`sp`rdefõn, jiai e`ndbisi= pusi lfs pf`s sikr` p`ôd,s`ry `na`r`zõ lfs pdsis.“ Udjlis Udjlis 17.4,;. @s afsefpjfndai? afsefpjfndai? ‚ @s @s v`radaa`j qu` nfnbund afsefpjfnd dj pr`s`nt` pdrè` edusd a` bizi, sfni a` trfst`zd= p`ri a`spuæs ad hruti dpdefkj` a` oustfefd d jis qu` `n `jjd cdn sfai ò`reftdais.“   C`krìs 4;.44. @s r`spinsdkj`? ‚W`ri tÿ sæ sikrfi `n tiai, sipirtd jds dhjfeefin`s, cdz ikrd a` `vdnb`jfstd, eulpj` tu lfnfst`rfi.“   ;ª Qflitì 1.0. @s vdjf`nt`? vdjf`nt`? ‚ Lfrd Lfrd qu` t` ldnai qu` t` `shu`re`s y s`ds vdjf`nt`= ni t`lds nf a`sldy`s, pirqu` O`civä tu Afis `stdrä eintfbi `n aina`quf`rd qu` vdyds.“  Oisuæ Oisuæ 4.6.

Udntfdbi 4.;―1? ‚ C`rldnis C `rldnis lìis, t`nà pir suli bizi eudnai is cdjjæfs `n afv`rsds pru`kds, 5 sdkf` sdkf`nai nai

qu` jd pru`k pru`kdd a` vu`st vu`strd rd h` priau priaue` e` pdef` pdef`nefd. nefd. 1 Lds t`nbd jd pdef`nefd su ikrd eilpj`td, pdrd qu` s`äfs p`rh` p`rhètis etis y edkdj edkdj`s, `s, sfn qu` is hdjt` eisd djbun djbund.“ d.“   [ildnis 0.5―0? ‚…nis bjirfdlis `n jds trfkujdefin`s, sdkf`nai sdkf `nai qu` jd trfkujdefõ trfku jdefõnn priau priaue` e` pdef` pdef`nefd= nefd= 1 y jd pdef` pdef`nefd, nefd, pru` pru`kd= kd= y jd pru`k pru`kd, d, ``sp`rd sp`rdnzd= nzd= 0 y jd `sp` `sp`rdnzd rdnzd ni dv`rbú`nzd= pirqu` `j dlir a` Afis cd sfai a`rrdldai `n nu`stris eirdzin`s pir `j @spìrftu Udnti qu` nis hu` adai.“   Bäjdtds 8.6? ‚Ni nis edns`lis, pu`s, a` cde`r kf`n= pirqu` d su tf`lpi s`bdr`lis, sf ni a`sldydlis.“  Hfjfp`ns`s 5.45,41? ‚ C`rldnis, C`rldnis, yi lfsli ni pr`t`nai cdk`rji yd djednzdai= p`ri und eisd cdbi? ijvfadnai ef`rtdl`nt` ji qu` quàd dträs, y `xt`nafænail` d ji qu` `stä a`jdnt`, 41 prisf prisfbi bi d jd l`td, dj pr`lfi pr`l fi a` a`jj sup supr`li r`li jjdldl jjdldlf`nti f`nti a` Af Afis is ``nn Erf Erfsti sti OO`sÿs.“ `sÿs.“ Wir tdnti, c`rldnis, t`nà pdef`nefd cdstd jd v`nfad a`j U`ôir. Lfrda eõli `j Udntfdbi 0.2,3? ‚ Wir jdkrdair `sp`rd `j prèfisi hruti a` jd tf`rrd, dbudradnai ein pdef`nefd cdstd qu` rèfkd jd jjuvfd t`lprdnd y jd tdraìd. 3 Q`nà tdlkfæn visitris pdef`nefd, y dhfrlda vu`stris eirdzin`s= pirqu` jd v`nfad a`j U`ôir s` de`red.“   4ª Eirfntfis 47.4;―45? ‚…`j qu` pf`nsd `stdr hfrl`, lfr` qu` ni edfbd. 45 Ni is cd sikr`v`nfai nfnbund t`ntdefõn qu` ni s`d culdnd= p`ri hf`j `s Afis, qu` ni is aòdrä s`r t`ntdais läs a` ji qu` piaæfs r`sfstfr, sfni qu` aadrä drä td tdlkfæ lkfænn oun ountdl`n tdl`nt` t` ei einn jd t`ntd t`ntdefõn efõn jd sd sdjfad, jfad, pdrd qu` ppiaäfs iaäfs sipi sipirtdr.“ rtdr.“   ;ª Q`sdjinfe`ns`s ;.48―42? ‚V `j lfsli O`suerfsti U`ôir nu`stri, y Afis nu`stri Wdar`, `j eudj nis dlõ y nis afi einsijdefõn `t`rnd y ku`nd `sp`rdnzd pir brdefd, 42 einhirt` vu`stris eirdzin`s, y is einfflrl` `n tiad ku`nd pdjdkrd y ikrd. ikrd.“ “   C`krìs 4;.4,;? ‚…a`spioælinis a` tiai p`si y a`j pèdai qu` nis dsàfd, y eirrdlis ein pdef`nefd jd edrr`rd edrr`rd qu` t`n`l t`n`lis is pir a`jdnt`, ; pu`stis jis iois `n O`sÿs, O`sÿs, `j duti dutirr y einsuldair a` jd hh`, `, `j eudj pir pir `j bizi pu`sti a`jdnt` a` æj suhrfõ jd eeruz, ruz, l`nisprèfdnai `j iprikfi, y s` s`ntõ d jd aaf`strd f`strd a`j tri trini ni a` Afis.“

;ª Eirfntfis 1.48,42? ‚ WWir ir tdnti, ni a`sldydlis= dnt`s dunqu` `st` nu`stri cilkr` `xt`rfir s` vd a`sbdstdnai, `j fnt`rfir ni ikstdnt` s` r`nu`vd a` aìd `n aìd. 42 Wirqu` `std j`v` trfkujdefõn lil`ntän`d priaue` priau e` `n nisit nisitris ris un edad v`z läs `xe`j` `xe`j`nt` nt` y `t`rn `t`rnii p`si a` bjirfd.“ bjirf d.“   C`krìs 47.50―56? ‚ Ni Ni p`raäfs, pu`s, vu`strd einhfdnzd, qu` tf`n` brdna` bdjdraõn= 58 pirqu pirqu`` is `s nè`s nè`sdrfd drfd jd pdef` pdef`nefd, nefd, pdrd qu` cdkf` cdkf`nai nai cèci jd vijuntda a` Afis, ikt`nbäfs jd pril`sd. 52 Wirqu` dÿn un piqufti, y `j qu` cd a` v`nfr v`narä, y ni tdradrä. 53 Lds `j ousti vfvfrä pir h`= y sf r`trieàf`r`, ni dbrdadrä d lf djld. 56 W`ri nisitris ni silis a` jis qu` r`trieà`n pdrd p`rafefõn, sfni a` jis qu` tf`n`n h` pdrd pr`s`rvdefõn a`j djld.“   DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

14

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. A@EFUFÕN A@ EI[D_ÕN [`br`sdnai d jd cfstirfd a` Oisuæ, s`r `shirzdai y vdjf`nt` hu` ji qu` j` p`rlftfõ d æj p`rs`v`rdr cdstd `ntrdr d jd tf`rrd pril`tfad. ¹Wia`lis nisitris s`r p`rs`v`rdnt`s tdlkfæn9 Uì, pir supu`sti, p`ri jd p`rs`v`rdnefd sõji s` iy`r`fs, fs, y sf ni aèfa aèfaìs ìs aa`` eird eirdzõn zõn aadr dr bbjirfd jirfd d lf nilkr nilkr`, `, cd afeci djednzd eudnai cdy und aèfsfõn sfne`rd? sfne`rd? ‚  Uf ni iy`r` O`civ ä a` jis òære O`civä òæreftis, ftis, `nvfd `nvfdræ ræ ldjaf ldjafefõn efõn sikr sikr`` visi visitris, tris, y ldja` ldjaèfræ efræ vu`st vu`strds rds k`na k`nafefin fefin`s= `s= y dun jds c` ldjaèfai, pirqu` ni is cdkæfs aèfafai a` eirdzõn.“  Ldjdquìds Ldjdquìds ;.;.

Ni tiais quf`r`n cde`r ji ku`ni, y cdy luecis qu` `n `j hinai ni a`s`dn edlkfdr. @sti a`p`na` a`j eirdzõn. Wir ò`lpji, cdy quf`n`s quf`r`n jj`bdr dj Ef`ji, p`ri ni eilpril`t`rs` ein `j U`ôir i jd Fbj`sfd. Cdy itris qu` aòdn a` pdsdr tf`lpi ein Afis pdrd cde`r eisds eili pds`dr i usdr jds rà`s siefdj`s. V luecis quf`r`n jis k`n`hfefis a` s`r lf`lkris a` jd Fbj`sfd, sfn dsulfr jds ikjfbdefin`s a` vfvfr `n sdntfada y ikàf`nefd d jd Wdjdkrd a` Afis. V cdy er`y`nt`s qu` sì quf`r`n cde`r ji ku`ni, p`ri ni jibrdn ldnt`n`rs` fflrl`s eudnai s` pr`s`ntdn sftudefin`s dav`rsds. W`rsèuefõn, d﬋feefõn, d﬋feefõn, `seds`z, aijir`s, a`sfjusfin`s, fnafh`r`nefd i t`ntdefin`s, cde`n qu` luecis dkdnain`n jd edrr`rd dnt`s a` jj`bdr d jd l`td. V luecis cdn hrdedsdai eili Lifsæs, pir un drr`kdti lil`ntänì. @sti `s djbi r`djl`nt` trfst` qu` Afis ni a`s`d pdrd sus cfois. Wir `si nè`sftdlis s`r p`rs`v`rdnt`s? @n jd irdefõn? irdefõn? ‚Irdnai `n tiai tf`lpi ein tiad irdefõn y sÿpjfed `n `j @spìrftu, y v`jdnai `n `jji ein tiad p`rs`v`rdnefd y sÿpjfed pir tiais jis sdntis.“  @h`sfis @h`sfis 8.43. @n jd Wdjdkrd a` Afis? Afis? ‚  Dsì qu`, c`rld c`rldnis, nis, `stda hfrl`s, y r`t`nà jd aietrfnd qu` cdkæfs dpr`nafai, s`d pir pdjdkrd, i pir edrtd nu`strd.“  ;ª ;ª Q`sdjinfe`ns`s ;.40. @n ku`nds ikrds? ikrds? ‚  ]O`sÿs ]O`sÿs\ \  pdbdrä pdbdrä d edad uni einhirl` d sus ikrds? Xfad `t`rnd d jis qu`, p`rs`v`rdnai `n kf`n cde`r, kusedn bjirfd y cinrd ` fnlirtdjfada.“  [ildnis ;.8―2. 0. JD XFEQI[FD A@J TP@ U@ LDNQF@N@ HF[L@ @n jd fbj`sfd prflftfvd nu`stris prflftfvd nu`stris prfl`ris c`rldnis hu`rin vfetirfisis, d p`sdr a` jd aurd p`rsèuefõn qu` suhrf`rin? ‚…p`rs`v`rdnai unänfl`s edad aìd `n `j t`lpji, y pdrtf`nai `j pdn `n jds edsds, ]eilf`nai\ edsds, ]eilf`nai\  ountis ountis ein dj`brìd y s`nefjj`z a` eirdzõn.“  Cècis Cècis ;.18. Wdkji, Wdkji, sf`nai sf`nai yd un dbitdai dnefdni `serfkfõ? ‚ Wirqu` Wirqu` yi yd `stiy pdrd 2

s`r sderfhfedai, `j tf`lpi a`l` lf`stä pdrtfad `stä e`redni. p`j`daijdjdeudj ku`nd kdtdjjd, c` dedkdai jd edrr`rd, c` budradai jd h`. h` . 3yWir ji a`läs, budradad jd eirind C` a` oustfefd, l` adrä `j U`ôir, ou`z ousti, `n dqu`j aìd= y ni sõji d lì, sfni tdlkfæn d tiais jis qu` dldn su v`nfad.“  ;ª Qflitì 1.8―3. V Oisuæ afoi Oisuæ afoi d jis fsrd`jftds? ‚Ni hdjtõ pdjdkrd a` tiads jds ku`nds pril`sds qu` O`civä cdkìd cèci d jd edsd a` Fsrd`j= tiai s` eulpjfõ.“

Oisuæ ;4.10. ;4. 10. Dqu`jjis cilkr`s y luo`r`s a` Afis s` ldntuvf`rin fflrl`s, pu`s `n su djld jj`vdkdn jd einvfeefõn a` qu` `n `j edlfni a` Afis ni cdy a`sednsi cdstd dj fflndj. @n `stis aìds sipirtdlis luecd t`ntdefõn qu` trdtd a` a`svfdrnis, p`ri pir làfi a`j @spìrftu Udnti pia`lis r`sfstfrjd y v`ne`r. WWia`lis ia`lis erè`r. @j erèflf`nti `stä ìntfldl`nt` jfbdai d jd p`rs`v`rdnefd? ‚Jd ‚Jd ]s`lfjjd\ ]s`lfjjd\  qu` qu` edyõ `n ku`nd tf`rrd, æstis sin jis qu` ein eirdzõn ku`ni y rèti r`tf`n`n jd pdjdkrd pdjdk rd iìad, y adn hruti ein p`rs` p`rs`v`rdn v`rdnefd.“ efd.“   Jueds 3.40. Erfsti tdlkfæn afe` `n Jueds 6.8;? ‚Nfnbuni qu` pinf`nai pinf `nai su ldni `n `j drdai lfrd cdefd dträs dträs,, `s dpti pdrd `j r`fni a` Afis.“   Tuf`n aèfa` s`bufr d O`sÿs, a`k` lfrdr pdrd `j hr`nt` y ‚@j dÿnqu` `ntr`bdr su vfad pir jdtiads edusd jds a`jeisds, [`fni.yUilis eili tdj, Dpiedjfpsfs v`neàir`s.;4.2. Wir `si v`nef`r` c`ràdrä yi s`ræ`jsupu`kji Afis, a` y æjAfis s`räylf cfoi.“ O`sÿs nis pril`tfõ? DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

1;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

8. EINEJPUFÕN A`sa` qu` jj`bdst` d Erfsti, tÿ eil`nzdst` djbi. Wir hdvir, ni ji aò`s pir jd lftda. W`rs`v`rd cdstd t`rlfndrji. ‚Cà`s`ds dquì,s`r yi eili v`nbiOisuæ printi= r`tænun ji U`bufr d O`sÿspdrd ni sf`lpr` s`rä häefj= p`ri p`rs`v`rds, rèfkfräs5.44. jd rèilp`nsd? qu` tf`n`s, qu` nfnbuni til` tu sfeirind.“ Dpiedjfpsfs Dpiedjfpsfs ¹Dedsi tÿ ni i Edj`k, kf`ndv`nturdai qu` `ntrdrä d jd tf`rrd pril`tfad9 Q`n`lis `std pril`sd a` vfad `t`rnd? ‚…`sp`rdlis, s`bÿn sus pril`sds, pril` sds, ef`ji ef`jiss nu`vi nu`viss y tf`rr tf`rrdd nu`v nu`vd, d, `n jis eudj` eudj`ss lird jd oustf oustfefd.“ efd.“  ;ª ;ª Wàri 5.45. V pir `si eirr`lis ein pdef`nefd jd edrr`rd, ldnt`nf`nai ‚…hfrl`, sfn hjuetudr, jd prih`sfõn a` nu`strd `sp`rdnzd, pirqu` hf`j `s `j qu` pril`tfõ.“ pril` tfõ.“  C`krìs 47.;5. Dlæn.

YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

15

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 47 ― @nhr`ntdnai juecds y pru`kds quæ einsfst`n ed9insfst`n jds juecds y jds pru`kds9 ¹Tuæ a`k`lis cde`r hr`nt` d `jjds9 ¹Eõli pia`lis `nhr`ntd `nhr `ntdrjd rjdss y ikt`n`r ikt`n `r ¹@n jd vfetirf vfetirfd9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Culfjjdis, pu`s, kdoi jd pia`risd ldni a` Afis, pdrd qu` æj is `xdjt` eudnai hu`r` tf`lpi= 2 ècdnai tiad vu`strd dnsfàda sikr` æj, pirqu` æj tf`n` eufadai a` visitris. 3 Uà sikrfis, sikrf is, y v`jda= pirqu` vu`stri dav`rsdrfi `j afdkji, eili j`õn rubf`nt`, dnad djrààir kusednai d quf`n a`virdr= 6 dj eudj r`sfstfa hfrl`s `n jd h`, sdkf`nai qu` jis lfslis pdaèflf`ntis s` vdn eulpjf`nai `n vu`stris c`rldnis `n tiai `j lunai. lunai.“ “  4ª Wàri 0.8―6.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd vfad erfstfdnd `s r`djl`nt` ldrdvfjjisd, p`ri ni `stä `x`ntd a` afffleujtda`s y prikj`lds. @n `j edlfni a` Afis, tiais jis er`y`nt`s `nhr`ntdr`lis ein hrèu`nefd sftudefin`s qu` pinarän d pru`kd nu`strd pdef`nefd y h`. A`k`lis pr`pdrdrnis pdrd `jji. Wir `si `n jd pr`s`nt` jèefõn dpr`na`r`lis eõli `nhr`ntdr `hètfvdl`nt` juecds y pru`kds, pdrd pia`r sup`rdrjds `n `j nilkr` bjirfisi a` O`sÿs. ;. JDU JPECDU Qiai erfstfdni qu` a`s`` s`rvfr d Afis t`narä juecds= suhrfrä ipisfefõn a` djbÿn tfpi. Cdy juecds eintrd jd edrn` y sus a`sìs, juecds eintrd jds dsècdnzds a`j afdkji, juecds eintrd hdlfjfdr`s y dlfbis qu` ni quf`r`n qu` sfrvdlis d Afis, y itrds s`lòdnt`s. (4) @j afdkji? afdkji? ‚Wirqu` ni t`n`lis juecd eintrd sdnbr` y edrn`, sfni eintrd prfnefpdais, eintrd pit`s tda`s,, eintr pit`stda`s eintrdd jis bik` bik`rndai rndair`s r`s a` jds tfnf` tfnf`kjds kjds a` `st` sfbj sfbji, i, eintr eintrdd cu`st cu`st`s `s `spfrftudj`s a` ldjada `n jds r`bfin`s e`j`st`s.“  @h`sfis @h`sfis 8.4;. @j afdkji y sus a`linfis sin

nu`stris prfnefpdj`s dav`rsdrfis. @jjis trdtdn pir tiai làfi pisfkj` a` a`strufrnis, dpuntdnai d nu`strds är`ds aækfj`s. (;) @j lunai? lunai? ‚Ni dlæfs dj lunai, nf jds eisds qu` `stän `n `j lunai. Uf djbuni dld dj lunai, `j dlir a`j Wdar` ni `stä `n æj. 48 Wirqu` tiai ji qu` cdy `n `j lunai, jis a`sìs a` jd edrn`, jis a`sìs a` jis iois, y jd vdndbjirfd a` jd vfad, ni privf`n` a`j Wdar`, sfni a`j lunai. 42 V `j lunai pdsd, y sus a`sìs= p`ri `j qu` cde` jd vijuntda a` Afis p`rldnè` p`rld nè` pdrd sf`l sf`lpr`.“ pr`.“  4ª 4ª Oudn ;.40―42. @j lunai, kdoi `j ailfnfi a`j ldjfbni, nis ihrè`

luecds djt`rndtfvds dtrdy`nt`s pdrd qu` nis a`svf`lis a`j pripõsfti a` Afis, pdrd qu` vfvdlis `n `sejdvftua a` jis a`j`ft`s a` `st` lunai. (5) Nu`strd edrn`? edrn`? ‚V ldnfhf`stds sin jds ikrds a` jd edrn`, qu` sin? daujt`rfi, hirnfedefõn, fnlunafefd, jdsefvfd, ;7 faijdtrìd, cècfe`rìds, `n`lfstda`s, pj`ftis, e`jis, frds, eintf`nads, afs`nsfin`s, c`ròìds, ;4 `nvfafds, cilfefafis, kirrdec`rds, irbìds, y eisds s`lòdnt`s d `stds= de`red a` jds eudj`s is dlin`sti, eili yd is ji c` afeci dnt`s, qu` jis qu` prdetfedn tdj`s eisds ni c`ràdrän `j r`fni a` Afis.“  Bäjdtds Bäjdtds 0.46―;4. Jd edrn` `s uni a` jis `n`lfbis DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

11

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

läs hu`rt`s qu` t`n`lis qu` v`ne`r. Nu`strd edrn`, i ndturdj`zd pèdlfnisd, nis pfa` dt`nefõn, pjde`r`s y itrds eisds qu` vdn `n eintrd a` jd pdjdkrd a` Afis. Luecds vè`s `j er`y`nt` a`s`d dsfstfr d jd Fbj`sfd p`ri su edrn` ni= a`s`d irdr y dyundr, p`ri su edrn` ni= a`s`d s`rvfr d Afis, p`ri su edrn` ni. Jd juecd eintrd jd edrn` `s afhìefj. (1) Hdlfjfdr`s, dlfbis y itrds p`rsinds? ‚V s`ræfs dkirrèfais a` tiais pir edusd a` lf nilkr`= lds `j qu` p`rs`v`r` cdstd `j hfn, æst` s`rä sdjvi.“   Ldtì 47.;;. ‚V jis `n`lfbis a`j cilkr` s`rän jis a` su edsd.“  Ldtì Ldtì 47.58. X`lis qu`, pir edusd a` Erfsti y Uu @vdnb`jfi, s`r`lis dkirrèfais ‚a` tiais“, tiais“, fnejusi pir jis a` nu`strd pripfd edsd i hdlfjfd. 5. PN @O@LWJI KÌKJFEI V DJBPNIU EINU@OIU Jd vfad a`j dpõstij Wdkji nis krfnad un `xe`j`nt` ò`lpji a` sup`rvfv`nefd `spfrftudj. Xf`nai jds juecds qu` æj `nhr`ntõ `n `j edlfni a` Afis, pia`lis `xtrd`r vdrfis ku`nis einsòis pdrd qu` cdbdlis hr`nt` d jds afffleujtda`s a` jd vfad erfstfdnd vfetirfisdl`nt`. X`dlis eudtri edrdet`rìstfeds a` jd vfad a` Wdkji. ‚Wirqu` pdrd lì `j vfvfr `s Erfsti, y `j (4) lirfr Xfvfõ pdrd Erfsti. Wdkji Erfsti. jj`bõ d aèfr pdjdkrds? `s bdndnefd.“ Hfjfp`ns`s 4.;4.`stds Æj `stuvi aèfafai d adr su vfad pir Erfsti sf `rd nè`sdrfi= y a` cèci ji cfzi, pu`s lurfõ prèfsdl`nt` pir jd edusd a` Dqu`j qu` ji cdkìd jjdldai? ‚…j` ribdlis nisitris y jis a` dqu`j jubdr, qu` ni sukf`s` d O`rusdjæn. 45 @ntine`s Wdkji r`spinafõ? ¹Tuæ cdeæfs jjirdnai y qu`krdntänail` `j eirdzõn9 Wirqu` yi `stiy afspu`sti ni sõji d s`r dtdai, lds dun d lirfr `n O`rusdjæn pir `j nilkr` a`j U`ôir O`sÿs.“ O`sÿs .“  Cècis ;4.4;,45.

(;) Xfvfõ und vfad jj`nd a` ikstäeujis. Wdkji ikstäeujis. Wdkji hu` un brdn Dpõstij, p`ri tdlkfæn uni qu` suhrfõ lueci pir jd ikrd a`j U`ôir. @n 4ª Eirfntfis 44.;5―;6 cdy und jfstd a` eisds qu` j` sueàf`rin pir s`rvfr d Afis? dzit`s, eäre`j`s, p`jfbris, dpàr`dlf` dpàr`dlf`ntis, ntis, nduhrdbfis `n `j ldr, hdjsis c`rldnis, trdkdois, sà, cdlkr`, a`sv`jis, hdtfbd, hrìi, a`snua`z y itrds eisds sflfjdr`s. Ufn `lkdrbi, Wdkji ni cfzi Tuf`ri edsi a` `sis suhrflf`ntis. Æj eijieõ `j fnt`ræs a`j @vdnb`jfi pir `nefld a`j suyi pripfi? ‚ Tuf`ri

qu` s`päfs, c`rldnis, qu` jds eisds qu` l` cdn sueàfai, cdn ràunadai läs kf`n pdrd `j pribr`si pribr `si aa`j `j `v `vdnb`j dnb`jfi.“ fi.“  Hfjfp`ns`s Hfjfp`ns`s 4.4;.

(5) Xfvfõ und vfad culfja`. Wdkji culfja`. Wdkji vfi brdna`s lfjdbris, hu` dj Q`re`r Ef`ji, vfi änb`j`s, ¡vfi dj U`ôir! Ufn `lkdrbi, æj afoi ji sfbuf`nt`? ‚Vi lfsli ni pr`t`nai cdk`rji djednzdai tiai…“  X. X. 45. @s luy prikdkj` qu` `n su l`nt` `stuvf`rdn pr`s`nt`s dqu`jjds rèiradads pdjdkrds a` Erfsti? ‚ Eudnai Eudnai cdyäfs cèci tiai aèfa? –Uf`rvis fnÿtfj`s silis, pu`s ji qu` a`kìdlis cde`r, `si cfeflis‖.“  Jueds Jueds 42.47. Wir itrd pdrt`, Wdkji hu` un cilkr` qu` supi rèfkfr a` Afis y adr jd bjirfd d Æj `n tiai ji qu` pis`ìd= y a`j lfsli liai eudnai tiai ji p`raìd. Æj dpr`nafõ d eint`ntdrs` `n eudjquf`r sftudefõn? ‚…c` dpr`nafai d eint`ntdrl`, eudjquf`rd qu` s`d lf sftudefõn. 4; Uæ vfvfr culfja`l`nt`, y sæ t`n`r dkunadnefd= `n tiai y pir tiai `stiy `ns`ôdai, dsì pdrd `stdr sdefdai eili pdrd t`n`r cdlkr`, dsì pdrd t`n`r dkunadnefd eili pdrd pdaè`r nè`sfada.“

Hfjfp`ns`s 1.44,4;.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

10

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(1) Ni s` a`tuvi `n su edrr`rd. Pn edrr`rd. Pn j`ld ni `serfti `n jd vfad a` Wdkji p`ri qu` s` cde` `vfa`nt` `n edad pdsi suyi pdrè` aèfrnis? ‚Ni t` a`t`nbds= sfbu` da`jdnt`.“  @n @n Hfjfp`ns`s 5.41, æj `serfkfõ? ‚Wrisfbi d jd l`td, dj pr`lfi a`j supr`li jjdldlf`nti a` Afis `n Erfsti O`sÿs.“  V V eudnai `stdkd d punti a` pdrtfr ein `j U`ôir, `serfkfõ d su afseìpuji Qflitì? ‚C` p`j`dai jd ku`nd kdtdjjd, c` dedkdai jd edrr`rd, c` budradai jd h`. h`.“ “  ;ª ;ª Qflitì 1.2. Dj fbudj qu` `j dpõstij Wdkji, tÿ y yi nuned a`k`lis a`t`n`rnis dnt` ikstäeujis, y l`nis dcird qu` nu`strd sdjvdefõn `stä tdn prõxfld ([ildnis 45.44). Eili erfstfdni, tÿ `nhr`ntdräs und brdn edntfada a` juecds `n jd vfad= p`ri sfrvd `j ò`lpji a` `st` Dpõstij a` Erfsti pdrd qu` p`j``s sf`lpr` ein hu`rzd y vdjir, tildai a` jd ldni a`j U`ôir. Jds pru`kds nuned s`rän läs hu`rt`s qu` O`sÿs, nf t` piarän a`t`n`r i djòdr a` Æj. X`dlis eudtri einsòis qu`, sf tÿ jis sfbu`s, t` p`rlftfrän v`ne`r `n jds juecds eitfafdnds. (4) Nuned t` a`t`nbds. Jd a`t`nbds. Jd vfad erfstfdnd `s und edrr`rd, y `n und edrr`rd uni ni s` puà` a`t`n`r= pu`s sf ji cde`, djbuf`n läs s` quàd ein `j pr`lfi. WWdkji dkji afoi? ‚¹Ni sdkæfs qu` jis qu` eirr`n `n un `stdafi, tiais d jd v`rada eirr`n, p`ri sõji uni s` jj`vd `j pr`lfi9 Eirrà a` tdj liai qu` ji ikt`nbäfs.“   4ª Eirfntfis 6.;1. Ji ldrdvfjjisi a` jd edrr`rd erfstfdnd `s qu`, tiais jis qu` jd

eirrdn sfn a`t`n`rs` bdndrän su pr`lfi dj fflndj. ffl ndj.

(;) Juecd jflpfi. Wdkji jflpfi. Wdkji afoi? ‚ Qiai Qiai dqu`j qu` juecd, a` tiai s` dkstf`n`= `jjis, d jd v`rada, pdrd rèfkfr und eirind eirruptfkj`, p`ri nisitris, und fneirruptfkj`.“   4ª Eirfntfis 6.;0. @j erfstfdni tf`n` qu` v`ne`r, p`ri sõji ji eins`bufrä jflpfdl`nt`= `s aèfr, sfn trdlpd nf `nbdôi. (5) A`spõodt` a` tiai. tiai. @j jfkri a` C`krìs nis deinsòd? ‚…a`spioælinis a` tiai p`si y a`j pèdaii qu` nis dsàf pèda dsàfd, d, y eirrdl eirrdlis is ein pdef` pdef`nefd nefd jd edrr`r edrr`rdd qu` t`n`l t`n`lis is pir a`jdn a`jdnt`.“ t`.“

C`krìs 4;.4. C`rldnis, yi lfsli ni pr`t`nai cdk`rji yd djednzdai= p`ri und eisd cdbi? (1) Ijvfad `j pdsdai. pdsdai. ‚ C`rldnis, ijvfadnai ef`rtdl`nt` ji qu` quàd dträs, y `xt`nafænail` d ji qu` `stä a`jdnt`, prisfbi d jd l`td, dj pr`lfi a`j supr`li jjdldlf`nti a` Afis `n Erfsti O`sÿs.“ Hfjfp`ns`s 5.45―41.

1. JDU W[P@KDU @j s`bunai `j`l`nti qu` tiai er`y`nt` a`k` `nhr`ntdr sin jds pru`kds. pru`kds. Æstds pir ji b`n`rdj privf`n`n a` Afis. D vè`s `j U`ôir cde` eisds `n nu`strd vfad ein `j siji pripõsfti a` `ns`ôdrnis djbund jèefõn, i sflpj`l`nt` pdrd qu` nu`strd h` er`zed. @st` hu` `j edsi a` Dkrdcdl. Afis prikõ d Dkrdcdl pfafænaij` d su ÿnfei cfoi ‑`j qu` j` cdkìd adai `n su vò`z y a` quf`n cdkìd pril`tfai j`vdntdrj` und brdn a`se`na`nefd‑ pdrd qu` ji ihrèf`rd eili sderfhfefi d Æj (Bæn`sfs ;;.4―;). Afis tdlkfæn prikõ d Fsrd`j ‑dj pu`kji `nt`ri‑ eudnai ji sdeõ a` @bfpti y ji jj`võ aurdnt` eudr`ntd dôis pir `j a`sf`rti, puafænaiji cdk`r jj`vdai pir un edlfni lueci läs eirti, a` ais s`ldnds i l`nis. Jd Kfkjfd afe` qu` Afis cfzi `sti pdrd prikdrjis? ‚Djjì j`s afi `stdtutis y ira`ndnzds, y djjì jis prikõ.“  Æxiai Æxiai 40.;0. X`lis `ntine`s qu` Afis pru`kd d sus cfois.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

18

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jds pru`kds sin prie`sis d jis eudj`s Afis nis sil`t`, pdrd prikdr nu`strd h`, ffla`jfada, p`rs`v`rdnefd, dlir, `te. @n nu`strd vfad erfstfdnd, tdra` i t`lprdni Afis nis vd d prikdr, pdrd cde`rnis erè`r `spfrftudjl`nt`. Jds pru`kds sin pdrt` a` jd vfad erfstfdnd. @n Ldtì 41.;;―55 t`n`lis un ò`lpji a` eõli O`sÿs prikõ d sus afseìpujis, y a` eõli jis jj`võ pir afeci prie`si, dj p`rlftfr qu` `nhr`ntdrdn un hu`rt` vf`nti eintrdrfi `n `j ldr a` Bdjfj`d. Jis afseìpujis v`nìdn a` v`r un lfjdbri luy brdna`? jd lujtfpjfedefõn a` jis pdn`s y jis pè`s, y jd djfl`ntdefõn a` jis efnei lfj (Ldtì 41.45―;4). Da`läs, yd cdkìdn t`nfai und `xp`rf`nefd sflfjdr eudnai dtrdv`sdkdn `j lfsli ldr, y und t`lp`stda jis sirpr`nafõ ein ijds qu` eukrìdn jd kdred. @n dqu`jjd iedsfõn, sfn `lkdrbi, O`sÿs fkd ein `jjis, aurlf`nai trdnqufjdl`nt` `n jd pipd a` jd `lkdredefõn (Ldtì 3.;5―;2)= hfndjl`nt` Æj r`pr`nafõ d jis vf`ntis y `j ldr= y a`spuæs eirrfbfõ d sus afseìpujis? ‚¹Wir quæ t`læfs, cilkr`s a` pied h`9“  W`ri W`ri `n `std nu`vd trdv`sìd, jis afseìpujis fkdn sijis. X`dlis jds hds`s a` jd pru`kd qu` `jjis tuvf`rin qu` dtrdv`sdr. (4) Jd pru`kd `s fnfefdad pir O`sÿs. A`spuæs O`sÿs. A`spuæs a` un dbitdair aìd a` trdkdoi, `j U`ôir O`sÿs `nvìd d sus afseìpujis dj itri jdai a`j ldr a` Bdjfj`d `n und kdred= lf`ntrds Æj a`spfa` d jd lujtftua‑a`jfk`rdadl`nt`‑ y suk` dj lint` d irdr. (;) Jis afseìpujis `ntrdn `n jd pru`kd. Lf`ntrds pru`kd. Lf`ntrds `j U`ôir `stä irdnai, jd kdred eilf`nzd d s`r dzitdad pir brdna`s ijds priauefads pir `j hu`rt` vf`nti eintrdrfi. Nf kf`n O`sÿs sukfõ dj lint` d irdr, jis afseìpujis `lp`zdrin d kdtdjjdr eintrd `j vf`nti. v f`nti. (5) Jd pru`kd s` `xtf`na`. @n `xtf`na`. @n `std `xp`rf`nefd pia`lis nitdr vdrfds eisds? Wrfl`ri, Wrfl`ri, `jjis `jjis juecdkdn pir trdtdr a` dvdnzdr, p`ri ni piaìdn. @n su pdrt` läs dnecd, `j jdbi lfa` unis 4; ml. ―sf`t` lfjjds y làfd. A`sa` jd tdra` `n qu` `jjis cdkìdn sdjfai, sõji cdkìdn jibrdai dvdnzdr jd lftda a` `si. U`bunai, U`bunai, O`sÿs O`sÿs j`s `stdkd iks`rvdnai. Ldreis 8.13 afe` qu` O`sÿs v`ìd a`sa` `j lint` eõli r`ldkdn ein brdn hdtfbd, pirqu` `j vf`nti j`s `rd eintrdrfi. Q`re`ri, Q`re`ri, O`sÿs O`sÿs vfni d dyuadrj`s rèfæn d jd eudrtd vfbfjfd a` jd niec`. Jd niec` ouaìd s` afvfaìd `n `s` `ntine`s `n eudtri vfbfjfds= jd prfl`rd `rd a` 8 d 6 pl, jd s`bunad a` 6 d 4; pl, jd t`re`rd a` 4; d 5 dl y jd eudrtd a` 5 d 8 dl. @n `std ÿjtfld vfbfjfd hu` qu` O`sÿs jj`bõ pdrd dyuadrj`s= `s aèfr qu` jis Dpõstij`s `stuvf`rin juecdnai aurdnt` ieci cirds i läs, a`sa` qu` O`sÿs eil`nzõ d irdr. O`sÿs ji supi a`sa` `j eilf`nzi, p`ri ni hu` daina` `jjis sfni cdstd jds tr`s a` jd ldôdnd, i tdj v`z läs tdra`. (1) [`sijuefõn a` jd pru`kd. @n pru`kd. @n jd `tdpd fflndj a` jd pru`kd, v`lis jd r`sijuefõn a` jd lfsld, i jis r`sujtdais a` jd pru`kd, qu` hu`rin luy privècisis pdrd `j [`fni a` Afis. 0. JIU [@UPJQDAIU A@ JD W[P@KD @sti `s ji läs `xtrdirafndrfi a` s`r prikdai pir Afis? jis ku`nis r`sujtdais qu` s` priaue`n `n nu`strd vfad ‑eudnai c`lis v`nefai. XX`dlis `dlis `sti `n `j ò`lpji a` pru`kd qu` v`nflis l`nefindnai? (4) O`sÿs dnauvi sikr` `j ldr? ldr?   ‚D jd eudrtd vfbfjfd a` jd niec`, O`sÿs vfni d `jjis dnadnai sikr` `j ldr.“ X. ;0. Eudnai yd ni piaìdn läs, O`sÿs vfni d sus afseìpujis edlfndnai sikr` `j dbud. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

12

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(;) Jis afseìpujis tuvf`rin lfài, p`ri O`sÿs j`s afi änfli? änfli? ‚ V jis afseìpujis, vfænaij` dnadr sikr` `j ldr, s` turkdrin, afef`nai? ¡Pn hdntdsld! V af`rin vie`s a` lfài. ;2 W`ri `ns`bufad O`sÿs O`s ÿs j`s cdk cdkjõ, jõ, afef`n afe f`nai? ai? ¡Q`n ¡Q`nà à änfl änfli= i= yi siy, ni t`l t`läfs äfs!“ !“   Xv. ;8―;2. @sti nis fnafed

qu` cdy iedsfin`s `n qu` `j lfài nis dtded, p`ri djjì `stä `j U`ôir pdrd aèfrnis? ‚Q`nbdn änfli, yi siy, ni t`nbdn lfài.“   (5) Wàri edlfnõ sikr` jds dbuds? dbuds? ‚V a`se`naf`nai Wàri a` jd kdred, dnadkd sikr` jds dbuds pdrd fr d O`sÿs O`sÿs.. 57 W`ri dj v`r `j hu`rt` vf`nti, tuvi lfài= y eil`nzdnai d cunafrs`, afi vie`s, afef`nai? ¡U`ôir, säjvdl`! Dj lil`nti O`sÿs, `xt`naf`nai jd ldni, dsfõ a` æj, y j` afoi? ¡Cilkr` a` pied h`! ¹Wir quæ auadst`9“   Xv. ;3―54. @st` `s uni a` jis läs brdna`s

lfjdbris qu` un cilkr` lirtdj cdyd `xp`rfl`ntdai. U` trdtd a` djbi hìsfedl`nt` flpisfkj`, p`ri eudnai O`sÿs ad jd ira`n, `j cilkr` dÿn puà` edlfndr sikr` jds dbuds= y dunqu` dj dpõstij Wàri j` hdjtõ h` y eil`nzõ d cunafrs`, Erfsti fflndjl`nt` ffl ndjl`nt` ji r`sedtõ. (1) Jd h` y dalfrdefõn a` jis afseìpujis pir `j Ld`stri erèfõ `s` aìd? aìd? ‚…`jjis s` dsilkrdrin `n brdn ldn`rd, y s` ldrdvfjjdkdn. ldrdvfjj dkdn.“ “  Ldreis Ldreis 8.04. ¹Tuæ jèefin`s pia`lis dpr`na`r a` tiai `sti9 @n prfl`r jubdr, qu` jd pru`kd `s nè`sdrfd. @j ò`lpji a` jd kdred `n jd tirl`ntd nis `ns`ôd eõli `s qu` Afis nis pru`kd. @n iedsfin`s, Æj nis pru`kd hu`rt`l`nt`= p`ri dsì `s eili s` t`lpjd `j erfstfdni? `n jd afffleujtda, `n jd tirl`ntd. Djjì `s aina` s` v` a` quæ ldt`rfdj `stä cèci.

Qÿ a`k`s ldnt`n`r sf`lpr` pr`s`nt` qu` tu erèflf`nti fnejuy` `j s`r prikdai pir Afis, tdj y eili hu`rin prikdais jis afseìpujis a`j U`ôir `n vdrfds iedsfin`s. Ufn `lkdrbi, O`sÿs ni t` aòdrä djjì pdrd sf`lpr`. Æj ni t` aòdrä siji, sfni tiai ji eintrdrfi? edlfndrä eintfbi d trdvæs a`j prie`si. O`sÿs t` prikdrä, p`ri tdlkfæn v`narä d sieirr`rt` `n `j lil`nti `n qu` l`nis ji `sp`rds. Eudnai tus hu`rzds yd `stæn dedkänais`, `j U`ôir s` dpdrè`rä edlfndnai sikr` `j ldr, tu ldr, tu prikj`ld= edlfndnai sikr` tu afffleujtda, pdrd qu` er`ds `n Æj y pdrd qu` tu h` `n Æj s`d dul`ntdad. @n s`bunai jubdr, jds pru`kds tf`n`n un pripõsfti ku`ni pdrd nisitris? ‚V sdk`lis qu` d jis qu` dldn d Afis, tiads jds eisds ni j`ssin dyuadn d kf`n, a`strueefõn, `sti `s, d jissfni qu`pdrd einhirl` su pripõsfti jjdldais.“ dlir [ildnis 3.;3. Jds pru`kds a` O`sÿs pdrd nu`strd prikdr dnu`strd h`= pdrdsin prikdr nu`stri [ildnis y nu`strd einffldnzd `n Afis. Da`läs, jds pru`kds tf`n`n jd vfrtua a` sdedr a` nisitris ji qu` cdy, ji qu` r`djl`nt` silis. Eudnai tiai vd kf`n tiais silis erfstfdnis= p`ri jds pru`kds `xcfk`n nu`stri v`rada`ri edräet`r y qufæn`s silis.

8. EINEJPUFÕN Qiais `neintrdr`lis juecds y pru`kds `n jd vfad, p`ri siji dqu`jjis qu` dpr`na`n d r`spina`r eirrètdl`nt` d `jjds ikt`narän jd vfetirfd qu` Afis tf`n` `sp`rdnai pdrd edad uni. Wiar`lis ldnt`n`rnis `n `j pripõsfti a` Afis sf ldnt`n`lis `n l`nt` qu` ji qu` sueà` `n nu`stri fnt`rfir `s läs flpirtdnt` qu` ji qu` nis sueà` `n `j `xt`rfir. Eudnai jj`bdn jds juecds y pru`kds ni `s cird a` eirr`r d `seina`rnis, sfni a` `strècdr nu`strd h`, v`ne`r nu`strd edrn` y ldnt`n`rnis `n jìn`d ein jis prfnefpfis a` jd Wdjdkrd a` Afis.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

13

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 44 ― Eõli sipirtdr y v`ne`r jd t`ntdefõn ¹Tuæ `s ` s jd tt`ntdef `ntdefõn9 õn9 ¹Eõli ip`rd9 ¹Eõli pia`lis pia `lis sipi sipirtdrjd rtdrjd y v`ne v`ne`rjd `rjd ein jd hu`rzd a` Afis9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Ni j`s cd sikr`v`nfai nfnbund t`ntdefõn qu` ni s`d eilÿn d jis cilkr`s. Hf`j `s Afis, qu` ni p`rlftfrä qu` ustà`s s`dn t`ntdais läs djjä a` ji qu` puà`n sipirtdr, sfni qu` ein jd t`ntdefõn priv``rä tdlkfæn jd vìd a` `sedp`, d hfn a` qu` puàdn r`sfstfrjd.“  4ª Eirfntfis 47.45 NKJC.

4. FNQ[IAPEEFÕN Qiai cfoi a` Afis tf`n` un `n`lfbi ein `j eudj s` t`narä qu` `nhr`ntdr hrèu`nt`l`nt` `n su vfad erfstfdnd? jd t`ntdefõn. Jd t`ntdefõn `s un `n`lfbi sfj`nefisi qu` vfsftd prfnefpdjl`nt` d tiai dqu`j qu` quf`r` s`rvfr d Afis. Qdn sutfj puà` jj`bdr d s`r `st` `n`lfbi, qu` luecds vè`s `j er`y`nt` `ntrd `n t`ntdefõn sfn adrs` eu`ntd= pir `si O`sÿs X`jda y irda, pdrd qu` ni `ntræfs `n t`ntdefõn= `j `spìrftu d jd v`rada `stä davfrtfõ d sus afseìpujis ji sfbuf`nt`? ‚ X`jda afspu`sti, p`ri jd edrn` `s aækfj.“  Ldtì Ldtì ;8.14. Jd t`ntdefõn puà` vfad a` a` eudjquf`r erfstfdni quà`kfjfada edfbd `n sueulkf`rin sus rà`s. @n dnt` jd Kfkjfd, t`n`lis vdrfis ò`lpjis a` drrufndr brdna`s jdcilkr`s Afis qu` `n un a`seufadai lil`nti a` `st` pia`risi `n`lfbi. X`dlis un einiefai edsi. ;. @J EDUI A@ ADXFA ;¿ Udlu`j 44.4―5 NXF? ‚  Deint Deintèfõ èfõ qu` `n jd pprfldv rfldv`rd, `rd, `n ``jj tf`lpi t f`lpi eudna eudnaii ji jiss r`y`s r `y`s sdj`n d jd kdtdj kdtdjjd, jd, Advfa `nvfõ d Oidk y ein æj d sus sf`rvis y d tiai Fsrd`j… ; W`ri Advfa p`rldnèfõ `n O`rusdjæn. V dj dtdraè`r Advfa s` j`vdntõ a` su jèci y s` pds`dkd pir `j t`rrdai a` jd edsd a`j r`y, 5 y a`sa a`sa`` `j t`rrd t`rrdai ai vfi d und u nd luo`r qu` s` `stdkd kdôdnai= y jd luo`r `rd a` dspèti luy c`rlisi. Advfa ldnaõ d pr`buntdr de`red a` dqu`jjd luo`r.“   @j v`rsi 1 afe` qu` ‚Advfa `nvfõ l`nsdo`ris y jd tilõ= y eudnai `jjd vfni d æj, æj aurlfõ ein `jjd“.

Tufzäs tÿ einizeds `j r`sti a`j r`jdti. Jd luo`r, K`tsdkæ, quàõ `lkdrdzdad y Advfa ldnaõ ds`sfndr dj `spisi a` `jjd ‑Prìds‑ pdrd ieujtdr su pèdai. ¹Er``s tÿ qu` Advfa p`nsõ einsef`nt`l`nt`? ‚Vi sæ ji qu` vd d sueà`r? pdsdræ jd niec` ein jd luo`r a` Prìds y d edlkfi a` unis lil`ntis a` pjde`r drrufndræ lf vfad. @si `s ji qu` r`djl`nt` quf`ri cde`r ciy “9 “9 Ejdri `stä qu` ni. Ndaf` cde` pjdn`s pdrd a`strufr su pripfd vfad y, sfn `lkdrbi, `si hu` ji qu` sueàfõ ein Advfa. Wir ji tdnti p`nsælisji kf`n? sf un cilkr` a` Afis eili `st` r`y puai ed`r tdn häefjl`nt` `n jd t`ntdefõn, ¹quæ a`k`lis p`nsdr a` nisitris9 [`br`sdnai d jd cfstirfd, y eili c`lis dpr`nafai `n `j eursi dnt`rfir, Afis qu` tiai ji v`, jjdlõ d eu`ntds d Advfa y æst` tuvi qu` suhrfr jds t`rrfkj`s einsèu`nefds a` su pèdai= `ntr` `jjds, jd lu`rt` a`j k`kæ qu` cdkìd eine`kfai ein dqu`jjd luo`r. Eili pia`lis v`r `n `std trfst` cfstirfd, jd t`ntdefõn `s und a` jds drlds läs pia`risds qu` tf`n` `j `n`lfbi pdrd cde`rnis ed`r= pdrd a`strufr nu`strd r`jdefõn ein Afis y nu`stri t`stflinfi. WWir ir `si t`n`lis qu` pr`stdrj` eufadaisd dt`nefõn dj t`ld. Iedsfindjl`nt`, p`rsinds r`sp`tdkj`s y cinrdads ―eili Advfa― i p`rsinds ein brdna`s lfnfst`rfis, ed`n `n pèdai, hrdedsdn `spfrftudjl`nt` `spfrftudjl`nt` y tiais nis pr`buntdlis? ¹quæ pdsõ dcì9 Jd r`spu`std `s s`nefjjd? ni puaf`rin jfafdr ein jd t`ntdefõn.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

16

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. HP@NQ@U A@ Q@NQDEFÕN @n su luy ku`n k u`n jfkri sikr` jd t`ntdefõn, Djhrà Mu`n afe` qu` ‚jd t`ntdefõn `s und dtrdeefõn cdefd ji pricfkfai, un livflf`nti fnt`rfirdjbi qu`qu` fneftd`s djldji, cilkr` ldj.“ U`ôdjd da`läs qu` t`ntdefõn ‚`s und iedsfõn qu` s` nis pr`s`ntd pdrd r`djfzdr p`ridjqu` nis pril`t` pjde`r“ y jddfflrld qu` ‚tiai pjde`r j`bìtfli puà` einv`rtfrs` `n und iedsfõn a` t`ntdefõn eudnai s` pr`s`ntd hu`rd a`j ldrei fa`dai pir Afis.“   ¹A` aõna` privf`n` jd t`ntdefõn9 Cdy quf`n`s er``n qu` `s Afis qu` jd `nvìd= fnejusi pf`nsdn qu` jd t`ntdefõn s` cde` läs hu`rt` d làfad qu` `j er`y`nt` s` dprixfld d Afis. Ufn `lkdrbi, jd t`ntdefõn ni privf`n` a` Afis, nf budrad r`jdefõn djbund ein nu`strd kÿsquàd a` Æj? ‚Eudnai djbuni `s t`ntdai, ni afbd qu` `s t`ntdai a` pdrt`` a` Afis= pirqu` Afis ni puà` s`r t`ntd pdrt t`ntdai ai pir `j ldj, nf æj tf`nt tf`ntdd d ndaf` ndaf`.“ .“   Udntfdbi 4.45. @stä ejdri `ntine`s qu` Afis ni `s hu`nt` a` jd t`ntdefõn. Jd t`ntdefõn privf`n` a` nu`strd pripfd edrn` (X. 41), 41), a`j lunai ein sus pjde`r`s y a`j`ft`s, y a` nu`stri dav`rsdrfi `j afdkji. X`dlis `stds tr`s hu`nt`s a` t`ntdefõn. (4) @j Afdkji? Pnd Afdkji? Pnd a` jds hu`nt`s `xt`rnds a` t`ntdefõn `s Udtdnäs. Æj sf`lpr` vd d qu`r`r qu` edfbdlis y hrdeds`lis= y cdrä usi a` tiais jis làfis pisfkj`s pdrd jibrdrji. Q`n`lis un ò`lpji a` `sti `n `j einiefai edsi a` @ntine`s O`sÿs hu` jj`vdai pir `j @spìrftu dj a`sf`rti, pdrd s`r t`ntdai pir `j afdkji. ; V jd t`ntdefõn a` O`sÿs? ‚ @ntine`s a`spuæs a` cdk`r dyundai eudr`ntd aìds y eudr`ntd niec`s, tuvi cdlkr`. 5 V vfni d æj `j t`ntdair, y j` afoi? Uf `r`s Cfoi a` Afis, af qu` `stds pfàrds s` einvf`rtdn `n pdn.“  Ldtì Ldtì 1.4―5. Itri ò`lpji `s eudnai Advfa, a` quf`n yd cdkjdlis, cfzi un e`nsi eintrdafef`nai jd vijuntda a` Afis. Djjì, jd Kfkjfd afe` qu` ‚Udtdnäs s` j`vdntõ eintrd Fsrd`j, ` fneftõ d Advfa d qu` cfef`s` e`nsi a` Fsrd`j.“  4ª 4ª Erõnfeds ;4.4.

(;) @j lunai? @j lunai? @j lunai `s und hu`nt` eintfnud a` t`ntdefõn pdrd `j erfstfdni, yd qu` ihrè` eisds qu` su edrn` tiai ji qu` cdy `n `j lunai, jis a`sìs a` jd edrn`, jis a`sìs y su iois quf`r`n y dnc`jdn. Jd Kfkjfd dfflrld qu` ‚ tiai a` jis iois, y jd vdndbjirfd a` jd vfad, ni privf`n` a`j Wdar`, sfni a`j lunai.“  4ª Oudn ;.48. @j Dpõstij l`nefind `j`l`ntis kf`n einiefais pir nisitris. Jd a`fflnfefõn qu` æj ad `s läs l äs p`rtfn`nt` qu` nuned `n nu`stri tf`lpi, eudnai jd tènijibìd ailfnd, jis làfis `jètrõnfeis y jds rà`s siefdj`s prilu`v`n eisds tr`l`nads, y `j pèdai y jd ldjada `stän d jd ira`n a`j aìd. Ciy `s läs häefj qu` nuned `ntrdr `n jd eäldrd sèr`td y sdtfshde`r jds läs kdods pdsfin`s pir làfi a` Fnt`rn`t, qu` cd pu`sti d afspisfefõn a` tiai `j lunai jd pirnibrdhìd y luecis itris `j`l`ntis qu` s` pr`stdn pdrd qu` `j s`r culdni p`qu` y djfl`nt` prèfsdl`nt` jd edrn`, jis iois y jd vdndbjirfd a` jd vfad. (5) Nu`strd pripfd edrn`? W`ri edrn`? W`ri jd hu`nt` läs pia`risd a` t`ntdefõn ni `s `j afdkji, nf `j lunai qu` æj bikf`rnd, sfni nu`strd pripfd edrn`. Dsì `s. @j s`r culdni `s afrfbfai pir und l`nt` qu` ldqufnd tiais jis aìds= un eirdzõn aina` s` djlde`ndn iseuris s`ntflf`ntis y pdsfin`s= y eili afe` Udjilõn, unis iois qu` nuned quàdn sdtfshècis (Wriv`rkfis ;2.;7). Wir `si afe` jd Kfkjfd qu` ‚edad uni `s t`ntdai, eudnai a` su pripfd eineupfse`nefd `s dtrdìai y sàuefai.“  Udntfdbi Udntfdbi 4.41. Nu`strd pripfd edrn` `s dsì a` pit`nt` pdrd sàuefrnis ` fnauefrnis d ed`r `n jd t`ntdefõn. 1. @J W[IE@UI A@ JD Q@NQDEFÕN ¹Tuæ jj`vd d und p`rsind d ed`r `n jd t`ntdefõn9 Eili v`r`lis `ns`bufad pir làfi a` jd Wdjdkrd, jds p`rsinds sin t`ntdads a` sus pripfds eineupfse`nefds ‑a`sìs a`slàfais ` fneintrijdais a` jd edrn`‑ a` liai qu` tiai dqu`j qu` ni jibrd bik`rndr sus pdsfin`s, t`rlfnd sf`nai bik`rndai pir `jjds.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

07

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

@j er`y`nt` tdlkfæn `s t`ntdai pir ji qu` j` ria`d ‑`j `ntirni i `j dlkf`nt`‑ `j eudj einhirl` s` de`red jd v`nfad a`j U`ôir, s` vd vijvf`nai läs y läs tõxfei y p`jfbrisi pdrd æj. @rwfn Jutz`r afe`? ‚Ciy `n aìd jds t`ntdefin`s sdj`n d kusedrnis y nis p`rsfbu`n. p`rsfbu`n.“ “   @n @n `std dfflrldefõn s` djua` d jd t`j`vfsfõn, ein sus pribrdlds y eil`refdj`s= d jds rà`s lunafdj`s a` fnhirlätfed, afs`ôdads pdrd dtrd`r y adr busti d jds pdsfin`s läs p`rv`rsds= y d luecis itris `j`l`ntis `spfrftudjl`nt` niefvis. Mu`n afe` qu` ‚jd t`ntdefõn sf`lpr` nis dtded `n nu`stri punti a` ldyir vujn`rdkfjfada.“  @sti @sti `s und r`djfada. J`dlis Udntfdbi 4.4;―48? ‚Kf`ndv`nturdai `j vdrõn qu` sipirtd jd t`ntdefõn= pirqu` eudnai cdyd r`sfstfai jd pru`kd, rèfkfrä jd eirind a` vfad, qu` Afis cd pril`tfai d jis qu` j` dldn. 45 Eudnai djbuni `s t`ntdai, ni afbd qu` `s t`ntdai a` pdrt` a` Afis= pirqu` Afis ni puà` s`r t`ntdai pir `j ldj, nf æj tf`ntd d ndaf`= 41 sfni qu` edad uni `s t`nt t`ntdai, dai, eudnai a` su prip pripfd fd eineu eineupfse` pfse`nefd nefd `s dtrdìa dtrdìaii y sàue sàuefai. fai. 40 @ntine`s jd eineupfse`nefd, a`spuæs qu` cd eine`kfai, ad d juz `j pèdai= y `j pèdai, sf`nai einsuldai, ad d juz jd lu`rt`. 48 Dldai Dldaiss c`rl c`rldnis dnis lìis, ni `rræf `rræfss ]ni p`qu` p`qu`n\ n\ .“ .“ Dquì, `j Dpõstij nis pr`s`ntd `j prie`si qu` jj`vd d jd

p`rsind d jd lu`rt` `spfrftudj. @j lfsli einstd a` eudtri `tdpds? (4) Jd a`kfjfada? Eudnai a`kfjfada? Eudnai un erfstfdni s` djòd a`j U`ôir eilf`nzd d a`kfjftdrs` `spfrftudjl`nt`= sus a`sìs a` jd edrn` eilf`nzdn d tildr eintrij a` sus deefin`s. @ntine`s `s dtrdìai pir a`sìs fneintrijdkj`s. @sti pdsd pir jd hdjtd a` pdrtfefpdefõn `n jds detfvfada`s `spfrftudj`s, tdj`s eili irdefõn, dyuni, dsfst`nefd dsfst`nefd d jis eujtis y jèturd a` jd Wdjdkrd a` Afis. (;) Jd sàueefõn? @std sàueefõn? @std `s `j drld läs pia`risd a`j `n`lfbi pdrd cde`r ed`r dj erfstfdni. Eudnai und p`rsind `s sàuefad, ed` `n jd trdlpd sfn sfquf`rd adrs` eu`ntd. Dsì hu` sàuefai y `nbdôdai Udnsõn, quf`n edyõ dtrdpdai pir Adjfjd. Æj p`rafõ jis iois y pist`rfirl`nt` jd vfad (Ouè`s 48.40―;7). (5) Jd edìad? @sti edìad? @sti `s eudnai jis a`sìs edrndj`s hu`rd a` eintrij einaue`n d jd p`rsind dj pèdai. A`spuæs qu` jd p`rsind cd sfai sàuefad y dtrdìad d jd trdlpd, jd eineupfse`nefd cde` su trdkdoi y `j pèdai `s eine`kfai. Eine`kfr sfbnfffled adr d juz. @n itrds pdjdkrds, yd ni s` trdtd a` un p`nsdlf`nti, sfni a` und deefõn `n ldrecd, qu` cdrä qu` jd p`rsind eulpjd jis a`sìs a` jd edrn` y cdbd `xdetdl`nt` ji qu` t`nìd `n su eirdzõn. (1) Jd lu`rt`. @j lu`rt`. @j r`sujtdai a`j pèdai `s jd lu`rt` y ni flpirtd euän fnsfbnffflednt` s` einsfa`r` `j pèdai eil`tfai= dj pdsi a`j tf`lpi æst` edusdrä jd lu`rt` `spfrftudj. D Daän y @vd s` j`s afoi qu` `j aìd qu` eilf`rdn a`j hruti a`j ärkij pricfkfai fkdn d lirfr (Bæn`sfs ;.42)= y eudnai ji eilf`rin ni lurf`rin fnstdntän`dl`nt`= p`ri hu`rin drriodais a` jd pr`s`nefd a` Afis, ji eudj sfbnfffleõ pdrd `jjis jd lu`rt` `spfrftudj y ein `j pdsi aa`j `j tf`lpi jd lu`rt` hìsfed tdlkfæn. 0. EÕLI X@NE@[ JD Q@NQDEFÕN Jd t`ntdefõn `s eili un vfsftdnt` afshrdzdai a` jd hirld qu` d tf läs t` dtrd`= uni qu` sf`lpr` vd d v`nfr, sfn qu` tÿ ji cdyds Ndaf` `x`nti a` æj i puà` `vftdrji. D vè`s, Afis p`rlftfrä qu` pds`lis pir sftudefin`s a` t`ntdefõn, tdjfnvftdai. y eili cfzi ein`stä Wàri?

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

04

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚Afoi tdlkfæn `j U`ôir? Uflõn, Uflõn, c` dquì Udtdnäs is cd pàfai pdrd zdrdna`dris eili d trfbi“

Jueds ;;.54. W`ri eili c`lis afeci dj eilf`nzi, ounti ein jd t`ntdefõn, Afis tdlkfæn priv``rä jd sdjfad? ‚W`ri yi c` ribdai pir tf, qu` tu h` ni hdjt`= y tÿ ]Wàr un d v`z vu`jt vu`jti, i, ei einhfrl nhfrldd d tus c`rld c`rldnis.“ nis.“ X. 5;. @sti ]Wàri\ i\  , und sfbnfhfed qu` jd vfetirfd `s nu`strd. Qÿ y yi pia`lis v`ne`r jd t`ntdefõn, y dquì vdlis d `xpjfedrt` eõli cde`rji. (4) A`k`lis sil`t`rnis d Afis? Afis? ‚Uil`tìs, pu`s, d Afis= r`sfstfa dj afdkji, y cufrä a` visitris.“ Udntfdbi 1.2. Q`n`lis qu` sil`t`rnis d jd vijuntda a` Afis= t`n`lis qu` r`sfstfr dj afdkji, y æst` cufrä a` nisitris. Pn erfstfdni sil`tfai d Afis ‑sulfsi, culfja`, ikàf`nt`‑ ni s`rä pr`sd häefj a`j `n`lfbi a` nu`strds djlds= p`ri un erfstfdni aækfj ed`rä `n sus bdrrds. (;) @lpj`d jd Wdjdkrd a` Afis? Dj Afis? Dj s`r t`ntdai pir `j afdkji, O`sÿs j` r`spinafõ ein jd Wdjdkrd a` Afis, y dsì j` v`nefõ. Iks`rv`lis. Eudnai `j t`ntdair j` fneftõ d einv`rtfr jds pfàrds `n pdn, O`sÿs j` afoi? ‚Ni sõji a` pdn vfvfrä `j cilkr`, sfni a` tiad pdjdkrd a` Afis.“  Ldtì 1.1. Eudnai j` t`ntõ pdrd qu` s` tfrdrd a`j pfnäeuji a`j t`lpji, O`sÿs r`spinafõ? ‚Ni t`ntdräs dj U`ôir tu Afis.“   Ldtì 1.2. V eudnai ji vijvfõ d t`ntdr ihrèfænaij` jis r`fnis a`j lunai d edlkfi a` qu` pistrdai ‚X`t`,AÙdtdnäs, –Djr`sfstfõ U`ôir tu j` dairds`= O`sÿsy usõ jd Wdjdkrd? Afis dairdräs, d æjnu`vdl`nt` sõji s`rvfräs‖.“   Ldtì Ldtì 1.47. jd lfsldpirqu` ldn`rd`serfti `n qu``stä? O`sÿs jd t`ntdefõn a`j afdkji, a`k`lis cde`r nisitris= utfjfzdnai jd pdjdkrd a` Afis, yd qu` æstd `s pia`r a` Afis pdrd a`rritdr d Udtdnäs. (5) Ird d Afis? @j Afis? @j erfstfdni a`k` irdr pdrd ni `ntrdr `n jd t`ntdefõn. @s` hu` `j einsòi a` O`sÿs adai d sus afseìpujis `n jd irdefõn lia`ji? ‚ V ni nis l`tds `n t`ntdefõn, lds jìkrdnis a`j ldj= pirqu` tuyi `s `j r`fni, y `j pia`r, y jd bjirf bjirfd, d, ppir ir tiais jis sfbj sfbjis…“ is…“  Ldtì Ldtì 8.45. O`sÿs j`s deinsòõ `stdnai ein `jjis `n `j lint`? ‚ X`jda X`jda y irda, pdrd qu` ni `ntræfs `n t`ntdefõn= `j `spìrftu d jd v`rada `stä afspu`sti, p`ri jd edrn` `s aækfj.“  Ldtì Ldtì ;8.14. @n r`sul`n, ni a`k`s t`n`rj` lfài d jd t`ntdefõn. @jjd sf`lpr` vd d v`nfr, p`ri pia`risi `s Afis pdrd dyuadrt` y adrt` jd sdjfad? ‚Ni j`s cd sikr`v`nfai nfnbund t`ntdefõn qu` ni s`d eilÿn d jis cilkr`s. Hf`j `s Afis, qu` ni p`rlftfrä qu` ustà`s s`dn t`ntdais läs djjä a` ji qu` puà`n sipirtdr, sfni qu` ein jd t`ntdefõn priv ``rä tdlkfæn priv``rä tdlkf æn jd vìd a` `sedp`, `s edp`, d hfn a` qu qu`` pu puàdn àdn r`sfs r`sfstfrjd tfrjd.“ .“  4ª Eirfntfis 47.45 NKJC.

8. EINEJPUFÕN Jd t`ntdefõn `s un `j`l`nti fna`s`dai p`ri nè`sdrfi `n nu`stri prie`si a` erèflf`nti `spfrftudj. Ni cdy vfetirfd sf ni cdy kdtdjjd. Nè`sftdlis kdtdjjdr eintrd jd t`ntdefõn y v`ne`rjd. Q`rlfn`lis `std jèefõn ein djbunds pia`risds @serfturds sikr` `j t`ld? ;ª Wàri ;.6―47? ‚Udk` `j U`ôir jfkrdr a` t`ntdefõn d jis pfdaisis, y r`s`rvdr d jis fnoustis pdrd s`r edstfbdais `n `j aìd a`j oufefi= 47 y ldyir ldyirl`nt` l`nt` d dqu`j dqu`jjis jis qu`, sfbuf sfbuf`nai `nai jd edrn` edrn`,, ddnadn nadn `n eineupfse`nefd ` fnlunafefd, y a`sprèfdn `j s`ôirìi.“   [ildnis 45.45―41? ‚Dna`lis eili a` aìd, cin`stdl`nt`… ni `n juourfds y jdsefvfds… 41 sfni v`st v`stìis ìis a`j s`ôir O`sue O`suerfst rfsti, i, y ni priv` priv`äfs äfs pdrd jis a`s` a`sìs is a` jd edrn`.“   Udntfdbi 4.4;? ‚Kf`ndv`nturdai `j vdrõn qu` sipirtd jd t`ntdefõn= pirqu` eudnai cdyd r`sfstfai jd pru`kd, pru` kd, rè rèfkfrä fkfrä jd ei eirind rind aa`` vfa vfad, d, qu` Afis cd pr pril`tf il`tfai ai d jis qu` jj`` dldn dldn.“ .“

@s nu`strd irdefõn qu` tÿ puàds v`ne`r tiad t`ntdefõn `n `j Nilkr` vfetirfisi a` O`suerfsti. Dlæn.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

0;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 4; ― Jis einie`rän pir sus hrutis ¹Eõli sdk`lis sf djbuf`n `s v`rada`rdl`nt` un afseìpuji a` Erfsti9 ¹Euäj`s sin jds ldreds i s`ôdj`s qu` afstfnbu`n d un erfstfdni dutæntfei9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Pstà`s jis einie`rän pir sus hrutis, pu`s ni s` rèib`n uvds a` jis `spfnis, nf cfbis a` jis dkriois. 42 A`j lfsli liai, tiai ku`n ärkij ad ku`nis hrutis, p`ri `j ärkij ldji ad hrutis ldjis. 43 @j ku`n ärkij ni puà` adr hrutis ldjis, nf `j ärkij ldji adr hrutis ku`nis. 46 Qiai ärkij qu` ni ad ku`n hruti, `s eirtdai y ècdai `n `j hu`bi. ;7 Dsì qu` q u` us ustà`s tà`s jis eeinie` inie`rän rän pir p ir ssus us hr hrutis.“ utis.“  Ldtì Ldtì 2.48―;7 [XE.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jds pdjdkrds a`j U`ôir `n Ldtì 2.48―;7 sin flpdetdnt`s, pu`s nis r`v`jdn qu` cdy und ldn`rd i lætiai pdrd a`t`rlfndr ein quæ ejds` a` p`rsind trdtdlis? iks`rvdnai ‚jis hrutis“ a` æj i `jjd. @n itrds pdjdkrds, pr`buntänainis? ¹Eõli pf`nsd `std p`rsind9 ¹A` quæ ldn`rd cdkjd9 ¹Euäj `s su prieà`r i detudr9 ¹Eõli s` r`jdefind ein jis a`läs9 ¹@s djbuf`n qu` sfrv` dj prõofli i qu` läs kf`n vfv` pdrd sì lfsli(d)9 Wr`buntds eili `stds nis dyuadrän d prèfsdr sf `sd p`rsind `s r`djl`nt` erfstfdnd i ni. Läs flpirtdnt` tiadvìd? nis dyuadrän d a`seukrfr sf nisitris ji silis s ilis i ni. ;. AFH@[@NQ@U Ä[KIJ@U= AFH@[@NQ@U H[PQIU @n `j pdsdo` eftdai, O`sÿs `stä afef`nai qu` jds ldnfh`stdefin`s `xt`rfir`s a` jd vfad a` und p`rsind ihrè`n fnafedefin`s fn`quìvieds a` su `stdai i einafefõn fnt`rfir. @sds fnafedefin`s puà`n s`r ku`nds i ldjds. Eudnai `j `stdai fnt`rfir a` und p`rsind `s ldji, `jjd dÿn puà` trdtdr a` fflnbfr= sfn `lkdrbi, tdra` i t`lprdni sus pdjdkrds i detudefõn j` a`jdtdrän. ¡Pn ldtirrdj a` `spfnis nuned adrä a drä uvds! Lfr`lis dcird cdefd nisitris lfslis. Fbudj qu` un ärkij s` puà` einie`r pir sus hrutis, itris puà`n einie`r nu`strd r`jdefõn ein Afis sflpj`l`nt` lfrdnai nu`strd vfad. Jd suld titdj a` ji qu` silis s` r`﬋òd r`djl`nt` `n ji qu` aèflis y cde`lis. Nu`strds pdjdkrds y cècis sin s`ôdj`s `xt`rnds qu` r`v`jdn d jis a`läs nu`stri edräet`r fnt`rni. ¹Tuæ tfpi a` hruti `stdlis priauef`nai dcird lfsli9 Jds ikrds a` jd edrn` y `j hruti a`j @spìrftu a` qu` cdkjd Wdkji `n Bäjdtds 0.46―;5 y qu` j``r`lis läs da`jdnt`, s` puà`n r`pr`s`ntdr pir hrutis a` ais ärkij`s afh`r`nt`s, uni priauef`nai hruti ku`ni y `j itri hruti ldji. @j hruti a` edad ärkij frä a` deu`rai ein su ndturdj`zd. @ns`bufad `xdlfndr`lis djbunis fa`ntfffledair`s a`j ‚cilkr` vfòi“ ‑nu`strd ndturdj`zd edrndj‑ y a`spuæs `stuafdr`lis ji qu` Afis `sp`rd a` edad uni a` nisitris eili erfstfdnis ndefais a` nu`vi. 5. @J Ä[KIJ LDJI AD H[PQI LDJI D eintfnudefõn vdlis d v`r tr`s pdsdo`s kìkjfeis aina` Wdkji pfa` d jis c`rldnis bäjdtds, `h`sfis y eijis`ns`s r`spètfvdl`nt` qu` s` a`spio`n i a`scdbdn a` jds ikrds a` jd ndturdj`zd vfòd, i eilpirtdlf`nti lunadni.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

05

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Bäjdtds 0.46―;4? ‚V ldnfhf`stds sin jds ikrds a` jd edrn`, qu` sin? daujt`rfi, hirnfedefõn, fnlunafefd, jdsefvfd, ;7 faijdtrìd, cècfe`rìds, `n`lfstda`s, pj`ftis, e`jis, frds, eintf`nads, afs`nsfin`s, c`ròìds, ;4 `nvfafds, cilfefafis, kirrdec`rds, irbìds, y eisds s`lòdnt`s d `stds= de`red a` jds eudj`s is dlin`sti, eili yd is ji c` afeci dnt`s, qu` jis qu` prdetfedn tdj`s eisds ni c`ràdrän `j r`fni a` Afis.“

@h`sfis 1.;; [XE? ‚@n eudnti d su pdsdad ldn`rd a` vfvfr, a`spõo`ns` a` su vfòd ndturdj`zd, jd eudj `stä eirrilpfad pir jis a`sìs `nbdôisis.“   Eijis`ns`s 5.4―6 [X60? ‚Uf, pu`s, cdkæfs r`sueftdai ein Erfsti, kuseda jds eisds a` drrfkd, aina` `stä Erfsti s`ntdai d jd af`strd a` Afis. ; Winà jd lfrd `n jds eisds a` drrfkd, ni `n jds a` jd tf`rrd, 5 pirqu pirqu`` ccdkæfs dkæfs lu`rti y vu`strd vfad `stä `seinafad ein Erfsti `n Afis. 1 Eudnai Erfsti, vu`strd vfad, s` ldnfhf`st`, `ntine`s visitris tdlkfæn s`ræfs ldnfh`stdais ein æj `n bjirfd. 0 Cdeà lirfr, pu`s, ji t`rr`ndj `n visitris? hirnfedefõn, flpur`zd, pdsfin`s a`sira`ndads, ldjis a`sìs y dvdrfefd, qu` `s faijdtrìd. 8 Wir `stds eisds jd frd a` Afis vf`n` sikr` jis cfois a` a`sikàf`nefd, 2 `n jds eudj`s visitris tdlkfæn dnauvfst`fs `n itri tf`lpi eudnai vfvìdfs `n `jjds. 3 W`ri dcird aòda tdlkfæn visitris tiads `stds eisds? frd, `nioi, ldjfefd, kjdsh`lfd, pdj dkrds pdjdkr ds a`s a`scin cin`st `stds ds a` vu` vu`str strdd kie kied. d. 6 Ni lfntäfs jis unis d jis itris, cdkfænaiis a`spiodai a`j vfòi cilkr` ein sus cècis. cècis.“ “

Nu`strd ndturdj`zd vfòd sfn Erfsti `rd fnedpdz a` priauefr ku`n edräet`r, dsì eili un ärkij ldji `s titdjl`nt` fnedpdz a` priauefr hrutis ku`nis. Uõji piaìdlis priauefr eisds eili jds l`nefindads drrfkd? irbujji, dlkfefõn `biìstd, e`jis, r`s`ntflf`nti, rfvdjfada, eintriv`rsfds, afseirafds, `nhurèflf`ntis, quòds, hdjtd a` p`raõn, dldrburd, l`ntfrds, dvdrfefd, `nbdôis, hrdua`s, p`r`zd, ﬋io`rd, fnlirdjfada s`xudj, a`sìs flpuris, juourfd, p`rv`rsfõn, fntixfedefõn, irbìds= v`n`rdefõn a` afis`s hdjsis, cècfzis y `nedntdlf`ntis, a`strueefõn a` vfads, dsì eili itrds pdsfin`s ldjvdads qu` jd j`y a` Afis eina`nd. A` deu`rai ein jd Wdjdkrd a`j U`ôir, `stds y itrds ikrds a` jd edrn` a`k`n s`r afseintfnudads sf qu`r`lis dbrdadr d Afis. A`k`lis a`scde`rnis a` tiads `jjds, pu`s p`rt`nè`n d nu`strd ndturdj`zd edrndj y ni d jd `spfrftudj. Ni s`vfad eirr`spina`n a` nfnbÿnqu`r`lis liai eindkrdzdr `j hrutijda`j @spìrftu qu` v`r`lis `ns`bufad. Uf `n v`rada a`s`dlis t`n`rsf und nu`vd, sf r`djl`nt` brdefd afspinfkj` pdrd nisitris `n O`suerfsti= y läs qu` tiai, `xfst` `n nisitris `j dnc`ji i jd `sp`rdnzd a` t`n`r un cibdr `n `j Ef`ji ein O`sÿs, a`k`lis a`scde`rnis eudnti dnt`s a` tiad edrdet`rìstfed a` nu`strd ndturdj`zd edrndj= pu`s eili yd c`lis j`ìai, ‚quf`n`s prdetfedn tdj`s eisds ni c`ràdrän `j r`fni a` Afis.“ [ildnis 4.;3―5; pir su pdrt` nis lu`strd `j t`rrfkj` r`sujtdai a` p`rsfstfr `n cde`r ji ldji, sdkf`nai cde`r ji ku`ni? ‚ V eili `jjis ni dprikdrin t`n`r `n eu`ntd d Afis, Afis jis `ntr`bõ d und l`nt` r`prikdad, pdrd cde`r eisds qu` ni einvf`n`n= ;6 `stdnai dt`stdais a` tiad fnoustfefd, hirnfedefõn, p`rv`rsfada, dvdrfefd, ldjada= jj`nis a` `nvfafd, cilfefafis, eintf`nads, `nbdôis y ldjfbnfada`s= 57 lurlurdair`s, a`trdetir`s, dkirrèàir`s a` Afis, fnourfisis, sik`rkfis, djtfvis, fnv`ntir`s a` ldj`s, a`sikàf`nt`s d jis pdar`s, nèfis, a`sj`dj`s, sfn dhèti ndturdj, flpjdedkj`s, sfn lfs`rfeirafd= 54 quf`n`s cdkf`nai `nt`nafai `j oufefi a` Afis, qu` jis qu` prdetfedn tdj`s eisds sin afbnis a` lu`rt`, eilpjde`n ein jis qu` jds prdetfedn. prdetfedn.“ “

5; ni

sõji jds cde`n, sfni qu` tdlkfæn s`

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

01

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. @J Ä[KIJ KP@NI AD H[PQI KP@NI Dj `stuafdr jis edpìtujis eilpj`tis a` Bäjdtds 0, @h`sfis 1 y Eijis`ns`s 5 ‑tÿ puà`s r`pdsdrjis a`spuæs‑ a`seukrflisluy jis pisftfvis r`sujtdaistdj`s a` und vfadcin`stfada, trdnshirldad pir Erfsti. @j hruti a` afecd trdnshirldefõn puà`b`n`risfada, dsiefdr ein `j`l`ntis eili? eintrij a`j t`lp`rdl`nti, einffldnzd, trdkdoi s`draui, dlir, j`nbudo` jflpfi, detftua pisftfvd, cdkjdr einstruetfvi, kinada, eirdzõn p`raindair, pur`zd s`xudj, `te. X`dlis djbunis v`rsìeujis a` jis l`nefindais edpìtujis. Bäjdtds 0.;;―;0? ‚Lds `j hruti a`j @spìrftu `s dlir, bizi, pdz, pdef`nefd, k`nfbnfada, kinada, h`, ldnsàulkr`, t`lpjdnzd= eintrd tdj`s eisds ni cdy j`y. ;5 W`ri jis qu` sin a` Erfsti cdn eruefhfedai jd edrn` ein sus pdsfin`s y a`sìs. ;0 Uf vfvfli vfv fliss pir p ir `j @sp @spìrf ìrftu, tu, dna dna`li `liss tdlk t dlkfæn fæn pir `j @sp @spìrf ìrftu.“ tu.“

;5

@h`sfis 1.;5―;1 [XE? ‚[`nuæv`ns` `n `j `spìrftu a` su l`nt`, ;1 y r`vìs r`vìstdns` tdns` a` jd nu`v nu`vdd ndturd ndturdj`zd, j`zd, er`dad `n einhirlfada ein Afis `n jd oustfefd y sdntfada a` jd v`rada.“   Eijis`ns`s 5.47―40 [X60? ‚…y r`v`stfai a`j nu`vi. Æst`, einhirl` d jd fldb`n a`j qu` ji er`õ, s` vd r`nivdnai cdstd `j einieflf`nti pj`ni, 44 aina` ni cdy brf`bi nf ouaìi, efreunefsfõn nf fnefreunefsfõn, kärkdri nf `xtrdno`ri, `sejdvi nf jfkr`, sfni qu` Erfsti `s `j tiai y `n tiais. 4; X`stìis, pu`s, eili `seibfais a` Afis, sdntis y dldais, a` `ntrdôdkj` lfs`rfeirafd, a` kinada, a` culfjada, a` ldnsàulkr`, a` pdef`nefd. 45 Uipirtdis unis d itris y p`raindis unis d itris, sf djbuni tf`n` quòd eintrd itri. A` jd ldn`rd qu` Erfsti is p`rainõ, dsì tdlkfæn cdeàji visitris. 41 Uikr` tiai, v`stìis v`stì is a` dlir, qu` `s ``jj vìneuji p` p`rhèti. rhèti. 40 V jd pdz a` Afis bikf`rn` `n vu`stris eirdzin`s, d jd qu` dsflfsli hufst`fs jjdldais `n un siji eu`rpi. V sà dbrdaèfais.“

Cdjjdlis itrd `xcirtdefõn d priauefr ku`n hruti `n ;ª Q`sdjinfe`ns`s ;.48―42? ‚ Tu` Tu` nu`stri U`ôir O`suerfst O`su erfsti… i… 42 j`s fnhunad änfli `n `j eirdzõn y jis einhfrl` `n tiad ku`nd pdjdkrd y ikrd.“  V ¹eõli `s qu` nu`strds pdjdkrds y ikrds puà`n s`r einfflrldads pir Erfsti9 Ji puà`n p uà`n s`r pir… (4) Ku`nds pdjdkrds? pdjdkrds? @n und `ns`ôdnzd hrdned y afrètd sikr` `j eufadai qu` a`k`lis t`n`r ein pisfkj` ]…\ qu` jd cfbu`rd aæ de`ftunds, i nu`stri cdkjdr, Udntfdbi afe` d jis er`y`nt`s qu` ‚ni `s pisfkj` ]…\ qu` jd vfa aæ cfbis.“  Udntfdbi Udntfdbi 5.4;. A` jd lfsld ldn`rd ‑afe` æj‑ nu`strds j`nbuds ni puà`n cdkjdr ldj y kf`n. @j Dpõstij eintfnÿd `xpjfednai (`stuafd `j edpìtuji eilpj`ti a`spuæs) qu` jd sdkfaurìd afvfnd `stä jj`nd a` ku`nis hrutis, y qu` dj s`lkrdr s`lfjjds a` pdz ein nu`stris jdkfis, pia`lis eisècdr hrutis a` vfrtua. Wir su pdrt`, Eijis`ns`s 1.8 afe`? ‚  U`d vu`strd pdjdkrd sf`lpr` ein brdefd, sdzindad ein sdj pdrd qu` s`päfs eili a`kæfs r`spina`r d edad uni. uni.“ “  Dsì Dsì qu`, t`nbdlis sf`lpr` `j eufadai a` `vftdr `j cdkjdr ldj a` itris ‑ecfsl`‑ i `j cdkjdr a` ldjis liais d itris ‑ldjtrdti v`rkdj.

(;) Ku`nds ikrds? Dunqu` ikrds? Dunqu` ni pia`lis s`r sdjvis pir ku`nds ikrds, Wdkji j` afe` d un pràfedair qu` einstdnt`l`nt` `ns`ô` ‚ qu` qu` jis qu` er``n `n Afis prieur`n ieupdrs` `n ku`nis ikrds. @stds eisds sin ku`nds y ÿtfj`s d jis cilkr`s.“  Qfti Qfti 5.3. Qdlkfæn afe` d jis c`rldnis a` Bdjdefd? ‚Dsì qu`, s`bÿn t`nbdlis ipirtunfada, cdbdlis kf`n d tiais, y ldyirl`nt` d jis a` jd hdlfjfd a` jd h`.“   Bäjdtds 8.6―47. Hfndjl`nt`, Wdkji irõ einstdnt`l`nt` pir jis sdntis a` Eijisds, pdrd qu` `jjis dnauvf`rdn ‚eili `s afbni a`j U`ôir, dbrdaänaij` `n tiai, jj`vdnai hruti `n tiad ku`nd ikrd.“ Eijis`ns`s 4.47.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

00

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. @J H[PQI A@J @UWÌ[FQP [`djl`nt` ni `xfst` rdzõn i pr`t`xti pdrd ni t`n`r `n nu`strd vfad jds vfrtua`s a`j @spìrftu Udnti, pirqu` afe` jd Wdjdkrd a` Afis qu` ni cdy j`y, `n `j Ef`ji i `n jd Qf`rrd, qu` nis pricìkd t`n`rjds? ‚…`j hruti a`j @spìrftu `s dlir, bizi, pdz, pdef`nefd, k`nfbnfada, kinada, h`, ldnsàulkr`, t`lpjdnzd= eintrd tdj`s eisds ni cdy j`y.“   Bäjdtds 0.;;―;5. Qdlkfæn s` nis afe` qu` ‚`j hruti a`j @spìrftu `s `n tiad kinada, oustfefd y v`rada.“  @h`sfis @h`sfis 0.6 y qu` ‚sf vfvflis pir `j @spìrftu“  a`k`lis a`k`lis ‚dnadr pir `j @spìrftu.“  Bäjdtds Bäjdtds 0.;0. Uf prih`sdlis t`n`r und vfad `spfrftudj i r`jdefõn ein Afis, a`k`lis a`listrdrjd `n nu`stri edlfndr afdrfi, dnadnai `n `j @spìrftu, detudnai `n oustfefd y v`rada= eili v`rada`ris cfois a` Afis. Nuned ijvfa`lis nf a`seufa`lis jds vfrtua`s qu` dedkdlis a` `stuafdr, pu`s `j U`ôir jds r`quf`r` a` edad uni a` nisitris. Einsfa`r`lis tdlkfæn jd pia`risd rdzõn qu` `stä a`träs a` tdj r`qu`rflf`nti? ‚ Wdrd Wdrd qu` dprikæfs ji lòir, d hfn a` qu` s`äfs sfne`ris ` frr`pr`nsfkj`s pdrd `j aìd a` Erfsti, 44 jj`nis a` hrutis a` oustfefd qu` sin pir làfi a` O`suerfsti, pdrd bjirfd b jirfd y djdkdn djdkdnzd zd a` Afis.“  Hfjfp`ns`s 4.47―44.

8. EINEJPUFÕN Qiai afseìpuji a` O`sÿs a`k` priauefr `j ‚hruti a`j @spìrftu“ . @st` ni `s un dsunti sèunadrfi u ipefindj, sfni uni a` jd läs djtd flpirtdnefd pdrd edad uni. @n jd prõxfld jèefõn `stuafdr`lis jds eudjfada`s afvfnds a`j hruti a`j @spìrftu, dndjfzdnai Bäjdtds 0.;;―;5 a`sa` su sfbnfffledai jft`rdj `n Brf`bi. Dpr`na`r`lis tdlkfæn eõli `s qu` afecds eudjfada`s s` puà`n r`﬋òdr `n nu`strd vfad, pir làfi a` nu`strds detftua`s, pdjdkrds y deefin`s. ¡Wr`pärdt`! YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

08

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 45 ― @j hruti a`j @spìrftu `n nu`strd vfad ¹Tuæ sfbnfhfe sfbnfhfedd ‚`j hrhruti uti a`j @spìrf @spìrftu tu `n nu`strd vfad“9 ¹¹Euäj`s Euäj`s sin sus eudjfada`s9 eudjfa da`s9 ¹Eõli pia`lis pi a`lis a`seukrf a` seukrfrr sf ji `stdlis priauef priauef`nai `nai i ni9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚W`rldnèà `n lì y yi `n visitris. Eili `j pälpdni ni puà` jj`vdr hruti pir sì lfsli, sf ni pp`rldn `rldnè` è` `n jjdd vfa, v fa, ddsì sì ttdlpie dlpieii visitr v isitris, is, ssff ni n i p` p`rldn` rldnèæfs eæfs `n l lì.ì. 0 Vi siy jd vfa, visitris jis pälpdnis= pälp dnis= `j qu` p`rldnè` p`rld nè` `n lì y yi `n æj, `st` jj`v jj`vdd lueci hruti hruti== pirqu pirqu`` s`pd s`pdrdais rdais a` lì ndad piaæ piaæfs fs cde`r.“  Oudn Oudn 40.1―0.

4. FNQ[IAPEEFÕN @n jd pr`s`nt` jèefõn `xdlfndr`lis und d und jds ldrdvfjjisds eudjfada`s a`j hruti a`j @spìrftu= p`ri dnt`s `s nè`sdrfi `nhdtfzdr ji sfbuf`nt`? `j hruti `s a`j @spìrftu, ni nu`stri. @s nu`stri. @s aèfr, ni silis nisitris sfni `j @spìrftu Udnti `j qu` priaue` `std eisècd a` vfrtua`s `n nu`strd vfad. @s ikrd qu` Uu pia`r r`djfzd y ni nu`stri `shu`rzi. @n itrds pdjdkrds, `j hruti `spfrftudj a`p`na`rä titdjl`nt` a` nu`strd unfõn ein Afis, pu`s nisitris odläs piarìdlis priauefrji vfvf`nai s`pdrdais a` Æj. ;. @J H[PQI A@J @UWÌ[FQP ‚@j hruti a`j @spìrftu `s dlir, bizi, pdz, pdef`nefd, k`nfbnfada, kinada, h`, ldnsàulkr`, t`lpjdnzd= eintrd tdj`s eisds ni cdy j`y.“  Bäjdtds 0.;;―;5.

(4) Dlir (Br. edrfada)? Afis edrfada)? Afis `s dlir. @j dlir `s un a`sì fnt`nsi pir dbrdadr i eilpjde`r d Afis y cde`r `j kf`n d nu`stris s`lòdnt`s. @sti s` einvf`rt` `n eilpdsfõn sfne`rd. Afis dlõ tdnti, qu` Æj afi afi.. @j dlir sfne`ri sf`lpr` fnejuy` `j sderffflefi a` adrs` d sì lfsli. (;) Bizi (Br. dj`brìd)? O`sÿs dj`brìd)? O`sÿs quf`r` qu` nu`stri bizi s`d eilpj`ti. @j bizi `s `j r`biefoi a`j djld qu` r`sujtd a`j rèinieflf`nti a` un erfstfdni a` qu` sus pèdais cdn sfai p`raindais y a` qu` æj tf`n` `sp`rdnzd a` jd vfad `t`rnd= `s und h`jfefada k`naftd qu` s` v` `n un s`lkjdnt` r`spjdnaèf`nt` y `n und sinrfsd rdafdnt`. (5) Wdz (Br. trdnqufjfada)? @j trdnqufjfada)? @j Wrìnefp` a` jd pdz qu` edjlõ jis ldr`s tirl`ntisis a` Bdjfj`d, puà` cdkjdr pdz d un eirdzõn dkdtfai. Pnd trdnqufjfada y und s`burfada sis`bdad a` qu` tiai `stä kf`n, `s `j `stdai a` quf`tua qu` un eint`ntdlf`nti afvfni trd` dj djld. Nu`stri U`ôir nis ad pdz ‚...ni eili `j lunai jd ad.“ (1) Wdef`nefd (Br. suhrfai)? suhrfai)? Eudnai einsfa`rdlis jd lfs`rfeirafd y pdef`nefd a` Afis dj trdtdr ein nisitris, s` nis cde` l`nis afffleujtisi sipirtdr jds a`kfjfada`s y priviedefin`s a` itris. Qdlkfæn dpr`na`lis d de`ptdr jds efreunstdnefds y jis prikj`lds afhìefj`s a` jd vfad sfn qu` nis edus`n dldrburd. (0) K`nfbnfada (Br. kinada)? @std kinada)? @std detftua fnih`nsfvd y k`nfbnd s` lu`strd d sì lfsld ―eili ji cfzi `j Ld`stri― ein und afspisfefõn tf`rnd y sudv`, eudnai s` trdtd ein jd b`nt`. @s jd eirt`sìd dlfstisd y urkdnd qu` cde` d uni dee`sfkj` y trdtdkj`, y häefj ppdrd drd qu` j` cdkj`n.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

02

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(8) Kinada (Br. k`n`vij`nefd)? @n k`n`vij`nefd)? @n `j eirdzõn a` und p`rsind jj`nd a`j @spìrftu erè` `st` a`sì a` cde`r `j kf`n d jis a`läs. @sti s` puà` iks`rvdr eudnai djbuf`n cde` läs a` ji qu` a`k`, dj trdtdr a` k`n`fflefdr d itrd p`rsind i `xpr`sdr pdjdkrds pdrd dnfldr i dj`ntdr, `spèfdjl`nt` d nu`stris c`rldnis y c`rldnds `n `j U`ôir. (2) H` (Br. ffla`jfada)? ffla`jfada)? D afstfnefõn a` jd h` sdjvdaird y a`j ain a` jd h` sikr`ndturdj, dquì s` `stä cdkjdnai a` s`r j`dj, cin`sti y afbni a` einffldnzd. Pnd p`rsind ffl`j eulpjfrä sus pril`sds= s`rä r`spinsdkj` a` sus a`k`r`s, puntudj y eulpjfad= s`rä djbuf`n a` quf`n s` ppuà` uà` a`p`na`r. (3) Ldnsàulkr` (Br. culfjada, b`ntfj`zd)? @std b`ntfj`zd)? @std pdjdkrd ni sfbnfffled sflpj`zd i eikdraìd. U` r`ffl`r` läs kf`n d t`lpjdnzd, aujzurd y d un `qufjfkrfi a` t`lp`rdl`nti y pdef`nefd ein r`spèti d ih`nsds y suhrflf`ntis. @s ji ipu`sti d `nioi i s`ntflf`ntis a` v`nbdnzd i r`pr`sdjfds. (6) Q`lpjdnzd (Br. eintrij a` sì lfsli)? @std lfsli)? @std vfrtua fflndj `n jd jfstd a` Wdkji s` r`ffl`r` d bik`rndrs` d sì lfsli y s`r lia`rdai. U` r`ffl`r` `spèfdjl`nt` dj eintrij a` jds pdsfin`s s`nsudj`s y dp`tftis ndturdj`s. @j hr`ndr `liefin`s n`bdtfvds y duti-fnaujb`nefds `n `j eil`r, airlfr y ikt`n`r, tdlkfæn `stän fnejufais. 5. JD FLWI[QDNEFD A@ H[PEQFHFED[ @j dpõstij Wàri, `n su s`bunad edrtd, nis ihrè` und jfstd a` `j`l`ntis qu` edad uni a` nisitris a`k` dôdafr pribr`sfvdl`nt` d jd ‚tf`rrd“ a` su `xp`rf`nefd ein Afis. @stis ‚h`rtfjfzdnt`s `spfrftudj`s“ sin luy `hètfvis pdrd budradrnis a` ed`r y pdrd ds`burdrnis un cibdr e`j`stfdj, sf jis dpjfedlis b`n`risdl`nt`? b`n`risdl`nt`? ‚Xisitris tdlkfæn, pinf`nai tiad afjfb`nefd pir `sti lfsli, dôdafa d vu`strd h` vfrtua= d jd vfrtua, einieflf`nti= 8 dj einieflf`nti, ailfnfi pripfi= dj ailfnfi pripfi, pdef`nefd= d jd pdef`nefd, pfàda= 2   d jd pfàda, pfà da, dhèt dhètii hrdt` hrdt`rndj= rndj= y dj dhèti hrdt` hrdt`rndj, rndj, dlir. 3 Wirqu` sf `stds eisds `stän `n visitris, y dkunadn, ni is aòdrän `stdr iefisis nf sfn hruti `n eudnti dj einieflf`nti a` nu`stri U`ôir O`suerfsti. 6 W`ri `j qu` ni tf`n` `stds eisds tf`n` jd vfstd luy eirtd= `s ef`bi, cdkf`nai ijvfadai jd purfhfedefõn a` sus dntfbuis pèdais. 47 Wir ji eudj, c`rldnis, tdnti läs prieurda cde`r hfrl` vu`strd viedefõn y `jèefõn= pirqu` cdef`nai `stds eisds, ni ed`ræfs odläs. 44 Wirqu` a` `std ldn`rd is s`rä itirbdad dlpjfd y b`n`risd `ntrdad `n `j r`fni `t`rni a` nu`stri U`ôir y Udjvdair O`suerfsti.“  ;ª Wàri 4.0―44.

¹D quæ ‚eisds“ s` r`ffl`r` Wàri `n `j v`rsi 39 @j eint`xti d qu` s` r`ffl`r` s` cdjjd `n jis v`rsis 0 dj 2, y s` fnt`rpr`td dsì? H` `s s`burfada. Xfrtua `s `xe`j`nefd lirdj. Einieflf`nti `s `nt`naflf`nti. Ailfnfi pripfi `s eintrij p`rsindj. Wdef`nefd `s fflrl`zd, einstdnefd. Wfàda `s a`viefõn, einsdbrdefõn. V dhèti hrdt`rndj `s dlir pir jis c`rldnis. ¡Ic, sf nis aàfeärdlis edad uni d eujtfvdr `stds eisds `n nu`stri edräet`r! Nu`strds vfads priauefrìdn und eisècd a` hrutis luy sdjuadkj`s y ku`nis. Cdy einsèu`nefds `n `j ni adr hruti. hruti. Huflis unfais ein Erfsti pdrd ‚qu` jj`v`lis hruti pdrd Afis.“   [ildnis 2.1. O`sÿs `xfb` ku`n hruti. @s jd oustd r`trfkuefõn qu` Afis `sp`rd a` nisitris. Æj `s luy pdef`nt` y s` `shirzdrä brdna`l`nt` pdrd qu` jj`bu`lis d s`r priauetfvis. Ufn `lkdrbi, sf ni adlis hruti a`spuæs a` Uus `shu`rzis eintfnuis pir dyuadrnis, Æj afe` qu` s`r`lis ‚eirtdais“?

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

03

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚Afoi tdlkfæn `std pdräkijd? Q`nìd un cilkr` und cfbu`rd pjdntdad `n su vfôd, y vfni d kusedr hruti `n `jjd, y ni ji cdjjõ. 2 V afoi dj vfôdair? C` dquì, cde` tr`s dôis qu` v`nbi d kusedr hruti `n `std cfbu`rd, y ni ji cdjji= eõrtdjd= ¹pdrd quæ fnutfjfzd tdlkfæn jd tf`rrd9 3 Æj `ntine`s, r`spinaf`nai, j` afoi? U`ôir, aæodjd tiadvìd `st` dôi, cdstd qu` yi edv` djrààir a` `jjd, y jd dkin`. 6 V sf af`r` hruti, kf`n= y sf ni, jd eirtdräs a`spuæs.“  Jueds Jueds 45.8―6. Erfsti afoi tdlkfæn? ‚Qiai ärkij qu` ni ad ku`n hruti, `s eirtdai y ècdai `n `j hu`bi.“

Ldtì 2.46. @n `j hruetfffledr, `n edlkfi, cdy un ku`n r`sujtdai. r`sujtdai. Uf nisitris adlis hruti, `j Jdkrdair E`j`stfdj eufadaisdl`nt` nis piadrä pdrd qu` priauzedlis läs hruti? ‚ Qiai Qiai pälpdni qu` `n lì ni jj`vd hruti, ji quftdrä, y tiai dqu`j qu` jj`vd hruti, ji jflpf jflpfdrä, drä, pdrd qu` jj`v jj`v`` läs hruti… 8 @j qu` `n lì ni p`rldnè`, s`rä ècdai hu`rd eili pälpdni, y s` sèdrä= y jis rèib`n y jis ècdn `n `j hu`bi, y dra`n.“  Oudn 40.;,8.

¡Ni a`seufa`lis `j jjdldai a`j U`ôir a` jj`vdr und vfad hruetìh`rd! hruetìh`rd! O`sÿs eina`nõ jd cfbu`rd d p`rp`tud `st`rfjfada pir su hdjtd a` hruti? ‚V vf`nai a` jòis und cfbu`rd qu` t`nìd ciods, hu` d v`r sf tdj v`z cdjjdkd `n `jjd djbi= p`ri eudnai jj`bõ d `jjd, ndad cdjjõ sfni ciods, pu`s ni `rd tf`lpi a` cfbis. 41 @ntine`s O`sÿs afoi d jd cfbu`rd? Nuned odläs eild ndaf` hruti a` tf. V ji iy`rin sus afseìpujis. ;7 V pdsdnai pir jd ldôdnd, vf`rin qu` jd cfbu`rd s` cdkìd sèdai a`sa` jds rdìe`s.“  Ldreis 44.45,41,;7.

Jd cfbu`rd dpdr`ntdkd `stdr jj`nd a` hruti ‑pir sus luecds ciods‑ p`ri ni priaueìd hrutis a` deu`rai dj pripõsfti r`dj a` su `xfst`nefd. Wiarìdlis aèfr qu` `std cfbu`rd ‚pràfedkd“ sfn ‚prdetfedr“. A` jd lfsld ldn`rd, pia`lis s`r eina`ndais pir Afis sf prih`sdlis erfstfdnada, p`ri ni pis``lis `j hruti a` und vfad jj`nd a`j @spìrftu. Erfsti a`ldnad hrutis, ni sijdl`nt` ciods. 1. @SDLFNDNAI @J H[PQI Djbunds vè`s, dj edlfndr ein Afis, `s afhìefj sdk`r sf djbunds eisds qu` aèflis i cde`lis sin ku`nds i ldjds. Nis pdrè` häefj a`t`rlfndr sf ji qu` itri cde` `stä kf`n i ldj. Qdlkfæn nis r`sujtd häefj `stdkjè`r eili ldjds deefin`s `j l`ntfr i rikdr, pir ò`lpji. @sds y itrds ikrds a` jd edrn` qu` c`lis `stuafdai sin sfn auad fj`bdj`s pdrd nisitris eili erfstfdnis. Ufn `lkdrbi, cdy sftudefin`s qu` einhrintdlis qu` s` pr`s`ntdn eili läs eilpjòds i a`jfedads. ¹Eõli pia`lis einie`r jd vijuntda a` Afis sikr` deefin`s nu`strds, `n är`ds qu` jds @serfturds ni l`nefindn `spèìffledl`nt`9 Djbunds eisds qu` pdrè`n fnie`nt`s, fnih`nsfvds, puà`n s`r, `n r`djfada luy a`struetfvds. Wir itri jdai, djbunds eisds qu` pdrè`n s`r pèdlfnisds, puà`n s`r luy dpripfdads pdrd nisitris eili sdntis a` Afis. ¹Euäj `s jd r`spu`std d `st` afj`ld9 Nu`stri U`ôir ni nis cd aòdai sfn eint`stdefõn `n eu`stfin`s qu` sin a` afhìefj afse`rnflf`nti i qu` puà`n priviedr eu`stfindlf`ntis, eili jis qu` Æj tuvi qu` suhrfr. Dÿn eudnai jds sftudefin`s puà`n vdrfdr, jd Wdjdkrd a` Afis tf`n` djbunis prfnefpfis qu` nis p`rlftfrän ouzbdr edad sftudefõn, pdrd sdk`r sf detudlis eirrètd i `qufviedadl`nt`. @n `j r`fni ndturdj, `spèfdjfstds `n hrutds sfbu`n ef`rtds nirlds dj `xdlfndrjds. Ef`rtds ejdv`s `n `j hruti fnafedn piaràulkr` pir a`ntri. Wdrd `j ioi ni `ntr`ndai, jd hrutd puà` pdrè`r ku`nd, p`ri `j `xp`rti sdk`, ein und sijd lfrdad, sf `s dsì i ni. Djbunds vè`s `j fnspètir a` hrutds puà` a`seukrfr a`hètis tildnai `j p`si, vf`nai `j eijir i sflpj`l`nt` tiednai jd hrutd. Ufn `lkdrbi, `std cdkfjfada vf`n` sijdl`nt` ein `ntr`ndlf`nti y `xp`rf`nefd.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

06

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

@n `j r`fni `spfrftudj tdlkfæn s` nis pfa` qu` `xdlfn`lis ‚hrutd“ ‚hrutd“.. @sti `s, qu` afse`rndlis `ntr` `j kf`n y `j ldj. Eili `n ji ndturdj, `st` `nt`naflf`nti a`k` a`sdrrijjdrs`. W`ri pir `nefld a` tiai, a`k`lis s`bufr djbunis prfnefpfis afvfnis pdrd bufdrnis, `ntine`s pia`lis ikt`n`r jd cdkfjfada pdrd afstfnbufr ji ku`ni y ji ldji a`j hruti `spfrftudj. X`dlis X`dlis s`fs nirlds sikr` ‚jd fnspèefõn a`j hruti `spfrftudj“ `spfrftudj“,, pjdnt`dads `n hirld a` pr`buntds? (4) ¹@s `sti ku`ni pdrd lì9   ‚Qiads jds eisds l` sin jìeftds, läs yi ni l` aòdræ ailfndr a` nfnbund.“  4ª 4ª Eirfntfis 8.4;. (;) ¹Bjirfffled `sti d Afis9   ‚Uf, pu`s, eilæfs i k`kæfs, i cdeæfs itrd eisd cdeàji tiai pdrd jd bjirfdd a` Afis.“  4ª bjirf 4ª Eirfntfis 47.54. (5) ¹@s `sti privècisi y àffflednt`9   ‚Qiai l` `s jìefti, p`ri ni tiai einvf`n`= tiai l` `s jìefti, p`ri ni ti tiai ai à àfhfed.“ fhfed.“  4ª 4ª Eirfntfis 47.;5. (1) ¹Wuà` s`r `sti un tripf`zi9   ‚...lfrda qu` `std jfk`rtda vu`strd ni v`nbd d s`r trip`zda`ri pdrd jis j is aæ aækfj` kfj`s.“ s.“  4ª 4ª Eirfntfis 3.6. (0) ¹@s `sti un p`si9 p`si 9  ‚A`spioælinis a` tiai p`si y a`j pèdai qu` nis dsàfd.“  C`krìs C`krìs 4;.4. (8) ¹@s `sti ji qu` O`sÿ O`sÿss cdr cdrìd9 ìd9   ‚@j qu` afe` qu` p`rldnè` `n æj, a`k` dnadr eili æj dnauvi.“   4ª Oudn ;.8. 0. EINEJPUFÕN @j erfstfdni ldauri yd ni s` jflftd d jd sflpj` eu`stfõn a` sf djbi `s i ni pèdai. Æj sil`t` edad detudefõn suyd y dÿn su edräet`r dj eufadaisi `xdl`n qu` dedkdlis a` v`r. Pn edräet`r eili `j a` O`sÿs `s jd ldred qu` afstfnbu` d tiai sdnti v`rada`ri a` Afis. Uijdl`nt` ‚pir làfi a` O`suerfsti“  pia`lis pia`lis s`r ‚jj`nis a` hrutis a` oustfefd.“ oust fefd.“  Hfjfp`ns`s Hfjfp`ns`s 4.44. Ku`nds pdjdkrds y ikrds `n nisitris ‑`vfa`nt`s pdrd jis a`läs‑ sin s`ôdj`s a` qu`, `n v`rada, silis ‚pir 40.48). sus hrutis jis einie`ræfs.“ afseìpujis U`ôir, quf`n afoi(Oudn Æj nis`spfrftudj cd `seibfai. Æj puà` nis ldnad qu`pir jj`v`lis hruti, y qu` afecia`jhruti p`rldn`zed Jd priaueefõn a`j hruti sõji s` ikt`n`r `j pia`r a` jd Wdjdkrd y `j @spìrftu a` Afis detudnai `n nu`strd vfad.

Wir ji tdnti, tÿ vfv` `n Æj. W`rldnè` `n Æj. W`rs`v`rd `n Æj. Uõji dsì piaräs einie`r `j bizi a` erè`r sf`lpr` `n hruetfhfedefõn, pdrd jd bjirfd a` nu`stri Afis. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

87

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 41 ― Eõli dalfnfstrdr tf`lpi y tdj`ntis ¹Eõli pia`lis pia` dal fnfstrdr trdrcdeir eirrèt rètdl`n dl`nt` t` nu` nu`stri stri tf`l tf`lpi pi y nu`stris nu`s tris tdj`ntis tdj` ntis99 ¹Wir quæ a`k`lis a`k` lis s`r ldyirailis hf`j`s a` lis ji qu`dalfnfs Afis nis adai9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Lfrda, pu`s, ein afjfb`nefd eõli dnaæfs, ni eili nèfis sfni eili sdkfis, 48 dprivècdnai

kf`n `j tf`lpi, pirqu` jis aìds sin ldjis. 42 Wir tdnti, ni s`äfs fns`nsdtis, sfni `nt`nafais a` euäj s`d jd vijuntda a`j U`ôir.“  @h`sfis 0.40―42.

4. FNQ[IAPEEFÕN D tiais jis erfstfdnis s` nis afe` qu` s`dlis ‚ku`nis dalfnfstrdair`s a` jd lujtfhirl` brdefd a` Afis.“   4ª Wàri 1.47. @s aèfr qu` silis t`nfais pir r`spinsdkj`s a`jdnt` a` Afis a` ldnòdr ffl`jl`nt` tiai ji qu` Æj nis cd adai, rèinief`nai qu` nf sfquf`rd nisitris nis p`rt`nè`lis d nisitris lfslis (4ª Eirfntfis 8.46) sfni qu` Afis nis `lpj`d pdrd qu` eufa`lis ji qu` `s Uuyi. ;. JD LDVI[AILÌD E[FUQFDND O`sÿs nis pr`s`ntd `j t`ld a` jd ldyirai ldyirailìd lìd `n jd einiefad pdräkijd a` jis tdj`ntis, a` Ldtì ;0. Qdlkfæn s` r`hf`r` dj t`ld `n jd pdräkijd a`j ldyiraili fnhf`j, a` Jueds 48. @stds y itrds `serfturds nis `ns`ôdn qu` nu`stri tf`lpi, tdj`ntis y pis`sfin`s ldt`rfdj`s sin eisds qu` t`n`lis `n præstdli a` pdrt` a` Afis, pdrd `lpj`drjds `n Uu s`rvfefi, pdrd k`n`hfefi a` Uu [`fni? ‚A` liai qu` edad uni a` nisitris adrä eu`ntd a` sì lfsli d Afis. Afis .“  [ildnis [ildnis 41.4;. Pn ldyiraili i dalfnfstrdair s` a`ffln` `n `j Afeefindrfi R`kst`r eili ‚uni euyi eufadai `s aàfedrs` dj ldnòi i dalfnfstrdefõn a` und edsd i hdlfjfd“= ‚uni qu` detÿd eili sup`rvfsir a` fflndnzds i pripfàda pdrd itri“. A`sa` und p`rspètfvd erfstfdnd, ldyirailìd s` a`hfn` pir ‚adr tf`lpi, cdkfjfada`s y pis`sfin`s, sfst`lätfed y pripirefindjl`nt`.““ Ji sfbuf`nt` hu` `xtrdìai a`j jfkri Udjvis pdrd U`rvfr  ([.R. pripirefindjl`nt`. ([.R. Ciw`jj= Jfkris a` Kdm`r, Brdna [dpfas), y nis dyuadrä d dlpjfdr un piei läs `j eine`pti a` ldyirailìd? ‚Kdoi `j sfst`ld hùadj, un ldyiraili s`rvìd eili ifflefdj `n jds pripfàda`s i cdef`nads a`j dli au`ôi y t`nìd eintrij b`n`rdj a` sus dsuntis. @j ldyir a` jd edsd i hdlfjfd r`dj `rd un nikj` a`j r`fni. Läs tdra`, æj ip`rdkd eili ldnòdair i b`r`nt` a` jds pripfàda`s, pr`sfaìd `n jis ouzbdais, fnt`rv`nìd jds eu`ntds eintrijdnai einv`nfis y drr`bjis `n b`n`rdj. Ein `j tf`lpi, æj jj`bdkd d s`r un b`r`nt` b`n`rdj, `lpj`dai pdrd afrfbfr n`biefis ailæstfeis, sup`rvfsdr sfrvf`nt`s, rèib`r fnbr`sis, ldnt`n`r r`bfstri a` trdnsdeefin`s a` n`biefis. @n `j usi lia`rni, `j ifflefdj d kirai a` un kdrei qu` dalfnfstrd jds privfsfin`s y drr`bjd `j deiliai a` jis pdsdo`ris `n sus eudrtis, `s un ldyiraili. Itri usi r`jdefindai d `st` tærlfni `s jd hunefõn a` jds d`rilizds i dzdhdtds, einiefad pir jis qu` vfdodn pir dfr`. dfr`.““ Jd pdjdkrd ldyirailìd `n `j Nu`vi Q`stdl`nti brf`bi `s ifminilìd ifminilìd y y jd pdjdkrd ldyiraili `s ifmõnilis ifmõnilis== qu` s` trdaue`n dj `spdôij eili ‚èinilìd“ y ‚èinilfstd“ r`spètfvdl`nt`. Jd pdjdkrd brf`bd ifmõnilis ifmõnilis   `s und eilkfndefõn a` ifmis ifmis (edsd) (edsd) y nilis nilis (j`y)= (j`y)= pir einsfbuf`nt`, s` dpjfed d jd dalfnfstrdefõn a` und edsd, prfnefpdjl`nt` `n dsuntis a` fflndnzds. @j `lpjì a`j tærlfni ifmõnilis s` cdjjd `n `j Nu`vi Q`stdl`nti pir ò`lpji `n Jueds 4;.1;? ‚¹Tufæn `s `j ldyiraili ffl`j y prua`nt` dj eudj su s`ôir pinarä sikr` su edsd, pdrd qu` d tf`lpi j`s aæ su rdefõn9“

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

84

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Pn sfbnfffledai `s`nefdjl`nt` `spfrftudj `s dac`rfai dj tærlfni eudnai `j U`ôir ji dpjfed d jd vfad `nt`rd a`j er`y`nt` y ji r`jdefind ein jd r`spinsdkfjfada p`rsindj. Pn eine`pti r`jfbfisi a`fflnfai s` einètd ein su usi i `lpjì. pirir`s, s`rvfair`s a` Wdkji `n r`jdefõn a` einjis su lfst`rfis eilfsfõn a` `j `vdnb`jfi? Erfsti,jiy utfjfzd dalfnfstrdair`s a` pràfedr Afis. ; Dcird kf`n, s`‚Qænbdnnis r`quf` r`quf`r` r` a`jis jiscilkr`s dalfnf dalfnfstrda strdair`s, qu` edad uni s`d cdjjdai hf`j.“  4ª 4ª Eirfntfis 1.4―;.

@ntine`s, jd fa`d a` ldyirailìd erfstfdnd `stä sõjfadl`nt` einètdad ein `xp`rf`nefd erfstfdnd. Kdoi jd èinilìd i dalfnfstrdefõn a` jd brdefd, Afis a`t`rlfnõ qu` sus s`bufair`s eulpjdn ein `j a`k`r a` utfjfzdr rètdl`nt` jds k`nafefin`s ldt`rfdj`s, pinf`nai `n tiai d Erfsti prfl`ri. 5. @O@[EF@NAI NP@UQ[D LDVI[AILÌD Nu`strd t`na`nefd ndturdj `s irbdnfzdr jd vfad `n ais eilpdrtfl`ntis, pdrd eijiedr `n uni jis fnt`r`s`s t`lpirdj`s y `n `j itri jis `spfrftudj`s. W`ri W`ri `sti ni `s pisfkj` sf prfl`ri kusedlis `j r`fni a` Afis y jd oustfefd a` Afis. Jd pdräkijd a` jds lfnds `n Jueds 46.4;―;2 nis rèu`rad nu`strd brdn r`spinsdkfjfada cdefd Afis `n dalfnfstrdr ji qqu` u` Æj cd pu`sti kdoi nu`stri eufadai. J`älisjd. Uilis `nedrbdais, ni au`ôis a` tiai ji qu` t`n`lis? ‚A` O`civä `s jd tf`rrd y su pj`nftua= `j lunai, y jis qu` `n æj cdkftdn.“  Udjlis Udjlis ;1.4= y t`n`lis jd r`spinsdkfjfada a` dalfnfstrdr oufefisdl`nt` ` fnv`rtfr kf`n tiads jds pis`sfin`s a` jd vfad= sikr` tiai t`nf`nai `n eu`ntd qu` tiai ji qu` silis i `sp`rdlis s`r, tiai ji qu` dcird ldnòdlis i `sp`rdlis ldnòdr, s` a`k` dj Edjvdrfi. Pnd pia`risd rdzõn pdrd ò`re`r und ku`nd ldyirailìd `s qu`, a`sa` qu` huflis sdjvdais, nis c`lis vu`jti pdrt` a` jd hdlfjfd a` Afis? ‚Wirqu` pir un siji @spìrftu huflis tiais kdutfzdais `n un eu`rpi.“   4ª Eirfntfis 4;.45. Dcird, nu`strd einbr`bdefõn `s tdlkfæn nu`strd hdlfjfd. Fbudj qu` `n nu`stri cibdr, nis s`rvflis unis d itris, cdkjdlis kf`n unis a` itris, nis pr`h`rflis y nis dldlis unis d itris. @n jd fbj`sfd, trdkdodlis ountis, edntdlis ountis, jjirdlis ountis y nis r`biefodlis ountis. Djjì v`n`rdlis dt`lpjis, Afis, tildlis pdrt` `n jdjdeilunfõn, s`rvflis d O`suerfsti ein jis a` su dlir, àfhfedlis y einstruflis tiaiain`s `j lunai“ ‚`j `vdnb`jfi d tiad y jj`vdlis d edki Brdn Eilfsfõn a` Erfsti a` fr ‚pir y pràfedr y erfdturd.“  Ldreis Ldreis 48.40. Dsì qu` adlis pirqu` `s un prfvfj`bfi s`r lf`lkri a` jd hdlfjfd a` Afis= pirqu` t`n`lis r`spinsdkfjfada`s eili lf`lkris a` jd Fbj`sfd, y pirqu` dldlis jd fbj`sfd qu` nis sfrv` `spfrftudjl`nt`. Ein busti adlis nu`stri tf`lpi y afn`ri pdrd jd ikrd a` Afis. 1. DALFNFUQ[DNAI NP@UQ[IU QDJ@NQIU J`dlis jd pdräkijd a` jis tdj`ntis, `n Ldtì ;0.41―57. O`sÿs nis aòõ `std `ns`ôdnzd fjustrdnai qu` `j [`fni a` Afis `s eili un cilkr` qu` s` pr`pdrd pdrd vfdodr d un pdìs jòdni. @ntine`s æj einvied d sus sfrvf`nt`s pdrd `ntr`bdrj`s sus kf`n`s. D uni j` aòd efnei tdj`ntis, d itri ais y d itri uni= y ju`bi s` vd a` vfdo`. Edad cilkr` rèfk` tdj`nti/s a` deu`rai ein su edpdefada p`rsindj. @stis tdj`ntis r`pr`s`ntdn jds cdkfjfada`s adads pir Afis d jis cilkr`s.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

8;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Edad p`rsind tf`n` cdkfjfada pdrd adr djbund ejds` a` s`rvfefi d Afis. ¡Nfnbÿn cilkr` `stä tdn pikr`l`nt` aitdai qu` ni puà` cde`r djbund eintrfkuefõn qu` vdjbd jd p`nd `n jd vfad! A`sa` `j ndeflf`nti c`ràdlis ef`rtds cdkfjfada`s y edad uni a` nisitris `sipirtunfada`s un fnafvfaui ÿnfei tdj`ntisnu`stris `spèìhfeis. Qiaisndturdj`s, t`n`lis djbi qu` ihrè`r. Afh`rflis `n eudnti d nu`strds pdrd ein a`sdrrijjdr ain`s a`p`naf`nai a` jis dlkf`nt`s y jds afv`rsds fnhju`nefds àuedefindj`s, p`ri `xfst` faæntfed ikjfbdefõn pdrd `j erfstfdni a` un tdj`nti y `j a` jis efnei tdj`ntis. @xtrd`lis und c`rlisd jèefõn a` jd r`spu`std qu` jis sfrvf`nt`s qu` rèfkf`rin efnei y ais tdj`ntis af`rin d su dli. @jjis cdkìdn r`su`jti cde`r ji lòir qu` puaf`rdn pdrd s`r l`rèàir`s a` jd einffldnzd a` su dli, aupjfednai ji qu` s` j`s aòõ. Iks`rvd qu` ni hu`rin `jibfdais pir su r`naflf`nti, sfni läs kf`n pir su deefõn? ‚Kf`n, ku`n sf`rvi sf`r vi y hf`j= sikr` piei cds sfai hf`j…“   X. X. ;4. @j dli hu` flpr`sfindai pir jd ffla`jfada a` `jjis. @stis ais sfrvf`nt`s ni `rdn sfn hdjtds, p`ri cfef`rin su lòir `shu`rzi. Uu rèilp`nsd pir `sti hu` `ntrdr `n `j r`biefoi a` su U`ôir. @j sfrvf`nt` a` un tdj`nti puai cdk`r `stdai sufflef`nt`l`nt` `liefindai pir jd einffldnzd pu`std `n æj pir su dli, p`ri eil`tfõ `j `rrir eilpdrdr susfrvf`nt`s. ain ein `jW`ri a` `s`nefdjl` jis itris. Wisfkj`l`nt` æj s``rda`sdnflõ `nt`rrõ su tdj`nti pirqu` s` sfntfõ fnh`rfir d susaèilpdô`ris `s`nefdjl`nt` nt` `st` sfrvf`nt` p`r`zisi.y ¡Æj nf sfquf`rd cfzi `j `shu`rzi a` a`pisftdr `j tdj`nti `n `j kdnei pdrd qu` b`n`rdrd fnt`ræs! V fflndjl`nt`, æj s` hirlõ `j eine`pti `rrõnì a` qu` su s`ôir `rd ‚un cilkr` auri“ , qu` pinìd a`ldnads fnoustds sikr` sus sfrvf`nt`s. @j æxfti, dnt` jis iois a` Afis, ni `s làfai pir ji qu` silis, sfni läs kf`n pir ji qu` silis... ¡`n eintrdst` ein ji qu` piarìdlis s`r! @j æxfti ni `s l`rdl`nt` und làfad a` ji qu` cde`lis, sfni qu` `s und làfad a` ji qu` cde`lis... ¡eilpdrdai ein ji qu` piarìdlis `stdr cdef`nai! Cdy un jubdr pdrtfeujdr pdrd nisitris `n jd vfad s`bÿn s` nis aæ d einie`r jd vijuntda a` Afis. Nu`stri ò`lpji supr`li, O`suerfsti, nuned `sedpõ a` jd `sh`rd a`j pripõsfti pdrd `j eudj vfni. Æj supi qufæn `rd Æj, euäj `rd su pu`sti `spèfdj `n jd vfad y daõna` fkd. Æj hu` titdjl`nt` sulfsi d jd vijuntda a` su Wdar` E`j`stfdj ` cfzi ji lòir qu` puai pdrd lfnfstrdr a`ntri a` sus edpdefada`s. Iodjä qu` `std flpirtdnt` jèefõn s` brdk` pdrd sf`lpr` `n nu`strd l`nt` y eirdzõn. @xfst`n luecds är`ds a` s`rvfefi `n jd ikrd a` Afis pdrd jds qu` jis lf`lkris a`j eu`rpi a` O`sÿs sin daèudais. Cdz und jfstd a` cdkfjfada`s qu` tÿ pis`ds y a` eisds qu` piarìds cde`r eili sf`rvi, pdrd jd bjirfd a` Afis y jd àfffledefõn a` su [`fni. Ein culfjada, pint` d afspisfefõn pdrd s`rvfr `n jds är`ds `n jds qu` t` sf`ntds edpdeftdai. Qu pdstir einsfa`rdrä eufadaisdl`nt` tu `xp`rf`nefd y aàfedefõn d Afis, y ein `j tf`lpi, s`bÿn s` pr`s`nt` jd ipirtunfada, oufefisdl`nt` t` dkrfrä pu`rtds a` s`rvfefi pdrd qu` pru`k`s tu cdkfjfada eili un ldyiraili ffl`j. @sp`rd s`r utfjfzdai `n eisds p`qu`ôds dj prfnefpfi. @st` `s `j liai a` Afis pirqu` ‚`j qu` `s hf`j `n ji luy piei, tdlkfæn `n ji läs `s hf`j...“  Jueds 48.47. Uf t` sf`nt`s fndaèudai `n djbunds är`ds y qufsf`rds lòirdr tus cdkfjfada`s detudj`s, dprivècd edad ipirtunfada pdrtfefpdnai y sup`ränait` d tf lfsli. ¡Fnvf`rt` sdkfdl`nt` jis tdj`ntis qu` Afis t` cd adai! Cdjjdräs brdn sdtfshdeefõn p`rsindj y r`biefoi `n s`r und k`nafefõn pdrd itris y `n eilpjde`r d Afis.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

85

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. DALFNFUQ[DEFÕN A@J QF@LWI Eili ku`nis ldyirailis a` Afis, silis r`spinsdkj`s a` nu`stri tf`lpi. @j priaueti läs prèfisi qu` tf`n` tiai erfstfdni `s `j tf`lpi. Eili jd linàd läs prèfisd a` jd vfad, `j tf`lpi ni a`k` s`r ldjbdstdai tintdl`nt`, sfni edlkfdai pir `xp`rf`nefds qu` `nrfquè`n y vdj`n jd p`nd. D edad p`rsind s` j` cdn eineàfai v`fntfeudtri cirds edad aìd. Ni läs. Ni l`nis. Ni pia`lis pàfr un lfnuti pr`stdai a` ldôdnd, eili tdlpiei pia`lis rèup`rdr un lil`nti p`rafai a` dy`r. Ef`rtdl`nt` ni pia`lis dcirrdr tf`lpi pirqu`, `n v`rada, `j tf`lpi sfbu` su ldrecd cdstd `j aìd `n ‚qu` `j tf`lpi ni s`rä läs.“   Dpiedjfpsfs 47.8. Nu`stri æxfti i hrdedsi `n jd vfad a`p`na`rä a` eõli utfjfzdlis nu`stri tf`lpi. U` nis cd afeci pir `j Dpõstij Wdkji qu` dprivèc`lis kf`n `j tf`lpi (@h`sfis 0.40―48). Wia`lis cde`r `sti dalfnfstrdnai nu`strds vfads dpripfdadl`nt`. @sti eilpr`na` quæ `s ji qu` qu`r`lis cde`r, euänai y eõli ji vdlis cde`r. @j tf`lpi puà` usdrs` cijbdzdn`dnai i aurlf`nai, i puà` s`r pr`supu`stdai, ràflfai, dprivècdai, eins`rvdai, y utfjfzdai oufefisdl`nt` pdrd lòirdlf`nti a` tf lfsli, pdrd erè`r `spfrftudjl`nt` y pdrd s`rvfefi y sdjvdefõn a` itris. Jis cirdrfis i pjdn`s a`j tf`lpi ni nis r`strfnb`n i jflftdn. Wir `j eintrdrfi, `jjis nis jfk`rdn a` prìeupdefõn, eujpd y hrustrdefõn qu` surb` pir cdk`r a`sdt`nafai detfvfada`s vftdj`s `n nu`strds vfads. Vd qu` `j tf`lpi `s r`djl`nt` vfad, dalfnfstrdr nu`stri tf`lpi eilpr`na` afsefpjfndr nu`strds vfads. @sti, pir einsfbuf`nt`, r`quf`r` qu` t`nbdlis l`tds a` eirti pjdzi y a` jdrbi pjdzi. Uf ni sdk`lis cdefd aõna` vdlis, eudjquf`r edlfni qu` til`lis nis jj`vdrä djjä. V,V, `ntr` läs dprfsd vdydlis, läs printi jj`bdr`lis... d nfnbund pdrt`. Uf tÿ ni j` dpuntds d ndad, nuned adräs `n `j kjdnei. Ufn sdk`r d aõna` vdlis, p`ra`lis tf`lpi prèfisi vdbdnai sfn s`ntfai. Ein `j tf`lpi `sti puà` r`sujtdr `n und vfad p`rafad. Adt` tf`lpi pdrd irdr pir jds l`tds a` tu vfad. Dpÿntdjds `n ira`n a` flpirtdnefd, pdrd qu` puàds `stdkjè`r tus prfirfada`s. Dhìrldjds `n tu l`nt` y pint` d tf lfsli un iko`tfvi d quæ tfrdrj`. ¹@stdlis ―`qufviedadl`nt`― eili Eisds jibris‚ku`nds“ a` cèci9 `stdlis vijvf`nai `xtr`ldadl`nt` `fflef`nt`s `n detfvfada`seinsfa`rdnai qu` nf sfquf`rddeefin`s sin `hètfvds9 `n jd¹Nis vfad sin, ein hrèu`nefd, `n`lfbds a` jds eisds ‚lòir`s“= sflpj`l`nt` pir hdjtd a` tf`lpi. A`k`lis r`bujdr nu`strds detfvfada`s pdrd cde`r ji lòir ein nu`stri tf`lpi. Xdrfds pr`buntds qu` a`k`lis cde`rnis sin? ¹Eintdrä `std detfvfada i s`rä flpirtdnt` a`ntri a` af`z dôis9 ¹U` tildrä `n eu`ntd `std detfvfada `n jd `t`rnfada9 ¹L` dyuad `std detfvfada d djednzdr lfs iko`tfvis i l`tds9 ¹J` aiy d `std detfvfada jd flpirtdnefd qu` r`djl`nt` tf`n`9 Pn fnstrul`nti a` luecd dyuad qu` un ldyiraili oufefisi puà` usdr, `s und jfstd a` eisds ‚pdrd cde`r“. A`k` cde`rs` und jfstd a` tdr`ds pdrd `j sfbuf`nt` aìd, tiads jds tdra`s, `n ira`n a` flpirtdnefd a` drrfkd d dkdoi. Jds eisds qu` quàdrin sfn cde`r `s` aìd, ikvfdl`nt` a`k`n eijiedrs` drrfkd a` jd jfstd. @std jfstd a`k` jj`vdrs` d jd irdefõn `n jd ldôdnd y dbr`bärs`j` a`tdjj`s dafefindj`s qu` s` rèu`ra`n. U`bÿn s` vdydn eilpj`tdnai jds detfvfada`s dnitdads läredjds eili t`rlfndads, y jds tdr`ds ni cècds dnõtdjds `n jd jfstd pdrd `j aìd sfbuf`nt`. Jds eisds ‚pdrd cde`r“ puà`n s`r tdlkfæn iko`tfvis a` jdrbi tærlfni.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

81

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Pnd ldyirailìd oufefisd a` nu`stri a`s`lp`ôi a`k` fnejufr eilprilfsis afdrfis a`fflnfais. A`k` cdk`r un tf`lpi pdrd irdr, un tf`lpi pdrd àfffledrnis `n `j @spìrftu, un tf`lpi pdrd `sp`rdr `n Afis pir r`spu`stds nè`sdrfds y afrèefin`s. Qf`lpidpdrtdrnis a` jèturd pdrd a` jddyundr Kfkjfd, `stuafi y làftdefõn a`k` s`pdrdrsèrfstfdnd edad aìd. l`nis un aìd aà` jd s`ldnd a`k`lis eili pdrt` a` nu`strd afsefpjfnd a`Wir jd ji edrn` y a`sdrrijji s`nsfkfjfada `spfrftudj. Edad s`ldnd a`k`lis a`stfndr tf`lpi `spèìfflei pdrd `xt`na`rnis `n djbund hirld `n nu`strd fbj`sfd jiedj. Nu`stri cirdrfi y nu`stri `stfji a` vfad `nt`rd a`k`n a`s`nvijv`rs` djrààir a` jis s`rvfefi a` jd fbj`sfd jiedj, p`rldnèf`nai sf`lpr` ffl`j`s d jd edsd a` Afis. ¡V ef`rtdl`nt` a`k`lis deiradrnis a` nu`strds hdlfjfds! Irbdnfzd tu s`ldnd pdrd qu` eukrd tus nè`sfada`s pdrtfeujdr`s. Djbi fnvdjudkj` qu` cdy qu` t`n`r pdrd pjdn`dr dpripfdadl`nt` `j ldnòi a`j tf`lpi `s un edj`nadrfi l`nsudj d jd vfstd. Dpuntd `n æj eftds y pjdn`s s`bÿn vdyds sdkf`nai a` `jjis. ¡Deuæradt` a` r`vfsdr `j edj`nadrfi edad aìd! @sti t` p`rlftfrä sdk`r quæ `s ji qu` vds d cde`r y euänai ji vds d cde`r. @sti t` dcirrdrä einhusfõn y hrustrdefõn (sfn l`nefindr jis dprf`tis a` eudnai ijvfads und eftd). 8. EINEJPUFÕN Eilprilfsis flpirtdnt`s pdrd tiai `j dôi a`k`n s`r ldredais tdlkfæn `n tu edj`nadrfi. @j tf`lpi s` vu`jv` läs vdjfisi ein edad lil`nti qu` pdsd, y s` dprixfld `j aìd a`j oufefi. Eili ldyirailis einsef`nt`s a` qu` r`nafr`lis eu`ntd p`rsindj dnt` Afis sikr` `j `lpjì a` nu`stri tf`lpi, nis adlis eu`ntd a`j cèci fna`hètfkj` a` qu` nu`strd vfad printi pdsdrä y qu` siji p`raurdrä p `raurdrä ji qu` cdydlis cèci pir Erfsti. ¡O`sÿs vf`n` printi! Pn lunai p`rafai tdlkdj`d `n jd iseurfada d nu`stri djrààir y s` nè`sftd tf`lpi pdrd djednzdrji ein jd v`rada. Ountis, jis ldyirailis oufefisis a` tiads pdrt`s, jis dalfnfstrdair`s ffl`j`s, pia`lis ràflfr i dprivècdr kf`n `j tf`lpi qu` quàd y eil`nzdr ciy d eilpj`tdr jd tdr`d a` `vdnb`jfzdr dj lunai. @n jd prõxfld jèefõn eintfnudr`lis a`sdrrijjdnai `st` flpirtdntìsfli t`ld, `nhdtfzdnai `n jd ldyirailìd a` nu`stris rèursis ldt`rfdj`s. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

80

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 40 ― Adnai `n `j [`fni a` Afis ¹Eõli nis einv`rt einv `rtflis flis `n ku`n ku`nis is ldy ldyirail irailis is a` nu`strd nu` strdss hfndnzd hfnd nzdss y rèursis rèu rsis99 ¹Wir quæ a`k`lis a`k` lis adr ein b`n`risfada pdrd jd ikrd a`j U`ôir9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚W`ri `sti afbi? `j qu` sf`lkrd `sedsdl`nt`, tdlkfæn s`bdrä `sedsdl`nt`= y `j qu` sf`lkrd b`n`risdl`nt`, b`n`risdl`nt` tdlkfæn s`bdrä. 2 Edad uni aæ eili pripusi `n su eirdzõn? ni ein trfst`zd, nf pir nè`sfada, pirqu` Afis dld dj adair dj`br`.“  ;ª Eirfntfis 6.8―2.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd Kfkjfd afe` lueci de`red a`j usi a` jds pis`sfin`s. O`sÿs aàfeõ und edntfada sukstdnefdj a` sus `ns`ôdnzds d dsuntis a` afn`ri, pirqu` `n jd vfad erfstfdnd `j afn`ri sì flpirtd. A` cèci, edsf jd lftda a` jds pdräkijds a` O`sÿs s` r`ffl`r`n d afn`ri? adr, eilpdrtfr, eiafefdr, dalfnfstrdr y itris dsuntis r`jdefindais. Dsì qu`, `n jd pr`s`nt` jèefõn cdkjdr`lis sikr` jd flpirtdnefd a` dalfnfstrdr nu`strds fflndnzds a` deu`rai ein jd vijuntda a` Afis. ;. @J AD[ E[FUQFDNI Jd v`rada `s qu` `j afn`ri ieupd un jubdr a` brdn flpirtdnefd `n jds vfads a` tiais nisitris= y jd ldn`rd `n qu` ji ldnòdlis cdkjd ni sõji a` nu`strds prfirfada`s, sfni tdlkfæn a` nu`strd r`jdefõn ein Afis? ‚Wirqu` aina` `stæ vu`stri t`siri, djjì `stdrä tdlkfæn vu`stri eirdzõn.“  Ldtì Ldtì 8.;4. Kf`n s` cd afeci qu` eudnai Afis sdjvd d un cilkr`, sdjvd tdlkfæn su kfjj`t`rd. Uf O`sÿs `s U`ôir a` tiai, Æj a`k` s`r dli a` nu`stri kijsfjji dsì eili a` nu`strd p`rsind. O`sÿs rèjdld tiai a` nisitris? tf`lpi, tdj`ntis y t`siris. Nis c`lis einv`rtfai `n linàds a` Afis, deuôdads pir Æj, pdrd qu` s`r bdstdads pir Æj a` deu`rai ein Uu vijuntda sik`rdnd su ku`nau`ôi, pjde`r.yUfndad Æj `na`v`rada nu`stri`sU`ôir, nisitris silis Uus sf`rvis, sus `sejdvis. Æj s` cd vu`jti nu`stri dli,ynu`stri ji qu``st`n`lis nu`stri? ‚¹I fbniräfs qu` vu`stri eu`rpi `s t`lpji a`j @spìrftu Udnti, `j eudj `stä `n visitris, `j eudj t`næfs a` Afis, y qu` ni sifs vu`stris9 ;7 Wirqu` cdkæfs sfai eilprdais pir prèfi= bjirfhfeda, pu`s, d Afis `n vu`stri eu`rpi y `n vu`stri `spìrftu, jis eudj`s sin a` Afis.“  4ª 4ª Eirfntfis 8.46―;7.

Pnd ku`nd ldyirailìd s` kdsd `n `j prfnefpfi a`j adr erfstfdni. @j einsòi a` O`sÿs d sus afseìpujis hu`? ‚A` brdefdd rèfk brdef rèfkfst` fst`fs, fs, ada a` brdefd brdefd.“ .“  Ldtì Ldtì 47.3. Eudnai r`spina`lis dj `stìluji a` kusedr ‚prfl`rdl`nt` `j r`fni a` Afis y Uu oustfefd“   (Ldtì 8.55) luecds eisds nis sin dôdafads. Eudnai dpjfedlis `st` prfnefpfi ldrdvfjjisi a` prfirfada y eujtfvdlis und pdsfõn pir `j adr, a`seukrflis qu` pia`lis t`n`r lueci a` ji qu` qu`r`lis `n jd vfad. Jd p`rsind ni `biìstd a`seukr` printi qu`, eili `j U`ôir afoi? ‚...läs kkf`ndv`nturdai f`ndv`nturdai `s adr qu` rèfkfr.“   Cècis ;7.;0. V Æj nis cd aòdai djbunis prè`ptis i nirlds sikr` `j adr. @xdlfn`lis dcird pir quæ, eõli, euänai y quæ a`k`lis adr einhirl` d jis pr prfnefpfis fnefpfis eint`nfais `n jd Wdjdkrd a` Afis.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

88

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. WI[ TPÆ, EÕLI V EPÄNAI ADLIU ¹Wir quæ adlis d jd edusd a` Afis9 Adlis pirqu` dldlis dj U`ôir O`suerfsti, qu` nis dlõ prfl`ri, y pirqu` dldlis Uu k`naftd ikrd `n jd Qf`rrd. @n sus su`ôis, un cilkr` j` pr`buntõ d un änb`j? ‚¹V t`n`lis qu` s`bufr adnai itrd v`z y itrd v`z9“ ‚¡Ic, ni!“  j` j` afoi `j änb`j ‑su lfrdad ji dtrdv`sdkd. ‚¡Ndad läs cdstd qu` `j Ld`stri aò` a` adrt` d tf!“   O`sÿs, O`sÿs, qu` `s nu`stri ò`lpji supr`li, a`listrõ dnt` jis cilkr`s `j r`biefoi a` adr. Uu vfad hu` rfed y jj`nd a` r`biefoi. Æj rdafdkd pdz y einffldnzd. Jis s`r`s culdnis dÿn sf`nt`n jd pj`nftua a` Afis `n O`suerfsti cilkr`, pirqu` hu` d trdvæs a` Æj qu` Afis s` afi d sì lfsli `nt`rdl`nt`? ‚Wirqu` a` tdj ldn`rd dlõ Afis dj lunai, qu` cd adai d Uu cfoi...“  Oudn Oudn 5.48. ¹Wir quæ adlis9 ¡Wirqu` nu`stri adr djednzdrä djlds prèfisds qu` Æj a`s`d ràflfr pir làfi a` Uu sdnbr` a`rrdldad `n jd Eruz! ¡Wirqu` dldlis d nu`strd hdlfjfd a` jd Fbj`sfd y qu`r`lis cde`r nu`strd pdrt` pir sist`n`rjd eili lf`lkris r`spinsdkj`s! ¡Wirqu` `stä ira`ndai pir Afis y r`sujtd `n k`nafefin`s pdrd nisitris `n pripirefõn d ji qu` adlis! ‚Ada y s` is adrä= làfad ku`nd, dpr`tdad, r`lèfad y r`kisdnai adrän `n vu`stri r`bdzi= pirqu` ein jd lfsld làfad qu` làìs, is vijv`rän d làfr.“   Jueds 8.53. Nisitris ni adlis `biìstd i

fnt`r`sdadl`nt`, pdrd qu` Afis nis aæ, sfni `n brdtftua pirqu` Æj yd nis cd adai Uu tiai. Jd pj`nftua a` jd vfad fnt`r`sdadl`nt`, `stä `n pripirefõn d jd pj`nftua ein qu` nis adlis d itris. Djbunds p`rsinds adn a` ldjd bdnd, ein r`s`ntflf`nti. U` quòdn de`red a`j sderffflefi qu` `sti r`quf`r`. U` quòdn de`red a`j pdrda`ri a`j afn`ri. U` quòdn de`red a` qu` itris ni adn ji qu` a`kf`rdn a` adr. @jjis adn, p`ri ni `stän d busti nf sf`nt`n busti `n adr. Itris adn ‚pir nè`sfada“ nè`sfada“.. Udk`n qu` tiad ip`rdefõn eu`std afn`ri, fnejuy`nai `j [`fni a` Afis. Udk`n qu` jis bdstis a` jd fbj`sfd tf`n`n qu` pdbdrs` y qu` jis lfnfstris tf`n`n qu` s`r sist`nfais= dsì `s qu` adn, p`ri eili pir eulpjfr ein un r`qu`rflf`nti fn`vftdkj` y a`sdbrdadkj`. Ni `stän eint`ntis ein adr. W`ri ―djdkdai s`d `j U`ôir― `stän dqu`jjis qu` adn bustisdl`nt`. @jjis eintrfkuy`n ein h`jfefada d jd ikrd a` Afis pir dbrdaèflf`nti, brdtftua y dlir. @jjis einsfa`rdn `sti un prfvfj`bfi dsì eili un a`k`r y Afis jis dld pir `si? ‚Edad uni aæ eili pripusi `n su eirdzõn? ni ein trfst`zd, nf pir nè`sfada, pirqu` Afis dld dj adair dj`br`.“

;ª Eirfntfis 6.2. Adair`s dj`br`s adn einhirl` d su edpdefada. @jjis ni s` prìeupdn tdnti de`red a` jd edntfada `n pdrtfeujdr sfni `n adr sderffflefdjl`nt` a` ji qu` tf`n`n. @jjis rèu`radn jd dprikdefõn a` Afis sikr` jd pikr` vfuad qu` ihr`naõ ais linàftds. Afis einsfa`rõ qu` `jjd cdkìd adai läs qu` tiais jis rfeis pirqu` ‚...a` su pikr`zd ècõ tiai ji qu` t`nìd, tiai su sust`nti.“  Ldreis Ldreis 4;.14―11. Ad ji qu` puàds y Afis t` cinrdrä? ‚Uf prfl`ri cdy jd vijuntda afspu`std, s`rä de`ptd s`bÿn ji qu` uni tf`n`, ni s`bÿn ji qu` ni tf`n`.“   ;ª ;ª Eirfntfis 3.4;. Itrd v`z, `neintrdlis qu` jds @serfturds `ns`ôdn qu` s` `sp`rd prisp`rdai. `rdai.“ “  ;ª qu` un cilkr` aæ a æ pripirefindjl`nt` ‚...s`bÿn cdyd prisp ;ª Eirfntfis 48.;. @st` v`rsi nis afe` tdlkfæn qu` jis erfstfdnis prflftfvis adkdn ein r`bujdrfada? ‚Edad prfl`r aìd a` jd s`ldnd...“ s`ldn d...“ . Qdlkfæn nisitris a`k`lis adr sfst`lätfedl`nt` y ni `sp`rdr cdstd s`ntfr jd nè`sfada i cdstd qu` jd fbj`sfd nè`sft`, i cdstd qu` s` nis t`nbd qu` pàfr.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

82

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. AF@_LIU V IH[@NADU ‚¹[ikdrä `j cilkr` d Afis9“  @std `s und pr`buntd qu` l`rè` einsfa`rdefõn eufadaisd, yd qu` Afis lfsli

jd cfzi d su pu`kji un aìd (Ldjdquìds 5.3). Jd b`nt` r`spinafõ sirpr`nafad. Wdrèìd qu` ni s` adkdn eu`ntd qu` `rdn eujpdkj`s a` rikdr d Afis. ‚¹@n quæ t` c`lis rikdai9“  pr`buntdrin pr`buntdrin `jjis. ‚¡@n jis af`zlis y jds ihr`nads!“  vfni vfni jd r`spu`std a`j Qrini, ‚y a`kfai d `sti, ustà`s sin ldjaèfais ein edjdlfada, pirqu` tiais ustà`s l` cdn rikdai...“ . Dsì `s qu` v`lis luy ejdrdl`nt` qu` Afis r`quf`r` jis af`zlis y jds ihr`nads a` su b`nt`. @sti `s ji qu` oustdl`nt` j` a`k`lis? un aæefli a` nu`strds nu`strds `ntrdads, y jds ihr`nads. Jd pdjdkrd af`zli `s und vfòd pdjdkrd fnbj`sd qu` sfbnfffled aæefld pdrt` i af`z pir ef`nti. Wdbdr af`zlis `s a`vijv`r `j 47% a` tus bdndnefds i `ntrdads d Afis. @j prfl`r aæefli a` nu`strd bdndnefd ni `s nu`stri, sfni a` Afis. Æst` a`k` s`r pdbdai dutilätfedl`nt` eili eudjquf`rd itrd a` nu`strds ikjfbdefin`s fflndnef`rds. ¡Niv`ntd ein jd k`nafefõn a` Afis nis trd`n läs k`n`fflefis qu` ef`n sfn su k`nafefõn! Einsfa`rd `std pril`sd bjirfisd? ‚Qrdà tiais jis af`zlis dj djhijì y cdyd djfl`nti `n lf edsd= y prik dal` dcird `n ``sti, prikdal` sti, afe` a fe` OO`civ `civää a` jis òæref òæreftis, tis, ssff ni is dk dkrfræ rfræ jds v`ntd v`ntdnds nds a` jjis is eef`jis f`jis,, a`r a`rrdldræ rdldræ sikr sikr`` visitris k`nafefõn cdstd qu` sikr`dkuna`.“   Ldjdquìds 5.47. Luecis sin t`ntdais d aèfr qu` ni puà`n adr `j

af`zli y jd ihr`nad, p`ri jd Kfkjfd ejdrdl`nt` `stdkjè` qu` ni einvf`n` aòdr a` cde`rji. @xdlfn`lis ein prihunafada jd aietrfnd a` af`zlis tdnti `n `j Dntfbui eili `n `j Nu`vi Q`stdl`nti (dnt`s y a`spuæs a` jd J`y a` Lifsæs) y su präetfed cfstõrfed. (4) @j af`zli dnt`s a` jd j`y a` Lifsæs. Lifsæs. @neintrdlis `vfa`nefd ejdrd `n jd Kfkjfd a` qu` Dkrdcdl pdbõ af`zlis 157 dôis dnt`s a` jd J`y d L`jqufsàè, un sde`rait` a` Afis (Bæn`sfs 41.43―;7). @j sde`raiefi a` L`jqufsàè `s `t`rni y a`k` s`r sist`nfai pir jis cfois a` Dkrdcdl (C`krìs 2.4―47,42,;4). Dkrdcdl `s `j pdar` a` jis ffl`j`s y nisitris silis jis cfois a` Dkrdcdl d trdvæs a` jd h` a` O`suerfsti (Bäjdtds 5.2). Odeik pdbõ af`zlis tdlkfæn, 545 dôis dnt`s a` jd J`y. A`spuæs a` su vfsfõn e`j`stfdj `n K`t`j, æj cfzi un ourdl`nti afef`nai? ‚...a` tiai ji qu` l` af`r`s, `j af`zli dpdrtdræ pdrd tf.“ Bæn`sfs ;3.;;. (;) @j af`zli kdoi jd j`y a` Lifsæs. @j Lifsæs. @j Af`zli hu` ira`ndai kdoi jd J`y a` Lifsæs? ‚...tiai `j af`zli... a` Afis `s? æst` `s sdnti dnt` `j U`ôir.“ J`vìtfei ;2.57. ‚Adräs `xdetdl`nt` `j af`zli a` tiad bdndnefd.“ Aùt`rinilfi 41.;;. ‚Qrdà tiais vu`stris af`zlis dj djhijì...“   Ldjdquìds 5.47. Jis af`zlis hu`rin a`stfndais dj sistæn a` jis j`vftds (Nÿl`ris 43.;4―;1) qu` trdkdodkdn d tf`lpi eilpj`ti `n `j tdk`rnäeuji, y a` jis sde`rait`s (Nÿl`ris 43.48= N`c`lìds 47.54) qu` lfnfstrdkdn `n dsuntis `spfrftudj`s d Afis y dj pu`kji. Jis sde`rait`s rèfkìdn sus af`zlis a` jis af`zlis a` jis J`vftds, ji qu` a`lu`strd qu` jis lfnfstris qu` rèfk`n af`zlis, a`k`n pdbdr sus af`zlis tdlkfæn. @st` af`zli a` jis j`vftds sist`nìd tdlkfæn d edntdnt`s y pirt`ris a`j t`lpji (N`c`lìds 47.53―56). Afis ira`nõ jis af`zlis prfnefpdjl`nt` pdrd `j sist`nflf`nti a`j lfnfstri eili rèilp`nsd d su s`rvfefi `spfrftudj, pirqu` `jjis ni a`kìdn trdkdodr `n `j edlpi y ni t`nìdn nfnbund itrd c`r`nefd (Nÿl`ris 43.;4―5;= N`c`lìds 45.47). @j Af`zli a`kìd rèfkfrs` a` jis ‚prfl`ris hrutis“ a` jd eisècd. Æst` `stdkd suo`ti d un ;7% a` fnt`ræs sf s` pàìd pr`stdai. Uf `rd edlkfdai, tdnti `j aæefli eili ji edlkfdai, t`nìd qu` s`r pdbdai (J`vìtfei ;2.57―51). U` r`sdjtd `n jds r`h`r`nefds dnt`rfir`s qu` jis af`zlis `rdn trdìais pir `j pu`kji d jd edsd a` Afis. Qdlkfæn cdkìd und eintrfkuefõn `spèfdj edad tr`s dôis pdrd edrfada, vfuads y cuærhdnis (Aùt`rinilfi 41.;3―;6).

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

83

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(5) @j af`zli `n `j Nu`vi Q`stdl`nti. O`sÿs Q`stdl`nti. O`sÿs afoi qu` jd b`nt` a`kìd pdbdr af`zlis (Ldtì ;5.;5). Æj `lpj`õ jd fjustrdefõn a` un hdrfsì qu` pdbdkd af`zlis, `n und pdräkijd (Jueds 43.44―4;) y tdlkfæn aèjdrõ qu` sf nu`strds oustfefds sikr`pdsdn jds a` `s jisafbni hdrfsìs, `ntrdr dj [`fni a` @n jis itrds Ef`jispdjdkrds, (Ldtì 0.;7). afoiqu` d sus ‚...`j ikr`ri a`nisupiar`lis djfl`nti.“ afseìpujisniqu` Ldtì 47.47. Afis Æjcdtdlkfæn ira`ndai `j lfnfstri a`j Nu`vi Q`stdl`nti s`d sist`nfai a` jd lfsld ldn`rd qu` `j lfnfstri a`j Dntfbui Q`stdl`nti. J`dlis 4ª Eirfntfis 6.2―41. Ji qu` Wdkji cde` dquì `s und eilpdrdefõn ein `j sde`raiefi. Iks`rv`lis `spèfdjl`nt` jis v`rsis 45 y 41 aina` s` j``? ‚¹Ni sdkæfs qu` jis qu` trdkdodn `n jds eisds sdbrdads eil`n a`j t`lpji, y qu` jis qu` sfrv`n dj djtdr, a`j djtdr pdrtfefpdn9 Dsì tdlkfæn ira`nõ `j U`ôir d jis qu` dnunefdn `j `vdnb`jfi, qu` vfvdn a`j `vdnb`jfi.“  C`krìs C`krìs 2.1-47 aèjdrd luy ejdrdl`nt` qu` ‚...dquì ef`rtdl`nt` rèfk`n jis af`zlis cilkr`s lirtdj`s.“  V V Wdkji dbr`bd qu` ‚`j qu` `s `ns`ôdai `n jd pdjdkrd, cdbd pdrtìefp` a` tiad eisd ku`nd dj qu` ji fnstruy`.“  Bäjdtds Bäjdtds 8.8.

(1) @j af`zli `n jd cfstirfd a` jd Fbj`sfd. Jis Fbj`sfd. Jis pdar`s dntfbuis a` jd Fbj`sfd s` `xpr`sdn unänfl`l`nt` sikr` `j dsunti a` pdbdr af`zlis? Fr`nì, Q`rtujfi, Ej`l`nt`, Efprfdni, O`rõnfli, Dlkrisfi, Dbustìn, Erfsõstili y Edsfni, cilkr`s qu` vfvf`rin `n vdrfds b`n`rdefin`s a`sa` `j tf`lpi a` Erfsti cdstd `j sfbji qufnti a.E. ipfndrin d und viz qu` jis af`zlis a`kìdn s`r pdbdais. @sti s` dbr`bd d jd `vfa`nefd a` jds @serfturds a` qu` `j pdbi a` af`zlis s` prdetfedkd `n jds fbj`sfds erfstfdnds prflftfvds. Läs rèf`nt`l`nt`, lfnfstris kf`n einiefais tdj`s eili Mnix, Bjdastin`, Upurbìn, Xfne`nt y itris, dkibdrin vfbirisdl`nt` pir `j pdbi a` af`zlis. Qdlkfæn t`n`lis `j t`stflinfi a` edsf tiads jds fbj`sfds hunadl`ntdjfstds lia`rnds. Jd b`nt` a` Afis a` tiai `j lunai sf`lpr` cd adai y tiadvìd sistf`n` jd ikrd a` Afis ein af`zlis. @s `vfa`nt` qu` Afis `sp`rd qu` Uu pu`kji aæ af`zlis y ihr`nads a` jis prfl`ris hrutis a` sus bdndnefds. Wdbdr af`zlis `s, sikr` tiai, und ikjfbdefõn nu`strd dnt` Afis. (0) Jds ihr`nads. A`k`lis adr ihr`nads sderffflefdjl`nt`, dpdrt` a` pdbdr jis af`zlis. A`k`lis adr a` deu`rai d nu`strds k`nafefin`s, i Afis ni k`naèfrä nu`stri adr. Ein r`spèti d `sti, Wdkji afoi d jis Eirfntfis? ‚...`j qu` sf`lkrd `sedsdl`nt`, tdlkfæn s`bdrä `sedsdl`nt`= y `j qu` sf`lkrd b`n`risdl`nt`, b`n`risdl`nt` tdlkfæn s`bdrä.“  ;ª ;ª Eirfntfis 6.8. D jis ffljfp`ns`s, a`spuæs a` rèfkfr su ain dlirisi, j`s afoi? ‚...Lf Afis, pu`s, supjfrä supj frä ttiai iai jjii qu` is hd hdjtd jtd eeinhir inhirl` l` d sus rfqu` rfqu`zds zds ``nn bji bjirfd rfd ``nn Er Erfsti fsti OO`sÿs.“ `sÿs.“  (1.46). (1.46).

0. EINEJPUFÕN D trdvæs a`j adr, ni sijdl`nt` puà`s bizdr läs a` jds k`nafefin`s a` `std vfad, sfni qu` puà`s cde`r ‚t`siris `n `j ef`ji“   (Ldtì 8.;7). Adr pdrd Afis, ni sijdl`nt` r`sujtd `n k`n`hfefi t`lpirdj, sfni tdlkfæn `n fnv`rsfõn `t`rnd? ‚Ada y s` is adrä.“  Jueds Jueds 8.53. ¡Tuæ brdn prfvfj`bfi `s s`r sfrvf`nt` a` Erfsti, trdkdodr `n eilpdôìd a`j Afis Qiaipia`risi y eijdkirdr ein itris, aänainis sderffflefdjl`nt` d nisitris lfslis! @s un liai a` vfad luy sdtfshdetirfi qu` sõji vf`n` ein `j rèinieflf`nti y dalfsfõn a` qu` nu`stri s`r j` p`rt`nè` d Afis= dsì eili nu`stris tdj`ntis, tf`lpi y pis`sfin`s, jis eudj`s a`k`lis `lpj`dr ffl`jl`nt` pdrd dyuadr `n jd `xpdnsfõn a` Uu [`fni `n tiai `j lunai. Dlæn.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

86

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 48 ― @j Wdstir, s`rvfair a` Afis ¹Euän flpirtd flpirtdnt` nt` `s `j lfnfst` lfnfst`rfi rfi pdstirdj pdrd Afis9 ¹Euäj` ¹Euäj`ss sin jds r`spinsdkfjfad r`spinsd kfjfada`s a`s a`j sf`rvi a` Afis pdrd eintfbi9 ¹Tuæ r`spinsd r `spinsdkfjfada kfjfada`s `s tf`n tf`n`s `s tÿ pdrd eein in æj9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚J`s ribdlis, c`rldnis, qu` rèinizedn d jis qu` ein afjfb`nefd trdkdodn `ntr` ustà`s, y jis afrfb`n `n `j U`ôir y jis fnstruy`n, 45 y qu` qu ` ji jiss t`nbdn t `nbdn `n l luy uy djtd `stfl `stfldd ein dlir, ppir ir eedusd dusd a` su trdkdoi t rdkdoi.. Xfvdn `n pd pdzz jis unis ein jjis is it itris.“ ris.“   4ª 4ª Q`sdjinf Q`sdjinfe`ns`s e`ns`s 0.4;―45 NKJC.

4. FNQ[IAPEEFÕN Cdy pir ji l`nis tr`s db`nefds prfnefpdj`s qu` nu`stri U`ôir O`suerfsti cd afspu`sti pdrd lia`jdr nu`strds vfads d Uu fldb`n. Wrfl`ri t`n`lis Uu Wdjdkrd, eili r`bjd a` H`= ju`bi `j @spìrftu Udnti, eili ld`stri y buìd einstdnt`= y hfndjl`nt` `j cilkr` a` Afis? nu`stri Wdstir. ;. JD FLWI[QDNEFD A@J LFNFUQ@[FI WDUQI[DJ Jd pdjdkrd ‚pdstir“ sfbnfffled käsfedl`nt` ‚`j qu` eufad un r`kdôi“. @n `j Dntfbui Q`stdl`nti, Lifsæs einstftuy` un luy ku`n ò`lpji a`j ifflefi a` Wdstir. Afis j` nilkrõ afrfb`nt` sikr` Uu pu`kji y afspusi qu` Lifsæs hu`s` cinrdai y r`sp`tdai. A`j lfsli liai, Afis cd adai d Uu Fbj`sfd un lfnfst`rfi pdrd qu` jd afrfod y jd eufa`? `j lfnfst`rfi pdstirdj (@h`sfis 1.2―44). Jis pdstir`s sin un r`bdji `spèfdj a` Afis pdrd jd Fbj`sfd. Eudjquf`r n`biefi, irbdnfzdefõn i hdlfjfd, pdrd pribr`sdr, a`k` t`n`r und edk`zd i o`h`. Wuà` cdk`r vdrfis dyuadnt`s, eijdkirdair`s, dsfst`nt`s, p`ri ni vdrfis o`h`s. Uõji puà` cdk`r uni qu` ieup` jd pisfefõn a` dutirfada euyd pdjdkrd s`d fflndj `n eudjquf`r dsunti a` flpirtdnefd= a` ji eintrdrfi cdkrä einhusfõn. @n nfnbÿn itri rukri `s läs flpirtdnt` `st` sfst`ld a` irbdnfzdefõn, qu` `n jd Fbj`sfd a` O`sÿs. Afis cd ira`ndai qu` jis pdstir`s s`dn jis sup`rvfsir`s prfldrfis a` jds fbj`sfds jiedj`s. Nu`stri U`ôir `s `j au`ôi ÿnfei a` jd Fbj`sfd y quf`n jd hunaõ (Ldtì 48.43), y Æj s` r`s`rvõ `j a`rèci a` `stdkjè`r `n Uu Fbj`sfd `std ejds` a` bikf`rni, pirqu` Æj sdk` qu` q u` `s `j lòir. [`br`sdnai d Lifsæs, ji qu` Afis qu`rìd cde`r sdk`r d Fsrd`j, ji trdslftìd sf`lpr` pir làfi a` Uu sf`rvi. Dj l`nis afèfsæfs vè`s Afis afe` d Lifsæs? ‚Cdkjd d jis cfois a` Fsrd`j“. Nf und sijd v`z cdkjõ d trdvæs a` itri. Afis s` eilunfeõ dsì, dÿn eudnai cuki luecis itris ein pisfefin`s a` r`spinsdkfjfada `ntr` jis Fsrd`jftds. @st` lfsli prieàflf`nti s` `neu`ntrd `n `j Nu`vi Q`stdl`nti? dÿn eudnai Uu @spìrftu Udnti cdkftd `n tiad jd Fbj`sfd, Afis jd cd irbdnfzdai a` `s` liai y `sp`rd pia`r eilunfedr Uu vijuntda y afrèefõn `spfrftudj d jis sdntis d trdvæs a`j Wdstir. Jd flpirtdnefd a` jis pdstir`s `n `j pjdn a` Afis s` dprèfd vìvfadl`nt` `n jis l`nsdo`s d jds sf`t` fbj`sfds a` Dsfd, a` Dpiedjfpsfs ; y 5. Edad l`nsdo` `s afrfbfai dj ‚änb`j“ a` und fbj`sfd. @n jd Kfkjfd, jd Wdjdkrd brf`bd ‚dbb`jis“, trdauefad änb`j, s` usd pdrd cdkjdr a` s`r`s `spfrftudj`s p`ri tdlkfæn a` cilkr`s. Änb`j jft`rdjl`nt` sfbnfffled? ‚l`nsdo`ri, uni qu` `s `nvfdai“. @j eil`ntdrfi a` Utrinb nis fnhirld qu` `n jis r`h`rfais edpìtujis, jd pdjdkrd änb`j quf`r` aèfr pdstir aèfr pdstir .

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

27

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Dsì qu` tu pdstir `s un l`nsdo`ri a` Afis, un änb`j `nvfdai d tu vfad pdrd k`nafefõn. Qu pdstir eilunfed jd vijuntda a` Afis pdrd tu vfad= `ns`ôd y pràfed ji qu` æj sdk` qu` `s eirrèti pdrd tf `n `j t`lir a` Afis. @j l`nsdo` qu` `j Wdstir prinunefd a`sa` `j pÿjpfti jj`vd fnstrueefin`s y r`bjds a` einauetd qu` Afis einsfa`rd nè`sdrfds pdrd tu kf`n`stdr. Wuà` Wuà` sueà`r qu` `xfstdn djbunds afh`r`nefds `ntr` jds nirlds a` tu fbj`sfd y jds a` itrds einbr`bdefin`s a` jd a`nilfndefõn= p`ri tÿ tf`n`s `j a`k`r a` s`bufr jds `ns`ôdnzds a` tu pdstir, sfn cde`r edsi a` ji qu` itris cde`n. @s ku`ni `stdr afspu`sti d `seuecdr y s`bufr d djbuf`n qu` cd rèirrfai `st` edlfni pir läs dôis qu` tÿ. Jd ldni bufdaird a` un ku`n pdstir `s `s`nefdj pdrd tf `n tu edlfndr ein Afis. Dsì qu` tÿ eujtfvd sf`lpr` `j a`sì a` s`r bufdai pir `j cilkr` a` Afis. 5. [@UWINUDKFJFADA@U WDUQI[DJ@U @stuaf`lis dcird eudtri sij`ln`s edrbds qu` cdn sfai pu`stds pir Afis sikr` edad pdstir? djfl`ntdr, `ns`ôdr, `qufpdr y prit`b`r. (4) Djfl`ntdr. @j Djfl`ntdr. @j dpõstij Wàri `xcirtd d jis pdstir`s erfstfdnis d djfl`ntdr dj pu`kji a` Afis. J`dlis 4ª Wàri 0.;―0. Jd pràfedefõn a` jd Wdjdkrd t` ldntf`n` hu`rt`. Qu djld `s djfl`ntdad eintfnudl`nt` lf`ntrds `j Wdstir, ein a`viefõn, lfnfstrd jd Wdjdkrd a` Afis. U` nis afe` `n [ildnis 47.42 qu` ‚jd h` `s pir `j iìr, y `j iìr pir jd Wdjdkrd a` Afis.“  Nuned Nuned pf`rads `n tu vfad `j a`sì a` iìr jd Wdjdkrd a` Afis. Wf`nsd... tu Wdstir pràfed y `ns`ôd jd Wdjdkrd qu` nutr`, djfl`ntd y sdjvdrä tu djld. (;) @ns`ôdr. @ns`ôdr. Jis l`nsdo`s a` jd Wdjdkrd a` Afis a`j Wdstir sin pdrd dnfldr, fnspfrdr, hirtdjè`r y einliv`r tu eirdzõn= pdrd qu` tÿ ni t` pf`rads. Qÿ nè`sftds rèfkfr jd `ns`ôdnzd qu` vf`n` a` jd Wdjdkrd a` Afis y `j lfnfst`rfi pdstirdj pdrd pia`r erè`r. A`spuæs a` rèfkfr `j @spìrftu Udnti cdy un tf`lpi pdrd dpr`na`r y erè`r. erè`r. Jd rdzõn pir jd eudj luecis cdn hdjjdai d Afis y s` vijvf`rin dj lunai, hu` qu` j`s hdjtõ einieflf`nti (Is`ds 1.8). @j dpõstij Wàri afe` qu` a`k` cdk`r pribr`si `n nu`stri edlfndr ein Afis (;ª Wàri 5.43), y `s` pribr`si r`quf`r` `j erè`r pir làfi a`j dpr`nafzdo`. Eudnti läs einieflf`nti tÿ daquf`rds a` Afis y su Wdjdkrd, l`nis prikdkfjfada`s t`naräs a` djòdrt` sfbuf`nai hdjsds `ns`ôdnzds. (5) @qufpdr. @qufpdr. C`krìs 8.4 cdkjd a` aòdr dträs jis ruafl`ntis a` jd aietrfnd, ` fr da`jdnt` d jd p`rhèefõn. ;ª Eirfntfis 2.4 afe` qu` a`k`lis p`rhèefindr jd sdntfada `n `j t`lir a` Afis. Qu pdstir a`s`lp`ôd un pdp`j hunadl`ntdj `n `st` erèflf`nti y p`rhèefindlf`nti. Æj `s quf`n t` buìd làfdnt` jd fnspfrdefõn afvfnd d un jubdr ÿtfj `n `j [`fni a` Afis, pdrd qu` t` a`sdrrijj`s `spfrftudjl`nt` dj brdai a` qu` tu vfad s`d und k`nafefõn pdrd jis a`läs. Wdkji nis `xpjfed `n @h`sfis 1.4; qu` `j pripõsfti a` Afis ein jis afh`r`nt`s ain`s lfnfst`rfdj`s `s ‚p`rhèefindr d jis sdntiss pdrd jd ikrd a`j lfnfs sdnti lfnfst`rfi, t`rfi, pdrd jd àfhf àfhfedefõ edefõnn a`j eu`rpi eu`rp i a` Erfsti.“ Erfst i.“  @n @n `si einsfst` `qufpdrnis `j s`rvfefi. @h`sfis sdntis a`k`lis fnstrueefõn dpdrd jis er`y`nt`s.“ Jis @h`sfis 1.4;k KJU. jj`bdr d s`r ‚edpdeftdais pdrd s`rvfr y adr

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

24

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(1) Writ`b`r. X`lis Writ`b`r. X`lis `n Cècis ;7.;3―;6 qu` `j Wdstir `s tdlkfæn un vfbfjdnt`= uni qu` sup`rvfsd tu a`sdrrijji `spfrftudj y `s r`spinsdkj` dnt` Afis pir `j eufadai a` tu djld. @j a`k`r a`j Wdstir eili vfbfjdnt` `s luy s`rfi. C`krìs 45.42 afe` qu` jis pdstir`s ‚…v`jdn pir vu`strds djlds, eili quf`n`s cdn a` adr eu`ntd...“ Uf `j Wdstir ni t` davf`rt` pdrd qu` t` r`tfr`s a`j ldj edlfni eudnai v` qu` t` `xtrdvìds, Afis j` cde` r`spinsdkj` d æj a` tus a`safecds (@z`quf`j 5.42―43). @j Wdstir ldntf`n` djòdais d jis jikis, `s aèfr, d jis hdjsis ld`stris qu` fnt`ntdn fntriauefr hdjsds aietrfnds `n `j s`ni a` jd Fbj`sfd. @j Wdstir vfbfjd pdrd ds`burdrs` a` qu` jds ivòds ni s`dn afsp`rsdads. J`dlis Oudn 47.1,0. @n jis tf`lpis a` O`sÿs, `j pdstir `rd jd pu`rtd a`j r`kdôi. Jds ivòds einieìdn su viz y sijdl`nt` s` livìdn dj iìr jd viz a`j pdstir. Qÿ nè`sftds dpr`na`r d rèinie`r jd viz a` tu pdstir, dÿn `n làfi a` luecds itrds vie`s, y sdk`r dprèfdr `j cèci a` qu` æj afrfb` edrfôisdl`nt` tu vfad edad aìd. @stuaf`lis dcird eudtri r`spinsdkfjfada`s r`spinsdkfjfada`s qu` tÿ tf`n`s pdrd ein `j cilkr` a` Afis? `stfldr, dpiydr, ikàè`r y r`sp`tdr. 1. QPU [@UWINUDKFJFADA@U WD[D EIN @J WDUQI[ (4) @stfldr . 4ª Wàri ;.42 nis afe` qu` cinr`lis d tiais, y [ildnis 45.42 nis ldnad qu` a`lis cinir d quf`n cinir l`rè`. Uf `stds r`h`r`nefds sin cècds ein r`spèti d jds dutirfada`s ndturdj`s, ¡euänti läs `ntine`s a`k`lis cinrdr d jds dutirfada`s `spfrftudj`s! @n 4ª Q`sdjinfe`ns`s 0.4;―45, Wdkji nis `xcirtd d qu` t`nbdlis `n luy djtd `stfld d nu`stris pràfedair`s? ‚J`s ribdlis, c`rldnis, qu` rèinizedn d jis qu` ein afjfb`nefd trdkdodn `ntr` ustà`s, y jis afrfb`n `n `j U`ôir y jis fnstruy`n, 45 y qu` jis t`nbd t`nbdnn `n luy djtd `stfld ein dlir, pir edusd a` su trdkdoi. Xfvdn `n pdz jis unis ein jis itris.“  NKJC. @n itrd ‚afbnis a` aikj` cinir, a` sus edrtds,jis Wdkji qu` `n jispràfedr lfnfstrisy `ns`ôdr.“ qu` afrfb`n kf`n sin0.42. ldyirl`nt` qu` afe` trdkdodn 4ª Qflitì 4ª

(;) Dpiydr. @xfst`n vdrfds ldn`rds làfdnt` jds eudj`s tÿ puà` dpiydr d tu pdstir. W`ri cdy ais qu` sin luy flpirtdnt`s? fflndnzds y j`djtda. @n eudnti d ji prfl`ri, tu dpiyi dj cilkr` a` Afis v`narä d tf a` hirld ndturdj. Qu dprèfi cdefd æj cdrä qu` quf`rds s`r und k`nafefõn pdrd æj, fflndnef`rdl`nt`, dsì eili æj ji cd sfai pdrd tf `spfrftudjl`nt`. @sti s` kdsd `n jd @serfturd. @n 4ª Eirfntfis 6.44,45,41 `j dpõstij Wdkji pr`buntd d jd fbj`sfd de`red a` jds ihr`nads pdrd `j lfnfst`rfi. Afis cd ira`ndai qu` `j Wdstir s`d dpiydai ein af`zlis y ihr`nads. Af`zlis, `n `j pjdn a` Afis, sin `j af`z pir ef`nti a` nu`strds bdndnefds i `ntrdads, qu` a`k`lis adr pdrd `j lfnfst`rfi a` jd pràfedefõn (`st` t`ld yd cd sfai eukf`rti ein dlpjftua `n und jèefõn dnt`rfir). @n eudnti d jd j`djtda, tÿ sf`lpr` sæ j`dj d tu pdstir. Nuned t` p`rlftds einv`rtfrt` `n erìtfei a` sus ldn`rds i lætiais. Eudnai itris j` erftfqu`n, eijõedt` sf`lpr` `n su a`h`nsd y ird pir æj. Jd

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

2;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Wdjdkrd a` Afis nis ira`nd qu` nuned tiqu`lis d Uus unbfais (4¿ Udlu`j ;1.8―47). J`djtda eilpr`na` tdlkfæn dsfstfr ein r`bujdrfada d jis s`rvfefis a` dairdefõn. J`dlis C`krìs 47.;0. Uæ afjfb`nt` tdlkfæn `n adr tu dpiyi dj Wdstir aurdnt` jis aìds a` dyuni y irdefõn. Uf æj sf`nt` qu` `s `j lil`nti a` rùnfrnis pdrd un dvfvdlf`nti i pir nè`sfada`s `spfrftudj`s `spèfdj`s, ni pf`rads tÿ jd k`nafefõn a` eiip`rdr y adrj` tu dpiyi. Ni cdy ndad tdn pjde`nt`ri pdrd `j eirdzõn a` un pdstir qu` sdk`r qu` eu`ntd eintfbi eili djbuf`n qu` sf`lpr` `stä `n `j jubdr qu` a`k` `stdr. (5) Ikàè`r. Jd Ikàè`r. Jd suoèfõn y jd ikàf`nefd d jd dutirfada sin r`spinsdkfjfada`s adads pir Afis d sus cfois, jds eudj`s a`k`lis r`nafr d nu`stris jìa`r`s `spfrftudj`s. [`pds`lis C`krìs 45.42. Qu Wdstir `s djbuf`n a`sìsi a` dyuadr y v`r qu` tus nè`sfada`s `spfrftudj`s `stän dt`nafads= p`ri `sti sõji `s pisfkj` eudnai tÿ `stäs afspu`sti d ss`bufr `bufr sus `ns`ôdnzds, einsòis y dav`rt`nefds. @n tiad jd Kfkjfd s` ad und flpirtdnefd `spèfdj d nu`strd ikàf`nefd dj lfnfstri jjdldai pir Afis. Eudnai `n djbund iedsfõn t` sf`ntds t`ntdai a` a`sikàè`r i erftfedr dj Wdstir a`kfai d jds einafefin`s qu` `xfst`n `n jd fbj`sfd, i d qu` ni puà`s r`jdefindrt` kf`n ein æj d edusd a` su p`rsindjfada i tfpi a` jfa`rdzbi, s`rä `j lil`nti a` dyundr y irdr cdstd qu` Afis priauzed un edlkfi, yd s`d `n æj i `n tf, i `n jds einafefin`s qu` `xfst`n y qu` pdrè`n `stirkdrt`? ‚Ikà`zedn d sus pdstir p dstir`s `s y suoæt suoæt`ns` `ns` d `jj `jjis, is, pi pirqu` rqu` `jjis v`jdn pir sus djlds djlds,, eili quf`n quf`n`s `s ccdn dn a` adr eu`ntd. W`rlìtdnj`s qu` ji cdbdn ein dj`brìd y ni quòänais`, pirqu` `si ni s`rìd privècisi priv` ecisi pdrd ustà ustà`s.“ `s.“  C`krìs 45.42 NKJC.

0. [@UW@QD D QP WDUQI[ X`dlis dcird `n jd Kfkjfd jds einsèu`nefds a` ni listrdr `j r`sp`ti nè`sdrfi dj lfnfstri a` Afis. Nÿl`ris 4; y 48 eintf`n`n tr`s ò`lpjis a` detftua`s fndpripfdads cdefd `j cilkr` qu` Afis cd pu`sti sikr` jd ‚...jds eisds qu` s` `serfkf`rin dnt`s, pdrd nu`strd `ns`ôdnzd s` `serfkf`rin...“   einbr`bdefõn. qu`dlin`stdrnis d nisitris...“ [ildnis 40.1,[èira`lis y sfrv`n ‚…pdrd 4ª Eirfntfis 47.44. Wrfl`ri, t`n`lis Wrfl`ri, t`n`lis `j edsi a` jd c`rldnd y `j c`rldni a` Lifsæs, quf`n`s ni sõji frr`sp`tdrin d Lifsæs sfni qu` hu`rin läs jòis, dtr`vfænais` d ouzbdrj` ouzbdrj`   pir cdk`r tildai supu`stdl`nt` a`ldsfdad dutirfada. ‚¹Dedsi ni `stdlis nisitris unbfais pir Afis tdlkfæn9“   Qdj hu` `j p`nsdlf`nti a` Ldrìd y Ddrõn (Nÿl`ris 4;.4―;). Afis jis `seuecõ y j`s eint`stõ `ns`bufad (Xv. 1―3)= y und t`rrfkj` s`nt`nefd edyõ? Ldrìd s` vijvfõ j`prisd (X. 47). @jjd suhrfõ `j edstfbi y jd dhr`ntd a` s`r drriodad hu`rd a`j edlpdl`nti. Dv`rbinzdad d jis iois a` jd einbr`bdefõn, `jjd sõji hu` sdndad sf`t` aìds a`spuæs, eudnai `j cilkr` eintrd quf`n cdkìd j`vdntdai su ldni irõ pir `jjd (X. 45). ‚J`vdntdr jd ldni“  i i cdkjdr `n eintrd a` un cilkr` a` Afis `s sflpj`l`nt` kusedrs` afffleujtda`s. D jd p`rsind qu` ni ailfnd `st` `spìrftu, j` `sp`rdn aijir`s a` edk`zd.

@j s`bunai fnefa`nt` `stä fnefa`nt` `stä r`bfstrdai `n `j edpìtuji 48 a` Nÿl`ris. Eiræ, Adtdn y Dkfrdl deusdrin d Lifsæs y d Ddrõn a` dkdredr lueci pdrd sì lfslis, `j`vänais` pir `nefld a` jis a`läs, sf`nai qu` ‑s`bÿn `jjis‑ tiad jd

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

25

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

einbr`bdefõn `rd sdntd (X. 5). @stis tr`s prìnefp`s fnejusi eujpdrin d Lifsæs a` cdk`r hrdedsdai `n su fnt`nti a` jj`bdr d Edndän (X. 45). @jjis s` r`cusdrin d rèinie`r jd afh`r`nefd `ntr` `j jìa`r a`sfbndai pir Afis y `j r`sti a` jd einbr`bdefõn, y pir tdj edusd tuvf`rin und lu`rt` cirrfkj` kdoi jd s`nt`nefd a` Afis (Xv. 54―50). @st` `spìrftu tiadvìd ip`rd ciy y trdtdrä a` dkrfrs` pdsi a`ntri a` jd Fbj`sfd. @n eudjquf`r tf`lpi qu` v`ds `st` `spìrftu ikrdnai, ¡ni t` fa`ntffflqu`s ein æj! Jd t`re`rd fnstdnefd a` fnstdnefd a` a`sprèfi cdefd `j jìa`r `spfrftudj s` `neu`ntrd `n Nÿl`ris 48.14. Dunqu` Fsrd`j cdkìd pr`s`nefdai ji sueàfai ein Eiræ y sus s`bufair`s, tiadvìd dsì dj sfbuf`nt` aìd s` dtr`vf`rin d dtdedr d Lifsæs, deusänaij` a` cdk`r ldtdai ‚ b`nt` ‚ b`nt` a` Afis“. Afis“. Ein `sti, `jjis s` pusf`rin a`j jdai a` jis r`k`ja`s qu` cdkìdn lu`rti `j aìd dnt`rfir kdoi jd ldni a` Afis. @jjis ni sijdl`nt` ni r`sp`tdrin d Lifsæs, sfni qu` j` deusdrin a` tfrdni pir cdk`r ldtdai ‑supu`stdl`nt`‑ d jis qu` s` j` ipinìdn= y tdj eili ji `stän jis r`k`ja`s eilÿnl`nt`, `jjis `stdkdn `qufviedais `n tiai dspèti. Jis qu` cdkìdn lu`rti ni `rdn ‚b`nt` a` Afis“ y Lifsæs ni jis cdkìd ldtdai. Afis ji cdkìd cèci. Lifsæs tdlpiei `rd un afetdair, pu`s æj sõji `stdkd ikàèf`nai d Afis. Dqu`jjd r`k`jfõn `n eintrd a`j Wdstir edusõ `s` aìd `j ffln a` 41.277 vfads fsrd`jftds (X. 16), ji qu` r`v`jd euän dkirrèfkj` `s `si dnt` jd vfstd a` Afis. Luecds a` jds afffleujtda`s a` jd Fbj`sfd surb`n a` `st` `spìrftu qu` s` nf`bd d adr r`sp`ti d jis sf`rvis a`j U`ôir. Eudnai und fbj`sfd ad edkfad d `st` `spìrftu i detftua, djbi lu`r` a`ntri a` `jjd. Ein tiai `sti ni pr`t`na`lis trdslftfr jd fa`d a` qu` `j Wdstir `stdrä `n ji eirrèti sf`lpr`. Ufn `lkdrbi, æj sf`lpr` `s `j Wdstir ‑cdstd qu` Afis dsì ji quf`r`‑ y sf `j cilkr` a` Afis `stä `n un `rrir, tÿ `stä s`buri a` qu` Afis s` `nedrbdrä a` drr`bjdr `sd sftudefõn, dj tf`lpi a`kfai. Deiraælinis pir tdnti a` de`ptdr, cinrdr, ikàè`r, dpiydr y r`sp`tdr d nu`stris pdstir`s eili afrfb`nt`s ira`ndais pir Afis, ni pir `j cilkr`= pu`s dj cde`rji dsì nis dyuadr`lis d nisitris lfslis, hirtdjèf`nai nu`strd fbj`sfd y k`nafef`nai dj [`fni a` Afis `n b`n`rdj. 8. EINEJPUFÕN Jd Wdjdkrd a` Afis nis `xcirtd d qu` s`dlis ‚...flftdair`s a` Afis, eili cfois dldais“  (@h`sfis (@h`sfis 0.4) y d qu` sfbdlis d nu`stri Wdstir. Cde`rji, `qufvdj` d s`bufr d Erfsti lfsli (Hfjfp`ns`s 5.42= 4ª Eirfntfis 44.4). Qdlkfæn nis `ns`ôd d r`sp`tdr, einffldr `n, y trdkdodr ounti dj cilkr` a` Afis, pu`s æj `s un r`pr`s`ntdnt` a` nu`stri Wdstir E`j`stfdj a` quf`n s` afe` qu` sfbdlis sus pfsdads (4ª Wàri ;.;4). V `n 4ª Q`sdjinfe`ns`s 4.8 `j dpõstij Wdkji nis pr`s`ntd jd sftudefõn fa`dj pdrd `j Wdstir y jd einbr`bdefõn pu`std d su edrbi, afef`nai? ‚...visitris vfnfst`fs d s`r flftdair`s a` nisitris y a`j U`ôir...“   ¡Tuæ ¡Tuæ r`jdefõn ldrdvfjjisd! @sd `s, prèfsdl`nt`, jd ejds` a` r`jdefõn qu` Afis quf`r` qu` tÿ t`nbds ein tu Wdstir. Dsì qu`? ‚Deiradis a` vu`stris pdstir`s, qu` is cdkjdrin jd pdjdkrd a` Afis= einsfa`rda euäj cdyd sfai `j r`sujtdai a` su einauetd, ` flftda su h`. 3 O`sue O`suerfsti rfsti `s `j lfsli dy`r, y ciy, c iy, y pir jis sfbjis. sfbjis .“  C`krìs 45.2―3. Dlæn.

YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

21

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 42 ― @j dyuni qu` dbrdad d Afis ¹Tuæ `s `j dyuni kìkjfe kìkjfei9 i9 ¹Eõli puà` æst` dul`ntd dul`ntdrr nu`strd s`nsfkfjfada s`nsfkf jfada `spfrftudj9 `spfrf tudj9 ¹Tuæ k`n`hfefis k`n`hfe fis dafefindj`s priaue`9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Eudnai dyunæfs, ni is cdbäfs jis aèdìais, eili jis cfpõerftds, qu` a`seufadn su dpdrf` d pdrf`nefd nefd pdrd listr listrdr dr d jis ccilkr` ilkr`ss qu` dyund dyundn. n. A` ef`rt ef`rtii is afbi qu` yydd tf`n`n tf` n`n ssuu rè rèilp`n ilp`nsd. sd. 42 W`ri tÿ, eudnai dyun`s, unb` tu edk`zd y jävdt` jd edrd, a` liai qu` ni lu`str`s d jis cilkr`s qu` dyunds, sfni d tu Wdar` qu` `stä `n sèr`ti. 43 V tu Wdar` qu` v` `n sèr`ti t` rèilp`nsdrä pÿkjfedl`nt`.“ Ldtì 8.48―43 [XD.

4. FNQ[IAPEEFÕN @j dyuni `spfrftudj einsfst` `n jd dkstfn`nefd a` djfl`ntis ein `j ffln a` kusedr d Afis. Ni `s und cu`jbd a` cdlkr`, euyi ffln `s jibrdr un iko`tfvi d trdvæs a` jd pr`sfõn siefdj. Qdlpiei `s un dyuni ein ffln`s af`tætfeis i sdjutìh`ris ‑pdrd `j lòirdlf`nti a` jd sdjua hìsfed. @j dyuni kìkjfei sf`lpr` s` e`ntrd `n pripõsftis `spfrftudj`s. Odläs piarìdlis ikjfbdr d Afis d cde`r djbi pir làfi a` nu`stri dyuni= tdlpiei liv`rji d r`spina`r pir jästfld. @j dyuni läs kf`n nis dyuad d afsefpjfndrnis `spfrftudjl`nt`. ;. ¹TPF@[@ AFIU TP@ DVPN@LIU9 A`sa` jd dntfbúàda `n jd cfstirfd kìkjfed s` cdn prdetfedai dyunis r`bujdr`s a` und i ais vè`s d jd s`ldnd. @std cd sfai und präetfed tdnti `n tf`lpis a`j Dntfbui Q`stdl`nti (_dedrìds 3.46) eili a`j Nu`vi Q`stdl`nti (Jueds 43.4;)= tdlkfæn `n jis prfl`ris sfbjis a` jd Fbj`sfd (jis aìds lfæreij`s y vf`rn`s), dsì eili `n jd æpied a` jd [`hirld Writ`stdnt`. Dunqu` luy k`n`hfefisi, cdy qu` rèinie`r qu` `j dyuni r`bujdr ni `s un ldnadti kìkjfei. Läs kf`n, jd nirld `s qu` Afis `s `j fnfefdair a` nu`stris dyunis, y Æj lfsli `s quf`n `stdkjè` jd aurdefõn qu` jis lfslis a`k`n t`n`r. Pn pu`kji `n eilunfõn ein Afis, s`nsfkj` dj @spìrftu Udnti, sdkrä euänai dyundr fnafvfaudjl`nt` y euänai eijètfvdl`nt`. Jd präetfed a`j dyuni r`bujdr tf`n` pir iko`tfvi rèfkfr k`n`fflefis `spfrftudj`s, y `stdr dsì pr`pdrdais pdrd jis tf`lpis `n qu` Afis afrfb` d su pu`kji d dyundr `spèfdjl`nt`. Ni cdy nirlds kìkjfeds qu` `stdkj`zedn `j dyuni r`bujdr= sfn `lkdrbi, nu`strd jfk`rtda `n `j @vdnb`jfi ni sfbnfffled jfk`rtfndo`, sfni ipirtunfada. V pu`sti qu` ni cdy j`y`s qu` nis ikjfbu`n, `stdlis jfkr`s pdrd dyundr eudjquf`r aìd. Dÿn dsì, pdrd `j dpõstij Wdkji `std jfk`rtda dyunis .“  ;ª sfbnfffleõ aàfedrs` d ‚luecis dyunis. ;ª Eirfntfis 44.;2. Djbunds p`rsinds tf`n`n auads sikr` jd nè`sfada a` dyundr `n `j pr`s`nt`. Nu`strd einvfeefõn `s qu` `j dyuni `s und afsefpjfnd `spfrftudj pj`ndl`nt` vfb`nt` `n jd vfad erfstfdnd, da`läs a` luy k`n`fflefisd. Eudnai O`sÿs cdkjõ sikr` `j t`ld, su fnt`nefõn hu` r`stdurdr `j dyuni dpripfdai, nuned rècdzdrji, nf dkijfrji? ‚ Eudnai Eudnai dyunæfs, ni is cdbäfs jis aèdìais, eili jis cfpõerftds, qu` a`seufadn su dpdrf`nefd pdrd listrdr d jis cilkr`s qu` dyundn. A` ef`rti is afbi qu` yd tf`n`n su rèilp`nsd.“  Ldtì Ldtì 8.48 [XD. @n jis aìds a`j lfnfst`rfi t`rr`ndj a`

Erfsti, susv`narìdn afseìpujis p`ri Æj(Ldtì oustfffleõ `si eili un tf`lpi a` h`stòi a` kiads pir Uu pr`s`nefd. Ni ikstdnt`, aìdsni`ndyundrin, qu` sì dyundrìdn 6.40).

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

20

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

A`spuæs a`j aìd a` W`ntèistæs, jis dpõstij`s prdetfedrin `j dyuni (Cècis 47.57, ;ª Eirfntfis 8.0= 44.;2), eili tdlkfæn jis afseìpujis a`spuæs a` `jjis (Cècis 45.;―5). A`j lfsli liai ji t`stfhfed jd cfstirfd pist`rfir a` jd Fbj`sfd trdvæs a`Dcird jis sfbjis. ni auadlis `j dyunidyundlis9 `s pdrt` a`V, jd¹eõli vijuntda a` Afis pdrd su pu`kji `n `j dpr`s`nt`. surb`nWirjdstdnti, pr`buntds ¹ein quæqu` pripõsfti cde`rji `n làfi a` jds afhfeujtda`s a` nu`strd æpied9 5. ¹WI[ TPÆ DVPND[9 @j dyuni ni ikjfbd d Afis i d itrds p`rsinds d cde`r ji qu` qu`r`lis. D vè`s s` cde` tdnti cfnedpfæ `n jds k`nafefin`s y `n jis k`n`fflefis a`j dyuni, qu` nis s`ntflis t`ntdais d er``r qu` ein un piei a` dyuni piar`lis t`n`r dj lunai d nu`stris pf`s= fnejusi d Afis. W`ri ni? `j dyuni tf`n` qu` e`ntrdrs` `n Afis y Afis y ni `n nisitris. A` cèci, `j v`rada`ri dyuni ni `s und ‚präetfed“ a` jd Fbj`sfd, sfni un tf`lpi qu` q u` Afis fnfefd y qu` Æj lfsli fflndjfzd. Lfnfstrdnai æstis dj U`ôir, y dyundnai, afoi `j U`rvflis i lfnfstrdlis d Afis pir làfi a`j dyuni? ‚ Lfnfstrdnai @spìrftu Udnti? dpdrtdal` d K`rndkæ y d Uduji pdrd jd ikrd d qu` jis c` jjdldai.“  Cècis 45.;. Dj dyundr, tiai pripõsfti s`r eirdzin`s sukirafndai d Afis.läs Eili jd pr`s`nefd s`ntfais y a`k` nu`stris s` de`redn quèinsèu`nefd, nuned d jd bjirfd a` Afis. a`j U`ôir s` cde` läs e`rednd d nu`stris Wir `si, jd prfl`rd pr`buntd qu` a`k`lis r`spina`r `s jd qu` Afis cfzi d Fsrd`j `n tf`lpis a` _dedrìds? ‚Eudnai dyundst`fs  ]…\ ¹cdk ]…\ ¹cdkæfs æfs dyund dyundai ai ppdrd drd l lì9“ ì9“  _dedrìds _dedrìds 2.0. Jis k`n`fflefis hìsfeis, `j fner`l`nti a` fntflfada y pia`r `n jd irdefõn, dsì eili `j ldyir afse`rnflf`nti `spfrftudj, nuned a`k`n r``lpjdzdr d Afis eili `j e`ntri a` nu`stri dyuni. @n itrds pdjdkrds, pir làfi a`j dyuni jj`bdlis d `stdr läs e`red a` Æj, d kusedr läs Uu ristri qu` Uus ldnis, d `stdr ein Æj y d dldrji d Æj lueci läs qu` d jds eisds qu` Æj nis ad. Pnd v`z qu` `stdlis hfrl`l`nt` pdrdais `n `j pripõsfti hunadl`ntdj a`j dyuni, pia`lis pr`stdr dt`nefõn d jis iko`tfvis sèunadrfis. Läs qu` eudjquf`r itrd afsefpjfnd, `j dyuni pin` a` ldnfhf`sti jds eisds qu` nis ailfndn. Eukrflis nu`strds dtdaurds ein djfl`ntis y itrds eisds pjde`nt`rds= p jde`nt`rds= p`ri `n `j dyuni `stds eisds sdj`n d jd sup`rhfef` y, dunqu` `s a`sdbrdadkj`, rèinie`rjds `s a` brdn dyuad pdrd quf`n r`djl`nt` quf`r` s`r trdnshirldai d jd fldb`n a` O`suerfsti. @n prfl`r jubdr, pia`lis dprèfdr eisds qu` nis ailfndn eili `j irbujji, jd frd, jd dldrburd, jd jdsefvfd, `te. Dj prfnefpfi s` puà` p`nsdr qu` `stds eisds surb`n pirqu` t`n`lis cdlkr`, p`ri `n r`djfada, `s `j @spìrftu trdkdodnai `n nisitris pdrd qu` ikt`nbdlis nu`strd sdntfada pir `j pia`r p ia`r a` Erfsti. Qdj hu` jd `xp`rf`nefd a` Advfa? ‚L` dhjfbì d lì lfsli ein dyuni= tdlkfæn `sti l` cd s`rvfai a` dhr`ntd.“  Udjlis 86.47. @n s`bunai jubdr, dpdrè`rän eisds qu` nis cdn fai `sejdvfzdnai= eisds qu` `n r`djfada ni nè`sftdlis (4ª Eirfntfis 8.4;= 6.;2= Udjlis 50.45). Nu`stris dnc`jis y a`sìs culdnis sin eili un rìi qu` tf`na` d a`skiradrs`. @j dyuni dyuad d ldnt`n`rjis a`ntri a`j edndj. Jd präetfed a`j dyuni, tdnti fnafvfaudj eili eijètfvd, priauefrä und ldyir prihunafada y `hfef`nefd `n jd irdefõn fnt`re`sird, dsì eili r`v`jdefõn afvfnd pdrd tildr aèfsfin`s y lfnfstrdr dj pu`kji a`j U`ôir. 1. QFWIU A@ DVPNI @n `j jfkri @j dyuni `seibfai pir Afis, Drtcur Rdjjfs pr`s`ntd tr`s tfpis a` dyuni?

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

28

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(4) @j dyuni ndturdj. Einsfst` ndturdj. Einsfst` `n dkst`n`rs` a` tiad hirld a` eilfad p`ri ni a` dbud. Jd prfl`rd l`nefõn a` `st` tfpi a` dyuni s` cdjjd `n Jueds 1.;? ‚...V ni eilfõ ndad `n dqu`jjis aìds, pdsdais pdsda is jisieudj` eudj`s s tuvi cdlkr`.“ @stiD trdvæs sfbnfffled s` dkstuvi tiad ejds` aèjdri eilfad, hu`rd sõjfad jìqufad, p`ricdlkr ni a` `.“ dbud. a` qu` jis a`tdjj`s qu` a` t`n`lis r`sujtd qu` yd `j

dyuni a` nu`stri U`ôir O`suerfsti hu` a` `std ejds`. Jd `serfturd nis afe` qu` ‚ni eilfõ ndad“ , p`ri ni s` r`ffl`r` d qu` ni k`kf`rd. V sfbu` `j r`jdti afef`nai ‚tuvi cdlkr`“ , p`ri ni l`nefind qu` tuvf`rd sà. Dunqu` jis aijir`s priviedais pir jd sà sin läs fnt`nsis qu` jis priauefais pir jd nè`sfada a` eil`r, Udtdnäs ni ji t`ntõ pdrd qu` k`kf`rd sfni pdrd qu` eilf`rd. Nu`stri irbdnfsli ni piarìd sikr`vfvfr eudr`ntd aìds sfn fnb`rfr jìqufais, d ni s`r qu` hu`rd sust`ntdai `n hirld sikr`ndturdj. (;) @j dyuni titdj. Æst` titdj. Æst` einsfst` `n dkst`n`rs` tdnti a` eilfad eili a` k`kfad. Wir ji b`n`rdj, `st` tfpi a` dyuni ni aurd läs a` a ` tr`s aìds, pirqu` `xt`na`rji läs qufzäs r`sujtdrìd p`rouafefdj pdrd jd sdjua. Wia`lis v`r `st` dyuni `n @sards 47.8? ‚…ni eilfõ pdn nf k`kfõ dbud, pirqu` s` `ntrfstèfõ edusd qu` a`j pèdai a` `n jis Uusd, a`j edutfv`rfi.“ X` y`nr`ÿn` Itrilì, ò`lpji `j a` @st`r? ‚ X` d tiais jis douaìis s` cdjjdn y dyunda pir y ni `s eiläfs nf k`käfs tr`s aìds, niec` y aìd= yi tdlkfæn ein lfs aine`jjds dyundræ fbudjl`nt`, y `ntine`s `ntrdræ d v`r dj r`y, dunqu` ni s`d einhirl` d jd j`y= y sf p`r`zei, qu` p`r`zed.“  @st`r @st`r 1.8.

(5) @j dyuni pdrefdj. @n pdrefdj. @n `st` tfpi a` dyuni s` `jflfndn a` jd af`td qu` usudjl`nt` fnb`rflis ef`rtis djfl`ntis y k`kfads. @std ejds` a` dyuni dpdrè` r`bfstrdad `n Adnf`j 47.5? ‚ Ni Ni eilì ldnodr a`jfedai, nf `ntrõ `n lf kied edrn` nf vfni, nf l` unbì ein unbú`nti, cdstd qu` s` eulpjf`rin jds tr`s s`ldnds.“   U` puà` aèfr tdlkfæn qu` `j dyuni pdrefdj `s eudnai

suprflflis und eilfad dj aìd i eudnai fnb`rflis sijdl`nt` hrutds y v`b`tdj`s. 0. EINU@OIU WD[D JD W[ÄEQFED A@J DVPNI X`dlis djbunis einsòis pdrd jj`vdr da`jdnt` `std afsefpjfnd `spfrftudj. (4) Dyuni pdrefdj. Eilf`nzd ein un dyuni pdrefdj a` ;1 cirds, susp`naf`nai ais eilfads. Dprivècd pdrd irdr `n `j tf`lpi qu` usdkds pdrd eil`r, làftdr `n jd pdjdkrd a` Afis, `spèfdjl`nt` `n dairdefõn y deefõn a` brdefds. Q`rlfnd `j dyuni ein und eilfad jfvfdnd a` hrutds y v`raurds, y lueci r`biefoi fnt`rni. Wrdetfed `st` dyuni pdrefdj und v`z pir s`ldnd, aurdnt` tr`s i eudtri s`ldnds. (;) Dyuni nirldj. A`spuæs nirldj. A`spuæs a` prdetfedr `j dyuni pdrefdj, `stdräs jfsti pdrd un dyuni nirldj a` ;1 cirds, aina` sõji k`k`räs dbud `n edntfada`s nè`sdrfds. @j ænhdsfs `n jd irdefõn y jd ldn`rd a` j`vdntdr `st` dyuni sin fbudj`s qu` `n `j dyuni pdrefdj. [èu`rad qu` `stdlis prdetfednai. Wrikdkj`l`nt` sf`ntds djbunis aijir`s i fneiliafada. @si ni `s cdlkr` r`dj. Ji qu` s`ntfräs `s sflpj`l`nt` `j deinafefindlf`nti a`j `stõldbi pdrd rèfkfr djfl`ntis d ef`rtds cirds. @n ef`rtd hirld, `j `stõldbi `s eili un nfôi ldjerfdai. Ni tf`n`s qu` eilpjde`rji, yd qu` ji qu` æj nè`sftd `s afsefpjfnd. Uf dpdrè`n aijir`s a` edk`zd, prikdkj`l`nt` s`rä pirqu` `stäs cdkftudai d k`k`r edhæ, tæ y itris `stflujdnt`s. @j dyuni t` dyuadrä d a`seukrfr euän dtdai `stäs

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

22

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

d `sds eisds y t` bufdrä d aòdrjds i ràuefrjds dj lìnfli. @j dp`tfti qu` sf`nt` `j `stõldbi s` pdsdrä k`kf`nai dbud. Q`n`lis qu` s`r s`ôir`s, ni `sejdvis a` nu`stris pripfis `stõldbis. [èu`rad aàfedr `j usdrìds `n irdefõn ycdefd jd làftdefõn. Qdlkfæ Qdlkfæn n rèu`rad ‚Qÿ, s`bufr `j einsòi a`tf`lpi O`sÿs yqu` budradrt` a` eil`r jjdldr djdjddt`nefõn ji qu` `stäs cdef`nai? eudnai dyun`s, unb` tu edk`zd y jävdt` jd edrd, a` liai qu` ni lu`str`s d jis cilkr`s qu` dyunds, sfni d tu Wdar` qu` `stä `n sèr`ti. 43 V tu Wdar` qu` v` `n sèr`ti t` rèilp`nsdrä pÿkjfedl`nt`.“ Ldtì 8.42―43 [XD.

(5) Dyuni `xt`nsi. A`spuæs a` cdk`r eins`bufai t`n`r vdrfis dyunis ein æxfti `spfrftudj (un s`ntfai a` ldyir fntflfada ein Afis y a` cdk`rj` s`rvfai), pdsd d dyunis a` ldyir aurdefõn (58 cirds, 13 cirds y cdstd tr`s aìds). Eudnai cdyds dpr`nafai d dyundr `n `sis p`rìiais a` tf`lpi ein bizi y hruti, s`rä `j lil`nti a` pr`buntdrj` d Afis sf a`k`s eil`nzdr un dyuni läs `xt`nsi, pir djbund edusd `n pdrtfeujdr, y quæ aurdefõn a`k`rä t`n`r tu dyuni. Aòd d Afis s`r Afis. Luecds vè`s, `j U`ôir nis cdkjdrä a` ldn`rds fn`sp`rdads. Ldntænt` dt`nti. Eudnai Afis buì` d p`rìiais a` dyuni `xt`nsi eijètfvi, pdrtfefpd ein bizi y eilprilfsi, fnt`rfirfzänait` a` jis a`tdjj`s nè`sdrfis pdrd `stdr `n unfada a` pripõsfti ein jis a`läs. (1) @hètis d nfv`j hìsfei. Einvf`n` hìsfei. Einvf`n` einie`r `j prie`si pir `j qu` dtrdvf`sd `j eu`rpi ‑`n einafefin`s nirldj`s‑ aurdnt` un dyuni prijinbdai. Jis prfl`ris tr`s aìds sin b`n`rdjl`nt` jis läs afhìefj`s, pir jd fneiliafada hìsfed qu` s` sf`nt`. @s `j tf`lpi `n qu` `j eu`rpi eilf`nzd d jfk`rdrs` a` jds sustdnefds tõxfeds, deulujdads pir jis ldjis cäkftis a` djfl`ntdefõn= y `si ni `s dbrdadkj`. U` hirld sdrri sikr` jd j`nbud, y ldj djf`nti. Ni t` aò`s p`rturkdr pir `stis sìntilds. Läs kf`n ad brdefds pir jis k`n`fflefis pdrd tu sdjua. Wdrd `vftdr `j ldj djf`nti `hètÿd `j dsì a`ntdj ein läs hrèu`nefd y usd `noudbu` kuedj. Ni ldstfqu`s bild a` ldsedr, pu`s jd sdjfvdefõn t` priauefrä cdlkr`, cdef`nai läs afhìefj `j prie`si. Cdefd `j eudrti aìd, jis aijir`s pir edusd a`j cdlkr` eilf`nzdn d eà`r, dunqu` piaräs s`ntfr a`kfjfada y ldrìs iedsfindj`s. Uin sìntilds t`lpirdj`s y s` `vftdn livfænait` läs j`nti, `spèfdjl`nt` dj j`vdntdrt` i dbdecdrt`. Cdefd `j s`xti i `j sæptfli aìd, eil`nzdräs d s`ntfrs` läs hu`rt` y a`spf`rti. Jis aijir`s a`j cdlkr` s`bufrän afslfnuy`nai cdstd s`r und j`v` frrftdefõn cdefd `j niv`ni i aæefli aìd. @j eu`rpi cdkrä `jflfndai jds sustdnefds tõxfeds y s` s`ntfrä lueci läs sdni. O. C. Kjdemlir` afoi? ‚Cdy und brdn edntfada a` `nh`rlàda`s qu` tf`n`n su irfb`n `n jd dkunadnefd y qu` piarìdn t`rlfndr ein `j dyuni.“   @n `std hds` s` fnt`nsfffled tu edpdefada a` eine`ntrdefõn y sf`nt`s qu` puà`s s`bufr dyundnai fna`fflnfadl`nt`. A`sa` `j punti a` vfstd hìsfei, `std `s jd `tdpd a`j dyuni qu` läs s` afshrutd. A`sa` `j punti a` vfstd `spfrftudj, jd eine`ntrdefõn y prihunafada `n jd irdefõn s` fner`l`ntdn nitdkj`l`nt`. @n eudjquf`r lil`nti `ntr` jis aìds ;4 y 17 a` dyuni, y a`p`naf`nai a`j fnafvfaui, vijv`rän jis aijir`s d edusd a`j cdlkr`. @std `s jd prfl`rd `tdpd a`j sìnaril` ejìnfei a` cdlkr` ` fnafed qu` `j eu`rpi cd dbitdai tiads jds r`s`rvds qu` t`nìd `n `xe`si y `stä eil`nzdnai d rèurrfr d jd ldsd luseujdr. ¡@s tf`lpi a` t`rlfndr `j dyuni!

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

23

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

8. DJBPNDU [@EIL@NADEFIN@U HFNDJ@U Jd pærafad a` p`si aurdnt` `j dyuni vdrìd s`bÿn jd p`rsind. @s nirldj p`ra`r dj prfnefpfi a` 4⁁1 d 4⁁; mb. (und i ais jfkrds) pir aìd. Djbunis cdstd puà`n p`ra`r läs p`si dj prfnefpfi, p`ri fnvdrfdkj`l`nt` d làfad qu` dvdnzd `j dyuni jd pærafad afdrfd a` p`si aèrè`. Aurdnt` `j dyuni s`ntfräs hrìi pirqu` `j l`tdkijfsli a`j eu`rpi ni priaue` jd deistulkrdad edntfada a` edjir. Uf tf`n`s eufadai a` p`rldnè`r dkrfbdai, `sti ni s`rä un prikj`ld. Dnt`s a` eil`nzdr un dyuni prijinbdai, djbunis s` sf`nt`n t`ntdais d fnb`rfr und ku`nd edntfada a` eilfad pdrd ‚djlde`ndr“. @n r`djfada, `si cde` läs afhìefj `j dyuni aurdnt` jis prfl`ri aìds. @s lòir fr eilf`nai l`nis a` ji nirldj aurdnt` jis ais i tr`s aìds pr`vfis d eil`nzdr `j dyuni `xt`nsi. Qdlkfæn `s rèil`nadkj` aòdr a` tildr tæ i edhæ unis tr`s i eudtri aìds dnt`s a` fnfefdr un dyuni prijinbdai. Jd prfl`rd eilfad a`spuæs a` un dyuni prijinbdai a`k` s`r oubi a` hrutds i a` v`raurds, y `n p`qu`ôds edntfada`s. @j `stõldbi s` cd eintrdìai y a`k` pin`rs` `n hunefindlf`nti j`ntdl`nt`. @j `spèfdjfstd `n prikj`lds a` nutrfefõn Wduj Krdbd `xpjfed ji sfbuf`nt` `n su jfkri @j lfjdbri a`j dyuni? ‚Eudnai cds `stdai dyundnai, tu `stõldbi y jis af`z l`tris a` fnt`stfnis s` cdn eintrdìai. Eudnai `stæs jfsti pdrd rilp`r `j dyuni, a`k`s cde`rji ein un eufadai `spèfdj. @j s`bunai aìd a`spuæs a` cdk`r j`vdntdai `j dyuni a`k`s eil`r hrutds y ju`bi jèc` i yibur. A`spuæs `nsdjdads y v`b`tdj`s eiefais. QQ`n `n eufadai a` ni eil`r a`ldsfdai. a`ldsfdai.“ “   Djbunds p`rsinds ni a`kf`rdn dyundr prijinbdadl`nt`, pir rdzin`s hìsfeds. Jis qu` pdaè`n afdk`t`s i a`j eirdzõn, dsì eili jds luo`r`s `lkdrdzdads, ni a`k`n dyundr `n hirld prijinbdad. U` rèilf`nad `ntr`bdr `j dyuni d und cird einv`nf`nt`. Uf tf`n`s auads sikr` tu einafefõn, einsujtd d un læafei. @s hrèu`nt` qu` `n jis tf`lpis a` dyuni `st`lis fnvijuerdais `n juecd `spfrftudj. Nè`sftdlis dpr`na`r d usdr tiad jd drldaurd a` Afis (@h`sfis 8). Pni a` jis p`rìiais `spfrftudj`s läs erìtfeis ieurr` eudnai fflndjfzdlis `j dyuni, pu`s sikr`vf`n` jd t`na`nefd ndturdj a` r`jdodrnis. Djbunds p`rsinds `xp`rfl`ntdn und juecd `spfrftudj s`v`rd aurdnt` un dyuni prijinbdai. Wir `jji, `s rèil`nadkj` pàfr dpiyi `n irdefõn y `stdr r`pirtänais` d und i läs p`rsinds a` einffldnzd `n jd Fbj`sfd. Cdy djbunis qu` `xp`rfl`ntdn ef`rtd a`sein`xfõn a` jd r`djfada `n dyunis a` läs a` sf`t` aìds. Wir `si tÿ a`k`s `stdr eukf`rti `n irdefõn y vfbfjdai i linftir`dai p`rfõafedl`nt` pir c`rldnis, aurdnt` un dyuni prijinbdai. 2. EINEJPUFÕN @n `j dyuni cdy ‚...oustfefd, pdz y bizi `n `j @spìrftu.“   [ildnis [ildnis 41.42. @j dyuni puà` trd`r da`jdntis `n jd vfad `spfrftudj qu` ni piarìdlis jibrdr a` itrd ldn`rd. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

26

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 43 ― Djdkdnai ountis d Afis ¹Euäj `s `j pripõsft pripõsftii aa`` jd djdkd djdkdnzd nzd einbr`bdefindj einbr`bd efindj99 ¹Euäntds ¹Euänt ds ldn`rds a` djdkdr djdkd r d Afis `xfst`n9 ¹Tuæ nis `ns`ôdn jis sdjlis sikr` `st` flpirtdnt` t`ld9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚ WW`ri `ri `j Afis a` jd pdef`nefd y a` jd einsijdefõn is aæ `ntr` visitris un lfsli s`nt fr s`bÿn Erfst s`ntfr Erfstii O`sÿs O`sÿs,, 8 pdrd qu` unänf unänfl`s, l`s, d und viz, bjir bjirfhfquæ fhfquæfs fs dj Afis y Wdar` a` nu`stri nu`st ri U`ôir O`suerfst O`su erfsti.“ i.“  [ildnis 40.0―8. 40.0―8.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd `xpr`sfõn `spintän`d a` jd djdkdnzd `ntr` brupis erfstfdnis y `ntr` fnafvfauis r`sujtd `n dairdefõn sfne`rd. Jd dairdefõn `xuk`rdnt` a` jis c`krìs dntfbuis, s` vu`jv` und nu`vd `xp`rf`nef `xp`rf`nefd, d, edad v`z qu` s` r`ÿn` jd b`nt` a` Afis jj`nd a` Uu @spìrftu, pdrd djdkdrji. Djbunds a` jds iedsfin`s läs `liefindnt`s y sfbnfhfedtfvds `n tu `xp`rf`nefd ein Afis, ieurrfrän eudnai `stæs dairdnai d Afis ein tiai tu eirdzõn, ounti ein Uu pu`kji. @sti `s dsì pirqu` `j U`ôir s` ldnfhf`std lf`ntrds j` djdkdlis? ‚Qÿ `r`s sdnti= tÿ qu` cdkftds `ntr` jds djdkdnzds a` Fsrd`j.“ Udjlis ;;.5. ;. @J W[IWÕUFQI A@ NP@UQ[D DJDKDN_D @h`sfis 0.43―46? ‚ Ni Ni is `lkrfdbuæfs ein vfni, `n ji eudj cdy afsijuefõn= dnt`s kf`n sà jj`nis a`j @spìrftu, 46 cdkjdnai `ntr` visitris ein sdjlis, ein cflnis y eäntfeis `spfrftudj`s, edntdnai y djdkdnai dj U`ôir `n vu vu`stri `striss eir eirdzin` dzin`s.“ s.“

Lf`ntrds Afis djf`ntd `n und einbr`bdefõn, `xfst` d vè`s un sfj`nefi sdbrdai a` sij`lnfada. @n iedsfin`s, `j @spìrftu Udnti s` lu`v` `n und pdz dpdefkj`, eili und pdjild. @n itrds iedsfin`s, jd `liefõn sdntd s` `xtf`na` sikr` jd b`nt` lf`ntrds jis cfois a` Afis s` r`biefodn. Cdy lil`ntis a` jäbrflds, lil`ntis `n qu` s` p`refk` `j pia`r ldrdvfjjisi a` Afis, lil`ntis a` `seuarfôdlf`nti fnt`rfir y lil`ntis a` livflf`ntis `spèfdj`s a`j @spìrftu Udnti, dj k`naèfrnis Afis ein Uu Wr`s`nefd. @j lunai `t`rni a` Afis s` vu`jv` und r`djfada `liefindnt` lf`ntrds j` dairdlis y `xdjtdlis? ‚Wirqu`, aina` `stän ais i tr`s einbr`bdais `n lf nilkr`, djjì `stiy yi `n làfi a` `jjis.“  Ldtì Ldtì 43.;7. Afis rèfk` ein busti djdkdnzds a` eirdzõn `xpr`sdads pir einbr`bdefin`s? ‚Q` einh`sdræ `n brdna` einbr`bdefõn= t` djdkdræ `ntr` nul`risi pu`kji.“   Udjlis 50.43. @j eujti i s`rvfefi `s k`naèfai eudnai jd einbr`bdefõn `n pj`ni ihrè` djdkdnzd sfne`rd d Afis. Dairdr ountis d Afis dyuad d er`dr und dtlõsh`rd `spfrftudj a` h`, einffldnzd y dlir. @sti j` hdefjftd dj pràfedair ikt`n`r und afrèefõn `spfrftudj ejdrd, y er`d un dlkf`nt` `n qu` jd Wdjdkrd a` Afis `s lueci läs `hètfvd. Eudnai tÿ dpr`na`s eõlijddjdkdr sfne`rdl`nt`, `r`slueci. läs rè`ptfvi d jd pràfedefõn a` jd Wdjdkrd a` Afis pu`s, dunqu` jd djdkdnzd ni r``lpjdzd pràfedefõn, sì jd r`djzd

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

37

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. AFH@[@NQ@U LDN@[DU A@ DJDKDN_D Jd djdkdnzd tild afh`r`nt`s hirlds? edntis, lÿsfed, ldnis j`vdntdads, dpjdusis= tiads `xpr`sfin`s de`ptdkj`s `n jd edsd a` Afis. W`ri sf`lpr` nè`sftdlis einsfa`rdr d jis a`läs djjì pr`s`nt`s. Ni ijvfa`s qu` tu pdstir tf`n` d su edrbi `j s`rvfefi y `s r`spinsdkj` a`j ira`n `n qu` `j lfsli s` einaue`. A`k`s s`r sf`lpr` s`nsfkj` d sus fnstrueefin`s. Qu `ntusfdsli ni t` ad a`rèci d fbnirdr su s`ntfr i `j a`j r`sti a` jis c`rldnis, “…pu`s Afis ni `s Afis a` einhusfõn, sfni a` pdz, eili `n tiads jds fbj`sfds a` jis sdntis.“  4ª Eirfntfis 41.55. Afis ni `s dutir a` jd einhusfõn, y dj lfsli tf`lpi Æj ni `sp`rd qu` nu`stris eujtis s`dn lu`rtis y sèis, sfn qu` nuned s` j`vdnt` und viz `n djdkdnzd. A`sa` `j jfkri a` Bæn`sfs cdstd `j a` Dpiedjfpsfs `neintrdlis qu` jd b`nt` a` Afis y jd er`defõn tiad ji djdkdn prihusdl`nt`, `n viz djtd y dj`br`l`nt`. Jd Wdjdkrd tdlkfæn nis afe` qu` silis lf`lkris a` un eu`rpi, y qu` `j eu`rpi a`k` s`r a` und sijd l`nt`, pdrd qu` s` jibr` djbi pdrd Afis. @sti `s ef`rti tdlkfæn `n nu`strd dairdefõn y djdkdnzd d Æj. Jd djdkdnzd s` puà` `xpr`sdr `n luecds y afh`r`nt`s ldn`rds. @s un `rrir p`nsdr qu` tiais y edad uni a`k`n r`spina`r a` un liai faæntfei. Uilis fnafvfauis, y tiais `stdlis k`naèfais ein nu`strds pripfds `xpr`sfin`s y p`rsindjfada`s. U`rìd `qufviedai `j qu` tÿ trdtdrds a` s`r djbÿn itri, pirqu` edad quf`n `s dldai pir Afis tdj eili `s. Qdlpiei a`k`s p`nsdr l`nis a` tf lfsli i a` djbÿn itri sflpj`l`nt` pirqu` æj i `jjd ni r`spina` d Afis a` jd lfsld ldn`rd qu` tÿ. Ni ikstdnt`, edad quf`n a`k` adr su lòir `shu`rzi d Afis. Ji flpirtdnt` qu` cdy qu` rèiradr `s qu` Afis de`ptd djdkdnzd sõji sikr` jd kds` a` jd sfne`rfada y jd cin`stfada. Jis dpistõjfeis silis einiefais pir nu`strd dairdefõn vfkrdnt`. @std `s und rdzõn pir jd qu` nu`stris s`rvfefis sin a`fflnftfvdl`nt` afh`r`nt`s. @n jd Eineiradnefd a` Utrinb Utrinb `neintrdlis qu` jd pdjdkrd djdkdr , `n su dpjfedefõn irfbfndj tdnti `n `j Dntfbui eili `n `j Nu`vi Q`stdl`nti, sfbnfffleõ ji sfbuf`nt` pdrd jd b`nt` a` Afis? `ndjtè`r= `ntindr un cflni a` djdkdnzd= r`v`r`nefdr i dairdr ein jds ldnis `xt`nafads i j`vdntdads= tiedr un fnstrul`nti lusfedj, deilpdôdai pir vie`s `n iedsfin`s= dejdldr ein `liefõn= adr dpjdusis. @xdlfn`lis dcird edad und a` `stds a`hfnfefin`s d jd juz a` jd dairdefõn eijètfvd d Afis. 1. EFNEI @SW[@UFIN@U A@ NP@UQ[D DJDKDN_D (4) Dj djdkdr d Afis, t`stfffledlis pÿkjfedl`nt` a` Uu kinada? kinada? ‚X`nfa, iìa tiais jis qu` t`læfs d Afis y eintdræ ji qu` cd cèci d lf djld.“  Udjlis Udjlis 88.48. ‚ Is Is afbi qu` tiai dqu`j qu` l` einh`sdr` a`jdnt` a` jis cilkr`s, tdlkfæn `j Cfoi a`j Cilkr` j` einh`sdrä a`jdnt` a` jis änb`j`s a` Afis.“  Jueds Jueds 4;.3. Eudnai s` r`ÿn` jd Fbj`sfd pdrd dairdr, cdy iedsfin`s `n qu` tiai

`j s`rvfefi s` vu`jed d `xdjtdr, fnejuy`nai jd pràfedefõn. @sti quf`r` aèfr qu` `stdlis `nsdjzdnai Uu brdna`zd y lfs`rfeirafd ein t`stflinfi, ednti y pràfedefõn. @st` `s un tfpi a` s`rvfefi aina` jd djdkdnzd viedj `s ji pràilfndnt`.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

34

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(;) J`vdntdlis nu`strds ldnis `n dairdefõn y djdkdnzd, djdkdnzd, pirqu` dsì ji `ns`ôd jd Wdjdkrd? ‚Djzda vu`strds ldnis dj sdntudrfi, y k`naèfa d O`civä.“  Udjlis Udjlis 451.;. ‚ Tu` Tu` jis cilkr`s ir`n `n tiai jubdr,sin j`vdntdnai sdntds, dnt` sfn frd nf eintf`nad.“ 4ª @xfst` Qflitì Jds ldnis j`vdntdads un sìlkijildnis a` r`nafefõn un pia`r läs brdna`. djbi;.3. `spèfdj `n `j

irdr i djdkdr d Afis ein jds ldnis j`vdntdads= er`d und dtlõsh`rd a` sfne`rfada y r`sp`ti. Luecis cdn rèfkfai `j @spìrftu Udnti t`nf`nai jds ldnis j`vdntdads. (5) Qiedlis fnstrul`ntis lusfedj`s ein tiai nu`stri eirdzõn eirdzõn   pirqu` `n jd Kfkjfd j``lis? Edntda sdjlis d O`civä ein drpd= ein drpd y viz a` eäntfei. 8 Dejdl Dejdlda da ein trilp trilp`tds `tds y ‚ Edntda sinfais sinfa is a` kief kiefnd, nd, a`jdn a`jdnt` t` a`j r`y O`civ O`civä.“ ä.“  Udjlis Udjlis 63.0,8. Afis `sp`rd qu` j` dair`lis ein nu`strd lÿsfed. Dquì ji flpirtdnt` ni `s `j fnstrul`nti i `j lÿsfei, sfni qufæn `stä sf`nai `ndjtèfai. Wuà` s`r häefj pdrd un lÿsfei a` tdj`nti `j qu`r`r jjdldr jd dt`nefõn cdefd sì lfsli, p`ri rèu`rad? sf `stdlis djdkdnai d Afis, Æj a`k` rèfkfr tiad jd bjirfd. Jd lÿsfed a`k` `xdjtdr d Afis y ni er`dr un s`ntfr `qufviedai `n jd b`nt`. @xfst`n ef` ef`rtis rtis rftlis y liais er`dais `n djbunds eirrf`nt`s lusfedj`s qu` sin eintrdrfis d jd dairdefõn v`rada`rd. Nisitris er``lis `n `j adnzdr `n `j @spìrftu, krfnednai i sdjtdnai, p`ri sf `stds r`deefin`s sin er`dads pir `j rftli sijdl`nt`, pir jd lÿsfed, pir `j fnafvfaui, i pir dlkis= `stän `qufviedais. Jd lÿsfed puà` dyuadr d er`dr un `spìrftu a` dairdefõn `n `j s`rvfefi i puà` s`r un flpàfl`nti d jd dairdefõn v`rada`rd. Wir `si edad lÿsfei a`k` s`r s`nsfkj` dj @spìrftu, d hfn a` qu` su lÿsfed s`d und v`ntdnd a` k`nafefõn y ni ji eintrdrfi. Qiad lÿsfed `n jd Fbj`sfd a`k` s`r tiedad ein `j pripõsfti a` `xdjtdr d Afis. (1) Cde`lis hu`rt` rufai y adnzdlis `n `j @spìrftu pirqu` @spìrftu pirqu` jd Kfkjfd afe`? ‚Djdk`n su nilkr` ein adnzd... djdkdaj` ein pdna`ri y adnzd...“  Udjlis Udjlis 416.5= 407.1. Uf`lpr` a`k` cdk`r tf`lpi `n nu`stris s`rvfefis pdrd qu` jd b`nt` t`nbd jd pisfkfjfada a` `xpr`sdr sus djdkdnzds d Afis. Cdy djbi ÿnfei y dalfrdkj` `n und p`rsind qu` sdk` `xpr`sdr su djdkdnzd a` un liai `liefindai. Eudnai Afis cd cèci djbi pir nisitris, a`k`lis s`ntfrnis `ntusfdsldais pir `jji. @n ;¿ Udlu`j 8 s` nis cdkjd a`j brdn bizi qu` sfntfõ Advfa lf`ntrds `j Dred a`j Wdeti a`j U`ôir `rd jj`vdad d O`rusdjæn. Afe` `j v. 41 qu` ‚Advfa adnzdkd ein tiad su hu`rzd a`jdnt` a` O`civä.“ Cècis 5 cdkjd de`red a`j cilkr` r`nbi qu` hu` sdndai y ju`bi `ntrõ dj t`lpji sdjtdnai y djdkdnai d Afis. @n `j aìd a` W`ntèistæs, jis afseìpujis hu`rin deusdais a` `stdr kirrdecis, p`ri Wàri `xpjfeõ qu` `jjis sflpj`l`nt` `xdjtdkdn d Afis pu`s cdkìdn sfai jj`nis a`j @spìrftu Udnti (Cècis ;). (0) Kdtflis nu`strds ldnis `n dpjdusi, deilpdôdnai jd lÿsfed y jd viz, pirqu` viz, pirqu` `n jd Kfkjfd j``lis? Wu`kjis tiais, kdtfa jds ldnis= dejdlda d Afis ein viz a` oÿkfji.“  Udjlis 12.4. ‚Edntda ‚ Wu`kjis dj`br`s d O`civä, tiad jd tf`rrd= j`vdntda jd viz, y dpjduafa, y edntda sdjlis.“  Udjlis 63.1. Dpjduafr `s un liai ndturdj a` `xpr`sdr cinir d uni qu` ji l`rè`= y sf djbuf`n `s l`rèàir a` nu`stri dpjdusi, ¡æs` `s Afis!

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

3;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. JIU UDJLIU @j jfkri a` Udjlis l`rè` und einsfa`rdefõn dpdrt` eudnai cdkjdlis a` djdkdnzd y dairdefõn d Afis. Jis sdjlis a` jd Kfkjfd sin jd lòir y läs brdna` eijèefõn a` djdkdnzds `serftds, qu` `j lunai cdyd einiefai odläs. Aòd qu` tu eirdzõn s` r`biefo` dj j``r jd sfbuf`nt` s`jèefõn a` eftds a`j ‚jfkri a` cflnis a` Fsrd`j.“ @n `jjd dpr`na`räs sikr` qufæn a`k` djdkdr d Afis= aõna`, pir quæ, pdrd quæ y eõli djdkdrj`.

Udjlis 0.44? ‚W`ri djæbr`ns` tiais jis qu` `n tf einhìdn= a`n vie`s a` oÿkfji pdrd sf`lpr`, pirqu` pirq u` tÿ jis a`hf a`hf`na` `na`s= s= `n tf s` r`biefod r`bi efodnn jis qu` dldn tu nilk nilkr`.“ r`.“   6.4,;? ‚Q` djdkdræ, ic O`civä, ein tiai lf eirdzõn= eintdræ tiads tus ldrdvfjjds. L` dj`brdræ y l` r`biefodræ `n tf= edntdræ d tu nilkr`, ic Djtìsfli.“   43.16? ‚Wir tdnti yi t` einh`sdræ `ntr` jds ndefin`s, ic O`civä.“   ;;.;;? ‚Dnunefdræ tu nilkr` d lfs c`rldnis= `n làfi a` jd einbr`bdefõn t` djdkdræ.“   ;6.;? ‚Ada d O`civä jd bjirfd a`kfad d su nilkr`= dairda d O`civä `n jd c`rlisurd a` jd sdntfada.“   5;.44? ‚Dj`brdis `n O`civä O`ci vä y bizdis, biz dis, oust oustis= is= ednt edntda da ein oÿkfji oÿkfj i tiais tiai s visitris visi tris jis rèt rètis is a` eirdzõn.“ eird zõn.“   55.4? ‚Dj`brdis, ic

oustis, oust is, `n O`civä= O`ci vä= `n jis ìnt`bris ìnt` bris `s c`rlisd c`rl isd jd djdkdnz djdk dnzd.“ d.“ 51.4? ‚K`naèfræ d O`civä `n tiai tf`lpi= su djdkdnzd `stdrä a` eintfnui `n lf kied.“   12.8? ‚Edntda d Afis, edntda= edntda d nu`stri [`y, edntda.“   13.4? ‚Brdna` `s O`civä y afbni a` s`r `n brdn ldn`rd djdkdai= `n jd efuada a` nu`stri Afis, `n su lint` sdnti.“   02.6? ‚Q` djdkdræ `ntr` jis pu`kjis, ic U`ôir= edntdræ a` tf `ntr` jds ndefin`s.“   85.5,1? ‚ WWirqu` irqu` lòir `s tu lfs`rfeirafd qu` jd vfad? lfs jdkfis t` djdkdrän. Dsì t` k`naèfræ `n lf vfad= `n tu nilkr` djzdræ lfs ldnis.“   85.0? ‚Eili a` lìjji y a` brisurd s`rä sdefdad sdef dad lf djld= d jld= y ein e in jdkfis jdkfi s aa`` ooÿkfj ÿkfjii tt`` djdkd d jdkdrä rä l lff kkied.“ ied.“   88.3? ‚K`naèfa, pu`kjis d nu`stri Afis= y cdeà iìr jd viz a` su djdkdnzd.“   82.5? ‚Q` djdk`n jis pu`kjis, ic Afis= tiais jis pu`kjis t` djdk`n.“   86.57? ‚Djdkdræ yi `j nilkr` a` Afis ein eäntfei= ji `xdjtdræ ein djdkdnzd.“   24.3? ‚  U`d jj`n jj`ndd lf kie kiedd a` tu djdkdnzd, a` tu bjirfd tiai `j aìd.“ 24.41? ‚Lds yi t` djdkdræ sf`lpr`, y t` djdkdræ läs y läs.“   60.4,;? ‚X`nfa, dejdl`lis dj`br`l`nt` d O`civä. Ednt`lis ein oÿkfji d jd ried a` nu`strd sdjvdefõn. Jj`bu`lis dnt` su pr`s`nefd ein djdkdnzd= dejdlælisj` ein eäntfeis.“   474.4,1? ‚ Lfs`rfeirafd Lfs`rfeirafd y oufefi edntdræ= d tf edntdræ yi ic O`civä. Eirdzõn p`rv`rsi s` dpdrtdrä a` lì= ni einie`ræ dj ldjvdai.“   475.4,;? ‚ K`nafe`, K`nafe`, djld lìd, d O`civä, y k`nafbd tiai lf s`r su sdnti nilkr`. K`nafe`, djld lìd, d O`civä O`ci vä y ni ijvfa`s ijvf a`s nfnbuni nfnbu ni a` sus k`n` k`n`hfef hfefis.“ is.“   472.3? ‚Djdk`n jd lfs`rfeirafd a` O`civä, y sus ldrdvfjjds pdrd ein jis cfois a` jis cilkr`s.“   445.5? ‚A`sa` `j ndeflf`nti a`j sij cdstd aina` s` pin`,, s`d djdk pin` djdkdai dai `j nilkr` nilk r` a` OO`civ `civä.“ ä.“  410.4,5? ‚ Q` Q` `xdjtdræ lf Afis, lf [`y, y k`naèfræ tu nilkr` `t`rndl`nt` y pdrd sf`lpr`. Brdna` `s O`civä, y afbni a` supr`ld djdkdnzd= y su brdna`zd `s fn`serutdkj`.“   412.4? ‚Djdkda d O`civä pirqu` `s ku`ni edntdr sdjlis d nu`stri Afis= pirqu` sudv` y c`rlisd `s jd djdkdnzd.“   407.4,;,8? ‚  Djdk Djdkda da d Afis `n su sdnt sdntudrfi udrfi== djdkd djdkdaj` aj` `n jd ldbnf ldbnfhfe` hfe`nefd nefd a` su hfrl hfrldl`nt dl`nti. i. ; Djdk Djdkdaj` daj` pir sus pri`zds= pri` zds= djdkdaj` djdk daj` einhirl` einh irl` d jd luecàulk luec àulkr` r` a` su brdna brdna`zd. `zd. 8 Qiai ji qu` r`spfrd djdk` d O`civä... Dj`juyd.“

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

35

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

8. EINEJPUFÕN Qiai s`r culdni tf`n` un a`sì fnndti a` dairdr djbi. Afis er`õ d jd culdnfada ein `std fnejfndefõn y edpdefada. Wir `si tiad p`rsind sfn Afis daird djbund eisd kdoi `j sij? afn`ri, pjde`r, rildne`, àuedefõn, drt`, eujturd, pijìtfed, fa`ds, hdld, `ntr`t`nflf`nti, ndturdj`zd y luecds itrds eisds er`dads. Qiai `jji `xpr`sd djdkdnzd d jd erfdturd `n v`z a` dj Er`dair. W`ri nisitris ‑jis ndefais a` nu`vi làfdnt` dbud y @spìrftu‑ sdk`lis qufæn `s `j ßnfei afbni a` dairdefõn. Nisitris dairdlis d O`suerfsti `n @spìrftu y `n v`rada. Dsì qu`, `n da`jdnt`, tÿ nuned t` dv`rbú`ne`s a` pr`s`ntdr tus djdkdnzds d Æj. Dlæn. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

31

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn 46 ― Jd hu`rzd a` jd unfada quæ einsfst` einsdfst` jd unf unfada Fbj`sfd sfd99 ¹Wir quæ `s flpirtd flpi rtdnt`9 nt`9 ¹Eõli jd pia`lis pia` lis eins`bu ein s`bufr9 fr9 ¹Tuæ ¹Tu æ r`sujtdais ¹@n ikt`n`lis trdvæs aàda `jjd9a` jd Fbj` Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Cdstd qu` tiais jj`bu`lis d jd unfada a` jd h` y a`j einieflf`nti a`j Cfoi a` Afis, d un vdrõn p`rhèti, d jd làfad a` jd `stdturd a` jd pj`nftua a` Erfsti= 41 pdrd qu` yd ni s`dli s`dliss nfôis hjuetudnt`s, jj`vdais pir aiquf`rd a` tiai vf`nti a` aietrfnd, pir `strdtdb`ld a` cilkr`s qu` pdrd `nbdôdr `lpj`dn ein dstuefd jds drtfldôds a`j `rrir, 40 sfni qu` sfbuf sfbuf`nai `nai jd v`rad v`radaa `n dlir, er`zed er`zedlis lis `n tiai `n dqu`j qu` `s jd edk`zd, `sti `s, Erfsti.“  @h`sfis 1.45―40. 1.45―40.

4. FNQ[IAPEEFÕN Jd Fbj`sfd a`j U`ôir `s und fnstftuefõn ein un brdn a`stfni, ni sõji `n jd `t`rnfada, sfni tdlkfæn dquì `n jd Qf`rrd. Ni ikstdnt` y ein hrèu`nefd, s` priaue`n `n jd Fbj`sfd ein﬋fetis fnt`rnis qu` afffleujtdn su dvdne`. @sti sueà` pirqu` `stdlis kdoi einstdnt` aà`j hu`rzds `spfrftudj`s eintrdrfds, qu` fnt`ntdn afstrd`rnis y afvfafrnis pdrd qu` a`seufa`lis nu`strd lfsfõn. Jddtdqu` iks`sfõn `n`lfbi y sus db`nt`s `s a`sfnt`brdr jd Fbj`sfd. Ouads afe` qu` ‚ @@nn `j pistr`r tf`lpi cdkrä kurjdair`s, qu` dnadrän s`bÿn sus ldjvdais a`sìs. 46 @stis sin jis qu` edusdn afvfsfin`s= jis s`nsudj`s, qu` ni tf`n`n dj @spìrftu.“  Ufn Ufn `lkdrbi, O`sÿs pril`tfõ qu` ‚jds pu`rtds a`j Cda`s ni pr`vdjè`rän“  eintrd eintrd Uu Fbj`sfd (Ldtì 48.43), pir ji qu` a`k`lis `shirzdrnis y juecdr pdrd ldnt`n`rnis unfais, eufadnai `j n`biefi a`j U`ôir qu` `s sdjvdr djlds. Wdrd pia`r eulpjfr `std lfsfõn nè`sftdlis jd unfada. @n nu`strd unfada r`sfa` und hu`rzd luy brdna`. ;. @J LDVI[ @N@LFBI A@ JD PNFADA [`pds`lis @h`sfis 1.45? ‚ CCdstd dstd qu` tiais jj`bu`lis d jd unfada a` jd h` y a`j einieflf`nti a`j Cfoi a` Afis, d un vdrõn p`rhèti, d jd làfad a` jd `stdturd a` jd pj`nftua a` Erfsti.“   Dquì, Wdkji einètd jd unfada a`j Eu`rpi Erfsti ein `jikstäeuji a`sdrrijji a`jdsus lf`lkris. Ufn `st` a`sdrrijji, puà` cdk`r@st` unfada. `ntine`sa`qu` `j ldyir pdrd unfada a` jd Fbj`sfd `s jd fnldaur`znia`j er`y`nt`. `s un Wia`lis prikj`ldaèfr luy hrèu`nt` qu` priaue` r`trdsi d jd ikrd a`j U`ôir. @j tf`lpi vfvfai y jds `xp`rf`nefds p`rsindj`s a`k`rìdn s`r suhfef`nt`s pdrd qu` jj`bu`lis d a`sdrrijjdr `sd ‚`stdturd a` vdrõn p`rhèti, d jd làfad a` jd pj`nftua a` Erfsti“, p`ri ni sf`lpr` ieurr` dsì. Jis edpìtujis 0 y 8 a` @h`sfis nis lu`strdn qu`, dunqu` jd fbj`sfd `n Æh`si `rd dntfbud, edrèìd a` ldaur`z `spfrftudj. Wdkji a`kfõ `xcirtdrj`s afef`nai? ‚Lfrda pu`s, ein afjfb`nefd eili dnaæfs, ni eili nèfis sfni eili sdkfi sdkfis, s, dp dprivè rivècdnai cdnai kf`n `j ttf`lpi, f`lpi, pirqu pirqu`` ji jiss aìds a ìds sin ldjis ldjis.. Wir tdnti, ni ss`äfs `äfs fns` fns`nsdti nsdtis, s, sf sfni ni `nt`nafais a` euäj s`d jd vijuntda a`j U`ôir.“ @h`sfis 0.40―42. @j Dpõstij `stdkjè` dquì qu` jis pj`ftis `n jd

Fbj`sfd sin `j r`sujtdai a` nu`strd nèàda, y priviedn und pærafad a` tf`lpi luy vdjfisi= djbi qu` sfn auads a`sdbrdad dj U`ôir. Wriv`rkfis 8.48―46? ‚U`fs eisds dkirrè` O`civä, y dun sf`t` dkilfnd su djld? 42 Jis iois 43

djtfvis, jd tis j`nbud l`ntfrisd, jds ldnis a`rrdldairds a` 46 sdnbr` fnie`nt`, eirdzõn qu` ldqufnd p`ns p`nsdlf`n dlf`ntis fnfeu fnfeuis, is, jis pf`s pr`su pr`surisis risis pdrd eirr` eirr`rr dj ldj, `j t`stfbi hdjsi qu``jcdkjd l`ntfrds, y `j qu` sf`lkrd sf`l krd aafseir fseirafd afd ``ntr` ntr` c`rld c`rldnis.“ nis.“

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

30

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

@j j`nbudo` a` `std @serfturd `s auri. @nul`rd sf`t` eisds qu` `j U`ôir dkirrè`, e`rrdnai ein? ‚@j qu` sf`lkrd sf`l krd afsei afseirafd rafd `ntr` c`rld c`rldnis.“ nis.“   ¹Wir quæ `j pèdai a` jd afseirafd `s l`nefindai `spèfdjl`nt`9 Wirqu` tiais tÿ, ic;;Wdar`, `n a`struy` jd unfada qu` Erfsti`jjis a`s`d pdrd O`sÿsqu` irõ?`j‚Tu` lì, y yi `n tf, qu` tdlkfæn s`dn unisus`nafseìpujis. nisitris= pdrd lunai er`ds`dn qu` uni= tÿ lèili `nvfdst`. Jd bjirfd qu` l` afst`, yi j`s c` adai, pdrd qu` s`dn uni, dsì eili nisitris silis uni. ;5 Vi `n `jjis, y tÿ `n lì, pdrd qu` s`dn p`rhètis `n unfada…“  Oudn Oudn 42.;4―;5. Wdrd `j U`ôir, jd unfada a` Uu Fbj`sfd `s vftdj.

@s prikdkj` qu` djbunis qu` sf`lkrdn afseirafd ni kusqu`n er`dr afvfsfõn. Läs kf`n sueà` qu` sus nè`sfada`s p`rsindj`s j`s prìeupdn läs qu` jis fnt`r`s`s a`j brupi dj qu` p`rt`nè`n. @n und iedsfõn, jis afseìpujis a` O`sÿs ‚…`ntrdrin `n afseusfõn sikr` qufæn a` `jjis s`rìd `j ldyir.“  Jueds Jueds 6.18. Qdlkfæn jis c`rldnis eirfntfis pritdbinfzdrin eintf`nads qu` j`s jj`vdrin d jd afs`nsfõn? ‚…cdkf`nai `ntr` visitris e`jis, eintf`nads y afs`nsfin`s, ¹ni sifs edrndj`s, y dnaäfs eili cilkr`s9 1 Wirqu` afef`nai `j uni? Vi ef`rtdl`nt` siy a` Wdkji= y `j itri? Vi siy a` Dpijis, ¹ni sifs edrndj`s9 0 ¹Tuæ, pu`s pu`s,, `s Wdkji, y quæ ``ss Dpijis9 Dpij is9 U`rvfair` U`rv fair`ss ppir ir làfi a` jis eudj` eudj`ss cdkæfs c dkæfs er`ìa er`ìai= i= y `si ` si s`bÿn ji qu` d eedad dad uni eine` eineàfõ afõ `j U`ôir. U `ôir. 8 Vi pjdnt æ, Dpi pjdntæ, Dpijis jis r`bõ= p`ri `j erèf erèflf`nt lf`ntii ji j i ccdd ad adai ai Afis. 2 Dsì qu` nf `j qu` pjdnt pjdntdd ``ss djbi, d jbi, nnff `j ` j qu` q u` rrf`bd, f`bd, sfni Afis, qu` ad `j erèflf`nti.“  4ª 4ª Eirfntfis 5.5―2. 5.5―2.

Pnd a` jds `xpr`sfin`s läs eilun`s a` jd fnldaur`z `spfrftudj `s `j jjdldai ‚aikj` änfli.“ ¹Tuæ sfbnfffled `sti9 U`bÿn jd Wdjdkrd a` Afis, cilkr` a` ‚aikj` änfli“ `s dqu`j qu` a`s`d ji `spfrftudj p`ri dj lfsli tf`lpi vfv` edrndjl`nt`= und p`rsind a` p`nsdlf`ntis eintrdafetirfis? ‚@j cilkr` a` aikj` änfli `s fneinstdnt` `n tiais sus edlfnis“  y y s`lòdnt` ‚d jd inad a`j ldr, qu` `s drrdstrdad pir `j vf`nti y ècdad a` und pdrt` d itrd.“ Udntfdbi 4.3,8. Läs da`jdnt` Udntfdbi afe`? ‚¹A` aõna` vf`n`n jds bu`rrds y jis pj`ftis `ntr` visitris9 ¹Ni `s a` vu`strds pdsfin`s, pdsf in`s, jds eudj` eudj`ss eilkd eilkdt`n t`n `n vu`s vu`stris tris lf`lk lf`lkris9 ris9“ “   Udntfdbi Udntfdbi 1.4. X`lis `ntine`s qu` und fbj`sfd ni puà` unfrs` sf su b`nt` `s fnldaurd, edrndj, `biìstd i `nvfafisd (X. ;). Pnd fbj`sfd a`sunfad `s eili und kijsd a` pjästfei ein ednfeds a`ntri. Uf `j pjästfei s` rilp`, jds kijftds s` a`spdrrdldn a` fnlàfdti pir tiads pdrt`s. Jd Fbj`sfd a`k` s`r läs kf`n eili un brupi a` fldn`s qu` s` dtrd`n unis d itris y p`rldnè`n unfais, ni pir pr`sfõn `xt`rnd sfni pir jd hu`rzd fnt`rnd a` edad uni. @s `n jd drlinìd fnt`rnd a` jis lf`lkris a` jd Fbj`sfd qu` r`sfa` `j pia`r qu` nis p`rlft` jj`bdr d s`r ‚...un t`lpji sdnti `n `j U`ôir= `n quf`n visitris tdlkfæn sifs ountdl`nt` àfhfedais pdrd lirdad a` Afis `n `j @spìrftu.“ @h`sfis ;.;4―;;. ‚¡Lfrda euän ku`ni y euän a`jfefisi `s cdkftdr jis c`rldnis ountis `n drlinìd! ; @s eili `j ku`n õjì sikr` jd edk`zd, `j eudj a`sef`na` sikr` jd kdrkd, jd kdrkd a` Ddrõn, y kdod cdstd `j kira` a` sus v`stfaurds= 5 eili `j rieìi a` C`rlõn, qu` a`sef`na` sikr` jis lint`s a` Ufin= pirqu` djjì `nvìd O`civä k`nafefõn, y vfad `t`rnd.“ Udjli 455.

5. @J W[IKJ@LD A@ JD FNAFH@[@NEFD [`jdefin`s sfn ein﬋fetis ni nè`sdrfdl`nt` fnafedn eilunfõn i unfada. Luecds vè`s cdy r`jdefin`s qu` ni pdsdn a` jd fnafh`r`nefd, a` und `strdt`bfd ‚pijìtfed“ i fnejusi a` und tr`bud prua`nt`. @n jd fnafh`r`nefd ni cdy p`j`ds, eintf`nads i rie`s= sfni un sfj`nefi fnsìpfai y d vè`s, cdstd ku`nis liadj`s. @n jd fnafh`r`nefd, jds p`rsinds einvfv`n ` fnt`rdetÿdn ji l`nis pisfkj`, `n un `shu`rzi lutui pir `vftdr eciqu`s. Edad uni vfv` ‚`n su pripfi lunai“. lunai“.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

38

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Tuf`n iks`rv` `s` dlkf`nt` dpdr`nt`l`nt` pdeìfflei piarä edtdjibdrji eili sdjuadkj`, i dj l`nis de`ptdkj`. A`spuæs a` tiai ‚und ldjd pdz sf`lpr` `s lòir qu` und ku`nd bu`rrd, ¹v`rada9“   Uì, p`ri `sd ni `s jd ejds` a` eilunfõn Afis a`s`d nis `ns`ôdqu` `j Udjli 455. pdrd Uu pu`kji= ni r`pr`s`ntd `j fa`dj afvfni a` c`rldnis cdkftdnai ountis `n drlinìd qu` Pn brupi trdnqufji ni nè`sdrfdl`nt` `s un brupi unfai. D vè`s s` trdtd a` p`rsinds qu` edlfndn e`red und a` jd itrd, p`ri `vftdnai eudjquf`r eintdeti qu` j`s eilpril`td a`ldsfdai. ‚¹Tuæ tdj9 ¹Eõli `stäs9“ ‚Kf`n, brdefds d Afis. ¹V tÿ9“ ‚Luy kf`n. Brdefds. Cdstd ju`bi.“  V V edad uni pir su edlfni, eili afef`nai? ‚Lfsfõn eulpjfad. Vd j` sdjuaæ.“  W`ri W`ri jds eisds ni sin dsì. Cdy c`rldnis qu` sin eili `j `rfzi, `s` dnfldjfti jj`ni a` pÿds qu` vfv` `n `j edlpi. Jis `rfzis sin unis riàir`s piei siefdkj`s qu` einstruy`n sus eu`vds kdoi tf`rrd, eilunfeänaijds `ntr` sì. Ufn `lkdrbi, `jjis rdrd v`z s` ountdn. Uõji sf cde` lueci hrìi s` r`ÿn`n pdrd edj`ntdrs` un piei. W`ri W`ri `stdnai ountis, sus pÿds j`s priaue`n pfnecdzis y aijir, pir ji qu` räpfadl`nt` s` tf`n`n qu` vijv`r d s`pdrdr. @st`qu`, eìreuji a` de`redlf`nti-djòdlf`nti sueà` d edusd puà` a` detftua`s `xpr`sfin`s eilivfefisi v`rada`rds pÿds, priviedn aijir. @ntine`s nistdlkfæn djòdlis=`ntr` p`rinisitris, djòdrs` ‑dunqu` r`sijv`ry un ein﬋feti y `vftdr c`rfads‑ fnt`rrulp` jd eilunfõn y pir ji tdnti jd k`nafefõn afvfnd. @j cèci a` qu` yi ni p`j`` ein lf c`rldni `n Erfsti ni fnafed qu` t`n`lis eilunfõn. Qdlpiei Qdlpiei sfbnfffled qu` yi ji dli= y lueci l`nis qu` nu`strds vfads `stän unfads `n un siji @spìrftu y qu` jd pr`s`nefd a` Afis ﬋uy` `ntr` nisitris eili `n un siji eu`rpi. Ji ÿnfei qu` ‚ni p`j`dr“ sfbnfffled `n `st` edsi `s qu` nis c`lis dfsjdai ji sufflef`nt` eili pdrd edlfndr ountis sfn qu` nu`strds djlds s` tiqu`n. ¡Uilis `rfzis `n nu`strds p`qu`ôds eu`vds y ni sdnbr` y vfad a`j Eu`rpi a` Erfsti! Jd Kfkjfd nis `ns`ôd qu` ais p`rsinds ni puà`n edlfndr ountds lueci tf`lpi, sf ni s` pin`n a` deu`rai jd und ein jd itrd (Dlõs 5.5). @n edlkfi, `s ldrdvfjjisi ji qu` Afis puà` cde`r eudnai `neu`ntrd un brupi, brdna` i p`qu`ôi, qu` ni siji afe` t`n`r eilunfõn ein Æj, sfni qu` v`rada`rdl`nt` vfv` `n eilunfõn. Djjì, `j @spìrftu a` Afis a`sef`na` y s` ldnfffl`std ein jfk`rtda. ‚@s eili `j rieìi a` C`rlõn, qu` a`sef`na` sikr` jis lint`s a` Ufõn= aina` `j U`ôir `nvìd k`nafefõn y vfad `t`rnd.“   Udjlis 455. ‚ Eudnai Eudnai jj`bõ `j aìd a` W`ntèistæs, `stdkdn tiais unänfl`s ounti s. ; V a` r`p`nt` vfni a`j ef`ji un `stru`nai eili a` un vf`nti rèfi qu` sipjdkd, `j eudj jj`nõ tiad jd edsd ountis. aina` `stdkdn s`ntdais= 5 y s` s ` j`s j `s dpdr` dpdrèf`ri ef`rinn j`nbud j `nbudss rr`pdrt `pdrtfads, fads, eili a` hu`bi, ds`ntänais ds`nt änais`` sikr` s ikr` edad uni a` `jjis. 1 V hu`rin tiais jj`nis a`j @spìrftu Udnti, y eil`nzdrin d cdkjdr `n itrds j`nbuds, s`bÿn `j @spìrftu j`s adkd qu` cdkjds`n. cdkjds `n.“ “  Cècis Cècis ;.4―1.

Eudnai cdy unfada v`rada`rd, cdy v`rada`rd pr`s`nefd a` Afis= cdy k`nafefõn y sdjvdefõn. Wir tdnti, nè`sftdlis `stdr ni sõji rùnfais, eili a` eistulkr`, sfni tdlkfæn unfais `n un lfsli s`ntfr y `n un siji eirdzõn. Ni sõji ountis, sfni tdlkfæn unänfl`s `n `j dlir a` Dqu`j qu` nis jjdlõ pdrd dnadr `n Æj? ‚ @j @j qu` afe` qu` p`rldnè` `n æj, a`k` dnadr eili æj dnauvi. 6 @j qu` afe` qu` `stä `n jd juz, y dkirrè` d su c`rldni, `stä tiadvìd `n tfnf`kjds. 47 @j qu` dld d su c`rldni, p`rldnè` `n jd juz, y `n æj ni cdy tripf`zi. 47 Uf dnadlis `n juz, eili æj `stä `n juz, t`n`lis eilunfõn unis ein itris, y jd sdnbr` a` O`suerfsti su Cfoi nis jflpfd a` tiai pèdai.“  4ª 4ª Oudn ;.8,6―47=4.47.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

32

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. DJEDN_DNAI X@[ADA@[D PNFADA Jd unfada a` jd Fbj`sfd tf`n` tr`s afl`nsfin`s? aietrfndj, hunefindj y `spfrftudj. Jd unfada aietrfndj   jj`bd eudnai eilpr`na`lis ejdrdl`nt` y dpjfedlis d nu`strd vfad jds nirlds a` einauetd y p`nsdlf`nti qu` Afis a`t`rlfnõ pdrd su Fbj`sfd. Cdy eisds de`ptdkj`s y itrds fnde`ptdkj`s pdrd Æj, y a`k`lis vfvfr tiais a` deu`rai d `jji pdrd s`r k`naèfais pir Æj. Jd unfada hunefindj  tf`n` tf`n` qu` v`r ein dalfnfstrdefõn, pjdn`s, `strueturd, l`tiaijibìd, `te. U` dprèfd `std unfada `n jd eiirafndefõn ein qu` trdkdodlis `n jd ikrd a`j U`ôir. W`ri `j nfv`j läs flpirtdnt` y a`sdffldnt` `s `j a` jd unfada `spfrftudj. D `spfrftudj. D trdvæs a` `jjd `s qu` nu`strd r`jdefõn ein Afis y ein jis c`rldnis s` hirtdjè` y p`rhèefind. Jd unfada aietrfndj priaue` pia`r aietrfndj. Jd unfada hunefindj priaue` pia`r hunefindj. W`ri jd unfada `spfrftudj ¡priaue` pia`r `spfrftudj! Jd kds` a` jd unfada a` jd Fbj`sfd s` `neu`ntrd `ntine`s `n jd vfad `spfrftudj a` sus lf`lkris. Edad lf`lkri a`j eu`rpi a` Erfsti nè`sftd a`sdrrijjdr `std vfad `spfrftudj, `s aèfr, und r`jdefõn ein O`sÿs. Eudnai `n jd Fbj`sfd cdy eirdzin`s trdnshirldais pir `j pia`r a` Afis, jds afvfsfin`s s` puà`n `vftdr y jd unfada s` vu`jv` und r`djfada. Dj t`n`r jd l`nt` a` Erfsti, a`sdrrijjdlis und detftua culfja` y, eili lf`lkris a` Uu eu`rpi, nis eine`ntrdlis `n s`rvfrnis unis d itris. Jd nè`sfada a`j itri nis r`sujtd fbudj i läs flpirtdnt` qu` jd nu`strd. Dpr`na`lis d ‚…ni ]lfrdr ]lfrdr\ \  edad edad uni pir ji suyi pripfi, sfni edad eudj tdlkfæn pir ji a` jis itris.“  Hfjfp`ns`s Hfjfp`ns`s ;.1. V ¹eõli ikt`n`lis `std edpdefada9 Wir làfi a`j dlir a` Afis. Afis . ‚Wir tdnti, sf cdy djbund einsijdefõn `n Erfsti, sf djbÿn einsu`ji a` dlir, sf djbund eilunfõn a`j @spìrftu, sf djbÿn dhèti `ntrdôdkj`, sf djbund lfs`rfeirafd, ; eilpj`tda lf bizi, sfntf`nai ji lfsli, t`nf`nai `j lfsli dlir, unänfl`s, sfntf`nai und lfsld eisd.“ Hfjfp`ns`s ;.4―;. ‚  Uip Uipirt irtäna änaiis iis uni uniss d itris, y p`rainänaiis unis d itris sf djbuni tuvf`r` quòd eintrd itri. A` jd ldn`rd qu` Erfsti is p`rainõ, dsì tdlkfæn cdeàji visitris. V sikr` tiads `stds eisds v`stìis a` dlir, qu` `s `j vìneuji p`rhèti.“

Eijis`ns`s 5.45―41. @j vìneuji p`rhèti, jd unfada p`rhètd, s` einsfbu`n ein dlir. Ni puà` cdk`r unfada `n jd Fbj`sfd sf ni cdy dlir.. @j dlir ni einsfst` tdnti `n ji qu` s`ntflis, sfni `n ji qu` edad uni puà` y `stä afspu`sti d adr. @s und dlir èudefõn ejdrd. Jd Kfkjfd afe` qu` ‚a` tdj ldn`rd dlõ Afis dj lunai qu` afi d su Cfoi...“ Oudn 5.48. Jd unfada a` und einbr`bdefõn s` einsfbu` eudnai jis bfbdnt`s a`j irbujji y `j fnafvfaudjfsli sin a`rritdais pir `j dlir. [`nunefdnai edad uni d su yi, jj`bdlis d eilpril`t`rnis unis ein itris, pdrd dyuadrnis lutudl`nt` `n dlir. Dpr`na`lis d prdetfedr `j p`raõn, jd tij`rdnefd, jd v`rada`rd eilunfõn. A`sdrrijjdlis jdzis a` dlir unis ein itris. A`seukrflis qu` `j bizi y jd hu`rzd a` jd unfada puà`n v`ne`r eudjquf`r ein﬋feti y qu` unfais pia`lis jibrdr lueci läs qu` `stdnai s`pdrdais? ‚Itrd v`z is afbi, qu` sf ais a` visitris s` pusf`r`n a` deu`rai `n jd tf`rrd de`red a` eudjquf`rd eisd qu` pfaf`r`n, j`s s`rä cèci pir lf Wdar` qu` `stä `n jis ef`jis.“  Ldtì 43.46.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

33

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. EINEJPUFÕN @j `n`lfbi trdkdod pdrd einv`ne`rnis a` qu` `s flpisfkj` einvfvfr y trdkdodr ountis, pdrd qu` edad uni t`rlfn` vfvf`nai pir su pripfd eu`ntd= dsì eili vfv`n jds p`rsinds a`j lunai ‑`n hirld fnafvfaudjfstd. Nè`sftdlis r`br`sdr d nu`stris irìb`n`s, eudnai ‚...tiais jis qu` cdkìdn er`ìai `stdkdn ountis, y t`nìdn `n eilÿn tiads jds eisds= 10 y v`naì v`naìdn dn sus pripf pripfàda` àda`ss y sus kf`n` kf`n`s, s, y ji r`pdr r`pdrtìdn tìdn d tiai tiaiss s`bÿn jd nè`s nè`sfada fada a` edad uni. 18 V p`rs`v`rd p`rs `v`rdnai nai unänf unänfl`s l`s edad aìd `n `j t`lpj t`lpji, i, y pdrt pdrtf`nai f`nai `j pdn `n jds edsds edsds,, eilìdn ounti ountiss ein dj`br dj`brìd ìd y s`nefjj`z s`ne fjj`z a` eirdzõ eirdzõn, n, 12 djdkdnai d Afis, y t`nf`nai hdvir ein tiai `j pu`kji. V `j U`ôir dôdaìd edad aìd d jd fbj`sfd jis qu` cdkìdn a` s`r sdjvis.“  Cècis Cècis ;.11―12.

¡@n `sti einsfst` jd hu`rzd a` jd unfada! YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

36

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ;7 ― E`nd a`j U`ôir y jdvdlf`nti a` pf`s ¹Tuæ jd E`nd a`j`jU`ôir y euäj a` `s Wf`s su pripõsfti9 cde`rji9 ¹Wir quæ`sprdetfedlis Jdvdlf`nti erfstfdni9 ¹@s flpirtdnt` pdrtfefpdr a` jd lfsld9 ¹Eõli a`k`lis Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚V lf`ntrds eilìdn, tilõ O`sÿs `j pdn, y k`nafoi, y ji pdrtfõ, y afi d sus afseìpujis, y afoi? ;2 Qilda, eilà= `sti `s lf eu`rpi. V tildnai jd eipd, y cdkf`nai adai brdefds, j`s afi, afef`nai? ;3 K`kà a` `jjd tiais= pirqu` `sti `s lf sdnbr` a`j nu`vi pdeti, qu` pir luecis `s a`rrdldad pdrd r`lfsfõn a` jis pèdais.“  Ldtì ;8.;8―;3. ;8.;8―;3.

4. FNQ[IAPEEFÕN Er``lis `n jd präetfed jft`rdj a` jd E`nd a`j U`ôir, qu` Æj lfsli fnstftuyõ. @n `std ira`ndnzd s` a`k` usdr pdn sfn j`vdaurd, qu` r`pr`s`ntd `j eu`rpi sfn pèdai a` nu`stri U`ôir O`suerfsti= y vfni sfn h`rl`ntdr, qu` r`pr`s`ntd jd sdnbr` a` Erfsti, quf`n einsulõ nu`strd rà`nefõn. Jd e`j`krdefõn a` jd E`nd a`j U`ôir `s djbi luy `spèfdj pdrd jd Fbj`sfd= `j sderdl`nti läs flpirtdnt` a`spuæs a`j kdutfsli `n dbud. U` trdtd a` und `xp`rf`nefd luy `spfrftudj, qu` nis trdsjdad d jis lil`ntis fflndj`s a`j lfnfst`rfi a` Erfsti `n jd Qf`rrd, d su pdsfõn i suhrflf`ntis `n O`rusdjæn= d jd v`z qu` nis cde` pdrtfefpdnt`s `n ef`rtd ldn`rd a` sus pdaèflf`ntis `n jd Eruz a`j Edjvdrfi. Qildr pdrt` a` jd E`nd a`j U`ôir `s luy flpirtdnt` pdrd tiai lf`lkri a` jd Fbj`sfd, y s` a`k` cde`r afbndl`nt`. Wdrd `jji nis a`k`lis pr`pdrdr ein dntfefpdefõn, pu`s sõji a` `sd ldn`rd piar`lis rèfkfr jis k`n`hfefis `spfrftudj`s qu` `jjd nis trd`. ;. FNUQFQPEFÕN A@ JD E@ND A@J U@ÔI[ U` puà` aèfr qu` jd E`nd a`j U`ôir `s jd ‚v`rsfõn erfstfdnd“ a` jd Wdseud Ouaìd, jd eudj einsfstìd `n `j sderffflefi a` un eira`ri und v`z dj dôi d ffln a` rèiradr jd jfk`rdefõn a` jd `sejdvftua a` Fsrd`j pir läs a` eudtrief`ntis dôis `n @bfpti (Æxiai 4;.4―41). Jd Wdseud tdlkfæn rèiradkd jd sdjvdefõn a` jis c`krìs a` jd lu`rt`, dqu`jjd ÿjtfld niec` qu` `stuvf`rin `n @bfpti. Wdseud Wdseud vf`n` vf`n` a`j fafild Drdlì y sfbnfffled ‚pdsdr pir `nefld“ i ‚aòdr d un jdai“, `n r`h`r`nefd d qu` `j änb`j a` jd lu`rt` ni `ntrõ `n edsd a` jis c`krìs, yd qu` sus pu`rtds `stdkdn untdads ein jd sdnbr` a` un eira`ri (X. 45). O`sÿs e`j`krõ y pdrtfefpõ a` `std pdseud aurdnt` tiad su vfad, fnejusi ein sus afseìpujis. W`ri hu` `n jd ÿjtfld Wdseud ein `jjis, eudnai `stdkd pir s`r sderfffledai, qu` Æj fntriauoi un edlkfi sfbnfffledtfvi y `stdkjèfõ `n jubdr a` jd pdseud ouaìd, ji qu` dcird einie`lis eili E`nd a`j U`ôir . Xijvdlis d j``r Ldtì ;8.;8―;3. Lf`ntrds eilìdn jd pdseud, O`sÿs fnstftuyõ `std e`nd. @s nè`sdrfi `nt`na`r qu` ji qu` O`sÿs r`djl`nt` cfzi djjì hu` un nu`vi pdeti ein su pu`kji. Dnt`s, Æj cdkìd cèci un pdeti ein Fsrd`j `n `j a`sf`rti, uni qu` `stdkjèìd eintfnuis sderffflefis pir `j pèdai. Dquì, O`sÿs `stdkjèìd un nu`vi pdeti, dcird ein Uu Fbj`sfd. @st` nu`vi pdeti sustftuy` `j eira`ri y jd sdnbr`. @n eili `j dntfbui pdeti s` jd sdnbr` y s` eilìd `j eira`ri. @n `j nu`vi pdeti s` eil` `j pdn qu` sflkijfzd d Erfsti `j eira`ri, y sà`rrdldkd k`k` `j vfni qu` sflkijfzd Uu sdnbr` a`rrdldad. Hu` jd fbj`sfd prflftfvd qu` jjdlõ d `st` nu`vi pdeti ‚jd E`nd a`j U`ôir“. U`ôir“.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

67

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. WD[QFEFWDNAI A@ JD E@ND A@J U@ÔI[ Cdy efnei rdzin`s kìkjfeds flpirtdnt`s pir jds qu` pdrtfefpdlis a` jd E`nd a`j U`ôir. (4) Wd Wdrtfef rtfefpdlis pdlis a` `jjd `jjd pdrd r` rèirad eiradrr qu` O`s O`sÿs ÿs lurfõ pi pirr nisitris? nisitris? ‚V cdkf`nai adai brdefds, ji

pdrtf õ, y afoi? Qilda, eilà pdrtfõ, eilà== `sti `s lf eu`rp eu`rpii qu` pir visit visitris ris `s pdrt pdrtfai= fai= cdeà `sti `n l`lirfd a` lì.“  4ª 4ª Eirfntfis 44.;1. (;) Wd Wdrtfef rtfefpdlis pdlis a` jd E`nd E`nd a`j UU`ôir `ôir pi pirr ikàf ikàf`nef `nefd? d? ‚  Dsflf Dsflfsli sli tilõ tdlkf tdlkfæn æn jd eipd, a`spuæs a`spu æs a` cdk`r e`ndai, afef`nai? @std eipd `s `j nu`vi pdeti `n lf sdnbr`= cdeà `sti tiads jds vè`s qu` jd k`kf`r`fs, `n l`lirfd a` lì.“ X. ;0. (5) Wd Wdrtfef rtfefpdlis pdlis a` jd E`nd E`nd a`j U` U`ôir ôir pdrd dn dnunefd unefdrr Uu lu`rt` cds cdstd td qu` Æj v`nb v`nbd? d? ‚  Dsì, pu`s, tiads jds vè`s qu` eilf`r`fs `st` pdn, y k`kf`r`fs `std eipd, jd lu`rt` a`j U`ôir dnunefäfs cdstd qu` æj v`nbd.“ v `nbd.“  X. X. ;8.

(1) Wdrtfefpdlis a` jd E`nd E`nd a`j U`ôir eili un t`stflinfi a` nu`strd eilunfõn i unfada `n Erfsti? ‚Jd eipd a`¹ni k`nafefõn qu` k`naèflis, ¹nia``sErfsti9 jd eilunfõn a` jd sdnbr` a`pdn, Erfsti9 @j pdn qu` 42 Uf`nai pdrtflis, `s jd eilunfõn a`j eu`rpi uni siji `j nisitris, ein s`r luecis, silis sili s un eu`rpi= pu`s tiais pdrtfefpdlis a` dqu`j lfsli pdn.“  Xv. Xv. 48―42. 48―42.

(0) (0) Wd Wdrtfef rtfefpdlis pdlis a` `st` `st` det detii pdrd t`n t`n`r `r vfad `t`rnd `t`rnd?? ‚ Vi Vi siy `j pdn vfvi qu` a`se`nafõ a`j ef`ji= 0; sf djbuni

eilf`r` a` `st` pdn pdn,, vfvfrä pdrd sf`lp sf`lpr`= r`= y `j pdn qu` yi adræ `s lf edrn`, jjdd eudj 05 yi adræ pir jd vfad a`j lunai. O`sÿs j`s afoi? A` ef`rti, a` ef`rti is afbi? Uf ni eilæfs jd edrn` a`j Cfoi a`j Cilkr`, y k`kæfs su sdnbr`, ni t`næfs vfad `n visitris. 01 @j qu` eil` lf edrn` y k`k` lf sdnbr`, tf`n` vfad `t`rnd= y yi j` r`sueftdræ `n `j aìd pistr`ri.“  Oudn 8.04―01.

@n 4ª Eirfntfis 44.;2―;6, Wdkji cdkjd a` tr`s eisds qu` a`k`lis einsfa`rdr dj pdrtfefpdr a` jd E`nd a`j U`ôir? ‚A` ldn`rd qu` eudjquf`rd qu` eilf`r` `st` pdn i k`kf`r` `std eipd a`j U`ôir fnafbndl`nt`, s`rä eujpdai a`j eu`rpi y a` jd sdnbr` a`j U`ôir. ;3 Wir tdnti, pruæk`s` edad uni d sì lfsli, y eild dsì a`j pdn, y ;6

k`kd a` jd eipd. Wirqu` `j qu` eil` y k`k` fnafbndl`nt`, sfn afse`rnfr `j eu`rpi a`j U`ôir, oufefi eil` y k`k` pdrd sì. s ì.“ “  Ji prfl`ri qu` prfl`ri qu` Wdkji afe` dquì `s qu` a`k`lis eil`rjd afbndl`nt` (X. ;2).

Qìjõbfedl`nt`, jd pdjdkrd afbni afbni sfbnfffled sfbnfffled ‚ein ‚ein `j hdvir a` Afis“ . [èinie`lis qu` `s Afis quf`n nis cde` afbnis pir Uu lfs`rfeirafd= ni ikstdnt`, `j cfoi a` Afis a`k` budradrs` sfn pèdai `n `st` lunai. @j pèdai cde` fnafbnd d jd p`rsind, y a` jd E`nd a`j U`ôir sõji puà`n pdrtfefpdr jis qu` sin afbnis. Wir ji tdnti, a`k`lis ds`burdrnis a` pdrtfefpdr afbndl`nt` a` `st` deti tdn `spèfdj. ¹Eõli9 Dpdrtänainis a`j pèdai. @j X. ;3 nis afe` qu` a`k`lis prikdrnis prfl`ri. @sti s` r`ffl`r` d `stuafdrnis i cde`rnis un `xdl`n dnt`s a` pdrtfefpdr. Ni s` r`ffl`r` d p`rhèefõn, pirqu` æstd `s flpisfkj`= p`ri sì d dqu`jji qu` sdk`lis qu` `s pèdai, a` deu`rai ein jd Kfkjfd. Eudnai djbuf`n sdk` qu` cd eil`tfai pèdai, `s lòir qu` s` dkst`nbd a` pdrtfefpdr a` jd E`nd a`j U`ôir. @j X. ;6 nis `ns`ôd qu` a`k`lis ‚afse`rnfr“ `j eu`rpi y jd sdnbr` a`j U`ôir O`sÿs. @stis sin jis ais `j`l`ntis ejdv` a` jd E`nd a`j U`ôir. W`ri, ¹quæ sfbnfffled qu` cdy qu` afse`rnfrjis9 Ufbnfffled qu` a`k`lis `xdlfndrjis cdstd eilpr`na`r su r`dj sfbnfffledai. Wdrtfefpdr a` jd E`nd a`j U`ôir sfn tildr `n eu`ntd ji afeci `n `st` punti nis puà` iedsfindr s`rfds einsèu`nefds, eili v`r`lis dcird.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

64

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

4ª Eirfntfis 44.;6―5;? ‚@j qu` eil` y k`k` fnafbndl`nt`, sfn afse`rnfr `j eu`rpi a`j U`ôir, oufefi eil` y k`k` pdrd sì. 57 Wir ji eudj cdy luecis `nh`rlis y a`kfjftdais `ntr` visitris, y luecis au`rl`n. 54 Uf, pu`s pu`s,, 5;

nis `xdlfnäs`lis d nisitris lfslis, ni s`rìdlis ouzbdais= lds sf`nai ouzbdais, silis edstfbdais pir `j U`ôir, p drd qu pdrd qu`` ni s`dlis eina` eina`ndais ndais ein ``jj lun lunai.“ ai.“

Dquì s` l`nefindn tr`s einsèu`nefds qu` r`sujtdn a` eil`r jd E`nd a`j U`ôir a` und ldn`rd fnafbnd i flpripfd. @n prfl`r jubdr, `j qu` eil` fnafbndl`nt` `s eujpdai a`j eu`rpi y jd sdnbr` a`j U`ôir O`sÿs. @n s`bunai jubdr, `j qu` eil` sfn afse`rnfr, oufefi oufefi eil` y k`k` pdrd sì= pir `si jis qu` ni sin kdutfzdais ni puà`n pdrtfefpdr a` jd E`nd a`j U`ôir. Jd t`re`rd einsèu`nefd `s qu` luecis s` `nh`rldn, itris s` a`kfjftdn y itris ‚au`rl`n“. Dnt` `std jfstd, djbuf`n s` puà` pr`buntdr? ¹Wir quæ tdntd `xfb`nefd y aur`zd9 Ku`ni, a`k`lis rèiradr qu` jd rdzõn prfnefpdj a` jd E`nd a`j U`ôir `s pdrtfefpdr a` jis pdaèflf`ntis a` Nu`stri U`ôir O`suerfsti `n jd Eruz a`j Edjvdrfi= y `si, pir supu`sti, ni hu` djbi häefj i s`nefjji pdrd Æj, sfni tiai ji eintrdrfi? djbi luy aijirisi. A`k`lis prieurdr pir ji tdnti, pdrtfefpdr a` jd E`nd a`j U`ôir ein `j läs `j`vdai r`sp`ti pdrd ein `j sderffflefi qu` `j U`ôir O`sÿs cfzi `n jd Eruz pir nisitris. 1. @J JDXDLF@NQI A@ WF@U E[FUQFDNI E [FUQFDNI Ounti ein jd e`r`linfd a` jd E`nd a`j U`ôir, nu`strd fbj`sfd prdetfed `j Jdvdlf`nti a` Wf`s. Ni tiads jds fbj`sfds erfstfdnds ji cde`n= sfn `lkdrbi, cdy rdzin`s kìkjfeds pir jds eudj`s `j Jdvdlf`nti a` Wf`s s` a`k` jj`vdr d edki. hf`stdd a` jd pdseu pdseud, d, sdkf` sdkf`nai nai O`sÿs O`sÿ s qu` su cird cdkìd jj`bd jj`bdai ai pdrd qu` pdsds pdsds`` a` `st` ‚  Dnt`s a` jd hf`st lunai dj Wdar`, eili cdkìd dldai d jis suyis qu` `stdkdn `n `j lunai, jis dlõ cdstd `j hfn. ; V eudnai e`ndkdn, eili `j afdkji yd cdkìd pu`sti `n `j eirdzõn a` Ouads Fsedrfit`, cfoi a` Uflõn, qu` j` `ntr`bds`, 5 sdkf`nai sdkf `nai OO`sÿs `sÿs qu` ``jj Wdar Wdar`` j` cdkìd adai tiads jds eeisds isds `n jjds ds ld ldnis, nis, y qu` ccdkìd dkìd sdjfa sdjfaii a` Afis, y d Afi Afiss fk fkd, d, 1 s` j`vdn j`vdntõ tõ a` jjdd e` e`nd, nd, y s` quftõ su ldnti, y ti tildnai ldnai und tidjj tidjjd, d, s` jd eefôõ. fôõ. 0 Ju`bi pusi dbud `n un j`krfjji, y eil`nzõ d jdvdr jis pf`s a` jis afseìpujis, y d `noubdrjis ein jd tidjjd ein qu` `stdkd e`ôfai.“ Oudn 45.4―0.

@stdnai `n jd ÿjtfld e`nd ein sus afseìpujis, `j U`ôir prdetfeõ `j Jdvdlf`nti a` Wf`s= uni a` jis detis läs sukjfl`s qu` nu`stri Udjvdair jj`võ d edki `stdnai `n `std Qf`rrd. @j [`y a` r`y`s y U`ôir a` s`ôir`s, ¡s` culfjjõ eili un sf`rvi! A`k`lis s`r einsef`nt`s a`j prihunai s`ntfai `spfrftudj qu` `sti tf`n` pdrd nisitris. Nu`stri U`ôir nis ad un c`rlisi ò`lpji a` s`nefjj`z y culfjada dj jdvdr jis pf`s a` Uus afseìpujis. Ji qu` Erfsti cfzi ni hu` djbi l`rdl`nt` efreunstdnefdj, i un sflpj` rftudj r`jfbfisi. D trdvæs a`j deti a` jdvdr jis pf`s a` sus afseìpujis, O`sÿs `stdkjèfõ und aietrfnd pdrd Uu Fbj`sfd= tiadvìd läs, nis aòõ un nu`vi ldnadlf`nti, eili v`r`lis `ns`bufad. @rd `j prfl`r aìd a` jd ffl`std a` jd Wdseud y `j U`ôir yd cdkìd fnstftufai jd Udntd E`nd, ein jd eudj priejdldkd su fnlfn`nt` sderffflefi `n jd Eruz, y jd `ntrdad `n vfb`nefd a`j Nu`vi Wdeti làfdnt` Uu sdnbr` a`rrdldad. O`sÿs `ntine`s s` j`vdntd y a` und ldn`rd sirpr`sfvd ` fn`sp`rdad eilf`nzd d jdvdr jis pf`s a` Uus afseìpujis. @std e`r`linfd, sfn auad djbund hirlõ pdrt` a` jd E`nd a`j U`ôir eili un deti a` eilunfõn y culfjada= y ni eili un deti qu` s` eirr`spinaìd ein jd eistulkr` irf`ntdj a` jdvdrs` jis pf`s, pu`s `n `sd präetfed jis sf`rvis jdvdkdn jis pf`s d sus s`ôir`s, p`ri dquì `s `j U`ôir quf`n jdvd jis pf`s d sus sf`rvis. Da`läs, `j jdvdai trdafefindj s` cdeìd dnt`s a` e`ndr, p`ri dquì `j jdvdlf`nti s` cfzi a`spuæs.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

6;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Wdrè` qu` tiai `stdkd pr`pdrdai `n dqu`j dpis`nti pdrd `st` deti? `j dbud, `j j`krfjji, jd tidjjd… Qiai `xe`pti und eisd? ¹aõna` `stdkd `j sf`rvi9 @ntine`s s` pr`s`ntd Dqu`j qu` `s Dli y U`ôir a` tiai= `j qu` a`kìd s`r s`rvfai pir tiais, p`ridjs`prfnefpfi cfzi sf`rvi a` tiais,‚@ntine`s pinfænais` eili ò`lpji. O`sÿs jdvõ jis pf`s a` tiais, fnejusi a`j vfni d Uflõn Wàri= y Wàri j` afoi? U`ôir, ¹tÿ l` jdvds dpõstij Wàri, quf`n s` r`cusõ? jis pf`s9 2 [`spinafõ O`sÿs y j` afoi? Ji qu` yi cdbi, tÿ ni ji eilpr`na`s dcird= lds ji `nt`na`räs a`spuæs. 3 Wàri j` afoi? Ni l` jdvdräs jis pf`s odläs. O`sÿs j` r`spinafõ? Uf ni t` jdvdr`, ni t`naräs pdrt` einlfbi.“

Oudnn 445.8 Oud 5.8―3. ―3. Jd dav`rt`nefd a` O`sÿs d Wàri Wàri,, a` qu` sf ni j` p`rlftìd jdvdrj` jis pf`s ‚ni t`narìd pdrt` ein Æj“  nis nis `ns`ôd jd `nirl` flpirtdnefd a` `std e`r`linfd erfstfdnd. ¡Jd sdjvdefõn lfsld a` Wàri `stuvi `n ou`bi `n `s` fnstdnt`! Fnlàfdtdl`nt`, O`sÿs dbr`bd un nu`vi ` flpdetdnt` `j`l`nti `spfrftudj dj deti? ‚Jis qu` `stän jflpfis ni nè`sftdn sfni jdvdrs` jis pf`s.“  X. X. 47d. O`sÿs afe` dquì qu` jis pf`s sin jis qu` s` `nsuefdn, y pir tdnti, jis pf`s sin jis qu` s` a`k`n jdvdr. Ikvfdl`nt` `std `s und `xpr`sfõn sflkõjfed, qu` fnafed qu` dj jdvdrs` jis pf`s, `jjis quàdrin jflpfis a` jd eintdlfndefõn a`j lunai. V sdk`lis qu` O`sÿs `stä cdkjdnai a` jd jflpf`zd `spfrftudj pirqu` `ns`bufad dôdafõ? ‚…visitris jflpfis `stäfs, dunqu` ni tiais.“  X. X. 47k, r`fflrfænais` d Ouads Fsedrfit`, `j trdfair. Wir ji tdnti, `j deti erfstfdni a`j Jdvdlf`nti a` Wf`s ndad tf`n` qu` v`r ein jd jflpf`zd a`j eu`rpi, sfni ein jd purfffledefõn a`j `spìrftu. Wia`lis v`r `ntine`s qu` `j pripõsfti a` O`sÿs `n `std e`r`linfd s` r`jdefind `strècdl`nt` ein ais eisds hunadl`ntdj`s a` jd vfad erfstfdnd? jd culfjada y jd ikàf`nefd. @n dqu`j prfl`r deti a` Jdvdlf`nti a` Wf`s, O`sÿs `ns`ôõ su culfjada purd d jis Dpõstij`s. Wir `si, dj t`rlfndr j`s afoi? ‚Uf yi, `j U`ôir y `j Ld`stri, c` jdvdai vu`stris pf`s…‚  Oudn Oudn 45.41d. @sti, ¹quæ sfbnfffled9 Tu` `n jd präetfed a`j Jdvdlf`nti a` Wf`s a`sdpdrè`n rdnbis y edt`birìds= qu` djjì, ein nu`strds riafjjds `n tf`rrd, tiais silis fbudj`s? sf`rvis jis unis a` jis itris. @n eudnti d jd …visitris visitris tdlkfæn a`kæfs jdvdris jis pf`s jis unis d jis itris. Wirqu` ikàf`nefd,, Erfsti hu` ejdri dj aèfr? ‚ … ikàf`nefd ò`lpji is c` adai, pdrd qu` eili yi is c` cèci, visitris tdlkfæn cdbäfs.“  Oudn Oudn 45.41―40. 0. EINEJPUFÕN @n a`fflnftfvd, nu`strd fbj`sfd prdetfed `j deti a`j Jdvdlf`nti a` Wf`s erfstfdni `n eilkfndefõn ein jd E`nd a`j U`ôir i fnafstfntdl`nt`, eili un deti a` culfjada y einhrdt`rnfada erfstfdnd= y prdetfed jd E`nd a`j U`ôir eili und rèiradefõn a` ji qu` Erfsti cfzi pir nisitris y und e`j`krdefõn a` ji qu` rèfkflis eili r`sujtdai a` Uu sderffflefi. Wdrtfefpdr a` `stds ira`ndnzds cde` qu` nu`strd djld s` `str`l`zed, pir `j prihunai sfbnfffledai qu` r`pr`s`ntdn. V tÿ, ¹yd cds pdrtfefpdai a` jd E`nd a`j U`ôir y `j Jdvdlf`nti a` Wf`s9 ¹Euänai hu` jd ÿjtfld v`z qu` ji cfefst`9 Eudnai pdrtfefp`s, rèu`rad ihrè`r dj U`ôir deefin`s a` brdefds, ein dairdefõn, pir ji lueci qu` Æj t` cd dldai y t` dld= pirqu` Æj a`rrdlõ Uu sdnbr` y `ntr`bõ Uu vfad `n jd Eruz pir nisitris= y pirqu` Æj r`br`sdrä printi pir Uu Fbj`sfd. Dlæn. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

65

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ;4 ― Jd fldb`n a` Afis `n jd vfad ldtrflinfdj ¹Eõli r`hjòd r`hjòdrr jd fldb`n a` Afis `n `j ldtrflin ldtrflinfi9 fi9 ¹Eõli lia`jdr jd r`jdefõn r`jdef õn a` Erfsti ein Uu Fbj`sfd `n jd r`jdefõn ldtrflinfdj9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚@ntine`s afoi Afis? Cdbdlis dj cilkr` d nu`strd fldb`n, einhirl` d nu`strd s`l` odnzd= y t`nb s`lòdnzd= t`nbdd pit`s pit`stda tda sikr` jis pè` pè`ss a`j ldr, jds dv`s a` jis ef`ji ef`jiss y jds k`st k`stfds, fds, sikr` tiad jd tf`r tf`rrd rd y sikr`` tiai sikr tia i dnf dnfldj ldj qqu` u` ss`` drr drrdstrd dstrd sikr` jd tftf`rrd. `rrd. ;2 V er`õ Afis dj cilkr` d su fldb`n, d fldb`n a` Afis ji er`õ= vdrõn y c`lkrd jis er`õ. ;3 Jis k`nafoi Afis y j`s afoi? Hruetfhfeda y lujtfpjfedis= jj`nda jd tf`rrd y sil`tàjd= ò`reà pit`stda sikr` jis pè`s a`j ldr, jds dv`s a` jis ef`jis y tiads jds k`stfds qu` s` lu`v`n sikr` jd tf`rrd.“  Bæn`sfs 4.;8―;3.

4. FNQ[IAPEEFÕN @n jis v`rsìeujis j`ìais `neintrdlis und hrds` qu` `s jd pfàrd dnbujdr a`j `nt`naflf`nti kìkjfei a` jd ndturdj`zd a` jd culdnfada? fldb`n a` Afis. Afis. @std fldb`n `s pr`s`ntdad prflirafdjl`nt` `n r`jdefõn ein `j sfnbujdr eine`pti siefdj a`j ldtrflinfi. @n tf`lpis `n qu` `j ldtrflinfi s` cdjjd `nhr`ntdai d und erfsfs lunafdj sfn prèà`nt`s, `s läs nè`sdrfi qu` nuned adr prfirfada dj `stuafi a` jds `ns`ôdnzds kìkjfeds sikr` `j ira`n afvfni qu` a`k` pr`sfafr jd vfad einyubdj y hdlfjfdr. ;. [@HJ@ODNAI JD FLDB@N A@ AFIU @N @J LDQ[FLINFI @n `j prfnefpfi, jd prfl`rd pdròd ‑Daän y @vd‑ s` cdjjõ `n pdz, unfad y `xp`rfl`ntdnai `j p`rhèti pripõsfti a` Afis, a` qu` jis ais hu`rdn und sijd edrn` `n su ldtrflinfi. Afis jis er`õ vdrõn y c`lkrd, d Uu pripfd fldb`n= jis er`õ cilkr` y luo`r. Ni er`õ d un fnafvfaui sijftdrfi, sfni d ais p`rsinds, p`ri ais qu` `rdn und? ‚@j aìd `n qu` er`õ Afis dj cilkr`, d s`lòdnzd a` Afis ji cfzi. ; Xdrõn y c`lkrd jis er`õ= y jis k`nafoi, y jjdlõ `j nilkr` a` `jjis Daän, `j aìd `n qu` hu`rin er`dais.“  Bæn`sfs 0.4,;.

Cdkjdnai `n tærlfnis culdnis, nisitris jfbdlis jd fa`ntfada a` un `spisi, `spisd y nfôis d un dp`jjfai hdlfjfdr. @sti, sfn `lkdrbi, jis fa`ntfffled sup`rfflefdjl`nt`. Jd fa`ntfada hdlfjfdr tf`n` und rdìz läs prihunad. @h`sfis 5.40 afe` qu` `s a` Afis qu` tiad hdlfjfd tild nilkr`, `n `j Ef`ji y `n jd Qf`rrd. @std `serfturd `xpr`sd jd ldn`rd eõli Afis s` r`jdefind ein jd b`nt`. Jd Kfkjfd r`v`jd `st` dspèti a` jd ndturdj`zd a` Afis `n un rfei y vdrfdai usi a` fläb`n`s a` jd hdlfjfd? Afis `s nu`stri Wdar`= `s `j @spisi pdrd su pu`kji Fsrd`j= `s eili und ldar` qu` erìd d sus cfois= c fois= `s `j @spisi a` jd Fbj`sfd. Eudnai un cilkr` y und luo`r s` un`n `n ldtrflinfi, Afis j`s itirbd `st` nilkr` qu` `n `s`nefd j` p`rt`nè`? `j nilkr` @j `spisi, jd `spisd d jd djturd a`j v`rada`ri sfbnfffledai a` `std pdjdkrd, eudnai r`﬋òdna`jdhdlfjfd. ndturdj`zd y jd fldb`n afvfnd y`njissucfois, hdlfjfdvfv`n culdnd.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

61

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

5. JD [@JDEFÕN A@ E[FUQI V JD FBJ@UFD EILI LIA@JI WD[D @J LDQ[FLINFI @j @spisi Afvfni sfrv` a` lia`ji dj ldrfai. Jd Fbj`sfd sfrv` a` lia`ji d jd luo`r. @h`sfis 0.;;? ‚Jds edsdads `stæn suo`tds d sus pripfis ldrfais, eili dj U`ôir, ;5 pirqu` `j ldrfai `s edk`zd a` jd luo`r, dsì eili Erfsti `s edk`zd a` jd fbj`sfd, jd eudj `s su eu`rpi, y æj `s su Udjvdair.“  Jds Jds fnstrueefin`s `spèìhfeds qu` `j dpõstij

Wdkji ad dquì d `spisis y `spisds, einstftuy`n un a`st`jji a` jds r`jdefin`s `ntr` Erfsti y su Fbj`sfd= un lia`ji e`j`stfdj pdrd tiai ldtrflinfi t`rr`ndj. @j cilkr` a`k` pr`buntdrs`? ¹Eõli a`ki einauefrl` ein lf `spisd9 Jd r`spu`std `s? Lfrd d Erfsti, `j @spisi afvfni, `n su r`jdefõn ein jd Fbj`sfd? jd dld, s` sderfhfed pir `jjd, `stä dt`nti d sus fnt`r`s`s, jd eufad. Uæ tdn s`nsfkj` eili Æj d jds nè`sfada`s a` `jjd y d ji qu` jd cde` suhrfr, fbudj qu` eili `r`s ein jis lf`lkris a` tu pripfi eu`rpi. D su v`z, jd `spisd a`k` pr`buntdrs`? ¹Eõli a`ki einauefrl` ein lf ldrfai9 [`spu`std? hìodt` `n jd a`spisdad `seibfad, jd Fbj`sfd, `n su r`jdefõn ein Erfsti? r`spætdji, rèinie` qu` æj `stä jjdldai d s`r jd ‚edk`zd“ a` jd hdlfjfd. [`spina` pisftfvdl`nt` d su jfa`rdzbi, `seÿecdj`, `neõlfdji, ldntænt` unfad `n pripõsfti y `n vijuntda ein æj= sæ und dyuad v`rada`rd, pu`s Afis cd afeci qu` ni `s ku`ni qu` `j cilkr` `stæ siji, y pir `si j` cfzi und dyuad faõn`d, s`bÿn Bæn`sfs ;.43. Nfnbÿn ldrfai y nfnbund `spisd puà` cde`r `sti dpiyänais` sõji `n su hu`rzd a` vijuntda i r`sijuefõn= p`ri eili `r`s cècurd a` Afis ‑dj fbudj qu` tu ldtrflinfi‑ `j U`ôir t` dyuadrä d jibrdrji. 1. NP@UQ[DU DEQFQPA@U CDEFD AFIU V CDEFD @J EÕNVPB@ 4ª Wàri 5.4―2? ‚Dsflfsli visitrds, luo`r`s, `stda suo`tds d vu`stris ldrfais, pdrd qu` tdlkfæn jis qu` ni er``n d jd pdjdkrd s`dn bdndais sfn pdjdkrd pir jd einauetd a` sus `spisds, ; dj einsfa`rdr vu`strd einauetd edstd y r`sp`tuisd. 5 Xu`stri dtdvìi ni s`d `j `xt`rni a` p`fndais ist`ntisis, a` dairnis a` iri i a` v`stfais juoisis, 1 sfni `j fnt`r fnt`rni, ni, `j a`j eirdzõ eirdzõn, n, `n `j fneir fneirruptf ruptfkj` kj` dairn dairnii a` un `spìr `spìrftu ftu dhdkj dhdkj`` y dpdef dpdefkj`, kj`, qu` `s a` brdna` `stfld a`jdnt` a` Afis, 0 pu`s dsì tdlkf tdlkfæn æn s` dtdvf dtdvfdkdn dkdn `n itri tf`lp tf`lpii dqu`j dqu`jjds jds sdntd sdntdss luo`r`s qu` `sp`rdkdn `n Afis `stdnai suo`tds d sus ldrfais, 8 eili Udrd ikàèìd d Dkrdcdl, jjdlänaiji s`ôir. s`ôi r. A` `jjd cdkæf cdkæfss v`nf v`nfai ai visit visitrds rds d s`r cfods cfods,, sf cdeæf cdeæfss `j kf`n sfn t`l` t`l`rr nfnbu nfnbund nd dl`nd dl`ndzd. zd. 2 Xisitris, ldrfais, fbudjl`nt`, vfvfa ein `jjds sdkfdl`nt`, adnai cinir d jd luo`r eili d vdsi läs hräbfj y eili d eic`rà`rds a` jd brdefd a` jd vfad, pdrd qu` vu`strds irdefin`s ni t`nbdn `stirki.“

Nu`strds detftua`s cdefd nu`stri eõnyub` sin a`t`rlfndads pir nu`strds detftua`s cdefd Afis. Pn ldrfai puà` quàdrs` eirti `n r`jdefõn ein jds `xpètdefin`s a` su `spisd y a`j fa`dj a` Afis pdrd un `spisi. Ni ikstdnt`, jd luo`r kused a` tiads jds ldn`rds pisfkj`s s`r und ku`nd `spisd, tildnai eili ò`lpji d Erfsti, quf`n ikàèfõ d su Wdar` y einfflõ `n Æj, dun eudnai su pripfi pu`kji ji rècdzõ (Oudn 4.44). I, und `spisd puà` hrustrdr d su `spisi, a`seinie`r su dutirfada y dun hdjtdrj` dj r`sp`ti= ni ikstdnt` ji eudj `j `spisi jd cinrd, jd eufad y ird d hdvir a` `jjd, sfbuf`nai `j ò`lpji a` jd einauetd a`j Wdar`, quf`n ‚einie` nu`strd einafefõn“ .

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

60

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

0. @UWIUIU V @UWIUDU JJDLDAIU D DEQPD[ U@BßN @J I[A@N AFXFNI Jis pdp`j`s `n `j ldtrflinfi ni s` `seib`n, nf jis s`ôdjdn jds eujturds. Afis jis cd ira`ndai? ‚Edsdads, `stda suo`tds d vu`stris ldrfais, eili einvf`n` `n `j U`ôir. 46 Ldrfais, dlda d vu`strds luo`r`s y ni s`ä s`äfs fs äsp`ri äsp `riss ein `jjds. `jj ds. ;5 V tiai ji qu` cdbäfs, cdeàji a` eirdzõn, eili pdrd `j U`ôir y ni pdrd jis cilkr`s, ;1 sdk sdkf`n f`nai ai qu` a`j U`ô U`ôir ir rèf rèfkfr kfræfs æfs jd rèilp rè ilp`ns `nsdd a` jd c`r` c`r`nef nefd, d, pir pirqu` qu` d Erfsti Erf sti `j U`ô U`ôir ir s`rvìs s`r vìs.“ .“

Eijis`ns`s 5.43,46,;5,;1. @j erfstfdni pr`std s`rvfefis d itris eili und ldn`rd a` s`rvfr dj U`ôir. @n `stis v`rsìeujis, `sd v`rada s` dpjfed `spèìffledl`nt` d jd r`jdefõn `ntr` `spisi y `spisd. @j pdp`j qu` Afis dsfbnd dj ldrfai `s `j a` eufadr y prit`b`r d su `spisd. Dsflfsli, a`sa` und pisfefõn afh`r`nt`, `jjd a`k` s`rvfr d su `spisi. @stis pdp`j`s ni jis s`jèefindn jis eõnyub`s, nf sin dsfbndais a` deu`rai d jd eujturd `n jd eudj vfv`n, sfni qu` sin afspu`stis pir Afis eili un làfi d trdvæs a`j eudj s` ldnfffl`std jd vfad a` Erfsti `n jd Qf`rrd. @n Udntfdbi 1.2 y @h`sfis 0.;4, v`lis qu` jd afrètfvd a` jd sulfsfõn s` dpjfed `n r`djfada d tiai er`y`nt`, `n pu`s, d`s Afis= dj afdkji, y cufrä a` visitris.“ sus r`jdefin`sunis ein ditris y, pir ‚Uil`tìs itris `n supu`sti, `j t`lir ein a` Afis? Afis.“‚Uil`tìs, @n `st` eint`xti qu`r`sfstfa jd pdjdkrd sulfsfõn sulfsfõn daquf`r` su pj`ni

sfbnfffledai kìkjfei pdrd jd vfad hdlfjfdr? `j ldrfai y jd `spisd, dlkis pir fbudj, `stän sil`tfais d Afis pdrd jd r`djfzdefõn a` jds hunefin`s qu` Æj j`s cd dsfbndai. @n `j s`rvfefi qu` s` pr`stdn `j uni dj itri, `j ldrfai y jd `spisd sfrv`n y cinrdn d Erfsti. Jd pdjdkrd ‚sil`tìs“ , a`j brf`bi cupitdssi, cupitdssi, `stä `stä hirldad a` cupi, cupi, ‚a`kdoi“ ‚a`kdoi“ y tdssi, tdssi,   ‚drr`bjdr a` und ldn`rd ira`ndad“ . @n `st` eint`xti, a`serfk` d und p`rsind qu` de`ptd su jubdr kdoi `j ira`n einstftufai pir Afis. Qdlkfæn nis rèu`rad qu` jd `neilf`nad a` Afis a` sil`t`rs` ni `stä afrfbfad sijdl`nt` d jds `spisds. 8. @J W@[AÕN TP@ UDJXD V Q[DNUHI[LD PN LDQ[FLINFI @j ldtrflinfi `s un `stdai `n `j qu` b`nt` flp`rhètd s` cf`r` lutudl`nt`= p`ri `j p`raõn puà` cde`r qu` `j pia`r rà`ntir a` Afis trdnshirl` `j ldtrflinfi. ‚@n dqu`j tf`lpi, afe` O`civä, l` jjdldräs Fscf, y nuned läs l` jjdldräs Kddjf. 42 Wirqu` quftdræ a` su kied jis nilkr`s a` jis kddj`s, y nuned läs s` l`nefindrän sus nilkr`s. 46 Q` a`spisdræ einlfbi pdrd sf`lpr`= t` a`spisdræ einlfbi `n oustfefd, oufefi, k`nfbnfada y lfs`rfeirafd. ;7 Q` a`spisdræ einlfbi `n hfa`jfada, y einie`räs d O`civä.“  Is`ds ;.48,42,46,;7. Wir làfi a` jd träbfed cfstirfd a` Is`ds y su `spisd Bil`r, Afis nis r`v`jd tdnti jd prihunafada eili `j pia`r a` su dlir pir Fsrd`j y a`j vìneuji ldrftdj. Afis a`serfk` su aijir y jd culfjjdefõn qu` suhr` a`kfai d jd fnffla`jfada a` Fsrd`j. @n ikàf`nefd d Afis, Is`ds pdaè` `j lfsli aijir y culfjjdefõn pir jd fnffla`jfada a` su `spisd. W`ri Afis lu`strd eõli puà` sdjvdrs` `j ldtrflinfi? làfdnt` `j suhrflf`nti y `j p`raõn. @std `s und a` jds läs prihunads r`v`jdefin`s de`red a`j ldtrflinfi qu` piadlis `neintrdr `n jubdr djbuni a` jd @serfturd. @j ldtrflinfi `xftisi ni `s dsunti a` b`nt` p`rhètd, qu` vfv` p`rhètdl`nt`, làfdnt` prfnefpfis p`rhètis. @j Ldtrflinfi `s läs kf`n un `stdai `n qu` b`nt` luy flp`rhètd s` cf`r` y culfjjd d l`nuai, p`ri `neu`ntrdn jd brdefd pdrd p`raindrs` `j uni dj itri, y p`rlftfr dsì qu` `j pia`r rà`ntir a` Afis trdnshirl` su ldtrflinfi.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

68

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

2. @J [@UWDJAI A@ AFIU DJ WDEQI LDQ[FLINFDJ Ldjdquìds ;.45,41,48? ‚W`ri dÿn cdeæfs läs? Eukrìs `j djtdr a` O`civä a` jäbrflds, a` jjdnti y a` ejdlir= dsì qu` ni lfrdræ läs jd ihr`nad, nf jd de`ptdræ ein busti a` vu`strds ldnis. 41 Lds afræfs? –¹Wir quæ9‖ Wirqu` O`civä `s t`stfbi `ntr` tf y jd luo`r a` tu ouv`ntua, ein jd eudj cds sfai a`sj`dj, dunqu` `jjd `rd tu eilpdô`rd y jd luo`r a` tu pdeti. 48 Wirqu` afe` O`civä, Afis a` Fsrd`j, qu` æj dkirrè` `j r`puafi y dj qu` ldnecd a` ldjada su v`stfai, afoi O`civä a` jis òæreftis. Budradis, pu`s, `n vu`stri `spìrftu y ni s`äfs a`sj`dj`s.“

Eudnai ais p`rsinds s` edsdn, Afis `stä pr`s`nt` eili t`stfbi a` `sd e`r`linfd, s`jjänaijd ein jd pdjdkrd läs hu`rt`? pdeti. Dj cde`rs` `j pdeti ldtrflinfdj `s eili sf Afis s` einvfrtf`rd `n e`ntfn`jd a` `s` ldtrflinfi, pdrd k`nafefõn i oufefi. ¡Tuæ einffldnzd t`n`lis dj sdk`r qu` Afis dpiyd nu`stri ldtrflinfi! Uu pia`r y dutirfada `nhr`ntdn d tiai `n`lfbi qu` puàd dl`ndzdr vfij`ntdl`nt` `j ldtrflinfi, s`d a`sa` a`ntri i aa`sa` `sa` hu`rd. Jd pdjdkrd pdeti pdjdkrd pdeti nis nis cdkjd a` ffla`jfada y a` un eilprilfsi aurda`ri. Eudnai und luo`r y su ldrfai vfv`n a` deu`rai ein `j pdeti i jis vitis ldtrflinfdj`s, tiai `j pia`r a`j Budrad Afvfni a`j pdeti j`s sust`ntd `n su vfad ldrftdj. @j afvirefi, afvirefi, `n `n edlkfi, `s a`serfpti `n Ldjdquìds ; eili un deti a` vfij`nefd. @j fnfefdr un afvirefi vfij`ntd jds fnt`nefin`s afvfnds pdrd ein `j ldtrflinfi y `j eõnyub` dj eudj uni s` cd unfai. 3. @J AFXI[EFI V @J EI[D_ÕN @NAP[@EFAI CDEFD AFIU A`träs a` edad afvirefi cdy un eirdzõn `naurèfai cdefd Afis y su eõnyub`, ji qu` p`rlft` dj afdkji `xdb`rdr jis a`hètis a`j itri y `ntr`bdrnis d jd duti-eilpdsfõn? ‚Deintèfõ qu` eudnai O`sÿs t`rlfnõ `stds pdjdkrds, s` djòõ a` Bdjfj`d y hu` d jds r`bfin`s a` Oua`d, Oua `d, dj itri jda jdaii a`j Oira Oiraän. än. ; Ji sfbuf`rin brdna`s lujtftua`s, y jis sdnõ djjì. 5 @ntine`s s` j` de`redrin jis hdrfsìs, t`ntänaiji y afefænaij`? ¹@stä p`rlftfai dj cilkr` r`puafdr d su luo`r pir eudjquf`r edusd9 1 Æj, r`spinaf`nai, j`s afoi? ¹Ni cdkæfs j`ìai qu` `j qu` jis cfzi dj prfnefpfi, cilkr` y luo`r jis cfzi, 0 y afoi? Wir `sti `j cilkr` aòdrä pdar` y ldar`, y s` unfrä d su luo`r, y jis ais s`rän und sijd edrn`9 8 Dsì qu` ni sin yd läs ais, sfni und sijd edrn`= pir tdnti, ji qu` Afis ountõ ni ji s`pdr` `j cilkr`. 2 J` afo`rin? ¹Wir quæ, pu`s, ldnaõ Lifsæs adrj` edrtd a` afvirefi y r`puafdrjd9 3 Æj j`s afoi? Wir jd aur`zd a` vu`stri eirdzõn, Lifsæs is p`rlftfõ r`puafdr d vu`strds luo`r`s= p`ri dj prfnefpfi ni hu` dsì. 6 V yi is afbi qu` eudjquf`rd qu` r`puafd d su luo`r, sdjvi pir edusd a` hirnfedefõn, y s` edsd ein itrd, daujt`rd= y `j qu` s` edsd ein jd r`puafdad, daujt`rd. daujt`rd.““ Ldtì 46.4―6.

@n `st` t`xti, O`sÿs dkirad hrdnedl`nt` un dsunti hunadl`ntdj? jd edusd a`j afvirefi `s jd aur`zd a`j eirdzõn. A`träs a` edad ldtrflinfi riti cdy un eirdzõn `naurèfai eintrd Afis, y a`spuæs `naurèfai eintrd `j eilpdô`ri‑eõnyub`. A`sa` `j prfnefpfi lfsli, jd fnt`nefõn a` Afis `n ji qu` einef`rn` dj ldtrflinfi hu` qu` `j ldtrflinfi s`d pdrd tiad jd vfad. Q`nf`nai Q`nf`n ai `n eu`ntd `sti, jis er`y`nt`s a`kf`rdn t`n`r eufadai dj `seib`r `j eilpdô`ri i jd eilpdô`rd pdrd jd vfad? ‚Ni s` undn ein jis fneræaujis `n un yubi a`sfbudj. Wu`s ¹quæ tf`n` `n eilÿn jd oustfefd ein jd fnoustfefd9 ¹I quæ r`jdef r`jdefõn õn puà` cdk` cdk`rr `ntr` ` ntr` jd juz y jds tfnf` tfnf`kjds kjds9“ 9“ ;ª Eirfntfis 8.41. W`ri fnejusi sfbuf`nai `std flpirtdnt` r`bjd, nfnbÿn ldtrflinfi `stä eilpj`tdl`nt` jfkr` a` jds afh`r`nefds y afhfeujtda`s qu` puaf`rdn einauefr dj afvirefi, sf `j `spisi y jd `spisd hu`rdn a`hrduadais `n sus fnejfndefin`s ndturdj`s.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

62

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

@j afdkji `xdb`rdrä jds hdjjds y jds fnsuhfef`nefds a`j eõnyub`, s`lkrdrä sispècd y e`jis, priviedrä jd duti‑ eilpdsfõn, fnsfstfrä `n qu` l`rè`s djbi lòir, y t` cdrä jd `nbdôisd pril`sd a` qu` jds eisds s`rän lòir`s ein djbund itrd p`rsind. Ufn `lkdrbi, tÿ `seuecd jds pdjdkrds a` O`sÿs y rèu`rad? Afis puà` edlkfdr jis eirdzin`s y quftdr tiad su aur`zd sf tdn sõji nisitris s` ji p`rlftflis. Æj puà` r`stdurdr su fldb`n `n tiad p`rsind afspu`std pdrd `jji. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

63

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ;; ― Jd r`jdefõn a` pdar`s ` cfois ¹Wir quæ `s flpirtd flp irtdnt` nt` s`bufr s`bu fr `j ira` ira`nn afvf afvfni ni `n jd r`jd r`jdefõn efõn a` pdar`s pdar `s ` cfo cfois9 is9 ¹Euäj` ¹Eu äj`ss sin jis a`k`r`s a`k` r`s a` jis cfois cdefd sus pdar`s9 ¹Tuæ ikjfbdefin`s tf`n`n jis pdar`s pdrd ein sus cfois9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚Cfois, ikàèà d vu`stris pdar`s `n tiai, pirqu` `sti dbrdad dj U`ôir. ;4 Wdar`s, ni `xdsp`ræfs d vu`stris cfois, pdrd qu` ni s` a`sdjf`nt`n.“  Eijis`ns`s 5.;7―;4. 4. FNQ[IAPEEFÕN Cfois, ikà`zedn d sus pdar`s `n Xijvdlis d j``r Eijis`ns`s 5.;7―;4, p`ri dcird `n Jd Kfkjfd Dlpjfdad? ‚ Cfois, tiai pirqu` `sti `s luy dbrdadkj` d Afis. ;4 Wdar`s, ni priviqu`n i frrft`n d sus cfois. Ni s`dn auris ein `jjis i jis lij`st`n, ni s`d qu` pf`radn `j änfli, s` vu`jvdn ldjculirdais, ciseis y s` sf`ntdn fnh`rfir`s i hrustrdais= ni quf`kr`n su s u `spìrftu.“

;. JIU CFOIU Jd r`jdefõn a` un nfôi ein `j U`ôir `stä `n pripirefõn afrètd ein jd ikàf`nefd qu` æj ad d sus pdar`s. @j U`ôir vfv` y ikrd `n y d trdvæs a` jd vfad a` un nfôi ikàf`nt`. @j nfôi qu` sdk` cdstd aõna` puà` jj`bdr, `s jfkrdai a` und edrbd p`sdad y a` dcì qu` s` vu`jv` un nfôi h`jfz. Qiai nfôi pru`kd jd dutirfada a` sus pdar`s pdrd v`r cdstd aõna` puà` sdjfrs` ein jd suyd. Æj puà` s`ntfrs` kdstdnt` a`seint`nti `n und sftudefõn `n pdrtfeujdr, aina` su pripfd vijuntda `std `n ipisfefõn ein jd a` sus pdar`s. W`ri `n ji läs prihunai quf`r` sdk`r qu` q u` jd dutirfada a` sus pdar`s s` ldntf`n` fflrl` pdrd pia`r a`p`na`r a` jd lfsld. Dÿn un oiv`n i nfôi jj`ni a`j @spìrftu Udnti puà` r`s`ntfrs` y cdstd r`k`jdrs` eintrd jd dutirfada a` sus pdar`s= p`ri æj s` r`k`jdrìd dÿn ein läs hrèu`nefd sf hdjtdrd tdj dutirfada. Eudnai tdj nfôi i oiv`n a`sikàè` p`rsfst`nt`l`nt` d sus pdar`s, æj sf`nt` un a`seint`nti prihunai `n su `spìrftu, pirqu` su r`jdefõn ein `j U`ôir cd sfai adôdad. Jd Wdjdkrd afe`? ‚Cfois, ikàèà `n `j U`ôir d vu`stris pdar`s, pirqu` `sti `s ousti.“  @h`sfis @h`sfis 8.4. Jis lætiais lia`rnis pdrd jd erfdnzd a` jis cfois pin`n lueci ænhdsfs `n `j s`ntfai a`j nfôi sikr` ji eirrèti i fneirrèti, ji ousti i ji fnousti. Pnd brdn edrbd `s eijiedad sikr` `j pdar` pdrd trdtdr oustdl`nt` dj cfoi, pdrd sf`lpr` adr jds ira`n`s ‚eirrètds“, fnafednai ein `sti qu` un nfôi piarä, qu`rrä y a`k`rä r`k`jdrs` eintrd und ira`n `qufviedad. Qildlis Qildlis dquì nitd `spèfdj sikr` `std fnstrueefõn a`j U`ôir pu`s dquì ni afe`? ‚cfois, ikà`zedn d sus pdar`s `n `j U`ôir, eudnai eudna i s`d ousti.“ o usti.“   Jds @serfturds ni j` adn dj nfôi jd r`spinsdkfjfada a` làfr i `vdjudr jds aèfsfin`s a` sus pdar`s, ikàèf`nai dqu`jjds qu` æj er`` sin eirrètds y rècdzdnai dqu`jjds qu` æj pf`nsd qu` ni ji sin. Jd r`spinsdkfjfada a` aèfafr a`sednsd `n jis pdar`s, a` deu`rai ein jds @serfturds. Jd ÿnfed y sflpj` r`spinsdkfjfada a`j nfôi `s ikàè`r. @n `std ira`n a` ikàf`nefd adad d jis nfôis ni s` l`nefindn `xe`pefin`s. @n jd ndturdj`zd a`j nfôi `stä `j s`ntflf`nti a` qu` `n djbunds aèfsfin`s æj `s läs sdkfi qu` sus pdar`s, dsì eili `j s`ntfr a` qu` æj puà` `seib`r i s`jèefindr sus pripfis liais, `n eintrd a` jds fnstrueefin`s a` sus pdar`s.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

66

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Ufn `lkdrbi, un cèci a` a`sikàf`nefd puà` s`lkrdr s`lfjjds a` cistfjfada y r`k`jfõn y trd`r sikr` su vfad `j oufefi a` Afis. A` deu`rai ein jds @serfturds, nfnbÿn pèdai `s tdn eina`ndkj` eili jd a`sikàf`nefd y jd r`k`jfõn, y nfnbund vfrtua `s tdn k`naèfad eili jd ikàf`nefd y jd j`djtda. Djbuf`n puà` cde`r jd pr`buntd? ‚¹Tuæ tdj sf jis pdar`s ira`ndn dj nfôi qu` cdbd djbi ldji9“  U` U` sdk` qu` `xfst`n pdar`s i ldar`s qu` cdn afrfbfai d sus cfois cdefd `j pèdai. @s `n v`rada und sftudefõn a`sdhirtundad eudnai un nfôi tf`n` qu` `seib`r `ntr` s`r bufdai pir sus pdar`s cdefd un pèdai einiefai i a`sikàè`rj`s. @xfst`n itris ldnadlf`ntis d jis qu` `j nfôi a`k` sil`t`rs` tdlkfæn. Uikr`pdsdr tdj`s ldnadlf`ntis `qufvdj` d aòdr a` `stdr `n ‚ikàf`nefd dj U`ôir“. @j nfôi qu` tf`n` rdzõn pdrd t`l`r qu` s`rä hirzdai d cde`r tdj `jèefõn tf`n` qu` dpiydrs` hu`rt`l`nt` `n `j U`ôir. Lf`ntrds qu` æj ni puà`, d sdkf`nads, eil`t`r un cèci a` pèdai, tdlpiei puà` p`rlftfr `n su eirdzõn un `spìrftu a` a`sikàf`nefd y r`k`jfõn. Afis cd adai jis ldnadlf`ntis a` ‚cinrdr“ dj pdar` y d jd ldar`. Uf `sti `stä `n eintrdafeefõn ein itri ldnadlf`nti, `ntine`s Afis priv``rä un liai a` `sedp`. Jds @serfturds ejdrdl`nt` nfôi d qu` ikà`zed (un cèci `xt`rfir). Dj nfôi tdlkfæn s` j` `ns`ôd d cinrdr d sus pdar`s (und detftua`ns`ôdn fnt`rnd a`dj r`sp`ti). Dÿn `n jd sftudefõn `xtr`ld dnt`s l`nefindad, `j nfôi nfôi a`k` `stdr s`buri a` qu` su `spìrftu y detftua cdefd sus pdar`s `stæn `n drlinìd ein jd `ns`ôdnzd a` jd @serfturd a` adr cinrd d jis pdar`s. Wdrd un nfôi i un oiv`n, jd ikàf`nefd cdefd jis pdar`s puà` dpdrè`r eili ikàf`nefd d jd vijuntda a`j cilkr`. @n r`djfada, jds @serfturds `ns`ôdn qu` jd ikàf`nefd d jis pdar`s `s, `n `s`nefd, ikàf`nefd d Afis. Jd v`rsfõn Dlpjfdad afe`? ‚...nfôis, ikà`zedn d sus pdar`s `n `j U`ôir (eili Uus r`pr`s`ntdnt`s)“. @n jd sulfsfõn d jd vijuntda a` jis pdar`s, jis nfôis dpr`na`n d sil`t`rs` d und dutirfada läs djtd qu` jd a` `jjis lfslis. Jd sulfsfõn d jis pdar`s `s und `seu`jd pdrd jd ikàf`nefd fna`p`naf`nt` y afrètd cdefd Afis, qu` `j nfôi t`narä qu` r`nafr eudnai yd ni vfvd kdoi jd dutirfada a` sus pdar`s. @s pir `std rdzõn qu` jis pdar`s `ns`ôdn d sus cfois? qu`fnt`rfir eudnai er`zedn sfbdn jd vijuntda a` Afisyyjdjdvijuntda afrèefõnaàÀfis. Uu @spìrftu, ni pir ira`n a` jis pdar`s, sfni pir unpdrd a`sì suyi pripfi, a` ikàè`r jd Wdjdkrd Dpr`na`r d ikàè`r `s dpr`na`r und j`y käsfed a` jd vfad v fad `spfrftudj. Jd dutirfada a` Afis luecds vè`s vf`n` d nu`strds vfads d trdvæs a` jd dutirfada culdnd. ¡Eudnai `neintrdlis y rèinie`lis jds dutirfada`s pu`stds sikr` nisitris pir Afis y jds ikàè`lis ju`bi sfbu` jd k`nafefõn y `j hdvir a` Afis! Cfois? ikà`zedn d sus pdar`s. @st` `s `j pjdn a` Afis pdrd ustà`s. Dj ikàè`rj`s d `jjis, ustà`s j` ikàè`n d Æj. Dsì einie`rän ustà`s jd pr`s`nefd y jd k`nafefõn a` Afis `n sus vfads. 5. JIU WDA[@U Wiarìdlis r`sulfr jds õra`n`s a`j Dpõstij `n `stds tr`s pdjdkrds? dlir, afsefpjfnd y `ns`ôdnzd. @st` kisquòi s`nefjji a` jd r`spinsdkfjfada a` jis pdar`s `stä lia`jdai sikr` jd ldn`rd `n qu` trdtd Afis d jis nfôis. Pnd a` jds nè`sfada`s läs urb`nt`s ciy `n jis cibdr`s erfstfdnis `s qu` jis pdar`s (`spèfdjl`nt` jis cilkr`s) rèinizedn sus r`spinsdkfjfada`s y dutirfada adads pir Afis ein r`jdefõn d sus cfois. c fois.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

477

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Afis, `n Uu Wdjdkrd, cdkjd d jis cfois pdrd qu` ikà`zedn d sus pdar`s. W`ri Æj tdlkfæn cdkjd d jis pdar`s fnstruyænaijis pdrd qu` a`n afrèefõn y irf`ntdefõn dpripfdads d sus cfois. Eudnai Afis ad r`spinsdkfjfada`s, tdlkfæn ad jd dutirfada pdrd qu` s` puàdn eulpjfr. Pn pdar` qu` `stä a`ntri a`j ira`n afvfni tf`n` und dutirfada adad pir Afis y a`k` ò`re`rjd pdrd `j kf`n`stdr y sdjvdefõn a` su hdlfjfd. Ndaf` a`k` r`v`stfrs` d sì lfsli ein dutirfada. W`ri quf`nquf`rd qu` cdyd rèfkfai dutirfada a` Afis, a`k` sist`n`rjd fflrl`l`nt`. Æj a`k` t`n`r h` `n `jjd y ldnt`n`rjd pir ffla`jfada d Afis, ni pir rdzin`s `biìstds. U` j` cd eineàfai pir Afis qu` puàd usdrjd, ni pdrd eilpjde`rs` d sì lfsli. Jd dutirfada qu` tf`n` un pdar` jj`ni a`j @spìrftu Udnti, vf`n` a` Afis. Wdrd s`r ffl`j dnt` Afis, æj a`k` eulpjfr sus a`k`r`s y r`spinsdkfjfada`s cdefd sus cfois. ¹Tuæ sueà` eudnai jis pdar`s tildn aèfsfin`s `rrõn`ds i adn ldjds fnstrueefin`s d sus cfois9 Uf`lpr` qu` `sti ieurr`, y jis pdar`s sin einsef`nt`s a` `jji, a`k` s`r einh`sdai, dalftfai y eirr`bfai. Nuned a`k`lis vdefjdr `n einh`sdr un `rrir b`nufni y pàfr p`raõn d nu`stris cfois pir t`lir a` qu` `sti l`nisedk` nu`strd dutirfada. Jd dutirfada ni `s a`rfvdad a` nisitris lfslis, i a` nu`strd detudefõn sfn tdecd eili pdar`s. Qdlpiei s` a`rfvd a` jd de`ptdefõn a` jd lfsld pir nu`stris cfois. U` a`rfvd, i vf`n`, eili `n tiad dutirfada v`rada`rd, a` quf`n `stä a`träs a` nisitris dpiydnai nu`strd dutirfada. Jd dutirfada a` un sdrb`nti lfjftdr a`p`na` a`j edpftän, i s`d jd dutirfada qu` ji dpiyd. Jd dutirfada a`j edpftän a`p`na` a`j ldyir a`j r`bflf`nti y dsì sue`sfvdl`nt`. Jd dutirfada a` jis pdar`s a`p`na` a` Afis, quf`n jis cd pu`sti eili dutirfada`s sikr` sus cfois. A` dcì qu` eudnai un pdar` eil`t` un `rrir, jd eu`stfõn ni `s ‚¹eõli r`deefindrä lf cfoi sf yi dalfti `sti9“  Jd Jd eu`stfõn `s ‚¹quæ p`nsdrä Afis sf yi trdti a` ieujtdr `sti i pr`t`nai qu` hu` eirrèti9“ Afis cinrd i rèinie` un drr`p`ntflf`nti cin`sti y hrdnei, tdnti `n `j nfôi eili `n `j pdar`. @j t`lir a` qu` tÿ p`ra`rìds tu jubdr y dutirfada dnt` tu cfoi dj einh`sdr un pèdai i `rrir, `s fnhunadai. Wir `j eintrdrfi, tu dutirfada `s `n r`djfada einfflrldad y hirtdjèfad eudnai tf`n`s `j vdjir a` s`r tdn cinrdai y `xfb`nt` eintfbi lfsli, dsì eili quf`r`s qu` tu cfoi ji s`d pdrd einsfbi, pirqu` sõji `ntine`s tÿ `r`s jd ejds` a` dutirfada qu` Afis puà` dpiydr. @stuaf`lis dcird jds fnstrueefin`s a` jds @serfturds pdrd jis pdar`s, qu` pia`lis r`sulfr `n tr`s pdjdkrds? priejdldr, irdr y prit`b`r. @stds sin djbunds a` jds r`spinsdkfjfada`s qu` jis pdar`s erfstfdnis a`k`n de`ptdr pdrd qu` lia`j`n sus r`jdefin`s ein sus cfois eili Afis ji cde` ein jis suyis? (4) Wriejdldr? Wriejdldr? @j eine`pti a`j pdpä qu` `ns`ôd, cd sfai r`stdurdai dj p`nsdlf`nti eilÿn `n nu`strds fbj`sfds a` ciy. @n jd Kfkjfd, nfnbund `ns`ôdnzd `s läs `xpjìeftd y ejdrd qu` jd a`j a`k`r a`j pdar` a` adr d sus cfois und buìd ò`lpjdr sikr` `j liai a` s`rvfr s `rvfr d Afis. Jis pdar`s ouaìis a`j Dntfbui Q`stdl`nti hu`rin ira`ndais `xpr`sdl`n `xpr`sdl`nt` t` j ds rr`p`t `p`tfräs fräs d tus t us d s`r ffl`j`s `n `st` dsunti? ‚ V `stds pdjdkrds qu` yi t` ldnai ciy, `stdrän sikr` tu eirdzõn= 2 y jds cfois, y cdkjdräs a` `jjds `stdnai `n tu edsd, y dnadnai pir `j edlfni, y dj deistdrt`, y eudnai t` j`vdnt`s.“

Aùt`rinilfi 8.8―2. Ni cdy auad a` qu` jd hf`j dpjfedefõn a` `st` prfnefpfi pir pdrt` a` jis ouaìis `xpjfed `n brdn làfad jd pr`s`rvdefõn a` su r`jfbfõn ` fa`ntfada ndefindj pir vdrfis lfj`s a` dôis, d p`sdr a` r`p`tfais fnt`ntis a` a`strufrjds. Ciy s` nè`sftd a`s`sp`rdadl`nt` jd `ns`ôdnzd a` jd Kfkjfd pdrd sdjvdbudradr y hirtdjè`r jds `ns`ôdnzds y præafeds a`j Wdstir `n `j pÿjpfti.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

474

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

¡Tuæ brdn flpdeti s` priaue` `n jis nfôis y oõv`n`s eudnai `jjis v`n jd ffla`jfada a` jis pdar`s unfænais` ein `j Wdstir pdrd priejdldr jd Wdjdkrd a` Afis! Nu`stris cibdr`s nè`sftdn s`r ‚e`ntris a` dpr`nafzdo`“ pdrd `stuafdr y prdetfedr jis prfnefpfis a`jfn`dais `n jds @serfturds de`red a`j vfvfr a`vitdl`nt`. Lf`ntrds qu` jis pdar`s puà`n s`r t`ntdais d s`ntfr qu` `sti `s titdjl`nt` trdkdoi a`j lfnfstri i a` jd `seu`jd ailfnfedj, jds @serfturds p`rldnè`n ejdrds r`spèti d `std v`rada. ¡Ic, quæ k`nafefin`s tf`n` Afis `n r`s`rvd pdrd `j cibdr aina` `j pdar` j`` einsfst`nt`l`nt` a` jd Kfkjfd d su hdlfjfd y j` buìd pir s`nads `spfrftudj`s! Ni `xfst` sustftuti qu` lija`` tdn `hètfvdl`nt` jds vfads oõv`n`s y jds fnhju`nef` tdnti d s`bufr jds j`y`s a` Afis. (;) Irdr? Jds Irdr? Jds irdefin`s a` jis pdar`s pdrè`n t`n`r un pia`r `spèfdj ein Afis `n jis trfkundj`s a`j Ef`ji. Oik ihrèfõ sderfhfefis t`lprdni pir jds ldôdnds pir edad uni a` sus cfois. Udtdnäs j` pr`buntõ d Afis ‚¹Ni j` cds e`redai djrààir d æj y d su edsd y d tiai ji qu` tf`n`9“   Oik Oik 4.47. Eudnai `j änb`j a`struetir pdsõ d trdvæs a` jd tf`rrd a` @bfpti `n `j tf`lpi a` Lifsæs, tiai cibdr aina` `j o`h` a` jd edsd cdkìd riefdai sdnbr` `n jis ldreis a` jds pu`rtds, hu` prit`bfai. @j ldnadlf`nti afvfni hu` ‚und ivòd pir edad edsd“. @j pdar` qu` prit`bfõ d su hdlfjfd ein jd sdnbr` a` jd ivòd `s un tfpi p`rhèti y c`rlisi a`j pdar` a`j Nu`vi Q`stdl`nti qu` ldntf`n` d su hdlfjfd kdoi jd sdnbr` a` Erfsti, ein sus irdefin`s ` fnt`re`sfin`s. @st` tfpi a` pdar` `s eili un sde`rait` pdrd su hdlfjfd. @j prfl`r lfnfst`rfi a` un sde`rait` `s cdkjdr dj pu`kji pir Afis y ju`bi cdkjdr d Afis pir su pu`kji. @j U`ôir j` afoi d Is`ds qu` a`kfai d qu` yd ni `rdn sde`rait`s pdrd Æj, Æj s` ijvfadrìd a` sus cfois. Ji trfst` a` nu`strds ndefin`s ciy, `s qu` `stän erfdnai i hirldnai und b`n`rdefõn a` nfôis ‚ijvfadais a` Afis“, pirqu` sus pdar`s cdn a`seufadai sus r`spinsdkfjfada`s `n `st` dsunti. Dj r`stdurdr Æj `n jd Fbj`sfd pdar`s y ldar`s qu` ir`n ` fnt`reàdn pir sus cfois, v`r`lis nfôis y oõv`n`s qu` s`rän hdvirèfais pir Afis. Udtdnäs t`l` d jis pdar`s qu` irdn, pirqu` s` quàd sfn pia`r djbuni pdrd sus dtdqu`s `spfrftudj`s. Wdar`, drriaìjjdt` dnt` Afis pir dlir d tus cfois y rèjdld tiais jds pril`sds a` dkunadnefd sikr` tu hdlfjfd. ¡Æj t` ifrä y t` rèilp`nsdrä d tf y d tu hdlfjfd! (5) Writ`b`r? Wrfnefpdais `spfrftudj`s (ailfnfis a` prìnefp`s) y itris pia`r`s ldjfbnis pujujdn pir tiads pdrt`s kusednai a`strufr nu`stri cibdr. Wd Wdkji kji afoi ejdrdl`nt` qu` juecdlis, ni eintrd edrn` i sdnbr`, sfni eintrd `stds hu`rzds `spfrftudj`s (@h`sfis 8.4;). Udtdnäs `s ‚`j afis a` `st` sfbji“  (;ª (;ª Eirfntfis 1.1) y sus a`linfis cdkftdn `n jd dtlõsh`rd. Wir `si jd sdntfada a`j cibdr a`k` s`r prit`bfad y eins`rvdad. @s r`spinsdkfjfada a` jis pdar`s `vftdr qu` jd eirrupefõn `ntr` `n `j cibdr. Aùt`rinilfi 44.;4 eilpdrd `j cibdr afvfndl`nt` ira`ndai d ‚jis ef`jis sikr` jd tf`rrd“ (jd ÿnfed iedsfõn `n qu` `std hrds` s` usd `n jd @serfturd). @j ef`ji a`j cibdr a`k` s`r prit`bfai a` tiad fn﬋u`nefd ldjd, dunqu` puàd s`r a` dpdrf`nefd fnie`nt`. Jd dav`rt`nefd a` jd @serfturd `s ejdrd? ‚...ni trd`räs eisd dkilfndkj` (djbi iafisi) d tu edsd... pirqu` `s dndt`ld.“   Aùt`rinilfi 2.;8. Eisds prihdnds ` flpìds `n nu`stris cibdr`s adn und s`ôdj ejdrd y und fnvftdefõn pdrd jd detfvfada a` `spìrftus ldjvdais. Pn erfstfdni nu`vi a`k` s`r eufadaisi a` jflpfdr su edsd a` tiai dqu`jji qu` puaf`rd pr`stdrs` pdrd qu` Udtdnäs jd rèjdl`. Pnd ‚jflpf`zd b`nufnd a`j cibdr“ kdoi jd dutirfada a`j nilkr` a` O`sÿs y Uu sdnbr`, puà` cde`r a` un cibdr und c`rlisd y sdntfffledad edsd a` djdkdnzd. Wdar`s, pritòdlis nu`stris cibdr`s y nu`stris nfôis y aælisj`s `j k`n`fflefi a` vfvfr `n `j ÿnfei jubdr jjdldai ‚ef`ji sikr` jd tf`rrd“ ‑`j cibdr ira`ndai pir Afis.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

47;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

1. EINEJPUFÕN Pnd brdn edntfada a` ldj`s cd v`nfai dj cibdr a`kfai d qu` sus lf`lkris cdn p`rafai jd k`nafefõn y pritèefõn a`j ira`n afvfni. @j `spisi a`k` `stdr kdoi jd dutirfada a` Erfsti, jd `spisd kdoi jd dutirfada a` su `spisi y jis cfois kdoi jd dutirfada a` sus pdar`s. Udtdnäs einie` `j pia`r a`j ira`n afvfni y `s pir `si qu` æj utfjfzdrä tiad dstuefd pdrd lfndr y qu`krdntdr `st` lia`ji pdrd jd hdlfjfd. W`ri tÿ puà`s eijiedr d tu hdlfjfd `n `j ira`n afvfni a` deu`rai d jds @serfturds y `xp`rfl`ntdr eintfnudl`nt` jd k`nafefõn a`j pia`r a` Afis `n tu cibdr. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

475

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ;5 ― [`jdefin`s fnt`rp`rsindj`s sdjuadkj`s ¹Tuæ afe` jd Wdjdkrd a` Afis sikr` jds r`jdefin`s fnt`rp`rsindj`s9 ¹Euäj `s `j prfnefpdj hdetir pdrd a`sdrrijjdr r`jdefin`s culdnds a` edjfada9 ¹Eõli jj`vdrnis kf`n ein jis a`läs9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚…prieurda ji ku`ni a`jdnt` a` tiais jis cilkr`s. 43 Uf `s pisfk pisfkj`, j`, `n eudnt eudntii a`p`nad a` visitris, `stda `n pdz ein tiais jis cilkr`s.“  [ildnis 4;.42―43. 4. FNQ[IAPEEFÕN @s a` suld flpirtdnefd qu` edad sdnti a` Afis dpr`nad d ldnt`n`r ku`nds r`jdefin`s culdnds. @s nu`stri a`k`r sij`ln` y r`spinsdkfjfada kìkjfed vfvfr pdeìffledl`nt` ein tiad jd b`nt`? nu`strd hdlfjfd, eilpdô`ris erfstfdnis, siefis a` n`biefis, dutirfada`s, dlfbis, einiefais, `te. Bäjdtds 8.47 nis afe`? ‚Dsì qu`, s`bÿn t`nbdlis ipirtunfada, cdbdlis kf`n d tiais, y ldyirl`nt` d jis a` jd hdlfjfd a` jd h`.“  Dquì Dquì t`n`lis ais edt`birìds a` prõoflis i vèfnis ein quf`n`s a`k`lis jj`vdrnis kf`n? jds p`rsinds qu` sin a`j lunai y nu`stris c`rldnis `n `j U`ôir. Wdrd Wdrd qu` `sti s`d pisfkj`, nè`sftdlis t`n`r ailfnfi einstdnt` sikr` nu`strds detftua`s y pdjdkrds. Wdrd nu`strd h`jfefada y pdrd jd ku`nd r`putdefõn a` Afis y Uu Fbj`sfd, jis er`y`nt`s a`k`lis ldnt`n`r ‚und einef`nefd jfkr` a` ih`nsd cdefd Afis y cdefd jis cilkr`s.“  Cècis ;1.48. ;. JDU Q[@U [@JDEFIN@U KÄUFEDU J`dlis Ldtì ;;.52―17. Pn dkibdai s` de`reõ d O`sÿs un aìd y j` pr`buntõ euäj `rd `j ldnadlf`nti läs brdna` `n jd J`y a`j Dntfbui Q`stdl`nti. Nu`stri U`ôir ‑quf`n vfni ni pdrd cde`r d un jdai jd J`y sfni pdrd eulpjfrjd‑ `ns`ôõ qu` `j dlir `rd/`s `j fnbràf`nt` läs flpirtdnt` `n jd vfad r`jfbfisd. @n v`rada, Afis `s dlir (4ª Oudn 1.48). @j pdsdo` a` Ldtì ;; ni sijdl`nt` r`v`jd `j ldnadlf`nti a` dldr sfni qu` nis lu`strd d qufæn a`k` s`r afrfbfai nu`stri dlir. O`sÿs s` r`hf`r` d tr`s r`jdefin`s käsfeds qu` tiai s`r culdni tf`n`? (4) Ein Afis (;) Ein jis a`läs y (5) Einsfbi lfsli. (4) [`jdefõn ein Afis? Eili Afis? Eili yd afoflis, Afis `s dlir (4ª Oudn 1.3), y sdk`lis qu` O`suerfsti `s Afis qu` s` ldnfh`stõ `n edrn`. Wir einsfbuf`nt`, O`sÿs `s jd p`rsinfhfedefõn y jd r`v`jdefõn a`j dlir a` Afis. A` Æj dpr`na`lis jd läs djtd hirld a` dldr? Uderfhfefi Uderfhfefi (Oudn (Oudn 5.48). Wirqu` Æj s` afi d sì lfsli d nisitris, dcird nisitris a`s`dlis adrnis d Æj. @n itrds pdjdkrds, ‚j` dldlis d Æj pirqu` Æj nis dlõ prfl`ri.“  4ª 4ª Oudn 1.46. @s nè`sdrfi qu` j` dl`lis ein tiai nu`stri eirdzõn, djld y l`nt`. @s flp`rdtfvi. @j dlir cdefd Afis fnejuy`? eilunfedrs` ein Æj pir làfi a` jd irdefõn, dpr`na`r de`red a` Æj d trdvæs a`j `stuafi a` jd Kfkjfd y dairdrj` d trdvæs a` jd djdkdnzd. Dldr d Afis `s tdlkfæn ikàè`rj` `n tiais sus ldnadlf`ntis (4ª Oudn 0.5), sf`nai uni luy flpirtdnt` `j qu` nis dl`lis unis d itris (Oudn 40.42). (;) Ein jis a`läs? a`läs? Eudnai und p`rsind dld d Afis ein tiai ji qu` `s y tf`n` a`ntri, `j dlir cdefd jd culdnfada `s `j r`sujtdai `xt`rni. Eudnai Eudnai rèfkflis `j @spìrftu a` Afis, rèfkflis `j @spìrftu a` dlir pirqu` ‚@j dlir a` Afis cd sfai a`rrdldai `n nu`stris eirdzin`s pir `j @spìrftu Udnti...“  [ildnis [ildnis 0.0. Ji vfsfkj` a` nu`stri dlir d Afis `s `j dlir d nu`stris vèfnis, qu` `s `j s`bunai brdn ldnadlf`nti.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

471

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

‚  Uf djbun djbunii afe`? Vi dli d Afis, y dkirr dkirrè` è` d su c`rld c`rldni, ni, `s un l`ntf l`ntfrisi. risi. Wu`s `j qu` ni dld d su c`rldni d quf`n cd vfsti, ¹Eõli puà` dldr d Afis d qufæn ni cd vfsti9

;4

V nisitris t`n`lis `st`

ldnadlf`nti a` Æj? `j qu` dl` d Afis, dl` tdlkfæn d su c`rldni.“  4ª 4ª Oudn 1.;7―;4. @n Ldtì 2.4; O`sÿs nis afi `std nirld präetfed pdrd pia`r dldr d nu`stri vèfni eili d nisitris lfslis? ‚ ...tiads ...tiads jds eisds qu` qu`räfs qu` jis cilkr`s cdbdn ein visitris, dsì tdlkfæn cdeà visitris ein `jjis...“

(5) Ein uni lfsli? Nu`stri U`ôir ldnaõ qu` dl`lis d nu`stri vèfni eili d nisitris lfslis, pirqu` æj sdk` qu` jis culdnis nis dldlis d nisitris lfslis. O`sÿs quf`r` qu` kds`lis nu`stri dlir pir itris `n `j dlir pripfi. Ni `s eintrdrfi d jds @serfturds qu` und p`rsind s` dl` d sì lfsld. Wdrd t`n`r und vfad nirldj y h`jfz, tiai s`r culdni a`k` t`n`r un r`sp`ti sdjuadkj` pir sì lfsli, qu` sijdl`nt` vf`n` d trdvæs a` und fldb`n pripfd pisftfvd. Uf tÿ ni t` dlds d tf lfsli, s`rä flpisfkj` qu` `xpr`s`s dlir. dlir. @sti s` a`k` d qu` `j dlir v`rada`ri `s adrt` d tf lfsli. ¹Eõli `s pisfkj` qu` t` sf`ntds kf`n aänait` d tf lfsli d jis a`läs9 Jd ÿnfed ldn`rd a` qu` und p`rsind puà` r`sp`tdrs` y dldrs` d sì lfsld, `s t`nf`nai und r`jdefõn eirrètd ein Afis. Uiji dsì und p`rsind puà` `stdr jfkr` a` detftua`s y deefin`s qu` a`struy`n jds r`jdefin`s culdnds. Eudnai und p`rsind `stä `n r`jdefõn eirrètd ein Afis, puà` dldrs` d sì lfsld y adrs` a drs` d itris sfn r`s`rvds eili ji cfzi O`sÿs, nu`stri U`ôir. Wia`lis v`r ejdrdl`nt` eõli `j dlir `s `j prfl`r hdetir `n jd ikt`nefõn a` ku`nds r`jdefin`s culdnds. @n `sti a`seukrflis jd sdkfaurìd a` Afis, `n jis ais ldnadlf`ntis läs brdna`s a`j Dntfbui Q`stdl`nti a` dldr d Afis y d nu`stri prõofli, y `n `j nu`vi ldnadlf`nti qu` nis aòõ O`sÿs `n `j Nu`vi Q`stdl`nti? ‚Tu` is dlæfs unis d itris, eili yi is c` dldai.“  Oudn Oudn 45.51. V ¹eõli nis dlõ O`sÿs9 Ein un dlir sderffflefdj ` fneinafefindj. Qÿ aàìedt` ein dcìnei d daqufrfr `st` dlir= cdzji tu l`td, tu brdn kÿsquàd. @j brdn edpìtuji a`j dlir `n jd Kfkjfd, 4ª Eirfntfis 45, sf s` dpjfed d nu`strds vfads, puà` trd`r jds lòir`s r`jdefin`s ein Afis, ein jis a`läs y ein uni lfsli. @stuafd a`spuæs `st` ldrdvfjjisi edpìtuji. 5. DUIEFDEFIN@U W@[UINDJ@U Luecis a` jis prikj`lds a` jd b`nt` puà`n t`n`r su irfb`n `n jd cdkftudj hdjtd a` cdkfjfada pdrd jj`vdrs` kf`n ein jis a`läs. Uf c`lis a` bizdr `j vfvfr, t`n`lis qu` dpr`na`r d ldnt`n`r ku`nds r`jdefin`s culdnds. Jd b`nt` ein quf`n nis dsiefdlis s` cdjjd `n afh`r`nt`s edt`birìds? hdlfjfd, fbj`sfd, `lpjì, bikf`rni y itrds. @stds r`jdefin`s s` einètdn a` tdj liai `ntr` `jjds, qu` un prikj`ld `n un är`d trd` a`slòirdlf`nti `n jds itrds. @stuaf`lis `j hunefindlf`nti a` `stds r`jdefin`s y eõli pia`lis lòirdr `n edad und a` `jjds. (4) Hdlfjfd? @j a`t`rfiri a` jd hdlfjfd `n jd siefàda lia`rnd qu` r`sujtd `n `j dul`nti a` cibdr`s qu`krdntdais, ad und dav`rt`nefd ejdrd dj cfoi a` Afis pdrd qu` ldnt`nbd r`jdefin`s dpripfdads `n `j cibdr. @j pdar` y `spisi a`k` eijiedrs` `n su jubdr eili jìa`r dlirisi, sderffflefdj y priv`àir. Jds ldar`s y `spisds a`k`n s`r sulfsds y ikàf`nt`s pdrd ein sus `spisis, dldr d sus cfois y budradr sus cibdr`s. Jis cfois a`k`n r`sp`tdr y ikàè`r d sus pdar`s `n tiads jds eisds. @stds hunefin`s y r`spinsdkfjfada`s adads pir Afis, a`k`n s`r de`ptdads sf c`lis a` `xp`rfl`ntdr drlinìd `n nu`strds vfads ailæstfeds.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

470

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

(;) @j Eu`rpi a` Erfsti? @n jd Fbj`sfd silis lf`lkris unis a` itris ([ildnis 4;.0, @h`sfis 0.;0). @n Erfsti, silis luy e`rednis unis a` itris y bizdlis a` rfed einhrdt`rnfada. W`ri sf ni `stdlis jj`nis a`j @spìrftu Udnti `sti tdlkfæn puà` trd`r hrfeefin`s. Ni `s rdri qu` jis qu` sin luy qu`rfais y e`rednis d nisitris, s`dn jis qu` nis jdstfldn läs. A`kfai d qu` jis c`rldnis y c`rldnds `n Erfsti `stän luy e`red a` nisitris, a`k`lis s`r `spèfdjl`nt` einsfa`rdais ein `jjis. Jis Dpõstij`s nis adn luecds fnstrueefin`s sikr` eõli c`lis a` trdtdrnis ‚unis d itris“. @n `j jfkri a` [ildnis s` nis afe`? ‚Dldis unis d itris ein dlir hrdt`rndj= `n eudnti d cinrd, pr`hfrfænaiis jis unis d jis itris…“  (4;.47―48) (4;.47―48) ‚...Dldis unis d itris...“  (5.43). (5.43). ‚ Vd Vd ni nis ouzbu`lis läs jis unis d jis itris... dsì qu` sfbdlis sfbdl is ji qu` eintr eintrfkuy fkuy`` d jd pdz y d jd àfhf àfhfedefõ edefõnn lutud lutud.“ .“  (41.45―46). (41.45―46). ‚Uà unänfl`s `n `j s`ntfr unis d itris... rèfkìis unis d itris, eili tdlkfæn Erfsti nis rèfkfõ.“  (40.0―2). (40.0―2). @n 4ª Eirfntfis 4;.;0 Wdkji afe` d jis sdntis qu` ‚...s` prìeup`n jis unis pir jis itris.“  D D jis @h`sfis j`s ..sipirtdis jis unis d jis itris `n dlir= sijìeftis `n budradr jd unfada a`j @spìrftu `n `j vìneuji a` jd `serfk`? ‚ ....sipirtdis pdz. .. y sà k`nfb pdz... k`nfbnis nis unis ein itris itris,, lfs`r lfs`rfeira feirafisis fisis,, p`rai p`rainänai nänainis nis unis d itris eili Afis tdlkf tdlkfæn æn is p`rainõ p`ra inõ d visit visitris ris `n Erfst Erfsti. i. Uil`t Uil`tìs ìs uni uniss d itr itris is `n `j t`l t`lir ir d Afi Afis.“ s.“  (1.;,5,5;=0.;4). (1.;,5,5;=0.;4). @n itrds `pìstijds, Wdkji `serfk`? ‚...àfhfedis unis d itris. itris.“ “   4ª Q`sdjinfe`ns`s 0.44. ‚…@xcirtdis jis unis d jis itris“  (C`krìs (C`krìs 5.45) y ‚...einsfa`rælinis unis d itris pdrd `stflujdrnis dj dlir y d jds ku`nds ikrds.“  C`krìs C`krìs 47.;1. eintrd trd itris...“  (0.6), Udntfdbi afe`? ‚Ni lurluræfs jis unis a` jis itris...“  (1.44), (1.44), ‚...ni is quòæfs unis ein (0.6), ‚...Einh`sda vu`strds ih`nsds unis d itris y irda unis pir itris...“  (0.48). (0.48). Hfndjl`nt`, Wàri afoi `n su prfl`rd `pìstijd afe`? ‚...dldis unis d itris `ntrdôdkj`l`nt`...“   (4.;;) y ‚...cispàdis jis unis jis itris...“   (1.6). Ef`rtdl`nt`, `stds `xcirtdefin`s dpistõjfeds sin drbul`nti läs qu` sufflef`nt` pdrd qu` prieur`lis tiais lòirdr `n nu`strds r`jdefin`s ein jis a`läs c`rldnis.

(5) @lpjì? Pnd @lpjì? Pnd p`rsind `lpj`d eili prilàfi un t`refi a` su vfad trdkdodnai pdrd bdndrs` `j sust`nti. Vd qu` lueci a` nu`stri tf`lpi `s aàfedai d nu`strd viedefõn i trdkdoi, a`k`lis dadptdr nu`strd vfad y detftua d ffln a` adrj` d æst` ji lòir a` nisitris, y dÿn afshrutdrji. @j cfoi a` Afis a`k` r`djzdr su t`stflinfi erfstfdni sf`nai `j trdkdodair läs aàfedai y eiip`rdtfvi `n su trdkdoi. W`ri s`r un ku`n trdkdodair `s sõji jd lftda. Jj`vdrs` kf`n ein jis eilpdô`ris a` trdkdoi, y ein `j pÿkjfei sf `s pdrt` a` tu trdkdoi, `s tdlkfæn luy flpirtdnt`. Jd b`nt` qu` trdkdod eintfbi tiais jis aìds jj`bd d einie`rt` kdstdnt` kf`n. Djjì, tu vfad `s `seuarfôdad afdrfdl`nt` pir itris. @jjis t` iks`rvdn `n tf`lpis a` t`nsfõn i `shu`rzi, `n lil`ntis a` t`ntdefõn i eudnai `r`s ldj trdtdai. U` cd afeci qu` jd pru`kd eruefdj a` jd r`jfbfõn a` und p`rsind `s eõli r`deefind eudnai `s trdtdad fnoustdl`nt`, eudnai `stä `nh`rld i eudnai pdrè` qu` jds eisds ni vdn kf`n. @n `j trdkdoi `xfst`n r`jdefin`s cirfzintdj`s y v`rtfedj`s qu` sust`ntdlis. Jds r`jdefin`s v`rtfedj`s sin ein nu`stris sup`rfir`s y ein jis qu` `stän kdoi nisitris= jds cirfzintdj`s, ein quf`n`s `stän d nu`stri lfsli nfv`j. @j erfstfdni a`k` listrdr und detftua a` eiip`rdefõn ein sus eij`bds, sil`tfænais` d jis qu` tf`n`n dutirfada sikr` æj= y a`k` t`n`r un s`ntfai dbuai a` `qufada y a` flpdrefdjfada cdefd jis qu` `stän a`kdoi a` æj. Qÿ ldntæn sf`lpr` jd fnt`brfada `n tu jubdr a` `lpjì. Jd j`djtda cdefd jd eilpdôìd `s flpirtdnt`, p`ri jd b`nt` y jis prfnefpfis prèà`n d

jds bdndnefds èinõlfeds. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

478

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Djbunds ieupdefin`s puà`n p`rlftfr einv`rsdefõn fjflftdad `ntr` jis trdkdodair`s, itrds ni. Eudnai trdkdods pdrd djbuf`n, tÿ j` v`na`s tu tf`lpi y dt`nefõn. Ni `stdh`s d tu pdtrõn bdstdnai und edntfada fnlia`rdad a` tf`lpi `n adr ‚t`stflinfi“ d itris lf`ntrds `stäs `n `j trdkdoi. Cdkrä ipirtunfada`s pdrd afseutfr `n jis a`sednsis, `n jd cird a` eilfad i a`spuæs a`j trdkdoi. Qild v`ntdod a`j tf`lpi, ni a` tu pdtrõn. Pnd a` jds lòir`s ldn`rds a` s`r t`stfbi `n `j trdkdoi `s ein jft`rdturd. Jj`vd hijj`tis `n tu kijsfjji, `n tu kijsi i ldj`tìn. Eudnai ni cdy tf`lpi pdrd afseusfin`s jdrbds, und pf`zd a` jft`rdturd a`j `vdnb`jfi pdrd qu` jd p`rsind jj`v` d su edsd, s`rä un t`stflinfi eintfnui. ¹Tuæ tf`n` qu` aèfr jd Kfkjfd de`red a` jds r`jdefin`s `ntr` pdtrõn y `lpj`dai9 ¡Kdstdnt`! Uijdl`nt` nè`sftdlis `nt`na`r qu` jds r`h`r`nefds kìkjfeds de`red a` sf`rvis y dlis, ciy s` dpjfedn d `lpr`sd y `lpj`dais. Dunqu` ni `stdlis kdoi `j sfst`ld dntfbui a` `sejdvftua, jis prfnefpfis pdrd sf`rvis y dlis p`rldnè`n fbudj. Wia`lis `neintrdr un `xe`j`nt` ‚eõafbi jdkirdj“ pdrd `lpr`sds y `lpj`dais `n jd Kfkjfd? Eijis`ns`s 5.;;―;5= 1.4= 4ª Qflitì 8.4;= Qfti ;.6= 4ª Wàri ;.43. @stuafd `stis t`xtis ju`bi. Pnd detftua dpripfdad `s jd ejdv` pdrd jd sdtfshdeefõn `n `j trdkdoi. Jds `serfturds r`h`rfads sukrdydn eintfnudl`nt` jd flpirtdnefd a` trdkdodr ‚eili pdrd `j U`ôir“ ¡Xf`nai nu`stri trdkdoi eili und ipirtunfada pdrd s`rvfr d Afis, trdkdodr`lis pdrd un pdtrõn eili sf `stuvfærdlis trdkdodnai pdrd Afis lfsli! Pnd p`rsind ein `std ejds` a` detftua, a`sdrrijjdrä cäkftis a` trdkdoi qu` puà`n r`sujtdr `n priliefin`s y dul`ntis a` su`jai, dsì eili `n ku`nds r`jdefin`s a` trdkdoi. @stis prfnefpfis s` dpjfedn ef`rtdl`nt` tdlkfæn d ld`stris y `stuafdnt`s. (1) Bik`rndnt`s? Eili b`nt` a` Afis, silis fnstrufais d `stdr suo`tis d jis bik`rndnt`s a` jd Qf`rrd. @n 4ª Wàri ;.42, jd Wdjdkrd a` Afis nis afe` qu` cinr`lis d jis afrfb`nt`s a` nu`strd ndefõn. Jds dutirfada`s efvfj`s sin `j`bfads i nilkrdads pdrd nu`stri k`n`fflefi. @jjds pripirefindn ira`n y s`burfada `n nu`strds ndefin`s ([ildnis 45.40= Qfti 5.4). Jd Kfkjfd r`quf`r` tdlkfæn qu` pdbu`lis nu`stris flpu`stis sfn a`hrduadr dj bikf`rni (Ldtì ;;.;4= [ildnis 45.2). @j r`sp`tdr jds j`y`s a`j pdìs `s uni a` jis afstfntfvis a` un erfstfdni. A`k`lis a` s`r jis efuadadnis qu` läs dpiy`lis jds j`y`s `n nu`strds eilunfada`s. Jis r`bjdl`ntis a` cilkr`s a`k`n s`r ikàèfais, d l`nis qu` æstis s` ipinbdn d jds j`y`s a` Afis i nis `nvu`jvdn `n ldjada`s. Wir ò`lpji, c`lis tildai und pisfefõn a`hfnfad ein r`spèti dj s`rvfefi lfjftdr. Wir `si, dunqu` rèinie`lis qu` `j bikf`rni culdni `s a` irfb`n afvfni y nis `shirzdlis `n eulpjfr nu`strds ikjfbdefin`s eili efuadadnis j`dj`s dj pdìs, nis ipin`lis d pdrtfefpdr a` detfvfada`s a` eilkdt` `n bu`rrd i a` a`strueefõn a` vfads culdnds. Jis erfstfdnis pia`lis r`spina`r jfkr` y vijuntdrfdl`nt` dj jjdldai a`j bikf`rni `n ef`rtds är`ds qu` s`dn ni eilkdtfvds. Wir itrd pdrt`, jd erìtfed fna`kfad d jds dutirfada`s y `j fneftdr d jd r`k`jfõn sin dntf-kìkjfeis. Jd Wdjdkrd nis fnstruy` d qu` fnt`reàdlis y ir`lis pir nu`stris bik`rndnt`s. J`dlis 4ª Qflitì Qflitì ;.4,;. Bufdais pir jis prfnefpfis a` aè`nefd, oustfefd y rètftua, s`r`lis edpde`s a` `stdkjè`r und fldb`n a`j v`rada`ri erfstfdni `ntr` jis qu` `stän ‚hu`rd“.. Qdj liai a` vfvfr priauefrä un flpdeti `n `j lunai y `vfa`nefdrä `j pia`r a` Afis y jd v`rada a` Uu Wdjdkrd. ‚hu`rd“ (0) Itrds p`rsinds? p`rsinds? ‚A` läs `stfld `s `j ku`n nilkr` qu` jds luecds rfqu`zds.“  Wriv`rkfis Wriv`rkfis ;;.4. @j erfstfdni ndefai a` nu`vi cd edlkfdai su nilkr`, a` tdcÿr, dpistdair, jdarõn, hdjti a` rètftua, cfpõerftd, vfefisi, l`ntfrisi, `te. d cfoi a` Afis. Eili cfois a` Afis ni sijdl`nt` t`n`lis qu` prit`b`r nu`stri pripfi nilkr`, sfni `j nilkr` a`j U`ôir O`sÿs.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

472

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

A`k`lis vfvfr und vfad erfstfdnd einsfst`nt` aina`quf`rd qu` `st`lis i ein quf`n `st`lis? dlfbis ni sdjvis, vèfnis a`j kdrrfi= einiefais iedsfindj`s tdj`s eili p`rsindj a` ifflefnds, a` tf`nads, a` r`stirän, `te. ` fnejusi b`nt` eilpj`tdl`nt` `xtrdôd. 1. EINEJPUFÕN Qiad p`rsind ein quf`n `ntr`lis `n eintdeti, a`k` pia`r a`seukrfr qu` silis r`pr`s`ntdnt`s a`j [`y. Uf tÿ hu`rds prie`sdai `n un oufefi pir s`r erfstfdni, y edad uni ein quf`n tÿ `stuvfst` `n eintdeti t`stfhfedrd eine`rnf`nt` d tu vfad, ¹cdkrä djjì suhfef`nt` `vfa`nefd pdrd aèjdrdrt` ‚eujpdkj`“9 ‚eujpdkj`“9 Làftd `n `sti. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

473

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Jèefõn ;1 ― Qu Qu jubdr `n `j pjdn a` Afis ¹Ein quæ pripõsft prip õsftii nis eijieõ eiji eõ Afis `n `j Eu` Eu`rpi rpi a` Erfs Erfsti9 ti9 ¹Eõli `sp`rd `sp` rd Æj qu` nis r`jdefin r`jd efin`lis `lis ein jis a`läs lf`lkris a`j lfsli9 ¹Tuæ hunefin`s a`k`lis a`s`lp`ôdr9 Q`xti pdrd l`lirfzdr? ‚  Ufbuf Ufbuf`nai `nai jd vv`rada `rada `n dlir, eer`zedl r`zedlis is `n ttiai iai `n ddqu`j qu`j qu` `s jjdd ed edk`zd, k`zd, `sti `s, Erfsti, 48 a` quf`n tiai `j eu`rpi, kf`n eine`rtdai y unfai `ntr` sì pir tiads jds eiyunturds qu` s` dyuadn lutudl`nt`, s`bÿn jd detfvfada pripfd a` edad lf`lkri, rèfk` su erèflf`nti pdrd fr àfhfeänais` `n dlir.“

@h`sfis 1.40―48. 4. FNQ[IAPEEFÕN Jd rdzõn pir jd eudj jd Fbj`sfd `stä vfvd ciy `s qu` `j lfsli Afis Qiaipia`risi cd vfvfai `n `jjd d trdvæs a` b`n`rdefin`s. A` cèci y eili yd c`lis afeci, jd Fbj`sfd `s Uu eu`rpi. Jd Wdjdkrd a` Afis eilpdrd jd Fbj`sfd ein vdrfds eisds? und hdlfjfd, un r`kdôi, und pril`tfad, un odraìn, un àffflefi, `te. W`ri nfnbuni a` `stis r`trdtis dj`bõrfeis `s tdn ejdri eili `j a` ‚eu`rpi a` Erfsti“. Jd Fbj`sfd ni sõji `s ‚eili un eu`rpi“, sfni qu` `jjd `s `s `j `j Eu`rpi a` Erfsti. @s brdefds d `std dndjibìd tdn dpripfdad a` jd Fbj`sfd, qu` dcird pia`lis fa`ntfffledr tdn ejdrdl`nt` jis `j`l`ntis qu` jd eilpin`n, y eilpr`na`r su flpirtdnefd. ;. JIU LF@LK[IU Pn eu`rpi a`k` t`n`r edk`zd y lf`lkris unfais d `jjd. Dsì tdlkfæn `j eu`rpi a` Erfsti ‑jd Fbj`sfd‑ aina` Æj `s jd Edk`zd y nisitris jis lf`lkris. Edad lf`lkri a` `st` eu`rpi cd sfai eijiedai djjì pir Æj, ein un pripõsfti `spèfdj. Edad lf`lkri `s jft`rdjl`nt` flpirtdnt` y tf`n` und hunefõn ÿnfed qu` a`s`lp`ôdr? ‚Wirqu` dsì eili `j eu`rpi `s uni, y tf`n` luecis lf`lkris, p`ri tiais jis lf`lkris a`j eu`rpi, sf`nai sf`n ai lueci luecis, s, sin un siji eu`rp eu`rpi, i, dsì tdlkf tdlkfæn æn Erfs Erfsti. ti. 45 Wirqu` pir un siji @spìrftu huflis tiais kdutfzdais `n un eu`rpi, s`dn ouaìis i brf`bis, s`dn `sejdvis i jfkr`s= y d tiais s` nis afi d k`k`r a` un lfsli @spìrftu.“

4ª Eirfntfis 4;.4;―45. Dquì `neintrdlis un r`jdti c`rlisi a` eõli c`lis sfai pu`stis `n `j eu`rpi a` Erfsti= a` eõli c`lis eins`bufai jd l`lkr`sìd `n `st` eu`rpi d trdvæs a` jd ip`rdefõn lfjdbrisd a`j @spìrftu Udnti. Edad uni a` nisitris cd rèfkfai su `xp`rf`nefd a` sdjvdefõn pir làfi a` Æj, yd qu` `s Æj y ndaf` läs quf`n dôda` d Uu Fbj`sfd jis qu` cdn a` s`r sdjvis `n `std `rd, eili puà` iks`rvdrs` `n Cècis ;.12. Jd de`ptdefõn eili lf`lkris a` `st` bjirfisi Eu`rpi s` priaue` eudnai ikàè`lis `j pjdn a` sdjvdefõn tdj y eili hu` privfsti pir Erfsti d trdvæs a` jis jdkfis a`j dpõstij Wàri? ‚  Drr`p`ntìis, y kdutìe`s` edad uni a` visitris `n `j nilkr` a` O`suerfsti pdrd p`raõn a` jis pèdais= y rèfkfræfs `j ain a`j @spìrftu Udnti.“

Cècis ;.53. @std `s jd ÿnfed einafefõn pdrd nu`strd l`lkr`sìd `n `j eu`rpi a` Erfsti= jd ÿnfed pu`rtd a` `ntrdad d jd Fbj`sfd a`j U`ôir. Afis cd pu`sti edad lf`lkri `n Uu eu`rpi eili d Æj j` cd einv`nfai= y dsì eili jis lf`lkris a` un eu`rpi ndturdj sin flpirtdnt`s unis pdrd ‑afrètd fnafrètdl`nt`‑ tdlkfæn `j eu`rpi a` Erfsti tiais silis flpirtdnt`s y nis nè`sftdlis unisitris d itris ‑nis ia`lis eu`ntd a` `jji i ni.`nCdstd dqu`j qu` `s dpdr`nt`l`nt`

fnnè`sdrfi, r`sujtd r`sujtd vftdj pdrd jd Fbj`sfd a`j U`ôir eili un tiai. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

476

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Edad lf`lkri a` jd Fbj`sfd `s flpirtdnt`, `spèfdjl`nt` pirqu` s` trdtd a` un djld ràflfad ein jd sdnbr` a`j Eira`ri, qu` `s `j läs djti prèfi odläs pdbdai. Jd flpirtdnefd a` edad lf`lkri a`j eu`rpi s` cde` pdt`nt`, da`läs, eudnai einsfa`rdlis qu` edad uni cd rèfkfai und hunefõn `spèfdj qu` a`s`lp`ôdr. Qiais t`n`lis un rij flpirtdnt` qu` eulpjfr, y sfn jd eintrfkuefõn a` eudjquf`rd a` nisitris, `j tiai suhr`. Afis nis cd cèci a`p`naf`nt`s unis a` itris pir `sd rdzõn? pdrd qu` tiais eiip`r`lis eili un eu`rpi. eu`rpi. Nfnbuni `s läs i l`nis flpirtdnt` qu` itri= tdn siji afh`r`nt`. Wir tdnti, qu` ni nis `stirk`n jds afh`r`nefds, sfni tiai ji eintrdrfi, yd qu` `n nu`strd afv`rsfada cdy brdn hu`rzd? ‚…`j eu`rpi ni `s un siji lf`lkri, sfni luecis. 40 Uf afo`r` afo `r` `j pf` pf`?? Wi Wirqu rqu`` ni n i siy s iy ldn ldni, i, nnii siy s iy a`j eu`rpi, ¹pir `si ni s`rä a`j eu`rpi9 48 V sf afo`r` jd iròd? Wirqu` ni siy ioi, ni siy a`j eu`rpi, ¹pir `si ni s`rää a`j eu` s`r eu`rpi rpi99 42 Uf tia tiaii `j eu` eu`rpi rpi hu` hu`s` s` ioi, ¹aõ ¹aõna` na` `st `stdrì drìdd `j iìa iìai9 i9 Uf tia tiaii hu` hu`s` s` iìa iìai, i, ¹aõna` ¹aõ na` `stdrì `st drìdd `j 43 46 ijhdti9 Lds dcird Afis cd eijiedai jis lf`lkris edad uni a` `jjis `n `j eu`rpi, eili æj qufsi. Wirqu` sf tiais hu`rdn un siji lf`lkri, ¹aõna` `stdrìd `j eu`rpi9 ;7 W`ri dcird sin luecis jis lf`lkris, p`ri `j eu`rpi `s uni siji.“ 4ª Eirfntfis 4;.41―;7.

5. JD EDK@_D ‚Erfsti `s edk`zd a` jd fbj`sfd“  nis nis afe` @h`sfis 0.;5= ‚ …`n …`n vfrtua a` quf`n tiai `j eu`rpi, nutrfænais` y unfæn unfænais` ais` pir jds eiyunturds eiyun turds y jfbdl jfbdl`ntis `ntis,, erè` ein `j erèf erèflf`nt lf`ntii qu` ad Afis.“  Eijis`ns`s Eijis`ns`s ;.46. ¡@stä luy

ejdri `n jds @serfturds qu` Erfsti `s jd Edk`zd a` jd Fbj`sfd! A`k`lis t`n`r eufadai a` ni edlkfdr `st` lia`ji. Afis afe` qu` Æj `s jd dutirfada hunadl`ntdj y `j ld`stri `xp`rti `n Uu Fbj`sfd. Dunqu` d edad uni a` nisitris nis cd sfai adai un jubdr fnafvfaudj y un lfnfst`rfi, ni pia`lis detudr s`pdrdadl`nt` a`j eu`rpi y sikr`vfvfr. Edad lf`lkri `stä suo`ti d jd Edk`zd= dÿn Erfsti lfsli. Æj nis cd eijiedai d edad uni `n nu`stri jubdr pdrtfeujdr. Ni puà` cdk`r efsld i afvfsfõn `n `sti. @st` Eu`rpi sõji hunefind pir làfi a` jd afrèefõn a` jd Edk`zd. Jd Fbj`sfd v`rada`rd pis`` sijdl`nt` und edk`zd? @j U`ôir O`suerfsti. ‚Æj `s jd edk`zd a`j eu`rpi qu` `s jd fbj`sfd, pir eudnti dbrdaõ dj Wdar` qu` `n æj cdkftds` tiad jd pj`nftua.“   Eijis`ns`s 4.43―46. @st` pdp`j a` O`suerfsti eili Edk`zd a` jd Fbj`sfd sõji puà` `nt`na`rs` `nt`rdl`nt` pir làfi a` jd aietrfnd a` jd A`fada a` Erfsti, qu` `stuafdlis `n `j Nfv`j 4 Nde`r a` nu`strd `seu`jd a` Afsefpujdai. ¹Eõli piarìd Erfsti s`r jd ÿnfed Edk`zd a` su Fbj`sfd y d jd v`z pdrtfefpdr `n und trfnfada9 Cdy sijdl`nt` und edk`zd, y un siji eu`rpi `j eudj `s jd Fbj`sfd ÿnfed a`j U`ôir. Faæntfed einejusfõn ‑sikr` edk`zd sfnbujdr  i i ÿnfed‑ s` puà` sdedr r`spèti a` jd fbj`sfd jiedj? `xfst` sõji und edk`zd `n jd einbr`bdefõn jiedj? `j Wdstir, quf`n d su v`z `stä kdoi jd afrèefõn a`j U`ôir. @j Wdstir `s jd dutirfada culdnd läs djtd, quf`n ieupd `j ifflefi läs djti a` jd fbj`sfd jiedj. Æj rèfk` su dutirfada a` jd Edk`zd a` jd Fbj`sfd unfv`rsdj, qu` `s nu`stri U`ôir O`suerfsti. U`r lf`lkri a` un eu`rpi qu` vfv` y s` lu`v` `n drlinìd ein su edk`zd ndturdj ‑`j Wdstir‑ y ein su edk`zd sikr`ndturdj ‑Erfsti‑ sfbnfffled `xp`rfl`ntdr un s`ntflf`nti a` s`burfada y pdz qu` `stä pir `nefld a` tiais jis itris. Ni cdy ò`lpji läs c`rlisi a`j pjdn p`rhèti p `rhèti a` Afis pdrd `std `rd, qu` und dsdlkj`d jiedj trdkdodnai ountd.

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

447

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

@h`sfis 1.40―48 a`serfk` jd ldaur`z y pribr`si `spfrftudj qu` r`sujtd a` und fbj`sfd jiedj qu` ikrd eili un eu`rpi kdoi `j lfnfstri a` Afis y kdoi Uu Afis. @std b`nt` afecisd erè` ‚...`n tiai `n dqu`j qu` `s jd edk`zd, `sti `s, Erfsti, 48 a` quf`n tiai `j eu`rpi, kf`n eine`rtdai y unfai `ntr` sì pir tiads jds eiyunturds qu` s` dyuadn lutudl`nt`, s`bÿn jd detfvfada pripfd a` edad lf`lkri, rèfk` su erèflf`nti pdrd fr àfhfeänais` `n dlir.“

1. JD FBJ@UFD A@ AFIU Ein kdstdnt` hrèu`nefd, eudnai djbuf`n l`nefind jd pdjdkrd ‚fbj`sfd“, un àffflefi ein un edlpdndrfi y und eruz vf`n`n d jd l`nt`. @n nu`stri sfbji v`fntfuni, dj cdkjdr a` ‚fbj`sfd“, s` pf`nsd läs `n tærlfnis a` un àffflefi a` jdarfjjis qu` `n un eu`rpi a` er`y`nt`s. Itrds vè`s s` pf`nsd `n `j nilkr` a` und a`nilfndefõn `n pdrtfeujdr. W`ri nf àffflefis nf irbdnfzdefin`s sin r`djl`nt` jd Fbj`sfd a` O`suerfsti. Jd Fbj`sfd a`j U`ôir `s un irbdnfsli vfvf`nt`, un eu`rpi a` er`y`nt`s kdutfzdais, lija`dais y unfais d trdvæs a`j @spìrftu @s pìrftu a` Afis, jiedj y unfv`rsdjl`nt`. Wdrd eilpr`na`r titdjl`nt` nu`stri jubdr `n `j pjdn a` Afis, `s flpirtdnt` qu` `nt`nadlis jd afh`r`nefd `ntr` Fbj`sfd (sfnbujdr) ` fbj`sfds (pjurdj). @n jds @serfturds, nu`stri U`ôir `lpj`õ `j tærlfni ‚fbj`sfd“ sijdl`nt` ais vè`s. @n Ldtì 48.43, Æj afoi? ‚@afhfedræ Lf Fbj`sfd“ , ein ji eudj s` r`fflrfõ d tiais Uus ràflfais= d Uu Eu`rpi lìstfei, fntdnbfkj` ` fnvfsfkj` a` er`y`nt`s a` tiai `j lunai= a`j pdsdai, a`j pr`s`nt` y a`j huturi. @std `s jd Fbj`sfd unfv`rsdj. Jd itrd iedsfõn `n qu` O`sÿs l`nefinõ jd pdjdkrd fbj`sfd fbj`sfd hu` hu` `n Ldtì 43.40―42? ‚Wir tdnti, sf tu c`rldni pèd eintr eintrdd tftf,, v` y r` r`præna præna`j` `j` `stdn `stdnai ai ttÿÿ y æj sijis sijis== sf s f t` iy`r` iy`r`,, cds bdnda bdndaii d tu c`rldn c `rldni. i. 48 Lds sf ni t` iy`r`, tild dÿn eintfbi d uni i ais, pdrd qu` `n kied a` ais i tr`s t`stfbis einst` tiad pdjdkrd. 42 Uf ni jis iy`r` d `jjis, afji d jd fbj`sfd= y sf ni iy`r` d jd fbj`sfd, t`nj` pir b`ntfj y pukjfedni."   Dquì O`sÿs s` r`ffl`r` d un

a`t`rlfndai brupi a` sdntis, r`jdefindnai `j eine`pti a` un eu`rpi a` er`y`nt`s pr`s`nt`, vfsfkj` y tdnbfkj`, ein un jubdr= `sti `s, jd fbj`sfd jiedj, qu` jiedj, qu` `s und ldnfh`stdefõn `spèìffled a`j Eu`rpi a` O`suerfsti. @std `s jd ÿnfed fbj`sfd a` jd qu` tÿ puà`s cde`rt` pdrt` a` und ldn`rd präetfed y `hètfvd. Jd fbj`sfd jiedj `s aina` `xfst` b`nt` r`dj ein nè`sfada`s r`dj`s, y `j ÿnfei jubdr aina` lfnfst`rfi y erèflf`nti puà`n ieurrfr. Cdstd qu` ni nis adlis eu`ntdein y dsulflis siliseinstftuy`n un õrbdni (lf`lkris) eu`rpi r`dj yr`dj vfsfkj`, ni pia`lis r`jdefindrnis dpripfdadl`nt` Erfsti y einqu` quf`n`s su Fbj`sfd. a` un Djbuf`n qu` pf`ns` qu` `s lf`lkri a`j Eu`rpi a` Erfsti sfn p`rt`nè`r d und fbj`sfd jiedj a` un liai sfbnfffledtfvi, fnffl`r` i ad d `nt`na`r qu` æj `s un õrbdni fna`p`naf`nt` a`j eu`rpi. @sti ni siji `s jõbfedl`nt` rfaìeuji ` flpisfkj`, sfni tdlkfæn y titdjl`nt` eintrd jd Kfkjfd. Qiai er`y`nt` tf`n` qu` `stdr pripfdl`nt` r`jdefindai ein und fbj`sfd jiedj qu` er`` y pràfed jd v`rada ‑jd Wdjdkrd a` Afis. Dsì eili tu fbj`sfd jiedj eijdkird ein jd ikrd a` Afis `n su pripfd efuada, tdlkfæn ji cde` `n pribrdlds a` afstrfti. @sti fnejuy` einhrdt`rnfada`s, edlpdl`ntis y einv`nefin`s, aina` sdntis y lfnfstris a` luecds itrds dsdlkj`ds jiedj`s s` einbr`bdn pdrd dairdr, jibrdr und vfsfõn läs dlpjfd y adr a dr ldyir eufadai d jd Ikrd a`j U`ôir. Pnd fbj`sfd fnafvfaudj ni puà` eukrfr tdn tr`l`nad edntfada a` är`ds pir sì sijd, p`ri eudnai s` dsiefd ein itrds hirld dsdlkj`ds vfsfõn y iko`tfvis, jis `shu`rzis s` vu`jv`n luy @std `ssin jd rdzõn pir jddqu` tu fbj`sfd jiedj pdrtà` a`fbudj afstrftis y pribrdlds ndefindj`s ` fnt`rndefindj`s. Jds`hètfvis. fbj`sfds jiedj`s dnfldads pdrtfefpdr ein itrds dsdlkj`ds a` h` prèfisd ` fbudj, ni siji d nfv`j a` r`bfõn, sfni tdlkfæn d nfv`j lunafdj, eili O`sÿs ldnaõ.

itrds dsdlkj`ds a` h` prèfisd ` fbudj, ni siji d nfv`j a` r`bfõn, sfni tdlkfæn d nfv`j lunafdj, eili O`sÿs ldnaõ. DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

444

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Edad ais dôis, jd Dsdlkj`d Dpistõjfed e`j`krd und Einv`nefõn B`n`rdj Fnt`rndefindj `n jis @stdais Pnfais a` Dlærfed, `n jd qu` sdntis y lfnfstris a` tiads pdrt`s a`j lunai s` r`ÿn`n pdrd dairdr ountis y eilpdrtfr vfsfin`s y edrbds unis ein itris. @s und brdn iedsfõn a` eilpdô`rfsli, irdefõn y `nrfquèflf`nti `spfrftudj. Nu`strd Nu`strd irbdnfzdefõn s` eilpin` u irbdnfzd `n afh`r`nt`s a`pdrtdl`ntis? Lfsfin`s Fnt`rndefindj`s, @auedefõn Erfstfdnd, Dsfst`nefd Uiefdj, Xdrin`s Dpistõjfeis, C`rldnds Aireds, L`nsdo`ris L`nsdo`ris a` Wdz ((oõv`n`s) oõv`n`s) y vdrfis itris. @j a`pdrtdl`nti h`l`nfj `s `j `nedrbdai `spèìfflei a` eijètdr edad dôi und ihr`nad `spèfdj jjdldad ‚Hjir Dzuj“,, qu` s` `lpj`d pdrd dyuadr d nu`stris lfsfin`ris `n tiai `j lunai. Wir làfi a` `sd y itrds dyuads èinõlfeds, Dzuj“ s` daquf`r`n v`cìeujis y t`rr`nis, s` àfffledn t`lpjis y s` eukr`n jds nè`sfada`s a`j edlpi lfsfin`ri `n b`n`rdj. Qdj`s aindtfvis sfn auad dyuadn d jd afhusfõn a`j @vdnb`jfi djrààir a`j lunai. Da`läs, pribrdlds eili Eilpdô`ris `n Lfsfin`s (cilkr`s) i Wrèfisd U`lfjjd (oõv`n`s), pripirefindn tdlkfæn d jds einbr`bdefin`s jiedj`s a` jd fbj`sfd jd ipirtunfada a` dpiydr `j edlpi lfsfin`ri, ji qu` supin` und brdn k`nafefõn y prfvfj`bfi pdrd jis lf`lkris qu` s` fnvijuerdn `n afecis pribrdlds. ¡Qÿ puà`s eijdkirdr ein jd ikrd lfsfin`rd fnt`rndefindj d trdvæs a` tu fbj`sfd jiedj! V cdy itris priyètis qu` tf`lpi y `spdefi ni nis p`rlft`n l`nefindr. Jd l`td a`träs a` edad uni a` `jjis `s einqufstdr t`rrftirfi ni djednzdai y bdndr djlds p`rafads pdrd `j [`fni a` Afis. Jd ikrd a` Afis `n jd Qf`rrd ni `s tdr`d p`qu`ôd y r`quf`r` un brdn `shu`rzi eiip`rdtfvi. 0. EINEJPUFÕN @xfst` un sèr`ti pdrd un prõsp`ri vfvfr erfstfdni, un pjdn p`rhèti pdrd tf y pdrd lì, `j eudj puà` r`sulfrs` `n jd sfbuf`nt` hrds`? pdrtfefpdefõn hrds`? pdrtfefpdefõn titdj `n tiad eeisd isd pisfkj` a`ntri a` jd `strueturd a` jd fbj`sfd jiedj . Qÿ a`k`s dbitdr tiad pisfkfjfada a` cde`r djbi pdrd Afis y trdkdodr `n Uu [`fni. Ird, daird, `stuafd jd Kfkjfd, r`ÿn`t` ein itris c`rldnis, ihr`nad, af`zld, t`stfffled, eilpdrt`, sfrv` y eiip`rd. ¡Qu vfad erfstfdnd s`bufrä jj`nänais` a` vfetirfd, änfli y brdn r`biefoi! YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

44;

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Dpænafe` 4 ― Uijfeftua a` dalfsfõn d jd l`lkr`sìd Hirlujdrfi pdrd p`rsinds yd kdutfzdads `n `j nilkr` a` O`suerfsti qu` a`s`dn fnt`brdrs` d und einbr`bdefõn a` jd Dsdlkj`d Dpistõjfed Vi, YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY, `n jd efuada a` YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY, `j aìd a` jd hècd YYYY a` YYYYYYYYYYYYYYYYYY a` YYYYYYY, sijfefti s`r dalftfai eili lf`lkri a` jd fbj`sfd erfstfdnd Dsdlkj`d Dpistõjfed a` jd H` `n Erfsti O`sÿs O`sÿs y a` jd fbj`sfd jiedj YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY.

Einhirl` d jd @serfturd `n Cècis ;.53, aèjdri cdk`r sfai kdutfzdai(d) pir fnl`rsfõn `n dbud, `n `j nilkr` a` O`suerfsti, `n jd fbj`sfd YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY, `j aìd YYYYYYY a` YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY a` YYYYYYYY, pir `j lfnfstri YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY.

L` eilpril`ti a`jdnt` a` Afis y a` `std fbj`sfd d er``r, de`ptdr y prdetfedr jd aietrfnd, afsefpjfnd, sfst`ld èinõlfei y a` irbdnfzdefõn a` jd Dsdlkj`d Dpistõjfed.

Hfrld YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

445

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Dpænafe`Hirlujdr ; ― Adtis p`rsindj`s `j jfkri a` lf`lkris Hirlujdrfi fi pdrd p`rsinds yd kdutfzdadspdrd `n `j nilkr` a` O`suerfsti `n prie`si a` fnt`brdrs` fnt`brdrs` d und einbr`bdefõn a` jd Dsdlkj`d Dsdlkj`d Dpistõjf Dpistõjfed ed Nilkr` eilpj`ti YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Bæn`ri YYYYY Hècd ndeflf`nti (aa) YYYY (ll) (ll ) YYYY (dddd) YYYYYYYY Jubdr YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Aieul`nti a` fa`ntfada N¿ YYYYYYYYYYYYYYYYYY* @xpàfai `n YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Eirrì(s) `jètrõnfei(s) YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Q`jæhini(s) YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Afrèefõn YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY @stdai Efvfj YYYYYYYYYYYYYYYYY* Nilkr` eõnyub` e õnyub` YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Hècd Ldtrflinfi (aa) YYYY (ll) (ll ) YYYY (dddd) YYYYYYY Jubdr YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Cfois qu` vfv`n ein ustà YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Kdutfsli `n dbud (aa) YYYY (ll) YYYY (dddd) YYYYYYY Jubdr YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY* Lfnfstri YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Irbdnfzdefõn YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Kdutfsli @spìrftu Udnti (aa) YYYY (ll) YYYY (dddd) YYYYYYY Jubdr YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY @xp`rf`nefd erfstfdnd, lfnfst`rfis, edrbis `n jd fbj`sfd fbj` sfd YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY [`h`r`nefd p`rsindj # 4 YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Q`j. Q`j. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY [`h`r`nefd p`rsindj # ; YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Q`j. Q`j. YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Hfrld YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY Jubdr y hècd YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY (*) U` a`k` daountdr aieul`nti prikdtirfi

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

441

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

Dpænafe` 5 ― Eilprilfsi ein jd fbj`sfd jiedj Eilprilfsii pdrd s`r eilpj`tdai pir jd p`rsind qu` a`s`d fnt`brdr jd l`lkr`sìd Eilprilfs

a` jd Dsdlkj`d Dpistõjfed= yd s`d pir kdutfsli `n dbud i pir sijfeftua a` dalfsfõn Vi, YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY, `n jd efuada a` YYYYYYYYYYYYYYYYYYYY, `j aìd a` jd hècd YYYYY a` YYYYYYYYYYYYYYYYYYYY a` YYYYYYYY, a`jdnt` a` Afis y su Fbj`sfd, cdkf`nai eilpr`nafai lf ikjfbdefõn a` `stdr eilpril`tfai(d) ein und fbj`sfd jiedj, dsuli lfs r`spinsdkfjfada`s eili lf`lkri a` jd Dsdlkj`d Dpistõjfed a` jd H` `n Erfsti O`sÿs y a` `std fbj`sfd jiedj. Aèjdri qu` l` fa`ntfffledræ ein jis a`läs lf`lkris a` `std einbr`bdefõn y sus nè`sfada`s, y qu` eintfnudræ dvdnzdnai `n lf prie`si a` erèflf`nti `spfrftudj, dsfstf`nai hf`jl`nt` d jis sfbuf`nt`s eursis i nfv`j`s a` jd @seu`jd a` Afsefpujdai a` Afsefpujdai a` `std fbj`sfd. fbj` sfd. Da`läs, pril`ti? pril`ti? 4. Writ`b`r jd unfada a` lf fbj`sfd, fbj`sfd , detudnai `n dlir, rècdzdnai jis ecfsl`s y sfbuf`nai d lfs jìa`r`s. ;. Eilpdrtfr jds r`spinsdkfjfada`s a` lf fbj`sfd, fbj`sfd, irdnai dj l`nis qufne` lfnutis afdrfis pir su erèflf`nti, fnvftdnai d dsfstfr d jis qu` ni ji cde`n y trdtdnai ein dldkfjfada d jds vfsftds. 5. U`rvfr y lfnfstrdr `n lf fbj`sfd, fbj`sfd, a`seukrf`nai lfs ain`s y tdj`ntis, sf`nai pr`pdrdai pdrd s`rvfr y a`sdrrijjdnai un eirdzõn a` sf`rvi(d). 1. Dpiydr `j t`stflinfi a` lf fbj`sfd, fbj`sfd , dsfstf`nai hf`jl`nt`, vfvf`nai und vfad sdntd y eintrfkuy`nai r`bujdrl`nt` ein lfs af`zlis y ihr`nads.

Hfrld YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

440

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY

DUDLKJ@D DWIUQÕJFED / @UEP@JD A@ AFUEFWPJDAI AFUEFWPJDAI NFX@J ;

448

E[@E@[

LDNPDJ A@ AFUEFWPJDAI

JD @UQ[DQ@BFD A@ O@UßU UFLWJFHFEDAD

Wdrd läs fnhirldefõn, vfsftd nu`strd päbfnd `n Fnt`rn`t?

I `serfk` d nu`stri @-ldfj? sioG si oGdp dpis isti tijfjfed edss ss`l `lkj kjy.i y.irb rb

Crecer Nivel 2

Short Description

Description

Comments

We need your help!