Cofalik Skrzypcowe ABC

cZĘsc IiII 3/

Wydanie drugie poprawione

I I I I ! I E |ś lĘ:

E §

Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA Krakow 2006

PWM 10 139

l l l t

SPIS TREŚCI Słowowstępne.

...

6

CzęśćI 1.

I

l

Częściskrzl,piec i smyczka

10

2. Cl1-1czenia ruchow ebęz skrzypiec

l2

3. Postarva. trzr,manie skrzypiec

I4

4. Crviczenia lvstępn ę bęz smyczka,

16

5. Trzl,manie

smvczka. Ćwiczenia ruchowe zę smyczkiem.

6. Struny, skrzl,piec . Pierwsze pociągnięcia na pustych strunach (A i

I

l l l

I9

D) .

7, Zasadv pisma nutowego . Puls . Rytm.

22

8. Spiervamv piosenki

23

9. Crł,iercnutv na pustych strunach . Takt na . Technika przygotowawcza prawej ręki

.

l 0.

Ćli,ic zeni a b ez insirumen tu przy gotowuj

lervejręki

.

ąc

cńery czwarte (ft) :,

e do ustawienia

l2.Detache. 13. Gra palcami 1,2

i3

na strunach

A i D zpółtonem między palcem2 a3

ręki l4.Grapalcamil,}I3nastrunachEic Ł. l 5. Granie ćrr-iercnut gorną i dolną połową smyczka 16. Połnuta . Gra caĘm smyczkiem 17. Gama D-dur ztrójdżwtękiem. Tonacja durowa 18.

25

.

. .28

,..32

. Gra pizzicato. Technika przygotowawcza lewej

-,

2I

.

Podziah, smyczka

-

kombinacje całego smyczka z jego

gornąidolnąpołową. 19. PrzenoszeniesmyczkawpowiętrnJ. 20. Gramr,4palcem

..

35

..

43

...40

. 45 . . 46

.48 . . 51 . . . . . 53

2l. Osemki

. Takt na dwie czwarte (Q) . C*i"zenla i melodie z zastosowaniem ósemek

A-dur. 23. Crviczenia palcowe na rożnychstrunach. 24. Pohon między l a2 palcem . Gama C-dur 25. Intenvały. 26.Taktnatrzy czwarte (fl) . rOłnuta z kropką. Przedtakt. 22. Legato . Gama

. ,. .. .

57 61

64 66

,,.69

. ]I

L1.Martelć . .

74

.

28. Gama G-dur dwuoktawowa

77

29.Portato

79

30. Rytmpunktowany

] )..

81

.

3I. Zmtany strun w legato otazw dótachó

32

Półton1r-lę&y_pr,o_!\i_e_m a 1palcem . Gama B-dur . Cała nuta. 33. Dyhamika . Oznaczeniatempa.

83

oraz3 a 4palcem (układ zbernolami) 86 89

34. Stawianie palca na dwóch strunach

9ż

35. Pohon między 3 a 4 palcem (układ zk.-

,]

/

śrędniog}§ś_n,9-.:,

:.,

-

.

l

:i]

średniocicho

c r, es een ć,o }. 7.

. .. _-'

,

.:

]

,..,

* coraż,.głoś_bĘ

- coraz

:

...:,,;;:Ą..t&nn,f.ć';*e6o..w,,o ]__

clszeJ

*:akcent; nlł19 z źkcentem'Wykónuj€m}

więkslzą iloścĘsm ii ęzka,,

l....'.;§,łi gh,e i' f

.

,

.o"

§Ę§,.',,1,,.:

:'dośś '

:,

.

L,,a.r § o:-*,s!ergko,

zvri$zoną je-

:.

go szybkośc ią oraz. nieznaęzńe większyrn

naciskiemlsmyczka

Cwiczenie I24 a rozpocząć środkiem smyczka, a następnie równomiernię rozszerzać pociągnięcla, zwcz|l;m zwiększając nacisk smyczka na strunę (crescendo).W dinlinuendokolejność czynnościzostaje odwrócona, n

24

0

a)

-

-

-

b)

p

f

p S9

-l!

)]

PoBUDKA Allegro moderato

,!25

}

l l l l

-rr

TANIEC NIEMIECKI

126

'\-l'

i/v \/o \/ ,-;\L-! =-\

l_ 5

___..

.

l10

t

t: f ZABAWA |{|T|l|]

.f

łu.g.o

D. Kabalewski

l

l l I l l l

t

34 Stawianie palca na dwóch strunach Stawiając palec na dwoch strunach, należy go poslawić nieco wryżej niż wtedy, kiedy stawiamy go na jednej >trunie. Wynika to z budowy palca. Oznaczenię: 1:,2:,3:.

ETIUDA 128 5

l

I

t I l

,:]]

::Y

I t t

l I

i:

GAWoT Allegretto

129

G. Ph. Telemann

l

l,roffi l

,

l l l:

nu

TURLAJ SIĘ, PIŁECZKO| D. Obljalska - M. Wawruk

?

1l

l l I

l l l l t l l

cantabile

]3n

a

'OO'

by Polskie Wydawnictwo MuzyczneSA, Kraków, Poland. AIlriglrts reserved

I

l t

93

'!r.

l l l l l l l

35 Półton między 3 a 4 paleem (układ zkrzyżykami) n Garma

E-dur

t

l t

l l l

l "'u' t

;3

l

t

c)

l l

I

d)

PwM

94

10 139

t

I

Ę

ama E-dur, trójdźwięki

|132

l Snosobv cwiczęnia:

I

l ,Cwiczenie

gamowe

1133

l

BTIUDA

J3u a_

l l, ł, -

l

,a

1

r t I

LENDLER F. Schubert 4

a-

36 Dwudźwięki z pustą struną (I) Ćwi czenia wstępne dla prawej ręki Smyczek przylega do strun z jednakową siłą. Połozenie prawej ręki odpowiada płaszczyźntedanych dwoch strun.

b) Powyższe cwiczęnta przenieścna pozostałe pary strun.

Grając poniższe ćwiczenia, uczęńpowinien dęyć do czystości intonacyjnej i brzmieniowej. Unika wciskania smyczka w struny, a takźęprzesadnego przyciskania strun palcami. Poprawianie (wystrajanie) fałszywych dlwdzwiękow odbywa się bez przęrywania gry. Po pamięciowym opanowaniu ponizszych ćwiczeń, konĘnuować grę o kwintę wyżej lub nizej.

137

*-"Ą ],

96

\ W Ćwiczeniu 13 8, w celu uniknięcia zahaczaniapalcami struny A, ,,buduje my" zpalcór,, tyrn biegnie droga, ktorą jest nasza struna A.

:,]

:z,., :une]u: runelem

Ą38,

\_,ól

-"ą

139

iill ll

r

rrr

r

r

r

lIffi

PIoSENKA

A. Gretry

ł

Allegretto

j,:;:

]:

,,,:l.+ilili'

'

37 F'trażolety

iP"n

E 4

o

D

G

4

o

4

o

Jrójdźwięki G-dur n 0

A-dur 0

D-dur

44 0oo0

44 oo

0

E-dur

440 oo

I I

KOI\IK NA BIEGUNACII Allegretto

0^o

4

![F

,I I

I

l I

f

l l

PARowoZ

I

lĘ

mffi

Moderato

ąccel.

Allegro

4

l

f,

pizz. 0

mf

-?

Pizzicato na końcu utworu grac zkciukiem ptzyŁożonym do krawędzi chwytni,

--

w. wiedeński 4

o

l

I I

38 Tonacja molowa

l l l l l

l

'

Gama a-rnoll

a-m6H |'l

!., i

.:

l.' ..

l l t l

,:

,j ",,

ama a-moll melodyczna, trójdźwięki

losoby ówiczenia:

l+: 1iczenie

1.

4. martelć n

wstępne

l J

10 139

101

t

ETIUDA

I

ł9

l l l

l l l l l l l l

t l l

150

\\-_lż-

ARlA |Tlil[|,

151

Lu.ghetto

I.mf co{espressione

ż.p

H. Purcell

{

I

l l

39 Takt na trzy

ósnne

(§

} i sześćósrnych ( §)

I: j]

].,,..'

l',,-

l

:

,],'"

l

,,ii'

"]

,'

.

W obu taktach t§i §l jednostką rytmicznąjest osemka. W sz,y teń$ie tatt lJ J - --J J lszyłn ,a na § mozna niekiedy liczyc,,na dwa", a jednostką rytmiczną jest wtedy;. .

l l

MAŁA ETIUDA

I

l52

J-.-

l l

!

CZARNY BARAN piosenka ludowa

ls l

l

h

I

8

1

łłć

r,

.e

:wM \l

l

103

l

Ę

t l !

-

l l l l l l l l l

IiM ]

I

l

I

4(}

l

szesnastki

I I

l l l l l l

'

Ćwiezenia i rnelodie

z

zastosowaniem szesnastek

ą. Y,'",

l^55

l ::*. D-dur, troidzrł,ięki _156 Ał ;

Ia)

l l l l l l l l

@

PWM

10 139

i 0,i

.l.Ą,

l l

t.

MELODIA LUDO\NA C0

Allegro

źi,

I

ETIUDA

łr* ## -

l, I

0

I]

l l

l004

ll3

l

-óĘ poco

ł7l-JT 0

t: I

rit.

a tetlpo

l ETIUDA

l

!,g l:

l l l l

rup

-

.l

t NA ZIELO|{EJ ŁĄCZCE

ffi

Moderato

A 1

R. Twardowski

o

err

ź-

r --Qł-2

dim. e rąll.

1

o

a

łtłTłłź;ł MuzYczne SA, Klaków_ Poiarrrl Ą]l rIgltts res.:rr td

/i

-p

a la)-

I l l l l

t

i i

CZĘŚĆ DnIIGĄ

l

I

l

;i tj

t

l. III

].

pozycja . Zmiana pozycji (I-III) tym samym

Triole

palcem

111

II4

palca 1. Zmianapozycji (I-ilI) ptzez pustą strunę, 5. Drłudzwięki z pustą struną (II) . 6. Staccato 7. Rytm punktowany r: 8, Zmiana pozycji (I-III) palcem wyjściowym w legato 9. Syrrkopa l0. Dwudzr,vięki z chwytem dwóch palców (I). . ll. Biegłośćgry . Ganla g-rrro1l Gama Es-dur . Półtonowe przesunięcie

116 118

I20

l22 I24 I27

l29 , 131

:

,

I33

12.

dwuoktawowa. 14. Dwudzwięki z chwYem dwóch palców (II) 13.

Półpozycja . Gatna A-dur

15.

Zmlanapozycji (I-UD palcem docelowym . Gama D-dur dwuoktawowa

16.

Ozdobniki. .

.

F-dur 18. Ztnlana pozycjt z zamianąpalca 19. Akordy łamane 20. Utwory zę zmlanami pozycji . 17. II pozycja . Gama

I39

.

l4I 143 146 150 153

154 156

I

l::

l

t g

:t *,

1

III pozycja

. Zmiana

pozycji (I -

m) tym samym

palcem

Naukę zmian Pozycji dobrze jest rozpoc ząć od wykonania kilku swobodnych poruszeń ręką wzdfuż chrłl,tni. 'oczątkowo bez snryczka, a następnie w połączeniu ze spokojnymi, miarowymi pociągnięciami smyczka na doolnej Pustej strunie. W czasie cwiczeń tych staw łokciowy lewej ręki na przemian zgina się i prostuje, przegub ;e zmienia swojego ułozenia i wyglądu. Prawidłową wysokośćdzwięku granego 1 palcem w III pozycji na strunach E,, A lub D można sprawdzic, polrvnując go z sąsiednią nizszą pustą struną, Dźwięki te powinny dac czystąoktawę. Ustawienie palca 2 na stru:ch A, D lub G sprawdza się z wyższąpustą struną. Powinniśmy otrzymać dzwięk o tej samej lvysokości,

2-2

2-Z

)

l\'

2''-2

ż--z

ą1 "r'-->

4.

--.\\J

3-3

,,-=.€

.-3 '--:

3-. :--rJ

J

1

t

d)

.., _,

2-2

'=jr U Zmieniając pozycję, zmniej szr,ć nacisk palca wchodzącego (schodzącego) na strunę. Układ kciuk

-

palec

1l1

l

l

t

łł 1

1--

l l l l l

-Ę=-

l l

Gama D-dur, trojdźwięki

l l l

Gama C-dur, trojdzrvięki

l4 I

-|ż

-ł)

CWICZENrIE tvg J. Sulimowa

ETIUDA

--

l]1

2 Triole

l

l l l l t l l l l I

l l

Gama A-dur, trój dhvięki

simile

03

0

Ćwiczenie gamowe

:----



9

a]

l13

t

Du capo al Fine

l

t

l

t

l' t

l28

9 Synkopa

0VWzór:

DUECIK 0V

7|

7

7)f

PIORBCZKO W. Lutosławski

Ę

a .gF bl Pol.ti. wydawnictwo Muzyczne SA, Kraków. Poland

rit

a tempo

?

f Al1 ńghts leserued

l29

v DUET

rr-_e

;0

Z. Jahike_::

0

dmf

01

KRAKOWIAK

O. 69fa,lik - J. Garścia

Allegretto

4

f

?_4

4:>

-

'rrrp

'--j

\-ż'

=

il

,-

0 :-\

4

,] ]l

-mf t!

]:

..:n

ł

:6+

,f 0l by Polskie

Wyclarvnictwo iVluzyczne SA, Kraków, Poland. A!] rights rcscrved

10 Dwudźwięki z chwytem dwóch palców (I) ETIUDA

li

PAl\tE JAI§IE

Ił-

t l, !

l

ETIUDA

l

l;

^

t l l l l

POLOWANIE (fragment)

ż_="\-/

8

nry ,*,

l

l l

I I I * *

w. krotkiewski

J!

S,Ą, Krakórv, Poland. A]l rights resen,ed by Polskie Wyrlarvnicnvo ivluzl,czne

11 Biegłość gry

'

Gama g-moll

WaŻnym elementem pracy zucznlem jest rozwijanie biegłoścl gry. Do tego celu najlepiej nadają się ćwiczenia i utwory opańe na powtarzających się układach brzmieniowych.

W Ćwiczeniu poniższych wprawek, atakże fragmentów utworów, można zastosować metodę temp skokowych. Polega ona na tym,że po opanowaniu danego materiału w wolnym tempie uczęńprobuje go grac odrazuw tempie dużo szybszym (np. dwa razy szybszym). W tempie tym nie wsłuchuje się juz on w pojedynczę dźwięki, lecz myślowo ogamia g ru p

y

dźwięków.

Gama g-moll melodyczna, trójdźwięki

Sposoby ćwiczenia

i

i

l i

WPRAWKI

i

1

osimile

.,L0.139

,-Ą\

;

t *

t l l l

o1ł

t

Cw

r l l

ic zy c

o.{>ja;\

0,----,4

na rcżnych strunach.

GALoP

Allegro

D. Kabalewski

0

51 1---" rw

v./

0r,.

I,,

0

1

poco allarg

I

t l l

l l

34

} i

l

Sposoby ćwtczenia 1.

5.-@

;

l l l

t t t

ffi

@

@6

TEMAT Z Ailegro

Temat (Gawot)

G. F. Hżindel

53 Li

t

*ossia:

ł§'rr-ffi-i i35

,->

,.--)

Ę3

___ /'-^aa

0

,,'----..-

l36

01

4

_----

1ż Rytm sicilianowy

o Wzór;

Vfi -

V

-

l t-(l_

a A-dur

iF ;

t

DUNSKA MELODIA LUDOWA

I I

i ,li

|'

l.,,

I37

13

Cwiczenie gamowe 58

\-'----/ 4

a)

l

]:-L-

.-{--r-'

13żl

-F_--l,-

b) Obie powyzsze wprawki ćwiczyc na pozostaĘch strunach. PWM 10139

l39

BTIUDA ll2 poz.

l12 poz.

2 t l

31

t232

0

-

Il2 poz.

l

32

31 l12 poz.

o 2,t

1,

Da capo al Fine

CANTABILE

B. Ca"mpagnoli

:?

Moderato

-4

dI

mf .r,colt

r,lł

esot,essione

----_-

,-_1-

2

0

Jv./

1 -3

tnięcic

1

l

02

1

palca; ręka pozostaje

r.l,

l pozvcii.

112-

14 Dwudźwięki z chwytem dwóch palców (II)

ZEGAR

Da capo al Fine

ETIUDA

1,lD-=! -r--

l

30

l _z__-----

FUGHETTA

mf roco marcato

15 Zmiana pozycji (I ilD palcern docelowym . Gama D-dur dwuoktawowa \-" !'rrvv'lDLttę ZQ Zlnlaną fi i".x,'ll;1#,[i,T,*H,ili*:i,:::1^*(rownocześniez, temYmt), abardziej abardziei lub mniej :::,:;::;::;:łlxir,ilfi jJ.lTlxl ::::]i?|ł$:ff mniei słyszalne o}.,_.-^l__ Pozycji. 7*^: Zmni,ejszen il.,*";:portamento ^"'v3oz§lll§

#i;:*,:'=*SHłilir;fr *"rró

nor'vej vei już iuż Dozwaii

naclsku *.,ri"uztenYmtI Palca wchodzącego

,ortamenta

portamenta.

oznacz.enio oznaczenie z,-i^___ zmiany pozycjipalcem

-|

docelowym : ,2,

_1

(schodz

;;;';r"":;: leży do nuty w

__- unikn ,"rwoli 4rllruręu lllęZamlerzonego ąc nieza

itp,

l,,,)

z.-

V

Cwiczy c na p ozostaĘr:h strunach.

krótkie ćwiczenia 67 a)

ma D-dur dwuoktarvowa,

y

V; \J

0

o)

il l.

_&

'-)

0 V ,0

trójdźwięki

1

ń|

MBLoDIA

.

,2*-.-'

;-\'

--\ a)

.--\

'._,

-ł

--T-_ ,'=>

0l

)^ \

26

KONTREDAI{S

7t

f

7JJi

d-J-{łł

io

"nf,iłrrrn

r .e

t6 ozdobniki

t aj-_Ę,. P*z

nywana jest kol której

e.d R'u:t,,k a

pód,w.óin*

,

M:łi.rd,€nt] skróc,enl$1rl€.§ć.d

Ofi,ć

T

gn

rylem

Zony.

ik

nazywamy szybkie następstwo dwoch sąpiednich

-;TĄĘe mogą być

Tryl bez zakończenia ii F]

Try| z zakończeniem

il i]

$

fl

ETIUDA 7ż

T

---

0

cwiczenie gamowe 73 a)

:-T-

!*!*b*L*

b)

trtrź.*0

Dokładnego wsłuchiwania się wymagają tryle całotonowe, w których gorny (wspornagający) dźwięk najczęściejgrany jestprzez uczniów za nisko.

ETIUDA

------_\

-------

.---_\

1:

ź 1i

fi Ę

!,i aL

I47

i=

E

MENUET Allegretto

--:_

a ^

1.^f u2,P

a\0

oj\

ll

con grazia ,lż

n

TRZY CWICZENIA 10

l

l

l

l

l

GAwoT (z III Suity orkiesh"owe.l)

Allegrctto

J. S.

Bacr

77 4

l

m

TAI\IEC Allegrctto

m})

^f

1

,l

il ** sposób llykonania:

0.-'

_(!,

..--.; .

'-:

Et

El ]

!l

17 II pozycja . Gama F-dur

Przesuwać rękę razem z kciukiem. Cwiczyc na pozostaĘch strurrach.

ótkie ćwiczenia 0 ]l

"d

22

33

ma F-dur, trójdźwięki

-V V

.1

,-x

l

P\\,\f t0 l39

Allegretto

83

Białoruska melodia ludolva

1z1

6

Da capo aI Fine

\il TEMPIE GA\iloTA

18 Zmiana pozycji z zamianą palca Zmianapozycji z zamianąpalcapod względem technic znym zbliżona jest do zmian !\ym, Wykonuj em y j ą b ez wy pr ze dzania, unikaj ąc

1.- V 2-1 -

85

p

ortamenta.

a) ż. nv

1.;

2 n

2-1

b) 2.

nu

1.ri 'v c)

,2.n

V

Cwiczyc na pozostałych strunach.

krótkie ćwiczenia a)

ETIUDA '\ Inp

.-.-.,l

--_

z^l: /^

0

a-\1

2---\'

0----7 /1

y

pozycjipalcem docelo_

19 Akordy łamane Sposob wykonania:

l.

)-

cwlczęnla:

icząc sposobem 1. stosujemy chwyry akordowe, gtając sposobem ż. wykorzystujemy technikę przygoto;zą obu rąk.

i

ETIUDA

_-----__----_--

riL

-----, -

0,

ri

f

TA|{IEC ROSYJSKI P. Czajkowski

94 p

mąrcąt()

8

::::: D:

clirn.

PP

=_=-->

,',.:i.,""'"zicato wPoWYZSzymutworzervykonujesiętrzynrającsmvczektak.iak\ł,człsie

o.t-At.tiil

ż0 Utwory ze zmianami pozycji

PIoSENKA

(ze zbtoru Dla dzieci)

ffiVtotto

P

.__\

sostenuto

B. Bartók

a}.

aii:

molto espress.

/G

34

--:-_--/

J-/

-

4 ?-., a^

-

lpii

sost.

§z

3

2

rp

§J

PIOSENKA PASTUSZKA

- 0,z

W. A. Mozart

t2

3

/a

f 1

p

--

97 i

f 1

i*l

0

4-,-.--

smyczęk w powietrze, Na pauzie osemkowej każd,orazowo unieśó

*

Cofnąć 1 palec. |51

DUET (z Symfonii wojskowej) T -|,

Allegretto

i

.4ł;-\->^

2h dl

p

m

mp

A

ł

L.ż.-a-l-----

4?

;--}--

i\

4

l-__.j_ f-lj"-__

1 -L ? C;:żżał

r7

ż}.?

BoURREE

ffiil

G. \{uffat

Ailegretto

99

n, ---ld-

.

cantabile

allarg,16"1

01

Utrryór posiada budowę trzyczęśctową (ABA'). Taneczny charakter pierwszej części(t.

i-8) uzyskujerny po-

przezryrazistą aĘkulację cwierćnut(martele),Przy powtórzeniu mozna ten fragmentzagraĆ ciszej (efekt echa), zmniejszając ilośćsmyczka. Częścd*gą (t.9-16) wykonujemy śpiewnie(cantabile), stosując miękkie detąchĆ. Repryzę gramy w takim samym charakterze jak początek utworu, rozszerzając dwa ostatnie takty.

CAPRICCIO

[ffi

Allegro ma non troppo

mf

f

CresC.

mf

-

f

m:I 0

0

0

,

] ;

0

plzz.

fF

l-

śl950

l-^

by Polskie Wydawlriclwo Muzyczne SA, Kraków, Poland, Al1 rights resen,erJ