Download Chögyal Namkhai Norbu-Μια-εισαγωγή-στις-γενικές-αρχές-της-Γιάντρα-Γιόγκα.pdf...
Chögyal Namkhai Norbu
Μ ι α ε ι σ α γ ωγ ή σ τ ι ς γ ε ν ι κ έ ς α ρχ έ ς τ η ς Γι ά ν τρ α Γι ό γ κ α
Shang Shung Edizioni
Chögyal Namkhai Norbu
Μια εισαγωγή στις γενικές αρχές της Γιάντρα Γιόγκα
Αθήνα 2011
Μετάφραση και σελιδοποίηση: Ιωάννα Παπαδοπούλου Επιμέλεια: Θάνος Σβορώνος και Θεοδώρα Μασσαρά
© 1995 Shang Shung Edizioni, 58031 Arcidosso GR Italy. Τηλ. +39 0564966039, email:
[email protected]
Η παρούσα έκδοση ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2011 με αφορμή το σεμινάριο της Γιάντρα Γιόγκα που πραγματοποιήθηκε τον ίδιο μήνα στην Αθήνα, με σκοπό να διανεμηθεί δωρεάν σε όσους συμμετέχουν σε αυτό. Όλα τα πνευματικά δικαιώματα παραμένουν στις Εκδόσεις: Shang Shung Edizioni.
Αποσπάσματα από την:
Ανοιχτή επιστολή από τον Δάσκαλο προς την Κοινότητα Αγαπητά Μέλη της Κοινότητας Τζοκτσέν, αισθάνομαι πως είναι απαραίτητο να σας ενημερώσω σχετικά με κάποια θέματα που σχετίζονται με τη Γιάντρα Γιόγκα και τον Χορό του Βάτζρα. Η διδασκαλία της Γιάντρα Γιόγκα που μεταδόθηκε από τον Μαχασίντα Χούμκαρα, τον Γκούρου Παντμασαμπάβα και τον Βαϊροτσάνα, είναι ένα από τα σημαντικότερα και αρχαιότερα συστήματα της Γιάντρα. Διδάχτηκα και έλαβα αυτή τη μετάδοση αρχικά από τον θείο μου Όγκυαν Τένζιν, τον δάσκαλο ο οποίος πραγμάτωσε το σώμα του ουράνιου τόξου κατά τη δεκαετία του 1960. Έφερα αυτή τη γνώση και τη μετάδοση στη Δύση. Το 1965, ξεκίνησα να διδάσκω Γιάντρα Γιόγκα στην Ιταλία. Δεν δίδασκα τη Γιάντρα Γιόγκα σαν μια συνηθισμένη μέθοδο γυμναστικής, αλλά δίδαξα την πραγματική σημασία της Γιάντρα και της μετάδοσής της. Αργότερα, αυτή η Διδασκαλία διαδόθηκε πολύ στην Κοινότητα Τζοκτσέν και αρκετοί άνθρωποι ενδιαφέρθηκαν να διδάξουν Γιάντρα Γιόγκα. Γι’ αυτό τον λόγο προσπαθήσαμε να μεταφράσουμε το ριζικό κείμενο και το σχόλιό του (το οποίο σύνταξα στις αρχές της δεκαετίας του ‘60) που βασίζεται στις σημειώσεις τις οποίες συγκέντρωσα από μελέτες με τους διάφορους δασκάλους μου της Γιάντρα. Αλλά, δυστυχώς, η Γιάντρα Γιόγκα τώρα εξαπλώνεται και αναπτύσσεται με ποικίλους τρόπους. Αυτοί οι τρόποι δεν ανταποκρίνονται στην αυθεντική διδασκαλία. Φαίνεται πως αρκετές φορές κατά την διάρκεια των απομονώσεων, οι άνθρωποι που διδάσκουν Γιάντρα Γιόγκα προσπαθούν να αναθεωρήσουν τις κινήσεις, να ανταλλάξουν τις εμπειρίες τους κλπ, αλλά χωρίς το ριζικό κείμενο και το σχόλιό του, είναι πολύ δύσκολο να είναι ακριβείς. Οι άνθρωποι με ρωτούν: «Μπορώ να διδάξω Γιάντρα Γιόγκα σε αυτό το μέρος, γιατί υπάρχουν πολλοί άνθρωποι της Κοινότητας που χρειάζονται βοή3
θεια;». Βεβαίως, λέω: «Εντάξει, κάνε ότι καλύτερο μπορείς». Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως τους έδωσα τον τίτλο του δασκάλου της Γιάντρα Γιόγκα. Δημιουργείται πρόβλημα επειδή οι άνθρωποι αρχίζουν να νοιώθουν ότι είναι «επίσημοι» δάσκαλοι της Γιάντρα Γιόγκα κι αυτό δεν ισχύει. Θα ήθελα να υπάρχουν πολλοί δάσκαλοι της Γιάντρα Γιόγκα στον κόσμο. Με αυτό εννοώ αληθινοί δάσκαλοι και ως εκ τούτου εννοώ άνθρωποι που διδάσκουν σωστά. Διαφορετικά η μετάδοση μπορεί να καταστραφεί. Συμβουλή προς Επίδοξους Δασκάλους Όσοι θέλουν να γίνουν δάσκαλοι της Γιάντρα Γιόγκα ή του Χορού του Βάτζρα πρέπει πρώτα να καταλάβουν ότι είναι πρωταρχικής σημασίας να μάθουν τις αυθεντικές μεθόδους καλά και να διαφυλάξουν τη μετάδοση με σωστό τρόπο. Όχι μόνο να προσπαθούν να γίνουν δάσκαλοι ζητώντας την άδειά μου ή παρουσιάζοντας ένα είδος εγγράφου. Η πρόθεση για να γίνει κάποιος δάσκαλος της Γιάντρα Γιόγκα ή του Χορού του Βάτζρα είναι κυρίως γι’ αυτόν τον ίδιο, για να έχει πραγμάτωση και στη συνέχεια για να βοηθήσει τους άλλους. Δεν είναι για να έχετε τη θέση του δασκάλου, για να αποκτήσετε φήμη, για να μαζέψετε πολλούς ανθρώπους τριγύρω σας ή για να βγάλετε χρήματα. Θα πρέπει καθένας να παρατηρεί τον εαυτό του. Εάν κάποιοι βαδίζουν προς αυτή την κατεύθυνση, θα πρέπει να αντιληφθούν πως εφαρμόζουν την άσκηση της Σαμσάρα και δημιουργούν περισσότερη Καλιγιούγκα. Συμβουλή προς Μαθητές Για εκείνους που ενδιαφέρονται να μάθουν τον Χορό του Βάτζρα και τη Γιάντρα Γιόγκα, κατ’ αρχήν πρέπει να θυμούνται ότι και τα δύο, ο Χορός του Βάτζρα και η Γιάντρα Γιόγκα, είναι πνευματικές διδασκαλίες. Αυτό σημαίνει πως συνδέονται με τις αυθεντικές τους μεταδόσεις. Για μένα, αυτό είναι πολύ σημαντικό. Εάν κάποιος δεν ενδιαφέρεται για τη Διδασκαλία και τη μετάδοση, αλλά ενδιαφέρεται μονάχα για κάποιο είδος γυμναστικής κίνησης ή σωματικού Χορού του Βάτζρα, τότε πρέπει να πω: «Λυπάμαι, αλλά αυτό δεν κάνει για σένα». Πρέπει να βρεις ένα είδος 4
γυμναστικής ή παραδοσιακού χορού που να ταιριάζει στις ανάγκες σου. Τέτοιες δυνατότητες υπάρχουν παντού. Μερικοί λένε ότι είναι απαραίτητο να κάνουν προσιτές τις Διδασκαλίες σε όλους τους ανθρώπους, ακόμα κι αν δεν ενδιαφέρονται πραγματικά. Αλλιώς ίσως να μην έχουν ποτέ δυνατότητα επαφής με τις Διδασκαλίες. Κατά μια έννοια, αυτό είναι σωστό. Αλλά, γενικά, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα για το τι είναι ο Χορός του Βάτζρα και νομίζουν ότι είναι σαν ένας συνηθισμένος παραδοσιακός χορός. Με κάποιον τρόπο κατέληξαν να δουν τον Χορό, ίσως προσκαλεσμένοι από φίλους. Εκείνοι που τους προσκάλεσαν είναι υπεύθυνοι γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Χρειάζεται να βεβαιωθούν ότι όντως καταλαβαίνουν τη φύση του Χορού και να τους εξηγήσουν πως δεν μπορούν να εισέλθουν στο μαντάλα χωρίς μετάδοση. Πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Όταν κάποιοι είναι φίλοι μας, αυτό δεν τους επιτρέπει να εισέλθουν στο μαντάλα χωρίς μετάδοση. Το μαντάλα είναι ιερός χώρος. Χρειάζεται να παραμένουμε σταθεροί σε αυτή την αρχή και να την διευκρινίζουμε στους άλλους. Αυτή είναι η ευθύνη μας. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι είναι ευπρόσδεκτοι να παρακολουθήσουν. Σε κάθε περίπτωση, είτε με τη Γιάντρα Γιόγκα είτε με τον Χορό του Βάτζρα, είναι σημαντικό ο δάσκαλος να παρουσιάζει αυτές τις πρακτικές πολύ καλά και οι μαθητές να καταλαβαίνουν ότι αυτές είναι πνευματικές διδασκαλίες. Επίσης, είναι σημαντικό πως εάν κάποιοι δεν αισθάνονται να ακολουθήσουν τη Διδασκαλία και τη μετάδοση, πρέπει να αποδεχτούμε ότι η δευτερεύουσα αιτία της εισόδου στη διδασκαλία δεν έχει ακόμα ωριμάσει. Σε αυτή την περίπτωση, εάν επιμένετε πως πρέπει να το κάνει, τότε πιέζετε το εν λόγω άτομο και δεν σέβεστε τη διάστασή του. Αυτή είναι μια αρνητική πράξη. Γενικά, η ένδειξη σεβασμού προς τη διάσταση του άλλου είναι μια από τις σημαντικότερες εφαρμογές της εγρήγορσης. Συνεπώς, θα πρέπει να σεβόμαστε τους ανθρώπους που ακόμα δεν ενδιαφέρονται για τη Διδασκαλία και τη μετάδοση και , αντιστρόφως, είναι αναγκαίο εκείνοι να σέβονται τη δική μας διάσταση της πνευματικής άσκησης. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να μην προσκαλούμε ανθρώπους στο μαντάλα σαν μια κο ινωνική δραστηριότητα ή για να επιδειχθούμε στους φίλους μας, αλλά 5
σαν μια εμπειρία που συνδέεται με τη μετάδοση και συνεπώς με κάτι ιδιαιτέρως πολύτιμο. Καταλήγοντας, είναι ουσιώδες πως σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει η Γιάντρα Γιόγκα ή ο Χορός του Βάτζρα να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή μαθητών ή την απόκτηση χρημάτων. Δεν ενδιαφέρομαι προσωπικά για την ανάπτυξη της Γιάντρα Γιόγκα και του Χορού του Βάτζρα με έναν τρόπο που δεν είναι σωστός ή ακριβής και δεν συνδέεται στενά με τις αντίστοιχες μεταδόσεις τους.
Με τα θερμά μου ευοίωνα χαιρετίσματα - Tashi delegs, Chögyal Namkhai Norbu
6
Ανακαλύπτοντας την αληθινή μας κατάσταση μέσα από τη Γιάντρα Γιόγκα Chögyal Namkhai Norbu
Μεταγραφή από μια ομιλία για τη Γιάντρα Γιόγκα που δόθηκε στο Tibet House, στο Νέο Δελχί, στις 23 Νοεμβρίου του 1993.
Θα ήθελα να σας δώσω λίγες πληροφορίες ή συμβουλές σχετικά με τη Γιάντρα Γιόγκα, μια Θιβετανική παράδοση. Η λέξη Γιάντρα είναι Σανσκριτική λέξη αλλά στα Θιβετανικά έχει διαφορετικές έννοιες. Μπορεί να σημαίνει «ένα γεωμετρικό σχήμα», όπως ένα μαντάλα, για παράδειγμα. Στα Θιβετανικά, Γιάντρα μπορεί επίσης να σημαίνει «κίνηση του σώματος». Με την κίνηση μπορούμε να έχουμε πολλά σχήματα, έτσι αυτό είναι επίσης Γιάντρα Γιόγκα. Στα Θιβετανικά λέμε τρούλκορ (trulkhor) το οποίο σημαίνει κίνηση. Γιατί χρησιμοποιούμε την κίνηση; Επειδή η κίνηση υπάρχει για να συντονίζει ή να κατευθύνει την πράνα (prana) μας ή τη ζωτική ενέργεια. Αυτό είναι κάτι που χρησιμοποιείται στην Ανουτταρατάντρα (Anuttaratantra). Στα διάφορα είδη της Ανουτταρατάντρα υπάρχουν διαφορετικά είδη των Γιάντρα, για παράδειγμα η Γιάντρα που συνδέεται με την Χεβάτζρα τάντρα, η Γιάντρα που συνδέεται με την Καλατσάκρα τάντρα και άλλες. Η γενεαλογία της Γιάντρα Γιόγκα Αυτή που διδάσκω, ονομάζεται Γιάντρα Γιόγκα ή νυίντα κατζόρ (nyida khajor). Στα Θιβετανικά νυίντα (nyida) σημαίνει ήλιος και σελήνη, κατζόρ (khajor) σημαίνει ένωση. Αυτός είναι ο τίτλος της αυθεντικής διδασκαλίας που διδάχτηκε από έναν πολύ διάσημο Θιβετανό δάσκαλο ο οποίος ονομαζόταν Βαϊροτσάνα, ένας από τους σημαντικότερους μαθητές του Γκούρου Παντμασαμπάβα. Κατά την εποχή του Θιβετανού βασιλιά Τρίσονγκ Ντέτσεν (Trisong Detsen), o Γκούρου Παντμασαμπάβα προσκλήθηκε στο Θιβέτ όπου εισήγαγε την Βατζραγιάνα. Εκείνη την εποχή υπήρξε αυτός ο διάσημος με7
ταφραστής που ονομαζόταν Βαϊροτσάνα, ο οποίος ήταν πολύ σημαντική μορφή ιδιαιτέρως για τη διδασκαλία του Τζοκτσέν, επειδή μετέφρασε τα περισσότερα από τα αρχικά κείμενα του Τζοκτσέν από τη γλώσσα της Οντιγιάνα στα Θιβετανικά. Έλαβε τη μετάδοση της διδασκαλίας της Γιάντρα Γιόγκα από τον Γκούρου Παντμασαμπάβα, ο οποίος είχε λάβει αυτή τη συγκεκριμένη διδασκαλία από τον Μαχασίντα Χούμκαρα. Έτσι αυτή είναι η γενεαλογία της διδασκαλίας που προέρχεται από τον Βαϊροτσάνα ο οποίος τη δίδαξε στους μαθητές του όπως ο Γιούντρα Νυίνγκπο (Yudra Nyingpo) κλπ. Από εκεί έχουμε αυτή τη μετάδοση και τη συνέχεια αυτής της πολύ αρχαίας παράδοσης της Γιάντρα. Προφορική μετάδοση Εκτός από το κείμενο του Βαϊροτσάνα, υπάρχει επίσης μια προφορική μετάδοση της Γιάντρα Γιόγκα. Είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσετε τη Γιάντρα Γιόγκα εάν διαβάσετε μονάχα το αυθεντικό κείμενο του Βαϊροτσάνα και δεν έχετε κάποιο δάσκαλο. Οι ασκητές του Τζοκτσέν ιδιαιτέρως έχουν εφαρμόσει αυτές τις μεθόδους για αιώνες. Τις έμαθα κυρίως από τον ένα από τους θείους μου, ο οποίος ήταν γιόγκι και εξαιρετικός ασκητής της Γιάντρα. Αφού παρέμεινα στην Ιταλία για μερικά χρόνια, πολλοί άρχισαν να ενδιαφέρονται για τις Ταντρικές διδασκαλίες και τη γιόγκα και σταδιακά φτάσαμε στο σημείο να προσπαθήσω να διδάξω αυτή τη μέθοδο της Γιάντρα σε εκείνους που ενδιαφέρονταν. Είχα κρατήσει πολλές σημειώσεις όταν μελετούσα και αργότερα έγραψα ένα βιβλίο το οποίο είναι ένα είδος ερμηνευτικών σημειώσεων για το κείμενο του Βαϊροτσάνα. Την ονομάζουμε Γιάντρα Γιόγκα, αλλά ο τίτλος της είναι νυίντα κατζόρ (nyida khajor). Και παρότι ο τίτλος αυτού του βιβλίου είναι νυίντα κατζόρ, ο ίδιος ο Βαϊροτσάνα αναφέρει στο τέλος του κειμένου ότι είναι Γιάντρα Γιόγκα, αυτός είναι και ο λόγος που γενικά χρησιμοποιούμε αυτή την ονομασία. Η αληθινή μας κατάσταση Βρίσκουμε τη λέξη «γιόγκα» στη Σανσκριτική γλώσσα, αλλά όταν χρησιμο8
ποιούμε «γιόγκα» στα Θιβετανικά, τη μεταφράζουμε σαν «ναλτζόρ» (naljor) η οποία έχει μια πολύ συγκεκριμένη έννοια. Ενώ συνήθως ορίζουμε την έννοια της γιόγκα σαν «ένωση», όταν λέμε «ναλτζόρ» στα Θιβετανικά, σημαίνει «πρωταρχική γνώση» ή «κατανόηση»: «ναλ» σημαίνει «πρωταρχική» ή «αυθεντική», «απαράλλακτη» ή «αμετάβλητη», «η αυθεντική κατάσταση», «τζορ» σημαίνει «να έχω» ή «να ανακαλύπτω αυτή τη γνώση» ή «κατανόηση». Έτσι η αληθινή έννοια της γιόγκα είναι ότι ανακαλύπτουμε την αληθινή μας κατάσταση. Στην άσκηση της Γιάντρα Γιόγκα χρησιμοποιούμε το σώμα μας, τον λόγο και τον νου: με το σώμα υπάρχουν στάσεις και κινήσεις, στη συνέχεια με τον λόγο υπάρχουν πολλές διαφορετικές τεχνικές της πραναγιάμα (pranayama) ή ασκήσεις αναπνοών και με τον νου υπάρχουν πολλοί τρόποι για να συγκεντρωθούμε και να οραματιστούμε, με στόχο να πάμε πέρα από το να κρίνουμε και να σκεπτόμαστε με τον νου μας, το οποίο ονομάζουμε στοχασμό. Αυτοί είναι οι τρόποι με τους οποίους συνδέονται οι τρεις υπάρξεις μας - του σώματος, του λόγου και του νου - και όταν τους εφαρμόζουμε και τους τρεις μαζί, έχουμε τη δυνατότητα να φτάσουμε στην αληθινή γνώση, στην κατανόηση της πρωταρχικής μας θέσης, στην αυθεντική μας κατάσταση. Έτσι αυτή είναι πραγματικά η έννοια της «γιόγκα» στη Γιάντρα Γιόγκα. Αναπνοή και κίνηση Στη Γιάντρα Γιόγκα υπάρχουν πολλές στάσεις παρόμοιες με εκείνες της Χάθα Γιόγκα, αλλά ο τρόπος που παίρνουμε τις στάσεις, το κεντρικό σημείο της άσκησης και η θεώρηση ή το σημείο θέασης της άσκησης της Γιάντρα Γιόγκα είναι διαφορετικά. Στη Γιάντρα Γιόγκα η ασάνα (asana) ή στάση είναι ένα από τα σημαντικά σημεία, αλλά όχι το βασικό. Η κίνηση είναι περισσότερο σημαντική. Για παράδειγμα, για να πετύχετε μια ασάνα, η αναπνοή και η κίνηση συνδέονται και εφαρμόζονται σταδιακά. Η κίνηση περιορίζεται επίσης από τον χρόνο, ο οποίος διαιρείται σε περιόδους που αποτελούνται από τέσσερις ρυθμούς η καθεμία: μια περίοδος για να πάρουμε τη στάση, μια καθορισμένη περίοδος για να παραμείνουμε στη στάση και κατόπιν μια περίοδος για να ολοκληρώσουμε τη στάση. Τα πάντα συνδέονται 9
στη Γιάντρα Γιόγκα. Ολόκληρη η κίνηση είναι σημαντική, όχι μονάχα η ασάνα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό σημείο. Κατανοώντας την ενέργεια Το σύστημα της Γιάντρα Γιόγκα που εφαρμόζουμε, προέρχεται από ένα βιβλίο που γράφτηκε από τον Βαϊροτσάνα, στο οποίο περιγράφονται 108 κινήσεις που σχετίζονται με διαφορετικά είδη αναπνοής. Όταν παρατηρούμε τις τρεις όψεις του σώματος, του λόγου και του νου, ποια από αυτές είναι σημαντικότερη; Ο νους είναι πιο σημαντικός, αλλά είναι ευκολότερο να κατανοήσουμε μέσω του σώματος, επειδή το σώμα μας συνδέεται με το υλικό επίπεδο: μπορούμε να δούμε, μπορούμε να αγγίξουμε, μπορούμε να έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη κατανόηση μέσα από το φυσικό σώμα. Αλλά αν θέλουμε να έχουμε μια βαθύτερη κατανόηση στο επίπεδο της ενέργειας, τότε η κατάσταση είναι περιπλοκότερη. Κατά τον ίδιο τρόπο, εάν ρωτήσουμε ποιά είναι σημαντικότερη στη Γιάντρα Γιόγκα, η κίνηση ή η ενέργεια της πράνα, φυσικά η ενέργεια της πράνα είναι σημαντικότερη και ο τρόπος με τον οποίο την εναρμονίζουμε και τη χρησιμοποιούμε μέσω της αναπνοής που συνδέεται με τον οραματισμό. Εάν έχουμε ένα σωματικό πρόβλημα, πως μπορούμε να κατευθύνουμε την ενέργεια της πράνα; Με τη βοήθεια της αναπνοής που πάντα συνδέεται με τον οραματισμό ή τη συγκέντρωση. Έτσι, όταν υπάρχουν σωματικά προβλήματα ή διαταραχές που σχετίζονται με τα πέντε στοιχεία, συγκεντρωνόμαστε στο χαρακτηριστικό χρώμα ή τη ριζική συλλαβή ή τον ήχο της ριζικής συλλαβής που συνδέεται με το συγκεκριμένο στοιχείο και χρησιμοποιώντας τον ήχο, τον οραματισμό και όλες αυτές τις τεχνικές, μπορούμε να κατευθύνουμε την πράνα και να εναρμονίσουμε την ενέργειά μας. Αυτός είναι ο λόγος που οι δάσκαλοι της γιόγκα πάντα διδάσκουν μεθόδους για να ξεπερνάμε προβλήματα όπως οι ενεργειακές διαταραχές στο σώμα μας. Έτσι λοιπόν, το ενεργειακό επίπεδο είναι σημαντικότερο από το σωματικό επίπεδο. Αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι το νοητικό επίπεδο, το οποίο στη γιόγκα θεωρείται πως είναι σαν τον βασιλιά, ενώ η ενέργεια είναι παρόμοια με την 10
κυβέρνηση και το φυσικό σώμα θεωρείται σαν τους υπηκόους της χώρας. Τα πάντα διοικούνται με αυτό τον τρόπο. Αλλά οι σωματικές στάσεις και κινήσεις είναι επίσης πολύ σημαντικές, γιατί αν δεν είμαστε ικανοί να ελέγξουμε το φυσικό μας επίπεδο, δεν υπάρχει τρόπος να μπορούμε να ελέγξουμε την ενέργειά μας. Εάν δεν μπορούμε να ελέγξουμε την ενέργειά μας, τότε δεν υπάρχει τρόπος να μπορούμε να ελέγξουμε τον νου μας. Έτσι λοιπόν, ο νους εξαρτάται από την ενέργεια, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από το φυσικό σώμα. Στη Γιάντρα Γιόγκα αυτές οι τρεις όψεις εξισορροπούνται, αρχικά βελτιώνοντας το φυσικό επίπεδο με στάσεις και κινήσεις οι οποίες είναι το μέσο για τον συντονισμό ή την εναρμόνιση της ενέργειάς μας. Στη Γιάντρα Γιόγκα του Βαϊροτσάνα υπάρχουν 75 κύριες στάσεις ή κινήσεις οι οποίες διαιρούνται σε πέντε ομάδες. Στις πέντε ομάδες υπάρχουν πέντε διαφορετικές τεχνικές αναπνοών ή πραναγιάμα για να ελέγχουμε την ενέργεια της πράνα. Γιατί χρειάζεται να ελέγχουμε αυτή τη λειτουργία της ενέργειας ή πράνα; Επειδή αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούμε πραγματικά να έχουμε επίγνωση και να εισέλθουμε στην αληθινή κατάσταση του νου. Όταν εξετάζουμε τον νου και τη φύση του νου, φύση του νου σημαίνει δυνητικότητα του νου. Ο νους έχει τη δυνητικότητά του στην οποία μπορούμε να κυριαρχήσουμε. Εάν κυριαρχήσουμε τη δική μας δυνητικότητα της φύσης του νου, αυτό σημαίνει ότι βρισκόμαστε στην Ατραπό και ότι έχουμε δυνατότητα για πραγμάτωση. Αν την αγνοήσουμε, τότε γινόμαστε σκλάβοι του νου και της αντίληψης. Σε αυτή τη περίπτωση, θα πρέπει να συντονίσουμε το φυσικό μας σώμα και την ενέργειά μας. Γι’ αυτό τον λόγο ο Βαϊροτσάνα δίδαξε αυτή τη διδασκαλία της Γιάντρα Γιόγκα, που είναι χαρακτηριστική διδασκαλία του Τζοκτσέν. Μετασχηματισμός Οι κύριες μέθοδοι του Τζοκτσέν είναι λίγο διαφορετικές από τις μεθόδους της Ταντρικής διδασκαλίας της Ανουτταρατάντρα. Για παράδειγμα, όταν μιλάμε για Ταντρική διδασκαλία η χαρακτηριστική μέθοδος είναι ο μετασχη11
ματισμός, ενώ στη διδασκαλία των Σούτρα είναι η Ατραπός της Απάρνησης κατά την οποία αποκηρύσσουμε την αιτία των αρνητικοτήτων και ελέγχουμε την ύπαρξή μας. Αν, για παράδειγμα, εξετάσουμε τα συναισθήματα, στις διδασκαλίες των Σούτρα ονομάζονται «δηλητήρια» επειδή όταν επηρεαζόμαστε από αυτά μπορεί να έχουμε πολλά προβλήματα και να δημιουργήσουμε πολύ αρνητικό δυναμικό. Αλλά στις διδασκαλίες της Ανουτταρατάντρα, ακόμα κι αν είναι «δηλητήρια», μπορούν να μετασχηματιστούν. Τα συναισθήματα δεν θεωρούνται πως δεν έχουν αξία, επειδή σχετίζονται με την ενέργειά μας. Η αληθινή σημασία της φύσης των συναισθημάτων είναι η ενέργεια, η οποία είναι μια πλευρά της αληθινής μας κατάστασης. Γι’ αυτό τον λόγο υπάρχει η δυνατότητα να τα μετασχηματίσουμε. Αυτο-απελευθέρωση Κατόπιν υπάρχει η Άτι Γιόγκα ή η διδασκαλία του Τζοκτσέν που βρίσκεται ιδιαιτέρως στην παράδοση των Νυίγκμαπα. «Άτι» σημαίνει «πρωταρχική κατάσταση» στη γλώσσα της Οντιγιάνα, «Γιόγκα» σημαίνει γνώση, κατανόηση. Αυτή είναι χαρακτηριστική της διδασκαλίας του Τζοκτσέν κι αυτή η μέθοδος δεν είναι μετασχηματισμός, αλλά αυτο-απελευθέρωση το οποίο είναι διαφορετικό. Η Γιάντρα Γιόγκα του Βαϊροτσάνα ανήκει στο σύστημα της Άτι Γιόγκα της διδασκαλίας του Τζοκτσέν και γι’ αυτό τον λόγο δεν έχει συγκεκριμένο οραματισμό θεοτήτων ή μετασχηματισμό. Εάν μάθετε άλλα είδη Γιάντρα Γιόγκα, όπως εκείνη του Χεβάτζρα ή της Ντόρτζε Πάγκμο ή του Καλατσάκρα, τότε πρώτα απ’ όλα πρέπει να λάβετε τη μύηση της τάντρα και έπειτα να ασκηθείτε στα Στάδια της Ανάπτυξης και της Ολοκλήρωσης, έτσι ώστε να ασκηθείτε στη Γιάντρα Γιόγκα και να δουλέψετε με την ενέργεια της πράνα. Ωστόσο, εφόσον η Γιάντρα Γιόγκα του Βαϊροτσάνα ανήκει στο σύστημα της Άτι Γιόγκα, δεν χρησιμοποιούμε πάντα ασκήσεις μετασχηματισμού όπως οραματισμό των θεοτήτων κλπ. Όταν οραματιζόμαστε τα κανάλια και τα τσάκρα κλπ, ξεκινάμε πάντα με αυτό που ονομάζεται τονγκ-ρα (tong-ra), τονγκ (tong) σημαίνει «κενότητα» και ρα (ra) σημαίνει «διάσταση». Η διάσταση της κενότητας σημαίνει πως δεν μετασχηματίζουμε τον εαυτό μας, αλλά παραμένουμε παρόντες στη γνώση της κενότητας. Έχουμε τη διάστασή μας και η διάστασή μας είναι κενότητα. 12
Προκαταρκτικές κινήσεις Στο σύστημα της Γιάντρα Γιόγκα του Βαϊροτσάνα υπάρχουν πέντε διαφορετικά είδη ασκήσεων της πράνα και πολλές διαφορετικές κινήσεις που η καθεμία συνδέεται με τον χρόνο: μια περίοδος χρόνου για να εισέλθουμε σε μια στάση, μια περίοδος για να παραμείνουμε σε αυτήν και άλλη μια για να ολοκληρώσουμε τη στάση. Αυτό είναι ένα απολύτως ακριβές σύστημα το οποίο είναι χαρακτηριστικό αυτής της Γιάντρα. Αλλά πριν κάνουμε αυτά τα πέντε είδη αναπνοών και κινήσεων, υπάρχουν προκαταρκτικές ασκήσεις που θεωρούνται πολύ σημαντικές. Όταν μαθαίνουμε πώς να κάνουμε μια άσκηση της ενέργειας της πράνα από ένα δάσκαλο, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα καταλάβουμε πώς να την εφαρμόσουμε με σωστό τρόπο. Έτσι, στη Γιάντρα Γιόγκα αρχικά υπάρχουν οκτώ κινήσεις που συνδέονται με τους οκτώ χαρακτηριστικούς τρόπους της αναπνοής: εκπνοή, εισπνοή, αργά ή γρήγορα, κλειστό κράτημα ή ανοιχτό κλπ. Εάν μάθουμε αυτές τις οκτώ κινήσεις και τις εφαρμόσουμε αρκετά όποτε ο δάσκαλος εξηγεί πώς να κάνουμε την αναπνοή σε μια άσκηση της πράνα, θα έχουμε μια εγγύηση γιατί θα γνωρίζουμε πώς να εφαρμόζουμε την αναπνοή σωστά μέσα από την εξάσκηση των οκτώ κινήσεων. Αργότερα αυτό γίνεται συγκεκριμένο. Μετά από αυτό, υπάρχουν δύο διαφορετικές σειρές των πέντε κινήσεων για να εναρμονίσουμε την ενέργειά μας με ακρίβεια. Αυτές οι δεκαοκτώ κινήσεις, μια σειρά των οκτώ και δύο των πέντε, θεωρούνται προκαταρκτικές ασκήσεις. Κατόπιν προχωράμε στις βασικές κινήσεις και στάσεις. Αναπνοή Όταν μαθαίνουμε τη πρώτη ομάδα των κινήσεων, εφαρμόζουμε ένα είδος αναπνοής με μεγάλη ακρίβεια. Υπάρχουν πέντε ομάδες, η καθεμία με ένα διαφορετικό είδος αναπνοής ή εξάσκησης της πράνα, που συνδέονται με τις χαρακτηριστικές μεθόδους οι οποίες θεωρείται ότι έχουν διαφορετικά αποτελέσματα. Κάποιες συνδέονται περισσότερο με την εναρμόνιση της ενέργειας, άλλες συνδέονται με το κράτημα της κούμπακα (kumbhaka) με 13
σκοπό να το αναπτύξουν. Ποιος είναι ο στόχος αυτών των ασκήσεων; Κυρίως η εναρμόνιση της αναπνοής μας στη καθημερινή ζωή. Γενικά, όλοι γνωρίζουν πώς να εισπνέουν και να εκπνέουν, αλλά συνήθως το κάνουμε αυτό με λανθασμένο τρόπο επειδή η αναπνοή μας συνδέεται με τον νου μας ο οποίος είναι συχνά αναστατωμένος και μπερδεμένος. Μπορούμε να το καταλάβουμε αυτό όταν παρατηρήσουμε την αναπνοή ενός ατόμου που είναι πολύ ταραγμένο ή κάποιου που είναι πολύ ήσυχος και γαλήνιος. Γι’ αυτό τον λόγο είναι απαραίτητο να εναρμονίζουμε την αναπνοή μας. Στη γιόγκα λέμε: «Η ζωή είναι αναπνοή» και είναι αλήθεια, γιατί ξεκινήσαμε τη ζωή μας όταν αρχίσαμε να αναπνέουμε. Η διακοπή της αναπνοής μας σημαίνει διακοπή της ζωής μας. Όταν εκπνέουμε και δεν εισπνέουμε πάλι, τότε δεν υπάρχει πλέον ζωή. Η Ταντρική διδασκαλία εξηγεί πόσες αναπνοές χρησιμοποιεί ένα άτομο μέσα σε μια μέρα και κάποιος που ασκείται στη Γιάντρα Γιόγκα λέγεται πως έχει μακροζωία επειδή η αναπνοή του είναι εναρμονισμένη. Πως μπορούμε να την εναρμονίσουμε; Μια από τις πιο σημαντικές μεθόδους είναι η εξάσκηση της κούμπακα. Εάν έχουμε επιδεξιότητα στο κράτημα της κούμπακα και εφαρμόζουμε αυτή την άσκηση συχνά, αυτό θα επηρεάσει την καθημερινή μας ζωή έτσι ώστε η αναπνοή μας δεν θα κυβερνάται από σκέψεις και κρίσεις, αλλά θα γίνει περισσότερο εναρμονισμένη. Αίσθηση Στη συνέχεια, για παράδειγμα, υπάρχουν ασκήσεις όπως εκείνη της εσωτερικής θερμότητας ή αυτό που ονομάζεται τούμο (tummo) στα Θιβετανικά. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος δεν επηρεάζεται από το κρύο. Πως μπορούμε να αναπτύξουμε εσωτερική θερμότητα; Με την επιδεξιότητα της εναρμόνισης της πράνα και με έναν από τους πέντε τρόπους αναπνοής που χρησιμοποιούνται στη Γιάντρα Γιόγκα. Ποιος είναι ο τελικός στόχος της άσκησης της εσωτερικής θερμότητας; Υπάρχει ένας πολύ συγκεκριμένος λόγος: η θερμότητα είναι η βασική αρχή της αίσθησης. Στη Τάντρα λέμε ότι για να αναπτύξουμε την αίσθηση, χρειάζεται να αναπτύξουμε θερμότητα. Γιατί χρειάζεται να αναπτύξουμε την αίσθηση; Εάν θέλουμε να εμβαθύνουμε τη γνώση μας, 14
την κατανόησή μας, τον τελικό μας στόχο στη κατάσταση του στοχασμού, τότε η αίσθηση είναι πολύ σημαντική. Στον Ταντρισμό, ο τελικός στόχος της Ανουτταρατάντρα είναι η κατάσταση της Μαχαμούντρα ή «πλήρες σύμβολο». Τι σημαίνει πλήρες σύμβολο; Σημαίνει τη θεότητα, το μαντάλα, τον οραματισμό, τον μετασχηματισμό, όλα είναι ένα σύμβολο. Μέσω αυτού του συμβόλου η ύπαρξή μας του σώματος, του λόγου και του νου ολοκληρώνεται. Αυτό ονομάζεται Μαχαμούντρα. Πως μπορούμε να την ολοκληρώσουμε; Μέσα από την αίσθησή μας, μέσα από διαφορετικά είδη εμπειριών όπως εμπειρίες της διαύγειας και της κενότητας, αλλά κυρίως εμπειρίες της αίσθησης της απόλαυσης. Όλες αυτές θεωρούνται ότι είναι σημαντικές μέθοδοι για να έχουμε γνώση. Αυτό είναι το ίδιο στη διδασκαλία του Τζοκτσέν και αυτός είναι ο λόγος που εφαρμόζουμε ασκήσεις όπως το τούμο και αναπτύσσουμε την επιδεξιότητα της αίσθησής μας και διάφορα είδη εμπειριών.
15