1 သီၾသေလားဂ္ီ(Theology)ဟူသညး နိဒါနး့ ယေန႕ေခတးယဵုၾကညးသူ ခရစးယာနးတစးခ္ိဳ႕ႏြငးံ အသငး့ေတားတစးခ္ိဳ႕သညး သီၾသေလားဂ္ီ၏ အေရ့ပါမႈႏြငးံ အက္ိဳ့ရြိမႈတနးဖို့ကို နာ့မလညးေသာေၾကာငးံ သီၾသေလားဂ္ီ၏ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ကိုလကးလျတးဆဵု့ရဵႈ့မႈမ္ာ့ ႏြငးံရငးဆိုငးရကာ၇ ၾကီ့ပျာ့တို့တကးမႈ၉ေႏြာငးံေႏြ့ေနမႈမ္ာ့ရငးဆိုငးေနၾကရသညးကိုေတျ႕ရပါသညး၈ အမြနးအာ့်ဖငးံသီၾသေလားဂ္ီသညးခရစးယာနးအသကးတာႏြငးံအသငး့ေတားသာသနာလုပးငနး့၏အသကးေသျ့ ေၾကာ်ဖစးပါသညး၈သဵု့ပါ့တစးဆူဘုရာ့သခငးကိုအဘယးကဲံသို႔နာ့လညးယဵုၾကညး်ခငး့၇အသငး့ ေတားဟူသညးကိုအဘယးကဲံသို႕နာ့လညး်ခငး့၇အသငး့သာ့မ္ာ့မိမိကိုယးကိုမညးကဲံသို႔နာ့လညး်ခငး့၇ မညးသညးံသာသနာလုပးငနး့မ္ာ့ကိုလုပးေဆာငးရမညးဟူသညးကိုသတးမြတးခဵယူ်ခငး့၇ကမၻာေလာကႏြငးံပတးွနး့ က္ငးယဥးေက့္မႈဓေလံထဵု့စဵအေပၚအဘယးကဲံသို႕နာ့လညးခဵယူ်ခငး့တို႕သညးသီၾသေလားဂ္ီအေပၚ၉အမညးသဟဲ ်ပဳလြ္ကးရြိပါသညး၈ သီၾသေလားဂ္ီ၏အနကးအဓိပၸါယး သီၾသေလားဂ္ီ(Theology)ဟူေသာစကာ့လဵု့သညးTheos(ဘုရာ့သခငး)ႏြငLးံ ogos(စဥး့စာ့ဆငး်ခငး ်ခငး့(ွါ)ေလံလာဆညးပူ့်ခငး့(ွါ)နာ့လညးခဵယူ်ခငး့)ဟူေသာစကာ့လဵု့ႏြစးလဵု့ကိုတဖ ျဲ ကးထာ့ေသာစ ကာ့လဵု့်ဖစးပါသညး၈ထို႕ေၾကာငးံသီၾသေလားဂ္ီ၏အဓိပၸါယးသညးဘုရာ့သခငးအေၾကာငး့ေတျ့ေတာ ဆငး်ခငး်ခငး့ (ွါ) ေလံလာဆညး့ပူ့်ခငး့ (ွါ) နာ့လညးခဵယူ်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ ေတျ့ေတာဆငး်ခငး်ခငး့၇ေလံလာဆညး့ပူ့်ခငး့၇နာ့လညးခဵယူ်ခငး့တို႕သညးလူသာ့မ္ာ့်ပဳလုပးေသာအ ရာ်ဖစးပါသညး၈ထာွရဘုရာ့သခငးသညးအသကးရြငးေတားမူေသာဘုရာ့်ဖစးသညးံအာ့ေလ္ားစျာသူ႔၏ ဘုရာ့်ဖစး်ခငး့သေဘာသဘာွ၇ဂုဏးအဂၤါ၇လုပးေဆာငးေနေသာအမႈအရာမ္ာ့ကို ေယဘူယ္ဖျငးံ်ပ်ခငး့ (general revelation) ႏြငးံအထူ့ဖျငးံ်ပ်ခငး့ (special revelation) အာ့်ဖငးံလူသာ့မ္ာ့ကိုေဖၚ်ပလြ္ကးရြိပါသညး၈ထိုဖျငးံ်ပ၇ေဖၚ်ပခ္ကးမ္ာ့ေပၚမူတညးလြ္ကးလူသာ့မ္ာ့ဘု ရာ့သခငး၏အေၾကာငး့ေတျ့ေတာဆငး်ခငး်ခငး့၇ေလံလာဆညး့ပူ့်ခငး့၇ေဆျ့ေႏျ့တိုငး်ပငး်ခငး့၇လကၡဵ ယုဵၾကညး်ခငး့၇ထုတးေဖၚေ်ပာဆိုေရ့သာ်ခငး့မ္ာ့်ပဳလုပးၾကပါသညး၈ထိုအရာကိုသီၾသေလားဂ္ီဟုေခၚပါသညး၈ ဥပမာအာ့်ဖငးံယာကုပးသညးေဗရေရြဘရျာမြထျကး၊ခါရနး်ပညးသို႕ခရီ့သျာ့စဥးတျငး၇တစဵုတ ခုေသာအရပးသို႕ေရာကး၊၇မိုယး့ခ္ဳပးေသာေၾကာငးံေက္ာကးကိုယူ၊ေခါငး့အဵု့ဘို႔ထာ့်ပီ့အိပးေသာအခါ အိပးမကးမကးေလသညး၈ထိုအိပးမကးမြ”အကယးစငးစစးထာွရဘုရာ့သညးဤအရပး၉ရြိေတားမူ၏၈ ရြိေတားမူေၾကာငး့ငါမသိ၈ဤအရပးကာ့အ်ခာ့မဟုတး၇ဘုရာ့သခငး၏ဘဵုဗိမာနး၇ေကာငး့ကငးတခါ့ွ်ဖစးသညး တကာ့” (ကမၻာ ဿ၅့ှွ-ဿဿ) ဟူ၊ေၾကာကးရျဵံစျာ်ဖငးံသူ႕ဘခငးေ်ပာ်ပေသာဘုရာ့သခငးသညးထိုအရပး၉ရြိေၾကာငး့၇သူ႕အာ့ေကာငး့
2 ၾကီ့ေပ့မညးဟုကတိေပ့ေသာဘုရာ့်ဖစးေၾကာငး့သိရြိခဵစာ့လိုကးရေၾကာငး့ကိုထုတးေဖၚေ်ပာဆိုသညးသာမက၇ ထိုဘုရာ့ႏြငးံကတိသစၥာ်ပဳကာအသကးတာကိုတညးေဆာကးေလ၏၇ ထိုအရာသညး်ပငးလြ္ငးယာကုပး၏သီၾသေလားဂ္ီ်ဖစးေလသညး၈ထို႕ေၾကာငးံသီၾသေလားဂ္ီဟူသညးဘုရာ့သခငး၏ ေယဘူယ္ဖျငးံ်ပ်ခငး့ (general revelation) ႏြငးံအထူ့ဖျငးံ်ပ်ခငး့ (special revelation)ကိုမိမိ၏ေရခဵေ်မခဵအေ်ခအေန(context)ႏြငးံအေတျ႕အၾကဵဳ(experience)အရ၇ဘုရာ့သ ခငးအေၾကာငး့၇အ်ပစးႏြငးံကယးတငး်ခငး့အေၾကာငး့၇ဖနးဆငး့်ခငး့ႏြငးံလူသာ့မ္ာ့အေၾကာငး့မညးကဲံသို႕ နာ့လညးယဵုၾကညး ၊အသကးတာကိုတညးေဆာကးသညးဟူေသာအရာကိုေတျ့ေတာဆငး်ခငး်ခငး့ (ွါ)ေလံလာဆညး့ပူ့်ခငး့(ွါ)နာ့လညးခဵယူ်ခငး့(ွါ)ဖျငးံဆိုေရ့သာ်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ အဘယးေၾကာငးံသီၾသေလားဂ္ီလိုအပးပါသညးနညး့ (ှ) မိမ(ိ ွါ)အသငး့ေတားသညးယဵုၾကညးခ္ကးႏြငးံပတးသကး၊စနစးတက္တိတိက္က္သိရြိရနး၈ (ဿ) မြာ့ယျငး့စျာေ်ပာဆိုေရ့သာ့သျနးသငးခ္ကးမ္ာ့ကိုခုခဵကာကျယးႏိုငးရနး၈ (၀) သမၼာက္မး့စာတအုပးလဵု့ကို်ခဵဳငဵု၊ယဵုၾကညးခ္ကးမ္ာ့ကိုတခုႏြငး.တခုဆကးစပးကာသိရြိနာ့လညးရနး၈ (၁) သမၼာက္မး့စာမြသျနးသငးခ္ကးမ္ာ့ကိုမိမိ၏ ေရခဵေ်မခဵအေ်ခအေန(context) ႏြငးံအညီနာ့လညးခဵယူ်ပီ့ထိုသမၼာတရာ့အတိုငး့ဤေလာက၉အသကးရြငးႏိုငးဖို႕ရနးသီၾသေလားဂ္ီလို အပး်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ သီၾသေလားဂ္ီ၏အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ယေန႕ေခတးတစးခ္ိဴ႕ေသာယဵုၾကညးသူခရစးယာနးမ္ာ့ႏြငးံအမႈေတားေဆာငးမ္ာ့သညးသီၾသေလားဂ္ီ ဟူေသာေွါဟာရကိုမေကာငး့ေသာအရာကဲံသို႕သတးမြတးခဵယူေနၾကပါသညး၈ စဥး့စာ့ဆငး်ခငးသငးံေသာအရာမြာအကယး၊သီၾသေလားဂ္ီအေၾကာငး့မေ်ပာဘူ့ဟုဆိုလြ္ငးဘုရာအ ေၾကာငး့မေ်ပာဘူ့ဟုဆိုလိုရာေရာကးပါသညး၈သီၾသေလားဂ္ီအေရ့မၾကီ့ဘူ့ဟုဆိုေသား၇ဘုရာ့သခငးအေၾကာငး့ အေရ့မၾကီ့ဘူ့ဟုအဓိပၸါယးသကးေရာကးပါသညး၈အမႈေတားေဆာငးဖို႔သီၾသေလားဂ္ီမလိုဘူ့ဟုဆိုလြ္ငးအမႈေတား ေဆာငးဖို႕ဘုရာ့သခငးမလိုဘူ့ဟုဆိုလိုရာေရာကးပါသညး၈က္မး့စာအေၾကာငး့ဘဲေ်ပာမယး၇သီၾသေလားဂ္ီမေ်ပာ ဘူ့ဟုဆိုလြ္ငးလညး့ဘုရာ့သခငးအေၾကာငး့မေ်ပာဘဲက္မး့စာအေၾကာငး့ ေ်ပာမညးဟုအဓိပၸါယးသကးေရာကးပါသညး၈ထိုကဲံသို႕ေ်ပာဆိုသျနးသငးေန်ခငး့သညးလဵု့ွမြာ့ယျငး့ေသာသျနးသငး ခ္ကးသာလြ္ငး်ဖစးပါသညး၈ သီၾသေလားဂ္ီဟူသညးကိုဂဃနဏမသိရြိပါကသီၾသေလားဂ္ီသညးႏိုငးငဵ်ခာ့တိုငး့်ပညးမြတငးသျငး့ကုနးကဲံသို႕(ွါ) သူတပါ့ထဵမြေတာငး့ယူသညး႕အရာ(ွါ)သူတပါ့လာေပ့၊ခဵယူရရြိေသာအရာကဲံသို႕လျမ ဲ ြာ့စျာခဵယူတတးၾကပါ သညး၈တစးခ္ိဳ႕က၇သာသနာ်ပဳဆရာမ္ာ့ႏြငးံသူတို႕ကိုေစလျတးေသာအသငး့ေတား(ွါ)အ ဖျ႕ဲ အစညး့၏သီၾသေလားဂ္ီႏြငးံထပးတူထပးမြ္်ဖစးသညးဟုခဵယူေသာသူမ္ာ့(ွါ)ထပးတူ်ဖစးဖို႕ၾကိဳ့စာ့အာ့ထုတး
3 ေသာသူမ္ာ့လညး့ရြိၾကပါသညး၈ထိုကဲံသို႕ခဵယူ်ခငး့သညးသီၾသေလားဂ္ီဟူသညးကိုလမ ျဲ ြာ့စျာခဵယူ ်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ယေန႕ေခတး၉တစးခ္ိဳ႕ေသာခရစးယာနးမ္ာ့ႏြငး႔ဓမၼဆရာမ္ာ့သညး”theology divides, mission unites” ဟုဆိုကာသီၾသေလားဂ္ီကိုစာတနး(ွါ)ေၾကာကးစရာအရာအသျငးသျနးသငးေနၾကသညး၈ အကယး၊သီၾသေလားဂ္ီကိုစာတနးဟုသမုသးလြ္ငးဘုရာ့သခငးႏြငးံသကးဆိုငးေသာအရာမ္ာ့ကိုေလ႕လာဆညး့ပူ့ ်ခငး့၇ေ်ပာဆို်ခငး့၇ေရ့သာ့်ခငး့သညးစာတနး်ဖစးသညးဟုအဓိပၸါယးသကးေရာကးပါသညး၈အမြနးအာ့်ဖငးံသီၾသေလား ဂ္ီဟူေသာအရာကိုေကာငး့မျနးစာျ သိရြိနာ့လညး်ခငး့မရြိပါကသငး့ကျ်ဲ ခငး့ႏြငးံအ်ခာ့အက္ိဳ့ဆုတးယုတးမႈမ္ာ့ ်ဖစးေပၚႏိုငးသကဲံသို႕၇လျမ ဲ ြာ့ေသာmissionလုပးငနး့ေၾကာငးံမိသာ့စုမ္ာ့အတျငး့အသငး့ေတားတကျတ ဲ ်ပာ့်ဖစး်ခငး့၇ အသငး့ေတားမ္ာ့သငး့ကျ်ဲ ခငး့မ္ာ့်ဖစးေပၚလြ္ကးရြိပါသညး၈ ထို႕ေၾကာငးံမြနးကနးစျာနာ့လညးက္ငးံသဵု့မႈမ်ပဳတတးပါကTheology ႏြငM းံ ission ႏြစးခုစလဵု့အႏၱရယးရြိႏိုငးသကဲံသို႔၇မြနးကနးစျာနာ့လညး၊က္ငးံသဵု့တတးပါကစညး့လဵု့ညီညတ ျ း်ခငး့၇ႏို့ ၾကာ့တကးၾကျေသာွိညာဥးေရ့ရာအသကးတာကိုခဵစာ့ရရြိ်ခငး့၇ၾကီ့ပျာ့တို့တကး်ခငး့အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့မ္ာ့ခဵစာ့ရရြိ မညး်ဖစးပါသညး၈ အဘယးသို႕ေသာအရာကိုမိမိတို႕၏သီၾသေလားဂ္ီဟုသမုသးမညးနညး့ သီၾသေလားဂ္ီသညးဘုရာ့သခငး၏ဖျငးံဟေဖၚ်ပ်ခငး့ကိုမိမိအဘယးကဲံသု႔ိေတျ႔ၾကဵဳခဵစာ့သညး(ွါ)အဘယးကဲံသို႔နာ့ လညးခဵယူသညးဟူေသာအေ်ခခဵေပၚမူတညး၊မိမိအဘယးကဲံသို႔ယဵုၾကညးေၾကာငး့ကိုဖျငးံဟ ေ်ပာဆိုေရ့သာ့ေဖၚ်ပ်ခငး့်ဖစးပါသညး၈သို႔်ဖစးရာသီၾသေလားဂ္ီသညးမိမိ၏ေရခဵေ်မခဵအေ်ခအေန (context) ေပၚမူတညး၊သိရြိနာ့လညးခဵယူမႈမြေပါကးပျာ့လာ်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ ထိုသိရြိနာ့လညးခဵယူေသာယဵုၾကညး်ခငး့ေပၚမူတညး၊မိမိ၏အသကးတာ(ွါ)အသငး့ေတား၏ၾကီ့ပျာ့တို့ တကး်ခငး့ကိုတညးေဆာကးသျာ့ရမညး၈ထို႔ေၾကာငးံမိမိ၏သီၾသေလားဂ္ီအေၾကာငး့ေကာငး့မျနးစျာမသိရြိပါကလမိုကး ည၉မီ့အိမးမပါဘဲစမး့တွါ့ွါ့ေလြ္ာကးသျာ့ေနရေသာသူႏြငးံတူေနပါလိမးံမညး၈ထိုသူ(ွါ)အသငး့ေတားသညး ဘုရာ့သခငးႏြငးံပတးသကး၊မညးကဲံသို႔ယဵုၾကညးသညး၇အဘယးေၾကာငးံထိုကဲံသို႔ ယဵုၾကညးသညး၇ထိုယဵုၾကညးခ္ကးႏြငးံအဘယးကဲံသို႔မိမိ၏အသကးတာ(ွါ)အသငး့ေတားကိုတညးေဆာကးေနသညး ဟူသညး႔အခ္ကးးကိုနာ့မလညးႏိုငးပါ၈တစးခ္ိဳ႕ကက္မး့စာ၉ဘုရာသခငး၏အေၾကာငး့ႏြငးံဘုရာ့သခငးႏြစးသကး်မတး ႏို့ေသာအသကးတာအေၾကာငး့်ပညး႔်ပညး႔စဵုစဵုပါေနတာဘဲ၇သီၾသေလားဂ္ီဆိုတာေ်ပာ ေနဖို႕လိုေသ့လာ့?GreekစာHebrewစာတတးလြ္ငးမူရငး့အဓိပၸါယးသိႏုိငး်ပီဘဲ၇သီၾသေလားဂ္ီဆိုတာ ေတျေ်ပာဖိ႕ု လိုေသ့လာ့? ဟုဆိုတတးၾကသညး၈စဥး့စာ့ဆငး်ခငးၾကညး႔သငးံေသာအရာမြာက္မး့စာအာ့်ဖငးံဘုရာ့သခငးေဖၚ်ပေသာသမၼာတ ရာ့မ္ာ့သညးလူသာ့မ္ာ့၏ဘွအေတျ႕အၾကဵဳ၇တတးသိနာ့လညးႏိုငးေသာဥာဏးႏြငးံယြဥးကာ စဥး့စာ့ဆငး်ခငး်ခငး့်ဖငး႔သာနာ့လညးခဵယူႏိုငးေသာအရာ်ဖစးသညး၈Israelလူမ္ိဳ့မ္ာ့ထဲမြခရစးယာနး်ဖစးလာေသာ သူမ္ာ့ေယရႈခရစးေတားကိုကယးတငးပိုငးရြငးသခငးအ်ဖစးလကးခဵယဵုၾကညး်ခငး့သညးသခငးေယရႈသညးေမရြိယ်ဖစး
4 သညးဟုသူတို႔၏သမိုငး့ေၾကာငး့တေလြ္ာကးေမရြိယကို ေမ္ားလငးံေသာေမ္ားလငးံ်ခငး့ႏြငးံယြဥးကာလကးခဵယဵုၾကညးၾက်ခငး့်ဖစးသညး၈အာသငး်မိဳ႔သာ့မ္ာ့ကိုရြငး ေပါလုဘုရာ့သခငးအေၾကာငး့ေဟာေ်ပာေသာအခါသူတို႔၏ေရခဵေ်မခဵယဵုၾကညးခ္ကး(context) ၉သိရြိက္ျမး့ွငး်ပီ့်ဖစးေသာ”သငးတို႔မသိဘဲလြ္ကးကို့ကျယးေသာဘုရာ့””ငါတို႔မသိေသာဘုရာ့သခငးအဘို႔ဟူ၊ အကၡရာတငးေသာယဇးပလႅငးတခုကိုေတျ႔ပါ၏”(တမနးှ၄့ှ၀)ဟူ၊ဘုရာ့သခငးအေၾကာငး့ကိုအာသငး်မိဳ႔သာ့တို႔ အာ့သိက္ျမး့ေစပါသညး၈သခငးေယရႈ၏သျနးသငးခ္ကးမ္ာ့သညးလညး့ထိုေခတးေရ ေ်မေဒသမြလူသာ့မ္ာ့နာ့လညးသိက္ျမး့ေသာအရာမ္ာ့်ဖငးံဥပမာေပ့ကာေဟာေ်ပာသျနးသငးသညးကိုေတျ႔ရပါ သညး၈ဥပမာ„ကိုယးႏြငးံစပးဆိုငးေသာသူကိုကိုယးႏြငးံအမြ္ခ္စးေလာံ‟ဟူေသာသမၼာတရာ့၏အဓိ ပၸါယးကိုေကာငး့ေသာရြမာရိပဵုပမာ်ဖငးံနာ့လညးေစသညး၈ ထိုပဵုပမာ၉ပါေသာအေၾကာငး့အရာအ်ဖစးအပ္ကးမ္ိဳ့သညးထိုေခတးထိုေဒသမြလူမ္ာ့ရငး့ႏြီ့က္ျမး့ွငး်ပီ့သာ့ အ်ဖစးအပ္ကးမ္ာ့်ဖစးသညး၈ေကာငး့ကငးနိုငးငဵႏြငးံပတးသကး၊ရြငး့်ပေသာအခါ၉လညး့ထိုေခတးထိုေဒသမြလူမ္ာ့ နာ့လညးႏိုငးေသာပဵုပမာမ္ာ့်ဖငးံႏိြုငး့ယြဥးကာရြငး့်ပသညးကိုေတျ႔ရပါသညး၈ထို႔ေၾကာငးံဘု ရာ့သခငးသညးလူတိုငး့အာ့သမၼာတရာ့ကိုမိမိတို႔၏ေရခဵေ်မခဵ(context){မိမိႏြငးံစပးဆိုငးေသာသမိုငး့၇အေတျ့အ ေခၚ၇ဓေလ႔ထဵု့စဵ၇ဒ႑ာရီ၇ယဥးေက့္မႈ}မ္ာ့အာ့်ဖငးံသိရြိနာ့လညးေစပါသညး၈ထို႔ေၾကာငးံတစး ဦ့တစးေယာကး(ွါ)လူမ္ိဳ့စု(ွါ)အသငး့ေတားတစးပါ့သညးဘုရာ့သခငးႏြငးံစပးဆိုငး၊မညးကဲံသို႔ခဵယူကာယဵုၾကညး ကို့စာ့သညးဟူေသာအရာႏြင၇းံထိုယဵုၾကညးခ္ကးေပၚအေ်ခခဵ၊မိမိကိုယးကို(ွါ)လူမ္ိဳ့စုကို(ွါ)အသငး့ေတားကိုမညး ကဲံသို႔တညးေဆာကးေနသညး၈မညးကဲ႔သို႔ေသာရူပါရုဵႏြငးံေမ္ားလငးံခ္ကးထာ့ကာအ သကးရြငးေနထိုငးၾကသညး၈မညးကဲ႔သို႔ေသာလုပးငနး့မ္ာ့ကိုလုပးေဆာငးေနၾကသညးဟူေသာအရာ သညး်ပငးလြ္ငးမိမိတိုံ၏ေရခဵေ်မခဵအေ်ခအေနေပၚမူတညး၊ထုတးေဖၚရရြိေသာထိုသူ(ွါ)လူမ္ိဳ့(ွါ) အသငး့ေတား၏သီၾသေလားဂ္ီ်ဖစးပါသညး၈ေရြံဆကး်ပီ့လညး့မညးကဲံသို႔ေသာရူပါရုဵ်ဖငးံမိမိတို႔၏လူ႔ အတိုငး့အွိုငး့(စီ့ပျာ့ေရ၇ႏိုငးငဵေရ့၇လူမူေရ့၇ေဂဟေဗဒအေရ့)ကိုဘုရာ့သခငး၏အလိုေတားအတိုငး့ၾကီ့ပျာ့တို့ တကးလာေအာငးပါွငးလုပးေဆာငးမညးဟူေသာအရာအာ့လဵု့သညးလညး့မိမိတို႕၏သီၾသ ေလာ းဂ္ီကိုဆကးလကးေဖၚထုတးေန်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ နိဂဵု့ ခရစးယာနးတစးဦ့တစးေယာကး(ွါ)ခရစးယာနးအဖျဲ႔အစညး့မ္ာ့သညးသီၾသေလားဂ္ီဟူသညးကိုသိရြိနာ့ လညးသညး်ဖစးေစ၇နာ့မလညးသညး်ဖစးေစသူတို႔၏ယဵုၾကညး်ခငး့သညးသီၾသေလားဂ္ီအေ်ခခဵတခုခုအ ေပၚအေ်ခခဵကာရြငးသနးရပးတညးေန်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ထို႔ေၾကာငးံမိမိ၏ယဵုၾကညးခ္ကးသီၾသေလားဂ္ီ ကိုေကာငး့စျာသိရြိမြဘုရာ့သခငးႏြငးံကယးတငး်ခငး့အေၾကာငး့၇ခရစးယာနးအသကးတာႏြငးံသာသနာလုပးငနး့ အေၾကာငး့မ္ာ့ကိုတိက္မြနးကနးစျာသိရြိႏိုငး်ပီ့သကာလ၇‟အသကးလျတးရုဵမြ္မကအထူ့သ်ဖငးံအ
5 သကးႏြငးံ်ပညး႔စဵုေသာအသကးတာ(ေယာှွ့ှွ)ကိုပိုငးဆိုငးႏိုငးကာ၇ဤေလာက၉ဘုရာ့အလိုေတားက္ ရျပးရပ ျ းခ္ျဵခ္ျဵအသဵု့ေတားခဵႏိုငးေသာသူမ္ာ့ (ွါ)အသငး့ေတားမ္ာ့အ်ဖစးရပးတညးႏိုငးပါလိမးံမညး၈
သငး်ပသူ - Rev.Dr.ေအာငးလီ (MIT, Insein)
(Had it not been for Christ) (Isa. 53:5-6; I Cor. 4:10-13; Phil. 1:20-21,29-30)
။ ၏ ၏
။
၏
၌
ၒ
ၒ
၊”
၊ ၒ
၏”
။
(၁) (
၈ ၁၉-
)။
၊ ၏
၊ (
၁)။ ။
၁ ၁၅)၊
၌
၅ ၁၇
၏ ၊
၊
၌
(
၏
၌
။ ( ) ၁
၏ )
၌
( (
(
၁ ၃;
6 ၁ ၁၆)
၍
။
၌
။ ၌
၌ ၐ
ၐ
၏
၏
။
၌
၊ ၐ
။
၌
၏ ၊
၊
၏
၊ ။
၌
၊
၌ ။
(၁)
၍
“
၊
၅၃ ၅-၆ ၌ ၊
ၐ ၏။”
၏။
၏
၍၊
၏ ၐ
။
၊ ။”
၏
”
၏
။ ၊ ၐ
၏
။” ။
၍
”(
၌
၁၇ ၄)
။ ( )
၁
- ၁; ၉-၃ ,
၏
၌ ၐ
၍”
။ ”၊
၊ ၏
၁ ၁၃၌
။
၄၁ ၊
၊
၊
7 ၊
၊
၊
ၐ
။”
၍
ၒ ၏”(
၄ ၁၈)၊”
”(
၁ )
၌
ၒ
(
၈ ၁၈)
။ (၃)
၊ ၊
၏
။
၍
။ (၄)
၏
၏ ။
၊
(၁)
။
၍
၌
။
”
၍
၏။
၊ ”( ၅ ၁၁-၁ )။
“
၏။
၅ ၄)။” ၁၆
၍
”(
….. ”
( ၊
၍
၏
၊ ၊
၏
။
( ) ၐ
၊ (
၃ ; ၃)။
“ ၊
၊
၍
၊
၌ ….( ၁
…..
၏
” ၏ ၊
၍
၍
၌
8 ။ (၃) ”
၏
၍…. ၏၊
ၐ
၏ (၁
၊
။
၏
၏
၄ ၁၃-
၁၄)။
၌ ၏
၌ ၐ
။
(၄)Ann Judson၏
၌”
။ ၍
။ ၍
။ ။ ။ ” ၌
၏
။ (၅)
၏
၌
၊
၊ ၏
၊ ၌
၊
၊ ၌
၊
၊ ၊
၏
။ ”
။
။
။ ။
။
” ။
ၒ ၊
ၒ
၏
9 ။ ။
၊ ၊
၊
၊
၊ ၐ
။
၊ ။ by, Rev. Dr.
၏ ၏ ၏
၌
။ ။ ၌
၏
၊
။
၍ "
၊
၁၇ ၈)"။
၏( ၊
( ၁ ၁၄)"
။
၏ ။
10 ( ၊
၊
၊ ၐ ၁; ၁၄)။
၃၅ ၁၈;၆၃ ၅;၇၁ ၈;၁၅ ၁၏
၁
( -၅;
၁၃-၁၄;
၁၅ ၁- ,
-
၄၇,၃ ၈
၏
၃ ၁၆; ၌
၊
၅ ၉၏
။
၍
(
၅
၃)။
၌ (၁)
၏
၊
( )
၊
(၃)
၃
(၄)
၃
၊ ၌
။ ၊
ၒ
(
၁)။
၏ ။
( )
(၁)
၊ ၊
။
၍
( )
။
-
၊ ၊ ၊
၊
၊
၊
၁
11 ၊
၏
။
(၃)
-
၏
၁ ၅)၊ (
( (
၆ ၁၈
၁၄ ၁၃)၊
။
(၄)
၌
- (a)
(Adoration) (b)
( Confession) (c
(Thankgiving) (d) (petition)
(e)
/
(Intercession)
(f)
၊ ။
(၅)
-
(a) (b)
၏
(
၏
(
(c)
(
၁၁ ၄၊
(၁ ၌
(f)
(
၌
(g)
၏
၁၁ ၅)၊ ၁၅ ၇)၊
၁၅ )၊
၌ ၌
၆ ၃၉)၊
၁ ၆-၇)၊
(d) (e)
၈ ၇
၊
။ ၌
(
၁၆ ၄)။(h) ။ (i) ။ ။
(၆) ။ ။
(yes)' (
)'
(No)' (
(Here is something
၄ (wait) (
)
၏
12 better)
၍
။
။
yes
။
၏
။ ။ ( ) ၏
၏
။ ။
၏
။ ၌
၏ ။
(၁)
၏ (a)
(nature) ၏
-Body of Christ (Ehp 1:23; Col 1:18);(b) - bride of Christ (II Cor 11:2); (c)
people of God (II Cor 6:16); (d)
- priesthood (I Peter 2:9);(e)
Flock of Jesus (Jn 10:14-16);(f) Holy Spirit ( I Cor 6:19-20); (g)
( )
၏
၏
- the ၏
-
- Temple of the ၏
- the house of God (I Tim 3:25).
(purpose)
(a) Evangelism (Mt 28:19); (b) Making discipleship (Mt 28:20) (c) Worship (Heb 10:25; I Cor 16:2); (d) fellowship (I Jn 1:7) (e) social ministry (Lk 4:18-19; Mt 25:31-46).
(၃)
(Elements that make
the church unique). (a) Vision (b) Core values (c) Specific plans & strategies (d) Target place & Group (e) Marshal & allocate resources effectively (f) Evaluation.
13
(၄)
၏
ၒ
(The characteristic of the growing
church) (a)
၊
/
။ (b)
၏
(c)
၌
(d)
၌
(e) (f)
၊
ၐ
။ (g)
၌
။
(h ၌
။
(i) ။ (j
၎၊
၎
။
(k)
။
(l) ၊
၏ ။
၌
14
၌
၏
၏
။
၏ ။
ၒ
၏
၊
၊
၊
။
Rev.Dr. MIT, Insein. E.mail:
[email protected]; Ph. 09400053018.
၁
၌
၏
၁
၊
၊
ၒ
၊
၊
။
၌
ၒ
ၐ
၊
၊
၏ ၁
။
၏
၁
(Globalization),
(humanism)၊
(New industrialism)
Technology)
။
(Modern
15 ၁
၌
၊
(knowledge society)၊
(sustainable
development)
။
.
၁
ၐ
။
-
( lo
li tion
၊
၊
၊
၊ (living standard) ၌
၊
၊
၊
၊ ၌
၊
။
ၐ
၊
၊
၊
ၒ
။ ၏ “
၌
၏
ၐ
ၐ
၏
? ?”
၁
။
၌
ၐ ၊
၊ ၐ
(၁)
၊
ၒ ၐ
။
(God) ၐ (Traditional
Theology)
၌ (Transcendent)
ၒ
ၒ
။ (the wholly
otherGod)
ၒ
(immanent aspect)
၏
ၒ
၌
။
၌
၊
၊
။ ၊
၊
၊
16 ၊
၊
ၒ
။ ၌ ၊
၊
။ ၌ ။
၏
၊ ၐ
။
၊ ၌ ၊
၊
၊
ၐ
၍
(Transcendent)
၌
(Immanent)
ၒ
။ ၊
၏
ၐ ( )
။
၌
၊
၌
။
(Sin) ၐ (Traditional Theology) ၊ ၊
၊
၊
၊
၊ ၒ
၊
၊
၊
။ ၒ
၊
၏
၊ ။ ၐ
၊
။
၊
၍
၊ ၊
၊
ၒ
၊
၊ ၌ ၎
ၐ
။
၎၊
၎၊ ၊
။
၌ ၊
ၐ
ၒ ၊
17 ၒ
၊
၊
၍
။ ၐ
ၒ
၌
ၒ
ၐ (၃)
ၐ
။
(Salvation) ၐ (Traditional Theology) ၌ ၒ
။
၏
၊
။ ၌
ၒ
၏
၏
။
၌
။
၌
၏
၏
၊
၏
ၒ
။ ။
။
။
၌
ၐ
၊
၏ ၊
၊
၊
။ ၊
၊
၌
၊
၊
၊
၏
။ ၒ
ၐ ၌
၊
ၐ (၄)
၊
ၐ
၊
ၒ
။
(Humanity) ၐ (Traditional
Theology)
၏ ၍
၌
၊
ၒ
။ ၐ၌ ၊
၊
ၐ ၐ
။
18 .
၌
ၐ ၐ
၊
။
၊ ၊
၊
၊
။ ၊
။ ။
။
၊
၊
၊
၊
။
ၒ
ၐ
၌
၌
၎
၎၊
၊
၊
၊ ။
၌
၏ ၐ
၊ ၊
၏
၏
၊
၏ ၐ
ၐ ၐ
။
ၐ ၊
၊
၊
ၒ
ၐ
ၐ
။
By, Rev. Dr.
(MIT, Insein)
(
)
၍ ၊ ။
။ ၊
၊
၏
၊ ၌
။
19 ၁။ ။ ၏ ၊
၊
၊
၌
။
၏
၊
၊ ၊
။
၏
၊
၊ ။
၊
၊
၊
၏
၊
၊
၊
၊
၊ ။ ၊
၊Sunday School
၊
၊
၌
၊
၊
၌
။
၏ ၐ
၊
၊
၏
၏
။ ၏
၊
၊
၌
၊
။ ၏
ၒ
၊
၌ ၊
၌
၏ ။
( ) ။
။ ၏ ၏
။
၏ ။
၏ ၏
(Purpose) ။
၏
(Nature)
၏ ၌
။ ၊
။
20 ၏
၌
၏
။ ၊
၊
၌ ၏
။
၏ ၊
။ (Doctrinal Statement) ။
၊
(Theology)
၌ (Doctrinal
Statement)
၊
(Theology) ။
၌
(Doctrinal Statement)
၊ ၊
၊
၏ ။
-
?၊
?
။
။ (Doctrinal
Statement)
၊
(Theology)
၏ ။ ၐ
၊
၊
၊
၊
၊ ။ ၊
၊
၊ ။
၏ ။
၏ ၏
။ ၃။
/
ၑ
၊
၏
၌
၊
21 ၌ ၊
၏
၊ ။
/
ၑ
(Theological
Seminaries)၌ Diploma, L.Th, B.Min, B.Th, M.A.C.S, M.Min, M.A, M.T.S, S.T.M, M.Div, M.Th, D.Miss, D.Min,S.T.D, P.T.D, Ed..D, Th.D, Ph.D ။Th.D ၊
/
ၑ
Academic
University
၊Ph.D
Christian
Academic (
)။
/
ၒ
၊
၊
ၑ
၏
၏
။ ၊ ( heology
၊
၊ ၊
၊
၊
၊
၌ ။
၊ /
ၑ
၏
ၐ
ၒ
၍
။
။ ။(
၊
၊
/
)။
ၑ
၏
၊
၏
၊
၌
၊
ၐ၌ ၐ
။
။ ။
၊
၊
၏
။
၌ ၌
၊ ၎
၊
၏
၌
၊
၎၊ ၊
၊ ။
၄။ Media ၊
၊
၊
၊internet ၌
။
၌
22 ။ ။
ၓ
၏ (Commentary)၊
Concordance
၌ ၊
။
၊
(Dictionary)၊Study Bible၊ ။
၏
ၐ
၊Internet
media ၊
၊
၊ ၐ
။
၊
၊
ၒ ။ ၏ ။ ၌
ၒ
ၐ
။
၅။ ၌ ။
၊
၊
၊
၊
။ ၏
၌
၊
၏
၊
။
၌
။ ၊
၊ ၊
) ၌ ၊
ၒ ၌
၊
၊ ၌
။
By, Rev. Dr.
။ ၊
၊ ။
(
၊
။ ၏
၌
(
(MIT, Insein)
ၐ
23
၌ ။ (
၄ ၁၉) - (၁)
၏
(
(၃)
(၄)
(၅)
(၆)
၏
။
၏
-
၏
(persoanal
conversion)
( o i l
nsfo m tion
။
( ၁ ၁ )။ ။
၏
၊
။
၊
၊
၊
။
-
၊
(
၁)။
၏
၍၊
၌
(
(၁)
၌
၏
၊
၅ ၁၆)
၏
(persoanal conversion)။
-
(Image of God :relation, connection, interaction with God)။
- seeing life form God's view (
၏
၊
၊
)။
- From sin-based to love-based Christianity -
၌
(
ၒ
( )
၊
၊
)။
(Social Transformation)။
-
(inclusive ideology; post-colonial & communal mentality)
-
(
-
(
၊
၊
)
၁ ၇၊ ၆၊၃ ၁၃-၁၅) (
-
၊
( /
)
) (root cause: unjust relation & structure; unity = muturality; peace = subjective
24 people) By, Rev. Dr.
(Associate Professor/ Head of Theology Department, MIT.)
စညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ဆိုငးရာခရစးယာနးဓမၼအ်မငး နိဒါနး့ ်ပညးေထာငးစု်မနးမာႏိုငးငဵသညး
နယးခ္ဲ႕ကိုလိုနီေခတးမတိုငးမြီက၇ သီ့်ခာ့လျတးလပးစျာ
တညးရြိေနထိုငးခဲံၾကေသာ ်ပညးေထာငးမ္ာ့(ွါ) အမ္ိဳ့သာ့နယး ေ်မမ္ာ့စုစညး့မႈ်ဖငးံ ေပါကးဖျာ့လာေသာ ႏိုငးငဵ်ဖစးပါသညး၈ ထိ႔ေ ု ၾကာငးံ်မနးမာႏိုငးငဵ၏ ထူ့်ခာ့ေသာ ွိေသသလကၡဏာမြာ ကို့ကျယးသညးံဘာသာ၇ ယာဥးေက့္မႈမတူညီေသာ လူမ္ိဳ့စုမ္ာ့အတူ ယြဥးတေ ဲျ နထိုငး်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ မတူညီမႈမ္ာ့သညးလြပ်ခငး့၇ၾကျယးွ်ခငး့၇ချနးအာ့်ဖစးေစ်ခငး့မ္ာ့ကိုေဖၚေဆာငးေပ့ႏိုငးသကဲံသို႔ခ်ျဲ ခာ့ဆကးဆဵမႈမ္ာ့၇ လူမ္ိဳ့ေရ့၇ဘာသာေရ့၇လူမႈေရ့ပဋိပကၡမ္ာ့၇မုနး့သီ့မႈမ္ာ့၇အဓိကရုဏး့မ္ာ့၇စစးမကး်ဖစးပျာ့မႈမ္ာ့်ဖစးေပၚေစတတးပါ သညး၈ ၊လူမ္ိဳ့စဵု၇ဘာသာစဵု်ငိမး့ခ္မး့စျာအတူယြဥးတျေ ဲ န ထိုငးႏိုငးေရ့သညးႏိုငးသာ့တိုငး့၏တာွနးပငး်ဖစးပါသညး၈ထိုသို႔လူမ္ိဳ့၇ဘာသာ၇ယာဥးေက့္မႈ၇ယဵုၾကညးမႈက်ဲျ ပာ့သူမ္ာ့ ်ငိမး့ခ္မး့စျာအတူယြဥးတေ ျဲ နထိုငးႏိုငးရနးအတျကးစညး့လဵု့ညီညျတးေရ့သညးမရြိမ်ဖစးလိုအပးေသာေသာံခ္ကးပငး်ဖစးပါ သညး၈ သို႕်ဖစး၊အမ္ိဳ့သာ့စညး့လဵု့ညီညျတးေရ့စိတးဓာတးရြငးသနးႏို့ၾကာ့လာေအာငးတညးေဆာကးေရ့သညးမ်ဖစးမေန ၾကိဳ့စာ့ရမညး႔အမ္ိဳ့သာ့
တာွနး်ဖစးပါသညး၈ခရစးယာနးသမၼာတရာ့သညးလူမ္ိဳ့တကာတို႔၏ကို့ကျယးခိုလဵုရာ
်ဖစးေတားမူေသာ
ထာွရဘုရာ့၏ဓမၼစကာ့်ဖစးသညးံအာ့ေလြ္ားစျာ၇
တစးလဵု့တစးွတညး့ဆိုငးရာခရစးယာနးဓမၼအ်မငးသညး်ပညးေထာငးစု်မနးမာႏိုငးငဵ၏အမ္ိဳ့သာ့စညး့လဵု့ညီညျတးေရ့ရ ရြိေအာငးေထာကးပဵံေပ့ႏိုငးပါသညး၈ စညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ဆိုငးရာဓမၼသျနးသငးခ္ကး ၌ (Ecumenism)
ၐ
။တစးလဵု့တစးွတညး့်ဖစးေ်မာကးေရ့(Ecumenism)ဟူ
ေသာေွါဟာရသညးဂရိတး(Greek)စကာ့လဵု့ (oikoumene)မြဆငး့သကးလာ၊အဓိပၸါယးမြာ”ကမၻာေလာကၾကီ့၉မြီတငး့ေနထိုငးၾကသူမ္ာ့”(the whole
25 inhabited earth) ဟူ၊်ဖစးသညး၈ထို႕ေၾကာငးံတစးလဵု့တစးွတညး့ဆိုငးရာဓမၼသေဘာသညးတကမၻာလဵု့ႏြငးံသကးဆိုင၍လူတို႕မြီတငး ့ေနထိုငးသညးံကမၻာကိုဘုရာ့အလိုေတားအတိုငး့ၾကညးံ်မငး်ခငး့၇ဘုရာ့မိနး႕ေတားမူခ္ကးႏြငးံအညီလူသာ့တိုငး့စညး့ လဵု့ညီညျတးစျာွိုငး့ွနး့တညးေဆာကးႏိုငးေရ့ၾကိဳ့ပနး့်ခငး့ပငး်ဖစးပါသညး၈
၁၇ ၌
၊
၌"
၃ ၇- ၈
၌
၏။
၌
၊
၊
၊
၊
၊
၌
၏" ။ ၏
။
တစးလဵု့တစးွတညး့ဟုဆို်ခငး့သညးစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ပငး်ဖစးပါသညး၈တစးလဵု့တစးွတညး့်ဖစး ေ်မာကးေရ့ (Ecumenism)၏ေဆာငးပုဒးသညးးထပးတူထပးမြ္တူညီ၊စညး့လဵု့ညီညတ ျ း်ခငးး(unity in uniformity) မဟုတး၇မတူညီေသာအသျငးသ႑ာနးႏြငးံရြိေနလငးံကစာ့စညး့လဵု့ညီညတ ျ းမႈရြိေန်ခငး့(Unity in Diversity)ပငး်ဖစးသညး၈ ကမၻာဦ့က္မး့ှှ့ှ၆၉ေ်မၾကီ့သာ့အေပါငး့တို႔သညးဘာသာတမ္ိဳ့တညး့၇စကာ့တမ္ိဳ့တညး့်ဖငးံစညး့လဵု့ညီညျတးမႈကိုတညးေဆာကး ကာမို့ေကာငး့ကငးသို႔မြီေသာဗာဗုလုနးရတ ဲ ိုကးတညးေဆာကး်ခငး့ကိုေဖၚ်ပထာ့ပါသညး၈ကမၻာဦ့က္မး့ှွ့၂၉လူ အမ္ိဳ့မ္ိဳ့၇ဘာသာအသီ့သီ့၇အမ္ိဳ့အႏျယးအသီ့သီ့ရြိၾကသညးဟုေဖၚ်ပထာ့ခ္ကးကိုၾကညး႔လ္ငးထိုဗာဗုလုနးရတ ဲ ို ကးတညးေဆာကး်ခငး့၏စညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့သညးလူတမ္ိဳ့တညး့၇စကာ့တမ္ိဳ့တညး့်ဖစးေသာလူအမ္ာ့စုက၇လူ တမ္ိဳ့တညး့၇စကာ့တမ္ိဳ့တညး့်ဖစးကာအငးအာ့ေတာငးံတငး့်ပီ့တ်ခာ့လူမ္ိဳ့စုငယးမ္ာ့
၊ဖိနိပး၇
ခ္ဳပးခ္ယး၇လျမး့မို့၇ွါ့်မိဳႏိုငးေရ့ၾကိဳ့ပမး့မႈအသျငးေဆာငးပါသညး၈ထို႔ေၾကာငးံထိုစညး့လဵု့ညီညျတးမႈမ္ိဳ့သညးဘုရာ့ သခငး၏အလိုေတားမဟုတးေၾကာငး့ေတျ႔ရသညး၈တဖနးတမနးေတားွတၱဳ ဿ့ှှ၀၉လညး့ေမျ့ဖျာ့ရာဌာနႏြငးံဘာသာစကာ့မတူညီေသာလူမ္ာ့ပငးေတကုေတၱေန႔မြာတညီတညျတးတညး့စညး့ ေွ့ၾကေၾကာငး့ေဖၚ်ပထာ့ပါသညး၈ထိုစုစညး့်ခငး့၉လူတမ္ိဳ့တညး့၇စကာ့တမ္ိဳ့တညး့်ဖစးေရ့လူမ္ိဳ့ၾကီ့ွါဒအ တျကးမဟုတး၈မတူညီေသာလူမ္ိဳ့မ္ာ့အၾကာ့
၊ဖိနိပး၇ခ္ဳပးခ္ယး၇လျမး့မို့၇ွါ့်မိဳႏိုငးေရ့အတျကးမဟုတး၈
ေမျ့ဖျာ့ရာဌာနႏြငးံဘာသာစကာ့မတူညီေသာသူမ္ာ့ဘုရာ့သခငး၏ေရြ႕၉တညီတညျတးတညး့စုစညး့ၾက်ခငး့သာ ်ဖစးသညး၈ထိုကဲသ ံ ို႔ေသာမတူညီမႈမ္ာ့ရြိေနလငးံကစာ့အတူစညး့လဵု့ညီညျတးစျာစုစညး့်ခငး့သညးဘုရာ့သခငး၏ အလိုေတား်ဖစးေၾကာငး့ေတျ႔ရြိရသညး၈
26 ထို႔ေၾကာငးံစညး့လဵု့ညီညတ ျ းမႈတညးေဆာကး်ခငး့သညး၇မတူညီမႈအာ့လဵု့ကိုေခ္ဖ္ကးကာအရာရာ၉ထပး တူထပးမြ္တူညီေအာငး(သိ႕ု ) တစးခုတညး့်ဖစးေအာငးလုပးေဆာငး်ခငး့မဟုတး၈မတူညီမႈမ္ာ့ႏြငးံမိမိတို႔၏ကိုယးပိုငးထူ်ခာ့ေသာွိေသသ လကၡဏာမ္ာ့သီ့်ခာ့စျာရြိေနေစကာမူ၇လူသာ့အာ့လဵု့ႏြငးံဆိုငးေသာတူညီသညးံဘဵုခဵယူခ္ကး၇ခဵစာ့ခ္ကး၇သကးရြငး လႈပးရြာ့ခ္ကး၇မြ္ေွခဵစာ့ခ္ကး၇တျနး့လြနးကာကျယးထိနး့သိမး့ေစာငးံေရြာကးတညးေဆာကးခ္ကးမ္ာ့အေပၚအေ်ခခဵ ကာစညး့လဵု့ညီညတ ျ း်ခငး့ကိုတညး
်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ထို႔အ်ပငး
ၒ
၏
လြပ်ခငး့၇ၾကျယးွ်ခငး့၇ချနးအာ့်ဖစးေစ်ခငး့အ်ဖစးရႈ်မငးကာအ်ပနး
အလြနးေလ့စာ့သမႈ်ပဳကာစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ကိုတညးေဆာကး်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ တစးလဵု့တစးွတညး့ဟူေသာစညး့လဵု့ညီညတ ျ း်ခငး့၉အ်ပငးပနး့သ႑ာနးစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ (visible or organic unity) ႏြငးံအတျငး့သ႑ာနးစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ (Invisible or Internal unity) ဟူ၊ႏြစးမ္ိဳ့ရြိပါသညး၈
၏။
အ်ပငးပနး့သ႑ာနးစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ (visible or organic unity) ၌ ( )
ၐ ။ ၌
၏
။ ၌
။
။ ၊
၊
၊
။
၊
၊ ၌
။ ၏ ၏
။
ၐ
၍၊မတူညီမႈမ္ာ့ႏြငးံမိမိတို႔၏ကို
ယးပိုငးထူ်ခာ့ေသာွိေသသလကၡဏာမ္ာ့သီ့်ခာ့စျာရြိေနေစကာမူ၇အခ္ငး့ခ္ငး့အ်ပနးအလြနးနာ့လညးမႈ၇အသိအ မြတး်ပဳမႈေလ့စာ့သမႈ်ပဳမႈ၇လူသာ့ႏြငးံကမၻာေလာကေကာငး့က္ိဳ့အတျကးအတူလကးတလ ျဲ ုပးေဆာငးမႈတို႔်ဖငးံ ။ အတျငး့သ႑ာနးစညး့လဵု့ညီညတ ျ း်ခငး့ (Invisible or Internal unity) ၏ ၊
(Grace) ၌
။
27 ၊ ၊
၊
။ ၏ ။
"
၏
"
၊
။ အ်ပငးပနး့သ႑ာနးစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ (visible or organic unity) ႏြငးံအတျငး့သ႑ာနးစညး့လဵု့ညီညျတး်ခငး့ (Invisible or Internal unity) ၎၊ ၎
။
၌ ၏
ၒ
၊
။ ၁။
။ ၌
(mutual
recognization)၊
(mutual
respect)၊
(mutual
understanding)၊
(mutual
enrichment) (cooperation) ။ ၊ ။ ။
၌
(love-based humanity) ။ ၐ
Christianity)
။ ၎၊
(sin-based
ၐ
(sin-based Christianity) ၎
28 ၍
။
၌
(love-
based Christianity)
၏
၊
၎၊
ၐ
၎
။ ။
၏
၏
။ ၊
၊
၊
၊
ၐ
၊
။ ၊
။ ၊
၊
၊
၌ ။
၃။
။ ၌
၌ ။
"သူတပါ့ကိုေစစာ့်ခငး့မဟုတး၇သူတပါ့အေစကိုခဵ်ခငး့”(သို႕ “သူတပါ့အေစခဵမႈကိုခဵယူဖို႕မ ဟုတး၇သူတပါ့အတျကးအေစခဵ်ခငး့” ၎၊
၌
ၒ
၎၊
ၒ ၌
။
၎၊
ၒ
၊
၊
၊
၊ ၊
ၒ
။ ၊
၊
၊
၊
၊ ။
၄။
၌ ။
29 ၌
( h lom
။ ၊
ၒ
၊
၊
ၒ
၊
၊
၊
၊
၏
။ ။
"
၌
" ၊
။
၌ ။
၏
ၒ
။ ၊ ၊
၊
၊
၍ ။
။ ၊
။
၊ ၏
၌
ၒ
၊ ။
၊
၊ ၌
၏ ၊ ၊ ။
ၒ ။
Rev. Dr. MIT, Insein.
၊
30 သခငးခရစးေတားသျနးသငးေသာေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူ နိဒါနး့ အေ်ခခဵမူသညးေခါငး့ေဆာငးမႈအတျကးအေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵအုတး်မစး်ဖစးပါသညး၈အဘယး ေၾကာငးံဆိုေသားအေ်ခခဵမူသညးေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့၏စိတးေနသေဘာထာ့ႏြငးံခဵယူခ္ကးမ္ာ့ကိုပဵုေဖၚေပ့ ေသာေၾကာငးံ်ဖစးသညး၈ဘုရာ့သခငး၏ႏိုငးငဵေတားအတျကးအေကာငး့ဆဵု့ႏြငးံအထိေရာကးဆဵု့ေခါငး့ ေဆာငး်ဖစးဖို႕ရနးက္ျနးေတားတို႕သညးသခငးခရစးေတားသျနးသငးေသာေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူကိုေကာငး့မျနး စျာသိရြိသညးသာမက၇ထိုမူကိုလကးေတျ႕က္ငးံသဵု့ဖို႕လိုပါသညး၈သို႕မဟုတးပါက ခရစးေတားသျနးသငးေသာခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမႈႏြင၇းံေလာကီမငး့ႏြငးံအကဲအမႈ့တို ႕၏ေခါငး့ေဆာငးမႈအေ်ခခဵမူကျာ်ခာ့ ခ္ကးမ္ာ့ကိုသိရြိႏိုငးမညးမဟုတး ပါ၈ ခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမူ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူ ယေန႕ေခတးတျငးကမၻာတွနး့၉ေခါငး့ေဆာငးမူပညာႏြငးံပတးသကးေသာစာအုပးေ်မာကးမ္ာ့စျာေရ့သာ့ထုတးေ ွလြ္ကးရြိပါ သညး၈တစးခ္ိဳ႕ေသာခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့သညးက္မး့စာေတား်မတးႏြငးံခ္ိနးထို့၊ဆနး့စစး်ခငး့မ်ပဳဘဲထိုစာအုပးမ္ာ့၉ ေရ့သာ့ထာ့သမြ္ကိုးအမူေတားလုပးငနး့၉တိုကးရိုကးက္ငးံသဵု့လြ္ကးရြိေနၾကသညး၈တစးခ္ိဳ႕ေသာသာသနာပလူမ္ာ့ေရ့သာ့ ထာ့ေသာေခါငး့ေဆာငးမႈဆိုငးရာသေဘာတရာ့မ္ာ့သညးခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့အတျကးသငးယူရနးေကာငး့ေသာအရာ မ္ာ့်ဖစးေသားလညး့၇တစး ခ္ိဳ႕သညးသခငးခရစးေတား၏သျနးသငးခ္ကးႏြငးံဆနးံက္ငးေသာသေဘာတရာ့မ္ာ့်ဖစးသညးကိုသတိ်ပဳၾကရပါမညး၈ခရစးယာန း ေခါငး့ေဆာငးမႈႏြငးံသာသနာပလူမ္ာ့၏ေခါငး့ေဆာငးမႈ၉တူညီေသာေခါငး့ေဆာငးမႈဆိုငးရာသေဘာတရာ့မ္ာ့ရြိေသားလညး့ အေ်ခခဵမူ၉ကျာ်ခာ့ခ္ကးရြိသညးကိုသတိ်ပဳရမညး၈ဥပမာအာ့ ်ဖငးံေလာကီမငး့ႏြငးံအကဲအမႈ့မ္ာ့၏ေခါငး့ေဆာငးမႈအေ်ခခဵမူ၉မိမိကိုယးကိုယဵုၾကညးမႈရိြရနးသျနးသငးေသားလညး့၇ခရစးေတား ကဘုရာ့သခငးထဵမြီခို၊ဦ့ေဆာငးရနးသျနးသငးပါသညး၈ေလာကီမငး့ႏြငးံအမႈ့အကဲမ္ာ့ကအာဏာႏြငးံထိနး့ခ္ဳပးႏိုငးသညး ႕စျမး့ ရညးကိုတညးေဆာကးၾကေသားလညး့၇ခရစးေတားကဘုရာ့သခငး၏ဘုနး့ေတားထငးရြာ့ေစ်ခငး့အလို ႕ငြာဆကးကပးရနးသျနး သငးပါသညး၈မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံေလာကီေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့သညးမိမိတို႔၏တနးခို့အာဏာၾကီ့ထျာ့လာဖို႕ဦ့ေဆာငးေသားလညး့၇ ခရစးေတားကဘုရာ့သခငး၏အလိုေတားဤေလာက၉်ပညးံစဵုေစ်ခငး့အလို ႕ငြာအေစခဵကာဦ့ေဆာငးဖို႕သျနးသငးပါသညး၈ ထို႕ေၾကာငးံခရစးေတားသျနးသငးေသာေခါငး့ေဆာငးမႈဆိုငးရာအေ်ခခဵမူသညးေလာကီမငး့ႏြငးံအကဲအမႈ့တို ႕၏ေခါငး့ေဆာငးမႈ အေ်ခခဵမူႏြငးံကျာ်ခာ့မႈရြိပါသညး၈ခရစးေတားကဤကျာ်ခာ့ခ္ကးကိုတပညးံေတားတို႕အာ့သိေစလိုပါသညး၈ထို႕ေၾကာငးံသာသ နာပလူမ္ာ့ေရ့သာ့ထာ့ေသာေလာကီေခါငး့ေဆာငးမႈဆိုငးရာသေဘာတရာ့မ္ာ့ေပၚ၉သာလဵု့ ွအမြီသဟဲ်ပဳကာဦ့ေဆာငး ေသာခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့အေန်ဖငးံေလာကီေပတဵႏြငးံတိုငး့တာေသာေအာငး်မငးမႈကိုရရြိႏိုငးေသားလညး့ဘုရာ့သခငး ၏ႏိုငးငဵေတားႏြငးံသကးဆိုငးေသာစစးမြနးေသာခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမ်ဖစးလာႏိုငးပါ၈ ထို႔ေၾကာငးံယေနံ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့ရြိအသငး့ေတားမ္ာ့တျငးခရစးေတားသျနးသငးေသာေခါငး့ ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူကိုေကာငး့မျနးစျာသိရြိ်ပီ့၇အသငး့ေတားတို့တကးၾကီ့ထျာ့လာဖို ႕ထိုအေ်ခခဵမူကိုထိေရာကး စျာက္ငးံသဵု့ေသာေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့လိုအပးလြ္ကးရြိပါသညး၈ခရစးေတားသျနးသငး
31 ေသာေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူမြာ “သူတပါ့ကိုေစစာ့်ခငး့မဟုတး၇သူတပါ့အေစကိုခဵ်ခငး့”(သို႕ ““သူတပါ့ အေစခဵမႈကိုခဵယူဖို႕မ ဟုတး၇သူတပါ့အတျကးအေစခဵ်ခငး့” (Not to e se ved ut to serve)(ရြငးမာကုှွ့၁၂)ဟူေသာမူ်ဖစးပါသညး၈ထို႕ေၾကာငးံးခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးသညးအရြငးသခငးမဟုတးအေစခဵသူသာ ်ဖစးသညး၈တနညး့အာ့်ဖငးံအမႈေတား်မတး၉“ဦ့ေဆာငး်ခငး့သညးအေစခဵ်ခငး့”၇”အ ေစခဵ်ခငး့သညးပငးလြ္ငးဦ့ေဆာငး်ခငး့”်ဖစးသညး၈ လူတိုငး့အရာရြိအရာခဵ၇ပညာရြငး၇ပညာသညးမ္ာ့်ဖစးကာအရြငးသခငးလိုေန်ခငးၾကပါသညး၈အေစခဵသူ၇အေစခဵက္ျနး လိုမေနလို၇မ်ဖစးလိုၾကပါ၈ဒါဟာလူ႕သဘာွ,ဇာတိသဘာွ်ဖစးပါသညး၈သို႕ေသားလညး့ခရစးေတားကယဵုၾကညးသူခရစးယာနး တိုငး့ကိုသူတပါ့ကိုအေစခဵသူေတျအ်ဖစးအသကးရြငးဖို႕အလိုရြိပါသညး၈ ရြငးမာကု ှွ့၀၂၁၂၉ခရစးေတားသျနးသငးေသာေခါငး့ေဆာငးမႈအေ်ခခဵမူႏြငးံေလာကီမငး့ႏြငးံအကဲအမႈ့တို ႕၏ေခါငး့ ေဆာငးမႈအေ်ခခဵမူကျာ်ခာ့ခ္ကးကိုေတျ႕ရပါသညး၈ထိုက္မး့ပုဒး၉ေဇေဗဒဲ၏သာ့ယာကုပးႏြငးံေယာဟနး သညးခရစးေတားထဵခ္ဥး့ကပး၊“ကိုယးေတားသညးဘုနး့ပျငးံေတားမူေသာအခါအက္ျႏုးပးတို႕သညးလက္းာ ေတားဘကး၉တေယာကး၇လကးွဲေတားဘကး၉တေယာကးထိုငးရေသာအချငးံကိုေပ့ေတားမူပါဟုေလြ္ာက းၾက၏”၈သူတို႕ႏြစးဦ့ သညးတ်ခာ့တမာနးေတားေတျထကးပို်ပီ့ၾကီ့်မတးသညးံရာထူ့၉ခ္ီ့ေ်မာကးဖို ႕ေတာငး့ခဵေန်ခငး့်ဖစးသညး၈ထိုဆႏၵသညးခ ရစးေတားႏြငးံအတူအုပးစို့အေစခဵဖို႕ထကးရာထူ့ဂုဏးကိုတပးမကး်ခငး့ ်ဖစးသညး၈ထို႕ေၾကာငးံသူတို႕၏ဆႏၵသညးအတၱဆနးသညးံဆႏၵ်ဖစးပါသညး၈သူတို႕၏အတၱဆနးသညးံဆႏၵသညးဘုရာ့သခငး၏ သာ့သမီ့မ္ာ့ထာ့သငးံေသာဆႏၵမဟုတးေသာေၾကာငးံခရစးေတားက်ပငး့ထနးစျာရြူ ႕ဵခ္သညးကိုေတျ႕ရပါသညး၈ခရစးေတားက သူ႕တပညး.ေတားေတျကိုအေစခဵကာဦ့ေဆာငးဖို႕သျနးသငးေသားလညး့ယာကုပးႏြငးံေယာဟနးသညးကိုယးပိုငးပုဂၢလိကထငးရြာ့ ေက္ားေဇာလိုမႈႏြငးံဆုလဒးရလိုမႈကိုသာဦ့ စာ့ေပ့ၾကသညးကိုေတျ႕ရပါသညး၈သူတို႕သညး်မငးံ်မတး်ခငး့၇ၾကီ့်မတး်ခငး့ဟူသညး႕အရာကိုသာသနာပလူ၇ေလာကီမငး့ႏြငး. အကဲအမႈ့မ္ာ့သတးမြတးသကဲံသို႕သတးမြတးခဵယူ်ခငး့်ဖစးသညး၈သာသနာပေလာက၉်မငးံ်မတး်ခငး့၇ၾကီ့်မတး်ခငး့သညးရာထူ့ အဆငးံႏြငးံသတးမြတးခဵယူၾကသညး၈သခငးခရစးေတားကယာကုပးႏြငးံေယာဟနးတို႕၏သာသနာပလူမ္ာ့ကဲံသို႕ခဵယူေသာခဵယူ ခ္ကးကိုေ်ပာငး့လဲ်ပစးဖို႔သျနးသငးသညးကိုေတျ႕ရပါသညး၈ခရစးေတားကေကာငး့ကငးႏိုငးငဵေတားဟာ၇ေလာကီႏိုငးငဵႏြငးံကျာ်ခာ့ သကဲ႕သို႕၇ဘုရာ့သခငး၏သာ့သမီ့ေတျဟာလညး့သာသနာပလူေတျရဲ႕ခဵယူခ္ကးအ်မငးေတျနဲ႕ကျာ်ခာ့ရမညးဟုသျနးသငးပါ သညး၈ထို႕ေၾကာငးံခရစးေတားက“ေလာကီမငး့တို႕သညးအစို့တရ်ပဳတတး၏၈အကဲအမႈ့တို႕သညးအာဏာထာ့သတးၾက၏၈ သငးတို႕မူကာ့ထိုသို႕မ်ပဳၾကႏြငးံ၈သငးတို႕တျငးအကဲအမႈ့်ပဳလိုေသာသူသညးသငးတို႕အေစခဵ်ဖစးရမညး၈သငးတို႕တျငးအထျဋးအ ်မတးလုပး်ခငးေသာသူသညးလညး့အလဵု့စဵုတို႕၏ေစခိုငး့ရာက္ျနး်ဖစးရမညး”(ရြငးမာကုှွ့၁ဿ၁၂)ဟုသျနးသငး်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ဤက္မး့ပုဒးသညးအေစခဵ်ခငး့အာ့်ဖငးံသာလြ္ငးဘုရာ့သခငးေရြ ႕ေမြာကး၉်မငးံ်မတးသူ၇ ၾကီ့်မတးသူ်ဖစးလာႏိုငးေၾကာငး့ခရစးေတားေဖား်ပေန်ခငး့်ဖစးပါသညး၈တနညး့အာ့်ဖငးံဘု ရာ့သခငး၏ေရြံေမြာကး၉်မငးံ်မတး်ခငး့၇ၾကီ့်မတး်ခငး့၏အေ်ခခဵသညးရာထူ့အဆငးံ၇ေမျ့ရာပါအေမျ ၇ မ္ကးႏြာသာေပ့မႈႏြငးံမသကးဆိုငး၇အေစခဵ်ခငး့သာလြ္ငးအေ်ခခဵမြတးေက္ာကး်ဖစးသညး၈အတၱကငး့ေသာအေစခဵ်ခငး့်ဖငးံသာ လြ္ငးရရြိႏိုငးေသာအရာ်ဖစးသညး၈သာသနာပေလာက၉ရာထူ့ၾကီ့သူ၇အေ်ချအရဵမ္ာ့ႏြငးံေနထိုငးႏိုငးသူ၇ေရာကးသညးံေနရာ၉ လူအမ္ာ့ခရီ့ဦ့ၾကိဳ်ပဳခဵရသူ၇လူအမ္ာ့်ပဴစုေပ့်ခငး့ခဵရသူ ကို်မငးံ်မတးသူ၇ၾကီ့်မတးသူဟုသတးမြတးၾကပါသညး၈သိုံေသားလညး့ေခါငး့ေဆာငးမႈႏြငးံပတးသကး၊ ခရစးေတား်ပေသာစဵနမူနာသညးသူတပါ့ကိုအေစခဵ်ခငး့၇သူတပါ့အက္ိဳ့အတျကး်ပဴစုေစာငံးမ်ခငး့်ဖစး
32 သညး၈သခငးခရစးေတား၉ေလာကီအ်မငးႏြငးံသတးမြတးခနး႕ထာ့ေသာရာထူ့မရြိခဲံပါ၈လူအမ္ာ့ၾကာ့၉ေနထိုငးသျာ့လာကာအ ကူအညီလိုအပးသူမ္ာ့၇ဖ္ာ့နာသူမ္ာ့၇လူ႕အတိုငး့အွိုငး့မြွိုငး့ပယးထာ့်ခငး့ခဵရ သူမ္ာ့၇ဆငး့ရဲသာ့မ္ာ့ကိုကူညီေစာငးံမေပ့သူ၇ထာွရအသကးေပ့သူသာလြ္ငး်ဖစးပါသညး၈ ရြငးမသှဲအခနး့ၾကီ့ဿ၀၉သခငးခရစးေတားသညးဘာသာေရ့ေခါငး့ေဆာငးက္မး့်ပဳဆရာ၇ဖာရိရြဲတို ႕အာ့“လ္ိဳ႕ွကးေသာသူမ္ာ့ ေ်မျဆို့အမ္ိဳ့သငးတို႕သညးအမဂၤလာရြိၾက၏”ဟု်ပငး့ထနးစျာရႈ႕ံဵခ္ေ်ပာဆိုသညးကိုေတ႕ျရသညး၈သူတို႕သညးပညတးတရာ့မ္ာ့ ကိုအဓိပၸါယးဖျငးံဆိုရြငး့်ပဖို႕ခနး႕ထာ့်ခငး့ခဵရေသာပုဂၢိဳလးမ္ာ့ ်ဖစးလြ္ကးႏြငးံပညတးတရာ့ကိုကိုယးတိုငးမက္ငးံ၇မလိုကးေလြ္ာကးဘဲေလာကီမငး့ႏြငးံအမႈ့အကဲမ္ာ့လို က္ငးံၾကဵကာဦ့ေဆာငးၾကသညး၈သူတို႕၏ေခါငး့ေဆာငးမႈသညးသူတပါ့အေပၚအုပးစို့ရနးႏြငး႔အာဏာႏြငးံသူတပါ့အေပၚထိနး့ ခ္ဳပးလျမး့မို့မႈ်ဖငးံးဦ့ေဆာငး်ခငး့်ဖစးသညး၈ထို႕ေၾကာငးံခရစးေတားကက္မး့်ပဳဆရာ၇ဖာရိရြဲမ္ာ့၏ေခါငး့ေဆာငးမႈကိုဆူပူၾကိမး့ ေမာငး့သညးသာမက၇”အ်ဖူသုတးေသာသခ္ၤဳိငး့ႏြငးံတူေသာသူမ္ာ့ ”်ဖစး၊ “ဖာရိရြဲႏြငးံဇဒၵဳကဲတ႕ို ၏တေဆ့ကိုသတိႏြငးံၾကဥးေရြာငးၾက (ရြငးမသှဲ ှ၃့၃ ”၇ သူတို႕၏အက္ငးံသညးေကာငး့ကငးႏိုငးငဵႏြငးံမထိုကး(မသှဲ၂့ဿွ)ဟုဆိုဆဵု့မခဲံသညး၈ထို႕ေၾကာငးံဤ အခ္ကးမ္ာ့သညးလညး့ဘုရာ့သခငး၏ႏုိငးငဵေတားႏြငးံသကးဆိုငးေသာအမႈေတားလုပးငနး့၉ေခါငး့ေဆာငးသညးအရြငးသခငးမ ဟုတးအေစခဵသာ်ဖစးသညး၇အာဏာႏြငးံအုပးစို့်ခငး့မဟုတးအေစခဵကာဦ့ေဆာငး်ခငး့သာ်ဖစးေၾကာငး့ေဖၚ်ပေနပါသညး၈ ယေနံေခတးအခ္ိဳ႕ေသာခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့သညးသူတို႕၏ေခါငး့ေဆာငးမႈဆိုငးရာၾကီ့်မတးမႈ ကိုရာထူ့၇ပညာအရညးအခ္ငး့၇အသငး့သာ့ဦ့ေရ၇အေဆာကးအဦ့ေဆာကးလုပးႏိုငးမႈ၇အလဴေငျမ္ာ့မ္ာ့ ရြာေဖျစုေဆာငး့ႏုိငးမႈ၇ပစၥညး့ဥစၥာပိုငးဆိုငးမႈ၇ႏိုငးငဵ်ခာ့သို႕သျာ့ေရာကးဖူ့ေသာအေတျ႕အၾကဵဳရြိမႈ၇သာ့သမီ့မ္ာ့ကိုႏိုငးငဵ်ခာ့သို႕ ပို႕ႏုိငးမႈမ္ာ့ႏြငးံတိုငး့တာေနၾကသညး၈အသငး့သူအသငး့သာ့တခ္ိဳ.သညးလညး့ထိုအခ္ကးမ္ာ့ေပၚအေ်ခခဵကာသူတို႕၏ေခါငး့ ေဆာငးမ္ာ့၏ၾကီ့်မတးမႈကိုတိုငး့တာၾကသညး၈သို႕ေသားထိုကဲံသို႕တိုငး့တာ်ခငး့သညးခရစးေတား၏ခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမႈ ၏ၾကီ့်မတးမႈအေပၚတိုငး့တာခ္ကးႏြငးံလဵု့ွကျာ်ခာ့ပါသညး၈ခရစးေတား်ပေသာစဵနမူနာႏြငးံသျနးသငးခ္ကးမ္ာ့အရအေစခဵ်ခငး့ ႏြငးံအတၱစျနး႕ကာ ဘုရာ့သခငး၏ႏုိငးငဵေတားအတျကးဆကးကပးလုပးေဆာငး်ခငး့သညးသာခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အဓိ ကတိုငး့တာ၄မညး႕ ေပတဵ်ဖစးသညး၈အ်ခာ့အရညးအခ္ငး့မ္ာ့သညးခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမႈလုပးငနး့စဥးေဆာငး်မငးေရ့အတျကးက္ာ့ကနးေပ့ ေသာ၇ေထကးပဵံေပ့ေသာအရာမ္ာ့သာ်ဖစးပါသညး၈ လုပးေဆာငးေလသမြ္၉ဘုရာ့သခငး၏ဘုနး့ေတားထငးရြာ့ေစ်ခငး့အလို႕ငြာအေစခဵက္ျနးကဲံသို႕ဆကးကပးလုပးေဆာငးေသာသူ သာလြ္ငးဘုရာ့သခငး၏ႏိုငးငဵေတား၉အၾကီ့်မတးဆဵု့ေသာသူ်ဖစးသညး၈ထို႕ေၾကာငး႕ေခါငး့ေဆာငးမႈ်ပဳ်ခငး့သညး“သူတပါ့က ို ေစစာ့်ခငး့မဟုတး၇သူတပါ့အေစကိုခဵ်ခငး့”(သို႕ ““သူတပါ့အေစခဵမႈကိုခဵယူဖို႕မဟုတး၇သူတပါ့အတျကးအေစခဵ်ခငး့”်ဖစး သညးဟုခရစးေတားသျနးသငး်ခငး့်ဖစးပါသညး၈ နိဂဵု့ ဘုရာ့သခငးအုပးစို့ေသာလူမႈွနး့က္ငးသညးတဦ့ႏြငးံတဦ့ေမတၱာ၉အေစခဵကာရိုငး့ပငး့ကူညီေစာငးံမ သညး႕ွနး့က္ငး်ဖစးသညး၈ခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့သညးခရစးေတားသျနးသငးသညး ႕ေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခ ခဵမူအတိုငး့ေမတၱာ်ဖငး႕အေစခဵကဲံသို႕အေစခဵကာဦ့ေဆာငးဖို႕ဘုရာ့သခငးအလိုေတားရြိပါသညး၈မညးကဲံသို႕ေသာလုပးငနး့တာ ွနး၉ဦ့ေဆာငးသညး်ဖစးေစခရစးေတားကဲ႕သို႕အေစခဵက္ျနးႏြလဵု့သာ့ႏြငးံအေစခဵဆကးကပးလုပးေဆာငးရမညး်ဖစးပါသညး၈ခရစး
33 ေတားသျနးသငးေသာေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူကိုရငး ွယးပိုကးကာအမႈေတား်မတး၉ပါွငးအသဵု့ေတားခဵၾကပါစို႕ ၈ နာမေတားဘုနး့ၾကီ့ပါေစေသာ၈ သငး်ပသူ - Rev.Dr. ေအာငးလီ (MIT, Insein).
(Theology of Church Growth) ။
(
)
?
(၁)
၌
( )
ၐ
(၃) (၄
၊
၏
၏
။ (၅)
၊
၊
။
( )
?။
(၁) ( ) (၃
၊ ၊
၌
၊
(
၄ ၁၅)။
(Essential Principles of Church Growth)။
(၁
၏
(Have a
Proper Understanding of The Church)
၁။
၏
(nature) (
၁၆ ၁၃-၁၈)။
၏
ၐ
၊
။ ၌
၏ ။
(a) ၏
၏
(Body of Christ) ၊
၏ ၏
(
၁ ၃၊
34 ၁ ၁၈)။
၏ ( iving
g nism
(၁
၁ ၁ )။
၍
၊ ။
၏
၌
။
၏
၌ ၊
၊
။
၏
၏
။
၊
၍
၊
"
၏(
၁၇ ၈)"။ (
။
၊
၁ ၁၄)"
၏ ၊
(
၁၄ ၁ )။
(b)
(bride of Christ) ၁၁ ၌
၊ ၏
၊ ၐ
(
၏
၊
။
)၏
၊
။
( )
၏
။
၏ ၊
၏
၊
၏
။
(c)
၏
(the people of God) ၊
၏
။ ၏
"
၏
၊
၍( ၏
၏
"(
၆ ၇၊
၌ ၌
၆ ၁၈)
၏
၇ ၃၊
၆ ၁၆)
။ ၏
၊ ၏
(d) ၁ ၁၉-
။
(priesthood) )
( (၁
၅၊၉;
၁ ၆)။ ၏
၏ ၏ ။
၌ ၊
။
35 (e)
၏
(Flock of Jesus) ၏ ( ၊
(
၁ ၁၄-၁၆)။
)
၏
၌
။
၏
၊
၊
၏
၊
၊
၏
။
(f)
(Temple of the Holy Spirit) (၁
၆ ၁၉-
)။ ။
၏
၊ ။
၊ ၏
(
၁၉-
)၊ (
၁၆ ၁၃)၊
(g)
၊
၏
(
။
(the house of God) ၏
။
၍
၊
၊
။
၄ ၃၁-၃၃)
၏
၏
၏ (၁
၃ ၁၅-၁၆)။
။
(The focus of the church) ၊
(Institution) ၊
။
၌
ၐ
။
၏
၏
(persoanal
conversion)
(Social Transfo m tion
။
” (
”
၁ ၁ )။ ။
၏
၊
။
၊
၊
၃။
၏
၊
။
(purpose)
(၁) ၏ "
၍ "
၊ ၍
(
၏
၈ ၁၉)။
၏ (
၊
၌
။ ၊
၊
၁ ၈)။
၊
၏ ။
( )
(Making discipleship) ၏
၊
36 ။ "
"(
၈
)
။ ( ၁၈ ၆)၊
(၁
၌
၄၄-၄၅)၊
(
၁၄ ၃-၄)၊
၌
(
(
၁ )
၊
၊
ၒ
။ ၊
။
(၃)
(Worship) ၏
။ (
၁၆ )။
၌ (
(
၅၊ ၁
၁ ၅) ၊
၅ ၁၉)၊
(၄)
၁
(
(၁
၁၁ ၃- ၆)
၄ ၄- ၆)၊
။
(fellowship) (၁
၁ ၇)၊
၊ ။
၊ ၊
၇)၊
၏
၏
(၁
၁ ၃-
( ၁ ၅-၆
(၅)
။
(Social Transformation)။ ။ ။
၄ ၁၈-၁၉၌ ၊
၊ ၐ
၏
၊
၊ ၊
၏
၅ ၃၁-၄၆ ၌ ၊
။
ၐ
၌
၏
(
၅ ၁၆)။
(inclusive ideology; post-colonial & communal mentality)
-
(
-
(
၊
၊
)
၁ ၇၊ ၆၊၃ ၁၃-၁၅) (
-
( /
) )
(root cause: unjust relation & structure; unity = muturality; peace = subjective
people)
၄။ (a)
(Elements that make the church unique). (Vision)
။
37 ၏
၌
၊
။
၏
၏
။ ၊
။
၏
(
(
)
)၌
။ ၏
ၐ
။ ၊ ။
ၐ
(past-oriented)
(tradition-driven church
။
(present-oriented)
(program-oriented or
sust ining-o iented hu h
။
(vision-d iven hu h
( utu e-o iented
၊
။ ၌
(၁)
(
)
(
( )
။
)
(
၄ ၇- ၈၊ ၁
၃ ၁-၉၊
၁၃ ၁- ၃)
၊
(၃)
၏
။
(b)
(Core values) ။ ၊
(
)
၏
။ ၏
။ ။
။
။
၌ (
ၐ
)
။
။ ၏ ။
။
၊ ၊
၊
၊
၊
၊ ။
၏ (
)
၏
၏
။
(c)
(Specific plans & strategies) ၏
ၐ
၊
၊
ၐ
။
(Evangelism)၊
(Care)၊
(education)၊
(service)၊ ။
(d)
(Target place & Group)။
(worship)၊ (administration)
38 ၏
၌
-
၊
။
ၑ
၌
၊
၊
၍
(e)
ၐ
etc. ။ ။
(Marshal & allocate resources effectively)။ ၌
။ ။ ။ ။ ၌ ။
၏ ၌
(f
(Evaluation).
(
)
(
)
။
၏
၆
၊
၊ ။
၊
၏
၊ ။
၅။
(Dimensions of Church Growth)
(၁)
၌
(Growing in Faith or conceptual Growth). ၏ ၊
( iving
g nism
၍
၊ ။
၍
။ ၌
(knowledge)၊ (Emotion)၊ ၐ
(will/wish)၊
(Act)
။
( )
(GrowingTogether or Organic growing) ၌
၏
၊ ။
၊
၏
၊
၍ ၌
။
၏
။
(၃)
(Growing Through Giving Social Services Or Incarnational Growth)။ ”
၏
၊
”
၊
(Incarnation) ၏
၊ ၊
၌ ။
(၄)
(Numerical Growth)။
39 ၌ (
)
(
။
)
(Transfer Growth)
( )
(Biological Growth)
( )
။ ၏
။
(
(Design and carry out dynamic worship)
၁။
(What is Worship?) (
(
၌
( )
)
၍
( )
။
၌
။ ၌
၏
၊
။
၊
၊
၌ ၏
(
၁၉ ၆၊
၃၁ ၁၆)။
၊ ။
။
(Worship and Church Growth) ၌
၏ ၏
၌
၌
။ ၍
၊ ၏
၌
( ၌
၊
၊
၏
)
။
၏
၊
ၐ
၏
ၐ
၏
။
၊
၃။
၏
။
(The Gifts of Worship) ။
(
)
၏
(Whorship gives meaning to our life)
( )
(Worship also provides restoration to our
life) (
(Another gift of worship is hope for our
life) (
)
၄။ (
(Worship nurtures dynamic witnesses)
(Worship Styles) )
ၐ
၍
။ ၊
။”
၎၊
၎
( )
၊
”(
၄ ၄
။ ။ ။
၏ ။
40 ၅။
၏
၌
(The reason people do not come or want
to come to the church) (
)
၊
၌
( ) ( ) ( (
၆။
(Suggestions for improving the effectiveness of worship
service) (
)
။
( )
(knowledge)၊ (Emotion)၊ ၐ
(will/wish)၊
(Act)
။ ( )
။ ၊
(
)
။
၏
၌
၏
၊
၊
။
( ) ၏
ၐ
၍
။
(၃
(Pursue Effective Communication) ၏
၊
။
၏ (
။
)
(Medium of Communication) ၏
၌
၊
၊ ။
(၁)
(symbol) –Islam
၊ ။
( )
(Slogan) – eg. ”
”။
(၃)
။
(
( e hing fo p odu tive ommuni tion ၏ ၊
။ ၊
။ ။ ။ ၊
၊
၏
၊
၊
၏ ၌
။ ။
၊
၊
41 ၊
၍
။
( ) (
၏
(Bible study &lecture
)
)
၏ ။ (၄
(Strengthen Leadership)။ ၌
။ ။
(
)
၏
ခရစးေတားသျနးသငး ေသာေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေရ့ၾကီ့ဆဵု့အေ်ခခဵမူမြာ“သူတပါ့ကိုေစစာ့်ခငး့မဟုတး၇သူတပါ့အေစကိုခဵ်ခငး့”(သိ႕ု ““သူတပါ့အ ေစခဵမႈကိုခဵယူဖို႕မ ဟုတး၇သူတပါ့အတျကးအေစခဵ်ခငး့” (Not to e se ved ut to se ve (ရြငးမာကုှွ့၁၂)ဟူေသာမူ်ဖစးပါသညး၈ ေလာကီမငး့ႏြငးံအကဲအမႈ့မ္ာ့ကဲံသို႔မ်ပဳရ၈ သငးတို႔တင ျ း အထျဋးအ်မတးလုပးခ္ငးေသာသူသညးလညး့အလဵု့စဵုတို႔၏ေစခိုငး့ရာက္ျနး်ဖစးရမညးဟူ၊ေခါငး့ေဆာငးဟုသတးမြတးသညးံမြတး ေက္ာကးကိုေဖၚ်ပထာ့ပါသညး (ရြငးမာကု ှွ့၁၀-၁၂)၈ မႆဲ ှ၅့၁ ၉လညး့ ”အၾကငးသူသညးဤသူငယးကဲံသို႔မိမိကိုမိမိႏြိမးံခ္အဵံ၇ထိုသူသညးေကာငး့ကငးႏိုငးငဵေတား၉သာ၊ၾကီ့်မတးလိမးံမညး” ဟုႏြိမးံခ္မႈ်ဖငးံသာလ္ငးၾကီ့်မတး်ခငး့ကိုတိုငး့တာေၾကာငး့ေဖၚ်ပထာ့ပါသညး၈ထို႕ေၾကာငးံးခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးသညးအရြငးသ ခငးမဟုတးအေစခဵသူသာ်ဖစးသညး၈တနညး့အာ့်ဖငးံအမႈေတား်မတး၉“ဦ့ေဆာငး်ခငး့သညးအေစခဵ်ခငး့”၇”အ ေစခဵ်ခငး့သညးပငးလြ္ငးဦ့ေဆာငး်ခငး့”်ဖစးသညး၈ (ခ) ခရစးယာနးေခါငး့ေဆာငးမႈ၏အေ်ခခဵမူမ္ာ့ (Christian Leadership Principles) ( e de ship is ၏
tion, not position ၏
(Influence) (
pu pose
p ity to o g ni e nd le d to
။
၊ ။
(၁)
၏
၏
( )
၏
(၃)
၏
(၄)
၏
။ ။ ။ ။
(၅)
။
(၆)
၏
(၇)
၏
(၈)
၌
(၉)
၏
(၁ )
၌
။ ၏ ၏
။ ။
။
၏
(၁) ( )
။
၏
(
(The Basic roles of leaders)
။ ၏
ommon
ၐ
။
42 (၃)
ၐ
၊
။
(၄)
။
(၅)
ၐ
(၆
။
ၐ
။
(၇
။
(
၏
၁။
။
။
။
၁။
။
။
၃။
။
၄။
၏
။
၅။ ၆။
၌
၇။
၌ ၊
၃။
၏
၄။
၏
၅။
၌
၆။
၏
။
။ ။ ၐ ၏
၌
။
၇။
၈။
။
၈။
၅။
၏
၌
။
၌
(Organize
your congregation for effective kingdom ministry) ၏ ။ ၏
၌
၊
။ ၏
ၐ
၍
၌
။ ၌
၊
၊
၊
၊
၊
။ (၆
။ ၏
(Seek the Power of the Holy Spirit) ၏
၊
43 ၏ ”
။ ၊
၏
၄၆၌
”
၊
(
။
)
၏
”
။
၍
၊ ၊ ၏
။
၍
”(
၁၅ ၆- ၇)
။ ”
ၐ
၍ ၏
”(
၁ ၈)
၊
၊
။ ၌
၊
၍ ။
၏
၊
၊
။
( ) Reform
Puritan
၏
”
။ Petecostals ၍
။ ၍
၌
(Baptism in the Holy Spirit)
”
”
၏
၏ ”
ၒ
၊
။ ၊
(၁
၁ ၈-၁ ”
။
( )
၏
၌
(၁)
။
၏
။
၏
၌
။ ( )
။
(၃)
၏
(၄)
(
(
။ )
၏
။
။
(
)
၏
(၁)
(
၁ ၈)
(
(
(၃)
ၐ
(၄)
- ၄) (
၁၆ ၁၄)
၏ (၇
(
၄ ၁၄၊
၌
၈ ၁၁၊ (Lead your
congregation to be dedicated witness) ၏
။ ၊
၄ ၁၈)။
44 ၏
။Conversion growth ။ ၎၊
၎
။ ၊
။
(
)
ၐ
conversion growth
၍
။
(Type of Evangelism as related to cultural Barriers)
(၁ ၊
၊
၌
။ (
။
၊
၊
(
၌
။ ၌
၊
၊
၏ (၃
။
၊
(
၌
။
။
ၐ
။ (၄ ၊
(
)
၌
။
။
( )
{kindsof evangelism according to mathods and goals
(3p Evangelism)} (၁)
(Presence Evangelism) ၌
၊
၏
။ ။
၏ ၏
”
။
၏ ၏
၍၊ ၌
၌ ”(
( )
၏
၊
၅ ၁၆)။
(Proclaimation Evangelism) ၊
။ ။
(၃)
။
(Persuasion Evangelism) ၌
၏
၊
၏ ”
။ ”၊ ”
၍”၊ ”
၍”၊ ”
”(
၈ ၁၉-
၌ )
45 ။ ။ (
(Basic principles for fruitful evangelism)
(၁)
(
၁ ၅-၆) ၊
( )
(
(၃)
(၄
(၅
၁ ၁၄)၊
၊ (၆)
(၇)
(၈
(၄)
။
၏
ၒ
(The characteristic of the growing church)
(a)
၊
/
။ (b)
၏
(c)
၌
(d)
၌
(e) (f)
၊
(g)
ၐ ၌
။
(h
၌
။
(i) (j
။
။ ၎၊
၎
။
(k)
။
(l)
၊
၏
၌
။ ၏
{Church life cycle (charecteristic)}
(Self-worth)
(Reproduction) (Programming)
၁။
ၐ ၐ (Feels good
။
(Increase is ။ (Builds on past
46 (Growth)
about what the church is and where it
achievements. Sets and works on new
is going)
directions)
။ ၒ
၏
ၐ
greater than decrease)
၏ (Feels good
about what the church is happening
( Maintains and repeats the strengths of
(Increase equals the
now)
the past only)
decrease)
(Stability) .
၏
ၐ
၊
၌
(Deosn't feel
(Decline)
(Decrease is
good about itself)
(Remembers the past. Hope
greater than increase)
for a repeat of the past)
၏
ၒ
(The characteristic of declining church)
(၁) ၏ ၌
၊ ၊
၌
။
( ) ၊
(
၊ (၃
၊
၌
(၄)
(
၊
၊
၊
)
၊
)
၊
(၅)
(Sunday School)
(၆) ၊ ၊ (
(
(၉)
၏
(Paul's strategy of church growth)
(၁)
(၄)
(
)
၊
၊
) ။(၁ )
။
(၃)
၊
ၐ
(၈)
( )
၊
၍
47 (၅) (၆) (၇) (၈)
(
၆)၊
(၉) (၁ ) (၁၁)
၊ ၏
။
(၁ ) (၁၃)
။
သငး်ပသူ - Rev.Dr. ေအာငးလီ (MIT, Insein).