Buku Teks Bahasa Arab

0

MATERI KULIAH

UNTUK

JURUSAN SASTRA INDONESIA DAN SASTRA DAERAH

FAKULTAS SASTRA DAN SENI RUPA UNIVERSITAS SEBELAS MARET SURAKARTA 2008

1 KATA PENGANTAR ÉΟŠm Ï § 9$  Ç ≈Ηu q ÷ § 9#$ ! « #$ Ο É ¡ ó 0Î Puji syukur kami panjatkan ke hadirat Allah Swt. yang telah memberilan izin dan ridha-Nya kepada penulis untuk menyelesaikan penulisan buku PENGANTAR BAHASA ARAB. Buku ini dipakai sebagai pegangan kuliah bagi mahasiswa Jurusan Sastra Indonesia semester II dan Jurusan Sastra Daerah semester IV pada Fakultas Sastra dan Seni Rupa Universitas Sebelas Maret. Pelajaran bahasa Arab sangat diperlukan bagi kedua jurusan tersebut karena bahasa Indonesia dan bahasa daerah khususnya bahasa Jawa amat banyak perbendaharaan kata yang sarat dengan kata-kata Arab. Dan kita ketahui pula bahwa asal-usul bahasa Indonesia pada mulanya dari bahasa Melayu dan ditulis dengan huruf Arab Melayu, dan pula bahasa Jawa dalam suatu dekade dikomunikasikan dengan huruf Kawi, dan pada waktu yang lain ditulis dengan huruf Jawa dan huruf Jawi. Sehingga ketika teks Jawa ditulis dengan huruf Jawi pasti akan didapatkan unsur serapan Arab yang cukup banyak pula. Untuk itu maka kedua jurusan tersebut amat perlu menguasai dasar-dasar bahasa Arab. Buku ini berisi tentang tata cara baca-tulis huruf Arab, gramatikal bahasa Arab yang meliputi kaidah nahwu (tata kalimat) dan sharaf (tata kata) secara dasariah, serta berisi pula beberapa contoh percakapan atau muhadatsah serta kaidah baca tulis huruf Arab Melayu dan huruf Jawi. Buku PENGANTAR BAHASA ARAB ini merupakan referensi pokok yang harus dikuasai oleh mahasiswa di kedua jurusan tersebut. Dan selanjutnya kami sangat mengharapkan saran

dan petunjuk dari para pembaca demi

sempurnanya buku ini. Billaahit taufiiq wal-hidaayah Surakarta, 1 November 2008 Penulis

Drs. Istadiyantha, M.S. [email protected]

2

BAB I: PENULISAN HURUF ARAB

1. Huruf dan Tanda Baca Arab

Transliterasi Nama Huruf

Bentuk

Transliterasi Nama

Huruf

Huruf

a

Alif

‫ﺍ‬

b

Bak

t

Bentuk Huruf

T

Tak

‫ﻁ‬

‫ﺏ‬

Zh

Zhak

‫ﻅ‬

Tak

‫ﺕ‬

'

'ain

‫ﻉ‬

Ts

tsak

‫ﺙ‬

Gh

Ghain

‫ﻍ‬

J

Jim

‫ﺝ‬

F

Fak

‫ﻑ‬

H

Chak

‫ﺡ‬

Q

Qaf

‫ﻕ‬

Kh

Khak

‫ﺥ‬

K

Kaf

‫ﻙ‬

D

Dal

‫ﺩ‬

L

Lam

‫ﻝ‬

Dz

Dzal

‫ﺫ‬

M

Mim

‫ﻡ‬

R

Rak

‫ﺭ‬

N

Nun

‫ﻥ‬

Z

Zain

‫ﺯ‬

W

Waw

‫ﻭ‬

s

Sin

‫ﺱ‬

H

Hak

‫ﻩ‬

Sy

Syin

‫ﺵ‬

l.a

Lam-alif

‫ﻻ‬

Sh

Shad

‫ﺹ‬

'

Hamzah

‫ﺀ‬

3 Dh

‫ﺽ‬

dhad

y

‫ﻱ‬

Yak

Tanda Baca Arab Tanda baca Arab disebut harakat (

‫ )ﺣﺮﻛـﺔ‬atau syakal (‫ )ﺷـﻜﻞ‬yang

meliputi: 1)

fathah (َ…) berbunyi "a" misalnya ‫ب‬ َ ‫ = َأ‬aba

2)

ِ ِ .= bibi kasrah ( …ِ ) berbunyi "I" misalnya

3)

dammah yang berbunyi "u" misalnya ُ ُ = tuju

4)

fathatain ( ً ) yagbrbunyi "an" misal ً َ ُ =lugatan

5)

kasratain yang berbunyi "in" misal ِ ِ =birin

6)

dhammatain yang berbunyi "un" misal ‫ = ُأ م‬ummun

7)

sukun ( ْ ) dibaca konsonannya, misaln  = bulbul

8)

atau sebagai pemanjang bunyi a pada alif sukun misal َ‫ َأ‬: ana; pemanjang

bunyi "I" pada yak sukun misal ِْْ ِ : mimi; dan pemanjang "u" pada wawu sukun misal ْ!ُ" : fu. Sehubungan dengan hal ini akan dijelaskan pada pembahasan tentang mad thabi'I 9)

syaddah/tasydid ( ّ ) berfungsi untuk membentuk bunyi konsonan rangkap,

misal $َ %& َ : 'allama 10)

maddah ( ~ ) berfungsi memanjangkan bunyi "a" (sepanjang lima

ketukan), misal ( ) : Amin

‫ﺍﻟﺸﻜﻞ‬ ‫( ﺍﻟﺴﻜﻮﻥ \ ﺍﳉﺰﻣﺔ‬7 ‫ﺓ \ ﺍﻟﺘﺸﺪﻳﺪ‬‫( ﺍﻟﺸﺪ‬8 ‫ﺓ‬‫( ﺍﳌﺪ‬9

‫( ﺍﻟﻔﺘﺤﺘﲔ‬4

‫( ﺍﻟﻔﺘﺤﺔ‬1

‫( ﺍﻟﻜﺴﺮﺗﲔ‬5 ‫( ﺍﻟﻜﺴﺮﺓ‬2 ‫(ﺍﻟﻀﻤﺘﲔ‬6

‫( ﺍﻟﻀﻤﺔ‬3

4

Penulisan Tanda Baca TRANSLITERASI

HURUF

HURUF

HURUF

BERSAMBUNG

TERPISAH

ARAB

‫ﺏ‬ ‫ﺎ ﹺ‬‫ﺭﺑ‬ ‫ﹶﺃ‬

‫ﺏ‬ ‫ ﹺ‬-‫ﺍ‬-‫ﺏ‬  -‫ﺭ‬ -‫ﹶﺃ‬

Az\ara

‫ﺭ‬ ‫ﹶﺃ ﹶﺫ‬

‫ﺭ‬ -‫ ﹶﺫ‬-َ ‫ﺃ‬

Babibu

‫ﺐ‬  ‫ﺑﹺﺒ‬

‫ﺏ‬  -‫ﺏ‬ ‫ ﹺ‬-‫ﺏ‬ 

Ba>bi>bu>

‫ﻮ‬ ‫ﺒ‬‫ﻴ‬‫ﺎﹺﺑ‬‫ﺑ‬

‫ﻭ‬ -‫ﺏ‬  -‫ﻱ‬  -‫ﺏ‬ ‫ﺍ ﹺ‬-‫ﺏ‬ 

Taliba

‫ﺐ‬  ‫ﻠ‬‫ﺗ‬

‫ﺏ‬  -‫ ﹺﻝ‬-‫ﺕ‬ 

Ta>ti>tu>

‫ﻮ‬ ‫ﺘ‬‫ﻴ‬‫ﺗ‬‫ﺎ‬‫ﺗ‬

‫ﻭ‬ -‫ﺕ‬  -‫ﻱ‬  -‫ﺕ‬  -‫ﺍ‬-‫ﺕ‬ 

‫ﻦ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﹶﺛ‬

‫ ﹶﻥ‬-‫ ﹺﻡ‬-‫ﺙ‬ ‫ﹶ‬

‫ﺙ‬

Jasi'a

‫ﻊ‬ ‫ﺴ‬ ِ ‫ﺟ‬

‫ﻉ‬  -‫ﺱ‬ ‫ ﹺ‬-‫ﺝ‬ 

‫ﺝ‬

H}asila

‫ﺼ ﹶﻞ‬  ‫ﺣ‬

‫ ﹶﻝ‬-‫ﺹ‬ ‫ ﹺ‬-‫ﺡ‬ 

‫ﺡ‬

Khat}ura

‫ﺮ‬ ‫ﺧ ﹸﻄ‬

‫ﺭ‬ -‫ﻁ‬ ‫ ﹸ‬-‫ﺥ‬ 

‫ﺥ‬

Duburun

‫ﺮ‬ ‫ﺑ‬ُ ‫ﺩ‬

‫ﺭ‬ -‫ﺏ‬  -‫ﺩ‬

‫ﺩ‬

Z\ujira

‫ﺮ‬ ‫ﺫ ُ ﹺﺟ‬

‫ﺭ‬ -‫ﺝ‬ ‫ ﹺ‬-‫ﹸﺫ‬

‫ﺫ‬

Rabuta

‫ﺖ‬  ‫ﺑ‬‫ﺭ‬

‫ﺕ‬  -‫ﺏ‬  -‫ﺭ‬

‫ﺭ‬

Zurida

‫ﺩ‬ ‫ﺯ ﹺﺭ‬

‫ﺩ‬ -‫ ﹺﺭ‬-‫ﺯ‬

‫ﺯ‬

Surdita

‫ﺕ‬  ‫ﺩ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺳ‬

‫ﺕ‬  -‫ﺩ‬ -‫ﺭ‬ -‫ﺱ‬ 

‫ﺱ‬

‫ﺮ‬ ‫ﺠ‬  ‫ﺷ‬

‫ﺭ‬ -‫ﺝ‬  -‫ﺵ‬ 

‫ﺵ‬

Arba>bi

Samina

Syajarun

‫ﺍ‬

‫ﺏ‬

‫ﺕ‬

5 S}abbara

‫ﺮ‬ ‫ﺒ‬‫ﺻ‬ 

‫ﺭ‬ -َ ‫ﺏ‬  -‫ﺹ‬ 

‫ﺹ‬

Z}amina

‫ﻦ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺿ‬ 

‫ ﹲﻥ‬-‫ ﹺﻡ‬-‫ﺽ‬ 

‫ﺽ‬

T}ama'a

‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﹶﻃ‬

‫ﻉ‬  -‫ﻡ‬ -‫ﻁ‬ ‫ﹶ‬

‫ﻁ‬

Z}ahara

‫ﺮ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻇﹶﺎ‬

‫ﺭ‬ -‫ﻩ‬ -‫ﺍ‬-‫ﻅ‬ ‫ﹶ‬

‫ﻅ‬

'ainaini

‫ﻴِﻦ‬‫ﻨ‬‫ﻴ‬‫ﻋ‬

‫ِﻥ‬-‫ﻱ‬  -‫ ﹶﻥ‬-‫ﻱ‬  -‫ﻉ‬ 

‫ﻉ‬

Guyu>bun

‫ﺏ‬  ‫ﻮ‬ ‫ﻴ‬‫ﹸﻏ‬

‫ﺏ‬  -‫ﻭ‬ -‫ﻱ‬  -‫ﻍ‬ ‫ﹸ‬

‫ﻍ‬

Fikratun

‫ﺮﹲﺓ‬ ‫ﻓ ﹾﻜ‬

‫ ﹲﺓ‬-‫ﺭ‬ -‫ﻙ‬ -‫ﻑ‬ 

‫ﻑ‬

Qalqalatun

‫ﹶﻗ ﹾﻠ ﹶﻘﹶﻠ ﹲﺔ‬

‫ﹲﺓ‬-‫ ﹶﻝ‬-‫ْﻕ‬-‫ﻝ‬-‫ﻕ‬ 

‫ﻕ‬

Kaifiyatun

‫ﻴ ﹲﺔ‬‫ﻔ‬ ‫ﻴ‬‫ﹶﻛ‬

‫ﹲﺓ‬-‫ﻱ‬  -‫ﻑ‬  -‫ﻱ‬  -‫ﻙ‬

‫ﻙ‬

‫ﻪ‬ ‫ﻧ‬‫ﻟﹶﺄ‬

‫ﻩ‬ -‫ ﱠﻥ‬-‫ﹶﺃ‬-‫ﹺﻝ‬

‫ﻝ‬

Mu'ammalatun

‫ﻤﹶﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻣ‬

‫ﹲﺓ‬-‫ ﹶﻝ‬-‫ﻡ‬ -‫ﻉ‬  -‫ﻡ‬

‫ﻡ‬

Ni'a>muha>

‫ﺎ‬‫ﻣﻬ‬ ‫ﺎ‬‫ﹺﻧﻌ‬

‫ﺍ‬-‫ﻩ‬ -‫ﻡ‬ -‫ﺍ‬-‫ﻉ‬  -‫ﻥ‬

‫ﻥ‬

Waraqatun

‫ﺭﹶﻗ ﹲﺔ‬ ‫ﻭ‬

‫ﹲﺓ‬-‫ﻕ‬  -‫ﺭ‬ -‫ﻭ‬

‫ﻭ‬

‫ﻱ‬‫ﻨﺪ‬‫ﻮﹶﻟ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻱ‬-‫ﺩ‬ -‫ ﹾﻥ‬-‫ ﹶﻝ‬-‫ﻭ‬ -‫ﻩ‬

‫ﻩ‬

‫ﻩ‬ ‫ﺍ‬‫ﻟﹶﺎﹺﺇ ﹾﻛﺮ‬

‫ﻩ‬ -‫ﺍ‬-‫ﺭ‬ -‫ﻙ‬ -‫ﹺﺇ‬-‫ﺍ‬-‫ﹶﻝ‬

‫ﻻ‬

‫ﻤ ﹲﺔ‬ ‫ﺋ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﹲﺓ‬-‫ﻡ‬ -‫ﺉ‬ ‫ ﹺ‬-‫ﹶﺃ‬

‫ﺀ‬

‫ﻮ ﹸﻥ‬ ‫ﻳ ﹸﻜ‬ ‫ﻡ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻳ‬ ‫ ﹸﻥ‬-‫ﻭ‬ -‫ﻙ‬ -‫ﻱ‬  -‫ﻡ‬ -‫ﻭ‬ -‫ﻱ‬ 

‫ﻱ‬

li'annahu

Holandi La> ikra>ha> A'imatun Yauma yaku>nun

2. Huruf Awal, Tengah, dan Akhir

6 Penulisan kata-kata Arab dilakukan dengan menggabungkan huruf-huruf Arab sesuai dengan kedudukan masing-masing huruf yang terdiri dari huruf awal, tengah, dan akhir. Pada pelajaran sebelumnya telah diberikan contoh penulisan huruf dan kata-kata Arab, tetapi belum ditunjukkan tata cara penulisan hurufhuruf tersebut pada posisi awal, tengah, dan akhir. Berikut petunjuk pemakaian huruf-huruf tersebut secara keseluruhan

Akhir

Tengah

Awal

transliterasi

sempurna

‫ــــﺎ‬

‫ـﺎـ‬

‫ﺍــ‬

a

‫ﺍ‬

‫ــﺐ‬

‫ـﺒـ‬

‫ﺑــ‬

b

‫ﺏ‬

‫ــﺖ‬

‫ـﺘـ‬

‫ﺗــ‬

t

‫ﺕ‬

‫ــﺚ‬

‫ـﺜــ‬

‫ﺛــ‬

Ts

‫ﺙ‬

‫ــﺞ‬

‫ـﺠـ‬

‫ﺟــ‬

J

‫ﺝ‬

‫ــﺢ‬

‫ـﺤـ‬

‫ﺣــ‬

H

‫ﺡ‬

‫ــﺦ‬

‫ـﺨـ‬

‫ﺧــ‬

Kh

‫ﺥ‬

‫ــﺪ‬

‫ـﺪـ‬

‫ﺩــ‬

D

‫ﺩ‬

‫ــﺬ‬

‫ـﺬـ‬

‫ﺫــ‬

Dz

‫ﺫ‬

‫ــﺮ‬

‫ـﺮـ‬

‫ﺭــ‬

R

‫ﺭ‬

‫ــﺰ‬

‫ـﺰـ‬

‫ﺯــ‬

Z

‫ﺯ‬

‫ــﺲ‬

‫ـﺴـ‬

‫ﺳــ‬

s

‫ﺱ‬

‫ـﺘﺶ‬

‫ـﺸـ‬

‫ﺷــ‬

Sy

‫ﺵ‬

‫‪7‬‬

‫ﺹ‬

‫‪Sh‬‬

‫ﺻــ‬

‫ـﺼـ‬

‫ــﺺ‬

‫ﺽ‬

‫‪Dh‬‬

‫ﺿــ‬

‫ـﻀـ‬

‫ــﺾ‬

‫ﻁ‬

‫‪T‬‬

‫ﻃــ‬

‫ـﻄـ‬

‫ــﻂ‬

‫ﻅ‬

‫‪Zh‬‬

‫ﻇــ‬

‫ـﻈـ‬

‫ــﻆ‬

‫ﻉ‬

‫'‬

‫ﻋــ‬

‫ـﻌـ‬

‫ــﻊ‬

‫ﻍ‬

‫‪Gh‬‬

‫ﻏــ‬

‫ـﻐـ‬

‫ــﻎ‬

‫ﻑ‬

‫‪F‬‬

‫ﻓــ‬

‫ـﻔـ‬

‫ــﻒ‬

‫ﻕ‬

‫‪Q‬‬

‫ﻗــ‬

‫ـﻘـ‬

‫ــﻖ‬

‫ﻙ‬

‫‪K‬‬

‫ﻛــ‬

‫ـﻜـ‬

‫ــﻚ‬

‫ﻝ‬

‫‪L‬‬

‫ﻟــ‬

‫ـﻠـ‬

‫ــﻞ‬

‫ﻡ‬

‫‪M‬‬

‫ﻣــ‬

‫ـﻤـ‬

‫ــﻢ‬

‫ﻥ‬

‫‪N‬‬

‫ﻧــ‬

‫ـﻨـ‬

‫ــﻦ‬

‫ﻭ‬

‫‪W‬‬

‫ﻭــ‬

‫ـﻮـ‬

‫ــﻮ‬

‫ﻻ‬

‫‪H‬‬

‫ﻻ‬

‫ﻻ‬

‫ﻻ‬

‫ﻩ‬

‫‪l.a‬‬

‫ﻫــ‬

‫ـﻬـ‬

‫ــﻪ‬

‫ﺀ‬

‫'‬

‫ﺃ\ﺇ‬

‫ـﺀـ‬

‫ﺀ‬

‫ﻱ‬

‫‪y‬‬

‫ﻳــ‬

‫ـﻴـ‬

‫ــﻲ‬

‫‪Latihan Mengenal Penulisan Huruf dan Tanda Baca‬‬

‫‪8‬‬

‫ﺏ‬ ‫ﺏ‪ -‬‬ ‫ﺏ‪ -‬ﹺ‬ ‫‪‬‬

‫ﺐ‬ ‫‪‬ﺑﹺﺒ ‪‬‬

‫ﺑ‪‬ﺎ‪-‬ﺑﹺﻲ‪-‬ﺑ‪‬ﻮ‬

‫ﺕ‬ ‫ﺕ‪ -‬‬ ‫ﺕ‪ -‬‬ ‫‪‬‬

‫ﺖ‬ ‫‪‬ﺗ‪‬ﺘ ‪‬‬

‫ﺗ‪‬ﺎ‪-‬ﺗ‪‬ﻲ‪-‬ﺗ‪‬ﻮ‬

‫ﺝ‬ ‫ﺝ‪ -‬‬ ‫ﺝ‪ -‬ﹺ‬ ‫‪‬‬

‫ﺠ ‪‬ﺞ‬ ‫‪‬ﺟ ﹺ‬

‫ﺟ‪‬ﺎ‪-‬ﺟﹺﻲ‪-‬ﺟ‪‬ﻮ‬

‫ﺐ‬ ‫‪‬ﺗ ﹺﺞ – ‪‬ﺟ ‪‬‬

‫ﺖ‬ ‫‪‬ﺟ‪‬ﺒ ‪‬‬

‫ﺖ‬ ‫‪‬ﺟ‪‬ﺒ ‪‬‬

‫‪‬ﺩ‪ -‬ﺩ‪ -‬ﺩ‬

‫ﺏ – ﹺﺑ ‪‬ﺪ‬ ‫‪‬ﺩ ﹺ‬

‫ﺩﺕ‪ -‬ﲜﺪ‬

‫‪‬ﺭ‪ -‬ﹺﺯ‪ -‬ﺭ ‪‬ﻭ‬

‫‪‬ﺭ ﹺﺯ ‪‬ﺭ ‪‬ﻭ‬

‫ﺭ‪‬ﺍﺯﹺﻳ ‪‬ﺮ ‪‬ﻭ‬

‫ﺱ‬ ‫ﺵ‪ -‬‬ ‫ﺱ‪ -‬ﹺ‬ ‫‪‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺸ ‪‬‬ ‫‪‬ﺳ ‪‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺸ ‪‬‬ ‫ﺳ‪‬ﺮﺑ ‪‬‬

‫ﻅ‪ -‬ﹺﻝ‪ -‬ﻡ‬ ‫ﹶ‬

‫ﻇﹶﺎ‪‬ﻟ ‪‬ﻢ‬

‫ﻇﹶﺎ‪‬ﻟﻤ‪‬ﻮﻥ‬

‫ﻕ‪ -‬ﹶﻝ‬ ‫ﻉ‪ -‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬ﻋ ﹶﻘ ﹶﻞ‬

‫‪‬ﻋ ﹾﻘ ﹲﻞ‬

‫ﻱ‬ ‫‪‬ﻭ‪ -‬ﻩ‪ -‬‬

‫‪‬ﻭ ‪‬ﻫ ‪‬ﻲ‬

‫‪‬ﻭ ‪‬ﻫ ‪‬ﻮ‬

‫ﺃ‪-‬ﺃ‪ -‬ﺩ‪ -‬ﻡ‬

‫ﺁ ‪‬ﺩ ‪‬ﻡ‬

‫ﻒ‬ ‫‪‬ﻳ ‪‬ﻮ ‪‬ﺳ ‪‬‬

‫ﻩ‪ -‬ﹶﺫ‪-‬ﺃ‬

‫ﻫﺬﹶﺍ‬

‫ﻫ ﹶﺬﹶﺃ‬

‫‪‬ﻫﺪ‪‬ﻯ‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮﺩ‪‬ﺍ‬

‫ﻱ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ‪‬ﺩ ‪‬‬

‫ﻩ‪ -‬ﺫ‪ -‬ﻩ‬

‫ﻫﺎ ‪‬ﺫ ‪‬ﻩ‬

‫ﻫ ‪‬ﺬ ‪‬ﻩ‬

‫ﹶﺃﻧ‪‬ﺎ – ﹶﺃ‪ -‬ﹶﻥ‪-‬ﺍ‬

‫ﺖ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺖ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺃﻧﺘﻢ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘﻤ‪‬ﺎ‬

9

‫ﻦ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

‫ﻬ ﹺﻦ‬ ‫ﻧ‬

‫ﻥ‬ -‫ﻩ‬ -‫ﹶﻥ‬

‫ﻡ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬

‫ﺎ‬‫ﻮﻣ‬ ‫ﻫ‬

‫ﳓﻦ‬

‫ﻦ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻫ‬

‫ﳘﺎ‬

‫ﺼ ﹲﻞ‬  ‫ﺘ‬‫ﻣ‬

‫ﺼ ﹲﻞ‬  ‫ﻨ ﹶﻔ‬‫ﻣ‬

‫ﺿﻤﲑ‬

‫ﻢ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﹺﺇ‬

‫ﻡ‬ -‫ﺱ‬  -‫ﹺﺇ‬

‫ﺿﻤﺎﺋﺮ‬

‫ﺭ ﹲﺓ‬ ‫ﺎ‬‫ﻢ ﺍ ِﻹﺷ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺍ‬

‫ﺭ ﹲﺓ‬ ‫ﺎ‬‫ﹺﺇﺷ‬

‫ﹲﺓ‬-‫ﺭ‬ -‫ﺎ‬‫ﺷ‬-‫ﹺﺇ‬

‫ﺍﳌﻔﺮﺩﺍﺕ‬ Kosa kata Arab

ayah

‫ﺏ‬  ‫ﹶﺃ‬

Aisyah

‫ﺸ ﹸﺔ‬  ‫ﺋ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬

pintu

‫ﺏ‬  ‫ﺎ‬‫ﺑ‬

bukti

‫ﺎ ﹲﻥ‬‫ﺮﻫ‬ ‫ﺑ‬

murid

‫ﻴ ﹲﺬ‬‫ﻤ‬ ‫ﺗ ﹾﻠ‬

bid'ah

baru

‫ﺪ‬‫ﺪﻳ‬ ‫ﺟ‬

sempurna

‫ﻣ ﹲﻞ‬ ‫ﻛﹶﺎ‬

sutera

‫ﺮ‬‫ﺣ ﹺﺮﻳ‬

manusia, insan

‫ﺎ ﹲﻥ‬‫ﻧﺴ‬‫ﹺﺇ‬

jalan

‫ﻁ‬ ‫ﺍ ﹲ‬‫ﺻﺮ‬ 

Malaikat

‫ﺋﻜﹶﺔ‬‫ﻣﻠﹶﺎ‬

baik Zainab

‫ﺮ‬‫ﺧﻴ‬ ‫ﺐ‬‫ﻳﻨ‬‫ﺯ‬

/

hal

yang baru

‫ﻋ ﹲﺔ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﹺﺑ‬

10 rahasia

‫ﺮ‬ ‫ﺳ‬

Sabar

‫ﺮ‬ ‫ﺒ‬‫ﺻ‬ 

terbit

‫ﻊ‬‫ﻃﹶﺎﻟ‬

matahari

‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺷ‬

bulan

‫ﺮ‬‫ﹶﻗﻤ‬

bintang

‫ﺐ‬  ‫ﻮ ﹶﻛ‬ ‫ﹶﻛ‬

terang

‫ﻮ ٌﺀ‬ ‫ﺿ‬ 

Belanda

‫ﺎ‬‫ﺪﻳ‬ ‫ﻨ‬‫ﻮﹶﻟ‬ ‫ﻫ‬

bahasa inggris

‫ﺔ‬‫ﺰﻳ‬ ‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻴ‬‫ﺠ‬ ‫ﻧ ﹺ‬‫ﹺﺇ‬

Indonesia

‫ﺇﻧﺪﻭﻧﻴﺴﻴﺎ‬

Arab

‫ﺔ‬‫ﺮﹺﺑﻴ‬ ‫ﻋ‬

Jepang

Cina

‫ﺎ‬‫ﻴﻨ‬‫ﺻ‬ 

Al-qur an

‫ﺁ ﹸﻥ‬‫ﺍﻟ ﹸﻘﺮ‬

Injil

‫ﻴ ﹲﻞ‬‫ﺠ‬ ‫ﻧ ﹺ‬‫ﺇ‬

Al-kitab

‫ﺎﺏ‬‫ﻜﺘ‬ ‫ﺍﻟ‬

Taurat

‫ﺓ‬‫ﻮﺭ‬ ‫ﺗ‬

Zabur

pakaian

‫ﺏ‬‫ﹶﺛﻮ‬

wali Allah

insya-Allah Surakarta

‫ﺎ َﺀ ﺍﷲ‬‫ﹺﺇ ﹾﻥ ﺷ‬

sintaksis

‫ﺎ‬‫ﺮﺗ‬ ‫ﺍ ﹶﻛ‬‫ﻮﺭ‬ ‫ﺳ‬

morfologi

Yogyakarta

‫ﺎ‬‫ﺮﺗ‬ ‫ﺎ ﹶﻛ‬‫ﻮ ﹾﻛﺠ‬‫ﺟ‬

universitas

‫ﺔ‬‫ﻣﻌ‬ ‫ﺎ‬‫ﺟ‬

jurusan

‫ﺔ‬‫ﻌﺒ‬ ‫ﺷ‬ /‫ﻢ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﻗ‬

Jakarta fakultas kuliah

ka'bah/ kubus

‫ﺔ‬‫ﻌﺒ‬ ‫ﹶﻛ‬

perlombaan

pembaca (pr.)

‫ﻗﹶﺎ ﹺﺭﺋﹶﺔ‬

Pembaca (lk.)

‫ﺎ‬‫ﺎﹺﻧﻴ‬‫ﺎﺑ‬‫ﻳ‬

‫ﺭ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺑ‬‫ﺯ‬ ‫ﻲ ﺍﷲ‬ ‫ﻟ‬‫ﻭ‬ ‫ﺤ ﹺﻮ‬  ‫ﻨ‬‫ﻢ ﺍﻟ‬ ‫ﻋ ﹾﻠ‬ ‫ﻑ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﻢ ﺍﻟ‬ ‫ﻋ ﹾﻠ‬ ‫ﺎ‬‫ﺮﺗ‬ ‫ﺎ ﹶﻛ‬‫ﺟ‬ ‫ﺔ‬‫ﻠﻴ‬‫ﹸﻛ‬ ‫ﺓ‬‫ﺿﺮ‬  ‫ﺎ‬‫ﻣﺤ‬ ‫ﺑﻘﹶﺔ‬‫ﺎ‬‫ﻣﺴ‬ ‫ﻗﹶﺎﺭﹺﺀ‬

11

‫ﻔ ﹾﻄ ﹺﺮ‬ ‫ﺪ ﺍﻟ‬ ‫ﻴ‬‫ﻋ‬

idul-fitri

Muharam

‫ﻡ‬‫ﺤﺮ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺎﻥ‬‫ﻣﻀ‬ ‫َﺭ‬

Syawal

‫ﺍﻝ‬‫ﺷﻮ‬

Ramadhan

hukum

‫ﻢ‬ ‫ﺣ ﹾﻜ‬

hakim

‫ﻲ‬‫ﻢ\ﻗﹶﺎﺿ‬‫ﺎﻛ‬‫ﺣ‬

mahkamah

‫ﺔ‬‫ﺤ ﹶﻜﻤ‬  ‫ﻣ‬

hak

asasi

‫ﻲ‬‫ﺎﺳ‬‫ﹶﺃﺳ‬

majelis

musyawarah

‫ﺓ‬‫ﻭﺭ‬ ‫ﺎ‬‫ﻣﺸ‬

rakyat

‫ﺔ‬‫ﻋﻴ‬ ‫ﺍ‬‫ﺭ‬

dewan, kantor

‫ﺍﻥ‬‫ﻳﻮ‬‫ﺩ‬

Wakil

‫ﻞ‬‫ﻛﻴ‬ ‫ﻭ‬

makalah

‫ﻣﻘﹶﺎﻟﹶﺔ‬

risalah,

‫ﺠﻠﹶﺔ‬  ‫ﻣ‬

pasal, kelas

‫ﻞ‬‫ﹶﻓﺼ‬

mukadimah,

‫ﺔ‬‫ﺪﻣ‬ ‫ﻣ ﹶﻘ‬

majalah

‫ﺔ‬‫ﹶﺃﻳ‬

ayat

‫ﺏ‬  ‫ﺎ‬‫ﺑ‬

bab, pintu

‫ﻖ‬ ‫ﺣ‬ ‫ﺲ‬  ‫ﻠ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬

‫ﺎﻟﹶﺔ‬‫ﹺﺭﺳ‬

surat,

artikel, skripsi

pendahuluan

‫ﺹ‬  ‫ﻮ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﺧ‬

khusus

‫ﺭ‬ ‫ﺎ‬‫ﺘﺼ‬‫ﺧ‬ ‫ﺍ‬

ikhtisar

Kosakata Arab yang berkaitan dengan pemakaian huruf awal, tengah, dan akhir

Huru

Huruf

Huruf

Huruf

f

tengah

awal

Sempurna

akhir

12 ini

‫ﻫﺬﹶﺍ‬

tahun

‫ﺎﻡ‬‫ﻋ‬

bumi

‫ﺽ‬‫ﹶﺃﺭ‬

‫ﺍ‬

hati

‫ﹶﻗﻠﹾﺐ‬

jalan

‫ﻞ‬‫ﺳﹺﺒﻴ‬

dengan

‫ﺴ ﹺﻢ ﺍﷲ‬  ‫ﹺﺑ‬

‫ﺏ‬

Fatimah

‫ﺔ‬‫ﻃﻤ‬ ‫ﻓﹶﺎ‬

buku

‫ﺎﺏ‬‫ﻛﺘ‬

sempurna

‫ﺎﻡ‬‫ﺗﻤ‬

‫ﺕ‬

skripsi,

‫ﺚ‬‫ﺑﺤ‬

banyak

‫ﺓ‬‫ﻴﺮ‬‫ﺜ‬‫ﹶﻛ‬

pakaian

‫ﺏ‬‫ﹶﺛﻮ‬

‫ﺙ‬

‫ﺝ‬‫ﺯﻭ‬

kamar

‫ﺓ‬‫ﺠﺮ‬  ‫ﺣ‬

indah,

penyucian

‫ﻴﺢ‬‫ﺴﹺﺒ‬  ‫ﺗ‬

pengasih

‫ﻢ‬‫ﺣﻴ‬ ‫ﺭ‬

sejarah

‫ﺦ‬‫ﺎ ﹺﺭﻳ‬‫ﺗ‬

makhluk

dilahirkan

‫ﻮﻟﹶﺪ‬ ‫ﻳ‬

lezat Yang Menyinari

pembahasan suami

pusat/markas

nama Allah

‫ﻴﻠﹶﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬

‫ﺝ‬

tali

‫ﻞ‬‫ﺣﺒ‬

‫ﺡ‬

‫ﻕ‬‫ﺨﹸﻠﻮ‬  ‫ﻣ‬

baik

‫ﺮ‬‫ﺧﻴ‬

‫ﺥ‬

sekolah

‫ﺔ‬‫ﺭﺳ‬‫ﻣﺪ‬

pelajaran

‫ﺱ‬‫ﺩﺭ‬

‫ﺩ‬

‫ﺬ‬‫ﺬﻳ‬ ‫ﹶﻟ‬

karcis

‫ﺓ‬‫ﻛﺮ‬ ‫ﺗ ﹾﺬ‬

dzikir, ingat

‫ﺫﻛﹾﺮ‬

‫ﺫ‬

‫ﺮ‬‫ﻣﹺﻨﻴ‬

Bacaan

‫ﺮﺃﹶﺓ‬ ‫ﻗ‬

resmi

‫ﺔ‬‫ﲰﻴ‬  ‫ﺭ‬

‫ﺭ‬

‫ﺮﻛﹶﺰ‬ ‫ﻣ‬

Dengan tambaha

‫ﺓ‬‫ﹺﺑﺰﹺﻳﹶﺎﺩ‬

cantik

bunga

‫ﺓ‬‫ﻫﺮ‬ ‫ﺯ‬

‫ﺯ‬

n ketua/kepala

‫ﺲ‬‫ﺋﻴ‬‫ﺭ‬

bulu burung

masjid

‫ﺴﺠﹺﺪ‬  ‫ﻣ‬

Yang

‫ﺶ‬‫ﺭﻳ‬

Maha berterima

orang yang bersujud

‫ﺎﺟﹺﺪ‬‫ﺳ‬

syukur

‫ﺭ‬‫ﺸ ﹸﻜﻮ‬  ‫ﺍﻟ‬

‫ﺷﻜﹾﺮ‬

‫ﺱ‬ ‫ﺵ‬

kasih khas

‫ﺎﺹ‬‫ﺧ‬

Yang Maha

‫ﺭ‬‫ﺒﻮ‬‫ﺼ‬  ‫ﺍﻟ‬

sabar

‫ﺮ‬ ‫ﺒ‬‫ﺻ‬ 

‫ﺹ‬

Penyabar tempat binatang

berbaring

‫ﺾ‬‫ﺭﺑ‬

penyemp it-an

‫ﻖ‬‫ﻀﻴ‬  ‫ﺗ‬

tertawa

‫ﺿﺤﻚ‬

‫ﺽ‬

13

‫ﻂ‬ ‫ﻗ ﹼ‬

lih. 12

lafal

‫ﹶﻟﻔﹾﻆ‬

mendengar

‫ﺮ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﹶﻃ‬

‫ﻁ‬

menganiaya

‫ﻢ‬ ‫ﻇﹶﺎﹶﻟ‬

‫ﻅ‬

‫ﻌﻠﹶﻢ‬ ‫ﻳ‬

tahu

‫ﻢ‬ ‫ﻠ‬‫ﻋ‬

‫ﻉ‬

mencuci

‫ﻞ‬‫ﻐﺸ‬ ‫ﻳ‬

selain

‫ﺮ‬‫ﹶﻏﻴ‬

‫ﻍ‬

‫ﻒ‬  ‫ﻭﹶﻗ‬

berfaeda

‫ﺪ‬‫ﻔﻴ‬ ‫ﻣ‬

gadis (jmk.)

‫ﺎﺕ‬‫ﺘﻴ‬‫ﹶﻓ‬

‫ﻑ‬

menciptakan

‫ﻖ‬ ‫ﺧﹶﻠ‬

lih. ‫ﻗﺮﺃ‬

‫ﺃ‬‫ﻳ ﹾﻘﺮ‬

membaca

‫ﺮﹶﺃ‬ ‫ﹶﻗ‬

‫ﻕ‬

raja

‫ﻚ‬‫ﻣﻠ‬

lih. ‫ﻛﺘﺐ‬

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﻳ ﹾﻜ‬

menulis

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

‫ﻙ‬

keluarga

‫ﻞ‬‫ﹶﺃﻫ‬

susu

‫ﻣﻠﹾﻚ‬

malam

‫ﻞ‬‫ﹶﻟﻴ‬

‫ﻝ‬

lemah lembut

‫ﻢ‬‫ﻠﻴ‬‫ﺣ‬

Yang

‫ﺩ‬‫ﻤﻮ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬

kokoh

‫ﻦ‬‫ﻜﻴ‬ ‫ﻣ‬

‫ﻡ‬

ketika

‫ﻦ‬‫ﺣﻴ‬

tumbuh

‫ﻮ‬‫ﻨﻤ‬‫ﻳ‬

‫ﺮ‬‫ﻧﻤ‬

‫ﻥ‬

maaf

‫ﻋﻔﹾﻮ‬

sampai

‫ﺻﻞ‬‫ﺗﻮ‬

‫ﺪ‬‫ﺣﻴ‬ ‫ﻭ‬

‫ﻭ‬

perkataan

‫ﻝ‬‫ﹶﻗﻮ‬

republik

‫ﺔ‬‫ﻮ ﹺﺭﻳ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬

‫ﻫﻠﹶﺎﻝ‬

‫ﻻ‬

‫ﺣﻈﹶﺔ‬ ‫ﻟﹶﺎ‬

‫ﻩ‬

adab, sastra

‫ﺏ‬‫ﹶﺃﺩ‬

‫ﺀ‬

izin

‫ﹺﺇﺫﹾﻥ‬

kucing

menyampaikan waqaf

fikih/pemahaman

‫ﺮ‬‫ﻳ ﹾﻄﻬ‬

membersihk

lih. $3

‫ﻢ‬‫ﻳ ﹾﻈﻠ‬

‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺳ‬

lih. $&

‫ﺑّﹶﻠ ﹶﻎ‬

‫ﻓﻘﹾﻪ‬

h

dipuji

halal

‫ﺣﻼﹶﻝ‬

dikte

‫ﻣﻼﹶﺀ‬ ‫ﹺﺇ‬

kepala

‫ﺭﺃﹾﺱ‬

suatu

‫ﺀ‬‫ﺷﻲ‬

sumur

‫ﹺﺑﺌﹾﺮ‬

mutiara

‫ﺆﻟﹸﺆ‬ ‫ﹸﻟ‬

mukmin

‫ﻦ‬‫ﺆﻣ‬ ‫ﻣ‬

an

harimau satu bulan sabit pandang mata

itu (jamak)

‫ﻚ‬‫ﺃﹸﻭﹶﻟﺌ‬

Penulisan huruf-huruf Arab dibedakan penggunaan antara huruf awal, tengah, dan akhir. Agar Anda dapat lebih memahami "baca tulis" Arab secara baik, silakan

14 berlatih dengan membaca buku-buku yang mengajarkan "tulis baca" Arab di tingkat dasar.

15 BAB II MAD TABI'I DAN AL 2.1 Mad Tabi'i (‫ﻃﺒﻴﻌﻲ‬

‫) ﻣﺪ‬

Tanda baca mad ( ) ) berfungsi untuk memanjangkan bunyi vokal sehingga vokal itu dibaca sampai lima ketukan, misalnya: qur'a>n;

‫ﻬﺎ‬‫ﻳﺎ ﺃﻳ‬

‫ﺃﹸﻭﻟﺌـﻚ‬

u>la>'ika; ‫)ن‬5‫ ا‬al-

ya ayyyuha>

Adapun yang dimaksud dengan mad tabi'i adalah "panjang biasa", yaitu pemanjangan bunyi vokal hanya dua ketukan saja. Mad tabi'i terdiri dari pemanjangan bunyi /aa/‫ ;…َا‬/ii/ ‫…ِي‬..; dan /uu/‫…ُو‬ 1) huruf alif ( ‫ ) ا‬yang terletak setelah fathah dibaca /aa/ (bunyi /a/ diperpanjang dua vokal), contoh:

‫ﻋﺎﳌﲔ‬

alam semesta

: 'a>lamin

:

raja

: ma>liki

: ‫ﻣﺎﻟﻚ‬

wajib

: wa>jibun

: ‫ﻭﺍﺟﺐ‬

2) huruf yak (

‫ﻱ‬

) yang terletak sesudah kasrah dibaca /ii/ sepanjag dua

vokal, contoh:

‫ﺭﺣﻴﻢ‬

pengasih

: rahi>mun

:

di dalamnya

: fi>hi

: ‫ﻓﻴﻪ‬

agama

: di>nun

:

‫ﺩﻳﻦ‬

3) huruf wawu ( ‫ ) و‬yang terletak sesudah dhammah dibaca /uu/ (bunyi /u/ sepanjang dua vokal), contoh: : yu>qinu>n

:

‫ﻳﻮﻗﻨﻮﻥ‬

orang-orang muslim : muslimu>n

:

‫ﻣﺴﻠﻤﻮﻥ‬

mereka yakin

16 2.2 Pemakaian /Al/

Makna /al/ sama dengan the di dalam bahasa Inggris, tetapi /al-/ dalam bahasa Arab penulisannya dirangkaikan dengan kata yang diikutinya, sedangkan the terpisah dengan kata yang diikutinya, misalnya "the book" bukan digandeng seperti "thebook". Penulisan tak ada kaitannya dengan jenis huruf pertama pada kata yang bersangkutan. Untuk itu perlu diketahui jenis huruf Arab, yaitu: 1) Huruf syamsiyyah (‫ﺍﻟﺸﻤﺴﻴﺔ‬

‫) ﺍﳊﺮﻭﻑ‬

Huruf syamsiyah terdiri dari empat belas huruf, yaitu:

‫ﺕﺙﺩﺫﺭﺯﺱﺵﺹﺽﻁ ﻅﻥﻝ‬ Contoh penggunaannya:

pedagang

‫ﺮ‬ ‫ﺎ ﹺﺟ‬‫ﺍﻟﺘ‬

‫ﺮ‬ ‫ﺎ ﹺﺟ‬‫ﺗ‬

(‫) ﺕ‬

kedelapan

‫ﻦ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺍﻟﺜﱠﺎ‬

‫ﻦ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺛﹶﺎ‬

(‫) ﺙ‬

laci

‫ﺝ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﺝ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺩ‬

(‫) ﺩ‬

ingat

‫ﺮ‬ ‫ﺍﻟ ﱢﺬ ﹾﻛ‬

‫ﺮ‬ ‫ﺫ ﹾﻛ‬

(‫) ﺫ‬

kepala

‫ﺱ‬  ‫ﺮﹾﺃ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﺱ‬  ‫ﺭﹾﺃ‬

(‫)ﺭ‬

zakat

‫ﺰﻛﹶﺎ ﹲﺓ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﺯﻛﹶﺎ ﹲﺓ‬

(‫)ﺯ‬

celana

‫ﺍ ﹲﻝ‬‫ﺮﻭ‬ ‫ﺴ‬ ِ ‫ﺍﻟ‬

‫ﺍ ﹲﻝ‬‫ﺮﻭ‬ ‫ﺳ‬

(‫) ﺱ‬

kesaksian

‫ﺩﹲﺓ‬ ‫ﺎ‬‫ﺸﻬ‬  ‫ﺍﻟ‬

‫ﺩﹲﺓ‬ ‫ﺎ‬‫ﺷﻬ‬

(‫)ﺵ‬

sedekah

‫ﺪﹶﻗ ﹲﺔ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﺍﻟ‬

‫ﺪﹶﻗ ﹲﺔ‬ ‫ﺻ‬ 

(‫)ﺹ‬

tertawa

‫ﻚ‬  ‫ﺤ‬ ‫ﻀ‬  ‫ﺍﻟ‬

‫ﻚ‬  ‫ﺤ‬ ‫ﺿ‬ 

(‫)ﺽ‬

17

‫ﺐ‬  ‫ﻴ‬‫ﺍﻟ ﱠﻄﹺﺒ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻴ‬‫ﹶﻃﹺﺒ‬

(‫) ﻁ‬

gelap

‫ﻢ‬ ‫ﺍﻟ ﱡﻈ ﹾﻠ‬

‫ﻢ‬ ‫ﹸﻇ ﹾﻠ‬

(‫) ﻅ‬

nikmat

‫ﻤ ﹲﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬

‫ﻤ ﹲﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﹺﻧ‬

(‫)ﻥ‬

lezat

‫ﻳ ﹲﺬ‬‫ﺬ‬ ‫ﺍﻟﱠﻠ‬

‫ﻳ ﹲﺬ‬‫ﺬ‬ ‫ﹶﻟ‬

(‫) ﻝ‬

dokter/ tabib

Al yang dilekatkan pada kata yang didahului oleh huruf syamsiyah, lam (‫)ل‬ itu berasimilasi dengan huruf yang dilekatinya. 2) Huruf Qomariyah (‫ﻳﻪ‬

‫ﻢ‬ ‫ﺍﳊﺮﻭﻑ ﺍﻟ ﹶﻘ‬

)

Huruf qomariyah terdiri dari empat belas huruf (sama dengan syamsiyah), yaitu:

‫ﺍﺏﺝﺡﺥﻉﻍﻑﻕﻙﻝﻡﻭﻩﻱ‬ Contoh penggunaannya:

mama

‫ﻢ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺍ‬

‫ﻢ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺍ‬

(‫) ﺍ‬

pintu

‫ﺏ‬  ‫ﺎ‬‫ﺍﻟﺒ‬

‫ﺏ‬  ‫ﺎ‬‫ﺑ‬

(‫) ﺏ‬

gunung

‫ﺒ ﹸﻞ‬‫ﳉ‬ ‫ﺍﹶ‬

‫ﺒ ﹲﻞ‬‫ﺟ‬

(‫)ﺝ‬

hadis

‫ﺚ‬ ‫ﻳ ﹸ‬‫ﺪ‬ ‫ﳊ‬ ‫ﺍﹶ‬

‫ﺚ‬ ‫ﻳ ﹲ‬‫ﺪ‬ ‫ﺣ‬

(‫)ﺡ‬

kuda

‫ﻴ ﹸﻞ‬‫ﳋ‬ ‫ﺍﹶ‬

‫ﻴ ﹲﻞ‬‫ﺧ‬

(‫)ﺥ‬

ilmu

‫ﻢ‬ ‫ﻌ ﹾﻠ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻋ ﹾﻠ‬

(‫) ﻉ‬

gaib

‫ﺐ‬  ‫ﻴ‬‫ﻐ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻴ‬‫ﹶﻏ‬

(‫) ﻍ‬

Buah

‫ﻬ ﹸﺔ‬ ‫ﻛ‬ ‫ﺍﻟﻔﹶﺎ‬

‫ﻬ ﹲﺔ‬ ‫ﻛ‬ ‫ﻓﹶﺎ‬

(‫)ﻑ‬

bulan

‫ﺮ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺍﻟ ﹶﻘ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﹶﻗ‬

(‫) ﻕ‬

18 kitab

‫ﺏ‬  ‫ﺎ‬‫ﻜﺘ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﺏ‬  ‫ﺎ‬‫ﻛﺘ‬

(‫) ﻙ‬

raja

‫ﻚ‬  ‫ﻠ‬‫ﺍ ﹶﳌ‬

‫ﻚ‬  ‫ﻠ‬‫ﻣ‬

(‫)ﻡ‬

wajah

‫ﻪ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺍﻟ‬

‫ﻪ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻭ‬

(‫) ﻭ‬

petunjuk

‫ﻳ ﹸﺔ‬‫ﺍ‬‫ﳍﺪ‬ ‫ﺍ‬

‫ﻳ ﹲﺔ‬‫ﺍ‬‫ﻫﺪ‬

(‫)ﻩ‬

kanan

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﻴ‬‫ﺍﻟ‬

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﻳ‬

(‫)ﻱ‬

Al yang dilekatkan pada kata yang didahului oleh huruf qomariyah tidak berasimilasi, lihat contoh di atas. Rangkuman a) Mad tabi'i adalah pemanjang biasa yang dilakukan dengan menambahkann huruf alif sesudah tanda fathah, yak sesudah tanda kasroh, dan wawu sesudah tanda dhommah. b) Penggunaan al perlu memperhatikan jenis huruf awal pada kata yang dilekatinya, bila termasuk (

‫ﺍﳊﺮﻭﻑ ﺍﻟﺸﻤﺴـﻴﺔ‬

) maka al itu berasimilasi,

sedangkan pada huruf qomariyah tidak berasimilasi.

19

BAB III DHOMIR (KATA GANTI)

‫ﺮ‬‫ﻤﻴ‬ ‫ﺿ‬  Dhomir dibagi menjadi 2 macam: 1. Dhami>r munfashi>l (

‫ﻞ‬‫ﻨ ﹶﻔﺼ‬‫ﻣ‬ ‫ﺮ‬‫ﻤﻴ‬ ‫ﺿ‬ 

) yaitu kata ganti orang yang

penulisannya di dalam kalimat berdiri sendiri. Misal, saya

‫ ﺃﹶﻧﺎ‬,

dia

‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬

,

kamu lk. ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ ﹶﺃ‬, kita ُ‫ﻦ‬‫ﻧﺤ‬ , dsb. 2. Dhami>r muttashi>l

( ‫ﻞ‬‫ﺘﺼ‬‫ﻣ‬ ‫ﺮ‬‫ﻤﻴ‬ ‫ﺿ‬ 

) yaitu kata ganti orang yang

penulisannya di dalam kalimat dirangkaikan dengan kata lain. Misal, kitabnya lk

‫ﻪ‬ ‫ﺑ‬‫ﺘﹶﺎ‬‫ ﻛ‬, penamu lk ‫ﻚ‬  ‫ﻤ‬ ‫ ﹶﻗﹶﻠ‬, dsb.

Agar lebih jelas dapat dikemukakan uraian berikut, (1) Dhamir munfashi>l

20 1) Dhami>r munfashi>l untuk orang ketiga jenis laki-laki (Al-Gha>ib ُ :ِ َْ‫َا‬ ) : mereka lk./1 ْ$‫ه‬ ُ , mereka lk./2َ ُ‫ ه‬, dia lk./1 !َ ‫ُه‬ 2) Dhami>r munfashi>l untuk orang ketiga jenis perempuan (Al-Gha>ibah ُ َ :ِ َْ‫ )َا‬: mereka pr./1 ( % ‫ ُه‬, mereka pr./2 َُ‫ ه‬, dia pr./1  َ ‫ِه‬ 3) Dhami>r

munfashi>l

untuk

orang

kedua

jenis

laki-laki

(Al-

Mukhaathab ُ 2 َ َ َ ْ ‫َأ‬ 4) Dhamir

munfashi>l

untuk

orang

kedua

jenis

perempuan

(Al-

Mukhaathabah ُ َ 2 َ َ ِ ْ ‫َأ‬ 5) Dhamir munfashi>l untuk orang pertama tunggal dan jamak (AlMutakallim $ُ ?@َ =َ ُ ْ ‫ ) َا‬: kita, kami ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬ , saya ََ‫أ‬ Catatan: lk. = laki-laki; pr. = perempuan; dan jmk. = jamak

Perhatikan bagan berikut.

Orang ke

Plur./

Dual./

Sing./

Jenis

III

ْ$‫ُه‬

ُ‫ه‬

!َ ‫ُه‬

lk.

III

( % ‫ُه‬

ُ‫ه‬

 َ ‫ِه‬

pr.

II

ْ$=ُ ْ ‫َأ‬

َُ=ْ ‫َأ‬

> َ ْ ‫َأ‬

lk.

II

( % =ُْ ‫َأ‬

َُ=ْ ‫َأ‬

> ِ ْ ‫َأ‬

pr.

I

( ُA ْ َ

_

ََ‫أ‬

lk/pr

Keterangan: Singularis = Mufrad = ٌ‫د‬ َ Eْ ُ Dualis = Mutsanna = F َ Gّ Hَ ُ

َ (dalam bahasa Arab jamak: lebih dari dua orang, Pluralis = Jamak = ٌIْ J sedangkan Bhs. Inggris lebih dari satu orang). Misal:

21 satu buku

=

‫ﺏ‬  ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻛ‬

=

one book

dua buku

=

‫ﻥ‬ ‫ﺘﺎﹶﺑﹶﺎ‬‫ﻛ‬

=

two books

beberapa buku

=

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹸﻛ‬

=

some books

contoh-contoh dalam kalimat :

Ia seorang mahasiswa

‫ﺐ‬  ‫ﻟ‬‫ﻮ ﻃﹶﺎ‬ ‫ﻫ‬

Mereka adalah dua orang mahasiswa

‫ﻥ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﻤﹶﺎ ﻃﹶﺎﻟ‬‫ﻫ‬

Mereka adalah beb. mahasiswa

‫ﺏ‬  ‫ﻼ‬ ‫ﻢ ﹸﻃ ﱠ‬ ‫ﻫ‬

Ia seorang mahasiswa

‫ﺒ ﹲﺔ‬‫ﻟ‬‫ﻲ ﻃﹶﺎ‬ ‫ﻫ‬

Mereka adalah dua mahasiswi

‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻟﺒ‬‫ﻤﹶﺎ ﻃﹶﺎ‬‫ﻫ‬

Mereka adalah beb. mahasiswi

‫ﺕ‬  ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﻦ ﻃﹶﺎﻟ‬ ‫ﻫ‬

Engkau adalah seorang anak lk.

‫ﺪ‬ ‫ﻭﹶﻟ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau adalah dua orang anak lk.

‫ﻥ‬ ‫ﻭﻟﹶﺪﹶﺍ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau adalah beb. orang anak lk.

‫ﺩ‬ ‫ﻭ ﹶﻻ‬ ‫ﻢ ﹶﺃ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau seorang guru lk.

‫ﻢ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau seorang guru pr.

‫ﻤ ﹲﺔ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau dua orang guru lk.

‫ﻥ‬ ‫ﻌﻠﱢﻤﹶﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau dua orang guru pr.

‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻌﱢﻠﻤ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau beb. orang guru lk.

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau beb. orang guru pr.

‫ﺕ‬  ‫ﻌﻠﱢﻤﹶﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

22 Engkau seorang penulis lk.

‫ﺐ‬  ‫ﺗ‬‫ﺖ ﻛﹶﺎ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau seorang sastrawan

‫ﺐ‬  ‫ﻳ‬‫ﺩ‬ ‫ﺖ ﹶﺃ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Engkau seorang wartawan

‫ﻲ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﺻ‬  ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

Kita beb. orang menteri

‫ﺭﹶﺍ ُﺀ‬‫ﻭﺯ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

Saya seorang pedagang

‫ﺮ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﺗﹶﺎ ﹺﺟ‬

Saya seorang penyair

‫ﺮ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﺷﹶﺎ‬

Kami beb. orang penyair

‫ﺮﹶﺍ ُﺀ‬‫ﺷﻌ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬ ‫ﺱ‬  ‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ‬

Saya seorang insinyur

2) Dhomir Muttashil

Dhamir muttashil dapat dirangkaikan di belakang kata benda/isim, kata kerja/fiil, dan “preposisi”/ harf. Adapun bentuk-bentuk dhomir muttashil adalah sebagai berikut:

‫ﻪ‬ ‫ـ‬...

_

ia lk/1

‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻤﹶﺎ‬‫ـﻬ‬...

_

ia lk/2 (mereka)

‫ﻤﺎ‬‫ﻫ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻬ‬ ‫ـ‬...

_

ia lk/jm (mereka)

‫ﻢ‬ ‫ﻫ‬

‫ـﻬﹶﺎ‬...

_

ia pr/1

‫ﻲ‬ ‫ﻫ‬

...

_

ia pr/2 (mereka)

‫ﻤﺎ‬‫ﻫ‬

‫ﻦ‬ ‫ﻬ‬ ‫ـ‬...

_

ia pr/jm (mereka)

‫ﻦ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻚ‬  ‫ـ‬...

_

kamu lk/1

‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻤﹶﺎ‬‫ـﻬ‬

23

‫ـﻜﹸﻤﹶﺎ‬...

_

kamu lk/2

‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻢ‬ ‫ـ ﹸﻜ‬...

_

kamu lk/jm

‫ﻢ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻚ‬  ‫ـ‬...

_

kamu pr/1

‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ـﻜﹸﻤﹶﺎ‬...

_

kamu pr/2

‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻦ‬ ‫ـ ﹸﻜ‬...

_

kamu pr/jm

‫ﻦ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ـِﻲ‬...

_

saya

‫ﺃﹶﻧﹶﺎ‬

‫ﻧﹶﺎ‬...

_

kita

‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

Contoh pemakaian dalam kalimat:

kitabnya

‫ﻪ‬ ‫ﺑ‬‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻛ‬

Ia

‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬

+

kitab

‫ﺏ‬  ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻛ‬

penamu

‫ﻚ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﹶﻗﹶﻠ‬

Kamu

‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

+

pena

‫ﻢ‬ ‫ﹶﻗﹶﻠ‬

uang kita

‫ﻧﹶﺎ‬‫ﻮﺩ‬ ‫ﻧ ﹸﻘ‬

kita

‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

+

uang

‫ﺩ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻧ ﹸﻘ‬

mobilku

‫ﻲ‬‫ﺭﺗ‬ ‫ﻴﱠﺎ‬‫ﺳ‬

Saya

‫ﺃﹶﻧﹶﺎ‬

+

mobil

‫ﺭﹲﺓ‬ ‫ﻴﱠﺎ‬‫ﺳ‬

kepada mereka

‫ﻢ‬ ‫ﻴ ﹺﻬ‬‫ﹺﺇﹶﻟ‬

Mereka

‫ﻢ‬ ‫ﻫ‬

+

kepada

‫ﹺﺇﻟﹶﻰ‬

darinya pr

‫ﻬﹶﺎ‬‫ﹺﺇﹶﻟﻴ‬

ia pr

‫ﻲ‬ ‫ﻫ‬

+

dari

‫ﻦ‬ ‫ﻣ‬

milikku

‫ﻲ‬ ‫ﻟ‬

Saya

‫ﺃﹶﻧﹶﺎ‬

+

milik

...‫ﹶﻝ‬

milik kita

‫ﻟﹶﻨﹶﺎ‬

Kita

‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

+

milik

...‫ﹶﻝ‬

bagi anda

‫ﻢ‬ ‫ﻴ ﹸﻜ‬‫ﻋﹶﻠ‬

Anda

‫ﻢ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

+

atas, bagi

‫ﻋﻠﹶﻰ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻴ ﹸﻜ‬‫ﻋﹶﻠ‬ ‫ﻡ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺴﹶ‬  ‫ﺍﹶﻟ‬

keselamatan bagi Anda mengeluarkan mereka

‫ﻢ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺨ ﹺﺮ‬  ‫ﻳ‬

mengeluarkan

‫ﺝ‬  ‫ﺨ ﹺﺮ‬  ‫ﻳ‬

mereka

‫ﻢ‬ ‫ﻫ‬

24 Ia mengeluarkan mereka dari kegelapan kepada cahaya

‫ﻮ ﹺﺭ‬ ‫ﻨ‬‫ﺕ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍﻟ‬  ‫ﻦ ﺍﻟ ﱡﻈﻠﹸﻤﹶﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺨ ﹺﺮ‬  ‫ﻳ‬

terang Aku cinta padamu

‫ﻚ‬  ‫ﺒ‬‫ﺣ‬ ‫ﹸﺃ‬

Aku cinta padamu

‫ﻚ‬  ‫ﺒ‬‫ﺣ‬ ‫ﹸﺃ‬

RANGKUMAN

1) Dhomir munfashil adalah kata ganti orang yang penulisannya di dalam kalimat berdiri sendiri. 2) Dhomir muttashil adalah kata ganti orang yang penulisannya di dalam kalimat dirangkaikan.

25

BAB IV ISMUL ISYAROH

‫ﺓ‬‫ﻢ ﺍﻹِﺷﹶﺎﺭ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺍ‬  ‫ﺍ‬ 4. ISMUL ISYAROH ُ‫ﺓ‬‫ﻢ ﺍﻹِﺷﹶﺎﺭ‬ ‫ﺳ‬ Ismul Isyaroh berasal dari kata “ismun” yang berarti ‘nama’ dan “isyarah” yang berarti ‘penunjuk’. Sehingga Ismul Isyaroh diterjemahkan menjadi ‘Kata Ganti Penunjuk’. Ada bermacam-macam ismul isyaroh, akan tetapi untuk pelajaran ini hanya diperkenalkan beberapa kata saya, antara lain: Ini lk.

‫ﺬﹶﺍ‬‫ﻫ‬

Ini pr.

‫ﻩ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬

Itu lk.

‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫ﹶﺫ‬

Itu pr.

‫ﻚ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬

Kata jamak dari

‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫ ﹶﺫ‬، ‫ﻚ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬

Adalah

‫ﻚ‬  ‫ﺌ‬‫ﺃﹸﻭﻟ‬

dan

‫ﺬﹶﺍ‬‫ ﻫ‬، ‫ﻩ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬

Adalah

‫ﻵ ِﺀ‬‫ﻫﺆ‬

Kata K َ Lِ ‫ أُو‬dan ‫ ِء‬NُO‫ َه‬dapat dipergunakan untuk menunjukkan jenis laki-laki dan perempuan. Contoh dalam kalimat: Siapakah ini? Ini Muhammad

‫ﺪ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺬﹶﺍ‬‫ﺬﺍﹶ؟ ﻫ‬‫ﻦ ﻫ‬ ‫ﻣ‬

Siapakah itu? Itu Yusuf

‫ﻒ‬  ‫ﺳ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻳ‬ ‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫؟ ﹶﺫ‬‫ﻟﻚ‬‫ﻦ ﹶﺫ‬ ‫ﻣ‬

Siapakah ini? Ini Khadijah

‫ﺠ ﹲﺔ‬  ‫ﻳ‬‫ﺪ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬ ‫؟‬‫ﺬﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻣ‬

Siapakah itu? Itu Aisyah

‫ﺸ ﹲﺔ‬‫ﻚ ﻋﹶﺎﺋ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬ ‫؟‬‫ﺗ ﹾﻠﻚ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻣ‬

Ini seorang laki-laki

‫ﺟ ﹲﻞ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺬﹶﺍ‬‫ﻫ‬

‫‪26‬‬

‫ﺏ‬ ‫ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻢ ﺭﹺﺟﹶﺎ ﹲﻝ‬

‫‪Mereka ini beb. orang laki-laki‬‬

‫‪‬ﻣ ‪‬ﻦ ‪‬ﻫﺆ‪‬ﻵﺀِ؟‬

‫?‪Siapakah mereka ini‬‬

‫‪‬ﻫﺆ‪‬ﻵ ِﺀ ﺁﺑﹶﺎ ُﺀ‬

‫‪Mereka ini para bapak‬‬

‫ﺏ‬ ‫ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﺍﹾﻟﻜ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬

‫‪Kitab ini‬‬

‫ﺐ ‪‬ﻓ‪‬ﻴ ‪‬ﻪ‬ ‫ﺏ ﹶﻻ ‪‬ﺭ‪‬ﻳ ‪‬‬ ‫ﻚ ﺍﹾﻟﻜ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬ ‫ﹶﺫ‪‬ﻟ ‪‬‬

‫‪Kitab itu di dalamnya tak ada kebenaran‬‬

‫ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ‪‬ﺑ ﹸﻜ ‪‬ﻢ ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ‬

‫‪Kitab kepunyaanmu ini‬‬

‫ﺏ‬ ‫ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬

‫‪Ini kitab‬‬

‫ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ﺍﹾﻟ ‪‬ﻮﹶﻟ ‪‬ﺪ‬

‫‪Ini anak lk. itu‬‬

‫ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ‪‬ﺑ ﹸﻜ ‪‬ﻢ‬

‫‪Ini kitabmu‬‬

‫ﺏ‬ ‫ﻣﹶﺎ ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ؟ ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬

‫ﺏ‬ ‫ﺏ ؟ ‪‬ﻧ ‪‬ﻌﻢ‪ ،‬ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ﹾﻞ ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﻛ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬ ‫ﺠﱠﻠ ﹲﺔ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﺬ ‪‬ﻩ ‪‬ﻣ ‪‬‬

‫ﺠﱠﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﻣﹶﺎ ‪‬ﻫ ‪‬ﺬ ‪‬ﻩ ؟ ‪‬ﻫ ‪‬ﺬ ‪‬ﻩ ‪‬ﻣ ‪‬‬

‫ﺠﱠﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﺠﱠﻠ ﹲﺔ ؟ ‪‬ﻧ ‪‬ﻌﻢ‪ ،‬ﻫ ‪‬ﺬ ‪‬ﻩ ‪‬ﻣ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ﹾﻞ ‪‬ﻫ ‪‬ﺬ ‪‬ﻩ ‪‬ﻣ ‪‬‬ ‫ﺏ ﻫ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫ﺏ ؟ ﺍﹾﻟﻜ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻳ ‪‬ﻦ ﺍﹾﻟﻜ‪‬ﺘﹶﺎ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻳ ‪‬ﻦ ‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ؟ ‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ﻫ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫ﺠﱠﻠ ﹸﺔ ﻫ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫ﺠﱠﻠ ﹸﺔ ؟ ﺍﹾﻟ ‪‬ﻤ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻳ ‪‬ﻦ ﺍﹾﻟ ‪‬ﻤ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻳ ‪‬ﻦ ‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ؟ ‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ﻫ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫ﻚ ﻣ‪‬ﺪ ‪‬ﺭ ‪‬ﺳ ﹲﺔ‬ ‫ﻚ ﺟﹶﺎ ‪‬ﻣ ‪‬ﻌ ﹲﺔ ؟ ﻻﹶ‪ ،‬ﺗ ﹾﻠ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ﹾﻞ ‪‬ﺗ ﹾﻠ ‪‬‬ ‫ﺖ‬ ‫ﻚ ‪‬ﺑ‪‬ﻴ ‪‬‬ ‫ﻚ ‪‬ﻣﺪ‪‬ﻟ ‪‬ﺮ ‪‬ﺳ ﹲﺔ ؟ ﻻﹶ‪ ،‬ﹶﺫ‪‬ﻟ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ﹾﻞ ‪‬ﺗ ﹾﻠ ‪‬‬ ‫ﻚ ‪‬ﻣ ‪‬ﺪ ‪‬ﺭ ‪‬ﺳ ﹲﺔ‬ ‫ﺐ ؟ ﻻﹶ‪ ،‬ﺗ ﹾﻠ ‪‬‬ ‫ﻚ ‪‬ﻣ ﹾﻜ‪‬ﺘ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ﹾﻞ ﹶﺫ‪‬ﻟ ‪‬‬

27

‫ﺩ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫ ﹶﺫ‬،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﺩ ؟‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫ﻫ ﹾﻞ ﹶﺫ‬ ‫ﺸ ﹲﺔ‬  ‫ﺋ‬‫ﻚ ﻋﹶﺎ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬ ،‫ﻨ ﹲﺔ ؟ ﹶﻻ‬‫ﻴ‬‫ﻣ‬ ‫ﻚ ﹶﺃ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ‬ ‫ﻞ‬‫ﻤﻴ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺪ‬‫ﻭ ﹶﻓ ﹺﺮﻳ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣﻴ‬ ‫ﻦ ﹶﺃ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬ ‫ﻙ‬ ‫ﻨﹶﺎ‬‫ﻤﹶﺎ ﻫ‬‫ﺩ ؟ ﻫ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻳ‬‫ﹶﺃ‬ ‫ﻴﻠﹶﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺓ‬‫ﻳﺪ‬‫ﻭ ﹶﻓ ﹺﺮ‬ ‫ﺔ‬‫ﻴﻨ‬‫ﻣ‬ ‫ﻦ ﹶﺃ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬ ‫ﺔ ؟‬‫ﻃﻤ‬ ‫ﻭ ﻓﹶﺎ‬ ‫ﻰ‬ ‫ﺳﻠﹾﻤ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻳ‬‫ﹶﺃ‬ ‫ﻙ‬ ‫ﻨﹶﺎ‬‫ﻤﹶﺎ ﻫ‬‫ﻫ‬

RANGKUMAN 1)

‫ﺬﹶﺍ‬‫ ﻫ‬dan ‫ﻩ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬ dipergunakan untuk penunjuk dekat, ‫ﺬﹶﺍ‬‫ ﻫ‬untuk jenis laki-laki dan ‫ﻩ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬ untuk jenis perempuan.

2)

‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫ ﹶﺫ‬dan ‫ﻚ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬ dipergunakan untuk penunjuk jauh, ‫ﻚ‬  ‫ﻟ‬‫ ﹶﺫ‬untuk jenis laki-laki dan ‫ﻚ‬  ‫ﺗ ﹾﻠ‬ untuk jenis perempuan.

3) Bentuk jamak dari ‫َا‬Pَ‫ ه‬dan Qِ Pِ ‫ه‬ َ adalah ‫ ِء‬NُO‫ َه‬, dan K َ ِ‫ َذ‬serta K َ ْ ِ adalah K َ Lِ ‫ أُو‬,

‫ﻵ ِﺀ‬‫ﻫﺆ‬ dan ‫ﻚ‬  ‫ﺌ‬‫ ﺃﹸﻭﻟ‬dapat dipergunakan untuk jenis laki-laki dan perempuan.

KEPUSTAKAAN Assegaff, Hasan Taufiq. 1985. Bahasa Arab untuk Anda (Sistem modern), TA. Surabaya: Lembaga Bahasa Arab

BAB V JUMLAH ISMIYAH DAN JUMLAH FI’LIYAH

5. JUMLAH ISMIYAH DAN JUMLAH FI’LIYAH

28

( ‫ﻴ ﹲﺔ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻤﹶﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻴ ﹲﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﻤﹶﻠ ﹲﺔ ﹺﺇ‬ ‫ﺟ‬ ) 5.1 Jumlah Ismiyah (kalimat nominal) : selain fiil

Jumlah ismiyah adalah suatu kalimat yang unsur-unsurnya terdiri dari “mubtada’” dan “khobar”. Mubtada’ adalah kata yang diterangkan, berupa isim yang diletakkan di permulaan kalimat, dan kata itu berakhir dengan harakat dhommah, sedangkan “khobar” adalah kata yang menerangkan hal-ihwal mubtada’ (perhatikan tentang penjelasan mubtada’).

Contoh: Muhammad berdiri

ٌ$:ِ َS ٌT% A َُ

Fatimah duduk

‫ﺴ ﹲﺔ‬  ‫ﻟ‬‫ﻤ ﹲﺔ ﺟﹶﺎ‬ ‫ﻃ‬ ‫ﻓﹶﺎ‬

Gunung itu tinggi

‫ﻊ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﺗ‬‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺒ ﹸﻞ‬‫ﺠ‬  ‫ﹶﺍﹾﻟ‬

Air itu tawar

‫ﺏ‬  ‫ﻋ ﹾﺬ‬ ‫ﹶﺍﻟﹾﻤﹶﺎ ُﺀ‬

Pintu itu luas

‫ﻊ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺏ ﻭﹶﺍ‬  ‫ﹶﺍﻟﹾﺒﹶﺎ‬

Jalan itu sempit

‫ﻖ‬ ‫ﻴ‬‫ﺿ‬  ‫ﻉ‬  ‫ﺍﹶﻟﺸﱠﺎ ﹺﺭ‬

Guru itu hadir

‫ﺮ‬ ‫ﺿ‬  ‫ﻢ ﺣﹶﺎ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﹶﺍﹾﻟ‬

Rumah itu megah

‫ﺮ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﺖ ﻓﹶﺎ‬  ‫ﻴ‬‫ﺒ‬‫ﹶﺍﹾﻟ‬

Langit itu jernih

‫ﻴ ﹲﺔ‬‫ﻔ‬ ‫ﺻ‬  ‫ﻤﹶﺎ ُﺀ‬‫ﺍﹶﻟﺴ‬

Sumur itu dalam

‫ﻖ‬ ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﹶﺍﹾﻟﹺﺒﹾﺌ‬

Bunga itu indah

‫ﻴﹶﻠ ﹲﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺮ ﹸﺓ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺰ‬ ‫ﺍﹶﻟ‬

Siti seorang murid

‫ﻴ ﹶﺬ ﹲﺓ‬‫ﻤ‬ ‫ﺗ ﹾﻠ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﺘ‬‫ﻴ‬‫ﺳ‬

Air itu mengalir

‫ﺠﺮﹺﻱ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﹶﺍﻟﹾﻤﹶﺎ ُﺀ‬

29 Hujan itu sedang turun

‫ﻨ ﹺﺰ ﹸﻝ‬‫ﻳ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﹶﺍ ﹶﳌ ﹶﻄ‬

Ikan itu sedang berenang

‫ﺢ‬ ‫ﺒ‬‫ﺴ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﻚ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺍﻟ‬

Daun itu sedang bergerak

‫ﻙ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﺘ‬‫ﺗ‬ ‫ﻕ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Api itu sedang menyala

‫ﺐ‬  ‫ﻬ‬ ‫ﺘﹶﻠ‬َ‫ﺗ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺍﻟﻨﱠﺎ‬

Bola itu melambung ke udara

‫ﱃ ﺍﹾﻟﻔﹶﻀﹶﺎ ِﺀ‬ ‫ﻊ ﺇ ﹶ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﺗ‬‫ﺮ‬ ‫ﺗ‬ ‫ﺮ ﹸﺓ‬ ‫ﺍﹾﻟ ﹸﻜ‬

5.2 Jumlah Fi’liyah (kalimat verbal) Jumlah fi’liyah adalah kalimat yang terdiri dari kata kerja/fiil dan pelaku/fail. Failnya berfungsi sebagai subjek dan fiil sebagai predikat. Contoh: Penjahit itu sedang menjahit

‫ﻁ‬ ‫ﻂ ﺍﳋﹶﻴﱠﺎ ﹸ‬ ‫ﻴ ﹸ‬‫ﺨ‬  ‫ﻳ‬

Imam/pemimpin itu sedang berkhutbah

‫ﻡ‬ ‫ﺐ ﺍﻹِﻣﹶﺎ‬  ‫ﺨ ﹸﻄ‬  ‫ﻳ‬

Murid-murid itu sedang berbaris

‫ﻴ ﹸﺬ‬‫ﻣ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺘ ﹶ‬‫ﻒ ﺍﻟ‬  ‫ﺼ ﹶﻄ‬  ‫ﻳ‬

Kereta api itu telah berjalan

‫ﺭ‬ُ ‫ﻄﹶﺎ‬‫ﺭ ﺍﹾﻟﻘ‬ ‫ﺳﹶﺎ‬

Hamid sedang bermain-main

‫ﺪ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺐ ﺣﹶﺎ‬  ‫ﻌ‬ ‫ﻳ ﹾﻠ‬

Anak lk itu sedang minum

‫ﺪ‬ ‫ﻮﹶﻟ‬ ‫ﺏ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬

Orang yang tenggelam itu dapat diselamatkan

‫ﻖ‬ ‫ﻳ‬‫ﻐ ﹺﺮ‬ ‫ﻢ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﻠ‬‫ﺳ‬

Guru itu sedang menjelaskan

‫ﻢ‬ُ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺡ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬

Muhammad telah berdiri

‫ﺪ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻡ‬ ‫ﻗﹶﺎ‬

Fatimah telah duduk

‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻃ‬ ‫ﺖ ﻓﹶﺎ‬  ‫ﺴ‬  ‫ﺟﹶﻠ‬

Saya telah makan makanan itu

‫ﻡ‬ ‫ﺖ ﺍﻟﻄﱠﻌﹶﺎ‬  ‫ﹶﺃ ﹶﻛ ﹾﻠ‬

30 RANGKUMAN Jumlah Ismiyah terdiri dari mubtada’ dan khobar, sedangkan jumlah ismiyah terdiri dari fiil dan fail.

KEPUSTAKAAN Assegaff, Hasan Taufiq. 1985. Bahasa Arab untuk Anda (Sistem modern), TA. Surabaya: Lembaga Bahasa Arab Yunus, Mahmud. 1985. Pelajaran Bahasa Arab, Jilid 3. Jakarta: PT Hidakarya Agung

BAB VI PEMBAGIAN FIIL

6. PEMBAGIAN FIIL

31 Fiil ( ٌUْ "ِ ) adalah kata yang menunjukkan hal yang berhubungan dengan pekerjaan, tetapi fiil bukan berarti kata kerja, sebab pada fiil tsb. terdapat pula kata perintah. Fiil dibagi menjadi 3 macam: 1) Fiil madhi (

‫ﻲ‬‫ﻌ ﹸﻞ ﺍﻟﹾﻤﹶﺎﺿ‬ ‫ﻓ‬

) yaitu kata kerja yang menunjukkan pekerjaan

waktu lampau. 2) Fiil mudhorik (

‫ﻀﹶﺎﺭﹺﻉ‬‫ﻌ ﹸﻞ ﺍﹾﻟﻤ‬ ‫ﻓ‬

) yaitu kata kerja yang menunjukkan

pekerjaan waktu sekarang dan akan datang. 3) Fiil Amar (‫ﻣ ﹺﺮ‬ ‫ﻷ‬ َ‫ﺍ‬

‫ﻌ ﹸﻞ‬ ‫ﻓ‬ ) yaitu kata perintah.

Perhatikan contoh-contoh berikut.

‫ﺱ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺮ ﺍﻟ‬ ‫ﺑ ﹾﻜ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﻳ ﹾﻜ‬

‫ﺱ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺮ ﺍﻟ‬ ‫ﺑ ﹾﻜ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

‫ﺐ‬ ‫ﺘ ﹺ‬‫ﻤ ﹾﻜ‬ ‫ﻋﻠﹶﻰ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻳ‬‫ﺲ ﹶﻓ ﹺﺮ‬  ‫ﻠ‬‫ﺠ‬  ‫ﻳ‬

‫ﺐ‬ ‫ﺘ ﹺ‬‫ﻤ ﹾﻜ‬ ‫ﻋﻠﹶﻰ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻳ‬‫ﺲ ﹶﻓ ﹺﺮ‬  ‫ﺟﹶﻠ‬

‫ﻕ‬ ‫ﻮ ﹺ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺮ ﺇﻟﹶﻰ ﺍﻟ‬ ‫ﺐ ﺗﹶﺎ ﹺﺟ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﻳ ﹾﺬ‬ ‫ﻕ‬ ‫ﻮ ﹺ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺮ ﺇﻟﹶﻰ ﺍﻟ‬ ‫ﺐ ﺗﹶﺎ ﹺﺟ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﹶﺫ‬ ‫ﻭﹶﺍ َﺀ‬‫ﺾ ﺍﻟﺪ‬  ‫ﻳ‬‫ﻤ ﹺﺮ‬ ‫ﺏ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﻭﹶﺍ َﺀ‬‫ﺾ ﺍﻟﺪ‬  ‫ﻳ‬‫ﻤ ﹺﺮ‬ ‫ﺏ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺷ ﹺﺮ‬ !‫ﻕ‬ ‫ﻮ ﹺ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺐ ﺇﻟﹶﻰ ﺍﻟ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬ ،‫ﺪ‬ ‫ﻭﹶﻟ‬ ‫ﺱ! ﻳﹶﺎ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺐ ﺍﻟ‬  ‫ﺘ‬‫ ﹸﺃ ﹾﻛ‬،‫ﺑ ﹾﻜﺮ‬ ‫ﻳﹶﺎ‬ !‫ﻲ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻋﻠﹶﻰ ﺍﹾﻟ ﹸﻜ‬ ‫ﺲ‬  ‫ﻠ‬‫ﺟ‬ ‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻳ‬‫ﻳﹶﺎ ﹶﻓ ﹺﺮ‬ ‫ﻭﹶﺍ َﺀ‬‫ﺏ ﺍﻟﺪ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺷ‬ ‫ﺍ‬ ،‫ﻮﺩ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻳﹶﺎ‬ ‫َداَت‬Eْ ُ ْ ‫( ا‬kosa kata) Di atas

‫ﻋﻠﹶﻰ‬

Ke

‫ﺇﻟﹶﻰ‬

32 Ia telah menulis

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

Ia sedang menulis

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﻳ ﹾﻜ‬

Tulislah

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹸﺃ ﹾﻛ‬

Ia telah duduk

‫ﺲ‬  ‫ﺟﹶﻠ‬

Ia sedang duduk

‫ﺲ‬  ‫ﻠ‬‫ﺠ‬  ‫ﻳ‬

Duduklah

‫ﺲ‬  ‫ﻠ‬‫ﺟ‬ ‫ﺍ‬

Ia telah pergi

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﹶﺫ‬

Ia sedang pergi

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﻳ ﹾﺬ‬

Pergilah

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬

Ia telah minum

‫ﺏ‬  ‫ﺷ ﹺﺮ‬

Ia sedang minum

‫ﺏ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬

Minumlah

‫ﺏ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺷ‬ ‫ﺍ‬

Pelajaran

‫ﺱ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺍﻟ‬

Bangku

‫ﺪ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻤ ﹾﻘ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Pedagang

‫ﺮ‬ ‫ﺍﻟﺘﱠﺎ ﹺﺟ‬

Pasar

‫ﻕ‬  ‫ﻮ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺍﻟ‬

Orang sakit

‫ﺾ‬  ‫ﻳ‬‫ﻤ ﹺﺮ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

33 Obat

‫ﻭﹶﺍ ُﺀ‬‫ﺍﻟﺪ‬

Kursi

‫ﻲ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺍﹾﻟ ﹸﻜ‬

Meja tulis

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﻤ ﹾﻜ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Hai

‫ﻳﹶﺎ‬

Pada contoh-contoh tadi terdapat kata-kata: kata ini termasuk fiil madhi, dan kata-kata ‫ﺏ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬

‫ﺏ‬  ‫ﺷ ﹺﺮ‬ ،‫ﻫﺐ‬ ‫ ﹶﺫ‬،‫ﺟﹶﻠﺲ‬ ،‫ﺘﺐ‬‫ ﹶﻛ‬, kata-

،‫ﻫﺐ‬ ‫ﻳ ﹾﺬ‬ ،‫ﻠﺲ‬‫ﺠ‬  ‫ﻳ‬ ،‫ﺘﺐ‬‫ﻳ ﹾﻜ‬ termasuk fiil

mudhorik, sedangkan kata-kata ‫ﺏ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺷ‬ ‫ﺍ‬ ،‫ﻫﺐ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬ ،‫ﻠﺲ‬‫ﺟ‬ ‫ﺍ‬ ،‫ﺘﺐ‬‫ ﹸﺃ ﹾﻛ‬termasuk fiil amar. Di dalam kamus bahasa Arab yang lengkap biasanya terdapat petunjuk cara membentuk fii madhi menjadi mudhorik. Biasanya dengan membubuhkan tanda petunjuk ( -َ-- ، -ِ-- ، -ُ-- ) yang ditulis di dalam kurung, atau kadang-kadang fiil mudhoriknya langsung ditulis di dalam kurung.

‫ﻌ ﹶ‬ ‫ ﹶﻓ‬yang diberi tanda -ُ-- maka fiil mudhoriknya berbentuk Jika fiil madhi ‫ﻞ‬ ‫ﻌ ﹸﻞ‬ ‫ﻳ ﹾﻔ‬ , dan jika fiil madhi ‫ﻌ ﹶﻞ‬ ‫ ﹶﻓ‬, diberi tanda -َ-- maka fiil mudhoriknya berbentuk ‫ﻌ ﹸﻞ‬ ‫ﻳ ﹾﻔ‬ , dan jika fiil madhi ‫ﻌ ﹶﻞ‬ ‫ ﹶﻓ‬, diberi tanda -ِ-- maka fiil mudhoriknya berbentuk ‫ﻌ ﹸﻞ‬ ‫ﻳ ﹾﻔ‬ Di dalam kamus biasanya hanya dituliskan fiil madhinya saja, dan fiil mudhorik hanya diberikan petunjuk cara membentuknya saja. Tanda-tanda tsb. ( --َ ، --ِ ، --ُ ) adalah tanda-tanda untuk ‘ain ( ‫ ) ع‬fiil, yang merupakan radiks kedua dari belakang untuk fiil madhi maupun mudhorik. Untuk pembentukan fiil-fiil tsb. perhatikanlah bagan-bagan berikut. FIIL MADHI ( ‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫) ﹶﻛ‬

‫ﻮﹾﺍ‬‫ﺘﺒ‬‫ﻢ ﹶﻛ‬ ‫ﻫ‬

‫ﺒﹶﺎ‬‫ﻤﺎ ﹶﻛﺘ‬‫ﻫ‬

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﻮ ﹶﻛ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻦ‬ ‫ﺒ‬‫ﺘ‬‫ﻲ ﹶﻛ‬ ‫ﻫ‬

‫ﺒﹶﺎ‬‫ﻤﺎ ﹶﻛﺘ‬‫ﻫ‬

‫ﺖ‬  ‫ﺒ‬‫ﺘ‬‫ﻲ ﹶﻛ‬ ‫ﻫ‬

‫‪34‬‬

‫ﺖ‬ ‫ﺖ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒﺘ‪‬ﻤﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ‬

‫ﺖ‬ ‫ﺖ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒﺘ‪‬ﻤﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ‬

‫ﺖ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﹶﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬‬

‫__‬

‫ﺤ ‪‬ﻦ ﹶﻛ‪‬ﺘﺒ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ – َ\ ْ‪ُ Uُ E‬‬ ‫) َ" َ‪َ U‬‬ ‫( ‪FIIL MUDHORIK DENGAN WAZAN‬‬ ‫ﺐ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ‪‬ﻳ ﹾﻜ‪‬ﺘ ‪‬‬

‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ‪‬ﻳ ﹾﻜﺘ‪‬ﺒﹶﺎ ‪‬ﻥ‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻢ ‪‬ﻳ ﹾﻜ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬ﻮ ﹶﻥ‬

‫ﺐ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ‪‬ﺗ ﹾﻜ‪‬ﺘ ‪‬‬

‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ‪‬ﺗ ﹾﻜﺘ‪‬ﺒﹶﺎ ‪‬ﻥ‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻦ ‪‬ﻳ ﹾﻜ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬ﻦ‬

‫ﺐ‬ ‫ﺖ ‪‬ﺗ ﹾﻜ‪‬ﺘ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺗ ﹾﻜﺘ‪‬ﺒﹶﺎ ‪‬ﻥ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ‪‬ﺗ ﹾﻜ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬ﻮ ﹶﻥ‬

‫ﺖ ‪‬ﺗ ﹾﻜ‪‬ﺘﹺﺒ‪‬ﻴ ‪‬ﻦ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺗ ﹾﻜﺘ‪‬ﺒﹶﺎ ‪‬ﻥ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ‪‬ﺗ ﹾﻜ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬ﻦ‬

‫ﺐ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﹶﺃ ﹾﻛ‪‬ﺘ ‪‬‬

‫__‬

‫ﺐ‬ ‫ﺤ ‪‬ﻦ ‪‬ﻧ ﹾﻜ‪‬ﺘ ‪‬‬ ‫‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺐ‬ ‫ﺖ ﹸﺃ ﹾﻛ‪‬ﺘ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ﹸﺃ ﹾﻛﺘ‪‬ﺒﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ﹸﺃ ﹾﻛ‪‬ﺘﺒ‪‬ﻮﹾﺍ‬

‫ﺖ ﹸﺃ ﹾﻛ‪‬ﺘﹺﺒ ‪‬ﻲ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ﹸﺃ ﹾﻛﺘ‪‬ﺒﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ﹸﺃ ﹾﻛ‪‬ﺘ‪‬ﺒ ‪‬ﻦ‬

‫ﺲ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ‪‬ﺟﹶﻠﺴﹶﺎ‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻢ ‪‬ﺟﹶﻠﺴ‪‬ﻮﹾﺍ‬

‫ﺖ‬ ‫ﺴ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ‪‬ﺟﹶﻠﺴ‪‬ﺘﹶﺎ‬

‫ﺴ ‪‬ﻦ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻦ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﺖ‬ ‫ﺴ ‪‬‬ ‫ﺖ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺴﺘ‪‬ﻤﹶﺎ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﺴ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﺖ‬ ‫ﺴ ‪‬‬ ‫ﺖ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺴﺘ‪‬ﻤﹶﺎ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﺴ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫ﻞ( ‪FIIL AMAR‬‬ ‫)ﹶﻓ ‪‬ﻌ ﹶﻞ – ‪‬ﻳ ﹾﻔ ‪‬ﻌ ﹸﻞ – ﺍ ﹾﻓ ‪‬ﻌ ﹾ‬

‫ ( ‪FIIL MADHI‬‬ ‫َ َ‬ ‫) َ‬

‫‪35‬‬

‫ﺖ‬ ‫ﺴ ‪‬‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ‪‬ﺟﹶﻠ ‪‬‬

‫__‬

‫ﺤ ‪‬ﻦ ‪‬ﺟﹶﻠﺴ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫‪‬ﻧ ‪‬‬

‫( ‪FIIL MUDHORIK DENGAN WAZAN‬‬ ‫ – َ\ ْ‪ُ Uِ E‬‬ ‫) َ" َ‪َ U‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ‪‬ﻳ ‪‬‬

‫ﺠﻠ‪‬ﺴﹶﺎ ‪‬ﻥ‬ ‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ‪‬ﻳ ‪‬‬

‫ﺴ ‪‬ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻢ ‪‬ﻳ ‪‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ‪‬ﺗ ‪‬‬

‫ﺠﻠ‪‬ﺴﹶﺎ ‪‬ﻥ‬ ‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ‪‬ﺗ ‪‬‬

‫ﺴ ‪‬ﻦ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻦ ‪‬ﻳ ‪‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫ﺖ ‪‬ﺗ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺠﻠ‪‬ﺴﹶﺎ ‪‬ﻥ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺗ ‪‬‬

‫ﺴ ‪‬ﻮ ‪‬ﻥ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ‪‬ﺗ ‪‬‬

‫ﺠﻠ‪‬ﺴ‪‬ﻴ ‪‬ﻦ‬ ‫ﺖ ‪‬ﺗ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺠﻠ‪‬ﺴﹶﺎ ‪‬ﻥ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺗ ‪‬‬

‫ﺴ ﹺﻦ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ‪‬ﺗ ‪‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﹶﺃ ‪‬ﺟ‪‬ﻠ ‪‬‬

‫__‬

‫ﺲ‬ ‫ﺠ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫ﺤ ‪‬ﻦ ‪‬ﻧ ‪‬‬ ‫‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﺲ‬ ‫ﺖ ‪‬ﺍ ‪‬ﺟ‪‬ﻠ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺍ ‪‬ﺟﻠ‪‬ﺴﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ‪‬ﺍ ‪‬ﺟ‪‬ﻠﺴ‪‬ﻮﹾﺍ‬

‫ﺴ ‪‬ﻲ‬ ‫ﺖ ‪‬ﺍ ‪‬ﺟ‪‬ﻠ ِ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ‪‬ﺍ ‪‬ﺟﻠ‪‬ﺴﹶﺎ‬

‫ﺴ ‪‬ﻦ‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ‪‬ﺍ ‪‬ﺟ‪‬ﻠ ‪‬‬

‫ﺐ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ﹶﺫ ‪‬ﻫ ‪‬‬

‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ﹶﺫﻫ‪‬ﺒﹶﺎ‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻢ ﹶﺫ ‪‬ﻫﺒ‪‬ﻮﹾﺍ‬

‫ﺖ‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ ‪‬‬

‫ﻫ‪‬ﻤﺎ ﹶﺫ ‪‬ﻫﺒ‪‬ﺘﹶﺎ‬

‫‪‬ﻫ ‪‬ﻦ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ ‪‬ﻦ‬

‫ﺖ‬ ‫ﺖ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒﺘ‪‬ﻤﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ‪‬ﺘ ‪‬ﻢ‬

‫ﺖ‬ ‫ﺖ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻤﹶﺎ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒﺘ‪‬ﻤﹶﺎ‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ‪‬ﺘ ‪‬ﻦ‬

‫ﺖ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﹶﺫ ‪‬ﻫ‪‬ﺒ ‪‬‬

‫__‬

‫ﺤ ‪‬ﻦ ﹶﺫ ‪‬ﻫﺒ‪‬ﻨﹶﺎ‬ ‫‪‬ﻧ ‪‬‬

‫ – ا ْ" ِ‪FIIL AMAR (ْU‬‬ ‫ – َ\ ْ‪ُ Uُ E‬‬ ‫) َ" َ‪َ U‬‬

‫ ( ‪FIIL MADHI‬‬ ‫) َذ َه َ‬

‫) َ َ َ – َ ْ َ ُ‬ ‫( ‪FIIL MUDHORIK DENGAN WAZAN‬‬

36

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺒ‬‫ﻫ‬ ‫ﻳ ﹾﺬ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻥ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﻳ ﹾﺬﻫ‬ ‫ﻫﻤﺎ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﻳ ﹾﺬ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻦ‬ ‫ﺒ‬‫ﻫ‬ ‫ﻳ ﹾﺬ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻥ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺗ ﹾﺬﻫ‬ ‫ﻤﺎ‬‫ﻫ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﺗ ﹾﺬ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻫ‬

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺒ‬‫ﻫ‬ ‫ﺗ ﹾﺬ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻥ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺗ ﹾﺬﻫ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﺗ ﹾﺬ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻦ‬ ‫ﺒ‬‫ﻫ‬ ‫ﺗ ﹾﺬ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻥ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺗ ﹾﺬﻫ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻫﹺﺒ‬ ‫ﺗ ﹾﺬ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﻧ ﹾﺬ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

__

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﺃﹶﻧﹶﺎ ﹶﺃ ﹾﺫ‬

‫ﻮﹾﺍ‬‫ﻫﺒ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺍ ﹾﺫﻫ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻫ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻦ‬ ‫ﺒ‬‫ﻫ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺘ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺍ ﹾﺫﻫ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻧﺘ‬‫ﹶﺃ‬

‫ﻲ‬ ‫ﻫﹺﺒ‬ ‫ﺍ ﹾﺫ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬‫ﹶﺃ‬

FIIL AMAR (ْ َ ْ ‫ – ا‬ ُ ُ ْ َ – َ َ َ )

Bagan-bagan di atas merupakan gambaran dari sebagian kecil proses pembentukan kata lampau, sekarang, dan kata perintah. Catatan: Penggunaan fiil madhi yang subjeknya barbentuk mudzakkar dan muannats dapat diperhatikan pada contoh-contoh berikut. 1)

Guru itu (telah) menulis

‫ﻢ‬ ‫ﻌﱠﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺐ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

2)

Dua orang guru itu (telah) menulis

‫ﻥ‬ ‫ﻌﻠﱠﻤﹶﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺐ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

3)

Beb.orang guru itu (telah) menulis

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌﱠﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺐ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

4)

Guru pr. (telah) menulis

‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻌﱠﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺖ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺒ‬‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

5)

Dua orang guru pr. (telah) menulis

‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻌﱠﻠﻤ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺖ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺒ‬‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

6)

Beb.orang guru pr. itu (telah) menulis

‫ﺕ‬  ‫ﻌﻠﱠﻤﹶﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺖ ﺍﹾﻟ‬  ‫ﺒ‬‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

Kecuali itu dapat pula diperhatikan contoh berikut. 1)

Guru pr. itu (telah) menulis untuknya

‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻌﱠﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻪ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺖ( ﹶﻟ‬  ‫ﺒ‬‫ﺘ‬‫ﺐ ) ﹶﻛ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

37 2)

Burung itu telah makan darinya

‫ﻪ‬ ‫ﻨ‬‫ﻣ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻴ‬‫ﺖ( ﺍﻟ ﱠﻄ‬  ‫ﹶﺃ ﹶﻛ ﹶﻞ )ﹶﺃ ﹶﻛﹶﻠ‬

3)

Telah datang beberapa guru lk dan (lalu) pergilah

‫ﻮﹾﺍ‬‫ﻫﺒ‬ ‫ﻭ ﹶﺫ‬ ‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌﱠﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺮ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﻀ‬  ‫ﺣ‬

RANGKUMAN 1) Fiil dibagi menjadi 3 macam: Fiil Madhi, Fiil Mudhorik, dan Fiil Amar. 2) Pembentukan fiil madhi, mudhorik, dan amar ditentukan oleh suatu patokan/wazan tertentu dan ditentukan oleh perannya dalam suatu struktur kalimat.

KEPUSTAKAAN Assegaff, Hasan Taufiq. 1985. Bahasa Arab untuk Anda (Sistem modern), TA. Surabaya: Lembaga Bahasa Arab Yunus, Mahmud. 1972. Pelajaran Bahasa Arab, Jilid 3. Jakarta: PT Hidakarya Agung

38 BAB VI MUFROD, MUTSANNA, DAN JAMAK

ٌIَ J َ ،F%GHَ ُ ،ٌ‫ َد‬Eْ ُ .

6. MUFROD, MUTSANNA, DAN JAMAK 6.1 Mufrod (bentuk tunggal/singularis)

‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ، ‫ﻰ‬‫ﻣﹶﺜﻨ‬ ، ‫ﺩ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻣ ﹾﻔ‬

‫ﺩ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻣ ﹾﻔ‬

Ism mufrod dibagi menjadi dua macam, yaitu: bentuk mudzakkar dan muannats. Bentuk mudzakkar adalah isim yang dipergunakan untuk jenis lakilaki/maskulinum, sedangkan bentuk muannats adalah isim yang dipergunakan untuk jenis perempuan/ femininum. Perhatikanlah contoh berikut.

‫ﺪ ﹲﺓ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻃ‬ ‫ﻓﹶﺎ‬

‫ﺪ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻳ‬‫ﹶﻓ ﹺﺮ‬

‫ﻂ‬ ‫ﻴ ﹲ‬‫ﺸ‬  ‫ﻧ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﻨ‬‫ﻳ‬‫ﺯ‬

‫ﻂ‬ ‫ﻴ ﹲ‬‫ﺸ‬  ‫ﻧ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺑ ﹾﻜ‬

‫ﻴ ﹲﺔ‬‫ﻛ‬ ‫ﻢ ﹶﺫ‬ ‫ﻳ‬‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬

‫ﻲ‬ ‫ﻛ‬ ‫ﺪ ﹶﺫ‬ ‫ﻮﹶﻟ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

‫ﻒ‬  ‫ﻘ‬ ‫ﺗ‬ ‫ﺭ ﹸﺓ‬ ‫ﻴﱠﺎ‬‫ﺍﻟﺴ‬

‫ﺖ‬  ‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﻳ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﺍﻟ‬

‫ﺡ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﺗ‬ ‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

‫ﺡ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

‫ﻐﹶﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﺘ‬‫ﺸ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺣ ﹸﺔ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺍﻟ ﹶﻔ ﱠ‬

‫ﻐ ﹲﻞ‬ ‫ﺘ‬‫ﺸ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺡ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺍﻟ ﹶﻔ ﱠ‬

Arti kata-kata: Berhenti

‫ﻒ‬  ‫ﻘ‬ ‫ﺗ‬

Rajin

‫ﺪ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬

Guru pr

‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

Tangkas

‫ﻂ‬ ‫ﻴ ﹲ‬‫ﺸ‬  ‫ﻧ‬

Menerangkan

‫ﺡ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﺗ‬

Tumbuh

‫ﺖ‬  ‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﻳ‬

Petani pr

‫ﺣ ﹸﺔ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺍﻟ ﹶﻔ ﱠ‬

cerdas

‫ﻲ‬ ‫ﻛ‬ ‫ﹶﺫ‬

39 Sibuk

‫ﻐ ﹲﻞ‬ ‫ﺘ‬‫ﺸ‬  ‫ﻣ‬

Kalimat-kalimat nomor (1) terdapat isim-isim:

‫ﺡ‬ ‫ﻼ‬ ‫ ﺍﻟ ﹶﻔ ﱠ‬،‫ﻌﱢﻠﻢ‬ ‫ ﺍ ﹸﳌ‬،‫ﺮ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺸ‬  ‫ ﺍﻟ‬،‫ﻮﹶﻟﺪ‬ ‫ ﺍﹾﻟ‬،‫ﺑ ﹾﻜﺮ‬ ،‫ﻳﺪ‬‫ﹶﻓ ﹺﺮ‬ Lafal-lafal itu termasuk jenis mudzakkar, sedangkan lafal-lafal‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻃ‬  ‫ﻓﹶﺎ‬

،‫ﺭﺓﹸ‬ ‫ﻴﱠﺎ‬‫ ﺍﻟﺴ‬،‫ﻤﺔﹸ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

termasuk jenis muannats. Khusus mengenai bentuk muannats memiliki tanda-tanda tertentu, antara lain:

‫ﻮ ﹶ‬ ‫ﺑ‬‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬ ‫= )ﺗﹶﺎ ٌﺀ‬ 1) Di akhir kata terdapat huruf tak marbuthoh (‫ﻃ ﹲﺔ‬

‫ة‬

2) Sebagai nama anggota tubuh yang jumlahnya berpasangan 3) Nama-nama orang wanita 4) Nama-nama kota dan negara 5) Nama-nama benda tertentu yang dikategorikan sebagai jenis wanita (1) Tak marbuthoh di akhir kata:

Guru wanita

‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

Dokter wanita

‫ﺒ ﹸﺔ‬‫ﻴ‬‫ﺍﻟ ﱠﻄﹺﺒ‬

Insinyur wanita

‫ﺳ ﹸﺔ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬‫ﻬ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

wartawati

‫ﻴ ﹸﺔ‬‫ﻔ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﺍﻟ‬

Penulis wanita

‫ﺒ ﹸﺔ‬‫ﺗ‬‫ﺍﻟﻜﹶﺎ‬

(2) Anggota tubuh yang berpasangan

Tangan Telinga

‫ﺪ‬ ‫ﻴ‬‫ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺍ ُﻷ ﹸﺫ ﹸﻥ‬

40 Mata

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻌ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Kaki

‫ﺟ ﹸﻞ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺍﻟ‬

(3) Nama-nama wanita

Maryam

‫ﻢ‬ ‫ﻳ‬‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬

Zainab

‫ﺐ‬  ‫ﻨ‬‫ﻳ‬‫ﺯ‬

Hindun

‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬‫ﻫ‬

Salma

‫ﻰ‬‫ﺳ ﹾﻠﻤ‬

Haritsah

‫ﻳﹶﺜ ﹸﺔ‬‫ﺣ ﹺﺮ‬

(4) Nama-nama kota dan negara

Madinah

‫ﻨ ﹲﺔ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬ ‫ﻣ‬

Makkah

‫ﻣﻜﱠﺔ‬

Jakarta

‫ﺗﹶﺎ‬‫ﺟﹶﺎ ﹶﻛﺮ‬

Surakarta

‫ﺗﹶﺎ‬‫ﺭﹶﺍ ﹶﻛﺮ‬‫ﺳﻮ‬

Arab Saudi

‫ﺔ‬‫ﺩﻳ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺔ ﺍﻟ‬‫ﺮﹺﺑﻴ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Mesir

‫ﺮ‬‫ﻣﺼ‬

Indonesia

‫ﺔ‬‫ﺴﻴ‬ ِ ‫ﻴ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬‫ﹺﺇ‬

Cina

‫ﺔ‬‫ﻴﹺﻨﻴ‬‫ﺻ‬ 

(5) Nama-nama benda yang termasuk muannats:

41

Matahari

‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺷ‬

Langit

‫ﻤﹶﺎ ٌﺀ‬‫ﺳ‬

Bumi

‫ﺽ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﹶﺃ‬

Angin

‫ﺢ‬ ‫ﻳ‬‫ﹺﺭ‬

Pasar

‫ﻕ‬  ‫ﻮ‬ ‫ﺳ‬

Jalan

‫ﻖ‬ ‫ﻳ‬‫ﹶﻃ ﹺﺮ‬

Contoh penggunaan dalam kalimat: Mobil itu berharga

‫ﻨ ﹲﺔ‬‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﺭ ﹸﺓ ﹶﺛ‬ ‫ﻴﱠﺎ‬‫ﺍﻟﺴ‬

Bunga itu indah

‫ﻴﹶﻠ ﹲﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺮ ﹸﺓ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺰ‬ ‫ﺍﻟ‬

Murid pr itu rajin

‫ﺪ ﹲﺓ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻴ ﹶﺬ ﹸﺓ‬‫ﻤ‬ ‫ﺘ ﹾﻠ‬‫ﺍﻟ‬

Tangan itu kuat

‫ﻳ ﹲﺔ‬‫ﺪ ﹶﻗ ﹺﻮ‬ ‫ﻴ‬‫ﺍﹾﻟ‬

Telinga itu besar

‫ﺮﹲﺓ‬ ‫ﻴ‬‫ﺍ ُﻷ ﹸﺫ ﹸﻥ ﹶﻛﹺﺒ‬

Mata itu tinggi nilainya

‫ﻨ ﹲﺔ‬‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﻦ ﹶﺛ‬ ‫ﻴ‬‫ﻌ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Kaki itu panjang

‫ﻳﹶﻠ ﹲﺔ‬‫ﺟ ﹸﻞ ﹶﻃ ﹺﻮ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺍﻟ‬

Hindun wanita yang baik

‫ﺤ ﹲﺔ‬  ‫ﻟ‬‫ﺪ ﺻﹶﺎ‬ ‫ﻨ‬‫ﻫ‬

Fatimah gadis yang cantik

‫ﻴﹶﻠ ﹲﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻤ ﹸﺔ ﻓﹶﺘﹶﺎﹲﺓ‬ ‫ﻃ‬ ‫ﻓﹶﺎ‬

Maryam rajin

‫ﺪ ﹲﺓ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﻳ‬‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬

Bandung ibu kota Jawa Barat

‫ﺔ‬‫ﺮﹺﺑﻴ‬ ‫ﻐ‬ ‫ﻯ ﺍﻟ‬‫ﻤ ﹸﺔ ﺟﹶﺎﻭ‬ ‫ﺻ‬  ‫ﺞ ﻋﹶﺎ‬‫ﻭﻧ‬‫ﻧﺪ‬‫ﺑﹶﺎ‬

42 Jakarta ibu kota Indonesia

‫ﺔ‬‫ﺴﻴ‬ ِ ‫ﻴ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬‫ﻤ ﹸﺔ ﺍ ِﻹ‬ ‫ﺻ‬  ‫ﺗﹶﺎ ﻋﹶﺎ‬‫ﺟﹶﺎ ﹶﻛﺮ‬

Indonesia negara yang luas

‫ﻌ ﹲﺔ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺪﹲﺓ ﻭﹶﺍ‬ ‫ﺑ ﹾﻠ‬ ‫ﺔ‬‫ﺴﻴ‬ ِ ‫ﻴ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬‫ﹺﺇ‬

Pasar itu ramai

‫ﺮ ﹲﺓ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻖ ﻋﹶﺎ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺍﻟ‬

Jalan itu lurus

‫ﻤ ﹲﺔ‬ ‫ﻴ‬‫ﻘ‬ ‫ﺘ‬‫ﺴ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻖ‬ ‫ﻳ‬‫ﺍﻟ ﱠﻄ ﹺﺮ‬

Langit itu bersih

‫ﻴ ﹶﻔ ﹲﺔ‬‫ﻈ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﻤﹶﺎ ُﺀ‬‫ﺍﻟﺴ‬

Bumi itu bulat

‫ﺮ ﹲﺓ‬ ‫ﻳ‬‫ﺪ‬ ‫ﺘ‬‫ﺴ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺽ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺍ َﻷ‬

Matahari itu terbit

‫ﻌ ﹲﺔ‬ ‫ﻟ‬‫ﺲ ﻃﹶﺎ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﺍﻟ‬

Angin itu berhembus

‫ﺐ‬  ‫ﻬ‬ ‫ﺗ‬ ‫ﺢ‬ ‫ﻳ‬‫ﹺﺭ‬

Api menyala

‫ﻌﹶﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﺘ‬‫ﺸ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻧﹶﺎ‬

Bahasa Indonesia

‫ﺔ‬‫ﺴﻴ‬ ِ ‫ﻴ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬‫ﺍ ِﻹ‬

Negara Indonesia

‫ﻴﺴِﻴﱠﺎ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬‫ﺍ ِﻹ‬

Bangsa Indonesia

‫ﻲ‬ ‫ﺴ‬ ِ ‫ﻴ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬‫ﺍ ِﻹ‬

Kecuali itu, bentuk jamak untuk selain manusia dalam pembuatan kalimat diperlakukan seperti manusia. Misal: Pohon-pohon itu tinggi

‫ﻴ ﹲﺔ‬‫ﻟ‬‫ﺭ ﻋﹶﺎ‬ ‫ﺠﹶﺎ‬‫ﺍ َﻷﺷ‬

Buku-buku itu tebal

‫ﻴ ﹶﻔ ﹲﺔ‬‫ﺜ‬‫ﺐ ﹶﻛ‬  ‫ﺘ‬‫ﺍﹾﻟ ﹸﻜ‬

Beb. bangku itu baru

‫ﺪ ﹲﺓ‬ ‫ﻳ‬‫ﺪ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻘﹶﺎ‬‫ﺍﹾﻟﻤ‬

Beb. sekolah itu libur

‫ﻌ ﱠﻄﹶﻠ ﹲﺔ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺱ‬  ‫ﺪﹶﺍ ﹺﺭ‬‫ﺍﹾﻟﻤ‬

Jm

‫ﺠﺎﹶﺭ‬‫ﹶﺃﺷ‬

-

Tg

‫ﺮ ﹲﺓ‬ ‫ﺠ‬  ‫ﺷ‬

43 Jm

‫ﺐ‬‫ﹸﻛﺘ‬

-

Tg

‫ﺏ‬  ‫ﻨﹶﺎ‬‫ﻛ‬

Jm

‫ﺪ‬‫ﻘﹶﺎﻋ‬‫ﻣ‬

-

Tg

‫ﺪ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻣ ﹾﻘ‬

Jm

‫ﻣﺪﹶﺍﺭﹺﺱ‬

-

Tg

‫ﺳ ﹲﺔ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻣ‬

Selanjutnya perhatikan pembahasan tentang “jamak” 7.2 Mutsanna

‫ﻰ‬‫ﻣﹶﺜﻨ‬

Bentuk mutsanna/dualis dibuat dengan menambahkan ( ‫ن‬ ِ ‫َـ‬.. ) dalam kasus nominatif/ marfu’, dan menambahkan ( ( ِ \ْ ..َ ) dalam kasus akusatif/manshub dan genitif/majrur. Selanjutnya perhatikan contoh berikut. Dua mahasiswa itu baik

‫ﻥ‬ ‫ﺤﹶﺎ‬‫ﻥ ﺻﹶﺎﻟ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺍﻟﻄﱠﺎﻟ‬

Dua mahasiswi itu baik

‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻟﺤ‬‫ﻥ ﺻﹶﺎ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻟﺒ‬‫ﺍﻟﻄﱠﺎ‬

Dua guru lk itu rajin

‫ﻥ‬ ‫ﺘﻬﹺﺪﹶﺍ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻥ‬ ‫ﻌﻠﱢﻤﹶﺎ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

Dua guru pr itu rajin

‫ﻥ‬ ‫ﺗﹶﺎ‬‫ﺘ ﹺﻬﺪ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻌﱢﻠﻤ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

Rumah itu indah

‫ﻴﹶﻠ ﹲﺔ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻴ‬‫ﺒ‬‫ﺍﹾﻟ‬

Dua rumah itu indah

‫ﻥ‬ ‫ﻴﻠﹶﺘﹶﺎ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﺒﻴ‬‫ﺍﹾﻟ‬

Sebuah rumah orang itu

‫ﺟ ﹺﻞ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺖ ﺍﻟ‬  ‫ﻴ‬‫ﺑ‬

Dua rumah orang itu

‫ﺟ ﹺﻞ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺘﹶﺎ ﺍﻟ‬‫ﺑﻴ‬

Sebuah pintu rumah orang itu

‫ﺟ ﹺﻞ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺖ ﺍﻟ‬  ‫ﻴ‬‫ﺑ‬ ‫ﺏ‬  ‫ﺑﹶﺎ‬

Dua pintu dari dua rumah itu

‫ﺟ ﹺﻞ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺘ ﹺﻲ ﺍﻟ‬‫ﻴ‬‫ﺑ‬ ‫ﺑﹶﺎﺑﹶﺎ‬

Dua anak pr menteri itu

‫ﻳ ﹺﺮ‬‫ﻮ ﹺﺯ‬ ‫ﺘﹶﺎ ﺍﹾﻟ‬‫ﺑﻨ‬‫ﺍ‬

Rumah kedua anak pr menteri itu

‫ﻳ ﹺﺮ‬‫ﻮ ﹺﺯ‬ ‫ﻲ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺘ‬‫ﻨ‬‫ﺑ‬‫ﺖ ﺍ‬  ‫ﻴ‬‫ﺑ‬

44 Dua rumah itu bersih-bersih

‫ﻥ‬ ‫ﻴﻔﹶﺘﹶﺎ‬‫ﻈ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﻥ‬ ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﺒﻴ‬‫ﺍﹾﻟ‬

Saya membeli dua buah pena

‫ﻴ ﹺﻦ‬‫ﻤ‬ ‫ﺖ ﹶﻗﹶﻠ‬  ‫ﻳ‬‫ﺮ‬ ‫ﺘ‬‫ﺷ‬ ‫ﺍ‬

Ia memukul dua ekor anjing

‫ﻴ ﹺﻦ‬‫ﺒ‬‫ﺏ ﹶﻛ ﹾﻠ‬  ‫ﻀ ﹺﺮ‬  ‫ﻳ‬

Dua ekor anjing itu dipukulnya

‫ﻥ‬ ‫ﻪ ﹶﻛﻠﹾﺒﹶﺎ‬ ‫ﺑ‬‫ﻀ ﹺﺮ‬  ‫ﻳ‬

Dari contoh-contoh tersebut dapat diketahui perbedaan penggunaan bentuk mutsanna dalam kasus nominatif, akkusatif, dan genitif.

7.3 JAMAK

‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬

Secara garis besar bentuk jamak dibagi menjadi 3 macam: 1) Jamak Mudzakkar Salim 2) Jamak Muannats Salim 3) Jamak Taksir/Mukassar Jamak mudzakkar salim yaitu jamak jenis laki-laki yang praktek penggunaannya di dalam kalimat dengan menambahkan:

َ ْ‫و‬... ُ ) untuk kata yang berkedudukan marfu’ di dalam kalimat (1) bentuk ( ‫ن‬ atau kasus nominatif (2) bentuk ( ( َ \ْ .ِ.. ) untuk kata yang berkedudukan manshub/kasus akusatif dan majrur/genitif di dalam kalimat Perhatikan contoh berikut. Kami murid yang rajin Beb. guru lk saleh-saleh Beb. pembantu lk baik Beb. penulis itu sedang beristirahat Beb. raja itu sedang hadir

‫ﻭ ﹶﻥ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺬ‬‫ﻣﻴ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺗ ﹶ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻟ‬‫ﻥ ﺻﹶﺎ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻨ‬‫ﺴ‬  ‫ﺣ‬ ‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺩ‬ ‫ﺧﹶﺎ‬ ‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺒ‬‫ﺗ‬‫ﺢ ﺍﻟﹾﻜﹶﺎ‬ ‫ﻳ‬‫ﺘ ﹺﺮ‬‫ﺴ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﻭ ﹶﻥ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻀ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻠ ﹸﻜ‬‫ﻤ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

45

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﺐ ﺍ ﹸﳌ‬  ‫ﺣ‬ ‫ﹸﺃ‬

Saya senang kepada guru-guru lk itu

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻜ‬ ‫ﻠ‬‫ﻤ‬ ‫ﺭﺃﹶﻯ ﺍﹾﻟ‬

Ia lk telah melihat beb. raja itu Hasan memerintah kepada pembantu-pembantu itu

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻣ‬ ‫ﺩ‬ ‫ﻦ ﺍﳋﹶﺎ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺣ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﻳ ﹾﺄ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﺗﹺﺒ‬‫ﺴﹶﺄ ﹸﻝ ﺍﻟﻜﹶﺎ‬  ‫ﺗ‬

Ia pr bertanya kepada penulis-penulis itu

Di dalam kalimat-kalimat di atas terdapat kata-kata jamak yang mempergunakan bentuk (‫ن‬ َ ْ‫و‬... ُ ) seperti mempergunakan bentuk ( ( َ \ْ .ِ.. ) seperti

‫ﻭ ﹶﻥ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺘ ﹺﻬ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ،‫ﻮﻥﹶ‬ ‫ﻨ‬‫ﺴ‬  ‫ﺣ‬ ،…. dsb.

dan juga

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ ﺍ ﹸﳌ‬،‫ﻴﻦ‬‫ﻜ‬ ‫ﻠ‬‫ﻤ‬ ‫ ﺍﹾﻟ‬، ... dsb.

Jamak Muannats Salim yaitu bentuk jamak untuk jenis perempuan yang huruf terakhirnya bertanda tak marbuthoh, dalam pembentukan kalimat dengan

ٍ ‫َـ‬... ). menambahkan ( ٌ‫َـت‬... ) atau ( ‫ت‬ (1) bentuk ( ٌ‫َـت‬... ) untuk kasus nominative (2) bentuk ( ‫ت‬ ٍ ‫َـ‬... ) untuk kasus akusatif dan genitif Perhatikan contoh-contoh berikut. Beb. guru pr itu rajin

‫ﺕ‬  ‫ﺘﻬﹺﺪﹶﺍ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺕ‬  ‫ﻌﻠﱢﻤﹶﺎ‬ ‫ﺍ ﹸﳌ‬

Ratu-ratu hadir

‫ﺕ‬  ‫ﺮﹶﺍ‬‫ﺕ ﺣﹶﺎﺿ‬  ‫ﻜﹶﺎ‬‫ﻣﻠ‬

Beb. pembantu pr baik

‫ﺕ‬  ‫ﺤﹶﺎ‬‫ﺕ ﺻﹶﺎﻟ‬  ‫ﻣﹶﺎ‬‫ﺧﹶﺎﺩ‬

Beb. orang pr beriman itu saleh

‫ﺕ‬  ‫ﺤﹶﺎ‬‫ﺕ ﺻﹶﺎﻟ‬  ‫ﻨﹶﺎ‬‫ﺆﻣ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺍﹾﻟ‬

Beb. dokter pr itu cerdas

‫ﺕ‬  ‫ﻴﱠﺎ‬‫ﺕ ﹶﺫﻛ‬  ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﺍﻟ ﱠﻄﹺﺒﻴ‬

Beb. gadis itu cantik

‫ﺕ‬  ‫ﻼ‬  ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺕ‬  ‫ﻴﹶﺎ‬‫ﺍﻟ ﹶﻔﺘ‬

Siti memerintah kepada para pembantu pr itu

‫ﺕ‬  ‫ﻣﹶﺎ‬‫ﻲ ﺍﳋﹶﺎﺩ‬ ‫ﺘ‬‫ﻴ‬‫ﺳ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺗ ﹾﺎ‬

Kami murid-murid pr yang rajin

‫ﺕ‬  ‫ﺘﻬﹺﺪﹶﺍ‬‫ﺠ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺕ‬  ‫ﺬﹶﺍ‬‫ﻣﻴ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺗ ﹶ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﻧ‬

46 Beb. pr yang hadir itu sedang beristirahat

‫ﺕ‬  ‫ﺮﹶﺍ‬‫ﺢ ﺍﳊﹶﺎﺿ‬ ‫ﻳ‬‫ﺘ ﹺﺮ‬‫ﺴ‬  ‫ﻴ‬‫ﺗ‬

Beb. pedagang pr itu pergi ke pasar

‫ﻕ‬ ‫ﻮ ﹺ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺕ ﺇﻟﹶﻰ ﺍﻟ‬  ‫ﺖ ﺍﻟﺘﱠﺎﺟﹺﺮﹶﺍ‬  ‫ﺒ‬‫ﻫ‬ ‫ﹶﺫ‬

Saya membeli beb. Penggaris

‫ﺕ‬  ‫ﺴﻄﹶﺮﹶﺍ‬  ‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻳ‬‫ﺮ‬ ‫ﺘ‬‫ﺷ‬ ‫ﺍ‬

Beb. mobil itu baru

‫ﺕ‬  ‫ﺪﹶﺍ‬‫ﺪﻳ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﺕ‬  ‫ﻴﺎﱠﺭﹶﺍ‬‫ﺍﻟﺴ‬

Jamak taksir adalah bentuk jamak yang dibentuk dengan cara mengubah atau menambah huruf tertentu pada kata yang dibuat jamak itu. Jamak taksir sering pula disebut jamak mukassar dapat dikelompokkan berdasar suatu patokan wazan tertentu, yang di sini hanya akan diperkenalkan sebagian saja. 1) WAZAN ‫َل‬Uْ"‫َا‬ ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Anak lk

‫ﺩ‬ ‫ﻭ ﹶﻻ‬ ‫ﹶﺃ‬

‫ﺪ‬ ‫ﻭﹶﻟ‬

Kasur

‫ﺵ‬  ‫ﹶﺃﻓﹾﺮﹶﺍ‬

‫ﺵ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﹶﻓ‬

mulia

‫ﻑ‬  ‫ﺮﹶﺍ‬‫ﹶﺃﺷ‬

‫ﻒ‬  ‫ﻳ‬‫ﺷ ﹺﺮ‬

Kanak-kanak

‫ﹶﺃﻃﹾﻔﹶﺎ ﹲﻝ‬

‫ﻃ ﹾﻔ ﹲﻞ‬

Hujan

‫ﺭ‬ ‫ﻄﹶﺎ‬‫ﹶﺃﻣ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻣ ﹶﻄ‬

Waktu

‫ﺕ‬  ‫ﻗﹶﺎ‬‫ﹶﺃﻭ‬

‫ﺖ‬  ‫ﻭ ﹾﻗ‬

ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Laut

‫ﺭ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﺑ‬

‫ﺮ‬ ‫ﺤ‬  ‫ﺑ‬

Singa

‫ﺩ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﹸﺃ‬

‫ﺪ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﹶﺃ‬

2) WAZAN ٌ‫!ْل‬Uُ "ُ

47 Saksi

‫ﺩ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﺷ‬

‫ﺪ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺷﹶﺎ‬

Hak, benar

‫ﻕ‬  ‫ﻮ‬ ‫ﺣ ﹸﻘ‬

‫ﻖ‬ ‫ﺣ‬

Hati

‫ﺏ‬  ‫ﻮ‬ ‫ﹸﻗﹸﻠ‬

‫ﺐ‬  ‫ﹶﻗ ﹾﻠ‬

Tentara

‫ﺩ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻨ‬‫ﺟ‬

‫ﻱ‬  ‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬‫ﺟ‬

Raja

‫ﻙ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻣﹸﻠ‬

‫ﻚ‬  ‫ﻠ‬‫ﻣ‬

ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Orang lk

‫ﺭﹺﺟﹶﺎ ﹲﻝ‬

‫ﺟ ﹲﻞ‬ ‫ﺭ‬

Besar

‫ﺭ‬ ‫ﺒﹶﺎ‬‫ﻛ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻴ‬‫ﹶﻛﹺﺒ‬

Tiang

‫ﺩ‬ ‫ﻤﹶﺎ‬‫ﻋ‬

‫ﺪ ﹲﺓ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋ‬

Pasir

‫ﺭﹺﻣﹶﺎ ﹲﻝ‬

‫ﻣ ﹲﻞ‬ ‫ﺭ‬

Gunung

‫ﺟﹺﺒﹶﺎ ﹲﻝ‬

‫ﺒ ﹲﻞ‬‫ﺟ‬

Tombak

‫ﺡ‬  ‫ﺭﹺﻣﹶﺎ‬

‫ﺢ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺭ‬

Anjing

‫ﺏ‬  ‫ﻼ‬ ‫ﻛ ﹶ‬

‫ﺐ‬  ‫ﹶﻛ ﹾﻠ‬

ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Buku

‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹸﻛ‬

‫ﺏ‬  ‫ﺘﹶﺎ‬‫ﻛ‬

Kota

‫ﺪ ﹲﻥ‬ ‫ﻣ‬

‫ﻨ ﹲﺔ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬ ‫ﻣ‬

3) WAZAN ٌ‫ َل‬U"ِ

4) WAZAN ٌUُ "ُ

48 Lembaran

‫ﻒ‬  ‫ﺤ‬ ‫ﺻ‬ 

‫ﻴ ﹶﻔ ﹲﺔ‬‫ﺤ‬ ‫ﺻ‬ 

Tuli

‫ﻢ‬ ‫ﺻ‬ 

‫ﻢ‬ ‫ﺻ‬  ‫ﹶﺃ‬

Kapal

‫ﻦ‬ ‫ﺳ ﹸﻔ‬

‫ﻨ ﹲﺔ‬‫ﻴ‬‫ﻔ‬ ‫ﺳ‬

ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Kaki

‫ﻞ‬‫ﺭﺟ‬ ‫ﹶﺍ‬

‫ﺟ ﹲﻞ‬ ‫ﹺﺭ‬

Hasta

‫ﻉ‬‫ﹶﺍ ﹾﺫﺭ‬

‫ﻉ‬  ‫ﺭﹶﺍ‬‫ﺫ‬

Pelupuk mata

‫ﺟﻔﹸﻦ‬ ‫ﹶﺍ‬

‫ﻦ‬ ‫ﺟ ﹾﻔ‬

Jiwa

‫ﻧﻔﹸﺲ‬‫ﹶﺍ‬

‫ﺲ‬  ‫ﻧ ﹾﻔ‬

Bulan

‫ﺮ‬‫ﺷﻬ‬ ‫ﹶﺍ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﺷ‬

ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Orang syahid

‫ﺪﺍﹶﺀ‬‫ﺷﻬ‬

‫ﺪ‬ ‫ﻴ‬‫ﺷ ﹺﻬ‬

Pelopor

‫ﻤﺎﹶﺀ‬‫ﺯﻋ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻴ‬‫ﻋ‬ ‫ﺯ‬

Orang bijak

‫ﺣﻜﹶﻤﺎﹶﺀ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻴ‬‫ﻜ‬ ‫ﺣ‬

Menteri

‫ﺭﺍﹶﺀ‬‫ﻭﺯ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻳ‬‫ﻭ ﹺﺯ‬

Pemerintah

‫ﺮﺍﹶﺀ‬‫ﹸﺍﻣ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻴ‬‫ﻣ‬ ‫ﹶﺍ‬

Cendekiawan

‫ﻋﻠﹶﻤﺎﹶﺀ‬

‫ﻢ‬ ‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬

5) WAZAN ُU"ْ ‫َأ‬

6) WAZAN ‫َء‬aUَ "ُ

‫‪49‬‬

‫ﹶﻓ ‪‬ﻘ‪‬ﻴ ‪‬ﺮ‬

‫ﹸﻓﻘﹶﺮﺍﹶﺀ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

‫ﲨﻊ‬

‫‪ARTI‬‬

‫ﺻ ‪‬ﺪ‪‬ﻳ ‪‬ﻖ‬ ‫‪‬‬

‫ﺻﺪ‪‬ﻗﺎﹶﺀ‬ ‫ﹶﺍ ‪‬‬

‫‪Teman‬‬

‫‪‬ﻧﹺﺒ ‪‬ﻲ‬

‫ﹶﺍ‪‬ﻧﺒﹺﻴﺎﹶﺀ‬

‫‪Nabi‬‬

‫ﺐ‬ ‫ﹶﻗ ﹺﺮ‪‬ﻳ ‪‬‬

‫ﹶﺍ ﹾﻗﺮﹺﺑﺎﹶﺀ‬

‫‪Kerabat‬‬

‫ﹶﻏﹺﻨ ‪‬ﻲ‬

‫ﹶﺍ ﹾﻏﻨﹺﻴﺎﹶﺀ‬

‫‪Orang kaya‬‬

‫‪‬ﻋ ﹺﺰ‪‬ﻳ ‪‬ﺰ‬

‫ﹶﺍﻋ‪‬ﺰﺍﱠﺀ‬

‫‪Orang mulia‬‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

‫ﲨﻊ‬

‫‪ARTI‬‬

‫ﻉ‬ ‫ﺷﹶﺎ ﹺﺭ ‪‬‬

‫ﺷ‪‬ﻮﹶﺍﺭﹺﻉ‬

‫‪Jalan‬‬

‫ﺐ‬ ‫ﹶﻛ ‪‬ﻮ ﹶﻛ ‪‬‬

‫ﻛﹶﻮﹶﺍﻛ‪‬ﺐ‬

‫‪Bintang‬‬

‫ﻗﹶﺎ ‪‬ﻋ ‪‬ﺪ‬

‫ﻗﹶﻮﹶﺍﻋ‪‬ﺪ‬

‫‪Kaidah‬‬

‫ﺝ‬ ‫‪‬ﻣ ‪‬ﻌ ‪‬ﺮ ‪‬‬

‫ﻣ‪‬ﻌﹶﺎﺭﹺﺝ‬

‫‪Tempat naik‬‬

‫‪‬ﺟ ‪‬ﻮ ‪‬ﻫ ‪‬ﺮ‬

‫ﺟ‪‬ﻮﹶﺍﻫ‪‬ﺮ‬

‫‪Permata‬‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

‫ﲨﻊ‬

‫‪Fakir‬‬

‫َا ْ" ِ‪َaU‬ء ‪7) WAZAN‬‬

‫ ‪8) WAZAN‬‬ ‫"َ‪ُ َِU‬‬

‫"َ‪9) WAZAN َِْ U‬‬ ‫‪ARTI‬‬

50 Pinggan

‫ﻴﻦ‬‫ﻓﹶﻨﹶﺎ ﹺﺟ‬

‫ﺠﺎﹶﻥ‬‫ﻓﻨ‬

Koper

‫ﻖ‬‫ﺩﻳ‬ ‫ﻨﹶﺎ‬‫ﺻ‬

‫ﻕ‬  ‫ﻭ‬ ‫ﺪ‬‫ﺻﻨ‬ 

Babi

‫ﺮ‬‫ﻨﹶﺎ ﹺﺯﻳ‬‫ﺟ‬

‫ﺮ‬ ‫ﻳ‬‫ﻨ ﹺﺰ‬‫ﺧ‬

Tempat lilin

‫ﻞ‬‫ﺩﻳ‬ ‫ﻗﹶﻨﹶﺎ‬

‫ﻳ ﹲﻞ‬‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬‫ﻗ‬

Sultan

‫ﻦ‬‫ﻃﻴ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺳ ﹶ‬

‫ﺳﻠﹾﻄﹶﺎ ﹲﻥ‬

ARTI

‫ﲨﻊ‬

‫ﻣﻔﺮﺩ‬

Kuda

‫ﺳﺎﹶﻥ‬‫ﹸﻓﺮ‬

‫ﺱ‬  ‫ﻓﹶﺎ ﹺﺭ‬

Negeri

‫ﺑﻠﹾﺪﺍﹶﻥ‬

‫ﺪ‬ ‫ﺑﹶﻠ‬

Tongkat

‫ﺒﺎﹶﻥ‬‫ﹸﻗﻀ‬

‫ﺐ‬  ‫ﻀ‬  ‫ﹶﻗ‬

Dinding

‫ﺭﹶﺍﻥ‬‫ﺟﺪ‬

‫ﺭ‬ ‫ﺟﹺﺪﹶﺍ‬

10) WAZAN ‫َن‬aUْ "ُ

RANGKUMAN 1) Bentuk mufrod dibagi menjadi dua yaitu mudzakkar dan muannats, yang masing-masing memiliki ciri yang khas 2) Mutsanna adalah kata yang mempunyai arti dua, dengan ditandai penambahan

ِ ‫َـ‬... ) dan ( ( ِ \ْ ... َ ) bentuk ( ‫ن‬ 3) Bentuk jamak dibagi menjadi 3 macam, yaitu jamak mudzakkar salim, jamak muannats salim, dan jamak taksir

KEPUSTAKAAN Assegaff, Hasan Taufiq. 1985. Bahasa Arab untuk Anda (Sistem modern), TA. Surabaya: Lembaga Bahasa Arab

51 Yunus, Mahmud. 1972. Pelajaran Bahasa Arab, Jilid 3. Jakarta: PT Hidakarya Agung

BAB VIII MAF’UL BIH DAN BELAJAR MEMAHAMI BACAAN 8. MAF’UL BIH DAN BELAJAR MEMAHAMI KALIMAT 8.1 Maf’ul Bih (

‫ﻪ‬ ‫ﻮ ﹲﻝ ﹺﺑ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻣ ﹾﻔ‬ )

Di dalam susunan kalimat bahasa Indonesia, maf’ul bih dapat disamakan dengan objek, yaitu kata yang berkedudukan sebagai manshub atau kasus akkusatif. Harakat akhir kata itu bertanda fathah atau fathah tanwin. Perhatikan contoh-contoh berikut. Guru menulis surat

‫ﻢ ﺭﹺﺳﹶﺎﹶﻟ ﹰﺔ‬ ‫ﻌﱢﻠ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

Fatimah membersihkan kamar

‫ﺮ ﹰﺓ‬ ‫ﺠ‬  ‫ﺣ‬ ‫ﻤ ﹸﺔ‬ ‫ﻃ‬ ‫ﻒ ﻓﹶﺎ‬  ‫ﻧ ﹶﻈ‬

Anak lk itu menutup pintu

‫ﺪ ﺑﺎﹶﺑﹰﺎ‬ ‫ﻮﹶﻟ‬ ‫ﹶﺃ ﹾﻏ ﹶﻔ ﹶﻞ ﺍﻟ‬

Salim membaca makalah

‫ﻘﹶﺎﹶﻟ ﹰﺔ‬‫ﻢ ﻣ‬ ‫ﻟ‬‫ﺮﹶﺃ ﺳﹶﺎ‬ ‫ﹶﻗ‬

Kuda minum air

‫ﺼﹶﺎ ﹲﻥ ﻣﹶﺎ ًﺀ‬‫ﺏ ﺣ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻳ‬

Wartawan menulis berita

‫ﺮﹰﺍ‬‫ﺧﺒ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﺻ‬  ‫ﺐ‬  ‫ﺘ‬‫ﻳ ﹾﻜ‬

Sastrawan menulis syair

‫ﻠﺮﹰﺍ‬‫ﺷﻌ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﻳ‬‫ﺩ‬ ‫ﺐ ﹶﺃ‬  ‫ﺘ‬‫ﹶﻛ‬

Petani memetik padi

‫ﺍ‬‫ﺯ‬‫ﺡ ﹶﺃﺭ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺪ ﹶﻓ ﱠ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﺣ‬

Murid mengendarai sepeda

‫ﺟ ﹰﺔ‬ ‫ﺭﱠﺍ‬‫ﻴ ﹲﺬ ﺩ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺗ ﹾﻠ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﻛ‬ ‫ﺭ‬

‫‪52‬‬

‫ﺐ ‪‬ﻋﹶﻠ‪‬ﻴ ﹸﻜ ‪‬ﻢ ﺍﻟﺼ‪‬ﻴﹶﺎ ‪‬ﻡ‬ ‫ﹸﻛ‪‬ﺘ ‪‬‬

‫‪Diwajibkan kamu berpuasa‬‬

‫ﺉ ﹸﻗﺮ‪‬ﺁﻧﹰﺎ‬ ‫ﹶﻗ ‪‬ﺮﹶﺃ ﺍﻟﹾﻘﹶﺎ ﹺﺭ ‪‬‬

‫‪Qorik (pembaca) itu membaca Quran‬‬

‫ﺤ ‪‬ﻢ‬ ‫ﻂ ﺍﻟﱠﻠ ‪‬‬ ‫ﹶﺃ ﹶﻛ ﹶﻞ ﺍﹾﻟ ‪‬ﻘ ﱡ‬

‫‪Kucing memakan daging itu‬‬

‫ﺏ ﺣﹶﺎ ‪‬ﻣ ‪‬ﺪ ﹶﻟﺒ‪‬ﻨﹰﺎ‬ ‫‪‬ﺷ ﹺﺮ ‪‬‬

‫‪Hamid minum susu‬‬

‫ﺏ ‪‬ﺳ‪‬ﻴﺘ‪‬ﻲ ﹶﻗ ‪‬ﻬ ‪‬ﻮ ﹰﺓ‬ ‫ﺸ ‪‬ﺮ ‪‬‬ ‫‪‬ﺗ ‪‬‬

‫‪Siti minum kopi‬‬

‫ﻼﺑﹺﺴﹰﺎ‬ ‫ﺸ‪‬ﺘﺮﹺﻱ ﺗﹶﺎ ﹺﺟ ‪‬ﺮ ‪‬ﻣ ﹶ‬ ‫‪‬ﻳ ‪‬‬

‫‪Pedagang menjual pakaian‬‬

‫‪‬ﻳ‪‬ﺘ ‪‬ﻌﱠﻠ ‪‬ﻢ ﹸﻟ ‪‬ﻐ ﹰﺔ ‪‬ﻋ ‪‬ﺮﹺﺑ‪‬ﻴ ﹰﺔ‬

‫‪Ia belajar bahasa Arab‬‬

‫ﺴ‪‬ﻴ ‪‬ﺔ‬ ‫‪‬ﻳ‪‬ﺘ ﹶﻜﱠﻠ ‪‬ﻢ ﺑﹺﺎﻟﱡﻠ ‪‬ﻐ ‪‬ﺔ ﺍ ِﻹ ‪‬ﻧ ‪‬ﺪ ‪‬ﻭﹺﻧ‪‬ﻴ ِ‬

‫‪Ia bercakap-cakap dalam bahasa Indonesia‬‬

‫ﺠ‪‬ﻠ‪‬ﻴ ﹺﺰ‪‬ﻳ ‪‬ﺔ‬ ‫‪‬ﻧ‪‬ﺘ ‪‬ﻌﱠﻠ ‪‬ﻢ ﹸﻟ ‪‬ﻐ ﹶﺔ ﺍ ِﻹ‪‬ﻧ ﹺ‬

‫‪Kami belajar bahasa Inggris‬‬

‫ﺖ ﹸﻟ ‪‬ﻐ ﹶﺔ ﺍﹾﻟ ‪‬ﻬ ‪‬ﻮﹶﻟ‪‬ﻨ ‪‬ﺪ‪‬ﻳ ‪‬ﺔ‬ ‫ﻣﹶﺎ ﹶﻓ ﹺﻬ ‪‬ﻤ ‪‬‬

‫‪Saya tidak paham Bhs. Belanda‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﺗ ‪‬ﻌﱠﻠ ‪‬ﻢ ﹸﻟ ‪‬ﻐ ﹶﺔ ﺍﻟﹾﺠﹶﺎ ﹺﻭﻳ‪‬ﺔ‬

‫‪Saya belajar Bhs. Jawa‬‬

‫‪8.2 Belajar Memahami Bacaan‬‬

‫ﺠ‪‬ﺘ ﹺﻬﺪ‪ ،‬ﺍ ‪‬ﺳ ‪‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬ﺟ ‪‬ﻌ ﹶﻔﺮ‪ ،‬ﻫ ‪‬ﻮ ‪‬ﻳ‪‬ﺘﹶﻠﻘﱠﻰ‬ ‫ﺐ ‪‬ﻣ ‪‬‬ ‫‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ﻃﹶﺎ‪‬ﻟ ‪‬‬

‫ﺏ ﺑﹺﺠﹶﺎ ‪‬ﻣ ‪‬ﻌ ‪‬ﺔ ‪‬ﺳﹺﺒﻼﹶﺱ ﻣﺎﹶﺭﺕ‬ ‫ﹸﻛﱢﻠ‪‬ﻴ ﹶﺔ ﺍﻵ ‪‬ﺩ ﹺ‬

‫ﺸ‪‬ﺘ ‪‬ﻤ ﹸﻞ‬ ‫ﺼ ﹸﻞ ‪‬ﻳ ‪‬‬ ‫ﻒ ﺍﻟﺜﱠﺎﻧﹺﻲ ‪‬ﻣ ‪‬ﻦ ﺍﹾﻟﻤ‪‬ﻘﹶﺎ ‪‬ﻋ ‪‬ﺪ‪ .‬ﻫ‪‬ﺬﹶﺍ ﺍﹾﻟ ﹶﻔ ‪‬‬ ‫ﺼ ‪‬‬ ‫ﺲ ‪‬ﺟ ‪‬ﻌ ﹶﻔ ‪‬ﺮ ﻓ‪‬ﻲ ﺍﻟ ‪‬‬ ‫ﺲ ﺍﹾﻟ ﹸﻘ ﹾﻄ ﹺﻦ‪ .‬ﺟ‪‬ﹶﻠ ‪‬‬ ‫ﺲ ﹶﻟ‪‬ﺒ ‪‬‬ ‫‪‬ﺳﻮ‪‬ﺭﹶﺍ ﹶﻛﺮ‪‬ﺗﹶﺎ ‪‬ﻫ ‪‬ﻮ ‪‬ﻳ ﹾﻠ‪‬ﺒ ‪‬‬ ‫ﺴ‪‬ﻴ ‪‬ﻦ ﻃﹶﺎﻟ‪‬ﺒﹰﺎ ﻭ‪‬ﻃﹶﺎ‪‬ﻟ‪‬ﺒ ﹰﺔ‪.‬‬ ‫‪‬ﻋﻠﹶﻰ ‪‬ﺧ ‪‬ﻤ ِ‬ ‫ﺸﺮ‪‬ﻭ ﹶﻥ‬ ‫ﺸ ‪‬ﺮ ‪‬ﺷﻬ‪‬ﺮﹰﺍ‪ .‬ﰲ ﺍﻟﻴ ‪‬ﻮ ﹺﻡ ﺍﺭ‪‬ﺑ ‪‬ﻊ ‪‬ﻭ ‪‬ﻋ ‪‬‬ ‫ﺴﻨ‪‬ﺔ ﺍﺛﹾﻨﺎ ‪‬ﻋ ‪‬‬ ‫ﺸ ‪‬ﻬ ﹺﺮ ﺍ ‪‬ﺭ‪‬ﺑ ‪‬ﻌ ﹸﺔ ﺍﹶﺳﹶﺎﺑﹺﻴﻊ‪ .‬ﰲ ﺍﻟ ‪‬‬ ‫ﻉ ‪‬ﺳ‪‬ﺒﻌ‪‬ﺔ ﺃﹶﻳﱠﺎ ﹴﻡ‪ .‬ﰲ ﺍﻟ ‪‬‬ ‫ﰲ ﺍﻷ ‪‬ﺳ‪‬ﺒ ‪‬ﻮ ﹺ‬ ‫ﺳﺎ ‪‬ﻋ ﹰﺔ‪ .‬ﰲ ﺍﻟﺴﺎ ‪‬ﻋ ‪‬ﺔ ‪‬ﺳﺘ‪‬ﻮﻥ ﺛﹶﺎﹺﻧ‪‬ﻴ ﹰﺔ‪.‬‬

‫‪53‬‬

‫ﳉﻤ‪‬ﻌﺔ‬ ‫ﳋﻤ‪‬ﻴﺲ ﻭﺍ ﹸ‬ ‫‪ (1‬ﺍﺳ‪‬ﻤﺎﹶﺀ ﺍﻷَﻳﺎﱠﻡ ‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ‪ :‬ﺍﻻﺣﺪ ﻭﺍﻹﺛﻨﺎﻥ )ﺍﻹﺛﻨﲔ( ﻭﺍﻟﺜﹼﻼﺛﺎﺀ ﻭﺍﻷﺭﺑﹺﻌﺎﺀ ﻭﺍ ﹶ‬ ‫ﺴﺒ‪‬ﺖ‪.‬‬ ‫ﻭﺍﻟ ‪‬‬ ‫ﺻﻔﹶﺮ ﻭ ‪‬ﺭﺑﹺﻴ ‪‬ﻊ ﺍﻷﻭ‪‬ﻝ ﻭ ‪‬ﺭﺑﹺﻴ ‪‬ﻊ ﺍﻵﺧ‪‬ﺮ ﻭﺟ‪‬ﻤﺎﹶﺩﻯ ﺍﻷﻭ‪‬ﱃ‬ ‫ﺸﻬ‪‬ﻮﺭ ﺍﻟ ‪‬ﻌﺮ‪‬ﺑﻴ‪‬ﺔ ‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ‪ :‬ﺍ ﹶﶈﺮ‪‬ﻡ ﻭ ‪‬‬ ‫‪ (2‬ﺍﺳ‪‬ﻤﺎﹶﺀ ﺍﻟ ‪‬‬ ‫ﺠ ‪‬ﺔ‪.‬‬ ‫ﳊ‪‬‬ ‫ﻭﺟ‪‬ﻤﺎﺩ‪‬ﻯ ﺍﻵ ‪‬ﺧﺮ‪‬ﺓ ﻭ ‪‬ﺭﺟ‪‬ﺐ ﻭ ‪‬ﺷﻌ‪‬ﺒﺎﹶﻥ ﻭ ‪‬ﺭﻣ‪‬ﻀﺎﹶﻥ ﻭﺷ‪‬ﻮﺍﱠﻝ ﻭﺫﹸﻭ ﺍﻟ ﹶﻘ ‪‬ﻌ ‪‬ﺪ ‪‬ﺓ ﻭﺫﹸﻭ ﺍ ‪‬‬ ‫ﺠﻴ‪‬ﺔ ‪‬ﻫ ‪‬ﻲ ‪ :‬ﻳ‪‬ﻨﹶﺎﻳﹺﺮ‪ ،‬ﹶﻓﺒ‪‬ﺮﺍﻳﹺﺮ‪ ،‬ﻣﺎ ﹺﺭﺱ‪ ،‬ﺍ‪‬ﺑ ﹺﺮﻳ‪‬ﻞ‪ ،‬ﻣﺎﻳ‪‬ﻮ‪ ،‬ﻳ‪‬ﻮﹺﻧﻴ‪‬ﻮ‪ ،‬ﻳ‪‬ﻮ‪‬ﻟﻴ‪‬ﻮ‪،‬‬ ‫ﺸﻬ‪‬ﻮﺭ ﺍﻹ ﹾﻓ ‪‬ﺮ‪‬ﻧ ﹺ‬ ‫‪ (3‬ﺍﺳ‪‬ﻤﺎﹶﺀ ﺍﻟ ‪‬‬ ‫ﺴﻤ‪‬ﱪ‪.‬‬ ‫ﺴ ﹸﻄﺲ‪ ،‬ﺳ‪‬ﺒ‪‬ﺘﻤ‪‬ﱪ‪ ،‬ﹸﺍ ﹾﻛﺘ‪‬ﻮﺑﺮ‪ ،‬ﻧ‪‬ﻮ‪‬ﻓﻤ‪‬ﱪ‪ ،‬ﺩ‪‬ﻳ ‪‬‬ ‫ﹶﺍ ﹸﻏ ‪‬‬

‫‪PERCAKAPAN‬‬

‫‪PEMERIKSAAN PASPOR‬‬

‫ﹶﺃ‪‬ﻳ ‪‬ﻦ ‪‬ﺟﻮ‪‬ﺍ ‪‬ﺯﻙ‪‬؟‬

‫?‪Di manakah paspor Anda‬‬

‫ﻫ‪‬ﺎ ‪‬ﻫﻨ‪‬ﺎ ‪‬ﺟ ‪‬ﻮﺍﺯﹺﻱ‬

‫‪Ini (dia) pasporku.‬‬

‫ﺴﻴ‪‬ﺎ‪.‬‬ ‫ﺝ ِﻣ ‪‬ﻦ ِﺇ‪‬ﻧﺪ‪‬ﻭﹺﻧ‪‬ﻴ ِ‬ ‫ﹶﺃﻧ‪‬ﺎ ﺍﹾﻟﺤ‪‬ﺎ ‪‬‬

‫‪Aku jamaah haji dari Indonesia‬‬

‫‪‬ﻫ ﹾﻞ‬

‫‪‬ﺗ‪‬ﺘ ﹶﻜﹶﻠ ‪‬ﻢ‬

‫ﺑﹺﺎﹾﻟﹸﻠ ‪‬ﻐ ‪‬ﺔ‬

‫ﺍﻟ ‪‬ﻌ ‪‬ﺮﹺﺑ‪‬ﻴﺔ‪‬؟‬

‫‪Apakah Anda‬‬

54 dapat bercakapcakap dengan bahasa Arab?

‫ﺍﻹﻧﺪﻭﻧﻴﺴﻴﺔ‬

Indonesia

‫ﺖ‬  ‫ﺃﻧ‬

‫ﺍﻹﳒﻠﻴﺰﻳﺔ‬

Inggris

‫ﻦ‬ ‫ﻴ‬‫ﻤ‬ ‫ﺘ ﹶﻜﹶﻠ‬‫ﺗ‬

‫ﺍﻷﳌﺎﻧﻴﺔ‬

Jerman

‫ﺖ‬  ‫ﺃﻧ‬

‫ﺍﳍﻮﻟﻨﺪﻳﺔ‬

Belanda

‫ﻢ‬ ‫ﺘ ﹶﻜﹶﻠ‬‫ﻳ‬

‫ﺍﻟﻔﺮﻧﺴﻴﺔ‬

Perancis

‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬

‫ﺍﻟﻴﺎﺑﺎﻧﻴﺔ‬

Jepang

Kau (lk.)

Kau (pr.)

Dia (lk)

‫ﻢ‬ ‫ﺘ ﹶﻜﹶﻠ‬‫ﺗ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻫ‬

Di (pr)

‫ﻢ‬ ‫ﺗ ﹶﻜﹶﻠ‬‫ﹶﺃ‬ ‫ﺎ‬‫ﹶﺃﻧ‬

Ya, aku dapat bercakap-cakap sedikit

Saya

‫ﻴﻠﹰﺎ‬‫ﻠ‬‫ﺎ ﹶﻗ‬‫ﻢ ﹺﺑﻬ‬ ‫ﺗ ﹶﻜﹶﻠ‬‫ ﹶﺃ‬،‫ﻢ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻧ‬

dengan fasih

‫ﺎ‬‫ﻴﺤ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﹶﻓ‬

Ya, akan tetapi (aku dapat berbicara)

‫ﺍ‬‫ﻴﻠﹰﺎ ﹺﺟﺪ‬‫ﻠ‬‫ﻦ ﹶﻗ‬ ‫ﻜ‬ ‫ﻭﹶﻟ‬ ،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬

tapi sangat sedikit Ya, aku dapat berbicara dengan bahasa tersebut Jika aku berbicara dengan bahasa itu (Arab) aku banyak kesalahan. Siapa nama Anda?

‫ﺎ‬‫ﻢ ﹺﺑﻬ‬ ‫ﺗ ﹶﻜﹶﻠ‬‫ ﹶﺃ‬،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﺍ‬‫ﻴﺮ‬‫ﺜ‬‫ﺧ ﹶﻄﹸﺄ ﹶﻛ‬ ‫ﻴ ﹶﺔ ﹶﺃ‬‫ﺮﹺﺑ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺖ ﺍﻟ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺗ ﹶﻜﹶﻠ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﹶﻟ‬ ‫؟‬‫ﻤﻚ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺎ ﺍ‬‫ﻣ‬

55 Namaku Hartono Siapakah nama syeh Anda? Nama syehku Hasan Abdullah Dari manakah Anda? Saya dari Indonesia

‫ﻮ‬ ‫ﻧ‬‫ﻮ‬ ‫ﺗ‬‫ﺭ‬ ‫ﺎ‬‫ﻲ ﻫ‬‫ﺳﻤ‬ ‫ﺍ‬ ‫؟‬‫ﺨﻚ‬  ‫ﻴ‬‫ﺷ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺎﺍ‬‫ﻣ‬ ‫ﺪ ﺍﷲ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺣ‬ ‫ﻲ‬‫ﻴﺨ‬‫ﺷ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﺳ‬ ‫ﺍ‬ ‫؟‬‫ﻧﺖ‬‫ﻦ ﹶﺃ‬ ‫ﻳ‬‫ﻦ ﹶﺃ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺎ‬‫ﺴﻴ‬ ِ ‫ﻴ‬‫ﻭﹺﻧ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﻦ ﹺﺇ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺎ‬‫ﹶﺃﻧ‬

Silakan duduk!

‫ﺱ‬ ‫ﻮ ﹺ‬ ‫ﳉﹸﻠ‬ ‫ﻀ ﹾﻞ ﺑﹺﺎ ﹸ‬  ‫ﺗ ﹶﻔ‬

Terima kasih, pak.

‫ﻱ‬‫ﻴﺪ‬‫ﺳ‬ ‫ﺎ‬‫ﺍ ﻳ‬‫ﺷ ﹾﻜﺮ‬

Berapakah umur Anda? Umur saya 45 tahun. Anda sudah menikah? Ya, sudah menikah. Tidak/ belum, saya masih bujang. Anda bekerja di mana? Saya bekerja di bank. Apa pekerjaannya? Ia bekerja sebagai pedagang. Ya, saya pedagang. Di manakah pekerjaan Anda? (kesibukan Anda) pr.

‫؟‬‫ﺮﻙ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻢ‬ ‫ﹶﻛ‬ ‫ﻨ ﹰﺔ‬‫ﺳ‬ ‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺑ‬‫ﺭ‬ ‫ﻭ ﹶﺃ‬ ‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻤﺮﹺﻱ‬ ‫ﻋ‬ ‫؟‬‫ﺰ ﹺﻭﺝ‬ ‫ﺘ‬‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﻧ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ َﹶﺃ‬ ‫ﺝ‬  ‫ﺰ ّﹺﻭ‬ ‫ﺘ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎ‬‫ ﺃﻧ‬،‫ﻧﻌﻢ‬ ‫ﺎ‬‫ﺰﺑ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺖ ﹶﺃ‬  ‫ﺎ ﹺﺯﹾﻟ‬‫ ﻣ‬،‫ﻻ‬ ‫؟‬‫ﺘﻚ‬‫ﻴ ﹶﻔ‬‫ﻇ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎﺫﹶﺍ‬‫ﻣ‬ ‫ﻑ‬  ‫ﺮ‬ ‫ﺼ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﻲ ﺍﹾﻟ‬‫ﻤ ﹸﻞ ﻓ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎ ﹶﺃ‬‫ﹶﺃﻧ‬ ‫؟‬‫ﺘﻪ‬‫ﻴ ﹶﻔ‬‫ﻇ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎﺫﹶﺍ‬‫ﻣ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺎ‬‫ﺘﺠ‬‫ﻲ ﺍﻟ‬‫ﻤ ﹸﻞ ﻓ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻳ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﻫ‬ .‫ﺮ‬ ‫ﺎ ﹺﺟ‬‫ﺎ ﺗ‬‫ ﹶﺃﻧ‬.‫ﻢ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻧ‬ ‫؟‬‫ﻴﻦ‬‫ﻠ‬‫ﻐ‬ ‫ﺘ‬‫ﺸ‬  ‫ﺗ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻳ‬‫ﹶﺃ‬

56

‫ﺸ ﹶﻔﻰ‬  ‫ﺘ‬‫ﺴ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﻲ ﺍﹾﻟ‬‫ﻐ ﹸﻞ ﻓ‬ ‫ﺘ‬‫ﺷ‬ ‫ﹶﺃ‬

Saya bekrja di Rumah sakit.

‫ﻊ‬ ‫ﻨ‬‫ﺼ‬  ‫ﺍ ﹶﳌ‬

Pabrik

Saya dokter Insinyur

‫ﺭ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺘ‬‫ﻭ ﹾﻛ‬‫ﺐ\ ﺩ‬  ‫ﻴ‬‫ﹶﻃﹺﺒ‬ ‫ﺱ‬  ‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬‫ﻬ‬ ‫ﻣ‬

Kuli/ buruh

‫ﺣﻘﹶﺎ ﹲﻝ‬

Penjahit

‫ﻁ‬ ‫ﺎ ﹲ‬‫ﺧﻴ‬

Petani

‫ﺡ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﹶﻓ ﱠ‬

Pegawai

‫ﻒ‬  ‫ﻮ ﱠﻇ‬ ‫ﻣ‬

Pelukis

‫ﻡ‬ ‫ﺎ‬‫ﺭﺳ‬

Tukang cukur

‫ﻕ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺣ ﱠ‬

Tentara

‫ﻱ‬  ‫ﺪ‬ ‫ﻨ‬‫ﺟ‬

Polisi

‫ﻲ‬ ‫ﻃ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺷ‬

Sopir

‫ﻖ‬ ‫ﺋ‬‫ﺎ‬‫ﺳ‬

Mahasiswa Guru/ dosen

Apakah kopor ini milikmu?

‫ﺃﻧﺎ‬

(‫ﺐ )ﺍﳉﺎﻣﻌﻲ‬  ‫ﻟ‬‫ﻃﹶﺎ‬ ‫ﺎ ﹲﺫ‬‫ﺳﺘ‬ ‫ﻢ\ ﹸﺃ‬ ‫ﻠ‬ّ‫ﻌ‬ ‫ﻣ‬

‫؟‬‫ﺣ ﹸﻘﻚ‬ ‫ﻨ ﹶﻄ ﹸﺔ‬‫ﺸ‬  ‫ﻩ ﺍﻟ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ‬

57 Semua kopor ini milikku Apakah saya perlu menbuka semua kopor? Ya, bukalah! Apakah kopor Anda sudah dipriksa? Ya, koporku sudah diperiksa semuanya, ini tandanya (suratnya) Apakah pemeriksaan telah selesai? Ya, sudah selesai. Dengan apa Anda datang? Saya datang dengan pesawat Garuda. Berapa ongkos mengangkat barangbarang ini?

‫ﺣﻘﱢﻲ‬ ‫ﺎ‬‫ﻨ ﹶﻄ ﹸﺔ ﹸﻛﱡﻠﻬ‬‫ﺸ‬  ‫ﻩ ﺍﻟ‬ ‫ﺬ‬ِ ‫ﻫ‬ ،‫ﻢ‬‫ﻧﻌ‬ ‫ﺎ؟‬‫ﺢ ﹸﻛّﹶﻠﻬ‬ ‫ﺘ‬‫ﻲ ﹶﺃ ﹾﻥ ﹶﺃ ﹾﻓ‬ ‫ﻋﹶﻠ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ‬ !‫ﺢ‬ ‫ﺘ‬‫ ﺍ ﹾﻓ‬،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬ ‫؟‬‫ﺸﺖ‬  ‫ﺘ‬‫ﺪ ﹸﻓ‬ ‫ﻚ ﹶﻗ‬  ‫ﺘ‬‫ﻨ ﹶﻄ‬‫ﺷ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ‬ ‫ﺎ‬‫ﺘﻬ‬‫ﻣ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﻋ ﹶ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﺬ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺖ‬  ‫ﺸ‬  ‫ﺘ‬‫ﺪ ﹸﻓ‬ ‫ﻲ ﹶﻗ‬‫ﻨ ﹶﻄﺘ‬‫ﺷ‬ ،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﻰ؟‬‫ﺘﻬ‬‫ﻧ‬‫ﺪ ﺍ‬ ‫ﺶ ﹶﻗ‬  ‫ﻴ‬‫ﺘ‬‫ﺗ ﹾﻔ‬‫ﻫ ﹾﻞ ﺍ‬ ‫ﻰ‬‫ﺘﻬ‬‫ﻧ‬‫ﺪ ﺍ‬ ‫ ﹶﻗ‬،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬ ‫؟‬‫ﺎﺫﹶﺍ ﹺﺟﹾﺌﺖ‬‫ﹺﺑﻤ‬ ‫ﺍ‬‫ﻭﺩ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺓ ﻛﹶﺎ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺎ‬‫ﺖ ﺑﹺﺎﻟ ﹶﻄﻴ‬  ‫ﹺﺟﹾﺌ‬ ‫؟‬‫ﻌﺔ‬ ‫ﺘ‬‫ﻣ‬ ‫ﻤ ﹺﻞ ﺍ َﻷ‬ ‫ﺣ‬ ‫ﺮ ﹸﺓ‬ ‫ﺟ‬ ‫ﻢ ﹸﺃ‬ ‫ﹶﻛ‬

Hanya 2 real

‫ﻴ ﹺﻦ ﹶﻓﻘﹶﻂ‬‫ﺎﹶﻟ‬‫ﹺﺭﻳ‬

Semua gratis!

‫ﺎ‬‫ﺎﻧ‬‫ﻣﺠ‬ ‫ﺎ‬‫ﹸﻛﹸﻠﻬ‬

Bolehkan kami meminta kembali paspor saya? Ya, boleh. Bolehkan saya beristirahat? Ya, boleh.

‫ﺍﺯﹺﻱ؟‬‫ﺟﻮ‬ ‫ﺐ‬  ‫ﻨﻨﹺﻲ ﹶﺃ ﹾﻥ ﹶﺃ ﹾﻃﹸﻠ‬‫ﻜ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻳ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ‬ ‫ﺯ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺠ‬  ‫ﻳ‬ ،‫ﻢ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻧ‬ ‫ﺢ‬ ‫ﻳ‬‫ﺘ ﹺﺮ‬‫ﺳ‬ ‫ﺯ ﹶﺃ ﹾﻥ ﹶﺃ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺠ‬  ‫ﻳ‬ ‫ﻫ ﹾﻞ‬ ‫ﺯ‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺠ‬  ‫ﻳ‬ ،‫ﻌﻢ‬ ‫ﻧ‬

‫‪58‬‬

‫‪BAB IX‬‬ ‫‪KATA BILANGAN‬‬

‫ا‪ $o‬ا‪TU‬د‬ ‫ﻣﺆﻧﺚ‬

‫ﻣﺬﻛﺮ‬ ‫ﻭﺍﺣﺪ‬

‫‪1‬‬

‫ﻭﺍﺣﺪﺓ‬

‫‪1‬‬

‫ﺍﺛﻨﺎﻥ‬

‫‪2‬‬

‫ﺍﺛﻨﺘﺎﻥ‬

‫‪2‬‬

‫ﺛﻼﺛﺔ‬

‫‪3‬‬

‫ﺛﻼﺙ‬

‫‪3‬‬

‫ﺃﺭﺑﻌﺔ‬

‫‪4‬‬

‫ﺃﺭﺑﻊ‬

‫‪4‬‬

‫ﲬﺴﺔ‬

‫‪5‬‬

‫ﲬﺲ‬

‫‪5‬‬

‫ﺳﺘ‪‬ﺔ‬

‫‪6‬‬

‫ﺳﺖ‬

‫‪6‬‬

‫ﺳﺒﻌﺔ‬

‫‪7‬‬

‫ﺳﺒﻊ‬

‫‪7‬‬

‫ﲦﺎﻧﻴﺔ‬

‫‪8‬‬

‫ﲦﺎﻥ‬

‫‪8‬‬

59

9

‫ﺗﺴﻊ‬

9

‫ﺗﺴﻌﺔ‬

10

‫ﻋﺸﺮ‬

10

‫ﻋﺸﺮﺓ‬

11

‫ﺇﺣﺪﻯ ﻋﺸﺮﺓ‬

11

‫ﺃﺣﺪ ﻋﺸﺮ‬

12

‫ﺍﺛﻨﺘﺎ ﻋﺸﺮﺓ‬

12

‫ﺍﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮ‬

13

‫ﺛﻼﺙ ﻋﺸﺮﺓ‬

13

‫ﺛﻼﺛﺔ ﻋﺸﺮ‬

50

‫ﲬﺴﻮﻥ‬

20

‫ﻋﺸﺮﻭﻥ‬

100 ‫ﻣﺎﺋﺔ‬

‫د‬TU‫ ا‬$o‫ا‬ 1.

‫د‬TU‫ ا‬$o‫ ا‬yaitu kata bilangan.

2.

Angka belasan antara satuan dan puluhan tidak boleh dirangkaikan dengan

‫واو‬. biasanya berlawanan dalam ‫آ‬P

dan qO

, serta biasanya sama-sama

dibaca r . contoh: s& tu

: 15

‫ة‬s& vw : 15 3.

angka dua dalam belasan biasanya ‫ !ن‬nya dihilangkan. Contoh:

‫ة‬s& Gy‫ ا‬:12 ‫ة‬s& =Gy‫ا‬: 12 dan kadang-kadang z‫ أ‬nya ditulis dengan . demikian juga angka satu . contoh:

‫ﺍﺛﲎ ﻋﺸﺮﺓ‬

:12

‫ ﺇﺣﺪﻯ ﻋﺸﺮﺓ‬: 11 ‫ ﺃﺣﺪ ﻋﺸﺮ‬: 11

60

4.

cara mempergunakan angka untuk banyaknya suatu benda, biasanya kata

bendanya disebut setelah angkanya, dan berlawanan dalam ‫آ‬P dan q O nya. a. kalau kata bendanya tiga sampai sepuluh biasanya disebut IJ dan dibaca J b. kalau kata bendanya sebelas ke atas, biasanya disebut ‫د‬E dan dibaca r

‫ﺎ ﹴﻡ‬‫ﺴ ﹶﺔ ﹶﺃﻳ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

5 hari

‫ﻬ ﹴﺮ‬ ‫ﺷ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ ﹶﺃ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

5 bulan

‫ﺕ‬  ‫ﺍ‬‫ﻨﻮ‬‫ﺳ‬ ‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

5 tahun

‫ﺎ‬‫ﻮﻣ‬ ‫ﻳ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

15 hari

‫ﺍ‬‫ﻬﺮ‬ ‫ﺷ‬ ‫ﺮ ﹶﺓ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

15 bulan

‫ﻨ ﹰﺔ‬‫ﺳ‬ ‫ﺮ ﹶﺓ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

15 tahun

‫ﺮ‬ ‫ﺗ‬‫ﺩﻓﹶﺎ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﺍ‬‫ﺘﺮ‬‫ﺩ ﹾﻓ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻪ‬ ‫ﻛ‬ ‫ﺍ‬‫ﺲ ﹶﻓﻮ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﲬﺲ ﻋﺸﺮﺓ ﻓﺎﻛﻬﺔ‬

5 buku tulis 15 buku tulis 5 buah-buahan 15 buah-buahan

5. Rangkaian kata satuan dengan puluhan beserta ratusan dan seterusnya biasanya dirangkaikan dengan ‫ ﻭﺍﻭ‬dan angka satuannya disebut di depannya. Contoh:

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺴ ﹲﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

55

61

‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎﹶﺋ ﹸﺔ‬‫ﻣ‬

115

‫ﻭ ﹶﻥ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺴ ﹸﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻣﺎﹶﺋ ﹲﺔ‬

125

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺒ‬‫ﺳ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺴ ﹲﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎﹶﺋ ﹲﺔ‬‫ﻣ‬

175

‫ﻮ ﹶﻥ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻥ‬ ‫ﺎ‬‫ﺎﹶﺋﺘ‬‫ﻣ‬

250

‫ﺎﺋﹶﺔ‬‫ﺲ ﻣ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

500

‫ﺎﺋﹶﺔ‬‫ﻊ ﻣ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺗ‬‫ﻭ‬ ‫ﻒ‬  ‫ﹶﺃﹾﻟ‬

Dan kadang-kadang puluhan dibaca

1.900

‫ﻧﺼﺐ‬

‫ﻭ ﹶﻥ‬ ‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺴ ﹲﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

25

‫ﺔ ﻭﺳﺒﻌﲔ‬‫ﻤﺴ‬ ‫ﺧ‬

75

‫ﻣﺎﺋﺔ ﻭﲬﺴﲔ‬

150

‫ﻣﺎﺋﺘﲔ‬

200

6. angka satuan apabila dirangkaikan dengan puluhan, ratusan, dan ribuan, biasanya berlawanan dalam

‫ﻣﺬﻛﺮ‬

dan

‫ﺚ‬‫ ﻣﺆﻧ‬nya.

Contoh:

‫ﲬﺴﺔ ﻭﻋﺸﺮﻭﻥ‬

25

‫ﲬﺴﺔ ﻭﺳﺒﻌﻮﻥ‬

75

‫ﻣﺎﺋﺔ ﻭﲬﺴﻮﻥ‬

150

‫ﻣﺎﺋﺘﲔ‬

200

62 7. ِAngka ribuan dari tiga sampai sepuluh biasanya ribuannya disebut

‫ﺟﺮ‬

dibaca

‫ﲨﻊ‬

. dan sebelas ribu ke atas, ribuannya disebut ‫ ﻣﻔﺮﺩ‬dan dibaca

dan

‫ﻧﺼﺐ‬

dan kadanga juga boleh dibaca ‫ﺟﺮ‬.

Contoh:

‫ﻑ‬  ‫ﺴ ﹶﺔ ﺁ ﹶﻻ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

5.000

‫ﺮ ﹶﺃﹾﻟﻔﹰﺎ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

15.000

‫ﻒ‬  ‫ﻦ ﹶﺃﹾﻟ‬ ‫ﻳ‬‫ﺸ ﹺﺮ‬  ‫ﻋ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺴ ﹶﺔ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

25.000

8. untuk angka seterusnya biasanya disesuaikan dnegan bahasa Internasional. Contoh:

‫ﻥ‬‫ﻴﻮ‬‫ﻣ ﹾﻠ‬

9.

Juta

1.000.000

‫ﺎﺭ‬‫ﻣ ﹾﻠﻴ‬

Millyard

1.000.000.000

‫ﻥ‬‫ﻴﻮ‬‫ﹺﺑ ﹾﻠ‬

Biliyun

1.000.000.000.000

‫ﻥ‬‫ﻴﻮ‬‫ﺗ ﹺﺮﹾﻟ‬

Trilyun

1.000.000.000.000.000

‫ ﻋﺪﺩ ﺍﳌﻘﺴﻤﺔ‬yaitu bilangan pecahan. ‫ﻒ‬  ‫ﺼ‬  ‫ﹺﻧ‬

1/2

‫ﺙ‬  ‫ﻼ‬ ‫ﺎ ﹶﺍﹾﺛ ﹶ‬‫ﺍﹾﺛﻨ‬

2/3

‫ﺚ‬ ‫ﹸﺛ ﹾﻠ ﹲ‬

1/3

‫ﻉ‬ ‫ﺎ ﹴ‬‫ﺭﺑ‬ ‫ﻼﹶﺛ ﹶﺔ ﹶﺃ‬ ‫ﹶﺛ ﹶ‬

¾

‫ﻊ‬ ‫ﺑ‬‫ﺭ‬

1/4

‫ﺱ‬ ‫ﺎ ﹴ‬‫ﺧﻤ‬ ‫ﻌ ﹸﺔ ﹶﺃ‬ ‫ﺑ‬‫ﺭ‬ ‫ﹶﺃ‬

4/5

‫ﺲ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

1/5

‫ﺩ‬ ‫ﺍ‬‫ﺳﺪ‬ ‫ﺴ ﹸﺔ ﹶﺃ‬  ‫ﻤ‬ ‫ﺧ‬

5/6

63

10.

‫ﺱ‬  ‫ﺪ‬ ‫ﺳ‬

1/6

‫ﻉ‬ ‫ﺎ ﹴ‬‫ﺳﺒ‬ ‫ﺘ ﹸﺔ ﹶﺃ‬ّ‫ﺳ‬

6/7

‫ﻊ‬ ‫ﺒ‬‫ﺳ‬

17

‫ﻥ‬ ‫ﺎ‬‫ﻌ ﹸﺔ ﹶﺃﹾﺛﻤ‬ ‫ﺒ‬‫ﺳ‬

7/8

‫ﻦ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﹸﺛ‬

1/8

‫ﲦﺎﻧﻴﺔ ﺃﺗﺴﺎﻉ‬

8/9

‫ﻊ‬ ‫ﺴ‬  ‫ﺗ‬

1/9

‫ﺗﺴﻌﺔ ﺃﻋﺸﺎﺭ‬

9/10

‫ﺮ‬ ‫ﺸ‬  ‫ﻋ‬

1/10

‫ﻋﺸﺮﺓ ﺃﻋﺸﺎﺭ‬

10/10

Untuk bilangan pecahan selanjutnya biasanya disesuaikan dengan bahasa internasional. Contoh:

11.

‫ﲬﺴﺔ ﻋﺸﺮ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

15%

‫ﲬﺴﺔ ﻭﻋﺸﺮﻳﻦ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

25%

‫ﲬﺴﺔ ﻭﺛﻼﺛﲔ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

35%

‫ﲬﺴﲔ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

50%

‫ﲬﺴﺔ ﻭﺳﺒﻌﲔ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

75%

‫ﲬﺴﺔ ﻭﺗﺴﻌﲔ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

95%

‫ﻣﺎﺋﺔ ﰲ ﺍﳌﺎﺋﺔ‬

=

100%

Angka enam dan sebelas pada angka tingkatan atau jam ada perubahan; perhatikan angka-angka di bawah ini.

‫ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﻮﺍﺣﺪﺓ‬ ‫ﺎ‬‫ﺍﻟﺴ‬

=

Jam 1.00

‫ﻴ ﹸﺔ‬‫ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺜﹶﺎﹺﻧ‬ ‫ﺎ‬‫ﺍﻟﺴ‬

=

Jam 02.00

‫‪64‬‬ ‫‪Jam 03.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺜﹶﺎ‪‬ﻟﹶﺜ ﹸﺔ‬

‫‪Jam04.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺮ‪‬ﺍﹺﺑ ‪‬ﻌ ﹸﺔ‬

‫‪Jam05.00‬‬

‫=‬

‫ﺴ ﹸﺔ‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﳋﹶﺎ ‪‬ﻣ ‪‬‬

‫‪Jam06.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﺩ ‪‬ﺳ ﹸﺔ‬

‫‪Jam07.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺴ‪‬ﺎﹺﺑ ‪‬ﻌ ﹸﺔ‬

‫‪Jam08.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺜﹶﺎ ‪‬ﻣ‪‬ﻨ ﹸﺔ‬

‫‪Jam09.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺘ‪‬ﺎ ‪‬ﺳ ‪‬ﻌ ﹸﺔ‬

‫‪Jam10.00‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﻌ‪‬ﺎ ‪‬ﺷ ‪‬ﺮ ﹸﺓ‬

‫‪Jam11.00‬‬

‫=‬

‫ﺸ ‪‬ﺮ ﹶﺓ‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﳊﹶﺎ ‪‬ﺩ‪‬ﻳ ﹶﺔ ‪‬ﻋ ‪‬‬

‫‪Jam12.00‬‬

‫=‬

‫ﺸ ‪‬ﺮ ﹶﺓ‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺜﹶﺎﹺﻧ‪‬ﻴ ﹶﺔ ‪‬ﻋ ‪‬‬

‫‪Jam 6.15‬‬

‫=‬

‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﺩ ‪‬ﺳ ﹶﺔ ‪‬ﻭ ﺍﻟ ‪‬ﺮ‪‬ﺑ ‪‬ﻊ‬

‫‪Jam11.30‬‬

‫=‬

‫ﺼﻒ‬ ‫ﺸ ‪‬ﺮ ﹶﺓ ‪‬ﻭ ﺍﻟﹺﻨ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﳊﹶﺎ ‪‬ﺩ‪‬ﻳ ﹶﺔ ‪‬ﻋ ‪‬‬

‫‪Jam 11.45‬‬

‫=‬

‫ﺸ ‪‬ﺮ ﹶﺓ ﹺﺇ ﱠﻻ ﺍﻟ ‪‬ﺮﺑ‪‬ﻊ‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺜﹶﺎﹺﻧ‪‬ﻴ ﹶﺔ ‪‬ﻋ ‪‬‬

‫‪Jam 1.10‬‬

‫=‬

‫ﺸ ‪‬ﺮ ﹸﺓ ‪‬ﺩﻗﹶﺎﺋ‪‬ﻖ‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﻮ‪‬ﺍ ‪‬ﺣ ‪‬ﺪ ﹸﺓ ‪‬ﻭ ‪‬ﻋ ‪‬‬

‫‪Jam 4.45‬‬

‫=‬

‫ﺴ ﹲﺔ ‪‬ﻭ ﹶﺃ ‪‬ﺭ‪‬ﺑ ‪‬ﻌ ‪‬ﻮ ﹶﻥ ‪‬ﺩ‪‬ﻗ‪‬ﻴ ﹶﻘ ﹰﺔ‬ ‫ﺍﻟﺴ‪‬ﺎ ‪‬ﻋ ﹸﺔ ﺍﻟﺮ‪‬ﺍﹺﺑ ‪‬ﻌ ﹸﺔ ‪‬ﻭ ‪‬ﺧ ‪‬ﻤ ‪‬‬

‫‪Kelas I‬‬

‫=‬

‫ﺴ ‪‬ﻢ ﺍ َﻷ ‪‬ﻭ ﹸﻝ‬ ‫ﺍﻟ ‪‬ﻘ ‪‬‬

‫‪Kelas II‬‬

‫=‬

‫ﺴ ‪‬ﻢ ﺍﻟﺜﹶﺎﻧﹺﻲ‬ ‫ﺍﻟ ‪‬ﻘ ‪‬‬

‫‪Kelas III‬‬

‫=‬

‫ﺚ‬ ‫ﺴ ‪‬ﻢ ﺍ ﻟﺜﹶﺎ‪‬ﻟ ﹸ‬ ‫ﺍﻟ ‪‬ﻘ ‪‬‬

‫‪Pelajaran ke IV‬‬

‫=‬

‫ﺱ ﺍ ﻟﺮ‪‬ﺍﹺﺑ ‪‬ﻊ‬ ‫ﺍﻟ ‪‬ﺪ ‪‬ﺭ ‪‬‬

65

‫ﺱ‬  ‫ﺩ‬ ‫ﺎ‬‫ﺱ ﺍﻟﺴ‬  ‫ﺭ‬ ‫ﺪ‬ ‫ﺍﻟ‬

=

Pelajaran ke VI

‫ﺭﺓ‬‫ﻋﺪﺩ ﺍﳌﻜﺮ‬ (Bilangan Berulang)

Enam-enam

‫ﺳﺪﺍﺱ‬

Satu-satu

‫ﻭﺣﺪﻯ‬

Tujuh-tujuh

‫ﺳﺒﺎﻉ‬

Dua-dua

‫ﻣﺜﲎ‬

‫ﲦﺎﻥ‬

Tiga-tiga

‫ﺛﻼﺙ‬

‫ﺗﺴﺎﻉ‬

Empat-empat

‫ﺭﺑﺎﻉ‬

‫ﻋﺸﺎﺭ‬

Lima-lima

‫ﲬﺎﺱ‬

Delapandelapan Sembilansembilan Sepuluhsepuluh

‫ﺍﻟﻈﻼﻝ ﰲ ﺍﻟﻄﺮﻳﻖ‬ Tersesat di jalan

.‫ ﻣﺎﺩﺍﻡ ﺍﻟﻌﺒﺪ ﰲ ﻋﻮﻥ ﺃﺧﻴﻪ‬،‫ ﺍﷲ ﰲ ﻋﻮﻥ ﺍﻟﻌﺒﺪ‬:‫ﻗﺎﻝ ﺍﻟﻨﱯ‬ Nabi bersabda: “Allah menolong hamba-Nya, selama hamba itu mau menolong saudaranya”.

66

‫ﺃﺣﺘﺎﺝ ﺇﱃ ﺍﳌﺴﺎﻋﺪﺓ ﻣﻨﻚ‬

Saya minta pertolongan

‫ﺍﺫﻫﺐ ﺳﲑﺍ ﻋﻠﻰ ﺍﻷﻗﺪﺍﻡ‬

Pergilah dengan jalan kaki Beloklah ke kanan

‫ﺠﺎﻩ ﺍﱃ ﺍﻟﻴﻤﲔ‬‫ﺍﺗ‬

Jalan terus

‫ﺍﺳﺘﻤﺮ ﺍﱃ ﺍﻷﻣﺎﻡ‬

Beloklah ke kiri

‫ﺯﺍﻭﻳﺔ‬

Pojok Dilarang berputar Kemudian

‫ﺟﻪ ﺇﱃ ﺍﻟﺸﻤﺎﻝ‬‫ﺗﻮ‬

belok

‫ﳑﻨﻮﻉ ﺩﻭﺭﻳﻦ‬ ‫ﹼﰒ‬

Trafic light Jalan simpang

‫ﺇﺷﺎﺭﺓ ﺍﻟﺴﲑ‬ ‫ﺷﺎﺭﻉ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‬

Perempatan

‫ﺃﺭﺑﻊ ﺗﻔﺎﺭﻕ‬

Pertiga

‫ﺛﻼﺛﺔ ﺗﻔﺎﺭﻕ‬

(‫ﺟﻬﺔ )ﺟﻬﺎﺕ‬

7

MATA ANGIN

Utara ‫{ل‬

barat laut

Timur laut

 | ‫{ل‬

(S{ ‫) {ل‬

barat

Timur

‫|ب‬

‫{ق‬

barat daya

selatan

Tenggara

‫!ب‬GJ

S{ ‫!ب‬GJ

 | ‫!ب‬GJ

Di samping

‫ﺟﺎﻧﺐ‬

Kanan

‫ﳝﲔ‬

Di atas

‫ﻓﻮﻕ‬

Kiri

‫ﴰﺎﻝ‬

Di atas

‫ﻋﻠﻰ‬

Di muka

‫ﺃﻣﺎﻡ‬

Di bawah

‫ﲢﺖ‬

Di belakang

‫ﻭﺭﺍﺀ‬

‫ ﺇﱃ‬،‫ﰲ‬

Di belakang

‫ﺧﻠﻒ‬

Di dalam, ke

(Bahan kursus bahasa Arab di UP2B oleh: Dr. Sangidu, M. Hum.)

68