Doç. Dr. Ertuğrul YAMAN (
[email protected])
“Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol.” MEVLANA Herkesin üç kişiliği vardır; Sahip olduğu, Sahip olduğunu sandığı. Alphonse Karr
"Ne söylediğinizden çok, nasıl göründüğünüz önemlidir.“ "Beden dili, bilinçdışı motivasyonları açığa çıkarır." “İnsanlar; yüz ve beden hareketlerinden bir kitap gibi okunabilir.”
Bizler;
Tavır ve davranışlarımız, Duygularımız, Düşüncelerimiz ve kişiliğimizle
sözlü ya da sözsüz şekilde iletişim kurarız.
Gerek yok her sözü laf ile beyana, Bir bakış bin söz eder anlayana !
“Kal ehlini terk eyle Niyazi Hâl ehlinin ahvali göründü” Niyazi Mısrî
Yapılan araştırmalara göre, kişilerin birebir kurdukları iletişimde; Kelimelerin %7-10 oranında, Ses ve konuşmanın % 30-38 oranında, Beden dilinin ise % 55-60 oranında etkisi olduğu
bulunmuştur.
Beden dili ögeleri; kelimeler ve kelimelerle ifade edilenler dışında her türlü iletişimdir.
“İnsanlarla iletişim kurduğumuzda,
söylediklerimiz kadar hareketlerimizle bıraktığımız izlenim de önemlidir.”
“İş hayatında başarılı olmak isteyen insanlar, iletişim kurduğu kişilerin söyledikleri ile birlikte yüzü, eli, kolu ve bedeniyle yaptıklarını da hissetmelidir.”
İnandırıcılık, sadece sözlerimizle değil; sözleri hangi hareketlerle sunduğumuza da bağlıdır.
Beden Dili Ögeleri Göz
iletişimi Yüz ifadesi (Mimikler) Duruş biçimi(Jestler) El,kol,baş,parmak hareketleri Kişiler arasındaki mesafe
İletişimde en önemli öge gözlerdir. Gözler her şeyi anlatır; dolayısıyla beden dili için gözler ilk sırada gelir.
Güzel olan sevgili değil, sevgili olan güzeldir. Tolstoy “Eğer sevilmek isterseniz, önce sevin ve sevimli olun.” Benjamin Franklin
Yüz ifadeleri: Pek çok şeyi unuturuz ama bir gülüş, bir bakış hafızamızda unutulmaz izler bırakabilir. Gören gözler için, bir yüzde binlerce anlam gizlidir.
DÜŞÜNCE Aşırı İlgili Etkilemeye çalışan Hakim olmak
isteyen.
Sıkılmış.
İlgisi Dağılıyor.
DÜŞÜNME-TAKİP İLGİSİZ
DÜŞÜNCELİ
KOPMUŞ
ŞAŞIRMIŞ
KONU DIŞI KALMIŞ
TAKİPÇİ
BAŞKA YERDE
MUZİPLİK YAPMAYA
HAZIRLANAN
El, kol, baş hareketleri Konuşma esnasında çok sayıda el, kol ve baş hareketleri yaparız. Ellerimizi kontrollü hareket ettirmeli; karşıdakine dinleme fırsatı tanımalıyız. Ellerini kollarını fazlaca savuran kişiler pek dikkate alınmazlar. Fazla el kol hareketi yapmak insanın güvenini kırabilir ve dikkatini dağıtabilir.
TOKALAŞMA
Bilek tutma
Dirsek kavrama
Üst kol kavrama
Omuz tutma
ELLER TAKİPÇİ SİNİRLİ HUZURSUZ TAKİP EDİYOR RAHAT KARŞISINDAKİNE
GÜVENİYOR
ELLER ÜRKEK ÇEKİNGEN HUZURSUZ OTURUŞ
RAHAT İLGİLİ BEKLEDİĞİNİ
BULUYOR
ELLER ÇEKİNGEN İÇE KAPANIK DESTEK BEKLEYEN HAFİFE ALAN KENDİSİNE AŞIRI
GÜVENEN KARŞISINDAKİNİ CİDDİYE ALMAYAN
ELLER DÜŞÜNCELİ HUZURSUZ VERECEĞİ
CEVAPTAN EMİN OLMAYAN DÜŞÜNCELİ İLGİLİ RAHAT, TAKİPÇİ
KOL VE PARMAKLAR RAHAT DÜŞÜNCELİ İLGİLİ
HUZURSUZ OLUMSUZ
YAKLAŞIMLI CEVABA HAZIR
BAŞ HAREKETLERİ Kafa bir yana doğru eğildiğinde; bu kişinin anlatılan konu ile ilgilenmeye başladığı anlamına gelir. İnsanların bir şeyle ilgilenmeye başladıklarında, başlarını yana eğdikleri görülür.
BAŞ HAREKETLERİ Baş aşağıya eğik olması, tavrın olumsuz hatta yargılayıcı olduğunu gösterir. Eleştirel değerlendirmede baş aşağıya eğiktir ve karşınızdakinin başını kaldırmasını veya yana eğmesini sağlayamazsanız, bir iletişim sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz.
BAŞ HAREKETLERİ Her iki el de başın arkasında duruş hareketi muhasebeci, avukat, satış müdürü, banka müdürü gibi mesleklerden olanlarda görülür. Bu hareket, kendilerine güvenli veya bir konuda kendilerini üstün hisseden kişilere özgüdür.
OTURUŞ RAHAT GÜVENLİ UYUMLU HUZURLU AŞIRI HUZURSUZ ÇEKİNGEN SIKILMIŞ BİTİŞİ BEKLEYEN
OTURUŞ ÇEVREYİ CİDDİYE
ALMAZ ELEŞTİRMEN DİNLEYİCİ GÜVENLİ
DİKKATLİ DİNLEME KENDİNE GÜVENLİ RAHAT İLGİLİ
YAPILMASI GEREKENLER Konuşurken göz iletişimi kurmak: İnsanları rahatsız etmeyecek ölçüde, mümkün olduğu kadar çok göz iletişimi kurmalıyız. Konuşurken karşımızdaki kişinin yüzüne bakmak, o kişiye verdiğimiz değerin, duyduğumuz saygının ifadesidir.
"Sevgi verirsen karşıdaki insana, Ayna gibi yansıtır aynen sana." (?) Kör ata ha göz kırpmışsın, ha başını sallamışsın. İngiliz Atasözü
Uyarı niteliğindeki işaret parmağını kaldırmak en çok kullandığımız parmak hareketlerinden birisidir. Bu işaret tehdit algısı içerebilir. Karşılıklı konuşmalarda bu ve benzeri hareketleri yapılmamalıdır.
Hareketlerimiz, saygılı ve ölçülü olmalıdır. Karşıdakine saygılı davrandığımız oranda sayılır sevilir, o oranda iletişimimiz olumlu sonuçlar verir.
Ayakta ve Otururken Doğru Mesaj Vermek
Ayaktaysak dik durmalı, oturuyorsak sandalye ve koltuğumuzu tam olarak doldurup arkamıza yaslanmalıyız. Ayaklarımızı fazla açmamalı ya da süklüm püklüm bir görüntü oluşturacak şekilde oturmaktan kaçınmalıyız.
Tebessüm etmek : Canlı olmalı, mümkün olduğu kadar sıcak ve dostça gülümsemeliyiz. Yüzümüz, çevremize olan ilgimizi yansıtır.
Dinlediğimizi göstermek : Karşımızdaki konuşurken onu dinlediğimizi ve anladığımızı hissettirmeliyiz.
Yakın olmak : Kişisel alan ilkelerini gözardı etmeden insanlara daima, onları rahatsız etmeyecek, mümkün olan en yakın mesafede durmaya gayret etmeliyiz. Konuştuğumuz veya bizimle konuşan insana dönük durmalıyız.
KİŞİSEL ALAN SINIRLARI
Kendinize özen göstermek : Grup normlarına, toplumsal rol ve statümüze uygun giyinmeli, saç ve el bakımına özen göstermeliyiz.
UNUTMAYIN!!! Kendinize gösterdiğiniz özen kendinize verdiğiniz
değerin ifadesidir.
Derli toplu, temiz, düzgün bir dış görünüşümüzün
olmasını sağlamalıyız.
Güzel bir dış görünüş sessiz bir tavsiye mektubudur.
Mimikleri kullanmak : Aşırıya kaçmadan, mimiklerimizi kullanmalıyız. Ellerimizi cebimizde tutmaktan, kollarımızı kavuşturmaktan, ellerimizle ağzımızı örtmekten kaçınmalıyız.
Uygun şekilde konuşmak : Çok fazla ve hızlı konuşmaktan kaçınmalıyız. Sesimizin yüksekliğini ve tonunu, bulunduğumuz çevreye göre ayarlamalıyız.
Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar
Aşırı göz temasında bulunmak, Sürekli sabit durmak, Fazlaca rahat hareketlerde bulunmak, Duvara veya masaya yaslanmak, Ayakları çaprazlamak, Kolları önde veya arkada bağlamak.
Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar Konuşurken başı geriye atmak, saçları geriye
atmak, gözleri kapamak, Parmak uçlarını birbirine dayamak, Ellerimizi ovuşturmak ve yüzümüzde dolaştırmak, Parmakları masada tıkırdatmak, Saat ya da yüzükle oynamak.
SONUÇ Eğer beden dili iyi bir şekilde kullanılırsa; çözümleyici, yapıcı ve kişilerin mutluluğuna, toplumun huzuruna katkıda bulunacak sağlıklı ve nitelikli bir iletişim gerçekleştirilmiş olur.
