BALAGTASAN

gulang, Bawat isa'y hahanap ng sa buhay ay makakatwang. Pag-aasawa'y di biro, di raw kaning isusubo Na dagliang iluluwa kapag ikaw ay napaso Pagsisisi ang katugon kung ang pinili ng puso Panlabas na kagandahan, kalooba'y di matanto. Higit ko pang pipiliin ang babaeng di maganda Kung dalawa lang ang pagpipilian, SINO ang iyong Na mayroong kaloobang butihin sa pagsasama iibigin at pakakasalan: Taong PANGIT ang itsura, Kaysa isang maalindog ang panlabas na itsura Ngunit huwad ang damdamin, ang puso at ngunit maganda ang ugali? O taong MAGANDA kaluluwa. ang itsura, ngunit pangit ang ugali? Aanhin ko'ng kagandahang nagmamaliw, kumukupas Mula sa panulat nina: Sa buhay ko'y magpapako sa dusa at paghihirap? GONIE T. MEJIA — nagtanggol sa panig ng

BALAGTASAN

MAGANDA VS. PANGIT

PANGIT ANG ITSURA Dama ko lang ang ligaya kapag siya ay kayakap NGUNIT MAGANDA ANG UGALI Kapalit ng pagtitiis habang buhay, hanggang RAFAEL A. PULMANO — nagtanggol sa panig ng wakas. MAGANDA ANG ITSURA Tuwiran kong sinasabi, walang bahid alinlangan Pangit man ang liliyagin, ligaya kong tinatanaw NGUNIT PANGIT ANG UGALI; sumulat din ng Masakit man sa paningin, Bakekang ang iskrip ng LAKANDIWA kagandahan, Buong tapat mamahalin kung ginto ang kalooban. LAKANDIWA (Panimula) LAKANDIWA Malugod na nagpupugay sa balanang nanonood At sa mga nakikinig itong aba ninyong lingkod Si Gonie ay sumandaling aawatin ko po muna Sa tagisan ng katwiran ng dalawang magsasalpok Sapagkat ang kalaban nya'y nagwawala kanina pa Narito ang paksa ngayong sa bayan ay idudulog: Si RAFAEL A. PULMANO na makata ng Laguna Salubungin din po natin ng palakpak na masigla! Halimbawang dalawa lang ang pupwedeng pagpilian Sino ang yong iibigin, yayayaing magpakasal — RAFAEL PULMANO (Unang Tindig) Ang tao bang PANGIT ngunit may magandang Nabigyan po ng pag-asa ni Gonie ang mga pangit kalooban? Na sa balagtasang ito'y marami ang nakikinig O itsura'y MAGANDA nga, ang ugali'y pangit Paumanhin, ang mang-uto ng kapwa ay di ko hilig naman? Kung ano ang nasa dibdib ay syang tulak niring Yamang inyong nabatid na ang paksa ng pagtatalo bibig. Simulan na agad natin ang bakbakang todo-todo Kahit na nga panlabas lang at batid kong lilipas din, Si GONIE T. MEJIA po ang syang unang Kagandahan ang hanap ko sa babaeng iibigin magbeberso Matapunan lang ng ngiti at magiliw nyang Isalubong sana ninyo'y palakpakang masigabo! pagtingin GONIE MEJIA (Unang Tindig) Tinatangay ng panahon, bawat angking kamusmusan Upang tayo ay idako sa panahong kabataan Pag-usad ng mga taon, pagsapit sa wastong

Hindi lamang parang Langit, damdam ko pa'y nasa Heaven. Ang mata ay tinuturing na bintana ng kalulwa Bibliya po ang may sabi, at mayroon ding nagwika, Kung ang mata ay ginawa upang tao'y makakita Hindi siya masisisi kung sa ganda mahalina. Si Gonie po ay walang taste kaya di ko masisisi

Ngunit kayong merong isip na sa laban Kayo namang madlang people magpaulan ng sumasaksi, palakpak! Limiin nang buong ingat ang kanya pong sinasabi At tugunin ang tanong ko upang tayo'y magkaigi. Paano ka maglalambing at hahalik nang lips-to- RAFAEL PULMANO (Ika-2 Tindig) lips Sa babaeng nguso'y biyak, ngipin — bungi, dila'y Katunggali ko po pala'y sumbungero at iyakin lawit? Sumusugod nang di batid ang peligrong Ang laway ay tumutulo, ang ilong ay korteng atis? susuungin At ang matang mapupungay ay maghapong Ang paksa ay malinaw pa sa bituing nakatirik? nagniningning Di lang mata, pati utak, dapat na nyang paiksamin. GONIE MEJIA (Ika-2 Tindig) Pinipili niyong pintor ang larawang iguguhit Pihikan din ang eskultor sa modelong iuukit Tumpak nga ang mga mata'y bintana ng kaluluwa Manunulat, kompositor — lahat sila'y nagnanais Ito din ang magsasabing dustain mo ang makita Ng magandang inspirasyon, inspirasyong hindi Bibliya rin po ang nagwika, kung magkakasala'y pangit. mata, Dukutin mo ito pagkat mas mainam pang bulag Naturingang makata po at alagad sya ng sining ka. May damdaming pag pinukaw ng marikit na Ako daw po ay walang taste at wala ding kaisipan tanawin Hindi kaya kay Rafael nababagay ang paratang? Ay kaagad nagaganyak na lumikha ng awitin Malinaw ang aming paksa, ngunit siya'y Bakit ngayo'y umaayaw sa magandang ginigiliw? nanlalamang Dinako ang aking panig sa di dapat kapuntahan. Kung ang unang halimbawa'y di matanggap ni Iibigin ko ay pangit na may gandang kalooban Gorgonio Sa sandali pong panahon, umiba na ang usapan Dahil anya tila bangkay, walang silbi, inbalido Pagkat po iginigiit sa hinayag na katwiran Eh, kung maging kabyak niya'y mukhang Ay babaeng walang silbi na tila ba isang bangkay. tsonggong alimango Sa mabunying Lakandiwa, hukom nitong Hindi po ba ang kawawa'y magmamanang anak, balagtasan, apo? Hanggang saan ba ang limit ng sinabing kapangitan? Hinihiling ko po ngayon, kayo sana'y mamagitan GONIE MEJIA (Ika-3 Tindig) Upang akin pong matiyak ang panig kong ilalaban. Kung magandang kalooban ng anak ay mamanahin LAKANDIWA (Paglilinaw ng Paksa) Kapurihan ng magulang, babaunin hanggang libing Sa hiling ng taga-Tarlac na makatang si Gonie po Kung panlabas nga ang ganda ngunit asal ay Ako ngayo'y papagitna hindi upang sumaklolo maitim Lilinawin lang po natin ang sakop ng paksa't isyu Ang tanong ko'y simple lamang, may langit bang Na pinagdidiskusyunan ng dalawang nagtatalo. mararating? Hindi ako, kundi kayong pumasok sa tunggalian Laman yaong iniibig nilang maang sa pagsinta Ang bibigyan ko ng laya upang lagyang-kahulugan Panlabas na katangian ang halagang sinasamba Ang salitang "PANGIT" maging panloob o panlabas Lalaki man si Tyu Paeng ay di ako magtataka man Kung sa loob ng tahanan ay siya ang nakapalda. Walang limit, walang bawal, ang matira ay matibay. Parang aso si Tyu Paeng pag tinawag ng asawa Buntot ay kakawag-kawag sa dagliang pagtalima Si Rafael ang syang muling papagitna at babanat Ganyan po ang nabibihag sa panlabas na hitsura At yayamang di na pwedeng si Gonie ay Mga takot maragdagan yaong blackeye po sa makaatras mata. Sila'y aking hihilingang magkamay na't forget the past

RAFAEL PULMANO (Ika-3 Tindig) Saan kaya napulot po ni Gonie ang kaisipan RAFAEL PULMANO Na ang misis, pag maganda, ang mister ay ander naman? Tamang hindi nababatid ni Gonie ang pagdurusa Nabisto po tuloy yaong makahari niyang asal Pano'y asawa nyang pangit ang sa bahay ay Serbisyo ang habol pala sa asawang mukhang muchacha aswang! Kung sabagay, okey na rin kung type nya ay Sa tanong nyang may langit bang naghihintay sa mukhang bruha maganda? Ang pangit ay sa kapwa raw pangit sanay Hindi po ba ang naroo'y mga anghel, santo't makisama. santa? Samantala, yaong pangit, impakto at impaktita GONIE MEJIA Naron lahat sa impyerno, sama-samang tinutusta! Ngunit kami'y nalalayo sa paksa ng pag-uusap Ang kamelyo sa butas daw ng karayom ay lulusot Sino nga ba sa dalawa ang mas type mong Kami pa bang inapi mo na may iwing gandang maging kabyak? loob? Ang sa akin — yung maganda maski ugali ay palpak RAFAEL PULMANO Ako rin ay di perpekto, kapwa kami mag-a-adjust. Ang ilaw ay hindi dapat na itago, ani Jesus Gaano pa iyang gandang Dyos mismo ang may GONIE MEJIA kaloob? Sa Kaharian ng Diyos, ang doon ay tinatanggap Ang inaglahi mong pangit, sa utos Nya ay GONIE MEJIA tumupad Kaawaawang Rafael, di batid ang nasa Aklat Kagandahan ang kaloob, hindi asal na balakyot! Namumuhi pati Langit sa gaya nyang utak-palpak! Sa piling ng isang pangit ang buhay ko'y maligaya RAFAEL PULMANO Malingap sa kabuhayan, sa tahanan at pamilya May mababang kalooban, may pakundangan sa At ang ganda, hindi asal, ang sa puso'y kapwA nagpatibok! Di suwail, lapastangan, tsismosa at bungangera! GONIE MEJIA RAFAEL PULMANO

Tibok ng puso ay bulok!

Nangingitim na sa galit kaya hindi nakikita RAFAEL PULMANO Bawat suntok ng katalo'y sa kanya rin tumatama Inaglahi ang giliw ko't iniangat yaong kanya Dahil pangit ang yong irog! Maligaya raw sya, ngunit, halata mong nagdurusa! Ang ugali, kahit anong sama'y pwedeng magbago LAKANDIWA (Pangwakas) pa At pag tunay na nagbago, sagad hanggang Hinto! Tigil! Para! Stop na! Magsitabi muna kayo kaluluwa Ang oras nyo'y naubos na, ang sisingit nama'y Ang itsura, ipa-plastic surgery ma't mapaganda, ako Ganda'y huwad, hindi tunay, synthetic, fake, Sa lahat ng nanonood, nakikinig, ang hiling ko walang kwenta! Palakpakan nating muli si Mejia at Pulmano. Sa tao bang pangit ngunit may magandang GONIE MEJIA kalooban, O itsura'y maganda nga, ang ugali'y pangit Pag gumanda na ang pangit at bumait ang naman, masama Sino nga ba'ng iibigin, yayayaing magpakasal? Saka ko na sasabihing malaya na ang Takusa Ang magpasya'y kayo, Bayan! Paalam na... See Ang magdusa'y di ko batid sa mabait na asawa you next time... Sa buhay ko'y kabalikat sa hirap man at ginhawa.