Aula gratuita de iorubá

April 12, 2024 | Author: Anonymous | Category: N/A
Share Embed Donate


Short Description

Download Aula gratuita de iorubá...

Description

APOSTILA 1 - AULA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA

IFANSEKISA ESUSOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Página

1

INSTAGRAM @ESU.SOLA

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Página

2

INSTAGRAM @ESU.SOLA

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Página

3

INSTAGRAM @ESU.SOLA

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Èṣù ota òrìṣà osetura ni orúkọ Bàbá mi, alagogo ìjà Èṣù ìyá npe ẹ Èṣù Ọ̀ dàrà ọmọ ọkùnrin idolofin olè ṣóńṣó sì orí ese eléwé, kò jẹ, kí njẹ egbe mi akii lowo lai mú tí Èṣù kúrò, akii layo lai mú tí Èṣù kúrò asotun sì òsì lai ni ìtìjú Èṣù àpáta sọmọ oloko lenu ó fi òkúta péye loogemorun alakaru atu ká má ṣe sá Èṣù má ṣe mí ọmọ ẹlòmíràn ní kose Kábíyèsí Èṣù Àṣẹ óò

Página

4

Èṣù o inimigo de Òrìṣà Osetúra é o nome do meu pai, chamamos Èṣù o lutador barulhento, Èṣù Ọ̀ dàrà um filho de idolofino que está firmemente nas mãos de eléwé, não temos dinheiro sem colocar Èṣù no lugar, não tem alegria sem colocar Èṣù no lugar, aquele que trabalha da esquerda para a direita sem vergonha, Èṣù a rocha sólida que atira pedra, ele usa pedra para matar, Èṣù não me aflija, aflige o filho de outra pessoa. Kábíyèsí Èṣù Àsè

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Sumário O idioma Yorùbá ........................................................................................ 6 História do idioma Yorùbá. ......................................................................... 7 ORTOGRAFIA E ALFABETO YORUBA............................................................ 9 Vogais....................................................................................................... 10 AS VOGAIS ................................................................................................ 10 CONSOANTES ........................................................................................... 12 SÍLABA ...................................................................................................... 12 Tonalização ; ............................................................................................ 13 SUBSTANTIVO .......................................................................................... 14 PLURAL EM YORÙBÁ ................................................................................ 15 CUMPRIMENTOS ...................................................................................... 17 MESES DO ANO ........................................................................................ 17 DIAS DA SEMANA ..................................................................................... 18 NÚMEROS ................................................................................................ 18 CORES - EKO ............................................................................................... 1

Página

5

USANDO EU (EMI ,MI,MO) ......................................................................... 2

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

O idioma Yorùbá O Idioma Yorùbá pertence à família de línguas do Sudão, tendo sido escrito pela primeira vez no século 19, por missionários cristãos e falado nas diferentes regiões da atual Nigéria. Era um idioma estritamente oral, tendo sido utilizado os fonemas latinos para dar uma forma escrita aos sons das palavras ouvidas. Como uma descrição étnica, a palavra "ioruba" foi registrada pela primeira vez, em referência ao Império de Oyó, em um tratado escrito por volta do século XVI pelo estudioso songai Ahmed Baba. Foi popularizada pelo uso hauçá e pela etnografia escrita em árabe e Ajami durante o século XIX, originalmente referindo-se a Oyó exclusivamente. A extensão do termo para todos os falantes de dialetos relacionados com a língua de Oyó (na terminologia moderna, Noroeste Iorubá) data da segunda metade do século XIX. É devido à influência de Samuel Ajayi Crowther, o primeiro bispo anglicano na Nigéria. Crowther foi ele próprio um Yoruba e compilou o primeiro dicionário iorubá, bem como introduziu um padrão para a ortografia iorubá. O nome alternativo Akú, aparentemente um exímio derivado das primeiras palavras de saudações iorubanas (como Ẹ kú àárọ?, "bom dia"; Ẹ kú aalẹ?, "boa noite"), tem sobrevivido em certas partes da sua diáspora

Página

6

como auto descritivo, e em Serra Leoa. Ileìwé èdé yorùbá / ìwé Dudu.

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

História do idioma Yorùbá.

Logo penso em Èṣù òrìṣà da Comunicação A tradição do vocabulário Yorùbá era oral até 1864 Na manha de 1821 nascia o ioruba, Adjai, território de Oṣobo, com seus 12 anos de idade, foi capturado para ser vendido como escravo, jogado em um navio, para ser vendido, quando a sorte o ajudou quando o navio qual estava foi interceptado pela Marinha Britânica, Adjai foi escolhido pela fé cristã e batizado como protestante, adotando o nome de Samuel Crowthert. Em 1827 ja ordenado pastor, ja inicia sua carreira lecionando língua inglesa e teologia. Foi enviado a Abeokuta onde reencontrou sua mãe. Em 1864 foi consagrado bispo, ja realizando suas atividades docentes, traduzindo conteúdos cristãos para o idioma africano, na tentativa de "educar" o povo yorùbá. E dessa tentativa inaugurava a tradição yorùbá escrita. Em um ponto de vista de desenvolvimeto humano foi ótimo, mas Samuel aplicou sua carga ideológica, traduzindo dezenas de absurdos como, Èṣù(exu) como diabo, Árọni, egungun, fantasmas e demônios. como no livro exu e a ordem do universo cita Samuel expõe todo tipo de preconceito traduzido de boas intenções. Essa ação teve forte influência negativa na cultura tradicional yoruba ( Ifá e dos òrìṣà), até os dias atuais.

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

Página

Hoje lutamos pela recuperação da tradição, meu ponto de vista é que se você é brasileiro e quer ser budista, ou hindu, candomblecista, judeu. .

7

A tempos o candomblé sofre com preconceito por essas tais associações a fé cristã. Ilé Ìwé Èdé Yorùbá / ìwé Dudu. Pela falta de contato, a dificuldade de Comunicação com os nativos nigerianos, e a influencia de outras religiões foram se perdendo o significado do vocabulário, da língua dos orixás.

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

.mínimo que devemos fazer é compreender o idioma, o que nós citamos em louvores aos deuses? Somente com o estudo combatemos o preconceito da nossa religião. Èṣù como Òrìṣà da comunicação desempenha um enorme papel nessa história, pois fazemos louvores a ele para que com o tempo divulgue o DIVINIZADO idioma dos nossos antepassados da maneira mais pura possível recuperando o significado das tradições. Texto: ÈṢÙṢÒLA Livro indicado: Exu e a ordem do universo

Página

8

Àbọ́rú, Àbọ́yẹ́ , Àbọ́ṣíṣẹ

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

ORTOGRAFIA E ALFABETO YORUBA

A B D E Ẹ F G GH I J K L M N O Ọ P R S S̩ T U W Y a b d e ẹ f g gh i j k l m n o ọ p r s s̩ t u w y As letras c, q, v, x e z não são usadas.

Letras em que se utiliza o ponto embaixo: Ọ, Ẹ e S̩

• • S̩(com ponto embaixo) tem o som de "x" ou "ch"

• • Ọ e Ẹ (com ponto embaixo) têm som aberto

Página

9

Podem ser identificadas com sublinhado S O

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Vogais aeeioou

As vogais são sete: A, E, Ẹ, I, O, Ọ e U. Quando seguidas de N, terão som nasal, o que ocorrerá com Ẹ, I, Ọ E U.

A acentuação é utilizada da seguinte forma: o A é pronunciado com som aberto (agudo);

Ẹ é pronunciado com som aberto (agudo);

E é pronunciado com som fechado (grave);

Ọ é pronunciado com som aberto (agudo);

O é pronunciado com som fechado (grave);

U é pronunciado com som aberto (agudo);

AS VOGAIS, EM NÚMERO DE SETE SÃO:A,E,E,I,O,O,U E = tem som fechado como CEDO E tem som aberto como PESTE, PÉ, LEQUE...

10

O = tem som fechado como OVO, MOLHO

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

Página

O-= tem som aberto como em COVA, SOVA, COPA, PÓ TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

As demais vogais tem a mesma fonética que na língua portuguêsa Em Yorùbá tem cinco vogais nasais. Para nasalar uma vogal no idioma Yorùbá é necessário utilizar o N. (AN, EM, IN, ON, UM)

Acento agudo é pronunciado em tom alto; o acento grave é pronunciado em tom baixo; a ausência de acentuação é pronunciada em tom médio (às vezes, um mácron é adicionado); o til significa a repetição da vogal (ã = aa, õ = oo);

o sublinhado sob uma vogal indica que seu som é aberto; o sublinhado sob a consoante S indica o som de "ch".

Uma mesma palavra depende do tom para ser distinguida:

Ọkò = carro, espada Ọko = marido

Página

11

Ọkó = enxada

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

CONSOANTES As consoantes são B,D,F,G,GB,H,J,K,L,M,N,P,R,S,S,T,Y,W, no idioma ioruba não existe as consoantes , C,Q,V,X,Z, sendo que v e z não existe na fonética

SÍLABA Em Yorùbá a sílaba é formada por uma vogal ou por uma consoante seguida de uma vogal, por esse motivo todas as palavras yoruba terminam por uma vogal. Não existe palavras terminadas por uma consoante. Quando duas vogais encontram-se juntas não se deve pronuncia-las como um ditongo, isso é, de uma vez, e sim como um hiato, A palavra LAISI, por exemplo, é trissilábica e deve ser pronunciada

Página

12

LA – I –SI

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Tonalização ; Todas as silabas das palavras em Yorùbá apresentam três tipos de inflexão. ALTA BAIXA MEDIA

Essas tonalidades correspondem aos sons das notas musicais, DO (baixa) , MI (alta), RE (média). A cada som pronunciado corresponde uma notação, ou um sinal, quando grafamos a palavra. O som do alto (MI) corresponde ao acento agudo ( ´ ) O tom baixo corresponde ao acento grave o crase ( ` ) O tom médio não colocamos acento. Em yoruba essas crases e acentos são chamados TOM ALTO = Àmi ohùn òkè ( acento agudo – ( ´ ) TOM BAIXO = Àmi ohùn Ìsàlè ( acento grave – ( ` ) TOM MÉDIO = Àmi ohùn àárín – não acentuamos A falta de um ácento na escrita ou defito de pronúncia de um tom na fala, pode alterar completamente o significado de uma palavra, As palavras de

13

mais de uma sílaba podem ser tonalização crescente ou decrescente.

Página

Exemplo: Sùgbón (tom crescente ) APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Púpò (tom decrescente ) Kókóró (som constante)

SUBSTANTIVO Substantivo é a palvra que representa uma coisa, um ser ou um lugar. O substantivo dá nome, por isso é chamado de ORO ou ORÚKÓ = nome, pode ser próprio ou comum.

Substantivo próprio designa um ser entre outros da mesma espécie. O substantivo comum representa seres da mesma espécie. Exemplo : Substantivo próprio = (Nomes de pessoas) Cleber, Gabriel, Daniel ( nome de cidade ou país) Brasil, Colômbia, São Paulo, Minas

Página

14

Gerais.

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

PLURAL EM YORÙBÁ Não existe flexão especial para a formação do plural no Idioma Yorùbá , Usa- se quando se deseja exercer pluralidade.

Exemplo: Ilẹ̀kùn = porta Àwọn ilẹ̀kùn = as portas Ìgbálè = vassoura Àwọn ìgbàlè = as vassouras

Quando usamos os adjetivos numerais cardinais não a necessidade de empregar o awon

Exemplo: A) Mo ní ẹyẹlé mẹta ( Eu tenho três pombos) B) Bàbá mi ta ilé méjì ( Meu pai vendeu duas casas) C) Àbúrò rẹ ti jẹun ní ee mẹrin (Seu irmão mais novo já comeu quatro vezes)

NOTA- Algumas vezes, numa frase mais longa, a palavra. "àwọn apresenta-se indicando plurallização, embora o adjetivo numeral, mais

Página

15

adiante, determine a quantidade.

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

a) Àbẹ̀ bi áti òbé ni àwọn ọmọdé méjì yìí. Abebi e Óbé são essas duas crianças. b) Àwọn ọmọdé merin yii kò lo sí ilé ẹ̀ ko ́loni. Estas quatro crianças não foram para aescola hoje. c) Àwọn òré méta ńṣe ré ni odò. Três amigos estão jogando uma rede no rio.

1) O plural dos substantivos pode ser alocado com a ajuda dos advérbios como: púpọ̀ , àiniye ò pò lọpò .

a) Bàbá wa ni ilé púpo. Nosso pai tem muitas casas. b) Awa rà èfó ainiye ni ojà. Nós compramos inúmeras verduras na feira c) Ó fẹ́lọ sí ìlú oríṣiríṣi lọpọlọpọ . Você quer ver numerosos paises.

Quando dois ou mais substântivos são usados numa frase, ao pluraliza-la anteposto a palavra "àwọn " no primeiro substantivo.

a) Mo fẹ́rà àwọn adìẹ , pẹpẹyẹ àti àkùkọ.

Página

16

Eu queria comprar galinhas, patos e galos.

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

CUMPRIMENTOS • Ẹkáàbò = Bem -Vindo • Ẹkáàrọ̀ = Bom Dia • Ẹkáàsán = Boa Tarde • Ẹkáàle = Boa Noite • Òdàro = Até Amanhã • Ódàbò = Tchau ,Adeus , Até Logo • Pẹ̀ lẹ́ óò = Olá , Oi

MESES DO ANO Ṣẹẹrẹ = Janeiro Èrèlé = Fevereiro Eréná = Março Igbe= Abril Èbibì= Maio Okúdù = Junho Agemọ = Julho Ògún = Agosto Ọwáwà = Setembro Òwàrà = Outubro Belu = Novembro

Página

17

Ọ̀ pẹ = Dezembro

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

DIAS DA SEMANA Àìkú = Domingo Ajé = Segunda-feira Ìṣẹǵ un = Terça-feira Ọjo ́rú = Quarta-feira Ọjo b ́ o = Quinta-feira Ẹtì = Sexta-feira Àbámẹ́ta = Sábado

NÚMEROS= odo 11 =mòkanlá,

2= mèjì

12 =mèjìlá

3 =mẹ̀ ta

13 =mẹ̀ talá

4= mẹ̀ rin

14 =mẹ̀ rinlá,

5 =màrún

15 =mẹ́ẹdógún

6 =mẹ̀ fà

16 =mẹẹ́rìndílógún

7 =mèje

17 =meétàdílógún

8 =mẹ̀ jọ

18 =meéjìdílógún

9 =mẹ̀ sán

19 =moókàndílógún

10 =mẹ̀ wá

20 =ogún, okòó ogún

Página

18

1= iní, òkan ikíní

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

CORES - EKO ÀWỌN ỌRỌ PÀTÀKÌ Awo pupa rúsúrúsú/ àwọ̀ yẹ́lò= amarelo Awo oju grun/ àwọ̀ búlù= azul Awo funfun = branco Àwo eérú = cinza Awo dúdú = preto Àwo ewé = verde Awo pupa bi ẹ̀ jẹ̀ = vermelho Awo omi ọsan = laranja

Página

1

Àwọ̀ pako/ àwọ̀ búràùn = marrom

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

USANDO EU (EMI ,MI,MO) Èmi ni Adé Eu sou Ade

Mo jẹ ọmọ Nàìjíríà Sou nigeriano

Ọmọ mi Meu filho(a) /descendente

Mo féràn oúnjẹ púpò Eu gosto de comer muito

Nkan mi Minhas coisas

Èmi fẹ́ràn ìyàwó mi Eu gosto da minha esposa

Mo rìn títí dé ile mi

Página

2

Andei até minha casa

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Emi ló ni aṣọ náà Eu tenho a roupa

Mo fẹ́sùn Eu quero dormir

Inú mi dùn Estou feliz

Bàbà mi n ṣe ọjo ́ìbí Meu pai esta fazendo aniversário

Mò n se oúnjẹ gidi Eu cozinho uma comida boa

Emi ni Ajíbóla Eu sou Ajibola

Ìwọ ni Dele Você é Dele

Oun ni Ayo Ele é Ayo

3

Àwa ní ọmọ bàbà

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

Página

Nós somos filhos do pai TEL: 11954212432

INSTAGRAM @ESU.SOLA

FACEBOOK @ESUSOLA

CONSULTA (IFA) WHATSAPP

Ẹyin ni Olùko ́ile iwe Yorùbá Vocês são professores de escola de Yorùbá

Àwọn ni ọmọ ile iwe Yorùbá

Página

4

Eles são alunos da escola de Yorùbá

APOSTILA GRATUITA ESCOLA DE YORUBA Ou clique no link ILEIWEYORUBA

TEL: 11954212432

View more...

Comments

Copyright ©2017 KUPDF Inc.
SUPPORT KUPDF