Articulo Cientifico

 

LI]NE[@CG

 

(I][@HUBF H@EC[@D@HF)

UC@TE] X@KIK X@KIK CIH@FCIB ‒XIC[@IGF IC[UCE_ KE LIPFBF“ 

DIHUB[IK? IKL@C@X[]IH@ØC P [U]@XLF EXHUEBI? IKL@C@X[]IH@ØC IKL@C@X[]IH@ØC   HU]XF? LÀ[FKFX KE EX[UK@F UC@TE]X@[I]@F   UC@TE]X@[I]@F [ELI? I][@HUBF H@EC[@D@HF (LI]NE[@CG)

KFHEC[E? B`h. KIL@ÉC LECIHJF Ki`sy IBULCF? GFLE_ HIU]U]F Bu`s Xict`igf JUI]I_VigfstfV=190

 

LI]NE[@CG

 

(I][@HUBF H@EC[@D@HF)

‒Q]FLFH@ÝC KE TEC[IX P D@KEB@_IH@ÝC KE BFX HB@EC[EX KE BI ELQ]EXI Q]FXE]B@L X]B, XIC LI][@C KE QF]]EX, =19:“ 

Hus` Ihuùi, Hyctj`i Ek`tj ]EXULEC Xe bbevø i himf uc estuk`f t`tubikf ‒Qrflfh`øc ke vectis y d`keb`zih`øc ke bfs hb`ectes ke bi

elpresi Q]FXE]B@L X]B, XIC LI][@C KE QF]]EX, =19:“ hfc bi d`cib`kik ke hfcfher bi rebih`øc ectre bi prflfh`øc ke vectis y d`keb`zih`øc. Xe reib`zø uci echuesti ke 9: preguctis, i uci luestri ke 4; hb`ectes ke bi elpresi. Xe fmtuvf i trivàs keb Ibpji ke Hrfcmihj uc c`veb ke hfcd`im`b`kik ke 1,:70. Xe evibuø bi cfrlib`kik ke bis vir`imbes y k`lecs`fces hfc bi pruemi ke Nfblfgfrfv- Xl`rcfv y lek`icte bi hfrrebih`øc ke ]jf ke Xpeirlic se reib`zø eb icéb`s`s `cderech`ib. Lek`icte bfs resubtikfs se k`f i hfcfher bi rebih`øc ectre ilmis vir`imbes  prflfh`øc ke vectis y d`keb`zih`øc ke bfs hb`ectes ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, XIC LI][@C KE QF]]EX, =19:. Qfr ecke, se hfchbuye que bis vir`imbes ke estuk`f pfseec rebih`øc.

IMX[]IH[ Istuky wis hirr`ek fut ect`tbek "Qrflft`fc fd sibes ick hustfler bfyibty fd tje hflpicy Q]FXE]B@L X]B, XIC LI][@C KE QF]]EX, =19:" w`tj tje purpfse fd ncfw`cg tje rebit`fcsj`p metweec sibes prflft`fc ick bfyibty. I survey fd 9: quest`fcs wis hirr`ek fut, tf i silpbe fd 4; hb`ects fd tje hflpicy. I reb`im`b`ty beveb fd 1.:70 wis fmti`cek tjrfugj tje Ibpji fd Hrfcmihj. [je cfrlib`ty fd tje vir`imbes ick k`lecs`fcs wis evibuitek w`tj tje Nfblfgfrfv-Xl`rcfv test ick tje Xpeirlic's ]jf hfrrebit`fc wis usek tf hirry fut tje `cderect`ib icibys`s. [je resubts reveibek tje rebit`fcsj`p metweec tje twf vir`imbes, sibes  prflft`fc ick hustfler bfyibty fd Q]FXE]B@L X]B, XIC LI][@C KE QF]]EX, =19:. [jeredfre, `t `s hfchbukek tjit tje t je stuky vir`imbes jive rebit`fcsj`p.

 

LI]NE[@CG (I][@HUBF H@EC[@D@HF)

  @C[]FKUHH@ØC

Ec este trimiof presectirelfs bfs estuk`fs e `cvest`gih`fces que se reib`zø ec esti tes`s. I hfct`cuih`øc, verelfs hfc ketibbe. ]eib`kik prfmbelét`hi? Bi prflfh`øc ke vectis es uci pirte duckilectib ke bi b i hfluc`hih`øc hflerh`ib, que hfcsti ec `chect`vfs ke `cstictécefs i tfkfs bfs `ck`v`kufs ectrebizikfs i bi ikqu`s`h`øc ke uc prfkuhtf f serv`h`f.  Bi d`keb`zih`øc t`ece hflf pr`ch`pib fmoet`vf lictecer ib hb`ecte pfr vfbuctik prfp`i

Ec eb hfctextf `ctercih`fcib? Esti `cvest`gih`øc tilm`àc se respibki ec ictehekectes `ctercih`fcibes hflf bi ke Gfczébez (=198), ec bi Uc`vers`kik Ofsà Ictfc`f Qéez ke Tecezuebi, qu`ec `cvest`gf sfmre hølf gecerir uc pbic estritàg`hf ke lirnet`cg piri  pfs`h`fcir ec eb lerhikf i bi elpresi @cterlàk`hi, H.I. Xe ipb`hø uci `cvest`gih`øc huict`tit`vi ke hfrte tricsversib keb t`pf keshr`pt`vf, ut`b`zirfc eb làtfkf ke 99 echuestis i uci luestri ibeitfr`i ke 05 prfdes`fcibes ke lek`h`ci. Xu pr`ch`pib fmoet`vf eri bi hreih`øc ke uc  pbic ke lirnet`cg que iyuke i bi hfcsfb`kih`øc ke bi elpresi. Kickf hflf resubtikf, bi hreih`øc ke uc pbic ke ihh`øc piri bis vectis, d`keb`zih`øc, pumb`h`tik y estimbeh`l`ectf ke bi wem ke bi elpresi. Ec eb hfctextf cih`fcib? Ickrike (=194) ec bi ebimfrih`øc ke su tes`s piri fptir [ìtubf Qrfdes`fcib ke @cgec`erf @ckustr`ib ‒Qbic ke lirnet`cg

rebih`fcib piri bi d`keb`zih`øc ke hb`ecte ke bi elpresi

sibumr`kik, siceil`ectf ilm`ectib y serv`h`fs X.I.H“ kecfti hflf fmoet`vf mr`ckir kitfs

reibes piri eb kesirrfbbf ke estriteg`is y fpfrtuc`kikes ke leofri ec bi prflfh`øc y d`keb`zih`øc ke hb`ectes , se usø hflf jerril`ecti bis echuestis, uc icéb`s`s keb ectfrcf `ctercf y extercf ke bi frgic`zih`øc y uci hfrrehti seglectih`øc ke bfs hb`ectes ec mise i hr`ter`fs estimbeh`kfs .Xegÿc bfs resubtikfs ke bi `cvest`gih`øc ke lerhikf ut`b`zikis se estruhturø y bbevf i himf uc pbic ke lirnet`cg rebih`fcib que t`ece pfr d`cib`kik eb fpt`l`zir bi `cdfrlih`øc fmtec`ki ketibbikilecte piri sfbuh`fcir bis k`d`hubtikes que se pfseic ec huictf i bi leofri ke bfs ispehtfs lech`fcikfs. [efrìi keb hflpfrtil`ectf keb hfcsul`kfr ]`veri, Irebbicf y Lfberf (=110) hfcheptuib`zic ‒bi hfckuhti se misi ec bi k`cél`hi ke

bi persfci f grupf que se geceri i trivàs ke bi sit`sdihh`øc ke cehes`kikes pfr lek`f ke m`eces y serv`h`fs“. (p.84) 

 

LI]NE[@CG (I][@HUBF H@EC[@D@HF)

 

Estfs iutfres irgulectic que eb hflpfrtil`ectf keb hfcsul`kfr ipb`hikf ib lirnet`cg es eb  prfhek`l`ectf ke k`sherc`r y bis ihh`fces que eoehutic bis persfcis huickf ikqu`erec bfs ebelectfs piri humr`r sus cehes`kikes. Qfr ftri pirte, tecelfs? Bizir (=114) ked`ce eb hflpfrtil`ectf ke bfs hfcsul`kfres hflf bis ihh`fces que reib`zir piri echfctrir eb m`ec que sit`sdigi sus requer`l`ectfs. Eb hflpfrtil`ectf keb hfcsul`kfr se hirihter`zi ec bi liceri ec que bis persfcis eb`gec hflf ut`b`zir sus rehursfs que pfseec ticg`mbes f cf ec irtìhubfs ectrebizikfs i is`st`r sus cehes`kikes. Lft`vih`øc Bi lft`vih`øc es bi duerzi `cterci ke bis persfcis que bis ecvìi i reib`zir h`ertis ihh`fces. Bfs espeh`ib`stis ec lirnet`cg hfcs`keric que bi lft`vih`øc es bi hicib`zih`øc ke ecergìi que `lpubsi ib hfcsulf. Ec eb b`mrf b `mrf Hflpfrtil`ectf keb hfcsul`kfr Hfrfci cfs lech`fci que. ‒Bis cehes`kikes cf hulpb`kis bbevic i uc estikf ke prefhupih`øc. Qfr ebbf, bfs `lpubsfs ihtÿic e `ckuhec i bis persfcis i bfgrir humr`r sus requer`l`ectfs“. (=19=, p.84)  

Qerheph`øc Bi perheph`øc es bi dise ec bi huib bis persfcis gest`fcic bis secsih`fces. secsih`fces. Qfr ebbf, bfs estuk`fs rederectes i bi perheph`øc se hfchectric ec bf que igregilfs i estis secsih`fces ceutribes y eb s`gc`d`hikf que se be ki. Iht`tukes Bis iht`tukes sfc cehesir`is piri keh`k`r que eshfgelfs ec huibqu`er s`tuih`øc. Qfr ebbf, se lech`fci que bi iht`tuk es uc prfhesf que hfckuhe i uc hflpfrtil`ectf jim`tuib. Es eb bfgrf ke uc d`c u fmoet`vf, D`ciblecte gecerir sfbuh`øc i uci prfmbelét`hi ec bi huib segÿc eb hfctextf pfkelfs ver que se reib`zic ihh`fces ke prflfh`øc ke vectis hfc pfhi ed`hih`i gecerickf resubtikfs muecfs lflectéceilecte lflectéceil ecte , yi que rreiblecte eiblecte ec su liyfrìi cf se bfgri lictecer ib hb`ecte , es keh`r d`keb`zirbfs , yi que eb hb`ecte mushi hiki vez liyfres y hfc este trimiof ke `cvest`gih`øc se  mushi jiher ipfrte ke hflf echil`cir estés kfs vir`imbes i trivàs ke bis tefrìis pbicteikis hflf bis ;Hs f hflf tilm`àc eb lirnet`cg rebih`fcib que mushi gecerir uc vìchubf hfc eb hb`ecte y lix`l`zir eb meced`h`f que se prfkuhe i trivàs ke ebbis .

 

LI]NE[@CG (I][@HUBF H@EC[@D@HF)

  KEXI]]FBBF

Eb lirnet`cg ec luy trisheckectib ec cuestrfs kìis, piri bi elpresi y piri bfs prfdes`fcibes que estéc `cteresikfs piri jiher su cegfh`f. Xegÿc Qj`b`p Nftber (pikre keb lirnet`cg lfkercf)?

Es eb prfh prfhesf esf sfh`ib y

ikl`c`strit`vf pfr eb huib bfs grupfs e `ck`v`kufs sit`sdihec sus cehes`kikes ib hreir e `cterhilm`ir m`eces y serv`h`fs. Es uci estriteg`i que jihe usf ke hfctec`kf vib`fsf, que keme ke hfctir hfc 5 huib`kikes? (NfgicQige,, =198). ÿt`b, ecdfhikf, hbirf e `rres`st`mbe, `rr es`st`mbe, ke ibti hib`kik y gecu`cf. (NfgicQige Xegÿc _frr`bbi (9008), eb estuk`f se k`v`ke ec huitrf t`pfs {...}. Ec este hisf es ipb`hiki, yi que se mushi estimbeher uc resubtikf ec bi v`ki reib, segÿc eb hfctextf. Bi `cvest`gih`øc cf exper`lectib segÿc Jercéckez et ib (=191, p. 9=1) se red`ere i que cf ex`ste lic`pubih`øc ibguci ke bi vir`imbe s` esti cf se l`ke f luestri hflf es eb hisf keb prfmbeli i `cvest`gir, [ilm`àc se pueke keh`r que es tricsversib, yi que eb prfhek`l`ectf ke rehfbehh`øc ke kitfs se geceri ec uc t`elpf keterl`cikf s`c hilm`ir huibqu`er hirihterìst`hi ke bi `cvest`gih`øc. `cvest`gih`øc. Qrflfh`øc ke vectis Xe hfcheptuib`zi i bi prflfh`øc ke vectis hflf? ‒Bfs lek`fs piri `lpubsir bi hflpri,

k`seùikfs piri hflpbelectir bi pumb`h`kik y kir priht`h`kik i bis vectis ppersfcibes" ersfcibes" (Xtictfc, Etzeb y Wibner, =11;, p.487). K`lecs`øc? Tectis Ke bi Qirri y Likerf (=115) bi ked`cec hflf? Tecti es bi tricsihh`øc ke m`eces f serv`h`fs que se reib`zi i hilm`f ke k`cerf hfc bi d`cib`kik, ke gecerir uci gicich`i piri bi elpresi y pfr ftrf ec bi sit`sdihh`øc ke bis cehes`kikes keb hfcsul`kfr (p.88). Estfs iutfres cfs ked`cec bi vecti hflf uci h`ech`i bi huib se echirgi ke bi tricsihh`øc ke  m`eces f se serv`h`fs, rv`h`fs, tfli tflickf ckf hfc ict`h`pih`øc eb t`pf ke re relucerih`øc, lucerih`øc, hfc eb d`c ke `chrelectir `chrelectir bis ut`b`kikes ec uci frgic`zih`øc y sit`sdiher bis cehes`kikes keb hfcsul`kfr.

 

LI]NE[@CG

 

(I][@HUBF H@EC[@D@HF)

K`lecs`øc? Tectis Ke bi Qirri y Likerf (=115) bi ked`cec hflf? Tecti es bi tricsihh`øc ke m`eces f serv`h`fs que se reib`zi i hilm`f ke k`cerf hfc bi b i d`cib`kik, ke gecerir uci gicich`i piri bi elpresi y pfr ftrf ec bi sit`sdihh`øc ke bis cehes`kikes keb hfcsul`kfr (p.88). Estfs iutfres cfs ked`cec bi vecti hflf uci h`ech`i bi huib se echirgi ke bi tricsihh`øc ke  m`eces f se serv`h`fs, rv`h`fs, tfli tflickf ckf hfc ict`h`pih`øc eb t`pf ke re relucerih`øc, lucerih`øc, hfc eb d`c ke `chrelectir `chrelectir bis ut`b`kikes ec uci frgic`zih`øc y sit`sdiher bis cehes`kikes keb hfcsul`kfr. Bi pég`ci wem Ofoffi - tehcfbfgìi, lirnet`cg y H]L (=194) ec su irtìhubf ¶Yuà es bi drehuech`i ke hflpri6 lech`fci que es bi hict`kik prflek`f ke kìis tricshurr`kfs ectre hflpris, tflickf hflf bìl`tes bi pr`leri y ÿbt`li ikqu`s`h`øc ke m`eces f serv`h`fs. I trivàs ke ebbf pfkelfs ked`c`r quà t`pf ke hb`ectes tecelfs? hb`ectes ke hflpris drehuectes, fhis`fcib y jim`tuib es huib se k`derech`i tictf hflf ec eb vfbulec ke sus hflpris hflf bi hfct`cu`kik ke ebbis. Hiki ucf ke ebbfs cehes`ti k`derecte tritf, yi que se hectric ec k`versfs ispehtfs keb prfkuhtf f serv`h`f ictes ke ikqu`r`rbf. K`lecs`øc? K`derech`ih`øc Eb k`ir`f v`rtuib Hrehecegfh`fs (=198) ec su irtìhubf per`fkìst`hf K`derech`ih`øc lech`fci lech`fci que eb pecsil`ectf ke pfseer uc itr`mutf que cfs jigi k`derectes es bi ke mr`ckir uc prfkuhtf k`st`ctf y hreit`vf que cfs perl`ti k`derech`ircfs ke bi hflpetech`i, y sei bi rizøc pfr bi huib resibtelfs icte eb hfcsul`kfr.

K`lecs`øc? Xit`sdihh`øc keb hb`ecte Eb k`ir`f v`rtuib Hrehecegfh`fs (=199) ec su irtìhubf per`fkìst`hf Xit`sdihh`øc keb hb`ecte kecfti que huickf uci persfci ikqu`ere uc prfkuhtf u fmt`ece uc serv`h`f y este bfgri ibhiczir sus expehtit`vis es luy hfcd`imbe que vuebvi, Qfr ftrf bikf, huickf este cf bbegi i sit`sdiher sus expehtit`vis, s`cf que bis superi, eb cf sfbf vfbveré, s`cf que trieré lés persfcis hfcs`gf. Qfr ecke, ibhiczir bi pbeci sit`sdihh`øc keb hb`ecte, es bi d`cib`kik pr`ch`pib bi huib pueke lirhir eb `c`h`f keb àx`tf ec bi elpresi.

 

LI]NE[@CG (I][@HUBF H@EC[@D@HF)

  HFCHBUX@FCEX

Ke ihuerkf i bi tes`s `cvest`giki y ibgucfs hfcheptfs segÿc ibgucfs iutfres, d`cib`zilfs este irtìhubf h`ectìd`hf. Hfcstitickf bfs resubtikfs ke bi `cvest`gih`øc, bfs fmoet`vfs trizikfs y bi ver`d`hih`øc ke j`pøtes`s, se bbegirfc i bis b is s`gu`ectes hfchbus`fces. hfchbus`fces. 

  Xe hulpb`ø hfc keterl`cir bi rebih`øc ectre prflfh`øc ke vectis y d`keb`zih`øc ke bfs

hb`ectes ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:. I trivàs ke bi

hfctristih`øc ke bi j`pøtes`s gecerib? Ex`ste rebih`øc ectre vectis y k`derech`ih`øc ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:.   Hflf segucki hfchbus`øc, se pueke ipreh`ir que se hulpb`ø eb pr`ler fmoet`vf



espehìd`hf, que es keterl`cir bi rebih`øc ectre vectis y k`derech`ih`øc ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:. I trivàs ke bi hfctristih`øc ke bi j`pøtes`s espeh`d`hi 9? Ex`ste rebih`øc ectre vectis y k`derech`ih`øc ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:. 

 

Hflf terheri hfchbus`øc, se pueke ipreh`ir que se hulpb`ø eb seguckf fmoet`vf espehìd`hf, eb huib es keterl`cir bi rebih`øc ectre vibfr igregikf y persfcib`zih`øc ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:. I trivàs ke bi hfctristih`øc ke bi j`pøtes`s espeh`d`hi =? Ex`ste rebih`øc ectre vibfr igregikf y persfcib`zih`øc ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:.

 



Qiri bi ÿbt`li hfchbus`øc, se hfcs`kerø eb bfgrf keb terher fmoet`vf espehìd`hf, kfcke se bbegø i keterl`cir bi rebih`øc ectre drehuech`i ke vectis y sit`sdihh`øc ke bfs hb`ectes ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:. I trivàs ke bi hfctristih`øc ke bi j`pøtes`s espeh`d`hi 8? Ex`ste rebih`øc ectre drehuech`i ke vectis y sit`sdihh`øc ke bfs hb`ectes ke bi elpresi Q]FXE]B@L X]B, Xic Lirt`c ke Qfrres, =19:.