Apostolsko Prejemstvo i Pravoslavna Teologija u Pravcu Sinteze Dve Perspektive ( II )

])OrOCJIOBJ1E

JoeaH 3U3jYJlaC

AIIOCTOJICKO IIPEJEMCTBO II IIPABOCJIABHA TEOJIOrIIJA: Y IIP ABQYCMHTE3E):UJE IIEPCIIEKTMBE (ll) 4. AKOca):lanoKYIlIaMo):lanpO):lpeMo ):Iy60KoYTeOJIOIlIKY

H

JbHBOCTH H npOMeHJbHBOCTH.

ecxaTOHy HCTOpHjy,[(yx He

,[(OHocenH

eCXaTOJIOIlIKY npHpO):lYOBa):IBanpHCTynaHMajynH YBH):IYlbHXOBO

O)KHBJbaBanpenocTojenH ca):\p)Kaj; OH ra ciii6apa:OH npeTBapa

O):lHOCnpeMa nojMY anOCTOJICKOrnpejeMCTBa, MO)KeMO):IOHeTHCJIe):lene

JIHHeapHY HCTOPHqHOCT y

3aKJb)"IKe.

HCTOpHjy

IIpBO nOCMarpalbe HMa Be3eca caMHM nojMoM npejeMCTBa.llITa

caqmu/-bOCiii. HHje BHIlIe Moryne

CXBaTaTH

je):lHOCTaBHO Kao 'npOIIIJIOCT', 1j. npHMeHHTH Ha lb y nCHaHaMHe3e,

XOJIOIlIKO H HCKYCTBeHO 3Haqelbe

y CMHCJIY cnoc06HOCTH

npejeMCTBo npe):lCTaBJbaY CBaKOM0):1OBHXnpHCTYna? Y HCTOpHjCKOM

):IYIlIe):la me):la Y npOIIIJIOCT. . Ka):l Hac noceTH .. ecxaTOH, I(pKBeHa . aHaAt-

npHCTyny, lberOBe OCHOBHeKOMnOHeHTecy CJIe):lene:Ha npBOM MeCTY, . .

He3a):IOCTH)Ke eBxapHCTHjCKH

npejeMCTBO 3HaqH CJIe):lOBalbeHJIH Ha):\)KHBJbaBalbe y BpeMeHY,Tj. 0):1

HHKa):\a

npOIIIJIOCTHnpeKO Ca):\aIIIlbOCTH Ka 6Y):IynHOCTH. CJIe):lOBalbeHJIH

HMO y aHarpopH

Ha):\)KHBJbaBalbe

KpCTa,

anOCTOJICKHX

nOqeTaKa

I(pKBe

MO)Ke ):la ce O):lBHja

Ha

He MO)Ke

napa):lOKC

JIHryprnje

BaCKpcelba,

KOjH HHje):lHa HCTOpHjCKa CBeCT

Tj. cena/-beHa 6yqynHociiiu, a IIITO HaJIa3-

06YXBaTHTH,

CE. JOBaHa 3JIaTOYCTor: 'CenajynH H qpY202

Ba3HeCelba

qOJlaCKa, TBoje

pa3JIHqHTe HaqHHe. Mo)Ke ):la ce ):leCH nYTeM iipeHot;e/-ba O):lpeijeHHx

Te6H

MonH, BJIaCTH, HT):I.24Mo)Ke ce TaKoije O):lBHTHnYTeM MepO):laBHOCTH,

XpHCTOJIOrHje

1j. Y BH):\YnpHMepa KOjHrpe6a nO):lpa)KaBaTH.25 Y CBaKOMCJI)"Iajy, HCTOpHjCKH npHcryn CTBapa OCHOBepeiiipociieKiiiu6HO2CJIe):lOBalba

)"IHHHTH no npaB):IH. ,[(yxje 3ap06JbeH y JIHHeapHOM Heilsgeschichte.

I(pKBe Y nO):lcenalbY je OB):IeynoTpe6JbeHa Ha

npOIIIJIOCTH. YJIora

npHHocenH.'

OHje

'rocno):l'

pHjCKH

CJIe):l

nCHXOJIOIlIKH HaqHH, a TO BO):lH Ka CTBapalbY c6eciiiu o CJleqo6a/-bY

CBe

YKOJIHKO I(pKBa

KOjH npeBa3HJIa3H

OBa noKa3yje

nojMoM

TOJIH cy 3HaqajHH

):Ipa)KaBalbeM, IIITO je BepHHjeMoryne, OBor HOpMaTHBHOr nepHO):la,

jCKHM ):IoraijajeM

ciiipaHe iipOlUJlociiiu.

06YXBaTa CMHcao npeHOIlIelba

HJIH MepO):laBHOCTH.OB):Ie I(pKBa ):10-

HaM

anOCTOJICKOr

CXBaTHTHKao nCHXOJIOIlIKO;T9 HHje

iipucyciii60 ecxaTOHa ca):\a H OB):Ie.'Caqa

):IaTa, Ben CTBapHO

je cY):l OBOMe CBeTH'

,26 H ca):\a,

Taj je):lHOCTaBHH TpeHYTaK JOBaHOBcaKO V1>V, 06YXBaTa QeJIY HCTOpHjy.

OHO IIITO eCXaTOJIOIlIKH npHCTYn H3HOCH Ha BH):\eJIO jecre

CBpIlIeHOCT HJIH KOHaqHOCT CTBapH. AnOCTOJIHOCT ce

Be3yje

3a

IIHTaBa

TeOJIOrHja

Y eCXaTOJIOIlIKOM

H He noKa3yjy

peqH

HCTO-

nOBe3aHa

Anoc-

XpHCTOBor

):Ioraijaja.

npHCTYny

XpHCTOBe

AnOCTOJIH

npOnOBe):lH,

H ca):lp)Kaj

AnOCTOJIll

cy ciii6apaO!{U llCTopHje ):IOKcy y eCXaTOJIOIlIKOMnpHcryny ToMe,y

npBOM

y HCTOpHjCKOM

Ben

CTBapHOCT

Ka):la BepHO iipeHOciiiU

OqeKHBalba H Ha):le Koja je Kp03 lbera

H OKpene

3aTO IlITO cy y Be3H ca npecY.D.HHM HCTOPH-

y npOIIIJIOCTH.

He OTKpHBajy

OTKpHBa H~eKHBalbe

Balbe He 6H Tpe6aJIO norpeIIIHo

HCTOpHjy

Y HCTOpHjCKOMnpHcryny

npejeMcTBa.

3a I(pKBY

cyquje HCTopHje. IIpeMa

ocenalbe

JIHHeapHY

KaKO je ):Iy60KO

6Hja anOCTOJIHOCT0):1crpaHe 6Y.D.ynHOCTH.IbeH anOCTOJICKHKapaKTep Kpaja, KOHaqHOr CTalba I(pKBe. OBa HIlIqeKH-

YCJIOB

Ka 6Y):lynHOCTH.32

iipO!UJIOCiiiu. I(pKBa O)KHBJbaBa BpeMe Ha3BaHO 'anOCTOJICKHM'; 6HJIO

YOBOMnpHcryny /-beHaaiiociiioJlHOciii qo.I/a3Uoq C ):Ipyre CTpaHe, eCXaTOJIOIlIKH npHCTyn He

):IOnYCTH IIHeBMaTOJIorHjH

):la je CJIe):l ,jyqe- ):IaHaC-CYTpa' TpaHCQeH):IeHTaH, Hene joj

):la je OHa Y Be3H ca lbHM npeKO Pa3JIHqHTHX nOCpe):lHHKa HJIH no-

OCTaje qHlbeHHQa ):la

ce

0):1 TBOjHX,

CJIyqajy

O TOM ca):lp)Kajy

Ha npOpOqKH

je anOCTOJICKa

y ):IpyroM CJIyqajy OHa je

anOCTOJICKY npOnOBe):l;

anOCTOJICKaKa):la je iipUMe/-b yje Ha noje):lHHaqHH nOTOM cyqu

I(pKBa

npHcTyny

HCTOpHjCKH ca):lp)Kaj

HaqHH,

Kp03

BHijelbe

a

ecxa-

TOHa 3a Koje ce nO):lpa3YMeBa ):la ca):lp)KH. lIpe Ma TOMe, aKO I(pKBa 3allCTa )KeJIH ):la 6Y):le anOCTOJICKa, OHa Mopa 6HTH H HCTOpHjCKH . . eCXaTOJIOIlIKH YCMepeHa; OHa HCTOpHjY Mopa H CaOnIIITaBaTH

npocyijHBaTll,

H

H

CMeIIITajynH je y CBeTJIOecxaTOHa.

BaCKpCJlO2XpHCTa, Tj. KpajlbY H KOHaqHY CY):l6HHYCBera IIITO noc-

TI

TOjH.27 CBe ce OBa Ha je):laH ):Iy6JbH HaqHH O):lHOCHHa najaM npejeMCTBa: HapOqHTO ce MHCJIHHa XpHCTOJIOrnjy H IIHeBMaTOJIornjy Y lbHXOBOM

II

y HCTOpHjCKOMnpHcryny, HOBHH CTPYKrypHH

XpHCTOJIOrnja

):leo npejeMCTBa.28

CBeTH ~X

je HeMHHOBHO OC-

je oHaj KOjH je iiocJlaiii,

a nOCJIaTje oq Xpuciiia. OH je 60)KaHCKa CHJIa Koja ocnOC06JbaBa anOCTOJIe 3a MHCHjy.OH TaKoije Y3poKyje H O):lrOBOp Ha ry MHCHjy.OH je

Ha):la6lbHBaq

OBaKBOMnpHcryny

,[(yx je 03HaqaBa

OCHOBHor Haq-iiOj.MJbU602 caqpJ/Caja.29 IIHeBMaTOJIornja

CUJla XpuciiiO6a H 3aBHCH

Y

je):lHOM

npe):lCTaBJba nOKpeTaqKY cHary; 0):1 Ibera.30

XpHCTOJIOrHja

OB):Ie

CaMOO):lpeijeHH ):Ioraijaj, Kao H najaM AnOCTOJIaTa. Y OBOM

HCTOpHjCKOM npHcryny npejeMCTBY,CBeTH ,[(yxO)KHBJbaBa iipe-iiociiiojene H Ca.Mo-oqpet;eHe qo2at;ajeH

):IOBO):lH HX

Y Be3Yca pa3JIHqHTHM

eCXaTOJIOIlIKOM npHcryny

IIaK, CTBapH cy aneT ):IpyraqHje.

OB):Ie je ,[(yx oHaj. KOjH ):IOHOCH ecxaTOH

.y

HCTOpHjy.31 OH ce cynpoT-

CTaBJba HCTOpHjCKOM TOKY H lberOBOj npona):\JbHBOCTH, npeTBOp-

XPHIII'fl"'-HCK"'-

MHC"'-O 1

.

4/2001

Hac ):103aKJbyqa O HeOnXO):l-

CJIe):lOBalbY AnOCTOJIHMa. OHaj

TeOJIOrHje Ha 3ana):ly, YBllija MamqHa.

KO npoyqaBa

HCTOpHjy

KOJIHKO je OBa CllHTe3a 6HJIa np06JIe-

OHTOJIOIlIKe H nCHXOJIOIlIKe npe):lCTaBe

npejeMCTBa

cy

O):lpe):lHJIe3ana):\HY TeOJIOrnjy Ha pa3JIHqllTe HaqHHe.33 CTora je, Ka):l rO):l je HCTOpHjCKH KOHTllnyHTeT 6HO np06neMaTHqaH, nojaBH np06JIeM HCTopHjcKor Mcyca), HeOnJIaTOHCKO

o):l6aQHBalbe

llCTopHje,

(Hnp, Ka):\ ce

aJITepHaTHBa 6HJIa Malbe-BHIlIe npH6eraBalbe

eCXaTOJIOrnjH

y

3HaqelbY ):Ioraijaja.34 Ha MCToKY, aneT, eCXaTOJIOIlIKH npHCTyn BpJIO qeCTO HMa HCTll 06JIHK Kao H Tpa)Kelbe 3Haqelba ):IOKje 3a):lOBOJbelbe BHijelbeM ecxaTonOIlIKe

3a paqYH llCTopHje,35

CJIHKe I(pKBe, KaKO je TO

H3pa)KeHO y lbeHOM 60roCJIY)KelbY, Te)KHJIo):la napaJIll3yje

MHclloHap-

cTeneHy.36KaKo je oH):\a CKYaKTHBHOCTy je):lHOM Y3HeMHpaBajyneM

BpeMeHHMa H OKOJIHOCTHMa.

Y

BO.D.H

HOCTll TeOJIOIlIKe CHHTe3e HCTOpHjCKOr H eCXaTOJIOIlIKOr npHcryna I(pKBeHoM

O):lHOCYKa anOCTOJICKHMH3BopHMa I(pKBe.

Ii

1. CBe IIITOje ):IOca):lpeqeHO

Moryne oCTBapHTH CHHTe3Y?

r OBopenH Tpa):lHQHje,

Kao IlITO ja TO Pa):\HM OB):Ie, ca me):lHIlITa

Bll):\HM MorynHoCT

CHHTe3e Kp03

Hape):lHe

npaBOCJIaBHe

npaBQe.

5

-a

I)OrOCJIOBJ1E (a) ~oraljaj

XpHCTa MOpa 6HTH IIOCMaTpaHKaO IIHeBMa-

TOJIOIIIKH 3aCHOBaH. IIOL\BJIa'IIlMpe'I '3aCHOBaH' jer )[(eJIHM L\aKa)[(eM L\a XpHCTOCHHje XpHCTOCYKOJIHKO HHje IIoCTojalbe Y ~YXY, 000 nOL\pa3YMeBa, ca meL\Hooa OHTOJIOmje, nOHMalbeXpllCTa He y rep-

U:pKBY,IIO pelIHMa CE. IIaBJIa, 'CYJJ,HjOM CBeTa',43Tj. 'IHHH JJ,aOHa IIOCTHrHeIIpeHMyncTBoy OL\HOCY Ha AIIOCTOJIe, HapO'IHTOHa ~BaHaeCTopHUY y IbHXOBOj eCXaTOJIOIIIKoj CPYHKUHjH. - HaCTaBllnece -

MHHHMaHH,[\HBH,[\YaJIHOCTH Koja Ibera caMor IIOTBpljyjeYL\aJbaBalbeM HAITOMEHE: OL\L\pyrHx HH,[\HBHL\ya, Ben y TepMHHHManH'IHOCHOCTH, IIITO IIO24OnaI