A Tipi RMS Yapım Şartnamesi - NİHAİ 1

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

BOTAŞ  DOĞAL GAZ İŞLETME VE PİYASA İŞLEMLERİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ  A TİPİ  BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   YAPIM  Y APIM ŞAR ŞARTNAMESİ TNAMESİ  2017 

21   1 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

İçindekiler    AMAÇ .............. 1.  ............................... .................................. .................................. ................................. .................................. .................................. .................... .... 3  2.  KAPSAM..... KAPS AM..................... .................................. .................................. ................................. ................................. .................................. ........................... .........3  3.  KISALTMALAR VE TANIMLAR ................................................................................. 3  4.  STANDARTLAR ........................................................................................................ 4  5.  İSTASYON YERİNİN SEÇİMİ VE İSTASYONDA YAPILACAK DÜZENLEMELER  .... 6  6.  GENEL GENE L ................................ ................................................. .................................. ................................. ................................. .................................. ................... 6  BASINÇ DÜŞÜRME VE ÖLÇÜM İSTASYONU ................. 7.  ................................. ................................. ........................ ....... 8  7.1  Giriş-Çıkış Vana Grupları Bölümü................ ................................. ................................. ................................. ........................ ....... 8  Filtreleme Bölümü ................. 7.2  .................................. ................................. ................................. ................................. ............................. .............8  7.3  Isıtma Bölümü ............... ............................... ................................. ................................. ................................. .................................. ..................... .... 9  7.4  Basınç Düşürme Bölümü ............... ............................... ................................. ................................... .................................. .................. .. 10  7.5  Ölçüm Bölümü ................ ................................. ................................. ................................. .................................. ................................. ................10  7.5.1  Genel ................................. .................................................. ................................. ................................. .................................. .............................. .............10  7.5.2  Ölçüm Hatları ................ ................................ ................................. ................................. ................................. .................................. ................... .. 10  7.5.2.1  Ticari Ölçüm Hatları ................. ................................. ................................. ................................. ................................. ......................... ........ 11  7.5.2.1.1  Türbinmetre ............... ............................... ................................. .................................. ................................. ................................. ...................... ..... 11  7.5.2.1.2  Rota Rotarimetr rimetre e ................................ ................................................. .................................. ................................. ................................. ...................... ..... 12  7.5.2.1.3  Orifis Orifismetre metre ................................. .................................................. .................................. ................................. ................................. ...................... ..... 12   

 

7.5.2.2 .................................. ................ .................................. .................. ....13 Kontrol Amaçlı................ Ölçüm Hattı (Ultrasonikmetre) Shelter Binası 7.6  ................................ ................................. ................................. ................................. .................................. ................... 13  7.7  Kontrol Binası ................ ................................ ................................. ................................. ................................. .................................. ................... .. 14  SAHA ENSTRÜMANLARI ............... 8.  ................................ .................................. ................................. ................................. ...................... ..... 14  9.  ELEKTRİK ................ ................................. ................................. ................................. .................................. .................................. ........................... ..........16  9.1  Genel ................................. .................................................. ................................. ................................. .................................. .............................. .............16  Jeneratör ................ 9.2  .................................. .................................. ................................. ................................. .................................. ......................... ....... 17  9.3  Güç Kaynağı ................. ................................. ................................. ................................. ................................. .................................. ................... .. 17  10.  KONTROL VE OTOMASYON SİSTEMLERİ ............... ................................ ................................. ........................... ...........18  11.  KOKULANDIRMA SİSTEMİ ............... ............................... ................................. ................................... .................................. .................. .. 18  12.  TELEKOM SİSTEMLERİ ................ ................................. .................................. ................................. ................................. ...................... ..... 18  12.1  Fiber Optik Kablo Çekimi ................. .................................. ................................. ................................. ................................. ................18  12.2  Telefon Hatları ............... ............................... ................................. ................................. ................................. .................................. ................... .. 18  13.  TESTLER TESTLE R .................................. .................................................. ................................. .................................. .................................. ........................... ..........18  14.  EĞİTİM ............... ................................ .................................. .................................. ................................. ................................. ................................. ................19  15.  16.  17.  18. 

............................... ................................. .................................. ................................. .............................. ..............19  DÖKÜMANTASYON ............... GARANTİ ................. .................................. ................................. ................................. .................................. .................................. ........................... ..........19  YEDEK PARÇA ................. ................................. ................................. ................................. ................................. .................................. ................... .. 19 

EKLER EKLE R................................. .................................................. .................................. ................................. ................................. ................................. ................19 

21   2 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

1.

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

AMAÇ 

Bu şartnamenin amacı, BOTAŞ İletim Hattından ŞİD kapsamında doğal gaz arzı sağlamak amacıyla tesis edilen A tipi Basınç Düşürme ve Ölçüm İstasyonu imalatına yönelik işlemleri tarif etmektir.

2.

KAPSAM

3.

KISALTMALAR KISALTMALAR VE TANIMLAR

Bu şartname, A tipi Basınç Düşürme ve Ölçüm İstasyonu imalatına yönelik işlemleri kapsamaktadır.   Kentsel kullanım amaçlı olarak bir yerleşim birimine   doğal gaz arzı sağlamak için kurulan ve istasyon çıkış borusu 6” veya daha küçük çapta olan RM/A istasyonları için, bu şartname yerine Ek-1’deki “Konteyner Tipi Basınç Düşürme Ve Ölçüm İstasyonu Yapım Şartnamesi” de esas alınabilecektir.  

İletim Şebekesi İşleyiş Düzenlemelerine İlişkin Esasların içerisinde yer alan tanımlar bu şartname içerisinde yer alan tanımlar için de geçerli olacaktır.   P&ID PSL SIJ RT RMS RTU SCADA HDPE GC LCD PC PLC HF DP P

:Piping and Instrumentation Diyagram :Product Specification Specification Level :Surge Insulating Joint :Radiographic :Radiogra phic Testing :Regulation :Regulat ion and Metering Station :Remote Terminal Unit :Supervisory Control And Data Acquisition :High Density Poly Etilen :Gas Chromatograph :Liquid Crystal Display :Personel :Persone l Computer, :Programmable Logic Controller :High Frequency :Differential Pressure :Pressure

T PT TT   D MID PVC I/O Pt100 PI TI KKT LED DC

:Temperature :Pressure Transmitter :Temperature :Temperature Transmitter :Ratio of diameter of orifice plate to diameter of pipe :Inner Pipe Diameter (Boru İç Çapı)  :Metrological Institue of Directive :Poli Vinil Clorur :Input/Output :Platinum 100 Sıcaklık Sensörü  :Pressure Indicator :Temperature :Temperature Indicator :Kuru Kimyevi Tozlu :Light Emitting Diode :Direct Current

21   3 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

 AC CNG MCC TSE Y.G OSK  ADSL 3G Z JT MB  A/D EMI SVC C6 FAT FA T PTZ UME PCB TM 4.

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

:Alternative Current Current :Compressed Natural Gas :Motion Control Chart

:Türk Stand Standartları artları Enstitüsü  :Yüksek Gerilim  :Optik Sonlandırma Kutusu  :Asymmetric Digital Subscription Subscription Line Line :Third Generation :Compressibility :Joule Thomson :Mega Byte :Analog/Digital :Electro Magnetic Interference :Super Visory Computer :Hegzan :Factory :Facto ry Acceptance Test :Pressure :Pressu re Temperature emperatur e Compressibility Compressib ility :Ulusal Metroloji Enstitüsü  :Pressed Circuit Board :Turbine Meter

STANDARTLAR 1. ISO 9001 Quality Managament Managament System 2. ASTM A216 Carbon Steel Castings Suitable for Fusion Welding, for High Temperature Service 3. ASTM A105 Carbon Steel Forgings for Piping Applications 4. ASTM A106 Seamless Carbon Steel Pipe for High Temperature emperatu re Service 5. API 5L Specification Specification for Line Pipe 6. API 6D Pipeline Valves 7. ASME SEC. DIV.VIII ASME Boiler and Pressure Vessel Code (BPVC) 8. ISO 2186 Fluid Flow in Closed Conduits  –  Connections for Pressure Signal Transmissions Transmissions Between Primary and Secondary Elements 9. AGA 10 Speed Speed of Sound in Natural Gas and Other Related Hydrocarbon Gases 10. AGA 8 Natural Gas Calculation Calculation of Compression Factor 11. ISO 9951 Measurement Measurement of Gas Flow in Closed Conduits – Turbinemeters Turbinemeters 12. ISO 5167 Measurement Measurement of Fluid Flow by Means of Pressure Differential Devices Inserted in Circular-Cross Section Conduits Running Full 13. OIML R-137 Gas meters 14. AGA 9 Measurement Measurement of Gas by Multipath Ultrasonic Meters 15. ISO 6974 Natural gas - Determination of composition with defined uncertainty by gas chromatography 16. ISO 6976 Calculation of Calorific Values, Density, Relative Density and Wobbe Index from Composition Composition.. 17. ISO 17025 General Requirements For The Competence Of Testing And Calibration Laboratories 18. ISO 6141 Gas Analysis - Requirements for Certificates for Calibration Gases and Gas Mixtures 19. ISO 6142 Gas Analysis - Preparation of Calibration Gas MixturesGravimetric Method 20. Checking ISO 6143 The Composition GasOfAnalysis - Comparison Calibration Gas MixturesMethods For Determining And

21   4 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

21. ISO 10715 Natural gas - Sampling guidelines 22. VDE/VDI 2040 Basic Calculation Calculation For Flow Measurement Measurement With Nozzles, Orifice Plates And Venturi Tubes 23. ATEX Atmosphere Atmospher e Explosive 24. NEMA National Electrical Manufacturers Association 25. IEC 751 Reference Platinum Precision Resistance Thermometers. 26. AISI 316 Austenitic Austenit ic Stainless Steels 27. ANSI American National Standards Standards Institute 28. EN 334 Gas Pressure Regulators for Inlet Pressures up to 100 Bar 29. DIN EN 10025 S275JR Hot Rolled Products Of Structural S Steels teels 30. ASTM A285 SEVİYE C Stand Standard ard Speci Specification fication for Pressure Ves Vessel sel Plates, Carbon Steel, Low- and Intermediate-Tensile Strength 31. DIN 30671 Thermoset Plastic Coatings For Buried Steel Pipes 32. ASTM D 4541 –95 Standard Test Method for Pull - Off Strength of Coatings Using Portable Adhesion Testers 33. TS EN ISO 1461 TS EN ISO 1461 Demir ve Çelikten İmal Edilmiş Malzemeler Üzerine Sıcak Daldırmayla Yapılan Galvaniz Kaplamalar   34. TS-1478/EN-124 Taşıt ve Yaya Alanları İçin Oluk Kapakları Ve Rögar Kapakları Bölüm 5: Kompozit Malzemeden Yapılmış Oluk Kapakları Ve Rögar Kapakları   Beton Borular Ve Bağlantı Parçaları - Donatısız, Çelik Lifli Ve 35. TS-821-EN-191 T S-821-EN-1916 6 Donatılı  36. TS-EN-1917 Beton Muayene Bacaları Ve Odaları - Donatısız, Çelik Lifli Ve   37. Donatılı TS –EN 14889

Çelik Liflerin, Beton, Harç Ve Sıvadaki Yapısal Olan Veya Yapısal Olmayan Kullanımı İçin Gerekler   38. TS 10514 Lif Takviyeli Betonun Karışım Oranları Ve İmalatı İçin Kurallar   39. ISO 178 Plastikler-Eğilme Özelliklerinin Tayini  Taşıt ve Yaya Alanları İçin Oluk Kapakları Ve Rögar Kapakları   40. TS EN 124-5 41. TS EN 59 Cam Elyaf Takviyeli Plastikler - Barcol Sertlik Cihazıyla Sertlik Tayini 42. EN ISO 62 Plastikler Plastikl er - Su Absobsiyonunun Tayini 43. EN ISO 175, EN ISO 14125 Mineral ve Akralik Esaslı Kompozit Sistemler -Isı Yalıtımı İçin Kullanılan Ve Elyaf Takviyeli Plâstik Kompozitler - Eğilme Özelliklerinin Tayini  44. TS 1183 Plastikler Gözeneksiz Plastikler -Yoğunluk Tayin Metotlar Metotlarıı  45. EN 13501-1 Yapı Mamulleri Ve Yapı Elemanları, Yangın Sınıflandırması   46. TS 2040 EN ISO 1302 Geometrik Mamul Özellikleri (Gmö) - Teknik Mamul Dokümantasyonunda Yüzey Durumlarının Gösterilişi  47. TS-821, EN-1916 Beton borular ve bağlantı parçaları - Donatısız, Çelik Lifli Ve Donatılı  48. EN-681-1 Elâstomerik Contalar - Su Ve Drenaj Uygulamalarında Kullanılan- Malzeme Özellikleri  49. ASTM D 1535 Standard Practice Practic e for Specifying Color by the Munsell System 50. IEC60794-1-2 International Electrotechnical Commission Fiber Optic Cable Testing Methods 51. ETSI European Telecommunications elecommunica tions Standards Institute Instit ute 52. UL-94 V0 Standard Standard for Tests for Flammability of Plastic Materials for Parts in Devices and Appliances 53. ETSI 300 019 1-3 Environmental Environmenta l Conditions And Environmental Environmenta l Tests For Telecommunications Equipment 54. IEC 874-7, CEECC 86 115-801 Connectors For Optıcal Fıbres F ıbres And Cable Cabless  55. UL-94 V-0 Standard for Tests for Flammability Flammabilit y of Plastic Materials for Parts in Devices and Appliances

21   5 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

5.

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

İSTASYON İSTA SYON YERİNİ YERİNİN N SEÇİM SEÇİMİİ VE İSTA İSTASYONDA SYONDA Y YAPILACAK APILACAK DÜZENLEMELER  

İstasyon yerinin seçiminde, BOTAŞ Teknik Emniyet ve Çevre Yönetmeliği dikkate alınarak ulaşım kolaylığının sağlanabileceği, su ve enerji kaynaklarına, Doğal Gaz İletim Hattı’na ve anayola mümkün olduğu kadar yakın bir yer seçilecektir. İstasyon ile anayol arasındaki mesafe as falt, beton veya parke ile kaplanacaktır.   Boru hattı ve istasyonun kurulması düşünülen yerin heyelan ve su baskını olabilecek bölgelerden uzak bir yerde olması gerekmektedir. Dolgu olan kısımlarda yapılan sıkıştırma, standardına uygun olacaktır. Zemin suyu  drenajı sağlanacak, istasyonun içi ve etrafında gerekli çevre düzenlemeleri yapılacaktır yapılaca ktır (ot yetişmeye müsait olmayacaktır).   Ayrıca, istasyona istasyona kullan kullanma ma suyu ve elektrik enerji enerjisi si temin edilecek ve ssu u deposu tesis ettirilece ettirilecektir. ktir.  İstasyon tel çitinin altına tel çit betonun içerisinde kalacak şekilde zemin üzerinde tel çiti sabitleyen yer altında en az 30 cm, yer üstünde en az 30 cm yüksekliğinde ve en az 20 cm genişliğin g enişliğinde de beton atılacaktır.   Tel fens ve dikenli tel, PVC izoleli olacak ve fensin üzerine dairesel dikenli tel döşenecektir. Kontrol Binasının kaçış kapısının karşısındaki tel fense dışardan giriş yapılamayacak şekilde acil çıkış kapısı montajı yapılaca yapılacaktır  ktır .

6.

GENEL 1. İalternatif stasyon P& P&ID’ler ID’leri hazırlanabilir  örnek olarak hazırlanmış olup hat sayısının artmasına bağlı olarak , ancak BOTAŞ’a sunulacak ön değerlendirme dosyasında BOTAŞ’ın vereceği görüşlere göre P&ID’de gerekli değişiklikler yapılacaktır.  2. İstasyonlarda kullanılacak boru malzemelerinin özellikleri, BOTAŞ Genel Boru Malzemeleri Şartnamesi’ne (4 NGTL 0 – GN – P – 002 – 5110) göre olacaktır.  3. İstasyonun tümüyle birlikte  giriş çıkış vanaları  da BOTAŞ Yeterlilik Belgesine sahip istasyon üreticisi firmalar tarafından sahada monte edilecektir.  4. Yapımı Müşteriler veya Dağıtım Şirketleri tarafından gerçekleştirilen projelerde, İşe Başlama Dosyalarının onaylanabilmesi için Müşterinin BOTAŞ’la imzaladığı Bağlantı   Anlaşması  ve İşletme Protokolü ile BOTAŞ Arazi, İnşaat ve Kamulaştırma Daire Başkanlığı’nın müşteriye verdiği boru hattı ve/veya is tasyonun inşaat ve montaj çalışmalarına başlanması yönündeki "İş Yeri Teslim Tutanağı" olacaktır . 5. İstasyon BOTAŞ tarafından işletilen bir istasyon   ve tek müşteri  ise RMS/B yapılmay yapılmayacak, acak, bunun yerine çift kademe basınç düşürme işlemi RMS/A’da yapılacaktır.  6. Boru hattı projelendirilmesinde, 6" ve 8” çaplar ında ında uzunluğu 2000 metrenin üzerindeki boru hatlarında,  10" ve üzerindeki çaplarda ise uzunluğu 1000 metrenin üzerindeki boru hatlarında PIG  istasyonları tesis edilecektir.  PIG İstasyonu için kurulan bağlantı hatlarında “insulating joint” konulacak ve hattın Katodik Koruması ayrıca tesis edilecektir.

Bununla birlikte bahse konu mesafelerin altında tesis edilecek hatlar ile ilgili olarak;    Bahse konu branşman hattından, ayrıca yeni bir branşman hattının çekilmesi söz konusu olduğu durumlarda, bu yeni hattın Katodik Koruma yönü ile değerlendirilmesi için BOTAŞ’tan ayrıca bir görüş alınacaktır.    Söz konusu branşman hatlarından Katodik Koruma ölçümlerinin alınabilmesi için, en az 1 adet ölçü kutusu hattın takribi ortasında olacak şekilde tesis edilecektir.  Ayrıca branşman hattının, hattının, Enerji Nakil Hattı, yabancı boru hattı, raylı sistemler gibi yapılar ile kesişmesi ve/veya paralel gitmesi durumlarında ise, BOTAŞ Şartnamelerinde belirtilen ölçü kutuları (ETP, EPC, HVAC vb.) tesis edilerek BOTAŞ’ tan görüş alınacaktır.   7. Hat başı ve istasyon girişi insulating joint’de SIJ ölçü kutusu olacaktır. SIJ ölçü kutusu içerisine “surge diverter” montajı yapılacaktır. yapılacaktır. 

21   6 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

8. İletim hattı üzerinde kurulacak istasyonların (take-off, PIP, vb.) otomasyonu, Ek- 2’deki otomasyon şartnamesinin ilgili kısımlarına göre yapılacaktır.   9. Hat başına, gas over oil tip aktuatörlü vana montajı yapılacaktır. (Detay için BOT-TYP-PL0110 nolu detay çizime bakınız.)   10. Filtreleme, ısıtma-regülasyon ve ölçüm gruplarının girişinde yer alan ana vanalarda,

bypass hattı ve ½”, ANSI 800, NPT özellikte bypass vanası (hat doldurma vanası) olacaktır. 11. İstasyondaki 6" çapın altındaki vanalar “Lever Operated”, 6" çaptaki vanalar ise “Gear Operated” olacaktır olacaktır..  12. İstasyondaki 2" ve  altındaki çaplardaki vanalar “Floating” tip, 2" üstündeki çaplarda ise “Trunnion” olacaktır.  13. İstasyondaki tüm vanalar tam geçişli (Full Bore) olacaktır.  14. Ekipmanların monte edildiği yer 150 cm.’den yüksek ise bakım ve işletme amaçlı sabit platform ve taşıyıcı mekanizma yapılacaktır. Bina duvarıyla ekipmanlar   (yakıt hattı ve GC hariç) arasında içten içe en az 2 metre aralığında mesafe bırakılacaktır. bırakılacaktır.  15. Tasarımlar da, da, standart koşullarda (15 ºC, 1 atm) doğalgazın: "Bağıl Yoğunluğu (Specific alınacaktır..  Gravity) =0,6; Kütle Yoğunluğu=0,74 kg/m³" olarak dikkate alınacaktır 16. Isıtma devresi hesapları, su borusu seçim hesapları, sistem su kapasitesi, sirkülasyondaki

su hacmi, genleşecek su hacmi, genleşme tankı ile pompa seçim hesapları yapılarak işe başlama dosyasına konulacaktır. 17. Su borusu çap hesaplarında su hızı 1,5 m/s ile sınırlandırılacaktır.   18. Isıtıcı kapasitesi tasarım ve hesaplamaları yapılırken doğal gazın istasyona giriş sıcaklığı 0 ºC; çıkış sıcaklığı ise ilgili lokasyonda, minimum 80 cm toprak altındaki 10 yıllık Meteo roloji Genel Müdürlüğü verilerinin ortalama değeri olarak alınacaktır.  

belirtilecektir..  19. Projede kullanılan tüm standartlar İşe Başlama Dosyasında belirtilecektir 20. Yapımı Son Kullanıcılar veya Dağıtım Şirketleri tarafından gerçekleştirilen projelerde,   yetkilendirilmiş  Müşavir firmaların vize tarihi halen geçerli olan TÜRKAK onaylı firmalardan alınmış RT LEVEL II sertifikasına sahip sigortalı çalışan yetkili personelleri bulunacaktır bulunacaktır..  21. İstasyon kaynak filmlerinin çekilmesi ve değerlendirilmesi TÜRKAK onaylı muayene kuruluşu olan firmalar tarafından gerçekleştirilecektir gerçekleştirilecektir..  22. İstasyon kontrol binasını, shelter içinde kör nokta olmayacak şekilde tamamını ve giriş çıkış vanalarını 24 saat süre ile harekete duyarlı olarak gözetleyen ve kaydeden exproof pano içerisine yerleştirilmiş Ek-6’da özellikler özelliklerii verilen kamera sistemi kurulacaktır kurulacaktır.. Kamera sisteminin kurulumundan, işletiminden, bakım ve onarımından, son 2  yıla ait görüntülerin saklanarak talep edilmesi durumunda BOTAŞ’a teslim edilmesinden Dağıtım Şirketi

sorumlu olacaktır. 23. Katodik koruma redresörü konulacaksa, bu redresör Modbus haberleşme protokolüne sahip olacak ve redresör verileri BOTAŞ Merkezi SCADA’ya gönderilecektir.   24. RMS-A yakıt hatlarına ve işletmeciliğini BOTAŞ’ın yapacağı istasyonların altında bulunan RMS-B istasyonlarında korrektör tesis edilecektir edilecektir..  25. Mutfağa konulacak gaz dedektöründen gaz kaçak alarmı gelmesi halinde, hattın bina dışında kalan kısmına mutfağa gelen gaz akışını kesecek selenoid vana konulacaktır. konulacaktır. 

21   7 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

7.

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

BASINÇ DÜŞÜRME VE ÖLÇÜM İSTASYONU 

İstasyon, temel olarak aşağıdaki sistemlerden oluşacaktır. oluşacaktır.  7.1

Giriş-Çıkış Vana Grupları Bölümü 

Giriş / çıkış vanaları yer üstünde olacaktır . İstasyon giriş ve çıkış alınacağı vanaları; SWI REMOTE/LOCAL (Manual) olarak donatılmış kontrol etmeyi sağlayacak,  AÇIK/KAP  AÇIK/KAPALI ALI bilgisinin SWITCH’lerle TCH’lerle ve selenoid vanalarla gas-over-oil tipte, küresel vana (Ball Valve) olacaktır.  Giriş ve çıkış vanalarının by-pass hatlarında 2 adet kaynaklı “küresel vana” ile 1 adet flanşlı “plug vana” bulunacak (plug vana ortada kalacaktır), vent için is e f lanşlı lanşlı küresel vana kullanılacaktır.  Giriş ve çıkış vanaları by-pass vanaları ile birlikte toprak üstünde olacaktır (Ek-32D). Bağlantı iletim hattının  uzunluğu 5  kilometrenin üzerinde ise istasyon giriş vana grubunun bypass hattının çapı  bağlantı iletim hattı  çapının  1/3’ü  oranında   (ara çap olması durumunda bir alt   çap  kullanılacak) olacaktır.  Bağlantı iletim hattının uzunluğu 5 kilometrenin altında ise istasyon giriş vana grubunun bypass hattının çapı bağlantı iletim hattı çapının 1/4’ü oranında (ara çap olması durumunda bir alt çap kullanılacak) olacaktır.  İstasyon giriş ve çıkış vana grubu bypass hattındaki vent vanaları; girişte  plug vanadan sonra, çıkışta ise plug vanadan önce monte edilecektir. edilecektir. Manometre ve bağlantı ekipmanlarının  montaj yerleri vana detay çizimlerinde belirtilmekte olup, montajları bu çizimlere uygun olarak yapılacaktır.  7.2

Filtreleme Bölümü 

Her birinde %100 kapasiteli ve 3 mikrondan küçük  parçaları % 99 oranında tutacak ve maksimum

gaz akışında en fazla 100 mbar fark basıncı yaratacak özellikte kartuşlu filtre bulunan en az iki (1+1) hattan oluşacaktır.  İstasyon giriş vana grubundan sonra, bypass hatlı asgari istasyon kapasitesi büyüklüğünde siklon filtre ile birlikte filtre seperatörü montajı  yapılacaktır. Siklon filtrenin önünde, arkasında ve bypass hattında küresel vana montajı yapılacaktır.  Siklon filtre ve filtre seperatörünün yedekli (paralel) olarak yerleştirilmesi durumunda, bypass hattına gerek kalmayacak ve çıkış vanası filtre seperatörü sonrasına koyulacaktır koyulacaktır.. Siklon filtrede f ark ark basınç indikatörü ile fark basınç transmitteri olmayacak, yerine alarm üreten seviye göstergesi montajı yapılacaktır.   Siklon filtrede gerçekleşecek basınç kaybı 400 mBarı geçmeyecek ve filtrenin verimi 8 mikrondan büyük katı partiküller için en az %98 olacaktır ır..  Siklon filtre grubu giriş vana grubundan hemen sonra ve shelter binası dışarısında olacak şekilde konumlandırılacaktır.   Tüm kartuş  filtrelerde, mekanik indikatörlerin yanı  sıra yüksek doğrulukta, uygun aralıkta, fark basınç transmitterleri (LCD indikatörlü) bulunacak ve Otomasyon sistemine bağlantısı yapılacaktır.  Filtreler "ASME SEC.III DIV DIV.I”ya .I”ya uygun olarak imal edilecek; üretici firmanın ASME belgesine sahip olmaması durumunda ise filtreler, akredite firma tarafından  2014/68/EU Basınçlı Kaplar   Yönetmeliği kapsamında sertifikalandırılacaktır.  Kartuşlu Filtre kapakları çabuk açılır - kapanır (quick opening-closure), siklon filtreler kapaksız olacaktır.  Filtre drain vanaları aynı çapta arka arkaya önce 1 adet plug veya gate vana, sonra 1 adet kür esel esel vana olacaktır.  Filtre drain atıkları, yürürlükte olan çevre mevzuatına uygun olarak bertaraf edilecektir. 

21   8 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

7.3

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

Isıtma Bölümü 

Doğal gazı ısıtmak için tercihen Heat Exchanger sistemi kurulacaktır. Ancak müşteri tarafından water bath sisteminin kurulumunun daha verimli olduğu belgelenmesi halinde water bath sistemi de kurulabilecektir. kurulabilecektir.

Isıtma sistemi yedekli olacak, bu sisteme sıcak su, kazan veya kombi /  kaskad sistemi ile sağlanacaktır.. Bir adet kkazan sağlanacaktır azan ve bir adet kombi / kaskad sistemi de kullanılabilir. Gaz çıkış sıcaklığı Lokal SCADA’dan set edilecek, sistem  bu set değerine göre çalışacaktır çalışacaktır..  Kazan dairesinde basınç düşürme işlemi yapılmayacak (300 mbar’dan 21 mbar Kombi basınç değerine düşürme işlemleri hariç), bütün basınç düşürme işlemleri shelter binasında yapılacaktır.  Eğer water bath sistemi seçilirse, ısıtıcı çıkış vanalarının aktüatörlerinde açma ve kapama için iki ayrı selenoid vanası bulunacak, açma ya da kapama yay vasıtası ile yapılmayacaktır. Selenoid sürekli enerji altında tutulmayacaktır. (Herhangi bir nedenden dolayı enerji kesilmesinde vana mevcut konumunu koruyacaktır). Aktüatörler  gas/oil tipte olacaktır olacaktır..  Bu sistemde kazanların ilk devreye alma sırasında pilotun sönmesine engel olmak için brülör hattına kontrol vanası konulacaktır. Ayrıca  ısıtıcılara (heat exchanger) su koyabilmek için platform ve merdiven koyulacaktır. Kazanların yoğuşma yaparak korozyona uğramasın uğramasınıı engellemek amacı ile dönüş suyu sıcaklığı minimum 55°’nin altında kalmayacak şekilde gerekli önlemler alınacaktır.   Tüm istasyon genelinde, yeterli derecede ısıtılmamış ya da daha sonra soğumuş gazlar sebebiyle donma problemleriyle karşılaşılması karşılaşılması engellenecektir engellenecektir.. (pilot hattı, enstrüman gaz hattı, vb.)  Isıtıcılara (her bir ısıtıcı için ayrı ayrı) veya “yakıt gazı skidi”ne ait ölçümler için uygun ölçüm ekipmanı (türbinmetre, rotarimetre veya körüklü sayaç), basınç ve sıcaklık ölçüm enstrümanları tesis edilecektir. Yakıt hattında  yer alan ölçüm grubu, biri by-pass hattı (sayaçsız) olmak üzere iki adet hattan oluşacaktır. Yakıt hattı bağlantısı, ölçüm hattından sonra tesis ettirilecektir. Yakıt hattındaki basınç düşmelerinde oluşabilecek enstrüman gazı donmalarına karşı exproof elektrikli ısıtıcı ya da “heat exchanger” sistemi konulacaktır.   Yakıt hattı bağlantısı ölçümden sonraya te sis edilecektir. Isıtıcılar "ASME SEC.III DIV DIV.I”ya .I”ya uygun olarak imal edilecek; üretici firmanın ASME belgesine sahip olmaması durumunda ise ısıtıcılar, akredite firma tarafından 2014/68/EU Basınçlı Kaplar Yönetmeliği kapsamında sertifikalandırılacaktır.  Kapasitesi 75.000 Sm3/h ve daha büyük istasyonların Isıtıcılarında sıcak/soğuk su harmanlaması yapılacaktır. 

Sisteme giren ve sistemden çıkan su hatları camyünü ile izole edilecek, alüminyum plakalar ile kapatılacak ve üzerlerine suyun akış yönlerini gösteren oklar ile sıcak/soğuk yazıları olacaktır.  Ölçüm hattı gaz sıcaklığı (gaz kromatograf örnek alma noktası dahil olmak üzere) 2˚C’nin altına düşmeyecek ve istasyon güvenliğini ihlal etmeyecek şekilde regülatör pilotunu ısıtmak için   BOTAŞ’ın onayı alınmak kaydıyla vorteks sistemi kullanılabilecektir. Bu durumda gaz kromatograf örneklemesi regülatör öncesinden alınacak, ancak bu durumda gaz kromatograftan önce çift kademeli ısıtmalı regülatör ol olacaktır. acaktır. Ölçüm hattı regülatörden sonra iise se vor vorteks teks sistemi  kurulmayacaktır.   İstasyon çıkış sıcaklığının 2˚C'nin altına düşmesi durumunda relief vana sisteminin donmaması için gerekli ısıtma sistemi kurulacak ve bu sistemin çalışma bilgisi istasyon otomasyon sistemine taşınacaktır. Yoğunlaşma ve terleme neticesinde oluşabilecek korozyona karşı düşük sıcaklıklara dayanıklı boya ile boyanacaktır.  Isıtıcı yakıt hattında bulunan vanaların en az ½”  çapında by-pass hattı olacaktır.  Yakıt hattı arka arkaya iki regülatörden oluşacak ve ikinci regülatör sonrasından itibaren BOT BOTAŞ’ın AŞ’ın iç tesisat dizayn kriterlerine uyulacaktır. 

21   9 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

7.4

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

Basınç Düşürme Bölümü 

Her biri %100 kapasiteli eşanjör ve regülatörden oluşan en az iki ayrı hat olacaktır. Her bir hat üzerinde biri biri aktif (fail to open), biri monitör (fail to close) iki regülatör olacaktır. olacaktır. Ancak ihtiyaç halinde akış kontrollü elektropnömatik vanalar da kullanılabilecektir. Bütün basınç düşürme ekipmanları EN 334’e uygun olacaktır. Boruluma ve vanaların dayanımları, regülatör   çıkış vanası  kadar (vana dahil) giriş basıncı sınıfına uygun olacaktır.  Çıkış header’ında ayarlandığı değerde maksimum kapasitenin %10’unu atabilen relief vana olacaktır. Relief vana bağlantı borulaması, shelter tavanından direk olarak çıkacaktır.   Diğer vent boruları, minimum 12" çapında ve uygun basınç sınıfında bor udan udan tesis edilecek vent bacas ına şaşırtmalı olarak bağlanacaktır. Relief ve vent bacalar ının ının üzerine sabit olarak tasarlanacak alev tutucu (Ek-27) konulacaktır.   Relief vanasının giriş ve çıkış  bağlantı borusu ile vana çap hesapları yapılacak, bu hesaba göre çapı belirlenecek borular   uygun basınç sınıfında şartnameye uygun olarak seçilecektir. 7.5

Ölçüm Bölümü  7.5.1

Genel

Değişik kaynaklardan gelen gazın karışımından kaynaklanacak ölçüm hatalarını önlemek için gaz kompozisyonlarını ve Birim Enerji değerlerini kullanan bir ölçüm sisteminin kurulması gerekmektedir.

Gaz sevkiyatının yapılması için tüm ölçüm ekipmanları ( gaz kromatograf, akış bilgisayarları, transmitterler,, türbinmetreler transmitterler türbinmetreler,, rotarimetreler , orifismetreler ve ultrasonikmetreler ) Geçici Kabul’den önce mutlaka çalışır durumda ve standartlara göre yerleştirilmiş olacaktır.   Akış düzenley düzenleyici ici için akredite kuruluştan alınacak olan onaylı imalat sertifikası temin edilmiş olacaktır. Bütün ölçüm sistemlerinde ölçüm hatlarında yapılacak olan borulama sistemi ISO 2186 standardı referans alınarak hazırlanan ve Ek-13’te verilen BOTAŞ Ölçüm Hatlarına Ait Statik ve Fark Basınç Borulamalarına Ait Teknik Şartnameye göre yapılacaktır.  Bütün ölçüm sistemlerinde, Üst Isılı Değer ISO 6976, sıkıştırılabilirlik katsayısı ise  AGA 8’in son versiyonu olan standarda göre hesaplanacaktır.  Akış bilgisaya bilgisayarına rına atmosfer basıncı manuel girilebili girilebilirr olacaktır olacaktır.. Akış bilgisayarı özelliklerini ayrıntılı bir şekilde veren Akış Bilgisayarı Şartnamesi Ek-3’te yer almaktadır.  Sekonder ölçüm ekipmanlarından olan gaz kromatografa ait detay şartnamesi Ek-4A, Ek-4B ve Ek-4C’de, kalibrasyon tüpü şartnamesi ise Ek-4D’de verilmektedir. , santralin yüklenmesine göre Doğal Gaz çevrim santrallerinde ölçüm sistemi seçimlerinde seçilecek ölçüm ekipmanları için projelendirme ve siparişten önce mutlaka BOTAŞ’tan ön onay alınacaktır.  Basınç enstrümanlarının enstrümanlarının (manometre, transmitter) girişinde küresel vana ile birlikte 3 yollu 2 vanalı manifold vana kullanılacaktır. Küresel vana, tubing’in ana boruya bağlandığı noktaya , manifold vana da enstrüman girişine monte edilecektir.   Tubing borulamada aşağı yönlü eğim verilmeyecektir. 7.5.2

Ölçüm Hatları 

Ölçüm sistemi en az, iki adet Türbinmetre (1+1) veya iki adet rotarimetre (1+1) veya iki adet Orifismetre (1+1) ve kontrol amaçlı  en az bir adet (kapasite yeterliyse) Ultrasonikmetre’den oluşacaktır.  

21   10 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

Ultrasonikmetre hattında kullanılan basınç ve sıcaklık göstergeleri, Ek -12A ve Ek-12B’de verildiği gibi dijital olacaktır. Diğer ölçüm hatlarında dijital veya mekanik göstergeler kullanıl abilir.Diğer ölçüm hatlarında dijital veya mekanik göstergeler kullanılabilir.  Ölçüm hatlarında kullanılacak  olan transmitterlerin son bir yıl içinde kalibrasyonu yapılmış olacaktır.  Ölçüm hatlarında kullanılan Transmitter kabloları ölçüm panosuna ayrı ayrı çekilecek, transmitterler HART protokolle haberleşecek ve akış bilgisayarının her bir HART kanalı yalnız bir transmitter için kullanılacaktır kullanılacaktır..  Sıcaklık transmitterlerinin ve termometrenin thermowell yerleşimi ölçüm borusunun 1/3’ü ile 2/3’ü arasında ve termowell açısı akışa dik olacak şekilde Ek-32C’de görüldüğü gibi olacaktır. Sıcaklık Transmitterleri; kalibrasyon için yerinden çıkartılması durumunda, kablo bağlantısını açmadan kalibratöre yetişecek kadar uzun kablolu (yaklaşık 2m) olacaktır. Transmitter şartnamesi Ek-11A, Ek-11B ve Ek-11C Ek -11C’de verilmektedir.  Sayaçlar için gaz sıcaklık aralığı -10 C ile + 60 C olacaktır.  İstasyonun bulunduğu bölgenin iklim şartlarına göre, BOTAŞ’ın talebi doğrultusunda, ölçüm hatlarının giriş vanasının çıkış flanşından çıkış vanasının giriş flanşına kadar olan bölge uygun izolasyon malzemesi (taş yünü vb.) ile kaplanacaktır. Bunun yanı sıra gerekli olması halinde , kazan dairesinden sıcak su hattı ile ya da exproof elektrikli ısıtıcı ile ısıtılması sağlanacaktır. sağlanacaktır.  7.5.2.1 Ticari Ölçüm Hatları 

Ticari ölçüme baz olacak ölçüm hatlarına kesinlikle by-pass hattı konulmayacaktır konulmayacaktır..  7.5.2.1.1

Türbinmetre 

İstasyonda her bir hat için ayrı birer akış bilgisayarı olacak ve her bir sayaç ayrı akış bilgisayarlarına bağlanacaktır.  Türbinmetrelerin ilk damgalamaları, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili mevzuatlarına uygun olarak yaptırılacaktır. Onay belgeleri BOTAŞ'a teslim edilecektir.  Türbinmetre seçimi, azami gaz hızı 20 m/sn olacak şekilde yapılacaktır.   Sıcaklık transmitterlerinin yerleşimi sayaç çıkışından çıkışından sonra en az 1D en çok 5D arasında olacaktır. Türbinmetrelerin girişinde en az 5D ve türbinmetrenin t ürbinmetrenin çıkışında çıkışında en az 3D düz boru olacaktır.  Kullanılacak "integral with straightening vanes’’ tipinde olacaktır. Türbinmetre 5D öncesine akış düzenleyici (flow conditioner) montajı yapılacaktır. Türbinmetrenin yerleşimindentürbinmetreler 5D öncesine yerleştirilecek akış düzenleyici, ISO 5167 -2003 standardı part 1 C.3 Flow Conditioners’ bölümünde yer alan tiplerden biri olan Nel tipi akış düzenleyici olacaktır. Bu akış düzenleyiciye ait akredite bir firmadan onaylı çizim işe başlama ve iş bitirme dosyasında yer alacaktır. Bu onaylı çizime göre imalatçı, akış düzenleyiciyi imal ettiğini taahhüt etmiş olacaktır.   Tüm türbinmetreler, biri kanattan diğeri ise ana şafttan olmak üzere iki adet yüksek frekans (HF)  jeneratörüne sahip olacaktır olacaktır.. (2 adet yüksek frekans jeneratörünün yerleştirileme yerleştirilemediği diği tipler için üreticilerden onaylı belge alınacak, bu durumda ikinci yüksek frekans jeneratörü yerine düşük frekans (LF) jeneratörü kullanılaca kullanılacaktır). ktır).  Türbinmetrelerin her iki yüksek frekansı da akış bilgisayarına bağlanacak, birbirlerini kontrol edecek şekilde akış bilgisayarı konfigüre edilecek ve gün sonu raporlarında bu değerler görünecektir.   Türbinmetrenin akış aralığı kalibrasyon yapılan ortam şartlarına göre g öre tanımlanacaktır tanımlanacaktır.. Bu aralık en az 1:20 olacak veyamaksimum daha üstvearalıklara genişletilebilecektir. kapasitesi, müşterinin minimum, fiili doğal kadar gaz tüketim değerlerini (İşe Türbinmetre başlama dosyasında bu

11 / 21  21 

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

değerler belirtilecektir) ölçebilecek şekilde seçilecektir. Tek türbinmetrenin bu kapasiteleri karşılamadığı durumlarda tamamı (düşük ve yüksek kapasiteli sayaçlar içinde) yedekli olacak şekilde daha düşük ya da yüksek kapasiteli ikinci bir türbinmetre seçilecektir seçilecektir..  Türbinmetrenin her iki yüksek frekansı da akış bilgisayarına bağlana bağlanacak, cak, birbirlerini kontrol edecek şekilde akış bilgisayarı konfigüre edilecek ve gün sonu raporlarında bu değerler görünecektir.  Türbinmetre mevzuata göre en az 6 farklı noktada, sahip olduğu tüm HF ve LF çıkışlarından ayrı ayrı kalibre edilmiş ve mevzuata göre mühürlenmiş olacaktır. Devreye alınacak türbinmetre kalibrasyon tarihinden itibaren üç yılı geçmemiş olacaktır. Türbinmetre öncesi boru pürüzsüz olacak, gözle kontrol edildiğinde eksen kayması vb. olumsuzluklar olmayacaktır. Türbinmetre Şartnamesi Ek-10 A  A’da ’da verilmektedir. verilmektedir.  7.5.2.1.2

Rotarimetre

İstasyonda her bir hat için ayrı birer akış bilgisayarı olacak ve her bir sayaç ayrı akış bilgisayarlarına bağlanacaktır.  Rotarimetrelerin ilk damgalamaları, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili mevzuatlarına uygun olarak yaptırılacaktır. Onay belgeleri BOTAŞ'a teslim edilecektir.   Rotarimetre seçimi, azami gaz hızı 20 m/sn olacak şekilde yapılacaktır.   Sıcaklık transmitterlerinin yerleşimi sayaç çıkışından çıkışından sonra en az 1D en çok 5D arasında olacaktır. Rotarimetre hattı öncesi fark basınç göstergeli plate ya da kartuş tip filtre (opsiyoneldir) ile mukavemeti artırılmış konik filtre montajı gerekmektedir gerekmektedir..  Rotarimetreler en az 1 adet HF ve 1 adet LF çıkışına sahip olacaktır.   Rotarimetre OIML R 1371:2006’da belirtildiği şekliyle (OIML R 137 -1:2006 madde 7.3.3) en az 6 farklı noktada , sahip

olduğu tüm HF ve LF çıkışlarından ayrı ayrı kalibre edilmiş ve mevzuata göre mühürlenmiş olacaktır. Devreye alınacak rotarimetre kalibrasyon tarihinden itibaren üç yılı geçmemiş olacaktır. Rotarimetre şartnamesi Ek-10B’de verilmektedir.  7.5.2.1.3

Orifismetre

İstasyonda her bir hat için ikişer adet akış bilgisayarı olacak ve her bir transmitter grubu (1  TT, 1 PT, 1 LDPT, 1 HDPT) ayrı akış bilgisayarlarına bağlanacaktır.   Orifismetre yerleşimi ISO 5167 Standardı son versiyonu versiyonuna na uygun olacaktır. Orifismetre tipi “Senior flagneck-dual chamber” ve “Flange tap” olacaktır.   Ölçüm hatları yedekli olarak tasarlanacak ve ikiden fazla ölçüm hattı olması halinde, ölçüm hatlarının otomatik kontrolü (run switching) sistemi kurulacaktır. Her ölçüm hattı için 2 adet akış hesaplaması olacak, akış bilgisayarına standartta belirtildiği gibi DP, P ve T bağlantıları yapılacaktır (yani her bir orifis ölçüm hattında 2 adet akış bilgisayarı, 2 adet “Low DP” transmitter, 2 adet “High DP” transmitter, 2 adet PT ve 2 adet TT olacaktır ). ). Orifis plakası ile ölçüm hattının giriş bağlantı noktası arasındaki düz mesafe , en az 30D olacak ve bu mesafeye bağlı kalmak kaydıyla, 19 tüp demetli akış düzenleyicinin yerleşimi (akış düzenleyici çıkışı ile orifis orifis plate arasındaki me mesafe safe 13D ± 0,25D ol olacaktır) acaktır) ISO 5167:2003 b bölüm ölüm 2 madd madde e 6.3.2.2’ye uygun olacaktır. Maksimum kapasite için = 0.5 alınacaktır. Orifice plakasından sonraki çıkış mesafesi de fazladan belirsizliğe yol açmayacak şekilde (zero additional uncertainty) en az 8 D düz  boru olacaktır. Sıcaklık termowell yerleşimi orifis plakasından sonra 5D ile 15D arasında olacaktır.. (I olacaktır (ISO SO 5167-1:2003 madde: 5.4.4) ISO 5167:2003 (standart güncellenmiş ise son versiyonu) part 2 madde 6.3.2.1.3’e uygun olarak imal edilmiş 19 tüp demetli akış düzenleyici  bulunacaktır. Orifismetreli ölçüm hattı kapasite hesapları ve tasarımı BOTAŞ onayına müteakip yapılacaktır. Monte edilecek orifis plakası kalibrasyon tarihinden itibaren bir yılı geçmemiş olacaktır.  

21   12 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

 Akış bilgisayarındaki  hesaplamalar, ISO 5167-2003 Standardına (standart güncellenmiş ise son

versiyonuna) uygun olacaktır. Orifismetrenin ISO 5167 standardına uygunluğunu gösteren boyutsal analiz testleri (ölçüm boruları, plaka ve akış düzenleyicinin boyutsal analiz testleri) BOTAŞ nezaretinde ve üçüncü tarafça Ek-9 A  A’da ’da verilen prosedür doğrultusunda yapılacaktır yapılacaktır.. Orifismetre detay şartnamesi Ek-9B’de verilmektedir. 7.5.2.2 Kontrol Amaçlı Ölçüm Hattı  (Ultrasonikmetre)

İstasyonda her bir hat için ayrı birer akış bilgisayarı olacak ve her bir sayaç ayrı akış bilgisayarlarına bağlanacaktır.  Ultrasonikmetre hattının by–pass hattı olacaktır olacaktır..  Ultrasonikmetre P&ID’de verildiği gibi istasyon kapasitesine göre regülasyon öncesi ve ya sonrasına monte edilebilir.  Silencer tasarımı BOTAŞ onayına müteakip imal edilecektir.   Ölçüm hattı regülasyon sonrası olan istasyonlar için Ek-32A ve Ek-32B’de verilen istasyon P&I diyagramında görüldüğü gibi ultrasonikmetre öncesi borulamada T şeklinde sönümleme oluşturulacaktır.   Ultrasonikmetre ile ölçüm hattının girişindeki akış düzenleyici arasındaki düz mesafe en az 10D olacaktır. Ultrasonikmetreden sonraki çıkış mesafesi de en az 10D düz boru olacaktır. Ultrasonikmetre ile ile ölçüm hattının hattının girişi arasında en az 20D düz boru olacaktır olacaktır.. Sıcaklık transmitterlerinin yerleşimi ultrasonikmetre çıkışından sonra en az 2D en çok 5D arasında olacaktır.  Ultrasonikmetre’nin Ultrasonikmetre’ni n ölçüm hassasiyeti % 0.5’den daha iyi ve bu h hassasiyeti assasiyeti sağlayacak sağlayacak şekilde multi path’li (minimum 4 pathli) olacaktır. Ultrasonikmetrenin self -diagnostik kapasitesi olacaktır. Ultrasonikmetrelerin Transduserleri, istasyondaki regülatör gibi ekipmanları çalıştığı frekans düzeyinden etkilenmeyecek şekilde seçilecektir.  Ultrasonikmetrelerde zero flow testinin yanında en az 6 noktada olacak şekilde akış altında kalibrasyonları da yapılacaktır. Devreye alınacak ultrasonikmetre kalibrasyon tarihinden itibaren üç yılı geçmemiş olacaktır.  Ultrasonik metre hattından basınç ve sıcaklık bilgisi de alınarak akış bilgisayarında düzeltme işlemi yapılacaktır. Düzeltme işlemi, ultrasonikmetre’nin yakınına kurulmuş basınç, sıcaklık bilgisi ile ultrasonikmetreden seri ya da pulse ile alınacak ölçüm ve diyagnostik bilgileri kontrol odasına taşınarak bir akış bilgisayarında yaptırılacaktır. Ultrasonikmetre detay şartnamesi Ek-10C’de verilmektedir.

7.6

Shelter Binası 

Shelter binası güncel yangın yönetmeliğine uygun olarak tasarlanacaktır.   Bütün regülatörler ile ölçüm hatları, tüm ısıtıcılar (eğer heat exchanger sistemi kullanılacaksa), filtreler standartlara uygun şekilde bina içine yerleştiril ecektir. Kazanlar, kaskad sistemler ve kombiler ayrı girişe sahip bir odada bulunacak ve bina doğal havalandırmanın sağlanabileceği, ventlerin dışarı taşındığı şekilde yapılacaktır.   Shelter üstü ve yanları doğal havalandırma  menfezleri olacak şekilde standartlara uygun olarak kapalı olacaktır. Shelterin giriş ve çıkış olmak üzere zıt yerlerden iki kapısı olacaktır.   Bakım onarım çalışmaları kapsamında istasyon ekipmanlarının shelter dışarısına çıkarılabilmesi için monte edilecek kapıların ölçüleri bu ekipmanların boyutlarına uygun olarak tasarlanacaktır.  İstasyon ekipmanlarıyla (ekipmanın aksından itibaren) shelter cephe giydirmesi ve bina duvarları arasındaki mesafenin en az 2 metre aralığında olması uygun olacaktır.  Tüm vent boruları SCH40 olarak tasarlanacak, BOTAŞ Boru Şartnamesi'ne uygun olarak seçilecektir.   Vent vanaları küresel ve plug  (veya gate) olarak seri bağlı iki vana olarak tesis

21   13 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

edilecek ve #800 basınç sınıfında olacaktır.   Tüm ventler   ölçüm öncesi ve sonrası ayrı ayrı olmak üzere birleştirilerek kazan dairesinin aksi istikametinde ve uzak bir yerde tesis edilecek, alev kapanlı  Ek-27’de  tanımlanan   bacaya taşınacaktır.  Vent hatlarının  bağlanacağı kolektör borusunun çapı minimum 2" olacaktır . 7.7

Kontrol Binası 

Kontrol binası Ek-29’daki projeye göre inşa edilecektir.  Kontrol binası içine yapılacak bir adet operatör odası operatörün oturduğu yerden istasyon tel çiti kapısını ve camekânlı bölümle ayrılmış bulunan pano odasını görebilecek şekilde tasarlanacaktır. Pano odasına BOTAŞ Telekom ekipmanları için yeterli yer bırakılacak, bu oda klima ile soğutulacaktır.. Pano odası ve akü odasını soğutabile soğutulacaktır soğutabilecek cek kapasitede klima seçimi yapılacaktır. yapılacaktır. Akü odası ile pano odası arası hava sirkülasyonunu kapatmayacak şekilde tasarlanacaktır. Akü odası camına içerden dışarıya sürekli üfleyecek bir fan yerleştirile yerleştirilecektir. cektir.  Kapısı dış ortama açılan WC ve lavabonun bulunduğu ayrı bir kısım da bulunacaktır.  Bu odalar dışında BOTAŞ’a bir adet oda tahsis edilecektir. BOTAŞ’a tahsis edilen operatör odasına 1 adet şef tipi döner sandalye, 2 adet misafir sandalyesi, 1 adet büro tipi çalışma masası, 1 adet kilitlenebilir dolap, 1 adet sehpa, o günkü teknolojiye uygun üst sınıf 1 adet PC, 1 adet 19” LCD/LED monitör ve yazıcı temin edilecektir.   Operatör odasına en az; 1 adet döner sandalye, 1 adet kilitlenebilir kilitlenebilir dolap, adet sandalye ve 2 adet masadan ibaret olan demirbaş malzemelerin yanı sıra büro tipi 1   adet buzdolabı da konulacaktır.  Ayrıca PC ve yazıcı ile birlikte bunl bunlar ar için uygun masa vve e sehpalar da temi temin n edilecektir edilecektir..  Kontrol binasına doğal gazla çalışan Kombili ısıtma sistemi kurulacaktır.  

8.

SAHA ENSTRÜMANLARI  1. Ek-15’te verilen sinyalleri sağlayacak  enstrümanlar (switch, transmitter, selenoid, vb.) ilgili

yerlere monte edilecektir. (Bu I/O listesi örnektir ve istasyon büyüklüğüne ve tasarımına göre değişir.)  2. İstasyon giriş ve çıkışına monolitik izole kaplin konacaktır.  3. Giriş basınç transmitteri, kalibrasyonunun yapılabilmesi için ölçüm hatlarında yer alan transmitterler ile aynı yükseltiye monte edilecektir. Ancak tubing borulamada aşağı yönlü eğim verilmeyecektir.  4. Saha enstrüma enstrümanları, nları, montaj ve kablolamas kablolaması,ı, doğal gaz uygulamaların uygulamalarına a ve BOTAŞ’ça  kabul edilmiş ilgili standartlara, BOTAŞ’ın ilgili şartnamelerindeki “hookup” projelerine uygun olarak yapılacak , "exproof " ve "intrinsic safe" ile korunmuş k orunmuş tipte olacaktır.  5. Selenoid vanalar iiçin çin "exproo "exprooff " (Ex d IICT6, Ex e IICT6)

; 40mA 'den fazla akı akım m çekmeyen diğer enstrümanlar için "intrinsic safe" (Ex ia IIB T3, Ex ia IICT6) koruma sağlanacaktır.   6. Ticari Ölçüm ekipmanlarına ait kablolar doğrudan ölçüm panosunda sonlandırılacaktır.   7.  Ayarla  Ayarlanabilir nabilir ve kalibre edilebil edilebilir ir enstrümanların değer girme, konfigürasyon, ayar ve

kalibrasyon noktaları, ilgisiz şahısların kolayca ulaşmasını engellemek için vidalı mühür takmaya elverişli deliklere sahip bir kapak içinde olacaktır (mühür takılan yerler ve parçalar kırılmaz tipte olacaktır).  8. Saha enstrümanları ve kontrol paneli arasındaki kablolar Saha Bağlantı Kutusu (Junction Box) bağlantılarından geçirilerek BOTAŞ tarafından kabul edilmiş ilgili standartlara uygun olarak döşenecek ve her iki tarafından da etiketleme yapılaca yapılacaktır. ktır. 

21   14 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

9. Saha Bağlantı Kutularının topraklaması yapılacak ve ana ringe bağlanacaktır.   10. Tüm uzaktan kumanda edilen vanaların (istasyon giriş/çıkış, vb.) aktüator mekanizmaları,

iki selenoid vana üzerinden (açma ve kapama için ayrı ayrı) kontrol edilecek şekilde olacaktır. Selenoide açma veya kapama komutu geldiğinde, sadece belirlenecek bir zaman için selenoid enerjili olacak, bu süre sonunda (işlem gerçekleştirildikten sonra) enerji kesilecektir. Vanaların istenen konumları muhafaza etmeleri için selenoidlerin sürekli enerji altında kalması söz konusu olmayacaktır olmayacaktır..  11. Sahada gerekli yerlere (bilhassa istasyon giriş ve çıkışlarında, ölçüm hatlarında) 12.

13. 14. 15. 16.

manometre ve termometre monte edilecektir. Tüm manometre, termometre, transmitter’lerin boruya yerleşimi standarda uygun olacaktır.  Basınç enstrümanlarının enstrümanlarının (manometre, transmitter) girişinde küresel vana ile birlikte 3 yollu 2 vanalı manifold kullanılacaktır. Küresel vana, tubing’in ana boruya bağlandığı noktaya, manifold vana da enstrüman girişine monte edilecektir edilecektir.. ( Ek-13) Ölçüm sisteminde kullanılan tüm fark basınç  transmitterlerinin girişine küresel vana ile birlikte 7 yollu 6 vanalı (çift dengeleme vanası olacak) manifold monte edilecektir. ( Ek-13) Tüm manifoldlar "Stainless Steel AISI 316" olacaktır.  Tüm sıcaklık enstrümanları (Pt100, sıcaklık göstergesi, vb.) için boruya monte edilmiş (kaynatılmış) termowell (boru çapının ortasına kadar) tesis edilecektir.  Termoweller basınç kategorisine uygun, sertifikalı ve orijinal olacak; borudan yapılmış olmayacaktır. 

17. Termometreler alttan girişli ve dikey tip olacaktır.   18. Manometreler (PI) (ANSI 600-300) 160 mm kadranlı ve gliserinli olacaktır. Düşük basınç (ANSI 150) 100 mm kadranlı ve kuru tipte olacaktır olacaktır..  19. Manometre ve termometre’lerin birimleri “BAR ve C” cinsinden olacak; “doğruluk ”değeri

20. 21. 22. 23.

manometre için ± %0,5, termometre için ± %1’den daha iyi, manometre okunabilirlikleri ana skid için 0,5 bar, yakıt hattı için 0,05 bar, termometre için 0,5 C olacaktır.  Bütün ekipman ve enstrümanlara “tag” numarasını içeren etiket konulacak, modeline ait bilgiler ve seri numaralarıyla plakasında gözükecektir.  Switch’lerin normalde kısa devre kontağı (NC) (alarm halinde açık devre) kullanılacak ve kontrolörde de bu şekilde konfigüre k onfigüre edilecektir edilecektir..  İstasyon giriş ve çıkış vanaları ile ölçüm hatlarının çıkış vanalarının açık/kapalı bilgisi ve pozisyonunu nu gösteren switch’ler bulunacaktır bulunacaktır..  regülatör slam-shut monitörü pozisyonu İstasyon çiti giriş kapısına, kapının açılıp kapandığına dair alarm verebilecek bir switch

alarmilekontrol sistemine taşınacaktır taşınacaktır. .  zili tesisatı yapılacaktır.   24. konulacak İstasyon telveçitibukapısı operatör odası arasında çağrı 25. Shelter içine ve çevresine 6 adet 12 Kg’lık KKT ve 1 adet 50 Kg’lık arabalı yangın tüpleri

26.

27.

28. 29. 30.

konulacak ve elektronik ekipmanlarda kullanılmak üzere 2 adet 2 Kg'lık korozyona neden olmayan gaz ihtiva eden yangın tüpleri ile 2 adet 6 Kg’lık CO2 tüpleri bulunacaktır.  Tüm istasyonu yıldırımdan korumak için teknik şartnamesi Ek-14B’de verilen “Aktif paratoner” konulacaktır. Güvenlik açısından ilgili standartlara uyulacak ve yapılan hesaplama lar BOTAŞ onayına sunulacaktır.  İstasyondan bir CNG, doğal gaz çevrim santrali veya termik santral beslenecek ise, sayaç sonrasına check valve ile birlikte genleşme tankı ya da buffer şeklinde hesaplamaları yapılmış ölü hacim monte edilecektir.  Ayrıca Ayrıca, İstasyon MS (sadece ölçüm mevcutsa) ise "check valve" kullanılacaktır.  İstasyonda akış kontrolü istenmesi halinde BOTAŞ’tan görüş alınacaktır.   Bütün enstrümanların besleme veya döngü (loop) voltajlari 24 VDC olacaktır.   İstasyon sahasında yer alan bütün aydınlatmalar LED tipi lamba ve  armatürler ile yapılacaktır. 

21   15 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

31. Dış çevre aydınlatma direkleri basamaklı ve koruma ızgaralı olacaktır.  32. Elektrik enerjisinin kesilmesi halinde Kesintisiz Güç Kaynağından beslenecek şekilde  pano odasında, shelter binasında, kazan dairesinde ve MCC Panosunda acil aydınlatma sistemi kurulacaktır kurulacaktır..  33. Shelter aydınlatmaları tavan yerine yan duvarlara konulacaktır.   34. Shelter aydınlanmasını sağlayacak lambalarının değiştirilmesi, dedektörlerin bakımı ve testi için, çalışmaları sağlaya sağlayacak cak uygun merdiven(ler) veya gezer iskele konulacaktır konulacaktır..  35. Yüklenici Firma, Kazan Dairesinin, kaçıncı Zone bölgesinde olduğunu belgeleyecek ve hesaplamaları TS EN 60079-10-1 ve TS EN 60079-10-2 standartlarına uygun olarak gerçekleştirecektir. Bu bölgenin, Zone dışında olduğunu belgeler ise (havalandırma kapasitesi, gaz hızı, toplam hacim , yakılan gazın basıncı ve bağlantı sayıları vb. dikkate alınarak) brülör ve sirkülasyon pompaları standart seçilebilir. Eğer Zone içinde kalırsa ,

sahra tipi ısıtıcılar veya kapalı alanda Exproof brülör ve sirkülasyon pompaları da ilgili standarda göre exproof seçilecektir. Shelter (filtre, regülatör, ölçüm, vb .) ile Kazan Dairesindeki aydınlatma ve armatürleri ve kablolama tesisatları exproof olacaktır. Kazan Dairesi aydınlatma tesisatı ve otomasyon cihazlarının seçimi ve kablolaması bütünlük açısından Zone bölgesi gibi düşünülerek s helter içindeki malzeme ile aynı özellikte  malzeme seçilecektir.  Exproof tesisatta, çelik zırhlı kablolar veya NYY kablolar kullanılacaktır. NYY kabloların kullanılması halinde galvanizli konduvitler içinden geçirilmiş olarak, uygun noktalara silikon vb. yalıtım malzemeleri ile doldurulmuş dikey durdurucular yapılacaktır.   Binalar ve ekipmanların, tüm yer üstü metalik yapıların, yer üstü vanalar ve borulamanın, panellerin ve kabin kapaklarının topraklamaları yapılacaktır.  Tüm MCC panolarda, dahili kumanda tesisatı 1.5 mm2 kablolar ile yapılacaktır.  Shelter Binası ve sahadaki tüm elektrik/ otomasyon enstrüman ve ekipmanlarında toz, hava, alev sızdırmazlığını sağlayacak şekilde metal  glandleme yapılacaktır.  Yer altında kullanılan tüm  enstrüman ve kontrol kablolar ı  zırhlı, blendajlı, doğal mavi renkte dış kılıflı olacak ve PVC boru içinden çekilecektir.  Kablolar kontrol binasına 70 cm’lik yükseklikten girecektir.   Bina içinde tekrar kanala

36.

37. 38. 39. 40. 41.

inecektir. 42. Kablo tava çıkışları korumalı,  Shelter Binasındaki tavalar kapaklı olacaktır.  43. Çıkış hattında bulunan basınç switch’leri titreşimden etkilenmemeleri için zemine sabitlenecektir. 44. Gaz kromatograf örnek alma noktası filtrasyondan önce ise gaz kromatograf öncesine

ilaveten filtre montajı yapılacaktır yapılacaktır..

9.

ELEKTRİK  9.1

Genel

Enerji kabloları TSE uygunluk belgeli olacaktır.  Gazlı ortamlarda exproof tesisat yapılacaktır.  Shelter içindeki elektrik kabloları exproof konduvitler içinde döşenecek veya çarpmaya karşı dayanıklı çelik zırhlı yapıya sahip olacaktır. Tüm ekipmanlara giriş metal glendler ile olacaktır. Çelik zırhlar her iki tarafta glendler ile tutturulacak ve en az bir tarafta gövde toprağı ile topraklanacaktır topraklanacaktır..  Elektrik kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği Çizelge-6’da belirtilen elektrik kuvvetli akım tesislerinin civarındaki civarında ki tesislere olan en kküçük üçük yaklaşım mesafelerine uyulacaktır. 

21   16 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

Enerjinin orta gerilim olarak alınması halinde tesis edilecek O.G. trafo, basınç düşürme ve ölçüm istasyonları için en az 50 KVA olacak, hesaplamalar sonucunda gerekmesi halinde daha yüksek güçte trafo kullanılabilecektir. Pano odasında reaktif ve kapasitif enerji bedeli oluşmaması için uygun güçte otomatik kademeli kompanzasyon sistemi kurulacaktır . Hat vanası, take-off vanası, PIG  istasyonu, A tipi basınç düşürme ve ölçüm istasy onu elektrik enerjisi sistemleri, nakil hatları  ve topraklama ile ilgili detaylar BOTAŞ Genel Şartnamesinde belirt ilen esaslara göre yapılacak olup, özeti aşağıda verilmiştir.   RM/A istasyonlarında Ek-23C’de verilen 25 m’lik kriterin sağlanamaması hali halinde; nde; istasyon ana ring topraklaması ile enstrüman topraklaması ve paratoner topraklaması birleştirilip 1 ohm’un altında olacaktır. Trafo nötr topraklaması izoleli kabloyla 2 ohm’un altında tesis edilecekt ir. O.G. parafudur ve O.G. koruma topraklaması 5 ohm’un altında olacaktır.  O.G. parafudur topraklaması ve O.G. koruma topraklaması birleştirilebileceği gibi izole kablolu O.G. parafudur topraklamasıyla O.G. koruma topraklaması ayrı da tesis edilebilir (Elekrik Dağıtım şirketinin uyguladığı projeye göre yapılır). O.G. parafudur topraklaması ve O.G. koruma topraklaması birleştirildiğinde işletme topraklamasından en az 20 metre uzağa tesis edilecektir. İzole kablolu O.G. parafudur topraklaması ve O.G. koruma topraklaması ayrı yapıldığında her bir topraklama birbirinden ve işletme topraklamasından en az 20 metre uzağa tesis edilecektir.  RM/A istasyonu ana ring topraklaması  Shelter Binası  etrafında tesis edilecektir. İzoleli tel çit kullanılması durumunda izoleli  kısımlar topraklanmayacaktır. İstasyon dış kapısındaki metal kısımların topraklaması yapılacaktır.  9.2

Jeneratör  

İstasyonda şebeke enerjisinin kesilmesi halinde devreye otomatik olarak girecek , doğal gaz ortamından uzakta ve kontrol binasına yakın, en az 40 KVA prime (istasyon elektrik gücünün daha yüksek olması durumunda daha yüksek güçte) üç fazlı bir ses izolasyonlu kabinli tip dizel ya da üç fazlı bir ses izolasyonlu kabinli tip doğal gazlı jeneratör kurulacaktır. Kurulacak jeneratör hesaplamaları yapılırken diversity dikkate alınacaktır.  Ses izolasyonlu kabinli tip jeneratör temel kaide betonu üzerine konacaktır.   Dizel jeneratör kullanılacaksa minimum 1000 litrelik yakıt tankı kurulacak ve üzeri sundurma ile kapatılacaktır.   Jeneratörün üzerine güneş ve yağıştan korumak için jeneratörde herhangi bir tadilat (egzoz borusunda değişiklik yapılmayacak) oluşturmayacak şekilde koruma yapılacaktır. Korumada DC ya da kendinden şarjlı acil aydınlatma tesis edilecektir. Korumanın yüksekliği ileride vinçle jeneratörün yerinden alınabileceği düşünülerek hesaplanacaktır. Jeneratörün tesis edileceği yerdeki iklim koşullarından  (yakıt donması, kar ve tipi vb.)  dolayı BOTAŞ tarafından ilave tedbirler talep edilebilecektir. Jeneratörün detay şartnamesi Ek-14A’da verilmektedir. Jeneratör, egzoz çıkışı doğrultusunun, shelter binası, vent çıkışları, var ise güneş panelleri ve ilgili sistem ekipmanları ile çakışmayacak şekilde   olması kaydıyla, shelter ve kontrol binası haricinde istasyon sahası içerisindeki içerisindeki herhangi bir yerde tesis edilebilir.

9.3

Güç Kaynağı 

İstasyonda Ek-16A’ya uygun olarak güç kaynağı tesis edilecek fakat istasyonda doğal gazlı  jeneratör kullanılma kullanılması sı durumunda, güç hesaplamala hesaplamaları rı 8 saat yerine 2  saat üzerinden yapılacak, toplam akü kapasitesi ise en az 4800 VAh olacaktır.  İstasyon ekipmanlarının elektrik ihtiyacını karşılamak üzere opsiyonel olarak güneş panelleri kullanılabilir. Ancak güneş panelleriyle ilgili olarak hazırlanacak projenin BOTAŞ onayına sunulup onay alınması gerekmektedir.

21   17 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

10.

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

KONTROL VE OTOMASYON SİSTEMLERİ 

İstasyonda kullanılacak kullanılacak kontrolörler ve bilgisayarlar ile yangın alarm cihazları gibi diğer otomasyon cihazlarının ve yan ekipmanların ve programların sağlaması gereken teknik özelliklerini içeren Otomasyon Şartnamesi Ek-2’de verilmektedir. 11.

KOKULANDIRMA SİSTEMİ

İstasyon çıkışına Ek-24’e uygun şekilde bir Kokulandır ma ma Sistemi kurulacaktır.  

12.

TELEKOM SİSTEMLERİ  12.1

Fiber Optik Kablo Çekimi 

Bağlantı boru hattı ile birlikte BOTAŞ Merkezi SCADA Sistemine veri aktarılması için , her biri 50 mm çapında,  tek gözlü iki ayrı HDPE boru çekiler ek ek bu borulardan birinin içinden 48 kıllı G655 standardında Fiber Optik kablo çekilecektir. Bu işlem her 500 metrede bir menhol inşa edilerek yapılacaktır.  Yer altı konteynerine yapılacak olan fiber optik kablo, enerji kablosu, enstürman kabloları vs. girişlerinden su girmemesi için tam izolasyon sağlanacaktır. Kablo girişlerinde SIKAFLEX ATCONNECTION veya benzeri izolasyon maddesi kullanılacaktır. İzolasyon için kesinlikle silikon kullanılmayacaktır. Konteyner ile ilgili çizimler Ek-26A, Ek-26B, Ek-26C ve Ek- 26D’de verilmektedir . RMS istasyonuna giden, 48 kıllı  ana Fiber Optik kabloya ait 16 adet kıl istasyonlara konulan konteynerlere gir-çık işlemiyle taşınacaktır. Bunun için Take Off, Hat Vanası, PIG İstasyonu gibi istasyonlarda 48 kıl FO kablo güzergahı üzerinde uygun yerlere ek menholleri inşa edilecek ve bu menhollere ek kutuları  yerleştirilecektir.   Bu menholler içerisinde ana FO kablonun 16 kılı kesilerek oluşan 32 Fiber Kablo ucu, 48 kıllı başka bir Fiber Optik kablo ile ek yapılarak konteynerin içine kadar taşınacaktır. Konteynere çekilen 48  kıllı Fiber Optik kablo, konteyner içinde uygun bir yere konulacak olan Optik Dağıtım Kutusunda (ODK)  sonlandırılacaktır.   Fiber Optik kablo ek işlemi ve sonlandırma işlemi için gerekli şemalar , Yüklenici tarafından BOTAŞ’tan istenecektir. istenecektir. 48 kıllı ana Fiber Optik kablonun RMS İstasyonu tarafındaki ucu RMS Kontrol Odasına kadar çekilerek 19”, 7U’luk bir pano içerisin ODK konularak en az 24 kılı sonlandırılacaktır. Bu pano BOTAŞ RTU panosuna yakın bir yere monte edilecektir.   48 kıllı Fiber Optik kablonun diğer ucu ise hat başı tarafında BOTAŞ ana fiber kabloya yakın bir noktaya (bağlantı yapılan ana çelik boru hattına en fazla 5 m mesafede olacak şekilde) konulacak ek menholünde 20 metre laçka (pay) olacak şekilde bırakılacaktır.  Detaylar için Ek-7’ye bakınız.  12.2

Telefon Hatları 

BOTAŞ’a tahsis edilen operatör odasına telefon ve sınırsız internet (ADSL veya 3G hızlarında) hizmeti tedarik edecektir. Hatlara ait aylık giderler giderler,, istasyon Dağıtım Şirketi tarafından işletilecekse Dağıtım Şirketi tarafından karşılanacaktır. İstasyon BOTAŞ tarafından işletilecekse abonelikler BOTAŞ adına yapılacaktır.  13.

TESTLER

Dağıtım Şirketi veya Son Kullanıcı  istasyon geçici kabulünden önce, tüm test prosedürlerini BOTAŞ’a gönderecek,  testler, geçici kabul çalışmaları başlamadan önce   eklerde verilen test prosedürlerine prosedürlerin e göre tamamlanmış olacaktır. 

21   18 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

BOTAŞ Genel Şartnamesi ve prosedürlerinde belirtilen testlere ve bu şartnamenin eklerinde verilen test prosedürlerine  göre ana istasyon yapım işini yüklenen firma, müşavir firma ya da BOTAŞ nezaretinde testleri başarıyla yaptıktan ve yapılan testlere ait sonuçları tutanak altına aldıktan sonra BOTAŞ’a Geçici Kabul İşlemlerinin yapılması için başvurabilirler.   Test ve kabul işlemlerine Yüklenici’nin ve alt yüklenicilerin proje sorumluları katılacaktır.   BOTAŞ’ın talebi halinde, ilgili BOTAŞ  personelinin, personelinin, tüm ekipmanların fabrika ve istasyon testlerine katılımı sağlanacaktır. 

EĞİTİM 

14.

BOTAŞ’ın talebi halinde İstasyon geçici kabulünden evvel işletme ve bakım ile ilgili tüm ekipmanlar için BOTAŞ Doğal Gaz İşletmeleri Bölge Müdürlüğü’nün ilgili personeline detaylı bir eğitim temin edilecektir.

DÖKÜMANTASYON  

15.

Bütün elektronik ve mekanik cihazların test raporlarının, sertifikalarının, manuellerinin, data sheet’lerinin ve çizimlerin İngilizce orijinalleri ve varsa Türkçe kopyaları temin edilecektir. Ayrıca her bir A istasyonu için Türkçe işletme bakım kılavuzları temin edilecektir.   İstasyon proje dosyalarından Doğal Gaz İşletmeleri Bölge Müdürlüğü için en az 2 adet asıl, yazılı kopya ve 1 adet soft kopya temin edilecektir. Bu dokümantasyon olmadan Geçici Kabul yapılmayacaktır.  

GARANTİ 

16.

Bütün ekipmanlar, cihazlar ve sistemleriyle birlikte istasyon, kesin kabul tarihine kadar Garanti kapsamında olacaktır. Kesin kabul ise geçici kabul tarihinden en az bir yıl sonra yapılacaktır. Geçici Kabul tarihinden itibaren Garanti periyodu içerisinde (istasyon işletmesinden kaynaklanan hatalı işlemler sonucu oluşan oluşan arızalar hariç) tamir, tamir, bakım, parça değişikliği, çalışır hale getirme (cihazı (cihazı istasyonda bedelsiz bedelsiz söküp, takma ve çalışır hal hale e getirme, arıza gideril giderilemez emez ise komple değişi değişim) m) Yüklenici tarafından bedelsiz olarak yerine getirilecektir. Yüklenici buna ilişkin cihaz/ ekipman/ sistem üretici firmasından gerekli garantileri temin edecektir. Bu garanti belgesi istasyonun işletiminden ve bakımından sorumlu olan lisans sahibine verilecektir. Bu garanti belgeleri, İş Bitirme Dosyasında olacaktır.  17.

 YEDEK PARÇ PARÇA A 

Yapımı Son Kullanıcı tarafından gerçekleştirilen istasyonlarda, Son Kullanıcı, Ek-28A ve Ek-28B’de verilen listeler e uygun olarak yedek parça temin edip BOTAŞ’a teslim edecektir.  Yapımı Dağıtım Şirketi tarafından gerçekleştirilen istasyonlarda, Dağıtım Şirketi, gaz arzının ve ölçümün güvenli ve kesintisiz olması için gerekli tüm yedek parçayı temin edecek ve stokta hazır tutacaktır.   18.

EKLER

Konteyner Tipi Basınç Düşürme Ve Ölçüm İstasyonu Yapım Şartnamesi (18 sayfa)   2 İstasyon Kontrol Sistemi Otomasyon Şartnamesi (24 sayfa)  3  Akış Bilgisayarı Bilgisayarı Şartnamesi (10 sayfa) 4A Gaz Kromatograf Şartnamesi (11 sayfa)  1

21   19 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

4B 4C 4D 5 6 7

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

Gaz Kromatograf Örnekleme Sistemi Çizimi (1 sayfa)   Gaz Kromatograf Helyum Tüpü Bağlantı Şeması (1 sayfa)  Gaz Kromatograf Kalibrasyon Tüpü Şartnamesi (3 sayfa)  Yangın ve Gaz Alarm Sistemi Şartnamesi (9 sayfa)   Kamera Sistemi Teknik Teknik Şartnamesi (8 sayfa)  Yeraltı Konteyneri İle Fiber Optik Kablo Ve Yardımcı Ekipmanları Temin Ve Tesis  

Şartnamesi (37 sayfa) Yeraltı Konteyneri Otomasyon Şartnamesi (21 sayfa)   9A ISO 5167 Orifismetre Kalibr asyon asyon Prosedürü (21 sayfa)  9B Orifismetre Şartnamesi (2 sayfa)   10A Türbinmetre Şartnamesi (1 sayfa)  10B Rotarimetre Şartnamesi (1 sayfa)   10C Ultrasonikmetre Şartnamesi (2 sayfa)   11A Transmitter Şartnamesi (2 sayfa)   11B Transmitter Teknik Özellik Tablosu  (1 sayfa) 11C PT100 Şartnamesi (1 sayfa)  12A Dijital Manometre Şartnamesi (1 sayfa)  12B Dijital Termometre Şartnamesi (1 sayfa)   8

13 Ölçüm Hatları Statik Ve Fark Basınç Borulamaları Teknik Şartnamesi (2 sayfa) 14A Dizel ve Doğal Gaz Yakıtlı Jeneratör Şartnames i (3 sayfa) 14B Elektrostatik Ese Aktif Paratoner Teknik Teknik Şartnamesi (1 sayfa)  15

IO Listesi (5 sayfa)

16A Güç Kaynağı Şartnamesi (1 sayfa)  16B Güç Ünitesi Çizimi (1 sayfa)  17 18 19 20 21 22

Ölçüm ve Otomasyon İşleri İ şleri T Test est Prosedürü (5 sayfa)  Türbinmetreli İstasyon BOTAŞ Merkezi SCADA Listesi (6 sayfa)   Orifismetreli İstasyon BOTAŞ Merkezi SCADA Listesi (6 sayfa)   Türbinmetreli İstasyon Rapor Formatı (7 sayfa)  Orifismetreli İstasyon Rapor Formatı (7 sayfa)   Haberleşme Altyapısı Altyapısı (1 sayfa) 

23A Saha Bağlantı Detay Çizimleri (1 sayfa)  23B Saha Bağlantı Detay Çizimleri (1 sayfa)  23C Topraklama Altyapısı ve Saha Bağlantı Detay Çizimleri (1 sayfa)   24 25 26A 26B 26C 26D 27

Kokulandırma Şartnamesi (1 sayfa)  Vana Otomatik Kapama Algori Algoritması tması (1 sayfa)  Yeraltı Konteyneri Yerleşim Detayı (1 sayfa) Yeraltı Konteyneri Üstten Görünüş (1 sayfa)   Yeraltı Konteyneri Yandan Görünüş (1 sayfa)   Yeraltı Konteyneri Karma Görünüş (1 sayfa)    Alev Tutucu Tutucu Genel Görünümü (1 sa sayfa) yfa) 

28A Elektronik Elektro nik Yedek Malzeme Listesi (1 sayfa) 28B Mekanik Yedek Malzeme Malzeme Listesi (1 sayfa) 29 Kontrol Binası Çizimi (1 sayfa)  30A Kontrol ve Shelter Konteyneri Çizimi (1 sayfa)  

21   20 / 21

 

 

BOTAŞ  BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 

A TİPİ BASINÇ DÜŞÜRME  VE ÖLÇÜM İSTASYONU   Y  YAPIM APIM ŞARTNA ŞARTNAMESİ MESİ 

30B Kontrol ve Shelter Konteyneri Çizimi (1 sayfa)   31 32A 32B 32C 32D

Shelter Binası Konteyneri Çizimi (1 sayfa)  İstasyon P&I Diyagramı Regülasyon Sonrası Ölçüm için (Tip 1 -Rotarimetre 1 sayfa) İstasyon P&I Diyagramı Regülasyon Sonrası Ölçüm için (Tip 2 -Türbinmmetre 1 sayfa)  Ölçüm Hattı Ekipman Yerleşimi (1 sayfa)  İstasyon P&I Diyagramı Regülasyon Öncesi Ölçüm için (Tip 4 -Türbinmetre 1 sayfa) 

32E İstasyon P&I Diyagramı Regülasyon Öncesi Ölçüm için (Tip 3 -Orifismetre 1 sayfa) 33A Konteyner Tip İstasyon P&ID (1 sayfa)   33B Konteyner Tip İstasyon P&ID (1 sayfa)   34 35

Giriş-Çıkış Vana Detay Çizimleri (1 sayfa)  Konteyner Tip İstasyon Giriş Çıkış Vana Detayı (1 sayfa)  

21   21 / 21