244069669-Louis-Khune-Η-Νέα-Θεραπευτική-Στηριζόμενη-επί-της-Αρχής-της-Ενότητας-Όλων-των-Ασθενειών.pdf

Η ΝΕΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ Σ Τ Η Ρ ΙΖ Ο Μ Ε Ν Η

ΕΠΙ ΤΗ Σ

Α ΡΧ Η Σ

ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΩΝ

ΤΕ

ΎΓΊΩΝ

ΚΑΙ

ΑΣΘΕΝΩΝ

τπο

ΛΟ ΥΔΟ ΒΙΚΟ Υ ΚΟΥΝΕ

Μ Ε Τ Α Φ Ρ Α Σ Θ Ε ΙΣ Α Έ χ της Γερμ.ανιχης εις την Γ α λλ ικ ή ν ,

en langue Française, ’Α γ γ λ ικ ή ν , 'Ι σ π α ­

ν ική ν, Π ορτογα λλική ν, 'Ο λλ α ν δ ικ ή ν , ’Ιτα λ ικ ή ν , ’Ρ ω σ σ ικ ή ν , Σ ερ β ικ ή ν , Δ α νικ ή ν, Σ ουη δικ ή ν, Ν ο ρ β η γικ ή ν ,'Ε λ λ η ν ικ ή ν , 'Ρ ω μ ο υ ν ικ ή ν, Τ ο υ ρ κικ ή ν, Ά ρ μ ε ν ιχ ή ν , ’Α ραβικήν, Ο υ γγρ ικ ή ν , Β ο η μ ιχή ν , Π ολω νικήν, Κ ροατικήν, ακολούθους

διαλέκτους

τω ν ανατολικών

’Ινδιώ ν,

Μα'λαϊκήν κ α ι

εις τάς

Ο υρδουϊχήν,

Τ ελουγουϊκήν και του Ίν δ ο σ τά ν .

ΕΝ ΑΘΗΝΑ1Σ ΕΚ Τ Ο Υ Τ Υ Π Ο Γ Ρ Α Φ Ε ΙΟ Υ ΤΩ Ν Κ Α Τ Α Σ Τ Η Μ Α Τ Ω Ν

ΑΝΕΣΤΗ Κ Ω Ν Σ Τ Α Ν Τ ΙΝ ΙΔ Ο Υ

... 1897

3

Δ Ι Ε Θ Ν Η Σ ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ Ν Ε Α Σ Θ Ε Ρ Α Π Ε Υ Τ ΙΚ Η Σ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟ Υ ΚΟΥΝΕ *ΙδρυΑεΐσα έν Λειψία τή 1Οι

Όκτιοβρίοι/ 1883,

αύξηθεΐσα τω 1892.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Σήμερον διά τ η ς πυρουσης τοϋ έργου μου έκδόσεω ς πραγματοϋται ό πόθος όν πρδ πολλοϋ εϊχον, νά ίδ ω , έκτος τών έν άλλαις γλόίσσαις μεταφράσεων, έκδιδόμεμον έν τ η ‘Ε λληνική τό Έ γχειρίδιόν μου τ ή ς Ε π ισ τ ή ­ μ η ς τοϋ θεραπεΰειν άνευ έγχειρήσεω ν κα\ φαρμάκων. Ε λ π ίζ ω οτι καί ή παρούσα τοϋ έργου μου έκδοσις θέλει τυ χ α εϋμ ενοϋς ύποδοχής παρά τώ κοινώ. Χαρακτηριστικόν τ ή ς θερ α π ευτικ ή ς μου μεθόδου είνε ότι είτρεν όπαδοϋς

είς τά ς μάλλον άπομεμακρυσμένας

χώ ρας καί τά ς μάλλον άποκέντρους ν ή σ ου ς. Τ ο ϋ το δέ συνέβ η, διότι Λ μέθοδός μου έπιτρέπει ένί έκάστω νά θεραπεΰη μόνος εαυτόν, εύ κό λω ς καί άνεξόδω ς. Ε ίθε

ή Ε λ λ η ν ικ ή μετάφρασις τοϋ έργου μου νά η ό

ά ληθή ς τώ ν άσθενών σϋμβουλος συντείνων είς τήν ε ύ ημερίαν τώ ν έθνών· Έ ν Λειψίοι τήν 18 Νοειιβρίου 1897. Λ ο υ δ ο β ίκ ο ς Κ ο υ ν ε

Π ΙΝ Α Ξ

T O N

Π Ε Ρ ΙΕ Χ Ο Μ Ε Ν Ω Ν .

ΜΕΡΟΣ ΓΕΡΩΤΟΝ

ϊ*λ. Πώς ώδηγήθην είς τήν άνακάλυψιν της νέας θερα­ πευτικής . . . . . . . . . .

, ................................................ .

Πώς γ ενν ά 'α ι ή νόσος. Τ ί έστι πυρετός

....

Φύσις τών νοσημάτων τών παίδων. Α ίτια καί

.

.

1 ·— 1 3 1 4 -3 !

ένό-

της αυτών. Ή θεραπεία τω ν . 'Ιλα ρ ά , ’Οστρακιά, Διφθερϊτις, Ε υλογία , Κοκκΰτης, Χοιράδωσις. . . .

3 2 —- 6 5

Ρευματισμοί, Άρθρΐτις. ’Ισ χια λγία , Ψΰζις τών άκρων. θερ μ ότη ς της κεφαλής, καί θεραπεία α υ τώ ν . . . . Ά τμ ό λο υ τρ α .

’Η λιόλουτρα.

6 6 — 93

Λουτρά της έδρας διά

τριβής. Λουτρά τοϋ κορμού διά τρ ιβ ή ς. . . . . . . Τ ί πρέπει νά τρώγωμεν , τ ί πρέπει νά

πίνω μεν. , .

9 4 — 120 121 — 145

Ό δη γία ι πρός παρασκευήν καλοϋ άρτου έκ λειοτριβημένου σίτου

.................

1 4 5 — 147

Ό δη γία ι πρός κατασκευήν σεύπας εκ λειοτριβημένου σίτου .

.......................................

Ό δη γία ι πρός εκλογήν φύσιν

147

τροφής συμφώνου

μέ

τήν

........................................................................

Ό λ ίγ μ ι συνταγαί πρός συμπλήρωσιν τών ό δ η γ Α ν . .

147 1 4 7 — 150

Νευρικά καί Φρενικά ν ο σ ή μ α τα ...........................................

151 — 1 5 8

Φρενικά νοσήμ α τα

1 5 8 -— 1 6 4

.....

, . . . ..

Ν οσήματα τών γυ ν α ικ ώ ν .. . . . ; .................... Έ πιλόχειος πυρετός.

............................................

Πώς Ιπιτυγχάνονται καλοί καί ευνοϊκοί τ ο κ ε τ ο ί . . . . Ραγάδες τών μαστών καί

ελλείψις γάλακτος σποϋ-

165 1 6 6 — 167 1 6 7 — 178

στ’ δαιότης τών έμμήνω ν......................................................... . Σ τ είρ ω σ ις ................................................

1 7 8 — 187

................................

187 — 188

Π ρόπτωσή τή$ μήτρας, δακτύλιοι τού κόλπου...............

1 8 8 — 189

Ύγιει*^) τών' ίά'άίδων'\ι*4ΐ^ τού^* π|4ΐούς ιμήνας—» A !··-" J‘!

; 189

Τροφή π α ιδ ιο ύ ......................... ....................................................

189— 195

Τελικαί παρατηρήσεις επί”τοΰ

195 — 199

πρώτου μέρους

ΕΡΟΣ ΔΕΎΤΕΡΟΝ απείχ τών τρα υ μά τω ν

· . . .. . . . . . Λ . . .

2 0 9 — 206

, Έ γ κ ο π α ί, νύξεις, μωλωπισμοί

καί θραϋσις μ ελώ ν ..

2Ö 7— 210

Μ ωλώπισμα, θλάσις καί εξωτερικά τ ρ α ύ μ α τα . . . .

2 1 0 — 212

’Ε γ κ α ύ μ α τ α . . . . . .

. .....

. . . . . . . . . . . . . .

Π λη γ α ί διά πυροβόλων 8πλων’. . . .

. . . ; . V.

Κ α τά γ μ α τ α

, . . .

οστώ ν

2 1 2 '— 2 1 3 213 —218

··

Τ ρα ύμα τα άνευ εξωτερικών" άλλοιώσεών.'. . Γ . . V. .

218

219

2 1 9 —226

Κ εντήμ ατα έντομων'δηλητηριωόών,δήγματα λύσσώντων κυνών καί δηλητηριωδών ερπετών, δηλητη·;

ρίασις του α ϊμ α τος. .

..................... . . .....................· · .

‘Αναιμία καί Χλ,ωρίασις.

2 2 6 — 2.30 2 3 1 — 2.48

Ά σ θ μ α ,, Κχτάρρους, ΨΟίσις, Έ ρ π η ς , ΠλευρΤΐίς. , ,

249— 262

Ά σ θ μ α ....

262^263

. . . . . . / .

. ..

. . . . . . . . . . .

Φυματίωσις (προκεχω ρηκυΐα)............................................... Φυματίωσις τών όστών καί Σαρκώ ματα.

τερΰδών. . . . . . . . . .

.............................................................

Καρδιακοί παθήσεις καί ύδρωπικία. . . . . . . . . . . . . Α έπ ρω σ ις. Ιΐυρετοί.

......................................... ..

Διαλείπω ν,

κλιματικός,

ί Χολερικός, κίτρινας,

267 —270 2 7 1 — 282 283— 295

... . . 2 9 6

— 309

τών τροπικών,

έλειογενής. . . . . . , . . . . .

.Τύφος» ¿ft νευρικός πυρετός....................... Δυσεντερία. Χ ο λ έρ α , . . .

2 6 3 — 267

. , . . ; . . . . ... .

;··-··· .........

Άσθένειαι τών-γεννητικών οργάνω ν,. . ... . . . . . . . .

310— 315 316 — 317 317 — 326 327 — 337

C. Ανδρική ά ν ικ α ν ό τη ς.................................................................

3 3 7 — 339

Νόσοι τών νεφρών καί της κύστεως. Λιθίασις νεφρι­ κή καί λίθοε της κύστεως. Ζακχαρώδης

διαβήτης.

Ουραιμία. ’Ακράτεια οΰρων. Κατάρρους τής κύστεως. Νόσοι τοϋ Π ή λτο ς. Χολόλιθοι. τών ποδών έξ α ν θ ίσ μ α τ α ..

"Ίκτερος.

Ίδρωτες

..........................................

’Οφθαλμικά καί δερματικά νοσήματα

.

’Οφθαλμία

.

................................ .......

.

.

.

.

.

.

Κοινός κ α τ α ρ ρ ά κ τ η ς ....................................... ....... Κώφωσις (τοϋ ενός Πάθησις

μόνου ώ τος)

τών όδόντων,

Πάθησις τοϋ λαιμοϋ.

.

Ό δοντα λγία ι,

.

.

3 4 0 — 348 3 4 1 — 353 353 353 — 354

.

.

354— 364

Κ υ νά γχη .

Αγοραφοβία, κοιλιακαί διαρ­

ρήξεις ................................................................ ....

3 6 5 — 369

’ Επιληψία ( Σ π α σ μ ο ί ) .................................................

370— 372

Ν οσήματα τοϋ νωτιαίου μυελοϋ. (Ν ω τια ία φ θίσ ις)..

3 7 3 — 375

Κ εφ αλα λγία. 'Η μικρανία.

Φθίσις τοϋ

εγκεφάλου.

Έ γκ εφ α λΐτις. Αίμορροϊδικαί παθήσεις........................ Ψώρα.

.

Έ λ μ ιν θ ες . Ταινία. Π α ρ ά σ ιτ α ..........................

3 7 6 — 379 380— 382

Τ ελικαί παρατηρήσεις επί τοϋ δευτέρου μέρους . . . .

3 8 3 — 384

Πρόλογος τών εκθέσεων τών θερ α π ειώ ν ........................

38 5 — 386

’Εκθέσεις θερ α π ειώ ν

. . . . .

Κείμενα ε π ισ τ ο λ ώ ν ........................................., . .

.

.

3 8 7 — 411 4 1 2 — 433

Π αραδείγματα τινά άπό τήν έπιστήμην τής έκφράσεως τοϋ π ρ ο σ ώ π ο υ ..........................................................

4 34— 436

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ

ΠΩΣ ίΙΑΠΓΠΘΠΛ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΙΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ βΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ Δ Ι Α Λ Ε Ξ Ι Σ Λ Ο Υ Δ Ο Β ΙΚ Ο Υ Κ Ο Υ Ν Ε

Κ νρία ι χαϊ Κύριοι, "Αμα. άνακαλύψη τις κάτι τ ι νέον καί πρωτότυπον,εινε ίδιον τής ανθρώπινης φύσεως νά αισθάνεται άνάγκην τινά άκατανίκητον τοϋ νά υποστήριξή τήν άνακάλυψίν του καί νά τήν μεταδώση είς τούς όμοιους του. Πιθανόν νά ενυπάρχη φιλοδοξία καί μ αταιότης είς τήν Ιπ ιθυ μίαν αυτήν, ή όποια κ α τά βάθος μολοντούτο είνε δικαιολογημένη καί απομένει ανθρώπινη. Πρέπει νά διακηρΰττωμεν τήν αλήθειαν καί όταν άκόμη θέλωμεν νά άποφύγωμεν τον θόρυβον, καί όταν ακόμη εΰρίσκωμεν τήν κίνησιν τήν πυρετώδη τής κοινωνίας πλήρη πικρίοις καί άπογοητεύσεως. Είς τον φυσικόν αυτόν νόμον ύπακούω καί έγώ σήμερον, προσπαθών νά σάς μεταδώσω τ ά α π ο τελέσ μ α τα , εις τ ά όποια ε'φθασα μ ε τ ’ άδιάκοπον εργασίαν είκοσι πέντε έτών. θ ά ήτο αληθώς φρονιμώτερον, &ν ενεπιστευόμην τά ς ανακαλύ­ ψεις μου είς τον χάρτην καί &ν έπεκαλούμην μόνον ε π ’ αυτών τήν γνώμην τών μεταγενεστέρων. ’Α λ λ ά τό π ρ ά γ μ α , εις τό όποιον άφιέρωσα τήν ζωήν μου όλόκληρον, δεν έχει θεωρητικήν μόνον αξίαν,

ΗΝΕΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ

1

ά λ λ ά καί ώφέλειαν πρακτικήν, ή όποία δύναται έκ τή ς διαδόσεώς του νά προκύψγι. Ά ν λοιπόν θέλω νά διαφυλάξώ τήν μέθοδόν μου διά τούς συγ­ χρόνους μου καί διά τούς μεταγενεστέρους,

καί άν θέλω νά μή

άποθάνω με φήμην «α γύρτου », είμαι αναγκασμένος νά αναπτύξω , νά αποδείξω καί νά μεταδώσω

διά τού διδάγματος καί διά τής

παρουσιάσεως ζώντων παραδειγμάτων τά ς άληθείας, τά ς όποιας άνεκάλυψα. Είνέ άληθές ότι δεν δύναμαι νά παρουσιάσω ασθενείς εις τήν μ ε γά λη ν αΰτ^ν σ^νάθρονσιν καί,πρέπε* νά άρκεσθω,/ις τό νά σάς εξη­ γήσω διά του λόγου μόνον τ ά π ρ ά γ μ α τα . ’Επιτρέψ ατε μοι οπωσδή­ ποτε νά σάς εξηγήσω δ ι’ όλίγων,.'πώς

ώδηγήθην είς τήν άνακά-

λυψιν τού συστήματος μου. Υ π ή ρ ξ α πάντοτε πολύ φίλος τής φύσεως καί κ αλλίτερα ρίστησις δ ι ’ εμέ δεν ύπάρχει

εΰχα ·

άπό τού νά άτενίζω είς τήν έξοχήν

καί τ ά δάση τ ά διάφορά φαινόμενα , εκ τών όποιων

εξαρτάται ή

εύδοκίμισις τών φυτών καί τών ζώων. Άρέσκομαι νά παρακολουθώ τήν έπίδρασιν τή ς φύσεως επί τής γής καί τδύ ουρανού καί νά ανα­ καλύπτω καί προσδιορίζω τούς νόμους αυτής. Ε π ιθυ μ ώ προσέτι πάντοτε νά μάθω δ ,τ ι οΐ μεγάλοι επιστήμο­ νες, ώς ό καθηγητής Ρόσμασλερ, ειχεν

ανακαλύψει χωρίς «κόμη

μ ο λα τα ύ τα ούτε ιδέαν νά έχω τού νά άσχοληθώ είς τήν θεραπευ­ τικήν, Ε κείνο τό όποιον μέ ώθησεν είς τούτο, ύπήρξεν ή ανάγκη, ή μ εγάλη

αυτη

κυρίαρχος, ή

διαπαιδαγωγοϋσα καί άρχουσα των

λαών καί τών ατόμω ν. Ό τ α ν έ'φθασα είς ηλικίαν είκοσιν ετών, τό σώμά μου δέν ήθελε πλέον νά λειτουργήσει κ α τα λ λ ή λ ω ς,'ο ί πνεύμονες-καί

ή κεφαλή

μου ήρχισαν νά μου προξενούν σφοδρούς πόνους. Προσέτρεξα κατ ’άρχάς είς τήν ιατρικήν, α λ λά δυστυχώς

ανευ αποτελέσματος.

Τό,

άληθές έίνε ότι δέν είχα καί πολλήν εμπιστοσύνην είς αύτήν. Ή μήτηρ μου,ή όποια ύπήρξεν άσθενής καί κατάκοιτος έπί π ολλά έ'τή, μάς συνεβούλευε πάντοτε νά δυσπιστώμεν πρός τούς «ιατρούς» καί μάς έλεγε πάντοτε ότι αύτοί υπήρξαν ή μόνη αιτία τής άθλιας τη ς καταστάσεω ς. Ό πατήρ μου είχεν άποθάνει άπό καρκίνον ενε-

3 κεν των Ιατρών. Τ ό τε, κ α τά το 1 8 6 4 δηλαδή, άνέγνωσα κ α τά πρώτον μίαν αγγελίαν συνεδρίου τινός, τδ οποίον Ιάτρευε διά φύσε- ' ' κών μέσων. Ή προσοχή μου έξηγέρθη καί δταν έπανεϊδον διά δευτέραν φοράν την είδοποίησιν περί του τοιούτου συνεδρίου, αμέσως έπήγα καί παρευρέθην είς αυτό. ΤΗ το ένας κύκλος φίλων, οί όποιοι συνεδρίαζαν πέριξ τού.πολυκλαύστου μας Μ έλτζερ. Ή ρώ τησα δειλώς κάποιον έκ τών παρισταμένων, τ ί πρέπει νά χάμω διά τούς φρικτούς αυτούς πόνους, τούς όποιους ήσθανόμην είς τούς πνεύμο­ νας.

Ή ρώ τησα μέ πολλήν δειλίαν, διότι ήμην νευρικός πολύ καί

δεν κατώρθωνα ώστε νά όμιλώ γεγωνυίί* τ η φωνή έ'μπροσθεν π ο λ­ λών ατόμω ν. Μου διώρισαν έν επίθεμα,τό.όποϊον μου έπέφερεν αμέ­ σως άνακούφισιν. "Ε κ το τε έφόίτων τακτικώ ς είς τά ς συνεδριάσεις αύτάξ. Ό λ ίγ α ¿'τη βραδύτερον κ α τά τδ 1 8 6 8 , δ άδελφός μου ήσθένησε σοβαρώς καί ή φυσιοθεραπεία είς την κατάστασιν είς την όποιαν τότε εύρίσκετο δεν εδυνήθη νά τδν ανακούφιση. Τ ότε ήκούσαμεννά γίνεται

λόγος

περί τη ς έπ ιτυχεστάτης

Hahn auf der Waid.

μεθόδου του

Ό άδελφός μου άπεφάσισε νά μ ετα βή εκεϊ

καί επέστρεψε πολύ καλλίτερα μ ετ ’ όλίγας εβδομάδας. ρισα τό τε καί εγώ

Theodore

την αξίαν

Ά ν εγν ώ -

τη ς φυσιοθεραπείας καί κατέγεινα

πλήρης πεποιθησεως είς αύτήν. ’Εν τοσούτιρ ή άσθένειά μου δεν είχε σ τα μ α τή σ ει.Τ ά σπέρματά τής άσθενείας, τ ά όποια είχα κληρονομήσει άπο τούς γονείς μου, δεν έπαυσαν του νά άναπτύσσω νται, άφού άλλω ς τε ή ιατρική είχε προσθέσει καί νέας αίτιας είς τά ς άρχικάς.

Ή κατάστασίς μου

άπδ ημέρας εις ημέραν ¿χειροτέρευε καί ταχέω ς δεν έδυνάμην πλέον νά την υποφέρω. Ό κληρονομικός καρκίνος είχε προσβάλει τδν στό­ μαχον καί οί πνεύμονες είχον καταστραφή έν μέρει1 τ ά νεύρα τής κεφαλής ήσαν τοσοϋτον προσβεβλημένα, ώστε μόνον είς τδν άνοικτδν άέρα ευρισκα άνάπαυσιν καί δεν ήδυνάμην πλέον νά κοιμηθώ. Δύναμαι

σήμερον

νά τδ έίπω.

Έφαινόμην

ευτραφής καί είχον

καλήν χροιάν, κ α τά βάθος δμως ήμην πολύ άσθενής. Έ ξετέλουν μ ο λα τα ύτα μ ετά πάσης ακρίβειας δλας τά ς διατά­ ξεις τής φυσικής μεθόδου·

λουτρά (υδατος καί ήλιου) ψυχρολου­

σίας, κ α λύ μ μ α τα , δίαιταν, τ ά

Ιφήρμοζα δ λα , χωρίς άλλο απο­

τέλεσμα παρά τήν άνακούφισιν τών δεινών μου.

4 Την έποχην ακριβώς έκέίνην άνεκάλυψα έν μέσω της φύσεως τούς νόμους, έπί τών όποιων στηρίζεται ή θεραπεία, διά την όποιαν θά σάς όμιλησω. Κ α τ ’ άρχάς ίδρυσα επί των νόμων αυτών έν σχέδιον θεραπείας διά τον εαυτόν μου καί κατόπιν κατεσκεύασα τ ά προς τοϋτο χρει­ ώδη. Τό πείραμά μου έστέφθη ύπό επ ιτυχίας. όλίγον κ α τ ’ ολίγον έβελτιοϋτο.

Ή κατάστασίς μου

"Α λλοι ασθενείς, οί όποιοι ηκ ου-

σαν τά ς συμβουλάς μου καί ύπεβληθησαν εις την αΰτην θεραπείαν, ίκανοποιηθησαν.'Ο λα τ ά όργανα, τ ά όποια είχόν επινοήσει, έλειτούργουν θαυμασίως. Αί διαγνώσεις τών ασθενειών καθώς καί αί προγνώσεις τών άδηλων άκόμη νόσων, αί όποϊαι ηπείλουν τον οργα­ νισμόν, άπεδεικνύοντο πάντοτε αλάνθαστοι. Έδυνάμην νά ησυχάσω, ότι αί ανακαλύψεις μου δεν ησαν*φαντασιώδεις. Έ ντο σ ο ύτφ , όταν ώμίλουν, άπηντων πάντοτε κ α τ ά πληξιν είς τούς άκροατάς μου καί δυσπιστίαν η άρνησιν πληρη άδιαφορίας, πόλλάκις δέ καί περίγελων* καί τοϋτο όχι μόνον έκ μέρους τών Ιατρών καί τών οπαδών τη ς ιατρικής, ά λ λ ά προπάντων εκ μέρους αυτών τών θιασωτών της φυσιοθεραπείας καί τών κ α λλί­ τερων αΰτης άντιπροσώπων. Διά νά καταστήσω την άνακάλυψίν μου χρήσιμον είς την άνθρω πότητα, άφηκα είς την διάθεσίν των τά έργοελεΐά μου. ’Α λ λ ά , χωρίς νά τ ά έξετάσωσι μ ετά προσοχής, τά διεκηρυξαν άχρηστα καί τ ά άφηκαν νά σαπίσουν είς μίαν άγωνίαν. Τ ότε

έπείσθην ότι δεν ηρκει νά εύρη κανείς την θεωρίαν της

αιτίας καί της πορείας τών άσθενειών, καθώς καί τάς θεραπείας αυτών, καί τ ά μέσα,- τ ά όποια άπαιτοϋνται προς καταπόλέμησιν αύτών.

Έπείσθην ότι δεν άρκεϊ νά εΰρη κανείς μίαν διάγνωσιν καί

μίαν πρόγνωσιν

σύμφωνον μέ την ουσίαν αύτην του οργανισμού,

ότι δεν ηρκει νά αποδείξω επί του ίδιου έαυτοϋ μου, έπί της οικο­ γένειας μου,

έπί τών πολυαρίθμων φίλων καί γνωρίμων μου τ ά

α π οτελέσμ α τα της θεραπείας.

Τ ότε ένόησα

ότι ίπρεπε νά απο­

ταθώ είς τό κοινόν καί νά ύπερπηδησω διά τών έπιτυχιών μου τ ά αποτελέσμ α τα τών άλλων όμοιοπαθείας καθώς καί

μεθόδων, τηζ άλλοπαθείας

της κοινής φυσιοθεραπείας,

δηλαδη,

όπως πείσω

μικρούς καί μεγάλους περί τη ς αδιαφιλονίκητου άκριβείας της με­ θόδου μου, ή όποια στηρίζεται έπί νόμων φυσικών.

5 Ή πεποίθησίς μου αΰτη μέ είσήγαγεν είς στάδιον εργασίας επι­ πόνου. Τω όντι, δπως αφιερωθώ είς την εξάσκησιν της νέας μου επι­ σ τή μ η ς, της άποκλειούσης τα-φάρμακα καί τάς εγχειρήσεις, έπρεπε να παραχωρήσω είς άλλους έν έργοστάσιον, τό όποιον κατείχομεν προ 2 4 ετών έπιτυχώ ς, καί νά καταναλώσω δλας μου τά ς δυνάμεις είς τήν νέαν μου άσχολίαν, ή οποία-κατ ’ άρχάς δεν έδύνατο νά μου άποφέρη ή μόνον περιφρόνησιν,

ύβρεις καί ζημίας βεβαίοις,

χωρίς ούδεμία τουλάχιστον ύλική ωφέλεια νά προκύπτη. Ή π άλη έ'μενεν επί πολύ

άβεβαία, μ ετα ξύ τοϋ λογικού, το όποιον με ά π έ -

τρεπε, καί τή ς συνειδήσεώς μου,

ή όποια με ώθει είς

τήν εκτέ-

λεσιν τή ς έαωτερικής αυτής κλίσεώς μου. Ε π ι τέλους ήνοιξα το θεραπευτήριόν μου την 1 0

’Οκτωβρίου

1 8 8 3 . Ή ιδέα είχε νικήσει έντός μου. Ά λ λ ’ δ ,τ ι προεβλεψα, επήλθε καί ύπερεκόντισεν δλας μου τά ς σκέψεις καί τά ς μάλλον άπαισιδδόξόυς άκόμη. Το θεραπευτήριόν μου δεν είχε καθόλου εργασίας έ,πί τινα έ'τη, μολονότι π ο λλα ί Θεραπεϊαι, τά ς όποιας έκ α μ α , έπρεπε νά προσελκύσουν την προσοχήν. Έ π ε ι τ α ολίγον κ α τ ’ ολίγον, ή λ θον ολίγοι διά λουτρά καί έπ ειτα άλλοι, οί όποιοι ήθελον νά άκολουθήσωσι θεραπείαν. Ή π ελατεία ηΰξησε βαθμηδόν, έκ τών άλ­ λων πόλεων κυρίως,

δπου οί θεραπευθέντες διεκήρυσσον τήν επι­

τυχίαν τή ς μεθόδου μου. Ε ίχ α

σώσει εκατοντάδας άνθρώπων έξ

άσθενειών, τά ς όποιας τοϊς προεϊπα καί τά ς όποιας έδυνήθησαν νά άποφύγουν. μεθόδου μου.

Έ κ ε ΐ ακριβώς έστήριζα καί έγώ ολην την άξίαν τής Τωόντι

μόνον διά τή ς προγνώσεως τών άσθενειών

δυνάμεθα νά δημιουργήσωμεν γενεάν άληθώς νγιά . Α ί άνακαλύψεις μου επεβεβαιοϋντο είς έκάστην περίπτωσιν άσθεν εία ς,'ή όποια παρουσιάζετο· ή πείρά μου άπο έτους είς ε”τος επλουτίζετο καί ή ύγεία μου, τήν όποιαν οί ιατροί είχον καταδικάσει, είχε τόσον καλλιτερεύσει, ώστε ήσθανόμην έμαυτον ικανόν νά ΰποστώ τ ά βάρη τής πολυαρίθμου μου θεραπείας. ’Α λ λ ά τοϋτο δεν έπραγματοποιήθη παρά όταν ηύρα έπί τέλους καί μ ετά πολλήν εργασίαν καί σκέψεις, έν σύστημα τοπικών λου­ τρών, τών όποιων ή άνυσιμότης είνε τοια ύ τη , ώ στε δύναμαι τόρα νά διακηρύξω π ά σ α ν ; ασθένειαν καί &ν φέρη αΰτη .

θεραπεύσιμον, οίο'νδήποτε όνομα

6 Λ έγω οιανδήποτε ασθένειαν καί όχι οΐονδηποτε άσθενη, διότι, δ'ταν ό οργανισμός εένε β α θύ τα τα κλονισμένος καί τελείως δηλητηρια­ σμένος Ικ της χρήσεως πολλών φαρμάκων, τό τε ή θεραπεία θά ίπ ιφέρη πάντοτε άνακούφισιν καί καλλιτέρευσιν, ά λ λ α δέη θα όυνηθη πάντοτε νά σώση καί νά Θεραπεύση εντελώς. Παρουσιάζομαι ένώπιόν σ α ς,, κνρίαι καί κύριοι, μέ την ύπερηφανον καί θαρραλέαν πεποίθησιν άνθρώπου, αστις, άφου ,έπί είκοσιπενταετίαν έπάλαισε μέ την καταστροφήν, εσώθη αύτός ό ίδιος καί εύρε τδ μέσον συγχρόνως

πρδς αγαθόν της άνθρωπότητος του

νά θεραπεύη όλας τά ς άσθενείας. Οΐ λόγοι αΰτοί ίσως αποπνέουν ματαιοδοξίαν καί πρόληψιν.

Ή πείρα έντοσούτω έπ^εβαίω σε την

μέθοδόν μου παντού καί π ά ντο τε, ακόμη καί δτάν δεν κατώρθωσα νά σώσω τον άσθενη. Ε κ είνο το όποιον μέ ώδηγησεν εις τά ς ανακαλύψεις μου, είνε ή πειραματική μέθοδος, η στηρίζομένη έπί τη ς ακριβούς π αρατηρησεώς, έπί της κρίσεως καί τών πειραμάτω ν. Κ αί μ ο λα τα ύ τα μέ άποκαλόύσιν άγύρτην, άμφισβητούντίς μοι την κατάλληλόν μόρφωσιν πρός έξάσκησιν τού επ αγγέλμα τος μόυ.' ’Α λ λ ά τό υποφέρω τό όνομα αυτό μ ετά πάσης ηρεμίας καί ψυχρότητος άδιασείστου. Οι μεγαλείτεροι

εΰεργέται τη ς άνθρωπότητος έπωνομάσθησαν

«ά γύρτα ι» καί οί σπουδαιότεροι έφευρεταί κυρίως — ώς δ χωρικός Πρίονιτς,

ό άμαξόποιός Σ χ ρ ό τ , δ θεολόγος Φράγκε, δ φαρμακο­

ποιός Χ ά ν , οί όποιοι διά τού εύρέος πνεύματός τώ ν καί τη ς ίσ χυ· ράς των θελήσεως, έδημιόύργησαν ,νέαν

καί καλλιτέραν θεραπέύ-

τικήν.

'

Ποϊαι είνε αΐ σχέσεις τη ς νέας θεραπευτικής

μέ

μεθόδους, της άλλοπαθείας, δμοιοπαθείας καί της

τά ς

γνωστάς

αρχαίας φυσιο­

θεραπείας ; Δέν θά επικρίνω τά ς μεθόδους αύτάς καί δέν θά άνασύρω τ ά ελ α ττ ώ μ α τά των καί τ ά τρω τά των μέρη, τ ά οποία έχουν ολα τ ά άνθρώπινα

άλλω ς τ ε , παρά μόνον όπου είνε απαραίτητόν διά

την εκθεσιν της αληθούς καταστάσεω ς τών μεθόδων αυτών καί διά τον φωτισμόν της Ιδίας μόυ μεθόδου.

Έ κ α σ το ς είνε κύριος νά

έκλεξη άλλως τε οιανδήποτε νομίση καλλιτέραν. Πρέπει ομως νά

7 μ ά θετε, όπως εννοήσετε δ ,τ ι μέλλω νά εϊπω, κ α τά θοδό; μου συμφωνεί

και

πόσον ή μέ­

κ α τά πόσον διίσταται των άρχαίων,συ­

στημ ά τω ν.

<

Μόνον τοιουτοτρόπως είνε δυνατόν' νά Ικτιμηθή ή πρωτοτυπία τη ς καί ή σχετική της ά ξία . Ή νέα θεραπευτική, ή άποκλείουσα τ ά φάρμακα καί τάς έγχειρήσεις, δεν έχει παρά εν μόνον κοινον άντικείμενον μέ την ά λ λοπάθειαν, καί τοϋτο είνε το ανθρώπινον σώ μα. Τ ά ά λ λ α δλα είνε αντίθετα έντελώς. Έ γ ώ πρεσβεύω, δτι ή δηλητηρίασις, ή ίτόσον συχνή των άσθενών διά των φαρμάκων τη ς εσωτερικής θεραπευτι­ κής είνε μία Ικ των αιτίω ν, άν δχι ή κυρκοτέρα, διά την οποίαν υπάρχουν πολύ ολίγοι άνθρωποι τ ά χρόνια νοσήματα

άληθώς ύγιεϊς καί διά τών όποιων

έπληθύνθησαν

καταπληκτικό»;·

Έζασκώ ν

τις πάλιν σωφρόνως την νέαν θεραπευτικήν, καθιστ^ έντελώς περιτ­ τήν τήν χειρουργίαν. Τ ήν όμοιοπάθειαν τήν χαιρετίζω ώς σθεναράν σύμμαχον εις τον πόλεμον κ α τά τή ς καταστρεπτικής πεποιθήσεως εις τ ά φάρμακα. Χάρις εις τάς έλαχίστας δόσεις φαρμάκων, τ ά όποια παρέχει καί χάρις εις τήν επιμέλειαν τής διαίτης, χρησιμεύει αδτη ώς μ ετα ίχ μιον άπό τήν άλλοθεραπείαν εις τήν φυσιοθεραπείαν. δμως καί αδτη σταθερών

Στερείται

άρχών ώς προς τήν δίαιταν καί έχει ώς

ελ ά ττω μ α δτι δίδει έστω καί εις μικράς δόσεις φάρμακα, τ ά όποϊα ώς παρετήρησα,

όπωσδήποτε βλάπτουσιν.

Ή αρχαία φυσιοθεραπεία πάλιν ύπερβαίνει κατά πολύ τά ς προμνησθείσας μεθόδους και χρησιμεύει ώς βάσις τής νέας μου θερα­ πευτικής. Έντοσούτιρ ήκολούθησα μάλλον εις το σύστημά μου τούς μεγάλους ίδρυτάς καί ίφευρέτας τής μεθόδου, ώς τον Πρίονιτς, τον Σ χ ρ ό τ,το ν Ρ ώ ς,τόν Θεόδωρον Χ ά ν , παρά τούς σημερινούς αντιπρο­ σώπους τ η ς . Μέ τήν μανίαν

τήν οποίαν έχουν του νά ύποκειμε-

νοποιοϋν τ ά π ρ ά γ μ α τα , κινδυνεύουν νά

πλανηθώσιν

εις λεπ το μ έ­

ρειας καί νά άπομάκρυνθώσι των υγιών τρίβων, τά ς όποιας ή φύσις ύποδεικνύει. Ή

άρχαία φυσική θεραπεία δεν εγνώρισε καθόλου τον χαρα­

κτήρα καί το είδος τής νοσογόνου αίτιας καί δεν ήννόησε τούς νό­ μους, ύπο τούς όποιους ή νοσογόνος αδτη αίτια κινείται έντος τού

■8 σώματος και έναποτίθεται εις ώρισμένα αυτού μέρη. Μέ άλλας λέ­ ξεις έ'λειπεν άπ ’ αυτήν ή γνώσις τής ακριβούς «ρύσεως της άσθενείας καί, κ ατά συνέπειαν των άσθενειών, ή γνώσις του «ρυσικοϋ αύτοΰ νό(λου, του γηραιού οσον καί δ κόσμος ά λ λ ’ άγνωστου είσέτι, τον όποιον άνεκάλυψα καί επί τού όποιου ή θεραπεία μου στηρίζεται. Έ κ το ς τούτου ή άρχαία αυτή μέθοδος κάμνει χρήσιν της διαγνώ σεως της ιατρικής, καί τοιουτοτρόπως έχει άκόμη τον ένα πόδα βυθισμένον εις την άλλοθεραπείαν. Ή νέα μέθοδος απεναντίας

διδάσκει άλλον τρόπον διαγνώσεως

σύμφωνον μέ την φΰσιν -της άσθενείας, καί ό όποιος στηρίζεται επί τής όψεως τού προσώπου καί τού λαιμού.Έίνε ή επιστήμη της έκφράσεως τού προσώπου, Ή

φυσιοθεραπεία στηρίζεται έπί τής πολυτρόπου εφαρμογής τού

ύδατος.

’Επ ιθέμ α τα διάφορα, πλύσεις,

ήμίλουτρα,

κ λύσματα,

λουτρά, λουτρά τοπικά, άτμόλουτρα, αύτά εινε τ ά διάφορα μέσα. Ή νέα μου απεναντίας μέθοδος αναγνωρίζει ώς έπί τό πλεϊστον περιττάς τάς πολυαρίθμους 'αΰτάς έφαρμογάς τού ΰδατος καί θεωρεί τ ά θεραπευτικά αύτά μέσα ανωφελή. Κ α ί έπί τής διαίτης ώσαύτως διαφέρουν αί δύο μέθοδοι', διότι, ένφ ή πα λα ιά φυσιοθεραπεία εφήρμοζε την κλασικήν μικτήν δίαι­ τ α ν , ή νέα μου θεραπευτική διαγράφει ώρισμένην δίαιταν κατευναστικήν, σύμφωνον πάντοτε μέ τούς νόμους τής φύσεως. Καθώς βλέπ ετε,α ί διαφοραί της παλαιάς φυσιοθεραπείας, ή όποια είνε άρίστη μ ο λα τα ύτα καί πολλάκις ακόμη Ιπ ιτυγχάνει, καί τής ίδικής μου μεθόδου εινε τοια ύτα ι, ώστε ήναγκάσθην νά δώσω νέον όνομα εις την τέλευταία ν αυτήν καί νά την ονομάσω «Ν έαν θ ε ­ ραπευτικήν άποκλείουσαν τ ά φάρμακα καί τά ς εγχειρήσεις». Δεν θά σάς περιγράφω, έδώ τ ά διάφορα π ειρ ά μ ά τα , διά των όποιων έφθασα εις τήν ϊδρυσιν τής μεθόδου μου. Εινε όλως περιτ­ τόν καί προτιμότερου

νά βαδίσωμεν#κ α τ ’ εύθεϊαν εις τον σκοπόν,

χωρίς νά έμμείνωμεν εις τά ς δυσκολίας, τά ς όποιας

ύπερεπήδησα

όπως φθάσω εις αυτόν. Ή δ η &ς Ιλθωμεν εις τό θέμα μας μ ετά τά ς προκαταρκτικάς αΰτάς παρατηρήσεις. Τό πρώτον Θεμελιώδες

ζήτημα,, τό

όποιον κ α τ ’ άρχάς πρέπει

9 νά εξετάσωμεν, καί επί τού όποιου ή θεραπεία στηρίζεται, είνε τό έξης: «Ποιον σώμα είνε ύγιές ; Ποιον σώμα δεν είνε ; » Α ί κυριαρχούσαι γνώμαι είνε πολύ διάφοροι. δτι είνε υγιής, ά λλ ’ έ'χει ολίγους

Ό

ρευματισμούς.

είς Ισχυρίζεται Ό

άλλος είνε

νευρικός, ά λλα κ ατά τ α ά λ λ α αισθάνεται έαυτόν ύγιέστατον, ώς &ν το σώμα συνίστατο εκ διαφόρων μερών, τ α όποια νά μ η άντα π εκρίνοντο μετα ξύ τω ν. Το παράδοξον είνε ότι ή σημερινη Ιατρική ενθαρρύνει την π λ ά ­ νην τα ύ τη ν,

καί ενεργεί πολλάκις διά φαρμάκων επί κεχωρισμέ-

, 1 νων μ ε ρ ώ ν μη φροντίζουσα καθόλου περί τών γειτονικών οργάνων. Είνε μ ο λα τα ύτα βέβαιον ότι το σώμα άπ οτελεϊ εν σύνολον, τού οποίου τ ά μέρη εύρίσκονται εν συγκοινωνία, καί ότι ή κακοδιαθεσία ένός έξ αύτών επηρεάζει και τ ά ά λλα .' Αυτό δυνάμεθα νά τό π α ρ α τηρησωμεν- καθημερινώς.

Ό πονόδοντος σάς κάμνει ανίκανον είς

οίανδηποτε εργασίαν καί δεν αΐσθάνεσθε όρεξιν οΰτε νά φάγετε οΰτε νά π ίετε. Μία παρωνυχίς είς ένα δάκτυλόν σας έχει τό α ύ τό απο­ τέλεσμα με στομαχικήν κακοδιαθεσίαν, καί σάς καθιστ^ ανίκανον είς οίανδηποτε χάς

τούτο

πνευματικήν η μηχανικήν

εργασίαν.

Κ α τ ’ άρ-

προέρχεται- έκ της έπιδράσεως τών νεύρων. Βλέπομεν

όμως ή δ η , ότι μία τα ρα χή παρασύρει μίαν ά λ λη ν . “Αν ή ταραχή αυτη

έμμείνη έπί μακρόν, τ ά α π ο τελ έσ μ α τα είνε πλέον σταθερά

είτε ώς αισθητά

παρουσιάζονται είτε

μ ή . Έ ν σώμα λοιπόν δεν

δύναται νά είνε υγιές, παρά μόνον όταν όλα

τ ά άπαρτίζοντα αντό

μέρη εΰρίσκωνται είς την φυσικήν αύτών κατάστασιν καί Ικτελούν άκόπως

καί

άπόνως την εργασίαν, διά

την όποιαν είνε προω-

ρισμένα. Ά λ λ ’ έκτος τούτου τ ά μέρη αύτά πρέπει νά έχουν την μορφήν την πρακτικωτέραν καί την μάλλον άνταποκρινομένην μέ την ιδέαν τού καλού.

“Αν ή εξωτερική

μορφή είνε ήλλοιωμέν“»), πρέπει νά

προϋπηρξαν επιδράσεις, αί όποιαι έπέφεραν τά ς άλλοιώσεις αύτάς. ’Εννοείται ότι χρειάζεται

πολλή μ ελ έ τη , όπως προσδιορίση κα­

νείς την μορφήν την κανονικήν δ ι ’ έκαστον όργανον. προπάντων

άτομ α

εντελώς

ύ γ ιά ,

κανείς τ ά ς κανονικάς αύτάς μορφάς.

Χρειάζονται

έπί τών όποιων νά σπουδάση

Ά λ λ ’ αΰτό ακριβώς εινε σχεδόν άδύνατον.

Καθώς

είπόμεν,

πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι εϊνε υγιείς καί ισχυροί. τα ύ τα άν τούς ερωτήσωμεν

επισταμένως,

Μ ολα­

θά ίδωμεν, ότι έ'χουν

κάποιαν μικράν ένόχλησιν πολλάκις, την όποιαν νομίζουν ά σ ή μ α ντον, ένα πονόδοντον πολλάκις, ή κάτι τ ι παρόμοιον, το όποιον μάς μαρτυρεί ότι ή υγεία των

δεν εινε κανονική εντελώς.

Δι ’ αυτό

άκριβώς χρειάζονται πολλαί μ ελετα ι, όπως όρίση τις άκριβώς τό ύγιες σχήμα τού άνθρωπίνου σώ ματος. Τό τοιοΰτον όμως επιτυγ­ χάνεται διά τής παραβολής σωμάτων άσθενών καί σωμάτων ύγιών σχεδόν. Τούτο ακολούθως θά εννοήσετε καθαρώτερον ά κ ό μ η . Κ αί αφού σάς είπα εις ολίγας λέξεις περί τής άλλοιώσεως τού σχηματισμού τού σώ ματος, θά σάς άναφέρω τόρα καί π ο λλά φαι­ νόμενα πολύ γνω στά . Θ ά σάς υπενθυμίσω κ α τά πρώτον τούς αν­ θρώπους, τούς πάσχοντας έκ ραχίτιδος, τών όποιων τό σώμα λ α μ ­ βάνει τον σχημα τισμ όν, τον όποιον κ ά λλισ τα γνωρίζετε,

καί εις

άντίθεσιν πάλιν τούς ισχνούς άνθρώπους, οί όποιοι δεν έχουν καθό­ λου σχεδόν στρώμα λίπους επί τού σώματός τω ν. Πρόκειται προ­ φανώς περί καταστάσεων παθολογικών. Θ ά σάς υπενθυμίσω άκόμη τήν π τ ώ σ « τών όδόντων, ή όποία άλλοιώνει όλόκληρον τό πρόσώπον, τά ς άρθριτικάς καταστάσεις, εις τά ς όποιας σχηματίζον­ τα ι αρθριτικοί γόμφοι, καί τούς ρευματισμούς τών άρθρων, οί όποιοι εξογκώνουν ολόκληρα μέρη τού σώ ματος. Εις όλας αΰτάς τά ς περι­ πτώσεις αί αλλοιώσεις τή ς εξωτερικής μορφής εϊνε προφανείς. Εις ά λλας παθολογικάς καταστάσεις άπεναντίας αί διαφοραί εινε δυσ­ διάκριτοι, δ εκ, προσπίπτουν αμέσως εις τούς οφθαλμούς. θά

σάς εφελκύσω

μ ο λα τα ύτα τήν προσοχήν επί τινων άλλων

περιπτώσεων. Γνωρίζετε βεβαίως όλοι, ότι ό ύγιής άνθρωπος έχει τον οφθαλμόν διαυγή καί ήρεμον καί τ ά χαρακτηριστικά του δεν εινε καθόλου συνεσπασμέία. Ή

δυσκολία όλη συνίσταται εις τήν εΰρεσιν τού ορίου,'"εις τό

όποιον τό πρόσωπον

έλαβε

τήν προκειμένην έ'κφρασιν, καί προς

τούτο δέον νά ομολογήσετε, ότι πρέπει κανείς νά έχη όξεϊαν τήν όρασιν, όπως έπ ιτύχη . Βλέπομεν πολλάκις ένα άνθρωπον, ό όποιος ήλλοιώθη πολύ από τήν τελευταίαν φοράν,

πού τον είχομεν ίδεΐ,

καί μ ο λα τα ύ τα μάς εϊνε άδύνατον νά όρίσωμεν άκριβώς τά ς μ ε τ α -

βολάς, τάς όποιας τό πρόσωπόν του ύπέστη. Αί μεταβολαί αύταί μ ο λ α τα ύ τα ,

αί όποϊαι

άσχημίζουσι τό σώ μα,

έχουσι σημασίαν

βαθυτέραν έπί τής σπουδακίτητος,επί τή ς όμοιας θά έπανέλθωμεν. ’Από όλα αυτά εξάγετα ι ότι αί άσθένειαι αποκαλύπτονται εκ τών άλλοιώσεων τού σώματος καί προπάντων τή ς κεφαλής καί τού λαιμού, ώστε είνε εν πρόβλημα σπουδαιότατον τό νά δύναταί τις νά διαγνώση καί νά έξηγήση τά ς άλλοιώσεις αύτάς. ’Ά ν

αύτό όλοι δύνανται νά τό επιτύχουν,

άγνοώ.

Βεβαίως

απαιτείται μ εγ ά λη γνώσις καί πείρα. Οι άκροαταί τών παραδό­ σεων μου

περί τή ς επιστήμης τή ς έκφράσεως τού προσώπου, θά

λάβωσι τά ς άναγκαίας πρός τούτο ενδείξεις. Ή δ η θά Ιπιστήσω την προσοχήν σας καί !π ί άλλης δοκιμαστι­ κής λίθου τής υγείας. ’Ά ν καί τό σώμα όλόκληρον, ώς εΐπομεν, συμμετέχη

πάσης

άσθενείας καί δυνάμεθα δι ’ όλων τών οργάνων νά δοκιμάσωμεν την κατάστασιν τή ς υγείας τού σώματος ολοκλήρου, · μ ο λα τα ύ τα διά την έξέτασιν αυτών προτιμώμεν τ ά όργανα εκείνα, τών όποιων δυ­ νάμεθα εύκολώτερον νά παρακολουθήσωμεν την λειτουργίαν.

Μία

καλή χώνευσις είνε δείγμα υγείας, καί άν αΰτη έκ τελήται κ α θη ­ μερινώς άνενοχλήτως, τό τε άναμφισβητήτως τό σώμα είνε παντε­ λώς ύγιές.

Έ π ί τών ζώων κυρίως δυνάμεθα νά κάμωμεν τελειό-

τερον τά ς παρατηρήσεις αύτάς.

Τό βλέπομεν καθαρώ τατα είς τ ά

άποχω ρήμάτα, τ ά όποια πρέπει νά άποβάλλω νται με τρόπον,ώστε νά μη λερώνουν καθόλου τό σώ μ α! Τούτο δύνασθε καθημερινώς νά παρατηρήσητε είς τούς ίππους καί τ ά

π τη νά

τά

ζώ ντα

εν

τή

ελευθερίΐ}:. θ ά μέ συγχωρήσητε

νά

σάς

δώσω : έπί

τού

θέματος

αύτού

έξηγήσεις εύρυτέρας, μολονότι πρόκειται περί ζητήματος-δχε εύ α ρέστου. ΤΟ ταν όμιλή κανείς περί άσθενειών, πρέπει, άποκαλή τ ά π ρ ά γ μ α τα διά τού άκριβούς των Ή

β λ έπ ετε, νά

ονόματος.

άκρα τού άπηυθυσμένου εντέρου είνε τοιουτοτρόπως

■ κ ατε-

σκευασμένη, ώστε νά δύναται νά άπορρίπτη,χωρίς νά κηλιδώνη τό σώμα καθόλου, τ ά ά π ο χω ρ ή μ α τα . Περί τού τοιούτου έ'δωσα εύρυ­ τέρας ήδη εξηγήσεις είς τήν μικράν μου πραγμα τεία ν « Ε ίμ α ι καλά ή είμαι άρρωστος;*

’

12 Ό χά ρ της, 6 όποιος χρησιμεύει προς καθαρισμόν μ ας, βαίως εν άπόκτημα διά την πάσχουσαν ανθρω πότητα,

είνε βε­ άλλά τά

άτομα τ ά καλώς έχοντα είς την υγείαν δεν έ'χουν άπολύτως ά ν ά γκην αΰτοϋ. ’Εννοείται δτι δεν αποκρούω νά τον μεταχειρίζω νται όσοι έ'χουν άνάγκην αΰτοϋ, νομίζοντες δτι οδτω θά είνε ύγιεις, διότι δ ι’ αυτούς άκριβώς είνε προωρισμένος. Έ κ α σ το ς λοιπον δύναται έκ της πέψεώς του νά κρίνη περί της υγείας του ό ’ίδιος. Το τοιοϋτον, παρ ’ δλα τ ά

σκώ μματα

των

σκεπτικιστών, δεν φοβούμαι νά το διακηρύξω δτι είνε ή λυδία λ ί­ θος της υγείας. Ε υτυ χής εκείνος, όστις διά τού μέσου τούτου πεισθίί, δτι'είνε άπολύτως ύγιής.

Ό ύγιης άνθρωπος

αισθάνεται πάντοτε

ευθυ­

μ ίαν, δεν έ'χει συναίσθησιν τού σώματός του, δεν ακούει πόνους, δεν αισθάνεται κακοδιαθεσίας. Ά γ α π $

την

εργασίαν καί χαίρει

διά την Ινεργητικότητά του μέχρις δτου κουρασθη, οπότε γεύεται τ ά άγα θά τη ς άναπαύσεως.

Είνε

ευκολον δ ι ’ αΰτον νά ύποφέρη

τούς ηθικούς πόνους, άφοϋ ευρίσκει ώς παρηγοριάν τ ά δάκρυα, τ ά όποια κανείς δεν εντρέπεται νά χύση είς την περίστασιν Ό ύγιης δεν άνησυχεϊ ποτε

διά

τά ς

αύτην.

άνάγκας της οικογένειας

του κάν, διότι αισθάνεται την δύναμιν νά έπαρκέση εις θεραπείαν αυτών. Μία μητη ρ,

καλώς έ'χουσα είς την ύγίαν τ η ς , περιποιεί­

τ α ι τ ά τέκνα της προθύμως, διότι αισθάνεται την δύναμιν νά τ ά διαθρέψη

καί χαίρει δταν τ ά "βλέπη

καί αΰτά

εΰεκτούντα καί

καλώς εχο ν τα . Τ ο πρόσωπον τών ύγειών πάντων άκτινοβολεϊ πάν­ τοτε άπο ευτυχίαν. Δεν τ ά βλέπει τις άνήσυχα, δεν άκούει κραυγά ς καί κλαυθμυριθμούς επί τ η ελαχίστη αίτιοι. Ή άνατροφη έν ένί λόγω τών ύγιών

τέκνων, είνε ήδονη.

"Ας συγκεφαλαιώσωμεν ηδη τ ά λ ε χ θ έν τ α : τος προς τά ς φυσικάς ¿π ιστη μ α ς,

Κλίσις άκατανίκη­

είχε προσβληθή

ΰπό σφοδράς διφθερίτιδος. Κ α τ ’ άρχάς έτέθη τό

παιδίον εις άτμόλουτρον. ’Επειδή μ ά λισ τα μ ηχάνημα άτμολοΰτρου

δεν υπήρχε πρόχειρον, Ιτοποθετήσαμεν τό παιδίον επί μιό£ς

καρέκλας

καί ύπ ’ αυτήν έθέσαμεν έν άγγεϊον περιέχον 4 — 5 λ ί-

τρας ζέοντος ΰδατος. Οί πόδες έτοποθετήθησαν

καί αυτοί άνωθεν

κάδου πλήρους θερμού ΰδατος. Τό σώμα όλόκληρον ειχε

πρότερον

ϊίΐριβληθή καλώς έντός εφαπλώματος έξ ερίου, ώστε πάσα γωγή του άτμοϋ καθίστατο άδύνατος.

Ά μ .α

εξα­

τό ασθενές παιδίον

ϋδρωσεν άφθόνως,υπεβλήθη εις λουτρόν του κορμού διά τριβής 18®

Καί ή κάτω κοιλία του ετρίφθη ένεργητικώς, μέχρις ότου έπεσεν ή θερμοκρασία τής κεφαλής. Ή δυσκολία τής αναπνοής, την οποίαν κ α τ ’ άρχάς ήσθάνετο, ή λα ττώ θη ολίγον κ α τ ’ ολίγον· έδέησεν όμως νά ύπ οβάλληται άνά ΤρΙωρον εις λουτρόν του κορμού διά τριβής έπί ήμίσειαν ώραν καί ίίαρκούσης άκόμη τής νυκτός.

’Εννοείται ό τι, έφ ’.όσον τό, παιδίον

ήτο κλινήρες, τό παράθυρον εΰρίσκετο ανοικτόν, όπως άνανεώται ό Αήρ του δωματίου.

44 Χάρις είς τ ά έπανειληρρένα αυτά λουτρά του κορρού, κατω ρθώθη ή έξάλειψις του πυρετού άπδ της πρώτης ήδη ήρέρας*

καί

τήν π έρπ την το παιδίον ήτο Ιντελώς κ α λ ά . Τοιουτοτρόπως θεραπεύορεν την διφθερίτιδα, την λεγορένην τρορεράν, διά την οποίαν ή ιατρική εινε άρκετά τυφ λή, ώστε νά άναζητή άκόρη φάρρακον. Ε ν λ ο γ ία . γενικώς.

Ή ευλογία

εινε συχνότερα άπό δ ,τ ι

Το τοιοϋτον βεβαίως

στατιστικώ ν. Έ κ α σ το ς

δεν προκύπτει

εκ

οικογενειάρχης, άρια

πιστεύεται

των Ιπισήρων

ρ ά λισ τα

γνωρίζγι

κάτι τ ι άπο φυσιοθεραπείαν, δεν θά κάργι την άνοησίαν νά ά ν α γγείλγι εις την άστυνορίαν το γεγονός,

δπως εινε ύποχρεωρένος,

διότι τούτο πολλάς ενοχλήσεις καί π ολλά

κακά θά του επιφεργ.

Ή ευλογία, Καταλλήλω ς θεραπευορένη, είνε σχεδόν ακίνδυνος ώς θά ϊδητε. Ή ευλογία παρουσιάζεται ύπδ

πολλάς

ρορφάς εΰλο-

γιώδεις, πυώδους ευλογίας, κωνοειδούς ευλογίας, άραποευλογίας. Ή τελευταία είς αυτήν

αΰτη

δ πυρετός

εινε βεβαίως ή ράλλον

επικίνδυνος, επειδή

εινε ισχυρότατος καί επιφέρει τ ά χ ισ τ α τον

θάνατον, όταν δεν θεραπευθή κ α τα λλή λω ς. Σ υνήθω ς,βλέπετε, θεωροΰσιν ώς επικινδύνους τά ς άσθε/είας έκείνας αί δποϊαι άκαταλλήλω ς θεραπευόρεναι έπιφέρουσι τ ά χ ισ τ α τον θάνατον, έκείνας δέ αί δποϊαι- έ’νεκεν πείας

διαρκούσι πολύν καιρόν καί

θεωροΰσιν άκινδύνους.

τής κακής πάντοτε βασανίζουσι το

θερα­

σώρά τω ν,

’Ακριβώς επειδή δεν γνωρίζουν νά θεραπεύ­

σουν τήν ευλογίαν, ή νόσος αΰτη κ ατέστη τόσον κινδυνώδης, ώστε έχρειάσθη νά προστρέξουν είς τήν δαραλίδα, ενώ το τοιοϋτον δεν συνέβαινεν, &ν έθεράπευον δραστηρίως άπ ’ άρχής τήν ευλογίαν. Κ α τ ’ άρχάς ή ευλογία, ή ρέλαενα ρ ά λ ισ τ α , δροιάζει ρέ πά* σαν

άλλην παιδικήν άσθένειαν

έ'νεκεν τού σφοδρού της πυρετού,

καί ρόνον δταν ή έξάνθησις άρχίσγι, άναγνωρίζεται ευκόλως. ’Ο ­ λίγον

κ α τ ’ ολίγον παρουσιάζονται

χονδράί

καί φαιαί,

κηλϊδες

αί δποϊαι δροιάζουν ρέ

Έ π ε ι τ α ολίγον κ α τ ’ ολίγον έξογκούνται

ερυθρού

χρώ ρατος,

έκείνας τής ιλαράς.

καί δροιάζουν τότε ρ έ

καρπούς ^οιάς κ α τά το ήρισυ βυθισρένους έντος τού σώρατος καί κ α τά τδ ήρισυ. εξέχοντας. Είς

το ρέσον σ χη ρα τίζετα ι

σηρεΐον, δταν πρόκειται περί βαρείας ρορφής.

Ή

ρελανδν

εύλογία δύνα-

τ α ι νά καταλάβει τδ σώρα δλόκληρον ή νά περιορισθή είς

ώρι—

45 σμίνα αύτοΰ μέρη.

Ή αιτία είνε π ά ν το τε συσσώρευσις ξένων ου­

σιών έντός τοΰ σώ ματος, αί όποΐαι ζυμώνονται. Οί δυστυχέστεροι άρρωστοι είνε εκείνοι, οί όποιοι προσβάλλονται

κατά το πράσω-

πον, διότι τ ά σημεία δύνανται να διατηρηθώσιν, δταν ή θεραπεία δεν γείνγι ριζική. Εΰνόητον δτι δεν συμβαίνει τυχαίως ή προσβολή μερών του σώματος ΰπό ευλογίας,

ώρισμένων

τη ς κεφαλής κυρίως καί τοΰ

προσώπου. Πολλοί άνθρωποι παθόντες εξ ευλογίας έ'χουσι το πρό* σωπον πλημμυρισμένον άπο δόν

ελεύθερον.. Σκέφθητε

φιάλης μέ τον λαιμόν

σ τ ίγ μ α τ α , τδ δε λοιπόν σώμα σχε­

άκόμη μίαν

φοράν την σύγκρισιν της

έκ καουτσούκ, περί της όποιας σάς ώ μ ί-

λησα προηγουμένως. Εις την πλευράν τοΰ σώ ματος, ή οποία είνε πλειότερον φορτωμένη άπο ξένας ουσίας, είνε βέβαιον δτι θά ένσκηψωσιν αί πλειότεραι φλύκταιναι.

Ά λ λ ’ ύπάρχουσι καί μ εμο­

νωμένα τινά μέρη τοΰ σώ ματος, τ ά όποια εκτάκτως πλημμυροΰσι.ν έκ ξένων ουσιών, καί τά όποια ιδιαιτέρως θά γεμίσωσιν άπο φλύκταινας, ώστε πολλάκις συμβαίνει άρρωστός τις νά εχγι άπειρίαν φλυκταινών

άπο το εν ούς μέχρι τοΰ άλλου άνωθεν της ρι-

νός καί τό λοιπόν τοΰ σώματος νά είνε σχεδόν καθαρόν.

Ή

κε­

φαλή είνε οΰτως

είπεΐν τό τέρμα τοΰ σώ ματος. Αί ζυμούμεναι

ούσίαι φθάνουσαι

έκει* εύρίσκουσι φραγμόν

είδομεν εις την φιάλην,

άδιάβατον. Ά λ λ ’ ώς

εις την όποιαν Ιθέσαμεν καουτσούκ, αί

ζυμούμεναι ούσίαι τείνου; πάντοτε εις το νά άνέλθουν, καί άν ή κεφαλή παρουσιάζει έμπόδιον εις την έλευθέραν των διέξοδον, καί τά εμπόδια τ α ΰ τα έκσπώσι περισσότερον. Ά μ α ή εΰλογιώδης έξάνθησις έπετελέσθη, ό κίνδυνος κ α τά τό μάλλον η ηττον εξαφανίζεται, έπειδη συνήθως δεν άποθνησκουσι παρά οί άσθενεΐς, τών όποιων τό σώμα δεν είνε ικανόν

νά ά π ο-

βάλλν) τά ς ζυμουμένας ουσίας. Π ολλάκις αί φλύκταιναι

σχημα τίζονται αίφνιδίως

θάνατον, ώστε δύναταί τις νά εΐπγι επειδή

δτι ό άσθενης

μ ετά τον

δεν άπέθανεν

είχεν εύλογίαν, ά λ λ ’ έπειδη δεν είχεν άκριβώς. Οί άσθε-

νεΐς άποθνήσκουσιν άκριβώς κ α τά τον ισχυρότερος πυρετόν. Ό τι καμμία

η άσθένεια αΰτη συνοδεύεται ΰπό πυρετοΰ ίσχυροτάτου, άμφιβολία

δεν ύπάρχει, καί βλέπομεν εύλογιώντας εις

τούς όποιους ό πυρετός εινε ισχυρότατος κ α τά τήν στίγρήν

ακρι­

βώς κ α θ ’ ήν αί φλύκταιναι δεν έσχηρατίσθησαν άκόρη. Το σώρα καίει ολόκληρον,αί φλύκταιναι προξενοΰσι φοβερόν κνισρ.όν,

καί

ό άσθενής θέλει

νά ξυσθί). Τδ τοιοϋτον επιφέρει τήν

διάρρηξιν των φλυκταινών πρδ τής ώριράνσεως καί παραρορφώνει τδ πρόσωπον. Τοϋτο πρδ πολλοϋ εινε γνωστδν καί δένουν τά ς χ εϊρας των άρρωστων, διά νά τούς ερποδίζουν τού νά ξύω νται. "Εν εγκυκλοπαιδικόν λεξικόν καί

σήρερον άκόρη συρβουλεύει τοϋτο.

Ό π ο ια βάσανος διά τόύς δυστυχείς εύλογιώντας ! Γνωρίζορεν ρ έσα πολύ κ α λλίτερ α , δπως θεραπεύσωρεν τήν ευλογίαν χωρίς νά άφήση σηρεϊα είς τδ πρόσωπον, καθώς καί νά προλάβωρεν αυτήν. Έ ρποδίζορεν τδν κνισρδν

καί τήν τάσιν

πρδς ξύσιν τών ρερών

διά τών αυτών άπλών ρέσων, διά τών οποίων καί τούς προηγουρένους πυρετούς. κανονίσωρεν

Άνοίγορεν

τήν άδηλον

τόύς πόρους του δέρρατος διά νά

διαπνοήν του άρρωστου καί δροσίζορεν

τήν εστίαν τής ζυρώσεως, δηλαδή τήν κάτω κοιλίαν. Διά τδν οίνον καί τδν ζύθον όλοι γνωρίζουν ότι

ή ζύρωσις Ιπ ιτελεϊται ό -

λιγώτερον καί δυσκολώτερον είς ταπεινάς θερροκρασίας. Κ αί αί έντδς

τού σώρατος ζυρούρεναι ούσίαι άκολουθοΰσι ρ ο-

λ α τα ύ τα τούς αυτούς κανόνας. Π άσα αΰξησις θερροκρασίας ευνοεί τήν ζύρωσιν, Ινφ

τδ ψύχος τήν

βραδύνει καί

τήν άναχαιτίζει

δλοτελώς. Είς τήν άσθένειαν αυτήν

άκριβώς δεν δύνάται νά άντεπεξέλθν)

τις σπουδαίως έ'νεκεν τής βιαιότητός τ η ς. Μ ολα ταύτα ή θεραπεία αΰτη έλαβε τδν κίνδυνον καί εκτός σπανίων περιπτώσεων πεύει.

'

Αί εξαιρέσεις αύται έξαρτώνται έκ τής καταστάσεως

θερα­ '

τού σώ­

ρ α το ς. Δύνανται νά συρβώσι περιστάσεις, κ α τά τά ς οποίας ύπάρχουσι τόσαι ξέναι ούσίαι, ώστε δεν δύνανται νά έξέλθωσιν. ’Α λ λ ά τούτο Διά

συρβαίνει συνήθως, όταν ή θεραπεία άρχίσν) πολύ άργά. τοϋτο έπαναλαρβάνω συχνά οτι πρέπει νά κ αταπολερή κα­

νείς τδν πυρετόν είς τήν άρχήν του καί νά ρή περιρένη νά ράθη ύπδ ποιαν ρορφήν ή άσθένεια θά παρουσιασθή. Β λέπ ετε ότι θεραπείαν

έφαρρόζω ρ ετά τής αύτής επιτυχίας τήν αύτήν

είς τήν

ευλογίαν.

Ά λ λ ά τούτο δεν θά ήτο δυνατόν,

'ν

άν η αιτία δεν ήτο όμοια. Σήμερον όπόταν δεν θέτουν τήν ευλο­ γίαν

μαζύ με

τήν οστρακιάν καί

τήν ιλαράν, διότι ή πρώτη

κατήντησε

πολύ

σπανία κ α τ ’ έπιφάνειαν, δεν δύναταί τις νά

σχημα τίση

ιδέαν

τής βιαιότητος

καί

του φόβου των προγόνων

μας διά τήν ασθένειαν αυτήν. Τόρα όπόταν γνωίζωμεν τό ένιαϊον δλων των άσθενειών, πανικός δεν ύφίσταται πλέον. Ά λ λ ω ς ,τ ε ή μεθα εις θέσιν π ολλά έ'τη πριν νά γνωρίζωμεν διά τή ς επιστήμης τής έκφράσεως τοΰ προσώπου εις ποιον μέρος του σώματος ύπάρχει μ εγάλη συσσώρευσις

ξένων ουσιών, ώστε νά είνε πιθανή θε­

ραπευτική προσπάθεια τή ς φύσεως, ο π ο ία 'ή ευλογία. Θ ά σάς φέ­ ρω έπί τούτου εν παράδειγμα έκ τής πρακτικής μου. Εις τήν οικογένειαν εργάτου τινός, ό όποιος είχε πέντε τέκνα, τρία έξ αύτών προσεβλήθησαν ύπό βαρείας ευλογίας. Ή σ α ν 7 — 9 — 1 3 έτών. Ό πατήρ ούτος είχε περάσει καί αύτήν τήν τρομεράν άσθένειαν,εγνώριζε δ ’ εις όποιους κινδύνους εύρίσκοντο τ ά τέκνα του. Δέν έτόλμ α όμως νά δηλώση

τό π ρ ά γμ α εις τή ν άστυνο-

μίαν, διότι θά Ιξέθετεν εις πολλάς

ταλαιπω ρίας τήν οΐκογένειάν

του . Έφήρμοσε λοιπόν τήν ίδικήν μου θερκπεία,ν εις τ ά τρία του τέκνα

έν μεγάλη μ υστικότητι καί τ ά έθεράπευσε μόνον διά λου­

τρών τού κορμού

διά τριβής καί

άτμολούτρων.

Ή

κατάστασις

τών παιδιών ήτο κινδυνωδεστάτη. Τό σώμά των έπλημμύρει φλυ­ κταινών. "Όπως άποκρύψη τήν κ ατάσ τα σιν, αύτός είχε τρίψει τό πρόβωπον τών άσθενών διά στάκτης καί τοιουτοτρόπως

άπέφυγε

τ ά βασανιστήρια τής νεωτέρας ύγιεινής. Μ ετά τέσσαρα άτμόλουτρα καί δέκα λουτρά διά προστριβών τού κορμού 1 7 βαθμών Ρ . ό πυρετός ή λ α ττώ θη καί ό κίνδυνος σχεδόν έξέλιπε. Κ α τά λλη λο ς κατευναστίκή

δίαιτα καί καθαρός

άήρ έπέραναν

αύτήν. Τ ά άτμόλουτρα καί τ ά λουτρά τού κορμού

τήν θεραπείαν συνεχισθέντα

έπί τινας ημέρας άκόμη έπέτρεψαν εις τ ά παιδία νά έγερθώσι καί νά έξέλθωσιν. Ά λ λ ά πρός τελείαν θεραπείαν έχρειάσθησαν άκόμη όκτώ

ήμέραι. Τό σπουδαιότερον εις δλας

αύτά ς' τά ς θεραπείας

τής ευλογίας είνε οτι κανέν τών παιδιώ ν,τά όποια έθεράπευσα, δέν διετήρησε τ ά ίχνη τών φλυκταινών έπί τού προσώπου. Τ ά πέντε παιδία τής οικογένειας τού έργάτου ήσαν

ολα έμβόλιασμένα καί

όλα μ ο λα τα ύ τα προσεβλήθησαν ύπό εύλογίας. Καθώς βλέπετε έκ

48 ιώ ν άνωτέρω, ή ευλογία καί ή μάλλον βαρεία δεν εΐνε

καθόλου

κινδυνώδης, όταν γνωρίζη κανείς νά την θεραπεύση, ή δε δάμαλις πολύ

ολίγον προφυλάσσει ά π ’ αυτήν.

χ λ η τ ικ ά ;

Ό σ τ ις γνωρίζει τάς ενο­

καί παρά φύσιν διατάξεις της υγιεινής, εις τάς περι­

πτώσεις τη ς ε υ λ ο γ ία ς,. θά ένόησε καλλίτερον τό ελαττω ματικόν αΰτών, όταν π εισθή, οτι η δάριαλις κανέν σχεδόν αποτέλεσμα δεν φέρει κ ατά τ η ς άσθενείας. ’Εκτός

τούτου ό εμβολιασμός έχει καί ά λ λ α κακά αποτελέ­

σ μ α τα . Εισάγει εις τόν οργανισμόν ξένας ουσίας. θησαν οί άνθρωποι νά άπομακρυνθώσι εντελώς αινιγματώδες. τ ό τε

πιστεύομεν

ρητε πλειότερα

Πώς

ήδυνή-

τόσον άπό την φύσιν, εΐνε

Ό τ α ν ή επιστήμη είνε ανίκανος εις τ ι ,

εις τ ά θα ύ μ α τα . Περί του έμβολιασμοΐλθά ευεις μικρόν

φυλλάδιόν μου

περί άνατροφης τών

παιδίων, σελίς 1 7 — 3 0 . Κ οκ κ ντης.

Α λ η θώ ς δ κοκκύτης δεν θεωρείται συνήθως ώς

‘ασθένεια τόσον κινδυνώδης όσον ή διφθερΐτις καί ή ευλογία· έντοσούτω όμως αποθνήσκουν π ολλά παιδία καί ύποφερουν ύπερβολικά άπειρα ύπό τής άσθενείας αυτής. Θά σάς

είπω αμέσως δτι πάς

βήξ πρέπει νά θεωρήται ώς σύμπτω μα σοβαρά: άσθενείας, διότι κανείς άνθρωπος καλώς έ'χων δεν πρέπει νά βήχη

καί νά άπ ο-

χ ρ έμ π τη τα ι. Ό βήξ προκαλεϊται, δταν αί ξέναι οΰσίαι άνέρχωντα ι πρός τ ά άνω καί δεν δύνανται κάτωθεν

νά έξέλθωσιν. Ε ίτε

τό δέρμα δεν έκτελεϊ τόν προορισμόν του, εϊτε τό έντερον καί οί νεφροί δεν λειτουργούν καλώ ς, τό άποτέλεσμα είνε τό αυτό. Τ ά παιδία τ ά προσβεβλημ,ένα ύπό κοκκύτου εχουσι τ ά αύτά εύδιώγνωστα συ μ π τώ μ α τα τής ζυμώσεως, ήτοι τόν πυρετόν. Αί ξ έ ­ ναι οΰσίαι θέλουν νά έξέλθουν

έκ τού λαιμού καί τής κεφαλής,

μολονότι

έκεϊ

εκκριτικά

όργανα

δεν

υπάρχουν.

Είνε

πολύ

σπουδαιον νά γνωρίζωμεν,άν ό ασθενής ίδρώνη κ α τά τούς παροξυ­ σμούς τού βηχός. ’Ά ν τό τοιούτον συμβαίνη, δεν υπάρχει ανάγκη άλλης θεραπείας. ’Ά ν όμως ο ίδρως δεν έπ έρχηται, τ ό τ ε ,τ ό πρόσωπον κυανίζει καί ό κοκκύτης επιφέρει θάνατον, άν δεν κ α τα π ο λεμήσωμεν ,αΰτόν.

Τό αίμα τέλος έκτινάσσεταί

εκ τών οφθαλ­

μών, τής £ινός καί τών ώ τω ν, διότι δλαι αί ξέναι οΰσίαι Ικεϊθεν θά ήθελον νά έξέλθωσιν.

Ό τ α ν ό άσθενής φθάση εις την κ α τά -

49 στασιν

αυτήν,' τότε δεν εινε δυνατόν πλέον νά τον συνδράμωμεν,

Δυνάρ.εθα όμως ένωρίτερον νά θριαρ.βεύσωρ,εν ασφαλώς κ α τά τής άσθενείας καί τής μάλλον βαρείας ακόμη. Ή θεραπεία εινε ή α υ τή , διότι, δμοία είνε καί

ή φύσις τής ά ­

σθενείας. Τ ό πρώτον μ έλη μ α είνε νά ίδρώσιρ δ άρρωστος.

Ά λλ ’

έξ άλλου εινε άπόλυτος ανάγκη νά δώσωμεν άλλην διεύθυνσή εις τάς ξένας ουσίας. Το σώρια έχει όδούς φυσικάς, καί ριόνον Ικεϊθεν δυνάμεθα νά εκδιώξωμεν τάς ουσίας αύτάς. Το τοιούτον επι­ τυγχά νετα ι

διά των

λουτρών

τής

έδρας διά

τριβής.

"Αρια δ

ασθενής ίδρώση, δ βήξ ώς έκ θαύματος κ αταπ α ύει, όταν

δε αί

κενώσεις έπέλθωσι, τότε δ άρρωστος ίά τ α ι. ΓΙολλάκις τό εύχάριστον αυτό άποίίέλεσμα αποκτάται εις όλίγας έβδορ.άδας, εις ό λ ίγας ήριέρας ενίοτε,

καί έσφαλμένως υποθέτουν ότι

απαιτούνται

ριήνες προς τούτο. Σας

απέδειξα πλέον ότι δ κοκκύτης προέρχεται, όπως καί αί

ά λλαι άσθένειαι, εκ τών ξένων ουσιών, αϊτινες τείνουν νά· έξέλθουν. τοί

Ό λ α ι μου αί εξηγήσεις θά σας έπεισαν ότι οί όξεΐς πυρε­ δεν είνε τίπ οτε

πρός αποβολήν χαιρετίζωμεν

άλλο παρά

τών ξένων

μία προσπάθεια

ουσιών.

τά ς οξείας αΰτάς

τού σώματος

"Ω στε πρέπει εύγνώριονες νά

άσθενεΐας (κρίσεις), επειδή

πολύ ώφέλιμαι διά τό σώρια, άπελευθερούσαι αυτό

είνε

εκ τών ξένων

ουσιών. Θ ά μέ έννοήσητε διά μιάς παραβολής. Ό πυρετός δύναται νά παραβληθή ρ,έ κ α τα ιγίδα . Ό π ω ς

τού

πυρετού προηγούνται ρίγη καί συναίσθημα κακοδιαθεσίας, τοιου­ τοτρόπως

καί πρό τής

πνικτικός. Λέγομεν τότε

καταιγίδος δ αήρ είνε βαρύς

καί ά π ο -

δτι δ άήρ είνε βαρύς, δτι μάς πιέζει,

μάς στενοχωρεΐ καί γνωρίζομεν δτι μόνον μία καταιγίς δυνατόν νά μάς άπελευθερώση τ ή ς τοιαύτης

καταστά σεω ς.

Ή

θερμότης

ή ανυπόφορος προηγείται καί αΰτη καί συνοδεύει τήν κ α τα ιγίδα . "Α μα

αΰτη ι παίρέλθη, επέρχεται μία γενική

φύσις λαμβάνει αναψυχήν. Ή σιως τείνει

τών ξένων ουσιών,

δροσιά, καί δλη

καταιγίς είνε μία ενέργεια ζυμώ -

αί δποϊαι εύρίσκονται εις τόν άέρα καί

καί αΰτη νά έλευθερώση

τήν ατμόσφαιραν εκ τών άτμώ ν

τού ΰδατος, οί όποιοι παίζουσιν Ιδώ τόν ^όλον ξένων

ΗΝΕΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ

ή

ουσιών. Δ ιά

4

τής ζυμώσεως αυτής το σχ ήμα τών ξένων ουσιών άλλοιούται επί­ σης έδώ καί άπο.αόρατον γίνεται ορατόν, συμπυκνούται εις σ τ α -', γόνας ή στερεοποιείται καί κ α τα π ίπ τει εις χ ά λ α ζα ν . Το αυτό συμβαίνει

έν τώ σώ ματι

μέ τόν πυρετόν. "Α μα

δ

τελευταίος αυτός έκραγή, τό σώμα εύρίσκεται έν κινδύνφ. "Α μα έκλειψη, αρχίζει νέα ζωή διά τό σώμα. Καί εις τά ς δύο περιπτώσεις, καθώς β λ έπ ετε, ακίνδυνος προέρ­ χ ετ α ι έκ τής καταιγίδος ή ζώή καί ίασις.

Ή

του πυρετού

καί συνέπεια*

νέα αυτη ζωή καί ή ίασις ήτο

έπέλθουν άνευ τού κινδύνου.

είνε νέα’

αδύνατον νά

’Α λ λ ’ ή κυρία αίτια εΐνε ή βαρύτης

τού άέρος καί ή συσσώρευσις ξένων ουσιών εν τ> μόνον μέρος. Θ ά μέ ερωτήσητε Ίσως πώς συμβαίνει ή μονομε­ ρής α δ ΐη

συσσώρεύσις. Θ ά ένρμιζέ τις προκαταβολικώς δτι

τδ

σώμα διαμοιράζει παντού άρμονικώς τά ς ξένας ουσίας, δπως έχη χώρον μεγαλήτερον.

,

Βίκων 1.

Είκων 2.

Ά λ λ ’ αί ξέναι όΰσίαι πραγμαΐικώ ς δέν εναποτίθενται ; είς την μιάν

μόνον πλευράν, ά λ λ * άρχίζουν’ μόνον εξ αυτής καί

έπ ειτα

δτοον πλημμυρήσουν φεύγουν καί Ιξαπλούνται καί είς την αντίθε­ τον.

Ά λ λ * οπωσδήποτε

μία πλευρά μένει π ά ντο τε περισσότερον

τη ς άλλης πλημμυρισμένη.

Ό

λόγος τής μερικής αυτής

Ιναπο-

θέσεως είνε εντελώς μηχανικός καί όυνίστατάι είς το δτι αί ξέναι ούσίαι

ύπείκουν είς τούς νόμους τής βαρύτητος.

Ό λ ίγ α ι

δοκιμαί

άπλούσταται θά σάς τδ άποδείξουν. Λ αμβάνομίν δύο φιάλας ύαλίνους καί γεμίζομεν αΰτάς διά κα­ θαρού ΰδατος κ α τά πρώτον. Ά ς άιρήσωμεν ολόκληρον νύκτα.

τά ς πωματίσωμεν καί άς τάς

Την επομένην πρωίαν δέν θά π αρα-

τηρήσωμεν ούδεμίαν μετα βολήν,

Ά ς άναταράξωμεν

τώρα έντδς

των φιαλών όλίγη ν 'λά σ π η ν , και άς τά ς άφίσωμεν μίαν νύκτα π ά ­ λιν

εις ηρεμίαν, Τήν άλλην πρωίαν θά παρατηρήσωμεν

δτι

τό

καταβύθισμα Ιναπετέθη εις τήν πλευράν, είς τήν δποίαν αί φιάλαι ήσαν τοποθετημέναι. καθαρόν. λάσπην

Άν

“Ανωθεν αυτών τό υδωρ παραμένει έντελώς

άναταράξωμεν επίσης

τήν τρίτην

ζυμώσιμον ουσίαν

εις τήν

νύκτα, ή εΐκών θά είνε ή ιδία, κ α τ ’ άρχάς,

άνοίγοντες δμως έπειτα τά ς φιάλας θά παρατηρήσωμεν Ικθέτοντες αΰτάς καί είς τήν θερμότητα δτι ή ζύμω σις; αρχίζει άπό την λασπώ δη'πλευράν. Ή

>

ζυμουμένη μ ά ζα

/

εξέρχεται τή ς φιάλης

άπό τήν πλευράν

εκείνην, είς τήν δποίαν εύρίσκετο κεκλιμένη α υ τη .

(Εΐκών 1 καί

είκών 2 ) . Δίν είνε λοιπόν δλως τυχα ία ή έ'ξοδος τών ζυμουμένων ουσιών Ικ τ ή ς φιάλης, ά λ λα κανονίζεται εκ τή ς θέσεως,τήν δποίαν έχουν αί εντός αύτής' ζυμούμεναι ούσίαι. Ή

ζύμωσις

:

.

,

θά Ιγίνετο άλλω ς τε καί διά μόνης τής λάσπης

άνευ ζυμωσίμου ύλης. θ ά εξηρτάτο όμως άπο πολλάς Ιπιρροάς θερμότητος καί δεν θά ήδυνάμεθα νά τήν περιμένωμεν τόσον π ο ­ λύ . " Ε χ ε τ ε ' άκρίβεστέράν άκόμη εικόνα τω ν εντός του σώματος ζυμουμένων ουσιών, άν λ ά β η τε φιάλην κεκλιισμένην μέ τοιχώ μ α τα δυνάμενα νά διασταλώσιν. Αί ζυμούμεναι ούσίαι έχουν άνάγκην θέσεως καί διαστέλλουύ τ ά ελαστικά τρ ιχ ώ μ α τα ,: επειδή ή φιάλη είνε κεκλεισμένη. Τ ά άπλούστατά αυτά γεγονότα μάς δεικνύουν τί συμβαίνει καί είς τό ανθρώπινον σώ μα. Αί ούσίαι Ιναποτίθενται είς τ ά κάτω μέρη καί διευθύνονται μονομερώς Ικ τής πλευράς είς τήν δποίαν κοιμώμεθα τήν νύκτα. ’ Δεν. δύναταί τ ι ς . νά παρατηρήση τ α ι ένας

άπό

ποιαν

πλευράν κοιμά­

άνθρωπος εντελούς ύγείας, διότι μεταχειρίζεται

κρίτως καί τ ά δύο μέρη.

άδια-

Ά λ λ ’ όταν τό σώ μα! πλημμυρή ξένων

ουσιών, βλέπει κάνεις άμέσως έκ ποιας πλευράς κατακλίνεται,διότι διά τής νέας μου διαγνώσεως δύναταί τις νά έννοήση Ικ ποιας πλευράς είνε πλημμυρισμένον τό σώ μα. Ά λ λ ’ άν αί ξεναΐ: αύται ούσίαι πλεονάσουν, τό τε ή εξάπλωσις τών ξένων ουσιών

είνε

μεγάλητέρα

καί δ άσθίνής συστρέφεται

κ α τά τόν άνήσυχόν τού ύπνον εκ τής μ.ιάς είς τήν άλλην πλευράν.

"Ο ταν λοιπον μία μόνον πλευρά εϊνε γεμισμένη άπο ξένας ου­ σίας, αδτη πάντοτε ασθενεί πρώ τη.Τ ούτο σάς εξηγεί διατί εν άτολ­ μον έκτιθέμενον έκ τη ς δεξιάς πλευράς είς τδ παράθυρον προσβάλ­ λ ετα ι Ικ ρευματισμών είς το άντίθετον μέρος. Εϊνε αληθές δτι εις τον άνθρωπον ή

έναπόθεσις είς την μίαν

πλευράν δεν γίνεται τόσον γρήγορα δσον είς την φιάλην. Χ ρειά ζε-' τ α ι πολύς καιρός, ά λ λ α πολλάκις παρατηρεΐται δτι καί παιδί«,· γεννώνται γεμισμένα άπο την μίαν πλευράν 4κ ξένων ουσιών, τούθ* δπερ προέρχεται Ικ του δτι ή μήτηρ έκοιμάτο είς την αυτήν πλευ­ ράν κ α θ ’ δλην την εγκυμοσύνην, η. έκ του οτι αϋτη ήτο ή θέσις του παιδιού είς την κοιλίαν της μητρός του. . , · ■■■ Τώρα εννοείτε διατί οί στρατιώ ται τούς οποίους άνεφέραμεν είς την άρχήν ειχον π ρ ο σ β λη θή ά π ο οδοντόπονον έκ μιάς μόνης πλευ­ ράς κ τ λ . ’Εννοείται ώσαύτως διατί δ ασθενής μου είχε ρευματισμούς μόνον είς τον αριστερόν πόδα. Ε ίχ ε κοιμηθή επί έτ η

είς την ά ρ ι-

στεράν πλευράν, δ ι ’ αΰτο δέ αί ξέναι οΰσίαι είχον έναποτεθή αρι­ στερά. Μ ετά τινα καιρόν έκ του περιστατικού έκείνου έκλήθην είς Μ α γ δεμβούργον, όπου έγίνετο λόγος διά περίπτωσιν εκτάκτου ρ ευ μ α τι­ σμ ού.— Έ π ή γ α καί παρετήρησα δτι δεν ήτδ περίστασις έκτακτος, ά λ λ ’ δτι οί^ευματισμοί παρουσιάζοντο ύπδ βιαιοτάτας μορφάς. Αί άρθρώσεις τού γόνατος καί τού ποδος ήσαν εκτάκτως έξωγκωμέναι καί έπόνουν πολύ, ο δ έ άσθενής δεν ήδύνατο πλέον νά κίνηση την κνήμην. Ή άρθρωσις κάτωθεν τού γόνατος ήτο πολύ έξωγκωμένη, ά λ λ ’ έκτος τούτου υπήρχε καί άνωθεν αΰτού εν μέρος σφόδρα έξ ωγκωμένον, ώστε ό άσθενής δεν ήδύνατο νά ύψώση τον πόδα. : Μοί είπεν δτι είχε πολύ ήδη υποφέρει είς την ζωήν του, δτι ή άσθένεια κατ ’ έτος τον κατελάμ βανεν, ά λ λά συγχρόνως κ α τ ’ έτος Ιχειροτέρευεν.

Ό

άνθρωπος ούτος ήτο απολύτως φορτωμένος· άπο

ξένας ουσίας. Νέαι ξέναι οΰσίαι έπρόχώρουν προς τό γόνυ καί «ί παλαιαί έζήτουν νά υποχωρήσουν. Θ ά συνέβαινε ταχέω ς σκλήρυνσις, καί ή άρθρϊτις θά ήτο τελ εία . Το τοιούτον προήρχετο εκ τού δτι ο ασθενής ύπεβάλλετο είς τοπικήν θεραπείαν διά θερμόΤητος. Ή θεραπεία

αδτη είχε μεταβάλει την κ ατάστασιν, ά λλά καί ή

ασθένεια άννβάλλετο. Πραγρ.ατικώς δμως ειχε κ αταστή χρονία.

75 Αί ούσίαι έναπετίθεντο καί άνεπαύοντο, όπως άναλάβουν νέαν κ ίνησιν βιαιοτέραν εις έκάστην νέαν ζύρεωσιν, Τ ά άσθενουντα ρ/.έρη ύπεβλήθησαν

τότε. εις παρατεταροένα ά -

υ.όλουτρα, τ ά δέ λουτρά διά τριβής εξακολούθησαν επί πολύ. Ή

λαριπροτέρα επιτυχία επέστεψε τάς προσπάθειας αύτάς εις

διάστηρ.α ολίγων ήρ.ερών. Μία γυνή ήλθε καί ¡λ ’ έσυριβουλεύθηδι’ ’Α ρθρίτιδα των χειρων καί ποδών, Μοί εΐπεν ότι όλα τ ά ρ-έχρι τοΰοε ¡/.έσα οένείχον καρ/.ρ,ίαν ωφέλειαν,

1 ¡ροσεπάθησα νά κάριω τήν γυναίκα αυτήν νά

έννοήση δτι ίί πόνοι αυτοί δεν προέρχονται άπό τίπ οτε άλλό έκ­ τος ανεπαρκούς πέψεως, καί δτι το καλλίτερον ήτο νά έλαφρώση τον στόμαχον νά απόκτηση κενώσεις συχνοτέρας, καί νά ίδρώση δπως καλλιτερεύση, Τήν συνεβούλευσα

νά ύποβληθή εις τρία λουτρά τής έ'δρας διά

τριβής καί νά άκολουθηση κ ατάλληλον δίαιταν διά νά ριήν άφίνη -νά είσέλθουν νέαι οΰσίαι εις το σώριά τ η ς . Μ ετά τινας έβδορεάδας αί αρθρώσεις δεν ήσαν πλέον ψυχραί ώς ά λ λ ο τ ε, ά λ λ ’ ειχον έπ α ισθητήν μ ά λ ισ τ α αύξησιν. θερρ/,ότητος. Τ ά ; ψυχρά λουτρά άντί νά ελαττώσουν τήν θερμότητα αυτών, τήν αυξάνουν διά νά εξωθήσουν τά ς ξενας ουσίας καί νά επιφέρουν ενεργόν κυκλοφορίαν του αί'ρεατος, ώστε νά τακτοποιηθή ή κανο­ νική κυκλοφορία καί ή κανονική θερρ,ότης. Μ ετ ’ ολίγον καιρόν ή θερριότης ή ύπερβολική

έξηφανίσθη των αρθρώσεων

καί ή ίασις

ήτο τελεία . Άκόριη ριία περίπτω,σις άρθρίτιδος. Εις [λίαν οικογένειαν δπου έθεράπευον παιδία τινά προ έβδορ.ά- ' δων, ρεέ έκάλεσαν εις ριικρόν δωριάτιον δπου κατφκει ή ριάριριη,ή όποια.έπεθύρεει πολύ νά ρ.οί δρ.ιλήση.«Βλέπω πόσον έπιτυχώς θε­ ραπεύονται τ ά παιδία. σατε καί Ιρι.έ ;

Τ ά χ α δεν ήριπορούσατε νά

ριέ θεραπεύ­

'Υποφέρω πολύ καί ενοχλώ ύπερβολικά καί τούς

περί έριέ. Προ τριών ετών δεν δύναριαι Τ α ύ τα ριοί είπε.

νά ά φ ή σ ω τή ν κλίνην. »

Τής άπήντησα καί Ιγ ώ . ιΐΕϊνε δυνατόν, ά λ λ ’

άρκεϊ νά άκολουθήσητε αύτά τ ά τρία πράγριατα, Ν ά έλαφρύνητε το σώριά σας

εκ τής κοιλίας, τ ^ ν νεφρών καί τού δέρριατος.

Ή

ασθένεια σας προέρχεται άπο, ελλειψιν κενώσεων, .τ-π Πιθανύν να

76 £χητε δίκαιον, κύριε Κουνε. Προ πολλών ετών δεν -ιδρώνω πλέον.·, 'Α λ λ ο τε

'ίδρωνα. Το «ΰτο μου συμβαίνει

καί-μέ

τά ς κενώσεις.

Μόνον κάθε τρεις, τέσσαρας, καί εξ ημέρας π ο λ λ ά κ ις.. . Ά λ λ ω ς τ ε χώνεύω κ α λ ά .» Νομίζουν πολλάκις δτι χωνεύουν κ α λ ά , Ινώ έχουν δυσκοιλιότη­ τ α . Είνε λυπηρότατον δείγμα τή ς ιδέας τή ς εσφαλμένης, την ο­ ποίαν έ'χουν περί καλής χωνεύσεως. Α υτά δλα τ ά φ αγητά εισέρ­ χονται είς τον στόμαχον, ά λλά δεν εξέρχονται δμως τα κ τικ ά . Τ ί γίνονται δλαι αύταί αί οΰσίαι αΐ είσερχόμεναι είς τον οργανισμόν ·, Ή άρθρΐτις δεν είνε τίπ οτε παρά συνέπεια κακής χωνεύσεως. Ή

εξηκοντούτης αδτη γυνή έφάνη Ιννοήσασα τ ί τής έ'λεγον,

καί μέ παρεκάλεσε ν ’ άρχίσω άμέσως τήν θεραπείαν. Τ ής έ'στειλα άμέσως τον λουτήρά μου καί τή ς εξήγησα πώς πρέπει νά κάμνη τ ά λουτρά.

Ή άσθενής έδέησε νά κάμνη τρία λουτρά τή ς έδρας

διά τριβής καθ ’ ημέραν καί νά είσέρχηται έπ ειτα είς τήν κλίνην διά νά ίδρώνη δσον το δυνατόν.

Ό

ίδρώς επήρχετο άφθονος. Ή -

ναγκάζοντο δύο φοράς τήν νύκτα νά τή ς άλλάσσουν ενδύματα. , Ό λ ίγ α ι εβδομάδες ήρκεσανδπως ή γυνή αδτη έγερθή άνευ πόνων καί περιπατή είς το μικρόν ;της δωμάτιον.

'

Ή γυνή αδτη είχεν άρθρίτιδα, άσθένειαν προερχομένην άπο κα­ κήν χώνευσή καί άπο ρευματισμούς, οί οποίοι εϊνε τ ά πρώτα δείγ­ μ α τ α τής τοιαύτης κακής χωνεύσεως.« ’Ενόσω Ικινούμην καί είχον πολλήν Ιργασίαν, δεν έπρόσεξα είς τούς ρευματισμούς μου,μοί είπε μίαν ημέραν ή άσθενής. Ά μ α θρίτιδα. »

Ώ ς βλέπ ετε,

άπεσύρθην τής* εργασίας, έχω άμ-

ή’ άρθρΐτις προήλθεν Ικ τής κακής θερα­

πείας τών ρευματισμών. Ή

Ί σ χ ια ς εινε καί αδτη φλεγμονή τών αρθρώσεων τών ισχίων.

Προέρχεται με τον άύτον ώς οι Ρευματισμοί τρόπον, κ α τέχ ει τήν αύτήν δπως καί εκείνοι αιτίαν. Ά ς άκούσωμεν τ ί μοί λέγει ένας άσθενής εύγνωμονών διά τήν ΐασίν του . « Σ ά ς εΰχαριστώ εκ βάθους καρδίας, διότι μέ έθεραπεύσατε άπο τούς άρρήτους μου πόνους. Κ α τ ά το φθινόπωρον του 1 8 8 5 προσεβλήθην διά πρώτην φο­ ράν άπο φρικώδεις πόνους καί ακινησίαν του άριστεροϋ Ισχίου καί

77 των νεφρών επίσης. Ό ιατρός ’μοί εΐπεν οτι εχω ίσχιάδα. Κ α τ ά την διάρκειαν της* θεραπείας κατελήφθην επίσης άπό ίσχυράν φω­ τοφοβίαν, άπό σπασμούς

των βλεφάρων, από πόνους, βάρος είς

την κεφαλήν, συσπάσεις φοβέρας τοϋ αριστερού βραχίονος καί τής άριστερδς χειρός καί αδυναμίας τοσαύτης, ώστε δεν ήδυνάμην να βάλλω τ α υποδήματά μου καί τά ς περικνημϊδάς μου, &ν δεν μέ έκράτουν. Οί φοβεροί αυτοί πόνοι μέ έκαμαν λευκότριχα είς ολί­ γον καιρόν. » Ύ π εβ λή θη ν είς πλέον από δώδεκα περιφήμους ιατρούς τή ς π ό λεως αυτής, καί παρουόιάσθην είς τούς μ αθητάς των ώς φαινόμενον παράδοξον. Έ ν α ς νέος ιατρός εΆαμεν έ π ’εμού τήν πραγματείαν του κ α τά τά ς εξετάσεις. Έ μ ε ιν α έπί πολύν καιρόν είς τό νοσοκομεϊον καί είς την κλινικήν τού πανεπιστημίου. Έ π ί τέλους έ’νας ιατρός καί ένας

φοιτητής μέ συνεβούλευσαν να παρουσιασθώ είς

τόν κύριον Κούνε, οστις εκαμεν ακριβώς τά ς διαλέξεις του· Τό ε πραξα τφόντι κ α τά την 2 3

Ίανουαρίου 1 8 8 9 .

» Έ λ α β ο ν τό πρώτον λουτρόν τήν 2 4

Ίανουαρίου 1 8 8 9 .Μ ε γ ά -

λα ι ποσότητες ΰδατος έχρησιμοποιήθησαν κ α τά τό πρώτον λουτρόν, ή κοιλία κατήλθεν, ή κεφαλή έ’γεινεν έλαφροτέρα καί ήδυνήθην διά πρώτην φοράν μ ετά π ολλά ετη νά περιπατήσω άνευ βακτηριών. Τήν αυτήν

ημέραν παρουσιάσθην έμπροσθεν τών κυρίων καθηγη­

τών τής πολυκλινικής τού πανεπιστημίου, καθώς είχον

Ικφράσει

τήν επιθυμίαν, παρετήρησαν δέ τήν καλλιτέρευσίν μου. » ’Αφού έξηκολούθησα έπιμελώς έπί τρεις εβδομάδας τήν θερα­ πείαν, τήν όποιαν μοί δ ιετά ξα τε, ήδυνήθην νά διακηρύξω έμπρο­ σθεν 2 0 — 3 0 μαθητών σας είς δημοσίαν διάλεξίν, τήν οποίαν τοΐς έκάματε κ α τά τήν 1 3 Φεβρουάριου 1 8 8 9 , δτε ήμην τελείως θε­ ραπευμένος καί τοϊς τό απέδειξα κάμνων παντοίας κινήσεις. »Έ κ τοτε

έχω καλώς καί δύναμαι νά

έργασθώ.

Δύναμαι νά

κρατήσω βάρη είς τά ς χεΐράς μου, ένφ πρώτον ήμην άνίκανος δ ι’ έργασίαν, καί πώρου θην είς 23

τίπ οτε δέν ήδυνάμην νά

τού 1 8 8 5

μέχρι τής 2 3

τούς καλλιτέρους

κάμω. Ά π ό τού φθινο­

Ίανουαρίου τού 1 8 8 9 ύπεβλή­

ιατρούς καί

έχειροτέρευσα. Ά π ό τής

Ίανουαρίου 1 8 8 9 μέχρι τής 1 3 Φεβρουάριου 1 8 8 9 μού ά π ο-

18 δώσατε

διά

τής νέας

σας μεθόδου την υγείαν

καί την δύναμιν

της εργασίας.

ι>Λειψία, 16 Ίουτίου 1890. ΕΡΡΙΚΟΣ Κ .» “Ας μεταβώμεν τώρα εις τά ς αιτίας των ψ τΐ/^ ρ φ ν & κ ρ ω ν καί της θ ε ρ μ ό τ η τ ο ς της κ ε ^ α λ ΐ ΐ ς . Γνωρίζομεν ότι συνήθως ή κεφαλή έπρεπε τ α ύ τα σηρά

άπαντφ

νά είνε συχνά

δροσερά καί τ ά άκρα θερμά.

το άντίθετον. Θά ίδωμεν πώς

τά

νο­

αύτά φαινόμενα π α ρ ά γ ο ν τ α ι.Έ ίς μίαν των προηγουμένων

μου διαλέξεων λέγω

ότι δεν υπάρχει ασθένεια άνευ πυρετοϋ καί

πυρετός άνευ. άσθενείας. Πρέπειλοιτόν καί

Μ ολα­

κ α τά τά ς βεβαιώσεις μου

ή πάθησις αδτη νά είνε πυρετική. Διά την θερμότητα τής

κεφαλής δεν αμφιβάλλουν, περί τούτου. Διά τ ά ψυχρά όμως άκρα δεν νομίζουν ότι δύναται νά ύφίσταταε πυρετός. καί

τ α δύο αΰτά π ρ ά γ μ α τα , θερμ.ότης

Ισχυρίζομαι ότι

τή ς κεφαλής καί

ψϋξις

των άκρων, προέρχονται έκ μιάς καί τή ς αυτής αιτίας. Πώς συμ.βαίνει ·τό τοιοϋτον ; Π άσα

ασθένεια έ'χει ώς άπαράβατον συνθήκην' την παρουσίαν

ξένων ’ ουσιών είς τό σ ώ μ α ; Δ ιά

του πυρετοϋ

καί τής ζυμώσεως

αί ξέναι αύταί ούσίαι αναχωρούν έκ τής κάτω κοιλίας, όπου εδρεύ­ ουν. Γίνετα ι έναπόθεσις αυτών είς τ ά μέρη τ ά μ.άλλον άπομεμακρυσμένα, τά ς χέϊρας, τούς πόδας καί την κεφαλήν; "Αν αί ξέ­ ναι ούσίαι εισέλθουν είς τά ς χεΐρας καί τούς πόδας, δεν ευρίσκουν καμμίαν άντίστασιν. Α ί ξέναι αΰται ούσίαι διασπείρονταί κ α τ ’ άρχάς εις τ ά κάτω μέρη τής κνήμης καί τούς πόδας καί έπειτα ανέρχονται έκ νέου καί παρακωλύουν την κυκλοφορίαν του α ίμ α­ τος καί την θέρμανσιν τών ποδών. Το αύτό συμβαίνει καί είς τά ς χεΐρας. Π ολλοί δεν έχουν κ α τ ’ άρχάς ψύχος παρά είς τ ά άκρα τών δακτύλων. Ά λ λ ο ι έχουν είς τον ένα μόνον πόδα. Βραδύτερον παραπονούνται διά τά ς κνήμας των μέχρι τών γονάτων. Τ ότε θέτουν'περικνημίδας θερμάς, ά λλα αύτό τίπ οτε δεν κάμνει. Έ π ε ι τ α βάζουν υποδήματα μ ά λλ ιν α , τά όποια δ ι ’ ολίγον καιρόν ώφελοϋν, ά λ λ ’ έπ ειτα καί αύτά δεν επι­ φέρουν κανΙν Α π οτέλεσμ α. Δεν δύνανται πλέον νά θερμαίνουν τούς πόδας τω ν.

79

·

Το τοιούτον συμβαίνει, διότι γνωρίζετε Ινδύματα το σ ώ μ α , ά λ λ α το σώμα τ ά

ότι δέν θερμαίνουν τ ά

ενδύματα. Κ α ί &ν κ α τ ’

άρχάς τ ά θερμότερα ενδύματα προφυλάσσουν άπό τό ψύχος, τούτοσυμβαίνει, διότι το σώμα διατηρεί κάποιαν άκόμη θερ μ ό τα τα ,τη ν όποιαν μεταδίδει είς τ ά ενδύματα, άτινα την διακρατοϋν. Ά λ λ ά ή προστασία αύ'τη τών θερμών Ινδυμάτων πολύ ολίγον διαρκεΐ, "Α μα ή άπελευθέρωσίς

τών ξένων ουσιών διά τοϋ δέρματος καί

της κυκλοφορίας παύση, τό τε τ ά ενδύματα τ ά μάλλον θερμά εις' τίποτε δεν χρησιμεύουν. ■ ’Α λλά δεν συμβαίνει· το' αυτό διά- την κεφαλήν. Ό εγκέφαλος πλούσιος είς α ιμ α , είνε έίς πολύ κάλλιτέραν θέσιν άπό τ ά ς χεϊρας και τούς πόδας, όπως άντιταχθ-ρ είς τάς ξένας ουσίας, αί όποϊαι άνέρχονται. Έ χομ εν

Ή

άντόχη αΰτη

προξενεί τριβήν καί θερμότητα,.

λ ο ιπ ό ν τ η ν λ ύ σ ιν τοϋ προβλήματος. Α ύται ακριβώς

αί

ξέναι.ούσίαι, θερμαίνουν τη ν ’ κεφαλήν, καν.ψύχουν τ ά άκρα. Ά λ λ ά καί αδτη ή θερμότης τής. κεφαλής ε”χεί Ιν τέλο ς. Β ίδ ο ν ' είς την πελατείαν μου πολλούς, είς τούς οποίους ή κεφαλή είχε ψυχρανθή τελείως. Υ π ά ρ χ ε ι λοιπόν κάποιον όριον. Ά ν αί ξέναι ούσίαι είσδύσωσιν είς πολύ μεγάλην π ο σό τη τα , ή άντοχη παύει καί η κε­ φαλή καθίσταται καί αΰτη .ψυχρά.

Ή άπόδειξις τών λόγων μ.ου

εξάγετα ι έκ τη ς θεραπείας, η όποια είνε σύμφωνος με όσα λέγ ω . Διά νά άπελευθερωθφ κανείς άπό τό ψύχος τών άκρων πρέπει νά . άρχίση την θεραπείαν άπό την άρχην της ζυμώσεως, δηλαδή άπό την κάτω κοιλίαν. Πρέπει νά κανονίσγ] τις την πέψιν, καί τότε ή κεφαλή θά δρΟσισθτί καί ο ίπ ό δ ες θά θερμανθούν. Κ ά τ ι άρχάς ή κεφαλή θά γείνφ θερμοτέρα καί έπ ειτα θά λάβν) την κανονικήν ' της θερ μ ότητα . "Ο λα αυτά τ ά σ υ μ π τώ μ α τα τ ά άπήντησα κ α τά χιλιάδας είς την εξάσκησιν τού επ αγγέλμα τος μου καί τ ά άπ αντώ καθήμερινώςι Προσθέτω ότι όσοι ε’χουν τ ά

άκρα ψυχρά ύπό-

κεινται είς ρευματισμούς^ Φθάνω τώρα είς τά ς ¿ γ κ ν λ ώ ό ε ι ς .

.

Ε ννοή σα τε χάρις είς τά ς εξηγήσεις μου ότι όλαι αίν οσηραί μορφαί, τά ς όποιας" σάς παρουσίασα μέχρι τούδε ανάγονται είς μίαν καί την αυτήν αιτίαν. Ά λ λ ά θά έκπλαγήτε όμως &ν μετά τούς ρευματισμούς καί την άρθρίτιδα κ α τα τά ξω άμέσως

τά ς νο-

80

,

σηράς αλλοιώσεις

τού σώ ματος, τά ς όποιας σημειώ ίΐς την αρ­

χήν της διαλέξεώς ¡/.ου δηλαδη εις τους ύψηλούς ώμους, τά ς κυ-ι φώσεις, τά ς παρεγκλίσεις της σπονδυλικής σ τη λ η ς, τά ς αγκυλώ­ σεις κ τ λ .“Εχουν μ ο λα τα ύτα και αί παθήσεις αύται την Ιδίαν αι­ τία ν , δηλαδη

μίαν

συσσώρευσιν ξένων ουσιών είς το σώμα καί

μίαν Ιναπόθεσιν των ουσιών αυτών εις τινα μέρη αύτοϋ. Αί άσθέ*. νειαι αύται παρουσιάζονται συχνά ήνωμέναι· “Αν σάς έρωτησουν την αιτίαν, θά εϊπητε σείς ¡/.όνοι σας ότι αί αλλοιώσεις αύται δεν δύνανται νά προέρχωνται παρά Ιξ έναποθέσεως ξένων ουσιών, αί όποΐαι άποτελοϋσι ¡χίαν άρθριτικην κατάστασιν γενικευ[χένην. κριβώς αύτό.

Α­

’Α λ λ ά θά σάς δείξω διά τινων εικόνων, πώς ή εν-

απόθεσις αΰτη εγεινε καί πώς έλαβε τον δρόμον ολίγον κ α τ ’ ολί­ γον προς έν ¡χέρος τοϋ σώ[χατος. Ή πείρα

διδάσκει δτι χρειάζεται πολύς καιρός δπως αί ξέναι

οΰσίαι δυνηθώσι νά παραγάγουν στρεβλώσεις καί παραμορφώσεις τοϋ σώματος· χρειάζονται έ τ η . Το σώμα α π αλλάσσεται π ο λ λ ά κις δι ’ οξέων νοσημάτων καί εκδιώκει τότε τά ς ξένας ουσίας, δ­ πως έξαφανίση επί τινα καιρόν τ ά ς παραμορφώσεις καί· τά ς α λ­ λοιώσεις τοϋ σώ ματος. Δύνανται λοιπόν νά παρέλθουν δεκάδες ε­ τώ ν , μέχρις δτου ή πληρης παραμόρφωσες έπ έλθη. Αί αΰταί ξέναι οΰσίαι, αί όποΐαι παράγουν είς άλλους την διφθερίτιδα, είς ά λ ­ λους την ευλογίαν, είς άλλους τον τυφοειδή

πυρετόν, επιφέρουν'

καί τά ς αγκυλώσεις καί τά ς παραμορφώσεις,άμα τ ό σώμα δεν έ'χη άρκετην ζωϊκην δύναμιν,δπως ά π α λ λα χ θη απάντων δ ι ’ ισχυ­ ρών πυρετών. Α ί ξέναι οΰσίαι εκλέγουν μέρη τινά δι είς τ ά όποια δεν επ έρχεται

εναπόθεσιν,

τα ρα χή εκ τη ς κυκλοφορίας. Τοιου­

τοτρόπως τ ά εναποθέματα γίνονται πολλάκις είς μέρη, όπου δεν εΰρίσκονται σπουδαία όργανα, καί ή άσθένεια δεν ενοχλεί πολύ. Αί έξωτερικαί άλλοιώσεις

παρατηρούνται ολίγον κατ ’ ολίγον

καί ζη τεί κανείς έξηγηθιν. Συνήθως επιρρίπτουν τ ά βάρη

είς τό

επ ά γγελμ α τοϋ ασθενούς, δστις είνε (ύπρχρεωμένος νά έπιδίδηται είς έργαφίαν, ή όποια απορροφά έν μέρος τοϋ σώματος η νά λ α μ βάνη ιδιαιτέραν

συνήθειαν, νά κάθηται π . χ . λο ξά . Βεβαίως καί

αΰτό είς κ άτι συντείνει, δηλαδη χαράσσει τον δρόμον θά λάβουν αί ξέναι οΰσίαι καί

τον όποιον

προσδιορίζει την παραμόρφωσιν.

Οί καλώς ενχοντες όμως π οτέ δεν δύνανται νά λάβουν τά ς παρα­ μορφώσεις έκ συνήθειας, διότι μ ετά

την ζουρασιν αναπαύονται.

ΓΙαρετηρησα πολλάκις δτι οί χωρικοί οί ¿σκυμμένοι καθ ’ δλην την ήμ,έραν προς καλλιέργειαν της γης ελάμ.βανον μιαν θεσιν εν­ τελώς εύθειαν,άρ.α έτύχαινε νά έγερθοϋν. Ά ν οί άνθρωποι αυτοί δεν ησαν αληθώς ύγιεις, θά Ιλάρ.βανον παραμορφωμένον σχημ ά ένεκεν των ξένών ουσιών αί όποΐαι θά συνεσωρεύοντο. Κ α τ ’ άρχάς Ιπιζητοϋν νά κρύψουν "¡την μικράν αύτών παραμόρφωσιντη βοηθείιρ του ράπτου η της ^απ τρία ς,άλλ ’αυτό εις τίπ οτε έπί τέλους δεν ώφελεϊ. Τ ά σ χ ή μ α τα τών ήλλοιωρ,ενων μερών δϋνανται νά εινε ποικιλ ώ τ α τ α , καί αί διαφοραί αΰται Ιζαρτώνται εκ της συνήθειας, εκ της τοποθετησεως κ α τά τον ύπνον καί έκ τών εγγενών διαθέσεων. Δεν θά εύρηίκάνείς δύο «μορφάς εντελώς όμοιας,, ά λ λά δύναται νά διακρίνη βαάικάς τινας διαφοράς, τά ς οποίας θά σάς παρουσιάσω εις τά ς έπορ-ένας εικόνας. Ή είκών 1 παριστάνει άνθρωπον κανονικώς διαπεπλασριένον σχε­ δόν, του οποίου βλέπει κάνεις άμέσως την αρμονίαν τών ρ.ελών. Τίποτε πολύ μακρόν, τίπ οτε πολύ π α χύ , τίπ οτε ύπερβολικόν. "Ο λα τ ά μέρη εινε κανονικά. Ή είκών 2 σάς παρουσιάζει άλλο θέα μ α . Άρ,έσως βλέπ ετε τά ς αλλοιώσεις της άριστεράς πλευράς. Κ άτω θεν μία μηκυνσις, άνω­ θεν μία υψωσις τομ κορμού.

Ή μηκυνσις προηγείται βεβαίως της

ύψώσεως, διότι αί ξέναι ούσίαι έ'χΟυν ώς τόπον άναχωρησεως την κάτω κοιλίαν, όπου πρώτον συμβαίνει ή άλλοίωσις, καί έπ ειτα γ ί­ νεται τη ς πλευράς^ η ΰψωσις. Ά ν οί συγγενείς ειχον ίδη εγκαίρως την μηκυνσιν του κάτω μέρους, θά άνεγνώριζον τά ς συνέπειας καί δεν θά έδίσταζον νά κάρ,ουν την κ α τά λλη λον θεραπείαν. Εινε δρ,ως άληθές δτι δεν ήμπορεϊ κανείς νά ψέξη κανένα, διότι αί μέθοδοι

τά ς δπο,ίας μεταχειρίζονται

μέχρι τοϋδε δεν εινε, εις

κατάστασιν νά ίατρεύσουν τά ς άσθενειας αΰτά ς, τά ς δποίας ά λ ­ λως τε δέν αναγνωρίζουν ώς έπί τό πλεϊστ,ον ώς άσθενειας. Τ ά άτομ α αύτά ησαν έξαμβλω ματικ ά Ιν ένί λό γω . Ά λ λ ά πώί αί παραμορφώσεις αύταί προηλθον, ποια εινε ή αιτία των ; Αύτο κανείς μέχρι τοϋδε δέν έξηγησέ. Ή

μέθοδος ή ίδικη μου δέν σ τ α μ α τά δμως, καί ώς άπόδειξις ΝΕΑ « Ε ίΑ Π Ε Υ Τ Ι Κ Η

6

82 τη ς ορθότητας της εινε ή θεραπεία των περιπτώσεων των ¡/.άλλον διαφόρων. Π άντοτε αΐ θεωρίαι ¡/.ου .εξηγούνται έξ αΰτης ¡/.ου της πείρας· Αι ξέναι οΰσίαι έναπετέθησαν του, σώ ματος.

κυρίως εις το

άριστερον {/.έρος

Ή διαστολή εγεινεν ακριβώς όπως είς την φιάλην

την, Ιλαστικην, είς την οποίαν το εξόγκωμα είχε γείνη [/.όνον είς τό

Είχών 1.

Βίκων 2.

αριστερόν τοίχο ψ α . Αί οΰσίαι α ύται ζητοϋσ^ περισσότερον χώρον, καί επειδή δεν ευρίσκουν άλλην έ'ξοδον,διαστέλλουν το τοίχοψ.οι είς το όποιον, εύρίσκονται. "Αν αί ξέναι οΰσίαι εΰρίσκωντάι ¡/.όνον είς το άριστερον, ¡/.έρος όπως είς την προκειριένην περίπτωσιν, τό τε το άριστερον ¡/όνον ¡/.έρος διαστέλλεταιί Διά της νέας ¡/,ου διαγνώσεως,

της έπιστηρ,ης τη ς έκφράσεως

του προσώπου, εϊνε ευκολον να καθορίσή κάνεις, την άσθένειαν είς τά ς

πρώτας άρχάς τη ς καί νά άπελευθερώση, το σώ[/.α άπο τά ς

ξένας ουσίας, αί όποϊαι ύπερπληρουν το άριστερόν ρ,ερος.ΙΙολύ πριν της ύψώσεως τόϋ ώμου ήδύνατό τις νά παρατήρησή ρΛαν 'δγκωίιν του αριστερού ρ-έρους του λαιρ,οϋ, καί τώρα οπότε γνωρίζβρ,εν την ιδιότητα 8λων των ασθενειών, γνωρίζορ,εν ότι ή στρέβλωσις προηλθεν έκ 'τη ς αύτης α ίτια ς, εκ της οποίας καί ό τυφοειδής πυρετός ;καί ή διφθερϊτις κ τ λ . , ώστε εινε εΰκολον νά θεραπεύω καί τά ς στρε­ βλώσεις αύτάς,

^

Είκών 1.

λ .·

’

Είκών 3.

Έ ρ ά θ ε τ ε σηρ,ερον διά πρώτην φοράν πώς άί άγκυλώσεις καί αί παραρ-ορφώσεις συρ,βαίνουν. Θά σδίς δείξω τώρα δι * άλλων [κορ­ φών πώς ολάι έχουν την αΰτην ριίτίαν. Ή

’

είκών 3 σας δεικνύει εν σώρ,α, τού οποίου ό κορρ,ος έινε διε-

σταλρ.Ινος καί άπο τ ά δύο ρ.έρη. Κ α τ ’ άρχάς δεν θ ά ε χ ε τ ε ’ίσως παρά την

συγκεχυρ.ένην έντύπωσιν, οτι τό σώρ,α αύτό δεν εχει

τά ς κανονικάς αναλογίας.

Ά λλα

σύγκρίνοντες ,ρ.έ την εικόνα 1

βλέπετε

άμέσως δτι ό ;κορμός εινε παραπολύ διεσπαρμένος.

Το

κάτω μέρος του κορμού προ πάντων έμηκύνθη καί τοιουτοτρόπως έβραχύνθήσαν αί κνήμαί καί ό λαιμός.

* 0 τελευταίος αυτός εύ-

ρίσκιτά« σχεδόν εντός τών ώμων. Κ α τ ά την

περίστασιν αυτήν

· όχι μόνον μερική ά λ λ ά

\

γενική

ύπερπλήρωσις τών δύο μερών υπάρχει καί ή ύπερπλήρωσις αιΰτη έξαπλοϋται εις τον κορμόν δλόκληρον. Συμβαίνει κάποτε αί ξέναι ούσίαι νά εισδύουν καί' εις την κεφαλήν, καί τότε παρουσιάζονται αί παραμορφώσεις Ικειναι, τά ς όποιας πολλάκις βεβαίως Θά παρετηρή σα τε.

Θά σάς ενθυμίσω καί το παράδειγμα τη ς φιάλης, εις

την δποίαν ειχομεν θέση σωλήνα εκ καουτσούκ. Αί αλλοιώσεις της κεφαλής παρήχθησαν ακριβώς δπως καί εις την φιάλην εκείνην, Ά λ λ ά σάς έτυχε πολλάκις επίσης νά παρατηρήσητε το αντί­ θετον σύμπτω μα, ήτοι πολύ μακράς κνήμας, βραχίονας μακρούς, καί κορμον σχετικώς βραχύν ; Ή

αιτία εινε ή αυτή με την μό­

νην διαφοράν ότι αί ξέναι ούσίαι έ'λαβον προώρως την δδον τών άκρων καί -/¡μπόδισαν την ανά π τυξή του κορμού. Κανείς δέν θά ύποπτεύση δτι ή μέθοδός μου ή τρσον άπλη θά δυνηθη νά δώση εις δλα τ ά μέλη τά ς κανονικάς άναλογίας τω ν. Το τοιοϋτον άπαιτει βέβαια ενεργόν εφαρμογήν της θεραπείας μου έπί έ'τη, μέχρις δτου αί χρονικαί αύται καταστάσεις έκλείψουν καί δταν ο οργανισμός εινε γηραιός καί ή ζωική δύναμις η απαραίτη­ τος έλλείπ η , τότε ή πλήρης θεραπεία δίν δύναται νά έπέλθη. Ή είκών 4 σάς δεικνύει μορφήν ή οποία δυστυχώς

είνε πολύ

κοινή εις τήν έποχήν μ ας. Αί έναποθέσεις ¿προξένησαν υψωσιν τής ^άχεω ς,ή οποία ¿μπο­ δίζει συγχρόνως τό στήθος νά άναπ τύχθή. Θ ά έλ εγ έ τις δτι το περισσεϋον εις τούς ώμους έλλείπει άπό τό στήθος. Τό τελευΐαίον αυτό αυξάνει τω όντι, άμ α ρί ώμοι άναλάβουν τό κανονικόν; σ χ ή μά τω ν. ’Εννοείται δτι ώς έπί τό πλείστον δ κορμός ήτο ύπερπληρωμένος άπό ξένας ούσίας, πολύ

προ τή ς ύψώσεως τής ώ μοπ λάτης,

καί δ ι’ αυτό τό σχήμα αύτό συνεπάγεται πάντοτε κοιλίαν έξ ω γ κωμένην καί πολύ σφαιρικήν.

·/.

■■■■:

Ή - ύπερπλήρωΟίς α υτη ανέρχεται πολλάκις εις τ ά πρώ τα έτη

85 του ασθενούς καί πολλάκις προ τη ς γεννήσεώς του. Δι ’ Λυτό β λ έπομ,εν πάιδία 4 — 5 ετών τ ά όποια έχουν κυφώσεις τη ς

^άχεως

καί στήθος είσέχον. Ε ίς την ηλικίαν εκείνην εννοείται ή θεραπεία είνε δραστήρια, καί η ρ.έθοοός ρ.ου κάρ-νει περισσότερα άπ οτελέ-

Είκών 4.

Εΐκών 5

σρ.ατα εις εν νεον σώρ.α ίν διαστηριατι ενος ρ.ηνος π α ρ ’ δσον είς εν γηραιόν εν διαστηιεατι ενός έτους. εΐνε ή ζωϊκη δύναριις, ή οποία τη τα ,

Ά λλα

Ή

αιτία τη ς παραλλαγής

είνε ρ,εγαλητέρα κ α τά την νεό­

σάς ειπον ηδη ό τι δεν όύναταί τις νά κατορθώση

νά διάγνωση - τά ς άρχ^ί τη ς νόσου παρά ριόνον διά της επ ιστηρ,ης της έκφράσεωςτού προσώπου. Ά ί ,ξέναι οΰσίαι λα,ριβίίίνουν πολλάκις οδούς πολύ

ακανόνιστους-

καί διέρχονται άπό της ρ ά ς πλευράς είς την ά λλην^ κ α ί έπ ειτα οπισθοχωρούν. Τό τοιούτον β λ ίπ ο ρ ν είς την εικόνα 5 . Τ ά περισ­ σότερα εναποθέματα

εγειναν πρώ τα είς την άριστεράν πλευράν,

ά λ λ ’ έπ ειτα ή οδος έκλείσθη Ιξ ένος των οργάνων, τ ά όποια εύρίσκονται

εις την πλευράν αυτήν,

καί αί

ουσίαι ώθηθησαν εις

την άριστεράν. Β λέπ ετε άδιακρίτως την άνεδρυνσιν όλης της άριστεράς πλευράς προς τ ά άνω καί τ ά κάτω καί εν μέσφ την διεύθυνσιν προς τ ά δεξιά.

Είκών 6. Ύ ιρίστα ται τδ η εδω μ ία παρέκκλισις της σπονδυλικής στηλης. Πρόκειται περί υπερ^ληρώσεως κληρονομικής βεβαίως εις τά ς άρ~ χά ς τη ς. "Αν ήθέλομέό’νά Ιπαναφέρωμεν τάς κανονικάς άναλογίας διά μηχανικών επιδέσεων η δι ’ άλλ,ων εργαλείων, δάΊβασανίζομεν τον άρρωστον άπλώς χωρίς νά έπίτύχωμεν την θερά π εία ντου. ; 1Πρέπει" άπολύτώς νά έ'χόυν θέσιν αί ξέναι οΰσίαι, καί μοί σιίνέβη πολλάκις νά ΐδω εις την ίξάσκήσίν μου, οτι όταν διά τη ς β ί ά £ ’δίώρσωνον μίάν ράχιν κυφωμένην, θεντο

αί ξέναι ουσίαν εναπετί-

έ'πειτα εις τό στήθος, Κατώρθωνον

λοιπόν νά άποδιώξουν

τά ς ξένιας ουσίας άπό τ ά ό π ίσ ω /ά λ λ ’ εκέϊναι

άνεφαίνοντο! '-¿'μ-

πρόσθεν. Μόνον ή θέσις ηλλασσε. Ή είκών 6 παριστάνει εν άτομον, εις το όποιον αί ξέναι ουσίαι έναπετέθησάν εις; τό {λέσον της |άχεως κα) έ'καμφάν^έξ δλοκληρου

87 το σώ μα. Το σύμπτω μα αυτό είνε σπανμότερον,

διότι αί

ούσίαι

διεισδύουν συνήθως μέχρι των άκρων, θ ά σάς παρουσιάσω ήδη |ν ^παράδειγμά

Ικ τή ς κλινικής μου

είς τάς εικόνας 6 και 9 . Θ ά σκεφθητε βέβαια τούς δυστυχείς κυφούς, οΐ όποιοι εινε εν­ τελώς παραμορφωμένοι έκ της άσθενείας τω ν . Εις τούς περισσο­ τέρους έξ αυτών έχει γείνη μία εντελής παρέκκλισις της σπονδυλι­ κής σ τή λη ς.

Π άντοτε είς τά ς περιστάσεις αΰτάς έχει προέλθη η

ασθένεια έκ κληρονομικής

φορτώσεως

ξένων

υλών.

Ά λλά

πριν

μεταβώμεν είς τά ς διαφόρους νοσηράς περιπτώσεις, θέλω νά, σάς ενθυμίσω μίαν ιδιαιτέραν παραμόρφωσιν, Π ολλάκις συμβαίνει αί ούσίαι νά διαπερώσι τον λαιμόν καί νά έναποτίθενται είς την κεφαλήν. τής κεφαλής. Το. τοιούτον άνάπτυξιν

τής κεφαλής

Ε ξ ή γ η σ α ήδη

περί τής ψύξεως

όμως επιφέρει πολλάκις δυσανάλογον τών παιδίων. Μία κεφαλή

ύπερμέτρως

μ εγάλη είνε δείγμα π άντοτε χρονίου νοσήματος. Ή

άνώμαλος αίίτη

άνάπτυξις πολλάκις

συμβαίνει προ

γεννήσεως καί επιφέρει δυσχερή τοκετόν. Αυτός

τής

ό λαός άλλως τε

παρετήρησιν ότι τ ά παιδία τ ά όποια γεννώνται μέ μεγάλην κε­ φαλήν άποθνήσκουν γρήγορα. τία ν , την .όποιος* ¿εν είχετε

Έ μ ά θ ε τ ε ίσως φαντασθή κ ά *.

σήμερον μίαν αι­ Σάς

Ιξήγησα

τήν

ύπερπλήρώσιν ,αύτήν μέ την φιάλην του ελαστικού σωλήνος. Ή άπόάειζις χώ ν Ισχυρισμών μου είνε α ί θεραπεΐαι α ί βασιζόμ ενα ι επ ί της 9εθ)ρίας μου. Σ ά ς ειπον ήδη, ότι ολαι μου αί θεω ρίαι

προέρχονται εκ τής πρακτικής μου,, - καί ότι τήν πρακτικήν

μου έχουν ώς βάσιν. Τφόντι άπειροι θιραπεΐαι

έγειναν ύπό τά ς

οδηγίας μου. Ή θεραπεία ήτο ή ίδια όπως και εις τά ς άσθενείας τά ς όποιας προανέφιρα. θ ά σάς φανή ίσως παράξενΟν νά μέ άκούητε νά λέγ ω , ότι θε­ ραπεύω τήν κυφήν ώ μοπλάτην τού ενός μέ τήν όποιαν κοςί

ένα κατάρρουν ή μίαν

τήν ιδίαν μέθοδον με

κυνάγχην, ά λ λά πώς θά

γείνη διαφορετικά, άφού ή αίτια είνε ή αύτή ; Τ ά γεγονότα ά π έδειξαν ότι έχω δίκαιον, διότι όλα τ ά νοσηρά, συ μ π τώ μ α τα αφανίζονται μέ

τήν θεραπείαν μου.

’Εννοείται

οτι

εξ­

α π α ιτείται

πάντοτε αυτός ό.όρος ό ,άπαράβατος, ότι τό σώμα πρέπει νά έχη

αρκετήν άκόμη ζωικήν δύναμιν, καί ή συγκοινωνία, των νεύρων νά μη διακόπτηται πουθενά. Τ ό τε σάς επαναλαμβάνω

ότι όλαι αΐ

-άσθένειαι (η μάλλον ή άσθένεια ΰφ ' όλάς της τά ς μορφάς)

είνε

άνευ εξαιρέσεων θεραπευτέαι. Θά σάς παρουσιάσω τώρα θεραπείας τινάς Ικ της πρακτικής μου εξασκησεως. Κ α τά

τδ 1 8 8 9 μία γυνη μοί έ'φερεν ! φ ’ άμάξης εν παιδίον

1 3 ετών, το όποιον

έφερεν επί της ράχεως ενα ογκόν μ-εγάλον,

όστις είχε. παραχθη εξ. οδυνηράς παρεκκλίσεως της σπονδυλικές σ τη λη ς, ώς δύνασθε νά

ιδητε εις την εικόνα 7 ι (αί

εικόνες . 8

καί 8 Ιλήφθησαν Ικ του φυσικού). Τό παιδίον αύτό δεν ήδύνατο νά βαδίση άνευ δυσκολίας και πάντοτε τη βοηθείικ δύο βακ τη -

Είκών 7.

Είκών 8.

ριών, συχνά κις δε το μετεφερον έφ* άμάξης. ναίκα τ ί « χ ε

κάμει κ ατά της άσθενείας.

Ή ρώ τησα την γ υ ­

’Εκείνη ,μοί είπεν ότι

πολλούς ιατρούς είχε συμβουλευθη, επειδή οί πόνοι ησαν

αφόρη­

τ ο ι, ά λ λά τίποτε δεν είχον' ωφελήσει. "Ενας ιατρός είχεν Ιγχειρησει ιό

παιδίον οδυνηρότατα

καί

τό είχε βασανίσει μέ ορθοπεδικά

μ η χα ν ή μ α τα καί ά λ λ α στρεβλωτικά μέσα

ά.νευ ούδεμιάς

επι­

τυχίας. *Η γυνή είχε άνωφελεϊς καί

πεεσθή ότι ή ιατρική καί

ή χειρουργική ήσαν

είχε παράσχει οημώδη φάρμακα είς το παιδίον μέ­

χρι τής εποχής κ α τά τήν όποιαν μοί τδ Ιφερεν. ’Ε ξή γ η σ α τότε είς αυτήν ότι αί νοσηραί ΰλαι ειχον προκαλέσει, τον όγκον του τέκνου της καί τ ή είπον, ότι έπρεπε νά τά ς άποδιώξωμεν όπως το θεραπεύσωμ,εν. Μέ Ινόησε καί μέ παρεκάλεσε νά αρχίσω τήν

ιδίαν

ημέρας .τήν θεραπείαν. Το πάιδιον έκαμεν τρία λουτρά τή ς έ'ρράς διά τριβής κόίθημερινώς ήμισείαο ωρας έκαστον. Ή τροφή του ήτο εντελώς

άνευ άπό ερεθιστικών, καί έμενε

τον περισσρτερον καιρόν είς τον καθαρόν άέρα έξωθεν τής πολεως. Α ί'ξ έ ν ά ι

ούσίαι ύπεχώρησαν

μέ τ α χ ύ τ η τ α καταπλήσσουσάν είς

τό ν.έον έκεινο σω μα, καί ή ■επιτυχία ύπερέβέι τά ς ελπίδας μαςί Είς διάστημα οκτώ ημερών το παιδίον δέν είχεν άνάγκην

δίφρου

καί περιεπάτει ,μ έ μόνην τήν'βοήθειαν τω ν δύή βακτηριών. Μ ετά δεκάήέντε ημέράς ά ί βακτήρίαι ηδάν' περι'ττάί καί ή στάσις ήτο σχεδόν' όρθια'.' "Μετά δ ύ ο ’άλλας έβδομάδαξ θεραπείας,'τό παιδίον ήδυνήθη νά’ ρπιστρέψη είς τό σχολεϊον,τό όποιον πρό π όλλοϋ1είχεύ έγκατάλείψει.'

Ή βεράπεία- διήρκεσεν |ξ μήνας και τό 'πάιδιον

ίάθή Ιντελω ς κ α ] ‘ή δύνατο νά περιπαθή ελεύθερες, ώς δεικνύει ή είκών 8 .'” *" ’

"'',1. " ν'

"■> ' ' '

·:’ ··· ' ' !

'', ’

;'ί ί " '' -;

■

ΛΆν ίσχυρίζωμαι ότι αί ^ξένήί ούσίαι^ αί όποςαί παρήγάγον τήν πάθησιν αύτοΰ'„ είναι1 αύταί

έκεΐναί, αί όποϊάι

είς ά λ λ ά "'άτομά

παράγουν τήν ευλογίαν, την δστρακιάν, τήν διφθερίτιδά κ .τ# λ.» πρέπει εννοείται διά τής άύτης μεθόδου νά έκδιώκωνται,ώστε σ ώ μ α ν ά ίά τ α ι παιδιού ^αύτού'.ν '

όλοτελώ ς,' ως απέδειξα καί-είς ' τούς γονείς '

> *

'

' ,Λ'

τό

τού, - '

Τήν ίδιαν ημέράν κ α τ ά τήν όποιαν τό φαίδίον αύτό είχεν ελθεί διά νά μέ συμβουλευθή', εϊχον είς τήν κλινικήν μου μίαν γυναίκα πάσχουσαν άπό αιμορραγίας, καί* μικράν κόρην εννεαετή, ή όποία είχεν ερπητας φοβερούς. Τ ά δύο άύτά άτομ.α είχον δοκιμάσει άνω φελώς* όλας τάς ά λ λά ς μεθόδους. Έ κ α μ α ν τήν αύτήν θεραπείαν μέ τό παιδίον καί ίάθησαν ώς έκεϊνο. Ή θεράπεία' άύτή θά ή·το

αδύνατος, άν ή αιτία δ|ν ήτο μία καί ή αντή εις τά ς τρεις περι­ πτώσεις. Εις άλλην πάλιν περίπτωσιν εις

πεντηκοντούτης

κατώρθωσε

διά τετραετούς υπομονητικής θεραπείας νά διορθώση τόν κορμ-όν του τον μακρόν μέ τον λαιμόν καί τά ς κνήμας, αί όποίαι ήσαν βρ α χύτα τα ι. ’Από εξαμηνίας εις εξαμηνίαν

τ ά πανταλόνια του

τον έπ η -

γαιναν κοντά καί ήναγκάζετο νά άνανεώνη φορέματα μέχρις ό του το σώμά του κ α τέστη σχεδόν φυσικόν κατά· τό σ χ ή μ α . ’Ε λπ ίζω

ότι μ ετά τά ς εξηγήσεις άΰτάς ένοησάτε

τό ένιαιον

όλων των ασθενειών. Ε ις την πρακτικήν ,μου καθ ’ ημέραν δΰνασθε νά. εχ η τε αποδείξεις.

·

’Α λ λ ά πριν τελειώ σω , θέλω νά σάς ομιλήσω διά την νεαν μου διάγνωσιν ; την επιστήμην τής έκφράσεως τού προσώπου, διότι μέχρι τούδε κακώς

ένοήθη, καί

είνε μ ο λα τα ύ τα

τόσον

άπλή,

όσον καί αΐ ά λλα ι μου ανακαλύψεις. Πολλοί τών άσθενών μου, ώς γνωστόν, καταφεύγουν προς εμ έ, ώς προς άγκυραν σωτηρίας, άφοΰ άπελπισθούν

ίντελώς άπό π ά ­

σαν άλλην μέθοδον. Τ ό γεγονός αυτό μέ έκαμε νά έμβαθύνω

εις την

διάγνωσιν

τών σοφών ιατρών καί νά γνωρίσω πόσον αυτή αξίζει. ’Ιδού τινα π αραδείγμα τα. Ή λ θ ε μίαν ημέραν πρός έμέ εις άνθρωπος υψη­ λός, δυνατός, τόν όποιον όλος ό κόσμος ένόμιζε Παρεπόνεϊτο ότι ήτο άπολύτως ανίκανος Ε ίχ ε συμβουλευθή πολλούς

καλώς έ'χοντα.

διά πάσαν Ιργασίαν.

ιατρούς, οί όποιοι τόν είχον άκροα-

σ θή , διά στηθοσκοπίου. Έ π ί τέλους τόν είχον ειπεϊ όλοι ότι ήτο άπολύτως κ α λ ά , διότι δεν τού εύρον καμμίαν νόσον, καί ότι ήτο κ α τά

φαντασίαν μόνον ασθενής. "Επρειίε, τού έ'λεγον, νά κάμη

απλώς έ'να ταξεϊδι διά νά λησμονήση τά ς σκέψεις του καί θά έγίνετο Ιντελώς κ α λά . Τ ό ταξεΐδι έγεινεν, ά λ λ ’ ώφέλεΐα καμμ ία δεν έ π ήλθε καί ό άνθρωπος ήλθεν έίς εμέ. καί τής κεφαλής του,

Έ ν β λ έμ μ α έπί τού λαιμού

όταν έ'στρεψε πρός τ ά δεξιά

καί αριστερά

τό πρόσωπόν του , μοί εδειξεν εύκρινώς τό μ έγα φόρτωμα όλου τού σώματός του άπό ξένας ουσίας. Δ ιέτα ξα την θεραπείαν μου

καί

μ ετά εξ εβδομάδας είχεν εκδιώξει όλας τά ς ξένας ουσίας καί μοί

ανήγγειλε μέ χαράν ότι ήδύνατο όλην τήν ημέραν νά έργάζηταί χωρίς διακοπήν. Β λέπ ετε ποία διάγνώσις ήτο όρθοτέρα. Π ο λλ ά κις πάρουσιάζοντάι εις ΐή ν κλινικήν μου ,τοιαύτα παραδείγματα, εις τ ά όποια

οι ασθενείς,φαίνονται κ α τ ’ επιφάνειαν

καλώς

έ'χον-

τες, καί ,μόνον έσωτερικώς υποφέρουν καί προσέρχονται μέ δυσκο­ λίαν εις τόν ιατρόν, φοβούμενοι οτι θά τούς θεώρηση κ α τά »φαν­ τασίαν άσθενεΐς.

Συχνάκις λοιπόν έ'λαβον ευκαιρίαν νά π αρατη­

ρήσω τό ανεπαρκές τής μέχρι τούδε έξασκουμένης διαγνώσεως. Ή λ θ ε μίαν

φοράν πρός. εμέ νεάνις δέκαπενταετής

μένη ύπο χλωρώσεως ισχυράς. Qi

προσβεβλη­

ιατροί τ η είχον είπεϊ ότι είχε

χλώρωσιν καί ότι ήτο κ ατά τ ά ά λλα κ ά λλ ισ τα . Ή ρ κ ε ι, έ'λεγον, νά λά βη ολίγον σίδηρον διά νά περάση ή άσθένειά τ η ς . "Ε λα βε σίδηρον, ά λ λ ’ ή χλώ ρω σις,δένΊξηφ ανίσθη. Διά τής διαγνώσεως μου

είδον ρτι δεν ήδύνατο νά γίνηται .τώ ρα λόγος1 περί εντελούς

θεραπείας, έπειδήντο σώμα, τής νεάνιδος ήτο παραπολύ φορτωμένον άπό ξένας ουσίας. Ό λ α τ ά άγγεϊα κ α ί-τ ά μάλλον, μικρά τ ά προωρισμένα· νά φέρουν τό αίμα εις την επιδερμίδα, ήσαν βουλω­ μένα άπό ξένας ουσίας, ώστε τό αίμα δέν εκυκλοφόρει μέχρι τής επιδερμίδος κάί τό χρώ μα ήτο κίτρινον, ώχρόν και μαραμμένον. Ή

αιτία τής άσθενείας αύτής ήτο άτελής πέψις; προ πολλών ε­

τών ύπάρχουσα, ώς, καί ή άσθινής έβεβαίωσε. Θά σάς είπω. έπί τ ή ,,’εύκαιρίκ α ύ τή , ό τ ι ;οί περισσότεροι άγνοοϋν τί είνε καλή χώνευσες, καί δέν 'γνωρίζουν, τή ν ά ξ ί * ν >τοδ κα­ λού στομάχου. Καθημερινώς εις τάς θεραπείας μου λαμβάνω, π εί­ ραν τής λυ π ηρά ς.,α ύτής ιδέας. Δ ιέτα ξα

εις τήν δεσποινίδα την

αύτήν θεραπείαν,' όπως καί εις. τόν προηγούμενον,, άρρωστον,. Μ ετ ’ ολίγους μήνας ή ασθένεια είχε καταβ ληθή καί τό χρώμα τής νεά­ νιδος μ ετεβ λή θ η . Β λέπ ετε ,οτι καί ε’ις τήν, περίπτωσιν ιατρική δέν ;ήδυνήθη,,νά δΐαγνώση τήν,;άληθή αιτίαν

αύτήν

ή

τής νοσηράς

κατασφάσειρς τή ς νεα ιδος. Ή ώχρότης>,·ητρ, σύμπτω μα |ξωτερι^·: κόν τής άσθενείας, της . οποίας ή άληθής. αιτία ή το , αί, ξένα* *όΰ— σίαι, αί όποϊαι παρεμειναν εις. τό μώμα ένεκα τής κακή-ί:;πέψεως. Ό λ α α υ τά τ ά είδον, δι ’ ενός βλέμματος εις τόν λαιμόν και τήν κεφαλήν τής άρρώστου, ένφ τό τοιοϋτον είχε

διαφύγει τήν όξυ-

92 δέρκειαν

των κυρίων αντιπροσώπων

μαϊκής.

τής ιατρικής τής ακαδη­

'

’Ιδού

άλλη περίπτωσις. Ή λ θ ε

προς έμέ

μία κύριοι έά Νέας

'Τόρκης, ή δποία πάσχει άπό δυσκοιλιότητα. Κανέν μέσον πλέον δεν ενήργει κοιί οί ιατροί τη ελεγον νά ύπομένη όπως άλλοι

άνθρωποι πάσχοντες άπό την

καί τόσοι

αυτήν άσθένειαν. ΙΙα ρ ετή -

ρησα δτι ή κυρία αΰτη ήτο κατάφορτος άπό ξένας ουσίας, αί δ ποϊαι παρήγαγον εις την κοιλίαν κυρίως [λίαν θερμότητα πυρετώδη χρονιάν,

η όποια

εξήραινεν δλας τάς βλεννώδεις έκκρίσεις

των εντέρων καί κατηνάλισκε σχεδόν τ ά άπ ο χω ρ ή μ α τά , τ ά δποΐα έμενον εις τ ά έντερά άπεξηράμμένά. Δ ιέταξα την θεραπείαν μου,

καί μ ετά

τ ά πρώ τα

λουτρά ή

εσωτερική θερμότής διεχύθη εις τ ά Ιξωτερίκά όργανα καί ή £ π ο πατησις Ιπ ή λθε. Β λ έπ ε τε, καί εις την περίπτωσιν αυτήν τ ό άνε­ παρκές της άρχάίάς διαγνώσεως. Τολμώ νά ίσχυρισθώ ότι δίν υ­ πάρχει λάθος περισσότερον γινίκευμένού καί ιΐερισσότερον επιβλα­ βές, παρά νά νομίζή κάνεις δ'τΓδΰνάται νά !ίΐνε ά ά λ ά έν^νύποφέρη-άπο δυσκοιλιότητά.'

;

; ΐ ■'

Πόσον ο δρισαος αυτός τή ς άσθενείάς άπομακρύνεται τ ή ς ορ­ θής δ δ ^ . Είνε τόσον άπόμεμακρυσμένος, ώστε οί ια τρο ί'δεν δύνανται

νά ϊδωσιν ούτε τ ά εξωτερικά' ση μ εία , 'τά δπ'οια

κάί Ιν

παιδίον δύνάται νά πάρατηρήση. Έ γ ώ ισχυρίζομαι δτι ή δίάτάραξις τής

πέψεως

είνε α ιτία όλων τών άσθένεϊών.

Εις σοβαρός ίατρός'; μοί είπε μίαν ήμέραν δτι πολλάκις βασα­ νίζει τό πνίϋμα κ α τά την νεκροψίαν των π τω μ ά τω ν , δπως μ α ντευση άπό ποίάν άσθένειαν άπέθανεν ο νεκρός. "Ο λά τ ά όργανα, δλα τ ά μέρη του σώματος εύρίσκονται εις άρίστην

κατάστασιν

καί δεν ©έρουν ίχνος άσθενείάς. Τ είνε ριγα-τ

λειτέρα. .·■■■'' Ά ς λάβω ρεν Ιν ρηλον, τό όποιον έχει σ χ η ρ α ώρισρένον. Χρει­ άζεται ηδη ρ ία ρ εγ ά λη δύναρις,· όπως κ α τα τρ η θη ή ούσία αύτή του ρηλου. Ά ν έξετάσωρεν τό ρηλον αυτό, ή ρορφη του καθώς καί ή εσωτερική του φύσις ρεταρορφ οϋται, καί ά λ λη ουσία καί ά λ λη ρορφη -γ ίν ε τ α ι/Ή ρ α ρ ρ ίλ ά τ α , ή όποια π α ρ ά γετα ι, εχει ά κόρη θρεπτικήν

δύναριν, α λ λ ά ρόνον

ρέρος εκείνης, την όποιαν

είχε τό άψητον ρηλον. Τό αυτό συρβαίνει καί ρ ε τά ς άλλας τροφάς του άνθρώπου. Εις την φυσικήν των ρορφήν δίδουσι την π ε-

118 ρισσοτέραύ ζωτικήν δύναμιν «Ις τόν άνθρωπον, καί ένόσιρ τ ά «¡λετα“·)· βάλλουσι διά τ ή ς βράσεως, τόσον ή δύναμις α υ τ η έ λ α τ τ ο ϋ τ α ι ,. Α ί έξηγήσεις

αύται μάς

του σώματος έξαρτάται ψεως

πληροφοροϋσιν ότι ή ζωική

δύναμις

μόνον και {/.όνον Ικ τοΰ ύλικοϋ της %έ -

και Ικ τή ς δυνάμεως τοΰ σώματος προς μεταμόρφώσιν

ύλικοϋ αύτοϋ.

ι ου

: ’Εννοείται δτι μ ετα ξύ των τροφών συγκαταριθμώ

και τον ί καθαρόν άέρα και την δύναμιν

συνεπώς τών πνευμόνων.?

Τ ά νεϋρα είνε οι άγωγοί τής δυνάμεως αυτής, δ δέ ϊγκέφαλος και ή σπονδυλική σ τή λη τ ά τ α μ εία . Ή αρνητική, ώς δύναταί τις τή ς άναπτύξεώς τ η ς .

δύναμις αΰτη είνε θετική και

νά τό ίδη εις

τούς διαφόρους τρόπους

Ά ρ α ή /ζω τικ ή δύναμις· >τοΰ σώματος είνε

δ μ ο ί α μ ε τ ή ν ηλεκτρικήν.

Τ ό σώ μα δριοιάζει με γαλβανικήν .συ­

στοιχίαν. Τ ά στοιχειά της είνε άήρ καί τροφή, τ ά οξέα της δ σίαλος^ δ γαστρικός χυμός οΐ πνεύμονες.

,

Ό τα ν « τό σώρια είνε φορτωμένον βαρο ξένας ουσίας, εις τρόπον ώστε νά δμοιάζη μέ Ισκωριασμένην μηχανήν, ή πέψις διαταράσσεται, δεν δύναται πλέον νά άντλήση αρκετήν δύναμιν Ικ τής συ­ νήθους τών

τροφών ποσότητας. Χρειάζονται

ήδη μ εγ ά λ α

ποσά

τροφών κ α ί ; διεγερτικά διάφορα, όπως διατηρήσωσΐ τό σώμα εις τήν άκμήν του. Εννοείται ότι τό τοιοϋτον γίνεται έπί ζημίιγ τής πεπτικής δυνάμεως.

Άρκει μ ία

φυσική πέψις, όπως τ ά Ιπανορ-

θώση όλα .

^

Ό πω ςέπανορθώ σω μεν λοιπόν τήν ζωτικήν δύναμιν τού οργανι­ σμού ,« άφ’έπει>ν ά εόρμμεν τρόπον βελτιοϋνγα τήν χ ίφ * τ ■ Α λ λ ά τό καλλίτερον άκριβώς μέσον, τό όποιον ήξέύρω έκτός τής κ α τα λ λή ­ λου; τροφής« είνε τ ά λουτρά τής έδρας διά τριβής, τ ά δποΐα β ελ τιοϋσι καί τήν έλαττω ματικω τέραν π έψ ιν .Ή δυσκοιλιότης ή μ ά λ ­ λον επίμονος, ή όπ οία.εχει έπί έ'τη άντιστή είς ό λα τ ά μέσα,' θε­ ραπεύεται συνήθως εις ολίγας* ημέρας, διά τών οποίων παράγεται καί διατηρείται μία τακτική κένωσις καθημερινώς. Ά λ λ ’ όπως μία μηχανή δεν δύναται νά κινηθή παρά άπό εν μόνομ;μέρθς, τοιουτοτρόπως· καί ή ζω τική δύναμις δεν δύναται νά επηρεάσθ^ ή δε * ενός μόνον μέρους, καί αυτό εξέλεξα πρός εφαρ­ μογήν τών λουτρών μου.

’Εννοείται ό τι

δεν πρέπει νά λαμβάνη

11 9 κανείς καθ ’ δλην

την έκτασιν την

παραβολήν, αφού

γνωρίζομεν όλοι δτί δεν «ινε μ ηχα νή.

-

ί

τ ο σώμα 1

Τώρα όμως θά έννοήσωμεν πλέον, §εοοτί ή τροφή ή μάλλον εΰπεπτος εϊνε κ αίθρ επ τικ ω τέρα , καί διατί τ ά φ αγητά τ ά όλιγώ τερον παρεσκευασμένα εϊνε καί τ ά μάλλον εΰπεπτα

καί τ ά μάλλον

εύχρησιμοποίητά· Αύτδ [/.ας εξηγεί επίσης, διατί οί "Άραβες καί οί Κινέζοι καί οί μοναχοί της Βορείου Άρίερικής άντέχούσιν «ις -τομς· μεγαλειτέρους καμάτους {λέ σχετεκώς «λαχίστην π ο ιό τη τα , τρ?*· φής φυτικής καί· εύεκτοΰσιν\ ένφ οί νεώτεροι φιλήδονοι' μ α ς .μ έ 'τ ά έξησθενημ,ένα ; νεύρα

ΐρώγουσι τετραπλασίαν τροφήν

μαγειρευμέ

νην καί ούτε τούς ήμίσεις κόπους τών πρώτων δεν δύνανται νά έκτελέσωσιν. ..

;

Αί εξηγήσεις αύται μάς Ιπιτρέπουσι νά θεωρήσωμεν το λουτρόν της έδρας δεά τριβής ύπδ μορφήν δλως νέάν. Ό λ ο ι τώ ρ α θά έννοή«ωσι, διατί μ ετ ’ επιτυχίας θεραπεύω τά ς οφθαλμικάς καί ώτικάς παθήσεις μέ τον αύτδν τρόπον, μέ τον όποιον καί την οστρακιάν, τήν ευ λο γ ιά ν ,'τή ν χολέραν κ . τ . λ .

Ή

ζωτική δύναμις τον σώμα­

τος έξεγείρεταί διά' του μέσου αυτού καί ίινε αδύνατον,¿έκτος &ν ύ π ά ρ ^ η ξ ι ς της σ υ νεχεία ςτώ ν νεύρων, νά έξεγερθή εν (/.έλος π ε­ ρισσότερον ά π δ δ λ α τ ά ά λ λ α .

>·■,;·.·■··'

Ά λ λ ’ οί πλεϊστοι άγνοοΰσιν εντελώς

πώς παρουσιάζεται ή I -

πανόρθωσις αδτη τη ς ζωτικής δυνάμεως, διότι πολλάκες αότη Ιπ ι- * δείκνυται

ριέ συμπτώμ,ατα δλως Ινάντία εκείνων, τ ά όποια ό α ­

σθενής αναμένει. Συμβαίνει πολλάκις οί καπνισταί νά μη ύποφέρωσιν δλον τδν καπνόν μ ετά το λουτρού καί νομίζουσιν δτι ό στό­ μαχός των έξησθένησεν, ενώ

τδ εναντίον συνέβη μ ά λ ισ τα . Κ α τ ’

άρχάς ό στόμαχός των δεν είχε την δύναμιν πλέον νά αντίδραση κ α τά της νικοτιανης,

ένφ έπ ειτα

έπανεϋρέ την δύναμιν αυτήν.

Δεν θά ετελείωνον, &ν ήθελον νά σας έξηγήσω δλα τ ά παρόμοια γεγονότα. Π ά ν το τε, δταν τ ά νεύρα δύνανται άκόμη νά τονωθούν, τδ σώμα έπανευρίσκει διά τών λουτρών αυτών την ζωτικήν δύναμιν,

όπως άποδιώξη διά τών Ικκριτικών του οργάνων τάς ζένας

ουσίας, αί όποϊαι εναπετέθησαν. Δεν πρέπει όμως νά νομίζη κανείς δτι άναγκαίως δλοι οί άσθενεϊς δύνανται νά ίαθώσι διά τού μέσου αΰτ»ύ. Δύναμαι νά θερα-

126 πεύσω δλας τά ς άσθενείας, ά λ λ ' δχι δλους τούς άσθενεϊς.

Ό τα ν

μηδενισθή ή ζω τική καί ή πεπτική δύναμις, δ τα ν κάποια όργανα' καταστραφωσιν

Ιν μέρει, τ ό τ ε

το μέσον αυτό άνακουφιζει, ά λ λα

δεν 'θεραπεύει, διότι θεραπεία είνε άδΰνατος πλέον. Δεν πιστεύω δτι είνε δυνατόν νά εύρη κανείς

άλλο μέρος τού'

σώ ματος, Ικ του όποιου νά δύναται νά έπιδράση επί δλου του ορ­ γανισμού.

Ά λ λ ’ δπως

δέν δύναται τις νά μ ετα λλά ξη τον νόμον

τής φΰσεως,κατά τον όποιον έκαστη ζωή έξαρτάται εκ της άλλε-'. παλλήλου ένεργείας ήλιου, άέρος καί ϋδατος, τοιουτοτρόπως δύναται, τις νά μεταλλάξιρ την διάταξιν

αύτήν.

δέν

Ό ήλιος επιδρά

διά τοϋ αύτοϋ τρόπου επί δλης τής γ ή ς , ά λ λ ά τ ά φαινόμενα τή ς έπιδράσεως αυτής ποικίλλουσιν άναλόγως τών κλιμάτω ν. ’Εκεί όπου ή ένεργειά είνς ισχυρότερα, δπως εις τούς τροπικούς, ή άνάπτΰξις τής ζωής είνε μεγαλητέρα καί ποικιλωτέρα.

Ά λ λ ’ ή βλάστησις

καί δ ζωικός κόσμος έλ α ττ ο ϋ τ α ι,κ α θ ’ δσον προχωρούμεν πρός βορράν. Τοιουτοτρόπως καί τ ά λουτρά τή ς έδρας ποικίλλουσιν άναλό­ γως

τών άτόμων

καί τής φυτικής δυνάμεώς, την οποίαν Ιχουσιν

άκόμη τ ά άτομ α α ύ τ ά .Τ ά λουτρά όμως αύτά άποτελούσι τό καλ λίτερον

μέσον, 'τ ό ' όποιον γνωρίζω πρός τόνωσιν καί έπανόρθωσιν

διαρκή τοϋ δλου οργανισμού.

ΤΙ ΠΡΕΗΕΙ Μ ΤΡΙΙΓίίΜΕ'Υ ; ΤΙ ϋΡΕΙΙΕΙ Μ Π1ΜΜΕΛ

Αί εξηγήσεις μου έπι τών αποτελεσμάτω ν τών λουτρών τής έ-ί δρας /διά τριβής καί επί

τής,,,ζωτικής δυνάμεως παρασκευάζουσιν

ήδη την μπάντησιν ,ςίς τ ά ς ερωτήσεις αΰτάς. 13ίδομεν ήδη ότι ή ασθένεια ,δέν δύναται νά παρμχθή παρά μόνον

συνεπείς υπερτρο­

φίας ή ακαταλλήλου τροφής, διότι τοιουτοτρόπως; /μόνον

ή πέψις

καταστρέφετα,ι, καί, αί ξέναι ούσίαι σχηματίζονται έντος τοϋ σώ­ μ ατος. Ή

έρώτησις του τι πρέπει νά τρώγωμεν καί τ ί πρέπει νά

πίνωμεν, όπως άπρφύγωμεν πάσαν υπερτροφίαν, είνε ήδη περισσό­ τερον ένδιαφέρουσα.

<

Γνώρίζομεν άσφαλώς ότι διά νά παραγάγω μεν ηλεκτρικήν δύναμιν ή σταθερόν ρεύμα, πρέπει ή γαλβανική σ τήλη νά έ'χη

τά

στοιχειά της συντεθειμένα κ α τά ώρισμένον ακριβώς τρόπον,

ώς

π.χ.

μίαν πλά κα έκ ψευδαργύρου, άλλην εξ άνθρακος καί εν ά γ -

γεϊον πλήρες οξέος,

Ή άποσύνθεσις ή μεταμόρφωσες

τής Ικ ψευ­

δαργύρου πλακός κα'ι τής εξ άνθρακος αναπτύσσει την δύναμιν, ή οποία/ πρότερον έχρησίμευεν είς τήν όλοκληρω τικότητά τών αρχι­ κών τοϋ ψευδαργύρου

καί του άνθρακος.' Διοχετεύουσι’ τότε τήν

δύναμιν αυτήν διά Θετικού καί αρνητικού σύρματος, καί τ ά ενοϋσιν έπ ειτα εις παραγωγήν

τού ηλεκτρισμού.

άντικαταστήση τ ά στοιχεία α υ τ ά ,

“Αν ήθελε κανείς νά

τόν άνθρακα καί τον ψευδάρ-*

γυρον δι ’ άλλων στοιχείων, τ ά όποια νά όμοιάζωσιν ή νά ΙμπεριΙχωσι τον

άνθρακα καί τον /ψευδάργυρον είς άλλην

μορφήν, είς

κόνιγ ή είς οξύ, τό τε καμμία ηλεκτρική δύναμις, δέν θά άνεπτύσσετο ή τουλάχιστον θά άνεπτνσσετο διάφορος καί όλιγω τέρα, μο­ λονότι τ ά νέα αυτά στοιχεία θά ¿τοποθετούντο απ αράλλακ τα όπως καί α ί πλάκες τοϋ ψευδαργύρου και τοϋ άνθρακος.

Το αύτδ συμβαίνει

καί κ ατά τδν σχηματισμόν ζωτικής δυνά­

μεως εις τδ σώ μα, ή όποια εϊνε σχετική με τήν εκλογήν τών τρο­ φών, τήν οποίαν κάμνομεν. Γνωρίζομεν δλοι δτι ΰπάρχουσι στοι­ χεία ωφέλιμα

διά τδ σώμα καί στοιχεία βλαβερά. Τδ

αύτδ γίνεται καταφανέστατον ρικού άέρος, της κυριωτέρας

κ α τά τήν εκλογήν τ ό ί ατμοσφαι­ αυτής τροφής μ α ς.

κανείς άπό τδν άνθρωπον τδν ατμοσφαιρικόν στήση

πράγμα

αύτδν δι ’ άλλου άέρος, θά

“Αν αφαίρεση

αέρα καί άντικ α τα -

ϊδη δτι δ άνθρωπος

άσφαλώς

άποθνήσκει, διότι τδ νέον αύτδ αέριον δεν δύναται νά τ φ προμηθεύση τήν κατάλληλον ζωτικήν δύναμιν. Αί βλάβαι τής τροφής εϊνε όλιγώτερον τυχαΐαι καί όλιγώτερον καταφανείς. Τ ά δρια μετα ξύ τών

τροφών τών αρμονικών μέ τδν

οργανισμόν μας καί τών θανατηφόρων δηλητηρίων είνε λίαν εκτε­ τα μ ένα ,

ενφ άπεναντίας τ ά όρια τών τροφών τών

καί τών ακαταλλήλω ν διά "Αν δμως γνωρίζωμεν δτι

τδν οργανισμόν

καταλλήλω ν

μας είνε ελά χισ τα .

αί ξέναι ούσίαι δεν δύνανται νά

θώσιν εις τδ σώμα ή μό/ον

είσέλ-

δ ι ’ υπερτροφίας, ήτοι κακής πέψεως,

πώς δυνάμεθα νά εμποδίσωμεν τήν κακήν αύτήν πέψιν ; Δεά νά εξηγήσωμεν αίσθητότερον τήν υπερτροφίαν αύτήν ή κα­ κήν θρέψιν, θά άναφέρωμεν ολίγα παραδείγματα Ια τής πρακτι­ κής μου εζασκήσεως. Τδ άτομον

.

ι

αύτδ τδ όποιον παραπονεϊταί' δτι π α χύ νετα ι,.εν φ

τρώγει καί πίνει ελ ά χ ισ τα , πάσχει άπό ύπερτροφίαν. ,

Ά πα ντώ μεν άλλο άτομον,τδ όποιον παριστφ τ ά αντίθετα συμ ­

π τώ μ α τα . Είνε ισχνόν* κατεσκληκός, μολονότι λα μβάνει μεγάλα ς ποσότητας τροφής, τά ς όποιας νομίζει θρεπτικός. "Αν λ ά β η κα­ νείς ύ π ’ δψιν τδ ποσόν τών τροφών, τά ς όποιας τρώ γει,έπρεπε νά ευρίσκηταε

είς'π ο λύ

βεβαίως τού

διάφορον κατάστα σιν.

,'Η τροφή διέρχεται

σώματος τού άτόμου τούτου, ά λ λ ά τδ σώ μα

δεν

είνε ικανόν νά επωφεληθή αύτής.. Διά τούτο μ εγα μέρος τή ς τρο ­ φής αυτής

εξέρχεται

άχρησιμοποίήτον π άλιν.

Τδ τοιούτον, μάς

άποδεικνύει οτί ή ά π λ ή δίοδος τών φαγητών έκ τού σώματος δεν άποδεικνύει κοιλήν πέψιν, ώς δυστυχώς νομίζουσι πολλοί · άνθρωποι καί πολλοί ιατροί,

■> ·,,:

Τ ά δύο αύτά ά τ ο μ α μάς παρουσιάζουσιν

:ι άντίθεσιν

απόλυτον.

4 23 Το πρώτον μάς άποδείκνύει ότι δύναται τις νά π α χύ νη τα ι καί όταν τρώ γη καί πίνη ολίγον, το δε άλλο ότι

δύναται τις νά ίσ -

χναίνη, Ινφ τρώγει πολύ. Μ ολαταύτα, ή αίτια

εινε ή Ιδία υπερ­

τροφία, δηλαδή ή ελα ττω μ α τικ ή πέψις. Τώρα έννοούμεν

διατί είς

φθισικος δύναται νά τρώ γη ρ εγάλα ς

ποσότητας τροφές, χωρίς νά

τρέφεται καθόλου

δεν ΐκπλησσόμεθα καθόλου

το σώμά του, καί

δε« την άνορεξία.ν εύρώστων, ά λ λά νευρικών άτόμω ν,

·

θ'

; * 0 , « σας έπληροφόρησα εις τό κεφάλαιον περί ζωϊκής δυνάμεως θά μάς δ ειξη τώ ρ α την όδόν,τήν οποίαν πρέπει νά άκολουθήσωμεν, δπως πρρφυλαχθώ{4*ν άπό

την υπερτροφίαν. Γνωρίζομεν ήδη όήι

δεν είνε τ ά ψ ά, τό κρέας, δ οίνος, τ ά εκχυλίσματα του κρέατος, τό κάκάον, ο καφές,'.’το τσάι', τ ά όποια εΐνε τ ά τονωτίκώτερα κοω θρεπτεκώτερα φ α γ η τά ,

α λ λ ά τ ά φ αγητά εκείνα απεναντίας, τ ά

όποια εενε εΰπεπτότερα καί φυσικώτερα.Όσον ταχύτερον το σώμά μας

δύναται νά μεταμορφώνη την. τροφήν, την όποιαν τ φ δίδο-

μεν, τόσον ποσότης

ενκολώτερον δύναται νά πάρώγη

τή ς

ζωικής

δυνάμεως

έξαρταταε

ζωικήν δύναμιν,·

Ή

άποκλειστικώς άπό

την π επ τικ ό τη τα των διαφόρων τροφών· »Όσον μ ία τροφή είνε δυσπεπτοτέρα, τόσον το σώμα εργάζεται περισσότερον δπως την χώ ν ευ σ η .Ό σ τις τρώγει φαγητά δύσπεπτα, πρέπει νά άναμένη την πίψιν των,όπως είσαγάγη νέας ποσότητας έξ αύτώ ν, άλλω ς καταστρέφει τον στόμαχόν τ ο υ .? . Δυστυχώς

δεν

τηροϋσι τον κανόνα αυτόν είς την εποχήν μ ας καί αί συνήθεεαί μάς άντιτίθενται είς τοιούτου είδους νηστείαν. Δεν γνωρίζομεν σήμερον πλέον την άληθη σπουδαιότητα τή ς νηστείας. Εύρίσκομεν παντού είς την φΰσιν καταστάσεις νηστείας. Βλέπόμεν τ ά ερπετά νηστεύοντα έπί Κ α τά

εβδομάδας ολοκλήρους,

δταν φάγωσε κ α θ ' υπερβολήν.

τον χειμώνα βλέπομεν τ ά άγρια ζφ α νηστεύοντα.. Β λέπ ο -

μεν τά ς δορκάδάς καί τούς λάγώούς νά τρέφωνται άνεπάρκώς έπί εβδομάδας καί μήνας, καί μ ο λα τα ύ τα νά ύφίσταντάι βαρύτατους χειμώνας. "Αν τ ά ζερά αύτά ετρώγον καί τον χειμώνα δπως καί το θίρος, θά ήσθένουν καί δεν θά ήδύναντο

νά άνθέξουν είς την

τρ α χ ύ τη τα του χέιμώνος, έπείδή τό ψύχος βραδύνει πάσαν ζυμω­ τικήν πράξιν καί κ α τά συνέπειαν καί τη ν πέψιν. ποσότης τ ή ς τροφής

Διά τούτο ή

ή> εΰπεπτος τό θέρος, εινε δύσπεπτος κ ατά

124 τον χειμώ να. Δ ιά τούτο ακριβώς καί τ ά κατοικίδιοι ζφ α τ ά τρε-* φόμενα εις τους σταύλους καί τά . μαγειρεία καί τρώ γοντα άφθόνως τον χειμώ να, δεν δΰνανται νά ΰποφερωσι · τά ς μεταβολάς τη ς θερ­ μοκρασίας, τά ς όποιας ύποφέρουσι

τ ά άγρια.

’Α λ λ ά

είνε δύναμις σω ματική, την δποίαν δυσκόλως

τό τοιούτον

έκτιμώμεν, καί η

οποία (/.όνον εις το ύγιες σώμα άνευρίσκεται. Ό

άνθρωπος δεν τηρεί ώς Ιπί το πλεϊστον την νηστείαν την

έπιβαλλομενην ύπό της φύσεως.Τόν βλέπομεν απεναντίας τρώγοντα περισσότερον τον χειμώνα παρά το θέρος, καί άκούομεν πολλάκις την

εσφαλμένην καί δυστυχώς λίαν

πρέπει νά τρώγωμεν τδ ψϋχος.

Ή

διαδιδομένην πρόληψιν, ότι

άφθονώτερον τον χειμώ να, όπως ύφιστάμεθα

γνώμη αΰτη εϊνε Ιντελώς αντίθετος μέ τούς νόμους

της φΰσεως. Πολλάκις ελαβον άφορμην νά παρατηρήσω τ ά ολέθρια α ποτελέσμ ατα της καταχρήσεως του φαγητού καί του ποτού κατά τον χειμώνα.

Οί πλεϊστοι νομίζουσιν ότι είνε γενική συνήθεια νά

παχΰνηται κανείς κ α τά

τον χειμώνα

καί δ|ν ύποπτεύουσιν, ότι

είσάγουσι τοιουτοτρόπως τ ά σπέρματα όλων τών ασθενειών διά τά ς αιφνίδιας μεταβολάς ·της άνοίξεως. "Ας έπανέλθωρεν εις την λύσιν τού

■·

πώς πρέπει νά αποφεύγω-

μεν την υπερτροφίαν. "Αν γνωρίζω μεν ότι ή ασθένεια δεν δόναται νά παραχθίί η μόνον δι ’ υπερτροφίαν, .πρέπει βεβαίως νά έξα γ ά γωμεν ό τι δεν είνε άδιάφορον

τ α γνω ρίζω μετ ζΐ τρά γομεν,

το τρώγομβτ, κ α ί που το τρώγομετ.

πώς

. ί

"Αν φάγωμεν μίαν νερόσουπαν χωρίς κανέν καρύκευμα, ί η &ν πίωμεν βράσμένον ΰδωρ, καθείς έξ ημών θά παρατήρηση, ότι είνε άνοστον, κακόν, καί δέν μάς ευχαριστεί καθόλου,

"Εν ποτηριόν

δροσερού δδάτος άπεναντίας η εν μηλον μάς δροσιζει καί μάς δυ­ ναμώνει. Τ ο αυτό παρατηρούμεν καί μέ τον άέρατ τον όποιον μεν, Ό

άναπνέο-

άηρ δ διεφθαρμένος καί πληρης άποπνοιών, εξασθενει,φέρει

κόπωσιν καί πολλάκις

κεφαλαλγίαν

εις τούς ανθρώπους. Αύτο

παρατηρούμεν καί όταν π ο λλά ά τρμ α μένωσιν εις το αυτό δωρ.άτιον. Έ κ α σ το ς αναπνέει όυσκ.ολως,ένώ έξωθεν υπάρχει δροσερός άηρ. Τ ό μέρος εις-τό^. όποιον τρώγομεν, δεν -είνε επίσης άδιάφορον. "Αν τρώγωμεν εις τον καθαρόν άέρα,

χωνεύομεν πάντοτε εΰκολώτερον

125 παρά εις το κεκλεισμένον δωμάτιον, δπου

δ άήρ Αναμιγνυόμενος

μ ετά των τροφών Ινεργεΐ πολύ διαφόρως

άπό τον καθαρόν άέρα

τών αναπεπταμένων ¡Αβρών. Ειπον η δη οτι τ ά εύπεπτότερα φ αγητά είνε και τ ά προσφορώτερα διά τον οργανισμόν μ ας. Ή

ύπερτροφία η κακή πέψις πολύ

δυσκόλως παράγεται διά τών εΰπέπτων φαγητών* Πρέπει λοιπον κ α τά πρώτον νά δρίσωμεν την τροφήν, ή δποία εύκόλω ς'πέπτεται καί μάς δίδει πλειοτέραν συνεπώς ζωϊκήν δΰναμιν. Ή άπάντησις. εις τ ο ζή τ η μ α α υ τ ό 'τ ο τόσον ευρύ κ α ί'τόσον συζητούμενον είνε μ ο λα τα ύ τα εύκολος, δσον καί ή λύσις όλων τών προβλημάτων τη ς φύσεως, καί δόναται τοιουτοτρόπως νά έξηγηθή. Ό λ α τ ά φαγητά τ ά δποϊα μάςκάμνουσιν δρεξιν καί τ ά όποια μάς προκαλοϋσιν εΐς την φυσικήν των κατάστα σιν, εινε κ α τά λ λ η λ α διά τροφήν, καί'είνε συγχρόνως τ ά εύπεπτότερα.

Χ

Π ά σά τροφ ή,την όποιαν άλλοιουμεν διά τήςβράσεω ς, χάνει άπο την εΰπεψίαν τ η ς ' κ α ί δεν μάς παρέχει πλέον τόσην ζωικήν -86ναμιν.

'

Ό σον τ ά φ αγητά άλλοιοϋνται επί πλέον διά διαφόρων παρα­ σκευών, τόσον καί ή πέψις . αυτών είνε- δυσχερέστερα. Παν δ ,τ ι εμποδίζει ή οπισθοδρομεί τ ή ν μεταμόρφωσιν, άποσύνθεσιν καί ζύμωσιν τών τροφών, ήτοι έν άλλοις λόγοις αυξάνει τήν διάρηειών τω ν, δπως το

άλάΤιάμα, το κάπνισμα, ή ψήσις καί έν

γένει ή παρασκευή τών φ α γη τώ ν, καθιστφ : άΰτά δυσπεπτότερα. ’Ε ξ δλων πάλιν τώ ν παρασκευαζόμενων φ αγητώ ν τ ά , εύπεπτό­ τερα είνε εκείνα, τ ά δποϊα βράζονται ΰλιγώτερον κάί αλατίζονται καί καρυκεύονται όλιγώτερον.

,

Τ ά ^ευστά δπως ή σ ο ϋ π α , δ ζύθος, δ οίνος, το κακάον, είνε πο­ λύ δυσπεπτότερα άπό τ ά στερεά» τ ά δποϊα δυνάμεθα

νά μασή»

σωμεν.

>'■

Ή

, χρήσις ή αδιάκοπος φευστών

/.!

τροφών έπιφέρει πάντοτε διά-

τασιν του στομάχου; καί διαταρμχάς τής πέψεως. Ό λ α ι άί τροφαί, αί δποϊαι μάς προξενούσιν αηδίαν εις τήν φυ­ σικήν τών κ ατάσ τα σιν, εινε έπιβλαβεϊς διά τήν υγείαν μας καί ό­ τα ν άκόμη προκαλώσι μ ετά τήν παρασκευήν των τήν δρεξίν μ α ς. Το κρέας προ πάντων ανήκει εΐς το είδος αύτο τδν·τροφών.Κανείς δεν

1%6 έφαντάσθη ποτέ νά δαγκάση έ'να βφδι ζωντανόν η νά φάγη ωμόν πρόβειον κρέας.

Ή παρασκευή

του κρέατος Ιξα π α τφ άπλώς τ$;

ένστικτόν (¿ας, ά λ λα ποτέ δέν καθιστά άβλαβεϊς τά ς ουσίας, αί όποϊαι μας έπροξένουν άηδίαν πρότερον εις την δσφρησιν και την γεύσιν.

.............

Ε ΐς τ ά ς βασικάς αύτάς άρχάς περί φυσικής τροφής θά προσθέσω καί τά ς ακολούθους παρατηρήσεις. "Ο λα τ ά φ αγητά είνε εύπεπτότερα καί τονωτικώτερα εις ά τ ελ η , παρά εις έντελϊί ώρίμανσιν.Τό φυσικόν μάς ένστικτον π οτέ δέν ά π α τ ά τ α ι. ’Αρκεί νά παρατηρήσωμεν τ ά δντα, των όποιων τ ά ένστικτα δέν διεφθάρησαν,όπως ίδωμεν ότιπ ροτιμώ σι πάντοτε το άωρον άπό το ώριμον.

Βλεπομεν τ ά βόσκοντα ζφ α νά πρότιμώσι πάντοτε τ ά

φύλλα τ ά νέα , τ ά μικρά καί όχι τελείως άκόμη ανεπτυγμένα,καί νά τρώγωσι τ ά παρηκμακότα καί ώριμα, μόνον όταν δέν Ιχω σι τί­ ποτε

άλλο νά φάγώσιν.

Ω σα ύτω ς προτιμώμεν τ ά νεαρά όσπρια

από τ ά έντελώς ώριμα. Ω σα ύτω ς οΐ καρποί εινε εύπεπτότεροι,ό­ ταν είνε πράσινοι καί ήμιώριμοι, παρά δταν εύρίσκωνται εις π λ η ρη ώρίμανσιν. "Οστις έλαβε την ευκαιρίαν νά παρατήρησήν τούς άγριους, οί όποιοι τρέφονται καί προ’τ ιμώσι

τδύς άώρους καρπούς,

θά εινε πεπεισμένος περί τούτου. Ά λ λ * “ή κυριαρχούσα γνώμη είνε ότι ό πράσινος καρπός είνε Ιπιβλαβης εις την υγείαν, έπειδη προξενεί διάρροιαν: καί δυσεντερίαν. Είνε μ έγα σφ άλμα. Βεβαίως όστις είνε εξοικειωμένος εις τό κρέας καί φάγγι

αίφνης μ η λ α πράσινα

η άλλον

λα μβάνεται ευκόλως υπό διάρροιας.

άωρον καρπόν, κ α τα ­

Ά λ λ ά τό τοιοΰτόν

ακριβώς

είνε πλήρεστάτη άπόδειξις τού εΰπέπτου των άωρων καρπών. Τ ω όντι,

πάσα τροφή ευκόλως καί ταχέω ς χωνευομένη, μ ετα ­

β ά λ λετα ι τά χ ισ τα διά της ζυμώ σεω ς.’Εάν λοιπόν εις τ ά πεπτικά όργανα ύπάρχωσιν

ά λλα ι τροφαί δύσπεπτότεραι καί

όλιγώτερον

ζυμώσιμοι, αύται πάρασύρονται άπό την ευχερή πέψιν τού πράσι­ νου καρπού, καί τό τοιούτον έπιφέρει την διάρροιαν την όποιαν φο­ βούνται τόσον. Μ ία τοιαύτη,διάρροια,άπεναντίας άπελευθεροι π ο λλάκις τό σώμα άπό ξένας ουσίας

καί

ευεργετεί τον οργανισμόν μ α ς.

θ ά έξηγησω Ιν έκτάσει την γνώμην μου περί διαρροίας εις τό περί δυσεντερίας κεφάλαιον.

' , ; ό .>·■; ·.

■:

,127 Ω σα ύτω ς βλέπομεν £τι οΐ κύνες οί τρεφόμενοι άφθόνως ύπό των κυρίων των τρώγουσι

συχνά

χόρτον, τροφήν όλως ακατάλληλον

διά σαρκοβόρου. Τ ό τοιούτον όμως είνε ευεξήγητου, &ν φαντασθώμεν ότι δ κύων τρώγει χόρτον, τροφήν εύπεπτοτέραν δηλαδή, ό­ πως Ιπιταχύνη την χώνευσίν του,

την τεταραγμένην ένεκα τής

παχείας καί βαρυτάτης τροφής: "Αν λοιπόν πρόκειται περί

άσθενών,

των

όποιων δ στόμαχος

έχει έξασθενήσει καί είνε σρβαρώς προσβεβλημένος, &ς μάθωσιν ό­ λοι έκεϊνοι, οί,·όποιοι θέλόυσι νά έξασκήσωσι την μέθοδόν μου, δ τ1 πρέπει νά άντικαταστήσωσιν άμέσως τά ς ώριμους οπώρας δι ’ άώ ρων, μέχρις ότου ό στόμαχος ένδυναμωθή τόσον, ώστε νά δύναται νά χωνεύση καί την ώριμον. Οί δημητριακοί καρποί

■

.

. >ι.

ίπίσης είνε πολύ διάφοροι κ α τά τό ε υ -

πεπτον, άναλ,όγως τής μεθόδου της παρασκευής των καί του τρό­ που, κ α τά τόν όποιον τούςτρώγομεν. Είνε αίφνης εΰπεπτότεροι εις την φυσικήν των κατάστασιν, δηλαδή εις κόκκους όλοκλήρούς. Οί όδόντες τό τε κάμνουσι μεγάλην ίργασίάν,δπως τούς κατατμήσωσιν έπαρκώς, ά λ λ ά τό τοιοΰτόν επιφέρει καί μεγάλειτέραν σιέλωσίν, συνθήκην απαραίτητον καλής πέψεως. ’Α λ λ ά οί δημητριακοί καρ­ ποί δεν δύνανται νά φαγωθώσίν εις την φυσικήν των κατάστασιν παρά μόνον, άπό τούς ανθρώπους, οι όποιοι έχουσιν άβλαβεϊς τούς όδόντας. Ό σ ο ι έχουσι βεβλαμμένόυς όδόντας, καί τό τοιοϋτον πα» ρατηρεϊται

είς τούς πλειοτέρόυς

φάγωσιν άκατέργαστα λεεοτριβημένον σϊτον. δαιοτάτη

τροφή

των άσθενών,

δέν δύνανται νά

σιτηρ ά , ά λ λ ά δύνανται νά φάγωσι τόν Ό λειοτριβημένος σϊτος είνε λοιπόν σπου-

διά τούς σοβαρώς πάσχοντΑς ασθενείς, παντού

όπου δύναΤαι νά Ιφαρμοσθή, καί όπου δέν είνε

άκόμη

άνεκτός

ό

άρτος διά λειοτριβημένου, σίτου. Τ ό τε τό άλευρον τού λειοτριβημένου σίτου μεγάλας παρέχει υπηρεσίας, καί &ν ή κατάστασις τού άσθενούς επιδέχεται άκόμη βελτίω σιν, ή χρήσις τού σίτου αύτού καί

τών άώρων., οπωρών θά τήν έπανορθώση τα χέω ς, εις τρόπον

ώστε νά τρώ γη ταχέω ς καί άρτον λίιοτριβημένου σίτου. Ύ π ό τήν μορφήν λοιπόν

τού άρτου εκ λειοτριβημένου σίτου ή . άρτου

τού

Γ ρ ά χ α μ , τ ά σιτηρά δέν είνε ήδη πλέον τόσον ευπ επ τα , όσον ύπό τά ς δύο άλλας μορφάς, τά ς όποιας προανεφέραμεν.

Ά λ λ ’ έξ δ -

128 1ων τών ειδών τού άρτου, δ άρτος τού Γ ρ ά χ α μ εινε,« 6 εύπεπτότε» ρος (ΐδε τήν συνταγήν περαιτέρω). Εις

τ ά πλειότερα

ειδη' τον

άρτου δεν λαμβάνεταϊ τιρόντι παρά μόνον τό εσωτερικόν τού σίτού ήτοι του άλεύρου, Ινώ τ ά πίτυρα χρησιμοποιούνται« εις άλλας έρ* γασίας. Ή παρασκευή τών άλεύρων δίδει τοιουτοτρόπως προϊόντα λε π τό τα τα καί λευκότατα, ά λ λ ’ δ άρτος δ δποΐος τοιουτοτρόπως κατασκευάζεται, είνε

πολύ

δύσπεπτότερος

άπο

τον

άρτον τού

Εράχαμ! καί φέρει δυσκοιλιότητα, Ιπειδή τ ά πίτηρα λείπουσιν καί τ ά πίτηρα κάμνουσι τόσον ευπεπτον τον άρτον τού Ε ρ ά χ α μ . '• Ε ΐς την μικράν μου πραγματείαν περί τής ανατροφής τών τ έ ­ κνων, ή δποία έξεδόθη τελευταίω ς, δίδω πολλάς λεπτομέρειας εΐς τάς σελ. 4 1 — 5 0 περί τού ζητήμ ατος αυτού καί εκει παραπέμπω τόύς άναγνώστας μου.

■··' '· 1

■

' ’Α λ λ ά θά σάς άναφέρω άκόμη §ν παράδειγμα έξηγμέύον εκ τής φύσεως.

Γνωρίζομεν

όλοι’ 'ότι δ βρώμος είνε ή

Τροφή διά τ ά ά λο γα .

κ α τα λ λ η λ ο τά τη

Ά λ λ ’ ολίγα1 π ειράμ ατα θά μάς ,άποδϊί-

ξωσι τήν σπουδαιότητα, τήν δποίαν έχει ή μορφή ύπό τήν όποιαν δίδεται ή τροφή α δ τη . Ά ν

δώσωμεν εις το άλογον βρώμον άνα-

μεμιγμένον μέ τεμ ά χια άχυρου λεπτώ ς κεκομμένου, θά π αρατη ρήσωμεν ό τι αΰτή είνε ή τροφή ή εύπεπτςτέρα καί ή θρεπτικωτέρα διά το ζώον. "Αν δώσωμεν εΐς τον ϊππον βρώμον άνευ άχυρου, τότε ή τροφή είνε παραπολύ π α χ ε ι α .Ά ς τού δώσωμεν τώρα χάριν δοκιμής άλλο τι άπό βρώμον, ώς σίκαλιν ή κριθήν άνευ προσθήκης άχυρου. Τ ότε θά ίδωμεν ότι ή τροφή είναι «κόμη δυσπεπτοτέρα, άκόμη π α χυτέρα, διότι τ ά δημητριακά αΰτά Ιχουσιν όλιγώτερα κελύφη άπό τόν βρώμον. Ά ν δώσωμεν όμως εις τό άλογον βρώμον κεκομμένον, τ ό τ ε πλέον «θά παρατηρήσωμεν τά ς δυσχερείας τ ή ς 1 πέψεως κ α θα ρώτέρας.

Τ ό άλογον π αχύνεταί κ αταπ ληκτικώ ς,

κ α ί παθαίνει δυσκοιλιότητα.

γίνεται νωθρόν

> ;

Ακριβώς τ ά κελύφη τών σιτηρών καθιστώσιν αυτά εύπεπτότερα. Ό σ α π ίτυ ρ α περισσότερα έχει δ σϊτός, τόσον είνε εύπεπτότερος. Ά λ λ ’ δ βρώμος έχει περισσότερα π ίτυ ρ α άπό' όλα τ ά ά λ λ α , δ ι’ αυτό είνε κ αταλληλότερος διά τούς ΐππους. ιστώσιν όλιγώτερον π ά χέα τ ά σιτηρά.

Τ ά π ίτυρα

καί κ αθ-

129 ΕΙς τ ά άποχω ρηματα των ίππων

εΰρίσκομεν τεμ ά χ ια

άχυρου

καί βρώμης αναλλοίωτα κ ατά τ ά φαινόμενα. Μη νομίσητε δμως δτι εινε καί άχρηστον τ ό άχυρον έ'νεκα τούτου

καί ότι «Τν« κ α λ -

λίτερον νοά λείπ η .· Θά ητο σφάλμα μ έγα καί θά επέφερε μ εγ ά λον κακόν εις την ύγείαν του ΐππου, Αυτό άκριβώς το περιττόν κανόνιζε* την πέψιν τοϋ Ϊππου. Τ ά πίτυρα επίσης π α ρ α ίτη τα , δσον καί αό εσωτερικόν κανονική του.

Ή

είνε τόσον ά -

τοϋ σίτου. Είνε άδύνατος ή

πέψις άνευ της ένώσεως των δύο αυτών μερών τοϋ σί­ μορφή ή μάλλον πρόσφορος διά την χώνευσιν εινε άκρι-

βώς Ικείνη, ύπο την οποίαν ή φύοις μ ά ς παρουσιάζει τον σίτον καί μόνον εις άνόητος θά προσεπάθει νά διορθώσει την ¡κορφήν αύτην. Ή φύσις δυστυχώς δεν επιδέχεται διορθώσεις. "Α μα

ό άνθρωπος

επιχείρηση τοιοϋτόν τ ι , πάντοτε ζημιοϋται. Ό , τ ι συμβαίνει εις τον ϊπ π ον, συμβαίνει καί εις δλα τ ά ά λλα π λά σ μ α τα

καί εις τόν άνθρωπον έπίσης.

Ή μορφή λοιπόν, ύπό

την οποίαν δ άνθρωπος λαμβάνει την τροφήν του, εινε σπουδαία. Πολλάκις

άκούει κανείς ανθρώπους νά λέγωσι· «Δεν δύναρ&α νά

χωνεύσω όσπρια,

διότι μοϋ προξενοϋσι π ολλά άέρια» κ . τ . λ .

Τό

τοιοϋτον δεν προέρχεται άπο τ ά όσπρια, ά λ λά προ πάντων άπδ τον τρόπον της παρασκευές, Ύ π ο μορφήν σούπας η πουρέ, δπως συνήθως τ ά τρώγουσιν, εινε πολύ δύσπεπτα καί δεν εινε καθόλου παράδοξον, δτι προξενοϋσι διαταραχάς στομαχικάς. Κυρίως πρέ­ πει νά τ ά άπορρίπτη κανείς, εισέρχονται α μ ά ση τα εις τόν προς πέψιν.

όταν γίνωνται σοϋπα, στόμαχον

καί

διότι τότε

α κ α τά λλ η λα

ηδη

Α π εναντίας'άς λάβωμεν ερεβίνθους καί άς τούς μ α -

γειρεύσωμεν κ α τ ’ άλλoy τρόπον, χύνοντες μόλις ολίγον υδωρ ε π ' αυτών, ά σ τε νά μη έμπεριέχωσι καθόλου ϋγρόν καί νά διατηρησωσι το φυσικόν των σ χ ή μ α , καί θά ίδωμεν άφ ’ ενός μέν δτι θά φάγωμεν εις όγκον τό τρίτον

τοϋ ποσοϋ, τό όποιον καταπίνομεν

ώς σοϋπαν, έξ άλλου δέ δτι δεν μάς έπιφέρουσίν

οΰδεμίαν δια­

ταραχήν καί μάς τρέφουσι καλλίτερον της σούπας. Ά λ λ ά ή π ο σότης την όποιαν θά έτρώγαμεν θά ητο μικροτέρα άκόμη, &ν επειρώμεθα νά φάγωμεν

όσπρια ώ μά .

Εις την μορφήν αύτην

τό

τρίτον τοϋ άνωτέρω ποσοϋ θά μάς εφθανε τελείως διά νά χορτάσωμεν. Ν Ε Α Θ Ε Ρ Α Π Ε Υ Τ ΙΚ Η

9

Έγνώ ρισα ένα έργάτην, όστις ήναγκασμένος άπό τάς περιστά­ σεις, δεν ε'τρωγεν άλλο παρά μίαν δράκα ημέραν έπί ούτος

τρεις ημέρας.

διηγείτο

λεπτομέρειαν,

αυτό

Μέ πολλήν

ώμων ερεβίνθων

καθ’

εύχαρίστησιν δ άνθρωπος,

τό έπεισόδιον καί επέμενε κυρίως

ε’ις τήν

ότι εχρειώζετο έπί ώρας δλοκλήρους νά κρατή εις

τό στόμα του τ ά όσπρια, όπως τ ά βρέξη διά σιάλου, καί κατορθώση νά τ ά μάσηση. Μεθ ’ όλην

αυτήν τήν πενιχροτάτην τ ρ ο -'

φήν, ήτο κάλλιστα εις τήν υγείαν του όπως π άντοτε. Έκ

του παραδείγματος τούτου

βλέπει

τις προφανώς ότι τά;|

τρόφιμα εις τήν φυσικήν των κατάστασιν είνε άπολύτως κ α τά λ ­ λ η λ α καί θρεπτικά. Βλέπει τις άλλως τ ε καί εδώ τήν μεγάλην άρχήν τής φύσεως του «νά παράγη δηλαδή τ ά μεγαλήτερα ά π οτελέσ μ α τα διά τών μικροτέρων α ιτίω ν.» Τώρα διά τών προηγουμένων πας τις δύναται νά ϊδη πώς ή μ πορεΐ νά άποφύγη τήν υπερτροφίαν. Δεν είνε βεβαίως

δυνατόν νά καθορίση τις ακριβώς δι ’ όλους

τούς Ανθρώπους καί δ ι’ όλους τούς άσθενεϊς πόσον πρέπει νά τ ρ ώ γωσι διά νά άποφύγωσι τήν υπερτροφίαν.

Δεν ύπάρχουσι δύο ά -

σθενεΐς, οί όποιοι νά έχωσι τήν αυτήν πεπτικήν δύναμιν, καί συ­ νεπώς δεν δύναταί τις νά τούς καθορίση τήν ποσότητα καί τήν μορφήν τών

τροφών τω ν.

Έ κ α σ το ς

πρέπει μόνος του νά εύρίσκη

τ ί είνε καταλληλότερον νά τρώ γη . "Ηδη

&ς καταβώμεν εις τήν

θεωρητικήν άπόδειξιν τοϋ τρόπου αύτοϋ τής τροφής. Παραθέτω Ιδώ μίαν διάλεξιν τοϋ κυρίου Ε . Χ έριγκ, προέδρου τής

Ε τα ιρ εία ς τών Φυτοφάγων τής Λειψίας, διάλεξιν εις τήν ό­

ποιαν δ ρήτωρ δίδει άριστα τήν άπόδειξιν αυτήν. Διά δύο οργάνων δεχόμεθα τάς ουσίας τοϋ στομάχου καί τών πνευμόνων( 1 ) .

εις τό σώμά μ α ς : διά

Ή φύσις έθεσε καί άπό ένα

φύλακα, φύλακα όμως όστις δεν είνε αδιάφθορος. Βεβαίως δ άήρ τών βουνών είνε ή καλλιτέρα τροφή διά τούς πνεύμονας, καί ή όσφρησίς μας ικανοποιείται τελείω ς, όταν ά ν α -

1) Ή αποδοχή ουσιών δι’ εμβολιασμού ύγρών είνε εναντία εΐς τήν ν

πό­

τ ά λουτρά τής έδρας διά τριβής. Π ολλαί

κατήλθον εις τον τάφον, Ιπειδή έχειρουργήθησαν ενωρίς.

Ε ίμ α ι κ α τ ’ άρχήν ενάντιος πρός πάσαν έγχείρησιν κ ατά τον τ ο ­ κετόν.

*Αν ή γυνή

είνε άπολύτως άνίκανος, τότε &ς μή τ ε ξ η .

Κ α ί την περίστασιν αυτήν ,τήν προέβλεψεν ή φύσις.

Ό ώριμος

καρπός θνήσκει καί ξηραίνεται ολίγον κατ ’ ολίγον, μεχρις δτου ή κοιλία άναλαμβάνη τό φυσικόν της μέγεθος.

Π αρετήρησα π ολλά

175 τοιαΰτα παραδείγματα. είς αγελάδας ζωα αυτά δεν ύπέφεραν τίπ ο τε. αυτήν Ινεργεϊ άκενδύνως δσον

καί π ρόβατα , καί ποτέ τ ά

Ή φύσις καί είς την περίστασιν το δυνατόν καί εμποδίζει τό τε μέ

φυσικόν τρόπον πάσαν νέαν εγκυμοσύνην. Ό π ο ια 0ά ητο ή χαρά πολλών μητέρων καί πόσον 0ά έλυτροΰντο άπο την πτωχείαν π ο λ λα ί οίκογένειαι, &ν η φΰσις ήγρύπνει έπί τών μητέρων κ α τά τον τοκετόν χωρίς νά επεμβαίνη ο χειρουργός, δστις έχει την μανίαν νά εζάγη είς τό φως διά της βίας καί της, τέχνης κά0ε παιδίον, τό όποιον η φύσις δεν δύναται ν ά φέρη είς τόν κόσμον. Δεν πρέπει όμως νά λησμονώμεν δτι εινε σφάλμα τών ιδίων μητέρων, &ν δεν δύνανται νά γεννώσιν άνευ Ιργαλείων. Ή

εγκυ­

μοσύνη διαγιγνώσκεται πολύ πριν του τοκετού, καί δστις γνωρί­ ζει την μέθοδόν μου ήζεύρει τί πρέπει νά κάμνη δπως άποκτήση εδκολον τοκετόν. Τώρα δπόταν παρηλθον Ι τ η έκ της τελευταίας Ικδόσεως τού παρόντος

έργου, έ'λαβον η δη

πολυαρίθμους

επιβε­

βαιώσεις τών συμβουλών μου έπί τού θέματος, αύτοϋ. Τ ά λουτρά τής έ'δρας διά τρεβης Ιφαρμοζόμενα εγκαίρως,καθώς καί αΐ διαιτητικ α ί συμβουλαί μου πάντοτε

έπιφέρουσιν αποτέλεσμα. Ό π ο υ

η μέθοδός μου εφηρμόσθη Ιγκαίρως, άπέκτησα ευχερείς τοκετούς. Αΐ θερμότεραι εύχαριστίαι κατέστησαν τ ά λουτρά της έδρας διά τριβής μέσον άνεκτίμητον. Ό

καθείς δύναται νά έννοήση πόσον

εινε προτιμότερον νά λά βη προφυλακτικά μάλλον μέτρα παρά νά περιμένη νά βοηθηση κ ατά τη ν ,τελ ευ τα ία ν στιγμή ν. *Αν συγκεφαλαιώσωμεν-τά λεχθέν τα , θά ίδωμεν δτι ή αυξησις τών τεχνητώ ν τοκετών διά τή ς βοήθειας τών πολυαρίθμων έργα— λείων τών χειρουργών εινε ή αιτία της, νοσηράς καταστάσεω ς τής αΰξανούσης, εκ τή ς οποίας πάσχει ή άνθρωπότης, καί δτι αί δύο αύται καταστάσεις βαίνουσι ταυτοχρόνως. Οι γονείς οί όποιοι θέλουν νά άποκτώσιν ευχερείς τοκετούς καί ύγιά τέκνα, πρέπει νά φροντίζωσιν εγκαίρως δπως απελευθερώσουν τό

σώμά των άπό' τά ς ξένας ουσίας, καί νά αποφεύγουν πάσαν

νέαν φόρτωσιν διά τή ς νέας μου πρακτικής, τή ς όποιας ή φυσική τροφή, άποτελεΐ άναπόσπαστόν μέρος. *Η άπόδειξις τών όσων λέγω

μόνον διά τής ^πρακτικής δύνα-

τα ι νά πιστοποιηθή

καί διά τούτο αναφέρω ολίγα αναμφίλεκτα

παραδείγματα. Μία γυνή τήν όποιαν

προ πολλοϋ ίθεράπευονάπό αρθριτικούς

ρευματισμούς καί ή όποια συνεπώς ήτο φορτωμένη άπο ξένας ου­ σίας είχεν ήδη άποκτήσει πέντε τέκνα μέ πολλάς δ υ σ κ ο λία ς.Ή το άπλούστατον νά εξηγήση κάνεις τήν δυσχέρειαν αυτήν έ'νεκεν τών ξένων ουσιών, αί όποϊαι ύπήρχον εις το σώμά τ η ς ,

καί εις τήν

κάτω κοιλίαν κυρίως. Οΐ τοκετοί τη ς διήρκεσαν δύο καί τρεις ημέρας μέ πόνους π ολ­ λούς καί μέ νωθρότητα συστολών, ώστε πάντοτε παρέστη άνάγ­ κη νά μεταχειριστούν τον έμβρυουήκόν· κ α τά τον εκτάν της τοκε­ τόν ή γυνή αδτη ήκολούθησε τά ς συμβουλάς μου νά κάμνη κ α θη ­ μερινώς δύο ή τρία, λουτρά τής έδρα διά τριβής.

Ή

έπιτυχία

υπήρξε τοια ύτη , ώστε ό έκτος τοκετός ό όποιος έπρεπε νά είνε κο­ πιωδέστατος εγεινεν ευχερέστατα. Μόλις διήρκεσε μίαν ώραν καί άνευ σχεδόν πόνων. Ή

γυνή αδτη έθεώρει ως θαϋμοϊ τήν έπιτυχίαν αυτήν, έπειδή

δέν έγνώριζε τά ς φυσικάς διατάξεις καί

δταν τή προέλεγον τήν

έπιτυχίαν αΰτήν έκ τών προτέρων, μόί άπήντα δυσπίστως δτι δέν ήτο δυνατόν νά έφεύρω άνωδύνους τοκετούς. Τόρα όπόταν γνωρίζη πώς νά γεννφ χωρίς πόνους, ήθελε νά έ'χη καί ά λ λ α παιδία καί έξεπ λά γη πολύ βλέπουσα δτι ήδύνατο νά γαλούχηση καί τό τ έ ­ κνον τ η ς, ευτυχία τήν όποιαν ά λ λο τε δέν ήδύνατο νά δοκιμάση. Τό τοιοϋτον έπετεύχθη, έπειδή ή γυνή έζη μέ τρόπον σύμφωνον μέ τήν φύσιν καί έλάμβανε τ ά λουτρά μου καί έ'μαθε τήν

μέθο­

δόν μου. Τό σώμά τ η ς τό άλλοτε φορτωμένου διά πολλών ξένων ουσιών άνεζωογονήθη. τή ς φυσικής καί

Τ ό τοιοϋτον έξεφράσθη διά διπλασιασμού

ήθικής

ζω τικότητος, καί ό

τοκετός άπέδειξε

πόσον τό σώμά της ειχεν ένδυναμώθή κ α θ ' δλας του τά ς λειτουρφ γίας'. Μία γυνή Ζ . ήκολούθησε τά ς θεραπευτικάς

μου τα ύτα ς συμ-

βούλάς έπί έπ τά μήνας καί επέτυχε τοκετόν εις ήμίσειαν ώραν άνευ βοήθειας μαίας καί άνευ πόνων. Ή κυρία Λουίζα Β έκ Άυψείας μοί έγραφε τ ά άκόλουθα κ α τά μήνα Σεπτέμβριον τοϋ 1 ^ 9 0 .

«Ε ίμ α ι 2 8

έτών και ύπεφερα

των νεφρών άπό

ηλικίαν

ίξ άσθινειών τη ς κύστεως καί

δεκαπέντε ετώ ν. Κ α τ ’ άρχάς διήλθον

όκτώ έβδομάδας είς τό θεραπευτήριον

Τ * τής πόλεώς μ α ς, ά λ λα

δ κατάρρους τής κύστεως κατέστη ανυπόφορος, ώ στε δεν ήδυνάμην νά μείνω κλινήρης οΰτε

να περιπατήσω , διότι τοΰτο έπρο-

κάλει άνυποφόρους πόνους. »Ή

κατάστασις αδτη διάρκεσε τέσσαρας εβδομάδας, μ ετά τά ς

όποιας είσηλθον είς την κλινικήν της δδοϋ Λ , οπου άνεκουφίσθην έκ τών δεινών μου. Ά λ λ ’ επειδή ακόμη δεν εΐχον κόψει άπο τ ά ς . £ίζάς την άσθένειάν μου, δ κατάρρους μοί

έπήλθε μ ετά εν ίτο ς,

βιαιότερος. * Ή μ η ν τότε εις Σεμνίσταν

και έδέησε νά μείνω τρεις μήνας

είς τό νοσοκομεϊον θεραπευομένη άργύρου, μου

επιθεμάτων και

δ ι ’ ίτεϋλικοϋ νατρίου, νιτρικού

ηλεκτρισμού. Κ α τ ά

την επιστροφήν

είς Λειψίαν κ α τά το 1 8 8 0 έδέησε πάλιν νά εισέλθω είς τό

νοσοκομεϊον, οπου έθεραπευόμην δ ι ’ άσθένειάν της μήτρας.

ά λλο τε έπί τέσσαρας εβδομάδας

’Α λ λ ά οί’ πόνοι δεν μοί Ιπέτρεπον κ&ν

νά πηγαίνω άπό το νοσοκομεϊον είς την οικίαν μου. » Έ γκα τέλέϊψ α επειτα τδ νοσοκομεϊον,έπειδη δεν ηύρα ουδεμίαν άνακοΰφισιν. »Έ πί

τρία έ'τη συνεχώς μετέβην· είς Φρανζβάδην, δπως υπο­

βληθώ είς λουτρά ίλΰος καί λομτρά σιδηρούχα. , Ά λ λ ά καί τ α ϋ τα κάμμίαν διαρκή θεραπείαν δέν μοί ταίαν μου διαμονήν

έπέφερον.

Κ α τ ά την τελευ -

είς Φρανζβάδην δ ιατρός τών λουτρών

με

άπέστειλεν έδώ, έπειδη ενόμιζεν 'δτι έπρεπε νά >ύποβληθώ είς έ γ χείρησιν.

Ό δόκτωρ Λ . με Ιγχείρησε καί με Ιθεράπευε κατόπιν.

Έ καλλντέρευσα προσωρινώς. » ’ί^σθανόμην δμως π άντοτε την άσθένειάν μού καί έβλεπα δτι δέν την ειχον καταπνίξει, διά τής Ιγχειρήσέως, δέν τής είχον κόψει τά ς £ίζας. Ά π ο καιρόϋ είς καιρόν ήμήν ήναγκασμένη

νά προσ­

τρέχω είς τ ά ψυχρά επιθέματα καί είς ά λ λ α μέσα. Έ π ε ι τ α π ά­ λιν προσέτρεξα είς τον δόκτωρα Ξ ' , πευσεν άνευ οΰδεμιάς

δστις έπί εν έτος-μέ έθερά-

επιτυχίας. Έ π ί τέλους δ ιατρός

μοί είπεν

δτι είχα πλανωμένους νεφρούς, καί δτι δέν υπήρχε καμμία θερα­ π εία . Μέ άπέστειλεν δπωσδήποτε είς τόν δόκτωρα Σ . , δστις μέ Ν Ε Α Θ Ε Ρ Α Π Ε Υ Τ ΙΚ Η

12

έξήτασε

καί αυτός, καί

π ρ ά ξη .

διεκήρυξεν δτι

δέν ήδύνατο τίπ οτε

νά

'

»Τ ότε

άπηλπισμένη άπετάθην

εις σάς κ α τά τον Ιούλιον

του

1 8 8 8 . Ά π ο τά ς πρώτας ημέρας τής θεραπείας ήσθάνθην δτι ά π ηλευθερωνόμην άπο τούς άνυποφόρους πόνους, καί μ ετά τέσσαρας εβδομάδας ήδυνάμην

νά έργάζω μαι, καί διετηρήθη ή καλή αδτη

κατάστα σις,

ήκολούθησα

έπειδή

πάντοτε

έκτοτε

τήν

θερα­

πείαν σας. »Τόσον ήσθάνθην δτι ένεδυναμώθην καί άνεκουφίσθην πρώτον έτος

τής θεραπείας

σας, ώστε

ύπανδρεύθην

άπο τρ

π α ρ *δ λα ς

τάς έναντίας συμβουλάς τών ιατρών, οί όποιοι μοί προέλεγον έπ ωδύνους τοκετούς.

Ά λ λ ά αί 'συμβουλαί σας καί ή ιδία μου πείρα

μοί έλεγον τ έ έναντίον, καί αυτό συνέβη. Ύπανδρεύθην, καί ά κολουθήσασα αύστηρώς τά ς συμβουλάς σας κ α τά τήν έγκυμοσύνην μ ου, έγέννησα ευκόλως

χωρίς μαίαν προς γενικήν όλων εκ-

π λη ξιν. Κ αί τούτο τό χρεωστώ εις τήν άπλουστάτην σας θοδον.»

μέ­

·

Λ ειψία.

·,

'

Λουΐζα Β.

ΡΑΓΑΔΕΣ ΤΟΝ ΜΑΣΤΟΝ ΚΑΙ 1Α ΛΕΙΨ ΙΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ. ΣΠ Ο ΪΑ Α ΙΟ ΤΙΣ ΤΟΝ ΕΜΜΗΝΩΝ. Οί μαστοί τής γυναικός χρησιμεύουσι μόνον προς θηλασμόν τού παιδιού καί εις τίπ οτε ά λ λο . Ά ν παρατηρήσει κανείς εις τό ζωι­ κόν βασίλειον, βλέπει δτι

έκτος τών κατοικίδιων ζφων, δλα τ ά

ά λ λ α εχουσι μαστούς μικροτάτους οί όποιοι ολίγον διαφέρουσι τών άρρένων, όταν δέν θηλάζωσι ποτέ

τ ά ζώ α. Δέν βλέπομεν μ ολα τα ύτα

νά μή δύναται έν ζώον νά θηλάση ή νά π ά σ χη

ραγάδας

τών μαστών ένεκα τού θηλασμού. “Αν αΐ γυναίκες έχωσι μαστούς έξωγκωμένους καί δταν άκόμη δέν θηλάζωσι καί πριν άκόμη θηλάσωσι διά πρώτην φοράν, πρέπει να έξετάσωμεν &ν τούτο είνε ή δχι φυσικόν, έπειδή πολλαί γυ­ ναίκες μ ολα τα ύτα ! δέν δύνανται νά θηλάσωσι καί πάσχουσι κατά

0 9 τον θηλασμόν ^οογάδα,ς είς τούς μαστούς. Τ ά πολύ άνεπτυγμενα στήθη δίν

είνε ποτέ κοελον σημείον εις τάς νεάνιδας και δεικνύ-

ουσι φόρτωσιν ξένων ουσιών. Έ λ α β ο ν την ευκαιρίαν νά παρατηρήσω*, είς την εξοχήν κυρίως, νεάνιδας καί γυναίκας υγιείς και πάντοτε είδα δτι δσαι ήδύναντο άκόπως νά θηλάσωσι τ ά τέκνα των δεν είχον ποτέ ανεπτυγμένους τούς μαστούς προ τής εγκυμοσύνης καί του τοκετού. Ά π ενα ντία ί παρετήρησα δτι δταν τ ά στήθη ήσαν, πολύ φουσκωμένα προ τοκετού, αί γυναίκες αύται δέν ήδύναντο νά θηλάσωσι καί

του Ιπ α -

σχον ά π ό ρ ά γ α ς των μαστώ ν, δταν εθήλαζον. Τ ο αύτό π α ρ ετή ­ ρησα ηαί είς τά ς πολύ ίσχνάς, κατάστασιν νοσηροτέραν άκόμη, ή όποια προέρχεται άπο χρονίαν συσσώρευσιν ξένων ουσιών. Είς τάς περιστάσεις αύτά ς,

καί

δταν

κυρίως

τρέφονται

διά

κρέατος,

οίνου, ζύθου, φών, γάλακτος κ τ λ ., τροφάς, τά ς όποιας νομίζόυσιν ώς τάς μάλλον δυναμωτικάς καί θρεπτικάς, παρετήρησα δτι αί γυναίκες δέν είχον γ ά λ α

καί δέν ήδύναντο νά γαλουχήσωσιν.

Ή πηγή είχε στειρεύσει. Ή

γαλούχησις είνε μ ο λα τα ύ τα μία άπο τά ς μεγαλειτέρας ευ­

χαριστήσεις διά τήν καλώς έ'χουσαν γυναίκα, ά λ λ ά είνε καί β ά σανος, δταν είνε φορτωμένη άπο ξένας ουσίας.

Διά νά σάς κάμω

νά έννοήσητε κάλλιον το τοιούτον, πρέπει νά όμιλήσω περί πράγ­ ματος, το όποιον δέν άνεγνώρισαν τό τε οί μεγαλείτεροι ιατροί. Τούτο

είνε τ ά έ'μμηνα τών γυναικών.

Έγραψ αν

τόσα

περί

τού θέματος αύτοΰ, ώ στε δέν θά στα μ α τή σ ω . Μόνον θά εϊπω πού ή γνώμη

μου

άντιτίθεται

σπουδαίας τής εποχής μ α ς.

μέ

τάς επισημότητας τά ς

’Ισχυρίζομαι δτι δπως

μάλλον

αί επισημό­

τη τες αύται δέν γνωρίζουσι τήν άληθή αιτίαν τών άσθενειών καί τήν ενότητά τω ν, τοιουτοτρόπως κόν καί

δέν γνωρίζουσι

άληθή σκοπδν τή ς εμμήνου

ρύσεως.

καί τον φυσι­

Έ ξη γο ύσ ι τ ά έ'μ­

μηνα ώς κάθαρσιν μηνιαίαν ή ώς γεγονός έξαρτώμενον εξ ωοθή­ κης, έκ τής άποσπάσεως ένός ώριμου φαρίου, τό όποιον κατέρχε­ τα ι μέχρι τής μήτρας καί προσκολλάται έκει, δταν γονιμοποιηθή. "Α λλοι πάλιν ισχυρίζονται δτι ή Ιμμηνος £ύσις γίνεται, ά ^ ξ α ρ τήτώ ς

τής πτώσεως τού φαρίου, καί χρησιμεύει μόνον είς καθα­

ρισμόν. ’Α λ λ ά

τότε αί γυναίκες δσαι έχουσι καθαρόν α ίμ α , δέν

180 έπρεπε νά έχωσιν έμμηνον ρύσίν.

’Ε π ί τέλους όσον έρωτά κανείς

επί του θέματος τούτου τάς επ ισ ημότητας, τόσον άκάύει καί δια­ φόρους εξηγήσεις, αί δποΐαι δεν συμφωνούσΐ μ έ'τ η ν φύσιν καί τον σκοπόν των εμμηνών. Ά μ α δ νέος είσέλθη

εις τό στάδιον της έφηβίάς, σχημ α τίζε­

τα ι άενάως εντός αύτοϋ τό γενετήσιον προϊόν, έκ του δποίου 1 ξ α ρτά ται εις τον άνθρωπον τό ένστικτον τής διαιωνίσεως. άίαι αί δποΐαι

δεν χρήσιμεύουσι πλέον εις

Αί ού-

την διατηρησιν

του

σώματος καί δέν κάταναλίσκοντάι εις υπερβολικήν σωματικήν η πνευματικήν

εργασίαν, σχήματίζουσϊ

τό γενετικόν προϊόν, τό ό­

ποιον συνίσταται άπό τόν αιθέρα, ούτως είπεΐν, όλων των υγρών χ * ι . *ών δΐάθίσεων. ’ Ά λ λ ά

σ*ό πράγ'μα δια,φέρεΐ εις τά ς γυναί­

κας, Αί φοθηκάι είνε άνεπτυγμέναι μαζύ μέ ολα τ ά φ ά , δταν ή νέάνις έίσέλθη είς την έφηβίαν. ανάγκην άνανεώσεως

Ή

γυνη δέν έχει λοιπόν καθόλου

του γονιμοποιού τη ς προϊόντος. Τό εκχει-

λίζον των υγρών του σώματός της σ χ η μ α τίζει ι ό μηνιαΐον άύτό αίμα η μάλλον τό αίμα τό όποιον έρχεται κ ατά 2 8 ημέρας. Τό αίμα

άύτό δέν έχει άλλον άκοπόν

Τ ά έμμηνα συνεπώς δέν εϊνέ

παρά νά θρέψορ ,'τό έμβρυον.

τίπ ο τε

άλλο παρά ή θρέψις του

εμβρύου. Ή πτώσις τοϋ φοϋ κ α τ ’ εμέ γίνεται

ένεκα της υπερ­

αιμίας είς τ ά γεννητικά όργανα. Ή πλημμύρα

αύτη του αίμα­

τος προξενεί την διάρρηξιν τών φαριών τού Γράφ είς τάς φοθήκας. Τ ό υγρόν τοϋ φαριού' καθώς καί δ φλοιός παρασύρεται υπό τών μυών καί ύπό

των δονητικών βλεφάρων, τ ά δποΐα τό φέ-

ρόυσϊ διά τών σαλπίγγων είς τίιν μ ή τρ ά ν .

'

’Αλλά δέν είνε άληθές δμώς δτι τά έμμηνά'προέρχονται εκ άτίς ωρΐμάσεώς άοϋ φοϋ καί της δ ι α ρ ρ ά ι ξ ε ω ς τών κυστιδίων τοϋ Γράφ. ’ ’ Άφοϋ παράδεχθη κάνείς τίίν έξάιγησιν τα ύ τη ν , τό τε έννοεΐ κάί διάτί

παύει η έμμηνος

£ησις κατά τούς μήνας» του θηλασμού.

*Η φύσις πλέον άνέθεσεν είς τούς μαστούς την φροντίδα τϊ$ς θρέψεως τού πάιδίου καί οί μαστοί εν στενίί σχέσει μέ την

μήτραν

ευρισκόμενοι παρασκευάζονται καί λειτουργούσιν άμέσως μ ετά τ·^ν τελευταίάν' έμμηνον ρύσιν.

Τ ο ’ τοιοϋτο δηλαδη· λαμβάνει χώραν

μ ετά τήν δεκάτην εμμηνον ρύσιν καί οι μαστοί καθίσταντα ι κα­ τά λ λ η λ ο ι είς το νά θρέψωσι τό παιδίον. Ένόσφ χωρίς

δεν υπάρχει έγκυμοσύνη, το α ίμ α τών έμμήνων

νά δύναται

νά εκπλήρωσή τον προορισμόν; τ ο υ .

Ή

$έει λει­

τουργία α υ τή δέν πρέπει νά συνοδεύηται ύπό πόνου καί ενοχλή­ σεων &ν ,είνε

υγιής

ή γυνή, καί προπάντων δέν πρέπει νά

Ιλ -

λείπη π ο τέ.Δ ιά νά ,είνε φυσιολογική ή πράξις α υ τη , πρέπει νά γ ί νηται άνευ διαταράξεων, καί δγαν

αί διαταρμζ^ις κ«ί

οί πόνοι

ΰπάρχωσι, δύναταί τις μέ βεβα ιότητα νά εϊπη δτι το σώμα είνε φορτωμένου από ξένας ουσίας. Ά π ή ν τη σ α άπειροπληθεΐς νεάνιδας καί γυναίκας, τών όποιων ή έ'μμηνος £ύσις ήτο δυσχερής ή

έπώδυνος ή ανεπαρκής, καί αί

όποϊαι μ ε τ ’ ολίγων μηνών θεραπείαν ιδικήν μου άνελάμβανον τήν φυσιολογικήν κατάστασίν τω ν. Ά μ α συμβή εγκυμοσύνη, τότε πλέον τό α ίμ α

χρησιμεύει1 είς

διατροφήν του παιδίου. Ά ν τό έμβρυον ζή καί έκτος τών εμμήνων φύσεων, είνε βέβαιον

δμως δτι αί σπουδαιότεραι έποχαί διά τήν

άνάπτυξίν του είνε έκειναΐι είς τάς όποιας θά ύπήρχεν ή έμμηνος ρύσις, &ν δέν παρίστατο έγκυμοσύνη. Προ πολλοϋ είνε γνω στή ή σπουδαιότης τών εποχών αυτών διά τήν άνάπτυξίν του εμβρύου. "Οστις δύνςιται σπουδαίως

νά παρατηρήση, δύναται νά αναγνώ­

ριση τό τοιοϋτον ευκόλως. Ά λ λ ά λαμβάνω π αραδείγμα τα έκ τής πρακτικής μου, δ^ως,σΟς άποδείξω τ ό τοιοϋτον ευκρινέστερου. Μία γυνή, ή όποια ημέραν ένφ

έφοβείτο πολύ

είργάζετο ένα

γυμνόν βραχίονά τ η ς .

τούς ποντικούς, είδε μίαν

ποντικόν, ό όποιος ,επήδησεν είς τον

Ή γυνή

αΰτη εύρίσκετο ,ε’ις τ ά μέσα τής

, εγκυμοσύνης της καί άκριβώς είς τήν έποχήν τών. εμμήνων τη ς. , Τό δυσάρεστου είς τον βραχίονά

αίσθημα , τών τη ς καί ή θέα

όξέων

ονύχων

του ποντικού

τ ο ύ . ποντικού έπροξένησαν φό­

βου ,είς τήν γυναίκα αυτήν, ή όποια ήρχισε νά κραυγάζη, καί έδιωξε τον ποντικόν. Ά λ λ ά κ α θ ’ δλην τήν ημέραν καί τήν .νύ­ κ τα >-είς τό όνειρόν της μόνον τόν πςντικόν έβλεπεν έμπροσθέν τ η ς . Μ ετά εξ μήνας το παιδίον έγεννήθη ,κ«·ί είς τον βραχίονά του υ­ πήρχε μία -κηλίς, έχουσα σχήμα ποντικού μέ ουράν .καί κεκαλυμμένον έπίσης ύπό τριχών. Ή διάμετρος, ή ποιότης τών τριχών

182 ήσαν δμοια ώς εις ποντικόν, το δέ χρώ μα τής κήλϊδος φαιόν.

'

Μία. ά λ λ η γυνή, ή όποια εϊχεν όπως' καί ό σύζυγό; τ η ς , οπως καί τ ά τέκνα της καστανόχρουν κόμην, κ ατέστη έγκυος. Κ α τ ά τούς πρώτους έξ

μήνας της εγκυμοσύνης

είχε πλησίον της μίαν

νεάνιδα, την όποιαν ή γ ά π α τρυφερώς, καί ή όποια είχε θαυμα­ στήν κόμην ξανθήν καί βοστρυχώδη, κόμην σπανίαν, άλησμ όνητον.

Ή γυνη αΰ'τη είχε τόσην στοργήν προς την νεάνιδα καί τ ό ­

σον εδρισκε

την κόμην της ώραίαν, ώστε ηΰχετο παρομοίαν καί

εις το τέκνον

τ η ς.

Ή

επιθυμία αΰτη

ήτο έξαιρετικώς

ζωηρά

κ α τά τάς Ιποχάς της εμμήνου καθάρσεώς τ η ς , καί άπησχόλει την γυναίκα καί κ α τά τ ά όνειρά τη ς άκόμή. "Οταν μ ετά πέντε μ ή­ νας έγέννησεν ή κόρη, το παιδίον παραδόξως έπαρουσίαζε τ ά χ α ­ ρακτηριστικά των γονέων του ά φ ’ Ινός, καί τήν κόμην την σπα­ νίαν τής νεάνιδος ά φ ’ ετέρου. "Α λλην φοράν πάλιν μία κυρία εξήλθεν

εις αμαξιτόν περίπα­

τον μέ τον μικρόν κύνα τ η ς , τόν όποιον πολύ ή γ ά π α . Αίφνης εν οίονδήποτε άντικείμενον προσελκύει του κυνός τήν προσοχήν, οστις ήθέλησε νά όρμήση.

Ή γυνή τήν τελευταίαν στιγμήν προσε-

πάθησε νά κράτηση τό ζωον, ά λ λ ’ άντί νά πράξη τοϋτο, συνέτεινεν άπέναντίας εις τό νά πέση ή κεφαλή του' ζφου ΰπό τόν τροχόν

τής ά μ ά ξη ς,

ό όποιος τήν συνέθραυσεν.

κ αθαρώ τατα τόν τροχόν

άποκόπτοντα

Ή

τήν κεφαλήν

γυνή

είδε

του ζφου.

Μ ετά ένα μήνα έγέννησε παιδίον νεκρόν μέ κεφα) ήν ογκώδη ό μοιάζουσαν τελείως μέ κεφαλήν θραυσθεΐσαν ΰφ ’ άμ άξης. "Α λλ ο τε πάλιν έγνώρισα μίαν γυναίκα, ή όποια έγέννησε παι­ δίον, του όποιου τό στόμα έ'φθανεν άπό τό έν αύτί έως τό ά λ λο . Τό τέρας αύτό άπέθανε μ ετ ’ ολίγον.

Ή αιτία ήτο ό φόβος, τόν

όποιον έ'λαβεν ή γυνή βλέπουσα μίαν προσωπίδα, ή οποία

είχεν

α π α ρ ά λλα κ τα έν στόμα φθάνον μέχρι των ώτίων. Κ α τά τήν χω ­ ρικήν συνήθειαν κάποιος διεσκέδαζε περιφερόμενος ύπό τή ν μ ε τ α μ φίεσιν τα ύ τη ν .

Ή γυνή α ΰ τ η , ή όποία ήτο εις τούς πρώτους μ ή ­

νας τής εγκυμοσύνης της καί

κ ά τά τήν εποχήν των

εμμήνων,

εύρίσκετδ μ ε τ ’ άλλων γυναικών, αί όποΐαι ένηθον. Αίφνης έπαρουσιάσθη ή προσωπίς, ή όποια έπροξένησε πολύν φόβον. Ή

έ'γ-

183 κυος δεν ήδυνήθη όλην την νύκτα, νά κοιμηθή, κα'ι ώνειρεύθη

δτι

είχεν ώς παιδίον εν τέρας. Ή δυνάμην

π ολλά ά λ λ α παραδείγματα νά σάς φέρω,

ά λλά

νομίζω δτι αύτά είνε αρκετά. Θά προσθέσω μόνον δτι οΐ διάφοροι χαρακτήρες,

άνωμαλίαι καί προτερήματα

των παιδιών

Ιξαρ-

τώ νται άπό την κατάστασιν αύτήν, άπό τά ς συνθήκας ύπό τάς οποίας αί γυναίκες διέρχονται

την Ιποχην των εμμήνων καθάρ-

σεών των κ α τά την εγκυμοσύνην. | "Αν είνε τεθλιμμέναι καί μ ελα γχολικ α ί κ α τά τάς εποχάς αύτα ς, καί το παιδίον θά γείνη επίσης μελαγχολικόν. Κ αί δύναταί τις νά έξηγήση βεβαίως τοιουτοτρόπως την οργήν, την δειλίαν, τό θάρρος καί δλα τ ά ά λ λ α πάθη καθώς καί την κλεπτομανίαν, την αισχροκέρδειαν, την άπληστίαν καί Ή

δλα

τ ά ελ α ττ ώ μ α τα .

παραγω γή προβάτων καί αγελάδων ¿στιγμένων με λευκά

σ τίγ μ α τα κ α τά το δέρμα, π ρ ά γμ α το όποιον Ιπέτυχεν ό Ια κ ώ β £ίπτων κλάδους δένδρων κ α τά τόπους αποφλοιωμένους εντός του υδάτος τό όποιον έ'πίνον τ ά ζφ α του αύθεντου του , εξηγείται νυν καί μάς φανερώνει Ιπίσής δτι τ ά φαινόμενα αύτά χαιοτώ της εποχής. Τ ά μέρη εις

ήσαν γνω στά από άρ-

τ ά όποια πίνουσι τά ζ φ α , είνε

ακριβώς τ ά μέρη εις τ ά όποια συλλαμβάνονται καί τ ά πλεϊστα των μικρών. Ε ίς έμπορος πώλον μέ

ίππων

μοί έλεγεν δτι άπέκτήσε μίαν φοράν έ'να

λεύκάς κηλϊδας, Ινώ

οι γονείς

του ήσαν

άμφότεροι

φαιοί, καί δ τι ή κηλίς α υτη είχε τό σχήμα κυνός. Τό φαινόμένον μοί εξήγησε

λέγων

δτι κ α τά

την στιγμήν τής συνουσίας είχε

διέλθει καί ανησυχήσει τήν φορβάδα είς λευκός κύων. *Αλλως τε είνε γνω στή ή έπίδρασις τήν όποιαν έχει έπί τής κάτω κοιλίας καί τής πέψεως πάς φόβος ή ά λ λ η εξωτερική επή­ ρεια.

Π ολλοί

άδυνατοϋσι

νά συγκρατήσωσι τ ά ουρά τω ν, όταν

φοβηθώσι καί άντιθέτω ς. Τ ό τοιοϋτον καί είς . τούς κύνας επίσης παρατηρεΐτα ι.

Ό φόβος παρακολουθεΐται πάλιν δ ι ’ άπλών τ α ­

ραχών τής πέψεως κ . τ . λ . Τ ί μάς διδάσκουσι τ ά παραδείγματα αύτά ; Μάς άποδεικνύουσι πασιφανώς δτι αί

ξέναι έπήρειαι έξασκοϋσι τήν ένέργειάν

των δχι έπί τής κεφαλής, ά λ λ ά έπί τή ς κάτω κοιλίας καί τών

184 οργάνων της διά μέσου των νεύρων* "Οστις παρακολούθησε την θεωρίαν μου περί πυρετού γνωρίζει δτι εις.'την κάτω κοιλίαν ορί­ ζω την πηγήν

όλων των αίτιω ν, αΐ όποΐαιγεννώσι τά ς ¡ασθέ­

νειας,. Τ ότοιούτον στηρίζεται λογικ ώ τα τα καί άποδεικνύεται κομ ύπρ των άνωτέρω, επειδή ή κάτω κοιλία είνε το κυριώτερον των οργάνων ρ.ας. Κ αί ή Θεραπευτική ¡¿ου

μέθοδος δίδει

λ αμάρας

αποδείξεις της άληθείας αύτής. Ά λ λ α καί ή ιστορία των ζωικών ειδών παρέχει π ο λλά παρα­ δείγμα τα, εις τ ά όποια βραδύτερων θά επανέλθω, Δ ιά νά, καθορίτωμεν τά ς συνθήκας τη ς ύπάρξεως τών μάλλον τελειοποιημένων είδών,πρέπει πρώτον νά μελετήσμμεν κ α τά βάίθος τ ά είδη αύτά καί νά; άρχίσω'μεν άπό

τ ά άπλούστερα

είδη,

διότι ε ις α υ τ ά εύκολώτερον εννοούνται οι οροί της ύπάρξεως. . , ,.Βλ^ποντ^ς τ ά κατώ τερα , είδη, βλέπομεν ό τ ι δεν, αποτελούνται παρα απο ένα πεπτικόν σωλήνα καί έν γεννήτικόν σύστημα. "Ο­ σον ανερχομεθα εις την κ λίμακα ,

επί τοσοϋτον

βλέπομεν

άνα-

πτυσσομένην την κεφαλήν καί >τά ς λειτουργίας τ η ς , Ά λ λ ά π αρατηρούντες εκ

τού πλησιέστερον, βλέπομεν δτι ό βαθμός

ό κατά

το μάλλον καί ηττον μέγας της άνμπτύξεώς τη ς προέρχεται μό­ νον ένεκα περιπλοκής τών λειτουργιών, ένεκα μεταβολών τελειο­ ποιήσεων καί άναπτύξεων δλης τής γ η ς. Ο λαι αυται αι εξηγήσεις επί τών εμμήνων καί τής. σπουδαίοτη τός των έγιναν

μόνον δπως καταδείξωσι

τά ς σχέσείς τής εμ ­

μήνου ^υσεως και τή ς γαλουχήσεως, δπως καί την ,σπουδαιότητα τής κάτω κοιλίας καί τής κάταστάσεω ς τού μέρους αύτού

τού

οργανισμού. Ή πορεία τών εμμήνων καθάρσεων μάς δίδει νά έννοήσωμεν όποία θά' είνε. καί ή κατάστάσις. τού- θηλασμού. Ά ν ή έμμηνος £ύσις συνοδεύεται ύπό πόνων,' τ ό τ ε , ,εινε , σχεδόν βέβαιον δτι καί ό θηλασμός επίσης θά είνε ίπώδυνος. Ή

ακανόνιστος έμ -

μγνος βύσες προέρχεται άπό, ύπερπλήρωσιν,τού. σώματος άπό ξέ­ νος ουσίας. Κ αί αΐ φαγάδες τών μαστών την ίαύτήν έχουσιν αι­ τ ία ν .

Α λλα

και η ε'λλειψις τού γάλα κτος επίσης εκ ,τή ς ¡αύτής

προέρχεται π η γ ή ς, καί δυστυχώς τό κακόν αυτό κ α τά τά ς ημ έ­ ρας, μας αύξάνει

ένεκα

τής ερεθιστικήςγ παί

δων,»' ^ ν 6^οί*ν αννιοτ^ ,είς τούς άναγνώστΛί μον,

t

Εινε.πολύεύχάριστο,ν νά τρέφη κανείς καί yfc. άνατρέφη παιδία ύγιδ£. Τ α άρρωστα;, παιδία εινε δ υ σ τύ χ η μ α .

Ποαά.κις δέν, jfexoyo-

μ«ν να λέγωσιν :δ τι .τ ά παιδία άνησυχούαι πολύ, ,τούς γονείς των ένεκα της,μγείας,: των·. Παντού

βλέπει, κανείς με πόσον, _. ιφϊςν.

άν,ατρέφονται τ ά παιδία, τ * όποια ώς έ π ι τ ό πλεΐστον δέν μανθάνουσι τ ίπ ο τ ε ,

είνε κ ακά, θυμώνουν, ,ίρεθίζρνται /καί γίνονται

¿νυπόφορα. ,Κ α λ μ ο λα τα ύ τα

γ,ονεϊς και

διδάσκαλοι. κοπιάζομαι,

δια .την; ανατροφήν τω ν , χωρίς · να βννοησωσιν δτι δ^αι αύται a t άνηβυχίαι,; εινε ,φ υσικώ ταται. Τφ όντι, όταν ;;τά σώματμ, των παι­ διών, είνε φορτωμένα, διά ,ξέ^^^ ουσιών, , a t φρσικαί

λ*ιτουργίαι

σώματος και εγκεφάλου διαταράσσβνται^, και ,μρνρν οταν ή ΰ π ε ρ π λ ^ ω σ ις έ^λϊίψη, επανέρχονται είς την φυτικήν τω ^ ^ α τά α τα σ ιν . , Είδρν·, πολλάκις,ενς την πελατείαν μομ παιδία, τ ά όποια ΙφαίΛ νετο άδύνατον νά καθησυχάση κανείς,.καί τ α όποια, ίγίνοντο φρό­ ν ιμ α ; ά μ α ύπεβάλλρντο,

εις την θεραπείαν μου.

Εεδον, μ ά λισ τα

παιδία, τ ά όπρϊα. ήσαν «ά μ ελέσ τα τα , καί τ ά όποια έπί ώρμς ήσχολούντο

εις π ρ ά γμ α τα μηδαμινά.

π °λλ ά ς

Δ ιχ της αποβολής

των ξένων ουσιών αΐ συνηθειαί των αύται μ ετεβλήθησαν, έγένοντο τ ά παιδία επιμελή και άπετελεσαν τη ν «ύτυχίαν των γονέων τω ν. Ό τ α ν γνωρίζη κανείς πόσην χαράν προξενεί ή . υγεία. των π α ι­ διών,

και πραον όλίγας φροντίδας

αδύνατον

νά

δι-

στάση είς το νά παράσχη ,ό'λας τά ς αναγκαίας προς τούτο συνθηκας. Εϊνε , ,λριπο,ν jgplof όλων

των γονέων,, νά έγκολπωθώαι την

μέθοδόν μου καί προ πάντων την νέαν μ,ου διάγνωσιν, επειδή τοι­ ουτοτρόπως

θ ά δυνηθώσι νά γνωρίσωσι μέ άλάνθαστον άκρίβειαν

την ύπερφόρτωσιν τών τέκνων των διά ξένων οΰσιών. Π ρέπει, επίσης y i πρμγματευθώ έν ά^όμη περιστατικόν, τδ ό­ ποιον

είνε άδόν^τον νά αποσιωπήσω. Πρόκειται περί της προώ-

ρως αναπτυσσόμενης γενετησίου όρμης είς την ν εό τη τα , μαέ π^ερί του κορεσμού τού ένστικτου τούτου λυπηρδν

δτΐ δ*ν

ένοησαν

δι * αυνανισμού'. Είνε τιρόντι

άκόμη την αιτίαν

τού έλα ττώ μ μ το ς

αυτού τω,ν νέων, ν,χ\ δτι τδ άτο^σιωπώσι μέ ψευδοευλάβειαν ά γ ω νιώδη,

Τοιουτοτρόπως είνε

άδύνατον νά έκλείπη

τδ κακόν, Τ ά

is

”

194 ίλ α τ τ ώ μ α τ α

της άνθρώπόΐητος πρέπει νά άναφερωνται και νά

στηλιτεύω νται, δπως καταπαύσω σι. Γνώρίζουσιν οΐ γεωργοί δτι τ ά ζψ α, τ ά δποΐα δείκνύουσι φοπήν μεγάλην είς τά ς γενετησίους δρμ άς, είνε πραγματικώς άσθενή. Ά λ λ ’ o rt δ νόμος αύτος της φύσεως εφαρμόζεται άπ αραλλάκτω ς και είς τον άνθρωπον, δεν φαί­ νεται νά τδ γνωρίζωσι. Πολλοί νομίζόυσιν δτι δ άνθρωπος κ α τέ­ χει θέσιν εξαιρετικήν είς την φύσιν, και δτι ΰπόκειται είς νόμους ιδιαιτέρους. Δεν συμβαίνει δμως

τοιουτοτρόπως το π ρ ά γμ α . 'Ο ­

πως καί είς τ ά ζφ α , τοιουτοτρόπως καί είς τον άνθρωπον ή ασθέ­ νεια προκάλεΐ την αύξησιν των

δρμών.

μεΐον άσφαλέστατον, δτι το σώμα τοϋ

* 0 αυνανισμός εινε σ η αύνάνιζομένων εύρίσκεται

κατάφορτον έκ ξένων ουσιών, αΐ δποΐαι έξασκοϋσι

διηνεκή πίεβιν

επί των γεννητικών οργάνων. Ά μ α το παιδίον γείνη κ α λ ά , ήτοι ολίγον κ α τ ’ ολίγον έκδιώξο{1 τάς ξένας ουσίας, χάνει την δρεξιν τοϋ αυνανισμού. Γνωρίζω γονείς, οί δποϊοι έκράτουν την μ ά στιγα είς τά ς χεϊρας, δπως κ τυ πώσι τ ά παιδί * τω ν, τ ά δποϊα έ’θετον την χεϊρα είς

τ ά γεννη-

τικά των όργανα. Ά λ λ ά τ ά κ τυπ ή μ α τα δλα ησαν άνωφελή, ε­ πειδή η φύσις ή δποΐα έθεσε τ ά γεννητικά^ όργανα

είς συγκοινω­

νίαν με τ ά έκκριτικά, συσσωρεύει καί τά ς ξένας ουσίας, αί δποΐαι έξασκοΰσι διηνεκη πίέσιν. “Αν δε καμμία ισχυρά θέλησις έπιτρέψη είς τ ά

παιδία νά άποβάλωσιν Λυτό το ελ ά ττω μ α , η όρεξις ά π ο-

μένει, ένόσφ αί ξέναι οΰσίαι ύπάρχουσιν εντός τοϋ σώ ματος. Οί γονείς νομίζουσιν δτι ένεργοϋσι σωφρόνως μεταχειριζόμενοι τήν' μ ά σ τιγα . Δέν γνωρίζουσι την αίτία ν. λούς αύνανιστάς, καί γνωρίζω

Έ γώ

έγνώρισα π ο λ ­

δτι τδ καλλίτερον μέσον είνε τά

άναγωγικά μου λουτρά, ή κατευναστικη δίαιτα

καί ή κανονική

ζω ή. Τ ά μέσα τα ΰ τα δίδουσι τ ά καλλίτερα ήθη είς την νεό τη τα καί άπομακρύνουσι πάσαν άφορμήν έλα ττώ μ α το ς, δηλαδή τά ς ξένας ουσίας, θ ά ευγνωμονώ δποϊον μοί υποδείξει μέσον καλλίτερον τών λουτρών μου. Διά νά σάς καταστήσω καταληπτότερον το π ρ ά γ μ α ,

θά σάς

παραθέσω μίαν άκόμη σύγκρισιν. Γνωρίζετε δλοι δτι δ τρομερώτερος έχθρός τοϋ δάσους τών πεύκων είνε δ χρυσαλιδοειδης χρυσό-

165 κάνθαρος.

Ό λ α τ ά μέσα τ ά έθεσαν

σωσι νά έξολοθρεύσωσι τόν φοβερόν

είς κίνησιν, όπως κατορθώ αυτόν Ιχθρόν.

Ά λλά

όλα

άπέβησαν είς μ άτην μέχρι τής ημέρας, κ α τά την όποιαν άνεγνώρισαν ότι ό, χρυσοκάνθαρος αΰτός δέν εναποθέτει τ ά ώά του παρά είς μέρη παρουσιάζόντα ώρισμένας τινάς

συνθήκας.

Δεν προσ­

βάλλει έκ των πεύκων παρα τ ά ασθενικά μόνον, έκεϊνα τ ά όποια φύονται είς ξηρόν καί « κ α τά λ λη λο ν έδαφος. Τοιουτοτρόπως δεν κάμνει άλλο παρά νά άντικαθιστδ τ ά κοπροφάγα κολιόπτερα, τ ά όποια είνε προωρισμένα νά εξαφανίζωσι τ ά κόπρανα των ζώων, καί μόνον καταστρέφει τ ά δένδρα εκείνα τ ά όποια αργά η γρήγορα καί άνευ άύτοϋ θά κατεστρέφοντο. Είνε ό νόμος τη ς φύσεως, κ ατά τον όποϊόν εν π λά σ μ α είνε προωρισμένον νά καταστρέφη τ ά ά λ λ α π λ ά σ μ α τα καί νά έπιταχύνη την άποσΰνθεσίν τω ν. Βλέπομεν ότι

ό χρυσοκάνθαρος αυτός δεν

καταστροφής των δένδρων.

Ή

είνε

ή αίτια τής

καταστροφή προέρχεται από

τό

άκατάλληλον έδαφος καί την άκ ατά λληλον τροφήν των δένδρων. Ή ασθένεια του δένδρου 7ίροσείλκυσεν

ακριβώς τούς χρυσοκανθά-

ρους, οί όποιοι δέν δύνανται νά ζήσωσι παρά μόνον επί δένδρων άσθενών. Κ αί

διά τοϋτο ' βλέπομεν

μέρη του δάσους

απολύτως

άπρόσβλητα, επειδή αναπτύσσονται είς έδαφος εΰφβρον καί τρέ­ φονται κ α λλίτερ α . Τό αυτό συμβαίνει καί μέ τόν αυνανισμόν. Τό ελ ά ττω μ α αυτό δέν προσβάλλει όλα τ ά παιδία, ά λ λ ά εκείνα τ ά όποια είνε προδιατεθειμένα, καί ή προδιάθεσις αΰτη είνε αί ξέναι ούσίαι.

,

·

ΤΕΑΙΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΡΟΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ Θά πολύ

κάμω

εν τέλει όλίγας παρατηρήσεις. Θ ά

περιαυτολόγος προτάσσων

την θεραπευτικήν

φανώ βέβαια μου μέθοδον

ύπεράνω όλων όσα μέχρι τοϋδε Ιμελετήθησαν, Γνωρίζω καλώς ότι &ν δέν ήδυνάμην νά παραθέτω καθημερινώς, όπως τό π ρ ά ττω , κ αταπ ληκ τικ ά πειστήρια τής θεραπευτικής μου μεθόδου, και νά παρουσιάζω είς τό κοινόν κάτι τ ι νέον, δλαι μου αΐ ανακαλύψεις ήθελον περιπέσει είς λή θη ν .

Ά λ λ ά δλως

τό εναντίον συμβαίνει

σήμερον, όπόταν τ ή βοηθείςε των άνακαλύψεών μου μ εγ ά λη προ-

έκυψεν υγιεινή ωφέλεια, καί αί θεωρίαι ¡/.ου διέσπάρησάν εις ολοντον κόσμον. Ε ίί χιλιάδας

ανθρώπων ήδη ή

μέθοδός μου ένεφυΑ·'

τεύθη έντός τή ς καρδίας, καί το μέλλον τη ς εινε πλέον ήσφ κλι-’ σμένον. Moi άντέταξαν πολλάς δυσχερείας Ιν ΛβιψΙ«^ κ α τ ’ άρχάς. ένεκα ζηλοτυπίας, νομίζοντες

δτι δεν ήμην αρμόδιος δι* ιατρικά·

ζ η τ ή μ α τ α . Ά λ λ α το τοιούτο δεν έκλόνησεν οδτε εμέ, οΰτε τούς οπαδούς μου. Ά ν επρόκειτο νά περιμένωμεν νά άναγνωρίσωσιν οι αρμόδιοι την άλήθειαν των παρατηρήσεών μ α ς,

τότε κ α θ ’ ολην

μας την ζωήν ουτε εν βήμα δεν ήθελε προχωρήσωμεν. Πολύ λυ­ πούμαι βλέπων πόσοι άνθρωποι ήδύναντο νά αωθωσιν άν

έθερα-

πεύοντο κ α τα λλή λω ς, ' ένφ άθλίως βασανίζονται, ά λ λ α μ ο λα τα ύ τα δεν εννοώ νά καταστήσω διά το ύτο υπεύθυνον τό Ιατρικόν σωματεΐον τό όποιον ήδύνα/ro νά ά ν τιτα χ θή κ α τά τή ς εξολοθρεύσεως α υ τ ή ς .’ Άν

ΰπάγωμεν τώρα καί είπομεν εις τούς ανθρώπους ά π ο λ ι-

τίστου τίνός χώρας, οί όποιοι μόλις δύνανται νά κρατήσωσι

μ ι­

κρόν βάρος εις τούς ώμους τω ν, δτι εινε δυνατόν κανείς νά σύρη άπειρα βάρη μ« τ α χ ύ τ η τ α κ αταπ ληκτικήν, μέ

μόνην την βοή­

θειαν τού ζέοντος, υδατος, θά άνοίξωσι τούς οφθαλμούς των ύπερμέτρως καί δεν θά μάς πιστεύσώσι. Πρέπει νά τούς φέρωμεν απο­ δείξεις, καί ποτέ

δεν θά πιστεύσωσιν ;είς τό π ρ ά γ μ α , &ν δεν ϊ -

δωσιν εν τραΐνον διατρέχον την χώραν των φορτωμένον. Τήν αυτήν θά άπαντήσωμεν δυσπιστίαν

καί εις τόν χωρικόν,

δστις δεν είδε π ο τέ ά τμ ο μ η χα ν ά ς, &ν τ φ δείζωμεν μίαν ταχειαν αμαξοστοιχίαν κ α τά πρώτον, έπ ειτα εν άτμοεργοστάσιον εις τό όποιον νά

άσχολώ νται χιλιάδες άνθρωποι, καί επ ειτα εν πλόϊον

κινούμενον δ ι ’ άτμοΰ μέ τ α χ ύ τ η τ α βέλουί, καί ε’π # τ α τ φ ειπωμεν ' S ri

όλα αύτά τίθεντα ι εις κίνησιν διά μιάς καί τή ς αυτής

κινητήριου δυνάμεως, ή δποία δέν εινε τίπ ο τε ά λλο παρά δ άτμός τού ΰδατος. Δυνάμεθα νά φαντασθώμεν τήν κατάπληξΐν τού α­ πλού αυτού

άνθρώπρυ, ά λλα δέν

δυνάμεθα Λαί νά

θυμώσωμεν

κ α τ ’ , αυτού, έπειδή δέν μάς πιστεύει, άφοϋ τούτο προέρχεται μό­ νον |κ κακής άντιλήψεως των π ρ α γμ ά τω ν. Τ ό αΰτό άπολύτως συμβαίνει καί μέ τά ς ανακαλύψεις μου. Δέν δύναμαι

νά άπαιτήσω νά μέ

πιστεύσωσιν όλοι, άφού λέγώ δτι

θεραπεύω άπ λο ύστα τα ολας τά ς

άσθςνείας

διά τού ΰδατος

τού

197 ίδρώτος καί διά ζωής συμφώνου προ; την φύσιν, καί ότι αποκτώ τοιουτοτρόπως θεραπείας καθημερινώς. Ή ξεύρώ δτι δύνανται μό­ νον νά με πιστεύσωσιν, όταν ίδοϋν την πρακτικήν άπόδ&ιξιν. Ό τ α ν προ δεκαπέντε ετών άνεκάλυψα τ ο πρώτον την έπιστή* μην τ η ; έκφράσεω; και την ενότητα των ασθενειών, καίγνωρίζων μόνος μου τάςέφευρέσεις α υτά ς, δεν ήδυνάμήν νά τ άς εϊπω χω ρίς νά προκαλέσω τον γενικόν γέλω τα καί τά ς Αστειότητας

του

κόσμου, ό ό π ο ΐο ς ήκουε μέ δυσπιστίαν, ήσθανόμην εαυτόν μόνον καί έρημον. Τώρα δμως δπότάν

οι οπαδοί μου άριθμώνται κ α τά

χιλιάδας, εχω σοβαρούς συύεργάτας, οί όποιοι με βοηθοϋσιν είς το νά φέρω -ίο βάρος της πελάτείας μου· δλοα αί δυσχέρειαι είνε α ­ δύνατον. νά μ ε συγκινήσωσιν.

.

Ό σ τ ις νομίζει ότι εινε εύχάριστον νά κάμνη κανείς ανακαλύ­ ψεις, π ο λυ .ά π α τά τ,α ι· .· .'· Οί ιατροί πολύ δυσκόλως έννροϋσ; την Θεραπευτικήν μου μέθρδον, έπειδή άντίκειται είς τά ς θεωρίας τω ν, καί επειδή δέν β λ έ πουσι τ ά πολυάριθμα π α ρα δείγμα τα , τ ά όποια βλέπω εγώ είς την έξάσκησιν τη ς μεθόδου μου. Ή

μέθοδός μου

εν καί μόνον έχει

κοινόν μεν την ιατρικήν, καί τοϋτο εϊνε οτι άμφότεραι ά ί μέθοδοι έχουσιν ώς άντικείμινον τό Ανθρώπινον σώ μ α. τηγόρησαν

Π ολλάκις μέ κα­

ότι δεν έχω καμμίαν απολύτως γνώσιν τής ιατρικής,

α λ λά δεν σκέπτονται ότι ή μέθοδός μου δένέ'χει καμμίαν σχέσιν μέ την ιατρικήν, καί ότι ίσπούδασα επί 2 5 κήν τώ ν Ασθενειών. Ν ομίζω

ετ η την θεραπευτι­

δτι ά μ α κανείς γνωρίζφ τά ς επιτυ­

χίας μου, θά παραδεχθή ό τι γνωρίζω πολύ κάλλίτερον Γάπό τούς τ ί συμβαίνει εντός του ζωντανού σώ ματος. "Αν

πρόκειται μόνον οτι οοί ανακαλύψεις

μου

>:

αυ­

.

δέν συν^δουν

μέ τά ς εμπειρικά; των θεωρίας^ τ ό τ ε βεβαίως ποτέ' δέν θά τά ξ άναγνωρίσωσιν.

Ε νθυμούμα ι

τώρα χωρίς ν ά 1θέλω τά ς πρώ τος

ά τμ α μ ά ξ ά ς, άι όποιαι τόσον έφόβίσάν τά ς' π άλαιάς ά μ α ξα ς, α ί όποΐαί εβλεπον την καταστροφήν τω ν. Βεβαίως αί π α λ α ιο ί ά μ α ξαι έχασαν πολύ έδαφος, ά λ λ ά τοϋτο είς τίπ οτε δέν έβλαψε την ανθρω πότητα, και ή ζη λ ο τυ π ία άΰτη άπεδείχθη άδικος, Το αυτό συμβαίνει καί με την έξάσκησιν τής ,νέάς, θεραπευτι­ κής μου. Είνε άληθές ότι ή άρχαίπ ιατρική καθίσταται περιττή

198 ένεκα τής

ίδικής μου.

αναγνώριση το του,

Ά λ λ α έκεΐνος

νέον, 1 έπειδή

την

άζίαν

καί θέλει

την

έλευθέραν τη ς

δ όποιος

δεν θέλει

έ'νεκεν αύτοϋ χάνει το

νά

έμπ οδίση τον

άνακαλΰψεώς του

νά

παλαιόν

νεωτεριστήν

εις

εφαρμογήν, ίσχυριζόμενος

δτι δ τελευταίος οΰτος δεν γνωρίζει το άρχαϊονσύστημά μου, φαί? νεται ώς έκεΐνος, δ όποιος κόν

φως προβάλλων δτι

δεν θέλει νά π αραδεχθή το ηλεκτρι­ δ κατασκευαστής του δεν γνωρίζει

τά*

αρχαία συστήρ,ατα των λαμπώ ν του ίλαίου, πετρελαίου καί άεριόφωτος. Ό

άνθρωπος αύτός θά ήτο έπίσης γελοίος, ώς άν δεν

έπετρεπεν είς τον φωτογράφον την Ιξάσκησιν της τέχνης του, ε­ πειδή δεν ήξεύρει ζωγραφικήν.

Υ π ο θέτω μ ο λα τα ύ τα δτι

εΐμεθα

άρκετά πολιτισμένοι, ώστε νά παραδεχώμεθα τοιαύτην κ α τ ά σ τ α σιν. θ ά Ιχρειάζετο νά όπισθοχωρήσωμεν δυο αιώνας τουλάχιστον. Έ κ ά σ τ η νέα άνακάλυψις

στηρίζεται έπι της μειοψηφίας

κατά

πρώτον, καί ολίγον κ α τ ’ ολίγον γίνέται παραδεκτή, •’Α λ λ ά

;* *

δλος δ κόσμος δΰναται νά πεισθή περί τ ή ς όρθότητος

τών νέων άρχών μου,.

Έκεΐνος δ όποιος τάς απορρίπτει ά ν εξετά -

στω ς, θά κάμνη καλλίτερου

νά απόδειξη το εσφαλμένου

αυτών

καί νά ύπερβή τά ς επιτυχίας μου πριν £>ίψη τον πρώτον

λίθον

κ α τ ’ αυτών. Αί άνευ αποδείξεων κραυγαί άποδεικνύουσιν άξιοπεριφρόνητον πάσαν

χαρακ τή ρα.

καλοπροαίρετου

’Α λ λ ά θά είμαι π άντοτε ευγνώμων παρατήρησιν

καί κάθε

αληθινήν

διά συμ­

βουλήν. θά

αναφέρω έδώ εν σπουδαίου γεγονός, το όποιον

νά παραλειφθή. Π ολλοί τών ιατρών είσήγαγον

δεν πρέπει

την μέθοδόν μου

εις την πρακηκήν των άναγνώσαντες μόνον το παρόν βιβλίον. Αί απαραίτητοι συνέπειαν τής τοιάΰτης διαγωγής έπήλθον τ ά χ ισ τ α . Οί ιατροί αυτοί έπετυχον είς δ ,τ ι ήδύνάντο, νά άντιληφθώσιν έκ τοϋ βιβλίου τούτου. Ε ίς τά ς περίπλοκους δμωρ Περιπτώσεις, δταν έπρεπε κυρίως νά βοηθήση ή Ιπ ισ τήμ η μου τή ς εκφράσεως τοϋ προσώπου όπως γείνη εκλογή τ ή ς κ αταλλήλου θεραπείας καί προληφθώσι τ ά κριτικά τών άρχών μου δεν

σ υ μ π τώ μ α τα , ή Ιπιπόλαιος

αδτη

μ ελέτη

ήρκει καθόλου. Τοΐς έλειπε μία πείρα εικο­

σαετής προς άσφαλή έξάσκησιν καί ίπ ιτυ χία ν . Ή

άτελής μ ά λ ι-

σ τα καί ανεπιτυχής εξάσκησις υπό τών ίάτρών ε'καμε νά άποδο-

199 θώσιν εξηγήσεις περίεργοι καί διάφοροι τής μεθόδου καί των αρ­ χών μου. Ειδοποιώ λοιπόν έκαστον άσθενή δτι ή ίφαρμογή της μεθόδου ΰπό ¿καταλλήλων ανθρώπων είνε θεωρητικώς καί πρακτικώς ανεπαρκής. Είνε τοσοϋτον μάλλον άναγκαΐον νά Ιπικαλεσθώ την προσοχήν τών αρρώστων, καθόσον οΐ άνθρωποι οί όποιοι ήθέλησαν νά Ιγκολπωθώσι την μέθοδόν μου δεν εχουσιν ουτε πείραν οδτε γνώσεις κα­ ταλλήλους, ώστε νά βοηθήσωσι διά τών Ιπιτυχιών των είς τήν εξάπλωσιν τής μίθόδόιί μοι*. Άντί >νά θεραπεύωντκι δε παρά τών Ιατρών, οί όποιοι δεν γνωρίζουσι τήν μέθοδόν ριου παρά μόνον εκ του εγχειριδίου μου, κάμνουν καλλίτερα νά ίφαρμόζωσι τήν μέθο­ δόν μου μόνοι των καλλίτερα βέβαια άπό τούς Ιατρούς, οΐ όποιοι εϊνε έμπποτισμενοι από χιλίας προλήψεις. Άλλά άνευ βαθείας γνώσεως τής επιστήμης τής έκφράσεως του προσώπου, ή όποία απαιτεί ετη όλόκληρα πρακτικώς καί υπό τών μάλλον ευφυών, ή Ιφαρμογή τής μεθόδου μου είνε δλως διόλου ακατόρθωτος.

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ

0ΕΡΑΗΕΙΑ ΤΩΝ Τ Ρ Α Υ Μ Α ΊΜ

Θεραπεία καί ΐαΰις δ λ ω ν τ&ν π λη γώ ν &νευ φαρμάκων καί έγχειρΛςίεων. 'Ο λος ,ό κόσμος,, καί

εκείνοι ¿κ όμη

ρί όποιοι

άναγν«ρίζουσι

τήν ω φελιμότητα τής υδροθεραπείας εις ό'λας τά ς ά λλα ς άσθενείας, νομίζουσιν ότι οιΐ π λη γ α ί αί έσωτερικαί και ίξωτερικαί δύνανται νά θεραπευθώοιν δχι διά του ΰδατος, ά λ λ ά διά χειρουργικής καί αντισηπτικής μεθόδου. ’Αληθές όμως είνε δτι οί άνθρωποι, οί ό­ ποιοι γνωρίζουσι τά ς μ εγάλα ς επιτυχίας τής μεθόδου μου εις τήν θεραπείαν τών τραυμάτω ν, είνε σχετικώς ολίγοι. "Αν λέγω καί ίσχυρίζωμαι δτι τ ά τρα ύ μ α τα θεραπεύονται ά ν ωδύνως σχεδόν

διά του δδατος εις τό τρίτον μόλις του καιρού,

τον όποιον απαιτεί ή αντισηπτική θεραπεία, καί τοϋτο χωρίς νά άφήσωσι ποτέ παραμορφωτικάς οΰλάς, αΐ όποΐαι γίνονται π ά ν ­ το τε σχεδόν διά τ ή ς χειρουργικής θεραπείας, ό ισχυρισμός μου ούτος

προέρχεται άπό π ο λλ ά

π α ρα δείγμα τα , τ ά όποια είδα, καί

εις τ ά όποια ούτε μίαν φοράν δεν άπέτυχον. Τό κυριώτερον είς τ ά τρα ύ μ α τα

είνε νά γνωρίζη κανείς

τήν

φύσιν αυτών καί τά ς αιτίας τής πιθανής των δέινώσεως. Άμα

κανείς έχνι

έν τραύμα

προερχόμενον άπό μίαν νύξιν,

θλαύσιν, καϋσιν ή ψύξιν, άμέσως τό σώμα ετοιμάζεται είς τό νά έπαρκέση καί νά θεραπεύση τήν π λη γή ν αύτήν. Ή θεραπευτική αυτη τάσις τού σώματος προξενεί καί τούτο ένεκα τού ερεθισμού τών νεύρων τών γειτνιαζόντων μέ τήν π λη γή ν , μίαν έπαύξησιν

της κυκλοφορίας τού αίματος καί τών άλλων έπανορθωτικών ου­ σιών, καί προξενεί θέρμ,ανσιν και

ίξόγκωσιν

του βίβλαμμένου

μέρους. Ή

αυξησις αυτή τη ς θερμοκρασίας εινε αποτέλεσμα τ έ ς τρι­

βής των έπανορθωτικών ουσιών. Το σώ μα μεταφέρει εκεί λοιπόν μεγάλων π οσότητα θεραπευτι­ κών υλικών, όπως διόρθωση το γρηγορώτερον την β λ ά β η ν .

“Αν

ύποστηρίξωμεν κ α τα λλή λω ς την διάθισιν αύτην του σώ ματος, ή ί'ασις έπέρχεται τ ά χ ισ τ α ,

καί ούτως, ώστε

καί ό πόνος

όλο-

σχερώς εκλείπει. Οι μεγάλοι πόνοι, οί όποιοι συνοδεύουσι συνήθως τ ά τραύματα κυρίως τ ά Ικ καύσεως καί Θλάσεως, καί τούς όποιους ύποφέρουσι κυρίως Ικείνοι οί όποιοι υποβάλλονται

εις την άρχαίαν μέθοδον,

θεραπευόμενοι βραδέως η χειροτερεύοντες, προέρχονται κυρίως της

υπερβολικής- θερμότητος καί

τη ς έξογκώσεως,

εκ

την όποιαν

προξενοϋσι τ ά μόρια τών ουσιών, ώς έξ έγ η σ α ανωτέρω. Ο ί πόνοι λοιπόν άρχίξουσιν από της στιγμής κ α τά την όποιαν τό σώμα αρχίζει τά ς έπανορθωτικάς του

προσπάθειας, καί δεν

συνίστανΐαι είς> ά λλο τ ι π α ρ ά την τριβήν τών ουσιών μεταξύ των καί την θερ μ ότη τα , την όποίαν ή τριβή αδτη συνεπάγεται. Μέ άλλους λόγους,οί πόνοι ούτοι προέρχονται έκ τοπικοΦ π υ ρ ε τ ο ϋ τ ώ ν α ΐ η γ ω μ ίν α ν 1} τοΛνκ ής π υρ ετικής χάιαατάβεω$.

Ή

παρατηρησις αδτη μας κάμνει νά προχωρ·ησωμεν κατά' Ιν μ ε γ ά λον β έ μ α .

Άφού ήξεύρομεν ότι εχομεν καί έδώ νά κάμωμεν με

πυρετικάς καταστάσεις δπως καί είς ολας τά ς άλλας άσθενείας, καί δτι τ ά τρ α ύ μ α τα

έ'χουσι πυρετόν δπως καί

όλα τ ά νοσή­

μ α τα έΐς οίανδηποτε μορφήν, ή θεραπευτική έ'νδειξις φ ανές.

■

■;,ι

είνε κ α τα ­

ί

Πρέπει πρώτον νά άπομακρύνωμεν τόν πυρετόν, δστις δεν ¿'χεε συνήθως παρά τοπικήν εστίαν, α λ λ ά ό: όποιος δύναται νά κ α τ α λά βη δλον το σώμα, δταν δεν τόν διώξωμεν εγκαίρως, π ρ ό 'π ά ν ­ των κ α τά τά ς μεγάλ«·? π λ η γ ά ς.

Τ έ ν κατάστασιν αύτην οί ια­

τροί καλοϋσι «τραυματικόν π υρετόν.» θά

’έζιΟτόρη^ω Ικτενώς; εις εααστρν είδος

τών πληγώ ν

τρόπον, μέ τόν όποιον θά άπομακρύνωμεν τόν πυρετόν.

τόν

202 Ά μ α θριαμβεύσωμεν κ α τά τον πυρετόν, οΐ πόνοι άμέσως κ α τ α παύουσι. Πουθενά δεν ήμπορεϊ κάνεις νά ιδη τόσον

καταφανώς

δσον είς τά ς π λ η γ ά ς, δτι δ πυρετός είνε ή θεραπευτική του σώ­ ματος

προσπάθεια. Ά ν είς πολλάς περιπτώσεις δ πυρετός

εϊνε

’ισχυρός και θέτη εις κίνδυνον τό σώ μα,ένφ καί ή π λη γή πυορροεί, τούτο προέρχεται ίξ άλλω ν αιτίων ανεξαρτήτων τής απ λής π λ η ­ γ ή ς. ,Είς τά ς σύνηθεστάτα; αύτάς

περιστάσεις

πολυχρονίου συσσωρεύσεως ξένων ουσιών

πρόκειται

περί

καί συνεπώς περί πυρε­

τικής νοσηράς καταστάσεω ς λανθανούσης πρό πολλοϋ είς τό σώ­ μ α τών περί ού δ λόγος ασθενών. Ε ίς τάς περιστάσεις αύτάς πυρετός εξαπλοϋται

δ

καί θέτει είς ζύμωσιν δλας τά ς ΰπαρχοΰσας

ξένας ουσίας. Α π ενα ντία ς είς τ ά ΰγιά ά το μ α αί π λη γα ί καί αί σοβαρώτεραι ακόμη θεραπεύονται μέ τ α χ ύ τ η τ α άπίστευτον. Δυσ­ τυχώ ς σήμερον

πολύ ολίγοι άνθρωποι

πολλοί λεγόμενοι

εϊνε αληθώς υγιείς, διότι

υγιείς, άποδεικνύονται

διά τή ς διαγνωστικής

μου α σ θενείς.: Ά ς σπουδάσωμεν την φύσιν διά νά εδρωμεν

τά ς άπ αιτουμ έ-

νας αποδείξεις. Π ολλάκις ελαβον την ευκαιρίαν νά παρατηρήσω πώς τ ά ζφ α τ ά καλώς έ'χοντα

κ α τά

τ ά φαινόμενα, έθεραπεύοντο άπό

τά ς

π λη γά ς τω ν. Ε ίδα πώς εξυγιάζονται ζψα έγκαταλελειμμένα καί απροστά­ τ ευ τα . Π άντοτε μέ έ’καμνεν τα ξύ

έντύπωσιν ή μ εγά λη

διαφορά μ ε ­

τών θεραπειών αυτών καί έκείνων τού'ανθρώπου, δ δποΐος

μ ολα τα ύτα εχει

είς την διάθεσίν

του τής έπιστήμης την βοή­

θειαν καί τών οικείων του την πρόνοιαν. Αυτό κυρίως πλειότερον παντός

άλλου πράγματος μοί Ι'καμνε νά σκεφθώ καί νά θελήσω

νά μάθω δι ’ οΐουδήποτε τρόπου τό μυστήριον τής φύσεως.

Ένό-

μ ιζα , δπως δλος δ κόσμος, δτι τ ά ζφ α ήσαν είς πολύ χειροτέραν θέσιν άπό τούς άνθρώπους, δταν έπληγώνοντο. Ά λ λ ’ δταν

αί παρατηρήσεις μου μοί άπεδειξαν τό έναντίον,

είδα δτι τ ά ζφα θρώπους

ύποφέρουσι

πολύ όλιγώτερσν

άπό

τούς

αν­

τούς ύποβαλλομένους είς αντισηπτικήν θεραπείαν, καί

δτι ή θεραπεία των επιτυγχάνεται τρις φοράς ,γρηγορώ τερα καί μέ πολύ όλιγωτέρους πόνους άφ ’ δ ,τ ι γίνονται εις τ ά νοσοκομεία

καί τά ς κλινικά?. Ε ϊΊ ι προφανές λοιπόν fin ύπάρχουβι σπουδαιαι περιστάσεις όχι τυ χ α ϊα ι. Θ ά σάς εξηγήσω κ α ί δ ι ά π α ραδιιγμάτων το τοιοϋτον. Είς γ ά το ς επιάσθη τον χειμώνα είς [λίαν παγίδα προωρισμένην διά

ζφ α έπ ιβλα β ή.

Ό

σίδηρος του έ'θραυσε τον δεξιόν οπίσθιον

πόδα τρία εκ ατοστά άνωθεν τής κνήμης καί ακριβώς δπου αρχί­ ζει δ μηρός. Ε ίς τον τρόμον

καί τούς πόνους το ζφον προσεπά-

θησε πάση δυνάμει να άποσπασθή

έκ

τής παγίδός. Ε ίχ ε σύρει

την άλυσιν καί είχε συστραφή δίς καί τρις.

ούτως ώστε τ α δύο

ώ τία Ιξήρχόντο κ α τ ά δύο εκατοστά τής θέσεώς τω ν , οι δέ μυς, τένοντες καί άρτηρίαι ήσάν τεταριέναι καί κεκαλυμμέναι από α ­ καθαρσίας, χώ ριατά καί χό ρ τα . Ό τ α ν Ιπ ή γ α διά νά ϊδω την π α γίδ α , ηύρα τον δυστυχή γ ά τον.

Ή

π λη γ ή έδείκνυε

προφανώς δτι το

ζφον είχε συλληφθή

την προτεραίαν καί είχε βασοονισθή ύλην την νύκτα είς τρόπον ώστε ή θεραπεία θά έγένετο ύπο δρους εκτάκτως δυσμενείς. · Ε ίχ α σκοπόν νά φονεύσω το ζφον,όπως του εξοικονομήσω τούς πόνους, ά λ λά άλλω ς συνέβη. Ό γά τος έκινεΐτο τόσον

μανιωδώς

καί αγρίως έντος τής παγίδος, ώ στε πολύ εκοπίασα δια νά τον α π α λ λά ξω , χωρίς νά μέ δαγκάση καί νά μέ γρατσουνίση. Άφοϋ ήλευθερώθη, έκαμε φοβερά π η δ ή μ α τα , καί το θραυσμένον μέλος εστρέφετο είς τον άέρα. Το ζφον δεν Ινεφανίσθη τά ς έπομενας η ­ μέρας, καί ένόμιζα δτι είχεν άποθάνει. Μ ετά

μίαν εβδομάδα μοί ανήγγειλαν δ τι ύπήρχεν

είς άρρω­

στος γάτος είς τον σιτοβολώνα. Διηυθύνθην εκεί καί άνέγνώρισα τον γάτον μου.

Ό π ο ια δμως ύπήρξεν ή έκπληξίς μου δταν είδα

δτι δ οπίσθιος πούς είχεν Ιπανέλθει είς την φυσικήν του κ α τ ά σ τ α σιν,

καί δτι

μόνον εν εξόγκωμα ύπήρχεν εις το μέρος τής θ λ ά -

σεως. Το δυστυχές ζφον είχε παραπολύ ίσχνανθή, διότι προφανώς δεν έτρωγε τίπ ο τε καθόλου αυτόν τον καιρόν. Τοϋ προσέφερα κάτι τ ί δπως άνακτήση τά ς δυνάμεις του, α λ λ ά έξεπλάγην ίδών

δτι

ήρνεΐτό τ ά π ά ν τα , καί δεν ήθελεν ούτε τ ά λεπ τότερα εδέσματα. Έ ν ό μ ισ α τότε δτι έδίψα, καί τοϋ έφερα νερόν,

τδ όποιον έπ ί-

®η! ήρνήθη. ’Επειδή μέ ένδιαφέρουσι πολύ δλά α ύ τά , έπέστησα ύλην μού την προσοχήν επί

τοϋ ζφου, προ πάντων

άφοϋ

είδον

204 ότι ή π λη γη

έθεραπεύέτο τόσον κ α λά .

Ό γάτος, έκράτει έ κ τ ε -

ταμένον τον πόδα, του είς την αύτην πάντοτε θεσιν και εν είχε με έπιτηδειότητα έκτακτον ό λα τ ά πέριξ της π λ η γ η ς. Προφανώς

το τοιοΰτον Ιλαττώ νει τούς πόνους, και δ ι ’ αύτό

ητο ακούραστος είς την εργασίαν τ ο ύ τ η ν , Έ σ τ α μ ά τ α ριίαν σ τιγ ­ μήν κ αί έξαναηρχιζεν άμέσως, ώστε βολία, οτι

πληγην του. Ό τ α ν έπί σχόλησιν

δεν ύπηρχε καμμία άμφι-

οί πόνοι ήνάγκαζον το δυστυχές ζωον νά λ είχ η αρκετόν καιρόν Ικοπίαζεν

α ύ τ η ν ,' έ'μεινεν

την

εις τη ν επ α -

εν διάστημα άνακουφισμένον. Ά λ λ α

καί ή νηστεία του γά το υ .μ ο υ είχε τον λόγον τ η ς . Ή πέψις είνε ζυμωτική

πράξις, τό όποιον θά ητο αδύνατος άνευ

της θερμοκρασίας. όπως

ά ποβάλλη

έπα,υξησεως

Ό γά το ς μη έχων όδωρ είς την διάθεσίν του , την υπερβολικήν θερ μ ότητα , άπεφευγε

τροφήν. Τ ό ένστικτόν νά π ρ ά ξη . Την δεκάτην

του τον ύπεδείκνυεν άσφαλώς τ ί

πάσαν ώφειλε

ημέράν ό άσθενής μου προσεπάθησε νά

τρέξη, Ιπί τού εδάφους, ά λ λα

δεν επ ά τει τόν άσθενη του πόδα.

Την πρωίαν της δώδεκάτης τον ηύρα μέ μ εγά λη ν μου εκπληζιν τρώγοντα την μερίδα του του γάλα κτός είς τόν σταύλον. ισχνός ώς σκελετός, ά λ λ α

καθόλου δεν είχε χάσει την

Ή το συνηθη

του ζω ηρότητα. Την δεκάτην π έμπ την ημέραν παφετηρησα ότι έστηρίζετο άπό

καιρού είς καιρόν καί είς τόν άσθενη πόδα χωρίς

νά παύση .τού νά λείχ η τό μέλος. Τ η ν τριακόστην κανείς δεν ή δύνατο πλέον νά έννοηση ότι ό γ ά τ ο ς μου· υπήρξε π ο τέ χωλός,: η ότι δεν ηδύνατο ν’ά μεταχειρρζηται

άδιακρίτως όλους του ¡τούς

πόδας. Ε ίχ ε

μείνει μ ο λα τα ύ τα είς τό μέλος εκείνο

εις κόμβος

σκληρός/καί

σταθερός, ό όποιος δεν έφαίνετο δπωσδηποτε

νά ε-

νοχλη απολύτως τόν γάτον μου. ’Εννοώ κ ά λλ ισ τα , ότι οί χειρουργοί, οι όποιοι θεραπεύουσι .διά διαφόρων άντισηπτικών φάνικού όξέος καί ίωδοφορμίου καί άχνης καί κοκαΐνης, καί δέν γνωρίζουσι την υδροθεραπείαν, νομίζουσιν ότι ή πορεία της άσθενείας είνε φυσικω.τάτή, ενφ μ ο λα τα ύ τα εύρίσκονται έντελώς άπομεμακρυσμένδι της ευθείας όδού. Δέν γνω­ ρίζουσι θεραπείας Ικτελουμένας ύπ ’ αύτης τη ς φύσεως, διότι έ χουσι πάντοτε νά κάμουν με ασθενείς ύπερφορτώμένους άπό ξέ­ νος ουσίας.

4 '.

■

■

.V\ ■'

’Α λ λ ά κ α τά πρώτον θ ά σάς παρομοιάσω κα ί ά λ λ α παραδείγ­ μ α τα εκ του ζωικού βασιλείου, τ ά όποια

παρεσήρησα

δ ίδιος,

καί τ ά όποια εξηγούσι τή ν θεραπείαν, μου. Είδα ένα σκύλον, 8στις είχε π λ η γ ή σοβαρώς ύ π ό . πυροβολισμού. Π ο λλ ά σκάγια ειχον βυθισθή είς τούς οπισθίους του

πόδας, καί δύο εΐχον,έίσέλθιι ιίς

τον λαιμόν καί είχον εντοπισθή ύπδ τό δέρμα του δεξιού μέρους. ’Αφού αί π λη γα ί ήρχισαν

νά του πονούν, έξέλεξεν εν ΐ μέρος

δροσερόν κ αί υγρόν εντελώς έν σκιδ, εις τό όποιον καί ,παρέμεινεν. "Έγλυφε διηνεκώς τά ς π λη γά ς τού ποδός του καί πρό πάν­ των τά ς σοβαρωτέρας τών ποδών του. Ή μόνη του τροφή συνίστατο είς ύδωρ. Ε ις ■»¡μερών

αί π λη γα ί

διάστημα πέντε

τού ποδός, τά ς όποιας ήδύνατο

άνέτως νά

λείχει διά τής γλώσσης άρχισαν νά καλλιτερεύωσι πολύ. Ό λα ι­ μός, τον όποιον δεν ήδύνατο νά λ ε ίχ η , δεν είχε θεραπευθη, μο­ λονότι αί π λ η γ α ί αδται ήσαν κάπως έξωγκωμένάι άκόμη. Μ ετά οκτώ ημέρας τ ά σκάγια ενεθυλακώθησαν εντός τού δέρ­ μ α το ς, καί έκτοτε ό κύων ήρχισε καί νά τρ ώ γ η . Μίαν άλλην ημέραν είς κύων της Νέας Γ η ς κατασυνετρίβηύπό μεγάλου άμαξίου

πλήρους

ανθράκων.

Ό τροχός είχε

συντρίψει

τον δεξιόν πόδα, τού όποιου είχε φύγει τό δέρμα καί εφαίνετο τό όστοΰν γυμνόν. Τό ζφον

δεν ήδύνατο νά π εριπ ατήση, καί τό μετέφεραν

επί

ά μ ά ξη ς. "Εμεινεν είς μίαν σκιεράν γωνίαν καί ε'ξυνε διηνεκώ; τον πόδα. Ό

κύριός του, ό όποιος τό ή γ ά π α

φορα π ρ ά γ μ α τα διά

πολύ, τού έδιδε διά­

νά τρώ γη, έξέπλήσσετο δέ

δεν ή γγιζε τ ίπ ο τε. Τωόντι μόνον τήν τετάρτην ήρχισε

νά περιπ ατή, καί

τό τε

άνέλάβε και

διότι τό ζώον ημέραν ό κύων

τήν δρεξίν

του.

Μ ετά εϊκοσιν ημέρας ή θεραπεία ή το τελεία . Ε ίς τό παράδειγμα τού το, οπως καί είς τ ά προηγούμενα, δύναται κανείς νά ΐδη, ότι μία π λη γή όχι μόνον προξενεί ταραχήν μερικήν, ά λ λ ά καί

γ ε­

νικήν δλου τού σώ ματος. Ό κύων αυτός, ό όποιος έτρω γε συνήθως οσον

καί ό μάλλον

πολυφάγος τών ανθρώπων, δεν ήγγισε τίποτε είς τό στόμα του κ α τά τά ς πρώτας τέσσαρας ημέρας. “Αν τό σώμά του ειχεν α ­ νάγκην τροφής καί ποτού, τό ζψον δεν θάήρνεϊτο νά φ ά γ η .Ά ρ α

206 δ στό μ α χό; του ήτο

ανίκανος «Ις τροφήν, και δ οργανισμός του

ήσχολεΐτο άπλώς είς τήν, θεραπείαν τής π λ η γ ή ς του . "Αν δ κύων ήθελεν Ιπιφορτίσει καί τον στόμαχόν του μέ άλλην Ιργασίαν, ο« δυνάμεις του θά διεμοιράζοντο και ή ίασις θά επ ή ρ χετο πολύ βραδύτερον.

Έ ξ Ινστίκτου δ κΰων προσεπάθησε νά θ ε-

ραπευθη όσον το δυνατόν τ ά χ ισ τ α . ΙΙαρετήρησα

π ολλά δμοια π αραδείγμα τα, καί

πάντοτε είδα

δτι τ ά ζώ α έζήτουν σκιάν, δπως δροσίσωσι τά ς π λή γά ς τω ν, καί ήρνουντο πάσαν τροφήν

έκτος

υδατος, μέχρις δτου ίατρευθώσι

κάπως αΐ π λ η γ α ί τω ν. “Αν είς τά ς κλινικάς καί τ ά νοσοκομεία βλέπωμεν

τούς ια­

τρούς μας νά διορίζωσι τά ς «θρεπτικάς τροφάς», ώς κρέας, ζω ­ μόν, α υγά, γ ά λ α , οίνον, κυρίως εις δσούς άπώλεσαν α ίμ ά , τοϋτο νομίζω δτι είνε τό άντίθετον έκείνου, το δποΐον λογικώς επρεπε νά πράξωσι. Νομίζω δτι τό φρονιμώτερον είνε νά μή έπιβαρύνωμεν

τό σώμα

μέ καμμίαν

άλλην λειτουργίαν, ή οποία

ήθελε

γείνει επί ζημίρι τή ς θεραπείας. Ό τρόπος μέ τον δποΐον άποδεικνύει δτι δέν

θεραπεύουσιν οί ιατροί τά ς π λη γά ς,

ενόησαν άκόμη τήν σπουδαιότητα καί τήν

φύσιν των λειτουργιών του σώματος, Ό λ α ι αύται αί παρατηρήσεις μου μοι απέδειξαν καθαρώ τατα δτι ητο

δυνατόν νά έπιφέρη κανείς φυσικήν ΐασιν τών π λη γώ ν,

άφοϋ μ ά λισ τα δ άνθρωπος είνε ευφυέστερος καί σότερα μέσα άπό τ ά ζψ α.

Ή

ενχει πολύ περισ­

σκέψις αδτη έπί πολύ άπησχόλησε

τον νούν μου, μέχρις δτου τ ά πειρώματά μου μοί επέτρεψαν νά εφαρμόσω τήν μέθοδον πρός τό καλόν τής άνθρωπότητος. Ή ξευ ρ α εκ τών προτερων, διατί εν σώμα θεραπεύεται γρηγορώτερα

άπό ένα ά λ λο . Τά τοιουτον εζαρτάται

μόνον

πολύ καί

μόνον εκ τής πληρώσεως εκ ξένων ουσιών. "Ο ,τ ι

κυρίως ζητοϋμεν είνε νά, άνακουφίσωμεν τούς πόνους,

θ ά σάς εΐπω άμέσως πώς κατορθοϋται τό τοιοϋτρν. “Ας ίδωμεν τώρα τήν θεραπείαν τών διαφόρων π λη γώ ν.

/ ''

ΕΓΚ01ΙΑΙ

Ν Ϊ Ε Ε Ι Ϊ . ΜΩΛΏΗΙΣΜΟΙ ΚΑΙ Θ Ρ Α Ϊ2 Ι2 ΜΕΛΏΝ.

"Α μ α το σώμα

τραυματισθή

διά κοπής, νύξεως ή μωλωπι­

σμού, τ ά άγγεΐα τ ά κ α τά το μάλλον ή ήττον μ εγά λα εξάγουσιν αίμα,μέχρις ρτου ή εσωτερική πίεσις άντισταθμισθή ύπό εξωτε­ ρικής « ι έσεως άναλόγου.

Ε π ειδ ή

τό γεγονός άύτό παίζει σπςυ-

δαΐον póXov είς τήν θεραπείαν μου τώ ν π λη γώ ν , θά τό έπισταμένώς.

Υ π ά ρ χ ει πάντοτε ατμοσφαιρική

βαρύνει Ιφ ’ ημώ ν, καί ή όποια

αναλύσω

πίεσις,

ή όποια

άντιστοιχεΐ περίπου πρός εν χ ι-

λιόγραμμον κ α τά τετραγωνικόν εκατοστόμετρον.

Τό σώμά μας

δεν θά ήδύνατο π οτέ νά ύποφέργι τήν πίεσιν αΰτην, &ν δίν ά ν τεσταθμίζετο ύπό εσωτερικής πιεσεως εναντίας. Τ ήν τοιαύτην σπουδ αιότητα τής πιεσεως βλέπομεν δταν

άνερχώμεθα

τ ά όρη.

Ή

εξωτερική πίεσις Ιλα ττο ΰ τα ι τ ό τ ε , καί ή έσωτερική δεν εινε ά νάγκή νά γίνηται τόσον Ισχυρά, τό τοιούτον δέ άνπλαμβανόμεθα ώς κουφότητα κοιθ’ δλας τά ς λειτουργίας τού σώματός μας. Ε ίς τ ά πολύ υψηλά δρη καί είς τά ς ανυψώσεις δι ’ άεροστάτου, ή εξωτερική

πίεσις καθίσταται

τόσον ασθενής iv σχίσει μέ τήν

ίσωτερικήν, ώστε τό αίμα εξέρχεται συνήθως εκ τού στόμα τος, τής ρινός, τών ώ τω ν, τών οφθαλμών, εκδιωκόμενον ύπό τής εσω­ τερικής αυτής

πιεσεως.

άντισταθμισθή

από

Ά λ λ ’ αφού ή εσωτερική

αδτη

πίεσις

Ιξωτερικήν, ή αιμορραγία παύει. Τό αύτά

συμβαίνει καί είς τά ς π λ η γ ά ς .Ε ίς τό πληγωμένον μέρος τό σώμα έστερήθη τού τοιχώ ματος, τό όποιον

εμποδίζει jpp α ίμ α τού νά

έξέλθη , καί τοιουτοτρόπως ή αιμορραγία άρχίζει. Κ α τ ά πρώτον λοιπόν πρέπει νά σταματήσω μεν τό α ίμ α . Είπον ήδη δτι τό αίμα σ τα μ α τφ

ανωτέρω,

ά μ α έξασκήσωμεν μιαν πίεσιν άντίρροπον

πρός τήν εσωτερικήν. Κ α τ ά τό μέγεθος καί τό βάθος τών προσ­ βεβλημένων άγγείων ή πίεσις τού αίματος είνε κ ατά

τό

μάλλον

ή ήττον ισχυρά. Κ α τ ’ άρχήν πρέπει νά άποφεύγωμεν πάσαν έπίδεσιν τών άγγείω ν.

γ,

Τ ό τοιούτον έμποδίζει τήν κυκλοφορίαν τού αίματος καί βρα­

δύνει τήν θεραπείαν.

Ύ π άρχουσι

μέσα επωφελέστερα, τ ά όποια

σταματώσ^ τήν αιμορραγίαν. Μόνον δταν ή βλά βη μεγάλω ν ά γ γείων θέτη είς κίνδυνον τήν ζωήν του πάσχοντος καί δεν έ'χωμεν προχείρως τ ά βρεγμένα έ'πιθέματα, δϋνάμεθα νά έπιδέσωμεν τ ά άγγεϊα ή τ ά μ έλ η . Είνε βέβαιον Οπωσδήποτε, δτι ή άπολίνωσις φέρει βραδυτέραν καί δυσχερεστέραν θεραπείαν. Ή , αιμορραγία

έπακολουθεΐται πάντοτε

ποιων περιέγραψα άκριβώς

άπό πόνους, τών ό­

τήν αιτίαν εν τ ή εισαγωγή τής με­

λέτη ς α ΰτής. Πρέπει λοιπόν νά φροντίσωμεν καί διά τούς πόνους αυτούς.

·■ / ■ -

'

Δεν .υπάρχει καλλίτερον προς τοϋτο μέσον παρά νά έπιδέσωμεν τήν πληγήν μέ βρεγμένην οθόνην παχειαν π ολλαπλώ ς διπλωμένην, τήν όποιαν έπιθέτομεν είς σώμα εκτάκτως π α χ ύ , όπως άντισταθή είς τήν εσωτερικήν του αίματος πίεσιν.

Ό τα ν

το τοιουτον

είνε

δυνατόν νά γείνη, τοποθετοϋμεν άμέσως τό πληγωμένον μέρος είς ψυχρόν ΰδωρ, μέχρις δτου καταπαύσωσιν οί πόνοι, ήτοι έπί π ο λλά ς ώρας. “Αν είνε αδύνατον

τό τοιουτον, τότε

απλώς δρρσίζο-

μεν τήν πληγήν διήνεκώς, έπιστάζοντες επί του επιδέσμου υδωρ, ώστε ή όθόνη'ν,ά διατηρήται πάντοτε ψυχρά. "Α μα οί πόνοι καταπαύσωσι καθώς καί ή αιμορραγία, πράγμα το όποιον δύναται νά απαίτηση 1 — 3 ημέρας, τότε τοποθετοϋμεν ά λλην χονδροειδεστέραν

οθόνην διπλωμένην Ιπίσης π ολλαπ λώ ς,

δπως έμποδίζη τήν'Ισωτερικήν πίεσιν. Τοιουτοτρόπως άποφεύγομεν νέαν άνωφελή

αιμορραγίαν.

Ή όθόνη

διπλώνεται είς τόσον

παχύτερον στρώ μα, δσον μεγαλειτέρα είνε ή π λη γή

καί ή ά ν τ ί-

στασις του έξερχομένου αίμ ατος. 1Δ ιά μικράς π λη γά ς άρκεΐ μία οθόνη διπλωμένη

τρις ή τετράκις

π λ η γ ά ς είκοσάκις ή τριακοντάκις.

ή έξάκις,

«νφ διά

μ έγάλα ς

“Αν έτοποθετσΰμεν μίαν λ ε ­

πτήν οθόνην επί μ εγάλης π λ η γ ή ς, τό αίμα οέν θά έσταματοϋσε, καί ή .θεραπεία θά έπεβραδύνετο. “Αν πάλιν. Ιτοποθετοϋμεν

π α—

χ υ τά τη ν

τών

πολλάκις διπλωμένην όθόνην

έπί μικράς π λη γή ς

δακτύλω ν, ή πίεσις η μ εγ ά λη θά Ιπιβραδύνή τήν θεραπείαν. Τό έπίθεμα πρέπει Ιπίσης νά μή ύπερβαίνη ή μόνον κατά· τινα εκατοστά τήν διάμετρον τής π λ η γ ή ς. Είνε σπουδαιον τού το, διότι συνήθως επιδένουσιν Ολόκληρον τό μέλος καί έμποδίζουσι· τοιουτο­

τρόπως τήν κυκλοφορίαν του αίμ ατος, ή όποία τ ά μ ά λισ τα συμ­ βά λλει

είς τήν θεραπείαν. Το επίθεμα κ αλύπ τεται διά ταινίας

μάλλινης, ή όποία κανονίζει τήν πίεσιν .καί επαναφέρει τήν κα­ νονικήν .θερμότητα τοϋ δέρματος·

Προ της εφαρμογής ή οθόνη

πρέπει νά Ιμ β α π τίζη τα ι εντός ψυχρού καθαρού καί πηγαίου δδατος, καί έπειτα άφοΰ στύπ τετα ι ελαφρώς νά διπλώνηται καί νά έπ ιτίθη τα ι επί τού μέλους. πάρχουσιν ισχυροί πόνοι.

Ένόσψ

ή οθόνη είνε

δροσερά, δεν ϋ*

Ά λ λ ’ άμ α ή οθόνη έξισωθή κ α τά τήν

θερμότητα μέ το σώμα» ,οί πόνοι καί ή θερμότης άκόμη επ α υ ξά ­ νονται.Κ αί κ α τά συνέπειαν πρέπει νά άλλάζω μεν τήν οθόνην άμα οι πόνοι Αναφαίνονται. Ό

πόνος πρέπει νά μάς δίδη το σύνθημα.

Ή άνανέωσις τώ ν επιθεμάτων πρέπει νά γίνηται συχνότερα κατά τ ά ς άρχάς, διότι έπειτα, οί, πόνοι ¡ίλαττούντιαι, Πρέπει νά άναφέρω έδώ, μίαν περίστα,σιν, ή οποία χρήζει έπικρίσεως. Πρό τίνος βλέπ ω , ότι ¡καί οί ιατροί

έφαρμόζουσι »ψυχρά

έπιθέμα τα .εις τινας περιπτώσεις, ά λ λά χωρίς νά γνωρίζωσι κ ατά βάθος τήν φύσιν τής υδροθεραπείας, καί χωρίς συνεπώς νά έπιτυγχάνω σι. Τοιουτοτρόπως έφήρμοσαν μίαν χροποποίησιν αληθώς «ίατροχειρουργικήν», ή, όποια συνίσταται είς τήν εφαρμογήν ένός στρώματος καουτσούκ μ ετα ξύ τής οθόνές νιας. Έ ν

τής μάλλινης ταΐτ

τοιούτον επίθεμα δέν δνναται νά ωφελεί, διότι το Κα­

ουτσούκ εμποδίζει τήν εξάτμισιν τού δδατος, καί ματαιώνει τ ο ι­ ουτοτρόπως τον σκοπόν τού επιδέσμου. Ή δίαιτα τών πληγωμένων

έχει μεγάλην

ίπι τής θεραπείας

.επιρροήν. Ό σον ολιγώτερον τρώ γει ό άρρωστος, καί όσον ολιγώ , τερον

ερεθιστικά είνε τ ά φ α γ η τά , τ ά όποια τρώ γει, τόσον καί ή

ΐασις επέρχεται ταχύτερον. 'Ο άρτος τού Γ ρ ά χ α μ , οί καρποί καί τό υδωρ άνευ

ούδενός άλλου

τροφή. Αί τροφαί , αί μάλλον κ α τα λ λη λό τιρ α ι,

ώς

μ ίγμ α το ς,

είνε ή κ α τα λλη λό τερα

εδπεπτοι καί τα χ ύ π επ το ι, είνε αί

παράγουσαι

τήν όλιγωτέραν

θερμ ότητα.

Είνε σπουδαϊον τω όντι τό νά άποφεύγωμεν πάσαν θέρμανσιν τού σώματος κ α τά τήν θεραπείαν τών πληγών καί νά δροσίζωμεν π ά ­ σαν εσωτερικήν θέρμανσιν. ’Α λ λ ά δταν ή π λ η γ ή τό επιτρέπη, υπάρχει καί άλλο

μέσον,

τ ό όποιον Ιπιβοηθεϊ καί ταχύνει τήν θεραπείαν, τούτο δέ εινε τ ά 14

αναγωγικά λουτρά τής έ'δρας διά

τριβής, δσάκις

επιτρέπη* πρέπει λοιπόν νά διδωμεν τής έδρας διά τριβής ·είς

ή π λη γή

το

καθημερινώς π ολλά λουτρά

δλούς αδιακρίτως

τούς πληγωμένους.

Προλαμβάνομεν τοιουτοτρόπως ασφ αλέστατα π ά ν τα τραυματικόν πυρέτόν

καί

άνάγομεν προς τ ά έξω συγχρόνως τόν τοπικόν πυ­

ρετόν τής π λη γ ή ς. Έ κ τος

τούτου ή μέθοδός

μου

θεραπεύει τοιουτοτρόπως τάς

π λ η γ ά ς , ώστε νά μή άφίνωσι π οτέ ουλήν. Θ ά σάς

αναφέρω τινά π αραδείγμα τα εκ τή ς πελατείας μου,

δπως έννοήσητε καλλίτερον. Ε ίς άνήρ τεσσαρακονταετής είχε σχίσει διά στρογγυλής λίμας τό σαρκώδες μέρος τό μεταξύ

άντίχειρος καί δείκτου ευρισκόμε­

νον, τό δποΐον καί είχε μείνει επί τής λίμ α ς. Ευτυχώ ς τό όστοϋν είχε μείνει άθικτον. Μ ετά τινα λ ε π τ ά δ πληγωμένος κατελήφθη ύπό λιποθυμίας, έκ τής δποίας άνέκυψε μόλις μ ετά ήμίσειαν ώραν. Έντοσούτφ είχον επιδέσει τό τραύμα δποΐον είχον τόσον καλώς

δι ’ ένός υποκαμίσου, το

εφαρμόσει, ώστε ή αιμορραγία ε”παυσέ

σχεδόν δλοτελώς. Τήν χεϊρα Ιτοποθέτησαν επί πινακίου πλήρους ύδατος. Οί πόνοι ήλαττώ θησα ν σαν

άπό τήν

δευτέραν

μ ετά μίαν ώραν, καί

κατέπαυ­

ημέραν. Κ α τ ’ άρχάς έδρόσιζον

άενάως

τήν π λη γή ν , ά λ λ ά μ ετά τήν τετάρτην ημέραν επίδεσαν δ ι’ οθό­ νης είκοσάκις διπλωμένης τήν π λη γ ή ν , καί τήν Ιστερέωσαν διά ταινίας μ ά λλινης. Τοιουτοτρόπως ή χειρ ανέκτησε τήν προτέραν τη ς θερμότητα καί τήν κυκλοφορίαν συνεπώς. Τήν οθόνην εβρεχον κάτ ’ άρχάς έκάστην ήμίσειαν ώραν, καί έπ ειτα αραιότερα, με— χρίς δτου είς μίαν δεκαπενθημερίαν ή π λ η γ ή ' δέν είχεν άνάγκην .ειδικών περιποιήσεων. Μ ετά τέσσαρας εβδομάδας δ πληγωμένος ήδύνατο νά μ εΐά χείρίζη τα ί τήν ^εΐρά του.

ΜΩΑΩΠΙΣΜΑ Ή

ΘΛΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ

θεραπεία τών μωλωπισμών καί θλάσεων είνε άπολύτως ή

α υ τή . Συμβαίνει πολλάκις είς τούς μωλωπισμούς καί τ ά Ισωτερικά τρα ύματα νά Ιπέρχωνται όγκοι

καί συσσωρεύσεις αίματος,

αί

*11 όποϊαι έπιφέρουσι διαταραχάς εις όλόκληρον τον οργανισμόν. "Ο ταν

δεν ύπάρχη δίοδος προς τ ά εξω ,

τ ό τ ε ιΐνε καλόν νά

ΰποβάλληταί τις είς τ ά άναγωγικά μου λο υ τρ ά , τ ά όποϊα έπιφέρουσι τήν ταχυτέραν καί βεβαιοτέραν δλων θεραπείαν, δροσίζοντα

τδ σώ μα καί επιρρωννύοντα τ ά νεύρα καί τον οργανισμόν

όλόκληρον μέ δύναμιν άπίστευτον. Οί δγκοι τοϋ παγώνοντος αί­ μ α τος,

τούς όποιους άδύνατον θά ήτο

νά άποβάλλη το σώμα

οιαφοροτρόπως, διαλύονται καί αποβάλλονται στη μ α σχετικώ ς βραχύτατον.

εις χρονικόν, διά­

Ω σ α ύ τω ς δεν υπάρχει καλλίτερον

μέσον προς κατάπάυσιν των πόνων. "Οταν συμβή νά μη βάλλω νται ευκόλως

τό α ίμ α καί αΐ άλλο»

άπο-

άποσυντιθέμεναι ου­

σία ι, τό τε δύνανται νά έφαρμοσθώσιν επ ιτυ χ έσ τα τα καί τ ά τ ο ­ πικά

λόυτρά δ ι ’ ά τμ ο ύ , επακολουθούμενα διά των αναγωγικών

λουτρών τη ς έδρας διά τριβάς. Τοιουτοτρόπως αί άποσυντιθέμεναι οΰσίαι καί τό α ίμ α εξάγονται τ ά χ ισ τ α . Ιδού τινα παραδείγματα έκ της π ελατείας μου. Πρό τίνος μοί έπαρουσιάσθη μία νεάνις, της οποίας δ χονδρός δάκτυλος είχε περιπλεχθη έντός τοϋ τροχού Ή νεανις αΰτη είχε θεραπευθή

πλεκτικής μηχανής,

κ α τ ’ άρχάς

επί πολλούς μήνας

υπό τοϋ ιατρού ενός νοσοκομείου.; Ό ιατρός αυτός είχε μεταχειρισθη όλα τ ά άντισηπτικά μ έσ α , ά λ λά άνεπιτυχώς. Χωρίς καθό­ λου νά συγκινηθή άπό τούς φοβερούς πόνους της δυστυχούς νεάνιδος, έφήρμοσεν ίωδοφόρμιον, φανικόν

όξύ

κα ί

ίτεΰλικόν νάτριον,

καί δεν έλειψΐ τοϋ νά παρηγορά την νεάνιδα, λέγων ότι τ ά ά ν τισηπτικά ήσαν τό

μόνον μέσον διά νά μη χάση

τον δάκτυλόν

τ η ς . Ή νεάνις ύπέφερεν ό λ α , όπως διασώση τό μέλος τ η ς . ’Α-λλά κ α τά τή ς δύο

πρώτας εβδομάδας ό δάκτυλος Ιξωγκοϋτο όλονέν

περισσότερον, είχε γείνει κυανούς, καί οί πόνοι ηυξανον. Τήν τρίτην εβδομάδα ό ιατρός ηρχισε νά την προετοΐμάζη είς άποκρπήν τή ς

χειρός, επειδή

ή γάγγραινα ειχεν έκδηλωθή, Ή

δυστυχής

έφοβήθη τόσον, ώστε ετρεξε προς εμ έ, έρωτώσά με &ν ήδυνάμην νά τής διασώσω την χεϊρα.

,

Ά π ή ν τη σ α καταφατικώς, καί ήρχισα αμέσως την εφαρμογήν τών ψυχρών έπιθεμάτω ν, διατάξας δύο άτμόλουτρα καθημερινώς επακολουθούμενα δ ι ’ άναγωγικών λουτρών.

812 Μ ετά δύο έπανήλθον

ώρας οί πόνοι κατέπαυσαν σχεδόν εντελώς καί δεν;

κ α θ ’ ολην τήν θεραπείαν.

Ή

εξόγκωσις

τής χέιρός

καί του δακτύλου άπό ώρας είς ώραν ή λ α ττ ώ θ η , καί δ δάκτυλος άνέλαββ

τό χρώμα καί τό σχήμά του μ ετά δύο ήμέρας. Μ ετά

τρεις ή ,τέσσαρας εβδομάδας ή νεάνις ήρχισε πάλιν τήν εργασίαν τ η ς > μολονότι άκόμη δεν ήδύνατο έλευθέρως νά μεταχειρισθή τόν δάκτυλόν τ η ς. Τοιουτοτρόπως

ήμπόδισα μίαν έγχείρησιν

ένδιαφέρουσαν ίσως

διά τήν Ιπ ισ τήμ ην, ά λ λ ’ ή δποία ήθελεν άκρωτηριάσει τήν δυσ­ τυ χή νεάνιδα Ιφ ’ ,ορου ζωής. Ή αυτή άπόλυτος άνάγκη έκαμε καί ένα ξυλουργόν νά προστρέξη είς Ιμέ. Ε ίχ ε θλάσει καί πληγώ σει σοβαρώς τήν χεΐρά του είς μίαν

άλυσιν

αυτός, δστις

κρατούσαν

άνυψωμένα

βαρέλια.

Ό άνθρωπος

είχε θλιβεράν πείραν, δεν ένεπιστεύετο

τήν αντισηπτικήν

θεραπείαν. "Ολος δ βραχίων μέχρι

ήτο έξωγκωμένος καί άκίνητος.

καθόλου είς τού ώμόυ

,

Μ ετά τρεις ώρας οί πόνοι κατέπαυσαν, καί μ ετά όκτώ ήμέρας δ άνθρωπος άνέλάβεν εργασίαν.

ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Οί ισχυροί πόνοι, τούς δποίους προκαλούσι τ ά εγκ α ύμ α τα , μό­ νον

διά τού ψυχρού ύδατος εμποδίζονται. Πολλάκις ; απαιτείται

παρατεταμένη έφαρμογή

ψυχρού ύδατος, καί οί πόνοι αύξάνουσιν

άμ α έξα γά γη κανείς τό, πληγωμένον μέλος εκ, τού ύδατος.

Άφού

οί πόνοι ελαττωθώσιν^ εξακολουθεί κανείς τ ά ψυχρά επ ιθέμ α τα , όπως καί διά τά ς άλλας π λη γά ς. Ό σ ο ν διά τό ύδωρ, πρέπει κα­ νείς νά προτιμά τό ύδωρ τό βροχερόν τού ύδατος τών κρηνών. Ό τα ν

τ ά εγκαύματα δεν θεραπεύωνται τοιουτοτρόπως, δύνα-

τα ί τις νά εϊπη μ ετά πλήρους βεβαιότητος,

οτι ή γενική κ α τά -

στασις'τού πάσχοντος είνε κακή ,καί δτι. ύπάρχουσιν ¿άφθον« ξέναι ούσίαι,Τότε πρέπει νά ύποβάλλη κανείς τόν άρρωστον είς γενικήν θεραπείαν

διά τών αναγωγικών μου λουτρών.

δεν επέρχεται

κανονική θεραπεία.

Ή

δίαιτα

’Α λ λ ά καί ούτως ή κατευναστική,

καθώς καί δ περιορισμός τής τροφής, συντείνουσιν Ιπίσης |ίς τήν ταχεϊαν θεραπείαν τών έγκαυμάτω ν. Ιδού έν παράδειγμά εκ τής πρακτικής Ιξασκήσεώς μου. Ε ίς κύριος' είχε καή είς ή’^ία μέρη σόβαρώΐ;. Τ ά δύο Ιγκ αύμ ατα ήσαν είς τόν λαιμόν

καί είχον μέγεθος άργυρών πενταφράγκών.

Τό άρίτόν τ ό ’1μεγάλείτερον εύρίσκετο κατά ‘τόν πόδα.' * 0 άσθενής κ α τ ’ άρχάς ύπεβλήθη είς τήν αντισηπτικήν θεραπείαν. Μ ετά μιδς ήμέρας όμως θεραπείαν ήναγκάσθη νά παραίτηση τήν άντισηψίαν ένεκα τών ύπερβολικών πόνων, καί ήρχισε νά θεραπεύηται κ ατά τήν φυσίάήν ’ μέθδδον. Ά λ λ ’ Ίιίειδή καί τοιουτοτρόπως

οΐ πόνοι

δεν: κατέπαυον, προσέτρεξεν εις εμέ μ ετά μίαν εβδομάδα. Κ α τ ' άρχάς προσεπάθησα νά τού καταπαύσω τούς πόνους δ ι ’ επιθεμάτων

ψυχρών, άφοΰ άπέμάκρυνα τό έλαιον

καί τό πϋον

έκ τών πλη γώ ν. Μ ετά θεραπείαν δύο ημερών αί π λή γ α ί ήδη εί­ χον

άλλόίαν δψιν.

Ή μικροτέρα π λη γή τού λαιμού είχε σχεδόν

ίαθή> καί αί ά λλα ι δύο έβαινον κ ά λλ ισ τα . Κ αί τό βαθύ άκόμη έγκαυμα τού ποδός είχε σμικρύνει κ ατά τό ήμισυ. Μ ετά πέντε η ­ μέρας δ άρρωστός ήδυνήθη νά έπαναλάβη τήν εργασίαν του. Τ ά εγκαύματα

του λαιμού

η το τόσον έλά χιστον,

είχον ία θή , καί

τό έγκαυμα τού ποδός

ώστε ήδύνάτο νά περιπατή άνευ υποδη­

μ άτω ν.

ΠΛΗΓΑΙ ΔΙΑ ΙΙΤΡΟΙΙΟΜίΛ ΟΠΛΩΝ Μολονότι αί π λη γα ί αύται θεραπεύονται δπως καί αί διά κο­ πής κάί νύξίως, μ ο λα τα ύ τα θά ασχοληθώ

ιδιαιτέρως ένεκα τής

σπόυδαίότήτος τών πληγώ ν αυτών έν π ολέμφ , Είνε προ πάντων σπουδαιότατον

διά τόν στρατιώ την, οστις είνε εκτεθειμένος

είς

πυροβολισμόν,’ τού νά: γνωρίζη τί άρέΐτέι νά κ ά μ η , διότι π ο λλ ά ­ κις δ καιρός, δ όποιος π α ρ έρχεταιμ έχρι τής στιγμής κ α θ ’ ήν έ'ρχοντάι α ίβ ο ή θ ειά ι, επιφέρει τόν θάνατον ή ένα

άκρωτηρίασμόν,

δ δποϊδς έφ ’ δρου ζωής παραμορφώνει τόν πληγω μένον. Ό ά α ν οί πληγωμένοι ύποχρεώνται νά άναμένωσιν

ώρας δλο-

κλήρους άνευ βοήθειας, δέν είνε παράξενον νά πάρουσιασθή γ ά γ ­ γραινα, άρό πάντων μ ετά τήν

άντισηπτικήν

θεραπείαν,

δπόταν

214 ενεκεν άγνοιας των δρων τής φύσεως καί των συνθηκών τής ζωής καθώς καί του μηχανισμού, διά του όποιου θεραπεύονται αί π λ η γ α ί, το μόνον μέσον, τό όποιον απομένει είνε ό άκρωτηριασμός. Ή ιατρική θεραπεύει τα ς πΛ ηγα ς δ ι ' ακρωτηριασμού, προξε­ νούσα τοιουτοτρόπως άΑΛας πΛ η γα ς π ο Μ βαθυτέρας και π α ρ α μενονσας, Σβννει το πυρ δια τον πυρος και προξενεί μ ^ γ α ν Ολε­ θρον. Μέχρι τοϋδε ένόμιζον ότι αί σφαϊραι καί τ ά τεμ ά χ ια των β λ η ­ μάτω ν πρέπει όπωσδήποτε νά άπομακρύνωνται του σώ ματος. Ε ι νε σφαΛμα φοβερόν, ζδ οποίον ¿στοίχισε ποΛΛών χ ιΜ ά δ ω ν α ν ­ θρώπων ζή ν ζω ήν,

διότι, ώς γνωστόν, είνε άδύνατον αί σφαϊραι

καί τ ά β λ ή μ α τα νά έξαχθώσιν άνευ πληγώ ν καί τομών παντοίων του σώ ματος. Τ ο σώμα έσωτερικώς είνε πολύ μαλακόν, ώστε νά επ(τρέπη εις το β λ ή μ α νά γ λισ τρ ά , προξενούν έλαχίστην οπήν. Το τοιούτσν

προέρχεται εκ τής πιέσεως, την οποίαν έξασκει

ίπ ί

τών ιστών το β λ ή μ α , το όποιον διαστέλλει πολύ τούς ελαστικούς ιστούς, καί παράγει πολύ μικροτέραν οπήν εκείνης, την όποιαν θά έχρειάζετο &ν άπλώς είσήγετο το β λήμ α είς το σώ μα ίν άκινήτφ κ α τα σ τά σει. Το αυτό συμβαίνει δταν διαπερώμεν διά σκαγίων μολύβδου τ ε μάχιον καουτσούκ.

Ή

ό π ή , ή όποια γίνεται

είς τό καουτσούκ,

είνε άδύνατον νά χωρήση τον χόνδρον του. μολύβδου. Το αΰτο καί είς τδ σώ μα. "Α μ α τ ά πληγω μένα μέρη άρχίζουσι νά έξογκώ νται, πράγμα τό όποιον συμβαίνει ά μ εσες μ ετά την π λη γή ν, χάνουσιν αμέσως την ελαστικότητά τω ν, επειδή είνε πλήρη αίματος καί ύλών θε­ ραπευτικών, αί όποϊαι ξηραίνουσι καί πως λοιπόν έξα γά γη κανείς

κολλώσι τούς ιστούς. Ό ­

την σφαίραν, ώς κάμνουσι

συνήθως

οί ιατροί, πρέπει νά ξεσχίση καί νά π λη γώ σ η πολύ περισσότερον καί βιαιότερον,Τό β λ ή μ α είνε πολύ όλιγώτερόν έπικίνδυνον διά τό σώμα άπό την μανίαν αυτήν του νά τό εξαγάγωμεν δι ’ οίουδήποτε τρόπου. Τό σώμα τ ά χ ισ τ α καθιστφ τό ξένον αυτό πράγμα εντελώς αβλαβές, περιβάλλον δι ’ υδατώδους μ άζης καί έγκυστοΰν αύτό είς στερεάν ΰλην. "Α λλω ς τε τό σώ μα, του όποιου δεν έ ξ ήντλησεν ε”π ειτα

τά ς ζωϊκάς δυνάμεις ή άντισηψία,

άποβάλλει

545 αργά ή γρήγορα τάς ξένας αΰτάς ουσίας. Ύπείκουσαι ιίς τον νόρον της βαρύτητος αί ξεναι αΰται ΰλαι

άποβάλλονται διά

των

ράλλον προσφορωτέρων οδών. Οΰτως έν β λ ή ρ α , το όποιον διεπ ίρασε τον ωρον, αποβάλλεται ρ ετά ρήνας καί ετ η δι ’ ά π οσ τήρ α τος τ η ; έδρας η της κνήρης. Τ ό σπουδαιότερον λοιπόν κ ατά την θεραπείαν των πληγών δεν εινε νά έξα γά γη κανείς τό β λ ή ρ α , το όποιον σώ ρα,

άπέρεινεν εις τό

ά λ λ ά νά έρποδίση την υπερβολικήν θερρ’ό τ η τ α , καί

σ τα ρ α τή σ η την αίρ-ορραγίαν. τοιοϋτον.

νά

Είπον ήδη πώς επιτυγχάνεται τό

Θ ά εινε καλόν διά τοϋτο έ'καστος στρατιώ της νά φέρη

ρ,εθ ’ έ αυτού ολίγον ύ'φασρα καί ένα ράλλινον επίδεσρον, οπως δύν ά τα ι ρόνος του νά προσδέση την π λη γή ν του. Π άντοτε σχεδόν δΰναταί ΐις

νά ιΰρη ρίαν π η γή ν , Ινα π ο τ ά ρ ι, ρίαν λίρνην, ή

νά εύρη ΰδωρ υπόγειον, σκάπτων ολίγον την γη ν. Ά λ λ ά &ν «ίνε άδύνατον νά εΰρη ,ό στρατιώ της ΰδωρ, τότε έν ανάγκη δύναται νά ρεταχειρισθή δροσερά χόρτα,πηλόν ή άλλο τι π ράγρα,άφ ού αΐ ούσίαι

αΰται δροσίζουσι την π λη γή ν , άπορροφώσαι

θερριότητα.

Τοιουτοτρόπως πολλοί πληγωρ-ένοι δυνάρενοι νά κινηθώσι, δύναντα ι

νά παράσχωσιν

εις εαυτούς τάς πρώτας βοήθειας, χωρίς νά

χάσουν πολύτιρον καιρόν. Εινε λοιπόν πολύ

σπουδαΐον νά ραν-

θάνη κανείς εις τον στρατιώ την την φυσιοθεραπείαν, οπως δυνηθή νά ενεργήση κ αταλλή λω ς ά ρ α π λη γ ω θ ή , χωρίς νά περιρ-ένη την άφιζιν του χειρούργου, Οί ελαφρώς πληγω ρένοι δΰνανται τοιουτο­ τρόπως καί νά

βοηθήσώσι τούς' βαρέως

πληγωρένους

συναδέλ­

φους τω ν. Κ α τ ά την ράχην του 1 8 7 0 — 1 8 7 1 καί ρ ε τ * αυτήν, ήδυνήθην νά πεισθώ διά τά άτοπ α τής άντισηπτικής

ρ,εθόδου καί διά τάς

φοβεράς συνεπείας, τά ς όποιας δύναται νά έ'χη ρ ετά

πάροδον ε­

τών πολλάκις. Θά σάς παραθέσω εν παράδειγρα. Κ α τ ά τό έτος 1 8 8 3 προσήλθεν εις ερέ εις άνθρωπος, οστις είχε πλη γω θη εις την κοιλίαν έλθει δ ά λην

κ α τά τό 1 8 7 0 .

Ή σφαίρα ειχεν

Ιζ-

τής ράχεως πλησίον τή ς σπονδυλικής σ τή λ η ς. Μ εθ ’ δ-

την τελείαν αντισηπτικήν θεραπείαν, ή π λη γή ρ ετά

τρία ήδη ε τ η δεν ήδύνατο νά επουλωθή, καί έπυορρόει

δέκα

διηνεκώς.

Ε ίχ ε άλείσει έκάστοτε, ά λ λά ήνοιζε π άλιν, ώ στε ή κατάστασις

216' του ασθενούς καθίστατο άνησυχαστική. Χάρις είς την δ ια γν ω σ τι-’ : κήν μου ότι αίτια

διά της έκφράσεως του προσώπου, άνεγνώρισα τ ά χ ισ τ α , τής δυσχερούς

αυτής θεραπείας, ήτο

ή ύπερφόρτωβις

τού άσθενοΰς διά ξένων ουσιών, καί ή χρονιά πυρετικά) κ α τά σ τα σις του σώματος.

Δέν ήγγισα

καθόλου1 τήν π λη γή ν του, ά λ λά

ήσχολήθην είς το νά καταπαύσω τον χρόνιον αύτόν πυρετόν διά των αναγωγικών λουτρών μου, τή ς φυτικής διαίτης κ α ί’ τών ow. τμολούτρων. Μ ετά όκτώ ημέρας ή π λη γή είχε κλείσει καί έκτοτε δεν ήνοιξε πλέον. Μ ετά δεκαπέντε ημέρας δ άρρωστος ήδύνατο πλέον νά κ ινήται καί νά περιπατή έλευθέρως. Ήκολούθησεν μ ο λ α τ α ύ τ α , επί τινοί καιρόν άκόμη την

θεραπείαν

μου,

επειδή

εννοείται το ’

φόρτωμα τ φ ν ξένων ούσ ών δέν ήδύνατο νά άποβληθή είς έν δε­ καπενθήμερον. Θ ά σ®ς παραθέσω εδώ τρία Ιστορικά πληγωμένων είς τον πό­ λεμον, τ ά οποία θά σας άποδείξωσι καθαρώ τατα, οτι ή .α ν τισ η ­ πτική θεραπεία δέν ιατρεύει ή μόνον

προσκαίρως τ ά τρ α ύ μ α τα .

Δύο νεάνιδες έπλήγώθησαν ταυτοχρόνως καί παρομοίως είς τόν ' δείκτην διά μ ι*ς καί τής αυτής μηχανής. Το όστόύν τής ά ν ω τέρας φάλαγγος είχε θράυσθή καί σχηματίσει πολυαρίθμους παρα­ σχίδας, ένφ δλαι αί ά λλα ι άρθρώσεις έ'μενον άθικτοι. Αί νεάνιδες αύται είχον τήν ιδίαν ηλικίαν καί τήν αύτήν κρίσιν. εβλήθη

είς τήν αντισηπτικήν θεραπείαν,

ή άλλη

Ή μία υπ­ προσήλθεν είς

έμ έ,

Ό ιατρός είχεν άφαιρεσει αμέσως τάς'παρο.σχίδας,

καί δεν

είχε

φεισθή ίωδοφορμίου. 'Ï J νεάδνις ΰπέφερε φρικτά, καί · μόλις

μ ετά όκτώ εβδομάδας δ δάκτυλός της» ίατρεύθη τόσον, ώστε

νά

έπιτρέπή νά έργασθή. Δυστυχώς ή άνω άρθρωσις είχε στρεβλωθή ένεκα τής άφαιρέσεως τών μερών του όστόΰ, καί δ ■δάκτυλος π α ρ εμορφώθη καί διετήρησε καί άσχημον ουλήν. Είς πδίσαν α λλα ­ γήν ατμόσφαιρας ' ή νέοΕνις ήσθάνετο έπί εντη π ο λλά

πόνους είς

τήν παλαιάν π λ η γ ή ν , καί Ιπροικίσθη μέ ρευματισμόν, όστις ήτο άπλούστατα αποτέλεσμα τής ξένης ουσίας (ίωδοφορμίου), τής ά π ’ ευθείας είσαχθςίσης διά τής αντισηψίας.

Έ κ τούτου προήλθε καί

μία μερική αναισθησία του άκρου του δακτύλου. Ή ίδική μου ασθενής ίατρΐύθη εύκολώτερον. Ε ννοείται δτι δέν

έπενέβην έξάγων τά ς παρασχίδας, καί ήρκέσθην ιίς τήν κ α τά π α υσιν τών πόνων. "Έ π α ρ α άπ λούστατα 3 , τι είπον άνωτίρω, καί ίπ έτυχα άπό τής πρώτης ήρέρας. Την

τρίτην ήρέραν ό δάκτυλος

ήτο εις

κατάστασιν

ρόνος

του νά άποβάλλη ρίαν παρωνυχίδα όστοϋ. Ή τοιαύτη έξαγωγή εγεινεν άνευ οΰδερ.ιας ξένης βοήθειας καί σχεδόν διάστηρα

τεσσαράκοντα όκτώ

άνευ πόνων, εις

ώρών. Τ ό 1 δεύτερόν’ τερά^Ιον τίύ

όστοϋ πολύ χονδρότερον, άπεβλήθη ρ ετά εξ ήρέρας.

Μ ετά τριά ­

κοντα ήρέρας τακτικής θεραπείας, ή νεάνις ήδύνατο νά άναλάβη 1 την εργασίαν τ η ς , καί ρ ετά έξ έβδοράδας ό δάκτυλος δεν ρουσίαζε καρρίαν

πα­

δυσρ-ορφίαν, πόνον ή ουλήν κέέν. Έ κ τ ο τ ε δεν

έπόνεσε διόλου. Έ κ ¡το ύ το υ δύναται τις νά όρίση ποιος εινε καλ­ λίτερος ιατρός*, ή φύσις ή ή άντισηπτική θεραπεία, ή δποία δη­ λητηριάζει τά ς π λη γά ς καί ελαττώ νει την ζωικήν δύναριν θεραπεύουσα

άτελώ ς τά ς π λ η γ ά ς, ώστε θά ήδύνατό τις νά ύποθέση,

δτι οί ιατροί φοβούνται νά κάρουν χρήσιν όλης τή ς ζωικής δυνάρεως τών ασθενών τ ω ν Εις τ ό δεύτερον ιστορικόν πρόκειται περί ενός, τού, όποίου είχον βλαφθή οί ρΰς, οί τένοντες, καθώς καί ή άρθρωσις τού άριστερού ποδός κ α τά τό' 1 8 7 9 .

'Ο άρρωστος έδέησε νά ρείνη έπί όκτώ ε-

βδοράδας εις τήν κλίνην άλειφόρενος ρέ διαφόρους ποράδας. Άφού τό πόδι

του ίάτρεύθη, διετηρησε ρίαν άδυναρίαν, ή τις

τυ, καί δεν ήδύνατο κυρίως νά παραδεχθή,

δτι άλλο

μ,έρος του σώματός του εκτός τών κνημών ίπ α -

σχεν. *Έλεγεν δτι είνε καθ ’ όλα ύγιής, χωνεύει κ α λ ά , απ οπ ατεί, καί δτι μόνον αί π λη γα ί τον ήνώχλουν. Χάρις είς τήν ε'κφρασιν του- προσώπου ειχον διαγνώσει όμως τ ά συ μ π τώ μ ατα τ ά κεκρυμμένα μ έχρι-‘τής στιγμής εκείνης.:; ’Επίσης -δεν ήδύνατο νά Ιννοήση πώ ς; ή θεραπεία μου έφηρμόζετο κυρίως είς τήν γενικήν κ ατά σ τα σιν.,Δ ιά τά ς π λη γά ς τωόντι

δεν είχα άλλο διορίσει ή μόνον έπιθέματα βρεγμένα, ένφ άπεναντίας ιϊχα συστήσει

απόλυτον δίαιταν κατευναστικήν, καθαρόν άέρα,

καί τέσσαρα λουτρά καθημερινώς, μ έτά τ ά όποια ό άρρωστος έ­ πρεπε νά ίδρώνη. Κ α τ ’ άρχάς ό άσθενης επροσεχε κυρίως εις την θεραπείαν των ποδών, καί

διά τούτο

δεν επροχωρήσαμεν

πρώτους Ιξ μήνας. Κατόπιν οριως όταν

καθόλου κ α τά . .τούς

τον έπεισα, δτι

έπρεπε

νά άκολουθή άκριβώς δλάς ¡έου τά | ίπ ά ρ ά γ γίλία ς, η θεραπεία ήρχισε νά προοδεύ·^.: Αί. π λη γ α ί έτμικρύνθησαν, κάί π ολλαί έκλει σαν εντελώς.

Οί κνισμοί

ίξηλείφθησαν.

Ή

γενική

κατάστασης

ήτο καλλίτερα ά π ό π ρ ίν , κ α ίσ τό μ α χ ο ς καί πνεύμονες είχον θεραπευθή. Ε ίς την καλλιτέρευσιν αύτήν ό άσθενης Ιπείβθη περί τής θεραπείας, καί ήρχίσε πλέον νά »εφαρμόζη, ακριβέστατα την Θερα­ πείαν. Κ α τ ά το δεύτερον έτος π λη γα ί

άνω του γόνατος,

κα,τωρθώσαμεν

νά άνέλθωσιν

αί

καί νά πλησιάσωσς προς την κάτω

κοιλίαν. Τό κάτω της κνήμης

ο έρ μ α ε ίχ ε ν έξυγιανθή. Ε ίς την

πρώτην π λη γή ν , ή όποια ήνοίχθη άνωθεν του γόνα τος, ό άσθενης μ ο ύ έκ α μ ε σφοδρά παράπονα, καί μοί είπεν, δτε ή θεραπεία μου έπεβάρυνε περισσότερον την θέσιν του. Τον εξήγησα απεναντίας, δτι είχε προοδεύσει πολύ, καί ςτι αί ξέναι ουσίας αί ριετά βιαιότητος άλλοτε είσαγόμεναι είς την κυκλοφορίαν καί φθάσασαι ¡κε­ χρί των ποδών, τώρα έπέστρεφον μέ αΰξουσαν δόναμιν είς την ε­ στίαν τω ν, δπως

έκκριθώσιν άπό

τά

Ινόησε καί ήκολούθησε την θεραπείαν.

κ α τά λ λ η λ α

όργανα. Μέ

Έχρειάσθησαν

μ ο λα τα ύ τα , δπως ή πέψις καί οί πνεύμονες

τρία

έτη

του θεραπευθώσι καί

κλείσωσι. Τ ό τε το χρώμα του δέρματος διωρθώθη, καί μ ετά τεσ σαρα έτη άπο τής άρχής τής θεραπείας, ό άσθενης ή το τελείως κ α λά . Οί ιατροί καί

είχον χαρακτηρίσει ώς ανιάτους τάς π λη γά ς,

τό τοιούτον ήτο αληθώ ς

μόνον

φυματιώδεις,

ά λ λά

ύπό. ιατρικήν έποψιν,

καί

καρκινώδεις

ήσαν

διότι

όχι

αί π λη γα ί

αύται. * 0 ιατρός είχεν εδρει μικρόβια φυματιώδη καί ά λ λα μικρόβια, τ ά όπρϊα έχαρακτήριζεν ώς μικρόβια του καρκίνου. Δυστυχώς δεν προσδιώρισαν . άκόμη του καρκίνου τό μικρόβιον,

καί τό πράγμα

μένει σκοτεινόν. Βλέπομεν εν τοσούτω πόσον ολίγον Ινδιέφερεν διά Ν Ε Α Θ Ε Ρ Α Π Ε Υ Τ ΙΚ Η

^

226 την θεραπείαν αυτήν, &ν το μικρόβιον ήτο γνωστόν η δχι.

Ό σ-

τις γνωρίζει τη ν φύσιν των μικροβίων και την Ινότητα των ασθε­ νειών, κρατεί την κλείδα τη ς Θεραπείας των καί δεν Ιχει

ανάγ­

κην νά γνωρίζη τ ά διάφορα των μικροβίων εϊδη.

ΚΕΝΤΗΜΑΤΑ ΕΝΤΟΜΗΝ ΑΗΑΗΤΙΙΡΙΗΑΗΝ, ΑΗΓΜΑΤΑ ΑΤ22ΗΝΤΗΝ ΚΥΝΗΝ ΚΑΙ ΑΗΑΗΤΗΡΙΗΑΗΝ ΕΡΠΕΤΗΝ, ΑΗΑΗΤΗΡΙΑΣΙΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤ02 “Εκαστος γνωρίζει ότι άρια είς ζυμουμένην ουσίαν πρόσθεση τις ολίγον πρόζύμιον άρτου καί έκθεση είς κ ατάλληλον θερμοκρασίαν, το, μ ίγμ α τά χ ισ τα ζυμοΰται. “Ηδη άνέφερα

το τοιοϋτον παρά­

δειγμα όμιλών περί τής μεταδοτικότητος των ασθενών. Το αίμα είνε μ ά ζα , άκόμη

περισσότερον εΰζύμωτος

άπο την ζύμην. "Αν

ΰποθέσωμεν τώ ρα, δτι άνθρωπος ύγιής, κ α τά την ημετέραν σημα­ σίαν της λέξεω ς, εδήχθη ύΛο όφεως είς άκρον δηλητηριώδους, το αίμ α του ανθρώπου αΰτοϋ, &ν καί

άπολύτως ύγιές, θά τεθη είς

ζύμωσιν (π υρετόν), καί ίσως έπέλθη καί γνοιας της αίτία£.

Π ολλάκις

ά θάνατος ένεκα τ η ς - ά ­

μ άλιστα δ θάνατος επέρχεται καί

όταν άκόμη έλαττώ μεν διά τών καταλλήλω ν μέσων καί έξασθενώμεν το δ η λη τή ρ ιο ν .Ό τά ν ύπάρχη συσσώρευσις ξένων ουσιών είς το σώ μα,έννοεΐται, ότι το δηλητηριον ένεργεϊ βιαιότερον.

Είπον

ήδη, ότι αί ξέναι ούσίάι ευχερέστατα ύφίστανται ζύμωσιν άπο έλα χίστην

άφορμήν, καί ότι ή ζύμωσις

αΰτη καλείται

"Αν το αίμα είνε φορτωμένον έκ ξένων ουσιών,

πυρετός.

το δηλητηριον η

το πύον ή δ σίελος του λυσσώντός κυνός, μεταδίδεται είς όλον το σώμα. Κ α θ ’ όσον το σώμα είνε περισσότερον η όλιγώτερον φορτωμέ­ νον άπο ξένας ουσίας, επί τοσοΰτον καί τό δηλητηριον είνε μ ά λ ­ λον η η^ττον κινδυνώδες. Τοιουτοτρόπως παρετήρησα, ότι δήγμα έ'ν άτομον μεγάλην έξόγκωσιν, ένφ είς δήγμα κώνωπος.

’Επίσης έν. άτομον

μελίσσης επιφέρει είς

άλλο μόλις

φαίνεται ώς

προσβάλλεται ύπο υδροφο­

βίας συνεπεία δήγματος κυνός, ενώ άλλο άτομον, μολονότι πολύ

άλγεινότερον εδήχθη, δεν

αισθάνεται μ ο λα τα ύ τα την Ιλαχίστην

ένόχλησιν. Τδ δηλητήριον των δφεων άλλους φονεύει, χαΐ άλλους μόνον διά μικρού πυρετού ενοχλεί. Τδ οώτδ συμβαίνει επίσης και μέ τά ς δηλητηριάσεις του αίμ α τος, τά ς τόσον συχνάς, μ ετά τάς «επιτυχείς εγχειρήσεις». Ε ίς άλλους συμβαίνει τοιαύτη δήθεν δη­ λητηρίασες,

είς άλλους

δεν συμβαίνει άπεναντίας. Άέγώ

δήθεν

δηλητηρίασις, διότι όλα τά δ ή γ μ α τα και τ ά νύγμα τα ζφων καί έντόμων την

αυτήν

έπιφέρουσι δηλητηρίασιν.

επίσης, δτι δηλητηρίασις του αίματος κ α τά ναται νά προελθη καί χωρίς εισαγωγήν

θ ά παρατηρήσω

τά ς έγχειρίσεις

δύ-

πύου έντδς του αϊματος·

διότι, δταν το σώμα είνε φορτωμένον άπο ξένας ουσίας, αδτη

ή

άγωνία καί ή δυσφορία του άρρωστου άρκούν διά νά θέσωσιν είς ζύμωσιν τά ς ξένας ουσίας. Είνε καί τοϋτο τυχαία αιτία πυρετού, είς τήν δποίαν επανέρ­ χομαι. Ώ σ τ ε ή έκφρασις «ή δηλητηρίασις τού αϊματος» δεν είνε άληθής, καί εκφράζει τόσον άτελώς τήν αιτίαν καί τ ά αποτελέ­ σ μ α τα , ώστε θά τήν άπέρριπτον, &ν δεν ήτο τόσον

κοινής χρή-

σεως. Ή θεωρία μου περί

ζυμώσεως μάς εξηγεί επίσης τήν χαρα­

κτηριστικήν έπίδρασιν τού σιέλου των λυσσώντων κυνών έπί τού σώ ματος, καί τήν βραδεϊαν επώασιν τής άσθενείας. Τ δ τοιοΰτον προέρχεται έκ τ ή ς κ α τ ’ «ρχάς κοιλίαν. Ή

έπίδρασις

έπιδράσεως τού ιού είς τήν κάτω

α ύτη βραδύτερον μόνον «κδηλούται είς δ -

λον τδ σώ μα. Είς τήν υδροφοβίαν άναγνωρίζομεν τό τε σπασπω δικά σ υ μ π τώ μ α τα , τ ά δποΐα μάς άποκρύπτουσι τήν άληθή έδραν τής νόσου, ή οποία είνε ή κάτω κοιλία. ξις τών βλέπομεν

λυσσώντων

κυνών

είνε εντελώς

Ή

πέψις

καί

ή δρε-

κατεστραμμένη,

καί

δτι τ ά ζφ α εχουσι τήν ουράν κρυμμένην μετα ξύ τών

κνημών. θ ά σάς άναφίρω εν παράδειγμα δήγματος δφεως. Έ ν μικρδν παιδίον εκοιμάτο

έδήχθη είς τήν κεφαλήν ύπδ εχίδνης, ενώ

είς τδ δάσος. Τδ πρώτον σύμπτω μα τού δήγματος αυ­

τού ύπήρξε σπασμωδική τις κατάστασις τή ς κάτω κοιλίας, ή δποία

ίξεδηλώθη κυρίως

δι ’έπισχέσεως τών οΰρων. ’Ε π ί δεκαπέντε

ώρας & άρρωστος καθόλου δεν ήδύνατο νάούρήση,καί ευρίσκετο, είς μέγαν κίνδυνον. Ό τ α ν έπί τέλους κατώρθωσαν νά τον κάμωσι νά ίδρώση, ούρησε, καί δ κίνδυνος παρήλθε, Τ ό τοιοϋτον

μ.ας άποδεικνύει καθαρώ τατα 'την σπουδαιότηΐτοί

τών νεύρων τής κάτω κοιλίας, περί των ήποίων ώ μίλησα εις κεφάλαεον « 'Ραγάδες τών μαστώ ν>. "Αν παρατηρήσωμεν όλας τάς δηλητηριάσεις του α π α τ ό ς , θά ίδωμεν ότι κ α τ ' άρχάς ύπήρχεν

είς

το πληγωμένον μέρος μία

τοπική έζόγκωσις μέ μ εγάλην θερμότητα (πυρετόν) τοπικόν κ α τ ’ άρχάς, δ δποΐος γενικεύεται. Τον πυρετόν αυτόν πρέπει νά λύσωμεν, καί τούτο διά τοπικών δροσιστικών.,. • Τ ά μικρά δ ή γ μ α τα τών

μελισσών π .

χ.

μένουσιν

έπί τινα

καιρόν έζωγκωμένα, καί ταχέω ς χάνουσι την δύναμίν των άνευ, άλλω ν,

συνεπειών.

Άρκοϋν

συνήθως

ψυχρά

τινα

επιθέματα

προς θεραπείαν δι ’ έγκυστώσεως τών ξένων ουσιών ύ π ό τ ο ϋ σώσ­ μ ατος.

■

·;

“Αν ή έζόγκωσις κάμνη προόδους καί απειλή τ ά γείτονα μέρη, τότε οδτε στιγμήν δεν πρέπει νά χάσω μεν. Τ ότε το καλλίτερον εϊνε νά θέσωμεν έντός του ΰδατος τό πεπονθός μέλος, ή άν ’τοϋτο εινε αδύνατον, νά τό καλύψωμεν διά βρεγμένων έπιθεμάτω ν, άνανεουμένων όπως περιέγραψα. Πρώτον

όμως πρέπει νά έπιφέρωμεν

έφίδρωσιν είς τό μέλος αυτό. *Αν αί .περιστάσεις τό έπιτρέπωσιν, έφαρμόζομεν τοπικά άτμόλουτρα ή καί γενικά, παρακολουθούμενα διά λουτρών

τής έδρας διά

τριβής.

(Ε ίδ ε θεραπευτικά μ έσ α ).

Ά λ λ ω ς τ ε πρέπει όσον τό δυνατόν δραστηρίως νά εςαρακολουθώ-, μεν είς αύτάς τά ς περιστάσεις τον πυρετόν.. Ά μ α

εϊνε κίνδυνος,

κάμνομεν άνά δύο ώρας έν λουτρόν τής έδρας διά τριβής, διάρ­ κειας ήμισείχς τό διάστημα τρώγωμεν

ώρας,

καί δύο άτμόλουτρα καθ;’ ημέραν. Κ α τ ά

αύτό πρέπει νά ύποφέρωμεν καί

μόνον ολίγον άρτον του Γ ρ ά χα μ

την πείναν, ή νά

καί οπώρας.

"Τδωρ

δυνάμεθα νά πίνώμεν ά βλαβώ ς. Π οτέ δεν πρέπει νά παραλείπω μεν την έφίδρωσιν του σώματος είς τον ήλιον μ ετά τ ά αναγω­ γικά κυρίως λουτρά. Ή θεραπεία αυτη εξαφανίζει την έξόγκωσιν καί τον πυρετόν, δ δποίος έπίεζε τό σώ μα. Ά ν

τ ά πληγω μένα

μέρη εϊνε ξηρά

καί έξωγκωμένα, μόνον δι ’ άτμολούτρων δυνάμεθα νά τ ά μ α λ α κώσώμεν. ΤωόνΥι,

δ ίδρώς παρασύρει μεγάλα ς π ο σό τη τα ; ξένων

ουσιών. Εννοείται δτι ή θεραπεία εξακολουθεί μέχρι πλήρους εξαφανίσεωε παντός κινδύνου. “Αν

-

συγκεφαλαιώσώμεν πάν δ ,τ ι είπομεν, θά

τρα ύ μ α τα δεν είνε παρά πυρετικαί

ίδωμεν δτι τά

ίκφάνσεις δμοίαι μ έ τά ς ά λ -

λας άσθενείας.Μέγας πυρετός μέ παρακολουθούντα ^ίγη, ήτοι τά πυρετικά στάδια όλα άποτελούσι

τ ά γενικά

συ μ π τώ μ ατα

τών

τρα υ μ ά τω ν."Ω στε έ'χομεν καί εδώ νά κάμωμεν μέ μορφάς νοσηρά; γνω στά ;

προ πολλού,

τά ς όποιας καί γνωρίζομεν

νά θεραπεύ-

σωμεν. ’Ιδού εν παράδειγμα εκ τής κλινικής

μου,

τό όποιον θά σάς

έξηγήση λεπ τομ ερέστα τα τό τοιούτον. Ε ίς

νέος εικοσαετής είχε δηχθή είς την άριστεράν

δηλητηριώδους εντόμου. Ή τ ο άνθρωπος

χεΐρα ύπό

μ εγάλη καλοκαιρινή ζ έ σ τ η , καί ό

έδήχθη περί τήν μεσημβρίαν.

’Επειδή τό τραύμα δεν

έπροξένει πόνους καί μόνον δταν έτρωγεν ολίγον, ό νέο; δεν Ιπρόσεξεν, ώς άν τέσσαρας ήρχισε

έπρόκειτο περί

ώρας

φίκια

δήγματος

κώνωπος.

παρουσιάσθησαν,

’Α λ λ ά μετά

καί ή χειρ δλόκληρος

νά έξογκούται. Τ αχέω ς ό βραχίων δλόκληρος

έξωγκώθη

επίσης. Ό ιατρός διέγνωσε δηλητηρίασιν τού αίματος καί διέταξε τήν μεταφοράν είς τήν κλινικήν του, όπου θά έχρειάζετο νά γείνιρ δ άκρωτηριασμός μου, όστις

τού βραχίονος. Ευτυχώ ς εύρέθη έκει

Ιφήρμοσε τήν θεραπείαν μου.

είς οπαδός

’Αμέσως

ήρχισαν τ ά

λουτρά τού άτμοΰ συνοδευόμενα άπο λουτρά τού κορμού διά τρι­ βής, καί τοιουτοτρόπως άπό

τής δευτέρας ημέρας

ήμποδίσθη ή

έξοίδησις τού βραχίονος. Κ α θ ’ ημέραν έγίνονιο πέντε λουτρά τού ~

κορμού

εΐ

μ

Λ

ι

ι

ι

»

?s

»

ι

<

ι

η της εορας ota τριδης, και κ ατα τ α οιαλειμ ματα ετί­

θεντο όλα τ ά επιθέματα μέχρι

τής πλήρους έξαφανίσεως παντός

κινδύνου. Έ κ το ς τών λουτρών δ άρρωστος ώφελήθη άπό τήν θαυμασίαν θερμότητα τού θέρους, καί έπεριπάτει είς τον ήλιον, ίδρωνε δε έπανειλημμένως. Μ ετά εξ ημέρας πάν ίχνος τού νυγμού εξη^ανίσθη, καί ή γ ε ­ νική κατάστασις τού σώματος ήτο καλλιτέρα παρα π ο τε.

230 Έ κ το ς

τούτου πρέπει νχ παρατηρήσω μιν, δτι τ α έντομα δεν

δάκνουσι ποτε κ ατά τύχην τούς ανθρώπους, ά λ λ * έκλέγουσιν έκλινα τ ά μέρη, εις τ ά όποια ύπάρχουσι πολλαι ξέναι ούσίαι. Ό

ασθε­

νής μας ητο ακριβώς υπερφορτωμένος άπο ξένας ούσίας, ώστε το δ ήγμα ένος εντόμου

άβλαβους

συνεπώς ειχεν Ιπιφέρει αποτελέ­

σ μ α τα θέτοντα ε’ις κίνδυνον τήν ζωήν του.

Α Ν Α ΙΜ ΙΑ Κ Α Ι Χ Λ Ο Ρ Ι Α ^ Ι ^ Ι

Πλούσιοι

και π τω χ οί, νέοι

τάξεις παραπονούνται

καί γέροντες, δλαι

άί κοινωνικαί

διά τήν άναιμίαν καί τήν χλωρίασιν, αϊ-

τινες οΰτε των παιδιών δεν φείδονται. Ακριβώς αί τάξεις αί μ ά λ ­ λον

άνετοι καί πλούσιαι μ ά λ ισ τα , ύποφέρουσι περισσότερον

άπό

άναιμίαν καί χλωρίασιν, ενώ δεν τρώγουσιν ή μόνον φ αγητά δή­ θεν τονωτικά (ι|ιά, κρέας, ζωμόν, οίνον, ζύθον), καί μολονότι δύ· νανται νά προστρέξωσι καί προστρέχουν είς τούς ιατρούς. Ή νεωτέρα ’ιατρική Ισχυρίζεται, ότι εκαμε τόσας προόδους, οί χημικοί ισχυρίζονται, ότι

προσδιόρισαν τήν θρεπτικήν δύναμιν όλων τών

φαγητών, καί ότι

έ'δωκαν τήν καταλληλοτέραν

διά

τον στό­

μαχον τού άνθρώπου μορφήν, ή άνεσις τόσον εγενικεύθη, καί μο­ λ α τα ύ τα ή άναιμία καί ή χλωρίασις κάμνουσι τα χεία ς προόδους, καθώς καί οί σύντροφοί των οί άχώριστοι, άδυναμία, έξάντλησις, άνικανότης φυσική καί πνευματική νευρικότης, στείρωσις τού γ ά ­ λακτος κ ατά τήν κύησιν, άνώμαλος „γενετήσιος όρμή, κ τ λ . κ τλ . "Ας ίδωμεν πρώτον τ ί έφήρμοσε μέχρι τούδε ή ιατρική κ ατά τών παθήσεων

αύτών. Κ α τ ά

σιδηρούχα φάρμακα,

πρώτον

διορίζουσι τ ά πολυποίκιλα

χωρίς νά γνωρίζωσι πώς δ σίδηρος ενεργεί

έντός τού σώματος, καί συγχρόνως διορίζουσιν καί άφθονωτέραν τροφήν, τ α , περιέχοντα τάς, ούσίας,

συνισταμένην τών

όποιων

ούσιαστικωτέραν

κυρίως είς εκχυλίσμα­ ό

οργανισμός έχει ά -

νώγκην. Ή πείρα μάς διδάσκει, δτι όλα τ ά τ εχ ν η τά εκχυλίσμ ατα είνε άκριβώς τ ά δυσπεπτότερα διά τόν στόμαχον. Τ ά μάλλον πτα

ευπε-

φ α γητά , ώς είπον ή δ η , είνε εκείνα, τ ά όποια διατηρούσιν

όσον τό δυνατόν περισσότερον τήν φυσικήν των μορφήν, καί όποια δεν άλλοιούνται διά βρασμού καί άρτυμάτω ν.

τά

232 “Αν

έξετάσωμεν τώρα τ ά άπ οτελέσμ α τα

της. Ιατρικής θερα­

πείας, με μεγάλην μας έκπληξιν θά ίδωμεν, δτι τ ά εναντία των αναμενομένων συμβαίνουσι,

καί δτι ή αναιμία καί ή χλωρίασις

όξύνονται καί μεταπίπτουσιν εις άσθενείας βαρυτέρας άκόμη, όφειλομένας είς

την άντιφυσικήν θεραπείαν. Κ α ί

Ιφθάσαν «ήμερον

εις τοιούτον σημειον, ώστε βλέπομεν νεογνά αναιμικά ήδη. Έ κ τής παρατηρήσεως ταύτης συνάγομεν, δτι ή θεραπεία καί ή θρέψες,

αΐ χρησιμοποιούμενα! μέχρι σήμερον,

δεν είναι όρθαί,

καί δτι ώς προς τον οργανισμόν τον ζώ ν τα , ή χη μ εία είνε ανεπ­ αρκής ακόμη, καί προξενεί λά θη καί απογοητεύσεις π ολλάς. Ή

νέα μου θεραπευτική διδάσκει θεραπείαν δλως διάφορον καί

αντίθετον μ ά λισ τα . Ε ίς δλους τούς χλωρωτικούς παρατηροϋμεν επιδερμίδα ώχράν, μαραμμένήν καί ξηράν. Οί αναιμικοί απεναντίας δλως τ ά αντίθετά παρουσιάζουσιν, ήτοι δροσεράν κ α τ ’ επιφάνειαν χροιάν καί ζωηρό­ τ η τ α , Ισωτερικώς δε έλλειψιν δυνάμεων, έξάντλησιν καί μ ελα γ ­ χολίαν. Αυτήν τήν κατάστασιν ή σημερινή ιατρική χαρακτηρίζει ώς υποχονδρίαν, επειδή είνε ανίκανος νά διάγνώση τήν άληθή αι­ τίαν τ η ς. Α ί έξωτερικαί μορφαί τής άναιμίας καί τής χλωριάσεως δεν δίδουσιν αφορμήν είς τήν διάγνωσιν. ΓΙολλάκις παρατηροϋμεν γάλην εσωτερικήν θερμότητα καί εξωτερικόν ψϋχος. πολλάκις, αύτά

μ ε-

Ώ ς εξήγησα

είνε τ ά συμπ τώ μ ατα του λανθάνοντος πυρετούς

ό όποιος παρουσιάζεται είς δλας τά ς χρονιάς νόσους. Ή δ η τα σα λεπ τομερέστατα

προηγουμένως, πώς ή κατάστασις

έξήαυτη

προξενεΐται. Βλέπομεν δτι ή μόνη αίτια τή ς άσθενείας αυτής είνε ή ά η χ α ρ χ η ς χέψ ις καί ή ανεπαρκής επίσης λειτουργία πνευμόνων καί δέρματος. Έ ν εκ α τή ς ανεπαρκούς πέψεως, διότι ή άνεπάρκεια πνευμόνων, δέρματος καί νεφρών είνε συνέπειαι τα ύ τη ς,

ά π ο μ έ-

νουσιν είς το σώμα π ολλα ί ξέναι ούσίαι προερχόμεναι έκ τή ς άφομοίωσεως,

αί

όποϊαι έπρεπε νά άπεκκριθώσιν

αύτάς δδούς. Α ί ξέναι αύται

άπό

τά ς φυσικάς

ούσίαι παράγουσι μίαν τάσιν, ένα

διπλασιασμόν τής θερμότητος είς το σώμα καί είς Τον οργανισμόν είσδυίμεναι υπό άτμώ δη μορφήν κάί έναποτιθέμεναι, κ α τά προτίμησιν ύπό τό δέρμα.

5 33 Τ ά μικρά άγγεΐα του δέρματος πω ματίζονται εντελώς ύπό των ξένων ούσιών, και το αίμα δεν φθάνέι «Χίον μέχρι των άκρων εν­ τελώ ς. Τ ότε το δέρμα μαραίνεται, ώχρι^ καί χάνει τήν φυσικήν του θερ μ ό τη τα .

'

Τ ο υγιές δέρμα δέν πρέπει π οτέ νά Ιχ η το πελιδνόν χρώμα των χλωρώτικών, ούτε νά είνε εξ άλλάυ κόκκίνον, κίτρινον η χαλκόχρουν, ά λ λ ά ζι ■■■■■

θά εξηγήσω τ ά

.

.

αίτια τών φυματικών όγκων. Κ αί οί

όγκοι αύτοί έχουσι κοινήν αιτίαν καί σχημα τίζονται δπως καί οί άλλοι όγκοι οί αίμορροϊδικοί κ . τ . λ .

Ά λ λ ’ δπως περιγράψωμεν-

τούς όγκους αυτούς, πρέπει νά άνέλθωμεν ολίγον είς το παρελθόν. Είπον ήδη ότι δ όγκος ανθρώπου έχει

δέρμα θερμόν καί

υγρόν,

ένφ δ άσθενής έχει δέρμα ακίνητον καί ξηρόν καθόλου ή έπί μέ­ ρους. Είς τήν πρώτην πέρίπτωσιν τό σώ μα έχει άκόμη τήν ζωι­ κήν δύναμινώ στε νά άπ οβάλλη τάς ξένας ουσίας, αι δποϊαι ήδύναντο νά τό βλάψωσιν, ενψ ίίς τήν δευτέραν πέρίπτωσιν αί δυνά­ μεις αύται άπωλέσθησαν. Π ο λλα ι τών ουσιών, αί δποϊαι έπρό-κειτο νά άπεκκριθώσι, μένουσιν είς τό σώμα καί . προδιαθέτουσιν είς άσθενείας. Π ολλοί -Λύρα τών άναγνωστών μου θά παρατηρήσω'σιν, δτι π ολλά άτομ α πάσχουσιν άπό α π οσ τήμ α τα είς τόν λ α ι­ μόν

ή τούς βραχίονας,

χ ά ς.

Τ ά άτομ α αύτά

τ ά δποϊα επέρχονται είς ώρισμένα; επ ο αισθάνονται πρότερον βάρος είς όλον

τό

σώ μα, τό δποΐον μ ετά τήν έκκένωσιν του αποστήματος φαίνεται ώς άναγεννώμενον ή τουλάχιστον άναλαμβάνει του καί μενον,

τήν ελαφρότητά

τήν υγείαν του. "Ας σπουδάσωμεν εγγύτερον τό φαινό— καί &ς ίδωμεν

τήν

αιτίαν

τών αποστημάτων

αυτώ ν.

^6 Κατ ’ άρχάς παρατηροϋρεεν εις το ρεέρος είς το όποιον πρόκειται νά άναπτυχθν) το άπόστηρεα ρείαν ξηρότητα του δέρρεατος, το ό­ ποιον έρυθραινεται πολύ πριν της έρεφανίσεως τού άποστηρεατος. Το ρεέρος έρυθραινεται άκόρεη περισσότερον, έξογκούται καί σχηρεατίζει κόρεβον σκληρόν φλεγρεαίνοντα καί προξενοΰντα πόνους πολλούς. 'Επίσης ΰπάρχουσι πόνοι είς όλα τά πέριξ, οί όποιοι δύνανται νά γείνωσιν οδυνηρότατοι κατά τάς κινήσεις ιδίως. "Ε­ πειτα άρεα το τοιοϋτον κορυφωθν), άρχίζει ε”πειτα τό άπόστηρεα νά ρεαλακύνηται καί σχάζει καί κενοϋται. Ή νοσηρά ουσία ή δηρειουργήσασα αυτό, εξέρχεται του σώρεατος, διότι βλέπορεεν ότι τά άποστηρεατα δεν είνε τίποτε άλλο, παρά άποβολη των ξέ­ νων ουσιών εκ του σώρεατος. ’Αλλά πρέπει νά έξετάσωρεεν διατί τό τοιοϋτον δεν συρεβαίνει εις ολον τόν κόσρεον. Είπορεεν ηδη ότι τό αυτό συρεβαίνει καί ρεέ τον ίδρωτα, όστις υπάρξει είς τους ραεν, καί είς τούς άλλους δεν υπάρχει. Είπον ότι τοϋτο εύρίσκεται είς σχέσεις ρεέ την ποσό­ τητα της ζωικής όυνάρεεως, ή όποια άπαντάται είς τούς διαφό­ ρους άνθρώπους. Τό αύτό συρεβαίνει καί ρεέ τά άποστηρεατα. Ό ­ ταν τό σώρεα εχιρ άκόρεη άρκετην ζωικήν ούναρειν, τότε άποβάλλει διά των άποστηρεάτων τάς ξένας ουσίας, τάς όποιας δέν ήδυνηθη διά των έκκριτικών οργάνων νά άποβάλλγι. Άλλ ’ όταν ό ρεως τό σώρεα δέν έ'χγ την σχετικήν ούναρειν, είτε ένεκα φαρρεάκων, είτε ένεκεν έξασθενησεως κατά τάς κρίσεις, είτε καί έ'νεκα ζωης βλαβεράς, τότε τί γίνονται αί ξέναι οΰσίαι, αί προωρισρεέναι δι ’ άποστηρεατα ; Αί συσπάσεις καί αί συσσωρεύσεις είς εν ρεέρος τών ξένων ουσιών πραγρεατοποιοϋνται, τό σώρεα όρεως δέν έχει την άναγκαίαν δύναρειν, όπως φέρ·ρ ραέχρι της έπιδερρείδος, καί άποβάλιρ δι ’ άποστηρεάτων τάς ουσίας αΰτάς. Σχηρεατίζονται άκόρεη όγκοι, άλλά ρεένουσιν άνώδυνοι καί είνε ρεαλακοί η ξηροί. Οπωσδήποτε το σώρεα δέν έχει την φυσικήν δύν>ρειν ώστε νά τελειώση την έπεξεργασίαν αυτών, καί οι όγκοι ρεένουσιν όγ­ κοι, άντί νά ρεεταβάλλωνται είς άποστηρεατα. Οί όγκοι αυτοί δέν είναι άλλο παρά άποστηρεατα έν έρεβρυώδει καταστάσει, ητοι ξέναι ούσίαι συσσωρευρεέναι, τάς όποιας τό σώρεα έγκυστώνει είς τινας περιπτώσεις.

Όταν τό σώμα Ιχη αρκετήν προς τούτο δύναμιν, αναβιβάζει μέχρι τής έπιδερμίδος τούς όγκους αυτούς, καί δυνάμεθα τότε νά τούς άντιληφθώμεν είτε είς τον λαιμόν είνε, είτε αλλαχού. Άλλ ’ όταν ή δύναμις αυτή είνε άνεπαρκής, τότε οί όγκοι αυτοί μένουσιν είς τό εσωτερικόν τού σώματος καί τούς εύρίσκομεν είς τήν κοιλίαν ύπό τό όνομα «φυματικών, αίμορροϊδικών ή καρκινοει­ δών όγκων». ’Ιδού ό άγνωστος μέχρι τούδε τρόπος, διά τού οποίου οί όγκοι γεννώνται έντός τού σώματος. Μέχρι τούδε ματαίως προσεπάθουν νά έξεύρωσι τήν αιτίαν τών τοιούτων όγκων. Ή άπόδειξις τών εξηγήσεων μου δεν δύναται ή μόνον διά τής πρα­ κτικής νά κατορθωθή. Ά ν κατορθώσωμεν νά έπανορθώσωμεν τήν ζωικήν δύναμιν δι ’ οίουδήποτε μέσου, βλέπομεν άλλοίωσιν τών όγκων αυτών. Πολλάκις κατά τήν ύδροθεραπείαν παρατηρεΐται ή άνάπτυξις τοιούτων όγκων. Ή ζωική δύναμις τού σώματος έπανορθούται έπαρκώς διά τής θεραπείας αύτής, τήν όποίαν ή άρχαία φυσιοθεραπεία μετεχειρίζετο, όπως περατώση τήν επεξερ­ γασίαν τών όγκων αύτών. Ή άρχαία διά τού ύ’δατος θεραπεία έπέφερεν, ώς είπομεν, τήν άπορρόφησιν τών όγκων, άλλά τής έ'λειπεν ή άπελευθέρωσις εκ τών ξένων ουσιών, καί διά τούτο οί όγκοι καί τά άποστήματα άπερροφοϋντο μόνον όταν ύπήρχεν άρκετή ζωϊκή δύναμις, ένώ διά τής ίδικής μου θεραπείας οπωσδήποτε όλα τά τοιαύτα θεραπεύον­ ται δι’ όμαλωτέρου καί φυσικωτέρου τρόπου. Είδομεν ότι οϊ φυ­ ματιώδεις όγκοι δεν είνε άλλο τι, παρά όγκοι ύπό εμβρυώδη κατάστασιν, οί όποιοι έ'χουσι τήν ιδίαν φύσιν μέ όλους τούς άλ­ λους. Ή διαφορά τής τοποθετήσεως τών όγκων έξαρτάται μόνον καί μόνον έκ τών διαφόρων βαθμών τής ύπερπληρώσεως τού ορ­ γανισμού άπό ξένας ουσίας. Ήδη όταν γνωρίζωμεν τήν άληθή αιτίαν καί φύσιν όλων τών όγκων φυματικών καί μή, δυνάμεθα νά εϊπωμεν, ότι εύρισκόμεθα είς τήν όδόν τής θεραπείας. Καί θά εϊπωμεν άμέσως, ότι ή έξαίρεσις τών όγκων, αύτών, ώς έκτελεΐται ύπό τής χειρουργικής, είνε όλως εναντία προς τήν φύσιν τού νοσήματος, διότι άπομακρύνει τό εξωτερικόν άποτέλεσμα καί όχι τήν εσωτερικήν αιτίαν. Τό μόνον μέσον πρός θεραπείαν είνε νά έπανορθώσωμεν τήν ζωϊκήν δύναμιν, και νά άποδώσωμεν τοιουΝΕΑ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ

Π

τοτρόπως είς τό σώρεα. την δύναρειν του νά έκδιώξγ) τούς όγκους. Χάρις είς τάς χαρακτηριστικάς ιδιότητας της ζωϊκης δυνάρεεως και είς τάς συνθήκας της ζωης, οί όγκοι αυτοί, καί όταν άποτιτανωθώσιν άκόρεη, δύνανται νά όπισθοδρορεησωσι καί νά άποβληθώσι τού σώρεατος, τούτο όρεως άπαετεϊ χρησιν επί έτη της θεραπείας ρεου. Αί οδοί, τάς όποιας άκολουθεΐ ή ζύρεωσις, όπως φθάσγι είς την κεφαλήν, δέν είνε πάντοτε αί αύταί, διά τούτο δέ συρεβαίνει ό,τι ώστε· είς ένα προσβάλλονται οί λοβοί τών πνευρεόνων πρώ­ τον, είς άλλον αί ζυρεούρεεναι ρεάζαι άνέρχονται πρός τό ρεέσον του σώρεατος η έρεπροσθεν, καί τούτο προκαλεΐ τούς κατάρρους, τά άσθρεατα καί τάς διαφόρους φλεγρεονάς τών άναπνευστικών οργάνων. "Αλλως τε είς πολλούς φθισικούς άναπτύσσεται ρεία φλεγρεονη τών άναπνευστικών όργάνων είς λανθάνουσαν συνήθως κατάστασιν. Αί περιστάσεις αυται έςηγούσι τάς διαφοράς τών παθήσεων τούτων. Τά διάφορα στάδια της φορτώσεως τών πνευρεόνων διά ξένων ουσιών έπιφέρουσιν οξείας φλεγρεονάς, οί'ας ή πλευρίτες καί ή πνευμονία. Αί τοιαΰται καταστάσεις άποτελοΰσιν οξείας θεραπευτικάς κρίσεις, διά τών οποίων ή φύσις προσπαθεί νά άπελευθερώσγι τό σώρεα τών ξένων ουσιών, αί όποΐαι ένυπάρχουσιν. Αί όξεϊαι αύται πυρετικαί άσθένειαι είνε ρεολαταύτα άπολύτως άκίνδυνοι, ώς επί τό πλεϊστον, όταν ταϊς άντιτάξωρεεν εγκαίρως τά άναγωγικά ρεου λουτρά. Τοιουτοτρόπως καταδαρεάζορεεν την όξεϊαν νόσον καί δέν την άφίνορεεν νά άναπτυχθνί κινδυνωδώς. 'II θεραπεία τών τοιούτων οξειών κρίσεων έκτελεΐται συνήθως ρεέ ρεεγάλην ταχύτητα. Οΰτω κατά τά τέλη τού 1890 έκλήθην είς ρείαν οικογένειαν, της οποίας ή ρεικρά θυγάτηρ, εννεαετής την ηλικίαν, είχε προσβληθη άπό σοβαράν πνευμονίαν. Ό ιατρός είχεν ηδη επί δύο ρεήνας θεραπεύσει την ρεικράν άσθενη διά σωσικρέατος, καί τό δηλη— τηριον αυτό είχε τοσούτον διασαλεύσει την ύγείαν τού παιδιού, ώστε οί γονείς άνέρεενον τόν θάνατόν του. Τότε την τελευταίαν στιγρεην ρεέ έκάλεσαν. Είπον είς τούς συγγενείς οτι θά έβελτιοΰτο πιθανώς ή κατάστασις, άν έγκατέλειπον τού ιατρού τάς παραγ­

γελίας, καί ήκολούθουν τάς ίδικάς μ.ου, οπερ καί έγεινεν. Άπό τής δευτέρας ημέρας της θεραπείας μου έδείχθη βελτίωσις, ή ο­ ποία ολίγον κατ' ολίγον ηΰξησε, καί μετά μίαν εβδομάδα το παιδίον είχεν άποφύγει κάθε κίνδυνον. “Αν ηθελον ευθύς ά π ’ άρχής μέ καλέσει, καί άν δεν ηθελον επί δύο μήνας ακολουθήσει την θε­ ραπείαν τού ιατρού, το παιδίον θά έγίνετο καλά εις όλίγας ήμ.έρας, άντί τού νά γείνγι εις όλίγας εβδομάδας, ώς τούτο συνέβη. Αί κατ’ εξοχήν ύψηλαί θερμ.οκρασίαι, αί όποΐαι αναπτύσσον­ ται εις τούς άσθενεϊς πνεύμ,ονας, εξηγούνται φυσικώτατα. Ύφίσταται ήδη σπουδαία άποσύνθεσις τού άτμοσφαιρικού άέρος εν­ τός των πνευμόνων κατά την εισπνοήν καί έκπνοήν. Καθ’ ήν στιγμήν είσπνέομεν καί έκπνέομ.εν, οί πνεύμονες μας άποσυνθέτουσι τον άέρα εις τά στοιγεϊά του (όξυγόνον καί άζωτον). Τό όξυγόνον απομένει εις τό σώμα, τό δέ άζωτον άποβάλλεται μαζύ μέ άλλα άκάθαρτα άέρια τού σώματος. Τοιουτοτρόπως συμβαίνει εντός τού σώματος μία συνεχής πράξις καύσεως καί άποσυνθέσεως, ή οποία πολλούς κόπους έστοίχισεν εις την χημ.είαν, καί ή οποία άφ’ έαυτης προκαλεϊ θερμοκρασίας ύψηλάς αύξανομένας ηδη, όταν οί πνεύμονες εύρίσκωνται υπερφορτωμένοι άπό ξένας ουσίας έν ζυ­ μώσει. Εξήγησα ηδη ότι τά μικρόβια δεν είνε άλλο παρά προϊόντα της ζυμώσεως των ξένων ουσιών εντός τού σώματος, καί ότι ή άνάπτυξίς των έξαρτάται κυρίως άπό τάς διαφοράς της θερμο­ κρασίας. Ή φθίσις άναπτύσσεται εις θερμ.οκρασίας ύψηλάς, καί δι ’ αύτό τό μικρόβιόν της έξαρτάται άπ ’ αύτάς άκριβώς τάς ύ­ ψηλάς θερμ-οκρασίας. Τούτο γνωρίζει καί ή σύγχρονος ιατρική. Δυστυχώς τάς γνώσεις της δεν δύναται νά τάς χρησιμοποίηση), καί προσπαθεί ν ’ άντιτάξη) φάρμακα κατά τών μικροβίων, τών οποίων παραγνωρίζει εντελώς την φύσιν. Δι ’ εκείνον, ό όποιος μέ ήννόησεν, ή θεραπεία φαίνεται άπλουστάτη καί φυσική. Τωόντι, είνε παράδοξον πώς ούναταί τις νά σκεφθϊ) κ&ν την ιασιν τών άσθενειών αυτών διά τρόπου άλλου ή τής διακανονίσεως τής θερμοκρασίας, δ ι' έξεγέρσεως τής ζωικής δυνάμ,εως, καί συνεπώς δι ’ άπαλλαγής άπό τών ξένων ουσιών. Τά άναγωγικά μ.ου λουτρά ηνωμένα διά τής διαιτητικής καί τών

άλλων μου μέσων, έπιτρέπουσι τελείως τό τοιούτον. Τό δυσκολώτερον είνε νά λάβγι κανείς καταλλήλως τά λουτρά. Αί πολύ ύψηλαί θερμοκρασίαι δεν δύνανται νά καταπέσωσιν όριστικώς, καί διά τούτο πρέπει νά κανονίσωμεν τά λουτρά άναλόγως μέ την κατάστασιν τού άσθενούς, πράγμα τό όποιον δύναταί τις νά μάθγ) άπό έμέ ή άπό τούς μαθητάς μου, άφού είνε όύσκολον νά έννοήσγ) τις καλώς τό μέρος αύτό τής θεραπευτικής. Δροσερός άήρ καί ήλιος καί διαμονή εις ατμόσφαιραν πάντοτε τήν αύτήν, είνε βοηθητικά πολύτιμα διά τήν θεραπείαν. Τά ηλιόλουτρα κυρίως έ'χουσι κεφαλαιώδη σημασίαν διά τούς φθισικούς. Τίποτε δέν υπάρχει, τό όποιον νά έπιβοηθή τόσον τά άναγωγικά μου λουτρά άπό τόν ήλιον. Πρέπει δέ νά τά έφαρμόζγ) κανείς, ώς εϊπον άνωτέρω. "Οσον διά τόν εμβολιασμόν τού Κώχ κατά τής φυματιώσεως, οί άναγνώσταί μου δέν θά έκπλαγώσιν, &ν τόν άποδοκιμάζω,μεθ ’ ολον τόν ενθουσιασμόν δστις τόν ύπεδέχθη κατά τά τέλη τού ε” τους 1890. Τά άποτελέσματά του ευκόλως εξηγούνται. Ή δη­ λητηριώδης ουσία, έγχυνομένη εις τούς φθισικούς ενεργεί, όπως ε­ νεργεί καί τό προζύμιον εις τήν ζύμην, προκαλούσα δηλαδή ζύμωσιν (πυρετόν), ό όποιος δύναται νά έπιφέρν) μίαν μεταβολήν εις τήν άρχικήν κατάστασιν τής ζυμώσεως τών ξένων ουσιών έξαρτωμένων άπό έσωτερικάς θερμοκρασίας. Τοιουτοτρόπως δυνατόν τό μικρόβιον τής φυματιώσεως νά ύφίσταται άπλώς μεταβολήν, τήν όποιαν έκλαμβάνουσιν ώς καταστροφήν του. ’Αλλά ποτέ βε­ βαίως δέν συμβαίνει εντελώς εξαγωγή τών ξένων ουσιών, καί συ­ νεπώς θεραπεία. “Οσον καί &ν άντιλέγωσιν, αμφιβολία χαμμία ό'ίΤ υπ ά ρ χει μολαταύτα ότι ή Λύμφη δέν είνε άλλο παρά άπλούν χατασταΛτιχ&γ, τού όποιου τά δυσάρεστα αποτελέσματα θά έμφανισθώσι πάντοτε, έστω καί άν βραδύνωσιν. Ό μέγας άλλ.ως τε ενθουσιασμός, όστις ύπεδέχθη τήν λύμφην τού Κώχ, έπεσεν ήδη. Μετ’ ολίγους μήνας τά άποτελέσματα ένεφανίσθησαν, καί πολλοί άνθρωποι άπέθανον έκ τής ένέσεως τής φυματίνης. Τοιουτοτρόπως διά μίαν φοράν άκόμη έπηλήθευσεν ή παροιμία· « “Ωδινεν όρος καί έτεκε μ.ϋν». Σήμερον όπόταν Ικδίδηται ή πα­ ρούσα έκδοσις, ή φυματίνη έχει πλέον λησμονηθή, καί κανείς δέν

όμιλει πλέον. Ώστε αί υποθέσεις, τάς όποιας έκάμαμεν, έπηλήθευσαν. Ή λύμφη άπομένει μία άπό τάς μεγαλειτέρας άγυρτίας τοϋ κόσμ.ου. "Οστις παρετήρησεν, όπως έγώ, ότι τόσον δυσχερώς συμ.βαίνει πλήρης ίασις των στηθικών νοσημάτων, καί ότι απαιτείται υπο­ βολή έπί έτη πολλάκις είς την θεραπείαν ¡κου, εννοεί τί θά είπή τοιαΰτη θεραπεία. Ή νέα ιατρική νομίζει ότι πάσα άσθένεια έχει ιδιαίτερον μικρόβιον, καί λησμονεί εντελώς ότι, όπως κάθε φυτόν άναπτύσσε­ ται διαφόρως καί υπό άλλην μορφήν άναλόγως τοϋ κλίμ.ατος, όπως τά πτερωτά έ'ντομ,α ενός καί τοϋ αΰτοϋ είδους μεταβάλ­ λονται άναλόγως τοϋ τόπου, τοιουτοτρόπως καί τά μικρόβια άναλόγως τής θερμοκρασίας (κλίματος) καί τοϋ είδους τής ζυμώσεως άλλάσσουν σχήμα καί μορφήν. Ή θεραπεία όλων τών πνευμονικών παθήσεων δεν εινε κατά τήν θεωρίαν μας δυνατή, παρά μόνον δι ’ όπισθοδρομήσεως τής νοσηράς αίτιας. Ή άνυσιμότης έξαρτάται επίσης εκ πολλών περιστάσεων, καί προ πάντων έκ τής ζωικής δυνάμεως τών άσθενών καί έκ τής καταστάσεως τή; πέψεως. "Αν κατορθώσωμεν νά τακτοποιήσωμεν τήν τελευταίαν αυτήν, ή καλλιτέρευσις άναφαίνεται άμέσως· άλλ ’ αν τό τοιοϋτο δεν κατορθωθή, πάσα τε­ λεία θεραπεία άποκλείεται. 1 Ιολλούς στηθικούς άρρωστους έβελτίωσα καί ¡θεράπευσα ταχύτατα, επειδή ή πέψις των ήνωρθώθη, "Άλλους άπεναντίας έδέησεν έπί πολλά έ'τη νά θεραπεύσω, καί οί δγκοι δεν ώπισθοδρόμουν παρά βραδέως καί διά θεραπευτικών κρί­ σεων βίαιων, αί όποΐαι, άν καί δεν ήσαν έπικίνόυνοι, ήσαν όμως όδυνηραί. Διά τής καταλλήλου έφαρμογής τής θεραπείας μου έπιτυγχάνεται πλήρης θεραπεία όλων τών στηθικών παθήσεων, έκτος άν είνε λίαν προκεχωρημέναι, όπόταν άπλώς βελτιοϋνται. Ή θεραπεία μου άσχολεϊται κυρίως είς τό νά τακτοποιή τάς έσωτερικάς θερ­ μοκρασίας, όπόταν οπισθοδρομούν τά έτιβλαβή συμπτώματα καί άποκτάται κατ’ ολίγον πλήρης θεραπεία. "Οπως έννοηθώσεν όλα αυτά καλλίτερον, θά παραθέσω ολίγα παραδείγμ-ατα έκ τής πρακτικής μου.

ΑΣΘΜΑ Μία. κυρία εξήκοντα πέντε έτών ήνωχλεΐτο τόσον άπό άσθμα, ώστε ό ιατρός της, τοϋ όποιου τά έκ σωσικρέατος καταπότια καί αί κόνεις είχον χειροτερεύσεε τήν κατάστασιν τής πέψεως, τήν συνεβοϋλευσεν, ώς ύστατον καταφύγιον, διαμονήν είς μεσημβρινόν κλίμα, έπειδή άλλο μέσον όπως άντιδράση είς τόσον προκεχωρημένον άσθμα δεν είχε. Δι ’ όσους γνωρίζουσι τά φάρμακα τής ια­ τρικής, συμβουλή τοιαύτη ίσοδυναμεΐ μέ καταδίκην. Είνε ώς νά έλεγεν ό ιατρός είς τούς άσθενεϊς του· « Εμπρός, τώρα δεν εινε σωτηρία πλέον. Προσπάθησε μολαταύτα νά σέ σώσγι ή φύσις». Ή άσθενής έγνώριζε τό τοιούτο καί άπετάθη είς έμέ κατά σύστασιν μιάς φίλης της, άφοϋ πρότερον εϊπεν είς τόν ιατρόν, ότι έπροτίμα νά άποθάνη είς τόν τόπον της, παρά είς τά ξένα. “Ήρχισε τήν θεραπείαν κατά τάς άρχάς τού Δεκεμβρίου μέ και­ ρόν ομιχλώδη. Μόλις τότε ήδύνατο νά κάμη δέκα βήματα χωρίς νά σταθή, τόσον ό καιρός ήτο κακός καί τόσον άνέπνεε δυσκό— λως. Ή πίεσις των ξένων ουσιών ήτο καταπληκτική, άλλ ’ ήκολούθησε τάς παραγγελίας μου, καί ή πίεσις ήλαττώθη. Ή άπόκρισις των ξένων ουσιών έ'γινε διά τού ίδρώτος κατ ’ άρχάς καί των άποχωρημάτων, καί ή πέψις της δεν έβράδυνε νά άνορθωθή. Καθημερινώς ύπεβάλλετο είς τρία λουτρά άναγωγικά διάρ­ κειας ήμ,ισείας ώρας καί είς έν άτμόλουτρον καθ’ εβδομάδα. Τοι­ ουτοτρόπως είς διάστημα ολίγων μηνών έ'γινεν ή όπισθοχώρησις των ξένων ουσιών διά τής ίδιας οδού, διά τής όποιας είσήλθον. Όλα τά συμπτώματα, τά όποια συνώδευσαν τήν έμφάνισιν τής άσθενείας, έπανελήφθησαν καί τώρα κατά τήν έξαφάνισίν της, καί έκαστος μήν θεραπείας ίσοδυνάμει μέ έτος άσθενείας. Τοιου­ τοτρόπως έλυτρώθη τού άσθματος είς διάστημα τριών μηνών. Τώρα παρήλθεν ήδη έ'τος άπό τήν τρίτην έκδοσιν τοϋ βιβλίου αυ­ τού, καί ή κυρία έχει πάντοτε κάλλιστα. Ή θεραπεία μου δέν δίδει πάντοτε τόσον τα χέα άποτελέσματα είς όλα τά άσθματα. Άλλοι άσθματικοί ε'χουσιν άνάγκην τοϋ διπλού ή τριπλού διαστήματος πρός άπόκτησιν τοϋ αύτοϋ άποτε-

λέσματος. Τούτο έξαρτάται έκ τού βαθμού τής συσσωρεύσεως τών ίένων ουσιών, και έκ τής ζωικής δυνάμεως τοϋ άσθενοϋς, έπίσης δε καί έκ τοϋ τρόπου κατά τόν όποιον άντιδρόί είς τήν άσθένειαν. Ή σοβαρωτέρα περίπτωσις, τήν όποιαν ποτέ ¡θεράπευσα, είνε άνθρώπου εξηκονταετούς, ό όποιος ΰπέφερε προ πολλών έτών άπό άσθμα καί είχε καταδικασθή άπο τούς ιατρούς του. Ή χρήσις τών φαρμάκων είχε τόσον καταστρέψει τόν στόμαχόν του, ώστε δεν ήθελα καί νά τόν υποβάλλω είς θεραπείαν, διότι είχα έλαχίστας έλπίδας. Συνεκινήθην όμως άπό τάς παρακλήσεις του καί ύπέκυψα. Τά πρώτα λουτρά έπέφερον άνακούφισιν είς τόν άσθενή, όστις, ένθαρρυνθείς, έξηκολούθησε μέ ζέσιν καί υπομονήν τήν θεραπείαν μου. Ό φόβος τού θανάτου τόν έ'καμνε δραστήριον. Έπειδη όμως ή άνακούφισις τού πυρετού του καί τής πιέσεως τών ξένων ουσιών δεν έλάμβανε χώραν κατ ’ άρχάς παρά μόνον κατά τήν έφαρμογήν τού λουτρού, ό άρρωστος ¡πολλαπλασίασε τά λουτρά. Έλούετο πολλάκις καί τήν νύκτα, όταν το άσθμ.α δεν τώ έπέτρεπε νά κοιμηθή. Μετά ήμίωρον λουτρον έκοιμάτο ολόκληρον ώραν, έπειτα ό πυρετός, τό άσθμα, ό βήξ άνήρχετο πάλιν, καί ό άσθενής έλούετο έκ νέου. Έκαστον λουτρόν τώ παρείχε τήν άναγκαίαν ζωϊκήν δύναμ.ιν, όπως άποχρέμπτηται άφθόνως καί άνακουφίζηται. Άπό μηνός είς μήνα τό ζών αύτό πτώμα άνελάμ,βανε δυνάμεις, καί μετά δέκα πέντε μ.ηνών θερα­ πείαν, ό ύποψήφιος αυτός τοϋ θανάτου έθεραπεύθη χάρις είς τήν μέθοδόν μ.ου.Έτος παρήλθεν, άφ’ ότου έγραψα αύτό τό ιστορικόν τής άσθενείας του. Μεθ ’ όλην τήν προκεχωρημένην ηλικίαν του ό άσθενής είνε θαυμάσια. Τό χαρακτηριστικώτερον είνε ότι ό άν­ θρωπος αυτός, ό έπί έ'τη φαλακρός, τώρα κατά τήν θεραπείαν ήρχισε νά βγάζγι μαλλία άφθονα. Τό τοιοϋτον έξέπληξε τούς γνωρίμ,ους του. Φ ϊ Μ Α Τ Ι Ω Σ Ι Σ (ΠΡΟΚΕΧΩΡ11ΚΪΙΑ)

ΙΙρό τριών ήδη έτών ¡θεράπευσα γυναίκα τριακονταετή, ή ό­ ποια έ'πασχεν άπό προκεχωρημ.ένην φυματίωσιν. Άνέπνεε με ά-

νοικτόν το στόμα, κυρίως όταν έκοιμάτο. Ή μήτηρ της εΤχεν άποθάνει άπό φυματίωσιν είς ηλικίαν πεντήκοντα πέντε έτών, καί ή νοσηρά αΰτη διάθεσις μετεδόθη καί είς τά τέκνα της. Ή μήτηρ είχε ζήσει ζωήν μάλλον φυσικήν άπό τά τέκνα της, καί διά τοϋτο τά τελευταία αυτά προσεβλήθησαν γοργότερον άπό τήν άσθένειαν. Ή άσθενής μου ήτο πολύ χοιραδική κατά τήν παιδι­ κήν της ηλικίαν, καθώς καί όλοι οί άδελφοί της καί αί άδελφαί της. Είς ηλικίαν εϊκοσιν έτών ήτο ισχνή καί ζωηρώς χρωματι­ σμένη κατά τό πρόσωπον, τό όποιον τόν χειμώνα έκυάνιζεν ολί­ γον. Κατά τά επόμενα έτη έ'χασε τήν εύσαρκίαν, καί τά ζωηρά της χρώματα, άλλα ή φθίσις ήρχισε νά άναφαίνηται κατά τό τριακοστόν έτος. Ή πέψις ήτο άνώμ-αλος, ή δυσκοιλιότης διεδέχετο τήν διάρροιαν, καί χρώμα καί σύστασις των άποχωρημά· των κατεδείκνυον πόσον ήτο κακή ή πέψις είς τό σώμα έκεϊνο. Έκτος των συχνών οδονταλγιών, ήσθάνετο πολλάκις καί νυγ · ματώδεις πόνους κατά τάς ώμοπλάτας καί τό στήθος. Οί πόνοι αυτοί δεν λαμβάνουσι χώραν παρά μόνον κατά τήν άποσύνθεσιν. Ά μ α μέρη των πνευμόνων κατεστράφησαν, οί πόνοι αίφνιδίως κατέπαυσαν. 'Γά έμμηνα τής γυναικός αυτής ήρχοντο μέ όδύνας καί ήσαν άτακτα. Πολλάκις έπί μήνας κατέπαυον καί έπανήρχοντο έπειτα συχνότερον. Καί όλα αυτά συνώδευε μία γενική άδυναμία, μία με­ γάλη κόπωσις μετά πάσαν σωματικήν εργασίαν καί έν αίσθημα άγωνίας καί δυσθυμίας. Δι ’ όποιον δεν έγνώριζε τήν τέχνην τής διαγνώσεω; τοϋ προσώπου, ή γυνή αΰτη ήτο ή είκών τής ύγείας, όταν ήλθε νά ύποβληθή είς τήν θεραπείαν μου. Ώραΐαι έρυθραί παρειαί καί παχέα μέλη ήπάτων πάντα άμύητον είς τήν τέχνην τής διαγνώσεώς μου. Τής διώρισα δύο ή τρία λουτρά τής έδρας διά τριβής καθ’ ήμέραν, καί έν ή δύο άτμόλουτρα καθ’ έβδο­ μάδα, τροφήν κατευναστικήν καί διαμονήν είς καθαρόν άέρα μέ παράθυρα πάντοτε άνοικτά τήν νύκτα. "Η γενική της κατάστασις έκαλλιτέρευσε τόσον, ώστε είς εξ μήνας δέν ήσθάνετο καμμίαν κόπωσιν, όταν είργάζετο. Άπό τήν άρχήν τής θεραπείας αί κεφαλαλγία! ειχον καταπαύσει. Έβλεπέ τις καθαρώς, ότι αί ξέναι ούσίαι ώπισθοδρόμουν

-265 προς την κάτω κοιλίαν. Ή άσθενής το ήσθάνετο έκ τών οδον­ ταλγιών. Διήλθεν εν ολόκληρον έ'τος μέχρι της πλήρους οπισθοδρομήσεως τών ξένων ουσιών. Πολλά άποστήματα μέ πόνους έσχηματίσθησαν, καθώς καί συρίγγια ένθεν καί ένθεν του λαιμού πυορροούντα καί έπώδυνα. Έ ξ αυτών έφαίνετο ώς νά κατήρχοντο αί ξέναι οΰσίαι. Δύο κρίσεις έπήλθον κατά την περίοδον, ή όποια διήρκεσεν έν έ'τος καί έπήλθεν ή λύσις τών πνευμονικών ό'γκων. Κατά τάς κρί­ σεις αΰτάς ή άσθενής δεν ήδύνατο νά μετακινηθή· έκάστη κίνησις τή έπροξένει πόνον εις το στήθος καί έ'μενε κατάκοιτος έ'ξω τού λουτρού. Τή ήτο άδύνατον νά άναπνεύση, καί έπασχεν άπό δύσ­ πνοιαν όλην αύτήν την εποχήν. Κατά το δεύτερον έτος τής θε­ ραπείας ή κατάστασις έκαλλιτέρευσεν. Ή όπισθοδρόμησις τών ξένων ούσιών τή έπροξένει όνειρα κατά τον ΰπνον, άλλ ’ αί όδονταλγίαι είχον καταπαύσει. Δεν έλαβε παρά μ.όνον δύο κρίσεις κατά τόν καιρόν αύτόν. Ή πρώτη ήτο όμοια μέ τάς προηγουμένας, καί ή δευτέρα συνωδεύετο άπό πόνους τών ποδών. "Αν καί δεν δύναμαι νά θεωρήσω ώς εντελώς θεραπευθεϊσαν ά­ κόμη την άσθενή, λέγω όμως ότι ή πάθησις τών πνευμόνων έξελιπεν, ύπάρχουσι δε πολλαί ελπίδες, ότι άκόμη μετ ’ όλίγα έτη θά θεραπευθή εντελώς. Σήμ-ερον όπόταν παρήλθεν έτος άπό τής προηγουμένης έκδόσεως, λέγω οτι ή κατάστασις άκόμη έβελτιώθη. Δι ’ όποιον δεν γνοιρίζει κατά βάθος την επιστήμην τής διαγνωστικής μου, ή γυνή αΰτη είνε ή προσωποποίησις τής ύγείας, καί ποτέ δεν θά έφαντάζετο ότι θά άπέθνησκε μετά έν έτος, άν δεν ήκολούθει την θεραπείαν μου. (Ίδε Γ' . μέρος άρ. 54). Προ πέντε ετών ήλθε πρός έμέ εις κύριος τεσσαρακονταετής, ό όποιος κατά την γνώμην τών περιφημότερων ιατρών ήτο φθισικός καί έπρόκειτο νά μεταβή εις την ’Ιταλίαν, όπως διαμείνη. Ή κατάστασις του ήτο τοιαύτη, ώστε μετά έν έ'τος θά άπέθνησκεν έκεϊ έκ φυματιώσεως. Αύτό τό είδον διά τής διαγνωστικής μου. Ό άνθρωπος αύτός ήκολούθησεν έπί δέκα όκτώ μήνας την θερα­ πείαν μου καί ίατρεύθη. Άπό την τετάρτην έβδομάδα τής θε­ ραπείας μου τώ παρουσιάσθη εις κατάρρους τής κύστεως καί

2Η6 των έντέρυιν,έκ του οποίου έ'πασχε προ έννέα ετών, άλλ’ ό όποιος είς διάστημα δέκα πέντε ημερών έθεραπεύθη διά τής μεθόδου μου. Το τοιούτον άποδεικνύει, ότι αί δύο αύται παθήσεις δεν είχον θεραπευθή, άλλ’ άπλώς καταπνιγή, καθιστάμεναι υπόκωφοι. Βραδύτερον άνεφάνη μία βλεννόρροια, εκ τής οποίας έπανεΐλημμένως είχε πάθει άπό του εικοστού μέχρι τού τριακοστού έ'τους, άλλά την οποίαν είχεν επίσης καταπνίξει διά φαρμάκων. Όταν μετά δύο έβδορ,άδας και ή πάθησις αΰτη έθεραπεύθη, ή πάθησις των πνευμόνων ήλλαξε, καί δ άσθενής ένόμισεν ότι έθεραπεύθη. Ά λ λ ’ ήκολούθησεν έπί ολίγους άκόμη μήνας την θεραπείαν μου, καί οΰτως έθεραπεύθη έντελώς. Άπήντησα πολλά τοιαύτα παραδείγματα, τά όποια μοί άπέδειξαν καθαρώτατα, ότι ή φθίσις εινε τελικόν άποτέλεσμα άλ­ λων άσθενειών, καί ότι έξαρτάται πάντοτε σχεδόν εξ άσθενειών των γεννητικών οργάνων. Εθεράπευσα ώσαύτως πολλάς περιπτώσεις φυματιώσεως, κατά τάς όποιας δεν ήτο δυνατόν νά έπέλθγ) πλήρης έξυγίανσις, άλλά κατά τάς όποιας έπήρχετο βελτίωσις έπιτρέπουσα πολύ περισσό­ τερον χρόνον ζωής είς τούς άρρωστους. Εις όλας αύτάς τάς περιστάσεις άπό την άρχήν έπήρχετο με­ γάλη άνακούφισις, έπακολουθουμένη έπειτα άπό θάνατον ήρεμον. Τό τοιούτον εινε μ.εγάλη παρηγοριά διά τούς άσθενεΐς, οι ό­ ποιοι δέν δύνανται νά λησμονήσωσι τό μαρτυρικόν τέλος τού προσ­ φιλούς άσθενούς. Ή άποσύνθεσις εινε γενικευμένη είς τάς περι­ στάσεις αύτάς, καί ή πλήρης θεραπεία ε’νε άδύνατος. Θά θίξω έδώ ζήτημα γενικής σπουδαιότητος. Όταν πρόκει­ ται περί άσθενών εύρισκομένων είς στάδιον πολύ προκεχωρημένον άσθενείας, είτε φυμ,ατιώσεως, είτε άλλης, δέν πρέπει κανείς νά έλπίζν) πάντοτε είς πλήρη ί'ασιν. Ή ζωική δύναμις καί ή ίδιότης τής άντιδράσεως έχουσιν έντελώς σβεσθή, καί τότε τό καλλίτερον εινε νά πάραιτώνται οί άσθενεΐς πάσης θεραπείας. Άλλά πάντοτε εινε καλόν νά δοκιμάζνι κανείς την δύναμ-ιν τής άντιδράσεως του σώματος. Όταν ή πέψις εινε άκόμη δυνατόν νά καλλιτερεύσγι, δύναταί τις ήρεμώτατα καί μέ έμπιστοσύνην νά άκολουθήσγ την θεραπείαν. Άλλ ’ όταν ή πέψις εινε έντελώς κατ-

567 στραμμένη, δέν εϊνε καθόλου καλόν νά άκολουθή τις την θερα­ πείαν μου. Θά σάς άναφέρω μίαν περίπτωσιν, ήτις μοι συνέβη. Πρό έζ μηνών μία νεάνις στηθική, εις τό τελευταϊον στάδων, υπεβλήθη εις την θεραπείαν μου. Την έθεράπευα μέ όλας μου τάς δυνάμεις, άλλ ’ εΐδον ότι ή πέψις της δέν έκαλλιτέρευε. Τότε την συνεβούλευσα νά παύση την θεραπείαν μου, μολονότι οί συγ­ γενείς και αύτή άκόμη ήθελε νά έξακολουθήση. Τωόντι, διέκο ψαν την θεραπείαν, καί τό σώμα τής νεάνιδος άπηλλάχθη τού κόπου άντιδράσεως, ή όποια θά την έκούραζεν άνωφελώς, χωρίς νά την θεραπεύση. Φ ΪΜ Λ Τ Ι Ώ Σ ΙΣ ΤΏΝ ΟΣΤΏΝ ΚΑΙ ΤΚΡΗΑΏΝ

Έθεράπευσα πολλούς άσθενεϊς προσβεβλημένους έκ τών παθή­ σεων αύτών, καί έχω κάλλιστα άποτελέσμ.ατα. Οί άσθενεϊς όλοι αύτοί έπασχον άπό ραχιτισμόν κατά την παιδικήν των ηλικίαν. Ή άσθένεια αΰτη εϊνε ούτως είπεΐν τό προκαταρκτικόν στάδιον τών τελικών αύτών παθήσεων. Τά όστά ήσαν ήδη μαλακά, εύ­ θραυστα, εις δέ την εφηβικήν ηλικίαν ήδη παρουσιάζετο ή τερηδών τών όστών τού βραχίονος ή τών κνημών. Τά όστά άποσυνετίθεντο γενόμενα σπογγώδη, ένώ αί άρθρώσεις έξωγκούντο. Οί πόδες καί αί χεϊρες είχον ήδη άποκοπή ώς έπί τό πλεΐστον ύπο τών άντιπροσώπων τής ιατρικής, οί όποιοι θεραπεύουσι τάς πληγάς άνοίγοντες μεγαλειτέρας (ίδε καί θεραπείαν τών πληγών), καί οί άσθενεϊς είχον κηρυχθή άνίατοι πριν άκολουθήσωσι την θεραπείαν μου. Η όπισθοδρόμησις τών ξένων ούσιών ήρχιζεν άμέσως μετά τήν θεραπείαν μου. ’Αλλά τά ήκρωτηριασμένα μέλη δέν ήδύναντο νά γείνωσιν έκ νέου, καί κατά τήν γνώμην μου αί εγχειρήσεις είναι τό άκαταλληλότερον μέσον πρός θεραπείαν τών άσθενειών. Ίσχυρίζομ.αι μάλιστα ότι αί ολως άντίθετοι προς την φύσιν πράξεις αύτών ποτέ δέν έπιφέρουσιν άληθή ϊασιν τής τοιαύτης περιπτώσεως. Μόνον διά τής άπαλλαγής έκ τών ξένων ούσιών εϊνε δυνατόν νά θεραπευθώσιν αί παθήσεις αύται. Τοιουτοτρόπως έθεράπευσα νέον δεκατετραετή, τού όποιου τά δύο κνημιαΐα όστά είχον άνοιχθή άπό τού γόνατος,καί είχον κατά

968 τό ήμισυ καταστραφή. ’Επειδή οί ιατροί ήθελον νά τού κόψουν καί τούς δύο πόδας, οί γονείς του τον εφερον πρός έμέ. Μετά τέσσαρας έβδομάδας αί πληγαί ήρχισαν νά κλείωσιν εκ των έσωθεν καί τό δέρμα έσκεπάζετο ώς δένδρον, του όποιου ό φλοιός άναφαίνεται πάλιν μετά μίαν πληγήν. Μετά έξ μήνας αί δύο πληγαί έθεραπεύθησαν καί δέν έμειναν πλέον παρά δύο έσχάραι άσήμαντοι, αί όποΐαι καί αύταί μετά δύο μηνών θεραπείαν έξηφανίσθησαν όλοτελώς. Ή γενική κατάστασις του άσθενούς μετεβλήθη, καί ή μεγάλη του μελαγχολία άντικατεστάθη ύπό άληθοϋς παιδικής φαιδρό— τητος. Είς μίαν άλλην περίπτωσιν εν παιδίον δεκαετές πάσχον έκ λευκού όγκου έπρόκειτο νά πάθΥ) ακρωτηριασμόν. Έχρειάσθησαν οκτώ μήνες,[κέχρις δτου αί ξέναι ούσίαι οπισθοδρομήσουν άπό τού γόνατος είς τάς λαγάνας καί έκεΐθεν είς τήν κάτω κοιλίαν καί έξέλθουν διά πληγής τού οστού τής λαγόνος, ή οποία έπυορρόει έπί δύο μήνας άνευ διακοπής. Μετά τρεις μήνας άκόμη τό παι­ δίον έτρεχε μετά των συντρόφων του. Ή διάρκεια των θεραπειών αύτών έξαρτοέται μ.όνον καί μόνον έκ τού βαθμού τής ύπερπληρώσεως διά ξένων ούσιών. Φ υ μ α τ ι ώ δ ε ι ς δ γ κ ο ι . Όστις γνωρίζει τάς θεραπευτικάς μου έπιτυχίας, δέν δύναται νά έννοήσιρ πώς άσθενεΐς πάσχοντες έκ λούπους, δύνανται νά δοκιμάζωσι μεθόδους τόσον άμφιβόλους, όσον ή τής λύμφης τού Κώχ. Πολύ πριν ή ό Κώχ άναγγείλγι τό φάρμακόν του κατά τής φυματκοσεως, είχον ήδη θεραπεύσει τούς φυμ.ατιώδεις όγκους διά τής άναγωγικής μ,ου μεθόδου διά τρόπου πρωτοφανούς καί άγνώστου είς τήν ιατρικήν, ή οποία δέν άπέκτησε ποτέ θεραπείαν τοιαύτης παθήσεως. Προ πολλού ήδη μοί έ'τυχε περίπτωσις λίαν ενδιαφέρουσα, τήν όποιαν γνωστοποιώ ένταύθα. Ό άσθενής ήτο γυνή τεσσαράκοντα καί ένός έ'τους. ΤΗτο έν­ τελώς καλά μέχρι τής ήλικίας δύο έτών,όπόταν ένεβολιάσθη.Έκτοτε χρονολογείται ή άσθένειά της. Πρό τριακονταετίας έταλαιπωρεΐτο ή δυστυχής άπό τήν έπ-

ώδυνον άσθένειάν της, χωρίς νά εύρίσκη τήν έλαχίστην άνακούΦίσιν, άν καί συνεβουλεύθη τούς περιφημότερους ιατρούς. Ή μορφή της ήτο φρικ,τή καί δεν ήδύνατο πουθενά νά έμφανισθή, χωρίς νά τρομάξη τούς όμοιους της. Έν τή απελπισία της άπετάθη εις έμέ, άφού όλοι είχον άνακηρύξει τήν άσθένειάν της ώς ανίατον. Άφού τήν έξήτασα, τή ύπεσχέθην ταχεϊαν θε­ ραπείαν, διότι ή φόρτωσίς της διά ξένων ούσιών ήτο ευνοϊκή διά τήν θεραπείαν μου. Τωόντι, μετά δέκα πέντε ήμέρα,ς ή έξέλκωσις είχεν άλλην μ.ορφήν καί σχεδόν δέν παρεμόρφωνε τήν ασθενή. Ή πέψις της, ή όποια είχεν άμεληθή εις τάς άλλας θεραπείας, είχε τώρα πολύ βελτιωθή, καί είχε τώρα κενώσεις κανονικάς, αί όποϊαι άπηλευθέρωσαν άπό τάς νοσηράς ούσίας τό σώμά της. Μετά επτά εβδομάδας δέν ύπήρχεν ίχνος πλέον άσθενείας, καί ή άσθενής είχε χροιάν άνθηροτάτην. Άπό ενός έ'τους, όπόταν ή θε­ ραπεία αυτη εγεινεν, ή γυνή έ'χει κάλλιστα. ΊΙ έπιτυγία αΰτη, ή τόσον καταπληκτικώς ταχεία κατά ά­ σθενείας, τόσον βαθύτατα έρριζωμένης,οφείλεται εις τήν εύνοϊκήν της φόρτωσιν διά ξένων ούσιών. “Οσοι ήκολούθησαν τάς παραδό­ σεις μ.ου περί τής Ιπιστήμης τής διαγνώσεως τού προσώπου, ούνανταε εύχερώς νά έξηγήσωσι τό τοιούτον. Έθεράπευσα τουναντίον έλαφροτέρας περιπτώσεις, αί όποϊαι ό­ μως άπήτησαν πολύ περισσότερον καιρόν. Άλλ ’ αί δυσχερέστεραι περιπτώσεις είναι έκεΐναι, αί όποϊαι παρουσιάζονται μετά φορτώσεις ξένων ούσιών εις τήν ράχιν ή τό αριστερόν μέρος. Έκ τών άσθενών αύτών πολλοί εγκαταλείπουν τήν θεραπείαν μου περί τήν τετάρτην έβδομ.άδα, επειδή δέν εύρίσκουν καμμίαν άνακούφισιν, Ικτός εκείνην τής πέψεως, καί έπειδή δέν έ'χουσι τό θάρρος νά ύπομείνωσι τήν πλήρη θεραπείαν των. Πολλοί δέν δύνανται νά έννοήσωσι διατί θεραπεύονται άλλοι άργά καί άλλοι γρήγορα, ένω τό τοιούτον άφ ’ εαυτού εννοείται, άμ.α γνωρίζη κανείς τήν επιστήμην τής έκφράσεως τού προσώπου* Ένω γράφω τό βιβλίον μου, έ'λαβον άπό τό Στέτιν τήν επι­ στολήν μιάς κυρίας, ή όποια άπό δέκα εννέα έτών έ'πασχεν άπό λούπους τού προσώπου, καί δέν ήδύνατο νά δείξη καί τό πρό-

σωπόν της. ΤΗτο πάντοτε κεκαλυμμ.ένη διά πέπλου καί έκρυπτε τά παραμορφωμένα, χαρακτηριστικά της. Ή δεσποινίς Σχ. μάτην μ.ετεχειρίσθη δλα τά μέσα, τά όποια διαθέτει ή ιατρική, καί μόνη ή μέθοδός μου τή έπέφερε την άνακούφισιν καί την ϊασιν. Μοί γράφει ώς έξης περί τής ίάσεώς της. Στέτιν, 2 9 Ίανουαρίου 1 8 9 1 .

Φί.Ιε κύριε Κοϋνε,

Ή κατάστασίς μου μέ ύποχρεώνει νά σάς έκφράσω τάς θερμο­ τέρας μου ευχαριστίας διά το καλόν άποτέλεσμα τής θεραπείας σας κατά τής άσθενείας μου. Έθεραπεύθην επ ιτυχέσ τα τα , αισθά­ νομαι κάλλιστα τον εαυτόν μου, καί δύναμαι νά έργασθώ άκόπως. Είμαι τοσούτο μάλλον ευτυχής, καθόσον οί ιατροί, τούς όποιους συνεβουλεύθην, δεν ήδυνήθησαν νά μέ άνακουφίσωσι. Συνιστώ εις όλους τούς άρρωστους νά προσέρχωνται εις ΰμάς μέ την πλήρη πεποίθησιν, ότι θά άνακουφισθώσι. Σάς παρακαλώ, κύριε Κοϋνε, νά δημοσιεύσητε την επιστολήν αύτήν προς όφελος τής μεθόδου σας, καί νά δεχθήτε τάς εύχαριστίας μου καί τάς προσρήσεις μου. Α. Σ Χ . Σ Τ Ε Τ Ι Ν

Κ Α Ρ Κ ΙΝ Ω Δ Ε ΙΣ

Π Α Θ Η Σ Ε ΙΣ -

Σ Α Ρ Κ Ω Μ Α Τ Α -

Ή άσθένεια αυτη, όπως ή φυματίωσις καί ή υδρωπικία, εϊνε τελική κατάστασις τών προηγουμένων ασθενειών τών κακώς θεραπευθεισών, καί κυρίως τών άσθενειών τών γεννητικών οργά­ νων, τάς συφιλίδος τής κατ ’ευθείαν ή κληρονομικής. Οίονδήποτε καί άν εϊνε τό μέρος τό προσβληθέν άπό καρκίνον, πάντοτε αί ξέναι ούσίαι εϊνε αί προξενοϋσαι τάς ύπερβλαστήσεις τής σαρκός καί τάς αποσυνθέσεις, τάς γαγγραινώδεις τάς άπαραλλάκτους, ό­ πως και εις τάς άλλας άσθενείας. Ή καρκινώδης προδιάθεσις καθορίζεται άσφαλέστατα χρόνον πολύν προ τής έμφανίσεώς της, καί πάντοτε εις τούς ασθενείς αυ­ τούς εύρίσκομεν όγκους, τών όποίοιν εις προτέραν σελάδα περιέ­ γραψα τήν άρχήν, καί εξογκώσεις επίσης κατά τόν λαιμόν,αί όποϊαι μάς έπιτρέπουσι νά διαγνώσωμεν καί άλλας τοιαύτας εξ­ ογκώσεις καί κυρίως αίμορροϊδικάς καταστρεφούσας άπό έτών τήν πέψιν. Οί αίμορροϊδικοί αύτοί ό'γκοι δύνανται νά λάβωσι τοιαύ­ τας διαστάσεις εις τό εσωτερικόν τών εντέρων, ώστε νά μή δύνανται πλέον νά έξέρχωνται φυσικώς τά άποχωρήματα. Εις πολλάς περιπτώσεις καρκίνου σοβαρωτάτας, θεραπευομένας μετά μεγάλης επιτυχίας διά τής μεθόδου μου, παρετήρησα ότι ή πέψις πολλά έτη πριν ήτο κατεστραμ.μένη. Οί άνθρωποι δέν άποπατοϋσι παρά τή βοήθεια φαρμάκων καί κλυσμάτων. 'Ωσαύ­ τως παρετήρησα οτι ή παρατεταμένη χρήσις καθάρσεων καί ιδίως καταποτίων, αναπτύσσει μίαν γαγγραινώδη κατάστασιν, καταλήγουσαν εις φθίσιν καί κυρίως εις καρκίνον. Τό σώμα επί έτη

πολλά υποφέρει τά καταπότια, καί τά καθάρσια, όπως επίσης καί τον ερεθισμόν, τον οποίον προξενοϋσιν επί του νευρικοϋ συ­ στήματος τής πέψεως. ’Αλλά τά νεϋρα αυτά έξεγείρονται τοιου­ τοτρόπως, ώστε χρειάζεται μεγάλος ερεθισμός πλέον, όπως ένερ— . γήσωσι, καί τοϋτο επιφέρει τον καρκίνον. "Οπως ή φθίσις καί ή υδρωπικία, τοιουτοτρόπως καί ό καρκίνος προϋποθέτει ζωήν εναν­ τίαν μέ την φύσιν, κατάχρησιν τροφών, πολλάς προφυλάξεις καί φάρμακα. Ή Ιατρική εϊνε ανεπαρκής εις τόν καρκίνον, όπως καί εις όλα τά άλλα τελικά στάδια των άσθενειών. Άλλά καταλαμβάνεται τις αληθώς υπό θλίψ/ως, βλέπων ότι ή επιστήμη αΰτη δεν άσχολεϊται ή μόνον εις το νά θεραπεύγι τον καρκίνον τοπικώς καυτηριάζουσα ή άποκόπτουσα τά σαρκώματα, όπως το τοιοϋτον ΰπεδείχθη εις τον αύτοκράτορα Φρειδερίκον, α­ γνοούσα εντελώς πόθεν τά σαρκώματα αυτά έσχηματίσθησαν. Εινε προφανές ότι αγνοεί εντελώς τά περί ξένων ουσιών, καθώς καί τήν αιτίαν τής γαγγραινώδους ύποστάσεως, ή όποια εύρίσκεται έντός του σώματος, έπρεπεν όμως νά άναλογισθή ότι τά σαρκώματα αύτά καί αί άποσυνθέσεις έ'χουσιν εσωτερικήν αιτίαν ενυπάρχουσαν έντός του σώματος. Τό αυτό συμβαίνει μέ τήν φυλλοξήραν τήν τόσον φοβεράν, ή ό­ ποια πολλάκις καταστρέφει ολόκληρον τήν συγκομιδήν. Δέν υ­ πάρχει κανέν εξωτερικόν μέσον διά τήν φυλλοξήραν. Όστις γνω­ ρίζει όμως τήν άρχήν καί τήν αιτίαν τής φυλλοξήρας, ήξεύρει ότι δέν άπαν-ιά παρά μόνον εις κατάλληλα εδάφη. Μολαταύτα ή άμπελος ποτέ δέν παρέχει τό κατάλληλον έδαφος εις τήν φυλ­ λοξήραν, καί είνε ανάγκη νά εϊνε ασθενής είτε έξ υπερβολικού λι­ πάσματος, είτε έξ άλλης αίτιας. Τότε ό χυμός τής άμπέλου άλλοιοϋται, αί ρίζαι της έξασθενοϋσι, καί ή φυλλοξήρα τήν προσ­ βάλλει. ’Επίσης τό αυτό συμβαίνει καί μέ τά διάφορα έντομα, τά όποια, όπως καί ή φυλλοξήρα, δέν προσβάλλουσι παρά ι/.όνον τά ασθενικά ζώα. Αυτό παντού συμβαίνει. Ό χι λοιπόν διά τής δηλητηριάσεως, άλλά δι άφαιρέσεως του καταλλήλου εδάφους τής άσθενείας δυνάμ-εθα νά σταματήσωμεν τήν φυλλοξήραν. Τήν άμπελον τοιουτοτρόπως θεραπεύομεν, Οέτοντες παρθένον γήν, εις τήν όποιαν υπάρχει έναποταμιευμένη δύ-

να|μις άναλλοίωτος, ήτοι ύποβάλλοντες την άμπελον ε’ις φυσικήν δίαιταν. Ή νέα σχολή πάντοτε προσεπάθησε νά καταπαύσγι τούς πό­ νους οι’ ενέσεων μορφίνης, είτε πρόκειται περί καρκίνου, είτε περί άλλων γαγγραινωδών παθήσεων. Τοιουτοτρόπως θέλει νά παρά­ σχω ολίγον πόνον εις τούς ασθενείς. Τοϋτο προέργεται εκ του ότι οί ρ.εγάλοι πόνοι καί αί δυσάρεστοι αύται συναισθήσεις τού σώ­ ματος άπαιτούσιν εν ναρκωτικόν. Ή μορφίνη όμ.ως εΐνε εν φάρμακον, τό όποιον ναρκώνει τά νεύρα καί βλάπτει συνεπώς την ζωικήν δύναμιν τού σώματος. Τά άναγωγικά μου λουτρά άπεναντίας εΐνε μέσον ώφελιμώτερον διά τούς πόνους, καί καταπραυνουσι τά νεύρα ογ ι παραλύοντα , άλλ ’ ένδυναμούντα αυτά. ΙΙαρετήρησα επίσης, ότι ή διάθεσις προς μέθην δεν εΐνε άλλο, παρά μία γαγγραινώδης κατάστασις τού όργανισμ.οΰ, όστις δεν εΐνε ευτυχής, παρά όταν δύναταε νά ναρκωθή διά ποτού. ”Αμα δώσωσιν εις το σώμ.α κάτι τι μ,άλλον δυναμωτικόν άπό την νάρκωσιν, δηλαδή όταν κατορθώσωσι νά έξαφανίσωσι τήν γαγγραινώδη κατάστασιν διά φυσικής μ.εθόδου, ύποβάλλοντες εις τήν θεραπείαν μ.ςυ τον άσθενή, ό μ,έθυσος δεν έ'χει πλέον έπιθυμ.ίαν νά πίν). Το αύτό συμβαίνει καί μέ τήν μορφίνην μου. Έ θεράπευσα πολλούς μορφινομ.ανεΐς, καί δύναμαι μετά πλήρους θετικότητος νά επιβεβαιώσω το τοιούτο. Θά σάς παραθέσω άμέσως δύο ιστορικά άσθενών, όπως σάς καταστήσω εύληπτότερον το τοιούτο. Πρώτον όμως θά σάς όμ.ιλήσω περί τής άνυσιμ.ότητος τής μεθόδου μ.ου εις τον καρ­ κίνον . Δεν θά είσέλθω εις λεπτομέρειας έν ογέσει μέ τήν άρχήν καί τήν φύσιν τού καρκίνου, διότι έπαρκώς οόμίλησα εις το κεφάλαιον «Πληγαί άνοικταί καί φαγεδαινικαί.» Είτε εις τήν γλώσ­ σαν, είτε εις τό στήθος, είτε εις τήν £ΐνα, είτε εις τόν στόμα­ χον, είτε εις την μήτραν εύρίσκεται ό καρκίνος, πάντοτε ή συσσώρευσις τών ξένων ουσιών τόν προεκάλεσε, καί πάντοτε ή έδρα του έξαρτάται έκ τής θέσεως, τήν όποιαν εξέλεξαν αϊ ξέναι οΰσίαι, καί τόν δρόμον, τόν όποιον έλαβον κατά τήν πίεσιν τής ΝΕΑ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ

1°

‘274 ζυμώσεως. Το τοιούτο δεν έχει καμμίαν ιδιαιτέραν σημασίαν διά την ΐασιν. Διά της μεθόδου μου θεραπεύονται ολοι οί καρκίνοι, ενόσω δύ— ναται ή πέψις νά επανορθωθεί, καί ενόσω ή ζωϊκή δύναμις τού α­ σθενούς δύναται νά επιχείρησή τάς άπαιτουμένας κρίσεις, τάς α­ παραιτήτους διά τάς σοβαράς αΰτάς παθήσεις. Ό καρκίνος είνε ¡/.ία των ασθενειών έκείνων,τάς όποιας δεν δύ ναταί τις νά θεραπεύση διά τής ¡/.εθόδου ¡/.ου, παρά δταν ήξεύρη κατά βάθος την θεραπείαν ¡/.ου. Τό αύτό συμβαίνει καί μέ την φυματίωσιν, την υδρωπικίαν καί τάς άλλας σοβαράς παθήσεις, αί όποιαι άποτελούσι τά τελευταία στάδια των ασθενειών. Διά νά αποδείξω παν δ,τι λέγω, θά σας άναφέρω δύο παρα­ δείγματα επιτυχούς ίάσεως καρκίνου. Εις πεντηκοντούτης είχεν ένα καρκίνον εις την ρίνα. Οί διασημότεροι ιατροί, τούς όποιους συνεβουλεύθη, δεν ήδυνήθησαν νά τόν άνακουφίσωσμ διότι κανείς εξ αύτών δεν έγνώριζε την φύσιν τού παθήματος. "Ολοι οί ιατροί αυτοί έφήρμ.οσαν βίαια καί καυστικά φάρμα­ κα, όπως άποσοβήσωσι τά τοπικά συμπτώματα. Άλλ ’ όπως εις κλάδος σεσηπώς δεν είνε μόνον τοιούτος εις το μέρος εις τό ό­ ποιον εξέρχεται τού κορμού,άλλ’ ή σηπεδών εκτείνεται μέχρι τού μυελού τού δένδρου καί μέχρι τών ριζών πολλάκις, τοιουτοτρό­ πως καί ό καρκίνος δεν είνε τοπική γάγγραινα, άλλ ’ εκφανσις γενικώς τοιαύτης. Δύναται τις άμέσως νά αναγνώριση την σηπεδόνα τού δένδρου,&ν κόψη τό δένδρον καί άνοιξη τό εσωτερι­ κόν μέχρι τών ριζών. Τό αύτό δύναται καί ό ιατρός νά πράξη ε'ς νεκροψίαν, άλλ ’ είνε καλλίτερον πολύ διά τόν ασθενή νά τό γνωρίζη πριν φθάση εις τό άκρον αύτό σημεΐον. ΙΙρό πολλού καιρού ό άσθενι,ς έ'πασχεν εκ δυσπεψίας, ή όποια ήτο τό κέντρον τού καρκίνου. Είνε πολύ περίεργον, ότι τό τοί— ούτο διέφυγε τελείως την προσοχήν τών ιατρών, οί όποιοι ήσχολούντο μόνον διά τήν ρίνα τού ασθενούς. "Αν είχον τήν έλαχίστην ιδέαν τής επιστήμης τής διαγνώσεως τού προσώπου, ή γάγγραινα τής ρινός θά τοϊς εδιδεν άλάνθαστον σύμπτωμα περί τής γαγγραινώδους έπίση; καταστάσεως τής κάτω κοιλίας. Ό άσθενής εύτυχώς, οστις ήθελε νά ζήση, είδε ταχέως τό ανωφελές

575 ίλης τής τοπικές θεραπείας. Ή

ρίς καί το άνω χείλος ήσαν προβ-

€*€> v)(aI voc ύπό τής άσθενείας, το δέ άκρον μον νά καταστραφή.

τής £ινός ήτο

έτοι­

Ή πέψις ητο εντελώς κατεστραμμένη.

κενωσις της ουρήθρας’ ήτο ακανόνιστος καί συνωδεύετο ύπό

Ή πό­

νων, οί όποιοι ευτυχώς δεν έβασάνιζον επί πολύ τον άρρωστον. Ή φύσις του καρκινοπαθούς αύτοϋ ταχέω ς άντέδράσε κ α τά τής θεραπείας μου, Ιπειδή ή ζωική του δύναμις ητο μ εγ ά λ η . ‘Η πέ­ ψις ταχέω ς έβελτιώθη καί ήνώρθωσε τό γενικόν τοϋ άρρωστου. ’Από ε'βδομώδος ■εις εβδομάδα τίποτε

τοπικόν

δ καρκίνος έβελτιοϋτο, χωρίς

μέσον νά εφαρμόσω.

Ή

φλεγμονή

αΰτη κατ ’

άρχάς έγεινεν ερυθρά, καί έπ ειτα τό χρώμα τοϋ δέρματος μετά τέσσαρας μήνας έπανήλθεν εις την φυσικήν του κατάστασιν.

Είς

τό διάστημα αυτό δ άρρωστος ήτο εντελώς τεθεραπευμένος. Πώς έπραγματοποιήθη ή θεραπεία αΰτη ;

Έ κ το ς ξήράς διαί-

της άνευ ερεθιστικής απολύτως συμφώνου πρός την φύσιν καί την κατάστασιν

τοϋ στομάχου τοϋ άρρωστου, δποίαν την περιέγραψα

ανωτέρω, δ άρρωστος λαμβάνει τ ά άναγωγικά μου λουτρά. Προσέτι εφήρμοσα καί λουτρά δι ’ άτμοϋ φαλής δύο κ α θ ’ εβδομάδα,

δλόκληρα ή τής κ ε­

Ή ώρα καί ή συχνότης τών αναγω­

γικών λουτρών κανονίζεται άναλόγως τής καταοτάσεω ς

τού ά -

σθενοϋς.

επίσης,

"Α μα οί πόνοι

είνε ανυπόφοροι καί ή φλεγμονή

τότε τ ά λουτρά γίνονται άνά δύο ώρας.Οί πόνοι κατέπαυον σ τ α θερώς κ α τά τ ά λουτρά, καί ή ώρα αΰτη ήτο

ή μάλλον

ευχά­

ριστος διά τόν άσθενή. Μ ετά τήν δευτέραν ήδη ημέραν ήρχισεν ή παλινδρόμησις

τής

φλεγμονής πρός τήν κάτω κοιλίαν, πράγμα

το όποιον ήδύνατό τις νά ίδη καί διά τών οφθαλμών είς τ ό μέρος τών λουτρών.

Ε ν ν ο είτα ι, δτι τό τοιοϋτον

Τό μέρος ήτο οδυνηρόν καί έχρειάσθη

έφόβισε τόν άσθενή.

νά τ φ έξηγήσοι,

οτι ή ε­

σωτερική γάγγραινα έπρεπ'ε νά συρθή πρός τ ά κάτω μ.έρη, καί οτι ή έπρεπε στωί'κώς νά ύποφέρη τήν έξοδον τής γαγγραίνης, ή νά βαδίση είς τήν άπώλειάν του. Ε π ίσ η ς

τόν έκαμα νά ΐννοήση, οτι, κ α θ ’ δσον ένεφανίζετο ή

φλεγμονή είς τ ά μέρη έκ τής ψινός. Ό

τών λουτρών, κ α τά τοσοΰτον έξηφανίζετο

άρρωστος έπείσθη, καί άνευ πλέον παρατηρήσεως

υπεβλήθη εις τήν θεραπείαν,

ή όποια, τον άπηλευθερωσεν έκ τών

Ινοχλητικών αΰτώ< καταστάσεων . Ή αναγωγική αΰτη θεραπεία λανθανούσης τίνος καταστάσεω ς, είνε φαινόμενον, τό

όποιον δυστυχώς δεν ήννοήθη άπό πολλούς,

έκτος τών ασθενών μου. Οί Ιατροί τήν παρεγνώρισαν. Ή γω γή α υ τή , δσον

καί ή εμφάνισες

παλαιών ασθενειών,

ανα­ τά ς ό­

ποιας είχον άπλώς καταπνίξει τ ά φάρμακα, παρεξηγοϋνται. Π ο λ λάκις μετεχειρίσθησαν τ ά συ μ π τώ μ ατα α ύ τά , όπως μέ ρήσωσιν. Οί άλλοπαθητικοϊ

κ ατη γο-'

κυρίως ιατροί προσέτρεξαν εις αύτά

τά ό π λα . Διά τοΰτο συμβουλεύω τούς ασθενείς νά πληροφορών­ τας π α ρ ’ ανθρώπων, οί όποιοι κ α τά βάθος έγνώρισαν τήν θερα­ πείαν μου, καί νά μή θεραπεύωνται παρά μόνον ύπο αντιπροσώ­ πων μου, οί όποιοι ελαβον καθαράν ιδέαν τής θεραπευτικής μου. Είνε εντελώς εσφαλμένη ή πεποίθησις, δτι το δέρμα άποφλοιοΰτα ι εκεί δπου γίνεται ίιηνικώς το λουτρον τής έδρας διά τριβής.» Ή

άποφλοίωσίς αΰτη έχει ιδιαιτέραν σημασίαν διά τούς με—

μυημένους, διότι μόνον εις ώρισμένας περιστάσεις καί μορφάς π α ­ ρουσιάζεται. "Οστις δεν έχει εσωτερικήν φλεγμονήν, καί δι ’ άλ-* λης όδοΰ αποβάλλει τά ς ξένας του ουσίας, π ο τέ δεν άποφλοιούται

κ α τά το δέρμα

είς το μέρος τών λουτρών,

Έγνώ ρισα

άν-

θρώπους, οί όποιοι Ιλούοντο Ιπί μίαν ή δύο ώρας καθημερινώς Ιπί τρία έτ η χωρίς τό δέρμα τών λουτρών. "Α λλοι

των νά ερεθισθή καθόλου είς τό μέρος

πάλιν δέν έπαθον τό τοιούτο, παρά κ ατά

τήν κριτικήν περίπ τω σή, δταν δηλαδή άπό χρονίας μετετρέπετο είς

όξεϊαν

ή άσθενειά τω ν. Έ π ε ι τ α ή άποφλοίωσίς αυτή κ α τ-

έπαυσεν, δπως ή λ θϊν . Είς άλλους σχηματίζονται π λη γα ί λείτεραι άπό ποΐαι

τό μέρος είς τό όποιον γίνεται

Ικβάλλουσι πύον.

Αί π λη γα ί

μ εγ α -

τό λουτρόν,

αί ό-

αύται δέν προέρχονται, ώς

ήλιθίως Ιλ έχ θη , ΰπό του καθαρού δδατος, ά λ λ ’ έξ αυτού τού σώ­ ματος τού άσθενούς, τού φορτωμένου άπό ξένας ουσίας. αύτό είναι άκριβώς ή αίτια

Τό πύον

τής κρίσεως, δηλαδή αύταί αί ξέναι

οΰσίαι. Οί ασθενείς λοιπόν, οί όποιοι άκολουθοϋσι τήν θεραπείαν μου χωρίς τά ς συμβουλάς καί διατάξεις μου, ματαίω ς φοβούνται τ ά συ μ π τώ μ ατα α ύ τά , τ ά όποια δέν γνωρίζουσι καλώς νά έξηγήσωσι. Μακράν

τού νά παρουσιάζωσι τόν έλάχιστον ανήσυχα-

στικόν χαρακτήρα· τ ά σ υ μ π τώ μ α τα α υτά , άπεναντίας μάς

έξα-

σφαλίζουσι το δτι το σώμα αντιδρά, καί ότι άποδιώκει διά της κάτω κοιλίας τά ς αιτίας τής φλεγμονής. Εις

την έπώδυνον αυ­

τήν μορφήν ενυπάρχει το πρώτον σπέρμα της θεραπείας. Ό τ α ν ή ασθένεια είσήλθεν

εις δριστικώς γαγγράινώδες

στάδιον, όποιον δ

καρκίνος, τό τε παρουσιάζονται ευκόλως μ εγάλα ι π λη γα ί

εις το

(Λ* ρος της εντριβής. Εις τά ς,το ια ύτα ς περιστάσεις πρέπει νά λ α μ βάνωνται ιδιαίτεροι προφυλάξεις διά τάς έντριβάς. Εις δλας αΰτάς τά ς περιστάσεις, ο ασθενής κ α τά τ ά διαλείμμ ατα των λου­ τρών πρέπει νά εχη πάντοτε εν ύφασμά βρεγμένον καί διπλω μένον εις τό μέρος, εις τό όποιον γίνονται τ ά λουτρά. Διά νά έπάνέλθω εις το ιστορικόν του αρρώστου, θά σάς εϊπω ότι δ ασθενής μου ιλα β ε πάλιν κατά νειαν τών νεφρών άπό τάς δποίας

τκν θεραπείαν μίαν άσθέ-

καί μίαν άσθένειαν τών γεννητικών οργάνων,

έπασχεν ά λ λ ο τε. Ά λ λ ’ αί άσθένειαι αύται υπήρ­

ξαν παροδικαί καί παρουσιάσθησαν ύπό μορφήν πολυ ήπιωτέραν άπό ά λ λο τε. Α ί άσθένειαι αύται δεν είχον άλλοτε θεραπευθή,άλλ ’ άπλώς

καταπνιγή ύπό τών φαρμάκων. Αί παθήσεις αύται ύπτρ-

ξαν τό προκαταρκτικόν στάδιον τόν έπέφεραν

χάρις

του καράίνου τής' ^ινός,

καί εις την βοήθειαν

ά λ λά

τών φαρμάκων.

Ή

άπέκκρισις τών ξένων ουσιών δεν άφίνει καμμίαν άμφιβολίαν περί τούτου. Τό πύον τών πληγώ ν άνέδιδεν ακριβώς

την όσμήν τών

φαρμάκων, τ ά όποια άλλοτε έλάμβανεν δ ασθενής κατά τών π α­ θήσεων του. Κ αί ή όσμή ήτο τόσον διαπεραστική, ώστε δέν ήόύ· νατο καθόλου στοϋνται ολίγον

νά συγχισθή. Εΐπον ήδη, ότι τά φαρμακα εγκ υ-

ύπό βλεννωδών ίν τφ σώ ματι ουσιών, καί ολίγον κ α τ ’

μ ετατρίπονται εις κερατώδεις. μ άζα ς, αί δποΐάι άποξη—

ραίνονται

καί

όστεοϋνται.

Δ ιά κ α τα λλή λου υδροθεραπείας

αί

βλεννώδεις αύται μάζαι διαλύονται καί αποβάλλονται κ α θ ’ όσον άνεγείρεται ή ζωϊκή ούναμες. Πολλάκις παρετήρησα τό τοιοϋτο, καί παρετήρησα επίσης, ότι ή λήψις ριώτερρν έμπόδιον κων μου

ξένων ουσιών εϊνε τό ^κυ-

διά την πραγματικήν θεραπείαν ’ διά τών άδι­

μέσων, καί ότι ή αποβολή έπειτα τών φαρμάκων, είνε

ή μάλλον οδυνηρά.

.

^

Θά

σάς άναφέρω επίσης καί άλλο παράδειγμα καρκίνου, π α -

ρουσιάζον γενικόν ενδιαφέρον. Γυνή

πεντηκοντοΰτις προσεβλήθη

άπό

καρκίνον

καί ένεχειρήθη ΰπο των αυτών διακεκριμένων ποίαι

του μαστού

εξοχοτήτω ν, αί ό -

περιεποιήθησαν καί τόν αΰτοκράτορα Φρειδερίκον. Ταχέω ς

καί ό έτερος μαστός όμως άροσεβλήθη υπό τή ς αυτής νόσου. εγχείρησις

λοιπόν, « ή

επιτυχούσα » , δεν

Ή

είχε κανέν άποτέλε—

σμ α , καί ή γενική κατάστασις τής άσθενούς είχε μ ά λισ τα χειροτερεύσει. Ό τ α ν .ή δυστυχής γυνή

παρουσιάσθη έκ νέου είς τά ς ιατρι­

κ ά ; αύτάς εξο χό τη τα ς, Ιρωτώσα τ ί πρέπει νά κάμη διά τόν νίον της καρκίνον, τ ή άπήντησαν ότι τό μόνον μέσον θεραπείας ήτο νέα

εγχείρησις, εις τήν όπείαν όμως δέν θά άντεϊχεν ένεκα τής

έξασθενήσεώς της,

"Α λλ ο

μέσον

κανέν. Τοιουτοτρόπως λοιπόν

καταδεδικάσμένη άπό τούς «καλλίτερους»

ιατρούς, ή γυνή αΰτη

προσήλθεν είς τήν κλινικήν μου. Ή

κατάστασις της ήτο πολύ

κακή.

Ό καρκίνος τόΰ δεξιού

μαστού έγαγγραινούτο, καί μέχρι τής μασχάλης είχον σ χ η μ α τ ισθή πολλοί όγκοι μεγέθους καρύου καί φού, οί όποιοι έπίσης είχον χροιάν γαγγραινώδη. Ή κοιλία ωσαύτως παρουσίαζε σκληροτάτους.

τοιούτους όγκους χονδρούς καί

Ή πέψις ήτο είς κακήν κατάστασιν, καί αί απο­

πατήσεις έπετυγχάνοντο σπανίως καί περιεϊχον ακαθαρσίας ξηράς.:. Ή ήτο

εκκρισις τών ούρων ήτο ανεπαρκής.Τό άνησυχαστικώτερον ή κατάπτω σις τών δυνάμεων

τοσούτο

μ άλλον,

κ α θ ’ όσον

ΐ,σχυραί κεφαλαλγίαι έξήντλουν έτι μάλλον τόν οργανισμόν.

Ή

θεραπεία μου έτηρήθη

ή-

άκριβώς καί αί κεφαλαλγίαι

ταχέω ς

λα ττώ θη σ α ν . ’Από έβδομάδος είς εβδομάδα ή πέψις έβελτιοϋτο. Έ χ ρ ειά ζ ετο , εννοείται, νά κανονισθώσι τ ά λουτρά άναλόγως κατάστα σιν,

μέ τήν γενικήν

καί αυτή αΰτη ή θεραπεία υπήρξε λίαν

κ α τά τά ς πρώτας εξ εβδομάδας.

Ή

έπώδυνος

ενέργεια τής έγχίιρήσεως,

ή όποία τόσον έπιτυχώς έγεινεν εν Βερολίνω, άπεδείχθη άπό τάς πρώτας εβδομάδας. Είς τήν θέσιν τής ουλής τού μαστού έσχηματΐσθη καρκινώδης π λη γή άνοικτή μεγέθους χαρτονομίσματος τών

279 πέντε φράγκων. Ή θεραπεία τής π λη γή ς αυτής έγεινε βραδύτατα, καί ήούνατο κανείς νά παρατήρησή, δτι κ α θ ’ δσον ή π λη γή τού αριστερού ¡¿.αστού ή λ α ττο ύ το , ή π λ η γ η τού δεξιού ηΰξανεν. ’Εννοείται, οτι ή εγχείρησις αΰτη εγεινεν αίτια τής άναπτύ ξεως τού καρκίνου μη άποδιώκουσα διά της φυσικής δδού τά ς ξένας ουσίας. ’Απεναντίας ή θεραπεία [¿.ου ώπισθοδρόμησέ τάς ξένας ουσίας καί τά ς ήνάγκασε νά διέλθωσι πάλιν έκ όπως άποχωρήσωσι. Τ έ τοιούτον

της ουλής,

αποτελεί καταφανή άπόδειξιν,

δτι ή φύσις δεν άρέσκεται εις β ιαιότητας,

δπως νοριίζει

ή ια ­

τρική. Π άσα εγχείρησις έκτος τούτου άποδεικνύει την ανεπάρκειαν τής ιατρικής, καί την απόλυτον έλλειψιν αληθών μέσων. Α ί εγ­ χειρήσεις sire

άχόμη π.Ιεον

αντίθετοι προς την φνσιν άπο

τα

φάρμακα. νΗδη αί άναγνώστριαι καί οί άναγνώσταί μου θά ή ν νόησαν διατί ελα βα ώς τίτλον τού βιβλίου μου

«Ν έα θερ α π ευ ­

τικ ή» άποκλείουσα δχι ¡¿όνον « τ ά φ ά ρ μ α κ α »,ά λλά καί τάς « ε γ ­ χειρήσεις». Τ ά συνεχή λουτρά κατέστησαν υποφερτούς τούς πόνους, οΐ δποϊοι άκολουθοΰσιν άπαρεγκλίτω ς

τά ς μεταβολάς αύτάς τού ορ­

γανισμού. Κατορθώνει

μ ά λισ τα κάνεις νά μεταφέργ άμέσως

τον τόπον των τριβών

την καρκινώδη πάθησιν. Εις

εις

τάς άκρας

τών γεννητικών οργάνων εσχηματίσθησαν μ εγ ά λα ι γαγγραινώδεις π λ η γ α ί, αί όποϊαι

έξήγον διηνεκώς ξένας ουσίας.

μ ασχάλης εμαλακύνθήσαν καί άπεχώρησαν

Οί

ολίγον

δγκοι τής κ α τ ’ ολίγον

μέχρι τή ς κάτω κοιλίας. Κ α τ ά τούς δύο πρώτους μήνας ή άρρω­ στος έτρέφετο μόνον St * άρτου τού Γ ρ ά χ α μ ξηρού καί

οπωρών:

Μόνον ή δίαιτα αΰτη έπέτρεψεν είς την κατάστασίν της νά β ελτιωθφ, καί μ ετά τον τρίτον μήνα δ καρκίνος έξηφανίσθη σχεδόν, καί ή άρρωστος ήδυνήθη νά έπιστρέψγι

είς την οικογένειαν τ η ς .

Κ α τ ά τούς δύο ακολούθους μήνας ή κατάστασίς της

έβελτιώθη

άκόμη περισσότερον. Είς ά λλα ς περιπτώσεις, όταν δ καρκίνος εινε εντοπισμένος είς την γλώσσαν καί έσχηματίζοντο καρκινώδεις π λη γα ί είς τον λ α ι ­ μόν

εμποδίζουσαι την κατάποσιν καί θέτουσαι είς κίνδυνον την

ζω ήν, ή μέθοδός μου έ'δωκε κ αταπ ληκ τικ ά α π οτελέσμ α τα . Μ ετά τινας εβδομάδας οι ογκοι

έμαλακύνοντο καί ή

κατάποσις δεν έ -

280 δυσχεραίνετο

πλέον. Μ ετά τ ά λουτρά διά τριβής άπεκολλώντο

πάντοτε επιχρίσματα

φαιόχροα

εκ

τής γλώ σσης, και

οί δγκοι

καθίσταντο κανονικοί. Π αρετήρησα, δτι οί πολύ (« γ ά λ ο ι αίμορροϊδικοί

όγκοι της κάτω κοιλίας ήσαν οί μάλλον επικίνδυνοι διά

τούς άρρωστους. Εις τινας των περιπτώσεων αύτών, κ α τά τά ς όποιας οί ασθε­ νείς δεν ήδύναντο νά λάβωσι πλέον τις άπό

στερεάν

τάς πρώτας ημέρας νά βελτιώ ση

τροφήν, κατώρθωνί την κατάστασιν, νά

θεραπεύση τον μορφινισμόν, τούς πόνους, νά έμποδίση τον άρρω­ στον νά άποθάνη άπό τούς πόνους, καί νά άπομακρύνη την γ ά γ ­ γραιναν. Ά λ λ ’ οί άσθενεϊς

άπέθνησκον

όγκοι δεν εδέχοντο τροφήν στερεάν,

καί

ανυπερθέτως,

επειδή οΐ

δεν έπέτρεπον κενώσεις

φυσιολογικής. Έκ

τούτου δύναταί τις

νά έννοήση

τήν σπουδαιότητα

τής

κάτω κοιλίας. Ή γλώ σσα καί ό τράχηλος παρεΐχον μεγάλα ς ενο­ χλήσεις, ά λ λ ά ποτέ δεν έπέφερον τόν θάνατον. Ή γαγγραινώδης κατάστασις τής κάτω κοιλίας έπέφερε τήν καταστροφήν. Τ ο αποτέλεσμα

των λουτρών διά τριβής φαίνεται κ α τ α π λ η -

κτικώς εις τά ς προσβολάς

άσθματος.

’Αμέσως έφηρμόζοντο τ ά

λουτρά καί ό άποπνιγμος κατέπαυεν. Εις δλας αΰτάς τάς κρίσιμους περιστάσεις τ ά λουτρά τή ς έ1’ δρας διά τριβής ¡θαυματούργησαν. Αί προσβολαί αύται του ά π ο πνιγμού παρουσιάζονται π ά ν το τε, δταν εις όγκος διελύετο εις τον λαιμ.όν, ή ήνοιγε προς τον άιραγωγόν σωλήνα, ή έ'κλειεν απλώς τόν φάρυγγα. Τ ά συ μ π τώ μ ατα αύτά τ ά έθεράπευον ά λ λο τε διά τής τραχειοτομ ία ς. Εις δλας αύτάς τάς άπηλπισμένας περιστάσεις, τ ά λου­ τρά τής έδρας διά

τριβής ενεργοϋσι τόσον εδώ, δπως καί εις τάς

διφθεριτικάς κυνάγχας.

Διά τούτο ή ά π ’ άρχής εφαρμογή , τών

λουτρών μου καθιστά περιττήν τήν μορφίνην.

ΣΑΡΚΏΜΑΤΑ Ή βλάστησις

σαρκιδίων έχει πολλήν ομοιότητα μέ τόν καρ­

κίνον, ά λ λ ά θεραπεύεται γρηγορώτερα.

Πουθενά δεν δύναται τόσον κ αλά νά μ ιλετη θή ή ζύμωσις τω ν ξένων ουσιών, όσον εις τ ά σαρκώ ματα. Τ ά τελευταία αΰτά τότε μόνον είνε ία τ ά , όταν μεταβληθώσιν εις πύον.

"Οταν επ ιτύχω -

μεν την μεταβολήν τ α ύ τη ν , έ'χομεν καί την ϊασιν, είνε ά λ λο , παρά ή μεταβολή μ α τα

εν προκαταρκτικόν

Τό πύον δεν

των σαρκωμάτων, τ ά δέ σαρκώ­

στάδιον τού πύου.

Ά λ λ ’ ή τοιαύτη

μεταμόρφωσες είνε δυνατή μόνον διά κανονίσεως των εσωτερικών θερμοκρασιών διά λουτρών

της

έδρας διά τριβής. “Εν ιστορικόν

ασθενούς θ ά σάς το άποδείξη. Μία γυνή

τριακονταετής έγκυος έ'πασχε προ πολλού άπό

δείκτην τη ς δεξιάς της χειρός. Το άκοον τού δακτύλου

τον

έφλέγ-

μαινε. Μ ετά την εγκυμοσύνην ή κατάστασις τού δακτύλου έ χ ε ιροτέρευσε και έσχηματίσθη εκεί μ ία ύπερβλάστησις σαρκός,τήν ό­ ποιαν

ό ιατρός ήνοίξεν αμέσως, καυτηριάσας καί διά

νιτρικού

αργύρου καί άλλων δηλητηρίων. Ά λ λ ’ επειδή αί σάρκες έξηκολούθησαν

αύξάνουσαι, ό ιατρός

μ ετά τινας ημέρας έγνωστοποίησεν, ότι ό δάκτυλος ήρχισε νά παρουσιάζη τό χρώμα τής γαγγραίνης, καί ότι έπρεπε

νά άπο-

κοπή. Ή ασθενής δεν ήθελεν όμως νά ύποστή έγχείρησιν καί μέ έκάλεσε. Τ η είπα τότε εγώ, ότι όχι μόνον- έ'κρινα εντελώς περιτ­ τήν την έγχείρησιν, ά λ λ ά καί επιβλαβή εις την υγείαν τ η ς, καί ότι τ ά σαρκώ ματα αΰτά ώφείλοντο λία ς, την όποιαν

έ'πρεπε κ ατά

εις πάθησιν

τής κάτω κοι­

πρώτον νά θεραπεύσωμεν,

όπως

διά τριβής

τριά­

θεραπευθή καί ó δάκτυλος. Τ η διέταξα κοντα

τέσσαρα λουτρά

λεπ τώ ν,

καί

τρία η

τέσσαρα

εκ διαρκείας

άτμόλουτρα τοπικά τάς

πρώτας ημέρας. Ή

γυνη έδίσταζε νά έφαρμόση τ ά λουτρά

της έδρας φοβού­

μενη, έπειδη ητο λ ε χ ώ , ά λ λ ’ έγώ τ η είπ α , ότι &ν έ'χη πεποίθησιν, καί τό τε μ.όνον πρέπει νά μεταχειρισθή σκομένη εις τό δίλημμα

έν φάρμακον. Εύρι-

μεταξύ λουτρών καί ακρωτηριασμού, έ-

όέχθη τό πρώτον, καί ή επιτυχία αμέσως έκ της πρώτης ημέρας έδιίχθη τοσούτο

μ άλλον,

κ α θ ’ όσον ητο λεχώ

τήν τρίτην ημέραν ή βελτίωσις

ή γυνή.

Άπό

ήτο κ α τα π λη κ τικ ή . Π άσα β λ ά -

στησις σαρκος εσ τα μ ά τη σ ε, κ α ί.τ ά ήδη υπάρχοντα σαρκώματα μετεβλήθησαν είς πύον. “Ε κ το τε πας κίνδυνος διά την χεϊρα έξ* ηφανίαθη. Ή

γαγγραινώδης κατάστασις έληξε» καί κίνδυνος δεν

υπήρχε τερηδόνος του όστοϋ. Ή κωμάτων

μεταμόρφωσις των λοιπών σαρ­

εγεινε ταχέω ς, καί μετά δέκα πέντε ήμέρας δεν διέ—

κρινέ τις τον δείκτην τής μ ια ; χειρος Οΰδεμία ουλή

άπεμεινε.

άπο εκείνον τής ά λλη ς.

ΚΑΡΔΙΑΚΑΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΔΡΩΠΙΚΙΑ

ΙΙοία είνε ή αιτία καί ή αληθής πηγή των καρδιακών π α θή ­ σεων ; « Α ί ξέναι ουσίαι», θά εϊπωσιν αμέσως οί άναγνώσταί μου. Τιρόντι, αί ξέναι ουσίαι είνε ή αιτία τής άσθενείας α υτής. ’Α λ λ ά πώς

αί ξέναι οΰσίαι εισέρχονται είς

πάρχει τόπος είς ίίλον το σώμα ;

τήν καρδίαν, ένφτόσος υ­

Το τοιούτον έξαρτάται

τρόπον τή ς πληρώσεως διά ξένων ουσιών.

άπό τον

"Οταν αί ξέναι ουσίαι

άνέρχωνται προ πάντων προς τό αριστερόν μέρος, ύπάρχει π ε ρισσοτέρα πιθανότης καρδιακής

παθήσεω ς, διότι ή καρδία μ ά λ ­

λον

Ά λ λ ’ &ν ή καρδία είνε άσθενε-

πρός τ ά άριστερά κλίνει.

στέρα τών άλλων οργάνων ένεκα κληρονομικής προδιαθέσεως, αί ξέναι

ουσίαι εΰρίσκουσιν όλιγωτέραν άντίστασιν έίς τήν καρδίαν,

παρά είς τ ά ά λ λα όργανα, καί ή καρδία πληροϋται καί αναφαί­ νονται αί νόσοι. Ή δ η ανέπτυξα είς τό κεφάλαιον «περί τοκ ετώ ν», ότι οί δυσ­ χερείς τοκετοί οφείλονται

είς τήν πλήρωσιν

διά ξένων ουσιών, καί ότι, όταν

τής κάτω

κοιλίας

αί ξέναι οΰσίαι Ιμποτίσουν

τον

μυϊκόν ιστόν, τότε αναφαίνονται οί πόνοι τής κυήσεως. Τ ό αυτό συμβαίνει καί μέ τήν πλήρωσιν μόνον οί πέριξ ιστοί, ά λ λά

τής καρδίας.

"Ό χι

καί αυτοί οι μΰες τόσον φορτώνονται

καί εξογκούνται, ώστε πάσα φυσική λειτουργία καθίσταται άδΰνατος. Δεν πρέπει γάλη.

ποτέ

ή έ'κτασις τού καρδιακού μυός

Π ολλάκις παρατηρεΐται

νά είνε με­

μ ία λιπώδης έκφύλισις καί μία

έξάγκωσις τών μυών, ή όποια έμποδίζει

τάς κανονικά; κινήσεις.

Ό λ ο ι γνωρίζομεν, ότι ή τάσις καί ή πίεσις τού δέρματος τού εξ­ ογκωμένου εμποδίζει όλου

τού

σώματος τήν λειτουργίαν.

Ή

284 ύπερπλήρωσις αΰτη τών μυών γίνεται κατάδηλος διακών άνωμαλιών. άπό

την καρδίαν,

συγκινητικόν

Ά ρ ια άπαιτήσωμεν

καί διά καρ·*

διπλασιασμόν Ινεργείας

δπως είς τόν φόβον η είς άλλο περιστατικόν

καί

άπροσδόκητον,

δπω ; καί

είς μυϊκήν

κίνησιν

ύπερβολικήν, αμέσως συμβαίνει διπλασιασμός τ η ; κυκλοφορίας έν τ η καρδί^ι, τό τε δέ τό όργανον

αυτό

καθίσταται ανίκανον

να

λειτουργεί, καί έχομεν άγωνίας, καρδιοκτύπους, συγκοπάς, παρα­ λυσίας, δύσπνοιας κ. τ . λ . Συνήθως πόνοι δεν ύπάρχουσι. Συνήθως υπάρχει μόνον έν δυσάρεστον συναίσθημα βάρους καί πιέσεως διηνεκούς ή διαλειπούσης, ώς &ν εύρίσκετο είς την κ ά ρ δίαν ή τ ά πέριξ κ άτι τ ι , τό όποιον δεν έπρεπε νά εινε. Με τόν αυτόν τρόπον συμβαίνουσι καί αί παθήσεις τής λειτουρ­ γίας τών βαλβίδων. Τ ά μικρά αυτά παραρτήρίατα τού μυός, δεν δύνανται νά κάμνωσι τό καθήκον τού φύλακος, επειδή ή επιφά­ νεια των εινε τόσον

ήλλοιωμένη εκ τών

ξένων ουσιών, ώστε δεν

κλείουσι πλέον τά ς όπάς τής καρδίας. Ε π ίσ η ς δύναται νά άναπ τ υ χ ίή ελ ά ττω μ α

τών βαλβίδων έκ μεταβολής τής επιφάνειας

τών ανοιγμάτων αυτών τής καρδίας. Ή

αυτή αιτία είνε καί είς τά ς δύο περιπτώσεις.

Ό σον διά τάς νευρικά; παθήσεις τής καρδίας εινε ά π λή ρεσις, διότι κανεν όργανον δεν δύναται νά π άσχη

έφεύ—

χωρίς νά εινε

βεβλαμμένον. Δεικνύει

κανείς μεγάλην άγνοιαν

τ η ς, ίσχυριζόμενος

τής φύσεως καί τών νόμων

δτι τ ά νεύρα δύνανται νά είνε είς

καλλίστην

κ α τά σ τα σιν, ένφ τ ά μ έλη άσθενούσιν, ή δτι τό σώμα δύναται νά εινε κ ά λ λ ισ τα , ένφ τά νεύρα εύρίσκονται είς κακήν κατάστασιν. "Ηδη

άνέπτυξα

τών νευρικών

παθήσεων. Προσθέτω άπλώς, δτι

τού σώματος καί κήν.

τήν περί τούτου γνώμην μου είς τό κεφάλαιον ή άγνοια αΰτη

τών ζωικών του συνθηκών δεν τ ιμ ^ τήν ιατρι­

’Απεναντίας πρέπει νά ίδωμεν &ν πρώτον τ ά νεύρα καί ύ ­

στερον τό σώ μα, ή πρώτον τό σώμα καί ξπειτα τ ά νεύρα, ή &ν καί

τ ά δύο μαζύ

πληρώνται

ξένων, ουσιών καί άσθενειών. Θά

δώσω άλλοτε ίσως εύρυτερας εξηγήσεις περί τών νεύρων, διά σή­ μερον δε άρκεϊ νά εϊπω , δτι κανέν μέρος τού σώματος δεν εινε δυ­ νατόν νά άσθενήση, χωρίς νά μή άσθενήσωσι καί τ ά νεύρά του.

Τοιουτοτρόπως δλαι αΐ ποικίλαι και πολυώνυμοι άσθένειαι τής καρδίας έχουσι μίαν καί την αυτήν αίτίαν,

καί ή αιτία

αΰτη

είνε ή ύπερπλήρωσις του σώματος διά ξένων ουσιών, ή όποια five διάφορος εις τάς μορφάς τ η ς. Τοιουτοτρόπως

βλέπομεν ότι ολα

τ ά φυτά καί τ ά άνθη

τοϋ

αγρού δεν εχουσι παρά μίαν καί την αΰτην συνθήκην ζωής παρ * όλην την μεγώλην των ποικιλίαν. Ά λ λ ά πώς νά έξηγήσωμεν την υδρωπικίαν ;

Ό τα ν

ή άρε—

στερά πλευρά είνε φορτωμένη εκ ξένων ουσιών, βλέπομεν δτι μαζύ μέ την ασθένειαν της καρδίας παρουσιάζεται καί υδρωπικία, ώστε δύναταί τις νά εΐπη,

δτι ή καρδιακή πάθησις είνε προηγούμενον

στάδιον της υδρωπικίας. Ά λ λ ω ς τε ή τελευταία αΰτη νόσος δεν είνε άλλο παρά το τ ε ­ λικόν

στάδιον

δλων αυτών

τών άσθενειών, δσαι

έν καιρώ δεν

έθεραπεύθησαν, εϊτε εις το άριστερόν, είτε εις τό δεξιόν μέρος τοϋ σώματος εΰρίσκονται αί ύπερπληρώσεις διά ξένων ουσιών. Ή π α­ ρουσία ξένων ουσιών είνε προφανής εις την υδρωπικίαν, επειδή τό ΰδωρ, τό όποιον αναφαίνεται εις τό σώμα τών αρρώστων, δέν δύναταί τις νά ίσχυρισθή, δτι συντείνει είς την ευεξίαν του οργανι­ σμού. Δ ιά τής ύδρωπικίας βλέπει κανείς καθαρώς, δτι τό σώμα δεν είνε πλέον έν κ ατασ τά σεί νά δημιούργησα) νέον αίμα καθα­ ρόν, καί είνε ανίκανον νά καθαρίση επαρκώς τό ήδη ύπάρχον αί­ μ α . Τοιουτοτρόπως τ ά ύγρά άποσυντίθενται καί μεταμορφοϋνται εντελώς. Είς καμμίαν άλλην ασθένειαν τόσον, δσον είς την υδρω­ πικίαν, δύναταί τις νά μελετήση την ενέργειαν τής μεταμορφώσεως καί τής άποσυνθέσεως τών ξένων ουσιών έντός τοϋ σώματος. Κ α τ ά τ ά τελευ τα ία

έτη έθεράπευα ένα ύδρωπικόν, δστις είχε

τόσον ύπερπληρωμένον ΰδατος τό σώ μα, ώστε έφαίνετο λήν έκ καουτσούκ φουσκωμένος. Ή ήτο τόσον

ώς σω-

εσωτερική πίεσις τού ΰδατος

μ εγ ά λη , ώστε τό ΰδωρ ετρεχε διηνεκώς διά μέσου τοϋ

δέρματος τών κνημών, καί δπου καί &ν έκάθητο.

ό άρρωστος άφινε ποταμόν

Ά λλά

τό περίεργον ήτο τό εξής.

σθενής κ α θ ’ δλον του τόν βίον έμπορεύετο βούτυρον, καί

ΰδατος, Ό

α­

θά είχε

φάγει μεγάλας βέβαια έξ αύτοϋ ποσότητας. Τό ΰδωρ τώ ρα, τό όποιον έτρεχεν

άπό τά ς κνήμας του, έμύριζε τόσον άπό

βούτυ-

ρών, ώστε σότητες

δεν ήδύνατό τις πλέον νά ά π α τη θη . Αί μεγάλαι Πο­

του βουτύρου, τά ς οποίας άνευ άρτου ετρωγεν ά λ λ ο τ ε,

δεν είχον χωνευθή, και τό βούτυρον είχεν έναποτεθή είς το σώμα ώς ξένον σώ μα, καί είχε συσσωρευθή είς τό αριστερόν μέρος δπου εκοιμάτο συνήθως δ άρρωστος, καί είχε προσέτι έναποθέσει λίπος είς τήν καρδίαν καί είς δλον το λοιπόν του σώ ματος. -Έ κ τούτου είχε προέλθει μία καρδιακή πάθησις, ή δποία προ πολλοϋ διήρκει. ’Ε π ί τέλους αί ξέναι ούσίαι μετεσχηματίσθησαν καί ένεφανίσθησαν ύπό μορφήν δδατος τώ ρα. Ή καρδιακή του πήθησις είχε διατρέξει δλας τάς μορφάς καί; δλα τ ά στάδια. Κ α τ ’ άρχάς τήν ώνόμασαν παλμούς, έ'πειτα νευ­ ρικήν πάθησιν τής καρδίας, έπειτα λιπώδη έκφύλισιν, καί έ'πειτα βαλβιδικήν

πάθησιν.

Βρκδύτερον

έσχηματίσθη

ύδρωπικία τής

καρδίας, ή δποία έπεξετάθη είς γενικήν υδρωπικίαν. είχεν εφαρμόσει δλα τ ά άποταθή

Ό

άσθενής

μέσα τής θεραπείας, καί έπί τέλους είχεν

είς εμέ, δταν ήτο πλέον πολύ άργά, καί δταν είδε καί

μόνος του, δτι ήτο πολύ αδύνατος, ώστε νά ύποβληθή είς τήν θεραπείαν μου, Τόν είχον θεραπεύσει διά διαφόρους άσθενείας, χ ω ­ ρίς νά σκεφθούν κάν,δτι δλαί αύται αί διάφοροι παθήσεις ήσαν μία ασθένεια με διαφόρους μορφάς. "Οπως ή άποσύνθεσις ματος είνε αισθητή διάφορα

είς δλα τ ά αισθητήρια καί

ένός π τώ ­

διέρχεται

άπό

στάδια, τοιουτοτρόπως καί αί ξέναι ούσίαι άποσυντιθέ-

μεναι εμφανίζονται ύπό μορφάς διαφόρους. Ε ίς τήν δευτέραν καί τρίτην διάλεξίν

■

μου σάς έ'δειξα ότε ή ά -

σθένεια άλλάσσει φόρερ.α καί παρουσιάζεται ύπό ποικιλίαν εκφάν­ σεων, &ν καί διαμένουσα πάντοτε ή ιδία. Ό σχηματισμός τού ΰδατος έντός του σώματος έπεται

πάν­

τοτε γαγγραινώδους καταστάσεω ς, ή δποία διαρκεϊ έπί έ τ η . Οί πλειότεροι

τών άσθενών δεν αισθάνονται

αυτήν γάγγραιναν, καί

ενοχλούνται

τήν λανθάνουσαν

μόνον άπό τό ΰδωρ, τό ό­

ποιον ενυπάρχει έντός τού σώματός τω ν. Ά λ λ ’ άμα ώς τό σώμα άρχίση ν ’ αντιδρά κ α τά

τής άσθενείας,

δηλαδή άμ α

έπανορ-

θωθή ή ζωϊκή δύναμις, ή γά γγρα ινα ,ή άλλοτε βραδεία, φαίνεται ύπό όξεΐαν μορφήν. “Αν ή νοσηρά χωρημένη, τότε

κατάστασις είνε πολύ προκε-

ή εσωτερική γάγγραινα παράγει

τοιαύτην έξ-

ασθένησιν, ώστε έίνε αδύνατον πείαν, επειδή

νά Ιλπίζιρ

δ άσθενής κ α τα β ά λλ ετα ι.

ναμις είνε τόσον ισχυρά, ώστε τορθοϊ

κανείς τελικήν

θερα­

Ά λ λ ’ &ν ή ζωϊκή δύ—

νά δύναταί νά νικήση, τότε κα-

νά άποβάλλη τήν γάγγραιναν.

"Οπως σάς

καταστήσω

τούτο αισθητόν, σάς άναφέρω δύο παραδείγματα εκ τής πρακτι­ κής μου. ΤΗλθεν άπέ μακρινόν μέρος πρό τινων μηνών είς άσθενής, όστις

επασχεν άπό υδρωπικίαν, καί δ όποιος με'χρι τής εποχής ε­

κείνης εθεραπεύετο άπό Ιατρούς. Ή δϊπλασιασθή κ ατά τον όγκον άπό νής

κοιλία καί αί κνήμαι

είχον

τό ΰδωρ. Μ ολα ταύτα ό άσθε—

δεν παρεπονεϊτο παρά διά δύσπνοιαν, καί διά κάποιον βάρος

είς τά ς κνήμας. Ή δύνατο όμως έλευθέρως νά περιπατη. Τ φ είπα οτι τό κακόν είχε προχωρήσει, καί ότι Ιπροτίμοιν νά μή άκολουθήση τήν

θεραπείαν

μου.

Ό άσθενής έπέμενεν, ίπειδή όλα

ά λ λα μέσα τά είχε δοκιμάσει, καί μόνον

τά

άκτίς έλπίδος τ φ έ'-

μενεν είς τήν θεραπείαν μου. "Η ρχισα λοιπόν χωρίς νά θέλω τήν, θεραπείαν. ’Ιδού ποιον υπήρξε τό ά π οτέλεσμ α. Παρά πάσαν προσδοκίαν έβελτιώθη τάς πρώτας δέκα πέντε η ­ μέρας. Τό ΰδωρ ήλα ττο ύτο καί δεν ύπήρχεν οΰτε ίχνος μ ετά τά ς δύο εβδομάδας. "Αφθονοι ιδρώτες καί κενώσεις τό είχον ε λ α τ τ ώ ­ σει.

Ό άρρωστος ήτο ευχαριστημένος καί βέβαιος περί τής θερα­

πείας του. Μέχρι τής ώρας εκείνης τό ΰδωρ, τό άποτέλεσμα δη­ λαδή τή ς άσθενείας, εϊχεν άποδιωχθή, ά λ λ ’ έμεινεν ή α ιτίά , ή εσωτερική γάγγραινα, ή όποια θά εθεραπεύετο, &ν μ ετεβάλλετο άπό οξείας είς χρονίαν. "Οταν κατορθώνει τό τοιοΰτον. όστις

ή ζωϊκή

δύναμις είνε μ εγ ά λ η ,

’Ιδού τ ί συνέβη είς

δ ε ν είχεν επαρκή ζωϊκήν

τόν άρρωστόν μου,

δύναμιν. Μ ετά τρεις έβδομάδαί

ήρχισεν εις τήν δεξιάν κνήμην ή μεταμόρφωσις τής γαγγραίνης, ή κνήμη

έξωγκώθη, ή π λη γή ήνοίχθη καί έπεξετάθη καί έγεινε

μελανή. Ή γάγγραινα αΰτη

έπροξένει πολλούς πόνους

είς τόν

άσθενή. Κ α τ ά τήν τετάρτην εβδομάδα ή μαύρη χροιά έξηλείφθη, αϊ Ισχάραι έπεσαν καί ή π λη γή ήρχισε νά κλείη. Τ ότε όμως

ή

εσωτερική θερμότης τού άρρώστου αύτού, τοϋ πολύ εύσώμου, ά κόμη ηύξήθη, σημεϊον άλάνθαστον, ότι ή γάγγραινα, τή ς κοιλίας μετεμορφοϋτο. Τό πρώτον σύμπτω μα ήτο φοβερά δίψα. Ή «ν α -

288 γω γική [ίου θεραπεία δεν κατίσχυσε νά σβέσνι την εσωτερικήν αυ­ τήν θερμοκρασίαν, καί ή Ιξάντλησις ήρχισεν. ήδύνατο

Ό

άρρωστος

δέν

νά κάμνη πλέον λουτρά, καί άπέθανε τη ν τριακοστήν,

ημέραν, άφοϋ άπο την εικοστήν ενάτην είχεν ήδη χάσει τάς αι­ σθήσεις. Α ιτία τού θανάτου ητο ή εσωτερική θερμότης. Προ δέκα οκτώ

μηνών έθεράπευσα έ'να άσθενή προ πολλου υ

δρωπικόν, δστις είχε λάβει ευτυχώς ελά χιστα φάρμακα, μή υπο­ βληθείς είμή εις

Ομοιοπαθητικήν

θεραπείαν.

Ό

άρρωστος αυτές

ήλευθερώθη είς τρεις εβδομάδας άπο τ έ ΰδωρ καί ή εσωτερική θερ— μότης ήρχισε. Κ α τ ά την δευτέραν ημέραν τής τεφάρτης έβδομάδος άπεπάτησεν

ΰ'λας μελανάς οσμής φρικώδους μέ

δυσεντερικά

καί χολερικά συ μ π τώ μ α τα . Αί κενώσεις διήρκεσαν τρεις ημέρας καί ή οικογένεια δλη άνησύχησεν, επειδή δ άσθενής δεν είχε φάγει τφ όντι, καί αί κενώσεις ήσαν άνεξήγητοι. Ή σύζυγος ήλθεν άπηλπισμένη καί μοί τ ά διηγήθη, ά λλ ’ έγώ τή είπα ,

δτι δ σύζυγός της είχε σωθή, άποβάλλων διά

τών εκ­

κενώσεων τά ς ξένας δλα ς, αί δποϊαι έπί ετη εναπεταμιεύόντο ίν τος τοϋ σώματός του, Ό άσθενής έξησθένησε καί εγεινεν ώς σκε­ λετός. “Ε π ειτ α άνέλαβε, καί άπο δέκα, οκτώ μηνών ποϋ άκολουθεΐ τήν θεραπείαν μου, οΰτε ίχνος ΰδατος

δέν ενεφανίσθη είς το

σώμά του. Είς τήν περίστάσιν αύτήν ή ζωική δύναμις άλλά

Ινίκησεν,

το τοιοϋτο μάς άποδεικνύεε καί πόσον σοβαράς’ έπιπλοκάς

επιφέρει. Έ ν τοσούτιρ δύναταί τις εκ τών παρατηρήσεων αυτών, αί δποϊαι

άνήκουσιν

εις άλλο μέρος τοϋ βιβλίου,

νά Ιξαγάγν)

καί

ά λ λ α συμπεράσματα. Ε ίπ α δτι ή συσςώρευσις τοϋ ΰδατος π α ρ ά -1 γ ετα ι εκ τής γαγγραίνης, ή δποία διαρκεϊ έ'τη, καί ή δποία επ ­ ακολουθεί τήν συσσώρευσιν ξένων ουσιών. Το σώμα προ λικής συσσωρεύσεως τοϋ ΰδατος, δύναται νά ύποστή

τής τ ε ­

τάς κρίσεις

τάς πυρετικάς— έκ ψύξεως, τρόμου, συγκινήσεων— καί αΰται άποτελοϋσι τήν χολέραν, τήν δυσεντερίαν, άσθενέίας τόσον επίφοβους. Αί θέ(>άπευτικαί αύται κρίσεις εινε. προσπάθειαι τής «ρύσεως1προς ίασιν,

καί1 παράγονται εξ Ιπηρειών,

αί δποϊαι άφυπνίζουσι τήν.

ζωικήν δύνάμιν, ώς αί ύψηλαί θερμοκρασίαι, ή ίσως αί ή λεκ τρι-

589 και δυνάμεις α ί άνακαλυφθεϊόαι καί είς τινα μετεωρολογικά φαι­ νόμενα.

,

’Απέδειξα μίαν

........

ετ ι φοράν, ότι ή υδρωπικία καί. αί καρδιακαί

παθήσεις έχουσι τήν αυτήν με τά ς ά λλα ς ασθένειας αιτίαν. Θά προσθέσω όλίγας «κόμη λέξεις περί τοϋ ίατοϋ τών δυο αυ­ τών παθήσεων.; *Αμα κατορθώση

κανείς νά άποβάλη

τά ς

ξένκς ουσίας, αί

παθήσεις αύται νικώνται. Αί) καρδιακαί παθήσεις προΟποθέτουσι πιθανήν

φόρτωσιν τοϋ άριάτεροϋ μέλους τοϋ σώ ματος. *Ο λ«ι αί

ύπερπληρώσεις τοϋ αριστερού

μέρους τοϋ σώματος

δυσχερέστερον, ή τουλάχιστον ή θεραπεία

θεραπεύονται

των απαιτεί περισσό­

τερον χρόνον, άπό έκείνας τόΰ δεξιού μέρους. Οί άσθενεΐς οί φορτωμένοι υπό ξένων ουσιών

άριστερόθεν, δυσ-

χερώς ίδρώνουσιν. Ή υδρωπικία δεν είνε πλέον ία τή εις τινας π ε­ ριστάσεις, διότι

ή .ζωϊκή δύναμις είνε τόσον κατεστραμμένη καί

δεν άρκεί, όπως έπιφέρη τήν έκκένωσιν τών ξένων ουσιών, καί διότι ή πέψις δεν) έπανορθοϋται πλέον. Ή

υδρωπικία τότε μόνον πραγματικώς ίά τ α ι, όταν ό άσθενής

*αφ’ εαυτού ίορώνη άκολουθών τάς Τοιουτοτρόπως

συμβουλάς μου.

είνε δυνατόν τό ΰδωρ καί αί ξέναι ούσίαι

νά

άποβληθώσι καί ή πέψις νά άνορθωθή. Χάρις είς

τήν επιστήμην τής διαγνώσεώς

τού προσώπου δεν

υπάρχει άνάγκη νά άφίνωμεν τάς άσθενείας νά προχωρούν τόσον, καί :προλαμβάνομε/ τήν υδρωπικίαν άσφαλώς, άρχίζόντες

θερα­

πείαν κ α θ ’ ήν εποχήν ή νοσηρά κατάστασις θεραπεύεται άκόμη ’ εύκόλως.

,

Ά πόδειξις τών όσων λέγω

μόνον διάς τή ς πρακτικής καί διά

τής πορείας τή ς θεραπείας είνε δυνατή.

Διά τούτο θά σάς; άνα­

φέρω σπουδαίαν περίπτωσιν σοβαράς παθήσεως τής καρδίας μ ετά υδρωπικίας καί λέπρας, ή δποία άποδεικνύει τ ά ς θεωρίας μου, έκ Β α τα β ία ς, νήσου τής

’Ιά β α ς, είχεν

επί 2 4 έτη εμπορευθή είς τό μέρος αυτό, καί ήτο

Ό

κύριος I . Φ. Ρ .

καλά είς τήν

ύγεία¥ του" κ ατά τά διάστημα άύτό ύπέφερε μόνον ενίρτ* Ικ πυρε­ τού, έκ παθήσεως τών οφθαλμών, Τ ά συμπτώ ματα αυτά ήσαν ΝΕΑ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ

καί

έκ πληγώ ν τών κνημών.

άρκετά, όπως μάς πείσουν, ότι 19

ό

άνθρωπος αυτές όχι μόνον δεν ήτον υγιής, ά λ λ ’ είχε καί ύπερβολικην μ ά λισ τα φόρτωσιν ξένων ουσιών, αί δποϊαι έπλημμύρουν τ έ σώμα καί έζυμοϋντο συχνά χάρις είς

τήν θερμότητα

τοϋ τροπι­

κού κ λίματος, μ ετασχηματιζόμεναι είς οξείας άσθενείας. Ή

κατόπιν πορεία μέ

έδικαίωσε.

Κ α τά

τέν Νοέμβριον τοϋ

1 8 7 9 δ κύριος Ρ . ε"παθεν άπο όγκον όπισθεν τού ώ τός, δστις έθεραπεύθη, δηλαδή κατεπνίγη καί ώπισθοδρόμησε χάρις είς τ ά δη­ λητηριώδη φάρμακα. Αί ξέναι ούσίαΐ έζήτησαν τότε άλλην εξο­ δον, καί δ δάκτυλος τοϋ άνθρώπου αύτοϋ έξωγκώθη, μ ετεσ χη μ α τίσθη τ έ εξόγκωμα είς πύον, καί εν τεμάχιον μ ά λισ τα όστοϋ ά π εβλήθη μ ετά τοϋ πύου. Μόλις δ δάκτυλος

έθεραπεύθη,

άμέσως

παρουσιάσθη μεγάλη

αιμορραγία εκ τοϋ εντέρου. ΤΗ το άλάνθαστον σημεϊον ότι οί α ίμορροιδικοί

όγκοι διελύοντο

έσωτερικώς.

μ εγά λη ήνοιξεν είς τέν άριστερέν π ο λύ .

τα ϋ τα

π λη γή

ΛV

Οί άπαραίτητοι σύντροφοι ήτοι

Μ ετά

π ό δ α ,ή δποία έπυορρόησεν επί

τής πληρώσεως

διά ξένων ούσιών)

άκρα ψυχρά, ψυχρές ίδρώς, παροξυσμοί συχνοί πυρετού δέν

εγκατέλειπον

ποτέ τον κ. Ρ . Κ α τά

τέν Φεβρουάριον τού 1 8 8 ?

παρουσιάσθη πυρετέ; πολύ ισχυρότερος, δστις διήρκεσεν έπί ημέ­ ρας.

Ό ίατρές τού κ. Ρ . άπεφάνθη δτι ή κατάστασις

δυνώδης, διότι ή άσθένεια ήτο λέπρα, καί

ήτο κιν­

τέν συνεβ'ούλευίε νά

κ άμγ λουτρά. Ό καί

κ. Ρ .

άνεχώρησεν εκ Β α τα β ία ς τήν 1 3

Απριλίου 1 8 8 2 ,

συνεβουλεύθη είς Βάδην τον ίατρέν Z . , δστις είδε πληθώραν

αΐματος,

καί διέταξε τέν άσθενή νά μ ετα βή είς τ ά λουτρά τοϋ

Κρανκενάίλ Τ έ λ ζ ( “Ανω Β αυαρία),καί τον έσύστησεν είς τέν ία ­ τρέν Η . Διαρκούσης τής θεραπείας δ κ. Ρ . όπαθεν άπέ μίαν κη λϊδα έρυθράν έκτεταμένην, ή δποία μεθ ’ δλας τάς επιτριβάς δι ’ άχνης υδραργύρου δέν έξηλείφθη, καί ή δποία ήτο σημεϊον άσφαλές μεγάλου εσωτερικού πυρετού. Μ ετά τ έ τέλος φίσθη ολίγον,

τή ς θεραπείας δ άσθενής ήσθάνθη δτι άνεκου-

ά λ λ ά καί ά λ λα ι έρυθραί κηλΐδες παρουσιάσθησαν.

Ή χρονία πυρετώδης κατάστασις δέν κατίπαυε λοιπόν, καί δ κ. Ρ . επέστρεψεν είς Β α τα β ία ν , δπου αί κηλΐδες

έξηλείφθησαν.

291 Το κλίμα τών Τροπικών τον έκαμνε νά ΐδρώνη Λολύ, και μέρος των ξένων ουσιών άπηλείφθησαν του σώ ματος. Φθάσας κ α τά τον Μάϊον είς Β α τα β ία ν , προσεβλήθη υπό καρδιακές παθήσεως, ή ό ποία κ α τ ’ άρχάς έξεδηλώθη διά π αλμώ ν, και έπέφερεν έκ νέου πυρετούς, οί όποιοι τον ήνάγκασαν νά έλθη έκ νέου είς την Ε υ ­ ρώπην, δπως ύποβληθή ε’ις θεραπείαν. ’Ε κ τούτου

καθαρώ τατα άποδεικνύεται, δτι τ ά λουτρά

του

Κρανκενάϊλ δεν εϊχον καθόλου ώφελήσει, καί δεν ιιχον άποδιώξεί την αιτίαν της άσθενείας του κ. Ρ . Αί ξέναι ούσιαι άπέμενον είς το σώμά του, καί τούτο άποδεικνύεται έκ της νέας έμφανί'σεως της άσθενείας, ά μ α έπέστρεψεν είς τον τόπον του. Ή διαμονή του είς δροσερώτερον εύρωπαϊκόν

κλίμα εΐχεν α­

ληθώς μ ετα βά λει είς χρονιάν λανθάνουσαν κατάστασιν τό νόσημά του, το δποϊον δέν ήσθάνετο πλέον πολύ, καί τό δποϊον ειχε σπά­ νιάς οξείας

άναλαμπ ά ς, καί τό όποιον μόνον μ ετά την έπ ιστρο-

φήν είς τούς τροπικούς άνεφάνη. Διά τα ϋ τα δλα 6 κ . Ρ . ' καί ό ιατρός του ένόμισαν την μ ετα ­ βολήν αυτήν ώς σωτηρίαν,

καί όχι ώς

άπλήν μετάβασιν άπό

σταδίου είς στάδιον. Ά φ ιχθείς είς τήν Ευρώπην

ό κ.

Ρ .,

έγκατεστάθη είς Φρει—

βούργην (Β ά δ η ς ), καί ήσχολήθη είς τή ν θεραπείαν

του ύπό τήν

διεύθυνσιν του συνήθους ιατρού του καί τού δόκτωρος Ν . , αύλικοΰ συμβούλου. Κ α τά

το φθίνόπωρον έκ νέου αί έρυθραί κηλιδες άνεφάνησαν

πολυαριθμότεραι

καί πλέον βίαιαι, παρά κ α τά τό 1 8 8 2 .

ΤΗ το

προφανές σημειον δτι ή ύπερφόρτωσις διά ξένων ουσιών ηΰξανεν. Ε π ειδ ή ή έμφάνισις τών έρυθροτήτων στρακιάν ήσαν

αύτών τών όμοιων μέ ο­

άγνωστοι είς τήν ιατρικήν, καί οί Ιατροί ειπον

πλέον, δτι μόνον ή φύσις ήδύνατο νά τον θεραπεύση, διότι οΰτε τ ά λουτρά τού ΊΡαϊνφέλδεν κ α τά τό 1 8 8 6 , οΰτε αί έντριβαί εί— χον κάμει

άλλο τ ι , έκτος τού νά χειροτερεύσουν τήν κ α τά σ τα —

σιν τού ασθενούς. Ή άσθένεια έν τοσούτιρ έγίνετο όλονέν χρονιωτέρα. Ό κτήρ τού αρρώστου

χαρα—

μ ετεβλήθη. Εύρίσκετο είς τήν άθλίαν εκεί­

νην κατάστασιν τών χρονιών ασθενειών, κ ατά τήν όποιαν ακόμη

δ άρρωστος «ραίνεται ύγιής, ά λλα

τή ς όποιας δ’ αντίκτυπος εϊνε

αί μ ελα γχο λία ι, ή λύ π η , ή ιδέα τοϋ θανάτου, ή εξάντλησές,

ή

άποθάρρυνσις. Κ αί

δέν είνε παράδοξον, δτι το ηθικόν τόύ

κ α τεβ λή θη , άφοΰ,

έζήτησεν Γις μάτην άνακούφισιν τών δεινών του μέχρι τοϋ τέλους ιού

1888.

ΤΗ το πλέον ώς γέρων κουρασμένος άπο τήν ζωήν.

Έπείγουσαι υποθέσεις τον μετεκάλεσαν πάλιν είς Β ατα βίαν κ ατά τήν 1 9 Ίανουαρίου 1 8 8 9 .

Ή κατάστασις του είχε κ α τα σ τή έν-

τελώς χρονική. Ό

ήλιος

τών Τροπικών δέν ήδύνατο πλέον: νά τόν κάμη

νά

ιδρώση, καί μόλις οί ώμοι καί το στήθος υγραίνοντο ολίγον, ενώ το άλλο σώμα εμενε ίψυχρον. καί ξηρόν. φόρτωσις ξένων ουσιών.

Αί έρυθραί

χρότερα« καί μ ετά τήν άφιξιν

'Υ πήρχε λοιπον φοβερά

κηλΐδες έγίνοντο δλονέν ω­

είς Β α τα β ία ν ' έγεινεν όξυτέρα ή

κατάστασις τοϋ άσθενούς. Ή

άρχαία καρδιακή πάθησις άνεφάνη καί άπο ·έβδομάδος είς

εβδομάδα, έγίνετο βιαιοτέρα, ενφ καί δ. πυρετός ύπέσκαπτεν δλο—. νέν τά ς δυνάμεις. Κ α τ ά τέν Νοέμβριον τοφ 1 8 8 9 δ πϋρετές κ α τ ­ έστη άνυπόφορος, ήρχισεν υδρωπικία είς τάς κνήμας καί ή κ ίνησις τής καρδίας εγεινε βραδεία καί ανησυχαστική. Ό ί ιατροί τής χώρας εϊπον εξ άλλου δτι ή άσθένεια ήτό λέπρα, έπειδή δ καλ­ λίτερος δερματολόγος τής Ευρώπης εύρεν άφθονίαν. μικροβίων λ έ ­ πρας.

Οί ιατροί λοιπον τής Β α τα βία ς κατέβαλον πολλάς προσ­

πάθειας,:

δπως: πείσωσι τ έ 1» κ. Ρ . νά ενλθη είς Ε υ ρ ώ π η ν ,. επειδή

Ικ’εΐ φοβούμ’ενόι τήν

λέπραν θ ά τέν

ηγόρευόν πάσαν συγκοινωνίαν μέ

άπέμόνουν καί θά τ φ

τούς

δμοίους

του.

άπ-

Ό κ. Ρ .

έπεβιβάσθη λοιπέν πάλιν τήν, 1 9 Δεκεμβρίου 1 8 8 9 διά νά προσπαθήση νά' διατηρήση

ολίγον τήν ζωήν του.

Οι συνταξειδιώ—

τ α ί του ένόμιζον δτι ήτο αδύνατον νά φθάση είς τ έ τέρμα τού ταξειδίου του. Εύτυχώ ς δ; άήρ τής θαλάσσης τον εζωογόνησε καί φθάσας είς τήν Ευρώπην, έπανέπεσε πάλιν

είς τ έ χρόνιον στά—

διον. Οί ιατροί τής Φρειβόύργης ήννόησαν τήν απελπιστικήν του κατάστασιν καί τέν κατεδίκασαν. Τ ότε μόνο, κ α τά τύχην είς φί­ λος τοϋ κ. Ρ . , δ κύριος Β . εκ Λειψίας, διαμείνας π ο λλά έτη είς Ιά β α ν , τοϋ έπέστησέ

τήν προσοχήν επί τής θεραπείας, μου.

293 Ό

κ. Ρ . άνεχώρησε\ την 2 0 Μαίου 1 8 9 0

ηρχισε

διά Λειψίαν

κα.'ι

κ α τά την 2 4 Μαίου την θεραπείαν μου χωρίς δριως πολ—

λάς ελπίδας,

’Ολίγοι άσθενεις επεβεβαίωσαν τόσον, δσον δ κ. Ρ .

την μέθοδόν μου καί τά ς θεωρίας μου. Ό

κ . Ρ . ητο διά την επιστήμην τη ς διαγνώσεως του προσώ­

που εν υπόδειγμα, το οποίον ητο δύσκολον κανείς νά εδρη. Διά τοϋτο έκαμα τά ς κάτωθι εικόνας έκ του φυσικού. Το σώμα του ητον

εντελώς ηλλοιωμένον υπό των ' ξένων ,όύσιών. Εις τον λ α ι­

μόν έφερεν ένα όγκον μεγαλείτερον μόν

δεξιά παρά

άλλω ς τε δεν έβλεπε κανείς, τόσον ητο

κορμόν καί

άριστερά. Λ αι­

βυθισμένος εις τον

αόρατος (ίδε είκ. 1 ) . Εις τό μέτωπον είχεν επίσης

μίαν πτυχήν λιπώδη

πάχους δύο εκατοστών.

φουσκωμένοι καί περιεσφιγμενοι πανταχόθεν

Οΐ οφθαλμοί του

άπό τάς ξένας ου­

σίας ησαν μικροί άναλόγως με τό σ ώ μ α .Ή κεφαλή παρουσίαζεν

Είκ. 1. . ; Λ '·

'

Ε ί*. 2 . ,

εξογκώσεις νοσηράς, αί όποϊαι τη έδιδον ιδιαιτέραν έκφρασιν. Ή δεξιά κνημη ητον ηδη γαγγραινώδης εις τό μέσον του σφυροϋ καί έπλημμύρει δδατος, εις τρόπον ώστε ό κ .Ρ . δεν ήδύνατο η μ ετά δυσχερείας νά την μεταχειρισθη. ουσιών ησαν δυσανάλογοι

Α ί ίναποταμιεύσεις τών ξένων

εις τόν κορμόν μέ εκείνας του λαιμού

καί της κεφαλής. Ή πέψις εντελώς κατεστραμμένη. Ό

άσθενης

294 δέν ήδύνατο να καθαρισθη ούτε εκ των έντερων, ούτε έκ ,τή ς κύ- , στεως. Ή

καρδιακή

πάθησις ήτο

τοια ύτη , ώστε δεν τον άφινε νά

άναπαυθή την νύκτα και ύφίστατο δλας τά ς αγωνίας. Τ ά άκρα ψυχρά καί χρώματος ύποκυάνου. Ό

κ. Ρ . ήρχισε λοιπόν άμέσώς την θεραπείαν μου,

ποίας

τ^ς ο­

άμεσα υπήρξαν τ ά α π ο τελέσμ α τα . Α ί πρώ ται αλλοιώσεις,;

έφάνησαν εις την πέψιν,

Αί αποπατήσεις

καί

αί κενώσεις της

ούρήθρας έγειναν τακτικα ί άπό της τρίτης ημέρας. Έ ν φ άλλοτε αί κενώσεις έγίνοντο κάθε δύο η τρεις ημέρας

τ ή βοηΘεί ή κανονική εφίδρωσις

είνε

σχεδόν άνοσμος.

Ε π ίσ η ς τ ά άέρια αυτά άποβάλλονται έν μέρει καί διά τών ου­ ρών, είς ρευστήν κατάστασιν.

* 0 ίδρώς καί τ ά ουρα είνε συνεπώς

δύο έκκρίσεις του αΰτοϋ είδους καί τών αυτών ιδιοτήτων, πράγμα το όποιον καταφαίνεται καί εκ τής ή ιδία.

όσμής, ή οποία είνε σχεδόν

Ά μ α ή κΰστις είνε πλήρης, πρέπει

νώσωμτν,

άμΐαως να την χτ-

&ν Θέλωμεν νά έμποοίσωμεν το σώμ.ά μας άπό τοϋ νά

ύποφέρη. Κ α ί θέλω νά επιμένω ένεκα τής σπουδαιότητος επί τοϋ σημείου αΰτοϋ.

’Ε ξή γ η σ α ήδη

είς προηγούμενου

ά τοπ α , τ ά όποια συμβαίνουσιν άμ α

κεφάλαιον

τά

αί άκαθαρσία.ι μένουσιν

επί

πολύ είς τον έντερικον σωλήνα εξ άμελείας, ή άποβληθώσιν

ένεκα τής δυσκοιλιότητος.

τ ά άτοπα τής συγκρατήσεως τών οδρων. ήλίθιαι ίδέαι,

τά ς οποίας Ιχομ εν, προ

δεν δύνανται

"Η δη θά

σπουδάσωμεν

Ή σεμνοτυφία καί πάντων

νά αί

δέ ή παντελής

άγνοια τών λειτουργιών όλου τοϋ σώ ματος, είνε αιτία τού άνεκπληρώτου τής άνάγκης τών

οΰρων.

Πολλοί νομίζουσιν

ότι

το

τοιόύτον είνε άβλαβες, ά λ λ ’ ά π α τώ ν τα ι, διότι εκ τής άμελείας αυτής δύνανται νά προέλθωσι πολλαί σοβαραί άσθένειαι τής κύστεως.

"Α μ α

ελδη ή έπ ειξι; είς ουρησιν, άμέσως πρέπει νά κ α -

νονίσωμεν τήν άνάγκην αυτήν.'

342 "Αν

ή συγκράτησις τών

ουρών εξακολούθηση, τότε το περι^ΐ

εχόμενον της κύστεως πάσχει αλλοιώσεις, όπως καί κάθε πράγμα εντός του οργανισμού. Τ ά ούρα α υ τά , τ ά όποια παράγονται έκ ζυμώσεως καί άποσυνθέσεως ειδικής, εξακολουθούν άκόμη νά άπα-' συντίθενται,και παράγουν θερμότητα έκτακτον εις την κύστιν καί εξατμίζονται εις ά λ α τ α , τ ά όποια έπ ειτα δύναταί τις νά άνευρη έντός ;αΰτού.

"Ο ταν Ιπ ι πολύ άκόμη συγκρατώνται τά ούρα κα­

θώς καί τ ά ά π οχω ρήμ ατα , τότε δεν δύναταί τις νά πλέον τελείως

την ανάγκην αυτήν

χ ά ν ετα ι, ένφ άπεναντίας νάγκην

αυτήν,

εκπλήρωσή

τού οργανισμού. Ή διάθεσις

τ ά ο ύ ρ α , τ ά όποια επροξένουν την α ­

ένυπάρχουσι

πάντοτε εντός

της κΰστεως.

Ή

άποσύνθεσις έξακολουθει, καί μέρος των ουρών μ ετα β ά λλ ετα ι εις αερώδη

κ ατάστα σιν, καί τοιουτοτρόπως κυκλοφορεί εις ολον τό

σώ μα. Αί ούσίαι καί τ ά ά λ α τα τ ά μ ετα λλικ ά μένουσιν

εις την

κύστιν καί εΐς τούς νεφρούς υπό μορφήν μικρών κρυσταλλικών λί-ν θων, ώς ή ζάκχαρις, όταν έξα τμ ίζη τα ι ζακχαρούχον υγρόν. "Ο­ πως πεισθη κανείς, άρκεϊ νά έξετάση τό ερυθρωπόν καταβύθισμα των ούρων. "Ο ταν τρίβωμεν αΰτό τό καταβύθισμα έντος τού α γ ­ γείου, άκούομεν ένα τριγμόν όμοιον μέ εκείνον

της άμμου. Ό ­

ταν θέσωμεν όμως τό καταβύθισμα αΰτό ύπό μικροσκόπιον μεγεθύνον

έκατοντάκις τ ά αντικείμενα, εύρίσκομεν ότι τό υπόλειμμά

συνίσταται άπό ύπερφόρτωσις

κίτρινους κρυστάλλους. Ό τ α ν

ουσιών, τότε γίνονται καί

ζωής άκανονίστου

καί διά τροφής

νανται νά γείνωσιν οί λίθοι αυτοί. μέ

ύπάρχη μ εγά λη

Λίθοι.

Μόνον όμως διά

εναντίας πρός την φύσιν

δύ-

'Ομοιάζω τό φαινόμενον αΰτό

τούς άλατώδεις φλοιούς, οι όποιοι γίνονται

εΐς

τ ά καζάνια

τών άτμομηχανώ ν, όταν χρησιμοποιήται ύδωρ πηγαϊον άντί βρο­ χερού.Τ ά ούρα εξατμίζονται εΐς τούς νεφρούς καί τ ά κρυστάλλια τ ά κίτρινα συνενοΰνται. "Α μα εινε μικρά έκκρίνονται άνευ δυσκο­ λίας διά τής ουρήθρας, ά λ λ ’ όταν είνε μ εγαλείτερα, τό τε ξενούσι τούς πόνους κάπως

τούς ιδιαιτέρους, τούς όποιους όνο-

μάζομεν κωλικούς τών νεφρών, την πλήγωσιν

τών γωνιών

προ

τών

καί οί όποιοι κρυστάλλων

προξενοΰνται

άπό

επί τών παρειών

τών μικρών αυτών σωλήνων. Τό αΰτό καί εις την κύστιν. Ό τ α ν ύπάρχη φόρτος πολύς

ξένων ουσιών,

τότε γίνονται λίθοι μικροί

μή απεκκρινόμενος πέριξ τών οποίων

συσσωρεύονται καί άλλοι

κρύσταλλοι, άπώτελοϋντες τοιουτοτρόπως λίθους. Ά λλου

μεν συμπίπτει

γίνονται λίθοι. ώστε

Ή

οτι είς πάσαν συγκράτησιν

σύνθεσις

τών ούρων

τών ουρών είνε τοιαύτη πολλάκις,

δεν επιτρέπει την γένεσιν λίθω ν, ά λ λ ’ απεναντίας δλαι αί

ξέναι ούσίαι τών ούρων

άπομένουσιν είς το σώ μα,

ώς ξέναι ού-

σίαι, καί παράγουσι π ο λλ ά νοσηρά συ μ π τώ μ α τα και προ πάντων όγκους. Πρό τινων ετών ίάτρευσα τοιουτοτρόπως ένα νέον, 6στις είχε το σώμοΓγεμάτον άπο μικρά ογκίδια ώς ερεβίνθους εφ ’ όλου τοϋ σώματος. Ο! μικροί αυτοί όγκοι εΰρίσκοντο ακριβώς κάτωθεν τοϋ δέρματος, καί

ήδύνατό τις νά τούς κάμη νά

προχωρήσωσι

καί νά όπισθοχωρήσωσιν. Ή μ ήτηρ μοί ειπεν, οτι τό τέκνον της είχε κρυώσει προ δέκα πέντε ημερών καί δεν ήδύνατο επί ημέρας πολλάς νά ούρηση. Κ α ί αίφνης οί άνησυχαστικοί αύτόί όγκοι άνεφάνησαν.

Άμα

οί όγκοι ^αύτοί προέρχονται άπο τ ά ούρα, τότε

είνε εύκολώτατον νά τούς θεραπεύσωμεν, μεταμορφοϋντες πάλιν αυτούς είς ούρα. Το παιδίον ήρχισε τ ά λουτρά μου, καί μ ε τ ’ όλίγας ημέρας

έίχεν

άφθονους κενώσεις

ούρων, καί οί όγκοι ίξ-

ηλείφθησαν μέχρις ενός προς μεγάλην χαράν τής μητρός. Ή συγκράτησις τών ούρων είχε φέρει την κατάστασιν αυτήν, καί ή ζωϊκή

δύναμις τούς άπέκρουσεν, ένδυναμουμένη ύπδ

τών

λουτρών. Ά λ λ ’ ή συγκράτησις τών ούρων δύναται νά φέρη καί πολλάς άλλας νοσηράς

καταστάσεις.

Αί παθήσεις τών νεφρών καί

τής

κύστεως εχουσι την αυτήν αιτίαν. Διά τοϋτο πρέπει άπείρως νά προσέχωσιν οι πατέρες καί οί δι­ δάσκαλοι,

όπως μανθάνωσιν

είς τ ά παιδία τούς μυρίους κινδύ­

νους, οί όποιοι δύνανται νά προέλθώσιν έκ τής συγκρατήσεως τών φυσικών των άναγκών. Ά ν θέλωμεν πολλάκις ένεκα παιδία, πρέπει

νά άποφύγωμεν

φοβεράς συνέπειας, θανάσιμους

τής ειδικής ζωηρότήτος τών λειτουργιών νά φροντίζωμεν νά άποβάλλωμεν

π άντα

είς τ ά φόβον,

καί νά παραβλεπωμεν τά ς κοινωνικάς ιδιοτροπίας. Ειπον

ήδη,

ότι ή διάρροια καί ή δυσκοιλιότης

άπο μιαν καί τήν αυτήν

προέρχονται

αιτίαν, δηλαδή την φόρτωσιν του

σώ-

344 μ.ατος. Τ ο αύτό συμβαίνει και μέ τά ούρα, μέ μόνην τήν διαφβ— ράν, οτι ή δυσκολία τής έκκενώσεως αισθητή

διά

των ούρων ΐδώ θά γίνηται

κεφαλαλγιών, εξανθημάτω ν, λίθων

της

κύστεως,

καί είνε προκαταρκτικά .στάδια· άλλων παθήσεων. Τ ά δυσεντερικά φαινόμενα των ούρων, τ ά όποια ώνόμασαν

ΔΙΑΒΗΤΗΝ είνε ανάλογα. Ή

Η ΖΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗΝ

εσωτερική

φλόγωσις καί ή εσωτερική

οποία προέρχεται έκ τής καταστάσεω ς αΰτής δίψαν την

ρους χυμούς καί πον ώστε τ ά

ά λλ ’ αποσυνθέτει

αποκρούει ταχέω ς

τάς ξένας

ούρα εξέρχονται ζάκχαρώδη

τρική δυστυχώς δεν ήδυνήθη

μ-έχρι

τούδε

η

καί προξενεί την

ύπερβολικήν, ούτε δυσκοιλιότητα προξενεί,

κους, ούτε σχηματισμόν λίθων,

μία

ούτε ο γ -,

τούς

ουσίας,

διαφό­ εις τρό­

καί νοσηρά. Ή Ια ­ νά εννοήση

πώς ή

εσωτερική κατάστασις ίπιφερει τον σχηματισμόν τής ζακχάρεως. Τ ά λουτρά

τής έ'δρας διά τριβής

διαβητικών,

είνε αληθώς δροσιστικόν

τών

ώς έλαττούντα την εσωτερικήν θερμότητα καί τήν

δίψαν. Ή μα, αύτή

λιθίασις λοιπόν καί ό διαβήτης είνε εν καί τ ό ’ αύτό πράγ­ μέ διάφορα μόνον συ μ π τώ μ α τα . απ αιτείται θεραπεία.

Ή

Ή

άπόδειξις

είνε, ότι ή

μέθοδός μου διαλύει τούς λίθους

καί αποκρούει τ ά τεμ ά χ ια . Είνε αξιοσημείωτου οτι κατά. την θ ε ­ ραπειών μου οί ασθενείς

ούρούσιν υπερβολικά ημέρας καί

καί' εκπλήσσονται διά τούτο.

Ή

νυκτός

έξήγησις είνε μ ο λα τα ύτα άρ-

κετά εύκολος. Τ ά ούρα όσα πρότερον

εύρίσκοντο ύπό

μορφήν ξ έ ­

νων ουσιών εις τό σώ μα, οπισθοδρομούν καί εξέρχονται τού σώ­ ματος ύπό τήν πρώτην των μορφήν. Τό παράδειγμα

τού αύτοκράτορος

Γουλιέλμου

τ Λ Α ' , δστις

έζησιν 9 0 έπη μ ε θ ’ δλους τούς λίθους τής κύστιως,έκ τών οποίων ύπεφερε, μάς άποδεικνύει δτι ή άσθένεια δεν παρουσιάζει πάντοτε κίνδυνον.

Ά λ λ ’ αύτό εξαρτάται έκ τού φόρτου, καί

ή ασθένεια

τού Γουλιέλμ.ου Α ’ άπεδείχθη δυστυχώς εις τον Φρειδερίκον, όστις δυστυχώς άνηρπάγη ύπό τού άσπλάγχνου θανάτου. *Αν μο­ λ α τ α ύ τ α ήθελε κανείς νά μοί ά ν τιτά ξη διατί, ή ασθένεια έπήλθεν

345 εις .-τοεαύτην ηλικίαν, θά τ φ άπήντων ώς ί ξης. Φ αντάσθητε ε’να ανεμοστρόβιλον

διερχόμενον, μίαν κ α τα ιγίδα , κ α τά

π ολλά δένδρα πίπτουσι καί άλλα. μένουσιν όρθια-.

την οποίαν

Ό λ α ύπέφιρον

?κ του άνίμου, ά λλά δεν εξερριζώθησαηολα. Τ ό άΰτό και με τάς άσθενείας. Έ πιπίπτουβιν έπί τη ς άνθρωποτητος, πλτόσσουσιν ά λ ­ λ ο υ ;, άλλους άφίνουσι, καί δεν δύναταί τις νά είπη μ ο λα τα ύτα δτι

ο ανεμοστρόβιλος" είνε κ α λ ό ;, " Ιπειδη

πολλοί άνθρωποι

σώ­

ζονται.

,

ΟΥΡΑΙΜΙΑ Ή κατάστασις

α υ τή ,

ούρων άυκλοφορούσιν εις

κ ατά την όποιαν αί ξέναι ούσίαι των τό αίμα καί τό σώμα ολόκληρον, συν­

οδεύει π ά ντοτε σχεδόν τάς άσθενιίας της κύστιως καί την λιθίασιν. Την κατάστασιν

αύτην διά της διαγνωστικής μου

δύναταί

τ ι ; νά προιδη, καί οΰδέν άνακουφιστικώιερον μέσον υπάρχει καί άναγωγικώτιρον άπό τ ά λουτρά μου διά τριβής.

ΑΚΡΑΤΕΙΑ ΤΟΝ ΟΥΡΩΝ /Η

αδυναμία α ΰ ιη της συγκρατησεως

επίσης

εξ ύπερφορτώσεως

-Ά λ λ ά

πολλάκις υπάρχει καί συρίγγιον

τη ς κάτω

ποιου διέρχεται τό ούρον. Το νοσηρόν τα ι έξ άλλων

των ουρών

κοιλίας εκ

προέρχεται

ξένων

ούσιών.

της κύστιως, έκ του ό ­ αυτό σύμπτω μα προέρχε­

ασθενειών, αί όποϊαι δεν ίάθησαν, καί

αϊ δποίαι

άφηκαν τάς ξένας ουσίας. Ή μορφή αΰτη καθώς καί τ ά συρίγγια του δακτυλίου π ο λλά κις έθ< ραπεύθησαν επιτυχώς με την μέθοδόν μου εις ,όλίγας ή ¡Α έ ­ ρας. Δεν παρετάθη δε

ή θεραπεία, παρά

μόνβν δταν ή πάθησις

ητο χρονιά καί τό σώμα εύρίσκετο ύπιρφορτωμίνον έκ ξένων ου­ σιών.

ΚΑΤΑΡΡΟΥΣ ΤΗΣ ΚΥΣΤΕΩΣ Ή

πάθησις αΰτη δεν

είνε παρά τό προκαταρκτικόν

σοβαρωτε'ρων νόσων της κύστεως, καί συνοδευομενη διά

πόνων.

στάδιον

π αρισταται ώς φλεγμονή

Ή ¡Λ.θοοό; μου θεραπεύει καί

τόν κ α -

346 τάρρουν αυτόν, όπως καί όλας

τά ς ά λλα ς πυρετικά; κ α τα σ τά ­

σεις με τ α χ ύ τ η τ α έκτακτον, επειδή ή αίτια εινε πάντοτε ή αυ­ τ ή , Τοιουτοτρόπως

έκλήθην τελευταΐον

μίαν νύκτα είς ενός α ­

σθενούς, όστις πρό δέκα πέντε ήμερων έ'πασχεν έκ κατάρρου τή ς' κΰστεως. Ό

προστάτης ήτο έξωγκωμένος, ό άρρωστος εκ των πό­

νων αδυνατεί νά ούρηση, καί κ ατά δέκα λ ε π τά σμωδικοί έπανήρχοντο. νωση

οι πόνοι οί σπ α -

Ό ιατρός ήθέλησε διά καθετήρος νά κέ­

τά ούρα, ά λ λ ’ ήτο

τόσον οδυνηρόν τό π ρ ά γμ α , ώστε εϊ—

πεν, ότι έπρεπε νά χλωροφορμίσωσι τόν άρρωστον. Οΐ συγγενείς δέν ήθέλησαν, μέ έκάλεσαν, καί μ ετά

τό πρώτον λουτρόν δ άρ­

ρωστος ήδυνήθη νά ούρηση, καί έπεσε πάλιν είς την κλίνην μ ετά λουτρόν τριών τετάρτω ν. Τήν νύκτα ί'δρωσε φοβερά, καί εκτοτε ούρει άνωδύνως.

Ό κατάρρους έξηλείφθη είς διάστημα ολίγων η ­

μερών.

ΝΟΣΟΙ ΤΟΥ ΗΗΛΤΟΣ. ΝΟΣΟΙ ΤΗΣ ΧΟΛΗΣ. ΙΚΤΕΡΟΣ Αί παθήσεις φόρτον Ή

αύται προσβάλλουσι τούς ανθρώπους, όσοι έχουσι

του δεξιού μέρους, επειδή τό ήπαρ κεΐται μάλλον

δεξιά.

ασθένεια δύναται άπό την παιδικήν ηλικίαν νά άναγνωρισθη.

Ή χολή εκκρινομένη έκ τού ήπατος χρησιμεύει

ώς γνωστόν είς

τήν πέψιν. Ό π ο υ ό φόρτος εϊνε δεξιός καί αί έκκρίσεις του ήπατος ενοχλούνται, παρετήρησα άλλ ου είδους ιδρώτα. Διά τής ανωμά­ λου έκκρίσεως τού ήπατος ή ζύμωσις τών τροφών γίνεται β ια ιο τέρα με άέρια πολύ περισσότερα. Χολόλιθοι σ χ η μ α τίζο ν τα ι, καί οί άρρωστοι εξάτμισες,

πάσχουσιν άπό' εφιδρώσεις

κυρίως τών Λοάώπ.

άποσύνθεσις καί ζύμωσις τών

*Η

έκκρίσεων τού ήπατος

εκδηλούται διά χρώματος σκοτεινοτέρου τού δέρματος, τό όποιον όνομάζουσιν ήπατικάς κηλΐδας, καί αί όποΐαι ίπιφέρο^σι π ο λ λ ά κις τόν ίκτερον. Παρετήρησα κ ατά τήν θεραπείαν αύτών τών ά σθενειών ότι

εινε τ α χ ύ τ α τ η , τό όποιον έξαρτάται έκ τού

ότι ό

φόρτος είνε δεξιά. Εις τά ς άσθενείας αύτάς ή μέθοδός μου

πολ-

λάκις κάμνει άληθή θα ύ μ α τα .

347

»ΦΙΔΡΩΣΙΣ Τ&Ν ΠΟΛ&Ν Ή

ασθένεια αδτη συνδέεται στενώς μέ τ ά νοσήματα

π α το ς,

του ή -

κοιί μόνον είς τούς πάσχοντας Ιξ αυτών παρουσιάζεται.

Οί εφιδρώντες πόδες μάς παρουσιάζουσι λοιπόν ένα φόρτον του δε­ ξιού ¡«ρους, και πολλάκις δύνάμεθα νά δεαγνώσωμεν τοιουτοτρό­ πως άπό πολύ πριν μίαν ήπατικήν ασθένειαν. Εις τ ά προκεχωρημένα στάδια των ασθενειών του ήπατος καί της χολής ή Ιφίδρωσις των ποδών πολλάκις καταπαύει καί τότε ή κατάστασις χει­ ροτερεύει, αί ξέναι άπόζουσαι ούσίαι δεν εξέρχονται, καί π ολλά­ κις νοσηρά! καταστάσεις σοβαρώ ταται, ώς καρκίνος, λειχήνες καί τ ά τοια ϋτα ,

αναπτύσσονται. Το νά θέλν) κανείς νά καταπαύση

τον ιδρώτα

τών ποδών μέ φάρμακα, ώς το χρωμικόν όξύ, εϊνε

ώς νά θέλη

νά βλάψιρ β α θύ τα τα

την ύγίίαν του άσθενοϋς,

τ ά α ποτελέσμ ατα της θεραπείας αύτής νά έμφανισθώσιν. Ό τ α ν

καί

δέν βραδύνουν συνήθως

βλέπω με φάρμακα νά άποσβύνγι κανείς

τον ιδρώτα τών ποδών, μου φαίνεται ώς νά βλέπω ένα, δστις νά κλείν) τον οχετόν μιδ£ς πόλεως κ ατά μακρύνη την την

έξ αυτού

την έξοδόν του, όπως άπο-

δυσωδίαν. ’Α ληθώ ς, θά άπομακρύνιρ εις

άκραν την δυσωδίαν, ά λ λ ά θά ηυξανεν

αυτήν είς την π ό -

λιν ολόκληρον, ή δποία θά επλημμύρει έκ τών άκαθαρσιών

τ η ς.

Το αυτό μέ τούς ιδρώνοντας πόδας. Το σώμα διά τών ποδών άπομακρύνει

ξένας ουσίας, αί δποϊαι άλλως θά έμενον είς τον

ί^ίγανισμόν. Είνε λυπηρόν

8τι ή στρατιωτική

διοίκησις

ύπείκουσα είς τάς

ίατρικάς προλήψεις τάς άγνοούσας τήν άληθή αιτίαν δλων αυτών τών παθήσεων, συνιστ^ είς δλους τούς στρατιώ τας τήν εφαρμο­ γήν τού ίτεϋλικού

οξέος, τού χρωμίου

οξέος καί άλλων κόνεων

κ ατά τών ίδρωνόντων ποδών. Συνιστώ μεγάλην προσοχήν ώς προς τούτο είς τούς ενδιαφερο­ μένους.

Ή μέθοδός μου καταπαύει τούς ιδρώτας τών ποδών άπο-

μακρύνουσα τήν αιτίαν.

ΕΡΗΗΣ Μ Ι ΔΕΡΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Αί παθήσεις αύται δφείλουσι την γένεσίν των

εις την κ α τά -

πνιξιν άλλης άσθενείας, είτε της έφιδρώσεως τών ποδών, είτε ά λ ­ λης τίνος παρεμποδίσει»»; των λειτουργιών του δέρματος. 'Γπάρχουσι

ξηροί

καί υγροί ερπητες

καί λειχήνες. Οι ξηροί

είνε δυσθέραπευτότεροι. Τ ά παιδία έ'χουσι τοιαϋτας πολλάκις π α ­ θήσεις, αί δποίαι προέρχονται έκ κληρονομικού φόρτου ξένων ου­ σιών ηι ΐξ εμβολιασμού. Οί λειχήνες είνε πάντοτε δείγμα τα γάλης

ύπερφορτώσεως ξένων ουσιών.

πολλάκις πλεΐστον χρόνον.

Ή θεραπεία των

μ ε­

απαιτεί

Ο Φ Θ Α Λ Μ ΙΚ Α Κ Α Ι Ο Τ ΙΚ Α ΝΟΣΗΜ ΑΤΑ Πολλάκις μοί Ιδόθη πιρίστασις νά θεραπεύσω μέ κ α τα π λ η κ τι­ κήν

επιτυχίαν π ο λλά οφθαλμικά καί

παραθέσω

εδώ τ ά άποτελέσμ άτα

πρώτον θά εϊπω οτι

κανείς

ώτικά νοσήμ ατα, καί

τής

εκ τών

πείρας

εκατοντάδων

τούς όποιους έθεράπευσα, δεν ύπήρξεν,

οστις

φέρει πρότερον εξ άλλων άσθενειών χρονιών παθήσεως

μου.

τών ασθενών,

νά μή είχεν ύπο— επιβλαβέστερων τής

τών οφθαλμών καί τών ώτων. Διά τούτο

πρέπει κα­

νείς νά θεωρή τούς οφθαλμούς καί ώτικάς παθήσεις ώ ; χωρημένα

θά

Κ αί κ ατά

προκε-

στάδια άλλων εσωτερικών άσθενειών. Ε ί ; π ο λ λ ά ; π ε­

ριστάσεις, κ ατά τάς όποιας ά λλα ι άσθένειαι, ώς ιλαρά, εύλογία, κωκύτης, διφθερΐτις, καί προ πάντων οστρακιά κατεπνίγησαν διά φαρμάκων, άντί νά θεραπευθώσι, παρουσιάζονται αί άσθένειαι αύτα ι. Χάρις εις την διαγνωστικήν μου τό τοιούτο δε» δύναταί νά άποκρυβή,

καί εκτός,τούτου διά τής επιστήμης αυτής άνεγνώ-

ρισχ, οτι τ ά ώτικά καί οφθαλμικά ύπάρζωσιν

νοσήματα είνε άδύνατον

άνευ άλλων κεκρυμμένων

νά

ή λανθανουσών παθήσεων,

καί οτι πάντοτε μέγας φόρτος ξένων ουσιών είνε ή α ιτία . Ά λ λ ’ ο ,τ ι κυρίως ψευδώς ισχυρίζονται, είνε οτι τ ά νοσήματα αύτά τών ώτων

καί οφθαλμών είνε νοσήματα τοπ ικά. Είνε άληθές οτι

φόρτωσις διά ξένων

ουσιών

είνε

ή

ιδιαιτέρα εις τινα'ς τών άσθε—

νών αυτών, καί κατά τά ς παραδόσεις τής διαγνωστικής μου με­ λετώ είδικώς αύτό τό ζ ή τ η μ α .

Αί ξέναι ούσίαι λαμβάνουσι

οδόν τών οφθαλμών και λτών ώτων

άπό πολύ ενωρίς

την

καί άπο

π ολλά έτ η ^ρίν δύναταί τό τοιούτο νά άναγνωρισθή. , Τό λεπτόν δργανον τής άκοής κλείεται καί άποστεούται, καί τοιουτοτρόπως

τό τύμπαν.ον διαρρήγνυται κάποτε ή καθίσταται

350 ανίκανον νά μέταδίδη

εντελώς τούς ήχους. Τοιευτοτρόπως γίνε­

ται ή ώ τΐτις. Αϊ ξέναι

οΰσίαι έναποτίθενται

κυρίως εις το ρκίσον

του ώτός, καί πολλάκις προξενοϋσιν όξυτάτας κ αταστάσεις,- δταν ή έκ των κάτω πίεσις είνε μ εγ ά λ η . ΕΙς το εσωτερικόν του ,ώτός σχηματίζονται πυώδεις έστίαι, αί όποϊαι ξένας ουσίας.

"Αν ή όξεϊα

αύ'τη κατάστασις

δεν θεραπευθη εγ­

καίρως καί διά της φυσικής μεθόδου, ε'χει ώς συνέπειαν συσσω­ ρεύσεις πολλών ξένων ουσιών καί καταστροφήν του ώ τός, τού ο­ ποίου ή κατάστασις δεν

δύναται η νά χειροτερεύη έκ τών φαρ-

μάκων.

-■**

Σογκρίνων τις τάς ώτορροίας, τούς κατάρρους

της £ινός, την

γονόρροιαν καί τά ς λευκορροίας, άν έννοη δσα είπον, διαγιγνώσκει αμέσως ότι πρόκειται περί οξείας ζυμώσεως ξένων ποια επιφέρει φλεγμονήν τών μεμβρανών

ουσιών, ή ό­

έκ τών άλλω ν

προσ­

βεβλημένων μερών, καί πολλάκις καί π λη γά ς συνοδευομένας ύπδ μικρών αποστημάτω ν. Αί φλεγμονώδεις αΰται καταστάσεις ανά­ λογοι

μέ τον κατάρρουν της

κ α τά τ ά όποια το περιβάλλον.

ρινός, παρατηρούνται εις τ ά μέρη

εσωτερικόν

τοϋ σώματος συγκοινωνεί μέ

Α ί καταστάσεις αΰται είνε πολύ σπουδαϊαι,

το

διότι

δηλοϋσιν οτι το σώμα είνε φορτωμένον διά ξένων ουσιών, ά λλ ’ οτι έχει αρκετήν ζωϊκην δΰναμιν άκόμη, ώστε νά άποδιώκη

τάς

ουσίας αΰτάς, καί είνε περισσότερον εΰχάριστον το τοϊοϋτο, παρά νά βλέπη κανείς τάς ξένας ουσίας καταστρεφοΰσας εσωτερικά όρ­ γανα. Τό αΰτο καί μέ τούς οφθαλμούς. Α ί ξέναι οΰσίαι πλημμυροϋσι το κρυστάλλιον υγρόν, το όποιον εΰρίσκεται εις το εσωτερικόν τοϋ όφθαλμοϋ, τό σκάζουσι καί διαταράσσουσι την δρασιν. Α υτή είνε ή α ιτίά της

μυωπίας. Εις

άλλας

περιστάσεις

αί ξέναι οΰσίαι

πλημμυροϋσι τά ς μεμβράνας τής κόρης, καί καλύπτουσι την κ ιτρίνην κηλϊδα ή ολόκληρον τόν οφθαλμόν

(Μ έλας κατα^ρά-

κ τ η ς). Ό σχηματισμός όφθαλμοϋ

ΰμενίου αδιαφανούς έπί τοϋ κρυστάλλου τοϋ

(Κ οινός καταρράκτης)

ουσιών, αί όποϊαι σχηματίζονται

προέρχεται’ εκ τών ξένων

προ τοϋ όφθαλμοϋ.

Αί ά α τ α -

στάσεις αύται προϋποθέτουσιν υπερφορτώσεις μεγάλα ς διά

ξένων

ουσιών καί παρουσιάζονται εις ηλικιωμένα ά το μ α . Ό

πράσινος καταρράκτης,

οστις δεν είνε άλλο τι

ή

τάσις τής κόρης καί διαστολή αύτής, προέρχεται έκ τής πιέσεως τών ξένων ουσιών, όμοιας

μέ

εκείνην, την

ζύμωσις εις κεκλεισμένον άγγεϊον.

όποιαν προκαλεϊ ή

Ά ποκόπτουσα τεμάχιον. τής

ΐριδος ή ιατρική δεν κάμνει τίπ οτε ά λ λο , παρά ν ά ; άποσπφ

τήν

προσοχήν τής ζωικής δυνάμεως επί τής νέας

θεραπευτικής προσ­

πάθειας

τον οφθαλμόν.

καί

νά άκρωτηριάζη

δπωσδήποτε

Ή

τοιαύτη όμως εγχείρησις δΰναται όπωσδήποτε νά επιφίρη μ ετα ­ βολήν εις τήν κατάστασιν τού οφθαλμού. "Ήδη γνωρίζοντες τήν αιτίαν, έννοούμεν το ανωφελές τών εγ ­ χειρήσεων τών οφθαλμών, αί όποϊαι,δέν κάμνουσίν άλλο τι παρά νά προσβάλλωσι το κακόν

,είς τήν άπωτέραν εστίαν του , χωρίς

νά άποβάλλωσιν αυτήν τα ύτη ν τήν ασθένειαν. "Αν ή εγχείρησις αΰτη δεν έπιφέρη καμμίαν μεταβολήν εις τόν φόρτον τών οφθαλ­ μών, δύναταί νά θεωρηθή ώς επ ιτυχής, άλλω ς δυνάμεθα νά έ'χωμεν νέα συμπτώ μ ατα ή καί αυτά τ ά π αλαιά έπανελθόντα, δπως άποδιιχθή αξίωμα άπαξ τό άνωφελές τών τοιούτων έγχειρήσιων. Ό λ α ι αί φλεγμοναί

τών

οφθαλμών καί κυρίως ή α ιγυπτιακή

οφθαλμία προέρχονται εξ εναποθέσεως ξένων ουσιών. Ή

ύιπΛ ω πία προέρχεται εξ εναποθέσεως ξένων ουσιών μεταξύ

τού κίτρινου σώματος καί τού φαιού. Ή διά τής μεθόδου μου θε­ ραπεία

τών οφθαλμικών παθήσεων παρουσιάζει άναγκαίως

π ολ-

λά ς περιόδους διπλωπίας ή καί διαλείψεως καθαράς καί ήλλοιω μίνης όράσεως. Ό < Ι τ ρ α β ΐ € ί μ ό ς προέρχεται εξ εναποθέσεως ξένων ίπίσης ου­ σιών εις τούς συστροφικούς μυς τής κόρης. Αί ξέναι ούσίαι συσ­ σωρεύονται ιδιαιτέρως εϊς εν έκ τών μυών αυτώ ν, τόν όποιον κ άμνομσεν άκαμπτότερον καί συνεπώς άκατά λληλον τού νά λειτουρ­ γήσει

καλώ ς, ώς οί άλλοι μύες οί περικυκλούντες τόν οφθαλμόν.

Τοιουτοτρόπως

δ οφθαλμός ολόκληρος προσηλώνεται εις εν μέρος.

Κόπτουσα εντελώς τόν φραχύτιρον αύτόν μύν ή νιωτέρα ιατρική, δεικνύει

ακριβώς 8τι

ατριχβισμός δεν

δεν γνωρίζει τήν φύσιν τής άσθενείας.

Ό

δύναταί νά θεραπευθή κ α τα λλή λω ς, παρά μόνον

δ ι’ άποβολής των ξένων ’Επειδή τ ά οπτικά

ουσιών,

αί όποιαι πληρούσι

νεύρα συνενούνται

χιάζονται εσωτερικώς τού εγκεφάλου,

τον μδν.

και διασταυρούνται κμ|

πολλάκις ή δεξιά ύπερφόρ-

τωσις παράγει αριστερά φαινόμενα οφθαλμικών

παθήσιων

καί

άντιθέτω ς. Δεν θέλω νά βυθισθώ εις τον λαβύρινθον τών οφθαλμικών π α ­ θήσεων, τάς οποίας ποικιλοτρόπως ώνόμασαν οί νιώτεροι

οφθαλ-

μολόγοι, καί λέγω μόνον δτι έκάστη περίπτωσις οφθαλμικές π αθήσεως εινε διάφορος ολίγον της άλλης ένεκα της διαφοράς

τού

φόρτου τών ξένων ουσιών, καί δτι ή προιοΰσα ύπερπλήρωσις του ανθρωπίνου

οργανισμού έκ ξένων ουσιών θά έπιφέρη αενάως

νέας

μορφάς καί ή ιατρική δεν θά παύη τού νά δίδη νέα? ονόματα καί νά ίφαρμόζη νέα φάρμακα. Ή ποικιλία τών νοσηρών συμπτω μάτω ν τών οφθαλμών τών ώτων μάς είνε αδιάφορος, επειδή δλαι

αί μορφαί

μίαν

κάί καί

την αυτήν έχουσιν αιτίαν κάί ο ΐα ι αί θ$ραπΰαι δύνανται νά επιτευχθώσι διά τού μόνου μέσου της εκδιώξεως τών ξένων ουσιών. Το μέσον αυτό, το δποϊον επιφέρει την όπισθοδρόμησιν τών ξένων ουσιών καί εκδιώκει αΰτάς τού σώματος, εινε τ ά άναγωγικά μου λουτρά και ή

κατευναστική δίαιτα

τοπικά άτμόλουτρά

συνωδά μέ

την

μο,υ εφαρμόζονται πολλάκις μέ

φύσιν. Τά επιτυχίαν.

( “Ιοε εικόνα Γ ’ ). Ό σον διά το θεραπεύσιμον

τών οφθαλμικών παθήσεων, λέγω

μόνον δτι ολαι αΐ όξειαι παθήσεις, δλαι αί άνευ καταστροφής τού οργάνου

φλεγμοναι θεραπεύονται μέ καταπληκτικήν

εις όλίγας πολλάκις Ό τ α ν είνε βελτίωσις

ημέρας καί

μερική

μόνον

γίνονται

τ α χ ύ τ η τα

άπ ’ άρχής άκίνδυνοι.

απώλεια τών οργάνων, τότε

π αρατηρεϊται, καί

δ άρρωστος

δύναται

μεγάλη

εν μέρει νά

χρησιμοποιήσει την αΐσθησίν του δ ι ’ όλην του τήν ζωήν. Ή θεραπεία

τών

χρονίων παθήσεων τών οφθαλμών άπαιτεί

απεναντίας πολύν χρόνον, ώς συσχετιζομένη πάντοτε μέ χρονιάς άσθενείας,

αί δποΐαι

άπεπνίγησαν

άλλας

ώς επί τό πλεϊστον.

Ή διάρκεια τής θεραπείας εινε διάφορος -άναλόγω ς τών διαφόρων σωμάτων καί τών τρόπων τή ς άντιδράσέως. Πολλάκις δύο άσθένειαι, κ α θ ’ ολα δμοιαι εις δύο πρόσωπα, άπαιτούσι πολύ διάφορον

3Μ χρόνον θεραπείας. Α ίτια

τού φαινομένου εϊνβ ή διάφορος, ΰπερφόρ**

τωσις ξένων «ύσιών, ώς

έξηγώ ε ί ς τ ά μ α θή μ α τα μο.» τής δια­

γνωστικής.

Έ δ ώ παράθέτω ό λ ίγ μ -π α ρ α δ είγ μ α τα , δπω ; εννοήση

τις καλλίτερον τ ί λέγω .

ΟΦΘΑΛΜΙΑ Το τέκνον ενός έμπορου τής πόλεώς μας προσιβλήθη μ^οό συφιλίδ,ος εις ηλικίαν εννέα ετών. Πρρσεβλήθη κυρίως δ αριστερός δ φθαλμός. Μ εγάλη

φλεγμονή τού οργάνου ήπείλει

καί τό παιδίον είχε μεγάλον φόρτον έτρεψεν είς

ξένων ουσιών,

καταστροφήν, δ όποιος ί π -

τήν^συφιλίδα νά Ιμφανισθί) καί να προ.ξενήση την ο­

φθαλμίαν. Είς τό νοσοκομ.εϊον οί Ιατροί είχον ενσταλάξει αρκετήν ατροπίνην. αυτου

Αποτρέπω απολύτως

τόν κόσμον

άπό τού φοβερού

δηλητηρίου , τοϋ φισολοώ τοϋ προερχόμενου

του στραμονίου

καί της εύθαλείας,

Ικ των χυμών

Τό φάρμακον αυτό δ η λ η τη ­

ριάζει τον οφθαλμόν, άφοϋ θά ηρκει με τά ς ξένας ουσίας, τά.ς ό­ ποιας είσβιβάζει, νά δηλητηριάσει ένα άνθρωπον. Μ ετά θεραπείαν εξ

έβδομάδΐώ* δι ’ άτροπέ^ης ^τήπάιδίοΝ I'^τύφλώθη: ένΙελώ ς.

Ό

πατήρ του μοί τό εφερε, καί άφίνων πάσαν τοπικήν θεραπείαν, ήσχολήθην

μ έ την κάτω κοιλίαν. Μ ετά οκτώ

έπαισθητη βελτίω σις. φθαλμία

ημέρας

Μ ετά 4ξ εβδομάδας ή συφιλίς

ύπήρχεν

καί ή ό·^

εξηλείφθησαν, και δεν ,ήξευρε κανείς ποιος τών δύο ο­

φθαλμών ήτο $εβλαμμένος. Ή ορασις επανήλθε, καί ή υγιεινή κ α τάστασις ήτο

καλλιτέρα π α ρ ά 'π ο τ έ .

'

ΚΟΙΝΟΙ! ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ Έξηκοντοϋτις κυρία έγχειρηθεισα

κ α τά τόν αριστερόν οφθαλ­

μόν ένεκα; καταρράκτου, δεν εβλεπεν έκ τοϋ οφθαλμού αυτού μ ετά τήν Ιγχείρησιν, ή όποια άλλω ς τε ή «

επ ιτυχής. Τ ή εϊπον

χρόνως, οτι θά τ ή έκαμνον τήν αυτήν Ιγχείρησιν

συγ­

καί είς τόν δε­

ξιόν όφθαλμον, ά μ α ίδουν δτι ό καταρράκτης ήθελε προχωρήσει πολυ

Είνε άλλω ς τ ι άρχή

τής ιατρικής αυτής νά περιμένει νά

περιβάλλη ή πυρκαϊά όλόκληρον τό σώ μα, δπως σ τέίλή αντλίας. ΝΕ*

6 Ε Ρ Α Π Ε ΥΤΙΚ Η

23

't í ασθενής είχε χάσει ήδη πάσαν εμπιστοσύνην καί άπ ετάθη εις εμ έ. Ή δρασίς της διακρίνη

είχεν άπολεσθη εντελώς

καί δεν ήδύνατο νά

κανένα. ΤΗ το πολύ μεγάλος δ φόρτος κ αι πολύ βαθύς,

προερχόμενος

άπό μίαν κυνάγχη#, την δποίαν είχε πάθει κ ατά

την παιδικήν της ηλικίαν. "Ε κ το τε τής ειχε μείνει μυω πία, ή δποία κατέληξεν εις καταρράκτην. Μ ετά έ’να μήνα θεραπείαν ήτο τόσον κ α λλίτερ α , ώστε ήδύνατο νά άναγινώσκη τ ά χονδρά γρ ά μ ­ μ α τ α . Ή γενική

λα τά σ τα σ ις έβελτιώ θη, ή μ ελα γχο λία έξηλεί-

φθη καί ή τ δ ώς άναζωογόνουμένη. Ή πέψις έκαλλίτίρευσεν τάς πρώτας ημέρας. Μ ετά εξ μήνας

βαθμηδόν ή δρασις

άπό έπαν-

ήλθ* τ α χ εία . Ή καταπ ληκ τικ ή α ΰ ΐη τα χύτη ς ήτο το ια ύ τη ,

διότι δ φόρτος

έιχε πε.ράσει έίς τήν κεφαλήν, χώρίς νά διέλθ^ διά ήής ράχεως* ά λ λά θά Ιχρειάζοντο τόσα έτ η θεραπείας, οσοι μήνες Ιχρείάσθησαν, εις τήν γυναίκα αύτήν.

Ά λ λ ά μ ο λα τα ύτα

δ Ιγχειρηθείς ο­

φθαλμός εμένε πάντοΊτι τυφλός, ώς κάταστράφείς άπό το μ κ χ α ίριον .τού χειρουργού.

"

■■'·':■ ·'■·

'

Κ β Φ ύ Σ ΙΪ (TGV EÎVOÜ ΜΟΝΟΝ Û T 0 2 ) 'Γριακονταήριίτής ?ρύριδς πά«χω ν τελούς

προ πολλών

ετών έκ παν­

κωφώσεως ενίκεν οστρακιάς, δχι μόνον ανέκτησε τήν ά—

κοήν του διά τή ς θεραπείας μου, ά λ λ ά

καί π ολλάς ά λλα ς

β ελ ­

τιώσεις ύπ έστη.

.

’Επειδή δ άσθενής μου ήκολούθησε καθ ' δλον αύτόν τον και­ ρόν τήν θεραπείαν μου όχι μόνον μέ επιμονήν, ά λ λ ά καί

μέ ά -

λη θή ευφυΐαν, δημοσιεύω τό ίιττορρκόν j e u , >$ό δποϊον θά προξε­ νήσει γενικόν ενδιαφέρον βέβαια. Ε ις τό ιστορικόν ψ ίτ ο παρουσιάζεται'πάν ο ,τ ι ή θεραπεία μου δύναται νά κατορθώδη, καί επιβεβαιούνται αί θεωρίαι μου. Διά τούτο λεπ τομ ερ έστα τα ;τό παραθέτω .

■

Ό άρρωστος αυτός εγίννήθη κ α τά τό 1 8 5 9 στα εις τήν

υγείαν του, ενόσω ήτο

πολύ καλήν τροφον καί μηνών.

καί ήτο κ άλλι—

παιδίον* Ε ίχ ε θηλάσει

εις

άπεγαλάκτισε.ν εις ηλικίαν δέκα πέντε

Ά π ό τής εποχής εκείνης ετρωγεν όπως συνήθως, δηλαδή

φ αγητά · ά π λ ά , ά λ λ * εναντία πράς τήν φύσιν.' Κυρίως ίπίνί βράσμένον γ ά λ α . Κ α τά τούς Ιννεα Πρώτους μήνας έτρωγε σίτον καί γάλα. Τ ό πάιδίον τή ς δαμαλίδος

είγεν

εμ€ολιασθ*τϊ καί έπανειλημμένως

μή έπιφερούσης τ α έπιζητούμενχ α π ο τελέσ μ α τα .

Τούτο δεν ήτο καλόν σημεϊον, διότι τό δηλητήριον χυθέν εμενεν

μ ά λισ τα ,

είς

βεβαίως’ Ι γ -

τό σώμα καί τό Ιδηλητήρίάζεν.

Ή

δαμαλις

προφανώς είχε παραλύσει τήν ζωικήν δύνάμιν τού παιδιού, διότι ή ζωηρά* του Ιδιοσυγκρασία επαθε,

καί ή κεφαλή του

κ ατέστη

παραπολύ ογκώδης. Ό πατήρ τοϋ παιδιού ήτο

μέγας θαυμαστής

τής αγγλικής

μαγειρικής καί τών δύσπεπτων βρώμάτων τ η ς , προ πάντων τών σαρκωδών, είς τ ά όποια έξωκείωσε τ ά τέκνα τΟυ. Ά λ λ ’ εννοείτ ά ί’ ότι ’τό τοιόΰτο* καί ή τυφλή επίσης πίστες', τοϋ πάτρός έίς τ ά ς συμβουλάς τοϋ ια τ ρ ο ύ 'τ ο υ ,' συνετέλεσανείς τή ν ’ ύπερπλήρωσιν τού σώματος τού παιδιού σις αυτη έξεδηλώθη

διά ξένων ουσιών. Ή ύπερφσρτω -

κ α τ ’ άρχάς είς τόν ασθενή μου διά διανοη­

τικής τίνος Ιξασθενήσεως κ ατά τ ά σχολικά Ί τ η . Έ μ ε λ έ τ α ρίς έπιμέλειαν, έμεν εν ώρας π ο λλά ς ακίνητος καί ήτο. ανίκανος διά πάσαν

προ τών βιβλίων,

διανοητικήν προσπάθειαν. Διά τής

ιλαράς, τήν όποιαν επαθε κ ατά άπό πολλάς ξένας ουσίας.

χω ­

τό 1 8 6 8 , ήλευθερώθη αληθώς

Δυστυχώς δεν ήδυνήθησαν νά

ληθώσιν“ οί ιατροί Ικ τής ιλαράς,

δπως τήν

έπωφε-

θεραπεύσωσι φυσι-

κώς, ά λ λ ’ απεναντίας τήν κατέπνιξαν εντός τού σώματος δι ’ 6λων τών δυνάμεων.

Ή

κατάστασις τού παιδίου παρέμεινε λοι­

πόν ή αυτή καί πρίν, όπως καί μ ετά τήν θεραπείαν, μόνον δέ ή πέψίς τόυ εξησθένησε σοβάρώς, π ράγμα

τό όποιον έξεδηλώθη διά

πεπτικών διαταραχών καί δ ι ’ άκρατείας»φών ουρών.

Ή

μήτηρ

του μή γνωρίζουσα τό π ρ ά γ μ α , Ινόμιζεν δτι είνε Ιλ ά ττ ω μ α τού παιδίου καί

καί δχι νοσηρά κ α ταστα σις, καί

τό κατηγορεί,

συνεπώς τό Ιμέμφετο

μή ύποπτευουσα δτι ε"πταιε

περισσότερον I-

κείνου. Έ ν ε κ α μεταβολής τίνος αίφνιδίας τή ς θερμοκρασίας κατά τ ά μ εγά λα

ψύχη τοϋ 1 8 7 0 , τό παιδίον προσεβλήθη ύπό άνεμο­

ευλογίας, τήν όποιαν οί Ιατροί κατώρθωσαν νά καταπνίξουν διά φαρμάκων είς διάστημα ολίγων ημερών.. Ά λ λ α ταχέω ς ή ύπερ-

φόρτωσις ηΰξανε

καί εις όστρακιώδης πυρετός

ισχυρότατο,

άν*^

επτύχθη , θέτων εις κίνδυνον το άριστερόν κυρίως μέρος το: νούς. Ό π ω ς καί οί πε'ντε του αδελφοί καί πως

καί τό παιδίον αυτό

έπασχεν

άπό

άδελφαί, τοιουτοτρό-ι φόρτον τή ς αριστερά*

πλευράς. Κ α θ ’ ολην την παιδικήν του ήλικίαν

είχε

κατακλιθή

κυρίως εις την άριστεράν πλευράν, καί διά τούτο εις μίαν κυρίως πλευράν ή ζύμωσις τή ς οστρακιάς

εφανερώθη.

Το παιδίον εΰρ{·

σκέτο μεταξύ ζωής καί θανάτου επί πολλάς εβδομάδας, καί τ $ ταραγμένος δ ιατρός δεν έκαμνε τίπ οτε ά λ λ ο , π α ρ ά εν άγνοια τού νά

αΰξάνη τόν κίνδυνον διά φαρμάκων

πολεμίων

τής - (ρύσεως,

Κ α τά την πορείαν του πυρετού αΰτοϋ άνεπτύχθη καί μία

ωτόρ­

ροια επίμονος καί αδυνηροτάτη. Εις τό εσωτερικόν ,τού αριστερού ώτός εσχηματίσθη γαγγραινώδης π λη γή πυορροούσα άφθόνως.

*0

ιατρός εύρε νέο.ν στάδιον καί διώρισεν ά λ λα φάρμακα, μ ετα ξύ τών. δποίων καί δηλητηριώδεις Ινέσεις. Ευτυχώ ς δ οργανισμός τού π α ι­ διού έθριάμβευσε καί ή ωτόρροια διήρκεσε πολλάς εβδομάδας, εξ­ άγουσα, ξενας ζυμουμένας παιδίον ήσθάνθη εαυτό

ουσίας. Μ ετά τόν πυρετόν αυτόν τό:

φοβερά κουρασμένου καί ή φυσική, καθώς

καί ή ήθική εξασθένησις, ιπηύξησεν, Ά λ λ ’ ή φόρτωσις τ ώ ν - ξ έ ­ νων ουσιών ειχε μ ετα βλη θή κάπω ς. Αί ξέναι οΰσίαι εκ τής κάτω κοιλίας είχον

άνέλθει προς

τό άριστερόν ους καί την άριστεράν

παρειάν, ώστε τό παιδίον ήδύνατο νά ούρή κανονικώς. Τ ότε έτοποθετήθη εις εν σχολεΐον κ α τά τό 1 8 7 1 . μένος άήρ

τής μεγαλοπόλεως

ζήν, καθώς επίσης

καί αί επιβλαβείς

Ό διεφθαρ­

συνθήκαι

τού

καί ή τροφή ή έναντία πρός την φύσιν, ! π -

έφεραν ολέθρια απ οτελέσμ α τα εις τό παιδίον τό έξωκειωμένον μέ τόν άέρα τής έξοχης.

Τό σώμά του ένεποτίσθη ξένων ουσιών καί

Ιξησθένει όφθαλμοφανώς. Τό παιδίον άφ ’ εαυτού Ινόει τό άλογον φής.

Ή φωνή

τής φύσεως

εντός του

τής νεωτέρας ανατρο­ τψ ύπηγόρεύε

νά έπ ι-

στρέψη εις την εξοχήν. ’Α λ λ ά ποιος τ ά χ α σήμερον υπακούει εις την φωνήν αυτήν τή ς φύσεως ; Ή

υγεία λοιπόν τού παιδιού Ι θ υ -

σιάσθη χάριν τών προλήψεων τής νεωτέρας α γ ω γ ή ς .,’Ανίκανον εις τό νά μ άθη τίπ ο τε ενεκα τού φόρτου, τών ξένων ουσιών,διήγε ζωήν, άθλίαν καί άναξίαν τού ανθρωπίνου γένους, αιωνίως ευρισκόμενον

357 είς πάλην και διχασμόν, αιωνίως θέλον, ά λ λ α καί μ η δυνάμενον νά έκτελέσνι το καθήκον του. παιδίον

το άφιερωμένον

ΰπερπλήρωσις 1 8 7 1 μίαν

Τ ό τόιοϋτόν ητο

ΐκ φύσεως

ή αΰξουσα

των ξένων

πλευρίτιδα άριστιράν.

ουσιών

Ά λλα

χάρις *ίς την Ιατρικήν κ ατεπ νίγη. Κ α τά πνεύμονες

βάσανος διά το

ίίς τ ά καθηκοντά του. έπέφερε

κ α τά

Ή το

καί ή ασθένεια αυτη τ ά μέσα του 1 8 7 2

οι

του παιδιού ησαν τοσον-φορτωμένοι ξένων ουσιών, ώ­

στε δ ίατρές

συνεβούλευσε τον π ατέρα νά παραλαβή τό παιδίον

είς την ίξοχή ν, άλλω ς θά άπέθνησκεν άσφαλώς εκ φθίσεως. Ή

ανατροφή α ΰ τη , ή ίναντίά προς την φύσιν, έπροξένησε τό

φοβερόν αΰτό δίλημ μα τρΰ πατρός, δστις με κίνδυνον

νά ιδη

τό

παιδίον άποθνησκον, έ'πρεπε νά του διακόψχι τάς σπουδάς του . Ή πρώτη α ΰτη λογική συμβουλή του ίατροϋ εξετελέσθη λοιπόν, καί τό παιδίον κατώρθωσεν έν τ γ έξοχοι νά έλευθερωθη άπό ποσότητά τι να ξένων ουσιών. Ά λ λ ’ ενφ αι ξεναι

ούσίαι

η λα ττο ϋ ν το , έξ

άλλου

ηΰξανον

τ ά τεμ ά χια των κρεάτων, αί λεγόμεναι δυναμωτικαί τρόφαίί, καί εγίνετο τοιουτοτρόπως μία εργασία δποΐος

Δαναΐδων.

Ό διδάσκαλο^ δ

Ικληθη εις την έξόχην, δεν ήδύνατο τίπ ο τε

νά μάθη είς

τό παιδίον, τό δποΐον δεν ένόει, ’Ε π ί τέλους ήναγκάσθη νά εΐπγι εις τον πατέρα τό γεγονός, καί τό παιδίον έκλείσθη είς £ν λύκειον μικράς τίνος επαρχίας καθ ’ όλον το έτος 1 8 7 3 . Έ π ί έκεΐ έκαμνε γυμναστικήν ιατρούς.

καί

πέντε Ιτίη

έθεωρίΐτο ώς δγίεσταάίς

άπό τΟύς

Ά λ λ * η σω ματική του άνάπτυξις πόλ'ύ ολίγον έπροχώ-

ρΐι καί δ φόρτος τών ξένων ουσιών ητο π ά ντο τε μ έγα ς. Τ ό παι­ δίον ευτυχώς

διά την υγείαν του δεν εμάνθανε τίπ οτε καί ητο

νω χελέστατον.

Ά ν ηθελεν άκολόυθήσει τά ς συμβουλάς τών διδα­

σκάλων του καί μ ελ ετά , θά κατέστρεφε έμάνθανε π ρ ά γμ α τα προβληματικής μόνην

φοράν δ φόρτος

1875

δ ι’ άριστεράς

την υγείαν του καί

μόνον χρησιμότητος. Μίαν

τών ξένων ουσιών έξεδηλώθη κ α τά

τενος

παρωτίδος, ή δποίά

τά ς ξίνας ούσίας.

διετήρέι

δταν ηνοιγε τό στό μ α .

κριγμός ούτος ώμοίαζε με κανενός σκύλου τρώγοντος προήρχετο άπό

τό

έθεραπεύθη διά

θερμών κ αταπλασμ άτω ν λινοσπό^όΰ. Έ κ τ ό τ ε τό παιδίον ένα κριγμόν της άριστερΛς σιαγόνος,

θά

Ό

ο σ τά , καί

Τό άριστερόν ους, τό δποΐον

ή το

έξησθενημένον άπό

έχγΐ βόμβους

τ ή ς-επ ο χ ή ς

αυξάνοντας όλονέν.

Ή

τής οστρακιάς,, ήρχισε νες. κώφωσις αΰτη άνιφαίνετα,

^αθόσον δ φόρτος έπροχώρει καί δεν ήδύ.νατο κ α τ ’ άρχάς νά τήν διακρίνη κανείς,επειδή,;κα>θ'όσον τό άριστερόν οΰς έξησθένει, κατά τρσούτργ τό-, δεξιόν εγίνετο όξΰτερον, ’Επειδή ή φόρτωσις τού πα,ιδίρυ ,*έγίνετο έκ τών όπισθεν προς τ ά εμπρός, παρουσίάσθη

κατά'

τήν εποχήν εκείνην μία φαρυγγϊτις, ή δποία όλονέν ¿χειροτέρευε^ καί α υ τή . Οί οφθαλμοί ήσαν τόσον φορτωμένοι-διά ξένων ουσιών, ώστε ήδύνατό τ ις νά άναμένη καί πλήρη τύφλωσιν μέ' τόν και™ ρρν. Τό άνεγνώρισα

τούτο ά μ α ήλθεν εδώ πάσχον άπό

νήν τών βλεφάρων. μική,

Ή

φόρτωσις τών ξένων ουσιών ήτο -κληρονο­

Ό πάππος καί δ πατήρ εκ τ ή ς Ιδίας

και, δ πμτήρ ή το σχεδόν τυφλός καί 6 5 έτώ ν ..

. .

,

φλεγμο­

,.

έ'παθρν

άσθενείας,

έκ του αριστερού οφθαλμού, &ν

. , ...

,

,.

Ό νεαρός άσθενής ή το εϊκοσιν έτών ή δη, όταν πηδών έβλάβη τούς μύς τού αριστερού του ποδές καί ήναγκάσθη νά μρίνη εις την κλίνην.

Έθεράπεύθη δι * αλοιφών τφ ό ν τι, ά λλ ’ άπεμεινεν έκτοτε

μικρά άτονία τού ποδός. Μ εθ’ ολην τήν ΰπερφόρτωσιν τών ξένωνουσιών, δ υιός ή το μναστικήν,

τήν

επιδέξιος εις όλας τά ς ασκήσεις, εις τήν γ υ ­

κολυμβητικήν, τήν ιππασίαν, τό κυνήγιόν, καί

ήτο πεζοπόρος προσέτι ακούραστος. Κ α τ ά τήν στρατιωτικήν του θητείαν ή σω ματική του δύναμις έπροξένησεν άληθή θαυμασμόν, ’Α λ λ ά μ ο λα τα ύτα τό^άριστερόν ους. ήτο εντελώς κρυφόν, οε