200-201

H Eκκλησ α στ σταυροδρµι τς Iστορ ας O χριστιανισµ ς εναι αρι νοχος ναντι το Eλληνικο Πολιτισµο: T ν κατστρεψε µ γρια !α κα" τ ν #ξαφ&νισε µ 'σιατικ( αραρ)τητα γι 1000 το-λ&χιστον χρ)νια 'π προσ/που γ1ς (Mεσα!ων)· κα" «τεκµηρι/νουν δικαστικ» κα" σ:µερα τ(ν ;π)θεση τ1ς #νοχ1ς α-τ1ς τ ψαλλ)µενα κα" τ/ρα στο=ς >λληνικο=ς ναο=ς 'νθελληνικ κε!µενα,'λλ κα" @ρισµνοι #κπρ)σωπο! του, εAτε συκοφαντ/ντας 'νοιχτ τ(ν 'ρχα!α Eλλ&δα, εAτε πλαστογραφ/ντας την, εAτε κα" «ντουµπλ&ροντ&ς» την («>λληνοχριστιανικ ς πολιτισµ)ς»). Γι Dλα α-τ οον κα" E Iστορ!α Gλ)κληρη κα" πληθ/ρα σηµερινHν φαινοµνων τ)σο, Iστε Dποιος τ 'µφισητJ1 #ν DλKω L #ν µρει εναι @ς ν GµολογJ1 Dτι εναι 'νιστ)ρητος L κακ)πιστος. *** NAπ τ(ν 'ποδεδειγµνη α-τ( #νοχ( το-λ&χιστον E Pρθ)δοξη NEκκλησ!α τ1ς Eλλ&δος εναι πι ζωτικ( 'ν&γκη γι’ α-τ(ν ν 'παλλαγJ1 – κα" τοτο µπορεT ν #πιτευχθJ1 µ)νο µ θαρραλες 'ποφ&σεις, τολµηρς πρ&ξεις κα" εUλικρινεTς συµπεριφορς, ττοιες πο= ν σταµατον GριστικHς τ(ν συνχιση τ1ς Vµαρτωλ1ς παραδ)σεως τ1ς #κ µρους της 'µφισητ:σεως καθ’ Wξιν το µεγαλε!ου κα" τ1ς αAγλης το προχριστιανικο Eλληνισµο. H #π!σηµη #πωνυµ!α της «NEκκλησ!α τ1ς Eλλ&δος» τ(ν θτει πρ >ν ς 'νυπερλ:του διλ:µµατος: L ν δ/σJη τ(ν πλ:ρη, µπρακτη κα" 'µριστη #πιδοκιµασ!α της κα" Yστορικ( δικα!ωση στ(ν λαµπρ)τερη περ!οδο τ1ς Iστορ!ας τ1ς Eλλ&δος (τ(ν προχριστιανικ() L ν 'λλ&ξJη τ(ν #πωνυµ!α της α-τ:. Tοτο καθ!σταται σ:µερα 'κ)µη πι 'δ:ριτο κα" #πιτακτικ), Dταν Gλ)κληρο τ χριστεπ/νυµο πλ:ρωµ& της 'ποτελ1ται 'ποκλειστικ 'π ZEλληνες. T τελευταTο τοτο #π!σης σηµα!νει Dτι 'λλοτινς πρακτικς, #φαρµοσθεTσες 'π τ ΠατριαρχεTο, εναι στ( σηµεριν( Eλλ&δα #κτ ς πραγµατικ)τητος: T ΠατριαρχεTο [ταν πολυεθνικ( #κκλησ!α. Kα" #π" τJ1 ε-καιρ!]α πρπει ν σηµει/σουµε Dτι κ&ποιοι «>λιγµο"» L «τεχν&σµατα» #µπνε)µενα 'π @ρισµνους σκεπτους κα" 'λαζ)νες κληρικο^ς, Dπως π.χ. Dτι δν ;π&ρχουν πι ZEλληνες 'λλ Pωµιο!, `χι µ)νο δν καταργον τ προαναφερθν Yστορικ δ!ληµµα, #ν/πιον το Gπο!ου @δηγ:θη τ/ρα E NEκκλησ!α µας, κ&τω 'π τ(ν νοµοτελειακ( π!εση τHν προκυψασHν σηµερινHν YστορικHν συνθηκHν, 'λλ γ!νονται αUτ!α γελοιοποι:σεως τHν #µπνευστHν τους κα" εα!ως #πιταχ^νουν τ(ν ραγδα!α aδη φθορ το θρησκευτικο αUσθ:µατος στ ν τ)πον α-τ)ν. *** NEξ Aσου κωµικ κα" 'νεδαφικ εναι κα" τ «πολιτικ » #πιχε!ρηµα κ&ποιων #πισ:µων λαϊκοκληρικHν κ^κλων, πο= ;ποστηρ!ζουν Dτι E NOρθο-

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

12481

δοξ!α 'ποτελεT τ σπουδαι)τερο Uδεολογικ κα" πολιτικ «Dπλο» γι τ(ν >ν)τητα το σηµερινο Eλληνισµο, 'λλ κα" γι ν #πιδρ&σJη E Eλλ&δα µ α-τ κα" ν 'ποκοµ!σJη #θνικ κρδη, cν τ(ν χρησιµοποι:σJη στο=ς λλους λαο^ς: ∆ι)τι E NOρθοδοξ!α δν εναι «'ποκλειστικ)της» τHν Eλλ:νων, 'λλ εναι κα" θρ:σκευµα τHν P/σων, τHν ΣκοπιανHν, τHν Σρων, τHν Bουλγ&ρων κ.λπ. T(ν NOρθοδοξ!α #ξ λλου δν θ 'νεχθJ1 οgτε G µουσουλµhνος οgτε G ουδιστ(ς κ.λπ., 'λλ οgτε κν G καθολικ ς L G διαµαρτυρ)µενος κ.λπ. Tοτο εναι α-τον)ητο. NAντ!θετα τ(ν #πιστ:µη, τ(ν δηµοκρατ!α, τ(ν #λευθερ!α τ1ς σκψεως, τ ν στοχασµ κα" τ(ν φιλοσοφ!α, τ(ν ρευνα, τ θατρο, τ ν 'θλητισµ)... – µ’ λλα λ)για τ(ν >λληνικ)τητα – τ 'ποδχονται, cν δν τ χουν aδη πρ πολλο υYοθετ:σει @ς 'ναπ)σπαστο µρος τ1ς ζω1ς τους, Dλοι οY νθρωποι Dλων τHν θρησκευµ&των, #θνικοτ:των, UδεολογιHν, κρατHν, φυλHν κ.λπ. iAς 'φ:σουν λοιπ)ν οY «Pρθοδοξοκεντρικο"» τ #πιχε!ρηµα α-τ), δι)τι προδ:λως 'ποκαλ^πτουν 'νυπαρξ!α πολιτικ1ς σκψεως, cν δν συγκαλ^πτουν ;στεροουλ!ες κα" ε-τελεTς σκοπιµ)τητες. *** Tσσερεις κα" πλον µ1νες µετ τ(ν 'λλαγ( Eγεσ!ας στ(ν NEκκλησ!α τ1ς Eλλ&δος κα" µ 'σφαλ1 κριτ:ρια: α) τ(ν Yστορικ( γν/ση τ1ς µχρι τ/ρα 'ρνητικ1ς (>ραιοπρεπος) συµπεριφορhς της ναντι το 'ρχα!ου Eλληνικο Πολιτισµο (πο= δν εναι VπλHς Wνα Yστορικ µγεθος, 'λλ E Gλοζ/ντανη &ση το σηµερινο Παγκοσµ!ου Πολιτισµο) κα" ) τ(ν σηµεριν( σ^νθεση τHν πιστHν της 'π ποψη #θνικ)τητας, γ!νεται Gλοφ&νερο Dτι, cν οY ταγο! της #πιµε!νουν στ(ν παλαι 'ντ!ληψη τ1ς πραγµατικ)τητας, θ πλουν σ καθ’ Gλοκληρ!αν #πικ!νδυνα νερ&, στ GποTα G πλος θ χJη @ς 'ναγκαστικ) του τρµα τ ν διχασµ L κα" τ(ν καταπ)ντιση το σκ&φους τους. Kα" πρπει #δH ν ;πογραµµισθJ1 Dτι E ποψη, Dτι G «κοινωνικ ς ρ)λος» τ1ς NEκκλησ!ας 'ρκεT γι ν τ(ν δικαι/σJη @ς Pργανισµ), στερεTται &σεως: H κοινωνικ( πολιτικ( 'σκεTται πλον 'π τ κρ&τη. Eποµνως G «Uδεολογικ ς ρ)λος» της, πο= εναι κα" G πραγµατικ ς ρ)λος κ&θε θρησκε!ας, παραµνει E µοναδικ: της 'ποστολ:. OY ZEλληνες δν χουν καµµ!α δυσκολ!α ν χειροκροτ:σουν σωστς κιν:σεις το νου προκαθηµνου της. NAλλ δν πρπει ν χουν κα" καννα λ)γο ν #πιδοκιµ&σουν τ λ&θη, τ"ς #κτροπς κα" τ(ν παρ&ταση τHν προµνησθεισHν YστορικHν - UδεολογικHν #κκρεµοτ:των, πο= Dσο παραµνουν, #πιτε!νουν τ(ν κακοδαιµον!α το Eλληνισµο, #πιδειν/νουν τ(ν Yστορικ: του «#θνικ( σχιζοφρνεια» κα" καθιστον προληµατικ( τ(ν #θνικ: του α-τογνωσ!α – µοναδικ( προϋπ)θεση γι ν ξεφ^γJη G ZEλλην 'π τ(ν πολιτιστικ( στειρ)τητα αU/νων κα" ν περ&σJη #πιτλους κα" π&λι σ φ&ση νας Yστορικ1ς δηµιουργ!ας.

∆.I.Λ.

EΠIΛOΓH EΠIΣTOΛΩN ANAΓNΩΣTΩN O #ξελληνισµ ς τς Pωµιοσ)νης κα* ο+ Eλληνοαµερικανο* Aγαπητ κ. Λµπρου, O# $Eλληνες πολ)τες τ*ς Aµερικ*ς ζητο-ν .π/ τ0ς HΠA «>λληνοπο!ηση το 'νθελληνικο Pωµα!ικου κρ&τους», στ4λνοντας διακο)νωση πρ/ς τ/ν πρ7εδρο τ8ν HΠA O9)λλιαµ Tζ4φερσον Kλ)ντον, πρ/ς τ/ Kογκρ4σσο, τ=ν Γερουσ)α κα0 τ? @πουργεAα Παιδε)ας κα0 Eξωτερικ8ν («∆αυλ7ς», τ. 197). T/ διHηµα τ8ν Iµογεν8ν νοµ)ζω Jτι .ποτελεA σοHαρ/ λθος, .φο- L πρ7σκληση πρ/ς τρ)τους γι? Mπ4µHαση σ Mθνικ? - @παρξιακ µας ζητNµατα νοµιµοποιεA τοOς τελευτα)ους γι? IποιεσδNποτε Mν4ργειες κρ)νουν α9το0 Jτι πρ4πει ν? προHο-ν. PH περ)πτωση θυµ)ζει Qντονα τ0ς προσκλNσεις τ8ν PEλλNνων Mκε)-

νων ποO προσ4φευγαν στ=ν α9λ= τοMεγλου Bασιλ4ως, γι? να MπιλTσουν τ0ς µεταξT των διαφορς µ τ0ς γνωστς γι? τ=ν PEλλδα καταστροφικς συν4πειες. Aκ7µη θυµ)ζει τ0ς προσκλNσεις τ8ν Uλληνικ8ν κρατ8ν κατ? τοOς χρ7νους τ*ς παρακµ*ς πρ/ς τοOς Pωµα)ους, µ τ0ς IποAες νοµιµοπο)ησαν τ/ δικα)ωµα MπεµHσεως τ8ν τελευτα)ων κα0 ο# IποAοι, σπεTδοντες προθTµως, @π4ταξαν προοδευτικ? τ? Uλληνικ? κρτη. [...]. PH MθνικN µας κθαρση κα0 L «.ναπτ4ρωση το- PEλληνισµο-» εZναι προσωπικN µας, τ8ν PEλλNνων, @π7θεση, Jπως .κριH8ς [ταν κα0 τ/ ’21. ∆ν εZναι Qργο τρ)των. EµεAς πρ4πει ν? γ)νουµε πρωτ)στως «πολ)τες», δηλαδ= @πεTθυνα ]το-

M α -λλκοτη παρ/σταση τς «M1δειας» στ Σ)δνεϋ NAγαπητ «∆αυλ», Στ «Kρατικ Θατρο» το Σ^δνεϋ #π1γα στ"ς 5 NIουν!ου 1998 #νθουσιασµνος, #λπ!ζοντας ν UδH µ!α σ^γχρονη πρωτοποριακ( >λληνικ( #κτλεση τ1ς «M:δειας» το E-ριπ!δη 'π θ!ασο το NEθνικο Θε&τρου NAθηνHν. Προσδοκοσα Wνα τρ)πο κφρασης, πο= θ [ταν µ!α καινοτοµ!α, Wνα παρ&δειγµα πρ ς µ!µηση. ZOµως εδα τετριµµνους τρ)πους #κτλεσης, πο= 'π τ(ν µ!α #ντυπωσ!αζαν χυδαTα κα" 'π τ(ν λλη 'ποµ)νωναν τ κοιν 'π τ ν 'ρχαTο τραγικ). NEπιτρψετ µου ν #ξηγηθH. A-τ πο= µ #ξνισε 'π τ(ν 'ρχ( [ταν G τρ)πος σκηνοθεσ!ας. Σ Dλη τ(ν παρουσ!αση το ργου E προολ( µιhς πρωταγων!στριας φ&νηκε @ς τ µοναδικ καθ1κον Dλων τHν µελHν το θι&σου. Γι ν #πιτευχθJ1 α-τ), Dλα τ λλα µλη περιωρ!σθηκαν στ ν ρ)λο ;ποστ:ριξης >ν ς «'στεριο»! ZOλος G θ!ασος #δο^λευε γι’ α-τ ν τ ν σκοπ), µ 'ποτλεσµα ν χαθJ1 E >λληνικ( συµµετρ!α κα" E Uσορροπ!α στ(ν 'π)δοση χαρακτ:ρων. pEτσι 'π τ(ν µ!α διναν τ(ν #ντ^πωση πqς #παρουσ!αζαν Wνα «'στρι» το X)λυγουντ κα" 'π τ(ν λλη οY χαρακτ1ρες πο= ;ποδ^ονταν ;ποαθµ!σθηκαν.

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

µα στ=ν χhρα µας, µ τ=ν πλNρη γνhση κα0 ε9θTνη ποO χαρακτηρ)ζουν τ/ν Jρο α9τ7. EµεAς θ? πρ4πει ν? Mξελλην)σουµε πρωτ)στως τ/ν Uαυτ7 µας κα0 ταυτοχρ7νως τ/ κρτος µας (.φο- οiτως f ]λλως σ κποιο κρτος θ? ζο-µε). A9τ/ θ? πρ4πει ν? εZναι τ/ ζητοTµενο κα0 πρ/ς α9τ=ν τ=ν κατεTθυνση πρ4πει ν? Mνεργο-µε, δι7τι PEλληνισµ/ς κατ’ .πονοµ=ν δν γ)νεται, δι7τι το-το .ποτελεA κατσταση .ντιφατικN.

12483

PH .φTπνιση .π/ τ/ν πολυα)ωνα λNθαργο θ? .παιτNσeη χρ7νο, @ποµον= κα0 µ4θοδο. O# σταγ7νες Uλληνικ7τητος ποO Qχουν jδη γ)νει ρυκια (Jρα «∆αυλ/») σTντοµα θ? δηµιουργNσουν ρεTµατα Iρµητικ? κα0 ποταµοOς ποO δν γυρ)ζουν π)σω. bAλλους µεσσ)ες δν θ4λουµε. M Mκτ)µηση Γε;ργιος B. Φ/κος N. Ψυχικ/

T «-λληλο)ια» ε4ναι 5 6λληνικ7 λ8ξη «-λληλουχ α»; Aγαπητ κ. Λµπρου, M _δια)τερη #κανοπο)ηση διHασα στ/ τ. 197 το- «∆αυλο-» τ/ MπακριHς ]ρθρο το- Iµογενο-ς µας (MελHοTρνη) Θωµa Γ. PHλι7πουλου µ τ)τλο «∆ν µπορεT ν ;π&ρξJη Xριστιανικ( Θεολογ!α χωρ"ς τ(ν Eλληνικ( γλHσσα». bEχει .π7λυτο δ)κιο. $Oπως σωστ? παρατηρεA, L Uλληνικ= Iρολογ)α εZναι τ7σο πληθωρικ= στ? ε9ρωπαϊκ? συγγρµµατα θεο-

λογ)ας (.λλ? κα0 σ συγγρµµατα Jλων τ8ν Mπιστηµ8ν, Jλως δ _διαιτ4ρως σ _ατρικ? τοια-τα), ποO .ναρωτι4ται κανε0ς dν διαHζeη ξ4να f Uλληνικ? συγγρµµατα. bEχω Jµως µ)α MπιφTλαξη. Kλε)νοντας τ/ ]ρθρο του I κ. Θ. PHλι7πουλος .ναφ4ρεται στ= λ4ξη 'λληλο^ια, τ=ν Iπο)α θεωρεA Uλληνικ= gς προερχοµ4νη .π/ τ=ν λ4ξη 'λληλουχ!α. EZχα διαHσει πα-

T δ «'στρι», φορ/ντας πορφ^ρα πο= #θ^µιζε κιµον µ ο-ρ πο= #κ&λυπτε τ(ν µισ( σκην:, αUφνιδ!αζε κα" #ξνιζε µ 'λλ)κοτες κιν:σεις κα" στ&σεις. pEτσι µ ξνα µιµητικ τεχν&σµατα @δηγοσε τ ν θεατ( #κτ ς τ)που κα" χρ)νου, 'ποσπ/ντας τ(ν προσοχ: του 'π τ ργο, 'ντ" ν τ ν οηθ&Jη ν τ καταλ&Jη. O γυναικεTος χορ ς #κινεTτο µ 'σιατικ τελετουργικ τρ)πο κα" κανε δι&φορους γεωµετρικο=ς σχηµατισµο^ς, πο= Aσως [ταν κατανοητο" στο=ς NI&πωνες, 'λλ γι τ ν ;π)λοιπο κ)σµο εχαν κυρ!ως διακοσµητικ ρ)λο. OY γυναTκες εχαν τ πρ)σωπ& τους αµµνα σπρα κα" τ µ&τια µαυρισµνα, σν ν φοροσαν καλ^πτρες. Ωµο!αζαν µ λωποδ^τες µεταµφιεσµνους σ γκισσες. H Dλη τους δρ&ση #θ^µιζε tργανωµνες µαζικς 'σιατικς #κδηλ/σεις, Dπου τ τοµο ;ποτ&σσεται σ κ&ποια 'ρχ(, ξεχν/ντας τ(ν προσωπικ)τητ& του κα" τ(ν ε-θ^νη τHν πρ&ξε/ν του. pEτσι τ µλη το χορο 'πρριπταν τ(ν µοναδικ)τητ& τους @ς τοµα, 'λλ ταυτ)χρονα κα" π&νω 'π Dλα τ(ν µοναδικ)τητα τHν χαρακτ:ρων πο= ;ποδ^ονταν. M α-τ ν τ ν τρ)πο Dµως, Dσον 'φορ]h στ κλασσικ θατρο, G διακοσµητικ ς ρ)λος το χορο προκαλοσε τ(ν Aδια #ντ^πωση πο= προκαλεT κ&ποιος πο= ζωγραφ!ζει µ γραφ!τη τ µληµα τ1ς «Tογι)τα» #π&νω σ Wνα α-τοκ!νητο τ1ς «P)λλς - P)υς».

12484

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

λαι7τερα Jτι τ/ «.λληλοTια» εZναι σTνθετη UHραϊκ= λ4ξη, .ποτελουµ4νη .π/ τ=ν προστακτικ= «.λλελοT» (= α_νεAτε) κα0 τ=ν κατληξη «Γι?χ» (συντετµηµ4νος τTπος το- ΓιαχH4). T/ λεξικ/ «Ππυρος - ΛαροOς» ποO συµHουλεTτηκα, δ4χεται τ=ν πι/ πνω ]ποψη. Eπ)σης I Γ. Zηκ)δης λ4γει στ/ λεξικ7 του κατ? λ4ξη: «NAλληλο^ια (λξις >ραϊκ:), ανος τKH `ντι ΘεKH, αUνεTτε τ ν NIα/». O# ε_δικο0 στ? θ4µατα α9τ? συνεργτες

σας θ? µπορο-σαν uσως ν? διευκριν)σουν τ/ θ4µα σ µ)α προσεχ* Qκδοση το«∆αυλο-». bOχι Jτι θ? ]λλαζε κτι στ? τ7σα @π4ροχα ποO παρατηρεA I .ρθρογρφος σας, .λλ? καλ/ν εZναι ν? µ= µ4νουν .µφιHολ)ες. E9χαριστ8 Bασ λης Mπανιωτπουλος Xειρουργ/ς γυναικολ7γος Θεσσαλον)κη

H κ νηση τ?ν πλο ων τς τοιχογραφ ας τς Θ1ρας KTριε Λµπρου, Eπειδ= πντοτε Mπ)στευα κα0 συνεχ)ζω ν? πιστεTω Jτι I σπουδαι7τερος σκοπ/ς το- PEλληνισµο- [το, εZναι κα0 θ? e[ναι L .ναζNτησις τ*ς .ληθε)ας ε_ς τ? πλα)σια το- Mπιστηµονικο- λ7γου, θεωρ8 .ναγκαAον ν? σχολισω συντ7µως τ? .ξι7λογα ]ρθρα το- κ. Πασχλη Kαρακατσνη, Jσον .φορma ε_ς τ=ν µηχανικ=ν κ)νησιν τ8ν κουπι8ν τ8ν πλο)ων Mκ τ8ν τοιχογραφι8ν το- Aκρωτηρ)ου

ΘNρας («∆αυλ7ς», τεTχη 173/Mιος 1996, 178/OκτhHριος 1996 κ...): α) T? κουπι? δν εZναι σπαστ? κα0 δν .ποτελο-νται .π/ κθετον κα0 Iριζ7ντιον µ4ρος· H) I qρµ/ς το- ]νω µ4ρους των δν εZναι διπλ/ς κα0 δν @πρχει «ντ)ζα»· γ) τ? πλοAα δν Qχουν #στ)α κα0 πανι, δι7τι Qχουν κωπηλτας. T? παραπνω γ)νονται .µ4σως ε9κολον7ητα κα0 κατανοητ, M?ν µελετNσωµε κα0 παρατηρNσωµε τ?ς τοιχογραφ)ας τ*ς

NAρκετ 'π τ µλη το χορο εχαν πρ)ληµα Pρθοφων!ας. Yπ1ρχε πρ)ληµα σωστ1ς ρθρωσης τHν λξεων κα" πρ)ληµα καθαρ)τητας φων1ς. M δυσκολ!α 'κο^γονταν οY λξεις· κα" E >λληνικ( γλHσσα χασε Wνα µεγ&λο µρος 'π τ(ν µουσικ)τητ& της. NEδH προτιµH ν µ(ν σχολι&σω το=ς 'λαλαγµο=ς πο= καναν κ&θε τ)σο, οY GποTοι #θ^µιζαν Uνδι&νους σ καουµπ)υκα φ!λµς. pEτσι τ κοιν σν σ^νολο 'δυνατοσε ν συνδεθJ1 µ τ ν χορ κα" παρµενε 'ποξενωµνο, δι)τι εχε τ(ν προσοχ: του #στραµµνη σ σκηνοθετικς 'ποµιµ:σεις ξνων προτ^πων θε&τρου. Στ(ν σκην:, 'ντ" γι παιδι&, παρουσι&σθηκαν δ^ο κοκλες χωρ"ς πρ)σωπα. K&ποιος τ"ς περιφερε κα" τ"ς στριφογ^ριζε, γι ν συµολ!σJη τ παιδι το NI&σωνος. ZOµως #θ^µιζαν περισσ)τερο σκι&χτρα παρ παιδι&. Π&λι E 'ποξνωση ;πεισ1λθε κι α-τ( τ(ν φορ µεταξ= θεατο κα" παιδικHν χαρακτ:ρων. Στ τλος, Dταν G πατρας τους #ζ:τησε ν 'νο!ξουν οY π)ρτες το παλατιο, γι ν UδJ1 κα" ν κλ&ψJη τ σκοτωµνα παιδι& του (κ&τι πο= #συνηθ!ζετο στ 'ρχαTα θατρα), α-τς δν νοιξαν. pEγαινε λοιπ ν τ συµπρασµα πqς τ προσωπικ το παλατιο δν ;π&κουε πι στ ν ρχοντα κα" δν εχε καµµι συµπ&θεια στ ν πατρικ π)νο του. pEτσι E M:δεια παρουσι&ζεται πqς δν σφαξε τ παιδι& της. A-τ τ σκηνοθετικ εvρηµα διδε 'πα-

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

ΘNρας .π/ µικρ?ν .π7στασιν· f M?ν µεγεθTνωµεν qπλ8ς µ µεγεθυντικ/ν φακ/ν f καλTτερον µ ~λεκτρονικ/ν @πολογιστ=ν τ?ς φωτογραφ)ας τ8ν πλο)ων. T? κουπι, τ? IποAα φα)νονται Mκ πρhτης {ψεως διπλa ε_ς τ/ ]νω µ4ρος, δν εZναι διπλa, δι7τι δν εZναι κdν κουπι· εZναι κωπηλται. PO διπλο-ς qρµ/ς εZναι ο# κορµο0 τ8ν κωπηλατ8ν, ο# IποAοι κωπηλατο-ν σκυφτο). Πρ/ς καλυτ4ραν διαµ7ρφωσιν γνhµης παραθ4τω φωτογραφ)ας µ µεγ4θυνσιν τ8ν κου-

12485

πι8ν κα0 τ8ν κωπηλατ8ν. T? παραπνω φυσικ? δν σηµα)νουν Jτι L θεωρ)α το- κ. Kαρακατσνη περ0 συστNµατος µηχανισµο- τ8ν κεανοπ7ρων πλο)ων εZναι ]στοχη. EZναι πολO πιθαν/ν ν? @π*ρχε xνα τ4τοιο f Qστω κποιο παρ7µοιον σTστηµα δι? τ?ς µακριν?ς .ποστσεις. M φιλικοOς χαιρετισµοOς Nικλαος Σταµ. Aσπι;της Mουσικ/ς B7λφσµπουργκ, Γερµαν)α

O+ Bραχογραφ ες τοC Παγγα ου ε4ναι σ)στηµα γραφς; Aγαπητ4 κ. διευθυντ, M .φορµ= παλαι7τερο ]ρθρο το«∆αυλο-» περ0 τ*ς γραφ*ς bOγκαµ κα0 σ συνδυασµ/ µ xνα .π7σπασµα το- HιHλ)ου τ*ς E.Π. MπλαHτσκυ «Mυστικ( ∆οξασ!α» (τ/ IποAο κα0 παραθ4τω) gδηγNθηκα στ=ν @π7θεση, Jτι ο# Uκατοντδες yπς ποO παρατηρο-νται στ0ς Hραχογραφ)ες το- Παγγα)ου δν εZναι –

το9λχιστον {χι µ7νο – .στρικο0 χρτες .λλ? πανρχαιο κωδικοποιηµ4νο σTστηµα γραφ*ς. ΠιστεTω Jτι θ? ]ξιζε ν? Mρευνηθe*. IδοO τ/ Mν λ7γ}ω .π7σπασµα II, σ. 346, @ποσηµ.: «T σηµ&δια σ σχ1µα κο^πας πο= παρατ:ρησε G σρ Tζ. Σ!µπσον κα" οY “τρ^πες οY 'νασκαµµνες στ(ν #πιφ&νεια” τHν ρ&χων κα" τHν µνηµε!ων, πο=

τηλ( #λπ!δα πqς γινε µ!α ψευτοσφαγ:, Dπως α-τ( τ1ς NIφιγνειας στ(ν A-λ!δα. Ως #κ το^του µ σκηνοθετικς παραποι:σεις G θεατ(ς 'ποξεν/νεται τελε!ως 'π τ παιδι κα" τ ν πατρα τους κα" E συµπ&θει& του πρ ς τ(ν M:δεια παραµνει 'µε!ωτη, 'κ)µη κα" µετ τ φρικαλο γκληµ& της. H 'ποξνωση το θεατο Dµως δν περιωρ!σθηκε µ)νο σ σκηνοθετικ τεχν&σµατα. NEπεκτ&θηκε κα" σ σκηνογραφικ&· π.χ. τ παλ&τι #συµολ!ζετο µ κ&τι τερ&στιες λαστιχνιες κορδλλες, πο= κολλοσαν στ σ/µατα κα" στ χρια τHν µελHν το θι&σου. A-το" 'γων!ζονταν περισσ)τερο ν ξεκολλ:σουν 'π τ"ς κορδλλες, παρ ν #κφρ&σουν το=ς χαρακτ1ρες πο= ;πεδ^οντο. pEτσι προκαλοσαν κρυφ γλια 'π τ κοιν στ"ς πλον τραγικς στιγµς το ργου. T Dλο σκηνικ #θ^µιζε περισσ)τερο #ργοστ&σιο παραγωγ1ς µαστ!χης παρ 'ρχαTο παλ&τι. Kι α-τ συντελοσε στ(ν 'ποξνωση πολλHν κρισ!µων 'νθρωπιστικHν µηνυµ&των το E-ριπ!δη 'π τ κοιν). OY ;π)τιτλοι στ(ν 'γγλικ( µετ&φραση [ταν γεµ&τοι 'νακρ!ειες, περισσ)τερο δ στ σηµεTα Dπου G NI&σων 'πδιδε κοσµητικ #π!θετα στ(ν M:δεια. M λλα λ)για #γ!ναµε µ&ρτυρες λογοκρισ!ας το E-ριπ!δη. Tτοια µετ&φραση πρHτον 'ποξνωνε τ ν 'γγλ)φωνο θεατ( 'π πολλ µην^µατα το τραγKωδο κα" δε^τερον tχριοσε

12486

ρθηκαν 'π τ ν Pιτ - Kαρν&κ, “µ διαφορετικ µγεθος πο= ποικ!λλει σ δι&µετρο 'π δεκαπντε µχρι τσσερα >κατοστ κα" µ &θος 'π δυ)µισι µχρι τσσερα >κατοστ&... τοποθετηµνες γενικ σ κ&θετες γραµµς, #µφαν!ζοντας πολλς µεταθσεις στ ν 'ριθµ), τ µγεθος κα" τ( διευθτηση τHν σχηµ&των µ τ( µορφ( κυπλλου” – εναι VπλHς γραπτ 'ρχεTα τHν παν&ρχαιων φυλHν. iAν κανε"ς #ξετ&σJη µ προσοχ( τ σχδια α-τHν τHν χαραγµ&των πο= ρ!σκονται στ"ς 'ρχαιολογικς “Σηµει/σεις τ1ς NAρχα!ας Γλυπτικ1ς” π&νω στο=ς ρ&χους το Kουµα ν τ1ς NIνδ!ας κ.τ.λ., θ διακρ!νJη Wνα πολ= πρωτ)γονο τρ)πο σηµε!ωσης L καταγραφ1ς· κ&τι πο= µοι&ζει µ τ ν τρ)πο πο= υYοθτησαν οY NAµερικανο" #πινοητς τ1ς τηλεγραφικ1ς γραφ1ς M)ρς, πο= µhς θυµ!ζει τ( γραφ( pOγκαµ, Wνα συνδυασµ µεγ&λων κα" συντ)µων γραµµHν, Dπως τ περιγρ&φει G Pιτ - Kαρν&κ, “χαραγµνων σ 'µµ)λιθο”. H Σουηδ!α, E Nορηγ!α κα" E Σκανδινα!α εναι γεµ&τες 'π ττοια

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

γραπτ 'ρχεTα, κα" οY Pουνικο" χαρακτ1ρες 'κολο^θησαν τ κυπελλοειδ1 σχ:µατα κα" τ"ς µακρυς κα" κοντς γραµµς. Στ “χειρ)γραφο” το Γιοχ&νες M&γκνους λπει κανε"ς τ(ν 'ναπαρ&σταση το Eµ!θεου, το γ!γαντα Σταρκ&θερους (Starkad L Hrosshros - grani, G M&γος), G GποTος κρατ&ει σ κ&θε του χρι Wνα τερ&στιο λ!θο σκεπασµνο µ Pουνικο=ς χαρακτ1ρες. Kα" G Στ&ρκαντ, σ^µφωνα µ τ ν σκανδιναικ µ^θο, π1γε στ(ν NIρλανδ!α κα" #κτλεσε θαυµαστς πρ&ξεις στ Bορρh κα" στ N)το, στ(ν NAνατολ( κα" στ( ∆^ση (λ. “O pAσγκαρντ κα" οY Θεο!”, σ. 219 κ. >.)». Kα0 στ=ν προηγοTµενη σελ)δα διαHζουµε Jτι I κTκλωπας Παλα)µων «[ταν G κατασκευαστ(ς τHν YερHν στηλHν το Γαδ!ρ, οY GποTες καλ^πτονταν µ µυστηρι/δεις χαρακτ1ρες, τ κλειδ" τHν Gπο!ων κατεTχε #κε!νη τ(ν >ποχ( µ)νον G NAπολλ/νιος G Tυανε=ς κα" µ εUκ)νες, οY GποTες ;π&ρχουν 'κ)µα στο=ς το!χους τ1ς NEλλ)ρα [NIνδ!α], τ γιγαντιαTα #ρε!πια το ναο το Bισακ&ρµαν, “το δο-

µπροστ στ"ς τ)σες πολλς µεταφρ&σεις πο= χουν γ!νει 'π σοαρο=ς µελετητς. ZOπως θ παρατηρJ1 G 'ναγν/στης, #πισηµ&νθηκαν 'ρκετς σοαρ/τατες 'δυναµ!ες στ(ν #κτλεση το ργου. Yπ1ρχαν κι λλες, 'λλ ;ποθτω πqς οY παραπ&νω εναι 'ρκετς, γι ν σχηµατ!σουµε συµπερ&σµατα χωρ"ς πολλ( σπατ&λη µελ&νης κα" χαρτιο. NEν κατακλεTδι: Θ [ταν ;πρ το κ^ρους τ1ς 'ρχα!ας Eλληνικ1ς TραγKωδ!ας, cν δν #δ!δετο ποτ E 'λλ)κοτη α-τ( παρ&σταση. Eναι πι καιρ ς ν µορφωθοµε >λληνικ&. N γ!νJη π&λι E Eλλ&δα G φ&ρος τ1ς 'νθρωπ)τητας, E Gπο!α 'πεγνωσµνα ζητh κ&ποιο φωτειν) σηµεTο 'ναφορhς µσα στ ν πνευµατικ ζ)φο κα" τ πολιτιστικ χ&ος τ1ς #ποχ1ς µας. iAς µ(ν κοροϊδευ/µαστε λλο πι&. T/ρα κα" πολλο=ς αUHνες E 'νθρωπ)τητα περιµνει #µhς ν ξυπν:σωµε, γι ν σταθJ1 π&λι Pρθ:. NAντικειµενικ #µεTς κα" µ)νον #µεTς – σν πνευµατικο" φαροφ^λακες τ1ς 'νθρωπ)τητος – εAµαστε ;πε^θυνοι γι D,τι γ!νεται στ ν vπνο µας κα" στ ν ξ^πνιο µας (φυσικ χοµε µεγαλ^τερη ε-θ^νη, Dταν κοιµ/µαστε!). iAς 'ναγνωρ!σουµε λοιπ ν τ"ς ε-θ^νες µας, γι ν προχωρ:σουµε. M τιµ( Πολ)δωρος Πολυδωρπουλος pAσφηλντ, N.N. O-αλλ!α, A-στραλ!α

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

12487

µητ1 κα" τεχν!τη τHν θεHν”». M Mκτ)µηση Φ;της Aναγνωστπουλος K8ς

∆8σµευση γιE... 6λλην ζοντα λατινικE στ σµα τοC Mετρ; KTριε διευθυντ, Π*ρα τ/ θρρος ν? σaς γρψω µ .φορµ= κποιον διαγωνισµ/ ποO γ)νεται, γι? ν? δοθe* σ*µα κα0 {νοµα στ/ν ν4ο @π7γειο σιδηρ7δροµο τ8ν Aθην8ν. ∆ν Qχω τ/ν φκελλο συµµετοχ*ς, γι? ν? σaς τ/ν στε)λω, .λλ? σaς .ναφ4ρω Jτι µ4σα στοOς Jρους το- διαγωνισµο- @πρχει xνας ποO .παγορεTει ν? χρησιµοποιηθe* στ/ σχ4διο IποιαδNποτε Mπιγραφ= µ γρµµατα ποO @πρχουν µ7νο στ/ Uλληνικ/ .λφHητο κα0 {χι στ/ λατινικ7. AπαγορεTεται. AπευθTνοµαι λοιπ/ν σ σaς, µNπως µπορ*τε ν? µaς πληροφορNσετε ποιο) ε9θTνονται γι’ α9τς τ0ς .ποφσεις. Ποιο) εZναι α9το), ποO τ7σο ξεδιντροπα .παιτο-ν ν? παραµερισθe* τ/ Uλληνικ/ .λφHητο gς .κατλληλο γι? xνα συγκοινωνιακ/ µ4σον ποO θ? κιν*ται µ4σα στ=ν PEλλδα, θ? µεταφ4ρeη $Eλληνες κα0 θ? διαHζουν τ0ς Mπιγραφ4ς του $Eλλη-

νες; Ποιο) εZναι α9το0 ποO προσπαθο-ν ν? περσουν τ/ λατινικ/ .λφHητο µ4σα στ=ν PEλλδα, .ντ0 ν? φροντ)σουν ν? MπιHλουν τ0ς Uλληνικς Mπιγραφ4ς, γι? ν? πψeη ν? @πρχeη α9τ/ τ/ α_σχρ/ συνονθTλευµα .π/ κθε λογ*ς ξ4να στοιχεAα; EZναι L δηµοτικ= .ρχ= ποO µ τ7σο στ7µφο κ7πτεται γι? τ=ν PEλλδα στ? λ7για, .λλ, dν δν θ? @π*ρχε L Aκρ7πολις, δν θ? π)στευε κανε0ς Jτι L AθNνα εZναι µ)α Uλληνικ= π7λις; EZναι τ? @πουργεAα κα0 L κυH4ρνησις, ποO ο# Mπ0 κεφαλ*ς τους, φοιτhντας στ? ξ4να κολλ4για, Qµαθαν ν? ντρ4πωνται κα0 ν? MχθρεTωνται κθε τ0 τ/ Uλληνικ7; Ποιο) κρTHονται π)σω .π/ α9τοOς τοOς .παρδεκτους Jρους το- συγκεκριµ4νου διαγωνισµο-; Mετ? τιµ*ς Ω. AθNνα

H «#ποχ7 τ?ν Φοιν κων» κα* 5... «φοινικικ7 λ8ξη» Παξο ... Aγαπητ «∆αυλ4», bEπεσε στ? χ4ρια µου πρ7σφατα L .γγλ7φωνη Qκδοση Uν/ς τουριστικοIδηγο- σχετικο- µ τ=ν K4ρκυρα κα0 τοOς ΠαξοTς. Ξεκινhντας τ=ν .ναφορ? στοOς ΠαξοOς γρφει: «T νησ" εναι γνωστ 'π τ(ν #ποχ( τHν Φοιν!κων. T `νοµ& του προρχεται 'π τ(ν φοινικικ( λξη pax, πο= σηµα!νει πλ&κα (slab)». M τ=ν λ)γη #στορ)α ποO Qχω διαHσει ξ4ρω Jτι τ/ τοπωνTµιο προ4ρχεται .π/

τ=ν πανρχαια Uλληνικ= λ4ξη «π&ξ», ποO σηµα)νει «φθνει». T=ν χρησιµοποιο-σαν ο# πρ8τοι ναυτικο0 σ?ν Mπιφhνηµα χαρaς, γι? ν? δηλhσουν Jτι Mπιτ4λους Qφθασαν στ/ νησ). Aλλ? κα0 L ρ)ζα παγπηγ - (ρ. π:γνυµι) uσως Mδ8 ν? κρTHεται π)σω .π/ τ/ {νοµα τ8ν {µορφων α9τ8ν Uλληνικ8ν νησι8ν. E9χαριστ8 γι? τ= φιλοξεν)α Λ τσα Zαφειροπο)λου K4ρκυρα

12488

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

Aν/γλυφα, Hχι #σ;γλυφα τE σ)µBολα τοC ∆ σκου τς ΦαιστοC KTριε Λµπρου, Θ? fθελα ν? σaς @ποHλω µ)α παρατNρηση ποO Qχω κνει σχετικ? µ τ/ν ∆)σκο τ*ς Φαιστο-: Bλ4ποντας τ/ν ∆)σκο στ=ν προθNκη το- Aρχαιολογικο- Mουσε)ου το- PHρακλε)ου παρατNρησα Jτι τ? σTµHολα πνω στ/ν πηλ/ εZναι .νγλυφα. Tο-το φα)νεται καθαρ? κα0 στ/ν κατλογο τ8ν Mκθεµτων το- µουσε)ου. Mο- δηµιουργεAται λοιπ/ν L Uξ*ς .πορ)α: ƒAν @π*ρχαν σφραγ)δες µ τ? σTµHολα κα0 I γραφ4ας π)εζε κθε σφραγ)δα στ/ν µαλακ/ πηλ7, θ? .ποτTπωνε xνα Mσhγλυφο σTµHολο πνω σ α9τ7ν. ΠαρατNρησα Jµως Jτι τ? σTµHολα εZναι .νγλυφα. Σ α9τ/ τ/ σηµεAο κνω τ=ν σκ4ψη Jτι I συγκεκριµ4νος δ)σκος πρ4πει ν? εZναι .π/ τ? .ντ)γραφα ποO κατασκευσθηκαν µ τ/ν τρ7πο ποO θ? σaς περιγρψω παρακτω. O γραφ4ας Qφτειαξε πργµατι µ τ0ς σφραγ)δες του xναν δ)σκο, ποO πνω του εZχε .ποτυπωµ4να Mσh-

γλυφα σTµHολα. Στερεοπο)ησε στ=ν συν4χεια α9τ/ν τ/ν πNλινο δ)σκο κα0 τ/ν χρησιµοπο)ησε γι? ν? κατασκευσe η .ντ)γραφ του. Σaς παραθ4τω σχηµατικ? τ=ν διαδικασ)α κατασκευ*ς το- ∆)σκου τ*ς Φαιστο-: Σφραγ)δα

Aνγλυφο σTµHολο

→

∆)σκος µNτρα

→

∆)σκος εiρηµα

Eσhγλυφο σTµHολο Aνγλυφο σTµHολο

Συνοψ)ζοντας λοιπ/ν καταλNγω στ/ Uξ*ς: EZχε κατασκευασθ* xνας δ)σκος µNτρα – Jπως κατασκευζουν ο# τυπογρφοι µ τ? σTµHολ τους µι? τυπογραφικ= πλκα – κα0 Qτσι @π*ρχε L δυνατ7τητα µ ε9κολ)α κα0 ταχTτητα ν? παργουν .ντ)γραφα α9το- το- δ)σκου. Θ? jθελα κα0 τ=ν γνhµη τ8ν ε_δικ8ν, ποO κατ? καιροOς Qχουν δηµοσιεTσει τ0ς Mργασ)ες τους γι? τ/ν ∆)σκο τ*ς Φαιστοστ0ς σελ)δες το- περιοδικο- σας. M Mκτ)µηση ∆ιον)σιος Kρι/ρης Mαθηµατικ7ς, Πειραιaς

Σηµε ωση τοC κ. B. Kατσιαδρ/µη Eναι γενικHς 'ποδεκτ κα" παρατηρηµνο Dτι τ γραφ:µατα #π" το ∆!σκου τ1ς Φαιστο εναι «#σ/γλυφα», δηλαδ( χουν προκ^ψει 'π τ(ν π!εση 'νεξαρτ:των σφραγ!δων #π" το µαλακο πηλο το ∆.Φ. H παρατ:ρηση το #πιστολογρ&φου, Dτι τ γραφ:µατα εναι 'ν&γλυφα, εναι πρωτοφαν(ς κα", cν [το σωστ:, θ 'ντρεπε σοαρ µρος τ1ς περ" τ ν ∆.Φ. διεθνος φιλολογ!ας. pAλλωστε φωτογραφ!ες τHν γραφηµ&των, οY GποTες #λ:φθησαν 'π δι&φορους µελετητς, παρουσι&ζουν σκ!αση πρ ς τ(ν πηγ( φωτισµο, πρhγµα τ GποTον 'ποδεικν^ει Dτι τ σφραγ!σµατα εναι #σ/γλυφα, #νKH, cν [σαν 'ν&γλυφα, E σκι θ [το 'ντ!θετη: Πηγ= φωτ/ς

●

● Mσhγλυφο (σωστ/)

.νγλυφο (λθος)

ΠιθανHς E δι)γκωση το πηλο λ)γω πλευρικ1ς διαφυγ1ς το ;λικο κ&τω 'π τ(ν σφραγ!δα κα" G φωτισµ ς ν #δηµιο^ργησαν τ(ν λανθασµνη #ντ^πωση Dτι τ σφραγ!σµατα εναι 'ν&γλυφα κα" `χι #σ/γλυφα. B.K.

IΠΠOKPATHΣ ∆AKOΓΛOY

T «ENA» κοιν7 -ρχ7 τοC Σ)µπαντος στοKς µεγ/λους LEλληνες φιλοσφους H ΛEΞAPIΘMIKH ENIΣH THΣ OPOΛOΓIAΣ TOYΣ: AΠEIPON = AHP = ΠNOH = EN = ΞYNOΣ ΛOΓOΣ = ΠYP KAI ΓH = 1 Στ/ν κTκλο τ8ν συγχρ7νων Mρευνητ8ν κα0 σχολιαστ8ν τ8ν κοσµολογικ8ν δοξασι8ν τ8ν .ρχα)ων PEλλNνων φιλοσ7φων παρουσιζεται xνα παρδοξο, τ/ IποAο µλιστα δν διστζουν ν? τ/ MξωτερικεTουν στ? σχ7λι των (1): O# διφορες περ)εργες κα0 Mν πολλοAς .καταν7ητες yνοµασ)ες, ποO δ)δουν ο# µεγλοι .ρχαAοι $Eλληνες φιλ7σοφοι, καθ’ xνας χωριστ, στ=ν πρhτη .ρχ= το- ΣTµπαντος (vδωρ, ':ρ, πνο:, πρ, λ)γος, πειρον κ.λπ.). EZναι δυνατ7ν, λ4γουν, ο# .νωτ4ρω yνοµασ)ες ν? τTχουν φιλοσοφικ*ς - yντολογικ*ς Uρµηνε)ας κα0 Mννοιολογικο- Iρισµο-; $Oµως L φιλοσοφικ= δια)σθησις το- Mπιστηµονικο- κ7σµου Mθεhρησε .ναγκα)α κα0 Mνδιαφ4ρουσα τ=ν φιλοσοφικ=ν Qρευνα α9τ8ν κα0 .ξ)αν #στορικ*ς µελ4της. Aλλ? ο# διφορες UρµηνεAες, ποO Mδ7θησαν στ0ς yνοµασ)ες α9τ4ς, δν εZναι .ρκετ? τεκµηριωµ4νες οτε .π7λυτα #κανοποιητικς .π/ ]ποψι H4Hαια φιλοσοφικ= – yντολογικ= κα0 Qτσι τ/ πρ7Hληµα κα0 L .µφισHNτησις Mξακολουθο-ν ν? παραµ4νουν. bEχουν f {χι φιλοσοφικ= σηµασ)α ο# ]νω yνοµασ)ες; Στ/ Mρhτηµα α9τ/ σNµερα, iστερα .π/ τ=ν .νακλυψι το- µυστικο- κhδικα το- Πυθαγ7ρου(2) κα0 τ=ν εiρεσι το- τρ7που κα0 τ*ς µεθ7δου το- συµHολ)ζειν κα0 .ποσυµHολ)ζειν(2), ποO MφNρµοζαν ο# Πυθαγ7ρειοι, @πρχει .πντησις .π7λυτα τεκµηριωµ4νη: $Oλες ο# yνοµασ)ες τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας, ποO Mδ7θησαν .π/ τοOς µεγαλTτερους .ρχα)ους $Eλληνες φιλοσ7φους, .ποδεικνTεται Jτι σOν τοAς ]λλοις εZναι yνοµασ)ες συµBολικJς κα0 {χι µ7νον, .λλ, κα0 τ/ σπουδαι7τερον, .ποσυµHολιζ7µενες µ τ=ν Πυθαγ7ρεια µ4θοδο το- συµHολ)ζειν κα0 .ποσυµHολ)ζειν, Jπως θ4λει κατωτ4ρω .ποδειχθ*, .ποδ)δουν Jλες τ=ν α9τ=ν πντοτε κρυµµ4νην κοσµολογικ=ν Qννοιαν. T/ γεγον/ς τ*ς ταυτ)σεως τ*ς _δ)ας πντοτε κρυµµ4νης .ληθε)ας µ4σα στ0ς διαφορετικς συµHολικς yνοµασ)ες τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας σ’ xνα µεγλο πλ*θος κοσµολογικ8ν δοξασι8ν .ρχα)ων PEλλNνων φιλοσ7φων, Jπως τ8ν Aναξιµνδρου, Aναξιµ4νους, Πυθαγ7ρου, PHρακλε)του, Aναξαγ7ρου, Eµπεδοκλ4ους, Παρµεν)δου κ.λπ., .ποδεικνTει .φ’ Uν/ς µν τ/ µ= τυχαAον f συµπτωµατικ/ν α9το- κα0 .φ’ Uτ4ρου τ=ν .λNθεια το- .ποσυµHολισµο-· κα0 Mπιπλ4ον MπιHεHαιhνεται Jτι L χρησιµοποιηθεAσα µ4θοδος το- Πυθαγορε)ου συµHολισµοκα0 .ποσυµHολισµο- [το γνωστ= σ’ Jλους τοOς µεγλους $Eλληνες φιλοσ7φους κα0 πρ0ν κα0 µετ? .π’ α9τ/ν κα0 Mφηρµ7ζετο .π’ α9τοTς. PH πλNρης MπιHεHα)ωσις τ8ν ]νω κα0 L εiρεσις τ*ς κοιν*ς κα0 πντοτε Iµο)ας κρυµµ4νης .ληθε)ας µ4σα στ0ς διφορες συµHολικς yνοµασ)ες παρουσιζο-

12490

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

νται ε9θOς κατωτ4ρω, Jπου Mρευν8νται ο# κοσµολογικς δοξασ)ες Uν/ς Uκστου τ8ν .ρχα)ων PEλλNνων φιλοσ7φων, κυρ)ως .π/ τ/ν 6ον π.X. α_. µ4χρι κα0 τ/ν 4ον, .ρχ*ς γενησοµ4νης .π/ τ0ς δοξασ)ες το- Aναξιµνδρου. 1. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ANAΞIMAN∆POY (611-546 π.X.): «AΠEIPON»(3) PO Aναξ)µανδρος γι? τ=ν yνοµασ)α κα0 τ/ν χαρακτηρισµ/ τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας Mπ4λεξε µ)αν ε_δικ=ν λ4ξιν, τοιαTτην …στε δι’ α9τ*ς ν? φανερhνeη τ=ν .περαντοσTνη τ*ς πρhτης .ρχ*ς κα0 τ/ .σTλληπτ7ν της @π/ τ*ς .νθρωπ)νης διανο)ας κα0 .φ’ Uτ4ρου ν? συµHολ)ζeη γι? τοOς µεµυηµ4νους τ=ν κρυµµ4νη .λNθεια ποO κατ Hθος Mπ)στευε. PH ε_δικ= α9τ= συµHολικ= λ4ξις, ποO Mπ4λεξε γι? ν? καλ4σeη τ=ν πρhτη .ρχ= τ*ς δηµιουργ)ας, εZναι L λ4ξις AΠEIPON (4). PH συµHολικ= α9τ= λ4ξις .ποσυµHολ)ζεται µ τ=ν µ4θοδο ποO µaς .πεκλυψε I Πυθαγ7ρας gς Uξ*ς: PH λ4ξις «AΠEIPON», παρλληλα µ τ=ν Mτυµολογ)αν της, .ποτελο-σε κατ? τ=ν Uλληνικ=ν .ρχαι7τητα κα0 xνα συγκεκριµ4νο .ριθµ7. ΣTµφωνα µ τοOς _σχTοντας τ=ν Mποχ= Mκε)νη .ριθµητικοOς καν7νες L παρθεσις τ8ν γραµµτων, ποO παρ)σταναν κα0 σTµHολα τ8ν .ριθµ8ν, φαν4ρωνε µ)αν ]θροισι δ)χως τ=ν παρεµHολ= κανεν/ς ε_δικο- σNµατος ποO ν? δηλhνeη ]θροισι. bEτσι L .ριθµ7λεξις «AΠEIPON» παριστνει τ/ν .ριθµ7: AΠEIPON = A + Π + E + I + P + O + N = 1+80+5+10+100+70+50 = 316. EπειδN, Jπως µaς .ποκαλTπτει I Πυθαγ7ρας, ο# Hασικο0 .ριθµο0 εZναι µ7νον Mνν4α (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, = A, B, Γ, ∆, E, ς, Z, H, Θ), I δ δ4κατος (10=I) .ποτελεA τ/ Jριον .π/ Jπου .νακυλ)ονται συνεχ8ς ο# uδιοι .ριθµο0 (πυθµενικο!), xπεται Jτι I ε@ρεθε0ς λεξριθµος 316 καταλNγει στ/ν πυθµενικ/ Hασικ/ .ριθµ/ 316 → 3+1+6 = 10 →1=A. Σ’ α9τ/ν τ/ν πυθµενικ/ν .ριθµ/ν 1 (A) καταλNγουν Mπ)σης ο# λεξριθµοι τ8ν λ4ξεων AΛΦA = 532 → 1, EN = 55 → I, κα0 L λ4ξις MONAΣ = 361 → 1, L Iπο)α µλιστα Qχει διπλ* ταTτισι, .φ’ Uν/ς λεξαρ)θµου κα0 .φ’ Uτ4ρου πυθµενικο- .ριθµο- µ τ=ν λ4ξη «AΠEIPON». Aλλ? κα0 I λεξριθµος τ*ς .ρχαϊκ*ς λ4ξεως «ΘIOΣ», ποO σηµα)νει «θε)ς», Qχει ΘIOΣ = Θ + I + O + Σ = 9+10+70+200=289 → 19 → 10 → 1. bEτσι προκTπτει Jτι I πυθµενικ/ς .ριθµ/ς τ*ς .ριθµολ4ξεως «AΠEIPON» ταυτ)ζεται µ τ/ν πυθµενικ/ν .ριθµ/ν τ8ν .ριθµολ4ξεων «AΛΦA», «EN», «MONAΣ» κα0 «ΘIOΣ» κα0 ε@ρ)σκεται σ α_τιhδη σχ4σι µ τ=ν .ριθµητικ=ν ε_κ7να 1 (A). Aπ/ δ τ=ν ]ποψη τ*ς @λικ*ς συµπεριφορaς τ*ς δηµιουργ)ας, I Aναξ)µανδρος συνεπλNρωσε τ0ς δοξασ)ες του γι? τ=ν Mξ4λιξι τ*ς φTσεως µ τ=ν παραδοχ=ν Jτι Mκ το- «AΠEIPON» xνα πολO µικρ/ τµ*µα α9το- εZναι MκεAνο ποO µεταλλσσεται στ? 4 στοιχεAα κα0 καταστσεις τ*ς φTσεως (@γρν, .ερ)αν, στερεν κα0 MνεργειακNν), α9τ/ δ τ/ Mλχιστο τµ*µα το- «AΠEIPON» τ/ ν7µασε «ΠPΩTEA».

2. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ANAΞIMENOYΣ(5) (585-525 π.X.): «AHP», «ΠNOH» PO Aναξιµ4νης, Jπως κα0 I δσκαλ7ς του Θαλ*ς, Mπ)στευεν ε_ς τ=ν iπαρξι τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας, γι? τ=ν Iπο)αν Mπ4λεξε τ=ν ε_δικ= συµHολικ=

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

12491

yνοµασ)α «AHP»6 f «ΠNOH». O# συµHολικς α9τς yνοµασ)ες, .ποσυµHολιζ7µενες µ τ=ν _δ)αν πντοτε Πυθαγ7ρειο µ4θοδο, .ποκαλTπτουν J,τι .κριH8ς .πεκλυψε κα0 L .ποκρυπτογρφησις το- yν7µατος «AΠEIPON». ∆ι7τι εZναι: Πυθµενικ/ς .ριθµ/ς τ*ς .ριθµολ4ξεως «AHP» = A+H+P = 1+8+100 = 109 = 1+9 → = 10 → 1. Tο-τ’ α9τ/ συµHα)νει κα0 µ τ=ν συµHολικ= λ4ξι «ΠNOH». ∆ι7τι: πυθµενικ/ς .ριθµ/ς «ΠNOH» = Π + N + O + H = 80+50+70+8 = 208 → 10 → 1. Σχετικ? µ τ=ν φυσικ=ν Uρµηνε)αν τ*ς λ4ξεως «AHP» Qχει διασωθ* .π/ τ/ HιHλ)ο το- φυσικο- κα0 συγγραφ4ως ∆ιογ4νους το- Aπολλωνιτου(7) (5ος α_. π.X.) Περ" φ^σεως, I IποAος µλιστα, λ4γεται, [το µαθητ=ς το- Aναξιµ4νους, µι? περικοπ= ποO α_τιολογεA .π/ φυσικ*ς .π7ψεως τ=ν δοξασ)αν το- Aναξιµ4νους περ0 το- «AHP» κα0 µλιστα λ4γει Jτι I «AHP» «θε ς δοκεT εναι». 3. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ΠYΘAΓOPOY(8) (6ος α(. π.X.): TO «EN» PO Πυθαγ7ρας, I IποAος Mπ)στευε ε_ς τ=ν φιλοσοφ)αν κα0 τ=ν µεγλην δTναµιν κα0 Mπιρρο=ν τ8ν .ριθµ8ν, Mπ4λεξε γι? τ=ν yνοµασ)αν τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας τ=ν συµHολικ=ν λ4ξιν «EN», µ4σα στ=ν Iπο)αν Qκρυψε τ=ν uδια .κριH8ς .λNθεια ποO εZχαν jδη κρTψει κα0 ο# φιλ7σοφοι Aναξ)µανδρος µ τ=ν συµHολικ= yνοµασ)α «AΠEIPON» κα0 Aναξιµ4νης µ τ=ν συµHολικ= λ4ξι «AHP». Πργµατι I .ποσυµHολισµ/ς τ*ς λ4ξεως «EN» µ τ/ν uδιον .κριH8ς τρ7πο ποO jδη χρησιµοποιNθηκε στοOς ]νω .ποδ)δει τ=ν α9τ=ν .κριH8ς κρυµµ4νην .λNθειαν. ∆ι7τι εZναι: Bασικ/ς πυθµενικ/ς .ριθµ/ς τ*ς .ριθµολ4ξεως «EN» = E + N = 5 + 50 = 55 → 5 +5 = 10 → 1. PH µεγλη {µως συνεισφορ? το- Πυθαγ7ρα στ0ς κοσµολογικς δοξασ)ες δν Qγκειται µ7νον στ=ν .νωτ4ρω παραδοχ=ν .λλ? κα0 σ µι? ]λλη σειρ? δοξασι8ν, _διοτNτων τ*ς πρhτης .ρχ*ς, µαθηµατικ? κα0 .ριθµητικ? κα0 γεωµετρικ? παρουσιαζοµ4νων, µετ? τ=ν εiρεσι το- µυστικο- του κhδικα, ο# IποAες [σαν τελε)ως ]γνωστες µ4χρι πρ7 τινος. Kατ’ .ρχ?ς τ=ν Qννοιαν τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ=ν Mνσωµτωσε µ4σα σ µι? .λγεHρικ= @περHατικ= Mξ)σωσι: 0 + ∞ =1= ΘEOΣ MH∆EN ΣYN AΠEIPON IΣON EN

(9)

M)α µορφ= MπαληθεTσεως τ*ς ]νω @περHατικ*ς Mξισhσεως Qχει jδη παρουσιασθ* τ7σο στ/ HιHλ)ο µου «O µυστικ ς κ/δικας το Πυθαγ)ρα» Jσο κα0 στ/ περιοδικ/ «∆αυλ7ς». $Oµως, iστερα .π/ τ=ν εiρεσι τ*ς κρυµµ4νης .ληθε)ας τ*ς συµHολικ*ς λ4ξεως «AΠEIPON», παρουσιζεται µι? πολO qπλ* λTσις: Στ=ν .ριθµητικ= @πρχει xνας πολO qπλο-ς καν7νας, στ/ν IποAον στηρ)ζεται L Mπ)λυσις τ*ς Mξισhσεως: E?ν σ’ xνα ο#ονδNποτε .ριθµ/ προσθ4σουµε τ/ µηδ4ν, δηλαδ= τ/ τ)ποτα, I .ριθµ/ς δν µεταHλλεται· συνεπ8ς M?ν προσθ4σουµε τ/ µηδν στ/ν .ριθµ/ «AΠEIPON», τ/ .ποτ4λεσµα θ? εZναι πλιν «AΠEIPON», jτοι: 0+∞=∞f MH∆EN + AΠEIPON = AΠEIPON.

12492

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

Eπειδ= Jµως I Hασικ/ς .ριθµ/ς τ*ς .ριθµολ4ξεως AΠEIPON εZναι I .ριθµ/ς 1, xπεται Jτι: MH∆EN + AΠEIPON = EN = (ταυτ/ν) ΘIOΣ (θε/ς) J.Q.δ. 4. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY HPAKΛEITOY(10) (544-483 π.X): O «ΞYNOΣ ΛOΓOΣ» T? .ποσπσµατα 1, 2, 30, 50 (11) .π/ τ/ σTγγραµµα το- PHρακλε)του MπιHεHαιhνουν .π7λυτα κα0 µ πολO παραστατικ/ τρ7πο τ=ν iπαρξι συµHολικ8ν λ4ξεων κα0 φρσεων, κυρ)ως δ τ*ς λ4ξεως «ΛOΓOΣ», µ τ=ν Iπο)αν, gς Hασικ/ στοιχεAον, κατονοµζει τ=ν πρhτη .ρχ= τ*ς δηµιουργ)ας κα0 {χι µ7νον, .λλ? δι’ α9τ8ν µaς καθοδηγεA κα0 δ)δει λεπτοµ4ρειες ποO Hοηθο-ν στ/ν .ποσυµHολισµ7. T/ .π7σπασµα (I) λ4γει: «NEνH G ΛOΓOΣ εναι α-τ1ς τ1ς ;φ1ς (δηλαδ= συµHολικ*ς), οY νθρωποι 'ποδεικν^ονται 'ν!κανοι ν τ ν 'ντιληφθον, δι)τι δν χουν πεTρα 'ποσυµολισµο κα" µ)νον Dταν τ(ν 'ποκτ:σουν, τ)τε θ καταλ&ουν #κεTνα πο= #γq #κθτω». Στ/ .π7σπασµα (2): Oνοµζεται L πρhτη .ρχ= τ*ς δηµιουργ)ας µ τ=ν συµHολικ= λ4ξι «ΛOΓOΣ», .φο- προηγουµ4νως συνδυασθe* µ τ=ν λ4ξι «ΞYNOΣ»· κα0 ]ρα L δοθεAσα @π/ το- PHρακλε)του συµHολικ= Qκφρασις τ*ς πρhτης .ρχ*ς «ΞYNOΣ ΛOΓOΣ». Στ/ .π7σπασµα (30): PH λ4ξι «ΛOΓOΣ» ταυτ)ζεται µ τ/ «ΠYP» καθˆς κα0 µ τ=ν λ4ξι «AEIZ}ΩON». Στ/ .π7σπασµα (50) λ4γει Jτι: PO «ΞYNOΣ ΛOΓOΣ» εZναι κα0 ταυτ)ζεται µ τ/ «EN». PH yνοµασ)α τ*ς πρhτης .ρχ*ς .π/ τ/ν PHρκλειτο µ τ=ν φρσι «ΞYNOΣ ΛOΓOΣ» παρ4χει .ριθµητικ/ν λεξριθµο, το- Iπο)ου I πυθµενικ/ς f Hασικ/ς .ριθµ/ς εZναι I .ριθµ/ς 1 jτοι: ΞYNOΣ ΛOΓOΣ = Ξ + Y + N + O + Σ + Λ + O + Γ+ O + Σ = 780 + 373 = 1153 → 1+1+5+3 = 10 → 1, ταυτ/ν «EN», ταυτ/ν «AHP», ταυτ/ν «AΠEIPON». Aλλ? κα0 L λ4ξι «ΛOΓOΣ» .ποδεικνTεται Jτι εZναι συµHολικ= κα0 συµHολ)ζει J,τι .κριH8ς HεHαιhνει I PHρκλειτος, δηλαδ= τ/ «ΠYP» καθˆς κα0 τ/ «AEIZ}ΩON» κα0 .ποτελεA τ/ @λικ/ µ4ρος τ*ς Mφαρµογ*ς τ*ς πρhτης .ρχ*ς, δηλαδ= µaς φανερhνουν τ0ς τ4σσαρες καταστσεις τ*ς φTσεως.∆ι7τι εZναι: «ΛOΓOΣ» = Λ + O + Γ + O + Σ = 30+70+3+70+200 = 373 → 3+7+3 = 13 → 4 ταυτ/ν ΠYP = 80+400+100 = 580 → 13 → 4 κα0 AEIZ}ΩON = 1+5+10+7+800+10+70+50 = 953 → 8 ⬅ ΛOΓOΣ + ΠYP = 4+4 = 8. 5. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ΠAPMENI∆OY(12) (540-480 π.X.): «ΠYP», «ΓH», «ON», «MH ON» PO Παρµεν)δης γι? τ/ν χαρακτηρισµ/ τ*ς πρhτης .ρχ*ς Mχρησιµοπο)ησε τ0ς κτωθι συµHολικς φρσεις: «ΠYP KAI ΓH» («...δ^ο ποιHν τς 'ρχς πρ κα" γ1ν, τ µν @ς vλην τ δ @ς αAτιον κα" ποιον»). «ON TO MH ON» f «EON MH EON». Πυθµενικ/ς f Hασικ/ς .ριθµ/ς το- συνθ4του λεξαρ)θµου «ΠYP KAI ΓH» εZναι

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998 (Π+Y+P) + (K+A+I) + (Γ+H)

POµο)ως εZναι:

12493

= 580 + 31 + 11 = 622 → 6+2+2 = 10 → 1.

«ON TO MH ON» = (O+N) + (T+O) + (M+H) + (O+N) = 120+370+48+120 = 658 → 6+5+8 = 19 → 1+9 = 10 → 1. Eπ)σης εZναι: EON MH EON = (E + O + N) + (M+H) + (E+O+N) = 125 + 48 + 125 = 298 → 2+9+8 = 19 → 1+9 = 10 → 1.

6. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ANAΞAΓOPOY(13) (500-425 π.X.): «NOYΣ» κ.λπ. PH Hατ= θεhρησις, καθˆς Mπ)σης κα0 L @περHατικ= τοιαTτη, το- Aναξαγ7ρου περ0 τ*ς δηµιουργ)ας το- σTµπαντος κα0 τ*ς πρhτης .ρχ*ς α9τ*ς .ποδ)δονται .π/ τ0ς κτωθι λ4ξεις: «NOYΣ», «MEIΞIΣ», «ΣΠEPMATA», «XPHMATA», «KINHΣIΣ», «ΠEPIXΩPHΣIΣ» f «AΠOKPIΣIΣ» PH κοσµολογικ= δοξασ)α το- Aναξαγ7ρου πρεσHεTει Jτι: T/ σTµπαν δηµιουργNθηκε .π/ κποιο χυλ/ .π/ µεAξι «ΣΠEPMATΩN» κα0 «XPHMATΩN» (.ορ)στως διαφ7ρων στοιχε)ων), τ/ν IποAον κποια δTναµις Mξαναγκζει σ περιστροφικ= κ)νησι, µ .ποτ4λεσµα L δ)νη ποO δηµιουργεAται ν? διαχωρ)ζeη (περιχ/ρησις) τ? HαρTτερα .π/ τ? Mλαφρ7τερα στοιχεAα κα0 ν? τ? συµπυκνhνeη. bEτσι .π/ τ=ν συνθροισι τ8ν .ριθµολ4ξεων «NOYΣ» κα0 «MEIΞIΣ» f «ΠANΣOΦOΣ NOYΣ» .ποκαλTπτεται Jτι L κινο-σα .ρχικ= δTναµις, ποO .ναγκζει τ/ µAγµα ν? περιστρ4φεται, εZναι L _δ)α .κριH8ς ποO Qχουν .ποκαλTψει jδη Jλοι ο# .νωτ4ρω προηγηθ4ντες .ρχαAοι $Eλληνες φιλ7σοφοι. Kαθ7τι εZναι: «NOYΣ» + «MEIΞIΣ» = 720+325 = 1045 → 1+4+5 = 10 → 1. T`/ uδιο .κριH8ς MπιHεHαιο-ται κα0 µ τ=ν φρσι «ΠANΣOΦOΣ NOYΣ». ∆ι7τι εZναι «ΠANΣOΦOΣ NOYΣ» = (1171) + (720) = 1891 → 1+8+9+1 = 19 → 1+9 = 10 → 1. Aλλ? κα0 τ/ πραγµατικ/ εZδος τ*ς περιστροφικ*ς κινNσεως το- µ)γµατος τ/ .ποκαλTπτει .π/ τ/ν .ποσυµHολισµ7, ποO προ4ρχεται .π/ τ=ν συνθροισι Jλων τ8ν Mπ0 µ4ρους συµHολικ8ν λ4ξεων «NOYΣ», «MEIΞIΣ», «ΣΠEPMATA», «XPHMATA», «KINHΣIΣ» κα0 «ΠEPIXΩPHΣIΣ», L Iπο)α συνθροισις φανερhνει Jτι L περιστροφικ= κ)νησις εZναι µορφ*ς σπειροειδο-ς xλικος. ∆ι7τι εZναι: NOYΣ

=

720

MEIΞIΣ

=

325

ΣΠEPMATA

=

727

XPHMATA

=

1050

KINHΣIΣ

=

498

ΠEPIXΩPHΣIΣ

=

2113

bAθροισµα = 5433 → 5+4+3+3 = 15 → 1+5 = 6 = ς = xκτον γρµµα το.ρχα)ου Uλληνικο- .λφαHNτου, το- Iπο)ου I φιλοσοφικ/ς .ποσυµHολισµ/ς φανερhνει τ=ν ΣΠEIPOEI∆H EΛIKA, τ7σον κατ’ ε_κ7να Jσον κα0 .ριθµολεκτικ? (Hλ4πε «∆αυλ/ν», τε-χ. 99/90). ∆ι7τι εZναι: ΣΠEIPOEI∆HΣ EΛIΞ = (396) + (105) = 501 → 5+1 = 6 = ς. Kατ’ ε_κ7να δ4, δι7τι τ/ σTµHολον το- xκτου γρµµατος το- Uλληνικο- .λφαHNτου (ς) Qχει µορφ=ν ποO συµHολ)ζει γεωµετρικ? xνα τµ*µα σπειροειδο-ς xλικος.

12494

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

7. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY EMΠE∆OKΛEOYΣ (14) (495-435 π.X): «ΣΦAIPOΣ» κ.λπ. PO Eµπεδοκλ*ς .ναγνωρ)ζει τ=ν iπαρξιν τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας το- σTµπαντος κ7σµου, τ=ν Iπο)αν συσχετ)ζει µ τ/ «EN» το- Πυθαγ7ρου κα0 τ=ν yνοµζει µ τ=ν συµHολικ= λ4ξι «ΣΦAIPOΣ»(15). PO πυθµενικ/ς .ριθµ/ς τ*ς .ριθµολ4ξεως «ΣΦAIPOΣ» _σο-ται µ 200+500+1+10+100+70+200 = 1081 → 1+8+1 = 10 → 1. Aλλ? κα0 .λλαχο- στ/ Qπος του I Eµπεδοκλ*ς χρησιµοποιεA τ/ν συµHολισµ7, κυρ)ως Jταν .ναφ4ρεται σ Mσωτερικς λεπτοµ4ρειες τ*ς Mννο)ας το- «ΣΦAIPOΣ», προφαν8ς @πακοTων σ κποιον #ερ/ ν7µο f @ποχρ4ωσι τ*ς µ= .ποκαλTψεως α9τ8ν. bEτσι I Eµπεδοκλ*ς χρησιµοποιεA τ0ς συµHολικς λ4ξεις «ΦIΛOTHΣ», «NEIKOΣ», «ΣTPOΦAΛIΓΓI ΓIΓNEΣΘAI», γι? ν? φανερhσeη τ=ν iπαρξι µ4σα στ/ν «ΣφαTρον» δTο .ντιθετικ8ν δυνµεων, τ8ν «ΦIΛOTHΣ» κα0 «NEIKOΣ», ο# IποAες, Jταν Mνεργοποιο-νται, προκαλο-ν δTο κινNσεις, µ)αν ε9θTγραµµον κα0 µ)αν περιστροφικNν, λ7γ}ω τ*ς διαφορaς δυναµικο- α9τ8ν (Hλ4πε δεTτερον τ7µον το- HιHλ)ου µου «O Mυστικ ς K/δικας το Πυθαγ)ρα», σελ. 73-83), κα0 .φ’ Uτ4ρου µ τ=ν φρσιν «ΣTPOΦAΛIΓΓI ΓIΓNEΣΘAI», γι? ν? .ποκαλTψeη τ=ν τελικ= κα0 πραγµατικ= µορφ= τ*ς κινNσεως, L Iπο)α .ποδεικνTεται Jτι εZναι µορφ*ς σπειροειδο-ς xλικος. PH .νωτ4ρω περιγραφ= .ποκαλTπτεται .π/ τ/ν .ποσυµHολισµ/ τ8ν ]νω συµHολικ8ν λ4ξεων. ∆ι7τι εZναι: Aριθµητικ= τιµ= τ*ς δυνµεως «NEIKOΣ» = 355 → 3+5+5 = 13 → 4. Aριθµητικ= τιµ= τ*ς δυνµεως «ΦIΛOTHΣ» = 1118 → 1+1+1+8 = 11 → 2. Kινο-σα ε9θυγρµµως δTναµις = διαφορ? δυναµικο- = 4-2 = 2 µον. Περιστρ4φουσα ροπ= = Mκ ζεTγους ΦIΛOTHΣ κα0 NEIKOΣ 2 µον. ΣTνθεσις κινNσεως = «ΦIΛOTHΣ» + «NEIKOΣ» = 6 = (ς) ⬅ ταυτ/ν µ «ΣTPOΦAΛIΓΓI ΓIΓNEΣΘAI» = (1227) + (291) =1518 → 6 (ς), ⬅ (ταυτ/ν) µ «ΣΠEIPOEI∆HΣ EΛIΞ» = (396) + (105) = 501 → 6. T/ δυναµικ/ν µ4ρος το- «ΣΦAIPOΣ» δTναται Hσει τ8ν .νωτ4ρω ν? συσχετισθe* µ τ=ν δυναµικ=ν συµπεριφορ?ν τ*ς Πυθαγορε)ου «τετρακτTος» µ4σα στ/ µεγλο σχ4διο τ*ς «PAρµον)ας τ8ν Σφαιρ8ν», καθ7τι εZναι Mπ)σης «TETPAKTYΣ» = 1626 → 1+6+2+6 = 15 → 6. 8. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ΠΛATΩNOΣ (427-347 π.X.): «AEI ON» Στ/ κεφλαιον E το- Tιµα!ου περ0 κοσµογον)ας I Πλτων Mπ4λεξε γι? τ=ν yνοµασ)αν τ*ς πρhτης .ρχ*ς τ*ς δηµιουργ)ας τ=ν συµHολικ= φρσι «AEI ON» Qτσι, …στε L Qννοι της ν? ταυτ)ζεται µ τ=ν ε_κ7να ποO θ4λει ν? δηλhσeη κα0 συγχρ7νως ν? σχετ)ζεται κα0 ν? ε@ρ)σκεται σ πλNρη ταTτισι µ τ0ς .ντ)στοιχες συµHολικς λ4ξεις τ8ν προηγηθ4ντων φιλοσ7φων. Πργµατι εZναι: «AEI ON» = (1+5+10) + (70+50) = 16 + 120 = 136 → 10 → 1 jτοι πλNρης συνωνυµικ= ταTτισις. Eπ)σης .λλαχο- I Πλτων, .ναφερ7µενος στ? τ4σσαρα στοιχεAα τ*ς φTσεως

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

12495

«ΠYP», «AHP», «Y∆ΩP» κα0 «ΓH», λ4γει Jτι τα-τα πληρο-ν .ναλογικ=ν _σ7τητα, δηλαδ= Jτι τ/ «ΠYP» gς πρ/ς τ/ «AHP» _σο-ται µ τ/ «Y∆ΩP» gς πρ/ς τ/ «ΓH» jτοι: ΠYP Y∆ΩP  =  AHP ΓH

PH .ναφορ? α9τ= το- Πλτωνος MδηµιοTργησε στοOς φυσικοTς, χηµικοTς κα0 Mν γ4νει στοOς διαφ7ρους σχολιαστ?ς µεγλον «πονοκ4φαλο», κα0 το-το δι7τι ο9δε0ς Mσκ4φθη τ=ν συµHολικ7τητα τ*ς σχ4σεως. Aπ/ συµHολικ*ς .π7ψεως L ]νω σχ4σις εZναι .π7λυτα .ληθNς. ∆ι7τι εZναι: 4 ΠYP Πυθµενικο0 .ριθµο0 τ8ν  =  AHP 1

(

Πυθµενικο0 .ριθµο0 τ8ν

(

Y∆ΩP  ΓH

). 4 =  ). 1

4 Y∆ΩP =  =  . J.Q.δ. ΓH 1 Eπ)σης I Πλτων λ4γει Jτι I «ΘEOΣ» κα0 «NOHTOΣ» εZναι «EN». Πργµατι L σTνθεσις τ8ν ]νω συµHολικ8ν λ4ξεων θεωρουµ4νων gς Πυθαγορε)ων λεξαρ)θµων MπαληθεTει το-το. ∆ι7τι: bAρα

ΠYP  AHP

(ΘEOΣ) + (NOHTOΣ) = (284) + (698) → 5+5 = 10 → 1.

9. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY APIΣTOTEΛOYΣ (384-322 π.X.): «EN ∆YNAMEI ON» PO Aριστοτ4λης γι? τ=ν πρhτην .ρχ=ν τ*ς δηµιουργ)ας το- κ7σµου Mπ4λεξε τ=ν συµHολικ= φρσι «EN ∆YNAMEI ON». Πργµατι I .ποσυµHολισµ/ς τ*ς ]νω συµHολικ*ς φρσεως, µ τ=ν α9τ=ν .κριH8ς µ4θοδον ποO jδη Qχει χρησιµοποιηθ* .νωτ4ρω, MπιHεHαιοA το-το. Kαθ7τι: PO πυθµενικ/ς .ριθµ/ς τ*ς φρσεως «EN ∆YNAMEI ON» _σο-ται µ (55) + (510) + (120) = 685 → 6+8+5 = 19 → 10 → 1. 10. KOΣMOΛOΓIKEΣ ∆OΞAΣIEΣ TOY ΘAΛOY (640-545 π.X.): «Y∆ΩP» PO Aριστοτ4λης .ναφ4ρει γι? τ/ν Θαλ* Jτι: «...τ εδος τ1ς τοια^της 'ρχ1ς Θαλ1ς µν, G τ1ς τοια^της 'ρχηγ ς φιλοσοφ!ας, vδωρ φησ"ν εναι» («Mετ? τ? Φυσικ?» A983), δ)δοντας συγχρ7νως τ=ν MπεξNγησιν, Jτι L λ4ξις Y∆ΩP Qχει τ=ν Qννοιαν το- @γρο- στοιχε)ου. PO Aριστοτ4λης .λλαχο- .ναφ4ρει γι? τ/ν Θαλ* Jτι: «T ν λ!θον φη ψυχ(ν χειν, Dτι τ ν σ!δηρον κινεT» κα0 Jτι «π&ντα πλ:ρη θεHν εναι». Eπ)σης I ∆ιογ4νης I Λα4ρτιος .ναφ4ρει Jτι I Θαλ*ς Qλεγε: «T ν κ)σµον µψυχον κα" δαιµ)νων πλ:ρη εναι», καθˆς Mπ)σης «Θαλ1ς κα" Πλ&των τ φυτ µψυχα ζKHα». T4λος I A4τιος λ4γει: «Aµαρτ&νει ον Θαλ1ς στοιχε!ων κα" 'ρχ1ς λγων τ vδωρ». O# .νωτ4ρω .ντιτιθ4µενες .π7ψεις µaς Mξαναγκζουν ν? δεχθ8µεν Jτι L φρσις «Y∆ΩP EΣTI» εZναι συµHολικ= κα0 δν Qχει σχ4σι µ .ληθοφαν* φυσικ=ν Uρµη-

12496

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

νε)αν. PH φρσις α9τ= «Y∆ΩP EΣTI» .ποσυµHολιζοµ4νη µ τ=ν _δ)αν .κριH8ς µ4θοδον .ποσυµHολισµο- ποO Mφηρµ7σθη .νωτ4ρω, .ποκαλTπτει τ=ν κρυµµ4νην .λNθειαν γι? τ=ν πρhτην .ρχ=ν τ*ς δηµιουργ)ας το- κ7σµου, L Iπο)α ταυτ)ζεται .π7λυτα µ τ=ν _δ)αν κρυµµ4νην .λNθειαν Jλων .νεξαιρ4τως τ8ν προηγουµ4νων συµHολικ8ν κοσµολογικ8ν yνοµασι8ν τ8ν .ρχα)ων PEλλNνων φιλοσ7φων, gς .ποδεικνTεται κατωτ4ρω: PO πυθµενικ/ς .ριθµ/ς τ*ς .ριθµοφρσεως: «Y∆ΩP EΣTI» εZναι: (400 + 4 + 800 + 100) + (5 + 200 + 300 + 10) = 1304 + 515 = 1819 → 19 → 1+9 = 10 → 1. *** PH παρο-σα µελ4τη δTναται ν? θεωρηθe* Jτι .ποτελεA µ)α .κλ7νητη κα0 .διαφιλον)κητη .π7δειξι το- γεγον7τος Jτι ο# µεγλοι $Eλληνες φιλ7σοφοι Qθεταν gς .ρχ= τ8ν {ντων µ)α κα0 µοναδικ= .ρχ= (€Eν) .ποδιδ7µενη µλιστα κα0 µ τ=ν πανρχαια λ4ξι «θι ς». Eπ)σης .π/ τ=ν .νωτ4ρω .ποδεικτικ= διαδικασ)α Mξγεται xνα σπουδαι7τατο προτρεπτικ/ µNνυµα, Jτι δηλαδ= yφε)λουν το- λοιπο- ο# διφοροι Mρευνητα), ο# Qχοντες .ντιρρNσεις Mπ0 τ*ς Mφαρµογ*ς λεξαρ)θµων, καθˆς κα0 ο# πανεπιστηµιακο0 δσκαλοι ν? .ποδεχθο-ν πλ4ον τ=ν .λNθειαν τ*ς @πρξεως τ*ς .ρχα)ας Uλληνικ*ς .ριθµολεξ)ας gς µεθ7δου, σOν τοAς ]λλοις κα0 µεθ7δου το- .ποσυµHολισµο- συµHολικ8ν .ρχα)ων Uλληνικ8ν λ4ξεων f φρσεων κα0 ν? συµπεριλHουν στ0ς διδασκαλ)ες των τ/ µοναδικ/ν το-το κεφλαιον τ*ς .ρχα)ας Uλληνικ*ς σκ4ψεως. Yποσηµει;σεις

(1) H φιλοσοφ!α τHν Mιλησ!ων @π/ Angelo Juffras (καθηγητο- φιλοσοφ)ας N. Jersey), «Iωνικ= Φιλοσοφ)α» ∆.E.E.Φ. 1990, σελ. 55. (2) O Mυστικ ς K/δικας το Πυθαγ)ρα, @π/ PIππ. ∆κογλου. (3) «∆αυλ7ς», 183/1997. (4) ‘O Συµπλ)κιος ε_ς τ? σχ7λι του γι? τ/ν Aριστοτ4λη δι4σωσε Jτι «NAναξ!µανδρος... 'ρχ(ν εAρηκε τHν `ντων τ πειρον» («∆αυλ7ς», 183/1997). (5) «∆αυλ7ς», 184/1997 – «Iωνικ= Φιλοσοφ)α» (∆.E.E.Φ.), σελ. 167. (6) O# yνοµασ)ες A=ρ κα0 Πνο= διεσhθησαν .π/ τοOς Σιµπλ)κιο, A4τιο, ΠλοTταρχο, PEρµε)α, PIππ7λυτο, I IποAος µλιστα λ4γει: «O NAναξιµνης... #λγετο Dτι G NA(ρ πειρος κα" 'ρχ:, #κ το Gπο!ου τ γεν)µενα, κα" τ γεγον)τα, κα" τ #σ)µενα γ!νονται, κα" οY θεο" κα" τ θεTα, Dλα δ τ λλα γ!νονται #κ τHν 'πογ)νων το^των». (7) «...κα! µοι δοκεT τ τ(ν ν)ησιν χον εναι G '(ρ καλο^µενος ;π τHν 'νθρ/πων κα" ;π το^του π&ντας κα" κυερνhσθαι κα" π&ντων κρατεTν, α-τ γ&ρ µοι τοτο θε ς δοκεT εναι κα" #π" πhν 'φTχθαι κα" π&ντα διατιθναι κα" #ν παντ" #νεTναι. Kα" στιν ο-δ ν D,τι µ( µετχει το^του». (8) O µυστικ ς κ/δικας το Πυθαγ)ρα, @π/ PIππ. ∆κογλου· O" προσωκρατικο" φιλ)σοφοι, Qκδ. Eθνικ*ς Tραπ4ζης PEλλδος· «Iωνικ= Φιλοσοφ)α», Qκδ. ∆ιεθν. PEταιρε)ας $Eλλην. Φιλοσ.· O Πυθαγ)ρας, @π/ E. Σταµτη. (9) O µυστικ ς κ/δικας το Πυθ., @π/ PIππ. ∆κογλου. (10) «∆αυλ7ς», 186/1997 – «Iωνικ= Φιλοσοφ)α» (∆.E.E.Φ.). (11) «Iωνικ= Φιλοσοφ)α» (∆.E.E.Φ.) σελ. 22-24, 101-126. (12) «∆αυλ7ς», 187/1997. (13) «Iωνικ= Φιλοσοφ)α» (∆.E.E.Φ.), σελ. 62-70. (14) «∆αυλ7ς», 190/97. (15) «O Mυστικ ς K/δικας το Πυθαγ)ρου», @π/ PI. ∆κογλου, τ7µος 2ος. (16) «∆αυλ7ς», 182/1997· «Iωνικ= Φιλοσοφ)α» (∆.E.E.Φ.).

OI ΓENNHTOPEΣ TOY ΠAΓKOΣMIOY ΠOΛITIΣMOY

ιη. Mνανδρος O Mνανδρος ποτελε τκνον το τλους το 4ου π.X. ανος, τν εκνα το ποου ζωγραφζει στ% &ργα του µ( πλυτη κρ*εια, &τσι +στε  ,Aριστοφ.νης Bυζ.ντιος ν’ πορ12, «4ν  ποιητς 5µιµ6θη τν ζων 8 9 ζω 5κενον». Θεωρεται δηµιουργ :χωµε, Gταν δοξολογοµε τν Θε, φο ισµνοι κα! τρµοντας» («EKς τ “εaδον τν K@ριον”», A´), :νhS :φJιζε τν κσµο µL τ-ς µεταθαντιες τιµωρ2ες: «N> σκεφθοµε τ1ν Rµρα κενη τ1ν φο ερ6, Gταν θ ’ρθCη Uχι µι> κρσιµη στιγµ6, λλ’ τλειωτοι α-+νες κα! π=ρινοι ποταµο! κα! θυµο! γεµτοι πειλ1 κα! δυνµεις πο, θ> τραον στ1ν κρσι κα! 8µα φο ερ κα! δικαστ6ριο δκαστο» («EKς πτωχν Λζαρον»,

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Apγ. - Σεπτ. 1998

12519

παρ. α´). Σκοπς το/ χριστιανισµο/ {το, +πως λγει ] I. Xρυσστοµος, ν8 προκληθb στο3ς πιστο3ς «] φJος τς συνειδ)σεως» («EKς τ “Eaδον τν K@ριον...”», A´, παρ. δ´). T2 µεγλη διαφορ8 µL τν Eλληνικ πολιτισµ κα- τ.ν Eλληνικ. θρησκε2α, πο3 δLν :πιJλλει στο3ς νθρGπους τν φJο, λλ8 παρχει τ.ν :σωτερικ. :λευθερ2α; ∆ιτι, +πως λγει ] ΛιJνιος, «ποις δ$ν παλλχθηκε στ να το PAπλλωνα π’ τν φ ο του;» (π’ τ &ργο το/ I. Xρυσοστµου «EKς τν Aγιον BαJ@λαν», Λγος B´, παρ. ιθ´). ΣυνεπSς ] Kουδαιοχριστιανισµς δι8 το/ µεταφυσικο/ φJου προσεπθησε ν8 καταργ)σbη τν «∆ινυσο», ν8 κνbη το3ς νθρGπους ν8 µ. διασκεδζουν, ν8 µ. χα2ρωνται· κι +λα α4τ, γιατ2, rν κνουν κτι ττοιο, θ8 τιµωρηθο/ν µετ8 θνατον! Xαρακτηριστικ. εaναι > φρσι το/ _Iωννη ∆αµασκηνο/: «T!ς Kυριακ$ς κα! τ!ς γιορτ$ς οnτε ν> παζCης οnτε ν> χορε=Cης, γιατ! τ> παιχνδια κα! οD χορο! :ργα δια λου εKναι. OD Eλληνες οD 'θεοι κα! οD πεπλανηµνοι... κε4νοι τ> :καναν αIτ> κα! χρευαν κι :πιναν κι χαροντο µ$ τ> παιχνδια. Oµως µε4ς οD χριστιανο! δ$ν εKναι σωστ ν> τ> κνουµε στ!ς γιορτς µας, λλ> ν> θυµSσαι σ$ τ! :φταιξες το Θεο, ν> θυµSσαι τν θνατο κα! Gτι πρκειται ν> τιµωρηθC8ς». O6 χριστιανο- χα2ρουν µνο γι8 γεγοντα, τ8 ]πορ K=ριος (=θνατος) τχιον :ρχεται...». III. AΠAΓOPEYONTAI TA TPAΓOY∆IA KAI TO KPAΣI O6 πρSτοι χριστιανο- συνεπSς στρφονται κατ8 τς διασκδασης, το/ χορο/, τSν γιορτSν κα- τSν τραγουδιSν, κατηγορGντας +λες α4τLς τ-ς :κδηλGσεις ?ς σατανικς. Xαρακτηριστικ8 ] _Eφρα-µ ] Σ@ρος παρGτρυνε: «Mσησε φορµατα µαλακ, µσησε αψµατα Uµορφα, µσησε Zµορφι> κα! τ> συνοδε=οντα αIτ> δαιµονικ> d'σµατα, κιθρες κα! αIλο=ς, το,ς κρτους τ+ν χορ+ν κα! τ!ς 'τακτες φωνς. ∆$ν γνωρζεις, 'θλιε, π;ς Gλα τοτα σπορ> το δια λου εKναι;... Ποι γραφ1 παινε4 το,ς αIλζοντες, το,ς κιθαρζοντες, το,ς γελ+ντες, το,ς χορε=οντες κα! το,ς γαπ+ντες τν κσµο κι Gλα τ> το κσµου... oAς τιµ6σωµε τ!ς Mορτ$ς το Kυρου Uχι µ$ αIλο,ς κα! µ$ κιθρες, (ς χριστιανο! κα! Uχι (ς Eλληνες µ$ δφνες κα! 'νθη L µ$ κτι 'λλο πο, θ> προδδCη Mλληνικ», :νS ] I. Xρυσστοµος &λεγε: «PAφο λοιπν Gλοι χορε=ουν π’ τ1ν χαρ τους, θλω ν> χοροπηδ6σω κι γ πρω µρος στ1ν γιορτ6. Kα! χορε=ω, χωρ!ς ν> παζω κιθρα, χωρ!ς ν> κιν+ στν ρα φ=λλα κισσο (σ.σ. σ@µJολο ∆ιον@σου), χωρ!ς ν> κρατ+ στ> χρια µου αIλ, χωρ!ς ν> κρατ+ ναµµνη λαµπδα, µ> :χω µαζ= µου ντ! γι> µουσικ> Uργανα τ!ς φασκι$ς πο, τυλχθηκε H Xριστς». («EKς τ Γενθλιον το/ Σωτρος >µSν _Iησο/ Xριστο/», Λγος). O Xρυσστοµος καταδικζει τ-ς χαρLς κα- τ-ς διασκεδσεις, Jρ2σκοντας σ’ α4τLς «οIχ! τρψιν λλ> θνατον» («Πρς το3ς &χοντας συνεισκτας»). ˆAς δο/µε +µως τ2 ναφρει ] I. Xρυσστοµος γι8 τ-ς ρχαιοελληνικLς tορτς: «AIτ γνεται R α-τα γι> κολασες κα! γλντια πο, κρατον Gλη µρα, Gλη τ1ν ν=χτα, γι> αIλο,ς κα! τ=µπανα, γι> Gλα τ> τελεως διντροπα, πο, εKναι α-σχρ> ν> τ> πC8 κανε!ς κα! α-σχρτερα ν> τ> πρξCη. T ν> σκζουν π τ1ν πολυφαγα κα! ν> φθνουν στ1ν ναισθησα π τ µεθ=σι κα! ν> ξεπφτουν στ1ν α-σχρτερη µανα, αIτ$ς οD ντροπιασµνες σπατλες κρατον κµη κα! συντηρον τ1ν πλνη πο, Gλο κα! σκορπζει... PEνl+ µε4ς µισοµε µι> γι> πντα τ1ν δικ6 τους νοησα κα! παρανοµα... ∆ι ξεφαντ σ κα! τ1ν ψυχ1 µ$ νµους κα! σωστ1 παιδεα, χαρο=µενοι κα! γιορταστικο! στρφονταν στ!ς πολα=σεις δχως πολλ$ς φορ$ς ν> γυρνον στ> σπτια τους, λλ> παραµνοντας στο,ς τπους πο, θυσαζαν, Aστε µ$ τ ν> θυµονται τ!ς θυσες κα! ν> σ ωνται τν τπο, πι ταιριαστ1 στ1ν Dερτητα το χ εKναι R εIτυχα τους κα! οD Bδιοι ν> µ1 σφλλουν µ$ λγο L πρξη. PAπ’ αIτ> λοιπν λνε π;ς π8ρε τ1ν Zνοµασα του τ “µεθ=ειν”, γιατ! µετ> τ “θ=ειν” (τ-ς θυσ2ες δηλ.) συν6θιζαν οD παλαιο! ν> πνουν κρασ. /Ωρισµνοι πιστε=ουν π;ς δ$ν Zνοµζεται :τσι πειδ1 κολουθε4 τ!ς θυσες (µετ8 τ θ@ειν), λλ> διτι γνεται α-τα “µεθσεως” (χαλαρ κνουν κατχρησι το οBνου κα! παρχουν στο,ς Mαυτο=ς τους κθε εBδους περιττ> δσµατα» ∆ηλαδ. ] I. Xρυσστοµος θεωρε< +τι ο6 Eλληνες {σαν «παντελSς :στερηµνοι πολιτισµο/». IV. EPΓA TOY ΣATANA OI ∆IONYΣIAKEΣ EOPTEΣ O6 πρSτοι χριστιανο- +µως στρφονται κα- κατ8 τSν διονυσιακSν τελετSν, τSν Kα-

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Apγ. - Σεπτ. 1998

12521

Σπ>νια ξυλογραφ0α $π χριστιανικ Lντυπο τMν $ρχMν το α:Mνα µας. O $ρχαNος Π;ν – σµEολο το 9ρωτισµο– παριστ>νεται Pς δι>Eολος. λενδSν κα- τSν µεταµφισεων, τ-ς ]πο εKναι µα κδ6λωσι τιµ8ς πρς τν Θε, θ> µο π8ς, τ ν’ ν Cης φανρια :ξω π’ τ σπτι σου κα! ν> στολζCης τ1ν πρτα σου µ$ στεφνια κα! δφνες. oAν Gµως ρν6θηκες τν τπο τ8ς πορνεας, µ1 δδCης στ σπτι σου τ1ν Uψι Mνς χ ρχαιοελληνικ. α4τ. τελετ. ταυτ2ζεται µL τ.ν πορνε2α. Xαρακτηριστικ8 εaναι τ8 λγια το/ I. Xρυσοστµου: «M> H λγος :χει στραφ8 σ$ Gσα R πολιτεα aµρτησε σ6µερα... M$ θρρος λοιπν bς αδσωµε στ1ν µχη. Kα! µλιστα γι> µSς H πλεµος 'ρχισε τ πειδ1 δαµονες :καµαν παρλασι στ1ν γορ. ∆ιτι τ> δια ολικ> Hλον=κτια γλντια πο, γνονται σ6µερα κα! τ> πειργµατα κα! οD κοροϊδες κα! οD νυχτερινο! χορο! κα! R καταγλαστη αIτ1 κωµlωδα α-χµαλ ν> ντρπωνται, ν> πενθον, ν> κρυφτον». («Λγος ε2ς τ8ς Kαλνδας», παρ. α´). ΣυνεπSς κατ8 τν Xρυσστοµο > tορτ. τSν KαλενδSν εaναι µ2α καταγλαστη κωµhωδ2α, στ.ν ]πο2α πρωταγωνιστο/ν δα2µονες! _Aλλ8 µ. νοµ2σbη κανε2ς, +τι α4τ8 :γρφοντο µνο στ8 πρωτοχριστιανικ8 χρνια. H :ν Tρο@λλhω OKκουµενικ. Σ@νοδος τν 7ον αKSνα παγορε@ει µL πειλ. φορισµο/ τ-ς Kαλνδες, τ.ν tορτ. τSν Bρουγαλ2ων πρς τιµ.ν το/ ∆ιον@σου, τν tορτασµ τSν BοτSν πρς τιµ.ν το/ Πανς, τ8 Pουσλια, τ-ς tορτLς τς yAνοιξης, πο3 ργτερα ντικατεστθησαν π τ χριστιανικ Πσχα. Συγκεκριµνα στν 62ο καννα ]ρ2ζονται τ8

12522

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Apγ. - Σεπτ. 1998

tξς: «T>ς ο"τω λεγοµνας Kαλνδας, κα! τ> λεγµενα Bοτ, κα! τ> καλο=µενα Bρουµλια, κα! τ1ν ν τC8 πρ τ+ν νοταρων παιδοδιδασκλων κατ> τ1ν Mορτ1ν τ+ν aγων Nοταρων, µετ> προσωπεων σκηνικ+ν διερχοµνων τ1ν γορν, πρ χρνων τιν+ν κατηργ6θησαν, καθ’ Hρισµν το aγιωττου κενου πατριρχου κυρο ΛουκS». M. λησµονο/µε +τι µχρι κα- σ)µερα > _Eκκλησ2α καταδικζει ?ς εKδωλολατρικLς α4τLς τ-ς τελετLς κα- προσπαθε< ν8 τ-ς καταργ)σbη. Παρ8 τ.ν ντ2δρασι κα- τν πλεµο τς _Eκκλησ2ας κατ8 τSν τελετSν α4τSν, πολλLς π’ α4τLς διετηρ)θησαν &στω κα- (π χριστιανικ &νδυµα. Xαρακτηριστικ8 εaναι τ8 +σα γρφει ] µοναχς _Iωσ.φ Bρυννιος τν 15ον αKSνα στ κε2µεν του «T2νες αKτ2αι τSν καθ’ >µNς λυπηρSν»: «Oτι πνικτ> κα! θνησιµα4α κα! θηριλωτα κα! αvµατα ζlς θ=ρας των τC8 α´ Mαzου, πειδ1 κα! αIτ1 εKναι συν6θεια /Eλληνικ1

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Apγ. - Σεπτ. 1998

12523

κα! θνικ6 κα! λλτρια π το,ς χριστιανο=ς, καθ;ς κα! H οδιµος κε4νος Πατριρχης Mιχα6λ, H τ+ν φιλοσφων "πατος, :λα ε µεγλην πιµλειαν κα! κατ6ργησε πντα τ> τοιατα σατανικ> κα! Mλληνικ> πιτηδε=µατα». O6 πρSτοι χριστιανο2, +πως διαφα2νεται κα- :κ τSν νωτρω ποσπασµτων, στρφονται πλ.ν τSν tορτSν κα- τSν χορSν κα- κατ8 το/ τραγουδιο/. O Θεοφνης ] Mοναχς προτρεπε: «N’ κοµε λγους καλο,ς κι Uχι τραγο=δια, γιατ! στ1ν Aρα το θαντου µας αIτ> θ ’ναι µπδιο στ1ν σωτηρα µας». O I. Xρυσστοµος ζητο/σε π’ το3ς χριστιανο3ς ν8 ξεγρψουν κθε λαϊκ τραγο@δι. O6 γωγιτες δLν θ8 &πρεπε ν8 τραγουδο/ν πνω στ κρρο τους, οpτε ο6 κοπλλες στν ργαλει τους, οpτε ο6 µανδες ν8 νανουρ2ζουν τ8 παιδι τους µL ρχαιοελληνικ8 7 ‰ σµατα, λλ8 µνο µL... ψαλµο3ς το/ ∆αJ2δ. Xαρακτηριστικ εaναι, +τι τν 10ον αKSνα ] :π2σκοπος Kαισαρε2ας _Aρθας γανακτε< γι8 τ8 τραγο@δια (προερχµενα π ποσπσµατα ρχα2ων τραγhωδιSν), πο3 κο@γοντο στ8 µοναστ)ρια Šς ττε, +πως πιστοποιες θρηνο=σας τα=τας µισθ τ+ν θετρων, δ$ν θ> τν δεχθ+ µσα σ’ αIτ$ς τ!ς αIλς, δ$ν θ> το µεταδ µυστ6ρια, δ$ν θ> τν φ6σω ν> πλησισCη τ1ν aγα τρπεζα... Θ> πετξωµε :ξω π’ τ Dερ αIτ περι λι αIτν πο, :χει λπρα στ1ν ψυχ6 του». O Xρυσστοµος καταδικζει τ-ς γυνα τσακζεται, ν> τραγουδdS τραγο=δια πορνικ, παθιασµνους σκοπο=ς, ν> σκορπdS λγια α-σχρ>» (&νθ. νωτ.). T πο2µνιο +µως τSν χριστιανSν :γκατλειπε τ-ς :κκλησ2ες κα- π)γαινε ν8 παρακολουθ)σbη θατρο. A4τ :ξGργιζε το3ς Πατρες τς _Eκκλησ2ας: «Kα! πειδ1 λποντας τ> µλη τ+ν συνξεων ν> λαττ προσ λλωνται, το,ς ποστλους ν> καταφρονονται θλω ν> κατηγορ6σω, λλ’ κενους πο, Zφελουν ν’ κο=σουν τ1ν κατηγορα αIτ6, δ$ν το,ς λπω παρντες... Mι> φορ> τ1ν M δοµδα µαζευµαστε δ+ κι οnτε αIτ1 τ1ν Rµρα δ$ν δχονται ν> παραµερσουν τ!ς ιοτικ$ς φροντδες» (I. Xρυσοστµου, «Περ- τς yAννας», ]µιλ2α 4). Σ’ 7λλη ]µιλ2α του ] Xρυσστοµος λει: «Πολλ$ς φορ$ς σSς νουθτησα ν> µ1ν πηγανετε στ> θατρα, µ> δ$ν µ$ κο=σατε, κα! ν+ π’ αIτ> δ$ν φε=γει κανες, bν δ$ν τελεινα ντπιο στ καφενε2ο, 1ν 1π3κειτο κποια παν@γυρις κι 1κε2νος µας +π@ντησε θετικ. Πργµατι τ ρδυ στ&ν Ψθη, στ&ν Dλλη µερι το' νησιο', 1πρκειτο ν TορτασθPS B µν@µη το' Iωννου το' Bαπτιστο'. M& Kχοντας τ ποτε καλτερο στ πργραµµ µας +ποφασ σαµε ν πµε κι 1µε2ς. Mετ τ π3ρας τSς λειτουργ ας τ γλ3ντι Cσο π@γαινε κα «φοντωνε». Mς Kκανε 1ντπωση I µεγλος +ριθµς ζωντανναν ^Aπ,λλωνα πο= @ντιπροσωπε6ει τ) συνειδητ) κα+ λογικ) µIρος µας κα+ µAς διατηρεF στ θIση πο= µAς MπιτρIπει ν< @ντιλαµXαν1µαστε τ)ν κ,σµο γ6ρω µας, 3πως αHτ)ς πραγµατικ< 7φ%σταται· Jχουµε 3µως κι >ναν ∆ι,νυσο, 4 4ποFος λαµX;νει το=ς Mρεθισµο=ς πο= δεχ,µαστε @π) το=ς παρ;γοντες το* περιX;λλοντος κα+ το=ς µετατρIπει σD αUσθ/µατα, συναισθ/µατα κα+ Mπιθυµ%ες. AHτ) µAς qθεF ν< θIτωµε στ ν Mµπειρ%α τ8ς ζω8ς µας κα+ τ ν σφραγFδα το* «Mγ1». O _ρµονικ)ς συνδυασµ)ς λοιπ)ν το* @ντικειµενικο* µD τ) 7ποκειµενικ) @ποτελεF τ)ν «χρυσ) καν,να» γι< UσορροπηµIνη ζω/. Oποιαδ/ποτε 7πIρXαση κα+ 7περτονισµ)ς το* iν)ς εUς X;ρος το* Sλλου εTναι Mνδεχ,µενο ν< 4δηγ/σQη τ)ν @νθρ1πινο χαρακτ8ρα σD @στ;θεια κα+ @ν1µαλη λειτουργ%α µD δυσ;ρεστα L @κ,µη κα+ 'λIθρια @ποτελIσµατα. O µ6θος το* _ρµατηλ;τη στ)ν «ΦαFδρο» το* Πλ;τωνος εTναι σαφIστατος. O? τραγkωδ%ες τ-ν @ρχα%ων

∆ο Mαινδες (ριστερ) προσφρουν να θραµα στν ∆ινυσο, !ν"# ταυτχρονα χορεουν !κστασιασµνες κρατ#ντας φλλα κισσο. T «ξσπασµα» κα+ , πελευθρωση το !σωτερικο κσµου το νθρ/που σ0 1ρµον2α µ0 τ3ν πρατητα κα+ τ3 φρνηση τ4ς Mοσας (δεξι). O6 δο 7ψεις τ4ς µι9ς ζω4ς παρουσιασµνες µ0 παρθνα φυσικτητα.

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998 12531

12532

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

δηµιουργ-ν παρουσι;ζουν πολλ< τIτοια παραδε%γµατα Vρ1ων, L τ ν «Dτην» πο= φθ;νουν στ ν «dριν» κα+ τιµωρο*νται 7ποκε%µενοι στ ν «κ;θαρσιν». Γι’ αHτ) κα+ ο? πρ,γονο% µας συν/θως προτιµο*σαν ν< προλαµX;νουν παρ< ν< θεραπε6ουν, διδ;σκοντες iαυτο=ς κα+ @λλ/λους πρωτ%στως τ ν γν1ση το* 7ποκειµIνου τους κα+ τ ν @ληθιν σχIση µD τ)ν @ντικειµενικ) κ,σµο. ∆Dν εTναι καθ,λου τυχαFο τ) γεγον)ς 3τι στ ν εlσοδο το* Mαντε%ου τ-ν ∆ελφ-ν, ?ερωτ;του χ1ρου γι< το=ς ΠανIλληνες, 3που λατρευ,ταν τ,σο 4 ^Aπ,λλων 3σο κα+ 4 ∆ι,νυσος , 7π8ρχε V Mπιγραφ «γντος πο8 τ λ γει παγκοσµ#ως κα#, τ χειρ=τερον, πο8 δDν τ στηρ#ζει πουθεν6. :E&ν δυσκολευθ9τε ν& εtρετε τ& Eργα πο8 2ν φερα, 2νο#ξατε τ7ν ?γκυκλοπα#δειαν το «SHλ#ου» (τ=µος «SEλλ&ς»): «T$ 4διατερον χαρακτηριστικ$ν τ'ς Bυζαντιν'ς µουσικ'ς εναι 6 ρυθµικς πλο!τος τ7ν µελ7ν της, 6 8νοµαζµενος “τονικς ρυθµς”...». T Fρθρον αOτ εVναι το καθηγητο Γεωργακοπο@λου. UEχει κα1 παρ6δειγµα Bυζα4 3 4 2 3 ντινο tµνου µD τν ρυθµν  +  +  + +  (χωρ1ς κορHνα το ψ6λτου). 2 2 2 2 2 Θ& επ9τε, αOτο1 εVναι πολλο1 ρυθµο#. Nα1, εVναι πολυρρυθµικ=ν, Aχι [µως Fρρυθµον (µ7 τ& µπερδ ψετε π6λι!). :E&ν τ σ@µφυρµα αOτ ?παναληφθM9, [πως κα1 γ#νεται, τ=τε Eχοµεν 5να σ@νθετον ρυθµ=ν. EVναι οX λεγ=µενοι συµπεπλεγµ&νοι ρυθµο1 τ>ν 2ρχα#ων, οX 2ποτελοντες \ν=τητα περι χουσαν πολλ& µ τρα... Mπ9τε ες τν κ=πον ν& 2κο@σετε κατα.ασας τ9ς ?κκλησ#ας. Θ& δ9τε [τι Eχουν ρυθµο8ς τ=σον καθαρο@ς, πο8 θ& wµποροσε κ6ποιος ν& χορογραφ)σMη ?π6νω ?κεB! :Eπειδ7 [µως τ αOτ# σας ?συν)θισε τ& 3/4 κα1 τ& 4/4, νοµ#ζετε [τι εVναι Fρρυθµοι. :Aκ=µη κα1 οX κορ>νες το ψ6λτου εVναι µετρηµ ναι µD εδικ& σ@µ,ολα τ9ς παρασηµαντικ9ς. Aτπηµα 3ον: «Pυθµικ:: H : AX Eννοιαι «ρυθµς» κα1 «µ τρον» εVναι ταυτ=σηµοι; G τελε#ως ξ ναι; G Eχουν κοινο8ς τ=πους; T# 2π τ& τρ#α; Σ]ς ?προ,ληµ6τισα Eτσι; Θ& σ]ς ,οηθ)σω |λ#γον: UEχουν κοινο8ς τ=πους, κ@ριε Bασδ κη. ∆ι=τι ρυθµς χωρ'ς µ&τρον δ1ν 2π ρχει· e, Lς τ επ> 2λλι>ς, 2ξιωµατικ6: Π]ς ρυθµς προϋποθ τει τ7ν tπαρξιν µ τρου. :Aφ)σατε λοιπν ν& σ]ς ,οηθ)σω κα1 ες το8ς ρισµο@ς. Kατ’ 2ρχ6ς, ?πειδ7 σ]ς 2ρ σει τ=σον τ Lidell - Scott, 2νο#ξατ το ες τ λ9µµα ρυθµς· θ& δ9τε: µ#α 2π τ&ς ?ννο#ας το ρυθµο εVναι ταυτ=σηµος το «µ τρου»: «ρυθµ$ς = µ&τρον, συµµετρα κ.λπ.». Kα1 τHρα οX ρισµο1 πο8 σ]ς ^πεσχ θην: Pυθµικ: SH τ χνη κα1 γν>σις (?πιστ)µη) τ>ν καν=νων, κατ& το8ς πο#ους παρ6γεται χρονικ) τ6ξις (Qπλ9 G σ@νθετος, αOστηρ& G ?λευθ ρα) ες τ7ν πο#ησιν G τν

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, A‚γ. - Σεπτ. 1998

12545

πεζν λ=γον G ες τ7ν µουσικ7ν G γενικHτερον ες τ7ν T χνην. Παρ’ :Aρχα#οις dτο θεωρητικν µ ρος τ9ς µουσικ9ς µελετ>ν τ& στοιχεBα τ>ν ρυθµ>ν. (:Aφορƒ] κυρ#ως ες |ργανικ7ν µουσικ)ν). Mετρικ: SH ?πιστ)µη J µελετ>σα το8ς ν=µους, ,6σει τ>ν πο#ων παρ6γεται ρυθµς ?ν τM9 ποι)σει κα1 τP> λ=γPω. T& ?π# µ ρους στοιχεBα αOτ9ς εVναι δ#ως  τονισµς τ>ν λ ξεων κα1 τ ,ραχ8 - µακρν τ>ν συλλα,>ν. (:Aφορƒ] κυρ#ως ες µουσικ7ν λ=γου yς J πο#ησις). Σχ=λιον: Bραχ8 κα1 µακρ=ν, [πως κα1 τονισµν [µως, δDν Eχουν µ=νον αX λ ξεις 2λλ& κα1 οX dχοι τ>ν |ργ6νων. :Eπειδ7 τ πρ>τον µουσικν Aργανον dτο J φων), κα1 τ µ τρον σχετ#ζεται µD τ7ν φων7ν κα1 τ7ν λ ξιν. Aτπηµα 4ον: «O κ?ριος Σκα.Aντζος λ&γει: 6 ρυθµ$ς υ-´ εναι ρχαCος (Eαµ.ος π$ ρσεως). T µGς λ&νε τ2 λεξικA; IIαµ.ος (στιχουργικ:): µετρικ µονAδα κ.λπ.)». Λ6θος Eχετε κ@ριε κα1 λ6θος Eχουν τ& λεξικ& πο8 τ λ γουν αOτ=! SO {αµ,ος δDν 2φορƒ] µ=νον ες τ7ν µετρικ7ν κα1 στιχουργικ)ν. T& {δια τ& 2ρχαBα κε#µενα σ]ς διαψε@δουν. Σ]ς παραθ τω 2π=σπασµα το Bακχε#ου το Γ ροντος (θεωρητικς τ9ς µουσικ9ς το 2ου µ.X. α>νος): «Πσοι οLν ε4σ(ν ρυθµο; ∆&κα. Tνες οNτοι; OγεµPν, Eαµ.ος, χορεCος, νAπαιστος, Qρθιος, σπονδεCος, παιAν» κ.λπ. ∆Dν χρει6ζεται µετ6φρασιν. Tν 2ο α>να µ.X. λοιπν  {αµ,ος 2ντιµετωπ#ζετο 2π το8ς θεωρητικο8ς yς ρυθµς κα1 yς µ τρον συγχρ=νως (οX κοινο1 τ=ποι πο8 ?λ γαµε). UEτσι δDν τ λ γω ?γH, κ@ριε Bασδ κη, [τι  {αµ,ος εVναι ρυθµ=ς. T λ γει  2ρχαBος αOτς θεωρητικς τ9ς µουσικ9ς. Θ& τν 2µφισ,ητ)σετε κα1 αOτ=ν; SH σ@γχυσ#ς σας, κ@ριε Bασδ κη, προ ρχεται 2π Fγνοιαν λοιπ=ν. :Eγj π6ντως πα#ρνω ες τ& σο,αρ& τ ?δ6φιον αOτ κα1 ?κλαµ,6νω τν {αµ,ον: 1ον: yς Qπλον ρυθµ=ν, [πως λ γει  BακχεBος· 2ον: yς µ τρον τ9ς στιχουργικ9ς ([ταν 2φορƒ] ες λ ξεις). UAρα ,λ πετε [τι [,τι Eγραψα δι& τν ρυθµν το Zεϊµπ κικου εVναι 2ληθDς κα1 στ κει, δι=τι  ρυθµς αOτς (τ ρυθµικν σ@µπλεγµα) 2ποτελεBται 2π Fλλους ρυθµο8ς yς  {αµ,ος,  σπονδεBος κα1  ,ακχεBος, πρ]γµα πο8 2ποδεικν@ει τ7ν Xερ&ν καταγωγ)ν κα1 τν Bακχικν χαρακτ9ρα το χορο (σπονδεBος + ,ακχεBος πος). Σ]ς λ@ω λοιπν τ πρ=,ληµα: UIαµ,ον wµπορεB ν& 2ποδHσMη τ=σον τ Aργανον (κρουστ=ν), κα1 τ=τε εVναι |ρθν ν& εποµε τν {αµ,ον ρυθµ=ν, [σον κα1  λ=γος, yς ?π1 παραδε#γµατι J λ ξις θε7ν = υ´, π=τε εVναι |ρθ=τερον ν& τν εποµε µ&τρον. T µ τρον [µως εVναι συγχρ=νως κα1 ρυθµ=ς. SAπλ>ς 2λλ6ζει J ρολογ#α. Eς τ7ν περ#πτωσιν το! 7ργ νου 9 :αµ%ος λ&γεται ρυθµς, ;νς, ?&ν Eλθετε ες :Aθ)νας. ΣεBς ?πιµ νετε ν& µετρ9τε τν Zεϊµπ κικον µD 9/8 – δικα#ωµ6 σας. :EµD 2φ)σατ µε ν& τν µετρ>, ?πειδ7 µο φα#νεται 2ρχαBος ρυθµ=ς, µD το8ς ρυθµο8ς τ>ν SEλλ)νων (το8ς 10, πο8 2ναφ ρει  BακχεBος). ΠοBος τρ=πος εVναι |ρθ=τερος 2π το8ς δ@ο; T# ν& επ>; :E&ν  Zεϊµπ κικος εVχε παιχθ9 yς ρυθµς δι& πρHτην φορ&ν 2π τν M=τσαρτ ες τ7ν Bι ννην, θ& Eπρεπε ν& τν µετρ)σωµε µD κλ6σµατα, [πως 9/8. :E&ν [µως EχMη 2ρχα#αν SEλληνικ7ν καταγωγ)ν, [πως πρ>τος ?γj 2π δειξα µ σPω ?ρε@νης, τ |ρθ=τερον θ& dτο ν& τν µετρ)σωµε µD τν 2ρχαBον τρ=πον... :Eδ> χρει6ζεται J κοιν7 λογικ), πο8 τ=σον τ7ν περιφρονεBτε...

KοσµAς Σκα% ντζος

BIπτ µενοι δDσκοι REπειδη λγTω νιο) Uσοδ7ναµο (Hσου *µ1αδο") µC κ7κλο Aκτ νας R. VH Gκφραση «µC τν καν0να κα9 τν δια1Pτη» Xταν συνPθης στοYς ZEλληνες µαθηµατικοYς σC πολλ προ1λPµατα. Φα νεται, Xταν ] ^πλο7στερη Aλλ κα9 *ξυπν0τερη λ7ση, διαφορετικ- κα9 *γκυρ0τερη Aπ πολυπλοκ>τερες .λλες (π.χ. AριθµητικBς). O` µαθηµατικο9 στ-ν Aρχαι0τητα ε2χαν τ-ν συνPθεια ν στBλνουν σC φ λους κα9 συναδBλφους προ1λPµατα πρς *π λυση, πο7, *νab ε2χαν ^πλJ διατ7πωση, *φα νονταν .λυτα. Φυσικ 3 συνθBτης cξερε τ-ν λ7ση! Γνωστς µαθηµατικς Gστειλε τ .λυτο πρ01ληµα µC τ9ς «Aγελ;δες το" VHλ ου». Aκ0µα κα9 τ Mαντεfο τbν ∆ελφbν χρησµοδοτεf µC τ περ φηµο «∆Pλιον Πρ01ληµα».

2. TO AINIΓMA

O` Aνακαλ7ψεις πραγµατοποιο"νται iχι µ0νο Aπ τ-ν *π πονη Gρευνα, Aλλ κυρ ως Aπ τ-ν φαειν- UδBα: VO Nε7των µC τ µJλο του, 3 ΦλBµιγκ µC τ-ν πενικιλλ νη, 3 Watson µC τ-ν διπλJ jλικα το" DNA (ε2ναι τ κηρ4κειον το" πρ>του γιατρο", το" VEρµJ;). MPπως λοιπν ο` Aρχαfοι Gκρυ1αν σC κοιν σ7µ1ολα 1αθειCς γν>σεις τJς Φ7σης; MPπως χρησιµοποιο"σαν κα9 φρ;σεις κοιν0τυπες, ποY Gκρυ1αν µεγ;λα µυστικ;; T Gναυσµα γι τ-ν Gρευνα αlτ- Xταν ] φρ;ση «στ, π κα( φ»=γρPγορα. Ψ;χνοντας τ-ν προBλευσP της, Aνακ;λυψα (τι Xταν Aπ;ντηση µαθητJ σC σχετικ- (µC τν τετραγωνισµ το" κ7κλου) *ρ>τηση διδασκ;λου: «.Eς π τε κα( φ». M τ σηµα νει ] παρ;δοξη φρ;ση; MPπως τ π κα9 φ ε2ναι Aριθµο : BB1αια δCν πρBπει ν ξεχν@µε, (τι 3 VEλληνικς πολιτισµς ε2ναι 3 µ0νος ποY χρησιµοπο ησε τ γρ;µµατα σC τρεfς 1ασικοYς τοµεfς τJς ν0ησης: γι γραφP, Aρ θµηση κα9 µουσικ(ν0τες).

3. H EΠIΛYΣH

α. O ριθµς π: T παγκ0σµιο αlτ σ7µ1ολο Uσο"ται µC τν .ρρητο Aριθµ (ποY τ δεκαδικ; του ψηφ α δCν *παναλαµ1;νονται) 3, 141593... O` Aρχαfοι ZEλληνες 1B1αια cξεραν ν σχεδι;ζουν .ρρητους AριθµοYς (ρ ζες, κλ;σµατα κ.λπ.) κα9 τ-ν Aκρι1J τιµ- το" π, τ-ν 3πο αν *χρησιµοποιο"σαν στ-ν AρχιτεκτονικP, τ-ν γλυπτικ- κ.λπ. . O ριθµς φ: VO περ φηµος «χρυσο"ς» Aριθµ0ς φ ε2ναι Aνακ;λυψη τbν Aρχα ων VEλλPνων κα9 ε2ναι ] λ7ση το" LξJς προ1λPµατος: ΣC µ α δεδοµBνη εlθεfα AB ν 1ρεθOJ σηµεfο M (µC τν καν0να κα9 τν δια1Pτη), pστε AM MB • • • ᎏᎏ = ᎏᎏ A M B MB AB qAν λ7σουµε τ-ν *ξ σωση µC AM= 1, τ0τε MB= 1,618034... VO χρυσο"ς Aριθµ0ς! Γιατ «χρυσο"ς»; Πρbτον, γιατ9 Gχει περ εργες Uδι0τητες. VO Aντ στροφ0ς του Gχει τ 4δια δεκαδικ ψηφ α (1/φ= 0,6180...), Kς *π σης κα9 τ τετρ;γων0 του (φ2= 1+φ= 2,6180...)! ∆ε7τερον µC πλευρCς α κα9 α+φ κατασκε7αζαν «χρυσ@» Sρθογ>νια µC ^ρµονικCς Aναλογ ες. T χρησιµοποιο"σαν σC 3ποιαδPποτε αUσθητικ- µορφP, κατ0ψεις κα9 προσ0ψεις ναbν, δ;πεδα κα9 λοιπ καλλιτεχνPµατα. MBσα στ9ς πολλCς σειρCς Aριθµbν ποY γν>ριζαν ο` ZEλληνες, Xταν κα9 ο`

12550

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Aγ. - Σεπτ. 1998

LξJς: 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21... ((που κ;θε (ρος τJς σειρ@ς ε2ναι τ .θροισµα τbν δ7ο προηγουµBνων), ] λεγ0µενη «χρυσ- σειρ.», γιατ9 3 λ0γος δ7ο συνεχοµBνων (ρων ε2ναι περ που φ (π.χ. 55:34= 1,617647...). yEτσι µC τοYς γνωστοYς Aκερα ους τJς σειρ@ς κατασκε7αζαν «χρυσ@ Sρθογ>νια» γρPγορα κα9 µC Aρκετ- Aκρ 1εια. γ. H σχ%ση π κα( φ: M γιατ9 τοYς G1αζαν δ πλα-δ πλα στ-ν φρ;ση «ς π τε κα( φ»; MPπως γι ν δε ξουν (τι γν>ριζαν τ- σχBση µεταξ7 τους; (τι δηλαδ6xφ2 6 6x2,6180 ᎏᎏ = π R ᎏᎏ (φ+1) = π. Πρ;γµατι ᎏ ᎏ = 3,14160 ⯝ 3,141583...= π, 5 5 5 δηλαδ- διαφορ Aπ τ- σηµεριν- τιµ- το" π µ0νο 3 Lκατοµµυριοστ;! ∆ηλαδ- σC 3 χιλι0µετρα δι;µετρο λ;θος (;) 3 χιλιοστ το" µBτρου!

K

N

Â

τ

B

∆

M

Γ

Z

α

Λ

H

α

τ’

A

E

Θ 4. H KATAΣKEYH

MC κBντρο A κα9 Aκτfνα AB= R µον;δες κατασκευ;ζω κ7κλο (1λBπε σχJµα). ΦBρω AΓ κα9 AB καθBτους µεταξ7 τους. Bρ σκω τ µBσο E τJς AΓ κα9 µC κBντρο αlτ κα9 Aκτfνα E∆ φBρω τ0ξο ∆Z ποY τBµνει τ AΓ στ Z. [T0τε AZ=ΦxR κα9 HZ=(Φ+1)xR]. ΦBρνω τυχο"σα εlθεfα ε Aπ τ 4 κα9 περνb τυχν µJκος TH, κα9 τ µετρb 5 φορCς µBχρι τ Θ. MC κBντρο τ T κα9 Aκτfνα ΘZ γρ;φω τ0ξο. MC κBντρο τ Z κα9 Aκτfνα ΘT γρ;φω τ0ξο. T δ7ο τ0ξα τBµνονται στ K κα9 φBρω τ-ν KTΛ. 1 6 [T ΛH = ᎏᎏ HZ. VEποµBνως ΛZ = ᎏᎏ x (Φ+1)xR = πR = ] µισ- περ µετρος το" κ7κλου κα9 5 5 (ΛZ)x(MN) = πR·R = πR2 = τ *µ1αδν το" κ7κλου. BB1αια εκολα 1ρ σκουµε τετρ;γωνο Uσοδ7ναµο µC τ Sρθογ>νιο ΛZMN]. ZOπερ Gδει δεfξαι. Στ «πf κα9 φf» κατασκευ;σαµε «µC καν0να κα9 δια1Pτη» τ-ν περιφBρεια κα9 τ *µ1αδν το" κ7κλου, τν «τετραγωνισµ το" κ7κλου». K;ποιοι πρ0γονο µας, κ;που στ χbροχρ0νο, θ χαµογελ@νε κ;τω Aπ τ γBνεια τους, ποY τοYς νοι>σαµε κα9 Hσως µ@ς κλε νουν πονηρ τ µ;τι!

Kων. Kαρµιρ.ντζος AρχιτBκτων

AΘANAΣIOΣ KOYKOBIΣTAΣ

Ληστεα κα πολιτικ στ Nα Eλλδα H «ΣΦAΓH TOY ∆HΛEΣI» KAI TO «ANATOΛIKO ZHTHMA» EIΣAΓΩΓH. T ζεστ πρωιν τς 8ης Iουνου 1870 πλθος κσµου εχε συρρε!σει στ Πεδον το$ %Aρεως στ'ν Aθ(να, γι, ν, παρακολουθ(σ-η τ'ν δηµσια .κτ/λεσιν στ'ν λαιµητµο τ0ν λ-ηστ0ν K. Mοναχο$, Aλ/ξη Xορµο5τη, N7σιου Kατσ8νη, 9δελφ0ν Kαλοµορη κα; Φ8τιου O>κονµου. ?Oλοι τους @ταν µ/λη τς περι5ητης συµµορας τ0ν 9δελφ0ν Xρ(στου κα; T7κου Aρ5ανιτ7κη. Eχαν δB καταδικασθ σB θ7νατο γι, τ'ν λεγµενη «σφαγ' τ0ν λρδων» στ γνωστ χωρι τς Aττικς ∆(λεσι. Θ!µατ7 τους @ταν H %Aγγλος εIγεν'ς Φρ. B7ινερ, H γ´ γραµµατεLς τς 9γγλικς πρεσ5εας Eντ. X/ρµπερτ, H %Aγγλος δικηγρος Λυντ, ποL Nζη στ'ν Aθ(να, κα; H γραµµατεLς τς >ταλικς πρεσ5εας κµης ντB Mπυλ. OH 9γριτητα το$ .γκλ(µατος κα; οQ >διτητες τ0ν θυµ7των @ταν α>τα ν, .γερθ- διεθν'ς σ7λος κα; ν, ληφθο$ν µ/τρα γι, τ'ν καταστολ' τς λ-ηστεας. Xωρ;ς Nκτοτε ν, .ξαλειφθ- .ντελ0ς, τ .πεισδιο «τς σφαγς τ0ν λρδων» @ταν τ κ!κνειο RSσµα τς λ-ηστεας. Γι, τ'ν OEλλ7δα U λ-ηστεα @ταν Vνα φαινµενο, ποL εχε κληρονοµ(σει 9π τ'ν τουρκικ' κατοχ(· Xν κα; Yνθει σB Zλη τ'ν EIρ8πη. OH καθυστ/ρησις τς .ξαλεψε8ς της, σB σχ/σιν µB τ'ν EIρ8πη, στ'ν Oθωµανικ' AIτοκρατορα κα; τ'ν OEλλ7δα Nχει α>τα µ\λλον τ;ς 9ργBς 9λλαγBς στ;ς κοινωνικBς δοµ/ς. Bε5αως U λ-ηστεα, Zπως κα; τ Nγκληµα γενικ8τερα, εναι .νδηµικ φαινµενο 9κµα κα; σ(µερα. Φυσικ, Nχει 9λλ7ξει µορφ(. Kα; .,ν θελ(σουµε ν, 9κρι5ολογο$µε, πρ/πει ν, χαρακτηρσουµε τ'ν «σφαγ' στ ∆(λεσι» σ,ν τ'ν τελευταα µB αIτ' τ'ν παλαι, µορφ(. OO Γι7ννης Bλαχογι7ννης γρ7φει γι, τ;ς α>τες ποL .γ/ννησαν τ'ν λ-ηστεα: «Mσα στς χρες  φτχεια γεννοολει τ γκληµα· στν ξοχ κνει ν! φυτρσ#η πρτα  ζ&ωοκλοπ(, *στερα  φυγοδικ,α, κα τλος  λ#ηστε,α ν! θεριψ#η. 0O κλφτης πρτα κα κ2ρια 3τανε λ#ηστ(ς, κι  λ#ηστε,α τ πγγελµ του· 4ν τρα 5µορφα,νουµε τς πρξεις του, ε6ναι γιατ  δηµ7σια 8ρχ πο9 τν καττρεχε :ταν ξενικ κι 8λλ7πιστη». («?Aπαντα τ0ν νεοελλ(νων κλασσικ0ν», τµος ∆´, σελ. 139). Eναι 9λ(θεια Zτι H Bλαχογι7ννης 5λ/πει τ, πρ7γµατα σ!µφωνα µB τ'ν ρωµαντικ' 9ντληψιν τς .ποχς του. Στ πρσωπο το$ κ7θε κλ/φτη 5λ/πει Vνα Γι7ννη Aγι7ννη τ0ν «Aθλων» το$ Ocγκ8. OH 9λ(θεια Zµως εναι διαφορετικ(. OO κλ/πτης @ταν .π7γγελµα, κα; δBν .χρει7ζετο ν, παρανοµ(σ-η κ7ποιος, γι, ν, «π7ρ-η τ, 5ουν7». OH µνη περπτωσις, Zπου κ7ποιος κατ/φευγε στ, 5ουν, κα; .γνετο λ-ηστ'ς dχι .ξ .πιλογς του, @ταν U προσ5ολ' τς τιµς του. Aλλ, δBν @ταν H ξ/νος κα; 9λλπιστος δυν7στης, ποL τν κατ/τρεχε. ?Oπως Nχουµε δεe («∆αυλς», τ. 196, M7ρτιος 1998), δBν @ταν µνον οQ Tο$ρκοι, ποL .πεζ(τουν τ'ν καταστροφ' τ0ν κλεπτ0ν. Kα; οQ ?Eλληνες gρχοντες διεµαρτ!ροντο στν σουλτ\νο γι, τ'ν δρ\σι τ0ν κλεπτ0ν· H δB πατρι7ρχης τ 1805 τοLς 9φ8ρισε. ?Eλληνες .ξεθεαζαν µB .πιστολ(ν τους στ'ν «Eφηµερδα» τ0ν 9δελφ0ν Πο!λιων στ'ν Bι/ννη τν Aλ πασσ\ τ0ν Iωανννων γι, τ'ν καταστολ' τς λ-ηστεας. Eξ gλλου H Kολοκοτρ8νης διετ/λεσε «κ7πος» (9ρχηγς Nνοπλης Hµ7δος, ποL .προστ7τευε τ'ν περιουσαν

12552

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Axγ. - Σεπτ. 1998

το$ .ργοδτη του) τ0ν ∆εληγιανναων. %Aλλωστε U λ-ηστεα δBν @ταν «προνµιο» µνον τ0ν OEλλ(νων. OYπρχαν 9κµη κα; συµµορες µικτ/ς, Zπως αIτ' τ0ν πατ/ρων το$ Aλ κα; το$ Aνδρο!τσου, ποL µ7λιστα @ταν κα; πειρατ/ς. Eχαν δB οQ δι7φοροι λ-ηστBς π7ντα τ'ν κ7λυψιν >σχυρο$ τοπικο$ gρχοντος κα; αIτο; µB τ'ν σειρ7ν το$ παρεeχαν 9σφ7λεια 9π τ;ς .πιθ/σεις gλλων συµµορι0ν. EΛEYΘEPO KPATOΣ KAI ΛHιΣTEIA. MB τ'ν 9ν7ληψιν τς κυ5ερν(σεως τς χ8ρας H Kαποδστριας Nθεσε σκοπ ν, .ξαφανσ-η τ'ν λ-ηστεα κα; τ'ν πειρατεα. Kα; τ, κατ7φερε. Kυρως κατεδωξε τ'ν πειρατεα κα; κατ/στησε τ A>γαeο θ7λασσα 9σφαλο$ς πλε!σεως. Aλλ, τ φαινµενο τς λ-ηστεας @ταν .γγενBς κα; σ,ν τ/τοιο διετηρ(θη κα; στ .λε!θερο κρ7τος. K!ριες α>τες τς διατηρ(σεως τς λ-ηστεας @ταν τ jρειν kλληνικ τοπο, U 9νυπαρξα δρµων, U 9νυπαρξα lργανωµ/νων Hµ7δων καταδι8ξεως κα; U συµπ7θεια, ποL 9πελ7µ5αναν οQ λ-ηστBς 9π τν mπλ λα. Kα; αIτ εναι λογικ, 9φο$ 9π τοLς πτωχοLς χωρι7τες δBν cπρχε κ7τι ν7 λ-ηστε!σουν· 9ντθετα .ξηγραζαν τ'ν σιωπ( τους µB δ0ρα, Nτσι ποL γι, τν πτωχ κσµο H λ-ηστ'ς @ταν κα; προστ7της του. Aλλ, π/ρα 9π αIτBς cπρχαν κα; πολιτικBς α>τες. OQ λ-ηστBς .κτς 9π τν πλουτισµ .ξησφ7λιζαν µB τ'ν λ-ηστεα κα; δι7φορα gλλα προνµια. nAς µ' λησµονο$µε, Zτι H >σχυρτατος Aλς @ταν Vνας σκληρς λ-ηστ(ς. Στ'ν 9κµ( του δB Nγινε Pο!µελη-5αλεσ (νοµ7ρχης) κα; U .πικρ7τει7 του .ξετενετο σχεδν 9π τν ∆ο!να5ιν Vως τ Tαναρον. Xαρακτηριστικ' δB εναι U 9φ(γησις το$ Γ7λλου E. Aµπο$, Zπως τ'ν µεταφ/ρει H Σπ. Mαρκεζνης στ'ν «Πολιτικ' OIστορα τς Nεωτ/ρας OEλλ7δος». Σ!φωνα µ’ αIτ' Vνας χωροφ!λαξ .λιποτ7κτησε κι Nγινε λ-ηστ(ς. Eπειδ' οQ δυν7µεις τς τ7ξεως δBν .στ7θη δυνατν ν, τν κατα57λουν, το$ .ζ(τησαν ν, 9φ(σ-η τ'ν παρανοµα, ν, .παν/λθ-η στ Σ0µα µB τν 5αθµ δεκαν/ως κα; το$ Nταξαν Zτι σB Vνα χρνο θ, το$ 9πονεµουν τν 5αθµ το$ λοχου. Aλλ, U προαγωγ( του καθυστ/ρησε κι Nτσι H δεκανεLς πλ/ον κατ/φυγε κα; π7λι στ 5ουν. %Eτσι U προαγωγ( του δBν .5ρ7δυνε, κα; µ7λιστα Nγινε κα; 9ξιωµατικς. ?Oσο κα; Xν τ γεγονς αIτ δBν 9νταπεκρνετο στ'ν πραγµατικτητα, .ν το!τοις εναι .νδεικτικ το$ πνε!µατος ποL .πεκρ7τει. %Eχει γραφ κι gλλες φορBς Zτι παρ, τ'ν 9νδρεα τους οQ 9γωνιστBς το$ ’21 εχαν 9τοµικ'ν 9ντληψιν γι, τ'ν .λευθερα, ποL @ταν συνυφασµ/νη µB τ συµφ/ρον τους. AIτ εχε 9ναγκ7σει τν Kορα ν, τοLς γρ7ψ-η Zτι δBν .κιν(θησαν 9π Nρωτα πρς τ'ν πατρδα, 9λλ, 9π >διοτελ συµφ/ροντα (.πιστολ( του πρς τν Γ. Kουντουρι8τη στ;ς 2/9/1825). Kι Zταν κ7ποιος Nκρινε Zτι τ κρ7τος δBν το$ Qκανοποει αIτ, τ, συµφ/ροντα, .στασαζε. Kα; εναι γνωστ' U Nχθρα τ0ν Mαυροµιχαλαων κα; τ0ν καρα5οκ!ρηδων πρς τν Kαποδστρια, γιατ; δBν Qκανοποιο$σε τ;ς 9παιτ(σεις τους, µB τ, γνωστ, 9ποτελ/σµατα· τν .µπρησµ τ0ν πλοων το$ στλου στν Προ κα; τ'ν δολοφονα το$ Kυ5ερν(του. T;ς 9ντιθ/σεις τους αIτBς .φρντιζαν ν, τ;ς .πικαλ!πτουν µB πολιτικ, α>τ(µατα, κυρως µB τ'ν ψ(φισιν Συντ7γµατος. Π/ρα 9π τ;ς .ξωφρενικBς kρµηνεeες περ; Συντ7γµατος (Nχουν διασωθ πολλ, 9ν/κδοτα περ; το$ τ sννουν οQ ?Eλληνες Zτι εναι τ Σ!νταγµα) τ αtτηµα γι, τ'ν καθι/ρωσν του @ταν πρσχηµα, κα; αIτ φανεται 9π τ'ν συµπεριφορ, τ0ν στασιαστ0ν µετ/πειτα. OO 9ρχηγς τς 9ντικαποδιστριακς στ7σεως Aλ. Mαυροκορδ\τος, Zταν 9ν/λα5ε 5ασιλικς πρωθυπουργς τ 1839, .θε8ρησε τν λα 9ν8ριµο ν, το$ παραχωρηθ- Σ!νταγµα· κα; αIτ .ξ(γειρε 9κµα κα; τν Σπ. Tρικο!πη. Πολλο; δB gλλοι, Zπως H Θ. Γρ5ας, .στασασαν γι, τ;ς 9δικες τς µοναρχας· µνο ποL Zταν τοLς 9πεδδοντο παρ7σηµα κα; δηµσιες θ/σεις,

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Axγ. - Σεπτ. 1998

Λιθογραφα *γν,στου καλλιτχνη, πο0 1κυκλοφ2ρησε µετ4 τν ληστεα το6 ∆7λεσι. Παρουσιζει τ;ν λ7σταρχο Tκο >πο?ος εAχε 1ξαφανισθC κα οDδποτε συνελ7φθη.

12553

12554

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Axγ. - Σεπτ. 1998

.λησµνουν τ, πολιτικ, α>τ(µατ7 τους. OO δB υQς το$ Θ. Kολοκοτρ8νη Γενναeος dχι µνον Nγινε cπασπιστ'ς το$ %Oθωνος, 9λλ, κα; µετ, τ'ν Eπαν7στασιν τς Γ´ Σεπτεµ5ρου 1843 προσεπ7θησε ν, jργαν8σ-η 9ντεπαν7στασιν κα; ν, κινδυνε!σ-η U ζω( του 9π τ µαινµενο πλθος. AIτ' U κατ7στασις φυσικ, δBν σηµανει Zτι δBν cπρχαν gτοµα ποL δBν @ταν mγνο; συνταγµατικο· z Zτι µερικο; δBν .ξεµεταλλε!θησαν τ'ν 9ν8µαλη περοδο πρς tδιον dφελος. Oxτε Zτι δBν cπρχαν gτοµα .ξαθλιωµ/να, ποL κατ/φυγαν στ'ν λ-ηστεα χωρ;ς ν, προ57λουν καν/να πολιτικ αtτηµα. Kα; αIτο; οQ λ-ηστBς δBν @ταν gλλοι 9π τοLς 9γωνιστBς το$ ’21 z 9πγονο τους. ?Oµως µετ, τ'ν ψ(φισιν το$ Συντ7γµατος .δηµιουργ(θηκε ν/α κατ7στασις. OH δ!ναµις τς .ξουσας περιλθε (θεωρητικ, Nστω) στ'ν Bουλ(. Tτε H κ7θε 9ρχηγς κµµατος .πεθ!µει ν, συγκεντρ8σ-η Zση δ!ναµη (κα; δ' Nνοπλη) sµπορο$σε γ!ρω του. OQ cπ7ρχουσες σχ/σεις µεταξL παλαι0ν συναγωνιστ0ν, ποL κ7ποιοι .ξ αIτ0ν @σαν πλ/ον λ-ηστ/ς, cπρχαν. N/ες Yρχισαν µεταξL τ0ν λ-ηστ0ν κα; τ0ν πολιτικ0ν µB 9µοι5ααν 9ντιπαροχ'ν τ'ν προσφορ, δυν7µεως κα; τ'ν κ7λυψιν τ0ν παρανοµι0ν. OO Σπ. Mαρκεζνης σηµει8νει γι’ αIτBς τ;ς σχ/σεις ποινικ0ν .γκληµατι0ν κα; πολιτικ0ν Zτι: «Mχρις 8κ7µη κα τ0νος δBν εχαν σχ/σιν µB τ'ν 9συδοσα τ0ν λ-ηστ0ν µ/χρι τ 1870. Aποκορ!φωµα τς 9συδοσας τ0ν λ-ηστ0ν @ταν U συµµετοχ' το$ λ-ηστ7ρχου Kυρι7κου στ, γεγοντα το$ Iουνου 1863 στ πλευρ το$ ∆ηµ. Bο!λγαρη. (∆Bς κα; σχετικ Qστορικ σηµεωµα το$ Aκεσ\, «∆αυλς», τ. 186, Iο!νιος 1997). K!ρια κ7λυψις τ0ν πολιτικ0ν πρς τοLς λ-ηστBς @ταν, Zταν 9νελ7µ5αναν κυ5ερνητικ' θ/σιν, ν, 9µνηστε!σουν τ, κακουργ(µατ7 τους. Eπειδ' U κατ7στασις Nγινε 9νεξ/λεγκτη, .ψηφσθη δι7ταξις στ Σ!νταγµα το$ 1864, ποL 9πηγρευσε τ'ν παροχ' 9µνηστας στοLς λ-ηστBς (gρθρο 39). AIτ Zµως δBν sµπδισε τν πρωθυπουργ Aλ. Kουµουνδο$ρο ν, χρησιµοποι(σ-η τ;ς λ-ηστοσυµµορες τ 1869 {ς 9ντιπερισπασµ .ναντον τς Tουρκας .ξ α>τας τς Kρητικς Eπαναστ7σεως. ?Eνας δB 9π τοLς λ-ηστBς αIτοLς @ταν H T7κος Aρ5ανιτ7κης, H πρωταγωνιστ'ς τς «σφαγς στ ∆(λεσι» κα; οIδ/ποτε συλληφθες. H ΣΦAΓH ΣTO ∆HΛEΣI. Στ ξενοδοχεeο τ'ς «Mεγ7λης Bρεταννας» εχαν καταλ!σει H λρδος Mουνκ7στερ µB τ'ν σ!ζυγν του Kονστ,νς κα; τν φλον τους Φρ. B7ινερ, µ/λη τς cψηλς 5ρεταννικς κοινωνας. MB τοLς φλους, ποL εχαν 9ποκτ(σει στ'ν Aθ(να, 9πεφ7σισαν ν, .πισκεφθο$ν τ'ν Nνδοξον περιοχ' το$ Mαραθ0νος. %Eτσι στ;ς 30 Mαρτου (παλαι Uµερολγιο) δ!ο |µαξες 9νεχ8ρησαν 9π τ ξενοδοχεeο. Eκτς τ0ν cψηλ0ν ξ/νων στ'ν .κδροµ' συµµετεeχαν H γ´ γραµµατεLς τς 9γγλικς πρεσ5εας %Eντ. X/ρµπερτ, H γραµµατεLς τς >ταλικς πρεσ5εας κµης ντB Mπυλ, Vνας Iταλς cπηρ/της κα; H %Aγγλος δικηγρος το$ Σερπι/ρη Λυδ µB τ'ν σ!ζυγν του κα; τ'ν 6 .τ0ν κρην τους. Παρ’ Zλες τ;ς δια5ε5αι8σεις το$ πρωθυπουργο$ Θρ. Zα~µη, Zτι U λ-ηστεα εχε κατασταλ, τοLς .δθη συνοδεα τεσσ7ρων .φππων χωροφυλ7κων, .ν0 εχε διαταχθ µεικτ στρατιωτικ 9πσπασµα ν, περιπολ- στ'ν Hδν Mαραθ0νοςAθ(νας, €στε ν, Nχουν 9σφαλ µετ75ασιν κα; .π7νοδον οQ cψηλο; ξ/νοι. ?Oµως, .ν0 .π/στρεφαν, στ'ν θ/σιν Πικ/ρµι µετ, 9π jλιγλεπτη µ7χη s - χµαλωτσθησαν 9π τ'ν συµµορα το$ T7κου Aρ5ανιτ7κη. T δB στρατιωτικ 9πσπασµα, 9π τ Hποeο εχε 9ποχωρ(σει µυστηριωδ0ς τ Nφιππο τµµα, Nφθασε στν τπο τς συµπλοκς 9ργ7. ?Oταν προσεπ7θησε ν, κινηθ- .ναντον τους, οQ λ-ηστBς 9πελησαν ν, σφ7ξουν τοLς

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Axγ. - Σεπτ. 1998

12555

α>χµαλ8τους. Στ πεδο τς µ7χης εχαν µενει δ!ο τραυµατισµ/νοι χωροφ!λακες, οQ δ!ο mµαξηλ7τες κα; H Iταλς cπηρ/της, 9π τν Hποeον φυσικ, δBν προσεδκων λ!τρα. Πολλ, µυστ(ρια Nχουν προκ!ψει 9π τ'ν 9ναδφησιν το$ .πεισοδου αIτο$· τσον γι, τ π0ς U συµµορα το$ Aρ5ανιτ7κη .πληροφορ(θη τ'ν .κδροµ' τ0ν %Aγγλων στν Mαραθ0να, Zσο κα; γι, τ'ν 9ποχ8ρησιν το$ Nφιππου στρατιωτικο$ τµ(µατος κα; γι, τ'ν .µµον' τ0ν λ-ηστ0ν στ'ν 9µν(στευσν τους. T µυστ(ριο γνεται 9κµα πι πυκν 9π τ γεγονς Zτι .νωρτερα εχε δι/λθει 9π τ tδιο σηµεeο µα συντροφι, Aµερικαν0ν .κδροµ/ων, χωρ;ς µ7λιστα συνοδεα, κα; οQ λ-ηστBς δBν .κιν(θησαν .ναντον τους. Φανεται, Zτι σκοπς τους δBν @ταν U 9παγωγ' εIπρων 9τµων κα; U κατα5ολ' λ!τρων. T'ν α>ταν τ'ν 9ποκαλ!πτει H Oυ~λλιαµ Mλλερ στ Nργο του «OH Tουρκα Kαταρρ/ουσα». Γρ7φει σχετικ7: «OB δ2ο λ#(σταρχοι, C Tκος (∆ηµ(τριος) HAρανιτκης κα C 8δελφς αKτο= Xρτας τς ν/ας στροφς πρς τν 9ρχαeο kλληνικ κσµο µB τν νεοκλασσικισµ, 9νετρ7πη. ?Oσο κα; Xν τ ν/ο πλησασµα το$ kλληνικο$ πολιτισµο$ @ταν .πιφανειακ, .ν το!τοις U εIρωπαϊκ' κοιν' γν8µη N5λεπε µB συµπ7θεια τ'ν Qκανοποησιν τ0ν kλληνικ0ν α>τηµ7των, ποL @ταν συνυφασµ/να µB τ'ν λ!σιν το$ Aνατολικο$ Zητ(µατος κα; τ'ν 9πελευθ/ρωσι τ0ν διεκδικουµ/νων .δαφ0ν. AIτ 5ε5αως @ταν 9ντθετο πρς τ, 9γγλικ, συµφ/ροντα, ποL ηIνουν τ'ν 9κεραιτητα τς Tουρκας, €στε ν, .µποδισθ- U ρωσσικ' .π/κτασις στν Nτο. %Hδη U Pωσσα µB τ'ν ƒδρυσιν ν/ου προξενεου στ, Bιτ8λια (Mοναστ(ρι) τ 1869 προ8θει τ'ν πανσλα5ικ' προπαγ7νδα. %Eτσι τ τυχαeο αIτ γεγονς Nδωσε τ'ν εIκαιρα στ'ν Aγγλα ν, .πι57λ-η τ'ν πολιτικ(ν της κα; ν, ε>σχωρ(σ-η 9κµα περισστερο στ'ν .σωτερικ' πολιτικ' σκην(. OQ δB 9πειλBς τς Pωσσας περ; .πεµ57σεως .,ν .θγοντο H θρνος κα; τ Σ!νταγµα τς OEλλ7δος, sχο$ν κο!φια, 9φο$ µB τ'ν σειρ7 της κα; αIτ' ηIνει τ'ν περιστολ' τ0ν kλληνικ0ν α>τηµ7των µB τν πανσλα5ισµ.

’Aριστερ: Φωτογραφα το6 1νεπγραφου χρυσο6 δακτυλιδιο6 το6 MαHρου Σπ7λιου Kνωσο6 (Mουσε?ον Hρακλεου). ∆εξι: Kαθαρογραφ τCς 1πιγραφCς *π; τν *ρχαιολ2γο HρK κογενειακς αIτς τ7φος δBν cπ7ρχει πι7, διτι, .πειδ' τ Nδαφος δBν @ταν 5ραχ0δες, κατ/ρρευσε U jροφ( του. OQ %Aγγλοι εχαν 9ρχσει στ µ/ρος αIτ τ;ς 9νασκαφBς µετ, τ'ν πληροφορα ποL τοLς Nδωσε H Eµµ. Aκουµιαν7κης, Zτι στν 9γρ του, στ;ς πλαγιBς το$ OAιλι\, gρκαλοι (9σ5ο;) εχαν 5γ7λει dστρακα σκ75οντας. OH µοναδικτητα το$ δακτυλιδιο$ jφελεται στ Zτι στ'ν σφενδνη του @ταν γραµµ/νη σπειροειδ'ς .πιγραφ' καλλιγραφικς Γραµµικς A. T, γρ7µµατα εναι Zµοια µB αIτ, τς .πιγραφς το$ Kυπ/λλου το$ Aτρ/α 9π τ'ν Kνωσ, ποL 5ρ/θηκε µαζ; µB Vνα gλλο στ'ν ο>κα τ0ν µονολιθικ0ν στ!λων – πιθανν πεσµ/να κα; τ, δ!ο 9π cπ7ρχοντα dροφο–, προ/κταση το$ Qερο$ ποL 5ρισκταν ν-

12558

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, Axγ. - Σεπτ. 1998

τια τ0ν διαµερισµ7των τς 5ασλισσας. («K!πελλο το$ Aτρ/α» jνοµ7ζω µα 9π τ;ς δ!ο κο$πες ποL 5ρ/θηκαν στ'ν Kνωσ µB .πιγραφBς µοναδικς καλλιγραφικς Γραµµικς, γραµµ/νες στ .σωτερικ τους µB µελ7νι σουπι\ς, γι, τ;ς Hποeες Nχουν .κφρ7σει πολλο; αIθαρετα τ'ν γν8µη Zτι εναι µαγικBς ρ(σεις. T'ν jνοµασα δνω, .πειδ' U .πιγραφ' γρ7φει: «HAπ τν HAτρα στν ∆ι7νυσο τν γι το= ∆,α...»). OH .πιγραφ' το$ δακτυλιδιο$ δια57ζεται 9π µ/σα πρς τ, Nξω, Zπως στν ∆σκο τς Φαιστο$, το$ Hποου τ κεµενο OEλληνικς Kρητικς διαλ/κτου κα; τς δι, τεχν7σµατος 9ποτυπωµ/νης OEλληνικς Kρητικς γραφς τ!που κωδκων Γρτυνος δι75ασα πρ;ν τ/σσερα χρνια. T'ν φορ, 9ν7γνωσης το$ κειµ/νου στ ∆σκο µ\ς πληροφορεe κα; U πινακδα Γραµµικς A, ποL 5ρ/θηκε µαζ; µ’ αIτν. Θ, .παναλ75ω .δ0 Zτι U Γραµµικ' A δηµιουργ(θηκε 9π τ'ν OEλληνικ' Kρητικ' δι7λεκτο κα; .χρησιµοποιεeτο µαζ; µB τ, «Qερογλυφικ,» τς Kρητικς OEλληνικς διαλ/κτου µ/χρι κα; τοLς OEλληνιστικοLς χρνους, γι, ν, 9ποτυπ8νουν αIτ, ποL Yθελαν ν, γρ7ψουν οQ σB παγκσµιο .ππεδο µοναδικο; λεξιπλ7στες Kρητικο; ?Eλληνες. T κεµενο τς Γραµµικς A το$ δακτυλιδιο$ εναι αIτ ποL 9κολουθεe:

ku o-a-ra re-te-i me-ta-ja pa-du-pi ti-na ne-jo-re-a κογ/νειας µB gφθονο κρασ; κα; διονυσιακ γλ/ντι µετ, µουσικς. OO παν7ρχαιος αIτς γαµ(λιος διονυσιασµς .πι5ι8νει αIθεντικ, στ' σηµεριν' Kρ(τη, Zπως κα; σ’ Zλη σχεδν τ'ν OEλλ7δα. Λξεις 1. που κα; >ων. κου κα; α>ολ. ποι (.πρρ.) = σB κ7ποιο 5αθµ· (συχν, προστθεται σB προεισαγωγικ, µρια z .πιτ7σσεται σB λ/ξεις, προκειµ/νου ν, περιορσ-η z ν, τροποποι(σ-η κ7ποια Nκφραση) κατ, κ7ποιον τρπο, πιθαν0ς, tσως, κ7που, σB κ7ποιον τπο. 2. ^αρ, ^αρος,  = U γυναeκα {ς σ!ντροφος, U σ!ζυγος· (κατ, τν OHσ!χ.) «^αρας, γµους, οB δ[ γυναYκας». 3. ρθος, τ = τ πρσωπο· τ σ0µα. 4. µετα_ζω = κ7θοµαι µαζ; µB κ7ποιον z κοντ, σB κ7ποιον. 5. πνδουρος = 9ρχαιτατο λαϊκ νυσσµενο Nγχορδο µουσικ dργανο, 9ποτελο!µενο 9π τρεeς χορδBς z 9π τρα ζε!γη χορδ0ν, εδος λαο!του µB µακρL 5ραχονα, gλλως τρχορδο z µπαντο!ρα κα; πανδο!ρα z ταµπουρ\ς. 6. τ,να,  = 5υτο οtνου. 7. νω (.δ0 µτχ. παθ. παρακµ.) = H cπερ5ολικ, γεµ7τος, H παραγεµισµ/νος. 8. ρω = 9να5λ!ζω, ξεχ!νοµαι· (γι, στ/γη z 9γγεeο) στ7ζω, τρ/χω.

ς-τ%σσερις χιλιετες;). Kα& κατ%ληξαν /τι οY :κ$ολ@ς το Nελου εIρσκοντο κατ1 τ,ν Xφι-

12560

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, A_γ. - Σεπτ. 1998

ξιν το MενελJου 85 χλµ. νοτως τBς θ%σεως /που )ργ+τερον Yδρθη K 'AλεξJνδρεια (A2). VYπελ+γισαν :ν συνεχεuα /τι, γι1 ν1 καλυφθον 85 χλµ. µ@ προσχ5σεις (µ@ τ,ν Iπ+θεσιν /τι = ρυθµς fτο σταθερ+ς), )πPητHρακλεδαις Πελοπ0ννησον ,σχον». EAρα K «κJθοδος» (=:πJνοδος) τ.ν VHρακλειδ.ν Nγινε 80 Nτη µετ1 τ,ν ƒλωσιν το 'Iλου, δηλ. γρω στ 1110 π.X., χρονολογα K =ποα µπορε> ν1 θεωρηθPB Gς )σφαλα ε4ναι να δεδοµ%νο, πο3 πρ%πει ν1 διασταυρ5νεται )π Xλλα κα& ν1 συνεκτιµkται µ@ α8τJ. η) 'Aκ+µη: M@ =δηγν )στρονοµικ1 κα& τοπογραφικ1 στοιχε>α = κ. K. B. Kουτρου$%λης Iποστηρζει /τι τ EIλιον Yδρθη τ 3.198 π.X. κα& = Tρωικς Xρχισε τ 3.087 π.X. T 3.078 π.X. κατεστρJφη K π+λις, τ,ν =ποαν τοποθετε> 15 χλµ. )νατολικ.ς το Xισσαρλκ, /που τ,ν «$ρBκε» = ΣλBµαν. («∆αυλ+ς», MJρτ. 1994). [Oµως )π τ 3198, Nτος Yδρσεως το 'Iλου, ως τ 3087, Nτος :νJρξεως τBς πολιορκας του, µεσολα$ον µ+λις 111 Nτη. E4ναι α8τς = χρ+νος :παρκ,ς γι1 τ,ν )νJπτυξιν Sσχυρkς α8τοκρατορας, /πως πρ%πει ν1 fταν K Tροα; VH Σα~ς Yδρθηκε περ& τ 8.600 π.X. κατ1 τν ΠλJτωνα («Tµαιος»). Bρισκ+ταν λγο $ορει+τερα τBς Bουσριδος, τBς =ποας K θ%σις fταν στ κ%ντρον το δ%λτα – τ =πο>ον /µως κατ1 τν κ. K. Xρχισε ν1 σχηµατζεται µ+λις τ 3.934 π.X. EEτσι κατ1 τν κ. K. K Σα~ς Yδρθη τ 1237 π.X. Tοτο /µως θ1 :σον, = =πο>ος θεωρε> /τι «τ: (στρονοµικ: µαθηµατικ: στοιχεHα εIναι (λ-νθαστα κα< δJν πιδ$χονται κριτικ» («∆αυλ+ς», τ. 197). Tποτε )π µ+νο του δ@ν ε4ναι )λJνθαστον κα& τ1 πJντα :πιδ%χονται κριτικOµ3ρου (στερισµ8ν τ8ν Πλει-δων κα< >Y-δων π< τοT OVρανου χ+ρου, δεχθ3καµε 'τι W (ναφορ: δυνατν ν: διετυπ+θη (π τ ,τος 4045 π.X. 4ως τ ,τος 2680 π.X.», δηλ. µ@ να ε†ρος 1400 :τ.ν. [Oπως 9δη )ν%φερα, τ «µξις χεµ8νος θ$ρεος τ’ _σον (µφοτ$ροισιν» Qσχυε τ 11.835 π.X. κα& τ 1.366 π.X.

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, A_γ. - Σεπτ. 1998

12563

Ποι+ ν1 διαλ%ξουµε; ΣYMΠEPAΣMA T συµπ%ρασµJ µου δ@ν ε4ναι K )π+ρριψις τ.ν τοπογραφικ.ν κα& )στρονοµικ.ν στοιχεων. E4ναι K συνεκτµησς των µ@ Xλλα. VO «µονισµς» ε4ναι Xκρως :πικνδυνη µ%θοδος zχι µ+νον στ,ν Φιλοσοφα )λλ1 κα& στ,ν VIστορα. ∆@ν IπJρχει να κλειδ, πο3 ν1 µkς :πιτρ%πPη ν’ )νογουµε /λες τ&ς πλες της. VH Fρθ, κατ’ :µ% µ%θοδος ε4ναι K συνεκτµησις /λων τ.ν δυνατ.ν στοιχεων, K διασταρωσις /λων τ.ν προσιτ.ν πηγ.ν κα& = Nλεγχος τ.ν συµπερασµJτων µας δι1 τBς λογικBς. Kεµενα, µθοι, παραδ+σεις, χρονικ.ς :ντοπισµ%να Yστορικ1 κα& φυσικ1 γεγον+τα, )στρονοµικJ, τοπογραφικJ, τεχνικ1 δεδοµ%να, /λα χωρ&ς καµµα παρJλειψι πρ%πει ν1 λαµ$Jνωνται Iπ’ zψιν. Y.Γ.: Mα παρατ ρησις

'Eπειδ, οY χρονολογνες τBς συµ$ατικBς Yστορας (πρkγµα πο3 )σφαλ.ς δ@ν ε4ναι )παρατητον), = κ. K.B. Kουτρου$%λης :πικαλε>ται τν 'Iµ. Bελικ+φσκυ,, = =πο>ος :πσης τ&ς )πορρπτει. Παραθ%τει µJλιστα )ποσπJσµατα )π τ $ι$λον του «T X-ος τ!ς >Iστορας». Nοµζω /µως /τι )παιτε>ται προσοχ ν1 )νατρ%ψPη τ&ς κρατοσες χρονολογEλλ-δα; "Aµ δ$! Στν "Aφρικ κα< µ0νον στν "Aφρικ κατ: τν κυραν K. Bασιλοποeλου. >H καλ αVτ συντ-κτις τοT περισποeδαστου κα< γεµ-του σοφα αVτοT ρθρου, (φοT κ-θισε κα< µελ$τησε 'λη τν Sπ-ρχουσα πιστηµονικ NιNλιογραφα µNριθ8ς, κατ$ληξε στ περισποeδαστον συµπ$ρασµα 'τι µητ$ρα πατρδα τοT (νθρ+που (Homo Erectus, Homo Neantertalensis κα< Homo Sapiens) εIναι W "Aφρικ3. BεNαως τ γεγονς 'τι τ σκελετικ Sλικ τ8ν δeο πρ+των µφανζεται δι-σπαρτο σJ 'λον σχεδν τν κ0σµο, ν@8 R Homo Sapiens (παντh µ0νον στν EVρ+πη, αVτ εIναι µι: (σ3µαντη λεπτοµ$ρεια γι: τν κυρα K. Bασιλοποeλου, πο6 τν (φ3νει παγερ: (δι-φορη. "AφοT οa "AφροαµερικανιστJς γουστ-ρουν "Aφρικ3, ,! W "Aφρικ εIναι W µητ$ρα πατρδα τοT (νθρ+που. gAλλως τε οa νθρωποι ,χουν ξαναδ+σει δεHγµα πλουραλιστικ!ς γραφ!ς κα< κατ: τ παρελθ0ν. >Eποµ$νως τ κ-θεται κα< σκ-Nει Rλ0κληρη τν Mακεδονα R ,ρµος R gAρης Πουλιαν0ς, (φοT W κυρα K. Bασιλοποeλου (πεφ-νθη; Kα< ν: π !ς 'τι R Πουλιανς Nρ!κε κα< τποτε; "AστεHα πρ-γµατα! Mι: (νθρ+πινη παλιοκν3µη τοT Homo Erectus Trigliensis Wλικας 4νδεκα 1κατοµµυρων τ8ν (κατ: τν χρονολ0γησιν τοT πανεπιστηµου τ!ς Nοτου Kαρολνας), κ-τι (σ3µαντα τεχνοκατασκευ-σµατα τοT &δου Homo Wλικας 4ξ 4ως ννι: 1κατοµµυρων τ8ν στν Tργλια τ!ς Xαλκιδικ!ς, ντε κα< 4να διαµελισµ$νο (π κυνηγο6ς λ$φαντα τρι8ν 1κατοµµυρων τ8ν στν ΠτολεµαEδα, µJ τ: µαχαρια τοT διαµελισµοT του (π χαλαζα δπλα του. Kα< σhς ρωτ8: EIναι αVτJς (ποδεξεις 'τι Sπ!ρχε ζω στν >Eλλ-δα πρς. VYπJρχουν :πσης δο $ασικο& τρ+ποι, µ@ πολλ@ς παραλλαγ%ς, δι1 τ.ν =ποων δυνJµεθα ν1 :λ%γχουµε τ,ν συµπεριφορ1 τ.ν )νθρ5πων. VO πρ.τος )φορuk στ,ν σωµατικ, κα& ψυχικ, δ%σµευση, δηλαδ, α8τς πο3 χρησιµοποιε> $α, /πλα, :ξJρτηση, πJθη, )δυναµες, καταναλωτισµ κ.λπ. Gς µ%σα Xσκησης τBς :ξουσας :ν γ%νει. VO δετερος τρ+πος ε4ναι µυστηρι5δης, δυσν+ητος, γοητευτικ+ς, πολπλοκος )λλ1 :ξ+χως )ποτελεσµατικ+ς. E4ναι K :λεγχ+µενη πνευµατικ, κατεθυνση. 'E1ν K ν+ηση διαµορφωθPB $Jσει nνς συγκεκριµ%νου Sδεολογικο R φιλοσοφικο πλαισου, τ+τε µποροµε ν1 :λ%γχουµε τ,ν συµπεριφορ1 το )τ+µου, δι+τι ‰πλk κατασκευJζεται διαχειρσιµη δοµ" σκ$ψεως. 'Aναλ+γως το φιλοσοφικο R το πνευµατικο συστ, :κτς )π τ,ν δικ< τους πατρL5α παρJδοση, διαιρεµ%νοι πJντοτε (τ «διαρει κα& $ασλευε» τBς :ξουσας).

ŠA

ς δοµε /µως, π.ς λειτουργε> α8τς = :ξουσιαστικς «πνευµατικς» µηχανισµς στ,ν :ποχ< µας. VH κατJληξη -ισµς µεταφ%ρει τ συναισθηµατικ φορτο το Iποκειµ%νου, κα& συχν1 :κφρJζει κJτι τ =πο>ο ε4ναι Xσχετο µ@ τ Qδιο τ )ντικεµενο, στ =πο>ο )ναφ%ρεται. Kλασσικ παρJδειγµα τ χJος µεταξ3 τBς χριστιανικBς ‹θικBς κα& τBς χριστιανικBς :κκλησας. VH :ξ%λιξη τ.ν κοσµοπολτικων )ντιλται κα& :παναφ%ρεται K κατJ-

12566

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, A_γ. - Σεπτ. 1998

σταση )ν1 µεγJλα )λλ1 τακτ1 χρονικ1 διαστο θ1 µποροσε ν1 )νατρ%ψPη τν θρ+νο τBς :ξουσας· κα, τ σπουδαι+τερο, K κρατοσα τJξη Sδε.ν δναται ν1 )ναπαρJγεται µ@ :λεγχ+µενο τρ+πο χρησιµοποι5ντας τ&ς παραδοσιακ@ς πJντοτε γν5σεις. Στ1 κοσµοπολτικα πνευµατικ1 συστα, οY ‹θοποιο& πο3 παζουν το3ς ρ+λους τους. OY θεατ@ς τBς ζωBς δ@ν IποψιJζονται τποτε. Π+τε χειροκροτον, π+τε κλα>νε κι Xλλοτε γελον, γενικ5τερα πρJττουν /,τι :ντ%χνως το3ς Iποδεξουν. 'Aκ+µη κα& τ π+τε θ1 :ξοργισθον κα& π+σο, καθορζεται )π τ,ν Qδια τ,ν :ξουσα, Nτσι γι1 Xλλοθι, /τι IπJρχει κα& διαµαρτυρα, δηλαδ, π{ς κJτι συν%$η, )λλ1 κα& πJλι :γ{ ε4µαι K δικαιωµ%νη. Bε$αως οY )νποπτοι ξεχνον )µ%σως τ,ν Fργ< τους, /ταν )λλJξPη K πρJξη στ,ν θεατρικ, σκην, (/ταν K :ξουσα )λλJξPη τν πρωταγωνιστο )σχολε>ται. VΩστ+σον K σηµαντικ5τερη προσφορJ της Nγκειται εSς τ,ν )π+δειξιν τBς προϊστορικBς IπJρξεως τBς π+λεως τBς 'Eλευσ>νος εQτε µ%σα )π τ,ν Mυθολογαν, K =ποα δ@ν ε4ναι Xλλο τι παρ1 Yστορα :ν παρα$ολα>ς, εQτε µ%σα )π τ1 κεµενα τ.ν )ρχαων συγγραφ%ων /πως οY VHσοδος, [Oµηρος, VHρ+δοτος, ΣτρJ$ων, Παυσανας κ.X. Kα& νοµζω /τι µ@ τ Nργο της α8τ πεθει κα& τν πι δσπιστο )ναγν5στη γι1 το λ+γου της τ )ληθ%ς, καθ{ς τ1 )ποδεικτικJ της στοιχε>α κα& πολλ1 ε4ναι κα& )µJχητα. ΠρJγµατι µι1 τερJστια συσσ5ρευσις )ρχαιογνωστικ.ν πληροφορι.ν µkς Iποχρε5νει ν1 παραδεχθοµε )σµ%νως τ1 γραφ+µενJ της. Σηµαντικ, ε4ναι λοιπν K προσφορ1 τBς συγγραφ%ως εSς τ,ν Nρευναν nνς τ+σον παρθ%νου θ%µατος, τF =πο>ον ƒπτεται zχι µ+νον τBς Yστορας το συγκεκριµ%νου χ5ρου )λλ1 κα& =λοκλρας π+νηµα ε4ναι γραµµ%νο µ@ )ληθιν µερJκι )π να φιλ%ρευνο πνεµα, τ =πο>ο ζητk zχι µ+νον ν1 προσφ%ρPη κJτι )κ+µη εSς τ,ν

«Medical Centre» κα+ «Criminal Code» ΣJ µα πρ0σφατη δι-λεξη πο6 ,δωσα –στ: πλασια τ8ν φετειν8ν ∆ηµητρων– µJ θ$µα: «>Eλληνικ γλ8σσα κα< γραφ3», στ συζ3τηση πο6 (κολοeθησε προτ-θηκε ν: γνουν N3µατα (π µhς, γι: ν: πληροφορηθοTν οa (γγλ0φωνοι τν 1λληνικ πιρρο στν (γγλικ γλ8σσα. EIναι γεγον0ς, πvς R µ$σος (γγλ0φωνος δJν ,χει &δ$α, 'τι χρησιµοποιεH δεκ-δες χιλι-δες 1λληνικJς λ$ξεις στν καθηµεριν3 του Rµιλα. Π0σο 'µως µεHς, πο6 σ3µερα µιλhµε (γγλικ-, γνωρζουµε f προσπαθοTµε ν: δοTµε µ$σα στν (γγλικ τν «σκεπασµ$νη» γλ8σσα µας; ΣJ συν-δελφο καθηγητ3, µJ τν RποHο συνεξετ-ζαµε πρ0σφατα

∆ΑΥΛΟΣ/200-201, A_γ. - Σεπτ. 1998

12569

IπJρχουσαν Sσχν,ν $ι$λιογραφαν :π& το θ%µατος, )λλ1 κα& ν1 παρωθ ν1 )φυπνσPη τν λαν τBς 'Eλευσ>νος σχετικ.ς πρς τ,ν σπουδαι+τητα τBς π+λε5ς του κα& τν διαχρονικ+ν της ρ+λον εSς τν παγκ+σµιον πολιτισµ+ν. Γιργος Πετρπουλος

XAPHΣ TΣIPKINI∆HΣ, Σeννεφα στν Mακεδονα VO συγγραφες, Yστορικς κα& IποστρJτηγος XJρης Tσιρκινδης, Nχων τ,ν δυνατ+τητα τBς προσ$Jσεως εSς τ1 γαλλικ1 διπλωµατικ1 κα& στρατιωτικ1 )ρχε>α, )λλ1 κα& µελετο Nφτασε στο3ς λαο3ς τBς EAπω 'AνατολBς δι1 τBς παγκοσµου :ξαπλ5σεως το VEλληνικο Πολιτισµο κατ1 τ )π5τατο παρελθ+ν, προσαρµοζ+µενο στ&ς Sδιατερες )ντιλται κα& )π τ,ν παρουσα µιkς εSκ+νος οSκεας πρς τν θεατH δeση τ!ς ∆eσης» πιγραµµατικ: πισηµανει: «θ$ατρο, δρ9µα, τραγ:ωδα, κωµ:ωδα, ποηση, λυρικ , λογικ , ;θικ , φιλοσοφα, πολιτικ , δηµοκρατα, µουσε=ο, γυµνσιο... δ>ν ?χουν στ+ς ε@ρωπαϊκ>ς γλσσες Bντστοιχες, ποC σηµανει, Dτι α@τ>ς οE ?ννοιες δ>ν FπGρχαν στ" συνεδηση τν λαν... ΠαντοH εIναι παρντες οE JEλληνες...». Kα< W Bκυ ZαγκαNι$ρου-BουρNοeλη σηµει+νει: «>H γλ8σσα sταν τ µυστικ τ!ς 1λληνικ!ς πνευµατικ!ς κυριαρχας».

Θωµ9ς 4Hλιπουλος ∆ιευθυντς Kολλεγου «Παιδεα» MελNοeρνης HMAPTHMENA: • Στ τεχος 198 κα& στ,ν Nρευνα το κ. A. ΣτJµου µ@ ττλο «>Eλληνικ: κα